VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER
LUC BONNEUX ARTS & EPIDEMIOLOOG
8-9
INTERVIEW Luc Bonneux is arts, epidemioloog en vrijwilliger in het vaccinatiecentrum van Lint. Hij is een van de initiatiefnemers achter het ‘Wintermanifest’, een nieuwe oproep van meer dan 100 wetenschappers, burgers en mensen uit de cultuursector om een beter en breder covidbeleid te voeren, en de fase na de pandemie al voor te bereiden. “De hele idee van quasi communistisch het hele sociale leven te willen vastleggen in regels, is fout. De bevolking voelt dat ook steeds meer zo aan. In Zweden daarentegen wordt het covidbeleid nog altijd door een meerderheid van de bevolking gesteund.”
IS ONS LAND VOORBEREID OP EEN RUSSISCHE AANVAL OP OEKRAÏNE?
2
WORDT CONNER ROUSSEAU OVERMOEDIG?
DE CROO: "GROOTTEORDE VAN MIJN CIJFERS WAS FOUT, DE ESSENTIE WAS JUIST"
3
6
De man die nu kleine Dean (4) heeft vermoord, had al eerder Miguel (2) omgebracht. Hij had de tweejarige zo vaak en zo zwaar mishandeld dat die niet meer gered kon worden toen hij naar het ziekenhuis werd overgebracht. Waarom kreeg een kindermoordenaar de kans om dat nog eens te doen?
WAAROM KON DIT MONSTER OPNIEUW TOESLAAN? De dader, Dave De Kock, had slechts 10 jaar gevangenisstraf voor de dood van Miguel gekregen, omdat de rechtbank oordeelde dat hij niet de bedoeling had het kind te vermoorden. In die optiek was dat dan de wettelijke maximumstraf. Dat neemt niet weg dat het kind systematisch was mishandeld door wat gerechtspsychiaters omschreven als “een psychopaat met sadistische ingesteldheid”. Die had nooit nog op de samenleving losgelaten mogen worden. Toch gebeurde dat en kleine Dean heeft die vergissing met zijn leven moeten bekopen. We horen nu allerlei excuses waarom geen zwaardere straf opgelegd kon worden en waarom een gevaarlijke gek achteraf niet werd opgevolgd. Ja, de regels moe-
WEL RECHTS, NIET HETERO
ten worden gerespecteerd. Maar als die toelaten dat De Kock weer vrij kon komen, scheelt er iets aan die regels. Zelf vader, heb ik trouwens het volste begrip voor de vader van Miguel, die ermee dreigde dan maar zelf recht te doen geschieden.
“Investeren in daders” In een opiniestuk in HLN vraagt Faroek Özgunes zich af of De Kock in de gevangenis wel de “juiste behandeling” heeft gekregen. Hij meent ook dat iedereen een nieuwe kans moet krijgen na veroordeling en dat we drama’s als dit moeten voorkomen door “te investeren in daders en daderhulp, en om werk te maken van een zinvolle detentie.”
Waar blijft die onzin toch vandaan komen? Neen, niet iedereen moet een nieuwe kans krijgen. Sommigen verspelen dat recht door de onmenselijkheid van hun daden. Sadistische psychopaten als De Kock kunnen trouwens niet genezen worden. De wetenschap is daar duidelijk over. Wat gaan we nu immers doen? De Kock nog een kans geven? Nog eens proberen hem te begeleiden en te genezen? Al bij het eerste kind dat hij dood folterde, was het duidelijk dat De Kock een ongeneeslijk monster is. Hij had nooit meer vrij mogen komen, welk juridisch instrument daar ook moet voor gehanteerd of gecreëerd worden.
JURGEN CEDER
INTERVIEW
RAYMOND IBRAHIM AUTEUR EN EXPERT ISLAMITISCHE GESCHIEDENIS
OPINIE 2 / BINNENLAND 4-5 / INTERVIEW 8-9 / BUITENLAND 10-11 / CULTUUR 14 78ste jaargang • nummer 3 • donderdag 20 januari 2022
12 € 3,00
13
“De reguliere media willen niet dat het publiek weet dat christenen dagelijks worden afgeslacht vanwege hun geloof”
Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
Opinie
20 JANUARI 2022
Een nieuwe naam voor een oude dame
© SHUTTERSTOCK
2
Volgende week, op 29 januari, is het 100 geleden dat de VTB (Vlaamse Toeristenbond) het levenslicht zag. De sociaal-culturele afgeleide, vtbKultuur, krijgt meteen een nieuwe naam en logo. We zijn benieuwd. De nieuwe naam is tot op heden een goed bewaard geheim. Maar eerlijk gezegd, ik houd mijn hart vast. Ik heb VTB-VAB altijd beschouwd als een onderdeel van de Vlaamse Beweging, niet de meest radicale vleugel misschien, maar niettemin een onderdeel. Maar eerst even uw geheugen opfrissen. VTB werd in 1922 opgericht in de nasleep van de Eerste Wereldoorlog en als gevolg van de groeiende Vlaamse bewustwording. Het doel van de vereniging was om het toerisme bij de Vlamingen te bevorderen, het reizen in het Vlaamse land te promoten en de algemene culturele belangen van het Vlaamse volk te behartigen. Twee jaar later werd de Vlaamse Automobilistenbond (VAB) opgericht. Bij mij thuis was het de logica zelve dat we aangesloten waren bij de VAB, voor de pechverhelping. Geen haar op het hoofd van mijn vader dat eraan dacht om bij Touring Wegenhulp aan te sluiten. Te Belgisch, te francofoon! VAB groeide uit tot een van de grootste ledenorganisaties met enkele honderdduizenden leden. De naam van de jarenlange voorzitter Jozef Van Overstraeten zal bij veel van onze lezers nog wel bekend in de oren klinken. Na zijn vertrek verwaterde de Vlaamse identiteit met elk jaar.
Opsplitsing
Ondertussen was er in de jaren ’80 een opsplitsing doorgevoerd: enerzijds was er een Naamloze Vennootschap, zijnde VAB-VTB nv en anderzijds de vzw VTB-VAB. De vennootschap kreeg het beheer over de pechverhelping, autorijscholen, reizen, enzovoort. De vzw zou met plaatselijke afdelingen actief blijven in de sociaal-culturele sector. Maar er hingen donkere wolken boven de VTB-VAB nv. De afdeling VTB-Reizen werd al in 1999 verkocht aan TUI. En in 2002 waren er ook verregaande fusiegesprekken tussen Touring en VAB, maar tot een samenwerking kwam het uiteindelijk niet. Wie lid was van de VAB, was automatisch lid van de vzw VTB-VAB, dat in 2008 van naam veranderde in vtbKultuur. Beide entiteiten leidden vanaf dan een onafhankelijk bestaan van elkaar, al kreeg vtbKultuur enkele bladzijden in het ledenmagazine van VAB ter beschikking. Maar zowel bij VAB als bij vtbKultuur vergat men het Vlaams idealisme van de beginjaren. De eigen Vlaamse geschiedenis en Vlaamse identiteit werden beetje bij beetje weggegomd.
Dubbel lidmaatschap Het bestuur van vtbKultuur pakte graag uit met de ‘300.000 leden’, maar in feite waren dat de leden van VAB die automatisch lid waren van vtbKultuur. Pas in 2019 kwam een einde aan dat automatische dubbel-lidmaatschap. Nu moet men daadwerkelijk 20 euro betalen om lid te worden van vtbKultuur. Het huidige ledenaantal is dan ook gekelderd. Eerdere verregaande gesprekken in 2015 met het Davidsfonds leverden geen fusie op. Huidig directeur van vtbKultuur is Griet Janssens. Zij was voorheen aktief bij Femma, de vroegere KAV, afkorting voor de Kristelijke Arbeiders Vrouwengilde. Vandaag is een moslima medevoorzitter bij het ‘christelijke’ Femma. Ook hier worden de christelijke wortels weggegomd. Meteen weet u waarom ik mijn hart vasthoud bij de nieuwe naam voor vtbKultuur…
KARL VAN CAMP, OUD-HOOFDREDACTEUR
Vladimir Poetin op een militaire parade
Maakt Rusland zich klaar voor een aanval op Oekraïne? Het zijn niet alleen toogstrategen en fauteuilgeneraals op het internet die over een mogelijke inval van Rusland in Oekraïne speculeren. Heel wat experten, zoals bij ons professor Jonathan Holslag, achten het een zeer werkelijke mogelijkheid. “Opmerkelijk hoe gerust we er hierin lijken te zijn”, schrijft hij op Twitter. Poetin heeft aan de grens met Oekraïne een aanzienlijk krijgsmacht verzameld, waarschijnlijk de grootste in Europa sinds het einde van WO II. Zijn eis is duidelijk: geen verdere uitbreiding van de NAVO naar het oosten. Kan hij nog inbinden zonder resultaat? Wat bezielt de Russische leider? De terreinwinst die de troepen van Oekraïne maken in de opstandige, Russisch gezinde regio van Donetsk speelt zeker een rol. Poetin heeft veel prestige op het spel staan. Een regelrechte nederlaag van de separatisten, die hij actief heeft gesteund, zou hem in eigen land geloofwaardigheid kosten. Beelden van Oekraïense regeringstroepen die gevangen rebellen afvoeren en triomfantelijk in beslag genomen Russisch materieel tonen, zouden dodelijk zijn voor een man die zo afhankelijk is van zijn imago van sterke leider en grootmeester op het schaakbord van de internationale politiek.
Het Westen reageert zwak
www.palnws.be
Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17
Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland 3 maanden: 39 euro 6 maanden: 78 euro 1 jaar: 156 euro Steunabo 1 jaar: 250,00 euro
Abonnement buitenland: Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.
Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB
Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Jurgen Ceder, Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel (redactiesecretaris), Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel
Poetin had het conflict graag in de ‘grijze zone’ gehouden, waar de Russische steun voor de rebellen niet al te formeel was. De Oekraïense successen zullen hem nu mogelijk dwingen om de Russische betrokkenheid naar een hoger, regulier niveau te tillen. Dat is een gok, maar het gebrek aan westerse wilskracht kan Poetin niet ontgaan zijn. Europa is verdeeld. Vooral Duitsland bouwt reeds jaren aan een betere relatie met zijn land. De door de ‘energiewende’ verzwakte Duitse energiesector is ook erg afhankelijk van Russische aanvoer. De EU als instelling blijkt weer volstrekt nutteloos in een crisis en wordt zelfs niet betrokken bij de vredesdiplomatie. De sterkste macht in het westerse kamp, de VS, wordt dan weer geleid door de zwakste president uit de naoorlogse geschiedenis, wiens rampzalige aftocht uit Afghanistan de Amerikanen nog meer de zin in buitenlandse militaire avonturen heeft ontnomen. Biden dreigt met ‘ongeziene gevolgen’ als Rusland zou aanvallen, maar sluit al op voorhand een militaire tussenkomst uit. Er was een tijd dat het Westen nog ten oorlog trok om de soevereiniteit van Koeweit, een ministaatje in het Midden-Oosten, te vrijwaren. Nu zijn ze al niet meer bereid op te treden tegen een agressie in de eigen achtertuin. De tekenen van
het einde van de Pax Americana worden talrijker. Het Westen wijst het Russische veto tegen verdere uitbreiding van de NAVO af, met het argument dat onafhankelijke staten zelf moeten kunnen beslissen over hun verdragen en allianties. In theorie heeft het Westen gelijk. Wij zouden het ook niet nemen als Macron België en Nederland zou uitroepen tot ‘invloedszone’ van Frankrijk en ons met militair geweld zou bedreigen als we ons daarin niet schikken.
Wie wordt bedreigd door wie? Ik hoor in rechtse kringen geregeld de stelling dat het maar normaal is dat Rusland zich bedreigd voelt door de omsingeling door de NAVO. Daar valt inderdaad iets voor te zeggen, maar dan moet je je ook afvragen waarom die buurlanden zo graag tot de NAVO willen behoren. Dat is niet uit liefde voor het Westen. De reden is dat ze zichzelf bedreigd voelen door Rusland. Waarom zou de Oekraïense veiligheid ondergeschikt zijn aan de Russische? En welke dreiging is reëler: dat Rusland militaire actie onderneemt tegen zijn buurlanden of het omgekeerde? Na de Koude Oorlog waren de VS aanvankelijk geen vragende partij voor uitbreiding van de NAVO naar het oosten. Die plannen kregen pas vorm onder druk van ongeduldige kandidaat-leden uit het voormalige Oostblok. Zeker bij Polen en de Baltische staten was de vrees voor een nieuw Russisch imperialisme de voornaamste beweegreden om lidmaatschap te zoeken. Ook vandaag is het de Russische dreiging die buurlanden bij de NAVO doet aankloppen. De Russische annexatie van de Krim heeft de publieke opinie in Oekraïne overtuigd van de noodzaak van NAVO-lidmaatschap. In Finland heeft de Russische eis ook het omgekeerde effect: de eerste minister benadrukt dat zijn land het recht heeft de NAVO te vervoegen, ook al was het dat nog niet van plan. Zelfs in Zweden, een van de weinige westerse landen dat nooit lid was van de westerse militaire alliantie, groeit nu de politieke steun voor het idee om dat alsnog te doen.
Schril protest Rusland oogst wat het zaait. De pogingen om voor zichzelf een ‘in-
vloedszone’ af te bakenen, onder meer vertaald in militaire acties, zoals in Georgië in 2008 of Oekraïne vandaag, maken de buren ongerust. Het aanzien van de NAVO kan dan wel op een dieptepunt zitten, maar dat lidmaatschap blijft nog altijd een sterke verzekering tegen buitenlandse agressie. Dat is, zoals gezegd, de theorie. Het Westen heeft gelijk wanneer het alle buren van Rusland zelfbeschikkingsrecht toekent, ook over hun allianties. Maar wie grote principes huldigt, moet ook de wil en de middelen hebben om die af te dwingen. De dreiging van Alexander De Croo dat een Russische inval in Oekraïne ‘massieve gevolgen’ zou hebben was ronduit potsierlijk. De misdadige verwaarlozing van de militaire capaciteit heeft in West-Europa alleen nog operettelegers overgelaten. België zou zelfs niet één compagnie soldaten voor een langere periode in het veld kunnen houden, benadrukte Jonathan Holslag. Dan blijven alleen economische sancties, maar daar heeft Rusland al flink wat weerstand tegen opgebouwd. Als je Oekraïne niet kan of wil helpen, kan je beter berusten in een weinig eervol compromis met Poetin. Al zeker mag je de schrille dreigingen achterwege laten.
Oekraïne zal vechten Er staan nu genoeg Russische troepen aan de grens voor een militair offensief met beperkte doelstellingen, zeggen experten, maar niet om heel Oekraïne te veroveren en te bezetten. Een Russische actie zal mogelijk enkel de Donetsk-regio viseren, misschien ook een deel van de kust van de Zwarte Zee. De Oekraïners zullen zeker terugvechten. Hun leger is kleiner en minder goed bewapend, maar is gemotiveerd en heeft het thuisvoordeel. Ze zullen waarschijnlijk ook wapens krijgen van buurlanden, zeker van Polen. Mogelijk zelfs meer dan dat. De Poolse minister van Buitenlandse Zaken waarschuwde al voor de grootste oorlogsdreiging in Europa sinds het Joegoslavische conflict. Zelfs in de meest beperkte voorstelling zou dit het grootste gewapende conflict in Europa in meer dan 75 jaar worden. Ik denk persoonlijk dat er nog steeds meer kans is dat het niet tot een regelrechte oorlog zal komen, maar het wordt steeds moeilijker het geroffel van de oorlogstrommen te negeren. JURGEN CEDER
Actueel
20 JANUARI 2022
Een te overmoedige Conner Rousseau
Met zijn oproep om niet-gevaccineerden nergens meer binnen te laten, riepVooruit-voorzitter Conner Rousseau veel weerstand op. Het was niet de eerste keer dat hij in het coronadebat autoritaire trekjes toonde. De Vlaamse socialist lijkt overmoedig en denkt met elke uitspraak te kunnen scoren, hoe provocatief ook. Hij voelt zich onaantastbaar: Vooruit is de enige traditionele partij die het goed doet in de peilingen, en Rousseau weet dat hij bij een volgende coalitievorming zo goed als zeker van de partij is. Dankzij de goede relaties met zowel PS als N-VA.
Staatssecretaris voor Asiel en Sammy Mahdi (CD&V) 13 JAN Migratie heeft in oktober vorig jaar het 2 0 2 2 verblijfsrecht ingetrokken van Mohamed Toujgani, hoofdimam van de Al Khalil-moskee in Molenbeek, de grootste moskee van ons land.
© PHOTONEWS
Het Antwerpse hof van beroep buigt zich over de zaak tegen vier leden van Voorpost die vorig jaar in Mechelen veroordeeld werden voor het aanzetten tot racisme, omdat ze actie hadden gevoerd met een spandoek waarop ‘Stop Islamisering’ stond. Volgens de advocaat-generaal had de zaak nooit voor de rechtbank mogen komen. Hij vraagt het hof om zich onbevoegd te verklaren omdat het om een drukpersmisdrijf gaat of om de beklaagden vrij te spreken bij gebrek aan bewijs.
Het Amerikaans Hooggerechtshof heeft donderdag de vaccinatieof testplicht in grote bedrijven tegengehouden. Daarmee wordt een maatregel geblokkeerd die in november was aangekondigd door de regering van Joe Biden. Het hof staat wel een vaccinatieplicht toe voor medewerkers van zorginstellingen die met federale middelen werken. Het aantal zelfdodingen onder Nederlandse jongetot 30 jaar lag in 2021 vijftien procent hoger dan 14 JAN ren in voorgaande jaren. De toename vond vooral plaats 2 0 2 2 onder mannen tussen 20 en 30 jaar oud, meldt de Commissie Actuele Nederlandse Suïcideregistratie (CANS). Volgens de commissie kunnen de coronamaatregelen een invloed gehad hebben op de toename. Twee jaar nadat beslist werd om Kim De Gelder, de dader van het drama in kinderdagverblijf Fabeltjesland, te interneren, is hij woensdag van de gevangenis overgebracht naar het ForensischPsychiatrisch Centrum in Antwerpen.
15 JAN
2022
Vier joodse gelovigen werden gegijzeld in een synagoge in de Amerikaanse staat Texas. De gijzelaars overleefden de feiten. De gijzelnemer, Malik Faisal Akram, kwam om. Hij had de vrijlating van een Pakistaanse terroriste geëist.
De Nederlandse zender RTL stopt voorlopig met het uitzenden van het programma The Voice of Holland. Bij de zender en producent ITV zijn berichten van mogelijk seksueel grensoverschrijdend gedrag en machtsmisbruik binnengekomen. De beschuldigingen betreffen onder meer Jeroen Rietberger en Ali B.
16 JAN
2022
17 JAN
2022
Tennisser Novak Djokovic moet dan toch Australië verlaten. Het federale gerechtshof van het land houdt de beslissing om zijn visum in te trekken overeind. De Servische nummer een van de wereld kan dus toch niet deelnemen aan de Australian Open. Mensen die arbeidsgeschikt zijn, zullen na negen jaar hun sociale woning moeten verlaten. Dat stelt Open Vld maandag voor. “Gedurende die tijd word je wel intensief begeleid”, zegt viceminister-president Bart Somers.
België heeft een geheime missie opgezet om een zeventigtal mensen alsnog uit Afghanistan te evacueren. Sinds de evacuatiemissie Red Kite van deze zomer waren nog heel wat mensen die recht hadden op een evacuatie er achtergebleven. Internationale ondernemingen lanceerden vorig jaar 295 nieuwe investeringsprojecten in Vlaanderen en kondigden daarbij 6.233 extra jobs aan. Beide cijfers 2 0 2 2 liggen historisch hoog, zo maakt Vlaams minister-president Jan Jambon bekend op basis van analyses van Flanders Investment & Trade (FIT). De Brexit zorgde mee voor een recordaantal Britse investeringen.
18 JAN
Conner Rousseau
“Wij zijn voor een beloning voor hij of zij die solidair is met het zorgsysteem en zich laat vaccineren.” Dat verklaarde Vooruit-voorzitter Conner Rousseau vorige week op Terzake. Een uitspraak die de wenkbrauwen deed fronsen. Opnieuw kunnen deelnemen aan activiteiten die mogelijk waren in precoronatijden is geen beloning voor gevaccineerden, maar een terugkeer naar normale toestanden. Het leek erop dat de Vlaamse socialist via de achterdeur van de coronapandemie gebruik maakte om een autoritair systeem te bepleiten. Zoals in China, waar men voor goed gedrag een positieve sociale score krijgt. Pakweg op restaurant gaan of aan een evenement deelnemen is nochtans een fundamenteel recht.
“Wij zijn voor een beloning voor hij of zij die solidair is met het zorgsysteem en zich laat vaccineren” Een paar dagen later herhaalde Rousseau zijn betoog in een vrije tribune in De Standaard. De boodschap: ongevaccineerden nergens meer binnenlaten. Nu is er wel een debat aan de gang over de manier waarop men druk kan zetten om zich te vaccineren. En bepaalde voorstellen zoals het constant moeten tonen van het Covid Safe Ticket (CST) kunnen worden beschouwd als een onderhuidse vaccinatiedwang. Maar Rousseau kiest duidelijk voor de vlucht vooruit volgens het principe: met provocatieve uitspraken krijg ik aandacht. En o ironie, zware kritiek kwam er nota bene van PVDA-voorzitter Raoul Hedebouw, een overtuigd communist: “Ik kan niet akkoord gaan met Conner Rousseau. De toegang tot winkels, sport, zelfs werk... Een samenleving waar vrijheid en grondrechten een ‘beloning’ zijn, waar iedereen elkaar controleert: dat is niet mijn model van samenleving.”
Zeker van zichzelf Het kan raar lopen: een communist als een grotere verdediger van de individuele vrijheden dan een sociaaldemocraat. Rousseau zelf is zich blijkbaar van geen kwaad bewust. Voorlopig geen nuancering van zijn betoog. Het helpt natuurlijk dat de mainstreammedia van zijn uitspraken geen schandaal maken. Een andere partijvoorzitter die zoiets zegt, mag direct voor de vierschaar van VRT en De Standaard verschijnen. Wat hier echter vooral aan de
© BELGA
De Britse prins Andrew is er niet geslaagd een rechter in New 12 JAN in York ervan te overtuigen de bur2 0 2 2 gerrechtelijke zaak, die Virginia Giuffre tegen hem wil inspannen, te seponeren. De 38-jarige vrouw zegt dat de prins haar heeft misbruikt toen ze zeventien jaar was en toen ze nog Virginia Roberts heette. Prins Andrew werd ontheven van al zijn militaire titels.
© PHOTONEWS
DE WEEK
3
hand is, is dat Rousseau zeker is van zichzelf. Ondanks zijn wat infantiele optreden op sociale media is hij de man die de Vlaamse socialisten weer wat politieke kleur geeft. Ze moeten altijd met een flinke korrel zout worden genomen, maar de peilingen zijn Vooruit gunstig gezind. Het is de enige traditionele partij die er niet op achteruit gaat. De ‘elfjes’, genoemd naar de 11 procent die de tradi-partijen in de opiniepeilingen halen, zijn vooral CD&V en Open Vld. Deze laatste zit zelfs nog amper aan 10 procent. Rousseau is ervan overtuigd dat hij met zijn harde uitspraken de relatief gunstige positie van zijn partij in de peilingen kan aanhouden.
Rekenen op de PS Rousseau wil zich dus bij een volgende coalitievorming ‘incontournable’ maken. Op dat vlak verschilt de Oost-Vlaming niet van vroegere Vlaamse socialistische partijvoorzitters. De Vlaamse socialisten konden binnen België lange tijd boven hun gewicht boksen dankzij de goede relatie met de Parti Socialiste. De Franstaligen beschouwden de Vlaamse collega’s als een interessant aanhangsel en leverancier van noodzakelijke zetels. Dat Rousseau zich vastklikt aan de toch nog altijd machtige PS versterkt zijn gevoel van onaantastbaarheid. Ook al omdat hij binnen de federale regering een modus vivendi gevonden heeft met de partij van Paul Magnette. De PS houdt weliswaar soms een té links discours voor Rousseau, maar zolang zijn eigen minister, Frank Vandenbroucke, buiten schot blijft, is dat geen probleem. In het verleden lagen de verhoudingen tussen pakweg een Karel Van Miert en André Cools of tussen een Patrick Janssens en Elio Di Rupo toch moeilijker.
En vooral op de N-VA Andere politieke bondgenoot die maakt dat Rousseau zich comfortabel voelt: Bart De Wever. De coalitie met de Vlaams-nationalisten in Antwerpen draait goed. In die mate zelfs dat men nu al openlijk speculeert over een verlenging van het N-VA-Vooruit-akkoord in 2024. In een dubbelinterview met Raoul Hedebouw in De Morgen stelde Rousseau onomwonden dat hij liever een coalitie sloot met de N-VA dan met de communisten. Want Bart De Wever is een man van zijn woord, was de uitleg. Rousseau weet ook dat de N-VA met het oog op een volgende Vlaamse regering er alles aan zal doen om de Vlaamse liberalen naar de oppositiebanken te
verwijzen. Tussen Bart De Wever en Egbert Lachaert komt het toch niet meer goed. En voor de rechtse MR op federaal niveau is hij evenmin bevreesd. Ook al sluiten veel standpunten - zeker sociaaleconomisch - van Georges-Louis Bouchez aan bij die van Bart De Wever, de N-VA vindt de Franstalige liberaal te belgicistisch en onbetrouwbaar.
De boodschap van Rousseau: ongevaccineerden nergens meer binnenlaten Kortom, Rousseau is van oordeel dat hij gebeiteld zit, met als gevolg dat hij zich wat arrogant en zelfzeker kan opstellen. Maar zoals gezegd, dan loert ook overmoed om de hoek. Op politiek vlak kunnen zijn uitspraken over de verplichte vaccinatie op termijn als een boemerang in zijn gezicht terechtkomen. De kans is reëel dat Rousseau ook op andere domeinen provocatieve uitspraken doet die steeds minder Vlamingen kunnen appreciëren. Vraag is ook in welke mate de Vooruit-voorzitter omringd is door bekwame figuren die hem waarschuwen voor flaters in de media, en zo ja, of hij naar hun advies luistert. Dat zal de komende weken en maanden duidelijk worden.
4
Binnenland
20 JANUARI 2022
ECONOMISCHE ZAKEN
Staatssecretaris Dermine viel door de mand Federaal staatssecretaris voor Relance Thomas Dermine moest volgens de fans in de Vlaamse media de nieuwe PS vertegenwoordigen: pragmatisch, een tikje sociaalliberaal zelfs. Als ex-McKinsey-boy zou hij eindelijk de basis leggen voor de Waalse economische heropstanding. Een passage op de VRT toonde echter aan dat het hier vooral om gebakken lucht gaat.
Thomas Dermine
INSTRUMENTEN VOOR INZICHT
Het blijft tot op de dag van vandaag onduidelijk. Wie sindsdien twijfelde aan het
Als een goede Waal stelt Dermine dat de steun altijd van elders moet komen Alleen werd die uitspraak ook al in de jaren ’90 van vorige eeuw gemaakt, ook na 2000 en evenzeer tien jaar geleden. Feit is dat de kloof tussen Vlaanderen en Wallonië in het beste geval niet groter is geworden maar gewoon dezelfde is gebleven. En dat ondanks allerlei marshallplannen en Europese steunfondsen. Gebakken lucht dus, de belofte van de PS’er. Tweede pijnlijke repliek: Dermine was dankbaar voor de vele Vlamingen die vorig jaar spontaan hulp zijn gaan bieden in de door overstromingen geteisterde Vesdervallei. Maar het was blijkbaar niet genoeg. De federale overheid moest meer steun geven. Kortom, als een goede Waal stelt Dermine
dat de steun altijd van elders moet komen. Ten derde kwamen ook de transfers aan bod. Dermine haalde na de uitzending op sociale media cijfers naar boven waaruit moest blijken dat de Vlaams-Waalse transfers in Europees perspectief niet zo groot waren als in andere landen. Afgezien van vraagtekens die men kan plaatsen bij de gebruikte data - blijkbaar gaat het vooral of bijna enkel over sociale zekerheidstransfers, dus zonder het effect van de gewone fiscaliteit of de financieringswet - gaat Dermine voorbij aan de essentie. Namelijk dat de hoogte van de transfers niet zo belangrijk is. Wel het feit dat de transfers een constante zijn en qua omvang amper evolueren. Hier viel Dermine echt door de mand.
Fan van eenhoorns Tenslotte wees de staatssecretaris op het feit dat Wallonië evenveel economische ‘eenhoorns’ als Vlaanderen telt. Dat zijn bedrijven die vooral in de digitale sector actief zijn en op minstens een miljard dollar worden gewaardeerd. Zeer mooi inderdaad, maar hij had beter uitgepakt met een Waalse tewerkstellingsgraad die de Vlaamse zou benaderen. En nog een uitsmijter: dat het Belgische begrotingstekort volgend jaar met 4,9 procent van het bbp het hoogste van de Europese Unie wordt, is voor Dermine geen reden tot paniek. Het is altijd opletten geblazen als een handelsingenieur met een passage als ‘business consultant’ bij de Big Four plots een expert wordt in sociaal-economisch overheidsbeleid.
WOKE VAN DE WEEK Iedere week selecteren we de meest opvallende uitingen van woke gedachtegoed in deze contreien
Luxe-opvattingen
De ideeën waarmee rijken zich een morele status kopen op kosten van de rest van de samenleving Rob Henderson had een moeilijke jeugd. Verlaten door druggebruikende ouders, kwam hij in pleeggezin na pleeggezin terecht. Hij kon evenwel aan de universiteit van Yale en daarna Cambridge raken door talent en heel veel inspanningen. Daar belandde hij tussen de telgen van welstellende ouders. Hij verbaasde zich over de wereldvreemde maatschappelijke opvattingen van die jongeren en schreef er een artikel over in de New York Post. Henderson lanceerde daarin een begrip dat terrein begint te winnen: ‘luxury beliefs’.
Dikke Van Dale wordt genderneutraal De nieuwste editie van de Dikke Van Dale zal duizenden woorden die naar mensen verwijzen een genderneutrale aanduiding verlenen. Dat meldt de uitgever van het verklarend woordenboek in een persmededeling.
In mijn vorige bijdrage had ik het over de Veblen-goederen, de dure producten die de rijken graag kopen om hun hoge financiële status te benadrukken. Luxe-opvattingen spelen dezelfde rol, want het zijn de ideeën die rijken zich kunnen permitteren, maar die onbetaalbaar zijn voor de minder gegoeden.
De Tesla-activisten Klimaatactivisme is een goed voorbeeld. Rijken hoeven zich weinig aan te trekken van de snel stijgende energieprijzen die het gevolg zijn van de strijd tegen CO2. Ze hebben het geld om in goed geïsoleerde huizen te wonen en om zich zonnepanelen, thuisbatterijen en warmtepompen aan te schaffen. Ze kopen de laatste Tesla en moeten met geen tweedehandsdiesel rondtoeren. De armen dragen - vandaag al goed merkbaar in de energieprijzen - de gevolgen van een beleid dat voortkomt uit de luxe-opvattingen van rijken. Opinies over immigratie passen ook in dat schema. De elites kunnen zich permitteren om met veel deugdvertoon open grenzen te bepleiten. Ze hebben het geld om zich terug te trekken in de dure wijken waar de gevolgen van migratie zich het minst laten voelen. En als dit land naar de vaantjes gaat, zijn er andere landen. Nationaliteit en grenzen betekenen weinig voor de kosmopolitische elites. De elites willen niet dus alleen op financieel vlak een hoge status, maar ook op moreel vlak. Ze zijn op dat punt niet anders dan de middeleeuwse roofbaronnen die kerken en kloosters lieten bouwen. De huidige generatie doet dat met luxe-opvattingen, het pronken met idealistische opvattingen waarvoor de rest van de samenleving de prijs betaalt.
JURGEN CEDER
ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN
Rob Henderson
© BELGA
Pijnlijke replieken
imago van de moderne sociaalliberale PS’er kreeg vorige week vrijdag op Canvas dus de bevestiging. De repliek van Dermine op de kritiek van Albers was op minstens drie domeinen pijnlijk.
© PHOTONEWS
Het was in De Afspraak op Vrijdag dat de ballon Thomas Dermine doorprikt werd. De Tijd-hoofdredactrice Isabel Albers gaf een voorzichtige voorzet door erop te wijzen dat de precaire Waalse economische situatie en de achterstand ten opzichte van Vlaanderen toch ook de verantwoordelijkheid was van jarenlang PS-beleid. Daar had Dermine niet van terug. Niet aangenaam voor de man die bij zijn aantreden als federaal staatssecretaris voor Relance als grote vernieuwende PS’er werd gezien. Tenslotte was hij in Vlaanderen naar school geweest, had hij bij topconsultant McKinsey gewerkt en legde hij de fundamenten voor de recente economische reconversie van de regio rond Charleroi na de sluiting van werfmachinebouwer Caterpillar. De Vlaamse mainstreammedia droegen hem ook op handen omdat Dermine in postcoronatijden de miljarden aan Europees relancegeld zou gebruiken voor de modernisering van de economische infrastructuur. Maar vorig jaar al waren er wakkere economen die zich vragen stelden bij dat discours van de PS’er. Gaat het hier straks echt om groeibevorderende investeringen? Of is dat relancegeld geen manier om gewone uitgaven het etiket ‘investeringen’ te geven?
Ten eerste werd voor de zoveelste keer het verhaal gebracht dat Wallonië nu echt op het punt stond om Vlaanderen economisch bij te benen. “Geef ons nog een aantal jaar,” is dan het antwoord van Dermine.
Dikke Van Dale
De Dikke Van Dale (ook bekend onder de officiële naam ‘Het Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal’) is wellicht het bekendste en meest gebruikte verklarende woordenboek van de Lage Landen. In de nieuwste editie, die op 22 maart verschijnt, wordt het boek ‘genderinclusief’. Bijna 15.000 woorden (de vorige editie telde ongeveer 240.000 woorden in totaal) die naar mensen verwijzen worden voorzien van genderneutrale ‘x’, naast de gangbare aanduidingen ‘m’ en ‘v’. Concreet gaat het om alle ‘de-woorden’ die een persoon aanduiden, maar die niet per se verwijzen naar een biologisch geslacht, weet de uitgever te melden. Zij krijgen voortaan de aanduiding m/v/x. “Bijvoorbeeld: de minister, de voetballer, de held, de bakker of de crimineel”, klinkt het. Bij de-woorden die wel duidelijk wijzen op een biologisch geslacht, zoals de vuilnisman, de non, de vader of de kraamvrouw, verandert niets. Die woorden behouden alleen een (m) of een (v). Volgens Van Dale is de aanpassing een gevolg van “veranderende opvattingen in de samenleving”. “Deze wijziging bij bijna 15.000 woorden is een gevolg van de veranderende opvattingen in de sa-
menleving, waardoor het taalgebruik mee verandert”, zegt Van Dale. “Een steeds grotere groep mensen verwijst met beroeps- en andere persoonsnamen niet meer naar een bepaald geslacht en bedient zich in het dagelijks taalgebruik van genderinclusieve mogelijkheden.”
Iel De aanpassing doet denken aan de opname van het genderneutrale ‘iel’ - een combinatie van ‘il’ en ‘elle’ - in de onlineeditie van Le Robert, de Franse tegenhanger van Van Dale. Hoewel de genderinclusieve aanpassingen van de Dikke Van Dale in ons land tot nog toe voor weinig furore zorgden - er weerklonk hoogstens wat hoongelach -, ontketende het Franse voorval een ware politieke rel. Parlementslid François Jolivet beschuldigde het woordenboek ervan toe te geven aan ‘wokisme’. “Inclusief schrijven is niet de toekomst van de Franse taal”, tweette minister van Onderwijs Jean-Michel Blanquer. Volgens Brigitte Macron, ‘première dame’ en lerares Frans, “is de taal al mooi genoeg” en zijn “twee voornaamwoorden goed genoeg”.
PIETER VAN BERKEL
Binnenland
20 JANUARI 2022
5
PFOS dreigt Oosterweel en de Vlaamse regering te doen kapseizen Bart De Wever was het eerste politieke kopstuk dat in de PFOS-commissie op vrijdag 14 januari tekst en uitleg moest geven. De sfeer was om te snijden. De bitsigheid van de discussie wijst op de grote politieke consequenties, want wie is verantwoordelijk voor de chemische vervuiling door 3M in Zwijndrecht? De start van de vergadering van de onderzoekscommissie werd ontsierd door een rel tussen Bart De Wever en voorzitter Hannes Anaf (Vooruit). Anaf liet zich tijdens het verloop van het onderzoek in Humo kritisch uit over de rol van Bart De Wever en de Vlaamse regering in dit dossier. Het verloop van de communicatie en het onderzoek in dit dossier spreken tot de verbeelding.
In 2002 waarschuwt het Amerikaanse milieuagentschap EPA voor de potentiële gezondheidsrisico’s van PFOS. Daarop stopt het bedrijf in Zwijndrecht met de productie van zowel PFOS als PFAS. Een onderzoeker van de UAntwerpen meldt in 2004 dat in het natuurdomein Blokkersdijk, vlak naast de 3M-site, de hoogste concentraties van PFOS ter wereld bij muizen zijn vastgesteld. De onderzoeker stelt bloedonderzoek bij de omwonenden voor. Toenmalig minister van Leefmilieu Jef Tavernier (Groen) zegt dat bloedstalen onnodig zijn. De risico’s zijn immers bekend. Een maand later zegt de groene schepen van Leefmilieu in Zwijndrecht dat er op basis van de geldende normen geen probleem is. In de Zwijndrechtse gemeenteraad waarschuwt het Vlaams Instituut voor Technologisch Onderzoek in 2009 dat er PFOS in de bodem en het grondwater zit. Bewoners krijgen het advies geen grondwater meer te drinken.
Barslechte communicatie In 2017 trekt Lantis - de bouwheer van de Oosterweelwerken - aan de alarmbel en meldt aan het politiek stuurcomité (de Vlaamse regering en de stad Antwerpen) dat de vervuiling ook in Zwijndrecht zit. Het politiek stuurcomité vraagt communicatie voor te bereiden, zodat de bevolking van Zwijndrecht kan worden geïnformeerd. Maar OVAM meldt in september 2017 tot tweemaal toe dat er geen gevaar is voor de volksgezondheid, terwijl toxicoloog Jan Tytgat een maand later in zijn eindrapport
voor Lantis tot de conclusie komt dat de inwoners van Zwijndrecht best geen eieren en groenten uit eigen tuin eten. Op 13 oktober laat OVAM nog eens weten dat er geen gevaar is, terwijl het haar beslissing baseert op metingen uit 2006. De informatieavond wordt geschrapt.
“Als het basisvertrouwen weg is, wordt het moeilijk om samen te werken” Bouwheer Lantis - die toen nog BAM heette - start in 2017 met de planning van de Oosterweelwerken. Uit onderzoek geven de bodemstalen slechte resultaten aan. In een mail aan de voltallige top van de toenmalige Vlaamse regering en het stadsbestuur van Antwerpen wordt de verontreiniging door Lantis gemeld. Toch verleent de deputatie van Provincie Oost-Vlaanderen een milieuvergunning voor de werken. OVAM meent dat er geen gevaar is voor de volksgezondheid. Er wordt over dit heikele dossier niet gecommuniceerd. In 2018 gaan de werken van start. Lantis en 3M sluiten een dading af waarin wordt afgesproken dat Lantis de zone rond 3M voor 63 miljoen euro saneert. Op haar beurt trekt 3M 75.000 euro uit voor de stockage van de meest vervuilde grond in een veiligheidsberm rond de fabriek. Pas in juni
N-VA-voorzitter Bart De Wever in de PFOS-commissie
2021 verscherpt OVAM de PFOS-normen. Ook Zwijndrecht laat bodem- en grondwaterstalen nemen, waarvan de resultaten zorgwekkend zijn.
Vertrouwen is weg Minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V) zegt dat OVAM het Agentschap Zorg en Gezondheid nooit op de hoogte heeft gebracht van de PFOS-vervuiling, waardoor nooit bloedstalen zijn afgenomen. OVAM ontkent dat. Even daarvoor liet minister van Mobiliteit en Openbare Werken Lydia Peeters (Open Vld) weten niet op de hoogte te zijn geweest van de dading tussen Lantis en 3M. Op 9 juni vraagt minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) - zonder overleg met de rest van de Vlaamse regering - een parlementaire onderzoekscommissie. Ze blijkt als enige de ernst van de situatie te begrijpen. Het parlement gaat daar een week later mee akkoord. De Raad van State liet intussen het technisch verslag van de dading schorsen en de werken stilleggen.
In de onderzoekscommissie liet Bart De Wever verstaan dat hij reeds in 2017 op de vergadering van het politiek stuurcomité graag had beslist te communiceren, omdat hij wist dat vroeg of laat het nieuws van de vervuilde gronden naar boven zou komen. Toch deed hij het niet. Zijn ministers gaven negatief advies omdat er “nodelooos vragen zouden worden opgeroepen waarop geen antwoorden waren. Dat was een grote fout”. De tweede reden is dat het Groen-bestuur van Zwijndrecht op de hoogte was en niet in actie tegen Oosterweel zou komen. Intussen staan de Oosterweelwerken op de helling. De toepassing van de milieuwetgeving kan tot jaren vertraging leiden. De politieke schade voor onder andere de N-VA zal dan niet te overzien zijn, terwijl Jambon I reeds een heel hobbelig parcours rijdt. “Als het basisvertrouwen weg is, wordt het moeilijk om samen te werken”, liet Hilde Crevits dit weekend veelbetekenend in Het Nieuwsblad optekenen. JULIEN BORREMANS
WALLONIË
Waalse Vesder-zondvloed historisch niet zo uitzonderlijk Een half jaar na de dramatische overstromingen in de Vesdervallei zijn de sporen nog altijd zichtbaar. Ondertussen blijven de analyses en onderzoeken elkaar opvolgen. Er blijft niet alleen de vraag of de overheden te weinig gedaan hebben om de ramp te voorkomen. Historicus Paul Delforge ging ook na of de ramp zo uitzonderlijk was. Zijn antwoord is een genuanceerd ‘neen’.
© PHOTONEWS
van ernstige watersnood in de vallei, zij het natuurlijk niet altijd met de omvang van 2021. Delforge stelt vast dat het historische centrum van Verviers 15 meter boven het niveau van de Vesder is gebouwd. Men wist dus dat er een risico was op watersnood.
Paul Delforge is een van de bekendste Waalse historici. Hij bouwde vooral rond de eeuwwisseling een reputatie op als een van de coördinatoren van de ‘Encyclopedie van de Waalse Beweging’. Dit driedelig werkstuk veroorzaakte wel wat ophef omdat daarin vooral Walen of wallinganten waren opgenomen die tijdens de Tweede Wereldoorlog deelnamen aan het verzet. Geen Léon Degrelle bijvoorbeeld. En de houding van de pro-Franse Waalse rattachisten die positief stonden tegenover het collaborerend Vichy-regime werd goedgepraat. Het lemma van de Waalse regionalist Louis Gueuning kreeg een soms negatieve teneur van zodra de periode behandeld werd dat hij zich aansloot bij het Verdinaso van Joris van Severen. De selectieve aanpak van L’Encyclopédie du Mouvement Wallon tastte de reputatie van Delforge echter niet aan. Hij is nu verbonden aan de Waalse denktank Institut Jules Destrée.
In de loop van de jaren is het besef dat men in een risicogebied woonde, afgenomen De nasleep van de overstromingen in de Vesdervallei
En het moet gezegd: hij levert hier zeer degelijk werk. Zo boog hij zich de voorbije maanden dus over de vroegere overstromingen in Wallonië in het algemeen en de Vesdervallei in het bijzonder. De centrale vraag was of de ramp van 13-14 juli 2021 zo uitzonderlijk was. Het antwoord van de historicus is genuanceerd. Uitzonderlijk is het aantal doden: meer dan 40. Delforge stelde vast dat het hoogste aantal dodelijke slachtoffer van Waalse watersnood tot dan toe 12 was, bij een overstroming van de Maas in 1880. Ook de duur van de ramp is uitzonderlijk. Pas na twee dagen begon het waterpeil te dalen. Bij de overstromingen van de 19de eeuw gebeurde dat al na 10 uur. De ramp van juli 2021 was om die redenen wel degelijk bijzonder. Maar dat was het dan. Delforge snorde krantenartikels uit 1878 en 1880 op waarin de Vesder werd beschreven als een “woedende stroom”. In werkelijkheid was er toen bijna elk jaar sprake
Veel oude herenhuizen in centrum zijn zo ontworpen dat men pas na het bestijgen van drie, vier trappen op het gelijkvloers komt. Delforge: “Men hield constant rekening met 50 tot 60 centimeter water in de straten.” Uiteraard is dat niet het niveau waarop een volledige verdieping onderloopt, maar toch. In het volledige Maasbekken zijn er zo’n 260 merktekens op muren of palen die aantonen tot waar het water kwam bij overstromingen. Ook in Namen, waar er sporen zijn van zeer hoge niveaus in 1880, 1926 en 1740. Volgens Delforge hadden die de taak om de mensen eraan te herinneren dat ze in een risicogebied woonden met onstuimige rivieren. “Maar in de loop van de jaren is het besef dat men in een risicogebied woonde, afgenomen”, stelt Delforge. Een van de redenen is dat oudere mensen die de gewoonte hadden te waarschuwen voor het stijgende water overleden zijn. Hij geeft het voorbeeld van Vaux-sous-Chèvremont dat in 1998 zwaar getroffen werd door watersnood. Vroeger woonde daar een man
die met een sirene op zijn dak waarschuwde wanneer het waterpeil steeg. De inwoners hadden dan tijd om huisraad en meubels in veiligheid te brengen. Een gewoonte die na het overlijden van de man verdwenen is. Delforge gaat in zijn analyse ten slotte dieper in op de stuwdammen van de Gileppe en Eupen. Een slechte regeling van het debiet zou de schade door de overstromingen van juli 2021 hebben verergerd. Maar de stuwdam van de Gileppe werd niet gebouwd om overstromingen te beheersen, wel om het niveau van de Vesder te regelen zodat de textielindustrie in de regio voldoende water had. De stuwdam van Eupen (gebouwd in de jaren ’30) diende voor watergedreven elektriciteitsproductie. Pas veel later zag men hem als een regulator bij watersnood. PICARD BETAALDE ADVERTENTIE
83
ste Zondag 20 maart 2022 14u30
Lotto-Arena Antwerpen
Info en reservatie 03 237 93 92 info@anz.be www.zangfeest.org 070 345 345 www.teleticketservice.com
Politiek
20 JANUARI 2022
De Croo over verzonnen cijfers: “De essentie was absoluut juist, de grootteorde was fout” Tijdens het vragenuurtje in de Kamer van Volksvertegenwoordigers werd premier Alexander De Croo (Open Vld) geconfronteerd met zijn onjuiste uitspraken over coronavaccins. “De essentie was absoluut juist, de grootteorde was fout”, reageerde de premier. Premier De Croo verklaarde enkele weken geleden in De Morgen dat “een gevaccineerde die besmet is (met de omikronvariant), ook negen à tien keer minder kans heeft om het virus over te dragen”. Voor die uitspraak bestaat geen enkele wetenschappelijke basis, zo bleek na een factcheck van De Standaard.
“U bent een propagandist van de antivaxbeweging geworden” De oppositie confronteerde de premier donderdag in het parlement met zijn onjuiste uitspraken. “U maakt gebruik van fake news om maoïstische speeltjes als de coronapas te verdedigen”, zei Vlaams Belang-Kamerfractieleider Barbara Pas. “U beweerde deze week dat het klinkklare onzin is dat de coronapas onwetenschappelijk zou zijn. U beargumenteerde dat zelf met klinkklare onzin, zoals de stelling dat de wetenschap heel duidelijk is over het nut van de coronapas en de stelling dat besmette gevaccineerden negen tot tien keer minder kans hebben het virus over te dragen.” N-VA-Kamerfractieleider Peter De Roover citeerde uit het regeerakkoord, waarin de regering aankondigde de strijd aan te binden met desinformatie. “Dat u uw regeerakkoord niet naleeft, is geen nieuws. Dat u met uw uitspraak de overheidscommunicatie over vaccinatie beschadigt, is wel zeer ernstig”, zei De Roover. “Op die manier bent u namelijk een propagandist voor de antivaxbeweging geworden. Wat De Croo zegt, klopt niet, zo stelt de antivaxbeweging op sociale media, en als dat voor die uitspraak geldt, dan natuurlijk ook voor voorgaande uitspraken van De Croo.”
De Croo: “De essentie van wat ik zei was absoluut juist” De Croo erkende de fout en verduidelijkte dat een gevaccineerde de helft minder kans heeft om besmet te raken en “nog minder om iemand anders te besmetten” - en dus niet negen à
Alexander De Croo tijdens het Kamerdebat
tien keer minder, zoals hij aan De Morgen verklaarde. Tegelijkertijd verdedigde hij zich door te stellen dat de algemene teneur van zijn boodschap wel klopte. “De essentie van wat ik gezegd heb, namelijk dat iemand die gevaccineerd is zichzelf veel beter beschermt dan iemand die niet gevaccineerd is en dat een gevaccineerde ook de anderen veel beter beschermt dan iemand die niet gevaccineerd is, is echter absoluut juist. Voor de grootteorde die ik gebruikt heb, heb ik foute cijfers geciteerd, maar de essentie blijft wel overeind. Dat is de kern van de boodschap die ik heb willen geven”, aldus De Croo. De premier hekelde de veelgehoorde uitspraak dat zowel een gevaccineerde als een niet-gevaccineerde het virus kunnen verspreiden, die volgens hem niet klopt. “Dat is alsof ik zou zeggen dat zowel Wout Van Aert als ik met de fiets rijden”, zei De Croo. “Dat is waar, wij rijden alle twee met de fiets, met de koersfiets zelfs. Maar we doen dat niet op dezelfde manier. De ene is immers een absolute topper in zijn domein, terwijl de andere dat duidelijk niet is. Dat is net hetzelfde met gevaccineerden en niet-gevaccineerden. Een gevaccineerde zit aan de top wat de bescherming van zichzelf en anderen betreft. Bij een niet-gevaccineerde is dat van een gans andere grootteorde. Als er een verschil qua factoren van bescherming is, dan is dat absoluut niet hetzelfde.” De oppositie vond het antwoord van De Croo weinig geloofwaardig. “U zei, ten eerste, u te excuseren, u had een zware fout gemaakt en, ten tweede, betreurde u dat de anderen geen fair play betrachten. Hoe geloofwaardig is het om dat in een antwoord te wringen?”, antwoordde De Roover. Op een andere vraag, namelijk of er een exit-strategie voorzien was voor het Covid Safe Ticket, kreeg de oppositie geen antwoord. “Het is duidelijk waarom vragenuurtje genoemd wordt en niet antwoorduurtje”, reageerde Pas.
PIETER VAN BERKEL
© PHOTONEWS
6
NIEUWS UIT DE WETSTRAAT Verlaging en verhoging Vorige week stemde de Senaat dat de federale dotatie aan politieke partijen met 1,11 procent wordt afgebouwd. Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden leek door het dolle heen, want op Twitter zei ze hierover: “Ik juich deze beperkte, maar belangrijke stap in het kader van politieke vernieuwing toe!” Zowel Vlaams Belang als PVDA hadden amendementen ingediend om die dotaties te halveren, en N-VA wilde de dotaties niet langer indexeren. Maar die veel ingrijpendere voorstellen werden gewoon weggestemd. En wat we haast nergens lazen, is dat er naast die ‘verlaging’ toch ook een indexering komt van 2 procent, waardoor het allemaal neerkomt op een… verhoging van de dotaties. Zou men nu echt denken dat de burgers dom zijn en dit niet doorhebben?
Weg met ons! Een ander wapenfeit uit de Senaat kwam van de voorzitster zelf, Stephanie D’Hose (Open Vld). Zij pleitte plots voor de afschaffing van de Senaat, ook al had ze daar nog niet zo lang geleden een heel andere mening over… Zij werd er voorwaar in gesteund door haar eigen partijvoorzitter, Egbert Lachaert. De beide Vlaams-nationalistische partijen VB en N-VA reageerden voorzichtig optimistisch omdat heel vaak na stoere uitspraken de daden uitblijven. Bovendien hebben beide partijen reeds herhaaldelijk voorstellen neergelegd om dat inderdaad te doen. Maar die voorstellen werden telkens weggestemd. Ook Bert Anciaux van Vooruit bemoeide er mee als gecoöpteerde senator en pleitte ervoor om alvast dit soort senatoren af te schaffen. Het leek wel: weg met ons! Maar iedereen weet dat de kans bestaat dat na 2024 zo’n afschaffing ook echt gebeurt en Bert weet evengoed dat hij aan zijn laatste rit bezig is. Het is dan ook gemakkelijk om nu even de populist te komen uithangen terwijl de eigen schaapjes op het droge zijn.
Geen antwoorden Peter De Roover (N-VA) en Barbara Pas (VB) beijverden zich om tijdens het vragenuurtje van premier De Croo te weten te komen hoe we uiteindelijk zullen verlost geraken van de CST-pas, die geen besmettingen tegenhoudt, maar alleen een vrijgeleide geeft aan gevaccineerden die perfect zelf nog besmettingen kunnen doorgeven. Zij herinnerden hem er bovendien fijntjes aan dat zijn partij toch altijd
tegen een pasjesmaatschappij was… Net als minister Frank Vandenbroucke enkele dagen eerder in de bevoegde commissie ontweek ook De Croo deze vraag. Hij zei van alles, maar deed zelfs geen poging om een antwoord te formuleren. Een deftig debat was dan ook niet aan de orde. Een dovemansgesprek, niet meer of niet minder, zoals steeds vaker in het parlement.
Eigen voorstel eerst! De sociale media helpen soms een handje om politici te confronteren met uitspraken die ze ooit deden en die nu haaks staan op wat ze nu doen of zeggen. Zo maakte Raoul Hedebouw, de nieuwe ‘Grote Roerganger’ van de PVDA/ PTB, veel misbaar over het feit dat alle Kamerleden van Vooruit tegen het voorstel van zijn partij hebben gestemd, dat de btw op energie wil verlagen, ondanks eerdere beloften van Conner Rousseau om die btw te verlagen. Een twitteraar vond dat allemaal heel juist, maar vroeg zich dan toch weer af waarom dan net de PVDA/PTB vorig jaar tegen een zo goed als identiek voorstel voor een verlaagd btw-tarief op energie van het Vlaams Belang had gestemd. Hedebouw gaf niet meer thuis.
Het verhaal van de pot en de ketel Er lagen twee voorstellen ter stemming waarin Polen hard werd aangepakt door de Vivaldi-partijen over zijn
verhouding tot de Europese Unie en de handhaving van de rechtsstaat. Het is mode dezer dagen om in te hakken op landen als Polen en Hongarije, die erg begaan zijn met hun soevereiniteit, hun eigen rechtsstelsel en de dwingende Europese regelgeving. Tussen veel voors en tegens viel toch een spitse opmerking van Ellen Samyn van het VB op. Zij meldde dat er in de resolutie kritiek was op de verstrengeling tussen de hoogste rechtscolleges van Polen en de Poolse regering. Zij vroeg zich daarbij af hoe het echter staat met de scheiding der machten in België. “Wij kennen ook een politiek benoemd Grondwettelijk Hof. De lijst telt maar liefst twaalf politiek benoemde rechters. Nog maar pas kondigde Waals begrotingsminister Jean-Luc Crucke van de MR zijn ontslag aan, om zijn postje in te ruilen voor een zitje in het Grondwettelijk Hof. Is die voortdurende Belgische politieke benoemingscarrousel in het hoogste rechtscollege dan een toonbeeld van een onafhankelijk rechtsstelsel? Neen, de hoogste rechtbank hier is dus ook niet onafhankelijk van onze uitvoerende macht.” Het was de nagel op de kop, maar alle Vivaldisten keken de andere kant op. Rik Torfs vroeg zich overigens in diezelfde zin op Twitter af of het aan de kaak stellen van toestanden in andere landen nog wel gerechtvaardigd is, want “helaas beschikken we zelf niet (meer) over het moreel gezag om anderen op het vlak van rechten en vrijheden streng te kapittelen”.
Praat voor de vaak Drie Kamerleden, Yngvild Ingels (N-VA), Vanessa Matz (cdH) en Nabil Boukili (PVDA/PTB) hadden een pak vragen bij de op zijn minst slordige en weinig gestructureerde aanpak van de schade die de watersnood van voorbije zomer aanrichtte, vooral in Wallonië. In drie moties van aanbeveling pleitten zij er dan ook voor om onder andere een federaal plan te voorzien, de personeelsbezetting van de Civiele Bescherming weer op het oude peil te brengen, een opvolgingscommissie samen te stellen, een debriefingscultuur te promoten en dergelijke meer. Minister van Binnenlandse Zaken Annelies kwam echter doodleuk verklaren dat de ‘aanpak’ zeer goed is verlopen en dat er nog bijkomende initiatieven in de pijplijn zitten om een en ander in de toekomst te verbeteren. Of met andere woorden: de moties van aanbeveling zijn praat voor de vaak. Servais Verherstraeten (CD&V) kwam dan ook - als vanouds met de neus in de lucht - pleiten om ze allemaal weg te stemmen middels een eenvoudige motie om ‘over te gaan tot de orde van de dag’.
Politiek
20 JANUARI 2022
IN DE KIJKER
CITAAT VAN DE WEEK
Meryame Kitir
Kitir legde professioneel een merkwaardige weg af. Na haar middelbare school werd ze arbeidster aan de lopende band in Ford Genk. Maar haar welbespraaktheid en haar zin voor rechtvaardigheid vielen op en al snel werd ze vakbondsafgevaardigde bij het ABVV, de socialistische vakbond. Het jonge, vlotte geweld werd in 2006 dan ook gemeenteraadslid voor de sp.a in haar geboorteplaats Maasmechelen, wat ze tot 2016 zou blijven. Dan immers maakte ze de oversteek naar Genk om het in 2018 op te nemen tegen die andere immigrantendochter die het ook ver zou schoppen in de politiek, namelijk Zuhal Demir (N-VA). Ook daar is ze nu gemeenteraadslid.
Meryame Daens?! In 2007 werd ze lid van de Kamer van Volksvertegenwoordigers. In 2010 mocht ze daar Ingrid Lieten (sp.a) opvolgen die liever minister in de Vlaamse regering bleef. In 2014 en 2018 was ze opnieuw een zekerheid voor de partij waarmee het steeds minder goed ging. In de beginperiode was ze een ‘grijze muis’ in de Kamer, als lid van de commissie Sociale Zaken en zelfs Defensie. Maar in 2012 wist ze in de Kamer vriend en vijand stil te krijgen en even te doen slikken in een geëmotioneerde toespraak in het kader van de aangekondigde sluiting van ‘haar’ Ford Genk. De arbeidster, de vakbondsvrouw liet haar tranen de vrije loop en vroeg namens de arbeiders waarmee ze even voordien nog op een stakerspost stond aan de regering-Di Rupo om in te grijpen. Haar speech was niet voorbereid, maar kwam recht uit het hart en bovendien stond ze er - recht van het stakerspiket - in gescheurde broek en stinkend naar verbrande autobanden. Ze kreeg applaus op álle banken en werd meteen een bekende politica. 25 oktober 2012 werd dé mijlpaal in haar leven. De lofzangen volgden elkaar op. ‘A Star was born’. In een column werd ze zelfs vergeleken met Adolf Daens die destijds over het lot van de Aalsterse vlasarbeiders sprak in de Kamer.
Vincent Van Quickenborne
“Bouchez is eerder een conservatief dan een liberaal” © PHOTONEWS
In 2008 behoorde ze - althans volgens de kijkers van ActuaTV - tot de meest sexy politici van dat jaar. Haar fijne exotische ‘look’ dankt ze aan haar ouders die ongeveer zestig jaar geleden vanuit Marokko naar Limburg kwamen, waar haar vader aan de slag ging in de mijnen. Ze lijkt wel een siervogel, want stijl en natuurlijke uitstraling heeft ze wel, maar aan politieke klasse ontbrak het haar recent toch even. Ze weigerde toen vanonder de kerstboom bij Wouter Verschelden een pakje te geven aan de door haar zieke voorzitter King Connah (die ze verving) uitgelote Tom Van Grieken. Nochtans geeft Meryame Kitir (41) wél graag cadeautjes weg, ver hier vandaan in de ‘ontwikkelingslanden’… Het is iets typisch aan vogels om als een van de weinige diersoorten cadeautjes te geven aan elkaar.
Vicepremier en minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) heeft hard uitgehaald naar MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez. “Hij is een roeper, wij zijn doeners”, zegt Van Quickenborne in een interview met Het Laatste Nieuws. “Tussen zijn woorden en daden gaapt de Grand Canyon. Hij is tegen gascentrales, maar Wallonië heeft nog nooit zoveel gascentrales vergund. Wij leggen nu het afschaffen van de senaat opnieuw op tafel. Eén partij is tegen. Niet de PS, de MR! Bouchez keert altijd terug naar het verleden. De mouvement réformateur is zo eerder mouvement réactionnaire.” “Kijk maar naar zijn belgicisme”, klinkt het verder. “Bouchez wil terugkeren naar de RTT en de BRT, naar een tweetalige televisiezender. Hij kan nog geen Nederlands en hij wil één publieke zender. Ik ben absoluut geen separatist, maar tussen Vlamingen en Franstaligen zijn wel heel wat verschillen. We gaan toch niet terugkeren naar het Belgique à papa?”
Groen wil strijd aanbinden met ‘pushbacks’ Vlaams Belang-boegbeeld Chris Janssens uitte zich zaterdag als homoseksueel en kon daarbij op veel begrip en warme reacties rekenen. Uitzondering op de regel waren enkele zure reacties van linkse opiniemakers en politici.
… nadien ongeloofwaardig Het leek wel of ze meteen aan de slag ging om voluntaristisch al het leed liefst meteen uit de wereld te helpen. Ze trok de wijde wereld in met miljoenen Belgisch belastinggeld op zak en als een gulle mecenas deelde ze het uit in Afghanistan, voor de slachtoffers van geweld in Tigray, voor het Yemen Humanitarian Fund, de strijd tegen seksueel geweld in Congo, het Wereldvoedselprogramma in Libanon, voor Palestijnse vluchtelingen, humanitaire hulp voor Gaza, 50 miljoen voor een klimaatprogramma in de Sahel, gezondheidszorg in Oeganda, de aanwerving van een genderexpert in de Centraal-Afrikaanse Republiek, enzovoort. Ondertussen blijven bij ons de wachtlijsten in gehandicaptencentra lang, staat de zorg onder druk, blijft corona de schatkist belagen, stijgen de energieprijzen en… raken de gevolgen van de waterellende in Wallonië maar niet opgelost. Haar gulle ‘werkbezoeken’, al dan niet ergens wadend in de mangroves, worden door de eigen burgers dan ook niet op applaus onthaald. Het vreet bovendien aan het krediet dat ze van zovelen eerder kreeg. In tijden van crisis, groeiende armoede en hogere belastingen is het wellicht aangewezen de eigen mensen niet al te opvallend tegen de borst te stoten. Haar geloofwaardigheid kreeg dan ook een deuk en ze wordt weggezet als een ‘Vivaldist’ zoals alle andere…
Eva Platteau, een van de auteurs van het voorstel
© PHOTONEWS
Eerst op handen gedragen… Tijdens de regering-Michel zat de sp.a voor het eerst sinds lang in de oppositie. De rangen waren uitgedund, maar de vinnige Kitir moest het vuur aanblazen en verving al snel de zwakke Karin Temmerman die ver boven haar gewicht speelde. Ze was een van de troeven van de toenmalige partijvoorzitter John Crombez die inzag dat verjonging van het oude socialisme dringend aan de orde was, want de oude garde had genoeg schade aangericht en zetelverlies opgestapeld. Vanuit de realiteit dat de Vlaamse socialisten altijd al vaak meer dan een voetje voor hebben bij de media, kon ze op veel aandacht rekenen, zeker ook omdat het Vlaams Belang als krachtige oppositiepartij voor enige tijd in de touwen hing. Een vraag van velen - vooral vanuit vakbondshoek - om partijvoorzitster te worden wees ze af, want ze besefte dat dat wellicht net iets te hoog gegrepen zou zijn omdat ze geen echte ‘allrounder’ is en van erg technische dossiers echt geen kaas gegeten heeft. Na de verkiezingen van 2019 stapte haar partij weer in de regering, ook al was die nog maar een schaduw van zichzelf geworden. Kitir dreef op haar elan veder en werd geen minister van Sociale Zaken, maar wel minister van Ontwikkelingssamenwerking.
7
Een opvallend voorstel van resolutie van Groen, Ecolo en PS: de linkse regeringspartijen willen dat de regering op EU-niveau de strijd aanbindt met zogenaamde ‘pushbacks’ van migranten. Al lijken veel elementen in de tekst er vooral op te duiden dat de partijen een heropstart van de migratiekanalen aan de Europese buitengrenzen beogen. Het voorstel van resolutie ‘betreffende de strijd tegen pushbacks aan de Europese buitengrenzen’ van Kamerleden Eva Platteau (Groen), Simon Moutquin (Ecolo) en Hervé Rigot (PS), verzoekt de regering om er op EU-niveau voor te ijveren de strijd aan te binden met zogenaamde pushbacks. “Pushbacks zijn maatregelen die door staten worden genomen die ertoe leiden dat migranten, inclusief mensen die internationale bescherming zoeken, zonder individuele beoordeling van hun beschermingsnoden worden teruggedreven naar het land of gebied van waaruit ze probeerden een internationale grens over te steken”, oordelen de auteurs, die de toename van pushbacks aan de Europese buitengrenzen “zorgwekkend” noemen. Daarbij wordt verwezen naar rapporten van ngo’s als Amnesty International, 11.11.11 en Vluchtelingenwerk Vlaanderen. Enkele opvallende gevallen waar dergelijke pushbacks plaats zouden vinden, zijn onder meer de TurksGriekse (zee)grens en de grens tussen de Baltische staten en Polen en Wit-Rusland. In beide gevallen worden de migratiestromen
richting de Europese Unie georkestreerd door de Wit-Russische of Turkse autoriteiten. Volgens Groen, Ecolo en de PS vormen de pushbacks “een schending van het internationaal en Europees recht”. “Deze praktijken gaan namelijk in tegen het principe van non-refoulement dat de uitwijzing verbiedt van personen naar landen waar hun veiligheid in gedrang kan komen”, luidt het.
Onmiddellijke heropstart reddingsacties De initiatiefnemers willen onder meer dat de Belgische regering binnen de Europese instellingen en in het kader van de onderhandelingen van EU-migratiepact ervoor ijvert om een eind te maken aan die pushbacks. Ook wordt een grondige hervorming van de Europese grenswacht Frontex bepleit, met onder meer “een sterkere, onafhankelijke positie” van zogenaamde “‘Fundamental Rights Officers’ in het hart van de organisatie”. Ook moet het grensbewakingsagentschap volgens hen operaties “in EU- en niet-EU-lidstaten waar het non-refoulementprincipe systematisch geschonden wordt”
opschorten en dient België de deelname aan Frontex-operaties “voorwaardelijk te maken aan onafhankelijke beoordelingen van de mensenrechtensituatie”. Daarnaast moet ons land binnen Frontex een kampioen van de mensenrechten worden, stellen de auteurs. Grensbewakingsagenten - ook de nationale, niet enkel die van Frontex - moeten van “verplichte zichtbare identificatie” voorzien worden “om transparantie te vergroten en het verzamelen van bewijzen te vergemakkelijken” en verplichte mensenrechtentrainingen krijgen. EU-lidstaten die toegang tot asiel verhinderen, moeten Europese inbreukprocedures op hun dak krijgen, oordelen Groen, Ecolo en PS. Daarnaast staan er enkele opmerkelijke elementen in de resolutie die niets of weinig met pushbacks te maken hebben. Zo wil men dat drenkelingen niet in de dichtstbijzijnde veilige haven, maar de dichtstbijzijnde ‘Europese’ haven ontscheept worden. Tot slot moeten de gemeenschappelijke reddingsacties op de Middellandse Zee ‘onmiddellijk’ heropgestart worden.
Wereldvreemd De rechtse oppositie reageerde kritisch op het voorstel dat ter sprake kwam in de Kamercommissie Binnenlandse Zaken. N-VA-Kamerlid Theo Francken noemde de tekst “hallucinant”. Het voorstel vloeit volgens hem voort uit het wereldbeeld van de linkse partijen, dat stelt dat ‘grenzen onethisch zijn’. “Jullie zijn zo ver weggegleden. Jullie denken dat jullie door iedereen binnen te laten kunnen aantonen dat jullie moreel boven dictators als Loekasjenko of Erdogan staan. Jullie denken dat ze daardoor wel zullen ophouden”, aldus Francken. “Hoe wereldvreemd kun je zijn?” Vlaams Belang-Kamerlid Dries Van Langenhove vroeg zich ook af waarom er zoveel verontwaardiging bestond over Griekse en Poolse pushbacks, maar niet over Turkse of Wit-Russische ‘pushforwards’. Bovendien merkte hij op dat niet alles wat pushback genoemd werd effectief een pushback is, of zelfs verboden is. Ook bij CD&V en Open Vld, de coalitiepartners van de auteurs van het voorstel, was er bij monde van Franky Demon en Tim Vandenput weinig animo te horen.
PIETER VAN BERKEL
8
Interview
20 JANUARI 2022
LUC BONNEUX ARTS EN EPIDEMIOLOOG
Kritisch voor het covidbeleid, en dat al sinds het begin. En toch “100 procent voorstander van vaccinatie, zolang die niet verplicht is”. Epidemioloog Luc Bonneux is niet makkelijk in te delen onder de huidige covidcritici. De 67-jarige Bonneux wil naar eigen zeggen radicaal de middenpositie verdedigen. Samen met enkele andere academici, kunstenaars en medici werkte hij vorige week het ‘Wintermanifest’ uit. Met die oproep wil het collectief politici en overheidsexperts vooral aanporren tot meer debat en redelijkheid in het covidbeleid.
EPIDEMIOLOGEN ZOALS IK MOETEN ER ALTIJD REKENING MEE HOUDEN DAT DE WETENSCHAP EIGENLIJK ONTZETTEND WEINIG WEET
“Het CST is pervers en immoreel” “Een land als Zweden, dat is hoe een middenpositie tijdens deze pandemie eruit zag. De Zweedse ‘staatsepidemioloog’, Anders Tegnell, is een man van kalmte en redelijkheid. Zweden heeft nooit een lockdown afgekondigd. Maar ze hebben natuurlijk wel maatregelen genomen, meer aanbevelingen dan regels. Het argument in Vlaanderen is dan altijd dat Vlamingen niet zo gewetensvol en gedisciplineerd zijn, maar dat geloof ik niet. Ik blijf ervan overtuigd dat als je goed uitlegt waarom je iets doet, en hoe je het best doet, de meeste mensen hun gedrag aanpassen. Ook Vlamingen.” “Zweden is dus de gulden middenweg: ze evalueerden het coronavirus niet als supergevaarlijk, maar wel als gevaarlijk genoeg om sommige maatregelen te rechtvaardigen. Ik kan erg appreciëren dat de Zweden niet louter vanuit virologisch oogpunt hebben geredeneerd. Kinderen jonger dan 15 zijn tijdens de crisis bijvoorbeeld altijd naar school kunnen gaan. Mondmaskers mogen op eigen verantwoordelijkheid gedragen worden, maar zijn niet verplicht.” “Natuurlijk heeft ook Zweden te lijden gehad onder de hoge sterfte in de ouderenzorg. Maar dat is in veel andere landen met lockdowns, zoals in België, eveneens het geval geweest. Die sterfte heeft te maken met leefomstandigheden en de lage scholing van het omkaderende allochtone zorgpersoneel in de Zweedse ouderenzorg. Die mensen wonen met meerdere generaties samen in kleine appartementen, zijn niet bemiddeld en waren daardoor overdragers van het virus wanneer zij gingen schoonmaken in de rusthuizen. Migrantenpopulaties zijn kwetsbaar. De oversterfte in de ouderenzorg is in
Zweden echter snel gestopt, na de eerste pandemische maanden.” “Hebben de lockdowns overal ter wereld iets uitgehaald? Ik weet het niet. Het beste ‘experiment’ vind ik nog altijd Amerika, want daar kan je duidelijk Republikeinse staten zonder lockdowns vergelijken met Democratische staten mét lockdowns. Er is nagenoeg geen aantoonbaar verschil in sterfte tot aan de komst van de vaccinaties. Ik denk dat de consensus onder wetenschappers wat betreft lockdowns is dat het grootste slachtoffer van de lockdowns de wetenschap zelf is. Ze zijn door paniek ingegeven, en paniek is een normale menselijke reactie. Lockdowns zijn niet erg nuttig en al zeker niet wetenschappelijk, maar wel begrijpelijk door de aard van de mens. Dat is mijn middenpositie.”
Was dat al geen inzicht dat in de herfst van 2020 gebruikt kon worden om niet opnieuw in lockdown te gaan: paniek loont niet? “Sommige mensen - ook ik - hebben zich mispakt aan de tweede golf, die weinigen zo sterk hadden geacht. Vandaar dat er opnieuw van paniek sprake was in oktober 2020. Er was ook nog geen vaccinatie. Ik geef u wel gelijk dat er toen niet opnieuw gekozen moest zijn voor ‘contactbubbels’ omdat ik denk dat mensen zelf verstandig genoeg zijn om hun contacten te beperken. Veel mensen waren toen ook nog bang genoeg om zelf maatregelen te nemen.” “Ik begrijp dat de minister van Volksgezondheid de ziekenhuizen wil vrijwaren. Want vergis u niet, het ziekenhuispersoneel heeft wel degelijk afgezien tijdens deze crisis. Er zijn er velen die er nu aan denken om te stoppen omdat ze zoiets geen tweede keer willen meemaken. Maar de scholen hadden alleszins opengebleven moeten zijn. Daar geeft
het pedagogische de doorslag bovenop het puur virologische. Nog een illustratie van hoe weinig harde wetenschappers soms begrijpen van dingen buiten hun vakgebied.” “Epidemiologen zoals ik moeten er altijd rekening mee houden dat de wetenschap eigenlijk ontzettend weinig weet en dat we in die zee van onzekerheid met stapstenen een pad moeten zien te maken. Alleen weten we niet in welke volgorde we die stenen moeten leggen. Dus moeten we nu maar eens sereen beginnen te praten over wat we wel nog kunnen doen tijdens een epidemie in de toekomst en wat absoluut niet. Scholen sluiten kan wat mij betreft nooit meer voor zo’n virus als Covid-19. Kinderen lopen immers geen gevaar. En als we het toch ooit doen, laat ons dan rigoureus en formeel eerst naar de feiten kijken en dan een helder oordeel vormen. Dat is nu nooit gebeurd.”
U hebt in de zomer van 2020 al het ‘manifest voor de omgekeerde lockdown’ ondertekend, een initiatief van gezondheidswetenschapper Sam Brokken. Daarin pleit u voor een beter beschermen van de oudere bevolking, maar voor het zo vrij mogelijk laten van de jongere bevolking. Hoe evalueert u dat nu? “Ik twijfel erover of we in 2020 al de mate van vrijheid konden hanteren die ik in de ‘Omgekeerde Lockdown’ mee bepleit heb. Allemaal goed en wel, maar hoe doe je dat, de ‘ouderen beter beschermen’? De helft van de mensen op intensieve zorg waren geen ouderen, maar mensen tussen 50 en 65 jaar. Het idee van een omgekeerde lockdown klinkt goed, maar is moeilijk haalbaar. Ik zie niet goed in hoe zoiets praktisch en op vrijwillige basis georganiseerd kan worden.”
• 67 jaar, woont in
LUC BONNEUX
at is voor u de middenpositie?
Boechout • Arts en epidemioloog • Initiatiefnemer ‘Wintermanifest’ • Studeerde epidemiologie in Londen • Schreef zijn dissertatie over de AIDS-epidemie
Is een kenmerk van deze gezondheidscrisis niet de hardnekkige overtuiging dat alles ‘georganiseerd’ moet worden door de overheid? U zegt zelf dat u gelooft dat aanbevelingen beter werken dan verplichtingen en regels? “Je moet als epidemioloog ook rekening houden met de maatschappelijke angst en hoe bepaalde maatregelen die angst kunnen wegnemen. Regels kunnen die angst wel degelijk kanaliseren. Dat is zoals dat vermaledijde mondmasker: misschien werkt het niet voldoende, maar mensen hebben tenminste een ritueel, een gevoel dat ze door een handeling beschermd zijn, dat ze gecontroleerd kunnen leven met het virus en met hun angst ervoor.” “Ikzelf sta met weinig angst in het leven. Bovendien heb ik al een goed leven gehad. Als het gedaan is, is het gedaan. Ik hoef zelfs geen mechanische ventilatie in het ziekenhuis. Maar niet iedereen is zo. Het houdt voor mij nog altijd steek om de bevolking ouder dan 25 toch te bewegen tot verstandige maatregelen, zoals thuiswerken en liever geen familiefeesten organiseren.”
Interview
20 JANUARI 2022
“Maar in het algemeen hebt u zeker een punt. De hele idee van quasi communistisch het hele sociale leven te willen vastleggen in regels, is fout. De bevolking hier voelt dat ook steeds meer zo aan. In Zweden daarentegen wordt het beleid nog altijd door een meerderheid van de bevolking gesteund.”
Waar komt voor u het ‘zerocovidbeleid’ vandaan, de hardnekkige overtuiging dat je het virus kan elimineren door de bevolking weken- of maandenlang binnen te houden? Waarom is dat zo machtig gebleken? “Zerocovid is het spiegelbeeld van degenen die zeggen dat je helemaal geen regels of aanbevelingen nodig hebt. Op papier klinkt het eveneens goed, maar het is onmogelijk in de praktijk te brengen. Sommige landen als Nieuw-Zeeland hebben lang hun zerocovidbeleid volgehouden, maar kwamen uiteindelijk voor de vraag te staan die onafwendbaar is: wanneer moet je dan uiteindelijk opnieuw de grenzen openen? En dan? Tja, dan stijgt het aantal besmettingen opnieuw. En dan kan je herbeginnen.” “Zerocovid is vooral een idee van mensen die niets van epidemiologie of virologie kennen en die dan maar boeken erover gaan schrijven, niet gehinderd door veel kennis van zaken. Het is bovendien een verhaal dat goed ingang vindt in bepaalde media en bij bepaalde intellectuelen.” “Maar om die belachelijke zerocovidtheorie voor eens en voor altijd de wereld uit te bannen: China is het beste voorbeeld van een land dat rigoureus het virus wil elimineren. We kunnen alleen maar met angst en vrees kijken naar de gevolgen van dat beleid op de lange termijn. Want hoe langer je mensen afschermt van besmetting en hen bovendien dan ook nog eens een niet zo sterk vaccin aanbiedt, hoe kwetsbaarder de Chinese bevolking dreigt te worden voor toekomstige varianten van het covidvirus. Steevast is het beste in de natuur: meebuigen met de wind en niet trachten de wind tegen te houden, want dat gaat niet. In de moderne maatschappij denken we te gemakkelijk dat we alle aspecten van het leven zomaar kunnen controleren. Mensen passen zich aan virussen aan en virussen passen zich aan ons aan. Dat is altijd zo gegaan. Het zal nu niet anders zijn.”
Wat is volgens u de middenpositie met betrekking tot de covidvaccinatie? “De mRNA-vaccins zijn wat mij betreft een schitterende uitvinding. Dankzij deze vaccins zal de pandemie eindigen, daar ben ik zeker van. Ik ben een enorme fan van deze generatie vaccins. Volgens mij gaan ze alle vaccins in de toekomst veranderen: gedaan met gemene vaccins waar je erg ziek van bent of vaccins die niet goed werken omdat ze de verkeerde virusstam gebruiken. Met mRNA kunnen we relatief snel inspelen op de evolutie van een virus. Bovendien is mRNA volstrekt veilig, want het wordt snel afgebroken door ons lichaam. Ons metabolisme werkt met mRNA, dus het is ook niet lichaamsvreemd, zoals critici van deze vaccins wel eens beweren. Vergis u niet: deze vaccins houden mensen uit het ziekenhuis.” “Het probleem is dat ‘Big Pharma’ er in het begin van de 21e eeuw een potje van heeft gemaakt met de vaccins tegen de Mexicaanse griep, wat het wantrouwen tegen de vaccins alleen maar groter heeft gemaakt. Dat wantrouwen wordt nu ten onrechte geprojecteerd op de huidige vaccins tegen covid.” “We kennen nochtans momenteel weinig vaccins die veiliger zijn dan deze covidvaccins. Natuurlijk kennen we de effecten op de lange termijn niet. Maar dan stel ik aan critici van deze vaccins altijd de tegenvraag: hoe lang wil je dan wachten? Nee, ik zou dus eerder zeggen dat ik géén middenpositie inneem ten opzichte van deze vaccinatiecampagne. Ik ben een absolute voorstander. Ik ben alleen kritisch voor de grote winstmar-
ge die vooral Pfizer neemt. Ik herinner er graag aan dat de uitvinders van het poliovaccin geweigerd hebben om hun vaccin te patenteren. Polio is nog wel enkele gradaties erger qua menselijk leed dan Covid-19. Dergelijk altruïsme zie je vandaag niet zo gauw meer.”
De hele idee van quasi communistisch het hele sociale leven te willen vastleggen in regels, is fout “Dit gezegd zijnde: ik begrijp de vaccinatieverplichting waarvoor sommigen hier pleiten niet. Volwassen Vlaanderen heeft zich voor 95 procent vrijwillig laten vaccineren. Wat ga je bereiken met die extra vijf procent te verplichten dat ook te doen? Hoeveel ziekenhuisopnames ga je vermijden? Bereken me dat eerst eens. Bovendien weiger ik als arts mensen tegen hun zin te vaccineren. Dat druist in tegen de medische ethiek.”
De overheid heeft na de geslaagde basisvaccinatie er natuurlijk alles aan gedaan om steeds meer ‘antivaxers’ te maken, want ondanks de goede vaccinatiegraad in Vlaanderen werd het CST - in de praktijk eerder een vaccinatiepas - ingevoerd. Dat heeft de onwilligen nog onwilliger gemaakt en de twijfelaars sterker doen twijfelen. “Mensen laten zichzelf graag iets wijsmaken en zo moet je de covidpas ook zien: een middel dat oorspronkelijk de opening van de samenleving gemakkelijker moest maken en dat mensen drie opties bood, namelijk getest, gevaccineerd of genezen zijn. Maar nu, ten tijde
van omikron, met een verwaarloosbaar effect van het vaccin op de transmissie, houdt het CST geen steek meer. Sterker nog: men gebruikt het CST nu als een perverse en immorele manier om tot vaccinatie te dwingen.” “Het enige goede dat je kan doen met de coronapas, is hem afschaffen. Gaan we levenslang met een pasje rondlopen omdat de farma-industrie een goed model heeft gevonden om producten aan de man te brengen?”
Wat met de vaccinatie van kinderen en jongeren? “Ik ben er voorstander van om mensen ouder dan 12 zelf te laten kiezen. Jongeren kunnen daar het best over nadenken, ook al zijn hun redenen eerder praktisch, genre ‘Ik wil op schoolreis’.” “Voor kinderen onder de 12 sluit ik me aan bij de Britten: zij nemen de wetenschappelijk erg correcte positie in dat we te weinig weten over de verworven immuniteit van kinderen. We weten niet hoe de vaccinatie zich zal verhouden tot de omikronvariant en of kinderen niet beter immuniteit door natuurlijke besmetting verwerven. 1 op 50.000 gezonde kinderen in Groot-Brittannië werd opgenomen door Covid-19 op intensieve zorgen. Dat is weinig, maar ook niet niks. Het vaccin moet met andere woorden bewijzen dat het minder dan 1 op 50.000 zeer ernstige bijwerkingen bij kinderen teweegbrengt. Dat is niet simpel, want zulke risico-baten-analyses vergen diepgaande en langdurige studies. De Britten zeggen dan erg verstandig: wacht tot we die studies kunnen maken. Dus kindervaccinatie om de ‘ouderen te helpen’, zoals het bij ons nu klinkt? Not in my name.”
Waarom kan de basisvaccinatie voor de gezonde bevolking onder de 65 jaar ook niet worden afgewisseld met een verworven besmetting, in plaats van hen een derde keer te vaccineren? “Omdat ik denk dat de derde dosis de dosis is die de meesten echt uit het ziekenhuis houdt. Traditionele vaccins met dood materiaal in vereisen vaak ook drie
HET WINTERMANIFEST In het Wintermanifest wil Luc Bonneux het debat over het Belgische covidbeleid verbreden. Dit initiatief verenigt academici, journalisten, kunstenaars en medici uit zowel Vlaanderen als Franstalig België. “Wat in maart 2020 leek te beginnen als een sprint, is een marathon geworden waar niemand op voorbereid was en die gaandeweg zowat al onze zekerheden op de helling heeft gezet. De manier waarop werd ingegrepen op zowel het bredere maatschappelijke weefsel als op ons meest intieme persoonlijke bestaan, heeft voor veel frustratie en ongenoegen gezorgd. Grondige bezinning dringt zich op. Dit document wil met de blik op de toekomst aanzetten tot reflectie over de aanpak van deze pandemie en mogelijke andere toekomstige crisissen,” zo zegt Bonneux. “Met deze reflectietekst willen we niet het proces van het verleden maken. Maar een open vizier vereist wel dat we afstappen van de idee dat er geen alternatief was of is. Zelfs binnen Europa bestond er een grote diversiteit in de aanpak van de pandemie, ook al beriepen alle landen zich op ‘de wetenschap’. Er zijn wel degelijk keuzes mogelijk in de balans tussen overheidsingrijpen gericht op het afremmen van de viruscirculatie enerzijds en de veerkracht van de economische, sociale, culturele en mentale ontwikkeling van mens en maatschappij anderzijds”, aldus Bonneux. Een greep uit de ondertekenaarslijst: politicoloog Bart Maddens, ererector van de Universiteit van Luik en viroloog Bernard Rentier, psychiater Dirk De Wachter, voormalig staatssecretaris en arts Réginald Moreels, hoogleraar staatsrecht Hendrik Vuye, arts Thomas Gevaert, econoom Ivan Van de Cloot, jeugdarts Inge Van Trimpont, filosofe Tinneke Beeckman, moleculair biologe Liliane Schoofs, hoogleraar Matthias Storme, kerkjurist en voormalig KULeuvenrector Rik Torfs, ex-VRT-journalist Peter Verlinden en vele anderen. https://open-debat-ouvert.be/nl/
9
dosissen om het immuunsysteem voldoende te trainen. Ik denk dat dit voor deze nieuwe vaccins ook zo is.” “Dit gezegd zijnde: ik geloof ook niet dat we verder dan één ‘booster’ moeten gaan, zelfs niet voor andere varianten. Niemand die onafhankelijk onderzoek doet, is een groot voorstander van een vierde spuit. Overtuig me van het nut van een vierde prik, zou ik zeggen.” “Er valt waarschijnlijk wel wat te zeggen voor de natuurlijke immuniteit, in combinatie met een basisvaccinatie, zoals u zegt. Maar met elke besmetting neem je natuurlijk nog altijd een risico, zelfs bij omikron. Twee vaccins leveren al een goede weerstand, maar desondanks zien we nu dat de ziekenhuisopnames stijgen. Ik zou zeggen: voor iedereen boven de dertig jaar valt de kosten-batenanalyse nog altijd pro één boosterprik uit.”
Een land als Zweden, dat is hoe een middenpositie tijdens deze pandemie eruit zag De website van het FAGG, waar de Belgische bijwerkingen van de vaccins wordt bijgehouden, vermeldt 2.600 zeer ernstige bijwerkingen, op 19,8 miljoen gezette vaccins. Dat zijn wel mensen die ook langdurige klachten hebben, naar het ziekenhuis moeten, dood of lange tijd arbeidsongeschikt zijn. “We kijken beter naar data op Amerikaans of Europees niveau dan naar specifieke data voor België. Alleen zo kan je statistisch significante bijwerkingen eruit halen. Want in het dagelijkse leven worden mensen statistisch gezien natuurlijk ook ernstig ziek, vallen ze van de trap of hebben ze een auto-ongeluk. Er zijn mensen gestorven door deze vaccins, maar wel minimaal. Als we afwegen tegenover het covidziekteverloop zelf, dan is de kans op een ernstige covid veel groter dan ernstige vaccinschade. Ik denk dus met grote zekerheid dat het beter is om zich te laten vaccineren. De link tussen zeer ernstige bijwerkingen en het vaccin is ook vaak moeilijk causaal aan te tonen.” “Wat betreft myocarditis - hartontsteking - bij jongeren: dat is een erkende bijwerking van deze vaccins. Maar Covid-19 veroorzaakt minstens even erge myocarditis. Dus daar eenzijdig op focussen is ook niet correct. Ik heb tot nog toe geen weet van onomkeerbare hartschade die causaal met het vaccin te maken heeft. We moeten ook wat betreft de vaccins leren leven met het feit dat absolute zekerheid niet bestaat.” CHRISTOPHE DEGREEF
Splits zelf de sociale zekerheid!
Hoofdzetel:
Hoogstratenplein 1 - 2800 Mechelen Tel 015 28 90 90 - www.vnz.be
Word lid van het VNZ.
10 Buitenland
20 JANUARI 2022
AOC: hypocriet en pretentieus
Het is een week lang stil geweest rond Alexandria Ocasio-Cortez (AOC). Dat valt zelden voor, want het meest mediagenieke lid van de beruchte linkse ‘Squad’ van de Democratische Partij schopt anders graag wild om zich heen. In Florida maakte ze het onlangs echter zo bont dat ze zichzelf vloerde. AOC zetelt in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden voor het 14de congresdistrict van New York. Daar voert ze steevast een woke en links discours, inclusief pleidooien voor een zo streng mogelijk coronabeleid. In haar thuisstaat New York maken de Democraten trouwens de dienst uit, en dat zullen de bewoners er geweten hebben. Mensen worden er opgejaagd om zich te laten vaccineren, en de maskers moeten overal op, ook op drukke plaatsen buiten. Zelfs de scholen worden geteisterd door een streng regime, en door de afstandsregels eten in sommige scholen de kinderen hun lunch buiten op, ook als het vriest. Voor Republikeinse staten waar men het iets rustiger aan doet heeft AOC dan weer geen goed woord over.
Op vakantie in Republikeins Florida
Seksuele frustraties Voor wie het verband met mondmaskers niet meteen ziet: een voormalig adviseur van Trump, die commentaar gaf op de bleke voeten van haar vriend op een van de foto’s op het terrasje, kreeg op Twitter volgende sneer toegemeten: “Als Republikeinen boos zijn omdat ze me niet kunnen daten, dat ze dat dan gewoon zeggen in plaats van hun seksuele frustraties op de voeten van mijn vriend te projecteren. Ya creepy weirdos.” Zelfs Donald Trump, die toch ook niet bepaald een klein ego heeft, was nooit zo pretentieus uit te roepen dat zijn tegenstanders alleen maar gefrustreerd waren omdat ze niet met hem naar bed konden. Ondertussen is gebeurd wat in de sterren geschreven stond: enkele dagen na haar trip naar Florida testte AOC positief voor corona en moest ze in quarantaine. Corona is echt geen lachertje, liet ze al als ervaringsdeskundige weten. Benieuwd of de strenge coronamaatregelen die ze altijd voor anderen bepleit heeft voortaan ook voor haar zullen gelden…
FILIP VAN LAENEN
© SHUTTERSTOCK
Een van die Amerikaanse staten waar Republikeinen aan het roer staan is Florida. De regering van die staat heeft uit Democratische hoek al bakken kritiek over zich heen gekregen omwille van het laksere coronabeleid. Dat weerhield AOC er echter niet van om vlak voor Nieuwjaar op vakantie te gaan naar die staat, en er zonder masker een druk terrasje mee te pikken. Zelfs tot minstens tweemaal toe, zo bleek uit foto’s op de sociale media. De hypocrisie van de mondmaskervluchtelinge leverde haar rake kritiek op uit Republikeinse hoek. Dat die kritiek haar wel degelijk raakte, bleek uit haar reactie: “Het begint afgezaagd te worden om de zeer
voor de hand liggende, vreemde en gestoorde seksuele frustraties te negeren die ten grondslag liggen aan de Republikeinse fixatie op mij, vrouwen en LGBT+-mensen in het algemeen. Deze mensen hebben duidelijk therapie nodig, maar zullen het niet doen en gebruiken in plaats daarvan de politiek als hun uitlaatklep. Het is echt raar.”
HONGARIJE
© PHOTONEWS
VERENIGDE STATEN
Is er leven na Orban? Soms leest men dat er sleet komt op het beleid van Orban in Hongarije en dat het daarom tijd is voor iemand anders. Iemand van de oppositie bijvoorbeeld. In de westerse mainstreammedia vergeet men wel eens dat er niet alleen ter linkerzijde politici klaar staan om het roer over te nemen, maar dat ook aan de rechterzijde bekwame politici zich warm lopen.
Peter Marki-Zay: een wanhoopspoging van de oppositie.
Viktor Orban
Neem nu Katalin Novak, huidig minister van Familiezaken, die steeds vaker in beeld komt als mogelijke presidente van de republiek. Een vrouw aan het roer van dit Centraal-Europees land? Dit moet menig feministisch hart sneller doen slaan. Het zal zo’n vaart niet lopen bij de feministen, vrezen we. Minister Novak staat immers zonder complexen én met de glimlach achter de traditionele familie, het gezin, het huwelijk, het moederschap (zij is zelf moeder van 3 kinderen).
Nataliteit opkrikken Haar prestaties ogen mooi: terugloop van het aantal abortussen, meer geboortes en meer huwelijken. En een financiële ondersteuning van families met kinderen. In Hongarije betaalt een moeder van vier kinderen voortaan geen inkomstenbelastingen meer. Ouders die een derde kind verwachten, krijgen substantiële steun van de overheid om een grotere woning aan te kopen. Grootouders kunnen speciale vakantie krijgen om op de kleinkinderen te passen. Bijzonder lage interesten voor jonge gezinnen, en ga zo maar door. Het vruchtbaarheidscijfer kruipt stilaan uit een diep dal. Novak wordt zelfs door een deel van de oppositie geapprecieerd voor haar beleid. De politieke oppositie in Hongarije stelde op 17 oktober 2021 haar kandidaat aan, die het moet opnemen tegen president Orban in de presidentsverkiezingen. Zes oppositiepartijen weten dat ze alleen verenigd een kans maken om Orban te verslaan. De kandidaat van de verenigde
oppositie werd de partijloze Peter Marki-Zay. Hij begon met sterke peilingen, maar lijkt intussen aan populariteit te verliezen, als we mogen afgaan op een recente peiling van het Szadadveg-instituut, aldus een bericht in de Duitstalige krant Budapester Zeitung.
Geërgerde Marki-Zay In oktober sprak 42 procent zich nog positief uit over Marki-Zay, 47 procent negatief. In december waren er 36 procent positieve stemmen en 56 procent negatieve. Het is bijna uitsluitend in de hoofdstad Budapest dat Peter Marki-Zay positief wordt beoordeeld (met 49 procent). In de andere steden is dat 38 procent positief en 53 procent negatief en op het platteland slechts 29 procent pro en 61 procent contra. Bij de Hongaren jonger dan 40 jaar scoort Marki-Zay goed bij 44 procent, bij de 44+-jarigen is dat slechts 30 procent. Slechts 24 procent van de gepensioneerden ziet Marki-Zay zitten. Volgens dezelfde krant irriteert de leider van de oppositie steeds vaker allerlei bevolkingsgroepen. Zo kreeg hij bakken kritiek over zich met zijn verklaring om het minimumloon te schrappen. Voor Hongarije wordt 2022 een belangrijk jaar. Volgens sommige Vlaamse kranten kan Peter Marki-Zay president Orban van de macht verdrijven, volgens andere, meer voorzichtige kranten is het kiezen van Peter Marki-Zay eerder een wanhoopspoging van de oppositie.
PIET VAN NIEUWVLIET
KROATIË
Kroatië financiert uitgeweken Kroaten die terugkeren
Alexandria Ocasio-Cortez
Hotels en restaurants waar Vlamingen thuis zijn
© SHUTTERSTOCK
Er zijn verschillende manieren om te reageren op dalende geboortecijfers en een verouderende bevolking. Het progressieve kamp in West-Europa trekt massaal niet-Europese migranten aan, terwijl heel wat Oost- en Centraal-Europese staten met nataliteitsprogramma’s de eigen bevolking willen verjongen. Kroatië probeert via een uitgebreid relanceplan uitgeweken Kroaten aan te zetten om naar het vaderland terug te keren.
Achouffe 19 - 6666 Wibrin (Houffalize) Wij zijn vlamingen Tel.: 061 28 81 82
www.lespine.be
‘Waar tafelen een hoffelijke bezigheid wordt’ Huwelijken - Recepties - Banketten - Seminaries
Fruithoflaan 15 - 2530 Boechout - 03/455 07 67 www.kasteelfruithof.com
Andrej Plenkovic: “De demografische heropleving is een fundamenteel beleidspunt”
In de praktijk zullen Kroaten die in andere EU-landen wonen en ervoor kiezen om terug te keren om hun eigen onderneming in Kroatië op te starten, hierin door de Kroatische overheid financieel worden gesteund. De subsidies kunnen oplopen tot 200.000 kuna (of ongeveer 26.000 euro), dit allemaal in het kader van het nieuwe beleidsprogramma ‘Ik kies Kroatië’. De centrumrechtse eerste minister Andrej Plenkovic (van de nationaal-conservatieve partij HDZ) kondigde rond de kerstperiode aan dat “de demografische heropleving een fundamenteel beleidspunt is voor Kroatië omdat de huidige bevolking sterk veroudert”. In de loop van de jongste jaren hebben ongeveer 350.000 Kroaten het land verlaten, onder wie heel wat kinderen. Veel Kroaten werden aangetrokken
door de vrijgemaakte EU-arbeidsmarkt en vertrokken naar het buitenland.
Interne migratie ondersteunen De Kroatische bevolking viel van 4,5 miljoen mensen 30 jaar geleden terug op 3,8 miljoen Kroaten vandaag. De regering wil vooral jonge Kroaten aantrekken en hen stimuli geven om als zelfstandige een bedrijf uit de grond te stampen. De Kroatische regering hoopt in een eerste periode tussen 4.000 en 5.000 geëmigreerde Kroaten aan te trekken. Maar de Kroatische regering heeft ook fondsen vastgelegd om een interne migratie te ondersteunen. Kroaten die aan de kust of in de grote steden wonen en die bereid zijn om zich in ontvolkte landelijke gebieden te vestigen, zouden eveneens financiële steun kunnen genieten. Er zijn dus wel degelijk alternatieven op de ontvolking en veroudering van de bevolking. PIET VAN NIEUWVLIET
Buitenland
20 JANUARI 2022
Een noodzakelijk nieuw veiligheidskader om spanning met Rusland te ontmijnen
VERENIGD KONINKRIJK
Overspeelt Boris Johnson zijn hand?
Wil men de diplomatie een kans geven om de spanningen rond Oekraïne te ontmijnen, dan moet het voorwerp van de gesprekken verruimd worden. Russische en westerse uitgangspunten tegenover elkaar plaatsen levert één resultaat op: onverenigbaarheid. Dus moet de concentrische cirkel van de besprekingen groter worden. Enkel gesprekken rond een ruimer veiligheidskader kunnen oplossingen brengen die een zekere duurzaamheidstoets doorstaan. Voormalig diplomaat Georges Kennan staat vooral bekend voor het zogenaamde X-artikel, een (anonieme) bijdrage vandaar - in Foreign Affairs (1947) over de (noodzakelijke) indammingspolitiek van de Sovjet-Unie. Minder bekend, maar daarom niet minder pertinent, is zijn bijdrage vijf decennia later in The New York Times waarin hij een uitbreiding naar het oosten van de NAVO “the most fatal mistake of American policy in the post-Cold War era” noemt. De perceptie die dit in Moskou zou veroorzaken, zou de verdere relaties tussen het Oosten en het Westen zwaar bemoeilijken. Dat was de kern van zijn argumentatie. In een recent verschenen boek van historica Mary Elise Sarotte (‘Not One Inch’) wordt deze kwestie verder onderzocht. Er zou een belofte gedaan zijn door het Westen niet uit te breiden (zoals Rusland beweert), maar dit zou louter verbaal door toenmalig Amerikaans buitenlandminister Baker zijn gebeurd. De discussie is niet nieuw. ‘Verba volant scripta manent’. Kijken we naar de verdragen, dan is de enige uitbreiding waarvan sprake is degene die veroorzaakt is door de incorporatie van de voormalige DDR in de Bondsrepubliek. Dat was drie decennia geleden. In werkelijkheid schoof de NAVO sinds die bewogen jaren duizend kilometer oostwaarts op, waarbij een stevig dozijn landen die eerder aan de oostkant van het IJzeren Gordijn lagen de club vervoegden. Het is een onontbeerlijke achtergrond om de Russische opstelling van het moment te plaatsen.
© SHUTTERSTOCK
DIPLOMATIEKE VALIES
11
blik op het Westen blijft bestaan. En dit gaat gepaard met een steeds intensere militaire verstrengeling, voornamelijk gesponsord door de VS. NAVO-manoeuvres in de Zwarte Zee, net als opvallend meer (provocatieve) verkenningsvluchten aan de rafelranden van het Russisch luchtruim, dragen bij tot het klimaat.
Sodom en Gomorra vermijden Dat objectief gesproken zowat niemand gediend is met een escalatie van de situatie, maakt het scenario niet onmogelijk. Vraag is echter hoe de lont uit het kruitvat gehaald kan worden? De twee uitgangsposities zijn alvast onverenigbaar. De idee dat soevereine landen vrij tot de NAVO moeten kunnen toetreden is niet verzoenbaar met de wens van Moskou het grondgebied van de voormalige USSR als haar natuurlijke invloedssfeer te beschouwen, en dus zal de discussie opengetrokken moeten worden. Veiligheidsgaranties, discussies rond het ontplooien van raketten en het (tijdelijk) bevriezen van een eventueel Oekraïens NAVO-lidmaatschap (dat sowieso onwaarschijnlijk is), kunnen volgens experts de onderdelen van een nieuw veiligheidskader worden. Het geniet alvast de voorkeur op een theater met Russische raketten op Venezuela, het loskoppelen van Rusland van het SWIFTbetalingssysteem, het toedraaien van oliekranen en regelrechte militaire confrontaties. MICHAËL VANDAMME
Russische argumenten Op zich is deze ontwikkeling, Russische ergernis incluis, niet nieuw. Waarom dan net nu de druk opvoeren? De binnenlandse politiek is nooit ver weg, waarschuwt de Nederlandse historicus Hidde Bouwmeester, gespecialiseerd in het Rusland van na de Sovjet-Unie. In een bijdrage in Elsevier Weekblad trekt hij enkele duidelijke paralellen tussen Poetins buitenlandse beslissingen en zijn binnenlandse positie. Eén voorbeeld: de inname van de Krim in 2014 deed zijn toen tanende populariteit weer pieken. Ook nu kan hij een ‘booster’ gebruiken, maar dat zegt niet alles. Rusland had de voorbije jaren De Amerikaanse diplomaat Georges Kennan, gehoopt een pragmatische relatie nochtans architect van het inkapselen van de USSR, met Kiev te kunnen tot stand brenwaarschuwde voor de gevolgen van een systematische uitbreiding van de NAVO in oostelijke richting. gen, maar tevergeefs. De resolute
Een getormenteerde Boris Johnson: is het punt van een schandaal te veel bereikt?
Gedurende zijn hele politieke loopbaan wist de Britse premier wilde waters te doorzwemmen. Het ene schandaal volgde het andere op, maar steeds kon Boris Johnson overeind blijven. Nu uitlekte dat de conservatieve leider meermaals de coronaregels - opgelegd door zijn eigen regering - overtrad, klinkt steeds luider de roep om zijn ontslag. We keren terug naar de eerste week van december vorig jaar. Allegra Stratton, een van de belangrijkste adviseurs en perswoordvoerders van Boris Johnson, kondigt al huilend voor de camera’s haar ontslag aan. Een video was uitgelekt waarin Stratton al lachend vertelt over een feestje dat rond de kerstperiode van 2020 plaatsvond in de ambtswoning van de eerste minister. Terwijl Groot-Brittannië in lockdown zat en politieagenten massaal boetes uitschreven wanneer burgers coronaregels overtraden, werd er onder de politieke kaste blijkbaar gefeest. Een eerste schandaal was geboren. We zijn meer dan anderhalve maand verder en in de afgelopen tijd regende het nieuwe verhalen. Het Engelstalige weekblad Politico wist vorige week al te melden dat Boris Johnson en zijn medewerkers in 2020 alleen al niet minder dan twaalf dagen de coronaregels zouden hebben overtreden. Zo verscheen in de pers recent een foto van een tuinfeestje dat plaatsvond op 15 mei 2020, waarop de conservatieve premier en zijn personeel gezellig aan de kaas en wijn zitten, terwijl aan de rest van de Britten verteld werd binnen te blijven. Voorlichters zegden dat de tuin van de ambtswoning enkel gebruikt werd voor vergaderingen, maar dat verhaal werd dag na dag minder geloofwaardig.
Verontschuldigen bij de koningin Dat politici graag en veelvuldig liegen, is algemeen bekend. De vele leugens die de jongste tijd door de regeringsleider en zijn entourage wereldkundig zijn gemaakt, tart echter alle verbeelding. De Britse pers spreekt over “liegen op een astronomische schaal”. De ‘vergadering’ in de tuin, bleek niet alleen een feestje te zijn. Sterker nog, verschillende naaste medewerkers hebben Johnson aangeraden het onderonsje af te blazen, omdat zij beseften dat dit voor gedonder zou kunnen zorgen. Johnson weigerde. E-mails laten zien dat sommige feestjes meer dan honderd genodigden telden, op een ogenblik dat de ‘gewone’ Britten slechts één vriend of vriendin, buiten het eigen gezin, mochten ontmoeten. De arrogantie van de macht, geëtaleerd aan het volk. Helemaal pijnlijk werd het toen enkele dagen geleden ook nog eens bleek dat er gefeest werd in Downing Street 10, op de avond voor de begrafenis van prins Philip, in april 2021. De premier zag zich genoodzaakt persoonlijk zijn verontschuldigingen aan te bieden bij koningin Elizabeth. Een drinkgelag organiseren terwijl de koninklijke familie in rouw is, je moet het maar verzinnen. Dat ze bij de conservatieve regering met een verrotte ethiek zitten, blijkt eens te meer uit het volgende opzienbarende feit: Simon Case, de hoogste ambtenaar en leider van het departement voor Binnenlandse Zaken, werd door Johnson in december
jongstleden aangesteld om te onderzoeken of er bij de feestjes regels overtreden werden. Case moest al vlug zijn onderzoek staken, nadat bleek dat er in december 2020 in zijn eigen kantoren ook gefuifd werd. Meer ironisch kan je het niet verzinnen.
Het schandaal te veel Boris Johnson wist al heel wat schandalen te overwinnen. Overspeelde hij dit keer zijn hand? Dat valt nog te bezien. De Conservatieve Partij kan in het Britse Lagerhuis bogen op een royale meerderheid. De Tories hebben 360 zetels, de socialisten minder dan 200. Dat Labour-leider Keir Starmer het ontslag van Johnson eist, lag in de lijn der verwachtingen en maakt op zich weinig indruk. Problematischer voor de positie van Johnson is dat de kritiek nu ook begint aan te zwellen binnen zijn eigen partij. Heel wat juristen binnen de Conservatieve Partij stellen dat de premier de eer aan zichzelf moet houden. Ook de leider van de Conservatieve Partij in Schotland wil nu dat Johnson opstapt. Voorlopig blijven de ministers wel als een man achter de eerste minister staan. De opiniepeilingen zijn intussen ronduit desastreus. Sinds november 2021 gaat Labour voorop. Centrumrechts kijkt inmiddels aan tegen een grote achterstand van meer dan tien procentpunten. Op 5 mei vinden er lokale verkiezingen plaats in het Verenigd Koninkrijk. Vast staat dat de nationale schandalen zwaar zullen afstralen op de plaatselijke stembusslag, of Johnson nu opstapt of niet. LU
MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!
LUIKERSTEENWEG 244 F 35007 ANKERSTRAAT HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272
011 223 253
MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE
12 Interview
20 JANUARI 2022
Raymond Ibrahim is een expert in islamitische geschiedenis, meer specifiek de militaire geschiedenis van het Midden-Oosten. Hij is een Amerikaan van Egyptische origine. Ibrahim werd in de VS geboren nadat zijn familie naar daar vluchtte. Als koptische christenen werden ze immers onderdrukt in hun thuisland Egypte. Ibrahim is de auteur van boeken als ‘Crucified Again’ en ‘Sword & Scimitar’. Zijn nieuwste boek, ‘Defenders of the West’, komt in juli van dit jaar uit.
RAYMOND IBRAHIM - AUTEUR EN EXPERT ISLAMITISCHE GESCHIEDENIS
“Alles wordt ten tonele opgevoerd om het maar niet te hoeven hebben over wat zonneklaar is, namelijk islamitische vervolging van christenen” nlangs haalden de Verenigde Staten Nigeria van hun zwarte lijst met ‘Landen van Bijzondere Zorg.’ Wat is uw mening hierover?
In 2020 werden er wereldwijd 4.761 christenen vermoord vanwege hun geloof, 3.530 hiervan vielen in Nigeria alleen. Waarom ziet de VS dat land niet meer als een ‘Land van Bijzondere Zorg’?
“De situatie in Nigeria begon in 2010 met Boko Haram en anderen die christenen belaagden. De Verenigde Staten wilden het land niet op deze zwarte lijst zetten, met name niet rond de tijd dat Hillary Clinton de minister van Buitenlandse Zaken van Amerika was. Zij werd hiervoor ernstig bekritiseerd. Zelfs haar echtgenoot, voormalig president Bill Clinton, deed een poging de voortdurende christenvervolging in Nigeria te vergoelijken. Naar het zich laat aanzien deed hij dat vanwege zakelijke belangen die de eigen Clinton Stichting daar heeft. Concreet probeerde men daarom de ernst van deze vervolgingen te minimaliseren. Bill Clinton zei “al deze dingen,” waarmee hij doelde op onthoofdingen, kerkverbrandingen en dergelijke gewelddadigheden, “hebben een economische oorzaak”. Het zou een conflict zijn dat veroorzaakt zou worden door verschillen tussen de mensen die bezittingen hebben versus de mensen die niet of nauwelijks iets hebben. Die houding tegenover wat er zich in Nigeria afspeelt, werd jarenlang staande gehouden en het land werd niet op deze zwarte lijst geplaatst. Uiteindelijk, in het laatste jaar van de ambtstermijn van president Trump in 2020, werd het land op de zwarte lijst van ‘Landen van Bijzondere Zorg’ geplaatst. Dat duurde echter slechts een jaar. In 2021 werd het immers niet meer in deze lijst genoemd, terwijl het land het grootste aantal christelijke slachtoffers ter wereld telt als gevolg van het aanhoudende geweld. Dat is eenvoudigweg onverklaarbaar.”
“Omdat men blijft proberen te verhullen dat de mensen die worden afgeslacht christenen zijn die worden gedood enkel vanwege hun geloof. Wat men bijvoorbeeld probeert te doen, is benadrukken dat er een moslim gedood werd wanneer een groep als Boko Haram ook een moslim gedood zou hebben tijdens de afslachting van christenen. Maar wanneer je als moslim tussen christenen woont, word je in de ogen van dergelijke groepen niet beschouwd als een echte moslim. De media echter gebruiken dergelijke voorvallen om te kunnen blijven beweren dat dergelijke aanslagen geen religieuze motivatie hebben, omdat er ook een medemoslim is omgekomen. De meeste mensen geloven in dat narratief.”
OVER WOKE
De Europese pers lijkt het idee van de Fulani als herdersvolk naar voren te schuiven om zo het geweld te kunnen voorstellen als een geschil om landeigenaarschap of een agrarisch geschil dat niets met religie te maken heeft. “Ja, dat is absoluut waar. Christenen worden gezien als boeren die van het land leven en de Fulani zijn in dat narratief herders die op zoek zijn naar grasland voor hun vee. Dat wordt afgeschilderd als een territoriaal geschil. Het probleem hiermee is echter dat christenen telkens worden afgeslacht door moslims die ‘Alahu Akhbar’ schreeuwen tijdens de daad. Zij onthoofden christenen terwijl zij islamitische leu-
zen roepen om hun daden de rechtvaardigen, dus gaat het hier echt slechts om een agrarisch geschil of is er, overduidelijk, iets anders aan de hand?”
Volgens Nina Shae van het Hudson Instituut zou de Amerikaanse overheid inmiddels al het geweld afschuiven op ‘klimaatverandering’, klopt dat? “Dat hoor ik continu. Men komt altijd aanzetten met materialistische excuses omdat het linkse gedachtegoed simpelweg niet kan of wil accepteren, zeker niet waar het de islam aangaat, dat religie een factor van belang hierbij zou kunnen zijn. Daarom moet het wel gaan over gelijkheid of zelfs racisme, zelfs wanneer het in Afrika gebeurt onder Afrikanen omdat het linkse denken eenvoudig weg steeds onlogischer wordt. Zij zullen alles uit hun arsenaal aan excuses halen om te kunnen verdedigen wat er gebeurt, inclusief uiteraard klimaatverandering.”
Ongeveer 6.000 jihadisten van Islamitische Staat keerden uit Syrië en Irak terug naar WestAfrika. Waarom wordt dat volgens u nauwelijks benoemd in de mainstreammedia? “Omdat het ingaat tegen alles wat zij willen dat het publiek weet of erover zou kunnen gaan nadenken. Ze willen niet dat het publiek weet dat christenen dagelijks worden afgeslacht vanwege hun geloof. Het punt is dat de media erg hard hun best doen om het publiek te laten geloven in een bepaald wereldbeeld dat zij hebben. Als er iets gebeurt wat indruist tegen dat wereldbeeld, is het beste dat zij kunnen doen, zo redeneert men, om dat te nege-
Deze ideologie is in de kern antichristelijk of anti-judeo-christelijk. Het christendom werd in feite relatief vreedzaam verspreid in het noorden van Afrika en het Midden-Oosten. De islam kwam met het zwaard. Veel mensen werden vermoord en anderen kregen drie keuzes voorgelegd: bekeer je tot de islam, betaal de jizya (belasting voor joden en christenen) of de dood. Tot voor kort was dat algemeen bekend, maar vandaag is dat een heel ander verhaal.
Momenteel is de slechterik bijna altijd een christen. Je ziet het bijvoorbeeld in speelfilms en op de televisie, speciaal in historische films die zich afspelen in de middeleeuwen. Het slechte personage, de hypocriet, degene met het meest verachtelijke karakter zal bijna altijd degene zijn die een groot crucifix draagt. De held van het verhaal, de ‘good guy’, zal in de film worden geportretteerd door het personage dat zeer genuanceerd is, die seculier denkt. Natuurlijk zijn dergelijke afbeeldingen ver voorbij het anachronistische en hebben zij niets met de werkelijkheid te maken. Dat gebeurt niet enkel in films of op de televisie, maar ook in boeken en in het onderwijs in het algemeen is het doel om het christendom te demoniseren. En met het christendom wordt natuurlijk eigenlijk gezegd de westerse beschaving. Tegelijkertijd wordt
alles dat daarbuiten valt verdedigd en gepromoot, bijvoorbeeld de islam. Dit schuilt ook achter wat wij in Amerika momenteel hebben: Black Lives Matter (BLM). In de Verenigde Staten is het hele idee van woke geconcentreerd rondom één woord en dat is racisme. Alles aan Europa is racistisch, de hele Europese geschiedenis werd geleid door Europese racisten die slechte dingen deden gericht tegen niet-witte mensen. Dat is echt hoe de geschiedenis vandaag de dag wordt verstaan, vooral onder jongeren die woke zijn. Natuurlijk kun je met geschiedenis doen wat je zelf wilt, inclusief het volkomen negeren van constante factoren en je focussen op de kleinste uitzonderingen daarop. Dat is wat men nu doet, dat is wat zich momenteel overal afspeelt. Het lijkt erop dat dit onderdeel is van het hele globaliseringsproject.
De globalisten, de elite, proberen iedereen te laten geloven in een en hetzelfde narratief. Dat zal hen namelijk helpen mensen overal op de wereld te verspreiden en te doen wat zij zullen doen, namelijk Europa, de Europese beschaving, verdunnen. In feite is dit alles behoorlijk sinister en wordt het gebruikt om Europeanen en andere mensen te demoraliseren. Het wordt gebruikt om de oppositie aan te moedigen.
ren. Wanneer je er niet aan ontkomt erover te moeten schrijven - de brute moord op de eenentwintig Kopten werd voldoende ‘nieuwswaardig’ geacht -, dan produceert men allerlei excuses. Zoals bijvoorbeeld dat het niets met de islam te maken zou hebben of dat de daders zich gegriefd of achtergesteld voelen. Alles wordt ten tonele opgevoerd om het maar niet te hoeven hebben over wat zonneklaar is, namelijk islamitische vervolging van christenen.
“De mainstreammedia willen niet dat het publiek weet dat christenen dagelijks worden afgeslacht vanwege hun geloof” Neem de situatie in Nigeria. Wanneer er een ernstige, gewelddadige aanslag is waarbij veel christenen omkomen, dan zullen de media er wel over rapporteren. Dit doen zij echter alleen binnen een context van het geldende narratief dat de drijfveer van de Fulani hun eigen armoede is, dat het een economisch of financieel gemotiveerde daad is. Dat is hun manier van zoveel mogelijk schade te beperken aan de geaccepteerde opvatting. De eerste stap in het plan van aanpak is dus altijd zoveel mogelijk negeren wat er gebeurt. Wanneer men daaraan niet ontkomt, omdat een aanslag sensationeel of dramatisch genoeg is om erover te moeten rapporteren, dan zullen de media erover berichten, maar alleen vanuit het narratief van een seculier ofwel een materialistisch motief.”
Met het oog op de huidige vluchtelingencrisis in Europa zou je toch verwachten dat wat er momenteel plaatsvindt in Afrika veel meer aandacht zou krijgen? “Wat zich afspeelt in de West-Europese landen met hoge percentages moslims doet denken aan een voortdurende hoofdpijn. Kijk bijvoorbeeld naar Frankrijk en Duitsland. Ik schreef daarover zelf onlangs nog een artikel over moslims die de christelijke crucifix aanvallen. Behalve in de islamitische wereld komen dergelijke aanslagen in grote mate voor in die twee landen. Uiteraard weet niemand ooit waarom dit gebeurt en is men achteraf altijd driftig op zoek naar het achterliggende motief. Het zullen wel weer de boeddhisten zijn geweest (lacht). Het is duidelijk dat dit niet zomaar zal stoppen en dat het zal blijven voortduren. Ik voorspel u dat dit nog veel erger zal worden. Wat wij tot nu toe hebben gezien, is nog maar het begin. SONJA DAHLMANS
Dossier
20 JANUARI 2022
13
NIET HETERO, WEL RECHTS Enkele weken geleden was er heel wat commotie ontstaan na de coming-out van Vlaams Belang-ondervoorzitter Chris Janssens (44). Of de geaardheid van iemand in wezen al nieuws moet zijn, is nog maar de vraag. Hoewel, het is het eerste Vlaams Belang-boegbeeld dat uit de kast komt. “Wat een vreselijke term trouwens”, becommentarieerde Janssens die uitspraak zelf. “Ik ben gewoon een rechtse Vlaams-nationalistische politicus die toevallig ook homo is.”
Waarom het logisch is dat holebi’s niet alleen links stemmen Net dat is waar het schoentje knelt bij talloze linkse politici en opiniemakers. Volgens hen staat een rechts gedachtegoed haaks op een bestaan als andersgeaarde. “Als gay actief zijn bij Vlaams Belang is als een foie grasboer die actief is bij GAIA”, durfde een Vooruit-schepen zelfs te stellen. De mythe dat de holebigemeenschap enkel links kan en mag zijn, bestaat nog steeds. Tijdens de Brusselse ‘Pride Parade’ van 2018 werd de praalwagen van N-VA door verschillende mensen belaagd: “Een rechtse partij die meedoet aan de Pride? Onaanvaardbaar!” Frappant, zeker omdat die Pride de ambitie heeft inclusie, verdraagzaamheid en acceptatie te bevorderen. Voor alle holebi’s, behalve de rechtse… Dat zegt zelfs Çavaria, een vzw die ‘opkomt voor gender- en seksuele diver-
siteit’ en jaarlijks meer dan drie miljoen euro subsidies op haar rekeningen mag bijschrijven. Zij schreven een persbericht naar aanleiding van de laatste formatiegesprekken: “Geen regering met Vlaams Belang”. Daarin beschuldigde Çavaria het Vlaams Belang ervan een partij te zijn die “systematisch tegen alle verwezenlijkingen van de afgelopen jaren heeft gestemd”. Ook beschuldigt de vzw de partij ervan de migratiecrisis te misbruiken om te scoren bij de holebigemeenschap: “Het valt trouwens op hoe de ommekeer in de houding tegenover LGBTI+-mensen hand in hand ging met de nieuwe wind die waaide in de verdediging van ‘onze westerse waarden’ in het migratiedebat. Ons land zou worden overspoeld door holebifobe en transfobe migranten die op hun beurt verantwoor-
delijk zijn voor al het geweld tegen LGBTI+-mensen in België. Het holebifobe en transfobe discours van het Vlaams Belang van de jaren daarvoor werd daarbij strategisch verzwegen. Maar een complex verhaal laat zich niet vatten in holle slogans.” De vzw doelt met die uitspraken op standpunten die verschillende Vlaams Belang-politici in het verleden innamen. Zo kwam Kamerlid Dominiek Sneppe in 2019 nog in opspraak omdat ze in de Krant van West-Vlaanderen stelde dat ze het homohuwelijk en adoptie door homoseksuelen “een brug te ver” vindt. Ook voorzitter Tom Van Grieken stelde dat het traditionele gezin voor zijn partij de voorkeur verkiest. Wel is het duidelijk dat hij verworven rechten voor holebi’s niet wil terugdraaien. WANNES NEUKERMANS
CHRIS JANSSENS
GILLES VERSTRAETEN
VLAAMS FRACTIEVOORZITTER VLAAMS BELANG
BRUSSELS PARLEMENTSLID NVA
“Lange tijd gold de overtuiging dat een holebi wel links zou denken en stemmen. Erger nog: in holebi-verenigingen was en is de norm der politieke diversiteit een lat die gewoon op de grond ligt. Mensen worden nochtans niet gedefinieerd door hun geaardheid. Holebi’s zijn niet in de eerste plaats holebi’s, maar burgers met een eigen visie op politiek en maatschappij. Ik verzet mij tegen elke opgelegde groeperingsdruk. De ‘regenbooggemeenschap’ bestaat niet. Holebi’s zijn geen verzameling gelijkgestemden. Ik ben nationalist en kom op voor de belangen van de hele Vlaamse natie. Je geaardheid bepaalt niet tot welke natie je behoort.”
“Het was voorspelbaar. Na de coming-out van VB-ondervoorzitter Chris Janssens konden de poortwachters van de correcte opinie zich niet inhouden. Een collectieve kokhalzing galmde door het perslandschap. De wederkerende verwijten waren ook te voorzien: ziehier nog maar eens de intolerantie van de zelfverklaarde toleranten! Op een dergelijk moment is empathie gepast. Ik ben blij voor mijnheer Janssens dat hij ‘uit de kast’ en met zichzelf in het reine is, wat ik hem ook liet weten. Het is nooit een eenvoudige stap om te zetten, doorgaans gaat er een erg moeilijk persoonlijk proces aan vooraf, dat ook na die stap nooit helemaal voorbij is.”
“De reacties ter linkerzijde op mijn coming-out waren voorspelbaar: het was een feest van frustratie. Rechts, Vlaams-nationalistisch en homo? Onmogelijk! Die commentaren deren me niet. Ik las ze, slechts gniffelend. Er passeerden tweets en opiniestukken in vergelijking waarmee een stukgebeten kauwgom meer smaak heeft. Ach, ik zou pas teleurgesteld geweest zijn mochten linkse politici en journalisten mij plots omarmd hebben. Nu werd nogmaals bewezen dat niemand het zo moeilijk heeft met verdraagzaamheid als links: die geldt enkel voor de eigen kringen. Het is incestueuze tolerantie. Bedrog. Zelfbedrog ook.” “Dag- en weekbladen en politieke partijen die ‘verbinding’ van de daken schreeuwen, blinken uit in gebrek eraan. Het is een rookgordijn waarachter slechts één ambitie schuilgaat: het opdringen van een politiek correcte pensée unique. Wie die niet deelt, wordt verbannen naar een politieke, mediatieke, maatschappelijke en nu zelfs andersgeaarde schutskring.” “De holebi-verenigingen gaan dezelfde weg op als de (centrum-)linkse partijen door wie ze gedomineerd worden: ze zijn de voeling met de samenleving kwijt, vertegenwoordigen steeds minder mensen en worden daardoor irrelevant. Hun tendens tot zelfdestructie is omgekeerd evenredig met hun electorale respectievelijk maatschappelijke kracht. De enige toekomst die hen nog rest, is een voetnoot in de geschiedenisboeken.”
“Er vallen nochtans zeker kanttekeningen bij te plaatsen. Mijnheer Janssens kon het zelf het niet laten om te sneren naar collega-politici die kiezen om meer dan hijzelf op de barricade te staan omtrent LGBT-kwesties. Dat was onnodig. Iedereen vult het anders in, daar mag respect voor zijn, net zoals mijnheer Janssens het volste recht heeft om zijn geaardheid politiek verder als fait divers te catalogeren. Het is wel wat contradictoir dat zijn partij van net dat fait divers ook een heus media-evenement maakte. Er is ook de blijvende realiteit dat ondanks zalvende verklaringen van voorzitter Tom Van Grieken een aantal VB-mandatarissen aan de lopende band homofobe commentaar slaken, maar daarvoor nooit publiekelijk worden teruggefloten. Het wordt met de warme mantel van ‘individuele vrije meningsuiting’ bedekt.” “Toch was het vooral een gemiste kans voor progressieve opiniemakers om hun wellevende kant te laten zien, of te zwijgen. Links zit muurvast in een in wezen snoeihard discours dat geaardheid of andere onveranderbare wezenskenmerken mensen wel tot hún politieke analyse en kijk op de werkelijkheid moét dwingen. Anders ben je een ‘slechte homo’, ‘bounty’ of noem maar op. Met die onzin mag men nu echt wel eens gaan ophouden.”
Rechtse homo’s Is het wel zo dat holebi’s per definitie een links gedachtegoed hebben, of dat ze zichzelf anders verloochenen? Historische voorbeelden bewijzen alvast het tegendeel. Zo was er Nederlandse politicus PIM FORTUYN die in 2002 werd vermoord. Vooral op vlak van migratie en zijn kijk op de islam was hij een rechtse politicus. Volgens hem keken de islam en zijn geaardheid elkaar dan ook als twee vijanden in de ogen. “Ik ben niet alleen een christenhond voor hen, ik ben bovendien nog minder dan een varken”, zei Fortuyn na uitlatingen van een prominente Nederlandse imam.
Ook iemand als DOUGLAS MURRAY die als politiek commentator vooral bekend raakte voor zijn uitspraken over vrije meningsuiting en islamkritiek kan makkelijk beschouwd worden als iemand met een conservatieve mening. Als voorvechter van de absolute vrijheid van meningsuiting organiseerde hij via het weekblad The Spectator een competitie waarin de lezer werd gevraagd gedichten te schrijven die de Turkse president Erdogan aanvielen. Dat deed hij als respons op de Böhmermann-affaire, waarin de Duitse komiek Jan Böhmermann werd aangeklaagd door de Duitse justitie omdat hij Erdogan had beledigd. De Amerikaanse politieke commentator DAVE RUBIN, sinds 2015 getrouwd met zijn partner David, hekelt in zijn commentaren vaak de ‘identity politics’ aan de linkerzijde. U zal het wel vaker gehoord hebben: “Hoe kan u als zwarte nu op het Vlaams Belang stemmen?” of “Als homo kan je niet anders dan op een ‘inclusieve’ partij als Groen stemmen”. Onzin, aldus Rubin: “Homo of hetero, zwart of blank, transgender of niet: al die zaken zijn irrelevant. Het enige wat telt, is uw overtuiging: uw gedachten en daden, die bepalen uw politieke voorkeur.”
FLORIAN PHILIPPOT, die zijn bekend-
heid verwierf als vicevoorzitter van de Franse partij Front National, bewees dat rechts-conservatisme en homoseksualiteit absoluut te verenigen vallen. Door homorechten hoog op de agenda te plaatsen, zorgde hij er in Frankrijk voor dat de holebigemeenschap ook een rechtse stem kreeg. De coming-out van CHRIS JANSSENS bewees dat ook holebi’s in rechtse partijen ook in ons land geen rariteit meer zijn. Ook die andere rechtse partij, de N-VA, telt enkele openlijk homoseksuele mandatarissen, zoals LORIN PARYS (toevallig ondervoorzitter van zijn partij, net als Janssens) of Brussels Parlementslid GILLES VERSTRAETEN.
14 Cultuur SERIE
Peacemaker ‘Peacemaker’ is een absurde en hilarische spin-offreeks van de al even absurde en hilarische superheldenfilm ‘The Suicide Squad’. De reeks is in Vlaanderen te bekijken via Streamz.
Het personage Peacemaker is gebaseerd op het gelijknamige Amerikaanse strippersonage en maakte zijn filmdebuut in The Suicide Squad. In die satirische superheldenfilm wordt een team antihelden en superslechteriken door de Amerikaanse overheid op geheime zelfmoordmissie naar het Caribische eiland Corto Maltese gestuurd om een reusachtige buitenaardse zeester te vernietigen. De opzet en uitvoering van The Suicide Squad waren knettergek, maar erg geslaagd. Dat was in grote mate de verdienste van regisseur James Gunn die in het verleden zijn sporen verdiende met komische actie- en superheldenfilms als ‘Guardians of the Galaxy’.
John Cena The Suicide Squad was tegelijkertijd ook een weinig subtiele satire van Amerikaanse inmenging in LatijnsAmerika. Het personage dat die politiek het meest vertolkt in de film is Peacemaker, een soort doorgeslagen Captain America die zegt dat hij “zoveel van vrede houdt, dat het hem niet kan schelen hoeveel mannen, vrouwen en kinderen hij moet doden om het te krijgen”. Het personage werd meesterlijk en hilarisch vertolkt door worstelaar John Cena en viel zo in de smaak dat hij recent zijn eigen spin-offreeks kreeg op HBO. Cena hervatte zijn rol als Peacemaker en de nieuwe serie werd eveneens geregisseerd door Gunn.
Nieuwe missie De serie begint vijf maanden na het einde van The Suicide Squad, wanneer Peacemaker - die in de film het leven leek te laten - uit het ziekenhuis ontslagen wordt. Tegen zijn wil wordt hij haast meteen opnieuw gerekruteerd voor een nieuwe missie. Ondertussen maakt de kijker kennis met het huisdier van Peacemaker (een adelaar die hij Eagly noemt), zijn racistische vader en het team van would-be-superhelden en geheim agenten dat hem bijstaat. Peacemaker en Cena slagen er wonderwel in om de karikatuur die het gelijknamige personage is diepgang en emotionele lading te geven. De kijker kan zich moeilijk van de indruk ontdoen dat hij eigenlijk geen slechterik is, maar veeleer een tragikomische volwassene met de emotionele en mentale ontwikkeling van een kleuter.
Extreem politiek incorrect, maar soms woke De reeks is bovenal erg grappig. Dat is niet alleen de verdienste van Cena, maar ook die van James Gunn en zijn typische humor die getypeerd wordt door een gortdroge uitdrukking van knettergekke situaties. Het droge karakter van de reeks wordt meteen duidelijk in het introfilmpje, waarin de verschillende personages uit de serie met een uitgestreken gezicht een dansje opvoeren op het ritme van een glamrocknummer. Toch lijdt Peacemaker aan een aantal mankementen. Het grootste is het feit dat de serie een hoog ‘woke Schrödingers kat’-gehalte heeft. De reeks is namelijk extreem politiek incorrect, maar bevat tegelijkertijd enkele elementen die zo uit Black Lives Matter-slogans vertaald lijken te zijn. Gelukkig zijn deze momenten vooralsnog schaars genoeg om de absurde, groteske pret niet te drukken. PIETER VAN BERKEL
20 JANUARI 2022
KUNST
Magische theatertjes
Hallepoort Museum in Brussel belicht erfgoed dat in de vergetelheid is geraakt: het papiertheater. Het zijn miniatuurtheatertjes die op tafel werden gezet en in de negentiende eeuw voor heel wat huiselijk vermaak zorgden. De Hallepoort, tussen het Louizaplein en het Zuidstation, is het laatste overblijfsel van de tweede omwalling van Brussel. Gebouwd in 1381 is het monument een opvallende getuige van het middeleeuwse verleden van de stad. Na restauraties in 1991 en 2007 heropende de Hallepoort als museum over de Brusselse versterkingen en de rol van de gilden in de stad. De permanente opstelling toont enkele merkwaardige stukken, zoals de opgezette paarden van de aartshertogen Albrecht en Isabella, het harnas van Albrecht en het bijhorende paardenharnas en (als we het willen geloven) de wieg van Keizer Karel.
De eerste tafeltheaters, gemaakt van papieren bouwplaten, werden in 1811 vervaardigd in Londen. De hype waaide snel over naar de rest van Europa. De expo toont fraaie gemonteerde theatertjes uit alle hoeken van het continent, onder meer eentje uit 1900 van de beroemde Londense uitgever Benjamin Pollock, het rond 1900 uitgebrachte ‘Grand Théatre Opéra’ van de populaire Franse uitgeverij Pellerin, een Duits theatertje uit 1880-1890 en een van de zeldzaam bewaard gebleven papiertheaters van een Rotterdamse uitgeverij uit 1868.
Grote klassieken in het klein
De expo brengt ook de (verre) verwanten van het papiertheater voor het voetlicht. Een vitrine illustreert een oudere traditie: kleine, mooi beschilderde houten theatertjes, gemaakt in Neurenberg, de stad die al in de late
Regelmatig presenteert Hallepoort Museum tijdelijke tentoonstellingen, met een voorkeur voor de wereld in het klein. Zo waren er expo’s over poppenhuizen in de negentiende eeuw en speelgoedsoldaatjes uit de Eerste Wereldoorlog. Nu zijn miniatuurtheatertjes aan de beurt. Die zagen het licht in het begin van de negentiende eeuw als imitatie en souvenir van het ‘echte’, grote theater. Het publiek kon na de voorstelling de onderdelen van een papieren theatertje in miniatuur aankopen, compleet met decors, coulissen, zetstukken en figuren. In het begin richtten de producenten zich vooral tot jongens van 10 tot 15 jaar. Zij mochten al mee naar het ‘echte’ theater en maakten op school kennis met bekende toneelteksten. Grote namen uit de literatuur en het theater, zoals Oscar Wilde, Charles Dickens en Hans Christian Andersen, zijn begonnen met het spelen van miniatuurtheater. Het repertoire van de tafeltheatertjes bevatte de grote klassieken: de drama’s van Shakespeare en Schiller, de blijspelen van Scribe en de opera’s van Mozart, Wagner en Beethoven. In de tweede helft van de negentiende eeuw, wanneer vooral jonge kinderen met de theatertjes gingen spelen, werd het repertoire aangepast.
Verwanten en vandaag
middeleeuwen een belangrijk speelgoedcentrum was. Het theater inspireerde nog ander speelgoed zoals het schimmenspel, de stereoscoop, de magische lantaarn en de poppenkast. De expo toont prachtige stangpoppen van het marionettentheater van de familie Van Weymersch, het oudste reizende poppentheater van ons land dat tussen 1827 en 1870 vele voorstellingen gaf in Oost- en West-Vlaanderen. Verder is er aandacht voor de miniatuurtheaters vandaag. Al taande hun populariteit vrij snel na de Eerste Wereldoorlog, helemaal verdwenen zijn ze niet. De populaire tekenfilms van Walt Disney werden omgezet in papiertheaters en recent bracht Playmobil een draagbaar en volledig uit plastiek gemaakt exemplaar op de markt.
MMMV
Tentoonstelling ‘Magical Theaters’, nog t.e.m. 4 december 2022, Hallepoort Museum, Brussel, www.kmkg-mrah.be
BOEK
Een unieke kijk in het Vlaamse leven aan het oostfront Over de Tweede Wereldoorlog zijn al oneindig veel boeken uitgegeven. Wie de boekhandel binnenstapt, merkt echter dat de honger van de hedendaagse lezer over het onderwerp nog lang niet is gestild. De laatste grote oorlog op ons continent blijft fascineren. Hoewel de oorlog hier tussen 1940 en 1944 relatief kort verliep, hield het frontnieuws in de Sovjet-Unie vele duizenden Vlaamse families jarenlang in angstige spanning. Dankzij uniek fotomateriaal wordt de lezer deel van het verhaal van een tiental Vlaamse oostfronters. Het grote verhaal dient daarbij als achtergrond: de achteruitstelling van de Vlaming binnen België, het sterke katholieke geloof in Vlaanderen, het gevaar van de Sovjet-Unie voor Europa. Het probleem is dat statistieken snel de neiging hebben onpersoonlijk te worden: 19.000 Vlamingen aan het oostfront, van wie een vijfde vermist of gesneuveld. Nochtans is bijna ieder verhaal van die duizenden vrijwilligers verschillend en waren er diverse motieven om in Duitse legerdienst te treden.
Idealisme en bittere realiteit Met Jonathan Trigg en Rudi Massart vond Davidsfonds twee auteurs die niet aan hun proefstuk zijn. Vooral de eerste toont zich als gewezen Brits legerkapitein bijzonder beslagen op het ijs van de Waffen SS. Niet onbelangrijk wanneer men de lezer wegwijs wil maken in de diverse legereenheden waarin de Vlaamse soldaten dienden en aan de vele fronten waar ze vochten: van de oevers van de rivier Narva (Estland) tot in Oekraïne. Een figuur als Léon Degrelle was natuurlijk geknipt om de heldendaden van het Lé-
gion Wallonie niet onbelicht te laten. Maar ook het Vlaams Legioen onderscheidde zich dapper, vooral in Krasny Bor (nabij Sint-Petersburg). De vele foto’s tonen zelden de bloederige taferelen, maar eerder de huiselijke en kameraadschappelijke momenten. Zo is er aandacht voor het vertrek vanuit Vlaanderen, de militaire opleiding en de eedaflegging. Tegelijk is ook het idealisme van jonge soldaten zichtbaar, die vol geestdrift het avontuur tegemoet zien. Wanneer de jonge vrijwilligers echter foto’s maken van het front, straalt de bittere realiteit ervanaf: barre koude, te lichte kledij, de alomtegenwoordige vijand.
Bittere einde Vele soldaten trokken uit Vlaamse overtuiging naar het oostfront. Er is al veel inkt gevloeid over de mate waarin de Duitse militaire leiding al dan niet gevolg gaf aan hun verwachtingen. De meeste militairen schikten zich in hun lot. Toen het Vlaams Legioen werd
opgenomen binnen de Waffen SS, reageerden echter een 200-tal man. Deze ‘Rebellenclub’ weigerde de SS-eed af te leggen. Sommigen kregen hiervoor disciplinaire sancties. Ook hun verhaal krijgt in een apart hoofdstuk de nodige aandacht. Met dit boek hebben de auteurs de drempel verlaagd voor wie het verhaal van de Vlaamse oostfronters wenst te kennen. De vele illustraties trekken de lezer mee richting de vele herinneringen die een generatie hebben getekend. Men leert hun ouders, vrienden en vriendin kennen. Men ziet hoe ze in soms barre omstandigheden toch plezier hebben en het beste van zichzelf geven. Net daarom is het laatste deel van het boek wel confronterend. Foto’s van de graven en doodsprentjes van verscheidene personages in het boek, doen een mens gruwen van een Europese burgeroorlog zoals die de vorige eeuw tweemaal plaatsvond. Beklijvender dan de boodschap ‘Oorlog tegen oorlog’ van Oswald Van Ooteghem in het naschrift heb ik het nergens gelezen.
PIETER VANDERMOERE
Rudi Massart & Jonathan Trigg ‘Vlaamse jongens, Duits front - de strijd aan het Oostfront in beeld’ Davidsfonds, 2021 - 175 bladzijden 32,50 euro - ISBN: 9789002269196
Brieven
20 JANUARI 2022
GESCHIEDENIS
© PHOTONEWS
De repressie en Filip de Pillecyn (2)
Filip De Pillecyn
Het artikel van Herwig de Lannoy in ‘Filip de Pillecyn Studies XVII’ is ook interessant omdat de auteur niet stopt bij de vrijlating van de schrijver, maar ook het vervolg van de confrontatie met het gerecht onder de loep neemt. De Pillecyn zit opgesloten in Sint-Gillis als zijn vrouw officieel naar Gent verhuist en hij daar in 1946 officieel ‘gedomicilieerd’ wordt. Suzanne de Cavel was lerares wetenschappen in het Mechels Atheneum waar de auteur ook doceerde. Zij is niet onbemiddeld en slaagt erin weer aan de slag te gaan in het Gents Atheneum. De repressie treft nog wel de collaborateur, maar niet meer de familie. Dat is een verschil met 1944 wanneer vrouwen en soms kinderen opgepakt worden omdat men ‘de zwarte’ niet vindt. Inmiddels wordt De Pillecyn altijd ongeduriger en hij probeert tevergeefs na een derde van zijn straf vrij te komen. Dat mislukt keer op keer tot krijgsauditeur Marc de Smedt in 1949 oordeelt dat de auteur “blijk heeft gegeven van rechtzinnigheid” en ongeveer de helft van zijn straf heeft uitgezeten. Op 10 juli 1949 verlaat De Pillecyn de gevangenis.
Verboden te schrijven Zijn het verloren jaren? Vanuit literair standpunt alvast niet, maar met zijn werk in de gevangenis komt hij in gevaarlijk water. Zoals velen is hij veroordeeld tot wat men ‘de burgerlijke dood’ noemt: geen stemrecht meer, verboden te studeren aan een rijksuniversiteit, geen bestuursfunctie hebben in allerlei organisaties enzovoort. Maar ook ‘niet deelnemen aan de redactie van eender welke publicatie’. Dat refereert in de geest van de wetgever in 1944 naar politieke publicaties, maar juist zoals vandaag maken activistische magistraten misbruik van onduidelijk opgestelde wetten om hun agenda door te drijven en na de oorlog auteurs lastig te vallen voor om het even welke tekst. In de gevangenis schrijft De Pillecyn eerst een stationsromannetje, wat novellen en de tekst voor een stripverhaal ‘Hoe de zwarten in de hemel kwamen’. Dat wordt netjes buiten gesmokkeld. De strip met tekeningen van een neef wordt eerst in 1950 half illegaal
gepubliceerd met pseudoniem Filip den Duvel. Maar met ‘Jan Tervaert’, een historische roman over de Boerenkrijg, zijn er problemen. Dat manuscript bestond al, maar ging verloren bij de plundering van zijn huis in Mechelen. Deels schrijft hij het opnieuw, maar hij voegt ook veel nieuws toe. Zijn vrouw sluit een contract met een uitgeverij en het boek verschijnt terwijl De Pillecyn nog in de cel zit. Het gerecht verhoort onmiddellijk de schrijver en hij liegt dat het een vooroorlogs werk betreft. Hij komt ervan af met een waarschuwing. Ook zijn meesterwerk ‘Mensen achter de dijk’ wordt in de gevangenis geboren en naar buiten gesmokkeld.
Geregelde controle Na zijn vrijlating neemt De Pillecyn min of meer de draad van zijn leven weer op. Officieel heeft hij geen inkomen meer en leeft hij op kosten van zijn vrouw. Het koppel heeft overigens in de gevangenis al ‘een scheiding van goederen’ verkregen zodat Suzanne niet voor De Pillecyns boete van 500.000 frank opdraait. Ze gebruikt een deel van haar geld om tezamen met een paar mensen uit het boekenvak een boekengilde te stichten: een boekenclub met leden die in theorie nog een tijdje geen echte uitgeverij is. De latere VU-politicus Maurits Coppieters doopt ze ‘De Clauwaert’. Het eerste boek van de club is ‘Mensen achter de dijk’. Voorlopig wordt de auteur met rust gelaten. De CVP-minister van Justitie Ludovic Moyersoen durft de wet niet wijzigen, maar laat ook niet optreden tegen de vele Vlaamse auteurs die een oorlogszonde pleegden en inmiddels toch publiceren. Maar politiek bedrijven is iets anders. Het bloed kruipt even waar het niet gaan kan. Achter de schermen werkt De Pillecyn mee aan de oprichting van de Vlaamse Volksbeweging. In 1952 neemt hij deel aan een studiedag van het KVHV over federalisme en daar komen ook de deukhoeden
van de staatsveiligheid luisteren. Op slag verwittigt de auditeurgeneraal een volgende minister van Justitie dat de auteur de voorwaarden schendt van zijn voorlopige invrijheidsstelling. De Pillecyn argumenteert dat hij al zijn hele leven lid was van het KVHV, alleen maar geluisterd heeft en het manifest van de vergadering niet ondertekende. Hij krijgt een berisping en durft in de volgende jaren geen steun verlenen aan de jonge Volksunie. Een jaar later komt hij weer in het vizier van het gerecht. De Clauwaert geeft een boek uit voor haar leden, ‘Eeuwige Schelde’. De na de oorlog ter dood veroordeelde dichter Bert Peleman heeft aan Vlaamse dichters en fotografen een bijdrage gevraagd en in het boek staat dat De Pillecyn de redactionele verantwoordelijkheid verzorgt. Dat is een van de redenen voor Justitie zijn genadeverzoek te weigeren. Ook in 1954 en 1956 is het ‘njet’ en in dat laatste jaar neemt een Gentse onderzoeksrechter nog die ‘Eeuwige Schelde’ in beslag. Het helpt zelfs niet dat een jaar eerder een prominente bezoeker aan Temse en de nieuwe Scheldebrug gracieus het boek als geschenk aanvaardt: koning Boudewijn. De Pillecyn zit ook nog met die 500.000 frank in de maag. Hij is onvermogend, heeft geen werk en meer dan 9.000 frank betaalt hij niet af. Daar heeft het gerecht ook een mening over. In 1954 wil hij ‘ontspanningsverlof’ met mevrouw nemen in het buitenland. Nog geen boete betaald en dus ook geen vakantie, zegt het gerecht en het weigert een reispas. In 1958 kan hij eindelijk ademhalen na het bericht dat hij definitief vrij is. Na de monsteroverwinning van de CVP in dat jaar verandert de politieke sfeer. In mei 1959 krijgt hij eerherstel en bezit hij weer alle burgerrechten, maar die boete wordt niet kwijtgescholden en blijft hem tot zijn dood in 1962 achtervolgen.
Hardnekkig gerecht In het hele verhaal valt de strengheid en de hardnekkigheid van het gerecht op. Dat kan omdat de generatie die geleden heeft onder de oorlog (in het geval van mijn grootmoeders zelfs onder twee oorlogen) nog voluit in het leven staat en de collaboratie niet vergeten en ook niet vergeven heeft. Dat kan ook omdat de hele maatschappij nog erg gedisciplineerd is en het establishment zeker is van zijn gezag. Het symbool van de repressie is auditeur-generaal Walter Ganshof. In mijn ‘Who’s Who’ van 1958 vermeldt hij zijn privéadressen in Brussel en buitenverblijf ‘Lammeke Zoet’ in Het Zoute, telefoonnummers inbegrepen. Geen haar op zijn kalend hoofd kan zich indenken dat een collaborateur of iemand uit diens familie ook maar één boos telefoontje zou plegen, laat staan iets ergers ondernemen. Nog een voorbeeld dat het andere tijden waren. De grafrede van De Pillecyn wordt gehouden door Achilles Mussche, socialistische cultuurpaus en (rijk) auteur van stijlboekjes die 30 jaar lang verplichte kost zijn in het rijksonderwijs. Zestig jaar later durft waarschijnlijk geen linkse politicus een goed woord over de schrijver De Pillecyn zeggen omdat De Standaard en Knack hem of haar onder de neus zullen wrijven dat een goed woord over een collaborateur per definitie verboden is.
JAN NECKERS
15
LEZERSBRIEVEN MAARTEN BOUDRY Pallieterke, Het interview met de filosoof Maarten Boudry (’t Pallieterke van 6 januari) is prachtig en vol met heldere verrassende gegevens. Bijvoorbeeld over het waas van geheimzinnigheid die rond kernenergie hangt en waarvan de groenen profiteren om de mensen angst aan te jagen! Zijn uitspraak “dat de historici over de kernuitstap heel hard zullen oordelen” moet je, als niet-historicus, maar durven schrijven! Toch heb ik een paar opmerkingen. Een filosoof moet zich voor zijn standpunten niet indekken in de zin van “mijn bijdragen door anderen te laten nalezen om de critici niet te veel munitie te geven”. En evenmin wijken voor het woke-activisme. Is het uit voorzichtigheid? Een andere leemte in het interview van Boudry is dat hij over zijn illustere voorganger, professor Etienne Vermeersch, niet spreekt. Hij die de laatste twee decennia zijn levenswerk gemaakt heeft van de exponentiële bevolkingsexplosie die veruit de grootste reden van de klimaatwijziging is. En ook over de middelen om die in te dijken was Vermeersch zeer concreet in zijn voorstellen. Professor Boudry, wilt u, als dauphin, in uw volgende publicatie waar u het over alles wat er misloopt zult hebben, uw voorganger vermelden over wie sinds zijn dood nergens nog een woord wordt gerept? De overbevolking staat bovenaan, wat het mislopen betreft, maar zelfs de groten der aarde zwijgen erover. Voorlopig blijft het bij de vlucht naar het rijke noorden. Er lijkt geen vuiltje aan de lucht als we maar minder het vliegtuig nemen, minder rundvlees eten en gascentrales opstarten... M ark Scheldeman- Poperinge
GEZONDHEIDSBELEID Pallieterke, Dat er in ons Belgisch verkrampt multiplex politiek systeem nog nauwelijks geregeerd kan worden, weten we intussen al. Immers, het gekibbel en gebakkelei over energiebevoorrading, woke-affaires en corona- en omikronstatistieken eisen blijkbaar alle aandacht op. Hoe we ons echter tegen deze pandemie wat kunnen wapenen door wat immuniteit op te bouwen, al was het maar door onder andere een extra dosis vitamine C en vooral de noodzaak aan gezonde voeding, daar wordt door onze minister van Volksgezondheid en onze specialisten ter zake nauwelijks over gerept. En dan zeggen dat ze zo belerend kunnen overkomen, maar dan vooral om ons te waarschuwen voor het erge dat nog moet komen! Herman De Bie - Ekeren
DSBELEID Pallieterke, In Villa Politica van vorige week stelde VRT-journaliste Goedele Devroy aan federaal minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) de volgende vraag: “Er zijn heel wat mensen die vrezen dat de prijzen nog gaan stijgen wanneer we de jongste twee kerncentrales gaan sluiten, is dat een terechte vrees?” In haar antwoord (hou u vast) stelde ze dat de Franse kerncentrales medeverantwoordelijk zijn: “Door de problemen met de Franse kerncentrales die omwille van onderhoud vandaag niét beschikbaar zijn en dus uitvallen, dat heeft een opwaartse druk op de stijgingen van die prijzen veroorzaakt.” Met andere woorden, als kerncentrales onvoorzien tijdelijk stilgelegd worden om noodzakelijke werken uit te voeren (want veiligheid gaat vóór alles), worden ze door de minister met de vinger
gewezen omdat daardoor mede de prijs de hoogte inschiet (wat zou de prijs dan zijn zonder kerncentrales?), maar tezelfdertijd wil haar partij Groen de geschiedenis ingaan als de partij die tijdens de Vivaldi-regering kernenergie definitief afgeschaft heeft. Luc Vandeputte - Ledegem
BROL Pallieterke, De Vlaamse schuld is 36,6 miljard euro en stijgt tot 54 miljard in 2026. Begrotingsspecialiste Anke Van dermeersch (VB) stelt: “De Vlaamse regering moet dringend haar uitgaven afstemmen op haar inkomsten om te voorkomen dat onze kinderen het slachtoffer worden van een schuldensneeuwbal. Men moet komaf maken met de oversubsidiëring.” De Vlaamse overheid deelt 13 miljard per jaar uit aan subsidies. Hilde Crevits wil het systeem efficiënter: opleidingen zoals bachbloesemtherapie, hypnose of kaartleggen komen niet meer in aanmerking voor de subsidies. Ook thema’s als pendelen, sjamanisme, astrologie, teambuilding en netwerksessies gaan eruit. Ongelooflijk hoe het belastinggeld van de werkende Vlaming wordt geïnvesteerd in charlatans en profiteurs. Er zijn veel te veel kunstenaars, artiesten en organisatoren die beter zouden gaan werken voor hun geld in plaats van als een plat kalf aan de subsidie-uier te hangen lurken. Ze moeten met hun creaties zelf het geld maar opbrengen, zoniet is het brol en stoppen ze er beter mee. Paul Helsen - Geel
GEKLUNGEL Pallieterke, Ik ben een trouwe kijker van de duidingsprogramma’s Terzake en De Afspraak op VRT. Verleden week kwam minister Van der Straeten haar zegje doen over de energiefactuur. Tot mijn spijt heb ik van haar betoog geen snars begrepen. Kan ze haar standpunten nu echt niet in verstaanbare taal voor de gewone kijker zoals ik omzetten, of er anders verklarende ondertiteling laten bijzetten? Hoelang gaat deze flutregering nog mee? Hopelijk niet tot 2024. En dan zullen wij ze de rekening presenteren voor hun geklungel, zoals wij nu de energierekening gepresenteerd krijgen. Romain Peeters - Attenrode
APPELFLAUWTE Pallieterke, Wij lezen dat de vrijwilligersvereniging Sint-Vincentius in Hasselt zo’n 1.182 kerstmaaltijden aan 505 hulpbehoevende gezinnen heeft uitgedeeld. Dat gebeurt reeds gedurende bijna een kwarteeuw en is onbetwistbaar een nobel werk. Op 29 september had Hilde Crevits, viceminister-president van de Vlaamse regering, een actieplan tegen voedselverspilling voorgesteld. Ze beweerde er direct een erezaak van te zullen maken. Enkele weken later hebben wij in de Hasseltse deelgemeente Stevoort en meerdere Haspengouwse plaatsen wel een ander beeld te zien gekregen. In uitgestrekte boomgaarden liggen er nu honderdduizenden appels onder de bomen te rotten. Dat betekent dat tientallen tonnen prachtig fruit niet werden geplukt, terwijl 15 procent van de kinderen onder de armoedegrens leeft en regelmatig met een lege brooddoos naar school moet. Mits een andere aanpak en een beetje gezond verstand had men die hongerige kindjes gedurende een langere periode soelaas kunnen schenken in de warmste week van het jaar. Gilbert Vanoppen - K ermt
Een lezersbrief insturen? Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.
16 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet
20 JANUARI 2022
Tweet van de week Het net sluit zich stilaan rond de groene waanzin. In tegenstelling tot eerdere berichten is het blijkbaar perfect mogelijk om de jongste kerncentrales open te houden. Die eerdere berichten kwamen overigens van de premier zelf. Dat had nieuws kunnen zijn maar was het niet. Liegende premiers zijn nu eenmaal geen nieuws in dit land. Het kan dus niet alleen volgens het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) , het is ecologischer, goedkoper en gewoon slimmer om niet afhankelijk te zijn van Poetins gasvoorraad in tijden van oorlogsdreiging.
Maar zo ziet Groen dat niet. De kerncentrales moeten dicht omdat het de enige zielige trofee is die ze uit het regeerakkoord hebben kunnen sleuren. En dus haalde Almaci haar laatste argument boven. Een financieel argument. Niet ten behoeve van de gasbetaler of belastingbetaler. Wel ten behoeve van de Franse multinational Engie die dreigt haar peperdure, overgesubsidieerde gascentrales niet te kunnen bouwen. “FANC rapport roept commotie op. Misschien toch maar eens de voorwaarden lezen. 1. Iedereen moet meewillen. Engie zegt: neen, bedankt. 2. Afwijking veiligheidsnormen + extra & dure investeringen nodig. Het is heel eenvoudig: over veiligheid marchanderen we niet. #nopasaran” Als het aan Meyrem ligt, beslissen multinationals over energiebeleid in België en niet een democratische meerderheid. Tenslotte heeft Vivaldi in
1299
1
2
3
4
5
6
Vlaanderen toch geen democratische meerderheid en is dat kalf al lang verdronken. Een groene partij die de kant kiest van multinationals die woekerprijzen vragen voor vervuilende brandstoffen? Dat had nieuws kunnen zijn maar was het niet. Groene extremisten die CO2-uitstotende gascentrales willen bouwen, zijn geen nieuws in dit land. Het nieuws en de situatie waarin we zitten doen zowat alle partijen in dit land nog eens naar het regeerakkoord kijken en in de haren krabben. Behalve groen en… Open Vld. Dat Open Vld voor multinationals rijdt is dan weer minder verbazend. U zal zich ongetwijfeld herinneren dat onder Guy Verhofstadt de Belgische kerncentrales destijds voor een appel en een ei verpatst werden aan dezelfde Franse multinational om dit land nog decennia te kunnen uitpersen. Dat dreigde even nieuws te zijn, maar werd toen al met de mantel der liefde toegedekt zodat Guy zijn plundertochten rustig in Europa kon verderzetten. De duivelscoalitie van Groen, Open VLD en de Franse multinational? Met wat geluk merkt u ze niet aan stroompannes in uw woonkamer. Maar met uw energiefactuur zal u er niet naast kunnen kijken.
7
8
9 10 11 12
B C D
In tegenstelling tot collega’s Carl Devos en Dave Sinardet, laat professor Vaneigens zich in zijn studies niet leiden door een persoonlijke politieke maatschappijvisie. “Dat slaat nergens op. Ik ben een wetenschapper, geen mislukt politicus. Je moet wetenschappelijke parameters inbrengen in een politieke situatie. We hebben als het ware een stresstest uitgevoerd op de partijen. Concreet hebben we onderzocht hoeveel druk een politiek programma kan verdragen voor er een breekpunt bereikt wordt en er dus niets meer mogelijk is. Als je die resultaten van de politieke programma’s van MR, PS,Vooruit, Groen, Ecolo en CD&V naast elkaar legt, moet je wel concluderen dat er eigenlijk geen marge is.
U vergat even Open Vld te vermelden in uw opsomming.
E
Vaneigens: “Dat ben ik helemaal niet vergeten. Maar die stresstest had geen enkele invloed op wat mogelijk is. Compleet irrelevant. De flexibiliteit van Open Vld inzake politieke ideologie is van dien aard dat alles mogelijk is. Zo zou voorzitter Lachaert perfect in staat zijn om het vrouwenstemrecht af te schaffen, maar ook om het stemrecht uit te breiden tot kleinvee en goudhamsters. In die zin zijn de Open Vld-excellenties de meest constructieve partner binnen Vivaldi. Zolang ze op hun stoel kunnen blijven zitten, is alles bespreekbaar. Of om het met de woorden van Van Quickenborne te zeggen: “Vivaldi is geen regering, het is een pensioenplan.”
F G H I J K
Maar ondertussen worstelen we als land wel met meerdere crises tegelijk.
L A. Ongedwongen opwelling B. Eiland in de baai van Napels Aromatiserend kruid in pastisdranken C. Beet - Middeleeuwse academische graad D. Vlakken van 10 bij 10 meter Daarentegen - Bezittelijk vnw. E. Hormoon waar je heel alert en energiek van wordt F. Belgische politieke partij Eenvoudige klus G. Overlevering H. Neon - Snoezige I. Franse havenstad - Rivierschepen J. Uit het Grieks afkomstig voorvoegsel dat recht of juist betekent Meertje op de hei - Titaan K. Lastdier - Boeddhistische concentratie-meditatie L. Rookwaren - Garantie
“Deze regering vermijdt een regeringscrisis” Professor politicologie Jan Vaneigens maakte een analyse van de start van het politieke jaar en ziet de toekomst van het beleid in ons land een beetje somber in. “Pas op, we moeten de zaken niet dramatiseren. Concreet verwacht ik eigenlijk geen vooruitgang over pensioenen, energie, belastingen, gezondheid, werkgelegenheid, justitie, begroting en klimaat. Op andere departementen zie ik dan weer wel mogelijkheden. Ontwikkelingssamenwerking bijvoorbeeld. Iedereen is het eens om vaccins die over datum zijn naar Afrika te sturen.”
A
HORIZONTAAL
DE STAAT VAN DE STAAT
VERTICAAL 1. Zonder beleefde terughoudendheid
Vaneigens: “Uiteraard, of het nu over begroting gaat of gezondheid, justitie… Op al die vlakken zitten we compleet vast en tikt de klok genadeloos verder. Maar gezien ons onderzoek is het dus volledig onterecht om daar individuele partijen op aan te spreken. Je kan
2. Ros - Daar 3. Soeverein T
5. Nummer van Wim De Craene - Import
E
C
E
6. Oplader - Pers. vnw.
D
R U N D E
R
L
E
G E
E
I
4
5
6
R A D
I
T
I
K
L
T
E N
E
7
8
I
O N E
E
L
T
K
E
L
P
S W A R
E N
E
A
9 10 11 12
P
G L
O O R D
8. Aanvankelijk - Oude lengtemaat
F
E
E
R
G
V
L
A
E
E
9. Jongensnaam - Vlaams cartoonist
H
O
V E
R
L
A N G E N
S
I
E M
I
I
L
E
10. Schoonheidsleer - Op die manier
Vaneigens: “Dat zou u natuurlijk kunnen denken, maar dan gaat u voorbij aan de politieke logica. De crises op begroting, klimaat, pensioenen, rechtvaardige belastingen… Daar kunnen we natuurlijk niet rond. Maar in de ogen van de Vivaldi-partijen bespaart hun coalitie op twee crises die het land ook in de miserie kunnen storten. Enerzijds is er de consensus rond ontwikkelingssamenwerking. Iedereen is van mening dat vaccins die over datum zijn, best naar Afrika kunnen worden gestuurd. Dat beleid kan ongehinderd verdergaan. Anderzijds zijn ze van mening dat het ergste dat de Belg kan overkomen ook nog eens een regeringscrisis erbovenop zou zijn. Dat willen ze niet op hun geweten hebben.”
Vaneigens: “Zeer zeker. De regering is niet van plan om die verantwoordelijkheid te ontlopen.”
B
7. Deel van een hand - Van korte duur
Zeer verheugd? Dat lijkt me een rare reactie. U vertelt hen dat deze partijen geen antwoord kunnen bieden op de berg problemen die op tafel liggen. Zou dat niet eerder een reden tot paniek moeten zijn?
3
A
negatieve gevoelens
Vaneigens: “Zeer zeker. Ik kan u vertellen dat alle politieke partijen zeer verheugd waren met het onderzoek. Al protesteerde De Croo wel tegen de analyse van zijn partij en liet hij weten dat wat hem betreft er wel degelijk ‘no pasaran’-punten zijn voor de Open Vld, maar dat hij het nu even te druk heeft om die op te zoeken.”
Ze blijft met andere woorden zitten, wat er ook gebeurt?
2
1298
Dan denk ik als burger: dan moeten we op zoek naar een andere samenstelling van de regering die dat wel kan. Heeft u de regering geïnformeerd over uw onderzoek?
Oplossing 1298 1
4. Nummer - Computerfreak - Uitroep bij
net zo goed vragen aan diezelfde goudhamster van daarnet om het wereldrecord polsstokspringen te verbeteren. Het zit gewoon niet in de kaarten. Statistisch gezien is de kans op een comeback van Jean-Luc Dehaene drie procentpunten hoger dan dat Vivaldi oplossingen biedt voor de uitdagingen van deze tijd.”
R O V E N
R
R V A
O E
I
N
R N
J
L
E O
A G
I
T
11. Europese Unie - Rijgsnoer
K
I
E
L
I
G
E
R A
A
12. Gymnastische opdracht
L
G R
I
F
F O N
M
T O R N E I
S
S