VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER
8-9
CHRISTIAN LAPORTE
OUD-JOURNALIST VAN LA LIBRE BELGIQUE
INTERVIEW
“Je moet de eentaligheid in Vlaanderen respecteren” Volgens Christian Laporte, oud-journalist van La Libre Belgique, kan het zo niet verder met dit land. Men moet naar een “nieuw verband” in België gaan, klinkt het. “Het is mijn oprechte overtuiging dat we naar een nieuw verband in dit land moeten gaan. Het is een complexe oefening, maar men mag ze niet uit de weg gaan. In het huidige systeem zitten teveel anomalieën en ik betwijfel of je die door enkele ingrepen echt kan wegwerken. In Vlaanderen vergeet men vaak dat ook aan Franstalige kant doorheen de jaren heel wat geëvolueerd is.”
HOE KIJKT RECHTS VLAANDEREN NAAR DE RIJZENDE STER VAN ERIC ZEMMOUR?
“DIT IS TRUMP ALL OVER AGAIN. IK ZIE HEM PRESIDENT WORDEN” RUZIE TUSSEN PS EN MR BLIJFT VOOR CHAOS ZORGEN
“HET SLECHTE THEATER DAT BEIDE PARTIJEN OPVOERDEN, WAS ZELDEN GEZIEN”
WAAROM EEN EUROPEES LEGER GEDOEMD IS OM TE MISLUKKEN
6 3
DE KLIMAATGEKKIES ZIJN TERUG De coronaperiode had ook goede kanten. We leerden vergaderen via het internet, de misdaadcijfers gingen naar beneden en we bleven een tijdje bespaard van de “klimaatgekkies”, zoals men in Nederland de activisten van het type Anuna De Wever noemt. Die laatsten zijn nu terug. Ze hebben zondag betoogd, zij het met minder volk dan ze hadden gehoopt. 25.000 is eigenlijk niet zoveel voor een betoging die ongeveer door de overheid wordt georganiseerd. Er werden extra treinen ingelegd, het openbaar vervoer in Brussel was gratis, de openbare omroep had op voorhand veel reclame gemaakt, er kwam een betogingsoproep van 80 verenigingen die zonder uitzondering leven van overheidsgeld en verschillende partijen van de Vivaldi-regering waren zelf aanwezig om daar tegen zichzelf te betogen. In 2019 waren het er nog 70.000. De klimaatbeweging is op zoek naar een tweede adem. Het thema levert de groenen nergens in Europa verkiezingswinst op. Dat ondervonden Groen bij ons en, enkele weken geleden, Die Grünen in Duitsland. De klimaatspijbelaars hebben hun zaak ook geen goede dienst bewezen. Anuna wil er volgende week weer mee beginnen, maar ik betwijfel of de wispelturige jonge-
ren haar deze keer nog zullen volgen. Ben Weyts, minister van Onderwijs, zegt in elk geval dat spijbelen nooit een goed idee is. Mogen we hopen dat hij dan ook zal optreden wanneer scholen het spijbelen tolereren of, zoals twee jaar gelden, het ongeveer verplichten?
Klimaatdepressie De heropstanding van het klimaatactivisme leverde ook al een aangenaam moment op. De dag na de betoging ging het collectief Tegengas de kantoren van Groen en Ecolo bezetten om te protesteren tegen hun plan om nieuwe gascentrales te bouwen. We weten niet of ze daar Anuna De Wever zijn tegengekomen, die vorig jaar een stage is begonnen bij Groen. Je kan de actievoerders zelfs geen ongelijk gegeven. Je kan niet tegelijk
schreeuwen dat het gebruik van fossiele brandstoffen tot een wereldbedreigende klimaatramp zal leiden en dan zelf gascentrales bijbouwen. Die ingebeelde klimaatramp baart ook Jill Peeters zorgen. Vorige week bekende de voormalige weervrouw in het praatprogramma van Cooke en Verhulst dat ze zelfs een tijdje in een “klimaatdepressie” was terechtgekomen. Jill Peeters geeft, in tegenstelling tot Anuna De Wever, de indruk een aangename en redelijke vrouw te zijn. We willen haar dan ook graag helpen: ze zou het enkele maanden geleden uitgekomen boek “Unsettled” van Steven Koonin moeten lezen. Koonin, natuurkundige, diende als Under Secretary voor energie onder Obama. Je kan hem er dus niet van beschuldigen een rechtse jongen te zijn. In die functie werd hij echter steeds meer geconfronteerd met de onzekerheden over wat we weten over de klimaatverandering. Hoewel hij wist dat dit hem veel vrienden en voordelen zou kosten, schreef hij er een boek over. Ook dat was een positief neveneffect van de coronaperiode. Het gaf Steven Koonin de tijd om het tot nog toe beste overzicht van onze gebrekkige kennis over klimaatverandering te schrijven. Lezen, Jill. JC
11
INTERVIEW EXPERT LOGISTIEK
JOOST HINTJENS OVER DE CHINESE ZIJDEROUTEPOLITIEK
“China heeft een groot vergrijzingsprobleem”
OP REPORTAGE IN HET RAMPGEBIED IN DE VESDERVALLEI
13
OPINIE 2 / BINNENLAND 4-5 / INTERVIEW 8-9 / BUITENLAND 10-11 / CULTUUR 14 77ste jaargang • nummer 41 • donderdag 14 oktober 2021
€ 3,00
12
“VLAANDEREN HEEFT ONS GEHOLPEN, DAT VERGETEN WE NIET”
Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
Opinie
14 OKTOBER 2021
Groen heeft een probleem Vorige zondag kwamen zo’n 25.000 mensen op straat om te betogen, zogezegd voor het milieu en uit angst voor de klimaatveranderingen. De betogers eisen snellere en hardere maatregelen van de politici. Hoorde ik daar niet een vrouw die geïnterviewd werd, zeggen dat ze kwam mee betogen omdat “de politiek al twee jaar lang niets doet”? Op het VTMnieuws verwoordde Zanna Vanrenterghem, woordvoerster van de Klimaatcoalitie, het als volgt: “De urgentie is nog nooit zo groot geweest. Deze zomer, met de overstromingen, is de klimaatcrisis erg genadeloos onze huiskamers binnengerold en heeft dodelijke slachtoffers gemaakt. En wat gebeurt er ondertussen? De politiek staat als een ramptoerist te kijken en steekt absoluut niet genoeg de handen uit de mouwen.” Pak aan, Almaci, Van der Straeten, Khattabi, Nollet en met hen alle groene politici die actief zijn in Groen en Ecolo. Maar het werd nog erger: de dag na de betoging werd het hoofdkantoor van Groen en Ecolo in Brussel bezet door leden van het collectief Tegengas! Dat is een vrij nieuwe actiegroep die zich verzet tegen het gebruik van (nieuwe en oude) gascentrales. En laat nu net Tinne Van der Straeten, minister van Energie, inzetten op de bouw van nieuwe gascentrales om de kernuitstap op te vangen. Weliswaar wringt het intern bij Groen fameus over die gascentrales, want enerzijds de broeikasgassen willen verminderen en anderzijds gascentrales bouwen, dat botst natuurlijk, en nog geen klein beetje. Bovendien zit Tinne Van der Straeten nog met een tijdsprobleem, want de kernuitstap is beslist en komt er binnen enkele jaren aan, terwijl de eerste gascentrale nog moet vergund worden. En ja, ook met enkel zonne- en windenergie gaan we de kerncentrales niet kunnen vervangen. De burgergroep Tegengas! verzet zich niet alleen tegen het gebruik van fossiele brandstof. Ik lees op de webstek van de beweging: “We hebben ons verenigd met als doel de bouw van deze centrales tegen te houden. Onze groep is een bonte verzameling van bezorgde omwonenden van nieuwe gascentrales, klimaatactivisten en mensen uit de antinucleaire of andere sociale bewegingen.” De actiegroep heeft drie eisen: • een volledige en onvoorwaardelijke nucleaire exit in 2025 • geen subsidies voor nieuwe fossiele infrastructuur • geen nieuwe gascentrales in België U leest het goed: de actiegroep is én tegen nieuwe gascentrales, én tegen kerncentrales. Het alternatief? Geen flauw idee. Nog meer windturbines plaatsen vermoed ik, en nog meer zonnepanelen? De verdediging van Meyrem Almaci is bepaald zwak te noemen. De bouw van nieuwe gascentrales is noodzakelijk, maar het gebruik ervan is maar tijdelijk, want is onderdeel van de transitie. Met andere woorden, we investeren miljarden euro’s in gascentrales die maar tijdelijk (hoelang?) zullen gebruikt worden. Dat noemt men dan verantwoord omgaan met belastinggeld. Het is echter duidelijk dat er een kloof groeit tussen de partijen Groen en Ecolo en hun eigen groene achterban. Het doet me denken aan de onzalige tijd van het Egmontpact toen (een groot deel van) de achterban van de Volksunie zich tegen de eigen partij keerde. De partij kreeg bovendien tegenwind van zowat alle Vlaamse strijd- en cultuurverenigingen, van TAK tot het Davidsfonds. We weten ondertussen hoe dat veertig jaar geleden is afgelopen. De bezetting van het hoofdkwartier van Groen en Ecolo duurde maar enkele uren. Maar de actie heeft duidelijk aangetoond dat het water tussen partij en achterban steeds dieper wordt. Ik denk dat Almaci regelmatig wakker ligt in haar bed…
KARL VAN CAMP, OUD-HOOFDREDACTEUR
De 10 slechtste Nobelprijzen ooit Het Nobelseizoen is weer begonnen. Die voor de literatuur gaat naar Abdulrazak Gurnah, een Tanzaniaan die in het VK woont. Ik heb niets van de man gelezen, maar de nadruk die de jury legt op de effecten van het kolonialisme en het lot van arme vluchtelingen die in zijn werk naar voren komen en de druk die vooraf werd uitgeoefend om nog eens een Afrikaanse auteur te eren, doen mij vermoeden dat literaire verdienste niet de belangrijkste factor in die keuze was. Michael Nobel, afstammeling van Alfred en lang voorzitter van het Genootschap van de Familie Nobel, is kritisch voor het politieke vaarwater waarin het comité is terechtgekomen. Hij klaagt de politisering van de prijzen aan en zegt dat die nog weinig te maken hebben met de bedoeling van de stichter. Genoeg redenen om een overzicht te maken van de slechtste tien Nobelprijzen ooit uitgereikt (in chronologische volgorde).
Egas Moniz
(Geneeskunde 1949) Misplaatste Nobelprijzen vinden we vooral bij de Vrede en de Literatuur, minder in de wetenschappelijke categorieën. De prijs die vorige week werd gegeven aan wetenschappers in de sfeer van het klimaatalarmisme laat echter vrezen dat de politisering zich voortaan ook daar zal laten gelden. Het Nobelcomité sloeg niettemin ook in het verleden al een paar flaters in de wetenschapsprijzen. Een ervan was de prijs voor Egas Moniz, een Portugese neuroloog die lobotomie promootte als middel tegen allerlei zware mentale aandoeningen. Moniz kreeg de prijs op een moment dat nochtans al duidelijk begon te worden dat deze drastische vorm van hersenchirurgie tot onherstelbare schade leidt. Lobotomie is vandaag grotendeels in diskrediet geraakt.
Jean-Paul Sartre (Literatuur 1964)
www.palnws.be
Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17
Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland 3 maanden: 39 euro 6 maanden: 78 euro 1 jaar: 156 euro Steunabo 1 jaar: 250,00 euro
Abonnement buitenland: Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.
Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB
Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Jurgen Ceder, Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel (redactiesecretaris), Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel
“Wat blijft er over van Jean-Paul Sartre?”, vroeg mijn goede vriend Koen Dillen zich vorig jaar af in een stuk, geschreven 40 jaar na de dood van de auteur. Zijn antwoord: “Weinig, heel weinig.” In het boek “Intellectuals” legt Paul Johnson goed uit waarom Sartre zo overroepen is. “Hij schreef liever onzin dan niets”, vat Johnson samen. Sartre is misschien niet de zwakste schrijver in het lijstje van onverdienstelijke Nobelprijswinnaars, maar wel de eerste waarbij het zo duidelijk was dat zijn opvattingen, waaronder zijn marxistische sympathieën, bij de toewijzing een belangrijkere rol speelden dan zijn literair talent. Sartre weigerde overigens de prijs met de uitleg dat hij niet wilde ingepalmd worden door “het bourgeois establishment”.
Le Duc Tho (Vrede 1973)
Zoals bij Arafat en in 2019 bij Abiy Ahmed, president van Ethiopië, was de keuze voor Le Duc Tho een voorbeeld van de voorbarigheid van het Nobelcomité bij het toekennen van de prijs voor de Vrede. De leider van de Vietnamese communistische opstandelingen kreeg de Nobelprijs samen met Henry Kissinger, ook niet bepaald een vredesduif, voor een mislukte poging tot wapenstilstand, afgesproken in Parijs. Le Duc Tho weigerde de prijs omdat er volgens hem helemaal geen vrede was. De oorlog in Vietnam duurde nog twee jaar.
Rigoberta Menchú
Daarin beschreef ze de wreedheden van het Guatemalteekse leger tegen de Indiaanse boeren. Bij de uitreiking van de prijs waren er nochtans al vermoedens dat Menchú de gebeurtenissen in het boek had verzonnen. Dat kwam later ook vast te staan door het onderzoekswerk van antropoloog David Stoll. Stoll erkende dat het leger van Guatemala regelmatig over de schreef ging, maar dat vooral deed dat als reactie op terreurdaden van de marxistische rebellengroep waarin de familie Menchú actief was. Je zou de vergissing van het Nobelcomité kunnen uitleggen als onwetendheid, ware het niet dat de communistische sympathieën van Menchú en haar omgeving voldoende gekend waren: leugen en geweld zijn dan nooit ver weg.
Yasser Arafat (Vrede 1994)
Jelena Bonner, de vrouw van Nobelprijswinnaar Sacharov, zei ooit dat ze niet begreep dat haar man lid was van dezelfde club als Yasser Arafat. Arafat leidde een terroristische organisatie, maar in de ogen van de jury werd dat goedgemaakt door de Oslo-akkoorden die moesten resulteren in vrede met Israël (de prijs werd gedeeld met Peres en Rabin). De akkoorden liepen op niets uit, maar Arafat mocht zijn prijs houden.
Kofi Annan (Vrede 2001)
De Nobelprijs voor Annan kwam er onder druk om toch eens voor een Afrikaan te kiezen. De parlementaire onderzoekscommissie inzake Rwanda (waar ik zelf lid van was) stelde het slechte functioneren van het departement vredeshandhaving van de VN mede verantwoordelijk voor de genocide in dat land. Dat departement werd toen geleid door Kofi Annan. Ook de slachtpartij van Srebrenica, een jaar later, vond plaats voor de ogen van de vredehandhavers van Annan. Het belette niet dat hij in 2001 een Nobelprijs kreeg. In 2004 kwam nog een reden aan het licht waarom die een vergissing was. Zijn zoon bleek betrokken bij corruptie bij een programma van de VN, waarvan Annan ondertussen secretaris-generaal was geworden.
Al Gore
(Vrede 2007) Wat had voormalig vicepresident Al Gore voor de vrede gedaan? Het Nobelcomité deed geen poging om dat uit te leggen, maar verwees naar zijn inspanningen inzake bewustmaking over het probleem van klimaatopwarming. Gore had namelijk een film gemaakt, “The Inconvenient Truth”, waarvan is komen vast te staan dat hij aaneenhangt van onjuistheden, maar die niettemin verplicht studiemateriaal werd in menig klaslokaal. Anuna is de schuld van Gore.
(Vrede 1992)
Barack Obama
De activiste voor inheemse Indianen kreeg de Vredesprijs voor haar boek “Ik, Rigoberta Menchu”.
Obama was nog geen jaar president toen hij de Nobelprijs voor de
© WIKIMEDIA
2
Barack Obama ontvangt de Nobelprijs voor de Vrede
Vrede kreeg. Hij werd zelfs al 11 dagen na zijn eedaflegging genomineerd. Wat hij in die periode had gepresteerd voor de vrede is niet duidelijk. Behalve het feit dat hij zwart was en president, lijkt de belangrijkste reden alsook een speech die hij had gehouden in Caïro in juni van dat jaar en waarin hij had opgeroepen tot een nieuw begin in de relaties tussen de VS en de moslims. Obama was altijd heel goed in speeches, minder in praktische resultaten.
De EU
(Vrede 2012) De idee dat de EU de langdurige vrede in Europa heeft bewerkstelligheid wordt door velen gedeeld. Ik heb in dit blad ooit een bijdrage geschreven met al de redenen waarom die opvatting onjuist is. De EU is het resultaat van vrede, niet de oorzaak. Ik ga de argumentatie hier niet herhalen, maar gewoon de vraag stellen: gelooft iemand echt dat er oorlog kan komen met het VK na de Brexit? Of tussen Oostenrijk en Zwitserland, tussen Canada en de VS of tussen Australië en Nieuw-Zeeland? De reden voor de langdurige vrede tussen westerse naties heeft niets te maken met de instelling die in 2012 de prijs kreeg.
Bob Dylan
(Literatuur 2016) Het is niet omdat je talent hebt om liedjes te schrijven, dat je ook een grote tekstdichter bent. Om te kunnen genieten van de meeste moderne muziek, kan je best niet te aandachtig zijn voor de woorden die worden gezongen. Bob Dylan behoort zeker tot de betere tekstschrijvers, maar een Nobelprijs? Dylan leverde ook zwakke teksten af. Ik kan mij niet voorstellen dat het Nobelcomité de teksten van “Ballad of a Thin Man” (het vers over de eenogige dwerg kan enkel verklaard worden door LSD of heel veel alcohol) of “Wiggle, Wiggle” heeft bestudeerd. Ik denk ook niet dat het “Now your dancing child, with his Chinese suit, he spoke to me, I took his flute” was dat hem de Nobelprijs opleverde. De prijs voor Dylan is ook moeilijk te begrijpen als je weet dat die werd ontzegd aan Tolstoi, Tsjechov, Twain, Ibsen, Orwell, Greene en Joyce. Vorige week was het 150 jaar geleden dat Stijn Streuvels werd geboren. Ook hij, 15 keer genomineerd zonder resultaat, had de prijs veel meer verdiend dan Robert Zimmerman (Dylans echte naam).
(Vrede 2009)
JURGEN CEDER
Actueel
14 OKTOBER 2021
Ruzie tussen PS en MR zorgt voor constante chaos
© PHOTONEWS
© PHOTONEWS & LANNOO
DE WEEK Viroloog Marc Van heeft een nieuw 06 OKT Ranst boek uitgebracht dat 2 0 2 1 kinderen wil informeren over vaccins en het coronavirus, getiteld “Schrik je van een prikje?” “Duidelijke, betrouwbare informatie voor kinderen over een actueel thema”, luidt het op de website van uitgeverij Lannoo.
3
De correctionele rechtbank van Brussel heeft zes mannen schuldig bevonden aan een groepsverkrachting in een Brusselse Airbnb. Ze kregen voorwaardelijke celstraffen met uitstel en hoeven dus niet naar de gevangenis. Een van de voorwaarden is het schrijven van een werkstuk over de gelijkheid tussen man en vrouw, en het respect voor vrouwen.
07 OKT
2021
Bank BNP Paribas Fortis laat zijn personeel in de Brusselse Noordwijk met lijfwachten escorteren naar het Noordstation. Vrouwelijke werknemers zouden zich onveilig voelen in de buurt en vrouwonvriendelijke opmerkingen te horen krijgen.
© PHOTONEWS
De politiek reageert kritisch op het nieuwe VTM-programma “Ik wil een kind”. In dat programma gaat Dina Tersago op zoek naar wensouders die kiezen voor bewust co-ouderschap, een niet-traditionele gezinsvorm waarbij twee (of meer) mensen afspreken om samen een kind op de wereld te zetten en op te voeden, zonder dat er sprake is van een liefdesrelatie. Volgens het Pools Grondwettelijk Hof zijn delen van het recht van de Europese Unie (EU) niet te verzoenen met de Poolse grondwet. Het vonnis dreigt het geschil tussen Brussel en Warschau, over de hervorming van het Poolse gerecht, opnieuw op de spits te drijven. De uitspraak zou ook het Poolse lidmaatschap van de EU in twijfel kunnen trekken. De Nobelprijs voor de Vrede gaat dit jaar naar de Amerikaans-Filipijnse journaliste Maria Ressa en de Russische journalist Dmitri Moeratov. De twee 2 0 2 1 journalisten krijgen de Nobelprijs voor hun "inspanningen voor de vrijheid van meningsuiting, een voorwaarde voor democratie en duurzame vrede”.
08 OKT
2021
De jonge Oostenrijkse kanselier Sebastian Kurz (ÖVP) treedt af. De Groenen, de coalitiepartner van Kurz, willen niet meer verder met hem. Kurz werd beschuldigd van corruptie. Hij zou in 2016, toen nog als minister van Buitenlandse Zaken, betrokken zijn geweest bij het omkopen van kranten met belastinggeld.
10 OKT
2021
11 OKT
2021
© SHUTTERSTOCK
09 OKT
De Chinese president Xi Jinping wil een hereniging met Taiwan, indien mogelijk “geweldloos”. De Taiwanese president Tsai Ing-wen reageert vol onbegrip op de uitspraak. “De toekomst van het land ligt in de handen van het Taiwanese volk”, klinkt het.
Televisiemaker Eric Goens maakt een televisieprogramma voor de VRT over de in ongenade gevallen politica Sihame El Kaouakibi. Egbert Lachaert (Open Vld), haar voormalige partijvoorzitter, noemt de plannen “onbegrijpelijk”. Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken heeft maandag een nieuwe podcast gelanceerd: “Toogpraat”. De eerste gast is ex-politicus en opiniemaker Dyab Abou Jahjah. “‘Toogpraat’ wordt een politiek incorrecte podcast zonder taboes”, zegt Van Grieken.
Maandag werden de eerste taalscreeningtesten voor kleuters afgelegd. Die eer viel te beurt aan een twintigtal kleuters van GBS De Springplank in het Vlaams-Brabantse Asse. De bedoeling is om de taalachterstand van de kinderen in kaart te brengen, zodat deze gedurende de rest van het schooljaar bijgespijkerd kan worden. Fluvius ontving dit jaar al 2.397 klachten over uitvallende zonnepanelen, een stijging van 65 procent tegenover vorig jaar. Veel eigenaars van zonnepanelen lopen heel wat stroom mis, in het bijzonder net als er veel zon schijnt.
Georges-Louis Bouchez & Paul Magnette
De laatste nacht van een begrotingsoverleg zorgt altijd voor wat spanningen en een ultieme ruzie voor er een akkoord wordt bereikt. Maar het slechte theater dat Vivaldi en vooral de PS en de MR opvoerden, was zelden gezien. Om vijf uur dinsdagochtend kwam minister van Justitie Vincent Van Quickenborne voor de aanwezige journalisten aan de Wetstraat 16 verkondigen dat er een akkoord was over de begroting 2022, over een tussenkomst voor de mensen die het meest te lijden hebben onder de hoge energiefactuur en een aantal arbeidsmarkthervormingen. Maar plots bleek dat voorbarig. MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez kwam in de studio’s van de Franstalige nieuwszender LN24 verklaren dat er wel een akkoord was voor de Franstalige liberalen, maar dat de socialisten op het einde plots een aantal zaken in vraag stelden. De PS wou ineens niet weten van de versoepeling van de regels rond nachtwerk. Wie in België na 20 uur ’s avonds werkt, verricht nachtwerk en dat wordt zwaarder belast en is ook minder aantrekkelijk voor werknemers. In de buurlanden begint het nachtwerk om 22 uur. Dat verklaart waarom er daar veel meer logistieke centra voor e-commercebedrijven zijn. De regels in België versoepelen kan voor extra tewerkstelling zorgen, maar de Franstalige socialisten hebben geen interesse in dat soort extra banen. Tegelijk eisten ze de afschaffing van de vrijstelling van sociale bijdragen bij de eerste aanwerving. Dat was voor de liberalen een no-gozone. Het leidde tot ruzie en gekletter en pas om 9 uur ’s ochtends zat iedereen op dezelfde lijn. Beide partijen moesten inbinden. De MR krijgt zijn soepelere regeling rond nachtwerk niet. De zaak zal besproken worden in een conferentie en door de sociale partners. Om dus een stille dood te sterven. De PS moest de vrijstelling van sociale bijdragen aanvaarden, al werd er wel een soort van plafonnering van de bedragen ingevoerd. Los van de techniciteit van deze dossiers toont dit aan hoe groot de spanningen tussen de Franstalige partijen zijn. En leidt het dus tot absurde situaties en onnozel theater. Groen-vicepremier Petra De Sutter kwam doodleuk verkondigen dat er een misverstand was en dat het niet voor iedereen duidelijk was of er een akkoord
was. Overigens is dat nachtelijk overleg een zielige gewoonte geworden, als je ziet hoeveel eenvoudige maatregelen, zoals het afschaffen van de bijzondere sociale zekerheidsbijdrage of het gebruiken van een opzegvergoeding voor opleiding, overdag snel kunnen worden genomen. Zoals econoom Ive Marx terecht stelde: “Het maakt nauwelijks nog uit wat het theater der nachtelijke onderhandelingen baart. Het kan onmogelijk deugdelijk beleid zijn.”
"De premier heeft nagelaten de heikele dossiers tijdig te laten voorbereiden" De verkiezingsmodus houdt aan Maar terug naar de platte partijpolitiek: de ruzie tussen PS en MR zorgt voor chaos en is eenvoudig terug te brengen tot louter electorale overwegingen. Beide partijen zijn in constante verkiezingsmodus. De PS is angstig dat ze door de communisten van de PTB wordt overvleugeld, de MR heeft de wind in de zeilen volgens de peilingen en is niet bang om te provoceren. Het is vergelijkbaar met het gekibbel tussen N-VA en CD&V in de vorige federale regering onder leiding van Charles Michel. De premier moest toen constant schipperen en verzoenen. Eigenlijk is dat nu ook de opdracht van Alexander De Croo, maar die kwijt zich duidelijk niet van deze taak. Dat de beleidsverklaring van vorige dinsdag bijna moest worden uitgesteld, is niet enkel de schuld van de zelden geziene ruzie tussen PS en MR en het feit dat Alexander De Croo niet heeft proberen te verzoenen. De premier heeft ook nagelaten de heikele dossiers tijdig te laten voorbereiden door zijn kabinet. Daardoor kwam men op het einde in tijdsnood. Het is zo dat De Croo vooral bezig is met zijn buitenlandse contacten - denk aan zijn recente
speech voor de Verenigde Naties - met het oog op een internationale carrière. Ondanks de zaak rond zijn WhatsApp-gebabbel met de Italiaanse porno-actrice Eveline Dellai (een zaak die in de buitenlandse pers wel aan bod kwam), hoopt hij na zijn premierschap nog altijd op een interessante exit.
De Franse schaduw Wat ook opvalt, is dat de besprekingen die aanvankelijk enkel over de begroting gingen, snel werden opengetrokken richting arbeidsmarktbeleid, activeren van langdurig zieken, fiscale hervorming en energiebeleid. Uiteraard lagen al deze dossiers aanvankelijk stil door corona. De indruk overheerst nu wel dat De Croo zoveel mogelijk dossiers wou afhandelen om te vermijden dat het gekibbel tussen PS en MR zou overslaan naar andere partijen en het al weinig indrukwekkende regeerwerk volledig zou stilvallen. “Vermijd een nieuw kibbelkabinet”, zou Vincent Van Quickenborne hem hebben gezegd. Voorlopig lijkt de lont uit het kruitvat en de indruk kan ontstaan dat men met deze regering de rit wil uitrijden zonder teveel conflicten, maar dat is verre van zeker. De onstabiele factor blijft het Franstalige duo PS-MR of beter de voorzitters Paul Magnette en Georges-Louis Bouchez. De komende maanden staat immers iets te gebeuren dat de Belgische Franstalige politiek altijd beïnvloedt: de Franse presidentsverkiezingen. Men kan er gif op innemen dat een of ander thema dat tijdens die verkiezingscampagne opduikt wordt overgenomen door Waalse politici. Aangezien links in Frankrijk niet echt meespeelt bij die stembusslag, zal het naar rechts kijken zijn. En dan vooral naar wat de verrassende Eric Zemmour nog in petto heeft. Bouchez weigert alvast om de publicist weg te zetten als een nazi of rechts-extremist. Welk thema de MR-voorzitter zal overnemen valt nog af te wachten, maar als het pakweg over migratie gaat, zal dat gelijk voor spanningen zorgen met PS en Ecolo. Zal De Croo dan alles opnieuw op zijn beloop laten? Vivaldi zit zeker nog niet in rustig vaarwater.
4
Binnenland
14 OKTOBER 2021
ECONOMISCHE ZAKEN
Politici op klimaatbetoging protesteren tegen eigen wanbeleid jaar genereert wegens het opnieuw openen of bouwen van gascentrales. Niemand van de aanwezige journalisten in Brussel stelde aan de PS-aanwezigen de vraag welk beleid ze de voorbije jaren hebben gevoerd om de economie te vergroenen en milieuvriendelijker te maken. Ook Vlaamse socialisten waren aanwezig. Ok, Conner Rousseau was toen nog geen verkozen politicus, maar zouden de socialistten niet beter thuis blijven? De sp.a, voorganger van Vooruit, is de hoofdverantwoordelijke van de totaal ontspoorde zwendel met de gesubsidieerde zonnepanelen.
paalde maatregelen in Europa, gericht op minder afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen, een switch naar groene energie en een milieubewuste fiscaliteit - iets dat de betogende politici dus hebben nagelaten - mondiaal slechts effect hebben als de groeilanden ook volgen. Dat zit er niet direct aan te komen. ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN
Linkse sport
Het scheermes van Ockham
“De eenvoudigste verklaring is meestal de juiste” Willem van Ockham, een Franciscaan uit de 14de eeuw, haalde zijn wijsheid eigenlijk bij Aristoteles, maar zijn naam is nu synoniem geworden van wat ook het “spaarzaamheidsprincipe” wordt genoemd: de verklaring met het minste aannames is meestal de juiste. Stel: je komt je huis binnen en het licht in de hal werkt niet. Je gaat naar de keuken en de woonkamer en ook daar doen de lichtknoppen niets. Het is mogelijk dat alle drie de lampen tegelijk defect zijn geraakt. De paranoïde denker kan ook overwegen dat de lichten onklaar zijn gemaakt door dieven die klaar staan hem in het donker te overvallen. De meest waarschijnlijke uitleg vereist echter maar één voor de hand liggende veronderstelling: een zekering is uitgevallen. Dat is een toepassing van het scheermes (een instrument om dingen weg te snijden) van Ockham.
9/11 In september gaven we een overzicht van de verschillende complottheorieën die over de aanslagen van 9/11 de ronde doen, met een uitleg waarom die onzin zijn. Het scheermes van Ockham volstaat al als wapen tegen samenzweringsdenken. Ofwel zijn die aanslagen gepleegd door een reeds gekende islamitische terreurgroep, die al eerder aanslagen op Amerikaanse doelwitten had gepleegd en die ook de aanslag heeft opgeëist. Ofwel zijn de aanslagen beraamd door de Amerikaanse overheid, heeft die ongemerkt dynamietladingen laten aanbrengen in het WTC, zijn hologrammen van vliegtuigen geprojecteerd op de torens nadat de passagiers van de vliegtuigen al stiekem waren vermoord, werden wanhopige telefoongesprekken tussen enkele passagiers en hun verwanten nagebootst, gaf men Bin Laden veel geld om de aanslagen op te eisen, was het iemand anders die tien jaar later werd vermoord in Pakistan, houden de honderden mensen die nodig waren om het complot uit te voeren al twintig jaar hun mond en hebben latere Democratische presidenten het complot van de Republikein Bush ingedekt, allemaal om hiermee een excuus te krijgen om een straatarm land zonder bodemrijkdommen binnen te vallen, om het twintig jaar later zonder resultaat en na massaal geldverlies weer te verlaten. Het scheermes van Ockham kan u helpen tussen die Zelfportret van twee verklaringen te kiezen. Willem van Ockham
JURGEN CEDER
Een PS-delegatie op de klimaatmars
WALLONIË
Waalse financiën dramatisch ondanks meevallers
De Waalse regering heeft haar begroting voor 2022 rond. Het deficit loopt op tot een bloedrode 4,1 miljard euro, een gevolg van extra uitgaven voor corona en de overstromingen van vorige zomer. Maar dit is geen excuus om niet te saneren. Dankzij de economische groei heeft Wallonië ook een aantal meevallers via extra fiscale inkomsten. Blijkbaar wiegt die bonus de regering-Di Rupo in slaap. Geen nieuwe belastingen, geen hogere taksen. Dat is de mantra van de Waalse regering bij de opmaak van de begroting 2022. De regering van PS, MR en Ecolo zet in op investeringen en uitgaven voor het economisch herstel na corona en de overstromingen in de Vesdervallei. Echte saneringen zijn voor later. Er wordt jaarlijks 150 miljoen euro bespaard in 2022 en telkens opnieuw tot aan het einde van de legislatuur. Op welke departementen? Dat blijft onduidelijk. Er lijkt voor Waals minister van Begroting JeanLuc Crucke (MR) geen haast bij te zijn. Hij herhaalt telkens weer dezelfde boodschap. Of boodschappen. Ten eerste: nu radicaal besparen heeft geen zin, we moeten het economisch herstel zijn werk laten doen en dan komen de fiscale inkomsten vanzelf. Ten tweede: er moet geïnvesteerd worden in de relance van de economie. Het Waalse begrotingstekort loopt bijgevolg volgend jaar op tot 4,1 miljard euro. Een halvering ten opzichte van vorig jaar, maar een record in verhouding tot de andere deelstaten. Ter vergelijking: het deficit van het grotere en welvarende Vlaanderen bedraagt 1,8 miljard euro. En daar moeten we ook de Vlaamse Gemeenschap bij rekenen met de vele uitgaven voor onderwijs. Aan Franstalige kant zit dat nog bij de Franse Gemeenschap.
Gemiste kans Eigenlijk heeft de Waalse regering hier een kans gemist om echt te besparen. Het is zo dat er al een aantal fiscale meevallers waren aan de inkomstenkant dankzij het sterke post-corona-herstel. Via de personenbelasting (weer meer mensen aan het werk) kwam er 200 miljoen euro extra binnen. Daarnaast mocht men ook nog eens hetzelfde bedrag ontvangen dankzij extra inkomsten van de registratierechten. Er werden vorig jaar meer huizen verkocht. Zo’n positieve impact van het herstel zou een stimulans moeten zijn om inzake besparingen een versnelling hoger te schakelen. Dat deed men niet. Integendeel, de meevallers waren een alibi om amper te besparen en men laat zich in Namen in slaap wiegen. Terwijl de economische regel duidelijk is: herstel het dak van uw huis als de zon schijnt. Ten tweede is de sanering een gemiste kans omdat de Waalse overheidsfinancien in brede zin - tekort en schuld - dramatisch zijn. KBC-econoom Johan Van Gompel maakte hierover een interessante analyse.
Wallonië liet in 2020 een tekort optekenen van 11,6 procent van de ontvangsten. Niet zo verschillend van Vlaanderen, met een deficit van 10,9 procent. Wel is het zo dat Wallonië voor corona (2019) een tekort boekte van 2,4 procent van de ontvangsten en Vlaanderen een licht overschot van 0,7 procent. Nu situeert het structurele probleem zich vooral elders: bij de schuld. De Waalse schuld bedraagt 21 miljard euro, waarvan een derde terug te brengen is tot corona-uitgaven en de aanpak van de overstromingen. Van Gompel: “Eveneens afgezet tegenover de totale ontvangsten, bedroeg de bruto-schuld in 2020 in Vlaanderen 51,3 procent, in Wallonië 111,5 procent en in Brussel 179,9 procent. (…) Op de langere termijn zijn de fel oplopende schulden van de regio’s niet houdbaar. De gezondmaking van hun financiën is dus onvermijdelijk. Daarbij mag niet worden gerekend op extra middelen vanuit het federale niveau, omdat de federale overheid zelf zal moeten besparen, mee in het licht van de factuur van de vergrijzing, die bijna volledig voor haar rekening is. Inspanningen zullen nodig zijn op alle niveaus. Cruciaal daarbij is dat er beleidsaccenten worden gelegd op de langere termijn, zodat kan worden gesnoeid in niet-essentiële uitgaven. Voorlopig ontbreekt hiertoe de sense of urgency, wat enigszins begrijpbaar is gezien het nog prille economische herstel.” De indruk overheerst dat men het gros van de inspanningen doorschuift naar de volgende Waalse regering. Maar vanaf 2024 komt er minder geld binnen door de financieringswet en moet men de middelen die Wallonië leent voor de heropbouw na de overstromingen terugbetalen aan de federale overheid en de verzekeraars. Een steeds groter deel van het Waals regionaal product zal naar schuldaflossingen gaan. Een zeer harde noot om kraken. PICARD
© PHOTONEWS
Wie verder kijkt dan de cinema die politici opvoeren op de klimaatbetogingen, merkt trouwens dat er iets anders aan de hand is. Dit was een jamboree van radicaal-linkse bobo’s die eigenlijk ons huidig economisch bestel, gebaseerd op vrije markt en kapitalisme, willen overboord gooien. Dat zei klimaathysterica Anuna De Wever ook met zoveel woorden in De Zevende Dag. Niet verwonderlijk dus dat naast de socialisten en groenen ook de PVDA/PTB en allerlei radicaal-linkse groupuscules mee opstapten. Het lijkt de nieuwe linkse sport geworden, die klimaatbetogingen. Eerst waren er de antirakettenbetogingen van de jaren ’80, daarna volgde het antiracistische Hand in Hand en nu is er een nieuwe extreemlinkse uitlaatklep waarbij inhoud en logisch denken van ondergeschikt belang zijn. Net vorige week raakte bekend dat China aan 72 steenkoolmijnen zal vragen om
© WIKIMEDIA
INSTRUMENTEN VOOR INZICHT
Kan het zieliger? Toen de socialistische vakbond een paar weken geleden op straat kwam tegen een in zijn ogen te mak interprofessioneel loonakkoord, stapten tal van PS-kopstukken mee. Kortom, de Franstalige socialisten protesteren tegen het beleid van een regering waar ze zelf deel van uitmaken en zelfs de grootste partij zijn. Vorige zondag gebeurde hetzelfde met de klimaatbetoging. 40 jaar heeft de PS al de kans gehad om op verschillende beleidsniveaus een modern energiebeleid uit te tekenen. Momenteel zetelt ze - afgezien van de Vlaamse natuurlijk - in alle regeringen. Waarom dan betogen tegen een gebrek aan politieke daadkracht, vraagt een normale mens zich af. Op de klimaatbetoging tekende niet enkel PS-voorzitter Paul Magnette present, maar ook een paar Waalse ministers, federaal Pensioenminister Karine Lalieux en Kamervoorzitter Eliane Tillieux, iemand die zich normaal gezien uiterst neutraal moet opstellen. Tijd dat de politici eens in eigen boezem kijken. De deontologische code van de Vlaamse regering laat trouwens niet toe dat een minister gaat betogen, maar eigenlijk zou men daar geen regels voor nodig moeten hebben. Paul Magnette maakte het nog belachelijker door tijdens de betoging met de vinger te wijzen naar de andere partijen en de Franstalige liberalen van de MR in het bijzonder, omdat die niet mee willen gaan in een groener beleid. De repliek van Georges-Louis Bouchez was raak. De MR-voorzitter stelde op TV dat de PS wellicht denkt aan een nieuwe lockdown om de CO2-uitstoot te verlagen. Tegelijk wees hij er op dat een kernuitstap 13 miljard ton CO2 per
de productie op te voeren. Een noodzaak, aangezien dit de basis vormt van de Chinese elektriciteitsvoorziening. In landen als India is de situatie vergelijkbaar. Protesten van de linkerzijde en zeker de PVDA/ PTB tegen dat Chinees beleid zijn hier niet te horen. Laat staan dat Anuna en Co het in hun hoofd zouden halen in Peking te gaan betogen tegen de afwezigheid van een echt milieubeleid. Tenslotte toont het aan dat be-
© PHOTONEWS
Socialisten en groenen tekenden present op de klimaatbetoging van zondag in Brussel. Niet enkel partijvoorzitters, maar ook ministers waren aanwezig. Waarbij ze dus eigenlijk betogen tegen zichzelf, want het rampzalige energiebeleid van de voorbije jaren is deels hun schuld.
Waals minister-president Elio Di Rupo
Binnenland
14 OKTOBER 2021
Amir Bachrouri (Vlaamse Jeugdraad) vraagt het recht om politie te filmen
WOKE VAN DE WEEK Iedere week selecteren we de meest opvallende uitingen van woke gedachtegoed in deze contreien
Café Blond
Vorige week werd het Gentse “queer feministisch” café Blond even, waarschijnlijk tegen beter weten in, het bekendste café van Vlaanderen. Café Blond omschrijft zich-, haar- of henzelf online als een “mooi en lief en queer en feministisch” café, met een podium voorbehouden aan “queers en womxn”. Het is een “saf(e)r space” waar er voor “racist_sexist_ableist homo_trans_xeno_fobic kackscheisse” geen plaats is. Begin oktober legde het café een feest stil na “verbaal geweld” en “transfobie” tegen enkele klanten. Enkel diegenen die tot de “FLINTA-community” behoren, waren nog toegelaten. “Cis(gender)” mannen waren niet langer welkom. “Een drastische en controversiële beslissing, maar het kon niet anders, want er waren mensen die zich niet meer veilig voelden in ons café”, zegt mede-eigenaar Eva Destoop bij VRT NWS. “Wij zijn geen café TEGEN cismannen, maar een café VOOR PIETER VAN BERKEL queer mensen.”
Uit een bevraging van de Jeugdraad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie bij 1.968 Brusselse jongeren blijkt dat meer dan zeven op de tien jongeren zich bij contact met de politie niet veilig voelt. Evenveel jongeren zijn volgens hetzelfde onderzoek slachtoffer geweest van etnisch profileren. De Vlaamse Jeugdraad vindt dat jongeren het recht hebben om de politie te filmen. Blauw wordt andermaal in het defensief geduwd.
Lexicon
De Jeugdraad benadrukt dat het zeker niet gaat om een representatief onderzoek, wegens de beperkte geografische spreiding en de korte periode waarin het onderzoek liep. Ook kan men ernstige kanttekeningen plaatsen bij de betrouwbaarheid van de resultaten. Het onderzoek werd immers gevoerd door de jongeren zelf. Er kwam geen onafhankelijk onderzoeksbureau aan te pas.
Dubieuze houding Pascal Smet Staatssecretaris Pascal Smet (One.brussels-Vooruit) maakt 100.000 euro vrij voor een proefproject om de relatie tussen de jongeren en de politie te verbeteren. De houding van Pascal Smet is op zijn minst erg dubieus. In het verleden koos hij meermaals de kant van de relschoppers tegen de politie. “Want daar zitten ze in Kuregem in kampen. En zijn die rellen dan niet voor sommigen eerder een schreeuw tot aandacht? Wordt het geen tijd die vicieuze cirkel te doorbreken?” liet de staatssecretaris zich ontvallen na de zoveelste zware rellen in Anderlecht. Politievakbondsman Vincent Houssin (VSOA) heeft in het verleden al verschillende keren aangeklaagd dat de Brusselse beleidsverantwoordelijken met een dubbele tong spreken. Volgens Vincent Houssin kreeg de politie in het verleden de orders om niet tegen relschoppers op te treden. Het is duidelijk dat “linkse politici een hand boven het hoofd houden van deze jongeren”. De politie mag in bepaalde wijken niet tussenbeide komen “om de boel op te kuisen”. De politievakbondsman wijst met een beschuldigende vinger naar de bestuurlijke overheid. “De politici moeten beginnen nadenken. Als kinderen tussen 12 en 16 jaar geen schrik meer hebben van de politie en ongestraft auto's in brand kunnen steken: dan moet men eens in de spiegel kijken en zich afvragen of dit wel het goede beleid is.” Dagelijks zijn er incidenten met ordehandhavers en met zowat iedereen die een uniform draagt, inclusief hulpverleners, brandweerlieden, buschauffeurs… Deze mensen worden bewust geviseerd omdat ze Twitter schikt geeft Faceboo zich naark verwijde Turkse rt pagina Frans ” dorpje “censuurwet Bitche Net als Facebook en YouTube eerder, heeft
Recht om politie te filmen In de Afspraak kreeg Amir Bachrouri voorzitter van de Vlaamse Jeugdraad - de nodige ruimte “om de muur van onbegrip tussen de politie en de jongeren” te duiden. Bachrouri wijt het wantrouwen aan o.a. “de handhaving van de coronamaatregelen” en “de veelvuldige identiteitscontroles”. Om de relatie met de politie te verbeteren, schuift de Vlaamse Jeugdraad een reeks van voorstellen naar voor. “Lokale besturen moeten waken dat jongerendaden niet gecriminaliseerd worden.” Relschoppers van zestien jaar mogen dus niet worden vervolgd. Bovendien moeten jongeren het recht hebben om de politie te filmen. Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) is daar terecht vierkant tegen. Over het geweld van jongeren tegen agenten wordt met geen woord gerept. In de zone Polbru (Brussel, Laken, Haren, Neder-over-Heembeek en Elsene) zijn de cijfers van geweld tegen politiediensten “in vier jaar tijd verviervoudigd”, liet Matthias Vanden Borre (N-VA) onlangs in Doorbraak optekenen. Jurgen De Landsheer - korpschef zone Brussel-Zuid - zat er in de Afspraak wat schaapachtig bij en praatte Amir Bachrouri naar de mond. In het verleden brak De Landsheer een lans voor een lik-op-stukbeleid, wou hij “terrein terugnemen” en vroeg hij snelrecht. Het is duidelijk dat de korpschef gas moet terugnemen om de electorale belangen van de lokale overheden niet te schaden. Het beeld van een falende overheid wordt andermaal aangescherpt. JULIEN BORREMANS
Terwijl de coronacrisis in India een dramatisch omvang aanneemt, woedt er een discussie over censuur op sociale media.
eennoordoosdat het het nu ook Twitter aangekondigd Facebook heeft de pagina van in Turkije. zal aanduidenvan vertegenwoordiger zijn site verwijtelijk Frans dorpje Bitche schikt zich zo naar een De microblogsite derd, zonder een duidelijke reden. controversiële wet waarmee ze door de 13 april 2021 overheid verplicht kan worden berichten
zwarte pieten Het verwijderen van foto’s van en beroeren. op Facebook blijft de gemoeder helpers Nadat eerder alle foto’s van pikzwarte d worden van de Sint moesten verwijder chem, van de pagina van Scherpenheuvel-Zi en Glabbeek van krijgen nu ook de pagina’s ge’ te Tielt-Win van ‘Ge zijt eis eenzelfde met maken sociaal netwerk. van het
Facebook tes t pop-up in VS die gebruike rs vraagt of een vrien d ‘ee extremist wo n rdt’ Face
book test in waarschuwing de Verenigde Staten een sfunctie om extremistisch gedachtegoed op te sporen.
3 juli 2021
Twitter schikt zich naar Turkse “censuurwet”
Net als Facebook en YouTube eerder, heeft nu ook Twitter aangekondigd dat het een vertegenwoo
zal aanduiden in Turkij rdiger e. geeft De microblogsite schikt schikt Twitter zich zo naar een controversiële wet waarmee ze door de overheid verplic Turkse ht kan worden berich naar zich te verwij ten deren. “censuurwet”
Download onze APP
Facebook verwijdert post Van Grieken
20 maart 2021 Net als Facebook en YouTube eerder, heeft nu ook Twitter aangekondigd dat het een vertegenwoordiger zal aanduiden in Turkije. De microblogsite schikt zich zo naar een controversiële wet waarmee ze door de overheid verplicht kan worden berichten te verwijderen. 20 maart 2021
Twitter schikt zich naar Turkse g nsu Voorlopi“ce urwet” Net als Facebook en YouTube eerder, heeft krijgt Trump zijn nu ook Twitter aangek Facebook ondigd dat het een t oun acc verteg enwoordiger zal aandu Facebookiden in Turkije. De microblogsi pleegde nog te schikt zich zo naar een ug controv ter t ersiële wet waarme nie verplich t kan worden berichte e ze door de overheid nooit zo veel terech jaar dit n te verwijderen. censuur in januari van Donald Trump is
YouTube verwijdert recordaantal video’s
kwartaal van YouTube heeft in het tweede van zijn 2020 ruim 11,4 miljoen video’s platform verwijderd.
23 oktober 2020
Ableism - Het marginaliseren van mensen die minder able (andersvalide) zijn. Agender - Gendervrij, genderloos of genderneutraal. Cis - Mensen wiens genderidentiteit of uitdrukking overeenkomt met het biologisch geslacht waarmee ze geboren zijn. Cis is Latijn voor “aan deze kant”. Trans is Latijn voor “aan de andere kant”. FLINTA - Female, Lesbian, Intersex, Non-binary, Trans, Agender. Gender - De culturele en sociale uitdrukking van iemands (biologische) sekse of geslacht. Het werd aanvankelijk in de sociale wetenschappen als aparte categorie gehanteerd, maar wordt tegenwoordig door velen, met name transactivisten, als belangrijker beschouwd dan het biologische aspect. Intersectioneel (feminisme) - Intersectionaliteit is het idee dat discriminatie en onderdrukking samenhangen met iemands identiteit. Het resulteert in een hiërarchie van onderdrukking, waarbij een blanke heteroman volgens dit wereldbeeld bijvoorbeeld automa-
een verlengstuk zijn van de wettelijke overheid. Het overheidsapparaat wordt bewust teruggedrongen om zo meer ruimte te creeren voor illegale handeltjes, afpersing, geweld tegen vrouwen en homo’s… Twee weken geleden sloeg een man bij een controle verschillende politieagenten met een krik het ziekhuis in. De agressieveling kwam er met een enkelband en een maand huisarrest vanaf. In de straten van Sint-Jans-Molenbeek wordt de outlaw als een held gevierd.
Twitter verwijderde tweets die kritisch waren voor het BETAALDE ADVERTENTIE coronabeleid
20 maart 2021 Facebook censureer
de nooit eerder zo veel Belgische inhoud omdat die illegaal zou zijn. De internetreus deed dat de voorbije vier jaar 716 keer, met een recordaan tal gevallen vorig jaar.
23 juni 2021
Pikzwarte pieten ook niet welkom op de Facebookpagi na’s van Glabbeek en Tie ltWinge Het verwijderen van foto’s van zwarte pieten op Facebook blijft de gemoederen beroer en.
Nadat eerder alle foto’s
van pikzwarte helpers
van
Twitter schikt geeft zich naar Turkse ‘Facebooks Hoog“censuurwet” gerechtshof ’ beslist:
eerder, heeft
Het weren van beelden van Zwarte Piet past in het beleid van Facebook om racistische blackface-stereotypen op zijn platforms tegen te gaan. Dat oordeelt een externe
Twitter schrapt ‘blauwe vinkjes’ van Vlaams Belang toetsen
Het officiële partijaccount van Vlaam s Belang en het account van partijv oorzitter Tom Van Grieken zijn niet langer verified op Twitter. 16 november 2017
tisch minder onderdrukt wordt dan een zwarte lesbienne. Intersex - Interseksueel. Mensen die biologische geslachtskenmerken van beide geslachten hebben. Ook bekend als hermafrodieten. Non-binary - Non-binair. Mensen die zich noch als man, noch als vrouw identificeren. Ook bekend als genderqueer. Queer - Parapluterm voor alle seksuele minderheden die niet heteroseksueel of cisgender zijn, zoals holebi’s, transgenders en non-binairen. Safe space - Een ruimte voorbehouden voor ‘gemarginaliseerde’ individuen en groepen, om samen te komen en te praten over hun ‘marginalisering’. Trans - Transgender. Mensen wiens genderidentiteit of -uitdrukking verschilt van het biologisch geslacht waarmee ze geboren zijn. Womxn - Een alternatieve spelling voor het Engelse woord woman, gebruikt door intersectionele feministen. De oorspronkelijke schrijfwijze zou immers seksistisch zijn, aangezien deze het woord man bevat. Womxn zou bovendien inclusiever zijn tegenover trans- en non-binaire vrouwen.
LEUVEN
KUL reikt eredoctoraten uit aan Black Power-atleten
De atleten Tommie Smith en John Carlos staken tijdens hun huldiging als medaillewinnaars bij de Olympische Spelen in Mexico 1968 op het podium met gebogen hoofd hun in zwarte handschoen gehulde en gebalde vuist in de lucht. De pas afgezwaaide decaan Christophe Delecluse en de professoren Jan Tolleneer en Mike McNamee (beiden ethici) van de Faculteit Bewegings- en Revalidatiewetenschappen (FaBeR) van de KUL zijn de promotoren van het eredoctoraat voor deze twee ex-atleten. Delecluse maakte ooit deel uit van de Sportcommissie van de Volksunie en is nu o.a. lid van de raad van bestuur van het Belgicistisch Olympisch Comité. De drie professoren en de faculteit FaBeR willen met het verlenen van het eredoctoraat beide ex-atleten huldigen voor hun bijdrage aan Black Power in de strijd voor mensenrechten en tegen racisme, onrecht en armoede. De twee ex-atleten worden ook geprezen omdat ze een rolmodel zijn voor de huidige Black Lives Matter-beweging. Laat het duidelijk zijn: inzet voor mensenrechten is lovenswaardig, maar ook Black Power schuwde het geweld niet, hoewel het
Net als Facebook en YouTube Zwarte Piet is raciaal nu ook Twitter aangekondigd dat het een vertegenwoordiger zal aanduiden in Turkije. stereotype en wordt De microblogsite schikt zich zo naar een wet waarmee ze door de terecht geweerdcontroversiële van verplicht kan worden berichten overheid te verwijderen. Facebook 20 maart 2021
raad bij wie gebruikers en Facebook zelf kunnen
5
zeker niet zo gewelddadig was als BLM nu. Volgens rector Sels zijn de morele moed en het jarenlang verzet van de twee eredoctores een voorbeeld en inspiratiebron in het KUL-traject rond inclusie en diversiteit. In 2002 reikte de KUL een carrière-gepland eredoctoraat uit aan prins Filip omwille van zijn actieve inzet voor de wereldvrede en de nationale en internationale solidariteit (sic). Toenmalig rector Oosterlinck werd in 2004, twee jaar later, door het Hof gelauwerd als baron. Het kan vlug gaan. Cui bono (wie heeft er voordeel) bij het eredoctoraat dat op 18 november om 16u wordt uitgereikt? Een tijdje wachten en we zullen allicht het antwoord kennen. Ter info: vooraf is er een, hopelijk kritisch, rondetafelgesprek “Black lives matter” met de Britse professor Hylton, de twee Amerikaanse ex-atleten en Kim Gevaert. GEERT GOUBERT
6
Politiek
14 OKTOBER 2021 © PHOTONEWS
NIEUWS UIT DE WETSTRAAT Uitgesloten door “nieuwe politieke cultuur” In de commissie Economie, Consumentenbescherming en Digitale Agenda waren er twee gelijkluidende wetsvoorstellen ingediend - één door de meerderheidsfracties en één door Anneleen Van Bossuyt (NVA) - om schade door grondverzakking als gevolg van droogte te doen opnemen in de brandverzekeringpolis. Aangezien Van Bossuyt besefte dat haar wetsvoorstel het niet zou halen, ook al beoogde zij net hetzelfde, stelde zij voor om dan het voorstel van de meerderheid mee te ondertekenen zodat toch een signaal van ‘gedragen door meerderheid en oppositie’ zou kunnen gegeven worden. “Nieuwe politieke cultuur”, opperde Van Bossuyt. Het mocht niet baten. De meerderheid wilde niet op haar suggestie ingaan. Jasper Pillen van Open Vld benadrukte zelfs dat het een voorstel van de meerderheid was en daarmee uit. Van Bossuyt sprak er schande van en zei er niks van te begrijpen. Ze lachte de nieuwe politieke cultuur dan ook verontwaardigd, maar met zwier weg.
Met de chrono ernaast
Eric Zemmour in debat met filosoof Michel Onfray (niet in beeld)
Kamervoorzitster Tillieux (PS) hanteert rigoureus het reglement als het over de spreektijd van de Kamerleden en de ministers gaat. Als de tijd om is, gaat voortaan op de seconde de microfoon automatisch uit, onverbiddelijk. Midden in een zin, bijvoorbeeld. Op schermen is de ‘afteller’ te zien en te volgen, en als de cijfertjes rood worden heeft de spreker nog twintig seconden. Blijkbaar vindt Tillieux het soms zelfs gênant. Zo moest minister Vandenbroucke in een antwoord op een vraag nog precies één zin zeggen, maar niemand kreeg die nog te horen. Ze kon niet anders dan te zeggen dat het niet aan haar ligt, maar dat de microfoon voortaan automatisch wordt uitgeschakeld. Naar verluidt zijn er tal van parlementsleden die hun tussenkomsten en hun replieken uitschrijven en die dan hardop met de chrono ernaast inoefenen om binnen de tijd te kunnen blijven.
Hoe kijkt rechts Vlaanderen naar Zemmour?
“Ik zie hem president worden”
Woorden en daden? De Pano-uitzending over moslimextremisme in ons land en het feit dat het hoofd van een extremistische moskee in Heusden-Zolder de voorzitter is van de Moslimexecutieve, brachten de discussie over de Moslimexecutieve weer in een stroomversnelling. Koen Metsu (N-VA), Annick Ponthier (VB) en zelfs Patrick Dewael (Open Vld) spraken er de premier over aan. Metsu had al eerder aan de minister van Justitie Van Quickenborne (Open Vld) gevraagd om een operationele en financiële doorlichting van de Moslimexecutieve en zijn dubieuze vzw’s te houden, waarop deze niet inging. Maar na de Pano-uitzending, die geen fraai beeld schetste, vroeg hij nu toch noodgedwongen een audit door de Staatsveiligheid aan. Ponthier had het daarnaast over de buitenlandse invloeden en financieringen in de moskeeën en in de Moslimexecutieve. Beiden pleitten uiteindelijk voor een stopzetting van de subsidiëring en financiering. Dewael tapte uit een ander vaatje en keerde het verhaal om: we moeten zorgen dat er een goede Moslimexecutieve komt die de ganse moslimgemeenschap vertegenwoordigt, waarbij hij wel moest toegeven dat eerdere initiatieven om een ‘gematigde islam’ gestalte te geven in ons land nog geen denderende resultaten hadden opgeleverd, zoals de opzegging van de concessie aan de Saoedi’s voor het beheer van de Grote Moskee in Brussel en de imamopleiding aan de KUL. Premier De Croo kon niet anders dan erkennen dat er inderdaad meer dan een probleem is met de Moslimexecutieve en dat de genoemde initiatieven geen succes waren. Maar toch bleef hij de piste van Dewael volgen om er een executieve van te maken die “ons geld waard is”. Beide Vlaams-nationalisten vroegen zich na deze holle woorden af hoe men dat allemaal gaat doen en zijn er dus niet gerust in dat het daar ooit goed mee komt.
De naam Eric Zemmour is niet weg te branden uit het nieuws over de Franse presidentsverkiezingen van 2022. Hoewel hij zichzelf nog niet officieel kandidaat heeft gesteld, is hij aan een steile klim bezig in de peilingen. Hoe kijkt de Vlaamse politieke rechterzijde naar het fenomeen Zemmour? De rechtse journalist, schrijver en opiniemaker wordt al lange tijd getipt als mogelijke presidentskandidaat in 2022. Hij heeft nog geen officiële aankondiging gedaan, maar steekt zijn ambities ook niet onder stoelen of banken. Op dit moment toert hij Frankrijk rond om zijn nieuwe boek, “La France n’a pas dit son dernier mot”, te promoten. Volgens de meest recente peilingen zou hij 17 procent van de stemmen halen in de eerste ronde. Daarmee laat hij niet alleen Marine Le Pen (RN), die 15 procent haalt, achter zich, maar ook alle andere uitdagers op rechts.
Trump all over again
Villa Politica: onevenredigheid troef
© EUROPEAN PARLIAMENT
Linda De Win ging en Goedele Devroy kwam. Stilletjes werd er bij N-VA en VB gehoopt dat zij nu misschien wel eens wat vaker aan het woord zouden komen en hun tussenkomsten wat vollediger in beeld zouden komen. Na enkele weken ‘nieuwe wind’ is daar nog niks van te merken. Integendeel. Zo werden donderdag enkel leden van de meerderheid geïnterviewd en meed men tussenkomsten van het VB of onderbrak men ze voor commentaren. Een statistiekje waarin de verkiezingsresultaten van de Vlaamse partijen worden vergeleken met hun ‘optredens’ in Villa Politica tijdens deze legislatuur toont overduidelijk aan dat CD&V, Open Vld, Vooruit, Groen en zelfs de PvdA meer worden geïnterviewd in verhouding tot hun kiesresultaten. VB en N-VA - nota bene de grootste twee Vlaamse partijen - zitten daar onevenredig vér onder. Voor het overige zegt de VRT zelf in haar reclamespotjes dat het de zender van álle Vlamingen is.
Tom Vandendriessche, Europees Parlementslid voor het Vlaams Belang, noemt Zemmour “zonder meer een interessante intellectueel en een uitstekend polemist”. “In onze media totaal ongekend, maar in Frankrijk is er werkelijk ruimte voor oppositie in de reguliere media en debat tussen mensen die het oneens zijn met mekaar”, klinkt het. Volgens N-VA-Kamerlid Theo Francken is het “Trump all over again”. “Ik zie heel veel parallellen: een partijloze kandidaat, waarvan iedereen zegt dat hij geen schijn van kans maakt, die een jaar voor de verkiezingen - het moet eigenlijk nog gebeuren - zijn kandidatuur aankondigt en die aan een heel snelle opmars bezig is”, zegt de N-VA’er. Hij ziet ook grote overeenkomsten tussen de boodschappen die beide heren verkondigen: “Make America Great Again” van Trump en “La France n’a pas dit son dernier mot” van Zemmour. “Het gaat in beide gevallen om grote landen waar er een algemeen gevoel is dat het land in verval is”, aldus Francken. “Bij vele Fransen en bij Zemmour heerst het gevoel dat ‘het grote Frankrijk’ wereldwijd niet meer ernstig wordt genomen, terwijl er ook intern enorme problemen zijn. Fransen zijn net zoals de Amerikanen heel patriottisch. Op dat vlak hebben ze veel gemeen. Trump en Zemmour verkondigen beiden de boodschap dat hun land een sterke leider nodig heeft om dat verval te stoppen en terug serieus te worden
Tom Vandendriessche
genomen op het wereldtoneel. In het huidige Franse politieke klimaat is dat gewoon een heel sterke kaart om te trekken.” Francken vindt “La France n’a pas dit son dernier mot” “een zeer interessant boek”. “Er zijn dingen die hij schrijft waar ik het eens mee ben, maar er zijn ook dingen waar ik het niet eens mee ben”, zegt het Kamerlid. “De theorie van ‘le grand remplacement’, dat dat door elites georkestreerd zou zijn en dat Europa binnen twee generaties ‘omgevolkt’ zou zijn, vind ik nogal uit de bocht gaan. Maar dat er grote problemen zijn in de samenleving door migratie, dat dat voor veel frustratie zorgt, dat ons maatschappelijk weefsel daardoor ontstoken is, dat kunnen we natuurlijk niet ontkennen. Dat is gewoon zo. Dat links dat jarenlang onder de mat heeft geveegd, dat is óók gewoon zo.”
Marine of Eric? “Ik zie hem president worden” Hoe schatten de Vlaamse politici de kansen van Zemmour in? “De peilingen geven aan dat Zemmour een zekere steun krijgt, in hoofdzaak van kiezers die anders Marine Le Pen verkiezen. Maar hij is niet eens kandidaat”, zegt Vandendriessche. “Dus daar valt weinig over te zeggen op dit moment. Er zijn al veel zogenaamde fenomenen opgedoken bij vorige verkiezingen overigens. Denk aan Jean-Pierre Chévènement in 2002, terwijl Jean-Marie Le Pen iedereen verbaasde. Of Balladur in 1995 eerder. Volgens de peilingen was die al verkozen zonder dat er één stem uitgebracht was.” Het Europees Parlementslid vestigt zijn hoop in de eerste plaats op Marine Le Pen en haar Rassemblement National, de zusterpartij van het Vlaams Belang. “Marine staat op 47 procent in recente peilingen voor de tweede ronde, hoger dan Zemmour trouwens”, klinkt het. “En uiteindelijk is het dat waar het over gaat. Marine als president van Frankrijk betekent een fundamentele koerswijziging. Meer soevereiniteit en minder EU. Minder migratie en meer veiligheid. De Fransen zullen daarover oordelen, niet wij. Maar we zullen er wel door beïnvloed worden. Dus hoop ik op een koerswijziging. Marine is daar in elk opzicht het best voor geplaatst om die vorm te geven.” Volgens Francken kan Zemmour nog voor een grote verrassing zorgen. “Ik zie hem president worden van Frankrijk”, klinkt het. “Er kan nog veel gebeuren, maar ik zie hem zeker de tweede ronde halen. Er wordt al weken over niemand anders gesproken en hij klimt in de peilingen. Ik zie de parallellen met de Verenigde Staten en ik zie het allemaal opnieuw gebeuren. Ik denk dat je hem best goed in de gaten houdt.” PIETER VAN BERKEL
Politiek
14 OKTOBER 2021
© PHOTONEWS
IN DE KIJKER
Geert Bourgeois
CITAAT VAN DE WEEK
Mieke Vogels (Groen)
“Woke is foute radicaliteit, de nieuwe preutsheid”
Hij wil zichzelf niet politiek overleven, zo zegt hij. In 2024, als hij 73 jaar zal zijn, is het genoeg geweest en ambieert hij derhalve geen nieuw mandaat meer. Na een lange politieke carrière op diverse niveaus - van gemeenteraadslid over Kamerlid en Vlaams Parlementslid tot Europees Parlementslid, en onderweg ook nog Vlaams minister en zelfs een hele legislatuur Vlaams minister-president - wil hij de fakkel doorgeven aan de jongere generatie(s) in wie hij vertrouwen zegt te hebben. Geert Bourgeois, inmiddels 70, bereidt dus langzaam zijn afscheid voor. Maar het lijkt er sterk op dat hij het mogelijke politieke kantelmoment voor Vlaanderen in 2024 nog van dichtbij wil meemaken en zo mogelijk beïnvloeden.
Voormalig Groen-boegbeeld Mieke Vogels heeft geen al te hoge pet op van de woke-beweging. “Ik begrijp die hele woke-beweging niet goed”, zegt Vogels in een interview met De Zondag. “Ik associeer het vooral met foute radicaliteit. Het is de nieuwe preutsheid. Wie op café een foute opmerking maakt, wordt weggezet, gestigmatiseerd bijna. Ik voel me daar niet goed bij. Ik ken veel volkse mensen die al eens schunnige opmerkingen maken. Dat zijn daarom geen foute mensen.”
Hij heeft het imago van ‘een saaie piet’ te zijn. Altijd zakelijk en bloedernstig, en niet erg wervend. We zagen hem dan ook nooit in spel- en amusementsprogramma’s. De intellectueel die hij is moet rust en ernst uitstralen, zo vond hij altijd zelf. Het speelde ook wel eens tegen hem, zeker in de laatste periode dat hij Vlaams minister-president was. Hij werd omschreven als een kurkdroge notaris die op de winkel lette, incidenten zakelijk trachtte af te handelen en nooit het voortouw nam in wervende projecten. In de wandelgangen wordt beweerd dat dat ook de reden was dat een nieuwe legislatuur (in 2019) onder zijn leiding uitgesloten was, hoezeer hij dat toch nog had willen doen. Het heeft gewrongen, dat is zeker. Gelukkig bracht een Europese uitgroeibaan soelaas en troost.
Geboren en getogen in het nest van een Vlaamsgezinde Izegemse schoolmeester die als zovelen lid werd van het Vlaamsch Nationaal Verbond omdat hij geloofde in een beter Vlaanderen, werd hij lid van de KSA en een “Blauwvoetvendel”, en later van de Vlaams-Nationale Studentenunie, zeg maar de Volksuniestudenten, en het Taalaktiekomitee. De weg naar de VU lag open. In 1977 werd de jonge advocaat gemeenteraadslid, wat hij bleef tot 2018 (41 jaar!). 11 jaar was hij schepen. In 1995 werd hij VU-Kamerlid en vanaf dan zat hij in de hoogste partijorganen. Geert Bourgeois kan daarna niet losgezien worden van de evolutie van de Volksunie naar de Nieuw-Vlaamse Alliantie. In de volgende jaren zullen de breuk en de scheiding van de Volksunie zich op tragische wijze voltrekken, erger nog dan in de Egmontpacttijd. Toen trokken de radicale Vlaams-nationalisten weg en legden de voedingsbodem voor wat later het succesvolle Vlaams Blok/Vlaams Belang zou worden. Ditmaal spatte de partij uit elkaar en waren het de progressieven onder leiding van Bert Anciaux die weg wilden van de oude Volksunie. Bourgeois wilde de ‘VU-van-het-midden’ bestendigen en creëerde met enkele getrouwen een naar de N-VA getransformeerde partij. Als stichter zette hij de lijnen uit: Vlaams-nationaal, EU-Europees, democratisch, pluralistisch, sociaal, warm, inclusief. Het leek erop dat de puntjes van de VU weer op de ‘i’ werden gezet. Door de door Verhofstadt ingevoerde kiesdrempel was Bourgeois een tijdlang de enige verkozene. Dat veranderde toen de partij een kartel aanging met de CD&V, een partij waarvan Bourgeois vandaag nog altijd zegt dat ze net als de N-VA grotendeels dezelfde fundamenten heeft en waarmee hij een fusie wel zou zien zitten in een centrumrechtse, confederale formatie. Hij spiegelt zich net als Bart De Wever aan de Beierse Christlich Soziale Union. Na het einde van het kartel ging het steil bergop en werd de N-VA in 2014 zelfs de grootste partij in Vlaanderen. In dat jaar werd hij meteen minister-president na al vijf jaar ‘gewoon’ Vlaams ministerschap.
Waarheen met Vlaanderen?
© PHOTONEWS
Ook CD&V is een gesprekspartner voor Vlaams Belang
Van VU naar N-VA
Tom Van Grieken voert actie voor het CD&V-hoofdkwartier
Het was slechts een klein zinnetje in het interview met Tom Van Grieken bij Radio 1: op het sociaaleconomische vlak voelt de Vlaams Belang-voorzitter meer affiniteit met de CD&V dan met de N-VA. Het is trouwens niet de eerste keer dat Vlaams Belang naar CD&V kijkt. Is het straks niet N-VA, maar CD&V dat het cordon sanitaire doorbreekt?
© PHOTONEWS
Ook al staat in het partijprogramma als allereerste punt de Vlaamse onafhankelijkheid als streefdoel, toch wil Bourgeois het voortaan anders omschrijven: hij zweert bij het confederalisme, waarbij mogelijk ooit misschien het Belgische niveau verdampt. Hij heeft het over evolutie en niet over revolutie. In een recent interview zegt hij in die context: “Het blazoen van het Vlaams-nationalisme is besmet door het succes van Vlaams Belang.” Geert Bourgeois heeft het niet voor die partij en sluit ook elke samenwerking uit. Zijn aversie herinneren zich tal van VB-parlementairen. Hij meed hen als de pest, zo leek het wel, en ontweek altijd elk spontaan contact met hen, al van in zijn beginjaren in de Kamer. Gerolf Annemans brengt het nog wel eens vol onbegrip ter sprake als hij bijvoorbeeld terugdenkt aan de periode van de commissie Dutroux of ten tijde van de Lambermontakkoorden. Zonder iets aan te tonen stelt Bourgeois zelfs vrij gratuit: “Ik zal nooit in zee gaan met een partij die de rechtstaat en de vrijheden niet respecteert.” Of hij daarmee ook de spreekbuis is van een flink deel van de N-VA-achterban, is maar de vraag. Want wat als “hét Vlaamse momentum” daar zou zijn als de twee Vlaams-nationale partijen meer dan de helft van de Vlamingen vertegenwoordigen in 2024? Dan toch maar voor de ‘democratische’ traditionele partijen kiezen? Of zou het idee van “Vlaams-nationale godsvrede” in het perspectief van het hogere doel – een vrij Vlaanderen – dan toch geen betere keuze zijn?
7
Dat Vlaams Belang sociaaleconomisch dichter bij CD&V staat dan bij N-VA is niet eens gelogen. Er zijn trouwens genoeg tegenstanders van het Vlaams Belang die er plezier in scheppen de partij consequent als links af te schilderen omwille van de sociale accenten in haar programma. Ook wat de ethische dossiers betreft staat Vlaams Belang iets dichter bij CD&V dan bij N-VA, al zijn de verschillen niet zo groot. N-VA heeft dus niet het absolute monopolie op een eventuele samenwerking met het Vlaams Belang.
CD&V-burgemeesters in het nauw In Vlaams-nationale kringen zijn nogal wat ogen gericht op de gemeenteraadsverkiezingen van 2024, en dan in het bijzonder op de gemeenten waar er (opnieuw) een meerderheid voor Vlaams Belang en N-VA uit de stembus kan komen. Maar misschien moet het vizier toch wat breder ingesteld worden, want ongetwijfeld zullen er ook gemeenten zijn waar Vlaams Belang samen met CD&V
over een meerderheid zal beschikken. Zit daar een CD&V-burgemeester in het nauw, die moet kiezen tussen het afstaan van zijn sjerp aan een concurrent of het behouden ervan mits het doorbreken van het cordon sanitaire, dan kunnen er interessante situaties ontstaan.
Paars-groene forcing op een ethisch dossier Ondertussen is er nog de kans dat paars-groen in de federale regering overmoedig wordt en met de steun van PVDA een forcing doorvoert in een ethisch dossier. Het zou CD&V tot het besef kunnen doen komen dat ze in de Vivaldi-regering alleen maar geduld wordt als vulsel voor een comfortabele meerderheid en niet om echt mee te regeren. Naar aanleiding van één jaar Vivaldi pakte CD&V in haar nieuwsbrief uit met 17 realisaties die zij voor zichzelf opeiste. Een ervan was de verlaging van de btw voor haarprotheses, ongetwijfeld een belangrijke zaak voor de betrokkenen, maar het toont wel aan dat
men de verantwoording voor de federale regeringsdeelname toch wel heel hard bij mekaar moet harken. Met een haarprothese kom je niet ver als je voor schut gezet wordt in het abortusdossier. Uit de interviews met Bart De Wever blijkt duidelijk dat hij voor zijn partij nog steeds een belangrijke (con)federale rol weggelegd ziet. Vivaldi zou CD&V wel eens kunnen doen inzien dat België niets meer te bieden heeft voor die partij, zeker als het tot een pijnlijk einde zou komen. Zo’n kantelpunt kan gevaarlijker zijn voor het voortbestaan van België dan louter een meerderheid voor Vlaams Belang en N-VA in het Vlaams Parlement. En heeft Vlaams Belang uitzicht op een meerderheid met CD&V, dan zouden uitspraken zoals over de vuilnisbelt van de geschiedenis N-VA wel eens zuur kunnen opbreken. FILIP VAN LAENEN
8
Interview
14 OKTOBER 2021
CHRISTIAN LAPORTE
Genietend van de onafhankelijkheid die het pensioen hem biedt, neemt Christian Laporte geen blad voor de mond. Of het nu over de toekomst van het land, de monarchie of de PS gaat, hij gaat steeds de dialoog aan. “Dit is een kwestie van beleefdheid en intellectuele eerlijkheid”, benadrukt hij. Hoe het met dit land verder moet, is een open vraag, maar dat het zo niet meer verder kan, staat buiten kijf. “België heeft een nieuw verband nodig, maar het gesternte zit partijpolitiek niet goed”, aldus de voormalige journalist. “In Franstalig België ligt men onterecht niet wakker van wat zich in 2024 kan afspelen.” Een gesprek.
“Een verzwakte N-VA en PS bieden weinig garanties voor een nieuwe staatshervorming” ok na zijn pensionering blijft journalist Christian Laporte een regelmatig geziene gast op de Vlaamse persfora. Of het nu over de staatshervorming, de Kerk of het Paleis gaat, het zijn onderwerpen waarmee hij jongleert. In beide talen overigens. “Een verstandige keuze van mijn ouders om me in beide talen op te voeden”, benadrukt hij meer dan eens. Ook een deel van zijn studies deed hij in het Nederlands. Sinds vele jaren woont hij in Ottignies en letterlijk aan de andere kant van zijn straat begint Louvain-la-Neuve, waar we hem ook treffen. En wat opvalt: zonder schroom heeft hij het over zijn eigen overtuiging die doorheen de jaren evolueerde. “Vroeger pleitte ik voor tweetaligheid in Beersel, de gemeente waar ik opgroeide”, legt hij uit. “Maar al snel evolueerde ik tot een Waalse regionalist, eerder dan een Brusselse 'militant' in de Rand. Eén keer stapte ik even in de politiek. In 1980 werkte ik enkele maanden als adviseur op het kabinet van Lucien Outers (FDF), maar daar kwam snel een einde aan toen deze door Wilfried Martens uit de regering werd gezwierd (lacht).”
We willen het graag over het hier en nu hebben, maar bij wijze van proloog toch nog die kanttekening: u op een FDF-kabinet aantreffen is toch wel verrassend… “Het FDF was ook een huis met vele kamers (lacht). Alle gekheid op een stokje, het is een feit dat je binnen de partij heel wat stromingen had. Persoonlijk stond ik vrij dicht bij Lucien Outers, die erg voor een Waals regionalisme pleitte en samen met Hugo Schiltz voor een grote federale omwenteling militeerde. Voor mij mochten de faciliteiten blijven bestaan maar ik koesterde en koester nog steeds de hoop dat de Franstaligen zich ook beter zouden integreren. Je mag ook de feiten niet loochenen. Als duidelijk wordt dat het verhaal van de faciliteiten eindig is, dan moet je dat aanvaarden. En de eentaligheid ook respecteren. Ooit zei ik in een debat dat je in Vlaanderen je broodje in het Nederlands bestelt, wat me niet in dank afgenomen werd. Hatelijke mails kreeg ik, vaak met het woord 'verrader' in. Nog een grappige anekdote: ooit had ik een interview met Georges Clerfayt, destijds nog voorzitter van het FDF. Om een of andere reden zag hij in mij een belofte voor het FDF. Toen ik erg kritisch over een boek van hem had geschreven, brak er wat. Plots wou hij me niet meer ontmoeten. Het waren
natuurlijk andere tijden met andere mentaliteiten. Het contrast met zijn zoon Bernard, tegenwoordig burgemeester van Schaarbeek, is erg treffend. Die spreekt ook meer dan behoorlijk Nederlands. Iets wat zijn vader vertikte, en wellicht ook niet kon.”
Het is ergens ironisch: u wordt beschouwd als de journalist van La Libre Belgique, maar het gros van uw carrière speelde zich af bij Le Soir… “Klopt helemaal. Als student al begon ik voor Le Soir te schrijven. Ik ging er in vast dienstverband werken tot ik uiteindelijk in 2004 de stap naar La Libre zette. Eigenlijk een unieke kans. Wanneer je als journalist op je vijftigste nog zo'n carrièrewending kan maken, dan moet je die met beide handen grijpen. Ik werd door La Libre Belgique benaderd, laat dat duidelijk zijn. En die toenadering kwam op een goed moment. Ik had het gevoel in mijn vrijheid wat te worden beknot bij Le Soir. Ik heb er nooit een geheim van gemaakt katholiek te zijn, net zoals ik een aanhanger van de monarchie ben. En dat begon wat te wrijven. Uiteindelijk kon ik er nog 15 leuke jaren aan toevoegen. Een fantastische tijd met heel veel vrijheid. Tot vandaag blijf ik als buitengewone medewerker met veel plezier voor La Libre schrijven.”
Hoe zag u het perslandschap evolueren doorheen de jaren? “De belangrijkste evolutie, en dat geldt zowel aan Vlaamse als Franstalige kant, is de centralisatie. Het gefragmenteerde landschap van weleer wordt herleid tot enkele grotere groepen. Onvermijdelijk? Misschien. Maar ergens is het vanuit democratisch oogpunt toch een achteruitgang. Anderzijds zie je de aandacht voor bepaalde thema's verwateren. Er is ook minder knowhow over die onderwerpen. Religie bijvoorbeeld. Als ik de schraalheid van de Belgische pers, La Libre buiten beschouwing gelaten, vergelijk met pakweg een krant als Le Figaro, dan ergert me dat. Het is een wezenskenmerk van een publicatie die zich kwaliteitskrant noemt dat ook minder populaire onderwerpen aan bod komen.”
U bent letterlijk een product van de splitsing van de Leuvense Universiteit. Eén jaar in Leuven, het laatste in Louvain-la-Neuve. En met een uitgesproken mening die u niet in dank is afgenomen aan Franstalige kant? “Soms zeg ik al lachend dat ik een kind ben van 'Walen buiten' (lacht). Terwijl ik
Ik heb er nooit een geheim van gemaakt katholiek te zijn, net zoals ik een aanhanger van de monarchie ben het niet echt beleefd heb, maar wel de gevolgen heb ondergaan. Ik schreef een boek over de splitsing en ga er prat op dat dit het enige objectieve boek is dat ooit aan Franstalige kant verschenen is. De overige schrijfsels dragen altijd iets van een trauma in zich. Weet u, Francis Delpérée, hoogleraar staatsrecht in Louvain-la-Neuve, was in die jaren assistent in Leuven. Hij is een goede vriend, maar over het onderwerp van de splitsing hebben we het niet (lacht).”
Was die onvermijdelijk? “Ik denk het wel, ook al beweerde het episcopaat bij hoog en bij laag dat ze nooit Leuven gingen verlaten. De onvermijdelijkheid was vooral het gevolg van een samenloop van verschillende factoren. Er stelde zich een probleem
met de capaciteit. Vergeet ook niet dat men al begin jaren '60 begonnen was met het aankopen van gronden hier in Waals-Brabant. Er was aan Franstalige kant ook een stroming die uit Leuven weg wou. Toen al bestond het plan het Saint-Luc ziekenhuis naar Woluwe over te hevelen, wat een effect zou hebben op de Franstalige faculteit geneeskunde. Onderschat ook niet het belang van de betekenis van de taalgebieden die eentalig moesten zijn, België was in volle mutatie. We moeten ook eerlijk kunnen zijn dat er in Leuven een bepaalde Franstalige arrogantie aanwezig was, vaak niet eens gerelateerd aan de universiteit. Vlaanderen was toen in volle ontwikkeling en pikte dit terecht niet meer. Het samenspel van dit alles zorgde voor de splitsing. En waarom de verhuis ons net naar hier bracht? Wettelijk moest een uitbreiding van de ULB naar Wallonië in het kanton Nijvel gebeuren. Voor Leuven was dan weer het kanton Waver voorzien. Moeilijker was dat niet (lacht).”
WELKE STAATSHERVORMING? Alle emotionaliteit ten spijt, is er die ene hamvraag: is België werkbaar? Sommige partijen doen hun uiterste best om aan te tonen van wel, terwijl het tegendeel bewijzen net de bestaansredenen van anderen is. Hoe staat u tegenover deze discussie? “Het is mijn oprechte overtuiging dat we naar een nieuw verband in dit land moe-
Interview
14 OKTOBER 2021
9
OUD-JOURNALIST VAN LA LIBRE BELGIQUE De wieg van Christian Laporte stond in Elsene (°1954), niet ver van het Flageyplein, de historische plek waar het allemaal begon met radio en televisie in dit land. “Wellicht ben ik daarom zo een grote babbelaar”, grapt hij. Opgroeien deed hij in de Vlaamse Rand, meer bepaald in Beersel. “Aanvankelijk ging ik naar de plaatselijke gemeenteschool in het Nederlands, vervolgens naar het Sint-Pietercollege in Ukkel in het Frans. Mijn kandidaturen politieke sociologie, zoals de richting toen heette, deed ik in Saint-Louis in Brussel, de licenties in Leuven én Louvain-la-Neuve. Men denkt vaak dat de Franstaligen prompt in 1968 vertrokken zijn, wat natuurlijk niet klopt. Dat gebeurde doorheen de jaren zeventig. Ik was nog één jaar in Leuven voor het Louvain-la-Neuve werd. Het is daar dat ik als student begon te schrijven als lokaal correspondent voor Le Soir. Het werd het begin van een hele carrière.”
Franstalige kant, en dan denk ik in het bijzonder aan de relaties Brussel-Wallonië, doorheen de jaren heel wat geëvolueerd is. Wat me bijvoorbeeld opviel is dat wel wat gesproken is over de vijftigste verjaardag van de Franse Gemeenschap, maar al bij al weinig gevierd is. Ik zie dat ook in mijn eigen gemeente, waar bij de mensen hun 'Waals' zijn zwaarder doorweegt dan het feit deel uit te maken van de Fédération Wallonie-Bruxelles, zoals men dat is gaan noemen. 'Fédération Bucht-Brol', wordt wel eens al lachend gezegd (lacht). Mogelijk is een federalisme met vier de te volgen piste, maar dan stel ik me de vraag of je dan al niet heel dicht bij het confederalisme komt.” In dit model met vier komt de nadruk op de gewesten te liggen, wat onvermijdelijk de vraag oproept: wat met Brussel, waar je een complex samenspel hebt van gewesten en gemeenschappen hebt. N-VA heeft altijd op het belang van de gemeenschappen in Brussel gehamerd, terwijl dan blijkt uit het recente boek van Wouter Verschelden dat de partij die tijdens de onderhandelingen wou opgeven om voluit de gewestelijke kaart te spelen…” “Ik heb dat ook gelezen (glimlacht). Hij heeft er wel bij gezegd dat dit gepaard moest gaan met garanties voor de Nederlandstalige Brusselaars. Volkomen terecht natuurlijk.”
Als duidelijk wordt dat het verhaal van de faciliteiten eindig is, dan moet je dat aanvaarden. En de eentaligheid ook respecteren Garanties die vandaag al één grote kaas met gaten zijn. Het jaarverslag van de Vicegouverneur die over de taalwetgeving moet waken, wordt elk jaar slechtere lectuur.
ten gaan. Het is een complexe oefening, maar men mag ze niet uit de weg gaan. In het huidige systeem zitten teveel anomalieën en ik betwijfel of je die door enkele ingrepen echt kan wegwerken. In Vlaanderen vergeet men vaak dat ook aan
“Meer tweetaligheid zou de sleutel voor heel wat moeilijkheden zijn, u hoeft me er niet van te overtuigen. Maar wat de Nederlandstaligen in Brussel betreft, moet toch op een belangrijke ontwikkeling gewezen worden. Waar je in het verleden die groep nog het best als Brusselse Vlamingen kon bestempelen, heeft zich doorheen de jaren een sterkere Brusselse identiteit ontwikkeld. Mij is dit
enorm opgevallen toen ik in 2009 de 'Staten Generaal voor Brussel' voor La Libre volgde. Dat is een belangrijke switch aan Vlaamse kant. En zeker iets dat een federalisme met vier makkelijker zal maken.”
Een ander netelig thema dat u niet uit de weg gaat is Kongo, en dan hebben we het vooral over het koloniale verleden. U bent een man die nuanceert?
DOELSTELLING 2024
“De discussies die over Congo gevoerd worden, zijn vaak heuse Sofistendebatten. Men haalt werkelijk alles door elkaar. De tijd dat Leopold II het land als persoonlijk bezit had, de jaren van kolonie, gevolgd door de onafhankelijkheid. Alles wordt herleid tot misdaden die natuurlijk niet ontkend kunnen worden, maar waarbij je toch serieuze vraagtekens moet plaatsen. Wanneer ik aan Congo denk, dan denk ik vooral aan mijn schoonouders die er van 1948 tot 1960 verbleven. Dit waren goede katholieke mensen die hun best deden om goed te doen. Hun verhaal is niet dat van handen afhakken en genocide, kortom het beeld zoals dat door Adam Hochschild geschetst werd. Alles wordt herleid tot dat ene beeld. Je hoeft geen helderziende te zijn om te begrijpen dat hier aan Britse en Amerikaanse kant behoorlijk wat jaloezie in zat. Zeker als je weet welke rijkdommen de bodem van Congo in zich draagt.”
Aan Vlaamse kant heeft men het steeds vaker over 2024 en de mogelijke scenario's die zich dan kunnen voordoen. Sommigen hopen op een meerderheid voor het VB en N-VA als boost voor het confederalisme, maar De Wever lijkt zijn hoop te stellen in een soort ultieme staatshervorming me de PS. Leeft dit thema in Franstalig België? “Eerlijk gezegd: ik hoor er erg weinig van. En de reden is dat ze wel andere katjes te geselen hebben, op alle gebied. In Wallonië is men meer begaan met het herstel van de geleden waterschade. Partijpolitiek heb je het gegeven dat, toch in de peilingen, de PS opgejaagd wordt door de PTB. In de laatste peiling die we onder ogen kregen waren beide partijen in Brussel haast even groot geworden. Peilingen zijn natuurlijk nog geen verkiezingen, maar dergelijke resultaten dragen niet bij tot een geschikt gesternte voor een grote staatshervorming. Die kan enkel succesvol zijn als je met een sterke N-VA en dito PS kan werken, wat vandaag niet het geval is. Bovendien heb je partners nodig voor een dergelijk project, wat geen evidentie is. Als je iemand als Bouchez aan het werk ziet, zou je haast denken dat hij in de oppositie zit. Ook intern is hij trouwens erg omstreden. Ik hoorde al van verschillende MR-ministers dat ze zijn beleid ‘catastrofaal’ noemen. Dat helpt ook niet als je grootste dingen wil doen.”
U liet verstaan doorheen de jaren meer in de richting van het regionalisme te zijn geëvolueerd. Maar u gebruikte daarnet de term geen 'omni-Waal' te zijn. Wat bedoelt u daar precies mee? “Wallonië is heterogener dan men in Vlaanderen denkt. Vaak blijft het beeld beperkt tot wat clichés over Charleroi, maar er is zoveel meer. Midden november gids ik uw collega's van Doorbraak door wat ik 'mijn Wallonië' noem. En dat is Louvain-la-Neuve, Namen, Waals-Brabant en dergelijke. Dit staat mijlenver verwijderd van het cliëntelisme van de PS. Wil Wallonië zich uit het moeras tillen, dan moet het dat durven afwijzen. Ik ben ook blij dat de huidige hoofdredacteur van La Libre, Dorian de Meeüs, die vinger eveneens op de wonde durft leggen.”
DEBATTEREN MET BART DE WEVER “Enkele jaren geleden schreef ik het voorwoord voor de Franstalige vertaling van een boek van Bart De Wever, een bundeling van zijn columns”, legt Christian Laporte uit. “Het was me gevraagd en ik deed het uit intellectuele eerlijkheid, en dit terwijl ik pour la petite histoire in één van die columns zelf aangevallen werd (lacht). Als federalist zou ik wellicht nooit in dezelfde partij als Bart De Wever terecht komen, maar dat mag geen reden zijn om het debat niet aan te gaan. Het boek ging op 'La Foire du Livre' in Brussel voorgesteld worden, met daaraan gekoppeld een debat waaraan ook ik zou deelnemen. Er is toen een hele hetze ontketend tegen dit gesprek, onder meer ook vanuit Le Soir. Het project is getorpedeerd, van de agenda gehaald, waarna ik prompt ontslag genomen heb uit de Raad van de Bestuur van 'La Foire du Livre'. Die beslissing heb ik zelf wat gemediatiseerd. Niet uit ijdelheid, maar om deze immature houding aan te klagen. Het is verkeerd niet te willen praten over dergelijke zaken als de staatkundige toekomst van dit land. Al was het maar omdat elke realiteit die zich aftekent als feit aanvaard moet worden. Ook het separatisme in een worst case scenario.”
KONINKLIJK ENTOURAGE Het is geweten dat u ook het reilen en zeilen van en rond het Paleis nauw opvolgt. Dat VB-voorzitter Tom Van Grieken door de koning ontvangen is geweest kan toch enkel als, tja, een paleisrevolutie beschouwd worden? “Het toeval wil dat ik daar net in de buurt was toen hij zijn opwachting maakte. Ik ben wat aan het praten geweest met de toeschouwers, voornamelijk de pers natuurlijk. Mijn stelling is heel duidelijk: het is de normaalste zaak dat de belangrijkste partijen door de Koning ontvangen worden, ongeacht hun programma. Destijds is Léon Degrelle ook door Leopold III ontvangen. Of ooit iemand van het VNV op het Paleis kwam, zou ik eigenlijk eens moeten uitzoeken (lacht). Deze ontmoeting is alvast tekenend voor de evolutie van het Paleis. Je zou kunnen zeggen dat Albert de eerste federale Koning was, iemand die begreep dat het land grondig veranderd was. En het moet gezegd dat hij daar met kabinetschef Jacques de Ypersele de Strihou niet de beste entourage voor had. Een man met kwaliteiten, daar niet van, maar hij is niet mee met de staatkundige evolutie van het land. Bij Filip ligt dat anders. Eerst met topdiplomaat Frans van Daele en tegenwoordig Vincent Houssiau als kabinetschef heb je de juiste persoon op de juiste plaats. Doorheen de jaren zag ik die entourage veranderen: minder Franstalig, meer pluralistisch en met minder mensen met een adellijk achtergrond. Representatiever dus.” MICHAËL VANDAMME
Beste lezer van
’t Pallieterke: Bel gratis 0800 179 75 of surf voor ons kantorennetwerk even naar vnz.be Voor een Vlaamse sociale zekerheid!
Word lid van het VNZ
Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 2800 Mechelen
Bel 015 28 90 90 of surf voor ons kantorennetwerk even naar vnz.be
10 Buitenland
14 OKTOBER 2021
Je zal maar in zo’n land wonen
VERENIGD KONINKRIJK
© SHUTTERSTOCK
NEDERLAND
De titel is een uitspraak van toenmalig kletspraat-presentator Sonja Barend naar aanleiding van de Dutroux-zaak. Met de arrogantie en de onwetendheid van de Amsterdamse grachtengordelbewoner uitte ze haar afkeer over België.
schaamte” introduceerden. Kinderen huis uit, 40 jaar gewerkt en nu gepensioneerd en genieten van huis en tuintje? Niets van. Opkrassen naar een konijnenhok zodat jongeren en nieuwkomers (vorig jaar weer 68.000) jouw huis kunnen krijgen; waar Buitenlandse Zaken 13.000 Afghaanse verzoeken kreeg wegens collaboratie met Nederlandse soldaten. Iedere soldaat had blijkbaar 26 Afghanen in dienst; waar Buitenlandse Zaken de taliban niet erkent, maar er toch mee aan tafel zat in Qatar en minister Kaag (D66) hen al 200 miljoen euro “humanitaire hulp” beloofde als ze maar “inclusief” zijn; waar nu al 11 van de 25 ministers en staatssecretarissen van de sedert januari demissionaire regering vertrokken, sommigen naar duur betaalde lobbybanen op het terrein van hun vroegere departement; waar veel rechters een slag van de molen kregen. Een rechter sprak zojuist een slingeraar over de weg vrij die betrapt werd op het lezen van zijn mobieltje. De dader had het toestel op zijn schoot en niet in de hand; waar de commandanten van de landmacht, marine en luchtmacht met afgrijzen vaststellen dat maar één op tien soldaten een vrouw is. De heren eisen minstens verplicht 30 procent vrouwen. Vooral de korpsen Mariniers en Commando’s zijn gruwelijke mannenburchten met hun toelatingsproeven waar ooit één vrouw voor slaagde en het na een maand opgaf. Besluit: Nederland is een prachtig land om te bezoeken, maar zorg er wel voor dat je er ’s avonds vertrekt. JAN NECKERS
© SHUTTERSTOCK
Je zal inderdaad maar in een land wonen waar Breda met luchtfoto’s wil controleren of er niet teveel tegels in je tuin liggen en de wethouder (D66) een ambtenaar wil zenden om te eisen dat er gras in de plaats komt; waar Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag willen bepalen wat je eet, want de overheid en niet jijzelf bepaalt of je overgewicht hebt. Ze eisen een wetswijziging zodat ze snackbars en fastfoodrestaurants kunnen verbieden; waar ook de KLM aan de gezondheid denkt. Het bedrijf wil in Economy vlees en vis afschaffen. In Business wordt verder lekkere Hollandse kost met vlees en vis opgediend; waar Apeldoorn overheidsbanen reserveert voor transgenders; waar Doetinchem geteisterd wordt door intimidatie, brandjes en vernielingen door de bekende ‘jongeren’. Oplossing van links: de omgeving verfraaien; waar Zoetermeer op 3 jaar tijd 112 sociale woningen liet bouwen en er 109 toekende aan zogenaamde “vluchtelingen” zodat ze lekker op vakantie kunnen naar het land waar ze uit “gevlucht” zijn. Toch nog 3 sociale woningen voor de Nederlanders die alles betalen; waar de zojuist vertrokken voorzitster (D66) van de publieke omroep eist dat “morgen zonnig” en “morgen regen” vervangen wordt door een heus klimaatweerbericht. Ze is per 1 oktober vervangen door een “integere” advocate die als beheerder van de staatsbank ABN AMRO zichzelf en haar kinderen op kosten van de bank liet verwennen met een reis naar Stockholm voor een voetbalwedstrijd van Ajax; waar de woningnood zo hoog is dat afgestudeerden er nog maar één of meer jaartjes bijdoen om hun kamer te kunnen behouden; waar pseudo-linksen het begrip “woon-
Spanningen rond de Brexit Tankstations zonder benzine. Een groot tekort aan vrachtwagenchauffeurs. Stijgende politieke spanningen in Noord-Ierland. Het lijkt erop dat er zich in Groot-Brittannië steeds meer problemen voordoen die gelinkt worden aan de Brexit.
Breda wil met luchtfoto’s controleren of er niet teveel tegels in je tuin liggen...
FRANKRIJK
Macron op de rem bij visa, hoe geloofwaardig is hij?
Een donderslag bij heldere hemel. De woordvoerder van de Franse regering bevestigde op 28 september de informatie die op de zender Europe 1 werd verspreid: Parijs zal het aantal visa in 2020 aan Algerijnen en Marokkanen verstrekt, voor de toekomst verminderen met de helft. Voor Tunesië wordt het aantal met 30 procent verminderd. “Een drastische, ongeziene, maar vooral noodzakelijke maatregel”, aldus woordvoerder
Hotels en restaurants waar Vlamingen thuis zijn
Gabriël Attal. “Er is dialoog geweest met een bepaald aantal landen, zoals deze drie landen van Noord-Afrika (…), daarna vielen er harde woorden, en deze bedreigingen worden nu uiteindelijk ook in daden omgezet (…). Op een bepaald moment moeten we, als we vaststellen dat niets nog in beweging geraakt, gewoon de regels toepassen.” Macron heeft het blijkbaar gehad met de drie landen uit de Magreb.
Geen uitzetting
Achouffe 19 - 6666 Wibrin (Houffalize) Wij zijn vlamingen Tel.: 061 28 81 82
www.lespine.be
De Jongste Telg
Ingang langs de Boechoutselei in Hove of Fruithoflaan 15, 2530 Boechout Tel.: 03/455.23.56 www.dejongstetelg.be
Algerije, Tunesië en Marokko weigeren consulaire toestemmingen te geven voor de terugkeer van hun burgers, van wie de asielaanvraag in Frankrijk werd afgewezen of die wegens criminele feiten Frankrijk worden uitgezet. Volgens de Franse zender Europe 1 heeft deze weigering als gevolg “dat slechts 0,3 procent van diegenen die het bevel krijgen om het Frans grondgebied te verlaten, het grondgebied inderdaad verlaten”. U heeft het correct gelezen: 0,3 procent. Men kan zich de vraag stellen waarom al niet vroeger werd ingegrepen. En waarom nu juist op de rem wordt gestaan. Allicht zullen de komende presidentsverkiezingen in Frankrijk er wel iets mee te maken hebben, maar het is desalniettemin een stap in de goede richting. PIET VAN NIEUWVLIET
Europese federalisten hebben tot nu toe altijd ongelijk gekregen. Hoe vaak werd er in de afgelopen jaren niet beweerd dat de Brexit zou uitmonden in een financieel bloedbad? De voorspelde teruggang van de Britse economie - ten gevolge van de EU-uittreding - bleef achterwege. Prime Minister Boris Johnson herhaalde vorige week dat zijn land wil inzitten op een arbeidsmarkt die gekenmerkt wordt door hoge lonen, een hoge scholingsgraad en een hoge productiviteit. De tijd van de zogenaamd ongecontroleerde migratie komt niet meer terug, aldus de Conservatieve leider.
Tekort aan benzine Steeds meer bedrijven in het Verenigd Koninkrijk klagen thans over een gebrek aan laaggeschoolde werkkrachten. In tegenstelling tot de regering in Westminster willen veel ondernemers nog wel goedkope migranten naar Engeland zien afzakken. Onder andere wordt gewezen op het tekort aan buitenlandse vrachtwagenchauffeurs. Eind september stonden er lange rijen wachtenden voor de benzinepompen. De aanvoer van brandstoffen stokte en het leger werd zowaar even ingezet om de bevoorrading te verzekeren. Ook in andere delen van de economie, zoals de pluimveesector, wordt gewezen op logistieke problemen. De Britse regering van haar kant liet weten dat de heersende paniek overdreven is. Volgens de Conservatieven zaaien de vakbonden, die steeds gekant waren tegen de Brexit, onnodig angst. Intussen stijgt ook de spanning in Belfast. De Noord-Ierse deelstaat was steeds een speelbal in de onderhandelingen tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. De DUP, die met katholieke rivaal Sinn Fein momenteel de deelstaat leidt, zit intussen in grote moeilijkheden. De protestantse unionisten waren steeds uitgesproken voorstander van het verlaten
van de EU, maar krijgen nu klappen in de opiniepeilingen. De conservatieve DUP zou het marktleiderschap in Noord-Ierland volledig verspeeld hebben en slechts de vierde grootste partij worden, achter het pro-Ierse Sinn Fein, de gematigd unionistische UUP en de eveneens Londen welgezinde TUV.
Noord-Iers protocol De DUP dreigt er sedert september mee de deelstaatregering te laten vallen, indien er geen aanpassingen aan het Brexit-akkoord worden doorgevoerd. De grens van de Europese binnenmarkt loopt momenteel in feite tussen het Ierse vasteland en de rest van het Verenigd Koninkrijk. Op die manier drijft Noord-Ierland economisch (en politiek) af van de rest van het Koninkrijk. De nieuwe leider van de DUP, Jeffrey Donaldson, eist intussen dat de handelsbarrières tussen de deelstaat en de rest van Groot-Brittannië worden opgezegd. Het zogenaamde Noord-Ierse protocol werkt niet, zo valt eveneens te horen in Londen. De onderhandelingen heropenen en het protocol aanpassen was volgens Brussel echter onmogelijk. Toch lijkt er nu een opening te komen. Intussen bundelen vier unionistische partijen uit Noord-Ierland hun krachten en zetten zij gezamenlijk steeds meer druk op Boris Johnson. Ook aan de EU-zijde wordt steeds nadrukkelijker gevoeld dat de praktische uitwerking van het Brexit-akkoord op de helling staat. Vorige week dinsdag werd in het Europees parlement beslist dat de EU en het Verenigd Koninkrijk ieder 35 leden naar een gezamenlijke vergadering zullen sturen, in de hoop de plooien glad te strijken en vooral een oplossing te vinden. In de komende weken moet blijken of het nog langer houdbaar is om Noord-Ierland de regels van de Europese markt voor goederen en diensten te laten volgen. LVS
Buitenland
14 OKTOBER 2021
EUROPESE UNIE
Waarom een EU-leger tot mislukking gedoemd is © SHUTTERSTOCK
© SHUTTERSTOCK
DIPLOMATIEKE VALIES
11
Een militante rechtbank in Luxemburg Het regent weer verwijten aan het adres van Polen. Deze keer is het probleem een ontslagen rechter en, bij uitbreiding, de manier waarop de aanstelling van rechters er gebeurt. Het Europese Hof van Justitie schiet met scherp. Terwijl de Polen van hun kant onderzoeken of al die oekazes die Brussel op hen afvuurt wel conform de Grondwet zijn. Tijd voor nuance.
Waarom niet eens Duitsland viseren voor de verandering? Want waagde het gerespecteerde Bundesverfassungsgericht het vorig jaar niet de Europese aankooppolitiek van overheidsobligaties in strijd met de Duitse grondwet te noemen? Sterker: zowel de Europese Centrale Bank (ECB) als het Europees Hof van Justitie kregen een veeg uit de pan van de rechters in Karlsruhe. Trouwens, het Belgisch Grondwettelijk Hof besloot, zij het een beetje ‘en stoemelings’, om bepaalde bepalingen van witwaswetgeving op basis van de Belgische grondwet te vernietigen, ondanks het fiat van het Europees Hof van Justitie. Heeft het Europees recht dan toch niet altijd voorrang op het nationaal recht, zoals naar aanleiding van de rel met Polen tot in den treuren toe herhaald is? Deze Poolse casus is een mooi aanknopingspunt voor nuancering.
Grondwetstoets De uitspraak van het Europees Hof van Justitie gaat over een ontslagen rechter. Onaanvaardbaar, oordeelt het Hof in Luxemburg. Terug in dienst nemen, beveelt het, en niet vergeten: Europees recht heeft altijd voorrang. In werkelijkheid is het nooit de bedoeling geweest van de Verdragen die aan de basis van de Unie liggen dat het Hof van Justitie zich
überhaupt zou inlaten met interne zaken zoals de benoeming van magistraten. Dat het Europees recht voorrang heeft op de interne wet, sluit bovendien geen grondwettelijkheidsonderzoek uit.
Politiek verlengstuk Wanneer men landen als Polen of Hongarije een ongezonde verwikkeling van gerecht en politiek verwijt, kan men misschien maar beter in eigen boezem kijken. Zonder afbreuk te doen aan de kwaliteiten van de net herkozen voorzitter, de Vlaming Koen Lenaerts, moet vastgesteld worden dat de laatste jaren het Europees Hof van Justitie een erg militante, zelfs agressieve, houding is gaan aannemen. Ze verklaren zich bevoegd voor zaken waarvan het nooit de bedoeling was dat ze er bevoegd over zouden zijn en geven het Europees recht een zelden geziene extensieve invulling. In een arrest besloot het Hof dat een Europees Verdrag boven een ander verdrag staat, wat volkenrechtelijke onzin is. Dat deze instantie zich onvoldoende als een onafhankelijk rechtsorgaan gedraagt, maar als een verlengstuk van de politieke dromen van de Euro-Brusselse elite, is misschien ook eens een debat waard?
MICHAËL VANDAMME
VERENIGD KONINKRIJK
Elke dag 70 meisjes verkracht Dat er in het Verenigd Koninkrijk een probleem bestaat van seksuele misdrijven, lees verkrachtingen, door allerlei vooral Pakistaanse bendes is een open deur intrappen. Dankzij het opzoekingswerk van de Britse krant de Daily Mail is er nu ook duidelijkheid over de omvang van het aantal slachtoffers van deze ‘grooming gang’, zoals deze bendes intussen worden genoemd. Het dagblad stelt dat de sociale diensten van het Verenigd Koninkrijk dagelijks gemiddeld 70 jonge meisjes over de vloer krijgen die het slachtoffer zijn van een groepsverkrachting. Op basis van cijfergegevens van het Britse Ministerie van Opvoeding zouden 27.000 meisjes van minder dan 18 jaar geregistreerd zijn die in de jaren 2019 en 2020 het slachtoffer waren van seksueel grensoverschrijdend gedrag en/ of verkrachting. 7,5 procent van de volwas-
sen vrouwen in Engeland en Wales zegt het slachtoffer geweest te zijn van seksueel geweld voor ze de leeftijd van 16 jaar hadden bereikt.
Straffeloosheid Het enige dat in al die jaren is veranderd, is dat het probleem steeds groter werd. Want wat niet is veranderd, is de quasi straffeloosheid waarmee verkrachters wegkomen. Slechts 1,6 procent van de aangegeven verkrachtingen leidt tot vervolging. Ook in deze categorie criminele feiten weigert de politiek de olifant in de kamer te benoemen. Politiemensen, en zeker voormalige politiemensen, zijn nochtans heel duidelijk: groepsverkrachtingen worden in massa gedecriminaliseerd omdat de politiediensten en andere overheidsdiensten bang zijn voor een racismeklacht. PIET VAN NIEUWVLIET
Voor de bouw van de Eurofighter Typhoon waren onderdelen nodig uit vier verschillende landen. Zelfs de linker- en de rechtervleugels werden door verschillende landen gebouwd. Het is symbolisch voor het onvermogen van de EU om een militaire vuist te maken. De EU is gelukkig niet één land met één staatshoofd. Het is een politiek krabbennest. Een gezamenlijke generale staf zal nog het kleinste probleem zijn. De politieke leiding wordt veel moeilijker. De besluitvorming binnen de EU is chaotisch en traag. Men kan met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid voorspellen dat de mobilisatiebevelen in crisistijd te laat zullen komen. Of bijvoorbeeld de bevelen om op een dreigende Russische invasie in de Baltische staten te anticiperen, door tijdig grondtroepen te sturen… Wat de EU na lang palaveren ook zal besluiten, het zal achter de feiten aanlopen. Men zal tot het laatste moment willen palaveren en compromissen sluiten… tot Poetins tanks in Riga staan.
Selectie Tijdens de Koude Oorlog voerde zelfs het Belgische leger een min of meer voorzichtige selectieprocedure voor het aanduiden van officieren in eenheden die mogelijk kernwapens zouden moeten inzetten. Wie Russische familieleden had, kwam niet in aanmerking. Soms waren die officieren afkomstig uit families die uit de Sovjetunie gevlucht waren, en waren zij gemotiveerder dan gemiddeld. Maar men vreesde dat zij kwetsbaar zouden zijn voor chantage. Of dat hun nationale loyauteit op een cruciaal moment toch een probleem zou worden… Volgens de huidige politiek correcte normen was dat discriminatie. Moeten legers dan geen afspiegeling zijn van de maatschappij? Nee, bij beroepslegers kan dat niet. Ze bestaan om te beginnen uit mensen die zich vrijwillig aanmelden. Daar zullen dus automatisch geen pacifisten, geen lafaards en geen watjes tussen zitten. Dat is een aanzienlijk deel van de bevolking. Een beroepsleger moet zorgvuldig geselecteerd worden, op basis van objectieve, meetbare criteria en tests die IQ, loyauteit, moed en karaktersterkte meten. Het gaat daarbij niet om gelijkheid of representativiteit, maar om efficiëntie.
seksuelen. Een explosieve cocktail, zeker als die knus opeengepakt moeten zitten in een oorlogsschip of een klein tentje. En de EU zal zeker niet willen onderdoen voor de woke maatregelen van de Amerikaanse strijdkrachten, waar men zich zelfs op kosten van Defensie kan laten ombouwen van man tot vrouw, of omgekeerd.
Lamlendige Duitsers In zo’n leger zal Duitsland als machtigste EU-land de plak zwaaien. Kijk naar de lamlendige inzet van de Duitse troepen in Afghanistan, die zo bang waren de mensenrechten te overtreden dat ze nauwelijks op taliban durfden schieten. Er kwamen 59 Duitse militairen om, maar slechts 35 door vijandelijke acties. De Duitsers dronken te veel, ze waren te dik en slecht geoefend. Ze hebben nauwelijks een handvol taliban gedood. Wordt dat het model voor het EU-leger? Als Duitse politici in 2015 niet eens bereid waren hun eigen vaderland te verdedigen, hoe kan men dan verwachten dat zij zullen bijspringen om andere landen te verdedigen? En zelfs áls zo’n leger tegen alle verwachtingen in toch echt van de grond komt, dan zou het, de politieke waanzin van de EU kennende, eerder een bedreiging dan een bescherming zijn. De EU zal nog eerder troepen sturen naar Hongarije, dan ooit een echte oorlog tegen een echte vijand uit te vechten. PAUL BÄUMER
MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!
Woke De EU kennende zal men echter niet op basis van die criteria selecteren. Nu al kondigt men aan dat er minstens 30 procent vrouwen in dat leger moeten zitten. En natuurlijk zal men blind en koppig vasthouden aan het waanidee dat Marokkanen, Turken, Afghanen en Syriërs allemaal echte, trouwe EU-burgers zijn geworden, die voor hun nieuwe vaderland willen vechten en sterven omdat ze een Duits, Frans of Brits paspoort hebben. Een EU-leger zal vol moslims zitten, en tegelijk zal het ook open moeten staan voor transgenders en homo-
LUIKERSTEENWEG 244 F 35007 ANKERSTRAAT HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272
011 223 253
MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE
12 Interview
14 OKTOBER 2021
DR. JOOST HINTJENS OVER DE CHINESE ZIJDEROUTEPOLITIEK anneer het over de handel met China gaat, duikt vaak het concept van de Blauwe Banaan op. Uzelf gebruikte de term onlangs ook nog in een lezing die u voor het Algemeen Nederlands Verbond gaf. Wat mogen we ons daar precies bij voorstellen? “Wanneer ik u uitleg waar dit concept precies over gaat, zal snel duidelijk worden waarom die van zo'n belang is als we het over onze economische en logistieke relatie met China hebben. De term werd ruim drie decennia geleden bedacht door de Franse geograaf Roger Brunet. Hij zag in Europa een soort corridor waarin verschillende stedelijke en grootstedelijk gebieden aansluiting vinden. Die begint in de Engelse West-Midlands en loopt door via een groot deel van de Benelux, langs een aanzienlijk stuk Duitsland over Zwitserland tot in Noord-Italië. Brunet beschouwde dit als de economische ruggengraat van (West-) Europa, gedragen door de Rijn. Een soort welvarende megalopolis waar je de grootste concentratie aan welvaart, industriële bedrijvigheid en dienstverlening aantreft. Teken je dit uit op een kaart, dan kan je er met wat creativiteit de vorm van banaan in ontwaren (lacht).”
En net dat gebied is zo belangrijk voor China? “Voor iedereen eigenlijk. Via de havens die in de Vlaams-Nederlandse delta gelegen zijn, ook wel bekend als Rijn-Scheldedelta, en die deze Blauwe Banaan bedienen, komt 23 procent van de ingevoerde TEU de EU binnen. TEU is jargon dat staat voor 'Twenty-Foot Equivalent Unit', kortom een ongeveer 6 meter standaard container. Trek je een lijn van Le Havre tot Hamburg, bekend als de Hamburg-Le Havre-range, dan komen we zelfs aan 51 procent TEU. Waarom is dit nu zo belangrijk? De Chinese handel, zeker die met Europa, verloopt vooral via de zee.”
AFHANKELIJKHEID VAN CHINA Hoe afhankelijk zijn onze Europese havens van dit transport van en naar China? “Tot mijn grote verbazing is die afhankelijkheid niet zo groot als men vaak
JOOST HINTJENS Joost Hintjens (°1962) is handelsingenieur en studeerde Management aan de Vlerick Hogeschool. Na een carrière in het bedrijfsleven, waar hij CEO was van verschillende Europese middelgrote ondernemingen, zette hij de stap naar het onderwijs. Vandaag is hij lector Logistiek aan de ArtesisPlantijn Hogeschool, voorzitter van de vakwerkgroep Logistiek en onderzoeker aan de Universiteit van Antwerpen. Hij behaalde zijn doctoraat met een studie over de havensamenwerking.
Het doel van de Chinese zijderoutepolitiek? De territoriale ontsluiting van China. De manier? Door het sluiten van tal van akkoorden en infrastructuurwerken om de link over land met het Westen te bewerkstelligen. De moeilijkheid? Een capaciteitsprobleem, aangevuld met tal van technische moeilijkheden en politieke onzekerheden. De obligate vraag? Wat is de ware betekenis van het Chinese Belt and Road Initiative? Joost Hintjens licht toe. aanneemt. Ik was zelf ook verrast toen ik de cijfers van Eurostat hierover analyseerde. Nu moet je wel opletten met deze gegevens. Er zijn immers ook producten die weliswaar uit China komen, maar door het traject dat ze afleggen formeel via een ander land bij ons aankomen. Dit gezegd zijnde, voor Antwerpen gaat het slechts om 3 procent. In de meeste havens schommelt het tussen de 2 en 4 procent, behalve in Hamburg, waar de afhankelijkheid wat groter is: 17 procent van het volume is import uit China en 7 procent is export naar daar.”
De jongste jaren is er veel te doen over het Chinese Belt and Road Initiative (BRI), wat poëtischer wel eens als “de nieuwe zijderoute” omschreven. Wat houdt dit ambitieuze project precies in? “Ruw samengevat betreft het een geheel aan akkoorden, of op zijn minst afspraken, met een focus op ettelijke infrastructuurwerken met als finaal doel China nog beter over land, maar ook over zee te ontsluiten. Het volstaat een blik op de kaart te werpen om te zien dat het land als het ware door buurlanden ingesloten is. In het oosten is er kustlijn waar je sommige van de grootste havens ter wereld vindt en waarlangs de meeste goederen toekomen of vertrekken. Alleen bevinden heel wat plekken in China zich op een te grote afstand van de kust om hier ten volle van te kunnen genieten. Alvorens dieper in te gaan op
het project op zich, is het nuttig even stil te staan bij de achterliggende redenen. Wanneer je door een stad als pakweg Shanghai loopt, zie je heel veel welvaart, maar dat contrasteert met de enorme armoede die je in het binnenland aantreft en die voor heel wat sociale onrust zorgt. China heeft ook een groot vergrijzingsprobleem, een direct gevolg van hun jarenlange één-kind-politiek. Neem beide samen en je ziet het probleem. Er wordt wel eens gezegd dat China oud zal worden voor het rijk is, wat een niet te overziene interne ramp zou zijn. En dus moet er wat gebeuren aan die rijkdom. Het BRI moet daartoe bijdragen.”
ONTSLUITINGSLOGICA Peking heeft er nooit een geheim van gemaakt dat het de binnenland-
“China wil zelf de hoofdleverancier van producten worden, waarbij andere landen de rol van lageloonland spelen” se vraag wil opkrikken. Vandaag is het land vooral het atelier van het Westen. De eigen bevolking moet ook meer consument worden van hetgeen binnen de landsgrenzen vervaardigd wordt? “Klopt, wat helemaal past in die ontsluitingslogica. Vandaag zijn ze fabrikant van low-value-goederen, maar ze willen naar high value evolueren. Eigenlijk wil China zelf de hoofdleverancier van producten worden, waarbij andere landen de rol van lageloonland spelen. Hun opmars in de waardeketen moet leiden, althans dat zeggen ze zelf, tot een kwaliteitslabel 'Made in China'. Dit zou al in 2025 bereikt moeten worden. Nu kan men daar wat over grinniken, en wellicht is die timing geen haalbare kaart, maar vergeet niet welke evolutie de Japanners doorlopen hebben. Ooit stond Toyota synoniem voor rommel, maar wie zou dat vandaag nog durven beweren? Ze staan aan de top.”
Maar terug naar de BRI. Hoe mogen we ons dat praktisch voorstellen? “Het is zonder meer een amorf project, zonder duidelijke structuur. Er heerst vooral veel onduidelijkheid over wat nu precies afgesproken is. Heel wat deals worden geheim gehouden. Punt is dat China vooral de verbinding met Afrika en het Midden-Oosten beoogt, ook al is er een directe lijn met West-Europa. Er zijn kaarten die de ronde doen en dan zie je lijnen die haast het hele Euraziatische continent doorkruisen. In heel wat van de landen waar men door loopt, manifesteert China zich tegelijkertijd als projectontwikkelaar en bankier. Op die manier financieren ze zelf de infrastructuurwerken die ze beogen. In een land als bijvoorbeeld Kazachstan is dat handig, maar niet in West-Europa, waar een spaartegoed bestaat en geen nood aan Chinees kapitaal is. Maar zie wat er in het verleden in Zuid-Europa gebeurde: de haven van Athene is al jaren in Chinese handen.”
AMBITIE CONTEXTUALISEREN En dit zijn dan treinlijnen die men wenst aan te wenden om de transfer van Oost naar West te bewerkstelligen? “Klopt. En voor een deel is de BRI al een realiteit. Tussen de 35 en 40 treinen komen wekelijks in het knooppunt in het Duitse Duisberg toe. De capaciteit ligt op 50. De treinen zijn tien dagen onderweg, wat veel sneller is dan maritiem transport. Maar ook een pak duurder. We hebben het vandaag over het dubbele van de prijs, alhoewel de explosie van de containertarieven dat verschil bijna tot nul herleidt. Dit treinverkeer groeit, maar wordt ook stevig gesubsidieerd door Peking. Die subsidie is een eindig verhaal, waardoor het plaatje zal veranderen. Vandaag is het maritiem vervoer duur, maar ook dat gaat zich normaliseren. Laten we ook niet vergeten dat een groot containerschip zomaar even 25.000 containers vervoert. Dat zouden meer dan 300 treinen zijn. Praktisch zou dit betekenen dat je om de 3 minuten over één spoor moet rijden, wat voor bijvoorbeeld in de haven van Bremen de absolute limiet is.”
U gelooft er niet in? “Nee, ik plaats de dingen in een context (lacht). Ik kan me inbeelden dat voor een bedrijf als HP, dat een fabriek in China heeft, een treinverbinding naar Duisburg een meerwaarde biedt: tien dagen duurt de verbinding. Kies je voor een schip, dan hebben we het over 6 tot 7 weken. Ik zie het vooral als een en-en-verhaal. Maar misschien zien we het allemaal wat te ambitieus. De grote meerwaarde ligt hem misschien wel in de ontwikkeling van heel wat problematische landen die dit traject doorkruist. Arme landen voor wie deze nieuwe transportkans een factor van ontwikkeling kan worden.” MICHAËL VANDAMME
"Ambitieus project botst op capaciteitslimieten"
Reportage
14 OKTOBER 2021
Drie maanden na de watersnoodramp staat Wallonië voor de moeilijkste winter sinds lang. Sociale samenhang en strijdvaardigheid kunnen de afkeer van de hogere politiek niet verbergen. ’t Pallieterke op reportage in de Vesdervallei.
"Vlaanderen heeft ons geholpen. Dat vergeten we niet" aar naam kennen we niet, we zijn eerder gaandeweg aan de praat geraakt met deze dame. Peinzend drinkt ze van haar glas rode wijn. Af en toe gaat ze naar buiten om een sigaret te roken, en blijft dan lang weg. “Ik droom nog altijd dat ik in een kelder vastzit terwijl het water stijgt.” Haar nervositeit contrasteert met de algemene lichtheid die heerst in café “Le Lierre” in Dolhain, letterlijk een lichtpunt in de duisternis. Le Lierre ligt pal naast de Vesder. Als bij wonder heeft het café standgehouden te midden van de verwoesting. “Dat is niet waar. Ik heb gewoon alles al schoongemaakt en herschilderd”, zegt eigenaar Francis. Hij troont ons mee naar de keuken, waar alle voorraden op elkaar gestapeld staan en de verf afbladdert daar waar het water was. Ook in de toiletten zie je de schade nog en vertonen de muren sporen van schimmel. In de rokerige biljartkamer achterin luide muziek en enkele verveelde jongeren die een biljartpartij spelen. In de hoek van de kamer, die met een venster uitgeeft op de Vesder, staan nog meubels op elkaar gestapeld. “Ik weet eigenlijk niet wat ik er nu mee moet”, zegt Francis. “Naar Afghanistan kunnen ze snel een vliegtuig sturen, maar wij moeten dagen wachten op hulp van het Rode Kruis”, zegt een man aan de toog. “Wie wil helpen, mag officieel niet helpen, want alle hulp aan de bevolking is gecentraliseerd bij het Rode Kruis. Veel zie je hen echter niet. Vorige week stonden hier enkele mensen uit Antwerpen die een grote barbecue organiseerden. Dát zijn het soort hulpacties die ons een hart onder de riem steken.” De dame van de rode wijn en de sigaretten troost Robert, de ouderdomsdeken. Roberts huis is erg beschadigd, en sinds de overstromingen woont hij in een rusthuis. “C’est mieux pour toi, Robert”, probeert de vrouw. Robert is niet overtuigd.
KONINGSPAAR NIET WELKOM Na drie maanden valt nog op hoe erg de Vesdervallei er aan toe is. Pepinster is ernstig vernield. Verviers is een aftakelende schim van zichzelf, met nog ondergelopen tunnels, kapotte bruggen en een middenstand die een forse klap heeft gekregen. Winkels kondigen aan dat ze pas in de winter (hopelijk) opnieuw zullen openen. In kleinere dorpen als Fraipont en Limbourg is er veel schade, maar meer sociale samenhang. De ramp van juli 2021 betekent een kantelpunt voor Wallonië. Overal hoor je dat de Vlamingen geholpen hebben en dat men dat niet licht zal vergeten. Maar als je goed luistert, valt de ontreddering op, ontreddering die voor de ramp al aanwezig was. In Wallonië broeit een middenvinger naar de politiek. Het land is failliet. Wat rest aan pracht brokkelt af, zeker
buiten de toeristische gebieden. Hoe de Waalse en Federale overheid met de watersnoodramp zijn omgegaan, heeft daarna de kloof verergerd. De onmacht om te helpen die de Waalse en federale overheid tentoonspreidden, was zo vernederend dat Cédric Halin, de onafhankelijke burgemeester van Olne - naast Fraipont - onlangs weigerde om het Koningspaar te ontvangen toen die het rampgebied bezochten. In Franstalig België betekent dat iets. “We hebben middelen nodig, geen bezoek”, zei Halin daarover. Daarom spreken we met Bruno Berrendorf, ex-politicus voor de Parti Populaire, de voormalige partij van de Brusselse advocaat Mischaël Modrikamen. Berrendorf is nu onafhankelijk gemeenteraadslid in Verviers. Vlaanderen kent hem als de man die in 2019 Theo Francken uitnodigde voor een lezing in Verviers. Een lezing die onmogelijk werd gemaakt doordat zelfs PS-burgemeester Muriel Targnion ertegen demonstreerde. Franckens auto werd toen beschadigd door Bruno Berrendorf Antifa en Targnion kreeg een
lichte blaam omdat zij buiten haar rol was getreden. Targnion is nu opnieuw burgemeester, na een bizarre interne machtsstrijd waarbij ze door haar eigen partij werd afgezet, maar via de Raad van State opnieuw aan de macht kwam.
OPKIJKEN NAAR VLAANDEREN “In Wallonië besta je niet als je buiten het PS- en Ecolo-waardenkader valt”, zegt Berrendorf. Mensen als ik worden als fascistoide gezien, zeker door journalisten. Terwijl ik gewoon conservatief ben.” “Vele mensen hier kijken op naar Vlaanderen. In Vlaanderen zijn de wegen in orde en is het net. Jullie gaan beter met geld om. Hier is het een verspilling van jewelste. Tel daar de spontane Vlaamse solidariteit van de voorbij maanden bij, en mensen begrijpen eigenlijk niet meer waarom linkse politiek in Wallonië überhaupt nog zou werken.” “Al vrees ik dat Ecolo erop vooruit zal gaan de volgende verkiezingen. Nu al is het in de gemeenteraad een en al van ‘we moeten Verviers fiets- en wandelvriendelijker te maken, voor het klimaat’. Je moet maar durven, terwijl de stad verwoest is”, zo besluit Berrendorf. CHRISTOPHE DEGREEF © BELGA
VERVIERS “Eigenlijk is al die rommel opruimen nutteloos werk” “Het ging al langer niet goed met Verviers, meneer. Vroeger waren we een rijke stad, maar de jongste jaren is dat veranderd. Mooie en grote winkels sloten de deuren. Er is veel armoede. Ik herken het eigenlijk al lang niet meer.” Sinds de overstromingen is het volledige centrum van Verviers verwoest. De straatverlichting werkt er nog niet volledig. Er is al veel schoongemaakt en hersteld, maar op vele plaatsen liggen nog kapotte meubels en vuilniszakken op de stoep, of op stortterreinen in de stad. Het doet pijn aan de ogen, want aan de majestueuze herenhuizen te zien moet Verviers ooit een rijk verleden hebben gehad. Nelly Poncelet ruimt als enige de Vesderoever op, wanneer we een praatje met haar maken. Overal hangen uitgerafelde plastic zakken en woldraden in de bomen. Het water kwam hier meer dan twee meter hoog. De woldraden komen uit een textielpakhuis even stroomopwaarts en ontsieren nu de hele vallei. Ze zijn haast niet op te ruimen, fijn als spinrag, en geven het geheel een griezelig uitzicht.
13
FRAIPONT “Hulp uit Vlaanderen was hier sneller dan het Rode Kruis” “Bent u van de mainstream? Want met mainstreamjournalisten spreek ik liever niet, die verdraaien toch alles.” De sfeer is aanvankelijk ongemakkelijk in zaal Floréal in Fraipont. Vrijwilliger Baudoin - niet van het Rode Kruis - bewaakt ‘zijn’ zaal goed. Eenmaal voorbij zijn poort, treffen we een oord van vriendelijkheid aan. We krijgen spontaan koffie en een stoel aangeboden. Dagelijks komen de inwoners van het dorpje aan de benedenloop van de Vesder hier samen, de tijd dodend tussen het schoonmaken en werken in. Wat in Fraipont is gebeurd, tart de verbeelding. “We zijn drie dagen lang afgesloten geweest van de buitenwereld. Tijdens de overstromingen hebben we dagen geen hulpverlening gezien en zaten we gevangen op de bovenverdieping van onze huizen”, zegt Véronique, de meest verbale van de groep. “Toen ik het water zag stijgen, ben ik met mijn gezin naar de bovenverdieping verkast. Toch zegt een stemmetje in je hoofd dan dat je eens voorbij het dak niet hoger kunt, ook al stijgt het water.” “Honnêtement, là j’ai cru que c’était fini,” zegt Véronique. De vooruitzichten voor Fraipont zijn grimmig.“Vóór december is er geen gas”, klinkt het in de groep. “Onze muren staan nog altijd erg vochtig en zonder verwarming kunnen ze ook niet drogen. Binnenkort wordt het ook nog eens koud. Misschien dat er pas na nieuwjaar gas is.” “Wanneer mijn huis is opgeknapt, ga ik Nederlands leren” “Hulp uit Vlaanderen was hier sneller dan het Rode Kruis. Dat vergeten we niet,” zegt Fred. “Wat doet het Rode Kruis eigenlijk met al dat geld dat ze hebben ingezameld? Nee, ik ben alleen onder de indruk van die solidariteit van de Vlamingen. Enkele dagen na de ramp al was er een Vlaams bedrijf dat sneldrogers kwam brengen. Gloednieuw hé, nog in de verpakking, en die mogen we gratis gebruiken.” Fred, nochtans een stevige kerel, krijgt tranen in de ogen wanneer hij het vertelt. “Politici? Die verdelen ons. Wanneer mijn huis is opgeknapt, ga ik Nederlands leren. De Vlamingen zijn niet asociaal, zoals ze ons willen doen geloven.” Poortwachter Baudoin - die verder ontdooit - komt erbij staan. “Vertel dat mooie verhaal nog eens, Fred.” Waarop Fred vertelt hoe hij uit alle macht, maar tevergeefs, zijn geit en een ezel probeerde te redden van de verdrinkingsdood. Net wanneer hij dacht dat hij de verstijfde beesten zou moeten lossen, kwam er een jongeman al zwemmend te hulp. Die tilde de beschutting waaronder de dieren klem zaten omhoog, bracht de dieren op het droge, en verdween, op naar een volgende hulpactie. “Ik heb lang niet geweten wie dat was”, zegt Fred. Baudoin steekt een sigaret op. “In crisis weet je wie het meest mens is”, zegt hij. “Net buiten het dorp woont een zonderling echtpaar met zo’n tuin vol rommel, dat met de nek werd aangekeken door de inwoners van Fraipont. Maar de man van dat echtpaar was wel een van de mensen die tijdens de overstromingen de huizen afging om mensen te redden, met gevaar voor eigen leven. Hij is zijn Jeep zo kwijtgeraakt aan het water. Je moet dus niet te snel oordelen over de mensen.”
“Dit gaat zo 60 kilometer lang door” “Eigenlijk is al die rommel opruimen nutteloos werk, want dit gaat zo 60 kilometer lang door”, zegt ze. “Gisteren heb ik gehoord dat ze in Verviers de bomen langs de oever gewoon willen omhakken. Al dat plastic en die draden krijg je toch niet opgeruimd. En ze willen de rivier uitdiepen om overstromingen tegen te gaan.” Nelly komt elke maandag vuilnis oprapen. “Ik ben toch op pensioen. Soms krijg ik wat hulp, maar vaak doe ik het alleen. Jonge mensen lijken het nut er niet van in te zien.” Een jongeman die even verderop staat, filmt zichzelf met zijn gsm om een filmpje te maken voor de populaire app TikTok. Zelf lijkt hij niet door te hebben dat hij midden in een gehavend landschap staat, en dat verderop een oudere dame rommel opruimt.
Nelly Poncelet ruimt elke maandag rommel op langs de oever van de Vesder. Veel hulp krijgt de gepensioneerde dame niet.
14 Cultuur
14 OKTOBER 2021
KUNST
SERIE
Vlaamse Gemeenschap koopt ‘een Rubens’
Squid Game
De Vlaamse Gemeenschap heeft een verloren gewaande tekening van Peter Paul Rubens aangekocht voor een bedrag van 307.400 euro. Het werk werd opgenomen in de Topstukkenlijst en Museum Plantin-Moretus krijgt het in langdurige bruikleen.
De nieuwste Netflix-sensatie komt uit Zuid-Korea en heet Squid Game (Ojing-eo Geim), een fictieve survivalreeks waarin de deelnemers het in dodelijke kinderspelletjes tegen elkaar opnemen.
Squid Game draait rond een wedstrijd waarin 456 spelers, die in de echte samenleving allemaal diep in de schulden zitten, het tegen elkaar moeten opnemen in allerlei kinderspelletjes zoals knikkeren of schipper-mag-ik-overvaren. De prijzenpot van de wedstrijd bedraagt 45,6 miljard Koreaanse won (ruim 32 miljoen euro). Het kampspel kent echter een dodelijke twist: wie verliest, wordt genadeloos afgemaakt.
Toonmoment
Hit De reeks werd geschreven en geregisseerd door Hwang Dong-hyuk, die het script voor de reeks al in 2008 neerpende. De reeks kwam nooit van de grond, tot Netflix zich er in 2019 voor begon te interesseren. Hoewel er buiten Zuid-Korea haast geen reclame voor gemaakt werd, sloeg de reeks wereldwijd in als een bom. Het succes was voornamelijk te danken aan ‘buzz’ op sociale media en mond-aan-mondreclame. In minder dan een week tijd werd het de meest bekeken Netflix-reeks in meer dan 90 landen wereldwijd. Ook in België prijkt de serie nog altijd bovenaan de top 10.
Balthasar I Moretus (1574-1641) was de kleinzoon van Christoffel Plantijn, de stichter van de befaamde drukkerij Officina Plantiniana. Balthasar I was een intellectueel van formaat en genoot erkenning als humanist en dichter. Peter Paul Rubens en Balthasar I waren jeugdvrienden. In het Museum Plantin-Moretus hangt een grote en mooie verzameling schilderijen. Bijna de helft daarvan zijn portretten van familieleden van Moretus die Rubens op zijn vraag heeft geschilderd. Rubens ontwierp voor Moretus ook tal van titelbladen en boekillustraties. In de zestiende eeuw waren de titelbladen van boeken vooral decoratief. Ze hadden weinig binding met de tekst. Rubens en Balthasar I Moretus brachten daar verandering in. Op hun titelpagina’s zijn typografie en
Gewelddadig maar diepmenselijk De Koreaanse cinema maakt al decennia furore bij liefhebbers van het medium, maar de jongste jaren wist deze met Oscarwinnaar “Parasite” ook door te breken bij het grote publiek. Toeval of niet, net als Parasite is ook Squid Game doordrongen van bijtende, satirische commentaar op de klassenongelijkheid in de Koreaanse maatschappij. Het opzet van de reeks is simpel en wordt geaccentueerd door de minimalistische, kleurrijke beeldtaal, decors en kostuums. De spanning is steeds om te snijden en Squid Game is bruut en gewelddadig, maar tegelijkertijd warm, diepmenselijk en teder. Omdat de personages uit alle geledingen van de maatschappij komen en met allerlei menselijke gebreken worden neergezet, is het makkelijk voor de kijker om zich met hen te identificeren. Het survivalspelgenre is verre van origineel, denk aan “The Hunger Games” of Japanse films en series zoals “Battle Royale” of “Alice in Borderland”, maar door de frisse draai die eraan wordt gegeven, weet Squid Game zich voldoende te onderscheiden van zijn voorgangers. PIETER VAN BERKEL
Foto Alice Nahon: Collectie Stad Antwerpen, Letterenhuis
V.U. Hans Van Hove, Collegelaan 106, 2100 Deurne
Zot Polleke en Poes
Poëzie op een notenbalk Cristel De Meulder (sopraan) Lieve D’Haese (piano) Grim Ongena (slagwerk) Anke Verschueren (woord) Kaarten via www.anz.be
De tekening die de Vlaamse Gemeenschap heeft aangekocht is een ontwerp dat Rubens maakte voor een illustratie in het boek “Opticorum Libri Sex philosophis juxta ac mathematicis utiles” (Zes boeken over optica, nuttig voor filosofen en wiskundigen) van de wiskundige en fysicus Franciscus Aguilonius (1567-1617). Hij was een jezuïet en studeerde filosofie en wiskunde aan de universiteit van Dowaai. In 1611 stichtte hij de beroemde wiskundeschool van Antwerpen met
In het boek “Het Italiaans experiment” (’t Pallieterke, 1 september 2021) poneren Pepijn Corduwener en Arthur Weststeijn dat het ‘gelaarsde schiereiland’ fungeert als het politiek labo van Europa. Daar durft men vertrouwde denkpatronen te verlaten om tot nieuwe inzichten te komen. De in Vlaanderen onbekende politieke filosoof Diego Fusaro is hiervan een voorbeeld. Actief in de middens van de populistische Vijfsterrenbeweging (5S), zou hij naar verluidt in 2018 het pad hebben geëffend voor een regering met de rechts-nationale Lega.
Witte Zaal van het Koninklijk Conservatorium Antwerpen
Alice Nahon
Hemelglobe met engeltjes
MMMV
Museum Plantin-Moretus, Antwerpen, www.museumplantinmoretus.be
De almacht van het kapitalisme
Zaterdag 23 oktober 2021 om 20u
Paul Van Ostaijen
inhoud op elkaar afgestemd. Daarbij gebruikten ze vaak allegorische voorstellingen. Vanuit Antwerpen en de Zuidelijke Nederlanden veroverde het barokboek de rest van Europa.
Na vier eeuwen komt de tekening van Rubens terug thuis in de Officina Plantiniana, de uitgeverij-drukkerij waarvoor hij ze heeft gemaakt. Het werk behoorde tot de achttiende-eeuwse privécollectie van de markies van Logoy, Jean-Baptiste-Florentin-Gabriel de Meryan (1764-1829). Nadien bleef ze in handen van de familie, waardoor wetenschappers vermoedden dat de tekening verloren was gegaan. Dat een tekening van Rubens weer boven water komt, is heel uitzonderlijk. Het is goed dat de Vlaamse Gemeenschap ze heeft aangekocht en schenkt aan het Museum Plantin-Moretus. Wie de tekening wil bewonderen kan op 22, 23 en 24 oktober naar het toonmoment van het museum.
BOEK
BETAALDE ADVERTENTIE
van
de bedoeling wiskundig onderzoek en studie onder de jezuïeten verder te ontwikkelen. Aguilonius publiceerde zijn natuurkundig werk in 1613 bij de Plantijnse uitgeverij. Het is een van de eerste boeken waaraan Rubens zijn medewerking verleende. Behalve de titelpagina ontwierp hij ook de titelvignetten voor de zes delen van het boek. Op de recent ontdekte tekening, een ontwerp voor het laatste boekdeel over projecties, knielt een geleerde met een armillarium. Dit is een hemelglobe voorzien van metalen ringen die de belangrijkste cirkels van de hemel voorstellen. Een engeltje verlicht de globe met een brandende toorts. De schaduw van de ringen op de grond wordt bestudeerd door twee andere engeltjes. In zijn boek beschrijft Aguilonius de vele mogelijke toepassingen van projecties in wetenschap en kunst.
Als kleine regio heeft Vlaanderen steeds zijn economische wagonnetje proberen te koppelen aan grotere economische samenwerkingsverbanden zoals de EU. Grotere landen als Frankrijk en Italië zien die noodzaak veel minder. Sinds de invoering van de Europese eenheidsmunt kan Rome niet langer de waarde van haar munt bepalen. De sterke euro hangt als een strop rond de Italiaanse nek. Het stelt populistische politici als Beppe Grillo en Matteo Salvini in staat om het ongenoegen hierover te kanaliseren. Een denker als Diego Fusaro levert daarbij de ideologische munitie.
De macht van het geld Zijn belangrijkste uitgangspunt is dat de oude links-rechtsopdeling zijn beste tijd heeft gehad. Het wereldwijde kapitalisme heeft dankzij de ontmanteling van de overheid en het uitgommen van de nationale grenzen de laatste hindernissen weggenomen om het vrije marktmodel tot in het kleinste dorpje uit te rollen. Sinds de val van het IJzeren Gordijn pogen de Verenigde Staten als ultieme supermacht dit kapitalistische model desnoods manu militari uit te dragen. Maar de macht van het geld werkt stiller en vaak efficiënter dan wapen-
gekletter. Met behulp van de grootbanken en speculanten werd tijdens de eurocrisis de rente op Zuid-Europees schuldpapier de hoogte ingejaagd. Landen als Italië en Griekenland werden de arm omgewrongen om in te stemmen met strenge besparingen. En waar overheden grootse plannen smeden om het klimaat te redden, blinken politici uit in lusteloosheid om de groeiende financiële instabiliteit aan te pakken. De impact van het kapitalisme blijft voor de professor filosofie niet beperkt tot het economische domein. Sinds mei ’68 waart een libertair spook door Europa dat de burgerlijke cultuur van godsdienst, natie en ethiek onderuit haalt. Als gevolg van het groeiende indvidualisme verbrokkelt de solidariteit. Consumptie moet de morele leegte vullen, maar slaagt daar amper in.
Het antwoord op het kapitalisme Waar ziet Fusaro alternatieven? In het Duitse idealisme van Hegel en Fichte. En hij durft ook over de ideo-
logische muur kijken. Ook Marx kan volgens hem antwoorden bieden, net zoals de Italiaanse communist Antonio Gramsci. Niet enkel omwille van hun antikapitalistische ideeën. Het Duitse idealisme is immers ook kritisch voor de Verlichting en eist aandacht voor de nationale en historische context. Minder filosofisch en meer concreet wordt de Italiaan wanneer hij het belang van een meer multipolaire wereld onderstreept. Een wereld waarin de macht van de VS dient gebalanceerd door andere machtsblokken. Een wat ontnuchterende politieke eindnoot tenslotte. Nadat de coalitie tussen 5S en Lega op een sisser afliep, ligt ook de coalitie tussen socialisten en 5S intussen in de lappenmand. Sinds februari dit jaar zetelen 5S en Lega samen met de traditionele partijen in een regering van nationale eenheid. Aan het hoofd staat Mario Draghi, ex-gouverneur van de Europese Centrale Bank. De financiële markten hebben zich opnieuw baas gemaakt van de Italiaanse politiek. Hoe zei Karl Marx het alweer? “De geschiedenis herhaalt zich, eerst als tragedie en daarna als klucht.” Fusaro had niet durven denken dat zijn politiek experiment zo zou aflopen…
PIETER VANDERMOERE
Diego Fusaro, “Europa & Kapitalisme - onze toekomst heroveren” Uitgeverij iD, 2021, 135 bladzijden, 20 euro, ISBN 978 949 1436 12 3
Brieven
14 OKTOBER 2021
© WIKIMEDIA
GESCHIEDENIS
LEZERSBRIEVEN
“Philippe IV le Bel” en “Les rois maudits”
Hommage van Edward I (knielend) aan Filips IV (zittend). (Illuminatie uit 15e eeuw)
Natuurlijk kent u de Franse koning Philippe IV le Bel beter als Filips de Schone uit “De leeuw van Vlaanderen”, maar we gebruiken even zijn echte naam om hem niet te verwarren met de gelijknamige vorst der Nederlanden (1478-1506). Filips blijft een naam als een klok in Frankrijk. Vorige maand was hij nog de hoofdrolspeler in een van de steengoede documentaires van “Secrets d’histoire” op France 3. “Le roi de fer” (de koning van ijzer) heeft veel roem te danken aan de schitterende romans van de vroegere secrétaire perpétuel van de Académie Française Maurice Druon: “Les rois maudits” (De vervloekte koningen). Die zijn al twee keer verfilmd.
Een volmaakt huwelijk Filips wordt geboren in 1268 als tweede zoon van de troonopvolger. Zijn oudere broer sterft jong en op zijn achtste weet Filips dat hij ooit koning wordt. Hij is een grote rijzige man, zwijgzaam en met een scherp verstand. Op zijn zestiende huwt hij de gravin van Champagne, die tevens koningin van Navarra is, een staatje aan de overzijde van de Pyreneeën. Natuurlijk is dit een politiek huwelijk. Een jaar later wordt de zeventienjarige prins koning. Het paar is wel dolverliefd en blijft dat ook. Buitenechtelijke avonturen van Filips zijn niet bekend. U kent zijn koningin als Johanna van Navarra, die bij Conscience zegt tijdens het bezoek aan Brugge: “Ik dacht dat ik de enige koningin was en ik zie er 600.” Johanna schenkt Filips zeven kinderen en is waarschijnlijk zwanger van haar achtste als ze, nauwelijks 32 jaar oud, in 1305 overlijdt. Filips is gebroken en wordt nog zwijgzamer. De harde, niets ontziende man weigert echter te hertrouwen, ook niet met een andere erfgename met land. Voor hem is er slechts Johanna.
Oorlog op twee fronten Filips heeft duidelijke doelen voor ogen. Hij verafschuwt de grote heren en vindt dat hun macht alleen de koning toekomt. Met hem begint de centralisering die tot vandaag een eigenschap van Frankrijk is. Filips richt een re-
kenkamer op die alle inkomsten en uitgaven noteert en hem helpt bij zijn economische politiek. Verscheidene keren verlaagt hij de hoeveelheid zilver in de koninklijke munten, die in theorie hun uitgiftewaarde behouden, zodat zijn inkomsten stijgen. Hij heeft immers veel geld nodig voor zijn expansiepolitiek. Het levert hem de reputatie op van “valsmunter”. Ook het gerecht wordt gestroomlijnd met de oprichting van “parlementen” (geen volksvertegenwoordigingen) die als koninklijke rechtbanken de adel onder de duim moeten houden. Verder wil hij het kroondomein uitbreiden en hij spiegelt zich daarbij aan zijn betovergrootvader en zijn grootvader. Filips II Augustus veroverde Normandië dat niet langer meer eigendom van de Engelse koning is en Lodewijk IX lijfde de hele Languedoc in zodat de koning ook aan de Middellandse Zee heerst. Filips krijgt dus Champagne en Navarra, koopt het graafschap Chartres en verovert op het einde van zijn leven het graafschap Lyon, dat een deel is van het Heilig Roomse Rijk der Duitse Natie. Maar er ontbreken nog twee reusachtige brokken. Eerst is er het hertogdom Guyenne met Bordeaux, een leen van de Franse koning met nog altijd de Engelse koning als leenman. Met een voorwendsel zendt Filips een leger naar het zuidwesten dat Bordeaux bezet, maar de Engelse koning (even Franstalig als Filips) geeft geen krimp en na jaren oorlog moet de Fransman de gebieden teruggeven. Hij kan immers geen strijd op twee fronten voeren en er is teveel geld nodig voor de oorlog in het noorden, waar de grootste buit ligt: het graafschap Vlaanderen. Graaf Gwijde (feitelijk Guy de Dampierre) vertrouwt zijn leenheer voor geen haar en verlooft zijn dochter met de Engelse kroonprins. Filips gebruikt dat excuus om het graafschap te veroveren en het grootste deel van de grafelijke familie gevangen te zetten. Filips voegt Vlaanderen bij
MAGNETTE ZEGT NEEN!
het kroondomein en laat zich bij zijn bekend bezoek in de Vlaamse steden als enige vorst erkennen. Zijn belastingen, de kosten van zijn leger en zijn bezoek worden door de rijke Vlaamse gemeentebestuurders (de Leliaards) met accijnzen op voeding en drank afgewenteld op de minder begoede ambachtslui en het proletariaat. Gevolg: de Brugse Metten en de Guldensporenslag. In 1304 treffen Vlamingen en Fransen onder koninklijke leiding elkaar weer aan de Pevelenberg (nu Noord-Frankrijk). De slag is onbeslist, maar de Vlamingen verlaten het slagveld en dus is Filips de overwinnaar. De koning beseft dat heel Vlaanderen een brug te ver is, maar bij een vredesverdrag mag hij toch Waals-Vlaanderen met Rijsel en Dowaai annexeren. Het Nederlandstalig deel van het graafschap behoudt wel zijn onafhankelijkheid en eigen dynastie, maar moet enorme boetes betalen die onder andere 18 jaar later tot de opstand van Nicolaas Zannekin leiden. In de Franse geschiedschrijving wordt Filips steevast tot overwinnaar van het conflict uitgeroepen.
Pallieterke, Op de familiedag op zondag 12 september jl. van de N-VA in Plopsaland zei voorzitter Bart De Wever dat hij hoopte om na de verkiezingen van 2024 een akkoord met de PS te kunnen sluiten om van België een confederaal land te maken. Hij denkt dat de PS begrepen heeft dat het land aan de rand van de totale bestuurloosheid staat en dat ze realistisch genoeg zijn om te weten dat we in 2024 daarover een akkoord moeten maken. Op het openingscollege Politieke Wetenschappen aan de UGent van dinsdag 5 oktober sneert PS-voorzitter Paul Magnette naar hen die vooral heil zien in een nieuwe staatshervorming. M.a.w. voor de PS komt ze er simpelweg niet. Hij stipte ook aan dat Bart De Wever verklaard heeft dat hij nooit met het Vlaams Belang zal regeren, dus ook niet als N-VA en Vlaams Belang samen de meerderheid behalen in het Vlaams Parlement. Maar in Franstalig België maakt men geen onderscheid tussen N-VA en Vlaams Belang. Als de VIivaldi-partijen in 2024 samen opnieuw aan een meerderheid geraken, zullen ze er doodleuk nog eens 5 jaar bijdoen. Luc Vandeputte - Ledegem
Zondebokken
VERWARD
Een andere vijand van de koning is de kerk met haar prerogatieven: belastingvrijstelling en eigen rechtspraak. Filips aanvaardt niet dat er een macht naast de zijne bestaat en belast kerkgoederen. De paus doet Filips het plezier grootvader Lodewijk IX heilig te verklaren. De koning en zijn hofhouding spreken voortaan alleen nog over “Saint-Louis” en Filips buit deze prestigieuze relatie uit en bindt niet in. De paus, die zich verheven voelt boven wereldlijke vorsten, dreigt met een kerkban, maar overschat zijn macht. In het Duitse rijk met zijn vele dynastieke oorlogen kan de paus altijd een rivaal steunen die de troon opeist in plaats van de keizer, maar in Frankrijk zetelt een niet gecontesteerde dynastie al meer dan 300 jaar op de troon. De Franse bisschoppen verklaren op bevel van Filips dat de paus een ketter is. De koning zendt zelfs een leger naar Italië om hem gevangen te nemen. Dat lukt niet, maar de paus overleeft het niet. Met behulp van veel geld laat Filips een Franse aartsbisschop als nieuwe paus verkiezen. Die heeft geen zin om naar Rome te gaan, waar hij niet welkom is, en vestigt zich op de rechteroever van de Rhône in Avignon, theoretisch nog een deel van het Duitse rijk. Op de linkeroever aan de bekende brug (nog niet ingestort) legert echter een Frans garnizoen. Eén woord van Filips volstaat om de paus op te pakken als hij niet gehoorzaamt. Filips heeft inmiddels in eigen huis problemen met morrende burgers omdat de belastingen zwaar drukken. In 1306 vindt hij een oplossing. Alle Joden moeten Frankrijk verlaten en hij neemt al hun bezittingen in beslag en laat ze per opbod verkopen ten voordele van de schatkist. De schuldenaars van de Joden moeten hun schulden aan de koning betalen. Hoeveel Joden vertrekken is niet bekend. Maar die maatregel volstaat niet en Filips heeft al weer een andere zondebok in het vizier: de Tempeliers. Hij en zijn familie zullen er de bijnaam van “vervloekte koningen” aan overhouden.
Pallieterke, Ik wil reageren op de gebeurtenissen in Kortrijk en Waregem waarbij een verwarde jongeman werd opgepakt. Die moeder bleef maar jammeren dat ze al zo lang gesmeekt had om hulp en dat ze overal afgewezen werden en ga zo maar door. Ze had zoonlief wel al vier jaar cannabis laten gebruiken! Een kind van 14 tot 18 jaar heeft geen eigen inkomen, wat betekent dat zij daar vier jaar lang geld heeft voor gegeven. Natuurlijk wordt zo’n jongeman dan psychotisch. En dan moeten wij daarvoor nu zijn hulp betalen. Jos A rren - Mortsel
(Vervolg en slot volgende week)
15
JAN NECKERS
LEVE HET OPENBAAR VERVOER! Pallieterke, Gezien het mooie herfstweer besluiten we op zaterdag 9 oktober een dagje naar zee te gaan, met het openbaar vervoer, natuurlijk. Volgens de reisplanner van de NMBS bedraagt de totale reistijd van Testelt, via Antwerpen-Berchem en Gent Sint-Pieters naar Oostende 2 uur en 51 minuten. Tot Gent gaat alles volgens plan. In het station Sint-Pieters wordt door de spoorwegpolitie - mét dranghekken - de toegang tot het perron richting Oostende volledig afgesloten. Wachten dus op een volgende trein en aankomst een uurtje later dan voorzien (reistijd heen: 3 uur en 49 minuten). De terugreis tot Antwerpen-Berchem verloopt probleemloos. Wanneer we daar op de trein richting Hasselt stappen (met halte in Testelt), meldt de treinbegeleidster ons dat wegens spoorwegwerken het eindstation van het gewijzigd - traject Leuven wordt, waar we een vervangbus moeten nemen. Op het scherm met de vertrektijden in het station stond daar nochtans niets over vermeld. Uiteindelijk komen we ’s avonds laat aan in Testelt (reistijd retour: 4 uur en 58 minuten). We hebben
er dan bijna negen uur reële reistijd opzitten. Leuk toch, de trein is altijd een beetje vakantie, nietwaar? Met dank aan de NMBS. A ndré Clerbout - Scherpenheuvel-Zichem
DAMIAAN Pallieterke, De huidige trend volgend doet historicus Idesbald Goddeeris van de KULeuven graag mee met de 'weg-met-ons-cultuur' en Het Nieuwsblad doet natuurlijk ook graag mee om pater Damiaan figuurlijk van zijn voetstuk te halen. Men kijkt met de huidige opvattingen naar een periode van 130 jaar geleden en natuurlijk vindt men dan zaken die niet door de beugel kunnen. Alsof alles nu zo perfect is. Het zou voor pater Damiaan dus veel beter geweest zijn dat hij in zijn klooster braaf de vespers zou blijven zingen zijn en de melaatsen in hun miserie had laten stikken, dan zou er niets zijn op te merken geweest op zijn bedenkelijke missioneringsdrang. Rector Sels van de Leuvense universiteit had in zijn openingsrede lichte kritiek op de woke-beweging die job- en soms zelfs levensbedreigend is. Hij doet er echter vlot aan mee. Roland Vanermen - H aasrode
JANITSAREN Pallieterke, In reactie op het artikel van Jan Neckers over de Janitsaren, wil ik het volgende kwijt. Dat de Turken hun van oorsprong Europese Janitsaren na meer dan 500 jaar trouwe dienstverlening massaal laten bombarderen en vermoorden (de zoveelste Turkse massamoord), bewijst voor mij dat Turken (met de huidige Erdogan) nooit ten volle kunnen vertrouwd worden door Europeanen en ook nooit ten volle zullen integreren in een Europese samenleving. K ristof Panis - Brussel
IN HET ZWART Pallieterke, Laatst waren wij voor een paar dagen in de Ardennen. Het mooie en gezellig hotel werd uitgebaat door Vlamingen. Door het grote succes vroegen deze uitbaters om meer personeel. Er kwam inderdaad een Waal zich aanbieden, doch alles moest in het zwart uitbetaald worden, want deze wilde - eens ingeschreven - zijn dop niet verliezen. Bij navraag in het aanpalende politiebureel of dit zomaar mogelijk was, verzekerde het diensthoofd: “Geen probleem! Als er controle komt, worden wij eerst verwittigd en wij bellen u voor de naderende controle. Zorg dus dat die gast (= lees zwartwerker) op tijd weg is!” Moet er nu nog meer zand zijn, of nog wat meer Vlaamse euro’s...? Wanneer zullen de ogen van onze Vlaamse elite eindelijk open gaan? HV van Giesbaargen - Geraardsbergen
DE KWALIJKE ERFENIS Pallieterke, Betreffende het artikel “De Kwalijke erfenis van Mutti” uit ’t Pallieterke van 30 september 2021, zou ik graag nog het volgende bijvoegen. Auteur Jürgen Ceder is blijkbaar de uitspraak “Das Mädchen” van wijlen Helmut Kohl vergeten. Toch wel eveneens een rake typering, dacht ik. A lex Beaumon - L anden
Een lezersbrief insturen? Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.
16 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet
14 OKTOBER 2021
Tweets van de week Bredero zei het al: “Het kan verkeren.” Begin deze week bezetten kilmaatactivisten de hoofdkwartieren van Ecolo en Groen uit protest tegen hun plannen om gascentrales te bouwen. Ergens in de groene beweging is er dus iemand achter gekomen dat, in de strijd tegen fossiele brandstoffen, nog meer fossiele brandstoffen gebruiken niet het allerbeste plan is.
Dat lijkt een evidente conclusie, maar voor wie de wereld door een groene bril bekijkt is dit een zeer moeilijke. Zo is Groen er ook van overtuigd dat je tegelijk voor gelijke rechten voor vrouwen en andersgeaarden kan zijn en de radicale islamieten een groep fijne mensen kan vinden die onderdrukt worden. Hoe dan ook, de verantwoordelijke intellectuele ecologische subversieveling wordt opgespoord.
De balk in het oog van Lachaert En dat dus van de man die Sihame zo’n 50.000 euro belastinggeld toestopte om op zijn lijst te komen staan, daarna nog eens 50.000 spendeerde om haar campagne te lanceren en dan nog wat zakgeld voor haar vriendin om de eenzame campagne-uren mee door te komen. Een duidelijker geval van ‘verwijder eerst de balk uit je eigen oog, pas dan zul je scherp genoeg zien om de splinter uit het oog van je broeder of zuster te verwijderen’ kan je je moeilijker voorstellen. Maar christelijke waarden zijn duidelijk niet besteed aan de Vlaamse liberalen. Behalve dan die van de kontkaken die ze tot 7 maal 70 keer aanbieden aan de PS. Maar zoals u weet is dit een zeer fatsoenlijke rubriek en kunnen we hier niet verder op ingaan.
Almaci tegen zichzelf Het is in ieder geval een pijnlijke vaststelling. Nauwelijks een dag eerder pronkte Groen-voorzitster Almaci nog met een bordje op de grote klimaatbetoging. Het opschrift “Ook voor jou stappen we mee” zeulde ze mee door de Brusselse straten. “Héél veel volk op de klimaatbetoging in Brussel. Zij verwachten geen halve maatregelen, maar moedige keuzes. Doortastend en daadkrachtig”, tweette ze. En zo stapte ze vol overgave mee in een betoging tegen zichzelf. En dat deed ze samen met de vrienden van PS en sp.a. Kermit de kikker wist het als in de jaren ’70: het is niet makkelijk om
1285
1
2
3
4
5
Groen te zijn. En blauw zijn is ook al geen makkie. Egbert Lachaert vreest duidelijk dat er hier en daar nog een lijkje of tien uit de kast kan vallen in het kader van niet zo heel erg koosjer politiek personeel. De voorzitter van Open Vld werd zodanig nerveus van het voornemen van de VRT om een programma te maken rond Sihame El Kaoukibi, dat hij tweette: “Onbegrijpelijk dat de openbare omroep @VRT belastinggeld spendeert aan iemand die iedereen om de tuin leidde. Waarom geld spenderen om hier een forum aan te bieden?”
6
7
8
9 10 11 12
A B C D E F G H I J K L HORIZONTAAL
VERTICAAL
A. B. C. D.
1. Beweeglijkheid van de koers van een aandeel 2. Zonder inhoud - Ziekelijke zwellingen 3. Brusselse gemeente - Familielid 4. Letterkundig bronnenonderzoek 5. Voetbalterm - Eigenaars van meerdere schepen 6. Titaan - Pers. vnw. - Schildpad uit ‘Jungle Boek’ 7. Vanuit het ene standpunt gezien Pers. vnw. 8. Uitroep van toejuiching - Innemends 9. Loot - Laagconjunctuur 10. Kloosterlinge - Henegouwse stad Bismut 11. Een prettige atmosfeer 12. Seksueel opwindende
E. F. G. H. I. J. K. L.
Asielzoekster Europees land - IJzerhoudende grond Oningewijden - Gelijkerwijs Een bespreeklijst maken Buitenaards wezen Verplaatsbaar - Houtsoort Informatietechnologie - Hakwerktuig Wanneer Egyptische toeristische trekpleister De manier van spreken In memoriam - Natuurlijke heetwaterbron - Langeafstandswandelpad Smukte op - Kaartje met gegevens Met het eerder genoemde - Internationaal ruimtestation Voegwoord Internationaal energieagentschap Kledingstuk - Aldaar (Lat. afk.) Internetlandcode voor Tunesië Germaanse god - Engelse term voor de achterkant van een single
Keytsman: “Cisgenders zijn verantwoordelijk voor slavernij, haat en kolonialisme” Vaneigens: “U vergeet de pizza Hawaï” Zijn de flinta’s (Female, Lesbian, Intersex, Trans, Agender) de nieuwe nazi’s? Het is de vraag die de wetenschap deze dagen in haar greep houdt na het incident in het Gentse café Blond, waarbij alle cisgenders gevraagd werd om de tent te verlaten en niet meer terug te komen. Volgens professor Joris Vaneigens van de Universiteit van Evergem is dat zeker het geval. “In de jaren 20 is het ook begonnen in een café in München.” “Niet waar”, reageert UNIA-directeur Els Keytsman, “cismannen verzieken de wereld. De witte toch.” Nog even de feiten op een rij. In Gent besliste café Blond om cismannen te weren van een feest. Volgens het café waren zij verantwoordelijk voor verbaal geweld tegen andere klanten. Niet alle cisgenders, maar toch genoeg om ze allemaal de deur te wijzen. Een eerste oproep aan cisgenders om de tent te verlaten bleef onbeantwoord. Uiteindelijk werd iedereen er uitgezet en mochten alleen flinta’s terug naar binnen. Dat veroorzaakte nogal wat commotie en de vraag of dit geen vorm was van discriminatie. Ter verduidelijking: cismannen zijn mannen die zich man voelen. Dat kunnen zowel homo’s, hetero’s als biseksuelen zijn. “Cismannen zijn een wijd verspreid fenomeen en tegelijk een zwaar onderschat probleem”, stelt UNIA. Els Keytsman: “Het spreekt misschien boekdelen dat de cismannen in café Blond zich van geen kwaad bewust waren. Ze bleven zitten omdat ze niet wisten wat een cisman was. Stel u voor. De meesten zijn al hun hele leven cisman zonder het zelf te beseffen. Zeker de witte cisman, die zichzelf vaak een beschaafd mens waant, beseft niet wat hij dagelijks aanricht door zich man te voelen, in een mannelijk lichaam bovendien. Dat komt uiteraard zeer bedreigend over. Mannen gaan bijvoorbeeld rechtstaand plassen, wat een duidelijke uiting is van agressie.” Joris Vaneigens: “Daar ben ik het niet mee eens. Het zijn de flinta’s die de ware erfgenamen zijn van de onderdrukking. Onder het mom van ‘wij zijn onderdrukt’ eigenen ze zich het recht toe om zelf anderen te onderdrukken. Dat is de retoriek van de nazi’s. Trouwens, café Blond? Daar moet ik nu toch geen tekening bij maken? Laat ons niet vergeten dat de nazi’s ook zo begonnen zijn. In een café, onder alleen maar gelijkgezinden en met het buitensluiten van anderen.” Keytsman: “Een safe space is natuurlijk niet hetzelfde als onderdrukken. Cismannen zijn
wereldwijd dominant en zich niet bewust van hun privileges. De flinta’s willen zichzelf daartegen beschermen.” Vaneigens: “Opnieuw, dat is nazi-retoriek die de Joodse medemens beschuldigde van werelddominantie en privileges ten aanzien van het eigen volk. En zij wilden zich daar ook tegen beschermen, door in een eerste fase handelszaken te voorzien van bordjes ‘Joden niet gewenst’. Iedereen kan toch de parallel zien.” Keytsman: “Meneer Vaneigens, u maakt er een lachertje van. Maar dit is ernstig. Cismannen zijn verantwoordelijk voor kolonialisme, onderdrukking van vrouwen, slavernij… U zet de wereld op zijn kop.” Vaneigens: “U hoort het. Deze citaten zouden recht uit ‘Mein Kampf’ kunnen komen. Alle mogelijke ellende die de wereld overkomt, wordt in de schoenen geschoven van cismannen. Ik zou zelfs durven zeggen: alle zonden van Israël. Ziet u het? Alleen de uitvindig van de pizza Hawaï ontbreekt nog. De cisman raakt ondertussen zwaar in de verdrukking. Wit, man en hetero zijn wordt steeds vaker openlijk bekritiseerd door de flinta’s. Neem nu die arme Gert Verhulst, die door flinta Anuna werd aangepakt. En de pers gaat hierin mee. En we zien geen tegenreactie op gang komen.” Keytsman: “Maar enfin, UNIA heeft die quote onderzocht en dat is juridisch geen discriminatie gebleken. De wet is de wet.” Vaneigens: “En we zijn er! Het institutionaliseren van de uitsluiting. Dat is waar mevrouw Keytsman heen wil. Als we nu met zijn allen wegkijken, zijn we dan niet mee verantwoordelijk?” Keytsman: “Ik praat niet meer met u. U hoort nog van ons. Ik open een onderzoek naar uw uitspraken.” Vaneigens: “Ja, nu maakt ze het toch wel heel makkelijk. Moet daar nog iets aan worden toegevoegd?”
Oplossing 1284 1284
1
2
3
4
5
6
7
A
Z
E
L
F
S
T
A N D
I
B
A M U
L
E
T
A R
E
I
C
C O C O N
D O L
E N
D
H E
R
E
T
A
F
M
I
T
R A
G
O L
I
E
H
E
E N
R
E
I
I
D E V E N T
E
R
N A D E
R
T
K O
E
I
S
E
P
E
I S
G L
J
I
K
G E
L
E N G E
L
S
A
S
A
8
E
9 10 11 12
E
E
E D
I
L
L
E
K
S
R D
S
G E
T
D I
R E
E
T
T
L
E
E D
S
E C
S
R A
G E N E
Volg ons ook op
palnws.be