't Pallieterke van 18 november 2021

VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER

8-9

MARK ELCHARDUS SOCIOLOOG

INTERVIEW

“Het sterke gemeenschapsgevoel dat je nodig hebt om de grote problemen van de toekomst aan te pakken, valt op Belgisch niveau niet meer te creëren” Socioloog Mark Elchardus (VUB) en zijn nieuwe boek gaan al enkele weken over de tongen. In “Reset” rekent hij grondig af met de tegenstanders van het gemeenschapsdenken. Volgens Wetstraatwatcher Rik Van Cauwelaert gaat het zonder meer om “het belangrijkste politieke boek in decennia”.

“Ik denk dat we naar nog meer autonomie voor de regio’s gaan”, zegt Elchardus. “Vlaanderen en Wallonië zullen daar zeker baat bij hebben. Wat Brussel betreft, zullen er zware investeringen nodig zijn om er iets leefbaars van te maken.

Op dit vlak bevinden de wervende verhalen zich aan de nationalistische kant.”

3 7

CORONA IS GOED NIEUWS VOOR REGERING-DE CROO

VIVALDI WIL ‘ECOCIDE’ INTERNATIONAAL ALS MISDAAD LATEN ERKENNEN

CORONABELEID IS NATTEVINGERWERK Er zijn geen twee landen ter wereld die dezelfde coronamaatregelen uitvaardigen. De ‘bubbel’ was bijvoorbeeld een uniek Belgisch ideetje, maar is intussen helemaal opgegeven wegens onbegrijpelijk, onwerkbaar en ondienstig. Zelfs binnen één land is het coronabeleid vaak een lappendeken, zoals in de VS, met een aanpak die anders is in elk van de verschillende staten. Het toont aan dat de vele coronamaatregelen vaak het resultaat zijn van politieke overwegingen en lokale inspiratie, meer dan van grondige wetenschappelijk onderbouw.

Zweden is een goed voorbeeld. Het land heeft nooit een lockdown uitgevaardigd en beperkte de vrijheid van zijn burgers zo weinig mogelijk. De doemprofeten voorspelden catastrofale sterftecijfers.

Geen enkele van die voorspellingen is uitgekomen. Het land zit in de Europese middenmoot qua besmettingen en oversterfte.

Belangrijke voetnoot is dat er wel één constante is bij de rijke variatie van beleidsmaatregelen in de verschillende landen van de wereld. Die wordt trouwens ook toegepast in Zweden: vaccinatie van een zo groot mogelijk deel van de bevolking.

Rik Torfs schreef vorige week op Twitter: “Het causale verband tussen diverse specifieke coronamaatregelen en de evolutie

HET LOT VAN TAIWAN HANGT AAN EEN ZIJDEN DRAADJE

van de curve is nooit aangetoond. En toch blijven ‘regelgevers’ doen alsof het met zekerheid wel zo is. Geen wonder dat vele mensen hun vertrouwen verliezen.”

Het is niet dat al die maatregelen volstrekt geen enkel effect hebben, maar men weet niet echt hoe groot dat is en al zeker niet wat de negatieve impact is op de economie, andere gezondheidsaspecten of ons algemene welzijn. Het is nattevingerwerk.

Ideeënbusbeleid De coronapas was alweer zo een slecht overwogen ideetje. De regeringspartijen blijken nu zelf geschrokken van de indruk van tweedeling en discriminatie die deze

maatregel veroorzaakt. Kon men dat dan niet voorspellen? Sommigen, zoals Petra De Sutter, willen die discriminatie nu wegwerken door vaccinatie te verplichten.

Waarom moet Vlaanderen, met zijn uitzonderlijk hoge vaccinatiegraad, alweer de gevolgen dragen van het gebrekkige beleid in Brussel en Wallonië?

Een vriend van mij kreeg deze week zijn tweede prik. Hij vertelde mij dat de stoelen, waarop je na de inenting even moet rusten, nog steeds systematisch met alcohol worden ontsmet. Het is uiteraard maar een detail, maar dit nutteloze ritueel - het staat al lang vast dat oppervlaktebesmetting nauwelijks een rol speelt bij de verspreiding - is vooral bedoeld om het gevoel te geven dat er aan voorzorg wordt gedaan, meer dan dat dit echt effect heeft.

Het staat daarmee helaas een beetje symbool voor de gehele aanpak van corona in dit land.

De huidige situatie is niet zo erg als tijdens de eerste golf, maar is wel degelijk zorgwekkend. De regering moet maatregelen nemen met bewezen nut, die houdbaar zijn over langere termijn en ophouden met het ideeënbusbeleid dat tot nog toe is gevoerd.

JURGEN CEDER

INTERVIEW

MAURITS VANDE REYDE (OPEN VLD)

VLAAMS PARLEMENTSLID

OPINIE 2 / BINNENLAND 4-5 / INTERVIEW 8-9 / BUITENLAND 10-11 / CULTUUR 14 77ste jaargang • nummer 46 • donderdag 18 november 2021

12 € 3,00

13

“De kiezer krijgt nooit waar voor zijn geld”

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

Opinie

18 NOVEMBER 2021

“Stop het groene gekissebis” Terwijl onze virologen en regeringsleiders steeds verder wegglijden in een moeras van drijfzand inzake de bestrijding van Covid-19, neemt het ongenoegen bij de bevolking exponentieel toe.

De virologen en politici kunnen enkel spartelen en dat is nu net iets wat je in drijfzand beter niet doet. Maar genoeg over corona.

We staan wel even stil bij de uitspraak van Egbert Lachaert, die pleit voor een staatshervorming waarbij het beleid rond klimaat en energie enkel bij het federale niveau zou liggen. Zo zei hij in De Zevende Dag: “Ons land heeft een staatshervorming nodig die het federale niveau tot ‘scheidsrechter’ bombardeert in klimaatdiscussies. Als het erom spant tussen de verschillende bestuursniveaus, moet de federale overheid kunnen ‘trancheren’.”

Zijn idee is niet nieuw, want hij heeft dat ballonnetje in maart vorig jaar al eens opgelaten. Zogezegd moeten de regio’s meer bevoegdheden krijgen, maar de federale overheid heeft het laatste woord als er tussen de regio’s onenigheid is. Tja, zou de heer Lachaert ondertussen al beseffen dat álles in dit land communautair is?

Maar dan ook echt alles! Bekijk alleen al de verkiezingsuitslag van de jongste verkiezingen en dan kun je niet anders besluiten dat Walen én Vlamingen een ander beleid willen.

Neem nu het coronabeleid. Alhoewel het een federale bevoegdheid is met nationale maatregelen, worden deze laatste anders toegepast in Vlaanderen, Wallonië en Brussel. Ik stel alleen maar vast.

Idem wat betreft de klimaatplannen in de verschillende regio’s en het daarbij horende energiebeleid. Een meerderheid in Vlaanderen is gewonnen voor het langer openhouden van de kerncentrales, maar vanuit de federale overheid wordt ons een ander - totaal tegenstrijdig - beleid opgedrongen. Onbegrijpelijk. Maar voor Egbert Lachaert is dat de toekomst: als de regio’s er niet uit geraken, moet de federale overheid beslissen.

Ware het niet beter, geachte heer Lachaert, om bij een volgende staatshervorming ervoor te zorgen dat de regio’s een eigen klimaat- en energiebeleid kunnen voeren, zonder federale schoonmoeder? Vandaag heeft Vlaanderen de bevoegdheid niet om over een eigen kernenergiebeleid te beslissen. Daarom, beste Jan en Bart, zet dat maar mee op de agenda voor de volgende staatshervorming. Vlaanderen moet ook op het vlak van kernenergie zelfstandig kunnen beslissen. Zoals Wallonië volop investeert in waterkrachtcentrales. Logisch, maar een techniek die regiogebonden is en niet toepasbaar in Vlaanderen.

Waarom zou Vlaanderen niet kunnen investeren in kleine thoriumreactoren? In China wordt binnenkort een eerste thoriumreactor in gebruik genomen. De reactoren zijn veiliger, brengen minder kernafval voort en zijn goedkoper om te bouwen.

Wat eindelijk ook een rol zou moeten spelen in de factuur van de eindgebruiker.Wij allen dus.Voor mensen met een goed geheugen en een goed archief: in het nummer van 11 mei 2017 (gratis raadpleegbaar via pallieterke.advn.be) bracht ’t Pallieterke een interview met ir. Jan Honinckx en advocaat Werner Niemegeers, twee pleitbezorgers voor de thoriumtechniek. Toen luidde de titel van het interview: “Stop het groene gekissebis, kies voor thorium.” Vier jaar later zitten we volop in dat groene gekissebis. Het debat over thorium wordt geboycot door de groene beweging en de groene politici, zei Werner Niemegeers toen in het interview en dat wordt vandaag elke dag bevestigd, met een federale groene dictator (Tinne) die Vlaanderen voor het blok zet. Extra pijnlijk voor Lachaert: ook hij en zijn Waalse collega Bouchez zijn voorstanders van kernenergie.

Neen, beste Egbert, terug meer macht geven aan de federale overheid is geen optie. Geef de regio’s duidelijk (!) omschreven bevoegdheden en het gekissebis zal automatisch ophouden. En elk volk zal krijgen waar het voor gekozen heeft. Dat is democratie.

KARL VAN CAMP, OUD-HOOFDREDACTEUR

Wantrouwen over coronabeleid verraadt veel diepere kloof © PHOTONEWS

2

Coronabetogers op La Boum

Uit een opinieonderzoek van “De Stemming” in opdracht van de VRT en DS blijkt dat vooral bij het kiespubliek van Groen en Vlaams Belang aanzienlijk wat wantrouwen bestaat tegenover vaccinatie tegen Covid-19. Meer dan een kwart van hun electorale aanhang wordt liever niet ingeënt, wat vijf keer zoveel is als bijvoorbeeld bij de kiezers van Vooruit. Bij mensen met een ecologisch gedachtegoed zit het wantrouwen voor ‘onnatuurlijke’ remedies er ideologisch ingebakken. Bij rechtse kiezers ligt die houding minder voor de hand.

“Weerstand tegen vaccinatie is zo oud als vaccinatie, omdat het injecteren in je lichaam van het organisme van een ziekte intuïtief onnatuurlijk, zelfs afstotelijk is”, verklaart Steven Pinker, bekend psycholoog en denker, aan de Harvard Gazette. Hij vervolgt: ”Ooit waren het de bomenknuffelende mijnheer en mevrouw Natuurlijk die wantrouwig stonden tegen vaccins. Een romantische afkeer voor wetenschap en technologie maakte weerstand tegen vaccinatie een linkse zaak. Maar nu is dat al meer een rechtse zaak geworden.” Hij bevestigt daarmee wat ik zelf ook al heb opgemerkt bij mijn rechtse vrienden op Facebook.

Rechts op La Boum

www.palnws.be

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland 3 maanden: 39 euro 6 maanden: 78 euro 1 jaar: 156 euro Steunabo 1 jaar: 250,00 euro

Abonnement buitenland: Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Jurgen Ceder, Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel (redactiesecretaris), Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel

De vraag is dan waarom vooral ter rechterzijde, waar de ideologie niet per se aanzet tot vijandigheid tegen vaccinatie, zoveel weerstand bestaat. De reden is een wantrouwen dat veel dieper zit: een groeiende vijandigheid tegen het bestel in het algemeen, waardoor alles wat door dat bestel met te veel ijver wordt uitgevaardigd, verdacht wordt. Vaak terecht trouwens: denk maar aan de onwaarschijnlijke puinhoop die de groene ideologie van het energiebeleid heeft gemaakt.

Het nationalistische rechts (niet het libertarische rechts, waar professor De Hert in zijn interview van vorige week naar verwees) dat ik altijd heb gekend, was voor recht en orde, haalde de schouders op bij de zoveelste slachtoffercultuur rond ‘discriminatie’, benadrukte het belang van de gemeenschap en wees erop dat individuen niet alleen rechten, maar ook plichten hebben. Het Vlaams Belang pleitte vorige maand bijvoorbeeld nog voor een verplichte gemeenschapsdienst van 9 maanden voor alle jongeren, al dan niet bij het leger, zoals vroeger. Is dit hetzelfde rechts dat begrip toonde voor de rellen rond het festival La Boum, verplichte vaccinatie een aanslag op de individuele keuzevrijheid vindt, de discriminatie van niet-gevaccineerden aanklaagt en zelfs tot burgerlijke ongehoorzaamheid oproept tegen bepaalde coronamaatregelen?

Mijn punt is niet dat de kritiek van rechts op het coronabeleid onterecht zou zijn - dit blad was het eerste gedrukte medium in dit land dat stelselmatig kritiek is be-

ginnen uiten op de aanpak door de regering -, maar dat het rechts in een ongebruikelijke gedaante toont, als militant tegen discriminatie, kampioen van de individuele vrijheid, pleitbezorger voor burgerlijke ongehoorzaamheid.

De Vlaamse situatie is op dat punt niet uniek. Ook in andere westerse landen zie je dat rechtse strekkingen het te strenge coronabeleid van hun regering aanvallen. Rechts heeft in de westerse wereld de gedaante van rebel tegen het bestel aangenomen, de positie die links vroeger bekleedde. Het bestel zijn de progressieve, liberale elites die de media en de cultuur in handen hebben, steeds meer de zakenwereld domineren en ook in de politiek de krijtlijnen uitzetten.

De media toonden zich inzake corona even activistisch als in andere politieke kwesties De diepe kloof In de politiek kan het volk via de stembus van zich laten horen, maar ook niet meer dan dat. Te vaak voeren partijen rechts campagne om daarna links te besturen, omdat ze binnen de bakens willen blijven van wat in die elitaire cultuur aanvaardbaar wordt geacht of van wat wordt opgelegd door verdragen en internationale rechtbanken zonder democratisch draagvlak. Het is een tegenstelling tussen de elites en het volk die ook door Elchardus wordt beschreven in zijn boek “Reset”.

Het ongenoegen over het gebrek aan tastbare resultaten van het democratische proces wordt steeds groter.

In die context moet men ook het fundamentele wantrouwen zien van heel wat mensen tegen het coronabeleid. Ze kennen de aanfluitingen van de vrijheid van meningsuiting, de uitsluiting en discriminatie van dissidenten, de eenzijdige berichtgeving, de strijd tegen ‘nepnieuws’ maar al te goed van die andere dossiers waar de waarden van de elites botsen met die van het volk, zoals immigratie of klimaatverandering.

De media toonden zich inzake corona even activistisch als in

die andere politieke kwesties - de berichtgeving over de klimaatbedevaart van Glasgow was bijvoorbeeld weer een toonbeeld van geëngageerde eenzijdigheid. Dat wekt wrevel op. Hoe meer mensen onjuistheden, overdrijvingen en weglatingen opmerken, hoe meer ze de berichtgeving van de klassieke media op zich gaan wantrouwen. Op het internet en de sociale media ontdekken ze alternatieve kanalen die een rijke bron van informatie kunnen zijn, maar hen ook kunnen meevoeren naar echokamers van het grote gelijk en complottheorieën.

Demonen Ook de politiek heeft er alles aan gedaan om zichzelf zo verdacht mogelijk te maken. Een extreemlinkse querulant was lang het gezicht van het coronabeleid.

Een regering die voor het overige niets klaar krijgt, gebruikt de kruistocht tegen Covid-19 als enige middel om zichzelf zin te geven, waarbij ze vaak maatregelen uitvaardigt die vooral bedoeld zijn om de indruk van beleid te wekken, maar waarvan het nut twijfelachtig is (zie voorpagina).

Een bijzondere factor in het wantrouwen, alleen van toepassing in dit land, is de afwezigheid van een democratisch draagvlak voor deze regering in Vlaanderen.

Wie is deze regering, resultaat van een ondemocratische kunstgreep, om zo arrogant haar coronabeleid aan ons op te leggen?

Ik heb de indruk dat het Vlaams Belang aan een evenwichtsoefening bezig is. De partij voert campagne tegen de coronapas en overspeelde haar hand door op te roepen tot burgerlijke ongehoorzaamheid, maar was wijs genoeg om in de persmededeling te schrijven: “Wij zijn voor vaccins - want vaccins werken.”

Dat is geen onbelangrijke toevoeging. Het diepe wantrouwen tegen het bestel is electoraal voordelig voor een partij als het Vlaams Belang, maar het is gevaarlijk dat zodanig op te kloppen dat je demonen creëert die je daarna niet meer onder controle hebt. Toen Trump zei dat de presidentsverkiezingen grootschalig waren vervalst, was een bestorming van het Capitool het logische resultaat. Als ik er écht van overtuigd was dat de verkiezingen in dit land vervalst zouden zijn, zou ik ook mee het parlement bestormen. Ook als je mensen te ver wegvoert van een rationele kijk op Covid-19 en hoe ermee moet omgegaan worden, kan dat tot drama’s leiden, vooral menselijke drama’s in dit geval.

JURGEN CEDER

Actueel

18 NOVEMBER 2021

3

10 NOV

2021

© PHOTONEWS

DE WEEK Twee adviseurs van het Comité I, het comité dat toezicht uitoefent op de inlichtingendiensten, spreken beweringen tegen van voorzitter Serge Lipszyc. Die zei dat er een toename van extreemrechts binnen de Belgische staatsstructuren is.

Op het proces rond de aanslagen in Parijs heeft oud-president François Hollande (PS) het woord gekregen.

Daar zei hij dat het Franse beleid tegen IS “gepast” was. Ook zei hij dat de vlucht van Salah Abdeslam niet de verantwoordelijkheid van Frankrijk, maar die van België was.

11 NOV

2021

© SHUTTERSTOCK

Mogelijk voor het eerst krijgt een patiënt de diagnose ‘klimaatverandering’ gesteld. Het gaat om een bejaarde Canadese vrouw met astma, wier ademhalingsproblemen volgens haar artsen verergerd werden na de hittegolven van afgelopen zomer.

Streamingwebsite YouTube zal de weergave van het aantal ‘dislikes’ dat een video krijgt verbergen. De aanpassing maakt volgens het bedrijf deel uit van een streven “om het platform inclusiever te maken door pesterijen en haat uit te bannen”.

Corona redt Vivaldi opnieuw

Het Europees geneesmiddelenagentschap EMA keurt twee behandelingen tegen Covid-19 op basis van antilichamen goed. Het beveelt de Europese Commissie aan om hetzelfde te doen.

Minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) beloofde eerder dit jaar nog dat alle straffen onder de drie jaar effectief uitgevoerd zou2 0 2 1 den worden. Nu blijkt dat hij moet terugkomen op die belofte. Op het kabinet van de minister wordt de coronacrisis als excuus aangehaald.

12 NOV

Frank Vandenbroucke

De coronapandemie kent haar zoveelste opstoot en dat is goed nieuws voor de federale regering. Het virus is het bindmiddel geworden voor Vivaldi, want de ideologische verdeeldheid van de bonte coalitie verschuift erdoor naar de achtergrond. Het cynische is dat verschillende nieuwe golven elk najaar de levensduur van de regering De Croo misschien toch kunnen rekken tot 2024.

Op één week tijd kwamen bijna 2.000 migranten via het Kanaal aan in het Verenigd Koninkrijk. Nadat donderdag in een dag tijd meer dan 1.000 migranten (een nieuw dagrecord) aan wal kwamen, stond de teller op vrijdag op 1.853.

Letland neemt verregaande maatregelen in de strijd tegen het coronavirus en trekt het stemrecht van ongevaccineerde parlementsleden in. Daar20 2 1 naast wordt hun loon verlaagd. Ongevaccineerde politici zullen dus niet meer kunnen deelnemen aan wetvorming en debatten.

Vooruit-voorzitter Conner Rousseau is met spoed opgenomen in het ziekenhuis. De opname heeft te maken met een nieroperatie die hij in december moet ondergaan. De zus van Rousseau is niet te spreken over de vele haatberichten die de politicus ontving toen het nieuws bekend raakte.

© FACEBOOK

13 NOV

In de Britse stad Liverpool is een taxi ontploft in de buurt van een ziekenhuis. Volgens de Britse autoriteiten gaat het om een terreurdaad. De man die zichzelf 2 0 2 1 opblies in de taxi is een Syrische asielzoeker die zich in 2017 tot het christendom bekeerde. Hij zou aanvankelijk van plan zijn geweest een kathedraal op te blazen.

De N-VA is een koppel rijker. Kamerfractieleider Peter De Roover (59) en Antwerps schepen Els Van Doesburg (32) hebben al enige tijd een relatie, maar maakten het nieuws nu pas wereldkundig. De twee zouden binnenkort in het huwelijksbootje stappen.

© INSTAGRAM

14 NOV

Rijkste man ter wereld Elon Musk heeft op Twitter uitgehaald naar de linkse Amerikaanse senator en voormalig presidentskandidaat Bernie Sanders.

2 0 2 1 Sanders herhaalde zijn pleidooi voor een rijkentaks, waarop Musk op Twitter reageerde met: “Ik vergeet steeds dat je nog leeft.”

15 NOV

De politievakbonden ACOD, ACV, NSPV en VSOA voeren deze maand actie voor loonsverhogingen. Maandag floten ze de koninklijke familie uit. Dinsdag blokkeerden ze de toegangswegen en -tunnels naar Brussel, met heel wat files als gevolg.

Er is op dit moment een politiek déjà-vugevoel voor wie de Wetstraat aanschouwt. Net als in het najaar van 2020 is de opstoot van de coronapandemie een bindmiddel voor de federale regering. Premier Alexander De Croo (Open Vld) en minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) beheersen de tv-schermen en elk meningsverschil binnen de coalitie wordt op die manier geneutraliseerd. Geen spanningen meer over belastingen, klimaatbeleid, pensioenen, arbeidsmarkt, asiel- en migratiebeleid… Alles moet wijken voor de aanpak van de coronacrisis.

Eigenlijk zitten ze binnen de Vivaldi-coalitie te bidden dat er nog een paar coronagolven zitten aan te komen, want dan kan men deze coalitie misschien toch rekken tot 2024. En dan ziet men wel. Als de huidige regering ook maar één zetel op overschot heeft, doet men gewoon verder. En misschien zullen er dan nog een aantal coronagolven volgen die alle aandacht opeisen. Het virus is een constante reddingsboei voor een ideologisch zeer verdeelde coalitie. Tot voor kort voorspelden politieke waarnemers nochtans off the record dat de Vivaldi-coalitie volgend jaar, ergens in de tweede helft van 2022, overkop zou gaan wanneer de Europese Commissie opnieuw meer begrotingsdiscipline zou eisen. Dat wordt nu niet meer beweerd. Met dank aan de vierde coronagolf.

Niet alles in de programmawet Het viel amper op, maar de spanningen binnen de federale regering waren de voorbije dagen opnieuw aan het oplopen.

Momenteel werken de kabinetten aan de zogenaamde programmawet. Dat is een waslijst van maatregelen die nog voor het einde van het jaar door de federale Kamer moeten worden gestemd.

Vaak is dat niet meer dan een formaliteit en dat zal straks ook zo zijn. Meerderheid stemt tegen oppositie en klaar is kees. Maar recent was er iets anders aan de

hand. Enkele maatregelen die tijdens het begrotingsconclaaf van oktober werden afgeklopt, zijn niet opgenomen in de programmawet. Naar verluidt omdat er toch nog onenigheid over bestaat tussen de coalitiepartners.

In tegenstelling tot wat de bevriende media beweren, is Vandenbroucke een brokkenparcours aan het afleggen Het afschaffen van de bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid, een fiscaal relict uit de tijd van de regering-Dehaene, is bron van onenigheid tussen de klassieke kemphanen PS en MR. Ook over het fiscaal voordelig statuut van voetballers wordt nog een aardig robbertje gevochten. De vliegtaks die de groenen voor korte afstanden willen opleggen, zit evenmin in de programmawet. Kortom, potentieel politiek dynamiet voor de coalitie. Om nog maar te zwijgen over het pensioendossier dat normaal gezien voor nieuwjaar opnieuw op de regeringstafel zou komen. Maar nu de volle aandacht opnieuw naar het bestrijden van de coronapandemie gaat, wordt de lont uit het kruitvat gehaald.

Gouverneurs schieten ter hulp U zal hier niet lezen dat de situatie te veel wordt opgeklopt.

De toestand in de ziekenhuizen is ernstig en zonder de vaccinaties zouden we echt richting een nieuwe lockdown moeten gaan.

Microbioloog Herman Goossens (Universiteit Antwerpen) wees er vorige dinsdag op Radio 1 nog eens op dat de vaccins werken en dat ze zelfs een grotere bescherming hebben dan klassieke griepvaccins. Maar we worden geconfronteerd met een zeer besmettelijke deltavariant en dus zijn extra maatregelen nodig.

Het draagvlak, onder andere voor het aanvaarden van een derde prik, wordt echter onderuit gehaald door het soms hyperkinetisch optreden van sommige beleidsmakers in de media. Meer bepaald de provinciegouverneurs lijken aan overacting te willen doen. In West-Vlaanderen dacht Carl Decaluwé aan extra provinciale verstrengingen. Zijn Antwerpse collega Cathy Berx dacht in dezelfde richting. Meer nog, in De Afspraak schetste ze een apocalyptisch beeld van de pandemie.

Er was volgens haar in de ziekenhuizen amper een verschil tussen gevaccineerden en niet-gevaccineerden. En corona was zowaar even besmettelijk als de mazelen.

Profileringsdrang van de gouverneurs? Misschien. Maar deze figuren met hun CD&V-achtergrond snellen met hun doemberichten wel de federale regering te hulp.

Vivaldi kan elke steun gebruiken.

Vandenbroucke moet gered worden De focus op de pandemie moet ook minister Frank Vandenbroucke helpen. Want in tegenstelling tot wat de bevriende media beweren, is de man echt een brokkenparcours aan het afleggen. Laten we even een maand in de tijd teruggaan. De Vlaamse regering wou toen terecht een boostervaccinatie lanceren en iedereen een derde prik geven. Maar Frank Vandenbroucke kwam op Terzake vertellen dat daar geen sprake van kon zijn. Op dat moment heeft men kostbare tijd verloren en we dragen er nu de gevolgen van. In Groot-Brittannië slaat de vierde golf minder hard toe, onder andere door die derde prik.

Niemand confronteert de man nog met zijn eigen onvermogen, terwijl zoiets eigenlijk tot het ontslag van een minister zou kunnen leiden. Maar FVDB, zoals men hem noemt, wordt nu weer op het schild gehesen als de visionaire politicus en zo politiek gered. Onterecht dus. Het is opvallend hoe vaak de Leuvense socialist met alles wegraakt. Links kijkt nog altijd op naar Frank Vandenbroucke. En rechts geeft hem krediet omdat hij in 2004 onder druk van de PS uit de paarse federale regering werd geduwd en naar het Vlaamse niveau mocht verkassen.

4

18 NOVEMBER 2021

ECONOMISCHE ZAKEN

De wet van Benford

“Getallen (over de werkelijkheid) hebben meestal een laag cijfer vooraan” Probeer het zelf maar eens. Ga naar het overzicht van uw bankverrichtingen en kijk naar de laatste honderd betalingen. De kans dat het bedrag begint met een 1 of 2 is vijf keer groter dan dat er een 8 of 9 vooraan staat.

U gaat hetzelfde merken wanneer u de laatste verkiezingsuitslagen overloopt of een aantal keren een boek willekeurig openslaat. Dat merkwaardige fenomeen wordt “de wet van Benford” genoemd.

Fysicus Frank Benford wist zelfs vrij precies te zeggen wat de kansen zijn van elk cijfer om het eerste te zijn van een getal.

Hij berekende dat er meer dan 30 procent kans is dat er een 1 vooraan staat, 17 procent kans dat het een 2 is, enzovoort. Zo blijft die kans dalen tot je aan een 9 komt, dat slechts in 4,6 procent van de gevallen het eerste cijfer zal zijn.

De wet van Benford geldt enkel voor getallen die een realiteit beschrijven, zoals het aantal vorken in uw keukenschuif, het aantal duimpjes bij een filmpje op YouTube of de beurswaarden van de bedrijven van de S&P 500. Ze geldt niet voor willekeurige getallen, zodat ze u helaas niet kan helpen bij het invullen van de Lotto.

Fraudebestrijding Wat is dan het nut van dergelijk wiskundig weetje? De wet van Benford heeft al haar nut bewezen bij het opsporen van fraude. De bedragen die een fraudeur verzint in zijn belastingaangifte of boekhouding houden vaak geen rekening met de realiteit en dus ook niet met deze wet. Zelfs met een eenvoudig Excel-programma kan een amateur al een bedrijfsbalans doorlichten. De wet van Benford wordt dan ook gebruikt door agentschappen die fraude bestrijden.

In 2009 gebruikte een Poolse wetenschapper de wet van Benford om fraude aan te tonen bij de Iraanse presidentsverkiezingen, die toen Ahmadinejad aan de macht hadden gebracht.

Als u zelf ‘creatief’ wil zijn met uw belastingaangifte of boekhouding, kan u dus best de helft van de getallen met een 1 of een 2 laten beginnen. Nog beter is het uiteraard om niet te frauderen. De legendarische oplichter Bernie Madoff kende de wet van Benford goed en paste ze streng toe op al zijn vervalste cijfers, maar ook hij liep tegen de lamp.

JURGEN CEDER

Wet van Benford

Hogere inf latie maar geen jaren ’70-toestanden

De stijgende energieprijzen verstoren het economisch proces. Ze jagen de inflatie richting 5 procent. Hier en daar worden vergelijkingen gemaakt met de eerste olieschok van 1973, die eveneens tot hoge inflatie leidde en op termijn tot een zware recessie en verarming. Toch zijn er anno 2021 meer verschillen dan gelijkenissen. Voorlopig.

Al jaren probeert de Europese Centrale Bank de inflatie in de eurozone richting 2 procent te krijgen.

Een beetje inflatie is immers nooit slecht, het is het smeermiddel voor de economie. Zelfs via een expansief monetair beleid met veel geldcreatie slaagden de centrale bankiers in Frankfurt er niet in de inflatie omhoog te stuwen. De oorzaken zijn onder andere de vergrijzing, die maakt dat mensen minder consumeren, en de aanvoer van goedkope goederen uit lage loonlanden. Maar sinds een aantal maanden is het tij aan het keren.

Compenserende wraakconsumptie Het economisch herstel na corona doet de mensen kiezen voor een soort van compenserende wraakconsumptie. Men koopt massaal wat men zich tijdens corona door de lockdown niet kon aanschaffen, er wordt meer gereisd en de horeca draait sinds een aantal maanden weer op volle toeren. Dat zorgt voor meer economische vraag en dus meer inflatie. Gezonde inflatie zoals economen het noemen.

Sinds kort komt daar echter nog een perverse inflatie bij: een stijgende levenskost veroorzaakt door de hogere energieprijzen. Een gevolg van de toenemende vraag én van een gebrekkig aanbod door stokkende aanvoer van onder andere halffabricaten (zoals computerchips) en gas uit Rusland. Niet enkel voor gezinnen loopt de factuur op, ook voor bedrijven die veel energie verbruiken. Die moeten dat dan doorrekenen in hun producten, waardoor het winkelmandje duurder wordt. En zie, volgens het Planbureau overschrijdt de inflatie in België de grens van de 5 procent. Pas in mei of juni 2022 zou die weer onder de 4 procent dalen.

Inflatie ten gevolge van energieprijzen die uit de pan swingen? Dat hebben we al meegemaakt, zo las je de voorbije weken meer en meer. Met de olieschok van 1973, toen olieproducerende landen in de Arabische wereld een embargo hadden ingesteld tegen westerse landen na de Jom Kippoer-oorlog tussen Israël en de Arabische buren. Gevolg was een oplopende inflatie en een zware recessie. Door de automatische loonindexering werden de lonen

© WIKIMEDIA

INSTRUMENTEN VOOR INZICHT

Binnenland

direct aangepast aan de levensduurte en prijsden de bedrijven zichzelf uit de markt. Er gingen honderdduizenden banen verloren. De overheid probeerde dat op te vangen door zwaar noodlijdende bedrijven te steunen en werklozen massaal aan te werven in de overheidsdienst. Resultaat: de overheidsuitgaven liepen verder op. Een tweede olieschok eind de jaren ’70 zorgde voor de genadeslag. En het is pas in 1982 met een devaluatie en herstelbeleid dat de economie weer op de sporen werd gezet.

Vergelijking loopt mank Tekent zich nu een jaren ’70-scenario af? Niet echt, want de vergelijking met 2021 loopt wat mank.

Ten eerste lag de inflatie bijna een halve eeuw geleden voor de energieschok met 6 procent al een stuk hoger. En ze piekte daarna aan 15 procent in 1975. Zover zijn we nog lang niet. Tweede verschil: in de jaren ’70 kwamen plots veel babyboomers op de arbeidsmarkt. Een overaanbod aan werkkrachten en bedrijven die in de problemen kwamen was de perfecte storm richting massawerkloosheid. De komende maanden worden bedrijven ook geraakt door oplopende prijzen en stijgende lonen via automatische loonindexering, maar er is nog altijd een tekort aan werkkrachten en door de vergrijzing zal het arbeidsaanbod blijven dalen. Het risico op een werkloosheidsschok is veel kleiner. Ten derde was er toen door het olie-embargo een zware aanbodschok, terwijl we nu eerder een vraagschok hebben en problemen met aanvoer, maar die fenomenen zijn eerder gelinkt aan een economisch herstel. Vandaar dat de meeste economen ervan uitgaan dat deze inflatie-opstoot tijdelijk is.

Al is voorzichtigheid geboden. In onze gemondialiseerde economie blijft de aanvoer van eindproducten, onderdelen en grondstoffen cruciaal. Indien deze lijnen verstoord blijven, zal de inflatie op een hoog niveau blijven schommelen en kan dit op termijn toch tot een zware economische verstoring leiden. Corona-uitbraken veroorzaken nog altijd tijdelijke sluitingen van productiesites in Zuidoost-Azië. En met het oog op de Olympische Winterspelen in China in 2022 worden daar momenteel een hele reeks vervuilende fabrieken voor verschillende maanden stilgelegd. Tenslotte is er de tandpasta-theorie: inflatie is zoals tandpasta, eens uit de tube krijg je die er niet terug in. Zeker wanneer de Europese Centrale Bank niet snel aanstalten zal maken om de oplopende inflatie bijvoorbeeld via een rentestijging te counteren. Dat zou de EU-landen (zoals België) met veel schulden op termijn immers in de problemen brengen.

Het hoofdkantoor van de ECB in Frankfurt

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

WOKE VAN DE WEEK Iedere week selecteren we de meest opvallende uitingen van woke gedachtegoed in deze contreien

Vlaanderens meest woke stad zorgde in januari niet voor de eerste en niet voor de laatste keer voor hilariteit met de aankondiging dat Pippi Langkous en andere vermeend racistische boeken in de stadsbibliotheken voortaan van een waarschuwingslabel voorzien zouden worden.

De belangrijkste steen des aanstoots in de boeken van Astrid Lindgren was de omschrijving van Pippi’s vader als ‘negerkoning’. De voorgestelde maatregel kaderde in de zuiveringsoperatie van het Gentse stadsbestuur om zoveel mogelijk restanten van het kolonialisme in de stad uit te bannen. Een werkgroep koloniaal verleden moest het stadsbestuur daarbij helpen en met voorstellen komen. Een daarvan was het voorzien van waarschuwingen bij boeken in de bibliotheken.

Uiteindelijk, na enig protest, liep het allemaal zo’n vaart niet. Een maand na de aankondiging werd besloten om niet door te zetten met waarschuwingslabels voor ‘racistische inhoud’. Wel krijgen vermeend racistische boeken nog altijd een speciaal waarschuwingsveld in de online catalogus.

Desalniettemin wordt de dekolonisering van de Gentse bibliotheken voortgezet. De

doorlichting van de catalogus moet nog altijd plaatsvinden. In de tussentijd zijn er wel al een aantal aanpassingen doorgevoerd, zo blijkt uit het antwoord van bevoegd schepen Sami Souguir (Open Vld) op een mondelinge vraag van N-VA-gemeenteraadslid Karlijn Deene.

Zo wist Souguir te vertellen dat men op zoek gaat naar “verouderde of stereotype trefwoorden in de catalogus”, “diverse stemmen en perspectieven” in de kijker zet, samen met Literatuur Vlaanderen werkt aan een charter voor “een meer inclusieve Europese boekensector” en “recente uitgaven van ‘klassiekers’ aankocht ter vervanging van oudere exemplaren”. Tot slot wordt “de boekencollectie ingezet om het brede diversiteitsdebat in de klas te voeden door binnen klasintroducties diversiteit een meer prominente plaats te geven”.

PIETER VAN BERKEL

© SHUTTERSTOCK

Hoe vordert de dekolonisering van de Gentse bibliotheken?

Boekenkast met Pippi Langkous-boeken

Binnenland

18 NOVEMBER 2021 © PHOTONEWS

KONINGSHUIS

5

GENT

Fourat Ben Chika: niet verkozen, wel machtig

Wie is Fourat Ben Chika, vraagt Debbie Hayton zich af op de website Unherd, en met welk recht legt hij zijn standpunten aan heel Europa op? In het VK woedt een verhitte discussie over genderideologie.

Hayton is een van de stemmen die waarschuwt voor het onzichtbaar maken van vrouwen en meisjes door een te ver doorgeslagen genderbeleid. In het artikel “Europe’s war on seks - A new ruling on trans rights could erase women completely” drukt ze haar bezorgdheid uit over de richting die Europa uitgaat en klaagt ze de grote invloed van Ben Chika aan.

Natuurlijk mag Gabriël trouwen met Amalia Er wordt al jaren beweerd dat als een Belgische prins zoals Gabriël of Emmanuel met een dochter van de Nederlandse koning - Amalia, Alexia of Ariane - zou willen trouwen, dat dan niet kan. Maar is dat wel zo? De discussie gaat over decreet nummer 5 van 24 november 1830 betreffende de eeuwige uitsluiting van de familie Oranje-Nassau van enige macht in België. Meer staat er ook niet in dat decreet, ook niet over huwelijken tussen Coburgs en Oranjes.

“Geen grondwettelijke waarde” Het decreet zou dus enkel via een herziening van de grondwet afgeschaft kunnen worden. Daar is Bart Tommelein het echter niet mee eens. Het gaat volgens hem eerder om een politieke verklaring in de context van de revolutiedagen van 1830. “Er kan dan ook geen enkele grondwettelijke waarde aan gegeven worden'”, meent de Open Vld’er.

Academicus Gohar Karapetia geeft Tommelein impliciet gelijk in een artikel: “Nog voor het uitvoeren van de genoemde opdrachten heeft het Nationaal Congres enkele decreten uitgevaardigd, zoals het decreet van 18 november 1830 betreffende de onafhankelijkheid van het Belgische volk, het decreet van 22 november 1830 over de regeringsvorm van België en het hier centraal staande decreet van 24 november 1830 betreffende de eeuwige uitsluiting van de familie Oranje-Nassau van enige macht in België. Deze decreten gingen vooraf aan de totstandkoming van de Grondwet, aangezien de plechtige afkondiging van de Grondwet door het Nationaal Congres geschiedde (wederom bij decreet) op 11 februari 1831.”

Tot 1860 werd bij plechtige eedafleggingen - zelfs op gemeentelijk niveau door schepenen en burgemeesters herinnerd aan dit decreet. In dat jaar werd die vermelding afgeschaft.

Terugkeer Huis of Oranje beletten Ondertussen hebben de klassieke media er een huwelijksverbod voor Amalia en Gabriël van gemaakt. “Deze wet verbiedt prinsen en prinsessen van het Belgische en het Nederlandse vorstenhuis dus ten strengste met elkaar te trouwen”, zo lezen we geregeld.

Het decreet heeft het echter helemaal niet over een

huwelijksverbod, maar enkel over het bekleden van een openbaar ambt in België. Als Gabriël naar Nederland trekt en daar de echtgenoot wordt van Amalia, is er geen probleem. Omgekeerd mag Amalia afstand doen van de Nederlandse troon en naar België komen. Op voorwaarde dat ze geen macht heeft of gezag uitoefent, is er opnieuw geen probleem. Het decreet was enkel bedoeld om te beletten dat een Oranje opnieuw op de Belgische troon zou komen.

De tekst, ingediend door Constantin Rodenbach, stelt in de Nederlandse (officieuze) versie: “Den volksraed verklaert dat de leden van het stamhuys van Oranje-Nassau voor altyd uyt alle magt of gezag in België uitgesloten zyn.”

België had zich op 4 oktober 1830 onafhankelijk verklaard van het Koninkrijk der Nederlanden en moest een keuze maken over de aan te nemen staatsvorm. Hoewel de Belgische Revolutie voornamelijk werd gedreven door republikeinen, besefte men dat enkel een monarchie kans had op aanvaarding door de mogendheden. Het Nationaal Congres was bereid in die richting te gaan, maar wilde elke poging tot terugkeer van koning Willem I der Nederlanden of het herstel van het Huis of Oranje beletten. Het wilde ook de in het Zuiden nog prominente orangisten de wind uit de zeilen te nemen.

Gents gemeenteraadslid Het enige mandaat dat hij van de kiezer kreeg, is dat van gemeenteraadslid in Gent. In 2018 kreeg hij 3.497 voorkeurstemmen en was daarmee de zestiende verkozene van de kartellijst rood-groen. Politiek speelt hij voortdurend zijn eigen identiteit uit, als homo en iemand met een migratieachtergrond. In de gemeenteraad houdt hij zich bezig met thema’s als diversiteit, dekolonisatie, de strijd tegen homofobie… Zijn tussenkomsten zijn monologen, lofzangen op het progressief Gents beleid (afgelezen van een voorgeschreven tekst) of harde uithalen naar de oppositie. Het ‘democratisch debat’ lijkt hij niet te kennen. Wat hij vertelt is altijd voorspelbaar, mooi in lijn met de ‘woke ideologie’ van de dag.

Ben Chika is ongetwijfeld een gedreven man, overtuigd dat hij de juiste strijd voert, maar dat maakt hem nog geen sterk politicus. Met zijn profiel als lid van minderheidsgroepen scoort hij binnen de partij Groen hoog op de politieke ranglijst. Dat sterkt het vermoeden dat niet zijn bekwaamheid, maar wel zijn hoge ‘diversiteitsgehalte’ de reden is voor zijn bliksemsnelle politieke carrière: van kandidaat op een gemeenteraadslijst (oktober 2018) tot rapporteur bij de raad van Europa (januari 2020). In die functie heeft hij de macht om ver van alle democratische controle zijn activistische agenda op te leggen aan heel Europa.

Het hele artikel van Debbie Hayton is te vinden op: https://unherd.com/2021/10/europes-war-on-sex/ MATHILDIS

Voorstellen tot herziening verworpen Het decreet staat wel op gespannen voet met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, met name met het verbod op discriminatie. Ook inzake verenigbaarheid met het vrij verkeer zijn er vraagtekens. In het Verenigd Koninkrijk is om een gelijkaardige reden in 2013 een einde gemaakt aan het eeuwenoude verbod voor troonsopvolgers die met een rooms-katholiek gehuwd waren om de Engelse troon te bestijgen. Dit verbod was ingevoerd door de Act of Settlement (1701).

In het Belgisch parlement zijn herhaaldelijk voorstellen ingediend om het decreet voor herziening vatbaar te verklaren, als eerste stap naar een opheffing. Het decreet heeft volgens sommigen een grond-wettelijk statuut en kan daarom niet worden gewijzigd of opgeheven zonder herzieningsverklaring door het uitgaande parlement.

De voorstellen in deze zin kwamen vaak van Vlaams-nationalistische politici, gaande van Vlaams Belangers als Luk Van Nieuwenhuysen, Alexandra Colen, Frank Creyelman, Wim Verreycken, Yves Buysse en Filip Dewinter, tot N-VA’ers als Karl Vanlouwe of CD&V’ers als Luc Van den Brande. Ook Open Vld’er Bart Tommelein deed een poging. Telkens werden de voorstellen verworpen.

© BELGA

De bepaling houdt volgens anderen dan weer in dat de kinderen van Filip en Mathilde hun rechten op de troon verliezen indien ze huwen met kinderen van Willem-Alexander en Maxima. Ook die ruime interpretatie wordt niet door iedereen gevolgd. Maar zelfs dan mag Gabriël huwen met Amalia. Hij kan enkel niet meer op de Belgische troon komen.

Dat decreet is in elk geval een Belgische legislatieve akte die de mogelijkheid van het bekleden van een openbaar ambt in België door een lid van het Nederlandse koningshuis, namelijk de familie Oranje-Nassau, verbiedt.

Het is een van de teksten in België, aangenomen door het Nationaal Congres op 24 november 1830, die grondwettelijke kracht zou hebben. Want zelfs hierover is niet iedereen het eens.

Aanleiding voor haar artikel is een rapport van de parlementaire vergadering van de Raad van Europa: “Combating rising hate against LGBTI people in Europe”. Ondertekenaar is de rapporteur voor LGBTI-kwesties van dat parlement, Fourat Ben Chika (Groen). Het rapport veroordeelt scherp de aanvallen op rechten van LGBTI-personen in Polen, Hongarije, Turkije, Rusland én het Verenigd Koninkrijk.

Dat laatste vindt Hayton onbegrijpelijk. Zelf een transvrouw, verzet ze zich tegen de totaal ongenuanceerde standpunten en verregaande aanbevelingen van het rapport. Wie is die Ben Chika eigenlijk, vraagt ze zich af, en wat geeft hem het recht om ons de wet te komen dicteren?

Hayton stelt aan Fourat ‘de vijf vragen van Tony Benn’: “Welke macht heb je? Vanwaar kreeg je die? Welke belangen dien je? Aan wie leg je verantwoording af? Hoe kunnen we je de laan uitsturen?”. Het antwoord is ontluisterend: de parlementaire vergadering van de Raad van Europa is geen verkozen orgaan. De leden worden benoemd door de nationale parlementen. Ben Chika kreeg zijn post van de Belgische senaat. De Belgische senaat wordt al evenmin verkozen. Senatoren worden door politieke partijen genomineerd. Ben Chika is gecoöpteerd voor Groen. Hij kreeg zijn zitje na de verkiezingen van 2019, waarin hij kandidaat was, maar niet verkozen raakte.

THIERRY DEBELS Fourat ben Chickha

6

Politiek

18 NOVEMBER 2021 © PHOTONEWS

NIEUWS UIT DE WETSTRAAT Manipulatie van het Kamerreglement Het “wetsvoorstel tot bekrachtiging van het koninklijk besluit van 28 oktober 2021 houdende de afkondiging van de epidemische noodsituatie betreffende de coronavirus Covid-19 pandemie” lag hevig onder oppositievuur, maar werd donderdag uiteindelijk toch behandeld en goedgekeurd. Zeg maar: door de strot van de Kamer geduwd. Het was Dries Van Langenhove (VB) die eerder in de commissie Binnenlandse Zaken een ‘tweede lezing’ van het wetsvoorstel had gevraagd. Hij werd daarin gevolgd door N-VA en PTB/PVDA. Dat zou natuurlijk de goedkeuring van de pandemiewet op de helling hebben gezet, want dan zou binnen de voorziene tijdlimieten de wet niet tijdig gestemd geweest zijn, waardoor de recentste maatregelen van het Overlegcomité zouden vervallen. De meerderheid was in paniek en draaide daarom brutaal het eigen Kamerreglement - waarin wel degelijk een tweede lezing is voorzien - de arm om op basis van een haastig advies van de juridische dienst van de Kamer, dat evenwel geen enkele rechtskracht heeft. Dergelijke adviezen worden immers altijd zo geschreven dat de politieke meerderheid haar zin kan doen. Het zijn interpretaties van interpretaties waarmee men dan handig wegkomt.

Diepe democratische kloof Het zit de oppositie nog altijd erg hoog dat de regering met de pandemiewet het parlement buitenspel kan zetten met een volmachtenregeling. Zij verzet zich dan ook met man en macht tegen de toepassing ervan en zij is van oordeel dat het parlement alle bevoegdheden én controle moet krijgen bij en over de toepassing van pandemiemaatregelen. Vivaldi lijkt al te vaak zaken door te drukken zonder veel nadenken, of zonder fundamenteel debat. In dit geval sprak Barbara Pas (VB) van een onversneden “coronacoup” en Peter De Roover (N-VA) had het over het “door de regering behandelen van de Kamer als vijand”. Een vraag die velen zich in de wandelgangen wellicht niet onterecht stellen is hoe de Groenen met Calvo en De Vriendt op kop zouden fulmineren tegen dergelijke volmachtpraktijken als zij in de oppositie zouden zitten.

Doorzichtige debattechniek Minister Frank Vandenbroucke (Vooruit) wordt door velen ervaren als een pedant man die graag als ‘de professor’ wordt aanzien die alle wijsheid in pacht heeft. In de commissie Gezondheid antwoordt hij vaak uitgebreid en belerend op problematieken die hem worden voorgeschoteld. Heel vaak blijft het dan een beleefd vraag- en antwoordspel, al durven de Vlaams-nationalistische partijen en de communisten wel eens doorzetten om het eigen gelijk te verdedigen. En dan durft het wel eens fout lopen. Met de PVDA liepen de discussies wel eens vaker hoog op en hij weigerde zelfs ooit vragen van hen te beantwoorden. Met de Vlaams-nationalisten probeert hij het beleefd te houden, maar ook dat lukt hem niet altijd. Zo kreeg hij het vorige donderdag in de plenaire vergadering dermate op zijn heupen van lastige vragensteller Dries Van Langenhove (VB) toen die hem vroeg om zich niet op te jagen en gewoon een antwoord op de gestelde vragen van anderen (een Franstalige PTB’er nota bene) te geven. Hij begon daarop prompt te schelden middels ‘koosnaampjes’. Van Langenhove werd telkens weer Dries Bolsonaro (verwijzend naar de populistische Braziliaanse president) genoemd. Ook Peter De Roover (N-VA) vond dit er allemaal ver over en zei fijntjes in zijn gekende stijl: “Ik moet zeggen dat uw debattechniek een beetje doorzichtig is.”

Technocraat Uiteraard werd minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) aangepakt over de kernuitstap en de aangekondigde gascentrales. Ook de vraag over de verzekering van de bevoorrading was aan de orde. Iedereen die haar kent, weet dat ze een dogmatische groene politica is die mordicus de aangekondigde kernuitstap van 2003 wil uitvoeren. Dat vervuilende gascentrales in de plaats komen van de laatste gesloten kerncentrales, die CO2-neutraal zijn, wil ze niet horen. Onder andere Bert Wollants, de energiespecialist van N-VA die opgeleid is als milieucoördinator, pakte haar zwaar aan, zeker toen ze in haar antwoord de weigering van de vergunning van de gascentrale in Vilvoorde door Vlaams minister Zuhal Demir op de korrel nam. Waarop ze het woord opnieuw nam en beweerde dat ze in het dossier van de kernuitstap als “een technocraat” staat. Een zakelijk iemand dus. Doch tegelijk verweet ze Demir niet te willen samenwerken, maar tegen te werken.

Quid Bouchez?

De kerncentrales moeten openblijven, Vlaams minister Demir nam de juiste beslissing ten voordele van het milieu, de voetballers mogen een gunstige fiscale regeling behouden,… MR-voorzitter én Kamerlid Georges-Louis Bouchez doorkruist de meerderheidspartijen met zijn naar Vivaldi-normen controversiële uitspraken. In de wandelgangen vragen velen zich af wanneer de bom gaat barsten en wanneer hij een breekpunt tot op het hoogste niveau gaat maken met zijn standpunten. Dat de Vivaldi-ploeg met haken en ogen aaneen hangt, is bekend. Maar dat de eigenzinnige Bouchez wel eens voor een verrassing zou kunnen zorgen, daar is men als de dood voor. Tenzij hij allang geklasseerd is als “quantité négligeable”.

Sammy Mahdi

Moeten de migranten aan de Poolse grens binnengelaten worden?

Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) vindt dat de migranten aan de Pools-Wit-Russische grens een asielaanvraag in de Europese Unie moeten kunnen indienen.

De rechtse oppositie vermoedt de invloed van Groen op het migratiebeleid van de regeringDe Croo.

De Europese Unie vaardigde vorig jaar sancties uit tegen Wit-Rusland als reactie op de betwiste verkiezingsoverwinning van president Aleksandr Loekasjenko (sinds 1994 aan de macht) en de daaropvolgende onderdrukking van dissidenten. Loekasjenko reageerde op zijn beurt met de fabricage van een migratiecrisis aan de Letse, Litouwse en Poolse grens.

Andere waarnemers zien de toestroom van migranten als een vorm van hybride oorlogsvoering, uitgevoerd met de zegen van Loekasjenko’s leenheren in Moskou, op een moment dat Rusland de militaire druk op de Baltische staten en Oekraïne opdrijft.

Dat de crisis die sinds de zomer aansleept, maar de afgelopen weken steeds acuter werd, wel degelijk gefabriceerd is, blijkt onder meer uit het feit dat er wekelijks migranten doelbewust en actief worden overgevlogen vanuit Turkije en het Midden-Oosten naar de Wit-Russische hoofdstad Minsk. De vluchten worden verzorgd door de Wit-Russische luchtvaartmaatschappij Belavia en Turkish Airlines. De Poolse autoriteiten beschuldigen Turkije ervan medeplichtig te zijn aan de crisis, iets wat door Ankara ontkend wordt.

Op dit moment bevinden zich 2.000 tot 3.000 migranten aan de Poolse grens. Volgens de Litouwse autoriteiten is ongeveer twee derde van de migranten die hun grondgebied binnenkwam afkomstig uit Irak. Deze Irakese groep zou hoofdzakelijk bestaan uit Koerden en Jezidi’s.

Mahdi: “Migranten moeten asiel kunnen aanvragen” In De Afspraak op Vrijdag vroeg presentator Ivan De Vadder aan staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) of de migranten de EU binnengelaten moeten worden om hun asielprocedure te beoordelen. “Dat is effectief wat je moet doen”, antwoordde Mahdi.

“Dat past in het kader van het nieuw Europees asiel- en migratiepact, waarbij je je buitengrenzen versterkt en de dossiers van mensen die toekomen zeer snel behandelt áán de buitengrens. Zodat je meteen weet of iemand wel of niet nood heeft aan bescherming. Vandaag zit je in een situatie waarbij Wit-Rusland misbruikt maakt van migranten en ze in grote groepen richting Europa stuurt.”

De mensen die op dit moment aan de Poolse grens zitten “moeten effectief de mogelijkheid hebben om een asielaanvraag in te dienen”, vindt Mahdi. “Dat moet gebeuren eens ze in Polen zijn.” Tegelijkertijd vindt de staatssecretaris dat “er momenten zijn dat landen redelijkerwijze hun grenzen kunnen sluiten als er sprake is van een conflict”.

“Groen domineert niet enkel de energieagenda, maar ook de migratie-agenda van de regering” De oppositie reageert alvast vol onbegrip. “Dit is hybride oorlogvoering en chantage van een dictator aan de buitengrenzen van de Europese Unie”, reageert N-VA-Kamerlid Theo Francken.

“We mogen hier niet aan toegeven. De naïeve uitspraak van de staatssecretaris Mahdi om de migranten binnen te laten, zal Loekasjenko enkel aanmoedigen om de migratiedruk op de EU te verhogen. Bovendien werken de oplossingen die de staatssecretaris voorstelt enkel in theorie.

Een ‘snelle asielscreening’ en ‘terugsturen van de afgewezen asielzoekers’ lukt in de praktijk gewoon niet.”

Volgens Francken bewijst de uitspraak dat “Groen niet enkel de energieagenda (…), maar nu ook al de migratie-agenda van deze regering domineert”. “Een partij van rond de 10 procent legt een migratiebeleid op waar de Vlaming totaal niet voor gestemd heeft”, klinkt het nog.

De N-VA’er herhaalt zijn pleidooi voor een Australisch migratiemodel. Tegelijkertijd reikt hij de hand aan Mahdi. “Wij reiken de hand aan de staatssecretaris om los te komen van de groene naïviteit inzake asiel en migratie en met onze voorstellen werk te maken van een werkbaar asielbeleid”, aldus Francken.

Plooien voor Loekasjenko Volgens Vlaams Belang-Kamerlid Dries Van Langenhove plooit de regering voor de druk van Loekasjenko. “Makke Mahdi wil met dit gebaar niet alleen plooien voor de druk van een externe vijand, terwijl we net de Europese rug hiertegen zouden moeten rechten, maar hij wil ook illegale migratie belonen, net zoals hij de hongerstakende illegalen beloonde met een apart heronderhandelingstraject”, zegt Van Langenhove. “Immers, deze mensen hebben geen reispapieren om Polen of de rest van de EU te betreden en willen dus illegaal de grens oversteken.”

“Als de mensen die de EU willen doortrekken echt op de vlucht zijn voor vervolging en oorlog, waarom kloppen ze dan niet aan bij het land dat hen zo genereus overvliegt vanuit het Midden-Oosten? Wit-Rusland is evenzeer een ondertekenend lid van het Genève-Vluchtelingenverdrag. Of zou het kunnen dat deze migranten willen doortrekken naar West-Europa en het VK, niet omwille van vervolging, maar omwille van onze betere economische omstandigheden en onze sociale zekerheid?”, vraagt Van Langenhove zich nog af.

PIETER VAN BERKEL

Politiek

IN DE KIJKER

CITAAT VAN DE WEEK

Zuhal Demir

Ai Weiwei

“De dynamiek waarbij mensen doen alsof ze gezuiverd worden door het uitdragen van bepaalde ideeën is bijzonder gevaarlijk”

Vlaanderen én België kennen haar ondertussen als een ‘caractérielle’ die geen blad voor de mond neemt en zonder veel omwegen zegt waar het op staat. Als ze het woord neemt, stopt men met sms’en, internetten, praten en lezen, want de kans is groot dat ze een uitspraak doet die de boel doet daveren en sommigen zenuwachtig laat worden. Zuhal Demir (41) is geen katje om zonder handschoenen aan te pakken. Ze is loyaal aan haar partij en aan de regering waarvan ze deel uitmaakt, maar zegt toch wat ze meent te moeten zeggen. Het maakt haar tot veruit de sterkste van de ploeg. En het levert haar de sympathie op van steeds meer burgers.

Het PFOS-dossier (de vervuiling in en om Zwijndrecht door 3M) kreeg ze plots op haar bord, maar omwille van de klaarblijkelijk lange voorgeschiedenis met tal van vragen over toestanden en handelingen uit het verleden, suggereerde ze als regeringslid prompt om misschien best eens een parlementaire onderzoekscommissie op te richten teneinde de onderste steen om te draaien. Consternatie alom, maar de commissie kwam er. Ze wilde terecht niet beladen met alle zonden van Israël in de woestijn gejaagd worden. En recent was er haar weigering voor het verlenen van een vergunning voor een nieuwe gascentrale in Vilvoorde. De Wetstraat staat op haar kop.

De wereldberoemde Chinese kunstenaar, mensenrechtenactivist en dissident Ai Weiwei waarschuwt in een interview met de Amerikaanse zender PBS voor de toenemende politieke correctheid in het Westen. “De dynamiek waarbij mensen doen alsof ze gezuiverd worden door het uitdragen van bepaalde ideeën is bijzonder gevaarlijk”, zei Weiwei. “Het leidt ook tot een extreem verdeelde maatschappij.”

Beslissing voor het leefmilieu Haar weigering doet federaal minister Tinne Van der Straeten (Groen) naar adem snakken en razen tegen Demir en haar partij, N-VA. “Sabotage!”, wordt er geroepen, waarbij Vooruit tactisch op de kar van Groen springt. Het begrip “tegenwerkingsfederalisme” borrelt op. Er wordt haar verweten niet te willen samenwerken en enkel beslissingen te nemen in functie van het N-VA-partijstandpunt, dat openlijk voor het openhouden van kernenergiecentrales pleit. En dat ze dus een hypotheek legt op de energiebevoorrading na de sluiting van de laatste twee kerncentrales in 2025. Terwijl ze ondertussen vrijwel overal lof krijgt voor haar aanpak van het PFOS-dossier tegen grondvervuiler 3M, wordt haar nu politieke berekening aangewreven. En daar gaat ze fel tegenin: “Een dossier dat in orde is, hou ik ook niet tegen.” Bij hoog en bij laag, en met een berg argumenten, toont ze aan dat ook de beslissing in Vilvoorde gebaseerd is op een zorg voor het leefmilieu in Vlaanderen.

In een interview in Het Laatste Nieuws stelde ze: “De nieuwe gascentrale die men wil bouwen in Vilvoorde stoot veel stikstof en meer bepaald ammoniak uit: 100.000 kilo per jaar. Engie heeft niet nagegaan wat die uitstoot voor de omgeving betekent. Ze hebben wel op 8 oktober gezegd: ‘We weten dat er te veel uitstoot is en we gaan die verlagen.’ Maar ze zeggen niet hoé ze dat gaan doen. In het milieueffectenrapport staat dat je echt fundamentele aanpassingen moet doen aan de installatie als je dat wil verlagen en die zie ik niet.

Als ik 3M een vergunning zou geven op basis van een vage belofte om geen PFAS meer uit te stoten, het kot zou te klein zijn!” Ze stelt dan ook dat men haar niet kan verwijten de milieuregels niet consequent na te leven.

Vivaldi wil dat ‘ecocide’ internationaal als misdaad erkend wordt © PHOTONEWS

De meerderheidspartijen hebben vorige week, op initiatief van de groenen, in de Kamercommissie Buitenlandse Zaken een oproep gelanceerd om ‘ecocide’ in het internationaal strafrecht op te nemen. Het zou gaan om een Europese primeur.

Niet dogmatisch De flamboyante Koerdisch-Vlaamse Zuhal Demir staat rechtlijnig op haar principes en daarmee trekt ze naar elk debat binnen de regering, in het parlement, voor de tv-camera’s tot zelfs in de parochiezalen. Van dogmatisme wil ze niet weten, en al zeker niet in dit dossier, dat precies door Groen aldus wordt aangepakt en verdedigd. Jawel, ze zegt openlijk geen grote fan te zijn van gascentrales en liever kerncentrales te zien. Maar dat weerhoudt er haar toch niet van om de beslissingen te nemen die moeten genomen worden op basis van objectieve criteria. Het stikstof- en ammoniakprobleem is daarbij een heel belangrijk element. In die zin vergunde ze de gascentrale in Gent wél, want daar was het stikstofprobleem niet aanwezig. “Als ik echt de kernuitstap had willen hypothekeren, had ik de gascentrale van Gent wel geweigerd.” En daarin is ze te onderscheiden van de groene dogmatici, die de kerncentrales ‘koste wat het kost’ - niet alleen veel geld, maar ook forse vervuilende CO2-uitstoot - willen sluiten.

Wouter De Vriendt

© PHOTONEWS

Geen politieke manoeuvres Het is duidelijk dat Zuhal Demir Bart De Wever niet meer nodig heeft om bij kritieken of politieke incidenten bij te springen of in een interview de ‘grote’ media op te eisen om de boel te bevriezen of te nuanceren. Demir is verstandig en mondig genoeg gebleken om haar ‘mannetje’ te staan in moeilijke dossiers.

En aan politieke manoeuvres heeft ze al helemaal een broertje dood. Dat haar collega in de Vlaamse regering Hilde Crevits (CD&V) na Demirs vergunningsweigering nu plots overleg wil met de federale overheid, zal haar dan ook niet plezieren. Maar dat is dan weer ingegeven door de deal die Coens bij de regeringsvorming maakte met Ecolo-chef Nollet om de abortuskwestie onaangeroerd te laten in ruil voor de definitieve kernuitstap. Crevits, die absoluut goede maatjes wil blijven met Vivaldi, heeft het dan ook vaak veel moeilijker om rechtlijnig te zijn dan Zuhal Demir.

7 ©SHUTTERSTOCK

18 NOVEMBER 2021

De commissie vraagt de regering om vorm te geven aan “een nieuw internationaal verdrag van de meest bereidwillige landen om ecocide op internationaal niveau te vervolgen en te bestraffen”, “een wijziging van het Statuut van Rome van het Internationaal Strafhof in Den Haag in te dienen om het nieuwe misdrijf ecocide erin op te nemen” naar analogie van misdaden tegen de menselijkheid en “verslag uit te brengen over het advies dat experts gaan uitbrengen over de opname van ecocide in het Belgische strafrecht”.

‘Ecocide’ wordt omschreven als “onwettige of roekeloze handelingen in de wetenschap dat er een aanzienlijke kans bestaat dat door die handelingen ernstige en wijdverspreide, dan wel langdurige, schade aan het milieu wordt toegebracht”.

Fukushima In het voorstel van resolutie worden een aantal ecologische rampen opgenoemd die aan dat criterium zouden voldoen, waaronder de giframp in het Indiase Bhopal en de explosie op het olieplatform Deepwater Horizon in de Golf van Mexico. Opmerkelijk is dat ook de kernramp van Fukushima genoemd wordt in de resolutie. Niet de straling of vervuiling zorgden daar voor veel doden, maar de stress die met de evacuatie gepaard ging. Dit wordt ook in de tekst erkend. “De door

de evacuatie van de bevolking teweeggebrachte stress zou meer dan 1.600 doden hebben veroorzaakt”, klinkt het daar.

“Vervolging van grote milieumisdrijven moet makkelijker”, zegt Ecolo-Groen-fractieleider Wouter De Vriendt. “Wie roekeloos omspringt met ons leefmilieu, mag de dans niet meer ontspringen. De strafwet verbiedt op dit moment diefstal of drugshandel, maar zegt niets over de ernstigste misdrijven die tegen onze planeet worden gepleegd. Vandaag komt daar verandering in. Ook ernstige milieumisdrijven moeten in ons

land kunnen worden vervolgd en op internationaal niveau doet het parlement een aantal zeer concrete voorstellen om ecocide te erkennen als misdaden tegen de menselijkheid.”

Oorspronkelijk riep het opschrift op om ecocide ook in het Belgisch strafrecht op te nemen, maar die bepaling werd geschrapt.

De tekst moet nu nog in de plenaire Kamer gestemd worden. De Vriendt hoopt alvast dat ‘ecocide’ in de toekomst ook in het Belgisch strafrecht wordt opgenomen.

‘Ecocide’ is al strafbaar in de nationale wetgeving van Georgië, Armenië, Oekraïne, Wit-Rusland, Kazachstan, Kirgizië, Moldavië, Rusland, Tadzjikistan en Vietnam.

De handhaving van deze wetten is echter niet iets om over naar huis te schrijven. Het gros van deze landen scoort zeer hoog voor corruptie en laag voor de eerbiediging van de rechtsstaat in de rangschikkingen van Transparancy International.

Gascentrales De Vivaldi-partijen stemden allemaal voor, alsook PVDA. Oppositiepartijen N-VA en Vlaams Belang stemden tegen. N-VA-Kamerlid Anneleen Van Bossuyt waarschuwde voor onvoorziene gevolgen.

“We moeten opletten met woorden die op -cide eindigen. Tot waar zouden we kunnen gaan? Zouden de Belgische autoriteiten in de rechtbank kunnen belanden omdat ze gascentrales zouden bouwen?”, vroeg Van Bossuyt.

PIETER VAN BERKEL

8

Interview

18 NOVEMBER 2021

SOCIOLOOG VUB MARK ELCHARDUS

Mark Elchardus (74) hoogleraar sociologie aan de VUB - schreef een boek dat nog lang zal nazinderen.

In “Reset” rekent hij grondig af met de tegenstanders van het gemeenschapsdenken. Volgens Wetstraatwatcher Rik Van Cauwelaert vormt Reset “het belangrijkste politieke boek in decennia”.

lchardus waarschuwt voor het opengrenzenbeleid, de ongebreidelde illegale migratie, de afwezigheid van een migratiepolitiek. Hij plaatst kanttekeningen bij de woke-ideologie en de antidiscriminatiewetgeving. Hij ijvert voor een puntensysteem voor migranten en strengere selecties aan de Europese buitengrenzen. Elchardus zweert bij het gemeenschapsdenken op het niveau van de natie. “De wervende verhalen bevinden zich aan nationalistische kant”, geeft hij veelbetekenend mee.

hebben opgevangen, zonder het boek te hebben gelezen.”

Voormalig partijvoorzitter en minister Louis Tobback (Vooruit) is bijzonder vernietigend over je boek in een recensie in Samenleving & Politiek. Hij vergelijkt je met de socialistische collaborateur Hendrik De Man. Heb je dergelijke reactie niet zien aankomen?

Wat stuit je tegen de borst?

“Ik was verrast door de hevigheid van de reacties, zowel positief als negatief.

Ik heb eigenlijk veel meer positieve dan negatieve reacties gekregen. Ik had niet verwacht dat mijn boek zo snel zo’n intens onderwerp van discussie zou worden. Daar ben ik uiteraard blij mee. Aan heel wat reacties kan ik wel merken dat mensen reageren op basis van wat ze

Spreekt Louis Tobback voor zichzelf of namens een deel van Vooruit?

“Ik weet niet in welke mate de uitspraken van Louis Tobback moeten worden veralgemeend. Wat me opvalt, is dat heel veel mensen binnen Vooruit zich heel genuanceerd uitlaten. Ze zeggen dat ze pas een oordeel zullen vellen wanneer ze het boek hebben gelezen. Tobback vormt daar wel de uitzondering op. Aan zijn uitspraken til ik niet zwaar.”

“Een aantal dingen stelt hij verkeerd voor. Hij verwerpt een aantal stellingen van mij, maar zegt niet waarom. Het wordt dan moeilijk om daarmee in debat te treden. De vergelijking met de taliban en het nationaalsocialisme is een zwaktebod. Sommige mensen hebben geluk dat het nationaalsocialisme bestaan heeft, anders zouden ze niet meer weten wat te zeggen als ze uit hun comfortzone worden geduwd.”

Het is onverantwoord om zoveel illegalen in eigen land te tolereren In je boek pleit je voor een paradigmashift voor het migratie- en integratiebeleid, want beide zijn mislukt…

“Mislukt is een groot woord. Eigenlijk geloof ik niet dat de integratie van nieuwkomers mislukt is. Ik ben optimistischer na het schrijven van het boek dan ervoor. Migratie is wat anders. We hebben eigenlijk geen migratiebeleid.

Een ernstig migratiebeleid maakt al duidelijk het onderscheid tussen asiel, reguliere en illegale migratie. De illegale migratie moet zo snel mogelijk worden teruggedrongen. Wat de legale migratie betreft, moet je rekening houden met wat goed is voor het land van bestemming, met wat goed is voor de betrokken migrant en uiteraard met de noden van het land van herkomst. Hooggeschoolden in ontwikkelingslanden gaan

weghalen om hier in de zorgsector tewerk te stellen, is geen goed idee. Beter is om voor opleidingen in deze landen te zorgen, waarbij de helft van de hooggeschoolden ter plaatse blijft en de andere helft naar hier komt. Een migratiebeleid dat helemaal geen rekening houdt met de vraag hoe inpasbaar deze mensen hier zijn, of ze kunnen bijdragen tot de gemeenschap en wat de impact is op het land van herkomst, is een slecht migratiebeleid.”

Waarom is er bij ons geen migratiebeleid, terwijl dit in andere landen wel het geval is?

“Dat is voor mij niet heel duidelijk. Ik zie wel dat er in de jaren zestig heel lichtzinnig met migratie is omgesprongen. Maar ook het boek ‘Nieuw België’ van Tom Nagels biedt geen antwoord op deze vraag.

Intussen is het wel duidelijk dat de moslims op het vlak van integratie voor problemen zorgen. Er bestaat een grote mate van wederzijdse vervreemding tussen moslims en niet-moslims. In dit land mag dat niet worden gezegd. Met migratie gaan overigens altijd wel spanningen gepaard, en het inpassen van een cultureel erg verschillende groep zoals moslims zorgt in Europa duidelijk voor extra problemen. Het gaat om een omvangrijke groep, met een uitgesproken cultureel verschil. Toen de eerste Turken en Marokkanen hier in de jaren zestig toekwamen, heeft de overheid zich daar geen vragen bij gesteld, wat toch wel lichtzinnig was. Bijzondere maatregelen om de integratie te bevorderen waren toen nodig geweest.”

Vooral in het onderwijs kan je vaststellen hoe intens de immigratie wel is.

“Een aantal jaren geleden hebben we uit onderzoek al kunnen vaststellen dat een op de twee leerlingen in het secundair onderwijs in Brussel moslim is. Je kan toch niet ontkennen dat dit een zeer snelle transformatie van de bevolking is.

We hadden al veel vroeger maatregelen moeten nemen, veel sterker inzetten op integratie.”

Over de integratie van nieuwkomers ben je genuanceerder?

“Na het schrijven van het boek ben ik genuanceerder geworden. Meer dan 90 procent van de Turken en Marokkanen is religieus en beschouwt religie als een belangrijk onderdeel van zijn identiteit.

Ongeveer 40 procent van de mensen beleeft zijn religie op een fundamentalistische wijze. Een kwart van deze mensen heeft het moeilijk met de seculiere staatsinrichting. Tien procent heeft sympathie voor geweld in naam van de religie.

Positief daaraan is dat ongeveer 60 procent van de moslims zijn religie niet op een fundamentalistische wijze beleeft. De

“Het sterke gemeenschapsgevoel dat je nodig hebt om de grote problemen van de toekomst aan te pakken, valt op Belgisch niveau niet meer te creëren”

Interview

18 NOVEMBER 2021

9

HOOGLERAAR SOCIOLOGIE AAN DE VUB n GEBOREN IN 1946 n LANGE TIJD ALS HUISIDEOLOOG VAN DE SP.A BESTEMPELD VAN 1995 TOT 2011 VOORZITTER VAN DE VLAAMSE VLEUGEL VAN DE LANDSBOND DER SOCIALISTISCHE MUTUALITEITEN

kansen liggen er om deze groep in de samenleving op te nemen. Daar zal veel gerichter moeten aan worden gewerkt.”

Sommige mensen hebben geluk dat het nationaalsocialisme bestaan heeft, anders zouden ze niet meer weten wat te zeggen als ze uit hun comfortzone worden geduwd” Wat bedoel je daarmee?

“Er is een tendens aanwezig om onze manier van leven, onze beschaving, systematisch naar beneden te halen, negatief voor te stellen. Deze mensen zijn daar heel vatbaar voor omdat ze zich niet altijd aanvaard voelen. Er is dikwijls nog loyauteit met het land van oorsprong. Zij zijn daardoor vatbaar voor een discours dat onze samenleving voorstelt als racistisch en patriarchaal. Zolang dat dit vertoog zo sterk aanwezig blijft, zal het moeilijk zijn om deze mensen op te nemen en te integreren. We zouden sterker moeten reageren tegen degenen die onze samenleving en manier van leven diskwalificeren. Anderzijds moeten we sterker inzetten op maatregelen die het integreren, het beter doen op school, het vinden van werk bevorderen.”

Ik merk dat het integrisme en de vijandige houding ten aanzien van de seculiere samenleving sterk toeneemt.

“Uit onderzoek blijkt dat het moskeebezoek en het letterlijk volgen van de voorschriften in de jaren negentig minder was dan wat vandaag het geval is. Uit onderzoek in Nederland en België kunnen we duidelijk een tendens tot de-secularisering vaststellen. Het gaat dan om een intensere beleving van de religie die minder compatibel is met een seculiere staatsinrichting. Volgens mij is deze ontwikkeling geen reactie op wat hier gebeurt, maar gaat het om een imitatie van wat in moslimlanden aan de gang is. Sinds de jaren vijftig is men de islam gaan ombouwen tot een antiwesters, antimodern politiek project. Maar ook hier is er een hoopgevend signaal. Uit onderzoek blijkt dat de tweede generatie minder de voorschriften volgt dan hun ouders. Uit een heel betrouwbare Nederlandse studie blijkt dat de tweede generatie veel minder fundamentalistisch is dan de eerste. Dit betekent dat integratie werkt. Maar, als je de ganse groep bekijkt, dan verslechtert de situatie. Dit wil zeggen dat iedere nieuwe generatie die in het land binnenkomt fundamentalistischer is dan degenen die in het land zijn geboren. Integratie is momenteel letterlijk dweilen met de kraan open.”

Er is toch wel een duidelijk verschil tussen Vlaanderen, Brussel en Wallonië. In Vlaanderen is er sinds lang een inburgeringsbeleid. In Brussel zijn er 100.000 illegalen en de verpaupering van hele wijken zet zich door.

“In Vlaanderen wordt sterker ingezet op inburgering, maar de vraag is of het helpt. Maakt het een verschil? Ik heb de indruk van wel. In Vlaanderen stijgt de tewerkstellingsgraad van allochtonen sneller dan die van de autochtonen. In Brussel is het duidelijk dat er een ernstig probleem is. De tewerkstellingsgraad bedraagt er amper 60 procent. De vaccinatiegraad doet het nog slechter. Het is duidelijk dat dat gewest niet meer werkt.

We moeten ons hardop de vraag stellen of we met Brussel niet het alarmpunt hebben bereikt. De Brusselse overheid

krijgt de mensen niet aan de slag en gevaccineerd. Er is een toenemende armoede en zichtbare verpaupering. Een lange tijd heeft men in linkse kringen ook het grote aantal illegalen ontkend.

Volgens schattingen zouden er in België tot 200.000 illegalen zijn, in Brussel alleen al 100.00. Uiteraard is het onverantwoord om zoveel illegalen in eigen land te tolereren.”

Ook op politiek vlak is het intussen wel duidelijk dat het zo niet verder kan. België is niet meer in staat om zijn kerntaken uit te voeren. Je hebt in een van jouw columns België vergeleken met een rechtopstaand lijk. Moeten we burgerlijke onlusten vrezen als er niet dringend een kentering komt?

“Historisch kan je vaststellen dat bij een toenemende migratie, zeker als die met een economische crisis gepaard gaat, er een reactie van de autochtonen komt.

De reactie bestaat er dan in dat men zich gaat terugplooien op de eigen gemeenschap. Als mensen hun gemeenschap bedreigd achten, treedt er een verschuiving van een inclusief naar een exclusief nationalisme op. Gezien de snelheid waarmee de bevolking sinds eind de jaren ’80 massaal veranderd is, is het heel normaal dat je dergelijke reacties krijgt. Als socioloog zou ik het niet meer begrijpen moesten deze reacties niet optreden. In Brussel is 70 tot 80 procent van de mensen van vreemde origine. Het enige wat we kunnen doen, is de problemen onder ogen zien en er proberen iets aan te doen. Als we er niet in slagen om er iets aan te doen, dan zou dat wel uit de hand kunnen lopen. De urgentie wordt nog aangescherpt door een dominante minderheid die op een agressieve wijze duidelijk maakt dat zij integratie afwijst.

Dat zorgt voor een explosieve cocktail. Een zeer agressieve minderheid is in staat om de zaak te laten ontsporen.

Heel wat allochtonen zitten op de wip. Ze voelen zich aangetrokken door onze samenleving, hopen daaraan te kunnen bijdragen en hun eigen accenten te kunnen leggen, maar anderzijds durven ze niet breken met de geloofsbroeders die dat verwerpen. De vraag is naar welke kant de meerderheid zal gaan.”

dat betekent niet dat alle moslims voortdurend in het verdomhoekje moeten zitten. Evenmin zijn ze altijd slachtoffer. Die drie vertogen, het neerhalen van onze beschaving, het neerhalen van moslims en hen ontslaan van verantwoordelijkheid met een slachtoffercultuur, moeten we bestrijden. Anderzijds moeten we een islambeleving meer kansen geven op een manier die compatibel is met onze seculiere samenleving.”

Vormt België een aflopend verhaal?

Heeft de huidige regering wel een antwoord om deze situatie aan te pakken?

Een van die nationalistische partijen wordt van de macht uitgesloten…

“Ik denk het niet. Ik denk dat de liberalen, de sociaaldemocraten en de christendemocraten intern heel verdeeld zijn.

De partijkaders zijn heel lang heel lichtzinnig met deze problemen omgegaan.

Mensen die deze problemen signaleerden, werden als racistisch weggezet. Ik merk wel dat de geesten aan het opschuiven zijn naar een iets realistischer en dus ook wat hardere aanpak.”

“In een democratie is dit geen normale situatie. Ik wil er wel op wijzen dat de bal in het kamp van het Vlaams Belang ligt. Ze doen dingen die uitzichtloos zijn. Ze staan bijzonder negatief tegenover de moslims. Dat soort communicatie zou moeten veranderen. Uiteraard moet je niet blind zijn voor de problemen, maar je moet je steeds de vraag stellen hoe je deze mensen positief in de maatschappij kan betrekken. Het personeelsbeleid is toch ook wel een probleem. Tenslotte staan er nog enkele problematische punten in hun programma, zoals de intrekking van de erkenning van de islam. Wil het Vlaams Belang de seculiere samenleving afschaffen? In België is de islam de tweede religie, die evenveel respect verdient als de andere erkende erediensten.”

Aan Vlaamse kant?

“Inderdaad.”

Het is intussen duidelijk dat we dringend nood hebben aan een goed functionerende staat…

“Van de neoliberale onzin zijn we sinds de bankencrisis in 2008 toch wel teruggekomen. Ook met de huidige pandemie is het duidelijk dat er nood is aan een goed functionerende overheid. Dit kan pas als de overheid kan steunen op een gemeenschap. Als je naar België kijkt, dan kan je vaststellen dat Vlaanderen een gemeenschap vormt, terwijl dat voor Brussel niet het geval is. Brussel is eerder een verzameling van kleine groepen. Waarom doen bijvoorbeeld de Scandinavische landen het goed? Deze landen hebben een gemeenschapsgevoel. Mensen voelen zich verbonden met en verantwoordelijk voor elkaar. Dat gevoel is in Brussel compleet afwezig.

Brussel bestaat uit een verzameling individuen en minderheden. De onzin zoals ‘Onze identiteit is diversiteit’ heeft daartoe bijgedragen. Brussel is een regio met een groot probleem.”

Hoe kunnen we dit aanpakken?

Kan het nog binnen België?

“We zullen veel meer op integratie moeten inzetten. We zullen ons ook meer moeten verzetten tegen het neerhalen van onze eigen cultuur als kolonialistisch en racistisch, maar we moeten ons ook hoeden voor een discours waarbij we allochtonen onophoudelijk stigmatiseren.

Een deel van de moslims heeft opvattingen die niet passen in onze cultuur, maar

“Het sterke gemeenschapsgevoel dat je nodig hebt om de grote problemen van de toekomst aan te pakken, valt op Belgisch niveau niet meer te creëren. De hefbomen die je nodig hebt om een gemeenschap te creëren - zoals het onderwijs en het cultuurbeleid - zijn naar het niveau van de gemeenschappen overgeheveld.”

“PERMANENT NEERHALEN WESTERSE BESCHAVING IS EEN PROBLEEM”

“Ik denk dat we naar nog meer autonomie voor de regio’s gaan. Vlaanderen en Wallonië zullen daar zeker baat bij hebben. Wat Brussel betreft, zullen er zware investeringen nodig zijn om er iets leefbaars van te maken. Op dit vlak bevinden de wervende verhalen zich aan de nationalistische kant.”

De wervende verhalen bevinden zich aan nationalistische kant Dreigt de partij dan niet een deel van haar kiezers te verliezen als ze te veel toegeeft?

“Het is duidelijk dat de partij haar succes te danken heeft aan de onvrede die bij een aantal mensen leeft. Een deel van het electoraat wordt naar het Belang gedreven omdat de media sterk neerkijken op deze partij. Alles wat deze kiezers denken en voelen wordt sterk afgekeurd. Welke andere uitweg hebben deze mensen, behalve kiezen voor een partij die hen in de armen sluit? Ik denk dat zowel de houding van de elite tegenover deze partij, als het Vlaams Belang zelf zullen moeten veranderen. Het Vlaams Belang zou voor inclusief nationalisme moeten kiezen.”

JULIEN BORREMANS

Over de ‘cancel-culture’, waarbij bepaalde meningen worden geboycot, maakt professor Elchardus zich geen al te grote zorgen. Volgens hem moeten we de impact ervan niet overdrijven. Het discours waarbij de verworvenheden van de westerse beschaving permanent worden neergehaald baart hem echter meer zorgen.

“Uiteraard zit dat ook in de woke-beweging en de cancel culture, maar een onrustwekkend deel van de opiniemakers doet daar druk aan mee. In eerste instantie is dat heel erg ontmoedigend voor de mensen hier.

Niemand hoort graag zeggen dat de cultuur die de voorouders hebben opgebouwd niets ander is dan koloniaal, patriarchaal, seksistisch, racistisch en homofoob. Uiteraard draagt dergelijk discours bij tot het succes van extreemrechtse partijen. Daarnaast schrik je nieuwkomers af om zich te integreren. Waarom zouden ze integreren in een samenleving die zo negatief wordt voorgesteld? Ik zou in het onderwijs meer aandacht willen zien voor de wetenschappelijke, technologische, bedrijfsmatige en ethische successen van onze beschaving.”

Ben je bang dat meningen vervolgd zullen worden op basis van de antidiscriminatiewetgeving?

“De antidiscriminatiewetgeving zou moe-

ten worden beperkt tot duidelijk aantoonbare gevallen van oproepen tot geweld en discriminatie. Daar blijft het momenteel niet bij. Men wil opiniedelicten vervolgen.

De veroordeling van Voorpost voor het spandoek met ‘Stop islamisering’ vormt daar een voorbeeld van. Waarom moeten mensen worden veroordeeld omdat ze op een actieve manier voor hun mening uitkomen? De veroordeling is disproportioneel.

Hopelijk kan deze veroordeling in beroep worden verbroken. Het bewijst alleszins dat een rechter een heel lichtzinnige beslissing kan nemen. De antidiscriminatiewetgeving wordt op een onverantwoorde manier gehanteerd en gebruikt om bepaalde meningen te bestraffen.”

Vrees je zelf het slachtoffer van de cancel-culture te worden?

“Voorlopig lijd ik daar niet onder. Het is trouwens de rol van een publiek intellectueel om kritisch te zijn.”

Bel 015 28 90 90 of surf voor ons kantorennetwerk even naar vnz.be

10 Buitenland

18 NOVEMBER 2021

“U trekt mensen aan”

© SHUTTERSTOCK

ZUID-AFRIKA

GRIEKENLAND

De Griekse minister voor Migratie, Notis Mitarachi (Nea Demokratia), nam het Duitse en West-Europese migratiebeleid op de korrel naar aanleiding van de groeiende migratiedruk uit Afghanistan naar Griekenland en van een door Wit-Rusland geprovoceerde mensensmokkel van migranten naar de EU. Mitarachi liet verstaan dat vluchtelingenstromen naar haar land worden aangedreven door “West-Europese sociale uitkeringen”. Erkende vluchtelingen krijgen in Griekenland met 400 euro ongeveer hetzelfde bedrag dat Griekse burgers als sociale uitkering ontvangen. Huur en opvang worden niet door de staat gedragen. “Als ze erin slagen naar Duitsland, Oostenrijk of Zweden te trekken, hebben ze daar recht op uitkeringen die zelfs Griekse burgers niet eens krijgen”, verklaarde minister Mitarachi.

De Duitse minister van Binnenlandse Zaken, Horst Seehofer (CSU), dreigde er onlangs mee asielzoekers die over Griekenland naar Duitsland trokken, terug te sturen naar Griekenland, waar ze oorspronkelijk asiel hadden aangevraagd. Mitarachi reageerde op de Duitse dreiging: “Het probleem is dat u deze mensen via Griekenland aantrekt, en ik wil in geen geval de poort naar Europa zijn.”

FW De Klerk: pragmaticus of Zwaar geweld neemt toe “hensopper”?

PIET VAN NIEUWVLIET

FRANKRIJK

in Frankrijk

© PHOTONEWS

De berichten geraken niet in onze mainstreammedia omdat die allemaal gefocust zijn op de milieuconferentie van Glasgow, maar Frankrijk beseft steeds duidelijker dat het de verkeerde kant op gaat.

Op 11 november jl. overleed op 85-jarige leeftijd oud-president Frederik Willem de Klerk. De Klerk werd in 1936 geboren in Johannesburg als zoon van senator en later minister Jan De Klerk en was de neef van J.G. Strydom, die het land als premier leidde van 1954 tot 1958.

De latere president voltooide rechtenstudies en werd advocaat. Vanaf 1972 vertegenwoordigde hij het kiesdistrict Vereeniging (ten zuiden van Johannesburg) voor de regerende Nasionale Party (NP).

In 1978 werd hij in de regering opgenomen en zal hij diverse ministeries beheren. Toen het ultraconservatieve deel van de partij zich in 1982 afscheurde om de Konserwatiewe Party (KP) te vormen, werd De Klerk NP-partijleider in Transvaal. Uiteindelijk zal hij in 1989 PW Botha als president van Zuid-Afrika opvolgen nadat deze door een beroerte werd getroffen.

Nooit “verligt”

Een premietabel voor letsels aan de politie…

BFM TV bijvoorbeeld focuste onlangs op de serie van schietincidenten in de Bretoense stad Nantes. Sinds het begin van het jaar gaat het om 53 vuurgevechten, waarvan meer dan 40 in verband staan met drugshandel. Vijf schietincidenten zouden te maken hebben met interne problemen binnen de Romagemeenschap in Nantes, drie met afrekeningen tussen Armeense bendes.

Een 15-jarige Noord-Afrikaan overleefde een van de schietpartijen niet.

Hoofd afsnijden In een ander departement, Seine-et-Marne in het centrum van Savigny-le-Temple, deed een politiepatrouille een akelige ontdekking, meldt de Franse krant Le Parisien op 31 oktober: een “premietabel” was opgehangen in een appartementsgebouw.

“Een premietabel?”, vraagt u zich af. Op BETAALDE ADVERTENTIE

83

ste Zondag 20 maart 2022 14u30

Lotto-Arena Antwerpen

Info en reservatie 03 237 93 92 info@anz.be www.zangfeest.org 070 345 345 www.teleticketservice.com

deze tabel staan de premies voor letsels die aan de politie worden aangebracht. Het hoofd van een politieman afsnijden levert een bonus op van 500.000 euro. Een petanquebal naar het hoofd van een agent gooien 200 euro bonus. Andere categorieën zijn het verkrachten van een agent en met een kalasjnikov vuren op een politieman.

De krant stelde dat “ongeacht of het gaat om provocatie dan wel om een grap die getuigt van bijzonder slechte smaak, het een feit is dat de zaak ernstig wordt genomen door de politiediensten van de betrokken regio”. Julien Constant, departementsafgevaardigde van de politievakbond Unité SGP, stelt dat collega’s met naam en toenaam op Facebook verschijnen met daaronder allerlei bedreigingen.

No-go zone In de Zuid-Franse stad Lyon tot slot, in de wijk Duchère, werden politiemensen door drugsdealers onder vuur genomen.

Niet zomaar onder vuur: de drugdealers reden de straat op, keiharde muziek, bedreigingen, geschreeuw, schoten. Sinds de aanstelling van Grégory Doucet, de groene burgemeester, gaat het snel bergaf in Lyon en worden ganse wijken no-gozones. Want als drugsdealers vuren op politiemensen, dan is dat niet, zoals een bepaalde pers probeert te doen geloven, “om de handel te beschermen”, maar dan is dat gewoon om duidelijk te maken aan de veiligheidsdiensten: “Maak dat je weg bent, want hier hebben wij het voor het zeggen”. Het gaat dus niet om louter wat schietincidenten of kleine criminaliteit, het gaat eigenlijk om een machtsovername van een ganse wijk. Parijs, Marseille, Nantes, Lyon: in steeds meer grote multiculturele steden in Frankrijk brokkelt de civiele macht in razend snel tempo af. Verliest Macron stilaan de pedalen?

PIET VAN NIEUWVLIET

De Klerk behoorde niet tot de “verligte” vleugel van de partij. Nog in 1985 verzette hij zich tegen de ideeën van minister van Buitenlandse Zaken Roelof (Pik) Botha om het burgerschap aan alle Zuid-Afrikanen toe te kennen en enkele onafhankelijk geworden zwarte thuislanden terug in Zuid-Afrika op te nemen. En alhoewel hij meer en meer begreep dat een vorm van machtsdeling met de zwarten onafwendbaar was, was hij in 1986 nog voorstander van eigen woongebieden. Die houding zou ook wel eens ingegeven kunnen zijn door het feit dat zijn kiesdistrict in KPhanden dreigde te vallen. Die partij was immers in de jaren ’80 in volle opmars. Bij de verkiezingen in ’89 had ze bijna (op 5 stemmen na) Vereeniging overgenomen.

Maar De Klerk zag ook dat de blanken een steeds kleiner deel van de bevolking werden, dat er aan de onlusten geen eind kwam en dat de boycot vanuit het buitenland steeds nijpender werd. Ook zijn calvinistisch geloof zou een rol hebben gespeeld. Hoe dan ook, in 1990 kwam Nelson Mandela vrij, werd het ANC gelegaliseerd en werden onderhandelingen aangeknoopt.

Ongelijke kaarten Toen De Klerk de onderhandelingen met het ANC over een nieuw Zuid-Afrika begon, vertrok hij van de idee dat de ANC-tegenstander door de val van het communisme in een verzwakte positie was geraakt. Maar tegelijk was de vrees in het Westen dat het communisme ZuidAfrika zou overnemen geluwd.

Uiteindelijk zal De Klerk zijn oorspronkelijk doel, een volwaardige machtsdeling, niet bereiken. Het draaide integendeel uit op een machtsoverdracht waarbij de grondwet wel uitgebreide individuele rechten garandeerde, maar de groepsrechten er bekaaid uitkwamen. Volgens historicus Hermann Giliomee omdat de Nasionale Party zwak onderhandelde.

Hoofdonderhandelaar werd Roelf Meyer,

een jonge onervaren politicus. Verder speelde de regering nooit haar sterkste troef, het leger, uit. Volgens sommigen was dat uit afkeer voor de grote rol die de veiligheidsdiensten onder PW Botha speelden. Tenslotte slaagde het ANC erin de band tussen de regering en haar bondgenoot, de Inkathapartij van Zoeloeleider Buthelezi, te verbreken. Terwijl binnen de blanke regering de gelatenheid toenam, haalde het ANC haar doel - de macht binnen.

Exit de Klerk Na de verkiezingen van 1994 vormde het overwinnende ANC een regering van nationale eenheid waarin de Nasionale Party (en Inkatha) werden opgenomen. Maar in 1996 trokken De Klerk en de zijnen zich terug omdat er geen echte machtsdeling was. In 1997, het jaar dat hij ontslag nam als partijleider, zal de voormalige president toegeven de nationale soevereiniteit te hebben overgegeven.

Voor de Waarheids- en Verzoeningscommissie, die misdaden in de apartheidstijd onderzocht, bood hij zijn excuses aan voor de schending van de mensenrechten tijdens het NP-bewind, maar hij wees er wel op dat men eenzijdig met de vinger naar dit bewind wees.

In 1998 scheidde hij van zijn vrouw Marike en trouwde hij met Elita Georgiades, de vrouw van een Griekse scheepsmagnaat, die De Klerk had gesteund. Tevens trok hij zich volledig uit de nationale politiek terug, al probeerde hij nog invloed uit te oefenen via een naar hem genoemde stichting.

Een verschillend imago In 1993 kregen De Klerk en Mandela gezamenlijk de Nobelprijs voor de Vrede.

Voor de zwarten in Zuid-Afrika en elders werd Mandela een icoon. Zijn positief imago in de geschiedenis is daarmee gewaarborgd. Onder de Afrikaners zijn de meningen over De Klerk eerder verdeeld.

Voor een deel is hij de man die inzag dat er verandering moest komen, terwijl anderen zijn slechte aanpak hekelen. Voor sommigen is hij zelfs een verrader of een “hensopper”, een opgever.

Feit is, zoals The Washington Post schrijft, dat hij het beheer over de transformatie verloor. Ook zijn terugkrabbelen in 2020, toen hij eerst had verklaard dat apartheid geen genocide was, heeft hem geen goed gedaan. Evenmin de op band opgenomen excuses aan de niet-blanken, welke uitgezonden werden de dag van zijn overlijden. Rond De Klerk zal steeds een omstreden beeld blijven hangen.

JAN VAN AERSCHOT

Buitenland

18 NOVEMBER 2021

WIT-RUSLAND/POLEN

Poetins chaostheorie © PHOTONEWS

© PHOTONEWS

DIPLOMATIEKE VALIES

11

Alarmerende grensconf licten

Beelden kunnen veelzeggend zijn, maar hebben vaak context nodig. De toestanden met vluchtelingen aan de grens tussen Polen en Wit-Rusland zijn wat ze zijn, alleen is er meer aan de gang. Er is de troepenopbouw aan beide zijden, maar de essentie is dat tussen Oost en West een ruime grens met tal van wrijvingen, provocaties en incidenten bestaat. Het is een situatie die niet veel nodig heeft om tot een escalatie te leiden.

Je hoeft geen vrienden te zijn om mekaar met elk zijn belangen te vinden. Daar zijn de Russische- en Wit-Russische presidenten, Poetin en Loekasjenko dus, een prima illustratie van. Sterker nog: Poetin heeft een grondige hekel aan de besnorde dictator, maar gebruikt hem maar al te graag als instrument in zijn buitenlandse profilering. Wit-Rusland mag dan al de juniorpartner zijn van het duo, de samenwerking berust in grote mate op Russische vrees.

Het laatste wat Moskou wil, is een herhaling in Wit-Rusland van het Maiden-protest in Oekraïne. Geen gerommel in de voormalige Sovjet-ruimte is het motto en dus maakt men van de schurk maar de 'onze'. Hoe strak Moskou de teugels in handen houdt laten we in het midden, maar dat Wit-Rusland geen dergelijke demarches neemt zonder op zijn minst de instemming van Moskou, staat buiten kijf.

KGB Het gedrum aan de grens draait in essentie niet rond vluchtelingen, dat zijn slechts instrumenten, ook al kan men zich de vraag stellen hoe onbezoldigd die daar staan. Er zijn meerdere indicaties die erop wijzen dat verschillenden onder hen daar met een zekere 'kennis en kunde' staan, getekend FSB, zoals de voormalige KGB vandaag heet.

Onrustwekkender dan het risico dat die naar verluidt Irakezen het Poolse grondgebied binnendringen, is de troepenopbouw die zich vlak erachter voordoet.

Ettelijke duizenden zijn het er, aan beide kanten trouwens. Het is een verhaal dat zich in termen van divisies aftekent met aan Poolse zijde enkele Britse militairen

die adviseren rond het afschermen van de grens. Er zijn ook Amerikaanse vluchten gemeld die de situatie nauwlettend observeren.

Ergens is het veelzeggend dat op EU-vlak vooral gekletst wordt, terwijl NAVO-bondgenoten actie ondernemen, zij het op een bescheiden schaal. Wat als Polen het NAVO-verdrag zou inroepen? Een aanval op een lidstaat wordt dan als een dreiging op alle andere lidstaten beschouwd. En daar vloeit dan weer de verplichting tot hulp uit. Precies zoals op 11 september 2001 gebeurde, gevolgd door de interventie in Afghanistan.

Bredere context De grootste fout die men kan begaan, is hetgeen zich vandaag aan de Poolse-Wit-Russische grens afspeelt als een losstaand incident te beschouwen. Terwijl het daar rommelt, trekken immers duizenden Russische troepen vanuit de regio van Moskou richting de Oekraïense grens. Eerder deze maand maakten twee Amerikaanse oorlogsbodems hun opwachting in de Zwarte Zee. En net zoals in Polen een aantal Britse 'adviseurs' gesignaleerd worden, is er melding van Britse troepen in Oekraïne, speciale eenheden deze keer, waaronder de SAS. Neem daarbij militaire oefeningen die Rusland met Servië houdt, een permanente druk op Noord-Macedonië sinds het land tot de NAVO toetrad, maar ook frequente militaire oefeningen boven en met de Baltische staten (en ook hier spelen de Britten een cruciale rol) en je krijgt een complexer verhaal. Een gevaarlijk bovendien.

MICHAËL VANDAMME

'Vluchtelingen' (sic) als politiek instrument.

De huidige chantage van Loekasjenko met echt aardgas, echte militairen en zogenaamde vluchtelingen, zou niemand mogen verbazen. Als Erdogan daarmee is weggekomen en er de EU zelfs miljoenen euro mee heeft kunnen afpersen, waarom zou het hem dan ook niet lukken?

De Britse auteur Kipling schreef ooit: “Als je eenmaal Denen geld hebt betaald, raak je de Deen nooit meer kwijt.” Hij doelde op de oude praktijk waarbij een laffe of zwakke koning de Deense Vikingen geld gaf in ruil voor de belofte dat zij niet meer in zijn rijk zouden komen plunderen. Het zou een universele les moeten zijn: geef nooit toe aan chantage. Je zult niet alleen altijd opnieuw moeten betalen, maar er zullen ook nog andere afpersers op je afkomen.

Door zijn steenkool-, petroleum- en kernenergie af te bouwen, heeft de EU de deur natuurlijk nog wijder opgezet voor aardgaschantage. Poetin is altijd al een grootmeester geweest in dat soort afpersing. Het is immers ondenkbaar dat Loekasjenko dit allemaal doet zonder de goedkeuring van zijn meester in het Kremlin. Die liet zijn steun openlijk blijken door atoombommenwerpers boven Wit-Rusland te laten patrouilleren. Vroeger had Wit-Rusland nog een zekere autonomie ten opzichte van Rusland, maar nu is het alleen nog in naam onafhankelijk. In de praktijk is het nauwelijks meer dan Russische provincie.

Analyse van Kasparov Ook inzake chantage met ‘vluchtelingen’ is Poetin niet aan zijn proefstuk toe. Denk maar aan de ‘vluchtelingen’ uit het Nabije Oosten die ongehinderd door Rusland naar de grens met Noorwegen mochten reizen.

Denk aan de Tsjetsjenen die ongehinderd naar de VS mochten vertrekken om daar de aanslag op de marathon van Boston te plegen. Denk ook aan Syrië. In een eerste fase bombardeerden de Russen alle oppositiegroepen, behalve IS. Daarbij werden massaal veel burgers gedood en daardoor groeide de vluchtelingenstroom nog aan.

De voormalige dissident en schaakgrootmeester Kasparov schreef toen dat Poetin in een chaostheorie gelooft, waarbij immigratiestromen nuttig zijn om zijn westerse vijanden te destabiliseren. Kasparov zegde daarover in World Policy: “Een neveneffect van zijn agressieve operaties in Syrië is de vluchtelingencrisis. Hoe meer vluchtelingen naar Europa stromen, hoe meer dat de geloofwaardigheid versterkt van de ultranationalistische groepen in Europa. Dat zijn allemaal grote fans en supporters van Poetin, en sommigen worden rechtstreeks gefinancierd door Moskou.” (World Policy 5-2-2016) Denk aan de lening van 11 miljoen dollar die Marine Le Pen in 2014 kreeg.

Zelfs als Poetin zich vergist inzake de omvang van steun die hij bij nationalistische partijen in Europa geniet… Ook zonder dat is het destabiliserende effect van de invasie van 2015 enorm.

Pion van Poetin Loekasjenko is maar een pion. Achter hem staat het Kremlin, geleid door een KGB’er die droomt van de oude glorie van de Sovjetunie, toen Estland, Letland, Litouwen en Oekraïne nog Sovjetrepublieken waren en Polen slechts een vazalstaat. Als Russische opposanten worden vermoord, kreupel geslagen of opgesloten in gevangenissen, dan reageert de EU met symbolische sancties. Héél voorzichtig, want stel u voor dat Poetin eventjes een gaspijplijn zou afsluiten. Idem dito als de Russen duizenden mensen doden bij hun aanvallen in Oekraïne. Maar dat zijn natuurlijk ‘maar’ Oekraïners. Die zijn geen crisis waard. Maar o wee als er negen Heilige Migranten sterven aan de grens tussen Polen en Wit-Rusland…

Intussen bewijzen de Britten opnieuw dat ze zich uit de psychologische wurggreep van de EU hebben bevrijd: Britse militaire ingenieurs zijn in Polen aangekomen om bijstand te verlenen bij de bouw van de grensversterkingen. Als de Britten het spel handig spelen, kunnen zij een stevige voet aan de grond krijgen in Polen en de Baltische staten. En intussen heeft Poetin 90.000 militairen samengetrokken in Yenli, op 200 km van Oekraïne en 100 km van Wit-Rusland… Waarom?

PAUL BÄUMER

MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!

LUIKERSTEENWEG 244 F 35007 ANKERSTRAAT HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272 011 223 253

011 223 253

MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE

12 Interview

18 NOVEMBER 2021

MAURITS VANDE REYDE

PARLEMENTSLID OPEN VLD

De politiek waarnemer kent Maurits Vande Reyde als een jong (36) Vlaams Parlementslid dat het “kerntakendebat” op de agenda wil zetten. Vande Reyde wil dat wat Vlaanderen zelf doet, ook echt veel beter en liberaler is. “Vlaanderen doet nu wat België in de jaren ’80 deed: subsidies uitdelen. Dat is toch niet goed?”

"Uiteindelijk zullen we PS, Vooruit en CD&V moeten loslaten" erder dan een interview over kerntaken - waarover Vande Reyde regelmatig opiniestukken publiceert in de mainstreammedia - gaat dit interview over ideologie. Voor de Diestenaar, tevens schepen voor economie, loopt de particratie op zijn einde en smoort ze de democratie. Dat hebben we nog gehoord. Vande Reyde ziet in de toekomst echter een nieuw politiek systeem evolueren dat, wanneer uitgelegd, voor Vlaanderen alvast niet onzinnig is. Zeker niet wanneer Vlaanderen zich wil meten met Angelsaksisch liberalisme en met Scandinavisch gemeenschapsdenken.

Vande Reyde: “Er wordt veel ge-

sproken over de verschrompeling van de middenpartijen. De jongste decennia worden we geconfronteerd met de ‘zwevende kiezer’, maar ik vind die evolutie niet zo slecht. Ik denk dat de individuele partijen van het midden afzonderlijk inderdaad kleiner worden, maar wel ruimte scheppen voor duidelijke links-rechtsblokken. Politici in die middenpartijen zullen elkaar meer gaan opzoeken over de partijgrenzen heen, naargelang hun politieke linksrechtsoriëntatie.”

“Mogelijk wordt ons politieke model Angelsaksischer, waarbij er een duidelijk links blok en een duidelijk rechts blok ontstaat. Binnen het rechtse ideologische blok zal een grote onderlinge verscheidenheid ontstaan, zoals gematigd conservatieven, ultraconservatieven en progressieve conservatieven.

Die verscheidenheid is nu over meerdere partijtjes gespreid. De macht van die middenpartijtijes is aan het verdwijnen, maar de individuele overtuiging van politici is er daarom niet minder om. Die individuen zullen elkaar opzoeken en zo ideologische blokken of netwerken vormen. Die evolutie is al

in gang gezet, en zal zich de komende twintig jaar voltrekken.”

Zal dat ook leiden tot een volledig Angelsaksisch meerderheidsstelsel?

“Misschien wel. Op lokaal niveau is het kiessysteem in Vlaanderen al aangepast en democratischer gemaakt. Wie het meeste stemmen heeft, krijgt nu automatisch het initiatiefrecht. Daardoor denken lokale politici vooraf al beter na met wie ze coalities willen sluiten, los van de nationale partijwerking. Deels zal dat uit opportunisme zijn, maar deels heb je er dan ook wel baat bij om gelijkgezinden te zoeken over de partijgrenzen, want je wil immers een duidelijk lokaal project uitvoeren. Als kiezer wordt uiteindelijk de keuze voor een duidelijk links of rechts beleid groter. Nu kan een middenkiezer grosso modo kiezen uit CD&V, Open Vld, Vooruit, en bij uitbreiding ook N-VA en Groen. Maar welke partij hij ook kiest, hij voelt vooraf al aan dat uit zijn keuze geen duidelijk beleid zal voortvloeien. Zelfs al behaalt de partij van zijn keuze 25 procent van de stemmen, dan nog zal het beleid altijd een eeuwig compromis zijn met andere partijen. Ideologische blokvorming zou dat verhelpen: je kiest voor het linkse of rechtse blok, en dat blok is enkele jaren aan de macht.”

Ideologische blokvorming zou het eeuwige compromis oplossen: je kiest voor het linkse of rechtse blok, en dat blok is enkele jaren aan de macht

“Vlaanderen is een kopie van het België van de jaren 1980 aan het worden met subsidies en verkokering” Vande Reyde is niet tegen meer bevoegdheden voor Vlaanderen. “Ik denk dat die evolutie onvermijdelijk is, tezamen met de evolutie binnen Vlaanderen zelf om meer bevoegdheden naar het lokale niveau over te hevelen. Vlaanderen heeft zelf nood aan een interne staatshervorming. Maar het federale Belgische niveau, daar zal de macht gaandeweg van wegebben omdat het verder van de burger staat.”

Gebruikt Vlaanderen de verkregen bevoegdheden nuttig?

“Het probleem van Vlaanderen nu is dat het een kopie van het België van de jaren 1980 aan het worden is: subsidies à volonté en overal verkokering in agentschappen. Ik zie het nut er niet van in om in Vlaanderen te doen wat België vroeger deed.

Als er bevoegdheden naar Vlaanderen gaan, moeten ze echt dienen om een beter beleid te voeren en niet om de bestaande macht te consolideren op Vlaams niveau.

N-VA’ers zeggen me in het parlement altijd dat ze meer bevoegdheden willen.

Oké. Ik antwoord daar dan altijd op dat Vlaanderen nu al een serieuze lastenverlaging kan geven aan de bedrijven, binnen de huidige bevoegdheden, als er eens deftig gesnoeid zou worden in de vele subsidies die Vlaanderen uitdeelt. Vlaanderen geeft jaarlijks voor 14 miljard euro subsidies aan Jan en alleman en klaagt dan dat het nog meer bevoegdheden wil om nog meer subsidies uit te delen. Dat klopt toch niet. Ik ben geneigd te denken dat de doorsnee Vlaams-nationalist me op dat punt gelijk geeft. Toch?”

“De partijen die nu anticiperen op die blokvorming, zullen een structureel voordeel hebben en de leidende rol op zich nemen wanneer de blokvorming zich doorzet. Het is beter om er nu al mee te beginnen, met andere woorden.

Er zijn in Vlaanderen al partijen die dat beginnen doorhebben, zoals N-VA en Open Vld, en je hebt ook partijen die met alle macht willen vasthouden aan hun eigen partijstructuur, zoals de CD&V. De N-VA probeert met alle macht nu om de leidende rol binnen dat rechtse blok op zich te nemen. Ook Vooruit zal de leiding van het linkerblok op zich proberen nemen.”

Even interessant als vreemd in uw analyse is uw overtuiging dat de Belgische particratie zomaar zal verdwijnen. We herinneren ons allemaal Hendrik Vuye die met goede moed aan een nieuw politiek project begon, maar niet op kon boksen tegen die particratie. Zijn politieke partijen - ook de N-VA - nu niet gewoon te machtig om zichzelf zomaar op te lossen in ideologische avonturen?

“Ik begrijp waarom Hendrik Vuye zijn stap heeft gezet. Zijn keuze is echter evengoed particratisch: hij blijft binnen hetzelfde systeem. In zijn plaats zou ik eerder als onafhankelijke proberen verkozen te geraken binnen een partij waarmee ik ideologisch verwant bent, maar met duidelijke afspraken over de onafhankelijkheid.”

Een beetje zoals Jean-Marie Dedecker bij de N-VA? “In zekere zin wel, ja. Al had Jean-Marie Dedecker vooral een lijst nodig om verkozen te raken, maar heeft hij voor zichzelf waarschijnlijk voldoende onafhankelijkheid kunnen afspreken. En de kiezer kan dat smaken.”

Hebt u het gevoel dat u als parlementslid het verschil kunt maken?

“Het zal me niet in dank worden afgenomen, maar ik ben zeer sceptisch over de machtsverhoudingen binnen de traditionele trias politica - parlement, regering en rechtelijke macht. De huidige macht van parlementairen zoals ikzelf is quasi nul. Wij moeten goedkeuren wat de regering ons ingeeft. Zeker sinds de Covidcrisis is dat erg geworden. Neem nu de discussie over het Covid Safe Ticket: als parlementair moeten we dat gewoon goedkeuren omdat de regering en het overlegcomité dat beslissen. Is daar vooraf debat over geweest in het parlement? Neen, want de beslissing was al genomen. Achteraf debatteren is erg kwalijk voor de democratie. Ik denk dat er binnen ideologische netwerken meer ruimte zal zijn voor parlementair debat.

Budgettaire beslissingen zullen door veel meer mensen genomen worden.

Het debat in het parlement kan zo regeringsbeslissingen sturen, eerder dan andersom.”

MAURITS VANDE REYDE • Geboren in 1985 in Leuven in een gezin van 11 kinderen • Master toegepaste economische wetenschappen (KUL) • Schepen in Diest sinds 2018 • Vlaams Parlementslid sinds 2019 Zal uw model openstaan voor mensen van PVDA en Vlaams Belang?

Zo niet krijg je een systeem waarin je langs beide zijden PVDA en Vlaams Belang hebt, en dan een ideologisch blok op links en een ideologisch blok op rechts - beide eerder in het midden. Veel verschil met de huidige situatie zie ik daar niet in.

“In het huidige systeem worden de extremen sterker. Dat versnelt de evolutie naar ideologische blokvorming. Als in 2024 het Vlaams Belang meer dan de helft van de stemmen zou halen, dan moeten de andere partijen toch samengaan om nog een antwoord te kunnen bieden. Als integendeel een links of rechts blok duidelijke keuzes maakt wanneer het aan de macht is, dan zie ik de extremen kleiner worden. Ik sluit ook niet uit dat mensen uit de PVDA en het Vlaams Belang naar een ideologisch blok zouden overwaaien.”

“De huidige macht van parlementairen zoals ikzelf is quasi nul” Tot wanneer N-VA en Vlaams Belang natuurlijk zelf een conservatief blok vormen. Dan is uw model in snelheid genomen.

“Dat geloof ik niet. Want dat zou betekenen dat Vlaams Belang N-VA meetrekt, terwijl ik denk dat N-VA goed inziet dat je nu snel moet handelen om de leiding te nemen binnen het rechtsconservatieve blok. Ik geloof dat de N-VA niet met het Vlaams Belang zal regeren. Uiteindelijk beseft De Wever net als mijn voorzitter Gwendolyn Rutten dat al veel eerder deed, dat je niet met die partij kan regeren.”

CHRISTOPHE DEGREEF

Dossier

18 NOVEMBER 2021

13

Het lot van Taiwan hangt aan een zijden draadje

Vóór 1971 waren er vijf permanente leden in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties: de Verenigde Staten, de Sovjetunie, Frankrijk, GrootBrittannië en China. Dat waren toen officieel nog grote mogendheden. Dat China was echter niet het grote communistische China van Mao, maar het kleine Nationalistische China, officieel “Republic of China”, het land dat we nu Taiwan noemen. uridisch en volkerenrechtelijk was de regering van Tsjang Kai Tsjek immers nog steeds de officiële regering van héél China. Het regime van Mao werd terecht als onwettig beschouwd. In 1971 kwam een einde aan die fictie. Natuurlijk had Mao geen enkele democratische, morele of andere legitimiteit, maar hij had wel de reële macht in handen. Als men de basisprincipes van de Verenigde Naties en de Veiligheidsraad aanvaardt, dan is het logisch dat communistisch China als grote mogendheid een permanente zetel in die Veiligheidsraad krijgt. Logisch, maar dom, want daardoor kregen Mao en zijn opvolgers ook een vetorecht in de VN. Waardoor heel de VN-constructie nog absurder werd dan ze al was.

Taiwan kwam echter in een vacuüm terecht. Het verloor wel zijn zitje in de Veiligheidsraad, maar het werd ook niet als gewone lidstaat erkend. Officieel was het nog steeds een opstandige provincie van China. Zoals de meeste Aziatische landen was ook Taiwan tot 1987 een militaire dictatuur, zij het dan dat die niet half zo wreed en psychopathisch was als die van Mao. Maar vanaf dat jaar ontwikkelde Taiwan zich heel snel tot een parlementaire democratie met een presidentieel systeem. Naar alle meetbare en objectieve criteria is het zelfs vrijer en democratischer dan België. Met zijn vrijemarkteconomie werd het een veel welvarender natie dan communistisch China, met meer rechten en vrijheden, terwijl het grote China een totalitaire terreurstaat bleef.

Tussen 1987 en nu hebben we in China massale vervolgingen gezien van de

katholieke kerk, de meditatiebeweging Falun Gong, een culturele genocide tegen Tibetanen en Oeigoeren, het bloedbad op het Tienanmenplein en de verplettering van de vrijheid in Hong Kong.

In Taiwan kwamen zulke gruwelen niet meer voor. Taiwan is het levende bewijs dat democratie niet alleen in een westerse historisch-culturele context kan functioneren, maar ook in een Chinese. In de Arabische wereld of in Afrika kan men niet één zo’n voorbeeld van een stabiele, goed functionerende democratie vinden. Het succes van Taiwan is het levende bewijs dat de gruwelen van de Mao’s terreurregime, met zijn Grote Sprong Voorwaarts en zijn Culturele Revolutie die tientallen miljoenen slachtoffers eisten, geen noodzakelijk kwaad waren om China in de moderniteit te trekken.

Het machteloze geblaat van de EU zal niemand redden. De Oekraïners niet, de Taiwanezen niet, en ons ook niet Isolement Intussen is China uitgegroeid tot een economische en militaire supermacht die alleen nog moet onderdoen voor de VS. Het heeft die macht handig gebruikt om Taiwan diplomatiek volledig te isoleren. Wie handel wilde drijven met China, moest alle banden met Taiwan verbreken. En bijna alle landen deden dat. Tai-

wan maakt geen breekpunt van een formele erkenning als onafhankelijke staat.

Vele Taiwanezen vrezen dat een formele onafhankelijkheidsverklaring in Beijing als een rode lap op een stier zal werken.

Het is voor hen veel belangrijker dat zij informele diplomatieke banden kunnen aanknopen, bijvoorbeeld via een ‘vertegenwoordiging’ die niet als een officiële ambassade wordt beschouwd, zoals Litouwen dat bijvoorbeeld in augustus dit jaar deed. Maar zelfs dat leidde toen tot het verbreken van de diplomatieke betrekkingen tussen Litouwen en communistisch China.

Het kleine, dappere landje krabbelde echter niet terug. Andere opties die overwogen kunnen worden, zijn de stationering van Amerikaanse troepen op Taiwan, of zelfs de levering van kernwapens. Niets heeft een groter afschrikwekkend effect dan dat. Maar zolang er geen échte president in het Witte Huis zit, zal daar niets van komen. Ook de VS hebben overigens nooit een formeel defensiepact met Taiwan gesloten en het land ook niet formeel erkend, zelfs niet onder krachtige presidenten als Reagan of Bush jr. Maar toen twijfelde niemand eraan dat de VS hun oude bondgenoot ter hulp zouden komen. Nu is er wel gegronde twijfel. Amerika zinkt steeds dieper weg in chaos en niemand weet wie er echt de plak zwaait in het Witte Huis.

Blokkades Zouden de Chinezen het land op de knieën kunnen dwingen met een blokkade?

Zeker wel. Maar dat mes snijdt aan twee kanten. Ook China is kwetsbaar voor een blokkade. Zelfs in vredestijd moet China bijna 8.000 barrel olie per dag importeren. In oorlogstijd zou dat nog veel meer zijn. Eén barrel is ongeveer 160 liter. De Chinese aanvoerlijnen lopen doorheen smalle zeestraten die gemakkelijk geblokkeerd kunnen worden. Het wordt een hachelijke bedoening als de Chinezen daar konvooien met kwetsbare, trage tankers doorheen moeten sturen, terwijl Amerikaanse, Indische, Japanse, Australische, Britse en natuurlijk Taiwanese onderzeeërs, vliegtuigen en schepen jacht op hen maken. En terzijde: China produceert zelfs niet meer voldoende voedsel om zijn eigen bevolking in leven te houden. Het moet massaal voedsel importeren. China kan een langdurige oorlog tegen een door de VS geleide alliantie niet volhouden.

De Russische factor De hele situatie verandert natuurlijk drastisch als Poetin kortzichtig genoeg

is om samen met de Chinezen ten oorlog te trekken. Op langere termijn zou dat tegen de Russische belangen zijn, want China heeft al lang een oogje op de bodemrijkdommen van Siberië, die trouwens dichter bij China liggen dan bij het Russische hartland.

Poetin heeft daar echter altijd een blinde vlek voor gehad. Overigens tot wanhoop van vele van zijn aanhangers, die wél nuchter en strategisch kunnen denken. Er lopen alleen gaspijpleidingen van Rusland naar China, geen oliepijpleidingen. Maar dat belet natuurlijk niet dat Poetin de Chinezen ook militair zou kunnen bijstaan. Dat zou perfect aansluiten bij het wereldbeeld waarin hij mentaal nog steeds vastzit: dat van het hechte bondgenootschap tussen de Sovjetunie en China uit de jaren ’50, vóór Mao een eigen weg ging varen.

Anderzijds is het niet zeker dat Poetin een grote confrontatie aandurft. Heel zijn carrière lang heeft hij alleen kleine landjes aangevallen, die geen machtige bondgenoten hadden: Tsjetsjenië, Oekraïne en Georgië. Zoals Solzjenitsyn ooit zegde dat de Sovjetunie liefst oorlog voerde als het “tien tegen één was, of liever nog tien tegen nul”. En Poetin is misschien ook wel nuchter genoeg om te weten dat hij zich met zijn uitstervende Russische bevolking en zijn derdewereldeconomie óók geen langdurige oorlog kan veroorloven. Maar hij is een gokker en de gedachte aan een snelle Blitzkriegachtige overwinning is al veel heersers fataal geworden.

Oekraiwan De VS en hun bondgenoten zullen waarschijnlijk wel in staat zijn China of Rusland afzonderlijk het hoofd te bieden, maar niet allebei tegelijk. Als het Westen niet onmiddellijk en daadkrachtig reageert op een Russische aanval op Oekraïne, zal dat vrijwel zeker leiden tot openlijke Chinese agressie tegen Taiwan. En omgekeerd. In dat opzicht hangen Oekraïne en Taiwan, hoe verschillend ook, aan hetzelfde dunne draadje van westerse geloofwaardigheid. Een draadje dat doorheen de ontredderde hersenen van Sleepy Joe Biden loopt. Want in wezen komt die ‘westerse geloofwaardigheid’ neer op Amerikaanse geloofwaardigheid. Als de VS niet de leiding nemen, zal er van een krachtige reactie tegen Poetin en/of Xi niets in huis komen. Het machteloze geblaat van de EU zal niemand redden. De Oekraïners niet, de Taiwanezen niet, en ons ook niet.

PAUL BÄUMER

14 Cultuur FILM

Impeachment “Impeachment: American Crime Story” is een spannende misdaadreeks over de Clinton-Lewinsky-affaire en de afzettingsprocedure tegen de toenmalige Amerikaanse president.

“I did not have sexual relations with that woman, Miss Lewinsky”, verklaarde Bill Clinton op 21 januari 1998. Een historische leugen, want de toenmalige Democratische president van de Verenigde Staten had de voorgaande jaren wel degelijk een sporadische seksuele relatie met Monica Lewinsky, een 22-jarige stagiaire in het Witte Huis.

De toen 49-jarige Clinton was toen (en is nu nog altijd) gehuwd met zijn vrouw Hillary.

18 NOVEMBER 2021

KUNST

Vlaamse Gemeenschap koopt futuristisch carnaval De Vlaamse Gemeenschap heeft een schilderij uit 1914 van de Antwerpse kunstenaar Jules Schmalzigaug aangekocht. Het futuristische werk is meteen op de Topstukkenlijst geplaatst.

Jules Schmalzigaug (1882-1917) is lange tijd een onbekende kunstenaar gebleven. Dat komt omdat de meest creatieve periode van zijn zeer korte carrière zich buiten ons land afspeelde.

Het heeft eveneens te maken met zijn familiale achtergrond en zijn tragisch einde.

De familie Schmalzigaug, met Duitse wortels, behoorde tot de welstellende hoge burgerij van Antwerpen. Toen Jules in 1917 zelfmoord pleegde in zijn Nederlands ballingsoord, heeft de familie deze schandvlek met stilzwijgen weggeveegd. En ook in de kunstwereld werd hij snel vergeten.

Nochtans was Jules Schmalzigaug een uitzonderlijk kunstenaar die naar

het zuiverste futurisme is gegroeid. De opleiding aan de academie van Antwerpen vond hij maar niets. In 1905 trok hij maandenlang door Italië en raakte vooral in Venetië voorgoed in de ban van wat hij “het fenomenale licht” noemde. Licht werd allesbepalend in zijn kunst: het is de bron van de kleuren, die dan weer vormen scheppen.

Een kantelmoment in het oeuvre van Schmalzigaug is zijn bezoek in 1912 in Parijs aan een tentoonstelling van Italiaanse futuristen, die hun fascinatie voor de technische uitvindingen (auto’s, elektrische treinen, vliegtuigen, straatverlichting…) op doek zetten in een totaal nieuwe beeldtaal. Die visuele vernieuwing prikkelde Schmal-

Clinton-schandalen Het was niet de eerste keer dat er geruchten of beschuldigingen opdoken van ongepast seksueel gedrag door Clinton. De affaire met Lewinsky was misschien bedenkelijk, maar gebeurde tenminste met wederzijdse instemming. Andere aanklachten uit zijn verleden waren van een heel ander kaliber. Zo beschuldigde Paula Jones hem van seksuele intimidatie. Een andere vrouw, verpleegster Juanita Broaddrick, beschuldigde hem zelfs van niets minder dan verkrachting.

De aanklacht van Paula Jones gaf de aanleiding aan toenmalig Onafhankelijk Raadsman Ken Starr, die onderzoek voerde naar vermeende financiële malversaties van Clinton, om zijn onderzoek uit te breiden naar Clintons seksuele misstanden. Toen ambtenaar Linda Tripp naar buiten kwam met audio-opnames van telefoongesprekken met haar collega (en vriendin) Lewinsky, gaven deze onthullingen en Clintons eerdere ontkenning aanleiding om hem in het Huis van Afgevaardigden af te zetten voor meineed. Deze “impeachment” werd vervolgens wel ongedaan gemaakt in de Senaat.

De gevolgen van de affaire voor de Amerikaanse politiek en hoe de media van het land met die politiek omgingen, worden nog altijd onderschat. Het schandaal brak los net op het moment dat het internet en internetnieuws hun eerste babystapjes deden. Tegelijkertijd betraden hedendaagse rechtse sterren, zoals blogger Matt Drudge, polemiste Ann Coulter en jurist Brett Kavanaugh (sedert kort opperrechter) voor het eerst de schijnwerpers.

Geen taboes “Impeachment: American Crime Story “is een verdienstelijke en spannende poging om de woelige jaren van de tweede ambtstermijn van Bill Clinton en de Lewinsky-affaire te reconstrueren. De ijzersterke acteerprestaties springen meteen in het oog, met Sarah Paulson als Linda Tripp, Beanie Feldstein als Monica Lewinsky en Edie Falco als Hillary op kop. Een onherkenbare Clive Owen zet een erg geloofwaardige Bill Clinton neer. Bovendien is het erg leuk voor liefhebbers van de Amerikaanse politiek en media om persoonlijkheden als Drudge, Coulter, Kavanaugh, Laura Ingraham, Jake Tapper en Michael Isikoff in de reeks te zien opduiken.

De serie verdient ook lof omdat het in de nasleep van de MeToo-beweging, wars van ideologische ingevingen en taboes, op een volwassen en genuanceerde manier met de problematiek omgaat. Het verhaal legt bloot hoe het binair opdelen van mensen in slachtoffers en daders vaak niet overeenkomt met de werkelijkheid. Lewinsky zelf werd door de makers van de reeks onder de arm genomen als consulent en producent van de reeks, waardoor haar perspectief op het hele gebeuren centraal komt te staan. Ze ontwikkelde tijdens de ontwikkeling van de serie een vriendschapsband met actrice Beanie Feldstein, die een schitterende en empathische vertolking van Monica neerzet.

“Impeachment” is het derde seizoen van American Crime Story, de ‘true crime’-anthologiereeks van de Amerikaanse zender FX. Elk seizoen behandelt een ander Amerikaans schandaal. Het eerste seizoen handelt over het moordproces van O.J. Simpson van 1994 en is een echte aanrader voor wie geen genoeg krijgt van de reeks na “Impeachment”. De overduidelijk schuldige Afro-Amerikaanse footballster werd toen vrijgesproken van de moord op zijn vrouw en een vriend, na schaamteloze manipulatie van de zwarte publieke opinie en juryleden in het proces - iets wat zonder taboes wordt aangepakt door de reeks. Het tweede seizoen handelt over de moord op de homoseksuele modeontwerper Gianni Versaci, maar is eerder saai, niet spannend en te experimenteel en kunstzinnig voor zijn eigen goed.

PIETER VAN BERKEL

zigaug. Hij verhuisde naar Venetië en beleefde er een zeer creatieve periode. Het figuratieve verdween helemaal uit zijn werk. Beweging en licht wist hij treffend te vatten in een vloeiend kleurenspel.

De Eerste Wereldoorlog maakte een abrupt einde aan dit artistiek proces.

Schmalzigaug vluchtte naar Den Haag.

In het door de oorlog geïsoleerde Nederland verloor hij het contact met de grote kunststromingen en vooral moest hij het Venetiaans licht missen. Zijn werken haalden niet meer het niveau van zijn Italiaanse periode. Hij raakte in een depressie en stapte in 1917 uit het leven.

Nog even wachten Jules Schmalzigaug en zijn kunst verdwenen totaal in de vergetelheid. In de jaren ’60 kwam zijn werk opnieuw boven water, in het zog van de belangstelling voor de eerste abstracte kunstenaars in ons land. In 2017, honderd jaar na het overlijden van de kunstenaar, kreeg Schmalzigaug een schitterende tentoonstelling in Mu.ZEE in Oostende.

Nu heeft de Vlaamse Gemeenschap een uitzonderlijk schilderij van Schmalzigaug aangekocht: “Ontwikkeling van een thema rood: Carnaval” (1914), het eerste volledig abstracte werk van een Vlaams kunstenaar.

“Carnaval”, een werk dat Schmalzigaug in Venetië maakte, bleef in Italië en verdween van de radar. Pas in 2015 dook het opnieuw op in een Zwitsers veilinghuis en wist verzamelaar en kunsthandelaar Ronny Van de Velde het op de kop te tikken. De Vlaamse Gemeenschap kocht het schilderij via het Topstukkenfonds omdat het beantwoordt aan de criteria ‘zeldzaam en onmisbaar’ en omdat het een sleutelwerk is in de Vlaamse cultuurgeschiedenis.

“Carnaval” is in langdurige bruikleen gegeven aan het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen.

Het KMSKA bezit al een mooie collectie werk van Schmalzigaug, onder andere dankzij de aankoop van zeventien werken en de schenking van een schetsboek uit de verzameling van Maurice Verbaet uit Antwerpen. Volgend jaar in september zal het KMSKA, na meer dan tien jaar sluiting, eindelijk heropenen en krijgt “Carnaval” een plek in de nieuwe collectiepresentatie.

MMMV

BOEK

Niet voor gevoelige lezers

De Afrikaanse uitbater van een Gentse nachtwinkel, een Iraans lesbisch koppel dat zijn geaardheid veinst om asiel in Duitsland te krijgen, een Nederlands homopaar, enkele zwaarlijvige figuranten en een mysterieuze Ursula Graurock. Een burlesk gezelschap vormt de setting van de nieuwste roman van Marnix Peeters. Deze gewezen journalist heeft zich sinds enkele jaren teruggetrokken vanuit het drukke Antwerpen richting de rurale Oostkantons. Met de belofte elk jaar zijn lezerspubliek met een nieuw boek te verblijden.

In een vraaggesprek in dit blad (’t Pallieterke, 6 december 2020) vertelde de schrijver dat hij gruwelt van de ganse ‘cancel culture’ die het Westen onder de knoet houdt. Hij vindt het een strategische fout dat links de miserie van de arbeidersklasse negeert en zich sinds enkele decennia richt op de overgevoeligheid van gekwetste minderheidsgroepen.

Peeters heeft het dan bijvoorbeeld over het gebruik van het woord ‘neger’ of ‘mongool’.

Humor en fantasie Autoritaire regimes laten gelukkig vaak twee beroepsgroepen buiten schot in hun ijver naar eenheidsdenken: narren en schrijvers. Humor en fantasie lijken te vluchtig om in ketenen te worden gevangen. Het stelt deze romanschrijver in staat om zijn maatschappijkritiek te boek te stellen zonder de banbliksems van Unia of de

weldenkende media te hoeven vrezen.

De auteur omschrijft zijn werk als ‘politiek incorrect op een nieuw, hoger level’. Zijn personages geven die ambitie concrete vorm: iemand die zijn kennis over het nationaalsocialisme etaleert in Duitsland, een dikke vrouw met feministische trekken en het hoofdpersonage zelf: een zwarte nachtwinkelier die spot met zijn cliënteel dat zich laat vangen door zijn buitensporige prijzen en spirituele brol.

Bizar maar mondig In de rauwe stijl van Herman Brusselmans laat geen enkel type het na om de andere te wijzen op zijn of haar zwakheden.

Verwacht in de leefwereld van Marnix Peeters geen ‘safe spaces’ (ruimte vrij van vooroordelen, conflicten en kritiek). Door hun lichamelijke en karakteriële tekortkomingen uit te ver-

groten, krijgt het verhaal een eerder komisch, karikaturaal karakter. Maar het maakt wel het gezelschap sympathieker: eerder een groep elkaar jennende vrienden op mannenweekend dan een stel verzuurde doorslagjes van de sneeuwvlokjesgeneratie.

Hoewel de auteur een heus rariteitenkabinet laat opdraven in zijn roman, verschuilt geen ervan zich achter zijn of haar identiteit om zich af te schermen. Integendeel, het zijn stuk voor stuk personages die stevig in hun schoenen staan en mondig genoeg om zich te weren. Een deugd die hij ook in het professionele leven doortrekt.

Zo gruwt hij van de subsidiecultuur in de literaire wereld. Het aura van politieke correctheid is de prijs die vele collega-schrijvers betalen om zich te kunnen laven aan de subsidiecultuur. Liever koestert Marnix Peeters de geuzennaam als ‘het enfant terrible van de Nederlandse letteren’. En misschien is het ook nodig om niet enkel mentaal, maar ook fysiek uit de literaire centra als Brussel en Antwerpen te verhuizen om waarachtig de lucht van de vrijbuiter te kunnen ademen.

PIETER VANDERMOERE

Marnix Peeters, “De jacht op Ursula Graurock”, De Arbeiderspers, 2021, 192 bladzijden, 17,50 euro, ISBN 9789029545167

Brieven

18 NOVEMBER 2021

GESCHIEDENIS

© BELGA

Was Congo een modelkolonie? (2)

Patrice Lumumba

Congo is een kolonie die uitgebaat en soms uitgebuit wordt in het voordeel van de monarchie, de adel en de Franstalige financiers en bourgeoisie. Tezelfdertijd is het een realiteit dat een groot deel van de kolonisators ter plaatse hardwerkende, fatsoenlijke en dikwijls idealistische mensen zijn.

Congo is een Franstalige kolonie. Officieel mag er Nederlands gebruikt worden, maar in de praktijk is daar lange tijd nauwelijks sprake van. “Congo is op het geduld van de Vlamingen gebouwd” staat in een van de artikels die mijn ex-collega Bert Govaerts publiceerde over de minachting en zelfs de haat tegenover het Nederlands van een groot deel van de koloniale overheid.

Een Franstalige kolonie Oud-kolonialen vertelden me indertijd dat ze in familiekring hun kinderen Piet en Jan noemden, maar ze deden er goed aan hen bij de burgerlijke stand aan te geven als Pierre en Jean. Schrijnend is het verhaal van Govaerts over koloniaal ambtenaar Willy Borms - zoon van August Borms - die in het hysterisch Belgicisme tijdens de oorlog als de Congolese plaatsvervanger van zijn vader behandeld wordt en uit reactie nog uitsluitend Nederlands gebruikt. Uiteindelijk gooit men hem onschuldig in de gevangenis, waar zijn vrouw alleen in het Frans met hem mag praten.

Na de oorlog verschijnen meer ambtenaren die in het Nederlands gestudeerd hebben aan de Antwerpse koloniale hogeschool, maar de meesten houden zich gedeisd. In 1948 wordt wel voor het eerst een Nederlandstalige school geopend voor Vlaamse kinderen. Pas midden de jaren ’50 eisen meer Vlamingen hun rechten op. District Stanleystad wordt zelfs een beetje tweetalig. In feite is het een achterhoedegevecht, want de onafhankelijkheid staat voor de deur en de Congolezen kiezen voor het Frans als unietaal met vertaling in vier inlandse talen. Ze hebben heel de tijd haarfijn aangevoeld dat het Nederlands minderwaardig is. Soms wordt de taal gebruikt in officiële nota’s. Congolese klerken weten dan dat er iets aan de hand is dat niet voor hun oren bestemd is.

Jong en gezond Na de schandalen rond Leopold II hebben regering en koloniale overheid hun ideeën over wat een modelkolonie is. Dat begint met het toelatingsbeleid. Mannen en vrouwen die naar de kolonie vertrekken, moeten jong en gezond zijn. Een koloniale loopbaan duurt gemiddeld twintig jaar en dan is het meestal terug naar huis, tenzij de ambtenaar erin slaagt werk te

vinden bij de grote maatschappijen. Ziek zijn kan, maar het mag niet te lang duren, want dan volgt de repatriëring. In 1957 ontdekt een Congolese delegatie, onder wie Lumumba, dat in Brussel ook bejaarde, ongezonde en vooral arme blanke sukkelaars wonen.

Die hebben ze nooit gezien in Congo. 75 procent van de Europeanen werkt in de ambtenarij, het gerecht, de luchthavens, het onderwijs en woont in de grote centra. Ze krijgen zelfs een vergoeding van 75 frank als ze voor hun werk de Europese wijk verlaten en naar het echte Congo moeten. Hun koloniale salarissen zijn gul en dus is het contrast met de Congolezen zeer groot.

De tijd van de avonturiers van Leopold mag nooit meer terugkomen, want daar lijdt de internationale reputatie van het land onder.

De kolonie wordt een politiestaat die bijzonder streng de grenzen controleert en ieder ongewenst individu de toegang weigert of direct op het schip zet of met het vliegtuig wegstuurt. De overheid wil slechtopgeleide mensen buiten de grenzen houden. Geen sprake van dat zelfs tijdens de economische crisis van de jaren ’30 werklozen welkom zijn. Zij schaden de reputatie van de Europeanen als superieure mensen.

Congo wordt nooit een kolonie om een bevolkingsoverschot te lozen. Kolonialen moeten zich ook fatsoenlijk en zedelijk gedragen (en soms de katjes in het donker knijpen), want anders dreigt de uitzetting.

De ruggengraat De ruggengraat van de overheid zijn de ambtenaren en beambten van de gewestdienst.

Congo telt 117 gewesten en ieder gewest bestaat uit zo’n tien sectoren. Iedere sector is ongeveer 2.000 km2 groot (iets kleiner dan een Vlaamse provincie) en wordt bestuurd door één ambtenaar. Hij moet twintig dagen per maand in zijn sector of gewest rondtoeren om alles te controleren. In totaal besturen 1.900 Walen en Vlamingen een staat met de oppervlakte van - niet schrikken - Frankrijk, Duitsland, Italië, Spanje, Portugal, Benelux, Polen en Zwitserland.

De gewestambtenaren hebben drie taken. Ten eerste zien ze toe dat de chefs de belastingen innen, want 90 procent van de Congolese mannen moet betalen. Ze controleren of de chefs alle koloniale bevelen uitvoeren, want anders zet-

ten ze hen af en vervangen ze hen door gezagsgetrouwe en dikwijls gehate collaborateurs. De kolonie moet economisch rendabel zijn en wegenbouw in dat klimaat is een obsessie (140.000 km berijdbare wegen in 1960) waar de ambtenaren dag en nacht mee bezig zijn.

Tenslotte is de gewestambtenaar nog politieofficier, rechter (die maximaal twee maand gevangenis kan uitdelen) en desnoods gevangenisdirecteur. Zijn contacten met de Congolezen gebeuren altijd in de plaatselijke taal, die hij dikwijls maar matig beheerst.

Drie of meer gewesten worden geleid door een districtscommissaris en die ambtenaar kan zelfs de doodstraf over een Congolees uitspreken. Dan pas mag de Afrikaan in beroep gaan bij een rechtbank waar een magistraat zetelt. Europeanen kunnen nooit door een ambtenaar gestraft worden, maar komen altijd voor een rechtbank.

Voor de oorlog zijn de gewestambtenaren bijzonder zelfstandig en besturen ze bijna dictatoriaal hun sector. Ze delen grif gevangenisstraffen uit voor alles en nog wat om gratis arbeiders te krijgen. Na de oorlog wordt de communicatie gemakkelijker en regent het instructies vanuit Leopoldstad en de provinciehoofdsteden. Dat leidt tot een verstikkende bureaucratie waarbij veel ambtenaren hun vrouw als onbetaalde hulp inschakelen. Op een paar terreinen, zoals de wegenbouw, de landbouw en de zorg voor gezondheid, komt er versterking. Maar de koloniale principes blijven strikt gehandhaafd. De ambtenaar beveelt, coördineert, beslist en beloont, maar doet niets wat Afrikanen kunnen doen.

Hij heeft een paar zwarte klerken in dienst met wie hij Frans spreekt en hij kan altijd een beroep doen op een legerpeloton voor het zwaardere werk. Uiteraard is in de gewestdienst iedere Congolees lager in rang dan een blanke.

Pas na de opstand van 1959 begint de overheid met een trage Afrikanisering. De politici in Brussel willen geen tragische incidenten meer en de ambtenaren kunnen niet langer meer optreden met sterke hand. Hun gezag stort in elkaar. Tenslotte mogen ze op een paar maanden tijd alleen nog wat democratische principes ‘in die zwarte koppen hameren’, terwijl de koloniale overheid 52 jaar lang een voorbeeld was van ondemocratisch bestuur. Het is een belachelijke en hopeloze taak uit de koker van politici die geen enkel idee hebben van de Congolese realiteit.

JAN NECKERS Slot volgende week

15

LEZERSBRIEVEN CONGO (1) Pallieterke, Ik heb drie nonkels-paters gehad die het beste van hun leven gegeven hebben aan Congolese jongeren door hen te onderwijzen. Een oom, Louis Van Ryckeghem, heeft lesgegeven aan Etienne Tshisekedi.

Toen deze naar België verbannen was, is hij op een dag met een grote bloemenkrans naar Geluwe gereden, waar het graf van mijn nonkel was en waar nog twee zussen van hem woonden. Etienne Tshisekedi stond erop die bloemenkrans op het graf van mijn nonkel te gaan leggen! Grote blijk van dankbaarheid en respect. Het moet echt gezegd worden dat in die kolonisatie van Congo vele zaken gebeurd zijn, ook door de Belgen, maar ook grote goede zaken zoals onderwijs en wegenaanleg. Zaken die na de onafhankelijkheid pijlsnel achteruit en kapot gegaan zijn. Dit was niet de schuld van de kolonialen! Ooit zullen de Afrikanen echt zelf het heft in handen moeten nemen ten goede. Dat hopen wij toch.

M.B. - Roeselare

TRANSMIGRANTEN Pallieterke, Transmigranten sluipen langs alle wegen en snelwegparkings om aan boord van een vrachtwagen te geraken richting Engeland. Het ‘beloofde land’, omdat ze er geen identiteitsbewijs moeten voorleggen én kunnen onderduiken in semi-illegaal werk. De Vlaamse regering startte in september maandelijks overleg met alle provinciegouverneurs, met de federale regering en de lokale overheden om die stroom in te dijken. Vlaanderen betaalde voor bewaking van de snelwegparkings vorig jaar zo’n 35 miljoen euro. Maar dat blijft, méér dan ooit, water naar de zee dragen.

Vorige vrijdag landden er zo’n duizend ‘Engelandvaarders’ in gammele bootjes op de Britse kust. Het absolute record. Dit jaar geraakten al zo’n 23.500 migranten op de UK-krijtrotsen. Dat is drie keer zoveel als in 2020! Voeg daarbij zeker 6.000 mensen die gered werden door de kustwachten en de vraag blijft dan hoeveel er tijdens de overtocht in de Noordzee verdronken zijn.

Nochtans zouden warmtecamera’s aan onze kust kunnen voorkomen dat hele families verdrinken. Zo’n infraroodcamera ziet dag en nacht zo’n 35 km ver. Zo kunnen drama’s voorkomen worden. Om onze Vlaamse kust preventief te beveiligen, zijn er vier van die camera’s nodig. Kostprijs: 400.000 euro per stuk. Hallo Europa? Waar blijft de steun om onze buitengrenzen te beveiligen?

R eddy De Mey - Oostende

apartheidspolitiek moet dan ook zo snel als mogelijk naar de prullenmand worden verwezen Chil Brant - Gooreind-Wuustwezel

CONGO (2) Pallieterke, Leve het woke-systeem. Terugbetaling aan Congo? Dit gaat echt te ver. Ik van mijn kant wil de waarde van al het toentertijd gespaarde ‘zilverpapier’ en de gekochte repen chocolade terug.

Lidwina Cordy - Tagsdorf (Elzas)

CO2-GEKTE

Pallieterke, Stel: er is geen molecule CO2 meer in de atmosfeer, wat onmogelijk is, maar het streefdoel der klimaatgekken. Er is dan geen reden meer om al schreeuwend door de straten te trekken. Wel, ik heb een idee om te blijven betogen. Sinds het ontstaan van de aarde is de omwenteling rond haar as vertraagd: vroeger 21, nu 24 uur. Dit werd mij geleerd aan de KUL. Door deze rotatie en met haar kern van ijzer produceert de aarde een magnetisch veld dat ons beschermt tegen de nefaste straling van de zon. Tenslotte zal de aarde ‘stilvallen’ en het magnetisch veld zal verdwijnen.

Op aarde is dan geen leven meer mogelijk.

Wat moeten ze nu doen, die klimaatschreeuwers? De rotatie van de aarde versnellen. Hoe? Eerst en vooral door belastingen te heffen: een ‘val niet stil’-heffing. En met dat geld vinden ze er wel iets op. Zo, als de CO2-gekte voorbij is, is er veel werk en een nieuwe reden om te betogen.

Paul Roelants - Boutersem

WEGGESMETEN GELD Pallieterke, Als ik het goed begrijp, heeft Sven Gatz 320.000 euro weggesmeten aan frauduleuze subsidies, “omdat ze dat geld toch over hadden op de begroting”. Tja, de andere optie was dat geld verbranden, maar dan lachen ze je voor de rest van je leven uit. Nietwaar, schoolmeester Vandenbroucke? Maar wat ik mij werkelijk afvraag is hoeveel begrotingscontroles er dat jaar geweest zijn. En hoeveel besparingsrondes.

Waarna al onze ministers met een uitgestreken gezicht een toneeltje komen opvoeren. “We hebben elke euro drie keer omgedraaid voor we hem uitgeven.” en “we zitten op ons tandvlees inzake besparingen”. Terwijl er daar dus minstens één minister tussenstaat die niet weet wat gedaan met zijn - sorry, óns - geld. Dit is op zijn minst liegen dat ge zwart ziet. Wat mij betreft zelfs ronduit fraude.

Jan Cappelier - Ruddervoorde

COVID SAFE TICKET

WETENSWAARDIG

Pallieterke, Neen, beste Filip Van Laenen, het Covid Safe Ticket is helemaal geen hulpmiddel om de corona-epidemie in te dammen. Ik mag hopen dat u ondertussen toch ook wel weet dat een gevaccineerde nog besmettelijk kan zijn en wellicht zelfs minder bestand is tegen virusvarianten dan een niet-gevaccineerde die reeds immuniteit heeft opgebouwd. Niet voor niets liggen de ziekenhuizen ondertussen vol met volledig gevaccineerde patiënten.

Ik citeer dan ook graag prof. Lieven Annemans. Hij zegt: “Het Covid Safe Ticket kan eerder een Covid Stimulatie Ticket worden genoemd.” Die

Pallieterke, De jongste 37 jaar heeft de toename van CO2 geleid tot een vergroening van de aarde. De oppervlakte van de plantengroei is in die periode toegenomen met een gebied zo groot als tweemaal de oppervlakte van de Verenigde Staten. Blijkbaar willen de groenen en de ‘klimatisten’ de toename van de plantengroei tegengaan en zo de voedingsvoorziening van mens en dier beperken. Bovendien vlakt de temperatuurtoename van de aarde af sinds het begin van de jaren 2000. De jongste vijf jaar is er een temperatuurafname.

F.H. Claes - Boechout

Een lezersbrief insturen?

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.

16 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

18 NOVEMBER 2021

Tweets van de week “Ik ben razend, verdrietig, maar vooral teleurgesteld. Mensen lachen omdat mijn broer opgenomen is op spoed. De reacties van sommige mensen zijn walgelijk. Ik vraag niet om op hem te stemmen en 100 procent eens te zijn met zijn politieke standpunten. Ik vraag gewoon RESPECT! #ArmVlaanderen.”

Tot u tweet Eloïs Rousseau, zus van Conner. Haar arme kleine broertje kreeg het hard te verduren omwille van zijn recente post op Facebook, waarin hij aangeeft met spoed te zijn opgenomen in het ziekenhuis.

Conner lijdt aan een mysterieuze nierziekte - waar hij later meer over vertelt op een gepast tijdstip - en kondigt nu alvast een operatie aan in december. De reacties onder de post zijn divers. De ene wenst hem oprecht beterschap. De ander vindt hem een aandachtshoer met transgenderneigingen.

Een en ander heeft te maken met de foto bij de post. Naar goede Conner-gewoonte is het een selfie. Conner ligt te bed in een ziekenhuishemdje en heeft een ietwat mistroostige blik. Je ziet duidelijk zijn bezorgdheid over hoe het met de wereld verder moet nu hij er even niet meer is om die draaiende te houden. Tegenstanders zien de politieke relevantie niet in van deze communicatie en laten dat zeer graag merken met verwensingen. De fans putten zich uit in virtuele kusjes, bloemetjes, klavertjesvier en mooie wensen. Wie heeft het bij het rechte eind? Daar gaan wij ons niet over uitlaten.

De redactie wenst er wel op te wijzen dat de manier waarop de voor-

1290

1

2

3

4

5

6

zitter van Vooruit communiceert overduidelijk leidt tot meer polarisering in de maatschappij. Zijn stijl zet mensen tegen mekaar op, net op een moment dat we moeten verenigen en samenwerken. Wij roepen Conner dan ook op om een meer verbindende retoriek te hanteren en wensen de aandachtshoer van harte een spoedig en volledig herstel. De tros druiven zit in de post.

Gatz en het Rekenhof Wie deze dagen niet polariseert, is Brussels - nou ja - minister van Financiën Sven Gatz (Open Vld). Het Rekenhof weigerde vorige week te oordelen over de Brusselse boekhouding omdat het een complete puinhoop toegestuurd kreeg. Eigenlijk was het een schoendoos vol bonnetjes waar wat ketchup op gemorst was. “Je moet dat niet negatief zien”, oordeelde Sven. “Geen oordeel wil niet zeggen dat ze het niet goed vinden, hé. Misschien is dit wel onze beste boekhouding ooit, zonder dat we het weten. Dat zou dan jammer zijn.” En daar liet hij het bij. Tot het Rekenhof zei dat dit echt niet de bedoeling was. Sven tweette dan maar een korte stelling waarin hij over zichzelf sprak in de derde persoon: “Minister Gatz neemt toch maatregelen na kritiek Rekenhof.” Maar van harte was het niet.

kiesdrempel EGBERT LACHAERT, DE LEWIS HAMILTON VAN DE WETSTRAAT

“Soms mag ik koffie halen voor Alexander” “Ik vond het een goed gesprek waar mensen iets aan hebben. Ik zou u daar graag voor bedanken,” zegt Egbert Lachaert na ons gesprek, “maar kan u het interview over een paar weken doen verdwijnen? Mensen vallen me altijd aan op wat ik in vorige interviews gezegd heb. Ik vind dat zo populistisch van de mensen.” Een begrijpelijk standpunt waar we graag rekening mee houden.*

7

8

9 10 11 12

A B C

“Ik vind dat toch wel lelijk hoor van die Zuhal Demir. Zo’n mooie nieuwe gascentrale weigeren, zeg. Alexander was boos hoor,” valt Egbert meteen met de deur in huis, “en het staat toch in het regeerakkoord dat we dat zo gingen aanpakken. Ik denk dat zij per ongeluk een interview met mij gelezen heeft dat dateerde van voor Alexander het goed uitgelegd heeft. Toen was ik tegen de kernuitstap. Maar dat was een abuis dat niet helemaal juist was. Ik ben voor de kernuitstap nu. Er is geen alternatief voor, hoor.

Ik pleeg graag overleg met Alexander. Soms mag ik koffie halen. Met een vleugje melk. Niet veel. Het is een hele verantwoordelijkheid.”

Nochtans zitten energie- en klimaatexperten ook helemaal op uw eerste standpunt. Zonder kernenergie gaan we er niet raken. En het jaagt bovendien de facturen van de mensen omhoog. Zelfs uw liberale vrienden in Nederland en Frankrijk kiezen resoluut voor kerncentrales.

D E F

“De klimaatexperts kunnen dat wel zeggen, maar Anuna is het daar niet mee eens. En zij die ook met haar standpunt rekening houden, natuurlijk. Het probleem is dat de experten nooit het hele plaatje zien. Ze zien alleen hun klein deeltje. Ik zie dat wel.”

G H I

En wat is het hele plaatje dan?

J

“Groen en Ecolo wilden de kernuitstap in het regeerakkoord, maar daar waren alle anderen tegen. En CD&V wou niet meestappen in een regering die abortus verder zou versoepelen.

Dat wilden Groen en Ecolo wel. Ze moesten het ene of het andere hebben, dus hebben we een compromis gemaakt. We stappen wel uit kernenergie, maar de abortus doen we nu niet meer.

Dat zijn allemaal zaken waar die zogenaamde experten niks van weten he. Ik wel. Alexander heeft dat goed uitgelegd.”

K L HORIZONTAAL

VERTICAAL

A. Hoofd van een religieuze gemeenschap B. Hulpmiddel tot opklimmen Oost-Vlaanderen C. Ingenieur - Dagritten in een meerdaagse wielerwedstrijd D. Bewerkte, kostbare natuursteen Pers. vnw.

E. Haarverzorgingsmiddel In opdracht - Vogels F. Voegwoord - Niet verplaatsbaar G. Aziaat - Oost-Vlaams dorp H. Monotoon - Versterkt wederkerend voornaamwoord I. Voor onze jaartelling - Gemeentelijke openbare instantie - Nederlandse jongensnaam J. Luitenant-generaal - Archipel in de Atlantische Oceaan K. Knolgewas - Twee bij elkaar Sovjet-Unie L. Gemijmerd - Hoevedier

1. Zeer snel 2. Het ergens prettig gaan vinden Protestbijeenkomst 3. Daterend van - Oude lengtemaat Tantaal 4. Grootmoedig - Staat van de VS Senior 5. Griekse wijn - Romeinse censor 6. Bijbels muziekdrama Nederlandse omroep 7. Internetlandcode voor Peru Oost-Vlaamse gemeente 8. Gemeente in de Denderstreek 9. Van een zekere - Aziatisch land 10. Noodsein - Grafische techniek 11. Communicatiemiddel - Vlaamse stad Muzieknoot 12. Akelige vrouw

1

2

3

4

5

6

7

8

9 10 11 12 N G E N

A

A A N D U

I

D

I

B

L

A U W

K

I

N E

C

L

I

D

E G Y

P

T

E

E

R

E

L

L

N E

F

E

E A B

F

H M

G

O

H

O N R

I

G O A

D D T E

J

S

Z

K

T

E

L

E M O T

E

I

A

I

M F

E

R

E

E

R

I

T

I

D

S

C U

T

D

D A

S

U

R U A N D A

O K

K

R

M E N T I

S O

I

N E

E

T O

A D

T

E

R N O O T

O N E

E

“Dat is wel zo. Alexander heeft dat uitgelegd.

Mensen moeten weten wat ze willen, hé! Willen ze de problemen oplossen of verder blijven aanmodderen? En een bocht moet je kunnen nemen in de politiek. Alexander zegt dat Verstappen en Hamilton geluk hebben dat ik niet in Formule 1 ben gestapt. Niemand pakt sneller bochten dan ik, zegt Alexander. Ik ben de Lewis Hamilton van de Wetstraat! Neem nu de zes staatshervormingen. We hebben ze allemaal meegestemd, maar eigenlijk trekken ze op niks en moeten we Alexander laten beslissen over alles.Vroeger vond ik dat niet. Alweer een bocht gepakt. Heeft u het gezien? Dat was snel hé?!”

Indrukwekkend.

“Dank u. Graag gedaan. Moet ik er nog een maken?”

Nee hoor.

“Het is geen moeite. Dat hoort allemaal bij het vak.Wie nooit een bocht kan pakken, rijdt vroeg of laat tegen een muur.”

Vreest u niet dat zoveel bochtenwerk vroeg of laat een probleem kan zijn voor de toekomst van uw partij?

Tenslotte bent u verkozen op een heel ander programma dan u aan het uitvoeren bent.

“Meneer Pallieter, u bent mij nu toch een beetje aan het onderschatten. Politiek is heel complex.

Mensen herkennen goed beleid als ze het zien.

En anders passen we daar een mouw aan.”

Zoals?

“Ik zeg het net, man! De Lewis Hamilton van de Wetstraat.”

Oplossing 1289 1289

Was dat geen moeilijke bocht om nemen voor Open Vld? Je zou kunnen redeneren dat die twee onderwerpen niks met elkaar te maken hebben.

O

I

R D E

*Alle meningen, politieke stellingen en reacties in dit interview getuigen van puur liberalisme dat zijn gelijke niet kent. Ze zijn echter onderhevig aan een vervaldatum en kunnen gewijzigd worden na 31/12/2021 zonder dat de geïnterviewde hiervoor aansprakelijk kan gesteld worden. Gelieve hiermee rekening te houden.

Volg ons ook op

palnws.be