't Pallieterke van 3 februari 2022

8-9

JOHAN SANCTORUM FILOSOOF EN COLUMNIST

INTERVIEW

“De roep om een Vlaamse republiek is momenteel min of meer dood” Johan Sanctorum is een filosoof en columnist met een republikeinse, anarchistische ziel. Hij schrijft over politieke correctheid, islam, media, politiek en cultuur.

Hij publiceert geregeld boeken waarin hij met scherpe pen schrijft over prangende maatschappelijke pijnpunten. Met zijn jongste boek, ‘Terug naar Malpertus’, fileert hij humor en satire in woke-tijden.

“De roep om een Vlaamse republiek is momenteel min of meer dood. Niemand spreekt er nog over, zelfs het Vlaams Belang zwijgt. Dan kan je niet verwachten dat mensen zich er wel mee bezighouden.

Partijen moeten ook de publieke opinie maken, niet enkel volgen via peilingen.”

DE LE PEN-FAMILIESOAP

HOE KIJKT MEN IN WALLONIË NAAR HET FENOMEENZEMMOUR? HOE IS HET NOG MET CATALONIË?

2 6

13

© BELGA

VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER

De federale regering heeft - eindelijk - haar maatregelen bekend gemaakt rond de torenhoge energiefacturen. De btw op elektriciteit wordt verlaagd, maar slechts voor een periode van 4 maanden. Gezinnen die verwarmen met gas of stookolie krijgen een premie van 100 euro. In verhouding met de spectaculaire stijging van de energiekost is dat een aalmoes.

ENERGIEPRIJZEN: AALMOEZEN ALS COMPENSATIE VOOR FALEND BELEID “We zorgen voor een snelle compensatie voor de hoge gas- en stookolieprijzen die op de factuur verschenen”, zegt minister Van Peteghem. De gemiddelde jaarlijkse gasfactuur steeg in de tweede helft van 2021 echter van 1.386,05 euro naar 2.780,21 euro jaarlijks. Hoe is 100 euro een compensatie voor een aardgasfactuur die met 1.400 euro is gestegen?

Je leest als verklaring voor de hoge energieprijzen dat die nu eenmaal het gevolg van vraag en aanbod zijn of dat de spanningen rond Oekraïne de gasaanvoer uit Rusland onzeker maken. De echte vragen zijn echter: waarom is het aanbod zo klein en waarom hebben we onszelf zo afhankelijk gemaakt van de aanvoer van buitenlandse energie?

Tijdelijke schommelingen van de energieprijzen ten gevolge van bijzondere omstandigheden zijn er altijd, maar wat

50 JAAR NA BLOODY SUNDAY

Kernuitstap Voeg daar nog de CO2-heffingen van de EU aan toe en je weet waarom je je blauw betaalt. De CO2-heffingen zijn verdubbeld in het afgelopen jaar en zullen nog verder opgedreven worden door de plannen van EU-klimaatmessias Frans Timmermans.

Wie de burgers de energietransitie en de klimaatplannen wil aanpraten, moet toch eens eerlijk durven zijn over wat die zullen kosten. Of nog beter: het onhaalbare en nutteloze plan opbergen om tegen 2050 een nul-uitstoot te bereiken.

Het is niet alleen de schuld van de EU. In België is de kost van elektriciteit (component energie) in 2021 meer dan verdubbeld. In Frankrijk is die gelijk gebleven.

De reden: kernenergie, de meeste groene en meest betrouwbare energiebron, waarin Frankrijk blijft investeren. Wij ontdekken vandaag de kost van de lichtzinnige kernuitstap.

We moeten geen aalmoezen krijgen, maar wel een beleid dat ophoudt onze eigen energiebevoorrading te saboteren.

INTERVIEW

TEHMINA ARORA MENSENRECHTENADVOCATE GESPECIALISEERD IN ZUID-AZIË

“De statistieken betreffende kindhuwelijken in Pakistan liggen ver boven het gemiddelde in andere landen”

12

OPINIE 2 / BINNENLAND 4-5 / INTERVIEW 8-9 / BUITENLAND 10-11 / CULTUUR 14 78ste jaargang • nummer 5 • donderdag 3 februari 2022

JURGEN CEDER

€ 3,00

15

we in Europa meemaken, is blijvend. De prijzen zullen in de toekomst nog veel hoger worden. De reden voor de energietekorten is de afbouw van investeringen in fossiele brandstof om aan een radicale klimaatagenda tegemoet te komen. Hoewel er nog nooit zoveel productiecapaciteit is toegevoegd op gebied van ‘alternatieve’ energiebronnen als in 2020 en 2021, blijven de prijzen stijgen. Wind- en zonneenergie blijven zeer duur omdat ze afhankelijk zijn van de spelingen van het weer.

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

2

Opinie

3 FEBRUARI 2022

De reguliere media worden machtiger en machtiger

Het Laatste Nieuws is onderdeel van de mediagroep DPG Media met Christian Van Thillo als sterke man aan het roer. De huidige baas is de kleinzoon van Bill Van Thillo, telg uit een Vlaamsgezinde familie. Een broer van Bill moest naar Argentinië vluchten en werd in 1947 ter dood veroordeeld. Bill was uit de collaboratie gebleven en kon in 1948 de uitgeverij Patria overnemen. Die uitgeverij had tijdens de oorlog de krant De Dag uitgegeven. In september ’44 verscheen daarvan het laatste nummer.

Maar we wijken af. DPG Media Group is vandaag een sterk product en overkoepelt zo’n 90 producten waarvan VTM, HLN, De Morgen, Humo en Joe FM zowat de bekendste zijn. Maar ook Primo, Goed Gevoel, Dag Allemaal, QMusic zijn er onderdeel van. Minder bekend, maar ook behorend tot de groep, zijn de online-platformen Livios (over bouwen) en spaargids.be (over beleggen). Dat gaat dan nog maar over de ‘Vlaamse’ poot van de firma, want DPG Media is in feite groter in Nederland, met kranten als Algemeen Dagblad en De Volkskrant, en QMusic als meest beluisterde zender bij onze noorderburen. De groep draait een omzet van 1,8 miljard euro en boekte in 2020 een nettowinst van 178 miljoen euro.

Investering De volgende drie jaar gaat DPG nog eens 244 miljoen euro investeren in de digitalisering van zijn mediaplatformen. In eerste instantie wil men de dominantie doorbreken van Google en andere buitenlandse (lees: voornamelijk Amerikaanse) technologiereuzen. Die firma’s - denk ook aan Facebook en YouTube - kapen enorm veel advertertentie-inkomsten weg. En dat ziet DPG natuurlijk niet graag gebeuren. Heel veel digitale ‘content’ wordt immers gratis aan de lezer aangeboden, maar u weet dat ‘gratis’ niet bestaat. Het verdienmodel zit in het ronselen van advertenties.

DPG Media, zo konden we verleden week vernemen, verkreeg een (goedkope) lening ten bedrage van 100 miljoen van de EIB, de Europese Investeringsbank. Het is een financiële instelling die al sinds 1958 bestaat om projecten te financieren die gericht zijn op de bevordering van Europese integratie.

De lidstaten van de Europese Unie zelf zijn aandeelhouder. België heeft 5,2 procent in handen van de bank.

“Digitalisering is een hoofdprioriteit voor Europa”, zei EIB-vicevoorzitter Kris Peeters, u welbekend. Ik nodig u even uit om die voorgaande zin nog eens te herlezen. Van Thillo geeft er een iets andere invulling aan: “Via onze platformen kunnen adverteerders efficiënt de meerderheid van de bevolking in België en Nederland bereiken of juist heel gericht adverteren door de data die we hen aanbieden.” Maar ook inhoudelijk wil Christian Van Thillo aan de knoppen zitten. Hij wil een alternatief uitbouwen voor het open web waar “steeds vaker fake news een kwalijke rol speelt”.

Moraal van het verhaal: de grote mediabedrijven worden alsmaar groter en machtiger en beheersen uw leven méér dan dat u denkt. Wees behoedzaam!

KARL VAN CAMP, OUD-HOOFDREDACTEUR

© EPA - AFP

Het Laatste Nieuws was de eerste krant die jaren geleden volop investeerde in een digitaal platform. Vandaag is HLN.be het meest bekeken of gelezen digitaal nieuwsplatform met dagelijks twee miljoen unieke bezoekers. Elke dag worden er gemiddeld 800 artikels online gezet op HLN.be.

v.l.n.r.: Jean-Marie Le Pen, Marine Le Pen en Marion Maréchal

Frankrijk: rechts nooit zo sterk, maar verdeeld Marion Maréchal, kleindochter van Jean-Marie Le Pen, heeft bekend gemaakt dat ze haar tante Marine niet zal steunen bij de presidentsverkiezingen in april. Geen verrassing voor wie rechts volgt in Frankrijk en enigszins op de hoogte is van de verhoudingen binnen het huis Le Pen. Het is nu afwachten of ze zich zal aansluiten bij Zemmour.

Van de twisten en intriges in het geslacht Le Pen kan je stilaan een indrukwekkende dramareeks maken. Pierrette Le Pen verscheen ooit naakt in Playboy om haar ex-man Jean-Marie te pesten. Het gebeurt niet in alle families. Marine heeft daarna 15 jaar geweigerd om met haar moeder te praten.

Men beweert dat de oudste dochter, Marie-Caroline, eigenlijk werd klaargestoomd om Le Pen op te volgen, maar die viel in ongenade door haar banden met Bruno Mégret, de nummer twee van de partij, die in 1998 brak met de partijleider en een groot deel van de kaders meenam. Jean-Marie duwde later dan maar Marine door als zijn opvolgster, een daad van nepotisme die leidde tot de uittocht van de rest van de oudgedienden. In 2015 werd vader Le Pen zelf buitengezet door Marine, toen hij een hindernis bleek op de weg naar een fatsoenlijker imago voor haar partij.

Marion

www.palnws.be

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland 3 maanden: 39 euro 6 maanden: 78 euro 1 jaar: 156 euro Steunabo 1 jaar: 250,00 euro

Abonnement buitenland: Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Het lijkt er nu op dat ook de toekomstige leider van het Rassemblement National (RN) tot de dynastie zal behoren. Europarlementslid Jean Bardella, de gedoodverfde dauphin van Marine, is de schoonzoon van Marie-Caroline Le Pen en vervangt Marine nu reeds als voorzitter, terwijl die zich aan haar presidentiële campagne wijdt.

De meest beloftevolle telg van het geslacht - te beloftevol voor haar eigen goed - was nochtans Marion Le Pen, kleindochter van Jean-Marie, die ze zich nu Marion Maréchal laat noemen. In 2018 wees een opiniepeiling uit dat 70 procent van de Fransen haar bekwamer vindt dan haar tante. Jean-Marie sprak deze week wel zijn steun voor Marine uit, maar had eerder in zijn memoires toegegeven dat Marion het echte talent van de familie is.

Van de twisten en intriges in het geslacht Le Pen kan je stilaan een indrukwekkende dramareeks maken

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Jurgen Ceder, Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel (redactiesecretaris), Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel

Enkele dagen geleden heeft Marion laten weten dat ze Marine niet zal steunen bij de presidentsverkiezingen. Officieel heeft ze zich nog niet achter Zemmour geschaard, maar ze geeft toe het te overwegen.

Haar tante toont zich verraden. Ze noemde het nieuws dat haar nichtje overweegt bij Zemmour aan te sluiten “brutaal, heftig en pijnlijk”

en herinnerde eraan dat ze Marion nog mee heeft opgevoed.

Een ambitieus nichtje dat onverwacht de familie verraadt? Zo wil het verhaal van Marine. Maar het was niet Marion, maar zijzelf die het nieuws heeft uitgebracht, in een poging de gebeurtenis in haar voordeel te draaien. De uitingen van verrassing en verdriet waren goed voorbereid. “Ik had er mij echt niet aan verwacht”, zei de partijleidster weinig oprecht.

Jaloerse tante In werkelijkheid heeft Marine haar nichtje 10 jaar geleden laten vallen. In 2012 werd Marion het jongste parlementslid in de Franse geschiedenis door haar onverwacht sterke resultaat in de derde kieskring van de Vaucluse. Haar tante haalde het toen niet. In 2014 werd Marion, met grote voorsprong op alle andere kandidaten, verkozen in het partijbestuur. Een jaloerse Marine weigerde haar immens populaire nichtje een belangrijke functie, waarna hun band stelselmatig verslechterde.

Terwijl het Rassemblement National zich in die periode op sleeptouw liet nemen door het onsamenhangend populisme van Florian Philippot, en Marine Le Pen zichzelf ‘noch links, noch rechts’ noemde, kwam Marion steeds meer in conservatief vaarwater terecht. Ze is uitgesproken katholiek en wil, zonder haar standpunten tegen immigratie te laten vallen, aansluiting vinden bij burgerlijk rechts. Tante Marine negeerde haar en haar strekking. In 2019 hernieuwde Marion haar partijlidmaatschap niet meer. Ze weigerde toen ook haar steun uit te spreken voor de Europese lijst van het RN.

Logische stap Marion kan dus moeilijk een partij verraden waarvan ze al drie jaar geen lid meer is. Marine speelt toneel als ze zich verrast en geschokt voordoet over iets wat iedereen in haar entourage al jaren weet.

De stap van Marion Maréchal naar Zemmour zou een logische zijn. Net als hij is ze ervan overtuigd dat identititair rechts alleen aan de macht kan komen in een bundeling van krachten met burgerlijk rechts.

Het is echter nog niet zeker dat ze de stap zal zetten. Marion heeft al meerdere keren laten verstaan een afkeer te hebben van de ruzies die - zoals nu weer - ontstaan wanneer familiaal en politiek leven door elkaar lopen. Ze zegt ook dat als ze meestapt met Zemmour, ze geen genoegen zal nemen met een figurantenrol en dus voor een belangrijke keuze staat.

Zemmour kan de steun gebruiken. In de peilingen is zijn opmars voorlopig stilgevallen (13,5%).

Daarmee blijft hij achter op Pécresse (16,5%) en Le Pen (18%). Macron zit aan 24 procent. Het elan van zijn campagne blijft echter duren. De meetings van Zemmour worden altijd door enthousiaste menigtes bijgewoond. Steeds meer politici van LR en RN betuigen hem hun steun, zoals laatst de Europarlementsleden Jérome Rivière en Gilbert Collard. Bij LR zijn er velen ongerust dat de steun voor Zemmour wordt onderschat in de peilingen.

Links speelt niet meer mee Rechts is verdeeld, maar het heeft ook meer te verdelen. Het valt op hoe de strijd in Frankrijk enkel nog gaat tussen het centrum (Macron) en de verschillende schakeringen van rechts (Le Pen, Zemmour, Pécresse). Links komt er gewoon niet meer aan te pas. Geen enkele linkse kandidaat komt in de peilingen aan 10 procent steun. In een poging de krachten te bundelen, werd via het internet een ‘voorverkiezing van links’ gehouden. De winnaar, Christiane Taubira, was ook de enige die eraan deelnam.

De anderen, onder wie de extreemlinkse Mélenchon, waren tegen hun zin op de lijst gezet en zullen met het gebeuren geen rekening houden.

Wat de media ‘extreemrechts’ noemen, bekoort al een op de drie Fransen Rechts is nog nooit zo sterk geweest als nu. Wat de media ‘extreemrechts’ noemen, bekoort al een op de drie Fransen. Doe er LR bij en je zit aan de helft, tegen een kwart centristen en een kwart linksen. De reden voor de verrechtsing is makkelijk te raden: 63 procent van de Fransen vindt dat er te veel vreemdelingen zijn.

Maar hoe kan die overmacht omgezet worden in de verkiezing van een president die echt verandering brengt? We kennen het soort rechts waartoe Pécresse behoort.

Ze zal tijdens de campagne zeilen op de rechtse wind, maar het ontbreekt haar aan de wil om op gebied van migratie echt te breken met de geldende normen. Wie niet bereid is fundamenteel te botsen met de pers, de opengrenzenlobby en een aantal internationale instellingen, kan alleen morrelen in de marge.

JURGEN CEDER

Actueel

3 FEBRUARI 2022

Vivaldi gaat terug naar de lamentabele jaren ’70

DE WEEK

27 JAN

© BELGA

Het Vlaams Parlement heeft woensdag het licht op gezet voor de verlenging van het gebruik van 26 JAN groen het Covid Safe Ticket (CST) in Vlaanderen. De hui2 0 2 2 dige regeling zou eind deze maand aflopen, maar wordt nu tijdelijk verlengd. Een precieze einddatum staat er niet in het decreet, maar wordt gekoppeld aan het einde van de 'epidemische noodsituatie' op federaal niveau.

2022

3

De Belgische staat wil een geradicaliseerde haatprediker uit Maaseik het land uitzetten omdat hij een “bedreiging voor de samenleving” vormt. De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen steekt er echter een stokje voor.

De regering en premier De Croo op de persconferentie over de maatregelen tegen de stijgende energiefactuur

Het akkoord over het milderen van de hoge energiefactuur is een oer-Belgisch compromis: iedereen is tevreden, maar eigenlijk worden er geen structurele maatregelen genomen. Ondertussen blijft de inflatie hoog, vrezen de bedrijven voor een aantasting van hun concurrentiepositie en ontspoort de begroting verder. Vivaldi doet denken aan de lamentabele regeringen van eind de jaren ’70. En nu hebben ze zelfs het excuus niet dat alle energie naar staatshervormingen ging en ruzies tussen Vlamingen en Franstaligen.

Jörg Meuthen verlaat de rechtDuitse partij Alternative für 28 JAN se Deutschland (AfD) en stapt 2 0 2 2 met onmiddellijke ingang ook op als partijvoorzitter. Meuthen spreekt over een nederlaag in de machtsstrijd met de formeel ontbonden uitgesproken nationalistische Flügel van de AfD.

© BELGA

Een 12-jarige jongen heeft donderdag een 41-jarige wijkagent neergestoken in de Collegelaan in het Limburgse Peer. De agent werd twee keer in de rug gestoken met een mes na een discussie met de jongen, zijn 17-jarige broer en hun moeder. De agent verkeert niet in levensgevaar en de jongen werd aangehouden wegens poging tot moord.

De zeven kerncentrales in ons land waren vorig jaar meer dan 90 procent van de tijd beschikbaar. Er waren over een heel jaar slechts twee ongeplande 2 0 2 2 stops. De beste prestatie was voor Tihange 1, dat in 2020 nog lange tijd stil lag. Die reactor was 99 procent beschikbaar en werd geen enkele keer stilgelegd.

29 JAN

Italiaanse parlementsleden en vertegenwoordigers van de regio's hebben zaterdag uittredend president Sergio Mattarella (80) herverkozen voor een tweede ambtstermijn. De verkiezingen draaiden uit op een klucht: er kwamen maar liefst acht stemrondes aan te pas.

Op 29 januari werd de verjaardag van de honderdjarige vtbKultuur gevierd. Dat ging gepaard met een naamsverandering.

De oeroude Vlaamse vereniging heet nu ‘Cultuursmakers’.

31 JAN

2022

Gelijkekansencentrum Unia ontvangt meer dan 500 klachten tegen Vooruit-voorzitter Conner Rousseau. Aanleiding is zijn opiniestuk in De Standaard, waarin hij pleit voor het beperken van vrijheden van ongevaccineerden.

In Duitsland zijn twee jonge politieagenten doodgeschoten tijdens een verkeerscontrole in de buurt van Kusel, in de deelstaat Rijnland-Palts. Twee verdachten werden aangehouden: een persoon van 32 jaar en een van 38 jaar.

De beschuldigden in het proces over de terreuraanslagen van Parijs worden in juli naar België overgebracht voor het Belgische proces over de aanslagen in Brussel. Het gaat om Salah Abdeslam, Mohamed Abrini, Sofien Ayari, Osama Krayem en Ali El Haddad Asufi.

© BELGA

30 JAN

2022

© BELGA

Voormalige socialistisch burgemeester van Brussel Freddy Thielemans is op 77-jarige leeftijd overleden. Thielemans had er een lange carrière opzitten in de Brusselse politiek, waarvan tien jaar als burgemeester.

Tegen de achtergrond van de spanningen rondom heeft het Amerikaanse ministerie van 01 FEB Oekraïne Buitenlandse Zaken aan de familieleden van diplo2 0 2 2 maten in Wit-Rusland gevraagd het land te verlaten.

Het ministerie in Washington wijst op de “ongewone en zorgwekkende militaire opbouw langs de Wit-Russische grens met Oekraïne”.

‘Een bitje voor de sossen en een bitje voor de tsjeven.’ En zo worden eigenlijk de voorstellen van alle partijen goedgekeurd.

Nodeloos complex dat wel, maar: “Hey, this must be Belgium”. Dat was de reactie van fiscalist Michel Maus op het koopkrachtakkoord dat de regering in de nacht van maandag op dinsdag 1 februari goedkeurde. Links was tevreden met een btw-verlaging op elektriciteit, CD&V is blij dat het een tijdelijke maatregel is, Open Vld sleept een energiecheque in de wacht. Of die een fundamentele en structurele impact heeft op de energiefactuur en de koopkracht is nog de vraag.

Een aantal heikele punten zoals een hervorming van de accijnzen wordt naar maart verschoven. Net de periode dat men zich opnieuw over de kernuitstap moet buigen en knopen moet doorhakken over de arbeidsmarkthervormingen.

Niet dat daar veel van moet worden verwacht. Laat staan dat men maatregelen neemt om de pensioenen betaalbaar te houden. Onbeschaamd gooide minister van Pensioenen Karine Lalieux (PS) vorige week haar bijna zes maanden oude en nochtans afgekeurde pensioenplan op tafel.

De Vivaldi-regering kenmerkt zich door constant uitstelgedrag.

En dan hebben we het nog niet over de onverschilligheid ten aanzien van de ontsporende begroting. Het zogenaamde koopkrachtakkoord kost 1 miljard euro. Oké, een deel van de kosten wordt gecompenseerd door hogere btwinkomsten door de gestegen prijzen. Ook bij een btw-verlaging.

Maar ondertussen blijft het begrotingstekort de komende jaren op een onaanvaardbaar hoog niveau van meer dan 4 procent. België is hier Europees recordhouder.

Inflatie is spelbreker De situatie wordt nog meer precair door de aanhoudende hoge inflatie. Economen voorspellen de komende maanden wel een daling, maar dat dat nu al aan een stijging van de levensduurte van meer dan 7 procent zat in januari is een reden tot bezorgdheid. Dat is geleden van 1983. Gevolg voor

de begroting is dat de uitgaven voor uitkeringen en ambtenarenlonen sneller stijgen dan voorzien, door de automatische loonindexering die de lonen onmiddellijk aanpast aan de stijgende levensduurte. In twee jaar tijd zullen die lonen en uitkeringen al vier keer opwaarts worden aangepast.

De titels van de kranten uit de jaren ’70 kunnen probleemloos getransponeerd worden naar 2022 Ook in de privésector maakt men zich zorgen. De loonkosten swingen daar eveneens de pan uit. Aanvankelijk had men in de bedrijven voor 2021-2022 gerekend op een indexaanpassing van 2,8 procent. Het zal 7 tot 8 procent worden. “De loonkostenhandicap ten opzichte van onze belangrijkste handelspartners dreigt daardoor opnieuw op te lopen richting 14 procent, terwijl we er tussen 2015 en 2020 in geslaagd waren om die terug te dringen van 16 naar 10 procent”, voorspelt het VBO. Dat betekent dus een aantasting van de concurrentiekracht, het verlies van marktaandeel en mogelijk jobverlies. De regering neemt daar akte van, maar doet niets.

Econoom Geert Noels stelde terecht: “Het Planbureau zou eens moeten berekenen waar de Belgische welvaart naartoe gaat als je de hoogste loonkosten combineert met de hoogste energiekosten en dalende onderwijsniveaus.”

Het ‘malgoverno’ is terug Het lijkt erop dat we met deze Vivaldisten terug zijn bij de dramatische en lamentabele regeerperiodes van eind jaren ’70 tot begin jaren ’80. Toen werd er ook amper geregeerd, ontspoorde de begroting en kwamen de bedrij-

ven in een zware economische storm terecht. Er volgden sluitingen en een stijgende werkloosheid. Het is natuurlijk gevaarlijk om periodes met elkaar te vergelijken. Op de arbeidsmarkt is de toestand minder dramatisch dan 40-45 jaar geleden, dankzij de krapte en de uittreding van de babyboomers. Eind de jaren ’70 was er een overtal aan mensen dat de arbeidsmarkt betrad en geen baan vond.

Maar voor de rest zijn er parallellen te trekken. Regeringen waren toen ook bonte coalities die als los zand aan elkaar hingen.

Iedereen wantrouwde elkaar. Economische hervormingen stonden niet bovenaan de agenda. Toen ging alle aandacht naar een nieuwe staatshervorming (het mislukte Egmontpact) en de Voerense carrousel rond José Happart. Vandaag heeft de regering-De Croo zelfs niet meer het excuus van de communautaire twisten om zich achter te verschuilen.

Maar het ‘malgoverno’, het slecht of niet besturen, is terug. De term werd voor het eerst gebruikt in 1985 door Herman Van Rompuy in zijn boek ‘Hopen na 1984’. Het is ook de ondertitel van een nog altijd lezenswaardig boek van de Leuvense politicologen Wim Heylen en Steven Van Hecke uit 2009: ‘Regeringen die niet regeren. Het malgoverno van de Belgische politiek’. Op de kaft van het boek zien we een foto uit 1977 met onder andere premier Leo Tindemans (CVP) en de partijvoorzitters André Cools (BSP), Wilfried Martens (CVP), Hugo Schiltz (VU) en Antoinette Spaak (FDF). In die periode tussen 1977 en 1981 telde België zeven regeringen, maar gebeurde er op bestuursvlak weinig of niets.

Het is pas toen de Belgische overheidsfinanciën in 1981 totaal ontspoorden (een deficit van meer dan 12 procent) en de Belgische frank een jaar later devalueerde, dat de economie weer op de sporen geraakte. Opnieuw: opletten met vergelijkingen. De situatie is nu anders met een Europese eenheidsmunt en een robuustere economie. Maar als we toenmalige journalistieke analyses lezen, zijn er politiek veel gelijkenissen met die ellendige periode van toen. De titels van de kranten uit de jaren ’70 kunnen probleemloos getransponeerd worden naar 2022: ‘Het regime davert op zijn grondvesten’, ‘Het dieptepunt van politiek fatsoen’…

4

Binnenland

3 FEBRUARI 2022

ECONOMISCHE ZAKEN

Volksverlakkerij rond de energiefactuur Het regent al weken politieke voorstellen om de energiefactuur te doen dalen. Lagere btw, een energiecheque en zelfs een aanpassing in de personenbelasting. Het effect van al die ingrepen is economisch gezien betwistbaar. En men gaat in de discussie voorbij aan de perfide rol die de beleidsmakers de voorbije jaren gespeeld hebben, want van de energiefactuur is een verkapte belastingbrief gemaakt.

De energiefactuur is een verklapte belastingbrief Aan voorstellen geen gebrek nochtans.

Alleen is er altijd wel één coalitiepartner die zich tegen een bepaalde maatregel verzet. Jan Modaal zal terecht denken dat het een schande is dat men nog altijd geen stappen heeft gezet om de energiekost te verlichten. Alleen is het probleem dat alle voorstellen economisch weinig steek houden. Om niet te zeggen dat er sprake is van volksverlakkerij.

op loon en dus op de werkenden. En rechts waarschuwt voor de negatieve gevolgen op de begroting. Minder overheidsinkomsten moeten worden gevolgd door lagere uitgaven. Maar dat is met de samenstelling van de Vivaldi-regering taboe.

Los van de ideologische bezwaren is het de gebrekkige stijging van de koopkracht die zoiets met zich meebrengt. Lagere btw zal de prijzen van gas en elektriciteit inderdaad minder snel doen stijgen, maar dat betekent tegelijk dat de aanpassing van de lonen aan de stijgende levensduurte ook vertraagd zal gebeuren. Een verkapte in-

Energiecheque De andere piste is die van een energiecheque van een paar honderd euro of het uitbreiden van de genieters van het sociaal tarief. Is dit echter geen water naar de zee voeren, vragen economen zich af. Deze koopkrachtversterking is inderdaad zeer concreet, maar de doelgroep bestaat gro-

© BELGA

Dinsdag steeg witte rook op uit de Wetstraat: de federale excellenties bereikten eindelijk een akkoord over een aantal maatregelen die de energiefactuur moeten milderen. De voorbije dagen en weken slaagde premier Alexander De Croo (Open Vld) er maar niet in om iedereen op dezelfde lijn te krijgen. Het eindresultaat was een mengelmoes aan voorstellen.

dexsprong dus. Het was een truc die Johan Vande Lanotte in 2013 als minister van Economie uit zijn hoed toverde. Hij mocht het vorige week voor de camera’s van Terzake met een uitgestreken gezicht nog eens komen uitleggen. De maatregel bracht weinig zoden aan de dijk. Behalve dat links indertijd kon kappen op de regering-Michel omdat die de btw opnieuw verhoogde naar het vroegere tarief.

Verlaging op btw

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

WOKE VAN DE WEEK Iedere week selecteren we de meest opvallende uitingen van woke gedachtegoed in deze contreien © PHOTONEWS

Johan Vande Lanotte

De wet van Godwin

De wet van Godwin stond sowieso op mijn lijstje van ‘instrumenten’.

Door enkele berichten van deze week in de Vlaamse pers is dit een geschikt moment. ‘De wet van Godwin klopt niet’ stond boven een stuk van de VRT. Die titel berust op een verkeerde interpretatie van die wet.

Mike Godwin, advocaat en schrijver, schreef in 1990 dat in elke internetdiscussie, als die maar lang genoeg duurt, uiteindelijk wel ergens een vergelijking met Hitler opduikt. Enkele onderzoekers zeggen nu dat ze in werkelijkheid op het Reddit-forum in slechts 10 procent van de debatten een ‘reductio ad Hitlerum’ hebben teruggevonden. Het moet gezegd dat die fora al worden gemodereerd en dus gezuiverd zijn van al te straffe taal.

Bovendien zijn vele discussies kort of gaan ze niet over politiek.

In feite is zelfs 10 procent veel. Godwin had zijn waarneming ook niet letterlijk als wet bedoeld, maar wilde vooral lucht geven aan zijn ergernis over het gemak waarmee bepaalde standpunten of daden worden vergeleken met het nationaalsocialisme en Hitler. De echte betekenis van de wet van Godwin is dat een discussie eindigt wanneer iemand het standpunt van de andere Hitleriaans noemt. Meer zelfs, degene die dat eerst doet, heeft het debat eigenlijk verloren.

Gestapo en Wehrmacht De openbare omroep illustreert de wet van Godwin met het voorbeeld van antivaxers die de regeringsmaatregelen tegen Covid-19 onterecht vergelijken met nazi-praktijken.

Jammer genoeg herinnert de VRT zich geen enkel voorbeeld van decennia aan demonisering van ongeveer alle rechtse strekkingen in het Westen als halve of ganse Hitler-sympathisanten. Nog vorig jaar vergeleek Dirk Verhofstadt (broer van) de woorden van Tom Van Grieken over “het presenteren van de rekening aan linkse leerkrachten” in De Morgen met Gestapo-praktijken. Niemand in de pers riep toen de wet van Godwin in. Dat gebeurde ook niet toen Ecolo Theo Francken in een uniform van de Wehrmacht afbeeldde. De wet van Godwin is blijkbaar kieskeurig.

Mike Godwin

JURGEN CEDER

Groen en De Morgen vinden Vlaamse ambtenarij te “wit en mannelijk” An Moerenhout

Vlaams Parlementslid An Moerenhout (Groen) gaf de voorzet door de cijfers op te vragen bij minister Bart Somers (Open Vld) en De Morgen kopte hem binnen, met de titel ‘Vlaamse topambtenaar blijft vooral wit en mannelijk’.

“Amper drie op de tien Vlaamse topambtenaren zijn een vrouw”, opent De Morgen. “Mensen van buitenlandse origine zijn er amper, zo blijkt uit nieuwe cijfers. Wilde de overheid net niet meer werk maken van diversiteit?”

Concreet blijkt dat minder dan drie op tien Vlaamse topambtenaren vrouw is.

Het streefcijfer in het diversiteitsplan van voormalig minister voor Binnenlands Bestuur Liesbeth Homans (N-VA) bedroeg 40 procent. In 2020 werd ook geen enkele Vlaamse ambtenaar in het top- of middenkader met een migratieachtergrond aangenomen. Minder dan 2,3 procent van het totale personeelsbestand bestaat tot slot uit personen met een handicap of chronische ziekte. Het streefcijfer in die categorie is 3 procent.

“Dringend tijd voor meer diversiteit” Volgens Moerenhout moet de Vlaamse overheid dringend meer werk maken van diversiteit. “Meerdere studies toonden al

aan dat diversiteit een organisatie ten goede komt. Als de Vlaamse regering wil kunnen rekenen op een sterke administratie is het dringend tijd dat ze eindelijk werk maakt van meer diversiteit”, aldus het Groen-Parlementslid.

Moerenhout stelt een aantal maatregelen voor om het personeelsbestand te diversifiëren: een training voor juryleden om aan een selectieprocedure deel te nemen, jury’s met een maximum van twee derde personen van hetzelfde gender en het opheffen van de vrijblijvendheid van de regel van voorrang bij gelijkwaardigheid. Ook moet de regering ervoor zorgen dat de sollicitaties in de eerste plaats diverser worden, vindt Groen. Zo blijkt dat heel wat minder vrouwen en mensen met een migratieachtergrond voor de functies solliciteren.

Opvallend: de diversiteit die door Groen beoogd wordt, heeft betrekking op ras, geslacht en handicap, maar nergens wordt geopperd voor een diversiteit aan opvattingen.

PIETER VAN BERKEL

© WIKIMEDIA

“Wie het standpunt van zijn tegenstander vergelijkt met de opvattingen van Hitler, verliest het debat”

© WIKIMEDIA

INSTRUMENTEN VOOR INZICHT

Nemen we om te beginnen de verlaging van de btw op energie van 21 naar 6 procent.

We schuiven even de kostprijs van minstens 1 miljard euro voor de begroting terzijde. Dit lijkt toch de gemakkelijkste ingreep, zou je denken? Er zijn echter bezwaren die zowel links als rechts terecht op tafel kunnen leggen. Zo’n btw-verlaging komt ook zeer hoge inkomens ten goede, zegt links. Niet sociaal genoeg dus. Rechts noemt btw een verstandige belasting in vergelijking met taksen

tendeels uit mensen die al problemen hebben met de huur, de schoolfactuur of het betalen van medische uitgaven. De oplossing voor deze groep die zwaar lijdt onder de hogere energieprijzen ligt voor de hand: ervoor zorgen dat ze een baan hebben, want velen daarvan zijn uitkeringstrekkers.

Een voorstel dat het aanvankelijk leek te halen was dat van een verlaging van de btw naar 6 procent gevolgd door hoge accijnzen in de zomer wanneer de energieprijzen opnieuw onder controle zijn. Een zogenaamde slimme btw-verlaging uit de koker van de CD&V. Klinkt goed, net als het idee van de N-VA om de personenbelasting via de bedrijfsvoorheffing met 500 euro te verlagen om zo de kost van de hogere factuur te dekken.

Alleen is dat een complexe omweg terwijl men geen oog heeft voor de essentie: de energiefactuur is een verklapte belastingbrief. 35 procent van de factuur voor elektriciteit zijn heffingen, accijnzen en btw.

Bij gas is dat zo’n 32 procent. Men zou gewoon via dat kanaal van accijnzen en andere heffingen de last kunnen verlichten. De hoge factuur is dus deels het gevolg van beleidsbeslissingen uit het verleden. Vaak werden die heffingen en accijnzen bij elke begrotingsopmaak een beetje opgetrokken om de rekening te doen kloppen. Dat de ministers nu maar hun verantwoordelijkheid nemen en die heffingen deels verlagen, gekoppeld aan een beperking van de uitgaven. Maar zoals hierboven gesteld is dit een politiek taboe.

Binnenland

3 FEBRUARI 2022

5

GENT

Hoofddoeken verdelen liberalen in Gent

Na de jongste raad zette de Open Vld een gemeenteraadslid uit de fractie omdat hij niet meestemde tegen een hoofddoekenverbod voor schepenen, iets dat het Vlaams Belang op de agenda had gezet. ‘Vrij stemmen in ethische kwesties’, ooit een liberaal principe, lijkt onder burgemeester De Clercq niet meer te bestaan.

Boze burgemeester De burgemeester sneed elk debat af.

Hij beet het Vlaams Belang toe dat zij ‘vieze spelletjes’ speelden en dat het voorstel een aanval was op de democratie. Daarop stemden alle leden van de meerderheid tegen. Pas de volgende dag bleek dat niet iedereen de partijlijn volgde. De liberaal

Matthias De Vuyst liet op sociale media weten dat zijn computer niet in panne lag tijdens de stemming, maar dat hij die opzettelijk had uitgeschakeld om niet te moeten meedoen. Niet omdat hij ‘voor’ of ‘tegen’ was, maar omdat hij “niet over de vereiste academische kennis beschikte om een correct antwoord te geven”.

In 2013, tijdens een hoofddoekendebat, zei De Clercq (toen nog schepen) dat hij fier was op het principe van de ‘vrije stemmingen’. Over ethische kwesties worden geen afspraken gemaakt binnen de meerderheid. Elk raadslid mag zelf in eer en geweten uitmaken hoe te stemmen. Daar was nu geen sprake van. De Vuyst mocht niet dissident stemmen, vandaar de wat kinderachtige truc met zijn computer.

Enkele dagen later zette fractieleider Stéphanie D’Hose hem uit de Open Vld-fractie “omwille van een onherroepelijke vertrouwensbreuk”. Het brandje werd snel geblust, maar de verdeeldheid bij de liberalen werd nog eens pijnlijk duidelijk.

“echte scheiding van kerk en staat”. Voor hem moet ook de rol van de kerk in vraag worden gesteld.

Niet alleen de islam is een vorm van buitenland-

Mattias De Vuyst (links) en Hafsa El Bazioui (rechts)

© BELGA

‘Hoofddoeken’ zorgen in Gent al jarenlang voor hevig oplopende debatten. De Open Vld is jarenlang voor een hoofddoekenverbod geweest. Sinds De Clercq burgemeester is, namen ze een bocht van honderdtachtig graden en stemmen ze elke vraag naar een verbod weg. Dat gebeurde ook op de raad van januari.

Het Vlaams Belang legde een voorstel neer om ‘het dragen van uiterlijke kentekenen van religieuze, levensbeschouwelijke, filosofische, ideologische of politieke aard door leden van het college te verbieden’.

Fractieleider Johan Deckmyn gebruikte als argument een standpunt van PS-voorzitter Paul Magnette, namelijk dat hoofddoeken wel kunnen in overheidsfuncties, maar niet in loket- of gezagsfuncties. Gemeenteraadsleden kunnen dragen wat zij willen, stelde hij, zij moeten alleen verantwoording afleggen aan hun kiezers. Maar eens iemand schepen wordt en dus gezag uitoefent, past neutraliteit.

se inmenging, ook de kerk is dat, stelt hij, want bisschoppen worden aangestuurd door het Vaticaan. Religie hoort niet thuis in het onderwijs noch in het openbaar leven. Voor hem moet de invloed van religie in de samenleving beperkt blijven tot de huiselijke sfeer. Hij verwijst zelfs naar de periode van de Franse Revolutie als na te volgen voorbeeld. Geen wonder dat zijn computer dienst weigerde toen hij moest stemmen tegen een hoofddoekenverbod.

MATHILDIS

Tegen elke vorm van religie Als voorzitter van het Willemsfonds riep Matthias De Vuyst op om werk te maken van een

Vlaams Belang Gent heeft nieuw bestuur Vlaams Belang Gent heeft een nieuwe, verjongde bestuursploeg. Johan Deckmyn wordt na 16 jaar opgevolgd door de 32-jarige Jonas Naeyaert, nationaal persverantwoordelijke

van het Vlaams Belang en in het verleden oprichter en hoofdredacteur van SCEPTR (het huidige PAL NWS), de digitale poot van ’t Pallieterke.

“Het belangrijkste dat we met dit nieuwe bestuur willen verwezenlijken, is het Vlaams Belang in Gent meer zichtbaarheid geven. Het goeie werk dat in de gemeenteraad wordt ge-

daan, moeten we meer naar buiten brengen en omzetten in aanwezigheid tussen de mensen”, zegt Naeyaert. Deckmyn blijft politiek secretaris en ondervoorzitter in de nieuwe constellatie.

N-VA vernietigend over Brusselse regering:

“Er is een noodplan nodig” De N-VA-fractie in het Brussels Parlement heeft een vernietigend rapport opgemaakt over de Brusselse regering-Vervoort III. “Het huidige gefossiliseerde linkse bestuur van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zit vast in een tunnelvisie van het gevoerde beleid van de voorbije drie decennia. De kans dat door dit bestuur eindelijk de broodnodige paradigmashift wordt doorgevoerd in Brussel is dan ook veeleer onbestaand”, klinkt het vanuit de N-VA. Nochtans zijn ingrijpende hervormingen absoluut noodzakelijk om een ommekeer te realiseren.

De N-VA-parlementsleden Cieltje Van Achter, Mathias Vanden Borre en Gilles Verstraeten hebben in een tussentijdse evaluatie de regering-Vervoort III met de grond gelijkgemaakt. Over Rudi Vervoort zeggen ze: “De man is namelijk meesterlijk in het niet-regeren” en “De Brusselse meerderheid blinkt eerder uit in ruziemaken dan in regeren.” De sociaal-economische balans van Brussel is catastrofaal. De bevolking verarmt zienderogen. “Brussel was een welvarend gewest, vandaag verlaten de bedrijven de stad. De werkzaamheidsgraad is bij de laagste van Europa. Het aantal daklozen stijgt. Er is een noodplan nodig”, geeft Gilles Verstraeten nog mee.

Catastrofaal beleid Cieltje van Achter begrijpt niet waarom er zoveel kritiek is op de Vlaamse regering van Jan Jambon, terwijl deze regering - in tegenstelling tot de Brusselse - wel degelijk beslissingen neemt. “De regering werkt met een zwak onderhandeld regeerakkoord. Rudi Vervoort is een zwak leider en is niet in staat om akkoorden te sluiten”, vult Cieltje Van Achter aan.

Zo slaagde de Brusselse regering er niet in om de vaccinatiegraad fundamenteel te verhogen. Gezondheidsminister Maron (Ecolo) voorzag het parlement niet van de juiste informatie. Hij blonk uit in onkunde en stapelde de fouten op elkaar. “Zijn collega, mevrouw Van den Brandt, was simpelweg nergens te zien en verzaakte volledig

aan haar opdracht.” Bovendien is er geen uniformiteit in het beleid. “Het gewest bestaat uit 19 gemeenten die elk op zich ook een eigen coronabeleid hebben. Ziet er nog iemand de bomen door het bos?” De N-VA vroeg dan ook het ontslag van minister Maron en later ook van de ganse Brusselse regering.

De directeur van de federale gerechtelijke politie noemde Brussel “een hub in het distributienetwerk van de Albanese maffia” In Brussel is het nooit makkelijker geweest om drugs aan te schaffen. Het meest gebruikte product is niet langer alcohol, crack en cocaïne zijn dat nu. Brussel telt honderden heroïneverslaafden. Eén op de vier Brusselaars heeft heel regelmatig last van druggerelateerde feiten. “Net als elk hoofdstedelijk gebied heeft Brussel te kampen met drugsproblemen en zware criminaliteit. Maar in plaats van de problemen aan te pakken, ontkennen de Brusselse autoriteiten het probleem liever, vertonen ze een schrijnend gebrek aan daadkracht

en wijzen ze liever het vingertje naar Antwerpen.” De directeur van de federale gerechtelijke politie noemde Brussel zelfs “een hub in het distributienetwerk van de Albanese maffia”. Dat in de gewestelijke veiligheidsplannen de strijd tegen de georganiseerde misdaad is verdwenen, stemt de N-VA-fractie somber.

Bestuurlijk rampgebied Dan is er nog de minister van Financiën en Begroting Sven Gatz (Open Vld), ‘de dik gebuisde schatbewaarder van het Brussels gewest’. “Ieder jaar opnieuw wijst het Rekenhof in zijn Brusselboeken op onregelmatigheden, onjuiste cijfers en een totaal gebrek aan transparantie.” De voorbije twee jaren dikte de Brusselse schuld nog sneller aan dan voordien. Op amper een halve legislatuur steeg de directe schuld met 3,5 miljard euro. Gatz wil tegen 2024 een begroting in evenwicht door met SmartMove en de herfinanciering van Brussel de factuur naar de pendelaars en de Vlaamse belastingbetalers door te sturen.

Naar structurele oplossingen zoekt de regering-Vervoort III niet. “Met de volgende staatshervorming zit bij de regering als vragende partij aan tafel.” Over hoe de institutionele Brusselse knoop moet worden ontward, daar ligt de regering niet wakker van, ook de Vlaamse ministers niet.

Uit het jaarverslag van de Brusselse Vicegouverneur blijkt steeds weer dat de gemeenten en de OCMW’s de taalwetgeving weigeren toe te passen. De situatie is zo erg dat slechts 5% van de contractuele aanstellingen bij de OCMW’s aan de taalwetgeving voldeden. Onder het goedkeurend oog van Sven Gatz (Open Vld), minister van Meertaligheid, verengelst Brussel zienderogen.

Intussen is de invoering van de verplichte inburgering voor nieuwkomers in Brussel

voor de vierde keer uitgesteld. De nieuwe richtdatum is 1 april, maar de kans is reëel dat de start andermaal wordt uitgesteld, terwijl een verplichte inburgering meer dan noodzakelijk is om de zelfredzaamheid van nieuwkomers aan te scherpen. Ook de vele transmigranten en de naar schatting 100.000 illegalen vormen een kolossale uitdaging voor Brussel. Helaas kunnen we zo nog een tijdje doorgaan.

Brussel is een sociaal-economisch en bestuurlijk rampgebied, dat aan de rand van het faillissement staat. “Ik kan goedgemutst uit Antwerpen vertrekken, en depressief zijn als ik in Brussel aankom”, liet De Wever zich in Het Nieuwsblad ontvallen. Geen wonder, als je het N-VA-rapport over de Brusselse regering leest.

JULIEN BORREMANS

Zangfeest nogmaals uitgesteld Verleden week heeft het bestuur van het Algemeen Nederlands Zangverbond (ANZ) beslist dat het Vlaams Nationaal Zangfeest nogmaals wordt uitgesteld. Voor het derde jaar op rij zal er dus geen Zangfeest zijn en uiteraard ligt Covid-19 aan de basis van de beslissing. Normaliter zou de manifestatie doorgaan op 20 maart, maar door de onzekerheden rond het coronabeleid wordt alles opgeschoven naar 2023, meer bepaald 19 maart. Noteer de datum alvast in uw agenda.

KVC

6

Politiek NIEUWS UIT DE WETSTRAAT

3 FEBRUARI 2022

WALLONIË

Uitstel tot sint-juttemis

De moeilijke Waalse omgang met het fenomeen Zemmour

Valerie Van Peel (N-VA) beklom voor de zoveelste keer het spreekgestoelte om aan de minister van Volksgezondheid Vandenbroucke te vragen hoever het nu staat met de tegen deze maand beloofde regelingen inzake de artsenquota.

Zoals bekend houdt Vlaanderen zich strikt aan de federale afspraken van jaren geleden om slechts een beperkt aantal studenten tot het beroep van arts toe te laten, terwijl Wallonië daar altijd tijd feestelijk zijn laars aan lapte.

Ze verwees de minister naar zijn eigen dure eden van vier maanden geleden om die zaak nu eens en voorgoed in orde te brengen. Het antwoord dat Van Peel kreeg, was onheilspellend: “Daar wordt nu intensief over overlegd met de Franse Gemeenschap en ik hoop daar ook een akkoord over te krijgen.” Of, met andere woorden, en voor een goed verstaander: de Franstaligen houden mij aan het lijntje en er is nog helemaal niets uitgeklaard. Het is immers bekend dat de Franstaligen zich nooit aan enige afspraak ter zake hebben gehouden. Als enige tegemoetkoming willen ze er wel over praten, maar daar blijft het dan ook bij. Tot op heden is er nog geen enkele minister van Volksgezondheid in geslaagd de afspraken te doen naleven, ook al maakten ze zich altijd sterk om dat varkentje een snel te wassen. “Parole parole parole…”, zei een ontgoochelde Van Peel nog.

Net in de week dat de Holocaust werd herdacht, ook in de Kamer, maakte Kamerlid Dominiek Sneppe (VB) in de commissie Volksgezondheid, na een uitvoerig en onderbouwd kritisch betoog aangaande de coronabarometer en vooral tegen het CST-pasje, de tegenwoordig wel eens vaker gebruikte, maar eerder ongelukkige vergelijking tussen de uitsluiting van mensen door dat CST en de uitsluiting in de jaren ’30 en ’40 middels het dragen van de Jodenster.

De vergelijking gaat eigenlijk niet op. Het bestrijden van een virus - hoe onvolmaakt, onhandig, ondemocratisch en zelfs stigmatiserend ook - is toch nog van een andere orde dan een totalitair mechanisme dat gericht is op het elimineren van onschuldige mensen. Tijdens het commissiedebat maakte enkel Cathérine Fonck van cdH hier een opmerking over, terwijl alle andere Kamerleden het debat gewoon verder voerden. De altijd minzame Sneppe zal het wellicht niet onheus bedoeld hebben, maar toch is enige kiesheid in het gebruiken van woorden - zelfs zonder woke-dwang - misschien toch beter.

De vis verdrinken Ondertussen lopen ook binnen dezelfde commissie Volksgezondheid de hoorzittingen over de eventuele vaccinatieplicht. Normaal zou men denken dat politici een aantal vragen stellen en dan de uitgenodigde experten ruim het woord laten om uitgebreid van hun inzichten kennis te nemen. Niets is minder waar.

Klassiek draaien de Kamerleden de rollen om - de media zijn immers in de buurt - en geven zij uiteenzettingen die dan tot een quasi onoverzichtelijke berg vragen leiden. De meeste ‘ondervraagden’ raken daardoor ondergesneeuwd en slagen er nauwelijks of niet meer in om binnen het hun dan bovendien toegemeten beperkte tijdsbestek een bevattelijk antwoord te geven op wat op hen werd afgevuurd.

Het is natuurlijk ook een tactiek om minder welgevallige meningen te verdrinken in een zee van woorden. Op die manier glijdt de Kamer af naar een oeverloze praatbarak, waar eigenlijk niemand nog wat aan heeft.

© BELGA

Wikken en wegen

Alain Destexhe

Zoals gewoonlijk kijken de Walen met meer dan gewone aandacht naar de Franse campagne voor de presidentsverkiezingen. Dat ex-MR-senator Alain Destexhe het campagneteam van de rechts-conservatieve Franse presidentskandidaat Eric Zemmour vervoegt, kreeg veel aandacht in de pers bezuiden de taalgrens. Dat MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez diezelfde Zemmour niet in de hoek van ‘fascisten’ duwde, zorgde eveneens voor enige commotie.

In Franstalig België was men Alain Destexhe eigenlijk vergeten. Zeker na zijn totaal mislukte electorale project Listes Destexhe bij de verkiezingen van 2019. De ex-MR-senator en voormalig lid van het Brussels Parlement kon met zijn lijst die rechts van de Franstalige liberalen stond geen deuk in een pakje boter slaan.

Zijn politieke carrière was voorbij.

De naar Brussel uitgeweken Luikenaar gold een paar decennia als een zeldzaam Franstalig politiek woelwater op rechts. Hij verwierf enige faam als lid van de Rwanda-onderzoekscommissie. Met zijn kritische uitspraken over islam en immigratie, en zijn aanvallen op de PS-staat, mocht hij de rechterflank van de partij afdekken. Maar sommige uitspraken waren in het zeer politiek correcte Franstalig België aangebrand en hij raakte steeds meer op een zijspoor. Zeker toen Destexhe in 2017 in opspraak kwam en ontslag nam uit de Raad van Europa nadat aan het licht kwam dat hij mogelijk lobbyde voor Azerbeidzjan en verdacht werd van corruptie. Wat trouwens niet werd bewezen.

En zie, Destexhe dook recent opnieuw op en kreeg veel aandacht in de pers. Reden: hij had het campagneteam van de rechts-conservatieve Franse presidentskandidaat Eric

Zemmour vervoegd. Verbazend is dat niet. Destexhe is altijd sterk op Frankrijk georiënteerd geweest en zijn eerste echtgenote is blijkbaar van Franse nationaliteit. Bij bezoeken van Zemmour aan Brussel - toen nog als journalist en publicist - verscheen Destexhe vaak aan zijn zijde.

En het is bekend dat de ex-senator dezelfde standpunten deelt over immigratie en islam als de presidentskandidaat. Destexhe zelf, ondertussen 63 jaar, ziet zijn deelname aan de campagne als een soort van vrijwilligerswerk.

“Veni, vidi, Vichy” Wie de interviews en de artikels in de Franstalige pers leest over Destexhe en Zemmour merkt dat de journalisten zich niet gemakkelijk voelen bij de situatie. Lange tijd werd Zemmour erin afgeschilderd als een rechtsere en radicalere versie van Rassemblement National-kopstuk Marine Le Pen. Zeker Le Soir liet zich niet onbetuigd. Zemmour was een halve nazi, zeker gezien het feit dat hij nooit afstand nam van het Franse collaborerende Vichy-regime: “Voor Zemmour was alles vroeger beter, zelfs onder Pétain. Zemmour, veni, vidi, Vichy.”

Zemmour was - net als in de edito’s van La Libre Belgique - voor de Franstalige journalisten de ideale kans om eraan te herinneren dat Wallonië ondanks de culturele en economische gelijkenissen met het noordelijke deel van Frankrijk immuun was voor radicaal-rechts.

“Bij ons geen fascisten”, werd bijna triomfantelijk geschreven. En als verklaring schuift men dan vaak het cordon médiatique naar voren: geen extreemrechts op tv.

Een soort van morele superioriteit van ‘Les Belges’ dus. Waarbij niemand de bedenking maakt dat een Wallonië zonder de Vlaamse transfers er economisch dermate op achteruit zou gaan dat er daar electoraal een boulevard vrijkomt voor niet alleen de PTB/PVDA, maar ook voor een Waalse versie van Le Pen/ Zemmour.

Dat morele superioriteitsgevoel van de pers kreeg nog een deuk toen MR-voorzitter Georges-Louis Boucher verklaarde “niet akkoord te gaan met de standpunten van Zemmour, maar zijn beginselvastheid te respecteren”. Dat de nummer één van de tweede grootste Waalse partij zoiets zegt, was voor vele opiniemakers en journalisten een schok.

Bij elke andere politicus betekende dit geheid een diabolisering in de media en gevaar voor de eigen carrière. Maar met Bouchez kan dit niet zomaar. Op de redacties van Le Soir en co. ging men ongemakkelijk op de stoel schuifelen.

PICARD

Misbruik van interpellatierecht Petra De Sutter werd donderdag door diverse fracties ondervraagd over de verkoop van de bpostkrantenwinkels aan het gokbedrijf Golden Palace. Vanuit alle hoeken werd er aangedrongen om die beslissing terug te draaien, zeker nadat de minister zei zelf voor voldongen feiten te zijn geplaatst zonder overleg. Maar omdat binnen de context van een parlementaire vraag geen verder debat mogelijk is, diende Peter de Roover (N-VA) bij ordemotie de vraag in om de minister verder te kunnen interpelleren over haar rol als minister in de besluitvorming van de raad van bestuur van bpost, dezelfde dag nog of later in de commissie. Andere partijen sloten zich hierbij aan en dienden meteen ook interpellatieverzoeken in.

Wouter De Vriendt, een partijgenoot van De Sutter, verzette zich daartegen en wilde elk verder debat fnuiken, want hij vond dat alles al gezegd was en zei nog: “Wij zitten stil-

aan in een situatie van misbruik van het interpellatierecht.”

Maar de oppositie was met voldoende leden in aantal om alsnog de interpellaties te laten plaatsvinden, wat donderdag dan nog gebeurde en waarin niet alleen de minister nog eens ten gronde werd bevraagd, maar waarin ook De Vriendt flink werd aangepakt.

Alles resulteerde in twee moties van aanbeveling om de verkoop van de krantenwinkels - die iedereen, ook de minister, betreurde - tegen te houden. Maar dan kwam Wouter De Vriendt kwam met een motie om over te gaan tot de orde van de dag en werd alles van tafel geveegd.

De kleur van de indiener Wie ook met een kater huiswaarts trok vorige week was Kamerlid Frank Troosters (VB) nadat een voor de hand lig-

gend voorstel van resolutie van zijn hand genadeloos werd weggestemd. Zijn voorstel ging ervan uit dat de regering dringend actie moet ondernemen om de veiligheid in de treinen en op de perrons te verhogen, want de jongste jaren nemen fysieke of verbale agressie, bedreigingen, intimidatie, zwartrijden of vandalisme fors toe, zegt Troosters. “Feiten waarvan niet enkel treinreizigers, maar ook in toenemende mate het NMBS-personeel het slachtoffer worden.”

En bovendien blijft concrete en structurele actie van minister Gilkinet (Ecolo) of van de NMBS-directie uit.

Ook al kon niemand zijn analyse van tafel vegen of tegenspreken, toch werd het niet op de inhoud, maar wel op de politieke kleur van de indiener beoordeeld bij de stemming. Nederland is vaak gidsland, maar daar is het toch geregeld mogelijk dat goed en redelijke voorstellen vanuit de oppositie gehonoreerd worden.

Politiek

3 FEBRUARI 2022

IN DE KIJKER

CITAAT VAN DE WEEK

Egbert Lachaert

Frans Timmermans:

“Poetin bedreigt Oekraïne omdat hij aandacht wil af leiden van klimaatprobleem”

Mensen vragen zich af wat de liberalen dan twintig jaar lang in de regeringen hebben gedaan als ze vandaag met een vernieuwingsoperatie ‘Liberaal Vuur’ uitpakken en een partij willen zijn “die met radicaal liberale antwoorden komt op de uitdagingen waar de burgers vandaag mee kampen”, zoals Lachaert het stelt. Hebben ze dat dan nooit gedaan en wat hebben ze ons dan altijd wijsgemaakt?

Dat zijn vragen die spontaan opborrelen bij de doorsneeburger.

Op vier congresdagen “moet een nieuwe verklaring voor de partij voor de komende tien jaar worden aangenomen”, zegt Lachaert, hopend dat hij het tij nog enigszins kan keren. Het doet een beetje denken aan de tijd van Verhofstadts ‘Burgermanifesten’ die een lokaas waren om het liberalisme weer ‘body’ te geven, maar waarvan nadien is gebleken dat ze oogverblinding waren om zich aan de macht te kunnen vastklampen, zelfs als men verkiezing na verkiezing pakken krediet verloor. Het lijkt allemaal zo déjà vu dat er geen mens nog van opkijkt en dat zelfs oude getrouwen er de schouders bij ophalen.

Draak met vele koppen Lachaert heeft als partijvoorzitter tot nog toe geen fraai parcours afgelegd. Na de verkiezingen van 2019 leverde hij te állen prijze terugkomen op een gegeven woord aan Bart De Wever inbegrepen - als voorzitter van de zevende partij de eerste minister, aan handen en voeten gebonden aan een sterk Franstalig front en groene dogmatici. In Vlaanderen negeert hij bijna de helft van de Vlamingen die rechts stemden, maar een linkse regering kregen. Zijn standpunten van vóór Vivaldi - geen kernuitstap en meer geld en bevoegdheden naar de deelstaten, bijvoorbeeld - smolten weg als sneeuw voor een Belgisch waterzonnetje tijdens Vivaldi. Hij werd een draak met vele gekleurde koppen, al naargelang welk standpunt hij moest innemen om een of andere coalitiepartner ter wille te zijn en met De Croo de boel krampachtig bijeen te houden.

Zorgen in eigen rangen Kwam daar nog het ongemakkelijke verhaal van ‘verruimster’ Sihame El Kaouakibi bij, die zowat iedereen oplichtte en nog steeds vegeteert op een riante parlementaire vergoeding. Zij was de poulain van Vlaams minister Bart Somers die door het dolle heen was omdat hij nooit eerder een dergelijk voorbeeld van liberale en inclusieve authenticiteit had gezien.

Lachaert moet het ook doen met een lawaaierige minister van Justitie die over hetzelfde gisteren ‘zwart’ zei en vandaag ‘wit’, en een kleurloze staatssecretaris voor Begroting. Om daarnaast nog te denken aan zijn Waalse evenknie die door en door liberaal is en niet zwicht voor links en groen, maar vlakaf zijn mening zegt. In een interview vorige week bestond die het zelfs om te zeggen: “Aan een linkse liberaal heb je in België evenveel als aan een wintermantel in Dubai: helemaal niks.”

Dat zal vrolijk klinken in de Open Vld waar velen zich graag spiegelen aan het links-liberale D66 in Nederland. We kunnen ons zo de gezichten van pakweg Gwendolyn Rutten, Bart Somers en de Gentse Mathias De Clercq voorstellen. Het heeft zelfs iets tragikomisch dat Bouchez bij heel wat Vlaamse liberalen beter ligt dan Lachaert, als man van klare taal en politieke durf.

Er is in Vlaanderen niemand die Lachaerts positie benijdt. Maar dat heeft hij wel zelf gezocht. Eigenlijk smeulde het ‘liberaal vuur’ al nog voor er vlammen waren.

De Nederlandse EU-klimaatpaus Frans Timmermans ziet een duidelijke verklaring voor de Russische troepenopbouw aan de grens met westerbuur Oekraïne. De Russische president Vladimir Poetin zou daarmee immers de aandacht willen afleiden van het klimaatprobleem in zijn land, zo weet Timmermans te vertellen in de podcast Betrouwbare Bronnen.

Belgische politieke partijen willen de-escalatie in Rusland-Oekraïne-crisis Over de partijgrenzen heen lijken de Belgische politieke partijen vooral te hopen op deescalatie in het dreigende conflict tussen Rusland en Oekraïne, zo bleek vorige week in de verschillende commissies waar de kwestie ter sprake kwam.

© BELGA

Déjà vu

© SHUTTERSTOCK

Het wat kunstmatige en enigszins nerveuze monkellachje tijdens televisiedebatten of solo-optredens als in De Zevende Dag verraadt dat hij het moeilijk heeft, of minstens toch wat onzeker is wanneer hij zijn verhaal moet brengen voor kijkers die hem, zijn ministers en zijn partij wat van nabij hebben gevolgd de jongste twee jaar. Het moet geen lachertje zijn voor Egbert Lachaert (44) om vandaag kapitein te zijn op een schip dat averij heeft opgelopen en voortdurend water maakt.

De peilingen zijn wat ze zijn. Maar toch houden ze alle politieke partijen in de greep, want onheilspellender dan vandaag zijn ze voor de traditionele partijen als haast nooit voorheen. In Vlaanderen heeft de federale Vivaldi-regering geen meerderheid. Het wordt de Vlaamse partijen dan ook kwalijk genomen dat ze doof blijven voor diepe verzuchtingen en dat ze de Vlamingen hun zuurverdiende centen laten ophoesten om financiële putten te dempen. Een forse belastingdruk als bijna nergens ter wereld, oplopende energiefacturen, de zware kostprijs voor immigratie, het uitblijven van investeringen in de zorg en de veiligheid van de mensen, het mismeesteren van een onsamenhangende corona-aanpak, het kwistig rondstrooien van miljoenen voor projecten overal ter wereld, …

7

Op het internationale toneel lijken vooral de Angelsaksische landen, zoals de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Canada, een confrontatie met Rusland niet uit de weg te gaan.

De landen op het Europese vasteland zijn dan weer hopeloos verdeeld en lijken vooralsnog terughoudender, al lijken de zaken ook in de Europese hoofdsteden stilaan in beweging te komen.

Minister van Defensie Ludivine Dedonder De Europese Unie lijkt hoe dan ook geen noemenswaardige rol te spelen op het diplomatie- Dedonder. “België zal in dat geval ke en militaire toneel, wat de ver- zijn verantwoordelijkheid nemen schillende partijen vorige week in en evalueren welke capaciteit kan de commissies Landsverdediging worden ingezet om een bijdrage te en Buitenlandse Betrekkingen leveren aan de collectieve verdemaar al te goed leken te beseffen. diging van de Alliantie.”

Bij de regeringspartijen was bij die vaststelling vooral frustratie Verhofstadt in Kiev te horen, bij de rechtse oppositie enig leedvermaak.

Over de kern van de zaak - namelijk de nood aan de-escalatie “De Europese Unie stelt kwamen de meeste politieke parniks voor” tijen overeen, met twee opvallende tegenpolen in het debat: Francken Vlaams Belang-Kamerlid Annick sprak iets forsere taal en lijkt eerPonthier noemde het Europees der de Angelsaksische lijn te volgemeenschappelijk buitenlands, gen, de PVDA-PTB leek, weinig verdedigings- en veiligheidsbe- verrassend, bij monde van Naleid “een lege doos”. “We zijn zelfs bil Boukili veeleer het Russische niet aanwezig op cruciale overleg- standpunt te vertolken. De huidimomenten als het gaat over onze ge crisis was volgens de PTB’er eigen veiligheidsbelangen, ook al de schuld van de NAVO-expansie halen we 36 procent van ons gas naar het oosten. “De NAVO omsinuit Rusland”, aldus Ponthier. “We gelt Rusland, in strijd met afsprazijn zó gemakkelijk uit elkaar te ken die in het verleden gemaakt spelen. Zo toont de EU nogmaals zijn”, aldus Boukili. “Wat als Rusaan dat ze niet eendrachtig en overtuigend kan optreden als buitenlandse actor, alle grootspraak ten spijt.”

“Poetin onderhandelt alleen maar bilateraal met de States”, merkte N-VA-Kamerlid Theo Francken op. “De Europese Unie interesseert hem niet. Dat Europese niveau stelt niks voor.”

Minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) van haar kant gaf aan dat België zich een “solidaire partner” zal tonen die “zijn verantwoordelijkheid opneemt” mocht het tot een gewapend conflict tussen Rusland en Oekraïne komen.

“Een NAVO-interventie zal mogelijk worden als een van de lidstaten betrokken raakt bij het conflict, en na politieke goedkeuring door de Noord-Atlantische Raad en de nationale autoriteiten”, zei

land hetzelfde deed aan de Amerikaanse grens?” Francken noemde die redenering op zijn beurt “door Moskou geïndoctrineerd”. “Communisten zijn nu eenmaal communisten”, zei Francken.

Open Vld-Kamerlid Jasper Pillen hamerde dan weer op het principe van soevereiniteit. “Het is choquerend te horen dat sommige politici en academici zo gemakkelijk voorbij gaan aan het internationaalrechtelijk essentiële principe van soevereiniteit”, aldus Pillen.

“Welke keuze Oekraïne ook maakt over zijn toekomst, iedereen moet die respecteren.”

Ponthier, die een motie van aanbeveling indiende om de regering op te roepen om zowel in te zetten op diplomatie om de crisis te ontmijnen als de vrije keuze van Oekraïne inzake een NAVO-toetreding te respecteren, grapte over de aanwezigheid van Verhofstadt in Kiev tijdens de Maidanprotesten van enkele jaren geleden: “Laat ons hopen dat liberale kopstukken als Guy Verhofstadt niet plots in Kiev opduiken om olie op het vuur te gooien, zoals hij dat in 2014 deed.”

Francken herhaalde zijn pleidooi om Belgische troepen uit Mali weg te halen en die in te zetten in Oost-Europa. Sinds de coup van vorig jaar ligt de Malinese regering steeds meer overhoop met de Europeanen die daar vechten, en de Fransen in het bijzonder. “Het Malinese regime is het gewoon niet waard. Ze spuwen ons uit. Blijf daar weg en steek die troepen aan de NAVO-oostgrens”, zei Francken. Op de vraag kwam geen antwoord.

PIETER VAN BERKEL

8

Interview

3 FEBRUARI 2022

JOHAN SANCTORUM

“Voor mij is de islam een 'fremdkörper', iets dat zich nooit conform kan stellen aan onze verlichtingswaarden” e merken dat de bandbreedte van het maatschappelijk debat steeds smaller lijkt te worden. Wat is er aan de hand?

“Ik zal het proberen met een voorbeeld uit te leggen. Nemen we de zaak-Jeff Hoeyberghs, dan zie je dat ik vanaf dag 1 de verdediging opnam van Hoeyberghs, ook toen niemand dat deed.

Omdat vrije meningsuiting gaat over meningen die niet glad, gepolijst of politiek correct zijn. Als we het enkel mogen hebben over correcte meningen, gaat het immers niet over vrije meningsuiting.

Hoeyberghs sprak op zijn eigen, nogal pikante niet zeer vrouwvriendelijke manier, en daarop zijn twee socialistische vrouwen gesprongen: Hannelore Goeman en Katia Segers. Die hebben eigenlijk de zaak in gang gebracht. Nadien volgde de rest. En dat is echt van belang.”

“Ze doen dat omdat het socialisme, en links in het algemeen, met een probleem van geloofwaardigheid zit. Ze zijn de arbeiders voor een groot stuk kwijtgespeeld. Die zitten nu bij het Vlaams Belang. Ze zijn op zoek naar nieuwe doelgroepen. Dat is trouwens een bekende theorie, ik heb dat niet uitgevonden. In die zoektocht proberen ze aan de lopende band ‘slachtoffers’ te identificeren, mensen die zich misdeeld en gediscrimineerd voelen.”

“Daarin moet je natuurlijk structuur brengen, niches die door links worden gerecupereerd als doelgroepen om politiek aantrekkelijk te zijn. Denk aan vrouwen, holebi’s, allochtonen. En dat genereert een pervers mechanisme, want slachtoffers hebben daders nodig. De Hoeyberghsen van deze wereld dus.”

“En van wat zijn ze slachtoffer? Belediging of zogenaamde haat. Woorden worden dus gecriminaliseerd, daar wordt een moreel oordeel over uitgesproken en er zijn juridische wegen om die ‘daders’ te straffen. Terwijl dat gewoon mensen zijn die hun mening zeggen. Jeff Hoeyberghs heeft natuurlijk zijn discours, waarin ik ook een humoristische zijde zie. Humor zit immers overal, niet enkel in een circus of op een podium. We moeten dat ook

overal kunnen ontdekken, want dat leert ons relativeren. Maar met Hoeyberghs mag je niet lachen, want je lacht dan immers slachtoffers uit en dat is een taboe.

Dit betekent dat ook het humoristisch spectrum versmalt. Hoeyberghs is geen flauwe plezante of een clown, maar een veroordeelde crimineel geworden. Met een strafblad. Je moet je goed realiseren dat de zoektocht van links naar slachtoffers dat pervers mechanisme in gang zet dat die bandbreedte zo doet krimpen.”

“Ik vrees dat de rechterzijde, die nu wel de verdediging van Hoeyberghs op zich neemt, hier de clou mist. Ze zien het politieke mechanisme niet. In Vlaanderen is links een minderheid, dus ze moeten het op die manier spelen, wat ze ook doen.

De woke-beweging is een aanhangsel daarvan. Want het zoekt altijd naar slachtofferschap, vooral op basis van huidskleur. Nochtans, ik denk niet dat veel gekleurde mensen bij ons, in België en Vlaanderen, zich zo voelen. Het wordt hen aangepraat vanuit de linkse slachtofferfixatie.”

afhankelijkheidsdenken kaderen in het opkomen voor eigen rechten vanuit een gevoel van zelfbewustzijn, niet als underdog. Een volk moet dat doen net zoals een individu. En het is een recht van een volk om zich als een natie te verenigen als daar een wil voor is. Dát is de rol van nationalisten, dat promoten. Jammer genoeg gebeurt dat nu niet. De roep om een Vlaamse republiek is momenteel min of meer dood.

Niemand spreekt nog er nog over, zelfs het Vlaams Belang zwijgt. Dan kan je niet verwachten dat mensen zich er wel mee bezighouden. Partijen moeten ook de publieke opinie maken, niet enkel volgen via peilingen.”

Is slachtofferschap niet erg aantrekkelijk?

“Inderdaad. Ook het negationisme moet uit het strafrecht. Dat is een pure opinie.

Het is niet omdat je ontkent dat er gaskamers waren, dat je daarmee Joden vermoordt. Voor alle duidelijkheid, ik ben er zelf van overtuigd dat die gaskamers er wél waren. Maar mensen mogen dat ontkennen. Ze moeten dan maar met argumenten afkomen. Dat is toch elementair. Het Vlaams Belang durft dat debat niet aan omdat het bang is om een nazi-etiket op zich gekleefd te krijgen. En dus stuurt men maar stoute VB’ers naar de Dossinkazerne om heropgevoed te worden, haha.”

“Victimisme wordt mensen dan ook als pap in de mond ingegeven. De verdienste van de rechterzijde, als we die opdeling aanhouden, is dat ze tegen dat discours ingaat. We zijn niet allemaal slachtoffers. We zijn mensen met een verantwoordelijkheid, er moeten wetten en een rechtspraak zijn. De staat moet iedereen op gelijke voet behandelen.

Het is de overheid die niet mag discrimineren. Maar ik als private burger moet dat natuurlijk wel kunnen. Als ik morgen een blanke poetsvrouw wil die niet te dik is, dan is dat mijn recht. Als de opera een blanke zangeres verkiest boven een zwarte, dan is dat zijn goed recht en moet niemand zich rechtvaardigen. Vandaag zien we echter overal dat slachtofferschap opduiken en de individuele keuzevrijheid afnemen. De overheid dwingt dat nog eens af met ‘mystery calls’ en zo.”

Cultiveerden wij dat slachtofferschap vroeger ook niet, met bijvoorbeeld het kaakslagflamingantisme?

“Zeker, absoluut. Daarom was ik er ook altijd tegen. Het nationalisme en het on-

In dat opzicht is het frappant om te moeten vaststellen dat rechts helemaal is meegegaan in die linkse denkwereld: ook het herstel van de vrije meningsuiting leeft amper.

Geen enkele partij denkt eraan om de wet op het negationisme af te schaffen.

Die linkse passieve agressie werkt dus. Om terug te koppelen naar Hoeyberghs: “Dat is typisch voor vrouwen!”

“De vervrouwelijking van de maatschappij is inderdaad een belangrijk aspect.

De derde golf van het feminisme kadert helemaal in die woke-beweging. Het is ook zeer manvijandig. Er zit een vorm van androfobie in. En als je doorduwt, zit er zelfs een vorm van vrouwenhaat in.

Het moderne feminisme heeft problemen met seksualiteit op zich. Daardoor proberen ze allerlei zijwegen in te slaan, zoals het in vraag stellen van hun gen-

• Geboren in Oostende

op 23 juni 1954 • Studeerde filosofie en

kunstgeschiedenis (VUB en Amsterdam) • Daarna hoofdredacteur, uitgever én drukker van het filosofisch tijdschrift ‘O’ • Omzwervingen als docent filosofie, theaterintendant en cultuurvorser • Overtuigd republikein, vrijdenker met libertairanarchistische trekjes der. Maar die manvijandigheid is echt zeer sterk. Daardoor is er in Frankrijk zelfs een tegenbeweging van vrouwen op gang gekomen, die niet akkoord gaat met die ontseksualisering.”

“Denk daarbij ook aan Urbanus, een van de weinig overgebleven komieken die zich nog op een politieke manier durft te uiten. Iets wat hem niet in dank wordt afgenomen. Daarmee wil ik niet zeggen dat een komiek constant politieke uitspraken moet doen, maar een komiek moet ergens wel politiek zijn. Humor is politiek. Anders zijn het kalendermoppen. Humor is in essentie politiek en dissident.

Dus op een gegeven moment hebben die linkse vrouwen zich ook tegen Urbanus gekeerd, die als oude, witte, hetero cisgenderman opzij werd geschoven.

Hij mocht geen mening hebben over die kwestie omdat hij ‘geprivilegieerd’ zou zijn.”

“Die vervrouwelijking van de maatschappij zie ik als een gevaar, net zoals ik trouwens een patriarchale maatschappij als een gevaar zie. Dat deugd ook niet. Die vervrouwelijking past nu wel bij dat slachtofferschap, dat medelijden en dat zelfmedelijden. En die vrouwen hebben dan weer bescherming nodig van de staat en van het systeem. Zo is de cirkel rond. De staat wil volgzame individuen en moet het discriminatiediscours handhaven om zoveel mogelijk ‘slachtoffers’ bescherming te bieden.”

“Verder is het ook niet goed dat bijvoorbeeld het onderwijzend personeel zo hard gedomineerd wordt door vrouwen.

Kinderen hebben ook nood aan mannelijke pedagogie, die andere accenten legt en een andere uitstraling heeft dan vrouwelijke pedagogie. Mannen hebben meer de neiging om een vorm van weerbaarheid te propageren, waarbij vrouwen globaal genomen eerder naar empathie neigen. Er moet daar een evenwicht tussen zijn. Nu is het doorgeslagen.

We zien het ook bij andere beroepen, en

JOHAN SANCTORUM

Johan Sanctorum is een filosoof en columnist met een republikeinse, anarchistische ziel. Hij schrijft over politieke correctheid, islam, media, politiek en cultuur. Hij publiceert geregeld boeken waarin hij met scherpe pen schrijft over prangende maatschappelijke pijnpunten. Met zijn jongste boek, ‘Terug naar Malpertus’, fileert hij humor en satire in woke-tijden. Sanctorum is dus een stem die meer dan het horen waard is in tijden waar woke-activisten steeds meer macht over het publiek discours uitoefenen.

Interview

3 FEBRUARI 2022

9

FILOSOOF EN COLUMNIST “DE BELGIAN CATS ZIJN SPORTVROUWEN IN WOKE-VERSIE: ZE BELICHAMEN DE KLAAGCULTUUR IN PLAATS VAN WEERBAARHEID” zo verdwijnt er een belangrijk aspect van de ratio in veel sectoren.”

“Omgekeerd heb ik wel veel respect voor die vrouwelijke veldrijdsters. Vooral die Hollandse, dat zijn straffe madammen. Vrouwen in een typisch mannelijke context, die er voluit voor gaan, door het slijk. Ze durven zich vuil maken en zijn heel sterk. Maar het zijn tegelijk ook mooie vrouwen eens ze vanonder de douche komen. Ze verliezen hun vrouwelijkheid niet in de sport. Ze hebben een gezonde mentaliteit en laten het seksisme ver achter zich.”

Ik voel een contrast in uw appreciatie met de ‘lesbische’ basketbalspeelsters en voetbalspeelsters…

“Juist. Je haalt me de woorden uit de mond. De Belgian Cats zijn net de vrouwen van de klaagcultuur. Er is geen groter contrast mogelijk: die winnen niet en ze komen ongelukkig aan in Zaventem.

Dan horen ze Eddy Demarez die z’n micro stomweg vergeet af te zetten en ze gebruiken hem als zondebok voor hun mislukking. De media vuren hen dan nog eens aan om helemaal door te slaan in die slachtoffercultus en ze sleurden er zélf hun fysiek en hun geaardheid bij. In plaats van trots te zijn op hun lichaam, werd dat opeens een probleem omdat die journalist er grappen over maakte.

En dat werd dan ook verplaatst naar de mislukte olympische campagne.”

We zien het in alle sporten: turnster Simone Biles, tennisster Naomi Osaka, wielrenner Tom Dumoulin.

Overal zien we die cultivering van zwakte en dat slachtofferschap…

“Zet ook maar Djokovic in dat rijtje. Die werd op een gegeven moment vergeleken met opgejaagde Joden in de Tweede Wereldoorlog, terwijl hij zich niet aan de wet hield: hij was niet gevaccineerd en in Australië is dat verplicht. Heel simpel. Maar de hetze daarrond is ook raar, nochtans is hij zo’n macho-figuur. Het is echt besmettelijk, bijna een virus. Het is belangrijk dat de rechterzijde daar tegenin gaat en dat allemaal ontmaskert.”

Dat is moeilijk met een overheid die alles criminaliseert en ‘big tech’ die alles censureert.

“Ik ben zelf net weer gecensureerd door Facebook. Dat is inderdaad vervelend, voor mij is het gewoon een communicatieplatform met mijn lezers. Ofwel blokkeren ze, of ze maken je minder zichtbaar in de algoritmes zodat niemand je nog ziet. Ik had enkel maar een afbeelding van Zwarte Piet geplaatst. Ik kan ermee lachen, het is een spel van kat en muis, maar het is wel veelzeggend: overheid en big tech versterken elkaar ten kwade. Heel opvallend is ook hoe dat woke-verhaal is opgepikt in de reclame.

9 kansen op 10 zie je een zwarte in reclame. Mij niet gelaten, maar er zit duidelijk een bewust gekozen lijn in. Dat er nooit academische studies opduiken die het woke-fenomeen kritisch behandelen en proberen de bronnen te traceren, is veelzeggend: de universiteiten zijn immers zelf broeinesten van wokeness en cancelcultuur.”

U bent ook een stevig criticus van liefdadigheidsacties als De Warmste Week.

“Dat zijn inderdaad groteske emo-festivals, door de openbare omroep ge-

organiseerd, om de ‘verbondenheid’ te propageren, de morele masturbatie van de Gutmensch, als mistgordijn voor een slecht werkende overheid. Ik krijg daar kippenvel van, zeker dit jaar, met als leuze ‘jezelf kunnen zijn’. Dat is het identitair narcisme propageren. Jezelf kunnen zijn is een containerbegrip. Men ontneemt mensen eerst hun weerbaarheid en hun individueel kompas en zegt dan dat ze zichzelf moeten zijn. En dan komen ze terecht in die niches en zijn ze beschikbaar voor verdere manipulatie.”

Waarom precies is naastenzorg niet legitiem?

“Wel, dat is nu eens een linkse trek van mij: ik ben voor sociale rechtvaardigheid en zelfs voor herverdeling. Dat is vloeken in de rechtse kerk. Maar daarom ben ik tegen liefdadigheid en zelfs de christelijke caritas. Dat is allemaal zelfbevrediging waarmee mensen zichzelf een goed moreel statuut geven.”

Is het niet nuttig om zulke menselijke gebreken in te schakelen om andere mensen te helpen?

“Nee, het is de taak van de politiek om ervoor te zorgen dat de maatschappij goed geregeld wordt. Er moet een goed sociaal systeem zijn dat mensen uit de goot houdt. Ik heb zelf, in een vorig leven, armoede gekend en dat is mensonwaardig. Mensen moeten een vorm van bestaanszekerheid hebben. Wat er dan bovenkomt moeten ze zelf maar regelen.

Niet iedereen moet rijk zijn, maar elke mens moet wel een dak boven zijn hoofd hebben, eten en drinken hebben, energie ontvangen. Dergelijke basisbehoeften zijn een recht.”

Dus je propageert mensenrechten als filosofisch concept?

“Ja, ik weet dat de rechterzijde dat aanklaagt, met voorbeelden van toiletten of bloemen in uw tuin als mensenrecht.

Zelfs Bart De Wever zegt dat het doorgeschoten is. En ik ga daarmee akkoord.

Maar in principe heeft de overheid een zorgplicht tegenover haar burgers, anders kunnen we de staat net zo goed afschaffen.”

Open je daarmee niet de deur voor nog meer slachtofferschap? Mensen zullen stemmen voor mensen die voor hen zullen zorgen, die dingen zullen geven? Denk aan Wallonië.

“Nee, de slachtoffercultuur wordt geëmotionaliseerd en politiek gebruikt.

Maar ik heb het over sociale rechtvaardigheid. Er is een verschil. Voor de rest heb je natuurlijk controlemechanismen

tegen misbruik nodig. Ik denk aan het beperken van werkloosheidsuitkeringen in de tijd of mensen activeren.

In het licht van sociale rechtvaardigheid - ik verkies eigenlijk het woord ‘billijkheid’ - ben ik trouwens ook voor belastingen van grote vermogens. Dat heeft ook te maken met mijn republikeins idealisme, zoals het door de oude Grieken werd gepropageerd.”

Mensen hebben geen irrationele angst voor de islam.

Ze hebben schrik, een redelijke reflex, zoals je ook je hand wegtrekt van een brandende stoof “Daarom ben ik jaloers op de Denen.

Dat land is vergelijkbaar met Vlaanderen. Maar zij hebben hun zaken wel goed op orde: ze hebben een sterke nationalistische reflex. Een migrant moet zich daar aanpassen en integreren, anders is die niet welkom. Ze zijn ook zeer vooruitstrevend rond alternatieve energie.

In Vlaanderen ontbreekt daar een echt progressieve visie over, men durft niet vooruitgaan. Er moet hier meer een behoefte zijn om niet alles op zijn Belgisch te laten slabakken. Dat is voor mij en vele Vlaams-nationalisten, denk ik, een ergernis. De Vlaamse deelstaat lijkt veel te veel op de Belgische staat. Qua beleid, qua cultuur, mentaliteit, is het een echte kopie van de Belgische kwaal.”

Zijn Vlamingen dan niet gewoon Belgen?

“Ze zijn ‘gebelgiciseerd’ door 180 jaar bezetting. We moeten ons losmaken van die conditionering, maar dat is moeilijk als je Jambon en compagnons bezig ziet.

Als Vlaanderen uitblinkt in iets, dan is het in regelneverij. Wat een symptoom is van een slechte bestuurscultuur. Dat is de bureaucratie die dat allemaal organiseert. Ze moeten immers iets te doen hebben. Zwakke politici en slechte bestuurders laten zo een doolhof van regeltjes ontstaan. Dat zijn geen nieuwe analyses, maar we moeten het wel meer in de verf zetten. De Vlaamse politici verdienen vaker een trap onder de kont.”

LEERT HET DEBAT ROND CORONA NIET DAT ENORM VEEL MENSEN HUN FUNDAMENTELE VRIJHEID WEL ZEER MAKKELIJK WILLEN AFSTAAN? “Het systeem neemt die vrijheden af. Al is er opvallend weinig protest.

Pas na twee jaar kwam er een Wintermanifest dat wat tegengas gaf. Lieven Annemans, dissident van het eerste uur, mocht het niet mee ondertekenen, hij was voor de ondertekenaars te ‘verbrand’. Die zogenaamde dissidenten zijn allemaal pantoffelhelden. Het zijn voornamelijk proffen en proffen zijn angsthazen. Die willen hun job behouden en houden zich gedeisd, nemen geen risico’s. Er is een hiërarchische structuur in de unief en iedereen wacht op zijn beurt. Daar moet je weinig van verwachten. Het manifest is trouwens ook een poging om de kool en de geit te sparen. Ze klagen de rol van de media en de virologen aan, maar besluiten om vooral niet te polariseren en willen ‘verbinden’. Daarom is echte dissidentie zo belangrijk. Aan die mensen trek ik mij op. Individuen die niét meegaan in de ‘pensée unique’. Dat is ook de kracht van alternatieve media zoals ’t Pallieterke, waarover ik het trouwens in mijn nieuwe boek over humor en satire heb.”

Het zopas bij Doorbraak uitgegeven boek van Johan Sanctorum, ‘Terug naar Malpertus - Over humor en satire in woketijden’, is verkrijgbaar in de betere boekhandel. Indien u het bestelt op zijn blog www.ActaSanctorum.be, krijgt u het persoonlijk gesigneerd thuis bezorgd.

Hoe lossen we dat dan op? Is er een consensus over de richting waar Vlaanderen heen moet?

“Nee, maar er moet geen consensus zijn, wel een gemeenschappelijk republikeins draagvlak. De geesten op links en op rechts moeten rijpen en we moeten elkaar vinden in het streven naar een Vlaamse modelstaat. En uiteraard is er daar democratische onenigheid, we willen geen dictatuur, maar een parlementaire democratie die werkt. Ik hoop dat er ooit een elan groeit dat een stuwende kracht vormt om de Vlaamse republiek als een werkbaar model te kiezen. Vandaag kiest links jammer genoeg voor de Belgische staat, wat zorgt voor de fatale tweedeling. Links ziet rechts nog altijd als extremisten en collaborateurs en kiest voor België. Het durft niet te kiezen voor Vlaanderen.

België is hun reddingsboei. Die mentaliteit zorgt ervoor dat we geen stap verder raken. Zolang links de Vlaamse realiteit niet wil erkennen, raken we geen stap verder.”

Is die gespannen relatie met de realiteit, waarbij eigen emoties, theorieën en ideeën zwaarder doorwegen dan de realiteit, net niet typisch links?

“Nee, rechts heeft dat ook. Zo’n tunnelvisie waarbij men zijn gelijk zoekt bij gelijkgezinden in echokamers. Denk aan het klimaatdebat. Links dweept met het alarmisme, maar rechts heeft evengoed non-believers die met allerlei cijfers uitpakken.”

Het malthusiaanse denken rond klimaat lijkt me toch eerder links, misschien is angst rond migratie meer een ‘rechts probleem’? Al zijn die cijfers concreter en makkelijker te bewijzen.

“Ja, maar we moeten oppassen met het woord angst. Er is een verschil tussen angst en schrik of wantrouwen. Neem nu fobie. Een fobie is een neurose. Iemand die schrik heeft van spinnen of uit hoogtevrees zelfs niet op een stoel durft staan, heeft een irrationele angst. Het woord ‘islamofobie’ suggereert dan dat al wie kritiek heeft op de islamisering, een neurose heeft. Dat is natuurlijk een strategie. Mensen hebben geen irrationele angst voor de islam. Ze hebben schrik, hun reflex is volstrekt redelijk.

Net zoals het redelijk is om je vinger weg te trekken van een hete stoof.”

Maken we dan moslims niet onredelijk en minder menselijk?

“Nee, maar we zitten wel in het debat rond omvolking, en ik vind dat de islam niet in Europa thuishoort. Ik volg daar de these van onder meer Wim Van Rooy. Voor mij is de islam een ‘fremdkörper’, iets dat zich nooit conform kan stellen aan onze verlichtingswaarden.

Die klassiek-liberale waarden zijn essentieel. Er moet individuele vrijheid zijn. Een onvrije mens heeft geen bestaansreden.”

CARL DECONINCK

5 minuten persoonlijke moed!

Splits zelf de sociale zekerheid!

Hoofdzetel:

Hoogstratenplein 1 - 2800 Mechelen Tel 015 28 90 90 - www.vnz.be

Word lid van het VNZ.

10 Buitenland

3 FEBRUARI 2022

SPANJE

Pleegde overheid aanslagen in Catalonië?

FRANKRIJK

We keren terug naar 27 augustus 2017.

De 22-jarige Younes Abouyaagoub begint aan een dollemansrit op de bekende Ramblas in Barcelona. Hij rijdt 13 mensen dood, meer dan honderd anderen raken gewond.

Enkele uren later in de stad Cambrils, eveneens in Catalonië: vijf mannen rijden voetgangers aan, een vrouw komt te overlijden, zes anderen raken gewond. Zowel het vijftal in Cambrils als Aboutaagoub in Barcelona - kortom alle vermoedelijke daders - worden door de politie doodgeschoten. De christendemocraat Mariano Rajoy, toenmalig eerste minister, spreekt over een islamitische terreuraanslag. Al vlug wordt in de richting van Islamitische Staat gekeken.

Politiecommissaris spreekt Januari 2022. Een voormalige commissaris bij de Spaanse nationale politie komt tijdens een rechtszaak in het hooggerechtshof naar buiten met een krasse verklaring. Volgens José Manuel Villarejo waren de inlichtingendiensten op zijn minst op de hoogte van de op til zijnde aanslagen. Hoe serieus dienen we de uitspraken van Villarejo te nemen? Feit is dat hij zich in nauwe schoentjes bevindt.

De man wordt beticht van lidmaatschap van een corrupte bende van zakenlieden en politici, en riskeert meer dan honderd (sic) jaar gevangenisstraf.

Toch is Villarejo niet zomaar iemand. Jarenlang werkte hij mee aan de zogenaamde ‘Operatie Catalonië’. Politie, inlichtingendiensten en het ministerie van Binnenlandse Zaken zouden sedert 2012 de handen in elkaar hebben geslagen om de Catalaanse onafhankelijkheidsbeweging te ontregelen en om zoveel mogelijk informatie te verzamelen over figuren die zich inzetten voor Catalaan-

se zelfbeschikking. Nu moet menigeen al erg naïef voor de dag komen om te vooronderstellen dat dit soort van operaties, achter de schermen, niet zou hebben plaatsgevonden.

De hamvraag blijft nu of de Spaanse instanties zover gingen om te verzaken aan het voorkomen van aanslagen in Catalonië, laat staan ze zelfs te hebben gefaciliteerd? De verklaringen van Villarejo zijn voor de Catalaanse politici in het Europees Parlement reden genoeg om een onderzoek te eisen.

De zes Europees Parlementsleden stuurden een brief aan Didier Reynders, de huidige Europees commissaris bevoegd voor Justitie. De regionalistische politici hopen op deze manier meer druk te kunnen zetten op de Spaanse overheid om alsnog een onderzoekscommissie te openen. In 2018 en 2019 werd een soortgelijke oproep reeds tegengehouden.

Mislukte tactiek Wat had de Spaanse overheid te winnen bij het bloedvergieten uit 2017? Catalonië is een regio die erg links stemt. Politici staan over het algemeen welwillend tegenover migranten en de islam. De theorie gaat dat, door zo kort voor het onafhankelijkheidsreferendum aanslagen te plegen, de Catalaanse bevolking in een kramp van angst zou schieten en zou besluiten dat zij voor haar veiligheid nood heeft aan nationale bescherming van de rechtse regering in Madrid. De realiteit liep anders. Ondanks de aanslagen stemde een meerderheid voor Catalaanse onafhankelijkheid. Indien Madrid de aanslagen, tegen beter weten in, zou hebben laten gebeuren, dan nog is de tactiek mislukt.

LVS

De aanslag in Barcelona in 2017

DUITSLAND

Ampel-coalitie wil méér migratie

De CDU/CSU is ontzet over de EU-migratieplannen van de Duitse federale minister van Binnenlandse Zaken Nancy Faeser (SPD). “Het zou de hoogste prioriteit moeten zijn om duidelijke stopsignalen uit te zenden en geen nieuwe uitnodigingen rond te sturen”, hekelt de CDU-oppositie.

Achtergrond voor dit conflict is het voorstel van de SPD-politica om een “coalitie van EU-lidstaten” te smeden “die bereid zijn migranten op te nemen”. Doelstelling van een dergelijke coalitie is “de jarenlange blokkade” in het EU-asielbeleid te beëindigen. Vooral de Oost-Europese lidstaten zetten zich schrap tegen nieuwe mi-

De Jongste Telg Ingang langs de Boechoutselei in Hove of Fruithoflaan 15, 2530 Boechout

Tel.: 03/455.23.56 www.dejongstetelg.be

granten. Maar deze weigering kan worden gekeerd door deze nieuwe coalitie, aldus nog minister Faeser, om zo te komen tot “meer reguliere migratie”.

Hoeveel lidstaten zich bij deze coalitie zullen aansluiten, kon de minister niet zeggen. EU-parlementslid Christian Doleschal (CSU) waarschuwde voor de plannen: “Dit zal Europa op de duur ontwrichten”. De meeste mensen die migreren, hebben geen recht op asiel. Daarbij vindt hij het verkeerd dat “Duitsland aangeeft meer mensen in Europa te willen opnemen en de anderen hiervoor te laten betalen”.

Uit alles blijkt dat de migratiemolen nog lang niet is gestopt, wel integendeel. Linkse regeringen in België, Nederland en Duitsland draaien de grenzen verder open, terwijl net het omgekeerde nodig is.

PIET VAN NIEUWVLIET

De Elzas wil een aparte Franse regio worden LR-politicus als drijvende kracht achter een bevraging over ‘de institutionele toekomst’ van de Elzas

De Elzas maakt momenteel deel uit van de Franse regio Grand Est met onder andere de Champagne en de Franse Ardennen. Meer en meer inwoners van het vroegere Duitse gebied zijn van oordeel dat ze een aparte regio moeten vormen. Om historische, culturele en ook politieke redenen.

De Franse staatszender France 3 heeft sinds jaar en dag een aantal regionale programma’s. Weinig bekend is dat één van die uitzendingen niet in het Frans wordt gepresenteerd, maar in een regionale taal: het programma Rund Um in de Elzas. Men kan een aantal van die uitzendingen bekijken op YouTube. Het Elzassisch houdt het midden tussen het Duits en het Letzeburgs. Maar wat vooral opvalt, is dat je de mensen die aan het woord komen in Rund Um makkelijk op hun paard kan krijgen. Je moet maar beginnen over de regio Grand Est waar ze wonen en ze worden boos. “Grand Est? Quoi? Was? Elsass natürlich.”

Sinds de heropdeling van de Franse regio’s maakt de Elzas (de twee departementen Haut-Rhin en Bas-Rhin) deel uit van de regio Grand Est, waartoe verder ook Frans Lotharingen, de Champagne en de Franse Ardennen behoren. Daar zijn ze in Straatsburg, Obernai en Mulhouse niet echt mee opgezet: een artificiële administratieve indeling waar men weinig of geen voeling mee heeft. En dat heeft een politieke impact.

Absenteïsme als boodschap Tijdens de laatste regionale verkiezingen ging slechts 30 procent van de stemgerechtigden stemmen, terwijl dat normaal gezien 55 procent is. Volgens Frédéric Bierry van Les Républicains is de verklaring niet ver te zoeken: de Elzassers voelen zich niet meer betrokken bij de regio. En dus startte hij eind vorig jaar een bevraging online over ‘de institutionele toekomst’ van de Elzas. Men hoopt op 100.000 respondenten en men kan tot half februari zijn mening geven. Bierry verwacht dat een groot deel van de inwoners voorstander is van een vertrek uit de Grand Est om zo een aparte regio te worden.

Dat zou ook beter passen bij de geschiedenis van de Elzas en de culturele rol van de regio binnen Frankrijk. Zoals bekend wisselde dit van oorsprong Duit-

stalige gebied tussen 1870 en 1945 regelmatig tussen Frankrijk en Duitsland. Niet altijd aangenaam voor de lokale bevolking. Na de twee wereldoorlogen werden de gesneuvelden herdacht, maar dat lag in de regio moeilijk omdat veel inwoners verwanten hadden die aan de Duitse kant hadden gevochten.

Njet van Parijs Anderzijds hebben de Elzassers zich ondertussen met Frankrijk verzoend. Men koos tijdens verkiezingen vaak voor Franse patriotten en nationalisten. Charles de Gaulle was zeer populair in Straatsburg.

Het Front National en later het Rassemblement National halen er al jaren relatief hoge scores.

Reden is dat er tot voor kort een gevoel bij de bevolking leefde dat men de aparte geschiedenis van de Elzas respecteerde.

Zo zijn de regels rond de vergoeding van de bedieners van religieuze erediensten in deze zeer katholieke regio minder streng dan in de rest van Frankrijk. Minder strikte ‘laïcité’. In de Elzas geldt nog een soort van Duitse ‘Kirchensteuer’ waarbij men kiest een deel van de belastingen aan een specifieke godsdienst te geven.

En een recente wet die het onderwijzen van regionale talen vergemakkelijkt, werd positief onthaald.

Maar men wil dus meer. En LR-verkozene Frédéric Bierry staat niet alleen met zijn pleidooi. Ook de regionalistische partij Unser Land is gewonnen voor een regionale exit. Al dient eerlijkheidshalve te moeten worden vermeld dat die partij amper 10 procent van de Elzassers vertegenwoordigt. Alle waarnemers gaan er niettemin van uit dat de bevraging een meerderheid voor een aparte regio zal opleveren.

In Parijs zelf echter heeft men al laten weten dat een hertekening van dat regionale landschap geen prioriteit is.

SALAN

© SHUTTERSTOCK

Is het denkbaar dat de Spaanse inlichtingendiensten, kort voor het onafhankelijkheidsreferendum in 2017, aanslagen pleegden in Catalonië? Het lijkt op het eerste gezicht ver gezocht. Nadat een politie-inspecteur recent met het verhaal naar buiten kwam, dringen Catalaanse politici erop aan om deze piste toch te laten onderzoeken.

Buitenland

3 FEBRUARI 2022

11 © PHOTONEWS

DIPLOMATIEKE VALIES

EU zoekt plaats in Oekraïens conf lict

De Franse president Macron in videoconferentie met zijn Russische collega Poetin

Misschien de beste manier om de onderlinge Europese verschillen naar elkaar te laten toegroeien, is ze met scherpe - onredelijke - Russische eisen te confronteren. Steeds meer groeit de overtuiging dat een uitweg slechts mogelijk is wanneer duidelijk rode lijnen getrokken worden. En daar moeten zelfs zij die het meeste begrip voor Poetin en co. aan de dag leggen schoorvoetend mee instemmen.

Er zit iets paradoxaals aan de rol die de EU in deze Oekraïense crisis speelt. Door haar militaire zwakte is haar rol in alles wat de pure veiligheidsaspecten aanbelangt quasi onbestaande. De Russische president Poetin liet dit meer dan eens verstaan door aanvankelijk het directe gesprek met de EU af te wijzen. Drie vierde van de lidstaten zijn onderdeel van de NAVO, maar op basis van militaire capaciteit speelt Washington daar veruit de eerste viool.

Het paradoxale zit er hem in dat net een EU-beslissing uit 2013 om Kiev een associatieverdrag aan te bieden, het Russische invasieve optreden veroorzaakt heeft. Precies één jaar later annexeerde Rusland de Krim, begonnen de onrusten in het oosten van Oekraïne en het werd er nooit meer rustig. Niet onterecht hadden critici het over een te technische benadering van dit dossier door de EU, zonder dat men goed en wel de geopolitieke dimensies vatte.

Sindsdien kreeg Oekraïne wel 17 miljard aan subsidies en leningen om de ‘modernisering’ mogelijk te maken. Met matig succes, want op de corruptie-index van Transparancy International staat het op plaats 122, net voor Gabon en op dezelfde hoogte als Eswatini, het vroegere Swaziland.

Feit is dat toen het kader (‘Made in EU’) geschapen is waar vandaag een uitweg voor gezocht moet worden.

Economisch domein De verklaringen over de ‘grootste crisis sinds WO II’ tot het ‘moment voor Europa om het geopolitiek verschil te maken’, zijn zonder meer ronkend, maar staan behoorlijk haaks op de manier waarop de EU zich een functie bedenkt. Pas wanneer we in een fase van economische sancties en represailles zouden belanden, wordt de rol van de EU als economische factor van betekenis groter. Al was het maar omdat de economische verstrengeling van Rusland met Europa gevoelig groter is dan met de VS. Punt is echter ook dat de onderlinge EU-verschillen lijken te verkleinen, wat in belangrijke mate op conto van Poetins onredelijke eisen geschreven kan worden.

Evolutie Macron De Franse president Macron doet als voorzitter van de EU zijn best de diplomatieke kaart te spelen, maar op zijn minst zo interessant is te kijken naar zijn persoonlijk parcours ten opzichte van Rusland. In 2019 speelde hij nog ‘cavalier seul’ door Poetin een ‘strategische dialoog’ aan te bieden. Hij maakte van de gelegenheid gebruik zijn eigen

diplomaten de levieten te lezen: “Velen onder jullie zijn opgeleid in de veronderstelling dat Rusland een ‘vernietiger van de wereldorde’ is. Dat is niet langer het geval en daar moet iedereen zich op afstemmen.” 't Kan verkeren, want is het niet precies dat verwijt dat hij vorige week letterlijk in de mond nam? Het is wat zoals zijn voorganger Hollande: die begon met een ‘relation cordiale’ met Moskou, maar sloot zijn mandaat af met het opzeggen van een Russische bestelling van twee Mistral-oorlogsbodems.

(Te) stille Scholz Er is Duitsland de voorbije weken heel wat ambiguïteit verweten. Ze laten te veel economische belangen doorwegen, klonk het. Te veel waren ze een ‘Russlandversteher’, ook al deden sommigen hun best de stompzinnige link met de ‘Ostpolitik’ van Willy Brandt te leggen. De breuklijnen leken op een zeker moment dwars door de (nieuwe) regering-Scholz te lopen.

Inmiddels lijkt de Duitse opstelling duidelijk op de gangbare Europese lijn te zitten, toch pro forma. Maar het contrast met Merkel in 2014 kan niet groter zijn. Zij was de grootste pleitbezorger voor sancties en nam ook het diplomatieke voortouw. Zelfs de laatste maanden van haar mandaat vonden zomaar even zeven ontmoetingen met Poetin plaats. Scholtz' teller staat op één, zonder perspectief op nummer twee.

MICHAËL VANDAMME

ZUID-AFRIKA

Misplaatste euforie bij nederlaag ANC? De nederlaag van het Afrikaans Nationaal Congres (ANC) bij de lokale verkiezingen en het verwijzen van de partij in verscheidene grootstedelijke gebieden naar de oppositie, heeft bij haar tegenstanders de hoop gewekt dat men dit scenario in 2024 op nationaal vlak kan herhalen. Of, zoals columnist Tim du Plessis het formuleerde, het deed de hoop ontstaan op een Zuid-Afrika “post-ANC”.

Bij de plaatselijke verkiezingen op 1 november van vorig jaar zakte regeringspartij ANC globaal niet alleen onder de 50 procent, ze werd in een aantal grote stadsgebieden als Pretoria, Johannesburg en de Oost-Rand ook buiten het bestuur gehouden. Dit bracht de bekende Zuid-Afrikaanse politieke commentator R.W. Johnson ertoe te verklaren dat de onderhandelingen voor de opbouw van een “nieuw Zuid-Afrika” in het begin van de jaren ’90 een mislukking waren en dat een tweede schikking noodzakelijk is. Een schikking die deze maal een echte machtsdeling, effectieve bescherming van de minderheden en de oprichting van een federale staat zou inhouden, rekening houdend met de verspreiding van de diverse volkeren in het land.

Meer autonomie Na onderhandelingen die lang aansleepten, kwam in 1994 uiteindelijk een compromis uit de bus dat de tegengestelde visies van de toenmalige blanke regering (een federaal statuut voor het land) en het ANC (een strak geleide unitaire staat) moest verzoenen. Het kwam niet verder dan een zekere zeggenschap van de provincies over bepaalde zaken. De vraag naar grotere autonomie is echter nooit verstomd en liet zich vooral in de West-Kaap horen. Zo is er de beweging Capexit die zelfs voor een totale onafhankelijkheid van het gebied pleit.

Van haar kant wil de mensenrechtenorganisatie Afriforum via het hooggerechtshof de grondwet in die mate wijzigen dat referenda over die idee mogelijk zijn. Dat de gedachte van grotere autonomie alleszins bij een deel der West-Kapenaars leeft, wordt bewezen door het feit dat zowel de Democratische Alliantie (DA), de voornaamste oppositiepartij, als het conservatieve Vrijheidsfront Plus het plan steunen. Het is ook geweten dat de huidige DA-premier van de West-Kaap, Alan Winde, een voorstander van federalisme is.

Utopie nastreven

Alan Winde (DA), premier van de West-Kaap, is voorstander van federalisme.

Du Plessis geeft Johnson gelijk dat een unitaire staat voor Zuid-Afrika niet ideaal is.

Maar hij voegt eraan toe dat het eventuele mislukken van de huidige grondwet in de eerste plaats te wijten is aan het ANC die de grondwet ondermijnt. Tevens twijfelt hij aan de haalbaarheid van Johnsons idee. De Klerk streefde ook naar machtsdeling, maar stootte op hardnekkig ANC-verzet. Men kan zich dan ook de vraag stellen of die partij er na 30 jaar anders gaat over denken.

Daarbij komt dat de hoop op een uiteen-

spatten van het ANC ondanks de interne tegenstellingen weinig realistisch is. Enerzijds bedoelt de huidige president, Cyril Ramaphosa, het volgens Tim du Plessis wel goed maar mist hij moed en daadkracht.

Anderzijds worden de meestal jonge Afrika-nationalisten binnen de partij alsmaar onverdraagzamer en haatdragender tegenover de minderheden.

Eerder, zegt hij, zullen ze het land ten onder laten gaan dan de structuur ervan te wijzigen. Enkel wanneer de regeringspartij bij de verkiezingen in 2024 zo diep zakt dat zelfs met de extreemlinkse Economische Vrijheidsvechters (EFF) van Malema geen meerderheidsregering kan worden gevormd, zijn er kansen op verandering. En zelfs dan zal het niet eenvoudig zijn. In de stadsraad van Johannesburg bijvoorbeeld doen zowel ANC als het EFF, naar de oppositie verwezen, alles om de vergaderingen te ontwrichten.

Broos oppositiefront?

De vraag rijst trouwens hoe stabiel zo’n oppositieregering zou zijn. Eind vorig jaar verliepen de onderhandelingen voor enkele stadsgebieden moeilijk. Er waren immers veel partners nodig (negen in Johannesburg). Tevens stelde de voornaamste partner, DA, zich soms arrogant en betweterig op. Zo schreef Ryan Coetzee, voormalig DA-partijstrateeg, op Twitter dat de ontevredenheid over het ANC en de DA de kiezers in handen dreef van de “populisten en rasbehepten”, waarmee hij onder meer het EFF en het Vrijheidsfront Plus bedoelde.

Volgens Tim du Plessis zou de partij zich eerder moeten afvragen waarom de mensen die het ANC links lieten liggen niet DA stemden. Ook roept de recente bekommernis van de DA over de situatie van het Afrikaans op de universiteit van Stellenbosch vragen op. Eerdere DA-voorzitters als Tony Leon en Helen Zille hadden er geen interesse voor. Verkiezingen kunnen dan toch wonderen doen.

JAN VAN AERSCHOT

MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!

LUIKERSTEENWEG 244 F 35007 ANKERSTRAAT HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272

011 223 253

MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE

12 Interview Tehmina Arora is een mensenrechtenadvocate die nauw samenwerkt met de organisatie ADF International. Voor die organisatie is Arora directeur voor ZuidoostAzië. ADF International is een organisatie die zich inzet voor de bescherming van fundamentele mensenrechten en de waardigheid van alle mensen. In het kader van dit werk houdt Arora zich sinds 2012 bezig met de situatie van ontvoerde minderjarige meisjes van religieuze minderheidsgroepen in bijvoorbeeld Pakistan, Bangladesh en India. Die ontvoeringen gaan vaak gepaard met een gedwongen uithuwelijking aan vaak veel oudere islamitische mannen en bekering tot de islam. unt u ons wat meer vertellen over de verdwijningen van minderjarige meisjes uit religieuze minderheidsgroepen in Pakistan?

“In sommige gevallen gaat het over volwassen vrouwen die niet zijn ontvoerd, maar weg zijn gelopen met een islamitische man waar zij verliefd op is geworden. Ouders van vrouwen uit religieuze minderheidsgroepen kunnen het moeilijk vinden om toe te geven ten overstaan van hun eigen gemeenschap dat hun dochter vrijwillig is weggegaan met een moslim. Zij voelen dat het enige wat zij kunnen doen, is zeggen dat hun dochter ontvoerd is om zo groepsdruk of schaamte ten overstaan van hun eigen gemeenschap te voorkomen.”

“Wij houden ons niet zozeer hiermee bezig, onze aandacht gaat vooral uit naar de ontvoering van minderjarige meisjes uit religieuze minderheidsgroepen. Vaak zijn deze groepen zeer kwetsbaar en dus ook de meisjes, christelijke en hindoeïstische meisjes, uit deze religieuze minderheidsgroepen. Er is veel armoede onder mensen uit deze minderheidsgroepen en economisch gezien zijn zij zeer gemarginaliseerd.

Er zit echter zeker ook een religieus aspect aan dit verhaal. Het is immers zeer gemakkelijk om hun ontvoerders religieuze bescherming te geven en hier wordt misbruik van gemaakt waardoor zij daarmee vaak wegkomen juridisch gesproken.”

3 FEBRUARI 2022

“Kinderen moeten te allen tijde beschermd worden, ongeacht tot welke religieuze groep zij behoren” TEHMINA ARORA MENSENRECHTENADVOCATE • MENSENRECHTENADVOCATE IN NEW DELHI, INDIA • JURIDISCH ADVISEUR VOOR ALLIANCE • DEFENDING FREEDOM (ADF) INTERNATIONAL • SECRETARIS-GENERAAL VOOR CHRISTIAN LEGAL ASSOCIATION (INDIA) • AUTEUR VAN ARTIKELS IN KRANTEN EN MAGAZINES zal zijn weggelopen. Het verbond van advocaten in Pakistan erkent dat religieuze minderheidsgroepen in het land economisch gezien zeer kwetsbaar zijn. Die ontvoeringen van meisjes uit die groepen voegt nog een extra dimensie toe aan de toch al zeer precaire situatie van religieuze minderheidsgroepen en de fragiele band tussen de verschillende religieuze gemeenschappen onderling.”

Onder de Pakistaanse grondwet is het niet toegestaan te trouwen met een meisje onder de zestien jaar. Er zou echter volgens deze wet een uitzondering worden gemaakt voor de islamitische sharia. Juist onder de sharia is het niet toegestaan dat een nietmoslim voogdijschap heeft over een islamitische minderjarige. In welke zin draagt dit bij tot het probleem van gedwongen uithuwelijking en bekering tot de islam?

“Ja, die wet wordt inderdaad misbruikt. Wij moeten er sterk op letten dat een bekering tot de islam oprecht en vrijwillig is. In feite moeten volgens de wet de ouders van een minderjarige toestemming geven voor een bekering. Het is een zeer complexe situatie en wij hebben een goede wet nodig voor als het kindhuwelijken aangaat. Kinderen, ongeacht tot welke religieuze groep zij toebehoren, moeten te allen tijde beschermd worden.”

“Soms, wanneer het tot een rechtszaak komt waarbij ouders de voogdij over hun dochter terugvragen, hebben zij ook het gevoel niet gehoord te worden. Ouders voelen bijvoorbeeld dat hun dochter gedwongen wordt om te zeggen dat zij vrijwillig getrouwd is met een veel oudere, islamitische man.

Soms is dat wellicht het geval, maar omdat deze zaken zich bijna altijd afspelen in een openbare rechtszitting, is het zeer moeilijk om een goed beeld van de situatie te krijgen.”

“Wanneer een minderjarig meisje niet heel expliciet aangeeft dat zij terug verlangt naar haar ouderlijk huis, zal de rechtbank oordelen dat zij vrijwillig heeft ingestemd met haar huwelijk en zal de rechtbank niet geloven dat er sprake is geweest van dwang. In die zaken waarin een meisje zeer duidelijk verklaarde terug naar huis te willen gaan, zijn zij vaker weer met hun ouders herenigd. Het probleem is echter dat de rechtbank de bescherming van een minderjarig kind voorop zou moeten stellen. Zoals reeds gezegd, vinden deze zaken vaak plaats in een openbare rechtszitting en kan er enorm veel druk op het meisje worden gelegd door enerzijds de ouders of anderzijds de echtgenoot. Het zou dergelijke zaken zeer helpen wanneer zij achter gesloten deuren zouden plaatsvinden. Een rechter zou dan meer privé met een meisje kunnen spreken. Rechters hebben veel ervaring en expertise, en ik denk dat een rechter wel zal kunnen vaststellen of een meisje al of niet gedwongen werd.”

“De statistieken betreffende kindhuwelijken in Pakistan liggen ver boven het gemiddelde in andere landen” “Nog een ander probleem bij de openbare rechtszittingen is dat ook rechters veel sociale druk kunnen ervaren of zelfs vrezen voor hun eigen veiligheid in dergelijke zaken. Dat is nog een goede reden om dergelijke verhoren achter gesloten deuren te laten plaatsvinden. ”

In het Pakistaanse parlement werd vorig jaar een wetsvoorstel ingediend om de ontvoeringen, gedwongen huwelijken en bekeringen te voorkomen.

Dat werd echter afgewezen omdat de regerende islamitische partij in het parlement tegen was…

“Ja, volgens die partij is er geen leeftijdsgrens voor bekering onder de sharia en daarom werd dit wetsvoorstel afgewezen en als niet-islamitisch beschouwd.”

“Ja, en niet alleen seksueel misbruik van kinderen. Ook de statistieken betreffende kindhuwelijken in Pakistan liggen ver boven het gemiddelde daarvan in andere landen in de wereld.”

In India zijn er reeds zes staten die een zogenaamde antibekeringswet hebben aangenomen. Dit zou gedwongen bekering van hindoes tot een andere religie moeten tegengaan. Is dat volgens u een reactie op de ontvoering en gedwongen bekering van hindoeïstische meisjes?

“Ja, men is hier eigenlijk zeer open over. Er hangen zelfs overal posters buiten waarop dit probleem wordt benoemd. Men noemt dat hier ook wel ‘liefdesjihad.’ Er is een sterke eercultuur in dit deel van de wereld met veel rivaliteit tussen religieuze gemeenschappen, waarbij soms andere religieuze groepen zeer negatief worden voorgesteld.

Er zijn inderdaad claims dat een vrouw is ontvoerd, maar die komen niet altijd van de familie van een vrouw vandaan, maar worden gedaan door woedende, opgehitste meutes. Voor alle duidelijkheid, ik spreek hier over volwassen vrouwen en niet over het probleem van ontvoerde minderjarige meisjes.”

“Ouders voelen dat hun dochter gedwongen wordt om te zeggen dat zij vrijwillig getrouwd is met een veel oudere, islamitische man” “Wat u nog moet begrijpen, is dat hier in India bijvoorbeeld een probleem is met sekse-gerichte abortussen. Echtparen willen liever geen meisje krijgen, omdat zij gezien worden als het bezit van een ander.

Hierdoor bestaat er een zeer grote druk op ouders om hun dochters zo vroeg mogelijk uit te huwelijken.”

Wat kan er gedaan worden tegen de ontvoering en gedwongen uithuwelijking en bekering van meisjes uit religieuze minderheidsgroepen?

Veel ouders zeggen dat wanneer zij zich tot de politie wenden om aangifte te doen van de verdwijning of ontvoering van hun dochter, de politie zeer onwillig is te handelen.

“Ja, wij horen dergelijke verhalen ook. De politie is dan niet bereid ouders van een christelijk of hindoeïstisch meisje te helpen, of start pas zeer laat een onderzoek naar een verdwijning. De politie zegt soms ook tegen ouders dat het meisje uit vrije wil

Er is een Pakistaanse organisatie die een jaarlijks rapport uitbrengt waarin de data staan van geregistreerde gevallen van seksueel kindermisbruik in het land. Die cijfers zijn schrikbarend hoog. Is seksueel misbruik van kinderen een groot probleem in Pakistan?

“Pakistaanse ouders moeten hun rechten kennen. Het is niet toegestaan onder Pakistaanse wet een meisje onder de zestien jaar te laten huwen. Wat ook zeer noodzakelijk is, is dat de ouders van deze religieuze minderheidsgroepen goed onderwijs krijgen, en dat hun economische en sociale posities worden verbeterd. Daardoor staan zij sterker en zal hun positie in de maatschappij verbeteren.”

Christelijke meisjes in Pakistan tijdens een viering

SONJA DAHLMANS

Dossier

3 FEBRUARI 2022

De Catalaanse vrijheidsstrijd was er lange tijd een waarnaar organisaties als de Vlaamse Volksbeweging ter inspiratie konden kijken. Maar na het onafhankelijkheidsreferendum in 2017 en de turbulentie die erop volgde, lijkt de veer nu gebroken te

13

zijn. Hoe kan het dat Catalonië zo dicht bij onafhankelijkheid stond, maar dat het toch opnieuw mislukte? Het repressieve beleid vanuit Madrid treft zeker schuld. De Catalaanse leiders kunnen echter best ook eens voor eigen deur vegen.

CATALONIË VERLIEST STRIJD TEGEN SPANJE DE TOENMALIGE CATALAANSE LEIDERS ORIOL JUNQUERAS • Viceminister-president Catalaans Parlement • Veroordeeld tot 13 jaar celstraf

DOLORS BASSA • Catalaans minister • Veroordeeld tot 12 jaar celstraf

JORDI TURULL • Catalaans minister • Veroordeeld tot 12 jaar celstraf

RAÜL ROMEVA • Catalaans minister • Veroordeeld tot 12 jaar celstraf

CARME FORCADELL • Voorzitter Catalaans Parlement • Veroordeeld tot 11,5 jaar celstraf

JOSEP RULL • Catalaans minister • Veroordeeld tot 10,5 jaar cel

JOAQUIM FORN • Catalaans minister • Veroordeeld tot 10,5 jaar cel

JORDI SANCHEZ • Leider separatistische beweging • Veroordeeld tot 9 jaar cel

JORDI CUIXART • Leider separatistische beweging • Veroordeeld tot 9 jaar cel

CARLES PUIGDEMONT • Minister-president Catalonië • Vluchtte in 2017 naar België • Werd met hulp van N-VA opgevangen • Nu: Europees Parlementslid • Proces om onschendbaarheid af te schaffen loopt

ANTONI COMIN • Catalaans minister • Vluchtte in 2017 naar België • Nu: Europees Parlementslid • Proces om onschendbaarheid af te schaffen loopt

CLARA PONSANTI • Catalaans minister • Vluchtte in 2017 naar België • Nu: Europees Parlementslid • Proces om onschendbaarheid af te schaffen loopt

Op 1 oktober 2017 hield de regionale Catalaanse overheid een referendum dat moest beslissen over het al dan niet uitroepen van een Catalaanse republiek. Dat werd door de centrale regering in Madrid op voorhand als onwettig verklaard: ze zagen het uiteraard niet zitten om hun rijkste regio te verliezen. Ook het Spaanse constitutionele hof oordeelde vooraf al dat het referendum niet wettig was. ‘El Procés’, het Catalaanse onafhankelijkheidsproces, kwam zo tot een voorlopig hoogtepunt.

Ondanks het verbod lieten de Catalaanse regeringsleiders het referendum doorgaan.

Zij oordeelden dat het niet aan Madrid was om de onafhankelijkheidswens van de Catalanen te onderdrukken. Maar de dag van het referendum probeerde de regering van toenmalig premier Mariano Rajoy de stembusgang tegen te gaan. Madrid ging zelfs zo ver dat het de Guardia Civil stuurde om mensen fysiek tegen te houden om te gaan stemmen. Beelden van politiegeweld gingen de wereld rond. Uiteindelijk kwam zo’n 42 procent van de stemgerechtigden opda-

gen, waarvan 90 procent stemde voor een afscheiding van Spanje.

Ongeziene turbulentie Er volgde een periode van ongeziene turbulentie. De Catalaanse regering riep op 27 oktober zelfs daadwerkelijk de onafhankelijkheid uit. De Madrileense regering reageerde daarop door het zelfbestuur van de regio tijdelijk op te schorten en arrestatiebevelen uit te vaardigen tegen de voltallige Catalaanse regioregering en enkele activisten die actief meehielpen aan de organisatie van het referendum. Uiteindelijk werden negen mensen veroordeeld voor rebellie, opruiing, malversaties, burgerlijke ongehoorzaamheid en het misbruiken van overheidsgeld. Andere politici vluchtten naar het buitenland om uit handen van de Spaanse justitie te blijven.

Op 21 juni 2021 verleende de huidige Spaanse regering-Sánchez gratie aan de negen oud-politici en activisten. Ze zaten sinds 2017 in de cel, maar werden vrijgela-

ten als strategie om de spanningen binnen het land af te zwakken. Overigens zaten veel EU-landen ook verveeld met de zware straffen. Wat ook meespeelde was dat premier Sánchez Catalaanse steun nodig had voor zijn minderheidsregering. De centrale Spaanse autoriteiten waren ook bang voor een martelareneffect indien de veroordeelden nog lang in de cel moesten zitten.

Let wel: de veroordeelde leiders en activisten mochten deze zomer de gevangenis verlaten, maar compleet vrijgesproken werden ze niet. Tijdens de verdere duur van hun veroordeling mogen ze geen enkel openbaar ambt bekleden: ze zijn dus uit hun burgerrechten ontheven.

Tegen toenmalig minister-president Carles Puigdemont en oud-ministers Antoni Comin en Clara Ponsanti loopt er nog steeds een proces om hun parlementaire onschendbaarheid af te nemen. Madrid wil Puigdemont bijna vijf jaar na datum nog steeds op de beklaagdenbank krijgen.

WANNES NEUKERMANS

STEVEN VERGAUWEN

KARL VANLOUWE

• Vlaamse ambassadeur en afgevaardigde bij International Commission of European Citizens • Staat continu in contact met collega-onafhankelijkheidsbewegingen in onder andere Catalonië, Zuid-Tirol, Schotland en Baskenland.

• Vlaams Parlementslid en deelstaatsenator • Lid van Europees Comité van de Regio’s • Ving samen met Sander Loones gevluchte Catalaanse politici op in 2017

“Ik zie het zo positief niet meer voor de Catalaanse vrijheidsstrijd, net zoals de Catalanen zelf. Mijn mening is dat de Catalanen in 2017, met hun onafhankelijkheidsreferendum en het niet zetten van de effectieve stap naar onafhankelijkheid, hun momentum verloren zijn.”

“Ten eerste hadden ze beter voorbereid moeten zijn, wat achteraf niet het geval bleek te zijn. In de nadagen van het referendum heeft de Catalaanse regering geloofd in de goede wil van Spanje. Dat gaf Puigdemont zelf toe. Maar dan moet je toch uitermate naïef zijn, na alles wat ze de afgelopen decennia hebben meegemaakt. Ze hadden dus na het referendum moeten doordrukken. De Catalaanse leiders kwamen dan met het argument dat er dan misschien wel bloed vergoten zou zijn geweest. Maar, hoe jammer ook, er zijn zeer weinig revoluties waar er geen kinderen aan verloren gaan. Ze hadden toen meer lef moeten tonen.”

“Het feit dat Spanje zo hard heeft teruggeslagen na het referendum weegt op het geloof van de Catalanen. De ene helft van de leiders zat tot deze zomer in de cel: ze zijn nu onder voorwaarden vrij. De andere helft is het land uit gevlucht: daarvan zitten de meesten hier. Op dit ogenblik worden er nog steeds een 3.000-tal Catalanen vervolgd die op een of andere manier iets te maken hadden met het referendum. Maandelijks komen er daar nog bij. Spanje stopt dus niet met deze mensen te vervolgen.”

“Later bleek dan ook dat de meeste Catalaanse politici nooit écht uit waren op onafhankelijkheid. Het referendum was voor hen enkel een middel om meer macht richting de regio te brengen, wat faliekant mislukt is. De massa op straat ging uiteraard wel vol voor die onafhankelijkheid. Ze zijn dus voor een stuk hun geloof in die politici verloren. Wel blijven ze stemmen voor de pro-onafhankelijkheidspartijen.”

“De eerste dag dat Puigdemont in oktober 2017 aankwam in België, verbleef hij bij mij thuis.

Sander Loones en ik hebben hem toen opgevangen en het een en ander besproken, op politiek en juridisch vlak. Politiek is het zo dat wij met N-VA altijd de Catalanen gesteund hebben.”

“Na het referendum hebben wij in het Vlaams Parlement onmiddellijk een resolutie gestemd die het geweld van de Spaanse overheid heeft veroordeeld. In die resolutie stond ook een pleidooi voor politiek overleg en een oproep aan Europa om een faciliterende, bemiddelende rol te spelen tussen de Spaanse en Catalaanse regeringen. In een tweede resolutie, die zelfs door de oppositie gesteund werd, vroegen wij aan minister-president Jambon om de Spaanse ambassadeur op het matje te roepen. Die ambassadeur is daar tot op heden niet op ingegaan.

Dat is absoluut ‘not done’, maar past wel in de gedachtegang van Spanje, dat regio’s als Catalonië, maar ook Vlaanderen, niet erkent.”

SPAANSE GEHEIME DIENST ACHTER AANSLAGEN? Begin januari raakte bekend dat de omstreden Spaanse oud-agent José Manuel Villarejo beweert dat de Spaanse inlichtingendienst CNI betrokken was bij de terreuraanslagen in Barcelona en Cambrils in 2017. Villarejo deed de verklaringen voor het Spaanse Hooggerechtshof, waar hij terechtstaat voor een reeks misdaden. Volgens Villarejo was de CNI betrokken bij de aanslag om de Catalanen af te schrikken. De Sanz Roldán waar Villarejo naar verwees is de voormalige directeur van de CNI. De ‘imam van Ripoll’ is Abdelbaki Es Satty, het brein achter de aanslagen.

Villarejo is verre van onomstreden. Hij staat terecht voor een reeks aanklachten waaronder omkoperij, afpersing, valsmunterij en criminele beïnvloeding. Als hij schuldig wordt bevonden kan de 70-jarige een celstraf van meer dan 50 jaar krijgen. Kamerleden Sander Loones (N-VA) en Ellen Samyn (Vlaams Belang) stelden hierover een vraag aan minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès (MR): “Een vrouw uit Limburg stierf bij een aanslag in Barcelona, in een van de Europese lidstaten.

Er was altijd al onduidelijkheid over de omstandigheden van de aanslag, die Ellen Samyn

trouwens zou zijn gepleegd door een geradicaliseerde terrorist die ook in Brussel heeft gewoond en actief is geweest. Daar komt nu nog meer onduidelijkheid bij. Een Spaanse politiecommissaris zegt dat de Spaanse inlichtingendienst bij deze terreuraanslag betrokken was”, aldus Loones. Hij vraagt de volle aandacht van Wilmès in deze zaak: “Ik heb ook vragen aan de minister van Justitie gesteld. Hij heeft bevestigd dat de Veiligheid van de Staat naar aanleiding van de uitspraken opnieuw contact met de Spaanse instellingen zou hebben opgenomen.”

“Ondanks het sterk bewijs over de banden tussen CNI en Es Satty heeft een rechter in de strafzaak geweigerd dat te onderzoeken.

De Spaanse regering heeft ook geen enkele actie ondernomen om een eventueel falen of nalatigheid van de geheime diensten aangaande die tragische terroristische aanslag

op te helderen”, vervolgt Samyn. Ze vroeg Wilmès of de Belgische regering er op zou aandringen dat de betrokkenheid van de inlichtingendienst tot op het bot zou onderzocht worden. “Zeker in het licht van de Belgische slachtoffers.”

Het antwoord van de minister was, in de woorden van Samyn: “Zoals steeds in deze kwestie: bedroevend.” Wilmès herinnerde er in haar antwoord aan dat de Belgische regering de aanslagen in 2017 fel heeft veroordeeld: “Die aanslagen werden destijds opgeëist door Islamitische Staat. Na die aanslag vond in 2020 en 2021 een proces plaats, waarbij drie personen werden veroordeeld voor hun betrokkenheid bij die aanslagen.

Voor zover ik weet, zijn er momenteel geen andere lopende juridische procedures die rechtstreeks verband houden met die gebeurtenissen.” Ze liet ook weten “geen contact te hebben gehad met de Spaanse regering over de recente ontwikkelingen in de zaak”.

Sander Loones

14 Cultuur

3 FEBRUARI 2022

KUNST

FILM Munich - The Edge of War ‘Munich - The Edge of War’ is een Brits-Duitse spionagethriller over de Conferentie van München van 1938, waarin men kortstondig dacht de Tweede Wereldoorlog af te kunnen wenden door nazi-Duitsland het Tsjechische Sudetenland te overhandigen. De film is online te bekijken op Netflix.uniek en absurd staaltje cinema, dat desondanks weinig inspirerend is.

Nu de spanning aan de Oekraïens-Russische grens opnieuw om te snijden is, duikt ook het ‘spook van München’ weer op. Misschien heeft u de naam van de Beierse stad, de term ‘appeasement’ of de naam van voormalig Brits premier Neville Chamberlain weleens horen vallen in discussies over Poetin of het westerse beleid tegenover Rusland. Voorstanders van een kordaat, al dan niet militair, optreden om internationale crisissen op te lossen, durven de termen te pas en te onpas hanteren om voorstanders van onderhandelde oplossingen weg te zetten als naïeve zwakkelingen.

Het jargon verwijst naar de gebeurtenissen op de Conferentie van München, die plaatsvond op 30 september 1938. Daar werd de annexatie van het etnisch overwegend Duitse Tsjechische Sudetenland door nazi-Duitsland beklonken door de Franse premier Édouard Daladier, de Britse premier Neville Chamberlain, de Italiaanse premier Benito Mussolini en de Duitse rijkskanselier Adolf Hitler, in een poging een oorlog tussen de vier mogendheden af te wenden. De Tsjecho-Slovaken werden zelf niet eens betrokken bij de beslissing. Bij zijn thuiskomst in Groot-Brittannië verklaarde Chamberlain dat hij met het akkoord voor “vrede voor onze tijd” had gezorgd. Een pijnlijk dwaze uitspraak, zo zou bijna exact een jaar later blijken.

In de schaduw van bomen

Tot einde maart loopt de zesde editie van het PhotoBrussels Festival. De hoofdtentoonstelling in Hangar nestelt zich in de schaduw van bomen.

Het Kasteleinsplein in Elsene, op een boogscheut van het Horta-museum, is een hippe wijk met chique huizen. In 2014 opende hier, in een voormalige fabriek van sportauto’s, het privékunstencentrum Hangar. Het legt de focus op fotografie met een tiental tentoonstellingen per jaar. Hangar is de initiatiefnemer van het PhotoBrussels Festival waarvan nu de zesde editie loopt, verspreid over een veertigtal locaties in de hoofdstad. Het festival doet musea aan, naast culturele centra, galeries, scholen en boekhandels. Het vertrekpunt is de hoofdtentoonstelling in Hangar: ‘In de schaduw van bomen’.

Fotografen zijn altijd al gefascineerd geweest door bomen. Vanaf de pioniers in de negentiende eeuw zijn ze aangetrokken door de oneindige diversiteit aan vormen en lichtnuances die bomen zo mooi tot uitdrukking brengen en die precies de basis-ingrediënten van fotografie zijn. Ook voordien, doorheen de hele kunstge-

schiedenis, hebben kunstenaars de boom gebruikt als symbool van leven, groei, veerkracht en dood.

In de volksdevotie hebben bomen eeuwenlang een hoofdrol gespeeld.

Bijvoorbeeld de eik in Scherpenheuvel, waar het belangrijkste bedevaartsoord van ons land uit groeide.

Als grootste levende organisme, dat soms duizenden jaren oud wordt, dient een boom vaak als embleem voor een streek of een cultuur. Al deze elementen belicht Hangar in de expo ‘In de schaduw van bomen’, die een twintigtal fotografieprojecten samenbrengt.

Boomportrettisten Er zijn fotografen die als boomportrettisten de techniek perfect beheersen en originele visies vastleggen.

De expo toont prachtige foto’s van de Amerikaanse Beth Moon die de kracht en het mysterie van ’s werelds oudste bomen in haar beelden weet te van-

Onnozel Wat evenmin helpt, is dat de subplot (die tegelijkertijd als hoofdplot fungeert) eveneens onnozel en ongeloofwaardig aanvoelt. Een Duitse en een Engelse diplomaat - beiden jeugdvrienden en Oxford-alumni - proberen ervoor te zorgen dat het beroemde Hossbach-memorandum, waarin Hitler de annexatie van Oostenrijk en Tsjechische gebieden bepleit, in de marge van de conferentie in Britse handen terechtkomt.

De inhoud van het document wordt in de film op karikaturale wijze voorgesteld: het zou moeten bewijzen dat Hitler heel Europa wou veroveren. In werkelijkheid bewees de tekst veeleer dat langetermijnplanning niet aan de Führer besteed was en dat hij acute economische problemen op korte termijn wou oplossen met annexaties in Centraal-Europa.

Niet alles is kommer en kwel. De film is bij momenten wel degelijk spannend en goed geregisseerd. Het project bevat ook heel wat acteertalent. Naast de reeds genoemde Irons schitteren George MacKay (bekend van ‘1917’) en Liv Lisa Fries (bekend van onder meer ‘Babylon Berlin’) in de prent. Adolf Hitler wordt vertolkt door Ulrich Matthes, die eerder Goebbels speelde in ‘Der Untergang’. Matthes komt helaas niet aan de hielen van zijn voormalige Untergang-collega Bruno Ganz.

Dit alles kan de film jammer genoeg niet redden. De geschiedenis herschrijven kan leuk zijn, maar Munich - The Edge of War neemt zichzelf naar goede Duitse gewoonte te serieus om daarmee weg te komen.

PIETER VAN BERKEL

Oerbossen De Franse fotograaf Pascal Maitre maakte een reportage in het kurkdroge zuidwesten van Madagaskar waar inventieve bevolkingsgroepen honderden baobabs gebruiken als waterreservoirs. Zo verlaat de expo de individuele bomen en trekt naar de oerbossen en oerwouden. Het Nederlandse duo Persijn Broersen en Margrit Lukacs toont een film die zich afspeelt tegen de achtergrond van het natuurpark Bialowieza, op de grens tussen Polen en Wit-Rusland, als laatste getuige van het woud dat een groot deel van Europa bedekte. Nogal wat kunstenaars op de tentoonstelling focussen op de bossen en wouden als ‘longen van de wereld’ en brengen de bedreigingen in beeld. Zo is er bijvoorbeeld de Fransman Eric Guglielmi met het fotografieproject ‘Paradis perdu’ over de wouden in het Congobekken en de Zuid-Amerikaan Pablo Albarenga die de ‘slachting’ van het Amazonegebied aanklaagt.

Daarnaast zijn er fotografen die een rits andere aspecten voor de lens brengen: de boom die onze huizen meubileert, de boomhut van kinderen en hun droomwereld, het bos als plek van rust en troost, de palmboom als symbool van het paradijs. Het is goed toeven op deze expo, in de schaduw van vele bomen.

Geschiedenis herschrijven In de Brits-Duitse spionagethriller Munich - The Edge of War, gebaseerd op het boek ‘Munich’ van Robert Harris probeert de Duitse regisseur Christian Schwochow niets minder dan Chamberlain te rehabiliteren. Daar kan op zich wel wat voor gezegd worden, maar de film verliest hierin compleet de pedalen.

Chamberlain, die ijzersterk - pun intended - wordt vertolkt Jeremy Irons, wordt bij aanvang van de film neergezet als een tragische figuur, een hopeloze idealist die als gevolg van zijn naïviteit een kolossale vergissing begaat - een min of meer geloofwaardige of op zijn minst aanvaardbare lezing van de feiten. Op het einde van de film ontpopt hij zich echter als meesterbrein, iemand die doelbewust zijn eigen geloofwaardigheid opoffert zodat de wereld iets later kon inzien wat voor booswicht de Oostenrijkse korporaal wel niet was. De geschiedenis op zijn kop.

gen. De Deen Nicolai Howalt is bij een Noorse spar uitgekomen waarvan de wortels tienduizend jaar oud zijn en die hij op verschillende soorten oud papier heeft ontwikkeld.

Andere fotografen gingen in drukke steden op zoek naar bomen die verdienen om geportretteerd te worden, zoals de Amerikaan Mitch Epstein in New York en de Koreaan Kim Jungman in Seoel. Edward Burtynsky vond zijn ‘modellen’ in de hakhoutbossen van zijn thuisstad Toronto.

MMMV

Tentoonstelling ‘In the Shadow of Trees’ en PhotoBrussels Festival, nog t.e.m. 26 maart 2022, Hangar, Elsene, www.hangar.art

BOEK

De verkeerde doden

historische roman gebaseerd op waargebeurde feiten Waar men gaat langs Vlaamse wegen, stuit men op herdenkingsmonumenten met vermelding van de lokale slachtoffers uit WO I. Ook in Frankrijk heeft men een gelijkaardige traditie, de standbeelden met erop ‘Mort pour la France’. Historici brachten echter ook een categorie ‘Non mort pour la France’ in kaart. Het betreft zij die later stierven aan ziekte of verwondingen. Maar ook de meer omstreden gevallen van zelfmoord, desertie, muiterij of executie. Over enkele van die ‘non morts pour la France’ gaat dit boek.

Het tafereel dat tot tragische gevolgen zal leiden, laat zich makkelijk samenvatten. Op een zomernacht in 1915 laten twee Franse soldaten zich verleiden tot een oversteek naar de Duitse linies. Hun twee achtergebleven wapenbroeders worden geacht deze vlucht te verhinderen door hen neer te schieten. Het feit dat dit moeilijk valt en de twee deserteurs dus heelhuids de overkant halen, wordt hen zwaar aangerekend. Ze worden gefusilleerd.

Verwarrende knoop Johan Van Duyse is als gids en spreker gefascineerd door de ‘Groote Oorlog’. Hij dook in de dagboeken van de betrokkenen om het verhaal te reconstrueren. De soms cruciale details in het verhaal blijken tegenstrijdigheden te bevatten.

De insteek biedt wel een goede gelegenheid om het drama vanuit diverse ooghoeken te bekijken. En die zijn onvermijdelijk subjectief en niet vreemd van enig zelfbeklag. De voornaamste

kritiek is dat dit de snelheid uit het boek haalt. Gebeurtenissen worden keer op keer herhaald en herkauwd.

Gelukkig ligt het beste deel op het einde verborgen. Wanneer Charles Peyre, een van de deserteurs, een briefwisseling start met Robert Grapin. Deze leerde hij kennen in Duits krijgsgevangenschap. Is het Grapins geletterdheid of de omstandigheid dat hij geen rechtstreekse betrokkene was van die tragische nacht in 1915?

Feit is dat hij met zijn objectieve en wijze kijk op de zaak de verwarrende knoop waarin de lezer zich dreigt te verliezen, weet te ontwarren.

Leiderschap Al in de jaren ’20 focusten de media op diegenen die voor het vuurpeloton stierven.

Grapin neemt er de cijfers bij en nuanceert dat het slechts over 668 gevallen op een totaal van 1,4 miljoen gesneuvelde Franse soldaten gaat.

En het beeld van de hardvochtige legerleiding? Amper een op tien van

de doodstraffen werd ook effectief uitgevoerd. De man laat zich graag citeren: “Journalisten en bekende auteurs beschrijven het frontleven als voortdurende haat en nijd van de soldaten-proletariërs versus de bourgeoiskaders en officieren. Die breuklijn was er zeker, maar was lang niet altijd de belangrijkste.” Herkenbaar op vandaag hoe de media alles reduceren tot klassenstrijd of meer moderne dada’s.

Ook deelt de privéleraar van Peyre enkele interessante ideeën over het belang van discipline en verantwoordelijkheid in het leger. Het is makkelijk om als officier zijn macht te misbruiken om eigen fouten te verdoezelen. Meer heil is te verwachten van oversten die leiderschap uitstralen. Of hoe militaire inzichten honderd jaar later in cursussen management een nieuw leven krijgen…

Maar voor sommige hardleerse soldaten volstaat dit helaas niet. Grapin verwijst er treffend naar generaal Philippe Pétain. ‘De held van Verdun’ won de harten van zijn manschappen omdat hij oog had voor hun moreel. Toch liet hij uit de 4.000 muitende soldaten er 49 executeren. Hou altijd een wortel én stok bij de hand…

PIETER VANDERMOERE

Johan Van Duyse - ‘De verkeerde doden - historische roman gebaseerd op waargebeurde feiten’ - Willems Uitgevers, 2021 - 236 bladzijden 20,00 euro - ISBN: 9789493242210

Brieven

3 FEBRUARI 2022

GESCHIEDENIS

LEZERSBRIEVEN

Bloody Sunday: een halve eeuw geleden

WAARHEID OVER RUSLAND (1)

© SHUTTERSTOCK

Pallieterke,

Een herdenkingsmars in Derry in 1994

Als iemand mij zou vragen waarmee ik bezig was op het ogenblik dat J.F. Kennedy in Dallas zijn dood tegemoet reed, dan moet ik de vraagsteller het antwoord schuldig blijven. Maar wanneer men mij zou vragen wat ik op zondagavond 30 januari 1972 deed, dan weet ik dat nog precies.

Ik keek als tienjarige met stijgend ongeloof naar de korrelige zwart-witbeelden van het journaal op onze televisie thuis. Daar was te zien hoe in het Noord-Ierse Derry Britse parachutisten het vuur - gericht - openden op duizenden ongewapende burgerrechtendemonstranten tijdens een mars van de Northern Ireland Civil Rights Association (NICRA).

Dertien betogers werden die dag doodgeschoten door de militairen, een bloedbad dat in de geschiedenisboeken bekend staat als ‘Bloody Sunday’.

Om en bij de 15.000 demonstranten verzamelden die zondagvoormiddag in de wijk Cregan uit protest tegen het zonder enige vorm van proces interneren van al dan niet vermeende Ierse republikeinen. De bedoeling was om naar de Guildhall aan de oever van de Foyle te marcheren.

De Britse autoriteiten hadden de mars, ondanks de bezwaren van de hoogste politieofficier in Derry, Chief Superintendent Frank Lagan, verboden en extra troepen gestuurd om de demonstranten te verhinderen naar het stadscentrum op te marcheren. De para’s bezetten verschillende strategische plaatsen in de stad en controleerden de belangrijkste toegangswegen.

Toen de betogers geconfronteerd werden met de door de soldaten bemande prikkeldraadversperringen en een waterkanon werd ingezet, duurde het niet lang vooraleer er met stenen en flessen werd gegooid en dit beantwoord werd met traangas en rubberkogels. Scènes die sinds het uitbreken van ‘The Troubles’ in augustus 1969 vrijwel dagelijks schering en inslag waren geworden in Noord-Ierland.

Niets nieuws onder de zon dus, tot de soldaten de Bogside introkken om arrestaties te verrichten en plots en zonder voorafgaande waarschuwingen het vuur openden op de menigte demonstranten. De schietpartij duurde nog geen kwartier, maar er vielen wel 13 doden en 17 gewonden te betreuren. Eén van deze gewonden, de 59-jarige John Johnson, bezweek bijna vijf maanden later aan zijn kwetsuren, wat de officiële dodentol op 14 bracht.

Ambassade Het Britse leger was sinds augustus 1969 een vertrouwd beeld in de straten van Derry. Het werd aanvankelijk verwelkomd als een verdedigingslinie voor de overwegend katholieke, nationalis-

tische gemeenschappen tegen protestantse, loyalistische menigten, een strijdmacht die waarschijnlijk neutraler zou zijn dan de plaatselijke door protestanten gedomineerde Royal Ulster Constabulary en vooral haar beruchte reservisten, de sektarische B-Specials. Maar die goede relaties waren al lang bekoeld. Bloody Sunday bracht de problemen in Noord-Ierland opnieuw onder de wereldwijde aandacht en leidde niet alleen tot een golf van protesten - drie dagen later bestormde een woedende menigte de Britse ambassade in Dublin en brandde ze plat - maar ook tot een escalatie van het conflict.

Na Bloody Sunday ontstond een patroon van geweld dat prompt met geweld werd beantwoord Na Bloody Sunday ontstond een patroon van geweld dat prompt met geweld werd beantwoord en dat meer dan een kwarteeuw lang - tot het Goede Vrijdagakkoord van 1998 – alle aspecten van het leven op het Groene Eiland zou beheersen. Wellicht nog belangrijker is dat Bloody Sunday lange tijd elke hoop vernietigde dat de Britse regering door Ierse nationalisten en republikeinen zou worden gezien als een eerlijke bemiddelaar met wie te praten viel. Het verdiepte de afgrond waarin Noord-Ierland tuimelde en maakte de taak om eruit te klimmen veel moeilijker. Het is misschien wat ‘cru’ gesteld, maar uiteindelijk zouden veel meer mensen sterven als gevolg van de geweldspiraal die op Bloody Sunday in gang werd gezet, dan er op die dag zelf werden vermoord.

Onderzoek De woede had onder meer ook te maken met de klunzige manier waarop, op aangeven van de toenmalige Britse premier Edward Heath, een onderzoek werd geopend naar wat er die dag in Derry was gebeurd. Men mag in deze niet vergeten dat de verantwoordelijke eenheid, het 1e bataljon van het Parachute Regiment, eerder al in opspraak was gekomen. Manschappen van dit

bataljon, onder bevel van luitenant-kolonel Derek Wilford, hadden in augustus 1972, tijdens een actie die 36 uur had geduurd, in Ballymurphy, een kleine republikeinse enclave in WestBelfast, 10 onschuldige burgers doodgeschoten…

In april 1972, amper elf weken na het bloedbad, presenteerde de Britse regering een onderzoeksrapport van de hand van baron John Widgery, op dat ogenblik Lord Chief Justice of England and Wales. Hierin beweerde deze hoge magistraat en reserveofficier dat hoewel een deel van het vuren door de para's misschien “grensde aan het roekeloze”, de soldaten vuur hadden beantwoord in een vuurgevecht. Hij ging er, zonder enige bewijslast, vanuit dat de para’s hadden geschoten als een reactie op een aanval door het Iers Republikeinse Leger. Hij was, blijkbaar tot zijn grote frustraties, niet in staat om aan te tonen dat een van de 13 doden of de gewonden betrokken was geweest bij het aanvallen van de para's, maar uitte een “sterk vermoeden dat sommigen wapens hadden afgeschoten of bommen hadden gehanteerd in de loop van de middag”.

Excuses Dat alles was pure fictie, maar het kwaad was opnieuw geschied.

De Ierse verontwaardiging over de opeenstapeling van leugens in het Widgery-rapport én het totaal ontspoorde Britse beleid in Noord-Ierland steeg tot nooit gekende hoogte en Groot-Brittannië verhoogde zijn militaire aanwezigheid in het noorden en verwijderde elk spoor van noordelijk zelfbestuur. Decennialang bleef de donkere schaduw van Bloody Sunday over het conflict hangen.

Pas onder het bewind Tony Blair werd in 1998 een nieuw onderzoek geopend door Lord Saville.

Na 12 jaar van grondig onderzoek waarbij meer dan 900 getuigen werden verhoord en met een prijskaartje van 200 miljoen Pond Sterling (zo’n 240 miljoen euro) concludeerde Saville dat de para’s onrechtvaardig en onverantwoordelijk hadden gehandeld en volledig verantwoordelijk waren voor de doden en gewonden.

Bovendien kwam onomstotelijk vast te staan dat niemand van de slachtoffers op dat ogenblik gewapend was geweest…

Het rapport werd 38 jaar na de feiten, op 15 juni 2010 openbaar gemaakt. Nog diezelfde namiddag bood premier David Cameron in het Britse Lagerhuis namens de Britse regering publiek zijn excuses aan voor de compleet onverantwoorde wijze waarop het leger zich had gedragen.

15

JAN HUIJBRECHTS

In het nummer van 27 januari 2022 beweerde Luc Lefever uit Leopoldsburg: “Rusland heeft nooit een land aangevallen. Het werd aangevallen en sloeg terug!” Nu ben ik het wel gewend in ’t Pallieterke kolder en spot te lezen, maar geen flagrante onwaarheden.

Tijdens de eerste Poolse Deling (1772) neemt Rusland het land ten oosten van de Duna en de Dnjepr in bezit. In 1774, na de Turkse oorlog, bezet Rusland Moldavië en Walachije, verder de mondingen van Don, Dnjepr en Boeg. In 1783 wordt de Krim ingelijfd. In 1795 bezet Rusland Warschau en Polen houdt op te bestaan, een weergaloze daad van geweld in de geschiedenis van de Europese staten.

Na het Hitler-Stalin-pact valt Rusland Polen binnen en annexeert het afgesproken oostelijke deel van Polen, dat na WO II bij de USSR blijft en waarvoor de Polen vergoed worden door de Duitsers uit Silezië, Pommeren en Pruisen te verdrijven. Ondertussen was tijdens de winteroorlog ’39-40 Finland overvallen, wat resulteerde in de blijvende annexatie van Karelië. Verder nog: Berlijn (1953), Hongarije (1956), Praag (1968) en de inval in Afghanistan op 27 december 1979.

Het is een kleine, onvolledige lijst van allesbehalve onschuldige wapenfeiten. Is de geschiedenis van de VS dan een voorbeeld van democratie en vredelievendheid? Allesbehalve! Maar het betoog van Luc Lefever zou geloofwaardiger overkomen, mocht hij niet van de ene balk een splinter willen maken.

Hendrik Neetens - A ntwerpen

WAARHEID OVER RUSLAND (2) Pallieterke, Graag een reactie op het schrijven van Luc Lefever (’t Pallieterke 27 januari). Wanneer je vanuit het standpunt van Poetin naar de huidige situatie kijkt, kan je misschien begrip opbrengen voor hem. Maar wanneer je de geschiedenis bekijkt, wat er gebeurd is tijdens het USSRbewind in de satellietstaten en nu nog steeds, zie maar onder andere Wit-Rusland, dan bekijk je het wel door een andere bril. Oekraïne is daar een van de grootste slachtoffers van. Denk maar aan de grote hongersnood daar, de Holodomor.

Dan is er de import van Russen in al de buurlanden om de belangrijkste posten te bezetten. Dat die landen zich nu afkeren van Rusland, dat dreigt met invallen om zijn burgers (sic) te beschermen, dan is het niet meer dan normaal dat ze zekerheid zoeken in het Westen, Europa en de NAVO. Mij voelt het aan zoals wat de Franstaligen doen met ons Vlamingen, namelijk ze komen hier wonen en verklaren dan: dat is hier van ons.

Dirk Callens - Beveren

WOKE Pallieterke, Ik heb juist uw artikel ‘Klimaatextremistische prinses wil dat standbeelden van Leopold II verdwijnen’ gelezen. Dat onze koningsfamilie een voorbeeld van Belgisch surrealisme is, is opnieuw geïllustreerd dankzij tante Esmeralda en haar oproep naar deze cancelcultuur. Een piek van surrealistisch woke-gedachtegoed! In die mate dat ze waarschijnlijk probeert ook een recenter verleden te doen vergeten… Dat haar vader (het volgende nummer van de Leopolds) de ‘onvergeeflijke zonde’ pleegde de hand van Hitler te schudden (en ook met hem thee te drinken!), weerhield haar er niet van haarzelf als hoge priesteres van

Leopold III te presenteren (2 boeken en 1 film!). Maar kom, het is altijd zo aangenaam onnozele lesjes aan de anderen te geven…

A rmand Gérard - Molenbeek

VIVALDI FAALT Pallieterke, De eerste maand van het jaar is voorbij en spijtig genoeg is de wereld niet verbeterd ondanks alle wensen. Vivaldi faalt grandioos, Ursula von der Leyen is uit de actualiteit verdwenen en Biden doet het niet beter. Rusland, Oekraïne, Iran, Israël en tal van andere staten sukkelen verder en slijpen de messen.

De Croo, het coronabeleid, de energieprijzen, de inflatie, het failliet van Wallonië... geen mens die zich schijnbaar zorgen maakt. Zijn wij zo mak geworden dat wij alles probleemloos en zonder reactie ondergaan? Zelfs ‘Propere Handen’ is dagelijkse kost en geen kat die er zich aan stoort.

Jan M aes - Bellegem

CAFÉPRAAT EN SEKSISME Pallieterke, Akkoord dat het niet voor de hand ligt een straf op te leggen aan Jeff Hoeyberghs. Ligt de ware verantwoordelijkheid echter niet bij de organisatie die deze narrenfiguur een forum biedt? En die organisator was het KVHV.Voor zover op het filmpje te zien was, bestond het publiek voor het grootste deel uit mannen en heeft niemand van hen verbaal gereageerd of de zaal verlaten.

Integendeel, het publiek was gelokt met de aankondiging ‘Dokter Jeff Hoeyberghs: onversneden’ en was dus met kennis van zaken op deze uitnodiging ingegaan. Hetzelfde filmpje bracht zeer duidelijk de KVHV-vlag in beeld, terwijl Jeff zijn cafépraat stond te verkondigen. Bewuste framing? Strookt dat alles met het mensbeeld van de toekomstige katholieke Vlaamse elite? Ik hoop van niet.

Dries Simoens - Brugge

RELSCHOPPERS? Pallieterke, De reguliere media, en ook bijvoorbeeld Mia Doornaert in De Ideale Wereld (wat doet een mens daar trouwens?), vonden het nodig verontwaardigd te zijn over de relschoppers. Ze associeerden meteen de toch wel ruim 150.000 tot 200.000 mensen met die relschoppers en wilden zo de grote massa wegcategoriseren. Makkelijk toch, niet? En, oh ja, die organisator doet niet mee aan de heersende censuur en is dus ‘een dom sujet’.

Wel, ik wou dit eens met eigen ogen en oren zien en horen. Heel mooie en gedisciplineerde massa, veel groter in getale dan gedacht en zeer gevarieerd. Een kritische en denkende massa zelfs. Was iedereen het met alles en iedereen eens? Neen, zeker niet, maar wel over de bedreiging die onze democratie ondergaat en het gemak waarmee onder het mom van ‘wetenschap’ pestgedrag, chantage en verplichtingen opgelegd worden. Argumenten ertegen worden op z’n ‘cordon sanitaires’ weggezet. Bravo aan de moedigen die nog willen en durven buitenkomen, een mening durven hebben en niet wensen te polariseren met ‘het grote gelijk’.

Hopelijk begrijpt iedereen dat de waanzin echt moet stoppen en dat vrijheidsberovende maatregelen (CST, verplichte vaccins, 1G- of 2G-chantage) er gewoon onaanvaardbaar over zijn, net als relschoppers die gelijk welke betoging aangrijpen om hun anarchie erdoor te duwen.

Erik Hoebeke – Sint-A mandsberg

Een lezersbrief insturen?

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.

16 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

3 FEBRUARI 2022

Tweets van de week In Belgisch Twitterland leek er afgelopen dinsdag maar één onderwerp te zijn.

De meest ‘trending’ berichten gingen achtereenvolgens over #energiefactuur, #nietmijnregering en #groen. En dan weet u het uiteraard al. Dat was niet om de regering-De Croo te feliciteren met een doortastende aanpak van de stijgende energieprijzen. Meer dan 20 dagen hebben ze erover gedaan om een akkoord te vinden.

Dat was niet alleen absurd lang wachten voor iets wat onze buurlanden al maanden eerder hadden gedaan. Het zorgde ook voor een groot verwachtingspatroon bij pers en burger. Er kwam godbetert een nachtelijke vergadering aan te pas.

Om dan met een resultaat te komen waar 99,99 procent van de twitteraars heel erg ongelukkig van geworden is. En die overige 0,01 procent? Dat zijn de Vivaldisten zelf die zegedronken door de Brusselse straten dwaalden na hun nachtelijk akkoord en de ene ‘Leve Wij’-tweet na de andere op het wereldwijde web jaagden.

Meryame ‘kanarie’ Kitir De premier, die een eerlijke belastingverlaging voor de burger al die tijd heeft tegengehouden, was de slimste Vivaldist.

Hij zag de bui hangen en gaf alleen een droge opsomming van het zeer weinige dat Vivaldi had gedaan en hulde zich verder in stilzwijgen.

Het contrast met minister Meryame Kitir kon niet groter zijn. Zij tweette als eerste Vooruit-excellen-

1301

1

2

3

4

5

6

tie en werd vermoedelijk door Conner Rousseau als een kanarie in de koolmijn gebruikt. “We brengen de oplossing die we met @vooruit_nu beloofd hebben: de #energiefactuur gaat omlaag. Energie is een basisrecht. Met btw-verlaging, sociaal tarief en premie laten we niemand achter en halen we elk gezin deze harde winter door”, tweette Meryame triomfantelijk. Het werd met kop en schouders haar populairste tweet ooit. Als het lieve kind al eens een reactie kreeg op een tweet, was dat een groot succes. Nu verzamelde ze er in een mum van tijd 180. En daar zat niet één ‘bravo Kitir’ tussen.

Daarna ging iedere Vivaldist genadeloos voor de Twitterbijl. Wie ook maar één woord over de energiefactuur durfde tweeten, kreeg rake en talrijke klappen. Tenzij hij het bereikte akkoord afbrandde. De vrienden van Vivaldi hebben 20 dagen lang vechtend over straat gerold om deze trofee op hun eigen hoed te mogen steken. Ik voorspel u dat ze dat straks opnieuw gaan doen om de verantwoordelijkheid voor deze rotslechte regeling op iemand anders hoed te pinnen. Groen staat vast al te trappelen. Het kan best zijn dat de begrafenis pas over twee jaar zal zijn, maar op dinsdag 1 februari 2022 is Vivaldi overleden aan een gasfactuur.

KONINGIN SINDS 1952

Zijn onze royals overwerkt?

Zeventig jaar! Nog eens zeggen: zeventig (70) jaar! Zolang zit de Queen deze week op de troon. Met een dergelijke loopbaan kom je in België dus bijna aan een leefbaar pensioen. Als de energieprijs niet te hoog staat, uiteraard.

Een opmerkelijke verjaardag. Rest de vraag of we niet te veel vragen van onze ‘monarchen’. Om maar één zaak te noemen: decennialang werd van een Belgische vorst gevraagd om met Kerstmis en op 21 juli zichzelf wat aan te stellen in schabouwelijk Nederlands. Vandaag moet dat ook nog eens met Nieuwjaar.

Dat is een stijging van de werkdruk met 50 procent.

7

8

9 10 11 12

A B C D E F

Het korte antwoord is neen.We vragen niet te veel van onze royals. Het omgekeerde is dan wel weer waar: zij wel van ons. Anderzijds vinden we ze wel top-entertainment. Vooral royals die lang blijven zitten, spreken tot de verbeelding. En dan zijn er weinigen die straffer doen dan de Queen.

Om u een idee te geven. Elisabeth begon ongeveer samen met koning Boudewijn aan de job. Begin de jaren ’90 zaten ze elk 40 jaar op de troon en floot iedereen bewonderend tussen zijn tanden om zoveel uithoudingsvermogen. Zoals u weet hield Boudewijn er kort daarna in 1993 noodgedwongen mee op en bleef Elisabeth doorgaan. Dat is bijna dertig jaar geleden. Dik 90 procent van wie haar de troon zag bestijgen, is dood. Er waren maar liefst drie Belgische koningen nodig om één Lizzie te evenaren in ‘jaren troon zitten’.

Echt geen zwaar werk

G H I J K L HORIZONTAAL

VERTICAAL

A. Omzetten van organische stof in koolstof B. Gistdeeggerecht - Deel van de mast C. Limburgse gemeente Voormalige benaming van Myanmar D. Ongelimiteerde E. Internetlandcode voor Niger Bijbelse stad - In zake Deel van een doel F. Naar iets toe krommen - Ter zake G. Kortgeleden - Uitroep van pijn H. Verwisselt - Europees land I. Romeinse getal twee - Lakei J. Groente - In de Hebreeuwse Bijbel een van de twaalf stammen van het volk Israël K. Van een Europees land Classificatie voor smeeroliën L. Zakcentje - Ik weet de naam niet (Lat. afk.)

1. Economische neergang ten gevolge van COVID-19 2. Deel van een wetsartikel - Vogels 3. Deel van een roeiboot Nationaal Radio Instituut Huismerk van Makro 4. Voorzien van de nodige voorwerpen die behoren tot de inrichting van een kamer - Seleen 5. Poging om iets tegen te houden 6. Engelse aantekening Pers. vnw. - Zilver 7. Internetlandcode voor Israël Houtstof 8. Meubelstuk 9. Jongensnaam - Bloeiwijze 10. Buitenbeentjes - Gauw 11. Foedraal - Ierse jongensnaam 12. Vorm van naturisme

Daar kan je een paar zaken uit besluiten. Ten eerste, dat het echt geen zwaar werk is. En evenmin is het een grote mentale uitdaging.

Vorst-zijn kan zowel door een dementerende oudere vrouw worden uitgevoerd (Elisabeth) als door een sokpop met een appelsien als hersenen (Filip). Eerlijk gezegd zijn de enige twee toestanden waarin je als mens ongeschikt bent om op een troon te zitten ‘rigor mortis’ en ‘staat van ontbinding’.

In het eerste geval is het een werkpuntje. U kan nog steeds poseren op het bordes, maar wuiven is minder evident. In het tweede geval is het onverbiddelijk afgelopen. Dan wordt een vorst hoogstens nog een paar dagen omringd door geurkaarsen tentoongesteld alvorens er een nieuwe in het zadel wordt gehesen. “De koning is dood, lang leve de

Oplossing 1300 1300

1

2

3

A

M

I

D D E

4

5

L M A

B

A M

I

S

C

R O K

E N D E

D

C L

N U

E

O A

S

F

B

T

E N

6

7

8

9 10 11 12 T

M

I

G E

T H E F

L

M A R

A N N D

Y O U

T

U

E

R

L

I

N G E N

G

O O R A R

T

S

E N

H

R

E O

I

I

T

K

E

T

R O L

E

O I

E S

A D

I

S

O N

L

E

J

A R A

L

A

S

K

T

IJ N A

L

E U

L

O N T

K

I

N G E N

B

E N N

K

B

R Z

E E

koning!” Niet zo heel erg moeilijk allemaal dus, behalve dan voor Albert II, die zelfs doodgaan in functie te uitdagend vond en al na 20 jaar niet werken zijn miljoen-per-jaar pensioen opeiste.

Het geheim van het succes Wat zorgt er dan voor dat we nog steeds vorsten hebben in een - nou ja - beschaafde wereld? Het gaat zelden om hun opwindende persoonlijkheden.Van Filip wist u dat al, maar ook de spannende verhalen over Willem-Alexander en Elisabeth II zijn op één hand te tellen. Als een vorst al een eigen leven wil, kan hij of zij dat maar beter doen voor ze op de troon gaan zitten. Daarna is het voorbij en wacht een leven als postzegel.

Het echte succes van een vorst zit ’m in zijn familiale entourage. Hoe duurder, crimineler of idioter die zijn, hoe geliefder de vorst. En dan denkt u misschien dat wij verwend zijn met prins ‘hoe heet ik ook alweer’ Laurent, koning op rust ‘ik ken dat meisje niet’ Albert en prinses ‘jawel!’ Delphine. Maar in vergelijking met de decorstukken die Lizzie II rond zich heeft verzameld, zijn de Belgische royals inwoners van een slotklooster. Praten met planten, incest, pedofilie, drugs, overspel, onechte kinderen, grootschalige zwendel, verraad, moordverdachten… Het is maar een greep uit wat het huis van Windsor te bieden heeft. Goed voor decennia entertainment. En onder al die perikelen heeft de koningin amper een wenkbrauw opgetrokken.

We houden van de monarchie omdat het meubelstukken zijn van de staat die verder niet vervelend zijn. Zelfs wanneer een halve natie hen zo snel mogelijk bij het vuilnis wil zetten, blijven ze glimlachen en wuiven. In Groot-Brittannië hebben ze daar de woorden ‘plicht’ en ‘dienstbaarheid aan de natie’ voor uitgevonden. In België zouden de royals daar nog heel hard om uitgelachen worden. Maar eerlijk is eerlijk: Elisabeth heeft dan ook 61 jaar extra op de teller dan de Belgische koning. Geef ze nog even.