't Pallieterke van 7 april 2022

VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER

RIK TORFS

OUD-RECTOR KUL

8-9

INTERVIEW

“Ik zie voor België maar één oplossing en dat is de economische heropleving van Wallonië” Als gewezen rector van de KUL en senator voor de CD&V rijdt de eigenzinnige professor kerkelijk recht een opmerkelijk parcours. Zijn humor en directe stijl waarmee hij zijn onconventionele standpunten vertolkt, maken van hem een graag geziene gast in tal van programma’s. De gewezen faculteitsvoorzitter ondertekende het Wintermanifest, zet zich af tegen het cordon sanitaire en woke. “Ik zie mezelf niet meer politiek actief worden, tenzij ik een vlaag van zinsverbijstering krijg en die heb ik in mijn leven al vaker gehad.”

DREIGT OPEN VLD TE IMPLODEREN?

2

MCKINSEY-GATE MACRON IN NAUWE SCHOENTJES

10

HOE KIJKT MEN IN POLEN NAAR DE OEKRAÏENSE VLUCHTELINGEN?

OOK ZONDER POETIN BLIJFT RUSLAND EEN PROBLEEM Toen Russische troepen zich vorige week terugtrokken uit de regio rond de Oekraïense hoofdstad Kiev lieten ze een spoor van dood en vernieling achter. De Oekraïense strijdkrachten deden bij het heroveren van de voorsteden van de hoofdstad de ene na de andere lugubere ontdekking. In plaatsen zoals Boetsja lagen de lijken van burgers gewoon op straat. Sommigen leken schijnbaar willekeurig te zijn neergeschoten terwijl ze over straat liepen, anderen waren afgemaakt met hun handen op de rug gebonden.

Het zal nog even duren voordat de werkelijke schaal van de gruwel duidelijk wordt. Er zou ook sprake zijn van massagraven en het eigenlijke dodental zou in honderdtallen, niet in tientallen, te tellen zijn. De naam Boetsja staat intussen synoniem met de Russische oorlogsmisdaden, maar het is erg waarschijnlijk dat er zich nog tientallen Boetsja’s bevinden in door Rusland bezet gebied, waar zo mogelijk nog grotere misdaden gepleegd zijn.

De reactie van Moskou was voorspelbaar. Eerst werd het nieuws genegeerd, vervolgens ontkend, dan werd twijfel gezaaid door te beweren dat de beelden in scène waren gezet en tot slot werden de Oekraïners er zelf van beschuldigd de moorden gepleegd te hebben. Haast even voorspelbaar was dat een aantal nuttige idioten in Vlaanderen en Nederland deze Kremlin-propaganda gretig deelden en onderschreven. De roep om meer actie in het Westen is onvermijdelijk en weerklinkt

GESPREK MET PROFESSOR DAVID ENGELS

nu al. Verschillende westerse regeringen willen de Russische verantwoordelijken voor een oorlogsmisdadentribunaal brengen. Er zullen strengere sancties komen en er zal zwaarder materieel geleverd worden. Misschien wordt ook Duitsland, met zijn eigen oorlogsmisdadentrauma, eindelijk over de schreef getrokken om kordaat op te treden. Tegelijkertijd is het uitkijken geblazen voor valkuilen. Er werd al eerder gepleit voor no-flyzones en vredesmissies en ook nu zal de roep om een westerse militaire interventie opnieuw de kop opsteken. Tot nu toe werd, wellicht wijselijk, aan die verleiding weerstaan.

De ongemakkelijke waarheid Er is een ongemakkelijke waarheid die men onder ogen moet durven zien. Velen lijken te denken dat de problemen met Rusland afgelopen zullen zijn als Poetin er de brui aan geeft, of afgezet wordt in een

paleiscoup. De waarheid is dat een onthutsend aantal Russen de oorlog steunt en dat er in de Russische pers en televisie ei zo na wordt opgeroepen tot oorlogsmisdaden. Boetsja is geen anomalie of vergissing, maar heeft maar al te veel historische precedenten.

De Letse minister van Buitenlandse Zaken Edgars Rinkevics verwoordde het afgelopen weekend treffend: “We moeten duidelijk zijn: dit is niet de oorlog van Poetin tegen Oekraïne, dit is de oorlog van Rusland tegen Oekraïne en het Westen, op dit moment nog een proxyoorlog. Het niveau van chauvinisme en oorlogszucht in Rusland is zonder weerga en moet navenant worden aangepakt, er mogen deze keer geen fouten worden gemaakt.”

Zijn we voorbestemd om voor altijd op voet van (koude) oorlog met Rusland te leven? Niets is onvermijdelijk. Er zijn natuurlijk ook tal van Russen, voornamelijk jong en stedelijk, die niets van de oorlog moeten weten. Zolang het land echter geen volwaardige, krachtige democratische instellingen heeft, lijken spanningen op termijn onvermijdelijk. Rusland heeft geen traditie van dergelijke instellingen en ze zullen ook niet magisch verschijnen als Poetin vertrekt. Zij zullen organisch, door de Russen zelf, opgebouwd moeten worden. Dat kan vele jaren in beslag nemen. We zijn ons daar best van bewust.

PIETER VAN BERKEL

INTERVIEW

KOEN DILLEN FRANKRIJK-KENNER

OPINIE 2 / BINNENLAND 4-5 / INTERVIEW 8-9 / BUITENLAND 10-11 / CULTUUR 14 78ste jaargang • nummer 14 • donderdag 7 april 2022

12 € 3,00

13

“Als Zemmour ook de jonge mensen naar het stemhokje kan lokken, zou hij wel eens voor een verrassing kunnen zorgen”

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

2

Opinie

7 APRIL 2022

Als een conservatief als Orbán wint Voorbije zondag waren er verkiezingen in het verguisde land Hongarije met de verguisde premier Orbán. Deze laatste ligt al enige tijd in de clinch met zowat de rest van Europa.

VRT-journalist en voormalig rode RAL-millitant Jan Balliauw trok zondagavond maar een zuur gezicht toen hij de overwinning van de rechtse Orbán moest bekendmaken in het VRT-Journaal. Op zondagavond was Balliauw erin geslaagd om enkel mensen die niet voor Orbán gestemd hadden voor zijn microfoon te krijgen. Bij de VRT noemen ze dat ‘duiding’. En het zou een nek-aan-nekrace worden met de verenigde oppositie, zo lieten de opiniepeilingen uitschijnen. Kortom, de kans dat Orbán eens zou kunnen verliezen, was niet onbestaande.

Mogelijke implosie Open Vld zou het koningshuis zorgen moeten baren

Poetin Zeker omdat tijdens de campagne de goede relatie tussen Orbán en Poetin volop werd uitgespeeld. De oppositiepartijen deden niets liever dan die vriendschapsbanden van Orbán te benadrukken en te veroordelen. Grote verkiezingsaffiches van Orbán werden beklad met een Z, het herkenningsteken van de Russische troepen in Oekraïne. Ook de Oekraïense president Zelensky wees geregeld op de relatie tussen Orbán en Poetin.

Nochtans stemde Hongarije wel mee in de EU voor sancties tegen Rusland, maar het land is tegelijkertijd ook voor 100 procent afhankelijk van Russisch gas. Dat maakt het natuurlijk niet simpel om een straf standpunt in te nemen en je zou met enige goede (of slechte) wil de situatie kunnen vergelijken met de Antwerpse diamantsector. Als we de diamanthandel met Rusland stoppen, kost ons dat enkele duizenden arbeidsplaatsen. Orbán steunt de oorlog niet, maar stelt zich neutraler op. Dat in tegenstelling tot de Hongaarse oppositie die opriep om wapens te leveren aan Oekraïne.

Orbán kreeg ook de wind van voren van alle LGBTI-gemeenschappen in Hongarije en wereldwijd, die zich verzetten tegen een wet waarbij (samengevat) het verboden wordt om nog langer de genderproblematiek aan bod te laten komen bij de seksuele voorlichting van kinderen, binnen schoolverband wel te verstaan.

Wat nauwelijks aan bod kwam in onze media, is het feit dat er voorbije zondag in Hongarije ook een volksraadpleging was georganiseerd over deze wet. Het resultaat: ongeveer 95 procent van de Hongaren die meededen aan de volksraadpleging staat achter deze wet. Al moeten we enigszins nuanceren, want om geldig te zijn moest 50 procent van de kiezers aan de volksraadpleging deelnemen, en dat quorum werd niet gehaald. Het resultaat is dus niet bindend. Maar het is evenmin een afstraffing van Orbán en zijn ‘omstreden’ wet.

Fidesz (in kartel met de christelijke partij KDNP) haalde 135 zetels. Daarnaast haalde ook het rechtse Jobbik 17 zetels en het rechts-nationalistische Mi Hazánk 7 zetels op een totaal van 199 zetels. Die twee partijen zitten ideologisch grotendeels op dezelfde lijn als Orbán.

Ik ken enkele politici in de Europese wijk in Brussel die er niet goed van zijn…

KARL VAN CAMP, OUD-HOOFDREDACTEUR

© PHOTONEWS

Seks

Een peiling is maar een peiling, zeggen ze. Maar de recente peiling die de Open Vld onder de tien procent plaatst, heeft haar effect niet gemist bij de top van die partij. In een interview met De Tijd wijt Vincent Van Quickenborne het aan de naam, het programma en de figuren, die volgens hem dringend aan vernieuwing toe zijn. Maar gaat de partij uiteindelijk toch kopje onder, dan zou het Belgische kaartenhuisje wel eens snel in mekaar kunnen stuiken.

Het is lang niet de eerste keer dat de Vlaamse liberale partij in een peiling onder de tien procent zakt. Dat deed ze in december 2019 ook al eens, toen ze 9,9 procent scoorde. Voor een slechter resultaat moeten we terug naar november 2012, toen de liberalen in een peiling van La Libre Belgique 9,6 procent haalden, of in september van datzelfde jaar bij Le Soir 9,7 procent. Het is dus nog iets te vroeg om al op het graf van de Open Vld te staan dansen, maar anderzijds bestrijdt toch ook niemand dat de partij al betere tijden gekend heeft.

Nieuwe naam?

www.palnws.be

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland 3 maanden: 39 euro 6 maanden: 78 euro 1 jaar: 156 euro Steunabo 1 jaar: 250,00 euro

Abonnement buitenland: Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Jurgen Ceder, Stijn Derudder (eindredacteur) Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel (redactiesecretaris), Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel

MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez en Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert

Vraag is echter of de analyse van Vincent van Quickenborne veel steek houdt. Zouden er in Vlaanderen werkelijk liberalen rondlopen die van plan zijn om de volgende keer op de N-VA of CD&V te stemmen, omdat ze de naam ‘Open Vld’ beu zijn? Zouden de ideologisch liberale Vlamingen werkelijk problemen hebben met het partijprogramma dat maar niet veranderd geraakt, of zouden ze zich misschien eerder storen aan het feit dat dat partijprogramma maar van weinig tel blijkt te zijn eens de partij zich nog maar eens - in een regering heeft kunnen manoeuvreren?

De malaise bij de Open Vld staat in schril contrast met het zelfvertrouwen dat de MR uitstraalt Wat we wel weten is dat we in de plaats van ‘Q’, toch al twintig jaar lang onafgebroken lid van het partijbestuur, de analyse ‘veel gezichten zijn al lang dezelfde’ eerder achterwege gelaten zouden hebben. We delen de analyse van Van Quickenborne dus niet, en toch was het interview, zij het

onbedoeld, de perfecte illustratie van wat vandaag het probleem van de Open Vld is.

Ontrafelende politieke families De malaise bij de Open Vld staat in schril contrast met het zelfvertrouwen dat de MR uitstraalt, zeker als we naar het gedrag van de respectievelijke voorzitters kijken. Georges-Louis Bouchez deelt links en rechts klappen uit, terwijl Egbert Lachaert er eerder bijloopt als een geslagen hond.

Terwijl de Open Vld onder de tien procent zakt, blijft de MR in Wallonië boven de twintig procent scoren, en steeg ze in Brussel zopas naar 19,9 procent. Als de Open Vld en de MR samen al een politieke familie vormen, dan toch een eerder ontrafelende familie.

Daar hoort wel de opmerking bij dat de liberalen in België niet de enige politieke familie zijn waar het niet helemaal snor zit. Van de christendemocraten mag men stilaan gaan zeggen dat die familie zelfs al helemaal ontrafeld is.

Terwijl de CD&V bij elke peiling vreest onder de drempel van de tien procent te zakken, hopen hun Franstalige tegenvoeters bij elke peiling dat ze die drempel nog eens zouden kunnen overtreffen.

Dat die Franstalige tegenvoeters zelfs geen christendemocraten meer genoemd willen worden, en nu ook de C van ‘centrisme’ hebben laten vallen ten voordele van de nietszeggende naam ‘Les Engagés’, laat zien hoe ver de ontrafeling al gevorderd is. Ze hoefden zelfs niet mee in de Vivaldi-regering te stappen toen CD&V dat wel deed, laat staan dat CD&V hen in die regering hard zou missen.

Karikaturaal België-verhaal Van de ontrafeling van de christendemocratische familie gaat weinig of geen gevaar uit voor het voortbestaan van België. Ja, het is een steunpilaar die verdwijnt, maar zolang er nog voldoende andere politieke families overeind

blijven, valt het allemaal mee. En als het erop aankomt, kiest de CD&V, zolang ze nog een zetel haalt, toch altijd weer voor Belgisch staatsbehoud, zoals we bij de vorming van de Vivaldi-regering opnieuw mochten vaststellen.

Laat de Open Vld onder de kiesdrempel zakken, en het België-verhaal van Bouchez reduceert zich tot een uitsluitend Belgique-verhaal dat alleen nog maar een levende reclame is voor de N-VA en het Vlaams Belang Maar als ook de liberale politieke familie zou verdwijnen, begint de Belgische spoeling gevaarlijk dun te worden. Bovendien is er het België-verhaal dat Georges-Louis Bouchez zo graag brengt. In de ogen van een Vlaams-nationalist mag dat verhaal dan wel karikaturaal overkomen, maar gebracht in de context van een liberale familie valt er toch iets voor te zeggen.

Tenminste, zolang de Open Vld in dat verhaal wil meegaan, ook al is dat soms met enige tegenzin, net omdat het in Vlaanderen vaak zo karikaturaal overkomt. Maar laat de Open Vld onder de kiesdrempel zakken, en het België-verhaal van Bouchez reduceert zich tot een uitsluitend Belgique-verhaal dat alleen nog maar een levende reclame is voor de N-VA en het Vlaams Belang.

Er kan nog veel gebeuren tussen vandaag en de verkiezingen van 2024. Kan een fonkelnieuwe naam de Open Vld alsnog redden?

Woonden wij in Laken, we zouden alvast de evolutie bij de Vlaamse liberalen de komende maanden en jaren met argusogen blijven volgen. En veel dikke kaarsen branden, met ‘blauw vuur’ aangestoken, opdat het eindelijk toch maar eens in orde zou mogen komen met die kanseliersbonus!

FILIP VAN LAENEN

Actueel

7 APRIL 2022

Geen gemakkelijke tijden voor de PS

DE WEEK Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) heeft paus Franciscus ontmoet in het 30 MRT woensdagmorgen Vaticaan. Er vond een kort gesprek plaats tussen de 2 0 2 2 twee. Jambon nodigde de paus uit om in 2025 Vlaanderen en Leuven te bezoeken naar aanleiding van de viering van 600 jaar KU Leuven.

© SHUTTERSTOCK

De Amerikaanse acteur Bruce Willis, die in 1988 doorbrak met de film ‘Die Hard’, stopt met acteren. De 67-jarige Willis kampt met afasie, “wat zijn cognitieve vermogens beïnvloedt”, schrijft zijn dochter Rumer Willis op Instagram. Daarom “neemt Bruce na lang nadenken afstand van de carrière die zoveel voor hem betekend heeft”.

Afasie is een taalstoornis veroorzaakt door een hersenletsel of een beroerte.

3

De Franstalige socialisten spelen de eerste viool in de federale regering, maar toch voelt de partij zich niet goed in haar vel.

Het wantrouwen ten opzichte van de coalitiepartners is groot, de extreemlinkse druk van de PTB baart zorgen, het beeld van PS-cliëntelisme duikt weer op en men vreest een negatieve impact van de Franse stembusslag. Een analyse.

Kinderen en jongeren hebben het moeilijk gehad tijdens de coronapandemie. Dat was eerder al duidelijk, maar onderzoek van de CLB's bevestigt dat.

2 0 2 2 Vooral het aantal meldingen van depressieve gedachten en angstproblemen stegen in het schooljaar 2020-2021, blijkt uit het jaarverslag van de CLB's.

31 MRT

Will Smith heeft ontslag genomen bij de Academy of Motion Picture Arts & Sciences. De acteur, die tij2 0 2 2 dens de Oscarceremonie komiek Chris Rock een klap verkocht op het podium, noemt zijn actie “schokkend, pijnlijk en onvergeeflijk”. Hij is naar eigen zeggen bereid de gevolgen van zijn daad te ondergaan bij de Academy Board of Governors.

© PHOTONEWS

01 APR

2022

Terrassen van cafés, bars of restaurants mogen in Frankrijk niet langer verwarmd worden of uitgerust zijn met airco. Een wet daarrond treedt vrijdag/vandaag in werking. De maatregel komt er in de strijd tegen de klimaatopwarming.

© SHUTTERSTOCK

02 APR

De huidige Servische president Vucic lijkt de duide03 APR Aleksandar lijke winnaar te worden van de 2 0 2 2 Servische presidentsverkiezingen.

Volgens twee verschillende instituten kreeg Vucic zondag ongeveer 59 procent van de stemmen. Zijn sterkste uitdager, Zdravko Ponos, moest het stellen met ongeveer 17,6 procent van de stemmen.

De Nederlandse spoorwegmaatschappij NS heeft zondag besloten het treinverkeer stil te leggen vanwege een storing in haar reisplanner. De reisadviezen zijn daarom niet actueel en in de stations kan geen informatie gegeven worden over de treinen.

De regeringsleidster van HongCarrie Lam, zal geen twee04 APR kong, de mandaat nastreven in mei. In 2 0 2 2 mei kiest de politieke pro-Pekingelite van de stad een nieuwe leider. Lam had een bewogen regeringsperiode achter de rug: immense pro-democratiemanifestaties, harde coronamaatregelen en een machtsgreep door Peking.

De Duitse staat neemt tijdelijk de controle over van Gazprom Germania, het Duitse filiaal van het Russische staatsgasbedrijf Gazprom. Dat heeft de Duitse minister van Economie Robert Habeck (Grünen) aangekondigd.

05 APR

2022

25 kinderdagverblijven dagvaarden de Vlaamse Gemeenschap omdat ze gediscrimineerd zouden worden in de subsidieregeling. De kinderdagverblijven vorderen een voorlopige schadevergoeding van bijna 2,9 miljoen euro.

© SHUTTERSTOCK

De Oekraïners hebben de controle heroverd over de hele regio van Kiev na de terugtrekking van de Russische troepen uit steden bij de hoofdstad. De Russen trokken zich afgelopen weekend terug uit het hele noordoosten van Oekraïne.

Een regering die amper hervormt. Een coalitie waar men niet maalt over een miljard euro extra uitgaven of niet. Een trofee zoals de 1.500 euro minimumpensioen waarmee men al van bij het begin kan uitpakken. Bij de Franstalige socialisten heerste lang het gevoel dat Vivaldi hun droomcoalitie is. En ondanks de interne spanningen is het duidelijk dat de PS er momenteel nog altijd de lakens uitdeelt. De PS laat in een machtspositie graag het zuivere spel van stemmen en zetels spelen. De boodschap naar de liberalen is bijvoorbeeld duidelijk: wij zijn de grootste partij in de coalitie en dus mogen wij het meeste binnenhalen. Partijvoorzitter Paul Magnette kijkt vanuit een comfortabele zetel in Charleroi toe. Al zijn er een aantal elementen die aantonen dat de PS-top onwennig op de stoel aan het schuifelen is.

De verzwakte groenen De eerste factor is de verzwakte positie van de groenen in de federale regering. Tussen PS en Ecolo is er altijd sprake geweest van een haat-liefdeverhouding.

De socialisten moeten niet weten van het drammerige betweterige gedoe van de groene partijen.

Maar ze hebben die wel nodig om de linkerflank van de regering sterk genoeg te houden. Indien nodig vormt men een front tegen de rechts-liberale hemelbestormer Georges-Louis Bouchez (MR).

Alleen krijgen ze de MR-voorzitter moeilijk onder controle. De man zit vol van de glorie nadat de kernuitstap werd afgevoerd of minstens uitgesteld. De groenen zitten in de hoek waar de klappen vallen. Kortom, de PS is de enige partij in de regering die de linkse eer hoog moet houden.

Men rekent niet op Vooruit dat in Vlaanderen steeds meer bij de N-VA van Bart De Wever aanschurkt. Onder andere door de efficiënt werkende coalitie in Antwerpen, zo is bij de PS te horen. De vrees bij Magnette en co bestaat dat men zich de komende maanden in een aantal dossiers in de hoek laat dringen. Rond bijvoorbeeld maatregelen om de koopkracht te garanderen, rond de loonvorming of wanneer minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) met een aantal fiscale hervormingen komt. De PS is op haar hoede. Men vindt premier Alexander De Croo (Open Vld) ook een mak figuur. De vraag

waarom Magnette het premierschap niet opgeëist heeft, zo is te horen.

Het spook van het cliëntelisme Ondertussen kijkt men met een bezorgde blik naar de verankering van de extreemlinkse PTB/ PVDA in het Waalse electorale landschap. De partij van Raoul Hedebouw is een sterke nummer drie aan het worden. Bij de PS had men gehoopt dat de PTB van haar pluimen zou laten na de Russische inval in Oekraïne. De dubbelzinnige houding van de neocommunisten ten opzichte van de regimes in Moskou en in Peking zou hen pijn doen. Blijkt dat dit niet het geval is.

De PS rekent niet op Vooruit, de socialistische partij die in Vlaanderen steeds meer bij de N-VA van Bart De Wever aanschurkt Hedebouw en co blijven tot de verbeelding spreken omdat ze kiezen voor een radicaal-linkse en vooral zuivere socialistische lijn. Tegelijk hangen ze een beeld op van de PS die vermolmd is door vriendjespolitiek en favoritisme. Op dat vlak kreeg de partij van Paul Magnette begin deze week een oorveeg. Een uitspraak van minister van Pensioenen Karine Lalieux (PS) tijdens een partijmeeting bracht de PS in een moeilijk parket. Zij kwam er openlijk voor uit dat geld uit het Beliris-fonds vooral naar bevriende mandatarissen gaat. “Beliris, dat is gewoon geluk hebben. Ik heb een investeringsportefeuille en doe daar alle Brusselse gemeenten een plezier mee, maar vanzelfsprekend vooral de socialistische gemeenten.”

Beliris is het miljoenenfonds voor de financiering van de hoofdstedelijke functie van Brussel. Want volgens de linkerzijde is het gewest ondergefinancierd en heeft het dus extra geld nodig. Alleen wordt het federaal geld bijna uitsluitend aangewend om lokale Brusselse problemen aan te pak-

ken. Enfin, ‘problemen’. Zo werd er indertijd geld gestoken in de restauratie van de kerk van Laken. Nu trekt een hardliner als Lalieux zich weinig aan van de kritiek op haar uitspraak. Ze weet dat ze populair is bij de Brusselse achterban.

Maar bij de andere partijen is men niet vergeten dat de PS in het verleden vaak in tal van schandalen terechtkwam. Daarvoor moet men niet teruggaan naar de Agusta/Dassault-affaire van de jaren ’90. Er was vijf zes jaar geleden ook nog het gedoe rond de Luikse intercommunales.

Geen Franse zusterpartij meer Wat de PS in Wallonië en Brussel momenteel echter het meest zorgen baart, is het resultaat van de PS-kandidaat voor de Franse presidentsverkiezingen. Zondag 10 april vindt de eerste ronde plaats.

PS-burgemeester van Parijs Anne Hidalgo is de kandidate van de socialisten. Dat ze niet ging winnen stond allang vast. Maar in de peilingen is ze verschrompeld tot amper 2 procent.

Dat is het angstbeeld van Magnette en co, namelijk dat de PS hier ooit ook een kleine partij wordt.

Men kan zich van Luik tot Charleroi troosten dat de Franse PS lokaal nog sterk verankerd is. Maar een echte zusterpartij is de Franse PS niet meer. Het feit dat de radicaal-linkse Jean-Luc Mélenchon de sterkste linkse kandidaat is, maakt het voor de Waalse PS’ers alleen maar erger. In Franstalig België wordt meer naar de Franse tv gekeken dan naar zenders als RTBF of RTL. Een zeer slechte score van de Franse PS zou misschien ook hier de partij kunnen beschadigen, is de redenering.

Men probeert dan maar de aandacht af te leiden door te kappen op de radicaal-rechtse kandidaten als Marine Le Pen en Eric Zemmour. En men doet dat ook voor binnenlands gebruik. Staatssecretaris voor Relance Thomas Dermine (PS) postte op Twitter een filmpje met een hoog calimerogehalte. Hij klaagde over de vele beledigingen die hij op sociale media van Vlaams Belang-sympathisanten moest incasseren. Altijd vreemd van een partij waarvan de kopstukken Vlaams-nationalisten in het verleden als ‘zwammen’ hebben bestempeld.

4

Binnenland

7 APRIL 2022

ECONOMISCHE ZAKEN

Regeringsgreep groter in staatsbedrijven Minister van Overheidsbedrijven Petra De Sutter (Groen) wil de regeringsgreep op overheidsbedrijven vergroten met het plaatsen van een ‘waarnemer’. Blijkbaar wordt de klok teruggedraaid en wordt het moeilijker voor de bestuurders om de economische belangen van bpost of Proximus voorop te stellen.

Politieke evenwichten Dat is wat vreemd. In bedrijven als bpost en Proximus zijn er via de raad van bestuur al door de politiek aangestelde politici, waarbij men rigoureus de politieke evenwichten probeert te respecteren. Als de CEO of de gedelegeerd bestuurder een Vlaming is, moet de voorzitter van de raad van bestuur een Franstalige zijn en vice versa.

Tegelijk worden de posten verdeeld volgens politieke kleur. Voorzitter Audrey Hanard bij bpost heeft een PS-etiket. Stefaan De Clerck (CD&V) als voorzitter van Proximus moeten we aan niemand meer voorstellen. Bovendien zitten er in de raad van bestuur ook oude politieke krokodillen, zoals Karel De Gucht (Open Vld) bij Proximus bijvoorbeeld. Caroline Ven bij bpost heeft een verleden op onder andere CD&Vkabinetten. Waarom dan een waarnemer sturen? De bestuurders met een politieke kleur kunnen de regering toch informeren?

Een extra moeial via een waarnemer blijft vooralsnog niet echt dringend nodig.

Politieke schoonmoeder

Economische belangen niet meer prioritair Zijn dat voldoende redenen om waarnemers als politieke schoonmoeders te sturen? Het valt te betwijfelen. Het risico wordt zo groter dat de economische bedrijfsbelangen niet meer prioritair zijn. Het is de klok terugdraaien naar de tijd van verregaande politieke bemoeienis.

Bij de liberalen is te horen dat dit zal lei-

Het schip van Theseus

Hoeveel kan iets veranderen en toch hetzelfde blijven?

den tot slechtere dienstverlening en dat bij wijze van spreken de tijd terug is dat je via politieke connecties tijdig een nieuwe telefoonverbinding krijgt. Dat is misschien wat overdreven, maar wat wel een risico is, is dat bpost en Proximus het opnieuw moeilijker zullen hebben om stand te houden tussen buitenlandse concurrenten in de logistieke sector en de telecomsector. Nu al

Tegelijk zijn bpost en Proximus interessante cashmachines voor de staatskas. De miljoenen euro’s aan winst die via dividenden naar de aandeelhouders worden doorgesluisd, zijn welkom bij elke begrotingsopmaak. Maar eveneens wordt verwacht dat er voldoende investeringen worden gedaan om zo in te spelen op nieuwe uitdagingen als de digitalisering. Vaak leidde dat meersporenbeleid tot spanningen tussen dagelijks management en de politiek. Met een ‘waarnemer’ erbij wordt het nog moeilijker.

Een vergeten negatief effect is dat bekwame managers in de toekomst niet langer bereid zullen zijn in deze overheidsbedrijven aan de slag te gaan. Wie wil werken met een overtal aan politieke infiltranten?

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

is het voor die bedrijven zoeken naar een evenwicht.

Men moet de tewerkstelling in het overheidsbedrijf garanderen, want dat is een politieke prioriteit.

Petra De Sutter

WOKE VAN DE WEEK Iedere week selecteren we de meest opvallende uitingen van woke gedachtegoed in deze contreien

Opgepast!

Ook de Oekraïners zijn racistisch

Achter de grap schuilt een eeuwenoude filosofische discussie. Heraclitus en Plato stelden zich al de vraag hoeveel een identiteit kan veranderen en toch dezelfde identiteit blijven. Het begrip ‘schip van Theseus’ kennen we van Plutarchus. Hij vertelt dat het schip van Theseus - een legendarische Griekse held - door de Atheners werd bewaard, maar dat omwille van slijtage en rotting na een tijd ongeveer alle onderdelen waren vervangen.

Is het dan nog wel het schip van Theseus?

Oekraïense vluchtelingen op de Heizel

Nadat enkele weken geleden bleek dat de grote bereidwilligheid om Oekraïners in onze contreien met open armen te verwelkomen een gevolg was van racisme, duikt een zo mogelijk nog groter probleem op: veel Oekraïense oorlogsvluchtelingen zouden zelf racistisch zijn.

De echte Da Vinci In november overwoog ik naar een concert van 10CC te gaan, in de hoop de groep toch een keer te zien voor de leden definitief met pensioen gaan.

Tot mijn ontgoocheling bleek de huidige bezetting nog slechts één van de oorspronkelijke leden te bevatten. Was het dan nog wel 10CC waarnaar ik ging kijken? Er zijn zelfs rockgroepen, zoals Thin Lizzy en Lynyrd Skynyrd, waar de bezetting doorheen de tijd volledig is vervangen.

Het schip van Theseus is een bekend probleem voor kunstrestaurateurs en herstellers van historische gebouwen. Het oorspronkelijke schilderij van het Laatste Avondmaal van Da Vinci is al naar schatting voor 80 procent het werk van restaurateurs. Is de 16e-eeuwse kopie die in de abdij van Tongerlo hangt dan al niet meer Da Vinci dan wat overblijft van het oorspronkelijke werk?

Het schip van Theseus stelt ook pertinente vragen over onze menselijke identiteit. Is de 58-jarige ik nog wel dezelfde persoon als de 18-jarige ik? De paradox van Theseus is al eeuwen voer voor filosofen.

JURGEN CEDER

© PHOTONEWS

In de komische serie ‘Only Fools and Horses’ - dit jaar door de Britten verkozen als het beste tv-programma aller tijden - vertelt straatveger Trigger fier dat hij al 20 jaar dezelfde bezem gebruikt, maar dat hij de borstelkop wel al 17 keer heeft moeten vervangen en de steel al 14 keer. Die mop is niet origineel. In Frankrijk kent men de uitdrukking ‘le couteau de Jeannot’, verwijzend naar een komedie uit de 17e eeuw waarin een domoor opschept over de levensduur van zijn mes, waarvan hij wel al drie keer het lemmet en twee keer het handvat heeft moeten vervangen.

© SHUTTERSTOCK

INSTRUMENTEN VOOR INZICHT

Dat Petra De Sutter wel in die richting wil gaan, heeft behalve een linkse reflex dat de politiek dichter bij de staatsbedrijven moet

staan een drietal andere redenen. Waar men het kan, draait Vivaldi een aantal beslissingen van de vorige federale regering terug.

Zo zijn de groenen en de socialisten niet gelukkig met het systeem van ‘corporate governance’ of goed bestuur dat door toenmalig bevoegd minister Alexander De Croo (Open Vld) in 2016 in beursgenoteerde overheidsbedrijven is ingevoerd. Bij bpost of Proximus zouden strikte regels van rapportering en autonomie moeten worden gerespecteerd. De overheid als aandeelhouder zou zich wat discreter moeten opstellen.

Hier geen voorkeursbehandeling. De Sutter wil dat met een waarnemer wijzigen.

Tweede reden is blijkbaar dat Groen bot ving met een voorstel van een nieuwe bestuurder voor bpost: ondernemer Wouter Torfs van Schoenen Torfs. Maar dat zag men bij bpost niet zitten. Zijn bedrijf is daar immers klant. Een waarnemer kan een achterpoort zijn om toch een specifiek figuur in het bedrijf te posteren.

Ten derde vindt De Sutter dat ze te laat of onvoldoende wordt ingelicht over belangrijke beslissingen in het bedrijf. De verkoop van de bpost-krantenwinkels aan een gokbedrijf kwam als een verrassing. Net als de overname van bpost bank door BNP Paribas Fortis. En men viel op het kabinet uit de lucht dat Telesign, een dochterbedrijf van Proximus, naar de beurs ging.

© PHOTONEWS

Groen heeft het na het mislopen van de kernuitstap moeilijk om zich opnieuw te profileren in de regering en zich comfortabel te voelen. Petra De Sutter, minister van Overheidsbedrijven, heeft er blijkbaar iets op gevonden. Ze wil in bedrijven waar de staat minstens 50 procent aandeelhouder is een zogenaamde waarnemer installeren in de raad van bestuur. Die moet de regering op de hoogte houden van belangrijke beslissingen.

Spanning tussen management en politiek

Een buste van Plutarchus

Dat is althans waar de Nederlandse antiracismeactiviste Gloria Wekker voor waarschuwt. Wekker is niet zomaar de eerste de beste, maar wordt de ‘grande dame’ van de Nederlandse antiracismebeweging genoemd. Ze was vorige week in Gent, waar ze de Amnesty International-leerstoel kreeg uitgereikt aan de UGent. Wekker werd voor de gelegenheid geïnterviewd door Knack, het beste satirische weekblad van Vlaanderen.

“Dat is aan het gebeuren, ja”, antwoordde ze op de vraag of we met Oekraïners veel racisten naar hier halen.

“Maar niemand heeft het erover. Wat voor boodschap geeft de Nederlandse overheid nu aan alle Nederlanders en vooral Nederlanders van kleur? Omdat de Oekraïners zogezegd zo hard op ons

lijken, doet dat eventuele racisme van hen er blijkbaar niet toe.”

Intersectioneel In hetzelfde interview doet de intersectionele feministe nog een hele reeks andere woke uitspraken. Wekker is bijvoorbeeld vol lof over politica Sylvana Simons van BIJ1, waar ze bij de gemeenteraadsverkiezingen zelf op de lijst stond.

“Ze is links linkser aan het maken”, klinkt het. Ook het feit dat schrijver-ster Marieke Lucas Rijneveld afzag van het vertalen van de poëzie van de zwarte dichteres Amanda Gorman juicht ze toe en ze vindt dat heteroacteurs best geen homorollen spelen.

“Een koloniaal rijk dat vierhonderd jaar duurde, heeft heel wat ideeën, gedachten en gevoelens bij mensen ingeplant over welke groepen er superieur zijn en welke onderaan op de ladder staan”, zegt Wekker over het Nederlandse racisme. “Witten zijn zogezegd slimmer en beter dan mensen van kleur: dat beeld zit heel diep ingebakken in de Nederlander.”

PIETER VAN BERKEL

Binnenland

7 APRIL 2022

5

Twee op de drie beroepsleerlingen zijn functioneel ongeletterd Twee op de drie bso-leerlingen verlaten het onderwijs functioneel ongeletterd. Die leerlingen kunnen onvoldoende informatie uit een metroplan, een advertentie, een bijsluiter of een instructieplan halen. Ze hebben tevens onvoldoende praktische ICT-competenties. Dat blijkt uit de nieuwe resultaten van de Vlaamse peilingsproeven. Die gaan na of leerlingen bepaalde eindtermen - de minimumdoelen die zijn opgelegd door de Vlaamse regering - behalen.

© BELGA

Aan de peilingsproeven rekenen, lezen, schrijven en luisteren voor Project Algemene Vakken (PAV) namen 3.000 leerlingen deel. Voor functionele rekenvaardigheid haalt slechts 26 procent de eindtermen, voor functionele leesvaardigheid 34 procent en voor functionele luistervaardigheid 30 procent. Deze cijfers zijn een heel stuk slechter dan de laatste meting in 2013. Cognitief psycholoog

Wouter Duyck (UGent) heeft het op Twitter over “het zoveelste brandalarm voor de vernietiging van welvaart en sociale mobiliteit”.

Spectaculaire niveaudaling “De resultaten zijn over de hele lijn zwak”, zegt professor Rianne Janssen (KU Leuven) in De Standaard. “Er is een algemene daling in prestaties ten opzichte van de vorige peiling in 2013.” Deze tendens kan zeker naar de rest van het onderwijs worden uitgebreid. Uit het PIRLS-onderzoek van 2016 blijkt dat 20 procent van de Vlaamse vijftienjarigen een fundamentele achterstand oploopt op het vlak van leesvaardigheid en begrijpend lezen.

Tel daarbij nog de leerlingen die vroegtijdig zonder diploma secundair onderwijs de school verlaten en je komt algauw tot een leger ongekwalificeerde jongeren die goed zijn voor de werkloosheidsstatistieken of terechtkomen in slecht betaalde jobs zonder doorgroeimogelijkheden. Deze resultaten van het onderzoek zijn dramatisch voor een regio wiens arbeidsmarkt het van de grijze hersencellen moet hebben.

Er zijn verzachtende omstandigheden voor de barslechte resultaten. Door corona waren er schoolsluitingen en afstandsonderwijs, wat Ben Weyts voor flink wat leerlin-

gen niet meer dan extra vakantie was. Er is een sterke toename van het aantal leerstoornissen en gedragsproblemen en er zijn ook meer leerlingen met een andere thuistaal dan voorheen. Ongeveer 20 procent van de leerlingen van het basisonderwijs spreekt thuis een andere taal dan het Nederlands. Voor steden zoals Antwerpen loopt dit op tot bijna 50 procent.

Meer dan 55 procent van de kinderen met ouders van buiten de EU worden in een kansarm gezin geboren. Voor Antwerpen loopt dit op tot 74 procent.

Pretpedagogiek Door de leer- en taalachterstand hebben leerlingen meer tijd nodig om het basisniveau te verwerven. Daardoor vermindert de aangeboden leerstof telkens. Leerkrachten moeten steeds meer investeren om leerlingen steeds minder basiskennis bij te brengen. Het gaat van differentiatie, over evaluatie op maat tot remediëring en huiswerkbegeleiding. Dan is er ook nog de ‘pretpedagogiek’. Leerlingen moeten zich op school eerder ‘lekker’ voelen, waardoor de scholen steeds meer in allerlei nevenactiviteiten en uitstappen moeten investeren. Daardoor gaan de scholen steeds meer op wellnesscentra lijken.

Deze resultaten van het onderzoek zijn dramatisch voor een regio wiens arbeidsmarkt het van de grijze hersencellen moet hebben Vorig jaar trokken enkele moeders aan de alarmbel. Een bezorgde mama controleerde de invulboeken en kwam tot de ontnuchterende vaststelling dat haar

dochter op één schooljaar tijd amper 4 tekstjes en 20 zinnen schreef. Door de invulboeken schrijven de kinderen veel minder, waardoor het niveau van de leerlingen nog verder daalt. Het absoluut stellen van de gelijke onderwijskansen, het nijpende lerarentekort en de toenemende segregatie doen de rest.

Veel maatregelen, weinig resultaat Intussen nam minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) een aantal maatregelen.

Zo voerde hij voor de eerste en tweede graad van het secundair onderwijs ambitieuze eindtermen in en heeft hij voor de derde kleuterklas taalscreeningstoetsen gemaakt die veel sneller achterstand moeten detecteren. Ook wil Weyts in het primair en het secundair onderwijs centrale toetsen invoeren om na te gaan in hoeverre de leerlingen de eindtermen echt beheersen. De eerste van deze Vlaanderenbrede toetsen worden in 2023 afgenomen. Om de niveauverschillen tussen de verschillende scholen tegen te gaan, wil de minister ook centrale examens opleggen en de job van leerkracht aantrekkelijker maken.

Of dit pakket aan maatregelen zal volstaan, valt te betwijfelen. De dramatische resultaten zouden bij de Vlaamse regering een alarmsignaal moeten doen afgaan, maar vooralsnog is daar weinig van te merken. De resultaten van de peilingstoetsen zijn in alle stilte verschenen.

De minister hoopte dat de bui zou overtrekken. “We moeten durven ingrijpen”, zei hij reeds meermaals. Waar wacht Weyts op? Het onderwijs was decennialang de emancipatiemachine van heel wat arbeiderskinderen. Het zal terug aansluiting moeten vinden bij die traditie. Pas dan kan er sprake zijn van vooruitgang.

JULIEN BORREMANS

PAL CAST: het nieuwe podcastkanaal van PAL NWS en ’t Pallieterke

Een gesprek met podcasters Stijn Derudder en Sonja Dahlmans Midden maart, lanceerden PAL NWS en ’t Pallieterke met PAL CAST hun gloednieuwe podcastkanaal. Het kanaal biedt twee wekelijkse podcasts aan, namelijk ‘PAL EROP’ en ‘Een Kwestie van Geloof’. In PAL EROP bespreekt eindredacteur van ’t Pallieterke en gastheer van de podcasts Stijn Derudder (41 jaar) samen met onze journalisten de actualiteit in Vlaanderen en de rest van de wereld. In ‘Een Kwestie van Geloof’ praat hij met theologe en columniste Sonja Dahlmans (53 jaar) over religie, de verhoudingen tussen de verschillende religies en het christendom in het bijzonder.

Stijn Derudder wijst erop dat het vertrouwen in de media op een historisch dieptepunt zit. “En daar is een reden voor: eindeloze deugsignalering en gefabriceerde verontwaardiging”, meent hij. Daarom komen PAL NWS en ’t Pallieterke met een alternatief in de vorm van PAL CAST, een plaats waar u de feiten kunt krijgen over de verhalen die voor u belangrijk zijn.

“We willen vooral niet bepalen wat u moet denken of u beschermen tegen de harde waarheid”, vertelt Derudder. “We brengen

met onze podcasts de verhalen die u het meest raken, komende van een bron die u vertrouwt en die de pensée unique in de media wil doorbreken”, gaat hij verder.

Nieuw en breder publiek Stijn Derudder wil “met de podcasts een nieuw en breder publiek proberen te bereiken, niet alleen de lezers van weekblad ’t Pallieterke en website palnws.be”. Hij hoopt ook “mensen aan te trekken die weinig of geen tijd hebben om

even rustig te zitten en te lezen, van jong tot oud”.

In PAL EROP krijgt de luisteraar “onderwerpen, standpunten en meningen te horen die niet in de zwaar gesubsidieerde massamedia terug te vinden zijn”. “Alleen dat al maakt het de tijd en de moeite waard om de podcast een kans te geven”, meent hij.

Aandacht voor christenvervolging In de podcast ‘Een Kwestie van Geloof’ praat Derudder wekelijks met Sonja Dahlmans over geloof, religie en in het bijzonder ook over de vervolging van christenen in de wereld. Dahlmans vindt het podcastformat uitermate geschikt “om meer achtergrond te kunnen geven bij onderwerpen die veel te weinig aandacht krijgen in de media”.

Dahlmans wil met ‘Een Kwestie van Geloof’ een stem geven aan christenen in de diaspora, bijvoorbeeld Armeense christenen: “Zij voelen zich op deze manier gehoord.” De podcast moet “een vast adres worden, een plaats waar je

nieuws hoort dat nergens anders te horen is”. “Er worden over de hele wereld meer dan 400 miljoen christenen vervolgd. Wij willen een breder publiek laten kennismaken met die verschrikkelijke feiten om zo uiteindelijk mee te helpen druk uit te oefenen op de politiek”, vertelt Dahlmans.

Publiek opbouwen Derudder vindt ‘Een Kwestie van Geloof’ een ideale manier om “een klein, maar trouw publiek op te bouwen met deze nichepodcast die hopelijk kan uitgroeien tot een podcast die een wereldwijd publiek kan aanspreken. Daarom denkt hij eraan, net als Dahlmans, om op termijn ook een Engelstalige versie te maken van ‘Een Kwestie van Geloof’.

Zowel Derudder als Dahlmans zijn blij met de respons die ze gekregen hebben. “Ik heb al veel positieve reacties gekregen van collega’s, vrienden en familie. We weten dat het in het begin een tijdje zal duren vooraleer we een groter publiek kunnen opbouwen, maar de start is heel hoopgevend”, vertelt Derudder. Dahlmans uit eenzelfde sentiment: “Na onze podcast over Armenië en Azerbeidzjan kreeg ik er meteen een aantal volgers bij op Twitter. Ze zaten echt op die podcast te wachten omdat ik een van de weinigen ben die praat over die onderwerpen.”

Luister naar PAL CAST U aangeboden door PAL NWS en ’t Pallieterke.

Stijn Derudder is uw gastheer van twee wekelijkse podcasts.

De volgende PAL EROP, ondertussen de vierde, is deze morgen uitgekomen. Jean-Marie Dedecker heeft het daarin over de tijdelijke maximumsnelheid die de “wappies” van Groen voorstellen, u hoort ook Koen Dillen over de presidentsverkiezingen in Frankrijk en ook de oorlog in Oekraïne vanuit Pools perspectief komt aan bod.

Komende zondag komt ook de vierde ‘Een Kwestie van Geloof’ uit en daarin wordt de jihadistische terreur in Nigeria besproken. Daar zijn de voorbije weken meer dan honderd mensen vermoord, onder wie heel wat christenen.

Te beluisteren op o.a. Spotify, Apple Podcasts, Google Podcasts, YouTube en palcast.be.

6

Politiek

7 APRIL 2022

Groen wil maximumsnelheid op snelweg verlagen naar 100 kilometer per uur

Groen wil de maximumsnelheid op de autosnelweg tijdelijk verlagen naar 100 kilometer per uur. Onafhankelijk Kamerlid Jean-Marie Dedecker heeft het over “de zoveelste pestmaatregel” van de groenen.

“Stedelingen en bakfietsers”

NIEUWS UIT DE WETSTRAAT Zelensky in de Kamer Donderdag zat de plenaire zaal afgeladen vol. Kamerleden, Vlaams Parlementsleden, senatoren en ministers uit diverse assemblees waren samengekomen om de toespraak via straalverbinding op groot scherm te komen beluisteren van de Oekraïense president Zelensky. Zo’n historisch moment wil men niet meteen missen, zelfs niet als men als Vlaams minister-president moet plaatsnemen naast André Flahaut (PS)…

Nadat twee Poolse muzikanten op cello en viool het Oekraïense volkslied hadden gespeeld, kwam Zelensky in zijn ondertussen bekende soldaten-t-truitje aan het woord. Natuurlijk bracht hij zijn klassieke vragen aan de Europese landen naar voor inzake hulp en steun, bracht hij wat onverwachte kritiek op de Belgische diamanthandel met Rusland en verwees hij ook bij ons naar historische gebeurtenissen om een parallel te trekken met de strijd van zijn volk. Zo verwees hij naar de slag om Ieper in de Eerste Wereldoorlog. Goed bedoeld wellicht, maar de vergelijking gaat toch niet helemaal op.

In ieder geval schaarden de aanwezigen zich achter Zelensky, al moest De Croo nadien toch zeggen dat op sommige vragen niet kan worden ingegaan, zoals de no-flyzone boven Oekraïne. En dan ging men weer over tot de orde van de dag.

Overbodige subsidies Michael Freilich (N-VA) en Reccino Van Lommel (VB) - die wel een wekelijkse vraagsteller lijkt te worden - voelden de minister van Economie en Werk Dermagne aan de tand over de jaarlijkse miljoenen subsidies aan DPG Media om de krantendistributie te ondersteunen.

Beide sprekers zijn het erover eens dat die subsidies eigenlijk niet meer hoeven, gelet op de miljoenenwinsten die door DPG Media worden gemaakt. Bovendien neemt DPG Media het ene na het andere mediabedrijf over met geld van de staat. DPG Media sluit ondertussen drukkerijen, zet mensen op straat en laat kranten in het buitenland drukken.

Het argument van Dermagne dat men met die subsidies de prijs van kranten en tijdschriften voor de burgers laag houdt, lachten de vraagstellers in het licht van de miljoenenwinsten dan ook vrolijk weg. Dat deed Freilich ook met het riedeltje dat er geen persvrijheid meer is als we die subsidies voor de krantenbedeling stopzetten.

Dedecker gaat er echter van uit dat het idee oorspronkelijk van Kristof Calvo komt: “Ik verwacht dat dit een idee is van Kristof Calvo, want die man heeft politiek asiel aangevraagd bij GroenLinks in Nederland. Daar zijn ze al 100 km/u aan het rijden om de stikstof tegen te gaan. Een van die wappies zal dus daar zijn inspiratie gehaald hebben.”

En dat die maatregel tijdelijk zou zijn, gelooft de burgemeester van Middelkerke ook niet: “Dat we momenteel 120 km/u rijden op onze snelwegen, hebben wij te danken aan de autoloze zondagen van 1973. Dat was toen een tijdelijke maatregel.” Intussen geldt die dus al bijna 40 jaar.

Ook het veiligheidsargument ontkracht Dedecker: “Een Lada van vandaag is nog veiliger dan een Mercedes van toen de maximumsnelheid naar 120km/u werd gebracht.” En dat vrachtwagens dan bijna even snel (of traag) zouden mogen rijden als auto’s zou volgens Dedecker kunnen leiden tot gevaarlijke situaties: “Die groene sandaalbende blijft zich gewoon verzetten tegen alles wat ons vooruitgang heeft gebracht.”

Dat die partij geen inzicht heeft in verkeer en mobiliteit, verbaast het onafhankelijke Kamerlid niet: “Groenen zijn stedelingen. En stedelingen zijn bakfietsers. Zij denken niet aan arbeiders die hun auto nodig hebben om te gaan werken, of wij die vandaag naar Brussel moeten rijden. Ik ken geen enkele plattelandsgemeente waar Groen veel stemmen haalt.”

Hoge brandstofprijzen spelen overigens in het voordeel van Groen, oordeelt Dedecker: “Ze hebben zelf gezegd dat de brandstof zo duur zou moeten zijn zodat de auto minder gebruikt wordt. Dat staat in hun partijprogramma.” In 2014 pleitte de partij er inderdaad voor om de belastingen op vervuilende brandstoffen te verhogen. Groen is volgens de West-Vlaming dus niet ontevreden met de hoge brandstofprijzen, maar ziet er een opportuniteit in om haar alternatieve mobiliteitsplan te promoten. “Die sandaalbende, en hun oorlog tegen de auto en al het andere wat ons vooruitgang heeft gebracht, snapt er niets van.”

zijn om de maximumsnelheid permanent naar 100 km/u te verlagen. Daar zijn veiligheidsargumenten, efficiëntieargumenten en milieuargumenten voor.

Maar dat is momenteel politiek onhaalbaar, vandaar het voorstel voor een tijdelijke verlaging.”

Zo’n verlaging zou de brandstofprijs echter niet verlagen. “Maar om dezelfde afstand af te leggen, zal je minder brandstof nodig hebben”, aldus Bex. “Dat zorgt er natuurlijk voor dat je minder moet betalen voor je verplaatsingen.”

Inspiratie uit Nederland Bex verwijst naar Nederland, waar de maximumsnelheid tijdens piekuren al langer op 100 km/u ligt. “Daar hebben ze uitgerekend dat je op een traject van 50 kilometer slechts een zevental minuten verliest.” Dat het een manier is om de aantrekkelijkheid van de auto te verminderen, vindt het parlementslid niet: “Er zijn nu al veel mensen die omwille van de hoge prijzen ervoor kiezen om minder snel te rijden op de snelwegen. Maar het zou veiliger zijn wanneer iedereen dat zou doen.”

De Groen-politicus denkt niet dat mensen de auto massaal zullen laten staan omwille van dit voorstel.

“Ik denk niet dat mensen de auto massaal zullen laten staan, al zijn we met Groen wel absoluut voorstander van voldoende alternatieven voor de auto.”

Hij ziet in het voorstel eerder een manier om “iets wat toch al veel mensen doen omdat ze solidair zijn met de Oekraïners, of doen voor hun eigen portemonnee”, als een algemene regel te laten gelden.

In het verleden pleitte Groen er nog voor om de belastingen op brandstof te verhogen. Al ligt dat nu anders volgens Bex: “Wij hebben recent in de federale regering maatregelen genomen om de brandstofprijzen onder controle te houden, iets waar we als Groen ook absoluut achter staan.” De immense brandstofprijzen van de afgelopen tijd verantwoordden zo’n accijnsverlaging wel, aldus Bex. “Maar, we moeten wel als samenleving proberen om minder brandstof te gebruiken.

Dat zou ook met andere maatregelen kunnen, maar die zie ik vanuit de meerderheid niet komen.”

WANNES NEUKERMANS

© PHOTONEWS

Groen wil de maximumsnelheid op de autosnelweg overdag tijdelijk verlagen van 120 kilometer per uur naar 100 kilometer per uur, nu de brandstofprijzen de pan uit swingen. Volgens Vlaams Parlementslid Stijn Bex, die het voorstel indiende, zou de maatregel 0,7 tot 1,5 liter brandstof per 100 kilometer uitsparen.

Voorlopig politiek onhaalbaar Vlaams Parlementslid Stijn Bex (Groen) reageert op zijn voorstel om de maximumsnelheid op snelwegen te verlagen naar 100 km/u.

En dat voorstel is, zoals Dedecker al zei, niet zozeer tijdelijk: “Als het van Groen afhangt, dan denken we dat er goede argumenten Jean-Marie Dedecker & Stijn Bex

Eenzijdige straffeloosheid Ahmed Laaouej (PS) ondervroeg minister van Binnenlandse Zaken Verlinden (CD&V) over de strijd tegen financiële criminaliteit en pleitte voor de noodzaak om een einde te maken aan straffeloosheid bij belastingontduiking en witwassen van tientallen, honderden miljoenen euro's. Hij pleitte voor meer mensen bij politie en justitie om “deze misdaad te bestrijden die een gevaar vormt voor ons sociale en economische weefsel, maar die ook de staatskas ruïneert in een periode waarin we veel middelen nodig hebben om alles aan te pakken”.

De staatskas… jawel, daar komt het op aan. De vele Waalse gepensioneerden, zieken, langdurig werklozen, leefloners en andere steuntrekkers liggen immers in de bovenste schuif van de PS. In principe heeft hij natuurlijk gelijk, maar als dat uit de mond van een PS’er komt heeft dat toch altijd een bijklank. In de wandelgangen hoorden we overigens iemand sneren dat de PS alleen over de aanpak van de straffeloosheid spreekt in dat soort zaken en nooit als het over misdadig gedrag van onder meer Brusselse ‘jongeren’ - hun kiesvee - of andere criminelen gaat, die geen enkel respect tonen tegenover politie en justitie.

Pandemiewet moet weg Peter De Roover (N-VA) heeft zich met zijn fractie van meet af aan fel verzet tegen de zogenaamde pandemiewet die een duidelijk democratisch deficit vertoonde en zelfs de grondwettelijke toets niet helemaal doorstond. De wet liet toe dat de meerderheidspartijen aan de regering drie maanden lang de totale vrijheid gaven om naar eigen goeddunken vrijheidsbeperkende maatregelen te nemen, zonder debat en stemprocedure daarover in de Kamer. Vorige week diende hij dan ook een wetsvoorstel in om die wet af te schaffen.

Bovendien stelde hij: “Je kunt nooit uitsluiten dat op een bepaald moment figuren in de Wetstraat 16 belanden die van de pandemiewet misbruik maken om zichzelf uitgebreide machten toe te eigenen.” En nog: “Maatregelen die grondrechten beperken, moeten na grondig debat waarbij de proportionaliteit wordt getoetst via wet genomen worden, en telkens het onderwerp uitmaken van een parlementair debat.”

Wellicht wacht De Roover nu met een visadempje af of

Vivaldi hierin mee wil gaan. De kans is bijzonder klein.

Het is dan maar uitkijken naar het Grondwettelijk Hof - waar een procedure tot vernietiging van de wet nog hangende is - om die wet alsnog te kelderen.

Geen schijn van kans PVDA en VB deden los van elkaar een poging om een voorstel in te dienen dat de kostprijs van brandstoffen aan de pomp zou moeten verlagen. Gelet op de actualiteit vroegen zij de urgentie voor de behandeling van hun voorstellen. Ze waren eraan voor de moeite, want de urgentie werd door de meerderheid weggestemd.

Men zou ook de moeite hebben kunnen doen om de voorstellen te bekijken en te bespreken, en dan een weloverwogen oordeel uit te spreken, wat democratisch en logisch zou zijn. Maar met die twee begrippen heeft Vivaldi het al langer moeilijk, zoals al vaker bleek. De twee oppositiepartijen kunnen alvast wel bij hun achterban gaan zeggen dat ze het geprobeerd hebben…

Politiek

IN DE KIJKER

CITAAT VAN DE WEEK

Jan Fabre

Karine Lalieux:

“Investeringsfonds Beliris dient om socialistische gemeenten te plezieren”

Kunst- en cultuurpaus Jan Fabre (63) staat dezer dagen terecht wegens beschuldigingen van geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag. In 2018 schreven zo’n twintig dansers van zijn gezelschap Troubleyn een open brief over het grensoverschrijdend gedrag van Fabre, dat zij hadden ervaren. Daarop volgde een gerechtelijk onderzoek en werd de zaak ingeleid voor de rechtbank. Vandaag vindt de openbare aanklager dat de getuigenissen van 12 mogelijke slachtoffers overtuigend genoeg zijn om de maximumstraf van drie jaar te eisen. Fabre ontkent alle beschuldigingen. Het is nu aan de rechter om het definitieve oordeel te vellen. We willen daar niet op vooruitlopen.

Karine Lalieux, Brussels PS-kopstuk en tevens minister van Pensioenen in de federale regering, wordt beschuldigd van vriendjespolitiek na een uitspraak over Beliris, het federale fonds voor Brusselse infrastructuurprojecten dat onder haar hoede valt. “Beliris, dat is gewoon geluk. Ik heb een investeringsenveloppe, en ik kan alle gemeenten en in het bijzonder, uiteraard, de socialistische gemeenten ermee plezieren”, zei ze op een evenement van de Brusselse PS.

Wie de details wil weten waarvan hij allemaal beschuldigd wordt, moet er de ‘serieuze gazetten’ maar eens op nalezen. Daar wordt vaak alles tot in de kleinste details omschreven. Door velen wordt hij als een seksueel ‘roofdier’ aanzien. Wat er ook allemaal van zij, toch wordt hier een moeilijke discussie gevoerd, die het spanningsveld tussen concrete feiten tegenover de erg persoonlijke interpretatie en het aanvoelen van de kunstenaar plaatst. Dat heeft alles met zijn persoonlijkheid te maken.

Altijd controverse Door de culturele elite werd hij jarenlang op handen gedragen.

Hij kon zich daardoor álles permitteren. In Nieuwpoort werd zelfs tegen alle regels in een plein naar hem genoemd waarop een van zijn beelden staat. Jan Fabre was altijd tegendraads en zocht steevast de bizarre, vaak ranzige controverse op.

Ook de koninginnen Paola en Mathilde vielen in katzwijm voor hem. Paola laat in 2002 het plafond van de oude koloniale Spiegelzaal van het paleis beplakken met 1,4 miljoen mestkeverschildjes.

Of: 700.000 dode kevers. Het ‘kunstwerk’ kostte 100.000 euro en leverde hem nog een benoeming op tot Grootofficier in de Kroonorde en tot Commandeur in de Orde van Leopold II. We herinneren ons ook dat hij in 2.000 acht zuilen bij de ingang van de Gentse universiteit liet inpakken met sneetjes gerookte ham, of zo’n 600 kilogram hesp, om de pilaren op marmer te doen gelijken. Voedselverspilling, werd hem naar het hoofd geslingerd. Hij kreeg in 2012 zelfs GAIA tegen zich toen hij een film opnam in het Antwerpse stadhuis waarbij levende katten in de lucht gesmeten werden, die dan nogal onzacht op de trappen neerkwamen.

Ooit liet hij ook vogelspinnen los in een doolhof vol scheermesjes en spijkerde hij condooms met uien en aardappelen tegen een plafond in een museum. En in 2017 was er een tentoonstelling van hem met werken die naast dierlijke ook menselijke beenderen bevatten.

Waar de botten vandaan kwamen, blijft erg onduidelijk…

Intimiderend en kwetsend Ook zijn toneelwerk doet mensen huiveren. Het Laatste Nieuws schreef in 2018: “Uren en uren laat hij zijn acteurs, danseressen en zichzelf voor een performance op het podium staan. Ze moeten soms zelfs bloeden, masturberen, urineren.”

We schreven in ’t Pallieterke in 2018 over dit soort toestanden toen de open brief bekend werd - dat “de man zijn eigen seksuele perversiteiten vaak wist in te kleden in een cultureel omhulsel, wat dan meteen alles in een quasi onaantastbare en onbekritiseerbare gesteltenis bracht, die door de culturele bobo’s als toppunt van grensverleggende culturele inzichten dogmatisch werd afgekondigd. We denken zo bijvoorbeeld aan het theaterstuk ‘Mount Olympus’ en zijn persoonlijke optreden in ‘I am a mistake’. Wie meende dat een en ander grensoverschrijdend was, werd steevast gecatalogeerd als bekrompen, preuts, oubollig en natuurlijk: onverdraagzaam. En dan gingen de subsidiekranen open en werden er verder geen vragen meer gesteld.”

Jan Fabre leefde en leeft wellicht nog altijd in een eigen kunstenaarsuniversum waarin hij nauwelijks lijkt te beseffen dat bepaalde van zijn gedachtekronkels, uitspraken, manieren van doen en aanrakingen wel eens kwetsend en intimiderend kunnen overkomen of effectief als dusdanig ervaren kunnen worden. En ja, dan komt in deze barre #MeToo-tijden uiteindelijk alle drek en frustratie naar boven.

7 © PHOTONEWS

7 APRIL 2022

Begroting ontspoort verder

4,3 miljard extra erbij Het federale begrotingstekort dikt verder aan en loopt op tot 20,7 miljard euro, of 3,8 procent van het bruto binnenlands product en 4,3 miljard euro meer dan enkele maanden geleden. Dat bleek vrijdag na afronding van de begrotingscontrole.

De regering wijst vooral naar een reeks “onvoorziene” extra uitgaven en omstandigheden als verklaring voor de begrotingsperikelen. Staatssecretaris voor Begroting Eva De Bleeker (Open Vld) somt vier “uitdagingen die budgettair verwerkt moeten worden” op: de coronacrisis, de energiecrisis, de Oekraïnecrisis en de inflatiecrisis.

De gevolgen van de coronacrisis en de oorlog in Oekraïne zijn samen goed voor meer dan 2 miljard euro extra uitgaven. Voor Oekraïne wordt 800 miljoen euro opzijgezet in een provisie voor onvoorziene uitgaven. Voor de coronapandemie wordt nog eens 825 miljoen euro opzijgezet. Valt ook onder de Oekraïnecrisis: 450 miljoen euro extra uitgaven in defensie, bovenop de uitgaven die reeds voor de Russische inval in Oekraïne gepland waren. De energiemaatregelen zijn goed voor nog eens 2 miljard. Tot slot zorgt ook de toenemende inflatie

voor extra uitgaven, zoals de indexering van tal van de budgetten van tal van overheidsdiensten.

“Het is duidelijk dat de opeenvolgende crisissen een grote impact hebben op onze overheidsfinanciën”, aldus De Bleeker. “Van crisissen weten we helaas dat ze te paard komen, maar te voet vertrekken. We zullen de impact ervan dus nog lang voelen. Sowieso doen we als overheid wat nodig is om onze burgers en bedrijven te beschermen. Daarbij worden we echter duidelijk geconfronteerd met de kwetsbaarheid van onze overheidsfinanciën. Het is dus absoluut noodzakelijk dat we aandacht blijven hebben voor de financiële houdbaarheid van onze overheidsfinanciën op lange termijn. Daarvoor moeten we werk blijven maken van het budgettair traject om het structureel tekort te verkleinen. Ook een continue monitoring van de situatie zal essentieel zijn. Als staatssecretaris voor Begroting zal ik daar het voortouw in nemen.”

“Vivaldi is een bedreiging voor ons sociaal model”

Twee keer nadenken

De rechtse, Vlaamsnationalistische oppositiepartijen N-VA en Vlaams Belang

© PHOTONEWS

Men kan zich de vraag stellen of een al te permissieve samenleving, die bang is geworden om het overschrijden van fatsoensgrenzen aan de kaak te stellen, bij dit soort aberraties zelf ook wel vrijuit kan gaan, ook al heeft quasi niemand in deze tijd iets tegen esthetisch naakt of zelfs mooie erotiek in kunst, film en theater. We zijn immers niet preuts. Maar aan vetzakkerij, en vooral die onder het mom van (gesubsidieerde) cultuur, die de integriteit van anderen schaadt, moet stante pede een halt toegeroepen worden. Wat ook de strekking van het vonnis zal zijn, feit is zeker dat Jan Fabre nu wel zal weten dat er grenzen zijn aan alles.

reageren scherp. Bij N-VA is men al langer kritisch voor het feit dat de regering-De Croo tot nu toe heeft nagelaten om ingrijpende arbeidsmarkthervormingen door te voeren. Ook nu klopt men op diezelfde nagel. “Dat er in crisisen oorlogstijden extra uitgaven zijn, dat is vanzelfsprekend”, zegt N-VA-Kamerlid Sander Loones.

“Maar dat de regering tegelijk geen enkele maatregel neemt om de tewerkstellingsgraad extra te verhogen, is onvergeeflijk.”

Loones noemt de regering-De Croo zelfs een “bedreiging voor ons sociaal model”. “Werken verhoogt de koopkracht van de mensen”, klinkt het. “Het is ook goed voor de begroting, want er moeten minder werkloosheidsuitkeringen worden betaald. En het zorgt voor een stevigere financiering van onze sociale zekerheid. Dat de regering-De Croo niet bijschakelt, maakt van haar een bedreiging voor ons sociaal model.”

“Onvervalste PS-regering” Volgens Loones is het duidelijk dat “de PS aan de touwtjes trekt in deze regering”. Eenzelfde geluid is te horen bij Vlaams Belang-Kamerlid Wouter Vermeersch.

“Dit was geen begrotingscontrole, maar een loutere opsomming van nieuwe uitgaven”, aldus Vermeersch. “Het is duidelijk dat deze regering een onvervalste PS-regering is geworden die enkel en alleen nog in staat is over nieuwe uitgaven te beslissen, maar geen budgettaire discipline meer aan de dag kan leggen.”

“In tegenstelling tot andere dossiers, zoals deze over energie en kernuitstap, kwamen de paarsgroene excellenties zeer snel tot een akkoord over de begroting”, zegt Vermeersch nog. “Dat er zo vlot een akkoord werd bereikt, toont enkel aan dat er geen ernstige begrotingsoefening werd gedaan. Voor ons moet er in deze crisistijden niet blind worden gesaneerd, maar een minimum aan ernst, inspanningen en hervormingen was nodig om de geloofwaardigheid van het begrotingsbeleid te behouden.”

PIETER VAN BERKEL Eva De Bleeker

8

Interview

7 APRIL 2022

RIK TORFS

“De Standaard is erg woke, klimaat-fundementalistisch en weinig genuanceerd.

De openheid naar andere meningen is schijn”

eeft u intussen al een aantal Oekraïense vluchtelingen in huis genomen?

“Nee, ik ben dit niet van plan. Als je genoeg ruimte hebt en de nodige privacy kunt garanderen, dan kan dat best lukken. Belangrijker is dat die mensen structureel worden opgevangen. Ik heb veel bewondering voor de mensen die Oekraïense vluchtelingen in huis nemen, maar hoelang kan je dit volhouden? Je moet je er op voorhand van vergewissen of het wel realistisch is om een dergelijk engagement op lange termijn te nemen.”

De kans bestaat dat de komende weken honderdduizenden vluchtelingen naar ons land afzakken.

“Laten we eerst kijken of het zo’n vaart loopt. Het is ook wel ‘à la guerre comme à la guerre’, in de letterlijke zin van het woord. Het moment dat het Westen een aantal strategische keuzes maakt en waardeoordelen velt, dan moet het daar de consequenties van dragen.

Ook al wordt het heel moeilijk. Als het nodig is, dan moet ook het schijnbaar onmogelijke realistisch worden. In dergelijke extreme omstandigheden zit er niets anders op dan honderdduizenden mensen op te vangen.”

Moet de NAVO een actievere rol in Oekraïne spelen?

“Ik vind dit een delicaat evenwicht.

Het is belangrijk om je niet enkel door emoties te laten leiden. Een eigenaardige bijwerking van de huidige situatie is dat als je niet tot de NAVO behoort, je er niet kan door verdedigd worden.

Als de NAVO Oekraïne zou verdedigen, dan is een escalatie zeer realistisch. De kunst bestaat erin om met een zo beperkt mogelijke escalatie zo ver mogelijk te geraken. De NAVO trekt een duidelijke lijn waar Oekraïne voor een deel het slachtoffer van is, maar ik denk niet dat Poetin het zal wagen om een NAVO-land aan te vallen.”

Zijn er in het verleden geen kansen gemist om de imperialistische drang van Rusland een halt toe te roepen?

“Er zijn inderdaad kansen gemist om met Rusland een betere verstandhouding uit te bouwen. Kort na het uiteenspatten van de Sovjet-Unie ben ik vaak naar Rusland en landen van Centraal- en Oost-Europa geweest voor conferenties over godsdienstvrijheid. Je kon wel merken dat de Russen zich vernederd voelden. Mensen die zich vernederd voelen, nemen vroeg of laat wraak. Je kent de uitdrukking wel: ‘La vengeance est un plat qui se mange froid’. Nog voor de imperialistische trekken van Rusland naar boven kwamen, is daar een fout gemaakt. De les die we daaruit moeten leren, is dat je mensen op een dieptepunt moet helpen in plaats van te vernederen.”

“Een ander heikel punt waarmee we worden geconfronteerd, is dat we onszelf ervaren als het voorbeeld voor de wereld. Je kan gewag maken van een moreel kolonialisme. We vinden dat anderen even goed en deugdzaam als wij moeten worden. Als je het moreel kompas van de wereld wilt zijn, dan moet je consequent zijn en overal tussenkomen.

De vraag is of we dit wel moeten doen.”

Getuigt het van moreel kolonialisme als we aan andere landen vragen om de verlichtingswaarden toe te passen?

“Ik weet nog steeds niet wat die verlichtingswaarden juist zijn. Jean-Jacques Rousseau, een verlichtingsdenker, zei dat het juk van de vrijheid voor de mensheid nog erger zou zijn dan dat van de tirannie. De Verlichting is een mooi richtsnoer, maar je kan er van alles onder verstaan.”

Ook de vrijheid van mening vormt een verlichtingswaarde.

“Sommige denkers zoals Jean-Jacques Rousseau waren van mening dat de individuele vrijheden moeten wijken voor het algemeen belang van de meerder-

heid. Latere liberale denkers zoals Benjamin Constant waren voorstander van een absoluut vrije zone voor de individuele burger, waar hij zijn mening mag en kan ventileren. Niet alle verlichtingsdenkers waren onverkort voorstander van de vrije meningsuiting.”

“Ik leun meer aan bij de liberale denkers die ijverden voor rechten en vrijheden. Ik verwijs daarvoor naar onze liberale Grondwet van 1831. De vrijheid van meningsuiting is eerder een liberale waarde en vormt een onderdeel van de democratische rechtstaat, die ook binnen de mensenrechtenconventies van na de Tweede Wereldoorlog een plaats kreeg.”

Internationaal slaat België ook wel een belabberd figuur. Ons land functioneert nog amper en dat gaat ten koste van de welvaart van de inwoners. Is België niet eerder een negentiende-eeuwse constructie die niet meer functioneert binnen een 21ste-eeuwse context?

“Sommige landen kennen een artificiële constructie, zoals België. Andere zijn dat minder. Het klopt dat België sinds decennia in een impasse zit. De belangrijkste gebeurtenis van dit koninkrijk van de laatste twintig jaar, is dat er niets gebeurt. Terwijl de Noord-Europese landen de sociale welvaartstaat hebben gemoderniseerd - vaak onder sociaaldemocratische premiers - zitten wij in een impasse. Wij kunnen al heel lang niets meer, omdat het land in een patstelling is terechtgekomen. De zevende partij levert de premier in dit land. Juridisch klopt dit, maar het maakt het beleid en het land wel ongeloofwaardig.”

“Ik zie voor België maar één oplossing en dat is de economische heropleving van Wallonië. Het zuiden van het land stemt traditioneel links, wat tot een herverdeling van de armoede leidt.

Dat werkt nooit. De neiging om links te stemmen zal automatisch verdwijnen als mensen welvarender worden. Ik pleit voor een marshallplan vanuit Vlaanderen voor Wallonië. Een ander alternatief is het einde van het land, wat natuurlijk ook een mogelijkheid is.”

• Geboren in 1956 • Hoogleraar aan

KU Leuven • Oud-rector KU Leuven

(2013-2017) • Oud-senator CD&V • Kerkjurist

RIK TORFS

Als gewezen rector van de KUL en senator voor de CD&V rijdt de eigenzinnige professor kerkelijk recht een opmerkelijk parcours.

Zijn humor en directe stijl waarmee hij zijn onconventionele standpunten vertolkt, maken van hem een graag geziene gast in tal van programma’s.

Drie seizoenen lang presenteerde hij een eigen programma ‘Nooitgedacht’, waarin hij diepte-interviews afnam. Rik Torfs heeft niet alleen een snedige tong, maar ook een scherpe pen.

Veertien jaar lang schreef hij columns voor De Standaard, maar na een incident vertrok hij er met slaande deuren. De gewezen faculteitsvoorzitter ondertekende het Wintermanifest, zet zich af tegen het cordon sanitaire en woke. Tijd voor een gesprek.

Vanuit Vlaanderen is er reeds jaren een miljardentransfer richting het zuiden van het land aan de gang.

Moeten daar nog een extra investeringen bijkomen?

“De miljardentransfer verloopt grotendeels via de sociale zekerheid. Dat zijn geen economische investeringen die op lange termijn kunnen renderen.

In het verleden zijn er reeds verschillende initiatieven in het zuiden van het land opgestart, maar die werden zelden winstgevend. Ik ben daar zeker niet pessimistisch over.”

“Ik wil Wallonië niet afdoen als een vlek van inertie, maar ze hebben misschien wel een push nodig. Er lopen ook in Wallonië genoeg mensen rond die mits financiële ondersteuning door investeringen van Vlaamse ondernemers tot een positief resultaat kunnen komen.

Georges-Louis Bouchez heeft voor een stuk het discours al opengetrokken. De partij Les Engagés wil de successierechten afschaffen en de werkloosheidsuitkering tot twee jaar in de tijd beperken met garantie op een baan. Dat zijn toch zaken die je tot een aantal jaren geleden in Franstalig België nooit zou hebben gehoord.”

“Je zou een analyse kunnen maken over Wallonië dat almaar linkser wordt en inzet op het verdelen van de armoede, maar er zijn steeds meer mensen die het roer willen omgooien. Dat is niet alleen zo bij de MR en Les Engagés, maar als je ‘off the record’ met een aantal PS’ers praat, dan zullen die dat ook wel toegeven.”

Interview

7 APRIL 2022

9

OUD-RECTOR KUL EN OUD-SENATOR CD&V

DE BELANGRIJKSTE BREUKLIJN BINNEN DE MAATSCHAPPIJ IS DE VERVREEMDING, WAARDOOR MENSEN ZICH MAKKELIJKER TOT PARTIJEN GAAN RICHTEN DIE VAAK DE ONUITGESPROKEN OORZAAK VAN DIE VERVREEMDING GAAN BENOEMEN

Is een sterke vereenvoudiging van de structuren niet het beste middel om Wallonië te stimuleren?

“Ik ben voor lichte structuren.”

Zoals het confederalisme?

“Ik ben daar niet tegen, maar dan moeten we wel kijken wat we nog samen kunnen doen. Zolang België blijft bestaan, zal het een ingewikkeld land blijven. Dat moeten we erbij nemen. Dat geldt trouwens ook voor de Europese Unie. Maar intussen kunnen we binnen die structuren wel aan de slag. Je kan de regelgeving minder complex maken en de bureaucratie verlichten.”

“Toen ik nog in het parlement zat, had ik een gesprek met de ambassadeur van Japan. Die zei dat Japan veel investeert in Duitsland en Nederland. In Nederland is er één loket waar een bedrijf zich kan naar richten om alle administratie te regelen. Dat moet toch ook mogelijk zijn binnen de structuren van een complex land.”

Heeft België al niet te veel kansen gemist om te hervormen?

“België heeft historische kansen gemist.

Op het moment dat andere landen vernieuwing tot stand brachten, hebben wij de regeringen-Verhofstadt gehad. Het geld, dat er toen was, werd toen uitgedeeld in plaats van geïnvesteerd. Achteraf bekeken zijn de regeringsjaren van Verhofstadt - vooral Verhofstadt II -

rampzalige jaren geweest, waar we nu nog een zware prijs voor betalen. Daar hebben we een kans gemist, die anderen hebben gegrepen. Sindsdien zijn we nooit meer uit die impasse geraakt. We hebben inderdaad structureel wel minder mogelijkheden dan andere landen om te veranderen, maar dat mag geen reden zijn om bij de pakken te blijven zitten.”

Wat kunnen we dan zoal doen?

“In eerste instantie moet de huidige regering niet alleen investeren in de onderste klassen, maar ook in de middenklasse. Een samenleving zonder middenklasse glijdt snel af naar een autoritair systeem. Kijk maar naar de Weimarrepubliek. De overheid mag geen hogere en nieuwe belastingen meer opleggen en moet op dat gebied voor betrouwbaarheid en stabiliteit zorgen.

Daarnaast zal er in het financiële staatshuishouden voldoende rigide moeten worden opgetreden. Dat wil zeggen dat de overheid zich tot haar kerntaken moet beperken en niet overal sinterklaas moet spelen.”

Tegen 2024 moet er een ernstig perspectief op een grondige staatshervorming zijn. Toch?

“Uit de laatste peilingen blijkt dat Vivaldi zijn meerderheid behoudt. Maar zelfs als dit niet het geval zou zijn, dan zitten DéFI en Les Engagés nog in de wachtzaal om te depanneren. Doorgaan met deze regering tot 2029, krijg je erg moeilijk verkocht. Om het project België geloofwaardig te houden, werd Vivaldi door velen als de regering van de laatste kans gezien. Het is geen denderend succes.

Het ergste zou zijn dat er in 2024 nog geen uitzicht op een grondige staatshervorming of economische vernieuwing zou zijn.”

Op een paar jaar tijd zijn de Franstalige christendemocraten verschillende keren van naam veranderd.

De partij heeft zich herdoopt tot Les Engagés. Nietszeggend. Zegt dat iets over de existentiële crisis waar sommige partijen in verzeild zijn geraakt?

“Als partijen een naamsverandering doorvoeren, dan is dat meestal een signaal dat alles hetzelfde blijft. In die zin is dat net het tegenovergestelde van wat men bedoelt. Niets is makkelijker dan een naamsverandering door te voeren.

Maar inhoudelijk iets veranderen, weer een dynamiek ontwikkelen om mensen te laten nadenken over jouw ideeën, dat is veel moeilijker. Les Engagés heeft een aantal nieuwe voorstellen geformuleerd. Op zich is dat toe te juichen, maar de partij wordt daardoor niet wezenlijk anders. De traditionele partijen zitten vast in een neerwaartse logica. Zelfs al produceren ze heel vernieuwende voorstellen, dan nog zal het publiek dat niet meteen appreciëren.”

RIK TORFS OVER DE STANDAARD “Ik heb voor De Standaard veertien jaar geschreven. Concreet ging het om het incident met dokter Van Gool. Een zaak die nog uit de periode van mijn voorganger dateerde. Die man is met een dading vertrokken omdat hij niet meer wegens dringende redenen kon worden ontslagen. Die zaak werd niet aan de grote klok gehangen en dat botst met de schandpaalcultuur waarmee we vandaag zitten. Dat is toen de reden van mijn vertrek bij De Standaard geweest.”

“Intussen is De Standaard geëvolueerd naar een krant waarin ik me steeds minder herken. De krant is erg woke, klimaat-fundamentalistisch en vaak uitgesproken militant. Nog maar zelden komt er iemand aan bod die een andere mening verkondigt. De Standaard is een erg systeem- en cultuurbevestigende krant geworden. Dat is haar goed recht natuurlijk, maar de krant raakt stilaan in een trechter omdat ze steeds weer journalisten aanwerft die op elkaar lijken en de pensée unique bevestigen. Daardoor worden journalisten inwisselbaar. Een aantal onder hen heeft me op Twitter geblokkeerd. Blijkbaar ben ik een gevaar voor hun ‘gezonde’ ideeën.”

“Misschien moeten we wat meer nadenken over wie we zijn, wat onze wortels zouden kunnen zijn of moeten we wat minder oppervlakkig zijn door de spiritualiteit meer toe te laten. Ook het idee dat we ons elke dag kapot moeten genieten, lijkt me erg vermoeiend, zeker als dit in de praktijk zo niet blijkt te zijn. De leegte van sommige partijen gaat samen met de spirituele leegte van onze samenleving, wat ook verbonden is met de problematiek van het mentaal welzijn, waarover weinig mag worden gezegd zonder dat mensen erg boos worden. Daar heerst een taboe over. Hoe het komt dat er op dit vlak zoveel problemen zijn, is een vraag die wij onszelf niet meer durven te stellen.”

Wat is volgens u de reden van het verlies aan spiritualiteit in onze samenleving?

“We hebben heel wat opgegeven. Een eeuwenoude religieuze traditie hebben we niet meer. De algemene filosofische, spirituele belangstelling voor diepere vragen - die meestal de bedding is waardoor het leven van de mensen vloeit - is fel afgenomen. Daardoor kunnen we minder afstand nemen van de dagelijkse problemen. Ik wil uiteraard niet zeggen dat iedereen plots katholiek moet worden, maar we missen de spirituele ruimte wel. Dat zie je ook aan de moeilijke positie van humor in onze samenleving. Mensen zijn heel snel op hun tenen getrapt. Humor schept, net als spiritualiteit, ruimte en dedramatiseert de gebeurtenissen.”

U zegt dat er in onze samenleving minder plaats is voor spiritualiteit, maar anderzijds zien we een felle opkomst van de islam in onze contreien. Hoe combineer je deze twee uitersten?

“Dat geldt ook wel voor mensen die uit Polen, Ghana of Nigeria komen en die vaak christen zijn. Niet zij zijn de uitzondering, integendeel. Wij vormen de uitzondering. België is een van de minst religieuze landen ter wereld. Op enkele decennia tijd is de katholieke kerk in Vlaanderen totaal ingestort. Heel wat traditionele Vlamingen worden in een illusieloze context grootgebracht.

De gevolgen laten zich voelen. Dikwijls zijn landen waar religiositeit een plaats krijgt juist de meer dynamische landen, zoals bijvoorbeeld de Verenigde Staten.”

Of zoals de Arabische wereld?

“Het is niet altijd een op een. Je kan ook verwijzen naar Latijns-Amerika, waar de religiositeit ook sterk aanwezig is. Dit deel van de wereld was, in verhouding, begin twintigste eeuw welvarender dan nu. Toch denk ik dat het illusieloze op spiritueel vlak een factor kan zijn die een gebrek aan dynamiek in het algemeen en de mentale wankelmoedigheid in de hand werkt.”

U zegt dat er rond het mentaal welzijn een taboe hangt. Is dat een van de redenen waarom u het Wintermanifest heeft ondertekend?

“Het Wintermanifest heb ik ondertekend omdat ik principieel tegen een tunnelvisie ben. Een tunnelvisie leidt doorgaans naar autoritair denken. Ik heb het Wintermanifest ondertekend omdat het eindelijk de ruimte creëerde om taboeloos en breder te denken over de coronaproblematiek. Het virologisch aspect is slechts één van de vele onderdelen, naast de andere gezondheidsaspecten van de mens, zowel fysiek als mentaal. Maar ook het onderwijs, de economie… verdienen de nodige aandacht.”

“Tijdens de coronaperiode hebben we vooral het autocratische beeld van de expert gekregen. De experten deden geregeld vol-

komen verkeerde voorspellingen en toch bleef men in hen geloven. Het was de overwinning van de pseudo-technocratie. Maar aan de andere kant was het een zware nederlaag voor iedere vorm van holistisch denken, want de versnippering van de expertise is de regel geworden. Er werd niet breed genoeg gedacht.”

Hoe kon het dan anders?

“In de eerste plaats kon het deemoediger. Men heeft altijd de indruk gewekt dat men oplossingen kon brengen, maar eigenlijk had men moeten zeggen: ‘We nemen nu deze beslissing, maar het is niet zeker dat ze de beste is. We nemen die nu omdat er daarvoor voldoende redenen zijn.’ Daarnaast was er ook een parmantigheid in het trekken van conclusies. De causale verbanden tussen de coronamaatregelen en de coronacijfers lagen niet steeds voor de hand. Als de cijfers stegen, werd er altijd gezegd: ‘We hebben ons niet goed gedragen.’ Als de cijfers daalden, dan kwam dat omdat we een mondmasker droegen of omdat de scholen dicht waren bijvoorbeeld. Die verbanden zijn nooit bewezen. Nederigheid was hier op zijn plaats. Men wist eigenlijk weinig tot niets toen de hele crisis uitbrak.”

Ik zie mezelf niet meer politiek actief worden, tenzij ik een vlaag van zinsverbijstering krijg en die heb ik in mijn leven al vaker gehad “Tenslotte moeten we altijd voor een holistische aanpak gaan. De Groep van Experts voor Managementstrategie van Covid-19 werd voornamelijk bevolkt door virologen, waardoor de andere aspecten onderbelicht bleven. Dit ging ten koste van een bredere aanpak.”

De kritische stemmen werden uit het debat geweerd.

“Er waren enkele meer kritische journalisten, zoals Jeroen Bosschaert van Het Laatste Nieuws, die zich kritisch opstelden. Maar alles samen toch weinig.

Doorgaans draaide het coronadebat uit op een pensée unique. Deze pensée unique was in de pers over andere onderwerpen al langer merkbaar, maar cumuleerde tijdens de coronaperiode tot een tunnelvisie. De laatste jaren is de rol van de alternatieve of de sociale media veel groter geworden. Soms kom je meer te weten via die media dan door een Vlaamse krant te lezen.”

JULIEN BORREMANS

Betaalt jouw ziekenfonds brillen tot 100 euro terug?

Hoofdzetel:

Hoogstratenplein 1 - 2800 Mechelen Tel 015 28 90 90 - www.vnz.be

Word lid van het VNZ.

10 Buitenland

7 APRIL 2022

MOLDAVIË

FRANKRIJK

McKinsey-gate maakt het Macron nog moeilijk

Geplet tussen Rusland en EU

De Franse regering betaalde consultants van McKinsey vorig jaar 1 miljard euro voor allerlei adviesopdrachten. Schandalig veel en een belediging voor het Franse ambtenarenapparaat, reageren de politieke tegenstanders van Emmanuel Macron.

Gooit McKinsey-gate de presidentscampagne in de laatste week voor de eerste ronde overhoop? © SHUTTERSTOCK

Critici zijn ervan overtuigd dat Vladimir Poetin geen genoegen zal nemen met Oekraïne. Regelmatig rijst in de media de vraag of de Baltische staten binnenkort ook voor de bijl gaan. Veel realistischer is het scenario waarbij pro-Russische krachten zich de komende tijd sterker gaan roeren in Moldavië.

De republiek Moldavië telt hooguit 3,5 miljoen inwoners. Dit buurland van Oekraïne is economisch het armste land van het gehele Europese continent.

Op vlak van onderwijs, mensenrechten en geletterdheid wordt er eveneens erg zwak gescoord, zo blijkt uit de ‘Human Development Index’. Ook reizigers vinden amper hun weg naar hoofdstad Chisinau of de omliggende rurale gebieden. Jaarlijks doen slechts zo’n tienduizend toeristen het land aan.

Roemenen Een kleine minderheid is Rus of Oekraïner. Het overgrote deel van de bevolking spreekt echter Roemeens. Veel inwoners van Moldavië kijken richting de Europese Unie. Roemenië is per slot van rekening reeds een lid van de Europese Unie (2007) en, niet onbelangrijk, de NAVO (2004).

Toen Roemenië zich aansloot bij de EU vroegen niet minder dan achthonderdduizend Moldaviërs prompt het Roemeense staatsburgerschap aan.

Tussen de EU en Moldavië bestaat sinds 2014 een associatieverdrag. Het land kan rekenen op meer economische samenwerking en financiële steun, indien het de alomtegenwoordige corruptie en slecht functionerende rechtstaat aanpakt.

Macron zit verveeld met de McKinsey-affaire.

Bloed geroken De tegenstanders van uittredend president Emmanuel Macron hebben sinds de publicatie van het rapport bloed geroken.

Zowel de radicaal-rechtse Marine Le Pen en Eric Zemmour als de radicaal-linkse Jean-Luc Mélenchon schoten met scherp op de president en zijn regering. Macron is immers een groot pleitbezorger van de samenwerking tussen de regering en private consultants.

De tegenstanders van de president vinden echter niet alleen dat de bedragen die betaald werden te hoog zijn, de opdrachten gaan ook in tegen de oude Franse traditie waarbij men een onwankelbaar vertrouwen heeft in de administratie. Overal in de EU doen regeringen een beroep op exter-

ne consultants, maar in Frankrijk met zijn etatistische traditie ligt dat gevoelig. De kritiek luidt vooral dat de ambtenarij in Parijs van zeer goede kwaliteit is en men dus geen beroep moet doen op een buitenlandse firma. En zeker geen Amerikaanse. Daarmee appelleren de tegenstanders van Macron aan de oude Franse aversie voor alles wat Angelsaksisch is.

Extra pijnlijk is dat het nieuws uitkomt nadat de president besloten heeft een einde te maken aan de almacht van de École Nationale d’Administration (ENA), de Franse topschool voor ambtenaren. Te elitair en niet meritocratisch genoeg, dus mag de ENA dicht.

Toenadering tot de EU Tot 1991 behoorde Moldavië tot de Sovjet-Unie.

Het land zit dus geplet tussen de EU en de Russische invloedsfeer. Dat blijkt ook steeds bij verkiezingen. Twintig jaar lang waren de communistische of socialistische partij de grootste. Beide zijn proRussisch. In 2019 belandde Moldavië in een politieke crisis toen links en radicaal-links enerzijds en de EU-gezinde krachten anderzijds tegenover elkaar kwamen te staan en niet in staat bleken samen te besturen.

Klap in de peilingen En om het plaatje volledig te maken: mensen met een McKinsey-achtergrond zouden Macron tijdens de vorige presidentscampagne (2016-2017) gratis hebben geadviseerd. Collusie, vriendendiensten, en ja, zelfs belangenvermenging? De president reageerde op tv als door een wesp gestoken: “Als men hier onregelmatigheden vermoedt, moet men maar een strafklacht indienen.”

Feit is dat McKinsey-gate de tot nu toe rimpelloze campagne van Macron duchtig verstoort. In de peilingen voor de eerste ronde krijgt hij een kleine klap: van 30 procent na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne naar 28 procent. Marine Le Pen steeg van 17 procent eind februari naar 21 procent.

Het resultaat van een tweede ronde Macron/Le Pen zou eerder uitdraaien op 57/43 procent terwijl de bewoner van het Elysée met een voorspelling van 60/40 aanvankelijk veiliger zat. Het wordt toch nog spannend.

SALAN

© SHUTTERSTOCK

Was 17 maart een keerpunt in de Franse campagne voor de presidentsverkiezingen? We zullen het zondag 10 april na de eerste ronde weten. Op 17 maart bracht de Franse Senaat immers een kritisch rapport uit over de manier waarop verschillende ministeries een beroep doen op de diensten van private consultancykantoren.

In 2021 zou 1 miljard euro betaald zijn aan het Amerikaanse McKinsey voor allerlei overheidsopdrachten. Een bedrag dat op een paar jaar tijd meer dan verdubbeld was.

Eén van de opdrachten bestond uit een rapport over ‘de evolutie van het beroep van leerkracht’.

Kostprijs: bijna 500.000 euro. Met het onderzoek werd niets gedaan, zo bleek uit de hoorzitting van de Franse Senaat waarop toplui van de Franse afdeling van McKinsey werden ondervraagd. Komt er nog bij dat ‘The Firm’, zoals de Amerikaanse consultant wordt genoemd, al jaren geen belastingen betaalt in Frankrijk.

Bij de laatste stembusslag, in 2021, behaalde de liberale partij PAS een absolute meerderheid in het parlement. Maia Sandu, sinds kort president, draait haar rug naar Moskou en zet in op veel meer toenadering richting de EU.

Betwist gebied Problematisch is dat Moldavië een betwist gebied kent, namelijk Transnistrië. Deze langgerekte, smalle strook, grenzend aan Oekraïne, is bestuurlijk een onderdeel van Moldavië. Leden van de Verenigde Naties beschouwen de regio dan ook als Moldavische grond. In de praktijk spreken we hier echter over een dwergstaatje dat enorm aanleunt bij Rusland. Betaald wordt er met de Transnistrische roebel en het parlement heet, eveneens veelzeggend, de Opperste Sovjet. Bij een referendum bleek dat 97 procent van de kiezers aansluiting wil bij Rusland. Het is nog maar de vraag hoe betrouwbaar deze volksraadpleging verliep. Feit is wel dat onder de bevolking in Transnistrië (zo’n half miljoen burgers), sedert de annexatie van de Krim, weer een hernieuwde liefde voor Rusland de kop op stak.

Indien Poetins troepen in staat blijken verder in zuidoostelijke richting op te rukken, dan staat weinig het innemen van het separatistengebied in de weg. Een omgekeerde beweging is eveneens denkbaar. Momenteel heeft het Russische leger immers al 1.500 soldaten in Transnistrië gestationeerd. Officieel gaat het hier om ‘vredestroepen’.

Bij een oproep tot mobilisatie zou Poetin in Transnistrië vlot kunnen bogen op minstens tienduizend militairen, aldus Natalia Albu, docente aan de militaire academie te Moldavië. Deze groep zou dan vanuit het Westen Oekraïne binnen kunnen trekken om troepen in het oosten te helpen met het omsingelen van de belangrijke stad Odessa.

LVS

President Maia Sandu draait haar rug naar Moskou en zet in op toenadering richting de EU

VERENIGD KONINKRIJK

Verenigd Koninkrijk dreigt het jaar 2032 niet te halen Een meerderheid van de Schotten denkt dat het Verenigd Koninkrijk in zijn huidige vorm binnen 5 jaar niet meer bestaat, aldus de resultaten van een opiniepeiling in Groot-Brittannië. En zij zijn niet de enigen die er zo over denken.

De opiniepeiling, georganiseerd door Ipsos, geeft aan dat 46 procent van de Schotten denkt dat de unie ten laatste in 2027 ophoudt te bestaan. 45 procent geeft aan dat het Verenigd Koninkrijk nog zal bestaan. Als men de toekomst uitzet op 10 jaar denkt 61 procent van de ondervraagde Schotten dat het Verenigd Koninkrijk uit elkaar gespat zal zijn, slechts 25 procent meent dat men vasthoudt aan de eenheid.

Verder vraagt men de Schotten of ze een voorkeur hebben voor Schotse onafhankelijkheid dan wel of ze bij het Verenigd Koninkrijk willen blijven. 50 procent stelt dat ze liever voor onafhankelijkheid kiezen. 43 procent opteert om bij Groot-Brittannië te blijven, en 4 procent stelt dat ze zich aan geen enkele optie storen.

Engelse twijfel Het ‘Knowledgepanel’ van Ipsos UK analyseerde verder dat “uit de resultaten blijkt dat de Schotten er meer dan de Engelsen en Welshmen van overtuigd zijn dat het Verenigd Koninkrijk de komende decennia niet overleeft”. Maar zelfs bij de Engelsen neemt de twijfel toe, zo blijkt. Uit een bevraging van 4.000 mensen in het VK door Ipsos in februari was al gebleken dat zelfs 50 procent van de Engelsen denkt dat het Verenigd Koninkrijk zou kunnen verdwijnen (al is er een lichte daling ten opzichte van 2021).

Op de vraag of Schotland binnen het Verenigd Koninkrijk moet blijven dan wel onafhankelijk kan worden, stelt iets meer dan 50 procent van de Engelsen en de Welshmen dat Schotland binnen de unie moet blijven. Maar ook daar kalft het aantal voorstanders van de unie tussen Schotland, Wales, Engeland en Noord-Ierland stilaan af.

PIET VAN NIEUWVLIET

Buitenland

7 APRIL 2022

11

DIPLOMATIEKE VALIES

De moeizame Indiase evenwichtsoefening Inmiddels is wel duidelijk gebleken dat het enthousiasme van het Westen om Rusland te veroordelen geen globaal draagvlak kent. Neem nu India. Steunend op een historische band met Moskou en tal van verwevenheden, kijkt India vooral naar zijn plaats in de complexe wereldorde die zich vormt. Het labyrint is in volle opbouw, maar waar plaatst men er zich in?

Op zich is een miljoenenstad als de Indiase hoofdstad Delhi altijd wel een drukke plek. En ‘druk’ kreeg er de voorbije dagen echter ook een aparte diplomatieke betekenis. Er is een komen en gaan van buitenlandministers (China, Rusland, Groot-Brittannië, ...), veiligheidsadviseurs, maar ook de Japanse eerste minister.

Twee zaken hebben ze allemaal gemeen: ze willen een onderhoud op een zo hoog mogelijk niveau en telkens willen ze het hebben over de positie van India ten aanzien van Rusland. Het is iets wat vooral het Westen verontrust, zeker als men dan getuige is van een ontmoeting van de Russische buitenlandminister Lavrov met de Indiase premier Modi. Dat was een eer die geen enkele andere partij te beurt viel. Toen vlak na de Russische inval in Oekraïne de VN zich over de kwestie uitsprak, verkreeg men geen unanimiteit voor een afwijzing.

Landen als Wit-Rusland of Noord-Korea stemden tegen, maar net een kwart onthield zich. Waaronder India.

zijn heel wat operationele klachten, maar zonder Moskou geen nucleaire duikboten of hypersonische kruisraketten.

Gemeenschappelijk verhaal

QUAD met reserve

Het Indiase stemgedrag berustte op een mix van urgente bekommernissen (het lot van 20.000 Indiase studenten toen in Oekraïne), een gemeenschappelijke geschiedenis met Moskou en de wijzigingen op het internationale schaakbord.

Ze hebben een gemeenschappelijk verhaal dat een heel eind in de Koude Oorlog teruggaat. Meer dan eens gebruikte de - toen nog - Sovjet-Unie haar vetorecht toen India geviseerd werd, wat dan weer tot onthoudingen van de andere partij leidde op andere stemmomenten.

Er is economische verwevenheid (de Indiase economie is het dubbele van de Russische), maar vooral ook militaire samenwerking. Tot 80 procent van het Indiase materiaal is van Russische makelij. Er

Na het einde van de Koude Oorlog wijzigde de westerse kijk op India. Tijdens die jaren was Pakistan dé bondgenoot, bakte Delhi wel zoete broodjes met de rivaal, maar behield het toch een neutrale opstelling. Die gelaten vaststelling gebeurde echter tegen een achtergrond van rivaliteit tussen Peking en Moskou, en net dat is vandaag een belangrijke ‘game changer’.

In de loop der jaren negentig begon men India te zien zowel als een haard van nucleair conflict en een plek vol economische opportuniteiten als een bolwerk tegen een opkomend China. Vandaag maakt India deel uit van de QUAD-landen, een alliantie gericht tegen China, samen met de VS, Australië en Japan. Tegelijkertijd wordt duidelijk dat de Indiërs hun band met Rusland niet zomaar willen compromitteren. Ze hebben een probleem met China, een historische band met Rusland, maar als beide close worden, kunnen ze wel eens een echt probleem krijgen.

Groter belang

© SHUTTERSTOCK

We zijn in se erg ver verwijderd van de gruwel rond Kiev, de Donbass en andere plekken. India heeft aantal grensconflicten met China (Kashmir en andere). Die zou India graag geregeld zien en daar kan Rusland nuttig voor zijn. Het wil ook niet tegenover een as Moskou-Peking staan, los nog van de vraag waar landen als Iran of Pakistan zich zullen bevinden.

Meespelen in het orkest en liever als een bombardon dan als piccolo, daar draait het om. In hun ogen is Oekraïne vandaag niet meer dan een stel valse noten.

Kwalijk voor de partituur, maar ondergeschikt aan het welslagen van de bredere opvoering.

De Russische buitenlandminister Lavrov kreeg wat de rest niet kreeg: een ontmoeting met de Indiase eerste minister Modi.

MICHAËL VANDAMME

OEKRAÏNE

Hout als wapen tegen Oekraïne Groene partijen en milieuorganisaties hebben niet alleen Russisch smeergeld geïncasseerd om campagne te voeren tegen kerncentrales en alle fossiele brandstoffen behalve Russisch aardgas. Syp Wynia wees er in zijn voortreffelijke blog ‘Wynia’s Week’ op dat zij ook in de kaart van Rusland spelen met hun absurde verdediging van hout als hernieuwbare energiebron.

Hout kan een onuitputtelijke bron van hernieuwbare energie zijn. In theorie toch, als er evenveel kubieke meter bos wordt aangeplant als omgehakt. Maar dat gebeurt natuurlijk nooit. Men kan echter niet in ernst beweren dat het verbranden van hout CO2 – neutraal is en al helemaal niet als dat hout over grote afstanden aangevoerd moet worden met schepen, vrachtwagens of treinen die zelf fossiele brandstoffen gebruiken.

Maar toch aanvaardt, promoot en subsidieert de EU het gebruik van hout als brandstof in biomassacentrales. Dat de groenen hun absurde klimaatdoelstellingen najagen met absurde en contraproductieve middelen, dat zou niet ons probleem zijn. Alleen gebruikt men daarvoor per jaar 17,5 miljard euro aan subsidies ten voordele van energieproductie met biomassa.

Poetins pellets

Houtbedrog In 2020 was 22 procent van de verbruikte energie in de EU afkomstig uit hernieuwbare bronnen. Daarvan kwam 60 procent uit biomassa, en meer dan de helft daarvan was hout. Wynia schreef daarover: “Het is een publiek geheim dat […] Frans Timmermans en Diederik Samsom zich politiek laten ge-

© SHUTTERSTOCK

Rusland verdiende in 2021 omgerekend 13 miljard euro - 356 miljoen per dag - aan de

export van hout, dat onder andere gebruikt wordt als brandstof in biomassacentrales, bijna altijd in de vorm van pellets, die een beetje op graankorrels lijken. Dat ‘houtgeld’ wordt nu gebruikt voor de verwoesting van Oekraïne. Nederland importeert 340.000 ton pellets rechtstreeks uit Rusland. België importeert het grootste deel van zijn houtpellets uit de VS. Ook Estland en Letland zijn belangrijke leveranciers. Maar die landen zijn bondgenoten. In 2019 importeerde België ook 137.700 ton houtpellets rechtstreeks uit Rusland en Wit-Rusland en die landen zijn géén bondgenoten.

Door de resultaten die de biomassalobby geboekt heeft, wordt Poetins oorlogskas gespijsd.

bruiken door de lobby van de Noordelijke, hout producerende landen en de bosbouwindustrie. Die landen wilden het akkoord van Parijs alleen tekenen als de uitstoot van biomassa via een rekentruc niet zou worden meegerekend.” Die rekentruc komt neer op fraude of valsheid in geschrifte. Maar als het voor het klimaat is, mag dat klaarblijkelijk.

Alleen al in Nederland wordt jaarlijks zes miljoen ton hout verbrand voor energieproductie. De uitstoot daarvan, 18 miljoen ton CO2 plus stikstof en fijn en ultrafijn stof, wordt met die rekentruc uit de statistieken weggemoffeld. Zonder die truc ligt de officiële uitstoot van CO2 plots 13 procent hoger.

Herinnert u zich hoe Timmermans beweerde dat Poetin de invasie in Oekraïne alleen begonnen was “om de aandacht af te leiden van de klimaatcrisis”? In de psychiatrie noemt men zoiets een duidelijk bewijs van monomanie: een vorm van een waanzin die zich fixeert op één neiging en resulteert in abnormaal gedrag. Timmermans is een volmaakt specimen van wat nuchtere Hollanders een ‘klimaatgekkie’ noemen.

Boycot Zo’n 120 milieu- en mensenrechtengroepen, vooral uit Oekraïne, maar ook uit andere landen, waaronder zelfs Rusland, hebben een gezamenlijke oproep gelanceerd waarin zij een onmiddellijk importverbod vragen van alle Russische en Wit-Russische houtproducten, inclusief pellets, timmerhout, papier en meubels.

Verder eisen zij dat de ‘Forest Stewardship Council’, het ‘Sustainable Biomass Program’ en het ‘Program for Endorsement of Forest Certification’ alle certificaten intrekken die het Rusland en Wit-Rusland mogelijk maken ‘duurzaam’ en ‘klimaatneutraal’ hout te exporteren. Het zou niet alleen flink inhakken op Poetins oorlogskas. Het zou ook de leugens van de biomassalobby en de ‘klimaatgekkies’ aan de kaak stellen.

PAUL BÄUMER

MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!

LUIKERSTEENWEG 244 F 35007 ANKERSTRAAT HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272

011 223 253

MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE

12 Interview

7 APRIL 2022

Wanneer u dit leest, zijn we nog maar enkele dagen van de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezing verwijderd. Over ruim twee weken weten we of de herverkiezing van Emmanuel Macron, al vanaf dag één een certitude genoemd, een realiteit wordt. Maar wie stoot door naar de tweede ronde? Marine Le Pen, zoals de recentste peilingen voorspellen?

Of zorgt het fenomeen Zemmour alsnog voor een verrassing?

Dit en meer vroegen we aan Frankrijk-kenner Koen Dillen.

“Deze presidentsverkiezing wordt bepalend voor het politieke landschap in Frankrijk” KOEN DILLEN AUTEUR EN FRANKRIJK-KENNER lvorens tot ‘le vif du sujet’ te komen, eerst dit: u hebt een verleden bij dit blad…

“Klopt, wat teruggaat naar mijn vader (Karel Dillen, red.). Jarenlang schreef hij de Franse rubriek in jullie blad onder de schuilnaam Sacha, verwijzend naar acteur Sacha Guitry. Slechts enkelen waren hiervan op de hoogte. Daar kwam verandering in toen begin de jaren negentig PieterJan Verstraete dit in een biografie over mijn vader onthulde. Toenmalig hoofdredacteur Jan Nuyts zag zich verplicht een nieuwe titularis voor de rubriek te zoeken, en hij kwam bij mij uit. Per slot van rekening mag je niet vergeten dat anonimiteit door middel van een pseudoniem in het DNA van het blad zat, helemaal anders dan vandaag het geval is. Onder de naam Guitry schreef ik die rubriek gedurende zo’n twintig jaar.”

“Als Zemmour ook de jonge mensen naar het stemhokje kan lokken, zou hij wel eens voor een verrassing kunnen zorgen” Vanwaar komt die belangstelling voor Frankrijk?

“Dat is dubbel. Er is natuurlijk de invloed van thuis uit geweest. De liefde voor de literatuur en geschiedenis kreeg ik als het ware met de paplepel mee. Maar er was ook professor Georges Adé, van wie ik les kreeg tijdens mijn opleiding aan de tolkenschool.

Een bijzonder flamboyante persoonlijkheid. Een begeesterende docent ook. Ook hij speelde een belangrijke rol in de ontwikkeling van deze passie.

Uiteindelijk zou ik mijn thesis over Robert Brasillach schrijven.”

Dit is niet uw eerste boek over de Franse politiek?

“Klopt. In 2008 publiceerde ik een biografie van François Mitterrand. Even

daarvoor ook een dunner werkje over Nicolas Sarkozy die toen net president geworden was. Ik herinner me nog dat dit door De Morgen op een gegeven moment als ‘boek van de maand’ bestempeld werd. Uiteraard wisten ze toen nog niet dat ik de auteur was (lacht). Officieel heette de auteur Vincent Gounod, een diplomaat, zo stond op de achterflap.

U mag niet vergeten dat ik in die jaren Europarlementslid voor het Vlaams Belang was. Door onder eigen naam te publiceren, zou mijn boek kansloos zijn geweest.”

“En waarom net die schuilnaam? Die kwam er na een lange zoektocht op het internet. Ik moest net een naam hebben die geen hits naar een bestaand persoon opleverde. Vandaar. Mijn Mitterrand-biografie kreeg veel lovende commentaren, tot bekend raakte wie die Vincent werkelijk was. Sommige winkels haalden ze zelfs uit de rekken, maar ere wie ere toekomt: mensen als Geert Van Istendael, Ludo Abicht, Jan Verheyen en Mimount Bousakla stelden een petitie op dat een boek op zijn inhoud beoordeeld moet worden en niet geboycot mag worden omwille van de naam van de auteur.”

klimaat, corona, of nog wat anders, ik laat het in het midden. Punt is dat bij de vorige regionale verkiezingen de opkomst historisch laag zat. En zo'n situatie levert altijd winnaars en verliezers op, te beginnen met Marine Le Pen. Men verwachtte dat ze vier regio’s zou inlijven, maar de teller bleef op 0 staan. 24 procent werd voorspeld in de peilingen, ze klopte af op 17 procent.”

Laten we terugkeren naar deze nakende stembusslag. Al maanden horen we dat Macron probleemloos herverkozen zal worden. De hamvraag is echter tegen wie hij het zal opnemen in de tweede ronde. Deelt u die voorspelling?

“Ik denk dat de impact relatief beperkt zal blijven. Macron zag zijn kans, dat klopt, maar cynisch genoeg zien we na vijf weken oorlog dat hij weer wat daalt in de peilingen. Men heeft het over Marine Le Pen met haar Russische connectie. Maar ook een linkse kandidaat als Mélenchon heeft zich al eerder pro-Russisch geprofileerd, in zijn geval dan aangestuurd door anti-atlantisme. En beiden stijgen momenteel in de peilingen.

Het ‘rally around the flag’-effect zou dus wel eens best relatief kunnen zijn.”

“Er valt heel wat voor te zeggen, maar wanneer men mij hiermee confronteert, maak ik steevast twee voorbehouden.

Het eerste zijn de verschillende voorbeelden uit het verleden waarbij de peilingen er danig naast zaten. Het begon al bij de eerste verkiezing onder de Vijfde Republiek in 1965. Men ging ervan uit dat De Gaulle probleemloos een absolute meerderheid in de eerste ronde ging halen, maar dit gebeurde niet en er was een tweede nodig om tegenkandidaat Mitterrand te verslaan. Of neem 1980 waarbij Giscard met 60 procent een mooie voorsprong had op - opnieuw Mitterrand. Drie maanden later zou deze laatste echter zijn intrek nemen in het Elysée.”

“Er is echter nog een ander element, en dat is de grote onbekende: men weet niet hoeveel mensen zullen gaan stemmen. Ligt het aan het post-gelehesjes-

“Franse samenleving onderging de laatste jaren een verrechtsing” De verrechtsing van Frankrijk. Koen Dillen noemt het onomwonden “de onderliggende thesis van mijn boek”. De linkerzijde hangt in de touwen, daar is geen discussie over mogelijk. Dat deze verkiezing over Macron en drie ‘rechtse’ kandidaten draait spreekt boekdelen. Le Pen en Zemmour halen in de peilingen zo'n 30 procent van de stemmen, dat is al heel wat. Valérie Pécresse, die ooit nog uit haar partij stapte omdat ze het allemaal te rechts vond, heeft nu een discours rond immigratie dat bijna een doorslagje van dat van Zemmour is.

Zelfs een Macron doet op dat vlak mee aan het opbod.”

“Le Pen lijkt de meeste kans te hebben om de tweede ronde te halen, volgens de peilingen althans” In hoeverre speelt het conflict in Oekraïne een rol? Voor Macron is het een manier om zich presidentieel te profileren. Le Pen daarentegen moest pamfletten vernietigen omdat er een foto van haarzelf met Poetin op stond…

Ongeacht de afloop is het fenomeen van deze verkiezing ongetwijfeld de figuur van Zemmour.

“Zijn traject is zonder meer opmerkelijk.

Ik interviewde hem in 2018 toen hij voor de Cercle Pol Vandromme in Brussel kwam spreken. Het viel toen al op dat veel mensen hem steunden en aandrongen dat hij de stap naar de politiek zou zetten. Hij werd geleidelijk aan ook minder journalist en maakte zijn opwachting op die rechtse conventie van Marion Maréchal, het nichtje van Marine. Maar wellicht was de trigger het slechte resultaat van het Rassemblement National vorige zomer. Zijn kritiek op Le Pen nam toe, peilingen toonden ook aan dat zijn populariteit groeide en toen ging hij uiteindelijk overstag.”

“Zoals het er nu uitziet, lijkt Le Pen de meeste kans te hebben om de tweede ronde te halen, maar nogmaals, dat zijn peilingen. Zie je de beelden van Zemmours laatste meeting in Parijs, dan merk je dat hij degene is van alle kandidaten die de meeste mensen op de been kan krijgen. Heel wat jonge mensen ook. Als hij die ook naar het

KOEN DILLEN • Geboren in 1964 • Vertaler en tolk Frans-Duits • Voormalig Europarlementslid Vlaams Belang (2003-2009) • Frankrijk-kenner en auteur van een biografie over Mitterrand en Sarkozy • Gedurende 20 jaar verantwoordelijk voor de Frankrijk-rubriek van ’t Pallieterke stemhokje kan lokken, zou hij wel eens voor een verrassing kunnen zorgen.”

De laatste tijd zijn er wat kopstukken van het RN opgestapt richting het kamp van Zemmour. Het rommelt nu toch al een hele tijd in die partij?

“Verschillende redenen voeden de ontevredenheid. Het feit dat Le Pen het nu enkel nog over koopkracht heeft en de ‘klassieke’ nationalistische thema's aan Zemmour overlaat. Of het nu haar nicht Marion betreft, maar ook mensen als Nicolas Bay, ondervoorzitter van het RN geweest, of parlementsleden als Jérôme Rivière of Gilbert Collard, allen zijn ze vertrokken. Men hoort ook gemor over de strakke, sommigen zeggen dictatoriale, manier waarop Le Pen haar partij leidt.”

In juni vinden parlementsverkiezingen plaats. Hoe belangrijk is deze presidentsverkiezing hiervoor?

“Ontzettend belangrijk, want het behaalde resultaat zal een repercussie hebben op de verkaveling van het politieke landschap. Als Valérie Pécresse het slecht doet, vallen de centrumrechtse Les Républicains wellicht uit elkaar. Een deel zou richting Macron kunnen gaan, de andere zou aansluiting kunnen zoeken bij de nieuwe partij Reconquête van Zemmour. Die beweert alvast 100.000 leden te hebben en in elke kiesomschrijving lijsten te zullen indienen. Idem voor Marine Le Pen: dit is sowieso haar laatste keer als presidentskandidate, dat staat buiten kijf, maar als ze een goed resultaat neerzet, zal ze haar stempel op het politieke gebeuren van de komende jaren kunnen drukken. Doet ze het slecht, dan is haar rol hier en nu uitgespeeld en is wat van het RN zal worden een groot vraagteken.”

MICHAËL VANDAMME Koen Dillen, ‘De polemist en de president: Zemmour, Macron en de verrechtsing van Frankrijk’, Uitgeverij Ertsberg, 2022, 224p, ISBN: 9789464369403

Dossier

7 APRIL 2022

13

Na de Russische invasie van Oekraïne sloegen miljoenen inwoners van het land op de vlucht. De vluchtelingenstroom die daarmee op gang kwam is nu al de grootste in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog. Een groot deel van die vluchtelingen trok naar de Europese Unie. Geen enkel EUland ontving tot nu toe zoveel Oekraïense vluchtelingen als buurland Polen. We spraken met de Belgische professor David Engels die in Polen woont en werkt.

David Engels (°1979 in Verviers) komt uit de Duitstalige gemeenschap van dit land. Hij studeerde geschiedenis, filosofie en economie aan de Rheinisch-Westfälische Technische Hochschule (RWTH) in Aken. Hij werd assistent aan de RWTH om in 2008 de leerstoel Romeinse Geschiedenis aan de ULB aangeboden te krijgen. Sinds 2018 is hij vrijgesteld van zijn taken aan deze universiteit en is hij onderzoeksprofessor aan het Instytut Zachodni in Poznan (Posen). Binnen deze instelling focust hij zich op de ideeëngeschiedenis van het Avondland, de Europese identiteit en de relatie tussen Polen en West-Europa.

EEN GESPREK MET PROFESSOR DAVID ENGELS

HOE KIJKT MEN IN POLEN NAAR DE OEKRAÏENSE VLUCHTELINGEN? Hoe kijkt men in Polen naar de situatie in het buurland?

“De oorlog is natuurlijk het allesoverheersende onderwerp. Solidariteit met de vluchtelingen en de nood aan niet enkel humanitaire hulp, maar ook militaire steun voor de aangevallen buur liggen op ieders lippen. Voor het eerst in lange tijd zijn ook de oppositie en de overheid het over de ganse lijn eens. Er heerst een soort patriottisch nationaal front dat ervoor zorgt dat de regering uitstekend zijn werk kan doen, zonder het gebruikelijke pietluttige tegenwerken door de linkerzijde.”

Hoe groot is de solidariteit in Polen?

“De solidariteit is echt overweldigend: in elke winkel, in elke administratie, op elk kruispunt, overal verzamelt men hulpgoederen. In amper drie weken tijd nam Polen meer dan twee miljoen vluchtelingen op. Die vluchtelingen worden trouwens niet naar anonieme asielcentra gestuurd, zoals in West-Europa gebruikelijk is, maar ze vonden hun toevlucht in private huishoudens, bij gewone burgers. Wetende dat de Poolse staat slechts 38 miljoen inwoners heeft, is dat echt een gigantische verwezenlijking die, ondanks de massale steun van de overheid, vooral gedragen wordt door individuele burgers.”

“Het is in dat opzicht des te weerzinwekkender dat westerse media hun aandacht vestigen op beschuldigingen van racisme tegen Nigeriaanse of Egyptische studenten aan de grens, in plaats van te kijken naar de overweldigende en waarschijnlijk unieke solidariteit die Poolse burgers tonen met hun Oekraïense buren.”

Hoeveel oorlogsvluchtelingen zijn er volgens u reeds in Polen?

En hoeveel verwacht men er nog?

“Er zijn momenteel meer dan drie miljoen mensen weggevlucht uit Oekraïne. Meer dan twee miljoen van hen hebben voorlopig onderdak gevonden in Polen. Het is echt opmerkelijk dat, in tegenstelling tot de vluchtelingencrisis van 2015, er hier totaal geen economische vluchtelingen bij zijn. Dat was in het verleden niet zo met alle mensen die uit het MiddenOosten en Afrika kwamen. Nu zijn het echte oorlogsvluchtelingen die van één land komen en bovendien zijn het bijna uitsluitend vrouwen en kinderen. De mannen blijven in hun land om te vechten tegen de Russische agressor. Dat is toch wel een erg groot verschil met de voornamelijk jonge mannen die in 2015 Europa binnenstroomden vanuit het zuiden en oosten van het Middellandse Zeegebied.”

“OEKRAÏENSE VLUCHTELINGEN KIEZEN DOORGAANS OM ZO DICHT MOGELIJK TE BLIJVEN BIJ DE OEKRAÏENSE GRENS, ZODAT ZE SNEL TERUG NAAR HUIS KUNNEN KEREN” “Daarbij komt dat de Oekraïense vluchtelingen doorgaans niet willen doorreizen naar West-Europa, maar ervoor kiezen om zo dicht mogelijk

te blijven bij de Oekraïense grens, zodat ze snel terug naar huis kunnen keren. Het aantal mensen zal zeker blijven stijgen gezien het verloop van de oorlog. Hoelang ze op de vlucht zullen moeten blijven, is onduidelijk. Dat kan enkele weken zijn, enkele maanden of misschien zelfs meerdere jaren, indien er een nieuw ijzeren gordijn over Oost-Europa valt. Niemand weet wat de toekomst zal brengen.”

Zorgt de Europese Unie voor steun?

“De laatste keer toen ik keek, besliste de Europese Unie om een algemeen, nogal beperkte steun voor Oekraïne zelf uit te keren. De EU gaf 500 miljoen euro. Maar er kwam geen specifieke steun voor de specifieke opvangcapaciteit in Polen. Wat er wel kwam, waren enkele nieuwe bureaucratische richtlijnen over hoe de grenswachten kunnen zorgen voor kortere wachttijden aan de grens. En ook nog, terwijl Polen twee miljoen oorlogsvluchtelingen bij zich neemt, besluit de Europese Unie om verdere sancties uit te spreken tegen het land. Polen en Hongarije zouden zich namelijk schuldig hebben gemaakt aan het ondergraven van de rechtstaat.”

“Ironisch genoeg ligt de oorzaak van dat dispuut mede bij de weigering van Polen om in 2015 islamitische economische vluchtelingen op te nemen op basis van de verplichte quota uitgetekend in Brussel... Economische vluchtelingen die nota bene eigenhandig naar Europa zijn gehaald door Duitsland.”

CARL DECONINCK

“DE SOLIDARITEIT IS ECHT OVERWELDIGEND”

In een bredere zin, hoe kijkt de Poolse samenleving naar de oorlog?

“Als een bevestiging van een ouder, langdurig wantrouwen dat Polen al veel langer hebben tegen de Russische federatie. Na eeuwenlang onder Russische controle en later onder Sovjetcontrole te hebben geleefd, hebben de Polen maar al te veel de kans gehad om te ervaren en te begrijpen wat de ultieme doelen zijn van de Russische staat.”

“Dit leidde tot het besef dat Rusland helemaal geen natiestaat is, zoals de meeste andere landen, maar een onafhankelijke beschaving in de vorm van een staat. Die ziet de vereniging van de Russische landen als het belangrijkste doel in zijn bestaan. Rusland wil daarbij tegelijkertijd een zo uitgebreid mogelijke 'neutrale' zone van staten langs de periferie van de Russische invloedssfeer. Een gedemilitariseerde ruimte die natuurlijk steeds verder naar buiten zal moeten opschuiven, in functie van de machtspolitieke situatie. Reeds in 2008 waarschuwde de toenmalige Poolse president Lech Kaczynski hiervoor in Tbilisi: ‘Vandaag is het Georgië, morgen Oekraïne en overmorgen zijn het de Baltische staten. Daarna is het misschien tijd voor mijn land, Polen.’”

“Die voorspelling lijkt waarheid te zijn geworden.

De duidelijke weigering van veel Europese buren om te strijden voor de belangen van Oekraïne doet natuurlijk grote vragen rijzen in Polen over de bereidheid van het Westen om later zelfs een NAVOpartner te steunen in gevallen van nood. Volgens een opinieonderzoek van PEW uit 2015 bleek dat een schokkende 51 procent van de Italianen, 53 procent van de Fransen en zelfs 58 procent van de Duitsers expliciet tegen het verlenen van militaire steun aan een NAVO-bondgenoot waren indien er een Russische aanval zou plaatsvinden. In Polen was dat cijfer 34 procent en in de Verenigde Staten 37 procent. In Warschau kennen ze die cijfers ook, en de huidige tweeslachtige houding van Duitsland baart hen dan ook veel zorgen.”

De Oekraïense vluchtelingencrisis in feiten en cijfers Het is niet de eerste keer dat de Polen geconfronteerd worden met een vluchtelingencrisis aan hun grens. In 2021 zei de dictator van Wit-Rusland, Aleksandr Loekasjenko, dat hij de EU zou “overspoelen” met de hulp van mensensmokkelaars, drugshandelaars en gewapende migranten. Loekasjenko doet dat sinds de EU sancties uitvaardigde tegen zijn bewind vanwege verkiezingsmanipulatie en repressie.

Volgens de Europese Unie probeert de Wit-Russische leider de EU met die migratie te chanteren. Polen, Litouwen en Letland reageerden door de grens met Wit-Rusland te versterken. Polen betaalde 353 miljoen euro om een barrière te bouwen van 60 km lang aan de grens.

De Russische oorlog tegen Oekraïne zorgde voor 6,5 miljoen Oekraïners op de vlucht in eigen land en 4,2 miljoen

Oekraïners die naar het buitenland vluchtten. Meer dan de helft van alle kinderen in Oekraïne is op de vlucht.

1,8 miljoen van hen is naar het buitenland gevlucht. Mannen tussen 18 en 60 mogen Oekraïne niet uit en moeten vechten.

Dit is de grootste vluchtelingencrisis in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog. 2.429.265 Oekraïners zijn naar Polen alleen gevlucht. 60 procent van alle Oekraïense vluchtelingen trekt naar Polen. De grens tussen Polen en Oekraïne is 535 km lang. De twee grootste groepen zijn vrouwen met kinderen en mensen ouder dan 60. Oekraïense vluchtelingen die Polen zijn binnengekomen door de oorlog hebben het recht op kinderbijslag. De Poolse regering voerde een wet in waardoor Oekraïense vluchtelingen probleemloos 18 maanden in het land mogen blijven.

Vluchtelingen krijgen dankzij de wet eenmalig 300 zloty (65 euro) en 40 zloty (8,5 euro) per dag en per persoon zijn voorzien voor mensen en instellingen die Oekraïense vluchtelingen opvangen. 145.000 Oekraïense kinderen zitten nu al op school in Polen. Oekraïense leerkrachten mogen direct aan de slag in Poolse scholen, zelfs indien ze geen Pools spreken. Speciale treinen halen gratis vluchtelingen op aan de grens.

Vanuit Polen kunnen ze doorreizen naar andere landen. In België zijn er in een maand tijd ongeveer 25.000 Oekraïense vluchtelingen geregistreerd. Ook hier krijgen ze een speciaal statuut met een automatische verblijfsvergunning voor een jaar. Ze krijgen het equivalent van een leefloon via het OCMW en hebben onbeperkte toegang tot de arbeidsmarkt.

14 Cultuur

7 APRIL 2022

KUNST

FILM

Rubenskapel krijgt opknapbeurt

CODA ‘CODA’, afkorting voor Child of Deaf Adults, is een charmante familiefilm van regisseur Sian Heder over een 17-jarig meisje dat worstelt met haar identiteit als enige horende in een dove familie. Deze remake van de Franse film ‘La Famille Bélier’ uit 2014, wist recent de Oscar voor Beste Film in de wacht te slepen.

Rubby Rossi (Emilia Jones) werkt iedere ochtend alvorens school aanvangt samen met haar vader Frank (Troy Kotsur) en broer Leo (Daniel Durant) op hun vissersboot om het gezin financieel boven water te houden. Zingen is haar intieme passie en ze beslist om op school het keuzevak ‘koor’ te volgen waar de begeesterde en vormende leraar Bernardo (Eugenio Derbez) al snel haar gave ontdekt. Zijn individuele begeleiding motiveert Rubby om haar talenten te laten ontluiken.

Het verlangen om zichzelf te geven voor een discipline die ze haar eigen familie niet kan laten horen, botst echter met haar broodnodige rol als tolk en werkkracht die het bescheiden inkomen van haar familie mogelijk maakt.

De Rubenskapel in de Antwerpse Sint-Jacobskerk krijgt een restauratiebeurt. In zijn laatste rustplaats is de schilder omringd door een uniek ensemble van kunstwerken. Die worden allemaal aangepakt door het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium.

Op 30 mei 1640 overleed Peter Paul Rubens. De stoffelijke resten van de schilder en zijn familie kregen een plaats in de Sint-Jacobskerk, op een steenworp van zijn stadsresidentie.

In 1641 werd begonnen met de bouw van Rubens’ grafkapel en omstreeks 1650 kreeg zijn schilderij ‘Madonna omringd door heiligen’ er een plaats in het altaar. Rubens had de uitdrukkelijke wens uitgesproken dat dit werk, nu een beschermd Topstuk van de Vlaamse Gemeenschap, in zijn grafkapel zou worden opgehangen.

De schilder voltooide het rond 1630.

Het is niet geweten voor wie Rubens het schilderde en om een nog onbekende reden is het nooit opgeleverd.

Het bleef achter in het atelier van Rubens, waar hij het nog herwerkte. In

De huid van een ander La Famille Bélier kreeg destijds veel kritiek te verduren van de dove gemeenschap omdat de meeste dove personages door horende acteurs werden vertolkt. Bezwaren die doen denken aan de meer recente controverse rondom de casting van Scarlett Johansson in de rol van een transgender man. Zij besloot daarom uiteindelijk van de rol af te zien. In CODA werd dit twistpunt handig ontweken door effectief met dove acteurs te werken. Betekent acteren niet langer in de huid van een ander kruipen?

Hartverwarmend Alles aan CODA getuigt van de intenties om een authentiek, realistisch ‘coming of age’-verhaal te vertellen. De film werkt zichzelf even tegen wanneer besloten wordt om de moeilijke balans tussen Rubby’s familiale verantwoordelijkheden en persoonlijke dromen uiteindelijk weg te cijferen. Oplossingen zijn gevraagd, noch gegeven.

Dit valt desondanks in het niets dankzij de kracht van het vertrouwde concept van de zoektocht naar identiteit in een onvertrouwde omgeving dat dankzij de innige interacties een hartverwarmend geheel vormt.

CODA is beschikbaar op Apple TV

SIMON SEGERS

Erfgoed Challenge Vorig najaar won het interieur van de Rubenskapel de Erfgoed Challenge, uitgeschreven door het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (KIK), met de steun van de Nationale Loterij. Het is de bedoeling elk jaar een stemcampagne te organiseren waarbij het publiek de favoriete erfgoedsite kan aanduiden. Het KIK zet dan zijn expertise in om de winnaar een conserverings- en restauratiebehandeling te geven.

Het schilderij ‘Madonna omringd door heiligen’ zal worden gerestaureerd in het KIK-atelier. En dat is nodig. Het werk heeft te lijden onder oppervlaktevuil, schimmelvorming, sterk verkleurde vernislagen, een opgestuwde verflaag, barsten, storende retouches en overschilderingen. Bij het KIK is Rubens in goede handen

IJzersterke dynamiek Heder presenteert op uitstekende wijze de aparte beleving van een tiener die in haar gezin als enige een werkend gehoor heeft en zich daardoor tussen twee realiteiten bevindt. CODA verspilt geen kansen en laat evenzeer de ervaring van haar familieleden aan bod komen. Zoals haar moeder die schrik had niet met haar dochter te kunnen connecteren wanneer ze geboren werd en haar ongefilterde (?) vader Frank die probeert om zijn dochters liefde voor muziek te begrijpen en te ervaren.

Het resultaat is een ijzersterke dynamiek tussen de personages, wat mede mogelijk gemaakt wordt door de zeer overtuigende acteerprestaties. Tegelijk slaagt CODA er onpretentieus in om licht te werpen op de volmaakte eigenheid en persoonlijkheid van deze personages. Het is eveneens een opmerkelijke ervaring voor de kijker aangezien grote delen van de dialoog in gebarentaal plaatsvinden.

1794 roofden de Fransen ‘Madonna omringd door heiligen’ en stuurden het naar Parijs. In het najaar van 1801 keerde het schilderij terug naar Antwerpen en werd ondergebracht in het oude klooster van de ongeschoeide karmelieten aan de huidige Graanmarkt. Op 21 oktober 1815 kreeg het opnieuw een plaats in het altaar van de Rubenskapel.

Naast Rubens’ schilderij in het monumentale marmeren altaar bevat de kapel onder andere ‘Mater Dolorosa’, een beeld toegeschreven aan Rubens’ leerling Lucas Faydherbe (1617-1697), het epitaaf voor Rubens’ zoon Albert en twee praalgraven uit de negentiende eeuw.

want het restaureerde al een tiental werken van de meester, waaronder ‘De kruisoprichting’ en ‘Kruisafname’ uit de Antwerpse kathedraal en het beroemde ‘Zelfportret’ uit het Rubenshuis. Het KIK laat weten dat op ‘Madonna omringd door heiligen’ heel snel en vrij aangebrachte, fel gekleurde penseelstreken te zien zijn. Die zouden misschien foutief als latere overschilderingen geïnterpreteerd en daarom verwijderd kunnen worden. Daarom zal het KIK de techniek van Rubens nu uitgebreid in kaart brengen en deze kennis ter beschikking stellen voor toekomstige restauraties van werken van de kunstenaar.

Antwoorden zoeken Het altaar, ontworpen door Cornelis van Mildert (ca. 1613-1667/68), zal ongeveer gelijktijdig met het schilderij onderzocht en gerestaureerd worden. Dat zal de mogelijkheid bieden om antwoorden te zoeken op de vele vragen die er nog zijn omtrent de uitvoerders van de verschillende beeldhouwwerken in de Rubenskapel. Omdat deze restauraties ter plaatse uitgevoerd worden, zullen die van start gaan nadat de daken, gevels, vensters en binnenmuren van de kapel aangepakt zijn.

Tijdens de paasvakantie en van 4 juni tot 1 augustus kan de Rubenskapel voor het laatst bezocht worden in haar huidige toestand. Na de restauraties wordt ze gegarandeerd opnieuw een van de toeristische trekpleisters van Antwerpen.

MMMV

Informatie over Erfgoed Challenge en de restauratie van de Rubenskapel: www.kikirpa.be/nl/erfgoed-challenge

BOEK

Het Adelaarsjong De centrale figuur in het boek is iemand die welhaast door de geschiedenis vergeten was. Nochtans was Napoleon François Joseph Charles bij zijn geboorte op 19 maart 1811 voorbestemd om zijn vader ooit op te volgen en een van de machtigste mannen van de wereld te worden.

Eric Bauwens is erin geslaagd een complex en ingewikkeld tijdsgewricht op een bevattelijke manier te analyseren en zijn bevindingen in een boeiend en erg leesbaar verhaal te brengen voor het brede publiek. Hoewel geen historicus van opleiding, brengt hij een historisch verhaal dat er beslist mag zijn. Sinds zijn kinderjaren was hij al gefascineerd door ‘de zoon van Napoleon’, waardoor hij vele jaren later voldoende kennis en informatie had verzameld om met dit toch wel ‘magnum opus’ uit te pakken. Met een vlotte pen en in een vloeiende verteltrant boeit hij de lezer vanaf de eerste bladzijde, ook omdat het verhaal keurig is opgedeeld in niet al te lange hoofdstukken en deelhoofdstukken, wat de leesbaarheid en de zin om verder te lezen zeker bevordert.

Een tragisch leven Wanneer de Franse ‘empereur’ Napoleon in 1815 definitief wordt verslagen en verbannen wordt naar het eiland Sint-Helena, zit men in Europa met een probleem, namelijk dat van het lot van de wettige zoon van de gevallen keizer.

Omdat zijn moeder Marie-Louise van Oostenrijk de dochter is van de Oostenrijkse keizer Franz II, wordt het jonge prinsje naar Wenen overgebracht om heropgevoed te worden, een nieuwe naam te krijgen - Franz, naar zijn grootvader - en Duits te leren. Hij wordt opgevoed door voor hem wildvreemden, want zijn moeder leidt haar eigen leven en heeft nauwelijks aandacht voor hem en de Franse gouvernantes worden weggestuurd omdat ze hem te veel aan zijn leven in

Frankrijk herinneren. Hij krijgt de titel ‘hertog von Reichstadt’, naar een speciaal daartoe gecreëerd hertogdom in Tsjechië.

De jongeman blijkt intelligent genoeg te zijn om te reflecteren over zijn bestaan en de context van zijn leven, maar leidt een eenzaam bestaan waaruit hij niet weg kan. Wanneer hij de volwassenheid bereikt, zal hij zich niettemin bereid en geroepen voelen om een rol in Europa te spelen. Graag was hij als Napoleon II in de voetsporen van zijn vader getreden.

Helaas voor hem wordt hij op 21-jarige leeftijd getroffen door tuberculose, waaraan hij bezwijkt.

Adolf Hitler Hoewel sommigen wel iets zagen in een rol voor Napoleon/Franz met zijn Franse en Oostenrijkse achtergronden, zorgde zijn voortijdige dood voor het einde van een aantal scenario’s.

Men ging zich hem nadien herinneren als een tragische jongeman die een bijzonder noodlottig leven heeft moeten leiden. In de grote geschiedschrijving is er maar weinig aandacht voor hem, maar als tragische held in theater, opera, film en literatuur wordt hij geregeld opgevoerd en spreekt hij tot de verbeelding.

Pas op 18 december 1969 zal hij in de onmiddellijke nabijheid van zijn vader aan de voet van het grote standbeeld van de ‘empereur’ in de crypte van het Hôtel des Invalides worden bijgezet, waartoe Adolf Hitler 29 jaar eerder de aanzet toe gegeven had…

Omvattend en duidelijk Eric Bauwens wekt ‘het adelaarsjong’ - dat hij in het verhaal achtereenvolgens ‘de kleine Napoleon’, dan Franzl (kleine Franz) en dan steevast Reichstadt noemt - als het ware weer tot leven en plaatst hem perfect in zijn tijdskader dat hij met een verbluffend oog voor detail beschrijft. Zo komen we ook heel wat kleinere, maar pittige wetenswaardigheden en leuke anekdotes uit die tijd te weten. De grote spanningen in het Europa van toen, de machtsverhoudingen, de posities van de belangrijkste mogendheden in dat tijdvak, de ambities van personen en regimes, enzovoort, worden zorgvuldig neergezet in een aangenaam en waarheidsgetrouw verhaal dat tot de verbeelding spreekt.

Naar het einde van het verhaal stelt de aandachtige en geïnteresseerde lezer zich beslist de vraag wat er van ‘het adelaarsjong’ zou geworden zijn indien hij de dood niet voortijdig op zijn weg was tegengekomen. En voor wie toch soms even moet recapituleren bij personen en hun posities, zijn er achteraan in het boek de stambomen van de dynastieën van toen en een uitgebreid personenregister met extra informatie te vinden. Ook een reeks fraaie illustraties geeft ons een uitstekend beeld van de noodlottige prins. En Bauwens wijst de lezer die aan het einde toch nog meer wil weten ook graag de weg naar verdere lectuur over de tijd en het leven van deze ‘Napoleon II’.

KVDP Eric Bauwens, ‘Het Adelaarsjong.

Het tragische leven van de zoon van Napoleon.’ 2021, uitgeverij Vrijdag.

399 p. ISBN 9789464340730

Brieven

7 APRIL 2022

GESCHIEDENIS

Etnische zuiveringen in Zuid-Vlaanderen Bijna onvermijdelijk doken na de Russische invasie van Oekraïne wederzijdse beschuldigingen van etnische zuiveringen op. Ook in Vlaanderen was er ooit sprake van etnische zuiveringen en dit eeuwen voor dit begrip ontstond.

trouwen in zijn nieuwbakken onderdanen beschouwd.

In de tweede helft van de vijftiende eeuw toen de belangen van de alsmaar machtiger wordende hertogen van Bourgondië meer en meer botsten met deze van het Franse koningshuis telde men niet minder dan negen Franse invallen op onze zuidelijkste grenzen.

Een bloederig ‘hoogtepunt’ van deze strijd vormde ongetwijfeld de campagne die de paranoïde Franse koning Louis XI - ‘le plus terrible roi qui fut jamais en france’- in het voorjaar van 1477 in de regio voerde.

De om zijn intriges bekend staande Franse vorst was gefrustreerd geraakt omdat het plan om zijn zoon, de dauphin Charles, in het huwelijk te laten treden met Maria van Bourgondië niet liep zoals hij dit ambieerde. Wanneer Maria’s vader, hertog Karel de Stoute op 5 januari 1477 bij Nancy sneuvelde, zag Louis XI zijn kans schoon. De amper 20-jarige Maria had immers een verdeeld rijk geërfd dat financieel en bestuurlijk aan de rand van de afgrond stond.

De Franse koning wedde op twee paarden tegelijk. Hij hoopte stiekem door het huwelijk de Bourgondische Nederlanden in te lijven. Voor het geval deze huwelijksplannen in het water zouden vallen, bouwde hij een legermacht uit die hem in staat moest stellen om onze gewesten binnen te vallen.

Dat wantrouwen werd op 15 mei 1479 bevestigd. Louis XI nam toen een zelfs voor die woelige tijden opmerkelijk besluit. Hij gaf het bevel om Atrecht etnisch te zuiveren en manu militari te ontruimen.

De volledige bevolking, goed voor naar schatting 15.000 zielen, werd binnen het tijdsbestek van nog geen twee maanden de stad uitgejaagd. Immigranten uit het westen en zuiden van het koninkrijk vervingen hen. Uit elke stad werden ‘vrijwilligers’, bij voorkeur handwerklieden, ambachtslui en handelaars mét hun gezinnen, naar Atrecht gevoerd om het gebied te koloniseren.

De instructies van Louis XI waren duidelijk: de herinnering aan ‘la ville maudite’ moest uit het collectieve geheugen worden gewist.

Atrecht kreeg bij koninklijk besluit op 4 juli 1479 de nieuwe naam Franchise en het wapenschild van de stad met een gouden Vlaamse leeuw werd vervangen door een gouden lelie op blauw veld en de figuur van Saint Denis, de patroonheilige van Frankrijk.

Maximiliaan van Oostenrijk

Maximiliaan als oplossing Maria gruwde van de gedachte om haar erfenis te verkwanselen aan de grootste vijand van haar vader, maar ze leek in het vroege voorjaar van 1477 weinig keus te hebben. Veel van de trouwe vazallen van haar vader waren immers intussen overgelopen naar of omgekocht door het Franse kamp. Ook de Vlamingen zagen de zwakke positie van Maria en grepen hun kans om verregaande hervormingen van haar te eisen.

Ze hadden prompt, om hun argumenten kracht bij te zetten, twee van haar vaders belangrijkste adviseurs in Gent onthoofd. Alsof deze ellende nog niet volstond, was de schatkist leeg en als gevolg hiervan was er ook geen noemenswaardig leger meer ter beschikking om de landsgrenzen afdoende te beschermen. De oplossing voor haar problemen lag in een huwelijk met de van ambitie bulkende Maximiliaan I van Oostenrijk, de enige huwelijkskandidaat die de Fransen schrik inboezemde.

Louis XI gekrenkt Vanaf het ogenblik dat Louis XI vernam dat er sprake was van een

Louis XI

huwelijk tussen beiden, ontstak hij in een blinde woede. Niet alleen was er een stokje gestoken voor wat hij als een gemakkelijke gebiedsuitbreiding had gezien, maar bovendien was hij diep in zijn eer gekrenkt. Zonder enige waarschuwing trok hij al op 15 januari met zijn troepen de Somme over. Eén na één vielen de steden van Artesië voor de Franse overmacht. Op 3 maart deed hij zijn intrede in het rijke Atrecht. Het stadsbestuur wou kost wat kost tijd winnen. Na enkele dagen van onderhandelingen verklaarde het zich bereid een eed van trouw te zweren aan Louis in ruil voor het sparen van de stad én de erkenning van stedelijke privileges.

De Franse koning Louis XI gaf in 1479 het bevel om Atrecht etnisch te zuiveren en manu militari te ontruimen De Franse koning was nog maar net uit Atrecht verdwenen toen de Heer van Arsy, vergezeld door een kleine 200 ruiters en 400 voetknechten, in naam van Maria Van Bourgondië de stad binnentrok en ze in staat van verdediging stelde.

Het stadsbestuur besloot op 12 april een delegatie naar Gent te sturen om aan Maria Van Bourgondië extra steun te vragen. Deze delegatie werd in de buurt van Lens onderschept door de Fransen en naar Hesdin gebracht waar zeventien van hen op bevel van Louis XI prompt wegens hoogverraad en ’minachting voor de koning’ werden onthoofd.

Beleg van Atrecht Op 17 april verscheen Louis met zijn leger opnieuw voor de muren van Atrecht en begon hij met het beleg. Het zwakke garnizoen kon nauwelijks weerstand bieden en op 4 mei trok Louis triomfantelijk de stad binnen door de bres die zijn troepen in de stadsmuren hadden geschoten.

De verdedigers die geen losprijs konden betalen, werden over de kling gejaagd en de stad werd gebrandschat voor de enorme som van 50.000 gouden écus.

Louis had zijn punt gemaakt: Artesië lag onder de Franse knoet en ze zouden er wel twee keer nadenken vooraleer ze zijn gezag opnieuw zouden aanvechten. Het feit dat hij in februari 1478 begon met het bouwen van twee dwangburchten werd niet bepaald als een gebaar van ver-

Etnische zuivering

Wraak Het kon moeilijk anders of dit zou worden afgestraft. Maximilaan van Oostenrijk, de kersverse echtgenoot van Maria Van Bourgondië, trok in de zomer van 1479 op tegen de bisschoppelijke stad Terwaan, een Franse enclave in Artesië in de hoop zo de troepen van Louis XI uit hun tent te lokken.

En hij hoefde niet lang te wachten, want op 7 augustus 1479 botste hij voor de muren van Terwaan, bij het plaatsje Inwinegate, op de Fransen onder het bevel van Philippe de Crévecoeur.

Na een korte maar felle strijd kon de Crévecoeur, geconfronteerd met een Bourgondische doorbraak en zijn zware verliezen, niet anders dan zijn nederlaag erkennen en de benen nemen. De betekenis van deze, vandaag de dag totaal vergeten, veldslag mag niet worden onderschat. De Fransen mochten immers hun hoop om Vlaanderen definitief in het gareel te dwingen voor jaren opbergen, terwijl deze slag de snel groeiende macht van de Habsburgers bevestigde.

De Vrede van Atrecht die op 23 december 1482 werd afgesloten tussen Maximilaan en Louis XI maakte ook meteen een einde aan de Franse politiek van etnische zuivering in deze stad. De laatste Franse inwijkelingen verlieten verplicht de stad, nog voor april 1483.

JAN HUIJBRECHTS

15

LEZERSBRIEVEN EÉN KANT VAN HET VERHAAL? (1) Pallieterke, Uw medewerker Jurgen Ceder noemt het ‘kampisme’ als wij bedenkingen hebben bij de manier waarop Poetin door ‘onze’ media en regering geportretteerd wordt. Wij zouden achter Poetin staan omdat hij op het vlak van gezinswaarden dezelfde strijd voert als wij. Maar dat is flauwekul. Ik heb bedenkingen bij het verhaal van de media omdat een vriendin jaren geleden al uit haar thuisstad Donetsk is gevlucht omdat de bombardementen het leven daar ondraaglijk maakten. Bombardementen door Oekraïne welteverstaan. Dat er een moment komt dat Poetin zegt: “Genoeg is genoeg”, lijkt mij de normaalste zaak van de wereld. Is ’t Pallieterke niet op de hoogte van de 13.000 doden in de Donbas? Ik zeg niet dat Poetin gelijk heeft, wel dat de waarheid genuanceerder is dan hier wordt verteld.Wij vonden trouwens ook niet dat Assad een toffe pee was omdat hij moslims bestreed. Wel vonden wij dat Obama zijn woede moest afreageren op IS. Daarvoor was hij immers naar Syrië gegaan. Assad is een dictator, niemand heeft dat ooit ontkend, maar als ge in de hele wereld alle wrede leiders moet wegjagen, dan staat straks de halve aardbol in brand.

Koenraad de Beul - Lier

EÉN KANT VAN HET VERHAAL? (2) Pallieterke, De inval van Rusland in Oekraïne wordt breed veroordeeld. Maar de Amerikanen, nu de verdedigers van de menselijkheid, kennen er ook wat van: Vietnam, Afghanistan, Irak, Syrië, Libië… Bij de Oekraïense nationale feestdag van 2017 stapten detachementen NAVO-militairen mee op: uitdagend onder de neus van de Russen! De Amerikaanse onderzoeksjournalist Swann maakte recent bekend dat de Obama-administratie de hand had in de staatsgreep in Kiev in 2014 en dat de CIA in Oekraïne jarenlang gestookt heeft om de Minskakkoorden niet uit te voeren. Ieder denkt over Poetin wat hij wil, maar op politiek vlak lijkt Oekraïne me evenzeer een onwelriekend boeltje.

Mogen we die kant van het verhaal ook kennen?

Jaak Peeters - Olen

POLITIEK TAALGEBRUIK Pallieterke, Zoals Poetin zijn oorlog in Oekraïne geen oorlog noemt, zo is accijns op brandstof in België ook géén belasting.

M arc Bertrand - Edegem

OORZAAK EN SCHULD Pallieterke, Net als de antivaxers in de coronacrisis, zijn er mensen die bij de oorlog in Oekraïne de schuld bij de tegenpartij leggen, in dit geval de NAVO die volgens sommigen aan de oorsprong zou liggen van de oorlog aldaar. Zij zitten ernaast, want de NAVO is een defensieve organisatie die nog nooit een land heeft aangevallen.

De uitbreiding van de NAVO naar Centraal- en Oost-Europa was in de eerste plaats niet het gevolg van druk vanwege de NAVO, maar een vrije beslissing van democratisch verkozen regeringen. Als die straks de NAVO willen verlaten, kunnen ze dat meteen doen. Die zal daarvoor geen oorlog beginnen zoals Rusland in Oekraïne. Na 40 jaar Russische overheersing was het niet de NAVO die naar het oosten trok, maar de Centraal- en Oost-Europese landen die naar het Westen wilden. Met een

Poetin die heimwee heeft naar dat Sovjettijdperk willen zij niets meer te maken hebben.

Guido van A lphen - K asterlee

CHARMEOFFENSIEF Pallieterke, Als ik zie hoe de federale regering en het Rode Kruis zich inspannen om de mensen in Oekraïne bij te staan met container-units en geneesmiddelen, dan krijgen ze van mij alle lof toegestuurd. Mijn bedenking daarbij is: waarom konden of wilden ze die hulp niet in Wallonië geven bij de zware vernielingen van hun huizen met vele doden en gewonden? Het is hoofdzakelijk door vrijwilligers uit Vlaanderen dat ze hulp gekregen hebben. Als men weet dat Vlaanderen het meeste betaalt aan de federale regering en het Rode Kruis om alle hulp in het buitenland te verstrekken en voor zijn eigen volk niet, dan zou ik aan de Vlaamse partijen voorstellen om Wallonië te blijven helpen om erbovenop te komen en dat kan alleen als de federale regering weg zou zijn. Betalen doen de Vlamingen toch altijd en laat het Brussels gewest zijn kant kiezen. Vlaanderen is rijk en heeft een draaiende economie, laat ons Wallonië bijstaan bij de ontwikkeling van hun burgers in plaats van geld te geven aan de federale overheid om de adel met al zijn landerijen te blijven voorzien van onze giften.

E. Van H aeren - De H aan

GELIJKHEID Pallieterke, Anna Hodorovskaya (Pallieterke 31 maart) had in Oekraïne moeten blijven om er samen met haar mannelijke landgenoten te vechten tegen de Russen in plaats van de benen te nemen. Ze zou meer liefde voor haar Oekraïne moeten hebben dan liefde voor België. Of is het de liefde voor het leefloon? Hoe zou het gesteld zijn met de Oekraïense mannen die niet de luxe hebben om te vluchten naar een veilig land, zoals mooie Anna, en in Oekraïne wellicht in penibele omstandigheden een hopeloze strijd voeren en voor hun land hun leven in gevaar brengen? Zouden ze daar voor hun inzet ook een leefloon krijgen of moet je daarvoor veilig en wel met moeder op je gemak op je gat gaan zitten in Tielen? Als puntje bij paaltje komt moeten alweer alleen de mannen het vuile en gevaarlijke ‘werk’ doen! Waar blijven nu de feministen met hun ijver voor gelijkheid tussen mannen en vrouwen?

Ivan Ipskamps - Wenduine

BEELDENSTORM Pallieterke, Het standbeeld van Leopold II en alle sporen van de kolonisatie zouden uit ons straatbeeld verwijderd worden, alsof we daardoor niets meer met de kolonisatie te maken hebben! Hoe laf en kinderachtig. Er is geen enkele reden om ons voor de kolonisatie te schamen. Nu, na 60 jaar ‘independence’, spreekt de zwarte man in de straat nog van “le bon temps Belge”.

Dat er in het begin fouten gemaakt zijn en leergeld betaald werd, was onvermijdelijk. “Le bon temps Belge”, dat is een A-attest voor ons werk in Afrika. Trouwens, de duidelijkste sporen van de kolonisatie zijn de zwarte mensen in onze samenleving, gekleed zoals de kolonisator en, in peis en vree, gebruik makend van al wat wij bieden. En ons Afrikamuseum? We hebben al eens een museum, gebouw en collectie, neergepoot in Kinshasa. Nadat het bijna leeggestolen was, werd het in brand gestoken.

Een ezel stoot zich geen tweemaal aan dezelfde steen, en wij?

Mil Tuymans - Bonheiden

Een lezersbrief insturen?

Maria van Bourgondië

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.

16 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

7 APRIL 2022

Tweets van de week Als het juist is, zeggen we het ook. Meyrem Almaci heeft 100 procent gelijk: de politiek is te cynisch geworden. Pas op, tot vorige week dacht ik er nog anders over en vond ik cynisme een prima manier om met de zwaarte van het leven om te gaan. Maar het cynismeniveau waarmee minister van Energie Tinne Van der Straeten deze week uitpakt, is van de hoogste orde en er ver over.

Wij citeren: “In ‘grote nationale dialoog’ zal de Belg mee beslissen hoe en wat er gebeurt met het radioactief afval. Zowel de ontmanteling van de kerncentrales als het bestaande radioactief afval is de langste, duurste en meest delicate werf die ons land heeft gekend.”

Gulle Tinne Zo gul is Tinne wel voor de burger. De kleinste partij van Vlaanderen, waarvan iedereen vond dat ze niet in de regering moest zitten - inclusief de eigen coalitiepartners - heeft de kernuitstap door de strot van de Vlaming geramd, zwaar tegen zijn zin. Ze blaast ook uw energiefactuur en natuur in de lucht, financiert met de glimlach Russisch gas, maar u mag wel een beschaafd woordje meepraten als het gaat om het afval. Daar staat ze op. Als het over de factuur gaat van het wanbeleid mag u zelf bepalen hoe groot (heel groot of heel heel groot?) de afbetaling is en waar we de rotzooi neerpoten. In een ‘grote nationale dialoog’ nog wel. Georganiseerd door de immer neutrale Koning Boudewijnstichting.

You lucky bastards! En waar-

1310

1

2

3

4

5

6

om niet, als u een grote tuin heeft, kan u het misschien zelf opslaan? Daarmee moet ze qua cynisme maar een heel klein beetje onderdoen voor de tweet van Poetin die reageerde op al die neergeschoten dode mensen met hun handen vastgebonden op de rug: “Hebben ze zelf gedaan.”*

Stille Coens en Beke Ondertussen is er opvallend geen activiteit op de Twitteraccounts van Joachim ‘oh dear’ Coens en Wouter ‘oh dear, oh dear, oh dear’ Beke. Na de tweet over kinderopvang waarmee Beke de CD&V in de voet schoot, waarna Coens die voet er helemaal afschoot in een volgende tweet, houden beide ‘staartstukken’ het bij een gepaste stilte.

Bronnen binnen de partij wijzen naar Hilde Crevits die de heerschappen eens goed de levieten heeft gelezen. Ze dreigde hen meteen naar de grote kindercrèche voor politici te sturen: het Europees Parlement. Een goedbetaald luilekkerland waar niemand ooit van terugkeert. Wie het eerst nog een domme tweet de wereld instuurt, mag inpakken.Wij hebben ons geld op Beke gezet.

De zonnekoning van Leopoldsburg zal het niet kunnen laten. En het is tenslotte goed betaald. *inderdaad factcheckers, die tweet heeft hij verwijderd

7

8

9 10 11 12

A B C

HET ONVERWERKTE VERLEDEN VAN RAOUL HEDEBOUW

“De NAVO heeft mijn jeugd gestolen”

De oorlog in Oekraïne heeft ook hier gevolgen. Er is de gasprijs, de uitgestelde kernuitstap en natuurlijk het feit dat het leven alsmaar duurder wordt. Maar ook voor rijzende politieke ster Raoul Hedebouw is het vervelend. Omdat de PVDA een nogal dubbelzinnige rol heeft met dictators vond de partij dat ze haar positie duidelijk moest maken via een interview met ’t Pallieterke. “Wij veroordelen dictators zonder verpinken en zonder een blad voor de mond te nemen: Mao was een schelmpje.”

Stalin, Mao, Castro, Xi Jinping, de Kims van Jong-il tot Jong-un… Doorheen de geschiedenis konden bloedige dictators stuk voor stuk rekenen op de steun van de Belgische communistische partij. Ook vandaag ligt het heel gevoelig om iets lelijks te zeggen over China, Noord-Korea of Cuba. Sinds enkele weken mag Rusland aan dat lijstje worden toegevoegd. De PVDA weigerde op alle niveaus een veroordeling van de oorlog in Oekraïne goed te keuren. Dan rijst de vraag wel eens of de PVDA niet eens schoon schip moet maken met het verleden van de partij.

“Schoon schip? Waar al die arme zwarte broeders mee vervoerd zijn naar Europa om hier te komen werken voor het grootkapitaal? Noemt u dat schoon? Dood aan het kolonialisme! Racisme, fascisme, apartheid nee! Laat de miljardairs…”

We zouden het even over uw partij willen hebben, meneer Hedebouw. Heeft uw ideologie een onverwerkt verleden?

D

“Ik zou niet weten welk. Onze partij heeft het verleden onder de loep genomen en fouten toegegeven. Maar ik ben een man van de toekomst.”

E F

Dus als ik u vandaag zeg dat Stalin een bloeddorstige moordenaar was, heeft u daar geen enkel probleem meer mee?

G

(krimpt ineen, maar herpakt zich) “U moet dat zo niet zeggen, meneer Pallieter. Hij is er niet bij om zich te verdedigen. Maar na decennia onderzoek heeft de partij zelf kanttekeningen gemaakt bij die historische figuur.

Ik citeer even uit ons partijmanifest: ‘Volgens hedendaagse normen zou je kameraad Jozef Stalin een deugnietje kunnen noemen, maar je moet dat allemaal in zijn tijd zien.’ U hoort het, volledig verwerkt.”

H I J K

Een deugniet?

L HORIZONTAAL

VERTICAAL

A. Fanatiek, vol overspannen denkbeelden B. Voertuig voor sportwedstrijden Weduwe van Lennon C. God van de liefde en begeerte Hard lopend D. Woord maarmee je naar jezelf verwijst - Voetbeweging Deel van het testament E. Grootste bot van de wervelkolom F. Loofboom - Dranghek G. Lichaamsdeel - Neon - Marterachtige H. Leer van de cadans - Bevel I. Onderdeel van een engels ontbijt J. Het zijn (Lat.) - Tamelijk goed K. Ten name van - Niet denkbeeldig L. Binnen de korste keren Vlaamse rivier

1. Angst om ergens binnen te gaan 2. Juiste - Muzieknoot - Hoevedier 3. Auteur van ‘De naam van de roos’ Krasspel van de Nationale Loterij 4. In een moutoven drogen Nummer van ‘De Mens’ uit 1992 5. Familielid - Aantrekkelijke - Van de 6. Vlaams minister 7. Boek van Thomas More - Rampzalig 8. Bergpas - Ontwikkelde zicht geestelijk 9. Boogballetje - Te koop - Telwoord 10. Claxonneert - Vervoermiddel 11. Zijrivier van de Donau Landbouwwerktuig Spreekt door hoge koorts wartaal 12. Nectar

“Nu doet u het wel heel negatief klinken. Een kwajongen zeg maar. Niet alles wat hij deed, was helemaal dik in orde. Maar toch veel.

Maar nogmaals, u moet dat in zijn tijd zien.

Sinds 1953 zijn er geen klachten meer. Ik zie

2

3

5

6

7

A

L

I

C H T

E

R V E

B

O D E

L

I

C

S

A M S

T

R A A

D

G E

P

E

E

F

B O L

G

A V E

H

R

E M

I

S

R

J

T

E O R

K

E X

P O S

L

N E O N

S K

A

E R

8

9 10 11 12 L

D E

V A A R

I

E

T

A

T

T

S

L

N E

R

S

I

T

E N E

I

N D E

M

IJ

K

N O E

L

G R A D U A A

T

H E

L I N

A A

S

R

S O L

A

E

S

A

K N O T

S

T

I

(bijt op zijn tong) “Een schelmpje. Maar nu moet u daar niet te streng over oordelen! Ik weet wat u gaat zeggen: ‘Dat zijn 70 miljoen doden, meneer Hedebouw!’ Maar mensen beseffen niet hoeveel Chinezen er zijn, kameraad! 70 miljoen? Procentueel ten opzichte van alle Chinezen is dat peanuts. Peanuts! In China kan je dat voorhebben als je onvoorzichtig uit de garage rijdt.”

Nicolae Ceausescu?

“Dondersteen.”

Pol Pot? “Bengel.”

De familie Kim uit Noord-Korea?

“Rakker, rekel en lorejas!”

Che Guevara? (loopt rood aan en schudt van nee)

Che Guevara, meneer Hedebouw!

“Een boefje. Een sympathiek boefje, dat al eens een verkeerde keuze maakte. Komt voor in de beste families.Verder een lieve jongen.”

Fidel en Raoul Castro?

“Nu is het genoeg! Ik weiger deze nazi-ondervraging nog verder te ondergaan. Weet u wie het echte crapuul is, meneer Pallieter?

Dat zijn die klootzakken, smeerlappen, genocidaire kinderen-verkrachtende-aarspuisten van Amerika en NAVO. Ze hebben mijn jeugd gestolen. Dat is het enige onverwerkt verleden dat ik/wij hebben in de partij. Als de NAVO er niet was geweest, hadden we al in de jaren ’40 een communistisch paradijs.

Zoals Hongarije, Roemenië, Albanië en al die andere paradijzen die kameraad Stalin heeft gecreëerd. En als u nu denkt dat ik die bloeddorstige fascisten in Oekraïne ga steunen, zit u er dik naast! Viva Fidel, godverdomme! En Zelensky?”

Leonid Brezjnev?

Vladimir Poetin?

1

E

4

Ik probeer er nog eentje. Mao?

(ontketend) “Sympathieke opa!”

Oplossing 1309 1309

niet wat het probleem is.”

A K

“Ah Poetin.Wij hebben altijd gezegd dat Poetin en zijn oligarchen geen respect hebben voor de democratie. We zijn ook tegen de inval van Oekraïne, al hebben ze het zelf uitgelokt. Nee, daar gaat u ons niet op pakken.”

Poetin is een belhamel, zeg maar?

“En direct de grove woorden bovenhalen!

Met schelden en provoceren gaan we echt nergens komen, meneer Pallieter. We gaan het hierbij laten. Ik hoop dat u de PVDA nu toch anders ziet.”

Nog eentje dan? Xi Jinping?

“Visionair genie! Wacht maar tot hij naar hier komt. Dan ga je wat meemaken. Je zit met de peut, hé?! Geef maar toe. Je zit met de peut!

En terecht!”