't Pallieterke van 14 juli 2022

Page 1

© PHOTONEWS

VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER

10-11

ERIC VAN DEN BROELE GRAYDON

INTERVIEW

“De EU verandert fundamenteel de manier waarop bedrijven morgen zullen functioneren” Door de coronamaatregelen liggen enkele bewogen jaren achter ons, maar er is meer. Bedrijven staan immers voor tal van uitdagingen, zowel op de arbeidsmarkt als op vlak van financiering. Die analyse in kaart brengen is de taak van Eric Van den Broele, directeur onderzoek en ontwikkeling bij Graydon. Het levert een verhaal van redundantie, vet en maatschappelijke verantwoordelijkheid op. “Er is ongelofelijk veel publiek geld besteed, bijgedrukt bij wijze van spreken. Wij dragen daar nu al de gevolgen van, net zoals de komende generaties de effecten ook zullen voelen.”

DREIGT EEN TECHNOCRATENREGERING?

V-PARTIJEN VRAGEN MEER ZELFBESTUUR OP 11 JULI FACTCHECK 1302

3 8

DUITSLAND BEEFT NU AL VOOR DE WINTER ‘Winter is coming’ is in de populaire televisieserie ‘Game of Thrones’ een waarschuwing voor een groot naderend onheil. Ook bij ons zou de winter niet alleen letterlijk, maar ook figuurlijk erg koud kunnen worden. De onzekerheid over Russische gasaanvoer zorgt voor grote onrust in politieke en economische kringen. Rusland heeft de aanvoer naar Italië al verminderd. Het bedrijfsleven is ongerust, maar reageert alerter dan de politiek. Solvay heeft al dieselgeneratoren gehuurd en mazouttanks laten aanrukken om de vestigingen in Italië draaiende te houden. Vooral Duitsland is erg kwetsbaar. Hoewel het land in ijltempo zijn afhankelijkheid van Rusland aan het afbouwen is, krijgt het daaruit nog een derde van zijn aardgas. Gas houdt niet alleen de Duitse burgers warm in de winter, maar is ook onmisbaar voor de Duitse zware industrie. Indien de aanvoer stopt, is een economische crisis zoals in 2008 waarschijnlijk.

Delen in de klappen Met het doorzichtige excuus van onderhoudswerken heeft Rusland nu 10 dagen lang pijpleiding Nord Stream 1 voor de helft afgesloten. Officieel zou

die op 21 juli weer moeten opengaan, maar de Franse minister van Economie Bruno Le Maire zegt alvast dat hij dat niet verwacht. Rusland zou de kraan zelfs helemaal kunnen dichtdraaien om te verhinderen dat Duitsland de reserves kan opvullen die het in de winter zal nodig hebben. De gevolgen zijn nauwelijks in te schatten. Het is naïef te denken dat België niet in de klappen zal delen. Duitsland is immers onze belangrijkste handelspartner. Bovendien zijn we wel minder afhankelijk van Russisch gas, maar de hoge energieprijzen zullen ook bij ons voelbaar zijn. Die zullen de burgers treffen en ook onze economie in een concurrentienadeel plaatsen tegenover de rest van de wereld.

Volharden in de boosheid Rusland heeft een voorgeschiedenis

in het aanwenden van de kou om Europa te verslaan, schrijft Wolfgang Münchau in The Spectator, waarmee hij verwijst naar de Russische winter die de legers van Napoleon en Hitler fataal werd. Als Poetin de gasaanvoer naar Europa afsnijdt, lijkt Duitsland daar geen verweer tegen te hebben, is het besluit van Münchau. Het erge is dat we dit onszelf hebben aangedaan. De dreigende crisis leert ons opnieuw hoezeer Europa, vooral Duitsland, zich in zijn energiepolitiek heeft laten meeslepen door een wereldvreemde groene ideologie, gebaseerd op illusies die nu doorprikt worden. Namelijk het geloof in een geglobaliseerde, vreedzame wereld waarin de energie vrijelijk stroomt en de dwaasheid in te zetten op energiebronnen die enkel iets waard zijn op momenten dat de zon schijnt of de wind waait. Zelfs in dit crisismoment volharden de Duitse groenen in de boosheid. De laatste drie Duitse kernreactoren brengen nog steeds 6 procent van de energie van het land voort, maar ook die wil Habeck, de groene minister voor Economie, absoluut gesloten zien. Het gat moet dan maar gevuld worden met bruinkool. “Hier sta ik dan, arme dwaas. Niets wijzer dan ik was, helaas”, schreef zijn landgenoot Goethe ooit. JURGEN CEDER

INTERVIEW

FEITEN EN FABELS OVER DE GULDENSPORENSLAG

KOENRAAD ELST INDOLOOG

“Het is bijna onvermijdelijk dat India uitgroeit tot supermacht”

9 OPINIE 2 / BINNENLAND 3-8 / INTERVIEW 10-11 / BUITENLAND 12-14 / CULTUUR & SPORT 16-17 78ste jaargang • nummer 28 • donderdag 14 juli 2022

€ 4,00

15

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X


Opinie

14 JULI 2022

11 juli: Gebed voor het Vaderland

Twee Vlaams-nationalistische partijen met in het eerste artikel van hun statuten hun uiteindelijke doel: een onafhankelijk Vlaanderen. Twee Vlaams-nationalistische partijen waarvan veel Vlamingen denken dat die samen bij de verkiezingen in 2024 wel eens een numerieke meerderheid zouden kunnen halen in Vlaanderen. Het einddoel ligt binnen handbereik, zou men dan denken op 11 juli, de feestdag van alle Vlamingen. We zullen dan afscheid nemen van het oude België, de miljardentransfers van noord naar zuid, de taalwetten die zo vaak met de voeten worden getreden, staatshervormingen die veel vaker misvormingen waren, ondemocratische pariteiten, twee visies op gezondheidszorg en tewerkstelling, enzovoort. Maar of het werkelijk zover komt om een beter Vlaanderen voor álle Vlamingen te realiseren onder het motto ‘Wat we zelf doen, doen we beter’, valt te betwijfelen als men ziet hoe die twee Vlaams-nationalistische partijen zich tegenover elkaar opstelden op de vooravond van 11 juli.

Strategische samenwerking Alsof het Vlaams-nationalisme nog niet genoeg tegenstanders heeft in Vlaanderen, laat staan in België, gaan de Vlaams-nationalistische partijvoormannen elkaar met de botte bijl en de goedendag te lijf. De ene gelooft alsnog in een akkoord voor een finale staatshervorming met de Franstaligen van de PS, mooi verpakt als confederalisme, en wil met de andere liever niet samenwerken, want daarop vooraf al toezeggingen doen zou dat finale akkoord de grond inboren. Meer nog: de andere is “het drama van Vlaanderen”. De andere vindt dat confederalisme “de grootste leugen van de jongste tien jaar” is en zegt dat de PS helemaal niks wil, en wil uiteindelijk enkel met een eventuele Vlaamse meerderheid de Belgische boedel scheiden na een onafhankelijkheidsverklaring in het Vlaams Parlement. Politieke strategieën zijn het, waarbij men uit het oog verliest dat daarmee wel eens het uiteindelijke doel aan hun beide neuzen zou kunnen voorbijgaan en dat die strategieën de verdeeldheid in Vlaanderen alleen nog maar groter zou kunnen maken. Wat trouwens niet de wil is van hun beide achterbannen, want daar is wél een grotere wil tot strategische samenwerking aanwezig.

Ultimatum? Stel in die zin dat beide Vlaams-nationalistische partijen eens tijdelijk al hun inhoudelijke verschillen en aversies tegenover personen achterwege zouden laten. En stel dat zij als ultimatum ten aanzien van het hele Belgische establishment zouden stellen dat zij echt van plan zijn samen een eensgezinde stap te zetten naar het einde van België. Wel, zou dat dan niet het ultieme wapen zijn om de Franstaligen alsnog tot op zijn minst een zuiver confederalisme - in de zin van het fameuze artikel 39 van de Grondwet - te bewegen? En zou dat zuiver confederalisme dan geen logische opstap zijn naar een volledig autonoom en onafhankelijk Vlaanderen? Een ultimatum in de zin van: het is ofwel dát ofwel niéts meer? Als de Franstaligen daarvoor zouden passen, dan is het over en uit. Nadien is er dan nog tijd genoeg om over al de rest waarover men het niet eens was te palaveren. Dát zou pas een 11 juli-boodschap geweest zijn waarmee het ‘Gebed voor het Vaderland’ eindelijk werkelijkheid wordt. KARL VAN CAMP, OUD-HOOFDREDACTEUR

OPMERKELIJKE UITSPRAAK VAN HOOGGERECHTSHOF WISCONSIN Onze oude westerse landen zijn landen met een staatsvorm die het recht als hoogste gezag handhaaft. Wij vergeten dit soms, maar zoals Margaret Thatcher in haar memoires opmerkte, is de ‘Rule of Law’ de grootste erfenis van de Angelsaksische beschaving. De tradities van de Franse ‘état de droit’, de Duitse ‘Rechtsstaat’, of de Italiaanse ‘stato di diritto’ zijn niet minder robuust - al hebben zij hun duistere momenten gekend. Wat is een rechtsstaat als het niet de antithese is van de willekeur van de staat, de ‘fait du Prince’? Een land wordt geregeerd door de wet - niet door de willekeurige wil van zijn leiders - wanneer regeringsbesluiten kunnen worden aangevochten voor de rechter. Dat systeem is zeker niet perfect, maar het is altijd beter dan een systeem waarin overheidsbesluiten niet voor de rechter kunnen worden aangevochten. Met zijn recente uitspraak in de zaak-‘Richard Teigen and Richard Thom vs. Wisconsin Elections Commission’ (8 juli) heeft het Hooggerechtshof van de Amerikaanse staat Wisconsin ons een meesterlijke les gegeven over hoe een rechtsstaat werkt in gerechtelijke handelingen en niet alleen in sussende woorden. Het is geen geheim dat de voorwaarden, modaliteiten en resultaten van de Amerikaanse presidentsverkiezingen van november 2020 zeer omstreden waren. De zaak is interessant omdat, in tegenstelling tot wat de reguliere pers in Europa suggereert, er niets eenvoudigs aan is.

Twee kampen

www.palnws.be

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland 3 maanden: 52 euro 6 maanden: 104 euro 1 jaar: 208 euro Steunabo 1 jaar: 300 euro

Abonnement buitenland: Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Jurgen Ceder, Stijn Derudder (eindredacteur) Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel (redactiesecretaris), Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel

OPINIE

Een van de stembussen die sinds corona een exponentiele toename kenden in de VS

© SHUTTERSTOCK

2

Aan de ene kant beweren Trump en zijn aanhangers dat de verkiezingen van november 2020 vervalst waren, dat de verkiezingsuitslag fout is en dat het in feite Trump was die in november 2020 gewonnen had en werd herverkozen. Als men zich de meest vergezochte theorieën herinnert - bijvoorbeeld ‘The Kraken’, elektronische manipulatie van de stemming vanuit het buitenland en de betrokkenheid van buitenlandse staten bij het bedrog - die zijn verkondigd om die bewering als waar voor te stellen, moeten we toegeven dat de maximalistische versie van de Trump-these - ‘Trump heeft gewonnen’ - nauwelijks houdbaar is. Aan de andere kant staat het Democratische kamp, dat beweert dat de presidentsverkiezing van november 2020 een van de “meest veilige en duidelijke” in de geschiedenis van de VS was, dat Biden glansrijk heeft gewonnen en dat elke betwisting van het resultaat een samenzweerderige en opstandige kijk op de werkelijkheid is.

De uitspraak Het vonnis begint met eraan te herinneren dat de kiescommissie van Wisconsin, in strijd met de wet, voor de verkiezingen van november 2020 de verspreiding van

570 zogenaamde ‘stembussen’ op het grondgebied van Wisconsin organiseerde. Daarbij werd uitdrukkelijk bepaald dat die stembussen niet onder toezicht staan - “bemand of onbemand” - en eraan toevoegend dat een stembiljet in die bussen kan worden gedeponeerd door de kiezer zelf of door een andere persoon (“een familielid of een andere persoon mag namens de kiezer het stembiljet terugsturen”). Vergeef me deze zeer lokale vergelijking, maar dit betekent dat de ‘stembussen’ van Wisconsin het equivalent waren van de dozen waarmee de organisatie ‘Spullenhulp - Les Petits Riens’ in België tweedehands kledij inzamelt voor de behoeftigen. Dat is geen metafoor, het is een strikt equivalent.

De uitslag van een verkiezing die op onwettige wijze, in strijd met de wet, is gehouden, is onwettig De wet van Wisconsin, vervolgde het Hof, schrijft voor dat een kiezer zijn of haar stem persoonlijk moet uitbrengen, tenzij de wet anders bepaalt, en het eigenste principe van stembussen is een rechtstreekse schending van de rechtspraak.

Precedent De meest in het oog springende passage van dit arrest verdient het om volledig te worden geciteerd, omdat die opmerkelijk is en waarschijnlijk een precedent zal scheppen: “Wil het stemrecht enige betekenis hebben, dan moeten de verkiezingen in overeenstemming met de wet verlopen. Door de geschiedenis heen hebben tirannen de verkiezingsoverwinning opgeëist door middel van verkiezingen die in strijd met de wet werden gehouden. Zo zou Saddam Hoessein in 2002 verkozen zijn met unanimiteit van de stemmen van alle kiesgerechtigden in Irak (11.445.638 mensen). Er zijn vele voorbeelden van dergelijke corruptie in de geschiedenis. In de 21e eeuw werd de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un in 2014 gekozen met 100 procent van de stemmen, terwijl zijn vader, Kim Jong-il, eerder 99,9 procent van de stemmen had gekregen. De voormalige president

van Cuba, Raul Castro, kreeg in 2008 99,4 procent van de stemmen, terwijl de Syrische president Bashar al-Assad in 2007 werd verkozen met 97,6 procent van de stemmen. Hoewel de burgers van die landen een vakje op een stembiljet mogen aankruisen, hebben zij slechts een uitgehold recht. Hun leiders ontlenen hun macht aan geweld en bedrog, niet aan de instemming van het volk. In Wisconsin daarentegen ontlenen gekozen ambtenaren hun gerechtvaardigde bevoegdheden aan de instemming van de burgers. Het stemrecht veronderstelt dat de verkiezingen in een rechtsstaat verlopen. Als verkiezingen buiten de wet om worden gehouden, heeft het volk geen toestemming gegeven aan de regering. Dergelijke verkiezingen zijn illegaal en de resultaten ervan zijn onwettig.”

Illegale stembussen Het Hof stelt vast dat bij de verkiezingen van november 2020 inderdaad honderden illegale stembussen zijn geïnstalleerd en dat duizenden stemmen volgens deze illegale methode zijn uitgebracht, waardoor de kiezers van Wisconsin rechtstreeks zijn benadeeld. De onwettigheid van deze stembussen ondermijnt het vertrouwen van de burgers dat de verkiezing een resultaat heeft opgeleverd dat hun wil weerspiegelt, aldus het Hof. Verkiezingsresultaten die zijn verkregen door middel van onwettige procedures corrumperen de idee van stemmen, van verkiezingen, aldus het Hof, en tasten het fundament van een vrije regering aan. “Illegale stemmen verwateren niet zozeer de legale stemmen maar vervuilen die, wat op diens beurt de integriteit van de resultaten vervuilt. (...) Niets in het dossier wijst erop dat er daadwerkelijk door onbevoegden met stembiljetten is geknoeid, maar het is duidelijk dat de gelegenheid daartoe aanwezig was. (...) Wanneer het niveau van vervuiling hoog genoeg is, creëert de mist duisternis, en verliest de idee van stemmen zijn geloofwaardigheid als een methode om de blijvende instemming van het te regeren volk te verzekeren.”

Conclusie Kortom, het Hooggerechtshof van Wisconsin blaast dit baanbrekende beginsel van de rechtsstaat nieuw leven in: ‘Justice must not only be done, but must also be seen to be done.’ De uitslag van een verkiezing die op onwettige wijze, in strijd met de wet, is gehouden, is onwettig. Deze uitspraak opent de deur voor de decertificering van de in Wisconsin aangewezen kiesmannen ten gunste van de heer Biden. De molens van het recht malen traag, maar fijn. DRIEU GODEFRIDI


DE WEEK 06 JUL

2022

Een scoutskamp in Beauraing, in de provincie Namen, is ontruimd wegens een vergiftiging die wellicht aan het drinkwater te wijten was. Dertien kinderen werden ziek, van wie er vijf in het ziekenhuis zijn opgenomen.

Chemiebedrijf 3M zal in totaal 571 miljoen euro betalen om de vervuiling door zijn fabriek in Zwijndrecht op te ruimen. Daarover heeft het een saneringsakkoord gesloten met de Vlaamse overheid. Er is een dakbrand ontstaan op de stadscampus van de Universiteit Antwerpen in de Prinsstraat. Het vuur zou ontstaan zijn door roofingwerken. Vanwege de vakantieperiode was er nauwelijks iemand aanwezig in het gebouw. De aanpalende gebouwen, die een pak ouder zijn dan het 20ste-eeuwse getroffen gedeelte, konden wel gevrijwaard worden.

07 JUL

2022

Zowat alle huisartsenkringen in Vlaanderen en Brussel hebben een patiëntenstop in een of meerdere praktijken. Patiënten moeten soms tot twee jaar wachten voor ze zich kunnen aansluiten bij een praktijk.

De scheepslift van Strépy-Thieu in Henegouwen bestaat dit jaar twintig jaar. Op 3 en 4 september zal dat gevierd worden, zo meldt de Waalse infrastructuurbeheerder Sofico. In Vlaanderen is de lift vooral bekend van een politieke actie in 2005, toen de toen nog jonge en kleine partij N-VA, met onder meer Bart De Wever, met vrachtwagens nepgeld opdook om financiële transfers van Vlaanderen naar Wallonië aan te klagen. VHS-banden lijken weer een gewild verzamelobject zijn. De afgelopen maanden zijn tijdens veilingen 08 JUL te forse bedragen neergeteld voor videobanden. Bij vei2 0 2 2 linghuis Heritage Auctions ging een band met daarop de film ‘Back to the Future’ voor 75.000 dollar (bijna 74.000 euro) van de hand, terwijl voor exemplaren van ‘The Goonies’ en ‘Jaws’ respectievelijk 50.000 en 32.500 dollar werd betaald. De Japanse oud-premier Shinzo Abe is overleden nadat hij ’s ochtends werd neergeschoten tijdens een toespraak voor de verkiezingscampagne in de oude keizerlijke stad Nara. Zijn moordenaar is een voormalige militair. Hij gebruikte een zelfgemaakt vuurwapen bij de aanslag.

09 JUL

2022

De Amerikaanse acteur Tony Sirico, vooral bekend van zijn rol als Paulie ‘Walnuts’ Gualtieri in ‘The Sopranos’, is op 79-jarige leeftijd overleden. Dat hebben zijn familie en een voormalige collega vrijdagavond bekendgemaakt. De acteur was al een tijdje ziek.

Duizenden betogers kwamen op straat in de Sri Lankaanse hoofdstad Colombo om het aftreden van president Gotabaya Rajapaksa en zijn regering te eisen. Ze bestormden de officiële residentie van de president en staken de woning van de premier in brand. De president zou ontslag nemen op 13 juli.

10 JUL

2022

Na een proefproject werken alle verkeerscamera’s op Vlaamse snelwegen altijd: wie 129 kilometer per uur of meer rijdt, zal dus altijd een boete krijgen. Eind augustus zal dat op alle Belgische snelwegen het geval zijn.

De Vlaamse regering heeft op de Vlaamse feestdag eretekens uitgereikt aan ruiter Michèle George, kankeronderzoeker Peter Carmeliet, topchef Sep2 0 2 2 pe Nobels en zanger Will Tura. De laureaten ontvingen een onderscheidingsteken en een oorkonde tijdens een officiële plechtigheid in het Errerahuis.

11 JUL

Viervoudig olympisch kampiMo Farah heeft onthuld dat 12 JUL oen hij als kind het slachtoffer werd 2 0 2 2 van mensenhandel. De 39-jarige Brit doet dat in een BBC-documentaire. Op 9-jarige leeftijd werd hij illegaal naar het Verenigd Koninkrijk gebracht, waar hij verplicht werd voor een gezin te werken.

3 Stevent België af op een technocratenregering? Actueel

Het gaat niet goed met de Belgische overheidsfinanciën. Grootste boosdoener zijn de pensioenen en vergrijzingskosten. Zelfs als de regering erin slaagt om met een akkoord over de kwestie naar buiten te komen, dan nog is het erg onwaarschijnlijk dat de problemen structureel opgelost worden. Een technocratenregering lijkt op termijn steeds minder ondenkbaar. Wie zijn belastingen - online of op papier - invult, is ze de laatste jaren ongetwijfeld al tegengekomen: de infografiek die aangeeft naar welke uitgavenposten uw belastingen en sociale bijdragen gaan. Het verstrekken van die informatie plaatst enkele mythes over het vermeende uitkleden van de sociale zekerheid in perspectief. Helemaal bovenaan het lijstje prijken de pensioenen, dé grote slokop van de overheidsuitgaven en dus uw belastinggeld, gevolgd door de gezondheidszorg.

Pensioenen Experts waarschuwen al jarenlang voor de exploderende kosten van de pensioenen in ons land. Ze zijn nu al de grootste aderlating van de overheidsfinanciën, maar de situatie dreigt in de toekomst apocalyptische proporties aan te nemen door de toenemende vergrijzing. Er zullen de komende jaren immers meer mensen met pensioen gaan, met minder mensen om het systeem in stand te houden. Een arbeidsmarkthervorming en een pensioenhervorming vormen eigenlijk twee pijlers van dezelfde grote werf: de ene is nodig om de andere te kunnen betalen. Toen minister van Pensioenen Karine Lalieux (PS) vorig jaar haar voorstellen voor een pensioenhervorming lanceerde in de pers (zonder ze af te toetsen met haar collega’s in de regering), bleek er weliswaar heel wat lekkers in de plannen te zitten, maar over de betaalbaarheid leek gewoonweg niet nagedacht te zijn. Een PS-minister de bevoegdheid over pensioenen geven: het is de kat bij de melk zetten. Die betaalbaarheid is echter net dé reden waarom een hervorming nodig is, maar dat bleek nu slechts een bijgedachte. Het kernkabinet van de regering onderhandelt nu al enkele weken over de kwestie. De gesprekken lijken muurvast te zitten. Niet alleen omdat de standpunten van de linkse en rechtse regeringspartijen bijna onverzoenbaar zijn, maar ook omdat alles nog becijferd moest worden. In het verleden beten verschillende regeringen hun tanden stuk op de kwestie, schoven de hete aardappel door of kwamen met luchtkastelen zoals het ‘Zilverfonds’ op de proppen. Als Vivaldi al een akkoord weet te beklinken voor 21 juli, lijkt het ook nu erg onwaarschijnlijk dat de problemen structureel opgelost zullen worden.

Club Med Nochtans is de situatie erg acuut. Bij onveranderd beleid dreigt de overheidsschuld volgens de Nationale Bank op te lopen tot 130 procent van het bbp in 2030, niet in het minst door de kost van de pensioenen. In 2050 zou dat cijfer maar liefst 170 procent bedragen. En dan laat men de Waalse schuld nog even buiten beschouwing. Die zou volgens de Waalse minister van Begroting Adrien Dolimont (MR) meer dan het dubbele - 240 procent om precies te zijn - van de eigen inkomsten bedragen. Hun probleem, zou je denken. Ware het niet dat Waalse schuld uiteindelijk Belgische

schuld is en Belgische schuld is uiteindelijk Vlaamse schuld. Het gaat niet goed met de wereldeconomie: logistieke crisissen als gevolg van het Chinese coronabeleid, energie- en voedselcrisissen als gevolg van de oorlog in Oekraïne, inflatie,… Een nieuwe grote schok lijkt om de hoek te loeren. Buurlanden als Duitsland en Nederland hervormden de laatste jaren grondig en lijken wat marge te hebben om zo’n schok te incasseren. België niet. Onze emmer zit vol en dreigt met enkele druppels over te lopen. Een veelgehoorde mantra in Vlaams-nationalistische middens luidt dat Vlaanderen eigenlijk een Noord-Europese natie is. Op cultureel vlak of op het vlak van wensdromen en ambitie valt daar misschien iets voor te zeggen, maar de bittere realiteit is dat de

Experts waarschuwen al lang voor de exploderende kosten van de pensioenen bijhorende beleidsomslag - als die er ooit komt - rijkelijk te laat dreigt te komen. Op dit moment zit België - en dus ook Vlaanderen, of men het nu leuk vindt of niet - in hetzelfde schuitje als landen als Frankrijk, Portugal, Spanje en Italië. We zijn de facto een ‘Club Med’-land geworden.

Deus ex machina Als België niet hervormt en in een perfecte storm dreigt terecht te komen, dan dreigen Griekse toestanden. Wat zijn die ‘Griekse toestanden’ eigenlijk? Er wordt vaak voor gewaarschuwd, maar het wordt zelden geconcretiseerd. In de Wetstraat wordt nochtans hier en daar stilaan hardop nagedacht over het doemscenario: België dat onder curatele geplaatst wordt door internationale instellingen zoals de EU of het IMF, of de aanstelling van een technocratenregering, zoals in Griekenland en Italië gebeurde. Zo’n technocratenregering en/ of van bovenaf opgelegde maatregelen zouden natuurlijk één groot voordeel bieden voor de huidige beleidspartijen. Als een soort deus ex machina zouden zij eindelijk de erg pijnlijke, maar broodnodige hervormingen erdoor kunnen duwen die onze politici zelf niet konden (uit onkunde), wilden (uit nalatigheid) of durfden (uit lafheid) te

doen. Addertje onder het gras is natuurlijk dat de kiezer dan zou moeten vergeten wie de maatregelen stemt in het parlement, of zou moeten vergeten wie oorspronkelijk verantwoordelijk was voor die ellende. Technocraten zijn natuurlijk ook niet politiek neutraal. Zij hebben hun eigen politieke opvattingen en worden aangesteld door mensen die op hun beurt hun eigen opvattingen hebben. Men zag de laatste jaren regelmatig al een vorm van ‘technocratie light’ opduiken via expertencommissies allerhande die hete politieke hangijzers moesten ontmijnen. Bij een van de recente voorbeelden, het expertenpanel dat allerlei koopkrachtmaatregelen voorstelde, kon men per voorgestelde maatregel makkelijk raden door welke partij welke expert werd voorgedragen. Door welke partijen zou de expert die een maximumsnelheid van 100 kilometer per uur op de autosnelweg voorstelde zijn voorgedragen, denkt u?

Ondemocratisch Een technocratenregering zou bovenal een aanfluiting van de democratie zijn. De voorgestelde oplossingen zouden misschien wel eens heel anders kunnen uitvallen dan datgene wat door de kiezer werd aangereikt. Het zou de burger zelfs de illusie van inspraak ontnemen die nu nog rest. Misschien duiden ze de Belgische staatsstructuur als een van de problemen aan, maar stellen zij vervolgens als oplossing een unitaire staat voor. Het tegenovergestelde van datgene waar de Vlaming voor gestemd heeft? Het zal ‘van moeten’ zijn. Zo’n ingreep van bovenaf zou compleet in strijd zijn met het principe van ‘skin in the game’, gepopulariseerd door schrijver Nassim Nicholas Taleb: de gouden regel dat beleidsmakers zelf iets te winnen of te verliezen moeten hebben en zelf verantwoordelijkheid moeten dragen voor hun beleidskeuzes. Dat principe is natuurlijk al geruime tijd compleet vreemd aan België, waar ministers zelden ontslag nemen, afgestraft worden door de kiezer haast een vereiste is om naar een internationale topjob te mogen dingen en het idee van ‘politieke verantwoordelijkheid’ niets meer is dan dat, een efemeer idee. PIETER VAN BERKEL

© BELGA

14 JULI 2022

Minister van Pensioenen Karine Lalieux


4

Binnenland

14 JULI 2022

ECONOMISCHE ZAKEN

Een federaal belastingplan voor de show Er was vorige week veel te doen over het door minister van Financiën Vincent Van Peteghem (cd&v) bestelde rapport over een grote fiscale hervorming. Het blijft zijn droom om voor 2024 de basis te leggen voor een doorzichtiger belastingstelsel. IJdele hoop en zelfs gevaarlijk.

Veel pistes in het rapport zijn een echo van discussies die in de schoot van de Hoge Raad van Financiën werden gevoerd ‘Fiscale rechtvaardigheid’

digheid wordt weggewerkt als men bijvoorbeeld de bedrijfswagens afschaft. Die zijn indertijd ingevoerd omdat de lasten op de lonen te hoog zijn. Econoom Geert Noels stelde het op Twitter als volgt: “Ik ben geen fan van salariswagens, maar men vergeet dat ze in een periode van loonbevriezing voor de privésector, maar met forse loonstijgingen in de publieke sector, werden ingevoerd eind jaren 1990 om mensen te kunnen behouden. Afschaffen is zoals loon afnemen. Dat kan niet.”

Prestigeproject voor cd&v

Volgende bedenking: wie zijn oor te luisteren legt bij de politici en fiscalisten die het tot stand komen van het rapport van nabij gevolgd hebben, verneemt dat dit een werkstuk is dat inhoudelijk onder sterke invloed stond van het kabinet van Van Peteghem, een duidelijke ACW/Beweging. net inslag had en ook deels geschreven werd door experts van de Federale Overheidsdienst Financiën, een cd&v-burcht. Delanote moest gewoon nagaan of de maatregelen die in het rapport werden opgenomen wettelijk in orde waren. De vele interviews die de man over de studie gaf hadden dan ook een groot showgehalte. Ten slotte moet eraan herinnerd worden dat veel pistes in het rapport een echo zijn van discussies die in de schoot van de Hoge Raad van Financiën werden gevoerd. Dat leidde twee jaar geleden al tot spanningen tussen een deel

Zeker niet. Er moeten hier een aantal politieke en economische bedenkingen worden gemaakt bij het rapport. Primo. Deze oefening is een prestigeproject of een soort van show van de minister van Financiën om aan te tonen dat de aanwezigheid van cd&v in deze regering nog zinvol is. Niet vergeten dat de Vlaamse christendemocraten strikt gezien niet nodig zijn voor de Vivaldi-coalitie. Ten tweede leert de Belgische geschiedenis dat een oefening om het belastingstelsel eenvoudiger en transparanter te maken vaak een averechts effect heeft. Men koppelt die hervorming aan een begrotingssanering en aan het einde van de rit neemt de belastingdruk toe. Terug naar af dus. Ten derde is het tamelijk populistisch te verklaren dat er veel fiscale onrechtvaar-

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

Invloed ACW/Beweging.net

Vincent Van Peteghem

WOKE VAN DE WEEK

Nomen est omen

Iedere week selecteren we de meest opvallende uitingen van woke gedachtegoed in deze contreien

Onze naam beïnvloedt hoe mensen over ons denken

Cultuurkapers op de kust

Ophef om Afrikaanse dresscode op housefeestje

In een aflevering van ‘The Simpsons’ is Homer het beu uitgelachen en voor dom gehouden te worden. Hij verandert zijn naam naar Max Power en stelt vast dat iedereen hem plots met grote achting begint te behandelen. In dat grappig bedoelde verhaal zit een grond van waarheid.

Het is intussen een jaarlijks zomerritueel geworden: activisten die boos worden om vermeende culturele toe-eigening op muziekfestivals. Dit jaar heeft een feestje in het West-Vlaamse Avelgem prijs.

“De naam is een voorteken” is een uitspraak in een Romeins toneelstuk, waarin iemand de raad krijgt om een slavin met de naam Lucris te kopen, omdat die hem rijk kan maken (‘lucratief’). Dat een naam een invloed uitoefent op hoe anderen ons inschatten, is in heel wat studies aangetoond. Zo blijken Duitsers positiever te denken over een Marie of Sophie dan over een Chantal of Cindy. Bij ons zijn de namen Johnny en Marina synoniem geworden voor een gebrek aan opvoeding en smaak. Met Shania of Kenji zit je ook niet goed. Onderzoek in Nederland, zeer waarschijnlijk ook geldig bij ons, toont aan dat namen van kinderen die eindigen op -y of -ey (Kelly, Kimberley, Danny, ...) nadeel in het leven ondervinden, omdat ze geassocieerd worden met een lager niveau van inkomen en opleiding.

Culturele toe-eigening (of ‘cultuurkaping’) is een van de vele woke-termen die de laatste jaren is komen overwaaien van de andere kant van de Atlantische Oceaan, waar mensen al langer om de oren werden geslagen met de term ‘cultural appropriation’. Volgens activisten, die naar eigen zeggen opkomen voor de rechten van etnische minderheden, gaat het om “niet-erkende of ongepaste overname van een element of elementen van een cultuur of identiteit door leden van een andere cultuur of identiteit”. Wat precies bedoeld wordt met “niet-erkend” of “ongepast”, dat bepalen de activisten natuurlijk zelf.

Herr Kaiser doet het goed In Frankrijk kan je dan weer best geen Kevin zijn. Een Kevin is in de ogen van de betere Fransman een kind van mensen die te veel naar onnozele tv-programma’s van ‘les Anglo-Saxons’ kijken. Mogelijk is de vloek op de Kevins in juni gebroken. Twee Kevins werden voor het Rassemblement National in het parlement verkozen. Familienamen spelen ook een rol. Als je in Duitsland ‘Herr Kaiser’ bent, stijgen je carrièremogelijkheden aanzienlijk. Ook columnisten ontsnappen niet aan deze wetmatigheid. Een Sanctorum of Elchardus loopt meer kans ernstig genomen te worden dan een Mertens of Bosman. Hoe ik scoor met Ceder, kan ik zelf moeilijk inschatten. Dan hebben we het nog niet over namen die een vreemde origine aanduiden. Die zijn ook vaak in het nadeel. Een makelaar van gedeeltelijk Noord-Afrikaanse afkomst vertelde mij dat zijn Arabisch klinkende naam hem al klanten heeft gekost. Dat is jammer, want de persoon in kwestie is een fijne man die je voor het overige niet kan onderscheiden van een Vlaming. Ik weet niet of Karim Van Overmeire (N-VA) er al last heeft mee gehad. Homer Simpson

JURGEN CEDER

Festivals en feestjes Toeval of niet, de gevallen dat er in Vlaanderen ophef ontstond over dergelijke ‘culturele toe-eigening’ hadden opmerkelijk vaak betrekking op muziekfeestjes en -festivals. Zo ontstond er in 2017 en 2018 ophef over het strandfestival ‘Wecandance’ in Zeebrugge, dat opeenvolgend in het teken stond van het Midden-Oosten en het Wilde Westen. Dat mensen zich verkleedden als een indiaan of een Arabisch geïnspireerde © PHOTONEWS

INSTRUMENTEN VOOR INZICHT

Wat zijn die grote lijnen? Iets waar een redelijk mens enkel mee akkoord zou moeten gaan, om Delanote te parafraseren. De personenbelasting en dus de lasten voor de werkenden worden verder verlaagd met aangepaste tarieven en minima. Ondanks recente hervormingen behoren de lasten op arbeid in België nog altijd tot de hoogste van de Europese Unie. Om die verlaging te financieren, moet een einde komen aan allerlei uitzonderin-

gen, aftrekken en gunstregimes. De maaltijdcheques (minder zwaar belast dan gewoon loon) moeten op de schop. Net als de al even fiscaal voordelige bedrijfswagens. Anderzijds moet de belasting op consumptie omhoog en mogen grote vermogens meer worden aangesproken. Dat is budgettair een neutrale operatie en zou dus de belastingen niet verhogen. Het is het principe van de brede belastingbasis waardoor meer mensen betalen, maar lagere tarieven ophoesten. Fiscale rechtvaardigheid heet dat. Iedereen gelukkig dus? En bijgevolg een fluitje van een cent om die hervorming de komende legislatuur uit te rollen?

© BELGA

Er werd door de diensten van Vincent Van Peteghem moeite noch kosten gespaard om zijn plannen voor een belastinghervorming in de media te krijgen en het politiek debat te voeden. Er vond vorige week een colloquium plaats rond de fiscale uitdagingen in dit land. Fiscaal expert Mark Delanote (UGent), auteur van het rapport, mocht het in de pers komen verdedigen en net daarvoor werden de grote lijnen ervan naar de pers gelekt.

van de Hoge Raad dat dicht bij ACW/Beweging.net stond en de rechterflank onder leiding van Herman Matthijs (VUB, UGent). Deze laatste groep waarschuwde voor een belastinghervorming die goedbedoeld is, maar uiteindelijk voor nog meer herverdeling zorgt ten nadele van de middenklasse. Een weg die de rechtse Vlaamse partijen en de Franstalige liberalen terecht niet willen bewandelen, want dat is inderdaad een gevaar voor onze welvaart.

outfit aanhadden, kon volgens critici niet door de beugel. In 2019 hadden de organisatoren van ‘Thé Dansant’, dat plaatsvond bij het AfricaMuseum in Tervuren, prijs toen ze voor een Afrikaans geïnspireerde dresscode opteerden. In buurland Duitsland nam de ophef over cultuurkaping al absurde proporties aan. Een ‘witte’ zangeres met dreadlocks zou optreden op een klimaatfestival in Hannover, maar de artieste en haar stinkslierten bleken niet welkom. De haartooi zou volgens de organisatoren een exclusief Afrikaans gegeven zijn. Nochtans werd ze ook al gedragen door Kelten, Germanen en - recenter nog - de Polen… Dit jaar is het kleine house- en technofeestje ‘Medusa Outdoor - African Village’, dat op de nationale feestdag doorgaat in het West-Vlaamse Avelgem, kop van jut. De verplichte dresscode spoort mensen aan ‘voodoo’, ‘rastafari’ of ‘Afrikaans’ als inspiratiebron te nemen. Hoewel de organisatie expliciet racisme afzweert en een zwarte dj opvoert, zijn activisten boos. Het evenement is volgens hen “racistisch” en “beledigend”, klinkt het in De Morgen, onder meer omdat men heel Afrika op een hoop zou gooien.

PIETER VAN BERKEL

Een feestvierster op WECANDANCE in 2019


Binnenland

Egbert Lachaert wil de democratie redden door de oppositie uit te schakelen en ideeën onbespreekbaar te maken Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert wil het land en de democratie redden door het kiessysteem te hervormen waardoor oppositiepartijen niet meer verkozen raken. In het verleden omschreef hij het pleidooi voor volkssoevereiniteit als “gevaarlijk”. Het is duidelijk dat de hervormingsplannen van Lachaert een uitgesproken politieke agenda hebben. Daarmee wil hij niet enkel een aantal democratische partijen uitschakelen, maar ook zijn verkommerende partij redden. Egbert Lachaert liet weer van zich spreken. Lachaert beseft dat de Vivaldi-regering geen hervormingen meer kan doorvoeren en tot stilstand komt. “We moeten tonen dat de politiek nog werkt, anders zullen we met deze coalitie de oorzaak zijn dat extreemlinks en extreemrechts een enorme uitslag halen”, verklaarde hij vorig weekend aan Nieuwsblad.

Hervormen kiesstelsel Om het land weer vlot te trekken wil Egbert Lachaert het aantal partijen inperken. “Dat lukt enkel door het kiessysteem drastisch te hervormen.” De Open Vld’er wil 130 Kamerzetels laten verkiezen in kleine kieskringen. Bovendien wil hij een verkiezing in twee rondes. “Volgens mij houd je dan een viertal partijen over en zullen de extremen minder talrijk aanwezig zijn.” Bovendien pleit hij voor een federale kieskring. Twintig Kamerzetels moeten over het hele land worden verkozen. De Open Vld krijgt in de Vivaldi-regering niets meer voor elkaar. Alexander De Croo had een aantal Hercules-werken aangekondigd, die voor 21 juli afgerond moeten zijn: een pensioenhervorming, een arbeidsdeal, een akkoord over de koopkracht… De huidige regering slaagt er zelf niet in om te hervormen. Het oeverloze getalm speelt zich af tegen een achtergrond van een op hol geslagen inflatie. Andermaal staan het zuiden en het noorden van het land diametraal tegenover elkaar. In Wallonië is er geen appetijt om grote hervormingen door te voeren. Hoewel de pensioenen onbetaalbaar dreigen

te worden, wil minister Karine Lalieux (PS) in sommige gevallen de pensioenleeftijd weer naar beneden halen, terwijl de loopbanen in effectief gewerkte jaren bij ons tot de kortste van Europa behoren. Sociaaleconomisch zitten de Franstaligen op een andere planeet.

“Van een liberale naar een communautaire democratie gaan is niet mogelijk zonder de democratie te vernietigen” Egbert Lachaert

“De Belgische structuren in de huidige vorm werken niet meer”, merkte Isabel Albers in De Tijd op. Alexander De Croo en de Open Vld dreigen door dit onvermogen gedecimeerd te worden. Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert voelt de bui al hangen. Bij de Grote Peiling van onder andere Het Laatste Nieuws en VTM zakte de partij naar haar laagste score ooit en strandde op 9,3 procent. Dat is 4,2 procent minder dan de verkiezingen van mei 2019. Om het tij te keren wil Lachaert in naam van de democratie de oppositie uitschakelen door het kiessysteem te hervormen. Ongezien. “Dan zul je sneller een kandidaat hebben die gesteund is door alle democratische krachten”, merkt hij in Nieuwsblad op.

Gevaarlijke ideeën Het is niet de eerste keer dat Lachaert uit de bocht gaat. Zo wil hij bij een volgende staatshervorming het federale niveau weer meer macht geven. “Taboes zoals een herfederalisering van sommige bevoegdheden moeten sneuvelen.” Wanneer er conflictsituaties ontstaan tussen deelstaten en/of de federale overheid moet het federale niveau de eindbeslissing kunnen nemen. Daarmee wil Egbert Lachaert de klok terugdraaien naar een periode waarbij een Franstalige minderheid in België de lakens uitdeelde. Vorig jaar ging hij zelfs nog een stapje verder. “Van een liberale naar een communautaire democratie gaan is niet mogelijk zonder de democratie te vernietigen”, meent de Open Vld-voorzitter. Wil hij daarmee zeggen dat de meerderheid van de Vlamingen antidemocratisch is omdat ze stemmen voor Vlaams-nationale partijen? Wil de blauwe profeet dan terug naar de periode waar de Vlamingen enkel goed waren voor het betalen van de factuur?

5

Het lijkt erop, want toen Mark Elchardus in zijn boek ‘Reset’ pleitte om de volkssoevereiniteit te herstellen, omschreef Elchardus dit pleidooi als “ronduit problematisch en gevaarlijk”. Voor de democraat Lachaert zijn in een democratie niet alle ideeën bespreekbaar en moeten een aantal partijen maar liefst verdwijnen. Om zijn unitair offensief meer kracht bij te zetten, diende Egbert Lachaert samen met Patrick Dewael een wetsvoorstel in voor de invoering van een federale kieskring. Het wetsvoorstel staat vol met technische mankementen. Mark Deweerdt omschreef dit voorstel in Doorbraak als “een liberale broddelwet”. Geen enkel federaal land op aarde heeft een federale kieskring. “Waarom dienen partijen die voor een federale kieskring zijn, dan geen lijsten in het andere landsgedeelte in? Of fuseren ze niet opnieuw met hun Franstalige tegenhanger?”, vroeg De Wever zich ooit af. Mark Grammens had in zijn essay ‘Gedaan met geven en toegeven’ gelijk toen hij schreef dat alle middelen goed zijn om het streven naar meer Vlaams zelfbestuur te fnuiken. De uitschuivers van Egbert Lachaert zijn daar een schoolvoorbeeld van.

JULIEN BORREMANS

© BELGA

14 JULI 2022

Egbert Lachaert

Ben Weyts: “Mensen mogen niet gesanctioneerd worden voor uiting van mening in privégesprek” Volgens minister van Samenleven Bart Somers (Open Vld) vallen de uitspraken van twee medewerkers aan de Universiteit Antwerpen binnen de grenzen van de vrije meningsuiting. Dat blijkt uit zijn antwoord op een parlementaire vraag van Vlaams Parlementslid Sam van Rooy (Vlaams Belang) in de commissie voor Binnenlands Bestuur, Gelijke Kansen en Inburgering van het Vlaams Parlement. Ook minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA), die zich lang op de vlakte hield over de zaak, benadrukte in de commissie Onderwijs dat mensen niet mogen worden gesanctioneerd voor de uiting van een mening in een privégesprek. Enkele weken geleden lekten beelden uit van een gesprek tussen een onderwijsbegeleider en een onderwijsassistente aan de UAntwerpen. Er was veel te doen over de inhoud van de conversatie. De twee medewerkers hadden het onder meer over het “gebrekkige Nederlands” van Marokkaanse studenten. Ze contrasteerden de Marokkanen met orthodoxe joden en Chinezen, van wie ze naar eigen zeggen minder last hebben. De twee medewerkers werden door rector Herman Van Goethem voor onbepaalde tijd geschorst en moeten een “professioneel traject” volgen bij Unia en het Hannah Arendt Instituut. Het feit dat een student de livestream illegaal opnam en verspreidde, zorgde dan weer voor minder deining. Het onwettig afluisteren en verspreiden van privécommunicatie is nochtans een misdrijf.

“Vrije conversatie”

Niet discriminerend of racistisch In zijn antwoord verklaarde minister Somers dat de uitspraken, die volgens hem “ongenuanceerd” zijn en “iets te veel uitgaan van groepsdenken”, niet stroken met zijn eigen opvattingen. Daarbij maakte Somers evenwel twee belangrijke kanttekeningen. “Eerst en vooral ging het hier duidelijk over een privégesprek, zoals er duizenden worden gevoerd in Vlaanderen”, schetste hij. “Dat had nooit zonder de toestemming of het medeweten van de betrokkenen opgenomen mogen worden. Dat is een fout van de universiteit, die die fout ook heeft erkend.” © BELGA

In de commissie Binnenlandse Zaken interpelleerde Sam van Rooy minister Bart Somers over het incident. Voor de Vlaams Belanger gaat het om “een heel normale, open, vrije conversatie tussen twee mensen over hun ervaringen en gedachten, zoals dat nu eenmaal gaat in een open, vrije, democratische samenleving”. Van Rooy noemde de sanctie die rector Van Goethem de twee medewerkers oplegde “een symptoom van een toenemende intolerantie tegenover bepaalde opvattingen, van de woke-cancelcultuur en van het steeds meer beknotten van de vrije meningsuiting”. Ook N-VA-parlementslid Nadia Sminate noemde het traject bij het Hannah Arendt Insti-

tuut “meer dan een brug te ver”. Open Vld-parlementslid Tom Ongena stelde dat de beelden van het gesprek nooit zonder toestemming opgenomen en verspreid hadden mogen worden.

Ben Weyts

Daarnaast bevestigde Somers dat de gewraakte uitspraken niet discriminerend of racistisch zijn en binnen de grenzen van de vrijheid van meningsuiting vallen, en dat die vrijheid ook moet gelden voor meningen die anderen mogelijk kunnen kwetsen. Tot slot benadrukte Somers dat het Hannah Arendt Instituut tot op heden niet gecontacteerd werd. De minister hoopt naar eigen zeggen dat “het Hannah Arendt Instituut beseft dat het organiseren van een dergelijk traject niet zijn taak is”.

Luister naar PAL CAST U aangeboden door PAL NWS en ’t Pallieterke.

“Zorgwekkend” Vlaams Parlementslid Kristof Slagmulder (Vlaams Belang) interpelleerde op zijn beurt minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) over de zaak in de commissie Onderwijs. Die laatste verklaarde dat hij “geschrokken” is van de aanpak van de universiteit. Het feit dat een vertrouwelijk gesprek stiekem en ongewenst gefilmd is en de beelden verspreid zijn, vindt hij “zorgwekkender dan de uitspraken zelf”. Volgens Weyts mogen mensen niet gesanctioneerd worden voor de uiting van een mening in een privégesprek. Uit een navraag van de regeringscommissaris bij rector Van Goethem blijkt dat de opname het gevolg is van een intern misverstand. De rector liet ook weten dat de procedure rond lesopnames zal worden aangescherpt. Zo mogen enkel colleges worden opgenomen en moet de lesgever de toestemming geven om die beelden te verspreiden. Weyts riep in de commissie ook de andere onderwijsinstellingen op om hun procedures tegen volgend academiejaar preventief na te kijken. Tot slot erkende de minister van Onderwijs dat de beslissing van de rector om de twee betrokkenen op non-actief te zetten wettig is. Desalniettemin is Weyts van mening dat onderwijsinstellingen “standplaatsen moeten zijn en blijven van het vrije woord, van het open debat en van vrij onderzoek”.

ANTON SCHELFAUT

Stijn Derudder is uw gastheer van twee wekelijkse podcasts. In PAL EROP krijgt u onze blik op de actualiteit in Vlaanderen en de rest van de wereld. In EEN KWESTIE VAN GELOOF met theologe en columniste Sonja Dahlmans vatten we elke keer het nieuws over christenen in de wereld samen voor u en focussen we ook op allerlei onderwerpen over geloof en religie in het algemeen. Te beluisteren op o.a. Spotify, Apple Podcasts en palcast.be.


6

Politiek

14 JULI 2022

V-partijen vragen meer zelfbestuur op 11 juli Op tal van plaatsen in Vlaanderen werd op maandag 11 juli de Vlaamse feestdag gevierd. De dag dient (voor de gelukkigen die die dag niet hoeven te werken) niet alleen ter ontspanning of vermaak, maar wordt traditiegetrouw ook aangegrepen door de Vlaamse beweging en Vlaamsgezinde politici om voor meer autonomie of onafhankelijkheid te pleiten.

Jan Jambon: “Laat ons een eind maken aan deze onhoudbare situatie” Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) hekelde op de vooravond van 11 juli de Belgische staatsstructuur, die volgens hem muurvast zit. “De huidige situatie is onhoudbaar”, zo zei hij in Kortrijk. “We leven in een land met twee democratieën, een land waar de beide volkeren het oneens zijn over hoe problemen moeten worden aangepakt”, zei de minister-president. Telkens lopen de visies tussen het noorden en het zuiden stevig uiteen. Iedereen erkent dat. En niemand ontkent dat het zo niet verder kan en dat er dus ingrijpende hervormingen nodig zijn. Niet het minst om onze welvaart en onze toekomst veilig te stellen.”

Zelfbestuur Ook de Walen hebben recht op hun eigen beleid, benadrukt Jambon. “Elk volk moet voor zichzelf kunnen uitmaken wat het beste is, elk volk heeft het recht op zelfbestuur”, klinkt het. In 2024 moet werk gemaakt worden van de finale onderhandelingen over wat we nog wel en niet samen willen doen, confederalisme dus. “We moeten ons nu voorbereiden op de onafwendbare onderhandelingen over wát we eigenlijk nog willen samen doen en wat echt niet meer lukt.” In afwachting van een grote staatshervorming moet de federale regering nu al werk maken van zogenaamd asymmetrisch beleid. “Waarop wacht de federale regering om nu al een echte asymmetrische aanpak mogelijk te maken? Want Vlaanderen wil hoger en verder vliegen. Zelf vliegen, op eigen kracht. Zelfbestuur dus.”

De Croo zingt de Vlaamse Leeuw niet mee”

NIEUWS UIT DE WETSTRAAT

Oppositiefrats Op een zeker ogenblik was er verwarring over urgentieverzoeken van de regering voor een viertal wetsontwerpen. Eén ervan ging over de arbeidsdeal, maar dat bleek door de PS naar volgende week verschoven te zijn. Plots stond de voorzitter van de N-VA-fractie recht en stelde aan de Kamervoorzitster: “Ik vraag de urgentie van de ‘jobsdeal’.” Hilariteit alom, want niet alleen is er geen ‘jobsdeal’, maar een arbeidsdeal, en bovendien vraagt men vanuit de oppositie nooit naar de urgentie voor een regeringsvoorstel, en al zeker niet als het ontwerp verdaagd is. Servais Verherstraeten, fractievoorzitter van cd&v, was evenwel bloedernstig, maar niet echt bij de pinken en dacht dat de oppositie stokken in de wielen wilde steken. Daarop zei hij om de oppositie te ‘overrulen’: “Ik steun de vraag van de oppositie om de urgentie te vragen voor een wetsontwerp van deze regering, namelijk de jobsdeal”, waarop de meerderheid argeloos, maar onzeker ging rechtstaan om die urgentievraag - die er dus geen was! - te steunen. Voorzitster Tillieux (PS) kon er niet mee lachen, raakte helemaal in de

Geen goed woord over de confederalismeplannen van de N-VA bij het Vlaams Belang. “Confederalisme is een leugen”, vindt Van Grieken. Het is de minst realistische optie van allemaal, want er is niet in de verste verte de tweederdemeerderheid te vinden die ervoor nodig is. Niet met de MR van Bouchez, niet met de Open Vld van Lachaert, niet met Vooruit van Rousseau en zelfs niet met de PS van Magnette die recent publiekelijk de N-VA-piste afschoot. Neen, we moeten een V-meerderheid vormen om een V-regering te maken. En vanaf 2024 beginnen we te bouwen aan de V-onafhankelijkheid. In België zit alles vast: van belastinghervormingen, over het pensioendossier tot kordaat migratiebeleid voeren. Het gaat niet. Maar in Vlaanderen kunnen we terug baas worden over onze eigen grenzen, werken laten lonen en Vlaamse welvaart in Vlaanderen houden.”

Zelf pleitte de Vlaams Belang-voorzitter voor een soevereiniteitsverklaring vanuit het Vlaams Parlement om de Franstaligen tot de onderhandelingstafel te dwingen. “Een V-meerderheid mag geen hefboom zijn om België te redden, meneer Jambon. Een V-meerderheid moet dienen om België te ontmantelen. België is immers het probleem en Vlaanderen is de oplossing. Samen kunnen we eindelijk de Vlamingen geven wat ze willen: een rechts en pro-Vlaams beleid door de partijen die de verkiezingen en peilingen winnen. Dat kan en zal niet met de PS gebeuren: die partij haar bestaansreden is net het omgekeerde.”

Traditiegetrouw zongen de aanwezigen het Vlaamse volkslied. Zowat alle Vlaamse politici, zoals Jan Jambon, Matthias Diependaele, Benjamin Dalle, Hilde Crevits en Bart Somers, zongen mee. Enige uitzondering? Premier Alexander De Croo, die de lippen stijf op elkaar hield. Volgens de premier was dat te wijten aan het feit dat hij “niet kon zingen”. Zo zou hij naar eigen zeggen ook de Brabançonne nooit meezingen.

Als in Hongarije of Polen rechters politiek worden benoemd, dan schreeuwen de regeringspartijen hun verontwaardiging erover uit, want dan is de onafhankelijke rechtspraak in gevaar. Het is een staaltje van selectieve verontwaardiging, want in eigen land lijkt dat geen probleem. Zo werd vorige week Kattrin Jadin van de MR voorgedragen voor het vrijgekomen MR-zitje in het Grondwettelijk Hof. En jawel, de Kamer stemde haar zonder verpinken met een tweederdemeerderheid richting dat hof voor een lucratieve carrière tot aan haar pensioen. Dat ze geen masterdiploma in de rechten heeft, was voor partijvoorzitter Bouchez ditmaal geen probleem, terwijl het dat wél was toen er twee jaar geleden een groene kandidaat was.

Het Vlaams Belang verzamelde voor de gelegenheid op 10 juli, de vooravond van de Vlaamse feestdag, in Brugge voor zijn ‘Sporenviering’. In zijn toespraak kraakte partijvoorzitter Tom Van Grieken de confederalismeplannen van zijn concurrent N-VA af. Zelf pleitte hij voor “een eenzijdige soevereiniteitsverklaring in 2024 zodat we werk kunnen maken van een ordelijke boedelscheiding”.

V-meerderheid

Opvallende beelden van de viering van de Vlaamse feestdag in het Brusselse stadhuis, georganiseerd door het Vlaams Parlement.

Selectieve verontwaardiging

Tom Van Grieken: “Confederalisme is een leugen”

war en dreigde er zelfs mee de zitting even te schorsen als men niet zou zwijgen. Bij de oppositie lag men in een deuk.

Terroristen komen vrij De Iran-deal zorgde de jongste weken voor heel wat commotie. Donderdag culmineerde dat in een vraag van Peter De Roover (N-VA) aan premier De Croo over de gevangenenruil om Belgen die in Iran gevangen zitten te ruilen voor een terrorist die bij ons achter de tralies zit. In de commissie Buitenlandse Zaken was daarover al gestemd (Vivaldi voor, VB en N-VA tegen en PVDA/PTB onthouding). Opvallend was dat de groenen eerst veel bedenkingen hadden, maar uiteindelijk slaafs meestemden voor het verdrag. De Roover meende dat België hierdoor flink wat reputatieschade oploopt, want een terrorist ruilen tegenover onschuldige landgenoten, is voor Iran een signaal dat het beloond wordt wanneer het Belgen gevangenhoudt. Bovendien is het geen staaltje van luciditeit in de strijd tegen het internationaal terrorisme. De Croo stelde “dat ons land van niemand lessen te krijgen heeft” en dat “België in een sterke onderhandelingspositie staat”.

Geen vrienden meer Wie de jongste weken in ‘de wandelgangen’ van het ‘Paleis der Natie’ rondloopt, merkt iets onheimelijks en grimmigs. Er hangt spanning in de lucht. Niet alleen is er een grote, brede kloof tussen oppositie en meerderheid, maar tegelijk is er ook een haast ongezien wantrouwen tussen de Vivaldi-partijen onderling. Individuele oppositieleden die toch al eens aan de praat geraken in de koffiekamer of in een van de salons met individuele leden van de meerderheid, getuigen ervan dat het in Vivaldi al een hele tijd niet meer lekker zit en dat alle vertrouwen zoek is. Een veel gehoorde jammerklacht is de stalen greep waarin de groene partijen de traditionele partijen houden om zich te doen gelden.


Politiek

IN DE KIJKER

CITAAT VAN DE WEEK

Kattrin Jadin

Babette Moonen:

“Ik voelde meer integriteit toen ik als student vuile toiletten kuiste dan als woordvoerder van Groen”

“Ich schwöre die Verfassung zu beachten”, horen we sinds 2007 bij de eedaflegging van nieuwe Kamerleden uit de mond van een curiosum in de Belgische nationale politiek, namelijk een Duitstalige uit de Oostkantons. Kattrin Jadin (42) is voorzitster van de liberale Partei für Freiheit und Fortschritt (PFF) die verbonden is met de MR van Georges-Louis Bouchez. Officieel hoort ze tot de Franse taalgroep in de Kamer, want de Duitstalige Gemeenschap is ingekapseld in het Waalse Gewest. Sinds haar aantreden zijn er wel meer Kamerleden die de eed eerst in hun eigen taal afleggen en daarna ook in het Duits. Veelal gaat het om belgicisten die de ‘eenheid van het land’ daarmee gestalte willen geven. Aan de universiteit van Luik behaalde ze een licentiaat in de politieke wetenschappen en internationale relaties. Toen ze nog studente was, werd ze al lid van de jongerenafdeling van de PFF en ging na haar studies meteen aan de slag op het kabinet van Didier Reynders toen hij nog minister van Financiën was. En toen ging het allemaal snel: provincieraadslid, raadgevend lid van het parlement van de Duitstalige Gemeenschap, schepen in Eupen en in 2007 Kamerlid. Daar ontplooide ze een gedegen dossierkennis, wat haar voorzitterschappen in een aantal commissies opleverde. En nu wordt ze voorgedragen om Jean-Paul Moerman (MR) op te volgen als rechter in het Grondwettelijk Hof.

Grondwettelijk Hof In het Grondwettelijk Hof zetelen twaalf rechters: zes Nederlandstaligen en zes Franstaligen; zes ervaren juristen (magistraten) en zes gewezen politici. Het is een oude gewoonte dat de traditionele partijen en de partijen die nu en dan mogen meespelen, zoals de groenen en de N-VA, voordrachten geven als er een plaats vrijkomt. Normaal houdt men min of meer rekening met het gewicht van de partijen. Maar ook al hebben de groenen geen grote fracties, toch spelen ze mee omdat ze tot een coalitie behoren en dus ‘beloond’ worden. Ook de N-VA was partner in de regering-Michel en kon aldus ook binnenglippen, zij het door een voordracht van een magistraat, want ook die worden door de partijen voorgedragen. En in de praktijk is het zo dat de politieke kleur van de leeggekomen plaatsen door dezelfde politieke kleur wordt vervangen, een kwestie van invloed te kunnen behouden. Normaal worden nieuwe kandidaten geruisloos door Kamer en Senaat gesteund omdat de politieke meerderheid van dat moment het al vooraf eens is over de nieuwkomer.

7 © RADIO1

14 JULI 2022

Radiopresentatrice Babette Moonen heeft geen al te goede herinneringen aan haar voormalige job als Groen-woordvoerster. “De communicatiestrategie van de partij bleek niet de mijne en dat botste met mijn eigen waarden”, zegt ze in een interview met Humo. “Bij Groen heb ik net iets te veel dingen moeten proberen te verkopen waarvan ik zelf wist dat die niet helemaal klopten. Sorry, maar dan poets ik liever een vuil toilet. Al moet ik niet naïef zijn: dit was me wellicht bij om het even welke partij overkomen.”

Begrotingstrucs Verhofstadt en Vande Lanotte zullen belastingbetaler miljarden kosten

De brave, goedlachse en ‘aaibare’ Kattrin Jadin - niettemin zwarte band judo! - was niet de eerste keuze van haar partijvoorzitter. Die had eerst Jean-Luc Crucke willen wegpromoveren om zo een lastige vertegenwoordiger van de linkerflank van de MR op een zijspoor te zetten. Maar Crucke besloot te elfder ure om toch politiek actief te blijven. Bouchez probeerde het dan met Philippe Goffin die tijdens de regering-Wilmès minister van Buitenlandse Zaken was, maar uit de boot viel voor de regering-De Croo en daarover naar verluidt nog altijd boos is. Goffins eergevoel stond niet open voor een troostprijs. Uiteindelijk kwam Bouchez dan bij Jadin terecht, die gelet op haar loyaliteit zeker niet zou weigeren en zeker geen oude discussies of rancunes zou oprakelen.

Geen juriste Twee jaar geleden verhinderde Georges-Louis Bouchez de kandidatuur van Zakia Khattabi van Ecolo. Zijn hoofdargument was dat ze geen juriste was en dus niet thuishoorde in het hoogste rechtscollege van het land. Khattabi werd het dus niet, waarover de groenen nog altijd niet te spreken zijn. Ze moesten een andere kandidaat voordragen, die het dan wel haalde. Maar vandaag blijkt dat ook Kattrin Jadin geen master in de rechten behaalde, maar enkel een bachelor (kandidatuur), waarna ze de richting politicologie uitging. Voor Bouchez is dat blijkbaar genoeg als het om zijn eigen mensen gaat en hij sloot de discussie met de bedenkelijke uitsmijter: “Ze is toch al meer juriste dan Khattabi.” Met het vertrek van Jadin verdwijnt de stem van de Duitstalige gemeenschap uit de Kamer, een gemeenschap die door de Franstaligen erg stiefmoederlijk wordt behandeld. Door de staatshervorming werd ze ‘de best beschermde minderheid ter wereld’, zoals vaak in Wallonië wordt gezegd. Jadin sluit nu aan bij ‘beloonde’ en vaak uitgerangeerde - politieke figuren als Yasmine Kherbache (Vooruit), Fientje Moerman (Open Vld), Sabine de Bethune (cd&v), Thierry Giet (PS) en Thierry Detienne (Ecolo). Met een royaal loon en nog 28 jaar te gaan, is dat best verteerbaar.

© BELGA

Niet de eerste keuze

Johan Vande Lanotte & Guy Verhofstadt

Meer dan 400 miljoen euro. Zoveel besteedt de federale overheid jaarlijks aan pensioenen voor Belgacom-personeel. De begrotingstruc van de regering-Verhofstadt II (2003-2007) dreigt een miljardenfactuur te worden. “Crimineel gesjacher blijft de Vlaming miljarden kosten”, zegt Wouter Vermeersch (Vlaams Belang). In 2003 en 2004 kraaide de federale regering victorie: voor het eerst sinds mensenheugenis kon België een begroting in evenwicht voorleggen. Het was echter louter budgettair kunst- en vliegwerk. Om die begroting met zwarte in plaats van rode cijfers voor te leggen, nam de regering onder leiding van Guy Verhofstadt (Open Vld) het pensioenfonds van Belgacom (nu Proximus) over. Het leverde 5 miljard euro op voor de staatskas, maar dat geld raakt stilaan op. Dat terwijl de overheid elk jaar nog steeds meer dan 400 miljoen euro aan pensioenen uitbetaalt aan de gewezen Belgacom-medewerkers. Uit een vraag van N-VA-Kamerlid Wim Van der Donckt blijkt dat er al 4,2 van de 5 miljard euro gespendeerd te zijn. In 2022 zal de federale overheid 411 miljoen euro aan pensioenen uitbetalen. Het jaar nadien gaat het om 438 miljoen, in 2024 stijgt dat naar 448 miljoen. “Ik vergelijk het met een woekerinterest”, aldus Van der Donckt.

Truken van de foor De overname van het pensioenfonds van Belgacom hoort thuis in een reeks van boekhoudkundige foefjes en kortetermijnbeslissingen om een positieve begroting op tafel te kunnen leggen. Onder diezelfde premier Verhofstadt werden de treinstellen verkocht aan dubieuze Amerikaanse trustfunds en deed de federale overheid verschillende gebouwen van de hand. Snel geld en dus een positieve begroting in 2003 en 2004. “Het gaat goed met ons land”, vertelde Ver-

hofstadt toen. Twee decennia later dreigt de erfenis van de toenmalige premier een kost van enkele miljarden voor de belastingbetaler te worden. Algemeen ziet men die periode op begrotingsvlak als een mislukking. Cd&v-Kamerlid Hendrik Bogaert was eerder al bezig met de zaak en was naar eigen zeggen “verbijsterd” over hoe “de toenmalige minister van Begroting Johan Vande Lanotte (Vooruit) creatief aan het boekhouden sloeg”. Bogaert noemde het “de meest cynische zaak ooit”.

De Croo: zoveelste liberale premier met miljardentekorten Die analyse volgt Vlaams Belang-Kamerlid Wouter Vermeersch. “Maar Johan Vande Lanotte heeft tenminste het inzicht dat het ongepast zou zijn politiek actief te blijven”, legt hij uit. “Dat inzicht hebben ze niet bij Open Vld, waar Verhofstadt de Europese lijsttrekker en kopman blijft.” Vermeersch hekelt het feit dat er - opnieuw onder een Open Vld-premier - een bewind wordt gevoerd waarin er slecht met de begroting wordt omgegaan. “Dit jaar gaan premier De Croo en staatssecretaris De Bleeker (Open Vld) een put van 30 miljard maken”, aldus het Kamerlid. “En net zoals we vandaag de immense kosten dragen voor het wanbeleid van Verhofstadt, maakt De Croo-I nu financiële schade die nog generaties gevoeld zal worden.”

WANNES NEUKERMANS

MEEST GELEZEN OP

Studie bewijst oversubsidiëring zonneparken: tot 73 procent van groenestroomcertificaten zijn in werkelijkheid oversubsidies Middenveldorganisaties hekelen Vlaamse spoedexit uit Unia: “Opnieuw een punt uit 70-puntenplan gerealiseerd” Brusselse politieagent verdwenen met dienstwapen Verdachte van schietpartij Fourth of July opgepakt: Verontrustende, voorspellende tekeningen op sociale media 750 extra asielopvangplaatsen via Defensie, maar nog niet voldoende: “Goodwill bij lokale bestuurders is op”

Surf naar palnws.be


8

Politiek

14 JULI 2022

Burgerbevraging: politieke druk om vragen te schrappen over koningshuis en gezondheidszorg Een maand na het afsluiten van de burgerbevraging ‘Een land voor de toekomst’ van de federale regering bracht De Morgen een reconstructie. De krant is scherp en heeft het over een “misbaksel van een online burgerbevraging”. In totaal kostte het project 2,1 miljoen euro, vulden amper 14.515 mensen de enquête in en is er nog niet eens een bedrijf gevonden om de resultaten te verwerken.

voor allerhande bugs, onduidelijkheden en technische problemen. Ook de toegankelijkheid liet te wensen over.

Vanuit enkele partijen werden er veto’s gesteld over de onderwerpen van de burgerbevraging. Op voorhand werd er gezegd dat “elke Belg ouder dan 16 zich ‘zonder taboes’ zou mogen uitspreken over de staat van het land”. Achteraf blijkt dat er wel degelijk taboes waren. Concreet zou de bevraging namelijk gebeuren aan de hand van zes thema’s, met telkens vijf vragen. Dertig in totaal dus. Bij de lancering bleven er slechts 29 vragen over, dus één vraag was verdwenen.

Nu moeten de antwoorden van de burgerbevraging via artificiële intelligentie verwerkt worden tot een bevattelijk verslag. Maar daar stuiten Verlinden en Clarinval al op hun volgende probleem: de aanstelling van een privéspeler daarvoor is nog bezig en men lijkt maar geen kandidaat te vinden. Een recente vraag van Sander Loones aan Clarinval leert dat die tegen eind juli een bedrijf wil aanduiden.

MR wil geen vragen over de koning “Wat is de plaats van de monarchie in ons politiek stelsel? Mag de koning zijn

huidige rol in de regeringsvorming behouden, waarbij hij als spelverdeler fungeert, of moeten we naar een ander systeem waarin bijvoorbeeld het parlement de richting bepaalt?” De expertengroep met onder andere juriste Patricia Popelier (UAntwerpen), politicoloog Dave Sinardet (VUB) en politicoloog Jean-Benoit Pilet (ULB) vond dit een zeer relevante vraag. Maar dat was zonder de MR gerekend. David Clarinval (MR), die samen met Annelies Verlinden (cd&v) bevoegd is voor Democratische Vernieuwing, oefende - met succes - druk uit op de expertengroep om de vraag over het koningshuis te schrappen. Het is natuurlijk geen geheim dat de MR onder leiding van de belgicistische Georges-Louis Bouchez

enorm koningsgezind is. “De koning blijft het symbool van eenheid van het land”, verklaarde Bouchez ooit. Die eenheid, en dus de koning, mocht van de MR niet in vraag gesteld worden in ‘Een land van de toekomst’.

Cd&v-kabinetten waken over gezondheidszorg Maar ook minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden kon het niet laten om druk uit te oefenen op de expertengroep. De christendemocraten wilden namelijk niet te hard ingaan op vragen over de gezondheidszorg. Tijdens de formatie eiste cd&v namelijk een verdere regionalisering van de gezondheidszorg. “Verlinden heeft ervoor gezorgd dat het belangrijkste thema amper behandeld is.” De grootschalige mediacampagne wist 12,9 miljoen mensen te bereiken via radio en tv en nog eens 6 miljoen via online advertenties. Kostprijs: 1 miljoen euro. Van al die bereikte mensen, gingen er slechts 484.000 kijken op de website. Daarvan klikte maar liefst 97 procent opnieuw weg zonder één vraag in te vullen. Logisch: de bevraging was een kluwen van tekst waarvan zelfs de meest gemotiveerde burger al snel depressief werd. Dat kwam voornamelijk door politieke bemoeizucht en administratieve stugheid. De Wetstraat eiste namelijk dat de bevraging slechts zes weken duurde en zo snel mogelijk kon opstarten. Vooral de cd&v had haast: ze wilden de enquête graag afsluiten voor de zomer, om dan (met een jaar vertraging) in het najaar over te kunnen gaan op de onderhandelingen over een toekomstige staatshervorming. “Er is gekozen om de bevraging 6 weken te laten lopen, om voldoende de tijd te maken voor het vervolgtraject.” De bevraging was op voorhand niet getest, wat zorgde

Artificiële intelligentie

De bevraging was op voorhand niet getest, met allerhande bugs, onduidelijkheden en technische problemen tot gevolg “Zeg liever burgerbegraving dan bevraging”, reageert N-VA-Kamerlid Sander Loones. “Wat de regering aankondigde als een nationale brainstorm, is een echte flop geworden met enorm lage deelnamecijfers.” Zowel voor- als tegenstanders zullen ontevreden zijn over ‘Een land voor de toekomst’, aldus het oppositielid. “Wie tegen deze bevraging is, ergert zich dood aan de hoge kostprijs. Wie wel wilde participeren, ergert zich zo mogelijk nog meer aan het amateurisme waarmee dit is aangepakt.” Kristof Calvo (Groen) betreurt het dat de criticasters van de burgerbevraging gelijk hebben gekregen: “Het is bij sommigen bon ton om iedere vorm van burgerparticipatie af te breken en die kritiek krijgt nu extra weerklank.” WANNES NEUKERMANS

Naam Pascal Smet genoemd in de ‘Uber files’ Het gaat om een groot datalek: 124.000 interne documenten (e-mails, sms’jes, WhatsApp-berichten, …) van Uber. Die bestanden speelde voormalig lobbyist Mark MacGann door aan de Britse krant The Guardian, die ze op zijn beurt deelde met 42 internationale media, waaronder De Tijd. Uit de documenten moet blijken dat Uber er in de periode 2013-2017 op een verregaande, tegen corruptie aanleunende manier is in geslaagd de weerstand tegen de nieuwkomer op de taximarkt te breken. In april 2014 besliste de Brusselse rechtbank van koophandel dat het alternatieve taxibedrijf Uber zijn ritten in Brussel moest stopzetten. Anders dreigde er een dwangsom van 10.000 euro per overtreding. Die beslissing steunde Brigitte Grouwels (cd&v), die van 2009 tot 2014, tussen twee ambtstermijnen van Pascal Smet, Brussels minister van Vervoer (nu Mobiliteit) was. “Ze zijn als cowboys in Brussel neergestreken”, vertelde ze destijds. De uitspraken van de Brusselse rechtbank en van Grouwels lokten in 2014 felle kritiek uit bij toenmalig Eurocommissaris Neelie Kroes. “Dit is niet de 19de eeuw”, vertelde ze. Nu blijkt dat ook haar naam genoemd wordt in de ‘Uber Files’.

Flirterige WhatsApp-berichten De weerstand tegen Uber was er in heel Europa, ook in hoofdstad Brussel. Het taxibedrijf wilde daarom dat Brussel als eerste Europese stad een wetgevend kader op maat van Uber zou voorzien. Dat is gelukt, want bij latere arresten onder andere in Spanje - werd telkens verwezen naar het taxiplan van toenmalig minister van Mobiliteit Pascal Smet. In 2015 kwam Smet met een taxiplan waarmee hij - als eerste Europese stad - Uber wilde legaliseren. De jaren voordien werd de werking van Uber meerdere keren verboden en waren er vaak betogingen van taxichauffeurs, die het systeem van Uber als oneerlijke concurrentie zagen. De rechten van de chauffeurs zouden niet beschermd zijn en Uber viel buiten het strenge wettelijke kader dat be-

stond voor de traditionele taxichauffeurs. Gelekte e-mails tonen nu dat de Brusselse minister de taxichauffeurs naar de buitenwereld toe is blijven steunen, maar achter de schermen vooral de kant van Uber koos. Nog voor Smet verkozen werd tot Brussels minister in 2014, had Mark MacGann al laten weten aan Uber dat het kabinet-Smet het bedrijf niet zou tegenwerken. MacGann had namelijk een zeer goede relatie met Smet, zo blijkt uit gelekte berichten. Aan De Tijd verklaart Smet echter nog steeds dat hij geen graten ziet in zijn persoonlijke relatie met de Uber-lobbyist. “Omdat ik hem al kende, onze sporadische contacten voor hij bij Uber werkte joviaal en eerder speels waren en ik daar nooit negatieve klanken over hoorde, zijn we op die toon blijven communiceren”, aldus de Brusselse socialist. Die contacten waren meer dan joviaal: er werden tussen de twee heren zelfs seksuele, flirterige berichten uitgewisseld. Het ging hier dus niet louter om een professionele relatie. Toch beweert Smet altijd consequent te zijn geweest in zijn behandeling van de taxi-app. Volgens de minister deelde MacGann die houding tijdens de gesprekken.

Onderzoekscommissie De Franstalige partijen PS en Ecolo willen dat het Brussels Parlement een onderzoekscommissie opricht. Ook het Vlaams Belang eist dat. “De socialistische partij is intussen wel omgedoopt tot ‘Vooruit’, maar de rode vos verliest duidelijk zijn streken niet”, aldus Dominiek Lootens-Stael, fractievoorzitter in het Brussels Parlement. Ook de huidige kabinetschef van federaal vicepremier Vandenbroucke, Mathias Dobbels, was destijds nauw betrokken bij de gesprekken met Uber. “Dit onfrisse verhaal toont nogmaals aan hoe de linkse

Brusselse regering functioneerde en functioneert”, klinkt het. “Vriendendiensten, achterkamerpolitiek en de macht van lobbyisten allerhande bepalen in de hoofdstad de politieke agenda.”

WANNES NEUKERMANS

© PHOTONEWS

De ‘Uber files’ onthullen bewijzen van lobbywerk op het allerhoogste politieke niveau om de grote weerstand tegen de alternatieve taxidienst weg te werken. Opvallend: ook de naam van voormalig Brussels minister van Mobiliteit Pascal Smet (Vooruit) valt.

Pascal Smet


Dossier

14 JULI 2022

9

FEITEN EN FABELS OVER DE GULDENSPORENSLAG 1302 ENKELE PUNTJES OP DE ‘i’ “De Guldensporenslag was geen nationale strijd” Het is opvallend hoe in de hedendaagse bijdragen elke nationale of patriottische drijfveer krampachtig wordt ontkend. Toegegeven, de strijd van 1302 is een complex verhaal waarbij ook feodale, dynastieke en economische belangen speelden. Bovendien zou het inderdaad absurd zijn om aan middeleeuwers een hedendaags nationalisme toe te dichten.

Ik weet niet of er rond 11 juli in de Vlaamse kranten veel artikels over de Guldensporenslag zullen verschijnen. Ik durf wel een voorspelling maken: als er een artikel verschijnt, dan zal de ondertoon denigrerend zijn en dan zal het stuk een smalende titel dragen van het type ‘Flaminganten weten niet welk beest ze uithangen’ of ‘Jan Breydel leverde de pistolets met américain’. Sinds het laatste kwart van de vorige eeuw is er in Vlaanderen een stroming dominant die je moeilijk anders kan omschrijven dan antinationalistisch en anti-identitair. Dat vertaalt zich ook, zeker in de manier waarop geschreven wordt over de Guldensporenslag. De riedeltjes zijn ondertussen wel bekend: “De Guldensporenslag was geen nationale strijd”, “De Brabanders vochten mee met de Fransen”, “Er vochten Walen mee in het Vlaamse leger”, “Conscience was een belgicist”, ... Het probleem is natuurlijk niet dat er verschillende visies bestaan of dat er nieuwe inzichten groeien. Integendeel, ‘du choc des idées jaillit la lumière’.Wel problematisch is dat elke zogenaamde ‘contextualisering’ of ‘ontmythologisering’ altijd dezelfde richting uitgaat. Linkse of belgicistische mythes ontsnappen echter merkwaardig genoeg aan de aandacht. In dit weekblad met zijn slecht karakter zetten we graag de puntjes op de i. We hielden voor u vijf beweringen over de Guldensporenslag tegen het licht.

KARIM VAN OVERMEIRE

Uit de bronnen blijkt evenwel dat de strijd van 1302 ook door tijdgenoten gezien werd als een conflict van Vlaanderen tegen Frankrijk. We lezen in de Brugse stadsrekeningen dat de oorlog gevoerd werd “omme ’t land te beschermene”. In andere bronnen gaat het “omme die defensie van den lande” en “omme die vrijheden van al den lande van Vlaenderen te behouden”. Ook in Franse en Engelse kronieken vechten de Vlamingen “voor de gerechtigheid en de vrijheid van hun vaderland” en “om hun geboortegrond te verdedigen”. Het weggommen van elk Vlaams (proto-)nationaal gevoel heeft duidelijk meer te maken met de drang van sommige hedendaagse auteurs om zich te distantiëren van elk Vlaams-nationaal project, dan met wetenschappelijk onderzoek.

meteen een voorafspiegeling van de latere ‘Proletarische Brigades’: de bevelhebbers waren allen edellieden en veertig volksleiders werden voor de slag tot ridder geslagen. Wel is het zo dat de overwinning van 1302 de politieke en economische positie van de Vlaamse ambachtslieden versterkte.

“Er vochten ook Walen in het Vlaamse leger” Een ander riedeltje is de aanwezigheid van ‘Naamse stadsmilities’ in het Vlaamse leger. Zelfs de ‘Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging’ vermeldt dit. Op die manier is de Guldensporenslag geen Vlaamse, maar een ‘Belgische’ overwinning. Het verhaal steunt op twee lijntjes bij de kroniekschrijver Velthem: “So sende Jan van Namen liede sinen broeders te hulpen dan, met platen wel ses hondert man”. In hedendaags Nederlands luidt dit: Jan van Namen zond hulp naar zijn broeders, zeshonderd gepantserde ruiters. Het is natuurlijk niet omdat er versterkingen gestuurd werden door iemand die ‘Jan van Namen’ heet, dat de ruiters ook uit Namen afkomstig zijn. Onderzoek wijst uit dat Jan van Namen in het gehele gebied tussen Schelde en Rijn ridders trachtte in te huren. Daar zullen wel een aantal Walen bij geweest zijn, maar evengoed Brabanders, Limburgers en Duitsers. Uit de Brugse stadsrekeningen blijkt trouwens dat die versterkingen niet op tijd kwamen om aan de Guldensporenslag deel te nemen.

“De Brabanders deden mee met de Fransen” Anders dan vaak beweerd wordt, stond het hertogdom Brabant helemaal niet aan de Franse kant. Integendeel. Bij het uitbreken van het conflict tussen de Franse koning en Gwijde van Dampierre in 1296, had hertog Jan II van Brabant de zijde van Gwijde gekozen. De hertog deed dat niet uit Vlaamsgezindheid, maar omdat hij deel uitmaakte van een brede anti-Franse coalitie die door de Engelse koning op de been was gebracht.

“De Guldensporenslag was een strijd van arm tegen rijk” Er zijn weinig argumenten te vinden voor de stelling dat de Guldensporenslag een strijd van arm tegen rijk geweest zou zijn. Er bestonden zeer zeker sociale spanningen in het middeleeuwse Vlaanderen en de Franse koning Filips de Schone maakte daarvan gebruik om aanhangers te werven. De opdeling tussen Fransgezinde leliaards en Vlaamsgezinde liebaarts liep echter dwars door de verschillende beroepsgroepen en soms dwars door families heen. De Vlamingen op de Groeningekouter vormden niet

In 1302 was de hertog verrast door het uitbreken van de opstand en keek hij de kat uit de boom. Later koos hij weer de zijde van de Vlamingen: in 1304 trokken de Brabanders en de Vlamingen samen op tegen Holland, dat wel aan de zijde van de Franse koning stond. In het feodale stelsel kreeg een ridder grond ‘in leen’ in ruil voor militaire dienst. Een aantal Brabantse edelen hadden ook lenen van Frankrijk. Zo kwamen ze in 1302 in het Franse leger terecht. Godevaart van Brabant, Jan van Vierson, Arnold van Wesemael… zijn namen van Brabantse edelen die inderdaad in het Franse leger vochten. Het omgekeerde gebeurde echter evengoed: Arnoud van Affligem, Hendrik van Brabant, Jan I Berthout van Berlaer, Goswin van Gossenhoven en andere Brabantse ridders stonden op de Groeningekouter aan de Vlaamse kant. Als er vanaf 1304 over vrede werd gesproken, was één van de vier Vlaamse onderhandelaars een Brabantse ridder: Jan van Cuyck. De stelling dat ‘de Brabanders’ met de Fransen meevochten is dus grotendeels onjuist.

“Conscience was een belgicist” Het klopt dat Conscience de Belgische staat nooit in vraag heeft gesteld. Toen Conscience ‘De Leeuw van Vlaanderen’ schreef, bestond België nog maar acht jaar. Conscience was ervan overtuigd dat het met het nieuwe land nog alle kanten uit kon. Hij pleitte voor een België dat aansluiting zocht bij het Germaanse Noord-Europa en waarin het Vlaamse element dominant was. Conscience spuwde zijn gal uit tegen Frankrijk, maar nog meer tegen de franskiljons. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1851 kwam hij op als onafhankelijke, Vlaamsgezinde kandidaat.

Iemand met een dergelijk palmares als ‘belgicist’ omschrijven, is op zijn zachtst misleidend te noemen. Niemand heeft ooit beweerd dat de Dampierres flaminganten waren of dat er een rechtstreekse lijn te trekken valt tussen het graafschap Vlaanderen van 1302 en het hedendaagse Vlaanderen. Het verhaal van 11 juli 1302 is echter het verhaal van de revolte van een klein volk, van de strijd van David tegen Goliath, van het schouder aan schouder staan tegenover een gemeenschappelijke bedreiging. Door die symboliek is en blijft ’11 juli’ een goede keuze als nationale feestdag.


10 Interview

14 JULI 2022

ERIC VAN DEN BROELE

DIREC

Door de coronamaatregelen liggen enkele bewogen jaren achter ons, maar er is meer. Bedrijven staan immers voor tal van uitdagingen, zowel op de arbeidsmarkt als op vlak van financiering. Die analyse in kaart brengen is de taak van Eric Van den Broele. Het levert een verhaal van redundantie, vet en maatschappelijke verantwoordelijkheid op.

“De EU verandert fundamenteel de manier waarop bedrijven morgen zullen functioneren” et haalt de laatste weken meer dan eens het nieuws: het aantal faillissementen zit weer in de lift. Verbaast u dat vanuit uw achtergrond? “Een eerste vaststelling: de stijging die we de voorbije maanden opmerkten, brengt ons ongeveer op het niveau van vóór de coronacrisis. Dat dit aantal tijdens die periode halveerde, is het gevolg van verschillende factoren. Om te beginnen zijn er twee moratoria geweest, periodes van enkele maanden waarbinnen het van overheidswege gewoonweg niet toegelaten was faillissementen uit te spreken. Dat heeft een rol gespeeld, maar het zou verkeerd zijn hier te veel op te focussen. De realiteit is dat we tot op vandaag te maken hebben met een de facto moratorium, een gevolg van verschillende afspraken die gemaakt zijn met de fiscale administratie en de RSZ. Die creëren ruimte voor afbetalingsplannen, betalingsuitstel en dergelijke, maar vooral: tot voor kort lasten deze diensten zelf een stop in om te ‘dagvaarden ter faillissement’. En dat laatste is erg belangrijk. In Brussel alleen al wordt in normale tijden 70 procent van de faillissementen ingeleid door die administraties. Wat we vandaag zien is een inhaalbeweging, niet meer of niet minder. En dan is er nog een ander element dat we niet uit het oog mogen verliezen. We merken een nieuw fenomeen waarbij de fiscale administratie eerst een financiële analyse uitvoert voor ze besluit te dagvaarden. Als dan blijkt dat er geen activa meer zijn, is dat juridisch gezien geen faillissement, maar in de praktijk natuurlijk wel.”

Hoe schat u het effect van de steunmaatregelen tijdens corona in? “Het staat buiten kijf dat er steunmaatregelen nodig waren. Zeker in de eerste fase van de pandemie waar tegen elke prijs paniek vermeden moest worden. Die hebben, net als vele latere maatregelen, heel wat bedrijven degelijk ondersteund. We moeten beseffen dat

zonder die maatregelen post-corona zowat de helft van onze Vlaamse bedrijven echt in zwaar weer verzeild geraakt zouden zijn. Dankzij de maatregelen is dat volume gereduceerd naar ongeveer een vijfde. Dit belet niet dat er toch vragen gesteld mogen worden over de mate waarin alle steun goed is terechtgekomen. Al is het maar om er lessen uit te trekken en ons beter voor te bereiden op volgende schokken die ons kunnen overvallen. Er is ongelofelijk veel publiek geld besteed, bijgedrukt bij wijze van spreken. Wij dragen daar nu al de gevolgen van, net zoals de komende generaties de effecten ook zullen voelen. Daarnaast zagen wij behoorlijk wat centen de verkeerde richting uitgaan. Moet je bijvoorbeeld bedrijven ondersteunen die eigenlijk al voor de pandemie structureel zwaar ziek waren? Daarnaast zagen we dat nogal wat spookbedrijven - dat zijn bedrijven die op papier wel bestaan, maar in werkelijkheid geen enkele activiteit ontplooien - plots weer ‘actief’ werden als het aankwam op steun binnenrijven. We zagen zelfs ondernemingen die we - opnieuw via onze modellen - herkennen als ‘maatschappelijk ondermijnend’, zeg maar betrokken in bijvoorbeeld drugs- of mensenhandel, en gretig gebruik maakten van de steun.”

Hoe groot is de impact van de oorlog in Oekraïne? “Die is natuurlijk immens. Het minste wat je kan zeggen is dat die nieuwe bevoorradingsschokken teweegbrengt. Waar ik wel van overtuigd ben, is dat dit slechts een versterkend effect zal hebben op de eerdere schokken die we te verwerken kregen. Het kan

natuurlijk verleidelijk zijn de stijgende energieprijzen op conto van dit conflict te schrijven. Feit is echter dat we reeds in maart 2021, bijna een jaar voor Rusland aanviel, voor deze stijging gewaarschuwd hebben. Je zag toen al dat de prijzen op de langetermijnenergiemarkt de pan uit swingden. En natuurlijk hebben de evenementen van de voorbije maanden niet geholpen. Welke weerslag het conflict op het aantal faillissementen zal hebben, weten we pas in het najaar. De evolutie van faillissementen is immers geen voorloper van de conjunctuur, maar een naloper.”

U gebruikt de term ‘schokken’. Ook in uw boek valt de term regelmatig. Een belangrijk aandachtspunt? “Men anticipeert onvoldoende, dat staat buiten kijf. Blijkbaar krijgen we altijd

te maken met een soort ontkenningsgedrag. Wanneer men bovendien met schokken bezig is, kijkt men te veel naar het verleden, terwijl het eigen is aan een schok dat die zich nooit op dezelfde manier zal voordoen. Als Graydon beschikken we over heel wat data. We analyseren ook grondig wat zich in het verleden voorgedaan heeft. Daarmee kunnen we inderdaad bepaalde evoluties op kortere termijn voorspellen. In welk bedrijf de kans op het ontstaan van burn-outs groter is bijvoorbeeld. Maar schokken hebben net de eigenschap moeilijk voorspelbaar te zijn. Je kan dus niet voorzien welke schok zich wanneer gaat voordoen. Maar dat betekent niet dat je je als bedrijf of als overheid niet tegen dergelijke schokken kunt wapenen. De vraag is niet wat je exact kan verwachten, wel hoe je je robuust opstelt. Het is een kwestie van weerbaar te zijn als het erop aankomt. Een bedrijf moet voldoende vet om het lijf hebben.”

Moeten bedrijven hun mentaliteit wijzigen?

DE VRAAG IS NIET WAT JE EXACT KAN VERWACHTEN, WEL HOE JE JE ROBUUST OPSTELT. HET IS EEN KWESTIE VAN WEERBAAR TE ZIJN ALS HET EROP AANKOMT

“De feiten dwingen hen daartoe. De financiële spitstechnologie van de voorbije dertig jaar was bijzonder sterk gefocust op efficiëntie en het maximaliseren van de winst, wat een kortetermijndenken is. Ook aan de beleggerszijde is heel wat veranderd. Terwijl mensen in het


Interview

14 JULI 2022

11

CTEUR ONDERZOEK EN ONTWIKKELING BIJ GRAYDON “ER IS ONGELOFELIJK VEEL PUBLIEK GELD BESTEED, BIJGEDRUKT BIJ WIJZE VAN SPREKEN. WIJ DRAGEN DAAR NU AL DE GEVOLGEN VAN, NET ZOALS DE KOMENDE GENERATIES DE EFFECTEN OOK ZULLEN VOELEN”

verleden een aandeel eerder als een langetermijninvestering zagen, is het huidige ‘shareholderschap’ op korte termijn en maximale winst gericht. Men streeft met andere woorden geen continuïteit na, maar snel profijt dat liefst zo hoog mogelijk ligt. Direct gevolg hiervan is dat men zich veel minder bekommert over de continuïteit van een onderneming. Bij zo’n visie is redundantie uit den boze. Ik gebruik wel eens het simpele woord ‘vet’. Een buffer die je aanlegt voor speciale momenten, positief en negatief. Dit kan worden aangewend om bijvoorbeeld een situatie met een tekort aan materialen dat de productie belemmert op te vangen, maar ook wanneer zich een bepaalde opportuniteit voordoet. Eerder dan genoodzaakt te zijn externe financiering te zoeken, kan men dan op eigen middelen een beroep doen om de kans te grijpen.”

Het drukken van kosten was een belangrijk argument om te delokaliseren. Dat gebeurde de voorbije decennia op grote schaal. Vandaag lijkt het of de keerzijde van de medaille steeds duidelijker zichtbaar wordt? “De delokaliseringsbeweging was duidelijk geïnspireerd door kostenbesparing en inderdaad snel rendement. Maar tegelijk creëer je zo een enorme afhankelijkheid én een belangrijk sociaal passief. Ook niet de beste zet op vlak van milieu trouwens. De lengte van die logistieke ketens is immers zonder meer milieubelastend. Zaken waarmee toen door gebrek aan inzicht in de complexiteit ervan misschien - geen rekening werd gehouden. De economie werd ook meer een ‘just in time’-verhaal, met als gevolg dat zich bij de minste hapering in de keten een probleem stelt. Men ziet de focus op de prijs verschuiven naar andere risico's, veiligheidsrisico's en dat van om welke reden dan ook niet te kunnen produceren. Daar is Oekraïne een goed voorbeeld van. Plots wordt duidelijk welke rol het land als toeleverancier speelt. Of nog niet zo lang geleden de vaststelling dat we niet in staat waren eenvoudige mondmaskers binnen de landsgrenzen te produceren.”

Tijd voor een nieuw verankeringsdebat zoals dat in de jaren negentig leefde? “Het is alleszins een interessante gedachte. Energie is een mooi voorbeeld. De hele sector werd uitverkocht aan Frankrijk, met als gevolg dat wij de hoge prijzen betalen en de Fransen nog niet. Wanneer de beslissingscentra in het buitenland liggen en niet bij jezelf, dan speelt dat sowieso in je nadeel. Sterker: men gaat elders beslissingen nemen die een impact hebben op Vlaamse bedrijven. En linksom of rechtsom: hoe inter-

nationaal een bedrijf ook zegt te zijn, als puntje bij paaltje komt, is er altijd een nationale reflex. Let wel, verankering mag je niet vereenzelvigen met ‘muren bouwen’, wel met ‘zelf sterker staan en weerbaarder zijn’. Vergeet ook niet dat onderzoek en ontwikkeling (O&O) ook altijd rond de hoofdzetel wordt gehouden. Pleiten voor verankering betekent impliciet dat we knowhow in Vlaanderen houden.”

We durven aannemen dat de mentaliteit van bedrijven aan het evolueren is, zowel op het vlak van delokalisatie als op vlak van langetermijndenken. Maar kan men überhaupt wel verplichtingen opleggen? “Er is de nuance tussen verplichten en stimuleren, ervoor zorgen dat bedrijven die redundantie opgebouwd hebben fiscaal te belonen. Dit is geen nieuw idee. In 2008 zagen we hier al een mooi voorbeeld van met de notionele intrestaftrek. De toepassing ervan mag dan al wat verwaterd zijn, dat doet geen afbreuk aan de intrinsieke verdienste ervan. Samengevat: als je uit eigen middelen put om geld in je zaak te stoppen, dan wordt dit fiscaal behandeld alsof je een lening aangaat waardoor de theoretische intrest afgetrokken kan worden. Zeker in een KMO-land als het onze, heeft dit zeker geholpen.”

In hoeverre zijn jullie bij Graydon met de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt bezig? “Indirect volgen we die wel op. Bedrijven kunnen niet blind zijn voor de jongeren die vandaag op de arbeidsmarkt terechtkomen. Hun positie ten opzichte van werkgevers is sterker dan ooit, dat is een louter vraag-en-aanbodverhaal. En dus kan men als bedrijf maar beter

De evolutie van faillissementen is geen voorloper van de conjunctuur, maar een naloper begaan zijn met wat hun verlangens en wensen zijn, maar ook bijsturen waar nodig. Deze generatie staat sowieso voor een andere manier van werken. Ze zijn impact-gedreven en hechten een gigantisch belang aan een evenwichtige ‘work-lifebalance’. Koppel dat aan de ‘war for talent’ en je begrijpt al snel dat het bedrijfsleven hiervoor oog moet hebben.”

U hebt het over die ‘work-lifebalance’ waarvan thuiswerk een vaste component geworden is, zeker na corona? “Zonder meer, alleen beseft men onvoldoende welke impact deze trend zal hebben op de vastgoedmarkt. Men hoort veel zeggen over de markt van privéwoningen die al jaren boomt, ook al is nu sprake van een afremming. Wat er door dat thuiswerk op de kantorenmarkt gebeurt, blijft nog onder de radar, maar is ontzettend belangrijk. Kijk ik naar ons eigen bedrijf, dan zie ik dat we voor corona drie werkvloeren hadden, vandaag nog twee en het is de bedoeling om naar één te evolueren. Wanneer ik hoor dat de Europese administratie 800.000 m2 werkvloer aan het afstoten is, dan heeft dat een vergaande repercussie op de kantorenmarkt. Nog een mooi voorbeeld: Proximus zou op zijn hoofdzetel aan het Brusselse Noordstation tot 60 procent van haar pre-covidoppervlakte willen schrappen. Samengevat: er komen enorme oppervlaktes kantooroppervlakte vrij die een andere bestemming zullen

moeten krijgen. Automatisch zal dit een effect hebben op de prijs van privéwoningen. Dit zal niet morgen voelbaar zijn, maar zeker overmorgen. Er zal wat tijd nodig zijn om al deze volumes te reaffecteren, maar dat het in die richting gaat, staat buiten kijf.”

Hoe internationaal een bedrijf ook zegt te zijn, als puntje bij paaltje komt, is er altijd een nationale reflex” In een lezing die we mochten bijwonen begin dit jaar, hechtte u veel belang aan de zogenaamde ESG. Dat staat voor ‘Environment, Social and Governance’ en is een hoeksteen van hoe de EU het bedrijfsleven wil sturen. Waar hebben we het precies over? “ESG verwijst naar de drie centrale factoren die de duurzaamheid meten van een onderneming. Let erop dat we het hier uitdrukkelijk niet enkel hebben over milieu, maar evengoed over hoe een bedrijf zich positioneert tegenover zijn sociale stakeholders, werknemers bijvoorbeeld of de samenleving rond het bedrijf, en hoe het bedrijf zijn financiële continuïteit garandeert. Het woord ‘duurzaamheid’ is in deze context bijzonder breed. De voorlopers hiervan vind je bijvoorbeeld in de teksten van de ‘Club van Rome’. Zij maakten de vaststelling dat we door ons consumptiegedrag de grondstoffen aan het opbranden waren. Om schaarste te vermijden, moesten we met een heel andere instelling gaan leven en vooral consumeren. De idee van ‘people, planet, profit’ uit de jaren ’90 bouwde daarop voort. Dat draaide om de gedachte dat bedrijven niet enkel naar pure winst dienden te streven, maar ook steeds de verbondenheid met hun omgeving dienden te respecteren. Een stakeholder-denken dus, iets dat veel ruimer was en is dan een zuiver shareholder-denken. De EU heeft in 2020 de Green Deal gelanceerd met als doel onze maatschappij te doen evolueren naar een groenere en dus bijvoorbeeld circulaire en omgevingsbewuste, maar ook sociaal evenwichtigere samenleving. Van daaruit is de ‘ESG-directive’ gelanceerd.”

NA DE CRISIS DE OMMEKEER “Dit is geen boek over economie, maar over elk van ons als mens”, luidt de eerste zin van de inleiding van het werk. En onmiddellijk wordt het bewijs geleverd dat dagelijks in het gewoel van het bedrijfsleven vertoeven, niet verhindert dat men, gesteund door culturele en filosofische beschouwingen, die zaken wat in perspectief kan plaatsen. Ook de verwijzingen naar zijn eigen leven zijn frequent. Dat de economie geen doel op zich is, loopt als rode draad doorheen het boek. Cijfers zijn belangrijk, maar zijn slechts een middel tot meer. Wat Eric Van den Broele neerschrijft is een hoopvol pleidooi en vertrouwen in creativiteit en verantwoord ondernemerschap.

teit én de rendabiliteit van onze ondernemingen. De verordening toont een stukje daadkracht vanuit de EU. Soms is die spoeling erg dun, maar soms zie je andere momenten zoals nu.”

En dan is de obligate vraag: welke criteria hanteert men hiervoor? “De krijtlijnen zijn meer dan duidelijk, ook de manier van denken en redeneren. Een voorbeeldje: een van de elementjes binnen ESG houdt in dat je als onderneming streeft naar een gendergelijkwaardige visie op je personeel: gelijke kansen bij gelijke capaciteiten dus. Zo wordt bijvoorbeeld circulariteit gestimuleerd. Het gaat ook over hoe om te gaan met concurrentie en de vraag of complementariteit mogelijk is. In essentie draait het om systemisch denken.” “Maar Europa is nog volop aan het werk om die criteria duidelijker te definiëren. In principe verwachten we duidelijke voorschriften tegen het najaar. Je kan zeggen dat Europa zich wat vergaloppeerd heeft. Toch doet die vaststelling geen afbreuk aan de pertinentie van ESG. De grootste vergissing die je als bedrijf kan begaan, is te wachten op de concrete invulling van die criteria. De exacte normering is nog niet duidelijk, de achterliggende visie zeker wel. Je kan dus, sterker zelfs, moét dus best als bedrijf anticiperen: je zorgt er dus voor dat je die transitieschok niet alleen kan opvangen, maar dat je erdoor zelfs sterker wordt.”

En dat u het over een verordening hebt, doet vermoeden dat het de EU menens is. Alleen, wat legt men nu precies op? “Met ESG streeft men ernaar het bedrijfsleven beter te doen aansluiten op ons sociaal weefsel, onze bedrijven menselijker te maken als het ware. Dat gaat over veel meer dan enkel milieu. De ‘ESG-directive’ legt rapporteringsverplichtingen op. Zo moeten de banken sedert 1 april van dit jaar systematisch rapporteren hoe het zit met de ESG-waarden van hun grote klanten. Vanaf hun jaarverslag over boekjaar 2024 zal elke grotere KMO evengoed over zijn ESG-evolutie moeten rapporteren. Die rapporteringsplicht heeft verstrekkende gevolgen. Zo bijvoorbeeld zien we nu al dat ESG-criteria meespelen bij het toekennen van investeringen of leningen. We zien dat de overheden ESG-vereisten beginnen in te bouwen ten opzichte van overheidsopdrachten. We zien dat vooral jonge aandeelhouders echt wel rekening houden met de ‘ESG-readiness’ van de bedrijven waarvoor ze interesse hebben. Je merkt dus dat Europa duidelijke keuzes maakt, ik noem ze ook ‘typisch Europees’, die ethisch en maatschappelijk gedreven zijn. Bovendien ben ik ervan overtuigd dat op de lange termijn die visie gaat leiden tot een verbetering van de continuï-

MICHAËL VANDAMME Eric Van den Broele, Na de crisis de ommekeer. De controle van de damage control voorbij’, Gent, Beefcake Publishing, 2020, 312 pagina’s

Betaalt jouw ziekenfonds brillen tot 100 euro terug?

Hoofdzetel:

Hoogstratenplein 1 - 2800 Mechelen Tel 015 28 90 90 - www.vnz.be

Word lid van het VNZ.


12 Buitenland

14 JULI 2022

NEDERLAND

ZUID-AFRIKA

Boerenprotest Nederland

Dollargate of de Moeten er doden vallen? verdwenen miljoenen van Ramaphosa Terwijl in Zuid-Afrika meer bekend raakt over de talrijke corruptieschandalen uit het verleden, heeft Ramaphosa zijn eigen probleem. Net nu het ANC eind dit jaar moet beslissen of de president zichzelf kan opvolgen en er grote onzekerheid bestaat wat er in 2024 kan gebeuren als de regeringspartij - zoals wordt verwacht - een nieuwe electorale dreun krijgt.

De verregaande plannen van de Nederlandse regering om de stikstofuitstoot massaal terug te dringen, zetten kwaad bloed. Al weken protesteren duizenden boeren tegen het Nederlandse stikstofbeleid. In de afgelopen dagen bezetten landbouwers met hun tractoren zo’n vijftigtal distributiecentra, waardoor supermarkten met bevoorradingsproblemen te kampen kregen. Ook heel wat (autosnel)wegen werden afgezet. De acties kregen een erg explosief karakter toen de politie vorige week dinsdag met scherp begon te schieten op de demonstranten. Een ongezien besluit in Nederland. Normaal gezien worden bij betogingen die uit de hand lopen hoogstens waarschuwingsschoten gelost of wordt gekozen voor rubberen kogels. De zestienjarige boerenzoon Jouke Hospes ontsnapte in Heerenveen ternauwernood aan de dood. De kogel sloeg enkele centimeters naast hem in, zo getuigt het gat in zijn tractor. Jouke werd, samen met twee anderen, later op de avond gearresteerd en werd beschuldigd van poging tot doodslag. Op internet circuleerden nochtans talrijke beelden waarop te zien was dat Jouke met zijn tractor juist wegreed van de manifestatie en

geen bedreiging vormde voor de aanwezige agenten. Aangezien de boerenzoon niet op de politie inreed, kan er van poging tot doodslag bezwaarlijk sprake zijn.

Aanklacht De zaak kwam begin juni dit jaar aan het licht toen Arthur Fraser, ooit hoofd van het Staatsveiligheidsagentschap (SVA) en later van het gevangeniswezen, Ramaphosa beschuldigde van witwaspraktijken, belemmering van het gerecht en ontvoering. Fraser, die reeds van in het begin van de diefstal op de hoogte zou zijn geweest, zou hiertoe zijn overgegaan omdat opnieuw onderzoek zou worden gedaan naar corruptiepraktijken in zijn SVA-tijd. Van hem is ook bekend dat hij op goede voet stond met Jacob Zuma. Zo zou hij vorig jaar de oud-president, die in de gevangenis zat, op medisch erewoord hebben vrijgelaten omdat deze hem indertijd de hand boven het hoofd had gehouden. Hoe dan ook, volgens politicoloog Dirk Kotzé kon hij geen beter moment kiezen. Niet alleen zet Ramaphosa zich te kijk als corruptiebestrijder, in december wordt beslist wie als toekomstig partijleider (en automatisch toekomstig ANC-presidentskandidaat) wordt aangeduid. Weliswaar menen de meeste waarnemers dat Ramaphosa het zal halen, maar zijn blijvend zwijgen over de Phala Phala-affaire (nu bekend als Dollargate) doet hem zeker geen goed.

Regering en politie liegen De Nederlandse regering ging echter pal achter het agentenkorps staan. Ministers gooiden op sociale media olie op het vuur door te stellen dat de politie over andere, bijkomende beelden beschikte die de aanklacht konden staven. Dit was een manifeste leugen. De beelden zijn er simpelweg niet en politiek en politie wisten dat maar al te goed. Later op de week liet het Openbaar Ministerie dan ook weten af te zien van vervolging voor poging tot doodslag. Het OM geeft toe dat Jouke niets strafbaars heeft gedaan. Intussen rolde een volkswoede over Nederland. Massaal werd opgeroepen om Jouke te ontzetten uit de politiecel. Uiteindelijk kwam de zestienjarige, die intussen uitgroeide tot het symbool van een wanhopige sector die vecht voor zijn overleven, woensdagavond vrij. De agent die de schoten loste zit intussen thuis met ziekteverlof. Nu hangt er een mogelijke klacht voor poging tot moord boven zijn hoofd. Het ingrijpende stikstofbeleid zorgt voor een ongekende polarisatie in de Nederlandse samenleving. De liberale regeringsleider Mark Rutte stelde intussen een onderhandelaar aan die namens de overheid met vertegenwoordigers van de agrarische sector rond de tafel moet. Vraag is of de boeren zich met wat miljoenen zomaar laten ‘uitkopen’. LVS

Crisis Komt daarbij dat het ANC in volle crisis zit. Reeds in 2005 wees Kgalema Motlanthe, in 20082009 interim-president, op de zwakke organisatie van de plaatselijke ANC-afdelingen die zich vooral bezig hielden met zelfverrijking en gebakkelei over leidersposities. Later breidde dit zich uit op provinciaal en onder Zuma zelfs op landsvlak. Interne problemen worden trouwens niet meer uitgepraat. Men wendt zich onmiddellijk tot het gerecht en soms komt het zelfs tot doodslag. Recent voegde Motlanthe er nog aan toe dat door dat zwakke bestuur en die grote corruptie de ANC-heerschappij op haar einde loopt.

2024 Terecht wordt van ANC-kant inderdaad gevreesd dat de partij bij de nationale verkiezingen in 2024 net zoals bij de lokale verleden jaar geen meerderheid meer zal halen. En dat valt zwaar voor een ‘bevrijdingsbeweging’ die zoals haar geestgenoten elders in zuidelijk Afrika steeds heeft gemeend het alleenrecht te hebben om het land te besturen.

Niet alleen de grootte van het bedrag baarde opzien, president Ramaphosa gaf de zaak ook nooit aan bij de politie Professor Roger Southall, socioloog aan de Witwatersrand-universiteit, vraagt zich dan ook af of de partij zich ook aan de macht zal vastklampen zoals in Zimbabwe gebeurde. Southall was niet verwonderd dat een van de eerste daden van het nieuwe ANC-bewind in 1994 het vervangen was van de staatsambtenaren van de voormalige blanke regering door partijloyalisten. Een beslissing die leidde tot een versmelting van partij en staat, maar ook tot de aantasting van de onafhankelijkheid van de instellingen. Die beslissing zetten ook de deur open voor de corruptie die onder Zuma een ware plaag werd.

Gebrek aan daadkracht

© SHUTTERSTOCK

Vorige week berichtten we al over de weerstand in de landbouwsector tegen de stikstofplannen van de regering-Rutte. Afgelopen week liep een manifestatie volledig uit de hand. De politie schoot met scherp op een zestienjarige. Het is de vraag hoe boeren en regering ooit nog nader tot elkaar kunnen komen.

© SHUTTERSTOCK

Boerenprotest polariseert Nederlandse samenleving

In feite dateert de zaak van februari 2020. Terwijl Ramaphosa deelnam aan inter-Afrikaans overleg in Ethiopië, werd op zijn wildplaats in Phala Phala (provincie Limpopo) 4 miljoen dollar (3,8 miljoen euro), verstopt in meubels, gestolen. Niet alleen de grootte van het bedrag baarde opzien, de president gaf de zaak nooit aan bij de politie. Meer nog: naar verluidt werden de dieven achteraf in buurland Namibië gearresteerd, maar kregen de autoriteiten aldaar van Zuid-Afrika geen medewerking. Uiteindelijk werd de hoofdverdachte beboet en over de grens gezet, waarna geruchten de ronde deden dat de man in Zuid-Afrika was ondervraagd en hem zwijggeld was uitbetaald.

Het resultaat is een ANC dat de pedalen kwijt is. Ramaphosa wil de partij hervormen, de corruptie uitroeien en de Zuid-Afrikaanse economie opnieuw op de rails zetten. In de hoop dat hij zo én de partij én het land kan redden. Maar volgens veel waarnemers mist hij daadkracht. Onder meer de Zondo-commissie, die een grootscheeps onderzoek naar die corruptie deed en zopas haar laatste verslag heeft ingediend, verweet hem als vicepresident onder Zuma nooit weerwerk te hebben geboden. Als president en partijleider schrok Ramaphosa er steeds voor terug maatregelen te nemen die de partijeenheid konden schaden. Zijn weifelende houding inzake Dollargate tenslotte is een aanwijzing te meer. Er zijn zelfs geruchten dat hij er de brui wil aan geven. Alleszins wordt 2024 een nieuw scharnierjaar voor Zuid-Afrika. JAN VAN AERSCHOT

Ramaphosa wil de partij hervormen, de corruptie uitroeien en de Zuid-Afrikaanse economie opnieuw op de rails zetten


Buitenland

DIPLOMATIEKE VALIES

Chargeren tegen Teheran

© SHUTTERSTOCK

14 JULI 2022

13

IN HET KORT

Duitsland betaalt de prijs van de eigen keuzes

De Duitse economie krijgt zeer zware klappen. De handelsbalans staat in het rood, de economische groei zakt ineen en de inflatie staat er ook hoog. De motor van de Europese economie sputtert. En dat is vooral het gevolg van de eigen keuzes. Nochtans werden ze hiervoor herhaaldelijk gewaarschuwd. Vooral Donald Trump zag het zwaard van Damocles hangen en waarschuwde herhaaldelijk voor wat er met Duitsland kon gebeuren, een paar keer op zeer iconische wijze. De Amerikanen namen vooral de grote energiecontracten die Duitsland sloot met Rusland op de korrel. Terwijl de NAVO en vooral Amerika de Duitsers en de rest van de EU beschermden tegen Rusland, deden Europese landen zaakjes met Rusland ter waarde van vele miljarden. Duitsland voorop.

Afhankelijk van Rusland

Pijnlijk Duitsland kampt nu met hoge energieprijzen, sterke inflatie en beseft dat de rente straks zal stijgen, iets dat heel wat EU-landen niet zullen kunnen dragen. Bovendien is er, ondanks de massale instroom van migranten, een tekort op de arbeidsmarkt. Duitsland maakt ook beloftes over wapenleveringen, maar in realiteit is zijn bijdrage relatief beperkt, tot ongenoegen van de Baltische partners. Bovendien is er ook nog heel wat werk om het eigen leger in de juiste richting te krijgen. Toen Trump waarschuwde voor “het valse lied van het globalisme” en met beschuldigende vinger wees naar Duitsland op een internationale VN-top, lachte de Duitse delegatie de Amerikaanse president nog uit. Die beelden doen intussen al maanden opnieuw de ronde op sociale media. © SHUTTERSTOCK

Dat Duitsland koos om voor 70 procent afhankelijk te zijn van Russisch gas kon er bij de Amerikanen niet in. Duitsland was zelfs bezig met Nord Stream 2, een extra gaspijpleiding vanuit Rusland. Bovendien betaalden onze oosterburen met moeite de helft van wat afgesproken was aan het eigen leger. Duitsland probéérde zelfs de NAVO-doelstellingen niet te halen. Net zoals België beloofde Duitsland om tegen 2030 beter te doen, terwijl het een rijk land is en dat gerust veel sneller had gekund. Nu is het pijnlijk op de blaren zitten. Op dit moment kopen ze nog steeds hun energie van Rusland en subsidiëren ze dus

de oorlogsmachine van Poetin. En dat is niet alles, want ook China zit in de problemen. Hoewel antiwesters, autoritair en ondemocratisch is het al jarenlang de grootste economische partner van Duitsland. Duitsland koopt enorm veel goedkope goederen uit China en investeerde sterk in fabrieken ter plaatse. Maar de totalitaire anticoronamaatregelen gooien ook daar roet in het eten.

Teheran

Men moet geen verdediger van het Iraanse regime zijn om de heisa rond dat ‘uitleveringsverdrag’ van de voorbije week bedenkelijk te vinden. Groteske onzin en dito speculaties kregen we te horen van, zeg maar, de V-oppositie. In die mate dat men zich ernstig de vragen kan stellen wat hen drijft en voor wie ze denken te moeten rijden, of is het simpelweg naïviteit? Begrijpend lezen is een talent dat duidelijk onvoldoende aanwezig is in de Wetstraat. Moord en brand werd er geschreeuwd over een ‘uitwisselingsverdrag’ (sic), gesloten tussen België en Iran. Vanuit de oppositie zag men het helemaal fout lopen en Gomorra schuilde om de hoek. De veroordeelde terrorist Assidi zou rustig richting Teheran vertrekken en wie weet kregen we er in het beste geval wel de Zweeds-Iraanse arts of die ngo-medewerker voor in de plaats. Onbetamelijk, want in Iran zwaait natuurlijk een schurkenregime de plak en dat zijn lui met wie men geen zaken doet. Misschien kunnen we dan alvast beginnen om het lokale kantoor van Flanders Investment & Trade te sluiten? En eigenlijk ook alle business met Saoedi-Arabië stop te zetten? Gebeuren daar immers geen bedenkelijke zaken? Quizvraag: hoeveel landen, lid van de VN, zijn democratieën?

Tekst lezen Laten we misschien beginnen met de tekst. Verschillende verdragen (dat met Iran, daterend van maart, is slechts een bescheiden onderdeel van het geheel), gesloten met verschillende landen op het vlak van rechtshulp, werden in één wetsontwerp gegoten. Dat werd dan in de bevoegde Kamercommissie behandeld. Die verdragen zijn voor alle duidelijkheid al getekend, vandaag hebben we het over de ratificatie. Een ruil van veroordeelden wordt erdoor mogelijk gemaakt (wat Iran betreft), ook al is voor elk individueel geval een akkoord van alle partijen vereist (wat doelbewust verzwegen werd). Dat Iran zomaar een lijstje kan indienen van personen rond wie ze een deal willen is onzin. Het is een legitieme vraag of zo’n verdrag überhaupt nodig is. Het VK en Australië sloten in het verleden dergelijke deals met Iran, zonder zo’n verdrag. Anderzijds, de intellectuele eerlijkheid gebiedt te erkennen wat er staat en vooral niet staat. Wanneer we dan N-VA-fractieleider Peter De Roover horen fulmineren

dat dit een vrijgeleide voor Teheran wordt om landgenoten lukraak te arresteren en voor chantage te gebruiken, kunnen we ons de vraag stellen of een schurkenstaat daar dan wel een verdrag voor nodig heeft... Gelooft men echt dat eerst een ruil nodig is voor nieuwe terreurdaden gepleegd kunnen worden? Zijn discours is erg herkenbaar. Is het niet precies dat wat op quasi dagelijkse basis door instanties als het Gatestone Institute uitgestuurd wordt? Je reinste plagiaat, zouden we met enige ironie durven zeggen.

Speculatie Het parcours van Darya Safai is indrukwekkend en dwingt respect af. Een kwarteeuw geleden zat ze nog in een Iraanse cel, vandaag heeft ze haar zitje in het federaal parlement. Dat ze zich hard opstelt tegen het regime in Teheran is begrijpelijk en legitiem. Dingen moeten echter in een nationale context bekeken worden, maar dat is zo te zien buiten de waard - begrijp: fractieleider De Roover - gerekend. Wanneer, zeg maar, allochtone jongeren onder Palestijnse banier amok verkopen, staat de N-VA op de eerste rij om te hekelen dat buitenlandse conflicten geïmporteerd worden. Maar ergens bezondigen ze er zich zelf aan door klakkeloos het discours van de door haviken aangestuurde Iraanse oppositiebeweging over te nemen. Is daarmee de natie gediend? Politici zoeken aandacht op, het is eigen aan beestje en ambacht. En wie zijn wij om het belang van buitenlandse vraagstukken te miskennen? Maar beide kunnen ook onprettige taferelen opleveren. Zoals dat van een virulente Michael Freilich die tekeer gaat tegen Teheran alsof hij op een meeting van de Likoed-partij oreert. En idem trouwens met een Filip Dewinter die de bladzijde van zijn gekeuvel met Assad - in het zadel gehouden door Teheran - omgeslagen heeft en voluit de kaart trekt van democratie en mensenrechten in Perzië.

MICHAËL VANDAMME

Duitsland heeft de waarschuwingen van oud-president Trump weggelachen

Nederlandse publieke omroep zit met een probleem

Een veelvoorkomende beschuldiging tegen overheidszenders is dat ze niet helemaal neutraal zijn. Wij hebben de ‘Vrij Rode Televisie’, maar ook bijvoorbeeld de BBC en Channel 4 in het Verenigd Koninkrijk en NPR in Amerika vertonen hetzelfde gebrek aan neutraliteit. Ook in Nederland kennen ze er wat van. De Nederlandse Publieke Omroep (NPO) kreeg vorige week heel wat aandacht, maar niet omwille van een nieuw programma of uitmuntende televisie. Het kreeg namelijk vooral negatieve aandacht rond enkele schandalen. Zo was er het verhaal van een klokkenluider die naar enkele parlementsleden stapte omdat die wist dat de zender het salarisplafond omzeilde. Televisiesterren bij de publieke omroep kregen dus extra grote lonen buiten de regelgeving om, toch wel een belangrijk gegeven. De politici stuurden de klokkenluider door naar de hoogste ambtenaar op het ministerie, Marjan Hammersma. De klokkenluider en Hammersma hadden een vertrouwelijk gesprek, maar daar kwam geen vervolg meer aan.

Privérelatie De verklaring daarvan zou wel eens kunnen zijn dat Hammersma een privérelatie had met toenmalig NPO-bestuursvoorzitter Shula Rijxman (D66). Iets wat ze nooit vertelde aan de klokkenluider. Die laatste geeft aan dat die nooit het gesprek zou hebben gevoerd met Hammersma indien de klokkenluider dat geweten had. Het doet vermoeden dat er belangenvermenging was en de gedragscode ‘integriteit’ niet nageleefd werd. Maar het wordt nog ‘beter’, want intussen blijkt dat omroepbestuurder Rijxman ook een privéreisje heeft gemaakt met de toenmalig verantwoordelijke staatssecretaris Sander Dekker (VVD) in 2017. Zijn ministerie betaalt jaarlijks 900

miljoen euro belastinggeld aan NPO om programma’s te maken.

“Netwerkcorruptie” De oppositie is niet te spreken over deze gang van zaken. Ze wijzen erop dat de betrokken partijen maar al te vaak de stempel dragen van de links-liberale D66 en ze alles als vrienden ondereen regelen. Ze spreken dan ook van “netwerkcorruptie”. En, toeval of niet, in dezelfde week kreeg de rechtse omroep Ongehoord Nederland (ON) een boete omdat men de journalistieke code zou hebben geschonden. De zender laat namelijk heel wat mensen aan het woord die een ‘onwelvoeglijke’ mening hebben over bepaalde zaken. Mensen zoals Filip Dewinter, die kwam spreken over ‘omvolking’, maar ook anderen die kwamen spreken over bepaalde geneesmiddelen die ingezet werden tegen corona, zoals Ivermectine, of over de stikstofuitstoot. Zij zouden te makkelijk verkeerde informatie hebben verspreid zonder tegenspraak. Volgens ‘ombudsman voor de publieke omroepen’ Margot Smit hebben de journalisten daardoor hun werk niet gedaan of hebben ze willens en wetens aantoonbaar onjuiste informatie verspreid. ON moet nu een boete van 93.000 euro betalen. De zender zelf spreekt van censuur en benadrukt dat de eigen bestaansreden net draait om het geven van het woord aan mensen die je anders nooit kan horen. CARL DECONINCK


14 Buitenland VERENIGD KONINKRIJK

Het Verenigd Koninkrijk wil over eigen asielbeleid beslissen

© PHOTONEWS

14 JULI 2022

De Britse regering heeft aangekondigd dat ze zal optreden tegen de inmenging van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in het asielbeleid van het eiland. Een nieuw wetgevend initiatief moet de “Britse traditie van vrijheid versterken en aan het systeem een flinke dosis gezond mensenverstand toevoegen”, aldus de Britse minister van Justitie Dominic Raab in de Engelse krant Daily Mail.

Rwanda © PHOTONEWS

De aanleiding tot het nieuwe wetgevende initiatief is een beslissing van het Europees Hof in Straatsburg enkele weken geleden. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens blokkeerde namelijk de plannen van de regering in Londen, die migranten naar Rwanda wilde overvliegen, zodat die vanuit dit Afrikaanse land hun asielaanvraag konden indienen in plaats van in Groot-Brittannië. Het Verenigd Koninkrijk had in dit verband een overeenkomst gesloten met het Centraal-Afrikaanse land.

De Britse minister van Binnenlandse Zaken gaf eind mei bijkomende uitleg over de nieuwe plannen van de regering in Londen: “Ons wereldwijde partnership met Rwanda is een sleutelelement in onze strategie om het kaduke asielsysteem te herzien en het economische model van gemene mensensmokkelaars te doorbreken.” De Britse premier Boris Johnson wilde zijn plannen in elk geval doorzetten.

© PHOTONEWS

“Gevangeniskampen”

De Britse minister van Justitie Dominic Raab

Intussen zoeken EU-lidstaten naar verluidt naar een akkoord over strengere regels voor asielzoekers en een efficiënte asielcontrole aan de buitengrenzen. Zo zou er aan de buitengrens worden onderzocht of migranten sowieso enig recht op asiel hebben. In dat verband zouden de 27 EU-lidstaten een hervorming plannen van de gegevensbank van vingerafdrukken, waardoor men hoopt migranten sneller te kunnen identificeren. De vluchtelingenorganisatie Pro Asyl waarschuwt nu al voor “de facto gevangeniskampen aan de grenzen van Europa”.

PIET VAN NIEUWVLIET

De voormalige Britse premier Johnson in het gezelschap van de Oekraïense president Zelensky

OPINIE

Oekraïne verliest een bondgenoot Boris Johnson had vele gebreken. Hij is bijvoorbeeld een leugenaar, maar dat geldt wel voor bijna alle politici. Hij ging naar feestjes tijdens de lockdown, terwijl de gewone man en vrouw niet eens naar buiten mocht. Maar inzake buitenlands beleid was hij een groot leider.

Zal men Boris Johnson echt missen? De exit van Brits premier Boris Johnson is er een om niet snel te vergeten. Maar zijn beleid lijkt dat wel te zijn. Boris Johnson zal de geschiedenis ingaan als de man die de Brexit kon realiseren. Als overtuigd brexiteer kreeg hij een enorm mandaat van de kiezer. De Conservatieve Partij won de verkiezingen in 2019 en haalde een opvallend ruime meerderheid. De Brexit werd definitief beklonken, maar de beloofde voorspoed kwam niet. Eerst kwam er de coronapandemie. Net als in veel landen verliep die situatie moeilijk en nam de regering-Johnson omstreden beslissingen. Maar er kwam ook het ontslag van Dominic Cummings, jarenlang de rechterhand, adviseur en dichte vertrouweling van Johnson. Die sprak toen al zeer harde woorden uit over Johnson. Er brak eveneens een schandaal uit over de renovatie van Downing Street. Vervolgens bleek dat leden van de regering en Johnson zelf zich ook bezondigd hadden aan lockdownfeestjes.

Liegebeest De reflex van Johnson bleek te bestaan om te liegen en zichzelf op die manier uit de wind te zetten. Hetzelfde deed hij in de zaak-Pincher, een man die andere mannen seksueel had lastig gevallen. Iedereen wist ervan, maar Johnson eiste dat men die zaak zou negeren en promoveerde de man. Dat was de druppel die de emmer deed overlopen. De ministers van de Conservatieve Partij wilden daarvan geen deel uitmaken. Een leegloop was het gevolg en Johnson bleef helemaal geïsoleerd achter. Inhoudelijk lijkt de partij er goed voor te staan. Hun conservatief manifest uit 2019 bevat namelijk veel dat best populair is. Maar Johnson heeft er opvallend weinig van kunnen realiseren. Erger zelfs: de migratieproblematiek nam toe na de Brexit. In de ‘culture war’ deden de conservatieven niet mee. En ook economisch gaat het niet goed met het Verenigd Koninkrijk. De vraag is of veel Britten Johnson dan ook echt gaan missen. CARL DECONINCK

Voor de Oekraïners is zijn aftreden een zware klap, zowel politiek als psychologisch. Johnson was niet de architect van de omvangrijke Britse militaire steun aan Oekraïne. Die begon al in 2014, na de invasies in de Krim en de Donbas, toen het voor iedere nuchtere waarnemer duidelijk was dat dit de voorboden waren van een invasie in heel Oekraïne. Toen begon de Britse regering met het leveren van antitankraketten, het opleiden van Oekraïense militairen en het reorganiseren van hun leger, dat er toen nóg slechter aan toe was dan het Belgische. Ondanks zijn vele gebreken heeft Johnson enkele eigenschappen die bij Europese politici héél zeldzaam zijn. Hij heeft namelijk historisch inzicht. Hij is trouwens een historicus. Hij begrijpt dat militaire macht een onmisbare factor is én bij het begin van de Russische aanval toonde hij dat hij in tijden van crisis een groot leider kon zijn. Terwijl de andere Europese kopstukken nog aarzelden, palaverden en ronkende verklaringen aflegden, stuurde hij onmiddellijk massa’s geleide wapens naar Oekraïne. Dat bleef hij consequent volhouden. Hij was ook een hartstochtelijke pleitbezorger voor de keiharde sancties die de Russische macht nu geleidelijk uithollen. Als men dat vergelijkt met de telefoonpolitiek van Macron en het halfslachtige getreuzel van Olaf Scholz, dan ziet men duidelijk het verschil.

Ommekeer Johnson is een exponent van een grotere politiek-psychologische ommekeer: de Britten hebben zich mentaal losgemaakt uit het verstikkende kluwen van chaotische en trage besluitvorming in de EU. Zij nemen het roer weer zelf in handen, als de middelgrote mogendheid die ze nog steeds zijn. Dit jaar hebben de Britten al voor 4,5 miljard pond militaire hulp naar Oekraïne gestuurd. Inzake wapenleveringen en

politieke steun aan Oekraïne komt niet één Europees land zelfs maar in buurt daarvan. Alleen de Amerikanen deden het nog beter. Maar zij zijn dan ook een supermacht. Op korte termijn zal die Britse steun waarschijnlijk voortgezet worden. In het parlement, de administratie en de strijdkrachten is daar een brede consensus over. Over ontwikkelingen op langere termijn kunnen we nog geen voorspellingen doen, maar met Johnson verdwijnt de énige echte leider van het Europese politieke toneel. Scholz is te aarzelend, te zwak en te afhankelijk van Russisch gas om die rol over te nemen, en hij heeft geen atoomonderzeeërs om Poetins nucleaire chantage te neutraliseren. Macron heeft die wel, maar hij is zijn meerderheid in het parlement kwijt en hij zal compromissen moeten sluiten met linkse en rechtse tegenstanders, zoals Le Pen en Mélenchon, die vóór Poetin zijn, tegen de VS en tegen de NAVO.

Principes en profijten Het zelfbeschikkingsrecht van volkeren. De strijd van een democratisch land tegen een brute dictatuur. Bijna iedereen vindt dat prima. Bijna iedereen veroordeelt de Russische wreedheden. Maar als de prijzen aan de pomp beginnen te stijgen, als de gevolgen van de sancties tegen Poetin ook bij ons voelbaar worden, dan lijkt dat voor vele mensen - en echt niet alleen voor politici - plots allemaal niet meer zo belangrijk. Dan verdwijnen die nobele principes geleidelijk naar het achterplan. En er zijn helaas genoeg politieke demagogen, zowel linkse als rechtse, die een beroep doen op de laagste egoïstische instincten van een deel van het publiek, en die er impliciet - en soms zelfs expliciet - voor pleiten een compromis te sluiten met de massamoordenaars in het Kremlin. Alsof het geringe ongemak dat wij van de oorlog in Oekraïne ondervinden ook maar in de verste verte vergelijkbaar is met het lijden van de Oekraïners. We kunnen maar hopen dat de opvolger van Boris Johnson in dat opzicht de lijn van zijn voorganger zal verderzetten. Anders ziet het er voor Oekraïne heel slecht uit.

PAUL BÄUMER


Interview

14 JULI 2022

15

KOENRAAD ELST – SINOLOOG, INDOLOOG EN FILOSOOF Koenraad Elst behaalde aan de KU Leuven masterdiploma’s in sinologie, indologie en filosofie. Na een onderzoeksverblijf aan de Benares Hindu Universiteit behaalde hij in 1998 een doctoraat over hindoenationalisme. Elst werkte als politiek journalist bij diverse Vlaamse en Indiase media, als assistent buitenlandbeleid in de Belgische Senaat en als gastprofessor aan twee Indiase universiteiten. ’t Pallieterke sprak met hem over de invloed van het hindoenationalisme op politiek vlak en over de rol van India op het internationale toneel.

eligie speelt niet alleen op cultureel vlak een grote rol in India, maar ook op politiek vlak. De Bharatiya Janata Party (BJP) van eerste minister Narendra Modi wordt vaak omschreven als een partij die een hindoenationalistische ideologie promoot. Hoe sterk is de verwevenheid tussen religie en politiek bij de BJP? “De BJP gebruikt religie alleen om stemmen te winnen. Als een minister een ander land bezoekt, zal hij de lokale hindoetempel zeker bezoeken. Maar dan zorgt de partij er wel voor dat het bezoek gefilmd wordt en dat er veel media-aandacht voor is. Op die manier wil ze aan de hindoes tonen waarom ze op de BJP moeten stemmen. Premier Modi heeft met veel toeters en bellen een aantal standbeelden van bekende hindoefiguren uit het verleden onthuld. Maar voor het overige heeft de BJP geen enkele politieke daad gesteld die iets met het hindoeprogramma te maken had.”

De verwevenheid tussen religie en politiek is een vaak gehoorde kritiek op het islamisme. Is die kritiek ook van toepassing op India? “Nee, er zijn in India verschillende wetten die een discriminatie van hindoes inhouden, vergelijkbaar met de apartheid in Zuid-Afrika. De hindoes zijn niet aan de macht in India. De twee belangrijkste voorbeelden hiervan zijn het beheer van gebedsplaatsen en de inrichting van scholen.” “De grondwet stelt dat minderheden het recht hebben om eigen scholen op te richten, die beschermd zijn tegen nationalisatie en een eigen aanwervingsbeleid mogen voeren. In het bewuste grondwetsartikel staat niet dat hindoes dat recht niét hebben, maar zo is het gaandeweg wel geïnterpreteerd. Dat was niet wat de grondwetgevers in de jaren ’40 voor ogen hadden.”

“Na de overheid is de Katholieke Kerk de grootste grondbezitter in India” “Het minste dat je zou kunnen verwachten van de BJP, die op dit ogenblik een comfortabele meerderheid heeft, is dat ze die discriminatoire artikels afschaft. Maar er is geen enkel initiatief in die richting geweest. De partijleiding is vastbesloten om niets voor de hindoes te doen.”

Open Doors is een organisatie die bericht over christenvervolging in de wereld. In haar ranglijst van landen waar christenen het meest vervolgd worden, staat India op de negende plaats. Volgens Open Doors is de situatie voor religieuze minderheden in het land inmiddels zeer precair. Wat is uw mening daarover? “Kijk eens naar het nieuws over het Vlaams-nationalisme in Wallonië of in het buitenland. In de VS weet men daar niets over. Maar het minste wat daar verschijnt, doet je geloven dat hier een of andere nazibewe-

ging is opgestaan. Dat geldt niet alleen voor Vlaams Belang, maar ook voor N-VA. De manier waarop er in Wallonië wordt gesproken over N-VA staat in verhouding met wat er internationaal allemaal geschreven wordt over de BJP.” “Onlangs is een hindoeman van lage kaste getrouwd met een moslimvrouw, zonder zich te bekeren tot de islam. Die man is door de familie van zijn vrouw vermoord. Daartegen is door hindoes betoogd. Vervolgens is er een nieuwsbericht verspreid waarin stond dat hindoes niet verdragen dat een man van lage kaste met een moslimvrouw trouwt. Hij werd niet vermoord omdat hij met een niet-hindoe getrouwd was. Het was een moord door moslims op een niet-moslim, die toevallig van lage kaste was, maar dat maakt voor de moslims niets uit. Hij weigerde zich tot de islam te bekeren, dus moest hij volgens de sharia worden gedood.”

“Uitgezonderd een destabilisatie van India door terreur en godsdienstconflicten, is het onvermijdelijk dat India uitgroeit tot een supermacht” “Na de overheid is de Katholieke Kerk de grootste grondbezitter in India. De Kerk beheerst het onderwijs. Ze heeft scholen in eigendom, terwijl hindoescholen vaak worden genationaliseerd. Hetzelfde geldt voor hindoetempels. Aan kerken kan niet worden geraakt, terwijl hindoetempels worden genationaliseerd, vooral om de offergelden achterover te drukken.” “Ik hoor nauwelijks iets over geweld tegen christenen. Er zijn een paar gevallen geweest in de jaren 2000, toen vier nonnen werden verkracht. In de hele wereld werd toen het bericht verspreid dat hindoenationalisten daarvoor verantwoordelijk waren. Maar na onderzoek bleken de verkrachtingen het werk van andere christenen te zijn. Die rechtzetting heeft nooit de kranten gehaald. Zo zijn er allerlei ‘kwakkels’ die over hindoenationalisten worden gelanceerd en nooit worden rechtgezet.”

Imran Khan, de eerste minister van Pakistan, staat normaal gezien erg vijandig tegenover aartsrivaal India. Recent liet hij zich echter zeer positief uit over het buitenlandbeleid van India. Is er sprake van een mogelijke toenadering tussen beide landen? “Beide landen zitten geklemd tussen de Verenigde Staten en China, waarbij de invloed van Peking voortdurend toeneemt. De invloed van de VS is sterk afgenomen. De vorige Amerikaanse president, Donald Trump, heeft de alliantie met Pakistan verbroken en voor India gekozen. Joe Biden is dezelfde koers blijven varen, mede omdat het strategische belang van India in de economische strijd tegen China enorm is toegenomen.” “Daartegenover staat dat Pakistan de draaischijf is van het internationale terrorisme. Het land heeft het de Amerikanen zeer moeilijk gemaakt in Afghanistan. Pakistan is een kolonie van China aan

HOUDING INDIA TEGENOVER RUSLAND We zien dat India een neutrale houding aanneemt tegenover Rusland. New Delhi heeft Rusland niet veroordeeld voor de oorlog in Oekraïne en doet niet mee aan de internationale sancties. Plaatst India de eigen belangen voorop? “De toenmalige Sovjet-Unie heeft India in 1971 geholpen bij zijn overwinning in de oorlog tegen Pakistan, waaruit de afscheiding van Bangladesh is voortgekomen. De Amerikaanse zevende vloot bevond zich toen in de buurt van India en het gevaar bestond dat de Amerikanen zouden tussenkomen. Rusland heeft dat weten te voorkomen. Er heerst een India een vrij grote dankbaarheid tegenover Moskou.” “Door de westerse boycot zoekt Rusland naar klanten voor zijn olie en gas, ook tegen lagere prijzen. India doet uiteraard zijn voordeel met die situatie. Het gaat Rusland niet boycotten, maar India profiteert wel van de boycot door anderen.” “Eindelijk kijken de Indiërs naar hun eigen belangen, veeleer dan zich als trouwe soldaat achter een van de grootmachten te scharen. Als opkomende grootmacht voelen ze zich niet meer genoodzaakt om altijd de Amerikaanse of de Russische kant te kiezen.” “De huidige minister van Buitenlandse Zaken, Subrahmanyam Jaishankar, is op dat vlak een pionier. Bij zijn recente bezoeken aan Europa en de Verenigde Staten heeft hij zijn gastheren op hun nummer gezet. Volgens hem moeten de Europese landen maar eens leren dat de rest van de wereld hen niet noodzakelijk moet volgen.” het worden. Er zijn een paar havensteden waar het Mandarijn de officiële taal is. Pakistan zit met handen en voeten gebonden door leningen en schulden. Het komt niet op voor de naburige Oeigoeren om China niet voor het hoofd te stoten.”

“Als opkomende grootmacht voelt India zich niet meer genoodzaakt om altijd de Amerikaanse of de Russische kant te kiezen” Welke koers verwacht u van India op internationaal vlak? Wordt het een echte supermacht? “Absoluut. De groeicijfers zijn aanzienlijk. De Indiase economie is almaar verder aan het opklimmen in de internationale ranglijsten. Het land profiteert van zijn diaspora in het Westen. Er zijn veel Indiërs actief in het Amerikaanse Silicon Valley, waar een aantal bekende technologiereuzen al een Indiase CEO hebben. Ook in India zijn er technologiehubs ontstaan. Behoudens een destabilisatie van India door terreur en godsdienstconflicten, is het onvermijdelijk dat India uitgroeit tot een supermacht. Dat is voor de wereld een goede zaak, want India is een betrekkelijk vreedzame mogendheid en een goedaardige politieke actor.” ANTON SCHELFAUT STIJN DERUDDER

“De BJP is vastbesloten om niets voor de hindoes te doen” KOENRAAD ELST

• Masterdiploma’s in sinologie, indologie en filosofie (KU Leuven) • Doctoraat over hindoenationalisme aan de Benares Hindu Universiteit (1998) • Voormalig politiek journalist bij diverse Vlaamse en Indiase media


16 Cultuur & Sport

14 JULI 2022

SPORT

FILM

Amateurkickboksen lokt ‘vader van de sport’ naar Vlaanderen

Everything Everywhere All at Once De inhoud van het nieuwste project van het jonge regisseursduo Daniels (Daniel Scheinert en Daniel Kwan) was tot vlak voor verschijning in nevelen gehuld. De plot van de film werd simpelweg omschreven als “een vrouw probeert haar belastingen op orde te brengen”. Dit ordinaire gebeuren vormt misschien het startpunt, maar het verhaal ontpopt zich al snel tot een absurde reis door de parallelle realiteiten van het multiversum.

Vechtsporten zijn sterk in populariteit toegenomen de afgelopen jaren, decennia zelfs intussen. Professionele wedstrijden in het boksen en het kickboksen halen soms de nationale media. Maar een mens zou vergeten dat er ook nog zoiets bestaat als de amateursport.

De Flanders International Kickboxing Cup in 2018

We spraken daarom af met Marc De Block, voorzitter van WAKO België. WAKO staat voor World Association of Kickboxing Organizations, de internationale kickboksfederatie dus. Deze organisatie zet zich in voor de amateursport. Het is ook deze organisatie die bijvoorbeeld in contact staat met het Internationaal Olympisch Comité.

Minder gewelddadig, meer techniek Michelle Yeoh, die sommigen nog zullen kennen als bondgirl in ‘Tomorrow Never Dies’, speelt de hoofdrol van Evelyn Wang. Zij is een ongelukkige Chinese vrouw die in de Verenigde Staten een nieuw leven heeft opgebouwd met haar echtgenoot Waymond (Ke Huy Quan). Samen baten ze een weinig succesvolle wasserette uit, die door gebrekkige belastingaangiftes kandidaat is voor inbeslagname. Hier komt nog bij dat ze de lesbische relatie van haar enige dochter Joy (Stephanie Hsu) probeert te verbergen voor haar vervreemde, strenge vader. Tegelijkertijd probeert ook Waymond een gesprek aan te knopen over de povere staat van hun huwelijk. Evelyns vermoeiende leven wordt echter onderbroken wanneer het lichaam van haar echtgenoot wordt overgenomen door zijn tegenhanger uit een parallel universum. ‘Alpha Waymond’ heeft haar hulp nodig om een oppermachtig, nihilistisch wezen te stoppen dat het gemunt heeft op de vernietiging van het betekenisloze multiversum.

Lippenbalsem en kungfu ‘Everything Everywhere All at Once’ is een erg energieke film, waarbinnen ongewone handelingen als een lippenbalsem verorberen of zichzelf opzettelijk met papier snijden in recordtijd vanzelfsprekend worden. De vele met kungfu gevulde vechtscènes roepen haast bedenkelijke herinneringen op aan B-films met Jackie Chan of zelfs Steven Seagal, maar dankzij doordachte cinematografie en creatieve twisten in die scènes komt de film hiermee weg. Dit soort energie is echter zeker niet voor iedereen. De regels van de interconnectie tussen de verschillende realiteiten blijven tot op het einde vrij onduidelijk, maar het overkoepelende verhaal lijdt hier zeker niet onder. Ondanks de bizarre regels van deze wereld is de kernthematiek immers erg intiem, met een optimistische kijk op een schijnbaar vruchteloos bestaan. De vele absurde grappen die voortvloeien uit de ongeremde mogelijkheden van de andere universa passen verder ook verrassend goed in het geheel.

A Fish Called Deirdre De drie leden van het gezin Wang zijn allen zeer charmant en geloofwaardig vertolkt. Verder is ook Jamie Lee Curtis als de zwartgallige belastingcontroleur Deirdre haast onherkenbaar voor fans van de komische klassieker ‘A Fish Called Wanda’. Het moet beslist een heuse uitdaging geweest zijn voor deze getalenteerde acteurs om zich een weg te banen door dit ongezien excentrieke script. Everything Everywhere All at Once is luchtig en menselijk, ondanks de buitengewone setting. Grappig, ondanks de overdreven absurditeit. Bovenal gaat het om een riskant project dat op een dozijn manieren in een complete miskleun had kunnen eindigen, maar niettemin al zijn waanzin laat resulteren in geslaagde cinema.

SIMON SEGERS

Op de Olympische Spelen (OS) was er nog geen ruimte voor kickboksen, maar men trekt aan de kar. Bij de OS in Japan in 2020 stond karate al op het programma. WAKO is een koepelorganisatie die allerlei soorten kickboksvariaties bevat, op amateurniveau. “Opvallend is dat alles bij de amateurs wat milder en minder gewelddadig is dan de professionele vechtsporten die we vaak zien”, zo benadrukt De Block. “Er zijn de tatami-disciplines, daar is het is een kwestie van punten te scoren door middel van trappen of slagen. Er is veel nadruk op de techniek.” Een opvallend buitenbeetje is de muzikale vorm kata. Daar moeten de

dat de winnaar een wereldkampioen is, maar op basis van wat bepalen we dat precies? Hoe goed is die zogezegde wereldkampioen dan?” De Block kiest daarom toernooien die verbonden zijn aan de internationale federatie WAKO. In het eerste weekend van september organiseert hij zelf de 40e editie van ‘Flanders international Kickboxing Cup’. Daar komen de drie grote tatami-disciplines aan bod: Pointfighting, Light Contact en Kick Light. Hij verwacht maar liefst 1.000 deelnemers. Er zullen 32 scheidsrechters aanwezig zijn om toezicht te houden. Het toernooi valt vlak voor het wereldkampioenschap, zowel dat van de junioren als de senioren. Er zal dus wel wat schoon volk komen dat nog een laatste keer wat competitie wil doen en het eigen niveau kan peilen.

Speciale gast vechtbewegingen samenvallen met dynamische muziek en moet alles in het juiste ritme gebeuren. En even opvallend, wanneer vechters van andere federaties meedoen, dan liggen ze er vaak snel uit, net omdat de nadruk op techniek en snelheid er zo hoog ligt. Naast de tatami zijn er ook de ringdisciplines. Die zijn full contact: K1 en low kick kickboks. Maar ook hier: altijd met bescherming. Knock-outs (KO) zijn dus zeldzamer. Vechters die toch een KO oplopen, moeten zich verplicht houden aan een zekere rusttijd. Iets wat bij andere federaties niet altijd het geval is.

Klein De Block bekent wel dat WAKO in België niet bijzonder groot is. Volgens hem omdat de eisen net zo hoog liggen. Ze streven naar perfectie bij de techniek. Iets waar veel clubs en federaties niet op zitten te wachten. Heel wat clubs zetten daarom hun eigen toernooien op poten. Maar De Block vraagt zich af wat de waarde daarvan precies voorstelt. “Ik kan ook zomaar een WK organiseren en dan zeggen

Omdat het een jubileumeditie is, komt er op vrijdag ook een speciale gast seminarie geven. Niemand minder dan Bill ‘Superfoot’ Wallace, gedoopt tot vader van het moderne kickboksen. Hij is een karateka en oud-kickbokser met een bijzondere traptechniek. Hij domineerde in zijn tijd het kickboksen. Hij ging op pensioen met 56 overwinningen uit 56 wedstrijden. De status van Wallace bracht hem naar Hollywood waar hij zij aan zij werkte met beroemde acteurs, onder wie Chuck Norris en Jackie Chan. Wallace trainde Elvis Presley en was bevriend met Bruce Lee. Hij was tevens een van de commentatoren bij de allereerste UFC-uitzendingen. Dergelijke speciale optredens zijn volgens De Block wel nodig, want de sport wordt toch wel stevig weggeconcurreerd door het standaard-kickboksen. De nadruk op techniek en punten zoals bij WAKO leeft minder bij andere federaties. Het eigen ledenaantal lijdt daar wat onder en is lager dan enkele jaren geleden. Toch zet De Block voort. De liefde voor zijn sport is nu eenmaal te sterk. CARL DECONINCK

BOEK

Brugge voor Napoleon

Een stad onder Frans bewind (1794-1814) “Ik zocht naar geluk, ik kreeg enkel glorie”, zou een citaat zijn dat men toeschrijft aan Napoleon. Dat diens glorie het van zijn persoonlijk geluk won, zal eerder een karaktertrek zijn dan een speling van het lot. De roem van de Franse keizer straalt nog steeds af, niet in het minst wegens zijn militaire successen. Maar ook zijn hervormingen werken tot vandaag in op de samenleving. Een groep Brugse historici ging op onderzoek om de impact te meten van Napoleons beleid op het slaperige Brugge anno 1800. De thema’s zijn divers, de bevindingen soms verrassend. Logischerwijs krijgt het luik ‘beleid en administratie’ de prioriteit. Napoleon liet op amper 15 jaar tijd een blijvende voetafdruk na in het recht en de politiek via het invoeren van een kadaster, het burgerlijk wetboek plus de hervorming van justitie en fiscus. De stad werd bovendien vanaf 1795 ook hoofdstad van het Leiedepartement, de voorloper van de provincie West-Vlaanderen. De taal van de overheid werd het Frans, terwijl de bezetter ook de bepaalde straatnamen wijzigde. De omdoping van de Brugse Markt tot ‘La Grande Place Napoléon‘ moet diens ijdelheid gestreeld hebben.

Damse Vaart Met bijna drie kilogram heeft de lezer zonder meer een turf van formaat in handen, die vooral inzake het militaire luik nieuwe inzichten oplevert. Met de Britse schaduw over het Europese continent, zocht Napoleon zowel offensief als defensief manieren om dat gevaar te bezweren. De versterking

van de Antwerpse haven was logisch, gezien hij het als een “geladen pistool, gericht op het hart van Engeland” beschouwde. Maar co-auteurs Bruno Comer en Caroline Terryn leggen uit dat ook Brugge maritiem de Franse zaak kon helpen. De Vlaamse kust was onvoldoende veilig om Antwerpen dekking te geven. Vandaar dat Frans bevel kwam om de Damse Vaart te graven tot Breskens en zo de bevoorrading richting Westerschelde te verzekeren. Hoe het plan uiteindelijk strandde in Sluis en waarom de Gentenaars dwarslagen, leest u in het boek.

Kunstroof In de geest van de Franse Revolutie kwam de soevereiniteit bij het volk te liggen en nam de overheid veel taken over van voornamelijk de Katholieke Kerk. Armenzorg en onderwijs zijn twee voorbeelden daarvan. Maar de katholieke zuil was te zeer verankerd in het Brugse leven zodat het onderwijs zelfs na verwoede pogingen vanuit Pa-

rijs niet in overheidshanden viel. Keerzijde van de groeiende invloed van de overheid was dat de Franse staat wezen opvorderde om in het leger te dienen. Bij uitbreiding dreigde dit lot voor elke jongeling. Deze verplichte ‘conscription’ was één van de redenen dat het Franse regime nooit populair was in onze contreien. De geeuwhonger van Napoleon naar alsmaar meer gebied kostte de schatkist handenvol geld. Slachtoffers waren naast de gewone burger ook de Kerk, waarvan de kunst geroofd werd en de eigendommen verkocht. Zo belandde de gerenommeerde Sint-Donaaskathedraal op de Burg onder de sloophamer. Het is onmogelijk een volledig overzicht te geven van de honderden bladzijden op koffietafelformaat. Specialisten ter zake nemen bijvoorbeeld ook nog de schilderkunst en architectuur uit die tijd onder de loep. De eindredactie heeft mooi werk geleverd door de schrijfstijl van de vele auteurs te stroomlijnen. Ook de vormgeving verdient een pluim. Een boek dat in de hogere prijsklasse valt, maar geïnteresseerden in het onderwerp zeker waar voor zijn geld oplevert.

PIETER VANDERMOERE

Henk Anseeuw e.a., ‘Brugge voor Napoleon - Een stad onder Frans bewind (1794-1814)’, Sterck & de Vreese, 2021, 616 bladzijden, 59,90 euro, ISBN 9789056156985


Cultuur

14 JULI 2022

KUNST

LEZERSBRIEVEN

Biënnale aan de oevers van de Leie

POETIN Pallieterke, Niet alleen ben ik het roerend eens met het artikel van Paul Bäumer, ik vind dat hij nog wat te weinig parallellen trekt. Er zijn niet alleen de ingebeelde overwinning en de tientallen legers die paraat staan. Ook is er inderdaad de grootspraak die Poetin en zijn entourage hanteren. Maar wat mij het meest opvalt, is de stilzwijgendheid van de rest van de Russische bevolking. Natuurlijk is er de schrik voor de terreur van de FSB, net zoals de Gestapo gevreesd was. Maar er is ook een deel van de bevolking dat meegaat in dit hele oorlogsverhaal en dat is zorgwekkend. Het is bovendien een parallel met nazi-Duitsland, dat ook tot het bittere einde meeging in Hitlers oorlogsverhaal. Herinner u de vraag van Goebbels omtrent de “totale oorlog” die hij wou. De laatste parallel is deze van de twee hoofdrolspelers zelf. Hiltler en Poetin zijn inderdaad elkaars spiegelbeeld! Erwin De Mulder – Ophasselt

JAN NUYTS Drie musea in de Leiestreek organiseren voor de achtste keer de ‘Biënnale van de Schilderkunst’. Een rode draad die de tentoonstellingen verbindt is er niet echt, maar dat maakt het geheel niet minder boeiend. Sinds 2008 presenteren Museum Dhondt-Dhaenens in Deurle, Museum van Deinze en de Leiestreek en Roger Raveel Museum in Machelen-aan-de-Leie om de twee jaar gelijktijdig schilderkunst uit binnen- en buitenland. De biënnale vertrekt steeds vanuit de contexten en de collecties van de musea. Elk van de drie tentoonstellingen heeft een eigen titel en dus is er geen overkoepelend thema, al kondigen de organisatoren aan dat deze editie van de biënnale de geschiedenis van de schilderkunst op een eigenzinnige manier verkent. Het klopt wel dat de drie expo’s verbanden zoeken tussen schilderkunst uit het verleden en die van vandaag.

Oud en hedendaags Museum van Deinze en de Leiestreek (Mudel) onderzoekt hoe kunstenaars kijken naar het werk van vorige generaties. De expo analyseert de praktijk van enkele schilders die tot een authentieke beeldtaal zijn gekomen. Sommigen deden dat door bewust hun vertrouwde habitat te verlaten

en andere oorden met nieuwe prikkels op te zoeken. Er zijn ook schilders die het werk van andere kunstenaars bestuderen, die een stevige kunsthistorische bagage bezitten, of die het werk van collega’s op een natuurlijke wijze absorberen. Mudel illustreert dit alles met mooie schilderijen van bekende namen zoals Gustave Van de Woestyne, Emile Claus, Henri Evenepoel, Raoul De Keyser en Jef Geys. Een ontdekking is Jos Verdegem, die een mini-expo krijgt, en die in zijn schilderkunst aanleunde tegen het symbolisme en het fauvisme.

Indrukwekkend overzicht Het Raveelmuseum heeft beeldende kunstenaar Vaast Colson aangezocht als gastcurator van een indrukwekkende tentoonstelling. De selectie omvat uitsluitend schilders die in ons land actief waren of zijn en overspant meer dan honderd jaar. Het is een schitterende parade van toonaangevende kunstenaars met interessant werk dat antwoorden geeft op de vraag of deze schilders zich

lieten/laten beïnvloeden door de kunstgeschiedenis of enkel door persoonlijke indrukken en ervaringen. De expo in het Raveelmuseum scherpt onze blik aan, laat ons alert kijken. Bijvoorbeeld naar ‘Zelfportret met schildersezel’ (1935) van Jean Brusselmans. Een bonkig en bruin doek toont de kunstenaar op klompen, die enkele vegen heeft geschilderd op het doek op de ezel en die verwondert omkijkt. Heeft Brusselmans zichzelf verrast bij het schilderen van zijn zelfportret? Of kijkt de Brusselmans op het doek wat boos naar de Brusselmans die hem heeft geportretteerd op het moment dat zijn schilderij nog helemaal niet toonbaar was?

Zuid-Afrika en Colombia Wat krijg je als de Zuid-Afrikaanse curator Gabi Ngcobo en de Colombiaanse kunstenaar Oscar Murillo elkaar vinden voor een tentoonstelling? Het antwoord is te zien in het Museum Dhondt-Dhaenens. De invloed van kunst (en kennis) van vroegere generaties op kunstenaars vandaag wordt belicht in fraaie combinaties. Zo is het sfeervolle schilderij ‘De school’ (1910) van de door Emile Claus beïnvloede Vlaamse Jenny Montigny geflankeerd door fragmenten uit een project van de Colombiaanse kunstenaar Oscar Morillo. Al een decennium lang overtuigt hij scholieren overal ter wereld om hun schoolbanken met canvas te bedekken om dat dan te beschilderen. Zo verzamelde Morillo ruim 40.000 doeken. Een ander voorbeeld van versmelting van kunst en kennis(overdracht) is een installatie van de Braziliaan Dalton Paula, wiens werk opgenomen is in de collecties van heel wat gerenommeerde musea. In Deurle toont hij een serie portretjes die hij schilderde op de kaften van encyclopedieën. Het is een verwijzing naar de zeemzoete familieportretten die vanaf de late negentiende eeuw bijzonder populair waren in Brazilië. Vaak werden de geportretteerden mooier en rijker voorgesteld dan ze in realiteit waren, maar dat is iets van overal en van alle tijden.

17

MMMV

‘Biënnale van de Schilderkunst’, nog t.e.m. 2 oktober 2022, drie musea langs de Leie, www.biennalevandeschilderkunst.be

Pallieterke, Het is vandaag, 8 juli, precies 20 jaar geleden dat mijn vader, Jan Nuyts, overleden is. Ik was dan ook aangenaam verrast dat jullie een artikel hebben gewijd aan mijn vader, die 45 jaar hoofdredacteur was van dit blad. Ik vond dit zeer attent van jullie. Hij heeft immers een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van ’t Pallieterke. Maar ik wil jullie toch even wijzen op een onnauwkeurigheid in de berichtgeving in dit artikel. Mijn vader is inderdaad door de krijgsraad veroordeeld, maar de straf is nooit effectief uitgevoerd. Hij is dus nooit achter de tralies verdwenen. Gelukkig maar voor hem. Hilde Nuyts – Frankrijk

GENITALE VERMINKING Pallieterke, Meestal hebben we het bij genitale verminking over meisjes waarbij, al dan niet onder druk van religie of ‘gewoontes’, delen van de uitwendige geslachtsdelen worden verwijderd. Maar waarom wordt nooit over besnijdenis gesproken als we het over genitale verminking hebben? Mijns inziens is er weinig verschil! Ook daar worden uit ‘geloofsoverwegingen’ lichaamsdelen weggesneden zonder enige medische reden. Twee maten en gewichten? R aymond A rens – A artselaar

GULDENSPORENSLAG Pallieterke, Op pagina 18 van ’t Pallieterke dd. 7 juli 2022 konden we een puik gedocumenteerd artikel lezen over de Guldensporenslag. Evenwel spreek ik graag de bewering tegen dat de Guldensporenslag slechts een opstand was. Opstaan kan slechts tegen het legitieme gezag - zoals de Britse conservatieven tegen hun Boris - en de toenmalige Franse koning was net zomin een erkende vorst voor de Vlamingen als zijn al dan niet bloedverwante voorgangers en nakomers. De koloniën konden zich foutloos bevrijden van de kolonisators, doch de Vlamingen schilderen zichzelf af als opstandelingen, terwijl het Vlaamse volk reeds zolang ijvert voor bevrij-

ding van elke dwingelandij. De Guldensporenslag was een van de vele keren dat de Vlamingen zich hebben verzet tegen een bezetter. Daniël Goes – Oostende

DRINKBAAR WATER Pallieterke, Lezer Jan uit Zele heeft gelijk als hij schrijft dat ‘drinkbaar water’ een gallicisme is, maar ongelijk als hij beweert dat water áltijd drinkbaar is. Want enkel in vloeibare toestand is het natuurlijk drinkbaar. Afhankelijk van druk en temperatuur kan water natuurlijk ook vast of gasvormig zijn. ‘Just is just!’ Dirk Cornelis – Stekene

BEN WEYTS Pallieterke, Jurgen Ceder heeft 100 procent gelijk wanneer hij de reactie van Ben Weyts laakt in verband met dit voorval. Zeer zwak, Ben. Als je als conservatieve, Vlaams-nationalistische partij boven het maaiveld wil uitsteken, dan moet je op een moment als dit kordaat optreden. Een universiteit moet inderdaad ‘onafhankelijk’ kunnen optreden, voor zover ze zich aan de regels houdt. Dat deden deze rector en zijn unief niet. Mensen in bescherming nemen die de wet op de privacy overtreden, behoort niet tot het bewaren van de integriteit van een unief. Meer nog, een bepaalde ideologie - voor zover je woke als een ideologie kunt bestempelen - verdedigen is geen taak van een universiteit. Op alle vlakken moet een unief vrij, onafhankelijk en neutraal zijn. Doet de rector dat niet, dan moet hij weg! Ik zou zeggen dat dit momenteel een rectorenziekte is. Niet alleen in Antwerpen, maar aan bijna alle Vlaamse universiteiten. Ze wanen zich de pausen van de politieke correctheid en geven daarmee hun onafhankelijke en neutrale status compleet op. Erwin De Mulder – Ophasselt

PENSIOENHERVORMING Pallieterke, In het failliete land België, met zijn zes regeringen en nutteloze Senaat, hebben politici zich in de loop der jaren hoge lonen, gecumuleerde inkomens, uittredingsvergoedingen en een megapensioen gegund, allemaal op kosten van de weerloze privésector. Het pensioen van onze politici is een veelvoud van wat de privésector krijgt, terwijl de privésector de enige is die zorgt voor het inkomen en bijdraagt aan de welvaart van de staat.Volgens een artikeltje verschenen in De Tijd had ex-minister Karel Pinxten recht op een pensioen van 11.666 euro per maand, terwijl privéondernemers en werkende mensen hier met een schamele 1.200 euro tevreden moeten zijn, soms zelfs minder dan dat. Het deficit van ons land bedraagt zo’n 120 procent van het bbp en bevindt zich op de bankrekeningen en in de bezittingen in binnen- en buitenland van onze voormalige en hedendaagse politieke mandatarissen. En nu worden ‘de mensen’ weer dagelijks bang gemaakt over ‘het onbetaalbaar worden van onze pensioenen’. Maar niet die van politici. Democratie is fictie, Plato keert zich om in zijn graf. M arc Bertrand - Edegem

Een lezersbrief insturen? Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.


18 Geschiedenis

14 JULI 2022

11 JULIVIERINGEN DOORHEEN DE STE 20 EEUW ij het uitbreken van de Grote Oorlog werd pas écht duidelijk welke plaats de Guldensporenslag intussen in het collectieve geheugen had ingenomen. Meteen na de Duitse inval in ons land spoorde koning Albert I, als opperbevelhebber van het leger, de Vlamingen aan om massaal vrijwillig dienst te nemen in het leger met de oproep “Vlamingen! Gedenkt den Slag der Gulden Sporen!” Tijdens de eerste oorlogsmaanden, toen het grootste gedeelte van het land in sneltempo bezet raakte door de Duitsers, kwamen de meeste flaminganten overeen om zich niet aan Vlaamsgezinde actie te bezondigen. Er waren in die barre tijden wel andere prioriteiten. 11 juli 1915 was dan ook onopgemerkt voorbijgegaan, ware het niet dat op die dag een aantal naar het neutrale Nederland uitgeweken Vlaamsgezinden op initiatief van René De Clercq en Antoon Jacob vanuit Bussum een telegram naar koning Albert I verzonden. Daarin werd op hem - ter gelegenheid van 11 juli - uitdrukkelijk een beroep gedaan om “Vlaanderens volkomen geestelijke vrijwording” te waarborgen.

volgende pamfletten en acties aanzienlijk. Mede door de koninklijke onwil en het onbegrip bij de Belgische regering radicaliseerden de Vlaamsgezinde militairen aan het front in sneltempo, wat onder meer tot uitdrukking kwam in documenten zoals ‘Vlaanderens Dageraad aan den IJzer’ dat de bakens uitzette voor een naoorlogse Vlaams-nationale partijpolitieke agitatie.

Vorige week stond ik even stil bij de ontstaansgeschiedenis van de Guldensporenvieringen en -herdenkingen. Vandaag lichten we er graag een paar bijzondere uit die een stempel hebben gedrukt op de Vlaamse ontvoogdingsstrijd.

REACTIE ALBERT I

Koning Albert I

Albert verwaardigde zich oorspronkelijk niet om te antwoorden. Hij had wel andere katten te geselen. In zijn hoofdkwartier in Veurne achter het IJzerfront worstelde hij met de zo goed als onmogelijke opdracht om zijn troepen in de luwte van de verschillende moordende geallieerde offensieven te houden zonder bij het Franse opperbevel twijfel aan de Belgische loyaliteit te zaaien. Het herdenken van een klinkende Franse nederlaag in de middeleeuwen, hoe symbolisch en vrijblijvend ook, leek hem, in de context van de volop aan de gang zijnde oorlog, méér dan ongepast. Pas een maand later liet Albert kurkdroog aan de initiatiefnemers weten hen te bedanken en verzekerde hij hen dat de Vlaamse Zaak “na de oorlog alle

aandacht zou krijgen in het herstelde Belgische parlement”. De Clercq vatte het bijzonder afstandelijke antwoord van de opperbevelhebber een paar weken later kernachtig samen in een artikel onder de voor zich sprekende titel ‘Vlamingen, vecht en zwijgt!’. De gepikeerde Belgische regering reageerde hierop door De Clercq en Jacob te ontslaan als docenten. Deze misplaatste en repressieve overreactie trok heel wat aarzelende Vlaamsgezinden in het bezette landsgedeelte over de streep. Ze wantrouwden des te meer de Belgische regering in ballingschap en die overreactie deed hen uiteindelijk voor het activisme kiezen: voor collaboratie met de Duitse bezetter dus, in de hoop zo de Vlaamse eisen te verwezenlijken.

RADICALISERING Het was zeker ook geen toeval dat de Frontbeweging de symbolisch geladen datum van 11 juli had gekozen om in 1917 voor het eerst naar buiten te treden met haar grieven in de massaal als vlugschrift onder de troepen verspreide eerste ‘Open Brief aan den Koning der Belgen’. Het was een uitvoerige aanklacht betreffende de taaltoestanden in het leger, waarbij het manifeste wantrouwen tegenover de militaire overheid, de pers en de regering duidelijk werd uitgesproken. De opstellers van dit pamflet rekenden - in al hun naïviteit - op de koning om deze evolutie te keren. Toen de koning de eisen van de Frontbeweging negeerde, verscherpte de toon in de

MEDE DOOR KONINKLIJKE ONWIL EN ONBEGRIP BIJ DE BELGISCHE REGERING RADICALISEERDEN DE VLAAMSGEZINDE MILITAIREN AAN HET FRONT IN SNELTEMPO

Terwijl de Guldensporenvieringen decennialang een tegen de staat gerichte strijd symboliseerden, zijn ze nu een uiting geworden van de Vlaamse staat in wording Op 11 juli 1919 probeerde men in Antwerpen weer aan te knopen bij de traditie van de over alle partijgrenzen heen georganiseerde Guldensporenherdenking. Maar het liberale en bijzonder belgicistische stadsbestuur weigerde elke medewerking. Na afloop van deze massaal bijgewoonde manifestatie kreeg het stadsbestuur erg zware kritiek uit belgicistische hoek omdat men had getolereerd dat oud-strijders en militairen in uniform achter wat men omschreef als “separatistische slogans” hadden meegelopen in de optocht. Onder druk van zijn patriottische partijgenoten en de militaire gouverneur van Antwerpen kreeg de liberale burgemeester Jan de Vos de opdracht om koste wat kost een herhaling te vermijden.

‘EERSTE MARTELAAR’ Toen de datum van 11 juli 1920 naderde, verbood De Vos dan ook alle manifestaties op het Antwerpse grondgebied. De organisatoren trokken daarop naar Borgerhout waar volgens de politie meer dan 20.000 en volgens de organisatoren tussen de 35.000 en 50.000 mensen vreedzaam deelnamen aan de Guldensporenviering. Na afloop trok een flink deel van de manifestanten die zich niet stoorden aan de oekazes van burgemeester De Vos naar het stadscentrum waarbij het tot ernstige incidenten kwam. Bij één van die incidenten raakte de 20-jarige student Herman Van den Reeck dodelijk gewond, nadat Georges Dupuis, een geestelijk labiele agent, hem in zijn longen had geschoten. Men liet de zwaargewonde Van den Reeck

Affiche van een herdenking in 1923

bijna een uur op de vloer van een cel in het stadhuis leegbloeden vooraleer hij naar het Sint-Elisabethgasthuis werd overgebracht, waar hij ook nog eens hardhandig werd ondervraagd door de als een Vlamingenhater bekendstaande adjunct-commissaris Léopold Draye. Van den Reeck bezweek de volgende dag aan zijn verwondingen… Het tragische einde van deze ‘Eerste Martelaar’ leidde tot een verdere radicalisering van de Vlaamse Beweging en maakte van de Guldensporenvieringen jaarlijkse hoogdagen waarop de flamingantische strijd en het Vlaamse zelfbewustzijn zich kristalliseerden. Na de Tweede Wereldoorlog verloor de Guldensporensymboliek gaandeweg aan kracht en betekenis. Vlaanderen was zelfbewuster geworden en had blijkbaar niet langer behoefte aan een tot leven gebracht verleden. Een stelling die onder meer werd bevestigd door een prominente flamingant als Manu Ruys toen die al in 1965 de gulden sporen naar “de rommelzolder van de romantische rekwisieten” verwees… Hoe dan ook, de Guldensporensymboliek is inmiddels gecanoniseerd tot een identiteitsvormend onderdeel van de deelstaat Vlaanderen. Terwijl de Guldensporenvieringen decennialang een tegen de staat gerichte strijd symboliseerden, zijn ze nu een uiting geworden van de Vlaamse staat in wording. Sinds 1973 is 11 juli immers officieel de nationale feestdag van de Vlaamse Gemeenschap. Een mooi bewijs van de lange weg die sinds de eerste Guldensporenvieringen, bijna 150 jaar geleden, werd afgelegd…

Koning Boudewijn tijdens de Guldensporenstoet van 1962

JAN HUIJBRECHTS


Puzzel

14 JULI 2022

19

't Pallieterke telt tegenwoordig niet alleen 20 bladzijden in plaats van 16. Maar uw abonnement biedt u nog veel meer! Ontdek het hieronder en via palnws.be/abonnees.

Vraag van de week Elke maandag stellen wij een actuele vraag over een spraakmakend thema en horen wij graag uw mening! DEZE WEEK

Presentator Stijn Derudder is uw gastheer in twee podcasts. Elke donderdagochtend is er PAL EROP, waarin u Jurgen Ceder, Pieter Van Berkel en de andere medewerkers en gasten aan het woord hoort. Op zondag is er dan weer de podcast ‘Een kwestie van geloof’, waarin telkens een onderdeel uit het geloof in brede zin wordt behandeld. palcast.be

Wat vindt u ervan dat alle Vlaamse snelheidscamera's nu flitsen vanaf 129 km/u?

De app

Neem deel via: palnws.be/category/vraag-van-de-week

“Welke voorwaarden moeten gekoppeld worden aan het minimumpensioen van 1.500 euro?” Dat was de vraag die vorige week stelden aan de lezers van PAL NWS, naar aanleiding van de discussies over de pensioenhervorming.

Zoals elk zichzelf respecterend medium beschikt ook ’t Pallieterke over een eigen nieuwsapp. Je vindt hem in de Google Play Store (Android) en de App Store van Apple (iOS).

69 PROCENT VAN DE RESPONDENTEN VINDT DAT HET MINIMUMPENSIOEN NIET HOEFT TE BESTAAN EN DAT HET PENSIOEN INDIVIDUEEL BEREKEND DIENT TE WORDEN PER LOOPBAAN. 27 PROCENT VAN DE RESPONDENTEN VINDT DAT MEN EEN EFFECTIEVE LOOPBAAN VAN MINSTENS TWINTIG JAAR EROP MOET HEBBEN ZITTEN OM RECHT TE HEBBEN OP EEN MINIMUMPENSIOEN. 1 PROCENT VAN DE RESPONDENTEN VINDT EEN DEELTIJDSE LOOPBAAN VAN MINSTENS TIEN JAAR VOLDOENDE VOOR EEN MINIMUMPENSIOEN. 3 PROCENT VAN DE RESPONDENTEN VINDT DAT ER GEEN VOORWAARDEN MOETEN ZIJN OM EEN MINIMUMPENSIOEN TE KRIJGEN.

Nieuwsbrieven Elke werkdag het beste van PAL NWS en ’t Pallieterke in uw mailbox, voor u geselecteerd en van commentaar voorzien door de webredactie. Elke dinsdag is er bovendien de vraag van de week. palnws.be/nieuwsbrieven

P L NWS

PAL NWS is de nieuwssite van ’t Pallieterke. Als abonnee hebt u uiteraard toegang tot alle artikels achter de betaalmuur. palnws.be

1323

A B C D E F G H I J K L

1

2

3

4

5

6

7

Met PAL SPORT pikken we de draad van vroeger weer op, toen boksen en gewichtheffen in ’t Pallieterke belangrijk waren. palsport.be

8

9 10 11 12

Volg PAL voor Vlaanderen op onze sociale media, deel de berichten en effen zo mee het pad naar een onafhankelijk Vlaanderen!

 www.facebook.com/palvoorvlaanderen  twitter.com/palvoorvl  www.instagram.com/palvoorvlaanderen/

HORIZONTAAL A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. K. L.

Ambtelijke bekendmakingen Elpenbeen - Onzin uitkramen Telwoord - Internationaal Monetair Fonds - Internetlandcode voor Turkije Wateren - Meisjesnaam Houten of ijzeren spie - Ontroerde Soortelijk gewicht - Gevolg van een hevige luchtverplaatsing in een gebouw Onveilige Zogenaamd - In orde - Jeansmerk Elektronegatieve waarde - Val uit de toon Ruimtelijke ordering - Mopper Opzet - Persoonlijke belangrijkheid Deel van het centrale zenuwstelsel

VERTICAAL 1. Belangstellend 2. Andere - Kloosterlinge 3. Kleur- of lichtschakeringen vertonend Rechtsvorm voor een non-profitorganisatie - Thorium 4. In opdracht - Grap in een film Hoevedieren 5. Nederlandse provincie - Nummer 6. Belgische politieke partij Vervoermiddel - Delfstof 7. Vergrendeling - Pers. vnw. 8. Eerder dan gedacht - Bijna evenaren 9. Seconde - Woonschip - Windrichting 10. Voorzetsel - Schaatsen op wieltjes 11. Balletkleding - Nederlandse waterloop 12. Verplichte geheimhouding

OPLOSSING 1322 3

4

5

A

T O E

K

E N N

B

R O K A D E

C

A G

D

N A G E

1322

1

2

D E

E

S

P

A R

F

P

P

T

G

O E

Z

H

N

I

D

6

L

J

E

E N

R

B

L

S

K

8

9 10 11 12

I

N G E N

N

A R

W H O N

I

E

F

E U W E D E

I

T

E M S

B

E

K

I

E

R O S

V A

K

L

7

L

U

T

A

S

E

S

T E

E R V

L

E

E N A N R

I

N

A

M N

E N E

I

O N E N

I

P

P

D N A

S

A G E I

N G


20 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

14 JULI 2022

Tweet van de week We moeten er niet hypocriet over zijn: met die Poetin valt niks aan te vangen. Hoe lang is dat vervelend mannetje al niet een leger aan het bouwen dat niet eens Oekraïne kan omverduwen? 20 jaar en meer? En hij staat nog altijd verloren op een boerenhofstee vlak over de grens. ‘Den Duits’ ging er destijds door als een mes door boter. Een warm mes. Waarlijk gênant is het, dat gepruts van Vladimir.

Dat stopt trouwens heus niet bij zijn militaire capaciteiten hoor. Oké, wij hebben ook hier en daar een probleempje met ons onderwijs, maar de Russen - ooit een centrum van beschaving en wetenschap - zijn ondertussen één van de achterlijkste volkeren ter wereld geworden. Zodra een Rus wat hersens in zijn kop heeft zijn er nog twee opties: of hij verlaat het land zo snel hij kan of Poetin schiet die hersens uit zijn kop. Want als Poetin ergens niet tegen kan, is het wel dat iemand zou gaan nadenken. En wat voor economie heeft die kerel opgebouwd? Ongeveer een paar duizend man is zo rijk als de zee diep is. En de rest heeft geen nagel om aan zijn gat te krabben. Deprimerend is het. Er is geen ander woord voor. Heeft Poetin dan werkelijk niks goed gedaan? Het kan zijn dat ik iets gemist heb en dat hij stiekem een begenadigd bloemschikker is of een lekkere omelet kan bakken, maar het antwoord is: nee. Er deugt werkelijk niks aan die kerel.

genstanders al eens graag. Daarachter zou een heel vernuftig KGB-systeem zitten. Vergeet het, dikke nonsens is het. Dat gaat als volgt in zijn werk: Poetin spuit wat gif in een doosje pralinen, stuurt het doosje op naar zijn tegenstander met de boodschap ‘Opgepast, giftige pralinen. Smakelijk, Vladimir’. En die mannen eten dat gewoon op en vallen dood. Dat is het niveau van de politieke tegenstand in Rusland. U vindt ondertussen dat ik overdrijf? Wel integendeel, ik geef ze te veel krediet. En ik zal het u bewijzen.

Navalguy Neem nu die Navalny. De grote democraat en meest gevreesde tegenstander van de Russische dictator, die vrijwillig in de gevangenis is gaan zitten na het eten van Poetins pralinen. Wel, diezelfde Navalny heeft een anticorruptiestichting opgericht. Op zich niks mis mee natuurlijk. Moet al eens kunnen. Maar wie heeft hij in de raad van bestuur van die anticorruptiestichting neergepoot? Guy Verhofstadt. Jawel, onze Guy Verhofstadt in een ANTI-corruptiestichting. Veel dommer kan je niet worden, hé. Voor het einde van de week is hij weg met de kas. I rest my case.

Dom en dommer De enige reden waarom dat hij nog aan de knoppen zit, is omdat zijn tegenstanders nog veel en veel dommer zijn dan Poetin zelf. De Vlad vergiftigt zijn te-

Laat Van Quickenborne zich chanteren door Iran?

DE HERFST VAN VIVALDI

“Alle Vivaldi-neuzen in dezelfde richting… … naar hun navel gericht” Een legislatuur duurt zegge en schrijve 5 jaar. Dat betekent dus dat regeringen 60 maanden krijgen om ideeën uit te voeren, het resultaat aan de kiezer voor te leggen en vervolgens steun te vragen om nieuwe ideeën te mogen uitvoeren. Dat is het kader waarbinnen onze democratie werkt en waarvan kenners zeggen dat het de minst slechte staatsvorm op de planeet is. En laat ons op het einde van dit politiek jaar eens gaan kijken hoe de Belgische democratie zich tot zijn soortgenoten verhoudt. Het lijkt misschien wat langer, maar Vivaldi is nog steeds geen twee jaar oud. Die verjaardag is er pas in oktober van dit jaar. De laatste verkiezingen zijn ondertussen wel meer dan 3 jaar en 3 maanden geleden, waardoor de regering-De Croo eigenlijk al over zijn hoogtepunt heen is. Het is meteen een eerste vaststelling. Belgische regeringen zijn trage groeiers. Waar andere landen na een paar weken tot een paar maanden onderhandelen, een regeerakkoord opstellen en aan de slag gaan, is het in België traditie geworden om pakweg één vierde van een legislatuur niks te doen. Of beter, de vorige regering gewoon te laten zitten terwijl ze niks doet. Die extra tijd zorgt voor de leukste dagen op de federale kabinetten. Eigenlijk zijn die nergens voor bevoegd, voeren ze geen klop uit, maar hun bestaan is op dat moment wel voor het eerst gerechtvaardigd. Ze passen op de winkel. Er is immers nog geen nieuwe regering die met volheid van bevoegdheden niks kan doen.

Lijntjes Ondertussen proberen voorzitters van verschillende partijen lijnen op papier te zetten. Geen lijnen waar ze het allemaal mee eens zijn. Dat zou wat al te makkelijk zijn en hoort niet tot de Belgische democratische geplogenheden. Maar wel lijnen waarin iedereen het zijne kan lezen en het niet meteen opvalt dat ze het fundamenteel over alles oneens zijn. Deze discipline is door Vivaldi tot een absolute kunstvorm verheven. Het zorgde in oktober 2020 voor een absolute euforie binnen de Vivaldi-partijen die met het regeerakkoord in de hand een nieuwe politieke cultuur door het land gingen laten waaien. “Wij gaan anders aan politiek doen, met respect voor elkaar en de burger”, sprak kersverse premier De Croo. En dat had wel eens prima kunnen lukken. Alle neuzen in de regering stonden in dezelfde richting, namelijk die van hun eigen navel. Maar toch liep het fout. Zoals het steeds fout loopt in Belgische regeringen. In iedere regering zit er altijd wel eentje die het delicaat opgebouwd regeerakkoord beschouwt als een werkdocument om uit te voeren. En dat is zowat het enige dat je niet mag doen met Belgische regeerakkoorden. Die dingen zijn zo fragiel in hun opstelling en evenwicht dat je ze maar beter onder een stolp legt en vergeet.

Het nieuwe niks Ach, de eerste maanden liep alles nog prima. Vivaldi was nog niet de plaag van dit land. In die begindagen heette die nog ge-

woon corona. En onder die witte coronaweken kon Vivaldi schuilen. Iedere discussie werd met corona de mond gesnoerd. Alsof alle 15 excellenties druk bezig waren met rond te rijden in ambulances. En na corona kwam Poetin te hulp met een flinke invasie van Oekraïne. Alweer een crisis waardoor niks doen gerechtvaardigd was. De Croo had zoveel niks te doen dat hij er even later niks doen op Buitenlandse Zaken kon bijnemen zonder dat het originele niks in het gedrang kwam.

De Herfst van Vivaldi Het klopt dat het palmares van Vivaldi ook aan zijn tweede zomerreces maagdelijk wit blijft en dat er nergens een akkoord over bestaat. Maar achter de schermen vloeit veel bloed. Niet alleen tussen de verschillende partijen, maar nu ook binnen de partijen die zich steeds meer schizofreen beginnen te gedragen. In die nieuwe logica van het Belgisch niks doen mag je niet meer naar de regering kijken. Het zijn de partijvoorzitters die de zaken op scherp houden en standpunten verdedigen waar niks mee gebeurt. En daarmee zijn we in de herfst van Vivaldi beland: verkiezingen, waar iedereen schuimbekkend op zit te wachten. Waarna de hele spiraal van voren af aan herbegint.

MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!

LUIKERSTEENWEG 244 F 35007 ANKERSTRAAT HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272

011 223 253

MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.