't Pallieterke van 20 oktober 2022

Mattias Desmet was van in het prille begin zeer kritisch over de aanpak van de Belgische regeringen tijdens de co ronaperiode. Begin dit jaar kwam dan zijn boek ‘De psychologie van het totali tarisme’ uit en ook dát heeft nogal wat stof doen opwaaien. “Massavorming leidt er toe dat mensen niet meer in staat zijn om kritisch afstand te nemen van het verhaal waarin ze geloven.”

Sihame El Kaouakibi gaat nu toch de rechtbank zien. De ‘Commissie voor de Vervolgingen’ van het Vlaams Parlement heeft maandag geadviseerd om haar onschendbaarheid op te heffen. Ze wordt onder andere vervolgd voor een subsidiefraude van 269.000 euro. Voor alle duidelijkheid: dit gaat enkel over het misbruik waarvan het parket denkt een strafzaak te kunnen maken. Er zijn miljoenen versluisd, verspild en afgeroomd doorheen de bedrijven en vzw’s van El Kaouakibi.

DE INTEGRATIEINDUSTRIE VOOR DE RECHTBANK

De voorzitter van Jong Groen zei deze week: “Laten we eerlijk zijn: in de zaak-El Kaouakibi klonken sommige stemmen be hoorlijk racistisch.” Dat moeten we dan ge mist hebben. De rode draad doorheen het verhaal was het omgekeerde: een groot schalig en manifest misbruik van subsi dies dat zo lang mogelijk werd genegeerd door links om de ‘goede zaak’ niet te scha den en door de rest om niet van racisme beschuldigd te worden.

Ook wij hebben toen geschreven dat fi nancieel gesjoemel geen typisch misdrijf voor allochtonen is, maar dat de integra tie-industrie wel smeekt om gesjoemel. Abou Jahjah getuigde hoe hij, toen hij nog werd gezien als de vertegenwoordiger van klagende allochtonen, voortdurend aan de mouw werd getrokken door men sen en instellingen die hem absoluut sub sidies wilden geven. El Kaouakibi kreeg niet alleen subsidies van een veelheid van overheidsinstanties - “radeloos op zoek

naar een diversiteitsbeleid waarvan ze in de eerste plaats zelf beter zouden worden” (Tom Lanoye, deze week in DM) - maar ook uit de privésector.

Gebakken lucht

De oplichterij van El Kaouakibi was ook niet planmatig of geniaal. Ik ben het, te gen mijn gewoonte in, opnieuw eens met Tom Lanoye: “De verleiding begint nooit met een duivels plan van de zwendelaar in kwestie, maar altijd met de wensdroom van wie zich door hem of haar wíl laten op lichten.” Alles gebeurde geleidelijk, maar steeds driester, geholpen door een totale onwil om een sector te controleren die multiculturele dromen fabriceert.

Wat El Kaouakibi vanaf het begin produ ceerde, was gebakken lucht aan mensen en instellingen die maar al te bereid waren die illusies te kopen. Het is gemakkelij ker bedrog in stand te houden wanneer je

geen resultaten moet afleveren. El Kaoua kibi gaf allochtone jongeren geen nuttige opleiding en hielp hen niet aan werk, maar leerde hen, onder andere door te dansen, deel uit te maken een aparte ‘urban cultu re’, wat eigenlijk het tegendeel van inte gratie - en zeker van assimilatie - is. Onze integratie-industrie geeft dus geld om al lochtonen te bevestigen in hun anders-zijn.

Indien de groeiende hoogmoed van El Kaouakibi haar er niet had toe aangezet om in de politiek te stappen en daar vij anden te creëren, zou het bedrog waar schijnlijk nog steeds doorgaan. Hoeveel Kaouakibi’s parasiteren nu nog steeds op de wildgroei van projecten, instellingen, verenigingen en subsidies voor integratie en diversiteit?

Tijd voor een tabula rasa en het compleet herdenken van wat echte in tegratie betekent, en hoe die best verwe zenlijkt kan worden.

JURGEN CEDER

INTERVIEW

KAREL CAMBIEN

AUTEUR VAN BOEK OVER VICTOR CAMBIEN, GRONDLEGGER KREDIETBANK

“Als er iéts is waarmee je polarisatie kan tegengaan, is het met spreken”

MATTIAS DESMET PROFESSOR KLINISCHE PSYCHOLOGIE (UGENT)

Spek en bonen

Na de ontboezeming van Jürgen Vanpraet, die op het kabinet van minister Verlinden werkte rond het luik Institutionele Hervormingen, blijkt eens te meer dat de cd&v niets te zoe ken heeft in de federale regering. Zijn vertrek bewijst boven dien nogmaals dat hervormingen op federaal niveau simpel weg onmogelijk zijn geworden.

Vanpraet deed in een interview met Knack een boekje open over de houding van de Franstalige partijen inzake het luik staatshervorming; een luik dat nochtans expliciet in het regeerakkoord is opgenomen. “Zij stellen zich op als een Franstalig blok en spreken hun veto uit tegenover een staatshervorming. […] Ook na druk van de premier toonden zij geen intentie om inhoudelijke stappen te zetten.”

De beste bedoelingen

Een goede tip voor wie geen onaangename zuurpruim wenst te wor den: blijf ervan uitgaan (soms tegen beter weten in) dat de meeste mensen met de beste bedoelingen handelen, zeker als ze zich vage lijk op christelijke waarden beroepen. Wellicht is de machtsdeelname van de cd&v aan het monster van Frankenstein genaamd Vivaldi dan ook deels ingegeven door de naïeve veronderstelling dat men op die manier de meubels voor Vlaanderen kon redden. Het helpt om te weten dat dé echte machtsfactor binnen de partij bij de inauguratie van de regering-De Croo (en vandaag nog altijd) Hilde Crevits heet, toen Vlaams minister van Werk en verantwoordelijk voor het opkrikken van de Vlaamse tewerkstellingsgraad. Ze had er dus alle belang bij dat de federale regering eindelijk werk maakte van asym metrisch beleid. Ze mocht vanuit Vlaanderen nog zoveel smeken als ze wilde, minister Verlinden mocht nog zoveel aandringen bij haar colle ga’s om op zijn minst een vaag voorstel te doen, het kwam er nooit van. Het is bijlange niet de eerste keer dat cd&v’ers moeten vaststellen dat ze niet op de juiste plaats zitten. Voormalig minister van Justitie en huidig Kamerlid Koen Geens schreeuwde zijn onmacht al eens uit tijdens een opgemerkt debat bij Pro Flandria: “Wij kunnen federaal op dit ogenblik bijna geen enkele ernstige hervorming meer doen. Op federaal vlak kun je alleen uitgavenverhogingen beslissen.”

De andere wang toekeren

Asiel en migratie, ethische dossiers, staats- en fiscale hervormingen, … In al deze dossiers worden de chris tendemocraten genegeerd, beschimpt of zelfs verne derd. Dat kan makkelijk, want de partij is mathema tisch overbodig. Cd&v heeft niets te zoeken in deze federale regering en zit er voor spek en bonen bij. Wanneer houdt de partij de eer aan zichzelf en stapt ze eruit? Zelfs christendemocraten kunnen niet eeuwig de andere wang blijven toekeren.

DE INFLATIE AAN KLIMAATRAMPEN

De overstromingen in Wallonië waren een “klimaatramp”, vertelde Alexander De Croo aan de Verenigde Naties. VN-baas Gutteres zei hetzelfde over de overstromingen in Pakistan van vorige maand. En nu heeft Joe Biden ook de recente storm die in Florida lelijk heeft huisgehouden, het gevolg van klimaatver andering genoemd. Het lijkt er op dat tegenwoordig elk weers verschijnsel met grote schade een klimaatramp is.

Dat is vreemd, want al die ver schijnselen gebeurden vroeger ook en werden toen nooit in ver band gebracht met het heersende klimaat. Waarom gebeurt dat van daag wel systematisch? Klimaat en weer

Laat me het logische probleem schetsen aan de hand van een vergelijking. Enkele jaren gele den ben ik verhuisd van Dilbeek naar Edegem. Als ik morgen be trokken ben bij een auto-ongeval in de straten van Edegem, is dat dan een Edegem-ongeval? Eigen lijk wel. Dat precieze ongeval zou niet zijn gebeurd als ik niet was verhuisd. Niettemin zouden mijn vrienden het vreemd vinden als ik de schuld van mijn ongeval zou leggen bij mijn verhuis. Misschien zou er meer begrip voor mijn uit leg zijn als ik ook statistieken kan aanhalen die aantonen dat zich in Edegem opvallend meer ongeval len voordoen.

Dat is wat ‘climate attribution science’ doet, de spiksplinter nieuwe wetenschap van de ‘kli maattoewijzing’. Bij elke ramp gaat die na of deze soort ramp zich meer voordoet in het huidige klimaat en of dat klimaat kan heb ben bijgedragen aan de intensi teit van de weergebeurtenis.

Eerst een open deur intrappen: bij élk weersverschijnsel is er een oorzakelijk verband met de stand van het klimaat. In die zin zijn alle weerrampen klimaatrampen. Die vaststelling is echter betekenis loos. Alleen wanneer de frequen tie en de intensiteit van bepaalde weerrampen groter wordt, heeft het zin om over ‘klimaatrampen’ te spreken. Maar ook dan zouden pers en politiek minstens de nu ance moeten aanbrengen dat het weer zeer veel oorzaken heeft en dat de bijdrage van klimaatveran dering aan elke ramp hoogstens gedeeltelijk is en altijd specula tief.

Klimaatverandering kan zelfs verzachtend werken. Extreem weer is volgens het IPCC een weersverschijnsel dat zeldzaam

is op een bepaalde plaats op een bepaald tijdstip. Dat is dus niet hetzelfde als een ramp, zoals de pers lijkt te denken. Een regen achtige winter is extreem weer in de Sahel, maar een weldaad voor de bewoners.

Het klimaat is niet boos

Een ramp daarentegen wordt gedefinieerd als een gebeurte nis met een drastische impact op een menselijke gemeenschap. Er moet dus schade voor mensen zijn. Een populaire ‘meme’ zegt dat het zinken van de Titanic een ramp was voor de passagiers, maar een mirakel voor de kreef ten in de keuken. Wat een ramp is, hangt af van wie ze treft. Het klimaat is niet intelligent en weet niet hoe het mensen moet viseren. Het is ook niet “boosaardig”, zo als Friederike Otto beweert. Het is niet in staat elke verandering in elke klimaatzone om te zetten in alle weersverschijnselen die het meest nadelig zijn voor de mens heid.

Begin dit jaar berekenden vier Italiaanse professoren dat er we reldwijd geen trend is naar meer orkanen, droogtes, overstromin gen of intense regens. Dat was eigenlijk ook de teneur van de rapporten van het IPCC, tot en met het voorlaatste. In het zesde rapport, van vorig jaar, werd dan toch aan de druk toegegeven om meer extreem weer te zien, maar wel nog steeds veel minder dan je in de pers kan lezen: op types van extreem weer ziet het IPCC bij 9 geen enkel teken van toename en bij twee is de toename onduide lijk.

De Internationale Database van Rampen, bijgehouden door CRED in België, heeft zelfs geen enkele toename in weerrampen kunnen meten, maar integendeel een da ling in de laatste 20 jaar. De ver antwoordelijke van CRED, Deba rati Guha-Sapir, wordt wanhopig over de foute berichtgeving: “We lezen altijd maar dat onze databa

se zegt dat er steeds meer ram pen zijn, maar op onze perscon ferentie zeiden we het tegendeel. Niemand wil goed nieuws horen.”

Wetenschap op bestelling

Het alarmistische stuk dat vo rig jaar toch over het weer in het IPCC-verslag is geslopen, is gro tendeels het werk van Friederike Otto, de koningin van de ‘climate attribution science’. De weten schap van de klimaattoewijzing is pas in 2016 ontstaan, maar is in een recordtempo aanvaard als een volwaardige wetenschappe lijke discipline. In zijn boek ‘Un settled’ verbaast Steven Koonin, voormalige staatssecretaris voor Wetenschap onder Obama, zich daarover. Hij wijst erop dat het sinds Karl Popper een algemeen aanvaard beginsel is dat studies enkel als wetenschappelijk be schouwd kunnen worden indien de conclusies door proeven ge verifieerd kunnen worden. Bij klimaattoewijzing, een activiteit louter op basis van computermo dellen, is dat onmogelijk.

Professor Roger Pieke junior, toch niet bepaald een klimaatont kenner, deelt zijn verwondering: “Ik ken geen ander onderzoeks gebied waar de versoepeling van de striktheid en de normen door onderzoekers is aangemoedigd om beweringen mogelijk te ma ken die tegemoetkomen aan kran tenkoppen, politieke belangen behartiging en zelfs rechtszaken.”

Wetenschap ten behoeve van de pers

Onze twijfel over deze soort speculatieve studies moet nog groter zijn wanneer ideologie en politiek hun intrede doen. Otto zegt openlijk dat ze met haar werk het politieke beleid inzake CO2-uitstoot wil sturen. Ze ver leent ook haar medewerking aan juridische procedures tegen be drijven of staten die volgens haar niet genoeg doen.

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net

Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net

Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 52 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 104 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 208 euro op de kantoren.

Steunabo 1 jaar: 300 euro

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel

Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020)

Kernredactie: Jurgen Ceder, Stijn Derudder (eindredacteur), Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel (hoofdredacteur), Karl Van Camp

Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel

Foto's: Belga, Photonews

Otto beroemt er zich ook op dat men telkens snel zal kunnen zeg gen of een ramp een klimaatramp is. Voor journalisten is het niet leuk maanden ernstig wetenschap pelijk onderzoek te moeten af wachten voor ze iets een klimaatramp kunnen noemen. Dankzij Friederike Otto zullen ze dat al kunnen terwijl ze nog met rubber laarzen vanuit een ondergelopen straat verslag brengen. Ze zullen overigens niet naar hun woorden moeten zoeken: Otto heeft een gids geschreven over hoe jour nalisten over het klimaat moeten berichten.

Friederike met de wenkbrauw piercing is eerst militante, dan pas wetenschapper. Het gaat trouwens niet alleen over haar persoonlijke ideologische overtuiging. Met een puur wetenschappelijk engage ment zouden alleen de leerlingen in haar aula weten dat ze bestaat. Door haar uiterst modieuze, maar zeer speculatieve ‘wetenschap’, die pers en politiek precies geeft wat ze willen horen, is ze echter een gevierde vedette. Mogen we uiterst sceptisch zijn over haar be vindingen? Dat geldt uiteraard in het kwadraat voor alle klimaaton zin in de pers.

EDITORIAAL

PIETER VAN BERKEL

Alexander De Croo

Het lijkt er op dat tegenwoordig elk weersverschijnsel met grote schade een klimaatramp is

2022

Ongeveer een derde van de zonnepanelen die in Oost-Vlaanderen via een provinciale groepsaankoop zijn aangekocht, worden nooit gelegd. De contracten zijn geannuleerd door de klant of door de leveran cier, bijvoorbeeld omdat het dak niet geschikt is. In totaal gaat het om zo’n 2.392 installaties op een totaal van 7.507 die tijdens groepsaankopen in 2019 en 2021 zijn besteld.

België zetelt van 2023 tot en met 2025 in de VN-Mensenrechtenraad. De kandidatuur werd goedgekeurd op de Algemene Vergade ring van de VN in New York. Federaal minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib (MR) reageert tevreden. Behalve België kregen ook Algerije, Bangladesh, Chili, Costa Rica, Duits land, Georgië, Kirgizië, de Malediven, Marokko, Roemenië, Zuid-Afrika, Soedan en Vietnam de goedkeuring.

België neemt samen met veertien andere landen deel aan het Duitse initiatief om een betere Europese luchtafweer op te bouwen. De ministers hebben in de marge van de NAVO-vergadering op de hoofdzetel van de verdragsorganisatie in Brussel een intentie verklaring ondertekend voor het zogeheten European Sky Shield Initiative (ESSI)

13 OKT 2022

Vlak voor een gesprek met de Russische presi dent Vladimir Poetin heeft de Turkse president Recep Tayyip Erdogan gevraagd een einde te maken aan het “bloedvergieten” in Oekraïne. Dat deed hij in de marge van een regionale top in de Kazachse hoofdstad Astana.

Paul Magnette laat oog vallen op Wetstraat 16

Het is een gerucht dat in Wetstraatkringen steeds meer de ronde doet. PS-voorzitter Paul Magnette zou na de verkiezingen van 2024 azen op het premierschap. Vivaldi zal dan wellicht nog een meerderheid hebben, is zijn redenering en de Open Vld zal dermate verzwakt zijn dat die de Wetstraat 16 niet meer kunnen opeisen. Alleen neemt Magnette zijn wensen wellicht voor werkelijkheid.

14 OKT 2022

In de gevangenis in Brugge was er de hele dag sprake van een algemene stroompanne. Bezoekers konden intussen de gevangenis verlaten en ook ge detineerden die op wandeling waren zijn intussen terug in het gebouw. “Elke gedetineerde zit op cel”, bevestigt woordvoeder Kathleen Van De Vijver. Er is nu een nooden interventieplan in werking en de cipiers krijgen ondersteuning van de civiele bescherming en lokale politie.

Noord-Korea heeft vrijdag bij de grens met Zuid-Korea honderden artilleriegranaten afgevuurd, meldt het Zuid-Koreaans leger. Een dag eerder werd een ballistische raket afgevuurd en vlogen er tien Noord-Koreaanse gevechtsvliegtuigen bij de grens. De nationale veiligheidsraad in Zuid-Korea veroordeelt het regime in Pyongyang voor het laten oplopen van de spanningen.

15 OKT 2022

Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft be loofd om 1,9 miljard dollar vrij te maken voor Tune sië, dat kampt met zware economische moeilijkhe den. Het met schulden beladen land kan niet meer lenen op de internationale markten.

Op een militair oefenterrein bij de Russische stad Belgorod, waar rekruten worden opgeleid, zijn bij een incident minstens elf mensen gedood en vijftien anderen verwond. Het Russische ministerie van Defensie spreekt van een terroristische aanslag.

Nu de federale regering na een weinig indrukwekkend begro tingsakkoord de facto in lopende zaken terechtgekomen is, kunnen politieke waarnemers beginnen te speculeren over wie in 2024 de volgende federale regering zal leiden. Al zouden we misschien beter over 2025 spreken aange zien een formatie op federaal ni veau tegenwoordig meer dan een jaar in beslag neemt.

de regering-De Croo is Magnette al de echte baas, maar nu schakelt hij toch een versnelling hoger. Zo als zijn kritiek op de onderhande lingen met Engie over de verlen ging van de kerncentrales.

te kunnen opeisen. De MR zal na veel lawaai eieren voor zijn geld kiezen, want in een regering met de N-VA moeten de Franstalige liberalen meewerken aan een staatshervorming. Een taboe voor deze belgicisten. De groenen van hun kant zullen blij zijn dat ze tot de regering behoren. Vivaldi is trouwens de enige coalitie waarin ze een kans maken.

Als Magnette eerste minister wil worden dan zal hij een politiek offer moeten brengen

In zijn wekelijkse column in De Tijd stelde Wim Van de Velden dat PS-voorzitter Paul Magnette hoopt na de volgende verkiezingen de Wetstraat 16 te betreden. Voor alle duidelijkheid: niet als eerste minister van een coalitie met on der andere N-VA, wel als leider van een nieuwe Vivaldi-coalitie. Desnoods zonder de cd&v. Het is trouwens een constante in de peilingen: de Vivaldi-partijen ver liezen van hun pluimen maar de meerderheid blijft comfortabel overeind.

16

2022

Staatssecretaris voor Consumen tenbescherming Eva De Bleeker (Open Vld) geeft energieleveran ciers die ondanks herhaaldelijk aandringen en boetes van de Eco nomische Inspectie nog steeds geen performante klantendienst hebben, nog een week de tijd om met een “duidelijk stappenplan” te komen.

Er zijn al meer dan 120 demon stranten om het leven gekomen bij de protesten in Iran, die ontstaan zijn na de dood van Mahsa Amini, die gearresteerd werd omdat ze haar sluier niet op de juiste manier droeg. Dat blijkt uit een nieuw rapport van de ngo Iran Hu man Rights (IHR).

Amazon heeft de Belgische versie van zijn webwin kel gelanceerd. Belgen kunnen al lang bij Amazon kopen, maar dan via amazon.fr, amazon.de of ama zon.nl. Vanaf nu is ook amazon.be beschikbaar en kunnen Belgen meer dan 180 miljoen producten ko pen. De voorbije weken heeft Amazon Belgische kmo’s warm probe ren te maken om hun producten aan te bieden via de nieuwe site.

De voorspelling van Van de Velden klinkt in Vlaanderen mis schien absurd, maar dat is het niet. Het beeld van Vivaldi aan Fransta lige kant is totaal anders dan in Vlaanderen. Le Soir en de RTBF hadden het na de beleidsverkla ring van premier Alexander De Croo (Open Vld) over een “door start” en “relance” van de federa le ploeg. Een woordgebruik dat zelfs De Standaard, als grote fan van Vivaldi, niet hanteerde. Voor de Franstalige media is deze be leidsploeg goed bezig. Waarom na de volgende verkiezingen niet verder doen? Maar dan wel door een constructiefout uit de coalitie te halen. Namelijk dat de Vlaam se liberalen als zevende partij de eerste minister leveren. Binnen de PS groeit de overtuiging dat zij het zelf moeten doen.

Een ‘internationale’ allure

En dus gedraagt Paul Magnette zich als een toekomstige premier. Door commentaar te geven op het regeringsbeleid en zelf te zeggen welke weg hij zou bewandelen. Akkoord, sinds het aantreden van

Wat vooral opvalt, is dat Mag nette zich meer op het internatio nale domein begeeft. En voor een Franstalige Belg is dat gewoon…. naar Frankrijk gaan. Het kreeg in Vlaanderen amper aandacht maar de PS-voorzitter liep in Parijs ra dio- en tv-studio’s plat. Reden was de verschijning van zijn “ecoso cialistisch” manifest ‘La vie large’ waarin hij een typisch links-elitai re analyse maakt van het klimaat probleem dat enkel met linkse recepten kan worden aangepakt. Op onder andere de bobo-zender France Inter sloeg dat aan. Mag nette werd op het schild gehesen als een vernieuwende voorzitter van de “Belgische Socialistische Partij”. Betrokkene zelf had niet eens de moeite gedaan te melden dat de Belgische socialistische partijen al sinds 1978 gesplitst zijn. Velen hingen aan zijn lippen gezien het feit dat de socialisten in Frankrijk tot een electoraal quasi irrelevante bende zijn herleid. Aangezien veel Walen meer naar de Franse tv kijken dan naar de ei gen Franstalige zenders, sloeg de passage van Magnette in Frank rijk aan.

Een Parijse journalist stelde bo vendien dat de PS-voorzitter zijn boekje moest gaan overhandigen op het Elysée, bij president Em manuel Macron. Magnette tussen ‘de groten der aarde’ dus, iets dat hij met het oog op de strijd om de Wetstraat 16 in Franstalig België goed kan gebruiken. Het kwam trouwens ook handig uit dat de Franse journalisten geen flauw benul bleken te hebben van de lamentabele toestand van de Waalse economie, een gevolg van decennialang slecht socialistisch beleid. Om nog maar te zwijgen van de armoede en werkloosheid in Magnettes eigen Charleroi.

Prijs betalen

In elk geval was de trip naar Parijs zeer handig voor binnen landse gebruik. Het is ook zo dat de PS in de peilingen stabiliseert. Dit aanhouden ziet Magnette al als een overwinning. Het komt er voor hem op aan om in 2024 de MR van Georges-Louis Bouchez voor te blijven. Dan is de Wetstraat 16 dichtbij. Bij de PS gaat men ervan uit dat de Open Vld te verzwakt zal zijn om nog het premierschap

Alles onder controle dus? Wel licht niet. Het kan best dat Mag nette zijn wensen voor werkelijk heid neemt. Als de PS de eerste minister levert dan moet ze daar een prijs voor betalen. In 2011 was dat met Elio Di Rupo een moeilijk te verteren hervorming van de pensioenen en een strenger werk loosheidstelsel. De inschakelings uitkering (de vroeger wachtuitke ring voor schoolverlaters) werd beperkt in de tijd, wat betekende dat veel Waalse beroepswerklo zen plots zonder uitkering vielen.

Als Magnette eerste minister wil worden dan zal hij een ver gelijkbaar politiek offer moeten brengen. Een echte pensioenher vorming. Of een doortastende sa nering van de begroting. Dat zal moeilijk anders kunnen, maar niet de Belgische staatsrente al aan 3 procent zit. Tegen 2024 kan die nog altijd zo hoog liggen, wat de staatsschuld zal bezwaren.

Het probleem van de Brusselse PS

Vraag is of Magnette zulke com promissen door zijn partijcongres krijgt. Misschien wel in Wallonië, maar niet bij de Brusselse afde ling. Die is veel radicaler en link ser dan de Waalse. Met kopstuk Ahmed Laaouej wordt het kwaad kersen eten. De Brusselse afde ling is trouwens ook de grootste hinderpaal indien de PS ten lan gen leste toch zou overwegen met de N-VA in zee te gaan. Voor de Brusselse Franstalige socialisten is de partij van Bart De Wever ge woon een zachtere versie van het Vlaams Belang. Maar praten over de PS-N-VA-verhoudingen is mo menteel weinig relevant. De con tacten tussen beide partijen gaan momenteel niet verder dan een vriendelijke begroeting van de verkozenen in de gangen van de Kamer van volksvertegenwoordi gers.

Paul Magnette op het PS-partijcongres eind september

Wat vooral opvalt, is dat Magnette zich meer op het internationale domein begeeft

Crisis zonder jobverlies

Leiden de nakende recessie en de hoge loonkosten voor bedrijven tot een stijgende werkloosheid? Er waren recent wat alarmsignalen over een dalende werkzaamheidsgraad. Volgens een recente KBC-studie is er geen reden tot paniek. Er zullen banen verloren gaan, maar die werklozen kunnen de nog bestaande algemene krapte mee helpen te bestrijden. Ook zijn bedrijven minder dan bij andere crisissen geneigd mensen te ontslaan.

Sinds begin 2022 beweegt er wat op de Bel gische arbeidsmarkt. Het aantal werkzoeken den begon minder snel af te nemen en sinds september komen er zelfs meer werklozen bij. De werkloosheidsgraad die begin dit jaar 5,3 procent bedroeg is gestegen naar 5,8 procent in de zomer als een gevolg van de stijgende gasprijzen, de oorlog in Oekraïne, de hoge in flatie en sterkere loonaanpassingen. En van de onzekerheid bij de bedrijven. Het resultaat is dat er minder wordt aangeworven en er meer ontslagen zijn. En dan moet de door economen voorspelde - weliswaar milde - recessie van eind 2022-23 nog beginnen.

Zitten we in een conjunctuurfase dat het aan tal werklozen snel zal toenemen en er dus een heuse crisis op de arbeidsmarkt komt? Een re cente studie van KBC nuanceert dat sterk. Vol gens auteur Johan Van Gompel zal de werkloos heid wel toenemen richting 6,2 procent in 2023, maar daar blijft het bij. We zitten wel degelijk in een economische crisis, maar niet een crisis met massaal jobverlies.

En dat is in dit land zeldzaam gezien de ma cro-economische cocktail waarmee we worden geconfronteerd. Sinds de jaren ’70 kon je er je klok op gelijk zetten. Met stijgende inflatie en daaraan gekoppelde automatische loonindexe ring worden de brutolonen hier sneller en meer aangepast dan in de buurlanden, wat tot hogere productiekosten leidt en de Belgische bedrijven uit de markt prijst. Met jobverlies tot gevolg. Om de zoveel tijd moet dit concurrentienadeel wor den opgelost door loonmatiging en zelfs index sprongen.

‘Labour hoarding’

Maar blijkbaar is de situatie op de arbeids markt niet zo ernstig. Daar zijn volgens KBC verschillende redenen voor. Het klopt weliswaar dat de vrees van de Belgen om hun baan te ver liezen sinds de lente is toegenomen. En ja, er vallen al ontslagen. Soms kan het gewoon niet anders omdat sommige bedrijven omwille van de hoge energiefactuur failliet gaan. KBC-eco noom Johan Van Gompel denkt echter dat deze recessie relatief mild en kort zal zijn en dus de arbeidsmarkt niet te veel door elkaar zal schud den. De energieprijzen zullen niet altijd hoog blijven, wat na verloop van tijd aan de bedrijven een zekere ademruimte geeft.

Belangrijker is dat bedrijven meer dan ooit arbeid ‘hamsteren’. ‘Labour hoarding’, noemt men dat in de wetenschappelijke literatuur. Dat werkt zo: bedrijven verwachten dat een crisis niet te lang zal aanslepen en dat er, zoals KBC schrijft, zich “snel een productieherstel zal aan dienen”. Dan is het gevaarlijk om mensen af te danken als je weet dat je ze binnen zes maanden wellicht opnieuw nodig hebt. Tegen dan hebben die een andere baan en komen ze niet terug. Ze ker in het huidige klimaat van nog altijd sterke krapte. Van Gompel: “Het stevige herstel na de pandemie heeft ervoor gezorgd dat er bij heel wat bedrijven te veel werk was voor het huidige personeel. Veel vacatures konden niet worden ingevuld. Een beperkte vraaguitval is dan geen reden om werknemers de deur te wijzen. De krapte impliceert bovendien dat wie goed per soneel in dienst heeft, dat niet zomaar laat gaan.

Lexicon van de politiek

Vergrijzingskosten

Naar aanleiding van de 125e verjaardag van het pensioensysteem werd in 2014 een conferentie gehouden onder de titel ‘Dank u, Otto’. Links zal het niet graag horen, maar de uitvinder van het staatspensioen was de conservatieve politicus Otto von Bismar ck. De pensioenleeftijd werd door de ‘IJzeren Kanselier’ op 70 jaar vastgelegd. De gemiddelde Duitser werd toen wel slechts 72 jaar.

Beide grenzen zijn sindsdien alleen maar verder uit elkaar gegroeid. De levensverwachting is in België al ge stegen naar 82 jaar. Deze regering stelde zich tot doel de Belgen langer te laten werken om het gat te dichten, maar, net zoals met alles wat ze pro beert, is het resultaat het tegenover gestelde. Acerta berekende dat de eigenlijke pensioenleeftijd in de laat ste jaren zelfs met enkele maanden is gedaald en nu gemiddeld 63 jaar en 3 maanden bedraagt.

Sinds twintig jaar bestaat in België een commissie die de financiële ge volgen van de vergrijzing opvolgt. Die worden uitgedrukt als een per centage van het bnp. In de bereke ning wordt niet enkel naar de pen sioenen gekeken, maar ook naar de evolutie van sociale uitgaven in het algemeen - ouderen zullen bijvoor beeld meer een beroep doen op gezondheidszorg - en naar alles wat dit betaalbaar moet houden, zoals de werkzaamheidsgraad. Momenteel kost de vergrijzing al 25 procent van het bnp. De druk op de overheidsfi nanciën en daardoor op de economie wordt stilaan ondraaglijk.

Reken je rijk

De vergrijzingscommissie denkt dat dit aandeel zal stijgen naar 30 procent in 2050 om daarna stabiel te blijven. De Europese Centrale Bank verwacht echter dat we tegen 2070 aan 33 procent zullen zitten. België zal daarmee koploper in de eurozone

zijn. Eens te meer is België kampioen.

In een typisch geval van jezelf rijk rekenen, een hobby van deze rege ring, duwde bevoegde minister Lal ieux (PS) een pensioenhervorming door die volgens haar de vergrij zingskosten zou drukken. Experten als Marjan Maes voorspelden het omgekeerde. Deze week bleek dat Maes gelijk had en Lalieux ongelijk. De pensioenplannen moeten nu her schreven worden wegens de oplo pende kost.

De vergrijzingskost kan dus best gedefinieerd worden als de meerkost van een ouder wordende bevolking, vermeerderd met de kosten van het Belgische malgoverno.

Het vinden en inwerken van geschikt personeel (zeker voor knelpuntberoepen) is een tijdroven de activiteit die niet altijd (het gewenste) resultaat oplevert.”

Hoogste ontslagkosten

We mogen ook niet vergeten dat België ondanks een aantal hervor mingen nog altijd tot de EU-landen behoort met de hoogste ontslagkos ten. Ander element is het groot aantal hogeropgeleiden. “Veelal is labour hoarding relatief meer van toepassing op hogeropgeleiden, zeker wanneer bij komende expertise en ervaring in het be drijf zelf zijn opgebouwd”, aldus de studie.

Laatste element: de meeste bedrijven zijn nog financieel gezond, met dank aan de steunmaatregelen tijdens de corona crisis. De rentabiliteit en solvabili teit staan door de hoge energie kosten onder druk, maar blijven grosso modo overeind. Er zijn voldoende middelen in kas om werknemers te betalen. Dus is er geen reden tot paniek. Al spreken economen altijd met twee woorden. Een negatie ver scenario blijft volgens Van Gompel mogelijk: “Die zou zich voordoen, mocht de energiecrisis uitdiepen of langer dan verwacht aanhou den, waarbij bepaalde ener gie-intensieve bedrijven over de kop gaan of denken aan een definitief vertrek uit België.”

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

WOKE VAN DE WEEK

Iedere week selecteren we de meest opvallende uitingen van woke gedachtegoed in deze contreien

Niet-dik zijn is een privilege

De intersectionele slachtofferhiërarchie werkt al lang niet meer uitsluitend met categorieën waaraan u niets kan doen, zoals ras, handicap of sekse. Ook fysieke kenmerken waarin u misschien zelf een hand heeft gehad, zo als dik zijn, maken van u een gemarginaliseerde minderheid.

‘Fat Friendly’ is een Belgisch-Frans project om een kaart “van de toegan kelijkheid en de welwillendheid van allerlei ruimtes” voor dikke mensen uit te werken. Wie denkt dat het om een on schuldig, niet-ideologisch initiatief gaat, komt bedrogen uit, zo blijkt na een korte blik op de growfunding-pagina van ‘Fat Friendly’. Daar noemen de corpulente initiatiefnemers het expliciet “een mi litant project”. Dat ‘Fat Friendly’ op een intersectionele leest geschoeid is, blijkt duidelijk uit de slachtofferrol die de zwaarlijvigen achter het project zich aan meten. Niet-dik zijn is niet normaal, maar een “privilege”, zo klinkt het. “Zwaarlij vigen moeten opnieuw het recht krijgen om de ruimte in te nemen die ze mogen innemen”, luidt het verder.

Oord van geweld

In een begeleidende video getuigen enkele volumineuze slachtoffers over het onrecht dat hen dagelijks wordt aan

gedaan. “Het openbaar vervoer is voor mij een oord van geweld”, getuigt een vlezig persoon, zonder spoor van ironie. Andere getuigenissen lijken dan weer uit het script van een slapstickkomedie geplagieerd. “Ik pas niet tussen de poor tjes in de metro”, of “Ik heb al eens bijna vastgezeten op de wc in de trein”.

Natuurlijk zijn er mensen die om me dische redenen aan overgewicht lijden en daar niets aan kunnen doen, maar zij zijn niet het doelpubliek van de kamer olifanten van ‘Fat Friendly’. Zo delen zij bijvoorbeeld geschenkjes uit aan hun bolle donateurs, zoals een badhanddoek die oproept om “dik te blijven”.

Mayonaise

Een tip: wilt u als oude, blanke man toch nog ergens het slachtoffer over kunnen uithangen? Wees dan in het vervolg niet gierig met de mayonaise bij de frietjes.

PIETER VAN BERKEL

JURGEN

KBC CEO Johan Thijs

© PHOTONEWS

Karine Lalieux

© PHOTONEWS

©

nze toeristische trekpleisters en ons cultureel erfgoed roe pen bij buitenlanders van wijd en zijd zelden de merknaam ‘Vlaanderen’ op. Toeristen associëren die dingen nog altijd eerder met ‘België’, het woord dat nu eenmaal op paspoorten en andere officiële documenten prijkt. Misschien komt daar voor sommigen in de Verenigde Staten, na de passage van de tentoonstelling Saints, Sinners, Lo vers and Fools, binnenkort verandering in. De tentoonstelling neemt de bezoe ker mee op een reis door driehonderd jaar Vlaamse meesterwerken van onder meer Hans Memling, Pieter Paul Rubens en Jacob Jordaens.

“VLAANDEREN WAS EEN KWALITEITSLABEL”

The Phoebus Foundation organiseerde al tentoonstellingen in Vlaanderen en Europa. Nu komen daar ook de Verenig de Staten bij. “De Vlaamse, Belgische en Europese droom werden al gereali seerd. Nu realiseren wij de Amerikaanse droom”, vertelt Huts trots.

Hoewel ‘Belgium’ als merknaam be kender is dan ‘Flanders’, valt dat eerste woord zelden tijdens de tentoonstelling en de voorstelling ervan. De organisa toren lijken bewust voor ‘Vlaanderen’ te kiezen. “Ik ben Vlaams, geboren en ge togen in dat kleine plekje van Europa”, zegt Huts voor de verzamelde pers. “We zijn klein, maar we hebben wel de hoofd stad van Europa. Brussel is ook de hoofd stad van Vlaanderen. Dit kleine plekje van speelde een enorme rol, want het was tijdens de 15de, 16de en 17de eeuw het economische centrum van de wereld.” “Wij proberen in de tentoonstelling uit te leggen waar Vlaanderen zich situeert”, legt de ondernemer uit. “Dat is een van de grote problemen in de wereld: hoe krijg je Vlaanderen uitgelegd? Europa, België of Brussel kent men. Vlaanderen niet. Of je dat nu graag hebt of niet.” “We nemen je mee op een reis door tijd en ruimte naar het kleine stukje land dat Vlaanderen is”, vertelt kunsthistorica Katharina Van Cauteren, stafchef van The Phoebus Foundation en de drijvende kracht achter de tentoonstelling. “Gedu rende een periode van 300 jaar was dit stukje land het wereldcentrum van kunst en kunstproductie. Vlaanderen was een kwaliteitslabel.”

HET HOLLYWOOD

VAN DE 17DE EEUW

De steden in Vlaanderen en Brabant vormden tussen de 15de en 17de eeuw het epicentrum en waren voortrekkers van allerlei economische, maatschappelijke en culturele omwentelingen. Ze vergaar den een ongeziene rijkdom en vormden de bakermat van het kapitalisme, een evolutie die gelijkloopt met veranderin gen in kunsten en het ontstaan van gen rekunst.

Saints, Sinners, Lovers and Fools is toe gankelijk, wetenschappelijk goed on derbouwd en weet bovenal wat het de bezoeker wil vertellen. De eerste zaal is gewijd aan religieuze kunst. Het hierna maals en het christelijke geloof waren de grootste bezorgdheden in de laatmid deleeuwse wereld, wat tot uiting komt in de kunst uit die periode.

Vervolgens wordt haast naadloos ge toond hoe die religieuze kunst tot de eerste portretkunst leidde: de eerste portretten waren afbeeldingen van men sen die zaten te bidden voor devotionele kunst, met het idee dat de geportretteer de het bidden als het ware kon delege

Dankzij de tentoonstelling ‘Saints, Sinners, Lovers and Fools: 300 Years of Flemish Masterworks’ in het Denver Art Museum, maken Amerikanen binnenkort kennis met Vlaanderen en Vlaamse schilderkunst. De schilderijen komen uit de collectie van The Phoebus Foundation, de kunststichting van de Antwerpse topondernemer Fernand Huts. “Gedurende een periode van 300 jaar was dit kleine stukje land het wereldcentrum van kunst en kunstproductie.”

FERNAND HUTS ZET VLAANDEREN EN VLAAMSE KUNST OP DE KAART IN AMERIKA

ren aan een schilderij. Deze portretkunst leidde natuurlijk tot ijdelheid. De be kommernis om deze en andere zonden komt aan bod in de derde zaal, die vol hangt met speelse en grappige schilde rijen van ‘zotten’, het welbekende alter ego van Huts.

vormen dan ook het thema van de voor laatste zaal.

Het ontstaan van het kapitalisme in onze contreien en de evolutie van de kunst liepen hand in hand. De tentoonstelling eindigt dan ook met de geboorte van de eerste kunstmarkt ter wereld: die van Antwerpen, waar voor het eerst kunst werken voor de vrije markt gemaakt worden. Tot dan werkte kunst op bestel ling, terwijl nu verschillende genres als landschappen en stillevens opdoken.

“DEZE TENTOONSTELLING GAAT OVER U EN IK”

DIT KLEINE PLEKJE, VLAANDEREN, SPEELDE EEN ENORME ROL IN DE WERELD

De volgende zaal legt de focus op we reldstad Antwerpen. De Scheldestad was in de 16de en 17de eeuw hét centrum voor kunst in de wereld, met artiesten als Rubens die heuse productiecentra voor kunst runden. “Antwerpen was het Hollywood van de 17de eeuw en Rubens was Spielberg”, zegt Van

Niets wat mooi is kan blijven duren, zo ondervond ook Antwerpen in die periode. De stad werd verscheurd door de religieuze oorlogen van de en 17de eeuw. Als er een lichtpuntje in dat alles te vinden is, dan is het wel de barok: emoti onele kunst die de toe schouwer als het ware wenkt om deel te nemen aan het schilderij. Het emotionele en de oorlog

Doorheen de tentoonstelling wordt de bezoeker een spreekwoordelijke - en soms ook letterlijke - spiegel voorge houden. De kunstwerken gaan net zo zeer over u, de 21ste-eeuwse mens in het digitale tijdperk, als over een Antwerpse burger uit de 17de eeuw, zo vertelt Van Cauteren. “Hoewel deze schilderijen eeuwen geleden gemaakt werden, gaan ze over erg herkenbare emoties en am bities. Ze gaan over de angst voor de dood, over liefde, over vriendschap, over passie, over ambitie, over prestige en status. Ze gaan over wie we zijn als mens. Deze tentoonstelling gaat over u en ik.” Wat brengt de toekomst? Na de opening in Denver reist de collectie door naar Dallas, Texas, om vervolgens terug te keren naar Colorado, waar de tentoon stelling tot januari loopt. Huts en Van Cauteren hopen en verwachten alvast dat de Vlaamse meesterwerken daarna nog een andere locatie in de VS zullen aandoen.

PIETER VAN BERKEL

De ‘States’ zijn geen onbekende voor Huts. Zijn Katoen Natie boert immers goed in Noord-Amerika, waar het be drijf al meer dan 20 jaar actief is. De omzet verdriedubbelde bijna op tien jaar tijd en bedraagt intussen meer dan 300 miljoen dollar. De komende jaren wil Katoen Natie nog eens een miljard investeren in de regio.

Ook zijn kunststichting, The Phoebus Foundation, is op een Angelsaksische leest geschoeid. Vol bewondering ver telt Huts over hoe Amerikaanse musea quasi volledig door rijke weldoeners gefinancierd worden. “We doen het niet op de Europese manier, maar op de Amerikaanse manier”, klinkt het. “In Europa worden kunst en cultuur door de staat ondersteund. In de Verenigde Sta ten worden kunst en cultuur aangedre ven door de gemeenschap.”

De Antwerpenaar hoopt dat zijn initia tieven en die van de overheid comple mentair kunnen zijn. “Het is niet onze bedoeling om te wedijveren met over heden”, klinkt het. “Kunst en cultuur zijn vaak de eerste dingen waarop be spaard wordt door de overheid. Dat is jammer, want kunst en cultuur zijn erg belangrijk voor het overleven van een samenleving.”

HET ANGELSAKSISCHE MODEL

“In

worden kunst en cultuur aangedreven door de gemeenschap”

HOLLYWOOD

17DE EEUW”

VAN CAUTEREN

“WIJ PROBEREN IN DEZE TENTOONSTELLING UIT TE LEGGEN WAAR VLAANDEREN ZICH SITUEERT”

Greta Thunberg gooit knuppel in het groene hoenderhok

In een interview met de Duitse openbare omroep ARD sprak Greta Thunberg er zich voor uit om actieve kerncentrales niet voortijdig te sluiten. Voor haar is het belangrijker om steenkolencentrales te sluiten of dicht te houden, al gaf ze toe dat het debat daaromtrent “besmet” is. Dat neemt niet weg dat haar pleidooi in de groene kerk als een enorme vloek weerklonk.

“Luister naar de wetenschappers”, zei de toen nog zes tienjarige Greta Thunberg drie jaar geleden tijdens een hoorzitting in het Amerikaanse Congres. Dat ze er van daag voor pleit om kerncentrales die nog niet aan het einde van hun levensloop gekomen zijn in productie te houden, liever dan ze omwille van ideologische redenen te sluiten en te vervangen door fossiele centrales, is daar eigenlijk niet meer dan een logisch gevolg daarvan.

Ander dogma

Het probleem is echter dat een groot deel van de groene beweging en de partijen die daaruit ontsproten zijn, hun identiteit hebben opgebouwd rond de sluiting van kern centrales. Dat standpunt wordt door de groene beweging en de groene partijen ondertussen al meer dan veertig jaar aangehouden, niet alleen wars van de wetenschap, maar vaak ook net omdat het ingaat tegen de wetenschap, die toch maar “in de zak van het grootkapitaal” zit. Voor hen is het onbetwistbaar dat kernenergie gevaarlijk is voor de mens en het milieu. Wie die stelling toch durft te betwisten, stelde zich tot voor kort automatisch buiten de groene beweging. Een zuiverder voorbeeld van een dog ma valt er in de politiek eigenlijk amper te bedenken. Dat Greta Thunberg toegeeft dat het debat over kernenergie “besmet” zou zijn, is dan ook een understatement van je welste.

De laatste jaren zijn er echter meer en meer stemmen in de groene beweging die toch pleiten voor kernenergie. Niet omdat ze plots het licht hebben gezien over kernener gie, wel omdat ze voorrang willen geven aan een ander dogma, het CO2-dogma. Tegelijkertijd zien ze dat we er met zonne- en windenergie alleen niet zullen komen, toch niet op korte termijn. Met het einde van het goedkope Rus sische gas zijn de opties dan beperkt als je je leden en je kiespubliek deze winter niet letterlijk in de kou en het donker wil zetten. Greta Thunberg heeft deze week dui delijk een kamp gekozen, namelijk voor dat gedeelte van de groene kerk dat het CO2-dogma boven het nucleaire dogma stelt.

Dreigend schisma

Voor alle duidelijkheid: het is niet omdat Greta Thun berg voor het openhouden van kerncentrales pleit, dat we haar ook gelijk gaan geven op andere punten. Of omge keerd, dat de verlenging van de levensduur van kerncen trales plots een slecht idee zou zijn omdat Greta Thunberg voor hetzelfde argumenteert. Maar we stellen wel vast dat de Zweedse een enorme knuppel in het groene hoender hok heeft gesmeten.

Neem nu Simone Peter, die enkele jaren geleden nog covoorzitter van de Duitse Groenen was. Zij vond het alvast nodig om Greta Thunberg op Twitter meteen de levieten te lezen. De partij zat reeds met een torenhoog probleem en Greta Thunberg kwam dat probleem alleen maar ver groten. Het moet zijn dat de Zweedse klimaatactiviste de laatste tijd om aandacht verlegen zit en dus ingaat op elk mogelijk aanbod voor een tv-interview, want anders zou ze zich ver weg gehouden hebben van het huidige Duitse energiedebat.

In eigen land vonden de uitspraken van Greta Thunberg enige weerklank in de pers, maar een reactie uit de hoek van Groen of Ecolo hebben we toch niet gezien. In tegen stelling tot de Duitse partij slagen de Vlaamse Groenen er voorlopig wonderwel in om de geledingen min of meer gesloten te houden. Het standpunt blijft dat men eerst en vooral tegen kernenergie is, en dan pas tegen fossiel ge stookte centrales. Voor een goed begrip: indien enkele kerncentrales dan toch wat langer zullen mogen draaien, is dat niet om een aantal gascentrales te vervangen, maar wel omdat men denkt dat er onvoldoende gas be schikbaar zal zijn. Blijkt er morgen toch voldoende gas voorradig te zijn, zal Groen die kerncentrales toch weer liever vervangen zien door gascentra les, CO2-uitstoot of niet.

Groen in de verdediging

Maar tegenwoordig loopt het energiede bat voor Groen niet bepaald van een leien

dakje. Het is mogelijk dat Greta Thunberg de komende weken botweg geëxcommuniceerd zal worden uit de groe ne kerk. Voor haar jonge volgelingen in Vlaanderen, die in principe in 2024 voor Groen zouden moeten stemmen, zal dat dan een brutaal ontwaken worden uit de droom van de groene wetenschappelijkheid, menselijkheid en inclu siviteit.

Het alternatief is dat die jonge volgelingen tot de conclu sie komen dat de groene beweging er al meer dan veertig jaar naast zit over kernenergie, het geloofspunt waarrond ze hun identiteit hebben opgebouwd. Dat is alsof de PVDA plots tot het inzicht zou komen dat communisme alleen maar tot ellende kan leiden. En dan rijst meteen de vraag waarover de ecologisten zich de laatste veertig jaar nog allemaal vergist hebben. De lezers van dit blad kennen al lang het antwoord: over zowat alles.

FILIP VAN LAENEN

De laffe doofpot van de progressieve feministen en de linkse pococraten

Nu de verzengende hitte van de opgekropte woede in de straten van Iran maar blijft aanhouden, keren de mainstreammedia en de progressieve media hun kar. Mahsa Amine stierf nadat de zedenpolitie vaststelde dat ze haar hoofddoek niet correct droeg en daarmee de hijab-wetten overtrad. Ze werd mishandeld, met de dood tot gevolg. Sindsdien verbranden vrouwen in de openbare ruimte van de theocratische dictatuur hun hoofddoek en knippen wereldsterren hun haren als steun aan de Iraanse martelares.

Maar de waterdragers van het progres sief feminisme houden de lippen stijf op mekaar. Ook al vielen er de afgelopen maand in Iran honderden doden, het bleef zowel bij de PVDA en Vooruit als bij Groen ondraaglijk stil. “Dat het om een islamiti sche hoofddoekdwang gaat, wordt in de pers zelden toegegeven. Men wil de is lam zelf er graag buiten houden”, schrijft Jean-Pierre Rondas.

Toen Bart De Pauw wegens grensover schrijdend gedrag werd veroordeeld, liet de Vrouwenraad triomfantelijk weten: “Het is goed dat er aandacht is voor een probleem dat zo veel vrouwen treft.” De vrouwenraad wil “geweld op vrouwen en meisjes bannen”, maar over de dagelijkse vernederingen en onderdrukking van mil joenen vrouwen in de islamitische wereld, volstaat voor de Vrouwenraad - die zich trouwens inschrijft in een internationalisti sche, antikapitalistische en antikolonialisti sche beweging - niet om te mobiliseren en massaal op straat te komen. Integendeel.

Links kijkt - zoals steeds - laf de andere kant op wanneer het over de verdediging van de vrouwenrechten in de islamitische wereld gaat.

Links kromdenken

De feministische visie koppelt patri archaat en kapitalisme aan oorlog, een product van de heteroseksuele, imperia listische witte man. Volgens dit soort krom denken is het Westen geen haar beter dan Iran. “Als moslima wordt de Iraanse vrouw niet zozeer onderdrukt door de ayatollahs, maar door… het Westen”, stelt Erik De

Bruyn met afgrijzen vast. De pococratie in de Wetstraat krijgt het maar niet gezegd dat de onderdrukking van de vrouw in de islamitische wereld structureel is en dat vrouwenmishandeling aan de orde van de dag is.

Bovendien gaat de miskenning van de fundamentele rechten van de vrouw veel verder dan wat er zich vandaag voordoet. Enkele jaren geleden trokken internationa le organisaties aan de alarmbel toen Iraan se vrouwen de toegang tot voorbehoeds middelen zowat werd ontzegd, vrijwillige sterilisatie en seksuele voorlichting werden

verboden en budgetten voor gezinsplan ning verder werden ontmanteld. Vrouwen worden aangemoedigd om op erg jonge leeftijd te huwen. De discriminatie op de arbeidsmarkt wordt verder aangescherpt. Bovendien zijn de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens onderge schikt aan de sharia. Sabine de Bethune (cd&v) negeerde de feiten en riep op tot “een tolerante lezing” van de Koran. Wie de schrijnende positie van de vrouw in de is lamitische wereld aanklaagt, wordt als “ex treemrechts” neergesabeld.

Bestuurlijke lafheid

We vinden het blijkbaar niet meer nodig om in het openbaar met vuur de westerse verlichtingswaarden te verdedigen. “De waarden die wij in het Westen niet meer verdedigen, vinden wij in de rest van de wereld vanzelfsprekend”, liet Bart De We ver zich onlangs ontglippen. De laksheid om die waarden te verdedigen, neemt hand over hand toe. De Lommelse moskee en het cultureel centrum Al-Furqan huren twee vrijdagavonden per maand het volledige zwembad De Soeverein af. Mannen en hun kinderen zijn welkom, vrouwen niet. “Enkel voor heren”, stond op de website in het Ara bisch te lezen.

De Lommelse schepen van Sport Dirk Vanderhoydonks (cd&v) had bij dit incident een dubbel gevoel en had het bijzonder moeilijk om in te grijpen: “De vzw huurt het zwembad buiten de openingsuren en be taalt daar correct voor.” Na de openingsuren mag er blijkbaar worden gediscrimineerd. Het incident zegt veel over de lafheid van

de bestuurlijke klasse om tegen dit soort wantoestanden op te treden. Allochtonen worden immers neergezet als slachtoffers van discriminatie en kunnen bijgevolg zelf niet discrimineren, klinkt de kromme logi ca. De bevoegde schepen had zelf niet eens door dat dit een flagrante inbreuk was op de Genderwet.

Doofpot

Dat de stoppen doorslaan, bewees on langs het bestuur van het Leidse Visser ’t Hooft Lyceum. De school nam publiekelijk afstand van een schrijfopdracht met kri tische vragen over islamitisch terrorisme. “Religie, maar met name islam, lijkt een flinke bescherming te genieten tegen ge dragingen die sommige moslims als kwet send ervaren”, liet een commentator ver staan.

Ook Volkskrant-columnist Jan Kuitenbrou wer kwam vorige week onzacht in aanra king met de pocofeministische hoofdredac tie. Toen hij het woord ‘baarmoeder’ in een column verwerkte, werd zijn stuk afgekeurd omdat het in strijd was met “de moderne genderorthodoxie”. Geerten Waling van EW heeft het over “een laffe doofpot”. “We moeten de moed hebben om in Europa te verdedigen waar de Iraanse vrouwen voor vechten”, twitterde Assita Kanko terecht.

JULIEN BORREMANS

Greta Thunberg

Sabine de Bethune

Wie de schrijnende positie van de vrouw in de islamitische wereld aanklaagt, wordt als “extreemrechts” neergesabeld

Greta Thunberg stelt het CO2-dogma boven het nucleaire dogma

© PHOTONEWS

IN DE KIJKER

Kristof Calvo

Hij vindt zichzelf een talentvolle wonderknaap die bergen wil verzetten. Graag had hij mee de toon gezet in de Vival di-regering om België, waar hij zo verbindend van houdt, naar ongekende hoogten mee op te stuwen. Kristof Calvo y Castañer (35) werd echter ‘kaltgestellt’ door zijn politieke rivaal en toenmalige partijvoorzitter Meyrem Almaci. Deze wilde niet dat hij met zijn maatje Tinne Van der Straeten in een regering de groene trom zou gaan roeren, en zeker niet als vicepremier. Zij zou dan geen vat meer hebben op het losvliegende atoom.

De niet-aanduiding van het groene lawaai uit Mechelen was ratio neel: Petra De Sutter is beter onderlegd, heeft veel meer maturiteit en dossierkennis, en kan met enig gezag een bijwijlen stuiptrekken de minister van Energie uit de wind zetten of een politieke bocht proberen te verkopen aan de goegemeente.

Slechte politieke communicatie

In 2009 behaalde hij een masterdiploma in de politieke commu nicatie aan de Universiteit Antwerpen. Rad van tong was hij een groeiende ster binnen de groene partij, want in datzelfde jaar was hij eerste opvolger voor het Vlaams Parlement. Zonder succes, want niemand stond z’n zetel aan hem af. Het loodste hem wel de politiek in, tot de verkiezingen van juni 2010, als raadgever bij de Brusselse staatssecretaris De Lille. Toen werd hij verkozen in de Kamer, 23 jaar jong. Twee jaar later behaalde hij een zetel in de Mechelse gemeen teraad, waar hij dikke maatjes is met de links-liberale Bart Somers. In 2014 en 2019 keerde hij telkens weer in de Kamer, waar hij zelfs fractieleider werd en zich steeds belangrijker, onmisbaarder en ver bindender gaat vinden met hen die hem politiek aanstaan.

Zijn tirades en langdradige betogen, zijn gezeur en bijwijlen (ver) storend gedrag doen politici van andere partijen huiveren voor hem. Zijn gedram werd haast legendarisch, zodat velen hem schuwen en nog nauwelijks ernstig nemen. Zijn ‘politieke communicatie’ wordt duidelijk niet gesmaakt, ondanks het feit dat hij zichzelf bloedern stig de allure van een staatsman toemeet. Een gesprek met Ivan De Vadder net voor de verkiezingen kneep hem echter de strot dicht toen hij niet meer uit zijn woorden geraakte. Hij werd schaakmat ge zet wanneer hem gevraagd werd of het door de groenen voorgestel de afnemen van bedrijfswagens niet gelijkstond met het afnemen van 500 euro nettoloon. Het was een dreun van formaat.

Knock-out en boos

In de campagne gebruikte hij nog straffe taal: hij zou zowaar Jan Jambon gaan “opeten”. De door de vrienden van de media voor spelde en vooral gehoopte ‘groene golf’ bleef echter uit en als een moederskindje schreeuwde hij het uit dat het allemaal weer de schuld was van de anderen, die het ‘nog altijd niet begrepen heb ben’. Maar hij kroop recht en kwam weer bij zijn positieven toen een jaar later bleek dat de liberalen hun ziel verkochten en met de groenen in zee wilden om de N-VA buiten te houden. Hij rook een ministerpost. Maar het werd noppes, zoals al gezegd. Hij lag knock-out, was boos en jankte in een hoekje een potje bijeen. Hij voelde zich vernederd. Hij trok zich terug bij de sekte van GroenLinks in Nederland om daar adviezen te gaan geven over ‘democratische vernieuwing’. Hij bleef echter - een vaak afwezigKamerlid, zijn lucratieve bron van inkomsten. Ondertussen raakte hij stilaan onder moeders rokken vandaan door een lief te vinden: Jes sica Soors, zelf ook verkozen, maar onzeker voor een volgende keer. Zij keek vooruit en ruilde haar Kamerzetel voor de wipplank van het staatssecretariaat van de extreem woke Sarah Schlitz (Ecolo) naar een vaste job als beleidsadviseur bij de Vlaamse overheid. Calvo klom het dal weer uit en vond zichzelf terug uit als hartstochtelijk verdediger van Vivaldi én Tinne Van der Straeten.

Helemaal terug

Tijdens het begrotingsdebat vorige week nam hij het voluit voor haar op door te stellen dat de Vlaamse N-VA-minister van Energie nog “heel veel ‘boterhammekes’ moet eten” om nog maar op de foto te kunnen staan met - de al even zelfvoldane - Tinne. Hij vindt het begrotingsakkoord dan ook historisch en het werk van een ploeg die hecht samenwerkt en vooruit wil met het land. En werkelijk: aan zijn ogen en zijn gelaatsuitdrukking te zien, geloofde hij het nog zelf ook. “Ik ben blij dat ernstige mensen zoals Alexander De Croo, Frank Vandenbroucke, Tinne Van der Straeten en Vincent Van Peteghem dit land besturen in deze moeilijke tijden en dat we dat niet hebben over gelaten aan de N-VA”, besloot hij. Jawel, hij is helemaal terug… Alaaf!

VAN DE

Bart De Wever

“Ik verwacht dat Vooruit alle coalities met PVDA opzegt”

Vooruit-voorzitter Conner Rousseau waarschuwde recent dat hij alle coalities met de N-VA zou opblazen als de partij met het Vlaams Belang durfde te regeren. Zijn N-VA-concullega Bart De Wever pikt dat dreigement niet. “Rousseau heeft zelf coalities met PVDA - communisten zijn ook politieke extremisten - in Zelzate en Borgerhout”, zei N-VA-voorzitter in VTM Nieuws. “Dan moet je ‘proper op uw eigen’ zijn. Als hij met die communisten doorgaat, is hij diegene die een cordon sanitaire - als dat al moet bestaan - doorbreekt en blijft doorbreken. Ik verwacht dat hij consequent is en dat die coalities verdwijnen.”

Federaal niveau werkt Vlaamse diplomatie actief tegen

Ongrondwettelijk

Vanuit Europa moet Vlaanderen geen steun verwachten om deze grondwettelijke bevoegdheden in de praktijk af te dwingen. De vast stelling is namelijk dat de EU enkel staten erkent. Hoe en door wie een land zich op diplomatiek vlak laat vertegenwoordigen, is een interne aangelegenheid volgens Europa. Het federale niveau zou dus macht moeten afstaan, maar dat blijkt niet evident te zijn.

Slagmulder verwees ook naar het feit dat er bij heel wat Belgi sche ambassades geen enkele verwijzing naar Vlaanderen terug te vinden was en dat dit gebrek aan zichtbaarheid een erg oud zeer is.

Tijdens een symposium over Vlaamse publieksdiplomatie stelde Peter De Wilde, de topman van Toerisme Vlaanderen, dat de federale diplomatie actief de Vlaamse diplomaten tegenwerkt. Eerder deze maand kwamen voormalig Vlaams Diplomatiek Vertegenwoordiger in Nederland en aan de EU Axel Buyse en voormalig Flanders Investment & Trade-CEO Claire Tillekaerts met gelijkaardige verhalen naar buiten. Het federale niveau probeert de Vlaamse vertegenwoordiging in het buitenland actief aan de kant te schuiven.

Buyse gaf recent enkele voor beelden van onderhandelingen waarbij Vlaamse Diplomatieke Vertegenwoordigers niet eens uit genodigd werden, terwijl ze daar eigenlijk wel recht op hebben. “Feit is dat de non-vertegenwoor diging van Vlaanderen op Euro pese topvergaderingen in wezen ongrondwettelijk is”, vertelde Buyse enkele maanden geleden nog bij ’t Pallieterke. Soms is het zo dat Vlaanderen pas achteraf hoort dat er een vergadering is georganiseerd, terwijl niet Bel gië, maar Vlaanderen aanwezig

moet zijn volgens de Grondwet. “Onaanvaardbaar”, vindt Vlaams Parlementslid Kristof Slagmulder (Vlaams Belang). “Vlaamse di plomatieke vertegenwoordigers staan op gelijke hoogte met hun federale collega’s. Wij hebben het recht om de bevoegdheden die we binnen België hebben, ook in het buitenland te behartigen.” Die tegenwerking is in feite ongrond wettelijk: op Europese topverga deringen moet ook Vlaanderen aanwezig zijn. In de praktijk echter worden de Vlamingen soms niet eens uitgenodigd.

Bouchez boos om schrappen Sinterklaasfilm: “Laten we stoppen met onze cultuur te vernietigen”

Covoorzitter Jong Groen betreurt “behoorlijk racistische stemmen” in zaak-El Kaouakibi

Greta Thunberg: “Duitse steenkoolcentrales zijn erger dan kerncentrales”

Veganistische activist riskeert schadevergoeding van 10.000 pond

Kristof Calvo: “Demir moet nog veel boterhammekes eten om met Van der Straeten op de foto te kunnen staan”

MEEST GELEZEN OP

Surf naar palnws.be

Axel Buyse

© DICK HOLTHUIS

WANNES NEUKERMANS

Topexpert verlaat kabinet Institutionele Hervormingen “Franstalig blok spreekt veto uit tegen staatshervorming”

Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden, bevoegd voor Institutionele Hervormingen, wil werk maken van een staatshervorming, maar krijgt heel wat tegenwerking van de Franstalige partijen. Dat blijkt nadat de adjunct-directeur Institutionele Hervormingen Jürgen Vanpraet in september vertrok op het kabinet van Verlinden, uit onvrede met het gebrek aan resultaten. Bij Knack reageerde hij: “Ook na druk van De Croo toonden de Franstalige partijen geen intentie om inhoudelijke stappen te zetten.”

Jürgen Vanpraet is een grondwetspe cialist die bij verschillende partijen op appreciatie kan rekenen, en werd in het verleden vaak door de politiek geconsul teerd. Zo hielp hij ook bij de implemen tatie van de zesde staatshervorming. Hij vertrekt niet uit onvrede met het beleid van minister Verlinden (cd&v). “Wel inte gendeel. Bij de minister was er bereidheid om veel zaken in gang te zetten”, zegt hij. Volgens Vanpraet zijn het de Franstalige partijen die alle vooruitgang blokkeren. “Zij stellen zich op als een Franstalig blok en spreken hun veto uit tegenover een staatshervorming.” Nochtans is er ook een Franstalige minister bevoegd voor Insti tutionele Hervormingen, namelijk David Clarinval (MR).

Regeerakkoord

Ook het regeerakkoord is duidelijk: de regering-De Croo moet een staatshervor ming onderzoeken en grondwetsartikelen voor herziening mogelijk maken. “Het doel is een nieuwe staatsstructuur vanaf 2023 met een meer homogene en effici ente bevoegdheidsverdeling”, schreef de regering in haar beleidsverklaring. “Dit zou ertoe moeten leiden dat de deelstaten in hun autonomie en het federaal niveau

in hun slagkracht versterkt worden.” Twee ministers, een Nederlandstalige (Verlin den, cd&v) en een Franstalige (Clarinval, MR), kregen samen de leiding over het project. Maar al tijdens de voorbereidin gen van de grote burgerbevraging werd duidelijk dat de MR-minister vooral zou tegenwerken.

Maat voor niets

Zo oefende hij met succes druk uit om vragen over het koningshuis te schrappen en werd de bevraging opzettelijk moeilijk in te vullen, lang en ingewikkeld gemaakt. “De koning blijft het symbool van eenheid van het land”, verklaarde MR-voorzitter Bouchez ooit. En die eenheid, en dus de koning, mocht van de MR niet in vraag gesteld worden in ‘Een land van de toe komst’.

In het voorjaar van 2022 gingen de re geringspartijen normaliter rond de tafel zitten om de gesprekken over institutio nele hervormingen aan te vatten. “Maar dat leidde tot merkwaardige taferelen”, aldus Vanpraet. “Het heeft drie maanden geduurd vooraleer we de kabinetten van de Franstalige partijen aan tafel hebben gekregen. Toen het dan toch lukte, ook na druk van premier Alexander De Croo

Klimaatneutraliteit zal België jaarlijks 12 à 21 miljard euro kosten Kerncentrales en offshorewindenergie het goedkoopst

In opdracht van de belangenorganisatie Febeliec (Federation of Belgian Industrial Energy Consumers) voerde EnergyVille recent een onderzoek uit naar de manieren waarop België klimaatneutraal kan worden, tegen de laagst mogelijke maatschappelijke kost. EnergyVille legt drie verschillende routes richting klimaatneutraliteit op tafel, met als voorwaarde dat de huidige industrie in België niet moet inkrimpen. Hoe dan ook zal klimaatneutraliteit voor de Belgische economie duur worden. De kosten worden nog het meest gedrukt wanneer er wordt ingezet op windenergie op de Noordzee, samen met kernenergie.

In vergelijking met eenzelfde periode zonder klimaatambities zal de kostprijs voor de Belgische economie oplopen tot 12 à 21 miljard euro. Dat is ongeveer 2 à 4 procent van het bruto binnenlands product. In totaal zal er dus in die kleine dertig jaar een bedrag dat gelijk is aan één extra bbp gepompt worden in maatregelen om onze economie klimaatneutraal te maken.

Drie scenario’s

Het ‘Central Scenario Concept’ gaat uit van een sterk uitgebalanceerde energie productie, waarin de energievraag vanuit de industrie gelijk blijft, maar de bevolking gestaag groeit. Daardoor groeit de totale energievraag met een derde tegen 2050. Er moet gekeken worden naar hogere ener gie-efficiëntie, vervangers voor klassieke brandstoffen, elektrificatie van bepaalde sectoren en energie- en warmtebronnen. Vooral zonne- en windenergie moeten die hogere vraag naar energie opvangen.

Het tweede scenario is gelijkaardig aan het eerste, maar zet nóg meer in op die offshore windenergieproductie. Bovendien houdt het rekening met kleinere kernreac toren, de zogenaamde SMR’s. Die kunnen volgens EnergyVille vanaf 2045 een rol be ginnen spelen in de energieproductie.

Een derde optie voegt daaraan nog de invoer van waterstoffen en andere groene, synthetische moleculen toe. Nadeel: de pro ductiekost van dergelijke stoffen hangt sa men met de kost van elektriciteit. Ook heeft België momenteel geen eigen CO2-captatie plaatsen. Bij dit scenario is er dus steeds een grote afhankelijkheid van het buitenland.

Kostprijs

Elk van de drie scenario’s heeft dure in vesteringen nodig, maar de optie met meer windenergie op de Noordzee en nieuwe kerncentrales zou de goedkoopste en het meest efficiënte zijn. De kern- en wind energie zouden samen voor een continue basisproductie zorgen, waardoor er minder back-upcapaciteit nodig is dan bijvoor beeld bij zonne-energie of bij waterstof centrales.

Ook de consument zal de inspanningen voor een klimaatneutraal energiesysteem voelen. In het basisscenario zou de kost prijs voor een megawattuur ongeveer 100 euro bedragen. Dat is minder dan wat er de voorbije maanden gevraagd werd voor elektriciteit, maar veel meer dan de prijs van rond de 40 euro die vóór de crisis stan daard was. Richting 2050 toont de kostprijs van elektriciteit een licht dalende trend richting 80 à 100 euro per megawattuur.

WANNES NEUKERMANS

(Open Vld), toonden zij geen intentie om inhoudelijke stappen te zetten. Het was een maat voor niets.”

Volgens het regeerakkoord moeten er door deze regering stappen gezet worden om rich ting ‘homogene bevoegdheids verdelingen’ te gaan. Het kan bijvoorbeeld niet langer dat het federale én het Vlaamse niveau deels bevoegd zijn voor gezond heid. De coronapandemie heeft bewezen dat dat tot problemen leidt. Maar of cd&v het been stijf kan houden, is nog maar de vraag. “De vraag is hoe hard de partij het wil spelen”, zegt Jürgen Vanpraet. “Strikt genomen is ze mathematisch overbo dig in de regering.”

WANNES NEUKERMANS

Abonnementenactie Jaarabonnement papier loont

Nu de postbedeling weer lijkt te lopen zoals het hoort en ons secretariaat weer is ingericht om u ook in de namiddag telefonisch te woord te staan, herhalen we graag nog eens onze actie voor wie een jaarabonnement op de papieren versie (met gratis online toegang inbegrepen) neemt.

Iedereen die tussen 1-9-2022 en 31-08-2023 betaalt voor een papieren jaarabonnement, heeft de keuze uit een van de volgende geschenken. De geschenken worden maandelijks verwerkt. U kunt ze voor het eerst verwachten de week van 7 november voor wie vóór 31 oktober betaalde, enzovoort. Uw keuze kunt u doorgeven via secretariaat@pallieterke.net of telefonisch op nummer 03 232 14 17.

U kunt kiezen uit:

Geschenkdoos

Vlaamsche Leeuw met 4 flesjes en een glas

Een uitgave van de onvolprezen uitgeverij Polemos:

‘De Guldensporenslag. Het verhaal van een onmogelijke gebeurtenis’ (Karim Van Overmeire)

‘Herinneringen aan Hechteniskamp Lokeren’

‘De man van het Wilhelmus of de rekkelijkheid van de tolerantie’ (Luk Sermeus)

Halve kilo Maes Koffie meestermengeling (gemalen of ongemalen) in een mooie bewaardoos

Abonneer nú door overschrijving van 208 euro op rekening KBC BE82 4096 5194 9168 (tarief binnenland). Voor uw onlinetoegang en uw geschenkkeuze mailt u naar secretariaat@pallieterke.net of belt u 03 232 14 17. Met uw steun veranderen we zélf het medialandschap!

Annelies Verlinden

© BELGA

Alleen de meest fanatieke milieuactivisten in Europa - de Belgen en Die Grünenblijven vasthouden aan hun achterhaalde antikernenergiedogma

EUROPA

RIJP FRUIT VOOR RUSSISCHE PROPAGANDISTEN?

Het wordt soms verge ten, maar veel Eu ropeanen staan al op het randje. Niet dat ze arm zijn, maar hun uit gaven liggen op het niveau van hun inkomen en hun spaargeld is bijna op of onbestaande. Voor deze miljoenen Europe anen uit de middenklasse explosie van de energieprij zen rekenkundig onbeheersbaar.

MIDDELEEUWEN

Er zijn mensen die nog steeds een olietank hebben en zich gezegend voelen door de goden. Dan zijn er degenen die op gas zijn overgestapt omdat het publieke discours jarenlang de deugden van gas heeft opge hemeld. Die mensen voelen zich gevangen. Een informaticus die al tien jaar met mij samenwerkt, woont in Kraainem. Hij is dui delijk niet ‘arm’ en baat zijn eigen zaak uit. Maar hij heeft net gas geïnstalleerd in zijn huis en ook zijn kantoor wordt met gas ver warmd. Als gevolg daarvan heeft hij zijn sa laris met een derde verlaagd om zijn klein bedrijf in staat te stellen de gasrekeningen te betalen. Hij heeft bovendien thuis de gas kraan dichtgedraaid, de verwarmingsketel buiten werking gesteld en zich uitsluitend met hout verwarmd. Hout! Zoete middel eeuwse geuren. Er zijn miljoenen voorbeel den zoals deze, van de bossen van Duitsland tot het hart van Midden-Europa. Dat Europa ‘lijdt’ - zoals Tijl Uilenspiegel zou zeggen - is een godsgeschenk voor het Russische regime dat dit Europese lijden gebruikt in zijn propaganda. Zowel Russen als Amerikanen vinden het sinds de tijd van de Sovjet-Unie normaal om door middel van propaganda rechtstreeks in te grijpen in de binnenlandse aangelegenheden van ande re landen.

POLITISERING IN PLAATS

VAN TRANSPARANTIE

We moeten bij de feiten blijven, want we zijn geen linksen. Afgelopen september

brachten de Amerikaanse inlichtingen diensten een rapport uit waaruit bleek dat er sinds 2014 wereldwijd voor driehonderd miljoen dollar aan Russische propaganda was verspreid. Hoewel het de wereldpers haalde, moet dit verslag met een korreltje zout worden genomen. In de eerste plaats omdat niemand toegang had tot het verslag als zodanig, aangezien elke betrokken regering op de hoogte was gebracht van wat haar aanging. Dit is een verbazingwekkend concept van transpa rantie, dat allerlei dubbelzinnigheden, com plottheorieën en insinuaties zonder bewijs in de hand werkt. Ten tweede omdat het be drag - wereldwijd, sinds 2014 - in werkelijk heid vrij klein, zelfs bespottelijk lijkt. Vooral omdat het enige land dat in dit verslag ont breekt de Verenigde Staten zijn. Het kan niet ernstiger zijn.

Dat Europa ‘lijdt’ - zoals Tijl Uilenspiegel zou zeggen - is een godsgeschenk voor het Russische regime dat dit Europese lijden gebruikt in zijn propaganda

Dit verslag lijkt meer het resultaat te zijn van de extreme en zeer ongelukkige politi sering van het Amerikaanse staatsapparaat door de Democraten dan van een verlangen naar transparantie en informatie.

COLLABORERENDE DUITSE GROENEN

Dit is des te betreurenswaardiger omdat echte, openbare en bewezen informatie beschikbaar is. Zo heeft het Russische regi me rechtstreeks twee Duitse ‘ecologische’ stichtingen gefinancierd, de ene voor 10 miljoen euro, de andere voor 192 miljoen euro. Tweehonderd miljoen, alleen voor Duitsland, in twee betalingen. Ter vergelij king: het (onzichtbare) Amerikaanse ‘ver slag’ is anekdotisch.

SCHULDIGE EUROPESE ELITES

De energiemiserie - en alles wat ermee gepaard gaat - is goed nieuws voor het Russische regime en zijn legers propagandisten.

Wat is immers de positie van het Russi sche regime nu de winter nadert? “Wij zullen de gasleveringen aan Europa op eerste verzoek hervatten. Het enige wat nodig is, is dat de Duitsers de kraan van Nord Stream 2 openzetten.” Wat leuk!

De briljante Europese ‘elites’ begroe ten deze Russische verklaringen met

een sneer van minachting. Wat blijft er over van dit gesneer als we Europea nen gaan aantreffen die in hun huizen doodvriezen of vergiftigd worden om dat ze hebben geprobeerd hun huizen te verwarmen met de middelen die ze tot hun beschikking hadden (benzi nekachel, auto, geïmproviseerd open

Het met het Poetin-regime collaborerende deel van Duitsland is duidelijk het ‘groene’ Duitsland, volledig het groene Duitsland en niets anders dan het groene Duitsland. Zelfs als het Poetin-regime drie noten en twee snoepjes had gegeven aan een Duitse recht se partij - quod non, voor zover wij weten - is de Alternative für Deutschland nergens aan de macht, terwijl de groenen overal aan de macht zijn.

Radicaal milieudenken is de ‘Weltan schauung’ van Duitsland in de 21ste eeuw, waarvan de twee belangrijkste doelstellin gen - de vernietiging van civiele kernener gie en het verbieden van schaliegas - al vijf tien jaar identiek zijn aan de belangen van het Poetin-regime. Maar dat was gisteren. Vandaag de dag is zelfs Greta Thunberg (!) voorstander van kernenergie. Alleen de meest fanatieke milieuactivisten in Europa - de Belgen en Die Grünen - blijven vast houden aan hun achterhaalde antikern energiedogma. De Russische propaganda verandert dus van toon en register. In de huidige context kan niets eenvoudiger zijn.

OPSTAND IN EUROPA BROEIT

Laten we ons inderdaad niet voor de gek houden door de sussende retoriek van de Europese politieke ‘elites’: er zijn opstan dige bewegingen gaande in Europa. Want, tenminste voor de komende twee jaar, is er geen serieus alternatief voor Russisch gas. Geen enkele. Natuurlijk zitten de Duitse, Italiaanse en Belgische gasreserves mo menteel aan hun maximum. Maar ze zullen snel opraken wanneer het koude weer aan breekt en kunnen niet worden aangevuld met onze huidige voorraden. Wat doen we als het gas op is?

De dorst naar gas van Europese huishou dens en bedrijven kan niet alleen worden bevredigd door lng-tankers uit India en China (die trouwens massaal van Russisch gas worden voorzien), omdat het fysiek on mogelijk is. De Europese behoefte aan gas is daarvoor immers te groot. Vooral omdat het de Europese gasprijs tot ver boven het reeds obscene record van augustus zou op drijven. Onbetaalbaar gas - letterlijk - of he lemaal geen gas, komt uiteindelijk neer op dezelfde catastrofe.

DRIEU GODEFRIDI

vuur, barbecue, …)? De energie-ellen de die de Europeanen, bedwelmd door de groene ideologie, zich zelf hebben aangedaan, zal mechanisch de opstand van wanhopige mannen en vrou wen uitlokken. De propagan disten van het Russische regi me zullen alleen maar hoeven te buigen om de vervloekte vruchten te plukken.

Duitse groenen Annalena Baerbock en Robert Habeck

MATTIAS

Mattias Desmet was van in het prille begin zeer kritisch over de aanpak van de Belgische regeringen tijdens de coronaperiode. Begin dit jaar kwam dan zijn boek ‘De psychologie van het totalitarisme’ uit en ook dát heeft nogal wat stof doen opwaaien. Na zijn bezoekjes in de VS bij Tucker Carlson op Fox en bij Alex Jones op Infowars ging het hek echter helemáál van de dam en werd professor Desmet gemarginaliseerd en gedemoniseerd. We praatten over paniekzaaierij tijdens corona, de ‘linkse kerk’, de kritiek die hij te verduren kreeg en uiteraard ook over zijn boek.

“Massavorming leidt ertoe dat mensen niet meer in staat zijn om kritisch afstand te nemen van het verhaal waarin ze geloven”

at is totalitarisme en wat is de psychologie ervan?

“Wel, totalitarisme doet ons - terechtdirect denken aan staatssystemen zoals de Sovjet-Unie en nazi-Duitsland. Dat zijn de meest klassieke voorbeelden. Het voornaamste onderscheid tussen een klassieke dictatuur en een totali tair systeem ligt op psychologisch vlak. Daarom is een boek met een psycholo gische invalshoek op dat totalitarisme ideaal om de essentie van dat totalita risme te beschrijven en om aan te to nen dat er momenteel een nieuw soort totalitarisme aan het opkomen is.” “Dat nieuwe totalitarisme verschilt van het fascisme en het communisme. Het gaat deze keer over technocratisch to talitarisme – in opmars wel te verstaan, het hoeft er niet noodzakelijk te komen. Dergelijk totalitarisme wordt niet ge leid wordt door ‘sappige bendeleiders’ als Stalin en Hitler, maar door saaie bureaucraten en technocraten. Hannah Arendt voorspelde in 1951 al dat dit het totalitarisme van de toekomst zou zijn. Al die verschillende vormen van tota litarisme hebben wel iets gemeen: ze berusten op het psychologische feno meen van massavorming. En dat is net het verschil met de klassieke dictatu ren: daar is de bevolking bang van een

beperkte groep die door een agressief potentieel zijn wil kan opleggen aan de maatschappij.”

Wat zijn de belangrijkste kenmerken van massavorming?

“Massavorming leidt ertoe dat mensen niet meer in staat zijn om kritisch afstand te nemen van het verhaal waarin ze ge loven. Het leidt er ook toe dat individuen die door massavorming gegrepen zijn, radicaal bereid worden om zichzelf - en alles wat ze normaal gezien belangrijk vinden - op te offeren in functie van het collectief. Het leidt dus tot een soort fa natiek, extreem collectivisme.”

“Een ander kenmerk is dat mensen die gegrepen zijn door massavorming, radi caal intolerant worden voor dissidenten, voor mensen die een andere stem laten klinken. Dat gaat zo ver dat in het eindsta dium van massavorming men iedereen die niet genoeg lijkt mee te gaan met de massa gaat verklikken of zelfs met gru wel bedenkt. En mensen doen dat omdat ze denken dat dat hun ethische plicht is. Dat is naar mijn mening het belangrijk ste aspect in mijn boek: wat je kan doen om te zorgen dat die massavorming niet naar dat laatste stadium toe gaat. Want dat is bij elk groot totalitair systeem in de twintigste eeuw wél gebeurd. En dat kwam door een kapitale fout aan de kant van het verzet tegen die totalitaire sys temen: men stopte met zich publiek uit te spreken.”

Wat zijn de oorzaken van massavorming?

“Massavorming is een typische soort groepsvorming die sterk bevorderd wordt wanneer de bevolking in een be paalde toestand is. Je mag ervan uitgaan dat massavorming niet in elke bevol king kan opkomen. De eerste en voor naamste psychologische voorwaarde is dat er zeer veel vereenzaamde mensen moeten zijn, mensen die losgekoppeld zijn van hun natuurlijke en sociale omge ving. De Frankfurter Schule en Hannah Arendt noemden dat ‘sociaal geatomi seerde mensen’: mensen die niet meer

resoneren met hun omgeving. Het aantal vereenzaamde mensen is de laatste paar honderd jaar voortdurend aan het stij gen. Dat houdt perfect gelijke tred met de graad van industrialisering, mecha nisering en technologiegebruik van de bevolking.”

Het mechanistische wereldbeeld, die atomisering, kunt u dat eens even kort uitleggen?

“De opgang van de moderne weten schap ging gepaard met de opkomst van een nieuw mens- en wereldbeeld. Van af dan is men de wereld meer en meer beginnen zien als een soort materiële machine, een set van elementaire deel tjes, moleculen en atomen, die allemaal volgens de wetten van de mechanica op elkaar inwerken. Binnen een dergelijke visie kan elk aspect van het universum rationeel verklaard worden. Dat onge breidelde geloof in rationaliteit is cruci aal.”

Massavorming is van alle tijden, maar nu lijkt dat fenomeen nog erger dan voorheen. Klopt dat?

“Massavorming is inderdaad iets van alle tijden. We hebben bijvoorbeeld de kruistochten gehad, de heksenjachten, de Bartholomeusnacht… Maar de laat ste paar honderd jaar is het fenomeen steeds sterker geworden. Dit kwam ul tiem doordat de mechanisering en de in dustrialisering van de wereld tot steeds meer eenzaamheid leidde, waardoor je ook een steeds sterkere massavorming kreeg.”

“In het begin van de 20ste eeuw was er voor het eerst een massa, onder leiding van een aantal menners, die de controle over het staatssysteem konden overne men. Het verband tussen eenzaamheid en massavorming kan je perfect om schrijven en dat is wat ik in mijn boek doe. Die sociale disconnectie leidt tot een gebrek aan zinverlening. Die leidt dan weer tot steeds meer vrij zwevende angst, frustratie en agressie. Dat bete kent angst, frustratie en agressie waarbij mensen niet weten waarvoor ze precies

“Als er op een dergelijk moment een verhaal verspreid wordt, via de massa media, waarbij er een object van angst wordt aangeduid en een strategie om dat object aan te pakken, kan het zeer goed zijn dat al die vrij zwevende angst in de maatschappij zich in één klap richt op dat object van angst. Dat kan een vi rus zijn, maar evengoed de Joden of de Saracenen bijvoorbeeld, en kan er een enorm draagvlak ontstaan in de bevol king om mee te gaan in die strategie om om te gaan met dat object van angst, bijvoorbeeld de lockdowns om het virus tegen te gaan. En doordat zoveel mensen tegelijkertijd meegaan in die strategie, krijgen ze het gevoel van een heroïsche, collectieve strijd te voeren. Denk maar aan die ‘ploeg van 11 miljoen’. Men heeft dus terug zin gevonden in het leven, men voelt zich opnieuw verbonden met el kaar.”

“De sociale band lijkt dus hersteld, maar dat is niet het geval. Wat er gebeurt, is dat ieder individu afzonderlijk een band met het collectief creëert, maar de ban den tussen de individuen vallen nog meer weg. Dat is de reden dat mensen meegingen in maatregelen die het ons eigenlijk verboden om mensen die op straat een ongeluk hadden te helpen, of die ons verboden om onze moeders en vaders, die aan het verkommeren waren in de woonzorgcentra, te gaan bezoeken. Dus de solidariteit van de massa is er geen tussen individuen, maar tussen in dividu en collectief. Hoe langer de mas savorming duurt, hoe meer solidariteit er is met het collectief, hoe minder met individuen.”

Waarom zijn er mensen die niet meegaan in die massavorming?

“Er is altijd een groep die niet ten prooi valt aan massavorming, maar niemand weet goed wat die groep juist karakteri seert. Het is een zeer heterogene groep waarvan je zeer moeilijk kan bepalen wat hen net verbindt, behalve die ene fundamentele keuze om in het leven niet automatisch de weg te kiezen die de meeste mensen kiezen, maar voor

bang, gefrustreerd en agressief zijn.”

HOE MEER JE HET LEVEN OP EEN AUTHENTIEKE, CREATIEVE MANIER KAN LEVEN, HOE MINDER MAKKELIJK JE GEVAT ZAL WORDEN DOOR MASSAVORMING

de moeilijke weg te gaan waarbij men trouw blijft aan de woorden die voor het individu oprecht lijken. Hoe meer je het leven op een authentieke, creatieve ma nier kan leven, hoe minder makkelijk je gevat zal worden door massavorming. Maar zelfs die uitleg is heel gebrekkig. Ik denk dat we beter zeggen: we weten het uiteindelijk niet.”

dat opzicht is het proces van totalisering eigenlijk al redelijk ver gevorderd in de media.”

U haalt het al aan, in de mainstreammedia heeft u veel kritiek gekregen. U werd bijvoorbeeld omschreven als “een onheilsprofeet vermomd als maatschappijcriticus met een gebrek aan academische integriteit die zich voor de kar laat spannen van complotdenkers en extreemrechts”. Wat is uw reactie daarop?

Hoe ver zitten we op weg naar totalitarisme?

“Ik denk dat we redelijk ver op die weg richting totalitarisme zitten. Voor mij is een van dé beslissende criteria om af te wegen of een systeem totalitair gewor den is, de tolerantiegraad voor disso nante stemmen. Kunnen die nog klinken of wordt dat compleet onmogelijk ge maakt? Nu kunnen ze nog voor een stuk klinken, maar niet meer in de meeste mainstreammedia. Er wordt daar al een ongelofelijke pensée unique opgedron gen, ook bijvoorbeeld over mij. Er zijn enorm veel artikels over mij verschenen, maar ik heb zelf mijn stem geen enkele keer kunnen laten klinken. Men heeft een schijn proberen opwekken door mij eens op te bellen om mijn mening te vra gen, om achteraf mijn eigen woorden te framen en tegen mij te gebruiken. Dus in

“De mainstreammedia hebben mij tot nu toe doodgezwegen. Ik werd nauwelijks vermeld. In het begin van de pandemie publiceerde de VRT nog mijn artikel ‘De angst voor het virus is gevaarlijker dan het virus zelf’. Daarna zijn er enkel nog factchecks over mij verschenen. Die fo custen altijd op een detail, op iets dat ik als een voorbeeld in de marge be schreef en daar vond men wel eens een fout in. Daarna werd mijn invloed door mijn boek groter en bereikte ik meer mensen. Onder wie ook enkele beken de mensen, zoals Eric Clapton, die aan gaven dat ze heropleefden na het horen van mijn theorie.” “Toen ik door Tucker Carlson werd uit genodigd voor een interview werd het mij duidelijk dat men heel nerveus werd en alles uit de kast ging halen. Tucker Carlson noemde dat interview het beste interview dat hij in 30 jaar gegeven had. Daarna ben ik op interview geweest bij Alex Jones, die ook een enorm publiek heeft. Ik doe dat principieel, want ik spreek met iedereen. Voor mij is het eer

PANIEKZAAIERIJ TIJDENS CORONA

Tijdens de coronapandemie werd er gezegd “volg de wetenschap”, maar die bleek zeer veranderlijk. Er was veel “voortschrijdend inzicht”. Is er nog veel geloof in ‘de wetenschap’?

“Bij mij is er zeker nog geloof in weten schap, maar wat we in de coronacrisis ge zien hebben, heeft weinig met wetenschap te maken: dit was wetenschapsideologie. Wetenschap smoort geen dissonante stem men, maar ziet in de andere mening de motor van het wetenschappelijke proces. Als men luistert naar de presentatie van Marc Van Ranst bij Chatham House, dan ziet men dat de eerste regel die hij naar voren schuift voor communicatie tijdens een pandemie is dat men ervoor moet zorgen dat ‘uw stem de enige is die klinkt’. Je moet mij eens uitleg gen hoe ver je van wetenschap kan af staan als je zoiets zegt. Het besef dat wetenschap ver te zoek is in onze maatschappij en dat we in plaats daarvan overspoeld worden door wetenschapsideologie is bij mij pran gender dan ooit tevoren aanwezig.”

Kunnen we spreken van een angstpsychose tijdens de coronaperiode en in welke mate werd die angst aangewakkerd?

“Ik zou de term psychose niet gebrui ken. Er was echter een echte massavor ming en een bevolking die gehypnoti seerd was door een bepaald verhaal.

Marc Van Ranst heeft het zelf gezegd: ‘We wisten dat we op een bepaald mo ment onwaarheden vertelden en heb ben de bevolking bewust angst aange jaagd.’”

“Soms moet je de bevolking een beetje bang maken, maar naar mijn persoonlij ke oordeel is dat contraproductief en veel te excessief gebeurd tijdens de coronacri sis. Daarom vond ik het onethisch.”

Wanneer we denken aan als fenomenen als woke, LGBTQIA+, Black Lives Matter en bezorgdheid over het klimaat, zit daar dezelfde psychologie achter als die van massavorming?

“Die processen zijn volgens mij geen volledig voldragen vormen van massavorming, maar wel een voorstadium ervan. De woke-beweging lijkt in eerste instantie diversiteit te willen promoten en aan alle min derheden een stem te willen geven, maar uiteindelijk is ze heel re pressief en compleet intolerant voor dissonante stemmen. De andere voorbeelden die je geeft vertrekken vaak vanuit een legitiem probleem, maar het probleem is dat het totaal naar de andere kant is doorgeslagen en dat de beweging op zich en de hele sociale dynamiek die ontstaan is vanuit dat probleem opnieuw weer veel erger is dan de kwaal die ze bestrijdt. Je ziet heel goed hoe er vanuit een soort ideologie op een fa natieke manier een nieuwe hyperstrenge moraal opgedwongen wordt en er een soort vervolgingspolitiek ingang krijgt. Op den duur mag er maar één mening meer zijn en alle alternatieven worden radicaal versmacht.”

Wat is uw mening over hen die voorspellen dat het einde van de wereld er over 10 of 20 jaar aankomt, door de klimaatverandering?

“Ik maak altijd het onderscheid tussen een zorg voor de natuur en het klimaatverhaal. Ik denk dat de mens zijn verhouding met de natuur moet herzien. We doen de natuur echt wel geweld aan. Maar dat leidt bij mij niet tot het minste enthousiasme omtrent het klimaatverhaal, omdat dat in grote mate een verdoken poging is om een ideologie op te dringen aan de maatschappij zonder dat openlijk toe te geven. Het gaat in dit geval over een ecomodernistische ideologie waarin iedereen die enige afstand kan nemen niet de oplossing voor het probleem herkent, maar de oorzaak.”

“Het is precies dat soort denken dat de problemen veroor zaakt heeft en onze verhouding tot de natuur verbroken heeft. De ultieme consequentie van die ideologie is dat ie dereen aan een infuus moet gaan liggen en in een digitaal universum moet gaan leven waarin we geprint voedsel moeten eten in plaats van het voedsel dat de natuur ver schaft. Met andere woorden, de band tussen de mens en de natuur wordt volledig verbroken. Dat is volgens mij de oorzaak van het probleem en niet de oplossing. Het klimaatverhaal is voor mij in zeer grote mate een soort van propaganda die de werkelijke opgave en de werke lijke oplossing voor het probleem, namelijk zorgen dat de mens de resonantie met de natuurlijke vormen terugvindt, veel verderaf brengt in plaats van ze dichterbij te brengen.”

ste ethische principe dat ik als mens hanteer dat iedereen een gespreks partner kan zijn. Er is niets giftigers voor de maatschappij dan dat bepaal de subgroepen slechts één stem meer horen. Net daarom moet iedereen bij en met iedereen gaan spreken.”

“Ik ben niet bezweken aan al de stig ma’s die overal gebruikt worden en die woekeren als nooit tevoren: klimaat ontkenners, racisten, extreemrechts, antivaxers, virusontkenners, complot denkers, enzovoort. Het is een serie stigma’s aan het worden zonder limiet die slechts één doel heeft: mensen uit sluiten uit het talige verband. Als er één iets is waarmee je polarisatie kan te gengaan, is het met spreken. Ondertus sen heb ik nog een goede bijkomende reden om met iedereen te spreken, ook met mensen die als ‘toxisch’ beschre ven worden door de mainstreammedia.

Ik ben namelijk ondertussen een van hen geworden, iemand waarmee men sen zich niet meer willen associëren.”

Nog een andere kritiek die u krijgt, is dat u uw lezers en volgers zou manipuleren in een alternatief wereldbeeld waarvan u niet enkel de “smeder” bent, maar ook de “profeet”. Dus dat u zelf angst gebruikt om mensen te waarschuwen voor totalitarisme.

“Ik heb regelmatig gezegd dat ik het niet verkeerd vind dat een overheid tot op een bepaald niveau angst aanjaagt. Je moet als overheid en ook als mens kunnen wijzen op iets dat gevaarlijk is. Maar, je moet zien dat je dat niet te ex cessief doet en dat je weet dat de mens naast besef van gevaar vooral vertrou wen nodig heeft dat er een oplossing gevonden zal worden.”

“Ik heb het altijd eerlijk en openlijk toegegeven dat ook mijn discours waarschuwt voor iets gevaarlijks en angst kan opwekken. Namelijk dat het niet het virus is dat zo gevaarlijk is, maar eerder het gevaar van totalitaris me. Ik vind het ethisch correct om te wijzen op iets dat gevaarlijk is en angst aan te jagen. Ik vind het pas incorrect als je het veel te excessief doet en de angst gebruikt om andere doelen te realiseren dan die welke je beweert te willen realiseren. Dan wordt het mani pulatief.”

“Ik probeer geen alternatief wereld beeld op te dringen. Ik probeer te zeggen aan mensen dat de kern van de problemen die zich nu voordoet te maken heeft met onze bevangenheid in het mechanistische mens en wereld beeld. We moeten daar een alternatief voor zoeken. Dat vind ik nog altijd een waarheid zoals een koe. Maakt mij dat tot een manipulator? Mensen die dat zeggen bedoelen eigenlijk dat ieder een die ingaat tegen hun visie op het leven een manipulator en een halve misdadiger is. Dat is net de basis van totalitarisme, dat men elke andere visie of ideologie criminaliseert.”

STIJN DERUDDER WANNES NEUKERMANS

Betaalt jouw ziekenfonds tandkosten tot 1.200 euro terug?

PROFESSOR KLINISCHE PSYCHOLOGIE (UGENT) DE KERN VAN DE PROBLEMEN DIE ZICH NU VOORDOEN, HEEFT TE MAKEN MET ONZE BEVANGENHEID IN HET MECHANISTISCHE MENS- EN WERELDBEELD”

PSYCHOLOGIE VAN WOKE

Als er iéts is waarmee je polarisatie kan tegengaan, is het met spreken

China houdt partijcongres terwijl internationale spanningen verder oplopen

Het voorbije weekend begon het 20e partijcongres van de Communistische Partij in China. President Xi Jinping beloofde daarbij zijn land door ernstige uitdagingen te loodsen. Hij gaf aan het pad verder te vol gen dat China in botsing brengt met het Westen.

Xi staat aan de vooravond van zijn derde machtstermijn, illustratief voor zijn steeds toenemende macht binnen China. De Chi nese leider klonk dan ook erg zelfverze kerd en benadrukte de groeiende kracht en de toenemende invloed van China on der zijn bewind.

Maar hij benadrukte ook herhaaldelijk de uitdagingen waar het land voor staat. Xi beschreef de afgelopen vijf jaar als

“hoogst ongebruikelijk en buitengewoon” en zei dat de regerende Communistische Partij China door “een grimmige en com plexe internationale situatie” en “enorme risico’s en uitdagingen die de ene na de andere kwamen” heeft geleid.

Op de eerste plaats kwam natuurlijk de coronapandemie, waar China heel draco nisch tewerk gaat, tot ongenoegen van ve len. Xi wil echter van geen wijken weten.

Naar eigen zeggen heeft hij “het leven en de gezondheid van mensen beschermd”.

Taiwan

Op geopolitiekvlak had hij het over Hong Kong en Taiwan. Bij de eerste had hij “chaos” vervangen door “bestuur” en bij de laatste had hij “een grote strijd” ge voerd tegen “onafhankelijheidstroepen”. De aandacht voor Taiwan wijst volgens experten op hernieuwde urgentie om hier vooruitgang te boeken. De Chinese presi dent kreeg ook het luidste en langste ap plaus wanneer hij het daarover had.

Hij zei dat China “zou streven naar vreedzame hereniging”, maar gaf een grimmige waarschuwing: “We zullen nooit beloven af te zien van het gebruik van ge weld en we behouden ons de mogelijk heid voor om alle noodzakelijke maatre gelen te nemen.”

Zelfredzaam

Xi schetste brede richtingen voor de komende vijf jaar en zei dat China zich zou concentreren op “onderwijs van hoge kwaliteit” en innovatie om “de groei te vernieuwen” in de door de crisis getroffen economie van het land. China zal “de in spanningen versnellen om meer zelfred zaamheid in wetenschap en technologie te bereiken”, zei hij, in opmerkingen die slechts kort na zijn schadelijke optreden tegen de particuliere sector van het land en grote technologiebedrijven komen.

De president beloofde ook om de in spanningen te versnellen om het Volks bevrijdingsleger uit te bouwen tot een “leger van wereldklasse”, en beloofde het vermogen van het leger om de nationale soevereiniteit te beschermen en strate gische afschrikking op te bouwen en het “vermogen om te winnen” te verbeteren.

Xi’s toespraak was doorspekt met de Chinese term voor “veiligheid” - die on geveer 50 keer viel. Hij noemde de nati onale veiligheid de “basis van de verjon ging van de Chinese natie” en drong aan op het verbeteren van de veiligheid in het leger, de economie en “alle aspecten”, zo wel in binnen- als buitenland.

Marxisme

Er was verder aandacht voor marxisme en ideologie. “De plechtige historische verantwoordelijkheid van de Chinese communisten”, noemde Xi het. “Onze er varing heeft ons geleerd dat we, op het fundamentele niveau, het succes van onze

partij en het socialisme met Chinese ken merken te danken hebben aan het feit dat het marxisme werkt, vooral wanneer het is aangepast aan de Chinese context en de behoeften van onze tijd” en "Marxisme is de fundamentele leidende ideologie waarop onze partij en ons land zijn geba seerd en gedijen.” Xi prees de moed van zijn partij om na te denken over de ont wikkeling van het socialisme.

Hegemonie

Xi benadrukte ook de “snelle veran deringen in de internationale situatie”, een verwijzing naar de rafelende banden tussen China en het Westen, die verslech terden door de stilzwijgende steun van Peking aan Moskou na de Russische inva sie van Oekraïne.

Hij zei dat China “een duidelijk stand punt heeft ingenomen tegen hegemo nisme en machtspolitiek” en “nooit heeft geaarzeld” in verzet tegen unilateralisme en “pesten” - in een schijnbare prik in wat Peking beschouwt als een door de VS geleide wereldorde die moet worden ont manteld en vervangen worden door iets nieuws.

Technologische stilstand

De pesterijen van Amerika waar Xi het over had, lijken te slaan op de maatrege len genomen door het Amerikaanse mi nisterie van Handel. Dat besliste om stren gere controles uit te oefenen op bedrijven die microchips exporteren en de appara tuur om die te produceren. Amerika eist dat de bondgenoten hetzelfde doen. De stengere vereisten zullen ook gelden voor oudere en minder geavanceerde chips die bestemd zijn voor Chinese bedrijven, evenals halfgeleiderproductieapparatuur van Amerikaanse bedrijven die voorheen niet onder de regels viel.

De Verenigde Staten willen zo verhin deren dat China geavanceerde computer chips kan verkrijgen, supercomputers kan ontwikkelen of geavanceerde halfgelei ders produceren die worden gebruikt in militaire toepassingen. Bevriende naties vallen niet onder regels, maar als toonaan gevende bedrijven uit bijvoorbeeld Japan en Nederland niet samenwerken met het Amerikaans beleid, dreigen ze wel op een zwarte lijst te komen.

De maatregelen zouden een ongezie ne klap voor de Chinese technologische industrie betekenen. De regering-Biden gaat daarmee zelfs heel wat verder dan de regering-Trump in het verleden. De acties illustreren de escalatie van de Amerikaan se inspanningen om de Chinese technolo gische ontwikkeling te beperken.

CARL DECONINCK

VERENIGD KONINKRIJK

‘Leve het (I)RA’ op nummer twee Britse hitlijst

Ik zag de Wolfe Tones aan het werk in 2016, toen ze in Dublin een concert hielden naar aanleiding van de honderdste verjaardag van de Paasopstand. Ze waren al flink oud. Ze hebben ook al jaren geen nieuwe muziek meer uitgebracht. Toch heeft een van hun nummers deze week de tweede plaats in de hitlijsten gehaald. In het VK, zowaar.

De oorzaak is een recente rel rond de vrouwen voetbalploeg van Ierland. Die kwalificeerde zich vorige week voor het wereldkampioenschap, na een match tegen Schotland. Dat werd gevierd. In de kleedkamers zongen de vrouwen enthousiast ‘Celtic Symphony’ van de Wolfe Tones. Die groep is vooral bekend omwille van zijn Ierse ‘rebel songs’, maar het liedje dat de meisjes zongen is een echt voetbal lied en eerder braaf van tekst, op één zinnetje in het refrein na: “Ooh ah, up the RA!”

Rebellen

“The RA” is het IRA, het Ierse Republikeinse Le ger. De Wolfe Tones weten dat uiteraard. Hun refrein haalden ze bij graffiti die ze in de jaren ’80 zagen nabij het stadion van Celtic Glasgow. Het is onwaar schijnlijk dat de meisjes, allen geboren en opge groeid na ‘the Troubles’ daar nog echt bij stilstaan.

Een argeloze speelster had het filmpje op sociale media geplaatst. Dat leidde tot een grote politieke rel, nog meer in Ierland dan in het VK. De Ierse re gering, de voetbalbond en de meisjes hebben zich uitvoerig geëxcuseerd. Vera Pauw, de Nederlandse trainer die de Ierse vrouwenploeg naar de top heeft gevoerd, begreep niet wat haar overkwam.

Wat doet een volk dan dat van rebellie een nati onale sport heeft gemaakt? Rebelleren. Ierse voet balsupporters zingen Celtic Symphony nu ook van op de tribunes. Een wachtrij in de luchthaven van Dublin begon deze week “Up the RA!” te zingen. De hele rel leidde er op enkele dagen toe dat Cel tic Symphony op nummer één in de Ierse hitlijsten kwam, maar ook op nummer twee van de Britse. Dat laatste is niet zo verbazend als het lijkt: in Groot-Brit tannië wonen evenveel mensen van Ierse afkomst als in Ierland zelf.

JURGEN CEDER

© SHUTTERSTOCK

“Marxisme is de fundamentele leidende ideologie waarop onze partij en ons land zijn gebaseerd en gedijen”

Xi Jinping

© SHUTTERSTOCK

Het Ierse vrouwenelftal

DIPLOMATIEKE VALIES

Teheran gebruikt conflict in Oekraïne als bliksemafleider

De opstanden in Iran mogen dan al heviger en breder gedragen zijn dan in het verleden het geval was, of de ‘revolutie’ een regimewissel tot stand zal brengen, is erg betwijfelbaar. En om de aandacht af te wenden, mengt Teheran zich steeds explicieter in de oorlog in Oekraïne. De officiële ‘neutraliteit’ wordt dat steeds minder, wat Israël in een vervelende positie plaatst. Een herkenbaar Perzisch spel wordt gespeeld.

Verschillende elementen maken het aannemelijk dat de protesten in Iran, die nu al meer dan een maand aanhouden anders zijn dan wat in het verleden ge zien is. Te beginnen met de rol die de vrouwen hierin spelen. In eerdere om wentelingen die het land kende, speel den, cynisch genoeg ook tijdens de Is lamitische revolutie van 1979, vrouwen een rol, maar nu is die leidend. Het land kent een jonge bevolking en een hele generatie - jongens en meisjes - was nog niet geboren toen Khomeini zijn Parijse ballingsoord voor de macht in Teheran inruilde. Het valt ook op dat tal van be kende Iraniërs, politici en prominenten uit de sportwereld het waagden hun so lidariteit met de betogers uit te spreken. Een zwaluw (en zelfs meerdere) maakt echter de lente niet: een vaststelling die sommige commentatoren die het over een heuse “vrouwenrevolutie” hebben tot nuance zou mogen aanzetten.

Revolutie controleren

Toen Alexis de Tocqueville op basis van zijn observaties van de Franse Re volutie het fenomeen definieerde, had hij het over de vestiging “van een nieuw politiek systeem” en het “transformeren van een hele samenleving”. En nu zullen vele van die betogers net dat ambiëren, maar politiek is ook de kunst van het haalbare. De veiligheidsdiensten van de Republiek houden zich afzijdig, wat betekent dat enkel reguliere diensten ingezet worden voor de ordehandha ving. Ook de Islamitische Revolutionaire Garde die waakt over de revolutie staat aan de zijlijn. Dit doet vermoeden dat het regime er voldoende op vertrouwt de situatie onder controle te kunnen krijgen. Het controleert dan ook volle dig verschillende belangrijke steden, te beginnen met Teheran. Hoe anders was het in 1979 toen het leger en de Keizer lijke Garde implodeerden nog voor de sjah het land verlaten had.

Het vestigen van een nieuw politiek bestel impliceert de aanwezigheid van een alternatief, maar is dat er? Sommi gen vestigen hun hoop op de zoon van de sjah, Reza Pahlavi, maar die lijkt er vanuit zijn Amerikaanse ballingschap - hij zette al vier decennia geen voet in Iran - niet echt in te geloven. Er zijn ook de Volksmoedjahedien (MEK) wier sterke communicatie menig politicus in deze contreien biologeert. Analisten wijzen er echter op dat hun populariteit

in het Westen niet overeenstemt met hun steun in Iran zelf. Dat ze zich destijds achter Saddam schaarden in de oor log tegen Irak, hebben velen hen nog steeds niet vergeven.

Israël jennen

Al dat binnenlandse tumult heeft re percussies op de internationale positie van Iran. Eerder deze week keurde de EU extra sancties goed, terwijl de VS net enkele maatregelen milderden die het verspreiden van informatie en commu nicatietechnologie onder de bevolking mogelijk moet maken. Elon Musk bood zelfs een satelliet aan. Gevraagd of de demarches van de EU het bereiken van een nucleaire deal zou bemoeilijken, antwoordde de Iraanse minister van Buitenlandse zaken dat ze “niet-con structief, onlogisch en principeloos” wa ren. Een sibillijnse manier om te zeggen: vergeet dat akkoord maar.

Of het als bliksemafleider bedoeld is, laten we in het midden. Punt is dat Te heran nu ook steeds meer in de oorlog in Oekraïne lijkt te roeren. Officieel heet het dat Teheran zich “neutraal” opstelt, maar de facto zijn er vormen van (mi litaire) samenwerking met Moskou die steeds explicieter worden. Iran heeft Eu ropa en de VS de schuld voor het conflict gegeven (begrijp: niet Rusland). Boven dien schitterden de Perzen nog door hun afwezigheid op een stemming van de Algemene Vergadering van de VN rond de Russische annexatie in Oekraïne.

Dit zijn typisch Iraanse signalen en die profilering is niet toevallig. Wanneer Rusland Iraanse drones gebruikt om pa niek te zaaien bij de burgerbevolking, plaatst dat de Israëli's in een moeilijk parket. Het is bekend dat ze Oekraïne ‘informeerden’ over die drones, maar gesofistikeerd luchtafweergeschut leve ren is van een andere orde. Dit zou de banden met Rusland bemoeilijken, wat Tel Aviv altijd willen vermijden heeft. Rusland controleert nog steeds het Sy rische luchtruim en laat Israël toe dit te gebruiken voor bepaalde ‘operaties’, te beginnen tegen Iran zelf of door hen gesteunde milities in de regio. Vertroe belde relaties met Moskou zouden dit akkoord op de helling kunnen plaatsen, wat Teheran dan weer goed uitkomt. Of hoe conflicten het voorwerp van een heus spelletje pingpong worden.

MICHAËL VANDAMME

RUSLAND

De terugkeer van Stalin

Het is ondergesneeuwd in de berichten over de oorlog in Oekraïne, maar het is zeer significant: de mensenrechtenorganisatie Memorial, die sinds 1989 (!) bestond, werd verboden enkele weken na de invasie in Oekraïne.

In de USSR zouden medewerkers van Memorial zijn aangeklaagd wegens ‘an ti-Sovjetactiviteiten’. Maar Poetin pakt het subtieler aan: hij laat zijn critici veroorde len wegens misdaden van gemeen recht, meestal pedofilie of drughandel. De histori cus Joeri Dmitriev, één van de medewerkers van Memorial in het door de Russen gean nexeerde en gerussificeerde Karelië, had zijn leven gewijd aan het identificeren van slachtoffers van de Stalinterreur in Karelië.

Dankzij zijn gedreven speurwerk in de archieven die in de jaren ’90 waren open gesteld, en in de Karelische bossen, werden vele massagraven ontdekt, onder andere eentje van duizenden Poolse officieren en reserveofficieren die in 1940 vermoord waren. Een Karelische versie van het mas sagraf bij Katyn. Op vele massagraven wer den gedenkstenen, monumentjes of kleine musea opgericht.

In de gevangenis

Dmitriev werd aangeklaagd wegens het bezit van kinderporno en seksueel mis bruik van een pleegkind. Het meisje, in tussen meerderjarig, ontkende dat zij ooit misbruikt werd en zij bleef haar stiefvader verdedigen. Dmitriev werd psychiatrisch ‘onderzocht’ in het beruchte Serbsky Insti tuut, waar in de USSR-periode dissidenten gek werden verklaard en opgesloten. Als intimidatie kan dat tellen…

In eerste instantie werd hij nog vrijge sproken, wat in Rusland bijna nooit gebeurt. Maar kort daarna werd hij opnieuw gear resteerd. Na een reeks processen in beroep en cassatie - in westerse termen - werd hij schuldig bevonden en veroordeeld. Toen zijn straf bijna was uitgezeten, werd er een nieuw proces bekokstoofd. Hij zit momen teel een straf uit van 15 jaar.

“Dekmantel”

Merk op dat Dmitriev alleen probeerde de waarheid over de Stalinterreur aan het licht te brengen. Anders dan sommige an dere medewerkers van Memorial, hield hij zich niet bezig met mensenrechtenschen dingen in het hedendaagse Rusland. De journaliste Natalie Estemirova, ook een me dewerkster van Memorial, deed dat wel. Zij kreeg zelfs geen proces. Zij werd gewoon vermoord.

De vervolging van Memorial begon in 2008 met de inbeslagname van de archie ven. In 2013 volgde de beschuldiging dat de groep een dekmantel was voor de acti viteiten van niet nader omschreven ‘buiten landse agenten’, een term die in het Rus sische taalgebruik hetzelfde betekent als

‘spionnen’. Volgens het Poetinregime is het werk van Memorial een ondermijning van “de fundamenten van de grondwettelijke orde van de Russische federatie”. Men kan daaruit alleen maar afleiden dat Poetin het stalinisme als één van die fundamenten be schouwt…

Herinneringen uitgewist

In 2017 liet de Russische Militair-Histo rische Vereniging, die gesticht werd door Poetin zelf, en die geleid werd door zijn mi nister van Cultuur, een reeks borstbeelden onthullen van heersers uit de voormalige USSR, onder wie ook Stalin. De archieven en dossiers met fiches van Stalins slachtoffers, die dankzij Memorial tenminste gedeelte lijk openbaar waren gemaakt, worden nu systematisch vernietigd. De musea die op verschillende plaatsen werden opgericht ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de Stalinterreur, werden bijna allemaal ge sloten en vervangen door musea ter ere van de ‘veiligheidsdiensten’, van de Tsjeka tot de KGB. In het Engels noemt men zoiets ‘adding insult to injury’.

Het is een belediging en een bespotting van de 40 miljoen mensen die door die ‘vei ligheidsdiensten’ zijn vermoord. De herin nering aan de slachtoffers wordt uitgewist. De kampbewakers, de folteraars en de beu len worden nu als helden vereerd.

PAUL BÄUMER

De leiders van Memorial gingen (tevergeefs) in beroep tegen de ontbinding

©

PHOTONEWS

©

De Iraanse buitenlandminister Hossein Amir-Abdollahian en zijn Russische collega Sergei Lavrov

IN HET KORT

Zweden krijgt voor het eerst sinds lang een rechtse regering

Na de eclatante verkiezings overwinning van de rechtse partijen in Zweden, met vooral de doorbraak van de Zweden Democraten, is nu een nieuwe rechtse meerderheid gevormd. Het nieuw bestuur belooft een frisse wind te laten waaien in het zo lang door socialisten gedomineer de politieke landschap. Dit kan omdat rechts de lokale versie van het cordon sanitai re doorbrak.

Zweden krijgt een minder heidsregering met de centrum rechtse Moderatpartiet, de chris tendemocraten en de liberalen. De Zweden Democraten zorgen voor de noodzakelijke steun en haalden heel wat binnen. In het parlement zullen ze ook nauw sa menwerken met de rest.

Vooral inzake migratie en justi tie lieten de Zweden Democraten zich gelden. Het aantal quotavluch telingen wordt teruggebracht naar 900 per jaar. Arbeidsmi granten zullen ook aan hogere minimumloonnormen moeten vol doen. Verder moeten migranten meer en beter de Zweedse taal leren. Daarnaast zal Zweden be

ginnen met het aanmoedigen van vrijwillige repatriëring. Ook de regels rond gezinshereniging zul len worden verstrengd. Het staats burgerschap verwerven wordt moeilijker.

Uitbreiding gevangeniswezen

Inzake justitie komt er een ver strenging: dubbele straffen voor bendecriminelen, zoekzones, afgeschafte gevangeniskortin gen en het toelaten van anonie me getuigen. Er komt een forse uitbreiding van het gevangenis wezen en men zal een landelijk bedelverbod onderzoeken. Vol gens de overeenkomst zal de re gering zich openstellen voor het huren van gevangenisplaatsen in andere landen. Verschillende voorstellen hebben betrekking op strengere regels voor jonge delinquenten, waaronder afschaf fing van strafvermindering, meer ouderlijke verantwoordelijkheid en zelfs materiële aansprakelijk heid.

Andere belangrijke wijzigin gen zijn het opnieuw omarmen van kernenergie en het loslaten van de éénprocentdoelstelling voor ontwikkelingshulp.

Frankrijk geschokt door gruwelmoord op 12-jarig meisje

In Parijs voltrok zich vori ge vrijdag een gruwelijke moord. Lola, een meisje van amper 12 jaar oud, werd ver moord ontdekt in een koffer. Het slachtoffertje werd ont dekt met haar voeten en pol sen vastgebonden, tape over haar mond en verschillende snijwonden in haar keel. Er werden nummers op haar li chaam gevonden en er is spra ke van verkrachting.

Lola kwam vrijdag niet terug van school, ook al woonde ze er op een steenworp van. Haar ouders roken onmiddellijk on raad. Haar vader is conciërge en bekeek de bewakingsbeelden van het gebouw. Hij zag hoe zijn dochter de ingang van het ge bouw betrad en een jonge vrouw haar achtervolgde. Lola zag er bang uit. Hij verwittigde onmid dellijk de politie.

Een paar uur later vond men Lola, maar het was toen al te laat. Het lichaam van het meisje werd rond 23.00 uur ontdekt in een koffer, op de binnenplaats van het gebouw waar haar ou ders wonen, in het negentiende arrondissement van Parijs. De macabere ontdekking werd ge daan door een voorbijganger. Na autopsie bleek dat Lola door

wurging was omgekomen. Haar lichaam droeg sporen van ge weld, waaronder een diepe won de in haar keel.

Algerijnse verdachten

De politie nam snel vier ver dachten in hechtenis. Twee man nen en twee vrouwen tussen de 26 en 43 jaar, allen afkomstig uit hetzelfde dorp in Algerije. Een van hen, de hoofdverdachte, is dakloos: Dahbia B., een 24-jari ge vrouw die mogelijk psychia trische problemen zou hebben. Het motief voor de moord is nog niet vastgesteld. Het meest voor de hand liggende spoor is dat van een gratuite moord, al sluit de politie andere pistes niet uit, zoals een mogelijke ruzie met de moeder van Lola over toegang tot het gebouw. Een landgenoot van Dahbia B., die hielp met het verplaatsen van het lijkje, wordt ook vervolgd.

Maandagavond werd bekend dat Dahbia B. in 2016 in Frankrijk aankwam vanuit Algerije met een verblijfsvergunning voor studenten, die was verlopen. Ze kreeg zeer recent het bevel om het grondgebied te verlaten. De (illegale) migratiestatus van de verdachten is nu inzet van een verhit politiek debat in Frank rijk.

West-Afrika nieuw jihadistisch wingewest?

van het leger van Burkina Faso in de richting van Djibo, in het noorden van het land, vielen 50 slachtoffers, onder wie 11 solda ten. De aanval zorgde voor zware voedselaanvoerproblemen bij de plaatselijke bevolking.

Dat de putsch zelf zonder veel bloedvergieten verliep, lijkt aan te geven dat het veeleer om een simpele herschikking van het beleid van het land gaat. Mis schien zal Traoré de acties te gen de oprukkende islamisten met meer succes kunnen afslui ten? Het feit is dat Burkina Faso tot hiertoe weinig daadkrachtig wist op te treden tegen de toe nemende islamitische aanvallen en ontwrichtende islamitische druk.

Is dit de zoveelste episode in een lijst van opeenvolgende staatsgrepen of is er meer aan de hand? De vorige president, Paul-Henri Damiba die in janu ari dit jaar na een staatsgreep aan de macht was gekomen, was immers niet de eerste de beste. Hij is immers titularis van een master criminaliteit en een the oreticus in militaire antwoorden op jihadisme. Damiba werd door de Grondwettelijke Raad erkend voor een periode van drie jaar.

Hij beloofde in die periode de orde en de civiele vrede te her stellen. Damiba heeft de ver wachtingen niet kunnen waar maken, zo blijkt.

Alleen islamisten hebben baat bij falende overheid

De aanleiding voor de recent ste staatsgreep moet worden gezocht in incidenten op 27 sep tember. Bij een jihadistische aan val op een ravitailleringskonvooi

En zo komen we tot de kern van de zaak: zolang de centrale overheden niet de indruk geven dat ze de islamitische aanvallen onder controle krijgen, zullen militaire staatsgrepen tot het da gelijkse leven van Centraal-Afri kanen behoren. Het lijkt er meer en meer op dat de hele Sahelre gio, tot en met Kameroen, Nigeria en Somalië, het nieuwe winge west voor islamitische jihadisten wordt. Bij de ingedommelde EU en andere internationale instan ties weet men de alarmknoppen maar niet te vinden…

PIET VAN NIEUWVLIET

Europees Openbaar Ministerie opent onderzoek naar omstreden vaccindeals

Het Europees Openbaar Mi nisterie (EOM) is een onafhan kelijk orgaan van de Europese Unie dat verantwoordelijk is voor het instellen van onder zoek naar, het vervolgen en het voor de rechter brengen van daders van strafbare fei ten die de financiële belangen van de Unie schaden. Het is pas in juni vorig jaar operati oneel geworden.

Het EOM bevestigt dat “het een lopend onderzoek heeft naar de aanschaf van coronavaccins in de

Europese Unie”, klonk het vrij dag in een korte aankondiging.

“Deze uitzonderlijke bevestiging komt na de extreem hoge publie ke belangstelling. In dit stadium worden geen verdere details openbaar gemaakt.” De impact van dit korte bericht zou wel eens zeer groot kunnen zijn.

Von der Leyen zwijgt

De Europese Unie sloot tijdens de coronacrisis een contract af met BioNTech/Pfizer. Daarbij had Europees Commissievoorzitter

Ursula von der Leyen op eigen houtje onderhandeld met de CEO van Pfizer. De EU en de multinati onal sloten een miljardendeal en niemand mocht de kleine letter tjes lezen. Die werkwijze lijkt te botsen met alle principes van de openbaarheid van bestuur. Bo vendien bestaan er ook heel wat inhoudelijke vragen over het om streden akkoord.

Von der Leyen wil daar echter geen klaarheid over scheppen. Ze werd hiervoor al op de vin gers getikt door de Europese Rekenkamer en de ombudsman.

Iedereen denkt nu dat dit onder zoek op de Europese Commis sievoorzitter slaat, maar het EOM houdt de lippen op dit moment stijf op elkaar. Een woordvoerder van de Commissie zei dat ze “nog geen informatie over dit onder werp hadden ontvangen”. Het is evenzeer mogelijk dat het onder zoek zich dan ook richt op beslis singen van nationale overheden. Ook hier kunnen er enkele grote lijken uit de kast vallen.

CARL DECONINCK

In PAL EROP krijgt u onze blik op de actualiteit in Vlaanderen en de rest van de wereld.

In EEN KWESTIE VAN GELOOF met theologe en columniste Sonja Dahlmans vatten we elke keer het nieuws over christenen in de wereld samen voor u en focussen we ook op allerlei onderwerpen over geloof en religie in het algemeen.

Te beluisteren op o.a. Spotify, Apple Podcasts en palcast.be.

Op 30 september greep kapitein Ibrahim Traoré de macht in het West-Afrikaanse land Bur kina Faso. De machtsgreep, waarbij luitenant-kolonel Paul Henri Damiba verdreven werd - die zelf 9 maanden daarvoor president was geworden na een putsch -, verliep vrij geweld loos, als men even abstractie maakt van het straatgeweld en de spontane plunderingen van honderden jonge, vooral minderjarige inwoners.

Luister naar PAL CAST U aangeboden door PAL NWS en ’t Pallieterke.

Stijn Derudder is uw gastheer van twee wekelijkse podcasts

Ook de beruchte Russische Wagner-huurlingen van Evgeniy Prigozhin zijn binnenkort actief in Burkina Faso

© PHOTONEWS

Het is misschien geen naam die onmiddellijk belletjes doet rinkelen, maar dat maakt het personage er niet minder boeiend op. Victor Cambien is de man. En anders dan zijn afkomst liet vermoeden, ontpopte hij zich tijdens het interbellum tot een bevlogen bankier en grondlegger van de Kredietbank, voorloper van de huidige KBC.

Journalist Karel Cambien schreef een portret over zijn te weinig bekende grootoom.

r is geen bijzondere crea tiviteit nodig om te vermoe den dat Victor Cambien, de man over wie het boek al lemaal draait dus, familie is van de auteur. “De verwant schap is duidelijk, maar persoonlijk heb ik hem nooit gekend, daarvoor zitten er wat te veel jaren tussen”, legt Karel Cambien uit. “Victor was een oom van mijn vader, een broer van mijn grootva der. Ikzelf ben van 1953, Victor Cambien overleed in 1961. Enigszins verrassend, hij was toen 73. Zijn levenspad was en is wel gekend binnen de familie. Al leen hebben we het hier dan over een mondelinge overlevering. De vrees dat het verhaal op die manier verloren zou gaan, is volkomen terecht. Voor mij was dat de reden om in mijn pen te kruipen. Het belangrijkste is dat zijn verhaal niet verloren zou gaan, ook al heb je hier ma teriaal liggen voor een doctoraat.”

‘Het fabuleuze lot van een Vlaamse bankier’, luidt de ondertitel. Toch geen evidente loopbaan voor iemand van eenvoudige komaf die dan nog eens zijn vader vroeg verloor?

het beroepsleven konden hem niet echt bekoren wegens intellectueel te weinig prikkelend. Uiteindelijk werd hij tijdens de Eerste Wereldoorlog boekhouder bij de Nationaal Hulp- en Voedingsco miteit. In september 1918, vlak voor Wapenstilstand dus, zou hij commissa ris bij de onder de bezetter opgerichte Vlaams Handelsbank worden. Dat sprak hem dan weer wel aan, want vlak na de oorlog richtte hij met enkele vrienden de Bank voor Handel en Nijverheid op. Op 2 januari 1920 opende deze nieuwe bank haar publieke loketten. Dat er vol doende kapitaal verzameld werd, moet voornamelijk op zijn conto geschreven worden. Een hele prestatie. Vic Cambi en ging aan de slag als bestendig wer kend beheerder.”

Was er überhaupt nood aan nieuwe bank?

“Men moet goed beseffen in welke tijden men toen leefde. Het bankwezen was een voornamelijk francofone aan gelegenheid in die tijd en in die zin een rem op de ontwikkeling van het Vlaan deren van die tijd. Victor Cambien werd eerder al erg aangetrokken door de Vlaamse Beweging. De reacties bleven niet uit. Een bepaalde Franstalige klas se zag het initiatief als een aantasting van hun prerogatieven die op geen en kele manier verdedigd kunnen worden. Wat Victor en zijn medestanders toen gedaan hadden, werd als subversief en staatsgevaarlijk beschouwd. Het zegt ons wat over de weg die doorheen de jaren afgelegd is. Ergens is het toch iro nisch dat hij bij zijn pensionering jaren geladen vol lof beladen werd en er zelfs twee ministers op zijn afscheid aanwe zig waren.”

“Een Vlaamse bank oprichten werd als subversief en staatsgevaarlijk beschouwd”

Op welke manier manifesteerde die betrokkenheid bij de Vlaamse Beweging?

“Natuurlijk kan de oprichting van de bank als een duidelijke illustratie hiervan beschouwd worden. Maar er is meer. Op een moment dat het onder wijslandschap een verfransingsmachine was, richtte hij samen met enkele an

dere mensen een school op, Onze-Lie ve-Vrouw van Vlaanderen genoemd. Nog steeds is het de bekendste school van Kortrijk die een prima reputatie geniet. Ze hebben ook een Vlaams Huis opgericht, een soort cultureel huis dat zich leende voor theater en muziek, in die jaren al voldoende om op de lijst van de staatsveiligheid te belanden. In de jaren ’20 lag Victor Cambien mee aan de basis van de eerste Nederlands talige tennisclub, de Wikings, die trou wens nog steeds bestaat. Men vergeet te vaak vandaag hoe destijds geknokt is geweest voor deze zaken die we als evident beschouwen.”

“Op een moment dat het onderwijslandschap een verfransingsmachine was, richtte hij een Vlaamse school op”

Maar de oprichting van de Bank voor Handel en Nijverheid was nog maar het begin van het verhaal?

“Het was inderdaad een opstap naar meer. Inmiddels werd ook in Leuven een soortgelijk initiatief op touw gezet: de Algemene Bankvereniging. Beide fuseerden tot de Kredietbank, officieel gesticht in 1935. Bij de totstandkoming van die fusie en de latere ontwikke ling van de bank was de rol van Victor Cambien aanzienlijk. En begrijp me niet verkeerd: ik word in deze absoluut niet gedreven door nepotisme (lacht). Het boek dat professor Herman Van der Wee van de KUL midden jaren tach tig over de geschiedenis van de bank schreef, belicht in extenso de rol die Victor speelde. Ik gaf dat boek in eigen beheer uit, ontving hier een beschei den maar erg gewaardeerde steun van de stad Kortrijk, maar op de vraag die ik aan de KBC richtte, kwam nooit een antwoord. Erg betreurenswaardig in het licht van de rol die Victor Cambien in de ontwikkeling van de bank speelde.”

En toen kwam de Tweede Wereldoorlog. Wat zich in 1940 afgespeeld heeft, is haast hallucinant. Licht u dat even toe?

“We kunnen het ons haast niet meer voorstellen vandaag in deze digitale tijden, maar in die jaren was het bank wezen een zuiver papieren verhaal. Bij nacht en ontij heeft Victor in 1940 een vrachtwagen gehuurd en is met zijn gezin van tien kinderen en alle waar depapieren naar Frankrijk gevlucht. Aanvankelijk naar Poitiers, waar hij met

zijn documenten onderdak vond bij een Franse bank. In een volgende fase trok hij nog verder richting de Pyreneeën. Pas toen in het najaar van 1940 de kust veilig leek, keerde hij terug. Profes sor Van der Wee omschreef hem in het voormelde boek als een held die dat al lemaal voor zijn Vlaamse klanten heeft gedaan.”

Het is zonder meer een pakkend onderdeel van het boek, maar de familie Cambien werd niet van ongeluk gespaard later tijdens de oorlog. Een ramp was het…

“Een groot familiaal drama deed zich voor op het einde van WO II. In de streek hier weet men nog goed hoe in 1944 Kortrijk een geallieerd bombarde ment te verwerken kreeg. Op 26 maart van dat jaar vielen gedurende twee uur zomaar even 2.000 bommen op de stad. De dodentol bedroeg toen 250 en ook de familie Cambien deelde in de klap pen, en niet zomaar een beetje. Maar liefst zes kinderen en de gouvernante bleven in het bombardement, een vre selijk verlies voor het gezin. Toch zette het gezin door.”

Welke rol speelde het geloof hierin? Uit alles blijkt toch dat Victor Cambien erg gelovig was?

“Ik had het er ooit over met zijn dochter Cécile, geboren in 1941 en nog steeds in leven. Aangezien Victor in 1961 overleed, heeft zij hem als op groeiende tiener goed gekend. Groot was mijn verbazing toen ze zei een ‘on gelooflijk gelukkige jeugd’ te hebben gekend. Haar ouders omschreef ze als ‘blij en empathisch’, eigenlijk onge looflijk nadat je zo’n trauma te verwer ken hebt gekregen. Hun overtuiging was echter dat het ergens de wil van God moet zijn geweest, de plicht had den dit te aanvaarden en er het beste van te maken. Dat is een devotie die men vandaag nog maar zelden nog zal aantreffen. Maar ook dat is eigen voor die generatie. En hierop aansluitend: in 1957 aanvaardde hij de functie van ad junct-commissaris-generaal van de Hei lige Stoel op de wereldtentoonstelling van 1958 in Brussel. Hij werd in die hoe danigheid belast met het harmoniseren van de verschillende afdelingen van dat paviljoen. Het was een functie die veel van zijn krachten vergde.”

MICHAËL VANDAMME

• Licentiaat in de rechten en master in OostEuropakunde

• Journalist, onder andere bij Knack, Trends, Kanaal Z, VOKA, Krant van WestVlaanderen

• Auteur van ettelijke boeken, vooral over het bedrijfsleven en ondernemen. Deze biografie is exact de 25ste

Karel Cambien, ‘Het fabuleuze lot van een Vlaamse bankier, uitgegeven in eigen beheer’, 72 bladzijden. De kostprijs bedraagt 25 euro, te bestellen bij de auteur: k.cambien@telenet.be

“Mijn doel is bekendheid te geven aan een markante en onderbelichte man”

De familie Cambien met Victor, op de achterste rij, tweede van rechts

Memory

Na het floppen van de Amerikaanse remake van Eric Van Looy’s ‘Loft’ lijkt enige scepsis over een Hollywood-interpretatie van ‘De Zaak Alzhei mer’ op zijn plaats. Jammer genoeg is de saaie titel ‘Memory’ niet eens het meest ongeïnspireer de element van deze B-film. Desondanks slaagde het productiehuis om zowel Liam Neeson als Mo nica Bellucci aan dit project te binden. De ver schijning van die vertrouwde, maar uitgebluste sterren kan deze actiethriller echter niet redden van de vergetelheid.

Hoe Wereldoorlog I leidde tot het eerste officieuze wereldkampioenschap rugby

Toen de Duitsers bij het begin van de Eerste Wereldoorlog de neutraliteit van België schonden, besloten de Engelsen om zich mee in de strijd te gooien. Daarbij haalden ze steun uit alle hoeken van het Britse Rijk. Dat had ook verstrekkende gevolgen voor het rugby.

De rugbysport identificeerde zich his torisch gezien als de meest patriottische van alle Britse teamsporten. De sport werd dan ook enthousiast beoefend in het hele Rijk. De wortels van rugby lig gen in het netwerk van Engelse ‘open bare’ (d.w.z. particuliere, private) scho len, waaronder, het meest beroemd, de Rugby School in Warwickshire. Deze bevoorrechte instellingen vormden ook het waardensysteem van het spel bin nen de universiteiten en de toonaange vende clubs.

Massaal vrijwillig naar het leger

leeftijd verkeerd staat, omdat hij zich om onduidelijke redenen bij zijn indienst treding jonger opgegeven had dan hij werkelijk was. Een broer van hem sneu velde eerder in 1917, een andere raakte zwaargewond.

Groot aantal doden

Doorgewinterde huurmoordenaar Alix Lewis (Neeson) lijdt aan vroegtijdige Alzheimer. Hierdoor vergeet hij op cruciale momenten waar zijn autosleu tels gebleven zijn en is hij genoodzaakt om gevoelige informatie op zijn arm te schrijven. Het is een voldon gen feit dat de succesvolle voltooiing van zijn opdrach ten niet langer gegarandeerd kan worden. Wanneer dan ook blijkt dat een van zijn nieuwe doelwitten een kind betreft, maakt hij zijn werkgevers duidelijk dat hij zijn carrière vaarwel zegt.

Alvorens Lewis de kans krijgt om in een bermuda naar Florida te verkassen, wordt het kind alsnog om het leven gebracht. Zij was een belangrijke getuige in een zaak die zijn werkgever Davana Sealman (Belluc ci) persoonlijk aanbelangt. De huurmoordenaar zweert wraak voor dit onschuldig leven en werkt hiervoor sa men met een federale agent die evenzeer overstuur is omwille van de moord op het meisje.

Van wijze mentor naar vergrijzende actieheld

Neesons carrière zit al langer in het slop dan die van zijn personage. De tijden waarin hij schitterende rollen kreeg als Oskar Schindler of de wijze mentor in Star Wars en Batman Begins lijken ondertussen een verre herinnering. Dat een 70-jarige acteur blijft opdagen als onstopbare geweldenaar terwijl hij enkele decen nia terug reeds meer leeftijdsgebonden personages vertolkte, is een gemiste kans. Een cognitief achter uitgaande actieheld is hem vandaag de dag misschien dan toch meer op het lijf geschreven.

Vergeetachtig hoofdpersonage

Die laatste uitspraak is alleen in theorie waar. Memo ry probeert zelfs niet om de overstap van gewetenloze huurling naar indirecte politiemedewerker te voorzien van enige persoonlijke of morele diepgang. Waarom kiest hij ineens om een waardeoordeel te vellen over de criminelen die hem al decennialang van werk voor zien?

Wanneer Lewis achteloos een onschuldige wijkagent doodschiet om arrestatie te voorkomen is alle inzicht over zijn verworven moreel kompas meteen weer zoek. De film impliceert ook meermaals dat hij een trauma tisch verleden heeft gekend en veel geeft om een ou dere broer die evenzeer lijdt aan de slepende ziekte van Alzheimer. Die expositie dient slechts als verplicht intermezzo om de volgende schietpartij te in te leiden. Lewis faalt hierdoor om op enige manier een memora bel personage te vormen.

Memory is een doordeweekse actiethriller die op enkele meer doordachte momenten en fatsoenlijke vechtscènes na niks te bieden heeft. Beschikbaar in de bioscoop en op Amazon Prime.

Dat waardensysteem was een van trots elitarisme, patriotisme en sterk mi litarisme. Toen in augustus 1914 de oor log werd verklaard, annuleerden clubs wedstrijden en stelden ze gronden ter beschikking voor de militaire autoritei ten. Spelers kozen massaal om vrijwillig om in het leger te dienen.

Bekend in Engeland is Edgar Mobbs. Hij richtte zijn eigen com pagnie op met 250 sportievelingen, Mobb’s Own genaamd. Zij dienden in het Northhamptonshire Regiment. Mobbs promoveerde tot luitenant-kolo nel. Op 37-jarige leeftijd sneuvelde hij in de Slag om Passendale bij een aan val op een mitrailleurpost. Zijn lichaam werd nooit teruggevonden. Zijn naam staat op de Menenpoort in Ieper. De meesten van zijn lokale regiment zou den de oorlog niet overleven.

Een andere grote naam is die van Dave Gallaher, de kapitein van de “Ori ginal All Blacks”, het legendarische nationale team van Nieuw-Zeeland dat de wereld had rondgereisd. Ook Gal laher gaf zich op om te gaan vechten en ook hij sneuvelde in Passendale. De Nieuw-Zeelander ligt begraven aan de Helleketelweg in Poperinge, waar zijn

De verliezen in de Grote Oorlog wa ren bijzonder hoog en dat was ook te zien in het rugby. 13 internationals van Nieuw-Zeeland sneuvelden. Het groot ste verlies was voor de Schotten. 65 procent van de Schotten werden vrijwil ligers, vergeleken met 52 procent in de rest van het Verenigd Koninkrijk. Eenen dertig Schotse internationale rugbyspe lers stierven in de Eerste Wereldoorlog, meer dan uit enig ander land.

Natuurlijke leiders

Het leger zag de mannen uit het rugby graag komen. Ze waren goed opgeleid, fit, fysiek sterk, gewend om in een team te werken en kenden een hoge mate van discipline. Ze vloeiden als natuurlij ke leiders in het officierenkorps en toen het reguliere leger in 1914 zo goed als weggeveegd was, kregen ze het al snel het bevel aan het front. Maar officieren stierven in hogere aantallen tijdens de oorlog dan gewone soldaten. Van de 31 gesneuvelde Schotse rugbyspelers wa ren er 26 officier.

Rugby kreeg ook een plek in de oor log. Door spellen toe te laten bleven sol daten fit en was er mentale verstrooiing. Zeker na muiterijen in het Franse kamp besefte het leger hoe belangrijk het was om het moreel op peil te houden.

Na de oorlog werd het snel duide lijk dat het een tijdje zou duren voor aleer de soldaten konden terugkeren. Opnieuw was sport een nuttige oplos

sing. Het Britse ministerie van Oorlog bedacht een rugbycompetitie. Het was een moment om eenheid te tonen binnen het Rijk en tegelijk konden de Dominions zich sportief meten met het moederland.

King’s Cup

Zo werd de ‘King’s Cup’, formeel be kend als het Inter-Service Tournament, een groot succes. De soldaten speel de 15 wedstrijden doorheen het hele land. In de finale won Nieuw-Zeeland van ‘Mother Country’, een verzameling van Engelse, Ierse, Schotse en Wels he spelers. Terwijl de zegevierende Nieuw-Zeelandse kant bestond uit een officier en 14 anderen, bestond de Mo ther Country-selectie uit 14 officieren en één andere.

Ondanks het succes van de compe titie, zou geen enkel ander toernooi de beste internationale teams van het noor delijk en zuidelijk halfrond samenbren gen tot de geboorte van de moderne Rugby World Cup in 1987.

CARL DECONINCK

Komt een priester bij Beëlzebub

Als ‘het enfant terrible van de Nederlandse let teren’ is Marnix Peeters niet vies van een medi atieke stunt om zijn werk/boek te promoten. Het jongste boek draagt hij op Roger Vangheluwe, de voormalige bisschop van Brugge die jarenlang kinderen heeft misbruikt. De man verblijft intus sen in een Franse abdij, maar werd nooit veroor deeld omdat de feiten verjaard zijn. Peeters ver klaarde publiekelijk dat hij de ex-bisschop een exemplaar zou bezorgen. De vraag is of die laatste het boek effectief zal lezen en, indien ja, of het lou terend zal werken op diens doodzonden.

In tegenstelling tot diens vorige schelmenroman ‘De jacht op Ursula Graurock’ zijn de personages in dit boek eerder meelijwekkend of ronduit moreel verwerpelijk. Pas laat wordt de figuur van de duivel geïntroduceerd, maar het werk is desalniettemin van het begin tot het einde doordrenkt van christelijke invloeden zoals erfzonde en berouw. Het manicheïstische goed versus kwaad beheerst het boek. In stinctief is men als lezer geneigd de goedgelovige Cambodjaanse meisjes of de brave Vava Ventvent te waar schuwen voor de monsterachtige drif ten van figuren als priester Ambrosi us Pelkmans of de hoge magistraat Marcel Demol, maar die optie laat de schrijver uiteraard niet.

Deugpronken

Hoe kleurrijk de karakters ook, het uiterlijk en de achtergrond van veel personages blijven doelbewust vaag. Daarover zegt de schrijver zelf: “De kunst van het schrijven schuilt hierin, dat men precies voldoende beschrijft om de verbeelding van de lezer in

gang te zetten, zodat die het onbe schrevene zelf, enkel door de kracht van zijn fantasie, kan invullen. In dit opzicht is de literatuur veruit superi eur aan de filmkunst.” Collega-schrij vers als Tom Lanoye, Jeroen Olyslae gers en Stefan Hartmans kunnen als lievelingen van het regime op weinig genade rekenen bij Marnix Peeters. Het eenzijdige gedram en neiging om voor de zoveelste keer een oorlogsro man te produceren, is al een tijd se rieus afgezaagd. “Nee, het volgende boek over het verzet ga ik verbran den”, beloofde Peeters.

Maar terug naar het verhaal. Mik punten zijn dus pastoor Pelkmans en diens hulpje zuster Fernalia die als mooipraters lak hebben aan alle christelijke geloftes die ze destijds aflegden. Sofistisch klinkt het bij die laatste: “Als ge mensen wilt bekeren tot het goede moet ge ze het slechte voordoen.” Pervers, maar goed gevon den. Ook laat de schrijver horen hoe hol de mooie woorden van ontwikke lingswerkers klinken. Grote woorden die vaak enkel dienen om mee te deugpronken.

Hellhole Brussels

Maar de immanente gerechtigheid die christenen sterkt in hun streven naar het goede, komt in de roman pas heel laat om de hoek kijken, na melijk in de vorm van een enkele rit naar de hel. Geen broeierige poel van verderf zoals Jeroen Bosch die zo treffend uitbeeldt, maar een doodge wone kantooromgeving in het cen trum van Brussel. Een knipoog naar oud-president Donald Trump die onze hoofdstad ooit als “a hellhole” bestempelde? Een doordeweekse setting, ware het niet dat Beëlzebub en de medebewoners ze tot een ware… tja, hel maken. Wat zelfspot ook wanneer de duivel verklaart dat bij de meest voorkomende beroeps groepen in de hel journalisten, ad vocaten, belastingscontroleurs… en romanschrijvers zijn.

Zoek in het boek geen diepgaande analyse van seksueel misbruik in de Kerk. Daarvoor is het boek te kolde resk en te lichtvoetig. Wel kan het hel pen om het taboe te doorbreken dat rond het onderwerp bestaat. De Kerk heeft vooral door de recente schanda len veel van haar aanzien als instituut verloren. Dringend tijd dat de Kerk zich herpakt. Of zoals de Antwerpse dichteres Alice Nahon ooit zei: “’t Is goed in ’t eigen hert te kijken.”

PIETER VANDERMOERE

Marnix Peeters, ‘Komt een priester bij Beëlzebub’, Jana Elza, 2022, 192 bladzijden, 17,99 euro, ISBN: 9789464594706

BOEK

SIMON SEGERS

Nieuwe prenten van Japan

Museum Kunst & Geschiedenis bezit zeer rijke en gevarieerde verzamelingen, ook uit het Verre Oosten. Zes jaar geleden pakte het uit met de schitterende expo ‘Ukiyo-e’ en toonde de mooiste Japanse prenten uit de collectie. Ze dateren van het begin van de zeventiende tot het einde van de negentiende eeuw. De houtsne den zijn afbeeldingen van het kabbelende, genotvolle leven. De onderwerpen van deze traditio nele Japanse prentkunst zijn geis ha’s, sumoworstelaars, scènes uit het volkse kabuki-theater, gedich ten, landschappen, pure humor en erotiek. Met ‘Shin hanga’ breit het museum een vervolg op deze ten toonstelling en behandelt nu de periode 1900-1960.

Vernieuwing

Letterlijk vertaald betekent ‘shin hanga’ nieuwe prentkunst. De term wordt gebruikt voor de vernieuwingsbeweging van de Japanse prentkunst in het begin van de twintigste eeuw. De pro ductie van de houtsneden kwam in die periode in de verdrukking door de concurrentie van nieuwe, geïmporteerde technieken zoals de fotografie en de lithografie. Uitgever Watanabe Shozaburo bleef niet bij de pakken zitten. Hij omringde zich met talentvolle kunstenaars en houtsnijders en hij gaf hen de opdracht prenten te ontwerpen. Watanabe Shozaburo werkte met de traditionele hout druktechnieken en de meeste klassieke thema’s bleven aan bod komen, zoals de bijin (mooie vrou wen), kabuki-acteurs en bloemen vogeltekeningen.

Toch weerspiegelen de pren ten ook de modernisering van Japan en zijn er westerse invloe den merkbaar, bijvoorbeeld het gebruik van perspectief en scha duwwerking. Tijdens de grote Kanto-aardbeving in 1923 is de volledige voorraad prenten en originele houtblokken van de uit geverij vernield. Alles werd na dien ‘hersneden’, met hier en daar wijzigingen aan de tekeningen.

De prenten van Watanabe Shoza buro zijn bijzonder verzorgd. Uit de collectie van de kleinzoon van

de uitgever toont de expo daar mooie voorbeelden van, aange vuld met schetsen en proefdruk ken.

De tentoonstelling brengt daar naast ruim tweehonderd prenten uit twee Nederlandse privéverza melingen. Van de hoogste kwali teit zijn die van uitgeverij Ikeda. Om de klanten te garanderen dat de prenten in een gelimiteerde oplage werden gedrukt, gaf Ikeda zijn snijders de opdracht om het houtblok na de honderdste afdruk te beschadigen. De klanten kre gen dan een afdruk gemaakt op het beschadigde blok als bewijs.

Feest voor het oog

De Japanse toets herken je me teen, ook in de landschappen. Een boot op een rivier in de sneeuw of een gezicht op avondsneeuw bij een kanaal baden in een sfeer van grijsblauw en wit. De berg Fuji was altijd al populair in de Japan se kunst, ook bij de vernieuwende prentkunstenaars. Prachtige voor beelden van vogeltekeningen zijn een zilverreiger in de regen en kraaien bij maanlicht. De mooie vrouwen zijn goed vertegenwoor digd. We zien ze sensueel de ha ren kammen, na een bad, make-up aanbrengen…

In vele prenten zitten literaire of historische allusies verscholen. Het fascinerende ‘Ochtendhaar’

(1931) van Torii Kotondo verwijst naar een poëtisch woord dat al eeuwenlang in Japanse verzen en verhalen wordt gebruikt om het beeld op te roepen van een vrouw die in haar bed ligt en aan haar geliefde denkt. Maar ook zonder deze wetenschap zijn deze pren ten op zich een feest voor het oog. Deze tentoonstelling illustreert dat vernieuwing in de kunst tot schitterende resultaten leidt wan neer ze geworteld blijft in de tra ditie.

MMMV

Tentoonstelling ‘Shin hanga - De nieuwe prenten van Japan’, nog t.e.m. 15 januari 2023, Museum Kunst & Geschiedenis, Brussel, www.artandhistory.museum

LEZERSBRIEVEN THEO FRANCKEN

Pallieterke, Theo Francken en Bart De Wever brengen me bij mijn opleiding tot reserveofficier in Aarlen. Van de 32 vertrekkers eindigden er zeven maanden later nog 17 met een ster. Decennia later over woog ik de reden voor die uitval en kwam ik tot de volgende be denking: wie uitvluchten zoekt om zijn opdracht uit te voeren wanneer het (levens)gevaarlijk wordt, kan zijn ster vergeten. Zoe ken Francken en De Wever ook niet telkens opnieuw uitvluchten om hun opdracht - de Vlaam se soevereiniteit - uit te voeren?

Geen ster voor die mannen!

Emil m a Es, R anst

DE KAS IS LEEG

Pallieterke, De zoveelste blauwe regerings verklaring is voor de zoveelste keer een gedrocht dat onmid dellijk uitgeroeid moet worden. Ze bevat opnieuw loze beloftes die een rad voor de ogen moe ten installeren. Welke normale en bewuste mens kan zich nog ver zoenen met dergelijke situaties? Er moet zo snel mogelijk door iedereen aangedrongen worden op nieuwe verkiezingen, om die zogenaamde regering (?) in lo pende zaken naar het sterfhuis te begeleiden. De N-VA en het Vlaams Belang moeten samen kiezen voor de onafhankelijkheid van Vlaanderen.

Jan m a Es, KoRt R iJK-BEll EgEm

IVAN DE VADDER

Pallieterke, In een interview met ’t Pallieterke (13 oktober 2022) vertelt Ivan De Vadder dat de grote angst in het zuiden van het land een meer derheid tussen N-VA en Vlaams Belang is. Maar meneer De We ver heeft al meermaals te ken nen gegeven dat hij niet bereid is om met Vlaams Belang samen te werken. Hij verfoeit deze partij en bij uitbreiding de Vlamingen die het dichtste bij zijn gedachte goed staan. Hij moet zeker geen ondersteuning verwachten van alle andere traditionele, machts wellustige partijen. Dit hebben ze trouwens bewezen bij de laatste verkiezingen. Beseft De Wever wel dat hij met zijn uitspraken en zijn handelswijze ten aanzien van het VB zijn eigen Vlaamse burgers (meer dan een miljoen) een mes in de rug steekt? Het zijn Vlamingen die het nog deels goed met hem menen, maar hij papt liever aan met verraders en aasgieren. Zelfs binnen zijn eigen partij is de meerderheid voor een samenwerking met VB. Beseft die persoon wel waarmee hij bezig is? Hij stelt zich vandaag eerder op als een peetvader dan als een voorzitter.

D i Di ER Van H aVER, gER aa RDs BERgEn

AUTOKEURING

Pallieterke, Sedert deze zomer wordt bij de Vlaamse keuringscentra een nieuwe, strengere roettest uit gevoerd. Daardoor worden veel oudere dieselwagens afgekeurd, met al gauw enkele duizenden euro’s kosten tot gevolg, zoals het vervangen van dure roetfilters. De oplossing is echter simpel: in Wallonië wordt de nieuwe roet test (nog) niet toegepast. Steek

dus even de taalgrens over en laat je oude dieselwagen keuren in een Waals centrum. Dat biedt niet alleen de kans op een flinke besparing, maar het is ook per fect legaal, want iedereen is vrij om zich tot om het even welk keu ringscentrum in België te wen den. Waarvan akte.

a n DR é Cl ERBout, sCHER pEn HEu VEl-ZiCHEm

LEUGENS

Pallieterke,

Elke dag opnieuw worden we flagrant belogen door ons hele medialandschap. Zowel de zelf verklaarde kwaliteitskranten als de zogenaamde flutgazetjes, en de radiostations en tv-zenders van alle netten. Elke dag opnieuw duwen ze dezelfde leugen door onze strot: “Er zijn te weinig op vangplaatsen voor asielzoekers.” Dit is fundamenteel onwaar! Er zijn niet te weinig opvangplaat sen, er zijn te veel asielzoekers.

Jan CappEli ER, Ru DDERVooRDE

N-VA

Pallieterke,

Ik woon in Berchem en zondag middag kreeg ik een folder in de bus. En ja, het was het wijkblad van de N-VA. Ik blader er dus maar eens in, en stel vast dat de N-VA beweert te hebben inge staan voor een reeks werken en aanpassingen in onze gemeente, zoals rookvrije sportsites. Om me dan mee te delen dat op Belgisch niveau alles stilstaat, maar dat Vlaanderen ondertussen wél be leid voert. Ik hou mijn adem in, en dan komt het belangrijkste: “Vlaams minister-president Jan Jambon is de drijvende kracht die knopen (welke?) doorhakt in complexe dossiers.” Ik begin een traan weg te pinken. “Met een vaste blik op de toekomst (twee de traan). Een toekomst waarin Vlaanderen een wereldspeler wordt in innovatie en ontwikke ling…” En dan heb ik een echte huilbui gekregen.

FR ans m att HEEss Ens, BERCHEm

DOM EN ONNOZEL

Pallieterke, Vroeger betaalde ik 248 euro per maand voor gas en elektri citeit. Dan kreeg ik een eindaf rekening en moest ik 2.700 euro bijbetalen. Vanaf dan moest ik 480 euro per maand voorschot betalen. Nu krijg ik een ‘voor stel’ om maandelijks 1.400 euro voorschot te betalen. Zijn jullie nu niet beschaamd? Dat is meer dan de helft van mijn pensioen. De ‘goedkope’ energie, opgewekt door kerncentrales, windmolens en zonnepanelen, wordt verkocht aan de prijs van de ‘dure’ ener gie van gascentrales. De regering geeft ons een borrelnootje van 100 euro om ons zoet te houden. En bovendien gaat ze nog sub sidies geven om gascentrales te bouwen aan energieleveranciers die nu al woekerwinsten boeken, om nog meer woekerwinsten te maken. Denken jullie nu echt dat wij dom en onnozel zijn?

gEERt D E VR i Es E a ntw ER

Een lezersbrief insturen?

Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net.

In Museum Kunst & Geschiedenis in Brussel loopt de tentoonstelling ‘Shin hanga’ met prenten van Japan uit de periode 1900-1960.

n het Belgische leger groei de het ongenoegen zien derogen over de slechte soldij, de afstompende fron tarbeid en de karige rant soenen. Maar dat waren niet de enige problemen. Het officiële verbod op de werking van de studiekringen aan het IJzerfront, de verscherpte censuur op de frontblaadjes, het uitbreiden van de werking en bevoegdheden van de ‘Sûreté militaire’ en de daaruit voort vloeiende repressie tegen Vlaamsge zinden in het leger dwongen deze laat sten in 1917 in de clandestiniteit. De flaminganten in de loopgrachten waren door hun ervaringen ingrijpend veran derd. Hun lijden, ontgoochelingen en frustraties hadden hen geradicaliseerd. Met een perfect gevoel voor timing en dramatiek traden ze in deze vergiftigde sfeer op 11 juli 1917 spectaculair naar buiten met hun eerste ‘Open Brief aan den Koning der Belgen’.

FEDERALISTISCHE TENEUR

‘Vlaanderens Dageraad aan den IJzer’ werd op vraag van Adiel Debeuckelae re, de leider van de Frontbeweging, in de herfst van 1917 geschreven door Filip De Pillecyn en Hendrik Borginon. Beiden waren gepokt en gemazeld in de vooroorlogse Vlaamse en katholie ke studentenbeweging.

VLAANDERENS DAGERAAD AAN DEN IJZER

Opvallend was de uitgesproken fe deralistische teneur van de tekst. Het unitaire stelsel had in de ogen van de auteurs compleet afgedaan en moest vervangen worden door een op het fe deralisme stoelende staatsinrichting. Of zoals het in ‘Vlaanderens Dage raad’ werd gesteld: “Wat het Walenland noodig heeft, is bestuurd te worden door staatslieden die door en door met de Waalsche toestanden en wensen vertrouwd er hun bereidheid naar rich ten; door instellingen en wetten, die beantwoorden aan wezenlijke behoef ten, en in de maat van het mogelijke, en elken nood ten volle en tijdig voorzien. En omgekeerd, dat Vlamingen, door de eigene stamgenooten aangesteld, en er tegenover aansprakelijk, de zorg voor Vlaanderen wordt opgedragen.”

ZELFBESTUUR

Zelfbestuur - hoe vaag dit begrip ook mocht omschreven zijn - loopt als een

Dit najaar is het precies 105 jaar geleden dat ‘Vlaanderens Dageraad aan den IJzer’, het belangrijkste historische document van de Frontbeweging, verscheen. 1917 was een scharnierjaar in de oorlog, toen bleek dat een aantal grootschalige offensieven, waaronder de Derde Slag om Ieper, niet het beoogde succes voor de geallieerden opleverden. Al deze, voor de geallieerden weinig rooskleurige ontwikkelingen, zorgden voor onrust in de hoogste Belgische leger- en regeringskringen. De eindzege leek verder dan ooit en oorlogsmoeheid en zelfs defaitisme begonnen zich, net als elders, ook aan het IJzerfront te manifesteren.

raad’. Het unitaire Belgische staatsmodel had in de ogen van de auteurs definitief afgedaan: “Het unitair stelsel heeft gedu rende 87 jaren proeftijd Vlaanderen niets opgeleverd tenzij schande en ellende. Wij kunnen er niet langer de kansen van ons volk aan toevertrouwen. (…) Zelfbe stuur: daarop komt heel de gedachte gang op neer. Zelfbestuur, niet als een uiteindelijke uitkomst van broksgewijze

‘VLAANDERENS DAGERAAD’ WAS EEN POLITIEK SCHERPZINNIG PAMFLET DAT DE BAKENS WILDE VERZETTEN

staat moet sterker en hechter maken. (…) In het grondigste naast mekaar leven van de twee bestanddelen, het Vlaamse en het Waalse, elk volgens zijn aard en aan leg, elk in de onbelemmerde ontplooiing van eigen cultuur, ligt de toekomst van ons land besloten. Dat het uit weze met die onzinnige regeringsmethode, door bekrompenheid halsstarrig aan twee volksstammen opgedrongen en waarbij elk van beide zijn eigen lot toevertrouwd ziet aan een beheer dat zijn behoeften en verschieten onvolledig kent en beide te dwingen zoekt in het ga reel van een tergende en schade lijke eenvormigheid.”

RATIONEEL

Even opvallend feit is de ratio nale teneur die van ‘Vlaande rens Dageraad’ uitging. Op een onderbouwde, bijna didactische manier traden de auteurs in dia loog met hun lezers, waarbij bewust werd gekozen voor een weldoordacht, methodisch dis cours: ‘Vlaanderens Dageraad’ was niet het werk van een handvol gefrustreerden, maar een politiek scherpzinnig pamflet dat de ba kens wilde verzetten. Zelfbewust zette het een nieuwe toon, de tijd van het stamelende bidden en bedelen aan de poort was voor goed voorbij: “De Vlamingen uit het Belgische leger kunnen de re geering die thans in Havre zetelt geen vertrouwen schenken. Zij heeft de schakels verbroken waarme de elk gezag moet vasthangen aan het volk. Zij heeft verwaarloosd het parlement, vertegenwoordiging der

natie, te raadplegen in een tijd waarop meer dan ooit zij erop steunen moest. (…) Minder nog kunnen de militaire overheden aanspraak maken op ons vertrouwen. Hun bekrompenheid waar het gaat een loyale en redelijke voor stelling van Belgiës samenstelling, hun verwaandheid en hun valsch vertoon van meerderwaardigheid tegenover de Vlaamsche soldaten, hun kwade wil en totaal gemis aan eerlijkheid en eer bied voor ’t recht in het toepassen van de schamele wetten op het gebruik der talen in het leger, de brutale vervol ging waaronder de Vlaamschgezinden nu te lijden hebben, braken elke band van vertrouwen en genegenheid.”

STAATSGEVAARLIJK

‘Vlaanderens Dageraad’ be vestigde de - voorzichtigetoenadering tot de activisten in het bezette landsgedeelte en dat maakte dit pamflet in de ogen van de regering en de legertop ronduit staatsge vaarlijk. Eén van de meest op vallende en vooral betekenis volle aspecten aan het pamflet was wel het feit dat de auteurs zich niet langer tot koning Al bert richtten. Sterker nog: hem volledig negeerden. Dit wijst op een razendsnelle evolutie. Van het ietwat naïeve vertrou wen dat in de vorst in juli 1917 was uitgesproken, restte er vier maanden later niets meer. De leiding van de Frontbeweging koesterde zich geen illusies meer, want ze was zich, door de persoonlijk door de koning aan gestuurde vervolgingsgolf door de ‘Sûreté militaire’, maar al te bewust geworden van het feit dat er van de koning niets meer te verwachten viel.

‘VLAANDERENS DAGERAAD’ BEVESTIGDE DE TOENADERING TOT DE ACTIVISTEN EN DAT MAAKTE HET PAMFLET IN DE OGEN VAN DE REGERING EN DE LEGERTOP RONDUIT STAATSGEVAARLIJK

‘Vlaanderens Dageraad aan den IJzer’ was geen programma. Daarvoor was het document te algemeen opgevat, te glo baal en te weinig in detail uitgewerkt. Maar het was wel én een beknopte weer gave van de standpunten van de Front beweging én een blauwdruk waarin de krachtlijnen werden uitgezet voor een politieke werking na de oorlog, ver weg van de conventies van de traditionele en verzuilde partijpolitiek.

GROEI PARTIJPOLITIEK VLAAMS-NATIONALISME

Ondanks de snelle desintegratie van de Frontbeweging tijdens het geallieerde eindoffensief en na de wapenstilstand in het najaar van 1918, gingen de kiemen van dat wat aan de IJzer gegroeid was niet verloren. De naoorlogse botte weige ring van Albert I en de door hem samen gestelde opeenvolgende regeringen, om de al in oktober 1916 beloofde rechtsge lijkheid te scheppen tussen Vlaanderen en Wallonië, bevestigde niet alleen de onverzoenlijkheid van het Vlaamse recht met België, maar liet ook meer ruim te voor de groei van het partijpolitieke Vlaams-nationalisme. Een Vlaams-na tionalisme dat, zeker in de beginjaren, ideologisch geënt was op ‘Vlaanderens Dageraad aan den IJzer’.

Over de generaties heen klinkt hun boodschap tot op de dag van vandaag brandend actueel: ‘Rekening, regeling, werk van duur: Weg met de voogden… Zelfbestuur!’

JAN HUIJBRECHTS

HET UNITAIRE STELSEL HAD AFGEDAAN EN MOEST VERVANGEN WORDEN DOOR EEN FEDERALISTISCHE STAATSINRICHTING

Filip De Pillecyn

Open brief aan den koning der Belgen

‘Dat volk moet herleven!’

Op 2 oktober jongstleden overleed Frans Daeseleire. De naam zal de lezer wellicht weinig zeggen, maar het rouwbericht in de krant viel me direct op vanwege de ‘eretitels’ onder zijn naam. Hij werd enkel omschreven als “Vlaming”. Geen bestuursfuncties, geen verenigin gen, enkel “Vlaming”.

Over Frans Daeseleire kan ik nochtans een leuke anekdote vertellen. U weet allicht dat ’t Pallieterke opgericht werd op 17 mei 1945 door Bruno De Winter die 10 jaar lang de functie van hoofdredacteur zou vervullen. Tot 30 mei 1955, toen hij op 45-jarige leeftijd overleed aan de gevolgen van een hartaanval enkele dagen eerder.

Op donderdag 2 juni vond de afscheidsdienst van Bruno plaats in de Sint-Laurentiuskerk in Antwerpen. Alle grote na men uit de Vlaamse Beweging waren aanwezig, evenals een pak collega’s van de ‘gewone’ media. Maar de pastoor van de kerk, deken Joris Brosens, had verboden dat de kist met een Vlaamse Leeuwenvlag bedekt zou worden. En dat was niet naar de zin van een jonge 22-jarige student. Die smokkelde een leeuwenvlag de kerk in en kon ze nog vlug, achter de rug van de pastoor, op de kist draperen. Pas op het einde van de dienst ontdekte deken Brosens de leeuwenvlag op de kist… En die jonge student? Dat was Frans Daeseleire. En die bleef zijn hele leven een trouwe lezer van ’t Pallieterke.

Verriest

Er waren natuurlijk ook priesters die de Vlaamse strijd wél genegen waren. Neem nu Hugo Verriest, die op 27 oktober 1922, exact 100 jaar geleden, overleden is. Verriest was fla mingant, schrijver, dichter, journalist, priester en de slogan ‘Dat volk moet herleven!’ wordt aan hem toegeschreven. Hij kon wervend spreken en gaf honderden voordrachten in heel Vlaanderen. Hij propageerde de vernederlandsing van het middelbaar en hoger onderwijs in Vlaanderen. Zijn strijd voor de ‘Vlaamse zaak’ werd hem niet in dank afgenomen door zijn katholieke oversten, die hem daarvoor straften. Tot tweemaal toe werd hij verplicht overgeplaatst en krijgt hij de ‘aanbe veling’ zich niet met de Vlaamse zaak bezig te houden… Al brecht Rodenbach was een van zijn leerlingen en zo ontstond de Blauwvoeterie, met de slogan ‘Vliegt de Blauwvoet, storm op zee’. Verriest kreeg een eredoctoraat van de Katholieke Uni versiteit Leuven. Al stel ik me de vraag of ze dat bij de KUL nog wel zouden weten…

Erkenning

In 2014 schreef Romain Vanlandschoot de ultieme biografie over Hugo Verriest. Dat boek is een klepper van 618 bladzijden en dan begrijpt u dat het onmogelijk is om in dit stukje tekst alles te vertellen over Verriest.

Naar aanleiding van de 100ste verjaardag van zijn overlijden zijn er verschillende activiteiten. Er is een tentoonstelling over zijn leven die op drie locaties te bezichtigen is: Roeselare, Deerlijk en Koksijde. Ik verwijs naar de webstek voor alle details: www.100jaarverriest.be.

Aanstaande zondag, 23 oktober, is er in Ingooigem een plechtige eucharistieviering om 10 uur, gevolgd door een bloemenhulde aan het grafmonument naast de kerk en met een toespraak van Jan Jambon, u welbekend. Met de aanwezigheid van de ministerpresident krijgt Hugo Verriest alvast de erkenning die hij verdient als een van de grondleggers van de Vlaamse Beweging.

Femke Pieters: “Het VNJ heeft een plaats in Vlaanderen”

Het Vlaams Nationaal Jeugdverbond (VNJ) vierde afgelopen weekeinde zijn 61ste verjaardag. Jeugdleidster Femke Pieters blikt tevreden terug op de festiviteiten, die zo’n 500 feestgan gers naar Geraardsbergen lokten.

In haar toespraak schetste Pie ters kort de 61-jarige geschie denis van het VNJ. Daarbij lag de focus op Jaak Van Haerenborgh, de oprichter van het VNJ. Een an der belangrijk thema was de rele vantie van het Jeugdverbond. Het succes van identitaire groepen in Europa vertaalt zich voorlopig niet in een stijging van het ledenaantal.

“De Vlaamsgezinde partijen doen het goed. Dan zou je denken dat een Vlaamsgezinde jeugdbewe ging het ook goed doet, maar ons ledenaantal kent niet diezelfde groei. Daarover stellen we ons toch wel de nodige vragen.”

Desondanks schat Pieters de toekomst van het VNJ rooskleurig in. “We zijn ervan overtuigd dat het VNJ een plaats heeft in Vlaan deren”, benadrukt ze. “We maken ons sterk dat we kinderen veel meer kunnen aanbieden dan an dere jeugdbewegingen.”

Waarom VNJ?

Op de vraag waarom ouders hun kinderen naar het VNJ moeten stu ren, antwoordt Pieters dat het in de eerste plaats een vormende ver eniging is. “We proberen VNJ'ers op te voeden tot personen die sterk in het leven staan en weerbaar zijn. We vinden het belangrijk dat onze jongeren zelf leren nadenken en dat ze niet zomaar overnemen wat hen wordt voorgekauwd.”

Pieters beseft zelf ook dat niet iedereen met evenveel trots terug kijkt op zijn of haar periode bij het VNJ. “Maar dat ze anders naar de wereld kijken dan ze bij ons heb ben geleerd, toont aan dat we onze job goed hebben gedaan", oor

deelt ze. “We hebben hen op een kritische manier naar de wereld leren kijken.”

Onbekend is onbemind

Volgens Pieters is het VNJ na 61 jaar nog relatief onbekend, behalve dan binnen de Vlaamse Beweging. “Ook in extreemlinkse middens kennen ze ons, maar het middenveld missen we”, legt ze uit. “Binnen de Vlaamse Beweging hebben we onze rol als jeugdbe weging verzilverd. Wat we nu nog kunnen doen, is hopen dat we nog groter worden en dat mensen gaan inzien dat het wel degelijk een

meerwaarde is om hun kinderen naar het VNJ te sturen.”

Tot slot vraagt de jeugdleidster zich af in welke mate de Vlaam se Beweging nog een rol te spe len heeft. “Heel veel mensen zijn Vlaamsgezind, maar de traditio nele Vlaamse Beweging blijft iets vreemds voor hen”, besluit ze. “Als VNJ moeten we ook breder durven te kijken. Dat hebben we de laatste jaren te weinig gedaan. We heb ben te veel op ons eiland gezeten. We moeten de deur openen voor anderen, zonder onze principes te verloochenen.”

ANTON SCHELFAUT

KARL VAN CAMP, OUD-HOOFDREDACTEUR

Tweet van de week

Is er nog een cd&v’er op de markt die tot de verbeelding spreekt? Het is de vraag die de christendemocratie zich steeds luider stelt.

Heel even werd er gedacht dat Sammy Mahdi die rol zou kunnen vervullen, maar na nauwelijks een paar maanden rondhan gen in het kantoor van de voorzitter, kan je hem niet meer onderscheiden van het be hangpapier. Zoals al zijn voorgangers voor hem en al zijn opvolgers na hem. Tot de hele partij verdwenen is.

Ja natuurlijk, hij is heel even stoer geweest tegen de collega’s van de Vlaamse regering, maar toen puntje bij paaltje kwam en Sam my moest kiezen tussen ‘indexering van het kindergeld’ of ‘exit-ering uit de regering’ van zijn partij, liet hij zijn ware kleuren zien. En dat zijn de kleuren van de kameleon. Cd&v neemt namelijk de kleur, smaak en geur aan van de omgeving waarin ze ver keert.

Toen Sammy schaamteloos voor de re geringsdeelname koos, deed hij dat met de woorden: “Ik laat de Vlaming niet in de steek, zo zijn wij niet bij cd&v.” De judaskus voor ieder ideaal dat hij ooit gekoesterd heeft sinds de eerste communie die hij om religieuze redenen nooit heeft gedaan. Of nog: het was het ultieme schikken in het lot van cd&v’er te zijn. En zo verdween ook Sammy snel weer in het grote ideologische niets waarvan hij deel uitmaakt.

Rik Torfs

En toch is er een cd&v’er die de partij smoel kan geven. Wat dacht u van Rik ‘ik tweet, dus ik ben’ Torfs. De man scherpt week na week zijn profiel aan en jaagt on der de vlag van de gematigdheid menig linkse medemens de gordijnen in. En wel zonder de tsjevengedachte geweld aan te doen. Zo werd het zeurderige meisje dat “Je mag tegenwoordig van fascisten al niet meer zeggen dat ze fascisten zijn. Gevaar lijk” tweette door Rik vrolijk geretweet met de boodschap: “Zeg het mij gerust. Dat is absoluut uw vrijheid.”

Het veroorzaakte bij de linkse medemens een ware schokgolf van verontwaardiging, waarbij Rik werd beschuldigd van het arme kind in de val te hebben gelokt en uiteinde lijk van het onvermijdelijke fascisme. Terwijl hij hier alleen een toepassing van het Nieuw Testament tentoonstelde: hij toonde altru istisch de andere wang. Een voorrecht dat links zichzelf graag theatraal toebedeeld. Het strekt meneer Torfs tot eer. Laat ons ook niet vergeten dat Rik nogal een reputatie heeft bij linkse profeten. Hij heeft doorgaans maar een 100-tal tekens nodig om een niet nader genoemd ‘senior writer’ van De Mor gen de gordijnen in te jagen. Wat niet alleen plezant is, maar tevens slecht voor de gor dijnen.

Indiana Van Peteghem en de verloren belastingen

“Ons Sihame is onze Radja niet!”

De Vlaming heeft graag rolmodellen. Mensen naar wie we kunnen opkijken, terwijl we de kleine aanporren en zeggen: “Zie eens daar, die man/vrouw/x. Daar zou je eens een voorbeeld aan moeten nemen. Zo goed bezig!” Liefst van al zetten we die rolmodellen op een heel smalle sokkel zodat ze er meteen afvallen bij de eerste beweging. Want nadat het model wat gerold heeft, moet vooral de kop dat doen. Dat maakt plaats voor nieuwe rolmodellen. Sihame is dood, leve Sihame.

Het was geen verrassing dat het voltallige parlement de onschendbaarheid van Siha me (haar achternaam schrijven we niet meer uit pure verontwaardiging en omdat het toch nooit juist is, red.) had opgeheven. Sihame had zich nu eenmaal schuldig gemaakt aan dat ene ding waar je als politicus nooit bij be trokken mag zijn: betrapt worden. En ook wel aan het stelen van de allerarmsten om een villa in Edegem te kopen. Geen verrassing dus, maar het had toch wel wat zieligs. Alle partijen die haar zo het hof hadden gemaakt om op hun lijstje te komen staan, haalden nu collectief de neus voor haar op. Het icoon mag nu aan haar lijdensweg beginnen als gevallen exemplaar. Ook in de voetballerij viel een icoon van zijn sokkel. Antwerp-speler Radja (zijn ach ternaam schrijven we niet meer uit pure verontwaardiging en omdat het toch nooit juist is, red.) werd betrapt op rijden zonder rijbewijs en, godbetert, elektronisch roken voor de match. Radja maakte zich schuldig aan dat ene ding waar je als voetballer nooit bij betrokken mag zijn: de kindjes het slechte voorbeeld geven. Daar kunnen we niet tegen als modale burger. En ergens staat in de klei ne lettertjes van elk voetballerscontract ge schreven dat ze rolmodel zijn voor de kindjes. Voetballers die nauwelijks hun naam kunnen schrijven (wat overigens zeer begrijpelijk is, red.) of een fatsoenlijk kapsel kunnen kiezen, worden geacht het goede voorbeeld te zijn en te compenseren voor matig ouderschap. Je zou je de vraag kunnen stellen of het wel redelijk is om voetballers tot rolmodellen te maken, maar dat is een ander verhaal. In één week tijd vielen Radja en Sihame in ongena de.

Drie goals weg van eerherstel

En toch zijn de verhalen van Radja en Sihame niet vergelijkbaar. Radja heeft zijn twijfel achtig rolmodelschap te danken aan het feit dat hij goed tegen een bal kon schoppen. Zo goed zelfs dat ze hem er zeer veel geld voor wilden betalen. Zijn talent, zijn imago van stoute jongen en de idiote idolatrie van de sportjournalist maakten hem tot de favoriet van de kindjes. Dat hij dan al eens bezopen en al rokend langs de kaaien vlamt, zonder rijbewijs en met een sigaret in de mond? Ach, dat zijn dingen die gebeuren. Radja valt driemaal per jaar van zijn sokkel en is steeds maar drie goals verwijderd van eerherstel. Kindjes vergeten snel. Sihame is daarentegen in geen enkel opzicht een product van eigen talent of aantrekkelij

ke persoonlijkheid. Ze was een leuk snoetje met een leuk dansje, dat niet op haar mondje was gevallen. En na ieder dansje was er wel een politicus die er geld naartoe gooide. Subsidies moeten ergens naartoe en waar om niet naar het lieve kind dat er zelf niet om vroeg... En opnieuw. En opnieuw. En opnieuw. En opnieuw. Voor de buitenwereld bleef ze dat dansende meisje, maar voor de politiek werd ze de inzet van de hype die ze zelf had den gecreëerd door er zoveel geld naartoe te gooien. Sihame wist niet meer wat te ver zinnen met het geld dat ze haar toewierpen. Danspasjes kosten nu eenmaal niet zoveel. Het zou me niet verbazen dat het eerste frau duleuze dossier een wanhoopsdaad was om dat ze geen positieve bestemming had voor nog maar eens een subsidie. Het dansma rieke werd ‘sociaal ondernemer’, gewoon ondernemer en uiteindelijk corrupte politi ca in een ijltempo. Terwijl de buitenwereld zich eigenlijk afvroeg waar dat sympathiek dansmarieke naartoe was en wie die Star Wars-trut was in het parlement aan wie Bart Somers zich zo schoothonderig vastklampte. Samen met Sihame hoort de hele politiek in het beklaagdenbankje te zitten. En gooi er meteen de journalistieke fanclub bij. Kwestie van volledig te zijn. Sihame is nog zeer veel dansjes weg van eerherstel.

GEVALLEN ICONEN IN VLAANDEREN