VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER
“Wij kunnen federaal op dit ogenblik bijna geen enkele ernstige hervorming meer doen. Dat lukt niet meer. Op federaal vlak kun je alleen uitgavenverhogingen beslissen.” Aan het woord is niet de voorzitter van de N-VA of het Vlaams Belang, of Georges-Louis Bouchez die voor de zoveelste keer een schot voor de boeg van zijn coalitiepartners lost. De uitspraak komt uit de mond van niemand minder dan cd&v-Kamerlid en voormalig minister van Justitie Koen Geens.
10-11
BARBARA PAS & CHRIS JANSSENS
VLAAMS BELANG-FRACTIELEIDERS
INTERVIEW
“Alle communautaire strategieën zijn geprobeerd, behalve die van ons” Zij vergezelden partijvoorzitter Tom Van Grieken toen hij na de verkiezingen van 2019 op de koffie ging bij Bart De Wever. De verkennende gesprekken met de N-VA in de zomer van 2019 draaiden uiteindelijk op niets uit, maar ondervoorzitters Chris Janssens (45) en Barbara Pas (41) kijken nu vooruit naar 2024 en maken een tussentijdse balans op van de regering-Jambon en de regering-De Croo. “Jenna Boeve doet meer werk als vogelverschrikker dan als rolmodel voor jonge gasten of meisjes die uit de kast willen komen.”
3
MILIEUBEWEGINGEN WILLEN ACHTERUITGANG NIEUWE COLUMNIST! ARTHUR VAN AMERONGEN
5 14
ERVARINGSDESKUNDIGE OVER POETIN:
CHODORKOVSKI
DIT LAND IS OP HERVORMINGEN ZIJN NIET MEER MOGELIJK Een behoorlijk forse uitspraak, des te meer omdat deze uit cd&v-hoek komt. De partij staat niet bekend (met uitzondering van Hendrik Bogaert misschien) om dergelijke straffe - sommigen zouden zelfs ‘oncollegiale’ durven zeggen - uitspraken. Veel zal aan het publiek gelegen hebben. De christendemocraat liet zich de woorden ontvallen tijdens een debat van de Vlaamsgezinde netwerkorganisatie Pro Flandria. Ook het feit dat het hoogtepunt van Geens’ politieke carrière gepasseerd is, en dat hij dus weinig te verliezen heeft, zal eraan hebben bijgedragen dat hij geen blad voor de mond nam. Dat alles maakt de uitspraak niet minder opzienbarend of waar. Als de ‘braafste’ van de coalitiepartners van de regering-De Croo al een dergelijke hartenkreet moet slaken, dan schort er iets aan de situatie op het federale niveau. Dit land is op.
IN DE BAN VAN DE ROTE ARMEE FRAKTION
PS wint bij immobilisme Het pensioenakkoord dat dinsdag op de valreep werd afgeklopt heeft niet veel om het lijf en doet niks om de betaalbaarheid van de pensioenen te vrijwaren. Dit non-akkoord is het zoveelste in een lange reeks waar de tegenstellingen tussen het rechtse noorden en het linkse zuiden onverzoenbaar blijken. Doordat het niets doen vooral de linkse, Franstalige partijen ten goede komt, heeft de PS momenteel de beste kaarten in handen. Dat is meteen ook de achilleshiel en de paradox die vervat liggen in de kern van de N-VA-strategie om via onderhandelingen met de Franstaligen de confederale omslag te maken. Men hoopt dat door het huidige immobilisme ook in Franstalig België - en met name bij de PS - eindelijk de geesten zullen rijpen dat het niet
anders kan. Tegelijkertijd heeft de PS - hoe vaak de N-VA ook moge beweren dat ook Wallonië het verdient zijn eigen keuzes te maken - niets te winnen bij een staatshervorming en net wel te winnen bij meer immobilisme. Simpele speltheorie. En dan wordt het feit dat ook de andere Franstalige partijen mee moeten nog even buiten beschouwing gelaten. Op het Vlaamse niveau kan wél hervormd worden, merkte Geens op. Knopen die federaal helemaal vastzaten, worden op regionaal niveau wel vlotjes ontward nadat ze overgeheveld werden. Misschien is het een teken dat het doorhakken van de gordiaanse knoop van de Belgische politiek, de staatsstructuur, alleen vanuit de regio’s - en niet het federale niveau kan gebeuren. PIETER VAN BERKEL
lees meer op blz. 6 & 8 INTERVIEW
SARAH SCHOENMAEKERS HOOGLERAAR EUROPEES RECHT EN TITULARIS ANV-LEERSTOEL
“Cultuur kan voorrang krijgen op het vrije verkeer van goederen en personen”
18 OPINIE 2 / BINNENLAND 3-8 / INTERVIEW 10-11 / BUITENLAND 12-14 / CULTUUR & SPORT 16-17 78ste jaargang • nummer 29 • donderdag 21 juli 2022
€ 4,00
15
Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
Opinie
21 JULI 2022
21 juli: niet onze feestdag
Het zal u nu niet verbazen als ik zeg dat 21 juli voor mij geen feestdag is. Het is een vakantiedag en daarmee is alles gezegd. De Vlaamse regering is een eindsprint begonnen om van 11 juli ook een vrije dag te maken. Doel: volgend jaar elke Vlaming een vrije dag op de Vlaamse feestdag. Daarmee wordt dan toch een aloude eis van de Vlaamse Beweging gerealiseerd. We zitten wel eens op de kap van Jan Jambon, maar als ’t goed is, zeggen we het ook. Maar opgelet: nog niet te vroeg juichen. De uiteindelijke beslissing om van 11 juli een vrije dag te maken, is een federale bevoegdheid en het is een Franstalige minister, in casu minister Pierre-Yves Dermagne (PS), die een koninklijk besluit in die zin moet uitwerken. Het toont nogmaals aan hoe ingewikkeld de staatsstructuur van dit landje is. Het erkennen van de Vlaamse feestdag als een betaalde vrije dag is natuurlijk louter symbolisch. Ook vandaag al hebben immers honderdduizenden mensen een vrije dag op 11 juli. Denk maar aan de onderwijssector en aan de bouwsector. Veel belangrijker is het om op die dag sensibilisering te brengen rond Vlaamse identiteit en Vlaamse bewustwording.
WORDT WALLONIË HET VOLGENDE SRI LANKA?
© WIKIMEDIA
2
Baert-doctrine Enkele dagen geleden vernam ik het overlijden van advocaat Frans Baert, 96 jaar oud en een van de oprichters van de Volksunie. Baert was niet alleen een vakman als advocaat, maar ook een politicus met dossierkennis. In 1977 kon hij minister van Justitie worden, maar koning Boudewijn stelde toen zijn veto. De koning vreesde dat Baert amnestie zou doordrukken. Denk nooit: het Belgische koningshuis doet niet aan politiek, heeft geen macht en is een puur protocollaire instelling. In praktijk is het net omgekeerd. Frans Baert ligt ook aan de basis van de naar hem genoemde Baert-doctrine. Het houdt een stap-voor-stapstrategie in op weg naar Vlaamse onafhankelijkheid via staatshervormingen. Elke staatshervorming moet voor hem aan drie voorwaarden voldoen eer men ermee mag instemmen: het moet een aanzienlijke stap zijn in de richting van meer zelfstandigheid, het mag verdere stappen niet onmogelijk maken en er mag geen onredelijke prijs voor betaald worden.
Visies België als land functioneert niet meer. Noord en zuid hebben duidelijke andere visies op economie, justitie, werk, energie, pensioenen, enzovoort. Iedereen met een beetje gezond verstand beseft dat een volgende grondige staatshervorming zich opdringt. Die wordt voorbereid door minister Annelies Verlinden (cd&v) en dat feit alleen al boezemt me niet direct veel vertrouwen in. Misschien moet Verlinden maar eens beginnen met de Baert-doctrine boven haar bed te hangen. Het feit dat Alexander De Croo een nieuwe minister van Buitenlandse Zaken aanvaardt die de taal van de meerderheid in dit land niet spreekt, is tekenend. Het feit dat Bouchez haar voordraagt, goed wetende dat dat gebrek aan taalkennis de Vlamingen stoort, is tekenend. En wat de Baert-doctrine betreft, ik zou graag de laatste lijn veranderen. Schrap het woord ‘onredelijke’ en maak ervan: “Er mag geen prijs voor betaald worden”. Om het met de VU-slogan uit 1977 nog eens te herhalen: “Gedaan met geven en toegeven”. Maar laten we het nu menen… KARL VAN CAMP, OUD-HOOFDREDACTEUR
De protesten in Sri Lanka
Sri Lanka is twee keer zo groot als België en heeft twee keer zoveel inwoners. Het land staat open voor de buitenwereld en is grotendeels afhankelijk van het toerisme. Met een boeddhistische meerderheid heeft Sri Lanka te maken met een sterke Tamil-minderheid van 30 procent. Wanneer een land in crisis verkeert, haasten ideologen zich om dé oorzaak van de crisis aan te wijzen, altijd in overeenstemming met hun theorieën. Anderen nemen hun toevlucht tot het voorzichtige ‘er zijn vele oorzaken’, dat het voordeel heeft dat niemand zich aangesproken voelt. Men leest dat Sri Lanka het slachtoffer is van de openstelling voor internationale handel, corruptie, ecologie, corona, moslims, Chinezen, enzovoort. Om dit soort situaties te begrijpen, is het nuttig terug te gaan naar de primaire gegevens die door het land zijn gepubliceerd, in plaats van naar analyses in de pers. Natuurlijk kunnen dergelijke gegevens vervalst zijn. Er is echter geen bewijs dat dit het geval is in Sri Lanka, dus is het daarmee dat men moet beginnen.
Schuldenlast
www.palnws.be
Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17
Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland 3 maanden: 52 euro 6 maanden: 104 euro 1 jaar: 208 euro Steunabo 1 jaar: 300 euro
Abonnement buitenland: Tarieven afhankelijk van de bestemming. Alle inlichtingen op de kantoren.
Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB
Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Jurgen Ceder, Stijn Derudder (eindredacteur) Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel (redactiesecretaris), Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel
In de recentste ‘State of the Country Report’, gepubliceerd in april 2022, van de Centrale Bank van Sri Lanka staat dat in 2021 de inkomsten van de Sri Lankaanse regering 8 miljard bedroegen, terwijl de uitgaven 21 miljard bedroegen. De financiering van de overheidsschuld bedroeg 12 miljard en de schuld zelf bedroeg 104 miljard. Anders gezegd, de financiering van het tekort slorpt alle belastinginkomsten van het land op en er moet nog eens 4 miljard geleend worden om aan die 12 miljard te komen. De centrale bank van Sri Lanka betreurt dat “de schuldenlast van de centrale overheid eind 2021 een verontrustend niveau zal bereiken. Deze groei is het gecombineerde resultaat van het toenemende begrotingstekort, de stijgende marktrente en de verandering van de pariteit (...). In de loop van 2021 hebben ratingbureaus een reeks ratingverlagingen voor staatsobligaties doorgevoerd wegens de verslechtering van de externe liquiditeitspositie, die nog werd geaccentueerd door de vermindering van de deviezen-
reserves, hoge schuldaflossingen en ontoereikende financieringsstromen”. In feite komt het erop neer dat Sri Lanka in 2021 fiscaal en financieel failliet was. Dat is al heel lang de onmiskenbare achtergrond van de crisis die dit ongelukkige land nu doormaakt.
Politieke beslissing met rampzalige gevolgen Het is in deze toch al pijnlijke context dat de Sri Lankaanse president in april 2021 de ‘geniale’ beslissing nam alle invoer van kunstmest te verbieden, waardoor de boeren gedwongen werden in een mum van tijd over te schakelen op biologische landbouw. Dat presidentiële decreet, dat zeer goed aansluit bij de milieugodsdienst van onze tijd, had als onmiddellijk effect de ineenstorting van de landbouwproductie van het land. Wie had dat gedacht?
De algemene tendens van de Waalse begrotingscurves doet denken aan de neerwaartse spiraal van Sri Lanka Soms verliest men uit het oog dat ‘biologische’ landbouw kleinere oogsten oplevert en tegelijk uiterst duur is. Zo duur dat men onmiddellijk geconfronteerd wordt met een fundamenteel economisch mechanisme: wanneer de landbouwer in een situatie wordt gedwongen waarin hij alleen met verlies kan produceren, welnu, dan krijgt hij ofwel subsidie, ofwel stopt hij met produceren.
Voedseltekort Gezien de budgettaire situatie van Sri Lanka was het uiteraard niet mogelijk om een grootschalig landbouwcollectivisatieprogramma te improviseren. Als gevolg
daarvan stortte de productie in, stegen de prijzen van de meest elementaire goederen - in een reeds sterk inflatoire context - en hadden vele Sri Lankanen niet meer genoeg te eten. De bekering van Sri Lanka tot het radicale milieudenken – dezelfde ideologie die ten grondslag ligt aan de programma's ‘Fit for 55’ en ‘Farm to Fork’ van de Europese Unie – lijkt vanuit dit oogpunt de onmiskenbare aanleiding te zijn voor de revolutie van het volk. Wanneer het volk niet genoeg te eten heeft, wanneer ouders hun kinderen zien wegkwijnen omdat zij ondervoed zijn, dan zijn mensen geneigd in opstand te komen.
Les voor Wallonië De Walen moeten goed in de gaten houden wat er nu in Sri Lanka gebeurt. De algemene tendens van de Waalse begrotingscurves doet immers denken aan de neerwaartse spiraal van Sri Lanka. Als men er een plagerige noot aan zou willen toevoegen, zou men kunnen opmerken dat, zonder de beruchte financiële transfers van Vlaanderen naar Wallonië, de Waalse bevolking al lang een ‘beleefdheidsbezoek’ aan de ‘Élysette’ zou hebben gebracht om de politici daar ter verantwoording te roepen, net zoals de hongerlijdende bevolking van Sri Lanka. Waarschijnlijk komt er in Wallonië in 2024 een communistische meerderheid. Zou deze regio dan niet nóg sneller hetzelfde lot ondergaan als nu Sri Lanka? Vandaag heeft Sri Lanka een afspraak met het Internationaal Monetair Fonds, dat het land de nodige middelen zal lenen om aan zijn dringendste financiële verplichtingen te voldoen. In ruil daarvoor zal Sri Lanka radicale hervormingen moeten doorvoeren: een drastische vermindering van het aantal ambtenaren en van hun salarissen en een drastische vermindering van de pensioenen en van de subsidies. Allemaal hervormingen die Wallonië - sorry, Sri Lanka! - jarenlang koppig heeft geweigerd. Is het niet zo dat in de eeuwenoude strijd tussen werkelijkheid en ideologie, de eerste uiteindelijk altijd wint? DRIEU GODEFRIDI
Actueel
21 JULI 2022
DE WEEK
Milieubewegingen streven achteruitgang na © PHOTONEWS
© BELGA
Salah Abdeslam is uit de gevangevan Fleury-Mérogis, in het Fran13 JUL nis se departement Essonne, gehaald 2 0 2 2 om overgebracht te worden naar België. Dat melden bronnen dicht bij het onderzoek. Hij moet in ons land voor assisen verschijnen voor zijn aandeel in de aanslagen van maart 2016 in Brussel en Zaventem.
3
België moet nog meer in het werk stellen om FOD Justitie voldoende mensen en middelen te geven. Ondanks grote investeringen en andere initiatieven, blijven de tekorten immers een uitdaging voor de rechterlijke macht. Dat zegt de Europese Commissie woensdag in een nieuw rapport over de toestand van de rechtsstaat in de 27 EU-lidstaten.
14 JUL
Het is exact 25 jaar geleden dat de modeontwerper Gianni 15 JUL Italiaanse Versace vermoord werd voor zijn 2 0 2 2 huis in het Amerikaanse Miami. Hij werd vermoord door de 27-jarige Andrew Cunanan, net als Versace homofiel. Over het motief van Cunanan, die eerder andere mannen vermoordde, heerst 25 jaar na de dood van Versace nog veel onduidelijkheid.
© PHOTONEWS
De Duitse sociaaldemocraten SPD zijn begonnen met het behandelen van de moties om voormalig bondskanselier Gerhard Schröder uit de partij te zetten. De kans dat dat ook daadwerkelijk zal gebeuren, lijkt eerder klein, aangezien de lat voor een sanctie of zelfs uitzetting uit de partij heel hoog ligt.
Ivana Trump, de ex-vrouw van de Amerikaanse president 16 JUL voormalige Donald Trump, is overleden als ge2 0 2 2 volg van een ongeval. De 73-jarige Ivana, geboren als Ivana Zelnickova in het toenmalige Tsjechoslovakije, werd dood aangetroffen in haar woning in Manhattan, in de Amerikaanse stad New York.
© PHOTONEWS
De Europese Commissie is een nieuwe fase opgestart van haar inbreukprocedure tegen Polen over de voorrang van het Europees recht op nationaal recht. In twee gecontesteerde arresten ging het Grondwettelijk Hof in Warschau volgens de Commissie zijn boekje te buiten.
Marina Ovsjannikova, de Russijournaliste die in maart tijdens 17 JUL sche een nieuwsuitzending op de Russi2 0 2 2 sche staatstelevisie verscheen met een plakkaat tegen de oorlog in Oekraïne, is opgepakt. Zij werd enkele uren later weer vrijgelaten.
© PHOTONEWS
Louisiana is niet langer uitgenodigd voor de Fêtes de Wallonie, omdat de Amerikaanse staat een verbod op abortus wil invoeren. Dat zegt minister-president Elio Di Rupo. Al in 2020 werd beslist dat Louisiana de centrale genodigde zou worden op de volgende feesten, maar die kunnen nu pas doorgaan wegens de voorbije coronacrisis.
In het noorden van Griekenland is nabij Kavala een vrachtvliegtuig neergestort. Het Oekraïense toestel van het type Antonov was opgestegen vanuit de Servische stad Nis. Alle acht inzittenden zijn overleden. De Duitse minister van Buitenlandse Annalena Baerbock heeft de 18 JUL Zaken klimaatverandering benoemd als 2 0 2 2 het ‘grootste veiligheidsprobleem’ voor alle mensen op deze wereld. Dat deed ze tijdens de Petersberg Climate Dialogue (PCD13) in Berlijn.
© PHOTONEWS
© PHOTONEWS
20 2 2
Hoogspanningsnetbeheerder Elia kan in West-Vlaanderen niet meer garanderen dat nieuwe windmolens, zonneparken of elektriciteitscentrales te allen tijde hun stroom op het net kunnen zetten. Het net raakt verzadigd.
Extinction Rebellion in Brussel
Als je zelf niet al getroffen bent door de chaos op de Europese vlieghavens deze zomer, is het voor de meeste mensen toch niet moeilijk om sympathie op te brengen voor de vele onfortuinlijke vakantiegangers. Er zijn echter ook mensen die uiterst tevreden zijn over al die ellende. Want misschien, zo hopen ze, krijgen de mensen hierdoor zo’n afkeer van vliegen dat ze voortaan anders op vakantie zullen gaan.
het liefst dat we in de stad een miniem appartementje betrekken en als veganisten geen eieren of melk meer aanraken. En hoogstens op fietsafstand, maar liefst slechts op wandelafstand van ons werk wonen.
De ecologisten hebben het niet zo begrepen op de mobiliteit van de mens. Nochtans heeft een verhoging van de mobiliteit historisch gezien steeds tot een grotere welvaart geleid. Het begon natuurlijk met de uitvinding van het wiel, maar het wegennetwerk van de Romeinen, de vooruitgang in de scheepvaart, de verbeterde navigatiemogelijkheden, de uitvinding van de treinen, auto’s en vrachtwagens, vliegtuigen en ook het vrachtvervoer per container zorgden telkens weer voor golven van welvaartsverhoging. De milieubewegingen zouden al die manieren van transport het liefst zo veel mogelijk gereduceerd zien, indien ze al niet volledig verboden kunnen worden.
Afkeer van technologie en innovatie
Mobiliteit terugschroeven Vooral vliegtuigen en auto’s op fossiele brandstof zijn vandaag de kop van jut. Niet dat we ervoor zouden pleiten om voor het plezier lange vliegtuigreizen of autoritten te maken. En er valt wel een en ander op te merken aan het verdienmodel van de meeste lagekostenmaatschappijen in de vliegtuigsector, maar dan hebben we het toch in de eerste plaats over de manier waarop ze hun personeel en hun klanten behandelen, om nog maar te zwijgen over hun pogingen om te besparen op de veiligheid. Maar sommigen in de milieubeweging lijken er wel een fundamenteel probleem mee te hebben dat het voor gewone mensen financieel mogelijk is om naar het andere einde van de wereld op vakantie te gaan. Maak vliegtuigen onbetaalbaar en de vakantiemogelijkheden voor de gemiddelde Vlaming reiken praktisch gezien niet meer verder dan pakweg Spanje of Italië als je naar het zuiden wil. Een verbod op auto’s die op fossiele brandstof rijden staat ondertussen al in de steigers. Merk op dat het verbod niet eens afhangt van de mate waarin ze vervuilen vergeleken met elektrische auto’s. Zelfs als er morgen of overmorgen een technologische vooruitgang wordt geboekt waardoor auto’s op fossiele brandstof schoner rijden dan elektrische wagens, dan nog moeten ze weg. Je kan het vergelijken met de manier waarop kernenergie ook weg moet, of die nu vervuilt of niet. Maar het is niet
omdat fossiele auto’s verboden worden, dat de elektrische auto’s op langere termijn wel gedoogd zullen worden. De promotie van elektrische auto’s om fossiele auto’s te kunnen verbieden is slechts een tussenstadium. Nu reeds gaan er stemmen op dat elektrische auto’s door hun groter gewicht voor meer fijn stof in de lucht zorgen en dus ook slecht voor het milieu zijn. En heimelijk hoopt men misschien dat de elektrische auto’s voor het grote publiek nooit betaalbaar zullen worden, ofwel omwille van de hoge elektriciteitsprijzen, ofwel als gevolg van de krapte op de markten om batterijen en alle bijhorende elektronica te produceren.
Vandaag wil de groene beweging het liefst dat we in de stad een miniem appartementje betrekken en als veganisten geen eieren of melk meer aanraken Zelfs geen paard en kar meer Een paar jaar geleden zou men nog schertsend gezegd hebben dat de groenen willen terugkeren naar de tijd van paard en kar. Vandaag niet meer, want een paard voor een kar spannen is voor hen een vorm van dierenmishandeling. En zelfs als het geen dierenmishandeling was, dan zou het ongetwijfeld slecht voor het milieu zijn als we massaal opnieuw voor de paardentram zouden kiezen. Of zou een paardenstal veel minder stikstof produceren dan een Averboodse koeienstal? Nochtans was dat ooit de idylle van de groene beweging: de stad de rug toekeren en naar het platteland trekken, om er op een lapje grond wat groenten te verbouwen, omgeploegd met een boerenpaard, en in de stal een paar koeien voor de melk en op het erf een paar kippen voor de eieren. Vandaag wil de groene beweging
Waar is de tijd dat men de Vlamingen verweet hun leven onder de schaduw van de kerktoren door te brengen? Vandaag pleit de groene beweging ervoor dat men nog zo min mogelijk van onder de schaduw van zijn eigen appartementsgebouw komt. Erg gunstig voor een uitwisseling van ideeën is zo’n levensstijl niet en dus ook niet voor de technologische innovatie die onze welvaart onderbouwt. Milieubewegingen bewijzen gewoonlijk veel lippendienst aan een technologische vooruitgang die voor minder vervuiling zou moeten zorgen, want in de praktijk hebben ze vaak een grote afkeer voor elke vorm van technologie of innovatie. Genetisch gemodificeerde gewassen worden principieel afgewezen, ook al reduceren ze bijvoorbeeld het water- of mestverbruik per ton geproduceerd voedsel. We moeten zakenreizen per vliegtuig inruilen voor internetvergaderingen, maar dan wel zonder 5G. In de discussie over de kernuitstap schermt men bovendien enerzijds met de ouderdom van de bestaande kerncentrales om ze zo snel mogelijk af te schakelen, maar staat men anderzijds even vijandig tegenover verder onderzoek naar en investeringen in moderne kleinere kerncentrales.
Laatste generatie Bij sommigen is de afkeer tegenover elke vorm van menselijke activiteit ondertussen al zo ver doorgeschoten dat men zelfs geen kinderen meer wil. Niet omdat er te veel oorlog, honger en andere ellende in de wereld is, maar gewoon omdat men liever geen mensen meer op de wereld ziet, of toch veel minder. De Duits-Oostenrijkse actiegroep ‘Letzte Generation’ ontleent haar naam aan de vrees dat de huidige generatie de laatste is die kan verhinderen dat de aarde onomkeerbaar onbewoonbaar wordt door klimaatveranderingen. Maar sommigen in de klimaatbeweging zijn al zover dat ze liefst zouden zien dat de huidige generatie mensen inderdaad de laatste is, zonder meer. FILIP VAN LAENEN
4
Binnenland
21 JULI 2022
ECONOMISCHE ZAKEN
De euro lijkt zowaar op de oude Italiaanse lire De euro is al een tijd aan het verzwakken en is ongeveer evenveel waard als de dollar. De zwakte van de euromunt is een belangrijk signaal: het toont aan dat de eurozone minder dan vroeger een sterkhouder is in de internationale economie. Een aloude Zuid-Europese munt is het nog niet, maar het gaat wel die richting uit. is een belangrijk signaal: de euro lijkt meer en meer op de vroegere Italiaanse lire, waar bij de oprichting van de muntunie de sterke Duitse mark als referentie gold.
Oorzaken Wat is hier de oorzaak van en in welke mate moeten we ons zorgen maken voor onze welvaart? Het is uiteraard niet alleen de zwakke Italiaanse economie die de euro onderuithaalt. De oorzaken zijn veelvuldiger en diepgaander. Ten eerste is dit de prijs die men betaalt voor het expansieve monetaire beleid van de Europese Centrale Bank (ECB). In mensentaal: door veel overheidsobligaties te kopen en zo de geldcreatie te stimuleren, heeft men de intrinsieke waarde van de euro verzwakt. Tweede element is de impact van de oorlog in Oekraïne. De vraag rond de energiebevoorrading in de herfst en de aanhoudend hoge brandstofprijzen kondigen een mogelijke recessie aan. Een zwakke economie betekent een zwakke munt. Het doet denken aan de oude Italiaanse lire van voor de Europese muntunie. Dat is het verschil met de VS waar de economie veerkrachtiger is en dat leidt tot een sterkere munt. Komt er nog bij dat men in Amerika sneller begonnen is met het optrekken van de rentevoeten om zo de inflatie onder controle te krijgen. Een hogere rente betekent een hogere vergoeding voor de beleggers die in dollars investeren. Ook dat maakt de munt sterker. Een vergelijking dringt zich op met de oude Duitse mark die ook een sterke munt was. Die stond immers symbool voor een veerkrachtige economie en gold met een hoge rente als aantrekkelijke haven voor beleggers.
Het wordt een moeilijke evenwichtsoefening om de euro opnieuw de hoogte in te praten
Dat is met de huidige euro duidelijk niet het geval. Een zwakke munt heeft natuurlijk tijdelijke voordelen. Een lagere koers maakt de uitvoer van Europese goederen goedkoper en versterkt dus de concurrentiekracht van bedrijven. Altijd welkom in deze tijden van hogere inflatie en stijgende loonkosten. Maar daarnaast zijn er natuurlijk de nadelen. Een zwakke euro betekent bijvoorbeeld dat de prijzen van brandstoffen aan de pomp zullen stijgen, net als die van een aantal voedingsproducten die van buiten
ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN
Mario Draghi
WOKE VAN DE WEEK
Het aureooleffect
Iedere week selecteren we de meest opvallende uitingen van woke gedachtegoed in deze contreien
De eerste indruk is zeer belangrijk Toen ik mijn huis in Dilbeek wilde verkopen, raadde iemand met ervaring in immobiliën mij aan om zeker eerst de voorkant van het huis op te knappen: buitenmuur langs de straatkant, voordeur, trap naar de voordeur, leuning van de trap,... Een eerste indruk is uitzonderlijk belangrijk, wist hij. Wat geldt voor huizen, geldt evenzeer voor mensen. Het aureooleffect (‘halo-effect’) werd eerst beschreven door psycholoog Edward Thorndike. Ons oordeel over de gehele mens wordt sterk beïnvloed door de eerste eigenschap die we ervan ontdekken. Is dat een positieve eigenschap, dan ontstaat er een aureooleffect, waardoor we een positief vooroordeel vormen over de andere eigenschappen. Het omgekeerde kan ook. Dat noemt men dan het ‘hoorneffect’. De werking van een aureooleffect is uitgebreid aangetoond in bijvoorbeeld scholen en bedrijven. Een leraar met een positieve indruk van een kind zal diens examen beter beoordelen dan dat van een minder geliefd kind dat precies hetzelfde heeft geschreven.
Verguldsel Het aureooleffect ontstaat al bij de meest oppervlakkige kenmerken. We vermoeden van mooie mensen bijvoorbeeld dat het ook slimme, bekwame mensen zijn. John Adams, een van ‘founding fathers’ van de VS, beweerde dat George Washington alleen maar president kon worden omdat hij een kop groter was dan de rest. De invloed van eigennamen op het oordeel over een persoon, die ik hier vorige week beschreef (‘Nomen est omen’), is eigenlijk een extreme vorm van het aureooleffect. De aanbidding van beroemdheden is een goed voorbeeld. Fans gaan er gemakkelijk vanuit dat iemand die mooie muziek maakt of goed acteert ook aardig, intelligent, wijs is. De illusie kan brutaal verstoord worden wanneer ze ooit de kans krijgen hun held te ontmoeten. “Je mag je idolen niet aanraken,” schreef Flaubert in Madame Bovary, “want het verguldsel zal aan je handen blijven plakken.” Ik heb die ontgoocheling ook al ervaren, wanneer ik een van mijn muzikale helden in een interview domme dingen hoorde zeggen over zaken die niets met muziek te maken hebben. Vooral over de halfbakken politieke ideeën van je idolen kan je best niet te veel te weten komen. Edward Thorndike
JURGEN CEDER
Brussels Parlement vergeet de non-binairen niet De Brusselse regering zal vanaf de volgende legislatuur genderquota hanteren. Hoogstens twee derde van de ministers en staatssecretarissen binnen een taalgroep zal van hetzelfde geslacht mogen zijn. Dat staat in een voorstel van bijzondere ordonnantie dat vrijdag met grote meerderheid werd goedgekeurd door het Brussels Parlement. Opmerkelijk: ook aan de non-binairen werd gedacht. (Gender)quota en positieve discriminatie waren natuurlijk al jaren progressieve paradepaardjes, nog voor ‘woke’ een begrip werd in deze contreien. Het huidige klimaat zal de jongste symboolmaatregel (de laatste vier Brusselse regeringen hadden immers een vrij goed genderevenwicht) van het Brusselse Parlement wel wat extra impuls hebben gegeven. Opvallend is dat niet alleen aan vrouwen werd gedacht, maar specifiek ook aan de non-binairen. Oorspronkelijk zou de maatregel bepalen dat de Brusselse regering minstens “een derde ministers en staatssecretarissen van hetzelfde geslacht” moest tellen. Dat werd bijgepast naar “hoogstens twee derde ministers en staatssecretarissen van hetzelfde geslacht”. “Dat geeft de mogelijkheid om non-binaire personen mee in de quota op te nemen”, zegt parlementslid Juan Benjumea-Moreno (Groen).
twee Nederlandstalige ministers, plus nog eens twee Franstalige en één Nederlandstalige staatssecretaris. Strikte genderquota zullen de samenstelling van de regering waarschijnlijk bemoeilijken. Het Brussels Parlement heeft bovendien geen constitutieve autonomie om genderquota voor de regering op te leggen. PIETER VAN BERKEL
© BELGA
INSTRUMENTEN VOOR INZICHT
de rente op de hoge staatsschuld blijft stijgen, de economie aan concurrentiekracht verliest en het noorden van het land - de economische levensader - geconfronteerd wordt met de zwaarste droogte sinds 70 jaar. Draghi wil de handdoek in de ring gooien. De economische instabiliteit van de derde economie van de EU heeft ook een impact op de euro. Die blijft maar in waarde dalen. We zijn nog niet in de situatie van 2000 toen je voor een euro amper 0,8 dollar kreeg. Maar we zitten wel in een toestand van pariteit tussen de euro en de dollar. De twee grote munten zijn ongeveer evenveel waard, terwijl vroeger uitgegaan werd van een gezonde verhouding van 1,20 dollar voor een euro. De zwakkere Europese munt
Tijdelijke voor- en nadelen
© PHOTONEWS
Italië heeft drie zekerheden: pasta, korte regeringen en inflatie. Het is een grap die de Duitsers vaak maakten over de weinig stabiele economie in de laars. En nu is het opnieuw zover. In Rome dient zich een zoveelste politieke crisis aan. Premier Mario Draghi heeft het gehad met zijn weinig betrouwbare coalitiepartners die vinden dat er geen einde moet komen aan de uitgaventsunami. En dat op een moment dat de Italiaanse overheidsfinanciën ontsporen,
de eurozone komen. Reizen in het buitenland wordt duurder. Beleggingen in aandelen en obligaties in dollar worden dan wel weer meer waard, wat goed nieuws is. Verder doet een zwakkere munt de kapitaalstromen richting EU afnemen. Geld zoekt het hoogste rendement. Een oplossing kan er voor de Europese Centrale Bank in bestaan de rente verder te verhogen. Dat maakt de euro aantrekkelijk en het is tegelijk een manier om de inflatie te sturen. Alleen: zoiets dreigt de economische groei verder aan te tasten, een mogelijke recessie langer te doen aanslepen en de begrotingen van lidstaten met veel schulden verder te bezwaren. Het wordt dus een moeilijke evenwichtsoefening om de euro opnieuw de hoogte in te praten.
Communautair staartje De maatregel krijgt bovendien wellicht nog een communautair staartje. Het samenstellen van een Brusselse regering is immers een delicaat gegeven waarbij een zeker taalevenwicht tussen Franstaligen en Nederlandstaligen gehanteerd moet worden. De Brusselse regering telt een Franstalige minister-president, twee Franstalige en
Juan Benjumea-Moreno
Binnenland
21 JULI 2022
5
COLUMN
"De profeet van Molenbeek is terug!" Toen ik door ’t Pallieterke gevraagd werd om een maandelijkse column te schrijven, brak er iets in mij. Ik moest snotteren. Het was een zeer ambivalent gevoel. Enerzijds voelde het als een triomf, anderzijds was een ook een zeer treurige genoegdoening. Toen ik in mijn boek ‘Brussel: Eurabia’ schreef dat Molenbeek een explosief mohammedanengetto vol potentiële terroristen en jihadisten was en bovendien voorspelde dat er islamitische terreuraanslagen zouden komen, werd ik ‘kaltgestellt’ door de Belgische media. Ik was gek, islamofoob, een Bataafse racist en wat dies meer zij. Maar ik had alleen maar geconstateerd dat het in de hoofdstad van Europa wemelde van de explosieve haatbaarden.
Summa cum laude Mijn interview met een geparfumeerde drol van het zeer politiek correcte TV Brussel - zeg maar een kind van Bert Anciaux, het genie achter het Vlaams-Marokkaans centrum Daarkom - had al enig stof doen opwerpen. Dat interview was gebaseerd op een groot verhaal in Knack. Het zit zo: aan de Universiteit van Amsterdam studeerde ik in 1991 summa cum laude af op de jihad in Algerije, notabene bij prof. dr. Ruud Peters, een internationaal vermaarde arabist, jihaddeskundige en medeoprichter van het Palestina Komitee (dat zijn herinnering tot een zegen mag zijn). Na mijn afstuderen was ik correspondent in Jeruzalem en Beiroet en gespecialiseerd in Hamas, Hezbollah en de Moslimbroeders.
Terrorisme De aanslagen kwamen: Parijs, 13 november 2015, Brussel, 22 maart 2016, de
mislukte op de Thalys in augustus 2015, de verijdelde in Verviers in januari 2015, wederom een mislukte aanslag op een kerk in het Franse Villejuif op 19 april 2015. De voor vrijdag 13 november 2015 geplande aanslag op Schiphol ging op het nippertje niet door. De ‘Brusselaar’ Oussama Atar was het brein achter de aanslagen. Atar zat in 2012 veilig vast in de gevangenis van Abu Ghraib in Irak omdat de terrorist aanslagen namens Al Qaeda had gepleegd. Hij kreeg 20 jaar, maar mocht onder enorme druk van het Belgische ministerie van Buitenlandse Zaken, Amnesty International, het Rode Kruis en een optocht van honderden gutmenschen met witte ballonnen naar huis omdat hij ziekjes en zielig was. Dat is bijzonder pijnlijk voor de nabestaanden van de slachtoffers van de genoemde aanslagen.
Iraanse Lente Enfin. Na de aanslagen werd ik ineens tot ziener en de ‘profeet van Molenbeek’ gebombardeerd. Maar dat ben ik helemaal niet, want meestal zat ik er helemaal naast met mijn voorspellingen. Zo schreef ik eind jaren negentig in Teheran voor het weekblad Vrij Nederland een grote opgewekte reportage met de titel 'De Iraanse Lente'. Ik bezocht er popconcerten in parken, een internationaal filmfestival en via bevriende journalisten en schrijvers kwam ik op feestjes terecht met meisjes in minirokken, Turks bier, vodka uit Azerbeidzjan, inheemse opium, XTC en Amerikaanse house-muziek. Met gevaar
voor eigen leven had ik nog een vleselijke affairette met een prachtige Perzische dame (hoi, Sam van Rooy) in het ski-oord Shemshag, ten noorden van de hoofdstad. De Iraniërs hadden bijna onbeperkt toegang tot het internet (een unicum in die regio) en de studenten mobiliseerden zich met de bedoeling een contrarevolutie tegen de aartsconservatieve mullahs te beginnen. Ik was naïef en kennelijk iets te euforisch geworden van de Perzische opium, want een jaar later bleek dat ik er volledig naast had gezeten met mijn reportage over de Iraanse Lente. Er braken studentenrellen uit en ik vloog opnieuw naar Teheran. De ‘Basij’, in naam de bewakers van de islamitische revolutie maar in werkelijkheid niets anders dan fascistische falanges, scheurden op motoren door de stad en zaaiden dood en verderf. Een paar verlichte hoofdredacteuren van dag- en weekbladen die ik een jaar eerder had geïnterviewd, waren in koelen bloede doodgeschoten. Sindsdien ging het van kwaad tot erger.
Een grote nachtmerrie Ik denk nog vaak aan de kortstondige vrolijke opleving in de treurige, grauwe islamitische republiek en vooral aan al die aardige en hoopvolle mensen die ik ontmoette en hun machteloze strijd tegen de baardmannen. Ik associeerde de Iraanse Lente met de Praagse Lente, die eveneens bloedig werd onderdrukt. Daarom moest ik even schrikken toen de term Arabische
Lente ineens opdook in de internationale media. Roomblanke mohammedanenknuffelaren in Nederland en Belgikistan juichten de ‘revoluties’ in Egypte, Tunesië, Libanon en Libië toe en de zogenaamde lente werd één grote nachtmerrie in de Maghreb en het Midden-Oosten, met de salafisten en de haatbaarden als grote winnaars. ‘Une hirondelle ne fait pas encore le printemps’, verzuchtte ik nog, erudiet als ik ben.
Met gevaar voor eigen leven had ik een vleselijke affairette met een prachtige Perzische dame (hoi, Sam van Rooy) in het ski-oord Shemshag, ten noorden van Teheran Schitterend podium In al mijn geveinsde droefenis dacht ik na over het volkomen mislukken van die zogenaamde Arabische lente en mijn afgang met pek en veren uit het Brusselse destijds: ik heb altijd gelijk, indachtig de geweldige W.F Hermans die net als ik in Brussel woonde. Tout court: ik heb nog wat rekeningen te vereffenen met diverse clowns in de Vlaamse media en ik blij dat ’t Pallieterke mij dit schitterende podium aanbiedt. U hoort nog van mij! ARTHUR VAN AMERONGEN
Fraude ontdekt bij bijna helft controles op buitenlandse eigendommen sociale huurders Bijna de helft van de controles op buitenlandse eigendommen van sociale huurders leverde bewijzen van fraude op. Dat blijkt uit cijfers die Vlaams Parlementslid Guy D’haeseleer opvroeg bij minister van Wonen Matthias Diependaele (N-VA). Vier op de vijf controles vonden plaats in Marokko of Turkije.
© PHOTONEWS
Wie in Vlaanderen een sociale woning huurt, mag geen onroerend eigendom hebben, ook niet in het buitenland. Wie dat toch doet, moet zijn woning verlaten en zijn sociale kortingen terugbetalen. Het was lange tijd moeilijk om buitenlandse eigendommen van sociale huurders te controleren. Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele (N-VA) bracht daar vorig jaar verandering in, door samen met de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW) en gespecialiseerde private onderzoeksbureaus een raamcontract ter beschikking te stellen om te controleren op buitenlandse eigendommen. In april van dit jaar, een jaar na het ingaan van de maatregel, werd
al bericht dat 189 sociale huurders op die manier betrapt werden op fraude. Limburg spande de kroon, met 131 fraudeurs. Toen bleek dat 45 procent van alle onderzoeken fraude aan het licht brachten.
Turkije en Marokko Uit nieuwe cijfers die werden opgevraagd door Vlaams Parlementslid Guy D’haeseleer (Vlaams Belang) blijkt dat aandeel intussen verder opgelopen te zijn. Bij 241 van de intussen 512 uitgevoerde onderzoeken (47 procent) werden er bewijzen gevonden van buitenlandse eigendommen. In Limburg werd zelfs bij meer dan de helft van de onderzoeken bewijs gevonden van fraude.
Opmerkelijk, maar liefst vier op de vijf onderzoeken werden uitgevoerd in Marokko en Turkije, met respectievelijk 210 en 192 dossiers. Daarop volgen Italië (64 dossiers) en Spanje (19 dossiers). Jaarlijks wordt er vijf miljoen euro ingeschreven in de Vlaamse begroting om deze onderzoeken te financieren. Daarvan werd reeds 731.117 euro uitbetaald, wat neerkomt op gemiddeld 1.420 euro per uitgevoerd onderzoek. Hoewel de onderzoeken op korte tijd al heel wat fraude aan het licht brachten, is dit wellicht slechts het topje van de ijsberg. Zo doen slechts 30 van de 137 Vlaamse sociale woonactoren - ruim één op vijf - mee met het onderzoek.
Sociale huisvesting in Vlaanderen
Bij de eerste tussentijdse evaluatie van de maatregel in april toonde Diependaele zich tevreden over de resultaten. “Mensen met een eigendom in het buitenland zullen minder geneigd zijn een sociale woning te huren. We weten ook dat er huurders hun huurcontract proactief hebben opgezegd”, zei Diependaele toen. “Fraude kunnen we niet tolereren. Sociale woningen moeten terechtkomen bij huurders die er recht op hebben.”
Luister naar PAL CAST U aangeboden door PAL NWS en ’t Pallieterke.
“Vlaamse huurders worden gediscrimineerd” Volgens D’haeseleer, die de cijfers opvroeg, moet er echter nog strenger worden opgetreden. “De huidige werkwijze van deze controles waarbij er enkel gecontroleerd wordt bij ‘vermoeden van fraude’, volstaat niet”, klinkt het. “We pakken enkel het topje van de immense ijsberg aan, wat mag blijken uit het feit dat 1 op 2 controles fraude aantoont. Met een immense wachtlijst van maar liefst 182.436 kandidaat-huurders mag de Vlaamse Regering deze massale fraude niet langer tolereren.” De Vlaams Belanger vindt dat in de huurvoorwaarden ingeschreven moet worden dat sociale huurders van buitenlandse afkomst zélf moeten bewijzen dat ze in hun thuisland geen onroerend goed bezitten. “Nu worden Vlaamse huurders eigenlijk gediscrimineerd. Zij worden immers streng gecontroleerd op eigendomsbezit, terwijl allochtone huurders nog steeds nagenoeg straffeloos een eigendom kunnen hebben in hun thuisland, wat ook massaal het geval is”, aldus D’haeseleer.
PIETER VAN BERKEL
Stijn Derudder is uw gastheer van twee wekelijkse podcasts. In PAL EROP krijgt u onze blik op de actualiteit in Vlaanderen en de rest van de wereld. In EEN KWESTIE VAN GELOOF met theologe en columniste Sonja Dahlmans vatten we elke keer het nieuws over christenen in de wereld samen voor u en focussen we ook op allerlei onderwerpen over geloof en religie in het algemeen. Te beluisteren op o.a. Spotify, Apple Podcasts en palcast.be.
6
Politiek
21 JULI 2022
België ontspoort door wanbeleid en moet onder curatele
Eva De Bleeker, staatssecretaris van Begroting
In Humo neemt Geert Noels andermaal geen blad voor de mond. “De toestand is ernstig”, geeft de econoom mee. “Deze regering bedriegt de mensen… Haar enige grote ambitie was de werkzaamheidsgraad van 80 procent: door niks te doen om dat doel te bereiken, laat ze het los.” Een tewerkstellingsgraad van 80 procent is een absolute voorwaarde om dit land budgettair weer op de sporen te krijgen, maar in het Franstalige deel van het land heeft men deze ambitie totaal losgelaten. Vlaanderen is goed op weg om deze ambitieuze doelstelling te halen, maar in Wallonië (65 procent) en in Brussel (61 procent) is de situatie ronduit dramatisch. Wil Wallonië enkel nog maar het Europese gemiddelde (72,4 procent) bereiken, dan moeten er in het zuiden van het land 155.000 nieuwe banen worden gecreëerd. Om de tewerkstellingsgraad van 80 procent te halen, zijn dubbel zoveel extra banen nodig. Intussen bevindt Wallonië zich qua werkloosheid op de 239ste plaats in de ranglijst van de Europese regio’s.
‘Socialistische linkse enclave’ Intussen trokken het IMF, het Monitoringcomité en de Nationale Bank reeds aan de budgettaire alarmbel. Vorig jaar berekende het IMF dat België tegen 2027 een begrotingstekort van 5,4 procent zal hebben, het grootste tekort van de hele eurozone. Bovendien zit dit land met een schuldgraad van 120 procent in de Europese kopgroep en doen enkel Griekenland en Italië het nog slechter. “Het plaatst België in een positie waar het erg kwetsbaar wordt bij economische schokken”,
zei Pierre Wunsch, de gouverneur van de Nationale Bank, al eens eerder. Staatssecretaris van Begroting Eva De Bleeker (Open Vld) komt niet verder dan de schamele opmerking dat de begroting moet worden opgevolgd en bijgestuurd “wanneer nodig”. De Hoge Raad voor Financiën en de Nationale Bank drongen al eerder aan op een structurele sanering van de begroting, maar het enige wat in het regeerakkoord staat, is een bescheiden inspanning van 0,2 procent, goed voor 1 miljard euro.
De politieke wil om dit land te hervormen is in Franstalig België zo goed als afwezig Maar ook Wallonië en Brussel hebben af te rekenen met een ontsporende begroting. Vlaanderen weet zijn tekort nog te beperken, maar Wallonië heeft nu al een schuld van 111,5 procent van de ontvangsten, terwijl dat die in Brussel oploopt tot 179,9 procent. “Franstalig België is een enclave in Europa. Een socialistische, linkse enclave waar men absoluut niet mee is met de moderne tijd”, liet Koen Geens zich onlangs ontvallen.
Budgettaire lichtzinnigheid En alsof dit nog niet dramatisch genoeg is, behoort ook de economische groei tot
©PHOTONEWS
Op een debat van Pro Flandria zei oud-minister van Justitie Koen Geens (cd&v) onlangs: “Federaal is bijna geen enkele ernstige hervorming nog mogelijk.” Hij overdreef. Er is geen hervorming meer mogelijk. Het land is op. De noodzakelijke, diepgaande structuurhervormingen hadden jaren geleden al doorgevoerd moeten worden. Intussen stevent dit land af op een budgettaire catastrofe terwijl men in Brussel en Wallonië niet de minste interesse heeft om de tering naar de nering te zetten, laat staan om dit land diepgaand te hervormen. Wanbeleid. Dit land moet onder curatele.
de laagste van de eurozone. De groei werd door het IMF reeds tot 2,1 procent bijgesteld. Tegen 2027 evolueert die naar 1,2 procent. Daarenboven is er nog de stijgende rente en de woekerende inflatie. De speelruimte voor extra uitgaven is dus zo goed als onbestaande. “Zeker de socialisten, die in alle betrokken regeringen vertegenwoordigd zijn (behalve in Vlaanderen), hebben weinig zin om zich te laten opsluiten in een strikter begrotingskader”, schreef Rik Van Cauwelaert onlangs. Intussen tracht de regering-De Croo haar gezicht te redden door een aantal hervormingen door te drukken. Voor 21 juli wil deze regering zes grote werven eindelijk in een definitieve plooi leggen, maar eens te meer zullen de lage verwachtingen andermaal worden gefnuikt. Voor de nationale feestdag moet er een arbeidsdeal, een pensioen- en energieplan zijn, moet er een akkoord over defensie zijn en moet de koopkracht worden aangezwengeld, terwijl de begroting en de staatschuld op apegapen liggen. Op heel wat banken stijgt de zenuwachtigheid. 22 Vlaamse en Franstalige economen riepen de regering in De Tijd op om de dramatische overheidsfinanciën onder
NIEUWS UIT DE WETSTRAAT Snoeiharde oppositie Het was donderdag duidelijk dat vooral de Vlaams-nationalistische oppositiepartijen hun pijlen volop richtten op de kwakkelende Vivaldiregering die nog nauwelijks iets beslist krijgt en “enkel nog in staat lijkt geld uit te geven”. Peter De Roover, fractievoorzitter N-VA, was dan ook niet mals en herinnerde premier De Croo aan de pensioenhervorming, de arbeidsdeal, het energiedossier, de terreurdeal met Iran, … waar maar niks van in huis lijkt te komen. “Als u nog onder de lat wil, dan zult u moeten beginnen met putten te graven. Gelukkig bent u daar goed in. Wereldkampioen zelfs. Dat stellen vandaag 22 economen vast in De Tijd,” waarmee hij verwees naar de alarmerende begrotingscijfers. Ook Barbara Pas, fractievoorzitter VB, sneerde in dezelfde zin naar de premier en vond inspiratie in de muziek: “Volgens Wagner verheft muziek de meest gruwelijke situaties in een ideale sfeer. Allicht daarom hebt u uw regering naar een componist vernoemd, maar de sfeer is wel volledig weg.” En nog: “Antonio Vivaldi zei altijd dat hij zou stoppen met componeren als de mensen het niet meer leuk vonden. Ik stel voor dat u een voorbeeld neemt aan die componist.” De Croo deed alle moeite om met stalen gezicht te zeggen dat deze regering haar verantwoordelijkheid neemt en de gepaste beslissingen zal nemen.
Praat voor de vaak Ondanks hun zware kritiek blijven de oppositiepartijen hun werk doen en leggen zij voorstellen en moties van aanbeveling neer. Zonder in te gaan op de inhoud worden die echter telkens weer van tafel geveegd door de meerderheidspartijen. Zo diende het VB een motie in om op consulaire posten de taalwetgeving te doen naleven. Ook alle ‘Vlaamse’ Vivaldi-partijen stemden tegen. In het kader van de asielcrisis diende de N-VA dan weer een wetsvoorstel in om de asielprocedure te verkorten, zoals men zich overigens in het
Vivaldi-regeerakkoord had voorgenomen. Ook al was het voorstel juridisch sluitend, toch werd het naar de prullenbak verwezen. Men vraagt altijd constructieve oppositie met initiatieven over de partijgrenzen heen. Klinkt mooi, maar in de praktijk is dat praat voor de vaak en blijft het dode letter.
Verdeeldheid Hoe verdeeld men binnen de Vivaldi-coalitie is, bleek nogmaals pijnlijk duidelijk toen niet de oppositie de vinger op de wonde legde, maar twee ministers elkaar tegenspraken. Minister van Energie Van der Straeten (Groen/Ecolo) kwam vorige week aandragen met de aankondiging dat er een “overwinstbeslasting van 25 procent voor de energiesector” zou komen. Daarmee wilde zij aantonen dat zij de regie in handen heeft in het energiedossier. Ze had nog maar net haar rug gekeerd of minister van Financiën Van Peteghem (cd&v) betoogde dat dit “juridisch onhaalbaar” is. Toen ze beiden over deze uitspraken werden ondervraagd door Bert Wollants (N-VA), zaten ze erg sip naast elkaar op de ministerbanken en gunden ze elkaar geen blik. En wat gebeurde? Jawel, ze bleven beiden bij hun standpunt.
Loog de minister? Kamerlid Darya Safai (N-VA) is haar geboorteland Iran ontvlucht. Ondertussen is ze in Vlaanderen perfect geïntegreerd, maar blijft ze bezorgd over haar lotgenoten en haar land. In de commissie Buitenlandse Zaken vroeg ze herhaaldelijk aan de minister van Justitie of de fameuze ‘Iran-deal’ iets te maken had met de ruil van terrorist Assadi die in België in de cel zit. Dat werd telkens ontkend. Tot op 13 juli de woordvoerder van Buitenlandse Zaken van Iran prompt zei dat er zeer nauwe contacten zijn voor zijn vrijlating. Twee onbeantwoorde vragen: loog Van Quickenborne het parlement voor en was dat de reden dat hij de stemming over die deal van de Kameragenda van 14 juli liet halen?
Wallonië bevindt zich qua werkloosheid op de 239ste plaats in de ranglijst van de Europese regio’s controle te krijgen door de ‘uitgavendrift’ te onderdrukken en een structureel plan uit te werken. “De politiek laveert tussen onverantwoorde budgettaire lichtzinnigheid en een systeemcrisis. Zou de regering-De Croo er dan niet beter mee stoppen?” vraagt Isabel Albers zich in De Tijd af. Dringend. De houdbaarheidsdatum van dit land is al lang overschreden. De politieke wil om dit land te hervormen is in Franstalig België zo goed als afwezig. Dit land moet onder curatele. Diepgaande structuurhervormingen dringen zich op. Dat kan echter alleen als er in Vlaanderen een consensus is en de twee grootste partijen over hun strategie goed nadenken.
JULIEN BORREMANS
Politiek
Hadja Lahbib Hadja Lahbib (52) heet ze en ze werd vorige week plots bij de gratie en de wil van slechts één man, Georges-Louis Bouchez (voorzitter MR), minister van Buitenlandse Zaken, Europese Zaken, Buitenlandse Handel en de Federale Culturele Instellingen. Lahbib vervangt Sophie Wilmès die om zeer menselijke en dus begrijpelijke redenen haar ontslag gaf. Een gewezen RTBF-journaliste, Algerijnse roots, de islam ingeruild voor het boeddhisme, Franstalig, vrouw, wonend in Schaarbeek, actief in de voorbereiding van ‘Brussel Culturele Hoofdstad 2030’. Allemaal niks mis mee. Niet vlot tweetalig, geen politieke ervaring, op het diplomatieke vlak een absolute leek, geboren in de gemeente waar Bouchez voorzitter van de voetbalclub is, nooit op een kieslijst gestaan - dus niet verkozen. Daar is toch wél wat mis mee, want de burger die ondertussen zijn buik vol heeft van ‘de politiek’ en de willekeur begrijpt zoiets al lang niet meer. Strikt genomen moeten een minister niet verkozen zijn, maar het democratisch gehalte van zo iemand is een stuk groter als dat wel zo is. Een derde van de Vivaldi-regeringsleden is echter niet verkozen en enkelen figureerden zelfs niet op een kieslijst. Ze volgt in het rijtje van Nicole de Moor (cd&v), Eva De Bleeker (Open Vld), Frank Vandenbroucke (Vooruit), Annelies Verlinden (cd&v) en Thomas Dermine (PS).
‘Buitenlandspecialist’ Hadja Lahbib behaalde een diploma journalistiek en communicatie aan de ULB. In 1997 komt ze bij de RTBF terecht, waar ze aanvankelijk werkt aan maatschappelijke reportages. Na enige tijd wordt ze wereldberoemd in Wallonië doordat ze het nieuws gaat presenteren. Dat doet ze tot in 2019, wanneer ze ‘verlof’ neemt om het eerder genoemde Brusselse project uit de grond te stampen. Naast haar werk als nieuwsanker, maakt ze ook enkele reportages en documentaires in oorlogsgebieden als Afghanistan en het Midden-Oosten. Dat is voor Bouchez klaarblijkelijk genoeg om ‘buitenlandspecialist’ te zijn en de politieke dimensie ervan aan te kunnen. Terwijl een gewone burger vaak loodzware selectieproeven moet doorlopen om een job te vinden, kan het op dat niveau klaarblijkelijk zonder expertise en gewoon op basis van de sympathieën van een partijvoorzitter. Hoewel ze zegt niet links en ook niet rechts te zijn, zweert ze het gebruik van de auto af en voelt ze zich thuis in de wereld van de ‘culturo’s’, de culturele ‘bobo’s’ van de hoofdstad, wat niet bepaald rechtse kringen zijn…
Pion in een strategie Het is bekend dat er in de MR en meer bepaald rond de voorzitter heel wat turbulentie is, zeker omdat hij vaak eigenzinnig uit de hoek komt, waardoor er voor- en tegenstand naar boven komt. Denken we maar aan de recente aanduiding van een rechter in het Grondwettelijk Hof en de houding van zijn ‘boezemvijand’ Jean-Luc Crucke die zegt in de politiek te willen blijven. Dat is niet anders bij de aanstelling van Lahbib, waardoor anderen met bakken meer ervaring zich gepasseerd voelen. Maar Bouchez is een strateeg die altijd enkele stappen vooruitdenkt. Zo kan hij met het oog op 2024 met Hadja Lahbib het profiel van zijn partij verbreden, zeker in Brussel, want daar verloor de MR bij de laatste verkiezingen fors aan Ecolo, dat veel gegoede kiezers naar zich wist te lokken. Lahbib is dus interessant om wat rijkere progressieve stemmen in de hoofdstad te doen terugkeren en het gewicht van de MR tegenover de PS te vergroten. Het zou niemand verbazen mocht dát voor Bouchez belangrijker zijn dan Buitenlandse Zaken in handen te hebben.
In de politieke wildernis Hadja Lahbib wacht een zware opdracht, ook al zal Alexander De Croo, die al lang naar een buitenlandse job lonkt, over haar schouder meekijken. Zeker zal ze zwaar moeten gaan studeren en zich daartoe laten bijstaan door een leger van medewerkers dat wel politiek en diplomatiek op de hoogte is van welke houding ons land moet aannemen in het buitenland, waar tal van problemen en conflicten ook op ons afstralen. Het hert is in het boeddhisme een symbool van onschuld en terugkeer naar de wildernis. Boeddha hield zijn eerste lering in een hertenpark. Dat Lahbib met het aanvaarden van dit ministerschap in de politieke Vivaldi-wildernis is terechtgekomen, is een zekerheid. Of ze haar onschuld zal kunnen behouden in deze wereld van intriges, wantrouwen, vijandigheid en bedrog, zal een ander paar mouwen zijn. “Ze is de beste keus voor de partij en voor het land”, zei Bouchez. Dat eerste kan best waar zijn, maar over het tweede mag redelijke twijfel bestaan.
CITAAT VAN DE WEEK
Geert Noels:
“Guy Verhofstadt is de slechtste premier die we ooit hebben gehad” “Zijn paarse regeringen haalden allerlei begrotingstrucs uit om op korte termijn geld in de lade te krijgen, maar die kosten ons nu miljarden: de afbouw van pensioenfondsen, de sale-and-lease-back van overheidsgebouwen, de uitverkoop van onze energiesector, waardoor Engie nu met onze voeten kan rammelen”, zegt econoom Geert Noels in een interview met Humo. “Verhofstadt bestuurde tijdens zeven vette jaren, maar legde geen buffers aan voor de toekomst. Hij erfde van Dehaene een land in blakende gezondheid en maakte er een puinhoop van. Hij is de slechtste premier die we ooit hebben gehad.”
Bouchez geeft toe dat taalwetgeving in Brussel met voeten wordt getreden Onder de noemer “Ik spreek Nederlands in Brussel” voerde de Vlaamse Volksbeweging (VVB) op 11 juli actie aan het Brusselse stadhuis. De actievoerders wezen de aanwezige politici op het gebrek aan respect voor het Nederlands in de hoofdstad. Onder meer MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez gaf toe dat de taalwetgeving in de hoofdstad met de voeten wordt getreden. “We gaan daar niet flauw over doen”, zei hij. Volgens de taalwetgeving moet iedere werknemer van een Brusselse gemeente of OCMW tweetalig - Nederlands en Frans - zijn. Ze moeten dat kunnen aantonen met een ‘taalbrevet’, dat aantoont dat ze de andere landstaal machtig zijn. Uit het jaarrapport van Brussels vicegouverneur Jozef Ostyn, dat de aanleiding vormde voor de VVB-actie, blijkt echter dat het nog nooit zo slecht gesteld was met de naleving van de taalwetgeving in de hoofdstad. Maar liefst 2.100 aanwervingen waren in strijd met de taalwetgeving, met een schorsingsbeslissing tot gevolg. Dat aantal stijgt bovendien jaar na jaar. In 2016 waren er bijvoorbeeld 1.032 schorsingen, tegenover 1.867 in 2020 en 2.100 nu. Geen enkele van die geschorste aanwervingen werd door
de Brusselse regering vernietigd. Uiteindelijk verliep slechts 18 procent van de aanwervingen en benoemingen door de Brusselse gemeenten en OCMW’s vorig jaar conform de taalwetgeving.
holpen. Het belang van het Nederlands in Brussel neemt af, wat niet zou mogen.”
Tweederangsburgers
De VVB roept de Vlaamse politici op om eindelijk paal en perk te stellen aan deze gang van zaken. “Het is een constante dat Franstaligen in dit land met alles ongestraft blijven wegkomen”, besluit Discart. “Wegens de passieve houding van de meeste Vlaamse partijen hebben we bijna geen verstokte Franstaligen meer nodig om het leven voor de Nederlandstalige Vlamingen in en rond Brussel ondraaglijk te maken.”
Volgens VVB-ondervoorzitter Michael Discart moeten de taalwetten afdwingbaar zijn om enig nut te hebben. “Aangezien dit in Brussel nauwelijks het geval is, worden de Vlamingen feitelijk gereduceerd tot tweederangsburgers”, hekelt hij. MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez deelde de bekommernissen van de actievoerders. “Bepaalde ambtenaren, bijvoorbeeld bij de politie, zouden u te woord moeten kunnen staan in beide landstalen. Maar dat is vaak niet het geval”, erkende Bouchez. “We moeten erover waken dat er op z’n minst een mogelijkheid bestaat om door de publieke diensten in de eigen landstaal te kunnen worden geholpen. Jullie vragen enkel respect voor de wet.” De actie werd ook enthousiast onthaald door cd&v-voorzitter Sammy Mahdi, die zelf geboren en getogen is in Brussel. “Terecht dat jullie opkomen voor het belang van het Nederlands in Brussel”, zei hij. “Ik ben tweetalig opgevoed, maar ik heb doorheen de jaren zelf de frustratie ervaren van niet in het Nederlands te kunnen worden ge© VVB
IN DE KIJKER
7 © PHOTONEWS
21 JULI 2022
Passieve houding van Vlaamse partijen
ANTON SCHELFAUT
MEEST GELEZEN OP
Premier De Croo onder vuur in de Kamer: “België is de risee van de wereld aan het worden” Journaliste geridiculiseerd na tweet die liefde voor blanke gezinsleden koppelt aan racisme Verhofstadt zetelt in raad van bestuur van nieuwe anticorruptiestichting Nederlandse basisschool volledig genderneutraal: “Jongens moeten er verplicht zittend plassen” HLN schrijft ten onrechte quotes toe aan Van Langenhove: “Media verspreiden elke dag gortige leugens”
Georges-Louis Bouchez
Surf naar palnws.be
8
Politiek
21 JULI 2022
Koen Geens (cd&v): “Wallonië is een socialistische enclave binnen Europa” Voormalig Justitieminister en huidig cd&v-Kamerlid Koen Geens is snoeihard voor de Vivaldi-regering, waarvan zijn partij deel uitmaakt.Volgens hem slaagt het federale niveau er niet meer in te hervormen. “Federaal kun je alleen uitgavenverhogingen beslissen”, zei hij in een debat dat georganiseerd werd door de Vlaamsgezinde netwerkorganisatie Pro Flandria. © PHOTONEWS
ren mij gemiddeld genomen ontgoochelt”, aldus Geens. “Als u mij wil horen zeggen dat wij soms middelmatig zijn: ja.” Toch is dat Vlaams zelfbestuur volgens hem een goede zaak. “Als we zelf mogen beslissen, kunnen we dat iets meer verantwoordelijk doen. Maar gelet op de Waalse schuld vandaag: zij kunnen dat niet. Zij slagen er niet in hun bestuur op poten te krijgen.” Eén van de grootste uitdagingen voor de toekomst is het begrotingstekort op alle beleidsniveaus wegwerken. V-partijen hameren altijd op het feit dat er jaarlijks
miljarden aan transfers richting Wallonië en Brussel stromen, maar dat is volgens Geens niet het grootste probleem. “De 6 miljard transfers per jaar: eigenlijk is dat in termen van het bruto nationaal product niets, dat is slechts een klein percentage.” Wat Geens belangrijker vindt, is de schuldkwestie, waarover hij zelf “in hoge mate verontrust” is. Het feit dat beide landsdelen het er niet over eens lijken te raken hoe die opgelost moet worden, noemde hij problematisch. Toch rijpen de geesten, zelfs in Franstalig België, gaf Geens toe. “Het is zeker en vast zo dat binnen de PS een fameuze kern voor verdere regionalisering is, maar we moeten een kat toch ook een kat durven noemen.” WANNES NEUKERMANS
“ABSOLUUT NIET MEE MET DE MODERNE TIJD” Koen Geens
Het was een opvallende ‘cri de coeur’ van de voormalige minister van Justitie. Des te meer omdat zijn eigen partij, cd&v, zelf deel uitmaakt van de huidige federale regering. Het is wel bekend dat Geens een koele minnaar was van een regering met een minderheid aan Vlaamse kant - lees: een regering zonder N-VA. Het zou een van de redenen geweest zijn waarom hij geen ministerschap meer ambieerde. “Hoewel ik niet bij een nationalistische partij ben aangesloten, heb ik wel altijd geloofd dat er gigantisch verschillende voorkeuren zijn in dit land”, aldus Geens. Aan de hand van twee voorbeelden legt hij uit hoe partijen die slecht scoren, toch kunnen profiteren van het huidige Belgische systeem. Zo is het altijd een Vlaamse minderheid die zich aansluit bij een Waalse meerderheid, of omgekeerd. Open Vld sluit zich bijvoorbeeld aan bij het abortusstandpunt van de Franstalige meerderheid en MR doet hetzelfde door - net zoals de Vlaamse meerderheid - een voorstander van kernenergie te zijn. “Als Vlaanderen over ener-
gie beslist, dan was het kernenergie. Als Vlaanderen over abortus beslist, dan kwam er geen versoepeling van abortus. Dus het frotteert de hele tijd. De Vlaamse minderheid profiteert van de Waalse meerderheid, de Waalse minderheid profiteert van de Vlaamse meerderheid.” Geens noemt die samenhang van minderheid met meerderheid zelfs “corrupt”: “Dat werkt niet.” “Wij kunnen federaal op dit ogenblik bijna geen enkele ernstige hervorming meer doen. Dat lukt niet meer”, vertelde hij. Hij gaf het voorbeeld van de kinderbijslag. Die kon pas na de regionalisering van die bevoegdheid hervormd worden. “Denkt u dat men die hervorming ooit had kunnen negotiëren op federaal vlak? Nougatbollen. Op federaal vlak kan je alleen uitgavenverhogingen beslissen.”
De cd&v’er had bovendien ernstige bedenkingen bij het ‘cordon médiatique’ in Franstalig België. “Hebt u het cordon sanitaire gezien aan Franstalige kant, wat er gebeurd is toen Bouchez eens dacht te debatteren met Tom Van Grieken? Franstalig België is een enclave in Europa: een socialistische, linkse enclave waar men absoluut niet mee is met de moderne tijd.”
Vlaanderen is middelmatig Daarom denkt de oud-minister dat meer verantwoordelijkheden voor de regio’s wenselijk zijn. “Al geef ik toe dat Vlaande-
© PHOTONEWS
Sociale uitgaven lopen tegen 2070 op tot 29,5 procent van bbp: “Vijf over twaalf voor ons pensioenstelsel” vervolgens licht tussen 2050 en 2070 omdat de pensioenen gezondheidsuitgaven bijna niet meer toenemen en de andere uitgaven afnemen ten opzichte van het bbp.
Werkzaamheidsgraad
Johan Van Gompel (rechts)
Zonder nieuwe overheidsmaatregelen zullen de sociale uitgaven tegen 2070 oplopen tot 29,5 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Dat blijkt uit het jaarverslag 2022 van de Studiecommissie voor de Vergrijzing. In 2019 bedroegen de sociale uitgaven nog 24,5 procent van het bbp. De budgettaire kost van de vergrijzing bedraagt dus 5 procentpunt. “Het eeuwige gekibbel in de regering-De Croo heeft ons pensioenstelsel ernstige schade toegebracht”, reageert N-VA-Kamerlid Wim Van der Donckt. Volgens de Vergrijzingscommissie bereiken de sociale uitgaven een piek van 29,6 procent van het bbp in 2049, om daarna licht af te nemen tot 29,5 procent in 2070. De pensioenen en de gezondheidszorg zijn met respectievelijk 13,6 en 10,6 procent van het bbp in 2070 de grootste sociale uitgaven, gevolgd door de arbeidsongeschiktheid, de werkloosheid en de kinderbijslag. De pensioen- en gezondheidsuitgaven stijgen fors tegen 2040 wegens de sterke vergrijzing van de bevolking. Tussen 2040 en 2050 stijgen deze uitgaven minder sterk door de gematigdere stijging van het aantal personen die 67 jaar en ouder zijn in verhouding tot de bevolking op actieve leeftijd. Het aandeel van de sociale uitgaven daalt
In haar rapport wijst de Vergrijzingscommissie op het belang van werkgelegenheid voor de financiering en de sociale houdbaarheid van de pensioenen. Een stijging van de werkgelegenheidsgraad ondersteunt immers de groei van het bbp en vermindert zo de budgettaire kosten van de vergrijzing. Volgens de Vergrijzingscommissie zal België in 2030 landen op een werkzaamheidsgraad van 74,6 procent in plaats van de beoogde 80 procent. “Het is onmogelijk om een werkgelegenheidsgraad van 80 procent te bereiken door enkel een vermindering van de werkloosheidsgraad te beogen”, legt voorzitter Johan Van Gompel uit. “Een aanzienlijke verhoging van de activiteitsgraad (het aantal mensen dat zich aandient op de arbeidsmarkt, red.) is dus noodzakelijk.”
Alarmbel N-VA-Kamerlid Wim Van der Donckt trekt aan de alarmbel. “Het gekibbel en de besluiteloosheid van deze regering zetten niet alleen het pensioenstelsel onder druk, maar ook de financiering van de overheid”, hekelt hij.“Alleen al onder deze regering zal de vergrijzingskost met minstens 2 procent stijgen tegen 2024. En intussen overweegt men om nog meer maatregelen te nemen die de put nog dieper zullen maken.” N-VA lanceerde in februari een achtpuntenplan om de werkzaamheidsgraad op te krikken naar 80 procent. “Daarnaast pleiten we voor een pensioen naar bijdrage aan onze arbeidsmarkt. Plus een uniforme pensioenregeling voor alle vormen van tewerkstelling met een solide tweede pensioenpijler voor iedereen die werkt”, besluit Van der Donckt. ANTON SCHELFAUT
Nieuwe minister van Buitenlandse Zaken bracht vorige zomer bezoek aan Krim “in Rusland”
Kersvers minister van Buitenlandse Zaken en voormalig RTBF-journaalanker Hadja Lahbib (MR) bracht vorige zomer een bezoek aan het Krim-schiereiland, dat in maart 2014 illegaal door de Russische Federatie werd geannexeerd. Dat stipte N-VA-Kamerlid Peter De Roover maandag aan op Twitter. Lahbib verklaarde op haar beurt dat de reis deel uitmaakte van haar journalistieke werk. Opmerkelijk: op haar Wikipediapagina stond de trip tot voor kort geboekstaafd als “een reis naar Rusland”. Op 24 juli 2021 deelde Lahbib op haar Instagramaccount een foto van de baai van Sebastopol, een havenstad op de Krim aan de Zwarte Zee. "Vreemde bestemming, niet?", luidde het bijschrijft. N-VA-Kamerfractieleider Peter De Roover deelde maandag een schermafbeelding van de bewuste foto op Twitter. Volgens hem gaat het inderdaad om een “vreemde bestemming”. “Hopelijk snel een geruststellend woordje uitleg”, richtte hij zich tot Lahbib. De Roover gaf in dezelfde tweet ook het reisadvies van de FOD Buitenlandse Zaken voor de Krim mee. Daarin staat te lezen dat voor België de Krim volkenrechtelijk nog steeds tot Oekraïne behoort. “België erkent de aanhechting van de Krim bij de Russische Federatie dan ook niet en kan om die reden geen consulaire bijstand verlenen in deze zone”, klinkt het.
Journalistiek werk Het “woordje uitleg” waar de N-VA-Kamerfractieleider Lahbib om verzocht, liet niet lang op zich wachten. “U heeft bij het doorzoeken van mijn sociale media misschien gemist dat ik journaliste was voor ik minister werd”, hekelde ze. “Deze reis maakte deel uit van mijn journalistieke werk.” De Roover wees er vervolgens op dat het cv van Lahbib op Wikipedia “stevig werd opgekuist”. “Uw reis naar de Krim stond tot 15 juli als reis naar ‘Rusland’, niet naar ‘Oekraïne’. Laten we het ten minste ‘hoogst ongelukkig’ noemen”, besloot hij.
ANTON SCHELFAUT
Dossier
21 JULI 2022
9 © PHOTONEWS
EUROPESE LANDEN WILLEN AFRIKAANSE TROFEEJACHT AAN BANDEN LEGGEN
De regeringen van enkele landen in Zuidelijk Afrika hebben er geen goed oog in. Volgens hen bedreigen Europeanen hun welvaart en leefmilieu omdat ze de trofeejacht aan banden willen leggen. Eind juni trok een delegatie naar Europa om de kwestie aan te kaarten.
“DIT IS NEOKOLONIALISME” Dr. Rodgers Lubillo van het Zambiaans CBNRM-forum en Maxi Pia Louis, directeur bij het Namibische NASCO, deden eind juni een tournee in Europa. Ze trokken naar het VK, Frankrijk, Duitsland en ook België. Ze kwamen uitleggen hoe hun regio erin geslaagd was om de natuurrijkdom te beschermen en zelfs om te zetten tot een zeer belangrijke winstgevende sector op economisch vlak. Terwijl enkele decennia geleden de bekende Afrikaanse wilde dieren - zoals neushoorns, leeuwen, giraffen, luipaarden, enzovoort - op de lijst van met uitsterven bedreigde diersoorten stonden, floreren ze nu als nooit tevoren. Meer nog, omdat er zoveel zijn, veroorzaken ze nu zelfs overlast. Een onverhoopt succes.
OOK BELGIË WIL IMPORT JACHTTROFEEËN VERBIEDEN
worden met bilateraal overleg bereikt en de instemming is wederzijds. Maar de resoluties om de trofeejacht te verbieden, zijn eenzijdige dictaten.” Idem bij België. “Kom toch naar ons”, klonk het overtuigd. De Afrikanen zijn net trots op hun model, waarbij de lokale bevolking alles steunt. Ze zijn bang dat hun landen noodgedwongen de weg op zullen gaan van Ivoorkust en Kenia. Die hebben de jacht op bepaalde dieren verboden en de resultaten zijn desastreus. Kenia bijvoorbeeld kent een verbod op olifantenjacht sinds 1970. Toen waren er 275.000 olifanten. Tegen 1989 waren er echter nog maar 20.000. Er waren bijzonder veel stropers actief en de olifantenpopulatie groeide zeer traag terug. Nu zouden er weer 34.000 olifanten zijn. De Europese plannen vallen er dan ook op
Milieuactivisten hebben echter campagne gevoerd in Europa tegen de trofeejacht. Plots stemt men overal wetten die de trofeejacht verbieden. Maar die jacht is onlosmakelijk verbonden met succesvol wildbeheer. Dat het Afrikaanse succesmodel nu ondergraven wordt, komt er dan ook hard aan. De delegatie ging onder meer op de koffie bij minister van Leefmilieu Khattabi. Op 24 maart werd ook in ons federaal parlement immers een resolutie goedgekeurd om de import van jachttrofeeën aan banden te leggen. Lubilo en Pia Louis leken na afloop van het gesprek relatief tevreden, want ze werden, voor de verandering, eens gehoord. Toch bleven ze achter met ernstige bezorgdheden. De minister beloofde om de resolutie te analyseren en wees op de rol van de Raad van State. Ze drukte beide afgevaardigden op het hart dat er nog wat kon veranderen. De resolutie kreeg echter unaniem de goedkeuring. De delegatie werd finaal doorverwezen naar Meryame Kitir, minister van Ontwikkelingssamenwerking.
een koude steen. Bovendien zou het een breuk inhouden met het huidige succes. Dan zouden mensen minder vlees kunnen eten en er is nog de cultuur. De lokale bevolking begrijpt de situatie ter plekke beter en heeft zelfs een band met de dieren. Je kan er niet zomaar elk dier doden. Sommige zijn een totem voor mensen. Afrika past principes uit het verleden toe die erg succesvol waren en de wereld kan genieten van de bloeiende dierenpopulatie. Het waren de Europese kolonialisten die voor problemen zorgden en nu lijken ze dat opnieuw te doen. Dit keer met een groene saus erover. “Als Europeanen zelf de dieren willen beheren, moeten ze die kopen en in eigen land plaatsen”, zo schertsen Louis en Lubilo. Ze wijzen erop dat Europa zelf kampt met dieren zoals wolven en beren. En ze we-
© EUROPEAN PARLIAMENT
Geen enkele Europese politicus heeft ooit contact gezocht met de Afrikanen. Louis wikt haar woorden niet en spreekt van “neokolonialisme”. “De basis van internationale relaties stoelt op soevereiniteit. Akkoorden
Maxi Pia Louis
Rodgers Lubillo
Ook het WWF is niet te vinden voor een strikt importverbod “Ik denk dat de meeste mensen weinig van trofeejacht afweten en vanuit emoties reageren. Ik zeg echter altijd dat een dier dat nu ergens boven de haard hangt, in Afrika een beter leven gehad heeft dan een kistkalf hier”, zegt Christiaan Van Der Hoeven, Senior Advisor Landscape & Species bij het WWF, in het Nederlandse jagersmagazine Buit. “Als andere bronnen van inkomsten, zoals ecotoerisme, niet mogelijk zijn, dan is het onder strenge voorwaarden een optie”, klinkt het nog. “Als het inkomsten voor
EUROPEES PARLEMENT Enkele dagen later werden beide Afrikaanse experten ook uitgenodigd in het Europees Parlement, op uitnodiging van het groene Europarlementslid Michèle Rivasi. De aanwezige Europese politici brachten vooral een verhaal over “druk op de aarde” en “ontbossing”. Een verhaal over “druk op rechten van de lokale gemeenschap” en vooral over “vrouwenrechten”. Klimaatverandering stond centraal en de Europese budgetten om die te bestrijden. Louis en Lubulo kregen kort het woord en brachten hun verhaal, onderbouwd met cijfers en statistieken. Over de armoede en nut van de jacht, over het economische en ecologische systeem dat ze met succes bouwden, over hoe milieu zelfs in hun grondwet staat ingeschreven; een unicum. Rivasi was sceptisch. Ze benadrukte vooral dat etnische minderheden het erg moeilijk hebben, met name de ‘Bosjesmannen’ - een naam die de Khoisan zelf niet graag horen. CARL DECONINCK
NEOKOLONIALISME
Ook natuurorganisaties zoals het Wereld Natuur Fonds (WWF) vinden dat de trofeejacht onder voorwaarden moet kunnen.
ten dat er op plaatsen waar jacht verboden werd in Europa ook problemen kwamen. Bovendien menen ze ook dat veel Europeanen niet beseffen hoe brutaal en wreed stropers zijn. Terwijl een jager een dier doodt met een kogel, ervoor betaalt en het vlees aan de gemeenschap schenkt, gebruiken stropers bijlen en speren. Ze nemen enkel het ivoor terwijl het dier een trage, pijnlijke dood sterft. Daarna rot het vlees gewoon weg.
de lokale bevolking en natuurbescherming genereert bijvoorbeeld. Als het gereguleerd plaatsvindt op basis van wetenschappelijk onderbouwde quota. Een mooi voorbeeld is de schroefhoorngeit of markhoor in Pakistan. Deze wilde geit stond op uitsterven. Na grondig wetenschappelijk onderzoek is toen de jacht weer toegestaan waardoor de lokale bevolking inkomsten kreeg en de soort werd beschermd tegen stroperij. Het is een duidelijk voorbeeld van hoe trofeejacht kan helpen om populaties te herstellen. Een ander mooi voorbeeld is Namibië. Daar zie je de olifanten- en neushoornpopulaties stijgen sinds de trofeejacht op een andere manier is opgezet: in samenwerking met de lokale bevolking en met goede regulatie en controle.”
AFRIKA PAST PRINCIPES UIT HET VERLEDEN TOE DIE ERG SUCCESVOL WAREN EN DE WERELD KAN GENIETEN VAN DE BLOEIENDE DIERENPOPULATIE
ENKELE FEITEN EN CIJFERS OVER NAMIBIË In Namibië verdrievoudigde de olifantenpopulatie tussen 1995 en 2021. De dieren keren terug naar gebieden waar ze 70 jaar geleden uitgestorven waren. En plaatsen die de olifanten vroeger liever niet zagen komen, omarmden het dier. Dat is niet evident, want een Afrikaanse olifant op je veld of in je keuken kan wel wat problemen veroorzaken. Er sterven dan ook heel wat mensen door contacten met olifanten, leeuwen en andere dieren. Maar in Afrika voelen ze dat hun levens minder hoog op de ladder lijken te staan dan van sommige dieren. Er was veel ophef toen iemand Cecil de leeuw neerschoot, maar wanneer een mens sterft door een leeuw of olifant, kijkt men weg in het Westen. Meer dan de helft van Namibië is intussen gebied voor natuurconservatie. Omgekeerd heeft België, dat eenzijdig resoluties stemt over Afrika, slechts 8 procent beschermd natuurgebied. Ons land zit met dat cijfer in de staart van het Europese peloton.
10 Interview
21 JULI 2022
BARBARA PAS & CHRIS JANSSENS
VLAAMS BELANG-FRACTIELEIDERS
Zij vergezelden partijvoorzitter Tom Van Grieken toen hij na de verkiezingen van 2019 op de koffie ging bij Bart De Wever. Chris Janssens (45) en Barbara Pas (41) werden toen in sommige media omschreven als gezichten van “het nieuwe Vlaams Belang”. De verkennende gesprekken met de N-VA in de zomer van 2019 draaiden uiteindelijk op niets uit, maar beide ondervoorzitters en fractieleiders in het Vlaams Parlement en de Kamer blikken nu vooruit naar 2024 en maken een tussentijdse balans op van de regering-Jambon en de regering-De Croo.
“Het is duidelijk dat in België niets meer kan” f er iets is dat ze benijden aan de job van hun collega? “Dat hij ministers kan ondervragen die wél deftig Nederlands spreken”, zegt Pas. “Dat kunnen we in de Kamer niet altijd zeggen.” “Al moet ik zeggen dat het Nederlands van Jan Jambon wel een bijzondere variant is”, antwoordt Janssens lachend. “In de Kamer spelen onze kernthema’s, helaas, natuurlijk veel meer. De debatten zijn wat spitanter. In het Vlaams Parlement verloopt alles wat gemoedelijker. Gelukkig zitten er bij ons geen PS’ers in het parlement.” “Ecolo en PS zorgen wel voor dat éxtra sfeertje in de Kamer”, voegt zijn collega daaraan toe.
Is die gemoedelijkere sfeer in het Vlaams Parlement voornamelijk te wijten aan de afwezigheid van Franstaligen? JANSSENS: “Dat is één zaak. In de Kamer zie je sommigen al steigeren op de banken als iemand van het Vlaams Belang nog maar zijn mond opendoet, denk aan de PS en andere linkse Waalse fanatici. Maar het is ook themagebonden natuurlijk. Debatten over ruimtelijke ordening, het onderwijs of wonen lenen zich er minder toe om
daarover hevig in debat te gaan. Het is vaak wat technischer.”
U heeft onlangs een nieuwe campagne aangekondigd: ‘Vlaams Vuur’. Wat is daar precies de opzet van? PAS: “Vlaams Vuur is een agenda om dat communautaire letterlijk opnieuw aan te wakkeren. We hebben een communautaire stilstand gehad onder de regering-Michel, toen het communautaire in de diepvries zat. We kunnen dus elk Vlaams vuur gebruiken om dat te ontdooien. Wij zijn daarmee nu al begonnen: naar aanleiding van 11 juli werden tienduizenden leeuwenvlaggen besteld. We hielden op 10 juli een grote ‘Sporenviering’ in Brugge. In september zal ik met Lode Vereeck een boek over de transfers uitgeven. Het is een campagne die met verschillende activiteiten doorloopt tot het volgende parlementaire jaar, met in het voorjaar nog een groot communautair congres.”
Er verschenen al heel wat studies en boeken over de transfers, waarom is dit boek nodig? PAS: “Het is de ambitie om hiervan echt hét naslagwerk over de transfers te ma-
ken. Lode Vereeck is gewezen hoogleraar economie en heeft een veertigtal studies over transfers geanalyseerd; waarom er bijvoorbeeld zoveel verschil zit in de verschillende berekeningen. Dat ligt niet alleen aan de berekeningswijze, maar ook aan het feit dat gegevens vaak onvolledig zijn. Wij willen achterhalen welke de correcte berekeningswijze is. Wij willen ook een aantal tegenargumenten die vaak onterecht over de regionale transfers worden geuit, kunnen weerleggen. Er worden ook een aantal wetenschappelijke studies belicht over het nut van die transfers op economisch vlak in Brussel en Wallonië.”
Ook discussies over communautaire thema’s gebeuren vaak op federaal niveau. Beweegt er niets op Vlaams niveau? JANSSENS: “Helaas vrij weinig. De N-VA heeft aan de federale regering deelgenomen en heeft toen het communautaire luik in de diepvries gestoken. Maar het ergste vind ik nog dat N-VA nu al vier legislaturen heeft deelgenomen aan de Vlaamse regering en ook daar telkens opnieuw het communautaire in de koelkast steekt. Men heeft dat van bij het begin duidelijk gemaakt. Jan Jambon was bij de Vlaams Volksbeweging nog auteur van het boek over Vlaamse onafhankelijkheid, maar is er nu in geslaagd om in zijn regeerakkoord van enkele honderden bladzijden welgeteld één zin over het communautaire op te nemen. Die zin bepaalde dat de Vlaamse regering helemaal niets zou doen over het communautaire luik en dat ze het debat daarover aan het Vlaams Parlement overliet.” “Intussen is dat debat in het Vlaams Parlement gevoerd. We hebben gedurende vele maanden een ‘Werkgroep Institutionele Zaken’ gehad. Ik moet vaststellen dat die werkgroep blijkbaar geen enkele finaliteit heeft gehad. Er waren achteraf geen fameuze resoluties zoals in 1999 te bespeuren, resoluties die tenminste nog een project voor het institutionele uittekenden. Neen, men boekt zelfs vele jaren later achteruitgang. Nu is er een werkgroep die zoveel uren een therapeutische praatsessie heeft gehad. Maar wat is nu eigenlijk de finaliteit daarvan? Dat blijkt helemaal niks te zijn.” “Puur tijdverlies dus en alweer een legislatuur verloren. In die coronacrisis had je zeven ministers van Volksgezond-
heid die elkaar meer voor de voeten liepen dan dat ze adequaat beleid aan het voeren waren. Maar ook bij andere beleidsdomeinen, zoals de arbeidsmarkt, zie je dat we toch nog heel vaak geconfronteerd worden met een beleid dat niet coherent is omdat er nog te veel bevoegdheidsverdeling is. Dat zo’n Vlaamse regering dat eens oplijst, de beleidsdomeinen waar men met federale obstructies geconfronteerd wordt en die het best homogeen zouden zijn. Zelfs dat doen ze niet. Zodra er een communautair conflict opduikt, verdwijnt de Vlaamse regering collectief in de schuilkelder. Ik vind dat zeer jammer.” “In 2024 zal de N-VA twintig jaar hebben deelgenomen aan de Vlaamse regering. Wat is in die tijd het grote communautaire project geweest? Hoe heeft men onze Vlaamse identiteit ‘in the picture’ gezet? Op die vragen is er helaas geen antwoord.” PAS: “Vroeger stond er wél iets over de transfers in het Vlaamse regeerakkoord: het voornemen om ze af te bouwen. Sinds een N-VA’er minister-president is, komt het zelfs niet meer in de bijlage van het Vlaams regeerakkoord aan bod. Reden te meer voor ons om het zelf op de agenda te zetten. Zeker nu, in tijden van stijgende energieprijzen en dalende koopkracht. Wij zijn de enigen die nu over die transfers spreken. Dat vind ik onbegrijpelijk.” JANSSENS: “Ten tijde van Leterme en Peeters waren er tenminste nog communautaire debatten in het Vlaams Parlement, omdat er inderdaad een communautair luik aan het regeerakkoord was toegevoegd. Op dit moment is dat er niet en heeft de N-VA dat communautaire debat op het Vlaamse niveau volledig gefnuikt.”
Je hoort velen in de Vlaamse regering wel haast smeken om asymmetrisch beleid… PAS: “Dat valt federaal toch in dovemansoren. Hier slagen ze erin om een arbeidsdeal te maken zonder het over een asymmetrisch arbeidsmarktbeleid te hebben. Hier heb je wel een bescheiden communautair luikje in het regeerakkoord, maar daaruit krijgt men met die zeven ruziënde partijen niets gerealiseerd. Dat asymmetrisch beleid zit daarin. De twee
Interview
21 JULI 2022
11
S IN HET VLAAMS PARLEMENT EN DE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS ALLE COMMUNAUTAIRE STRATEGIEËN ZIJN INTUSSEN AL GEPROBEERD, BEHALVE DIE VAN HET VLAAMS BELANG werd en het tegenovergestelde gebeurde van wat de Vlaamse regering wilde. Op dat moment had de Vlaamse regering zich als crisismanager kunnen tonen. Men had kunnen tonen dat men het binnen de Vlaamse bevoegdheden beter had kunnen doen. Men heeft dat nagelaten en is veiligheidshalve gaan schuilen onder de paraplu van De Croo en Vandenbroucke.” “Op federaal niveau heeft men die mislukte burgerbevraging georganiseerd. Men kan daar terecht heel lacherig over doen, maar vanuit het Vlaamse niveau komt er zelfs geen poging tot maatschappelijk debat. “Alle communautaire strategieën zijn intussen al geprobeerd, behalve die van het Vlaams Belang. Dus in 2024 trekken we naar de kiezer met die boodschap. Indien we een Vlaams-nationale meerderheid hebben in het Vlaams Parlement, laat ons dan die soevereiniteitsverklaring doen. Het Vlaams Parlement is een legislatuurparlement, dat sowieso vijf jaar moet uitzitten. Laat ons die vijf jaar gebruiken om de bevoegdheidsverdeling, zo autonoom mogelijk en het liefst onafhankelijk, en de onderhandelingen Voor te bereiden. Laat ons daarmee dan in 2029 opnieuw naar de kiezer trekken.”
bevoegde ministers, David Clarinval en Annelies Verlinden, hebben om aan dat stukje uitvoering te geven al hun collega’s aangeschreven met de vraag wat binnen hun bevoegdheden de mogelijkheden zijn voor asymmetrisch beleid. Ik heb regelmatig naar de stand van zaken gevraagd. Na verschillende rappels van hen aan hun collega’s zijn er vier ministers die geantwoord hebben. De rest vertikt het zelfs om iets te laten weten.”
Welke hefbomen heeft de Vlaamse regering om iets te realiseren? JANSSENS: “In het regeerakkoord staat dat men Vlaamse bevoegdheden maximaal zou invullen en waar nodig buiten de lijntjes zou kleuren. Helaas zie ik dat niet gebeuren en is dat een grijs gegeven, dat communautaire beleid. Kijk maar naar de coronacrisis. Toen men over belangrijke Vlaamse beleidsdomeinen zoals sport, cultuur of onderwijs moest beslissen, trok Jambon naar het Overlegcomité waar federaal beslist
Jullie hechten geen waarde aan de confederalismeplannen van de N-VA? PAS: “Die strategie is niet haalbaar. Om dat confederalisme te verwezenlijken heb je meerderheden nodig. Een tweederdemeerderheid in de Kamer met meerderheden in elke taalgroep. Zelfs al zou de PS van gedacht veranderen en plots wél een staatsverandering willen, dan zie ik het nog niet gebeuren met Ecolo en MR. Daar is gewoon geen meerderheid voor.” JANSSENS: “Het is ook allemaal heel onduidelijk, ook voor de N-VA-kiezer. Na twintig jaar communautair bochtenparcours, beginnende bij Vlaamse onafhankelijkheid, over confederalisme, maar zonder de PS, dan ‘een regering zonder de PS is al een staatshervorming op zich’, om vervolgens nu te gaan pleiten voor confederalisme mét de PS. De grote vrees is dat men gewoon een grote regering met de PS zal vormen in 2024 en dat er dan van confederalisme zelfs geen sprake zal zijn. Men heeft alle communautaire beloftes in het verleden
al gebroken. Men lauwert Bart De Wever om zijn zogenaamde heroïsche strategieën. Sorry dat ik niet in zwijm val bij dergelijke strategieën die de voorbije twintig jaar van de ene bocht in de andere zijn gevlogen.”
Dreigt er geen chaos bij zo’n soevereiniteitsverklaring? PAS: “België is chaos. Hoe langer je die situatie rekt, hoe erger die situatie is voor de Vlaming.”
We zijn nu over de helft van de legislatuur van de Vlaamse en federale regering. Hoeveel punten geven jullie Jambon en De Croo op hun tussentijds rapport? PAS: “Mag het negatief gaan? (lacht) Je moet met twee zijn om ruzie te maken, zei Socrates. Dan hadden ze in Athene nog geen zeven regeringspartijen gezien. Zowat alles wat in het regeerakkoord staat, zit vast. De pensioenhervorming werd meermaals uitgesteld. Men heeft zelfs niet eens meer de ambitie om over betaalbaarheid een akkoord te bereiken. Bij de fiscale hervorming net hetzelfde. Dat is al zo vaak aangekondigd. Zodra Van Peteghem nog maar met een voorstel komt, dan lekken de studies ter voorbereiding van het voorstel zodat de PS het al op voorhand kan afschieten. Het is erbarmelijk.”
Chaos bij Vlaamse onafhankelijkheid? België is chaos “Op Justitie hebben ze een minister van aankondigingen die in het begin zei dat hij elke straf zou laten uitvoeren, zelfs al was het maar een straf van 14 of 15 dagen. Ondertussen heeft hij voor de twaalfde keer op rij de wetgeving ter uitvoering van straffen onder de drie jaar uitgesteld, heeft hij aangekondigd dat gedetineerden strafkorting gaan krijgen omdat de gevangenissen overvol zitten. Dat is een decennia-oud probleem. Hij doet allerhande beloftes waarvan hij weet dat hij ze niet kan nakomen.” “Het is duidelijk dat in België niets meer kan. Het zijn zeven dwergen in een kabouterregering die het over niks, maar dan ook niks, eens zijn, behalve over een tand van Lumumba opsturen naar Congo. Veel praatjes en weinig daadjes.”
“Jenna Boeve doet meer werk als vogelverschrikker dan als rolmodel voor jonge gasten of meisjes die uit de kast willen komen”
“Dat is gebeurd, dat is gezegd en voor mij is dat nu geen issue meer”, zegt Janssens. “Een aantal holebiparlementsleden van andere partijen maken van hun geaardheid hun politieke streefdoel. Dat is voor mij absoluut niet aan de orde. Net als andere burgers zijn holebi’s mensen met een eigen visie op maatschappij en politiek. Ik probeer het programma van het Vlaams Belang uit te voeren en mijn geaardheid is daar totaal ondergeschikt aan.” Vreest u niet dat u op uw beurt de ‘woordvoerder’ van rechtse holebi’s wordt? “Ik heb niet de ambitie een woordvoerder te zijn. Zaken die beleidsmatig uitgevoerd worden of in het parlement aan bod
komen en toevallig een link hebben naar holebi-aangelegenheden, daar wil ik me uiteraard over uitspreken omdat het dan gaat over een politiek discours. Ik heb geen nood aan woordvoerders die in zogenaamde holebiverenigingen namens alle Vlaamse holebi’s denken te moeten spreken. Zoiets als dé holebigemeenschap, dat bestaat gewoon niet. Je moet maar eens vragen aan enkele van die holebiverenigingen of Vlaams Belangers welkom zijn. Dan zal meteen duidelijk worden wat voor onverdraagzaam clubje dat is. Ik denk net dat de meeste holebi’s een gewoon leven willen leiden zonder focus op hun geaardheid.” “Zo’n regenboogvlag vertegenwoordigt vooral een links rariteitenkabinet. Kijk
Is er iemand in de regering die het volgens u wel goed doet? PAS: “Als ik Petra De Sutter iets vraag, dan komt zij tenminste nog met cijfers en doet ze in elk geval haar best om een deftig antwoord te geven. Dat kan niet van sommige andere ministers gezegd worden. De plenaire op donderdag heet niet voor niets het ‘vragenuurtje’, want je krijgt zelden een antwoord.” JANSSENS: “Iedereen zal waarschijnlijk verwachten dat ik mijn stadsgenote Zuhal Demir noem, maar ik denk dat ze met haar dadendrang in confrontatie met haar eigen kiezers zal komen. Kijk naar het stikstofdebat. Ik denk dat heel wat N-VA-kiezers zich zullen afvragen of er zoveel Vlaamse landbouwbedrijven en -jobs moeten sneuvelen. Om wat? Om uiteindelijk een paar braamstruiken te redden.” “Als ik toch iemand zou moeten noemen, dan is het wellicht Matthias Diependaele, die binnen zijn beleidsdomein Wonen een zekere Vlaams-conservatieve agenda probeert door te voeren en probeert - in tegenstelling tot de andere regeringen in dit land - de begroting nog enigszins op orde te krijgen.” PIETER VAN BERKEL
JANSSENS: “Het gebrek aan een echte regeringsleider zorgt er een beetje voor dat alles voortkabbelt. Jan Jambon
JANSSENS: Eind 2021 kwam Janssens uit de kast als homoseksueel. De reacties waren massaal positief, zo weet hij ons te vertellen. “Behalve enkele gefrustreerde linkse journalisten. Linkse journalisten die anders altijd de inclusiviteit bepleiten, maar dat op die dag niet nodig vonden.”
durft geen enkele positie in te nemen. Niet tegenover de federale regering, tijdens de coronacrisis. Niet tegenover coalitiepartners, toen Zuhal Demir zich moest verontschuldigen toen ze voor een onderzoekscommissie naar het PFOS-schandaal pleitte.” “Niet tegenover progressief Vlaanderen, want Jambon is ook minister van Cultuur. Toen in het begin van de legislatuur werd aangekondigd dat bespaard zou worden op de cultuursector, werd daarop vanuit links-activistische hoek heel heftig gereageerd. Men heeft die besparingen teruggeschroefd om nu uiteindelijk te landen op de verhoging van de cultuursubsidies in deze legislatuur. Hij staat blijkbaar liever op een goed blaadje bij die cultuursector dan bij Vlaams-nationalisten.” “Er blijft ook maar met linkse diversiteitssubsidies gestrooid worden, ook al zit N-VA al vier legislaturen in de regering en levert ze de minister van Begroting. Dat is wat ik die Vlaamse regering misschien nog het meeste verwijt. Ik weet dat Bart De Wever goede vrienden wil zijn met de socialisten, maar hij neemt ook hun goede traditie over van smijten met belastinggeld zonder daar de finaliteit van te onderzoeken.”
naar zo’n Jenna Boeve (voormalig kandidaat-ondervoorzitter van Groen, red.). Als je die in lingerie op straat ziet rondhuppelen, dan denk ik: je doet meer werk als vogelverschrikker dan als rolmodel voor jonge gasten of meisjes die uit de kast willen komen.” Die regenboogvlag is intussen geëvolueerd met allerlei nieuwe kleuren. “Dat geeft aan dat er een activistische woke-agenda achter schuilt. De holebi’s die ik ken, hebben daar ook helemaal geen boodschap aan. Geaardheid heeft ook niks met transgenderisme te maken. Laat holebi’s gewoon zichzelf zijn en zorg dat ze veilig op straat kunnen lopen, ook in de wijken waar de multiculturele vrienden van linkse bobo’s wonen. Ik denk dat we zo meer vooruitgang boeken dan allerlei lettertjes toe te voegen aan LGBTQIA+…”
“Elke Vlaming kan zijn eigen steentje bijdragen tot de realisatie van een volwaardige Vlaamse sociale zekerheid. Hoe? Door aan te sluiten bij een ziekenfonds dat hier al decennialang gedreven en eerlijk pleitbezorger van is: hét VNZ. Aarzel dus niet, doe iets concreet voor onze Vlaamse sociale zekerheid en sluit je onmiddellijk aan bij het VNZ. Jijzelf vaart er wel bij en Vlaanderen ook!” Guido Moons, gewezen VVB-voorzitter Voor een Vlaamse sociale zekerheid! Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 2800 Mechelen Tel 015 28 90 90 www.vnz.be
Word lid van het VNZ.
12 Buitenland VERENIGD KONINKRIJK
Help! De Engelse pubs verdwijnen…
© PHOTONEWS
21 JULI 2022
ITALIË
© PHOTONEWS
Echte Engelsen zullen u graag proberen te overtuigen dat de pub als instelling zo oud is als de Engelsen zelf. De pubs zouden er al in de Romeinse tijd zijn geweest, laat ik me vertellen. Wat er ook van zij, de typische Engelse pub als sociaal smeermiddel van de Britse maatschappij, de pub met zijn typische interieur (én vast tapijt) staat danig onder druk. En net omdat de Engelse pub één van de fundamenten is van die Engelse identiteit (de plaats ook waar alle klasse-onderscheiden voor even verdwijnen), wordt het mogelijk verdwijnen van die pubs al snel een politiek thema.
Luigi Di Maio
Regeringscrisis in Italië
Romeins politiek theater Italië bevindt zich sinds vorige week in een politieke crisis. Verantwoordelijk hiervoor, in grote mate, is de Vijfsterrenbeweging. De links-populisten zegden in feite hun vertrouwen in de regering van Mario Draghi op door een wetsvoorstel niet goed te keuren. Toch blijven de sociaaldemocraten en Vijfsterren tot elkaar veroordeeld. Dat komt door het kiessysteem. Voormalig premier Boris Johnson op campagne in de pub
Het zal dan ook niet verbazen dat er massa’s foto’s in omloop zijn van een Boris Johnson op café. Toen de cafés in de lente van 2021 na de coronamaatregelen weer mochten openen, zal het niemand verbazen dat de voormalige Engelse premier er als de kippen bij was zich in de gezellige cafésfeer te smijten. De aandrang bij het grote publiek in die dagen was bijzonder groot om terug ‘pubwaarts’ te trekken.
Toestand in elk Europees bierland dramatisch De beelden van de heropeningen van de pubs kwamen via het scherm overal binnen en lieten het beste verhopen voor een renaissance van de Engelse pub-cultuur. De waarheid gebiedt ons weliswaar een ander verhaal te brengen: in Engeland sterft het pub-leven stilaan af. Alleen al in Engeland en Wales moesten in 2021 meer dan 400 pubs de deuren sluiten. In Schotland zouden het er minstens 200 zijn. Sommige pubs proberen met een hipper aanbod het eerbiedwaardige hoofd boven water te houden, soms met succes, soms met minder succes. Sommige
pubs voorzien nu ook al tapas, terwijl men het vroeger hield bij ‘Bar Food’ zoals steaks, ‘Ale Pies’ en dergelijke. De pubs die zich zo moderniseren en in toeristische hotspots liggen, hebben de mogelijkheid zo een nieuw publiek aan te trekken. Maar veel plattelandsgemeenschappen liggen niet in toeristische hotspots en net daar sluit de soms enig overgebleven pub in het dorp. De zware biertaks dwingt steeds meer mensen thuis te drinken. Maar pubs alleen openhouden voor een betaalkrachtig publiek, is de kwadratuur van de cirkel, zoals elke caféminnende Vlaming weet. Dat Johnson door zijn coronamaatregelen pubs liet sluiten, terwijl hijzelf aanwezig was op allerlei feestjes, is bij veel Engelsen in het verkeerde keelgat geschoten. De biertaks en de caféhuur werden intussen - en nog meer sinds het aftreden van Johnson - een politiek thema van de bovenste plank. Ook in Vlaanderen is het aantal cafésluitingen vrij hoog en bevindt het caféleven zich nog lang niet op het niveau van voor de coronapandemie.
PIET VAN NIEUWVLIET
Italië en België lijken op elkaar. Een rijk noorden en een armer zuiden. Burgers met tamelijk veel geld en bezittingen, terwijl de staat arm is. En een politiek systeem dat vastgeroest is, waarbij regeringen van crisis naar crisis sukkelen. Mario Draghi, bekend als voormalig voorzitter van de Europese Centrale Bank, gooide vorige donderdag dan ook de handdoek in de ring. Februari 2021 werd Draghi pas aangesteld als Italiaanse eerste minister. Aanleiding voor Draghi’s beslissing was de houding van de Vijfsterrenbeweging. Belangrijke wetgevende dossiers, voornamelijk om de energiecrisis sociaal te milderen, dienden door het parlement geloodst te worden. Terwijl de Vijfsterrendelegatie in de Senaat het voorstel steunde, onthielden haar politici zich in het Huis van Afgevaardigden. Giuseppe Conte, van 2018 tot 2021 zelf nog eerste minister en thans leider van Vijfsterren, gaf aan dat de wetgevende initiatieven voor hem niet afdoende tegemoetkomen aan de verzuchtingen van de bevolking. Door het voorstel van de huidige eerste minister niet te steunen, zegden de links-populisten in feite het vertrouwen in de regering op. Een politieke crisis van formaat was geboren.
Meer crises in vooruitzicht Puur wiskundig zou beargumenteerd kunnen worden dat er geen vuiltje aan de lucht is. De Italiaanse regering beschikt immers over een gigantische meerderheid in het Huis van Afgevaardigden. Zij kan ook zonder de Vijsterrenbeweging een doorstart maken. Zowel de sociaaldemocraten (PD) en Italia Viva van Matteo Renzi - ook al een ex-eerste minister - op links, als de patriottische Lega en de conservatieve Forza Italia van Silvio Berlusconi op rechts, steunen het kabinet. Fratelli d’Italia, de grote concurrent van Lega, is (of was) in feite de enige factor van betekenis in de oppositie. Waarom, steunend op zulk een grote meerderheid, gooide Mario Draghi vorige week dan toch de handdoek in de ring? De zeventiger voorziet nog meer problemen. Volgend jaar staan er immers verkiezingen op de agenda en stilaan zitten alle partijen in campagnemodus. De houding van de Vijsterrenbeweging staat volgens de econoom-politicus niet op zichzelf. Ook andere partijen zullen zich de komende tijd willen profileren, waardoor de regering niet eendrachtig verder kan. De regering-Draghi lijkt wel de regering-De Croo.
En nu? Vijfsterren, in 2018 nog de grote winnaar bij de landelijke verkiezingen, lijkt nog een schaduw van zichzelf. De partij had nooit een consistente
ideologie. Wat begon als een tamelijk rechtse en eurosceptische beweging die zich kantte tegen ‘het systeem’, vervelde tot een soort van groene club met standpunten pro-EU. In 2021 scheurde een deel van de omvangrijke Kamerfractie al af en vormde het centrumlinkse Alternativa. Vervolgens trok eerder dit jaar Luigi Di Maio, een hamburgerverkoper die het geschopt heeft tot minister van Buitenlandse Zaken, de deur achter zich dicht. Reden was een verschil in standpunt aangaande wapenleveranties aan Oekraïne. Een vijftigtal parlementsleden zetelt nu onder de noemer ‘Insieme per il Futuro’ (Samen voor de toekomst).
Rechts versus links Het heeft er alle schijn van dat twee tot drie blokken richting de kiezer zullen trekken - of die verkiezingen nu vervroegd worden of in 2023 plaatsvinden. Het is belangrijk om namelijk als grootste uit de bus te komen. Honderden Kamerzetels worden immers niet proportioneel verdeeld, maar wel op basis van een ‘first-past-thepost’, waarbij enkel de grootste speler de zetel in een kiesomschrijving binnenhaalt.
Volgend jaar staan er verkiezingen op de agenda en stilaan zitten alle partijen in campagnemodus Matteo Salvini en zijn Lega hebben veel kiezers zien overstappen naar concurrent Fratelli d’Italia en bevinden zich in de peilingen in een vrije val. Om overeind te blijven zal Lega daarom een rechtse tandem vormen met Forza Italia. Vraag is of Fratelli d’Italia (Fdl), dat al een hele poos de wind in de zeilen heeft, sterk genoeg is om op eigen kracht de kiesstrijd aan te gaan. De sociaaldemocraten van hun kant doen het opnieuw goed in de polls. Om een groot deel van de zetels binnen te halen, zullen ook zij kijken naar een samenwerkingsverband. Om die reden mag het water tussen centrumlinks en (wat overblijft van) Vijfsterren niet te diep worden, want zij hebben elkaar waarschijnlijk nog nodig. President Sergio Matarella, behorende tot de sociaaldemocraten, heeft intussen het ontslag van Draghi geweigerd. Vraag is of Italië op deze manier nog verder kan. Een bron dicht bij de top van de sociaaldemocratische partij, die wij naar een reactie vroegen, acht vervroegde verkiezingen in oktober erg aannemelijk. LVS
Buitenland
21 JULI 2022
13
IN HET KORT
DIPLOMATIEKE VALIES
Europees Parlement en Hongarije vechten verder
HENRY KISSINGER
De superrealist blikt terug
De conservatieve regering van Hongarije blijft onder vuur liggen van het Europees Parlement (EP). Maar de Hongaren bijten van zich af. Vorige week woensdag keurde het Europees Parlement opnieuw een rapport goed dat zeer kritisch is ten aanzien van Hongarije.
George Soros Vanuit Hongarije kijkt men toch wel anders tegen die zaak. Zoltán Koskovics, geopolitiek analist bij het Center for Fundamental Rights, een regeringsgezinde denktank, wijst op de laatste verkiezingsoverwinning van premier Orban, de zoveelste op rij én een bijzonder grote. De steun van de kiezer maakt hem waarschijnlijk de regeringsleider met de meeste democratische
legitimiteit, meent Koskovics. Bovendien blijken de bronnen van het rapport niet bijzonder evenwichtig te zijn. De organisaties waarmee het Europees Parlement samenwerkte, zouden volgens Koskovics allemaal substantiële financiering krijgen van de beruchte George Soros. Dat zou de geloofwaardigheid van het rapport dan ook erg aantasten, aangezien de miljardair een uitgesproken tegenstander is van de Hongaarse regering. In regeringsgezinde kringen in Hongarije ziet men het rapport dan ook als niets meer dan een politieke aanval.
© SHUTTERSTOCK
Het land zou namelijk “doelbewust en systematisch” de Europese waarden ondermijnen. De lijst van beschuldigingen is lang: het electoraal systeem zou niet in orde zijn, er zou wijdverspreide corruptie en belangenvermenging zijn, vrije meningsuiting zou onder druk staan en zo gaat het een tijdje door. Het EP noemt Hongarije “een hybride regime van electorale autocratie”.
George Soros
© SHUTTERSTOCK
Utrecht geeft buitenlanders voorrang voor sociale woningen Henry Kissinger
In een nieuw boek schetst de voormalige VS-minister van Buitenlandse Zaken Henry Kissinger een portret van zes belangrijke politieke leiders uit de 20ste eeuw. Ook zijn vroegere baas Richard Nixon passeert de revue. De ideale gelegenheid voor Kissinger om nog maar eens terug te blikken op het tijdsgewricht waarin realisme de internationale betrekkingen beheerste, onder andere in de relaties met China en de afhandeling van de Vietnam-oorlog. Hij is 99 jaar en bij leven al een legende. De in Duitsland geboren expert internationale betrekkingen en voormalig Amerikaans minister van Buitenlandse Zaken Henry Kissinger is nog niet in de nevelen van de geschiedenis verdwenen. Wie kan zeggen dat hij bij leven al een cruciale rol heeft gespeeld in een film? Die film was ‘Nixon’ uit 1995. Daarin blijft de figuur Kissinger zeer kalm wanneer de VS-president oppert om via de atoombom een einde te maken aan de Vietnam-oorlog.
Originele mening Een aantal jaar geleden verscheen al een eerste deel van een vuistdikke referentiebiografie over Kissinger van de hand van de bekende conservatieve historicus Niall Ferguson. Het tweede deel zal wellicht voor na het overlijden van Kissinger zijn. En wat de internationale actualiteit betreft: Kissinger houdt zich niet in en geeft graag zijn originele mening. Over de oorlog in Oekraïne bijvoorbeeld. In zijn ogen heeft het Westen veel verpest door een al te moralistische houding aan te nemen tegenover de Russen. Oekraïne als neutrale bufferstaat vindt hij legitiem.
‘Leiderschap’ Kissinger vertolkt zijn mening al jaren in boeken en zijn laatste werkstuk, ‘Leiderschap’ (uitgeverij Het Spectrum) is nu ook in het Nederlands verschenen. Daarin gaat de ex-minister dieper in op de strategische beslissingen die zes wereldleiders (Charles de Gaulle, Konrad Adenauer, Margaret Thatcher, Richard Nixon, Lee Kuan Yew en Anwar Sadat) in hun leven hebben genomen. Ook al schreef Kissinger decennia geleden zijn memoires (The White House Years, Years of Upheaval en Years of Renewal), het blijft interessant wanneer hij zich in ‘Leiderschap’ buigt over de periode dat hij Richard Nixon adviseerde. Als minister van Buitenlandse Zaken en daarvoor als topman van de Nationale Veiligheidsraad. En dan komen we snel bij de Vietnam-oorlog en de vreemde relatie met het China van Mao terecht. De passage
is doordrenkt van internationaal realisme waarbij het nastreven van een machtsevenwicht tussen de belangrijkste staten domineert. Morele overwegingen komen later. Of zijn van ondergeschikt belang.
Realpolitik Diplomatieke betrekkingen met China waren in de ogen van Kissinger essentieel om de Sovjet-Unie op stang te jagen en de internationale krachtsverhoudingen te doen kantelen. En Nixon had daar veel voor over. Een voorbeeld: in 1970 probeert West-Pakistan, het latere Bangladesh, zich af te scheuren van moederland Pakistan. Het leidt tot een interventie van het Pakistaanse leger en een genocide in Bangladesh waar tussen 300.000 en 3 miljoen doden zouden zijn gevallen. De VS houden zich hier afzijdig, want net op dat moment worden geheime gesprekken gevoerd met China via de regering van… Pakistan. Evenzeer zuivere realpolitik is het bombarderen van Cambodja om de communistische krachten in de Vietnam-oorlog te verzwakken en zo tot een einde van de oorlog te komen. Dat die bombardementen hebben geleid tot de machtsgreep van de Rode Khmer in Cambodja met miljoenen doden, neemt men erbij. Het wordt in ‘Leiderschap’ amper vermeld. Wel is het zo dat Kissinger duidelijk maakt dat hij eigenlijk geen voorstander was van de tapijtbombardementen op Cambodja. Het boek kreeg ondertussen wel wat negatieve kritiek in linkse kringen in de VS. Kissinger zou te veel proberen zijn vroegere baas uit de wind te zetten. Zelfs de conservatieve Britse Times was geërgerd: Kissinger zou te kritisch zijn voor het idealistische denken in de internationale betrekkingen. Reacties die een belangrijke boodschap uit het boek wat hebben ondergesneeuwd, namelijk dat we er ons mogen op verheugen dat de internationale politiek sinds de tweede helft van de 20ste eeuw niet meer wordt aangestuurd door oude aristocraten als een Metternich en Bismarck, maar door mensen uit de burgerlijke middenklasse.
AV
Het gemeentebestuur van Utrecht heeft een opvallende beslissing genomen. Om de grote druk in de asielopvang te verlichten, kiest het ervoor om erkende asielzoekers, ‘statushouders ‘genaamd in Nederland, voorrang te geven op een sociale woning. Utrecht wil 490 statushouders huisvesten. Daarvoor zal het uitsluitend sociale huurwoningen aanbieden aan vreemdelingen met papieren. De gemeente wil op die manier aan de wettelijk opgelegde regels van verplichte huisvesting voldoen en de achterstand van vorig jaar wegwerken. “Radicale tijden vragen voor radicale oplossingen”, klinkt het bij de gemeenteraad. Het gemeentebestuur van de vierde grootste stad van Nederland helt met GroenLinks, D66, PvdA, Student & Starter en ChristenUnie ver over naar links. Enkel autochtone woningzoekenden in hoge nood kunnen nog rekenen op hulp. De gemiddelde wachttijd voor een sociale huurwoning in Nederland bedraagt ongeveer 11 jaar. In Utrecht zoeken er 33.000 mensen een woning. De slaagkans voor het
krijgen van een sociale huurwoning was in 2019 zo’n vijf procent. Dat zal dalen naar twee procent.
“Grove schande” De oppositie is niet te spreken over de beslissing. PVV spreekt van “een grove schande” en bij de VVD spreken ze van “de omgekeerde wereld”. Nederlandse wachtenden krijgen de belofte van een flexiwoning, terwijl statushouders meteen in de beschikbare woningen mogen, vaak niet eens op maat. Vluchtelingenorganisaties zijn dan weer blij, want de druk op de opvang is bijzonder groot. Zo’n 14.000 vreemdelingen met papieren wachten op een woning. CARL DECONINCK
DUITSLAND
Duitsland wil ‘deadnaming’ strafbaar stellen
De Duitse Bondsregering heeft een zogenaamd ‘Selbstbestimmungs’-wetsontwerp voorgesteld, waarbij transseksuelen voortaan gemakkelijker voornaam en geslachtsbepaling in identiteitspapieren kunnen laten veranderen. De minister voor Familiezaken, Lisa Paus (Grünen), had het over “een goede dag voor de vrijheidsrechten in ons land”. Tot hiertoe had men voor de verandering van deze gegevens een advies (van een geneesheer of rechter) nodig en dat wordt nu door dit ‘zelfbestemmings’-wetsontwerp geschrapt. De plausibiliteit van de gevraagde verandering wordt niet langer afhankelijk gemaakt van optische kenmerken. De wilsverklaring tegenover een ambtenaar van de burgerlijke stand is nu voldoende. “Mensen die vonden dat ze een ander geslacht hadden, werden vroeger gepathologiseerd en in hun privésfeer gekwetst. Rechterlijke hindernissen, zoals het advies vroeger, zijn onmenselijk. We leven nu in een vrije en diverse maatschappij”, aldus nog Paus.
Volgens plannen van dezelfde Duitse federale regering zouden minderjarigen vanaf 14 jaar het recht hebben hun voornaam of geslacht te laten veranderen. Daarvoor zullen ze wel de toestemming van de ouders moeten hebben. Als die ouders zich echter tegen dergelijke stappen verzetten, zal een familierechter zich in elk afzonderlijk geval moeten uitspreken. De verandering van de persoonsgegevens bij jongeren en ouderen kan na ten vroegste één jaar worden teruggedraaid, aldus hetzelfde wetsontwerp.
PIET VAN NIEUWVLIET
Boete Om de rechten van de persoon en de privésfeer van de transseksuelen te beschermen, die hun identiteitspapieren laten veranderen, wordt in het wetsontwerp verder voorzien in een zogenaamd ‘Offenbarungsverbot’. Wie ‘deadnaming’ bedrijft, wie dus de geschrapte naam of het geschrapte geslacht van de transseksueel verder zou gebruiken, zal in de toekomst met een boete kunnen worden bestraft.
‘Waar tafelen een hoffelijke bezigheid wordt’ Huwelijken - Recepties - Banketten - Seminaries
Fruithoflaan 15 - 2530 Boechout - 03/455 07 67 www.kasteelfruithof.com
14 Buitenland
21 JULI 2022
RUSLAND
Een ervaringsdeskundige over Poetin
Michail Chodorkovski Michail Chodorkovski werd in 1963 geboren in een seculiere joodse familie in Moskou. In 1989, onder Gorbatsjov, richtte hij één van de eerste commerciële banken in de USSR op. Na het uiteenvallen van de USSR in 1995 nam hij het bijna failliete staatsoliebedrijf Yukos over en bouwde dat uit tot het grootste olieconcern van Rusland.
“Insane”
Gangstermentaliteit Volgens Chodorkovski heeft Poetin een echte gangstermentaliteit. Dat wordt bevestigd door andere bronnen die wijzen op Poetins criminele gedrag als lid van een jeugdbende en op zijn nauwe banden met de onderwereld in de jaren ’90. Hij gelooft alleen in brute kracht en een vertoon van zwakheid - of wat hij als dusdanig beschouwt - wekt bij Poetin alleen maar verachting op. Hij interpreteert dat als een vrijbrief voor verdere agressie. Poetin ziet in Macrons telefoongesprekken en zijn oproepen tot compromissen en onderhandelingen alleen maar tekenen van angst en zwakheid. Dat geldt in het bijzonder voor Macrons uitspraken dat de NAVO te allen prijze “een rechtstreekse confrontatie met Rusland moet vermijden” en dat Poetin “niet vernederd” mag worden. Chodorkovski noemde in een boutade drie elementen waarmee Poetin echt onder druk gezet kan worden: Oekraïense dapperheid, sancties en reële macht. Niet alleen de aanwezigheid van militaire macht, maar ook de bereidheid ze te gebruiken. Chodorkovski is dus een voorstander van harde economische sancties, maar hij vindt wel dat het Westen zich met zijn olieboycot tegen Rusland in de eigen voet heeft geschoten.
“Putin must go” Chodorkovski verdedigde Bidens omstreden uitspraak dat “Putin must go”. Hij vond dat een principiële ethische stellingname, iets dat absoluut duidelijk en publiekelijk gezegd moest worden. Volgens hem was dit een principiële stellingname, niet de onthulling van een Amerikaans plan voor een ‘regime change’ in het Kremlin. “Alleen de Russen zelf kunnen Poetin ten val brengen”, voegde hij daaraan toe. Hij geloofde echter niet dat zo’n machtswisseling zou kunnen uitgaan van de oligarchen. Poetin kan druk uitoefenen op de oligarchen, maar niet omgekeerd. Chodorkovski heeft er al herhaaldelijk op gewezen dat Rusland “geen oligarchie is, maar een gangsterstaat”. En een KGBstaat, wat volgens hem bijna hetzelfde is. In de machtsstructuren in het Kremlin is Poetin de spelverdeler die de oligarchen tegen elkaar kan uitspelen. En tot slot: Chodorkovski hoopt duidelijk op een machtswissel, maar tegelijk is hij er niet helemaal gerust in wie er daarna aan de macht zal komen…
PAUL BÄUMER
© SHUTTERSTOCK
In één van die interviews wees Chodorkovski erop dat Poetins grootste inschattingsfout waarschijnlijk het waanidee was dat zijn troepen in Oekraïne, of toch zeker in de gebieden met veel Russischtaligen, als bevrijders onthaald zouden worden. Maar “he went insane” toen de bevolking in Charkiv de ‘bevrijdingstroepen’ niet met bloemen verwelkomde, maar met molotovcocktails. Dat ‘insane’ kan beeldspraak zijn. Maar dat Poetin daarna ook terreurbombardementen liet uitvoeren op grotendeels Russischsprekende steden, is een aanwijzing dat het misschien wel letterlijk opgevat moet worden. In Poetins verwrongen, deels zelfgecreëerde wereldbeeld, is hij nu al in oorlog met de VS en de NAVO. Dat is natuurlijk niet waar, zelfs niet als men het begrip ‘oorlog’ heel ruim interpreteert. Maar Poetin ziet dat zo. Als hij in Oekraïne zelfs maar een gedeeltelijke overwinning behaalt, bijvoorbeeld de annexatie van de Donbas, dan zal hij dat interpreteren als een overwinning op de VS en de hele NAVO, en dus als een bewijs van hun zwakheid. En dat zal hem sterken in zijn voornemen om een rechtstreekse confrontatie met de NAVO aan te gaan, met als eerste stap een aanval op de Baltische staten. Zijn propaganda bereidt de Russen daar nu al op voor. Misschien lijkt Chodorkovski’s analyse op dit punt ongeloofwaardig. Gezien de verschrikkelijke verliezen die de Russen nu al in Oekraïne hebben geleden en gezien de duidelijke inferioriteit van hun militaire tactieken en technologie, is dat een waanzinnig idee. Maar net zoals zoveel andere oudere dictators in de geschiedenis, heeft Poetin geen hel-
der zicht meer op de realiteit.
Chodorkovski tijdens zijn proces in 2005
© SHUTTERSTOCK
Anders dan de sommige andere oligarchen liet hij zich nooit in met chantage of moord. Zelfs zijn vijanden hebben hem daarvan nooit beschuldigd. Toen Poetin aan de macht kwam, koos Chodorkovski niet de gemakkelijke weg van de collaboratie. Hij steunde de democratische oppositie en hij verzette zich openlijk tegen Poetins dictatoriale ambities. De wraak volgde onmiddellijk: Chodorkovski werd in 2003 gearresteerd wegens belastingontduiking en fraude. Hij verdween voor tien jaar in de gevangenis. Yukos werd ontmanteld en als krijgsbuit verdeeld onder de aanhangers van Poetin. Na zijn vrijlating en verbanning richtte hij de ‘Khodorkovsky Foundation’ op, met een heel interessante Engelstalige website. In enkele recente vraaggesprekken gaf hij zijn visie op de oorlog in Oekraïne.
Shinzo Abe
JAPAN
De moord op Shinzo Abe Japan is in shock nadat een werkloze ex-marinier met een zelfgemaakt vuurwapen oud-premier Shinzo Abe op 8 juli in koelen bloede vermoordde. Japan heeft zeker zijn aandeel gehad in politieke moorden. De meest bekende was in 1960, toen de leider van de Japanse socialistische partij, Inejiro Asanuma, in de buik werd gestoken door een extreemrechtse fanaticus die een samoeraizwaard hanteerde. De laatste decennia was het politieke geweld zo goed als verdwenen en zijn misdaden waarbij een vuurwapen is betrokken, onder andere dankzij de extreem strenge wapenwetgeving, op de vingers van één hand te tellen. Het is dan ook maar de vraag of de moordaanslag op Shinzo Abe politiek geïnspireerd was. Abe was, bij wijze van spreken, in de wieg gelegd voor de politiek. Hij was de kleinzoon van Nobusuke Kishi, die tijdens de Tweede Wereldoorlog een erg invloedrijke bureaucraat was geweest en die van 1957 tot 1960 premier van Japan was. Het is wellicht een merkwaardige speling van het lot, maar ook Kishi kreeg te maken met een moordaanslag - een steekpartij - die hij evenwel overleefde. En Abes vader, Shintaro Abe, was dan weer enkele jaren minister van Buitenlandse Zaken.
‘Abenomics’ Maar het was Shinzo Abe die langer dan wie dan ook in zijn familie de natie zou dienen: tweemaal als premier van 2006 tot 2007 en opnieuw van 2012 tot 2020. Wellicht heeft niemand een grotere stempel op het naoorlogse Japan gedrukt dan hij. Hij was een overtuigde conservatieve nationalist die het als zijn missie beschouwde om van Japan opnieuw de meest vooraanstaande macht van Azië te maken. Het herstellen van de economische slagkracht was daarbij een topprioriteit. Met de naar hem genoemde ‘Abenomics’ slaagde hij daar grotendeels in. Abenomics was een socio-economische inhaalbeweging die onder meer steunde op het opvoeren van de overheidsuitgaven, monetaire versoepelingen en het liberaliseren van sommige sectoren. Abe lanceerde die inhaalbeweging in 2013 om de economie - na twee decennia van deflatie - terug op het juiste spoor te zetten.
Wereldoorlog stelde de Japanse Grondwet - onder Amerikaanse druk - strikte beperkingen aan de uitbouw en rol van de strijdkrachten. Sindsdien hebben Japanse nationalisten - onder wie Abe - zich daartegen verzet. Ze beweren dat het Japan zwak maakt, niet in staat voor zichzelf op te komen of zijn bondgenoten te verdedigen. In 2014 stelde de regering-Abe een grondwetswijziging voor die de bevoegdheden van de strijdkrachten drastisch wou uitbreiden, maar Abe kreeg evenwel niet genoeg politieke steun om dit door te drukken.
China Japan maakt zich nu echter steeds meer zorgen over zowel China’s steeds agressievere en frequentere inbreuken op de door Japan gecontroleerde wateren rond de Senkaku-eilanden die door China worden opgeëist, als de lucht- en zeemachtactiviteiten van Peking rond Taiwan. Men mag in deze niet vergeten dat de noordkust van Taiwan slechts 100 km ten zuiden van de zuidelijkste zeegrens van Japan ligt. Het is dan ook niet verwonderlijk dat alsmaar meer Japanners aandringen op het drastisch verhogen van het defensiebudget.
De belangrijkste verwezenlijking van Abe was dat hij weer stabiliteit bracht in Japan
Stabiliteit Zijn belangrijkste verwezenlijking was evenwel dat hij weer stabiliteit bracht in het ‘Land van de Rijzende Zon’. Voordat Abe in 2012 weer aan de macht kwam, had Japan net het grootste trauma opgelopen sinds de Tweede Wereldoorlog: een enorme aardbeving, tsunami en kernsmelting in Fukushima. De regeringscoalitie was in chaos. De Japanse economie was nog steeds niet hersteld van de ineenstorting van de aandelenmarkt in 1992 en in de afgelopen twee decennia had Japan 14 premiers zien komen en gaan. Een van hen hield het slechts 64 dagen vol. Bovendien versterkte hij de veiligheid in de regio. Abe meende dat de machtspositie van Japan afhankelijk was van een sterke alliantie met de Verenigde Staten en wat hij omschreef als “gelijkgestemde democratieën”, waaronder India en Australië. Zijn terechte bezorgdheid over de geopolitieke toestand in de regio leidde ertoe dat hij één van de grote Japanse politieke taboes wilde in vraag stellen. Na de Tweede
Na de grote verkiezingsoverwinning twee dagen na de moord op Abe is zijn Liberaal-Democratische Partij (LDP) nu misschien in een positie om de grondwetswijziging door te voeren waarnaar hij altijd had gestreefd. De regeringscoalitie onder leiding van de LDP had al een tweederdemeerderheid in het Lagerhuis en verhoogde haar meerderheid in Hogerhuis lichtjes. In die context is het niet onbelangrijk dat de rechts-nationalistische Ishin no Kai-partij haar zetelaantal in het Hogerhuis aanzienlijk heeft verhoogd. Hoewel Ishin no Kai geen coalitiepartner van de LDP is, is deze partij voorstander van een dergelijke grondwetsherziening en zou ze daarom voor stemmen. Daardoor zou Abes grootste wens misschien postuum nog worden gerealiseerd.
JAN HUIJBRECHTS
Interview
21 JULI 2022
SARAH SCHOENMAEKERS - HOOGLERAAR EUROPEES RECHT EN TITULARIS ANV-LEERSTOEL:
oe bent u in deze functie terechtgekomen?
PROF. DR.
In 2020 werd professor Schoenmaekers weerhouden voor de leerstoel van het Algemeen Nederlands Verbond. Gedurende vijf jaar zal ze zich buigen over de relatie tussen de EU, markteconomie en cultuur. Een gesprek over hoe ze met deze opdracht en onderwerp omgaat.
“Om heel eerlijk te zijn: het is een vacature die ik eerder toevallig zag verschijnen. Onmiddellijk wekte die mijn interesse, ook al moet ik bekennen op dat moment niet echt vertrouwd te zijn met het ANV (lacht). Zowel de functie als de vereniging leken mij buitengewoon interessant. Ik informeerde me, besloot te solliciteren en mijn kandidatuur werd weerhouden. Dat het ANV synoniem staat voor een samenwerking tussen Vlaanderen en Nederland sprak me bijzonder aan, zeker omdat dit op een erg positieve manier gebeurt. Er worden namelijk studiedagen georganiseerd, men reikt prijzen uit aan personen die zich op cultureel vlak inzetten, enzovoort. Tegelijk tracht men met die initiatieven ook een zo breed mogelijk publiek te bereiken. Het is niet enkel weggelegd voor de happy few. En wat mijn eigen functie betreft: op geen enkele manier is er enige inmenging in mijn academische vrijheid. Die is nog even groot als voorheen. De looptijd van deze functie is vijf jaar en de focus ligt voornamelijk op onderzoek. Daar zullen natuurlijk ook lezingen en gastcolleges mee gepaard gaan, zodat ook de huidige generatie van studenten op een directe wijze wordt bereikt.”
Hoe is die onderzoekstaak precies gedefinieerd? “De afbakening is als volgt: a rato van één dag per week doe ik onderzoek naar de link tussen economie en cultuur. In beide richtingen trouwens. Op welke manier kunnen culturele aspecten van invloed zijn op de interne markt die vooral economisch van aard is? Wordt er rekening gehouden met culturele gevolgen bij het maken van nieuwe Europese economische wetgeving en op welke manier heeft die regelgeving een invloed op cultuur en de culturele sector? Zonder vooruit te lopen op het onderzoek, kan ik al meegeven dat een bijzonder spanningsveld erg snel duidelijk wordt. Cultuur, zijnde doorgaans een nationale aangelegenheid, kan immers voorrang krijgen op het vrije verkeer van goederen en personen, hetgeen een hoeksteen is van de EU. Lidstaten kunnen dus onder bepaalde omstandigheden beperkingen stellen aan het vrije verkeer omwille van een hoger cultureel belang. Maar hoe ver reikt die nationale ‘macht’? Zijn er grenzen? Dat zijn interessante zaken waarmee ik me de komende jaren in het kader van deze functie zal bezighouden.”
Op welke manier wil u invulling geven aan uw opdracht? “Ik vind het belangrijk om dit thema onder de aandacht te brengen van een ruimere academische gemeenschap. Er komt een boek met diverse bijdragen. Academici die actief zijn op het spanningsveld van economie en cultuur werden benaderd. Hun bijdragen lopen binnen en tegen oktober hopen we alles ingediend te krijgen bij de uitgever. Ik kan natuurlijk niet vooruitlopen op de bijdragen, maar het boek draait globaal genomen rond drie thema’s. In eerste instantie de bevoegdheid van de EU op het gebied van cultuur. Zoals gezegd is dit voornamelijk een nationale aangelegenheid, maar de EU heeft onrechtstreeks wel wat in de pap te brokken. Een tweede aandachtspunt is de wisselwerking tussen cultuur en andere actieterreinen van de EU. Er wordt nagekeken of de EU haar plicht vervult om rekening te houden met culturele aspecten wanneer zij regelgeving maakt op andere beleidsterreinen. En tot slot: na-
kijken in welke mate cultuur door lidstaten kan worden ingeroepen als een correctie op het vrije verkeer binnen de EU. Daarop bouwend zijn er tal van subthema's die de basis van dit boek uitmaken. Eigenlijk is het de bedoeling dat we naar een eindproduct evolueren waarin een filosofische inslag zit, aandacht voor de economische logica achter de culturele europeanisering, het belang van cultureel erfgoed met minderheidstalen in het bijzonder, wetgeving op sociale media rond cultureel gevoelige topics, enzovoort, enzoverder (lacht).”
Zijn er concrete voorbeelden van die spanning die kan bestaan tussen cultuur als nationale bevoegdheid en het Europees kader? “Een zaak die me in het bijzonder interesseert en die mijn belangstelling ook heeft geprikkeld, is een rechtszaak die momenteel aanhangig is bij het Hof van Justitie in Luxemburg over een Letse wetswijziging. Men besliste er dat het hoger onderwijs in principe enkel in het Lets mag plaatsvinden, hoewel voor buitenlandse studenten ook in onderwijs kan worden voorzien in een andere taal ‘van de Europese Unie’. Dat leidt ertoe dat buitenlandse instellingen van hoger onderwijs hun onderwijzend personeel veel moeilijker in Letland kunnen inzetten en daarenboven leidt dit tot heel wat moeilijkheden voor de aanzienlijke Russische minderheid die er aanwezig is, aangezien het Russisch natuurlijk geen taal van de EU is. En dit brengt ons tot de kern van de zaak. Een dergelijke beslissing gaat in tegen het vrije verkeer, maar op cultureel vlak - waartoe de bescherming van een staatstaal behoort - kan een correctie gebeuren. Hamvraag is of men hier niet te ver gaat in het corrigeren? En mocht u eraan twijfelen: deze zaak werd al ingeleid vóór het conflict in Oekraïne startte.”
“Cultuur is verweven met de nationale identiteit, wat historisch best te begrijpen is” Interessant lijkt ons ook die problematiek vanuit een ANV-invalshoek te benaderen. Ik kan me inbeelden dat de verschillen tussen het noorden en het zuiden dwars door het onderzoek lopen? “Er zijn zonder enige twijfel andere gevoeligheden. Al was het maar dat België een strikte taalwetgeving heeft, terwijl dat in Nederland niet direct aan de orde is. In Nederland heerst er bij velen wel een vrees voor de verengelsing van het hoger onderwijs. Ook hier zie je weer dat het (economische) globaliseringproces een invloed heeft op het gebruik van de nationale taal, nationale cultuur en identiteit.
Laten we nog even terugkomen naar de academische afbakening. Hoe wit is uw blad? Is er een historiek waarop u verder kan bouwen? “Het is een vrij nieuwe thematiek waar nog niet veel mee gebeurd is. Er zijn wel academici die rond het thema gewerkt hebben, maar hun aantal is gering. De koppeling van dit thema aan aspecten van nationale identiteit en aan politieke ontwikkelingen - denk maar aan de ontwikkelingen in Polen en Hongarije -, is nog niet bestudeerd. In essentie is het een verhaal van grenzen
“Op EU-vlak is de betekenis van cultuur erg klein”
15
afbakenen. Cultuur is verweven met de nationale identiteit, wat historisch best te begrijpen is. De EU heeft weinig invloed, maar doordat elementen van nationale identiteit kunnen worden ingeroepen om culturele en politieke doelstellingen na te streven, doen zich (politieke) spanningen voor, zonder dat het duidelijk is waar we hierbij op juridisch vlak precies staan. De aarzeling op dat vlak is frappant. Hoewel het Europees Hof van Justitie nog geen arrest heeft uitgesproken, vermoed ik dat er geen heldere uitspraak zal volgen. Het Hof zal zich schuilen achter het proportionaliteitsbeginsel, waardoor het de bal zal doorspelen naar de nationale rechters. Die rechters moeten dan op hun beurt oordelen of de beperking van het vrije verkeer ‘noodzakelijk’ was om het culturele doel te bereiken. Op het vlak van die afbakening is er nog heel wat werk aan de winkel. Hopelijk kan ik daaraan met mijn juridisch onderzoek een bescheiden bijdrage leveren.” MICHAËL VANDAMME
RAAKVLAK MET DE PRAKTIJK BEHOUDEN Sarah Schoenmaekers (°1983) is universitair hoofddocent Europees Recht aan de Universiteit Maastricht en gastprofessor aan de Universiteit Hasselt. Sinds de ANV-leerstoel haar werd toegekend, mag ze zich ook ‘bijzonder hoogleraar Europees Recht’, in het bijzonder de Cultureel Gecorrigeerde Markteconomie, noemen. “Mijn parcours is misschien wat atypisch”, legt ze uit. “Ik heb de opleiding European Law School gevolgd aan de faculteit der rechtsgeleerdheid van de Universiteit van Maastricht, waar ik ook mijn latere academische carrière uitbouwde. Daarna heb ik het beroepsbekwaamheidsattest behaald bij de Orde van Vlaamse Balies om in België als advocaat aan de slag te gaan bij Omnius Advocaten. Tijdens mijn eerste jaren aan de balie schreef ik ook mijn doctoraat, wat gedurende vier jaar non-stop nacht- en weekendwerk vergde (lacht). Mijn doctoraat betrof de regulering van architecten in België en Nederland en maakte een vergelijking tussen de regelgeving in beide landen om het beroep te mogen uitoefenen en de titel te voeren, alsook op de verschillende aansprakelijkheidsregimes. Op die manier kon ik nagaan in welk land de regelgeving inzake architecten het meest kostenefficiënt was vanuit economisch oogpunt. Zo ben ik gerold in het aanbestedingsrecht en later ook het mededingingsrecht. Allemaal rechtsgebieden die bijzonder economisch van aard zijn en gericht zijn op de interne markt. Het is bijzonder fijn om met die achtergrondkennis mij nu nader toe te leggen op de link tussen het economische recht en cultuur.”
HET ALGEMEEN NEDERLANDS VERBOND Het Algemeen Nederlands Verbond (ANV) geniet bekendheid door zijn diverse activiteiten, gaande van het terecht geprezen tijdschrift Neerlandia tot de uitreiking van de jaarlijkse Visser Neerlandia-prijs. Minder bekend is dat het ANV in samenwerking met de Stichting ANV-Tijmen KnechtFonds ook in een eigen leerstoel voorziet. Die is gevestigd aan de Open Universiteit in Nederland en werd voor een periode van vijf jaar toegekend aan prof. dr. Sarah Schoenmaekers die naast haar positie als hoogleraar Europees Recht aan de Open Universiteit, universitair hoofddocent Europees recht is aan de Universiteit van Maastricht. Haar taak bestaat erin de relatie tussen EU, cultuur en markteconomie te onderzoeken. Of zoals de vereniging het zelf verwoordt: “De interactie van cultuur en taal met andere samenlevingsdomeinen is tot op heden grotendeels onderbelicht gebleven. Het samenspel van cultuur met het economische leven en de juridische verankering daarvan verdienen de aandacht. Het doel van deze leerstoel is dan ook een impuls te geven aan het onderzoek naar de verhouding tussen cultuur enerzijds en de vrije markt anderzijds in de Europese rechtsorde.”
16 Cultuur & Sport
21 JULI 2022
SPORT
FILM
Lightyear In 1995 produceerde Pixar de eerste computergeanimeerde langspeelfilm, namelijk ‘Toy Story’. Dit succesverhaal introduceerde onder andere de actiefiguur Buzz Lightyear, een stuk speelgoed dat toebehoorde aan het jongetje Andy. ‘Lightyear’ beweert in de openingcredits dat die film de favoriet was van dit kind. Een boude bewering voor dit toonbeeld van Pixars groeiende middelmatigheid.
Op bezoek bij Harut Grigorian, de Glory-kampioen uit Antwerpen - Deel 1 Kickboksen is in Vlaanderen vooralsnog een van de kleinere sporten. Toch lopen er ook hier enkele kampioenen rond. Een van die kampioenen is de Antwerpse Armeen Harut Grigorian. Hij hoort bij de internationale top van het kickboksen en we bezochten hem in zijn eigen gym, Multifight Antwerp.
Harut Grigorian
Buzz Lightyear (Chris Evans) is een ‘space ranger’ van Star Command, een corps van elitesoldaten die het universum beschermen. Wanneer hun transportschip een leefbare planeet ontdekt, gaat Buzz met zijn partner Alisha Hawthorne op verkenning. De omgeving blijkt vijandig en wanneer hun ontsnappingspoging grondig fout loopt, is de hele eenheid genoodzaakt te settelen op deze planeet. Aangezien Buzz zich persoonlijk verantwoordelijk voelt voor deze hachelijke situatie, besluit hij het transportschip op eigen houtje opnieuw vliegwaardig te maken.
Waardeloze boodschap Het gaat voor de space ranger al snel van kwaad naar erger en hij kan alleen nog op de hulp rekenen van enkele onbekwame kadetten. Pixar poogt aanvankelijk om hen als volwaardige rekruten te presenteren, maar dankzij hun voorliefde voor een underdogverhaal houden ze niemand voor de gek. Hiermee is dan ook de hele toon van de teleurstellende tweede act gezet. Buzz is vanzelfsprekend niet bereid om dit zootje ongeregeld op sleeptouw te nemen, maar het is van de meet af aan duidelijk dat de film wil dat zijn bezwaren hier ongegrond blijken. ‘Lightyear’ offert elke verantwoording van deze conclusie op voor goedkope komische momenten. Het team nevenfiguren ontsnapt telkens opnieuw aan gevaarlijke situaties, die het gevolg zijn van eigen onkunde en onoplettendheid. Pixar probeert zelfs niet om waardevolle levenslessen aan te reiken. Waar bijvoorbeeld ‘Ratatouille’ een boodschap uitdraagt als ‘kunde schuilt op onverwachte plaatsen’, is hier de les dat motivatie, ondanks onkunde, voldoende is om elk obstakel te overkomen. Hoewel de animatie bij momenten haast fotorealistisch oogt, gaat dit ten koste van het artistieke. De vervelende frequentie van verbaasde blikken met opengesperde ogen vormt een periodieke herinnering dat het hier een Pixar-film betreft. De film lijkt ook veel (visuele) inspiratie op te doen van ‘Star Wars’, ‘Top Gun’ en ‘Superman’, hoewel het hier eerder emulatie dan wel creatieve verwijzingen betreft.
Uitgeputte clichés ‘Lightyear’ vertelt ook de origine van Emperor Zurg, superschurk en aartsvijand van Buzz Lightyear. Zijn bestaan voelt ongepast, wat de verrassing omtrent het personage onderuithaalt. Het beetje potentieel waarop Pixar kortstondig scheen te hinten, was in luttele momenten vervangen door een standaard antagonist, die zijn kansen verspeelt door monologen en onbegrijpelijke terughoudendheid. Herinnert iemand zich nog ‘The Incredibles’ uit 2004? Toen al spotte de schurk Syndrome met deze uitgeputte clichés. Hoewel Pixar op geen enkel moment de bal volledig misslaat, blinkt ‘Lightyear’ op geen enkel vlak uit. Voorspelbaarheid, zwakke personages en weinig doeltreffende humor maken deze prent tot een flauw samenraapsel van peperdure animatie.
SIMON SEGERS
Harut Grigorian vecht voor Glory, een van de belangrijkste kickboksorganisaties in de wereld. Hij won er twee wereldtitels. Vandaag staat hij binnen de top tien van beste kickboksers in zijn gewichtsklasse. Hij trainde vroeger jarenlang bij Daniëlla Somers, de Vlaamse die in het verleden zelf 8 keer wereldkampioen werd. Zes keer op rij in het boksen, en ook twee keer in het kickboksen. In haar club ‘The Bulldogs’ leidt ze nu zelf vechters op. Harut is nog steeds vol lof voor haar. Na haar gym trok hij naar de Nederlandse toptrainer Nick Hemmers, waar hij nog steeds actief is. Dat internationale element is nodig, want in België zit je snel aan de top en moet je elders een uitdaging zoeken.
obstakels en mept zijn tegenstanders in het verlies.” In zijn eigen woorden: “Geen excuses, altijd naar voor.” Abdel, boezemvriend en de trainer bij Multifight Antwerp: “Het motto is ‘wij remmen niet’”. Grigorian ziet zichzelf als een publieksvechter. “Alles of niets, anders is het toch maar saai”, vertelt hij. Hij wijst ook op zijn eigen cijfers: met 78 procent overwinningen op KO krijgt het publiek wel iets te zien. Hij voelt ook dat het publiek meestal achter hem staat bij gevechten, net omwille van die intensieve en spectaculaire stijl. Bovendien helpt het hem ook. De tegenstander weet wat er zal komen, ze krijgen iemand voor zich die het niet op punten wil winnen.
Alles of niets
“Gewoon doordoen”
Elke vechter heeft zijn eigen stijl. De website van Glory beschrijft hem als “do or die”. Aanvallen is zijn beste verdediging en het tempo ligt altijd hoog. “Terwijl sommigen vechten alsof ze aan schermen doen, op zoek naar openingen om te scoren, is Harut Grigorian het tegenovergestelde. Hij slaat alsof hij een baseballbat hanteert, slaat zijn weg door
Grigorian is erg succesvol, maar recent verloor hij twee wedstrijden na elkaar. We vroegen wat dat doet met een topsporter. Voor Harut valt dat eigenlijk best mee: “Je moet gewoon doordoen.” Het eerste verlies, tegen Cédric Doumbé, was terecht, zo zegt hij zelf. Dat andere verlies, tegen Jamie Bates, is een ander verhaal. “Het was een lastig
gevecht tegen een vuile vechter. Hij trapte bewust en vaak op de knieën en nam me in de clinch. Dat mag je niet doen in het kickboksen”, vertel Harut. Bovendien had Harut ook simpelweg het gevoel dat hij de betere was en die wedstrijd verdiende te winnen. Hij toonde zelfs de beelden om zijn punt te bewijzen. En inderdaad, daar deelt Harut in de tweede ronde een rake hoek uit waardoor Bates tegen de grond gaat. Het lijkt in alles op een KO, alleen geeft de scheids die niet. Hij had namelijk net voordien “stop” gezegd, waarschijnlijk om Bates te waarschuwen niet meer op de knieën te trappen. Maar Bates deelde nog twee trappen uit. Dus Harut reageerde met een combo met zijn vuisten. Voor de liefhebbers, de wedstrijd staat integraal op YouTube. “Je hebt momenten dat het goed gaat en je hebt momenten dat het slecht gaat. De goede momenten zijn veel talrijker dan die paar slechte, dus ik neem dat niet mee.” De volgende wedstrijd werd bovendien gewoon weer gewonnen.
Altijd presteren Dat je altijd paraat moet zijn, blijkt ook uit een andere anekdote die Harut en Abdel ons vertellen. Zo trokken ze eens in het begin van zijn carrière nog als gewone toeschouwers naar een kickboksgala. Er was echter een probleem. Een van de kickboksers in de hoofdpartij was niet komen opdagen. Maar iedereen had gezien dat Grigorian in het publiek zat. Dus om het evenement niet te laten mislukken, stapten de organisators op hem af en vroegen ze hem of hij zin had om te vechten. “Dat was niet voorzien, want de bedoeling was om te genieten van de wedstrijden en achteraf een stapje in de wereld te zetten.” Grigorian toonde zijn groot hart en besloot in te gaan op de vraag. Ondanks niet getraind te hebben voor de kamp, won Harut. Opvallend, zijn laatste gevecht vond plaats in Armenië, en dat was nog maar de eerste keer dat Grigorian daar kon vechten. Harut droomt ervan om zelf een gala te organiseren, met zijn eigen club. Maar eerst nog de volgende professionele kamp. CARL DECONINCK
BOEK
Wouter Lutkie, priester-fascist Willem Huberts, een erudiet Nederlands historicus, slaagde er met verve in de complexe persoonlijkheid van ‘priester-fascist’ Wouter Lutkie (1887-1968) in een magnum opus te vatten. In Vlaanderen is Lutkie nagenoeg onbekend, maar in Heel- en Groot-Nederlandse kringen doet het blad ‘Aristo’ - dat hij zo’n 35 jaar lang (vanaf 1930) uitgaf - zeker een belletje rinkelen. Pas op zijn 25e besloot hij priester te worden nadat hij na onafgewerkte middelbare studies een tiental jaren als ‘koopman’ in de zaak van zijn vader had gewerkt. Het gezin was niet onbemiddeld en zeer katholiek. Wouter Lutkie was een verstandige jongeman die veel las. Ook was hij erg sociaal bewogen en voerde zelfs mee actie tegen drankmisbruik. Maar vooral evolueerde hij als een eigenzinnige denker en theoreticus.
Soli Deo Met zijn bisschop, die hem als onderpastoor benoemde in een onooglijk klein Noord-Brabants dorpje, had hij als ‘late roeping’ een slechte band. Monseigneur Diepen vond dat Lutkie de klassiek-katholieke lijn niet volgde en verbood hem geregeld om in tijdschriften te schrijven of functies op te nemen in verenigingen. Lutkie vroeg in 1921 al overplaatsing aan. Zo kwam hij in Nuland terecht, waar hij ambteloos zou verblijven tot het einde van zijn leven, op een landgoed dat hij met het echtpaar Ras bewoonde en dat de naam Soli Deo kreeg. Daar vormde hij een soort sociaaleconomische leefgemeenschap voor mensen uit de omgeving. Hij hielp hen en ook anderen waar het kon, zowel op sociaal, geestelijk als administratief vlak. Het
was ook de plaats waar hij mensen vanuit heel Europa ontving in het kader van de ontwikkeling van politieke visies en engagementen. Daar was hij immers vooral mee bezig en dat uitte hij in geschriften allerhande.
Theoretisch fascisme Hij werd al van in de vroege jaren ’20 een bewonderaar van Mussolini in wiens fascisme hij complementariteit vond met het corporatisme zoals dat later in de jaren ’30 voorgesteld zou worden in de encycliek ‘Quadragesimo anno’. De democratie van toen was volgens hem ontspoord en enkel gebaseerd op de macht van het getal, en niet op basis van gezag, discipline, orde, hiërarchie, leiding en traditie. Hij greep met Franse denkers als Maurras en Bloy terug naar voorrevolutionaire principes als de oude standenmaatschappij waarin het volk geleid werd. Hij zou Mussolini overigens een zevental keren bezoeken, maar dat eindigde al in 1934 toen de Italianen voor de Nationaal-Socialistische Beweging van Anton Mussert kozen als vertegenwoordiger voor het Nederlandse ‘fascisme’ en het veel kleinere - volgens Lutkie zuiver fascistische - Zwart Front links lieten liggen. Het nationaalsocialisme en de collaboratie
ermee keurde hij principieel af. Tijdens de oorlog wist hij ruim 200 personen uit Duits gevangenschap vrij te krijgen. In 1943 werd zijn blad Aristo zelfs verboden. Zijn afkeer van het nationaalsocialisme zat in de miskenning van godsdienst en kerk. De alliantie van Mussolini met Hitler was voor hem een vergissing die tot de ondergang van het fascisme zou leiden. Toch bleef hij de verdediger van het theoretische fascisme als maatschappelijk synthesemodel. Ook na 1945 bleef hij zijn oude principes trouw en onderhield hij tal van contacten in binnen- en buitenland.
Uniek tijdsbeeld Huberts heeft aan de hand van het Lutkie-archief het leven, de contacten en alle wendingen in het denken van deze merkwaardige priester kunnen reconstrueren. Voor de Vlaamse lezer vraagt het evenwel een extra inspanning om de Nederlandse politieke context van Lutkies tijd goed te vatten. Maar het minutieuze werk van Huberts om de vele correspondenties en contacten te analyseren en te duiden, helpt om daar doorheen te komen. De biografie is in die zin niet alleen een voorstelling van een merkwaardig man, maar tevens de weergave van een uniek tijdsbeeld. KVDP Willem Huberts, ‚Soli Deo. Wouter Lutkie (1887-1968). Biografie van een priester-fascist.’ Amsterdam, Boom Geschiedenis 2022, 528 bladzijden, ISBN 9789024446414, 39,90 euro.
Cultuur
21 JULI 2022
KUNST
Kasteel van Loppem schenkt en koopt kunst
Het Kasteel van Loppem heeft een grote verzameling meestertekeningen in bewaring gegeven aan het Prentenkabinet van de Musea Brugge en het kocht vier schitterende emails uit de dertiende eeuw. Het kasteel is een plek die je keer op keer kan bezoeken omdat er altijd iets nieuws te ontdekken is. Het Kasteel van Loppem, op enkele kilometers van Brugge, ligt midden een Engelse tuin met eeuwenoude bomen en vijvers. Baron Charles van Caloen liet het tussen 1858 en 1863 bouwen in de toen heersende bouwstijl, namelijk de neogotiek. De familie van Caloen ging aanvankelijk in zee met de Engelse architect Edward Welby Pugin, de zoon van de ‘founding father’ van de neogotiek. Later nam Jean Bethune die taak over. Bethune tekende voor heel wat schitterende neogotische gebouwen in ons land. Van het Kasteel van Loppem maakte hij een totaalkunstwerk: schouwen, trappen, lusters, glasramen, meubilair… alles ademt neogotiek uit.
wereldoorlogen bracht hij een indrukwekkende collectie samen. Die is nu deels in een museale opstelling ondergebracht in een zaal op de eerste verdieping. Hier staan prachtige stenen en houten middeleeuwse beelden, onder andere van de toonaangevende beeldsnijdersfamilie Borman, naast Vlaamse paneelschilderkunst, retabelfragmenten en glasramen, Mechelse albasten en Portugese ivoren, en nog veel meer. In 1951 richtte Jean van Caloen een stichting op waarin hij het kasteel met park, de inboedel en de kunstcollectie onderbracht. Op die manier is het geheel voor de komende generaties gevrijwaard.
Totaalkunstwerk
Tekeningen naar Musea Brugge
Toen Jean van Caloen, de kleinzoon van Charles, begon met het verzamelen van kunst lag het voor de hand dat hij zou kiezen voor de gotiek. Tussen de twee
Jean van Caloen was ook een gepassioneerd verzamelaar van tekeningen. Deze kwetsbare kunstwerkjes vereisen heel bijzondere bewaaromstandigheden.
De Stichting Jean van Caloen besliste daarom in mei van dit jaar de zorg en het beheer van bijna 2.000 meestertekeningen en 25 schetsboeken over te dragen aan het Prentenkabinet van Musea Brugge. Eerder al had de stichting een dertigtal middeleeuwse verluchte handschriften ter bewaring aan de Openbare Bibliotheek Brugge gegeven. De tekeningen dateren van de late zestiende eeuw tot en met de twintigste eeuw. Opmerkelijke stukken zijn onder andere ‘De zegenende priester’ (ca. 1650) van Jacob Jordaens en een knappe voorstelling van een jonge vrouw (ca. 1730) van de Franse meester François Boucher. De absolute blikvanger is ‘De steniging van de heilige Stefanus’ (1525-30) van Michelangelo. Het is de enige tekening van de beroemde renaissancekunstenaar die in ons land bewaard wordt. Musea Brugge zal de tweeduizend tekeningen wetenschappelijk onderzoeken en er komt een tentoonstelling in de nieuwe tentoonstellingszaal BRUSK.
Aankoop email In navolging van Jean van Caloen blijft de stichting die zijn naam draagt kunst aankopen. Zo is de verzameling recent aangevuld met dertiende-eeuwse emails ‘champlevé’ uit Limoges en Midden-Italië. Het productieproces van dergelijke emails was bijzonder complex, tijdrovend en weggelegd enkel voor de beste kunstenaars-ambachtslui. Bij de vier verworven stukken zijn er twee processiekruisen. Die met ‘Christus aan het kruis’ (1225-1250) is uitzonderlijk groot en perfect bewaard. Het getuigt nog in vele facetten van de romaanse stijl (bijvoorbeeld de koningskroon in plaats van de doornenkroon en de lange lendendoek), al kondigt de S-vormige figuur de komst van de gotiek aan. Even fraai ogen de pyrix (1225-1250), die gebruikt werd om geconsacreerde hosties te bewaren of naar stervenden te brengen, en de plaket met de tenhemelopneming van de ziel van een heilige (1210-1220) uit een reliekschrijn. MMMV www.kasteelvanloppem.be
17
LEZERSBRIEVEN DRAAIBOEK VOOR 2024 Pallieterke, Bij de 11 juliviering op het stadhuis van Brussel, dat nog altijd officieel ‘de hoofdstad van Vlaanderen’ blijkt te zijn (hoelang nog?), was er ook kritiek op de Vlaamse regering, onder meer van ons ‘mateke’. Die kritiek was gedeeltelijk terecht, al had men er in één adem aan moeten bijvoegen dat Vlaanderen nog steeds elk jaar zo’n 12 miljard euro van zijn welvaart aan Wallonië afstaat, dat er niet veel meer mee doet dan uitdelen aan zijn politiek en administratief benoemden. Stel eens voor wat we daar zelf mee zouden kunnen aanvangen... Vóór de regionale verkiezingen van 2024 kan daar weinig aan gedaan worden. Toch zou het geen kwaad kunnen zich daar zo goed mogelijk op voor te bereiden. Om te beginnen moeten we ervoor zorgen dat er bij die regionale verkiezingen een Vlaams-nationale meerderheid komt. Dat zal alleen kunnen als de kopstukken van de N-VA hun veto tegen het VB laten vallen. Zolang dat niet gebeurt, kunnen we alle Vlaamse kiezers, ook die van de N-VA, aanraden tenminste bij de regionale verkiezingen voor het VB te stemmen. Als de Vlaams-nationalisten in de regionale verkiezingen de meerderheid zouden behalen - conditio sine qua non -, moeten ze Vlaanderen uitroepen tot deelstaat van het federale België (de zogezegde Senelle-doctrine), met als grenzen de bestaande grenzen van het Nederlandse taalgebied. Dat is democratisch volstrekt legitiem, want het Vlaams Parlement, verkozen om Vlaanderen te besturen, is de uitdrukking van het soevereine Vlaamse volk. Pas daarna kan er gepraat worden. Zoals politicoloog Bart Maddens stelde in Onaf, moeten de nieuwe meerderheidspartijen in die nieuwe Vlaamse regering dan stellen dat ze geen nieuwe federale regering zullen steunen zonder eerst een akkoord over een hopelijk laatste staatshervorming. Als de francofonen daarmee niet instemmen en misschien zelfs niet meer met de nieuwe Vlaamse deelregering willen praten, omdat het VB erbij zal zijn, dan houdt dit België op verder te bestaan en zal het nooit meer uitgevonden worden. Guido van A lphen - K asterlee
BRUGGE VOOR NAPOLEON Pallieterke, Ik wil de verslaggever over het boek graag geloven dat Napoleon ook een grote invloed had op het rechtswezen. Maar ik stel vast dat de ‘Code Napoléon’ de wettelijke grondslag vormde voor de betutteling van de vrouw, die al begonnen was door de Franse Revolutie! Betutteling die er onder de Katholieke Kerk niet was, maar nog altijd aan de Kerk verweten wordt. In plaats van naar de Code Napoléon te wijzen. Frank Joris - Guiuan-Samar
HALLELUJA Pallieterke, Halleluja, ’t Pallieterke is net op tijd ontsnapt aan het woke-virus. Ik lees met plezier het artikel over de uitspraak van het Hooggerechtshof in Wisconsin waaruit blijkt dat Trump misschien toch een punt heeft. Hiermee werd veel
te snel gelachen. Tevens merk ik op dat de Poetin-hysterie is afgenomen en men realistischer is geworden en toch een deel van de schuld van de huidige miserie bij het Westen zelf legt, al is het maar op het gebied van eigen energievoorziening. K ristof Panis – Wolvertem
LATEN WE IN VREDE SCHEIDEN Pallieterke, In de hele wereld verdedigen de kranten hun volk. In Vlaanderen is het juist het tegenovergestelde. Belgische journalisten van zogenaamde ‘Vlaamse’ kranten en tijdschriften zoals Bart Brinckman (De Standaard), Marc Reynebeau (De Standaard), Joël De Ceulaer (De Morgen), Bart Eeckhout (De Morgen), Luc Van der Kelen (HLN), Jan Segers (HLN), Bert Bultinck (Knack) , Indra De Witte (Belang van Limburg), Liesbeth Van Impe (Nieuwsblad), Isolde Van Den Eynde (HLN)... proberen het huwelijk nog te redden door anti-Vlaamse berichtgeving. Ook de nieuwsredactie van VRT (Fatma Taspinar - Goedele Wachters - Hanne Decoutere - Wim De Vilder - Annelies Beck - Kathleen Cools - Bart Schols - Lisbeth Imbo - Lieven Verstraete) en VTM (Stef Wauters - Freek Braeckman - Cathérine Moerkerke - Birgit Herteleer) puilt uit van anti-Vlaamse elementen. Het BELGISCH HUWELIJK is voorbij. Laten we in vrede scheiden. In 1830 hebben enkele toenmalige staatshoofden beslist om een nieuw land te maken, België. Men zocht een koning om dit land te leiden. Na lang zoeken vond men een Duitser die bereid was deze taak op zich te nemen. Het was een zoon uit de Duitse adel, familie Saksen-Coburg en Gotha. Het was een GEDWONGEN huwelijk. Dit huwelijk hield jaren stand. Psychologen, psychiaters, seksuologen en gezinstherapeuten hadden veel werk. Maar het is hopeloos. Het Belgische huwelijk tussen Vlaanderen en Wallonië is voorbij. De liefde is over. Laten we in vrede en vriendschap scheiden als goede vrienden. Swa Cauwenbergh - A ntwerpen
TAALWET BESTUURSZAKEN IN BRUSSEL Pallieterke, In overleg met een vooraanstaande figuur uit de Vlaamse Beweging werk ik aan een ontwerp van dagvaarding om de Belgische Staat te laten veroordelen om de Taalwet Bestuurszaken, door het uitwerken van een specifiek administratief toezicht, in Brussel-Hoofdstad te handhaven zoals het hoort. Zijn vragen hebben de zaak in een stroomversnelling gebracht. Het is de bedoeling om desnoods van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens een ‘pilootarrest’ te bekomen, waarmee het Hof de Belgische Staat veroordeelt en haar dwingt de wetgeving aan te passen. Ik zoek een jonge jurist(e) die mijn teksten zou kunnen lezen en desnoods aanvullen of herwerken. Men kan mij een bericht sturen op Facebook (Luc Lamine). Ik werk natuurlijk pro Deo, voor de Vlaamse zaak. Een jonge jurist(e) heeft een betere parate kennis van de huidige wetgeving en rechtspraak. Luc L amine - Rotselaar
Een lezersbrief insturen? Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.
18 Geschiedenis
© PHOTONEWS
21 JULI 2022
Andreas Baader
e wortels van de RAF lagen in de studentenrevolte van mei ’68 die op haar beurt voor een flink deel inspiratie had gevonden in de ideeën van de Italiaanse marxistische denker Antonio Gramsci. Die introduceerde tijdens het interbellum het beginsel van de culturele hegemonie. Hij poneerde dat macht niet alleen bepaald wordt door getalsterkte en economische macht, maar ook door het doordrukken van ideeën. Macht draait niet alleen om politiek, maar ook om cultuur. Anders dan de klassieke marxistische denkers stelde Gramsci dus dat de klassenstrijd niet alleen over politiek en economie ging, maar juist ook over cultuur en ideologische overtuigingskracht. Om de strijd te winnen moet je de ideeën van de mensen beïnvloeden en wijzigen. Pas nadat je ideeën ingang vinden, kan de revolutie plaatsvinden. Om het kapitalisme ten val te brengen, moesten dus de cultuur en de tradities ondergraven worden.
KULTURKAMPF De Rote Armee Fraktion bewees alvast met haar vaak extreem gewelddadige acties dat mei ’68 duidelijk meer was geweest dan een cocktail van op hol geslagen hormonen, een flinke scheut anarchisme en maoïstische retoriek overgoten met de verveling van de middenklassejeugd op het einde van de ‘golden sixties’. De klassenstrijd werd vervangen door een nieuwe ‘Kulturkampf’, een cultuurstrijd met als inzet niet alleen de radicale omverwerping van de maatschappij, maar ook voor het morele kompas van dezelfde maatschappij.
ONTSTAAN RAF
De laatste dagen stond de islamterreur weer volop in de schijnwerpers naar aanleiding van het proces rond Salah Abdeslam in Parijs. Precies een halve eeuw geleden waren West-Duitsland en bij uitbreiding een flink deel van West-Europa echter in de greep van het blinde geweld waarmee de Rote Armee Fraktion (RAF) de communistische bevrijdingsideologie predikte.
voortvluchtige Andreas Baader, Gudrun Ensslin en Horst Mahler als stichtende leden. Iets later vervoegde ook Ulrike Meinhof - die zich al snel als het ideologische brein zou profileren - de club en duurde het niet lang voor de groepering ook als de ‘Baader-Meinhofgroep’ bekendheid verwierf.
EXTREEM GEWELD De RAF was fel gekant tegen het kapitalisme, de Vietnamoorlog en de zittende machthebbers in de Bondsrepubliek met een naziverleden. Ze waren tegen het leger en de politie en natuurlijk voor de ‘Grote Proletarische Revolutie’. Inspiratie voor hun optreden haalden ze uit de geschriften van Lenin, Mao en natuurlijk de onontbeerlijke Che Guevara, hét icoon van een verblinde generatie… De groep schuwde extreme geweldpleging niet. Geweld tegen personen was geoorloofd, zo verklaarde Ulrike Meinhof op 15 juni 1970: “Iemand in een uniform is geen mens (…) Het is verkeerd met zo iemand te discussiëren en natuurlijk mag er worden geschoten.” In de volgende twee jaren was de groep verantwoordelijk voor meerdere bankovervallen, inbraken en bomaanslagen. Hierbij verloren vier Amerikaanse militairen het leven en waren er tientallen gewonden te betreuren. Niet voor niets werden de RAF-leden de meest gezochte personen in de Bondsrepubliek.
“SCHWEINE” Er werd een massale klopjacht op hen geopend. Tussen 7 en 15 juni 1972 volgde een golf van arrestaties. Eerst werd Gudrun Ensslin opgepakt in Hamburg en een paar dagen later waren Holger Meins en Andreas Baader aan de beurt na een vuurgevecht, waarbij Baader gewond was geraakt. De tv-beelden waarop te zien was hoe een schuimbekkende Baader vanaf de brancard waarmee hij van het strijdtoneel werd afgevoerd de hem omringende agenten voor “Schweine” uitmaakte, gingen de wereld rond. De daaropvolgende dagen werden nog eens veertig personen aangehouden, op verdenking van betrokkenheid bij RAF-terreuraanslagen. Maar Ulrike Meinhof was nog voortvluchtig. Zij kon op 15 juni in Langenhagen bij de kraag worden gevat nadat ze was verklikt door een medestander.
DE RAF WAS FEL GEKANT TEGEN HET KAPITALISME, DE VIETNAMOORLOG EN DE ZITTENDE MACHTHEBBERS IN DE BONDSREPUBLIEK MET EEN NAZIVERLEDEN Alle RAF- kopstukken werden tot lange gevangenisstraffen veroordeeld. Wegens het grote gevaar voor de Duitse samenleving werden de opgepakte groepsleden in extra bewaakte inrichtingen opgesloten en werd er in Stuttgart-Stammheim zelfs een nieuwe, hypermoderne gevangenis uit de grond gestampt. Ulrike Meinhoffs’ verblijf achter de tralies was echter van korte duur. Ze werd op 9 mei 1976 verhangen aangetroffen in haar cel.
die als enig doel het vrij krijgen van de andere RAF-kopstukken had. Het begon op 30 juli 1977 met de moord op de bankier Jürgen Ponto. Kort daarop werd werkgeversvoorzitter Hanns-Martin Schleyer ontvoerd en de Lufthansa-vlucht 181 gekaapt door de Palestijnen van het PFLP. Daarbij werd na een landing in Mogadishu de piloot gedood alsook drie van de vier kapers. De rest van de bemanning en de passagiers bleven ongedeerd door de reddingsoperatie van Duitse commando’s. Op 18 oktober 1977, de dag na de kaping, werden Ensslin en haar medegevangenen, Andreas Baader en Jan-Carl Raspe, dood aangetroffen in hun cel. Officieel waren ze omgekomen door zelfmoord, maar sympathisanten hielden jarenlang vol dat ze geëxecuteerd waren. De dag daarna werd de ontvoerde Schleyer dood aangetroffen in de kofferbak van een auto, net over de Franse grens bij Mulhouse. De terreurdreiging en de angstgolf die zich van het land meester maakte tijdens de ‘Duitse Herfst” was zo groot geweest dat de overheid zich genoodzaakt zag om vergaande noodwetten in te voeren, waardoor Duitsland op erg korte tijd bijna in een politiestaat was veranderd. Na 48 dodelijke slachtoffers, tientallen gewonden en enorme materiële schade ontving het persbureau Reuters net geen 28 jaar na de stichting van de RAF, op 20 april 1998 om precies te zijn, een verklaring waarin de RAF aankondigde zichzelf op te heffen. JAN HUIJBRECHTS
‘DUITSE HERFST’ Haar dood inspireerde de zogenaamde ‘tweede generatie’ van de RAF om nog gewelddadiger dan de eerste door te gaan met de gewapende strijd. Zij waren verantwoordelijk voor de ‘Duitse Herfst’ in 1977: een reeks terreurdaden
Kosten noch moeite werden gespaard bij de beveiliging van het RAF-proces
© PHOTONEWS
© PHOTONEWS
© PHOTONEWS
Het verhaal van de RAF begon op 14 mei 1970. Op die dag interviewde de journaliste Ulrike Meinhof - die verbonden was aan het linkse magazine Konkret - in de universiteitsbibliotheek van Berlijn-Dahlem, de charismatische ‘drop-out’ Andreas Baader. Die zat op dat ogenblik een gevangenisstraf van drie jaar uit wegens het stichten van brand in twee warenhuizen in Frankfurt am Main in april 1968, maar mocht in de bibliotheek geïnterviewd worden. Plotseling stormden drie gewapende personen, aangevoerd door Baaders’ liefje Gudrun Ensslin, de ruimte binnen. De bewakers werden overmeesterd en Baader, Meinhof en hun kompanen wisten in een mum van tijd te ontkomen. Een paar dagen later werd de Rote Armee Fraktion opgericht met de
IN DE BAN VAN DE ROTE ARMEE FRAKTION
De begrafenis van Hans Martin Schleyer in 1977
Ulrike Meinhof, in 1972 opgepakt in Hannover
Puzzel
21 JULI 2022
19
't Pallieterke telt tegenwoordig niet alleen 20 bladzijden in plaats van 16. Maar uw abonnement biedt u nog veel meer! Ontdek het hieronder en via palnws.be/abonnees.
Vraag van de week Elke maandag stellen wij een actuele vraag over een spraakmakend thema en horen wij graag uw mening! DEZE WEEK
Presentator Stijn Derudder is uw gastheer in twee podcasts. Elke donderdagochtend is er PAL EROP, waarin u Jurgen Ceder, Pieter Van Berkel en de andere medewerkers en gasten aan het woord hoort. Op zondag is er dan weer de podcast ‘Een kwestie van geloof’, waarin telkens een onderdeel uit het geloof in brede zin wordt behandeld. palcast.be
Maakt u zich zorgen over de hitte? Neem deel via: palnws.be/category/vraag-van-de-week
De app
“Wat vindt u ervan dat alle Vlaamse camera's nu flitsen vanaf 129 km/u?” Dat was de vraag die vorige week stelden aan de lezers van PAL NWS, naar aanleiding van de aankondiging dat alle verkeerscamera's op de Vlaamse snelwegen binnenkort zullen werken.
Zoals elk zichzelf respecterend medium beschikt ook ’t Pallieterke over een eigen nieuwsapp. Je vindt hem in de Google Play Store (Android) en de App Store van Apple (iOS).
57 PROCENT VAN DE RESPONDENTEN VINDT HET EEN SLECHTE BESLISSING DIE NEERKOMT OP GELDKLOPPERIJ EN REGELNEVERIJ. 21 PROCENT VAN DE RESPONDENTEN VINDT HET EEN GOEDE BESLISSING. 13 PROCENT VAN DE RESPONDENTEN VINDT HET EEN GOEDE BESLISSING, MAAR VINDT DE GEHANTEERDE MARGES NOG ALTIJD TE GROOT. 9 PROCENT VAN DE RESPONDENTEN VINDT DE GEHANTEERDE MARGES TE KLEIN.
Nieuwsbrieven Elke werkdag het beste van PAL NWS en ’t Pallieterke in uw mailbox, voor u geselecteerd en van commentaar voorzien door de webredactie. Elke dinsdag is er bovendien de vraag van de week. palnws.be/nieuwsbrieven
P L NWS
PAL NWS is de nieuwssite van ’t Pallieterke. Als abonnee hebt u uiteraard toegang tot alle artikels achter de betaalmuur. palnws.be
1324
A B C D E F G H I J K L
1
2
3
4
5
6
7
Met PAL SPORT pikken we de draad van vroeger weer op, toen boksen en gewichtheffen in ’t Pallieterke belangrijk waren. palsport.be
8
9 10 11 12
Volg PAL voor Vlaanderen op onze sociale media, deel de berichten en effen zo mee het pad naar een onafhankelijk Vlaanderen!
www.facebook.com/palvoorvlaanderen twitter.com/palvoorvl www.instagram.com/palvoorvlaanderen/
HORIZONTAAL A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. K. L.
Paragnost Loofboom - Grote narigheid Volstrekt Muzieknoot - Inzinking - Rokend zwavelzuur Plaats waar verschillende wandelroutes bij elkaar komen - Renium Voornaam van de sleutelfiguur in de kunstroof van "De Rechtvaardige Rechters" - Meisjesnaam Pers. vnw. - Rechteroever - Buitenaards wezen Aan boord gaan Automerk - Rondreis Reputatie - Bruto - Winnaar van het brons Zuivere - Belgische rivier Onrustig heen en weer lopen - Duitse drank
VERTICAAL 1. Muggezifterij 2. Het dalen van de waterspiegel Kind zonder ouders 3. Onderricht - Onder andere - Lichaamsdeel 4. Toiletartikel - Neon 5. Cirkel die aan twee kanten is afgeplat Bezadigd 6. Boksterm 7. Vervoegingsvorm van 'zullen' - Frans lidwoord Personeelsafdeling - Dyne 8. Met stembuiging sprekende 9. Aanduiding van aarzeling - Officier Onverwacht 10. Vlaamse rivier - Huldigde 11. Overleden prinses - Aarden kruiken Deel van een schip 12. Chemische stof die niet is samengesteld Herkauwend zoogdier
OPLOSSING 1323 3
4
5
6
7
A
N O T
I
F
I
C A
T
B
I
V O O R
IJ
E N
C
E
E N
D
U R
I
E
W I
G
F
S G
A
S
B
R
E U K
G
G E V A A R
L
IJ
K
E
H
I
O K
I
E N W
J
R O
V
K
I
E N T
L
G
1323
1
2
I N E
R
H E
9 10 11 12 I
L
E N
E
S P
T S
R A A K
Z G N
N T
L
M F
S G L
8
R
U E T
E V
L
E
E
D E
T O N E
E
R
R
M O R
R
S
I
E
B
E G O
E N E N
D
20 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet
21 JULI 2022
Tweet van de week “Het kan verkeren”, zei Bredero al. En het kan ook erg verkeren. Weet u nog hoe Groen de regering instapte met de absolute overtuiging dat na hun passage de kerncentrales onherroepelijk dicht zouden gaan? Zeer tegen de zin van ieder gezond verstand en de andere regeringspartijen trouwens. Wel, vorige week stond de Vivaldi-regering bij monde van Groen-minister Tinne Van der Straeten voor de camera’s van VTM te pleiten voor het openhouden van nog meer kerncentrales. Er konden er niet genoeg open zijn, volgens Tinne die nauwelijks een paar weken geleden nog kraaide dat ze niet open gehouden kunnen worden omdat Engie dat gezegd heeft.
Ziekmakend Toen geloofde ze Engie op haar woord omdat het perfect in haar kraam paste. Vandaag vindt ze Engie maar een dubieuze multinational die maar wat uit de nek kletst. Toen klonk het nog dat we die gevaarlijke rommel niet eens nodig hebben, want dat was allemaal in kannen en kruiken. Of tenminste, dat zou allemaal in orde komen als Vlaanderen nu eens werk zou maken om de windmolens die de federale regering op zee bouwt, te verbinden met het vasteland. Dat dit door ziekmakende hoogspanningslijnen moet, daar heeft Tinne überhaupt geen problemen mee. “Groene energie is groene energie,” stelde Tinne, “en als je daar dan groen van uitslaat. Dan is dat maar zo”. Zou het kunnen
dat het Groen-electoraat onder hoogspanningskabels woont? Dat ze daar eens een Pano aan wijden...
Duitse dutsen Maar Tinne gaat nog een stuk verder in haar overmoed. Ze wil niet alleen de brave burger verzekeren dat er genoeg energie gaat zijn deze winter. Nee, dat is niet genoeg. Ze verzekert ons ook nog eens dat we energie gaan arrangeren voor onze buurlanden. Den Duits bijvoorbeeld, want Den Duits is een duts die afhankelijk is van Russisch gas om de winter door te komen. SuperTinne ‘to the rescue’. Tinne vertelt er evenwel niet bij waarom Duitsland zo in de miserie zit. Dat heeft namelijk alles te maken met het feit dat ‘Mutti Merkel’ zo geschrokken was van de kernramp in Fukushima dat ze prompt alle kerncentrales zou sluiten. Terwijl daar geen slachtoffers gelinkt aan de kerncentrale zijn gevallen. Wel door de tsunami waar er in Duitsland nog niet zo heel veel geregistreerd zijn.
Groen is bruin Wat Tinne ook niet vertelt, is dat Duitsland nu uit pure miserie de zwaar vervuilende bruinkoolontginning opnieuw gaat opstarten om hun probleem om te lossen. Dus dat de hele groene filosofie ervoor gezorgd heeft dat Europa steeds vuilere energie produceert. Het wordt hilarisch om te zien hoe je zoiets uitlegt aan de kiezer. Was het al maar 2024.
IS VIVALDI IN DE ONMOGELIJKHEID OM TE REGEREN?
“Als het logisch, redelijk en rechtvaardig klinkt, is het politiek onhaalbaar” Professor politicologie Jan Vaneigens volgt het pensioendebat op de voet en luidt de alarmbel over de richting die het met ons land uitgaat. “Als we nu niet ingrijpen, gaan we naar het financiële en politieke bankroet van ons systeem”, stelt de wetenschapper onomwonden. “De politieke kaste kan dit niet aan. Er moet een breed maatschappelijk debat komen over deze materie”, vertelt de eminente professor. Een opmerkelijke visie over uw pensioen en dat van onze kinderen. “Het verhaal loopt al decennia in de politiek. Als we ons pensioenstelsel niet hervormen, dreigen hele generaties zonder pensioen te vallen. Absolute toppolitici hebben er reeds hun tanden op stuk gebeten en krijgen het dossier amper in beweging. Nochtans weet iedereen wat er moet gebeuren.”
We moeten de instroom in de pensioenen beperken tot de mensen die een pensioen hebben opgebouwd door te werken. Zo moeilijk kan dat niet zijn? Toch, professor? “Jan Vaneigens: Dat is een insteek die logisch is. Het heeft een groot rechtvaardigheidsgehalte en zal iedereen als zeer redelijk in de oren klinken. Op politiek niveau is het dus een compleet waardeloze visie. Het spijt me, maar zo werkt dat nu eenmaal. We moeten in dit debat vertrekken vanuit een politieke realiteit. En die is heel eenvoudig. Als het over gepresteerde werkjaren gaat, kunnen politici geen juiste keuzes maken. Vergeet niet dat een belangrijke groep politici nog steeds op riant pensioen mag vanaf 55 jaar. Politici als Tobback senior combineerden dat riant pensioen met een burgemeestersloon en uiteraard zijn jarenlange uittredingsvergoeding. Toen diezelfde Tobback campagne voerde met de slogan ‘uw sociale zekerheid’ had hij het vooral over waar die naar toe ging. Naar hem dus. Dat zijn niet de mensen die hier keuzes in kunnen maken.”
moet gewerkt hebben in die jaren. Voor de PS is 3 dagen per week voldoende. En mag je ook lange periodes, tot de volledige 10 jaar ‘werken’, niks hebben gedaan. Dat klinkt u en mij als waanzin in de oren. Maar als je het bekijkt door de ogen van een politiek mandaat zijn dat zeer hoge eisen. Die komen hooguit aan twee dagen per week. Politici combineren alle vakanties die men in de kleuterklas krijgt met de vakanties die men aan de universiteit krijgt. Die werken maar zes maanden per jaar, gedurende één tot twee dagen per week.”
Waar pleit u nu eigenlijk voor professor? “Vaneigens: Deze regering heeft voor zowat alles een expertenpanel ingeschakeld. Maar uitgerekend voor dit dossier, dat hen compleet ontgaat, wil ze zelf oplossingen gaan zoeken. Dat is niet haalbaar. Je kan net zo goed wachten op een olifant die het plafond van de Sixtijnse Kapel beschildert. Het kan niet. En als het godbetert wel zou lukken, zijn we nog slechter af dan voor de hervorming. Ik stel dus voor dat we de regering en het parlement in de ‘onmogelijkheid om te regeren’ stellen voor de pensioenen en dit per referendum oplossen. Het heeft destijds voor koning Boudewijn gewerkt, dus nu kan het ook.”
Dank u wel, professor.
Is dat immoreel? “Vaneigens: Ik vind niet dat er in termen als ‘moreel’ en ‘immoreel’ gedacht mag worden in de politiek. Dat zijn opnieuw logische en redelijke redeneringen. De werkelijkheid is genuanceerder.”
Vandaag gaat het debat over gepresteerde jaren, namelijk 10 of 20 jaar en of periodes van werkloosheid meetellen. “Vaneigens: Dat illustreert perfect het probleem. Normale mensen hebben een carrière van 35 tot 40 jaar waarin ze gewerkt hebben. Dat vinden we normaal. Politici kunnen zich daar niks bij voorstellen. Zelfs de meest extreme stelling van Open Vld vindt 20 jaar al welletjes. Vergeet ook niet dat kinderen van politici ook vaak doorstromen naar onze parlementen. Men zegt wel eens dat er in Wallonië gevallen zijn van drie opeenvolgende generaties zijn die nooit gewerkt hebben. In Vlaanderen is dat ook zo, maar binnen dezelfde politieke kaste die vandaag beslissingen moet nemen. Men debatteert overigens niet alleen over het aantal jaren. Men debatteert ook over hoeveel dagen per week je
MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!
LUIKERSTEENWEG 244 F 35007 ANKERSTRAAT HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272
011 223 253
MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE