't Pallieterke van 3 maart 2022

VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER

© SHUTTERSTOCK

8-9

FERNAND KEULENEER ADVOCAAT

INTERVIEW

“Men creëert nieuwe versies van de tien geboden, die dan tot in het kleinste detail van het mensenleven moeten gelden” Advocaat Fernand Keuleneer neemt graag gemeenplaatsen op de korrel, en deconstrueert zowel het links-liberalisme als identitair rechts. Tevens is hij een van de weinigen die ook oog heeft voor de Russische gevoeligheden in Europa.

SAGA ROND WAPENLEVERINGEN LEGT BELGISCHE DEFENSIEPUINHOOP BLOOT

6 10&11

DE OORLOG IN OEKRAÏNE

DE OEKRAÏENSE GESCHIEDENIS

NOORMANNEN, KOZAKKEN EN BOLSJEWIEKEN

DE ONWAARSCHIJNLIJKE MOED VAN OEKRAÏNE Poetin heeft het volk dat hij aanvalt onderschat. Laat ons eerlijk zijn, dat hebben we in het Westen ook gedaan. Het kleine, straatarme Oekraïne vecht voor alles wat het waard is. Het Russische offensief moest een blitzkrieg worden, maar strandt op de moed van het Oekraïense leger en de vastberadenheid van het Oekraïense volk.

Via pers en sociale media zijn we getuige van vele daden van onverzettelijkheid, zelfs regelrechte heroïek. Een oud vrouwtje scheldt onbevreesd de Russische soldaten uit. Een Oekraïense man gaat pal voor een colonne oprukkende tanks staan.

Een Oekraïense geniesoldaat blaast zichzelf op samen met een brug waar Russische tanks over willen rijden.

Ook aan de grenzen spelen zich taferelen van menselijke grootsheid af. Vooral de Polen, de paria’s van de EU, bewijzen vandaag met hun uitzonderlijke gulheid dat hun eerder verzet tegen de opname van ‘vluchtelingen’ nooit iets te maken had met onmenselijkheid of gebrek aan gastvrijheid.

De journalisten blijken verbaasd wanneer ze vaststellen dat het bijna alleen vrouwen en kinderen zijn die vluchten. Na vele golven van ‘vluchtelingen’ bestaande uit jonge mannen met stoppelbaarden,

ontdekken we weer wat échte vluchtelingen zijn, namelijk vrouwen en kinderen, terwijl de mannen achterblijven en vechten opdat hun vrouwen en kinderen ooit kunnen terugkeren.

Zelensky Komt het uur, komt de man. Het uur is gekomen en de man heet Volodymyr Zelensky. Er werd weinig verwacht van deze komische acteur, die ooit de president van Oekraïne speelde in een tv-reeks en daarna echt tot president werd verkozen met de belofte corruptie in het land aan te pakken. Zoals zoveel overmoedige nieuwelingen ontdekte hij snel dat het kluwen van de politiek zich niet zo gemakkelijk laat ontwarren. Maar crisissen brengen de echte aanvoerders naar boven. Zelensky toont zich nu een leider zoals we die in Europa niet meer kennen.

“Ik heb munitie nodig, geen vervoer”, antwoordde hij aan de Amerikanen die hem het aanbod deden hem te evacueren. Voor Poetin had hij een andere boodschap: “We zullen onszelf verdedigen. Jullie zullen ons gezicht zien, niet onze rug.” De toespraak die hij aan het Russische volk in hun taal richtte, was een toonbeeld van intelligente retoriek.

Ongetwijfeld helpt zijn acteursachtergrond bij zijn uiterst succesvolle communicatie met zowel het Westen als met zijn eigen volk. Maar om te midden van zijn volk in het belegerde Kiev te blijven en de confrontatie aan te gaan met Poetin, voor wie het uitschakelen van Zelenksy doel nummer één van de militaire campagne is, is grote persoonlijke moed nodig. Premier Trudeau van Canada liet zich al evacueren uit zijn eigen huis toen het konvooi van protesterende vrachtwagenchauffeurs wat te dicht kwam.

Militair is de strijd nog niet gestreden. Rusland heeft nog niet alles uit de kast gehaald. Maar op politiek vlak heeft Poetin nu al verloren, zijn tanden stukgebeten op een moedig volk. Hopelijk noopt het hem tot redelijkheid in de onderhandelingen.

JURGEN CEDER

lees verder op blz. 2

INTERVIEW

PARI IBRAHIM OPRICHTER FREE YEZIDI FOUNDATION

OPINIE 2 / BINNENLAND 4-5 / INTERVIEW 8-9 / BUITENLAND 10-11 / CULTUUR 14 78ste jaargang • nummer 9 • donderdag 3 maart 2022

12 € 3,00

13

“De jezidi’s die ISIS hebben overleefd, worden nu gedood door Turkije en de mensen zijn doodsbang”

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

2

Opinie

3 MAART 2022

Buitenlandse thema’s verdelen Vlaamse Beweging Vladimir Poetin kwam aan de macht in 1999. Hij kon daarbij in het Westen op nogal wat steun rekenen van ‘rechtse’ mensen. Was Poetin immers niet de man die definitief het communisme buiten zwierde en opnieuw dweepte met de christelijke waarden?

Dit blad heeft nooit erg veel sympathie getoond voor de politiek van Poetin. Een van onze buitenland-medewerkers was daarin heel rechtlijnig: hij moest absoluut niets van Poetin weten. En dat standpunt verkondigde hij ook in zijn bijdragen in ’t Pallieterke. Het heeft ons met de jaren méér dan een abonnement gekost, want er waren en zijn natuurlijk ook lezers die wel sympathie koesterden en koesteren voor Rusland en Poetin.

Grootste ruzies De grootste ‘ruzies’ in de Vlaamse Beweging gingen zowat altijd over buitenlandse thema’s. Het begon tijdens de Eerste Wereldoorlog, wanneer de activisten hun heil voor een zelfstandig Vlaanderen dachten te kunnen bereiken door samen te werken met de Duitse bezetter. Tot afschuw van andere Vlaamsgezinden die de collaboratie met Duitsland niet zagen zitten. Ik verwijs hierbij graag naar bladzijde 15 waar collega Jan Huijbrechts ons verhaalt over de omstreden reis van de Raad van Vlaanderen naar Berlijn. Tijdens de jaren ’30 en de Tweede Wereldoorlog koos de Vlaamse Beweging opnieuw voor de verkeerde vrienden. Maar ook hier dient opgemerkt te worden dat niet elke Vlaams-nationalist in de collaboratie stapte. Er waren er een pak die neutraal bleven en er waren er ook die resoluut in het verzet gingen.

Nieuwe breuklijn In de jaren zestig was er een nieuwe breuklijn. Nu was er de invloed van het communisme en ook dat bleef niet zonder gevolgen binnen de Vlaamse Beweging. Mei ’68 is er het beste voorbeeld van. Van oorspronkelijk een puur Vlaams strijdpunt, werd er langzaam maar zeker gekozen voor andere thema’s. Het leverde een scheuring op in KVHV-Leuven, waarbij uiteindelijk de linkse stroming resoluut koos voor een totaal andere richting. Die progressieve strekking bleef vanaf toen aanwezig binnen de Vlaamse Beweging. Vooral de Volksunie worstelde ermee. Met Volksuniejongeren die mee betoogden tegen de oorlog in Vietnam of in de jaren ’80 tegen de plaatsing van Amerikaanse kernwapens in België. In diezelfde periode botsten de meningen in de Vlaamse Beweging nogmaals over een ander buitenlands thema, namelijk Zuid-Afrika. Uiteindelijk werd er zwaar geruzied over het al dan niet zingen van ‘Die Stem van SuidAfrika’ op het einde van de IJzerbedevaart. Al zou ik dit eerder een symbolisch voorbeeld noemen.

Poetin Maar het blijft een punt dat vooral buitenlandse thema’s ons van mening doen verschillen. Gaande van de import van gastarbeiders in de jaren ’70, de opkomst van de islam, Donald Trump, de (linkse) Catalanen en/of (het rechtse) Vox, staatsnationalist Jean-Marie Le Pen, enzovoort. Het rijtje voorbeelden is oneindig. En nu is er dus ook nog Poetin.

KARL VAN CAMP, OUD-HOOFDREDACTEUR

www.palnws.be

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland 3 maanden: 39 euro 6 maanden: 78 euro 1 jaar: 156 euro Steunabo 1 jaar: 250,00 euro

Abonnement buitenland: Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Poetin heeft nu al verloren In de Russische propaganda is dit een verdedigingsoorlog. De moegetergde Russische beer voelt zich bedreigd door de oprukkende NAVO en moet wel uithalen. Niemand trapt erin. De hele westerse wereld ontrolt geel-blauwe vlaggen. Niemand zwaait met een Russische vlag, zelfs niet in Rusland. In de Russische straten betogen alleen vredesmanifestanten. Al 3.000 zijn er opgepakt. De grond zinkt weg onder de voeten van de nieuwe tsaar.

Ook op het terrein zie je dat onevenwicht. De Oekraïners weten heel goed waarvoor ze vechten en doen dat met verbetenheid.

De Russische soldaten, zo tonen beelden op sociale media, weten nauwelijks waar ze zijn of wat ze daar doen. Tussen al de tragedie door leidt dat tot komische situaties. Twee soldaten wier voertuig zonder benzine viel, dachten brandstof te kunnen krijgen in een nabije politiepost. Ze werden prompt gearresteerd door de Oekraïense politie.

In ander filmpje biedt een Oekraïense automobilist een Russische bemanning aan om hun stilgevallen tank terug naar Rusland te takelen. Ze kunnen ermee lachen. Hij vraagt hen waar ze heengaan. Ze weten het niet zeker. Alle Russische soldaten hebben vooraf hun gsm moeten afgeven en hebben geen idee van de omvang van de tragedie waarin ze nu meespelen.

De ‘meesterstrateeg’ Op sociale media kennen de offensieven van het voetvolk van Poetin evenmin succes. Alle theorieën doken weer op over de perfide complotten die Poetin geen andere keus lieten dan een krachtdadig optreden tegen de Oekraïense marionetten van het Westen. De slimmeren onder de ‘Putinverstehers’ hadden snel door dat ze nu beter even konden zwijgen. De anderen krijgen hun onzin en complottheorieën alleen nog aan elkaar verkocht. Sommigen, het moet gezegd, waren ook bereid hun verkeerde inschatting toe te geven.

De bewondering voor Poetin heeft veel te maken met de illusie dat hij een meesterstrateeg is. Hij is zeker intelligent en heeft zoals andere autocraten het voordeel dat hij niet afgeremd wordt door de warrige en trage besluitvorming van democratieën. Hij is ook minder gebonden aan de schijn van goed fatsoen die westerse leiders nastreven (vaak huichelachtig, toegegeven). En tot nu kon hij zijn al te flagrante wandaden ondersneeuwen met een propagandamachine die efficiënter is dan die van de staat die hij voordien als KGB-agent diende. Net zoals toen, zijn er in het Westen voldoende ‘nuttige idioten’, zoals Lenin ze noemde, die de propaganda en desinformatie van het Kremlin overnemen.

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel

Hoogmoed voor de val

Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Jurgen Ceder, Stijn Derudder (eindredacteur) Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel (redactiesecretaris), Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel

De Oekraïense vergissing is een gevolg van de achilleshiel van alle ‘sterke’ leiders. Ze gaan geloven in hun eigen mythe. Ze omringen zich alleen nog door jaknikkers. Niemand durft hen nog op de waarheid wijzen. De vergadering van het Russische kabinet, op televisie uitgezonden, waarop de onafhankelijkheid van

Loehansk en Donetsk werd erkend, leek op een persiflage op een ministerraad onder Stalin. Zichtbaar ongemakkelijk moest iedereen zijn lesje opzeggen, inclusief het toegeven van persoonlijke fouten. Degenen die stamelden of niet duidelijk genoeg waren, werden door Poetin onderbroken en gecorrigeerd.

Poetin gelooft in zijn eigen propaganda. De Oekraïners ziet hij als Russen, die zich dan ook gemakkelijk zouden laten bevrijden.

De corrupte Oekraïense marionettenregering uit zijn propagandaverhalen zou vluchten van het eerste geweerschot. Het leger en regeringsapparaat zouden snel instorten, zoals in augustus gebeurde in Afghanistan. Het Westen zou de gebruikelijke sancties nemen en daarna overgaan tot de orde van de dag.

Oekraïne is nog nooit zo verenigd geweest, met Zelensky als onbetwiste leider Het is een catastrofale misrekening gebleken. Oekraïne is nog nooit zo verenigd geweest, met Zelensky als onbetwiste leider.

Het Westen, voorheen hopeloos verdeeld en besluiteloos, heeft de rangen gesloten. Zelfs Orban, die voorheen zijn sympathie voor Poetin had laten blijken, staat vierkant achter de sancties. Duitsland, allergisch aan oorlog en onder Merkel steeds Ruslandvriendelijker, heeft zich nu voorgenomen zijn militair budget op te trekken naar 2 procent, waarmee het op papier het vierde leger ter wereld zou worden. Ook de rest van Europa ontdekt weer de nood aan een defensieapparaat en, even vervelend voor Poetin, de noodzaak aan energieonafhankelijkheid. Zelfs al overwint de nieuwe tsaar militair in Oekraïne, hij heeft nu al politiek verloren.

Tsjetsjenen tegen Oekraïne Kan rechts nu eindelijk het geflirt met Poetin achterwege laten?

Ik stond zelf neutraal tegenover hem tot het neerschieten van het vliegtuig MH17. Dat Poetin wapens leverde aan de Russische rebellen viel nog binnen de normale parameters van controversiële buitenlandpolitiek. Ik besef ook dat het vliegtuig per ongeluk werd neergeschoten. Het was echter de staalharde ontkenning, gekoppeld aan een desinformatiecampagne in het Westen, die mij de kwaadaardigheid van het regime van Poetin deed ontdekken.

Die is sindsdien alleen maar duidelijker geworden. Russische media gericht op het Westen gaven een gul platform aan de criticasters van het pact van Marrakesh. Weten de fans van Poetin dat Rusland het pact daarna zelf heeft goedgekeurd en er zich zelfs op beroemd heeft de tekst mee te hebben opgesteld? Poetin weet dat immigratie Europa schaadt.

Dat is zijn leidraad doorheen alles.

Poetin heeft nu 10.000 Tsjetsjenen onder krijgsheer Ramzan Kadyrov op het christelijke Roemenië losgelaten. De soldaten staan bekend om hun wreedheid. Kadyrov: “Ik ben een dienaar van Allah en een infanterist voor Poetin.” Is dit de Poetin die een bondgenoot tegen de islam ging zijn?

Slava Oekraïni Laat ons duidelijk zijn: het is zeker niet alleen ter rechterzijde dat er fans van Poetin zitten. Het was niet het Vlaams Belang, maar de PVDA die niet wilde stemmen voor de resolutie om de aanval te veroordelen. Ook kleurden de profielen op Facebook van de lagere kaders en militanten van het VB, net als die van N-VA, heel snel blauw en geel. Daar kwamen geen partijorders aan te pas. De volksnationale reflexen die de Vlaamse Beweging vroeger al solidair maakte met alle volkeren onderdrukt door de Sovjet-Unie, zijn nog sterk.

Maar het is meer dan dat. Sterke figuren vinden gemakkelijk bewonderaars, zeker bij rechts.

Het is niet Poetin die vandaag kracht uitstraalt. Het zijn de Oekraïners die met hun moed en vastberadenheid de wereld verbazen. De sterke oorlogsleider is Zelensky die zich aan het front in Kiev bevindt, terwijl Poetin zijn bange ministers bevelen geeft in een grote marmeren zaal en vanuit zijn paleis orders uitstuurt naar verre generaals, die ze dan doorgeven aan soldaten die niet begrijpen waarom ze hun Oekraïens ‘broedervolk’ aanvallen.

De Oekraïners vinden moed en weerbaarheid in hun nationale identiteit. Zij dulden geen vreemden tot heersers in ’t land, zoals wordt gezongen in het lied van Peter Benoit. Zelf ga ik nog eens naar het lied van Jef Elbers over zijn Oekraïense moeder luisteren. Slava Oekraïni, Herojam Slava.

JURGEN CEDER

Actueel

3 MAART 2022

3

23 FEB

2022

© BELGA

DE WEEK Caroline Pauwels stopt als rector van de Vrije Universiteit van Brussel. Ze kampt al een tijdje met maag- en slokdarmkanker en wil zich focussen op haar gezin, familie en vrienden. De raad van bestuur duidt op 1 maart een rector ad interim aan.

De Vlaamse regering bereikt een akkoord over het stikstofdossier en de bouwshift. Tegen 2030 wil Vlaanderen het teveel aan stikstof in beschermde natuurgebieden met de helft verminderen. Daarvoor wordt tot 2030 3,6 miljard euro uitgetrokken.

Het Vlaams Sporttribunaal, de sportrechtbank die gedrag in de sport behandelt, 24 FEB grensoverschrijdend onderzoekt of het geen ‘zwarte lijst’ moet en kan 20 2 2 oprichten. De opzet: voorkomen dat wie geschorst is wegens grensoverschrijdend gedrag bij de ene sportfederatie vrolijk aan de slag kan bij een andere sportfederatie, want dat is nu wel het geval.

De ministerraad heeft vrijdag definitief groen licht voor de verplichte coronavaccinatie voor 25 FEB gegeven het zorgpersoneel. Dat meldt minister van Volksge20 2 2 zondheid Frank Vandenbroucke. De prikplicht gaat in principe in op 1 juli, maar met die timing kan nog geschoven worden in functie van de epidemiologische situatie.

Nabil Boukili

Politiek bochtenwerk door oorlog in Oekraïne

Geen Rusland dit jaar op het Eurovisiesongfestival. Het land wordt wegens de invasie in Oekraïne uitgesloten van deelname, zo heeft European Broadcasting Union vrijdag laten weten.

Op de websites van media kunnen weer foto's en video's van de kerncentrales in Doel en Tihange gepubliceerd worden. Minister van Binnenlandse Zaken 20 2 2 Annelies Verlinden (CD&V) heeft journalisten een ‘collectieve machtiging’ gegeven om beelden te maken van nucleaire installaties en die te verspreiden in het kader van hun verslaggeving, zonder dat ze daar eerst toestemming voor moeten vragen.

26 FEB

De PVDA/PTB zit als NAVO-criticus door de Russische inval in een moeilijk parket. Het kan hen electorale schade opleveren.

Vlaams Belang pakt het verstandiger aan door de inval te veroordelen, maar de Rusland-sympathie van sommige (ex-)verkozenen is geen cadeau. De groenen in heel Europa moeten ook kiezen voor politiek bochtenwerk: plots akkoord gaan met extra defensie-uitgaven.

‘Dienaar van het Volk’,de partij van de Oekraïense Volodimir Zelensky, kan toetreden tot 28 FEB president ALDE, de liberale fractie in 2 0 2 2 het Europees Parlement. Dat is beslist op een bijzondere vergadering van de Europese partijvoorzitters van ALDE, zo melden Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert en zijn MR-collega Georges-Louis Bouchez, die naar eigen zeggen het voorstel tot lidmaatschap van de partij van Zelensky lanceerden.

De Franstalige editie van het tijdschrift Wilfried na een vijf weken durende campagne voldoen01 MRT heeft de middelen verzameld om verder te kunnen. “Jullie 2 0 2 2 hebben Wilfried gered”, meldt de Wilfried-ploeg dinsdag in een mail aan de abonnees. De raad van bestuur moet zich midden maart nog uitspreken. Het volgende nummer verschijnt in april. Eerder dit jaar besliste de coöperatieve achter het blad om de uitgave van de Nederlandstalige editie en het sportblad Eddy te stoppen.

© SHUTTERSTOCK

Het Duitse leger ontvangt budget van 100 miljard 27 FEB een euro om investeringen te 20 2 2 kunnen doen en zich te bewapenen. Dat heeft bondskanselier Olaf Scholz zondag aangekondigd in het Duitse parlement. Daarnaast zal Duitsland elk jaar 2 procent van zijn bbp investeren in defensie. “De Russische aanval op Oekraïne betekent een keerpunt waarvoor de Bundeswehr nieuwe, sterke capaciteiten nodig heeft”, zei Scholz.

© PHOTONEWS

De forse stijging van de energieprijzen kost de Belgische economie zowat 10 miljard euro. Dat zegt Pierre Wunsch, de gouverneur van de Nationale Bank, zaterdag in De Tijd. Hij zet zich schrap voor hevig schommelende energieprijzen en bijhorende inflatie.

“Indien we ooit in de regering komen, dan stappen we uit de NAVO.” Dat zei PTB/PVDA-verkozene Nabil Boukili vorige zondag tijdens een televisiedebat op de Franstalige commerciële zender RTL. Consequent zijn ze wel, de neocommunisten. Ondanks de ideologische bijsturing weg van stalinisme en maoïsme in 2008, blijven de PVDA’ers toch met enige bewondering kijken naar de autoritaire regimes in Rusland en China. En hun afkeer voor de VS en de NAVO is nog altijd even groot als in de tijd dat Ludo Martens en co de partij in handen hadden. In de Kamer weigerde men de inval van de Russen in Oekraïne te veroordelen.

Maar of dat zal helpen? In de Senaat chargeerde MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez frontaal tegen de communisten en insinueerde dat de partij misschien wel financiële steun uit Moskou had gekregen.

We wanen ons bijna 60 jaar terug in de tijd toen de Sovjet-Unie ervan werd verdacht om de rode vakbonden in Wallonië te steunen met sponsorgeld ten tijde van de stakingen tegen de Eenheidswet (1960-61). In elk geval weigert de PVDA/PTB aan het electoraal noodzakelijke bochtenwerk te doen. Zich uit die situatie praten, zou ook moeilijk geworden zijn.

Test voor PVDA

Dat is anders met het Vlaams Belang. Men moet er niet flauw over doen. Een niet onbelangrijk deel van de partij heeft altijd sympathie gehad voor Vladimir Poetin. En dan hebben we het niet alleen over Filip Dewinter die via de Russische connecties een paar keer naar Syrië reisde. Of Frank Creyelman die voor de nationalistische partij “onze man in Moskou” was. Deze week nog liet hij zich kritisch uit over mogelijke westerse wapenleveringen aan Oekraïne.

Meer algemeen kon Poetin bij de VB-kiezer op enige sympathie rekenen omdat Rusland in Syrië de nodige steun gaf aan de strijd tegen Islamitische Staat. En Poetins kritiek op het Westen en de Europese Unie die meer aandacht zouden hebben voor gendergelijkheid en LGBT-rechten in plaats van het verdedigen van de oude Europese identiteit en culturele erfenis, kreeg applaus.

Maar met de oorlog in Oekraïne moest de top van het Vlaams Belang toch een bocht maken. In tegenstelling tot de PVDA/PTB kwam die er en was die verstandig. Ook al is de sympathie van een aantal verkozenen voor Rusland geen cadeau.

Voorzitter Tom Van Grieken slaagde er tot nu toe in verstandig te communiceren. Het verhaal dat het VB brengt, is dat van steun aan een onderdrukt volk, de Oekraïners. Dat is het voordeel van een nationalistische partij: men kan opkomen voor de zwakkeren. Daarnaast is er de terechte

Dat leidde tot scherpe kritiek van de andere partijen. Uiteraard betreft het hier het klassieke partijpolitieke spelletje. En zeker de PS, vol frustratie over de electorale opgang van de neocommunisten, zag een unieke kans om Raoul Hedebouw en co in een hoek te duwen. Een hoek waaruit het voor de neocommunisten moeilijk zal zijn om weg te raken. Als dit aansleept, zal het gevolgen hebben voor de electorale opgang van de partij. Een eerste test mogen we al verwachten wanneer over een paar weken nieuwe peilingen worden gepubliceerd.

Een groene verkozene had zelfs tranen in de ogen toen de Duitse bondskanselier meer defensieuitgaven aankondigde Voormalig partijvoorzitter Peter Mertens probeerde nog de brand te blussen door zelf de Russische aanval te veroordelen en tegelijk te wijzen op de provocatieve houding die de NAVO in de regio heeft aangenomen.

Vlaams Belang verstandiger

kritiek op de verwaarlozing van de defensie-uitgaven. En tenslotte waarschuwt het Vlaams Belang voor een mogelijke escalatie vanuit het Westen. Niet enkel door de retoriek, maar ook en vooral door de plannen van de Europese Unie om Oekraïne militair te steunen.

Om het cru te stellen: het Vlaams Belang zal zich gemakkelijk uit een aanvankelijk ongemakkelijke positie kunnen praten. En ook meer respect afdwingen dan een aantal N-VA-verkozenen die plots voorstander zijn van een ingrijpen van het Westen in Oekraïne via landtroepen.

Groene traantjes Minder comfortabel is de situatie voor de groenen. Niet enkel in Vlaanderen of België, maar in heel Europa. Als tegenstanders van kernenergie lijken ze alle rationaliteit verloren te hebben. Federaal minister van Energie Tinne Van der Straeten blijft zweren bij de kernuitstap en gas als energiebron in afwachting van een koolstofarme energiebevoorrading via hernieuwbare bronnen. Haar vroegere werk als advocate waarbij het Russische Gazprom een klant was, maakt dat ze de perceptie tegen heeft.

Federaal minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (Ecolo) was het spoor volledig bijster door te pleiten tegen kernenergie omdat dit ook voor militaire doeleinden gebruikt kan worden. Lees: kernenergie is slecht, want er worden atoombommen gemaakt. Twee totaal verschillende zaken uiteraard.

De groene partijen zaten er al niet goed voor. Deze crisis dreigt echt tot een electorale afstraffing te leiden. Immers, de hogere defensie-uitgaven, waarover er binnen de Europese Unie een consensus is, zijn voor de groene partijen een echte marteling. Als regeringspartij kunnen ze niets anders dan dat te steunen, maar met flinke tegenzin.

Toen de Duitse bondkanselier Olaf Scholz (SPD) in de Bundestag verklaarde dat Duitsland per direct 100 miljard euro extra vrijmaakte voor defensie-uitgaven, kwam er geen applaus van de Grünen, nochtans een regeringspartij. Een verkozene had zelfs de tranen in de ogen. Het afstappen van het eeuwige pacifisme dreigt de groenen electoraal zuur op te breken. Niet enkel in Duitsland.

4

Binnenland

3 MAART 2022

ECONOMISCHE ZAKEN

Nog lang te lage economische groei Dit jaar zou de Belgische economische groei met 2,7 procent flink onder het Europees gemiddelde liggen. Voor een deel een gevolg van het feit dat er hier minder economische coronaschade was en andere landen aan een inhaalbeweging bezig zijn.

Maar structureel gezien is er op lange termijn wel sprake van een groeiprobleem.

Herstel en inhaalbeweging

Belgisch groeiprobleem Geen man overboord dus? Toch opletten.

Veel indicatoren wijzen erop dat er op langere termijn een Belgisch groeiprobleem is.

Volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) bedraagt de potentiële groei tussen 2023 en 2026 1,4 procent per jaar. Daarmee

zitten we in de staart van het Europese peloton. In de Scandinavische landen is dat vaak 2 procent of zelfs iets meer.

Een gebrekkige groei is onder andere slecht nieuws voor de betaalbaarheid van de pensioenen. Met de huidige modellen stijgt de vergrijzingsfactuur in dit land tegen 2050 met 20 miljard euro. Zonder groei is dat 60 miljard euro. Met een slabakkende economie in Europees perspectief zouden we wel eens halfweg kunnen landen, tenzij het groeipotentieel wordt opgetrokken.

Dan komen we uit bij de twee motoren van economische groei. Werkgelegenheid en productiviteitsgroei. Zoals bekend is de werkgelegenheidsgraad in België - een goede 70 procent - te laag in vergelijking met andere Noord-Europese landen. En het is vooral een Waals en Brussels probleem. Al jaren zeggen economen dat het beter moet, maar er gebeurt amper iets. Dat is in deze rubriek al meermaals aangekaart.

Minder bekend is de zogenaamde productiviteitsgroei als aanjager van de economie. Dat komt neer op de mate waarin men met dezelfde investeringen aan mensen en materiaal toch meer output aan producten en diensten kan realiseren. In de jaren ’70 lag die productiviteitsgroei op 3 procent per jaar. Nu zitten we aan ocharme 0,5 procent.

Voor een deel is de daling begrijpelijk.

Je kan in fabrieken de productiviteit doen stijgen door te automatiseren, maar op een bepaald moment bereik je de grens. Toch kan die productiviteitsmotor opnieuw in gang gezet worden door innovatie en investeringen in onderzoek en ontwikkeling. Wat dat laatste betreft scoort zeker Vlaanderen hoog met 3,4 procent van het bbp in O&Oinvesteringen. Daarmee zitten we aan de Europese top. Maar die innovatie moet ook zorgen voor een zekere doorsijpeling naar de gewone economie via nieuwe producten en diensten die gecommercialiseerd worden. En dat gebeurt te weinig.

De haven van Antwerpen

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

WOKE VAN DE WEEK Iedere week selecteren we de meest opvallende uitingen van woke gedachtegoed in deze contreien

De paradox van Peterson

Bereidwilligheid om Oekraïense vluchtelingen op te vangen blijkt racisme

“Hoe meer een samenleving mannen en vrouwen gelijk behandelt, hoe meer de verschillen tussen beiden opvallen”

De Nederlandse schrijver Joris Luyendijk toert dezer dagen door de Lage Landen in een waar media-offensief om zijn nieuwste boek ‘De zeven vinkjes’ te promoten, met in Vlaanderen interviews in onder meer De Afspraak, De Standaard en De Morgen.

Het interview dat Cathy Newman in 2018 afnam van psycholoog Jordan Peterson werd legendarisch. Newman mislukte helemaal in haar pogingen om Peterson voor te stellen als een ouderwetse vrouwenhater. Een van de argumenten waarmee Peterson Newman vloerde, was het opvallende gegeven dat in Scandinavische landen, nochtans voorlopers op gebied van de gelijkheid der geslachten, mannen en vrouwen heel andere studiekeuzes maken.

De verschillen in studies en carrièrekeuzes tussen mannen en vrouwen zijn in die landen zelfs een stuk groter dan in patriarchale samenlevingen als Turkije en Algerije. Er zijn in het noorden van Europa ongeveer 20 keer zoveel vrouwelijke als mannelijke verpleegkundigen en 20 keer zoveel mannelijke als vrouwelijke ingenieurs.

Geen onbeschreven blad Dat mannen en vrouwen niet alleen fysiek, maar ook psychisch van elkaar verschillen is lang ontkend geweest. ‘The Blank Slate’ van Steven Pinker maakte in 2002 komaf met het idee dat we allemaal geboren worden als een onbeschreven blad. Onze persoonlijkheid is voor een groot stuk aangeboren en niet het gevolg van opvoeding, ervaring en cultuur. Heel wat studies hebben aangetoond dat er persoonlijkheidsverschillen tussen vrouwen en mannen bestaan die alle culturen overstijgen. Alleen in ideologisch bekrompen kringen wordt dat nog ontkend.

Vereenvoudigend zegt Peterson dat mannen meer geïnteresseerd zijn in dingen, waardoor ze veel vaker technologische richtingen kiezen, en dat vrouwen meer geïnteresseerd zijn in mensen, waardoor ze veel vaker in zorgberoepen als dokter of psycholoog terechtkomen.

© SHUTTERSTOCK

INSTRUMENTEN VOOR INZICHT

Het herstel in 2021 was in de open Belgische en ook Vlaamse economie een stuk sterker: opnieuw 6 procent bij ons, terwijl dat in de eurozone lager lag. Een minder zware slag voor België verklaart voor een deel waarom de groeivooruitzichten van de Europese Commissie voor 2022 niet zo rooskleurig zijn. De eurozone zal kunnen rekenen op een groeibonus van 4 procent.

België blijft hangen op 2,7 procent. Niet slecht uiteraard, maar dus toch minder dan sommigen hadden verwacht. De juiste analyse hier is wel dat andere eurolanden aan een inhaalbeweging bezig zijn en er dus wat ons betreft geen reden is tot grote paniek. In Zuid-Europese landen werd de toe-

ristische sector zwaar getroffen met als gevolg dat men een pijnlijke klap kreeg, maar nu volop aan het herstellen is.

© SHUTTERSTOCK

Even terug naar bijna twee jaar geleden. Bij de uitbraak van de coronapandemie en de lockdown werd in heel Europa het zware geschut bovengehaald om de economie van een instorting te redden.

Bedrijven kregen steunmaatregelen van de overheid om een faillissement te vermijden. Het betalen van belastingen kon worden uitgesteld. Tijdelijke werkloosheid moest massale afvloeiingen beperken. Zeker in België werkten die zogenaamde automatische stabilisatoren goed. Het zorgde ervoor dat de groeikrimp van 2020 niet zwaarder uitviel dan 6 procent, terwijl de economie van de eurozone wel met meer dan 6 procent kromp.

Economische groeimotoren

Het was volkomen voorspelbaar: zelfkastijdende, ‘witte’, links-liberale krantenredacties vallen haast in het zwijm bij de lancering van het nieuwe boek van zelfkastijdende, ‘witte’, links-liberale schrijver Joris Luyendijk, als zou hij het warm water hebben uitgevonden. De these van zijn nieuwe boek: wie zoals hijzelf de zeven ‘privileges’ (heteroseksueel, ‘wit’, mannelijk, hoogopgeleide ouders, ASO-opleiding, hogere studies en hier geboren zijn) kan afvinken, behoort welhaast automatisch tot de zogenaamde elite.

Heel origineel is de boodschap van ‘De zeven vinkjes’ niet. Het klinkt aardig als de boodschap die wordt uitgedragen door de intersectionaliteit, zeg maar de huisideologie van woke. Volgens de intersectionaliteit of het kruispuntdenken hangen ongelijkheid, onderdrukking en discriminatie samen met verschillende factoren, zoals ras, geslacht/gender en seksuele geaardheid, die hiërarchisch in te delen zijn. Een blanke heeft automatisch meer privilege dan een zwarte, een man meer dan een vrouw, enzoverder.

Sociale druk

Postmodern-links-vinkje

Dat verklaart nog niet waarom die verschillen net meer opvallen in egalitaire samenlevingen.

Peterson stelt dat vrouwen die bevrijd worden van sociale druk zich vrijer voelen om te doen wat ze willen en niet de noodzaak voelen om aan competitie te doen in het mannenwereldje.

In patriarchale samenlevingen zijn het de weinige vrouwen met meer mannelijke persoonlijkheden die doorbreken. In samenlevingen met meer gelijkheid tussen de geslachten zullen ook meer typische vrouwen studeren en werken.

JURGEN CEDER

De Nederlandse rechtsgeleerde Afshin Ellian, zelf van Iraanse komaf, maakte in een opiniestuk in Elsevier Weekblad brandhout van het nieuwe boek van Luyendijk en het warme onthaal dat hij op tal van krantenredacties kreeg.

“Joris Luyendijk maakt in de media furore met zijn boek over de ‘zeven vinkjes’ waaraan hij zijn onverdiende privilege te danken zou hebben, waaronder de vinkjes blank, man en heteroseksueel”, schrijft Ellian.

“Maar de schrijver heeft geen oog

Jordan Peterson

voor het belangrijkste vinkje: het postmodern-links-vinkje, dat hem geliefd maakt op progressieve mediaredacties.”

Luyendijk voor schut gezet Wie Luyendijk compleet wil zien afgaan, kijkt best naar de jongste aflevering van Buitenhof, de Nederlandse tegenhanger van De Zevende Dag. In de uitzending wordt hij er door voormalig VVD-kopstuk Neelie Kroes fijntjes op gewezen dat hij enkele leugens over haar schreef in zijn boek.

De schrijver, die bovendien van plagiaat beticht wordt, bezorgde haar tegen haar zin een exemplaar van het boek.

“Als ik een boek wil lezen, lees ik een behoorlijk boek”, wist Kroes daarover te zeggen. Daarop begint een stamelende en uit zijn lood geslagen Luyendijk maar uit te halen naar presentator Twan Huys, die volgens hem als ‘witte man’ niet geschikt zou zijn als presentator.

PIETER VAN BERKEL

Binnenland

3 MAART 2022

5

Overheid faciliteert drugsgebruik en creëert vrijhaven voor drughandel Het Brussels stadsbestuur wil eind maart een spuitruimte voor druggebruikers openen in de Woeringenstraat 9.

Bovendien wordt er in een straal van 500 meter rond de spuitruimte een gedoogzone geïnstalleerd. Daarmee wil de overheid drugsverslaafden van de straat houden en zo de overlast verminderen. Maar voor N-VA gaat dat een stap te ver. “Om de veiligheid in de wijk te garanderen, moeten we gaan voor zerotolerantie, ook voor kleine misdrijven”, stelt Mathias Vanden Borre (N-VA) De Brusselse overheid wil blijkbaar onze hoofdstad op de kaart zetten als ‘het walhalla voor junkies’. Klap op de vuurpijl is dat er voor de gebruikersruimte geen enkele verplichting is om zich medisch te laten begeleiden met het oog op een afkicktraject. Er is zelfs geen aandacht voor preventie. Vraag is wie aansprakelijk is als er in de gebruiksruimte iemand overlijdt aan een overdosis. “De overheid mag het gebruik van drugs nooit normaliseren of faciliteren, want dat is een compleet verkeerd signaal”, aldus Mathias Vanden Borre.

Faciliteren van criminaliteit Gentse onderzoekers hebben er intussen op gewezen dat er op federaal niveau geen wettelijk kader bestaat voor zo’n spuitruimte. Professor Charlotte Colman (UGent) omschrijft het drugsbeleid in ons land als “een ‘compromis à la Belge’: een opsomming van vage en breed geformuleerde doelstellingen”. “Een coherente visie ontbreekt,” zegt Colman. Daardoor heeft de zware drugscriminaliteit in ons land heel wat ruimte gekregen om verder te professionaliseren en uit te breiden.

Niettegenstaande de spuitruimte illegaal is omdat faciliteren van drugs verboden is, maakt minister van Justitie Van Quickenborne er zich gemakkelijk vanaf door de verantwoordelijkheid naar het lokale parket door te schuiven.

Zo creëert de minister een erg onduide-

lijk situatie op juridisch vlak. Wie gelooft dat het drugsgebruik en de drugshandel daarmee controleerbaar worden, gelooft in wensdromen. Het lastigvallen en bestelen van voorbijgangers zullen gewoon doorgaan.

Niet alleen Antwerpen, maar ook Brussel heeft een probleem van drugsgeweld. De top van de federale gerechtelijke politie in Brussel luidde de afgelopen jaren meermaals de alarmbel. De voorbije maanden werd Brussel meermaals opgeschrikt door schietpartijen of ander geweld, vaak druggerelateerd. Het aantal pv's voor drugshandel en illegaal wapenbezit stijgt onrustwekkend. Dan zijn er nog heel wat feiten die

Mathias Vanden Borre

zich onder de radar afspelen, waarop de politie geen vat heeft.

Van Quickenborne steunt criminelen Criminelen krijgen daarbij steun vanuit onverwachte hoek. Justitieminister Van Quickenborne roept een systeem van ‘minnelijke schikkingen’ in het leven. Om een vervolging te vermijden, moeten gebruikers voortaan een boete betalen. “Het moet gaan om drugs voor eigen, ‘recreatief’ gebruik.” Voor cannabis betaal je een boete van 75 of 150 euro. Voor harddrugs - speed, XTC, GHB, LSD, cocaïne of ketamine - moet je 150 of 300 euro betalen. Heb je wapens bij, gaande van stroomstootwapens over pepperspray tot werpmessen, maar geen vuurwapens, dan kom je er al met 200 euro vanaf. Betalen kan onmiddellijk met een bankkaart of een app, of binnen de vijftien dagen via overschrijving.

Justitieminister Van Quickenborne wil daarmee kordaat optreden en kort op de bal spelen. De vraag is of zijn remedie niet erger is dan de kwaal. Notoire gebruikers en drugshandelaars zullen eens flink in hun vuistje lachen. Voor wat peanuts vermijden ze een veel ergere bestraffing. “Wetende hoe bijzonder laag de pakkans in dit land ligt, wordt de criminaliteit hier niet

bestreden, maar eerder gefaciliteerd”, liet Kamerlid Marijke Dillen (Vlaams Belang) weten. Bovendien komt een minnelijke schikking niet op het strafblad. Maar het grootste bezwaar is eerder principieel: de vervolging en bestraffing gebeuren voortaan niet door de rechterlijke, maar door de uitvoerende macht.

Jinnih Beels wil drugs verkopen Met haar voorstel om de overheid drugs te laten verkopen, ontspoorde Antwerps schepen Jinnih Beels (Vooruit) volledig: “Gebruikers zouden niet gestraft mogen worden. Zelfs niet door een boete.” Een uitspraak die kan tellen voor een schepen van Onderwijs en Jeugd nota bene. “Het aantal verkeersdoden ga je niet terugdringen door de verkeersboetes af te schaffen”, geeft Vlaams Parlementslid Vera Jans (CD&V) mee. “Steeds meer mensen zien hun leven ontsporen als gevolg van problematisch druggebruik. Die mensen hebben hulp nodig, niet nog meer en nog makkelijker te verkrijgen drugs.”

Zwaktebod Criminelen die het politieke debat volgen, komen niet bij van het lachen. De pakkans ligt nu al dramatisch laag. Daarenboven wordt de bestraffing eerder symbolisch en worden er allerlei initiatieven ontwikkeld om drugsgebruik en -handel te faciliteren.

Die voorstellen passen in het plaatje van een zwakke overheid en ordehandhaving, een gerecht dat achteroploopt, een endemische incompetentie en een ideologische blindheid. Daardoor vormen die voorstellen eerder een zwaktebod dan een opportuniteit.

JULIEN BORREMANS

© PHOTONEWS

AfricaMuseum Tegenslag voor de ‘dekoloniseerders’ Zeven verenigingen van voormalige Belgische para’s die in Afrika hebben gediend, waren geschokt door een standbeeld aan de ingang van het AfricaMuseum.

Midden februari hebben ze hun zaak gewonnen voor de rechtbank van eerste aanleg van Brussel. De para’s voelden zich gekwetst door de tekst die uitleg gaf over het standbeeld dat een gewapende soldaat voorstelt.

De tekst verklaarde: “Een Belgische parachutist in Stanleyville in 1964, tijdens de verplettering van de Simba-rebellen. De formele onafhankelijkheid van Congo in 1960 is nog lang niet het einde van de buitenlandse inmenging.”

De verenigingen achtten die toelichting beledigend voor de eer van de voormalige para’s en strijdig met de geschiedenis, aangezien de zogenaamde operatie ‘Rode Draak’ destijds was uitgevoerd met een hoofdzakelijk humanitair doel en niet om een opstand neer te slaan.

De rechtbank was het daarmee eens en oordeelde dat het in verband brengen van de militaire operatie van november 1964 met het neerslaan van de Simba-opstand “de reputatie van de para’s onevenredig schaadt”. De Belgische Staat (het museum) werd

op 11 februari gelast de omstreden tekst binnen twee weken te verwijderen op straffe van een dwangsom van 5.000 euro per dag vertraging. Belangrijk: het hof benadrukt de noodzaak om het postkoloniale discours te nuanceren “teneinde de waarheid centraal te stellen in het historische discours over de koloniale kwestie”.

Geschiedenis herschrijven De verenigingen waren van oordeel dat de “standbeelden een interpretatie van de geschiedenis geven die aan de paracommando's een gedrag toeschrijft dat niet ondubbelzinnig is aangetoond, zoals de Belgische Staat zelf erkent. Een dergelijk commentaar draagt niet bij tot een kritische en serieuze postkoloniale analyse”.

Het Museum verklaarde echter dat het de eer van die jonge parachutisten, wier goede trouw destijds niet in twijfel kon worden getrokken, niet had willen aantasten, maar onderstreepte het “cynisme” van de Belgische autoriteiten in die tijd. “Historici wijzen erop dat operatie Rode Draak met één dag werd uitgesteld om samen te vallen met operatie Ommegang, die zelf weer werd uitgesteld”, schreef het museum op

13 oktober 2020, in een intussen verwijderd persbericht. “Het is dus duidelijk dat de twee interventies, namelijk de vrijlating van de Belgen en andere westerlingen en het hardhandig optreden tegen de Simba-rebellen, met elkaar verband hielden. De bewering dat operatie Rode Draak een zuiver humanitaire actie van België was die absoluut geen verband hield met de uiterst gewelddadige en wrede onderdrukking van de Simba-rebellen, wordt nu eerder beschouwd als een hardnekkige mythe dan als een historische waarheid.”

Niet unaniem Naar verluidt is het besluitvormingsproces in het AfricaMuseum over de kwestie niet unaniem en waren niet alle historici in het museum het eens over de omstreden tekst bij het standbeeld. Zo maakt het museum, geheel trouw aan de progressieve lijn, geen melding van de 1.700 gijzelaars die werden gered. “Deze tendentieuze presentatie van de voor het museum verantwoordelijke minister, met betrekking tot de besluiten van een regering om troepen te sturen voor zulke delicate operaties indertijd, en dan 50 jaar later

op dat besluit terug te komen, getuigt niet echt van een staatsmanschap", zegt een persoon die nauw bij de zaak betrokken is en anoniem wenst te blijven. “Ook de Congolese burgerbevolking, de eerste slachtoffers van deze opstand, zal de grote aandacht van de verantwoordelijken van het museum voor hun lot op prijs stellen, aangezien het aantal slachtoffers in de tienduizenden loopt, vooral onder de kaderleden en intellectuelen die Congo in die tijd zo hard nodig had.”

Een Congolese journalist verwelkomt dit Paradoxaal genoeg lijkt in Congo een journalist, Nicaise Kibel'Bel Oka, de kant van de Belgische para’s te kiezen. Kibel'Bel Oka, directeur van de krant Les Coulisses en van het Centre d'études et recherches géopolitiques de L'est du Congo (CERGEC), benadrukt: “Het meest surrealistische aan deze affaire is dat verschillende takken van de staat in België par-

tij kiezen. De Belgische paracommando's slepen de Belgische staat voor de rechter. En de staat wordt veroordeeld door de Belgische rechtbanken. Een ridiculiteit die vermeden had kunnen worden. (…) Het Museum wilde een oordeel vellen over de geschiedenis en werd op zijn plaats gezet door de rechter, met een beslissing die de geschiedenis eerbiedigt door haar te contextualiseren.”

In de dekoloniserende context die in België heerst (te oordelen naar de debatten die momenteel plaatsvinden in de Congocommissie), kan men stellen dat deze beweging in deze zaak een nederlaag heeft geleden, maar de oorlog zeker niet verloren heeft. De dekoloniseringsbeweging zal ons nog vele jaren bezighouden, met als volgende stap de teruggave van Afrikaanse kunstvoorwerpen die gewetensvol in Belgische musea worden bewaard. Dat is een probleem waarmee ook Frankrijk wordt geconfronteerd.

NICOLAS GUERMANT

© PHOTONEWS

Het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika, dat bedreven is in de ‘cancelcultuur’, met name betreffende Koning Leopold II, is ongetwijfeld te ver gegaan door de reddingsoperatie van burgers door paracommando's in 1964 voor te stellen als een “buitenlandse interventie om de inheemse rebellen te verpletteren”. Een rechtbank heeft onlangs de verenigingen van voormalige paracommando's, die zich in hun eer aangetast voelden, in het gelijk gesteld. Een kleine tegenslag voor de dekolonisatiebeweging, maar zij zullen zich waarschijnlijk spoedig herpakken.

Het AfricaMuseum in Tervuren

Politiek NIEUWS UIT DE WETSTRAAT

Rood tegen groen De problematiek van de e-steps is brandend actueel. Het aantal incidenten en ongelukken neemt hand over hand toe.

Om daaraan tegemoet te komen, had Joris Vandenbroucke (Vooruit) een wetsvoorstel ingediend, waarmee hij als lid van een regeringspartij hoopte op steun van alle Vivaldisten en zelfs van de oppositie. Maar dan kwam de stemming in de commissie Mobiliteit over het voorstel, en wat bleek?

Ecolo-Groen hield het been stijf en brak de loyaliteit binnen de regering. Hun argument was dat hun minister van Mobiliteit Georges Gilkinet dit zou opnemen in een wetsontwerp van de regering waarbij de wegcode herschreven zal worden.

Zo vangen zelfs de regeringspartijen elkaar vliegen af.

Maar het ergste van al is dat op die manier de regering bepaalt wat er in het parlement gestemd mag worden en wat niet. Over een uitholling van de parlementaire werkzaamheden gesproken!

Beleefde oorlogvoering Maar ook in veel andere dossiers zit het niet meer snor tussen de Vivaldi-vrienden van weleer. Zo kwam voormalig minister van Energie Marie-Christine Marghem (MR) aan haar opvolgster Tinne Van der Straeten enkele lastige vragen stellen.

Marghem wilde op basis van verklaringen van de premier en andersluidende bepalingen in de elektriciteitswet, eindelijk weten wanneer nu de beslissingen over de energietoekomst van het land zullen vallen. Fijntjes merkte Marghem nog op dat ze beter niet vertrouwt op allerhande procedures terwijl de situatie voor de gezinnen zorgwekkend is.

De fel belaagde minister kon niets anders dan beloven dat ze transparantie aan de dag zal leggen, maar wijselijk (uit angst?) ging ze niet verder in op de inhoud. In de wandelgangen liet Marghem nadien duidelijk verstaan aan wie het horen wilde dat ze er alles aan doet om de groenen niet zomaar hun zin te laten doen.

3 MAART 2022

Saga rond wapenleveringen legt Belgische defensiepuinhoop bloot

“Als dit alles is wat ons land kan doen, dan keert mijn maag” Nadat de groenen dreigden de Belgische regering in haar hemd te zetten door militaire hulp af te blokken, besloot men afgelopen weekend om dan toch wapens te leveren en troepen naar Oost-Europa te sturen. Alleen blijkt ons leger daarop helemaal niet voorbereid.

Aan de hulp die uiteindelijk werd toegezegd, ging een hele saga vooraf. In de weken voor de Russische invasie van Oekraïne vroeg het land aan de verschillende landen dringende militaire hulp. Helemaal bovenaan - onderlijnd en in het vet - het 27 items tellende verlanglijstje dat de ronde deed, prijken luchtdoelrakketten. Daarnaast worden tal van wapensystemen voor elektronische oorlogsvoering opgelijst, alsook communicatiehulpmiddelen, nacht- en hittekijkers, voertuigen en munitie voor vuurwapens en artillerie. Helemaal onderaan sluiten kogelvrije vesten en helmen het lijstje af.

Landen als het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten leverden al vóór de inval grote hoeveelheden draagbare luchtdoelraketten en antitankwapens. Die bewezen intussen hun nut, zo blijkt uit beelden en berichtgeving die de jongste weken opdoken uit Oekraïne.

Aanvankelijk zou de Belgische regering het niet eens geraakt zijn over de te leveren hulp. Met name de groenen zouden dwarsgelegen hebben om hulp te sturen die bestaat uit wapens en munitie. Critici merkten op dat Ecolo ondertussen via het Waalse FN-Herstal wel wapens aan tal van andere conflictzones levert.

Vragen

Spierballengerol Natuurlijk stond Oekraïne hoog op de agenda, na de inval door de Russen luttele uren eerder. Het klonk unisono dat de afschuw van een invasie die tot een oorlog zou kunnen leiden groot was, al probeerde de PTB/PVDA toch nog te stellen dat “de voortdurende expansie van de NAVO naar het oosten - en in het bijzonder naar Oekraïne - in strijd is met de beloften aan Rusland, door laatstgenoemde als een bedreiging wordt ervaren” en dat “de Oekraïense regering weigerde met name autonomie te verlenen aan de oostelijke regio's”.

Met andere woorden: die partij kon niets anders dan de inval te veroordelen, maar probeerde toch nog de schuld op het Westen te steken. Of hoe moeilijk ze het blijven hebben om grote autoritaire regimes te veroordelen die hun grondvesten in het communisme hebben.

Natuurlijk werd door zowat alle partijen aan de eerste minister gevraagd wat België zou doen, al dan niet in NAVO-verband. Het was niet alleen De Croo, maar ook de ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie, respectievelijk Wilmès (MR) en Dedonder (PS) die met antwoorden kwamen. Alles baadde in de sfeer van ‘wij laten ons niet intimideren’, ‘vrijheid en democratie zijn ons hoogste goed’, ‘we moeten gezamenlijk met onze partners in EU en NAVO optreden’, ‘we zullen onze rol vervullen’, ‘we blijven pleiten voor de-escalatie’, enzovoort. Maar veel concreets werd er niet meegedeeld. Gespierde taal genoeg dus, maar daar bleef het dan ook bij.

Objectieve voorzitter?

Dat Kamervoorzitster Eliane Tillieux geregeld uit haar rol valt, daar kijkt niemand nog van op. In een interview met La Dernière Heure verklaart ze vorige week “te worstelen met de grenzen van de vrijheid van meningsuiting van de leden van het Vlaams Belang”. Meer nog, ze verklaart zonder verpinken dat het niet altijd eenvoudig is om het spreekrecht van die partij te ontnemen.

Fractievoorzitter Barbara Pas was verbouwereerd na de ontboezemingen van Tillieux. “Tillieux is enkel de voorzitter van de Kamerleden van de meerderheid, en daarmee zet ze een jarenlange kwalijke traditie voort. Blijkbaar houdt ze zich enkel bezig met de vraag hoe de VB’ers de mond gesnoerd kan worden. Ze gaat met vooroordelen door het leven en vervult met oogkleppen op haar functie.”

Op woensdag, één dag voor de Russische invasie, stuurde de Oekraïense minister van Defensie Oleksii Reznikov een mail naar zijn Belgische collega Ludivine Dedonder (PS), met daarin specifiek voor ons land de vraag om Mistral-luchtdoelraketten en M2-granaatwerpers te leveren.

Volgens premier Alexander De Croo (Open Vld) werden die wapens niet geleverd omdat er onvoldoende beschikbaar zijn. Ons land zou het materieel nodig hebben om onze afspraken binnen de NAVO na te komen. “De evaluatie die wij en Defensie steeds maken, bestaat er in de eerste plaats in te bekijken of het materieel waarnaar men vraagt in voldoende mate beschikbaar is”, klonk het vorige week donderdag.

“Wij moeten tevens rekening houden met de mogelijkheid dat binnen de NAVO bijvoorbeeld de SACEUR een beroep wil doen op Belgische strijdkrachten, uiteraard binnen het NAVO-grondgebied. Met die zeer hoge vraag tot paraatheid moeten

we er tevens voor zorgen dat er ook voor onze mensen voldoende middelen beschikbaar zijn. Elke vraag die we krijgen, analyseren we in dat perspectief. We bekijken ook hoe andere landen daarmee omgaan.”

Via de Oekraïense ambassade in ons land werd diezelfde dag de vraag gesteld aan ons land om net als de Verenigde Staten, Canada, Tsjechië, Polen, de Baltische Staten, Turkije, Nederland en Denemarken wapens te sturen naar Oekraïne.

Helmen en dekentjes Op 24 februari, de dag van de Russische inval, stuurde de Oekraïense minister van Defensie opnieuw een dringend verzoek om hulp naar de ministers van Defensie van de verschillende NAVO-lidstaten en partnerlanden. In de brief van donderdag wordt onder meer gevraagd naar antitankwapens, luchtafweer, munitie, elektronische oorlogvoeringssystemen, radars, drones, kogelvrije vesten en helmen.

Aanvankelijk zou de Belgische regering enkel van plan zijn om gebruikte helmen en dekentjes te sturen, tot de zaken vrijdag, toen het ene na het andere Europese land met grotere wapenleveringen over de brug kwam, in een stroomversnelling geraakten. Afgelopen weekend besloot men om 5.000 machinegeweren, 200 antitankwapens

en heel wat brandstof te leveren aan Oekraïne. Daarnaast stuurt ons land 300 militairen naar Roemenië in het kader van de snelle reactiemacht van de NAVO. Profileringsdrang ten aanzien van het buitenland, volgens critici.

“Beschamend, beneden alle peil” Meteen bleek echter dat Defensie moeilijkheden ondervond om de leveringen naar Oekraïne en de troepenverhuis naar Roemenië georganiseerd te krijgen. Er zouden onvoldoende pantserwagens beschikbaar zijn om de troepen uit te rusten en onvoldoende tankwagens om de brandstof te leveren, een gevolg van de jarenlange onderinvesteringen in Defensie. “Dit is een onverantwoorde houding van de regering, die onze soldaten in gevaar zal brengen door een gebrek aan middelen”, zegt Yves Huwart van de militaire vakbond ACMP in Het Nieuwsblad. Hij wijst op het feit dat militaire stocks “op een absoluut dieptepunt staan”.

Gewezen kolonel Roger Housen klonk in De Afspraak nog vernietigender. “Wenst u een beleefd of een eerlijk antwoord?”, antwoordde hij op de vraag wat hij van de Belgische bijdrage vond. “Ik vind dat beschamend. Ik vind dat beneden alle peil.

We staan op een kantelmoment in de Europese geschiedenis. Mogelijk gaan we naar een nieuwe tweedeling van het Europese continent, met zware gevolgen op veiligheidsvlak, economisch vlak, handelsvlak, voor onze welvaart. En als dit alles is wat ons land kan doen, dan keert mijn maag.”

FILIP VAN LAENEN © PHOTONEWS

6

Belgische troepen

Twee maten, twee…

En ja, ook de coronacrisis is nog niet helemaal voorbij. Barbara Pas (VB) hield ten aanzien van de premier een duidelijk pleidooi voor de definitieve afschaffing van het Covid Safe Ticket nadat ook tal van experts de nutteloosheid daarvan ondertussen erkennen en zelfs benadrukken.

Ook Peter De Roover (N-VA) liet zich horen: “Er zijn nu twee mogelijkheden. Ofwel laten we het CST rusten als de acute situatie voorbij is, bij de kleur geel, en ook aan de barometer komt dan een einde, namelijk op 30 juni. Ofwel laten we het CST verdwijnen, het nulpunt betekent dan dat we zonder het CST leven en dat het pasjessysteem geen deel meer uitmaakt van ons normaal arsenaal.”

Hij vroeg aan de premier voor welke optie hij was en gaf hierbij duidelijk aan dat hij vindt dat het CST best van onze gsm verdwijnt. De Croo bleef op de vlakte: “Als we in code

geel komen en we die barometer op een bepaald moment in de vuilbak kunnen gooien, dan is het logisch dat het CST op dat moment geen nut meer heeft en dus ook kan verdwijnen.”

Die verwijzing naar de coronabarometer kon De Roover niet echt smaken. Pijnlijk was wel dat op hetzelfde moment aan de overkant van de straat, in het Vlaams Parlement, een voorstel van het VB om het CST af te schaffen door de meerderheid, waartoe ook N-VA behoort, werd weggestemd en een voorstel van henzelf werd aangenomen om “het gebruik van CST stop te zetten zodra op het Overlegcomité beslist wordt naar code geel over te schakelen” (en het dus terug te kunnen invoeren mochten we ooit terug in code oranje of rood belanden).

Kort gezegd: enkel opschorting, niet afschaffing, bij code geel… de piste van De Croo dus. Het ene parlement is duidelijk het andere niet.

Politiek

3 MAART 2022

IN DE KIJKER

Sophie Wilmès

Poetin moet met de daver op het lijf zitten dezer dagen.

Niet omwille van de heroïsche tegenstand die hij van de Oekraïners ondervindt, maar wel omdat het gerucht de ronde doet dat een politiek lichtgewicht uit België wordt genoemd als mogelijke opvolger van NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg, voor wie hij ook al de grootste minachting had.

Jawel, voor het eerst een vrouw op die stoel en het zoveelste lid uit de MR-stal dat uitkijkt naar andere en meer prestigieuze oorden buiten de Belgische politieke krabbenmand. Het gaat om Sophie Wilmès (47), van wie velen al zijn vergeten dat ze nog niet zo lang geleden eerste minister van België was nadat Charles Michel de vlucht naar Europa had genomen.

Voorlopig leveren zij noch haar kabinet commentaar op het gerucht, wellicht goed wetende dat wie te veel over de tongen gaat, het maar al te vaak niet zal worden. Maar toch zal haar partijvoorzitter Georges-Louis Bouchez er alles aan willen doen dat zij het wél wordt. Na Michel en Reynders wordt zij dan met zijn zegen de derde MR-topper op internationaal vlak en bovendien kan hij ter vervanging van haar dan een nieuwe vicepremier aanstellen die hem welgevallig is, wat ook zijn greep op Vivaldi nog zal versterken. Politiek is ook strategie.

7

CITAAT VAN DE WEEK

Petra De Sutter:

“Het stoort me hoe onze beslissingen belachelijk worden gemaakt” De groene vicepremier Petra De Sutter ergert zich naar eigen zeggen aan het feit dat regeringsbeslissingen, zoals de energiedeal, belachelijk worden gemaakt in de pers. “Het stoort me hoe die energiedeal in de pers belachelijk werd gemaakt.

Je moet het hele pakket zien: de premie, het sociaal tarief, de btw-verlaging, en de mini-tax shift die veel te weinig aandacht kreeg. Tel daarbij nog de automatische indexering van de lonen en je krijgt voor iedereen 1.000 euro extra koopkracht”, zegt De Sutter. “Als je het dan hebt over ‘maar’ 100 euro, ben je niet fair bezig.”

Minachting voor de Vlamingen Professioneel werkte ze na haar universitaire studies als economisch en financieel adviseur voor een advocatenkantoor tot ze in 2007 eerste schepen van Financiën in Sint-Genesius-Rode werd. Ze bleef er schepen tot ze in 2015 Hervé Jamar opvolgde als minister van Begroting in de regering-Michel. Ze zat dan nog maar een jaar in de Kamer en was nauwelijks bekend. In Vlaanderen gingen echter alle alarmbellen af toen men haar in de regering van lopende zaken na de verkiezingen van 2019 eerste minister ging maken, in opvolging van Charles Michel die benoemd werd tot voorzitter van de Europese Raad.

Alarmbellen, jawel, want de nieuwe premier had geen al te beste reputatie in Vlaanderen. Hoewel ze redelijk goed Nederlands spreekt, had zij tijdens haar schepenmandaat in Sint-Genesius-Rode, een Vlaamse faciliteitengemeente die geleidelijk aan door de Franstaligen werd ‘veroverd’, zich altijd gemanifesteerd als een rabiate verdedigster van de Franstalige belangen en hun machtshonger. In die periode - van 2012 tot 2014 - was zij immers ook provincieraadslid voor de eenheidslijst Union des Francophones in… Vlaams-Brabant.

Mevrouw Van Rompuy slachtoffer Sinds 2012 was echter ook Geertrui Windels - de echtgenote van oud-EU-president, voormalig premier, minister en Kamervoorzitter Herman Van Rompuy - ook schepen in Sint-Genesius-Rode voor de Vlaamse eenheidslijst. In 2017 hield die het echter voor bekeken omdat ze in al die tijd het slachtoffer was van pestgedrag door de Franstalige schepenen. Zo werd het budget voor de schamele bevoegdheden die ze had (Nederlandstalige cultuur, bibliotheek, milieu- en afvalbeleid) systematisch verminderd, ondanks de subsidies die zij bij de Vlaamse overheid wist te bekomen. Windels werd op alle mogelijke manieren tegengewerkt en haar bevoegdheden werden meteen uitgehold wanneer zij succes boekte. Ook ambtenaren werd het verboden om met haar samen te werken en haar dossiers ontving ze pas de avond voor de zitting van het schepencollege.

Toen Windels ontgoocheld uit de politiek stapte, was ze erg duidelijk: Sophie Wilmès was in haar periode als schepen de ergste pestster van allemaal. Zij werd een van de symbolen van het meest agressieve francofone imperialisme in de Vlaamse Rand rond Brussel. Als een valse kat gromde en blies Wilmés naar de Vlamingen en haalde ze geregeld venijnig uit.

Zetbaas voor het Elysée Als premier bakte ze er maar weinig van. Met weinig gezag en allure leidde ze de restregering van Michel, die vleugellam was en bestookt werd door een fors versterkte Vlaams-nationale macht, na 26 mei 2019.

In maart 2020 werd ze dan ‘volwaardig’ premier van een minderheidsregering nadat ze volmachten had gekregen voor de aanpak van de coronacrisis.

Op 1 oktober trad De Croo aan en werd ze beloond met het vicepremierschap en de ministerspost van Buitenlandse Zaken en Buitenlandse Handel. Daardoor kwam ze als vanzelf op andere fora en ging ze haar blik al richten naar verdere horizonten. En ze heeft enkele troeven. Ze is een vrouw, spreekt Engels en Frans, in haar land bevinden zich de zetels van SHAPE en NAVO én… de MR heeft goede banden met de Franse president Macron.

Door haar te steunen, kan ook hij zijn macht vergroten in NAVO, want een Franse NAVO-baas is niet evident. Wilmès als waterdraagster voor en zetbaas van Macron.

De francofonie in België valt weer in haar historische rol. Hopelijk biedt haar ‘vriend’ Michel haar een stoel aan als ze met Macron eens op de koffie komt.

RECHTZETTING:

De auteur van het artikel 'De Wever pleit voor institutionele atoombom: “Regionaliseer energie”' van het vorige nummer (08) is Julien Borremans.

Franse politicoloog:

“Gazprom financiert milieu-NGO’s die ministers leveren, zoals in België” “Gazprom financiert milieu-NGO’s die ministers leveren in bepaalde Europese landen, zoals België”, zei de Franse politicoloog Dominique Reynié in een interview met televisiezender CNews.

In een interview met de Franse televisiezender CNews gaf politicoloog Dominique Reynié (Sciences Po) duiding over de manieren waarop Rusland de politiek en maatschappij van westerse democratieën probeert te beïnvloeden.

Een bekend voorbeeld zijn de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016. In tegenstelling tot wat breed verkondigd werd in talloze media, probeerden de Russen de verkiezingen niet te ‘hacken’, maar steunden ze wel verschillende bewegingen - zowel pro-politie als pro-Black Lives Matter - om zo de polarisatie en het wederzijds wantrouwen in de Amerikaanse samenleving te versterken.

Gazprom Een ander voorbeeld is de steun van Gazprom aan milieubewegingen die ijveren voor een kernuitstap. Gasbedrijf Gazprom en gasexporteurs hebben er immers alleen maar bij te winnen als landen afhankelijker worden van gas.

Vooral in ons buurland Duitsland, dat ook tot een kernuitstap overging en erg afhankelijk is van Russisch gas, zijn er tal van expliciete voorbeelden: een klimaatfonds (Klima- und Umweltschutz) dat gefinancierd wordt door Gazprom om zowel milieuacties te voeren

als ervoor te zorgen dat de pijpleiding Nordstream 2 zou doorgaan, de Duitse tak van Greenpeace die een energiebedrijf opricht om Russisch gas te verkopen, groene NGO’s BUND en WWF die 10 miljoen euro van Gazprom ontvangen om nadien te verklaren dat “gas te verkiezen is boven kernenergie”, enzovoort.

Opmerkelijk aan het interview is echter dat ook België door Reynié genoemd wordt. “De financiering van Gazprom werd met name gevonden bij milieu-NGO's, die ministers leverden aan bepaalde Europese landen, zoals België, en die vervolgens betrokken raakten bij een soort wederdienst door het verdedigen van de geleidelijke afschaffing van kernenergie”, zei Reynié zaterdag op CNEWS.

Blixt Het is niet de eerste keer dat minister van Energie Tinne Van der Straeten in deze context in opspraak komt. In 2010 richtte ze samen met advocaat Tim Vermeir de firma Blixt op. De bekende ecomodernist en pleitbezorger voor kernenergie Michael Shellenberger wees er in mei 2021 voor het eerst op dat de zakenbelangen en stellingnames van Blixt en het huidige beleid van Van der Straeten

enige parallellen vertonen als het aankomt op gas- en kernenergie.

Van der Straetens voormalige zakenpartner Vermeir werkte in de jaren 2000 - lang voor de oprichting van Blixt - onder meer voor Wingas, dochteronderneming van het Russische gasbedrijf Gazprom, en Distrigas, in handen van het Italiaanse gasbedrijf Eni. Hij is tevens vrijwillig wetenschappelijk medewerker bij het Instituut voor Milieu- en Energierecht aan de KU Leuven.

Advocaat Tim Vermeir Ook na de oprichting van Blixt toonde Vermeir zich in verschillende opiniestukken een vurig pleitbezorger van gas. “Een kerncentrale is quasi niet regelbaar en heeft minder en minder een plaats in een energiemix met alsmaar meer hernieuwbare energie”, schreef hij bijvoorbeeld in 2012 in De Tijd. “De focus op een gascentrale bij de regering is ook hier logisch: gascentrales zijn schoon, efficiënt én flexibel. Dat de regering haar nek uitsteekt om ze rendabel te maken, is meer dan lovenswaardig.”

Zelf dagvaardde Van der Straeten de Belgische staat in 2016 als advocaat bij Blixt namens een samenwerkingsverband van tachtig Duitse, Nederlandse en Luxemburgse gemeenten, waaronder Aken en Maastricht, om de zogenaamde ‘scheurtjescentrale’ van Tihange 2 te laten sluiten.

Nadat het artikel van Shellenberger verscheen, benadrukte Vermeir op Twitter dat hij en Van der Straeten intussen geen zakenpartners meer waren. Uit een ondernemersakte, te raadplegen in het Belgisch Staatsblad, blijkt echter dat de Groen-politica in het najaar van 2019 al haar aandelen overdroeg aan Vermeir. Dat gebeurde na haar verkiezing tot Kamerlid, maar voor haar benoeming tot minister.

PIETER VAN BERKEL

8

Interview

3 MAART 2022

FERNAND KEULENEER Advocaat Fernand Keuleneer neemt graag gemeenplaatsen op de korrel, en deconstrueert zowel het links-liberalisme als identitair rechts. Tevens is hij een van de weinigen die ook oog heeft voor de Russische gevoeligheden in Europa.

“Met de secularisering van de samenleving is iedereen een moralist geworden, daar heb ik een hekel aan” n de huidige toestand klinkt het vast als een verre, vreemde echo.

Maar voor Fernand Keuleneer had het conflict tussen Rusland en Oekraïne, en bij uitbreiding West-Europa, niet zo ver hoeven te komen.

Er zat lange tijd namelijk voldoende redelijkheid in de eisen van Vladimir Poetin: “Rusland eist niet dat landen als Tsjechië, Polen en Hongarije zich terugtrekken uit de NAVO, ook al hebben die landen zich tegen de zin van Rusland de afgelopen decennia tot de NAVO bekeerd. Rusland vraagt dat er geen forse wapenontplooiingen zijn in landen die nog niet zo lang lid zijn van de NAVO, en dat Oekraïne of andere nog-niet-leden geen lid worden van het westerse militaire bondgenootschap. Niet alles wat de Russen eisten was aanvaardbaar, maar ‘het Westen’ heeft elk gesprek daarover geweigerd.”

“De NAVO, vooral West-Europa, heeft nu een kans verkeken om samen met Rusland in alle vrede een neutrale, ongebonden zone in Europa af te spreken, een zone waar noch Rusland, noch de NAVO aanspraak op zouden maken. Ik vind het idee van zo’n neutrale zone - van het Balticum tot de Zwarte Zee - niet zo slecht. Maar nu is het te laat, en zullen de Russische gebieden en de NAVO-gebieden direct aan elkaar grenzen. Het is redelijk dat beide machten een invloedssfeer willen. Maar door die eis van Rusland niet te erkennen, terwijl de Amerikaanse invloedssfeer als vanzelfsprekend beschouwd wordt, hebben ze de kans op een ernstig direct conflict dichterbij gebracht.”

Het is zeldzaam dat in dit land iemand aan de NAVO twijfelt.

“Ik twijfel vooral aan de doctrine van de NAVO, maar dat zou ons te ver leiden. Kijk, Rusland en de VS zijn elkaars geopolitieke spiegelbeeld. Beide willen ze een vooruitgeschoven post in Europa. Voor de Amerikanen hoeft die zelfs niet tot aan de Russische grens te reiken, zolang ze maar de industrie en de strategische haveninfrastructuur van West-Europa kunnen controleren. Centraal-Europa is voor de Amerikanen veel minder belangrijk dan nu wordt voorgesteld.”

“Ik denk dus niet dat de Amerikaanse en Russische verzuchtingen zo onverenigbaar zijn als sommigen het nu voorstellen.

Wij moeten in West-Europa geen bruggen met de VS opblazen, verre van, ook niet de verdragsrechtelijke. Maar wij hoeven niet onder het vazalschap van de VS te staan, en dat is momenteel wél het geval. Eisen dat de Nord Stream 2-pijpleiding gestopt

wordt en extraterritoriale sancties opleggen, dat is onaanvaardbaar.”

“Tegelijkertijd moeten we beseffen dat Europa en Rusland gemeenschappelijke belangen hebben. Rusland is banger van China dan van Europa. Rusland vreest dat China de Euraziatische landmassa zal beheersen, en vreest de demografische groei in China, die potentieel voor migratiedruk aan Ruslands zuidgrens kan zorgen. Een gemeenschappelijk Russisch-Europees huis is in beider belang.”

Gemeenschapsdenken kweekt zelf de demonen die het bestrijdt “Waarom er in sommige kringen in het Westen zoveel begrip is of was voor Rusland? Omdat er in het Westen een fundamenteel ongenoegen groeit over verschillende maatschappelijke evoluties en over de links-liberale hegemonie die zich overal doorzet. Het globalistisch links-liberale bestel radicaliseert zichzelf. Dat lokt reacties uit. Soms denk ik dat een degelijke regimewissel in het Westen niet slecht zou zijn (lacht). Dat is overdreven, natuurlijk, maar wel nodig is het einde van de links-liberale hegemonie, die zowat het ideologisch project van de EU geworden is. Het is ook het links-liberalisme dat in de voorbije jaren sancties tegen Rusland aanstuurde, en Polen en Hongarije naar de uitgang dreef. Dat kan zo niet verdergaan.”

Is het links-liberalisme een ideologie, of is het een dekmantel voor veel opportunistischere belangen?

“Het links-liberalisme is wel degelijk een ideologie op zichzelf, die steeds meer doorsijpelt in alle domeinen van het leven.

Vijfentwintig jaar geleden was er in het liberalisme nog ruimte voor conservatieve opvattingen die nu binnen die stroming niet meer politiek vertaald mogen worden.

En dan gaat het ook - maar zeker niet enkel - over de ‘ethische kwesties’, zoals vrije levensbeëindiging, abortus, afstamming en LGBTIQA-ideologie, die in wezen diepgaande politieke kwesties zijn, waarover echter geen politieke strijd meer gevoerd wordt.”

“Er is voor het links-liberalisme een maatschappelijke onderstroom. Omdat de sa-

menleving radicaal geseculariseerd is, moet het bestel zijn eigen religie creëren.

Die komt erop neer dat een soort van religieuze status gegeven wordt aan elke symbolische deelgroep. Waar mensenrechten vroeger individuen beschermden tegen ongelijkheid voor de wet, zijn de mensenrechten nu geëvolueerd tot een absoluut non-discriminatiebeginsel dat zich ook inlaat met de private verhoudingen tussen mensen onderling. Elk onderscheid tussen publiek en privaat wordt weggewist. Dat gaat hand in hand met een grote juridisering van de samenleving en de politiek.

Men spreekt meer en meer in termen van ‘grondrechten’, en het bewaken van bepaalde grondrechten heeft voorrang gekregen op het bewaken van gewone rechten.”

“De links-liberale juridisering leidt er op zijn beurt toe dat de manier waarop er over het politieke wordt gesproken, fundamenteel verandert. Ook in de politiek gaat het tegenwoordig alleen nog maar over grondrechten. Die grondrechten worden wel bewust vaag en onduidelijk gehouden, om ze zo interpreteerbaar en manipuleerbaar mogelijk te houden voor een rechter. Terwijl grondrechten net zo weinig mogelijk te interpreteren zouden mogen zijn. Het zijn immers basisrechten waaraan niet te tornen valt. Daar komt dan nog bij dat de internationalisering van het politieke veel extra rechtsregels met zich meebrengt, die zo aan alle democratische controle ontsnappen, en daardoor nog moeilijker te veranderen zijn.

Nog niet zo lang geleden werkte ons politieke bestel heel anders. Het gevaar is dat de trend tot verregaande juridisering niet meer te stoppen is.”

Zijn er in West-Europa dan geen fundamentele politieke krachten die deze evolutie kunnen keren?

“Sommige conservatieve partijen menen dat ze het tij kunnen keren. Maar als puntje bij paaltje komt, durft men niet principieel te zijn. Het huidige systeem is trouwens ook gebetonneerd in een internationale orde. Je kan wel wat rommelen in de marge, maar je kan het systeem niet veranderen. Zeker niet zonder gedegen visie op internationale evoluties.”

Zit men in Oost-Europa niet te wachten tot er in enkele grote westerse landen zoals Frankrijk, een staatshoofd of een regering wordt verkozen die conservatief is, om zo de Europese Unie van binnenuit te kunnen veranderen?

“Laat ons eerst afwachten wat er in Hongarije en Polen gebeurt. Viktor Orban en de

FERNAND KEULENEER • Geboren in 1957 • Studeerde rechten (KUL en Yale) • Advocaat, publicist en opiniemaker • Was advocaat van kardinaal Danneels • Behoort tot de katholieke intelligentsia

Poolse PiS-partij zijn niet voor eeuwig aan de macht. Zelfs al zou dat het geval zijn, dan nog vraag ik me af of de huidige conservatieve krachten in Europa überhaupt een diepgaande strategische visie voor Europa hebben die de huidige links-liberale hegemonie onderuit kan halen. Een strategisch beleid om Europa te positioneren in een multipolaire wereld, is nog iets anders dan hier en daar nationaal-conservatieve klemtonen leggen.”

Een conservatieve evolutie moet voor u in gang worden gezet door de christendemocratie?

“Niet uitsluitend.”

Denkt u niet dat traditionele partijen niet meer in staat zijn om conservatief te denken? Net daarom ontstaan er nieuwe politieke partijen.

N-VA heeft zo de plaats van de christendemocratie ingenomen in Vlaanderen.

“Dat is goed mogelijk. Maar wat is vandaag nog de invloed van een politieke partij? Ik denk dat serieuze veranderingen in WestEuropa alleen via de culturele sfeer kunnen worden afgedwongen. In die zin ben ik het eens met de Italiaanse communist Antonio Gramsci. Diepgaande maatschappelijke veranderingen komen er enkel via de cultuur. Voor zover nog mogelijk, want ik ben geen beschavingsoptimist.”

En dat is waarop een Bart De Wever zich stukbijt. Oorspronkelijk kan hij misschien wel conservatieve intenties hebben gehad, maar nu komt hij in de bestuurlijke praktijk tot de vaststelling dat Vlaanderen

Interview

3 MAART 2022

9

ADVOCAAT

MEN CREËERT NIEUWE VERSIES VAN DE TIEN GEBODEN, DIE DAN TOT IN HET KLEINSTE DETAIL VAN HET MENSENLEVEN MOETEN GELDEN”

ontkerkelijkt, en eigenlijk helemaal niet conservatief is.

“Objectief gezien is dat inderdaad zo.

En, aanvullend: wat is het conservatieve gehalte van het Vlaams Belang, ook?

De Vlaming heeft wel reacties vanuit de buik, maar die zijn niet echt conservatief. Overigens is de Vlaamse onafhankelijkheid een thema dat me maar weinig boeit.”

Achter de Europese schermen timmert Gerolf Annemans wel aan een unie tussen zijn fractie Identiteit & Democratie, en de Europese Conservatieven, waarvan ook de N-VA deel uitmaakt.

Misschien is een conservatieve wending zo wel politiek te verwezenlijken?

“Het probleem met de huidige generatie conservatieven is dat de islam er al-

tijd komt tussenfietsen als men geen argumenten meer heeft. Ook bij de Hongaarse premier Viktor Orban is dat zo. Godsdienstvrijheid en respect voor religies behoren nochtans tot het wezen van het politieke conservatisme. De islam is natuurlijk ook een politieke doctrine, dat ontken ik niet.

En de aanwezigheid van moslims in WestEuropa vereenvoudigt de zaken er niet op.

Maar waarom de islam de oorzaak zou zijn van de meest diepgaande West-Europese problemen blijft mij een raadsel.”

Het zijn natuurlijk verwarrende tijden. Zelfs progressieven als Mark Elchardus spreken tegenwoordig eerder een tikje conservatief over ‘de gemeenschap’ en het ‘gemeenschapsdenken’, het feit dat het individu vrijheid ontleent aan de gemeenschap waarin hij leeft.

“Ach… Dat gemeenschapsdenken, ik weet niet wat dat concreet betekent. Elchardus geeft in zijn meest recente en boeiendste boek ‘Reset’ mijns inziens niet zoveel blijk van een coherente visie op staat en politiek.

Want een politieke orde wordt concreet binnen een staat, en minder binnen een gemeenschap. De verdamping van soevereine staten is voor mij een belangrijker vraagstuk dan wat gemeenschappen ‘denken’. Staten zijn een belangrijke realisatie van een culturele evolutie, belangrijker dan steeds veranderende ‘gemeenschappen’.”

Alt-rechts gebruikt het christendom vooral om te zeggen: wij zijn geen moslim “Ik ben het wel eens met Mark Elchardus dat het niet rechters zijn die moeten bepalen wat de gemeenschap hoort te denken.

Maar de rechter moet zich ook niet laten leiden door wat ‘de gemeenschap’ denkt.

De rol van de rechter moet beperkt zijn: hij moet concrete rechtsregels toepassen in een concreet geval. We geven rechters veel te veel op hun bord. Rechters moeten niet over alles uitspraken doen, of aan politiek doen, daarvoor zijn ze er niet. Maar inder-

DE PANDEMIEWET “U vraagt me wat ik van de Pandemiewet vind? Ik heb altijd gevonden dat die niet nodig was en risico’s van banalisering van de noodtoestand inhield. We konden perfect bij Ministeriële Besluiten (MB’s) gebleven zijn, want de rechters aanvaardden die in grote meerderheid. Maar toen vroegen sommigen meer parlementaire inspraak in de besluitvorming over de aanpak van de pandemie, en nu zitten we dus met een heuse Pandemiewet, die de parlementaire inspraak heeft verankerd. En opnieuw wordt er geklaagd dat de parlementaire inspraak niet voldoende is. De wet kan echter op elk ogenblik geamendeerd of afgeschaft worden met een eenvoudige parlementaire meerderheid. Dus ik begrijp diegenen niet die zeggen dat de Pandemiewet ondemocratisch is.”

“De queeste van N-VA om de Pandemiewet nu ongrondwettelijk te laten verklaren voor het Grondwettelijk Hof, kan als een boemerang in hun gezicht terugkeren. Het gevaar is dat het Grondwettelijk Hof de pandemiewet zal legitimeren, waardoor zijn grondwettelijke basis steviger en meer verankerd wordt. De kans bestaat ook dat het Hof bezwaren heeft bij de Pandemiewet. Maar nooit zullen ze in deze situatie zeggen: wat een gedrocht, weg ermee!”

“N-VA heeft het strategisch niet slim gespeeld door haar toevlucht te nemen tot de juridische wereld, weg van de politiek. Politiek gezien loont het namelijk om zulke zaken in het vage laten: de Pandemiewet is misschien niet grondwettelijk. Van die ‘misschien’ gaat een grotere dreiging uit dan van een uitspraak van het Hof zelf.”

daad, door de ‘abstracte’ vergrondrechtelijking is het recht nu verworden tot politiek in een juridisch jasje. In toenemende mate bedenkt en interpreteert de rechter vandaag de wet, terwijl wetten bedenken en ze zo weinig interpretabel mogelijk houden, vooral de taak van de politiek is.”

“Ook de politiek moet zich trouwens niet al te veel afvragen wat ‘de gemeenschap denkt’. De politiek moet de gemeenschap leiden. Politieke partijen moeten een programma aanbieden. Politici moeten luisteren naar wat er in de gemeenschap leeft, maar ze mogen zich zeker niet zomaar conformeren aan wat er leeft.”

“Het is ook niet omdat 85 procent van de gemeenschap zus of zo denkt, dat een individu het daarmee eens moet zijn. Want denken is in de eerste plaats een individuele aangelegenheid. Niet iets van een gemeenschap.”

“In het gemeenschapsdenken is het individu dus erg gereduceerd. Een christen als ik vertrekt nog altijd vanuit het individu, die dan wel in een gemeenschap leeft, maar los van die gemeenschap vooral een individuele band heeft met God, en daar een individuele waardigheid aan ontleent. Elkeen is geschapen naar Gods beeld en gelijkenis.

De gemeenschap is dat niet.”

Leg eens uit.

“Het christendom ziet de eigen gemeenschap als lid en deel van een universele gemeenschap, niet politiek, maar wel spiritueel. Dat sluit aan bij de discussie tussen Petrus en Paulus, waarin Petrus oorspronkelijk van mening was dat het christendom voorbehouden is voor de joden. Terwijl Paulus zei dat het christendom er net voor alle volkeren is.”

“Dat geeft ook mijn verschil in visie weer tegenover alt-rechtse ‘christelijke’ identitairen. Het christendom moet niet dienen om een natie een identiteit te geven. Al diegenen die nu aan de rechterzijde staan te zwaaien met de vlag van het christendom omdat ze de strijd met de islam willen aangaan, ik vind dat flauw. Het christendom interesseert alt-rechts niet. Ze willen het christendom vooral gebruiken om te zeggen dat ze geen moslim zijn, en om zich een homogene gemeenschap in te beelden. Dat is tweemaal voorbijgaan aan wat het christendom is. Een gemeenschap heeft een identiteit, en die heeft een onmiskenbare plaats in de universaliteit van het christendom. Maar het christendom is er niet om aan de eigen gemeenschap een identiteit te geven.”

Het fascinerende aan een katholiek als Fernand Keuleneer, is dat hij nu tegen een algemene moraal lijkt te pleiten. Toch?

“Neen, hoezo? Ik heb een hartsgrondige hekel aan moralisme, dat ziet u goed. Katholicisme is dan ook geen moraal. Katholicisme is een systeem met bepaalde morele beginselen, maar geen moraal op zich. Ik vind het fascinerend hoe sinds de secularisering van de samenleving, iedereen moralist geworden is. Dan krijg je gebazel over waarden en normen.”

“Want wat is in ’s hemelsnaam de basis van die ‘westerse waarden en normen’? Een van de problemen van het links-liberalisme, is dat het al heel snel heel moralistisch wordt.

Zonder dat het zelf over een solide morele basis beschikt! Dat moet dan krampachtig toegedekt worden, en dan begint men te emmeren over bepaalde ‘westerse waarden’, de ‘scheiding van kerk en staat’, en de ‘gelijkheid van man en vrouw’.

Zonder dat daar een werkelijke inhoud aan gegeven wordt. Zelfs Vlaams Belang neemt dat discours nu over.”

“De Duitse rechtsfilosoof Carl Schmitt wist het al: wat je in seculiere samenlevingen hoort, zijn vooral veel geseculariseerde religieuze begrippen. Men creëert gewoonweg nieuwe versies van de tien geboden, die dan tot

in het kleinste detail van het mensenleven moeten gelden. In meer christelijke tijden was de naleving van de tien geboden tenminste nog grotendeels een individuele verantwoordelijkheid ten aanzien van God. Behalve wanneer je iets heel ergs deed, kwam niemand tussenbeide wanneer je afweek van de tien geboden.

God zag je wel, en de priester bij wie je te biecht ging, wist het. Maar daar stopte de morele werking van de tien geboden.

In onze seculiere tijd is de moraal horizontaal geworden, strekt ze zich uit over het volledige aardse leven, en is ze loodzwaar en onverdraagzaam geworden. De persoonlijke vrijheid was groter voor de secularisering. Maar dat snappen links-liberalen niet.”

Kunnen we het identitair rechts dan kwalijk nemen dat ze dan opnieuw deel willen uitmaken van een serieuzere religieuze traditie?

“Och, er zullen wel oprechte pogingen zijn, dat ontken ik niet. Maar die nieuwe christelijke identiteit is toch vooral iets dat een scheidingslijn moet vormen tussen zij en wij. Ik herhaal: dat is niet de ambitie van het christelijke geloof.”

“Ik ben ervan overtuigd dat een samenleving zonder religie niet overleeft. Ook dat bedoel ik met mijn gramsciaanse focus op het belang van de cultuur: politiek kan nooit een duurzame religiositeit afdwingen. Die dingen moeten van onderaan komen, niet van boven.”

“Dat probleem is echter een probleem van het Westen. Met de rest van de wereld gaat het in dat opzicht best wel goed.

Sterker nog: het gaat ook politiek beter wanneer de politieke wereld in evenwicht wordt gehouden door iets apolitieks, maar groots. Politiek moet extern verankerd zijn in een geloof, anders neigt het snel naar autocratie omdat de politiek dan zelf voor de transcendentie moet zorgen. De staat of de gemeenschap neemt dan de plaats van God in.”

Het linksliberalisme radicaliseert, daar komen wrijvingen van “Als die verankering echter alleen maar de allerindividueelste emotie is van het allerindividueelste zijn, die zich dan vaak alleen nog concreet vertaalt in groepsclaims zoals de LGBTIQA- en wokegemeenschappen, dan is dat geen externe verankering, en krijg je de Toren van Babel, of balkanisering, als je het seculier wil uitdrukken. De verbrokkeling van de samenleving in groepen allerhande onder het mom van ‘groepsidentiteit’, maakt een samenleving kapot. Net daarom zorgt dat ‘gemeenschapsdenken’ dus voor de demonen die het denkt te bestrijden.”

CHRISTOPHE DEGREEF

Splits zelf de sociale zekerheid!

Hoofdzetel:

Hoogstratenplein 1 - 2800 Mechelen Tel 015 28 90 90 - www.vnz.be

Word lid van het VNZ.

10 Buitenland

3 MAART 2022

Bekeken vanuit het Balticum Interview met Dace Kalnina Als de inval van Rusland in buurland Oekraïne met argusogen wordt gevolgd, dan zal het - naast Polen - zeker in de drie Baltische staten zijn.

Estland, Letland en Litouwen konden zich in de jaren ’90 van de vorige eeuw mede dankzij massale steun bij het eigen volk losmaken uit het Sovjetcarcan en onafhankelijk worden. Tijdens de vorige eeuw verloren deze fiere Esten, Letten en Litouwers door de verschrikkingen van twee wereldoorlogen twee keer op rij ongeveer een derde van hun bevolking (oorlog, repressie, verdrijving, exodus). Het mag een wonder heten dat deze taaie volkeren het allemaal overleefd hebben.

invasie. Het lijkt zelfs dat de oorlog onze volkeren nog meer heeft verenigd. Zo werd beslist op televisiekanalen (Latvian TV en andere) geen Russische propaganda meer te brengen. Overal in het land worden acties, demonstraties, muziekfestivals georganiseerd om financiële steun bijeen te brengen voor de Oekraïners.”

“Tezelfdertijd doet zich een belangwekkend feit voor: veel lokale Russen en zelfs Letten die de Russische televisie volgen, uitten achteraf bijzonder hatelijke gevoelens tegenover Oekraïners en een onafhankelijk Oekraïne.”

Geopolitiek zijn de Baltische landen voor het Rusland van Poetin nog steeds interessante brokjes. In de drie Baltische landen leven belangrijke Russische minderheden (in de hoofdsteden soms zelfs meerderheden), zodat het interessant leek voor ’t Pallieterke even te gaan polsen bij deze verre oostelijke buren. Wij legden enkele vragen voor aan Dace Kalnina, een jonge Letse nationaliste.

“Het klopt helaas wat u schrijft over de grote minderheden Russen. Onder deze groepen Russen is er sprake van veel sympathie voor Poetin. Ze steunen grotendeels de invasie en de oorlog.”

Hoe is de stemming in de drie Baltische landen (Litouwen, Letland en Estland) na de inval van Poetin in Oekraïne?

“Ja, mogelijke straatprotesten zijn nog niet zichtbaar, maar naar het schijnt zijn er wel al voorbereidingen aan de gang. Aan de andere kant zien we dat veel mensen dienst willen nemen bij de Nationale Garde, en zeer recent liet onze minister van Landsverdediging horen dat een verplichte militaire dienst zou kunnen worden heringevoerd.

Ook meer NAVO-soldaten en gevechtsvliegtuigen zijn intussen in Letland (en de andere Baltische landen) gearriveerd.”

© PHOTONEWS

“Algemeen gesproken tonen de Baltische volkeren zich zeer solidair met de Oekraïners in hun strijd tegen de Russische

Jullie hebben, vooral in de grote steden, belangrijke minderheden Russen. Hoe reageren zij?

Zijn er straatprotesten of andere protesten van de Russische minderheden in het Balticum? Bereiden de Baltische landen zich voor op interventies?

Hoe kijken de nationalistische partijen in het Balticum tegen deze Russische inval aan?

“Niet alleen de nationalisten, maar geen enkele in het parlement vertegenwoordigde politieke partij heeft openlijk de Russische invasie goedgekeurd of gesteund.

Integendeel dus, het parlement nam eenparig een resolutie aan waarin Rusland werd veroordeeld en waarin op meer sancties werd aangedrongen.”

NAVO-troepen houden oefeningen in het Balticum

PIET VAN NIEUWVLIET

Oostenrijkse bevolking groeit aan, maar…

“De aangroei van de bevolking komt uitsluitend op rekening van mensen met een andere nationaliteit dan de Oostenrijkse.

Zonder hun aangroei was de Oostenrijkse bevolking in 2021 zelfs iets gekrompen”, zegt Thomas. Volgens de voorliggende cijfergegevens heeft ongeveer 1 op 5 mensen die in Oostenrijk leven (17,7 procent) een buitenlandse nationaliteit. Een jaar geleden lag het percentage nog op 17,1. Het grootste aandeel buitenlanders vindt men in

De Jongste Telg Ingang langs de Boechoutselei in Hove of Fruithoflaan 15, 2530 Boechout

Tel.: 03/455.23.56 www.dejongstetelg.be

De Franse president Emmanuel Macron en de Russische president Vladimir Poetin

The West and the Rest Wat zich vandaag afspeelt, is bepalend voor de jaren die volgen. Hoed af voor de moed van de Oekraïners, laat dat duidelijk zijn. En ongeacht de afloop van het conflict, de realiteit die zich zal aftekenen wordt fundamenteel anders dan hetgeen zich de voorbije decennia afgespeeld heeft. Men kan maar beter de handboeken van weleer uit het archief halen. Koude Oorlog, zo wordt geheten, zij het complexer en ook weer niet. Een saga die minder ideologisch is, maar wel met de factor China.

Dat verwachtingen en voorspellingen in internationale relaties gevaarlijk zijn, heeft de voorbije (ruime) week treffend aangetoond. De meeste analisten zagen in de mobilisatie van Rusland een hefboom tot onderhandelingen, eventueel een instrument voor een beperkte actie, maar niet tot die 21ste-eeuwse ‘blitzkrieg’. En die loopt niet volgens plan, dat is de essentie, ongeacht de parallelle propagandaoorlog.

Wanneer we dit schrijven, is alles mogelijk, zeker door de betrokkenheid van Vladimir Poetin wiens geestelijke gezondheid menig waarnemer zorgen baart. Enkele dagen strijd hadden voor Moskou een andere situatie moeten creëren. Dat vandaag bereidheid bestaat te ‘onderhandelen’ is betekenisvol. Of deze eerste ontmoeting veel zal opbrengen valt te betwijfelen, maar een Rusland dat op schema zit, denkt enkel in termen van oekazes.

Vladimir Poetin

OOSTENRIJK

Sinds de stichting van de Oostenrijkse republiek waren er nooit meer Oostenrijkers. In het begin van dit jaar leefden volgens de Bundesanstalt Statistik Österreich 8,98 miljoen mensen op Oostenrijks grondgebied, 47.000 meer dan het jaar daarvoor. Men verwacht dat in 2022 de bevolking zal groeien tot boven de 9 miljoen, aldus algemeen directeur Tobias Thomas op dinsdag 15 februari.

DIPLOMATIEKE VALIES

Wenen met 32,2 procent, Vorarlberg met 19 procent en Salzburg met 18,6 procent. Het minste aantal buitenlanders vindt men in Karinthië (11,9 procent), Niederösterreich met 10,9 en Burgenland met 10,1 procent.

1 op 4 heeft migratieachtergrond In 2020 had ongeveer 1 op 4 personen in Oostenrijk een migratieachtergrond. Op een periode van 10 jaar betekent dit een stijging van 35 procent. Hierin waren vooral de migratiegolven rond 2015 zeer bepalend. Maar de evolutie is nog duidelijker als men naar de schoolbevolking kijkt. Het aandeel leerlingen van wie de thuistaal niet het Duits is, steeg tussen 2010 en 2019 van 17,6 naar 26,4 procent van de totale schoolbevolking. In de Weense polytechnische en middelbare scholen ligt het aandeel zelfs boven 75 procent. Volgens het recentste migratiebericht van het openbare Oostenrijkse Integrationsfonds steeg in 2020 ook het aantal in het buitenland geboren kinderen in Oostenrijk. Volgens het bericht werden bijna 1,8 miljoen (of 20,1 procent) van de in Oostenrijk levende personen in het buitenland geboren. De grootste groep kwam weliswaar uit Duitsland, gevolgd door Bosnië-Herzegovina, Turkije, Servië en Roemenië.

Buitenlanders in Oostenrijk zijn vaker werkloos dan de Oostenrijkers zelf. Het werkloosheidscijfers bij Oostenrijkers lag in 2020 rond 8,4 procent, bij buitenlanders was dat 15,3 procent, in Wenen ligt dat cijfer beduidend hoger dan 20 procent.

PIET VAN NIEUWVLIET

© PHOTONEWS

LETLAND

De factor Poetin is zoals gezegd in deze essentieel. Er is al veel over het personage Poetin geschreven, vaak met anekdotiek. Zoals toen hij als jongeling de jacht op een rat voerde. Hij dreef het beest in het nauw, waarna hij erdoor aangevallen werd. Hij trok er een les uit (zoals hij zelf zei): de vijand nooit in het nauw drijven.

Die les is blijkbaar wat in de vergetelheid geraakt, zoals we zien in Oekraïne. De recente demarche versterkt de eenheid binnen Oekraïne en zorgt in het Westen voor een stevige ‘wake-upcall’. Eindelijk.

Er is weinig ruchtbaarheid aan gegeven, maar de Franse president Macron en de Duitse kanselier Scholz die Vladimir Poetin - uiteindelijk nog niet eens op tram 7 - onlangs ontmoet hebben, waren verrast door zijn, laat het ons beleefd houden, onrustwekkende psyche. Hij gaf hen vooral de indruk losgekoppeld te zijn van de werkelijkheid, zichzelf wentelend in de mythes van het eigen gelijk. Dit in combinatie met zijn entourage, stuk voor stuk jaknikkers die elke vorm van kritiek schuwen, maakt zijn rol gevaarlijk.

Iemand die de geest van de ‘russitude’ beweert te incarneren, kan niet beslissen Kiev, de bakermat van dat alles, met de grond gelijk te leggen; het is een gekend argument. Maar iemand die wat verstoringen kent in de bovenkamer kan dat wel.

Stefan Zweig Ongeacht de afloop van dit conflict, is de realiteit van de voorbije anderhalve week, met het woord van Stefan Zweig, het moment van het einde van ‘Die Welt

von Gestern’. Vandaag worden de bouwstenen van de veiligheidsarchitectuur van morgen misschien nog niet precies gelegd, maar op zijn minst gedefinieerd. De geest van Fukuyama is terug in de fles gestopt en het geloof dat het met wat ethiek en economie wel zal volstaan, is door de werkelijkheid ingehaald. Overigens complexer en uitdagender dan weleer.

Zo'n drie decennia geleden eindigde de Koude Oorlog. En het Westen won, maar dat volstond niet om het enthousiasme voor die normen en waarden te globaliseren. Anno 2022 is de grotendeelse demilitarisatie van de ‘winnaar’ (sic) een pijnlijke realiteit. De ‘verliezer’ beschikt dan weer over de meest efficiënte strijdkrachten van het continent, ook al is dit nog geen garantie. China, in die jaren nog een agrarisch land op zoek naar de moderniteit, is vandaag tien kaar groter dan Rusland, economisch en demografisch.

De band met Rusland is voor het Westen vele jaren grondig verstoord. Alleen al hierdoor is de Sino-Russische alliantie onvermijdelijk, hoe complex ook.

‘The West and the Rest’, dat wordt - we blijven op de trein van Zweig - dan weer de realiteit van ‘Die Welt von Morgen’. Er is werk aan de winkel. “Repos ailleurs”, om het met de woorden van Marnix van Sint-Aldegonde te zeggen.

MICHAËL VANDAMME

Buitenland

3 MAART 2022

11

OEKRAÏNE

Invasie in Oekraïne Verspeelt Rusland op termijn Siberië?

Het lijkt erop dat de invasie van Oekraïne voor het Russische leger niet zo vlot verloopt als gepland of verwacht. De hardnekkige Oekraïense tegenstand zou wel eens een voorsmaakje kunnen zijn van een jarenlange guerrilla die Rusland veel energie kan kosten. Ondertussen aast China in het oosten op Siberië.

Economische kost

voor Rusland te gek voor woorden. Het is niet zeker of die suggestie even gek lijkt vanuit een Moskous perspectief.

Maar voor Moskou zou het toch evidenter moeten zijn dan voor het Westen, dat vaak niet verder kijkt dan zijn neus lang is, dat China geopolitiek een veel grotere bedreiging is voor Rusland.

Een oblast voor een prikje?

De lage nataliteit van de Russische bevolking in combinatie met hoge sterftecijfers als gevolg van slechte levensomstandigheden laat zich extra hard voelen in de reeds © PHOTONEWS

Het is nog een open vraag in hoeverre het Russische leger erin zal slagen op korte termijn Oekraïne volledig of gedeeltelijk te bezetten. Het is niet eens duidelijk wat het precieze doel van het Russische leger is, van een totale vernietiging van Oekraïne (vergelijk met Tsjetsjenië) tot een vervanging van de huidige president Volodymyr Zelensky door een meer Moskougezinde regering.

Wat er ook van zij, een Russische bezetting zal rekening moeten houden met een langdurige Oekraïense weerstandsbeweging. Ook na de Tweede Wereldoorlog bleef het meer dan tien jaar rommelen in het westen van Oekraïne. Verwacht kan worden dat de guerrilla deze keer breder gedragen zal zijn, zowel geografisch als maatschappelijk.

De kans is daarom groot dat Vladimir Poetin de Russische kaart schromelijk overspeelt met een bezetting van Oekraïne. Economisch kan Rusland zo’n bezetting niet aan, zeker niet op langere termijn. Ook politiek zal een bezet Oekraïne nog lang voor hoofdbrekens zorgen in Moskou.

En als gevolg van de internationale isolatie in combinatie met een groeiende interne tegenstand tegen een oorlog tegen een broedervolk is het niet eens zeker dat Rusland een invasie aankan die meer dan enkele maanden of zelfs maar weken aansleept.

Vanuit westers perspectief is de suggestie dat Oekraïne en/of de NAVO een militaire bedreiging zouden vormen

van tevoren dunbevolkte gebieden in het verre oosten van de Russische Federatie. Daar komt bovendien nog een demografische en economische druk vanuit China bovenop.

Dat Vladimir Poetin met zijn inval in Oekraïne Rusland financieel en logistiek afhankelijk maakt van China zullen ze in Peking graag zien gebeuren. Daar geven ze hun investeringen in het verre Oekraïne waarschijnlijk graag op als ze er grote lappen Siberië voor in de plaats kunnen krijgen. Misschien hoeven ze daarvoor niet eens ‘militair-technische middelen’ te gebruiken of Rusland voor voldongen demografische feiten te plaatsen. Een Rusland dat financieel aan de grond zit, kan bereid zijn de ene oblast na de andere voor een prikje te verkopen, inclusief alle natuurrijkdommen in de ondergrond. Elke verkoop zal het verval van de Russische federatie telkens weer versnellen.

Fatale vergissing Vladimir Poetin vergist zich dus fataal van vijand. Hij droomt ervan de geschiedenis in te gaan als een hersteller van het Russische Rijk, maar de invasie in Oekraïne zou wel eens het begin van het einde van de Russische Federatie kunnen zijn. Overigens doen we daar in het Westen best niet al te lacherig over. Een China dat over olie en gas in eigen bodem beschikt en Afrikaanse kolonies minder nodig heeft, is een weinig prettig vooruitzicht.

Russische troepen in Siberië

FILIP VAN LAENEN

OEKRAÏNE

Poetins blitzkrieg is voorlopig mislukt Ondanks de langdurige voorbereidingen werd de Russische aanval op Oekraïne slordig uitgevoerd. Het is duidelijk dat de Russen niet voorbereid waren op het hardnekkige Oekraïense verzet. Hadden zij echt gedacht dat zij als bevrijders onthaald zouden worden? Had Poetin echt zijn eigen leugens geloofd?

© PHOTONEWS

De Russen bleken niet eens genoeg brandstof bij zich te hebben voor langdurige gevechten. Vele soldaten die op papier beroepsmilitairen waren, bleken in werkelijkheid ongeoefende dienstplichtigen te zijn, die men had gedwongen een contract als beroepssoldaat te ondertekenen. Russen die door de Oekraïners gevangengenomen werden, bleken niet te weten waar ze zich bevonden. Lijkt dat onwaarschijnlijk?

Eenzelfde verhaal was ooit te horen bij een oude Hongaarse communist, die vertelde dat een Rus tijdens het neerslaan van de opstand in Boedapest in 1956 bij een kanaal stond en opgewonden riep: “Suez Canal!

Suez Canal!”

Doctrine en motivatie Op papier hadden de Russische bevelhebbers een militaire doctrine ontwikkeld om de vergissingen uit de Afghaanse en Tsjetsjeense oorlogen te vermijden. Maar op het terrein brachten zij die niet in praktijk, en daardoor konden de Oekraïners hen met hun draagbare antitankwapens zware verliezen toebrengen. Maar het belangrijkste was dat de Oekraïners ongelooflijk goed gemotiveerd waren, en de Russen… nu ja, veel minder, behalve enkele elite-eenheden. Hun verliezen moeten heel zwaar zijn geweest, want ze vroegen hulptroepen aan Kazachstan, dat beleefd weigerde.

Het grote Rusland dat hulp moest vragen aan een kleine bondgenoot… Hoewel Poetins Tsjetsjeense landvoogd Kadyrov zich verbaasde over het Oekraïense verzet, stuurde hij duizenden soldaten naar Oekraïne, volgens sommigen zelfs onder andere een elite-eenheid die president Zelinsky moest vermoorden. Die eenheid zou ondertussen door de Oekraïners onderschept en vernietigd zijn. Poetin, zogezegd de verdediger van het christendom, stuurde islamitische barbaren op blanke christelijke Oekraïners af. Alweer.

Massavernietigingswapens

Ramzan Kadyrov

De strijd is nog niet gestreden. Als niemand Poetin tegenhoudt, en als er geen muiterijen uitbreken in Rusland zelf, zal hij zeker bloedig wraak nemen. Het is in Tsjetsjenië ook zo gegaan.

Het angstwekkendste bericht was wel dat hij de Russische kernwapens op scherp heeft laten stellen. Dat is een verschrikke-

lijke escalatie, ook al zijn er natuurlijk corrupte Poetingezinde politici die dat op één lijn stellen met de beloofde levering van westerse gevechtsvliegtuigen aan Oekraïne. Zien zij dan de disproportionaliteit niet tussen zo’n defensieve belofte en de dreiging met een atoomoorlog?

Het op één na ergste bericht was dat Poetin nu thermobarische wapens naar Oekraïne heeft gestuurd. Officieel zijn dat geen massavernietigingswapens, maar in praktijk wel. Een salvo van een raketbatterij met thermobarische wapens is bijna even verschrikkelijk als de explosie van een tactisch kernwapen. Wie dicht bij de explosies staat, wordt gewoon aan flarden gescheurd. Mensen die zich aan de rand bevinden, zullen waarschijnlijk veel inwendige en dus onzichtbare verwondingen oplopen, inclusief gescheurde trommelvliezen en verbrijzeling van de organen in het binnenoor, zware hersenschuddingen, gescheurde longen en mogelijk blindheid.

Behalve raketten met thermobarische koppen hebben de Russen ook de thermobarische superbom die ‘Father of all Bombs’ wordt genoemd. Er komt geen radioactiviteit aan te pas, maar het bijna-nucleaire effect is identiek. In een stad worden daarmee hele rijen flatgebouwen tegelijk weggeblazen en stikken duizenden mensen in het vacuüm dat daarbij ontstaat. Tijdens de Tweede Tsjetsjeense Oorlog, waarmee Poetin zijn carrière lanceerde, werden zo hele dorpen weggeveegd.

niet al op voorhand capituleerden - zoals de Catalanen dat wel deden - en niet op de vlucht sloegen, maar als leeuwen vochten voor hun vaderland, ook toen de vijand onoverwinnelijk leek te zijn.

In Kiev stonden duizenden burgers klaar om te vechten, soms alleen met revolvers, hamers en molotovcocktails. En wij vinden onszelf al heel dapper als we op een onafhankelijkheidspartij durven stemmen. Naties worden en blijven maar onafhankelijk als mensen bereid zijn te vechten voor hun vrijheid, vijanden te doden en desnoods zelf te sneuvelen. Terwijl wij nog steeds in de suikerzoete illusie leven, dat het ook kan door het beleefd te vragen, ‘stamelend als bedelaars voor de poort’.

Geef ons wapens. Geef ons weer een leger. En vooral, geef ons de Oekraïense geest van strijdbaarheid, want zonder dat is al die ‘hardware’ nutteloos.

PAUL BÄUMER

MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!

Ongelooflijke moed Het is nog lang niet zeker dat Oekraïne als natie zal overleven. Het land kan nog altijd verwoest en bezet worden. Maar áls het overleeft, dan zal het zijn dankzij het feit dat het zich had voorbereid op een invasie, dat het wapens had aangekocht en troepen had getraind, en dankzij de ongelooflijke moed van Oekraïense militairen én burgers, inclusief de joodse president Zelinsky, die

LUIKERSTEENWEG 244 F 35007 ANKERSTRAAT HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272

011 223 253

MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE

12 Interview

3 MAART 2022

Pari Ibrahim is een Irakese jezidi die als kind met haar ouders Irak ontvluchtte tijdens het regime van Saddam Hoessein. Ibrahim is de oprichter en directeur van Free Yezidi Foundation (FYF). De organisatie werd in 2014 opgericht in Nederland, maar is inmiddels ook in de Verenigde Staten geregistreerd.

FYF is een non-profitorganisatie met als doel hulp te verlenen aan jezidi’s in nood. De organisatie werd opgericht kort nadat Islamitische Staat Irak en Syrië de genocide begon tegen de jezidi’s in die landen. FYF heeft een speciale focus op humanitaire hulp die gericht is op traumaverwerking en het bieden van psychologische hulp. Tevens helpen zij de jezidi’s die terug willen keren met het re-integratieproces en bieden zij hulp die gericht is op het verkrijgen van meer economische zelfstandigheid voor de jezidi-bevolking in de regio.

PARI IBRAHIM - OPRICHTER EN DIRECTEUR FREE YEZIDI FOUNDATION:

“De jezidi’s die ISIS hebben overleefd, worden nu gedood door Turkije en de mensen zijn doodsbang” unt u ons wat meer vertellen over de situatie voor de jezidi’s in Irak en Syrië?

“De situatie voor jezidi’s in Irak en Syrië is nog altijd zeer precair te noemen. De meeste jezidi’s zijn door het geweld ontheemd geraakt en wonen in vluchtelingenkampen van de ‘UN Refugee Agency’ (UNHCR).

Sommigen wonen niet in de speciaal aangewezen vluchtelingenkampen, maar in de omgeving daarvan. Veel mensen hebben alle hoop verloren en depressie en zelfmoord komen dan ook veel voor binnen de gemeenschap.”

“De veiligheid van de mensen die teruggekeerd zijn naar Sinjar (Irak), waar zij oorspronkelijk vandaan komen, wordt bedreigd door diverse milities die de macht proberen te grijpen en door Turkse bombardementen. Voor jezidi’s in Syrië geldt dat zij in moeilijke omstandigheden leven, want zij worden nog altijd vervolgd en zijn ontheemd geraakt. Oorspronkelijk komen zij uit Afrin en andere gebieden. Het leven voor de jezidi’s in beide landen is zeer troosteloos momenteel.”

Welke hulp krijgen de jezidi’s momenteel en is dit volgens u toereikend? Zo niet, zou u kunnen vertellen wat ontbreekt en wat u graag zou zien gebeuren?

“Met name voor jezidi’s die ontheemd zijn geraakt, in de vluchtelingenkampen leven of elders, is er een groot gebrek aan mentale ondersteuning. Dat is iets waaraan onze eigen organisatie werkt.

Wij zijn er fier op jezidi-vrouwen te hebben getraind als harikara (helpers). Zij kunnen binnen de jezidi-gemeenschap kwetsbare mensen bereiken en hen aanbevelen bij onze sociale werkers en psychologen. Grotere organisaties moeten wel meer doen, want wij hebben veel meer internationale steun nodig om onze gemeenschap te helpen.

Veel mensen, onder wie veel jongeren, hebben zelfmoord gepleegd omdat zij voor zichzelf geen toekomst meer zagen na vele jaren in vluchtelingenkampen te hebben gewoond.”

“Er ligt hieraan een systematisch probleem ten grondslag en dat is dat de jezidi’s al eeuwenlang gemarginaliseerd zijn geweest. Ik wil daarmee zeggen dat de genocide op de jezidi’s die we hebben gezien het resultaat is van een langdurig proces en niet op zichzelf staat. Er heerst werkloosheid, gebrek aan jobperspectieven en gebrek aan onderwijs onder de jezidi’s.”

“Waar de mensen ook naartoe zullen gaan, naar Sinjar of in een vluchtelingen-

kamp, ze hebben training nodig en mogelijkheden om succesvol te kunnen zijn en zichzelf te kunnen onderhouden. De internationale humanitaire gemeenschap biedt weliswaar tijdelijke hulp aan in de vorm van bijvoorbeeld onderdak, voedsel en water, maar dat is voor de langetermijnplanning niet voldoende.”

“De vernietiging van Sinjar en de langzame weg naar wederopbouw belemmeren natuurlijk ook de toekomstmogelijkheden voor de langere termijn. Velen zouden graag zien dat Sinjar wordt gerehabiliteerd, maar er zijn daar nog altijd veiligheidsrisico’s. Het komt erop neer dat er naar mijn mening niet voldoende hulp bij de jezidi’s in de diverse regio’s terechtkomt. Met name onderwijs voor kinderen en training aan volwassenen zodat zij aan een job kunnen geraken, zie ik als de allerbelangrijkste middelen om iets te kunnen bereiken.”

In het noorden van zowel Irak als Syrië, waar veel jezidi’s hun toevlucht hebben gezocht ter bescherming tegen ISIS, bevinden zich nu mensen midden in een gewapend conflict tussen Turkije en de Koerdische PKK. Wat gebeurt daar precies?

“Onder het voorwendsel dat de PKK het doelwit zou zijn, bombardeert Turkije regelmatig het noorden van beide landen, inclusief Sinjar. Turkije doodt veel mensen en veroorzaakt ontheemding van veel mensen die reeds slachtoffer zijn van terreur (van ISIS) onder het mom van antiterreurmaatregelen. De jezidi’s die ISIS hebben overleefd, worden nu gedood door Turkije en de mensen zijn doodsbang. Diegenen die teruggekeerd zijn naar Sinjar waren aanvankelijk hoopvol voor de toekomst, maar zij betwijfelen momenteel of er ooit een dag komt dat zij veilig zullen zijn in Irak.”

“Ik wil daarbij nog opmerken dat Turkije niet of nauwelijks heeft geholpen om de echte terreurdreigingen, van ISIS of Al Qaeda, te bestrijden. Maar zij bombarderen nu regelmatig overlevenden van de genocide op de jezidi’s. Turkije is ook voortdurend in strijd met de Koerdische PKK. De jezidi’s willen in dit gewapende conflict niet betrokken raken. Sinjar zou een no-flyzone moeten zijn en onze gemeenschap zou niet belemmerd mogen worden om terug te keren naar huis alleen omdat Turkije daar zo nodig bombardementen wil uitvoeren.”

In september vorig jaar deden diverse organisaties een beroep op de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties om ervoor te zorgen dat jezidi-vrouwen en -meisjes die nog altijd vermist zijn,

Jezidi's tijdens een nie

gelokaliseerd zouden worden. Wat is de stand van zaken nu?

“Onze organisatie, FYF, maakt ook deel uit van deze verenigde organisaties die de VN daartoe opriepen. Wij willen dat de wereldwijde coalitie en de verschillende militaire- en inlichtingendiensten dat tot een van hun topprioriteiten zouden maken. Wij begrijpen dat dit niet gemakkelijk zal zijn en ook weten wij dat veel van de jezidi’s die nog altijd vermist zijn, gedood zijn. Wij hebben wel wat bondgenoten betreffende dit onderwerp in parlementen en hoofdsteden in de wereld.”

“Veel jezidi’s hebben alle hoop verloren en zelfmoord komt dan ook veel voor binnen de gemeenschap” “Het is echter een zeer complexe en uiterst moeilijke zaak en we vrezen dat er nog te weinig wordt gedaan. Wij kunnen volgens mij nog altijd niet vaststellen dat er concreet iets bereikt is de afgelopen maanden op dit gebied. Wij als organisatie hebben wel bepaalde ideeën hoe wij dit een vervolg kunnen geven, maar daarvoor is veel geld nodig en zeer veel moed om verdere stappen te kunnen zetten.”

Er zijn vrouwen en meisjes die kinderen hebben gekregen uit de verkrachtingen door ISIS. Is er mentale bijstand voor die vrouwen en meisjes? En dan nog hebben sommige kranten bericht over vrouwen en meisjes die gedwongen zouden zijn door de jezidigemeenschap om te kiezen tussen hun kind of thuis terug te keren.

Kunt u hierop ingaan?

“Er heerst een groot taboe, of grote gevoeligheid, rondom het thema van die kinderen uit verkrachtingen, vanwege de genocide op de jezidi’s door ISIS. Maar de kinderen en hun moeders mogen niet de schuld krijgen van wat er gebeurd is.

Als organisatie die wordt geleid door jezidi-vrouwen, is ons beleid dat wij altijd de keuze van de vrouwen respecteren, ongeacht welke keuze zij maken. De jezidi-gemeenschap worstelt met dat probleem en hoe zij daarmee moet omgaan.”

“Het Irakese juridische systeem is hierbij speciaal problematisch, omdat het gebiedt dat een kind altijd de religie van de vader (in deze gevallen dus de verkrachter) overneemt. Deze vrouwen die met zeer speciale omstandigheden hebben te ma-

uwjaarsviering in Irak

ken, moeten ook zeer specifiek gerichte hulp daarbij krijgen.”

“Wij werken momenteel aan dergelijke hulpverlening in een aantal zaken. Idealiter zouden die vrouwen en hun kinderen naar een ander land moeten verhuizen, weg van het conflict, zodat zij daar een nieuw bestaan kunnen opbouwen. Het is moeilijk voor te stellen hoe zij een goed bestaan zouden kunnen leiden in Irak of Syrië. Niettemin moeten wij ons voor honderd procent laten leiden door de wensen van de overlevenden.”

“Uiteindelijk geloof ik toch dat de goede wil en sympathie van de jezidi-gemeenschap ertoe zal leiden dat iedereen er vrede mee zou kunnen hebben wanneer deze vrouwen elders een bestaan voor zichzelf en hun kind zouden kunnen opbouwen.

Dat zou naar mijn idee en dat van veel anderen ook de beste oplossing zijn.”

Amnesty International heeft een rapport uitgebracht waarin staat dat jezidi-kinderen die geleden hebben onder ISIS zeer getraumatiseerd zijn geraakt door alle gebeurtenissen. Welke hulp wordt hen specifiek aangeboden?

“Dat is zeker waar. Die kinderen hebben veel meegemaakt en er is niet voldoende ondersteuning voor hen en hun familie die ook worstelt met de traumatische ervaringen. Er zijn wel een paar pogingen om hen te helpen, ook door onze organisatie, maar er is veel meer nodig. Er is hulp nodig op verschillende niveaus om de ernstige trauma’s en de herinneringen aan de gruweldaden te verwerken en er is goed onderwijs nodig om een solide basis te leggen voor een betere toekomst. Kinderen behoren tot de meest kwetsbaren en er moet echt veel meer hulp voor hen op gang komen.”

SONJA DAHLMANS

FREE YEZIDI FOUNDATION OP INTERNATIONAAL VLAK Internationaal is de organisatie actief bezig een bewustzijn te creëren over het lot van de jezidi’s en biedt zij informatie hoe men bepaalde kwesties ethisch gezien het best kan benaderen. FYF probeert tevens betere humanitaire hulpverlening te bevorderen en meer zekerheid voor de mensenrechten van de jezidi’s in Irak en Syrië. Dat geldt zeker ook voor de rechten van vrouwen en meisjes binnen de jezidi-gemeenschap.

Dossier

In een veelbesproken, boze, gepassioneerde en bij momenten drammerige toespraak - naar verluidt zelf geschreven - die de Russische president Vladimir Poetin enkele dagen voor de invasie van Oekraïne gaf, ontkende hij ei zo na het bestaansrecht van Oekraïne als onafhankelijke staat.

De tekst is in veel opzichten een herhaling van een artikel dat Poetin vorige zomer schreef. Dat artikel gold voor vele Ruslandkenners al als een alarmbel. Volgens de Russische president is Oekraïne een “historisch Russisch gebied” dat werd weggerukt uit het Russische rijk. Het hedendaagse Oekraïne is volgens hem kunstmatig gecreëerd door Lenin na de communistische revolutie van 1917. “Jullie willen decommunisatie? Mooi, we staan klaar om te tonen wat echte decommunisatie voor Oekraïne zou betekenen”, klonk het dreigend tijdens zijn toespraak.

Maar klopt dat wel? Maakte Oekraïne altijd integraal deel uit van het Russische rijk? Heeft het land geen eigen geschiedenis en identiteit? Werd Oekraïne pas ‘uitgevonden’ door de communisten?

De historische relatie tussen Rusland en Oekraïne is complex en verweven, maar het bestaan van een aparte Oekraïense geschiedenis en identiteit ontkennen is absurd.

Dat bewijzen niet alleen het Oekraïense verzet tegen de Russische invasie, maar ook enkele markante historische gebeurtenissen en periodes.

PIETER VAN BERKEL

DE HISTORISCHE RELATIE TUSSEN RUSLAND EN OEKRAÏNE IS COMPLEX EN VERWEVEN, MAAR HET BESTAAN VAN EEN APARTE OEKRAÏENSE GESCHIEDENIS EN IDENTITEIT ONTKENNEN IS ABSURD

DE GESCHIEDENIS VAN OEKRAÏNE

3 MAART 2022

13

NOORMANNEN, KOZAKKEN EN BOLSJEWIEKEN

1

HET KIEVSE RIJK

Het Kievse Rijk (of Kievse Roes) wordt niet alleen als voorloper van het huidige Rusland gezien, maar ook die van Oekraïne en Wit-Rusland. In het vroegmiddeleeuwse rijk, dat zich uitstrekte over grote delen van het huidige Oekraïne, Wit-Rusland en het Russische ‘hartland’, vloeiden verschillende elementen samen: een geslavificeerde Scandinavische elite, een grote inheemse Slavische, Baltische en Finse bevolking en het orthodoxe christendom.

Het woord Roes - de oorsprong van woorden als Russen en Rusland - komt vermoedelijk van het Oudnoorse woord voor roeien.

De Roes waren Varjargen, Zweedse Noormannen die zich in de 9de eeuw langs het rivierennetwerk in het huidige Rusland, Oekraïne en Wit-Rusland bewogen om handel te drijven, er zich te vestigen of als huurling dienst te doen, en die zouden de bestuurlijke elite van het nieuwe rijk vormen.

Het epicentrum van het rijk lag vanaf 882 in de huidige Oekraïense hoofdstad Kiev. Het is meteen een voorbeeld van de complexe verwevenheid tussen het huidige Oekraïne en Rusland. Beide landen beschouwen de stad immers als de geboorteplaats van hun beschaving.

Oost-Europa had lange tijd, eeuwen voor het communisme er zijn intrede deed, al de reputatie achtergesteld te zijn in vergelijking met West-Europa, maar niets was minder waar in de vroege middeleeuwen. Het Kievse Rijk was misschien groot en dunbevolkt, maar relatief economisch welvarend, cultureel ontwikkeld en geletterd. Dit was in grote mate te danken aan de nabijheid van wereldmachten als het Byzantijnse Rijk.

Aan de voorspoed van de Roes kwam een abrupt einde toen, nadat het rijk doorheen de eeuwen versplinterde in verschillende machtscentra, de Mongolen in 1237 binnenvielen en tot wel 7 procent van bevolking van het voormalige Kievse Rijk uitroeiden. Het ‘Tataars-Mongoolse juk’, dat tot de 15de eeuw zou aanhouden, had een niet te onderschatten impact op de Oost-Slavische geschiedenis die uiteindelijk zou uitmonden in het ontstaan van verschillende Oekraïense en Russische identiteiten.

3

KOZAKKEN

Lang niet iedereen in Oekraïne stond te springen om zich aan te sluiten bij de kerk van Rome. De geloofskwestie was een van de aanleidingen voor de orthodoxe Kozakken in Oekraïne om in 1648 in opstand te komen tegen hun Pools-Litouwse overheersers. Na het verdrijven van de Mongolen en de Turkssprekende Tataren uit de uitgestrekte steppe in het oosten en het zuiden van Oekraïne werden de zogenaamde ‘Wilde Velden’ gekoloniseerd door Kozakken, voornamelijk Slavische, maar ook etnisch gemengde gemeenschappen bevolkt door verschoppelingen, verarmde edelen, criminelen en avonturiers. Met hun vrije, anarchistische levensstijl - de Wilde Velden worden weleens vergeleken met het Wilde Westen - en hun rijkunsten vonden ze op opmerkelijke wijze aansluiting bij hun Mongoolse en Tataarse voorgangers.

Vele Oekraïners kijken nog altijd met trots terug naar hun Kozakkenverleden.

Tijdens en na de burgeroorlog in het Pools-Litouwse Gemenebest zochten de Kozakken toenadering tot Rusland, wat geformaliseerd werd in het Verdrag van Perejaslav. De verschillende wijzen waarop het verdrag herinnerd wordt, geven opnieuw blijk van de complexe relatie tussen Oekraïne en Rusland. Door sommige Oekraïense nationalisten wordt het gevierd, omdat de Kozakken hun onafhankelijkheid van Polen verkregen, door anderen wordt het dan weer als een ramp gezien, omdat het ondanks de aanvankelijk genereuze autonomie - op termijn de inlijving van een groot deel van Oekraïne in Rusland betekende. In Rusland wordt het dan weer, net om die laatst genoemde reden, gevierd.

2

DE UNIE VAN BREST

Terwijl het Groothertogdom Moskou - nog een onbeduidend ‘boerengat’ tijdens de Mongoolse inval - in 1480 het Tataarse juk van zich afwierp en de nucleus zou vormen van het toekomstige Rusland, maakten grote delen van het huidige Oekraïne en Wit-Rusland deel uit van Polen en Litouwen.

De westerse en Poolse invloeden op delen van Oekraïne, zeker in het westen rond steden als Lviv, zijn vandaag nog altijd tastbaar.

De afstammelingen van de Roes in Polen-Litouwen, de voorlopers van de huidige Oekraïners en Wit-Russen, werden Roethenen genoemd.

Ook vandaag nog lijken de Wit-Russische en de Oekraïense taal nog erg op elkaar.

Met de Unie van Brest van 1596 beslisten de Roetheense orthodoxe kerken in Polen-Litouwen zich los te maken van de Oosters-orthodoxe kerk en zich onder het gezag van de paus in Rome te plaatsen. De Roetheense ‘geünieerde’ of ‘Grieks-katholieke’ kerken zijn qua vorm en liturgie moeilijk te onderscheiden van de andere orthodoxe kerken, maar maken tegelijkertijd deel uit van de katholieke kerk. De Oekraïense Grieks-katholieke kerk is vandaag nog altijd de grootste Oosters-katholieke kerk ter wereld, met ongeveer 4,1 miljoen gelovigen.

De geünieerde kerk was lange tijd een doorn in het oog van de autoriteiten in Sint-Petersburg en Moskou. Met name tijdens de Sovjetperiode werd de kerk hardhandig onderdrukt. Het voorzag vele Roethenen immers van een extra dimensie, die van het geloof, waarin ze zich konden onderscheiden van de ‘Moskovieten’.

4

19DE EN 20STE EEUW

Ook Oekraïne kende, net als Vlaanderen, zijn eigen taalstrijd.

Sinds de tijd van tsaar Peter de Grote in de 17de eeuw voerde men in Sint-Petersburg een actief beleid om de ‘Klein-Russen’, zoals men de Oekraïners noemde, te russificeren. Doorheen de eeuwen lukte dit beleid aardig in de steden, waar een meerderheid van de bevolking Russisch zou spreken. Zowel het ontwaken van het Oekraïense nationale zelfbewustzijn als de repressie ervan kwamen in de 19de eeuw in een stroomversnelling, net als in tal van andere plaatsen in Europa. De Russische regering reageerde door boeken, voorstellingen, theater en onderwijs in het Oekraïens aan banden te leggen.

De bewering dat Oekraïne een uitvinding van de Sovjet-Unie is, is een opmerkelijk staaltje van historisch revisionisme, aangezien de oprichting van de Oekraïense Sovjetrepubliek net een gevolg was van de overwinning van de Sovjettroepen op de Oekraïners tijdens hun onafhankelijkheidsoorlog. Die onafhankelijkheidsoorlog, die losbarstte na de Eerste Wereldoorlog en de Februarirevolutie, was een complex kluwen van wisselende bondgenootschappen en strijdende partijen, zoals Oekraïense nationalisten, anarchisten, bolsjewieken, Duitsers, het Witte Leger en Polen. Feit was wel dat er tussen 1917 en 1921 een onafhankelijke Oekraïense staat bestond, nog voor de oprichting van de Oekraïense Sovjetrepubliek.

De Oekraïners betaalden het gelag tijdens de rest van de 20ste eeuw. Zeker 3,5 miljoen Oekraïners lieten het leven tijdens de Holodomor, een door de communistische staat georganiseerde hongersnood in 1932 en 1933. Nog geen tien jaar later vielen er nog eens naar schatting 4 miljoen burgerdoden, toen het Duitse leger Oekraïne binnentrok.

14 Cultuur FILM Get Out ‘Get Out’ is een unieke horrorfilm en het regiedebuut van acteur Jordan Peele. Een verrassende plot, doorspekt met oppervlakkige maatschappijkritiek en een kind van de huidige rassenbeweging.

Chris (Daniel Kaluuya) is een jonge, zwarte fotograaf. Hij heeft sinds enkele maanden een relatie met de blanke Rose Armitage en het komende weekend stelt ze hem voor aan haar ouders. Chris is gespannen aangezien hij de eerste niet-blanke vriend van Rose is en hij weet niet hoe haar familie hem zal ontvangen.

Hoewel hij hartelijk verwelkomd wordt, blijkt vader Armitage nogal onhandig in zijn interraciale communicatie. Meer verontrustend zijn echter de twee zwarte knechten, wier holle blikken en nerveuze lachen veel vragen doen rijzen. Chris beseft steeds meer dat hij een vreselijke fout heeft gemaakt door hier te komen.

Zorgvuldig en gedetailleerd

3 MAART 2022

KUNST

Op reis met Rinus Van de Velde

Rinus Van de Velde verwierf internationale bekendheid met zijn gigantische houtskooltekeningen die getuigen van zijn uitzonderlijk talent.

In de expo in BOZAR toont hij nu ook kleurrijke oliepastels en neemt hij ons mee naar zijn fantasierijke ingebeelde werelden.

Een kartonnen, lege treinwagon op ware grootte aan de ingang van de tentoonstellingszalen trekt een spoor naar het thema ‘Trains & Tracks’ van Europalia, waarin deze expo past.

‘Innerlijke reizen’ is de titel van de tentoonstelling en dat is de perfecte samenvatting van wat we te zien krijgen. Het openingswerk is een prachtig zelfportret van Rinus Van de Velde die een sigaret aansteekt. “Ik ben de fauteuil-reiziger”, staat onderaan het werk, dat naast een klein schilderij van Claude Monet hangt.

Meteen is de opzet duidelijk. Van de Velde laat ons meereizen in zijn fantasiewereld, waarin hij een leven verzint dat hij zou kunnen leiden indien hij niet voortdurend in zijn atelier zou werken, en de kunstenaar laat ons kennismaken met zijn inspiratiebronnen, zoals het landschapje van de Franse impressionist Monet.

Verbeelde reizen Een mooi voorbeeld van de mentale reizen van de dagdromende Rinus Van de Velde is de grote houtskooltekening waarin de kunstenaar zichzelf afbeeldt, zittend op een stoel met het tekenblok op de schoot en het potlood

in de hand. Hier is een kunstenaar in open lucht aan het werk, maar dan wel op de bodem van de oceaan, omringd door koralen. In een vrij lange tekst onderaan de tekening vult Van de Velde voor ons de betekenis van het werk in. Dat doet hij constant want hij houdt niet interpretabele beelden. Hij wil dat we goed zien wat hij exact bedoelt.

De jongste jaren werkt Van de Velde ook in kleur. De expo laat er ons mee kennismaken. Zo is er een landschap, vol kleur en licht, getekend in oliepastels. Het stelt bomen voor, met als begeleidende tekst een boodschap aan de Engelse kunstenaar David Hockney: “Ik heb je favoriete bomen geplant, kom eens langs.” Even schitterend is de kleurentekening van Van de Velde die samen met zijn zoontje langs een rivier door een groen landschap wandelt. De begeleidende tekst zegt: “Het gaat allemaal om de schaal, mijn zoon. Wat jij ziet als een zee, is voor mij een rivier.”

Inspiratie ‘Innerlijke reizen’ toont ouder en recent werk van Rinus Van de Velde, met heel veel tussenstops die zijn inspiratiebronnen onthullen. Het is een

reis door de kunstgeschiedenis. Naast Monet en Hockney zijn er eveneens minder bekende kunstenaars. Joan Mitchell, bijvoorbeeld, een Amerikaans expressionist, of de Congolese beeldende kunstenaar Bodys Isek Kingelez en de Canadees Marcel Dzama.

Het is altijd fijn om op een expo nieuwe kunstenaars te ontmoeten.

Op het einde van de tentoonstelling wordt het duidelijk dat het hele traject is opgebouwd naar een film van Van de Velde die voor het eerst in ons land wordt vertoond. De titel La Ruta Natural is een palindroom. Net zoals bij de film en de expo is er geen begin en einde. Het is een ‘road movie’ van een man (die een masker met het gezicht van Van de Veldes draagt) die een innerlijke reis maakt en van de ene scène in de andere tuimelt. Pas dan heb je het door: een aantal van de geëxposeerde stukken, zoals een oldtimer auto, een berglandschap in miniatuur en een grote machine die een ballon opblaast, zijn de decorstukken in La Ruta Natural.

“Eens ik met mijn werk naar buiten kom, kan ik enkel hopen dat de toeschouwer er ook iets mee kan”, zegt Rinus Van de Velde. Dat kunnen we zeker op deze in alle opzichten fantastische tentoonstelling.

MMMV Tentoonstelling ‘Rinus Van de Velde Innerlijke reizen’, nog t.e.m. 15 mei 2022, BOZAR, Brussel, www.bozar.be

Get Out kent een zorgvuldige opbouw, zodat de kijker zich net als Chris begint af te vragen wat er aan de hand is. Wanneer het allemaal duidelijker wordt, zal de minder oplettende toeschouwer alleen zichzelf kunnen verwijten de verschillende onthullingen niet te hebben voorzien. Daarenboven zit Get Out vol met details en verwijzingen die pas betekenisvol worden wanneer de eindgeneriek voorbij is gerold. Hetgeen de film echter het meest uniek maakt, is het type verhaal, en de bron van de horror.

Gemarginaliseerde zwarten Ondanks de doordachte manier waarmee de plot is vormgegeven, zijn de meest opvallende elementen van Get Out de sociale aanklachten. Men kan de prent interpreteren als een aanklacht tegen de blanke, progressieve mindset, waarbij zwarten onbedoeld gekleineerd worden. Net als het zogezegde ‘blanke privilege’, zonder dat men dit beseft, wordt belicht.

Los van alle interpretatie gaf regisseur Peele aan dat een van de gebruikte elementen in de film betekende dat zwarten gemarginaliseerd zijn. “Het maakt niet uit hoe hard we schreeuwen, het systeem legt ons het zwijgen op” , aldus de regisseur. Hij verklaarde ook later dat de groei van de Black Lives Matter-beweging de directe aanleiding vormde om de productie aan te vatten.

Get Out is een meeslepende horrorfilm, maar de inspiratieloze camerashots verhinderen dat het een visueel meesterwerk is. Daniel Kaluuya is bijzonder overtuigend als Chris en dankzij de slimme regie raakt de kijker al snel betrokken bij zijn perspectief. De risicoloze, zelfgenoegzame sociale kritiek staat echter in schril contrast met de film zelf. Iets wat alleen kan passeren in het hedendaagse klimaat omdat de rollen niet omgedraaid zijn.

SIMON SEGERS

BOEK

De vijand van mijn vijand

Toen Stalin in juni 1941 het bericht ontving dat duizenden Duitse tanks richting de Sovjet-Unie optrokken, zal hij niet goed geslapen hebben.

Militair-defensief was het land niet voorbereid en enkele jaren ervoor had de dictator bijna de volledige top van het Rode Leger geliquideerd.

Maar misschien nog belangrijker was dat een kwarteeuw terreur en hongersnood bijzonder hard ingehakt hadden op de Russische bevolking en haar moreel.

De geschiedschrijving heeft in eerste instantie oog gehad voor de tienduizenden West-Europese vrijwilligers die de Duitse Wehrmacht vervoegden aan het oostfront. In totaal kwamen dankzij de snelle opmars in totaal 70 miljoen Sovjetburgers onder Duits gezag.

Minder belicht is dat een miljoen van hen zich liet inlijven bij het Duitse leger of de Duitse politie. Sommigen deden het uit lijfbehoud, om te ontsnappen aan het harde leven als krijgsgevangene.

Anderen waren dan weer politiek geïnspireerd. Het Sovjetimperialisme had veel vijanden gemaakt in Oekraïne, het Balticum en de Kaukasus. Maar ook anticommunisme en/of antisemitisme motiveerden grote groepen burgers om zich in Duitse armen te gooien.

Culturele elite De Nederlandse auteur Ardy Beld is vertaler Russisch en Duits en vandaar uitstekend geplaatst om te grasduinen

in dit tijdperk van de Russische geschiedenis. Het opzet van dit boek(je) is om in het kort het levensverhaal van een tiental markante figuren te vertellen. Een enkeling liet zich leiden door sadisme, maar verrassend velen behoorden tot de cultureel hogere klasse: dichters, schilders, acteurs.

Zij waren diegenen die de artikels en illustraties leverden voor de diverse collaboratiekranten die op Russische bodem ontstonden.

Tegelijk waren het mensen die ook een internationaal leven leidden. Verscheidenen waren na de opkomst van de Sovjet-Unie geëmigreerd, maar zagen de nakende val onder Stalin als een goede reden om terug te keren.

Wanneer deze echter zijn rug opnieuw wist te rechten, verlieten ze weer het land, vaak richting Verenigde Staten of Canada.

Het trieste lot van Oost-Europa Helaas hielp hun engagement weinig of niets om het trieste lot van de

Sovjetbevolking te verbeteren: de helft van de Sovjetkrijgsgevangenen stierf door ontbering en drie miljoen mensen werden naar Duitsland gevoerd als dwangarbeider. De raciale politiek van Hitler verhinderde naziDuitsland om een meer pragmatische koers te varen.

Beld formuleert het ergens als volgt: “Mensen die zonder reden vreselijk hadden geleden onder de Sovjetmacht, en dat waren er niet weinig, onthaalden de Duitsers als verlossers.

Absoluut niemand hield er rekening mee dat de Duitsers zulke onmensen zouden zijn.” Het laatste is uiteraard te generaliserend, maar het tekent wel de ontmoedigende vaststelling bij de Sovjetbevolking dat hun lijden nog niet voorbij was.

Een gemiste kans van Berlijn om de Russen en hun vele buurvolkeren onder het communistische juk te bevrijden. De westerse geallieerden toonden in de nasleep van de Tweede Wereldoorlog noch de kracht noch de wil om Oost-Europa te bevrijden.

Daarvoor zou het wachten zijn tot 1989, toen de lokale bevolking zelf de moed toonde om het bloedige regime omver te werpen.

PIETER VANDERMOERE

Ardy Beld, ‘Met Hitler tegen Stalin Samenwerking met de Duitse bezetter in de Sovjet-Unie’, Aspekt, 2021. 102 bladzijden, 16,95 euro ISBN 9789464246995

Brieven

3 MAART 2022

GESCHIEDENIS

De omstreden reis naar Berlijn deren. Toch had de delegatie dit verlangen duidelijk verwoord tijdens het onderhoud. Maar in het persbericht dat meteen na deze historisch ontmoeting de wereld werd ingestuurd, stond “Selbstverwaltung und Selbstregierung”, een veel vagere omschrijving dan soevereiniteit.

Een tweede punt was of de Duitsers op een mogelijke vredesconferentie de “Selbstverwaltung” zouden eisen of dat ze de realisatie ervan zouden bevorderen. In het persbulletin was er immers alleen maar sprake van “bevorderen”. Bovendien hadden de delegatieleden erop gerekend dat het onderhoud met de rijkskanselier in alle discretie zou plaatsvinden, maar het kreeg ruime persaandacht, inclusief foto’s van de fraaie in rokkostuums gestoken en van al even fraaie hoge hoeden voorziene delegatie bij de kanselarij.

Slechte reclame Flamenpolitik

Voor het activisme - de minderheidsstroming in de Vlaamse Beweging die met de hulp van de bezetter een aantal van de vooroorlogse Vlaamse eisen wilde verwezenlijken - was 1917 een scharnierjaar.

Op 4 februari 1917 had een zorgvuldig op voorhand geselecteerde groep activisten de Raad van Vlaanderen opgericht, een soort van alternatief parlement dat zich buiten de schijnwerpers van de publieke belangstelling en onder het wakende oog van de bezetter zou gaan bezighouden met het uitwerken van een politiek programma.

Flamenpolitik Dat was broodnodig om het activisme te legitimeren. De Duitsers hadden weliswaar hun ‘Flamenpolitik’ in uitvoering, maar waren behoedzaam ten opzichte van bepaalde strekkingen binnen het activisme. Dat had enerzijds te maken met het feit dat de Duitse regering en de legertop diametraal tegenover elkaar stonden wat betreft de toekomst van het bezette landsgedeelte, maar anderzijds hadden de Duitsers ook bitter weinig vertrouwen in het erg verdeelde activisme. Een van de weinige punten waarmee alle leden van deze Raad akkoord gingen, was dat de bezetter zo snel mogelijk moest overgaan tot de administratieve opsplitsing of bestuurlijke scheiding van België.

Op 11 februari ontving de Duitse gouverneur-generaal von Bissing in Brussel een afvaardiging van de Raad van Vlaanderen. Deze delegatie kaartte het invoeren van de bestuurlijke scheiding aan. Von Bissing sprak zijn sympathie uit voor de Raad, maar suggereerde dat die zich beter rechtstreeks tot Berlijn zou wenden.

Wellicht om de activisten gerust te stellen, verklaarde de Duitse rijkskanselier Von Bethmann-Hollweg op 23 februari in de Rijksdag dat Duitsland “vastbesloten was Vlaanderen niet onvoorwaardelijk los te laten zonder dat, als reële garantie, de Vlamingen hun volledige rechten toegekend zouden hebben gekregen”. Gesterkt door die verklaring besloot het bureau van de Raad van Vlaanderen om Von Bissings uitnodiging serieus te nemen en op het hoogste niveau erkenning én steun te gaan zoeken.

Met de trein naar Berlijn In zeven haasten werd, onder het wakende oog van de ‘Politische Abteilung’, een delegatie

samengesteld die op 2 maart in alle vroegte en begeleid door graaf Hans Albrecht von Harrach, de chef van de ‘Deutsche Pressestelle’ in Brussel, met de trein naar Berlijn vertrok. Nog tot laat in de nacht van 1 op 2 maart hadden enkele leden van het bureau, buiten het weten van de Duitsers, gediscussieerd over de inhoud van het verzoekschrift dat aan de Duitse regering zou worden overhandigd.

Een zelfstandig en soeverein Vlaanderen als einddoelstelling van de activistische politiek werd vooropgesteld Het gezelschap bestond naast Pieter Tack uit August Borms, Emiel Dumon, Jacob Lambrichts, Jozef van den Broeck, Emiel Ver Hees en Telesphorus Vernieuwe.

Ze werden kort na de middag op 3 maart in privé-audiëntie ontvangen door de rijkskanselier. Tijdens het onderhoud bood Pieter Tack hem een vertoogschrift aan waarin een zelfstandig en soeverein Vlaanderen als einddoelstelling van de activistische politiek werd vooropgesteld.

Forse onenigheid De kanselier hield zich in zijn antwoord opvallend op de vlakte.

Hij verklaarde letterlijk: “In opdracht van Z.M. de Keizer hebben wij sedert geruime tijd, meerdere maatregelen getroffen ter voorbereiding van de mogelijkheid om aan het Vlaamse volk een culturele en economische opbloei te schenken en aldus de fundamenten te leggen van de zelfstandigheid die dit volk moeilijk op eigen krachten kan bevechten.”

Dit antwoord werd beleefd aanhoord, maar zorgde vrijwel meteen voor forse onenigheid en heel wat frustratie binnen de Raad van Vlaanderen. De Duitsers hadden nooit een geheim gemaakt van hun reserves ten opzichte van het idee van een zelfstandig Vlaan-

Toen de foto’s ook in de Belgische pers verschenen, brak er een storm van protest uit. Los van het feit dat het bezoek op de publieke opinie in Vlaanderen en elders een slechte indruk maakte, deed het aan de toch al geringe sympathie voor het activisme verder afbreuk. De bevolking vond het ongehoord dat, terwijl er iedere dag landgenoten aan het IJzerfront sneuvelden, zoete broodjes werden gebakken met de vijand.

Toch had de omstreden reis naar Berlijn tot een meer expliciete Duitse houding geleid. Vier dagen na het bezoek lichtte de rijkskanselier een tip van de sluier in een verhelderende brief aan veldmaarschalk von Hindenburg: “De belangen welke wij beogen in die politiek spreken voor zich: België’s lot hangt af van de eindzege onzer wapens. Maar wat er ook gebeure, een België waarvan de binnenlandse inrichting verdeeld is en waar de Vlaamse meerderheid verlost van de heerschappij der naar Frankrijk gerichte minderheid, zal steeds nuttiger blijken voor de Duitse belanghebbenden dan de Belgische staat in zijn huidige vorm.”

Reacties en petities De eerste die publiek reageerde was de katholieke volksvertegenwoordiger Frans Van Cauwelaert. Beducht voor de invloed van het activisme en in het besef dat de kloof tussen de Vlaamsgezinden in het leger en de regering snel verbreedde, zond hij al op 6 maart een brief naar de Belgische regering in het Franse St.-Adresse, waarin hij sterk aandrong op de gelijkberechtiging van de Vlamingen in het leger én een plechtige belofte betreffende de vervlaamsing van de Gentse universiteit.

Enkele dagen later begonnen er her en der in het Vlaamse landsgedeelte petities op te duiken waarin brandhout werd gemaakt van de reis naar Berlijn.

De meeste indruk maakte wellicht de protestbrief die op 10 maart werd door de Antwerpse liberale politicus Louis Franck aan de rijkskanselier werd gericht. Die was ondertekend door 77 Belgische prominenten, onder wie de Antwerpse burgemeester Jan De Vos en de schrijvers August Vermeylen, Maurits Sabbe en Herman Teirlinck.

Niettemin kondigde Von Bissing op 21 maart de bestuurlijke scheiding af. De activisten leken een eerste slag te hebben thuisgehaald…

JAN HUIJBRECHTS

15

LEZERSBRIEVEN RUSLAND-OEKRAÏNE (1) Pallieterke, De uitbarsting en het leed in Oekraïne zijn verschrikkelijk, doch de hamvraag is hoe het zo ver is kunnen komen. Er is immers een ‘wet van oorzaak en gevolg’ die velen niet onder ogen kunnen en willen zien! Is het eerlijkheidshalve niet nodig om de ‘oorzaken’ en de incubatietijd van dit conflict vanuit alle hoeken te bekijken alvorens tot ongenuanceerde uitspraken te komen? Of denken sommigen dat een vuurspuwende berg ontstaan is uit een zuivere waterbron?

Jo H aazen - Mechelen

RUSLAND-OEKRAÏNE (2) Pallieterke, Ik heb nog nergens een oproep vernomen vanwege Greta Thunberg, Anuna De Wever en groot EU-licht Frans Timmermans, en hun fanatieke klimaatmedestanders, om te betogen tegen de agressie van Rusland tegen de soevereine staat Oekraïne. NIET omdat de Russen er mensen vermoorden, vreselijk verwonden, woningen en gebouwen bombarderen, maar WEL omdat door beide zijden massaal vervuilende gassen de atmosfeer ingeblazen worden door hun vrachtwagens, tanks, helikopters, vliegtuigen, raketten. Tenzij natuurlijk al die dingen aangedreven worden door elektrische motoren. Als de Amerikanen betwistbare internationale acties ondernamen, waren er onmiddellijk betogingen. Ik ben nu benieuwd wanneer er massale betogingen tegen de Russen gaan plaatsvinden.

Roland Vanermen - H aasrode

NOVAX DJOCOVID Pallieterke, Het is niet mijn gewoonte snel te reageren op standpunten en artikels in mijn lijfblad, maar nu maakt uw Nicolas Guermant het toch wel een beetje té bont (Pallieterke nr. 8, blz. 5). Als iemand vrijwillig kiest om niet te worden gevaccineeerd vanuit een levenswijze en overtuiging, maar vooral vanuit de vrije keuze van een gemotiveerde persoon, mag dit door niemand afgedaan worden als een ‘koppigheid die naar absurditeit neigt’.

Er is immers nog geen bewijs dat het RNA-vaccin onschadelijk is. Op korte termijn blijkt dit zo, doch de langetermijnonderzoeken moeten alles nog uitwijzen. Nieuwe geneesmiddelen worden normaal jarenlang getest en dan nog worden er jaren later nog medicijnen uit de markt genomen (denk aan het ‘veilige slaapmiddel’ Softenon).

Zelf ken ik ettelijke gevaccineerden met reeds maandenlange last, gaande van onhoudbare pijn tot bewegingsbeperkingen, ontstaan na de inenting (meestal na de 2de of 3de prik).

Hoe dan ook, de coronavaccins hebben hun bijdrage geleverd vooral in verband met de zwakkeren in de maatschappij, maar welke zin heeft het om gezonde sportieve mensen VERPLICHT te vaccineren met een reeds verouderd vaccin (oorsponkelijk bedoeld voor het Wuhan-virus en dus niet tegen de verdere mutanten)?

Er bestaat ook geen medische zekerheid dat het coronavaccin noodzakelijk is voor gezonde mensen, evenmin belet deze vaccinatie besmetting van anderen en is zelfs na een eerste, zelfs tweede boosterprik niet in staat het virus te stoppen...

Met de huidige medisch aangenomen kennis blijkt een VERPLICHTE vaccinatie met Pfizer weinig of geen zin te hebben, en dus weegt die niet op tegen de zware schending van het recht op integriteit van eigen lichaam en de mensenrechten. Ieder zijn mening natuurlijk... Ik ben zelf wel gevaccineerd, dus zeker géén antivaxer!

Dr. Koenraad De Troeyer – Oud-Turnhout

VERANTWOORDELIJKHEID Pallieterke, Ik las dat de ‘dader’ van de brand in het Schietveld Brasschaat bekend is. Terzelfdertijd hoorde ik de ‘paraplu's’ openzoeven! De eindverantwoordelijke schijnt een luitenant te zijn. Barbertje zal moeten hangen! Waar zitten ‘zijn bazen’ dan? Die luitenant heeft een compagniecommandant... En er is een plaatscommandant - kampcommandant die wel de verantwoordelijkheid draagt voor het schietveld. Bazen genoeg dus! Bij Defensie schijnt men nog altijd niet geleerd te hebben dat bij een wedde ook een verantwoordelijkheid hoort!

J. Brans - K apellen

OMVOLKEN Pallieterke, Een Franse kinesist met een bloeiende praktijk in Parijs krijgt van zijn regering een premie van 20.000 euro als hij zich wil vestigen op Corsica. Wat zit daarachter? Faciliteiten verlenen aan mensen die komen wonen in een streek waar ze niet thuishoren, heeft als doel via bescherming van minderheden tot een meerderheid te komen en uiteindelijk de ganse streek in bezit of in de eigen invloedssfeer te krijgen.

Hoeveel grondgebied is Vlaanderen door omvolking al niet kwijtgespeeld aan de Frantaligen?

Brussel en omgeving, Platdietse streek door verschuivingen van de taalgrens, Komen-Moeskroen…

Dat gebeurt overal. Engeland-Ierland, Spanje-Catalonië, RuslandBaltische Staten en ook Oekraïne.

Geeuwhonger heeft nooit genoeg, desnoods met geweld!

EDP - Brugge

WAAR ZIT GUY V.?

Pallieterke, Naar ik uit doorgaans betrouwbare bron vernomen heb, zou Guy Verhofstadt, de staatsman die zijn beloften ook waarmaakt, zich op reis naar Oekraine bevinden. Hij wil zich daar, zijn beloften van 2014 gestand, als vrijwilliger melden om aan het oostfront den Iwan te stoppen en de aansluiting van Oekraïne bij NAVO en EU te realiseren. Ongetwijfeld zullen heel wat landgenoten hun moedige voorman volgen.

Hendrik Neetens - A ntwerpen

Een lezersbrief insturen?

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.

16 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

3 MAART 2022

Tweets van de week Bij Groen is een vacature opengesteld voor een ‘senior communicatieverantwoordelijke’. Of wij daar in ons wekelijks rubriekje wat aandacht aan wilden geven, had het strategisch brein van Groen ons gevraagd: “Met uw lezerspubliek komen we vast zeer snel aan een geschikte kandidaat.” En daar hebben ze bij Groen natuurlijk weer volledig gelijk in. Zelden was er een meer hulpbereid medium op de markt dan uw eigenste lijfblad.

Voor mannen die zich ook identificeren als mannen, is er immers jammer genoeg geen plaats bij Groen. Ze hebben er al een en daar hebben ze veel miserie mee. We noemen geen namen, maar het is er eentje uit Mechelen, die veel in Nederland zit en nogal kalverig uit zijn ogen kijkt. Het is niet de bedoeling om dit in het belachelijke te trekken. Daarvoor hebben ze u bij Groen niet nodig. Dat kunnen ze helemaal zelf.

Dus, lieve lezer, als u zin hebt om u vast te bijten in de strategische communicatiebeslissingen van Groen Gent en ministens 5 jaar ervaring hebt in de communicatiewereld, solliciteer dan snel voor deze functie op de website van Groen. En omdat we u helemaal een kleine voorsprong gunnen, hebben we de vaardigheidsvereisten er nog eens op nagekeken.

En om dat te bewijzen, halen we er graag een tweet van de minister van Energie, Tinne ‘happy Horse’ Van der Straeten bij. “De enige manier om energieonafhankelijkheid te versterken, is meer hernieuwbare energie. We importeren 100 procent uranium, gas en olie”, tweette Tinne bloedserieus.

We deden een snelle factcheck en moeten toegeven dat dit inderdaad het onmiskenbaar het geval is.De laatste Belgische uraniumwinkel sloot onverwacht zijn deuren in 1986 na een pijnlijke splitsing in het gezin. Sindsdien wordt ons uranium inderdaad geïmporteerd.

Maar helemaal eerlijk is Tinne wel niet over die ‘hernieuwbare’ energie.

Studies hebben aangetoond dat ook 100 procent van onze windenergie afkomstig is vanuit het buitenland. Kwatongen beweren zelfs dat zonne-energie niet van deze wereld is. En daar beginnen we ons Tinne stilaan ook van te verdenken.

Best geen cisman Groen is in de eerste plaats op zoek naar nieuwe manieren om de kiezer ervan te overtuigen dat hij een ziekelijke en onverbeterlijke racist is die zijn vrouw drie keer per dag discrimineert terwijl hij luidop droomt van betere, koloniale tijden. Als u daar een paar ideetjes rond hebt, is die job gewoon de uwe. Of - en dat is de stille hint in deze advertentie - als u een hoofddoek draagt. Dan is de rest niet zo heel erg belangrijk. Dat is namelijk een vaardigheid op zich.

Tenzij u uiteraard een man bent die zich identificeert als man.

Dan laat u het best zo.

1305

1

2

3

4

5

6

Happy Horse Tinne

7

8

9 10 11 12

A B

HEBBEN WE TE WEINIG GEÏNVESTEERD IN ONS BELGISCH LEGER?

Minister Dedonder: “Helemaal niet, die genderneutrale toiletten zijn er heus niet vanzelf gekomen hoor”

Ludivine Dedonder (PS) is de eerste Belgische minister van Defensie die geconfronteerd wordt met een Russische invasie in Europa. De chaos op haar kabinet is compleet. Kasten zijn omvergegooid, schuiven leeggehaald. Het lijkt wel of drieste overvallers haar werkplaats compleet ondersteboven gehaald hebben. De Russische geheime diensten? “Les Russes? Hoe komt u daarbij? Nee, wij zoeken machinegeweren om op missie te gaan. U heeft toevallig niks op zak?”

Ludivine Dedonder is in Vlaanderen niet zo heel erg bekend, maar ze schrijft wel voortdurend geschiedenis. Zij is de eerste vrouwelijke Belgische minister van Defensie. Ze stond ook aan het hoofd van de grootste militaire zoekactie in de vaderlandse geschiedenis naar Jürgen Conings (die helaas 50 meter buiten het zoekgebied lag). En vandaag staat ze oog in oog met Poetins moordende hordes. Het is een tikje ironisch. Nauwelijks een paar jaar geleden stond Ludivine vooral bekend om het posten van schattige katjes op haar Facebookaccount en haar verslaggeving van het vrouwenvoetbal.

“Ja, oorlog is zo mijn ding niet”, zegt ze daar zelf over, “ik ben meer een type dat graag thuis is”.

Mevrouw Dedonder, België maakt geen al te beste beurt. De premier beloofde Oekraïne machinegeweren, brandstof en zou 300 man afvaardigen naar Roemenië.

Maar blijkbaar krijgen we niet eens de mensen en het materiaal bij mekaar om deze belofte waar te maken?

C D

Ludivine: Dat is niet waar. Ik heb 200 antitankwapens en 5.000 machinegeweren gevonden. Alleen zijn ze niet in de beste staat en moeten sommige nog eens goed gekuist worden.

Zoiets vraagt natuurlijk tijd. En die 300 man zijn geen enkel probleem. Alleen hebben we geen wapens voor hen.

E F G

Hoe kan dat gebeuren?

H

Ludivine: Omdat De Croo ze weggegeven heeft, tiens! Gisteren belde hij mij op: “Ludivine, ik wil 5.000 wapens sturen naar Oekraïne.

Kan dat? Ik moet slagvaardig en heldhaftig in het nieuws komen”. Ik zeg hem geheel naar waarheid: “Alexander, dat regel ik voor u. En die tankwapens ook.” En dat heb ik gedaan! Maar ja, dan hebben onze jongens niet direct zelf iets om mee op reis te trekken. Ik heb ze dan maar naar huis gestuurd.

I J K L HORIZONTAAL

VERTICAAL

A. Fabrieken voor het opwekken van energie B. Ontspanningsspel waar je tracht te ontsnappen C. Bepaalde kleur - Zanggroep - Bismut D. Familielid - Oplossing voor een probleem E. Heel erg kwaad - Afstandsmaat F. Iemand die zich waagt aan toekomstvoorspellingen - Langs G. Ingenieur - Megabyte - Kunstwerk Debet H. Gents theatergezelschap - Aanzien Brussels spoorwegstation I. Werp uit - Landtong J. Telwoord - Simpele K. Digitale muziekafspeler Maakte ontevreden geluiden L. Zware tegenslag - Handelaar aan huis

1. Doortrapt 2. Onderwijsvorm - Korte tijd 3. Behaalt succes - Persoon met ontzettend veel aanleg voor iets 4. Zwaar metaal - Plutonium 5. Europees parlement - Hulde 6. Lichaamsdeel - Groente - Zwemvogel 7. Wild en gevogelte opbinden om het panklaar te maken 8. Trek het gewas uit de grond Tegenwoordige tijd Europese hoofdstad 9. Hoofdslagader - Sadomasochisme Hemellichaam 10. Lumen - Bewegingloos 11. Gegoede 12. Brandmerk

U heeft onze strijdkrachten naar huis gestuurd? Midden tijdens de grootste dreiging sinds de Tweede Wereldoorlog Dat is toch waanzin!

Ludivine: Maar zo’n paar daagjes extra voor de krokusvakantie. Dat is toch mooi meegenomen,

Oplossing 1304 1304

1

2

3

4

5

6

7

8

A

B

E

S

L

U

I

T

E

L O O S

B

O T

T

E

R

R

I

A

C

U H

V E

T O

D

R

E

G R

F

O

9 10 11 12 E

L

A A R

E

E G E N W O U D R H A A

S

G

N U A N C E

H

D

I T

L

I

N T

E

E

R

I E A

K

R A A R

L

S

S

S

E R

I

E

L

B

O R

A

J

I

T

C

I

A N

O N T V A

T E

E

R

S M E D E L O G E N O G E N

IJ

S

S

E N

E

L

A

S O R

niet? Trouwens, dat toont toch hoe doortrapt die Poetin is. Zo een oorlog organiseren vlak voor het congé. Meesterlijke zet, is dat. Ik heb dat ergens opgeschreven. Maar bon, u moet niet boos worden. Ik heb alle verloven meteen weer ingetrokken en gezegd dat ze naar Roemenië moesten. En dan kwam dat gedoe van de Oekraïners die met onze wapens weg waren. Typisch OostEuropeanen. Maar dat moet u niet schrijven.

Ik ben een beetje in shock, mevrouw de minister…

Sorry hoor, maar dit is ook mijn eerste oorlog.

Een beetje begrip mag wel. Is het misschien omdat ik een vrouw ben? Is dat hier niet de essentie? Een vrouw kan geen goede minister van Defensie zijn? Is dat waar u op aanstuurt? Macho!

Totaal niet, waar het om gaat is dat een door België beloofd NAVO-bataljon niet kan vertrekken omdat er onvoldoende wapens en pantserwagens zijn.

Ludivine: En dat is mijn schuld? Pas op, ik heb nog voorgesteld dat ze dan ‘pang, pang’ kunnen roepen, zoals op de training, maar dat vond de militaire vakbond dan weer geen goed idee in een potentiële, echte oorlogssituatie. Bon, dan niet hé. Maar ik heb meteen een brief gestuurd naar Oekraïne of we ze nog even mogen terug hebben tot het einde van april? En anders heb ik een plan B.

En dat is?

Ludivine: Mijn goede vriendin Catherine Moureaux, burgemeester van Molenbeek, zei me dat ze bij de lokale islamitische jeugdvereniging nogal wat kalasjnikovs hebben die we kunnen huren aan een prijsje. Tof hé?!

Is dit alles geen belachelijk duidelijk bewijs van onderinvestering in het leger, mevrouw Dedonder?

Ludivine: Dat accepteer ik niet. Ik heb zeer veel geïnvesteerd in het leger. We hebben geïnvesteerd in genderneutrale toiletten, het opsporen en verwijderen van vechtersbazen en een tolerantere houding tegenover vijandelijke legers. Het staat natuurlijk nog niet allemaal op punt. Maar als Poetin op het einde van deze legislatuur nog eens binnenvalt, staat hij wel voor het meest diverse en niet-discriminerende leger van heel Europa.We gaan dan eens zien wie er belachelijk is.