't Pallieterke van 16 december 2021

VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER

8-9

MANUEL SINTUBIN

PROFESSOR GEOLOGIE (KU LEUVEN)

INTERVIEW

“De wereld vergaat niet als ze anderhalve of twee graden warmer is” Manuel Sintubin is professor geologie aan de KU Leuven en valt op Twitter op als ecomodernist door zijn vurige pleidooien voor kernenergie. Hoe kijkt hij naar de discussie rond de klimaatverandering en kernenergie? “Als de kernuitstap een feit wordt, dan kunnen we alleen maar hopen dat er binnen enkele decennia een nucleaire renaissance komt, met betere, kleinere en veiligere kernreactoren.”

GROENE STROOM IS SJOEMELSTROOM

2

JE ZOEKRESULTATEN GEMANIPULEERD DOOR ?

13

VLAAMSE BEDRIJFSLEIDERS TREKKEN AAN ALARMBEL OVER KERNUITSTAP “DE LAMP ZAL NIET MEER BRANDEN”

PEILING: N-VA BLIJFT SPELVERDELER IN VLAANDEREN

5

WALLONIË IS ZO GOED ALS FAILLIET Het Franstalige dagblad L’Echo trok dit weekend aan de alarmbel. “Staat Wallonië aan de rand van het bankroet?”, vraagt de krant zich af. De schulden van de regio blijven zich opstapelen en zullen dat blijven doen, tenzij er een radicale ommekeer in het beleid komt. Die lijkt nog niet in het verschiet te liggen. De huidige beleidsploeg blijft veel meer uitgeven dan er binnenkomt.

De financiële toestand van Wallonië is slechter dan die van Griekenland in 2010, beweerde Bart De Wever onlangs. Een verwijzing naar het Griekse bankroet dat toen de hele eurozone in een crisis deed belanden. Hij voegde eraan toe dat indien Wallonië een zelfstandige staat zou zijn geweest, het IMF al zou hebben ingegrepen.

De Franstalige zender RTL berekende dat Wallonië binnen vijf jaar een schuldgraad van 260 procent zal bereiken. Die van Vlaanderen ligt drie keer lager. De Waalse schuldgraad zal daarmee hoger liggen dan enige onafhankelijke staat ter wereld.

Bij de overstroming van juli bleek

Wallonië over geen reserves te beschikken om die crisis op te vangen. Waalse politici vragen daarom steun van het federale niveau, wat er dus weer op neerkomt dat Vlaanderen zal mogen ophoesten.

Vlaams geld voor Waalse uitgaven De huidige Waalse regeringsploeg heeft de ontwerpbegroting voor 2022 al klaar.

Daarin wordt 20 miljard uitgegeven, terwijl slechts 16 miljard inkomsten worden verwacht. Een van de uitgavenposten is een spectaculair klimaatplan zonder realistisch kostenplaatje. Een ander is de jaarlijkse

aflossing van de bestaande schuld. Die rentelast bedraagt nu al 600 miljoen, maar zou tegen 2030 kunnen oplopen tot 1 miljard, zo waarschuwt de gouverneur van de Nationale Bank. Indien de intrestvoeten aan het huidige tempo verder stijgen, kan dat zelfs 5 miljard worden.

Wat houdt Wallonië overeind? Vlaams geld uiteraard. Professor Decoster van de KU Leuven berekende dat er dit jaar minstens 8,3 miljard euro naar Wallonië wordt versast, wat neerkomt op 2.300 euro per Waal. Dat bedrag zal volgend jaar naar 2.500 euro per inwoner van Wallonië stijgen, een ondraaglijke transfer van welvaart.

In De Standaard vergelijkt Guy Tegenbos, veteraan onder de Vlaamse columnisten, die situatie met de sluimerende vulkaan Cumbre Vieja op La Palma die nu al een paar maand weer lava spuwt. De systematische overheveling van Vlaams geld om het wanbeleid van Wallonië te financieren, zal ooit tot een politieke uitbarsting leiden.

Liefst zo snel mogelijk zelfs, wat ons betreft.

JURGEN CEDER

INTERVIEW

JÉRÔME MUNIER OPRICHTER VAN DE NIEUWE RECHTSE FRANSTALIGE PARTIJ CHEZ NOUS

“Wanneer je in Wallonië zelfs maar het woord migratie durft uitspreken, ben je onmiddellijk een fascist of racist”

6 OPINIE 2 / BINNENLAND 4-5 / INTERVIEW 8-9 / BUITENLAND 10-11 / CULTUUR 14 77ste jaargang • nummer 50 • donderdag 16 december 2021

€ 3,00

12

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

2

16 DECEMBER 2021

Hasta la Vista

© SHUTTERSTOCK

Opinie

Er is een nieuwe progressieve Vlaamsgezinde partij in opbouw: Vista. De initiatiefnemers willen klaarstaan om in 2024 naar de gunst van de kiezer te dingen. Er resten de partij in wording nog twee jaar om voldoende kandidaten én financiën te vinden.

Met dank aan de collega’s van Knack die vorige week het nieuws over de nieuwe partij wereldkundig maakten. Vista is ontsproten uit het brein van enkele kernleden van de progressieve denkgroep VLinks (afkorting voor Vlaams en Links), al wordt er benadrukt dat partij en denkgroep los van elkaar staan. De voorzitter van Vista is Tom Garcia die we ook kennen als auteur van het ‘Witboek Vlaamse staatsvorming’ uitgegeven door de VVB. Het boek zorgde voor nogal wat rimpels bij de VVB-leden omwille van de uitgesproken progressieve standpunten.

Er zijn door de geschiedenis heen altijd al progressieve stromingen geweest binnen de Vlaamse Beweging. Denk maar aan de jaren ’20, met namen als een Jef Van Extergem of een Paul Van Ostaijen. Ook vanaf de jaren ’60 herinneren we ons verschillende pogingen tot een bundeling van progressieve krachten, zoals in 1965 met de Vlaamse Democraten, een afscheuring van de Volksunie. Twee jaar later was de Vlaamsgezinde denkgroep De Witte Kaproenen gedurende enige tijd invloedrijk. In hetzelfde jaar namen enkele socialisten in Brussel het initiatief om op te komen met een eigen lijst: De Rode Leeuwen.

Namen als Hendrik Fayat, Piet Vermeylen en Lydia De Pauw klinken nog steeds bekend in de oren. In de jaren ’70 werd Werkgroep Arbeid opgericht door Paul Van Caeneghem en Christiaan Dutoit.

Dutoit stond aan de wieg van Meervoud, bekend als werkgroep en als tijdschrift. Ik herinner me nog de progressieve koers van VUJO, met onder andere de toenmalige Freddy Seghers als voorzitter (19791982). Vandaag bestaat er al de Vlaamse-Socialistische Beweging, V-SB, maar de laatste persmededeling die ik van deze ‘partij’ ontving, dateert ondertussen al van november 2017. Al die linkse initiatieven hebben één zaak gemeen: een meestal onbeduidend ledenaantal.

Toch is de invloed niet te onderschatten, want bij de bestuursleden van VLinks treffen we ook mensen zoals Paul De Belder, ook bekend als voorzitter van het IJzerbedevaartcomité en Johan Velghe, voorzitter van Vl@s (de Vlaamse Actieve Senioren). De lezer weet hoe het met de IJzerbedevaart (af)gelopen is en het aantal leden dat ondertussen boos weggelopen is bij Vl@s loopt ondertussen in de duizenden.

Het einde van de Volksunie kwam er toen de linkse vleugel met Bert Anciaux als voorzitter te dominant werd. ID21, Spirit, VlaamsProgressieven en SLP waren weinig succesvol, tenzij in kartel met de sp.a. Overigens was er ook binnen Agalev een Vlaamsgezinde, doch weinig invloedrijke stroming.

Maar terug naar het heden. In het interview in Knack valt vooral de quote op van Vista-ondervoorzitter Jan Wostyn: “We willen beletten dat de N-VA en Vlaams Belang in 2024 een meerderheid halen.” Hopelijk is dat niet het enige uitgangspunt om met een Vlaamsgezinde en progressieve partij op te komen. Er is al voldoende onenigheid en tegenstrijd, nietwaar?!

KARL VAN CAMP, OUD-HOOFDREDACTEUR

www.palnws.be

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland 3 maanden: 39 euro 6 maanden: 78 euro 1 jaar: 156 euro Steunabo 1 jaar: 250,00 euro

Abonnement buitenland: Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Jurgen Ceder, Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel (redactiesecretaris), Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel

Groene sjoemelstroom Ik heb vorige week een nieuw elektriciteitscontract afgesloten. Het viel mij opnieuw op dat de prijsvergelijkers van het internet mij overstelpten met aanbiedingen van groene stroom. Die maakt nog steeds maar een bescheiden deel uit van de elektriciteitsproductie.

Waar komt dan al die groene stroom vandaan waarmee de energieleveranciers mij om de oren slaan?

Ik verander elk jaar mijn energiecontracten en raad de lezers aan hetzelfde te doen. Energieleveranciers lokken u met lage tarieven of welkomstkortingen in de hoop dat u, al was het maar uit gemakzucht, ook daarna klant blijft.

Luiheid is echter geen goed excuus in deze. Op het internet vindt u verschillende prijsvergelijkers die u gemakkelijk naar het voordeligste contract op uw maat leiden.

Ze nemen alle formaliteiten op zich om het nieuwe contract te regelen en het oude op te zeggen. In enkele minuten is alles geregeld.

Stroom die twee keer groen is In de top 10 van de contracten die mij op die manier werden aangeboden, waren er negen die ‘groene stroom’ beloofden. Slechts één contract (Octa+) bood ‘grijze’ stroom aan (waarvoor ik heb gekozen). Maar er lopen geen twee elektriciteitsverbindingen naar mijn huis. Hoe kan men mij dan garanderen welk type stroom ik zal krijgen?

In werkelijkheid worden alle soorten elektriciteit op het net door elkaar gemengd. U krijgt daar een amalgaam van. Uw groene stroom is een fictie. Die fictie zou nog enigszins verdedigbaar zijn indien elk energiebedrijf slechts een evenredige hoeveelheid ‘groene’ stroom zou aanbieden als het zelf heeft geproduceerd of aangekocht. Hoe meer in de realiteit ‘groen’ is geproduceerd, hoe meer het bedrijf dan als ‘groen’ zou mogen verkopen.

Zo werkt het echter niet. In 2019 bedroeg de groenestroomproductie van Vlaanderen minder dan 15 procent van de gehele elektriciteitsopwekking. Hoe kan de overgrote meerderheid van de ons aangeboden elektriciteitscontracten dan ‘groen” zijn? Daar komt nog een grotere fictie aan te pas, en die heeft al veel weg van zwendel. Leveranciers kunnen in het buitenland ‘groenestroomcertificaten’ kopen, vooral in Scandinavië waar waterkrachtcentrales een zeer hoog aandeel hebben in de energieproductie.

Noorwegen haalt bijvoorbeeld 100 procent van zijn eigen energie uit ‘groene’ bronnen, voornamelijk waterkracht. Het verkoopt het grootste deel van zijn daarmee behaalde groenestroomcertificaten echter aan het buitenland. De theorie achter de handel in certificaten wil dat verkopers van certi-

ficaten zich door de druk van milieubewuste klanten genoopt zullen voelen om dat te compenseren. In de praktijk werkt dat echter niet.

De Noren mogen hun energie wel niet meer officieel ‘groen’ noemen, maar dat kan daar niemand iets schelen. Elke Noor wéét immers dat zijn computers, huishoudtoestellen en lichten eigenlijk werken op waterkracht. Intussen zijn er naïeve buitenlanders die denken dat ze iets voor het milieu of het klimaat hebben gedaan omdat ze fictieve groene stroom hebben gekocht. In werkelijkheid heeft hun leverancier enkel grijs naar groen getoverd met Noorse certificaten, terwijl er nog geen half kilowattuur aan elektriciteit van de dam van Sarvfossen ooit Erpe-Mere of Poelkapelle heeft bereikt.

Aflaten en zegeningen Het doet denken aan aflaten, de middeleeuwse attesten van vergiffenis van zonden die je tegen betaling van de Kerk kon krijgen.

Of aan zegeningen, in dit geval het besprenkelen van grijze stroom met groen wijwater. De kosten van die rituelen worden echter doorgerekend aan de belastingbetaler (door de subsidies die ervoor moeten zorgen dat groene stroom concurrentieel is met de grijze) en aan de consument (als een van de componenten van de ‘heffingen’ die onze elektriciteitsrekening zo hoog maken).

In dit geval worden de zegeningen gekocht bij de duivel, want Noorwegen haalt een buitensporig deel van zijn inkomsten uit exploitatie van olievelden in zee, dus bij de vermaledijde fossiele brandstofsector. De winsten uit de verkoop van groenestroomcertificaten zijn enkel een extra zakcentje.

Noorwegen haalt geld uit verkoop van grijze energiebronnen en dan nog eens opnieuw uit de verkoop van papiertjes die zeggen dat grijze energie eigenlijk groene energie is. Geweldig toch?

In 2019 voerde energieleverancier Bolt een campagne tegen de ‘sjoemelstroom’ van de concurrenten. De VREG reageerde kregelig, niet omdat de beweringen van Bolt onjuist waren, maar omdat die campagne “het vertrouwen van het publiek in groene energie kan ondermijnen”. Bolt had gezegd dat de keizer geen kleren aanhad en dat werd de firma niet in dank afgenomen. Zoals alle godsdiensten voelt ook de groene religie zich meer bedreigd door openlijke ui-

tingen van twijfel in het geloof dan door geniepige zondigheid. Het eigenlijke voordeel voor het milieu is in elk dossier minder belangrijk dan de instandhouding van het geloof, zoals ook geïllustreerd door de kruistochten tegen plastic, GGO’s en, meest opvallend, kernenergie.

Nog meer waanzin op komst Ook Tinne Van der Straeten doet een beroep op een fictie. Ze verdedigt haar beslissing om kernenergie, de meest milieuvriendelijke vorm van energie, te vervangen door CO2-uitstotende opwekking uit gascentrales met het argument dat dit kan gecompenseerd worden door de aankoop van emissierechten binnen het ETS (Emissions Trading System) van de EU. Ze zwaait met wat geld en, abracadabra, weg is de uitstoot van haar gascentrales.

Ook in dat systeem zegt de theorie dat de toestemming voor België om CO2 uit te stoten ergens anders tot minder CO2-uitstoot zal leiden.

In de praktijk blijkt dat allesbehalve evident. Vorig jaar nog zei Jesse Klaver, de leider van GroenLinks in Nederland, de man die intussen door Kristof Calvo wordt geadviseerd, dat het ETS, waar Van der Straeten haar schuld wil afkopen, eigenlijk niet werkt.

De handel in groenestroomcertificaten heeft dus duidelijk niet het beoogde effect. Vanuit groene hoek komt ook vaak kritiek op de handel in emissierechten omdat er te veel vrijstellingen zijn en omdat de marktprijs van de rechten te laag is. We kunnen ons alleen maar gelukkig prijzen dat die systemen niet behoorlijk werken. Want het zijn net de vele mazen in het net, de vrijstellingen voor industrieën die bedreigd worden door buitenlandse concurrentie, de omzeilingen en trucjes, die het systeem economisch leefbaar houden. De reductie van de CO2-uitstoot naar nul tegen 2050 is een krankzinnige en dure doelstelling en elk systeem dat die doelstelling écht wil afdwingen is onhoudbaar.

Nochtans stevenen we daarop af. Met het ‘Fit voor 55 pakket’ (een verwijzing naar 55 procent minder uitstoot tegen 2030) wil de Europese Commissie niet alleen het ETS verstrengen, maar ook haar burgers tot een gans andere manier van leven dwingen. Het zal, zoals steeds, de gewone man zijn die de prijs zal betalen voor een megalomaan, ideologisch gestuurd project, onder andere via een nóg hogere energiefactuur.

JURGEN CEDER

Actueel

16 DECEMBER 2021

08 DEC

2021

Energieproducent Engie heeft in een brief aan premier Alexander De Croo gewaarschuwd dat het openhouden van Doel 4 en Tihange 3 niet mogelijk is.

Ook dringen ze aan op de goedkeuring van de milieuvergunning voor de gascentrale in Vilvoorde.

Het Vlaams Belang start een petitie tegen de mondmaskerplicht voor kinderen vanaf 6 jaar. De partij hoopt minstens 100.000 handtekeningen te verzamelen.

Partijen in constante verkiezingsmodus

peilingen vallen immers tegen.

Het is duidelijk dat het electoraat aan het verouderen is, en meer en meer vraagt men zich openlijk af wat de partij in de federale regering doet.

Het virtuele congres kwam tot de conclusie dat men af wil van registratierechten bij de aankoop van een eerste woning. Bovendien moet iedereen vrij kunnen kiezen om vanaf 62 jaar met pensioen te gaan. Dat heeft veel weg van een electoraal pamflet.

In elk geval is van deze voorstellen in de verste verte niets terug te vinden in de federale en Vlaamse regeerakkoorden. Ook de partij van Joachim Coens is in verkiezingsmodus. Met klassieke holle frasen als “er zijn voor de gewone mensen”. Vraag is dan wie de ongewone mensen zijn…

© BELGA

DE WEEK

Vlaams minister Wouter Beke heeft naar aanleiding 09 DEC (CD&V) van het aftreden van Angela 2 0 2 1 Merkel als bondskanselier van Duitsland een portret gemaakt van haar. Hij wil de politica op deze manier bedanken voor haar jarenlange inzet. Op de sociale media werd hier en daar lachend gereageerd op het kunstwerk.

Het Rekenhof onthoudt zich van een oordeel over de van de federale staat voor 2020. De re10 DEC jaarrekening kening “geeft geen getrouw beeld van de financiële 2 0 2 1 toestand en vermogenstoestand van het algemeen bestuur”, klinkt het in een rapport. Bovendien zijn er “heel wat verrichtingen” niet of onjuist geboekt.

De Amerikaanse acteur Jussie Smollett is door een jury schuldig bevonden aan het in scène zetten van een haatmisdrijf tegen zichzelf om zijn bekendheid te vergroten. Smollett, die zwart en homo is, beweerde dat hij werd aangevallen door Trump-aanhangers. Hij had de aanval zelf in scène gezet.

Het Gerechtelijk Wetboek heeft een aanpassing gekregen waardoor vrouwen hun hoofddoek niet meer moeten afdoen in een rechtszaal.

Dat laat het gelijkekansencentrum Unia weten. Tot nu stelde artikel 759 dat een hoofddeksel verboden was..

11 DEC

2021

De Serviërs staan een stap dichter bij een afscheiding van Bosnië-Herzegovina. Het parlement van de Bosnische Serviërs in Banja Luka heeft vrijdag een procedure voor een terugtrekking uit de gemeenschappelijke instellingen gelanceerd.

Marc Van Ranst stort het geld dat hij krijgt na de rechtszaak tegen de Nederlander Willem Engel door aan Unicef. Dat laat de viroloog op Twitter weten.

12 DEC

20 2 1

In Nieuw-Caledonië, een eilandengroep in de Stille Oceaan, heeft een overgrote meerderheid (96 procent) in een referendum tegen onafhankelijkheid gestemd. Het blijft dus een Frans overzees gebied.

In Antwerpen start het assisenproces van Steve Bakelmans.

De 41-jarige kok wordt beschul20 2 1 digd van de verkrachting van en de moord op Julie Van Espen (23) uit Schilde. Het proces wordt volledig achter gesloten deuren gevoerd.

13 DEC

14 DEC

2021

Er dreigt niets in huis te komen van de vernieuwing die de Moslimexecutieve tegen begin volgend jaar beloofd heeft. Volgens Het Laatste Nieuws verdwijnen spionnen van Rabat en Ankara “door de deur”, om vervolgens “langs het raam terug binnen te komen”.

3

Groen en Open Vld in de knoei Joachim Coens op het CD&V-partijcongres

Van besturen is op Vlaams en federaal niveau het voorbije jaar amper sprake geweest. En in 2022 zal daar niet veel aan veranderen. De partijen zitten in een constante verkiezingsmodus.

Ook al zijn ze niet happig om vroeger dan 2024 naar de kiezer te stappen wegens de zwakke peilingen.

De spanningen in de federale regering blijven hoog oplopen, en hier en daar wordt gesproken van een mogelijke coalitiewissel. De Franstalige liberalen van de MR zouden baan moeten ruimen voor de centristen van cdH. Voorlopig een kwakkelverhaal. Zo’n switch binnen de regering De Croo zou dodelijk zijn voor de Vlaamse liberalen die in de peilingen nu al flirten met de 10 procentgrens.

Niet vergeten dat 10 procent landelijk betekent dat men in een aantal provincies hoger, maar vooral ook een stuk lager scoort.

Stel u voor dat in een provincie de kiesdrempel lonkt.

Partijvoorzitter Egbert Lachaert wou er bij de regeringsvorming de Franstalige liberalen van de MR absoluut bij. Die nu laten vallen is een afgang zonder voorgaande. Het zou trouwens betekenen dat premier Alexander De Croo niet meer met het soortelijk gewicht van de liberale familie kan zwaaien. Een andere premier dan? Een PS’er? Ondenkbaar voor de geminoriseerde en verzwakte Vlaamse partijen in de coalitie.

Lachaert probeert zichzelf moed in te praten door in te hakken op de N-VA en te hopen dat zijn partij zich op die manier wat kan profileren. Het heeft weinig effect. In de federale regering is men de MR weliswaar harstgrondig beu, maar niemand durft echt door te zetten richting coalitiewissel.

Vervroegde verkiezingen dan?

Gezien de jongste peilingen zou dit de socialisten niet slecht uitkomen. Maar ook daar is er twijfel.

Bij de PS is men van oordeel dat de socialisten in deze regering nog altijd relatief veel klaar krijgen. Zeker op sociaaleconomisch vlak: 1.500 euro minimumpensioen, geen grote hervormingen in arbeidsmarkt en pensioenen, hoge overheidsuitgaven, geen te streng migratiebeleid. Dat wil men niet te grabbel gooien.

Electorale pamfletten Toch overheerst de indruk dat de regeringspartijen doen alsof er over een aantal maanden verkiezingen zijn. De constante verkiezingsmodus is er echt wel.

Mede gedragen door de toenemende politieke communicatie

via de sociale media en de obsessie voor peilingen.

Bij de PS moet vicepremier Pierre-Yves Dermagne constant fietsen en omkijken. Partijvoorzitter Paul Magnette geeft interviews alsof de regering in lopende zaken is en men weldra naar de stembus stapt. De PS krijgt het zelfs gedaan om met een aantal kopstukken mee te betogen met de vakbonden voor meer koopkracht. Dus eigenlijk betoogt men als grootste regeringspartij tegen zichzelf. Het is trouwens niet de eerste keer dat dit gebeurt.

De MR is bij monde van partijvoorzitter Georges-Louis Bouchez constant campagne aan het voeren. Hij profileert zich niet alleen als het klassieke rechtse geweten van de coalitiepartijen. Sinds kort heeft hij ook de oude klassieke achterban van de liberalen herontdekt: de zelfstandigen. Zo loopt Bouchez storm tegen de fiscale plannen van minister van Financiën Vincent Van Peteghem om onder andere de eenpersoonsvennootschappen aan te pakken. Een fiscaal vehikel dat veel zelfstandigen gebruiken om te ontsnappen aan de zeer hoge lasten in de personenbelasting.

CD&V liet zich de voorbije week evenmin onbetuigd. De partij hield een virtueel partijcongres dat eigenlijk veel weg had van een verkiezingscongres.

Ook bij de christendemocraten is de zenuwachtigheid groot. De

Wie niet lijkt mee te doen in het pre-electorale opbod zijn Open Vld en de groene partijen. Zij hebben natuurlijk op basis van de peilingen de grootste angst voor verkiezingen. Tegen beter weten in hopen de Vlaamse liberalen in 2024 te kunnen scoren met een kanseliersbonus. Maar die kans wordt steeds kleiner. De Open Vld zit echt wel in de knoei.

De groenen paradoxaal genoeg ook, ook al hebben ze hun belangrijkste trofee stilaan binnen: de kernuitstap. Maar de drammerige gelijkhebberij van Groen en Ecolo roept veel weerstand op bij de bevolking. Bovendien ontstaat de indruk dat de ecologistische partijen enkel die trofee willen en zich voor de rest van weinig aantrekken. Een one-issuepartij dus.

De oppositiepartijen bekijken dit schouwspel met enig amusement. We hebben het hier in het verleden al over gehad. Vlaams Belang en PTB/PVDA moeten eigenlijk geen pre-electorale campagne meer voeren. De kiezers lijken zomaar in hun richting te stappen.

Anders is het bij de N-VA die duidelijk zeer moeilijk nog aan 25-30 procent zal raken. Intern is te horen dat men rekent op 20 procent bij de volgende verkiezingen. Dan kan men dankzij het relatief ‘dood gewicht’ van de radicale partijen niet om de partij van Bart De Wever heen. Maar dan zullen de Vlaams-nationalisten zich toch op een andere manier moeten profileren. De kritiek op het krakkemikkige federale beleid is terecht, maar spreekt enkel de al overtuigden aan. N-VA werkt best de komende maanden aan een betere communicatie van haar kopstukken.

4

Binnenland

16 DECEMBER 2021

De vervaging van het medeleven

“Hoe groter het aantal slachtoffers, hoe kleiner ons medeleven.”

“De dood van één mens is een tragedie, de dood van miljoenen is een statistiek.” Indien Jozef Stalin dit heeft gezegd, zoals wordt beweerd, dan had hij een goed inzicht in wat mensen tot morele verontwaardiging aanzet. Psycholoog Paul Slovic gaf het fenomeen een naam: de vervaging van het medeleven. De meesten van ons zijn in staat tot groot medelijden met het lot van een concrete mens, maar dat wordt afgestompt naarmate er meer gelijkaardige slachtoffers zijn. Het bericht van een kind dat is omgekomen in een concreet verkeersongeval maakt meer emotie los dan de statistiek dat er 26 kinderen zijn omgekomen in het verkeer in 2020.

In de internationale pers is er momenteel veel te doen over het lot van Peng Shuai. Op 2 november had deze Chinese tennisster op sociale media het bericht geplaatst dat ze seksueel misbruikt is door een topman van het Chinese regime. Behalve een aantal beelden en berichten waarvan de oorsprong twijfelachtig is, is er sindsdien niets meer van haar gehoord.

Haar collega’s in de tenniswereld reageerden ongerust en boos. Pers en politiek kwamen in actie.

Boycot Winterspelen

© WIKIMEDIA

© WIKIMEDIA

De VS, het VK en Canada hebben vorige week beslist dat ze de Winterspelen van 2022 in China zullen boycotten. Officieel verwijzen ze naar de algemene situatie van de mensenrechten in dat land en naar de onderdrukking van de Oeigoeren in het bijzonder, maar het is duidelijk dat de heisa rond Peng een belangrijke rol heeft gespeeld. Het is een goed voorbeeld van hoe het lot van één mens een samenleving meer kan raken dan het lijden van miljoenen. Dat China zeer repressief optreedt tegen de Oeigoeren (met ook de beschuldiging van systematische verkrachtingen in de detentiekampen) is immers al lang bekend.

Het communistische regime lijfde dit jaar ook Hong Kong in en stuurde honderden dissidenten naar de gevangenis zonder noemenswaardige reactie van het Westen. Wereldwijd zijn honderdduizenden een pijnlijke dood gestorven omdat het Chinese regime lang de aard van Covid-19 bewust heeft verzwegen. Het leidde nooit tot beroering in de pers of tot politieke actie. Maar het lot van een jonge vrouw die wordt misbruikt door een toppoliticus en die wordt gestraft als ze klaagt: dat is een herkenbaar verhaal dat onze verontwaardiging uitlokt.

JURGEN CEDER

Jozef Stalin

Geen economische dip door vierde golf en omikron

Dreigt het economische herstel gefnuikt te worden door een aanhoudende vierde coronagolf?

En zorgt de omikronvariant in het voorjaar voor een herhaling van het scenario van 2020?

Terechte vragen, maar er is geen reden tot paniek. Het economisch herstel zal hoogstens wat vertragen.

Vandaag, donderdag 17 december, maakt de Nationale Bank van België (NBB) haar economische projecties voor 2022 bekend. Er sijpelt op voorhand weinig door over de bevindingen van de NBB, maar een negatieve boodschap zal het niet worden. Een aantal economen is nochtans bezorgd dat we in een economisch scenario zoals in de jaren ’70 van de vorige eeuw terechtkomen: stijgende inflatie en een quasi-nulgroei. Dat scenario wordt het niet, zegt men bij de Nationale Bank.

De inflatie, die boven 5 procent uitkomt, blijft inderdaad hoog. Een gevolg van de gestegen energieprijzen en de nog altijd verstoorde internationale handelsstromen met aanbodproblemen.

Maar aan de andere kant is er geen sprake van het stilvallen van de economie door de verstrengingen wegens de vierde coronagolf. De horeca moet vroeger dicht en de entertainmentsector is grotendeels op slot, maar dat zijn geen kernactiviteiten van de economie. Een fundamenteel verschil met de zware lockdown van het voorjaar van 2020.

Economisch herstel Economen bevestigen dat de vierde golf voor een economische vertraging zal zorgen, maar van een dip is geen sprake. De situatie moet in breder perspectief worden geplaatst en dan blijkt dat het herstel niet wordt gefnuikt. In het tweede en het derde kwartaal van dit jaar groeide de economie met een stevige 1,8 en 1,7 procent. Voor het vierde kwartaal wordt gerekend op een groei van 1 procent. Neem daarbij de 0,5 procent in het eerste kwartaal van dit jaar (toen onder andere kappers en horeca nog dicht waren) en we komen zeker uit op een groei van 5 procent. En dat in een economisch jaar waarin er twee coronagolven waren. De voorspellingen van sommige pessimistische economen dat de vierde golf met de deltavariant voor een nieuwe recessie zou zorgen - twee opeenvolgende kwartalen negatieve groei - komt dus niet uit.

Een realistische verwachting is dat de groei eind 2021 en in het eerste kwartaal van 2022 lager zal zijn dan eerst gedacht. Maar een totale groei van meer dan 3 procent volgend jaar blijft realistisch.

Feit is dat de economie in dit land al sinds september even groot is als voor de corona-uitbraak begin 2020 en dat onze economie gewoon minder gevoelig is voor de coronamaatregelen. Men heeft zich als burger en bedrijf weten aanpassen.

voorspeld van 2,9 procent. Dat was eerder nog 3,3 procent. Een bijsturing omwille van het omikronrisico, inderdaad, maar geen ineenstorting van de economie. De eerste tests wijzen immers uit dat de vaccins bij een derde prik werken tegen deze variant en ook omdat de economie is aangepast aan de pandemie met bijvoorbeeld structureel thuiswerk.

De negatieve impact op de economische groei zal beduidend minder zijn dan in de eerste kwartalen van 2020.

Hoe groot die negatieve impact precies zal zijn, hangt af van het proactief beleid van de regeringen. Wordt de vaccinatie met de derde prik snel genoeg uitgerold? Kiest men via overlegcomités opnieuw voor het verwarrende en frustrerende jojobeleid?

Eigenlijk is het eenvoudig: een te zware economische schok door de omikronvariant kan worden vermeden indien de perfecte storm wordt tegengehouden. Concreet betekent dit dat de omikronpandemie niet mag samenvallen met putje winter, dat de vaccinaties verderlopen en dat deze variant dus niet toeslaat wanneer de immuniteit aan het dalen is.

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

© BELGA

INSTRUMENTEN VOOR INZICHT

ECONOMISCHE ZAKEN

Groei Amerikaanse economie De zakenbank Goldman Sachs rekent nu voor 2021 op een groei van de Amerikaanse economie met 3,8 procent, terwijl er eerder 4,2 procent werd voorspeld. Voor volgend jaar wordt nu een groei

Gouverneur van de Nationale Bank van België Pierre Wunsch

WOKE VAN DE WEEK Iedere week selecteren we de meest opvallende uitingen van woke gedachtegoed in deze contreien

Gent opende dinsdag het eerste genderneutrale toilet in de stad, al wil het stadsbestuur zelf het woord genderneutraal niet gebruiken. Zo opteert men liever voor de term ‘genderinclusief’.

De stad hoopt dat het publieke sanitair in Gent op deze manier toegankelijker wordt voor iedereen. Men mikt daarbij niet alleen op mensen met een andere genderidentiteit, maar ook op mensen met een beperking. Dat ‘gewone’ toiletten enige aanpassing behoeven voor bijvoorbeeld rolstoelgebruikers is begrijpelijk, maar wat weerhoudt ‘gender non-conforme’ personen ervan de klassieke toiletten te gebruiken? Volgens bevoegd schepen Astrid De Bruycker (Vooruit) is er sprake van “mentale drempels”, zo laat ze verstaan aan Radio 2.

De klassieke icoontjes met mannen en vrouwen die de toiletten aanduiden zouden transgenders, non-binairen, gender nonconformen, genderfluïden, genderqueers, intersekse personen, bigenders, trigenders, pangenders, polygenders en andere multi-genders immers danig van streek

kunnen brengen. Volgens çavaria is er sprake van “ongemak dat transgender en non-binaire personen voelen om naar het toilet te gaan omdat ze moeten kiezen tussen man en vrouw”. “Terwijl dit misschien een beladen keuze is, omdat hun genderidentiteit niet overeenkomt met het toilet dat ze moeten gebruiken. Of omdat ze die keuze niet willen maken”, klinkt het verder.

De nieuwe genderinclusieve toiletten worden daarom voorzien van icoontjes die verwijzen naar wat er zich in het toilet bevindt: een urinoir, een babytafel of ruimte voor mensen met een beperking. Stad Gent is niet de eerste instantie die in Vlaanderen met genderneutrale toiletten komt aanzetten. Zo hebben heel wat gebouwen van de Vlaamse overheid al genderneutrale wc’s.

PIETER VAN BERKEL

© SHUTTERSTOCK

Genderinclusief sanitair in Gent

Binnenland

16 DECEMBER 2021

GENT

Kruistochten worden ‘Oosterse sferen’ “Het Winterwonderkasteel neemt je dit eindejaar mee naar de tijd van de kruistochten.” Zo begon de promotie voor een winterevenement in het Gentse Gravensteen. Kinderen konden in het versierde kasteel zoeken naar de schatten die kruisvaarders meebrachten.

Kersvers Groen-Schepen Hafsa El-Bazioui

De verwijzing naar de kruistochten lokte verontwaardigde reacties uit, onder meer van leden van de werkgroep ‘Dekoloniseer mijn stad’.

Schepen van Cultuur Sami Souguir (Open VLD) liet onmiddellijk de promotie stopzetten en de website offline halen. Het evenement werd aangepast. Nu baadt het Gravensteen in ‘Oosterse sferen’ die je meenemen naar de tijd van Filips van de Elzas en kinderen zoeken naar “De nieuwigheden die handelaars meebrachten uit het oosten”.

De enige verwijzing naar de kruistochten is de zin: “Uit het oosten kwam toen nieuwe kennis en innovatie naar het westen. De kruistochten zorgden voor veel kommer en kwel, maar ook voor interculturele uitwisseling.”

Kruisvaarders (Westen) slecht, Oosten goed. Dat is de boodschap die de kinderen moeten meekrijgen. Historisch hoeft het niet te kloppen, zolang het maar politiek correct is.

De schepen met een hoofddoek?

Volgende week krijgt Gent de eerste hoofddoekdragende schepen van Vlaanderen. Hafsa El-Bazioui (Groen) legt de eed af als schepen van Personeel, Facilitair management en Internationale samenwerking. Een bijzonder zware portefeuille voor een nieuweling. Zij komt in de plaats van Annelies Storms (Vooruit) die na drie jaar schepen af is en op zoek moet naar ander werk. Daarmee heeft Groen vijf schepenen tegenover nog slechts twee voor de (ooit zo machtige) socialisten. Haar voorganger Storms was ook schepen van Feestelijkheden, maar dat neemt Hafsa niet over. Het gaat naar haar partijgenoot Bram Van Braeckevelt. De reden ligt voor de hand, bij feesten wordt namelijk alcohol gedronken.

De dame in kwestie verdient respect. Zij heeft zich opgewerkt van kind van een gastarbeidersgezin in de Brugse Poort tot een verkozen politica die straks aan het hoofd staat van meer dan zevenduizend personeelsleden. Het probleem, want er is een probleem, is dat zij beweert dat ze niet wil gezien worden als ‘De schepen met de hoofddoek’, maar dat zij zelf constant haar identiteit uitspeelt en de kaart van slachtoffer van discriminatie trekt. Zij is een hevige voorstander van bijvoorbeeld praktijktesten, positieve discriminatie en dekolonisering. Dat zijn thema’s waarop zij in de gemeenteraad bijzonder fel en zonder enige nuance tussenkomt. In een recent interview (“We zijn veel te lang tolerant geweest voor intolerantie” - Het Nieuwsblad, 10 december 2021) beschuldigt ze (nog maar eens) de Gentse politie van het viseren van jongeren met een kleurtje. Onze nieuwe schepen zou wel eens het zoveelste probleem kunnen worden voor burgemeester De Clercq.

MATHILDIS

5

130 bedrijfsleiders trekken aan de alarmbel: “De lamp zal niet meer branden in 2025” Vorige week donderdag haalde Bart De Wever in ‘De Ochtend’ grof geschut boven. Dat Engie de levensduur van de kerncentrales niet langer wil verlengen, komt volgens de N-VA-voorzitter omdat de Franse energiereus via het CRM-subsidiemechanisme voor gascentrales een ‘Win for Life’ heeft gewonnen. “Tine Van der Straeten heeft Engie gewoon omgekocht. Ik heb er geen ander woord voor. Meneer De Croo heeft laten begaan en niets gedaan tot het te laat was.”

“Het CRM-mechanisme (het capaciteitsvergoedingsmechanisme voor gas- en andere centrales) is mee vormgegeven door N-VA-kamerlid Bert Wollants. En het initiatief voor de subsidies voor gascentrales kwam van MR-minister Marghem”, beet minister van Energie Tine Van der Straeten (Groen) van zich af. Intussen liet energiebedrijf Engie in een brief aan premier De Croo weten dat het langer openhouden van de bestaande reactoren Doel 4 en Tihange 3 niet mogelijk is. Door twee gascentrales te bouwen - een in Les Awirs en de andere in Vilvoorde - wil Engie inzetten op hernieuwbare energie. Voor de laatste vraagt Engie een nieuwe vergunning aan, nadat een eerdere door Vlaams minister van Energie Zuhal Demir (N-VA) werd geweigerd.

Volgens de minister kon het bedrijf onvoldoende garanderen dat het aan de Vlaamse stikstofregels zou voldoen.

Open brief van 130 bedrijfsleiders Tegen de achtergrond van stijgende energieprijzen, geopolitieke oprispingen van gasleverancier Rusland, de stijgende vraag naar energie en de dwingende klimaatnormen lijkt het toch een kwestie van degelijk bestuur om naast de extra investering in hernieuwbare energie de twee kerncentrales toch open te houden. Bovendien blijkt uit onderzoek van de vrt dat gascentrales veel vaker uitvallen dan kerncentrales.

Niettegenstaande Engie officieel voet bij stuk houdt, klinken er steeds meer dissidente stemmen binnen de Franse energieholding.

“Ze kunnen openblijven. Alle deskundigen hier hebben die analyse gemaakt en zeggen dat het wel mogelijk is”, liet Philippe Hendrickx, ingenieur bij Engie, weten. Op vtm liet Hendrickx duidelijk verstaan dat de centrales goed draaien. Bovendien is er het probleem van de bevoorradingszekerheid. “Het zou spijtig zijn als we de competentie en de centrale die we hebben niet gebruiken.”

“De lamp zal niet meer branden in 2025”, menen 130 bedrijfsleiders die hun ongenogen uitten een open brief in De Tijd. De onrust bij heel wat ondernemers bereikt een hoogtepunt. De bedrijfsleiders maken zich niet enkel zorgen over de bevoorradingszekerheid, maar ook over de betaalbaarheid en de impact op de inflatie. De bedrijfsleiders kanten zich niet tegen duurzame energie. “In die omslag naar groene energie zitten ook enorme kansen voor groei”, menen ze. Daarvoor heb je een back-up-capaciteit met voldoende verbindingen met hoogspanningsnetwerken in het buitenland nodig indien er geen wind en/of zon is.

Dat is meer dan nodig, want na de sluiting van de kerncentrales zal België terugvallen op ongeveer de helft van de elektriciteitsproductie.

“Het ontbreekt aan een eensgezinde politieke visie waarbij het maatschappelijk belang boven de ideologische strijd wordt gesteld, en dat is onaanvaardbaar.” Deze onzeker-

heden hebben ervoor gezorgd dat er de jongste jaren niet meer in kernenergie werd geïnvesteerd.

Nood aan langetermijnvisie Volgens de 130 bedrijfsleiders kan de bevoorradingszekerheid niet worden gegarandeerd omdat een gascentrale niet werd vergund, maar ook omdat de aanvoer van 4GW bijkomende productie van windenergie niet kan worden gegarandeerd. De nieuwe West-Vlaamse hoogspanningslijn - die de windenergie aan land moet laten komen en verder distribueren - zal tegen 2025 niet klaar zijn. De bedrijfsleiders waarschuwen ervoor dat de gevolgen voor onze economie niet te overzien zullen zijn. Ook Annick De Ridder - schepen voor de haven - trok een paar dagen geleden nog aan de alarmbel: “Antwerpen huisvest de tweede grootste petrochemische cluster ter wereld en die wordt in de rechtsonzekerheid gestort.”

De 130 bedrijfsleiders pleiten er niet alleen voor om de wet op de kernenergie aan te passen om zo investeringen in de toekomst mogelijk te maken, maar zijn ook vragende partij om de jongste twee kerncentrales nog minstens 10 jaar open te houden. Bovendien vinden ze dat er dringend werk moet worden gemaakt van het Ventilus-project, het West-Vlaams hoogspanningsnetwerk. Om onze economie niet in gevaar te brengen, is er dringend nood aan een langetermijnvisie op de elektriciteitsbevoorrading, ingebed in een stabiele regelgeving.

Binnen een paar weken zal Thierry Saegeman - de Belgische topman van Engie - een nieuwe aanvraag voor de vergunning van een geplande gascentrale in Vilvoorde indienen. Wordt Vervolgd.

JULIEN BORREMANS

WALLONIË

Waalse belastingwet verdeelt de MR

Jean-Luc Crucke

Een nieuwe fiscale wet van Waals minister van Begroting Jean-Luc Crucke (MR) zorgt voor spanningen binnen zijn eigen partij. Partijvoorzitter GeorgesLouis Bouchez vindt de wet een aanslag op de middenklasse. Crucke zette echter koppig door en haalt zijn slag thuis.

Voorlopig. Binnen de MR dreigt een terugkeer van de oude clanstrijd.

Even zag het er vorige week naar uit dat de Waalse regering-Di Rupo zou vallen. Reden was de kritiek van MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez op een nieuwe Waalse belastingwet die nota bene door zijn partijgenoot en minister van Begroting JeanLuc Crucke was uitgedokterd. Die wet bepaalt onder andere dat het systeem van de schenkingsrechten wordt verstrengd. Wie een schenking doet, moet net als in Vlaanderen een laag percentage aan schenkingsrechten betalen. Een regeling die vermijdt dat de begunstigde later bijvoorbeeld zware erfenisrechten moet betalen. Want indien de schenker na drie jaar overlijdt, is er geen sprake van successierechten.

In de nieuwe wet wordt de termijn verlengd naar vijf jaar waardoor het risico op hoge successierechten toeneemt. Een belastingverhoging voor de middenklasse, volgens Bouchez. En volgens hem geldt hetzelfde voor een ander aspect in de wet, namelijk dat zware pick-ups niet zomaar kunnen worden ingeschreven als fiscaal gunstig bedrijfsvoertuig. Ook de regeling rond Waalse fiscale controles zou worden verstrengd. Bouchez wou de wet weg, Crucke, eerder een

sociaalliberaal, bleef zijn wet verdedigen.

Waalse regering onder druk De Waalse regering-Di Rupo kwam onder druk te staan. Politieke waarnemers speculeerden al op een ontslag van Crucke en zelfs op een vertrek van de MR uit de coalitie met PS en Ecolo. Die laatste twee partijen zouden dan een nieuwe meerderheid vormen met de ‘centristen’ van de cdH. Minister-president Elio Di Rupo (PS) maakte duidelijk dat de Waalse liberalen klare wijn moesten schenken en het probleem zelf moesten oplossen.

Na een dag vol verwarrende communicatie werd de belastingwet vorige week vrijdag toch goedgekeurd, al volgt er binnen twee jaar een evaluatie. De crisis binnen de Waalse regering was bezworen.

Binnen de MR zijn er brokken gemaakt. De oude clangeest uit de tijd dat liberale kopstukken Didier Reynders en Charles Michel elkaar naar het leven stonden, is terug.

Clanstrijd Aan de ene kant is er voorzitter Bouchez die resoluut kiest voor

een rechts-liberale koers. Hij kan daarvoor rekenen op de liberale achterban en op een aantal federale en Waalse kopstukken, zoals de in Vlaanderen relatief onbekende federale minister van KMO’s David Clarinval en de Waalse parlementsleden Sabine Laruelle, Jacqueline Galant en François Bellot, allemaal ex-federale excellenties. Jean-Luc Crucke van zijn kant vertegenwoordigt de gematigde progressieve vleugel van de partij. Daarbij vinden we onder andere die figuren, met minister van Buitenlandse Zaken en ex-premier Sophie Wilmès, die in het verleden geprobeerd hebben om voorzitter Bouchez onder een soort van curatele te plaatsen.

Nu zit men nog niet in een fase dat het voorzitterschap van Bouchez in vraag wordt gesteld en er een open oorlog dreigt. In de peilingen doet de MR het niet slecht en men weet dat dit het resultaat is van de communicatie van de voorzitter. Dat hij blijft fulmineren tegen de kernuitstap en mogelijke belastingverhogingen van de federale regering vindt men evenmin een probleem. De regering-De Croo zal er niet over struikelen.

Maar de groep rond Crucke die zich ergert aan het woelwater Bouchez, kijkt verder dan de korte termijn. Men vreest dat het onhebbelijke gedrag van de voorzitter in 2024 zware gevolgen zal hebben.

Concreet zouden de andere partijen de MR dermate beu zijn dat de Franstalige liberalen in zo veel mogelijk regeringen naar de oppositie worden verwezen.

PICARD

6

Politiek

16 DECEMBER 2021

NIEUWS UIT DE WETSTRAAT Genocides herdenken Bij de opening van de Kamerzitting donderdag herinnerde voorzitster Eliane Tillieux eraan dat het uitgerekend op die dag - 9 december - ‘Internationale dag voor de herdenking van de slachtoffers van de misdaad van genocide’ was. Tillieux stelde dat “in het kloppend hart van de democratie”, het parlement, de herinnering in stand gehouden moet worden. Wie dacht dat ze selectief zou zijn, was eraan voor de moeite: het bloedbad in Srebrenica in ex-Joegoslavië, de horror in Cambodja onder Pol Pot en zowaar ook de Turkse genocide op de Armeniërs. Zelfs de slachtpartijen door islamitische heersers van de Yezidi’s, een Koerdische bevolkingsgroep, werden vermeld. De Chinese vervolging van de Oeigoeren ontsnapte dan weer aan de aandacht. Maar hoe dan ook is het lovenswaardig dat aan sommige ‘gevoelige’ genocides eindelijk niet meer wordt voorbijgegaan. Er was een tijd dat Kamerleden uit van socialisten en groenen met Turkse wortels zich in bochten wrongen om dan net niet aanwezig te zijn.

“Geen commentaar” Vorige week stelde minister van justitie Vincent Van Quickenborne heel formeel op een vraag van Koen Metsu (N-VA): “Ik kan u garanderen dat die zes dames achter slot en grendel zitten.” Het ging natuurlijk over de zes IS-terroristes die terug naar België werden gehaald en die tegenwoordig “Syriëgangers” worden genoemd. Enkele dagen later bleek niettemin dat een van hen al een hele tijd vrij rondloopt. Van Quickenborne, die anders geen moment onverlet laat om zich voor de camera’s te wurmen en erg triomfalistisch interviews te geven, wilde nu niet reageren. Wat ook de reden van zijn foutieve informatie moge zijn, een minister kan dat eigenlijk niet laten passeren. Ofwel is hij zelf in fout, ofwel is hij verantwoordelijk voor zijn magistraten die hem moeten informeren. Hij is hoe dan ook de eindverantwoordelijke voor zijn beleid. Er zijn ooit ministers voor veel minder opgestapt. Maar daar durven ze in de regering niet aan denken, want dan stuikt de regering als een kaartenhuisje in elkaar.

Bizar incident Bij de bespreking van ‘het wetsontwerp houdende maatregelen in het licht van de hoge energieprijzen’ kwamen zowel uit de meerderheid als uit de oppositie enkele goed beslagen sprekers aan het woord. Na Bert Wollants (N-VA) sprak Mélissa Hanus (PS) en dan kwam Kurt Ravyts (VB) op het spreekgestoelte. Hij onderbrak plots zijn nogal warrig betoog toen recht in zijn vizier op de gaanderij boven de plenaire banken een journaliste met lange blonde haren commentaar gaf voor een camera en dat nogal luidruchtig deed. Hij werd erdoor afgeleid en zei: “Mevrouw Hanus wil niet alleen onze dotatie aannemen, maar nu wil ze mij ook nog het woord ontnemen.” Alsof Hanus, die ook lange blonde haren heeft, na haar tussenkomst naar boven zou gelopen zijn om snel een interview te geven. Niets was minder waar, want de voorzitster maakte hem erop attent dat het helemaal niet Mélissa Hanus was en dat er velen zijn met lange blonde haren. Ravyts was heel even in de war en liet zich daarop nog ontvallen “j’aime bien des cheveux blonds”, maar zette dan kurkdroog zijn betoog voort.

Dringende urgentie Nog een ander merkwaardig voorval gebeurde toen er vanuit de regering een urgentieverzoek kwam tot dringende behandeling van een wetsontwerp inzake verschillende sociale maatregelen ingevolge de Covid-19-pandemie. Zoals gebruikelijk licht dan een aanwezig lid van de regering de vraag tot urgentieverklaring toe. Voorzitster Tillieux gaf dan ook prompt het woord aan de aanwezige staatssecretaris Schlitz (Ecolo), aanwezig in jeansbroek en slobbertrui. Deze viel uit de lucht en zei dat ze over deze zaak niet geïnformeerd was. Haastig ging ze naar Maggie De Block een blad halen met wat commentaar op en kwam eigenlijk niet verder dan te zeggen dat de regering de urgentie vraagt omdat… het dringend is. Barbara Pas (VB) antwoordde hier laconiek op dat die motivering haar niet had overtuigd om de urgentie te steunen. En ook Peter De Roover (N-VA) vond dit vertoon behoorlijk beschamend en stelde dat het zelfrespect van de leden van de meerderheid nu toch wel diep gezonken is.

Dood lijk De regering zit met de kernuitstap in de maag, zoveel is duidelijk. Minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) dramt stevig door en Georges-Louis Bouchez (MR) speelt stokebrand. Het kwam zover dat premier De Croo het dossier naar zich toe trok en donderdag als reactie op de dondertussenkomsten vanuit de oppositie stelde dat de regering systematisch en realistisch uitvoert wat er in het regeerakkoord staat. Hij nam het op voor Van der Straeten, vooral omdat die zich in geen enkel tegensprekelijk debat nog durft laten zien. De Croo toont zich alvast zelfzeker, ook al beseft hij dat het dossier voor heel wat van zijn eigen partijleden een bittere pil om te slikken is. Maar voor hem lijkt álles wel goed om Vivaldi overeind te houden en heeft hij het ‘geluk’ een partijvoorzitter te hebben die het er nooit moeilijk mee heeft om geregeld van standpunt te veranderen. Hoewel Open Vld-voorzitter en Kamerlid Egbert Lachaert over de verlenging van de levensduur van de kerncentrales zei dat het “dood lijk is dat je niet kan blijven reanimeren”, spiegelen velen - ook in de Open Vld - die uitspraak terug op de belabberde electorale toestand van de eigen partij. Want in de jongste peiling zou die nog slechts 8 tot 9 Kamerzetels overhouden. “We organiseren onze eigen nederlaag”, stelde een partijtopper. De Croo zal dan wellicht al naar een internationale topjob vertrokken zijn, zoals velen verwachten.

Peiling: N-VA blijft spelverdeler in Vlaanderen Voor drie van de vier Vlaamse Vivaldi-partijen waren de resultaten van de driemaandelijkse opiniepeiling van afgelopen vrijdag catastrofaal slecht. ‘Vooruit’ en de andere Vlaamse partijen mogen dan weer tevreden zijn met het jongste resultaat. Met een gelijkaardige verkiezingsuitslag blijft de N-VA de spelverdeler in het Vlaams Parlement.

Vlaams Belang blijft ook in deze peiling afgetekend de grootste partij in Vlaanderen. Vergeleken met de vorige peiling maakt de partij een bescheiden winst en zou net geen kwart van de Vlamingen kunnen bekoren. Op enige afstand volgt de N-VA, met een kleine winst tegenover de vorige peiling, waardoor de partij boven de twintig procent blijft. Samen halen de twee Vlaams-nationalistische partijen opnieuw meer dan 45 procent van de stemmen, wat in zetels uitgedrukt waarschijnlijk net geen meerderheid oplevert. Statistisch gezien bedraagt de kans dat Vlaams Belang en N-VA toch over een meerderheid zouden beschikken ongeveer een op vier.

Frank-, Conner- of Groen-effect voor Vooruit?

Tussen de nummer twee en drie gaapt een kloof van bijna zeven procent. Met 13,9 procent kunnen ze bij Vooruit tevreden zijn, want dat zou een winst van drie procent tegenover de verkiezingen van 2019 betekenen. Spreekt het strenge coronabeleid van Frank Vandenbroucke toch een deel van de Vlamingen aan, worden ze gecharmeerd door de jeugdigheid van voorzitter Conner Rousseau of fungeert Vooruit als vluchtheuvel voor linkse kiezers die zich hun keuze voor Groen reeds bitter beklagen?

Voor Open Vld en CD&V zijn de resultaten van deze peiling een kleine ramp. Open Vld staat op een verlies van drie procent tegenover de jongste verkiezingen, en dat voor een partij die federaal de eerste minister levert. Of men zich aan de top van de partij veel zal aantrekken van alweer een slechte uitslag is een andere zaak.

Existentieel slecht voor CD&V Voor CD&V beginnen de resultaten stilaan existentieel slecht te worden. Bij de vorige peiling kon de partij een kleine winst optekenen, maar daar gaat deze keer weer een stuk vanaf.

De partij flirt daarom opnieuw met de psychologische drempel van de tien procent, en dat net in hetzelfde weekeinde dat de partij een congres organiseerde. De vraag is al lang niet meer of de partij ooit onder de tien procent zakt, maar wel wanneer ze dat zal doen.

Voor de tweede keer sedert 2019 mag de PVDA zich in een peiling de zesde partij van Vlaanderen noemen. In maart van dit jaar stond ze nog op gelijke voet met Groen, maar in maart van verleden jaar peilde PVDA ook al eens een half procent groter dan Groen. Voor de pas verkozen voorzitter Raoul Hedebouw is dat ongetwijfeld een opsteker.

Geen beloning voor Groen Voor Groen, dat de jongste tijd niet bepaald te klagen heeft over media-aandacht op een van haar kernthema’s, is dit resultaat uiteraard weinig opbeurend. De partij pleit al jaren voor een kernuitstap en hogere energieprijzen en net nu het erop lijkt dat ze een deel van haar programma effectief kan uitvoeren, vluchten haar kiezers naar andere oorden.

Welke mogelijkheden geeft een zetelprojectie van deze peilingsresultaten in het Vlaams Parlement? Zoals reeds vermeld is een meerderheid voor Vlaams Belang en N-VA weinig waarschijnlijk, maar valt die niet uit te sluiten.

Statistisch valt ook niet helemaal uit te sluiten dat een coalitie van N-VA, Vooruit en CD&V of Open Vld een nipte meerderheid haalt, maar zonder Vlaams Belang moet je om een comfortabele meerderheid te hebben een coalitie met vier partijen vormen. De N-VA is daar altijd bij, tenzij de Vivaldi-partijen samen met de PVDA een meerderheid zouden hebben en overwegen met die partij een regering te vormen.

Winst voor PS en verlies voor PTB Het meest opvallende resultaat in Wallonië is dat PTB lichtjes zakt, terwijl PS een sprong voorwaarts maakt. Een kwart van de Walen zou volgens deze peiling voor de socialistische partij stemmen. De consensus is nochtans dat de PTB in het zuiden van het land de PS opjaagt, maar in de peilingen lijkt de beweging eerder in de andere richting te gaan.

Wat op termijn van groter belang kan zijn, is de duik die cdH maakt. De partij zakt naar 8 procent van de Waalse stemmen en komt daarmee opnieuw gevaarlijk dicht in de buurt van de kiesdrempel. In de Kamer zou de partij in principe kunnen vasthouden aan haar huidige vijf zetels, maar een verdere verschrompeling is evengoed mogelijk, tot zelfs een volledige verdwijning toe.

De huidige Vivaldi-regering zakt volgens onze projecties van oorspronkelijk 88 zetels naar 81 en heeft dus weinig marge meer om in 2024 de coalitie te kunnen voortzetten. Wie Vlaams Belang en PTB/PVDA in het cordon sanitaire houdt en bovendien een veto tegen de N-VA stelt, veroordeelt de vier traditionele politieke families tot elkaar. Maar zelfs met de N-VA erbij is de speelruimte voor de coalitievorming beperkt: Vlaams Belang en PTB/PVDA bezetten samen immers al bijna een derde van de 150 zetels.

FILIP VAN LAENEN

Politiek

16 DECEMBER 2021

© PHOTONEWS

IN DE KIJKER

Willem-Frederik Schiltz

CITAAT VAN DE WEEK

Tinne Van der Straeten (Groen)

“De gascentrales gaan de CO2 niet laten stijgen”

Begin 2021 glunderde Schiltz, want hij zag zich als een van de weinigen in zijn onder druk staande partij zo goed als zeker van een briljante extensie aan zijn politieke carrière tot dusver, van Kamerlid tot senator, en vandaag fractievoorzitter in het Vlaams Parlement. Hij zou nu ook gecumuleerd schepen in Antwerpen worden. Bijgevolg zou hij een toonaangevend politicus worden met een aantal sleutels in handen, in het bijzonder ten aanzien van het grote politieke gewicht dat de N-VA zowel in Vlaanderen als in Antwerpen nog altijd in de schaal werpt. Willem-Frederik Schiltz (42) was toen zeker van zijn zaak, maar onderschatte een aantal politieke wetmatigheden én tegenstanders.

Federaal minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) beweerde vorig week donderdag in Villa Politica dat de gascentrales, die de kernuitstap moeten opvangen en die vele malen meer CO2 uitstoten dan kerncentrales, de CO2 niet zullen doen stijgen. “Nee, de gascentrales die we hier gaan bouwen gaan de CO2 niet laten stijgen”, klonk het stellig.

Schiltz is een naam die klinkt in Vlaanderen en ook in Antwerpen.

Dat dankt hij aan zijn vader Hugo, natuurlijk. Net als zijn vader is hij ook advocaat. Maar hijzelf heeft zich als vlotte prater en wat excentrieke glamourboy een plek weten te geven in de nationale en de lokale politiek, waar hij overigens ook een aantal jaren districtsschepen was. En zijn huwelijk met Freya Piryns van Groen - ook Antwerps gemeenteraadslid (2001- 2012) en senator (2007-2014) - bleef natuurlijk ook niet onopgemerkt.

Is de NAVO hersendood?

Gemeenteraadsverkiezingen 2018 Open Vld zit dan al 24 jaar in de coalitie in de ‘Koekestad’, maar ziet haar politiek gewicht stelselmatig afnemen. In oktober bleven er nog twee zetels over van de 55 in totaal. Grote overwinnaar Bart De Wever ging door met waar hij mee bezig was, maar ging wel met de door hem in 2012 triomfalistisch buiten gebonjourde socialisten in zee. Een krappe meerderheid, dat wel, maar een derde partner was niet nodig. Toch werd Open Vld mee aan boord gehesen. Ze hadden altijd goed werk geleverd en tussen De Wever en de liberale partijtop was er eigenlijk nog geen vuiltje aan de lucht. Dat zal veranderen bij de totstandkoming van de federale Vivaldi-regering wanneer hij door Egbert Lachaert buitenspel wordt gezet. In 2018 worden er wel afspraken gemaakt: Na drie jaar (vanaf 2022 dus) zullen de socialisten een schepenzetel afgeven en de twee liberalen zullen elk een zetel krijgen. Bovendien zou schepen Tom Meeuws het voorzitterschap van het OCMW (Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst) moeten afgeven aan Open Vld. Binnen de Open Vld wordt ondertussen het bedje van Willem-Frederik Schiltz gespreid, want de integere en bekwame Claude Marinower zou ‘met pensioen gaan’, waardoor de niet-verkozen Schiltz zijn intrede zou doen in de gemeenteraad. Huidig gemeenteraadslid Erica Caluwaerts volgt dan Marinower op als schepen en Schiltz kan dan geïnstalleerd worden. Alleen… de voordrachtsakten voor Caluwaerts zijn al in 2019 getekend en die voor Schiltz liggen nog te wachten… En daar knelt het schoentje.

© BELGA

N-VA-Kamerleden Theo Francken en Peter Buysrogge schreven samen met CD&V-Kamerlid Hendrik Bogaert een boek over ’s werelds grootste bondgenootschap, de NAVO. Het boek ‘NAVO: Hersendood of Klaar voor de toekomst?’ werd vorige week voorgesteld in het NAVO-hoofdkwartier in Evere.

wanbetalers binnen de NAVO en ook de bekende twee procent-norm kwam ter sprake. NAVO-leden zouden immers eigenlijk twee procent van hun bbp moeten investeren in defensie. De aanwezigen achten het eigenlijk weinig realistisch dat dat cijfer voor België haalbaar is “zonder een grote hervorming van de staatsstructuur”.

Is de NAVO hersendood?

Schiltz? Neen, bedankt N-VA en socialisten zijn er vandaag niet meer op uit om die handtekeningen te leveren. Vooruit doet dat omdat ze niet graag iets afgeven, maar voor Bart De Wever is er iets gebroken tussen hem en de Open Vld. Bovendien ligt de te linkse en groene liberaal Schiltz niet goed bij N-VA. Niet alleen is hij in het Vlaams Parlement de uitgesproken klimaat- en energiespecialist, maar in Antwerpen voelen ze zijn invloed achter de beslissing van Open Vld-minister Peeters om van de Turnhoutsebaan een fietsstraat te maken. Ook zijn wat vrijpostige en bijwijlen pedante stijl lusten sommigen niet echt.

Kortom, De Wever wil geen stoorzender in zijn coalitie waarover hij geen controle heeft. Er zijn bovendien N-VA’ers die achter de schermen zweren nooit hun handtekening onder de akte van Schiltz te zullen zetten.

Bogaert, Francken en Buyrsrogge op de boekbvoorstelling

© PHOTONEWS

Exit Schiltz of exit allemaal?

Einde vorige week werd echter bekend dat Erica Caluwaerts ermee instemde om enkel haar schepenmandaat op te nemen en voor de rest alles bij het oude te willen laten. Of met andere woorden: Schiltz mag dan wel komen, maar het zal dan als gewoon gemeenteraadslid zijn. Meteen stond Open Vld op barsten en in allerijl werd beslist om een ledenvergadering bijeen te roepen om de zaak te beslechten. Feit is dat de partij altijd beschadigd uit deze zaak zal komen. Er zijn enkele pistes mogelijk. Ten eerste, Schiltz moet schepen worden, maar dan moeten de coalitiepartners handtekeningen leveren, wat zeer onwaarschijnlijk is. Ten tweede, Caluwaerts wordt alleen schepen en dat is al geregeld. Ten derde, Open Vld offert beiden door uit de coalitie te stappen en Schiltz kan redeneren “ik niet, zij ook niet”. Hoe dan ook staat het wel vast dat Willem-Frederik Schiltz iets te zelfzeker is geweest en zich te weinig rekenschap heeft gegeven van wat er allemaal achter de schermen en onderhuids leefde. Bovendien is het niet omdat je in de omgang altijd als een vlotte gast wordt bejegend, men dat ook doet als je graantjes van anderen komt wegpikken. Dat is zeker zo als je je ambitie iets te vroeg etaleert, en er te theatraal en te ambitieus mee te koop loopt. Dan speelt de pikorde!

7

De titel van het boek, dat door Doorbraak uitgegeven wordt, is een verwijzing naar de uitspraak van de Franse president Emmanuel Macron, die recent zei dat de NAVO “hersendood” zou zijn. Het boek komt er tijdens een moeilijke periode voor het bondgenootschap: de chaotische evacuatie in Afghanistan, de spanningen tussen Frankrijk en de Angelsaksische leden van de NAVO na de AUKUS-deal en toenemende dreiging van Rusland en China.

In het boek laten dertien experten, academici en politici hun licht schijnen over tal van aspecten en uitdagingen van ’s werelds grootste bondgenootschap. Komen onder meer aan bod: professoren Jonathan Holslag en Dirk Rochtus die over Rusland, China en Turkije schrijven, en N-VA-Kamerlid Darya Safai met een hoofdstuk over Iran. Francken, Buysrogge en Bogaert wijden zelf hoofdstukken aan terreur en asymmetrische oorlogsvoering, innovatie van ons leger en de relatie tussen een toekomstig Europees defensiebeleid en de NAVO.

“Kill a Commie for Mommy” De drie auteurs, de Brit Jamie Shea (die ook een bijdrage aan het boek leverde), N-VA-voorzitter Bart De Wever en minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès (MR) spraken het publiek toe tijdens de voorstelling.

Daarbij was ook ruimte voor

humor, zoals Bogaert die grapte dat hij zich “voor een keer rechts” van Francken bevond.

De Wever vertelde dan weer de anekdote dat hij ooit een t-shirt met het opschrift ‘Kill a Commie for Mommy’ wilde hebben en als jongere, in tegenstelling tot de meeste van zijn leeftijdgenoten, actie voerde vóór de plaatsing van NAVO-raketten in België.

De sprekers waarschuwden voor de volatiele geopolitieke situatie, zoals de Chinese en Russische dreiging. Bogaert sprak tijdens de voorstelling dan weer van een “honderdjarige oorlog tegen de radicale islam”.

België is een van de grootste

Is de NAVO dan echt hersendood, zoals Macron en de titel van het boek provocatief vragen? “Zeker niet”, reagerende auteurs. “We hebben in ons boek meer dan ooit beschreven dat de NAVO noodzakelijk is”, vervolgt Buysrogge. “Het is wel belangrijk om na te denken over de toekomst. Wat zijn de prioriteiten voor de NAVO? Waarop moeten we letten?”

China en Rusland werden door verschillende sprekers aangehaald als uitdagingen. Maar welk van de twee landen vormt de grootste uitdaging? “Zonder twijfel Rusland”, vindt Francken die verwijst naar de collectieve verdediging van de NAVO en het feit dat tal van lidstaten zich momenteel bedreigd voelen door Rusland.

“Het is wel duidelijk dat de Amerikanen zich de komende jaren veel meer op China zullen focussen.”

Volgens Bogaert moet het bondgenootschap ook toezien op gedeelde waarden. “De NAVO is ook een soort politieke unie, niet zoals de EU, maar je moet over een aantal punten overeenkomen”, zegt Bogaert. De CD&V’er Bogaert gebruikt met enig voorbehoud de term ‘liberale democratie’, maar geeft aan dat het om een beladen term gaat waar veel begripsverwarring over bestaat. “De NAVO mag de hamer uithalen en duidelijk maken dat het een waardengemeenschap is.”

PIETER VAN BERKEL

8

Interview

16 DECEMBER 2021

Manuel Sintubin is professor geodynamics (geologie) aan de KU Leuven.

Als aardexpert wordt hij steeds vaker gevraagd naar zijn inzichten.

Wat vertelt de aarde ons over onze toekomst, met welk klimaat?

“De wereld vergaat niet als ze anderhalve of twee graden warmer is” “WE MOETEN ZORGEN DAT WE MET ONZE WATERHUISHOUDING IN ORDE ZIJN EN DAT ONZE KUST GEWAPEND IS TEGEN EEN STIJGING VAN DE ZEESPIEGEL” et doemberichten maak je mensen bang en haken ze af. Het gaat eigenlijk best goed met de mensheid. Zelfs zonder uitzonderlijk ontwrichtende maatregelen zijn we er de voorbije decennia al in geslaagd onze uitstoot terug te dringen. We gebruiken steeds minder steenkool.

Laten we dan vooral inzetten op een slimme energiemix. Want energie gaan we door de klimaatverandering nodig hebben.”

Laten we eerst beginnen met een probleem waar we ons weinig van bewust zijn. Hoe schat u het risico in op een stevige aardbeving in Vlaanderen?

“Het tektonisch meest actieve deel van Vlaanderen bevindt zich in Noord-Limburg rond Bree. Onderzoek toont aan dat in die regio aardbevingen van 6 en meer op de schaal van Richter mogelijk zijn, en in het verleden ook al vaak hebben plaatsgevonden. Ze zijn zeldzaam, maar zware aardbevingen zoals in het Italiaanse l’Aquila in de Apennijnen zijn ook in het Limburgse mogelijk.

Ik zou dat beschouwen als een risicogebied.”

“Ook buiten dat gebied is het mogelijk dat er aardbevingen plaatsvinden. De Vlaamse ondergrond zit vol met oude breuklijnen die ontstaan zijn na gebergtevorming, al zijn die gebergten al lang verdwenen. In 1938 vond er zo rond Oudenaarde de zwaarste aardbeving in de recente geschiedenis van Vlaanderen plaats. Door die aardbeving met een magnitude van 5,6 op de schaal van Richter vielen er twee doden en was er in heel Zuidwest-Vlaanderen behoorlijk wat schade. Aardbevingen die plots opduiken noemen we in de geologie ‘freak earthquakes’. We weten er weinig over en we kunnen ze ook niet voorspellen. We denken dat zulke aardbevingen zich statistisch gezien

eens om de paar honderd jaar kunnen voordoen. Daarom dat iedereen die een brandverzekering afsluit ook automatisch verzekerd is tegen aardbevingen.”

Maar voor Vlaanderen is de grootste dreiging die van de aarde uitgaat nog altijd het overstromingsgevaar?

“Dat is zo. Die medaille heeft twee kanten. We hebben in Vlaanderen ofwel een tekort aan water tijdens warme zomers of we hebben snel te veel water.

Vlaanderen is een land van moerassen en valleitjes waar wateroverlast vaak voorkomt. We moeten daarmee leven en we doen dat nu al, bijvoorbeeld door de natuurlijke bedding van rivieren opnieuw te herwaarderen. We bouwen in het dichtbevolkte Vlaanderen natuurlijk te vaak in die overstromingsgebieden.

De beste oplossingen zijn echter om met de natuur mee te bouwen, in plaats van tegen de natuur in te bouwen. Het Sigmaplan dat in het Scheldebekken natuur en wonen met elkaar verzoent, is daar in Vlaanderen een goed voorbeeld van.”

“Kustbeveiliging is een ander paar mouwen. De Vlaamse kust is nu heel erg rechtgetrokken door de inpoldering van de gebieden achter de duinenrij, maar dat is een historische anomalie. De natuurlijke evolutie van een kustgebied zoals in Vlaanderen is er een van kreken, slikken en schorren, en van inhammen, wadden en eilandjes. Westende en Oostende eindigen niet voor niets op ‘ende’.

Ze lagen immers ooit aan de uiteinden van een eiland en dat is niet zo lang geleden. We moeten leren om de dijken niet per se altijd te verhogen, maar om de duinenrij - die vanzelf een goede buffer is tegen doorbraken van de zee - te laten groeien. Want je kan dijken niet blijven verhogen. In Zeeland is het landschap natuurlijker en dus ook alvast aan de duinenrij meer bestand tegen doorbraken.”

“We zouden dus eigenlijk op de langere termijn moeten nadenken om stukken

polder terug te geven aan de zee. De natuur probeert immers altijd te herstellen wat artificieel veranderd is. Laat ons daarop vooruitlopen en dat in goede banen leiden. Voor Antwerpen kunnen overstromingsgebieden stroomopwaarts de waterdruk vanuit het binnenland verminderen. De natuurlijke herwaardering van duinengebieden stroomafwaarts in Zeeland, de teruggave van polders aan het Schelde-estuarium en het creëren van eilanden in de Westerschelde kunnen de druk vanuit de zee verminderen.

Want eens in de zoveel tijd komen er in onze contreien ‘superstormen’ voor, zoals de watersnoodramp van 1953.

Nederland en Groot-Brittannië hebben daaruit lessen getrokken met waterkeringen. Maar dat zijn erg complexe en dure werkzaamheden. Met de klimaatverandering is het ook waarschijnlijk dat de frequentie aan zware stormen zal toenemen.”

Door een nucleaire renaissance zou de wereld er tegen 2050 weleens heel anders en beter kunnen uitzien dan we nu denken Nu we bij klimaatverandering zijn aanbeland: waar situeert u zich als wetenschapper in dat debat?

“Dat debat heeft verschillende aspecten.

Er is de wetenschap en die baseert zich in de eerste plaats op feiten. Het klimaat

verandert, want dat vertellen de feiten ons.”

“Maar de vraag daarna is natuurlijk een politiek-maatschappelijke vraag: wat gaan we eraan doen? We weten wat de oorzaken zijn: het gebruik van fossiele brandstoffen. Dus is de doelstelling om de uitstoot van koolstofdioxide (CO2) te verminderen en idealiter zelfs tot nul te herleiden. Maar hoe je dat doet? Daarover kan je discussiëren. We kunnen proberen de klimaatverandering op een bepaald niveau te brengen, een niveau dat we denken te kunnen controleren.

Maar er zijn zaken die onherroepelijk zijn en waar we ons aan zullen moeten aanpassen.”

“We kunnen niet van vandaag op morgen in Vlaanderen nul komma nul koolstofdioxide uitstoten. En zelfs al zou het kunnen, dan nog zou de Vlaamse inspanning alleen weinig veranderen aan het mondiale fenomeen dat klimaatverandering is.”

“Wil dat zeggen dat we niets moeten doen? Neen, uiteraard niet. Maar wij als Vlaanderen focussen ons volgens mij maar beter óók op klimaataanpassing.

We moeten zorgen dat we met onze waterhuishouding in orde zijn en dat onze kust gewapend is tegen een stijging van de zeespiegel. Daarnaast kunnen we ons beter beschermen tegen hitte door bossen aan te planten, want groen is nog altijd de beste verdediging daartegen.

Bossen hebben een afkoelend effect.”

De feiten kunnen we niet ontkennen. Maar vindt u het als geoloog niet vreemd dat het klimaat van voor de industriële revolutie als een standaard wordt gezien, een standaard waar we volgens het radicale ecologische denken naar terug moeten? Teruggaan naar een bepaald ‘ideaal’ klimaat heeft weinig met feiten te maken…

“Het klimaat van de vroege 19e eeuw is een arbitrair ijkpunt. Sowieso evolueren

Interview

16 DECEMBER 2021

MANUEL SINTUBIN

9

PROFESSOR GEOLOGIE (KUL) MANUEL SINTUBIN

“De natuur probeert immers altijd te herstellen wat artificieel veranderd is. Laat ons daarop vooruitlopen en dat in goede banen leiden” we naar een warmere wereld. Begin 19e eeuw hadden we een koolstofdioxidegehalte in de atmosfeer dat onder de 300 deeltjes per miljoen zat. Nu zitten we boven de 400. Niemand kan voorspellen waar we gaan landen. Misschien kunnen we het aantal deeltjes per miljoen opnieuw reduceren tot 350, maar hoe dan ook zal het klimaat dan al warmer zijn. Als men zegt dat de temperatuur op aarde in lijn met het aantal deeltjes per miljoen gereduceerd moet worden tot anderhalve tot twee graden Celsius, dan zijn dat in de eerste plaats politieke beslissingen en geen wetenschappelijke.”

“De wereld vergaat niet als ze anderhalve of twee graden warmer is. Wat wel zo is, is dat elk beetje meer opwarming ook steeds moeilijker omkeerbaar is. Elke tiende graad opwarming die we kunnen vermijden, is mooi meegenomen. Maar het discours dat uitsluitend focust om de opwarming op twee graden houden, dat leidt tot politieke radicaliteit. Het gevolg daarvan zijn activistische groepen zoals Extinction Rebellion die geloven dat als we nu niets doen, de planeet binnen tien jaar vergaat. Pure apocalyptiek, met verstrekkende gevolgen voor de samenleving.”

Vooropgesteld dat we terug naar het klimaat van voor de massatechniek kunnen, kunnen we dat klimaat dan vasthouden? Zo werkt de aarde toch niet?

“De aarde verandert als dynamisch systeem continu en je kan nooit teruggaan naar een punt in het verleden. We kunnen evenmin terug naar de aarde van drie miljoen jaar geleden. Sinds de 19e eeuw is er veel koolstofdioxide uitgestoten en zijn er al processen op gang gekomen. We gaan het afsmelten van de ijskap op Groenland niet terug kunnen draaien, want het ijs op Groenland is uiteindelijk ook voor een groot deel nog een relict van de recentste ijstijd.

Sindsdien is de zeespiegel gestegen, ook door onze uitstoot. Zelfs al stoppen we nu volledig met broeikasgassen uit te stoten, dan nog zal de zeespiegel een tijdje verder stijgen, mogelijk nog een duizendtal jaar.”

“Misschien kunnen we in de toekomst wel een bepaalde constante temperatuurschommeling handhaven. In de negentiende eeuw zaten we in een trend van globale afkoeling. Mochten we niet industrieel zijn gegaan, dan zouden we nu leven in een vrij koude wereld.”

“Ik leg me er als geoloog dus deels bij neer dat we naar een warmere wereld evolueren. De wereld is vroeger nog veel warmer geweest tijdens bepaalde periodes. Als menselijke beschaving

streven we natuurlijk naar een evenwicht dat ons goed uitkomt en willen we het vermogen ontwikkelen om het klimaat constant proberen te houden. Maar dat zal tijd vergen. Misschien kan dat pas in de 22e eeuw. Misschien pas later.”

“In plaats van te focussen op apocalyptische boodschappen, vind ik dat we als wetenschapper meer moeten benadrukken dat we het nu als mensheid eigenlijk niet slecht doen. Tot voor kort gingen de ergste klimaatmodellen ervan uit dat er niets ging veranderen en dat het klimaat als gevolg daarvan vijf tot zes graden warmer zou worden tegen 2100. Vandaag zeggen de modellen ons dat bij gelijklopende uitstoot de opwarming nog maar drie graden is tegen 2100. Als we zouden naleven wat in Glasgow vorige maand is afgesproken, zouden we zelfs al kunnen landen rond de 2,5 graden opwarming. Dus staan we er al beter voor dan we dachten, nog voor we beginnen aan de energietransitie. Mensen zullen maar mee zijn als we dat verhaal benadrukken. Als we de energietransitie succesvol doorvoeren, dan zullen we sowieso onder de twee graden opwarming blijven. En wie weet wordt het tegen het einde van deze eeuw mogelijk om koolstofdioxide aan de atmosfeer te onttrekken, wat de opwarming nog meer zal vertragen…”

“Als klimaatactivisten dus zeggen dat er niets gebeurt, dan dwalen ze. Laten we als mensheid toch ook in onszelf geloven.”

Vlaanderen is een land van moerassen en valleitjes waar wateroverlast vaak voorkomt Welke handelingen hebben al bijgedragen tot die positieve verandering nu?

“Wel, we stoken niet meer met bruin- en steenkool, en gebruiken dat in grote delen van het Westen ook bijna niet meer om elektriciteit op te wekken. Onze huizen zijn energie-efficiënter. Vergeleken met de jaren ’70 is de Vlaamse lucht schoner. Rond 2030 is het realistisch dat we een piek zullen bereiken van CO2emissies en de uitstoot zal daarna dalen.”

Zelfs China - dat enorm veel energie nodig heeft - verandert en zet massaal veel in op kernenergie en hernieuwbare energie. Het argument dat China er alleen al voor zorgt dat de stabilisering van het klimaat niet mogelijk zal zijn, houdt geen steek. Op een bepaald ogenblik gaat ook bij hen de steenkool eruit, om dezelfde economische redenen als bij ons: te weinig efficiënt en te schadelijk.”

Op welke energiebronnen moeten we dan inzetten om de transitie mogelijk en realistisch te maken?

“Het is het moment om volop in te zetten op hernieuwbare energie, want dat is een eindeloze voorraad. Maar het zou zeer dom zijn om andere energiebronnen die weinig CO2 uitstoten, nu af te serveren. Als de kernuitstap een feit wordt, dan kunnen we alleen maar hopen dat er binnen enkele decennia een nucleaire renaissance komt, met betere, kleinere en veiligere kernreactoren. Ik hoop daar wel op.”

“Door een nucleaire renaissance zou de wereld er tegen 2050 weleens heel anders en beter kunnen uitzien dan we nu denken. Moderne kerncentrales zouden ons alleszins helpen om onze uitstoot sterk te reduceren. In de Europese Unie is men daar weinig mee bezig, maar in Azië en het Verenigd Koninkrijk sleutelt men volop aan de verbetering van energieproductie door kernsplitsing.”

“Laat ons wel wezen, in een warmere wereld gaan we veel energie nodig hebben en met hernieuwbare energie alleen gaan we er momenteel niet komen. We gaan veel energie nodig hebben omdat de klimaatverandering een nieuwe realiteit zal betekenen, we zullen namelijk onze huizen ook moeten koelen. De elektrificatie van ons energienet zal op zijn beurt veel energie vergen. Uitdagend, maar we zullen de vele energie die we produceren, ook beter kunnen recupereren.”

“Onze energiehonger kan dus alleen maar gestild worden door een gezonde mix. Er zullen regio’s zijn op deze aarde waar men door de omstandigheden volop zal kunnen inzetten op hernieuwbare energie en er zullen regio’s zijn waar men meer op kernenergie zal moeten vertrouwen. Op IJsland zal men geen enkele windmolen of kerncentrale moeten zetten, want daar produceert de aarde vanzelf voldoende warmte om in de energiebehoefte te voorzien. Laten we dus vooral geen enkele technologische ontwikkeling uitsluiten om ideologische redenen. En laat regio’s en landen ook de ruimte voor een energiebeleid op maat. Ook Vlaanderen.”

• Geboren in 1964 • Professor in de geologie (KUL) • Onderzoek naar geodynamische processen en aardbevingsgeologie.

• Auteur van het boek ‘De wetenschap van de Aarde. Over een levende planeet.’

• Schrijft opiniestukken en artikels • Graag geziene gast in de media Wat een verademing, praten met een geoloog. “(lacht) Het probleem met vele journalisten is dat ze ‘face-to-face’ wel mee zijn als je hen een genuanceerd verhaal meegeeft over klimaatverandering, maar dat op de redactie dan toch beslist wordt om alleen de ergste doemberichten mee te geven. Er zit een ‘Jekyll & Hyde’ in alle journalisten.

Zo gaan we de bevolking niet meekrijgen. Er zouden ook Greta’s en Anuna’s mogen opstaan die de mensen bezielen met een positief verhaal, in plaats van met angstberichten en verwijten.

Daar zou de jeugd veel mee kunnen. Of ze media-aandacht zouden krijgen, dat is dan natuurlijk een ander paar mouwen.”

Zijn de meeste mensen niet sowieso mee, maar worden ze zoals astrofysicus Gerard Bodifée in september bij ons zei - niet afgeschrikt door het manifeste gebrek aan mededogen dat uitgaat van klimaatactivisten en huidige politici? De horizon op 2050 zetten voor renovaties of het uitfaseren van stookolie zal op meer begrip rekenen dan dit al in 2030 te laten gebeuren, denken we.

“De overheid mag mensen niet om de oren slaan met maatregelen op een veel te korte termijn. Dat komt terecht heel bedreigend over en zal de mensen op veel te hoge kosten jagen op korte termijn. Ik kan me inbeelden dat mensen daardoor bang worden en daardoor niet meer mee willen, of zich zorgen maken dat ze te weinig middelen hebben om aan al die standaarden te voldoen. De overheid kan daar beter werk leveren om de mensen hun zorgen weg te nemen. Maar laten we vooral benadrukken dat we nu al op de goede weg zijn en we er wel zullen komen.”

CHRISTOPHE DEGREEF

GEOLOGISCH KAPITAAL Welke energiebronnen hebben in Vlaanderen toekomst?

“In de Kempen zitten er nog altijd aanzienlijke steenkoollagen in de grond. Die zijn allesbehalve uitgeput. Je weet nooit of er in de toekomst al dan niet opnieuw nood zal zijn aan steenkool. Hopelijk niet, maar geologisch kapitaal is geologisch kapitaal.

Net onder de steenkoollagen bevinden zich dan ook nog eens zandsteenlagen die gas bevatten. Die laag is nog nooit ontgonnen.”

“Waar wij als geologen nu het meest in geïnteresseerd zijn, is de laag onder de zandsteenlaag die gas bevat. Daaronder

bevindt zich een laag kolenkalksteen met een mooi potentieel aan geothermische energie. Aardwarmte is in Vlaanderen momenteel een te ontginnen ‘grondstof’ waar toekomst in zit.”

“Aardwarmte wordt nu al ‘geoogst’ op vele kilometers diepte. Bij Janssens Pharmaceutica in Beerse loopt momenteel een proefproject dat bijna operationeel is. Op een diepte van twee kilometer is het gesteente ongeveer 100 graden Celsius. Dat is net te weinig om op een

economische manier elektriciteit op te wekken, maar is wel erg geschikt voor lokale warmtenetwerken. Met aardwarmte kan je op een slimme manier mogelijk wel vele huishoudens verwarmen. Zelfs met 60 tot 70 graden Celsius kan je al verwarmen.

We kunnen in Vlaanderen echter niet overal vertrouwen op aardwarmte. Maar het zou alvast een ecologische en financieel haalbare optie zijn om te combineren met andere energiebronnen zoals wind-, zonneen kernenergie.”

Bel 015 28 90 90 of surf voor ons kantorennetwerk even naar vnz.be

10 Buitenland

16 DECEMBER 2021

ZUIDELIJK AFRIKA

Het verbleekte aureool van de bevrijders De achteruitgang van het Afrikaans Nationaal Congres (ANC) in Zuid-Afrika’s recente lokale verkiezingen staat niet alleen. Overal in zuidelijk Afrika verliezen de voormalige bevrijdingsbewegingen terrein. Voor Liesl Louw-Vaudran van het ‘Instituut vir Sekerheidstudies’ zijn hun gloriedagen voorbij.

CHILI

Wie is toch die Chileense presidentskandidaat Kast?

Tijdens de eerste ronde van de Chileense presidentsverkiezingen haalden twee kandidaten een behoorlijk resultaat: de twee kandidaten die niet door de traditionele politieke partijen werden gesteund, namelijk de rechtse kandidaat Jose Antonio Kast met 27,95 procent en de linkse kandidaat Gabriel Boric met 25,71 procent.

Isabel Dos Santos die als rijkste vrouw van Afrika wordt beschouwd ontkent de corruptie die haar aangewreven wordt.

Waar verkiezingen eerlijk verliepen is het duidelijk: de ‘bevrijders’ die achteraf als regeringspartij op het gros van de zwarte bevolking konden rekenen, moesten de recente jaren bij verkiezingen inleveren. Voor de eerste maal raakte het ANC in Zuid-Afrika onder de 50 procent en de kans bestaat dat dit scenario in 2024 bij de nationale verkiezingen wordt herhaald. Het gevolg is dat in enkele grootstedelijke zones als Tshwane (Pretoria), Johannesburg en Ekurhuleni (Oost-Rand) het ANC nu in de oppositie zit. Dat ondervond ook SWAPO in Namibië, het voormalige Zuidwest-Afrika. Deze partij genoot steeds populaire steun. Toch moest presidentskandidaat Hage Guingob in 2019 een flinke klap incasseren toen hij slechts 56 procent van de kiezers achter zich kreeg tegen 87 in 2016.

Solidariteit verzwakt Er is echter meer. Het blijkt dat de onderlinge solidariteit tussen de ‘bevrijders’ van de verschillende landen aan het verzwakken is. Alhoewel Zuid-Afrika steeds een lauwe houding tegenover de dictatuur in Zimbabwe heeft vertoond, meent Louw-Vaudran dat heden nog maar een deel van het ANC de regeringspartij aldaar, ZANU-PF, een hand boven het hoofd houdt. Met de val van Mugabe in 2017 is er immers weinig veranderd. ZANU-PF won later nipt de verkiezingen, maar algemeen wordt aangenomen dat er fraude in het spel was. Zo werd aan de kiesdistricten ‘gesleuteld’ om ervoor te zorgen dat de MDC-oppositie - die het vooral in de steden goed doet - toch minder zetels behaalt. Tevens werden op het platteland mensen omgekocht door de voedselvoorziening aan voorwaarden te verbinden, terwijl het leger niet nalaat intimiderend op te treden. Onlangs was er nog een aanslag op MDC-leider Chamisa.

En ten slotte wordt er van de coronapandeBETAALDE ADVERTENTIE

83

ste Zondag 20 maart 2022 14u30

Lotto-Arena Antwerpen

Info en reservatie 03 237 93 92 info@anz.be www.zangfeest.org 070 345 345 www.teleticketservice.com

mie ruimschoots gebruik gemaakt om al twee jaar geen tussentijdse verkiezingen meer te houden. Na de machtsovername door Mugabe’s vroegere adjunct Mnangagwa blijven de mensenrechten in Zimbabwe geschonden, blijven betogingen onderdrukt en gaat het met de economie van kwaad naar erger.

Mozambique Ook in Mozambique won de voormalige antikoloniale beweging FRELIMO in oktober 2019 de verkiezingen door bedrog op grote schaal. Tevens maakte men gebruik van de strijd tegen een gewapende tak van oppositiebeweging Renamo om onafhankelijke waarnemers tot zwijgen te brengen. Opvallend was ook de laattijdigheid van de Mozambikaanse regering om militaire hulp in te roepen van de ‘Suider-Afrikaanse Ontwikkelingsgemeenskap’ (SAOG) bij de bestrijding van de jihadistische opstand in de noordelijke provincie Cabo Delgado, een opstand die vier jaar geleden begon. Eerder werd naar Europa uitgekeken terwijl ook zo’n 1800 soldaten uit Rwanda - met succes - zijn ingezet, een operatie die naar verluidt door Frankrijk wordt betaald (wat dat land ontkent). Meer nog, er was zelfs een incident toen een Zuid-Afrikaanse verkenningsdrone boven het gebied door het Mozambikaanse leger werd neergehaald, wat tot wrijving tussen beide landen leidde.

Angola Ten slotte is er Angola waar de Dos Santosfamilie 38 jaar aan de macht was. Alhoewel er tegen voormalig president José Eduardo Dos Santos zelf formeel geen beschuldigingen werden geuit, liet Joao Lourenço, die hem in 2017 opvolgde, een uitgebreid onderzoek naar diens familie en andere topfiguren doen.

Zo werd Dos Santos’ zoon in 2020 voor corruptie en bedrog tot vijf jaar gevangenisstraf veroordeeld. Hoofdvogel is echter dochter Isabel Dos Santos, ooit hoofd van het Angolese oliebedrijf Petrangol, waar ze zich op grote schaal zou hebben verrijkt. Isabel Dos Santos, die als de rijkste vrouw van Afrika wordt beschouwd, ontkent de feiten. Intussen zijn haar goederen bevroren en wordt ook zij van corruptie beschuldigd. Hoewel de huidige president tegen alle verwachtingen in tegen de voormalige machthebbers optrad, onderdrukt ook hij betogingen tegen zijn bewind met geweld. Er wordt dan ook uitgekeken naar de presidentsverkiezingen die volgend jaar worden gehouden.

Het is duidelijk dat de huidige regeringen in zuidelijk Afrika niet langer op hun oude aureool van bevrijders van kolonialisme en apartheid kunnen teren. Ze worden immers geconfronteerd, aldus Louw-Vaudran, met een kiezerskorps dat steeds jonger en meer ingelicht is.

JAN VAN AERSCHOT

Opmerkelijk was de quasi unanieme reactie van de westerse ‘kwaliteitspers’.

De Franse krant Libération omschreef de kandidaat van rechts als volgt: “Zoon van een voormalig officier van de Wehrmacht, die eerst naar Argentinië was gevlucht en daarna naar Chili. Kast is advocaat en multimiljonair, 55 jaar en een oudgediende in de politiek (…)”.

Verder is José Antonio Kast tegen abortus en tegen het homohuwelijk, en voor het sluiten van de grenzen met Bolivia om op die manier de drugshandel droog te leggen. Tegenover de groeiende onveiligheid in het land verdedigt hij het recht van Chilenen om zich te bewapenen, zodat die zich kunnen verdedigen bij een aanval. En hij noemde de vroegere Chileense president Pinochet ooit eens een voorbeeld.

De westerse pers omschrijft Kast steevast als ‘uiterst rechts’, hoewel er economisch meer punten van overeenkomst zijn tussen de economisch uiterst liberale Kast en Open VLD dan met Vlaams Belang (of Rassemblement national) in Europa. Uiterst rechts, Kast?

Aan de andere kant ‘de goeie’: Gabriël Boric, 35 jaar oud, is een voormalig studentenleider, met baard en tatoeages. Hij staat voor een brede linkse coalitie met onder andere Frente Amplio en de communistische partij. Het is duidelijk dat Boric de ‘chouchou’ van Europees links is, in allerlei opiniepeilingen zag men Boric als eerste eindigen, maar het draaide even anders uit.

Brazilië Dit zijn historische verkiezingen, want nooit eerder stonden twee kandidaten tegenover elkaar die niet gesteund worden door de centrumpartijen van Chili.

Beide kandidaten zorgen voor onrust in het eigen ‘linkse’ of ‘rechtse kamp. Kast verontrust conservatief rechts, Boric doet hetzelfde bij de linkse regering. De beide kandidaten zijn elk op hun manier populistisch. De ene spiegelt zich aan de Braziliaanse president Bolsonaro, de andere

aan de Venezolaanse president Hugo Chávez. In de beide verenigt zich als het ware de ganse geschiedenis van het Latijns-Amerikaanse continent.

Met de fameuze Monroedoctrine (in 1823 ontwikkeld door de Amerikaanse president James Monroe) werd Zuid-Amerika immers gedegradeerd tot speeltuin van de VS. De gevolgen werden snel duidelijk: verschillende machtsgrepen. Die werden in een aantal gevallen als communistisch beschouwd en leidden tot spanningen met de VS. Wat men in het Westen meestal uit het oog verloor, was het feit dat alle machtsgrepen, ongeacht of ze nu links dan wel rechts waren, zich beriepen op de strijd van Simon Bolivar, die het continent wilde verenigen om weerstand tegen de VS te bieden.

Chicago-school Pinochet is zo’n voorbeeld. Hij aanvaardde immers de macht van de CIA, nadat hij beloofd had het Chileens zilver over te dragen aan Washington (wat hij nooit heeft gedaan). Met hem werd Chili het laboratorium van het ultraliberalisme van de ‘Chicago Boys’ van Milton Friedman. Met economische resultaten, zeker, maar ook met minder fraaie sociale gevolgen. Het resultaat was de massale betogingen in 2019, met een soort Zuid-Amerikaanse versie van de Franse ‘gilets jaunes’.

Het ‘rechts’ populisme in Zuid-Amerika blijkt gepaard te gaan met een ultra kapitalisme, het ‘linkse’ populisme met communisme. In een recente opiniepeiling van Activa Research zou Boric in de tweede ronde 53,9 procent van de stemmen kunnen halen en Kast 31,2 procent. Een andere peiling, van Cadem, hield het dan weer op 39 procent voor Boric en 33 procent voor Kast. De westerse pers heeft al gekozen: het wordt de uiterst linkse Boric.

De kwaliteitskranten lijken soms te vergeten dat het Chileense verkiezingen zijn.

PIET VAN NIEUWVLIET

José Antonio Kast: 'uiterst-rechts' presidentskandidaat in Chili

© PHOTONEWS

DIPLOMATIEKE VALIES

11

OEKRAÏNE

Polen in 1939, Oekraïne in 2022

© SHUTTERSTOCK

Buitenland

16 DECEMBER 2021

Heeft de Russische President Poetin een probleem met de Oekraïense onafhankelijkheid?

De erfenis van Boekarest

Als men de analyse nuchter en rationeel houdt, is de kans al bij al relatief klein, maar stel dat die Russische invasie van Oekraïne er komt… Wat dan?

Wat het Westen kan, durft en zal doen, staat in schril contrast tot het opjutten en materieel steunen van Kiev en alle mogelijke anti-Russische krachten in het land. Wellicht wordt Poetin wat getemperd door de sancties die kunnen volgen, maar een kat en muis-spelletje van hem om de verdeelde 'overzijde' in de kijker te plaatsen, valt niet uit te sluiten.

Tijdens de nachtelijke zitting van een NAVO-top in Boekarest kwam in 2008 een - achteraf gezien - erg verstrekkend compromis tot stand. Nog maar enkele jaren daarvoor werd Roemenië lid van de Alliantie, net zoals landen als Polen, Hongarije of de Baltische staten dat eerder deden. Stuk voor stuk landen die het Sovjet-juk ondergingen.

De gretige Amerikaanse President Bush wou echter meer, namelijk Georgië en Oekraïne met een duidelijk stappenplan in de NAVO loodsen. Maar de tegenstand was groot, met een tussenoplossing als gevolg.

Er kwam namelijk een belofte van lidmaatschap, maar zonder verder perspectief.

Het compromis van Boekarest. “Een korte termijn handelen, met lange termijn gevolgen”, noemde de Zweedse diplomaat en oud-politicus Carl Bildt het. “Het creëerde verwachtingen die nooit ingelost konden worden, maar ook angsten die overroepen waren.” Ivo Daalder, ooit nog Amerikaans NAVO-ambassadeur, had het ronduit over de “hoofdzonde”.

Overigens, Georgië zou enkele maanden later zwaar onderuitgaan toen het door Rusland werd aangevallen. Het compromis luidde ook het begin van een stevige agitatie in Oekraïne door Moskou. Ze zou niet stoppen en uitmonden in de latere annexatie van de Krim en oostelijke delen van het land.

Gebroken belofte Het zou te eenvoudig zijn de internationale Russische profilering van de voorbije jaren te herleiden tot dat ene moment, maar het was wel een scharniermoment met gevolgen. Een van de vele sinds de

USSR implodeerde (“de grootste geopolitieke ramp uit de geschiedenis”, volgens Vladimir Poetin). De ene dag ben je de dominante machtsfactor in een wereldblok, enkele jaren later een verschrompeld blok economische ellende. Toen dan die verloren gebieden plots bij de NAVO verwelkomd werden, schiep dat geen achtergrond van vertrouwen, ook al werd tijdens de gesprekken rond de Duitse eenmaking de (mondelinge) belofte uitgesproken dat de Alliantie niet naar het Oosten zou uitbreiden.

Levenswerk van Poetin Eigenlijk zit men knap verveeld met die band met Oekraïne. Het land is geen NAVO-lid, waardoor het niet kan genieten van de voordelen van het gelijknamig verdrag (een aanval op een lidstaat wordt als een aanval op alle lidstaten beschouwd).

Maar Oekraïne is wel een begunstigde van heel wat Westerse materiële hulp, al dan niet gekoppeld aan voorwaarden (Kiev ontving Amerikaanse raketten, op voorwaarde dat ze ver van de frontlijn opgeslagen worden). Er is ook de politieke steun, met als cynisch dieptepunt de opjuttende taal van Verhofstadt & Co op het Maidan-plein in Kiev enkele jaren geleden, om prompt terug naar het veilige (sic) Brussel te keren.

Daartegenover staat Poetin van wie sommige analisten benadrukken dat Oekraïne, de bakermat van de Russische natie, zijn levenswerk is. Nog de voormelde Daalder: “Wat Poetin stoort, is niet de NAVO-steun voor Oekraïne, maar de onafhankelijkheid van het land.”

MICHAËL VANDAMME

Oekraïne mag dan al een grote militaire vooruitgang gemaakt hebben, in een echte oorlog met Rusland is het kansloos.

In augustus 1939 was het voor iedereen duidelijk dat de nazi’s op het punt stonden Polen binnen te vallen. Maar de Fransen en de Britten bleven zich vastklampen aan de illusie dat er nog een onderhandelde oplossing mogelijk was en ze vroegen de Polen geen algemene mobilisatie af te kondigen om de situatie niet nog verder te laten escaleren.

De Polen riepen hun reservisten toch op, maar alleen per post en niet via de radio.

Daardoor werd de mobilisatie ernstig vertraagd en vele pas opgeroepen reserve-eenheden werden in hun kazernes verrast.

Polen werd overrompeld. Zo’n scenario zou zich nu in Oekraïne kunnen herhalen, want de voorraden Javelin-antitankraketten die de VS onder Trump aan Oekraïne hadden geleverd, liggen opgeslagen in depots in het westen van het land, ver van de mogelijke frontlijnen. President Zelinsky durft nog altijd niet het bevel geven die Javelins naar de legereenheden aan de grens te sturen. Alsof het opstellen van defensieve wapens op zijn eigen grondgebied een ‘escalatie’ zou zijn.

Overmacht In 2014, toen de Russische invasie in de Donbass begon, moesten ongeoefende Oekraïense vrijwilligers met onervaren officieren en stokoude wapens vechten tegen door de Russen bewapende rebellen, Russische bataljons met militairen en tanks zonder kentekens, en het Tsjetsjeense Azov-bataljon, berucht om zijn wreedheden.

Fundamentalistische moslims die door Poetin ingezet worden tegen Oekraïense christenen. Die Tsjetsjenen zitten daar trouwens nog altijd. Als het in 2022 tot een nieuwe invasie komt, zullen de Russen zwaardere verliezen lijden. De Oekraïners zijn nu beter gemotiveerd, beter georganiseerd en beter bewapend dan in 2014, mede dankzij westerse hulp. Maar als er geen militaire hulp uit het Westen komt, zullen zij verliezen, waarschijnlijk zelfs vóór eventuele sancties enig effect zullen hebben. Misschien zelfs vóór de kletsmajoors van de EU kunnen besluiten welke sancties dat moeten zijn.

De Russen hebben vijf keer meer artillerie, zes keer meer tanks en veertien keer meer vliegtuigen en helikopters.

Volgens militaire waarnemers die geïnterviewd werden door Meduza, de laatste onafhankelijke oppositiewebstek die (vanuit Letland) nog actief is in Rusland, wijst de huidige troepenconcentratie eerder op diplomatieke druk dan op een nakende invasie. De tanks zijn bijvoorbeeld niet gecamoufleerd. Er worden geen voorbereidingen getroffen voor een militaire actie, al kan dat natuurlijk snel veranderen. Andere waarnemers verwachten wel een aanval, maar dan een van het stap-voor-stap-type waar Poetin zo verzot op is, met cyberaanvallen, ‘kleine groene mannetjes’ die in Oekraïne infiltreren en raketten die vitale economische doelen in Oekraïne uitschakelen zonder dat zwart op wit bewezen kan wor-

den dat ze uit Rusland komen… Geloof niet dat de huidige situatie zo instabiel is dat één incident de vonk in het kruitvat kan zijn.

Koudbloedig Poetin is even koudbloedig als de velociraptors uit Jurassic Park. Hij zal een oorlog ontketenen als hij denkt dat hij dat zonder veel risico’s kan doen. Hij is geen gokker.

Tot nu toe heeft hij alleen kleine, zwakke en geïsoleerde landjes aangevallen. Zo’n koele kikker zal zich nooit in een vlaag van woede in een oorlog storten omwille van een ‘incident’. Herinnert u zich 24 november 2015 nog, tijdens de Syrische burgeroorlog? Toen schoten de Turken een Russisch vliegtuig neer omdat het - vrijwel zeker per vergissing - enkele seconden door Turks luchtruim vloog. De bewonderaars van Poetin verkneukelden zich al in zijn reactie. Hij zou Erdogan wel eens een lesje leren. Maar er gebeurde... niets. De Turken hadden hun tanden laten zien en Poetin krabbelde terug.

Zo zal het ook in Oekraïne zijn. Als het Westen tenminste een even geloofwaardig signaal kan uitsturen. En dat signaal zal militair moeten zijn, niet economisch of diplomatiek. Maar zoals het er nu voorstaat, lijkt er niemand te zijn die zo’n signaal wil of durft geven. Net zoals in 1939.

PAUL BÄUMER

MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!

LUIKERSTEENWEG 244 F 35007 ANKERSTRAAT HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272

011 223 253

MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE

12 Interview

16 DECEMBER 2021

Vorige week raakte de oprichting van de nieuwe, Vlaams-linkse partij Vista bekend. De tweede nieuwe partij in België op korte tijd. Eind oktober raakte namelijk bekend dat er een nieuwe radicaalrechtse partij het levenslicht had gezien in Franstalig België: Chez Nous. Genegeerd echter door de meeste media, zeker in Wallonië, waar het ‘cordon médiatique’ zich sluit rond alles wat rechts is. Wij spraken met Jérôme Munier, de oprichter van de partij met een verleden in de Parti Populaire.

“Georges-Louis Bouchez die overal met de Belgische vlag zwaait, maar Vlaanderen niet kent en niet eens de moeite doet om Nederlands te spreken, ik vind dat lachwekkend.”

JÉRÔME MUNIER érôme Munier is geboren in Brussel en woont er al zijn hele leven. Hij is een kind van twee Franstalige ouders die het Nederlands wel naar waarde schatten en hem laten genieten van het Nederlandstalig onderwijs. Hij staat ons dan ook te woord in perfect Nederlands, iets wat van het overgrote deel van de verkozen Franstalige politici niet gezegd kan worden. Na zijn middelbare studies trekt hij naar de VUB, waar hij voor Politieke Wetenschappen kiest. Hij is er actief in het LVSV (Liberaal Vlaams Studentenverbond), waar zijn politieke interesse nog aangewakkerd wordt. Via via komt hij in contact met leden van de toenmalige Parti Populaire, de rechtse Franstalige partij die in 2019 ophield te bestaan.

Al snel vroeg men hem een jongerenbeweging van de Parti Populaire (PP) op te richten en te leiden. Dat doet hij dan ook. “Op zich was dat een interessante periode, maar in 2010 vertrok ik nadat Laurent Louis als enige verkozen raakte bij de federale verkiezingen.

Louis was namelijk een vreemd figuur, waarmee ik me niet kon vereenzelvigen”, aldus Munier. Na wat omzwervingen, waarbij hij onder andere nog bij Alain Destexhe en opnieuw bij de PP terechtkomt, komt hij uiteindelijk in de privésector terecht.

Anno 2021 begint het politiek beestje opnieuw te kriebelen bij Munier. Dat heeft volgens hem verschillende redenen: “Nadat de PP in 2019 opgedoekt werd, ontstond er in Franstalig België een politiek vacuüm. Een kieskring zonder ook maar enige vorm van rechtse partij is volgens mij onuitgegeven, zeker in Europa. We zitten met een enthousiast team dat klaar staat om tegen 2024 een sterk verhaal uit te bouwen.

We hebben veel ervaring uit onze PPtijd, dus weten we ook zeker hoe het niet moet. Op vlak van communicatie, maar ook qua inhoud en screening van leden zijn we ver gevorderd.”

Een rechtse partij scoort in Franstalig België eigenlijk nooit goed.

Waarom denkt u dat het nu wel kan lukken?

“Zoals ik al zei, een kieskring zonder rechtse partij is zo goed als onuitgegeven. Daarenboven komen de Franse presidentsverkiezingen eraan, die ook in Franstalig België op de voet gevolgd worden. De successen van

• GEBOREN OP 30 JULI 1987 • WOONT IN BRUSSEL • STUDEERDE POLITIEKE WETENSCHAPPEN (VUB) • OPRICHTER JONGERENAFDELING PARTI POPULAIRE • OPRICHTER CHEZ NOUS Eric Zemmour en Marine Le Pen kunnen volgens mij overwaaien naar ons land.

Daarnaast merken we al van in het begin veel steunbetuigingen, vooral van de jongere generatie Franstaligen. We weten uiteraard wel dat het moeilijk zal worden. Een partij uit het niets opstarten is immers zeer moeilijk, zeker zonder bekend figuur, al lopen er wel gesprekken met oud-MR-politica Patricia Potigny. Ook Alain Destexhe sprak zich al positief uit over ons initiatief. De enige partijen die van in het begin succes kennen, hebben iemand in hun midden met enige bekendheid, denk aan Jean-Marie Dedecker of Silvio Berlusconi. Maar hier werken de Belgische en zeker de Franstalige media ons nog eens tegen ook. In Wallonië is het cordon médiatique zelfs al letterlijk tegen ons uitgesproken.”

De partij werd bij haar persconferentie gesteund door het Franse Rassemblement National, maar ook door het Vlaams Belang. “De voorzitters van beide partijen, Jordan Bardella en Tom Van Grieken, waren ook aanwezig op het eerste persmoment van onze partij. Het Vlaams Belang steunt ons ideologisch en gaf ons wat advies op vlak van sociale media, maar van financiële steun is er zeker geen sprake.”

“We willen de subsidiestroom naar moskeeën stopzetten en buitenlandse invloeden op die moskeeën verbieden” Hoe zou je je eigen partij omschrijven?

“Wij zijn een identitaire partij. We willen iets doen aan het huidige sociale en politieke klimaat. We willen strijden voor onze waarden en debatten over gevoelige thema’s in ons land heropenen.

OPRICHTER FRANSTALIGE PARTIJ CHEZ NOUS We zijn tegen de massamigratie en willen iets doen aan de staatsverlamming, de staat van het onderwijs en de grote werkloosheid in het Franstalige deel van ons land. Communautaire thema’s zijn voor ons niet prioritair, maar het is duidelijk dat de huidige staatsstructuur niet werkt. Het liefst zou ik van een blanco blad vertrekken en bekijken wat we nog samen willen doen. Ik vind het dan ook belachelijk dat Franstalige politici langs de ene kant zeven miljard eisen, maar langs de andere kant zeggen: ‘Maar met N-VA en Vlaams Belang onderhandelen we niet, en als we onderhandelen is het in het Frans, want het Nederlands zijn we niet machtig.’ Dan kan ik het wel begrijpen dat de helft van de Vlamingen momenteel voor separatistische partijen stemt. Georges-Louis Bouchez die overal met de Belgische vlag zwaait, maar Vlaanderen niet kent en op de Vlaamse openbare omroep niet eens de moeite doet om Nederlands te spreken, ik vind dat lachwekkend.”

Gelooft u zelf echt in die complete migratiestop?

“Op vlak van migratie en integratie is ons programma sterk gelijkaardig aan dat van het Vlaams Belang. We pleiten bij Chez Nous voor een totale migratiestop, maar ik besef zelf ook dat dat niet onmiddellijk haalbaar is. Ons voornaamste doel is eigenlijk om eindelijk een taboeloos debat mogelijk te maken over migratie en integratie. Want wanneer je in Wallonië zelfs maar het woord migratie durft uitspreken, ben je onmiddellijk een fascist of racist. Ook het religieus communitarisme wil ik aanpakken. Zeker in onze grootsteden zien we dat grote religieuze (moslim)groepen zich niet integreren. Dat is problematisch. We willen dan ook de subsidiestroom naar mos-

keeën stopzetten en buitenlandse invloeden op die moskeeën verbieden.”

“Wanneer je in Wallonië zelfs maar het woord migratie durft uitspreken, ben je onmiddellijk een fascist of racist” In uw programma staat ook dat Chez Nous de christelijke wortels van onze maatschappij wil beschermen. Wat bedoelt u hiermee?

“Chez Nous hecht inderdaad belang aan de christelijke geschiedenis en waarden van onze maatschappij. We willen die wortels zelfs in de Grondwet verwerken. Al blijft ons land uiteraard wel seculier. Waar het mij vooral om draait, dat is voor mezelf een gevoelig punt, zijn onze normen, waarden en tradities die beschermd moeten worden.

Ik heb het dan niet enkel over vrijheid van meningsuiting, vrijheid van godsdienst en de gelijkheid tussen man en vrouw. Het gaat bij mij eveneens over symbolen en tradities als Zwarte Piet, een kerststal mogen zetten op een gemeenteplein, de Kerstmarkt in plaats van Winterpret. Ik wil dat we in België nog steeds een kerst- en paasvakantie hebben, geen winter- en lentevakantie. Dat zijn nog weinige zaken waaraan we ons aan samenleving kunnen identificeren: de mensen hebben dat nodig!”

WANNES NEUKERMANS

VERKIEZINGEN 2024 In 2024 staan de volgende Europese, federale en lokale verkiezingen op het programma. Wat mogen we verwachten van Chez Nous tegen dan?

“We willen ons als rechtse partij vooral profileren en een duidelijke boodschap bieden aan alle Franstaligen in ons land. Volgens mij zijn veel mensen in Wallonië op zoek naar een partij die zegt waar het op staat. We hebben ook besloten om enkel in Wallonië en niet in Brussel op te komen: in onze hoofdstad zijn er al twee rechtse partijen waar mensen op kunnen stemmen. Ons doel is om verkozen te raken in de Kamer, om vanaf dan op partijfinanciering te kunnen rekenen en zo ons verhaal sterk uit te bouwen. Al weten we wel dat dat niet makkelijk zal zijn, met media die ons doodzwijgen en een sterk anti-rechts klimaat in de politieke elite.”

Dossier

16 DECEMBER 2021

13

DOSSIER

Grote internetspelers als Google en Facebook zijn al langer een thema van controverse.

Mengen zij zich in politieke debatten, manipuleren ze content en bepalen zij mee wat er op jouw scherm verschijnt? En waarom zijn de zoekresultaten zo verschillend wanneer je ‘happy white woman’ en ‘happy black woman’ typt in de zoekmachine van Google? Het antwoord is complex.

MANIPULEERT GOOGLE JE ZOEKRESULTATEN? e kan het zelf makkelijk eens testen. Zoek de volgende woorden op via Google Afbeeldingen: ‘happy black woman’, ‘happy asian woman’ en ‘happy white woman’. Je zal onmiddellijk een duidelijk verschil zien in de resultaten. De eerste twee geven duidelijk wat je zoekt: blije vrouwen met een respectievelijk zwarte en Aziatische afkomst. Tussen de zoekresultaten bij ‘happy white woman’ staan echter veel foto’s van interraciale koppels, ook van zwarte vrouwen, en screenshots van consternatie over deze zoekresultaten. Veel mensen denken namelijk dat Google de zoekresultaten bewust manipuleert om een multiculturele agenda aan gebruikers op te leggen.

BERT Om uit te zoeken of dit wel klopt, is het belangrijk om te weten hoe Google werkt.

Sinds 2018 werkt Google met ‘BERT’ (Bidirectional Encoder Representations from Transformers), een systeem dat ervoor moet zorgen dat gebruikers de resultaten krijgen die ze ‘echt’ zoeken. Populaire zoekresultaten en waar gebruikers uiteindelijk belanden nadat ze een zoekterm intypen, bepalen mee wat een volgende gebruiker te zien krijgt.

Google toont wat het dénkt dat mensen willen zien, niet letterlijk wat je intypt Dat is een van de redenen waarom je een zeer verschillend resultaat krijgt wanneer je ‘happy white woman’ opzoekt. Google toont namelijk wat het dénkt dat mensen willen zien, niet letterlijk wat je intypt.

Google toont je dus geen foto’s van een ‘happy white woman’, maar toont je foto’s die gerelateerd zijn aan de controverse die errond hangen, dus exact waar je naar op zoek bent. De zoekterm ‘happy white woman’ is dankzij de controverse die er al enkele jaren over bestaat dan ook bevuild geraakt. Dus net omdat er zo veel commotie rond de zoekterm hangt, krijg je deze vreemde resultaten. Het feit dat de woorden ‘white woman’ in het overgrote deel van de tijd in een context geschreven worden waarbij het gaat over een multiculturele context, zorgt ervoor dat de resultaten navenant zullen zijn.

manier aan te tonen dat Google een ‘woke’ ideologie nastreeft. Dat is misschien het geval, maar dit is niet het goede voorbeeld. Want wanneer je bijvoorbeeld ‘white woman laughing’, of ‘white woman smiling’ opzoekt, krijg je wel de resultaten die je zou verwachten.

Een andere reden die genoemd wordt, is het feit dat dergelijke zoekopdrachten vaak stockfoto’s als resultaten geven.

Waar ‘black’ en ‘asian’ steevast wijzen op het ras, kan ‘white’ ook gaan over de achtergrond van de foto’s.

GOOGLE DENKT VOOR JOU Waar simpelere zoekmachines, zoals die op websites voor stockfoto’s, maar ook ‘Yahoo’ en ‘DuckDuckGo’, enkel de resultaten geven voor de woorden die jij zelf intypt, probeert het BERT-algoritme van Google verder te kijken. Het denkt dus als het ware in jouw plaats.

Vooral dat verklaart het verschil tussen de verschillende zoekmachines. Google gebruikt een systeem dat denkt voor jou.

Het heeft goede intenties en wil op basis van vorige gebruikers jou het optimale zoekresultaat bieden. Naar analogie: Je zit in een restaurant en vraagt aan de ober om water te brengen. De vorige vijf klanten die water vroegen, gebruikten het om een vlek uit hun kleren te vegen.

Daarom brengt de ober ook onmiddellijk een sponsje mee, hoewel jij eigenlijk water had gevraagd om te drinken. De ober had dus goede intenties en wilde op basis van vorige klanten jou zo goed mogelijk helpen. Bij zoektermen als ‘happy white woman’ lopen de goede intenties echter fout.

Er zijn daarentegen ook mensen die beweren dat Google actief ‘Black Lives Matter’-resultaten bevoordeelt. Concurrenten van Google gebruiken dat argument vaak, net als radicaal-rechtse activisten.

Het feit dat Google BLM en de LGBTQgemeenschap steunt, maakt dat verhaal dan ook plausibel. Aan de andere kant

lijkt het onwaarschijnlijk dat Google actief zoekresultaten zou aanpassen. Dat is namelijk enorm tijdrovend en zou veel breder dan bijvoorbeeld enkel bij ‘happy white woman’ resultaat hebben. Zoek je bijvoorbeeld naar ‘great scientist’, krijg je zo goed als enkel resultaten van blanke mannen. En wanneer je ‘girl’ opzoekt, krijg je ook voornamelijk blanke meisjes. Dat leidde in het verleden tot protest van de linkerzijde, Google zou namelijk niet inclusief genoeg zijn.

Er zijn aan beide kanten dus voorbeelden te vinden van dubieuze zoekresultaten. Het is echter onmogelijk te zeggen dat Google deze resultaten actief manipuleert. Google steunt de BLM-beweging, maar manifesteert dat niet actief in haar zoekresultaten.

‘Happy white woman’ is een zoekterm die volgens experten gekaapt is door radicaal-rechtse internetactivisten WALL STREET JOURNAL BEWIJST MANIPULATIE Waar Google echter wel actief in lijkt te manipuleren, is de voorkeur van zoekresultaten en video’s op YouTube. Zo geeft het algoritme van Google in de VS steevast de voorkeur aan linkse media. FOX News, dat vaak wordt omschreven als een conservatief, pro-Republikeins medium, staat nooit bovenaan de zoekresultaten bij Google News. Een onderzoek

CENSUUR TEGEN ZEMMOUR De Franse presidentskandidaat Eric Zemmour, die in zijn eigen land in mindere mate te maken heeft met een ‘cordon médiatique’, communiceert vaak via zijn eigen YouTube-kanaal. Maar de video waarin hij zichzelf kandidaat stelt, is nog maar heel moeilijk te bekijken op het platform. Om het filmpje te bekijken moet je sinds 2 december een officiële identiteitskaart of bankkaart tonen om aan te tonen dat je meerderjarig bent.

Dat besloot YouTube omwille van ‘beledigende en gewelddadige inhoud’. Misschien een te rechtvaardigen beslissing, want er worden documentaire beelden getoond die niet ideaal zijn voor jonge kinderen. Maar er zal ook een heel deel meerderjarigen zijn die hun identiteitsgegevens niet zomaar met YouTube willen delen. Zemmour loopt zo een heel aantal kijkers en dus potentiële stemmen mis. Er is dus zeker sprake van een vorm van censuur. Het aantal weergaven van die video lijkt ook artificieel laag gehouden te worden. Google en consorten lijken zich op die manier doelbewust in te mengen met het Franse presidentiële debat.

WANNES NEUKERMANS

‘SHADOWBANNING’ OP YOUTUBE

‘HAPPY WHITE WOMAN’ ‘Happy white woman’ is een zoekterm die volgens experten ‘gekaapt’ is door radicaal-rechtse internetactivisten. Zij misbruiken deze zoekterm om op die

van The Wall Street Journal bewees bijvoorbeeld ook dat Google de zoekresultaten op een zorgwekkende manier manipuleerde. Zo zouden grote bedrijven constant de voorkeur krijgen op kleinere ondernemingen. Maar opvallender, de automatische aanvulling-functie van Google zou onderwerpen die als gevoelig beschouwd kunnen worden, verwijderen. Denk dan vooral aan thema’s zoals migratie en abortus. Sommige nieuwssites staan zelfs - zonder duidelijke reden - op een zwarte lijst. Google zelf ontkent dit, maar weigert ook de algoritmes zelf vrij te geven.

Zemmour klaagt op Twitter de leeftijdslimiet voor zijn You Tube-video aan

Op YouTube, het videoplatform dat in dezelfde handen is als Google, lijkt ‘rechtse’ video’s doelbewust minder aandacht te geven. In het Engels heet dat fenomeen ‘shadowbanning’. Accounts, publieke figuren of ondernemingen krijgen dan doelbewust geen aandacht in zoekresultaten en andere, minder relevante resultaten krijgen de voorkeur. Zo is het zeer moeilijk om op YouTube onmiddellijk video’s te zien te krijgen van rechtse figuren als Eric Zemmour. Nog straffer is het bij Tucker Carlson. Wanneer je immers zijn naam opzoekt op de filmpjessite kom je de eerste pagina geen enkele video van hemzelf tegen.

14 Cultuur SERIE

The Great ‘The Great’ een satirische komediereeks over de paleisrevolutie van de Russische tsarina Catharina de Grote. De serie is onder meer te bekijken via TV Vlaanderen, de Apple App Store en Google Play.

16 DECEMBER 2021

KUNST

Industriële gedichten van Broodthaers

Na de grote retrospectieve van het werk van Marcel Broodthaers vijf jaar geleden in het MoMA in New York leekt alles gezegd over deze subversieve conceptuele kunstenaar. WIELS in Vorst laat een onderbelicht aspect van zijn oeuvre ontdekken: de ‘industriële gedichten’. De expo is verlengd tot einde januari.

Marcel Broodthaers (1924-1976) was het enige kind van een Vlaamse vader en een Waalse moeder die in Brussel woonden. Hij begon zijn artistieke leven als dichter.

Hij publiceerde vier bundels die geen succes kenden. In 1964 nam Broodthaers afscheid van de poëzie. Hij dompelde zijn bundels in een emmer gips en creëerde op die manier zijn eerste conceptuele kunstwerk.

Dit is geen kunstwerk

Dat The Great een loopje neemt met de geschiedenis wordt in de eerste seconden aan de kijker duidelijk gemaakt. Zo luidt de volledige titel ‘The Great: An Occasionally True Story’ (‘Een soms waargebeurd verhaal’).

De reeks werd door de Amerikaanse streamingdienst Hulu, die opdracht gaf om de serie te maken, omschreven als ‘anti-historisch’.

De echte en de fictieve Catharina De reeks is losjes gebaseerd op de machtsovername van de 18de-eeuwse Russische tsarina Catharina de Grote. De echte Catharina werd geboren als Sophia Augusta Frederika von Anhalt-Zerbst in Pommeren, dat toen deel uitmaakte van Pruisen. Ze trok op 14-jarige leeftijd naar Rusland om te huwen met de toekomstige tsaar Peter III, net als zij van Duitse komaf. Toen Peter III in 1862 de troon besteeg, hield hij het zo’n zes maanden vol, alvorens zijn echtgenote hem ten val bracht in een paleisrevolutie.

Het bewind van Catharina wordt doorgaans beschouwd als een gouden tijdperk in Rusland. Zo koloniseerde ze Alaska, annexeerde ze de Krim en grote delen van het Pools-Litouwse Gemenebest. Ze was een verlicht despoot en sponsorde de verlichte kunsten en wetenschappen. Ze liet ook het eerste door de staat gefinancierde hoger onderwijsinstituut voor vrouwen in Europa oprichten. Tegelijkertijd had ze - niet geheel onterecht - de reputatie promiscue te zijn, met een heel leger aan minnaars.

Tot dusver de historische realiteit, die uiteindelijk weinig ter zake doet in The Great. De lijst van historische afwijkingen is te lang op te noemen, maar een van de belangrijkste verschillen met de werkelijkheid is het personage van Peter III. Zo is hij in de reeks bij de aankomst van Catharina in Rusland reeds tsaar, terwijl dit in werkelijkheid pas vele jaren later zou plaatsvinden, en was hij in het echt reeds vele jaren getrouwd met Catharina voor haar coup.

Sommige min of meer accurate aspecten van zijn leven worden uitvergroot, zoals zijn botheid en zijn neiging naar wreedheid (als we de latere geschriften van Catharina mogen geloven tenminste). Andere aspecten zijn dan weer compleet verzonnen. Zo is Peter in The Great een echte playboy, terwijl hij in werkelijkheid waarschijnlijk impotent was.

Satire Catharina wordt meesterlijk vertolkt door de jonge Elle Fanning (de zus van Dakota Fanning) die vervelt van een naïeve boekenwurm naar een machiavellistische machtspolitica. Nicholas Hoult speelt de bij wijlen onuitstaanbare, arrogante en zelfs kwaadaardige Peter. Zijn personage maakt haast de omgekeerde evolutie van Catharina mee. Zo misbruikt hij botweg zijn bruid in het begin, terwijl hij naarmate de reeks vordert daadwerkelijk mee probeert te dingen naar haar liefde.

De botte en droge satirische humor is doorgaans behoorlijk geslaagd. Nadat Peter een door Catharina opgerichte school laat platbranden omdat hij verneemt dat deze voor vrouwen bestemd is, organiseert hij bijvoorbeeld bij wijze van ‘wiedergutmachung’ een wetenschapsbeurs voor zijn echtgenote. Dat wetenschapsfeestje ontaardt op zijn beurt in een reeks experimenten waarbij kinderen geëlektrocuteerd worden en scheten in brand worden gestoken.

The Great is tevens een metafoor voor veranderende tijden en de strijd tussen oude gebruiken en moderniteit. Catharina staat symbool voor de nieuwe Franse ideeën van de Verlichting, terwijl Peter het oude regime symboliseert.

PIETER VAN BERKEL

Conceptuele kunstenaars stapten in de jaren ’60 bewust af van de traditionele opvattingen over stijl en schoonheid. Bij hen ging het vooral om ideeën, invallen en gedachten, minder om perfect afgewerkte kunstwerken. Wij, toeschouwers, moeten ons dus niet richten op de uiterlijke vorm van het werk, maar op het achterliggende idee. Conceptuele kunst wil in eerste instantie ons intellect uitdagen. We hoeven het object niet mooi te vinden, we moeten het zelfs niet als kunst erkennen.

Marcel Broodthaers had in zijn huis in Brussel het fictieve ‘Museum van Moderne Kunst, Afdeling Adelaars’ in-

gericht. De sectie ‘Negentiende Eeuw’ bevatte een bonte collectie postkaarten, posters en dozen waarop de afbeelding van een adelaar voorkomt.

Het grootste deel ervan was verpakt in transportkisten voor kunstwerken waarop Broodthaers het etiket ‘Dit is geen kunstwerk’ aanbracht. Zo waren ze begin van de jaren ’70 te zien in enkele musea. Het was vreemd en verwarrend in musea objecten tentoongesteld te zien waarvan de maker beweerde dat het geen kunstwerken zijn.

Mosselen en taal De verhouding tussen kunstwerk en museum is een thema waar Broodthaers

graag mee speelde. Het kadert in zijn kritische blik op het economische aspect van het kunstbedrijf in de jaren ’60 en ’70. Hij werkte bij voorkeur met alledaagse en goedkope materialen. Een bekend voorbeeld zijn de potten gevuld met mosselen. Deze ‘Casseroles de Moules’ krijgen door een taalspel betekenis omdat ‘moule’ in het Frans zowel ‘mossel’ als ‘mal’ (of gietvorm) betekent.

Broodthaers zei hierbij: “De mal van de mossel is de mossel zelf.”

De mossel bestaat in haar eigen schelp, ze laat zich niet, zoals mensen, door de grillen van de maatschappij vormen en is dus perfect onafhankelijk. Dat in het Frans ‘casserole’ ook gebruikt wordt voor prostituee is prettig meegenomen.

Taal speelt vaak een belangrijke rol in conceptuele kunst en dat is zeker zo bij Broodthaers, die als dichter begon.

De verwevenheid tussen woord en beeld is bijzonder intens in de plastieken reliëfplaten die hij tussen 1968 en 1972 heeft gemaakt en die nu allemaal zijn samengebracht in de tentoonstelling bij WIELS. In de jaren ’60 maakten de straatnaamborden in email plaats voor plastieken exemplaren waarop de letters in reliëf zijn geperst en van een kleur voorzien. Broodthaers ging ook met deze banale dingen aan de slag en maakte series reliëfplaten van 120 x 85 centimeter. Hij noemde ze ‘industriële gedichten’, waarbij hij het beeld behandelt als woord en het woord als beeld.

Wat is er te zien? De pijp van Magritte uit ‘Het verraad van beelden’ komt terug in verschillende gedaanten en contexten, naast soms verwarrende signalisatie voor zijn fictief ‘Museum van Moderne Kunst’. Verder zijn er heel wat raadselachtige visuele ‘gedichten’ met signalen, beelden, letters, woorden of leestekens die geen betekenis lijken te hebben. Met de uitleg bij elke plaat gaat een stukje van Broodthaers’ denkwereld open.

MMMV

Tentoonstelling ‘Marcel Broodthaers, industriële gedichten’, verlengd t.e.m. 30 januari 2022, Kunstencentrum WIELS, Vorst, www.wiels.org

BOEK

Uit de schaduw van de maffia Wie een blik werpt op de kaart van Europa, ziet er een driehoekige vorm die bijna op de voet van een gelaarsd been ligt. Lijkt het alsof het Italiaanse schiereiland Sicilië wegschopt of eerder elegant op de punt van zijn teen balanceert en koestert? Het grootste eiland in de Middellandse Zee kent een boeiend, maar woelig verleden. Vanuit zijn expertise als oud-hoogleraar Klassieke Oudheid heeft Fik Meijer voldoende raakvlakken om zijn gelaagde geschiedenis te vertellen.

Ooit liet iemand zich ontvallen dat wie antiek-Griekse tempels in hun authentieke staat wenst te bezichtigen, best een reis naar Sicilië plant.

Het toont aan dat het eiland veel meer te bieden heeft dan maffia en zakkenrollers. Dertig jaar geleden haalden de brutale moorden op de twee onderzoeksrechters Giovanni Falcone en Paolo Borsellino nog het wereldnieuws. Dat was het moment waarop het Siciliaanse volk zich massaal afkeerde van de lokale ‘Cosa Nostra’.

Parallellen met Vlaanderen Sindsdien probeert men de rijke architectuur en kunst ook figuurlijk in het zonnetje te zetten. Niet iedereen kan zich beroepen op het bezoek van legendarische helden als Koning Minos en Odysseus of het Trojaanse en Myceense volk, toch? Wanneer doorheen de geschiedenis de nevelen

van mythen en legendes beginnen op te trekken, zien we hoe Grieken, Carthagers en Romeinen strijden om de dominantie van dit strategisch belangrijke eiland. Bovendien deed het steeds ook dienst als graanschuur dankzij zijn aangenaam klimaat.

Bij het doornemen van het boek, valt het op hoe vaak Vlaanderen en Sicilië dezelfde overheersers kenden: Romeinen, Fransen, Spanjaarden, Oostenrijkers. Met de Siciliaanse Vespers hebben de zuiderlingen zelfs hun eigen versie van de Brugse Metten. De culturele rijkdom die het eiland zo typeert, staat helaas in schril contrast met de armoede waaronder de bevolking gebukt ging.

Ook Sicilië kende, zoals onze contreien, een massale emigratie, vooral richting de Verenigde Staten. In tegenstelling tot Vlaanderen kende/ kent Sicilië in de Middeleeuwen en sinds de Tweede Wereldoorlog wel geen hoge welvaart.

Reisbestemming Het zwaartepunt van het boek ligt duidelijk op de cultuur-historische en militaire invulling van de Klassieke Oudheid. Naarmate het boek de 20e eeuw inrolt en sociaal-economische analyses begint te maken, verliest het werk aan slagkracht. De rol van de geallieerden in de heropstanding van de maffia en de positie van de maffia in de naoorlogse politiek konden wat meer belicht worden. Idem voor de politieke relevantie van een onafhankelijkheidsbeweging die het eeuwenlange ongenoegen over vreemde of Romeinse overheersing probeert te capteren. En ook een wat grondigere analyse van het Siciliaanse onvermogen om zich economisch te verheffen ware interessant geweest.

Niets van de kritiekpunten doet echter onrecht aan het overzichtelijke werk dat perfect dient als inleiding op de complexe geschiedenis van het eiland en bij menig lezer de zin zal opwekken om het als volgende reisbestemming vast te leggen.

PIETER VANDERMOERE

Fik Meijer - ‘De vele gezichten van Sicilië’ - Prometheus, 2021 - 416 bladzijden - 29,99 euro ISBN: 9789044645279

Brieven

16 DECEMBER 2021

GESCHIEDENIS © BELGA

Zuster Glimlach

Tijdens een luwte in de epidemie neuzelde ik in de boekenrekken en de platenbakken van een kringloopwinkel. Een verzamelaar zocht er een 45-toertje van ‘Zuster Glimlach’. Ik dacht dat hij een grapje maakte tot ik ontdekte dat Philips de Nederlandstalige plaatjes van ‘Soeur Sourire’ inderdaad zo noemde.

Jeannine Deckers (Soeur Sourire)

Een paar maand geleden was er nog eens een documentaire over het trieste leven van Jeannine Deckers. Tot mijn verrassing zag ik dat Amerika’s beroemdste showbizz-presentator in eigen persoon naar het dominicanessenklooster van de latere zuster Luc Gabriel in Waterloo was afgezakt om haar te interviewen. Het water in de oceaan was toen nog zo diep dat zij en haar medezusters plus de rest van het land zich waarschijnlijk niet realiseerden dat Ed Sullivan toen al een televisielegende was in de VS.

Zingende paters en nonnen Jeannine Deckers was de dochter van een Lakense banketbakker.

Haar naam verraadt haar Vlaamse origine al was zij Franstalig. Ze leerde natuurlijk wel wat Nederlands op school en haar uitspraak op die Nederlandstalige plaatjes is niet slecht, maar haar gesprekken met Vlaamse interviewers als Bob Van Bael en later Jan Van Rompaey waren steevast in het Frans. Ze werd lid van de katholieke meisjesgidsen, een jeugdbeweging voor de betere klasse.

Daar leerde ze wat gitaar spelen en begon ze liedjes te maken.

Deckers werd lerares tekenen en beeldhouwen, maar dat voldeed niet. De 25-jarige dacht dat ze een roeping had en net voor ze in 1959 in het klooster trad, leerde ze haar negen jaar jongere hartsvriendin Annie Pécher kennen. Zuster Luc Gabriel nam haar gitaar mee naar het klooster.

Het concilie kwam eraan en de katholieke kerk wou wat dichter bij de tijd komen. Zingende paters en nonnen werden talrijk (in Vlaanderen ‘Troubadour van het Heilig Hart’ Louis Mestdagh tot hij uittrad) terwijl Wim Sonneveld met zijn Frater Venantius uit Schin op Geul een dodelijke parodie lanceerde (hij stond een deel van de auteursrechten af aan de missies).

De kloosteroversten zagen wel iets in de liedjes van de novice, al vertelde Deckers later dat de strenge moeder-overste haar teksten censureerde. Het klooster contacteerde Philips dat bereid was plaatjes te maken die in de kloosterwinkel verkocht werden.

Philips nam geen risico’s en eiste 90 procent (sommigen zeggen 95 procent) van de verkoop op. De orde kreeg wegens de belofte van armoede van de zusters de rest.

Einde 1962 nam zuster Luc Gabriel haar eerste singletjes op.

Ze had een sympathieke meis-

jesstem die fel contrasteerde met het geluid van een Piaf of zelfs een Greco. Philips doopte haar ‘Soeur Sourire’. Later vond ze het een tijdje een belachelijke naam, maar in haar eerste televisie-interviews zie je een giechelend schoolmeisje terwijl ze al 30 was.

Vooral haar liedje over de stichter van haar orde werd een hit met een simpel melodietje over Dominique-nique-nique. De censuur van moeder-overste bleef achterwege, want in die kabelloze televisietijden had het grootste deel van de Franstaligen in dit land er geen idee van dat die “nique-nique” in Frankrijk een andere betekenis had en hysterische lachbuien veroorzaakte.

Nr. 1 in de VS Philips lanceerde het nummer ook in de VS en Canada waar het 45-toertje eind 1963 vier weken lang de nummer 1 in de hitparade was, terwijl de ‘The Singing Nun’ tien weken de best verkochte langspeelplaat (lp) werd, al verstonden de Amerikanen nauwelijks Frans. In januari 1964 presenteerde Ed Sullivan haar op televisie. Haar succes was wel het einde van het tijdperk van crooners als de ouderen Crosby, Como en Doris Day en jongeren als Pat Boone en Presley (in zijn tweede periode). Nauwelijks een paar weken na ‘The Singing Nun’ werd de hitparade op zijn kop gezet met de lp ‘Meet the Beatles’.

Het tweede album van ‘Soeur Sourire’ zonk echter als een baksteen. Ook in de Franstalige landen waar de yéh-yéh-mode definitief doorbrak. Een verlaat gevolg van het succes was de gelijknamige suikerzoete film met Debbie Reynolds als zingende non, terwijl Ed Sullivan zichzelf speelde. Grappig is wel dat de Amerikanen het klooster in het meer pittoreske Gent situeerden.

Katholieke scholen in de VS stuurden hun leerlingen massaal naar de bioscoop. Tezelfdertijd verliet zuster Luc Gabriel het klooster. Ze haatte de cursussen theologie die ze aan de UCL in Leuven moest volgen en vond het gemeenschapsleven steeds moeilijker.

Financiële problemen De dames Deckers en Pécher betrokken een appartement in Waver. Tot vandaag wordt er gespeculeerd over die relatie. De ene auteur beweert dat die wel degelijk seksueel getint was, terwijl anderen dan weer wijzen naar

het ‘Journal Intime’ van Jeannine Deckers, waarin ze zelf over haar seksualiteit twijfelt en er geen woord te lezen is over een lesbische relatie. Iedereen gaat wel akkoord dat de twee vrouwen door een diepe liefde en vriendschap verbonden waren, terwijl ze zo eenvoudig mogelijk leefden en zoveel mogelijk nog de kloosterregel van Sint-Dominicus volgden.

Deckers kreeg een zware klap toen ze ontdekte dat ze niet langer meer de benaming ‘Soeur Sourire’ mocht gebruiken omdat die benaming eigendom van Philips en het klooster. Dus zong ze een tijdje verder onder de naam Luc Dominique en nam ze wraak met een liedje ‘La pilule d’or’ dat de voordelen van de contraceptieve pil bezong. Plots was ze niet meer welkom bij katholieke organisaties in Noord-Amerika.

Uiteindelijk stond het klooster haar weer toe haar beroemde naam te gebruiken, maar haar liedjes werden niet meer op prijs gesteld. Ze stond voortaan bekend als een ‘one-hit-wonder’. Ze trad meer en meer in kleinere zaaltjes op en tenslotte zelfs in bars.

De belastingmolens begonnen daarenboven vanaf 1974 te malen, want praktisch ingesteld waren de dames niet. ‘Zuster Glimlach’ vroeg aan de orde haar het nooit betaalde geld te geven en ze kreeg het ook op voorwaarde dat ze haar campagne tegen de orde en het kloosterleven stopte. Philips weigerde één cent te geven.

Deckers en Pécher waren inmiddels een instituut voor autistische kinderen begonnen, dat na een paar jaar de deuren moest sluiten wegens geldgebrek. Daarenboven cirkelden er nogal wat haaien rond de vrouwen die een beroep deden op hun liefdadigheid.

Hun schulden werden steeds groter en de twee zochten hun heil in alcohol. Finaal zagen ze geen financiële uitweg meer en op vrijdag 29 maart 1985 maakten ze een einde aan hun leven met een mix van slaapmiddelen en alcohol. Diezelfde dag verzond Sabam een brief dat Jeannine Deckers recht had op een bedrag van 571.000 frank auteursrechten.

De twee vriendinnen vroegen in hun testament of ze in hetzelfde graf mochten rusten. Ze liggen begraven op het kerkhof van Waver en op de grafsteen staat naast hun namen ook de naam die Jeannine Deckers zoveel roem en ook zoveel verdriet over een mislukt leven bezorgde: ‘Soeur Sourire’.

JAN NECKERS

15

LEZERSBRIEVEN WINTERFEESTEN Pallieterke, Vorige weekend liep ik op de ‘Place du Marché’ in Luik. Meerdere borden herinnerden mij eraan dat ik mij in ‘Le village de Noël’ bevond.

Raar, hier in het ontkerkelijke Wallonië hield men nog vast aan ‘Noël’, Kerstmis. Meer nog, in 2018 riep men Luik uit tot Europese kersthoofdstad! Bij ons in Gent spreken ze allang over ‘Gentse Winterfeesten’. Angstvallig waken ze er in Gent over om onze andersgelovige medemens niet voor het hoofd te stoten, maar al wat christelijk is, moet weggemoffeld worden. Uit respect weet je wel!

Per 1 januari 2022 gaat in Gent Hafsa El-Bazioui (34) voor Groen de eed af leggen als schepen. Uit weinig respect (?) voor ons, christenen, gaat ze de hoofddoek dragen. In haar commentaar lezen we: “We zijn veel te lang tolerant geweest voor intolerantie.” Eigenaardig is het feit dat ze de schoonzus is van imam Khalid Benhaddou, een man die bekend staat voor een gematigde islam en die de westerse waarden wil verzoenen met de Koran.

Hij schreef samen met Bart De Wever het boek ‘Botsen de beschavingen?’ Van de nieuwe schepen die in onze westerse maatschappij wil meedraaien, hadden we toch meer aanpassing verwacht. Vooral omdat het dragen van een hoofddoek door een moslima beschouwd wordt als het zich afzetten tegenover onze westerse waarden en normen. Zo’n persoon gaat dus Gent besturen, met opvattingen die tegen onze westerse normen en waarden indruisen. Het dragen van die hoofddoek geeft mij als christen niet alleen een minderwaardigheidsgevoel, maar is ook een duidelijk statement en totaal gebrek aan respect voor mijn christen-zijn.

Guy Van Rysseghem - Lochristi

EUROPESE DOELSTELLINGEN Pallieterke, Aan de ene kant hebben we Engie dat beweert, op meer dan vier jaar van de deadline voor sluiting van de kerncentrales, niet meer terug te kunnen (totaal ongeloofwaardig).

Aan de andere kant is er de Europese Commissie die niet veel tijd nodig heeft om België de toelating te geven subsidies te verschaffen aan een gasproject. Dat project is niet alleen milieu- en klimaatonvriendelijk (in conflict met alle Europese doelstellingen), maar bovendien ook inefficiënt. Gas verbranden om daaruit elektriciteit op te wekken is immers een weinig rendabel proces. Men zou voor minder in een complot gaan geloven waarbij het scenario lang op voorhand is vastgelegd. En dan te bedenken dat kernenergie gedurende vele decennia de basis heeft gelegd voor welvaart in onze streken en bovendien zonder noemenswaardige incidenten die hele periode lang. Met uitzondering van de nooit opgeloste sabotage van Doel 4 in 2014.

H arry Biron - Vorselaar

GASCENTRALES (1) Pallieterke, Tijdens het interview in Villa Politica (donderdag 9 december) met federaal minister voor Energie Tinne Van der Straeten (Groen) maakte presentatrice Goedele Devroy de opmerking dat gascentrales milieuonvriendelijk zijn, die stoten immers CO2, stikstof en ammoniak uit. Het antwoord van de minister was om van omver te vallen. Geniet even mee: “De CO2 van de gascentrale wordt geregeld op Europees

niveau via het Europees mechanisme, het Europees compensatiemechanisme. Het plafond wordt daar vastgelegd en dat daalt elk jaar, min 61 procent. Dus nee, de gascentrales die we hier gaan bouwen in België, die we ten andere tot een minimum beperkt hebben, gaan de CO2 niet laten stijgen.” Mevrouw de minister, indien op Europees niveau de CO2, stikstof en ammoniak jaar na jaar dalen, dan is dat dankzij landen zoals Frankrijk die hun kerncentrales in levensduur gevoelig verlengen en er bovendien nog massaal gaan bijbouwen.

Indien deze landen uw beleid zouden voeren en al de kerncentrales zouden sluiten en overschakelen op gascentrales, hoe zou het dan zitten met de CO2, stikstof en ammoniak op Europees niveau?

Luc Vandeputte - Ledegem

GASCENTRALES (2) Pallieterke, De diensten van Zuhal Demir hebben uitgebreid gedocumenteerd dat de gascentrale in Vilvoorde massaal te veel stikstof zal uitstoten.

Geen probleem voor de Groenen, wellicht willen zij de landbouw stilleggen om dat te compenseren. Als minister Van der Straeten dan nog beweert dat "gascentrales geen CO2 uitstoten", dan lijkt ze echt wel volledig ontspoord. Tijd om de eer aan zichzelf te houden.

Luc Neels – Lommel

TEGENSPRAAK Pallieterke, Als repliek op Theo Franckens opmerking dat “andere meningen ook aan bod moeten komen in de media”, stelde een zeer geleerde universitaire onderzoekster in ‘De Afspraak’: “Tegenspraak kan op voorwaarde dat het binnen de wetenschappelijke consensus blijft.”

Zoals te veel hedendaagse wetenschappers gaat zij er schijnbaar van uit dat de huidige wetenschap absolute waarheden verkondigt, maar niets is minder waar! Dat leert ons de geschiedenis van een zekere Galilei en vele anderen.

Dirk Cornelis - Stekene

WEG MET KERNENERGIE?!

Pallieterke, Na het bochtenwerk van Lachaert in verband met onze energievoorziening zou er een nieuw emojisymbooltje moeten komen naast het ‘lachend kakske’, het ‘liegend lachske’.

Dirk Callens - Beveren

REALITEIT EN WAARHEID Pallieterke, Er bestaan twee types dieven. Aan de ene kant de ordinaire dief, die uw geld, uw portefeuille, uw fiets, uw GSM, enzovoort steelt. Aan de andere kant de politieke dief, die uw toekomst, uw dromen, uw identiteit, uw loon, uw kennis en uw glimlacht steelt. En bovendien de maatschappij verziekt, onze samenleving om zeep helpt! Het grote verschil is dat de ordinaire dief zelf kiest om uw bezit te stelen, terwijl de politieke dief, dikwijls in nauw contact met de grootbanken, door ons wordt aangeduid in het stemhokje. En politieke dieven komen altijd ongestraft weg! Een ordinaire dief wordt opgespoord door de politie, terwijl een politieke dief, schamper uitgedrukt, dikwijls beschermd wordt door een politiekonvooi. Hoe is het anders te verklaren dat ze steeds ongestraft wegkomen? Ik zal aan hen denken in het stemhokje!

Gustaaf Van de Cloot - ’s-Gravenwezel

Een lezersbrief insturen?

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.

16 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

16 DECEMBER 2021

Tweets van de week Het is weer tijd voor ‘De Warmste Week’ en dan wil iedere politicus tonen hoe groot zijn hart is door gul met belastinggeld te strooien in de richting van organisaties die zich inzetten voor het algemeen goed.

Het thema van dit jaar, is een kind van zijn tijd: “Kunnen zijn wie je bent, dat verdient iedereen’.

Ik denk dan wel eens: “Nee! Wat een onwaarschijnlijke nonsens.” Sommige mensen kunnen maar beter iemand anders zijn. Er lopen nogal wat mensen op deze aardbol rond van wie je hartsgrondig zou hopen dat ze niet zijn wie ze zijn. Maar wie dergelijke opmerkingen maakt, heeft het uiteraard niet begrepen. In de warmste wereld staat ‘zijn wie je bent’ voor alle goedheid die schuilt in de mensheid. Dat is niet naïef. Het is achterlijk. Geen wonder dat daar politici op afkomen die zich geroepen voelen om een andere kant van zichzelf te tonen. “Wie ze echt zijn”, als het ware.

De volledige partijtop en zelfs zijn smekende kroost konden niet verhinderen dat Wouter Beke uit de kast kwam als wie hij was: een miskend kunstschilder. “Ik ben wie ik ben”, riep Wouter en hij bood meteen een zelfgemaakt portret van Angela Merkel te koop aan. Hoon, spot en een verbod om Duitsland nog in te komen, was zijn deel. Voor 1 euro maakt u kans op “een echte Beke”, deelt hij mee op twitter. Van de 62.700 volgers die Beke destijds kocht in de Indische klikfarm, maakten er 105 van hun hart een steen en kleurden een hartje bij de post. Volgens mensen die het kunnen weten, is de knoop hierbij officieel doorgehakt: CD&V gaat op zoek naar een

1294

1

2

3

4

5

nieuwe naam en een fijne instelling waar mensen als Wouter niet alleen bevoegd voor zijn, maar ook beter tot hun recht komen.

“Zijn wie je bent”, is ook het motto van de nieuwste Gentse schepen Hafsa El-Bazioui.

De eerste schepen die er openlijk voor uitkomt dat ze een hoofddoek draagt. Dat doet ze door het ding ostentatief op haar hoofd te zetten en er non-stop over te kletsen en statements te maken als ‘ik vind het toch zo erg dat iedereen me vraagt waarom ik een hoofddoek draag’ en ‘ik ga pas blij zijn als er een interview komt dat eens niet over mijn hoofddoek gaat’. Een standpunt dat recht ingaat tegen haar functie in de partij die eruit bestaat om een hoofddoek te dragen. Hafsa probeert de aandacht van haar hoofddoek af te leiden door te tweeten: “Het is niet omdat ik het gehaald heb dat de ongelijkheid opgelost is”. Waarmee ze niet doelt op haar hoofddoek, maar vooral aan het gebrek aan meer hoofddoeken. Hafsa windt er geen doekjes om en zegt het zoals het is.

LE NOUVEAU CD&V EST ARRIVÉ!

“U ziet weinig verschil met de oude CD&V? Ik kan dat enerzijds begrijpen”

De CD&V-basis heeft afgelopen weekend een digitaal congres gehouden en een hele reeks voorstellen goedgekeurd die de inhoudelijke vernieuwing van de partij vorm moeten geven. Het werd een wild succes, daar was vriend en vijand het over eens.

Het is een trotse Joachim Coens die ons ontvangt op het stadhuis van Damme. “Fantastisch he”, straalt hij, “we hebben ons eindelijk in de markt kunnen zetten met frisse standpunten die de partij weer een toekomst geven. En tegelijk hebben we genoeg oude mottenballen overgehouden.”

6

7

8

9 10 11 12

A B C D E F

Voor Joachim Coens lag het partijvoorzitterschap zelf in de weegschaal op het congres.

Als er geen drastische en duidelijke standpunten zouden komen, was zijn voorzitterschap een maat voor niks geweest. De man van verandering wordt als voorzitter niet echt ernstig genomen. Vanuit de regering zaagt Sammy Mahdi de poten van onder zijn stoel.

Maar met de aanpassing van het eerste artikel van de statuten, heeft ‘Damme Joe’ zijn slag binnengehaald en het gezicht van de partij definitief veranderd. Voorheen stelde dat artikel dat voor CD&V “Elke mens telt”. Veel te wollig, volgens Damme Joe. Hij koos resoluut voor het snijdende en onweerlegbare: “CD&V gelooft in wat mensen kunnen.” Daar is maanden over gebakkeleid. Maar op het congres…

Ach, we laten het hem zelf vertellen.

Damme Joe: U begrijpt dat gemoederen wel heel verhit waren omwille van deze complete ommezwaai. Maar we hebben na wekenlang discussie de knoop keihard doorgehakt.

Beenhard. En nu zien we niet meer om. We staan weer ergens voor! We stand er again!

G

Wat is het geworden? ‘Tellen mensen’ of ‘gelooft u er in’?

H

Damme Joe: We hebben besloten om het kind niet met het badwater weg te gooien en kiezen nu radicaal voor: “Voor ons telt elke mens. We geloven in wat elke mens kan, wat mensen samen kunnen en wat mensen kunnen betekenen voor elkaar”. In uw face!

I J

Met alle respect, het klinkt heel erg ‘Bond Zonder Naam’ en zeer wollig voor een hard bevochten compromis.

K L HORIZONTAAL

VERTICAAL

A. Rumoerige periode in Tsjecho-Slowakije tussen januari en augustus 1968 B. Melodie die in je hoofd blijft hangen Vlaamse rivier C. Ordinaire vrouw - Antwerps museum Krypton D. Veenachtige grond - Balsport E. Dom figuur - Kwajongen F. Voornaam van een legendarisch Italiaans filmcomponist - Eerste lid in samenstellingen met de betekenis bovenop - Seleen G. Gemaakt uit grassen met stevige stengel die langs het water voorkomen H. Echopeiling - Sociaal Economische Raad - Onder andere I. Voorzetsel - Vetgezwel - Millipascal J. Verdikking van de huid - Hondenras K. Praseodymium - Zijrivier van de Donau - Zeer belangrijke personen L. Scherpziende kijkers

1.

2.

3.

4.

Gerecht Rechteroever - Telwoord - Zangspel Deel van België Telefonische en online hulplijn voor jongeren - Handeling 5. Genereus - Verontschuldiging - Tin 6. Senior - Computer - Menselijke nederzetting 7. Nederlandse die samen met Metejoor ‘Rendez-vous’ zingt 8. Overgang tussen twee elektrische schakelingen 9. Uitgeverij van wetenschappelijke literatuur - Platvis 10. Neon - Internetlandcode voor Luxemburg - Gebarenspel 11. Zachte klap - Bestaat - Boven elkaar 12. Beginnende student

Damme Joe: Dat kan ik enerzijds begrijpen, maar anderzijds staat het er toch maar. We geloven nu in mensen dat ze hun eigen problemen moeten opkuisen. Neem nu de hele Arco-affaire en de gedupeerden Wham! Bam! Thank you Mam! I love See Dee and Vee baby!

Oplossing 1293 1293

1

2

3

4

5

6

7

A

L

E G

I

T

I

M A

B

E

I

L

A A

S

C

V E

E

P

A

D

E

E D

I

E N

E

N E D E

R

L

F

S

S

R N

G W

E A R

B

8

9 10 11 12 I

E

S

G E N

T

I

E

S S

I

T

D

A N D

S

G A A

I

R U G

A

T

L

S

I

N A B

IJ

K O M E N D

J

D N

K

I

K

E

T

L

L

E V E

E N E R

I

G

A A

M N

S

E N U

H

S

A W

N T

E

L H

S

E

O M N

I

N G S

T

IJ D

Laat ons nog een ander standpunt bekijken. U keurde de optrekking goed van de pensioenleeftijd op naar 67, maar pleit nu voor een pensioen op 62.

Damme Joe: Yes sir! Maar enerzijds blijven we wel trouw aan de pensioenleeftijd op 67. Anderzijds niet. Dan willen we mensen op 62 op pensioen zien gaan. Dat zijn het soort zaken waarmee we weer drive krijgen. Ons congres heette niet van niks ‘Power On’. Tsjakkaa! Dat is Engels voor ‘kracht aan’.

Misschien zal het vooral verwarrend overkomen. Zoals uw standpunt over de staatshervorming. U wilt niet meer splitsen, maar kijken wat u nog samen wilt doen met de andere deelstaten.

Dan splitst u toch automatisch al het andere.

Damme Joe: Hold your paardjes partner!

Don’t cramp my style. Euh… misschien heeft u daar wel een punt als u het echt op die manier wil gaan bekijken, maar als u het nu even op een andere manier wilt bekijken, moet u toegeven dat dit een radicale shift is.

Niet echt, het is exact hetzelfde. En wijlen uw premier Dehaene had hetzelfde idee als in het begin van de eeuw? Niks nieuw aan.

Damme Joe: John-Luke is the man, broer!

Daar heeft u een punt. Dat kan ik niet ontkennen. Maar anderzijds moet u toegeven dat ik er ook één heb. Mic drop and…next question please!

Juist. Als Vivaldi-partij staat u als één man achter het plan om uit de regering te stappen, maar nu schrijft u meteen in uw nieuw standpunt dat we weer in nucleaire energie moeten stappen.

Damme Joe: Zo zijn we, altijd vooruit kijken. Maar ik vind nu toch echt wel dat u onze standpunten nogal negatief benadert hoor.

Be positief, man!

Helemaal niet. Ik ben op zoek naar de grote trendbreuk in uw politieke visie.

Alleen, ik vind de nieuwe CD&V nogal op de oude lijken.

Damme Joe: “Ik kan dat enerzijds begrijpen, maar zou u dat anderzijds een beetje stil willen houden? Het gaat net zo yummy?

Yummy?

Damme Joe: Dat is het nieuwe lekker, my friendschap.

Dankuwel.