't Pallieterke van 11 november 2021

VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER

PAUL DE HERT

PRIVACYSPECIALIST VUB

8-9

INTERVIEW

“Links en rechts moeten zich verenigen voor een ander Covidbeleid” Hoogleraar Rechten en privacyspecialist Paul De Hert (Vrije Universiteit Brussel) wijst op de eenzijdigheid van het in België gevoerde Covidbeleid. Voor hem valt het vooral op hoe weinig de politieke wereld tegen het medische verhaal van de experts durft ingaan. Als privacyspecialist observeert hij al vele jaren kritisch hoe individuele vrijheden worden opgeofferd om veiligheidsredenen, en om technologie ter wille te zijn.

“De grootste vijand zijn niet individuele politici die dit beleid ingevoerd hebben, maar de massadruk die mee door de media en de experts is veroorzaakt.

Dat kan vanuit de eigen politieke principes worden tegengegaan. Want alleen in de politieke arena moet het Covidbeleid vorm krijgen, en alleen daar kan het democratisch bevochten worden.”

“DE ZIEKTEN DIE ETHIOPIË ONDERGRAVEN ZIJN DEZELFDE ALS IN DE REST VAN AFRIKA”

WAAROM AFRIKA’S PROBLEMEN ONZE SCHULD NIET ZIJN

IS HET VLAAMSE KLIMAATPLAN COMMUNAUTAIR DYNAMIET? GEKNOEI TIJDENS PFIZERSTUDIE

2 4 5

ABSURD! OVERHEID BOUWT GASCENTRALES, BURGER MAG NIET MEER VERWARMEN MET GAS Econoom Geert Noels schreef deze week op Twitter: “Gezinnen moeten van het gas af, om op elektriciteit op te warmen, waar de overheid op gas overschakelt. Deze Belgische logica verklaart ook waarom u de hoogste belastingen ter wereld betaalt.” Het Vlaamse klimaatplan illustreert inderdaad perfect hoe surrealistisch het klimaat- en energiebeleid in dit land is geworden.

De overheid verhoogt zijn CO2-uitstoot omdat de ecofundamentalisten kerncentrales willen vervangen door gascentrales en vraagt nu aan de burger dat te compenseren door allerlei asociale maatregelen, waaronder een verbod op verwarming met gas. Over dergelijke absurditeit mag je best boos worden.

In dezelfde week dat econoom Ivan Van de Cloot waarschuwt dat in dit land een collectieve verarming op komst is, heeft de Vlaamse regering een klimaatplan goedgekeurd dat alle Vlaamse gezinnen veel geld zal kosten, onder andere door verplichte warmtepompen, dure elektrische auto’s en huisrenovatieplicht.

Je voelt dat er bij de N-VA en de bevoegde minister, Zuhal Demir, weinig enthousiasme bestaat voor het dure klimaatfanatisme. Vlaanderen wil zijn CO2-uitstoot tegen

HET VERGETEN ARMENIË IN OOST-TURKIJE

Het fundamentele debat durven aangaan Met al die achterhoedegevechten zijn we niet zoveel. Bij de vermindering van de CO2-uitstoot is het laaghangende fruit al lang geplukt. Elke bijkomende maatregel wordt moeilijker en exponentieel duurder. Tot 2050, het moment dat we zero-uitstoot zouden moeten bereiken, zal de maatschappelijke impact van de maat-

INTERVIEW

KOEN RINGOOT DIRECTEUR PRIVÉSCHOOL LEERWIJZER

“Hogere eisen stellen mag in ons versuikerd onderwijs niet”

OPINIE 2 / BINNENLAND 4-5 / INTERVIEW 8-9 / BUITENLAND 10-11 / CULTUUR 14 77ste jaargang • nummer 45 • donderdag 11 november 2021

12 € 3,00

13

2030 slechts met 40 procent verminderen, terwijl het federale niveau 47 procent wil.

Demir pleit er ook voor om de klimaatafspraken op Europees niveau te onderhandelen. De Centraal-Europese landen worden immers tot minder verplicht. Een nieuwe regeling zou ook de last voor België kunnen doen dalen.

regelen steeds groter en asocialer worden en uiteindelijk onhoudbaar. Het tijdschrift Nature berekende dat een reductie van 95 procent aan elke Amerikaan 11.000 dollar per jaar zal kosten tegen 2050. Voor Europa zal dat niet anders zijn.

Hoe is die 0%-norm tegen 2050 toch ooit tot stand gekomen? Op basis van een grondige studie van kosten en baten? Natuurlijk niet. Het is het resultaat van opbod tussen doemprofeten en klimaatpuriteinen. Op hysterische klimaathoogmissen als Glasglow worden onrealistische beloftes gedaan door regeringen die daarna de kost afschuiven op hun burgers. Indien er dan echt nog een effect op het klimaat zou zijn, zou dat kunnen vergeven worden, maar in werkelijkheid is dat er niet. Landen als India en China, die nu nog steeds kolencentrales aan een recordtempo aan het bijbouwen zijn, hebben de sleutels van de globale CO2-uitstoot in handen.

Het wordt stilaan tijd dat rechtse partijen in Europa ophouden met achterhoedegevechten tegen de klimaatwaanzin en het fundamentele debat durven aangaan. Het afwijzen van een religieuze, irrationele netto-nuluitstoot tegen 2050 is daarbij onvermijdelijk.

JURGEN CEDER

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

Opinie

11 NOVEMBER 2021

Burgeroorlog Ethiopië

Geef ons logica De Bond Beter Leefmilieu blokletterde op 13 september 2019: “Waals milieu- en klimaatbeleid voorbeeld voor Vlaanderen”.

We zijn twee jaar verder en de vraag is of bovenstaande titel de lading nog wel dekt.

De voorbije weken stonden in het teken van het Vlaams Klimaatplan, dat nodig was om ermee naar Glasgow te kunnen trekken. Waar we minder over hoorden was het Waals Klimaatplan. En ja, dat bestaat ook. Op Radio 1 werd enkele dagen geleden Philippe Henry, minister voor Klimaat, Energie en Mobiliteit in de Waalse regering voor Ecolo, ondervraagd. Blijkbaar wil men in Wallonië vooral investeren in betere (dak-) isolatie en openbaar vervoer. Van de verplichting om massaal in te zetten op elektrische wagens is geen sprake. Ook de ambitie om te investeren in windmolens is in Wallonië veel minder aanwezig dan in Vlaanderen.

Op 20 oktober keurde het Vlaams Parlement het voorstel goed om vanaf 1 januari 2022 - dat is heel binnenkort - het gebruik van mazoutketels in nieuwbouw te verbieden. Dat verbod komt er niet in Wallonië, waar nochtans veel meer mazoutketels in gebruik zijn. Waar blijft de logica? Meer nog, toen het verbod op het gebruik van stookolieketels werd goedgekeurd, werd er onmiddellijk aan toegevoegd dat er maar moest overgeschakeld worden op gas indien aanwezig in de straat. Exact twee weken (2 weken, sic) later komt de Vlaamse regering dan vertellen dat we binnen vier jaar ook geen centrale verwarming op gas meer mogen installeren.

Wie kan nog volgen? Ik vraag me dan af: zit daar aan de onderhandelingstafel ook een architect of iemand die tenminste weet waarover er gepraat wordt? Overschakelen op de heilige warmtepomp als oplossing tegen alle kwaad? Gemakkelijker gezegd dan gedaan. Inzetten op zonneenergie? Tja, niet elk dak is in de juiste richting georiënteerd.

Zo’n vijftien jaar geleden was ik professioneel betrokken bij de installatie van (toen) het grootste zonnepanelendak van het land in Lint, goed voor afgerond een 2.000 panelen. In aanloop naar de installatie waren er natuurlijk heel wat technische vergaderingen met ingenieurs en met de netwerkbeheerder. Wat toen in 2007 dikwijls in de gesprekken naar boven kwam? Ons Belgische hoogspanningsnet is hopeloos verouderd en is in feite niet aangepast voor al die individuele kleine producenten van elektrische stroom, of het nu een dak van een woning betreft of een industrieel pand. Hopelijk heeft Elia, onze beheerder van het hoogspanningsnet, ondertussen al het nodige gedaan. De volgende tien jaar zullen er echter zeker nog extra inspanningen moeten gebeuren tegen het moment dat iedereen elektrisch gaat rijden of elektrisch zijn/haar huis moet verwarmen. Zo niet wacht ons ooit een ‘plomb national’, met een stroomuitval in gans het land.

In 2009 had ik ook gesprekken met een leverancier van kleine windmolens. De firma in kwestie was een pionier en is nog steeds een koploper voor alternatieve energie en werd daarom ook gevraagd om het kabinet van Freya Van den Bossche (sp.a), toen Vlaams minister van Wonen en Energie, te adviseren. Met de kleine windmolens wilde de firma zich vooral richten op landbouwers.

Die wonen meestal wat afgelegen en daar een kleine windmolen neerpoten stoort de geburen niet. Logisch toch? Het idee was echter niet naar de zin van Freya Van den Bossche, die bleef inzetten op grote windmolenparken op land en in zee. Dáár moesten de subsidies naartoe gaan.

Logica. Het is niet altijd besteed aan onze politici.

KARL VAN CAMP, OUD-HOOFDREDACTEUR

Waarom Afrika’s problemen onze schuld niet zijn © SHUTTERSTOCK

2

De Ethiopische premier Abiy Ahmed

In mijn column van enkele weken geleden over onterechte Nobelprijzen vermeldde ik de Vredesprijs voor Le Duc Tho en Kissinger als voorbeeld van de voorbarigheid van het Nobelcomité. Nog voor de inkt droog was van het vredesakkoord van Parijs (1973) werden de afspraken immers door beide partijen geschonden en ging de oorlog gewoon verder. De Nobelprijs die twee jaar geleden werd toegekend aan Abiy Ahmed, de president van Ethiopië, valt in dezelfde categorie. De drang naar ‘diversiteit’ bij de Nobelprijswinnaars heeft waarschijnlijk ook bijgedragen aan de lichtvaardige toekenning van de Vredesprijs aan een man die nu betrokken is bij waarschijnlijk het bloedigste conflict van dit moment.

Ethiopië is een bijzonder land.

Samen met Liberia is het het enige Afrikaanse land dat nooit werd gekoloniseerd. De Italianen hebben het op het einde van de 19de eeuw geprobeerd, maar hun koloniale krijgsmacht werd door de Ethiopiërs verslagen in de slag bij Adwa. Mussolini ondernam nog een nieuwe poging, maar de vijf jaar dat zijn troepen het land hebben bezet kunnen niet echt gelden als een kolonisering, niet meer dan dat wij zouden zijn ‘gekoloniseerd’ door de Duitsers tussen 1940 en 1944.

Hongersnood

www.palnws.be

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland 3 maanden: 39 euro 6 maanden: 78 euro 1 jaar: 156 euro Steunabo 1 jaar: 250,00 euro

Abonnement buitenland: Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Jurgen Ceder, Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel (redactiesecretaris), Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel

Ethiopië heeft een rijke geschiedenis. Het land was christelijk voor wij het waren. De Bijbelse koningin van Seba was Ethiopisch.

Het is het enige land in zwart Afrika met prekoloniale monumenten en gebouwen die het bezoeken meer dan waard zijn, zoals de uit de rots gehouwen kerk van Lalibela.

Voor mensen van mijn generatie heeft de naam van het land nog altijd de bijklank van de hongersnood van de eerste helft van jaren ’80. De collectivisering van de landbouw, opgelegd door het communistische regime van kolonel Mengistu, heeft toen in Ethiopië, ooit de graanschuur van Oost-Afrika, tot een voedseltekort geleid dat meer dan een miljoen levens heeft gekost. Wanneer we denken aan hongersnood in Afrika, zijn het nog altijd de kinderen met gezwollen buikjes in het Ethiopië van 38 jaar geleden die in ons hoofd opduiken. Die beelden kan je vandaag opnieuw maken in de provincie Tigray.

Op uitnodiging van een neef die er werkte, bezocht ik Ethiopië in 1990, enkele maanden voor de val van Mengistu. De sfeer in het land deed me denken aan de film “Under Fire” die ik net had gezien, waarin een Amerikaanse journalist (Nick Nolte) in Nicaragua

is kort voor de machtsovername van de Sandinisten. Wanneer we met de jeep rondreden in Addis Abeba, werden we voortdurend tegengehouden door militaire patrouilles die ons alleen lieten doorrijden als we wat geld in hun handen stopten. De rebellen van Tigray waren al op weg naar Addis Abeba. De situatie was gespannen.

De ziekten die Ethiopië ondergraven zijn dezelfde als in de rest van Afrika: het tribalisme dat een natiestaat verhindert, corruptie, wanbeheer, gebrek aan sterke instellingen, gebrek aan democratische cultuur Hoewel het communistische regime van Mengistu lange tijd werd gesteund door Moskou, was de burgeroorlog in Ethiopië, net als nu, geen ideologische, maar vooral een tribale strijd. De rebellen, vaak even marxistisch geïnspireerd als het regime, waren georganiseerd langs etnische lijnen.

De rebellen van Tigray en Eritrea speelden de hoofdrol. Nadat ze de oorlog wonnen, scheidde Eritrea zich af. De Tigrayers werden dominant in de Ethiopische politiek.

Zij verloren hun machtspositie weer toen Abiy Ahmed in 2018 aan het bewind kwam.

Een etnisch verdeeld land Abiy kon een onderhandelde oplossing vinden voor de langdurige grensoorlog met Eritrea (waarvoor hij de Nobelprijs kreeg), maar zijn hardhandige

aanpak van de ontevredenheid in Tigray escaleerde tot een regelrechte burgeroorlog. De troepen van de Nobelprijswinnaar voor de Vrede worden nu beschuldigd van grootscheepse moordpartijen, wreedheden en seksueel geweld in Tigray. De bevoorrading naar die provincie is ook afgesneden, waardoor hongersnood dreigt. Honderdduizenden zijn op de vlucht.

Ook Eritrea mengt zich. De voormalige vijand van Ethiopië vecht nu in Tigray aan de zijde van het regeringsleger en lijkt zijn best te doen nog meer oorlogsmisdrijven te plegen dan de troepen van Abiy. Het begint er echter op te lijken dat ze hun tegenstander hebben onderschat.

De rebellen van Tigray zijn aan de winnende hand en rukken nu zelfs op naar Addis Abeba. Het heeft er deze week toe geleid dat premier Abiy zijn bevolking heeft opgeroepen om “elk mogelijk wapen” ter hand te nemen en het verzet te organiseren. Facebook liet zijn oproep verwijderen, maar dat zal niet veel uitmaken.

Ook de rebellen van het Volksbevrijdingsfront van Tigray worden nu beschuldigd van een hele reeks wreedheden. Ze krijgen intussen de steun van het Oromees Bevrijdingsfront. De Oromo zijn het volk van de president, maar diens macht steunt vooral op de Amharen, de traditionele heersers van Ethiopië. Het gerucht dat de moeder van Abiy eigenlijk Amhaars was is geen onbelangrijk detail in dit etnisch verdeelde land.

Modelstaat Lijkt het u allemaal erg ingewikkeld? Dan is dat omdat het ook erg ingewikkeld is. Er zijn zoveel middelpuntvliedende krachten aan het werk in Ethiopië dat het afglijden naar burgeroorlog en chaos nog moeilijk te stoppen is.

Je moet dan weten dat het land jarenlang als modelstaat in Afrika werd gezien, dat met zijn schijnbare stabiliteit en ongekende welvaartsgroei (10 procent per jaar) een argument was tegen het Afro-pessimisme. En toch valt alles nu in puin. De ziekten die Ethiopië ondergraven zijn dezelfde als in de rest van Afrika: het tribalisme dat een natiestaat verhindert, corruptie, wanbeheer, gebrek aan sterke instellingen, gebrek aan democratische cultuur. In deze landen is democratie altijd een teer kasplantje.

Wanneer er iets fout loopt in een Afrikaans land, staan er altijd genoeg klaar om de schuld te leggen bij het koloniale verleden. Je weet wel, de grondstoffen die we hebben gestolen, de verkeerde grenzen die we hebben getrokken, de voorheen harmonieus samenlevende volkeren van Afrika die we tegen elkaar hebben opgezet. Meestal neemt die beschuldiging een loopje met de waarheid. Ze blinkt minstens altijd uit in onduidelijkheid over het oorzakelijk verband.

Het idee dat Afrika het eigenlijk aan zichzelf te danken heeft is misschien onfatsoenlijk in heel wat kringen, maar inzake Ethiopië, het nimmer gekoloniseerde land, is een andere conclusie moeilijk geworden.

JURGEN CEDER

Actueel

11 NOVEMBER 2021

Machtsverhoudingen binnen de Vlaamse regering op scherp

© SHUTTERSTOCK

De Republikein Glenn Youngkin is verkozen tot gouvan Virginia. Hij versloeg zijn Democrati03 NOV verneur sche tegenstander, voormalig gouverneur Terry 2 0 2 1 McAuliffe. Voormalig president Donald Trump (Rep.) verloor Virginia in 2020 nog met 10 procentpunten.

De uitslag van de gouverneursverkiezingen wordt beschouwd als een politieke barometer voor de tussentijdse congresverkiezingen van 2022. Ook in New Jersey, waar de Democraten uiteindelijk wonnen, werd de gouverneursrace gevaarlijk nipt.

© BELGA

DE WEEK

3

De federale gerechtelijke politie van Charleroi heeft woensdagochtend elf huiszoekingen uitgevoerd in drie kazernes van Defensie en in acht privéwoningen van militairen. De betrokkenen worden verdacht van neonazistische sympathieën. Het zou gaan om Franstalige militairen. De zaak werd opgestart in de nasleep van de affaire rond Jürgen Conings, maar er zou verder geen concreet verband tussen de twee dossiers zijn.

De twee verdachten van de seksvideo in de Sint-Miin Bree zijn geïdentificeerd. Beide ver04 NOV chielskerk dachten gaven de feiten toe. De video werd via soci2 0 2 1 ale media verspreid en zorgde voor heel wat ophef.

In de video was te zien hoe de twee geslachtsgemeenschap hadden terwijl ze zich op het altaar van de kerk bevonden.

Zuhal Demir

De Amerikaanse president Joe Biden (Dem.) last vaccinatieplicht in voor tientallen miljoenen werknemers. Zij moeten voor 4 januari 2022 volledig gevaccineerd zijn. Weigeraars moeten zich minstens een keer per week laten testen. De maatregel geldt voor bedrijven met meer dan 100 werknemers.

05 NOV

2021

© PHOTONEWS

De Franse actrice en dierenrechtenactiviste Brigitte Bardot is veroordeeld tot een boete van 20.000 euro voor racistische uitspraken over de inwoners van La Réunion. Zij noemde hen “een inheems volk dat haar wilde genen nog niet kwijt is” en “een aftandse bevolking die nog doordrenkt is met barbaarse tradities”.

Wie een paar jaar geleden zou gezegd hebben dat een klimaatplan en de aanpak van een viruspandemie de machtsverhoudingen binnen de Vlaamse regering zou bepalen, zou gek zijn verklaard. Dit is nochtans wat er nu gebeurt. Door de volgzaamheid ten opzichte van de federale regering ten tijde van de coronacrisis worstelt minister-president Jan Jambon (N-VA) met een imagoprobleem. Minister van Omgeving Zuhal Demir (NVA) scoort. En Open Vld schiet zichzelf in de voet met zwakke en omstreden ministers.

Volgens minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) moet er “dringend” worden ingegrepen om de stijgende coronacijfers af te remmen. Zo pleit hij voor meer telewerk en minder contacten na de herfstvakantie.

Tijdens het muziekfestival Astroworld, georganidoor de Amerikaanse rapper Travis Scott, zijn 06 NOV seerd acht mensen om het leven gekomen toen paniek uit2 0 2 1 brak. Er vielen honderden gewonden. Er doken verhalen op dat iemand festivalgangers probeerde te injecteren met een drug.

Meer dan wat bomen planten

De Gentse politie werd geconfronteerd met een mogelijke aanranding in de uitgangsbuurt Overpoort. Het parket van Oost-Vlaanderen onderzoekt daarnaast een mogelijke verkrachtingszaak in de buurt van een Gents café. Die feiten zouden dateren van eind oktober.

2021

Gebruikers op Twitter hebben massaal gestemd voor de verkoop van 10 procent van de aandelen die Elon Musk heeft in Tesla. Hij vroeg via een poll of hij ze van de hand moest doen. 57,9 procent van de ruim 3,5 miljoen stemmers antwoordde ja op die vraag.

Peter Mertens stopt eind dit jaar 08 NOV als voorzitter van 2 0 2 1 PVDA, wanneer zijn huidige mandaat afloopt. Dat heeft hij intern aangekondigd. Hij blijft wel actief in de partij en zal als Kamerlid nog nationaal in de kijker blijven lopen.

© BELGA

07 NOV

“Absoluut niet.” Dat was het antwoord van Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) toen hij vorige zondag op het VTM-journaal de vraag kreeg of er omwille van de stijgende coronacijfers een nieuwe lockdown zat aan te komen. Op sociale media werd er direct hartelijk om gelachen. De Vlaamse numero uno had al moeten inbinden met de invoering van het Covid Safe Ticket. Waarom zou hij straks een nieuwe lockdown, zelfs in de ‘softe’ versie, kunnen tegenhouden indien federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) de druk blijft opvoeren? Waarna de Vlaamse regering weer met de billen bloot gaat. Neen, het is nog twee en een half jaar tot de volgende Vlaamse verkiezingen en de vraag die men zich vandaag stelt is of Jan Jambon zich nog kan herpakken en zich duidelijker kan profileren.

Het is op deze pagina’s al meermaals gesteld dat het erop lijkt dat Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) de echte Vlaams-nationalistische nummer één van de regering-Jambon is geworden. Veel meer dan minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA), die evenzeer geprangd zit tussen eigen Vlaamse ambities en overleg met ministers in andere regeringen. Het klimaatplan en het federale geknoei rond de kernuitstap zijn een geschenk voor Demir.

Toen de Limburgse in 2019 Vlaams minister van Omgeving werd, was dat niet van harte. Ze kreeg als juriste wel de relatief lege functie van minister van Justitie erbij, maar had eigenlijk op Binnenlands Bestuur gerekend.

Zeer zichtbaar als post en het zou een soort van wraakneming zijn op de minister die dat departement in de vorige regering beheerde: Liesbeth Homans. Het is een publiek geheim dat zij en Demir lange tijd op ramkoers zaten.

Ze wilden in een niet zo ver verleden elk de Antwerpse vrouwelijke nummer één worden van de N-VA. Homans won het pleit en Demir vertrok naar Limburg, officieel om

familiale redenen. Demir had ook op de Vlaamse post van integratie en inburgering gehoopt, maar dat departement ging eveneens aan haar neus voorbij.

Zuhal Demir is de echte Vlaams-nationalistische nummer één van de regering-Jambon geworden Omgeving of Leefmilieu dan maar. De partijtop maakte duidelijk dat ze zich daarover niet te veel zorgen moest maken. Een paar bomen planten, dat was het enige dat de Limburgse met Koerdische roots moest doen.

Het draaide anders uit. Met het Vlaams klimaatplan kiest Demir voor realistische doelstellingen rond CO2-uitstoot en concrete maatregelen. Ze jaagt daarmee de groenen in de federale regering in de gordijnen, want Ecolo en Groen hebben niets liever dan absurde ambities na te streven om te tonen dat ze heiliger zijn dan alle andere groene pausen. Bovendien zijn Demir en haar federale collega Tinne Van der Straeten (Groen) continu op ramkoers over de bouw van de gascentrales. Hier scoort Demir bij de achterban, zeker als de mainstream media via de opiniestukken van onder andere De Morgen-hoofdredacteur Bart Eeckhout de kant van de Vivaldiregering kiezen. Het is nog lang, maar bij de verkiezingen van 2024 wacht Zuhal Demir een monsterscore.

De CD&V wil vooral consolideren Vlaams viceminister-president Hilde Crevits (CD&V) kwam in de Vlaamse regering als christendemocratische sterkhouder, als tegengewicht voor, toen nog, ‘sterke Jan’ Jambon. Even zag het ernaar uit dat ze de facto de nummer één van de Vlaamse regering zou worden. Dat is niet gebeurd. De Vlaamse christendemocraten zitten in een moeilijke spagaat tussen Vlaams en federaal en moeten

vooral consolideren, is daar te horen. CD&V verdedigt in het klimaatplan de standpunten van de Vlaamse landbouwers. Dat moet hun traditionele achterban aan boord houden. Bij CD&V is men er nog altijd niet van bekomen dat ze in het diepe West-Vlaanderen - waar er nog niet teveel allochtonen rondlopen - worden leeggezogen door het Vlaams Belang.

Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V) denkt in dezelfde richting. Na de kritiek over de slechte aanpak van de coronacrisis, onder andere in woonzorgcentra, scoorde hij wel punten met de efficiënte vaccinatie. Misschien kunnen we daarop electoraal scoren, denkt CD&V.

Open Vld ook Vlaams het spoor bijster Bij de Vlaamse liberalen is het armoe troef. Federaal stellen ze niets voor omdat alles ondergeschikt is aan de ambities van premier Alexander De Croo (Open Vld). Vlaams moesten ze een luis in de pels worden van N-VA via Bart Somers (Open Vld), die een zo links-liberaal mogelijke koers moest varen rond thema’s als integratie en multicultuur. Afgezien van het plaatsen van een paar vriendjes in de Vlaamse administratie is dit grandioos aan het mislukken. De zaak van de subsidiestroom naar voormalig Open Vld-verkozene Sihame El Kaouakibi verplicht de links-liberale vleugel om zich wat discreter op te stellen. Binnen Open Vld is er ondanks de dominantie van de linkervleugel ongenoegen over de manier waarop het schandaal de partij blijft belasten.

Verder is er nog het totale lichtgewicht Lydia Peeters. Dat zij Vlaams minister is geworden, was indertijd het gevolg van de persoonlijke ambities van toenmalig partijvoorzitter Gwendolyn Rutten. Deze laatste kreeg de kans op een superministerpost, maar lonkte in de herfst van 2019 naar het federale premierschap. Om die reden stuurde ze een derderangsfiguur naar het Martelaarsplein. Dat werd vorige week duidelijk toen Peeters in het kader van het klimaatplan stelde dat het niet meer van deze tijd was dat elke Vlaming een eigen auto had.

Autodelen en tutti quanti was de toekomst. Nu heeft de Open Vld al veel van haar principes verloochend, maar deze aantasting van de individuele vrijheid en het eigendomsrecht is wel een dieptepunt.

4

Binnenland

11 NOVEMBER 2021

ECONOMISCHE ZAKEN

Vlaams klimaatplan is economisch communautair dynamiet Het klimaatplan van de Vlaamse regering zet zware economische druk op de andere regeringen. De subsidies en fiscale voordelen zoals Vlaanderen die toekent kunnen de andere deelstaten niet betalen.

Een Waalse vergroening van het wagenpark naar analogie met Vlaanderen is politieke zelfmoord. En de federale schatkist loopt straks miljarden aan btw en accijnzen op fossiele brandstoffen mis.

Het Vlaamse klimaatplan kreeg de voorspelbare slechte punten van de oppositie, de groene lobby en de federale Vivaldi-helfies in de media. 40 procent minder uitstoot in plaats van de gevraagde 47, geen afbouw van de veestapel en beperkte verplichte renovaties.

Men kan het door een objectievere bril bekijken. De Vlaamse regering gaat niet mee in de klimaathysterie

en neemt meer realistische en haalbare beslissingen. Aan de andere kant is er ook kritiek dat Vlaanderen voor de burgers toch nog te hoge doelstellingen vooropstelt. De elektrificatie van het wagenpark in 2029 is sneller dan wat Europees wordt voorzien. Voor de gewone Vlaming zal de verplichte renovatie van de woningen sowieso een harde noot om kraken zijn. Zeker

in de steden is er nog veel werk voor de boeg. 9 van de 13 centrumsteden hebben veel oude en nietgerenoveerde gebouwen. Maar goed, als men de CO2-uitstoot wil doen dalen, dan moet men naar de privéwoningen kijken. 28 procent van de Vlaamse uitstoot is terug te brengen tot de gebouwen.

Enkel Vlaanderen kan klimaatplan betalen

Elektrificatie bedrijfswagens En dan hebben we het nog niet over de vergroening van het wagenpark. Wat Vlaanderen eigenlijk zal doen de komende jaren is de elektrificatie van de bedrijfswagens gebruiken als testcase voor de complete sector. Idem in Brussel.

85 procent van de bedrijfswagens rijdt rond in Vlaanderen en Brussel. Federaal minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (Ecolo) heeft al gezegd hij de Vlaamse plannen oké vindt. Lees: Wallonië, waar Ecolo ook in de regering zit, volgt best ook. Alleen zijn er daar veel minder bedrijfswagens en rijden veel meer oudere voertuigen rond op fossiele brandstoffen. De overscha-

keling zal tussen Doornik en Aarlen veel moeilijker verlopen en wordt een probleem voor de minder kapitaalkrachtige Waal. Een Waalse regering die hier Vlaanderen wil volgen pleegt politieke zelfmoord.

Een regionaal aangepast beleid rond groene auto’s voeren dan? De Vlaamse en Waalse economieën lopen al sterk uiteen en dat zal nog meer gebeuren indien het klimaatbeleid al te veel varieert.

Uitdijend gat in de begroting Tenslotte is er nog de impact voor de federale staatskas, die tot nader order de grootste bijdrage levert tot het Belgische overheidsbeslag van 55 procent van het bbp. Elektrische wagens op de weg betekent minder brandstofverbruik. Welnu, door een snelle elektrificatie van het Vlaams wagenpark loopt de federale overheid miljarden euro’s aan inkomsten (accijnzen, CO2-taks voordelen alle aard, btw) mis. Dat de Vlaamse regering een uitdijend gat in de federale begroting heeft geslagen, lijken sommigen nog niet te beseffen.

Accijnzen op brandstof verhogen was altijd de gemakkelijkheidsoplossing tijdens lange nachtelijke budgettaire conclaven. Die aanpak ontploft nu in het gezicht van de federale regeringspartijen.

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

WOKE VAN DE WEEK

De tragedie van de meent

Iedere week selecteren we de meest opvallende uitingen van woke gedachtegoed in deze contreien

De tragedie van de meent gaat over de situatie waarin individuen aangezet worden tot daden die de gemeenschap (en op termijn henzelf) schade berokkenen.

Steeds meer Nederlandse steden opteren voor roetveegpiet

Stel je een grote weide voor die ter beschikking staat van alle boeren van het dorp (een ‘meent’ heette dat vroeger). Een boer zet een koe op die gemeenschappelijke weidegrond. Dat is goed voor hem en goed voor de gemeenschap. De gemeenschap krijgt melk en de boer wordt daarvoor betaald.

Naargelang andere boeren ook meer en meer koeien op de weide laten grazen, ontstaat echter en probleem. De meent wordt overbegraasd, de melkproductie per koe vermindert, de dieren kunnen zelfs ondervoed geraken.

Maar ook in die situatie is het nog steeds niet in het belang van de individuele boer om zijn eigen veestapel te verkleinen. Hij zal zijn eigen winst zelfs nog proberen te vergroten door er koeien bij te plaatsen. Dat is de tragedie van de meent.

De “tragedy of the commons” is een begrip uit de economie waarmee kritiek wordt geuit op de theorie dat de vrije markt altijd tot welvaart leidt: de overheid moet optreden om het algemeen belang te beschermen. Liberalen werpen tegen dat dit soort situaties altijd tot spontane regulering leidt. Bovendien, stellen ze, zou er helemaal geen probleem zijn indien elke boer zijn eigen weide zou hebben: collectivisme is het echte probleem.

Steeds meer Nederlandse gemeenten, ook die op het platteland, kiezen voor de roetveegpiet in plaats van de traditionele Zwarte Piet. Volgt Vlaanderen binnenkort het Nederlandse voorbeeld?

Een van de meest gemediatiseerde en polariserende gevolgen van het woke-gedachtegoed dat vanuit de Angelsaksische wereld naar onze contreien kwam overwaaien, was de discussie over het vermeend racisme van Zwarte Piet. Het was tevens een van de eerste uitdrukkingen van deze ideologie in België en Nederland.

De roetveegpiet, met roetvegen in het gezicht, werd in 2014 als een soort compromisvoorstel gelanceerd om de zwartepietendiscussie te ontmijnen. Voorstanders van de traditionele Zwarte Piet zien hem het liefst egaal zwart geschminkt. Terwijl tegenstanders zoals Kick Out Zwarte Piet hem het liefst helemaal zien verdwijnen.

Hoewel ‘officiële instanties’ (zoals sinterklaasuitzendingen op de Nederlandse en Vlaamse openbare omroepen), grote winkelketens en centrumsteden vrij snel de roetveegpiet overnamen, bleef het platteland tot nu toe opteren voor de traditionele Piet. In Vlaanderen kozen enkel Gent en Antwerpen in 2017 voor de roetveegpiet. In Nederland bleef het fenomeen tot voor kort beperkt tot de zogenaamde Randstad.

Deugpronkers

Het resultaat van overbegrazing van een 'meent' in Afghanistan

Meer roetveegpieten op het platteland

© BELGA

Wat ook de waarde is van het begrip in de economie, de tragedie van de meent blijft een nuttig beeld om een situatie aan te duiden waar individuen geneigd zijn om daden te stellen die tegen de belangen van de gemeenschap indruisen en uiteindelijk ook henzelf zullen schaden. Het wordt bijvoorbeeld geregeld gebruikt door milieuactivisten die pleiten voor regels om vervuilend gedrag van burgers tegen te gaan.

Het begrip is ook nuttig voor de rechterzijde. Het fenomeen van deugpronkerij (“virtue signalling“, de expressie van morele waarden om zijn positie in de sociale groep te verbeteren) werkt als de tragedie van de meent. Publieke figuren die snel morele punten voor zichzelf scoren door een oppervlakkig deugvertoon houden meestal geen rekening met de gevolgen op langere termijn voor hun gemeenschap. Degenen die bijvoorbeeld bij elke buitenlandse crisis pleiten voor de opvang van vluchtelingen bij ons, werken mee aan het ontvouwen van een tragedie in hun eigen land.

JURGEN CEDER

© WIKIMEDIA

INSTRUMENTEN VOOR INZICHT

Wat de voorbije dagen jammer genoeg te weinig aandacht kreeg, is de nuchtere vaststelling dat Vlaanderen zowat het enige gewest is dat financieel in staat is die klimaatambities min of meer na te streven.

Een proces van vergroening, isolatie en renovatie moet altijd door de overheid gesteund worden. Welnu, ondanks het Vlaamse begrotingstekort heeft de regering de middelen om voldoende subsidies en fiscale kortingen toe te kennen. Dat kan Brussel, dat al veel langer toetert over ambitieuze klimaatplannen, niet betalen. De precaire financiële toestand van het gewest werd deze week nogmaals pijnlijk duidelijk met de publicatie van een vernietigend rapport van het Rekenhof over

de Brusselse overheidsfinanciën.

Vandaar dat de Vlaamse klimaatambities communautair dynamiet zijn.

Willen de andere gewesten hetzelfde pad inslaan, dan is er geld nodig en daarvoor zal men elders moeten gaan bedelen. Niet enkel Brussel, ook Wallonië. Namen kan zo’n klimaatplan evenmin financieren. En men moet maar eens rondrijden in veel Waalse steden. Daar is het aantal niet-geïsoleerde verouderde woningen zo mogelijk nog groter dan in Vlaanderen. Wallonië heeft trouwens nog geen klimaatplan die naam waardig.

Bij onze noorderburen lijkt daar nu stilaan verandering in te komen. Zo zullen er in verschillende gemeenten in de Nederlandse plattelandsprovincie Twente enkel roetveegpieten te zien zijn. De zuidelijke katholieke provincies Noord-Brabant en Limburg golden lange tijd als traditioneel pietenbolwerk, waar de voorstanders van Zwarte Piet er zelfs niet voor terugdeinsden om op de vuist te gaan met Kick Out Zwarte Piet. Maar ook in de steden Eindhoven en Maastricht schakelt men nu over naar de roetveegpiet.

Lange tijd gold de regel dat als iets in Nederland ingang vond, het onvermijdelijk enkele jaren later naar Vlaanderen kwam overwaaien.

Of dat ook van toepassing zal zijn op de verdere verspreiding van de roetveegpiet is voorlopig nog koffiedik kijken.

PIETER VAN BERKEL

Binnenland

11 NOVEMBER 2021

De verhardingstaks een Gentse primeur

Wat het geknoei tijdens de studie van coronavaccin Pfizer echt betekent

Het Britse tijdschrift The British Medical Journal (kortweg: BMJ) kwam begin november met een schokkende verklaring van een klokkenluider. De gegevens die Pfizer gebruikte in de fase 3-studie van het coronavaccin zijn vervalst. © BELGA

© PHOTONEWS

GENT

5

Er zou te veel verharding zijn in de stad Gent en dat is niet goed voor het klimaat. Met de verhardingstaks wil schepen Watteeuw burgers aanzetten om die verharding op te breken en te vervangen door groen. De belasting moet mensen doen nadenken over hun oprit in asfalt, betegeld koertje of voortuin in kiezelsteentjes.

De Franse bezetters voerden in de achttiende eeuw een belasting op deuren en vensters in. Om daaraan te ontsnappen metselden mensen hun ramen dicht. Dat zie je in het straatbeeld nog zeer duidelijk in de oudere stadswijken. Het Gentse stadsbestuur, even creatief als de Franse revolutionairen, heeft een nieuwe vorm van belasting bedacht: een heffing per vierkante meter verharde oppervlakte. Hoe de verhardingstaks er concreet zal uitzien, weten we nog niet.

Wat wel al vaststaat is dat het voor de stadskas elk jaar anderhalf miljoen euro moet opbrengen.

De middenklasse betaalt Bij nieuwbouw mag nu al niet meer verhard worden dan absoluut nodig. De stad weigert zelfs vergunningen voor kleinere zaken als tuinhuisjes of een veranda als zij van mening zijn dat er al te veel verharding is op het perceel. Ook half-verharding, zoals dolomiet of kiezelstenen, wordt als verharding meegeteld. Met de verhardingstaks gaat Gent nu nog een stapje verder. Het moet mensen dwingen om verharding rond hun woning weg te halen. Wat meteen betekent dat het bedrag van de taks hoog genoeg moet zijn.

Stad Gent laat 15 procent van alle asfalt of beton uitbreken telkens ze een weg vernieuwen. Ze halen voetpaden weg en vervangen die door groene bermen. Parkeerplaatsen worden plantvakken of wadi’s. Bij de wegendienst zijn ‘onthardingsaannemers’ aan de slag die stelselmatig onderzoeken waar verharding weg kan. De stad geeft het goede voorbeeld, zegt schepen Watteeuw, en nu moet ook de burger zijn verantwoordelijkheid opnemen en ontharden. Hij voegt er meteen bij dat het niet de bedoeling is om wonen duurder te maken.

Het grondgebied van Gent is voor ongeveer 40 procent verhard. In andere steden ligt de verharding rond 25 procent. De hogere verhardingsgraad in Gent komt door het uitgestrekte havengebied. Van al die verharding is maar een vijfde te wijten aan wonen.

Het zijn niet de huiseigenaars die de grote verharders zijn. Zoveel winst valt er niet te rapen door lapjes van tuinen te ontharden.

Groen is echter een fanatieke partij die niet kan verdragen dat mensen andere keuzes maken dan zij. Wie zich nog de luxe van een groot terras wil permitteren, zal daarvoor moeten betalen. Gent, de zelfverklaarde groene hoofdstad van Europa, wil pronken met duizenden opgebroken vierkante meters. Elke Gentenaar moet daar zijn tegeltje aan bijdragen. Dat zou moeten opbrengen voor het klimaat en natuurlijk ook voor de stad. Deze belasting zal de middenklasse betalen.

Wat groene vernis op een brok beton

Pfizer-fabriek in Puurs

Om uit te leggen wat ‘ontharding’ is, bracht de VRT een item over het bouwproject aan de Leopoldskazerne. Het grote binnenplein van de voormalige kazerne wordt onthard. De projectontwikkelaar kwam in beeld naast een grote bouwput. Waar het paradeplein was, hebben we een ondergrondse garage gebouwd, legde hij uit. Bovenop de garage komt een plaat en daarop een laag aarde van een meter dik. Water kan in de aarde dringen en er komen struiken en bomen. Het oude stenen plein wordt zo een nieuw park. De journalist van dienst stelde daar geen enkele vraag bij. Een bak beton tot diep in de grond en daarop een laagje groene vernis verkopen als ‘ontharding’… Welwillend in beeld gebracht door de VRT. De journalist was beter de straat overgestoken naar het Citadelpark. Daar liggen al tientallen jaren hele stroken asfalt en beton die geen enkele functie meer hebben. Stad Gent belooft ook al twintig jaar om ze op te breken en deftige wandel- en fietspaden aan te leggen. Het komt er maar niet van.

Stad Gent op de klimaattop Een groene stad kon niet ontbreken op klimaattop in Glasgow. Schepen van milieu Tine Heyse (Groen) trok er met de trein naartoe als vertegenwoordiger van het stadsbestuur. “Door zelf aanwezig te zijn, kan de schepen ervaringen uit Gent delen en inspiratie opdoen voor het eigen beleid”, lezen we in de toelichting. Zij ging er spreken op workshops over energie-armoede en op een rondetafel over voedselbeleid. De stad betaalde tweeduizend euro voor haar treinreis en overnachtingen.

Burgemeester De Clercq was ook het land uit. Hij nam deel aan een vergadering van eurocities in Leipzig. Zijn aanwezigheid was nodig “om te lobbyen voor Gent zodat de stad haar zitje in de raad van bestuur zou behouden”. De aanwezige burgemeesters wisselden van gedachten over de toekomst van Europa en de Europese waarden.

De Clercq werd vergezeld van een viertal ambtenaren, waaronder de directeur Internationale Betrekkingen van Stad Gent. Zij plaatste de volgende boodschap op Twitter: “In the cities we can beat nationalism and right-wing populism. Cities united in solidarity can save the European values.” (“In de steden kunnen we nationalisme en rechts populisme verslaan. Steden verenigd in solidariteit kunnen de Europese waarden redden.”)

MATHILDIS

Pfizer deed in de erg belangrijke fase 3 klinische studie voor dat vaccin onder meer beroep op Ventavia, een onderaannemer. Op basis van die gegevens werd beslist om het vaccin breed in te zetten bij de bevolking.

Brook Jackson, een regionale directeur die in dienst was van Ventavia Research Group, vertelde BMJ dat het bedrijf “gegevens vervalste, onvoldoende opgeleide vaccinatoren in dienst had en traag was met het opvolgen van bijwerkingen.” De onthullingen van Jackson werden volgens BMJ bevestigd door een twee onafhankelijke bronnen.

Het moeilijkste punt volgens een expert is nu dat, ondanks de waarschuwingen van die klokkenluider, Pfizer aan Ventavia is blijven vragen om het coronavaccin te evalueren bij jongeren en zwangere vrouwen. Ook het effect van de boosterdosis werd aan Ventavia toevertrouwd. Een nalatigheid waarover het laboratorium uitleg zal moeten geven. Tegelijk moet de vraag gesteld worden hoe betrouwbaar de gegevens van deze groepen nu zijn na de onthullingen van Jackson.

“Veiligheidsgegevens Pfizer niet helemaal te vertrouwen” Een aantal specialisten is niet verbaasd. Zo beweert consultant Surya Arby in een reactie aan BMJ dat we de veiligheidsgegevens van Pfizer niet (helemaal) kunnen vertrouwen. Op de officiële bijsluiter van Comirnaty, die door de FDA is goedgekeurd, wordt immers gesteld dat acute allergische reacties (inclusief anafylaxie) enkel zijn gemeld in post-marketingsurveillance (inclusief EUA).

In de echte wereld zoals dat heet, is het waargenomen percentage acute allergische reacties volgens Arby eerder 2 procent en het waargenomen percentage anafylaxie volgens de farmaceut 1/3700. Het is volgens Arby dan ook onmogelijk die 2 procent allergische reacties te missen in een groep van 21.700 gevaccineerde personen in een klinische studie. Het zou immers om ruim 400 personen gaan.

Deze observationele studie is volgens Arby in maart 2021 online gepubliceerd. Arby: “Het is duidelijk dat we de authenticiteit van de veiligheidsgegevens die Pfizer vroeg in de uitrol van dit vaccin publiceerde, in twijfel kunnen trekken.”

“Niveau van onverantwoordelijk gedrag grenst aan criminaliteit” Professor Abdul Wase is hoogleraar interne geneeskunde. Hij is ontsteld. Wase in The BMJ: “Het niveau van onverantwoordelijk gedrag dat door de Ventavia-leidinggevenden wordt getoond, grenst aan criminaliteit en moet grondig worden onderzocht.” Volgens de hoogleraar is Pfizer evenzeer verantwoordelijk voor deze monumentale inbreuk op de wetenschappelijke integriteit en datamanipulatie. De hoogleraar: “En waar was de FDA in dit alles?”

“Tot overmaat van ramp huurde Pfizer Ventavia opnieuw in om extra proeven uit te voeren.

Het hele fiasco heeft een onderzoek van het Congres nodig, omdat het rechtstreeks van invloed is op het leven van honderden miljoenen mensen die het vaccin hebben gekregen.”

Volgens Fiona Godlee, hoofdredacteur van BMJ, hebben we tijdens de coronacrisis vooral betrouwbare informatie nodig. Godlee: “Helaas ontstaat er een beeld, althans vanuit één centrum (Ventavia), van slecht onderzoek, laks gegevensbeheer en een gebrek aan regelgevend toezicht. Rapporten van een voormalige

medewerker van de onderzoeksorganisatie die patiënten inschreef voor de cruciale vaccin-proef van Pfizer (fase 3) roepen ernstige vragen op over de veiligheid van deelnemers en de integriteit van de gegevens.” Die gegevens werden volgens de klokkenluidster ronduit vervalst.

“We weten nog niet wat de impact van deze problemen is op het onderzoek als geheel”, zegt Godlee. “Was dit bedrijf één rotte appel, of vormen ze een breder probleem? Zeker, het falen van regelgevend toezicht lijkt endemisch: de FDA inspecteerde slechts negen van de 153 locaties van de Pfizer-studie, en ondanks dat er specifieke zorgen werden geuit over dit centrum, was het niet eens een van de 9 geïnspecteerde. We vragen ons terecht af hoe het de wetenschap vergaat als degenen die vragen stellen, worden ontslagen.”

Klokkenluidster ontslagen De verdediging van de klassieke media is dat Ventavia maar verantwoordelijk was voor een beperkt deel van de resultaten. Die redenering klopt niet. Zelfs wetenschappelijk gezien is er een probleem. Ventavia was immers verantwoordelijk voor de gegevens van 1.000 proefpersonen in die fase 3-studie. Vervalsing daar kan een groot verschil maken in de uiteindelijke resultaten, zoals statistici weten. Zelfs 1 persoon - besmet of niet - kan het verschil maken in een dergelijke studie. Bovendien weten we niet of er bij andere onderaannemers fraude was of niet, zoals Godlee aangeeft. Enkel grondig onderzoek kan dat uitwijzen.

In de schaarse buitenlandse klassieke media die toch over Pfzergate rapporteren, wordt de klokkenluidster onbetrouwbaar genoemd.

Zij werd in de Franse krant Le Figaro weggezet als een “eenvoudige werkneemster”. Jackson was wel een regionaal directeur, voorheen auditor in klinische onderzoeken, en daarvoor directeur operaties. Ze heeft 15 jaar ervaring in de coördinatie en het beheer van klinisch onderzoek. Volgens haar en de elementen die ze doorstuurde (want nee, ze is geen fantaste), kon Ventavia de problemen die tijdens de tests werden vastgesteld niet bijhouden. Ze waarschuwde haar werkgever en stuurde na verschillende onbeantwoorde onderzoeken een e-mail naar de FDA. Ze werd dezelfde dag nog ontslagen.

THIERRY DEBELS BETAALDE ADVERTENTIE

83

ste Zondag 20 maart 2022 14u30

Lotto-Arena Antwerpen

Info en reservatie 03 237 93 92 info@anz.be www.zangfeest.org 070 345 345 www.teleticketservice.com

6

Politiek

11 NOVEMBER 2021 © BELGA

Zorgt “Reset” voor een fundamentele koerswijziging binnen Vooruit?

In Samenleving & Politiek vergelijkt Louis Tobback Mark Elchardus met Hendrik De Man. “Hebt u ook niet de indruk dat de taliban met dit recept al vergevorderd is?”, vraagt de voormalige burgemeester uit Leuven zich af. “Zelfs Hitler en Stalin deden de moeite om schijnprocessen te organiseren,” geeft Tobback in De Morgen nog mee.

“De overheid is out of control” “Reset” van Elchardus maakt op een erudiete wijze een einde aan de goednieuwsshow van voorzitter Conner Rousseau. De briljante analyse en de vele goeddoordachte voorstellen van de socioloog steken schril af tegen de oppervlakkige oneliners van de 28-jarige voorzitter. Op zijn Facebookaccount - goed voor meer dan 137.000 volgers - imiteert hij SOS Piet. “Wat hebben we geleerd vandaag? 1. De Vlaamse Regering wil de gewone man de klimaatfactuur doen betalen. 2. De mensen op Facebook kunnen nogal een stukske zagen. 3. Als je lekker wil eten, moet je niet bij mij zijn.”

Wie zich wil vergewissen van de vele vernietigende replieken, bezoekt maar best zijn Facebookpagina.

In de Zondag van deze week serveert econoom Ivan Van De Cloot een staalharde analyse die voorzitter Rousseau en de ganse Vivaldi-regering zwaar uit hun comfortzone zal halen. “De overheid is out of control.” Volgens Van De Cloot heeft de politiek geen controle meer op de machine van 260 miljard euro. “We gaan een collectieve verarming tegemoet.”

Het dieptepunt vormt ongetwijfeld de Brusselse regering die een begroting opstelt, vol met grove fouten, onregelmatigheden en verkeerde boekingen.

Ook Mark Elchardus beseft dat de crisis acuut is. “Als we er niet in slagen om er iets aan te doen, dan zou dat wel uit de hand kunnen lopen,” laat hij in een gesprek weten.

Elchardus waarschuwt voor het opengrenzenbeleid, de ongebreidelde illegale migratie, de afwezigheid van een migratiepolitiek, het dictaat van de het Europees Mensenrechtenhof. Hij plaatst kanttekeningen bij de woke-ideologie en de anti-discriminatiewetgeving. Hij ijvert voor een puntensysteem voor migranten en strengere selecties aan de

Europese buitengrenzen. Elchardus zweert bij het gemeenschapsdenken op het niveau van de natie. “De wervende verhalen bevinden zich aan nationalistische kant,” geeft hij veelbetekenend mee.

Inhoudelijke en strategische koerswijziging Voor Conner Rousseau moet dit hard aankomen. Elchardus kent de partij zeer goed en gaat niet over één nacht eis. “The Big Shift”, de inhoudelijke verruiming van de Vlaamse socialisten, is naast de perceptiepolitiek van Patrick Janssens, Steve Stevaert en de Teletubbies de zoveelste hervormingspoging om het socialisme in Vlaanderen relevant te houden. Gaandeweg hebben de socialisten iedere vorm van gemeenschapsdenken overboord gekieperd en zich van kiezersbedrog bediend.

Zo gaf toenmalig Vlaams minister van Energie Steve Stevaert gratis 100 kWh elektriciteit. Voor een gezin bestaande uit vier personen liep dit op tot 500 kWh. De kostprijs van deze maatregel zou volgens Stevaert door de elektriciteitssector worden gedragen. Achteraf bleek dat de elektriciteitsleveranciers de prijs van de gratis energie via distributiekosten aan de gezinnen mochten doorrekenen. Een gelijkaardig trucje werd met de zonnepanelen uitgehaald.

Het boek van Elchardus zorgt intussen voor grote onrust binnen Vooruit. Men vreest een verharding van de standpunten over migratie en integratie. Dat zou de partij kunnen verdelen. Het Deens model wint aan belang. In het verleden merkte Conner Rousseau reeds op dat de hoofddoek onder de zestien jaar op school zou moeten worden verboden en dat “migranten die bewust geen Nederlands willen leren, hier weinig kunnen komen doen.”

Misschien beseft Conner Rousseau dat zijn partij de inhoudelijke slagkracht mist om het verschil te maken. Het boek van Mark Elchardus komt op een geschikt moment om Vooruit voor te bereiden op een inhoudelijke en strategische koerswijziging. In 2024 staat er veel op het spel, ook voor Vooruit. Als Rousseau erin slaagt om zijn wagentje zowel op federaal als op Vlaams niveau aan dat van de N-VA te koppelen, kan dat voor een kentering zorgen. “Reset” is op vele vlakken een testcase. © PHOTONEWS

In aloude socialistische traditie rekent Tobback met de huisideoloog van de Vlaamse socialisten af: brutaal en nietsontziend. In een gesprek dat volgende week in ’t Pallieterke verschijnt, reageert Elchardus uiterst kalm en onverstoord: “Het is een zwaktebod… Eigenlijk til ik niet zo zwaar aan deze uitspraak.” Tobback bedient zich van een verkeerde voorstelling van zaken.

De professor uit Schaarbeek wijst er ook op dat hij veel meer positieve dan negatieve reacties krijgt, ook vanuit Vooruit.

JULIEN BORREMANS

Dreigt een nieuwe hongerstaking voor Sammy Mahdi?

Afgelopen week bliezen de hongerstakers van enkele maanden geleden opnieuw verzamelen in de Begijnhofkerk in Brussel. Het blijkt immers dat slechts een kleine minderheid van hen die een dossier hebben ingediend een verblijfsvergunning heeft gekregen. Van een nieuwe hongerstaking is er voorlopig nog geen sprake, maar wat niet is kan nog altijd komen.

Woordbreuk, zo noemen de woordvoerders van de illegalen de manier waarop de Dienst Vreemdelingenzaken hun dossiers tot nog toe heeft behandeld. De meesten van hen kregen immers een negatief antwoord op hun dossier. Blijkbaar hadden de illegalen een heel andere uitkomst verwacht op basis van de gesprekken die ze deze zomer gevoerd hebben met vertegenwoordigers van diezelfde Dienst Vreemdelingenzaken.

Vrijwel geen asielzoekers Staatssecretaris Sammy Mahdi (CD&V) houdt echter voet bij stuk en wil niet geweten hebben dat er deze zomer beloftes gemaakt werden over de manier waarop de dossiers behandeld zouden worden.

Dat er helemaal geen toegevingen werden gedaan is overigens niet helemaal correct: het feit dat de illegalen een persoonlijk gesprek met de Dienst Vreemdelingenzaken gegund werd, was wel degelijk een toegeving. Dat hun dossier zo snel afgehandeld werd trouwens ook.

Fundamenteler is echter dat de bewering van Theo Francken dat de meeste hongerstakers zelfs nog niet bij benadering in aanmerking komen voor asiel wel degelijk correct was. De emo-interviews met afgewezen hongerstakers die nu in de pers beginnen te verschijnen, bevestigen dat trouwens, zij het ongewild. Het gros van de hongerstakers komt uit de gebieden rond de Middellandse Zee om hier in het illegale circuit te werken, met een vage hoop om op termijn geregulariseerd te worden. Van vluchtelingen die bescherming tegen vervolging nodig hebben is weinig of geen sprake.

Opengrenzenlobby Tenzij in zorgvuldig in scène gezette interviews die op de emoties van de lezers moeten inspelen, krijgen we de illegalen trouwens weinig rechtstreeks te zien. Net zoals deze zomer zien we allerlei figuren uit steeds weer dezelfde (extreem-)linkse cirkels opduiken die de illegalen zoveel mogelijk afschermen. Ze weten uiteraard waarom. Erger is dat de media weigeren deze extreem-linkse figuren en organisaties openlijk te benoemen en in kaart te brengen, zeg maar hun lezers correct te informeren.

Die mediatieke flou artistique rond de stokers achter de illegalen zorgt ervoor dat Ecolo, Groen en PS zich gewillig kunnen laten opjagen door de opengrenzenlobby, voor zover zij er achter de schermen al geen gemene zaak mee maken.

Maar dat betekent niet dat die drie partijen vandaag in een gemakkelijke positie zitten.

Het was een kapitale fout van hen dat ze op een gegeven moment aankondigden dat hun ministers ontslag zouden nemen moest er een dode vallen. Aan die belofte zullen ze de komende weken vaak herinnerd worden, zeker als er een nieuwe hongerstaking aankomt. Als dat dreigement nog steeds geldt, zijn hun ministers niet eens meester over hun eigen lot. Maar geldt dat dreigement vandaag niet meer, dan zullen ze daar toch een woordje uitleg over moeten verschaffen aan hun eigen achterban.

Joker Bouchez En dan is er nog Georges-Louis Bouchez (MR). Een rechtstreeks belang in dit dossier heeft hij niet zolang hij zijn rechterflank maar kan blijven afdekken, maar dat betekent nog niet dat hij Ecolo en PS zomaar een vorm van regularisatie zal gunnen.

En al zeker niet als hij het onderspit moet delven in het dossier van de kernuitstap.

De woordvoerders van de illegalen hebben wel mooi vragen dat de federale regering hun dossier overneemt van Sammy Mahdi, maar helemaal geïsoleerd staat de staatssecretaris daar nu ook weer niet.

Mahdi tussen hamer en aambeeld Hoe dan ook is de positie waarin Sammy Mahdi zich vandaag bevindt weinig benijdenswaardig. Enerzijds opgejaagd door Vlaams Belang en N-VA-kwelduivel Theo Francken, in eigen partij te weinig geruggensteund door een zwakke partijvoorzitter, afhankelijk van de grillen van Bouchez om in de federale regering niet alleen te staan, en geconfronteerd met groen-linkse media die straks weer emoverhalen opdissen om PS, Ecolo en de illegalen in de Begijnhofkerk zo veel mogelijk te ondersteunen. Zijn enige hoop is dat ook deze keer PS-burgemeester Philippe Close van Brussel als eerste met de ogen knippert en een eventuele hongerstaking doet afblazen.

Ondertussen doet het gerucht de ronde dat hij op een vluchtroute zint door opnieuw een gooi te doen naar het partijvoorzitterschap van de CD&V. Die geruchten worden onder meer gevoed door de recente publicatie van zijn boek “Van hol naar vol”. Maar komen die verkiezingen wel vroeg genoeg om hem een nieuwe lijdensweg met een hongerstaking te besparen? En vooral, zit hij als staatssecretaris ondertussen niet zo diep vastgeklonken aan het dossier van de hongerstakers van deze zomer dat hij als partijvoorzitter zijn handen niet zomaar in onschuld zal kunnen wassen als er toch een regularisatie komt?

FILIP VAN LAENEN

Politiek

11 NOVEMBER 2021

IN DE KIJKER

CITAAT VAN DE WEEK

Sven Gatz

Jan Jambon

“Geen lessen te ontvangen van minister die bijkomende gascentrales plaatst”

Niet alleen werd recent na het rapport over de malversaties van Sihame El Kaouakibi zijn naam nog eens genoemd omdat hij in 2017 als toenmalig Vlaams minister voor Jeugd aan de multiculturele chouchou in één keer 80 procent van de beloofde subsidie uitbetaalde, goed voor 320.000 euro en zonder voorlegging van facturen, maar ook vorige week kwam hij weer in het volle licht te staan. Toen kwam het Rekenhof met een vernietigend rapport over de rekeningen van de Brusselse instellingen. Jawel, politieke krokodil Sven Gatz (54) lijkt er een potje van de maken.

Over het dossier-Kaouakibi wilde hij geen commentaar kwijt.

Maar ook vorige week was hij karig met commentaar en relativeerde hij met de aankondiging dat er hervormingen gaan komen en dat het eigenlijk allemaal nog wel meevalt. Hij lijkt er zijn eigen politieke verantwoordelijkheid mee af te schermen.

En dan ligt daar het rapport van het Rekenhof. Vernietigend. Een blamage. Nochtans zit er op de post Begroting sinds 2000 een liberaal. Van 2000 tot 2009 en van 2011 tot 2019 was dat… Guy Vanhengel. Medio oktober jl. bereikte de Brusselse regering nog een begrotingsakkoord. “Ondanks de moeilijke begrotingscontext - ‘als gevolg van de coronacrisis’ - blijft het budget onder controle én is er ruimte voor investeringen.” “We zijn erin geslaagd de begroting op koers te houden, zonder de belastingen voor de Brusselaars te verhogen,” zei Sven Gatz (Open Vld) toen nog triomfalistisch.

De pret duurde net zo lang tot wanneer het Rekenhof zich in zijn koffie verslikte en vaststelde dat er in globo niet alleen een zorgelijke budgettaire toestand heerst in Brussel, maar dat er ook een berg slordigheden, blunders en zelfs onterechte uitgaven vast te stellen zijn in de begroting. Klap op de vuurpijl is echter de kritiek dat de diensten van het Brussels Gewest een bedrag van 777.000 euro boekten in plaats van 777 miljoen euro. Drie nullen ‘vergeten’ dus.

Alain Mouton hierover in Trends: “Niet meer dan logisch dat het Rekenhof de handen afhoudt van de Brusselse rekeningen en weigert die te valideren. Het is een desavouering (afkeuring, nvdr) die aantoont dat Brussel weinig meer is dan een bananenrepubliek.”

© PHOTONEWS

Op zoek naar financiële maturiteit…

Sven Gatz zit lichtjes verveeld met de situatie, maar relativeert: “Die boekhoudkundige fout geeft een heel vervelende draai aan de rekeningen van 2020.” En na 20 jaar liberaal beheer van de begroting stelt hij: “We zoeken nog naar financiële maturiteit.” Dat zegt hij zonder verpinken nadat al jaren na elkaar het Rekenhof zware bedenkingen heeft bij het financiële beleid in Brussel. Ondertussen houdt Gatz toch vast aan een begroting in evenwicht in 2024… Maar ook met de Brusselse schuld gaat het de verkeerde richting uit, stelt het Rekenhof formeel. De jongste vijf jaar is die met 90 procent gestegen naar 8,9 miljard euro. Gatz: “Maar de schuld is wel degelijk onder controle. Zelfs als de situatie nog een beetje slechter wordt, kunnen we de schuld onder controle houden.

Dat is berekend.” Experten liggen in een deuk bij het horen van zijn commentaren.

Een minister die politiek verantwoordelijk is, maar blijkbaar moet wachten op het Rekenhof om te horen hoe het met zijn begroting gesteld is… Het is de wereld op zijn kop. De kans is dan ook erg groot dat Sven Gatz schuldigen voor de fouten gaat zoeken in zijn administratie en dat zwaar zal afstraffen, want zo zegt hij nog: “Hoewel er budgettair geen problemen zijn, hangt er nu een zweem van slecht bestuur. Dit is ronduit slecht voor het imago van het Brussels Gewest.”

De federale en de Vlaamse regering bekvechten over het Vlaamse klimaatakkoord. Zo vindt federaal minister van Energie Tinne Van der Straeten dat Vlaanderen te weinig doet. Vlaams ministerpresident Jan Jambon (N-VA) pikt die kritiek niet.

“We hebben geen lessen te ontvangen van een minister die bijkomende gascentrales wil plaatsen”, reageerde Jambon op VTM NIEUWS. “We hebben 40 maatregelen bovenop het Vlaamse klimaatplan. Waar is het federale plan?

Waar zijn de concrete maatregelen? Minister Van der Straeten moet in eigen boezem kijken.”

BRUSSEL

Van PS-schepen tot minister in... Afrika Een eerste schepen van een Brusselse gemeente die het tot minister van een Afrikaans land schopt… De stap van PS-politicus Béa Diallo is alvast niet alledaags. En wat verder opvalt: men kan er ernstige vragen bij stellen, wat in de praktijk echter nauwelijks gebeurt. © PHOTONEWS

Blamage, desavouering, bananenrepubliek

©BELGA

Middelvinger naar Vlaanderen Sven Gatz is een machtspoliticus geworden, zeker nadat hij in 2014 als niet-verkozene tot minister werd gebombardeerd door Gwendolyn Rutten in de Vlaamse regering. Het werd alleen maar erger toen hij in 2019 in Brussel verkozen werd en met zijn “partner-in-crime” Guy Vanhengel besliste om toe te treden tot de Brusselse regering, zonder de MR en zonder akkoord van de Open Vld-top.

Gatz werd minister van onder meer Financiën en Begroting. Vanhengel werd ondervoorzitter van de assemblee. Daarmee was de lucratieve deal gesloten.

Van kritiek lijken zij zich weinig aan te trekken. Wellicht zijn zij de ‘Vlaamse’ politici met de dikste olifantshuid. Zij staan ver van wat er in Vlaanderen leeft en veel moeite voor de Brusselse Vlamingen doen ze echt niet. Ze genieten van het goede leven bij de gratie van de Franstaligen, want ze zijn ongevaarlijk en volledig ‘verbeulemanst’. Elke commentaar richting Vlaanderen uit hun mond is hautain, neerbuigend en pedant. Vlaanderen is alleen goed om geld te leveren via staatshervormingen.

7

Bea Diallo

Kan men zich inbeelden dat een N-VA-politicus minister zou worden in een of andere bananenrepubliek (en nee, we hebben het niet over Brussel, zoals de stad recent nog in Trends omschreven werd), waar een ambitieuze militair zopas een coup gepleegd heeft? Het is misschien wat ver gezocht, maar één zaak staat als een paal boven water: de kritiek zou heftig zijn en de aard van de partij indachtig is de kans zelfs groot dat de betrokkene met ingetrokken partijkaart het vliegtuig zou opstappen.

La Haine Gelukkig echter voor Béa Diallo is dit het land van chocolade, surrealisme en vooral selectieve verontwaardiging. Er was wat gemor bij de oppositie over zijn keuze, maar al bij al komt de PS-politicus er makkelijk mee weg. Sterker nog, hij werd door de eigen partij en de Elsense coalitiepartner Ecolo op gelukwensen en superlatieven getrakteerd. Lectuur van het officiële communiqué laat geen ruimte voor twijfel: grootse dingen staan te gebeuren in Conakry, voor zover hij er al zal vertoeven.

Het voorbije weekend was hij in Brussel om zijn opvolging te regelen en normaliter legde hij dinsdag zijn eed als minister af, waarna hij terug zou keren. Zijn gezin blijft immers in Elsene wonen. Een deel van zijn functie zou hij trouwens vanuit Brussel waarnemen, telewerkend dus. Een week per maand schat hij zijn aanwezigheid

in dit land. Een kleine 5.000 km scheiden beide hoofdsteden. Het wordt een voetafdruk om u tegen te zeggen.

Maar laten we positief blijven ten aanzien van de ex-bokskampioen die wel wat in zijn mars heeft.

Ooit ging het de slechte weg op met hem. Hij groeide op in Parijs en ontpopte zich tot een gewelddadig kereltje, zo gaf hij ooit tijdens een plenaire zitting van het Brusselse parlement ruiterlijk toe.

De invloed van de cultfilm “La Haine” speelde naar eigen zeggen een rol in dit gedrag. Hoe dan ook, de diplomatenzoon kwam naar Brussel, begon te boksen (haalde enkele mooie titels), studeerde

economie aan de ULB en werd ontdekt door voormalig PS-coryfee Philippe Moureaux.

Militaire coup De kern van de zaak is niet zozeer waar hij kantoor zal houden.

Wel maakt hij duidelijk waar zijn politieke prioriteiten liggen. Hoe lang zijn ministerieel ambt zal duren weet hij niet, maar een terugkeer naar de Belgische politiek ziet hij zeker zitten. En waarom ook niet? Waar elders dan hier rendeert een dubbele nationaliteit zo goed? Men kan er vlotjes twee heren mee dienen.

Het loont ook de moeite om na te gaan in wat soort regering hij minister wordt. Enkele maanden geleden pleegde de ambitieuze kolonel Mamady Doumbouya een staatsgreep in Guinee, er vielen toen tientallen doden. De putsch werd scherp veroordeeld, ook door België. En ook door Diallo, stelde hij zelf tijdens een tv-interview. Werkelijk? Hoe dan de carrièreswitch verklaren? Het zit zo: die kolonel, een oudgediende van het Frans Vreemdelingenlegioen, zou de regering opentrekken naar “het middenveld”. Een beetje zoals Mobutu's belofte destijds dat hij met zijn bescheiden kapiteinswedde het land ging heropbouwen. Het traject naar democratisering en welvaart is ingezet. “Que chante l'hymne de la Guinée fière et jeune!” Afspraak over enkele maanden voor een eerste evaluatiemoment. Al dan niet vanuit Elsene via Skype.

MICHAËL VANDAMME

8

Interview

11 NOVEMBER 2021

PRIVACYSPECIALIST VUB PAUL DE HERT

Zowel aan de politieke linker- als rechterzijde wordt er volgens Paul De Hert strategisch te veel gezwegen over een alternatief Covidbeleid. En dat is vreemd, want gezondheid en veiligheid zijn politieke begrippen, en niet louter objectief wetenschappelijke, zegt de hoogleraar in de rechten in een gesprek met ‘t Pallieterke.

“De Vlaamse vrijzinnigheid en de katholieke zuil hebben elkaar gevonden in Covid-paternalisme” olitiek herbronnen is volgens hem de boodschap en dit in het voetspoor van het Nederlandse GroenLinkslid Martijntje Smits, het boegbeeld van Corona-kritisch links bij onze noorderburen.

Paul De Hert: “Het hoopvolle is dat álle politieke partijen vanuit hun eigen principes kunnen bijdragen aan een andere visie op Covid. Het is zeker niet zo dat dé ideale Covidpolitiek vanuit één bepaalde hoek (rechts of links) zal komen. Politiek is een pluralistische activiteit, waarbij zelden definitieve winnaars of verliezers zijn. We hebben politiek nodig, en we hebben machtswisselingen nodig in een democratie.

Waar macht roteert, kunnen nieuwe inzichten en benaderingen groeien.”

“In België roteert de macht te weinig.

Door coalitievorming kunnen partijen telkens opnieuw deelnemen aan de regeringsvorming en daarbij voorkeursdepartmenten opeisen. Welzijn is in België een typisch voorbeeld van een departement waar de macht al decennialang door één partij wordt gedomineerd: de CD&V. Het resultaat daarvan is dat er nul komma nul innovatie op welzijn zit. Zodoende kan het welzijnsbeleid zichzelf op geen enkele manier in vraag stellen. Dat is ook de analyse van Mieke Vogels. Die 'mocht' van de socialistische coalitiepartner in 1999 Vlaams minister van Welzijn worden. Zij werd daarmee de eerste nietCD&V-minister op deze post, waarop ze systematisch tegengewerkt werd door het ACW. Daarom is het ronduit prettig als een partij als de N-VA plots het traditionele speelveld binnenkomt en daar plots zo’n vastgeroest departement als onderwijs claimt. Ben Weyts is erin geslaagd om tegen alle federale en Franstalige druk in de scholen open te houden. Dat toont goed aan dat politiek het verschil kan maken.”

Velen hebben nochtans de hoop opgegeven dat de politiek het Covidtij alsnog kan keren en wachten stilletjes 2024 af, in de hoop dat ze dan dit Covidbeleid kunnen wegstemmen?

“Kijk, geen enkele democratie is perfect, en de Belgische is helemaal verre van perfect. De Covidcrisis heeft in België alle inherente Belgische zwaktes naar boven gebracht. De eerste zwakte is een manifest gebrek aan pluralisme en durf. In Vlaanderen is de katholie-

ke zuil ondanks alles nog altijd machtig, zeker in het onderwijs en welzijn. Daar is weinig tegenmacht tegen. Die eenvormigheid wreekt zich in bewustzijnsvernauwing wanneer een crisis toeslaat. De meeste hoofdrolspelers in het huidige Belgische Covidbeleid - van de virologen, over de regeringscommissaris, tot de ministers - komen uit een katholiek traject: van de lagere school tot de KU Leuven als eindstation. Dat maakt intellectueel arm.”

“Een nog betere illustratie van de verstening op welzijn, zijn de Vlaamse woonzorgcentra. Eigenlijk zijn de woonzorgcentra zo geconstrueerd dat een virus als Covid er makkelijk de weg in vindt, met veel personeel dat elke dag naar huis gaat, senioren die weinig zelf mogen doen, enzovoort. Mieke Vogels was verfrissender toen zij tijdens de eerste lockdown al inzag dat kleinschaligere woonzorgcentra, waar bewoners bijvoorbeeld zelf mogen koken en het personeel enkele weken met de bewoners samen binnen blijft, een meer resistente oplossing zou zijn wanneer er een epidemie is. Professor Jay Bhattacharya van de Amerikaanse Stanford University heeft in de Great Barrington Declaration uit 2020 meerdere nuttige ideeën geformuleerd over woonzorgcentra. Maar daar willen de experts niet van horen.”

De politieke discussie over het antwoord op covid is onbestaande

“Nog zo’n Vlaamse zwakte: de medische overconsumptie op alle terreinen, in stand gehouden door de almacht van de paternalistische zuilen. We mogen terdege trots zijn op wat we hebben aan infrastructuur. Het verhaal van neoliberalisme in de zorg klopt veel minder voor België dan voor de buurlanden. Hoewel Nederland groter is, telt het absoluut minder IC-bedden dan België. Wanneer er dan een crisis dat zorgsysteem uitdaagt, dan stapt centrumlinks in België onmiddellijk in het verhaal van de ‘witte woede’: er moet meer overheidsgeld naar de zorg. Dat klinkt goed, maar is naast de kwestie, want de zorg is gebaat bij andere dingen, zoals het tegengaan

van de overmedicalisering en het ombuigen van de Belgische trend bij vele burgers om zich snel aan te melden bij de spoedafdeling.”

In Vlaanderen is de eerstelijnszorg toch goed uitgebouwd? In zoverre zelfs dat huisartsen hier zelf meer vragende partij zijn om te helpen de ziekenhuizen te ontlasten.

“Ook Vlaanderen zit fout met zijn medische consumptie. Ook wij zijn de idee van genezen in het begrip ‘geneeskunde’ vergeten, en vullen het in met pillen voorschrijven en ziekenhuisbedden organiseren. De noordelijke cultuur, waar gezondheid een opdracht is en waar een griep gewoon thuis uitgeziekt mag worden, is ook in Vlaanderen afwezig. Want de Vlaming wil net als de Belg een pijnstiller om ziek naar zijn werk te kunnen gaan. Waar hij mensen mag besmetten.”

“Maar noordelijk of niet noordelijk, er is iets heel vreemds gebeurd in de westerse politiek toen de Covidcrisis losbarstte. Nagenoeg alle westerse landen zijn politiek stilgevallen, en in lijn met de politiek, zeker ook de media. Het klassieke machtsspel is uitgeschakeld.

De meeste partijen hebben zich gevonden in een soort meerderheidsdiscours gebaseerd op angst, geloof in ‘apps’ en vaccinatie, en in lockdowns. Ik noem dat de ‘Latijnse kramp’, want ze is het rechtstreekse gevolg van de paniek in het Italiaanse Bergamo in maart 2020.

Men heeft - zeer paternalistisch en zuidelijk - alles dichtgegooid omdat men dacht dat men alleen zo mensen kon beschermen. Via Emmanuel Macron en de Franstalige partijen, de Parti Socialiste voorop, is die angst ook Vlaanderen en Brussel binnengebracht. Door die Latijnse kramp is een rationele discussie over de organisatie van onze zorg weggevallen. Worden de IC-bedden wel goed gebruikt? Selecteren de IC-afdelingen wel voldoende of laten ze hun bedden te snel en te lang vollopen? Wie nu overtuigd is dat de zorg anders kan, die pleegt in de hoofden van de meerderheidspartijen politieke zelfmoord.”

“Maar ook de politieke discussie over het antwoord op Covid zelf is onbestaande. Er is een geïntegreerde politiek nodig waarbij de eenzijdige focus op vaccinatie verlaten wordt door in te zetten op een echte gezondheidscultuur bij de mensen, op preventie en op behandelmethoden bij besmette mensen. Ik wacht nu op een slimme politicus die het verschijnen van het succesvolle orale geneesmiddel molnupiravir op de Engelse markt aangrijpt om dat extreem polariserend vaccinatieverhaal om te

Veel Groen-kiezers hebben zich niet laten vaccineren omdat zij weigerden mee te stappen in een samenleving die zo medicaliseert buigen. De politiek krijgt met deze en andere gamechangers weer een kans om de impasse te verlaten. In Engeland doorbreekt Boris Johnson al de angstcultuur door de maatschappelijke aandacht te verleggen. In het Verenigd Koninkrijk is er - zeker sinds hun vertrek uit de EU - opnieuw kritisch debat over vaccinatie en lockdowns. Men staat er niet te springen om jongeren te vaccineren tegen Covid, en men lijkt de vaccinpas niet te willen invoeren. Het staat buiten discussie dat er eerlijker en meer data wordt buitengebracht die een rationeel politiek debat kunnen voeden. De datagaring en -analyse in België en de buurlanden is daarmee vergeleken pover.

Cijfers over bijwerkingen van vaccins zijn ook al zeer moeilijk te vinden.”

Hoe verklaart u het stilzwijgen van de politieke macht?

“Laat me dat uitleggen, partij per partij, en laat me ook aangeven wat die partijen anders zouden kunnen doen. CD&V en Vooruit lopen het meest in de pas van

Interview

11 NOVEMBER 2021

9

Paul De Hert is privacyspecialist, hoogleraar in de rechten en sinds zijn verschijning in de documentairereeks “Tegenwind” van Alain Grootaers ook meer en meer een activist voor een alternatief Covidbeleid. Hij woont in Antwerpen en is goed vertrouwd met de politieke situatie in zowel Vlaanderen als Brussel.

Focussen op senioren die in de eerste plaats een Covidvaccin nodig hebben, en niet op jongeren die het eigenlijk niet nodig hebben, is een prachtvoorbeeld van gemeenschapsdenken.”

“Aan Vooruit in het bijzonder wil ik het volgende zeggen: stop met de politiek van de verdeeldheid. Stop met het verhaal dat deze pandemie de schuld is van de niet-gevaccineerden. De pandemie is geen crisis van niet-gevaccineerden, maar een crisis van ouderen en risicogroepen. Het is geen ‘schuld’ van iemand. Wel, voer dan een adviserend beleid voor risicogroepen, en laat de gezonde andere mensen sporten, op café gaan en werken. En zorg dat er nu eindelijk medicatie op de markt komt, zodat gezonde mensen die door Covid geveld worden, degelijk kunnen worden opgevolgd door hun huisarts.”

Wat raadt u politiek rechts aan?

“Rechts is meer Covidkritisch, maar alleen op strategische momenten. Ook bij rechts merk ik te veel stilzwijgen op. Het strategische mag weleens plaats beginnen maken voor een visie op de samenleving na Covid.”

“Nochtans beschikt ook rechts via de eigen principes over veel inhoudelijke bandbreedte, meer dan links en CD&V, die gewrongen zitten in een autoritaire variant van het gemeenschapsdenken.

Rechts kan vanuit een gezond libertarisme opnieuw de nadruk leggen op het individu en zijn zelfredzaamheid. Ook het verlichtingsdenken en het gebruik van rationaliteit heeft veel potentie bij rechts.

Vanaf het moment dat het Covidthema opveert in de samenleving, na een stijging van het aantal besmettingen, schiet rechts echter mee in de kramp omdat flink wat mensen in de eigen achterban bang worden. N-VA pokert alleen graag Covidkritisch wanneer ze daarmee Brussel en de Latijnse kramp belachelijk kan maken, maar doet zelf ook met de kramp mee als het erop aankomt.”

het dominante verhaal. De praktische beweegredenen van CD&V zijn hier eerder al belicht. Deze partij bestendigt het huidige zorgbeleid, en kan zich geen tweede sterftegolf veroorloven. Alle Vlamingen een prik zetten werd een obsessie. Aan de achterban kon dit goed verkocht worden met wetenschappelijke argumenten over groepsimmuniteit, die ethisch aansluiten bij het gemeenschapsdiscours van de partij. Die wetenschappelijke argumenten zijn ondertussen weerlegd.”

“Ook Vooruit - steeds op zoek naar een eigen positie - zag in de Covid- en vaccinatiediscussie een gedroomde kans om aan gemeenschapsopbouw te doen door te pleiten voor meer geld voor de zorg en vaccinatie voor te stellen als een sociale plicht. De polarisatie tegen niet-gevaccineerden is weerzinwekkend.

Het was voor een bepaald soort socialist een dankbare kans om tegen de ‘individualisering’ van de samenleving in te gaan. De socialisten zitten vast in een eenzijdige interpretatie van het algemene belang, dat voor hen voortaan moet primeren op het individuele belang.”

“Het argument van naastenliefde, dat nu te veel pro massavaccinatie wordt gebruikt, kan ook anders en meer inclusief worden gebruikt als een argument tegen de uitsluiting van mensen. De partij is ook veel te licht over bezwaren van religieuzen binnen en buiten de Katholieke Kerk tegen lockdownmaatregelen en tegen verplichte vaccinatie heen gestapt. Dat moet en kan beter als men van religie houdt. Als er al bij het gemeenschapsdenken aangeknoopt moet worden door de CD&V, dan kan dat minder oppervlakkig. Gemeenschapsdenken hoeft niet te eindigen met massavaccinatie. De ‘Great Barrington Declaration’, die pleit voor een focus op de Covid-risicogroepen, is evenzeer een klassiek voorbeeld van gemeenschapsdenken.

N-VA is nochtans drie weken lang de architect geweest van een noordelijk Covidbeleid, waarbij mondmaskerplicht vervangen werd door eigen verantwoordelijkheid, en waarbij de vaccinatiepas zo weinig mogelijk ingang vond in het dagdagelijkse leven. Drie weken lang was er de hoopvolle illusie dat Vlaanderen zoals Scandinavië kon zijn. Dat leek oprecht, omdat men de vaccinatiegraad in Vlaanderen voldoende hoog inschatte?

“N-VA krijgt van mij zeker tegenover de andere de partijen niet de slechtste punten. N-VA bezit voldoende principieel en intellectueel kapitaal om echt andere Covidkeuzes te maken. Bij hen zitten flink wat mensen - niet de minste, trouwens - die weten dat wetenschap in

de eerste plaats een methode is, en dat beleid bijgestuurd kan en mag worden.

Ik zag alleszins flink wat N-VA’ers op de prijsoverhandiging door denktank Libera! aan Lieven Annemans.”

“Het plichtendiscours van de N-VA leent zich uitstekend tot een meer activerende gezondheidspolitiek, en een beleid waarbij besmette mensen wegblijven op hun werk en bij andere samenkomsten. N-VA’ers geven ook het voorbeeld: een politicus zoals Ludo Van Campenhout voert in Antwerpen een prachtig sportbeleid, en de burgemeester van de Scheldestad is zelf een actief sporter. Daarmee kan toch een krachtigere boodschap dan ‘blijf in uw kot’ gegeven worden? Een boodschap pro gezondheid, tegen de angst, en tegen het paternalisme van links? Alleen kan de N-VA evenwel niet op eigen houtje de ommeslag maken naar een rationeel politiek debat. Daarvoor hebben ze de collega's uit andere partijen nodig.”

“De liberalen krijgen eveneens een nipte voldoende. Maggie De Block had het lef om gezondheidseconoom Lieven Annemans een plaats te geven als expert in een overheids-adviesraad. Op die manier hebben ze het eenzijdige federale expertenverhaal proberen doorbreken, al is hen dat slecht bekomen. Open Vld is zelf eigenlijk het grootste inhoudelijke slachtoffer van de angstmaatschappij.

De partij is niet blijven hangen in de touwen. Ze zorgde als een van de enige voor kritische stukken in Knack, en op twee grote uitschuivers na communiceerde Alexander De Croo steeds zorgvuldig en inclusief, en blokkeerde samen met Groen verregaande verplichte vaccinatieplannen.”

Ik zie wel wat in een grand coalition tussen corona-kritisch links en corona-kritisch rechts “Maar Groen als politieke kracht op zichzelf? Die hebben hun afspraak met de geschiedenis gemist. De Israëlische historicus Yuval Noah Harari waarschuwde ons enkele jaren geleden al voor een samenleving waarin mensen geobsedeerd zijn door de gedachte dood te gaan. Net Groen zou met die analyse van Harari aan de slag moeten en een pleidooi opbouwen om een natuurlijke dood in een gezonde en open samenleving niet te

vrezen. Groen beschikt over hoogopgeleide kiezers. Velen hebben zich niet laten vaccineren omdat zij weigerden mee te stappen in een samenleving die zo medicaliseert. Groen kan dus met andere woorden het beste denkwerk leveren voor een alternatief niet-technologisch Covidbeleid. Zij hebben dat in Brussel geprobeerd met Alain Maron, die geen voorstander was van massale vaccinatie. Maar de pensée unique over Covid was voor hen ook daar te groot. Door zorgvuldige framing van onder meer het Vlaams-Brusselse blad Bruzz werd Maron weggezet als een twijfelaar.”

En Vlaams Belang, de partij die nu erg veel weerwerk biedt?

“Het Vlaams Belang heeft voor mij te lang strategisch gezwegen. Gezien hun sterke electorale score hadden zij twee jaar geleden al het politieke kapitaal om er steviger tegenin te gaan.”

Wat dient er volgens u de komende tijd te gebeuren?

“Links en rechts moeten elkaar vinden.

Er kunnen interessante coalities ontstaan. Ik zie wel wat in een grand coalition tussen corona-kritisch links en corona-kritisch rechts. Net zoals na het Dutrouxschandaal alle partijen zich engageerden voor een hertekening van het politielandschap, denk ik dat een breed engagement over partijgrenzen mogelijk is. Zonder dat er onmmiddelijk aan framing wordt gedaan door bange journalisten genre Joël De Ceulaer en Bart Schols - allebei producten van de KU Leuven, tussen haakjes.”

“Wat mij betreft moet de discussie eerder over risicovaccinatie dan over massavaccinatie gaan, over het niet testen van minderjarigen en het niet vaccineren van minderjarigen, over het aanmoedigen van zelftesten en zelfverantwoordelijkheid, over het voeren van een gezondheidsbeleid rond immuniteit, en het bouwen van openluchtscholen zoals in Brasschaat, maar niet uitsluitend voor de rijken.”

“Ik zou graag links aan boord hijsen voor zo’n politiek project. Maar als dat niet gaat, dan moet het maar met Groen, de liberalen, de N-VA en Vlaams Belang. Het cordon sanitaire is van geen tel, en is uiteindelijk een democratische aberratie. De politiek moet opnieuw greep krijgen op de samenleving. Stap per stap, want angst is niet iets waar je onmiddellijk van af geraakt.”

“Niemand zal dus op een bepaald moment ‘sorry’ zeggen, niemand zal alleen de Covidtrein een halt toeroepen.

De Covidtrein zal langzaam aarzelen, en bij elke aarzeling zal er momentum moeten gezocht worden om het politieke tegenverhaal ingang te doen vinden. Maar uiteindelijk moet het wel lukken. Het moét lukken.”

“HET WEZEN VAN DE POLITIEK WORDT BEDREIGD DOOR ZULKE MEDIA” Ondanks zijn uitgesproken kritiek ten aanzien van de politieke partijen, lijkt professor De Hert nog vergevingsgezind voor hen.

Voor de media is hij strenger.

“Het ergste zijn inderdaad die journalisten. Zij creëren het speelveld waarop politici hun boodschappen kunnen meegeven, en dat speelveld is tijdens de covidcrisis bewust klein gehouden door de media.

Ik neem één artikel van De Morgen van eind oktober waaraan ik me graag elke dag erger (leest voor), een artikel van ene Mania De Praeter, die het presteert om in een column daags nadat bekend werd dat de meerderheid van de IC-patiënten gevaccineerd is, toch te schrijven dat ‘dit een pandemie van de ongevaccineerden is, die soms overspringt naar de gevaccineerden’ (geërgerd). Dat is pertinent on-

waar en tekenend voor de lage kwaliteit van onze mainstreammedia. En het gaat niet over één stomme column, maar over de aanhoudende dagdagelijkse batterij experts die de lezer of kijker diets moet maken dat vaccinatie verplicht moet worden en dat covid ontzagwekkend erg is (wordt kwaad). Dat lijkt toch nergens op, dat is toch absoluut nul, nul, nul zoiets, al dat arrogante gedebiteer! Ondertussen krijg ik voortdurend berichten van serieuze wetenschappers die hun opiniestukken in de mainstream media niet gepubliceerd krijgen!”

“Ik heb dus meer mededogen voor politici, omdat zijzelf ook geconfronteerd worden met deze monsterlijke immensiteit van de mainstream media, en nooit de kans krijgen om zelf, hoe voorzichtig ook, een ander geluid te laten horen. Serieus: het wezen van de politiek wordt toch bedreigd door zulke media?”

CHRISTOPHE DEGREEF

Geen woorden maar daden!

Bel gratis 0800 179 75 of surf voor ons kantorennetwerk even naar vnz.be Voor een Vlaamse sociale zekerheid!

Word lid van het VNZ

Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 2800 Mechelen

Bel 015 28 90 90 of surf voor ons kantorennetwerk even naar vnz.be

10 Buitenland

11 NOVEMBER 2021

FRANKRIJK

Vincent Bolloré duwt Frans medialandschap naar rechts

De Franse mediatycoon en miljardair Vincent Bolloré schudt het overwegend linkse Franse medialandschap door elkaar. Via zijn tv-zender CNews heeft hij de conservatieve publicist Eric Zemmour groot gemaakt. Zijn volgende project: het Macron-gezinde Paris Match en Journal du Dimanche naar rechts doen opschuiven. © PHOTONEWS

1,5 procent marktaandeel moet het enkel BFMTV laten voorgaan. Akkoord, de show van Zemmour was met 800.000 kijkers een niche-uitzending ten opzichte van het journaal van commerciële zender TF1, dat op 6 miljoen kijkers kan rekenen, maar binnen de groep van nieuwszenders heeft CNews zich verankerd. Cijfers worden niet vrijgegeven, maar het succes van de zender zou de verliezen bij Vivendi aanzienlijk hebben doen krimpen. Er is trouwens niet alleen Zemmour. Een andere tv-presentator, oud-voetbalverslaggever Pascal Praud, trekt met zijn debatten over immigratie, onveiligheid enzoverder veel kijkers aan.

De rechtse teneur van de zender maakt dat CNews wel eens met het Amerikaanse Fox News wordt vergeleken, dat onder andere Donald Trump heeft groot gemaakt.

Bolloré zal dat niet ontkennen. Het is geweten dat hij de pers in Frankrijk veel te links vindt. De mediamagnaat bleef lange tijd politiek op de achtergrond. Hij maakte fortuin in de sector logistiek en transport in Afrika en stond bekend om zijn agressieve overnames van bedrijven, waarna hij zware herstructureringen doorvoerde. Bolloré werd vooral bekend in 2007, toen vers verkozen president Nicolas Sarkozy zijn vakantie doorbracht op het jacht van de miljardair.

Het veroorzaakte een golf van kritiek. Sarkozy werd afgeschilderd als president van de rijken. Bolloré zelf had er veel lol in. Hij geniet van de aandacht.

Vincent Bolloré: de man die Eric Zemmour groot gemaakt heeft.

Dat Eric Zemmour zonder zelfs al officieel kandidaat te zijn voor de presidentsverkiezingen van 2022 zo hoog scoort in de peilingen, is natuurlijk te danken aan het gigantische succes van zijn boeken zoals “Le suicide français” (2014) of het recente “La France n’a pas dit son dernier mot”.

Maar daarnaast mag hij mediamagnaat Vincent Bolloré (69) bedanken. Deze Bretoen is eigenaar van de groep Vivendi, het moederbedrijf van nieuwszender CNews, waarin Zemmour de voorbije jaren met de regelmaat van een klok optrad. Het debatprogramma “Face à l’info” waarin hij sinds 2019 de show stal, maakte van de rechtse publicist een nationale mediavedette.

Franse Fox News Bolloré zag het graag gebeuren. Van de vier Franse mediazenders - BFMTV, LCI, France Info en CNews - klom CNews op van een derde naar een tweede plaats. met

Verloedering Parijs: Van lichtstad naar stinkstad

“Demacroniseren” Ondertussen is duidelijk dat de mediatycoon zich tot doel heeft gesteld het hele Franse medialandschap overhoop te gooien. Vorige zomer legde hij de hand op de mediagroep Lagardère, met in de portefeuille de armlastige radiozender Europe 1. Die wil Bolloré met CNews doen samenwerken. Ook in de portefeuille de krant Le Journal du Dimanche (JDD) en de tabloid Paris Match. Ondertussen werd Hervé Gattegno, de directeur van die twee bladen, ontslagen. Volgens waarnemers het bewijs dat Bolloré deze mediakanalen meer in rechts-conservatieve richting wil doen evolueren. Hij zou JDD en Paris Match willen “demacroniseren.” Het klopt dat vooral Paris Match de president gunstig gezind is. In de aanloop naar de presidentsverkiezingen van 2017 verscheen Macron (vaak met zijn echtgenote Brigitte) acht keer op de cover van Paris Match. Het hielp om hem van een outsider tot topfavoriet te bombarderen.

SALAN

ZUID-AFRIKA

ANC krijgt klappen in Zuid-Afrika Een dramatisch lage opkomst en zwaar verlies voor de twee grootste partijen bij Zuid-Afrika’s lokale verkiezingen op 1 november. Is het politieke landschap er aan verandering toe?

Het ANC werd de duidelijke verliezer van de recentste lokale verkiezingen in Zuid-Afrika

Met globaal 46 procent van de stemmen leed het ANC een verlies van 8 procent tegenover 2016 en zelfs 15,6 procent ten opzichte van 2011. Een achteruitgang die vooral in de steden merkbaar is. Van de 8 grote stedelijke zones heeft de partij nog enkel in Bloemfontein en Oos-Londen een meerderheid. De cijfers zijn soms dramatisch. In Johannesburg ging men 11,4 procent achteruit, in Pretoria 7,2 procent, 5,9 in Kaapstad en de grootste klap viel in Durban: min 16,9 procent.

Lage opkomst en geen Zuma De hoofdoorzaak is het wegblijven van veel ANC-kiezers uit protest tegen de interne ruzies in de partij, de onvoorstelbare corruptie in het land en de povere dienstverlening in vele steden en gemeentes.

Uiteindelijk kwam maar 46 procent van de geregistreerde kiezers opdagen, 28,7 als men alle kiesgerechtigden in aanmerking neemt.

Ook de uitschakeling van Jacob Zuma heeft het ANC veel stemmen gekost, zeker in zijn thuisprovincie Kwazulu-Natal. Men stemde immers op hem, niet op de partij.

Zuma kon geen campagne voeren omdat hij onder voorwaarden was vrijgelaten.

Veel Zuma-getrouwen namen de partij de arrestatie van de oud-president kwalijk en stemden uit protest voor de conservatieve Inkathapartij. Tevens sloeg de verkiezingsboodschap van het ANC - we maakten fouten, maar er komt verandering - niet aan. Op termijn kan dat president Ramaphosa problemen opleveren. Zijn tegenstanders binnen de partij kunnen opnieuw pogen zijn leiderschap uit te dagen.

Weliswaar zijn die opponenten verzwakt door de uitschakeling van Zuma en zijn medestanders, maar dat ze moeilijkheden kunnen veroorzaken in de aanloop naar de nationale verkiezingsconferentie van de partij eind 2022 ligt voor de hand.

EFF aan haar plafond?

Ook de Democratische Alliantie (DA), ’s lands voornaamste oppositiepartij, staat op verlies (van 24,6% in 2016 naar 20 nu).

Vooral in Johannesburg (-12%), Pretoria (-11,8%) en zelfs in bolwerk Kaapstad (-7,8%) moest men klappen incasseren.

Lokaal presteren DA-besturen goed, maar voor veel zwarten blijft de DA een “blanke partij”. Daarbij wordt verwezen naar verscheidene zwarte topfiguren uit de partij die om die reden ontslag namen. Het geschipper van de DA omtrent ras en gender blijft de Alliantie duidelijk parten spelen.

Alhoewel de Economische Vrijheidsvechters (EFF) van Julius Malema van 8,3 naar 10,6 procent sprongen, heeft de partij volgens oud-professor Labuschagne toch haar plafond bereikt. De partij is sterk in trek bij jongeren en ontevreden kiezers, maar dat zijn net diegenen die meestal niet gaan stemmen. Tevens bezondigt de partij zich aan opruiende taal en holle beloftes.

In de eerste plaats concentreert de partij zich vooral op haar uiterst-linkse ideologie, die ze op nationaal vlak uitspeelt. Op plaatselijk niveau doet ze echter weinig of niets. Al bij al waren de resultaten van deze partij verdeeld: ze won in sommige provincies, maar verloor elders.

Succes voor kleine partijen Kortom, vooral enkele kleine partijen en onafhankelijken triomfeerden. De Inkathapartij van Zoeloeleider Buthelezi is aan een heropleving toe en behaalde in thuisprovincie Kwazulu-Natal 26,5 procent. Ook het overwegend blanke Vrijheidsfront Plus, dat er bij de nationale verkiezingen van 2019 in slaagde heel wat DA-stemmende Afrikanerkiezers naar de schaapsstal te doen terugkomen, kon haar succes herhalen. De partij is nu vertegenwoordigd in alle acht grootsteden. Een nieuwkomer is Action SA van oud DA-burgemeester Herman Mashaba, die op slechts 6 plaatsen opkwam, maar niet zonder succes was (Pretoria 8,6%, Johannesburg 16%, Oost-Rand 15%). Zo zou de partij kunnen rekenen op heel wat blanke Johannesburgers. Tenslotte doen ook enkele kleurlingpartijen het niet slecht. De bekendste is Goed, dat in de West-Kaap 4,5 procent kon binnenrijven.

Naar coalitie van verliezers?

Al bij de voorgaande verkiezingen in 2016 behaalde het ANC geen absolute meerderheid in Pretoria, Johannesburg en Port Elisabeth, zodat de DA coalities vormde, dikwijls met EFF-gedoogsteun. Deze coalities liepen uiteindelijk spaak. Akkoorden tussen ANC en EFF vandaag zouden wel mathematisch mogelijk zijn, maar stuiten op de radicale eisen van deze laatste inzake onteigeningen zonder vergoeding.

Voorlopig worden afspraken tussen ANC of DA met een aantal kleine partijen als het meest waarschijnlijk geacht. Toch wordt door sommigen voor ANC-DA-besturen gepleit, maar bij beide partijen is er veel intern verzet. Of er na 27 jaar een echte machtsdeling komt, valt nog af te wachten.

JAN VAN AERSCHOT

Buitenland

11 NOVEMBER 2021

11

DIPLOMATIEKE VALIES

Naar een Iraans-Saoedische verzoening?

Saoedi-Arabië wordt beschouwd als de belangrijkste soennitische macht, terwijl Iran de belangrijkste sjiitische is. De rivaliteit tussen beide staten bepaalde het geopolitieke beeld van het Nabije en Midden-Oosten gedurende jaren. De meeste andere staten in het Midden-Oosten lieten hun eigen buitenlands beleid grotendeels afhangen van hun voorkeur voor Saoedi-Arabië of Iran. Syrië bijvoorbeeld heeft geen sjiitische meerderheid, maar president Assad rekende op de sjiitische milities in de Syrische burgeroorlog en koos dus voor Iran.

Er zijn nu aanwijzingen dat er aan een verzoening wordt gewerkt. De republiek Iran heeft haar uitvoer naar het koninkrijk Saoedi-Arabië weer opgestart. Die uitvoer was volledig stilgevallen nadat vorig jaar de bilaterale betrekkingen tussen beide staten waren opgeschort. De woordvoerder van het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken, Saeed Khatibzadeh, verklaarde begin oktober dat de gesprekken tussen de beide staten, die in april in het geheim werden opgestart, in de goede richting gingen.

Economische opportuniteiten Een commerciële verantwoordelijke uit Iran liet verstaan dat er voor Iran veel opportuniteiten in Saoedi-Arabië voorhanden zijn. Het persagentschap France Presse liet anoniem een Frans diplomaat aan het woord die stelde dat Saoedi-Arabië streeft naar het beëindigen van deze rivaliteit, die al vijf jaar duurt. De beide partijen zouden hun consulaten vrij snel weer openen.

In 2018 trok de toenmalige Amerikaanse president Donald Trump zich terug uit het JPCA of Joint Comprehensive Plan of Action, een internationaal akkoord van 2015, en vaardigde daarna strenge boycotmaatregelen uit tegen Teheran omwille van het nucleair beleid. Saoedi-Arabië steunde Trump en Iran hernam zijn activiteiten op het vlak van verrijking van uranium. Joe Biden gaf nu te kennen dat hij graag - binnen het JPCA-akkoord van 2015 - opnieuw met Iran zou onderhandelen.

Het Amerikaans buitenlands beleid in het Midden-Oosten is dus wel aan het wijzigen. Een ander voorbeeld zien we bij de Houthi-opstand in Jemen. De Houthi’s worden gesteund door Iran, de Jemenitische regering door Saoedi-Arabië. Biden heeft nu beslist de Houthi’s niet langer als een terroristische organisatie te beschouwen, wat op een toenadering lijkt te wijzen in de richting van Iran.

Geopolitieke gevolgen Het economische en geopolitieke belang van de regio rond de Perzische Golf voor de Verenigde Staten en voor Europa kan moeilijk worden overschat. Het gaat dan natuurlijk over het petroleumtransport. Het is duidelijk dat het conflict tussen Saoedi-Arabië en Iran, gelegen aan de beide oevers van de Perzische Golf, als een zwaard van Damocles over het maritiem vervoer hing. Een verzoening zou voor Amerika een economische zegen kunnen zijn.

De groeiende invloed van Iran bij de Arabische buren, onder andere omwille van successen in Syrië, in Libanon

© SHUTTERSTOCK

Iran en Saoedi-Arabië zijn al decennialang verwikkeld in een politiek-militair-religieus conflict dat wel eens wordt omschreven als de Koude Oorlog van het Midden-Oosten. Anders dan bij ons is in de regio godsdienst een zeer bepalende factor in de conflicten en spanningen.

De boodschap uit Teheran: de eerder stil gevallen gesprekken met Saoedi-Arabië werden in het geheim terug opgestart en gaan “in de goede richting”

en in Palestina, zorgde voor bijkomende druk op de Saoedi’s. Het lijkt wel dat Saoedi-Arabië zich steeds pragmatischer aan het opstellen is in zijn buitenlandse betrekkingen, wat sommigen ook opviel in de verbetering van de diplomatieke betrekkingen met Turkije. Wat Iran betreft, hoopt Saoedi-Arabië allicht dat Teheran haar invloed zal aanwenden in Jemen om de Houthi’s te bewegen tot vrede.

De meeste waarnemers vinden het nog veel te vroeg om te spreken over een Iraans-Saoedische verzoening, gewoonweg omdat de ganse regio een mijnenveld is van tegengestelde belangen. Voor Israël is het verzoeningsscenario trouwens échte horror, want Saoedi-Arabië onderhield nauwe banden met de joodse staat.

OPINIE

Hotels en restaurants waar Vlamingen thuis zijn

Bloed aan de handen In zijn boek “De acht hoofdzonden van de beschaafde mensheid” citeerde Konrad Lorenz het geval van een moordenaar in de VS die als ontoerekeningsvatbaar werd beschouwd. Hij onderging een psychotherapie, werd genezen verklaard en pleegde kort daarop opnieuw een identieke moord. Dit scenario herhaalde zich vier keer na elkaar.

Als minderjarige had Ed Kempner in 1964 zijn grootouders doodgeschoten. Hij werd ontoerekeningsvatbaar verklaard. Op 21-jarige leeftijd werd hij onder psychiatrische begeleiding vrijgelaten. In 1972 ontvoerde en vermoordde hij twee studentes en dissecteerde de lichamen. Zijn psychiater merkte niets verdachts op. Kort daarop ontvoerde en vermoordde Kempner een vijftienjarig schoolmeisje. Hij pleegde seksuele handelingen met het lijk. Hij reed naar zijn psychiater met het afgehakte hoofd van het meisje achterin zijn auto. De psychiater besloot dat Kempner niet langer gevaarlijk

was, en dat zijn dossier als jeugddelinquent afgesloten kon worden. Kempner zou daarna nog vijf vrouwen en meisjes vermoorden, onder wie zijn eigen moeder.

Misleid De psychiaters Yochelson en Samenov onderzochten honderden zware criminelen die door Amerikaanse gerechtspsychiaters verminderd toerekeningsvatbaar waren verklaard. Niet één van die ‘patiënten’ bleek werkelijk geestelijk gestoord te zijn.

Allemaal hadden ze de psychiaters mis-

leid om aan gevangenisstraf te ontsnappen.

“Psychiatrische begrippen en technieken werken niet ten opzichte van misdadigers doordat de meeste diagnoses voortvloeien uit verzinsels van delinquenten,” schreef Yochelson.

Dat was in 1978. Er is nooit rekening mee gehouden. Neem bijvoorbeeld de recente “Halloweenmoord” in het Spaanse Lardero, waarbij een negenjarig jongetje werd vermoord. De dader was al eerder veroordeeld wegens aanranding van een minderjarige, maar hij was vervroegd vrijgelaten. Daarna had hij een vrouw met 17 messteken vermoord en seksuele handelingen gepleegd met het lijk. Hij werd veroordeeld, maar wéér vervroegd vrijgelaten. En toen vermoordde hij dat jongetje.

Achouffe 19 - 6666 Wibrin (Houffalize) Wij zijn vlamingen Tel.: 061 28 81 82

www.lespine.be

De Jongste Telg

Ingang langs de Boechoutselei in Hove of Fruithoflaan 15, 2530 Boechout Tel.: 03/455.23.56 www.dejongstetelg.be

Medeplichtigen Zoals bij ons na de zaak-Dutroux richt de woede zich nu in Spanje tegen die vervroegde vrijlatingen. Het is niet dat die criminelen te vroeg waren vrijgelaten.

Het gaat erom dat zij nooit hadden mogen vrijkomen. Pedofielen, psychopaten, seriemoordenaars en serieverkrachters zijn onverbeterlijk. De psychotherapeute Carine Hutsebaut, die gespecialiseerd was in de behandeling van zowel pedofielen als hun slachtoffers, vertelde in 1996 het verhaal van een man die geplaagd werd door seksuele fantasieën over kinderen. Hij zocht vrijwillig hulp bij een psychiater. Die antwoordde hem: “Mijnheer, ik weet niet wat ik met mensen als u moet aanvangen.

Doe gewoon voort en zorg ervoor dat ze u niet pakken.” Hutsebaut zegde ook dat de meeste pedofielen na het uitzitten van hun gevangenisstraf binnen de twee dagen opnieuw een zedendelict plegen.

Een normaal denkend mens zou daaruit besluiten dat men hen dus nooit meer mag vrijlaten, maar dan botst men op het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, dat vindt dat álle criminelen, ongeacht de gruwelijkheid van hun misdaden, ooit weer de kans moeten krijgen vrij te komen. Aan de mensenrechten van de slachtoffers wordt nooit gedacht. Maar het is niet alleen dat extreemlinkse Hof. Die verachting voor het lijden van de slachtoffers is ook ingekankerd in de nationale rechtssystemen, in de gerechtspsychiatrie en in de politieke kaste die over ons regeert.

Konrad Lorenz en de acht zonden van de mensheid

PIET VAN NIEUWVLIET

PAUL BÄUMER

MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!

LUIKERSTEENWEG 244 F 3500 ANKERSTRAAT 7 HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272

011 223 253

MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE

12 Interview

11 NOVEMBER 2021

“Hogere eisen stellen mag in ons versuikerd onderwijs niet” Terwijl de kwaliteit van het klassieke onderwijs steeds vaker in vraag wordt gesteld, wordt her en der privéonderwijs als een mogelijke oplossing gezien. Wij spraken daarom met Koen Ringoot (64), directeur van privéschool Leerwijzer. Die richtte hij in 1984 samen met zijn echtgenote Ann zelf op. et schooltje met acht leerling in een rijwoning in Middelkerke is vandaag uitgegroeid tot een groot complex in de duinen van Oostduinkerke met een honderdtal leerlingen. Het is geen klassieke privéschool die een eigen curriculum aanbiedt of een eigen filosofische strekking vertegenwoordigt.

Waarin zit het verschil met een klassieke school?

“Een ‘klassieke’ privéschool bestaat feitelijk niet. Privéschool betekent juist dat men zich richt naar hen die in het klassieke patroon hun weg niet (meer) vinden, er niet geholpen worden. Een privéschool is een onderwijsinstelling die geen subsidies ontvangt van de overheid. In België is de vrijheid van onderwijs een grondrecht en dus mag iedereen die dat wil onderwijs organiseren. Doch centen krijg je niet. Lees: de ouders betalen voor het onderwijs.

Maar omdat de meeste jongeren wél een diploma willen behalen, bereiden wij hen voor op de examencommissie van de Vlaamse Gemeenschap, een erg goed georganiseerde dienst. Die examens kunnen ze dan afleggen volgens hun eigen doel en tempo. Dat is echt differentiëren, niét naar middelen, maar naar doel. Uiterst motiverend ook, want de leerling leert autonome keuzes maken.”

Toch is Leerwijzer een privéschool die ‘erkend’ is door het Departement Onderwijs. Hoe zit dat precies?

“Erkenningsvoorwaarden zijn verschillend van subsidiëringsvoorwaarden.

Wij zijn erkend en geïnspecteerd voor leerinhouden van de eerste graad van het secundair onderwijs en voor die graad mogen we zelf diploma’s en getuigschriften afleveren. Voor de andere graden gaan we langs de examencommissie. Subsidiëringsvoorwaarden zijn anders. Daarvoor moet je ook voldoen aan bijvoorbeeld een minimum aantal leerlingen per klas (gemiddeld) of aan voorwaarden waaraan leraars moeten voldoen. Al vele jaren werken wij zo-

wel met klassiek geschoolde leraren als met mensen uit de privésector, aangeworven op basis van hun competenties.

Een schitterende kruisbestuiving is het gevolg.”

aangeleerd. ’s Avonds begeleid studeren tot 21 uur en dan scoren op het examen is meer dan bevredigend en spoort aan om dat de volgende dagen weer te doen.

Want je inspanningen leiden tot succes.”

Wie betaalt dan het personeel en de werkingsmiddelen?

Doorlopen de leerlingen dan niet noodzakelijk alle schooljaren?

“Die worden, zoals in elke privéonderneming, betaald door de ‘klant’: de ouders. En dat is niet niks. Op onze webstek vindt u de details daarvan terug (tussen 24.600 en 32.400 euro per jaar, nvdr). Om de kosten voor de ouders zo laag mogelijk te houden, proberen we de doelen die de leerlingen willen behalen, in de vorm van een diploma, zo snel mogelijk te bereiken.”

“Een leerling stapt in als de nood hoog is. Eventueel midden in een schooljaar en als er plaats is. Vanaf dan volgen ze een curriculum volgens een tempo dat we met de ouders en de leerling vooraf samen bepalen. De leerling kan vervolgens zijn doelen nastreven en dat doel kan ook bereikt worden midden een schooljaar.”

Een internaat geeft een totaal ‘leerbad’ en beperkt zich niet tot enkele uren les Welk publiek komt naar je school en waarvoor precies ?

“Iedereen die zich in het klassiek onderwijs niet geholpen voelt, maar toch vooruit wil en daarom een andere aanpak wil voor zijn pupil. Lang niet iedereen is een schoolvoorbeeld van studieijver. Dat kan zijn omdat het allemaal te traag gaat, niet boeiend genoeg is en men toch wil excelleren. Maar dikwijls is de reden dat leerlingen de concentratie of de motivatie ontberen om gedurende langere tijd onaangename inspanningen te doen, studeren, met een uitgesteld resultaat. De ‘carpe diem-leerlingen' noem ik hen. Zij worden veelal gestraft door het klassiek onderwijs door attesten die hen verplichten te bissen of lagere lasten te dragen. Doch ze worden niet geholpen.

Zij vinden in onze school de mogelijkheid om toch eigen doelen na te streven.

Elke ouder die een kind heeft waarvan hij denkt dat het niet meer past in dit klassiek onderwijs, is bij ons welkom, mits de intelligentie minstens normaal is. Het uitgangspunt is dat je doelen pas haalt als je er hard voor werkt. Maar dat doen onze leerlingen of het wordt hen

Zes tips voor een beter onderwijs Koen Ringoot heeft een aantal ideeën over hoe de uitval van leerlingen tegen te gaan. We lijsten ze hieronder voor u op.

• Geef het onderwijs terug aan de leraren. Zet in op stérke en vooral boeiende docenten. Implementeer mijn voorstel 20/20/20: zet de 20 procent minst goeie leraren aan de deur, geef de anderen 20 procent opslag en verhoog de klassennorm met 20 procent.

• Laat leerlingen snéller (begeleide) keuzes maken: uitstekend voor de motivatie.

• Verhoog daarna de eisen in die zelfgekozen doelen: met sterkere vleugels vlieg je zélf. Hoger zelfvertrouwen is altijd het gevolg.

• Iedereen vergelijkende centrale examens voor het behalen van een diploma.

We zijn het énige land in West-Europa waar scholen diploma’s uitreiken.

• Differentieer in de doelen, niet zozeer in de middelen.

• Geen brede eerste graad. CLB’s worden ingezet als deskundige hulp aan leerlingen en ouders, zijn steeds beschikbaar en hoeven zich niet bezig te houden met tal van nevenactiviteiten zoals bv. covidcontroles.

Houden jullie contacten met de school van herkomst in het kader van een eventuele terugkeer naar het klassieke onderwijs?

“We zijn zeer transparant naar de buitenwereld en uitstekend geïntegreerd in de plaatselijke gemeenschap. Als een leerling ons verlaat mét sterkere vleugels, hebben we meestal overleg met de volgende school.”

U refereert naar uw motto: “Vraag niet om een lichtere last, maar vraag om sterkere vleugels.” Dat lijkt niet echt op de nivellering die in het klassieke onderwijs al jaren aan de gang is.

“Inderdaad: al jaren… Een regelrechte schande voor het volgens OESO-cijfers duurste onderwijs van Europa. Wij gaan daar al 35 jaar regelrecht tegen in. Elk kind wordt nieuwsgierig geboren. En dan zijn de cijfers duidelijk: op 16 jaar zijn de Vlaamse, en ook Franstalige, jongeren het minst gemotiveerd van álle Europese regio’s. Wat is er gebeurd?

Versofting van de maatschappij zéker.

Hogere eisen stellen mag in ons versuikerd onderwijs niet. Terwijl wij ervaren dat jongeren die zichzelf doelen mogen stellen, dé motivator, die best verrassend hoog leggen.”

Jullie aanbod is niet voor iedereen weggelegd wegens de grote financiële inspanning van de ouders. Is dat niet jammer?

“Héél erg jammer en vooral onrechtvaardig. Ik vind het ongepast dat mensen die zelf kiezen voor de opleiding van hun kind door onkunde van het klassiek onderwijs daarvoor moeten gestraft worden.Vrijheid van onderwijs is een grondrecht. Een kind dat naar een privéschool gaat, vormt een besparing voor de overheid. Zéker als het daardoor weer gemotiveerd wordt, terug zelfvertrouwen krijgt en zijn toekomst in handen neemt.

Waarom zou men de uitgespaarde subsi-

KOEN RINGOOT

DIRECTEUR PRIVÉSCHOOL LEERWIJZER • Geboortejaar 1957 • Opleiding: lic. schoolpsychologie aan KUL • Functie: eigenaar en directeur Leerwijzer, Noordzeedreef 3, Oostduinkerke • Meer informatie: info@leerwijzer.be of www.leerwijzer.be

dies niet rechtstreeks, desnoods deels, aan de ouders uitbetalen of fiscaal interessant maken? Daarmee kunnen de ouders dan het onderwijs betalen dat hen het best lijkt of het best met de noden van hun kind overeenkomt.”

Hoeveel leerlingen kunnen jullie aan en bieden jullie ook extra activiteiten aan als schoolreizen, musea enzovoort?

“Onze leerlingen bezoeken musea, we ontvangen theater- of bedrijfsleiders, we vieren Halloween en richten quizzen in, en sport krijgt alle aandacht, want ‘mens sana in corpore sano’ is deel van die sterkere vleugels om de toekomst aan te kunnen. Maar… het leren hard werken komt wel op de eerste plaats. We tellen 100 leerlingen, vooral in het secundair onderwijs en quasi allen op internaat.”

Zijn er nog andere privéscholen in Vlaanderen en zo ja, hebben jullie daar contact mee?

“Er zijn heel wat privé-initiatieven in Vlaanderen, maar de meeste zijn bijlesinstituten, gericht op één doelgroep (hoogbegaafdheid, Joodse scholen,…).

Het meest aanleunend bij Leerwijzer en even gereputeerd is Eureka in Leuven. Maar zij gaan maar tot de eerste graad en hebben geen internaat. En dat laatste is erg belangrijk om leer- en andere noodzakelijke vaardigheden bij te brengen. Een internaat geeft een totaal ‘leerbad’ en beperkt zich niet tot enkele uren les.”

KVDP

Dossier

11 NOVEMBER 2021

HET VERLOREN ARMENIË IN OOST-TURKIJE

13

In Vlaanderen vergeten we al eens dat naast de Westhoek ook het Midden-Oosten een strijdtoneel was van De Grote Oorlog. Naast de wreedheden van de oorlog vond er tijdens het conflict ook een van de eerste massamoorden van de 20ste eeuw plaats: de Armeense Genocide. Een eeuw later bezoeken we de ruïnes van deze verloren Armeense cultuur in Oost-Turkije.

"Dat de Armeniërs een van hun belangrijkste cultuursymbolen enkel vanaf hun zijde van de grens kunnen bezichtigen, belichaamt de Armeense tragiek" oven de bagageband op de kleine luchthaven van Van hangt er een grote affiche van de “Kerk van het Heilige Kruis”. De kerk is een van de weinige gekende plaatsen die nog steeds herinnert aan de verdwenen eeuwenoude Armeense aanwezigheid in Anatolië. De Armeense Genocide is nog steeds een groot taboe in Turkije en bijgevolg mag het verbazen om net daar een affiche aan te treffen die de kerk als een toeristische bezienswaardigheid aanprijst. De lokale Koerdische bevolking heeft echter andere prioriteiten dan de herinnering aan een conflict van meer dan een eeuw geleden. Er is in de regio immers nog steeds geen vrede tussen de Koerdische guerrillabeweging PKK en het Turkse leger. Ondanks dit militair conflict probeert men toch met plaatsen zoals Akdamar - het eiland in het meer Van waarop de kerk staat - toerisme in de regio aan te prijzen.

De dag erop door de boxen over het meer Van. Op de kleine ferryboot die naar Akdamar vaart, klinkt Oosterse muziek en dansen beurtelings Turkse vrouwen. De groep Turkse vrouwen is afkomstig uit Duitsland. Ze hebben ervoor gekozen om in ‘coronatijden’ door het vaderland van hun grootouders te reizen. Op vragen over de verdwenen Armeniërs antwoorden ze liever niet.

Ze zijn er zich nochtans wel degelijk van bewust dat het een Armeense kerk is waar ze naartoe varen. Ze bezoeken Akdamar omdat het bij hun reis hoort.

Bij aankomst is het eerste dat opvalt de enorme Turkse vlag die in de heuvel tegenover het eiland is geschilderd. De Koerdische schipper lacht: “Geen idee waarom die daar is afgebeeld, maar het is blijkbaar iets typisch Turks om overal hun vlag in het groot te tonen.”

Het lijkt erop dat de vlag de duidelijke boodschap aan de Koerden en de Armeniërs moet brengen dat deze regio van de Turkse staat is.

De kerk is in goede staat, wat gezien de bedreigingen in de 20ste eeuw een klein wonder is. Oorspronkelijk was de Turkse overheid in de jaren 1950 immers van plan de meer dan duizend jaar oude kerk af te breken. De kerk werd behouden en later zelfs, ondanks grote tegenstand, gerestaureerd. Onder andere de kogelgaten van weleer zijn ondertussen gelukkig verdwenen.

Binnenin de kerk zijn de eeuwenoude vervaagde iconen van heiligen een

pracht waaraan iedereen zich vergaapt.

Alleen zijn het niet langer biddende Armeense gelovigen die de kerk bezoeken, maar nieuwsgierige toeristen.

Geen kwade wil, enkel onwetendheid De stad Van heeft een mythische status bij de Armeniërs. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was de verdediging van de stad een poging van de Armeense bevolking om zich te verzetten tegen de zuiveringen van Armeniërs en andere christelijke minderheden in het Ottomaanse Rijk. Uiteindelijk moesten de Armeniërs - door de aftocht van het Russische leger na de Oktoberrevolutie - zich terugtrekken voor een Ottomaanse overmacht. Het Armeense Thermopylae van weleer is het hedendaagse Van wel duidelijk vergeten.

“Enkel de tot een moskee omgevormde kathedraal van Kars herinnert aan de vroegere christelijke aanwezigheid” Iets verderop is er het Armeense klooster Vargavank. In 1915 werd het klooster door Ottomaanse troepen in brand gestoken, maar toch bestaan er nog steeds ruïnes van dit eeuwenoude religieuze gebouw. Het klooster is moeilijk bereikbaar omdat de Turkse politie met barricades veel wegen heeft afgesloten. Deze grensregio tussen Iran en Turkije vormt een brandpunt van drugssmokkel. Het is een van de routes die wordt gebruikt om Afghaanse opium naar Europa te smokkelen. De wegblokkades blijken echter makkelijk te omzeilen. Het zegt iets over de effectiviteit van de maatregelen van de Turkse politie tegen de opiumtrafiek…

De staat van de ruïne is ontnuchterend.

Koerdische dorpelingen hebben hun huizen middenin het klooster gebouwd.

Waslijnen hangen tussen de muren en er lopen boerderijdieren rond. Veel van het klooster lijkt afgebroken om opnieuw gebruikt te worden in de plaatselijke gebouwen.

Gids Adam begrijpt de verontwaardiging: “Je kan niet kwaad zijn op deze mensen. Zij weten niet wat de historische waarde van deze ruïnes is. Zij trachten gewoon een leven op te bouwen met het weinige dat ze vinden. De Turkse overheid zou hen moeten bijbrengen wat deze plaats betekent en ze tegelijkertijd beschermen. Maar ze laat na dit te doen…”

Kars

De iconen van Akdamar Een houten toegangspoort van een beter bewaard deel van het klooster is met een dikke metalen ketting afgesloten.

De Koerdische vrouw die haar huis er vlak naast heeft staan opent ze met een grote ijzeren sleutel. Trots wijst ze naar de vervaagde iconen en de chatsjkars (Armeense stenen kruisen). Adam, de gids, brandt op een richel bij een van de chatsjkars een kaars als teken van vergeving en respect. Bij de Armeense genocide waren veel Koerden betrokken, maar in tegenstelling tot de Turkse overheid wil hij wel met het tragische verleden in het reine komen.

De tragische symboliek van Ani De multiculturele stad Kars in het regenachtige Transkaukasië is de eindbestemming. Het ligt op enkele kilometers van het Turks-Armeens-Georgisch drielandenpunt. Turken, Koerden, Kaukasische Lazen, Azeri’s enzovoort vinden er hun thuis. Vroeger herbergde de stad een grote groep Armeniërs, maar die zijn omwille van de genocide tijdens de Eerste Wereldoorlog verdwenen. Enkel de tot een moskee omgevormde kathedraal van Kars herinnert aan hun vroegere aanwezigheid.

In 1878 werd Kars na de afloop van een zoveelste nieuwe Russisch-Turkse oorlog aan het Russische Rijk toegevoegd.

Vandaag toont een enorm portret van Atatürk boven het fort aan dat Kars wederom een onderdeel van Turkije is geworden. De stad wacht de heropening van de grens met Armenië ongeduldig af. Na afloop van de eerste oorlog in Nagorno-Karabach sloot Turkije de grens met Armenië uit solidariteit met Azerbeidzjan. Hiermee sneed het ook in het vlees van de Turkse inwoners, die hun inkomsten uit de grenshandel zagen verdwijnen. Lokale handelaars hopen dan ook dat er na de afloop van de tweede

oorlog in Nagorno-Karabach eerder dit jaar spoedig opnieuw handel met Armenië kan gedreven worden.

Nabij Kars bevindt zich Ani, de verlaten Armeense ruïnestad die vandaag op Turks grondgebied ligt. Op haar hoogtepunt in de Middeleeuwen was ‘de stad van duizend kerken’ een van de belangrijkste steden in de regio.

Een aardbeving en de doortocht van de Turks-Mongoolse krijgsheer Timoer Lenk in de 14de eeuw vormden uiteindelijk de doodssteek voor de stad.

Na de nederlaag van de Ottomanen in de Eerste Wereldoorlog werd Ani een twistpunt tussen Turken en Armeniërs.

Die laatsten moesten de stad opgeven, al bleef de Sovjet-Unie later de stad en de bredere regio wel opeisen. Cilil, een lokale Turkse gids, heeft duidelijk een eigen mening over de betrekkingen tussen beide landen.

Cilil: “De vraag is niet of, maar wanneer de grens wordt geopend. Dat zou uiteraard een goede zaak zijn voor zowel Armeniërs als Turken. Het grote probleem is het Armeense nationalisme dat Turken als vijanden afschildert. Het is een slechte zaak voor de inwoners van Armenië, die zich zo van hun grootste buurland afzonderen en op die manier in de armoede worden gestort. Enkel corrupte politici en Rusland hebben baat bij deze slechte verhouding. Het is ook Rusland dat er voor heeft gezorgd dat Turken en Armeniërs na honderden jaren vreedzaam te hebben samengeleefd tegenover elkaar kwamen te staan. Nu zitten we in een situatie waarbij zij enkel over compensaties voor ‘1915’ willen praten. Hopelijk beseffen ze dat geen enkele Turk hen geld of land wil geven. We moeten kijken naar de toekomst en de vorige eeuw achter ons laten. Ik wil met plezier Armeniërs rondleiden in Ani en hoop oprecht dat er in de toekomst meer zullen komen.”

Ani geeft een triestig uitzicht. De verbrokkelende stad is aan het vergaan door toedoen van de weerselementen.

Aan de andere kant van de kloof die de stad omringt, en tegelijkertijd de Turks-Armeense grens vormt, wappert een grote Armeense vlag. Het is een Armeense legerpost die uitkijkt over Ani. Het belichaamt de tragiek van de Armeniërs die een van hun belangrijkste cultuursymbolen enkel vanaf hun zijde van de grens kunnen bezichtigen. Een stuk vaderland dat ze zijn verloren. Net zoals ze vorig jaar in Nagorno-Karabach opnieuw land verloren na de korte, maar hevige oorlog tegen Azerbeidzjan.

JENS DE RYCKE

14 Cultuur FILM

Blood Diamond In het emotionele drama “Blood Diamond” (2006) van regisseur Edward Zwick (“The Last Samurai”, “Defiance”) komen ongebruikelijke thema’s aan bod, die zich uitstekend lenen voor de nodige maatschappijkritiek. Hoewel niet al deze ambities waargemaakt worden, is Blood Diamond een memorabel schouwspel met aangrijpende acteerprestaties.

In 1999 kruisen diamantsmokkelaar Danny Archer (Leonardo DiCaprio) en visser Solomon Vandy (Djimoun Hounsou) elkaars pad in Sierra Leone. Vandy wordt na een gewelddadige aanval op zijn dorp door guerrillastrijders gevangengenomen en gescheiden van zijn gezin. De rebellen verplichten hem en andere dwangarbeiders om diamanten te zoeken om hun strijd te financieren. Kort na de vondst van een buitengewoon grote edelsteen wordt Vandy bevrijd door regeringstroepen en ziet hij zich genoodzaakt de diamant te verbergen. Wanneer Archer hem echter opmerkt, hoopt de smokkelaar dat zij de handen in elkaar kunnen slaan om zowel de steen als Vandy’s gezin terug te vinden.

Sterke setting, matige actiefilm De film kent een sterk opzet, waarbij het brede publiek geconfronteerd wordt met het bestaan van bloeddiamanten, kindsoldaten en de hebzuchtige organisaties die belang hebben bij de voortdurende conflicten die deze markten draaiende houden. Daarna ontpopt Blood Diamond zich echter grotendeels tot een gemiddelde actiefilm. Deze situatie wordt gelukkig doorweven door de zoektocht van de nederige Vandy, die erkent dat de financiële belangen van grote spelers zich voorbij zijn leefwereld bevinden. Hij onderschat echter nooit de waarde van de informatie die alleen hij bezit, namelijk de locatie van de diamant. Vandy contrasteert uitstekend met de geharde Archer, die ondanks zijn egocentrische daden erg bekwaam is. De evolutie van DiCaprio’s personage is niettemin erg voorspelbaar en cliché.

Kapitein Poison Alhoewel DiCaprio en Jennifer Connelly, die een Amerikaanse idealistische journaliste speelt, erg overtuigend zijn, levert Djimoun Hounsou, die de rol van Solomon Vandy vertolkt, veruit de meest indrukwekkende acteerprestatie af. De sterke emoties die hij ervaart lijken buitengewoon echt voor de kijker. David Harewood speelt de genadeloze kapitein Poison, maar het personage wordt, zijn acteertalent ten spijt, gereduceerd tot een grotendeels inwisselbare schurk.

Ondanks de beloftevolle combinatie van het menselijke aspect van een vader die hopeloos op zoek is naar zijn gezin en de economische motieven van machtige figuren, gaat veel van dit potentieel verloren in het tweede gedeelte van de film. De maatschappelijke situatie raakt nooit volledig op de achtergrond, hoewel de interessante dynamiek tussen Archer en Vandy op de voorgrond treedt. Blood Diamond is een kwaliteitsvolle en confronterende prent, waar het grote plaatje deels verloren gaat.

SIMON SEGERS

11 NOVEMBER 2021

KUNST

Design in dialoog

De designmusea in Gent en Brussel laten elk op een eigen manier hun collecties in dialoog gaan met stukken uit andere verzamelingen. Ze volgen daarmee de trend van de jongste generatie tentoonstellingen.

Het Design Museum Gent sluit in de lente van volgend jaar de deuren om uit te breiden met een nieuwe vleugel die extra ruimte zal bieden voor tijdelijke tentoonstellingen. Nog één keer presenteert het museum zijn collectie en doet dat met de verfrissende blik van het Gentse gerenommeerde ontwerpersduo Muller Van Severen.

Fien Muller en Hannes Van Severen werken al tien jaar samen aan een schitterend oeuvre van meubels en objecten, op de grens tussen design en sculptuur. Na hun eerste tentoonstelling in Antwerpen in 2011 volgde een jaar later de doorbraak op de Biënnale van Kortrijk met hun objecten die meerdere functies combineren, bijvoorbeeld een boekenrek en een zetel die samen één geheel vormen.

Opvallend is eveneens de eenvoudige structuur van de zitmeubels. Het gaat om lederen lappen die opgehangen zijn tussen twee stalen frames. Al snel werd de vernieuwende aanpak van Muller Van Severen internationaal opgepikt en er kwamen expo’s en projecten in Berlijn, Milaan en Parijs. Vandaag behoren ze tot de meest beeldbepalende ontwerpers.

Léon Stynen, over Gaston Eysselinck en Huib Hoste tot Maarten Van Severen. Mooi is dat er stukken bij zijn die al een tijdje niet meer in het museum te zien waren.

In de historische salons van het museum is het tweede deel van de expo opgesteld. Hier toont het designduo zijn parcours aan de hand van tien personen die het voorbije decennium mee hun pad hebben bepaald. Elk salon illustreert een belangrijk moment en een schakel in het oeuvre van Muller Van Severen en toont hoe toevallige ontmoetingen kunnen leiden tot nieuwe creaties.

Verliefde verzamelingen Het Design Museum in Brussel presenteert een heel andere dialoog. Het heeft zijn zinnen gezet op de collecties van het Museum van Elsene, dat gesloten is en in 2024 groter en grondig gerenoveerd zal heropenen.

De tentoonstelling “Crush” brengt stukken uit beide musea samen in een reeks spontane associaties. Het zijn onverwachte combinaties tussen industriële creaties van ontwerpers uit

de Plastic Design Collection en schilderijen, beeldhouwwerken, foto’s en tekeningen uit de diverse verzamelingen van het Museum van Elsene.

Er is bijvoorbeeld de ‘crush’ tussen de echtgenoten della Faille, in 1573 geportretteerd door Bernard de Rijckere, en de elegante rondingen van de Albatros-fauteuil (1970) van Danielle Quarante. Een andere set toont drie intimistische werken uit de collectie van Elsene: de houtskooltekening “Vrouw op de rand van het bed” (1916) en de gouache “Vrouw en zeeman” (1925), beide van Gustave De Smet, en de aquarel “Avondmelancholie” (1915) van Rik Wouters. Hun gedempte en stille slaapkamers roepen zowel eenzaamheid als sereniteit op. Heel passend daarbij is het bed dat Anna Castelli Ferrierri in 1972 ontwierp.

Deze expo volgt de trend van een nieuwe generatie tentoonstellingen die op een ontspannen manier de barrières tussen disciplines afbreken.

MMMV

Expo “10 jaar Muller Van Severen”, nog t.e.m. 3 maart 2022, Design Museum Gent, www.designmuseumgent.be; expo “Crush”, nog t.e.m. 6 maart 2022, Design Museum Brussels, www.designmuseum.brussels

Bloemlezing Het Design Museum Gent heeft Muller Van Severen nu uitgenodigd voor een eerste grote tentoonstelling in hun thuisstad. Hun designdecennium vieren ze in twee delen. Het eerste deel is te zien op het gelijkvloers met een grote installatie waarin Muller Van Severen een honderdtal zelfgekozen stukken uit de museumcollectie tonen, samen met een aantal ontwerpen van eigen hand. Muller Van Severen zeggen dat ze bij de keuze uit de museumverzameling hebben gezocht naar stukken waar ze een ‘zielsverwantschap’ in voelen. Ze herkennen een zelfde visie en manier van werken in de geselecteerde objecten, die lezen als een bloemlezing van de designgeschiedenis, van Henry Van de Velde en

BOEK

Een economische kijk op de coronacrisis “Terwijl onze eerste reactie op ‘2020’ er een van ongeloof was, zou het devies voor de toekomst moeten luiden: ‘Dit is nog maar het begin.’”

Zo sluit de Britse historicus Adam Tooze zijn jongste boek “Shutdown” af. Daarmee wijst hij op de vele crises die het voorbije decennium op ons af zijn geraasd en in de toekomst ons bestaan nog zullen doorkruisen: monetaire problemen, de impact van immigratie, de snel opeenvolgende financiële crisissen, de globalisering.

Tooze ziet het als zijn roeping om grootse verhalen te schrijven die historisch correct zijn, maar ook rekening te houden met macht en kennis die doorheen de tijd evolueren. In zijn vorige vuistdikke werken “De economie van de vernietiging” en “Gecrasht” fileerde hij respectievelijk de economische politiek van het nationaalsocialisme en de financiële crisis van 2008.

Daarbij toont hij aan dat de economie de politiek inspireert en vaak zelfs dirigeert.

Zo speelden centrale bankiers en ministers van begroting de voorbije twee jaar minstens een even belangrijke rol om het maatschappelijke schip de coronaklip te doen ronden.

De enorme medische vooruitgang deed sinds de jaren ’70 de hoop leven dat infectieziektes ooit zouden worden uitgeroeid. Maar begin 2020 bleek de infrastructuur wankel: gaande van ziekenhuizen met goedkoop materiaal en beperkte voorraden tot de banken die opnieuw om overheidsgaranties bedelden.

Slome EU Waarom zweeg Peking zolang, terwijl het wist van de problemen in Wuhan? Adam Tooze wijst op het lopende handelsconflict tussen de Ver-

enigde Staten en China sinds 2019. China was bevreesd dat het openbaren van een woekerend virus zou leiden tot een soort Tsjernobyl 2.0.

De reactie zou zo krachtig geweest zijn dat het ganse communistische regime zou kapseizen. Feit blijft dat de laattijdige communicatie intussen de ganse wereld opzadelde met een enorme pandemie.

De schrijver overschouwt de ingrijpende maatregelen die de regeringen wereldwijd afkondigden. Daarbij valt het hem op dat de Aziatische regeringen snel en drastisch reageerden, terwijl de EU sloom handelde en verkeerde prioriteiten legde. Zo ontbrak een gecoördineerde aanpak, maar de nationale staten hadden wel het democratische draagvlak om dergelijke harde beslissingen te nemen.

China als winnaar De gevolgen van dit improvisatiebeleid laten zich van hoog tot laag in het economische leven voelen. Plots blijken de landen uit de eurozone akkoord om gemeenschappelijk schuldpapier uit te geven. En de Amerikaanse centrale bank is opnieuw druk bezig met geld te drukken om de rente laag te

houden en zo de economie nog maar eens aan het monetaire beademingstoestel te leggen. Huishoudens genieten van tegemoetkomingen voor technische werkloosheid en/of cheques om de economie draaiende te houden.

Geopolitiek lijkt uitgerekend China als winnaar uit deze episode te stappen. Trump diende in november vorig jaar het Witte Huis te verlaten en diens opvolger blijkt op buitenlands vlak een tijger zonder tanden. Bovendien heeft het Aziatische land via financiële steun heel wat ontwikkelingslanden aan zich gebonden.

Europa lijkt met een berg extra schulden en zonder buitenlandse visie verder irrelevant geworden op het wereldtoneel.

Ooit poneerde de meteoroloog Edward Lorenz dat de vleugels van een Brazilaanse vlinder een tornado in Texas kunnen veroorzaken. De globalisering zorgt ervoor dat een virus in Wuhan het dagelijkse leven van Nieuw-Zeeland tot IJsland kan verlammen. Hoe gelaagd en geconnecteerd die gevolgen zijn, ook op financieeleconomisch vlak, kan u in dit boek lezen. Neem er wel de onhebbelijke neiging bij van de auteur om zijn gefundeerde analyses te larderen met persoonlijke aversies.

PIETER VANDERMOERE

Adam Tooze, “Shutdown - Corona en de wereldwijde crisis van 2020”, Spectrum, 2021, 440 bladzijden, 29,99 euro, ISBN 9789000375394

Brieven

11 NOVEMBER 2021

GESCHIEDENIS

© BELGA

Was Congo een modelkolonie? (1)

De "Force Publique" in Melsbroek

“Model” en “kolonie” zijn twee woorden die nooit bij elkaar passen als de roofzuchtige elite van één volk een ander volk (of volkeren) onder de duim houdt en uitbuit.

Van de Vivaldi-regering kan je niet anders verwachten dan “een bijzondere commissie voor het koloniaal verleden” die voor een deel uit zwendelaars bestaat, uiteraard onder het voorzitterschap van een Groene collaborateur.

Echte kenners van het koloniaal verleden als Velutte, Vanthemsche of Kurgan zijn geen lid, maar vertegenwoordigers van de Congolese “diaspora” wel.

Oplichterleugens Die diaspora bestaat deels uit corrupte dieven (of hun afstammelingen) die ruzie maakten over de verdeling van de buit met Mobutu en Kabila 1 en 2, waarna ze vrijwillig naar het land van melk en honing vertrokken. Zelfs De Volkskrant betoogde vorige week dat “de psychische gevolgen” voor volgende generaties die nooit slavernij of kolonisering meemaakten kletskoek zijn, alleen bestemd om de belastingbetaler op te lichten. Wetsi Mpoma, die deze poging tot zwendel in het commissierapport zette, is gewoon een figuurlijke collega van El Kaouakibi.

Ik heb de 681 blz. van het rapport niet gelezen, want die zijn overbodig. Je vult makkelijk een grote bibliotheek met al wat er over de kolonisatie geschreven is. Toch blijft men de leugen herhalen dat er nog veel onduidelijk is, want belanghebbenden (ook historici) ruiken geld en ze liegen schaamteloos dat in dit land geen aandacht was in het verleden voor de kolonisatie. In nummer 4-2020 van het historisch tijdschrift Brood en Rozen maakt emeritus-VUBhoogleraar Vanthemsche zich nog maar eens boos over dat liegen. Hij is ook zo vriendelijk mijn werk (9 televisie- en 18 radioprogramma’s plus handboek) over onze koloniale geschiedenis te noemen. In januari 1986 keken een miljoen Vlamingen naar “Leopolds Congo”, het eerste programma in de reeks “Als een wereld zo groot waar uw vlag staat geplant”.

Het koloniaal basisprincipe Een “modelkolonie” was Congo niet. Toen Leopold met zijn koloniaal avontuur begon, vermoedde niemand - ook de koning niet - dat Congo rijk was aan bodemschatten en natuurlijke bronnen. Maar eens de koning het wist, was het hek van de dam en daar bleef het de hele koloniale periode bij.

Congo betaalde dus zijn eigen kolonisering via belastingen, invoer- en uitvoerrechten en prestaties. Pas in 1958 zag het er naar

uit dat België moest instaan voor de broodnoodzakelijke investeringen en modernisatie. Dat was een van de redenen voor de vlugge onafhankelijkheid in 1960: de lasten voor de jonge staat en de financiële lusten voor “Bruxelles”.

De “modelkolonie” steunde op een eenvoudig principe waar bijna 52 jaar niet aan te tornen viel. In iedere overheidsdienst, bij het leger, bij de missies en in ieder bedrijf stond de hoogste Congolees altijd één trapje lager dan de laagste Europeaan. Een Congolees kon klerk, maar geen opsteller worden, eerste sergeant-majoor (36.000 frank per jaar met maximale anciënniteit) worden, maar geen adjudant (125.000 frank per jaar bij het begin van de loopbaan). Toen die politiek in 1959 niet langer houdbaar was, kregen de Europeanen een extra expatriëringsvergoeding, zodat ze toch meer verdienden. Zelfs de Katholieke Kerk, die al in 1956 een zwarte bisschop aanstelde, deed mee.

De populaire journalist Louis De Lentdecker schreef dat jaar een boek over zijn reis naar de kolonie, waar men hem uitnodigde op een receptie met zwarte priesters. Met zijn christelijke Vlaamse reflex begroette Louis eerst de priesters en dan de rest van het gezelschap. Alle Europeanen keken hem geschandaliseerd aan omdat hij niet begrepen had dat een zwarte priester in de eerste plaats zwart was en dus ondergeschikt aan iedere blanke. In Congo bestond - in tegenstelling met Britse, Franse en Nederlandse kolonies - geen “indirect rule”.

De overheid deed geen beroep op de inheemse elite en weigerde er ook een te creëren, iets wat de vele Congolese collaborateurs die Leopold hielpen bij zijn verovering tot hun verrassing en schade pas later ontdekten. Een chef bleef maar chef zolang hij nauwgezet de instructies volgde van Brussel en Leopoldstad, anders werd hij gewoon afgezet en vervangen.

De Weermacht Het belangrijkste koloniaal instrument (de kwalijkste erfenis tot vandaag) was de “Weermacht”, al gebruikte iedereen de Franse term “Forçe Publique” voor het leger. Tussen het leger dat Congo voor Leopold veroverde en het leger van 1960 waren de gelijkenissen groot. Leopold verplichtte ieder dorp een aantal mannen te leveren. De chefs profiteerden ervan ruziemakers, messentrekkers, dieven of amoureuze rivalen uit te leveren. De gewoonte bleef

bestaan. Mobutu werd soldaat nadat hij op school buitengetrapt was. Soldaten solidariseerden aanvankelijk met stamgenoten.

Gevolg: maximum 25 procent van een legereenheid mocht uit soldaten van hetzelfde volk bestaan en ze werden nooit gelegerd in de eigen omgeving, zodat ze vervreemdden van de eigen familie.

Het leger kreeg een eigen taal: het Lingala, dat een eenvoudige handelstaal is. Het leger bouwde kazernes en huizen voor de soldaten en betaalde de bruidsschat, want getrouwde soldaten waren betrouwbaarder. Iedere soldaat leerde ook een beroep (timmerman, mecanicien, boekhouder).

De discipline was ijzingwekkend.

Pas in 1955 schafte het leger de zweep af die elders in Congo al tientallen jaren niet meer gebruikt werd.

De belangrijkste taak van het leger was de orde handhaven. Het leger brak stakingen, pakte gedeserteerde arbeiders op en hielp de ambtenaar een dorp te dwingen belastingen te betalen. De altijd aanwezige lijdzaamheid en stille sabotage van de Congolezen werd vanaf 1957 altijd groter, vooral op het uitgeputte en verarmde platteland dat bij de armste delen van Afrika hoorde.

Na de zware rellen met honderden doden op 4 januari 1959 was het koloniale avontuur voorbij.

Overal noteerden de ambtenaren “burgerlijke ongehoorzaamheid”, dat wil zeggen wilde stakingen, betogingen, moorddadige etnische conflicten, brandstichtingen, vluchtelingenstromen. Het leger moest dag en nacht met de harde hand tussen beide komen en in de helft van Congo bestond de uitzonderingstoestand. Het leger arresteerde Congolese politici als Lumumba en Kasavubu.

Dan kwam de onafhankelijkheid en dezelfde vermoeide soldaten moesten plots respect tonen voor in hun ogen zwarte parvenu’s in chique wagens die ze zes maanden eerder nog in een cel stopten. Voor de soldaten viel geen appel uit de boom. “Na de onafhankelijkheid = voor de onafhankelijkheid” schreef hun opperbevelhebber Jansens op een bord. Eerst aarzelend, maar altijd heviger kwam het slechtste in de soldaten boven. De plaatselijke muiterijen tegen eerste minister Lumumba waren na vijf dagen bijna voorbij, tot een slecht geïnformeerde regering in Brussel Matadi liet bombarderen. De Congolese telegrafisten seinden elkaar in heel het land dat de Belgen Congo kwamen heroveren, zodat de muiterij algemeen werd.

JAN NECKERS Vervolg volgende week

15

LEZERSBRIEVEN CONGO Pallieterke, Ik ben het volledig eens met het artikel van Paul Bäumer over Congo (Pallieterke 4 november). Het is een Congolese traditie geworden om de haverklap GELD te eisen. GELD, GELD en nog eens GELD, terwijl ze dat al lang geleden ten overvloede gekregen hebben. Tussen 1960 en 1989 hebben onze regeringen hen 254 miljard BEF aan ontwikkelingshulp betaald. En daarna ging de geldstroom onverminderd verder.

De schuld van de Congolese ellende ligt bij de eindeloze opstanden van het Congolese leger, van opgehitste agitators, wanbeheer en zakkenvullerij die het land na 1960 teisterden.

En dat waren geen Belgische kolonialen. Ik wil niet voor zulke onverlaten betalen. (Als ik dat al kan, want die beslissing wordt genomen door mensen die nooit in Congo geweest zijn en die ik niet gekozen heb.)

Roger Bryssinck - Berchem

WAANZIN Pallieterke, De mensen worden in de toekomst verplicht om een elektrische auto aan te schaffen. Dit begint stilaan op een dictatoriale staat te lijken: men moet doen wat de overheid beslist.

Maar hebben al die slimme koppen (men kan veronderstellen dat ze dat zijn) al eens nagedacht over de gevolgen? Wat gaan de olie-exporterende landen doen met hun aardolie? Ik weet dat er meer toepassingen zijn dan enkel benzine voor voertuigen, maar het verbruik zal drastisch verminderen. Indien er geen benzine/diesel meer getankt wordt, vallen ook de accijnzen op deze brandstoffen weg en heeft de overheid minder inkomsten! (Dat zal waarschijnlijk gerecupereerd worden door een taks op batterijen). En waar gaat men de elektriciteit halen om al deze wagens op te laden als de kerncentrales dicht moeten? Van de zonnepanelen? Van de vervuilende windmolens? Want volgens Groen zijn windmolens de oplossing. Alleen hebben die ook een beperkte levensduur, kunnen de wieken niet gerecycleerd worden en deze die in zee staan verliezen kleine partikels die door de vissen worden opgegeten en daarna op ons bord komen.

En over die batterijen van de elektrische auto's gesproken. Beseft men goed dat de grondstof voor deze batterijen bekomen wordt door ongezonde kinderarbeid in de mijnen in Afrika? Of is dit ineens geen probleem meer? De westerse wereld is het noorden kwijt en de gewone man is er de dupe van!

PVC - Sint-Niklaas

EEN KLIMAATBEDENKING Pallieterke, We kennen allemaal wel de mop van de man die naar de dokter ging met de vraag: “Dokter, ik wil graag 100 jaar worden. Wat moet ik daarvoor doen?” Toen de dokter de man had uitgelegd dat hij zowat alle plezierige dingen in het leven moest opgeven, vroeg hij: “En is het dan zeker dat ik 100 jaar zal worden, dokter?”

“Absoluut niet,” zei de dokter, “maar je zult in ieder geval wel de indruk hebben dat het zo lang duurt.”

Dat is zowat het gevoel dat ik krijg bij de hele klimaatheisa: Wel, brave burger, de oplossingen zijn gekend en simpel: elke woning moet rondom 20 cm geïsoleerd zijn en luchtdicht, moet zonnepanelen, een zonneboiler en een warmtepomp hebben en een ventilatiesysteem met warmterecuperatie. Verplaatsingen mogen alleen nog met elektrisch aangedreven voertuigen of met de fiets. Het beste is eigenlijk als iedereen gewoon thuis blijft.

Dieren houden en eten mag niet meer, die veroorzaken in hun eentje al bijna de hele opwarming. Verder zijn er nog een paar details, ik denk aan: gedaan met aardolie en aardgas, en de industrie die zich een beetje zal moeten aanpassen, maar dat is het zowat. Simpel toch, brave burger?

Leon Thuys - Kortrijk-Dutsel

HEIMWEE Pallieterke, Als tachtigjarige begin ik stilaan gek te worden van de huidige berichtgeving door de media n.a.v. de klimaattop in Glasgow. Om in Europa te kunnen overleven, moet men over volgende talenten beschikken: niet te oud zijn, gezond zijn, sterk zijn om in alle weersomstandigheden lang te kunnen fietsen naar het werk, heel slim zijn om alles via de computer te kunnen regelen, over veel geld beschikken of een groot inkomen hebben om milieuvriendelijk te kunnen wonen, zich leren veganistisch te voeden, kunnen zeilen om te vermijden verre reizen met het vliegtuig te doen. Ik heb hevige heimwee naar de jaren zeventig.

Roland Vanermen - H aasrode

DAADKRACHT Pallieterke, Wat de Vlaamse regering heeft beslist inzake milieu en de diverse regeringen niet hebben beslist inzake corona is om misselijk en moedeloos van de worden. Vlaanderen is een voorschoot groot en wil een rol van betekenis spelen in het milieudebat. Wat met de regio's Brussel en Wallonië dan? Dat getuigt de zoveelste maal van een land met ten minste drie snelheden. Vlaanderen wil de primus zijn. Het plan zal de Vlaming enorm veel geld en energie kosten. Wel dat soort Vlaanderen met zijn regelgeving stoort mij enorm en wil ik niet.

Inzake corona blijven de diverse regeringen dan weer de andere kant uitkijken. De besmettingen stijgen enorm en de sterfgevallen idem dito. De regeringen houden het bij wat richtlijnen naar de bevolking toe, maar dat is absoluut onvoldoende. Evenmin is duidelijk wie de besmette gevallen zijn (gevaccineerden of niet?) en in welke regio's ze voorkomen. Er is m.a.w. geen daadkrachtig beleid en de communicatie ter zake is ondermaats.

Eddy Verpoten - Mechelen

SCHRIK Pallieterke, Mocht Erasmus nu geleefd hebben, dan had hij geen probleem om inspiratie op te doen voor een “Lof der Zotheid 2.0”. We beleven een tijd waarin iedereen (lees: de Vivaldisten annex Vlaamse regering) collectief zotter dan zot geworden is.

Onze ’bestierders’ rollen over mekaar om toch maar als eerste hun kleur te transformeren naar groener dan groen. Eveneens collectief is hun schrik voor de kiezers, die vermoedelijk talrijk op de volgende afspraak zullen aanwezig zijn, als zij ondertussen hun ledematen niet breken over het kluwen van de honderden laadkabels die de voetpaden zullen sieren. Binnen enkele jaren moeten al onze auto’s op de schroothoop, tenzij we ze kunnen verlappen aan een of ander derde-, vierde- of vijfdewereldland, waar men zich geen bal aantrekt van ons masochisme. Dat er iets moet gebeuren aan deze verkwistende maatschappij staat buiten kijf, doch wees realistisch en doe niet mee aan de ‘overkill’ aan maatregelen. De wederopstanding van de legendarische Honoré Gepluimd is nakend.

K arel Ongena - Stekene

Een lezersbrief insturen?

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.

16 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

11 NOVEMBER 2021

Tweets van de week “Het is intussen glashelder dat Doel 4 en Tihange 3 door de verloren tijd best een levensduurverlenging krijgen. Die beslissing uitstellen kan de consument en de belastingbetaler veel geld kosten, want de eisen van de exploitant zullen steeds hoger worden.” Aan het woord is Egbert Lachaert, één jaar geleden.

Hij pende het neer in zijn e-book “Puur Blauw”, waarmee hij de Open Vld-leden probeerde te overtuigen om hem als voorzitter te kiezen. Wat ze ook massaal deden. Het was dezelfde periode dat Eggie stelde dat Open Vld alleen met Groen en Ecolo in de regering zou kunnen zitten als ze hun programma ritueel zouden verbranden. Je zou kunnen denken dat de stelling van 2020 nog harder zou kunnen kloppen vandaag. Er is immers nog een jaar verloren. Het tegendeel is echter waar.

Een jaar later is “Puur Blauw” ritueel verbrand en loopt Open Vld via haar voorzitter Lachaert braaf aan het ideologische handje van Tinne Van Der Straeten en minister Khattabi. Het is de prijs van de schijnmacht die rust - u kan niet geloven hoe hard die rust - bij premier De Croo.

Uitgerekend dezelfde week gaat zijn partijgenote Lydia Peeters in concurrentie met Lachaert voor de prijs van de meest groteske bocht. Mag ik u voorstellen aan de Lydia Peeters van 2020. Hier komt hij: “De Vlaamse pendelaar mag niet gediscrimineerd worden bij rekeningrijden in Brussel.” Samen met de Vlaamse regering verzette ze zich toen tegen de plannen van het Brussels gewest en de Brusselse afdeling van Open Vld om Vlaamse pendelaars te laten betalen om naar het werk te gaan in de hoofdstad.

En nu stel ik u graag voor aan diezelfde Lydia Peeters in 2021, nog steeds dezelfde minister van mobiliteit: “Er mag niet over gesproken worden, maar de slimme kilometerheffing komt er.” Even verderop in het interview vult ze aan met een andere stelling die de Open Vld van 2020 nog op de barricades kreeg: “We moeten stoppen met te denken dat iedereen zijn eigen wagen moet hebben. Een deelauto vervangt acht privéwagens.” Je zou er bijna voorstander van een pasjesmaatschappij door worden. Zo eentje waarbij je enige geestelijke gezondheid moet kunnen aantonen. Maar Open Vld is tegen een pasjesmaatschappij. Of wacht…

Egbert 2021 over Egbert 2020 Egbert viert die verjaardag met een tweet die alleen maar op de lachspieren kan werken: “We hebben echt wel een beter plan nodig dan 2 reactoren gedurende 10 jaar aanhouden, terwijl er 5 sluiten en de verdere toekomst ook wacht. That's no plan at all”, tweet Egbert 2021 over Egbert 2020.

Tegelijk wordt binnen Open Vld druk nagedacht over hoe het toch komt dat het geloof in de politiek blijft afnemen, ondanks hun niet aflatende inzet voor de gemeenschap.

Soms moet je niet zo heel ver zoeken.

1289

1

2

3

4

5

BRAVO MINISTER TINNE!

“Belgisch klimaatplan is het plezantste van Europa”

Je moet er je zin voor realiteit voor over hebben én de hoogste belastingen ter wereld, maar België is een land waar je je nooit echt kan vervelen. Neem nu de klimaatcrisis. Het blijft lachen, gieren, brullen. Moest het niet zo verdomd ernstig zijn natuurlijk. Onze huisexpert professor Vaneigens analyseerde ons klimaatbeleid en legt uit waarom België - indien het een comedy show was - echt wel wereldklasse zou zijn.

6

7

8

9 10 11 12

A B C D E F G H I J

Professor, u begint uw analyse van de Belgische aanpak van de klimaatcrisis met een nogal ongebruikelijke wetenschappelijke these: “Kent u die van die lekkere brunette die de federale regering binnenkomt…”

Vaneigens: “Ja, ik weet dat sommige van mijn collega’s hierbij de wenkbrauwen zouden fronsen, maar zo is het begonnen. Met Freya Van den Bossche die besliste dat België evenveel alternatieve energie kon opwekken als Schotland.

Daarbij vergat ze dat Schotland 10.000 kilometer kustlijn heeft en België zo’n 60 kilometer.

Dat vond Freya geen bezwaar. Dat vond ze zeer realistisch. Hilarisch toch? En de hele Belgische regering is daar mee in gestapt. Met Open Vld-premier Verhofstadt op kop. Die mensen meenden later ook dat mensen vleugels hadden, dus zo vreemd is dat natuurlijk niet. En toen kwam de oplossing ook van de Open Vld: betaal mensen die al geld genoeg hebben zo’n vier keer hun zonnepanelen terug. En pak die terugbetalingen af wanneer mensen met minder geld beginnen te investeren, maar laat ze wel nog gezellig meebetalen voor die mensen met geld. Dat kan je niet zelf verzinnen. Dat is comedy van een uitzonderlijk hoog niveau. Pas op, Anuna moest dan nog komen hé. In hernieuwbare energie zijn we niet zo heel erg goed. Maar in hernieuwbare onzin zijn we echt niet te kloppen.”

Dat ziet u onder meer in het samenwerkingsfederalisme in dit land?

K L HORIZONTAAL

VERTICAAL

A. Aanstellingen B. Niet koud en niet warm Fysiotherapie - Tegenover C. Chinese lengtemaat - En andere Tegen de waarde van - Algemeen secundair onderwijs, D. Afrikaans land - Internationaal Monetair Fonds E. Opstandigheid - Latijns ding F. Afstandsmaat - Egyptische koningin G. Insecticide - Darmstadtium Algemene filmterm H. Vuile - Dalton I. Deelstaat van India - Afrikaanse staat J. Internetlandcode voor Swaziland Boomvrucht K. Broos - Bestuurt door middel van teugels - Onzes inziens L. Ontroerde

1. Opperste 2. Oost-Vlaams dorp - Iemand met meer spieren dan hersenen 3. Momenteel - Ytterbium - Gauw Nederlandse omroep 4. Overdreven vererende - Afval van stro 5. Sporttak 6. Pers. vnw. - Telwoord - Onderneming met niet meer dan 250 werknemers 7. Beeldplaatje - Alle personen 8. Aziaten - Aarden kruik 9. Neon - Schrijver van “La Divina Commedia” 10. Marmersoort 11. Kunstwerk - Europese tolunie Overleden 12. Hachelijke toestand

Vaneigens: “Hahaha. Het woord alleen al doet me lachen. Laat ons de zaken eens rustig bekijken. Om te beginnen: het zand aan onze kust is Vlaams grondgebied, maar zodra u in het water komt, zit u in federaal België. En dus bouwt het federale niveau de zee vol windmolens - op Vlaams zand weliswaar - en vraagt zich boos of

Oplossing 1288 2

3

4

5

6

7

8

9 10 11 12

A

P O

I

N T

I

L

L

I

B

E

R G E

S

A

I

C

T

I

L

A B A M A

D

R

E O R G A N

E

O N

1288

1

F

L

T

G

E

E

L

A

S

A M A V

S M E I

I

S

E

E

I

O

T

L E

R O

E N G E

R G E V O E

L

O M

H

U R

E N

I

E D E

I

M E

U

S

S

R

J

G N O S

T

I

E

K

A

O E

I

R U N

S

L

S O N

A

K U

I

E

E J

R

N E K

B S

E T

E

E N T

waarom Vlaanderen niks doet. Terwijl Vlaanderen één van de meest dichtbevolkte en industriële regio’s is ter wereld en je eigenlijk geen plaats hebt voor die molens… behalve op zee.

Het is alsof je een chocolatier vraagt waar de pralines blijven nadat je al zijn chocolade hebt afgenomen. Het is Belgisch absurdisme ten top.

Maar dan moet het beste nog komen… (barst uit in lachen)”

Professor?

Vaneigens: (hapt naar lucht) “Excuses. Ik begrijp zeer goed dat dit ernstige materie is hoor.

Ik herpak mezelf. Nou, dus hier komt hij: de federale regering plant gigantische windmolens op zee en viert daar een feestje bij. Om dan vervolgens weer de handjes in de heupen te zetten bij Vlaanderen en te zeggen: ‘Hey, wij van Vivaldi hebben keiveel energie gerealiseerd in onze zee, Vlaanderen. Het minste dat je kan doen is zorgen dat die ook aan land kan komen. We kunnen hier niet alles doen.’ En dan… (proest het uit), en dan… en dan… Oh, geeft u me een momentje. (pakt een zakdoek) Ik heb een collega die hier is ingebleven, dus ik moet wel wat voorzichtig zijn. En dan komt er dus een hele batterij Vivaldi-burgemeesters om te klagen dat die energie niet aan land mag komen en dat ze er op rekenen dat Vlaanderen dat tegenhoudt. Hahahaha! Waarop federaal minister Tinne Van Der Straeten gaat huilen in de krant dat Vlaanderen haar tegenwerkt. Dat is natuurlijk een prima grap. Fawlty Towers in Vlaanderen is dit. Alleen, het is wel recyclage van een eerdere Vivaldi-grap. Ik vrees dus dat het comedyvat wat aan het leeglopen is. Begrijpelijk, dit niveau houdt niemand vol.”

Waar is die grap, excuseer beleid, al eens gemaakt?

Vaneigens: “Wel, Vivaldi vindt dat Vlaanderen niet voldoende doet om de CO2-uitstoot tegen te houden, maar vraagt Vlaanderen wel om CO2 uitstotende gascentrales te vergunnen.

Zij hebben namelijk besloten dat de propere kernenergie wel dicht moet. Heeft u hem? Het is een kunstvorm hoor. Klimaatexperten zijn het er over eens dat het Belgisch klimaatplan niet zo heel erg goed is tegen de opwarming van de aarde, maar wel veruit het plezantste. En dat is ook wat waard!”

Volg ons ook op

palnws.be