't Pallieterke van 27 oktober 2022

Page 1

Zuhal Demir is ook minister van Toerisme. In dat kader had ze een subsidie toegekend aan de KU Leuven om daarmee een bezoekerscentrum te bouwen. Ze dreigt die nu in te trekken. Demir vindt dat de universiteit te laks is opgetreden in een zaak van verkrachting. Haar intentie is goed, het middel is dat niet.

DEMIR GEBRUIKT

Dave Sinardet (46) is professor politie ke wetenschappen en focust zijn onder zoek op nationalisme, federalisme en po litieke communicatie. Wij praatten met de politicoloog over hoe en of het Belgische federale systeem verbeterd kan worden en over de communautaire plannen van N-VA en het Vlaams Belang. “Ik denk dat de partijtop van N-VA nu wel beseft dat als men meer autonomie wil, dat men dan toch Brussel zal moeten loslaten.”

FOUT MIDDEL VOOR GOED DOEL

Als Zuhal Demir aandacht wou vragen voor de belaging van vrouwelijke studen ten door professoren en de zwijgcultuur die daarrond heerst: akkoord. Genoteerd. Maar het willekeurig ontzeggen van een subsidie om redenen die niets te maken hebben met de redenen voor die subsidie is geen goed beleid.

Een professor pedagogie werd vorige week veroordeeld voor de verkrachting van een studente tijdens een studiereis in 2016. De studente had contact opgenomen met de vertrouwenspersoon van de uni versiteit, maar legde pas in 2018 officieel klacht neer. Je kan je inderdaad de vraag stellen waarom er zoveel jaren verliepen tussen de feiten en de gevolgen, maar het is verre van zeker dat de universiteit in dit parcours een fout heeft gemaakt. Zonder officiële klacht is disciplinaire actie vrij wel onmogelijk. Na de klacht drong het slachtoffer zelf aan op discretie en later ook het parket, om het onderzoek niet te bemoeilijken. Recht is uiteindelijk wel ge schied, traag maar correct.

Dit blad probeert zich weinig aan te trekken van politieke correctheid. Wij gaan de mannen niet als groep tot daders maken en de vrouwen niet als groep tot slachtoffers. Maar seksueel geweld is wel degelijk bijna altijd het werk van mannen. Het hoeft niet altijd, zoals in dit geval, over verkrachting gaan. Er zijn ook veel sub tielere vormen van grensoverschrijdend gedrag, zoals wanneer hogergeplaatste mannen dwang uitoefenen op jonge vrou wen die vaak in het begin van hun loop baan staan. Ik heb de roofdieren trouwens ook in de politiek aan het werk gezien. Ze waanden zich onaantastbaar en bleken dat in de praktijk ook meestal te zijn.

Waar was toen de politieke wil?

In die zin is de demarche van Demir be grijpelijk. Maar het middel dat ze hanteert, is niet geschikt, niet wettig en vraagt om politiek misbruik. Trouwens, waar was al dat voluntarisme in juni, toen de univer siteit van Antwerpen twee docenten voor

onbepaalde duur schorste wegens een illegaal opgenomen privégesprek? De do centen werden zwaar gesanctioneerd en moeten zelfs een ideologisch heropvoe dingstraject doorlopen omdat ze in een privégesprek veralgemenend - maar gro tendeels correct - hadden gesproken over de Marokkaanse gemeenschap.

De Vlaamse regering zweeg veel te lang over deze daad van woke totalitarisme. Be voegd minister Weyts nam uiteindelijk een correct standpunt in, namelijk dat mensen niet gestraft mogen worden wegens de in houd een privégesprek, maar hij deed dat pas nadat hij daarover ondervraagd was in het Vlaams Parlement. En al niemand dacht eraan de universiteit subsidies af te nemen, ook al is het de instelling zelf die hier schuldig is. Meer zelfs, de onterechte sanctie is nog steeds niet ingetrokken. In die kwestie bestaat blijkbaar veel minder wil om recht te laten geschieden.

78ste jaargang • nummer 43 • donderdag 27 oktober 2022 Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER € 4,00OPINIE 2 / BINNENLAND 3-8 / INTERVIEW 10-11 / BUITENLAND 12-14 / CULTUUR & SPORT 16-17
“België is na elke staatshervorming nog complexer en inefficiënter geworden”
10-11
JURGEN CEDER
INTERVIEW
VAN CAUTEREN KUNSTHISTORICA EN STAFCHEF THE PHOEBUS FOUNDATION
18
15
KLIMAATBEWEGING RADICALISEERT 3 NIEUW FRANSTALIG KARTEL IN DE MAAK? 8 3 NUCLEAIRE SCENARIO’S VOOR BELGIË 9 LUCIEN JOTTRAND WAALSE FLAMINGANT “Vlaanderen was internationaal een kwaliteitslabel”

Een gouden kans

Er gebeuren vreemde dingen in Europa. In tal van landen komen rechtse politici aan de macht zonder dat de gevestigde orde er al te veel misbaar over maakt. In een niet zo ver verleden zou de hysterie nochtans compleet zijn geweest. Wat is er aan de hand?

“Gefeliciteerd, Giorgia Meloni, de eerste vrouwelijke premier van Ita lië.” De gelukwensen hadden zo uit de koker van het Vlaams Belang of een andere rechtse, conservatieve of nationalistische partij kunnen ko men. Aan het woord is echter niemand minder dan onze liberale premier Alexander De Croo, groot liefhebber van vrouwenrechten en (Italiaanse) vrouwen.

Ook andere Europese leiders feliciteerden Meloni, schijnbaar zonder al te veel tegenzin. Ook over de gedoogsteun van de rechtse Zweden De mocraten aan de nieuwe Zweedse regering ontstond al bij al weinig op hef. Twintig jaar geleden riep onze toenmalige minister van Buitenlandse Zaken nog op om niet meer in Oostenrijk te gaan skiën toen de FPÖ daar aan de macht kwam. Wat is er in die tijd veranderd?

It’s the war, stupid

Het antwoord op die vraag ligt verscholen in het tweede deel van De Croo’s gelukwensen aan Meloni: “Ik kijk uit naar onze nauwe samenwer king in de EU en de NAVO.” Fijnzinniger geformuleerd: “It’s the war in Ukraine, stupid!”

Waar er in de aanloop naar de Italiaanse verkiezingen nogal wat te doen was rond de fascistische wortels van Fratelli d’Italia, draaide de enige noemenswaardige ophef achteraf niet rond die partij, maar rond voorma lige premier Silvio Berlusconi. Er waren namelijk opnames opgedoken waarin ‘Mister Bunga Bunga’ - lid van dezelfde Europese familie als cd&v - de loftrompet stak over zijn “boezemvriend” Vladimir Poetin. Meloni van haar kant liet weten dat de Italiaanse steun aan Oekraïne onverminderd zou doorgaan. Van het stoppen van wapenleveringen of sancties was geen sprake. Interessant detail: Italië importeert vandaag bijna geen Russisch gas meer, terwijl het enkele maanden geleden nog een van de grootste gebruikers ervan in Europa was. De Zweden Demo craten van hun kant zijn dan weer altijd anti-Russisch geweest.

Luxeprobleem

Bezorgdheden over vermeend ‘rechts-extremisme’ zijn een luxepro bleem, ook voor links-liberalen. Waar men in de dertig jaar na het einde van de geschiedenis nog even die luxe had, zijn we vandaag opnieuw in een situatie vergelijkbaar met die van de Koude Oorlog, waarin de ijzeren logica van de geopolitiek al het andere

Het huidige tijdsgewricht biedt een gouden kans voor rechtse partijen doorheen Europa, op voorwaarde dat ze zich niet bezondigen aan populistisch gezwets over het stopzetten van sancties of het onderhandelen met Poetin. Niet alleen kunnen ze aan de “juiste kant van de geschiedenis” staan, om Charles Michel slechts half spottend te citeren, ze kunnen ook zonder al te veel hysterie deelnemen aan de macht.

KITIR EN EL KAOUAKIBI VEEL VERSCHILLEN, ÉÉN GELIJKENIS

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net

Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net

Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 52 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 104 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 208 euro op de kantoren.

Steunabo 1 jaar: 300 euro

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Oud-hoofdredacteurs:

Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020)

Kernredactie:

Jurgen Ceder, Stijn Derudder (eindredacteur), Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel (hoofdredacteur), Karl Van Camp

Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel

Foto's: Belga, Photonews

Twee politica’s beheersten deze week het nieuws: Sihame El Kaouakibi en Meryame Kitir. De twee kwesties hebben op het eerste gezicht weinig met elkaar te maken, maar één wezenlijk gegeven hebben ze gemeen.

Voor ze minister werd, was Me ryame Kitir enkel bekend omwille van nog steeds een van de meest bizarre episodes van de Belgi sche politiek. Bij een discussie in de Kamer over de sluiting van de Belgische afdeling van Caterpillar had Luk Van Biesen, parlementslid van Open Vld, de stelling verde digd dat de ontslagen arbeiders gemakkelijk elders werk zouden vinden. “Als de arbeiders van Ca terpillar zo performant zijn, dan zullen ze tot in Marokko, Turkije of in de rest van de wereld werk vin den”, riep hij in het woelige debat.

Oorspronkelijk reageerde nie mand op die opmerking, ook Kitir niet. Dat veranderde toen Calvo het woord nam en beweerde dat Van Biesen had gezegd dat Kitir zelf naar Marokko moest terug keren. De micro van Van Biesen stond niet aan, dus niemand kon bewijzen wat hij had gezegd, maar het is niet erg aannemelijk dat er oorspronkelijk niemand ge reageerd zou hebben als hij echt had gezegd wat Calvo beweerde.

De gewillige martelaar

Kitir liet de buitenkans niet liggen en speelde het spel van martelaar gewillig mee. Voortaan luidde haar versie ook dat ze had gehoord hoe Van Biesen haar naar Marokko wilde terugsturen, met steun van een pers die de sensatie van een racistische rel verkoos bo ven de nuance van de werkelijk heid. Van Biesen moest door het stof. Het betekende ook het einde van zijn parlementaire loopbaan. In pers en politiek werd Kitir ge loofd als een “mevrouw met klas se” en de “nieuwe leading lady van de sp.a”, omdat ze de veront schuldigingen van Van Biesen had aanvaard. De echo van die leugen klonk deze week nog in een tweet waarin Koen Geens haar verde diging opnam: “Ik zal niet licht vergeten hoe Meryame Kitir cor rect, vergevingsgezind en zonder theater omging met het verbaal intolerant gedrag van een van onze collega’s zodat deze zich kon herstellen.” In werkelijkheid heeft Kitir Van Biesen, die zelfs door zijn eigen partijtop werd uitgespuwd, de hel ingestuurd, alleen om haar eigen carrière te bevorderen.

Kitir werd fractieleider voor de sp.a in de Kamer, maar kwam daar weinig uit de verf. De Mor gen schrijft dat binnen haar par tij toen al de kritiek klonk dat ze voor die functie politiek te licht

woog. Waarom werd een onder maatse fractieleider daarna ge promoveerd tot minister? We ko men dichter bij de kern van het probleem.

ontgoocheld dat ze haar zorg vuldig ingestudeerde monoloog niet in de plenaire zitting mocht houden, maar alleen in een be sloten vergadering. El Kaouakibi wou haar acteertalent niet aan het publiek onthouden en nam haar toespraak ook thuis nog eens op, opnieuw in het wit, en postte het filmpje op Instagram.

“Rustpauze”

Deze week werd de stilte rond het ministerschap van Kitir door broken door de verrassende me dedeling dat ze om haar “mentale welzijn” te beschermen “een rust pauze in haar politieke carrière” inlast. De pers deed deze keer wel haar werk. Knack was de eer ste om uit te brengen dat Kitir haar kabinet in chaos achterlaat. Veel van haar medewerkers waren al opgestapt. Degenen die nog over blijven, moesten al door een psy choloog begeleid worden.

De kranten bevestigen het ver haal. Kitir zou heel onzeker zijn en dat compenseren met een dicta toriaal en paranoïde gedrag ten aanzien van iedereen die lager op de ladder staat. Deze ‘pauze’ is bijgevolg nutteloos. Als haar onvermogen om haar functie be hoorlijk uit te oefenen de directe oorzaak is van haar mentale in storting, dan is het zowel in haar belang als dat van het land dat ze gewoon ontslag neemt. Van Grie ken had dan ook 100 procent ge lijk om daarover een vraag te stel len in het parlement.

“De ambitie om het goede te doen”

De andere politica die deze week het nieuws beheerste was ui teraard Sihame El Kaouakibi. Die is blijkbaar miraculeus genezen van de ziekte die haar al anderhalf jaar verhindert naar het Vlaams Parle ment te komen. Ze verscheen daar woensdag, in een opvallend wit kleed, om zichzelf te verdedigen naar aanleiding van de vraag tot opheffing van haar parlementaire onschendbaarheid. Wit is de kleur van de onschuld en haar kleed kunnen we in deze context beter beschrijven als een gewaad.

El Kaouakibi en de VRT-ploeg die haar al een tijd volgt, waren

Het zal niet haar bedoeling zijn geweest, maar de theatrale monoloog geeft de intelligente toeschouwer een inkijk in haar extreem narcistische persoonlijk heid. El Kaouakibi ziet zichzelf als de heldin in een Griekse tragedie. Ze geeft geen enkele schuld toe, maar spreekt over “naïviteit” en “inschattingsfouten” die het ge volg zijn van haar “panische am bitie om het goede te doen”.

Haar talent om te manipuleren en te misleiden heeft haar ge holpen om jarenlang het gevier de wonderkind van het bestel te worden, aan wie zovelen geld wilden geven, met wie iedereen gezien wou worden. Maar het ver klaart het succes maar ten dele. El Kaouakibi geraakte zover omdat zovelen snakten naar het succes verhaal van een allochtone vrouw. Ook dat zorgde ervoor dat Open Vld - ook de N-VA, wordt gezegd - haar absoluut wilde inlijven, zon der vragen te stellen bij haar po litieke opvattingen en op een mo ment dat reeds verhalen de ronde deden over financiële onregelmatigheden.

Het feit dat ze vrouw en alloch toon is, heeft El Kaouakibi veel verder laten doorstoten en veel langer laten doorgaan dan iemand anders gegund zou zijn. Die twee eigenschappen verklaren ook veel in het verhaal van Kitir. Poli tieke partijen hechten een enorm belang aan de schijn van diversi teit. Een vrouwelijke allochtoon in de regering, liefst op een minder belangrijke post, met weinig kans op politieke controverse, is een dubbelslag voor die schijn.

Het is niet dat allochtone vrou wen niet even geschikt kunnen zijn voor dergelijke verantwoor delijkheden. Zuhal Demir is een uitstekende minister, ook al ben ik het niet altijd met haar eens. Maar als je iemand alleen promoveert omdat ze allochtoon of vrouw is of allebei, dan vraag je om Kamala Har ris-toestanden.

EDITORIAAL PIETER VAN BERKEL
www.palnws.be
© BELGA Meryame Kitir, Alexander De Croo en Hadja Lahbib
Kitir zou heel onzeker zijn en dat compenseren met een dictatoriaal en paranoïde gedrag
El Kaouakibi ziet zichzelf als de heldin in een Griekse tragedie
27 OKTOBER 20222 Opinie

19 OKT 2022

In een wagen die is gevonden bij het knooppunt Em pel, bij ’s-Hertogenbosch in de Nederlandse provin cie Noord-Brabant, zijn twee overleden mensen aan getroffen. Volgens de politie gaat het vermoedelijk om de vermiste Hebe (10) en haar begeleidster San ne (26). Maandag haalde de begeleidster het meisje op bij een dag centrum in Raamsdonksveer en zou vanaf daar naar Vught rijden, waar het meisje woont. Maar daar kwamen zij nooit aan. De politie gaat ervan uit dat zij zijn omgekomen bij een noodlottig ongeval.

Radio 2 was tussen mei en augustus opnieuw de meest beluisterde radiozender van Vlaanderen. Dat blijkt uit de luistercijfers van het Centrum voor Informatie over de Media (CIM). De zender van de openbare omroep haalt een marktaandeel van 28,3 procent.

20 OKT 2022

Het Amerikaanse ruimtevaartbedrijf SpaceX heeft met succes een nieuw pakket Starlink-satellieten voor wereldwijd breedbandinternet gelanceerd. Er zijn nu naar schatting al meer dan 3.100 kunstmanen voor het netwerk operationeel.

Kenan Bulut (57) is door de volksjury schuldig bevonden aan de moord op zijn vriendin Milena Raycheva (26). De Bulgaarse werd in augustus 2010 dood aangetroffen in de duinen van Zeebrugge. De Turkse Rotterdammer heeft zijn betrokkenheid altijd ontkend.

Geradicaliseerd links activisme met politieke gevolgen

21 OKT 2022

Ooit omschreven ze Uber als “de baarlijke duivel”, maar nu heeft de socialistische transportbond BTB een akkoord gesloten met de Amerikaanse taxidienst om de chauffeurs bij te staan. De bond en Uber ver schillen nog steeds principieel over het statuut van de chauffeurs, staat ook expliciet in het akkoord, maar “die ideolo gische discussie mag niet langer tegenhouden dat we hun situatie proberen te verbeteren”.

De volksjury van een burgerlijke rechtbank in New York heeft acteur Anthony Rapp ongelijk gegeven, die acteur Kevin Spacey had beschuldigd hem te hebben aangerand 36 jaar geleden. De inmiddels 50-jarige Rapp kon niet bewijzen dat hij destijds, in 1986, ongewenst seksueel was benaderd, oordeel de de jury na ruim een uur beraad.

Kunstwerken die door klimaatactivisten worden besmeurd, groene fundi’s die een brug in Londen bezetten met verkeerschaos tot gevolg, dreigementen op sociale media richting rechtse opiniemakers, geweld tegen het spreekrecht van rechts-radicale politici, ... De linkse activisten schakelen dezer dagen een versnelling hoger. Met een impact op de partijpolitiek.

22 OKT 2022

De gewezen Franse premier Edouard Philippe is door het ge recht ondervraagd over de manier waarop de Franse regering de co ronacrisis heeft aangepakt. Philip pe werd verhoord omdat hij volgens sommigen onvoldoende maatregelen had genomen om het gezondheidspersoneel te beschermen tegen het coronavirus. Hij zou, ondanks tal van waarschu wingen, ook onvoldoende op de epidemie heb ben geanticipeerd.

23 OKT 2022

Dierenrechtenorganisatie GAIA heeft in Brussels Expo haar dertigste verjaardag gevierd, in aanwezig heid van onder andere prins Laurent en drie minis ters van Dierenwelzijn, Ben Weyts (Vlaanderen), Ber nard Clerfayt (Brussel) en Céline Tellier (Wallonië). Prins Laurent droeg voor de gelegenheid een pull uit hondenhaar. Israël wil de wereldberoemde natuurkundige Albert Einstein (1879-1955) een eigen museum geven in de hoofdstad Jeruzalem. De Israëlische regering keurde het project van omgerekend 18 miljoen euro goed. Het museum zal gebouwd wor den op de campus van de universiteit Givat Ram.

De Russische staatsomroep RT heeft Kremlin-propa gandist Anton Krassovsky ‘voorlopig’ ontslagen na controversiële uitspraken over onder meer het ver drinken van Oekraïense kinderen. Krassovsky eiste in een televisieprogramma dat Oekraïense kinderen die geloofden dat Oekraïne door Rusland was bezet, ofwel in een rivier moesten worden gegooid en verdronken, ofwel in een hut moesten worden opgesloten en in brand gestoken.

Is het nog bij te houden? De ene keer was het verf, de andere keer aardappelpuree of tomatensaus. Het aantal aanslagen op kunst werken door klimaatactivisten is de voorbije dagen niet meer bij te houden. Gelukkig zijn de door hen besmeurde kunstwer ken goed beschermd met een glazen wand en zijn ze dus niet onherroepelijk verloren. Zelfs een restauratie is niet nodig. Mis schien is er wel wat werk aan de wassen beelden van de Britse ko ning Charles III en zijn echtgenote Camilla in het Londense Madame Tussauds-museum. Die kregen van activisten een slagroomtaart in het gezicht. De redenering van de actievoerders: het is de enige manier om aandacht te krijgen voor de klimaatuitdagingen.

De waanzin van klimaatactivisten verhoogt de afkeer bij een toenemend deel van de bevolking

driester. Zelfs de vrije menings uiting komt erdoor in gevaar. Getuige het duw- en trekwerk bij een boekvoorstelling van Vlaams Belang-kopstuk Filip Dewinter in Kessel-Lo vorig weekend. Daar naast neemt de linkse intimidatie ook toe via sociale media. Links klaagt altijd over rechtse trollen op Twitter, maar zelf organiseren ze ook ‘raids’ via sociale media.

Onder andere een nochtans ge matigde Rik Torfs kreeg de wind van voren. Wie niet radicaal-links is, is een extreemrechtse opinie maker en moet dus het zwijgen worden opgelegd.

Ondertussen gaan een aantal media mee in dat vreemde spelle tje. Niet dat we er zelf naar kijken, maar naar verluidt kon vorige zon dag op De Zevende Dag een rari teitenkabinet aan klimaatactivis ten z’n ding doen en zonder echt wederwoord waarschuwen voor de nakende natuurapocalyps.

linkse radicalen. Ze keren er zich steeds meer van af, en ook van hun politieke vertegenwoordi gers en hun modus operandi. Dat extreemlinkse organisaties dicht bij de PVDA/PTB staan, is niet nieuw. Anders is het gesteld met de manier waarop Ecolo en Groen beschouwd worden als het partij politieke verlengstuk van die or ganisaties. Bij steeds meer gewo ne burgers neemt de aversie voor de groenen toe. Zij zitten politiek in het verdomhoekje.

25

Een Iraniër, bijgenaamd ‘de vuilste man ter wereld’, is overleden op 94-jarige leef tijd. Amou Haji kreeg die bij naam omdat hij al meer dan een halve eeuw geen douche of bad meer had genomen.

Men kan lachen of de schouders ophalen bij deze belachelijke me thode van de klimaatfundi’s, maar hun activisme neemt gevaarlijke vormen aan. Het leidt tot kopiege drag van anderen die steeds meer de limieten opzoeken, met, jawel, desastreuze gevolgen. Vorige week klommen klimaatactivisten op de Londense brug Elizabeth II om te protesteren tegen oliebo ringen. Het verkeer in de omge ving kwam lam te liggen en in een file gebeurde een ongeval waar bij een ambulance laattijdig ter plaatse kon zijn. Het is niet beves tigd, maar één van de gewonden van het ongeval zou daardoor zijn omgekomen. Eigenlijk is het door die steeds ruwere acties gewoon wachten tot een groep klimaatac tivisten een operatie uitvoert met doden tot gevolg. Zoals indertijd de groepen die er niet voor terug deinsden om een McDonald’s-res taurant in de fik te steken.

Een betoging tegen welvaart

Het is een recente trend: de acties van linkse fundi’s en kli maatactivisten worden steeds

De waanzin van die groepen verhoogt de afkeer bij een toene mend deel van de bevolking, zelfs bij een deel van de linkerzijde. Dat was te merken op de klimaat betoging van zondag. Het brede publiek haalt de neus op voor zo veel extremisme. Het was immers ook duidelijk een betoging tegen ons huidige welvaartssysteem. De boodschap was er één van ‘de growth’. Dus het omgekeerde van economische groei en verarming.

De linkse regeringspartijen de den graag mee aan de betoging, maar het waren vooral de klassie ke links-radicale organisaties die domineerden. Die vinden blijk baar altijd een nieuw thema om zich te profileren. 40 jaar geleden waren het de betogingen tegen het plaatsen van kernraketten. Tien jaar erna was het ‘Hand in Hand’ en tegen racisme, ondertus sen is het klimaat de obsessie van de linkse organisaties geworden. Opvallend daarbij is dat men in die kringen steeds meer moei te heeft om te erkennen dat hun agressief gedrag problematisch wordt. Terwijl men anderzijds overal gewelddadige complotten ziet.

De groene partijen in het verdomhoekje

Ondertussen kijkt het gros van de bevolking met een steeds gro ter wordende verbazing naar die

Iemand als MR-voorzitter Geor ges-Louis Bouchez heeft dat door en spaart zijn kritiek op de groe ne partijen niet. Die bevinden zich binnen de Vivaldi-regering meer en meer in het verdomhoekje, maar reageren slechts af en toe op die aanvallen. Dat is niet ver wonderlijk. De Vivaldi-regering is de enige coalitie waar er voor de ecologisten nog plaats is. Ze ho pen de huidige moeilijke situatie richting 2024 te kunnen doorspar telen.

Conner

Elders ter linkerzijde kiest men voor een andere aanpak, toch in Vlaanderen. Het is opvallend dat de christelijke arbeidersbewe ging, die zich altijd aansluit bij dergelijke acties en betogingen, zich deze keer eerder op de vlak te houdt. Dat radicaal en steeds gewelddadiger activisme gaat hen te ver.

Hetzelfde geldt zeker en vast ook voor Vooruit. Conner Rous seau is zijn partij in een richting aan het sturen die doet denken aan de oude Tobback-periode van 30 jaar geleden. Daar is geen plaats voor idealisme verpakt in een fundamentalistische bood schap. Men weet dat de kiezers die nu terugkeren naar de vroe gere rode stal niet mogen wor den afgeschrikt. Bij Vooruit maakt men zich de uitspraak van wijlen de Duitse bondskanselier Helmut Schmidt eigen: “Wie visioenen heeft, die moet naar de dokter.”

DE WEEK
Klimaatactivisten van Letzte Generation besmeurden een Monet met aardappelpuree © LETZTE GENERATION
Bij Vooruit weet men dat de kiezers die nu terugkeren naar de vroegere rode stal niet mogen worden afgeschrikt
24 OKT 2022
OKT 2022
© PHOTONEWS © IRNA © PHOTONEWS 27 OKTOBER 2022 3Actueel

België en het Verenigd Koninkrijk Meer economische gelijkenissen dan gedacht

Bij ons maken politici, opiniemakers en economen zich vrolijk over de economische crisis waarin ex-premier Liz Truss de Britten heeft gestort. En deels is dat terecht. Maar te veel leedvermaak is hier niet op zijn plaats. Want de economische situatie en het daaraan gekoppelde beleid in België lijkt meer op het Britse dan gedacht.

Om de parallellen tussen Groot-Brittannië en België goed te duiden, kan het geen kwaad om de oorzaken van de crisis over de kleine plas onder de loep te nemen en een aantal misverstan den uit de wereld te helpen. Veel, zo niet alles, is terug te brengen tot een ambitieus miljardenplan voor belastingverlagingen dat Liz Truss klaar had. Het moest de Britse economie aanzwen gelen door extra consump tie en investeringen. Alleen waren er twee problemen die de kans op slagen aan zienlijk deden dalen. Ten eerste was die belasting verlaging niet gefinancierd, wat de Britse overheidsfinan ciën gigantisch in het rood zou duwen. Ten tweede zou de economische vraag gestimuleerd worden, terwijl de inflatie al hoge top pen scheert. Kortom, de economie brandde en men ging olie op het vuur gooien. De vrees voor een nog hogere inflatie was terecht.

Vandaar dat beleggers hun vertrouwen in de Britse economie verloren en weigerden te investeren in staatspapier. Het Britse pond zakte in elkaar en een financiële crisis was een feit. Alleen een vertrek van Truss kon de markten definitief geruststellen.

De euro

De Britse financiële crisis lijkt mijlenver verwijderd van de Belgische situatie, ook al bevinden de overheidsfinanciën zich in de gevarenzone met een tekort van 33 miljard euro en met overheidsuitgaven die vlot bo ven de 55 procent van het bbp gaan. Maar hier is geen sprake van kapitaalvlucht en wantrouwen door de financiële markten.

De verklaring is de euro. Marc De Vos van de denktank Itinera was daarover in Terza ke vorige week zeer duidelijk: de Belgische budgettaire toestand is vergelijkbaar met de Britse, maar de beleggers gaan ervan uit dat de andere eurolanden als een soort van reddingsboei voor België kunnen fungeren. Dus blijft men het vertrouwen bewaren in het Belgische staatspapier. Dat betekent: zonder euro zaten we in een toestand die vergelijk baar was met 1981, net door de devaluatie van de Belgische frank.

Uiteraard is er hier geen sprake geweest van een grote belastingverlaging zoals in het Verenigd Koninkrijk. Laat staan dat het er een is die vooral de hoogste inkomens ten goede komt. Er wordt wel een ander soort expansief

WOKE VAN DE WEEK

Lexicon van de politiek

‘Experts’

Wanneer in de pers wordt gesproken over ‘wetenschappers’ en ‘ex perts’, valt het mij op dat het lidwoord meestal ontbreekt. ‘De ex perts’ zou betekenen dat er unanimiteit is onder alle experts. “De wetenschappers zeggen dat de aarde rond is”, is een zin die hele maal klopt. Maar wat betekent het als ik in de krant volgende titel lees: “Experts: racisme is het gevolg van slavernij en ons koloniaal verleden”?

In de beknoptheid van een titel wor den lidwoorden soms weggelaten. Je weet dus niet of het sommige experts zijn dan wel alle experts. De journa list lijkt die verwarring vaak te willen. De titel van een stuk van vorige week in Gazet van Antwerpen: ‘Experts niet verwonderd over orka in Cadzand: De klimaatopwarming zal ervoor zorgen dat we dit soort fenomenen nog meer zien’. De lezer blijft met de indruk achter dat het wetenschappelijk vast staat dat de orka het slachtoffer is van het veranderende klimaat, terwijl dat hooguit die opinie is van de weten schappers die de journalist selectief heeft geraadpleegd.

Wanneer je het artikel leest, blijkt dan ook nog dat eigenlijk slechts één expert het over klimaatopwarming heeft. Zelfs de meervoudsvorm is dus onterecht. Deze ‘expert’ denkt dat het klimaat de samenstelling van het zee water verandert en de dieren daarom op de dool geraken. Helaas, pinda kaas. Nederlandse wetenschappers hebben het dode dier daarna onder zocht en vastgesteld dat het dier leed aan een zeer zware tandontsteking die ook al de hersenen had aangetast. Dat is de reden waarom de orka uit koers geraakte.

Derde persoonsvorm

Enkele weken geleden stond deze titel in De Morgen: ‘Mensonwaardig en ronduit racistisch: 60 experts vra gen gedenkteken voor Congolees

dorp op Wereldtentoonstelling’. In de praktijk gaat het over het een brief geschreven door Nadia Nsayi, pleit bezorger van Black Lives Matter, en Judith Elseviers, een professionele ‘dekolonisatie-adviseur’. De oproep is onder meer ondertekend door oude bekenden Walter Zinzen, Dali la Hermans en David Van Reybrouck. Waarom worden mensen die eigenlijk worden gedreven door ideologische activisme, sommigen zijn zelfs lid van de PVDA en de meesten zonder enige expertise, opgevoerd als ‘experts’?

‘Wetenschappers’ en ‘experts’ zijn dus mensen die in de derde persoon zeggen wat de journalist denkt. Zeker als het lidwoord ontbreekt.

beleid gevoerd dat de inflatie zeker niet zal doen verminderen.

‘De weg naar de hel is geplaveid met goede voornemens’

De Gentse economen Gert Peersman en Koen Schoors legden in Knack van vorige week de vinger op de wonde. Eigenlijk is de regering-De Croo bezig met het versterken of verergeren van de energiecrisis en de galopperende inflatie. Maar niet via het fis cale beleid, wel via allerlei goedbedoelde steunmaatregelen, zoals het sociaal tarief in de energiefactuur, de stookoliecheques, de energiecheques en tal van andere econo mische tegemoetkomingen. Dit zal de con sumptie van energie, maar ook van andere goederen stimuleren en net een negatief effect hebben op een mogelijk dalende in flatie.

Daarmee zitten we meteen bij een van de belangrijkste oorzaken van hoge inflatie zo als die door Nobelprijswinnaar economie wijlen Milton Friedman werd verkondigd: de overheid heeft met haar uitgavendrift de in flatie altijd een duw in de rug gegeven. Een theorie die vergeten was of werd weggela chen, maar actueler is dan ooit.

Financiële chaos zoals in Londen moeten we hier weliswaar niet meteen verwachten. Maar je kan er gif op innemen dat het nefaste federale beleid vroeg of laat door de Euro pese Commissie en de Europese Centrale Bank streng zal bekritiseerd worden. Waar mee België nog maar eens op het budgettai re strafbankje dreigt terecht te komen.

Iedere week selecteren we de meest opvallende uitingen van woke gedachtegoed in deze contreien

Antikoloniale propaganda mist zijn doel

Toen de Black Lives Matter-protesten hier enkele jaren geleden uit de Ver enigde Staten geïmporteerd werden, zagen de vaderlandse media hun kans schoon om hun lezerspubliek nog meer antiracistische en antikoloniale be richtgeving door de strot te duwen.

Twee jaar later lijkt die agendasetting zijn doel compleet gemist te hebben, zo blijkt uit onderzoek van de Universiteit Antwerpen en het Afrikamuseum. Hoe wel er na de dood van George Floyd twee keer zoveel artikels gemaakt wer den over het kolonialisme en racisme, is de steun voor zogenaamde ‘dekolonise ringsmaatregelen’ niet gegroeid, inte gendeel.

Minder Belgen zijn bijvoorbeeld voor stander van het wegnemen van straatna men dan twee jaar geleden. Ook voor stellen als lessen rond racisme in het onderwijs en quota voor minderheden op televisie kunnen maar weinig mensen bekoren.

Verantwoordelijkheid

De studie onderzocht ook hoe politici omgaan met de problematiek. Daaruit blijkt meteen dat de studie minder ob jectief is dan men eerst zou vermoeden. Zo wordt de houding van parlementsle den omschreven als hun “verantwoorde lijkheid uit de weg gaan”. Verontschul digingen of het erkennen van racisme worden bijvoorbeeld als “symboolpoli tiek” bestempeld.

Hoe ziet verantwoordelijkheid opne men er dan uit? “Materiële vormen van compensatie”, worden genoemd. Lees: herstelbetalingen.

Binnenland
ECONOMISCHE ZAKEN
© PHOTONEWS
JURGEN CEDER
© PHOTONEWS
Dalila Hermans © BELGA © BELGA Liz Truss Ook Brussel kende BLM-betogingen
27 OKTOBER 20224

Staking luchthaven Charleroi

Symptoom voor Waalse malaise

De luchthaven van Charleroi, bekend on der de naam Brussels South Charleroi Air port (BSCA), draait weer normaal, maar de imagoschade voor het bedrijf en Wallonië als investeringsregio is groot. Door de sta king van het veiligheidspersoneel heerste er dagenlang een zelden geziene chaos. Duw- en trekwerk aan de vertrekhal, hui lende kinderen, een agent die zelfs de wa penstok moest bovenhalen, duizenden pas sagiers die hun vlucht misten, enzovoort. Voor zover mogelijk zullen ze de volgen de keer voor een andere luchthaven kiezen. Alles was terug te brengen tot de staking van de werknemers van Security Masters, het bedrijf dat de veiligheidscontroles uit voert. Zij verzetten zich tegen de komst van een tweede speler, want ze vrezen dat dat hun jobzekerheid en loonsvoorwaarden negatief zal beïnvloeden. Hun harde acties loonden. Er kwam een akkoord met de di rectie dat stelt dat er voorlopig geen twee

de beveiligingsbedrijf komt. Ten vroegste vanaf 2025, en dan nog enkel als het aantal reizigers blijft groeien. Vraag is of die groei er na het spektakel van de voorbije dagen zal komen.

Structurele problemen

De luchthaven van Charleroi is een be langrijke hub in het economisch nog altijd armlastige Henegouwen. Politici willen de indruk wekken dat de regio eindelijk de 21ste eeuw is binnengestapt, denk maar aan de plannen van Legoland om rond Charleroi een nieuw park te bouwen. Maar de realiteit is dat het nog altijd oude soci aaleconomische en politieke verhoudingen zijn die Wallonië domineren. De actie van de werknemers van Security Masters is een schoolvoorbeeld van syndicale chantage die in Vlaanderen steeds minder voorkomt. Men kiest direct voor de harde confrontatie.

Dat de werknemers vrezen voor hun loon of zelfs baan is overdreven. De oorzaak van het ongenoegen is structureler. De vakbonden, met de socialistische ABVV/FGTB voorop, beseffen zeer goed dat meerdere bedrij ven die de veiligheidstaken uitvoeren hun machtspositie verzwakt. De directie kan ze dan tegen elkaar uitspelen en het wordt veel moeilijker voor de syndicaten om in de toekomst nog eens de hele luchthaven plat te leggen.

Een tweede structureel probleem is de collusie tussen de luchthavendirectie, de vakbonden en de Waalse politiek. Het is opvallend dat de PS zich als grootste Waal se partij lange tijd op de vlakte hield. Ze durft gewoon niet in te gaan tegen de rode vakbond. Maar ook de Waalse minister be voegd voor luchthavens, Adrien Dolimont (MR), reageerde zeer traag. Uiteindelijk speelde hij wel een rol bij het akkoord tus sen directie en vakbonden, maar het was duidelijk dat zelfs de Franstalige liberalen zich niet aan deze zaak wilden verbranden.

Vriendjespolitiek

Dat komt omdat de Waalse overheid nog altijd meerderheidsaandeelhouder is van de luchthaven via meerdere investerings vehikels en door de overheid gecontro leerde bedrijven (Sowaer 35,87 procent, Sambrinvest 13,68 procent, Igretec 1,65 procent et Sabca 0,48 procent). Dat is niet altijd bevorderlijk voor een goed bestuur, om het zacht uit te drukken. In het verleden was de Europese Commissie meermaals kritisch voor het subsidiebeleid van de Waalse regering ten voordele van Charleroi Airport. Begin dit jaar werd beslist om de luchthaven een extra kapitaal ter beschik king te stellen van 30 miljoen euro. Met een

overheid als referentie-aandeelhouder is dat geld - belastinggeld - gemakkelijker te vinden dan via zuivere privéspelers. De kri tiek dat dit tot oneerlijke concurrentie kan leiden is terecht, maar de Waalse regering verkiest de huidige situatie. Omdat daar mee de banen van de 3.500 medewerkers gegarandeerd zijn.

Alleen leidt die verstrengeling van belan gen vaak tot vriendjespolitiek. Dat werd tij dens de staking duidelijk. Een deel van de veiligheidscontroles van Security Masters werd uitgevoerd door een onderaannemer voor andere veiligheidstaken, Protection Unit. Die had trouwens te weinig agenten om alle passagiers te controleren. Maar daar gaat het niet om. Protection Unit heeft de investeringsmaatschappij Noshaq als aandeelhouder. Dat is het vroegere Meusin vest, een Waalse overheidsinvesteerder die goede banden heeft met PS- en Ecolo-man datarissen. Het bedrijf is ook al actief op de Luikse luchthaven en het Formule 1-circuit van Francorchamps. En geruchten doen de ronde dat dit bedrijf op termijn nog meer veiligheidstaken krijgt in Charleroi en in 2025 de tweede veiligheidsfirma wordt. Dus, een door de overheid gecontroleerde luchthaven vraagt een onderaannemer die ook de overheid als aandeelhouder heeft, om bepaalde veiligheidsopdrachten uit te voeren. Dat is echt collusie, want bij winst gevendheid bijvoorbeeld is de overheid als aandeelhouder één van de begunstigden van aandelendividenden.

‘Palermo aan Samber en Maas’

Kers op de taart: bij de lancering van Pro tection Unit zaten toch een aantal onfrisse figuren. Samuel di Giovani, oprichter van het bedrijf, werd ooit in verdenking ge steld in het financiële dossier van François Fornieri. Deze laatste, ex-baas van farma bedrijf Mithra, was ooit voorzitter van Pro tection Unit. Maar vooral: hij is een geval len zakenman die in opspraak kwam door gesjoemel en handel met voorkennis. Een veiligheidsfirma, waar een blanco strafre gister een must is, werd in het verleden dus geleid door figuren die niet zuiver op de graat waren. Of hoe het gevoel van Wallonië als ‘het Palermo aan Samber en Maas’ nooit ver weg is.

De KVAB in de aanval tegen Vlaamse canon

Onlangs verscheen nr. 78 in de reeks ‘Standpunten van de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten (KVAB)’. Publicaties die, naar eigen zeggen, een bijdrage leveren aan het wetenschappelijk onderbouwde debat over actuele maatschappelijke en artistieke thema’s. Op zich is daar niks mee, integendeel. Hoe meer debat hoe liever, zij het dat in dit specifieke geval er op zijn minst sprake is van een toch wel erg merkwaardige publicatie.

Onder de niet echt ronkende titel ‘Een canon voor Vlaanderen - Motieven en bezwaren’ trek ken drie gerespecteerde academici, zijnde Jo Tollebeek, Marc Boone en Karel van Nieuwen huyse, ten strijde tegen de door de Vlaamse regering opgezette canon van Vlaanderen.

Bevlekte ontvangenis

Deze canon kende geen vlekkeloze opstart. Toen in 2019 bekend raakte dat de net aange treden Vlaamse regering, in navolging van Ne derland, de geschiedenis van Vlaanderen en de historische ontwikkeling van de Vlaamse cultuur in een canon door onafhankelijke ex perts en op wetenschappelijke basis wou sa menvatten, oogstten deze plannen behoorlijk wat kritiek. Vooral academici waarschuwden voor de “identitaire inzet van de operatie en het gevaar van politieke manipulatie van iets wat niet in de politieke sfeer thuishoort, de nationalisering van de geschiedenis die zich daarbij voltrekt en het anachronistische, teleo

logische en vereenvoudigende karakter van dergelijke historische canon”.

In de beleidsnota’s van de bevoegde minis ters, Ben Weyts (Onderwijs) en Jan Jambon (Cul tuur), werd evenwel bevestigd dat de Vlaamse regering verder op de ingeslagen weg zou gaan en werden de contouren van het project vastgelegd. Daarna werd het windstil tot Weyts op 18 september 2020 aankondigde dat een onafhankelijke, heterogeen en pluralistisch sa mengestelde commissie belast werd met het uitwerken van deze canon. Ondanks het feit dat heel wat academici weigerden mee te werken aan dit project, was deze commissie tegen het einde van oktober 2020 geïnstalleerd.

“Framing” van het verleden

De weinig transparante wijze waarop de commissie werd samengesteld en de ondui delijkheid over het doel van de canon leidden - bijna onvermijdelijk - tot nieuwe discussies waarbij termen als “politisering van de ge schiedenisbeschouwing” en “een historische tunnelvisie” niet werden geschuwd door de critici. De publicatie van dit KVAB-standpunt ligt in het verlengde van deze kritiek. Omstan dig wordt door de drie historici de ontstaans geschiedenis en de controverse geschilderd om daarna, met lang niet altijd steekhouden de argumenten, brandhout te maken van het vermeende politiek geïnspireerde identitaire opzet van de canon. De auteurs hebben zicht baar moeite met wat zij omschrijven als de “framing” van het verleden, de vervlaamsing. Sterker nog, zij zien de canon als “een hefboom in een cultuuroorlog tegen hen die de traditio nele samenleving heten te ontwrichten”. Eni ge ideologische paranoia is hen blijkbaar niet vreemd. Zij gaan zelfs zover te stellen dat de

canon, ondanks de ambitie om een verbinden de rol te spelen in de samenleving en migran ten de kans te bieden zich te identificeren met Vlaanderen, de inburgering hypothekeert en de samenleving verdeelt.

“Enggeestigheid”

In het besluit wordt alles nog eens extra in de verf gezet: “Vlaams-nationalistische politici, andersglobalisten en veelal conservatief in gestelde cultuurcritici hebben elkaar rond dit project gevonden. Voor de eersten vormt de canon een instrument dat moet bijdragen tot een primaire identificatie met Vlaanderen, eer der dan met België, en tegelijkertijd de eigen cultuur moet vrijwaren, nu die, zo meent men, wordt bedreigd door relativisme, kosmopoli tisme en migratie. Voor de andersglobalisten staat de canon voor een authentieke cultuur, als David tegen de Goliath van de globalise rende wereld. Voor de cultuurcritici gaat het om het behoud van de eigen literaire en artis tieke tradities, in een maatschappij waarin de status van deze tradities gering is geworden.

(…) De canon is inderdaad geen onschuldig project, een eenvoudig ‘laagdrempelig instru ment’ dat de bevolking moet helpen een weg te vinden in de onoverzichtelijke massa die het verleden is. Het is veeleer een project dat - ex cusez le mot - enggeestigheid uitstraalt, vanuit een exclusief en eenzijdig denken.”

Knettergek

De auteurs van deze publicatie schijnen te vergeten dat het debat rond de canon geen nood heeft aan simplificaties, semantische dis cussies en complottheorieën. Hun boekje lijkt daardoor bij tijd en wijle meer op een pamflet dan op een academisch onderbouwd referaat. Wat ik echter hélemaal bizar vind, om niet te zeggen kafkaiaans, is dat drie gerenommeer de historici er 83 pagina’s lang in slagen te fulmineren tegen een canon waarvan de eerste letter nog gepubliceerd moet worden … Knet tergek of niet soms?

PICARD
© BELGA
Tijdens de staking van het veiligheidspersoneel op de luchthaven van Charleroi vorige week kwam alles samen wat er sociaaleconomisch verkeerd loopt in Wallonië: een militant en agressief syndicalisme, en een collusie tussen die syndicale krachten, de luchthaven zelf en de politieke machthebbers. Een analyse. Luister naar PAL CAST U aangeboden door PAL NWS en ’t Pallieterke. Stijn Derudder is uw gastheer van twee wekelijkse podcasts In PAL EROP krijgt u onze blik op de actualiteit in Vlaanderen en de rest van de wereld. In EEN KWESTIE VAN GELOOF met theologe en columniste Sonja Dahlmans vatten we elke keer het nieuws over christenen in de wereld samen voor u en focussen we ook op allerlei onderwerpen over geloof en religie in het algemeen. Te beluisteren op o.a. Spotify, Apple Podcasts en palcast.be.
Koning Filip geeft een toespraak aan de KVAB
Chaos op de luchthaven van Charleroi
© BELGA © BELGA WALLONIË 27 OKTOBER 2022 5Binnenland

De Wever over woke: “Academische zelfcensuur door linkse intoleranten”

N-VA-voorzitter Bart De Wever trapte donderdag zijn studententournee af in Leuven. Hij had het over woke en de cancelcultuur, die volgens hem meer kwaad dan goed doen, maar tegelijkertijd ook over hun hoogtepunt heen lijken te zijn.

De Wever startte met een voorbeeld van academische zelfcensuur bij het Amerikaanse wetenschapsmagazine Nature. De redactie van het wereldwijd gerenommeerde magazine zal ingezonden artikelen niet alleen meer op hun wetenschappelijke merites beoordelen, maar ook op mogelijke schade voor minderheidsgroepen. “Academi sche zelfcensuur, omdat linkse intolerantie de overhand heeft genomen in academische kringen”, vertelde de N-VA-voorzitter.

Het gaat zelfs zo ver dat universiteitsstudenten en aca demici in Vlaanderen aangeven op voorhand na te denken of hun wetenschappelijke publicatie dan wel de linker- of rechterzijde van het politieke spectrum ten goede kan ko men. Indien het rechtse partijen vooruit kan helpen, zullen ze hun onderzoek minder snel publiceren.

De zeven vinkjes-mannen

De Wever oordeelt dat de woke-beweging de maat schappij wil opdelen in daders en slachtoffers. Aan de hand van de ‘zeven vinkjes’ van Nederlands journalist Joris Luyendijk, kan u zelf bepalen tot welke groep u behoort. Bent u een blanke (of witte) man, spreekt u Algemeen Nederlands, heeft u een hoger diploma en zijn uw ouders ook hoogopgeleid, valt u op vrouwen en woont u in de randstad? “Dan heb ik slecht nieuws voor u”, aldus De We ver. “Dan behoort u sowieso tot de dadergroep.”

Slavernij en kolonies

De hele wereld is menselijker, inclusiever en minder barbaars geworden. De slavernij, het koloniale verleden, de rassensegregatie: allemaal verwerpelijke zaken uit het verleden die vandaag door iedereen veroordeeld worden. Die veroordelingen komen er opvallend genoeg enkel voor het westerse verleden. “We weten heel veel over de trans-Atlantische component van de slavenhandel. Maar we weten bijna niets over de Arabische en de Zwart-Afri

kaanse component daarvan, terwijl die toch ook een gro te rol gespeeld hebben.” De Wever wijst er ook op dat er nooit slavenhandel geweest is in Vlaanderen, er lange tijd meer blanke dan zwarte slaven zijn geweest en dat het Westen de slavernij heeft proberen af te schaffen in de hele wereld.

Dat Leopold II er een barbaars regime op nahield en zelfs naar 19de-eeuwse normen een slechte mens was, staat buiten kijf. “Maar de illusie dat het daar een aards paradijs was, waar iedereen aan de lianen slingerde en met de dieren sprak, voordat Henry Morton Stanley er voet zette, dat is natuurlijk niet waar”, verklaarde De Wever. “Rapporten uit die tijd spraken over kanniba lisme en extreem geweld tussen Congolese stammen.”

Daarom vindt hij het ook bizar dat de wes terse wereld nu commissies en hoorzittin gen organiseert over het koloniale verleden. In ons land gebeurt dat in de Kamer, maar evengoed in de stad Gent. “Heeft Gent ooit een kolonie gehad?”, schertste De Wever.

Herstelbetalingen

Duitsland - Polen - Namibië

In mei 2021 kondigde de Duitse mi nister van Buitenlandse Zaken aan dat Duitsland een ‘verzoeningsover eenkomst’ had bereikt met Namibië. Daarin erkent Duitsland een genocide gepleegd te hebben op twee Namibi sche volksstammen: de Herero en de Nama. Als compensatie besloot de Duitse overheid om jaarlijks 1,1 mil jard euro aan herstelbetalingen te doen aan Namibië, voor de komende dertig jaar. Toen het Poolse parle ment dat hoorde, droeg het de re

gering onmiddellijk op om op dezelfde manier de Duitse schuld aan Polen te begroten. Naar Namibisch voorbeeld zou Duitsland nog zo’n 1,3 biljoen (!) euro moeten betalen aan Polen voor de 2,3 miljoen Poolse burgerslachtoffers. De Duitse regering kwam echter heel snel met het ant woord: herstelbetalingen voor Polen zijn uitgesloten.

Dat is volgens De Wever hét bewijs dat woke een ‘hijzij-denken’ stimuleert. Je kan niet én blank en Europees zijn, én slachtoffer zijn. Herstelbetalingen voor Afrikaanse ex-kolonies zijn volgens links te rechtvaardigen, compen saties aan Europese landen zijn onmogelijk.

Vlaams Belang of Vooruit

Na de lezing kreeg Bart De Wever nog een vraag over een mogelijke samenwerking met Vlaams Belang of Voor uit na de verkiezingen van 2024. Op Vlaams niveau lijkt hij een coalitie met Vooruit eventueel zelfs te zien zitten: “Sociaaldemocraten zijn niet uitgesloten. Zeker niet als ze de Deense lijn volgen en daar betrap ik de huidige voorzitter weleens op.”

Over een samenwerking met het Vlaams Belang was De Wever ook duidelijk: die komt er niet. “Identiteit is zogezegd vies. Wat is daar het gevolg van? Hoe meer je zegt dat seks vies is, hoe meer mensen klant worden bij de pornograaf. En ik zie Vlaams Belang als de por noboer in dit verhaal. En zoals elke pornoboer zal die partij dan zeggen: we willen straks evolueren, we wil len kunst maken. Ik moet u ver tellen, ik zie daar niks van. En alle ‘kwaliteitskranten’ die dus schrijven dat ik die aversie alleen maar speel, dat ik een verborgen agen da heb om uiteindelijk toch daar te belanden, die hebben er geen flauw benul van waar ik voor sta.”

Dewinter aangevallen door linkse activisten “Als het fascisme ooit terugkomt, zal het onder de vorm van het antifascisme zijn”

Vlaams Parlementslid Filip Dewinter (Vlaams Belang) werd zaterdagavond het slachtoffer van fysiek geweld door linkse activisten. Voor aanvang van een boek voorstelling in de Leuvense deelgemeente Kessel-Lo kwam het tot een handge meen, waarbij het Antwerpse gemeenteraadslid tegen de grond werd gewerkt. Desondanks is Dewinter niet van plan om er het zwijgen toe te doen. “We laten ons niet intimideren”, klinkt het strijdvaardig.

Dewinter was zaterdagavond te gast in de Leuvense deelgemeente Kessel-Lo, waar hij zijn nieuwste boek over omvolking kwam voorstellen. Voor aanvang van de voorstel ling werd het Vlaams Parlementslid echter tegen de grond gewerkt en besmeurd met een stinkende vloeistof. De agressor maak te deel uit van een groep actievoerders, die voor de deur van ontmoetingscentrum Vlierbeekveld, waar de lezing plaatsvond, hadden postgevat.

De protestactie beperkte zich echter niet tot de fysieke agressie tegen Dewinter zelf. Ook de toeschouwers werden bespuwd en overgoten met bier en andere vloeistoffen. “Er zijn ook veel mensen teruggekeerd, omdat ze geen spitsroede wilden lopen”,

weet hij. “Dit was een intimidatiepoging.”

Desondanks heeft het handgemeen van afgelopen weekend niet veel indruk ge maakt op Dewinter. “We zijn wel wat ge woon”, lacht hij. “De voorbije 40 jaar zijn dit soort incidenten helaas maar al te vaak voorgekomen.” Vooral de beginperiode van het Vlaams Blok was volgens Dewinter zeer tumultueus. “Er kon geen vergadering plaatsvinden of Antifa stond aan de deur”, blikt hij terug. “De confrontatie met ex treemlinks was toen veel gewelddadiger.”

Actiemiddelen uit het verleden

Die gewelddadige confrontaties met An tifa waren het afgelopen decennium groten

deels verdwenen. In die zin is het incident van afgelopen weekend toch wel uitzon derlijk te noemen. Volgens Dewinter grijpt Antifa terug naar de actiemiddelen uit het verleden, zijnde intimidatie en geweld, om het Vlaams Belang in diskrediet te brengen.

Hij ontwaart achter de protestactie een strategie van Antifa om de ‘normalisatie’ van de Vlaams-nationale partij ongedaan te maken, door aan te sturen op een escalatie. “Als dit het nieuwe normaal wordt, straalt dat ook negatief af op de partij. Voor je het weet, is het onze eigen schuld”, waarschuwt het Vlaams Parlementslid.

Fascisme verpakt als antifascisme

Desondanks blijft Dewinter strijdvaardig. “We geven niet toe en laten ons niet intimi deren. Als we ons laten uitsluiten van uni versiteitsgebouwen en dergelijke, wint de onverdraagzaamheid.”

“Als het fascisme ooit terugkomt, zal het onder de vorm van het antifascisme zijn”,

besluit hij. “De filosofie van extreemlinks is dat ‘extreemrechts’ met geweld mag wor den beteugeld, omdat ze zichzelf beschou wen als de enige verdedigers van de de mocratie. Dat is pas fascisme en plaatst de democratie op een hellend vlak.”

kunt kiezen uit:

Geschenkdoos

Vlaamsche Leeuw met 4 flesjes en een glas

Nu de postbedeling weer lijkt te lopen zoals het hoort en ons secretariaat weer is ingericht om u ook in de namiddag telefonisch te woord te staan, herhalen we graag nog eens onze actie voor wie een jaarabonnement op de papieren versie (met gratis online toegang inbegrepen) neemt.

Iedereen die tussen 1-9-2022 en 31-08-2023 betaalt voor een papieren

Een uitgave van de onvolprezen uitgeverij Polemos:

• ‘De Guldensporenslag. Het verhaal van een onmogelijke gebeurtenis’ (Karim Van Overmeire)

• ‘Herinneringen aan Hechteniskamp Lokeren’

• ‘De man van het Wilhelmus of de rekkelijkheid van de tolerantie’ (Luk Sermeus)

Politiek
jaarabonnement, heeft de keuze uit een van de volgende geschenken. De geschenken worden maandelijks verwerkt. U kunt ze voor het eerst verwachten de week van 7 november voor wie vóór 31 oktober betaalde, enzovoort. Uw keuze kunt u doorgeven via secretariaat@pallieterke.net of telefonisch op nummer 03 232 14 17. Abonneer nú door overschrijving van 208 euro op rekening KBC BE82 4096 5194 9168 (tarief binnenland). Voor uw onlinetoegang en uw geschenkkeuze mailt u naar secretariaat@pallieterke.net of belt u 03 232 14 17. Met uw steun veranderen we zélf het medialandschap! U
Halve kilo Maes Koffie meestermengeling (gemalen of ongemalen) in een mooie bewaardoos
Abonnementenactie Jaarabonnement papier loont
Filip Dewinter © PHOTONEWS Bart De Wever © BELGA
27 OKTOBER 20226

Politiek

Pierre-Yves Dermagne

Hij is een van de nieuwe jonge goden van de Parti Socialis te met een eigen mening. Maar toch buigt hij altijd nederig het hoofd voor de echte grote Waalse baas, Paul Magnette. Pierre-Yves Dermagne (41) spreekt keurig Nederlands en levert inspanningen om dat nog te verbeteren. Hij noemt zich zelf een overtuigde, maar pragmatische regionalist “zonder vlaggen of schilden”, maar vindt wel dat prioritair de soci ale zekerheid op het Belgische niveau moet blijven. Over de rest kan wel ‘gesproken’ worden, wat dat ook moge beteke nen. En het is wat ondergesneeuwd geraakt, maar kort na zijn aanstelling als minister verklaarde hij zelfs “republi kein met respect voor het huidige systeem” te zijn. “Ik kan er niet bij dat sommigen door geboorte meer rechten hebben dan hun landgenoten”, zei hij ooit in La Libre. Het had zo uit de mond van een N-VA’er kunnen komen.

In interviews beweert hij voorstander te zijn van een nieuwe staatshervorming, maar het is vaak net zijn eigen partijtop die op de rem gaat staan. Ook al staat in het regeerakkoord dat deze re gering zo’n hervorming moet voorbereiden, toch beweegt er niets. Een top-grondwetspecialist trekt zelfs de deur achter zich dicht op het kabinet van minister Verlinden - mee bevoegd voor Institutione le Hervormingen - omdat hij vindt dat inspanningen uit Vlaanderen daaromtrent geblokkeerd worden door de Franstaligen, zowel van uit de MR als de PS.

Blitzcarrière

Hij studeerde rechten aan de UCL en werd advocaat. Als snel werd hij cabinetard, onder meer als adjunct-kabinetschef van Waals mi nister Philippe Courard en adviseur van Waals minister Eliane Tilli eux, de huidige Kamervoorzitster. Toen hij in 2006 provincieraadslid werd, startte zijn eigen politieke carrière. Vanaf dan ging het snel en zou hij als een sprinkhaan van de ene mooie job naar de ande re springen. In 2012 werd hij gedeputeerde tot in 2014, want toen werd hij verkozen in het Waalse Parlement en dat van de Franse Ge meenschap. Sinds 2010 is hij ook gemeenteraadslid in Rochefort en van 2012 tot 2018 eerste schepen. In december 2018 werd hij bur gemeester. Ondertussen werd hij in 2017 voor een half jaar Waals minister onder Magnette, wat hij opnieuw werd in 2019 onder Di Rupo. De weg was geplaveid en zijn broodje was gebakken, want in oktober 2020 trad hij aan als vicepremier en minister van Werk en Economie. Dat hij een blijver zou zijn voor de PS, stond in de sterren geschreven.

Minister van Liever-geen-werk

Als minister van Werk vindt hij dat het arbeidsrecht federaal moet blijven, maar dat het arbeidsmarktbeleid omwille van de vele over lappingen tussen de verschillende niveaus best geregionaliseerd wordt. Maar het blijft bij mooie woorden. In Vlaanderen is men ervan overtuigd dat als men moet wachten op federale initiatieven, men nog lang kan wachten. Ook al stelt de federale regering dat er tegen 2030 een werkgelegenheidsgraad van 80 procent moet zijn, toch stelt men in Vlaanderen dat men dat met deze rode vakbondsrege ring nooit zal halen. Vooral uit Vlaams-nationalistische hoek krijgt Dermagne dan ook vaak het verwijt dat hij niets doet omdat zijn par tij in Wallonië haar werkloos cliënteel niet wil verliezen door het aan het werk te zetten.

Prognoses duiden aan dat de werkgelegenheid onder 20- tot 64-jarigen klimt van 70,6 procent in 2021 tot 73,5 procent in 2027 en dat het dus het enkel Vlaanderen is dat de doelstelling benadert met 78,1 procent in 2027, dankzij eigen initiatieven op dat vlak. Het Waal se Gewest en het Brusselse Gewest blijven steken op respectievelijk 68,2 en 65,3 procent in 2027. De zogenaamde ‘arbeidsmarktdeal’ van de federale regering bestaat uit flutmaatregelen voor de schone schijn en doet helemaal niets om bijvoorbeeld de langdurige werk loosheid - die vooral in Wallonië groot is en een heuse hangmatcul tuur heeft gecreëerd - structureel aan te pakken. Zo wordt de werk loosheidsval niet weggewerkt, waardoor veel werklozen liever niet gaan werken en van een uitkering leven omdat wat ze als werkende zouden ontvangen nauwelijks iets meer is.

Het is duidelijk dat Dermagne minister van Lievergeen-werk is. Zijn ‘werkgelegenheidsconferen ties’ zijn dan ook bezigheidstherapie en praat voor de vaak, want als er al voorstellen wor den gedaan, zet hij ze via de regering niet om in wetgeving. Dermagne is uiteraard als de dood voor asymmetrisch beleid omdat hij weet dat dat het beginpunt is van een verdere splitsing van de socia le zekerheid, wat de geldkraan naar Wallonië zou toedraaien. Ook hij trekt dáár uiteindelijk altijd de ‘rode lijn’…

CITAAT VAN DE WEEK Georges-Louis Bouchez:

“De groenen spelen in op de angst van de mensen”

Georges-Louis Bouchez, partijvoorzitter van de Franstalige liberalen van MR, heeft opnieuw hard uitgehaald naar zijn groene coalitiepartners. “U zegt dat de kerncentrales in slechte staat zijn”, zei hij in een debat met Groencovoorzitter Nadia Naji in Terzake. “Waarom sluit jullie minister die dan niet? Wat er hier gebeurt: de groenen spelen in op de angst van de mensen.”

Migratie is volgens de gemiddelde Belg een negatief fenomeen

achter die stelling. Nog duidelijker is het beeld als het gaat over de bewaking van onze landsgrenzen. 67 procent vindt dat die strenger moet. 56 procent vindt dat ook de Europese binnengrenzen opnieuw strenger bewaakt moeten worden.

Uiterst links en uiterst rechts tegen migratie

Kiezers van het Vlaams Belang zijn in België de grootste voorstan ders van strengere migratieregels. Toch is slechts 30 procent van dat electoraat tegen een volledige migratiestop. Ook kiezers van de extreemlinkse PVDA/PTB zijn mi gratiekritisch. In de Franstalige vleugel geeft 61 procent aan zich minder veilig te voelen door mi gratie, in de Vlaamse vleugel is dat 42 procent. Kiezers van Ecolo en Groen staan het meest positief tegenover migratie.

Migratie wordt in België al gemeen als een negatief fe nomeen beschouwd, al zijn de meeste inwoners van dit land iets positiever als het om arbeidsmigratie gaat. Dat blijkt uit een enquête van on derzoeksbureau Ikanos in op dracht van Randstad.

De conclusie is volgens Rand stad dat de inwoners van dit land eerder negatief naar migratie kij ken. Veel positiever zijn ze als het over migratie in functie van werk gaat. Zo’n 60 procent van de res pondenten geeft namelijk aan voorstander te zijn van arbeidsmi gratie. Ook voor gezinshereniging is er een groter algemeen draag vlak, namelijk 72 procent. Daar zijn dan wel voorwaarden aan gekop peld.

Verschillende studies hebben nochtans al bewezen dat migratie niet altijd een goed effect heeft op de arbeidsmarkt. Zo is maar liefst 44 procent van wie tussen de 25 en 64 jaar is en een nationaliteit van buiten de EU heeft, noch aan het werk, noch op zoek naar een baan. Onder vrouwen met een migratie achtergrond van buiten de EU gaat het zelfs om 6 op 10. Daarmee is België met grote voorsprong de slechtste leerling in de EU. “Met deze kennis voor ogen blijft het vreemd dat activisten vluchtelin genstromen positief blijven be noemen als mogelijke oplossing

Meer kosten dan opbrengen

Naar het gevoel van zo’n 60 pro cent van de Belgen kosten migran ten meer aan de overheid dan dat ze opbrengen voor de economie. Volgens een rapport van de Natio nale Bank uit 2020 hebben die het ook bij het rechte eind. De eerste generatie legale migranten kostte de overheid namelijk zo’n 3,6 mil jard euro meer dan de doorsnee bevolking. Op de stelling ‘migra tie is de voorbije vijftig jaar (zeer) nadelig geweest voor het land’ antwoordt 39 procent dat dat klopt. 27 procent vindt dan weer dat mi gratie (zeer) voordelig geweest is.

Bij asiel en illegale migratie heeft de Belg een eerder negatief gevoel. De helft (51 procent) van de respondenten vindt dat wie hier asiel aanvraagt, bescherming moet kunnen krijgen. 17 procent vindt van niet, zelfs wanneer de aanvragers uit conflictgebieden als Afghanistan of Syrië komen. 55 procent vindt dat het recht op asiel momenteel te vaak misbruikt wordt en een even grote groep vindt dat die bescherming veel meer tijdelijk moet worden toege past.

‘Wie op irreguliere wijze België binnenkomt, mag nooit in aanmer king komen voor regularisatie.’ 52 procent van de Belgen schaart zich

Duitse klimaatactivisten lijmen zich vast in Porschetoonzaal maar beklagen zich dat ze niet naar toilet kunnen

Yves Leterme: “Asielbeleid is een communautaire breuklijn”

Van Grieken in de clinch met Kamervoorzitter na tussenkomst N-VA-Kamerlid: “Parlement en democratie onwaardig”

Thierry Baudet: “Ik ben de enige die zegt: Poetin is een held en hij moet winnen”

Kinderen van IS-strijders krijgen meer dan 80.000 euro: “Blijkbaar hebben terroristen meer rechten dan hun slachtoffers”

voor knelpunten op de arbeids markt”, schrijft Randstad zelf. MEEST GELEZEN OP Surf naar palnws.be
© BELGA
Randstad-woordvoerder Jan Denys © PHOTONEWS
27 OKTOBER 2022 7

El Kaouakibi vastbesloten er een langgerekt mediaspektakel van te maken

bouwd. De riante subsidies werden toe gekend door de gewezen minister van de Noordzee… Johan Vande Lanotte.

Vande Lanotte liet zich niet intimideren door de publicatie en riep inderhaast 10 journalisten bijeen aan wie hij zijn weinig steekhoudende verdediging met succes sleet. Geen van de journalisten had het boek gelezen, maar ze slikten het betoog van de Oostendenaar als zoete koek. De dag nadien nam Luc Van der Kelen de verdediging van Vande Lanotte in de ko lommen van Het Laatste Nieuws op zich. Luc Pauwels werd als journalist op de VRT geschorst. Later werd Vande Lanotte door de rechtbank op de vingers getikt wegens belangenvermenging en persoonlijk fi nancieel gewin. Electrawinds ging failliet en het bedrijf sleurde 100 miljoen euro aan subsidiegeld mee in zijn val.

Het Vlaams Parlement heeft de parlementaire onschendbaarheid van Sihame El Kaouakibi opgeheven om het gerecht de vrije baan te geven en haar voor de correctionele rechtbank te brengen. El Kaouaki bi zou honderdduizenden euro’s aan overheidssubsidies voor haar sociale dansproject Let’s Go Urban afgeleid hebben naar haar privébedrijfjes. De beschuldigingen zijn niet min: valsheid in geschrifte, het bedrieglijk niet-voeren van een correcte boekhouding, subsidiefraude, misbruik van vennootschaps goederen en van vertrouwen, valsheid in informatica en externe en interne hacking.

El Kaouakibi wou in alle sereniteit transparantie bieden, maar dan wel met een cameraploeg van Eric Goens in haar kielzog. Deze week beslist de raadkamer voor welke aantijgingen ze zich zal moe ten verantwoorden. Haar ingestudeerd nummertje maakte deel uit van een ver dedigingsstrategie. De gewezen Open Vld-politica ving bot. In het Vlaams Par lement verliep de zitting achter gesloten deuren. El Kaouakibi maakte gewag van “censuur”. “Vlaamse democratie op zijn smalst”, twitterde Eric Goes.

Het Truman Showsyndroom

Dan maar op Instagram, waarbij ze hoopt dat haar boodschap op alle kanalen van de sociale media viraal zal gaan. De zo geroemde onderneemster portretteert zich als een slachtoffer van een lastercam pagne en stond “machteloos tegen de dui zenden haatberichten en bedreigingen”.

De gevallen blauwe engel hoopt op “een eerlijk onderzoek naar de waarheid”. Ze maakt gewag van haar filantropische atti tude, van haar “panische ambitie om het goede te doen”. Ze is “naïef” geweest.

Net als haar oprechte spijt en haar ne derige houding, is de hele boodschap in scène gezet. El Kaouakibi slikt haar emo ties weg, maar rept met geen woord over haar misbruik van vertrouwen en de dui zenden euro’s die ze achteroverdrukte.

De gevallen Open Vld-politica werd als een rolmodel, als het ultieme bewijs van een geslaagde integratie, als een voor beeld van zelfredzaamheid op het schild gehesen. Nu haar verhaaltje in elkaar klapt, tracht El Kaouakibi de meubelen te redden door haar sprookje in stand te houden. Dezelfde politici die elkaar verdrongen om met de modelallochtoon op de foto te staan, haastten zich nadien om zich van haar te distantiëren. Sihame El Kaouakibi lijdt aan het ‘Truman Show-

syndroom’, waarbij ze gelooft dat alles in scène is gezet om haar voor de gek te hou den. Ze is het slachtoffer van zoveel onbe grip. De halve politieke wereld ging aan vankelijk in haar verhaal mee. Zelfs toen de bewijzen naar boven kwamen, bleef Johan Vande Lanotte haar met klem ver dedigen en maakte hij enkel gewag “van slordigheden in de boekhouding”.

Vande Lanotte weet uiteraard hoe hij een verdediging moet opbouwen en de pers moet misleiden. Perceptie is be langrijker dan de waarheid. Luc Pauwels en Wim Van den Eynde schreven samen een boek over ‘De Keizer van Oostende’, waarin duidelijk werd aangetoond dat Vande Lanotte als voorzitter van Electra winds miljoenen euro’s subsidiegeld op streek voor de bouw van windmolens op de Noordzee, terwijl er nooit een werd ge

De verwevenheid van pers en politiek is een oud zeer. Geslepen politici als Vande Lanotte weten hoe de media te bespelen. Door mist rond haar persoon te spuien, tracht Sihame El Kaouakibi de opvoering van ‘De Keizer van Oostende’ over te doen.

Mediashow

Dat de pers zich makkelijk voor een kar laat spannen, bewees het onderzoeksbu reau Data Driven dat in 2010 een bericht de wereld instuurde over een onderzoek naar het verband tussen politieke voor keur en seksualiteit bij 2.000 stemgerech tigde Vlamingen. Daaruit bleek dat de Open Vld-kiezers het meeste en de beste seks hadden. Het was een totaal verzon nen verhaal, waar zelfs de zogenaamde kwaliteitspers van smulde tot een wak kere journalist de link tussen het onder zoeksbureau en Woestijnvis blootlegde. Het verhaal was een grap van het pro gramma ‘Basta!’.

Mediaster Sihame El Kaouakibi heeft in korte tijd heel wat geleerd. Haar optreden in en naast het Vlaams Parlement vormde het eerste bedrijf van haar mediashow. Haar proces wordt ergens in het voorjaar van 2023 verwacht. Dan volgen de andere bedrijven van haar mediaspektakel, met als sluitstuk de nu al enorm besproken do cumentaire van Goens. Bij heel wat politici knelt nu al het slipje.

Vormen DéFI, Les Engagés en Crucke in 2024 een kartel?

Voor een aantal mandatarissen van Les Engagés kwam het nieuws aan als een donderslag: DéFI, Les Engagés en Jean-Luc Crucke zouden gesprekken voeren of gevoerd hebben om een kartel aan te gaan. Maar een donderslag bij heldere hemel was het niet, want vooral in Brussel pakken de donkere wolken zich samen boven de voormalige christendemocratische partij.

Verschillende Franstalige media bewe ren dat hun bronnen het nieuws van ver leden week kunnen bevestigen: er zouden gesprekken aan de gang zijn tussen DéFI, het voormalige FDF, en Les Engagés, het voormalige cdH dat in een ver verleden de naam PSC droeg. Ook Jean-Luc Crucke van de MR zou in het verhaal van een mogelijke samenwerking betrokken zijn. Die laatste leeft al een tijdje in onmin met zijn voor zitter Georges-Louis Bouchez, die volgens Crucke te veel op Twitter zit en de Vival di-regering te vaak onder vuur neemt.

MR-dissident Crucke

Om met die laatste te beginnen: wat de toekomst voor Jean-Luc Crucke brengt, is hoogst onzeker. Niet alleen omdat hij af gelopen vrijdag geopereerd werd wegens kanker. We kunnen alleen maar hopen dat die operatie volledig gelukt is en dat hij snel en volledig genezen raakt. Maar op het politieke vlak zit de man al een tijd je geplaagd met wat we het dilemma van Jean-Marie Dedecker van weleer zouden kunnen noemen. Enerzijds zou hij bij de volgende voorzittersverkiezingen zijn kans kunnen wagen om de partij over te nemen, maar het is lang niet zeker dat hij daarin zou slagen. Niet iedereen bij de Franstalige liberalen is ontevreden met de vele uitha

len van Bouchez, en niet iedereen die on tevreden is met Bouchez, zit op de lijn van Crucke. Dan maar een eigen partij oprich ten? Aan centrumlinkse partijen in allerlei schakeringen geen gebrek in Brussel en Wallonië, en dus is het zeer de vraag of een ‘Lijst Crucke’ wel kans maakt om ergens in een kieskring een zetel binnen te halen.

Politieke wiskunde

Louter wiskundig gezien is het in het be lang van zowel DéFI als Les Engagés om op een of andere manier samen te werken. De omvorming van cdH tot Les Engagés is al vast in Brussel geen succes, want de partij wordt er geteisterd door een zekere leeg loop. Ook in de peilingen loopt het niet zo lekker in Brussel en zakt de partij regelma tig onder de kiesdrempel van vijf procent. Daarmee riskeren Les Engagés na de vol gende verkiezingen in Brussel zonder fe derale en regionale verkozenen te vallen. Voor het Brussels Hoofdstedelijk Parlement zou een lijstverbinding met DéFI al kunnen volstaan, maar federaal zal er waarschijn lijk een gezamenlijke lijst nodig zijn om die ene zetel van Les Engagés veilig te kunnen stellen.

Bij DéFI is het probleem net omgekeerd: voldoende stemmen in Brussel, maar in Wallonië komen ze in het beste geval net

boven de kiesdrempel van vijf procent uit. In de kleinere Waalse kieskringen is dat vaak niet voldoende om op eigen houtje aan verkozenen te raken, maar in een kartel met een andere partij kan je op die manier wel snel drie à vier federale zetels verzil veren.

Dat alles vereist natuurlijk wel dat de kiezers en de mandatarissen meestappen in het verhaal van een kartel tussen DéFI en Les Engagés, al dan niet met Jean-Luc Crucke en enkele volgelingen erbij. Het lijkt erop dat alleen de voorzitters en Crucke samengezeten hebben, of dat de gesprek ken binnen een zeer beperkte kring aan de top van beide partijen gevoerd werden. Een aantal verkozenen van Les Engagés waren niet bepaald aangenaam verrast door de gesprekken, maar een aantal ande re dan weer wel. Het is overigens ook niet de eerste keer dat de twee partijen met mekaar gesprekken voeren over een kartel of een alliantie, maar tot nog toe was dat dus altijd zonder resultaat.

Politiek hebben DéFI en Les Engagés zeker enige raakpunten, maar helemaal samenvallend zijn hun partijprogramma’s nu ook weer niet. Anderzijds, wanneer be paalde verkozenen hun electorale rekening maken op basis van de laatste peilingen, is het best mogelijk dat ze alsnog enig en thousiasme zullen kunnen opbrengen voor een eventueel kartel.

Wat zegt dit over cd&v en N-VA?

Voor Vlaanderen heeft een kartel of een alliantie tussen DéFI en Les

Enagagés niet meteen grote gevolgen. Het is twijfelachtig dat de paar extra zetels de meerderheid van Vivaldi zouden kunnen breken. En mocht dat toch het geval zijn, is de meest logische stap dat Les Engagés ge woon mee aan boord van Vivaldi gaan.

Maar de gesprekken illustreren wel wat er nodig is om twee partijvoorzitters samen aan tafel te krijgen voor ernstige gesprek ken over een samengaan, en dat is relevant in het licht van het recente proefballonne tje rond een nieuw Vlaams kartel met cd&v en N-VA. Bij Les Engagés en DéFI hebben beide partijen een ernstig probleem, van daar de gesprekken. Bij cd&v en N-VA heeft vooral de eerste partij een probleem, en dan wordt een samenwerking nogal snel opgevat als een poging tot vijandelijke overname. Dat laatste leidt zelden tot veel succes in de politiek.

Jean-Luc Crucke © BELGA Johan Vande Lanotte & Sihame El Kaouakibi ©
PHOTONEWS 27 OKTOBER 20228 Politiek

Het is eind oktober 2022 en er is nog steeds geen overeen komst ondertekend tussen de federale regering en Engie, dat de Belgische kernreactoren ex ploiteert. Dit betekent dat zoals de zaken er nu voorliggen geen enkele reactor na 2025 wordt verlengd. Dit zou economische ineenstorting, black-outs en volksopstand betekenen. Bou chez raakt erg opgewonden op Twitter. Onlangs volgden de voorzitters van Open Vld en cd&v zijn voorbeeld.

Er is echter niets ondertekend en terwijl alle Europese re geringen - inclusief Duitsland - hun verantwoordelijkheid hebben genomen, heeft de fe derale regering er de voorkeur aan gegeven om het zoveelste ‘rapport’ over de mogelijke uitbreiding van verschillende reactoren te vragen. Een per fecte illustratie van de systema tische verlamming van het ‘Bel gische systeem’ in belangrijke kwesties. We bekijken de drie scenario’s…

VOOR BELGIË

DE VOLLEDIGE SLUITING VAN HET BELGISCHE NUCLEAIRE PARK IN 2025

Dit is niet zomaar een doemscenario, maar de absolute juridische realiteit zoals de za ken nu voorliggen. Het is ook de wil van Engie, zoals meermaals werd bevestigd. Het is trouwens ook de nauwelijks verho len wens van een aanzienlijk deel van de Vlaamse en Waalse groenen, die zo’n ir rationele haat hebben tegen kernenergie dat ze bereid zijn er alles aan op te offeren. Aangezien onze buren moeite hebben om hun elektriciteitsvoorziening veilig te stel len, is er geen reden om aan te nemen dat onze enorme elektriciteitsbehoeften door onze buren gecompenseerd zullen wor den. Frankrijk heeft bijvoorbeeld tijdens de eerste ambtstermijn van Macron zijn nucleaire capaciteit massaal afgebouwd - inclusief de sluiting van de perfect ope rationele centrale van Fessenheim - onder druk van Duitsland. De Macron van 2022 doet zijn best om de blunders van de Ma cron van 2018 te herstellen. Maar je kunt een kerncentrale niet repareren zoals een brommer.

DUITSLAND

Na bij God gezworen te hebben dat de Duitse kernenergie nooit uitgebreid zou worden, heeft de Duitse regering beslo ten de drie nog in bedrijf zijnde reacto ren te verlengen tot april 2023. Tot groot ongenoegen van de milieuactivisten van Die Grünen. Tegen die tijd is het een veilige gok dat na het schreeu wen van “Nie!” Duitse kernenergie na april uitgebreid zal worden. We zullen zien. Feit is dat Duitsland in gro te energiepijn blijft en niet op hulp kan rekenen. Onze Nederlandse buren zijn nauwelijks beter af. Rekening houdend met deze realiteiten, betekent de vol ledige sluiting van het Belgische nu cleaire park dat België vanaf 2025 de donkere kamer van Europa wordt. De lichten zullen doven in de haven van Ant werpen, die de rustige aanblik zal krijgen van een mediterrane vissershaven - de natte droom van milieubeschermers.

EEN ULTIEM AKKOORD TUSSEN DE FEDERALE REGERING EN ENGIE

Het twistpunt is de overname van de ontmantelingskosten. Om iets ten gunste van Engie te zeggen: in tegen stelling tot wat de milieuactivisten beweren, is het standpunt van Engie in deze zaak niet geheel oneerlijk.

Onder druk van milieuactivisten scherpt België namelijk voortdu rend de regelgeving inzake de tech nische en praktische details van de ontmanteling aan, waardoor de ont mantelingskosten systematisch en exponentieel toenemen. Engie zou graag zien dat de regering zich minstens inzet om deze irratione le komedie te stoppen. Of anders,

dat de regering zich ertoe verbindt de extra kosten op zich te nemen die verbonden zijn aan deze regelgeving die niets anders beoogt dan het be vredigen van de hatelijke impulsen van ecologisten.

BOUCHEZ

Een overeenkomst is nog steeds mo gelijk. Maar dat kan alleen door de mi lieuactivisten te dwingen door het stof te kruipen. Het is ironisch dat Bouchez voortdurend klaagt over de aanwezig heid van de ecologisten in de rege ring. Zonder hem zouden de groenen niet mee aan de knoppen zitten.

Het is ironisch dat Bouchez voortdurend klaagt over de ecolo gisten in de regering, want zonder hem zaten de groenen niet mee aan de knoppen

NATIONALISERING KERNCENTRALES

De Vlaamse en Waalse groenen haten kernenergie zo hard dat ze bereid zijn alles op te offeren aan die irrationele haat

Bij gebrek aan een overeenkomst met En gie eist de regering 4 of 5 kernreactoren op. Hieruit blijkt dat in werkelijkheid alle niet-groene partners van de regering het eens zijn over een zo groot mogelijke uit breiding van kernenergie. Juridisch gezien is dat mogelijk, maar er zijn een groot aantal praktische obstakels die echter geen van alle onoverkomelijk lijken. Het echte obstakel is opnieuw politiek en ‘systemisch’, namelijk de twee groene par tijen. Nationalisering is een manoeuvre met

een zware verplichting voor de toekomst en vereist dat een wet wordt aangenomen. In dit geval kan de regering enkel ‘all-in’ gaan: het zullen 4 of 5 reactoren zijn, of niets. Bijgevolg zouden de ecologisten opnieuw hun laatste toezeggingen - “twee en slechts twee” - moeten intrekken. Dit zou onvermij delijk leiden tot blokkering in de minister raad, zelfs voordat de Kamer wordt bereikt. Daarom zijn we terug bij de oorspronkelijke impasse.

MILIEUACTIVISTEN ZIJN DE OORZAAK

Wat alle drie de scenario’s gemeen hebben, is een eenvoudige vaststel ling: de Belgische milieuactivisten, de meest extreme in Europa, kun nen hun kinderachtige haat tegen kernenergie niet overwinnen. In elk van deze scenario’s zijn het de milieuactivisten die de oorzaak zijn van de blokkade.

STOPPEN MET BEHANDELEN VAN HET SYMPTOOM

Laten we daarom durven een prognose te stellen: we moeten stoppen met het behandelen van het symptoom, namelijk de blokkering, en in de plaats daarvan moeten we het probleem behan delen, namelijk het fanatisme van de Belgische ecologisten.

Een alternatieve parlementaire meerderheid zal moeten worden gevonden om de Belgische nu cleaire capaciteit zoveel mogelijk uit te breiden

en massaal te investeren in een nieuwe generatie kernenergie. Zoals de Nederlanders (goed gead viseerd), de Zweden en meer dan waarschijnlijk de nieuwe Italiaanse regering zullen doen. Kernenergie is immers een integraal onderdeel van de Europese energiemix van de toekomst. Dat is de harde geostrategische realiteit waartegen de linkse haat van de Belgische milieuacti visten ongetwijfeld zal botsen.

NUCLEAIRE SCENARIO’S
PROGNOSE:CONCLUSIE: 1 2 3 SCENARIO SCENARIO SCENARIO 27 OKTOBER 2022 9Opinie

Welke gedachten roept een onafhankelijk Vlaanderen bij u op?

“Eerlijk gezegd, weinig. Ik zag daar toe immers nog niet echt werkbare en haalbare modellen. Het enige wat ik mij dan kan inbeelden, is dat er dan een soort van ‘rest-België’ zou zijn van Wallonië en Brussel, en misschien en kele faciliteitengemeenten. Ik kan mij immers niet inbeelden dat de Frans talige partijen zouden accepteren dat Brussel bij een onafhankelijk Vlaande ren gevoegd zou worden. Brussel als stadsstaat lijkt mij ook niet realistisch. Het enige wat nog zou kunnen, is een soort België dat blijft bestaan waar Vlaanderen, of toch een groot stuk er van, uitstapt. Maar dan zit je met een Brusselse stadsregio die verspreid ligt over verschillende onafhankelijke sta ten, wat me ook niet meteen werkbaar lijkt. Alleszins, we hebben er ongeveer 50 jaar over gedaan om een kieskring te splitsen in dit land. Ik vraag me dan af hoe lang we erover zullen doen om het land te splitsen met alle mogelijke vraagstukken die daarbij komen, zo als Brussel, de staatschuld, hoe de EU daartegenover zal staan, enzovoort.”

Ziet u dan een hoopvolle toekomst voor Vlaanderen?

“Ik denk dat vandaag de natiestaat niet meer het niveau is waarop je de gro te uitdagingen van onze tijd kan aan pakken. Ik denk dan aan bijvoorbeeld migratie, de strijd tegen terrorisme en de klimaatopwarming. Dat zijn zaken waarvoor je hogere niveaus zoals de Europese Unie, of zelfs nog grotere in ternationale verbanden, nodig hebt. Ik sta nogal sceptisch tegenover het idee om nieuwe, nog kleinere, natiestaten te creëren.”

Antwerpenaar Dave Sinardet (46) is professor politieke wetenschappen en focust zijn onderzoek op nationalisme, federalisme en politieke communicatie. Wij praatten met de politicoloog over de rol van de Europese Unie in ons politieke systeem, hoe en of het Belgische federale systeem verbeterd kan worden, over het confederalisme van de N-VA en de soevereiniteitsverklaring van het Vlaams Belang.

“Ik denk dat vandaag de natiestaat niet meer het niveau is waarop je de grote uitdagingen van onze tijd kan aanpakken

die enkel de nationale staten rond de tafel erkent. Als wij daar een standpunt willen innemen, zullen we toch opnieuw moeten samenwerken om een Belgisch standpunt te bepalen, want anders heb ben we geen stem aan die Europese ta fel.”

Zou het beter zijn als de EU minder politieke bevoegdheden zou hebben en dat er meer bilaterale akkoorden tussen landen worden afgesloten?

moeilijk om als natiestaat nog grip te be houden op bepaalde elementen van een geglobaliseerde economie.”

We zien heel wat blokkering op het Belgische federale vlak. Hoe kunnen we de werking op dat niveau verbeteren? Kan een federale kieskring eventueel helpen?

se landen zie je dat de regeringsonder handelingen daar ook moeilijker wor den en langer beginnen te duren, maar je ziet dat men daar meer openstaat voor andere pistes, zoals voor minderheids regeringen. Bij ons is dat ondenkbaar, terwijl dat misschien ook wel een inte ressante piste zou kunnen zijn.”

Draait een natiestaat niet vooral om het idee om als volk zelf te kunnen beslissen wat we willen doen?

“Dat is inderdaad de bedoeling en is het principe van het nationalisme. Het idee dat volk en staat congruent zou den moeten zijn en dat je jezelf als natie zou moeten kunnen besturen. De eer ste vraag is dan wat een natie juist is. In landen als België maar ook bijvoor beeld Spanje of het VK is de invulling daarvan gecontesteerd. Is Vlaanderen en/of België een natie? Is Schotland en/of Groot-Britannië een natie? Daar over bestaan redelijk wat conflicteren de visies, zowel bij de bevolking als in de politiek. Maar, zoals gezegd, als je ervan uitgaat dat een bepaalde groep als natie beschouwd kan worden, dan blijft het een feit dat je om een heel aantal zaken te kunnen oplossen toch weer hogere niveaus nodig hebt.”

“In België is er een zekere paradox. We hebben namelijk de voorbije zes staatshervormingen een heel aantal bevoegdheden gedefederaliseerd of opgesplitst, maar rond veel van die op gesplitste bevoegdheden moeten we nu toch nog steeds samenwerken of sa men beslissen. Dat is deels het gevolg van de Europese Unie bijvoorbeeld,

“Ik denk persoonlijk niet dat dat een oplossing zal zijn om een aantal van de grote problemen van deze tijd zoals mi gratie, klimaat en veiligheid aan te pak ken. Die zaken zijn per definitie grens overschrijdend en worden best op een zo hoog mogelijk niveau aangepakt. Dat geldt ook voor zaken als bedrijfsbelas tingen. Zolang die nationaal immers ge organiseerd zijn, kunnen grote multina tionals de landen tegen elkaar uitspelen in een ‘race-to-the-bottom’. Daardoor is er dan minder geld om op nationaal ni veau allerlei sociale uitgaven te doen of de personenbelasting te verlagen. Dat is een voordeel van de Europese con structie. Tegelijkertijd vind ik wel dat die Europese constructie anders en de mocratischer georganiseerd zou moeten worden, zowel de werking van de raad als de commissie, en voor een stuk ook die van het parlement.”

Er zijn critici van de EU die aanhalen dat de gewone burger, de gewone Vlaming door die supranationale structuren – zoals de EU en de NAVO – steeds minder te zeggen heeft.

“De vraag is natuurlijk of je inderdaad minder te zeggen hebt, of dat je dankzij de Europese constructie soms hefbomen hebt om net meer te kunnen doen. Kijk bijvoorbeeld naar de energieprijzen. Vriend en vijand zijn het eens dat men enkel op dat niveau iets kan doen aan

“Ik denk dat een federale kieskring ze ker zinvol zou kunnen zijn, omdat er nu een democratisch deficit is. Als kiezer kan je enkel stemmen voor de helft van de partijen die je besturen. Bij de vori ge federale verkiezingen kon ik bijvoor beeld niet stemmen voor de partij die de premier toen heeft geleverd, namelijk de MR van Charles Michel. Dat is toch re delijk uniek, want in de meeste landen kan je wel voor de partij van de premier stemmen. Als partij kan je hier een heel land besturen en toch maar aan de helft daarvan verantwoording moeten afleg gen. Dat is toch een element van parti cratie. In de staatshervormingen hebben de partijen het land mooi onder elkaar verdeeld.”

Maar zou de federale kieskring daadwerkelijk dan de werking van de federale regering verbeteren?

“Ik vind vooral het democratisch deficit belangrijk. Maar als je als politicus er toe aangezet wordt rekening te houden met kiezers in het hele land, en dus ook wat er leeft aan de andere kant van de taalgrens, dan kan je er misschien van uitgaan dat dat een aantal communau taire conflicten binnen de regering zou verminderen. We moeten er ook niet te veel van verwachten, want soms spelen die conflicten zich ook af binnen de taal groepen. In de huidige regering is een grote bron van instabiliteit toch wel de concurrentie tussen MR en PS. Zij gebrui ken de regering vaak om zich tegenover elkaar te profileren. Zoiets ga je niet op lossen met een federale kieskring.” Als we ervan uitgaan dat de federale kieskring er niet komt, hoe ziet u dan de werking van de federale regering evolu eren?

“Het hangt er een beetje vanaf of de politieke klasse wat meer gaat durven om creatiever te zijn. Bij de vorige rege ringsvorming heb ik mij wat geërgerd aan het gebrek ervan. In andere Europe

“Het voordeel van een minderheids regering is onder andere dat je meer macht geeft aan het parlement. Je hebt nog steeds een meerderheid nodig om wetten te stemmen, waardoor die rege ring steeds naar een meerderheid zal moeten zoeken. Dat geeft de parlement sleden meer macht. Op z’n minst zou men moeten stoppen met het diabolise ren van een regering met een minder heid in een van de taalgroepen. In heel veel landen heeft men een volledige minderheidsregering met een minder heid in het hele parlement. Bij ons wordt er al een drama gemaakt indien er een minderheid is in een van de taalgroepen.

Als we dat soort eisen gaan blijven stel len, gaan de regeringsvormingen altijd maar moeilijker worden. Bovendien ga je dan ook vaak uitkomen bij regeringen met heel veel partijen waarbij je water en vuur moet gaan verzoenen, in plaats van bij een regering die ideologisch wat coherenter is, zoals de centrumrechtse regering-Michel die dat op papier alles zins was.”

Zou het helpen als men zou stoppen met bepaalde partijen, zowel linkse als rechtse, te diaboliseren?

“Een andere creatieve piste is inderdaad om wat minder evidente coalities te gaan bekijken. In Oostenrijk zijn bijvoorbeeld de groenen samengegaan met radi caal-rechts. Dat is bij ons redelijk on denkbaar. Dus men moet inderdaad wat meer open staan.”

“Ik wil toch nog even terugkomen op het element ‘minderheidsregering’. Ik vind het wel een beetje raar dat de Vlaamse Beweging zich altijd verzet heeft tegen te veel grendels in het Belgische sys teem, terwijl die meerderheid in beide taalgroepen eigenlijk ook een grendel is. Dat is het principe van de bijzonde re meerderheidswetten - die nodig zijn voor staatshervormingen - toepassen op regeringsvorming in het algemeen.

Ik vind het vreemd dat men pleit voor die extra grendel, een die nergens in de grondwet staat. Misschien zou men wel een regel in de grondwet kunnen maken

IK DENK DAT DE PARTIJTOP VAN N-VA NU WEL BESEFT DAT ALS MEN MEER AUTONOMIE WIL, DAT MEN DAN TOCH BRUSSEL ZAL MOETEN LOSLATEN
Een eenzijdige soevereiniteitsverklaring lijkt mij totaal onhaalbaar
27 OKTOBER 202210 Interview

PROFESSOR POLITIEKE WETENSCHAPPEN

die zegt dat een regering moet bogen op minstens een kwart of een derde van de leden van een taalgroep. De rege ring-Michel was in die zin een beetje op het randje.”

“Eigenlijk moeten we dan ook de pariteit in de ministerraad afschaffen, want het is vreemd dat je een regering hebt waar van de helft van de ministerposten naar één partij gaan en de andere helft naar de drie andere. Men probeert dat op te lossen met staatssecretarissen, maar dan krijg je weer een regering met te veel le den, dus moeten we dan misschien zeg gen dat we de pariteit in de ministerraad ook afschaffen en dat ook daar minstens een kwart of een derde moet bestaan uit de leden van een bepaalde taalgroep. Dan is meteen een van de grendels ook weggenomen.”

“Er is alleszins heel wat hypocrisie in dat debat. Men instrumentaliseert die these immers en doet alsof men grote demo cratische principes verdedigt, maar die variëren naargelang het partijbelang. De PS vond een regering zonder Franstalige meerderheid in 2014 een schande maar in 2019 zagen ze geen graten in een re gering zonder Vlaamse meerderheid. Bij cd&v was het omgekeerd.”

Dat lijken allemaal ‘creatieve’ oplossingen, maar blijft het niet gewoon allemaal veel te ingewikkeld?

“Dat laatste maakt het in elk geval minder ingewikkeld. Je gaat meer opties creëren om een centrumrechtse of centrumlink se regering toch nog mogelijk te maken, in plaats van altijd een ‘vlees-noch-vis constructie’ te hebben. Wat je wel kan zeggen, is dat elke staatshervorming ons land steeds complexer maakt. Als men mij nu vraagt of het systeem nu goed werkt, dan vind ik dat het voor verbete ring vatbaar is. Aan de andere kant ben ik sceptisch dat een zevende staatsher vorming echt voor verbetering kan zor gen, want ik zie een perpetuum mobile in ons staatshervormingsdebat.”

“We stellen allemaal vast dat België te complex en te inefficiënt is en dat het te

veel kost. Er is bijna niemand die echt weet hoe de bevoegdheden precies ver deeld zijn. Als er dan na heel veel moeite en tijd een staatshervorming komt, stel len we altijd vast dat die problemen nog erger geworden zijn. Het probleem is dat het altijd een compromis moet zijn tus sen minstens acht partijen die allemaal hun eigen visie hebben, alsook hun ei gen partij- en zuilbelangen. Die maken dat het nooit de perfecte democratische, efficiënte staatsstructuur gaat opleve ren. Als we daarin nu weer jarenlang tijd gaan steken - tijd die we dan niet kunnen steken in onder andere justitie, pensi oenen en arbeidsmarkt - om dan weer uit te komen bij iets waarmee opnieuw niemand gelukkig is, is het sop dan de kolen wel waard?”

Is het dan niet de ultieme oplossing om de Belgische constructie te beëindigen en elk onze eigen weg te gaan?

“Ik denk niet dat de splitsing van België een haalbare oplossing is, noch een met draagvlak. Alle studies wijzen erop dat slechts een klein deel van de bevolking echt voor separatisme is. Volgens de meeste wetenschappelijke studies blijkt dat de steun in Vlaanderen daarvoor al tijd slechts rond de 10 procent ligt. Het is ook geen toeval dat de N-VA daar over eigenlijk al zo’n 15 jaar niet meer spreekt en daar het confederalisme te genover heeft gezet. Dat heeft immers het voordeel dat dat voor veel mensen een redelijk vaag, meer onschuldig en minder gevaarlijk concept lijkt. De steun is er niet en dat is niet onbelangrijk in een democratie.”

“Als we kijken naar andere nationalisti sche bewegingen in andere staten die meer autonomie willen, dan zien we dat een van hun belangrijkste eisen steeds een referendum rond onafhankelijkheid is. Vlaamse nationalisten hoor ik nauwe lijks voor een referendum pleiten en dat is omdat men weet dat die steun er niet is en dat er geen meerderheid gevon den zal worden. De ironie is dat als er al gepleit wordt voor een referendum rond Vlaamse onafhankelijkheid, dat dat dan gebeurt door Belgische nationalisten of verdedigers van de eenheid van België.

Is Vlaanderen op dit moment een België-light? Zou Vlaamse onafhankelijkheid daar verandering in brengen?

“Als je het objectief bekijkt, moet je vast stellen dat het Vlaamse niveau op een heel aantal vlakken een kopie is van de Belgische politieke cultuur. Ik noemde het ook al ‘klein-België’. Meer dan tach tig procent van de wetgeving die uit het

CONFEDERALISME OF EENZIJDIGE SOEVEREINITEITSVERKLARING?

Wat denkt u van het idee van de eenzijdige soevereiniteitsverklaring van het Vlaams Belang?

“Een eenzijdige soevereiniteitsverklaring lijkt mij totaal onhaalbaar. Dat is namelijk al geprobeerd in Catalonië en het resul taat is duidelijk: geen enkele staat heeft die onafhankelijkheid erkend. Wat ben je daarmee? Wat relevant is in deze kwestie, is of andere staten in de Europese Unie en de EU zelf die onafhankelijkheid zouden erkennen als zo’n nieuwe staat - tegen de Belgische grondwet in - eenzijdig uitge roepen zou worden. Niet dus. Dat toelaten is een precedent scheppen en de deur openzetten voor instabiliteit.”

Het voorbeeld dat Tom Van Grieken aanhaalt, is dat van het voormalige Tsjechoslovakije. Is dat een realistisch voorbeeld?

“Tsjechoslovakije zat toen niet in de EU en bovendien heeft het niet lang bestaan als onafhankelijke staat. Het kwam net

uit communistische onderdrukking. Uit eindelijk is de splitsing pas doorgedrukt nadat er een akkoord was met alle leiders van het voormalige Tsjechoslovakije. Dat is toch wel een heel andere situatie.”

En is het confederalisme van N-VA realistisch?

“Op een aantal cruciale punten totaal niet, denk ik. Vooral wat Brussel betreft. In het model van de N-VA zou Brussel voor een stuk nog autonomie hebben als gewest, maar zou voor heel veel zaken de Vlaamse en Waalse deelstaten in Brussel bevoegd zijn. Er zouden bijvoorbeeld twee pen sioensystemen en twee werkloosheids uitkeringssystemen komen. Dat lijkt mij totaal onrealistisch omdat zeker de Frans talige partijen, en ook een paar Vlaamse partijen, dat nooit zullen accepteren. Ik denk dat men zeker toch bij de partijtop van de N-VA nu wel beseft dat als men meer autonomie wil, dat men dan toch Brussel zal moeten loslaten.”

Vlaams Parlement voortkomt, is geïni tieerd door de Vlaamse regering. Er is zelf een zwijgakkoord dat bepaalt dat je als lid van een meerderheidsfractie in het Vlaams Parlement geen enkel ini tiatief mag nemen indien er eerst geen consensus is tussen alle meerderheids fracties. Wat dat betreft, is de particra tie nog sterker dan die op het federale niveau. De politieke benoemingscul tuur is ook een goed voorbeeld.”

“De regering-De Croo bestaat uit ze ven partijen en zit budgettair in een heel moeilijke situatie. Daartegenover bestaat de regering-Jambon uit slechts drie partijen - die ideologisch veel dichter bij elkaar staan - en heeft bud gettair veel meer marge. Toch kan je niet zeggen dat de Vlaamse regering veel beter functioneert dan de federa le.”

Kunnen we dan concluderen dat we in België eerst de particratie moeten oplossen en dan pas de staatsstructuren?

“Ik denk niet dat de particratie nood zakelijk met de staatsstructuur heeft te maken, maar sommigen zeggen wel dat het de enige manier is om België nog samen te houden. Stel je voor dat al de parlementsleden individueel hun me ning zouden kunnen uiten, dan is het land totaal onbestuurbaar. Als dat zo is, waarom is die particratie dan ook zo aanwezig op Vlaams niveau?”

“De staatshervorming is volgens mij ook deels een gevolg van de particra tie. Het is geen toeval dat de drijven de krachten achter het proces van de federalisering van België historisch gezien de CVP en de PS waren naast de nationalistische partijen. Voor een stuk was dat omdat er door die federa lisering een CVP-staat en een PS-staat gecreëerd konden worden. Ik denk dan ook dat een akkoord tussen N-VA en PS helemaal niet zo ondenkbaar is.

Als daar een voldoende grote zak geld tegenover staat, dan is de PS wel tot beweging te krijgen. De vraag is na tuurlijk waar dat geld vandaan moet komen. Bij de vroegere staatshervor mingen kwam dat voornamelijk van het federale niveau, maar dat lijkt mij voor de toekomst heel moeilijk te worden. Misschien is dat de reden waarom de N-VA zo hamert op de begrotingsor thodoxie, omdat ze denken dat we het geld moeten oppotten om het dan later aan de PS te kunnen geven in ruil voor bevoegdheden (lacht).”

VLAAMSE NATIONALISTEN HOOR IK NAUWELIJKS VOOR EEN REFERENDUM PLEITEN EN DAT IS OMDAT MEN WEET DAT DIE STEUN ER NIET IS
Betaalt jouw ziekenfonds het lidgeld van je sportclub tot 30 euro terug?
Word lid van het VNZ. Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 - 2800 Mechelen Tel 015 28 90 90 - www.vnz.be
Na elke staatshervorming stelt iedereen vast dat België nog complexer, inefficiënter en kostelijker is geworden
27 OKTOBER 2022 11Interview

Ineenstorting van de Conservative Party

Na amper anderhalve maand hield Liz Truss het voor bekeken als ‘Prime Minister’. De conser vatieve partij komt in een ongeziene crisis terecht. De roep om verkiezingen is bij Labour en andere oppositiepartijen groot. Bij de Conservatives weten ze echter dat een stembusslag zou uitmonden in een totale afslachting.

De Conservative Party sukkelt al geruime tijd van de re gen in de drup. Wie herinnert zich nog de jaren van There sa May en haar moeizame Brexit-onderhandelingen tussen 2016 en 2019? Haar, volgens criticasters, te lakse houding ten overstaan van Brussel leverde een gespleten partij op met een steeds radicaler wordende eurosceptische vleu gel. Mays flamboyante opvolger, Boris Johnson, zat even eens drie jaar lang in onstuimig weer. Haast voortdurend hing er een schandaalsfeer rondom zijn persoon en bij uit breiding rondom zijn regering. Al sinds de jaarwisseling is de neergang van de Conservative Party in zowat alle pei lingen ingezet. Liz Truss is er, op zijn zachtst gezegd, niet in geslaagd het tij te keren. Na amper zeven weken zag de pas aangetreden Prime Minister zich genoodzaakt de handdoek in de ring te gooien.

Pond in vrije val

Truss, die tijdens haar studentenjaren in Oxford aan vankelijk nog aangesloten was bij de liberale studenten vereniging, ontpopte zich doorheen de jaren als een con servatieve politica die de felle lijn van Margaret Thatcher nieuw leven wilde inblazen. Dit deed ze onder andere door in 2011 de ‘Free Enterprise Group’ op te richten, een rechtse drukkingsgroep binnen de Conservative Party. Als voorstander van de vrije markt is Truss aanhanger van de zogenaamde ‘trickle down economics’. Dit is het idee dat beleidsmaatregelen die positief uitpakken voor de rijken en grote bedrijven, ook na verloop van tijd voordelen ge nereren voor de lagere sociale klassen. Deze opvatting verklaart waarom Truss’ regering met het idee kwam om een groot belastingvoordeel toe te kennen aan de rijkste bovenlaag. Deze omstreden beslissing vormde in feite het begin van deze recente regeringscrisis. Op het moment

dat Truss haar minister van Financiën de beslissing liet intrekken, was het kwaad al geschied: plannen die de be groting zouden doen ontsporen, zorgden ervoor dat de financiële markten op hol dreigden te slaan. Het pond viel terug tot de laagste waarde ooit (ten overstaan van de dollar). Het weekblad The Eco nomist sprak daarom over Groot-Brittannië als een nieuw soort Italië: een land gekenmerkt door lage economische groei en politieke in stabiliteit, dat een speelbal van speculanten kan worden.

Rampzalige peilingen

De peilingen spreken intussen voor zich. De Conservative Party is in vrije val. Vandaag zou zij nog slechts 20 procent van de stemmen weten te ha len, daar waar de sociaaldemocraten ruim boven de 50 procent uitkomen. Berekeningen laten zien dat de centrumrechtse regeringspartij makkelijk twee derde van haar zetels kwijtspeelt, mochten er nieuwe parlements verkiezingen worden uitgeschreven. Heel wat commen tatoren stellen dat de herwonnen populariteit van Labour te danken is aan Keir Starmer. Deze sociaaldemocraat voert met zijn par tij opnieuw een meer gematigde koers dan zijn voorganger Jeremy Corbyn die bekend stond voor zijn semicommunistische stand punten. Toch heeft de opgang van Labour vooral te maken met de immense impopulariteit van de Conservatives. Nog steeds menen veel Britten dat

het Britse kiessysteem slechts de keuze laat tussen twee grote partijen.

Even was er sprake van dat Boris Johnson in de ring zou stappen om zijn partij - en bij uitbreiding de Britse rege ring - opnieuw te gaan leiden. Zondag krabbelde Johnson echter terug. De nieuwe partijleider is Rishi Sunak gewor den, tot juli van dit jaar minister van Financi en. Sunak moest bij de vorige interne par tijverkiezingen nog de duimen leggen voor Truss. Hem wacht een ondank bare taak. De fiere staatsdragende Tories zijn verworden tot een stel kibbelende schoolkinderen. Of zoals een voormalig woord voerder van de Conservatives het verwoordde: “De con servatieven gedragen zich als UKIP.” Bij de voormalige partij van Brexit-aanhanger Nigel Farage vocht immers ook iedereen elkaar de tent uit en had elkeen daar een andere visie op hoe het ver der moest met de zwalpende partij.

Verkiezingskoorts gestart in Zuid-Afrika?

President Ramaphosa van Zuid-Afrika heeft de beste kansen om zichzelf op te volgen als partijleider (en presidentskandidaat in 2024) op de nationale conferentie van regeringspartij ANC in de cember. Maar dat betekent niet dat alle horden genomen zijn.

die overweldigende steun voor de huidige president uit de provincia le uitvoerende comités komt, maar dat op het verkiezingscongres de doorslag wordt gegeven door de plaatselijke takken die 90 procent van de afgevaardigden uitmaken. En deze hebben zich nog niet uitge sproken. Daar komt nog bij dat er nog steeds geen duidelijkheid is in de Phala Phalazaak (de verdwenen miljoenen van Ramaphosa) en dat uit de verslagen van de Zondocom missie - welke de corruptie onder het voormalig Zumabewind heeft onderzocht - bleek dat Ramaphosa, destijds Zuma’s adjunct, amper te gen de corruptie reageerde. Meer nog, de toenmalige vicepresident nam tijdens zijn getuigenis voor de commissie wel eens een loopje met de waarheid om zijn gebrek aan optreden te verbloemen.

Mashatile

andere functies in de top 6 (onder meer die van secretaris-generaal).

In dat laatste maakte hij een goe de indruk, maar als thesaurier is hij in feite verantwoordelijk voor het bankroet van de partij waarbij het personeel niet kan worden uit betaald en ook andere financiële verplichtingen niet werden nage komen. Volgens politicoloog Piet Coucramp wordt Mashatile trou wens overschat, al kan hij het goed zeggen.

Blik op toekomst

Maar Mashatile speelt het wel handig. In tegenstelling tot Ramap hosa zorgde hij in zijn thuispro vincie Gauteng voor een solide machtsbasis. Tevens is hij actief in alle fracties van de partij, waar door er ook binnen de RET-groep steun is voor zijn kandidatuur.

Volgens de meeste waarnemers zal Ramaphosa voor een tweede maal door de partij worden ver kozen om het ANC te leiden en zich opnieuw als presidentskandi daat van de partij bij de nationa le verkiezingen in 2024 te stellen.

De man kreeg reeds steun uit de meeste provincies. Tevens treedt (voorlopig?) de anti-Ramapho safractie (de zogeheten RET of Radicale Economische Transfor

matie) zeer verdeeld op met niet minder dan drie kandidaten, on der wie Nkosazana Dlamini-Zuma die reeds in 2017 - zij het nipt - het onderspit tegen Ramaphosa dolf en de oud-premier van Kwazu lu-Natal en vroegere minister van Gezondheid Mkhize, die echter verwikkeld is in een corruptie schandaal uit de coronatijd.

De grootste reden van de onze kerheid ligt echter in het feit dat

Naast de partijleider worden op die conferentie echter nog vijf an dere personen aangeduid (samen de top 6) die de werkelijke macht in het ANC uitoefenen. En daarover lopen niet alleen de meningen tus sen de zogeheten Ramaphosafrac tie en zijn tegenstanders uiteen, ook binnen Ramaphosa’s aanhang bestaat daarover tot heden geen overeenstemming. Opmerkelijk is dat zelfs ex-president Zuma zich kandidaat stelde, zij het dat zijn kansen gelet op zijn ouderdom (80) en de aantijgingen die tegen hem lopen (zoals het wapenschan daal) zeer gering worden geacht.

Ernstiger is de figuur van Paul Mashatile die ooit premier was in de belangrijke Gautengprovincie (met Pretoria en Johannesburg). Deze zou in 2027 Ramaphosa wil len opvolgen en zijn naam wordt dan ook vernoemd als toekomstig vicepresident. Op dit ogenblik is de man thesaurier van de partij en is hij ook waarnemer van twee

Maar belangrijk is dat hij ook goede betrekkingen onderhoudt met de Economische Vrijheids vechters (EFF) van Julius Malema. Zo zou Mashatile een rol hebben gespeeld bij het losweken van de Patriotic Alliance uit de an

ti-ANC-veelpartijencoalitie die na de lokale verkiezingen eind vorig jaar gevormd werd in Johannes burg. Die partij steunde immers de (geslaagde)motie van wantrou wen die door ANC en EFF werd ingediend tegen Mpho Phalatse, burgemeester voor de Democrati sche Alliantie, de voornaamste op positiepartij in het land. De vrees bestaat nu dat dit scenario zich in de Oost-Rand zal herhalen. En dan is er 2024. De meerder heid in de huidige top 6 is tegen medewerking met het uiterst-link se EFF dat pleit voor onteigeningen zonder vergoeding en nationalisa ties (onder meer van de Reserve bank). Maar wat als het ANC- zoals voorspeld - in 2024 maar iets rond de 40 procent zal halen en op een coalitiepartner is aangewezen? Al leszins Malema droomt al van een “grote, gelukkige ANC-EFF-for mule”. Of de economie daarmee gebaat is, is een andere zaak. Voor de minderheden in het land is het alleszins een doemscenario.

Buitenland
JAN VAN AERSCHOT Kersvers premier Rishi Sunak © PHOTONEWS Cyril Ramaphosa © PHOTONEWS
27 OKTOBER 202212

DIPLOMATIEKE VALIES

De Frans-Duitse motor sputtert

De Franse president Macron en de Duitse kanselier Scholz hebben hun best gedaan om de schijn hoog te houden dat een reële vriendschap tussen beide landen/heren bestond. Inmiddels worden ze door enkele conflictdossiers ingehaald en moet dat beeld grondig bijgestuurd worden. Het zit niet goed tussen Parijs en Berlijn, wat repercussies heeft op de hele EU. Vraag is hoe de brokken gelijmd moeten worden. En is dat überhaupt haalbaar op korte termijn?

Een top die al geruime tijd vastligt am per een week voor die zou plaatsvinden opschorten, is doorgaans geen gevolg van een goede relatie. Het wordt zelfs wat potsierlijk wanneer als argument beden kelijke agendaproblemen worden opge geven: een schoolvakantie en de wens van enkele excellenties om tijd met hun kinderen door te brengen. De Franse en Duitse regeringen die elkaar treffen in een afzonderlijke vergadering, het was een gewoonte die de toenmalige Franse president Jacques Chirac een kleine twee decennia geleden in het leven riep. De lo gica erachter was betrekkelijk eenvoudig: was en is de motor van de EU immers niet de Frans-Duitse as? En ondanks de sys tematische uitbreiding van de EU bleef de relatie tussen Parijs en Berlijn een erg belangrijke vector van eenmaking, zeker nu het Britse tegengewicht van de onder handelingstafel verdwenen is. Maar goed, deze editie wordt dus geschrapt, wat veel zeggend is.

Amicaal wandelen

Men kan in alle ernst niet beweren dat de Franse president en de Duitse kan selier hun best niet gedaan hebben om de schijn hoog te houden: een privédi ner in de kanselarij naar aanleiding van het feest van de Duitse eenmaking, een opzichtige wandeling rond de Branden burgerpoort en een schijnbaar gemeend afscheid op het perron van het Elysée voor het eerste buitenlandse bezoek van de toen kersverse kanselier. Het moet bijdragen tot een beeld van hernieuwde vriendschap, een reset na de aarzelende jaren die de Merkel-periode kenmerkten. In werkelijkheid, zo leert men uit interne bronnen, klikt het gewoonweg niet tus sen de twee staatsleiders. Het stilzwijgen van Scholz staat in schril contrast tot het optreden van de flamboyante Macron. “Merkel was geen praatwaterval, maar had wel de verdienste duidelijk te maken wat haar mening en positie was”, kon in diplomatieke kringen opgevangen wor den. En verder: “Toch is het verschil aan persoonlijkheden te overstijgen. Dé grote moeilijkheid is de inhoud van enkele ne telige dossiers”.

Marktverstorend plafond

Erg visueel waren de meningsverschil len binnen de EU rond het plafonneren

van de gasprijs. Het onmiddellijke voor deel ligt voor de hand, maar sommige landen, Duitsland op kop, waarschuwden voor de marktverstorende effecten die zo’n ingreep zou kunnen hebben. Uit eindelijk werd een compromis bereikt, komt het plafond er, zij het dat de invul ling ervan nog bepaald moet worden. De druk op kanselier Scholz om hiermee in te stemmen werd immens groot, waarna hij instemde. Er was de Duitse kritiek op een dergelijke aanpak die vooral Parijs viseerde, maar ook de charge van Macron tegen het nationale Duitse steunplan van 200 miljard euro, ook al hoedt hij zich er voor niet persoonlijk te worden naar de kanselier toe. Liever had de Franse pre sident een Europese aanpak gezien (“Het zou normaal zijn mocht er een Duitse so lidariteit naar Europa toe bestaan”, ver klaarde hij in Les Échos), waarna een for se repliek volgde van Christian Lindner, de Duitse minister van Financiën.

Spurt naar Peking

Energie is nooit ver weg in de probleem dossiers. De Duitse groenen stelden zich binnen de regering als sterk pro-Europa op, maar als dan op een congres de Fran se voorkeuren voor kernenergie gehe keld worden, dan draagt dit niet bij tot de goede relaties. Ander discussiepunt is de Frans-Spaanse MidCat-gaspijpleiding die Duitsland graag verlengd zou zien. Alleen is dat buiten Parijs gerekend, dat met een alternatief voor de dag kwam: een soort groene energiecorridor. En dan opnieuw kritiek op Berlijn dat verweten wordt in alle richtingen te schieten, maar niet vol doende Europees te denken.

Zoals hij destijds samen met Merkel de Chinese leider Xi Jinping in 2019 in Parijs ontving - een signaal van een eendrach tig, jawel, Europa -, was Macron graag sa men met Scholz naar Peking getrokken, maar die hield de boot af. In een vliegtuig vol met Duitse zakenmensen trok hij er in allerijl op eigen kracht heen. Zonder Macron. De reden waarom zo snel beslist werd om met de ‘captains of industry’ naar China te vliegen, heeft veel te maken met een sputterende Chinese economie, wat directe gevolgen heeft voor het Duit se exportmodel. En dat wordt in Berlijn beduidend belangrijker geacht dan het uitsturen van Europese signalen zoals het Elysée dat wil.

RUSLAND

Poetins nucleaire chantage Hoe moet het Westen reageren als Poetin atoomaanvallen uitvoert op Oekraïne?

We hebben geen informanten in het Witte Huis, maar het is duidelijk dat daar inzake buitenlands beleid nu naar andere en beter onderlegde adviseurs wordt geluisterd en niet meer naar de idioten - met excuses voor het onacademische taalgebruik - die verantwoordelijk waren voor de beschamende terugtocht uit Afghanistan, nota bene op een moment dat de situatie redelijk goed gestabi liseerd was. Maar nu reageerde president Biden correct op Poetins nucleaire chantage door te zeggen dat een Russische atoomaanval zou kunnen leiden tot ‘Armageddon’. Totale vernietiging dus.

Josep Borrell, de topdiplomaat van de EU, gaf het verkeerde antwoord door aan te kondigen dat een Russische atoomaanval op Oekraïne beantwoord zou worden met een gezamenlijke “verwoestende” aanval van de VS, de EU en de NAVO op de Rus sische strijdkrachten, maar alleen met con ventionele wapens. Misschien is dat een deugdelijke optie. Maar het was verkeerd dat openlijk te zeggen. Dit zou ertoe kun nen leiden dat Poetin gelooft dat het Westen geen nucleaire reactie aandurft. Laat de vij and minstens in de onzekerheid.

Mutual Assured Destruction

De ‘balance of terror’ heeft meer dan ze ventig jaar gewerkt, omdat de tirannen in Moskou en Peking er niet aan twijfelden dat de VS op een atoomaanval zouden reageren met een nucleaire tegenaanval die hun hele land van de aardbodem zou wegvegen, inclusief henzelf. Maar de regering-Biden heeft zo’n zwak en autodestructief binnenen buitenlands beleid gevoerd, dat vele ti rannen met atoomwapens tot voor kort hei melijk wel zullen getwijfeld hebben…. Zou die stotterende, oude sukkel wel durven te rugschieten? En met het buitenlands beleid van de EU was het nog erger. De NAVO leek “hersendood” te zijn, om Macron te citeren.

De ‘balance of terror’ staat of valt met geloofwaardigheid, en de westerse ge loofwaardigheid was ernstig ondermijnd. Tot Poetin in Oekraïne binnenviel en het Westen eindelijk wakker werd in de mili taire realiteit. Daarom was het ‘Armaged don’-antwoord juist en het ‘conventionele’ gevaarlijk. De optie van een nucleaire re actie op een nucleaire aanval mag niet a priori uitgesloten worden. Als de Russen bijvoorbeeld drie tactische kernwapens afvuren op Oekraïense militaire doelen, is het vernietigen van drie gelijkaardige Rus sische doelen met tactische kernwapens misschien een afdoende antwoord, maar iemand met gelijke munt terugbetalen is géén escalatie. Kan dat tot een escalatie lei den? Natuurlijk, het kan, maar het is niet on vermijdelijk. Waarschijnlijk krabbelt Poetin dan terug.

Taiwan eerst

Is de conventionele optie van Borrell zinloos? Nee, die zou ook kunnen werken, maar ze zou evengoed tot nucleaire escala tie kunnen leiden. Alle opties houden risi co’s in en niets doen … is nóg gevaarlijker.

We weten gewoon niet hoe Poetin op beide scenario’s zal reageren. Maar men moet be seffen dat men met conventionele wapens tien, vijftig of honderd keer meer verwoes tingen zal moeten aanrichten om hetzelfde afschrikwekkende effect te bereiken. Dan moet men blijven aanvallen tot de Russi sche strijdkrachten volledig vernietigd zijn of helemaal uiteenvallen door massa le deserties, wat een heel waarschijnlijke ontwikkeling is. En men moet doorgaan tot het Poetin-regime ineenstort en Rusland gedwongen wordt afstand te doen van zijn status als grote mogendheid. Dan, en alleen dan, zullen ook China, Noord-Korea, Paki stan en Iran begrijpen dat het gebruik van kernwapens niet loont.

Maar als Poetin na een atoomaanval op Oekraïne op een of andere manier aan de macht kan blijven en/of als Rusland daarna gewoon zijn oude machtspositie als grote mogendheid kan behouden, dan zal het hele mechanisme van wederzijdse afschrikking ineenstorten. Dan zal iedereen zien dat het gebruik van kernwapens een aanvaardbaar risico is. En dát zal op langere termijn pas echt tot escalaties leiden, en tot oorlogen waarin niet alleen met kernwapens wordt gedreigd, maar ook echt gevochten. In Tai wan het eerst.

Buitenland
MICHAËL VANDAMME Vladimir Poetin
© PHOTONEWS
©
PHOTONEWS
Emmanuel Macron en Martin Scholz in Kiev ‘Waar
tafelen een hoffelijke bezigheid wordt’ Huwelijken - Recepties - Banketten - Seminaries Fruithoflaan 15 - 2530 Boechout - 03/455 07 67 www.kasteelfruithof.com VoIP telefonie Wi-Fi Netwerkbeheer flybywire.vlaanderen 27 OKTOBER 2022 13

Communistisch partijcongres toont wie de baas is

Opmerkelijke beelden bereikten ons uit China, dankzij een buitenlandse correspondent. Hu Jintao is de ex-president van China en de voorganger van de huidige, oppermachtige Xi Jinping. De beelden van het congres leken erop te wijzen dat die laatste de machtsverhoudingen nog eens goed in de verf wilde zetten.

Tijdens het congres werd de 97-jarige Hu Jintao namelijk manu militari buitengezet. De Chinese staatsmedia censureerden alles en kwamen enkel met de medede ling dat de ex-president “zich niet goed voelde”. Ook op het internet werden de beelden opgepoetst. Het zijn beangstigende en her kenbare gebeurtenissen die ons terug katapulteren naar de duis tere periode van het stalinisme. Hu Jintao staat namelijk voor een China dat we steeds minder zien.

Een China van beperkingen aan het aantal regeertermijnen, van collectief leiderschap met over leg tussen verschillende fracties, van matiging en evenwichten. Hu Jintao stond ook voor een zachte aanpak ten aanzien van Taiwan.

Zijn opvolger Xi Jinping trekt zich daar allemaal niets van aan en concentreert alle macht bij zichzelf. Hij oefent die macht naar eigen inzichten en meedogenloos uit.

Eerste vrouwelijke premier van Italië is een feit

Italië kent met het aantreden van Giorgia Meloni - de eerste vrouwelijke premier van het land - de meest rechtse regering sinds lang. Ook Matteo Salvini keert terug, nu als minister van Infrastructuur en als vicepremier. Silvio Berlusconi, oud-pre mier en leider van Forza Italia, blijft aan als senator. Berlusconi kreeg nog een uitbrander van Meloni omwille van zijn houding ten aanzien van ‘zijn vriend’ Poetin.

Antonio Tajani van Forza Italia wordt minister van Buitenlandse Zaken en is de andere vicepre mier. Zijn eerste beleidsdaad was een telefoontje naar zijn Oekra iense ambtgenoot, een belangrijk signaal om te tonen dat de rege ring voor 100 procent achter Oe kraïne staat.

De nieuwe Italiaanse minister van Binnenlandse Zaken, die dit jaar de recente golf van illegale immigranten zal moeten aanpak

ken, is Matteo Piantedosi, de voor malige stafchef van Salvini. Zelf is hij niet gebonden aan een partij. Piantedosi is dus een meer tech nocratisch figuur. En daar zijn er wel meer van.

In totaal gingen er negen mi nisteries naar Fratelli d’Italia. Vijf gingen er naar Lega en naar Forza Italia. De laatste vijf posten gingen naar technocraten. Meloni zelf be looft vooral om de energiecrisis en de levensduurte aan te pakken.

Ruslandpartijen in Letse verkiezingen afgestraft

Religieuze gevoeligheden in het voetbal

De Nederlandse voetbalbond KNVB wilde naar aanloop van het WK in Qatar dat de aanvoerders van de profvoetbalclubs een regenboogband zouden dragen, de OneLove-band, als een sta tement in het kader van de internationale coming-outdag. Dat was buiten de religieuze gevoeligheden gerekend van enkele voetbalkapiteins.

De OneLove-aanvoerdersband staat voor “verbinding in het voetbal en tegen alle vormen van discriminatie”, valt te lezen op de site van de KNVB. Afgesproken was dat alle aanvoerders in het profvoetbal de band zichtbaar zouden dragen tijdens de tiende speelronde, die in het teken stond van LGBTQIA+-acceptatie.

Feyenoord-aanvoerder Orkun Kökcü weigerde de band om zijn arm te doen vanwege zijn isla mitische geloofsovertuigingen. Wel gaf hij in een statement aan respect te hebben voor iedereen “ongeacht religie, achtergrond of voorkeur”. Voor de wedstrijd van afgelopen zondag liet hij zich daarom vervangen als kapitein.

Excelsior-kapitein Redouan El

Yaakoubi, ook een moslim, ver koos een band met “respect” op te dragen. De orthodox-christe lijke Dusan Tadic van Ajax droeg zijn regenboogband dan weer omgekeerd.

Omdat de actie niet breed ge accepteerd wordt, besliste de KNVB om ze dan maar te annu leren. “Door binnen een maand opnieuw met de OneLove-band te gaan spelen, zal de nadruk hier door op andere zaken liggen dan op het gebaar dat je wilt maken”, klinkt het. “Dan schiet je je doel voorbij, vandaar dat besloten is om dit nu even niet te doen. Dan ligt de nadruk te veel op wie wel en wie niet, terwijl een statement je juist aan het denken moet zet ten.”

De komende regering zal pri oriteit geven aan veiligheid. Dat houdt een versterking van het militaire apparaat in, de oprich ting van een nationale verdedi gingsdienst en enge samenwer king met de NAVO, aldus nog de president. Levits drukte in het bijzonder zijn wantrouwen uit tegenover die partijen die moeite hadden om de agres sor in deze oorlog met naam te noemen. De resultaten waren duidelijk.

Advies gevolgd

De Letten volgden massaal de adviezen van hun president. De sociaaldemocratische partij Harmonie (SDPS/Saskana), die in het verleden op de meerder heid van de stemmen van de Russischsprekende minderheid

kon rekenen, viel van 19,8 pro cent terug op 4,8 procent. Tot hiertoe was ze de sterkste groep in het parlement, nu is ze niet eens meer vertegenwoordigd.

De Letse Unie van Russen, die de Russische belangen in Let land nog uitdrukkelijker verde digde, eindigde (opnieuw) op 3,6 procent, ook te weinig voor een vertegenwoordiging in de Saeima.

De liberaal-conservatieve partij Jauna Vienotiba van minis ter-president Karins kreeg 19 procent van de stemmen (plus 12,3 procent) en werd de groot ste partij. Hierop volgde de Unie van Groenen en Boeren (12 procent), de Unie van Verenig de Lijsten met 11 procent, de rechts-conservatieve Nationale Vereniging met 9,3 procent, de Lets-nationalistische partij voor

stabiliteit met 6,8 procent, de christelijk-patriottische partij met 6,2 procent en de sociaal democraten van Progressieven met 6,2 procent.

Versplinterd

President Levits gaf intussen al groen licht voor het opstarten van gesprekken voor een drieof vierpartijen regering. Letland heeft gekozen, zij het weliswaar met een zeer versplinterd partij enlandschap. Hieruit moet een daadkrachtige regering worden samengesteld, die de grote uit dagingen van de komende jaren aanpakt, en niet in het minst een antwoord geeft op de Russische druk in de regio.

Buitenland
LETLAND
Dat de drie Baltische landen een zware geschiedenis van verzet tegen invallen en bezettin gen meedragen, hoeven we u niet meer te vertellen. De Russische inval in Oekraïne deed in deze drie oostelijke EU-lidstaten dan ook alle alarmbellen afgaan. Kort voor de parlements verkiezingen in Letland eind september riep de Letse president, Egils Levits, zijn landgeno ten dan ook op om massaal deel te nemen aan de verkiezingen voor de nieuwe Saeima. “In de komende 4 jaar heeft Letland nood aan een Saeima en een regering die het land veilig door de stormen loodsen”, aldus een bericht op het Letse informatieportaal LSM. Want er gaat een dreiging uit van het “aangetaste, maar zeker niet overwonnen Russisch imperialisme, en van het Russische energiebeleid, dat onze levensstandaard onder druk zet”. De Letse premier Krišjanis Karinš kan zich winnaar van de verkiezingen noemen © PHOTONEWS © PHOTONEWS Berlusconi en Meloni
27 OKTOBER 202214

Ook in de VS maakt men dezer dagen kennis met de merknaam ‘Vlaande ren’. In de tentoonstelling ‘Saints, Sinners, Lovers and Fools: 300 Years of Flemish Masterworks’, te bezichtigen in het Denver Art Museum, worden onze regio en onze laatmiddel eeuwse en vroegmoderne schilderkunst op de kaart gezet. De werken zijn afkomstig uit The Phoebus Foundation, de kunststich ting van de Antwerpse topondernemer Fernand Huts. Gepassioneerd ver telt Katharina Van Caute ren, de drijvende kracht

STAFCHEF KUNSTSTICHTING

oewel die schilderijen lijken te gaan over een wereld van lang gele den die vaak heel ver weg voelt, is er in es sentie weinig veranderd”, zegt Van Cau teren. “Zonder uitzondering gaan ze over diepmenselijke gevoelens: angst voor de dood, liefde, kinderen en partners. Maar, nog het meest van al gaan ze over status en prestige. Ze tonen hoe mensen het hebben gemaakt in de wereld.”

“Die portretten zijn eigenlijk niets anders dan selfies. Tegenwoordig tonen mensen graag aan de wereld dat ze op een tro pisch strand staan. Wel, toen toonden ze dat ze in hun mooiste kleding in een duur interieur stonden. Als je de juiste vragen stelt, houden alle kunstvoorwerpen ons een spiegel voor. Ze tonen wie we zijn als mensen. Als je dat erfgoed, dat cul turele verleden, op die manier bekijkt, dan krijgt dat een geweldige relevantie voor vandaag. Dat is belangrijk als we ze willen bewaren voor de toekomst. Je kan mensen overtuigen dat die kunstwerken niet zomaar iets zijn met het stof der eeu wen erop. Neen, ze zijn springlevend!”

Ik ben dan ook heel trots dat we daarin slagen.”

“Dat vereist natuurlijk een andere in stelling in je hoofd. Die diepgravende kennis, waar vaak jarenlang aan gewerkt is, waar op allerlei manieren archie fonderzoek naar gedaan is, waar in het restauratieatelier heel gewichtig met allerlei beeldvormingstechnieken zoals röntgenstralen naar gekeken is, … daar kun je enerzijds een wetenschappe lijk artikel van maken, wat we ook vaak doen. Wij hebben de voorbije jaren heel wat A1-publicaties gehad in de vooraan staande kunsthistorische tijdschriften. Anderzijds schrijf je dan alleen maar voor je collega’s. Dat is natuurlijk belang rijk, dat helpt de wetenschap vooruit. Maar het allerleukste vind ik zelf om dan die vertaalslag te maken. Om die passie over te brengen naar een publiek - en liefst ook een jong publiek.”

Rubens-atelier. Rubens krijgt een idee en zijn assistenten voeren zijn ideeën uit.” “Aan het einde van de 16de of het begin van de 17de eeuw zeggen kunstenaars: ‘Wat wij doen, is in de eerste plaats in tellectueel. Je hebt daar verstand voor nodig.’ Hun vak werd voor hen verge lijkbaar met iets wat je kon leren aan de universiteit, zoals de ‘zeven vrije kunsten’ (grammatica, dialectica, retorica, arit metica, geometria, musica en astrono mia, red.). Vanaf toen begon men van de ‘schone kunsten’ te spreken.”

“Portretten zijn niets anders dan selfies”

Wat hoopt u voor de toekomst?

The Phoebus Foundation is op een Angelsaksische leest geschoeid. Wat zijn hiervan de voordelen tegenover de Vlaamse of de Europese aanpak?

“In die Angelsaksische wereld is er een echte traditie van privéverzamelingen die worden ontsloten voor het brede publiek. Het museum in Denver bestaat uit allerlei vleugels, vernoemd naar rijke weldoeners: Hamilton Building, Martin Building, … Die zijn allemaal gebouwd met privégelden. Ook de collecties wor den geschonken door privédonoren. Er is daardoor heel wat knowhow rond kunst in die Angelsaksische wereld.”

“Wij voelen dat wij in Vlaanderen nog altijd een beetje de vreemde eend in de bijt zijn. Cultuur wordt bij ons gefi nancierd door de overheid. Dat heeft het geweldige nadeel dat als de overheid ergens moet besparen, kunst en cultuur de eerste poten zijn waaraan men gaat zagen. Wij zien ons daarom natuurlijk als complementair voor de overheid.”

De tentoonstelling is erg toe gankelijk, maar ‘toeganke lijkheid’ lijkt voor velen nog steeds een vies woord. Betreurt u dat?

“Waar ik naar streef, is om kunst toegankelijk te maken voor een zo breed mogelijk publiek, op een heel speel se manier, een manier die echt een beleving kan zijn, die je kan onderdompelen in een verhaal. Maar, dat verhaal moet wel volledig wetenschappelijk kunst historisch onderbouwd zijn. Daar wil ik geen en kel compromis in sluiten.

“In januari lanceren wij een heus kin derproject. Een website met filmpjes ge maakt door ‘Koeken Troef!’. Daarin wor den levensvragen als ‘Wat is kunst?’, ‘Hoe moet ik mij gedragen in een museum?’ en ‘Wat betekenen al die symbolen op zo’n schilderij?’ gesteld en beantwoord. We willen daarmee inzetten op scholen en leerkrachten pakketten aanreiken waarmee zij dan weer de lagereschool kinderen kunnen gaan enthousiasmeren. Ik hoop dat we op die manier iets kun nen teweegbrengen, waardoor zij binnen tien, twintig of dertig jaar kunnen zeg gen: ‘Kunst was toch wel tof. Hier is een museum. Zullen we eens binnengaan?’”

In de tentoonstelling wordt uitvoerig stilgestaan bij het hand in hand gaan tussen het ontstaan van het kapita lisme in onze contreien en de ont wikkeling van de schilderkunst. Hoe verhouden die twee zaken zich?

“We kijken nog altijd ontzettend vaak naar kunst of kunstenaars met een 19de-eeuwse bril. Dat wil zeggen dat men verwacht dat de kunstenaar een soort van geweldig genie is, die een diepe on weerstaanbare interne drang heeft om kunst te creëren. De waarheid is dat, in de 15de, 16de en 17de eeuw, kunstenaars in de eerste plaats ondernemers waren.”

“Er was een geweldige markt in die Zui delijke Nederlanden. Door die economi sche explosie daar en de strategische ligging langs rivieren, was er nu een maal veel geld. Als er veel geld is, dan kunnen mensen het spenderen. Waaraan spenderen ze het in de eerste plaats? Aan hun zieltje, want dat was het allerbe langrijkste. Maar naarmate je een socio culturele verschuiving ziet gebeuren van God naar mens, gaan ze dat geld meer spenderen aan hun eigen prestige, aan hun eigen uitstraling.”

“Kunstenaars uit de 15de en 16de eeuw mogen we eigenlijk geen ‘kunstenaars’ noemen. Dat waren ‘beeldenmakers’. Ze maakten beeldvoorstellingen, net zo als schoenmakers schoenen maakten of bakkers brood bakten. Zij deden dat zo goed mogelijk; ze waren goed opgeleid. Vlaanderen - en zeker Antwerpen - was internationaal een kwaliteitslabel. Die kunstenaarsateliers draaiden als een soort kmo. In de 17de eeuw worden dat internationale megabedrijven. Neem het

“Ik hoop dat we dit verhaal op nog heel veel plaatsen kunnen gaan vertellen. Met dit project zetten we bijna letterlijk Vlaanderen op de wereldkaart. In verge lijking met de Nederlanders zijn wij Vla mingen tot vrij recent niet geweldig goed geweest in zelfpromotie. Iedereen associ eert kleppers als Rembrandt of Vermeer met Nederland. Maar op deze tentoon stelling vertelde een plaatselijke journa liste dat ze niet wist dat Rubens uit Vlaan deren kwam. Kun je je dat voorstellen? Ik zou op dat vlak toch graag een steentje in de rivier proberen te verleggen.”

“In de 15de eeuw werd er alleen kunst gemaakt op bestelling. Een rijke edel man of geestelijke ging naar een schil der en vroeg een specifiek schilderij. In de 16de eeuw krijgen Antwerpse kunstenaars het idee om voor de vrije markt te werken, voor het eerst in de westerse geschiedenis. Dat was uniek! Dat zou onmogelijk zijn geweest zon der die slimme ideeën van toen. Als je gaat werken voor de vrije markt, moet je weten dat iedereen iets anders wil. Je moet er zelf uitspringen. De kunste naars gaan vanaf dat ogenblik diver sifiëren. Je krijgt daardoor verschil lende kunstgenres: landschappen, stillevens, … Dat wordt alsmaar verder verfijnd. Je krijgt winterlandschappen, bloemstillevens, … Je ziet steeds ver dere nichevorming ontstaan. Al die diverse kunstgenres zijn iets wat we vandaag als heel logisch beschouwen, maar dat was allemaal onmogelijk ge weest zonder die Antwerpse schilders van enkele eeuwen geleden. Dat is toch maf?”

“Vlaanderen was internationaal een kwaliteitslabel”

Interview
KATHARINA VAN CAUTEREN
“Kunstenaars waren in de eerste plaats ondernemers”
KUNSTHISTORICA EN
‘THE PHOEBUS FOUNDATION’
KOMT OOK AAN BOD
HET ONTSTAAN VAN DE EERSTE KUNSTMARKT TER WERELD, DIE VAN ANTWERPEN
“De diverse kunstgenres die we vandaag als vanzelfsprekend beschouwen, waren onmogelijk zonder de Antwerpse schilders uit de 16de eeuw”
27 OKTOBER 2022 15

Rebel

Producent Warner Brothers besloot recent om het publiek te behoeden voor de niet-verschenen film ‘Batgirl’ van Adil El Arbi en Bilall Fallah na ondermaatse ontvangst bij een testpubliek. Het Marokkaans-Belgische regisseursduo slaagt met ‘Rebel’ desondanks om zich te bewijzen als competente filmmakers.

Rob Esselens Belgisch kampioen powerlifting

Afgelopen weekend vond het open Belgisch Kampioenschap power lifting plaats in Lasne. We spraken met de grote kampioen van het evenement, Rob Esselens.

Het kampioenschap powerlifting vond dit jaar plaats in het Waals-Bra bantse Lasne. Voor de kwissers: Lasne is een van de rijkste gemeenten van Wallonië én de plaats waar de slag bij Waterloo heeft plaatsgevonden. Dit weekend ging het er gelukkig vreed zaam aan toe en streed men enkel voor sportieve glorie.

Rob Esselens

Een van de meest glorieuze strij ders was de sterke Rob Esselens. Hij werd Belgisch kampioen Powerliften in de categorie -93 kg. Maar dat niet alleen, hij was ook de ‘overall best lif ter’. Dat wil zeggen dat hij op punten de beste was, over alle gewichtscate gorieën heen. Esselens is dus de num mer één van dit kampioenschap en is dan ook “enorm tevreden”.

goed verliep. Ik heb voor de eerste keer in mijn carrière een jaar aan een stuk kunnen doortrainen, mede door de goede opvolging van mijn coaches! Ik kan ook altijd trainen in de beste omstandigheden dankzij mijn sponsor SBD Belgium en met de beste teamle den die altijd voor me klaar staan.”

Er vallen dan ook heel wat positieve woorden voor zijn ploeg: “Inderdaad, ons team SBD Belgium doet het heel goed, zowel nationaal als internatio naal. We zijn stuk voor stuk geboren vechters die heel ver gaan voor ons doel. We offeren veel op om elke dag klaar en fit op de training te staan, waar we elkaar telkens aanmoedigen tot de laatste bar geheven is!”

Stevige concurrentie

er nog harder voor te werken!” Het niveau blijft dan ook stijgen. “Elk jaar liggen de scores hoger en hoger. Alert blijven is de boodschap!” Toch voelde hij zich gesterkt door zijn ervaring. “Ik voelde me sterker dan ooit en was bereid om elke bar te liften die nodig was om te winnen!”

Het volgende grote doel is nu om te schitteren op het WK powerliften in Malta 2023. Hij wil eindigen in de top 10. Maar dat is niet alles: “Stiekem droom ik ook van de magische 300kg squat! Ik ben er bijna, dus bij ons vol gende interview hoop ik dit gereali seerd te hebben!”

Begin de jaren 2010 groeien twee Marokkaanse broers op bij hun alleenstaande moeder Leila (Lub na Azabal) in Molenbeek. De oudste zoon Kamal (Aboubakr Bensaihi), een typische straatgangster die lokale naamsbekendheid geniet als rapper en drugs dealer, is een stuk ouder dan zijn nog schoolgaande broer Nassim (Amir El Arbi). Wanneer de burgeroor log in Syrië losbarst en terreurorganisatie Islamitische Staat profiteert van het machtsvacuüm, bereikt het nieuws over de vele gruweldaden ook de westerse we reld. Kamal gelooft dat de media een misleidend beeld schetsen van de organisatie en te weinig focust op de wreedheden van de regering al-Assad. Gemotiveerd om het Syrische volk bij te staan, trekt hij naar het oor logsgebied, waar hij al snel noodgedwongen de ran gen van de terroristen dient te vervoegen.

Nassim en moeder Leila horen geruime tijd niks van Kamal tot hij plots opduikt in een executievideo van Is lamitische Staat. Het beïnvloedbare kind krijgt van een groep plaatselijke extremisten te horen dat zijn broer een held is en een voorbeeld vormt voor de buurt. On danks verwoede inspanningen van Leila om haar jong ste kind te behoeden van radicalisering voelt ze hoe ook Nassim haar langzaamaan ontglipt.

Hier worden in geen geval lichtzinnige thema’s of triviale persoonlijke drama’s behandeld, zeker aan gezien de gebeurtenissen gedeeltelijk gebaseerd zijn op getuigenissen van echte Syriëstrijders. De beweeg lijke camera versterkt verder die realistische toon en aanhoudende spanning door de kijker als het ware een actieve participant in het gebeuren te maken. Wanneer de horror dan eensklaps onderbroken wordt voor een muzikaal segment waarbij de personages beginnen te zingen en dansen, boet ‘Rebel’ aan immersie in. Perso nages die schoonheid en humor vinden in hun ellen de zouden beter dienst doen als een lichtere noot. Een stijlfout, maar geenszins fataal.

Wat een moeder lijden kan

Veruit het meest meeslepende aspect van de film is het perspectief van Leila. Het verdriet en de mach teloosheid van een moeder die haar kinderen de af grond ziet afglijden is oprecht en pakkend. Actrice Lubna Azabal is buitengewoon overtuigend in deze uitdagende rol en dat loont. Met de afwisseling tussen Molenbeek en Syrië belichten de regisseurs zo ook het contrast tussen de leefwereld van gewone moslims en misleide terroristen.

Alles bijeengenomen is Rebel een geslaagd pro ject dat professioneel is vormgegeven. Hoewel er misschien ietwat buitensporige sympathie blijkt voor Brusselse terroristen, slagen El Arbi en Fallah er toch in om geen uitgenomen positie over de problematiek in te nemen. De keuze om de impact van de geweldda dige keuzes van jonge radicalen op het thuisfront in de schijnwerpers te plaatsen, heeft zijn effect niet gemist.

Rebel is nu te zien in de bioscoop

“Ik heb het Belgisch record squat verbroken met 288kg! Dit is een per soonlijk record. Verder heb ik ook het Belgisch record totaal verbroken met 765,5kg, eveneens een persoonlijk re cord”, klinkt het fier. “Deze winst be tekent persoonlijk heel veel voor mij. Het is reeds de vijfde keer dat ik Bel gisch kampioen word, maar de eerste keer dat ik ook ‘overall’ winnaar ben van het kampioenschap, dat is toch wel iets om extra trots op te zijn.”

De sterke powerlifter herinnert ons eraan dat hij niet kon meedoen aan het kampioenschap in 2019, 2020 en 2021 wegens “spijtige gezondheidsre denen”. Dat hij nu dan nu zo sterk kon presteren in Lasne maakt het dan ook zeer speciaal voor hem.

Zelfverzekerd

Voor de wedstrijd klonk Esselens al zelfverzekerd, want hij beloofde prij zen te zullen pakken. “Dat komt om dat de wedstrijdvoorbereiding enorm

Het kampioenschap van dit jaar kende trouwens een stevige concur rentiestrijd, zo merkt Esselens op. “De Belgische powerliftingfederaties zijn enorm aan het groeien en overal duiken nieuwe sterke talenten op die ons het vuur aan de schenen leggen. Maar dit is juist extra motiverend om

Eerder dit jaar had Esselens wat last van blessures, maar die zijn nu hele maal verdwenen. “Mede dankzij de goede opvolging en zorgen van mijn coaches en partner Catherine. Zij hou den me gezond.”

Ten slotte is er ook lof voor de orga nisatie. “Het was aangenaam voor de atleten, met een voldoende grote op warmingsruimte en professioneel ma teriaal voor de ideale voorbereiding.”

De Zwijger Het leven van Willem van Oranje

Een van de belangrijkste periodes in de vaderlandse geschiedenis was de scheuring van de Nederlanden. Een van de belangrijkste figuren van onze contreien in dit tijdsgewricht was Willem van Oranje. In zijn vuist dikke biografie vertelt René van Stipriaan het onwaar schijnlijke verhaal van deze bijzondere figuur.

Elk land heeft van die semimythische figuren. Amerika heeft de ‘Founding Fathers’, Duitsland heeft Bismarck en Frankrijk heeft Napoleon. De Nederlan den hebben ook zo iemand: Willem van Oranje, ‘vader des vaderlands’.

Van Stipriaan neemt ons in deze vuistdikke turf mee naar de 16e eeuw en schetst een uitgebreid beeld van de periode en de persoon. En dat is geen sinecure. Willem had zijn bijnaam, ‘de Zwijger’, niet gestolen. De man had geregeld een diepere agenda dan je op het eerste gezicht kon zien en dat kwam terug in wat men over hem zei en schreef.

Niet enkel de persoonlijkheid en de handelwijze van Oranje waren com plex, ook de politieke en maatschappe lijke realiteit in de Nederlanden waren dat des te meer. Misschien was dat zelfs de noodzakelijke voorwaarde om een figuur zoals Willem van Oranje naar zijn rol te stuwen.

Oorspronkelijk was er immers wei nig aan de hand. Door wat geluk kon Willem, die van een verarmde tak van de Oranjes afstamde, de erfenis van de Nederlandse tak opeisen. Plichtsge trouw nam hij alle taken en opdrachten op zich. Zo werd hij een van de rijkste en meest vooraanstaande edelen aan de top van de Nederlanden, dicht bij

Diep moeras van eigen engagementen

Echter, ‘de geschiedenis gebeurde’ en niet veel later was Oranje in feite alles kwijt. Hij was, bijna vanzelf, het gezicht geworden van het verzet tegen de Spaanse koning Filips II die nooit goede relaties kon opbouwen met de edelen noch met de burgers van de Ne derlanden.

Economische en vooral religieuze spanningen deden de rest. Hoewel Oranje zich oorspronkelijk in bedekte termen uitsprak over de problemen en de koning initieel ‘waarschuwde’ voor wat kon gebeuren, dreef hij steeds ver der af van die koning en waarschuwde men na verloop van tijd Oranje en Filips II voor elkaar.

Filips stuurde daarna de beruchte Alva af op onze contreien. Die nam alle bezittingen af van Oranje. Die leidde nu formeel het verzet tegen Spanje en nam de wapens op. Het Nederlandse volk had echter veel tijd en grote verliezen nodig om wakker te schieten. Het be reiken van eendracht en samenwerking bleef altijd extreem lastig. Ondertussen zonk Willem steeds dieper weg in het

moeras van zijn eigen engagementen. Altijd had hij geld, middelen en wa pens nodig. Slechts sporadisch kwamen die binnen, soms via steden, soms via buitenlandse mogendheden die hun Europees schaakspel met Spanje speel den. Oranje moest altijd balanceren op een slappe koord en de vele onderlinge twisten en machtsverhoudingen maak ten dat ook de tegenstanders van Span je zich geregeld tegen hem keerden.

Denkpistes

Oranje verloor in die periode ook naaste familieleden. Zo stierf onder meer zijn broer in de strijd. Zijn lief desleven was niet veel beter. Willem had honderden keren kunnen kiezen voor een makkelijker leven, maar hij volgde een opmerkelijk levenspad. Het is tot op vandaag nog altijd niet duide lijk welke zijn motivaties en einddoelen precies waren, maar het boek helpt ons om mee te denken in wat die zouden kunnen geweest zijn.

De biografie legt de geschiedenis van deze bijzondere periode in de diepte uit. Zo krijgt de lezer een volle dig beeld van alle nuances die zo eigen zijn aan Willem van Oranje en zijn be slissingen. Een ‘must-read’ voor hen die deze belangrijke periode en opmerke lijke figuur beter willen begrijpen.

René van Stipriaan, ‘De ZwijgerHet leven van Willem van Oranje’. Querido, 864 p., 39,99 euro, ISBN 9789021402758

FILM
SPORT
Karel V en later een gerespecteerd raadsman voor Filips II. BOEK SIMON SEGERS Rob Esselens © LIFT MEDIA
27 OKTOBER 202216 Cultuur & Sport

50 jaar de Warande in Turnhout

cente schilderijen toont, of Anita Evenepoel die destijds werd op gepikt door Eric Antonis en die in haar werk de grens aftast tussen mode, theaterkostuums en beel dende kunst. De gevestigde waar den laten zowel oude als nieuwe werken zien. Soms kiezen ze als ‘nieuwkomer’ iemand waarvan het werk een relatie heeft met het eigen oeuvre. Dan is dat samen opgesteld. De expo is niet louter een terugkijken op wat ooit was, maar ook een voorproefje op wat nog komen zal.

Aan de muur van de inkomhal hangen affiches, foto’s, kranten knipsels en andere parafernalia. Ze illustreren de mijlpalen uit de geschiedenis van de Warande.

MMMV

Cultuurhuis de Warande in Turnhout bestaat een halve eeuw. Dat wordt gevierd, onder andere met de tentoonstelling ‘Oude wijn/nieuwe zakken’. Er is werk te zien van vijftig kunstenaars, gevestigde waarden en nieuwkomers.

De Warande in Turnhout was een van de eerste cultuurcentra die in het begin van de jaren ’70 in Vlaanderen werden gebouwd. Dat gebeurde onder impuls van Frans Van Mechelen (CVP), die van 1968 tot 1972 minister van Nederlandse Cultuur was. Met de eerste staatshervorming (1970) had Vlaanderen culturele autono mie verkregen. Van Mechelen, die cultuur dicht bij de mensen wou brengen, maakte er gebruik van om talrijke culturele centra op te richten, ook in de Vlaamse Rand rond Brussel. De minister was af komstig van Turnhout en het hoeft dan ook niet te verwonderen dat zijn geboortestad al heel snel een cultuurhuis kreeg.

Gedurfd

De eerste directeur van cultuur huis Warande, dat op 28 oktober 1972 opende, was Eric Antonis, die de functie uitoefende tot 1988.

Antonis kwam van het kabinet van Frans Van Mechelen. In Turnhout heeft Antonis naam gemaakt en nadien ook als intendant van het even ambitieuze als succesvolle project ‘Antwerpen ’93: culturele hoofdstad van Europa’. Eric Anto nis heeft de Warande op de kaart gezet met een vooruitstrevende visie. Hij bracht zowel authen tiek volkse als avantgardistische projecten, zodat diverse bevol kingsgroepen zich aangesproken voelden om kennis te maken met kunst en theater.

Vanaf het prille begin neemt beeldende kunst een prominen te plek in binnen het programma van de Warande. Het cultuur huis vervulde een pioniersrol en maakte vaak gedurfde keuzes. Zo liep er in 1981 de expo met erotisch getinte kunstwerken van Liliane Vertessen. De burgemees

ter van Turnhout besliste toen dat “de jeugd niet noodgedwongen geconfronteerd mag worden” met deze werken, die “op bevel van de brandweer” moesten verhuizen naar de kelder.

De voorbije vijftig jaar pre senteerde de Warande mooie tentoonstellingen van heel wat Vlaamse kunstenaars die onder tussen internationale faam heb ben verworven. In 1980 realiseer de Guillaume Bijl er een van zijn eerste kunstliquidatieprojecten. Recenter waren onder meer Hans Op de Beeck, Nicolas Provost en Filip Vervaet te gast. En dit voor jaar bracht Nadia Naveau een schitterend overzicht van haar sculpturen.

Wat was en wat komen zal

Voor de jubileumexpo ‘Oude wijn/nieuwe zakken’ brengt de Warande 25 kunstenaars samen van wie de tentoonstellingen be langrijk waren in de geschiedenis van het cultuurhuis en voor wie de Warande belangrijk was in de carrière. Zij nodigen elk een kun stenaar uit voor de toekomst.

Het is een weerzien van oude bekenden, zoals Fik Van Gestel, die in 1977 voor het eerst expo seerde in de Warande, en nu re

Tentoonstelling

‘Oude wijn/nieuwe zakken’, nog t.e.m. 29 januari 2023, Cultuurhuis de Warande, Turnhout, www.warande.be

LEZERSBRIEVEN WOKEMANIA

Pallieterke, Ik heb mijn buik vol van al die gru welijke denkpistes, daarom onder staand schrijven. Gelukkig maar dat uw krant deze smurrie ook verwerpt. Ik heb een beperking. Jammer genoeg word ik, omwille daarvan, door de woke-aanhang niet inclusief behandeld. Nochtans zou ik een grote bijdrage aan de diversiteit kunnen leveren en alzo een stevige verbinding creëren. Nu heb ik een psychisch trauma. Hoe kan ik dit aanpakken? Ofwel spring ik uit de hoogste bol van het Atomi um, ofwel laat ik me energiezuinig verbouwen tot vrouw. De mutuali teit betaalt, de regering geeft een premie voor de energiebesparing en een transgender is overal meer dan welkom. Ah ja, wat is die be perking waar ik aan lijd? Ik ben een WHM+-x÷: een witte heteroman. Voor de bewerkingstekens vind je zelf maar iets uit.

Paul Roelants, BouteR sem

VICTOR CAMBIEN Pallieterke, Was Victor Cambien de grondleg ger van de toenmalige Kredietbank, dan mag ook eens gezegd worden dat het Taal Aktie Komitee einde zestigerjaren zorgde voor een spec taculaire groei van deze instelling. Lonen werden toen nog uitbetaald in de bekende omslag, tot er beslist werd dat iedereen over een bankof postrekening moest beschikken. Wie niet reageerde, vooral bij offi ciële instanties, kreeg automatisch zijn geld via de Société Générale. Dagenlang stonden we met TAK voor de Brusselse hoofdzetel van de Société Générale met een span doek: “Geen Vlaams, geen centen!”, om uitleg te geven en reclame te maken voor de voor velen onbe kende Kredietbank. Helaas bestond er in de meeste dorpen nog geen kantoor van de KB en moest er vlug vlug gezocht worden naar Vlaamsminnenden, die tijdelijk de ‘beste plaats van hun huis’ ter beschikking wilden stellen. Ook kwamen bodes thuis de bankverrichtingen regelen. De Société Générale leed enorme verliezen en met een keizersnede was plotsklaps de Generale Maat schappij geboren.

SIHAME EL KAOUAKIBI

Pallieterke, Door het racistische nest dat ons parlement is, werd de onschend baarheid van El Kaouakibi opge heven. Ze werd er onwel van, en ge zou voor minder: een echte schan de! Toonbeeld van integratie, werk lustige zakenvrouw die in een mum van tijd ontelbare zaken oprichtte… en dan dat! Ik hoop maar één ding: dat ze bekwame advocaten en be gripvolle rechters krijgt, en anders moeten Amnesty en de VN tussen komen. Gelukkig zijn de Marokka nen een verdraagzaam volk, anders waren ze al in dichte drommen ons land ontvlucht en dat is niet ge beurd. Oef.

Pallieterke, Zien jullie ook het manoeuvre? El Kaouakibi wordt zeer publiekelijk aan de schandpaal genageld, als de witte (zo donker is ze nu ook weer niet) maagd van Orléans naar de brandstapel werd gevoerd. Zo doende blijven de ware schuldigen die dit wangedrocht hebben opge steld uit het vizier. Te beginnen met

Bart Somers, de schande van zijn aartsbisschoppelijk Sint-Rombouts college, en de gulle weldoeners die omwille van de politieke dienstver lening (btw op paarden 6 procent, btw op fietsen 21 procent, dank u wel) met honderdduizenden euro’s toeschieten. Dit tekent perfect het hele Belgische politieke landschap. Alleen voetbal is beter.

emil m aes, R anst

NAAR EEN ONAFHANKELIJK VLAANDEREN Pallieterke,

In het Verenigd Koninkrijk zijn ze ook nog niet klaar met de Scottish National Party, die opnieuw een aanvraag heeft lopen bij het Hoog Gerechtshof om een referendum voor onafhankelijkheid te houden. Mocht dat weer geweigerd worden, dan is voorzitster Nicola Sturgeon zinnens het thema in de volgender algemene verkiezingen als eerste partijstandpunt te plaatsen. Zeker als de huidige malaise binnen het VK blijft duren of nog verergert. De Schotten zijn minder dan ooit bereid om de fratsen van Londen te blijven ondergaan en er steeds meer van overtuigd dat ze zonder Londen beter af zullen zijn. Wij, Vlamingen, kunnen alleen maar hopen dat de Schotten slagen, want het zou een voorbeeld kunnen zijn, ook voor ons. Met onze zeehavens van Oostende, Zeebrugge, Gent en Antwerpen, onze luchthavens van Zaventem, Deurne en Oostende en onze werkzaamheidsgraad die naar de 80 procent gaat, zullen wij kunnen aansluiten bij de Hanze-lan den en hét logistieke centrum van West-Europa worden.

gui Do van a l Phen, k asteR lee

RUGBY

Pallieterke, Dank voor het interessant artikel over rugby en de Eerste Wereldoor log. Ik zou eraan willen toevoegen dat na WO I Engelse militairen hier in België, maar ook in Nederland, de basis hebben gelegd voor het latere Belgische rugby. De eerste Belgische club werd in 1919 ge sticht in Antwerpen: Antwerp British Sporting Club. Enkele Antwerpena ren in deze club hebben nadien in 1934 de eerste echte Vlaamse club gesticht: Royal Beerschot Athletic Club Rugby. En niet te vergeten dat in het Beerschot-stadion in 1920 tijdens de Olympische Spelen de rugbyfinale werd gespeeld tussen Frankrijk en de Verenigde Staten.

OEKRAÏNE

Pallieterke, Sinds februari 2022, dus al negen maanden, vindt er een vreselijke oorlog plaats in Oekraïne. Velen worden gedood of zwaar verminkt, huizen stukgeschoten. Russische soldaten misdragen zich vreselijk. Tenzij het aan mijn aandacht ont snapt is, heb ik nog nergens een grote protestbetoging tegen deze waanzinnige oorlog gemerkt. Des tijds organiseerde de Vredesbe weging vaak betogingen tegen de plaatsing van Amerikaanse raketten met kernkoppen. Waar is de Vre desbeweging nu? Men organiseert liever een klimaatbetoging want Europa is bezorgd om het klimaat, terwijl de rest van de grote omlig gende wereld ons vierkant uitlacht.

Een lezersbrief insturen?

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.

KUNST
27 OKTOBER 2022 17Cultuur

ottrand zag het levenslicht op 31 januari 1804 in het gezin van een rijke notaris in het Waals-Brabantse Ge nappe. Hoewel hij opgroei de in een door en door Franstalig mi lieu, volgde hij middelbaar onderwijs in het Nederlands in Vilvoorde, terwijl hij zijn hogere studies, rechten in Luik, volbracht waar hij in 1825 promoveer de tot doctor in de rechten. Hij schreef zich daarna in als advocaat aan de ba lie van Brussel waar hij geregeld in het Nederlands pleitte.

RABIATE TEGENSTANDER VAN WILLEM I

Hoewel Jottrand een overtuigd aanhan ger van de eenheid van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden was, be kritiseerde hij met de regelmaat van een klok in vaak scherpe en polemi sche journalistieke bijdragen Willem I die hij als een autocratische dwinge land beschouwde. In 1826 werd deze jonge en met de idealen van de Franse revolutie dwepende advocaat redac teur van de ‘Courier des Pays Bas’. Deze krant was de belangrijkste oppo sitiekrant die in Brussel van de persen rolde en waarin hij zich steeds openlij ker profileerde als een rabiate tegen stander van de vorst.

Tijdens de Belgische muiterij van 1830 was hij in de voorste rangen te vinden en het is aan Jottrand en zijn spits broeder en latere minister van Justitie Edouard Ducpétiaux te danken dat in de eerste uren van de rebellie de Franse vlag waarmee her en der werd betoogd, werd vervangen door de Bra bantse driekleur… Hij maakte toen al het grootste voorbehoud tegen de be windvoerders in Parijs, die hij - niet ge heel ten onrechte trouwens - verdacht van annexionistische plannen…

MISLUKTE POLITIEKE CARRIÈRE

Jottrand werd lid van het uit de opstand voortgesproten Nationaal Congres - de voorloper van het Belgische parlement -, maar zijn politieke carrière liep niet over rozen. In de eerste maanden dat hij er zetelde stelde hij zich gematigd en unionistisch op, maar nadat hij en kele antiklerikale opmerkingen had gemaakt, leidde dit tot enkele scherpe confrontaties met katholieke congre sleden en koos hij prompt het liberale kamp. Hij ontpopte zich al snel tot een van de felste voorstanders van een strikte scheiding tussen kerk en staat. Bovendien profileerde hij zich als een orangist en dat viel slecht bij onder meer een aantal van zijn gewezen revo lutionaire medestanders die hem nu als een verrader beschouwden.

Toen het Congres een jaar later ont bonden werd, hield hij - intussen eni ge illusies armer - een carrière als be roepspoliticus dan ook voor bekeken. Het was niet echt zijn ding geweest en

Een Waalse flamingant LUCIEN JOTTRAND

In 1872 - dit jaar precies

150 jaar geleden - rolde een merkwaardig boekje met de al even merkwaardige titel

‘Nederduitsche gewrochten van eenen Nederlandschen Waal’ van de persen bij F. Claassen, ‘boekverkooper en uitgever aan Kantersteen, op den hoek van de Magdalenastraat’ in Brussel. De auteur van deze publicatie was Lucien Jottrand, een van de meest intrigerende figuren die ooit in de Vlaamse Beweging actief is geweest.

hij meende oprecht dat hij als journalist en advocaat consequenter zou kunnen strijden voor zijn politieke en sociale ideeën, waarop ook zijn latere flamin gantisme gebaseerd was.

MEER EN MEER PROGRESSIEVE VLAAMSGEZINDE DEMOCRAAT

Het feit dat hij niet onbemiddeld was, stelde hem in staat om her en der met enige gulheid organisaties of publicaties te ondersteunen. Zo was hij bijvoorbeeld tussen 1832 en 1838 hoofdaandeelhou der en duivel-doet-al van de intussen door hem gekochte ‘Courier des Pays Bas’ die onder de nieuwe benaming van ’Le Courier Belge’ de belangrijkste op positiekrant van het land bleef. Jottrand profileerde zich in zijn geschriften meer en meer als een progressieve Vlaamsge zinde democraat. Hij toonde zich tegen stander van een centralistische staat en pleitte voor decentralisatie en zelfrege ring van lokale entiteiten. Het behoud van de eigen aard en van de onafhanke lijkheid van België verbond Jottrand on losmakelijk met de gelijkberechtiging van Vlamingen en Walen.

IN TALLOZE ARTIKELS EN OP MEETINGS PROBEERDE HIJ DE SOCIALE EN ONTVOOGDENDE DIMENSIE VAN DE VLAAMSE BEWEGING TE ONDERBOUWEN

KRITIEK OP VERFRANSTE BURGERIJ EN ESTABLISHMENT

Al in 1843 engageerde hij zich in het Nederduitsch Tael- en Letterkundig Ge nootschap en vond hij een medestander in Brussel in de figuur van de sociaal bewogen agitator en flamingant Jacob Kats. Hij steunde deze laatste in diens lobbywerk ten gunste van het Neder landstalige toneel in de hoofdstad. Jot trand was overigens zelf lid van de in 1850 opgerichte progressief-liberale toneelvereniging ‘De Morgenstar’. Als liberaal zag Jottrand met lede ogen hoe de doctrinairen binnen de liberale par tij de eerste literaire flaminganten, zoals de populaire volksdichters en -schrij vers Theodoor Van Rijswijck en Hendrik Conscience, verstootten en in de armen van de katholieke partij dreven.

Niet voor niks ontwikkelde Jottrand een erg kritische houding ten opzichte van de francofone of francofiele hogere burgerij die met minachting neerkeek op ‘de kleine Vlamingen’. Hij gaf de verfranste burgerij en het establish ment alle schuld voor de taal- en soci ale verdrukking in het Vlaamse land.

Een volk kon volgens Jottrand alleen maar ontvoogd worden in de eigen taal. Dit klinkt vandaag de dag als de logica zelve, maar het was in Jottrands tijd een gedurfde denkpiste, want het betekende concreet dat het Neder lands in België officieel dezelfde status moest krijgen als het Frans.

ANTIKLERIKALE MOTIEVEN

De houding van Jottrand ten aanzien van de Vlaamse kwestie was gedeel telijk ook ingegeven door duidelijke antiklerikale motieven. De achterstand van Vlaanderen was volgens hem en zijn liberale medestanders immers voor een flink deel op conto van de hogere clerus te schrijven, die bewust het ‘Vlaamse klootjesvolk’ dom en on mondig wilde houden. Het was dan ook niet echt verwonderlijk dat hij, in zijn zoektocht naar gelijkgezinden, te rechtkwam bij het in 1859 door Eugène van Bemmel - een hoogleraar Franse literatuur en politieke geschiedenis aan de Université Libre de Bruxelles - opgerichte ‘Vlamingen Vooruit’, de eerste, vanuit Brussel opereren de, Vlaamsgezinde en progressieve drukkingsgroep die een symbiose nastreefde tussen culturele en so ciaaleconomische emancipatie en Vlaamse ontvoogding. In talloze artikels en op meetings probeerde hij de sociale en ontvoog dende dimensie van de Vlaamse Be weging te onderbouwen. Hiermee was hij, net zoals met zijn inzet voor het invoeren van het algemeen stem recht, zijn tijd ver vooruit. Hij was in die nog bijna embryonale fase van de Vlaamse Beweging de eerste die probeerde om de Vlaamse strijd bin nen een bredere context te plaatsten en programmatorisch stevig te onder bouwen. Het was mede door zijn werk dat de Vlaamse Beweging in de twee de helft van de 19e eeuw zou transfor meren van een literaire naar een poli tieke beweging. Het was dan ook geen toeval dat uitgerekend hij in 1856-1857 de werkzaamheden leidde van de door de regering ingestelde ‘Grievencom missie’ die moest onderzoeken of de Vlaamse verzuchtingen en frustraties wel helemaal terecht waren…

Geschiedenis
JOTTRAND PLEITTE VOOR DECENTRALISATIE EN ZELFREGERING VAN LOKALE ENTITEITEN, EEN VOLK KON VOLGENS JOTTRAND ALLEEN MAAR ONTVOOGD WORDEN IN DE EIGEN TAAL
Hendrik Conscience, geschilderd door Portaels
27 OKTOBER 202218

MEMORIAM

Aleidis Dierick

Op 19 oktober overleed op 90-jarige leeftijd dichteres en essayiste Aleidis Dierick. Ze debuteerde in 1975 met haar bekroonde gedicht ‘Vrouw zijn’ in ‘Dietsche Warande en Belfort’. Twee jaar later verscheen haar debuutbundel ‘Een zomer voorzien’ als jubileumuitgave in de ‘De Bla den voor de Poëzie’. Er zouden nog 11 poëziebundels vol gen. Ondanks het feit dat veel van haar vakgenoten haar werk erg op prijs stelden, bleef de officiële erkenning - tot op de dag van vandaag - uit.

Haar bundels - vaak geconcipieerd als verhalende cycli - vie len op door haar speelse taalacrobatie, plastische taalgebruik, romantisch lyrische expressie en grote gevoeligheid. Ze riepen herinneringen op aan het werk van Anton Van Wilderode die haar - zeker in haar beginjaren - duidelijk inspireerde. Maar haar werk werd ook getekend door wat ooit werd omschreven als ‘De Last van het Verleden’.

Naar Ierland

Ze was een dochter van Renaat Verbruggen en Ida de Bois en groeide op in een uitgesproken Vlaams-nationaal milieu. Na de Tweede Wereldoorlog uit Duitsland weergekeerd, werd haar vader in 1946 wegens collaboratie bij verstek tot de doodstraf veroordeeld. Getekend door wat ze zelf ooit omschreef als “de zwarte repressie, het bittere verdriet” vertrok het gezin Verbrug gen, zoals velen in die jaren, in 1948 naar Ierland. In haar gedicht ‘Het lied van het leven’ keek ze terug op deze beklemmende ja ren: “Vlaanderen ! Uit vreemde landen in ballingschap / heb ik u brieven vol heimwee gezonden / Gekruisigd volk, beschimpt en geschonden / machteloos heb ik u liefgehad…”

Ze verbleef elf jaar in Ierland en huwde er in 1953 met oostfron ter Roel Dierick. In 1959 vestigde het gezin zich in Aalst waar ze haar studies voortzette. In 1988 betrok ze met haar man een wo ning in het Bourgondische dorpje Larochemillay om uiteindelijk, in 2000, opnieuw in Aalst te belanden. Ze publiceerde gedichten en kritische bijdragen in ‘Dietsche Warande & Belfort’, ‘Deus ex Machina’, ‘Poëziekrant’, ‘Vlaanderen’ en ‘Yang’. Haar werk werd in tal van belangrijke bloemlezingen opgenomen en onder meer bekroond met de ‘Prijs voor Poëzie’ van de provincie Antwerpen en de ‘Prijs van de Bladen voor de Poëzie’.

‘Het lied van de vrijheid’

Wars van de modernistische stromingen ging ze koppig haar eigen weg en bleef “als een poëtische doorn in het Belgische vlees” trouw aan de idealen uit haar jeugd. Zoals ze getuigde in haar gedicht ‘Het lied van de vrijheid’ : “Liever wolf, die gromt en grolt wars van ’t achterbaks verraad. Liever wolf bij ’t eigen volk dan met toegeknepen strot de bandhond van de staat!”

Een fraaier epitaaf kan een compromisloze Vlaams-nationaliste als Aleidis Dierick zich niet wensen.

60 jaar na Tweede Mars op Brussel “Als Vlamingen samenwerken, kunnen ze resultaten boeken”

Op zondag 14 oktober 1962, deze maand precies 60 jaar geleden, vond de Tweede Mars op Brussel plaats. Ter gelegenheid van deze 60ste verjaardag sprak ’t Pallieterke met Johan Lae remans, die destijds als penningmeester van het Komitee der Randgemeenten nauw betrok ken was bij de organisatie van de Eerste en Tweede Mars op Brussel.

De hoofdeisen van de Tweede Mars op Brussel waren duidelijk: “Geen faciliteiten”, “Handen af van de randgemeenten”, “Brussel Vlaams voor de Vlamingen”, “Taal van de arbeiders, taal van de fa briek” en “Geen Franstalige kas tescholen”.

Voor Johan Laeremans, tot op he den voorman van het Komitee der Randgemeenten dat De Zes uit geeft, heeft het hoge aantal deel nemers aan de Tweede Mars een schokgolf door Brussel gestuurd.

“We hebben toen getoond dat Vla mingen resultaten kunnen boeken als ze samenwerken en één front vormen”, blikt hij terug. “Men is in Brussel gaan beseffen dat het Ne derlands meetelde.”

Gebrek aan integratie

Ondanks het massale protest wer den de faciliteitengemeenten op 1 september 1963 een feit, al mogen we ons volgens Laeremans niet zo maar bij die situatie neerleggen.

“De faciliteiten betekenen alleen nog maar dat Frans- of andersta ligen om de vier jaar aan de ge meente laten weten dat ze hun communicatie in het Frans willen ontvangen”, hekelt hij. “Ze passen zich niet aan.”

Daarnaast heeft het Franstalig onderwijs in de faciliteitenge meenten volgens Laeremans niet tot meer integratie geleid, inte gendeel. “De Franstaligen hebben de faciliteiten gebruikt om in te breken in de gemeentebesturen

en daar een quasi alleenheer schappij te installeren”, schetst de oud-penningmeester en -on dervoorzitter van de Volksunie. “In Wezembeek-Oppem is bij voorbeeld geen Vlaamse schepen meer, omdat er niet genoeg Ne derlandstalige kiezers meer zijn om aanspraak te kunnen maken op een rechtstreekse verkozene.”

Nieuwe Mars op Brussel?

Een nieuwe Mars op Brussel is vol gens Laeremans nodig noch haal baar. “Een nieuwe mars zou heel wat problemen stellen op vlak van ordehandhaving, want Brussel zal niet bereid zijn om zo massaal Vla mingen te ontvangen”, meent hij. “Bovendien beschikt de Vlaamse Beweging niet meer over de nodi ge mobilisatiekracht. Als we daar

met 5.000 à 10.000 mensen opda gen, moeten we niet veel resulta ten verwachten.”

DéFI-voorzitter François De Smet verklaarde eind mei dat alle inwo ners van de Vlaamse randgemeen ten zich in een referendum zouden moeten kunnen uitspreken over een toetreding tot het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, maar daar wil Laeremans niet van weten. “De Franstaligen zullen niet voor een aanhechting bij Brussel stemmen”, besluit hij.“Ze hebben gemerkt dat het Franstalig onderwijs in Brussel ook niet is wat het zou moeten zijn. Vlaanderen is een rijk gewest, zon der al te veel schulden. Dus als ze ooit voor de keuze komen te staan, zullen ze er de voorkeur aan geven om bij ons te blijven.”

PAL voor Vlaanderen HORIZONTAAL A. Heel serieus B. Babyspeeltje - Mast C. Stimulerende middelen - Zelfhulpgroep voor alcoholverslaafden D. Zilver - Turks president E. Groep bedrijven met dezelfde producten en dezelfde uitstraling - Rode verfstof voor zijde F. Niet vatbare - Technisch secundair onderwijs G. Elektrisch geladen deeltje - Mangaan - Getal waarmee de viscositeit van olie wordt uitgedrukt H. Voorzetsel - Gebalk - Handwerk I. Krankzinnige J. Verdikking van de opperhuid - Infiltrant K. Loofboom - Priem - Muzieknoot L. Van geringe dichtheidOrde in een verzameling aanbrengen VERTICAAL 1. Onbebouwd 2. Uitvoerige - Nederlandse waterloop 3. FamilielidEen zacht, prikkelend gevoel geven 4. Antwerps dorpVan een bepaald Europees land 5. Antitranspirant - Naar mijn meningBelgische politieke partij 6. Modetijdschrift - Bondgenootschappen 7. Duitstalige gemeente in de provincie LuikOost-Vlaams dorp 8. Zuid-Amerikaanse loopvogelsMet een zoute smaak 9. Senior - Hoevedier - Schijndood 10. Zenuwachtig maken 11. Van een Aziatisch land - Maanstand - Renium 12. Bevel - Nieuwelingen in de sport 1338 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 A B C D E F G H I J K L OPLOSSING 1337 1337 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 A R A N D G E B E U R E N B I D E E E N S A M A C V E E R K R A C H T I G D A R N E O V A L E E E L E N U L P L I S F I N T I E D E R E E N G T I T E R E R E N U H E M P I R E O M A F I I M P E N G O E R F J T E R G A M P E R E K E E L T T L E D E L L N U T B E G E R E N D
JAN HUIJBRECHTS
(1932-2022)
Johan Laeremans
IN
27 OKTOBER 2022 19

Tweet van de week

Die van Open Vld hadden echt wel ge luk gehad met hun congres het voorbije weekeinde. En dan bedoelen we nu niet meteen met het weer of met de talrijke opkomst van nieuwe enthousiaste leden of de wildgroei aan schitterende ideeën in het Open Vld-denktuintje. Er was niks van dat alles.

Hoewel, het was uitzonderlijk warm voor de tijd van het jaar. Maar dat dit nu niet be paald aan het ‘Liberaal Vuur’-congres lag, mag wel heel erg duidelijk zijn. Zelfs de vrienden van Het laatste Nieuws slaagden er amper in om iets boeiends te bespeuren op het congres dat volgens voorzitter Egbert zo spetterend zou zijn dat je de hitsige meisjes van zijn lijf zou moeten trekken. Helaas. Nee, als ze geluk hadden bij Open Vld, was het wel met een betoging van de poli tie tegen de liberale partij. Er was zelfs een opstootje met een kleine knokpartij tussen politie in burger en politie in uniform. En net daardoor haalde het congres van Open Vld alsnog de media. “Een groot succes”, ora kelde Egbert. “En volgende keer proberen we het verdorie eens met iets inhoudelijks.”

Italiaanse meloenen

De grote leegte van de liberale ideeën doos bleek nog net iets leger op Twitter waar de hashtag #LiberaalVuur net de dui men moest leggen voor de hashtag #fotos vanmijnnavelpluisjes van een man die ooit eens de kuisvrouw van Luc Appermont had ontmoet.

Premier De Croo werd opgevoerd als de grote ster van het congres, maar hij felici teerde liever de Italiaanse premier Giorgia Meloni op zijn account dan dat hij het libe raal dwaallichtje wou aanwakkeren. Lexi en de Italiaanse meisjes? Het blijft een popu laire combinatie.

En om helemaal aan te tonen hoe triest

het wel was: Gwendolyn Rutten, voormalig voorzitter en liberale coryfee die overen thousiast wordt van een stukje kauwgum dat aan haar schoen blijft plakken en bezieler van de slogan ‘Gewoon doen’, wel, zelfs dat schaap kreeg zichzelf niet opgeladen om #LiberaalVuur ook maar enige weerklank te geven op sociale media.

Sidder en beef!

Ik zou zo nog even kunnen doorgaan, maar laat ons het kort maken. De enige twee mensen op de aardkloot die deze 300.000 euro belastinggeld kostende campagne bezigden, waren Egbert Lachaert zelf en de onvermijdelijke Joël De Ceulaer, die er vermoedelijk arme Egbert mee wilden uit lachen. Maar dan kennen ze ons nog niet. Bij ’t Pallieterke komen we op voor de onder drukten.

Speciaal voor Egbert brengen we zijn strafste tweet van het congres nog eens on der de aandacht: “Nu focus op ons vierde en laatste #liberaalvuur congres. Over hoe we het best samen kunnen leven. Over hoe iedereen zich hier thuis kan voelen. Over respect voor elkaar.” De concurrentie mag beginnen te bibberen.

Kitir op de strafbank

ALWEER EEN ETHISCH PROBLEEM OPGELOST

“Onze kastaar gaat naar Qatar”

Wie mag er naar de Rode Duivels gaan kijken in Qatar? Het is alweer een belangrijk probleem dat wordt bekeken in de schoot van de Vivaldi-regering. Geen wonder dat Vivaldi nooit echt tot een echt beleid kan komen als de crises zich aan dit tempo blijven opstapelen. Maar de kogel is door de kerk. Als de Rode Duivels steun nodig hebben bij het scheppen van belastingvrije miljoenen, zullen Alexander en Filip zich opofferen om in groteske luxe naar het voetbal te kijken in plaats van iets nuttigs te doen.

Je kan van de Vivaldi-regering veel zeggen, maar niet dat ze zich niet bekommert om ethische dossiers. Zo is deze regering het er al weken over eens dat het een schande is dat deze regering zuigelingen en kleuters op straat laat slapen. “En ik schrik er niet van terug om dat met de strengst mogelijke be woordingen te veroordelen”, zei de premier, waarmee hij de verbouwereerde oppositie meteen de mond snoerde. Die had namelijk exact dezelfde boodschap voorbereid en was even de kluts kwijt. “Sterker nog,” vulde vicepremier Petra De Sutter aan, “de onkun de van deze regering is gigantisch, daar heb ik geen goed woord voor over. Maar als Theo Francken aan de macht was geweest, had hij zelfs de straat van onder hun slapende licha men getrokken. Dus het kan nog altijd slech ter.Wij zijn het ethisch beste alternatief op de markt.” Een stelling die gretig gevolgd werd door de dames en heren van de pers, die meteen Vivaldi op het schild hesen als minst slechte en dus beste regering mogelijk. Waarom? Omdat ze dat eigenlijk zelf hadden toegegeven, tiens. Er is maar één ding moei lijker dan politieke verslaggeving bedrijven voor onze nationale krantentitels en dat is geen politieke verslaggeving bedrijven voor onze nationale krantentitels.

Alles moet wijken

Maar deze week moesten mindere proble men als de energieprijs, op straat slapende kindjes, gigantische begrotingstekorten, onbetaalbare pensioenplannen en de oor log en Oekraïne even wijken voor een écht ethisch probleem. Zelfs Frank Vandenbrou cke keek even rood aangelopen op van zijn zeer vergevorderde plannen om de kostprijs van de vaccinatiecampagne en testcapaciteit drie keer hoger te maken dan de grootste schattingen.

“Mannen en meisjes,” sprak De Croo, “hoe kunnen wij straks op ethisch verantwoorde wijze onze bevolking duidelijk maken dat we als één man achter de Rode Duivels staan, zelfs al spelen ze in Qatar?” Voor de hand liggende oplossingen als niet gaan en alleen naar de televisie kijken op de Wetstraat 16, passeerden heel snel de revue als onrealis tisch. “Stel u voor,” waarschuwde minister Van Quickenborne die sinds zijn bijna-kid napping algemeen werd beschouwd als de expert die het dichtst bij de gewone man stond omdat iemand hem blijkbaar in huis wou halen, “Romelu Lukaku krijgt een penal ty in de laatste minuut van de finale en wij zijn er niet om ‘Allez, dikke Rom!’ te roepen? En hij mist ook nog eens. Het volk zou ons dat nooit vergeven. Er zouden onlusten uitbre

ken en democratie zelf zou wel eens kunnen wankelen. We moeten onmiddellijk het werk neerleggen en naar Qatar afreizen.”

Getriggerde premier

Groen protesteerde formeel dat het een ondemocratisch land is dat in zijn hele ge schiedenis nog geen blijk heeft gegeven van het minste respect voor de mensenrechten.

“Dan sturen we toch de koninklijke familie. Die hebben dat ook en wie kan ze kwalijk nemen dat ze niet democratisch zijn”, oor deelde Vincent Van Peteghem nuchter. Er steeg meteen gejuich op vanuit de 16. “Maar de koning moet wel gedekt zijn door zijn re gering”, merkte Waals staatssecretaris van Aanwezigheid en Nepotisme, petit Mathieu Michel op. “Ik wil hem best vergezellen en ik heb nogal wat krediet bij de burger. Vol gens een peiling van Le Soir ben ik het meest overtuigende toonbeeld van nepotisme van de eeuw. Straffer dan Jean-Jacques De Gucht en net iets minder dan mijn broer Michel. En laat ons eerlijk zijn, het is niet alsof ik veel an der werk heb.”

Zijn stelling triggerde meteen de premier zelve. “Ja maar, mannen. Als gebrek aan werklust, nepotisme en ‘dekken’ de criteria zijn voor deze opdracht, zal ik zelf wel gaan. Onze kastaar gaat naar Qatar.”

En zo werd een werkweek in de Wetstraat al weer netjes neergelegd.

Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet
LUIKERSTEENWE G 244 F 011 223 253 EN 011 273 2 72 MAESKOFFIENV @ SKYNE T.BE WW W.MAESKOFFIE .BE MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN! ANKERSTRAAT 7 3500 HASSELT 011 223 253
27 OKTOBER 202220

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.