't Pallieterke van 13 oktober 2022

10-11

IVAN DE VADDER VRT-JOURNALIST

“De grote angst in het zuiden van het land is een meerderheid van N-VA en Vlaams Belang”

Met ‘Wanhoop in de Wetstraat’ schreef VRT-journalist Ivan De Vadder een pessi mistisch boek. Zijn boek gaat over dertig jaar sleutelen aan de democratie om de kloof met de burger te dichten. Sinds de doorbraak van het Vlaams Belang zijn er tal van pogingen ondernomen om het on genoegen van de kiezer te counteren. De appreciatie van Ivan De Vadder van deze pogingen laat aan duidelijkheid niets te wensen over: “De vraag is of dat men met deze ingrepen tot meer vertrouwen van de burger in de politiek zal komen. Uiter aard niet.”

HUWELIJK TUSSEN N-VA EN CD&V?

In De Zondag pleitte Els van Doesburg, rijzende ster van de Antwerpse N-VA, voor een samenwerking tussen haar partij en de cd&v, zoals van 2004 tot 2008 al het geval was. Het verschil is wel dat een grote cd&v toen de bedreigde N-VA op sleeptouw nam, terwijl de rollen nu omgedraaid zijn. De top van de cd&v voelt het voorstel meer aan als een vijandig overnamebod dan als een huwelijksaanzoek.

Er kwamen vanuit die partij dan ook onmiddellijk afwijzende reacties op het voorstel van Van Doesburg. Ook in de perscommentaren zag men een samen gaan van die twee partijen niet zitten.

Sammy Mahdi legde uit dat er te veel fundamentele verschillen tussen de twee partijen bestaan, wat hij in de verf poogde te zetten door de cd&v’ers “Daensisten” te noemen, vermoedelijk daarmee het con trast beklemtonend met de economisch meer liberale N-VA. Hij overtuigt daarmee alleen zichzelf. De oorspronkelijke N-VA bevatte in verhouding meer progressie ven dan de huidige cd&v. Als Brepoels, Bourgeois en de andere Peumansen zich konden neerleggen bij de rechtsere koers van de partij - omdat die electorale winst bracht en aantrekkelijke mandaten voor henzelf, ook ná de politieke loopbaan - dan kunnen cd&v’ers, die trouwens be

kend staan voor hun politieke buigzaam heid, dat zeker.

Ik vermoed dat de soep niet zo heet ge geten zal worden als ze opgediend is. Dat Sammy Mahdi liever kapitein van een roei boot is dan tweede officier op een cruise schip, is begrijpelijk. Maar het is zeer twij felachtig of de andere mandatarissen van de cd&v, die steeds ongeruster worden over hun politiek overleven, daar ook zo over denken.

‘Volkspartij’

Ik denk dan vooral aan de lokale man datarissen. De cd&v is een partij van bur gemeesters, maar ook die lokale zandkas telen zullen weggeveegd worden door de politieke vloed. Indien de cd&v niet kiest voor een groepscontract met de N-VA, zul len lokale sterkhouders hun eigen vorm

van samenwerking opzetten. Dat hoeft niet te gebeuren door een verandering van partijlidkaart. Naast lokale partijpolitieke kartels zijn er steeds meer burgemeesters die niet meer opkomen onder de naam van hun eigen partij, maar op een loka le lijst, waar ook mensen zonder partij of van een andere partij welkom zijn. Dat zal steeds meer gebeuren, waardoor ook de lokale verankering van de cd&v zal ver dwijnen.

Dat is eigenlijk ook de reden waarom een officieel huwelijk tussen de twee par tijen vooral een goed idee is voor de cd&v, maar niet voor de N-VA. Voor de eerste partij is dat de enige manier om nog er gens te blijven bestaan. Een onderhandel de groepsaankoop kan ook meer huidige mandatarissen redden.

Voor de N-VA zijn er net redenen om het niet te doen. In de hele zuidrand van Ant werpen heeft de partij al een demonstratie gegeven van hoe snel ze cd&v-bolwerken kan slopen. Er is ook een fundamenteler bezwaar. Dat de N-VA een ‘volkspartij’ wil worden is terecht, maar wil ze een volkspartij zoals de cd&v worden? Aan de rechterzijde wordt N-VA daar nu al steeds meer van verdacht. Wil N-VA dat ook nog eens bevestigen door de cd&v officieel te incorporeren?

JURGEN CEDER

Gezocht: conservatieve partij

Vlaanderen heeft geen echte conservatieve partij. En dat is jammer. Welke politieke kracht neemt de mantel op?

Het interview in De Zondag met Els van Doesburg (N-VA) ging vooral over de tongen vanwege haar uitspraken over een mogelijk nieuw huwelijk tussen haar partij en cd&v. Maar de behaaglijke Antwerpse schepen had ook heel wat interessante dingen te vertellen over het conservatisme en de toestand van dat gedachtegoed in Vlaanderen. “N-VA is geen conser vatieve partij, maar is wel de partij waar conservatieven zich het meest thuis voelen”, antwoordde ze op de vraag of haar partij de laatste conser vatieve partij in Vlaanderen is.

Zijn N-VA en VB conservatief?

Van Doesburg haalt een belangrijk pijnpunt aan: Vlaanderen heeft geen echt conservatieve politieke partij. De N-VA telt misschien wel heel wat conservatieven in haar rangen, maar is eigenlijk een ‘big tent’-partij - een erfenis van de Volksunie uit wier as ze herrees. Wie het palmares van N-VA-ministers in de Vlaamse regering overschouwt, ontwaart minstens even veel progressieve als conservatieve accenten.

Ook het Vlaams Belang is geen conservatieve partij, tot spijt van wie het benijdt. Al beschouwen heel wat conservatieven ook die partij als hun thuis en al nemen ze heel wat conservatieve standpunten in, dat maakt het VB ‘au fond’ nog niet conservatief. Nationalisme of patriottisme en conser vatisme lopen vaak hand in hand, maar die termen zijn geen synoniemen. Het ontbreken van een echte conservatieve partij is jammer. Het ligt haast in de aard van conservatieven om onvermijdelijk te verliezen. ‘Conserva tieven zijn slechts progressieven met een rem op’, om Van Doesburg te pa rafraseren. Tel daarbij dat ze ook nog eens binnen een partij om invloed moeten wedijveren (N-VA) of door een cordon volledig geneutraliseerd worden (Vlaams Belang) en je beseft dat de politieke sterkte van conser vatieven flink verwaterd wordt. Het conservatisme in Vlaanderen lijdt dus aan een dubbele handicap.

Wie neemt de mantel op?

Misschien is een nieuwe partij aangewezen, aangezien noch N-VA, noch VB die rol kunnen vervullen? Een soort heruitgave van LDD die zich tus sen beide partijen positioneert op het politieke spectrum, met nog meer politieke versnippering tot gevolg? Er is een markt voor en het is een nachtmerriescenario voor zowel N-VA als VB.

Of moeten het heil elders gezocht worden? Er is in Vlaanderen namelijk al een partij die meer dan alle andere ‘conservatief DNA’ in zich draagt, al valt daar tegenwoordig weinig van te mer ken. De cd&v neemt zo nu en dan ethisch-conservatieve standpunten in, maar gedraagt zich veeleer als fletse centrumpartij. Nochtans is de partij met haar christelij ke achtergrond de meest ‘organische’ kandidaat om een ‘degelijk’ conservatisme uit te dragen. Het is slechts een kwestie van durven.

Voorlopig blijven we zitten we met niet-conser vatieve partijen waarin conservatieven thuis zijn, maar geen echt conservatief thuis.

HOE KAN DEZE OORLOG EINDIGEN?

Echte despoten moeten geen publieke opinie vrezen in hun be slissingen over oorlog en vrede. Dat heeft het nadeel dat ze oor logen kunnen voeren waar het volk niet achter staat, maar dat heeft het voordeel dat ze toegevingen kunnen doen en gezichtsverlies lijden om een oorlog te vermijden, of er een te beëindi gen. Democratieën zijn veel logger op dat vlak. Het ergste zijn de systemen tussen de twee, waar de leider wel een oorlog kan beginnen, maar die niet kan beëindigen zonder door zijn eigen volk afgemaakt te worden. Poetin is zo een leider.

Tot en met de 19e eeuw eindig den de meeste Europese oorlo gen in een onderhandelde vrede. In de Eerste en Tweede Wereld oorlog gingen de geallieerden, allen intussen democratische lan den, door tot de totale overwin ning. Omdat ze dat konden, niet omdat dat noodzakelijk voorde lig was. Zolang een tot oorlog en vijandigheid gemobiliseerd volk denkt te kunnen winnen, is het moeilijk ermee te onderhandelen Dat zien we nu ook aan de kant van Oekraïne.

Rijden op de tijger

Het Oekraïense volk proeft de overwinning en wil doorgaan tot alle verloren gebieden zijn heroverd, inclusief de Krim. De ontdekking van massagraven en wreedheden dragen ook bij tot de Oekraïense vastberadenheid. Oorlog is niet louter de voort zetting van politiek met andere middelen, zoals Clausewitz stel de, maar creëert soms zijn eigen redenen, zoals Martin van Creveld ons leert. Zelenski kan niet te veel toegeven zonder afgezet te wor den.

Poetin blijft intussen de tijger berijden die hij zelf heeft losge laten. Hij dacht met een ‘speciale militaire operatie’ Oekraïne snel onder de voet te lopen, maar zijn strijdkrachten worden nu overal teruggedrongen. De nepreferen da en de daarop volgende inlij ving van vier Oekraïense oblas ten waren een vlucht vooruit. Ze maken het nog moeilijker een compromis te sluiten. Als hij die gebieden in een onderhandel de vrede afstaat, zouden dat in de ogen van zijn achterban dus stukken Rusland zijn. Er is weinig kans dat hij dat politiek overleeft. Als hij ook de Krim verliest, is die kans zelfs nihil. Een nederlaag of ongunstige vrede betekenen waarschijnlijk zijn afzetting, mo gelijk gevangenschap of dood.

Nicolaas II

De krijgsverrichtingen zelf be ginnen Poetin echter ook steeds meer te beschadigen. Zelfs het propaganda-apparaat kan de recente nederlagen niet meer uitgelegd krijgen. De kritiek komt steeds meer uit de hoek van degenen die de oorlog steu nen: de militaire bloggers, de radicale Russische imperialis ten, de ex-militairen. Zelfs op de staatsmedia klinkt steeds meer onvrede over de resultaten van de oorlog. Poetin zal zich zeker het lot was tsaar Nicolaas II her inneren, nadat diens leger teveel nederlagen had geleden in de Eerste Wereldoorlog.

Het is veelzeggend dat nu ook de trouwste vazallen van Poetin, Kadyrov, de Tsjetsjeense krijgs heer, en Prigozhin, de leider van de Wagner-huurlingen, openlijk de legerleiding aanvallen. Ze noe men Poetin niet bij naam, maar ie dereen weet dat hij betrokken is bij de militaire beslissingen. Niet onbelangrijk: Kadyrov en Prigo zhin hebben hun eigen privéleger, dat ingezet kan worden wanneer een machtsstrijd zou ontaarden. Ik vermoed dat Sjojgoe, de minister van Defensie, niet lang meer zal meegaan. Hij zou naar verluidt zelfs graag ontslagen worden van zijn verantwoordelijkheid in deze niet te winnen oorlog.

‘Gok op verrijzenis’

Hoe gaat het nu verder? Hein Goeman, een expert in oorlogs beslechting, is niet optimistisch. Rusland is geen democratie, maar Poetin is ook geen despoot die zijn critici simpelweg kan terecht stellen. Indien de publieke opinie zich definitief tegen hem keert, betekent dat zijn einde. Dit soort autocraten, zegt Goeman, laat zich

vaak verleiden tot een ‘gok op verrijzenis’ om slechte krijgskan sen te doen keren. In het geval van Poetin zou dat de inzet van tacti sche nucleaire wapens kunnen betekenen. Kadyrov heeft hem daartoe al letterlijk opgeroepen. Het klinkt cynisch, maar ik was maandag bijna blij toen ik hoor de dat er, als represaille voor het opblazen van de Krimbrug, bom men waren gevallen op Kiev. Het hadden immers een ander soort bommen kunnen zijn.

Hoe kan de weg naar vrede eruitzien? Het aantal mogelijkhe den is afgenomen sinds de Oek raïense opmars. Het zal blijkbaar geen ‘bevroren conflict’ worden, zoals een maand geleden nog kon gedacht worden, waar de vijande lijkheden stoppen zonder dat de nieuwe grenzen worden erkend of er officieel vrede wordt gesloten. Een Oekraïense nederlaag is ook onwaarschijnlijk geworden.

Modus vivendi

Er lijken nog drie mogelijk heden te bestaan. Het slechtste scenario is een escalatie naar nu cleair niveau. De NAVO zal daar onvermijdelijk bij betrokken raken. Dat een staat zijn wil kan opleggen door het gebruik van kernwapens zou een ondraaglijk precedent scheppen. Een der gelijke escalatie zou de aard en de huidige inzet van deze oorlog helemaal veranderen. Ik acht die kans nog steeds klein, maar het is niet meer zo belachelijk de gratis jodiumpillen voor je kinderen bij de apotheek af te halen.

Het tweede scenario is een on derhandelde vrede waarbij beide partijen toegevingen doen. Om hoger beschreven redenen zit dat er niet aan te komen tot minstens één van beide partijen haar ver wachtingen bijstelt over wat met oorlog bereikt kan worden. Oek raïne zal echter nog een tijdje in een overwinningsroes blijven en Poetin denkt nog steeds dat hij de huidige frontlijnen zal kunnen bevriezen.

Redactie & beheer:

Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net

Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 52 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 104 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 208 euro op de kantoren. Steunabo 1 jaar: 300 euro

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel

Oud-hoofdredacteurs:

Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Jurgen Ceder, Stijn Derudder (eindredacteur), Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel (hoofdredacteur), Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel

Foto's: Belga, Photonews

Het soort autocraten zoals Poetin laat zich vaak verleiden tot een ‘gok op verrijzenis’ om slechte krijgskansen te doen keren

Het derde scenario bestaat uit blijvende militaire successen van Oekraïne die tot een inter ne machtsstrijd in Rusland en de val van Poetin leiden. Dat is het beste dat we kunnen hopen, maar het is niet zeker dat de ver vanger van Poetin een redelijker mens zal zijn. Een andere redac teur van dit blad wees er mij deze week terecht op dat het Russische volk niet ge woon het slachtoffer van manipulatie en propagan da is. Zolang het niet de juiste lessen trekt uit het krankzinnige avontuur waarin het is terecht gekomen, blijft Europa opgescheept met een on voorspelbare en gevaarlij ke buur.

PIETER VAN BERKEL

05 OKT 2022

In België wordt in totaal 3,5 miljard euro per jaar uit gegeven aan huisdieren. Dat blijkt uit een onder zoek van handelsfederatie Comeos. Op vier jaar tijd is de omzet met bijna 11 procent gegroeid. Het totaal bedrag omvat voeding, maar ook speelgoed, verzor ging, voedingssupplementen en medicijnen. De toename van het bedrag is onder meer een gevolg van de stijging van het aantal huisdieren sinds de coronapandemie en de lockdowns. Zo bezit nu 53 procent van de Belgen een huisdier, een stijging van 10 procent ten opzichte van 2018.

06 OKT 2022

Bij een aanslag op een kinderdagverblijf in Na Klang, in het noordoosten van Thailand, zijn zeker 32 doden gevallen, onder wie 23 kinderen. De dader heeft ver volgens zijn echtgenote en zijn kind gedood, waarna hij de hand aan zichzelf sloeg.

De Franse schrijfster Annie Ernaux heeft de Nobelprijs voor Literatuur gewonnen. Dat heeft de Zweedse Academie in Stockholm bekend gemaakt. De Zweedse Academie bekroont de 82-jarige schrijfster “voor de moed en klinische scherpte waarmee ze de wortels, vervreemdin gen en collectieve beperkingen van het persoon lijke geheugen blootlegt”.

Patriarch Kirill van de Rus sisch-orthodoxe kerk roept op om te bidden naar aanleiding van de zeventigste verjaardag van presi dent Vladimir Poetin. “God heeft u aan het roer van de macht geplaatst, zodat u een zeer belangrijke en verantwoordelijke dienst kunt verlenen voor de toekomst van het land en het volk dat aan u is toevertrouwd”, aldus het hoofd van Russische kerk in een gelukwensente legram aan de president.

07 OKT 2022

De Nobelprijs voor de Vrede gaat dit jaar naar een persoon en twee organisaties die zich in zetten voor de mensenrechten. Het gaat om de Wit-Russische mensenrechtenactivist Ales Biali atski, het Russische Memorial en het Oekraïense Center for Civil Liberties. Dat maakt het Noorse Nobelcomité vrijdag bekend.

Verkiezingskoorts is er sneller dan gedacht

Eerste minister Alexander De Croo (Open Vld) hoopte nog snel een onderbouwd begrotingsakkoord voor 2023 en 2024 af te sluiten vooraleer de partijen op goed anderhalf jaar van de verkiezingen in electorale modus gingen. Hij had pech. De electorale oprispingen kwamen sneller dan verwacht en daar is De Croo zelf deels verantwoordelijk voor.

en dat - zoals verwacht- de echte sanering wordt doorgeschoven naar de volgende legislatuur.

Een Verhofstadt-show in Gent

08 OKT 2022

De overheid besteedt het belangrijkste onderzoek rond verkeersveiligheid uit aan een privébedrijfVias - dat grotendeels in handen is van een autover eniging. Uit onderzoek van De Standaard blijkt dat Vias de kosten daarvoor opblaast en subsidies inzet voor commerciële activiteiten. Vias is onder meer baas van de bob campagnes tegen dronken rijden, geeft cursussen aan verkeers overtreders en publiceert het ene onderzoek na het andere.

09 OKT 2022

Op vraag van Nederland zal de Belgische justitie aan de hand van DNA-onderzoeken of er al dan niet een verband is tussen de verdwijning van de toen acht tienjarige Tanja Groen en Marc Dutroux. Groen verdween in 1993 in de Nederlandse stad Maastricht.

In Oostenrijk zal Alexander Van der Bellen (78) zichzelf opvolgen als president. Hij haalde een absolute meerderheid van meer dan vijftig pro cent bij de presidentsverkiezingen. De rechtse FPÖ-kandidaat, Walter Rosenkranz, volgde op de tweede plaats met 19,1 procent.

Rusland voert talrijke bombardementen uit in Oekra ine. Daarbij vielen meerdere doden. De aanslagen worden gezien als een reactie van het Kremlin op de explosie bij de brug naar het geannexeerde schierei land de Krim, dat voor Rusland van strategisch be lang is. De Oekraïense ambassadeur van de VN Sergij Kislitsija beschuldigt Rusland ervan een “terroristische staat” te zijn.

Het Britse Hooggerechtshof zal zich buigen over het Schotse streven naar onafhankelijkheid van Groot-Brittannië. De rechters in Londen moeten dui delijk maken of het Schotse regionale parlement de bevoegdheid heeft om een referendum te organise ren zonder toestemming van de Britse centrale regering.

Dat de onderhandelingen voor de opmaak van de begroting veel weg hebben van een tapij tenmarkt is niet verwonderlijk, zeker niet gezien de grote ideo logische verschillen binnen de Vivaldi-regering. Het is ook een oude Belgische ziekte dat men geen doortastend beleid voert en dat er uiteindelijk een flauw com promis uit de bus komt dat wei nig voorstelt maar waar iedereen mee tevreden is. Links krijgt wat belastingverhogingen en rechts iets dat op besparingen lijkt. De Croo hoopte zo een akkoord te bereiken waarmee zijn regering het laatste anderhalf jaar van de legislatuur uit kon doen. Maar dat viel tegen. Tijdens de onderhan delingen kwamen de oude ideo logische tegenstellingen tussen socialisten en liberalen naar bo ven. En het werd harder gespeeld dan gedacht.

De Croo gaf het startschot van de electorale campagne met zijn openingscollege aan de Universiteit Gent op 4 oktober

De liberalen hoopten met het snoeien in de zogenaamde pere quatie van de ambtenarenpensi oenen een trofee binnen te halen. In mensentaal: de pensioenen van het vastbenoemde overheids personeel stijgen niet alleen met de index, maar ook met de reële loonaanpassingen van de werken de ambtenaren. De liberalen wil den daarin het mes zetten, maar de socialisten zeiden neen. Men had gedacht dat de PS dit ging laten passeren omdat de perequa tie momenteel vooral de Vlaam se gepensioneerde leerkrachten ten goede komt, maar de Frans talige socialisten vreesden dat dit de aanzet zou zijn tot verdere besparingen in de ambtenaren pensioenen. Waarna de premier eigenhandig een trofee van links van tafel gooide: de verhoging van de effectentaks. Het leidde tot spanningen in de regering die men eerder verwacht net voor een stembusslag. Gevolg is dat het be grotingsakkoord weinig voorstelt

Dat iedereen al gegrepen is door de verkiezingskoorts is voor een belangrijk deel de fout van Alexander De Croo zelf. Hij gaf het startschot van de electorale campagne met zijn openingscol lege aan de Universiteit Gent op 4 oktober. Het was een optimisti sche boodschap, ondanks de vele problemen waarmee onze sa menleving wordt geconfronteerd.

De Croo deed een ‘verhofstadtje’ waarbij hij vooral voluntarisme wou tonen en zich afzet tegen het negativisme van de oppositie. “Je hebt mensen die altijd alleen pro blemen zien, De Croo is iemand die vooral denkt in oplossingen, ook als het moeilijk is”, is de te neur bij zijn partij. Kortom, de op positie is een bende zuurpruimen en daar wil Vivaldi een andere boodschap tegenover stellen. Dat er nu veel onzekerheid is door de hoge inflatie en de stijgende ener giefacturen wordt verzwegen.

De Croo maakte duidelijk dat het in 2024 kiezen is tussen hem en de “zageventen” van N-VA, Vlaams Belang maar ook PVDA. Met de onderliggende boodschap dat Vivaldi met een meerderheid gewoon nog eens vijf jaar verder doet. Desnoods zonder cd&v.

De demarche van De Croo maakte andere partijvoorzitters zenuwachtig. Georges-Louis Bou chez van de MR, al in constante verkiezingsmodus, schakelde tij dens een VTM-interview nog een versnelling hoger. Want ook al is hij één van de architecten van de huidige Vivaldi-coalitie, hij wil niet gezien worden als de verde diger van deze regering. Dat moet hij doen, wil hij alle rechtse Waal se en Brusselse kiezers achter zich scharen. Op VTM hield Bou chez het klassieke donkerblauwe betoog dat werkenden niet nog meer belast moeten worden. Aan de begrotingstafel zorgden de MR-ministers ervoor dat het fis caal voordeel op de tweede wo ning voorlopig behouden blijft.

Ook cd&v-voorzitter Sammy Mahdi schoot in actie. Wel had hij zijn les geleerd en ging hij niet even ver als ten tijde van de Vlaamse begrotingsgesprekken. Maar toch, het voorstel tot fisca

De Croo maakte duidelijk dat het in 2024 kiezen is tussen hem en de “zageventen” van N-VA, PVDA en Vlaams Belang

le hervorming van minister van Financiën Vincent Van Peteghem (cd&v) moest op één of andere manier in de onderhandelingen worden meegenomen. Uiteinde lijk wordt het wellicht naar een latere datum verschoven. Het plan voorziet in een daling van de las ten op arbeid, gecompenseerd door andere inkomsten, wellicht via vermogenstaksen. Het is een thema waarmee de christende mocraten in 2024 naar de kiezer willen stappen, want de grote her vorming is niet meer voor deze legislatuur.

De truc van het internationale staatsmanschap

De Croo hield de cd&v-plan nen tegen en haalde het argument naar voor dat er te weinig tijd was. Een beetje flauw, want de rege ring zelf is veel te laat begonnen met de begrotingsgesprekken. Half september stond men nog nergens terwijl het op die manier haastwerk wordt. Vroeger was het de gewoonte dat het voorberei dend werk al in juli werd gedaan.

Dat een De Croo zo traag func tioneert heeft ook een electorale betekenis, hoe vreemd het klinkt. Zo geef je de indruk voorrang te geven aan de echte grote uitda gingen zoals het Europese ant woord op de Russische agressie in Oekraïne. Zoals vorige week toen de eerste minister in Praag zijn collega’s ontmoette voor de eerste bijeenkomst plaats van de Europese Politieke Gemeenschap (EPG), een nieuw Europees over legforum. Wat de betekenis hier van is als er al instellingen zijn zoals de EU, de NAVO, de Raad van Europa en het OVSE, blijft on duidelijk. Maar voor De Croo is dat een manier om de indruk te wekken dat hij de carrure heeft van een internationale staatsman. Een topfunctie zit er niet direct in, maar de Brakelaar hoopt via zijn imago van belangrijk premier op het Europese toneel in eigen land te scoren.

Leden van de federale regering, onder wie Pierre-Yves Dermagne en Alexander De Croo

Een verstandige Duitse keuze

De Duitse regering beslist om 200 miljard euro vrij te maken voor gezinnen en bedrijven om zo de hoge energiefactuur te milderen. Andere EU-landen zijn kritisch. Zij willen een Europese aanpak en zien het eigenhandige optreden van Duitsland als een bedreiging voor economische evenwichten. Maar Berlijn kan zich gewoon een stuk meer veroorloven omdat het jarenlang de begroting op orde hield.

De Duitse regering is het eens geworden over een nieuw pakket van 200 miljard euro aan steunmaatregelen om burgers en be drijven te helpen om de gevolgen van hun gestegen energiekosten te beperken. De Duitse bondskanselier Olaf Scholz (SPD) heeft onder andere een ‘Gaspreisbremse’, een gasprijsplafond, ingevoerd. Er wordt dus niet gewacht op een akkoord met de andere EU-landen. En dat leidt zeker in Zuid-Europa tot weinig verholen kritiek. De Duitsers doen gewoon hun zin is de redenering en ze heb ben geen oog voor solidariteit met de rest van de eurozone of de Europese Unie.

Het is een echo van de spanningen tus sen Noord- en Zuid-Europa ten tijde van de eurocrisis meer dan tien jaar geleden. Maar kan men Berlijn veel verwijten? Eigenlijk niet. Het is normaal dat lidstaten zelf het voortouw nemen wanneer er op Europees niveau niet snel genoeg een akkoord wordt gevonden. Bovendien heeft de Europese Commissie tot op zekere hoogte subsidies en steunmaatregelen aan noodlijdende be drijven of sectoren mogelijk gemaakt.

Industriële motor

Daar komt nog bij dat Duitsland de in dustriële motor van Europa is. Terwijl de andere lidstaten sterker steunen op de diensteneconomie, moet het Duitse bbp vooral gestut worden door grote industrië le bedrijven die exportgericht zijn. De au toassemblage, de chemische industrie, de

metaalverwerking, om er maar een paar te noemen. Het zijn bovendien de industrieën die de zwaarste energiefactuur hebben. De inflatie in Duitsland bedraagt 10 procent en de energieprijzen zijn met 40 procent gestegen. Wachten was dus geen optie. En vooral: Duitsland heeft er het geld voor.

Ook onze oosterburen zagen hun begro ting door de coronapandemie in het rood gaan, maar de situatie was de voorbije jaren structureel beter dan die in tal van andere EU-landen. Berlijn kan het zich dus permit teren om de geldbeurs open te trekken. De

vooruitzichten van het IMF leren dat Duits land tegen 2027 opnieuw een begrotings overschot van een half procent zal boeken. Voor België zijn de vooruitzichten bij onge wijzigd beleid desastreus. Het tekort wordt geraamd op ‘min 5 procent’ van het bbp in 2025.

Dat sommige lidstaten nu boos zijn op Duitsland, is dan ook de wereld op zijn kop. Wat Berlijn kan doen is gewoon het gevolg van een orthodox budgettair beleid sinds 2000-2005 en tal van hervormingen, onder andere op de arbeidsmarkt en via beperkte

loonstijgingen. Het land werd een zeer con currentiële exportkampioen. Het is dan ook niet meer dan normaal dat er nu stappen worden gezet om die concurrentiepositie te vrijwaren. En jawel, die steun betekent dat Duitse bedrijven hun marges minder zien wegsmelten en de prijzen van hun produc ten niet direct zullen moeten verhogen, wat hen een voordeel oplevert ten opzichte van andere landen.

Begroting op orde houden

Hadden de andere EU-landen hetzelfde beleid gevoerd, dan zou men nu ook verge lijkbare steunmaatregelen kunnen nemen. Je begroting op orde houden betekent dat je in het rood kan gaan wanneer het nodig is. Maar in dit land heeft men nagelaten om het dak op het juiste moment te herstellen. We kunnen verwijzen naar de uitspraken van ene Kris Peeters toen die nog vicepre mier was in de regering-Michel. Peeters zei dat men het dak niet moest herstellen bij slecht weer (een economische groeivertra ging), maar men deed evenmin iets wan neer het goed weer was.

In zekere zin merken we de Europe se toestand met bedreigde economische evenwichten ook binnen België, toch als een transferunie in het klein. Ondanks de beperkte fiscale autonomie en de vele geldstromen naar Wallonië, merken we dat het voor Vlaanderen veel of toch relatief gemakkelijker is om steun te geven aan bedrijven die lijden onder de huidige ener giecrisis. Wallonië heeft die marge niet. Ge woon omdat Vlaanderen de eigen rekenin gen beter op orde heeft.

VANDERSTRAETEN

Lexicon van de politiek

Overwinst

Tot voor kort kenden we ‘overwinst’ enkel uit de Bijbel. In het boek Ezechiël worden we ten stelligste aangemaand geen woeker of ‘overwinst’ te nemen. Op enkele weken tijd is het woord helemaal ingeburgerd geraakt in het politieke debat. Tinne Van der Straeten wil de overwinsten van de energiebedrijven meer ‘afromen’ dan de EU voorziet. Merkwaardig is dat, want niemand kan precies zeg gen wat het woord betekent.

“Het is geen economisch of ju ridisch begrip, maar wel een taal kundige vondst”, legt Paul D’Hoore uit aan HLN. In de meeste gebruikte omschrijvingen heeft men het over ‘onrechtvaardige’ of ‘abnormale’ win sten. Maar wat is rechtvaardig en wat is normaal? Was het rechtvaardig of normaal dat internetbedrijven goed hebben verdiend in de coronaperio de? Is het rechtvaardig of normaal dat de toeristische sector gouden zaken doet in een zonnige zomer?

Energiebedrijven zijn trouwens niet de enigen die momenteel goed boeren. Ook houthandelaars, kachel verkopers en leveranciers van zon nepanelen kunnen de vraag niet bij houden. En wie zijn huis wil isoleren moet ook al tot volgend jaar wachten. In woelige tijden zijn er altijd die wat meer winst maken, terwijl anderen het lastig hebben.

Populisme

Ook deze vraag: als we overwinsten gaan belasten, gaan we dan ook ‘onderwinsten’ compense ren wanneer een economische sector wat minder pres teert?

Overwinsten zijn een politieke uitvinding, een populistisch antwoord op te hoge energieprij zen en een ontsporende staatsbegroting. De po litiek zou beter lessen trekken uit de verant woordelijkheid die ze

zelf draagt voor de huidige situatie. De prijs van de elektriciteit wordt bepaald door de duurste productie methode ervan. Dat is elektriciteit uit gas, een energiebron waarvoor we aangewezen zijn op het buitenland. Europa staat vol gascentrales, waar kerncentrales hadden moeten staan.

Er zijn zeker argumenten om van de energiesector solidariteit te eisen in crisistijden. Maar noem het dan wat het is, raadde Nico Dewaelheyns, professor financieel management, aan op Radio 1: een eenmalige ‘crisis bijdrage’ of ‘oorlogsbijdrage’. Bijko mende heffingen op abnormaal hoge winsten - die reeds belast wordenzijn een gevaarlijk precedent.

WOKE VAN DE WEEK

Iedere week selecteren we de meest opvallende uitingen van woke gedachtegoed in deze contreien

‘De Zigeuner’ of ‘Z’?

Het is ook nooit goed

Ben je wel een echte Limburger als je nog nooit in een bus van De Zigeuner gereisd hebt? De vraag stellen, is ze beantwoorden. Het Diepenbeekse (reis)busbedrijf viert volgend jaar zijn 75ste verjaardag, maar lijkt net nu in het oog van de storm terecht te komen.

Aanleiding voor de controverse is de naam van het bedrijf. De term is waar schijnlijk afkomstig van het Griekse woord ‘athinganoi’, dat ‘onaanraakbaren’ betekent en aanvankelijk verwees naar allerlei ketterijen en minderheidsgroe pen in de Byzantijnse wereld. Hoewel de naam oorspronkelijk duidelijk een negatieve bijklank had, is die intussen eenvoudigweg verworden tot de meest gangbare term voor Roma en Sinti in onze omstreken. Toch blijft het woord volgens velen, niet in het minst de Roma en Sinti zelf, stigmatiserend.

Zigeunersaus

Het is niet de eerste keer dat het ge bruik van het - nochtans erg gangbare

- woord onder vuur komt te liggen. Zo veranderde Knorr de naam van zijn ‘zi geunersaus’ recent in ‘paprikasaus op Hongaarse wijze’. De chauffeurs van De Zigeuner krijgen naar verluidt vooral op merkingen in het politiek correcte Duits land en Hongarije, waar een grote Ro magemeenschap leeft. Voorlopig denkt De Zigeuner er echter niet aan om de naam te veranderen. “Alleen als we meer en meer verwijten krijgen, en we mógen hem niet meer gebruiken, dan moeten we wel. Het is toen de heisa rond Zwarte Piet begon, dat we dachten: straks mag ‘zigeuner’ ook niet meer”, zegt de vrouw van de zaakvoerder in Nieuwsblad.

Z

Voor in het slechtste geval hebben de eigenaars al een alternatief klaar: Z-coach. Opmerkelijk genoeg komen ook op die naam opmerkingen. Zo wordt de ‘Z’ geassocieerd met de Russische swastika die prominent wordt opgevoerd in de oorlog in Oekraïne. Het is ook nooit goed.

PIETER VAN BERKEL

Olaf Scholz

NewB, het Arco van francofoon bobolinks

niet en dus is het gedaan met NewB. De 20.000 klanten die er hun spaargeld (tot 100.000 euro) aan hebben toevertrouwd, moeten niet bang zijn. Ze krijgen het geld terug via een staatsgarantie. Maar de 117.000 coöperanten of aandeelhou ders zijn wellicht alles kwijt. En dat zijn dus niet alleen de Waalse en Brusselse regeringen, maar ook particulieren die het project hebben gesteund. In die zin is NewB het Arco van francofoon bobolinks geworden. Hetzelfde verhaal dus als de bank van de christelijke arbeidersbewe ging. Een zelden geziene naïviteit heeft ertoe geleid dat mensen geld staken in een bodemloos vat.

Men dacht uit ethische overwegingen zomaar even een nieuwe financiële in stelling te kunnen stutten. Maar dat busi nessmodel heeft geen toekomst. Waarom een bobobank oprichten als de bestaan de financiële instellingen al focussen op ethisch beleggen en zelf zeer voorzichtig zijn in de keuze van de bedrijven die ze financieren?

Constructiefout

Het verhaal van de

geld

bank

We gaan even drie jaar terug in de tijd. Herfst 2019. Finance&invest.Brussels, de investeringsmaatschappij van het Brussel se Gewest, wil een miljoen euro in NewB investeren om ervoor zorgen dat ze een banklicentie krijgt. NewB is een jonge fi nanciële instelling die focust op ethisch bankieren. Concreet betekent dit geen kredieten aan de wapensector, maar ook niet aan vervuilende bedrijven. Bedrij ven en organisaties die focussen op duur zaamheid en ecologie zijn wel welkom.

Alleen slaagt NewB er zeer moeilijk in om zijn activiteiten te ontwikkelen. NewB is al bezig sinds 2011, maar haalt uiteindelijk pas in 2020 een banklicentie binnen.

is

Niet dat het daarna goed draait. De ver liezen stapelen zich op en investeerders weigeren er geld in te steken. Of zijn zeer terughoudend. Institutionele beleggers hebben vragen bij de rendabiliteit van een project rond de vage term ethisch bankieren.

De Nationale Bank voerde van bij het begin de druk op, want een bank is geen gewoon bedrijf en moet aan een aantal strenge voorwaarden voldoen zoals ka pitaalbuffers aanhouden. Aanhoudende verliezen zijn niet geoorloofd. Maar niet getreurd, er was redding op komst, zo was te horen. NewB was van bij het begin een prestigeproject van links-groene stedelij

met

ke bobo’s, vooral Franstaligen, vaak met een link naar Ecolo. En jawel, via ngo’s en zelfs via de Waalse en Brusselse regerin gen werd er aanvankelijk geld gestopt in NewB. Meer bepaald: 35 miljoen euro door de Franstalige overheden. Een rege ring die een bank helpt oprichten, is niet logisch, maar het gebeurde toch.

Boboflop

Toch bleef NewB slabakken en de Na tionale Bank voerde de druk op. Indien NewB geen 40 miljoen euro aan extra kapitaal binnenrijft, is het gedaan met de banklicentie. Het geld lag er op 1 oktober

Aanvaring Van Rooy en Jambon over subsidie aan Marokko

In het kader van de pilootfase voor samenwerking tussen Vlaanderen en Marokko, ondersteunt de Vlaamse regering twee pilootprojecten in dat land, voor telkens 1 miljoen euro, die gericht zijn op de prioriteiten “versterken van de groene economie” en “bevorderen van duurzame tewerkstelling”.

Het project van VITO focust op het voorzien van grotere energiestroomcapaciteit in rura le gebieden, via de uitbouw van zogenaamde microgrids. Zo kan de capaciteit opgeschroefd worden om lokale industrie en economische activiteiten uit te bouwen.

Het project van Adelphi Reserach GmbH richt zich op de ontwikkeling van Marokkaan se kmo’s binnen de groene economie. Het programma focust op regio’s met hoge werk loosheidscijfers, maar tegelijk met potentieel voor bedrijfsontwikkeling. De projecten zijn lokaal ingebed, waarbij Marokkaanse over heidsinstellingen nauw betrokken zijn bij de uitvoering. De beslissing werd eind september genomen.

Twee miljoen euro

Vlaams Parlementslid Sam van Rooy (VB) in terpelleerde minister-president Jambon hier over in het parlement begin oktober. Van Rooy vroeg zich af hoe Jambon het in zijn hoofd haalt om in deze crisistijd 2 miljoen euro Vlaams be lastinggeld te geven aan Marokko.

Minister-president Jambon: “Vroeger had den we Zuid-Afrika en twee andere landen.

We hebben dat bekeken en vonden dat je bezwaarlijk kunt zeggen dat Zuid-Afrika nog een ontwikkelingsland is. Daarom hebben we Zuid-Afrika als ontwikkelingshulpproject ver vangen door Marokko.”

“De Vlaamse regering heeft er altijd voor geopteerd om doelgericht te werken, en niet over heel veel landen strooigeld uit te delen.

We hebben gekozen voor concrete projecten waarmee we de situatie van de mensen kun nen veranderen.” De Vlaamse regering wil

daar tewerkstellingsprojecten opzetten, zodat Marokkanen tewerkstelling vinden in hun ei gen land. Jambon vindt dat Vlaams Belang dui delijk moet zijn: “Zeg dan aan de Vlamingen: ‘Voor ons, het Vlaams Belang, mag er nul euro naar ontwikkelingssamenwerking gaan.’ Dat is duidelijk.”

Fortuin Marokkaanse koning

Van Rooy vroeg zich af of Marokko wel een ontwikkelingsland is. “Weet u wat het for tuin is van de koning van Marokko? 6 miljard euro!”, klonk het. “De koning van Ma rokko heeft 2 privévliegtuigen, heeft 600 auto’s - dat zijn er heel wat meer dan u hebt, dat geef ik toe - en heeft een miljoen horloges. En twee jaar geleden heeft die koning nog een stulpje van 1.000 vierkante meter gekocht in Parijs, nabij de Eiffeltoren. Twee miljoen euro, mijnheer Jambon, het subsidiebedrag dat u aan Marokko geeft, dat is dus het bedrag dat de koning van Marokko op amper twee dagen uitgeeft aan zijn 1.100 diena ren in zijn 12 mega lomane paleizen.”

“Gaat u nu be weren dat die twee miljoen euro de mi gratiestroom vanuit

Een ander voorbeeld. NewB wou vooral groene kredieten voor particulieren aan bieden voor investeringen in hernieuw bare energie (zoals warmtepompen en zonnepanelen) of duurzame mobiliteit (elektrische fiets of auto). Maar de gewo ne banken doen dat ook, en tegen nog la gere tarieven.

Vaak wordt ook vergeten dat de om standigheden om zo’n bank te lanceren zeer moeilijk zijn. In een lagerente-om geving is het eigenlijk zinloos om vanuit het niets met zo’n instelling te beginnen. En al zeker niet zonder een uitgebreide krediet- en investeringsportefeuille. Een constructiefout was ook dat de aandeel houders blijkbaar geen klant wilden wor den van de bank en er dus wel wat geld in staken, maar bij klassieke financiële instellingen bleven voor hun spaargeld, hypotheek of beleggingen. Wellicht om dat NewB geen dienstverlening die naam waardig had. De bank was van bij de aan vang een doodgeboren kind. PICARD

Marokko naar hier heeft doen opdrogen? Gaat u dat nu echt met droge ogen beweren? Flau wekul, mijnheer Jambon! U kunt nog zoveel miljoenen euro's sturen naar landen als Marok ko, ze zullen blijven komen. En tegelijkertijd geeft u dat geld dus niet aan de hardwerkende Vlamingen, aan onze mensen.”

THIERRY DEBELS

Luister naar PAL CAST U aangeboden door PAL NWS en ’t Pallieterke.

Stijn Derudder is uw gastheer van twee wekelijkse podcasts

In PAL EROP krijgt u onze blik op de actualiteit in Vlaanderen en de rest van de wereld.

In EEN KWESTIE VAN GELOOF met theologe en columniste Sonja Dahlmans vatten we elke keer het nieuws over christenen in de wereld samen voor u en focussen we ook op allerlei onderwerpen over geloof en religie in het algemeen.

Te beluisteren op o.a. Spotify, Apple Podcasts en palcast.be.

halen

ethisch

Conner Rousseau speelt blufpoker met het cordon sanitaire

In de marge van de voorstelling van het boek ‘Wanhoop in de Wetstraat’ liet Vooruit-voorzitter Conner Rousseau zich ontvallen dat hij alle coalities met de N-VA zal opblazen indien die partij ergens in zee zou gaan met Vlaams Belang. Volgens de woordvoerder van de partij kwam die uitspraak er spontaan. En inderdaad, het is maar de vraag hoe doordacht die uitspraak eigenlijk was.

Conner Rousseau heeft verleden week het cordon sani taire enorm uitgebreid. Niet alleen weigert hij te onder handelen of samen te werken met het Vlaams Belang zelf, maar voortaan dus ook met wie samen met hen bestuurt. Daar komt nog bij dat die uitbreiding geldt voor alle be stuursniveaus samen. Sluit de N-VA een bestuursakkoord met het Vlaams Belang in één van de klei nere gemeenten van Vlaanderen, dan blaast hij ook alle N-VA-Voor uit-bestuursakkoorden in de grote steden en de provin cieraden op, tot zelfs op het Vlaamse en het federale niveau. En ook omgekeerd: een Vlaams regeringsak koord tussen de N-VA en het Vlaams Belang betekent het einde van alle gemeen telijke bestuursakkoorden met de N-VA, tot in de kleinste gemeenten van Vlaanderen toe.

Eén lokaal akkoord met het Vlaams Belang en de N-VA is dankzij Conner Rousseau verzekerd van meer dan vijftig burgemeesters in Vlaanderen

Naar honderd gemeenten met een V-meerderheid?

Laten we toch eens doorrekenen wat dit allemaal kan betekenen. In elke peiling sedert de laatste verkiezingen klokken zowel N-VA als Vlaams Belang boven de twintig procent af, behalve één peiling waarin de N-VA ‘slechts’ 19,9 procent haalt. Er is geen enkele peiling waarin die twee partijen niet op de eerste twee plaatsen staan, met een ruime voorsprong op de anderen. Je mag er dus van uitgaan dat op dit ogenblik in ruim de helft van de 300 Vlaamse gemeenten Vlaams Belang en N-VA samen meer dan veertig procent van de nati onale kiesintenties halen als de grootste twee par tijen. Corrigeer voor een aantal lokale lijsten en eventueel een wat lagere aanhang voor Vlaams Belang en je hebt nog steeds een honderdtal Vlaamse gemeenten met een goed potentieel voor een lokale V-meerderheid.

Het gemeentelijke kiesstelsel in Vlaanderen bevoordeelt grotere partijen bij de zetelver deling. In principe zijn dat dus N-VA en Vlaams Belang, maar verwacht dat nogal wat traditionele partijen lokale kartellijsten zullen indienen om te overleven of de grootste lijst te worden. Maar op veel plaatsen zal een kartellijst tussen Open Vld en cd&v alleen niet volstaan om N-VA en Vlaams Belang van de eerste twee plaatsen te verstoten, en ook een kartel tussen Vooruit en Groen zal niet altijd een garantie op succes zijn.

Kettingreactie katapulteert N-VA naar de macht

Met die cijfers in het achterhoofd is het inte ressant eens na te gaan wat er gebeurt als een

lokale afdeling van de N-VA scheep gaat met het Vlaams Belang, en niet teruggeroepen wordt door N-VA-nationaal. Dan weigert Vooruit nog met de N-VA te besturen, en we nemen aan dat Groen en PVDA voor hen niet onder zullen willen doen. In pakweg honderd Vlaamse gemeenten is de N-VA dan meteen verzekerd van de macht, indien niet met Open Vld en/of cd&v, dan toch met Vlaams Belang. In pakweg de helft van die gemeenten krijgt de N-VA auto matisch de burgemeesterssjerp, en zelfs meer als de N-VA tactisch voor Open Vld en cd&v kiest waar Vlaams Belang groter is. Eén lokaal akkoord met het Vlaams Belang en de N-VA is dankzij Conner Rousseau verzekerd van meer dan vijftig burgemeesters in Vlaanderen. Vergelijk dat getal met de 51 burgemeesters die de N-VA vandaag heeft, ver kozen in 2018 toen de partij in de peilingen ongeveer vijf procentpunten hoger stond dan vandaag.

Bovendien zullen er gemeenten zijn waar zich hetzelfde zal voordoen als op het Vlaamse niveau: geen V-meerder heid, maar ook geen meerderheid voor de Vivaldi-partij en. Aan Open Vld en cd&v om te kiezen of ze in die ge meenten de PVDA mee in het bestuur brengen, of dan toch maar N-VA met eventueel het Vlaams Belang. Met in dat laatste geval als gevolg dat Vooruit ook alle bestuursak koorden met cd&v en/of Open Vld zal opblazen, ja toch? Blufpoker of boemerang?

Conner Rousseau speelt dus blufpoker. Het is mogelijk dat zijn dreigement zal werken, ook dankzij de koudwa tervrees van de N-VA voor een samenwerking met het Vlaams Belang en de bijna lijfelijke aversie in sommige geledingen van de N-VA tegenover de mandatarissen van het Vlaams Belang. Maar de traditionele partijen zijn van daag een pak kleiner dan in de jaren negentig van de vo rige eeuw, toen het cordon sanitaire voor het eerst in het leven geroepen werd. En het Vlaams Belang is geen partij tje meer dat in een gemeente hier of daar de laatste twee of drie zetels kan leveren voor een rechtse coalitie zonder Groen of Vooruit. Die rol is vandaag weggelegd voor Open Vld en cd&v. Wat die laatste betreft dan alleen nog in die gemeenten waar die partij nog onder die naam kan en durft op te komen.

Het is aan de N-VA om zich niet te laten chanteren door de blufpoker van Conner Rousseau. Daarna hoeven ze bij Vlaams Belang alleen maar te hopen dat de voorzitter van Vooruit ook zijn woord zal houden.

FILIP VAN LAENEN

De budgettaire ontsporing van dit land is schuldig verzuim en werkt de volkswoede in de hand

Ondanks de budgettaire noodsituatie zal de Vivaldi-regering tijdens het be grotingsconclaaf haar blind uitgaven beleid alle eer aandoen. “Het budget tair beleid van de federale regering is schuldig verzuim. De volgende ge neratie wordt opgezadeld met een to renhoge schuld”, stelt Bart De Wever pijnlijk vast. De vraag is hoelang de

Minister van Mobiliteit Gilkinet (Ecolo) wil vier miljard euro extra voor de NMBS. Gilkinet heeft dan wel ambitieuze plan nen, maar de resultaten vallen tegen. “De megalomane wensdromen van minister Gilkinet botsen hard met de realiteit van het terrein”, zegt N-VA-Kamerlid Tomas Roggeman. Het sluiten van de emissievrije kerncentrales zorgt ervoor dat de energie factuur dramatisch oploopt. Reken daar bij nog het groeiende defensiebudget, de nood aan investeringen en de groeiende in stroom van asielzoekers, en de ontsporing van de begroting is totaal.

De federale regering had het plan op gevat om de werkzaamheidsgraad in dit land naar 80 procent op te krikken, maar doortastende maatregelen blijven uit. Vlaanderen evolueert stilaan naar dit streef cijfer, maar in Wallonië en Brussel zit men nog lichtjaren ver van dit ideaal. De econo mische meerkost van inactieven, werklozen en langdurig zieken ondermijnt de sociale

Laatste plaats

Niettegenstaande alle landen van de eu rozone kampen met dezelfde energiecrisis, eindigen we volgens het IMF in 2027 op de laatste plaats. Tenzij er drastisch wordt ingegrepen, maar dit is vast en zeker niet de bedoeling. Een duurzame hervorming van de pensioenen, de belastingen en de arbeidsmarkt blijft uit. De PS is vooral druk bezig met het bedienen van haar deels in actieve achterban. Verder zal de regering kwistig strooien met ondersteunende maat regelen om de pijn van de inflatie en de peperdure energiefacturen te milde ren, dit terwijl dit land nood heeft aan ernstige structurele maatregelen.

Terwijl de gecumuleerde schuld van dit land voor volgend

jaar oploopt tot 5,8 procent van het bbp of meer dan 31 miljard euro, wil premier Al exander De Croo de komende twee jaar op zoek gaan naar een schamele 4 miljard euro. Eén van de maatregelen is dat de mi nisters 8 procent van hun loon inleveren. Volgens Geert Noels (Econopolis) zegt de aanpak van de regering veel over de “lichtzinnigheid waarmee vandaag naar de overheidsfinanciën wordt gekeken”. België hoort met een staatsschuld van 114 procent bij de Club Med-landen, zoals Griekenland, Italië, Portugal en Spanje.

Ontsporing van het budget

Hans Bevers en Bart Van Craeynest, res pectievelijk hoofdeconoom van Degroof Petercam en van Voka, wijzen er in De Tijd op dat “de appetijt voor budgettaire inspan ningen of structurele hervormingen bijna onbestaande is”. Volgens de hoofdecono men zullen de extra sociale uitgaven en de stijgende rente de komende jaren voor een ontsporing van het budget zorgen. Als we geen structurele maatregelen nemen, dan “klimt de schuld in 2040 naar 200 procent van het bbp en in 2070 naar 400 procent”. Zelfs in een milder scenario, waarbij de vergrijzingsfactuur budgettair opgevangen wordt, stijgt het tekort nog altijd zorgwek kend. Om de begroting onder controle te houden is een inspanning van 8 procent van het bbp of 45 miljard euro nodig. Daar zijn we vandaag mijlenver van verwijderd.

Veel mogelijkheden om uit deze negatie ve spiraal te komen, zijn er niet. Ons land heeft zowat de hoogste overheidsuitgaven en belastingdruk ter wereld. Volgens Geert Noels zitten we in een vicieuze cirkel: “Door onze complexe staatsstructuur en ons dis functionele politiek systeem hebben we (te) veel politici.” De vergrijzingsfactuur dreigt te ontploffen. “Ons subsidie- en investe ringsbeleid denkt onvoldoende in termen

van toegevoegde waarde en langetermijn rendement, maar wordt sterk politiek ge dreven, gestuurd door lobby en gevestigde belangen.” Die structurele handicaps maakt het ‘extreem moeilijk’ om de overheidsuit gaven te verminderen.

Zelfvernietiging

De inspanningen die België moet leveren om ook maar in de buurt van bijvoorbeeld Nederland te komen, zijn bovenaards. Al leen al om de verhouding tussen de publie ke en de privéjobs te laten aansluiten bij het gemiddelde van de eurozone, moet dit land “het met 375.000 ambtenaren minder doen of 1 miljoen jobs meer creëren in de privésector”. Tegen deze gitzwarte achter grond denken de meeste partijen aan elec toraal gewin door hun achterban zo goed mogelijk te bedienen. “Het wanbeleid, de schraapzucht en de wereldvreemdheid van sommige centrumpolitici stuiten elk weldenkend mens tegen de borst”, schrijft Jonathan Holslag in Elsevier Weekblad (EW). “De grootste bedreiging voor onze democratie is de kaste dik betaalde be roepspolitici die elke voeling met de bur gers lijkt te hebben verloren.”

De vraag is hoelang de burger dit spek takel nog zal dulden. Met de stijgende energieprijzen en de hollende inflatie zou de volkswoede deze winter wel eens vaste vorm kunnen krijgen. In zijn column in EW is Holslag bijzonder ongerust: “Ik vraag me af of onze democratie nog te redden valt als zich niet snel een politieke bewe ging aandient die het echt meent met het lot van onze gehavende samenleving.” Als de hardwerkende Vlaming zijn toekomst wil veiligstellen, dan zal hij zich snel moe ten ontdoen van het zelfvernietigende Bel gische carcan.

Conner Rousseau

©

Liesbeth Homans

No-nonsense, bijwijlen kortaf, maar vaak ad rem en to the point. Een tikkeltje cynisch, geen echt lachebekje en altijd zonder veel omwegen. De achtste voorzitter van het Vlaams Parlement is een politieke kloon van haar jarenlange buddy Bart De Wever. Liesbeth Homans (49) heeft heel veel te danken aan hem. Haar carrière loopt tot op grote hoogte ook parallel met de zijne. ‘Compagnons de route’ zorgen altijd goed voor elkaar, in de politiek en daarbuiten.

Vorige week zaterdag reageerde de parlementsvoorzitter op PV DA’ster Lise Vandecasteele bij de bespreking van de problemen in de kinderopvang. “Ik weet niet of u beseft dat er ook zoiets als een vader bestaat,” wierp Homans op toen Vandecasteele stelde dat vooral moeders getroffen worden door de problemen in de kinder opvang. Goed bedoeld en eigenlijk onschuldig, zij het wat schamper en snerend, maar… het kot was te klein. Jawel, als parlementsvoor zitter bemoeit ze zich beter niet met een debat en bijt ze beter even op haar tong. Maar een ‘zwanske’ wordt door de verzuurde zeurders van rood en groen nooit verteerd. Voor hen was het een zoveelste ‘aanval’ van rechts op hun nieuwe politiek correcte en woke wereldorde die zij als moreel hoogstaande ridders aan de goegemeente willen opleggen. Homans denkt er niet aan zich te verontschuldigen. Het pantser van het gordeldier is ijzersterk en kan tegen een stootje.

His master’s voice

Liesbeth Homans behaalde net als De Wever het licentiaatsdiplo ma in de geschiedenis. In haar studententijd was ze al lid van de Volksunie en het KVHV. Snel zat ze mee in de politieke stroom en startte als kabinetsmedewerker van enkele VU-ministers om dan van 2004 tot 2009 parlementair medewerker van de latere grote N-VA-baas te worden. Het cement tussen hen verbrak tot op heden nooit. Na drie jaar provincieraad, kwam ze in 2009 in het Vlaams Par lement terecht en was ze tegelijk tot 2013 gemeenschapssenator, en op bevel van de chef, fractievoorzitster in de Senaat. In 2012 werd ze verkozen in de Antwerpse gemeenteraad en werd ze schepen én OCMW-voorzitster, een machtige superschepen. Ondertussen be kleedde ze ook tal van bestuursfuncties binnen de partijstructuren, maar ook bijvoorbeeld in de raad van bestuur van de Universiteit Antwerpen.

2014 was het jaar dat ze na de verkiezingen viceminister-presi dent en minister van Binnenlands Bestuur, Wonen en Gelijke Kansen werd. Toen botste ze op de politieke wetmatigheid dat wat men be looft niet altijd uitgevoerd kan worden. In die zin slaagde ze er niet in de beloofde halvering van de kinderarmoede te realiseren. In 2019 werd ze echter probleemloos herverkozen in het Vlaams Parlement en werd ze zelfs tijdelijk minister-president na Geert Bourgeois, die naar het Europees Parlement was ‘begeleid’.

Omdat Bart De Wever de gewezen federale vicepremier Jan Jam bon een prominente plaats in het politieke veld wilde doen behou den en omdat het in 2019 federaal nog koffiedikkijken was, werd die minister-president van Vlaanderen. Homans deelde ook in de prij zen: ze werd als parlementsvoorzitter de eerste burger van Vlaande ren. Als politica werd ze in alle functies die ze bekleedde het proto type van ‘his master’s voice’, maar ook een taaie en bijwijlen harde tante die niet altijd een blad voor de mond nam. En bovendien: een vrouw met ongelooflijk veel macht, zowel binnen als buiten de par tij. Als De Wever de Romeinse keizer is, dan is zij zonder twijfel het hoofd van de pretoriaanse garde.

Geen Belgische vod

Al vaker liet ze duidelijk blijken dat het haar menens is met de - zij het pragmatische - strijd voor meer zelfbestuur voor Vlaande ren, want “wie het goed meent met Vlaanderen, kan niet tevreden zijn met een status quo”. Een goed verstaander had tijdens haar toespraak op het Brusselse stadhuis op 11 juli maar een half woord nodig: “Vlaanderen is niet van plan om lijdzaam te wachten tot de Grondwet in 2024 gewijzigd kan worden.” Dat ze overigens niet echt van België houdt en uit de harde Vlaamsgezinde stal komt, bleek toen ze minister-president werd en openlijk ‘grapte’ dat een ‘Belgi sche vod’ niet mee op de groepsfoto moest.

Hoewel Homans als voorzitter al haar collega’s zakelijk, maar cor rect bejegent, moet je toch geen expert zijn om te merken dat het linkse geneuzel en de politieke correctheid op haar systeem wer ken. Ze houdt ook niet van lange afgelezen monologen, maar wel van “een kernachtige boodschap, voor de vuist gesproken, met passie en bevlogenheid”. Zonder omwegen en geleuter dus. Homans, je hebt ze beter mee dan tegen.

“We hebben meer ministers zoals Tinne Van der Straeten nodig”

Ook in tijden van gasoorlogen en groene energie-inflatie veranderen de groenen niet van gedacht, zo blijkt uit een interview met Groencovoorzitter Jeremie Vaneeckhout in De Morgen. Zo geeft hij te kennen dat hij in kernenergie nog altijd geen heil ziet. Ook de kritiek op zijn minister Tinne Van der Straeten snapt hij niet zo goed. “Ik denk dat mensen héél goed weten waar Tinne voor staat: meer groene energie, het afromen van overwinsten, een enorme werkkracht. Ik durf te zeggen dat Tinne een van de beste ministers in de regering is. We hebben meer ministers zoals zij nodig.”

Gerecht vraagt opheffing parlementaire onschendbaarheid Sihame El Kaouakibi

Het Antwerpse parket-generaal vraagt de opheffing van de parlementaire onschendbaarheid van Vlaams Parlementslid Sihame El Kaouakibi. Het parlement moet daarmee instemmen om de voormalige Open Vld-politica te kunnen vervolgen voor 269.000 euro aan subsidiefraude in het kader van het onderzoek naar de Antwerpse vzw Let’s Go Urban.

of El Kaouakibi voor de rechter moet verschijnen.

Onvoldoende bewijs

Het parket focust zich enkel op de Antwerpse subsidies voor het door El Kaouakibi opgerichte dansproject Let’s Go Urban, aan gezien er voor fraude met Vlaam se en federale subsidies onvol doende bewijs zou zijn gevonden. Althans, dat berichtte Het Laatste Nieuws. Het parket wilde die infor matie bevestigen noch ontkennen.

El Kaouakibi verliet Open Vld in april vorig jaar na schandalen in het kader van subsidiefraude. Ze behield haar zetel in het Vlaams Parlement, maar daagde daar al bijna twee jaar niet meer op. Met ziektebriefjes rechtvaardigde ze haar afwezigheid, waardoor ze werd doorbetaald. Haar nettoloon van 3.000 euro werd de voorbije maanden echter niet meer gestort, omdat de fiscus er bewarend be slag op liet leggen.

Vorige maand finaliseerde het Antwerpse parket zijn eindvor dering in de strafzaak tegen El

Kaouakibi. Het parket wil de ge wezen Open Vld-politica voor de rechtbank brengen, maar daar voor is de opheffing van haar parlementaire onschendbaarheid vereist.

In een brief aan Liesbeth Ho mans, de voorzitter van het Vlaams Parlement, werd die opheffing ook gevraagd. Zij riep op 10 oktober de commissie voor de Vervolgin gen van het Vlaams Parlement samen. De commissie zal met een advies komen, waarna een gehei me stemming in het parlement volgt. Finaal beslist de raadkamer

Voormalig pornoactrice haalt uit naar industrie: “Ze zouden het illegaal moeten maken”

Rousseau: “Als N-VA ergens in coalitie zou gaan met VB, blaas ik álle coalities met hen op”

De Zevende Dag voert covoorzitter Vooruit Gent op als “bezorgde papa”: “Misgelopen om dat mee te geven”

Kanye West draagt ‘White Lives Matter’-T-shirt tijdens modeshow in Parijs: “BLM was een zwendel”

Federale regering weigert totale kostprijs van repatriëring IS-bruiden en hun kinderen vrij te geven: “Doofpotoperatie”

MEEST GELEZEN OP

Sihame El Kaouakibi

ANTON SCHELFAUT

Federale regering bereikt begrotingsakkoord, structurele hervormingen ontbreken

De federale regering heeft een akkoord bereikt over de begroting voor 2023-2024. Een échte hervorming blijft uit, volgens opposi tiepartijen is het “gerommel in de marge”. Op het overheidsbeslag wordt amper bespaard, de grote fiscale hervorming wordt uitgesteld en een ambitieus plan om de bloedrode begroting op orde te krijgen ontbreekt. De regering wist wel enkele steunmaatregelen te verlengen en probeert de fiscale last op bedrijven tijdelijk te verlichten.

Ons land sleept een begrotingstekort van ruim 31 miljard euro met zich mee. De federale regering wil hier de komen de twee jaar een drie à viertal miljard van afpitsen, maar een meerjarentraject ontbreekt. Daardoor zal het moeilijk worden om onder het Europese maxi male begrotingstekort van 3 procent van het bbp te blijven.

Jaarlijks zal de regering 50 miljoen euro besparen op subsidies aan bpost voor de krantenbedeling. Er komt een minimumbelasting voor ondernemin gen, de regering knipt in een aantal regelingen rond tijdskrediet en een be loofde loonsverhoging bij ambtenaren en het politiekorps blijft uit. Er komt ook een belasting op de uitzonderlijke win sten van energiebedrijven. Die moet meer dan 3 miljard euro opleveren.

Basispakket energie

De regering besliste om het basis pakket energie te verlengen tot en met maart 2023. Bovendien zullen de accijn

zen op energie hervormd worden, maar pas wanneer de energieprijzen gedaald zijn. Het sociale energietarief, dat een tweetal miljoen Belgen beschermt te gen de hoge facturen, wordt later dit jaar hervormd. De ambtenarenpensioenenen lonen zullen blijven stijgen, los van de index. Hierop besparen was voor de PS onbespreekbaar.

Ondanks de pogingen van MR om het fiscaal voordeel op een tweede woning te behouden, zal dat vanaf 2024 verdwij nen. De bestaande effectentaks blijft wel gewoon behouden. Groen, Ecolo, Vooruit en PS wilden die eerst verhogen.

Korting op loonindexatie

Belgische bedrijven krijgen het ko mende jaar korting op de loonindexa tie. Minister Van Peteghem moet tegen december met concrete voorstellen ko men over een grote fiscale hervorming, terwijl hij die er eigenlijk nu al door wil de krijgen. “De fiscale hervorming blijft een monster van Loch Ness”, reageert

Positief beeld van Poetin compleet weg bij sympathisanten van rechtse partijen in Europa

Veel rechtse partijen in Europa hadden historisch gezien altijd een aanhang die positiever dan andere partijen keek richting Rusland en president Vladimir Poetin. Vergeleken met andere politieke stromingen in Europa is dat nog steeds het geval, maar ook bij rechts Europa is het positief beeld van het regime van Poetin quasi volledig weggevallen sinds de inval in Oekraïne. Dat blijkt uit een analyse van de onafhankelijke Amerikaanse denktank Pew Research Center. Voor ons land keek de denktank naar aanhangers van het Vlaams Belang.

Nog lang voor er sprake was van een Russische inval in Oekraïne, was het dui delijk dat er bij de aanhang van bepaalde politieke partijen in Europa een groep was die een positief beeld had van het regime onder Vladimir Poetin. Waar er in 2014 nog verschillende Europese partijen waarne mers stuurden naar het schijnreferendum over de annexatie van de Krim, gebeurde dat bij de Russische inval in Oekraïne nu niet meer. De pro-Russische gevoelens bij

aanhangers van rechtse partijen zijn niet volledig weg, maar daalden de afgelopen maanden wel fors.

Vlaams Belang

Vooral in Italië was de daling opvallend: van de mensen die voor Lega en Forza Ita lia stemden, daalde het aantal met een po sitief beeld van Rusland en Poetin met 49 procentpunten tussen 2020 en nu. Eerder had respectievelijk 64 (Lega) en 67 (Forza Italia) procent van de stemmers een positief gevoel bij het regime van Vladimir Poetin. Ook in Nederland merkte de Amerikaanse denktank een sterke daling.

Terwijl er in andere landen vaak meer dan vijftig procent van de aanhangers van rechts-populistische partijen pro-Russisch waren, was dat in ons land niet het geval. Zo’n 41 procent van de mensen die aanhan ger van het Vlaams Belang zijn, gaf in 2020 aan pro-Poetin te zijn. Nu daalde dat aantal naar 14 procent.

In 2021 vond 34 procent van de VB-stem mers nog dat Poetin het juiste geopolitie ke beleid voerde. Na de inval in Oekraïne daalde dat aantal, maar nog steeds vindt 11 procent van de Vlaams Belang-stemmers dat Poetin “het juiste doet” op dit moment.

Russisch geld

Verschillende (rechtse) partijen in Europa kwamen de afgelopen maanden in opspraak vanwege hun (vermeende) banden met het Russische regime. Zo zouden onder andere partijen in Albanië, Montenegro, Bosnië en Herzegovina geld ontvangen hebben om de verkiezingen te winnen. Eerder bleek ook al dat het Franse Front National tussen 2014 en 2016 11 miljoen euro had ontvangen vanuit Rusland.

VB-fractievoorzitter Barbara Pas. “Ieder een spreekt en schrijft erover, maar nie mand die het ooit gezien heeft.”

Structurele hervormingen

Structurele hervormingen blijven uit. Senaatsvoorzitter D’Hose belooft de komende twee jaar wel een besparing van 15 miljoen euro in de Senaat. Daar naast wordt er licht bespaard op mi nisterlonen, bedrijfsrestaurants van de overheid… Maar het overheidsbeslag van boven de 50 procent moet verder omlaag.

“Waar blijven de vijf minuten politie ke moed om van het momentum gebruik te maken om de nutteloze Senaat af te schaffen, om een einde te maken aan de provincies, om de rijkelijke par tijfinanciering te herbekijken…”, vraagt Barbara Pas zich af. “België kent de hoogste overheidsuitga ven, de hoogste belastingdruk en het grootste structurele te kort van de EU. De federale regering zorgt er met deze non-begroting voor dat we die drie bedenkelijke prij zen met nog iets meer glans halen. Volstrekt onverantwoord”, noemt N-VA-voorzitter Bart De Wever het akkoord.

WANNES NEUKERMANS

Abonnementenactie Jaarabonnement papier loont

Nu de postbedeling weer lijkt te lopen zoals het hoort en ons secretariaat weer is ingericht om u ook in de namiddag telefonisch te woord te staan, herhalen we graag nog eens onze actie voor wie een jaarabonnement op de papieren versie (met gratis online toegang inbegrepen) neemt.

Iedereen die tussen 1-9-2022 en 31-08-2023 betaalt voor een papieren jaarabonnement, heeft de keuze uit een van de volgende geschenken. De geschenken worden maandelijks verwerkt. U kunt ze voor het eerst verwachten de week van 7 november voor wie vóór 31 oktober betaalde, enzovoort. Uw keuze kunt u doorgeven via secretariaat@pallieterke.net of telefonisch op nummer 03 232 14 17.

U kunt kiezen uit:

Geschenkdoos

Vlaamsche Leeuw met 4 flesjes en een glas

Een uitgave van de onvolprezen uitgeverij Polemos:

• ‘De Guldensporenslag. Het verhaal van een onmogelijke gebeurtenis’ (Karim Van Overmeire)

• ‘Herinneringen aan Hechteniskamp Lokeren’

• ‘De man van het Wilhelmus of de rekkelijkheid van de tolerantie’ (Luk Sermeus)

Halve kilo Maes Koffie meestermengeling (gemalen of ongemalen) in een mooie bewaardoos

Abonneer nú door overschrijving van 208 euro op rekening KBC BE82 4096 5194 9168 (tarief binnenland). Voor uw onlinetoegang en uw geschenkkeuze mailt u naar secretariaat@pallieterke.net of belt u 03 232 14 17. Met uw steun veranderen we zélf het medialandschap!

Premier De Croo tijdens zijn ‘State of the Union’

Op 2 oktober werd in Brazilië de eerste ronde van de presidentsverkiezingen gehouden. In tegenstelling tot wat alle peilingen hadden voorspeld, behaalde Bolsonaro een score van 43 procent, dicht bij die van de linkse kandidaat Lula (48 procent). Bovendien won Bolsonaro’s partij afgetekend de parlementsverkiezingen die op dezelfde dag plaatsvonden en domineert nu zowel de Kamer als de Senaat. De tweede ronde van de presidentsverkiezingen vindt plaats op 30 oktober.

BRUNA FRASCOLLA

BRAZILIAANSE JOURNALISTE

“Bolsonaro is erin geslaagd intelligente allianties op te bouwen”

Bruna Frascolla Bloise (32) is journaliste en auteur en werkt voor een van de belangrijkste rechtse dagbladen van Brazilië, Gazeta do Povo. Ze laat haar licht schijnen op de presidentsverkie zingen in haar land.

De Europese pers presenteerde de ver kiezing van Lula al maanden als een vrijwel uitgemaakte zaak, mogelijk al in de eerste ronde. Op de avond van de eer ste ronde van de presidentsverkiezingen staan Lula en Bolsonaro op een haar van elkaar en komt er een tweede ronde. Hoe kunnen we deze flagrante discrepantie verklaren tussen de voorspellingen van de pers en de peilingen en de realiteit?

“Een van de peilinginstituten in kwestie, IPEC, heeft banden met O Globo, waarover ik u zojuist vertelde. De pers is tegen Bolsonaro sinds zijn aantreden. Er werd gesproken over de verkoop van O Globo aan buitenlandse investeerders. De huidige eigenaren van O Globo hadden een linkse meerderheid in het parlement nodig om de wet te veranderen, omdat onze nationale media volgens de wet niet voor meer dan 30 procent in handen mo gen zijn van buitenlandse aandeelhouders.”

Vanuit dit oogpunt lijken de verkiezin gen in Europa onder betrouwbaarder omstandigheden te worden georgani seerd, ook al betekent dit dat er papieren stembiljetten moeten worden gebruikt.

“Ja, het Braziliaanse stemsysteem is net zo ge brekkig en onbetrouwbaar als dat van de VS.” Hoe verklaart u dat ondanks deze frau duleuze peilingen en de pro-Lula pers campagne de uitslag van Bolsonaro in de eerste ronde zo goed was?

academici, onder wie sociologen, en marke tingdeskundigen, die de publieke persona ‘Lula’ op de een of andere manier opnieuw hebben weten uit te vinden. Ook hebben de mensen goede herinneringen aan bepaalde aspecten van de Lula-jaren, omdat in die tijd de prijs van grondstoffen hoog was en Brazilië relatief rijk werd. Dit zijn de twee factoren die de politieke renaissance van Lula verklaren.”

GAZETA DO POVO

“Gazeta do Povo was een regionaal dagblad, maar dankzij de digitalisering zijn we een landelijk dagblad geworden. Het voormalige grote rechtse dagblad O Globo, dat Bolsonaro steunde, heeft hem de rug toegekeerd. Nu steunt O Globo soms Lula en de opperrechters die vooroplopen in de anti-Bolsonarostrijd.”

Kunnen we deze vervalste peilingen vergelijken met de frequente ‘suppression polls’ in de Verenigde Staten, die tot doel hebben één partij - meestal de Republikeinse partij - van deelname aan de verkiezingen te weerhouden door aan te tonen dat de Republikeinse kandidaat geen kans maakt om te winnen?

“Ja, dat is een terechte vergelijking. Een an dere parallel is dat er in de Verenigde Staten veel wordt gesproken over verkiezingsfraude, zowel ter rechterzijde (Donald Trump) als ter linkerzijde (Stacey Abrams), omdat het stem systeem niet betrouwbaar is. Het is precies hetzelfde in Brazilië.”

Een deel van de Braziliaanse politieke elite is van kamp veranderd omdat zij weten dat Lula niet zal kunnen regeren

“In werkelijkheid was het resultaat van Bolso naro niet helemaal bevredigend. Je moet de rol van het Hooggerechtshof in Brazilië begrij pen, en van het hoogste orgaan dat toezicht houdt op de verkiezingen. Deze instellingen voeren actief campagne tegen president en kandidaat Bolsonaro. Zo heeft het hoogste orgaan dat toezicht houdt op de verkiezin gen - het Tribunal Superior Eleitoral - de ver spreiding van zogenaamd ‘fake news’ tijdens de verkiezingscampagne herhaaldelijk ver boden. Het aanvechten van het gebruik van elektronische machines om stemmen te tellen is simpelweg verboden. Dit hoogste orgaan heeft het over “negationisme met betrekking tot stemmachines”. Dat klinkt gek. Het ís gek. Een mediakanaal werd gecensureerd omdat het onthulde dat een drugshandelaar had opgeroepen om op Lula te stemmen. Dus dit ‘Hooggerechtshof van de verkiezingen’ voert actief campagne tegen Bolsonaro. Dit is niet mijn idee van de scheiding der machten.”

Uw dagblad, Gazeta do Povo, is veroor deeld omdat het verwijst naar Lula’s vroegere steun aan de dictatuur in Nica ragua. Is dit correct?

“Dat klopt. Het ‘Hooggerechtshof van de ver kiezingen’ spreekt Twitter rechtstreeks aan om te eisen dat bepaalde tweets worden verwijderd. Bijvoorbeeld tweets die herinne ren aan de banden tussen Daniel Ortega, de bloeddorstige marxistische dictator, en Lula.”

Lula heeft bijna twee jaar in de gevange nis gezeten omdat hij een corrupte po liticus is. Zijn ideeën zijn marxistisch. Hijzelf is erg oud en ziet er oud uit. Hoe kunnen we zijn te rugkeer op het nationale politieke toneel verklaren, ondanks deze te

“Ik denk dat de be langrijkste factor die de comeback van Lula ver klaart, was het vermogen van de Partido dos Tra balhadores (PT), zijn par tij, om een nieuw charisma tisch leiderschap binnen de partij en rond Lula te creëren. Aan het roer bij de PT staan

Bolsonaro vertegenwoordigt een nieuwe opkomende elite, en de oude, vaak corrupte, elites zijn niet bereid hun macht te delen, zelfs als Bolsonaro door het Braziliaanse volk wordt gekozen

Er werden ook parlementsverkiezingen gehouden. Bolsonaro’s partij won zowel het Huis als de Senaat.

“Bolsonaro is erin geslaagd intelligente alli anties op te bouwen. Dit is bijzonder belang rijk in de Senaat, aangezien het de Senaat is die de bevoegdheid heeft om ‘hoge’ magis traten die hun ambt misbruiken voor partijdi ge doeleinden, af te zetten.”

Denkt u dat als Bolsonaro op 30 oktober wordt herkozen, er een impeachment procedure tegen sommige van deze rechters zal worden uitgevoerd?

“Ja, Bolsonaro vertegenwoordigt een nieuwe opkomende elite, en de oude, vaak corrupte, elites zijn niet bereid hun macht te delen, zelfs als Bolsonaro door het Braziliaanse volk wordt gekozen.”

Aangezien het Braziliaanse parlement nog nooit zo rechts is geweest, zal het, als Lula op 30 oktober wordt gekozen, moeilijk voor hem zijn om te regeren, aangezien hij te maken zal krijgen met een vijandige parlementaire meerder heid.

“Er is inderdaad een interessant fenomeen: regionale en lokale elites veranderen van politieke kleur. Nadat ze Lula steunden, steu nen ze nu Bolsonaro. Ze begrijpen immers dat alleen Bolsonaro kan regeren met een parle mentaire meerderheid.”

Denkt u dat Bolsonaro een goede kans maakt om te winnen op 30 oktober?

“Ongetwijfeld, ja.”

Dit zou een schok in de wereld veroorza ken.

“Natuurlijk. Een deel van de Brazliaanse po litieke elite is van kamp veranderd omdat zij weten dat Lula niet zal kunnen regeren. Dit is de bepalende factor.”

IVAN DE VADDER

“De grote angst in het zuiden van het land bestaat erin dat de N-VA en het Vlaams Belang samen een meerderheid zouden vormen”

e VRT-journalist neemt de particratie, de partijfi nanciering en de almacht van de partijvoorzitters stevig op de korrel. Hoe groot het ongenoegen bij de burger ook mag zijn, in 2024 komt het volgens Ivan de Vadder niet tot een politieke oerknal. Anderzijds beseft hij dat de angst voor een meerderheid van de N-VA en het Vlaams Belang aan Vlaamse kant tastbaar aanwezig is: “Dan komt er een kettingreactie op gang die de instellingen van dit land op hun grondvesten zullen doen dave ren.” Over de kansen van Bart De We ver op een historisch akkoord met de PS twijfelt de VRT-coryfee: “Met de PS die in Wallonië het water financieel aan de lippen heeft staan, zal dat niet mak kelijk zijn.” Tijd voor een gesprek met Ivan De Vadder.

Wat bedoelt u met de titel ‘Wanhoop in de Wetstraat’?

“Ik zie drie soorten wanhoop. De eer ste wanhoop vind je bij de kiezer, die tijdens verkiezingen minder komt op dagen, blanco of ongeldig stemt. We zitten aan het hoogste niveau dat we ooit gehad hebben. 17 procent van de kiesgerechtigden neemt niet deel aan de verkiezingen. Uit alle onderzoeken blijkt dat de kiezer voor een stukje afhaakt. De tweede wanhoop mani festeert zich in het alsmaar kleiner worden van de traditionele partijen. Zeker bij de drie partijen waarvan de ideologieën in de negentiende eeuw zijn ontstaan - het liberalisme, het soci alisme en de christendemocratie - zie je dat het verval groot is. Maar ook bij de N-VA is deze tendens voor een stuk ingezet. De derde wanhoop speelt zich af in de hoofden van de politici die in dit universum functioneren.”

Daar hebben we bij cd&v onlangs wel een staaltje van gezien…

“De cd&v-voorzitter wou met zijn stra tegie electoraal scoren, maar de partij moest nadien terugkrabbelen. Het ver trouwen van de burger in het systeem heeft daarmee opnieuw een knauw ge kregen. Het is een mooi voorbeeld van hoe de particratie in dit land werkt. Het enige positieve aan deze hele crisis is dat Sammy Mahdi door zijn fractie in het Vlaams Parlement en de Vlaamse cd&v-ministers op andere gedachten is gebracht. Als je ziet hoe zwak de parle mentaire fracties in het algemeen zijn, dan is dit voor mij een lichtpuntje. Het is een mooi voorbeeld van een fractie die de partijtucht

Met ‘Wanhoop in de Wetstraat’ (Uitgeverij Ertsberg) schreef VRT-journalist Ivan De Vadder een pessimistisch boek. Zijn boek gaat over dertig jaar sleutelen aan de democratie om de kloof met de burger te dichten. Sinds de doorbraak van het Vlaams Belang zijn er tal van pogingen ondernomen om het ongenoegen van de kiezer te counteren. De appreciatie van Ivan De Vadder van deze pogingen laat aan duidelijkheid niets te wensen over: “De vraag is of dat men met deze ingrepen tot meer vertrouwen van de burger in de politiek zal komen. Uiteraard niet.”

Moet de particratie doorbroken worden om de representatieve democratie beter te laten functioneren?

“Mijn boek is een hartenkreet ten aan zien van de representatieve democratie en de rechtstaat. Ik stel alleen maar vast dat de representatieve democratie door een aantal elementen - waaronder de particratie - niet loopt zoals dat in een ideale wereld zou moeten. Het is niet zo eenvoudig om daar iets aan te verande ren. Ik gebruik regelmatig het beeld van een fiets die je tracht te herstellen terwijl je erop aan het rijden bent. Dat lukt niet. De democratie is niet zoiets als een fiets die je in de gracht kan gooien om een nieuwe te nemen. Je moet met dezelfde fiets verder. Je kan ook niet zomaar luk raak onderdelen aan de fiets vervan gen.”

Vormt de partijfinanciering de motor van de particratie?

“De partijfinanciering is veel te royaal en wordt alleen maar groter. Er is een soort mechanisme ontstaan waarbij po litici ervoor zorgen dat er steeds meer financiering naar de partijen gaat. Daar bij wordt de partijfinanciering gebruikt voor zaken waar ze niet voor bedoeld is. Gezien de scores in het verleden, zijn de partijdotaties aan de N-VA zo royaal dat de partij zich een gebouw kan veroorlo ven. De partijfinanciering is ooit gecon cipieerd geweest om los te komen van de giften van bedrijven, wat in het ver leden tot corruptie heeft geleid. Het kan toch niet de bedoeling zijn geweest om de partijfinanciering in te zetten voor het verwerven van onder andere gebouwen.

Lijst Dedecker heeft dankzij de partijfi nanciering verschillende verkiezingen

kunnen overleven. Dan lijkt mij de slin ger toch doorgeslagen te zijn.”

De partijvoorzitters dicht u in uw boek te veel macht toe…

“Hier zitten we met een ‘catch 22’. Een partijvoorzitter houdt het overzicht van al zijn mandatarissen. Een Vlaams mi nister mag zich niet moeien met het federaal niveau en omgekeerd. De voorzitter hangt als het ware als een helikopter boven de verschillende ni veaus. Door ons systeem dwing je de partijvoorzitters in een dergelijke rol. Ze trekken daarbij heel wat macht naar zich toe omdat ze kennis van alle ni veaus vergaren. Bovendien kunnen ze tussenkomen in al die regeringen. Hier komt dan de politieke hygiëne boven drijven. Een partijvoorzitter kan een regering vormen en bewaakt daarna de grote lijnen. Met Sammy Madhi, Geor ges-Louis Bouchez en Paul Magnette hebben we partijvoorzitters die zich gaan moeien met de regeringen. Dat kan niet de bedoeling zijn.”

Komt daarbij dat de partijfinanciering zo gul is dat het een herverkaveling van het partijpolitieke landschap in de weg zit…

“Inderdaad. Door de gulle partijfi nanciering behouden partijen liever wat ze hebben, dan te verliezen wat ze eventueel zouden kunnen winnen. Voeg daarbij nog de partijtucht die als een loden deken op het parlement weegt en er is geen parlementslid die eraan denkt om met de partijlijn niet mee te stemmen. We zitten uiteraard in een co alitiesysteem, maar waarom kiezen wij parlementsleden als die nooit een ei gen mening mogen vertolken en tegen de partijlijn mogen ingaan? Dan kan je evengoed zeven voorzitters verkiezen die in het parlement zetelen, die dan namens hun parlementsleden hun stem laten gelden. Bovendien zou er in een democratie een politiek cenakel moeten zijn waar de partijvoorzitters met elkaar in debat gaan. Dit debat is momenteel af wezig. Ook in de media kruisen de voor zitters steeds minder de degens. Ik vind dit niet gezond.”

DE DEMOCRATIE IS NIET ZOIETS ALS EEN FIETS DIE JE IN DE GRACHT KAN GOOIEN OM EEN NIEUWE TE NEMEN

Welke rol speelt de pers daarin?

“De pers draait perfect mee in het sys teem. Ik sla mea culpa. We versterken voor een stuk de verwarring omdat we voorzitters ministers laten zijn en omge keerd. De media zoeken steeds de span ning op, wat spektakel oplevert.”

Zet de communautaire breuklijn zich ook in de pers door? U heeft een column in Le Soir. Schrijft u daar wezenlijk andere dingen in?

“Nee, toch niet. Ik trap soms wel op zere tenen, maar de krant is heel open, wat ik bijzonder apprecieer. Toch liggen een aantal zaken gevoelig. Ik schreef ooit eens dat ze in Franstalig België moeten stoppen om naar het Vlaams Belang en de N-VA te kijken zoals konijnen naar een lichtbak, waardoor er haast verlamming optreedt. De aanscherping van het cor don médiatique is daar een voorbeeld van. Bovendien wordt de N-VA op één hoopje met het Vlaams Belang geveegd. Ik vraag hen dan om er op een rationele manier mee om te gaan. Je voelt dan wel dat die boodschap aankomt.”

Welke oplossingen zou je dan naar voren kunnen schuiven om in het parlement meer debat te krijgen?

“Ik ben geen leerling-tovenaar. Eén van mijn bevindingen is dat het systeem

toch wel erg moeilijk aan te passen is.

Dat is ook de mildheid die ik tegenover de politiek heb. Het systeem is als een kaartenhuisje. Als je de verkeerde kaart verwijdert, dan stort de constructie in.

Er zit een catch 22 in het systeem. Om de kloof met de burger te dichten, heeft men de afgelopen jaren verschillende keren gepoogd om het systeem aan te passen. Zo wil men de Senaat afschaf fen. In het verleden heeft men het kies systeem aangepast om te vermijden dat men tegelijkertijd op verschillende lijs ten kan staan. Men wil de opkomstplicht afschaffen en de burgemeesters recht streeks verkiezen. De vraag is of dat men met deze ingrepen tot meer vertrouwen van de burger in de politiek zal komen. Uiteraard niet.”

om deze dromen zelf te verwezenlijken.

De drie traditionele partijen - Open Vld, cd&v en Vooruit - zijn volgens de Vlaming in dit onderzoek niet meer ge loofwaardig, eerlijk en daadkrachtig. De N-VA zit in een tussenpositie. De partij is geëvolueerd van een utopische partij naar een beleidspartij. Op die manier krijg je een heel vervelende kiezerspa radox. De kiezers maken verkiezing na verkiezing steeds extremere keuzes. Heel vaak gebeurt dit om het midden een signaal te geven. De middenpartij en vinden dat ze een regering moeten blijven vormen omdat ze denken dat dit het signaal van de kiezer is. Doordat ze kiezers verliezen, hebben ze steeds meer partijen nodig om tot een regering te komen. Daardoor gaat de boodschap nog meer verwateren, waardoor de kie zer nog meer voor de uitersten stemt. Dit mechanisme kan dodelijk zijn voor het huidige bestel.”

Denkt u niet dat de crisis op het Belgische niveau exponentieel groter is dan op het Vlaamse?

men twee weken ruzie gemaakt over welk niveau daar nu bevoegd voor is. Daarvoor zijn zelfs grondwetspecialis ten geraadpleegd.”

“Misschien moeten we in 2024 een staatshervorming organiseren met de klemtoon op efficiëntie. De federale overheid is bevoegd voor de kernuit stap, terwijl de Vlaamse overheid de vergunningen voor de gascentrales af levert. Dat leidt tot problemen. Tijdens de coronaperiode is gebleken hoe ver spreid de bevoegdheden liggen. Het gebrek aan efficiëntie vormt een fun damenteel probleem.”

Hoe kan je die efficiëntie bevorderen?

“Door bijvoorbeeld bevoegdheden bij elkaar te brengen om de versnippering over de diverse niveaus tegen te gaan. Ik spreek mij niet uit op welk niveau de bevoegdheden bij elkaar moeten ko men, maar het is wel noodzakelijk dat het gebeurt.”

Ligt de oorzaak van de malaise niet veel dieper? Verschillende partijen hebben de voeling met hun electoraat verloren.

“Je moet een aantal dingen bij elkaar nemen. Ik verwijs daarvoor naar een boek dat ik samen met Jan Callebaut heb geschreven, namelijk ‘Het DNA van Vlaanderen’. Uit het onderzoek van Jan Callebaut naar aanleiding van de verkie zingen in 2009, 2014 en 2019, blijkt dat de Vlaming het politieke landschap indeelt in drie traditionele, drie utopische par tijen en de N-VA. De N-VA wordt als de meest capabele beleidspartij gezien. De drie utopische partijen zijn Groen, het Vlaams Belang en de PVDA. Elke partij heeft zijn eigen utopie, maar belangrijk is om op te merken dat de Vlaming vindt dat die partijen er niet in zullen slagen

“Ik heb op het Vlaamse niveau een even exponentiële crisis gezien met exact dezelfde partijen. Ik zie daar weinig ver schil tussen. Ik zie dat er op alle niveaus verwarring heerst. Ook wat de beloftes betreft die niet worden nagekomen, zie ik geen enkel verschil tussen het Vlaam se en het federale niveau.”

Uit de coronacrisis is gebleken dat het functioneren van de instellingen in dit land toch wel een probleem vormt.

“Daar is iets van aan. In het verleden is er bij de staatshervormingen niet naar efficiëntie gestreefd. Tijdens de coro na- en de energiecrisissen hebben we daar de gevolgen van gezien. Tijdens de coronacrisis hebben we gemerkt dat be voegdheden lukraak door elkaar zitten. Er waren bevoegdheden waarvan de po litici niet meer wisten op welk niveau ze zich bevinden. Over contacttracing heeft

WAT ALS N-VA EN VLAAMS BELANG EEN MEERDERHEID ZOUDEN VORMEN?

In Wallonië bestaat de angst dat er in Vlaanderen een alternatieve politieke meerderheid uit de stembus komt, waardoor het hele bestel in een diepe crisis zou terechtkomen.

“Dat is ook zo. De grote angst in het zuiden van het land - maar ook bij een aan tal Vlaamse partijen - bestaat erin dat de N-VA en het Vlaams Belang samen een meerderheid zouden vormen, zonder dat er een derde partij nodig is. Als het Vlaams Belang de grootste partij wordt, dan zal de partij de N-VA het aanbod doen om een meerderheid te vormen. Daardoor zal de partij van Bart De We ver onder grote druk komen te staan.

Dan komt er een kettingreactie op gang die de instellingen van dit land op hun grondvesten zullen doen daveren. Daar kijkt men met angstige ogen naar. Mocht deze situatie zich voordoen, dan komt de N-VA in een precaire situatie. Wat Bart De Wever ook zegt over een Chinese muur tussen zijn partij en het Vlaams Belang, je voelt onderhuids dat er bin nen de N-VA mensen bereid zijn om met het Belang samen te werken. Hoe gaat de N-VA daarop reageren? We moeten wel voorzichtig blijven. Uit de huidige peilin gen blijkt niet dat het momenteel gewon nen spel is.”

Heeft Bart De Wever nog uitzicht op een historisch akkoord met de PS?

“Bart De Wever droomt nog altijd van zijn historische akkoord tussen zijn par tij en de PS om het confederalisme te ver

wezenlijken. Maar met de PS die in Wal lonië het water financieel aan de lippen heeft staan, zal dat niet makkelijk zijn. Ik denk dat de houding aan Franstalige kant voor een stuk veranderd is. In 2019 is er een kans gemist. Het historische akkoord had toen gesloten moeten worden.

Ik denk dat Bart De Wever niet opnieuw een kans krijgt. De N-VA lijkt electoraal over haar hoogtepunt heen. De eerste ge miste kans om een aantal communautai re en sociaaleconomische veranderin gen door te drukken, was in 2014. Ik blijf erbij dat de N-VA toen de leiding van die regering had moeten nemen. De N-VA heeft dat toen om emotionele redenen niet gedaan. Een N-VA’er die de leiding van een Belgische regering neemt, ligt niet voor de hand. In 2019 wou de N-VA de verloren kans goedmaken door een historisch akkoord af te sluiten, wat op nieuw niet lukte. In 2024 komt misschien wel de derde poging.”

Op dit vlak is het Vlaams Belang toch wel succesvoller. Het VB heeft zonder aan de macht deel te nemen verschillende punten van zijn programma kunnen verwezenlijken.

“Het Vlaams Belang is inderdaad een partij die een flink stuk van zijn pro gramma heeft uitgevoerd. Het heeft het evenwel niet zelf gedaan. De partij heeft een kwart tot een derde van het zeventigpuntenplan kunnen verwezenlijken. Het Vlaams Belang is het mooi ste voorbeeld dat je niet aan de macht moet deelnemen om het programma te verwezenlijken.”

Toch zegt u dat 2024 niet de grote politieke oerknal wordt…

“Ik zie niet in hoe dit op zo’n korte tijd zou kunnen gebeuren. We zullen uiter aard heel boeiende discussies krijgen, maar de grote ‘kladderadatsch’ waarbij het land uit elkaar zal spatten, zie ik niet op zo’n korte tijd gebeuren.”

De corona- en de energiecrisissen wegen echter wel heel zwaar door, waardoor het bestel onder grote druk komt te staan.

“Door de coronacrisis heeft de over heid heel zwaar in de samenleving in gegrepen. Ik ben wel wat verrast hoe snel we dit als samenleving vergeten zijn. Maar ik ben er zeker van dat de energiecrisis veel ingrijpender zal inwerken op onze samenleving. Heel wat kiezers zijn door de hoge ener gierekeningen radeloos. Maar of deze twee crises in 2024 zullen leiden tot een ‘kladderadatsch’, betwijfel ik. Als ik mij op de huidige peilingen baseer, dan zie ik de scores niet in die richting evolueren. Ik zie wel een aantal klei nere veranderingen, maar de grote verschuivingen blijven uit. De meest opvallende verschuiving in de laatste peiling, is de vooruitgang van de partij Vooruit. Voor de rest zie ik alleen maar kleine schommelingen. Als ik mij op de peilingen baseer, dan stevenen we niet af op een grote omwenteling.”

JULIEN BORREMANS

“Geen woorden, maar daden: elke bewuste Vlaming wordt lid van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds. Deze stap naar een Vlaamse sociale zekerheid is de voorbode van de eigen onafhankelijke Vlaamse Republiek!”

Wim De Wit, voorzitter IJzerwake

Hoofdzetel: Hoogstratenplein

een

Eén van mijn bevindingen is dat het systeem toch wel erg moeilijk aan te passen is

De pers draait perfect mee in het systeem. Ik sla mea culpa

Russische mobilisatie draait uit op fiasco en leidt tot intense machtsstrijd

Op Twitter en Telegram doken er heel wat beelden op die tonen dat de gedeelte lijke mobilisatie vierkant draait. Rekruten moeten op de grond slapen, krijgen on voldoende voedsel, de training is beperkt tot onbestaande… Het wijst er allemaal op dat Rusland niet voorbereid was op deze grootschalige opdracht en enkel op zoek is naar soldaten om in de strijd te kunnen werpen. Letterlijk kanonnenvlees, want ze staan tegenover Oekraïense soldaten met steeds meer ervaring, steeds betere trai ning en steeds meer geavanceerde wa pens uit het Westen.

We zien nu getuigenissen van veronge lijkte niet zo jonge Russische mannen die de situatie aanklagen. Ze tonen dat ze am per wapens krijgen, slechts weinig munitie en dat bijvoorbeeld hun helmen niet veel beter beschermen dat potten en pannen uit de keuken. Zo is er een filmpje waar 500 gemobiliseerde Russen boos reageren aan het station van Belgorod. De nieuwe solda ten klagen dat ze buiten moesten slapen. Ze krijgen geen helmen of kogelvrije ves ten, geen medicijnen, geld of zelfs voedsel. Sommige mannen zouden zelfs ziek zijn en de wapens die ze mee hebben zijn niet ge registreerd en verouderd. Het zijn geweren uit de jaren ’70 en ’80.

Wagner

Er is echter iets vreemds aan de hand met de video. Een man komt goed in beeld terwijl hij zelf zit te filmen met zijn gsm. Het blijkt een zekere Sergey Surkov te zijn. Hij is een recent gemobiliseerde soldaat die eerder al een filmpje verspreidde dat hij naar Cherson gestuurd zou worden zonder enige militaire training. Die video’s werden eerst gepost in pro-Wagnerkanalen, kana len die dwepen met de beruchte Russische huurlingenmilitie. Heel wat soldaten in de bewuste video dragen gezichtsbedekking en insignes van Wagner. Er bestaan ver moedens dat alles in scène is gezet met de bedoeling om de druk op minister van Defensie Sjojgoe op te voeren. Vooral de oligarch Jevgeni Prigozjin zou hierachter zitten.

Prigozjin maakt deel uit van de intieme kring rond Poetin en is topman bij Wagner. Hij ontkende lang banden met het huurlin genleger, maar in september van dit jaar doken er beelden op die tonen hoe hij in een gevangenis rekruten ronselt en hen vrijheid belooft indien ze 6 maanden vech ten bij Wagner. Hij staat ook aan het hoofd van drie bedrijven die genoemd worden bij de inmenging in de Amerikaanse ver kiezingen van 2016 en 2018. Goed om te weten: Wagner opereert vaak in het vaar

Arthur van Amerongen gaat op safari in Antwerpen

Arthur van Amerongen - Nederlandse schrijver, journalist, islamkenner en niet te vergeten columnist bij ’t Pallieterke - schreef een nieuw boek over de stand van zaken rond de islam in Europa. Ter promotie van zijn jongste pennenvrucht trekt hij op 25 oktober ook naar onze contreien.

Don Arturito, de ‘profeet van Molen beek’, verwierf mede bekendheid dankzij zijn boek ‘Brussel: Eurabia’ (2008) waarin hij de door Marokkaanse moslims ge pleegde aanslagen in Frankrijk en België voorspelde. Nu, veertien jaar later, ver schijnt de geestelijke opvolger van dat boek. In ‘Safari Eurabia’ trekt hij doorheen Europa langs steden met grote moslimbe volkingen om te eindigen in de Balkan, dit alles natuurlijk doorspekt met de nodige humor.

Het Vlaanderenland is uiteraard geen onbekende voor Van Amerongen: hij woonde een tijdlang zelf in Molenbeek. Omdat hij onze contreien zo mist - en om zijn nieuwe boek voor te stellen - trekt

hij op 25 oktober nog eens naar Antwer pen. Ook u kan erbij zijn! Het hele gebeuren vindt plaats op de Ame rikalei 98, 2000 Antwerpen. De deuren gaan open om 19u30. Uw aanwezigheid melden kan via info@ezowolf.nl. Let op, de plaatsen zijn beperkt.

‘Safari Eurabia: op zoek naar het nieuwe kalifaat’ van Arthur van Amerongen verschijnt deze maand bij uitgeverij Ezo Wolf.

water van de ‘GROe’, de Russische militaire inlichtingendienst. De GROe kent boven dien ook een bittere rivaliteit met de FSB, de opvolger van de ook al beruchte KGB, de federale inlichtingendienst.

Fouten

Poetin liet in het verleden al uitschijnen dat Sjojgoe fouten heeft gemaakt en op 5 oktober deed hij er een schepje bovenop door een decreet te ondertekenen dat de mobilisatie voor alle studenten uitstelde. De voorzitter van het Defensiecomité van de Russische Doema, kolonel-generaal (op rust) Andrey Kartapolov, bekritiseerde het ministerie van Defensie op de Russische staatstelevisie dezelfde dag. Kartapolov zei dat alle Russen weten dat het ministerie van Defensie liegt en moet stoppen, maar die boodschap bereikt ‘individuele lei ders’ niet, nog een prik naar Sjojgoe. Ook Razman Kadyrov, de leider van Tsjetsjenië gaf al felle kritiek op defensie en stuurde aan op een koerswijziging. Kadyrovs aan kondiging dat Poetin hem de rang van ko lonel-generaal heeft toegekend, kan een teken aan de wand zijn.

Maar omgekeerd bijt het kamp rond Sjojgoe van zich af. Op vijf oktober arres teerde de politie van Moskou bijvoorbeeld Aleksy Slobodenyuk, een werknemer van Prigozhins Patriot-mediagroep en de ma nager van verschillende milblogger-tele grammen, waarvan de meest prominente ‘Release Z Kraken’ en ‘Skaner’ zijn. Het te legramkanaal ‘Skaner’ heeft kritiek geuit op belangrijke staatsfunctionarissen en militairen, van wie de meest prominente de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergei Lavrov, de voorzitter van de Doema Vyacheslav Volodin en de woordvoerder van het Kremlin Dmitry Peskov zijn. De Rus sische autoriteiten hielden Slobodenyuk vast op beschuldiging van fraude. Zijn de tentie suggereert dat het Kremlin probeert grenzen te stellen waar kritiek is toege staan. Minister van Defensie Sjojgoe lijkt nu een legitieme prooi te zijn, terwijl func tionarissen die dicht bij Poetin staan, zoals Lavrov en Poetins woordvoerder, verboden terrein zijn.

Slangenkuil

Het lijkt erop dat binnen de dichtste kringen rond Poetin allerlei onderling vij andige manoeuvres plaatsvinden op het scherpst van de snee. President Poetin lijkt de fracties tegen elkaar uit te spelen en beslissingen te nemen die hem het best uitkomen. Het is wachten op een politieke opportuniteit vooraleer hij Sjojgoe aan de kant zal schuiven. Ondertussen stapelen de militaire nederlagen en Russische verlie zen zich op.

CARL DECONINCK

Het Russische leger krijgt het al een tijd zwaar te verduren aan het front in Oekraïne. Op sommige plaatsen moesten ze zich ver terugtrekken en Moskou reageerde door een “gedeeltelijke mobilisatie” uit te roepen. Die opende de deur voor nog meer problemen.

Wagner-topman Jevgeni Prigozjin

DIPLOMATIEKE VALIES

Xi Jinping staat voor torenhoge uitdagingen

Laten we beginnen met een misver stand weg te werken. Het draagt mis schien bij tot de personencultus van de betrokkene, maar het klopt niet he lemaal dat Xi dé man was die het Chi na zoals we het vandaag kennen het voorbije decennium gestalte gaf. Zijn rol was zonder discussie groot, alleen bouwde hij verder op het pad dat reeds door zijn voorganger ingeslagen was. Reeds onder Hu was de Chinese eco nomie opengetrokken en in 2001 werd het land lid van de WHO. Nog voor de aanstelling van Xi dus.

Het was ook diezelfde Hu die binnen de partij de zogenaamde ‘neomarxi stische lijn’ doorvoerde die de partij een centrale en steeds machtigere rol deed spelen. Met enige angst zag hij in verschillende landen prodemocra tische bewegingen ontstaan. Een ijze ren greep - sommigen hadden over het ‘rijk van de angst’ - moest dit binnen de Chinese grenzen vermijden. En ook op buitenlands vlak werden toen de kie men gelegd van wat we de voorbije de cennia steeds duidelijker zagen.

Dit alles was onvoldoende doorge drongen in het Westen toen Xi de macht in handen kreeg. Aanvankelijk dacht men ook dat het wel zou meevallen. Was hij niet de zoon van een hervormings gezinde die destijds nog onder Mao hardhandig de nor was ingedraaid?

Feit is dat de autoritaire lijn niet alleen werd verstrengd. In een land waar het vooral de partij is die de meeste macht concentreert, bouwde Xi zijn positie uit die hem een persoonlijke autoriteit verschaft niet meer gezien sinds Mao. Overigens, ‘de grote roerganger’ is al tijd een referentiepunt voor Xi geweest.

Passie voor geschiedenis

Xi is zonder meer een intrigerende persoonlijkheid. De vele boeken die over hem blijven verschijnen, zijn wel licht het beste bewijs daarvan. Ondanks zijn wetenschappelijke achtergrondhij is scheikundig ingenieur van oplei ding - profileert hij zich graag als litera tor. Toespraken in Rusland voorziet hij van citaten van Dostojevski, terwijl hij er in Frankrijk Molière en Manpassant in verwerkt. Om Hemingway beter te vatten, stond hij erop in Havana diens favoriete bar aan te doen.

De manier waarop hij zich profileert is erg flexibel. Richt hij zich tot de finan ciële wereld, dan lijkt het of een mede bankier het woord voert. En zijn militai ren het doelpubliek, dan krijgen ze een strijdmakker te horen, niet zelden in het groen gekleed. Zijn belangstelling voor de geschiedenis staat buiten kijf, maar tegelijk heeft hij ook een goed beeld van waar China zich bevindt, of dat zou moeten doen, in dit tijdsgewricht. Concreet ziet hij vier periodes in het meer dan 5.000 jaar lange traject van zijn land. Er is de roemrijke climax die

tot aan de twintigste eeuw loopt. Dan volgt de ‘eeuw van vernedering’, door het Westen overigens, voor wie er aan zou twijfelen. Mao zou hoofdstuk drie schrijven, gevolgd door de huidige fase die begon onder Deng Xiaoping. Xi om schrijft het als een periode van “socia lisme met Chinese kenmerken”. En dat is dus de (revanchistische) fase die hij nog enkele jaren zelf zal schrijven.

Drie doelstellingen

Toen hij tien jaar geleden aan de macht kwam, had Xi drie grote doel stellingen: het realiseren van verdere economische groei, het verstevigen van de partij en het uitbouwen van het internationaal aanzien van China. In het eerste slaagde hij, in het tweede in ze kere mate ook, maar het derde is meer omstreden. Want als de internationale profilering, militair en economisch, een feit is, kan niet ontkend worden dat ze ook steeds meer omstreden is gewor den. Het charmeoffensief van weleer heeft plaats gemaakt voor een hardere opstelling, namelijk arrogant en agres sief. In die mate dat ze steeds sterkere anticoalities tot stand heeft gebracht.

Demografische molensteen

En dan het Chinese ‘Wirtschaftswun der’ dat op dit moment minder won derlijk oogt dan enkele jaren geleden. Lage lonen, productie, industrialisatie en export waren jarenlang de groei vectoren. Men genereert overschotten die dan weer geïnvesteerd worden. De bouwsector en vele infrastructuurwer ken zijn er een treffend voorbeeld van. Maar op een zeker moment volstaat dit niet meer om de beoogde groei te re aliseren en moeten andere middelen gezocht worden. Het stimuleren van de binnenlandse consumptie bijvoor beeld, maar die herverdeling is maar in beperkte mate gelukt. Er werden ook veel schulden gemaakt om te in vesteren in niet altijd even doordachte projecten. Direct gevolg is een staats schuld die tot 350 procent van het bbp geklommen is.

Ondertussen weegt de demogra fische molensteen rond de nek van Peking steeds zwaarder. Ergens is het symbolisch dat de derde ambtstermijn van Xi nagenoeg samenvalt met het bevolkingsaantal dat een piek heeft bereikt. Van nu af gaat het enkel nog neerwaarts. Op zich hoeft dit geen pro bleem te zijn, alleen zit de bevolkings curve niet goed en wordt de vergrijzing steeds acuter. In het verleden werd wel eens geopperd dat “China te oud zal zijn geworden voor het rijk kon wor den”. De komende jaren en decennia zullen bepalen in hoeverre die voor spelling klopt.

MICHAËL VANDAMME

OPINIE

Poetin wil tijd winnen

Het was een drukke week voor de Russen. Hun troepen gaven zich immers over, ze vluchtten of deserteerden. Hun mobilisatie draaide vierkant, hun burgers trokken met tienduizenden naar het buitenland. Hun geliefde brug werd zwaar gehavend en hun ‘geliefde leider’ kon zijn positie alleen nog handhaven door alweer een oude medestander uit een venster te laten duwen. De Russen an nexeerden stukken van Oekraïne, ze schoten raketten af op burgerdoelen in Kiev en andere steden, ze dreigden met atoomwapens, ze stuurden een eenheid met tactische kernkoppen naar de grens met Oekraïne en… ze kondigden aan dat ze wilden onderhandelen.

De Oekraïners hebben herhaald dat er niet onderhandeld zal worden vóór de laat ste Russische troepen zijn teruggetrokken of verjaagd. Zij zijn niet van plan aan de onderhandelingstafel te verliezen wat zij op het slagveld hebben gewonnen. Het is duidelijk wat Poetins onderhandelingsstra tegie zal zijn: tijd rekken voor een volledige mobilisatie, terwijl zijn troepen zich ingra ven in het gebied die ze nog bezetten.

Vietnam-manoeuvre

De USSR, China en Noord-Korea hebben tijdens de Koreaanse oorlog hetzelfde di plomatiek-militaire manoeuvre uitgevoerd. De onderhandelingen leidden tot niets, maar intussen hadden de Chinezen massa’s artillerie aangevoerd. Dat scenario herhaal de zich in grote lijnen tijdens de oorlog in Vietnam. Voor de goede orde: die was niet was begonnen toen de VS daar ‘binnenvie len’, maar wel toen de Noord-Vietnamezen troepen naar Zuid-Vietnam stuurden - eerst guerrillastrijders, daarna ook hun geregel de leger.

In oktober 1968 werden de Amerikaanse bombardementen op Noord-Vietnam stop gezet “om onderhandelingen een kans te geven”. Ja, de Noord-Vietnamezen grepen die kans... Nu ze niet meer werden gehin derd door luchtaanvallen op hun thuisbases konden ze dankzij massale wapenleverin gen uit de USSR en China een veel sterker leger opbouwen, dat tenslotte heel Indochi na veroverde.

Wat toen lukte door interne verdeeldheid - en massale linkse agitatie - in de VS, zou nu opnieuw kunnen lukken door interne verdeeldheid in het Westen, vooral in de EU. De Amerikanen en de Britten zullen wel niet zo gauw terugkrabbelen. Maar zal Macron opnieuw komen aandraven met vredes plannen die erop neerkomen dat Rusland niet “vernederd” mag worden? Zullen de EU-landen hun relatieve eensgezindheid over economische steun en wapenleve ringen aan Oekraïne ook volhouden als hun utopie van een ‘klimaatneutrale ener gievoorziening’ ontmaskerd wordt en hun economie stilvalt bij gebrek aan aardgas? En bij gebrek aan genoeg gezond verstand

om tenminste enkele kerncentrales open te houden? Zullen zij de ‘vrede’ dan niet willen afkopen op kosten van Oekraïne dat maar wat grondgebied moeten afstaan om “het bloedvergieten te stoppen?”

‘Desovjetisering’

De oorlog zal daarmee niet stoppen. Die zal alleen eventjes in pauzestand worden gezet. Daarna zal alles opnieuw beginnen, wanneer het Russische leger heropge bouwd, gemoderniseerd en herbewapend is. Met dictators als Poetin kan men geen verdragen sluiten. Hij hééft de grenzen van Oekraïne al eens officieel en plechtig er kend. Dat was in 2003, toen hij een Oekra iens-Russisch verdrag ondertekende, waar in nog eens werd bevestigd dat de Krim bij Oekraïne hoorde. Maar in 2014 bezette hij de Krim en stuurde hij troepen naar de Don bas. Een verdrag is voor Poetin slechts een vodje papier.

President Zelensky had volkomen gelijk toen hij verklaarde dat hij ooit wel zou on derhandelen met de Russen, maar niet met Poetin. Er moet in Rusland een regimewis sel komen. Niet alleen een vervanging van Poetin door een andere neostalinist, maar een echte regimewissel. Net zoals Duits land na 1945 werd ‘gedenazificeerd’, moet Rusland grondig wordt ‘gedesovjetiseerd’ en dat kan alleen na een totale nederlaag. Dat had al in de jaren ’90 moeten gebeuren. Maar Boris Jeltsin durfde of kon het niet, en het Westen dacht dat alles vanzelf wel op zijn pootjes zou terechtkomen. Quod non.

PAUL BÄUMER

Het congres van de Chinese Communistische partij dat aanstaande weekend van start gaat, zal zonder twijfel Xi Jinping in zijn derde termijn bevestigen. Eerder liet hij trouwens de regels wijzigen om dit mogelijk te maken. Wat mag verwacht worden van de man die het voorbije decennium een zelden geziene macht in zijn land verwierf? Een portretschets.

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky

‘Waar

Frans leger blijkt weinig capaciteit te hebben om veel te kunnen vechten

Indien Frankrijk een conflict zou moeten uitvechten zoals in Oekraïne, dan zou het land het zeer moeilijk hebben. Er is een groot gebrek aan men selijke en materiële middelen op het slagveld.

Als er een grote operatie van hoge intensiteit zou plaatsvinden, dan zou Frankrijk slechts een front van iets meer dan 80 kilometer kunnen vasthouden. Ter illustratie: dat is ongeveer de afstand tussen Duinkerke en Rijsel. De cijfers ko men van het Franse leger zelf. Dat rekent dat er ongeveer 6.000 sol daten en 1.500 gewapende voer tuigen nodig zijn om een frontlijn van 20 kilometer vast te houden. Momenteel kan Frankrijk een ge wapend korps inzetten van 25.000 soldaten. Het leger zou zelfs een

hervorming moeten ondergaan in een oorlogssituatie om alle een heden in te kunnen zetten zoals de speciale troepen en de cyber verdediging.

Bezorgd

In Oekraïne bijvoorbeeld vindt een deel van het tegenoffensief plaats op een front van meer dan 1.000 km. Militaire denktanks schatten ook dat het slagveld van een landgevecht tot 500 km diep kan zijn, een afstand die nodig is om de vijand in de rug te raken door op zijn commandocentra, zijn bevoorradingszones of zijn logistieke assen te mikken. De vaststelling van de lage capaci teit van het leger zorgt nu toch wel voor wat bezorgdheid in Frankrijk.

EU-ambtenaren zorgen goed voor zichzelf

De Europese Commissie klaagt al jaren over de auto matische loonindexering in onder meer België. Dat me chanisme zou de inflatie al leen maar aanwakkeren en slecht zijn voor de economie, zo menen ze. Daarom willen ze dat werknemers daar geen recht meer op hebben.

Maar voor zichzelf passen ze die indexering wel toe. En dat levert hen nu een stevige loonsverho ging op. Voorlopige berekenin gen van de Europese Commissie geven aan dat de salarissen van eurocraten met maar liefst 6,9 pro cent zullen stijgen. De salarisver hoging geldt met terugwerkende kracht vanaf 1 juli.

De definitieve cijfers worden eind oktober gepresenteerd door het EU-bureau voor de statistiek Eurostat. Voorlopig houdt men het bij een salarisverhoging van 6,9 procent. Concreet betekent dit dat

Commissievoorzitter Ursula von der Leyen 2.000 euro per maand extra krijgt. Een EU-commissaris zal elke maand 1.643 euro meer verdienen. Europarlementsleden, ten slotte, krijgen 632 euro meer en klokken af op 9.800 euro.

Privileges

Naast de hoge salarissen heb ben EU-ambtenaren nog tal van andere privileges. Zo ontvangen ze buitenlandse toelagen, een hoge kinderbijslag, hulpmidde len en een kostwinnerstoelage. Dat zorgt ervoor dat de lidstaten niet zo happig zijn om die sala risverhogingen toe te kennen. Ze pleiten voor een eenmalige op schorting van de indexering en willen zelfs dat “het bedrag en de duur” van de royale vergoedingen voor eurocraten en het bijzonder gunstige belastingstelsel voor de werknemers van de EU-autoritei ten worden herzien.

Chef Duitse cyberdefensie gecompromitteerd

De virtuele veiligheid van Duitsland is in opspraak gekomen nu blijkt dat de grote baas van het verantwoordelijke agentschap banden heeft met Rusland. De voorzitter van het Federaal Bu reau voor Informatiebeveiliging (BSI), Arne Schönbohm werkte zelfs samen met een oud-KGB’er.

De zaak kwam aan het licht door een satirisch televisiepro gramma van Jan Böhmermann op de Duitse openbare omroep, ZDF Magazin Royale, die de zaak aan het licht bracht. Ze gaven het de naam #cyberclown mee.

Het programma legde de ban den bloot tussen Arne Schön bohm en Rusland via de Cyber Security Council Germany. In de Cyber Security Council Germa ny zit namelijk een Duits bedrijf, Protelion. Dat bedrijf opereerde tot eind maart onder de naam Infotecs GmbH. Dit is een doch teronderneming van het Russi sche cybersecuritybedrijf O.A.O. Infotecs, dat is opgericht door

een voormalige medewerker van de Russische inlichtingendienst KGB. Die KGB’er had in het ver leden zelfs een eremedaille ont vangen van Vladimir Poetin.

Goed beschermd

Een voormalige (?) spion van Poetin in de veiligheidsdiensten laten opereren is niet bepaald een slimme zet en de verant woordelijke minister wil Schön bohm nu ontslaan. Maar dat is niet zo evident, want ambtenaren zijn bijzonder goed beschermd in Duitsland. In eerste instantie moet de regering hem nu een nieuwe job geven binnen het de partement.

Het parlement eist een grondig onderzoek naar de Duitse cy berveiligheid. Men vreest nu dat bepaalde incidenten in Duitsland het gevolg kunnen zijn van ge brekkige cyberveiligheid, zoals het massaal stilvallen van treinen eerder deze maand.

Staat Biden voor slechte ‘midterms’?

gemiddeld 2,38 dollar, in juni 2022 was het al 5 dollar, en in Californië betaalt men zelfs meer dan 8 dollar. Sindsdien ligt de gemiddelde prijs weer op 3,70 dollar. Nog meer prijsstij gingen kondigen zich aan, want er dreigt een staking van vracht wagenchauffeurs.

Migratie

De Amerikaanse Democraten waren euforisch over de overwinning van Biden op Trump. Het plaatje ziet er van daag helemaal anders uit bij deze belangrijke ‘midterm elections’. Was er tijdens de zomermaanden nog een lichte heropleving van de sympathie van de Amerikanen voor Bi den, nu liggen de kaarten opnieuw bijzonder moeilijk. Op 8 november is het zover en zou de meerderheid in het Huis en Senaat wel eens kunnen wijzigen.

De dalende populariteitscij fers van Biden doen er sommige Democratische kandidaten zelfs van afzien om Biden op te voe ren als ondersteuning van hun eigen verkiezingscampagne. Een adviseur van een hoogge plaatste Democraat hierover in NBC News: “Ik geloof niet dat er één Democraat in een betwiste kieszone is die zomaar Biden als ondersteuning in de kiesstrijd wil inzetten.”

Economie

De VS beleven een economi sche achteruitgang. Volgens een opiniepeiling van CNN is nog

NOORD-IERLAND

slechts 34 procent tevreden met de economische maatregelen van president Biden. Het Bureau of Labor Statistics gaf aan dat de prijzen tussen augustus 2021 en augustus 2022 met 8,3 procent gestegen waren. “De Ameri kaanse consumenten beleven moeilijke tijden. De inflatie is een zware slag. Loonsverhogin gen houden geen gelijke tred met de inflatierente”, aldus we tenschapper Peter C. Earle die de cijfers becommentarieerde in de New York Post.

Ook in Amerika stijgen de prijzen voor benzine: in het be gin van Bidens presidentschap kostte een ‘gallon’ benzine nog

Migratie is een andere don kere wolk die boven het pre sidentschap van Biden en de Democraten hangt. Sinds Biden als president werd gekozen in januari 2021 zijn er volgens cijfers van de tol- en grensbe wakingsdiensten meer dan 3,4 miljoen illegale overstekers geregistreerd. Ter vergelijking: tussen oktober 2015 en septem ber 2020 (de ambtsperiode van president Trump dus) kwamen in totaal 2,4 miljoen migranten de VS binnen. Steeds weer dui ken berichten op over een hu manitaire crisis aan de grenzen.

Tegen de bewering van vi cepresident Kamala Harris on langs in een interview met de linkse journalist Chuck Todd dat de grens met Mexico “voldoen de beveiligd” werd, trekken nu zelfs Democraten als de senator Joe Manchin ten strijde: “Dit is verkeerd. Ze stelt het helemaal verkeerd voor, en ik heb het haar verschillende keren ge zegd. Als wij de grens niet con troleren en beveiligen, dan los sen wij dit probleem niet op. We hebben de muur nodig. Meer technologie, meer agenten”.

Op 8 november 2022 weten we hoe de Amerikanen erover denken.

PIET VAN NIEUWVLIET

Voor eerste keer meer katholieken dan protestanten in Noord-Ierland

Volgens recent bekendgemaakte resultaten van de tienjaarlijk se volkstelling zouden er voor de eerste keer meer katholieken in Noord-Ierland zijn dan protestanten. De cijfers werden in 2021 verzameld, en pas enkele dagen geleden (einde september 2022) bekendgemaakt. 46 procent van de bevolking zegt katho liek te zijn, terwijl 43 procent zich protestant noemt. De telling van 2011 registreerde tien jaar geleden 48 procent protestanten tegenover 45 procent katholieken.

Critici van de tellingen zeggen dat een religieuze opdeling een bijzonder gebrekkige barometer is om de publieke opinie te meten naar voor- of afkeur van een Ierse hereniging van de beide Ierse de len, want katholiek zijn betekent nog niet noodzakelijk dat men ook een Iers-nationalist is. Ook dr. Peter McLoughlin, van de Queen’s University, waarschuwt voor een te uitgesproken politiek gebruik van de cijfers.

Nationalistisch kamp groeit

Verder in dezelfde telling blijkt dat 32 procent van de Noord-Ier se bevolking zich enkel als Brits beschouwt, 29 procent enkel als Iers, en 8 procent zowel als Brits als (Noord-) Iers. 87 procent van de bevolking gaf verder aan in Noord-Ierland te zijn geboren, 4 procent was geboren in het Ver enigd Koninkrijk en 2 procent in

de Republiek Ierland. 7 procent van de bevolking is geboren bui ten het Verenigd Koninkrijk en de Republiek Ierland en is dus mi grant.

Wat er ook van zij, aldus dr. McLoughlin, de resultaten wijzen - gelet op de sterke correlatie tus sen godsdienst en politieke over tuigingen op het Ierse eiland - op een versterking van het nationa listische kamp. De droom van de Ierse nationalisten, namelijk de protestanten met de macht van het getal te verslaan, wordt dus stilaan werkelijkheid. In de bevolkings cijfers althans.

Groei bevolking door migratie

Tot slot zijn de resultaten van deze volksbevraging ook interes sant voor de migratie. Ierland is al lang niet meer het arme eiland dat het vroeger was, waar Ieren zo massaal mogelijk vandaan vlucht ten. Belfast blijft met 345.000 in woners de belangrijkste stad van Noord-Ierland. De blanke bevol king maakt er 97 procent uit van de bevolking. Maar significant de tail: de groei van de bevolking van Belfast komt volledig op rekening van de migranten.

De volgende telling is voorzien in 2031. Als de ‘katholieken’ aan hetzelfde tempo blijven groeien, zijn politieke verschuivingen niet tegen te houden, natuurlijk.

Joe Biden & Kamala Harris

Tientallen jaren was hij hét gelaat van het weekblad Trends. Hij ventileerde wekelijks zijn ongezouten mening, maar speelde ook de rol van ‘public intellectual’ die het maatschappelijk debat niet schuwde. Een kleine vijftien jaar geleden ging hij met pensioen, wat beslist geen synoniem werd voor rust. Een gesprek aan de vooravond van zijn 80ste verjaardag.

e treffen Frans Crols in een koffiehuis in de Brus selse Sint-Hubertusgale rijen. Vlakbij boekhandel Tropismes, misschien wel de mooiste van het land en beslist ook een Europe se topper. Het is een van zijn favoriete plekken in de hoofdstad, zo blijkt. En dat is een stad die deze immer alerte bijna tachtiger nauwer aan het hart ligt dan zijn reputatie laat vermoeden. Is het niet ironisch dat we mekaar net hier treffen… Per slot van rekening was u destijds een van de pleitbezorgers om Brussel links te laten liggen en het Vlaamse verzelfstandigheidsproces desnoods zonder de hoofdstad verder te zetten. Het was een stelling die zowel lof als kritiek oogstte. Zit u nog steeds op die lijn?

“Over wat ik toen gezegd en geschre ven heb, doen heel wat misverstanden de ronde. Die institutionele zienswijze doet geen afbreuk aan het feit dat ik me best thuis voel in deze stad. Weet u, ik heb mijn kleinkinderen al verschillen de keren mee naar hier genomen. En daarbij schuw ik de minder prettige kantjes van deze stad niet. Je hebt de trendy Dansaertstraat, maar nauwelijks enkele honderden meters verder be gint Molenbeek. Ook dat laat ik ze zien. Maar wat ik bedoelde - en nog steeds bedoel - is dat we ons niet mogen la ten afremmen door de bedreiging dat we Brussel kwijt zullen spelen. Dat is de eeuwige dooddoener. Institutioneel kan dat wel zo zijn, maar in hoeverre is dit vandaag niet al het geval? De Ne derlandstalige Brusselse politici - de term ‘Vlaams’ krijgen ze niet over de lippen - spelen het spel van de Frans taligen duchtig mee. Waarvoor hebben we dan nog überhaupt ‘garanties’ no dig? Brussel ligt echter waar het ligt en dat zal het altijd blijven doen. De eco nomische verstrengeling met Vlaande ren is onmiskenbaar en daar zal noch een administratieve, noch een politieke grens iets aan veranderen. Er zal altijd een band met Vlaanderen zijn, daar is geen ontkomen aan. Belangrijker is de toekomst van onze Vlaamse havens waarmee men ons wel onder druk zou kunnen zetten bij het uitroepen van de onafhankelijkheid. De EU kan spon taan - of gemanipuleerd door de laat ste belgicistische Vlamingen, kijk naar Vivaldi en zijn Open Vld’ers -, Port of Antwerp-Bruges op slot doen. Bij een weliswaar ver doorgedreven confede ralisme lopen we dat risico niet. De les sen rond de chaos van de Brexit of de EU-houding ten aanzien van Catalonië moeten een belangrijke aanduiding zijn.”

“In het verzelfstandigingsproces van Vlaanderen mogen we ons niet laten afremmen door de bedreiging dat we Brussel kwijt zullen spelen”

Vanwaar die Vlaamse reflex?

“Deels is die van huize uit meegekre gen. Mijn vader was eerder Verdina so-gericht. Onze familie had alvast geen collaboratieverleden. Zoals zo vele jonge mensen uit een katholieke omgeving was ik KSA’er, later scout. Wij gingen naar de mis, waarna we onze boterhammen opaten bij de aal moezenier. Daar lag ’t Pallieterke, dat ik

van a tot z verslond. Zo wil ik ook aan journalistiek doen, dacht ik. De rest is geschiedenis. Dit blad heeft dus een aanzienlijke rol gespeeld in mijn poli tieke en professionele ontwikkeling en dat op vele vlakken.”

Wat zou u de N-VA aanraden?

“Sowieso niet het achterste van de tong te laten zien. De N-VA heeft er alle be lang bij te ontkennen dat ze ooit met het Vlaams Belang zal samengaan. Wan neer je je strategie open en bloot op tafel legt, heeft ze nog maar weinig zin. Tegelijkertijd zou ik aanraden gesprek ken met het Vlaams Belang te voeren. Samenwerking a priori afwijzen is even dom als er blindelings vanuit te gaan dat dit het juiste pad is.”

U volgde jarenlang het economische leven in dit land. Hoe groot is anno 2022 de spanning tussen economie en politiek?

“Het is sowieso een spijtige vaststelling dat die er überhaupt is. En ook al stelt het probleem zich vandaag misschien scherper dan in het verleden, in wezen is het een oud zeer. Die kloof was des tijds ook een scherpzinnig waarnemer als Lode Claes opgevallen. Decennia geleden al zag hij hoe in het bedrijfsle ven mensen met durf, kennis en inven tiviteit actief waren. Maar de dynamiek die ze tot stand brachten, vond je onvol doende terug in de politiek. Ik volg De Tijd dagelijks en Trends wekelijks, en steeds valt het me op welke waarde volle mensen je in onze ondernemin gen vindt. Tegelijkertijd zag je in de voorbije 50, 60 jaar een achteruitgang van politiek talent. Ik zeg niet dat het vroeger allemaal beter was, integen deel. Maar waar blijven mensen met het postuur van een Théo Lefèvre, Gaston Eyskens, Gaston Geens of Luc Van den Brande? Mensen met een toekomstvi sie.”

De naam van Lode Claes viel net. Inmiddels is hij al een kwarteeuw geleden overleden, maar u hebt hem goed gekend. Wat sprak u zo aan in hem?

“Het was een bijzondere intellectu eel, erg erudiet. Met enige ironie zei hij dat hij vooral gelezen had in de ja ren dat hij na WO II in de gevangenis zat. Tijdens de oorlog was hij schepen van Groot-Brussel, wat hem een ge vangenisstraf opleverde. Pas in sep tember 1949 kwam hij vrij. Hij kende een boeiende loopbaan als journalist, VU-politicus, maar ook als bankier bij de toenmalige BBL, een francofoon bastion waarin hij topman werd van de spaarkas van een van de voorgan gers, Bank Lambert. Hij spotte met het verwijt ‘flamand de service’ en wat hij deed was uitstekend. Misschien wat paradoxaal als Vlaamsgezinde, maar dit typeerde hem helemaal. Hij kende niet die typische Vlaamse pleinvrees. Zijn parool was: stap erop af, ga de dis cussie aan, duik niet weg. In de jaren tachtig schreef hij enkele boeken over hoe het verder moest met dit land, ‘De afwezige meerderheid’ en ‘De afwend bare nederlaag’, om er slechts twee te noemen. Hij was principieel tegen fe deralisme gekant, maar een volger van de Van Cauwelaert-strategie die erin bestond dat de Vlamingen hun nume rieke meerderheid in dit land in poli tieke macht dienden om te zetten. En wat opvalt: het land is behoorlijk ver anderd sinds hij die twee werken mid den de jaren tachtig publiceerde, maar anno 2022 zijn ze actueler dan ooit en nog steeds bijzonder leesbaar.”

Het is bekend dat uw interesse voor Afrika sinds uw verblijf daar vlak na de onafhankelijkheid gebleven is. Net zoals bij uw voormalige collega Erik Bruyland die vorig jaar nog naar aanleiding van zijn Afrika-boek in dit blad stond…

“‘Kobalt Blues’ is een uitstekend boek, laat me dat benadrukken. Het siert jullie hier aandacht aan te hebben be steed. Terwijl zijn werk en zijn grote kennis van Afrika en Congo immers in het bijzonder geprezen wordt in de buitenlandse, ook in de Afrikaanse, me dia en in de Belgisch-Franstalige pers, kreeg het boek aan Vlaamse kant vrij wel geen aandacht. Jullie waren de uit zondering die de regel bevestigt. Erik is uitvoerig geïnterviewd door Maarten Rabaey van De Morgen, die bevestigde dat hij geboeid was en het verhaal pak kend vond, maar uiteindelijk besloot De Morgen alles links te laten liggen. De Standaard had dezelfde reactie. Zie lig.”

“Belangrijker is de toekomst van onze Vlaamse havens waarmee men ons wel onder druk zou kunnen zetten bij het uitroepen van de onafhankelijkheid”

Hoe ziet u de eigen toekomst?

“Hopelijk kan ik nog lang blijven doen wat ik vandaag doe. Ik lees veel en schrijf in de eerste plaats over econo mie en het buitenland voor Doorbraak. be. Samen met mijn vriendin (enkele ja ren geleden overleed Crols’ echtgenote Hilde, red.), iemand die ik van in Afri ka ken, zestig jaar geleden dus, deel ik een passie voor cultuur en literatuur.”

“Mijn ogen zijn nog goed, het hoofd lijkt te functioneren, ik neem geen me dicatie en blijf in staat om op een fiets te klimmen zonder eraf te vallen. Wat wil een mens nog meer? Nu nog een spec taculaire Vlaamse uitslag in 2024, een belangrijke stap naar een nieuw vader land, en ik vertrek in peis en vree.”

MICHAËL VANDAMME

Geviseerd door de Generale Maatschappij

Frans Crols zijn pen is altijd al met uitgesproken Vlaamse inkt gevuld geweest. En dat leidde soms tot meningen die ‘stoorden’. Die profilering droeg ook bij tot het handelsmerk van Trends in die jaren.

“Het moet gezegd dat de familie De Nolf, uitgevers en eigenaars van Trends en Knack, me altijd gesteund heeft”, benadrukt hij. “Zelfs toen er re gelrecht gedreigd werd. Weet u, toen ik begon, oogde het bedrijfsleven helemaal anders dan vandaag. Ik ken de nog de tijd dat het directiecomité van de Generale Maatschappij uit tien Franstaligen en slechts twee Vlamin gen bestond. Als je dan een Vlaamsge zinde stem laat weerklinken, dan durft dat botsten. Er is destijds druk uitge oefend vanuit die hoek, maar Rik De Nolf liet zich niet chanteren. Ook wan neer geschermd werd met bepaalde advertenties in te trekken.”

“Over de strategie van 2024 kan men beter zwijgzaam zijn”

The Woman King

Hollywood durft al langer de waarheid ombui gen om het script wat vooruit te helpen. Nu wo ke-links Tinseltown in een ijzeren greep heeft, gaat men echter verder dan ooit. In ‘The Woman King’ maakt men van historische helden schur ken en omgekeerd.

Korfbal: Unieke sport waar mannen en vrouwen samen het tegen elkaar opnemen

Korfbal is een sport waarvan het zwaartepunt vooral in de Lage landen ligt. Het vond zijn oorsprong in Amsterdam en wordt voornamelijk ge speeld in Nederland. Ook in Vlaanderen kent de sport een aanzienlijke aanhang. Toch is korfbal niet zo goed gekend, ook niet bij ons.

We spraken hierover met Dirk Ser cu, die al decennialang bezig is met de sport, eerst als speler en later als trainer bij zowel topploegen als lan denploegen. Hij is nu aan de slag bij de internationale korfbalfederatie. “Korfbal is een gemengde sport. Dat is grootste verschil met andere sporten. Het is ook een dynamische sport, al beseffen veel mensen dat niet. Ze zien vaak korfbal op schoolniveau, maar op topniveau wordt er veel vereist van de atleet. Veel mensen maken natuurlijk ook de link met basketbal, omdat ook wij op een korf schieten.”

individueel dribbelen en vanuit elke hoek op het veld je worp proberen. In het korfbal is dit onmogelijk. Als je bij korfbal de bal vasthebt, ben je niet mobiel want je mag dan enkel nog passen. De anderen moeten zich dan vrij kunnen lopen.”

Gendergelijkheid

van rol tussen aanval en verdediging. Onderling kunnen ze wel binnen hun compartiment overnemen van elkaar indien de wedstrijd dat vereist of het tactisch nodig is.

The Woman King beweert een historisch episch ver haal te zijn, gebaseerd op het koninkrijk van Dahomey. Dat lag in het zuiden van de huidige West-Afrikaanse republiek Benin. Het koninkrijk was een van de mach tigste staten in Afrika in de 18e en 19e eeuw. De ko ning had een leger van vrouwelijke krijgers in dienst, de Agojie. Zij nemen het op tegen de imperialistische Britten. Die willen er zwarte slaven komen ophalen van een vredig en welvarend rijk. Progressieve recensen ten vinden de film fantastisch.

De producer spreekt zelf over “edutainment”: ge schiedenis met artistieke vrijheid. Dahomey, de Agojie en hun interactie met de Europanen zijn namelijk goed gekend. Het was net dit gemilitariseerde Afrikaanse koninkrijk zelf dat veroverde en slaven verhandelde. De rijkdom die dat genereerde zorgde ervoor dat het land op grote schaal oorlog kon blijven voeren. Die vele oorlogen zorgden ervoor dat de mannelijke po pulatie van het land sterk daalde en daarom schakelde men ook vrouwen in.

Eigen slaven eerst

De film begint wanneer Dahomey een slag wint te gen Oyo en zo geen tributen meer moet betalen. Daar bij waarschuwt de vrouwelijke protagonist de koning voor de Europeanen die Afrika willen veroveren. In re aliteit hadden de Fransen en Engelsen de regio reeds verlaten. De slavenhandel was er exclusief in handen van… de Dahomey.

Het oorlogszuchtige koninkrijk was er uniek met zijn staand en geüniformeerd leger. Het liet zich in met mensenoffers en was tot dan waarschijnlijk de meest totalitaire staat in Afrika. De Dahomey verhandelden alleen de jonge, gezonde slaven. Ouderen en zieken maakten ze af. Na paleisintriges aan het hof verkochten ze de eigen ‘foute’ familieleden richting Amerika.

Britannia Rules the Waves

Naast de antiblanke geschiedherschrijving verdraait men ook de feiten over Afrikanen. Zo maakt men de kijker wijs dat een buurvolk, de Mahi - bondgenoten van de Oyo -, inwoners uit Dahomey wil verkopen maar dat de Agojie dit dwarsbomen. In realiteit vielen de Dahomey de Mahi geregeld aan en verkochten ze hun mensen op de slavenmarkt.

Aan hun rijk van terreur en plundering kwam ge lukkig een einde. Uitgerekend door de Britten. Hun patrouilles zorgden ervoor dat Dahomey geen slaven meer kon uitvoeren.

De vraag is dan ook waarom het een leukere sport is dan bijvoorbeeld bas ketbal. Sercu wijst er daarbij op dat de sport is uitgevonden door een school leraar en kinderen moest aanspre ken. En hij wijst ook op de verschillen tussen beide. “Het grote verschil met basketbal is het samenspel. In bas ket mag je meer alleen doen: je kan

Een ander kernmerk van de sport, en redelijk uniek, is dat het een ge mengde sport is. Mannen en vrouwen nemen het samen op tegen elkaar. Op de vraag hoe dit dan precies gebeurt, aangezien mannen fysiek sterker zijn, antwoordt Sercu dat de reglementen sturen wat kan en wat niet. Het is niet zo dat mannen vrouwen zomaar domi neren. Het is man tegen man en vrouw tegen vrouw. De teams hebben 8 spe lers, 4 aanvallende en 4 verdedigen de, en altijd 2 mannen en 2 vrouwen. Per 2 gemaakte doelpunten wissel je

Aangezien het man op man is, be staan er 2 vormen van verdedigen: ‘voorverdedigen’, waar de bal niet naar de aangeefpositie mag gaan en het samenspel bemoeilijkt wordt, en ‘achterverdedigen’, waar men mikt op missers bij de tegenstand en spelher vattingen. Goeie ploegen spelen ‘dif ferentieel’, in functie van de omstan digheden. “De drempel van de sport is hoog en er zijn veel vaardigheden vereist. Voordeel is dan weer dat elk soort atleet aan bod komt. In tegen stelling tot bijvoorbeeld basket zijn ook kleine atleten welkom. Iedereen heeft een functie binnen het samen spel.”

Geen ‘wauw’-momenten

In België zijn er zo’n 8.000 beoefe naars van de sport, quasi allemaal in Vlaanderen. We hebben een sterke competitie al is Nederland de onbe twiste nummer 1. Vorig jaar vond het EK plaats in Antwerpen. De aandacht blijft echter aan de lage kant. Nochtans heeft korfbal met gemengde teams een uniek profiel in tijden waar gen dergelijkheid erg hoog op de agenda staat. “Het is in feite de ideale team sport, maar geen enkel merk of bedrijf springt erop, terwijl ze zoeken naar formules om overal vrouwen te laten meedraaien, zoals we in het voetbal of het wielrennen kunnen vaststellen.”

Wel ziet Sercu ook problemen bij de sport zelf. “Het is ‘doe-sport’ en geen ‘kijk-sport’. Zo zijn er geen echte ‘wauw-momenten’ zoals een dunk in het basketbal, een smash in het volley bal of een bmx die een hoge sprong maakt in een wedstrijd of een judoka die scoort met ippon.” Dat gebrek aan spektakel zorgt ervoor dat veel kijkers afhaken. Wel past men de regels peri odiek aan om te zoeken naar verbe teringen, maar het blijft moeilijk. Een nieuwe formule die kan aanslaan is het recent ontwikkelde beach-korfbal.

CARL DECONINCK

Fet doet een belofte

Auteur Thomas Panis wilde, zo meldde hij ons, voor zijn petekindjes een niet-woke boekje maken waarmee de ouders op een leuke manier wat uitleg konden geven over hoe de wereld werkt. In de komende zware economische tijden wil hij dat er een tegengewicht is voor het linkse verhaal.

Fet de ezel is een grote vriend van iedereen in het bos en wil goed doen voor iedereen. Hij belooft hout aan zijn vrienden voor een kasteel, voor een kachel en voor een brug. Als de winter aanbreekt, merkt hij dat hij te veel beloofde, want na een tijdje is het hout op. Ze kunnen eigenlijk zonder veel comfort zichzelf nog net verwar men om de winter door te komen. Na de winter is er weer hout, maar Fet belooft niet te veel meer. Nu wordt het beter verdeeld en iedereen is met wat minder tevreden. Nadenken over wat mogelijk is, goed plannen, vooruitden ken, met risico’s rekening houden en niet meer beloven dan wat mogelijk is, zijn de lessen uit het verhaal. Het lijkt wel een lesje voor onze regering…

Ludwig von Mises

Het eenvoudige verhaaltje is geïn spireerd door Ludwig von Mises, een econoom van de Oostenrijkse school, die het effect van het overschatten van middelen in een verhaal over een ‘meesterbouwer’ beschreef. Om hier meer over te weten te komen, is

het interessant om onder ‘inspiratie’ even ‘https://sites.google.com/view/ fetmakesapromise/inspiration’ te raadplegen, wat al kort wordt ingeleid ach teraan in het boekje.

Het is een verhaal voor kinderen vanaf 5 tot 7 jaar met een boodschap over… economie. In korte zinnen en in bevattelijke taal, is het vooral om voor te lezen door ouders en grootou ders. Zij kunnen met de kinderen bij de prenten nog wat praten over wat ze zien en zich afvragen of Fet de ezel wel slim werkt of niet. Goede lezertjes zullen het aan het einde van het eerste leerjaar en zeker nadien vlot kunnen lezen en begrijpen. Het is ruim en fraai geïllustreerd, wat een leuke on dersteuning is bij het lezen.

Logica

De auteur heeft het zeker in zijn mars om eenvoudige dingen uit het leven juist en in de juiste, normale verhoudingen te duiden. Geen woke gezeur of taboeïserend gebazel, maar een gewoon verhaal dat logisch is in zijn eenvoud en eenvoudig is in de lo

gica die erin steekt. We hopen dat de auteur de ingeslagen weg verder op gaat om nog ‘moeilijke’ thema’s zeer toegankelijk en begrijpbaar te maken voor kinderen. Jawel, het is zeker een leuk sinterklaasgeschenkje voor in de zak van Zwarte Piet.

KVDP

Thomas Panis & Adelia Gibadullina, ‘Fet doet een belofte’, september 2022. 32 p., 12 euro.

Contact: thomasdcpanis@protonmail.com (uitgave in eigen beheer). ISBN-13 979-8351139722

BOEK

CARL DECONINCK

Belgen op het Europees korfbalkampioenschap in 2016

Albast in M Leuven

Albast, luxueuzer dan goud en zacht als fluweel, was van de veertiende tot de zeventiende eeuw bijzonder populair in de Europese beeldhouwkunst. M Leuven en het Musée du Louvre hebben de handen in elkaar geslagen om alle aspecten van dit materiaal te belichten in een unieke tentoonstelling met 130 topstukken van de beste albastsnijders.

raken en het is een kwetsbaar materiaal. Albast is dus bijzon der geschikt als symbool voor de vergankelijkheid van het leven. Mooie voorbeelden zijn onder andere het reliëf uit de graftombe van Ferdinand I van Aragon (ca. 1416) en de rouwende pleuranten uit een graftombe van een onbe kende koning van Aragon (136580).

Macaber wordt het wanneer al bast niet gebruikt wordt om het rozige vlees te verbeelden, maar om de beenderen en de opge droogde huid van een skelet te tonen, zoals in ‘Allegorie van de Dood’ (ca. 1530).

Altaarstukken en autonome kunstwerken

Net zoals in andere materialen waren er albasten altaarstukken in alle soorten en maten. Sommi ge waren prestigieuze opdrachten voor de elite, andere waren serie producten voor de open markt. Albast werd ook gebruikt voor een breed scala aan zelfstandige kunstwerken. Uit de vijftiende en zestiende eeuw stammen mooie beelden en sculpturengroepen die gesneden werden in Frank rijk, Duitsland, Spanje en de Lage Landen.

M Leuven bezit een gerenom meerde collectie laatgotische beeldhouwkunst en heeft daar heel wat expertise over opge bouwd. Het Louvre heeft een rijke verzameling albasten in huis en die is recent wetenschappelijk onderzocht. Beide musea hebben elkaar gevonden om hun bevin dingen en het mooiste uit hun col lecties aan het publiek te tonen in de expo ‘Albast’ in M Leuven.

Albast in de beeldhouwkunst

Albast werd al in de veertiende eeuw gebruikt door de grootste kunstenaars voor de meest presti gieuze opdrachten van veeleisen de vorsten. Een imposant voor beeld is het beeld ‘Sint-Catharina van Alexandrië’ in de Onze Lie ve-Vrouwekerk van Kortrijk, een Topstuk van de Vlaamse Gemeen schap. André Beauneveu maakte het in opdracht van de Vlaamse graaf Lodewijk van Male. Lange tijd is gedacht dat het beeld van marmer was gemaakt. Recent onderzoek heeft aangetoond dat Beauneveu albast heeft gebruikt. De verwarring tussen marmer en albast is logisch te verklaren door de visuele gelijkenis. De witheid van albast en de mogelijkheid om zorgvuldig te detailleren kunnen kunsthistorici op het verkeerde been zetten.

De hardheid van bepaalde houtsoorten, zoals eik en walnoot, is vergelijkbaar met die van al bast, zodat dezelfde gereedschap pen gebruikt konden worden voor snijwerk in al deze materialen. Sommige kunstenaars schakelden makkelijk over van de ene tech

niek naar de andere, zo illustreert de tentoonstelling in Leuven.

Een van de belangrijkste ken merken van albast is de licht doorschijnendheid. Kunstenaars maakten er gebruik van om een bovennatuurlijk aspect te geven aan de afgebeelde personages. Bovendien leent albast zich zeer goed voor polychromie en vergul ding. Het verdiept de kleuren en de schittering van het goud. De expo toont prachtig snijwerk met een subliem samenspel tussen de natuurlijke kleuren van het albast en de aangebrachte kleurige ac centen.

De dood verbeeld

Albast werd vaak gebruikt voor grafmonumenten. Sommige al basten hebben de kleur van vlees. Bovendien is het warm om aan te

Het slotakkoord van de tentoon stelling is voor het spectaculaire zes meter hoge Sint-Annaretabel (ca. 1610) uit het celestijnenkloos ter in Heverlee. Het illustreert dat in de Lage Landen in de vroege zeventiende eeuw de laatste voor beelden van de albastproductie werden vervaardigd, vóór de tri omf van marmer.

Dat het verhaal van albast niet eindigt in de zeventiende eeuw toont de expo met werk van Sofie Muller (°1974). Het zijn portretten uit de reeks ‘Alabaster Mentalis’ (2015-2021) en Anna-ten-Drie en-sculpturen die ze creëerde in dialoog met het Sint-Annaretabel uit Heverlee.

MMMV

Tentoonstelling ‘Albast’, van 14 oktober 2022 t.e.m. 26 februari 2023, M Leuven, www.mleuven.be

LEZERSBRIEVEN

POLITIEKE KWALITEIT

Pallieterke,

In de laatste halve eeuw is het bnp per inwoner van Australië ver geleken met dat van België met 300 procent gestegen. België (en Europa) horen dus niet langer bij de "rijke landen". Verklaringen hiervoor zijn velerlei. C. en D. Ro mer, economen aan de Universiteit van Californië in Berkeley, bestu deerden de taxshift en ontdekten: “Een belastingtoename van 1 pro cent verlaagt het bnp met bijna 3 procent, voornamelijk wegens het effect op investeringen.” Sinds de Tweede Wereldoorlog bezorgden onze regeringen ons de gouden medaille inzake belastingen op wereldschaal. Tinneke Beeck man zei op 30 september in De Afspraak: “Ze houden zich bezig met bijzaken (zoals de kinderbij slag, sorry gezinnen), niet met de hoofdzaken.” De huidige genera tie politici slaat wel alles. Ik vraag me af waar een zogezegd zeer in telligente Vincent Van Peteghem naar school ging.

Emil m a Es, R anst

KING CONNAH’S

ULTIMATUM

Pallieterke, Als ‘ons mateke’ zijn dreiging waarmaakt en alle coalities met de N-VA zou stopzetten, mocht die partij een akkoord sluiten met Vlaams Belang, dan kan dat alleen maar in de koekenstad, de enige plaats waar momenteel zo’n co alitie bestaat. De reden waarom De Wever een volgende Vlaamse regering wil vormen met de ka viaarsocialisten, is omdat hij vindt dat zijn Antwerpse coalitie lijkt te werken. De Wever zou op gewes telijk niveau echter beter rekening houden met de 81 procent van zijn eigen potentiële N-VA-kiezers die in een peiling begin dit jaar verklaarde wél bereid te zijn met het VB samen te werken, mochten beide Vlaams-nationale partijen in 2024 een meerderheid halen in het Vlaams Parlement. We kunnen alleen maar hopen dat die kiezers, bij gebrek aan een alternatief zon der ons ‘mateke’, bij die verkiezin gen consequent voor het VB zullen stemmen, al was het maar gewes telijk. Een Vlaams-nationale meer derheid in het eigen parlement zou niet alleen zorgen voor een Vlaamse soevereiniteitsverklaring als eerste stap naar de onafhan kelijkheid - een conditio sine qua non voor alle verdere veranderin gen - maar ook voor het officiële einde van het ondemocratische cordon sanitaire in Vlaanderen. Bovendien zou ze de Franstaligen ertoe verplichten dat ook te aan vaarden als voorwaarde om nog te praten over hoe het verder moet met België of, zoals The Economist het omschrijft, “het land dat als het niet zou bestaan, nooit meer zou uitgevonden worden”.

Guido van

LINKS-RECHTS

Pallieterke,

Reeds decennialang zweeft de kiezer van links naar rechts en weer terug. Een overduidelijk te ken van de heersende ontevre denheid, en niet alleen bij ons. De bevolking gaat er overal op ach teruit, terwijl politici steeds rijker worden. Politici die betrapt wer den op foute activiteiten worden door hun medestanders aan een

lucratief baantje geholpen, meer in de luwte, maar na verloop van tijd mogen zij weer op het voor plan, al hebben sommigen zelfs in de gevangenis gezeten. Het beroep van politicus is er een dat royaal betaald wordt en een vei lige toekomst biedt: er zijn reeds politici van de derde generatie, zoals er ook een derde generatie doppers is. Het heeft niets meer met beleid te maken, maar politi ci worden heel wat beter betaald dan de privé, met aan het einde van de ‘carrière’ een megapensi oen. Het meest geschikte beroep voor gewetenloze opportunisten.

STOOKOLIE Pallieterke,

Graag wil ik reageren op het arti kel van Angélique Vanderstraeten (d.d. 22 september). In tegen stelling tot wat zij beweert, is de stookolieprijs niet met 33 procent gestegen, maar wel met 100 pro cent. Tot vorig jaar betaalden wij ongeveer 1.500 euro voor 2.000 liter, nu 3.000 euro. Dat Vlaande ren zich door de groene dogma denkers heeft laten opjutten en nagenoeg de stookolie bande ten voordele van aardgas, is een keuze van de Vlaamse regering geweest, zelfs van N-VA. Dat dit in Wallonië minder het geval was, ligt grotendeels aan de geografie van de regio en ook aan de keuze van de Waalse beleidsniveaus. Men dreef het zelfs zo ver in Vlaande ren om ronduit het plaatsen van stookolieketels te verbieden. Dus ja, hier heeft Vlaanderen zich ook in de voet geschoten, net als het federale niveau. Dat de bezitters van een stookolie-installatie geen compensatie voor de dure brand stof zouden krijgen, zou een grote onrechtvaardigheid zijn, of het nu over Vlaanderen of over Wallonië gaat. Dit heeft mijns inziens dus niets met transfers te maken. Het is gewoon rechtvaardig. Niemand heeft de Vlaamse regering ver plicht om ook dogmatisch te werk te gaan en de stookolie te verket teren.

ERwin d E muldER, o phass Elt

MISSIEBUSJE Pallieterke,

In de lezersbrief van Steven Die lens (d.d. 22 september) vroeg hij zich af wat er met het zilverpapier voor de missies gebeurde? Ant woord: het werd terug tot tin ver smolten. Ook maakt hij zich zorgen over wat er met het geld in de mis siebusjes gebeurde. Ik raad hem aan eens in Congo te gaan kijken wat de missionarissen er hebben neergezet en verwezenlijkt. Veel van wat er in de voormalige kolo nie werd gerealiseerd, kwam van nederige mensen en kinderen die hiermee bijdroegen aan de uit bouw van de Congolese samen leving en kerk. Deze laatste is nu zowat de enige in Congo die over een degelijk netwerk van afdelin gen en voorzieningen beschikt en het voor de bevolking opneemt. Bovenstaande bedenkingen tonen aan hoe beroerd het is gesteld met de geschiedkundige kennis van “veel van [zijn] generatiegenoten” (sic). Een aan te raden boek: ‘Alles in Afrika was mij lief. Geschiede nis van de Belgische Witte Paters’, 2012, 420 bladzijden, uitgeverij Altiora Averbode. Uitgeschreven door ondertekenaar.

Een lezersbrief insturen?

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net.

Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.

talië verkeerde na de Eerste Wereldoorlog in een diepe crisis. Het land zat financi eel en economisch aan de grond. Radicale socialisten en communisten probeerden met mas sale stakingen en geweld de natie nog meer te ontwrichten. Bovendien groei de de frustratie, want veel Italianen voelden zich bedrogen. De alliantie met de geallieerden tijdens de Grote Oorlog had noch de verhoopte interna tionale politieke machtsgroei gebracht, noch de al even sterk verhoopte ge biedsuitbreiding in het Middellandse Zeegebied.

MARXISTISCHE AGITATOR

Eén van weinigen die garen wist te spinnen bij dit klimaat van sociale en politieke onrust was de gewezen marxistische agitator Benito Mussolini. Zijn branie, scherpe pen en oratorische talenten maakten van hem de spilfi guur van de Fasci di Combattimento, een groep van militante oud-strijders die luidop droomde van een sociaal geïnspireerde nationalistische revolte.

EÉN VAN WEINIGEN DIE

WIST

Zijn zwarthemden - die konden reke nen op de steun van heel wat groot grondbezitters en industriëlen - gin gen op tal van plaatsen de confrontatie aan met tegenstrevers. Niet alleen met de militanten van de linkerzijde, maar bijvoorbeeld ook met de katholieke partij.

RICHTING BURGEROORLOG

Italië gleed langzaam maar zeker af naar een burgeroorlog. In nog geen drie jaar tijd vielen er een kleine 3.000 slachtoffers in de strijd tussen de fas cisten en hun tegenstanders… De el kaar snel opvolgende regeringen van conservatieve of liberale snit slaagden er niet in de orde te herstellen, iets wat de fascisten - die zich in 1921 hadden verenigd in de Partito Nazionale Fas cista - desnoods met bruut geweld wél beloofden te doen. In de lente en de zomer van 1922 escaleerde de toestand zienderogen wanneer de zwarthemden stormenderhand steden als Bologna, Milaan en Firenze innamen en er de socialisten ’manu militari’ verjoegen. In de straten van Parma woedde er dagenlang een stadsguerrilla nadat de ‘arditi del popolo’, communistische milities, de fascisten probeerden te verhinderen de macht in de stad over te nemen. Pas na het inzetten van het leger keerde de rust er weer… Op 24 oktober 1922 zegde Mussolini op een druk bijgewoond partijcongres in Napels de regering de wacht aan: “Of ze geven ons de regering, of we trek ken naar Rome en nemen de regering”, klonk het resoluut. Op dat moment con

DE MARS OP ROME

OP 30 OKTOBER KEERDE MUSSOLINI NIET “MANHAFTIG TE PAARD GEZETEN AAN HET HOOFD VAN ZIJN MANNEN” TERUG NAAR ROME, MAAR REISDE HIJ IN EERSTE KLASSE MET DE SLAAPTREIN

in Rome. Niet de fascistische ‘diehards’ maar hun conservatieve tegenstanders op het zetelfluweel in de hoofdstad de den de balans uiteindelijk doorslaan. Op de keper beschouwd sloeg het dreigement dat de fascisten “de macht zouden kunnen grijpen als ze daartoe eventueel zouden besluiten” helemaal nergens op, maar daar draaide het he lemaal niet om. Waar het wel om ging was dat Mussolini’s tegenstrevers het dreigement geloofden en méér dan ernstig namen.

Honderd jaar geleden, in de laatste week van oktober 1922, marcheerden Benito Mussolini’s zwarthemden naar Rome en brachten er zijn Partito Nazionale Fascista aan de macht. Italo Balbo, die één van de ‘quadrumviri’, de vier initiatiefnemers van de Mars op Rome, was geweest, omschreef ze later als de ‘ultieme daad van de revolutie’, maar in feite ging het om een bijzonder geslaagd staaltje van politieke blufpoker.

DIEP IN ZIJN HART GELOOFDE MUSSOLINI NAUWELIJKS IN DE SLAAGKANSEN VAN EEN FASCISTISCHE STAATSGREEP

troleerden de fascisten al grote delen van Noord-Italië. Twee dagen na het par tijcongres bood premier Luigi Facti het ontslag van de regering aan, maar ko ning Victor Emanuel III weigerde dit. De om zijn besluitloosheid bekend staande koning had geen al te groot vertrouwen in politici in het algemeen en bepaalde generaals in het bijzonder. Hij vreesde bovendien - niet geheel onterecht - dat zijn neef, de profascistische hertog van Aosta, wel eens aanspraak op zijn troon zou kunnen maken… De bal ging in de volgende uren onvermijdelijk aan het rollen. Op 27 oktober begonnen enkele tienduizenden licht bewapende fascis ten vanuit verschillende strategische punten in het land op te marcheren naar Rome met de bedoeling er strategisch gelegen gebouwen te bezetten en de re gering tot ontslag te dwingen.

LOOS DREIGEMENT

Wat velen niet konden bevroeden, was dat er al wekenlang in het grootste ge heim werd onderhandeld door Musso lini - die zijn hoofdkwartier in Milaan had opgeslagen - en de machthebbers

Diep in zijn hart geloofde Mussolini, net zoals zijn politieke mentor, de flamboy ante schrijver en dichter D’Annunzio, nauwelijks in de slaagkansen van een fascistische staatsgreep. Het Italiaanse leger was veel beter bewapend en ge traind dan zijn milities die bovendien qua getalsterkte veel kleiner waren dan het leger. Hij gokte dat het dreige ment zou volstaan om het politieke es tablishment schaakmat te zetten.

Staaltje blufpoker

In de vroege ochtenduren van 28 okto ber werden op een kleine 50 kilometer van Rome hele treinladingen fascisten tegengehouden door het leger. Het oorspronkelijke enthousiasme van de zwarthemden was dan al flink bekoeld door de gutsende regen en nijpende bevoorradingsproblemen. Maar dat had men in Rome niet in het snuitje. Op datzelfde ogenblik riep de koning ge neraal Armando Diaz, de met het fascis me sympathiserende stafchef van het Italiaanse leger, bij zich en vroeg hem op de man af hoe de troepen zouden reageren als hij het bevel zou geven om de fascisten aan te vallen. Zijn ant woord was weinig geruststellend, want hij verklaarde dat de troepen zouden doen wat hen bevolen werd, maar liet tegelijkertijd uitschijnen “dat het leger best niet op de proef werd gesteld”. Hierdoor werd de weifelende koning definitief over de streep getrokken. Hij weigerde het regeringsbesluit dat hij de vorige avond had goedgekeurd om een nationale staat van beleg uit te roepen, te bekrachtigen met zijn hand tekening. De teerling was geworpen.

De ad-interimpremier, de rechtse na tionalist Salandra, probeerde meteen een nieuw kabinet te vormen en con sulteerde Mussolini die prompt wei gerde mee te doen. Dit staaltje blufpo ker miste zijn effect niet… De koning vroeg een paar uur later Mussolini per telegram naar Rome te komen om een nieuwe regering te vormen.

SLAAPTREIN

In tegenstelling tot wat de fascistische historiografie doet uitschijnen, keerde Mussolini op 30 oktober niet manhaftig te paard gezeten aan het hoofd van zijn mannen terug naar Rome, maar reisde hij in eerste klasse met de slaaptrein van Milaan naar Rome. Enkel de laatste paar kilometers naar de Eeuwige Stad werden te voet door hem afgelegd…

De regeringsvorming, zijnde een ka binet van fascisten met liberalen en katholieken, werd op een paar uur be klonken. Mussolini werd premier en minister van Binnenlandse en Buiten landse zaken, ook al had zijn partij bij de laatste verkiezingen slechts 35 procent van de stemmen behaald. De volgende dag, 31 oktober 1922, werd de regering-Mussolini officieel inge zworen. Ze zou, met ruim 20 jaar op de teller, de langstzittende regering uit de turbulente Italiaanse geschiedenis worden…

De kloof

“De kloof tussen Vlamingen en Walen wordt steeds gro ter. Wij zijn eigenlijk geen land meer.” Zo luidde enkele weken geleden de titel van een artikel in het Nieuws blad van de hand van oud-journalist Guido Fonteyn.

Volgens Fonteyn, die bekend staat als Walloniëkenner, heeft “de kloof” te maken met de opeenvolgende staatshervormingen. Daardoor zijn we eigenlijk geen land meer, maar een federatie van gemeenschappen. De bevoegdheden voor de belangrijkste maatschappelijke thema’s vergroten de kloof. Daarbij heeft zich met de jaren de welvaart verplaatst van Zuid naar Noord.

Wat Guido Fonteyn beweert is uiteraard juist en is net hetzelf de als wat dit weekblad al decennialang verkondigt. Wallonië en Vlaanderen zijn namelijk twee volkeren die uit elkaar groeien, met twee snelheden maar vooral met een verschillende inter pretatie van economie, welzijn, gezondheidszorg, enzovoort.

Voor diegenen die blijven geloven in de eenheid van België, hierbij de oogst van voorbije week wat betreft communautaire verschillen.

Diesel

Neem de autokeuring. In Vlaanderen zijn er sinds 1 juli stren gere normen in voege voor dieselwagens met euronorm 5a. De strengere test zorgt ervoor dat een aantal bestuurders in Vlaan deren een rode kaart kregen. Het euvel kan verholpen worden door het plaatsen van een nieuwe (maar dure) roetfilter. Maar er is nog een andere, goedkopere oplossing: rij gewoon naar een keuringsstation in Wallonië en laat uw wagen daar keuren (wat wettelijk mag). In Wallonië wordt de euronorm 5a immers niet getest. Zo simpel kan het leven zijn. Eén land, twee normen…

Over naar een ander opvallend gegeven: de vaccinatiecam pagne. Ik spreek me niet uit over nut of onzin van de lopende ‘vierde prik’ of ‘herfstbooster’, de lezer moet zelf zijn/haar oor deel vellen. Het gaat in dit artikel over de verschillen tussen het noorden en het zuiden. Ondertussen is er een nieuwe prikcam pagne opgestart, met als eerste doelgroep de 65-plussers. En wat zien we: in Vlaanderen kreeg ondertussen 71,4 procent van de 65-plussers al een tweede booster, in Wallonië is dat maar 35,6 procent. Wederom, van waar komt het toch wel opvallende verschil tussen noorden en zuiden? En dan zwijgen we nog over Brussel waar nog maar 21,8 procent van de 65-plussers zich lie ten prikken. Tja, ongetwijfeld zijn de oudjes in Brussel ook een “moeilijk bereikbare doelgroep”.

NMBS

Tot slot nog een berichtje over de begroting: Georges Gilki net (Ecolo), minister van Mobiliteit, vroeg aan de federale rege ring extra geld voor de NMBS. Vier miljard om precies te zijn. De groene minister wil investeren in de NMBS als ecologisch vervoersmiddel. Gilkinet wil zelfs een verdubbeling van de dienstverlening (zowel wat betreft goederen als mensen), maar de hamvraag is: naar welk landsdeel zal het meeste geld vloei en? Boze tongen beweren immers dat Gilkinet, als Luxemburger, vooral wil investeren in Wallonië, en meer bepaald in de kleine re treinstations. Nochtans telt Vlaanderen procentueel veel meer treinreizigers, net zoals er ook een aanzienlijk verschil is inzake goederenverkeer.

Diesels, vaccinaties, treinen. Drie totaal uiteenlo pende onderwerpen met één gemeenschappelijke noemer: in Vlaanderen gaat men er anders mee om dan in Wallonië. En ja, dat maakt me blij. Laat de kloof maar groter worden, elke dag opnieuw!

120 jaar KVHV-Leuven

Op zaterdag 29 oktober viert KVHV-Leuven zijn 120-jarig bestaan met een dagvullend pro gramma. Dat begint al om 10 uur met een eucharistieviering, gevolgd door het colloquium ‘120 jaar KVHV’ om 11.30 uur. Daarbij is de meest opvallende naam die van Mark Eyskens, die het zal hebben over het studentikoze Leuven in de jaren ’50. In de aanloop van deze festi viteiten sprak ’t Pallieterke met Steven Van Malderen, de praeses van KVHV-Leuven.

Het ledenaantal van de Leu vense afdeling van het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond (KVHV) zit na een coronadip op nieuw in de lift. KVHV-Leuven telt momenteel een 8-tal potentiële schachten, wat Van Malderen te vreden stemt. Verder ondersteu nen 20 tot 30 actieve leden de dagelijkse werking. De Leuvense praeses ziet een duidelijke verkla ring voor het stijgende ledenaan tal: “Er zijn genoeg studenten die een vereniging met een conserva tieve inslag zoeken.”

“Als je Vlaamsgezind en katho liek bent, en je je intellectueel wil verdiepen, kom je bij ons zeker aan je trekken”, vervolgt hij. “Wij bieden een uniek, conservatief antwoord op de geglobaliseerde wereld, waarin iedereen zoeken de is en niemand nog een identi teit lijkt te hebben.”

Toekomst van traditionele studentenverenigingen

Ondanks het 120-jarige bestaan van KVHV-Leuven is er volgens Van Malderen ook in de toekomst zeker nog een plaats weggelegd voor een traditionele studenten vereniging als het KVHV. “Onze rol is verre van uitgespeeld”, bena drukt hij. “Wij blijven het katholi cisme en het Vlaams-nationalisme uitdragen, en proberen de studen ten daarvoor warm te maken.”

KVHV-Leuven blijft in de eerste plaats een politieke vereniging,

die probeert in te spelen op de actualiteit. Zo organiseerde de vereniging op maandag 6 oktober een openingsdebat over identiteit, asiel en migratie. Politicoloog Bart Maddens, tevens een oud-lid van het Leuvense Verbond, leidde het debat tussen Sammy Mahdi, Theo Francken en Barbara Pas - die ook een KVHV-verleden heeft - in goe de banen.

Andere prominente oud-leden van KVHV zijn onder meer Wouter Beke, Pieter De Crem, Bart De We

ver en Fernand Huts. Van Malde ren wil de oud-studentenwerking dit jaar verder uitbouwen. “Om de banden te versterken, stellen we één keer per maand ons huis open voor oud-studenten”, schetst hij. “Zo krijgen ze de kans om iets te komen drinken in onze bar en de nieuwe leden te leren kennen. Ons 120-jarig bestaan is een uit gelezen kans om de verschillende generaties samen te brengen.”

KARL VAN CAMP, OUD-HOOFDREDACTEUR

“Onze rol is verre van uitgespeeld: wij blijven het katholicisme en Vlaams-nationalisme uitdragen”

ANTON SCHELFAUT

Steven Van Malderen (Midden)

Tweet van de week

Dat ze bij de VRT al eens een eigen kleine mening willen bevoordelen, is een publieke wetenschap. Ik zou het een ‘publiek geheim’ willen noemen, maar dat zou het woord geheim compleet uithollen. Dat ze dat bij De Morgen ook doen, is de hele insteek van de krant. Dus daar moet niemand om beginnen te zeuren.

De Morgen bestaat sinds mensenheuge nis uit opinies van De Morgen, voor De Mor gen en met voldoende subsidies om deze navelstaarderij in stand te houden bij ge brek aan kopers van De Morgen. En dat ge brek aan kopers is er altijd… bij De Morgen. Dus dat De Morgen Joachim Boderé, Gents ondervoorzitter van Vooruit, in zijn pagina’s liever neerzet als “een bezorgde papa die op de kindjes moet passen” en niet als “lid van de oppositie die vooral de regering wil aanvallen”, dan is dat nog geen reden om lelijk te doen.

Witte Vlaamstalige cisgenderklootzakken

De Morgen is nu eenmaal het type krant dat een vrouw een fake haakneus opzet, een dikke valse wrat op de kaak plakt, een bezem onder haar kont schuift en een kat onder haar oksels propt. Om vervolgens heel hard “heks” te roepen en ze in de fik te steken in het algemeen belang. En natuurlijk ook het type krant dat een overduidelijke heks in bescherming neemt, omdat heksen volgens hen ook maar meisjes zijn en wie daar kritiek op heeft een witte cisgenderklootzak is die Vlaams spreekt.

Maar als de VRT het doet, mag u wel te recht lelijk doen en “debat-fixing” roepen. Niet alleen omdat de VRT nog meer aan belastinggeld kost dan De Morgen. Maar bovendien omdat we diep in ons hartje ge loven dat er wél nog hoop is voor de VRT. Soms doen ze daar echt wel hun best. Weet u nog toen ze afleveringen van FC De Kam pioenen genadeloos in de vuilbak kieper den omdat ze zichzelf hadden ontmaskerd als een bende onverbeterlijke racisten? Wel,

dat hebben ze ongedaan gemaakt. Voortaan hangt er alleen nog een sticker op dat uw geest onherroepelijke schade toegebracht zou kunnen worden door een bepaalde afle vering te bekijken. Een methodiek waarvoor ik zelf overigens al veel langer pleit. Maar dan voor de volledige reeks.

Propagandistische journalistiek

Waar we dus voor moeten uitkijken, is dat journalisten vrijelijk voyageren tussen ener zijds De Morgen, De Standaard en Knack, en anderzijds de VRT. De eerste drie in deze opsomming zijn omzeggens één en hetzelf de blad dat meer in propaganda gelooft dan in journalistiek. Ze wisselen journalisten uit zoals pendelaars op overvolle treinen doen met covidvirussen. De VRT daarvan vrijwa ren is van kapitaal belang voor de pers vrijheid in dit land. Of misschien kan u toch maar beter naar VTM kijken om aan nieuws garing te doen. Ik hoor goede dingen over ‘Blind Getrouwd’.

Inclusief onderwijs onder druk?

WORDT OEKRAÏNE HET WATERLOO VAN WILLY EN MARK?

“De derde wereldoorlog begint dinsdag, woensdag ten laatste”

Wat is er Vlaamser dan naar de koers kijken als we een wereldkampioen kunnen leveren? Juist! Voormalig kortstondig secretaris-generaal van de NAVO Willy Claes uit de mottenballen halen als er ergens een oorlog gaande is of als er iets van betekenis is ontploft . Als het even kan in het gezelschap van Mark Eyskens, die in een ver verleden een gerespecteerd minister van Buitenlandse Zaken was die visa uitdeelde aan terroristen om naar Manneken Pis te komen kijken. Zoveel expertise past nauwelijks op uw televisiescherm. Maar stilaan dringt de vraag zich op: is Oekraïne het laatste televisieconflict van beide heren?

Het is alweer van 1995 geleden dat Willy Claes (85) secretaris-generaal was van de NAVO. Een job die hij nauwelijks een paar maanden later moest laten varen voor een prominente rol als meermaals veroordeeld corrupt politicus in de Agusta-affaire. Maar dat weerhoudt de nationale pers er niet van om vooral die paar maanden als NAVO-baas te onthouden. Is er een oorlog in Irak, Iran, Joegoslavië of Afghanistan? Een aanslag in Parijs, New York, Brussel of Londen? Willy is er steevast als eerste bij om zijn vingertje in de lucht te steken, zijn ogen heel fijn te knijpen en vervolgens de derde wereldoorlog aan te kondigen. Willy kondigt graag wereldoorlo gen aan. Wat het einde van de wereld is voor getuigen van Jehova, is de derde wereldoor log voor Willy.

Daar wordt hij overigens onmiddellijk in ge volgd door Mark Eyskens (89), een gevierd premier van amper zes maanden die ooit eens niet-uitgevoerde plannen maakte om naar de Verenigde Staten te reizen en daar door expert is geworden in dat land. Mark kondigt ook graag wereldoorlogen aan. Als Willy hem dan voor is met de derde wereld oorlog, gooit hij er meteen een vierde en vijf de bovenop. Zonder fijngeknepen oogjes of geheven vingertjes, maar met een kwinkslag en een vrolijkheidje. Eyskens is ondertussen zo oud dat hij nauwelijks verwacht het einde van de uitzending te halen, laat staan het ein de van het huidige conflict. Mark voorspelt wereldoorlogen zoals Frank Deboosere een regenbui voorspelt.

Eerstelijnsexperten van calamiteiten om het even waar in de wereld

Het maakt van Willy en Mark voor de pers steevast dé eerstelijnsexperten van calami teiten om het even waar in de wereld. Niets dat de kijker zo aan het scherm kluistert als eindeloos onafwendbaar bloedvergie ten voor de deur. Waar de meeste experten graag de feiten afwachten voor ze reageren, vinden Willy en Mark dat overbodig. “Ik wil het niet geweten hebben dat de derde we reldoorlog begint en dat ik ze niet heb aan gekondigd”, zegt Willy daarover. “Je mag er niet aan denken”, vult Mark aan. De aandachtige kijker zal evenwel gemerkt hebben dat zowel Mark als Willy vrijwel on zichtbaar geweest zijn in het debat rond Oe kraïne. Voor Mark was daar een goede reden voor. Toen de redactie van VTM hem vroeg of hij de derde wereldoorlog wilde voorspel len - een buitenkansje dat hij in zijn norma

le doen nooit zou laten liggen - stak Mark een verhaal af over hoe de oostfronters in ‘45 toch gelijk hadden gekregen en dat de Tweede Wereldoorlog dus technisch gezien nog altijd bezig was. En of iemand zijn pan toffels had gezien. Die gingen gisterenavond een kleine wandeling doen, maar zijn nooit meer thuisgekomen. Het deed de redactie besluiten dat Marks jaren als expert derde wereldoorlog achter hem lagen en rust aan gewezen was.

Ook Willy werd in dit conflict op stal gela ten. Tot deze week, acht maanden diep in het conflict, Willy Claes werd uitgenodigd met straalverbinding in Terzake. Het was het moment waar heel Vlaanderen op zat te wachten. Willy bouwde rustig op en raadde den Amerikaan aan om die Oekraïners wat in de gaten te houden met hun flauwe moppen. De ogen werden tot spleetjes geknepen, het vingertje ging de lucht in. “Zo’n Krimbrug opblazen, allemaal goed en wel. Dat is altijd plezant. Maar je moet Poetin ook niet al te veel in zijn gezicht uitlachen. Voor je het weet gooit Vladimir een kleine kernbom - in mijn tijd waren die allemaal even groot - en dan weet je nooit waar het eindigt. In een derde wereldoorlog bijvoorbeeld!”

Toptelevisie is dat. De redactie wenst Willy nog veel internationale conflicten en Mark een snelle terugkeer naar het front.