't Pallieterke van 10 november 2022

VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER

10-11

Dit weekend kwam de aap uit de mouw bij de klimaattop van Egypte.

De voorzitter van de conferentie, Sameh Shoukry, liet het punt ‘klimaatcompensaties’ op de agenda zetten. Hij wil dat het Westen voortaan betaalt voor alle ‘klimaatschade’ die de rest van de wereld oploopt, via overstromingen, droogte en alle andere mogelijke weerrampen.

AN DE MOOR TAALEXPERT

INTERVIEW

“Het ontbreken van een leescultuur in Vlaanderen is een heel groot probleem” An De Moor is taalexpert en voorzitter van ‘Vlaanderen Feest!’. Ze spreekt zich onder meer uit over de ophef rond de ‘Canon van Vlaanderen’ die recent vanuit academische hoek onder vuur werd genomen, en de Vlaamse publieksdiplomatie, een belangrijke hefboom om tot Vlaamse onafhankelijkheid te komen. “Ik begrijp niet waarom sommige academici een canon bekritiseren waarvan de eerste letter nog niet geschreven is.”

EEN NIEUWE REGERING

PAS IN 2025?

3

MOET HET MENSENRECHTENHOF AFGESCHAFT WORDEN?

9

DE TOP VAN DE KLIMAATZWENDEL Dat het Westen in het verleden verantwoordelijk was voor het grootste deel van de CO2-uitstoot, is onmiskenbaar. Die vaststelling is echter weinig waard. De uitstoot komt nu nog slechts voor een derde van de VS en Europa, en daalt daar steeds verder, terwijl die van China en de rest van de wereld toeneemt. China produceert nu al meer CO2 dan het gehele Westen. Toch zullen wij het zijn die moeten betalen.

Het moeilijkste probleem voor klimaatcompensaties ligt echter niet bij de oorzaken, maar bij de gevolgen. In een bijdrage van vorige maand legde ik uit hoe extreem speculatief het is om rampen toe te schrijven aan klimaatverandering. Zelfs het idee zelf dat er meer rampen zijn, is hoogst twijfelachtig. De overstromingen in Pakistan zijn een goed voorbeeld. De Pakistaanse regering, corrupt en inefficiënt, probeerde aan zijn eigen verantwoordelijkheid voor de overstromingen te ontsnappen door schaamteloos het Westen en zijn CO2-uitstoot te beschuldigen.

Het Westen heeft zich een tijd verzet tegen het idee van klimaatcompensaties, maar vanuit Duitsland, het VK en de EU

DE GESCHIEDENIS VAN DE ONBEKENDE SOLDAAT

‘Klimaatonrecht’ België maakte deze week bekend dat het 25 miljoen zal geven aan Mozambique om daar te investeren in wind- en zonne-energie. Het is slechts één voorbeeld van een globaal plan van de EU om met veel geld Afrika ‘groene energie’ op te dringen. Het toeval wil dat er net een studie (Equity Assessment of Global Mitigation Pathways in the IPCC Sixth Assessment Report) is uitgekomen waarin wetenschappers er op wijzen dat in de ‘beste scenario’s’ - lees: waarin de CO2-uitstoot het meest wordt beperkt - de economische achterstand van Afrika niet zal verkleinen, maar ver-

groten. 11.11.11 voert deze week campagne onder het thema ‘klimaatonrecht’. In tegenstelling tot wat de organisatie beweert, zal dat onrecht dus meer van het klimaatbeleid dan van het klimaat komen.

Klimaatbeleid vergroot de ongelijkheid omdat het Afrika de toegang ontzegt tot de energie die het nodig heeft om zich te ontwikkelen, bijvoorbeeld uit zijn grote aardgasvoorraden. ‘Groene energie’ kan daar nooit meer dan een derderangsrol in spelen omdat de bevoorrading nooit verzekerd is. In Afrika groeit het ongenoegen dan ook over wat men daar ziet als het ‘CO2-imperialisme’ van de EU. Kernenergie zou wel een oplossing zijn, die zowel aan de klimaateisen als aan de nood aan ontwikkeling van Afrika tegemoetkomt. Terwijl Europa met geld zwaait om hen groene energie aan te praten, hebben al minstens zeven Afrikaanse landen contracten met het Russische atoomagentschap Rosatom om kleine modulaire kernreactoren te bouwen. Ideologie moet het afleggen tegen realisme.

INTERVIEW Het spijt ons mee te moeten delen dat we de 25 miljoen zelf nodig hebben, maar we sturen u onze beste stadsdichters.

DAVID STADELMANN PROFESSOR ECONOMIE

“Enkel het afschaffen van transfers kan regio’s responsabiliseren”

15

OPINIE 2 / BINNENLAND 3-8 / INTERVIEW 10-11 / BUITENLAND 12-14 / CULTUUR & SPORT 16-17 78ste jaargang • nummer 45 • donderdag 10 november 2022

JURGEN CEDER

€ 4,00

18

komen nu signalen dat het openstaat voor het idee. In de toekomst zullen we dus mogen betalen voor alle natuurrampen, overal ter wereld. En elke bananenrepubliek zal nu niet meer verantwoordelijk gesteld worden, maar worden beloond, voor slecht beleid inzake ramppreventie.

Het klimaat zal in het verhaal van de grote blanke schuld de plaats innemen van de kolonisatie.

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

2

Opinie

10 NOVEMBER 2022

Het uitsterven van de boer

EEN GEWELDIG INDIANENVERHAAL

Het boerenbestaan was eeuwenlang de meest gangbare levenswijze in West-Europa. Volgens de Amerikaanse historicus Victor Davis Hanson, zelf boer en gespecialiseerd in het oude Griekenland, is het ontstaan van de Griekse polis en de westerse beschaving zelfs onlosmakelijk verbonden met de opkomst van familieboerderijen.

ze klaagde over discriminatie omwille van haar indiaanse afkomst, met de gekende gevolgen.

John Wayne

Het is moeilijk om voor te stellen hoe snel de zaken veranderd zijn.

Twee eeuwen geleden verwierf meer dan de helft van de Belgische beroepsbevolking een inkomen met landbouw. Vlaanderen had veel weg van Bokrijk, of een schilderij van Bruegel. In 1950, vlak na de Tweede Wereldoorlog, was nog zo’n 14 procent actief in de sector.

Tegenwoordig is dat nog geen 1 procent. Vroeger was de boerenstiel het fundament van de samenleving. Vandaag is het een marginaal fenomeen, iets uit een museum.

Veel is het gevolg van economische en technologische ontwikkelingen. Landbouwbedrijven werden efficiënter en marktgericht. De globale markt ging een grotere rol spelen. We veranderden opeenvolgend in een industriële economie, een diensteneconomie en een ICT-economie.

Beleidskeuzes De achteruitgang kan echter ook het gevolg zijn van beleidskeuzes.

Wordt de doodsteek voor onze landbouw gegeven door de Vlaamse stikstof- en mestplannen, zoals vertegenwoordigers van de landbouwsector stellen? Vlaams minister voor Omgeving Zuhal Demir (N-VA) was alvast niet opgezet met het uitgelekte voorstel voor een mestactieplan en benadrukte dat de soep zelden zo heet wordt gegeten als ze wordt opgediend.

De N-VA verwijst onder meer naar Europese stikstofregels die ons tot actie dwingen. De EU wordt door politici wel vaker als een soort natuurmacht aangewezen waartegen geen beroep mogelijk is. Het illustreert vooral de identiteitscrisis van de N-VA als quasi soft-eurokritische partij. Er zijn doorheen Europa traditionele en eurofiele partijen die harder op tafel durven slaan om hun nationale belangen te vrijwaren.

In Nederland, waar de stikstofcrisis intussen escaleerde, staan stad (progressieven en de bouwsector) en platteland (boeren) lijnrecht tegenover elkaar. De strijd tussen de twee is daar al lang geen beperkte cultuuroorlog meer en is ronduit toxisch.

Demir stelt dat ze een dergelijke situatie net wil vermijden. Hopelijk kan dat zonder de boeren te slachtofferen. Het verdwijnen van landbouw uit onze streken is niet alleen onuitlegbaar in tijden van dreigende voedselcrisissen, het zou bovenal het tragische verlies van een stukje van onze Vlaamse ziel betekenen.

EDITORIAAL

PIETER VAN BERKEL

Sacheen Littlefeather

Marie Louise Cruz haar idee om zich als indiaan voor te doen lijkt gekomen te zijn na een fotoreeks voor Playboy, waarin ze is versierd - ‘gekleed’ is het woord niet - als indiaan

Op het einde van de western ‘The Man Who Shot Liberty Valance’ bekent een oude politicus (Jimmy Stewart) dat zijn carrière eigenlijk gebaseerd is op een leugen. Niet hij, maar zijn vriend Doniphon (John Wayne) heeft de bandiet Liberty Valance neergeschoten. De journalist aan wie hij de geschreven bekentenis overhandigt, verscheurt het document en zegt dat hij die waarheid niet zal opnemen in de biografie van de politicus. “Wanneer de legende een feit wordt, druk je de legende”, legt hij uit. Die zin is iconisch geworden. De journalist bedoelt dat als genoeg mensen een goed verhaal geloven, je hen niet moet lastigvallen met de waarheid.

Marlon Brando kreeg in 1973 een Oscar voor zijn rol in ‘The Godfather’. Bij de uitreiking zorgde hij voor een verrassing. Een mooie jonge vrouw, gekleed in traditionele indianenkleding, beklom in zijn plaats het podium.

Ze liet weten dat ze Apache was en dat Brandon de Oscar weigerde als protest tegen de negatieve portrettering van indianen door Hollywood. Vanuit de zaal klonk wat boegeroep, maar Sacheen Littlefeather had net geschiedenis geschreven.

De legende

www.palnws.be

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 52 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 104 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 208 euro op de kantoren.

Steunabo 1 jaar: 300 euro Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Jurgen Ceder, Stijn Derudder (eindredacteur), Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel (hoofdredacteur), Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews

Bij haar overlijden, begin vorige maand, herinnerde de VRT er nog eens aan hoe slecht Littlefeather wel was behandeld: “Tijdens haar toespraak kreeg ze de nodige bagger over zich heen. Twee jaar geleden vertelde ze nog aan de zender BBC dat acteur John Wayne woest was en zes veiligheidsagenten nodig waren om te verhinderen dat hij Littlefeather van het podium zou sleuren.” Zijzelf noemde dit “de meest gewelddadige episode in de geschiedenis van de Oscars”.

Littlefeather vertelde later dat haar toespraak het einde van haar filmcarrière betekende. Zoals de VRT vorige maand berichtte: “Na haar optreden tijdens de Oscars van 1973 werd Littlefeather ‘verbannen’. ‘Ik stond op een zwarte lijst in Hollywood. De deuren sloten, om nooit meer te openen’, aldus de actrice.”

50 jaar lang was de legende van Littlefeather en de onverdraagzaamheid die ze onderging een feit voor de nieuwsmedia. Tot vorige week.

De waarheid Jacqueline Keeler, een journaliste van Navajo-afkomst, doet al een tijdje onderzoek naar mensen die zich ten onrechte als indiaan uitgeven. In tegenstelling tot wat u meestal zult horen, is dat op heel

wat vlakken een voordeel in de VS. De bekendste valse indianen zijn acteur Johnny Depp, die 0 procent indiaan is (maar wel wat Vlaams bloed blijkt te hebben), en de extreemlinkse politica Elizabeth Warren, die haar betrekking als professor kreeg door zich uit te geven als Cherokee, maar door de mand viel na een DNAtest. Keeler maakte vorige week bekend dat ze twee eeuwen is teruggegaan in de stamboom van Littlefeather en daar geen enkele indiaan heeft gevonden.

Het onderzoek van Keeler wordt bevestigd door de twee zussen van Littlefeather. Haar echte naam was Marie Louise Cruz, haar vader was Spaans-Mexicaans en haar moeder helemaal Europees, onder andere een beetje Nederlands. Het pak dat ze droeg bij de Oscars, dat er meer uitzag als een filmattribuut dan een authentiek indiaans kleed, had ze gehuurd.

Hoewel ze het tegendeel had beweerd, was ze ook niet mishandeld door haar vader - Cruz durfde wel vaker mensen beschadigen die het niet verdienden - en was ze niet opgegroeid in armoede.

Als genoeg mensen een goed verhaal geloven, moet je hen niet lastigvallen met de waarheid De jonge Marie Cruz was fotomodel en wilde actrice worden.

Haar carrière kwam echter niet van de grond. Haar idee om zich als indiaan voor te doen lijkt gekomen te zijn na een fotoreeks voor Playboy, waarin ze is versierd - ‘gekleed’ is het woord niet - als indiaan. Die naaktfoto’s zijn trouwens de echte reden waarom ze in Hollywood geen kans meer maakte. Cruz schreef toen een brief naar Marlon Brando, gekend om zijn politiek activisme, waarin

Ook de rest van het verhaal is een aaneenschakeling van onwaarheden die passen in de legende van slachtofferschap. Cruz kreeg eigenlijk bij de beruchte Oscaruitreiking meer applaus dan boegeroep. Hollywood was toen al een links bastion. Het narratief van westerns was sinds begin van de jaren ’60 aan het verschuiven naar goede indianen en slechte blanken. Het ‘moedige’ protest van Brando en Cruz kwam op een moment waar het hen beiden al deugpunten opleverde.

Brando werd trouwens een jaar later opnieuw genomineerd voor een Oscar.

Ook het incident met John Wayne, bekende ster uit vroegere westerns, is volledig verzonnen.

Zijn filmimago van indianenjager (‘The Searchers’) en ruwe cowboy maakte hem een gemakkelijk doelwit voor deze roddel.

En de loopbaan van de ‘verbannen’ Littlefeather? Die heeft in werkelijkheid in 7 films meegespeeld, allen daterend van ná het incident. Ze stopte daarna met haar loopbaan als model en actrice, omdat ze intussen haar echte roeping had gevonden als minderhedenactiviste en gevierd boegbeeld van de ‘inheemse Amerikanen’. In de VS kan je daar, net als bij ons, een verdienmodel van maken.

De kracht van politiek correcte verhalen Het meest betekenisvolle aan het verhaal van Littlefeather is dat het een halve eeuw standhield, hoewel velen de waarheid kenden of vermoedden. In 2004, naar aanleiding van de dood van Marlon Brando, had filmcriticus Roger Ebert al geschreven dat Brando een actrice het podium had opgestuurd die helemaal niet indiaans was. De onthulling werd toen zelfs door een paar Vlaamse kranten overgenomen. Die bleken echter kort van geheugen. In de berichten over haar dood was Littlefeather al opnieuw ‘inheems Amerikaans’ geworden, net als in de pers van de VS. Dat is de kracht van politiek correcte legendes. Zelfs wanneer de waarheid voor het rapen ligt, blijft men terugvallen op de legende.

De dood van George Floyd was het gevolg van racisme. Verschillende koppels in Sint-Niklaas weigerden getrouwd te worden door de zwarte schepen Wouter Van Bellingen (die later, net als Marie Cruz, beloond werd met postjes in de minderhedenindustrie). Luk Van Biesen heeft naar Meryame Kitir geroepen dat ze terug naar Marokko moet. Al die verhalen zijn onbewezen, zelfs onjuist, maar dat is van geen belang. Wanneer genoeg mensen de legende geloven, dan druk je de legende.

Begin dit jaar had de Oscar-academie nog haar excuses aangeboden voor het (beperkte) boegeroep dat had weerklonken in de zaal. Er werd voor Littlefeather een speciaal evenement georganiseerd, waar ze een staande ovatie kreeg. “Ik heb hier 50 jaar op gewacht, maar wij indianen zijn een geduldig volk”, zei de allesbehalve indiaanse in haar toespraak. Marie Louise Cruz kan geen slechte actrice geweest zijn. Ze verdient misschien wel een Lifetime Achievement Award.

JURGEN CEDER

Actueel

© BELGA

10 NOVEMBER 2022

3

In weinig landen wordt vroeger vooruitgekeken op de komende stembusslag dan in België. Het beleid of wat daarvoor moet doorgaan, wordt nu al een tijd op alle niveaus gedomineerd door electorale motieven.

Maar een vroege campagne betekent daarom niet een snelle regeringsvorming. Zelfs op Vlaams niveau dreigt er na de verkiezingen van mei 2024 niet veel te bewegen tot… 2025.

AMPER NIEUWE REGERINGEN VOOR 2025 Plots hebben de dagbladen in Vlaanderen het platteland ontdekt als electoraal strijdperk. Lange tijd werd het door de mainstreammedia verwaarloosd, want deftige, moderne en op de geglobaliseerde wereld gerichte mensen woonden nu eenmaal in de stad, zo was de teneur. Het rurale Vlaanderen, daar gebeurde niet veel. Het bleef ook vooral het wingewest van cd&v, al bij al een saaie partij. Neen, in Gent, Antwerpen of Leuven viel meer te beleven. Daar vechten ook politici om de macht waar journalisten meer affiniteit mee hebben. Progressieve liberalen, socialisten, groenen vooral…

ZUHAL DEMIR

© BELGA

Maar sinds kort is het tij dus gekeerd. Het is gemakkelijk voorspelbaar: de komende weken en maanden zullen de reportages over ‘la Flandre profonde’ niet meer bij te houden zijn. De reden? Eén persoon: de Vlaamse minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA). Eerst met het stikstofdossier en nu met het mestactieplan nummer zoveel domineert ze het Vlaamse milieudebat en gaat ze de confrontatie aan met de boeren en cd&v. En desnoods ook met Open Vld die zich namens voormalig partijvoorzitter Gwendolyn Rutten zowaar opwerpt als ver-

NewB had uiteindelijk 20.000 klanten en Gwendolyn Rutten & Zuhal Demir 120.000 medewerkers

Zuhal Demir hoopt met haar aanpak een gematigd stedelijk publiek aan zich te binden en dat wordt dan de springplank naar het Vlaamse minister-presidentschap dediger van de landbouwbelangen. Het is eens iets nieuws. Naar verluidt gebruikt Rutten dit om haar nationale carrière een nieuwe impuls te geven, maar dit terzijde.

Als we zowel de kranten als de politicologen mogen geloven, wordt dit dé inzet van de komende Vlaamse verkiezingen Demir en de N-VA versus het Vlaamse platteland.

Wat kort door de bocht wellicht, maar men kan er niet omheen dat de N-VA-minister hier hoog spel speelt. Ze hoopt met haar aanpak een gematigd stedelijk publiek aan zich te binden en dat wordt dan de springplank naar het Vlaamse minister-presidentschap. We hebben het in deze rubriek al eerder gesteld: Demir wil bovendien appelleren op een fractie van het vroegere Volksunie-electoraat dat graag beweert “dat wij groen waren nog voor er van Agalev sprake was”.

Al is er voor die N-VA-flank natuurlijk altijd een risico aan verbonden. Het voluntarisme kan in hun gezicht ontploffen. Zo raak-

te vorige week bekend dat de afvaloven van Isvag in Wilrijk nog twee jaar langer mag draaien. Blijkbaar is het stikstofbad in Vlaanderen alleen ‘vol’ voor de landbouwsector, niet voor anderen. Vroeg of laat ontspoort zo’n dossier door een arrest van de Raad voor Vergunningsbetwistingen en zit Demir in het defensief.

WEINIG KANS OP STAATSHERVORMING Maar voor hetzelfde geld kan Demir zich in de rol van slachtoffer plaatsen. Feit is dat ze door haar voluntarisme in de stembus wil scoren en echt doorstoten tot de absolute top van de partij, en het minister-presidentschap opeisen. Je moet daarna echter nog een coalitieregering vormen.

En het risico bestaat dat er het komende anderhalf jaar zoveel wonden worden geslagen dat een coalitievorming lang zal aanslepen. Trouwens, in 2019 duurde het ook tot 1 oktober voor er een Vlaamse regering kon aantreden. Rijkelijk laat.

In 2024 zou het best kunnen dat de gesprekken nog langer duren. Om drie redenen. Ten eerste is er het wantrouwen tussen de N-VA en cd&v en Open Vld. Eén van de twee partijen zal sowieso in een coalitie - met Vooruit erbij? - moeten stappen.

Ten tweede zal er sowieso een fase zijn waarin een paringsdans N-VA-Vlaams Belang zal plaatsvinden. Al is het maar om de radicale vleugel van de partij van Bart De Wever te paaien. Een derde reden waarom de Vlaamse gesprekken lang zullen aanslepen, heeft trouwens net te maken met de N-VA-voorzitter. Bij de N-VA is te horen dat de prioriteit het behouden van het ‘Schoon Verdiep’ in Antwerpen is. Dat wil zeggen: De Wever wil koste wat kost burgemeester blijven. Nu ziet het er niet zo slecht uit. De relatie met coalitiepartner Vooruit is goed.

En dat maakt een coalitie zonder de N-VA moeilijker. Maar gezien de sociologische evolutie van de Scheldestad wil De Wever geen risico nemen. Als hij opnieuw burgemeester wordt, dan kan er op andere niveaus worden geschakeld. Tegen dan zijn we wel al november 2024 een aantal weken na de lokale verkiezingen, als het niet later is. Een Vlaamse regering pas met Nieuwjaar 2025? Het zou rijkelijk laat zijn, maar het is zeker niet onrealistisch.

SOWIESO FEDERALE MONSTERCOALITIE Tegen dan is er ook duidelijkheid over het mogelijk doorbreken van het cordon sanitaire met het Vlaams Belang op lokaal

niveau. De verwachting is dat de partij van Tom Van Grieken via een coalitie met een lokale lijst aan de macht kan deelnemen.

Maar dat zal dus niet met de N-VA zijn. Een signaal van De Wever richting PS-voorzitter Paul Magnette dat hij federaal met de PS wil praten. De N-VA-voorzitter hoopt daar nog altijd op, want volgens hem is het discours van Magnette over het verderzetten van Vivaldi en het njet tegen een staatshervorming vooral een tactiek om de eigen troepen niet zenuwachtig te maken.

Dat is een logische analyse, maar bij de N-VA moeten ze echt eens beginnen te tellen. Er zal toch ergens een tweederdemeerderheid moeten worden gevonden, tenzij men aanstuurt op een institutionele clash. Veel succes met het overtuigen van de liberalen om in zo’n project mee te stappen. Om nog maar over de groenen te zwijgen.

De economische schade zorgt ervoor dat de volgende federale ploeg vooral sociaaleconomische dossiers zal moeten aanpakken Men kan ook praten over het overhevelen van bevoegdheden zonder de geijkte weg van lange onderhandelingen te bewandelen waarbij een tweederdemeerderheid nodig is. Alleen speelt dan een ander element dat de prioriteiten doet verschuiven. De economische schade na de energie- en inflatiecrisis zal van dien aard zijn dat een volgende federale ploeg vooral sociaaleconomische dossiers zal moeten aanpakken, onder druk van de Europese Commissie wegens de ontspoorde begroting, de verloren marktaandelen van de bedrijven en de grond die onder de industriebedrijven is weggezakt. Wat zal in 2024-25 de positie zijn van de Antwerpse chemiecluster, de tweede grootste ter wereld? Die toekomst waarborgen zal prioritair zijn voor de volgende regeringen, federaal en Vlaams. Het zal van de N-VA, als wellicht grootste Vlaamse beleidspartij, veel energie vragen. Waarom dan over een staatshervorming beginnen, zal de redenering zijn.

4

Binnenland

10 NOVEMBER 2022

ECONOMISCHE ZAKEN

Acht economische alarmsignalen © PHOTONEWS

derde kwartaal van dit jaar nam de economische groei met 0,1 procent af. Nog zo’n kwartaal en het is een recessie. Een milde, maar een recessie. Alarmbel zes is dit.

Uitgestelde investeringen en minder winst

De haven van Antwerpen

De energieprijzen zijn de voorbije weken sterk gedaald. Dat was dan ook het enige goede economische nieuws. Want ondanks de gunstige evolutie is de economische schade ondertussen zeer duidelijk geworden. En die gevolgen zijn niet min. Een achttal signalen staan duidelijk op rood. Een overzicht.

toen geen sprake was van steun aan bedrijven vanwege corona. Het is een ‘zuiver’ symptoom van de bedrijven die geconfronteerd worden met hoge energieprijzen. En die mogen nu wel dalen, de facturen zijn en waren er. Met de desastreuze gevolgen.

Meer faillissementen

Tweede signaal is de inflatie die met 12,3 procent de hoogste is sinds 1975. Dat is niet enkel een gevolg van de energieschok en het aanbodtekort, maar ook het resultaat van de het beleid van de centrale banken die veel te traag een rem hebben gezet op die ontspoorde inflatie. Nu zitten we al maanden in een situatie van ernstige welvaartsvernietiging. Waarmee we direct bij punt drie zitten: de sterk gestegen loonkosten die hier 16 procent hoger liggen dan in Nederland, Duitsland en Frankrijk. Daar is

Om te beginnen is het aantal faillissementen sterk aan het stijgen. In oktober waren het er bijna 550, een stijging met 40 procent ten opzichte van vorig jaar in dezelfde maand. Dat is altijd slecht nieuws, ook al situeren de bedrijven zich vooral in de zeer kwetsbare horeca. Belangrijker is dat de cijfers opnieuw hoger liggen dan ten tijde van voor de coronapandemie. Dat is een goede vergelijkingsbasis omdat er

Inflatie en stijgende loonkosten

Lexicon van de politiek

‘Vluchtelingen’ Ik luisterde maandag naar het VRT-radionieuws over de weigering van de regering-Meloni om schepen met illegale migranten het land binnen te laten.Vrij correct werd er over ‘migranten’, niet over ‘vluchtelingen’ gesproken, want dat zijn de mensen in die schepen ook. Het zijn geen mensen die vluchten voor oorlog of vervolging, maar het zijn economische gelukzoekers.

Dat onderscheid wordt helaas niet altijd zo correct gemaakt, ook niet bij de openbare omroep. In de praktijk worden de twee begrippen vaak door elkaar gebruikt. Enkele minuten na het radionieuws was er trouwens een gesprek met een nieuwscorrespondente uit Italië die het wel de hele tijd over ‘vluchtelingen’ had.

Volgens het UNHCR, het vluchtelingenagentschap van de VN, zijn vluchtelingen “mensen die oorlog, geweld, conflicten of vervolging zijn ontvlucht en een internationale grens zijn overgestoken om in een ander land veiligheid te vinden”. Tussen de duizenden die met bootjes van mensensmokkelaars en militante ngo’s de Middellandse Zee overvaren, zal wel af en toe een echte vluchteling zitten, maar die beschrijving past zeker niet bij de overgrote meerderheid.

is geen ‘bezoeker zonder uitnodiging’. Een kraker is geen ‘bewoner zonder huurcontract’.

Dat militante verenigingen gekleurde taal gebruiken, ligt in de aard der dingen. Maar van de openbare omroep mag meer zorgvuldigheid verwacht worden. Er is al bewezen dat dat kan. Toen Lieven Verstraete het in De Zevende Dag in een interview met iemand van Groen over Brussel had als “het toonvoorbeeld van hoe wijken een na een veroverd worden door nieuwkomers”, was er een heuse rel over het woord ‘veroverd’. Lieven Verstraete moest zich zelfs uitgebreid verontschuldigen.

© PHOTONEWS

Het gebruik van het woord ‘vluchteling’ is in dit verband dus politiek en manipulatief. Een ander voorbeeld, in dezelfde sfeer, is het gebruik van het begrip ‘mensen zonder papieren’ voor personen die illegaal op het grondgebied verblijven. Het probleem van die mensen is niet dat ze niet over de documenten beschikken waarop ze recht hebben, maar dat ze op onwettige wijze het grondgebied zijn binnengedrongen. Een inbreker

© PHOTONEWS

“Zonder papieren”

Giorgia Meloni

JURGEN CEDER

geen automatische loonindexering, maar reële loondalingen. De loonstijgingen blijven daar licht onder de index. Niet leuk, maar de bedrijven zijn er wel concurrentiëler door dan hier.

Deficitaire handelsbalans, dalende uitzendarbeid en groei Gevolg is alarmsignaal vier: een Belgische handelsbalans die deficitair wordt.

Dat betekent dat de kost van de invoer van producten en diensten hoger is dan de opbrengst van de uitvoer. Zeer pijnlijk voor een exportland als België. Een gevolg natuurlijk van de hoge energieprijzen, want dat is welvaart die per direct wegvloeit naar het buitenland. En zelfs bij dalende prijzen zoals nu houdt het probleem aan.

De bedrijven verliezen immers marktaandeel omdat ze hun producten door de hoge loonkost moeten verpatsen aan, jawel, hogere prijzen.

Ondanks de gezonde arbeidsmarkt met veel vraag naar werknemers merken we dat de uitzendarbeid daalt. Dat is alarmsignaal vijf en volgens economen vaak een kanarie in de koolmijn die een recessie aankondigt.

Wat trouwens bijna een feit is, want in het

Incompetente beleidsmakers Die alarmsignalen steken schril af tegenover onze beleidsmakers die doen alsof de enige oplossing erin bestaat om overal wat geld rond te strooien. Het verleden leert dat België jaren nodig heeft om van zo’n negatieve schok te bekomen. De fundamenten van de economie werden in de jaren ’70 zwaar aangetast en ondanks een devaluatie en een lang herstelbeleid ziet men daar tot op vandaag de sporen van, namelijk dat dit land nooit meer tot de top van de rankings van de economisch meest performante landen raakt, maar een middenmoter blijft. Het zal straks niets anders zijn.

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

WOKE VAN DE WEEK Iedere week selecteren we de meest opvallende uitingen van woke gedachtegoed in deze contreien

Nationalisme is transfoob

© BELGA

Lange tijd voorspelden economen dat het met de huidige economische schok niet zo’n vaart zou lopen als in de jaren ’70 van vorige eeuw. Akkoord, de energieprijzen waren hoog en de inflatie trok aan, maar onder andere door de gezonde bedrijven en de gunstige situatie op de arbeidsmarkt zou het al bij al nog meevallen. Niet dus, want acht economische alarmsignalen leren dat we een zware schok moeten incasseren.

Zeven is een zeer gevaarlijke alarmbel.

De investeringen worden uitgesteld. Dat betekent dat het productieapparaat niet wordt uitgebreid en in kwaliteit afneemt.

Het is een rem op de groei van de bedrijven en hun toekomstige concurrentiepositie. Ten slotte is er alarmbel acht, namelijk de cijfers van de winstgevendheid van de bedrijven. Recent bracht de Nationale Bank gegevens naar buiten over de brutomarges van bedrijven. Die lagen zeer hoog. Maar wanneer men er al de kosten van aftrekt, komt men uit aan de nettomarges en die zijn veel bepalender voor de gezondheid van een bedrijf. Welnu, die zijn met 5 procentpunt gedaald. De bedrijven hebben dus minder buffers dan velen denken.

Vorige week zondag verzamelden een driehonderdtal personen in Brussel om te betogen voor “meer rechten en meer respect” voor transgenders en intersekse (in een niet zo ver verleden bekend als ‘hermafrodiete’) mensen.

De genderfluïde betogers hadden ook een heel eisenpakket klaar.

Volgens de betogers gaat niet alleen transfobie, maar ook “interfobie” in stijgende lijn. De actievoerders beweren bovendien dat er een direct verband is tussen transfobie en nationalisme. “We zien een duidelijke toename van het nationalistische discours, dat gepaard gaat met het transfobe discours”, klinkt het.

De genderdiverse demonstraten verwarren wellicht conservatisme met nationalisme, want die laatste ideologie heeft in se niets te zeggen over gender, geaardheid of seksualiteit. De Schots-nationalistische SNP is bijvoorbeeld een van de meest radicaal transinclusieve beleidspartijen van Europa.

Meer aandacht voor transgenders in de media Hoewel nog geen procent (een zéér

ruime schatting) van de Belgische bevolking transgender is, we een transgender als minister hebben die prominent in de media komt, diezelfde media regelmatig de transgenderproblematiek aankaarten en scholen uitvoerig voorlichting geven over ‘gender’ - denk aan de fameuze ‘genderkoek’, beklagen de betogers dat “transgender en intersekse mensen in de media nauwelijks of op zeer beperkte wijze aan bod komen of het woord krijgen”.

“In het onderwijs moet meer aandacht gaan naar inclusieve seksuele opvoeding, met aandacht voor gender”, luidt het verder. Tot slot eisen de activisten makkelijkere transities “zonder psychiatrisering en met meer respect voor zelfdeterminering”.

PIETER VAN BERKEL

Binnenland

10 NOVEMBER 2022

Het testament van Christian Smets van de Staatsveiligheid

COLUMN

“De hele islamitische wereld interesseert zich geen fuck voor de Green Deal”

© PHOTONEWS

© PHOTONEWS

WERD DELHAIZE GECHANTEERD?

5

Guy Verhofstadt

In een van mijn vorige columns voor ’t Pallieterke noemde ik zijdelings Koert Debeuf, vooral bekend als de sokpop van Guy Verhofstadt. Hij was diens woordvoerder en schreef speeches voor het baasje, maar ik durf met enige stelligheid te beweren dat hij Verhofstadt nooit en te nimmer dwingende adviezen gaf over mondhygiëne.

Je zal als Vlaming maar Debeuf heten, en dan ook nog eens fout gespeld! Nog merkwaardiger vind ik de achternaam Mouton, als in Wouter Mouton, de Brugse klimaatactivist die zich vastplakte aan ‘Het meisje met de parel’ van Johannes Vermeer. Het vooraanstaand lid (no pun intended) van klimaatbeweging Extinction Rebellion bond zichzelf dit voorjaar vast aan een doelpaal tijdens een voetbalwedstrijd tussen Anderlecht en AA Gent. In juli lijmde hij zichzelf hier in Brugge ook al vast aan een schilderij van Jan van Eyck uit de 15e eeuw en een maand later deed hij dat nog eens bij Manneken Pis in Brussel.

den en aan boord krijgen van de ‘Ark des Klimaats’. Als activist Wouter Mouton zich binnenkort nou eens met secondenlijm vastplakt aan de Zwarte Steen van Mekka, dan wordt de mohammedaanse wereld geheid wakker geschud. Heiligschennis is het niet, want de meteoriet werd vroeger aanbeden door heidenen. Dus dat ding heeft niks met de islam te maken.

Krijgt de lezer al een beeld?

ARTHUR VAN AMERONGEN

Uitdaging voor Mouton De Delhaize in Aalst na de aanslag

Voormalig commissaris van de Staatsveiligheid (VSSE) Christian Smets - bijgenaamd ‘Canard’ - is op 3 november overleden. Hij werd 78. Smets was toen al een tijdje ziek.

Smets voelde het einde aankomen en schreef een ‘testament’. Daar staan enkele explosieve zaken in. Smets is wel een spion geweest voor Albert Raes en deze laatste verklaarde dat het de taak is van een spion om te liegen. Staat dus de waarheid in dat testament of is het opnieuw een dwaalspoor?

Smets: “Ik heb het van binnenuit (de VSSE dus) meegemaakt: golf 2 (van de Bende in 1985) heeft de staat niet gedestabiliseerd, alleen Delhaize. De CCC viel met hun ‘vriendelijke’ aanvallen de instellingen aan en het onaantastbare kapitalisme, en zaaide echt paniek (ik was het die dit dossier bij de Staatsvei-ligheid beheerde).”

Racketeering “Voor Delhaize is racketeering (afpersing) geen piste, maar een feit, wat ik weet van een familielid dat zeer goed geplaatst is. Tegen de dwazen die zeggen ‘en ze (Delhaize) zeiden niets tegen het gerecht’ antwoord ik: moesten ze dan niet betalen, meer bloedbaden riskeren, andere onschuldige levens en duizenden laaggeschoolde mensen in de werkloosheid dwingen? Iedereen heeft zijn eigen keuzes.” Smets schrijft ook dat de zaak nooit opgelost zal worden.

“Dat is het enige verhaal waarin ik echt geloof”, verklaarde David Van de Steen eind 2015 nog op een panelgesprek volgens Het Laatste Nieuws.

“Net als mijn grootvader. De Bende pleegde aanslagen op filialen van Delhaize om de topmensen van de keten onder druk te zetten en te chanteren.

Wat ons ver-moeden versterkt, is de verkoop van een groot aantal Delhaize-aandelen naar Amerika, drie weken na de aanslag in Aalst. Als we over die piste vragen stellen aan de onderzoekscel in Charleroi, reageert die ze-nuwachtig en ontwijkend. Een keer werden we zelfs bijna uit de zaal

gezet bij een vergadering met de onderzoekscel en de nabestaanden.” Van de Steen verloor beide ouders en zijn zus in Aalst.

Onvoldoende onderzocht Volgens de Bendecommissies werd die piste van afpersing of ‘racket’ evenwel onvoldoende onderzocht: “Van bij het begin werd het onderzoek georiënteerd alsof het om gewoon banditisme ging. Een aantal andere hypothesen werd a priori veronachtzaamd. Andere mogelijke hypothesen bestonden erin dat het om terrorisme, racketeering, internationale wapenhandel, drugverslaafden en anderen kon gaan. Al deze hypothesen zijn onvoldoende of in het geheel niet onderzocht.”

Bendespeurder Willy Acke zat wel op dat spoor van ‘racket’. Acke werd geboren in Ieper op 9 augustus 1955. Substituut Acke leidde het onderzoek van 1985 tot 1990 in Dendermonde. In zijn notities staan concrete verwijzingen naar Delhaize en dan meer specifiek de geheime rekeningen van de supermarkt bij de Generale Bank. Acke werd ‘gezelfmoord’ op 19 december 1994. Acke: “Patriek De Baets (van de BOB) stuit in het dossier in 1984 bij de Generale Bank op een zwarte rekening van Delhaize. Blijkt een volledig parallelle boekhouding te zijn waar 30 miljard (frank) op staat.”

In de notities nog van Acke: “Prostituee (Nicole) Andrien heeft 7 bars aan Nord BXL in eigendom gehad. Had relatie met twee beheerders van Delhaize: Raymond Boon en Leclercq. Leclercq in 1982 uit België, naar VS. Zou haar 300.000 frank betaald hebben, maar dit moet meer zijn. Ook Boon betaalde. Afpersing?”

Die bestuurders zijn Jacques le Clercq en Raymond Max Boon. Er wordt nog een ander proces-verbaal opgesteld, deze keer over die Delhaize-bestuurder Boon en zijn relatie met de prostituee Marie-France Remmerie bij wie men tijdens een huiszoeking voor aanzienlijke bedragen geld en juwelen vindt. Een geschenk van Boon. Delhaize communiceerde al dat de piste van racket of afpersing niet klopt.

THIERRY DEBELS

Mij valt het altijd op dat die klimaatactivisten zo lelijk, kinderachtig en pathetisch zijn. Ik ga pas echt nadenken over het klimaat als meneer Mouton een Korannetje gaat verbranden in Molenbeek, op vrijdag na de middagpreek, en daarbij wat klimaatactivistische leuzen brult die simultaan vertaald worden in het het Amazight (de taal der Berbers) en in het Fusha, het klassieke Arabisch dat gestoeld is op het Heilige Boek.

Kijk, dan krijgt aandachtsjunk Wouter echt wereldwijde aandacht van de media en betrekt hij eindelijk de twee miljard mohammedanen bij de discussie over de nakende klimaatapocalyps. Op een of andere manier zijn moslims namelijk geheel vrijgesteld van de klimaatreligie. Ze worden er nooit op aangesproken en al helemaal niet als ze in eerlijk verdiende peperdure bolides rondscheuren door de binnenstad van Antwerpen en Brussel, en op die manier het Belgische klimaat verneuken. Een willekeurige imam in Belgikistan zal in het beste geval prediken dat Allah alles beter weet, dat de Koran een oplossing voor alles heeft en op elk gebied raad geeft, en dat het echt goed komt met het klimaat als de moslims maar vijf keer per dag bidden en vasten tijdens de ramadanmaand.

Zwarte Steen De hele islamitische en Afrikaanse wereld interesseert zich geen fuck voor de Green Deal van Brussel en staat alleen maar te schaamteloos bedelen als klimaatmissionaris Frans Timmermans de blijde boodschap komt verkondigen. Iemand moet de mohammedanen wakker schud-

Luister naar PAL CAST U aangeboden door PAL NWS en ’t Pallieterke.

Stijn Derudder is uw gastheer van al onze podcasts.

Elke week kan u de podcastversie van een of meerdere van onze interviews beluisteren. In andere podcasts komen ook onderwerpen die niet in ’t Pallieterke verschenen aan bod of gaan we net dieper in op zaken die nog wat meer aandacht verdienen.

Te beluisteren op o.a. Spotify, Apple Podcasts en palcast.be.

6

Politiek

10 NOVEMBER 2022

Bezieler canon weerlegt kritiek KVAB

“Dit zien als het aanwakkeren van Vlaams-nationalisme, is spoken zien”

“Dat het een initiatief is van een Vlaams-nationalistische partij klopt natuurlijk. Op zich zou ik als historicus eerder verheugd zijn dat men kijkt hoe het geschiedenisonderwijs kan worden versterkt. Dat is uiteindelijk ook grotendeels de bedoeling.”

“Wil je daarmee een Vlaams gevoel aanwakkeren?

Voor een stuk wel, maar als je gaat kijken naar het Nederlandse voorbeeld: het is vooral om een handig instrument te hebben, om uit te kunnen leggen hoe de hedendaagse Vlaamse Gemeenschap, de Vlaamse instellingen zoals we ze nu kennen, historisch tot stand zijn gekomen.”

“Het is een bevattelijk overzicht van sleutelmomenten en gebeurtenissen dat je zowel voor het onderwijs als voor toepassingen daarbuiten kan gebruiken. Is dat het aanwakkeren van een Vlaams gevoel? Ik denk niet dat je door alleen die canon te bekijken een grote Vlaams-nationalist wordt. Wat het natuurlijk wel doet, is het debat openen over hoe het Vlaanderen dat we vandaag kennen tot stand is gekomen.”

“Dat zien als het aanwakkeren van Vlaams-nationalisme, is spoken zien. Dan ben je vanuit een sterk ideologisch standpunt aan het kijken naar die canon. En dat de schrijvers van het standpunt van de KVAB een ideologisch standpunt innemen, is helemaal niet vergezocht: als je de aanbevelingen bekijkt, staan die er expliciet in.

Geschiedenis mag volgens hen op geen enkele manier naar identiteit verwijzen. Dan ben je eigenlijk toch met geschiedenisvervalsing bezig?”

© PHOTONEWS

Recent uitte de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten (KVAB) heel wat kritiek op de ‘Canon van Vlaanderen’ (‘De KVAB in de aanval tegen Vlaamse Canon’). Nu reageert ook Paul Cordy (N-VA) op de kritiek. Cordy is Vlaams Parlementslid, districtsburgemeester, historicus en zorgde ervoor dat de passage over de canon in het Vlaams regeerakkoord kwam.

De canon is het initiatief van een Vlaamster gezocht, Emmanuel Gerard: iemand met heel wat punationalistische partij die een Vlaamsgezind blicaties op zijn naam, toch een serieus palmares. Er zijn gevoel wil aanwakkeren. een aantal open en heldere afspraken gemaakt die terug

te vinden zijn op de website van de commissie. Eén van die afspraken is dat het niet de bedoeling is om de canon enkel in functie van een identiteitsdebat op te stellen. Ten slotte heeft de voorzitter die commissie ook volledig zelf samengesteld. Er zitten niet enkel historici in, maar ook een archeoloog, kunsthistorici, filosofen…”

“Door die onafhankelijke commissie is het gevaar voor politieke manipulatie eigenlijk vermeden. Ik ben benieuwd wat er in april uit die commissie zal komen. En dat zal automatisch tot debat leiden: ‘Waarom staat dat er in? Waarom wordt dat niet of amper vermeld?’ Dat is ook een stuk van de oefening: niet alleen het opstellen van de canon, maar de hele discussie binnen onze res publica draagt bij tot het maatschappelijke debat en inzichten in het verleden.”

Waarom is het ‘de Canon van Vlaanderen’ en niet ‘de Vlaamse Canon’?

De KVAB vreest voor een identitaire inzet en waarschuwt voor het gevaar van politieke manipulatie…

“De canon is daartegen beschermd door de manier waarop de commissie is samengesteld. Er is één voorzit-

Paul Cordy

“Op die manier probeerden we de kritiek op het identiteitsdebat al voor een stuk voor te zijn, maar het heeft niet veel geholpen. Als je ‘de Vlaamse Canon’ zegt, kan je dat interpreteren als ‘We gaan hier eens vaststellen wat er vandaag Vlaams is en hoe dat historisch is gegroeid’.

Dat is een soort essentialistische kijk. We hebben het bewust ‘Canon van Vlaanderen’ genoemd, omdat we willen kijken hoe Vlaanderen zoals het vandaag bestaat is ontstaan. Het gaat dus niet alleen over hoe de Vlaming Vlaming geworden is, het is breder: hoe is de gemeenschap ontstaan?”

“Vanuit mijn functie als districtsburgemeester van Antwerpen, een stad met heel veel nationaliteiten, heb ik geleerd dat heel wat nieuwkomers de geschiedenis van Vlaanderen niet kennen. Die mensen zijn vaak vragende partij om er meer over te leren. Vandaar de keuze om het ‘Canon van Vlaanderen’ te noemen. Als je dat de Vlaamse canon noemt, kan je als buitenstaander afgeschrikt worden en zeggen: ‘Dat is niet voor mij, dat is voor de Vlamingen die hier al wonen.’ Op deze manier trek je het open naar iedereen die hier woont en deel wil uitmaken van de gemeenschap.”

“Dat is trouwens in Nederland hetzelfde. Het is ook niet ‘de Nederlandse Canon’, maar ‘Canon van Nederland’: hoe is Nederland, hoe is Vlaanderen, gegroeid tot wat het vandaag is?”

WANNES NEUKERMANS

46 in plaats van 10 miljoen euro Waals Parlement kampt met budgetoverschrijdingen © BELGA

Le Soir wist ook enkele geluidsopnames te bemachtigen, waarin Janssens pochte over hoe hij een parlementaire medewerker met een burn-out kon wegpesten, of hoe hij personeelsleden uitschold: “Tegen deze middag lig je in het mortuarium!”

Schrik voor vergelding Janssens herinnerde zich de specifieke uitspattingen niet, maar verdedigde zichzelf door te zeggen dat hij liever eens uitvliegt tegen zijn personeel dan een officiële procedure op te starten. De werksfeer in het Waals parlement zit volgens hem gewoon niet goed: er is een cultuur van absenteïsme

Frédéric Janssens

Onder leiding van de geschorste griffier Frédéric Janssens werd het budget van twee projecten van het Waals parlement met miljoenen euro’s overschreden. Dat blijkt uit twee nieuwe rapporten die Le Soir kon inkijken. Het gaat om het nieuwe Huis van de Parlementsleden in Namen dat meer dan twintig in plaats van tien miljoen euro gaat kosten en een nieuwe doorsteekplaats die 2,1 miljoen in plaats van 700.000 euro zal kosten.

De twee projecten werden in opdracht van parlementsvoorzitter Jean-Claude Marcourt (PS) doorgelicht en werden maandag in het Waals parlement voorgesteld. De rapporten bevestigen dat het kostenplaatje van de twee projecten explosief gestegen zijn.

Het Huis van de Parlementsleden werd oorspronkelijk begroot op 10 miljoen euro. Nu blijkt dat het totale budget al vanaf het begin 20,86 miljoen euro was, waarvan 17 miljoen voor de werken bedoeld was. De eindfactuur zal

oplopen tot 46,112 miljoen euro: vier keer meer dan wat men beweerde.

Mensura Frédéric Janssens was als griffier verantwoordelijk voor het dagelijkse bestuur van het Waals parlement en kwam niet alleen door de enorme kostenstijgingen onder vuur te liggen. Eerder maakte Mensura - Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk - al een rapport op over

de managementstijl van de griffier, op vraag van een parlementaire medewerker. Dat rapport was al redelijk negatief, maar volgens een woordvoerder van het Parlementair Bureau werden alle aanbevelingen toen wel opgevolgd. Toch diende diezelfde medewerker afgelopen zomer een klacht in bij de arbeidsrechtbank van Namen, wegens pesterijen en intimidatie. Verschillende parlementaire medewerkers getuigden anoniem over een toxische werksfeer en een schrikbewind.

en het personeel weigert mee te werken aan de grote hervormingen die Janssens wil doorvoeren. Velen van hen zijn politiek benoemd en kunnen het tempo waarin de griffier zijn hervormingen wil uitvoeren niet aan.

De Bureau van het Waals parlement besloot uiteindelijk om Frédéric Janssens voor zes maanden te schorsen uit zijn functie als griffier. 52 van de 106 medewerkers van de griffie steunden zijn schorsing in een open brief, maar hun naam durfden ze er niet onder zetten. “Uit schrik voor vergeldingsmaatregelen en intimidatie door mijnheer Janssens.”

WANNES NEUKERMANS

IN DE KIJKER

CITAAT VAN DE WEEK

Jeremie Vaneeckhout

Peter De Roover:

“Er zitten mensen in de gevangenis die minder schade hebben berokkend dan Verhofstadt”

Het enige dat bij Groen echt duurzaam lijkt te zijn is hun aanwezigheid in Terzake, De Afspraak en De Zevende Dag. Het lijkt wel of ze zich hebben vastgelijmd in de studio’s. En omdat ze bij Groen met covoorzitters werken, is het dubbel bingo. Voorzitters van grote partijen, zoals Tom Van Grieken, mogen blij zijn dat ze al eens een keertje uitgenodigd worden, maar voor Jeremie Vaneeckhout (37) van ‘Vlaanderens kleinste’ is het haast vanzelfsprekend. Hij wordt dan ook als een teddybeer geknuffeld door de haast altijd links-groene journalisten van dienst. En hij of Nadia Naji mogen bovendien altijd uitspreken. Bevoorrecht, zoveel is duidelijk.

Sinds het aantreden van Jeremie en Naji wil vooral de VRT de nieuwe wind bij hun lieverdjes vrije baan geven. En daartoe geeft men hen een disproportioneel aandeel bij de tafelaanschuivers in de praatprogramma’s. Daar lijkt het dan Jeremies hoofdopdracht wel om de klungelende en stuntelende Tinne Van der Straeten uit de wind te zetten en eerdere standpunten bochtsgewijs om te proberen buigen naar stellingen die nu wel verdedigbaar en ontdaan van dogmatiek zijn.

Antwerps N-VA-schepen Els Van Doesburg schreef onlangs dat voormalig premier Guy Verhofstadt (Open Vld) eigenlijk in de bajes thuishoort. Hoewel haar verloofde, N-VA-Kamerfractieleider Peter De Roover, naar eigen zeggen geen voorstander is van politici in de bak te draaien, zegt hij in Het Laatste Nieuws wel: “Laat ons zeggen: er zijn mensen in de gevangenis die minder schade hebben berokkend.”

Groene christen

100.000 asielaanvragen op één jaar tijd

“Hoogste aantal sinds ontstaan van België” wonen die erbij komen op één jaar tijd.”

Ondanks die grote instroom blijft België dagelijks veroordeeld worden omdat mensen geen opvang krijgen. “Nooit keerden we meer leeflonen uit, nooit gaven we meer belastinggeld uit aan de asieldiensten. Dit soort records krijg je met een naïef links beleid dat de deur openzet voor illegale migratie. Het is hoog tijd om het Australische model in te voeren.”

© BELGA

De Anzegemnaar doorliep alle fases van het katholieke onderwijs, waarin hij aan de KU Leuven een licentiaat politieke wetenschappen, een master beleidseconomie en een master wereldreligies en interlevensbeschouwelijke dialoog behaalde. Jarenlang was hij actief in de Chiro, die toen al een hele tijd ontdaan was van zijn katholieke wortels. Vandaag stelt hij: “Ik ben christelijk geïnspireerd, ja. Mijn moeder was godsdienstlerares. Ik heb het met de paplepel meegekregen. Op zich is het voor mijn politiek project niet heel relevant, maar het bepaalt wel mee hoe ik in het leven sta, namelijk dat niet alles om mij draait.” Het sfeertje van de christelijke niet-meer-katholieken dus, die via het ecologisme en het multiculturalisme niet in het arbeiderssocialisme, maar in de groene beweging van bobo-intellectuelen en culturo’s terechtkwamen.

In 2012 werd hij gemeenteraadslid in Anzegem en tot zijn verkiezing in het Vlaams Parlement in 2019 schepen. En dit jaar volgde hij dan met Naji Almaci op. Jawel, hij heeft een aaibaarder voorkomen, is een vlotte en beleefde spreker. Maar hij is geraffineerder, tracht slogantaal te vermijden en durft het debat aan zonder venijnig en/of chagrijnig te worden, zoals bijvoorbeeld Calvo of Almaci. Meer nog: hij geeft in tegenstelling tot zijn covoorzitter VB’ers wel de hand en gaat hoffelijk en beschaafd met hen in debat. Er is toch iets blijven hangen uit zijn christelijke opvoeding, blijkbaar.

Een wereld van verschil Klimaatverandering, mestactieplan, stikstofakkoord, kernenergie, de oorlog in Oekraïne, Ventilus, migratie, tegen de Vlaamse maar voor de federale regering,… Hij gaat de uitdaging aan om er zijn zeg over te doen. Hoewel zijn partij in een soort federatief verband zit met het Waalse Ecolo, kijkt hij meer op naar de Duitse Grünen.

Ook zij werden gedwongen tot beslissingen die lijnrecht ingaan tegen groene heilige huisjes en taboes, wat hen in tegenstelling tot bij ons niet lijkt te schaden. Vaneeckhout vindt dat zij veel beter en langer hun tijd hebben genomen om hun ideeën om te zetten in beleid, waardoor ze koerswijzigingen beter uitgelegd krijgen in een bredere context.

Wat hij er niet bijzegt, is dat de Duitse top-groenen van een veel zwaarder kaliber zijn dan de Vlaamse… In die zin moet hij het altijd weer opnieuw opnemen voor de stugge en eigengereide fundi, die minister van Energie Tinne Van der Straeten altijd gebleven is en die vaak niet meer uit haar woorden raakt. Gemakkelijkheidshalve doet hij elke kritiek op haar af als “gebash”. Hij vindt dat zelfs zo hard dat je van “karaktermoord” kan spreken. Zo zit hij weer helemaal in de groene logica: wie een andere mening heeft, polariseert en verbindt niet. Wanneer er harde kritiek naar een persoon gaat, dan pleegt men een karaktermoord. Of relativerend vinden dat een besmeurd glas op een schilderij niet het grote probleem is… Ja, dan zit je weer op het spoor van het eigen ongenuanceerde grote gelijk…

Jeremie Vaneeckhout gaat graag in debat en laat zich daar niet onbetuigd. Zo ging hij vorige week zwaar in de clinch bij de Tafel van Vier met Bart De Wever over de sluiting van de kerncentrales en in Terzake met Bart Dochy van cd&v over de landbouwsector die erg onder druk staat. We zullen het heel vaak niet eens zijn met hem, maar het is in ieder geval een wereld van verschil met zijn arrogante en pedante voorgangers.

7 © BELGA

Politiek

10 NOVEMBER 2022

WANNES NEUKERMANS

MEEST GELEZEN OP

Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor

Volgens staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor (cd&v) zal het aantal mensen dat opvang vraagt in België tegen het einde van het jaar de kaap van 100.000 overschrijden. Dat is een absoluut record: tijdens de asielcrisis in 2015 kwamen er 44.000 aanvragers aan in België. Het grote verschil zit hem in de oorlog in Oekraïne.

30.000 ‘klassieke’ asielzoekers uit landen als Afghanistan, Syrië, Georgië, Albanië… Tel daarbij nog eens 60.000 Oekraïners met een speciaal tijdelijk beschermingsstatuut, en je komt al aan 90.000 mensen die opvang vragen.

Dat aantal zal tegen eind december boven de 100.000 liggen, voorspelt De Moor. “Dat is heel veel”, reageerde ze bij de Franstalige zender LN24.

De asieldiensten kunnen de torenhoge instroom niet aan en dat ligt volgens de staatssecretaris aan verschillende zaken. Ten eerste moet er een Europees spreidingsplan komen, aangezien vluchtelingen momenteel te vaak doorreizen naar de West-Europese (welvaarts) staten. Daarenboven moeten de asieldiensten binnen België beter met elkaar samenwerken. Na een grote migratieaudit pleit De Moor

daarom voor een fusie van de drie asieldiensten.

“Onwezenlijk en onbetaalbaar” “Op één jaar tijd komt er dus één procent van de gehele bevolking bij”, reageert Kamerlid Dries Van Langenhove (Vlaams Belang).

“Dat is onwezenlijk en vooral onbetaalbaar. Zonder het sluiten van onze grenzen, het afschermen van onze sociale zekerheid en een actief terugkeerbeleid rijdt deze regering dit land recht naar de afgrond.”

De Moor noemde het huidige cijfer van 100.000 “heel veel”, merkt Van Langenhove op. “Voor een staatssecretaris die nu al beschikt over een nooit gezien aantal opvangplaatsen, zo’n 35.000, en dan nog geconfronteerd wordt met een drievoud daarvan aan aanvragers, is dat het understatement van het jaar.”

Leuven op één jaar erbij 100.000 asielzoekers. “Dat is het hoogste aantal sinds het ontstaan van dit koninkrijk”, reageert Kamerlid en voormalig staatssecretaris Theo Francken (N-VA). “Ter illustratie, dat zijn evenveel mensen als in een stad zo groot als Leuven

Van der Straeten betreurt kritiek van De Wever: “Waarom wil hij mij zo persoonlijk aanvallen?”

El Kaouakibi beantwoordt vragen van Instagramvolgers: “Ik ben een ander mens geworden” Ruim 125 deelnemers aan klimaattop Egypte Vlaamse Amazon-verkopers moeten productinfo in Frans invoeren: “Amazon negeert meertalige werkelijkheid van België Gwendolyn Rutten komt niet op onder Open Vld-vlag bij gemeenteraadsverkiezingen

Surf naar palnws.be

8

Media

10 NOVEMBER 2022

© PHOTONEWS

Maarten Boudry

“Wil je iets voor het milieu betekenen, doe dan exact het tegenovergestelde van wat de groene beweging wil.”

In het simplistische, marxistische wereldbeeld van Extinction Rebellion moeten we dringend “de klimaat- en ecologische noodtoestand” uitroepen en overgaan tot een snelle transformatie van ons economisch kapitalistisch systeem. Het gebruik van fossiele brandstoffen moet tegen 2025 volledig zijn afgebouwd. Er moet een gecontroleerde overgang naar een rechtvaardige postgroeisamenleving komen.

Maarten Boudry

Voor Martha Balthazar - theatermaker en dochter van Nic Balthazar - wordt het wachten ondragelijk. In haar column in Knack riep ze een tijd terug op tot het gebruik van geweld om aandacht voor de klimaatzaak te vragen. Alle middelen zijn goed: “Stinkbommen, in de hoop dat we geen echte bommen hoeven te gebruiken. De koninklijke familie kidnappen…” “Eerlijk? Het is nog zo gek niet, een pijpleiding opblazen”, onthulde ze in De Morgen. Haar betoogtrant drijft op emoties en hormonen, maar geen ‘kritische’ journalist die haar een strobreed in de weg legt.

Dat de analyse van de klimaatactivisten aanslaat, bewees António Guterres - de huidige secretaris-generaal van de Verenigde Naties - die onlangs tweette: “Onze verslaving aan het gebruik van fossiele brandstoffen brengt de mens tot op de rand van de afgrond. Het is genoeg geweest.”

Paniekzaaierij Het enige wat ons naar de rand van de afgrond drijft, is een plotse, brutale afbouw van het gebruik van fossiele brandstoffen, analyseert Maarten Boudry in zijn openingscollege aan de Universiteit van Gent. “De spectaculaire vooruitgang van onze samenleving is ondenkbaar zonder de fossiele brandstoffen”, laat de gecontesteerde wetenschapsfilosoof zich ont-

vallen. “Maar,” voegt hij eraan toe, “een toekomst is wel degelijk mogelijk zonder fossiele brandstoffen.”

Boudry waarschuwt voor paniekzaaierij. In tegenstelling tot wat de populaire media beweren, is het aantal slachtoffers van natuurrampen de laatste honderd jaar spectaculair gedaald. “De economische impact haalt het nog steeds van de klimaatimpact. De beste bescherming tegen armoede en klimaatimpact vormen nog steeds de fossiele brandstoffen.” De oorzaken van klimaatopwarming heeft volgens de Gentse filosoof niets met het kapitalisme te maken. “De rebellie van de klimaatactivisten tegen het kapitalisme berust niet alleen op foute gegevens, maar werkt ook contraproductief”, geeft Boudry tijdens zijn openingscollege mee.

“Het kapitalisme is de beste manier om in de toekomst het klimaatprobleem op te lossen.” Hoe sterker we onze economie laten groeien, hoe meer we in staat zijn om het klimaatprobleem aan te pakken. Ook wijst Boudry erop dat de groei van de economie zorgt voor de afname van de wereldbevolking. “Bovendien is niet de toename van de wereldbevolking het probleem.” Ook voegt hij er onmiddellijk aan toe dat het een illusie is om de energieconsumptie terug te dringen. De wereld heeft in de toekomst nog veel meer energie nodig voor de opkomende economieën.

Technologische innovatie Boudry wijst er ook op dat het gevaarlijk is om te geloven dat de huidige technologische innovatie alle klimaatproblemen kan oplossen. “Voor letterlijk duizenden toepassingen van fossiele brandstoffen is er nog geen oplossing.” Als we de klimaatopwarming en de vervuiling drastisch naar beneden willen halen, dan zullen we fors in technologische innovatie moeten investeren. “De overheid schiet daarin schromelijk tekort”, aldus Maarten Boudry. De naarstige Gentenaar gelooft in economische ‘ontkoppeling’. “Je kan perfect meer energie produceren en de uitstoot tegengaan.” Zo gaat momenteel de uitstoot van zwavel- en stikstofoxide pijlsnel naar beneden. “Hoe rijker landen worden, hoe meer in technologische innovatie kan worden geïnvesteerd.”

We moeten trouwens weg van de mentaliteit om onszelf steeds weer de schuld te geven. “Het Europees aandeel in de globale CO2-uitstoot bedraagt slechts 8 procent.” Dit heeft deels te maken met een aantal technologische toepassingen.

De oplossing ligt - volgens Boudry - niet zozeer bij de hernieuwbare energie, wat een ideologische keuze is. De resultaten zijn beperkt en er zijn grote nadelen aan verbonden: “Hernieuwbare energie heeft een lage vermogensdichtheid. Er is enorm veel ruimte en materiaal voor nodig. 100 procent inzetten op hernieuw-

bare energie is een roekeloze gok.” Als je bijvoorbeeld alle primaire energie in België zou vervangen door windenergie, dan heb je 165 procent van de oppervlakte van ons land nodig, in de veronderstelling dat de weersomstandigheden steeds optimaal zijn.

In haar column in Knack riep Martha Balthazar op tot het gebruik van geweld om aandacht voor de klimaatzaak te vragen De oplossing ligt dus niet bij hernieuwbare energie, maar bij kernenergie. Het is immers de enige “weersonafhankelijke, schaalbare, hernieuwbare, geconcentreerde en goedkope energie die bovendien CO2-neutraal is”. “Het is de enige energiebron om klimaatopwarming efficiënt aan te pakken.” De vernietiging van de nucleaire energiesector in België heeft te maken met dogmatisme. “Wil je iets voor het milieu betekenen, doe dan exact het tegenovergestelde van wat de groene beweging wil.”

JULIEN BORREMANS

Vlaamse media over Twitter en Musk: Houd de dief!

Afgelopen week stonden de Vlaamse media in rep en roer over de overname van Twitter door Elon Musk. Afgaande op de hysterische berichtgeving zou je bijna gaan denken dat Musk hiermee een globale staatsgreep heeft kunnen plegen. Laat het immers duidelijk zijn: de Vlaamse media kunnen het niet verkroppen dat iemand die zich niet conformeert aan het heersende links-liberale gedachtegoed bij Twitter de lakens mag uitdelen.

De hysterische berichtgeving over de overname van Twitter was uiteraard niet gespeend van een dik pak hypocrisie. Stel je voor dat Twitter bekend had gestaan als een sociaal medium met een rechtse stempel, en dat Georges Soros erin geslaagd zou zijn het bedrijf over te nemen. Zou de toon in de berichtgeving er dan ook een geweest zijn alsof we getuigen zijn van een apocalyps-in-wording, of zou de toon dan dichter bij een euforische hoerastemming aangeleund hebben?

Ontslagronde Verleden week brachten de Vlaamse media een aantal verhalen over de ontslagronde bij Twitter, die vooral de bedoeling hadden te benadrukken wat voor onmens die Elon Musk wel is. Maar is het echt zo ongewoon dat er een aantal ontslagen vallen wanneer een bedrijf overgenomen wordt door iemand die een radicaal andere visie heeft over hoe dat bedrijf gerund zou moeten worden? Hoeft het echt te verbazen dat de voltallige top zijn boeltje mocht pakken nadat diezelfde top zich eerst met hand en tand verzet had tegen die overname? Hetzelfde kan gezegd worden van een groot deel van het personeel, dat zich ofwel evenzeer verzette tegen de komst van Musk, of-

wel met allerlei zaakjes bezig was die Musk totaal overbodig of ongepast vindt.

Blijkbaar dachten een aantal werknemers van Twitter dat ze zich openlijk tegen de overname konden verzetten om vervolgens hun baantje te behouden en van binnenuit de plannen van Musk te dwarsbomen.

De manier waarop werknemers geïnformeerd werden over hun eventuele ontslag - via een mailtje - lijkt dramatisch, maar is in deze tijden eigenlijk niet eens zo ongewoon. Overigens, iemand die bij een Amerikaans bedrijf aan de slag gaat, mag zich ook verwachten aan een aantal Amerikaanse toestanden. Anderzijds kennen we toch ook een aantal Europese bedrijven die qua brutale stijl bij ontslagrondes zeker niet moeten onderdoen voor Twitter. Het gejammer in de Vlaamse media over de ontslagen staat dus zeker niet in verhouding tot de feiten.

Open cultuur Een aantal (ex-)werknemers nam ook aanstoot aan het feit dat de zogenaamde ‘open cultuur’ bij Twitter in minder dan een week volledig verdwenen was. Wat hen dan bezielt om zich toch maar vast te klampen aan hun baantje, is een groot mysterie. Bovendien hebben we zo onze vragen over

hoe open die cultuur bij Twitter werkelijk was. Hoeveel werknemers in de VS zouden er openlijk hebben durven voor uitkomen dat ze Trump steunen? En zou er bij Twitter tot voor kort veel ruimte geweest zijn voor kritiek op transgenders, massa-immigratie of de klimaathysterie? Het is toch wel tekenend dat we in de Vlaamse media geen enkele dissidente Twitter-werknemer hebben gehoord, noch om zich te verheugen over de komst van Elon Musk, noch om zich ook te mogen beklagen over het verdwijnen van die fijne ‘open’ bedrijfscultuur.

Wij denken dus dat de cultuur en de vrijheid van mening binnen Twitter even open was als op het sociale medium zelf: wie links zat mocht een grote mond opzetten en hoefde nooit iets te vrezen, terwijl wie rechts zat maar best zijn kop hield als hij een beetje carrière wilde maken. Ondertussen is het bij de voltijdse deugers nu ‘bon ton’ om op Twitter aan te kondigen dat men het medium vaarwel zegt om uit te wijken naar Mastodon. Daar wordt er wel nog “correct” gemodereerd, zo heet het dan, waarmee de aap dan toch weer uit de mouw komt: open cultuur en vrijheid van mening, dat wel, als je maar links bent.

Alleen links kapen mag De grootste bron van frustratie is natuurlijk dat men jarenlang dacht veilig te zitten op Twitter. Officieel was Twitter politiek neutraal, maar het terrein werd wel degelijk door links bezet via het modereren en het verbannen van rechtse stemmen. Sloeg een moderator al eens een bal mis, was het steevast door linkse bagger en desinformatie wel toe te laten, terwijl rechtse stemmen bij wijze van spreken al omwille van een

dt-fout of zelfs zomaar per ongeluk verbannen konden worden. Wie daar problemen mee had, moest zelf maar een eigen sociaal medium oprichten of er eentje overkopen, klonk het altijd laconiek. Tot Elon Musk Twitter overkocht.

Nu blijkt het plots toch problematisch te zijn als de top van een sociaal mediabedrijf er een politieke mening op nahoudt.

Meteen weerklinken er ook stemmen om dat via wetten zo veel mogelijk te beteugelen, en belaagt men nu al adverteerders op Twitter in de hoop dat die zich zouden terugtrekken. Hoe open en verdraagzaam links werkelijk is, blijkt echter uit het feit dat er zo goed als geen enkele rechtse stem ervoor pleit dat ook Mastodon dringend aan banden gelegd moet worden.

FILIP VAN LAENEN

Opinie

10 NOVEMBER 2022

Aangezien de eerste afgevaardigde zwart is en de tweede blank, werd onmiddellijk de kolossale Franse mediamachine in beweging gezet om het ‘racisme’ van de RN-afgevaardigde aan de kaak te stellen. Sterker nog, men verwijt hem dat hij het NUPES-parlementslid heeft uitgenodigd om zelf naar Afrika terug te keren. Dit is duidelijk onjuist, zo valt af te leiden uit de televisiebeelden. Deze manipulatie is alleen mogelijk omdat links de media - en het morele register - zo goed domineert dat het een werkelijkheid creëert. Niets nieuws onder de zon.

Moet het Europees Hof voor de Rechten van de Mens worden afgeschaft?

Bemoeienis EHRM

© PHOTONEWS

Vorige week betreurde een parlementslid van het radicaal-linkse NUPES in het Franse parlement de benarde situatie van de migranten aan boord van het schip Ocean Viking, dat in geen enkele Europese haven mag aanmeren. Tijdens de toespraak riep een parlementslid van de fractie van Marine Le Pen (Rassemblement National, RN) uit: “Laten we ze terugbrengen naar Afrika!”

NAAR AFRIKA OF NAAR EUROPA? In werkelijkheid stelde het RN-parlementslid een echte vraag, namelijk die van de bestemming van illegale immigranten die op de Middellandse Zee onderschept zijn. Moeten ze terug naar Afrika? Of moeten ze juist naar Europa worden gebracht? Een interessant onderwerp voor een echt parlementair debat, vindt u niet?

Maar nee, want het is niet aan de Franse Assemblée nationale of het Belgische parlement om deze vragen te beantwoorden. De zaak valt volledig onder de bevoegdheid van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in Straatsburg.

ONDERSCHEPT WORDEN WERD HET DOEL Het doel van de illegale immigrant was, vóór Hirsi, om niet onderschept te worden. Na Hirsi werd het doel om net wel onderschept te worden. Dit zorgde voor een enorme luchtbrug over het hele Afrikaanse continent én daarbuiten. Zo zijn veel van de verstekelingen die sindsdien via Libië in Italië zijn aangekomen afkomstig uit Bangladesh. Terwijl er vóór Hirsi enkele honderden verdronken in de Middellandse Zee, verdrinken er nu elk jaar duizenden vrouwen, kinderen en mannen die zichzelf overboord gooien in

© SHUTTERSTOCK

Nu verdrinken er elk jaar duizenden vrouwen, kinderen en mannen die zichzelf overboord gooien in de hoop gered te worden

de hoop gered te worden door de marine van een Europees land of een of andere ngo. Dit is een tragisch en dodelijk gevolg van een rechtspraak die geacht werd geïnspireerd te zijn door de hoogste morele beginselen.

Maar extremisten nemen nooit de moeite om de concrete gevolgen van hun acties na te gaan. Zij beperken zich tot het verheerlijken van hun eigen morele zuiverheid, hun ‘historische missie’. Wat doen 5.000 doden met de morele zuiverheid van de jurisprudentie van Straatsburg?

Een vulgaire statistiek (Stalin); men maakt geen omeletten zonder eieren te breken (Lenin).

OPENGRENZENREGIME Concreet moet een illegale immigrant die in de Middellandse Zee door Frontex of een ngo wordt onderschept, naar Europa worden gebracht zodra hij of zij daarom vraagt (zelfs als hij of zij daar niet om vraagt), zodat hij of zij (tegen Europa dus) de talloze rechten kan uitoefenen die door het zo morele en zuivere Hof van Straatsburg zijn erkend. Zelfs als deze illegale immigrant uiteindelijk een bevel krijgt om het land te verlaten, zal dit in de overgrote meerderheid van de gevallen niet worden uitgevoerd, omdat zijn land van herkomst weigert hem terug te nemen.

Dit betekent dat we sinds het arrest-Hirsi van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (2012) in een opengren-

9

Sinds het arrest-Hirsi van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens leven we in een opengrenzenregime zenregime leven. Onze nationale parlementsleden kunnen schreeuwen wat ze willen en luchtkastelen opzetten, maar zodra Straatsburg heeft gesproken, kunnen Brussel en Parijs niets anders dan zwijgen.

EHRM DELENDA EST? Zolang de stad Carthago de Republiek Rome bedreigde, besloot de redenaar Cato elk van zijn redevoeringen in de Romeinse Senaat met de woorden: Carthago delenda est - Carthago moet worden vernietigd. Zozeer leek hem deze bedreiging zwaarder te wegen dan alle andere.

De scheiding tussen het extremisme van de gezichtsloze rechters van Straatsburg en de democratische wil van onze bevolkingen - Italië, Zweden, Midden- en Oost-Europa - is zo verschrikkelijk geworden dat de vraag naar het voortbestaan van het Hof van Straatsburg moet worden gesteld.

DRIEU GODEFRIDI

Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft een merkwaardige ontstaansgeschiedenis. Het begon met het Europees Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens, dat op 4 november 1950 werd ondertekend. Het Hof van Straatsburg werd opgericht als zijn hoeder. Het asielrecht wordt namelijk niet eens genoemd in de tekst van het verdrag. En het verdrag was vanaf het begin bedoeld om de rechten van de Europeanen te beschermen en niet de rechten van de hele wereld tegen Europa.

Geen probleem: het Hof verordonneerde al snel zijn eigen bevoegdheid op het gebied van asiel, zelfs zonder dat daarvoor een rechtsgrondslag bestond.

Een typisch voorbeeld van wat de Fransen “gouvernement des juges” noemen, een van de gezichten van tirannie in de aristotelische zin. En het Hof begon uitspraken aan elkaar te rijgen om het asielrecht steeds verder uit te breiden, tot de apotheose van het arrest-Hirsi in 2012.

SOEVEREINITEIT OPZIJGESCHOVEN In het onderhavige geval had Italië illegale immigranten op zee onderschept en naar hun plaats van herkomst, Libië, teruggestuurd op grond van een bilaterale overeenkomst tussen Italië en Libië. Het Hof van Straatsburg heeft in het arrest-Hirsi de Italiaanse soevereiniteit opzijgeschoven en de overeenkomst onwettig verklaard. Bovendien heeft het Hof Italië veroordeeld tot betaling van 15.000 euro schadevergoeding aan elk van de betrokken verstekelingen. Dat is het equivalent van tien jaar inkomen in landen als Somalië en Eritrea, waaruit de heer Hirsi en zijn metgezellen afkomstig zijn.

Natuurlijk viel het arrest-Hirsi niet in dovemansoren. In Afrika werd duidelijk dat als een verstekeling in de Middellandse Zee wordt onderschept, de Europese marine voortaan verplicht is hem naar zijn eindbestemming te brengen, namelijk Europa.

10 Interview

10 NOVEMBER 2022

AN DE MOOR

Taalexpert An De Moor gastspreker op een colloquium 120ste verjaardag van KVHV-Le stelde de ondervoorzitter van initiatief van de Vlaamse rege leesprestaties op te krikken, hoger onderwijs aan de k colloquium maakte De Moor t met uw verslaggever. Daarin ‘Vlaanderen Feest!’ zich onde rond de Vlaamse canon die rec hoek onder vuur werd g publieksdiplomatie, een bela Vlaamse onaf

e verengelsing van het hoger onderwijs is volgens De Moor om verschillende redenen een probleem. Niet alleen de kennis van het Nederlands gaat erdoor achteruit, maar studenten kunnen de leerstof ook moeilijker verwerken. Bovendien hanteren ze vaak een gebrekkig Engels, waardoor er geen sprake is van kennisverrijking, integendeel zelfs: de lesinhoud gaat dikwijls aan hen voorbij.

De Moor verwijst daarbij naar een onderzoek van UGent en de Lemma-groep, waaruit blijkt dat er kennisvertraging en -verlies optreedt. “Het duurt gemiddeld 20 procent langer voor een student de leerstof heeft verworven en voor er antwoorden op vragen worden gegeven”, legt ze uit. “Zeker bij langere vragen, bijvoorbeeld bij casusvragen, is dat het geval. Als men hetzelfde examen afneemt in het Nederlands en in het Engels, worden gemiddeld 20 procent minder antwoorden gegeven op de Engelse dan op de Nederlandse vragen.”

Welke oplossingen zijn er om die verengelsing tegen te gaan?

“Er zijn verschillende oplossingen mogelijk. In de masteropleidingen mag je tot 50 procent van de lessen in het Engels aanbieden. Maar een opleiding moet ook aandacht besteden aan de Nederlandse schrijf- en taalvaardigheid, bijvoorbeeld door de studenten een dissertatie te laten schrijven in het Nederlands, zodat hun taalvaardigheid niet stagneert. Als je een taal niet spreekt of hanteert, verlies je die.”

“Ten tweede pleit ik ervoor dat in de volledig Engelstalige masteropleidingen minstens één opleidingsonderdeel van drie studiepunten wordt aangeboden in het Nederlands. Daarbij moet men de studenten motiveren om aandacht te besteden aan de schriftelijke taalvaardigheid met correcte zinsformuleringen, tekststructuur, spelling, enzovoort. Zeker in Nederland, waar de slinger nog veel verder is doorgeslagen, klagen werkgevers omdat ze fors moeten investeren in de bijkomende professionalisering van hun pas afgestudeerde werknemers. Ze kunnen bijvoorbeeld geen e-mails meer schrijven.”

“Ik begrijp niet sommige acade canon bek waarvan de eer nog niet gesch

Is dat geen basisvaardigheid?

“Ja, maar je verliest die. Het is een complex verhaal. De eindtermen in het secundair onderwijs zijn te vaag en liggen te laag. Jammer genoeg heeft het Grondwettelijk Hof recent beslist om de nieuwe eindtermen, die wél van een hoog niveau waren, te vernietigen.”

Het ontbreken van een leescultuur is een heel groot probleem “De vrijheid van onderwijs was hét argument van de onderwijsverstrekkers en het Grondwettelijk Hof. Maar het gaat natuurlijk om de macht van de onderwijsverstrekkers die zelf willen beslissen wat ze in hun scholen aanbieden. Om kwaliteitsvol onderwijs te garanderen, moet de lat hoog genoeg liggen en dat is vandaag niet het geval. Daardoor zijn we in het hoger onderwijs verplicht om extra taalondersteuning aan te bieden en te zorgen voor een doorlopende schrijf-, lees- en spreekleerlijn, tot en met het laatste masterjaar.”

“Je mag het niveauverschil tussen de schooltaal in het secundair onderwijs en het academische taalgebruik in het hoger onderwijs niet onderschatten. En daarna moeten de studenten nog eens evolueren naar een professioneel taal-

AN DE MOOR vaardigheidsniveau. Als studenten daarbij vandaag de dag geen ondersteuning meer krijgen, studeren ze onvoldoende taalvaardig af, onder meer omdat ze te weinig lezen.”

Maakt u zich zorgen over het ontbreken van een leescultuur?

“Dat is een heel groot probleem, zo blijkt uit nationale en internationale onderzoeken zoals PIRLS (Progress in International Reading Literacy Study, red.) en PISA (Programme for International Student Assessment, red.). PIRLS is een internationale vergelijking van de vaardigheid begrijpend lezen in het vierde leerjaar van het basisonderwijs. Geen enkel land ging qua leesprestaties in tien jaar tijd, tussen 2006 en 2016, meer achteruit dan Vlaanderen. Het duurt nu een half (leer) jaar langer vooraleer kinderen in de vierde klas hetzelfde niveau halen als tien jaar geleden. Vlaanderen staat in de

PIRLS-meting uit 2016 op de 32 plaats op 45 landen en op de 14e plaats op 16 West-Europese landen. Slechts 8 procent leest op het geavanceerd begripsniveau en amper 4 procent zet een toppprestatie voor begrijpend lezen neer, terwijl het internationale gemiddelde 10 procent is. Ook in het secundair onderwijs dalen de leesprestaties. Sinds 2003 is er in elke opeenvolgende, driejaarlijkse PISA-meting bij 15-jarigen niet alleen voor wiskunde, wetenschappen en financiële geletterdheid, maar ook voor leesvaardigheid een achteruitgang.” ste

Hoe kan Vlaanderen die neerwaartse spiraal doorbreken?

“Een van de oplossingen is een Leesoffensief naar het voorbeeld van Ierland, zoals recent door de Vlaamse regering werd gelanceerd, om de leescultuur in Vlaanderen opnieuw te stimuleren.

We willen de woordenschatkennis

LEERKRACHTEN DIE ZELF NIET GRAAG LEZEN, ZULLEN DE LIEFDE VOOR HET LEZEN NOOIT KUNNEN OVERBRENGEN OP HUN LEERLINGEN

• Geboren: Sint-Amandsberg • Opleiding: Germaanse filologie aan Universiteit Gent • Beroep: beleidsadviseur taal, taalbeleidscoördinator aan hogeschool Odisee en aan KUL Campus Brussel • Burgerlijke staat: moeder van 3 zonen • Hobby’s: inzet voor verenigingen en organisaties zoals Vlamingen in de Wereld, het Vlaams-Nederlands cultuurhuis deBuren, de Beweging VlaanderenEuropa, Vlaanderen Feest! en de Orde van den Prince

Interview

10 NOVEMBER 2022

11

TAALEXPERT

was twee weken geleden m ter gelegenheid van de euven. In haar toespraak n het ‘Leesoffensief’, een ering om de dramatische , de verengelsing van het kaak. In de marge van dit tijd vrij voor een gesprek n sprak de voorzitter van er meer uit over de ophef cent vanuit academische genomen, en de Vlaamse angrijke hefboom om tot fhankelijkheid te komen.

t waarom emici een kritiseren rste letter hreven is” van studenten, die onrustwekkend laag is, bijspijkeren. Een van de oorzaken van die slechte kennis zijn de te lage eindtermen in het secundair onderwijs, waardoor leerlingen te weinig moeten schrijven en lezen.”

“Het Leesoffensief omvat ook een adviesrapport met een langetermijnstrategie van tien jaar. Het Ierse voorbeeld geeft hoop, want daar is men erin geslaagd om in de PISA-meting in amper vijf jaar tijd vanop de 17de plaats op te klimmen naar de derde plaats. In Vlaanderen zal vijf jaar wellicht niet volstaan, want de problematiek is hier complexer.”

Welke oorzaken liggen aan de basis van deze problematiek?

“Die heeft enerzijds te maken met de ‘ontlezing’ van onze maatschappij en de sterk afgenomen aandachtspanne. Anderzijds heeft De Taalunie vastgesteld dat in een aantal lerarenopleidingen de studenten niet de juiste zogenaamde ‘met bewijzen gestaafde’ leesmethodieken aangeleerd krijgen om nadien zelf toe te passen in hun lessen. Leerkrachten zetten bijvoorbeeld te veel in op leesmotivatie of -plezier, maar staan er niet bij stil dat ze de zwakke lezers, bij wie een goed leesbegrip ontbreekt, op die manier nooit zullen kunnen motiveren. Het gaat om een drie-eenheid: goed technisch kunnen lezen, leesbegrip en leesmotivatie of -plezier. Die drie elementen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Vandaag de dag spenderen leerkrachten te weinig tijd aan het geven van instructies en zetten ze te veel in op leesplezier. Daarnaast zijn er ook meer en meer leerkrachten die zelf niet graag lezen. Als je zelf niet graag leest, ga je nooit de liefde voor het lezen kunnen overbrengen op leerlingen.”

Ik ben het helemaal niet eens met sociolinguïsten die zeggen dat we vooral moeten inzetten op thuistalen in de klas Heeft het lerarentekort een invloed op de slechte leesprestaties?

“We stellen vast dat meer en meer zwakke leerlingen of leerlingen uit TSO- en BSO-richtingen kiezen voor een lerarenopleiding. Bepaalde taalkundige problemen kan je onmogelijk verhelpen in het beperkte tijdsbestek van een bacheloropleiding. Niet alleen de instroom is problematisch, maar ook de uitstroom van mensen in het werkveld. Daardoor kom je in een vicieuze cirkel terecht. Als je een slechte kok bent, ga je nooit een hoogstaand menu op tafel kunnen toveren. Als afgestudeerde leerkrachten onvoldoende geschoold zijn om goed taalonderwijs te kunnen geven, gaan hun leerlingen ook nooit voldoende taalvaardig zijn. Er zijn te weinig goede taalleerkrachten.”

“De belangrijkste voorwaarde om voldoende taalvaardig te kunnen afstuderen, is dat alle leerkrachten taalbewust zijn. Dat wil zeggen dat leerkrachten Nederlands afspreken met andere leerkrachten dat leerlingen ook voor andere vakken op hun taal moeten letten. Nederlandse taalvaardigheid is belangrijk voor elk vak. Nu denken leerlingen te vaak in hokjes en maken ze de transfer niet tussen het vak Nederlands en de andere vakken. Taalbewust lesgeven is heel belangrijk, maar vergt een zekere professionalisering.”

VLAAMSE PUBLIEKSDIPLOMATIE ALS HEFBOOM VOOR ONAFHANKELIJKHEID?

“Catalonië is voor Vlaanderen een verontrustend voorbeeld” U organiseerde vorige maand een symposium over de Vlaamse publieksdiplomatie. Worden er voldoende stappen gezet ter voorbereiding van een eventuele Vlaamse onafhankelijkheid in 2024?

“We zouden geen symposium over Vlaamse publieksdiplomatie georganiseerd hebben als we het gevoel hadden dat we heel goed bezig zijn. We hebben dat net gedaan omdat we vinden dat er een inhaalbeweging moet komen. Sinds 2009, toen we ons eerste symposium hebben georganiseerd, is er al heel wat gebeurd, maar nog niet genoeg. Nu zijn we bezig met het schrijven van een memorandum van overeenstemming in de hoop dat we de huidige minister van Buitenlands Beleid nog kunnen inspireren om een aantal initiatieven te nemen. Maar we willen zeker wegen op het volgende regeerakkoord. Dat moet opnieuw aandacht besteden aan het belang van de Vlaamse publieksdiplomatie om Vlaanderen niet alleen aantrekkelijk te maken bij Vlamingen, maar ook in het buitenland.”

Kan het Leesoffensief rekenen op voldoende steun van de Vlaamse regering?

“We hebben de tijdsgeest tegen ons. Er zijn heel veel crisissen en daarvoor is er veel geld nodig, met als gevolg dat er te weinig overheidsfinanciering is voor de uitvoering van het Leesoffensief.

Daarom is het Leesfonds - naar het voorbeeld van het Kinderarmoedefonds opgericht dat door de KANTL (Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letteren, red.) gecoördineerd wordt.

Via giften van donateurs voor een eerste actie ‘Elk kind een boek’ kunnen leesbevorderingsorganisaties vooral kansarme kinderen en jongeren begeleiden naar meer en beter lezen.”

In ‘De Tafel van Vier’ noemde minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) het een probleem dat anderstalige kinderen na het einde van de schooldag thuis niet meer in contact komen met het Nederlands.

Deelt u die analyse?

“Daar is momenteel heel veel discussie over. Mijn standpunt en dat van het Leesoffensief is dat je ouders die onvoldoende Nederlands kunnen spreken best niet aanmoedigt om Nederlands te spreken met hun kinderen, want die zullen een ‘arm’ en in sommige gevallen zelfs een foutief Nederlands leren. Laat de ouders die onvoldoende Nederlands spreken thuis hun thuistaal hanteren, maar zorg ervoor dat op school aan het Nederlands wordt gewerkt. Zowel ouders als leerlingen zijn daarvoor vragende

DE CANON VAN VLAANDEREN “Een fantastisch instrument” Onder de titel ‘Een canon voor Vlaanderen - Motieven en bezwaren’ trekken drie academici, zijnde Jo Tollebeek, Marc Boone en Karel van Nieuwenhuyse, ten strijde tegen de door de Vlaamse regering opgezette canon van Vlaanderen.

De Moor, voorzitter van ‘Vlaanderen Feest!’, begrijpt niet dat sommige academici zich nu al geroepen voelen om een instrument te bekritiseren waarvan de eerste letter nog niet geschreven is.

“Een onafhankelijke commissie werkt onder leiding van een onafhankelijke voorzitter en los van de Vlaamse regering aan een canon, een historisch en

cultureel referentiekader zoals dat in een aantal landen, waaronder Nederland, Frankrijk en Denemarken, al bestaat”, legt ze uit.

Zal die canon de Vlaamse identiteit en cultuur bevorderen?

“Elk volk is trots op de eigen identiteit, behalve wij. Dat is zeer jammer. Nochtans

voel ik bij veel mensen, zeker als ik als voorzitter van ‘Vlaanderen Feest!’ buurtfeesten bezoek, een nood om die te uiten en te vieren. Daarom vind ik zo’n canon fantastisch. Die gaat helpen om leerlingen bewust te maken van wie ze zijn, wie hun voorouders waren en wat ze gerealiseerd hebben. Het is een handig instrument dat een aantal ontbrekende handvaten reikt aan leerkrachten geschiedenis.”

Zal Vlaanderen wel als onafhankelijke staat erkend worden door de lidstaten van de Europese Unie, in tegenstelling tot Catalonië?

“Catalonië heeft de handicap dat het Spaanse imago van zon en vakantie heel moeilijk te beconcurreren is. Ze hebben ook de grote tegenslag dat hun onafhankelijkheidsreferendum niet werd erkend door Spanje zelf en de Europese Unie. Catalonië is voor Vlaanderen een verontrustend en demotiverend voorbeeld omdat we er zeker nog niet zijn, zelfs al zou meer dan 50 procent van de Vlamingen voor onafhankelijkheid stemmen. Er is nog veel meer nodig om tot een onafhankelijk Vlaanderen te komen. Onder meer met het symposium voor Vlaamse publieksdiplomatie en het memorandum van overeenstemming hopen we een aantal tips, suggesties en adviezen aan te kunnen reiken om Vlamingen trotser te maken op Vlaanderen, en zo het interne en externe draagvlak te vergroten.”

partij. Vandaag hebben sociolinguïsten de neiging om leraren en scholen aan te moedigen om in de les uit te gaan van de thuistaal ‘als steiger om tot Nederlands te komen’. Dat is absurd. Ik ben het helemaal niet eens met sociolinguïsten die zeggen dat we vooral moeten inzetten op thuistalen in de klas.”

“In Lokeren is er bijvoorbeeld een school waar leerlingen in het eerste leerjaar geen nieuwjaarsbrieven meer moeten schrijven. Die worden geschreven door tolken in de thuistaal van de kinderen. De grote nadelen daarvan zijn dat hun Nederlands niet verbetert en dat ouders niet worden aangemoedigd om het Nederlands - nochtans dé taal om te integreren in onze maatschappij - te leren. Zowel de kinderen als hun ouders worden daardoor benadeeld. Zet op school dus in op het Nederlands. Lees boeken in het Nederlands en stimuleer leerlingen om hetzelfde te doen.”

ANTON SCHELFAUT

“Het VNZ is een uitmuntend functionerend ziekenfonds dat naast het uitkeren van wettelijke vergoedingen - extra voordelen biedt aan zijn leden.

Bovendien is het VNZ een echte gemeenschapsorganisatie die zich met passie ten dienste stelt van de ontwikkeling en ontplooiing van onze volksgemeenschap.

Sluit aan en geniet mee van deze meerwaarde.”

Jan Verleysen, gewezen nationale voorzitter Marnixring Internationale Serviceclub Voor een Vlaamse sociale zekerheid!

Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 2800 Mechelen Tel 015 28 90 90 www.vnz.be

Word lid van het VNZ.

12 Buitenland

10 NOVEMBER 2022

VERENIGDE STATEN

Amerika kiest beleid voor komende twee jaar © PHOTONEWS

Het beleid van de Amerikaanse president is altijd erg afhankelijk van hoe de kiezer stemt bij de ‘midterms’, de tussentijdse verkiezingen. Op dinsdag 8 november vonden deze plaats in de Verenigde Staten.

Kopzorgen voor Biden Joe Biden heeft vandaag te kampen met heel wat - zelf veroorzaakte - problemen. Het grootste bevindt zich op economisch vlak. De hoge uitgaven door de overheid en een doctrinair verbod op het winnen van energie uit eigen bodem dreven de inflatie de hoogte in. De economie hapert.

Het lik-op-stukbeleid dat criminaliteit tot een historische laagte bracht, is afgeschaft. Zo kwamen op tal van plaatsten zware criminelen vrij zonder borg. Bovendien moest de politie fel inbinden omwille van de BLM-agenda. Het zorgde voor een explosie van criminaliteit. Het aantal moorden bijvoorbeeld schoot de lucht in. Bovendien zijn de problemen aan de grens, een van de belangrijkste redenen dat Trump destijds president is kunnen worden, groter dan ooit.

Minderheden kiezen steeds meer voor Republikeinen

Joe Biden

De midterms zijn belangrijke tussentijdse verkiezingen waarbij alle zetels van het Huis van Afgevaardigden en 34 zetels in de Senaat plus heel wat lokale parlementen en gouverneurs gekozen worden. Die volgen een ander ritme dan de presidentsverkiezingen waardoor de kiezer het beleid van de president kan bijsturen.

Midterms zorgen ervoor dat presidenten weten of ze

goed bezig zijn of niet. Doorgaans verliest een zittende president die en past hij het beleid aan. Het bekendste voorbeeld is Bill Clinton die oorspronkelijk een behoorlijk linkse koers voer. De midterms gingen fors naar de Republikeinen en Clinton begon een erg succesvolle politiek te voeren in het centrum, volgens sommigen zelfs op rechts.

FRANKRIJK

Blanke vrouwen uit de voorsteden, die de vorige keer zwaar naar de Democraten overhelden, dreigden naar de Republikeinen te keren. De woke agenda op scholen en de dalende koopkracht zijn de primaire redenen. Thema’s die hoog op de agenda staan van kiezers zijn net de thema’s waarover de Republikeinen praten. Ook latino’s en zwarten, traditioneel veilige Democratische stemmen, lijken meer dan vroeger voor Republikeinen te zullen kiezen.

Sinds Donald Trump is er een nieuwe generatie opgestaan bij de Republikeinen. Een groep jonge wolven van diverse pluimage die de MAGA-boodschap aan de man proberen te brengen. Namen als J.D. Vance, Kari Lake, Tim Michels, Sarah Huckabee Sanders, Christine Drazan, Tiffany Smiley, Don Bolduc, Blake Masters en natuurlijk ook Ron DeSantis. Aan Democratische zijde probeert men vooral afstand te houden van de weinig populaire Biden.

Nieuw is dat de Republikeinen dit keer sterk hebben ingezet op wat zij het veiligstellen van eerlijke en integere verkiezingen noemen. Door corona veranderden heel wat staten de wet om bijvoorbeeld per brief te kunnen stemmen. Er kwamen nu nieuwe wetten die de identificatie van kiezers verbeterden, samen met extra veiligheidsmaatregelen. Ze trainden ook tienduizenden nieuwe verkiezingswaarnemers.

CARL DECONINCK

DUITSLAND

De oprukkende De eerste AfD-burgemeester? medische woestenij in Frankrijk “Stad zoekt dokter, en draagt zelfs installatiekosten”. Dit soort borden vind je steeds meer langs de Franse wegen. Want ondanks alle beloften van de vorige en deze regering is medische zorg voor veel Fransen steeds vaker een ver-van-mijnbedshow. Dokterskabinetten en andere medische zorgen sluiten de deuren. In het centraal gelegen departement Allier is de toestand intussen kritiek. De laatste pediater in Montluçon houdt ermee op, een jonge dokter. De werkdruk was onhoudbaar geworden.

De woordvoerder van Die Grünen voor binnenlandse zaken in het Berlijnse parlement, Vasili Franco, verwijt de herverkozen burgemeester van de Duitse stad Tübingen, Boris Palmer, racisme. “Een goed beleid op lokaal vlak is nog geen rechtvaardiging van racisme. En voor dat laatste kreeg hij applaus van rechts”, schreef Franco op Twitter. In zijn Twitterbericht, dat hij intussen verwijderde, noteerde hij verder: “Met Boris Palmer heeft Duitsland nu ook zijn eerste AfD-burgemeester.” Hij kreeg hierop van de fractievoorzitter van Die Grünen in de Bundestag, Konstatin von Notz, onmiddellijk lik op stuk: “Zoveel bullshit, beste Vasili!”

Patiënten, zoals Clélia Touzéry, moeten nu helemaal de andere kant van het departement op. Clélia is actief in de vereniging Association de Citoyens Contre les Déserts Médicaux (ACCDM) en stelt dat er niet alleen een tekort is aan pediaters, want zo is er in de regio maar één endocrinoloog-diabetoloog. Mevrouw Touzéry is diabetespatiënt en moet voor haar behandeling meer dan 100 kilometer rijden.

Ex-groen

Overheid faalt steeds vaker in overheidstaken In een ander departement, Ardennes, is het publiek bezorgd over het sluiten van de enige materniteit, namelijk die van Sedan. Dokter Michèle Leflon, lid van het Comité de défense des hôpitaux des Ardennes, hierover: “Omwille van budgettaire redenen sluit men dit ziekenhuis. Vrouwen die moeten bevallen, zullen voortaan vaak langer dan 50 minuten onderweg zijn.” Sedan is niet de enige materniteit die getroffen wordt, want volgens studies bevindt 10 procent van alle Franse materniteiten zich in een toestand van (minstens) “gedeeltelijke sluiting”.

Maar de medische woestenij is het meest zichtbaar en het meest schrijnend bij de generalisten, bij de huisdokters. Het aantal huisartsen liep tussen 2010 en 2022 al met 11 procent terug, aldus de Conseil National de l’Ordre des Médecins. Door de veroudering van de dokters sluiten steeds meer huisartsen hun praktijk en vaak is er geen opvolging.

Meer dan 5 miljoen Fransen hebben momenteel geen vaste huisarts.

Fransen leven in een steeds grotere Franse medische woestenij. “Om een oogarts te consulteren, moet ik 400 kilometer rijden”, zegt Clélia Touzéry. “Niet iedereen is in staat zo ver te rijden. Steeds meer patiënten krijgen niet de zorg waarop ze eigenlijk zouden moeten kunnen rekenen en waarvoor ze belastingen betalen.”

PIET VAN NIEUWVLIET

Ook andere linkse politici reageerden ontzet op de herverkiezing van Palmer die het burgemeesterschap opnieuw binnenhaalde met ruim 52 procent van de stemmen (in de eerste stemronde). SPD-parlementslid Isabel Cademartori wond zich bijzonder op: “Als dergelijk narcisme het succesmodel wordt, dan is dat vergif voor onze politieke cultuur.” Die Linke (uiterst-links) konden natuurlijk niet achterblijven en ene Bernd Riexinger reageerde: “In veel Duitse redactielokalen zullen de champagnekurken in het rond vliegen, jaren van nutteloze debatten zijn verzekerd”.

Boris Palmer

Het Hamburgse parlementslid voor CDU, Christoph Ploss, was de uitzondering en feliciteerde Palmer: “Hartelijke gelukwensen aan Boris Palmer, die liet zien dat men met een klare koers voor klimaatbescherming en tegen linkse gender- en wokepolitiek in grote steden verkiezingen kan winnen.”

In het verleden was het groene parlementslid en burgemeester van Tübingen, Boris Palmer, al opgevallen met zijn kritische opmerkingen over het Duitse migratiebeleid. Daarom hadden Die Grünen een procedure gestart om Boris Palmer buiten de partij te zetten. Bij de herverkiezingen voor het burgemeesterschap van Tübingen was Palmer daarom als onafhankelijke kandidaat opgekomen. Hij werd met overtuigende cijfers opnieuw burgemeester van Tübingen.

PIET VAN NIEUWVLIET

Buitenland

10 NOVEMBER 2022

13

DIPLOMATIEKE VALIES

Wordt het risico op invasie Taiwan groter?

Zorgt de herverkiezing en machtsconsolidatie van Xi Jinping ervoor dat een conflict met en rond Taiwan groter wordt? Er zijn gemengde signalen, maar feit is dat veel analisten vrezen de vraag bevestigend te moeten beantwoorden.

Een rationele beslissing zou dit niet zijn, alleen moet men de zaken in een Chinese logica plaatsen, wat niet het prettigste vooruitzicht oplevert.

Het is een beetje een flirt met de grens tussen ironie en cynisme, maar strikt genomen is het Taiwan dat Peking wil ‘heroveren’ nooit een deel van China geweest. In de 19de eeuw was het officiële discours onder de Qing-dynastie dat het een “barbaars” eiland was, bevolkt door “wilden”. Of die dedain inmiddels bijgesteld werd, is nog maar de vraag. Punt is dat vandaag Taiwan dé hoeksteen van het Chinese buitenlands beleid geworden is. Op het recente partijcongres van de Chinese communistische partij werd dit meer dan eens herhaald. Kenmerkend voor dit grootschalige event was de bestendiging van de positie van Xi Jinping. Nooit eerder sinds Mao was de concentratie van macht rond één persoon groter. En dan is de logische vraag die gesteld moet worden: wordt de dreiging van een invasie in Taiwan nu ook groter?

Russische afhankelijkheid Voor velen - en niet in het minst de Chinezen - is hetgeen in Oekraïne gebeurt een interessant militair onderzoeksobject. Want de voorbije jaren mogen ze dan al bedrijvig zijn geweest in de uitbouw van een indrukwekkend militair apparaat, de laatste échte oorlog waarin ze betrokken waren dateert van meer dan vier decennia geleden, toen tegen Vietnam. Heel anders dus dan Rusland dat de voorbije jaren in menig conflict actief was. Wanneer het dan ondanks deze ervaring dermate fout loopt, dan gaan de alarmbellen af.

Want ondanks alles blijven de Chinese strijdkrachten in belangrijke mate op een Russische leest geschoeid.

De economische opmars kwam er in belangrijke mate door handel en samenwerking met het Westen en militair was de blik vooral op Moskou gericht.

Veel heeft te maken met de opgelegde (westerse) sancties na de gebeurtenissen op Tiananmen. Rusland werd een obligaat alternatief, waardoor de wonde van de breuk met de USSR enigszins geheeld werd. In de periode 2003-2007 was China goed voor 12 procent van de wereldwijde wapenaankopen. Tussen 2009-2013 was dat aandeel gezakt tot 4,8 procent en inmiddels zelfs tot 4,2 procent. Het Zweedse vredesinstituut SIPRI benadrukt dat dit ramingen zijn, maar zelfs als rekening wordt gehouden met een zekere foutmarge, is de trend duidelijk. Het belang van het eigen militair-industrieel complex zit duidelijk in de lift, wat geen afbreuk doet aan de realiteit dat de aankopen vrijwel uitsluitend

‘made in Russia’ zijn. Als men voorrang geeft aan de ratio, dan zou men aannemen dat de oorlog in Oekraïne tot Chinese terughoudendheid zou leiden, al was het maar omdat door zijn ligging en geografie Taiwan een veel hardere dobber wordt dan Oekraïne. De dingen op het terrein grondig analyseren, er lessen uittrekken en de eigen strijdkrachten navenant bijsturen, wat sowieso een werk van (erg) lange adem wordt, denkt men dan. Maar hoe zeker is dit?

Politieke deal Er zijn enkele verontrustende tegensignalen, te beginnen met de entourage van Xi. Vooral haviken, zo wordt gezegd, en sowieso jaknikkers. Tijdens zijn toespraak op dat recente partijcongres benadrukte hij nog eens het imperatief karakter van de annexatie. Ook de militaire raad werd vernieuwd samengesteld, wat in diplomatieke kringen de opmerking deed ontstaan dat men het beter resoluut over “Taiwan-raad” zou moeten hebben.

China staat voor enkele gigantische problemen. Spreken over uitdagingen is een vreselijk eufemisme. De ‘double digit’-groei behoort tot het verleden, de schuldenopbouw swingt de pan uit en de demografie van het land zorgt voor een uniek leger aan gepensioneerden dat eraan komt. Dit zijn bekommernissen van vandaag die in de toekomst enkel zullen toenemen. Waarom dan niet voor de vlucht vooruit kiezen? Een conflict met Taiwan kan net een patriottische bliksemafleider worden. De verliezen zouden groot zijn, dat bevestigt elke militaire analist, maar Chinezen geven nu eenmaal een andere invulling aan het concept collaterale schade dan westerlingen.

Volgens bepaalde deskundigen speelt ook een belangrijk politiek element: dat Xi een uitzondering kreeg op de regel die slechts maximaal twee mandaten als president toelaat, zou alles te maken hebben met een engagement om de Taiwanese kwestie eens en voor altijd op te lossen. Met een Westen dat verstrikt zit in de oorlog tussen Rusland en Oekraïne, zou hij misschien wel sneller zijn deel van deze politieke deal kunnen nakomen. Dat Amerikaanse berichten het hebben over een “much faster timeline” en het hoofd van marine-operaties openlijk verklaart een invasie in 2022 of 2023 “niet te kunnen uitsluiten”, is alvast geen geruststellend nieuws.

MICHAËL VANDAMME

Sovjetpropagandaposter toont een lynchpartij, met het onderschrift "De schande van de Amerikaanse democratie"

OPINIE

‘Whataboutism’

Al in de jaren ’20 en ’30 van de vorige eeuw waren Lenin en Stalin geobsedeerd door Amerika. Dat was toen teruggevallen in zijn traditionele isolationisme.

Het had na 1918 zijn legers gedemobiliseerd. Het was nog lang geen supermacht en de VS waren nooit in oorlog geweest met Rusland. Toch was Amerika het brandpunt van hun haat en hun afgunst. Stalin beloofde al dat de USSR binnenkort “Amerika voorbij zou steken”. Chroesjtsjov zou die belofte dertig jaar later herhalen. Er is nooit iets van gekomen.

Amerika was het levende bewijs dat een land van vrije mensen, die zelf hun parlement en hun president kozen, en met een economie gebaseerd op vrije ondernemingen, niet in chaos en armoede verviel, zoals Marx had voorspeld. Het was het levende bewijs dat dictatuur, meedogenloze onderdrukking, censuur en verstikkende staatscontrole op álle aspecten van het menselijke bestaan niet nodig waren om een stabiele, welvarende samenleving vorm te geven. Dáárom haatten zij Amerika.

Afleidingsmanoeuvres In die periode ontstond het ‘whataboutism’ als politieke propagandatechniek. Als Amerikanen kritiek leverden op de christenvervolgingen, de massale executies en de strafkampen in de USSR, dan probeerden Sovjets dat zelfs niet te ontkennen. Het kon ook niet ontkend worden. Ze probeerden gewoon van onderwerp te veranderen met standaardzinnetjes als “But what about the lynchings?” of “Maar jullie lynchen negers, nietwaar?”. Men hoopte op die manier de discussie te verleggen van de USSR naar de VS. Deze zinnetjes werd zo vaak als schijnargument gebruikt dat er vijftig jaar lang vele grappen over werden gemaakt.

Voor alle duidelijkheid: lynchpartijen kwamen in de VS inderdaad veel voor. Slechts één cijfer: tussen 1883 en 1941 werden er 4.467 mensen gelyncht. 1.082 daarvan waren blanken.

Tegenwoordig richt het ‘whataboutism’ zich op andere dingen. Om de discussie over de brutale invasie in Oekraïne naar een ander terrein te verleggen, gebruikt het Kremlin nu andere ‘whataboutismen’, die even weinig met Oekraïne te maken hebben als lynchpartijen in de VS met de miljoenen slachtoffers van de terreur van Stalin. De oorlogen in Vietnam, Irak en Afghanistan bijvoorbeeld, of de atoombommen die in 1945 Japan tot overgave dwongen, die hebben niets met de Russische invasie in Oekraïne te maken. Het zijn alleen afleidingsmanoeuvres uit het oude stalinistische handboek.

eigenlijk? “De Amerikanen hebben atoomwapens gebruikt tegen Japan, dus ik mag atoombommen op Oekraïne gooien?” Of bedoelt hij: “Er is een precedent, dus vanaf nu mag iedereen atoombommen gooien als dat hem goed uitkomt?” Als dat logica is, dan is het de logica van een psychopaat. De verschrikkingen van Hirosjima en Nagasaki waren veel erger dan de atoomgeleerden hadden voorspeld. De VS hebben daaruit een heel andere, heel redelijke conclusie getrokken. Ze zouden nooit kernwapens gebruiken, behalve in twee rampscenario’s: als een NAVO-land met kernwapens werd aangevallen of als West-Europa door het Rode Leger onder de voet gelopen zou worden. Beide scenario’s waren rationeel en defensief.

De Russen hebben het democratische Oekraïne aangevallen om er hun eigen dictatuur te vestigen. Van zo’n oorlog is er in de geschiedenis van de VS niet één voorbeeld te vinden. Nee, ook Vietnam, Irak en Afghanistan passen niet in dat plaatje. Door al dat ‘whataboutism’ zouden we één historisch feit uit het oog verliezen: in de jaren ’30, bij de collectivisering van Oekraïne, heeft het Kremlin opzettelijk en doelgericht zes miljoen Oekraïners laten doodhongeren. Dat is wél relevant en ter zake. Maar het komt in de berichtgeving over Oekraïne bijna nooit aan bod.

PAUL BÄUMER

VoIP telefonie Wi-Fi Netwerkbeheer

flybywire.vlaanderen

© PHOTONEWS

Psychopatische logica

Xi Jinping op een top van BRICS-landen

Als Poetin dreigt met het gebruik van tactische kernwapens, en daarbij verwijst naar Hirosjima en Nagasaki als precedenten, dan is dat opnieuw een ‘whataboutism’ om de discussie naar de VS te verleggen.

Als men probeert zijn verwijzing inhoudelijk te interpreteren, dan loopt men onmiddellijk vast in een moeras. Wat bedoelt hij

‘Waar tafelen een hoffelijke bezigheid wordt’ Huwelijken - Recepties - Banketten - Seminaries

Fruithoflaan 15 - 2530 Boechout - 03/455 07 67 www.kasteelfruithof.com

14 Buitenland

10 NOVEMBER 2022

Historische overwinning voor Deense sociaaldemocraten In Denemarken hebben de sociaaldemocraten het opvallend goed gedaan. Ze haalden de afgelopen verkiezingen de hoogste score in decennia. Mette Frederiksen haalde met 27,5 procent een uitstekend resultaat. Links kan zo de komende jaren de lakens uitdelen in Denemarken. Maar hun recepten zijn er toch wat anders dan elders. Volgens velen ligt net daar de sleutel voor hun succes.

Nog niet zo heel lang geleden waren de Deense socialisten tegen de strenge migratiewetten in hun land, maar de druk van massamigratie op het sociale model deed ze hun koers wijzigen. De Deense socialisten voerden een beleid dat in menig ander land als overtuigd rechts wordt aanzien.

Het land heeft bovendien enkele uitzonderingsclausules bij de Europese Unie en kan veel vrijer de eigen lijn bepalen dan andere EU-leden. Samen met het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld stuurt ook Denemarken illegale migranten naar Rwanda.

De sociaaldemocraten zijn de grootste in 84 van de 92 kiesdistricten. Partijen die als extreemrechts worden gebrandmerkt

VERENIGD KONINKRIJK

Steeds vaker worden telefoons van politici gehackt © PHOTONEWS

IN HET KORT

blijven klein. Opvallend is dat de meeste partijen in Denemarken migratie-kritisch zijn. Het thema was daarom niet zo belangrijk, in tegenstelling tot in de rest van Europa. De onzekerheid inzake economie en defensie stond centraal in het debat. Ondanks alles is het politiek landschap in het Scandinavische land wel erg gefragmenteerd. Er zijn maar liefst 12 verschillende partijen die een zetel behalen.

Ook opmerkelijk: de christendemocraten hebben er al 16 jaar geen vertegenwoordiging meer in het Folketing, het parlement.

Deze week trad de voorzitter af en pleitte ze bij de partij om zich enkel te richten op gemeentelijke en regionale politiek.

Personeelswissel bij Rassemblement National

Het Rassemblement National, het vroegere Front National, is al altijd verbonden geweest met de familie Le Pen. In 1972 richtte Jean-Marie Le Pen de partij op, waar hij tot 2011 de lakens uitdeelde. Dat jaar nam zijn dochter, Marine Le Pen, over. Zij deed dat tot aan de Franse verkiezingen van dit jaar.

Maar nu draagt ze de fakkel over aan iemand van buiten de familie. De 27-jarige Jordan Bardella wordt de nieuwe voorzitter.

Hij is van bescheiden Italiaanse afkomst en werd geboren in Darcy, Seine-Saint-Denis, een beruchte Parijse voorstad met bijzonder hoge immigratiecijfers.

Hij is lid van de partij sinds zijn zestiende en werd medewerker in

het Europees Parlement. In 2019 raakte hij verkozen in het Europees Parlement. Bardella geldt als een trouwe partijsoldaat die dicht bij Marine Le Pen staat. Hij haalde dan ook een overtuigende 84,8 procent van de stemmen. Hij was al sinds de presidentsverkiezingen, die bijzonder goed liepen voor zijn partij, de facto het gezicht ervan geworden.

‘Bibi is back’, met nieuwe bondgenoten

In Israël wonnen de rechtse partijen overtuigend de verkiezingen. Vooral de relatief jonge zionistische partij Otsma Jehudit (Joodse Kracht) onder leiding van hardliner Itamar Ben-Gvir, ging sterk vooruit. Dat hoeft niet te verbazen, want er vonden de laatste maanden veel pro-Palestijnse terreuraanslagen plaats.

Bij deze verkiezingen was de opkomst van Joden bovengemiddeld hoog, terwijl Israëliërs met een Arabische of Palestijnse achtergrond net ondergemiddeld kwamen opdagen aan de stembus. Meer nog, hoewel het de zoveelste verkiezing was op korte tijd, was de algemene opkomst de hoogste in 20 jaar.

Israël gaat al een tijdje door een instabiele politieke periode en verkiezingen volgden elkaar in sneltempo op. Internationaal is de situatie ook onzeker, met grote onrusten in Iran, de oorlog in Oekraïne, de Russische aanwezigheid in de regio en het eigenzinnige Turkije. In die zin kan de terugkeer van de ervaren rot Benjamin Netanyahu er een rustpunt vormen.

Het belangrijkste punt om aan te pakken is het sterk toegenomen terrorisme. De vraag is hoe de nieuwe regering met de beruchte zionistische partij Otsma Jehudit dit zal aanpakken. De partij wil Israël zien “zoals beschreven op basis van de goddelijke belofte aan het Joodse volk” en wil geen morzel grond daarvan in andere handen zien.” Op het verkiezingsplatform veroordelen ze “infiltranten en landdieven” en “vijandige

elementen” moeten emigreren.

Ze willen een “totale oorlog” tegen de vijanden van Israël, zonder onderhandelingen, concessies of compromissen. Uitroering en vernietiging in plaats van indamming dus. Zelf geven ze aan dat ze de Joodse staat “niet willen verliezen door oorlog, vrede of westerse democratie”.

CARL DECONINCK

Liz Truss

De telefoon van de Britse politica Liz Truss zou gesaboteerd zijn tijdens haar ministerschap.

Weinig verrassend wordt vooral gekeken in de richting van de Russische geheime diensten.

Intussen blijken tal van politici en journalisten in Griekenland te zijn afgeluisterd via hun gsm’s. Ook de naam van Didier Reynders duikt plots op in een spionageverhaal.

Wie zegt dat zijn of haar telefoon van hogerhand gesaboteerd wordt, komt al snel erg paranoïde over. Zo namen vrienden Pim Fortuyn destijds niet serieus toen hij zei door de staatsveiligheid te worden afgeluisterd. De op 6 mei 2002 vermoorde socioloog had het bij het rechte eind, zo bleek later uit officiële documenten. Twintig jaar later duiken er in steeds meer Europese landen verhalen op over politici die bespioneerd worden.

Gsm opgeborgen in geheime kluis Liz Truss gaat niet alleen de geschiedenisboeken in als de kortst zittende premier van Groot-Brittannië. Schijnbaar gaat de conservatieve politica ook voor een ander record: in korte tijd zo vaak mogelijk van mobiel nummer veranderen.

Zo is Truss momenteel toe aan haar vierde nummer in evenveel maanden tijd. De bal ging aan het rollen toen duidelijk werd dat Liz Truss, in haar vorige rol als minister van Buitenlandse Zaken, een telefoonnummer bleek te gebruiken dat ‘gecompromitteerd’ was. Een derde partij zou allerlei geheime informatie, die uitgewisseld werd per telefoon, onderschept hebben. Het ging onder andere over berichten met daarin strategische info over de oorlog in Oekraïne alsook gesprekken met Kwasi Kwarteng, destijds minister van Financiën.

Door wie de politica precies gehackt werd, is tot op de dag van vandaag niet helemaal duidelijk.

Wel wordt, gezien de steun van het Verenigd Koninkrijk aan Oekraïne, al vlug in de richting van Rusland gekeken. In februari van dit jaar bracht Truss in haar toenmalige rol van minister van Buitenlandse Zaken een bezoek aan Moskou.

Tijdens haar kortstondige passage in Downing Street 10 werd de beveiliging op haar nieuwe telefoon verder opgedreven, uit angst om opnieuw gehackt te worden. Dagblad The Mail on Sunday komt intussen met een bron die beweert dat de vroegere telefoon van de ex-minister zo zwaar gekraakt was dat de smartphone tot op de dag van vandaag in een geheime kluis opgeborgen zit in een zwaarbewaakt overheidsgebouw.

Van Griekenland tot Didier Reynders Dit voorjaar ging in Zuid-Europa al een ander balletje aan het rollen. In Griekenland barstte namelijk een schandaal los dat in andere landen Itamar Ben-Gvir van Otsma Jehudit

relatief weinig media-aandacht kreeg. De socialistische oppositieleider Nikos Androulakis bleek op grote schaal te zijn afgeluisterd door de nationale veiligheidsdiensten. De Griekse premier heeft altijd ontkend dat hij persoonlijk betrokken was bij dit afluisterschandaal. Afgelopen weekend kwam de Griekse krant Documento met een lijst van niet minder dan dertig journalisten, zakenlui en politici (van oppositiepartijen) die door de staatsveiligheid afgeluisterd zouden zijn. De gebeurtenis rond de telefoontaps van Androulakis lijken dus alles behalve op zichzelf te staan.

Regelmatig vallen de namen ‘Pegasus’ en ‘Predator’. Dit zijn respectievelijk Israëlische en Noord-Macedonische computerprogramma’s die in staat zijn mobiele telefoons te hacken en aldus de informatie te verzamelen die op andermans gsm staat. Ook kan met deze software vanop afstand bijvoorbeeld jouw microfoon en camera worden ingeschakeld. Vorig jaar bracht een groep onderzoeksjournalisten al naar buiten dat Pegasus veelvuldig gebruikt werd om in allerlei landen politici, maar evenzeer mensenrechtenactiviteiten, te controleren. Volgens Amnesty International zijn mogelijk tot wel vijftigduizend telefoonnummers gehackt. Ontwikkelaar NSO heeft steeds beweerd dat zijn software enkel verkocht wordt aan specifieke overheden in de strijd tegen de georganiseerde misdaad. Het bedrijf WhatsApp, bekend van de gelijknamige applicatie om berichten te versturen per gsm, stelde vorige zomer dat via Pegasus reeds in 2019 hoge ambtenaren in tal van westerse landen werden gevolgd.

In de zomer van dit jaar kwam dan weer het nieuws naar buiten dat ook bij de Europese Commissie heel wat mobieltjes van hoge ambtenaren ‘besmet’ bleken met spionagesoftware. Een opvallende naam van een vermeend slachtoffer bleek die van MR-politicus Didier Reynders, momenteel Europees commissaris. Als klap op de vuurpijl kwam enkele weken terug dan weer het nieuws naar buiten dat Malta een speciaal paspoort heeft verstrekt aan een topman van het bedrijf achter Pegasus. In Nederland wordt vaak gelachen met de stokoude telefoon die premier Mark Rutte gebruikt. Beweerd wordt dat dit niet zonder reden is.

Oude modellen - zonder internet - zouden namelijk minder makkelijk te hacken zijn.

LVS

Interview

Is Zwitserland een model voor België? Er kunnen beslist enkele belangrijke lessen uit getrokken worden, meent professor David Stadelmann. Een decentrale staatsstructuur en een directe democratie droegen fundamenteel bij tot de welvaart van de Alpenrepubliek. De fiscaliteit is voornamelijk een lokaal gebeuren, wat dan weer voor een responsabilisering van de bevolking zorgt.

En dat is een belangrijk gegeven voor Wallonië dat, volgens Stadelmann, “het potentieel heeft een van de rijkste regio's van Europa te worden”.

DAVID STADELMANN - PROF. DR. ECONOMIE EN SOCIALE WETENSCHAPPEN (UNIVERSITEIT VAN BAYREUTH)

10 NOVEMBER 2022

p het lustrum van Pro Flandria enkele weken geleden had u het over hoe Zwitserland op een decentrale manier uitgebouwd is. Kan u iets meer vertellen over dat staatsmodel?

“Zwitserland is een confederatie die bestaat uit 26 kantons. Artikel 3 van de Grondwet schrijft trouwens letterlijk voor dat die soeverein zijn en alle rechten uitoefenen die niet aan de Confederatie toevertrouwd zijn. Wat opvalt is dat de onderlinge verschillen tussen deze kantons vaak aanzienlijk zijn. Het kleinste telt 16.100 inwoners, het grootste anderhalf miljoen. Die verschillen situeren zich ook op andere vlakken.

Er is bijvoorbeeld de taal. Elk kanton heeft één of meerdere officiële talen en er zijn vier officiële talen in Zwitserland: Frans, Duits, Italiaans en Reto-Romaans. Er wonen soms aanzienlijke minderheden uit een andere taalgroep in die kantons, maar toch doet dat geen afbreuk aan het respect voor dat taalstatuut. Misschien minder dan vroeger, maar er speelt ook een mix in religieuze overtuigingen. Genève is bijvoorbeeld sterk protestants, wat dan weer in schril contrast staat met het katholieke Freiburg. En ondanks het feit dat Zwitserland een erg welvarend land is, zijn er ook armere kantons. Wel opvallend is dat op Liechtenstein na elk Zwitsers kanton dat aan een grens ligt veel rijker is dan het overeenstemmende gebied aan de overzijde. Voor de volledigheid moet daaraan nog toegevoegd worden dat het land precies 2.148 gemeenten telt en dat voor een totale bevolking van iets minder dan 8,6 miljoen inwoners. Een essentieel kenmerk, tot slot, is de directe democratie. Voor heel wat zaken worden referenda uitgeschreven.

Ik ben ervan overtuigd dat de typische Zwitserse staatsstructuur in combinatie met deze nauwe betrokkenheid van de bevolking essentieel is voor het succes van het land.”

PROF. DR.

DAVID STADELMANN • Geboren op 10 juni 1982 in 10.6.1982 in Oostenrijk.

• Studeerde economie en wiskunde aan de Universiteit van Freiburg (Zwitserland), waar hij in 2010 ook zijn doctoraat behaalde in economische en sociale wetenschappen.

• Professor aan de Universiteit van Bayreuth (Duitsland) sinds 2013. Hij was toen 29.

• Heeft 85 wetenschappelijke publicaties op zijn naam staan. Hij ontving diverse wetenschappelijke prijzen waaronder de ‘ReinhardSelten-Preis’ (Verein für Socialpolitik), the ‘LudwigErhard-Preis’ (Ludwig Erhard Stiftung) of de ‘Wissenschaftspreis’ van de regio Vorarlberg.

U legt een duidelijk verband tussen de manier waarop de Zwitserse staat geconcipieerd is en de welvaart van het land. We gaan direct in op dit verband, maar hoeveel welvarender is het land nu precies?

“Het volstaat enkele kerncijfers te vergelijken. Het bbp op zich is niet bruikbaar voor de vergelijking, maar wel als men dit ‘per capita’ becijfert. Daar zie je dat dit meer dan het dubbele is van België of Duitsland. Zwitserland heeft een kleine staatsschuld, in verhouding minder dan een derde van de Belgische. En waar je ziet dat een deficitair budget de norm is - Duitsland -3,2 procent, België -4,8 procent en zelfs in Frankrijk -6,1 procent - zit Zwitserland op… 0. Volgens de voorspellingen van deze zomer zouden Duitsland en België nog lager zakken. Er zijn echter nog ettelijke andere parameters, de zogenaamde competitie-index bijvoorbeeld. Ook hier gooien de Zwitsers hoge ogen en vaak bekleden ze zelfs de eerste plaats.”

“Door de middelen te centraliseren om vervolgens te verdelen, krijg je een mentaliteit dat het geld ook daadwerkelijk opgemaakt moet worden - ook in Vlaanderen” Een belangrijke vaststelling die u net maakte: er is respect voor het taalstatuut van de kantons. In België zagen we doorheen de jaren wel wat anders…

“Kan ik me levendig inbeelden. Dit gegeven zorgt alleszins voor stabiliteit. Dit gezegd zijnde, er kunnen nog wel wijzigingen optreden aan de manier waarop de Zwitserse Confederatie in 1848 tot stand is gekomen. Zo is het Franstalige kanton Jura een afsplitsing van het Duitstalige Bern. Dit gebeurde in 1979, maar pas nadat daarmee ingestemd werd door middel van een in het hele land gehouden referendum. Recenter was de beslissing enkele jaren geleden om de gemeente Moutier over te hevelen van Bern naar Jura.”

Welke gevolgen heeft deze decentralisatie op het vlak van fiscaliteit?

“Het is een kwestie van consistentie dat je in een decentrale structuur ook voor fiscale kwesties de subsidiariteit zo grondig mogelijk laat geleden. Wat bedoel ik hiermee? Men legt duidelijk het bestuurlijke zwaartepunt op een zo lokaal mogelijk niveau. Welnu, hetzelfde geldt met het heffen en uitgeven van publiek geld. 46 procent van alle inkomstenbelastingen worden op kantonnaal niveau geheven. 30 procent nog eens op gemeentelijk vlak. Daartegenover staat dat ook de uitgaven in belangrijke mate op deze beide niveaus gebeuren: 43 procent kantonnaal en 23 procent gemeentelijk. Op die manier worden fiscaliteit en overheidsbestedingen iets erg zichtbaars voor de bevolking. Er kunnen soms stevige verschillen be-

15

staan tussen de fiscale druk in kantons en gemeenten, maar in regel blijft die laag en de inkomens hoog.”

We hadden het tot nog toe over Zwitserland, maar ziet u andere inspiratiebronnen?

“Het is een algemene regel dat de meeste decentrale landen economisch succesvoller zijn. Ook de Verenigde Staten zijn daar een goed voorbeeld van.

Misschien onderschatten we dit wat te vaak in Europa, maar de vijftig staten hebben vrij veel bevoegdheden. Net als de lokale overheden trouwens. Denemarken is ook interessant. Dat land telt een honderdtal gemeenten, beduidend minder dan Zwitserland, maar ook een stuk minder dan België. Ze zijn groter dan onze gemeenten, maar in regel toch nog kleiner dan de kantons en maken deel uit van een staatsmodel dat uit slechts twee lagen bestaat. In het Deense voorbeeld spreken we over een erg homogene samenleving, wat de inrichting makkelijker maakt. Over Duitsland bestaan wat misvattingen: het is een federale staat, dat klopt, maar al bij al toch vrij gecentraliseerd. Succesvoller ook dan Frankrijk, maar dat is dan ook het land van het jakobinisme (glimlacht).”

Zwitserland is Zwitserland, zoals België België is. Kan uw analyse van het Alpenland ons iets leren over hoe het met dit “apenland” - we citeren een minister van staat - verder moet?

“Ik heb zeker niet de pretentie me een ‘kenner’ van de Belgische situatie te noemen, maar ik weet natuurlijk dat er transfers zijn van het noorden naar het zuiden, die voor een grondige scheeftrekking zorgen. Jammer genoeg zijn ze zinloos, zoals we in de praktijk zien.

En zeggen dat het zo anders zou kunnen zijn voor Wallonië, dat een unieke ligging heeft in Europa. Daar zou het echt een pak meer mee kunnen doen.

Ik maak me sterk dat het met een ander beleid tot een van de welvarendste regio’s zou kunnen uitgroeien. Alleen impliceert dit een responsabilisering, waar dit Belgisch model niet voor zorgt.

Als econoom lijkt het mij evident dat meer autonomie een betere situatie zou creëren, maar dat is natuurlijk een politieke keuze waar ik me niet mee in te laten heb (lacht). Tegelijk moet je verder durven te kijken. Door de middelen te centraliseren om vervolgens te verdelen, krijg je een mentaliteit dat het geld ook daadwerkelijk opgemaakt moet worden - ook in Vlaanderen. In Zwitserland gaat men al sneller denken of deze of gene uitgave wel nodig is en er niet wat spaarzaamheid aan de dag kan worden gelegd.”

MICHAËL VANDAMME

“Het is een algemene regel dat de meeste decentrale landen economisch succesvoller zijn”

“Enkel het afschaffen van transfers kan regio’s responsabiliseren”

16 Cultuur & Sport

10 NOVEMBER 2022

SPORT

FILM

Belgisch kampioenschap judo voor senioren kent mooie editie in Tielt

Im Westen nichts Neues ‘Im Westen nichts Neues’ is een anti-oorlogsfilm gebaseerd op het gelijknamige boek van Erich Maria Remarque, een veteraan van de Eerste Wereldoorlog. Het betreft ondertussen de derde verfilming van het boek over de huiveringwekkende ervaringen van de Duitse soldaten in de loopgraven van het westfront.

Afgelopen weekend maakten de beste judoka’s van het land in Tielt uit wie de besten onder hen waren bij de senioren. Het was vooral uitkijken naar de jonge talenten voor de toekomst.

Deelnemers waren de beste 4 judoka’s uit Vlaanderen en de beste 4 uit Wallonië per gewichtscategorie. Dat waren er 7 per geslacht en vooralsnog zijn dat dames en heren. Er was dus een groot aantal deelnemers en die namen deel aan meerdere partijen voor de winst of de ereplaatsen.

In tegenstelling tot de meeste andere vechtsporten worden er tegelijkertijd wedstrijden uitgevochten, wat het soms wat moeilijk maakt om te volgen, want bij een kleine afleiding kan je snel een punt missen. Voor je het wist stonden er nieuwe judoka’s tegenover elkaar onder het oog van een andere scheidsrechter.

Mentaal uitdagend

Enkele prachtige shots van statische landschappen gaan langzaam over in een beeld van bevroren lijken na een onbenoemde veldslag in 1917. Een groep jonge rekruten stormt uit de loopgraven tijdens een aanval tegen de Britten. Het blijkt een zelfmoordmissie en al gauw worden hun doorbloede uniformen naar een wasserij gebracht om schoon te maken en retouches uit te voeren. Textiel is waardevol in oorlogstijden. Nadat de 17-jarige Paul zich samen met naïeve leeftijdsgenoten uit vaderlandsliefde als vrijwilliger meldt voor het front, kijkt hij niet op wanneer de naam van de vorige drager nog in zijn uniform genaaid staat. Voor de kijker bestaat op dit punt geen enkele twijfel dat zijn enthousiasme geen lang leven beschoren is.

Puntensysteem

Gevaarlijker dan gedacht

Quellmalz was ook zo vriendelijk om ons wat uitleg te verschaffen over het puntensysteem en het verschil

Er waren ook veel medische hulpverleners aanwezig. Net op het moment dat we Quellmalz vroegen of die veel nodig waren, kwam er een deelneemster slecht neer op haar arm. Ze kermde het uit van de pijn. Ze moest met haar arm in een brace op een brancard worden afgevoerd. Het was niet de laatste die ernstige medische aandacht nodig had. Daarmee lijkt het judo toch een pak gevaarlijker dan een boks- of kickbokswedstrijd, ondanks het ruigere imago van die laatste sporten.

Ook opvallend: toen de wedstrijden om de eerste plaats en het podium aanvingen, hadden al veel toeschouwers de zaal verlaten. Hun oogappel was immers uitgeschakeld en heel wat mensen trokken naar huis, waardoor ze de sportieve apotheose misten. De talenten die Quellmalz tipte, wonnen allen overtuigend. De toekomst van onze judosport oogt veelbelovend.

©JUDO VLAANDEREN

Udo Quellmalz is kersvers bondscoach en werd pas deze zomer aan-

gesteld. Voor sommige judoka's was het de eerste deelname aan een groot toernooi en dat vereist toch wel een zekere aanpassing, zo merkte hij op.“ Ze moeten dat mentaal kunnen verteren. Er komt meer stress bij kijken en sommigen vechten dan anders, het is niet altijd evident.”

In de vele kampen die tegelijk bezig waren, traden zowel mannen als vrouwen op. Zoals in alle sporten is er een groot verschil tussen beiden qua kracht, snelheid en explosiviteit, maar net zoals in andere vechtsporten is het best aangenaam om te kijken naar de vrouwelijke versie.

tussen ‘yuko’ en ‘koka’, ‘waza-ari’ en ‘ippon’. Judoka’s die fouten begaan of tijdrekken, krijgen strafpunten en na drie keer liggen ze er uit. Er is een tijdslimiet, maar wanneer niemand scoort loopt de wedstrijd door, waarbij vermoeidheid een grote rol gaat spelen. Niet evident bij meerdere zware kampen.

De wedstrijden staan onder supervisie van één scheidsrechter op de mat en vier ernaast. Die beschikken over een scherm dat close-upbeelden verschaft zodat ze de juiste beslissing kunnen nemen en er geen discussie mogelijk is. Ze houden ook het publiek of de coach in bedwang, want die kunnen niet altijd om het even wat roepen. Het zorgt voor een meer ingehouden sfeer.

Oorlogsanekdotes Wat volgt is twee uur brutaal geweld, afgewisseld met momenten van kattenkwaad van uitgehongerde, verveelde soldaten. De film kan als weinig anderen de horror van de oorlog tot leven brengen met zeer waarheidsgetrouwe actiescènes. Wanneer wapens blokkeren in de modderpoelen zijn hakbijlen, bajonetten en spades de enige manier om de vijand te lijf te gaan.

Omdat al dat oorlogsgeweld de werkelijke omstandigheden aan het front weerspiegelt, is het moeilijk om het gratuit te noemen. Lichtere scènes zoals waarin de soldaten vechten om de sjaal van een Franse boerendochter of een gans stelen om de eentonige rantsoenen af te wisselen, voelen echter meer als een reeks anekdotes. Gebrek aan persoonlijkheid maakt al die figuren immers onderling inwisselbaar, alsof de regisseur verplicht werd om geen twee uur durende veldslag te brengen. Vertellen dat de soldaten hun thuis en het gezelschap van vrouwen missen, is onvoldoende om betrokkenheid van de kijker te bekomen.

Mager nevenplot Het merendeel van de film speelt zich af in de laatste 72 uur voor de capitulatie van de Duitsers. Een nevenplot exploreert de onderhandelingen met de Franse top in de beroemde treinwagon waar uiteindelijk op 11 november de vrede getekend zou worden. De centrale figuur hier is de Duitse politicus Matthias Erzberger (gespeeld door Daniel Brühl, bekend als Duits soldaat in ‘Inglourious Basterds’ van Quentin Tarantino). Hij is er zeker van dat een snelle overgave noodzakelijk is om verder bloedvergieten te voorkomen, maar moet opboksen tegen zijn militaire landgenoten die hun trots niet opzij willen zetten. Hoewel de strenge voorwaarden uiteindelijk aanvaard worden, konden de makers het niet laten om Erzberger het inzicht mee te geven dat hiermee een motief gecreëerd wordt voor een verzetsbeweging bij de Duitsers. Een duidelijke verwijzing naar de opkomst van het nazisme. Personages met een onverklaarbaar inzicht in de toekomst, waarvan dankzij de geschiedenis geweten is dat ze gelijk gekregen hebben… het blijft een vermoeiend cliché.

Im Westen nichts Neues kan dankzij verzorgde vormgeving doen uitschijnen dat het hier om hoogstaande cultuur gaat. De grootste troefkaart van dit anti-oorlogsverhaal is echter dat het toont hoezeer soldaten gewone mensen zijn die onder valse voorwendselen in een uitzichtloos conflict worden gestort. Door gebrekkige karakterisering wordt die troef echter niet uitgespeeld.

Im Westen nichts Neues is beschikbaar op Netflix.

SIMON SEGERS

Rik Vander Sande

CARL DECONINCK

BOEK

Wat loopt daar?

Een biologische kijk op rassen In 2020 eisten ‘verontwaardigde’ studenten dat de Radboud Universiteit in Nijmegen het Linnaeus-gebouw een andere naam zou geven. Gespeend van enige kennis bestempelden ze de Zweedse bioloog als “grondlegger van het wetenschappelijk racisme”. Het ontlokt de schrijver van het boek dat “je de mensheid ook in kan delen louter om haar in te delen in de hoop dat uit overzicht inzicht zou kunnen voortkomen”. Kernachtig samengevat wat het boek in deze betracht. O ja, Linnaeus was een fervente tegenstander van de slavernij. De Nijmeegse studenten zullen nog hard mogen werken vooraleer ze een bepaald minimum aan academisch niveau halen.

Midas Dekkers zullen de lezers van middelbare leeftijd kennen van ‘Sesamstraat’, toen Vlaamse gezinnen nog vaker naar de Nederlandse televisie overschakelden. Maar de man heeft vooral naam gemaakt als schrijver en bioloog. Logisch dat beide samenvloeien in dit werk dat sommige politiek correcten al bij het lezen van de titel bleek doet wegtrekken.

Dekkers is dan ook niet vies van wat controverse en weet zijn wetenschappelijke onderwerpen met gevoel voor humor toegankelijk en respectabel te houden.

Eskimo’s versus Ethiopiërs Sinds de ontwikkeling van de wetenschap heeft de mens gezocht naar orde, van Aristoteles tot Darwin. Maar terwijl de indeling van planten en dieren in soorten en rassen onschuldig en nuttig was, is variatie bij de mens taboe. De filmwereld en het bedrijfsleven trachten de natuurlijke selectie met quota te manipuleren. De auteur geeft het voorbeeld van de Netflix-se-

rie Bridgerton, die de blanke bovenklasse van het 19e-eeuwse Engeland laat spelen door verscheidene gekleurde acteurs. Sport daarentegen toont onmiskenbaar de biologische diversiteit. Tussen geslachten, maar ook tussen rassen. De lange ledematen en spichtige gestalte hebben de Oost-Afrikaan in staat gesteld het warme klimaat beter te verdragen. De Eskimo’s zijn dan weer eerder mollig en klein. Hoeft het dan te verwonderen dat Ethiopië eerder dan Groenland domineert in de marathon?

Naast de politiek gevoelige onderwerpen besteedt Dekkers ook ruim aandacht aan biologisch gerelateerde onderwerpen als inteelt en rasveredeling, klonen, bastaarden en de rol van domesticatie op de menselijke soort.

In tegenstelling tot heel wat dieren is de mens niet gebonden aan een bepaald paringsseizoen. Dit betekent dat de mens permanent op zijn/haar paasbest dient te zijn. Ondanks het adagium dat echte schoonheid vanbinnen zit, nemen de meesten toch het zekere voor het onzekere. Kappers, schoon-

heidssalons en de cosmetische sector varen er enkel wel bij.

Diversiteit Het exotische heeft altijd geïnspireerd om te reizen, om verlangens te projecteren,… In de 19e-eeuwse kunst floreerde het oriëntalisme. En vele generaties filosofen en wetenschappers zoals Rousseau trachten via het valse ideaal van ‘le noble sauvage’ hun kritiek op de eigen materialistische samenleving te staven. Het vreemde was in de beeldvorming een ideologische fata morgana, maar zelden of nooit wetenschappelijk gefundeerd.

Continu worden we om de oren geslagen met de hippe, maar inhoudsloze term ‘diversiteit’. Ergens doorheen het boek maakt de bioloog de opmerking dat Moeder Natuur een kunstenares in plaats van fabrieksarbeidster is.

Dat betekent dat er verschillen tussen mensen zijn, ook tussen groepen van mensen. En daarin ligt de paradox van het huidige linkse denken. Men weigert enerzijds rassen te definiëren, laat staan te erkennen. Maar anderzijds blaast het huidige cultuurmarxisme het racisme nieuw leven in door de mensheid op te delen in ‘onderdrukkers’ en ‘verdrukten’ langs raciale lijnen. Het kan geen kwaad dat de politieke rechterzijde deze ongerijmdheid wat vaker aanhaalt in debatten.

PIETER VANDERMOERE Midas Dekkers, ‘Wat loopt daar?

- Een biologische kijk op rassen’, Atlas Contact, 2021, 368 p., 32,99 euro,ISBN 9789045041537

Cultuur

10 NOVEMBER 2022

KUNST

LEZERSBRIEVEN

Oog in oog met de dood maken met de nieuwste aanwinst van Musea Brugge: het prachtige paneel ‘Man van Smarten’, uit het begin van de zestiende eeuw, van Albrecht Bouts.

Een apart luik in de expo behandelt Maria als een geliefkoosd onderwerp in de christelijke iconografie. De geselecteerde stukken leggen de nadruk op de manier waarop Maria met haar dood omging. Schitterende sculpturen, retabel- en graffragmenten tonen een beeld van Maria die vrede heeft met haar dood, die sterven ervaart als verlossing, als hoop op de hereniging met haar zoon.

Virtuoos

 In het Brugse Sint-Janshospitaal opende een tentoonstelling die opgebouwd is rond ‘De dood van Maria’, een recent gerestaureerd vijftiende-eeuws topstuk van Hugo van der Goes. Met ruim zeventig kunstwerken illustreert de expo vijf thema’s die uit het schilderij gedistilleerd zijn.

De tentoonstelling ‘Oog in oog met de dood’ opent met een introductie over Hugo van der Goes (ca. 1440-1482/83). De historische informatie over deze kunstenaar is erg schaars. Bij wie volgde hij zijn opleiding? Wie waren zijn medewerkers? Waarom is hij op het hoogtepunt van zijn loopbaan uit Gent vertrokken om toe te treden in het nabij Brussel gelegen Rode Klooster van de augustijnen? We weten het allemaal niet. Wel zeker is dat zijn invloed op de Oudnederlandse schilder- en miniatuurkunst opmerkelijk is geweest.

Van der Goes is niet alleen een van de belangrijkste schilders van de late vijftiende eeuw, hij was bovendien bijzonder vernieuwend.

Het schaarse aantal panelen dat van hem overgeleverd is, wordt gekenmerkt door een specifiek kleurenprogramma en door een ongeëvenaard individualistische manier om figuren en gelaatsuitdrukkingen af te beelden. Dit is heel duidelijk op ‘De dood van Maria’, waarschijnlijk geschilderd tussen 1475 en 1482/83. Na de restauratie zijn de prachtige karakterkoppen van de apostelen en het verrassende kleurenpalet (met het opvallende blauw) opnieuw te zien zoals Van der Goes ze heeft geschilderd.

Afscheid en zin Een eerste invalshoek van de expo behandelt het thema ‘afscheid’ en is vooral geïllustreerd met prachtige miniaturen uit de vijftiende eeuw. Ook het passende ‘Egidius waer bestu bleven’ uit het Gruuthusehandschrift (ca. 1395) is er te zien.

Van ‘De dood van Maria’ gaat een spirituele kracht uit. Het schilderij nodigt uit tot contemplatie, tot beschouwingen over de zin van het leven en de dood. De blikvangers in dit onderdeel zijn het paneel met ‘Johannes in de wildernis’(ca. 1480) van Geertgen tot Sint-Jans en de diptiek met Maarten van Nieuwenhove en Maria met Kind (1487) van Hans Memling. Hier kunnen we ook kennis-

In een vijfde thema zet Musea Brugge de virtuositeit van Hugo van der Goes in de verf. ‘De dood van Maria’ getuigt van zijn emotioneel realisme. De apostelen zijn afgebeeld elk met hun eigen emotie, al gaan ze er niet volledig in op. Het tafereel en de stijl hebben kunstenaars beïnvloed, zo is te zien op de tentoonstelling in een tiental werken. Het Sint-Janshospitaal in Brugge dateert uit het midden van de twaalfde eeuw. Het is de perfecte locatie voor een tentoonstelling over dit eeuwige thema met tijdloze topstukken. Ze komen uit de rijke collectie Vlaamse primitieven van Musea Brugge, aangevuld met bruiklenen uit gerenommeerde Europese musea.

MMMV Tentoonstelling ‘Oog in oog met de dood’, nog t.e.m. 5 februari 2023, Sint-Janshospitaal, Brugge, www.museabrugge.be.



PANIEKZAAIERIJ

SINT-MAARTEN

Pallieterke, In zijn artikel ‘Stop de paniekzaaierij’ beweert de heer Jurgen Ceder dat de CO2 voor opwarming in de atmosfeer zorgt en dat de mens daar voor het grootste deel verantwoordelijk voor is. Als mijn bronnen juist zijn bestaat de lucht uit 78 procent stikstof, 21 procent zuurstof en voor 1 procent edele gassen. In die 1 procent zit voor 0,038 procent CO2. 96 procent CO2 komt uit de natuur zelf. De overige 4 procent is wereldwijd van de mens afkomstig. Uitgerekend dus: 0,00152 procent, en daar zou de klimaatopwarming de oorzaak moeten van zijn? Stop de paniekzaaierij, zou ik zeggen zo!

Henri Victor Vander Heyden, Geraadsbergen

Pallieterke, 11 november is wel een heel bijzondere dag, het feest van Sint-Maarten. Kastanjes werden met gulle hand in de woonkamer gegooid, lantaarns of een uitgesneden suikerbiet met een brandend kaarsje erin rondgedragen en er werden liederen gezongen van deur tot deur. Ach, die goede Maarten, die geweldige soldaat die zijn mantel in tweeën sneed en de helft ervan aan een verkleumde bedelaar gaf. Misschien was het een Germaans winterfeest, maar meteen herinneren wij ons de uitspraak van Jezus: “Wat je aan de minste der mijnen hebt gedaan, heb je voor mij gedaan.”

Johan Corveleijn, Oostende

IK STEL ME DE VRAAG

STIKSTOF EN HYPOCRISIE

Pallieterke, Naar aanleiding van de lezersbrief van prof. Simoens (nr.44) stel ik mij de vraag waarom BDW in Leuven NIET zou mogen spreken over het waanzinnige fenomeen woke en de schuld ervan NIET zou mogen leggen bij de linksen? Ik stel me de vraag of de heer Simoens niet weet dat dit dwaze fenomeen zijn oorsprong vond in de Verenigde Staten, onder de tirannie van ‘democratisch links’. Ik stel me de vraag of de heer Simoens nog heil ziet in gesprekken met de profiteurs van Belgisch links als hij heeft gelezen wat hun vertegenwoordiger Magnette in een interview met De Tijd allemaal heeft gezegd over de meerderheid in Vlaanderen? Het is een zegen voor neutrale lezers dat iemand als Jurgen Ceder de klimaatwijziging op een rationele wijze benadert en niet meehuilt in het bos van de paniekzaaiers.

Ten slotte stel ik me de vraag of ik de heer Simoens niet in het Belgicistische links-autoritaire kamp moet indelen?

Robert Bové, Wichelen

PLATTELAND VERSUS STAD Pallieterke, ’t Was mij het weekje weer. De Standaard blokletterde op de voorpagina van de krant: “Vlaamse geschiedenis wordt ingezet als staatspropaganda.” Een aanval op de Vlaamse canon was voor de krant het belangrijkste nieuwsitem van de dag. En dat op een moment dat onze boeren strijden voor hun voortbestaan. In Herentals hadden ze voor de gebouwen van de mestbank enkele kruisen in de grond geplant om aan te tonen dat wanneer het mestactieplan MAP 7 doorgaat naast het dreigende stikstofakkoord, het met de broodwinning van onze boeren gedaan is. Amper op pagina 4 bracht deze krant à la ‘Boer zkt vrouw’ enkele berichten: niet over de voorbije actie, maar enkele humaninterestverhalen als zoethoudertjes. Eens te meer blijkt het grote cultuurverschil tussen het platteland (boeren) en de stad (journalisten). Ons eigen volk komt op de tweede plaats.

Gelijkaardig verhaal met Zuhal Demir: deze N-VA-mandataris bewijst dagelijks dat ze geen binding heeft met onze landbouw.

Guy Van Rysseghem, Lochristi

Oude meesters, nieuwe blikken ‘De dood van Maria’ is een schilderij waar je kan blijven naar kijken. Na zoveel eeuwen weekt het nog altijd emoties los en roept het nog steeds universele verhalen over afscheid en dood op.

Daarom vroegen Musea Brugge aan vijf hedendaagse kunstenaars wat het schilderij vandaag voor hen betekent. De vijf zijn beeldende kunstenaar Berlinde De Bruyckere, theater- en operaregisseur Ivo van Hove, choreografe Anne Teresa De Keersmaeker en de Nederlandse auteurs Ilja Leonard Pfeijffer en Sholeh Rezazadeh. In stijlvolle zwart-witfilmpjes leiden ze elk vanuit hun eigen oogpunt een thema van de tentoonstelling in. Die zijn opgesteld rondom het meesterwerk van Hugo van der Goes.

17

Pallieterke, De politiek vraagt zich voortdurend af hoe het komt dat de burger zich meer en meer van de politiek afkeert. Voor mij is dat niet moeilijk om te begrijpen. Voor iedere nuchtere en weldenkende mens die zowat af en toe het politieke theater volgt, is het zelfs verwonderlijk dat de burger al lang niet in opstand is gekomen tegen deze hypocriete leugenachtige bende!

Neem nu het gedrag van Groen/ Ecolo tegen de ‘killerdrones’, wat ze in feite niet zijn, maar wat zij zo benoemen. De Groenen/Ecologisten zijn dus ronduit tegen iets wat kan ‘killen’! Anderzijds zit Ecolo in een Waalse regering die hoofdaandeelhouder is van een fabriek waar er ganse dagen killertuigen geproduceerd wordt. Dat kan dus geen kwaad?

Erwin De Mulder, Ophasselt

WOKE GROOTMOEDER Pallieterke, Het is beslist: na het lezen van de verslagen van de parlementaire Congocommissie over het koloniale verleden, ben ik overtuigd: aan België vraag ik verontschuldiging en een vergoeding voor de ondergane trauma’s gedurende mijn jeugd: trauma’s veroorzaakt door de lafheid van België. In 1945 vindt mijn vader geen werk in België en voelt hij zich verplicht zijn familie te verlaten om ze een waardig leven te kunnen geven - dit zoals Italianen zullen doen en zoals nu veel vluchtelingen doen bij Fedasil. In 1960 verlaat België op een laffe manier zijn kolonie die echt niet klaar was voor een onafhankelijk bestaan. En dan begint de horror voor mij. 15 jaar ben ik als ik vluchtelinge van het Rode Kruis word, een massagraf ontdek en getuige ben van twee moorden; 16 jaar oud word ik gegijzeld door de VN. Als de kinderen van de Congolese diaspora kunnen zeggen dat ze getraumatiseerd zijn en recht hebben op een vergoeding, dan voel ik het me toegelaten - ik die brutaal weggejaagd werd en echte trauma’s beleefde - verontschuldigingen te vragen aan de Belgische regering en dit des te meer gezien ik burger ben van dit land en mijn familie het land verliet omdat er geen werk was.

Nicole Grégoire, Oupeye

Een lezersbrief insturen?



Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.

18 Geschiedenis

VERSCHIL IN HERDENKINGSCULTUUR In februari 1919 had de Belgische regering echter beslist om in plaats van een graf voor een Onbekende Soldaat een groots opgezet nationaal herdenkingsmonument te bouwen, maar anderhalf jaar later was dit idee beperkt gebleven tot een paar halfslachtige conceptnota’s. Dat had natuurlijk ook veel te maken met een verschil in herdenkingscultuur. De officiële Belgische herdenkingscultuur droeg een uitgesproken unitair, Franstalig en militaristisch karakter en werd gecounterd door de Vlaamse herdenkingscultuur die werd gedragen door het Verbond van Vlaamsche Oud-strijders (VOS) dat duidelijk identitaire en pacifistische, antimilitaristische kenmerken uitdroeg.

Politieke keuzes speelden toen al een rol in de collectieve herinnering en de verwerking van het oorlogsleed, en leidde - onvermijdelijk - tot spanningen.

DE OFFICIËLE BELGISCHE HERDENKINGSCULTUUR DROEG EEN UITGESPROKEN UNITAIR, FRANSTALIG EN MILITARISTISCH KARAKTER Carpentiers wetsvoorstel werd aangenomen in de plenaire senaatszitting van 23 november 1920, maar week nogal af van het uiteindelijke concept. Carpentier wou dat op 21 juli 1921 de stoffelijke resten van een onbekende Belgische soldaat plechtig zouden worden bijgezet in de crypte van het Martelarenplein in Brussel. Op deze wijze zouden de gesneuvelden van ’14-’18 “symbolisch verbonden worden met de ‘Onsterfelijke Helden’ die hun bloed hadden gegeven bij de Belgische muiterij van 1830”.

DE VLAAMSE HERDENKINGSCULTUUR WERD GEDRAGEN DOOR HET VERBOND VAN VLAAMSCHE OUD-STRIJDERS (VOS) DAT DUIDELIJK IDENTITAIRE EN PACIFISTISCHE, ANTIMILITARISTISCHE KENMERKEN UITDROEG

100 JAAR

‘ONBEKENDE SOLDAAT’ Dit jaar is het op 11 november precies 100 jaar geleden dat de zogenaamde ‘Onbekende Soldaat’ als symbool voor alle tijdens de Eerste Wereldoorlog gesneuvelde en vermiste Belgische militairen een definitieve laatste rustplaats kreeg aan de voet van de Congreskolom in Brussel.

CONGRESKOLOM De regering besliste echter dat de Onbekende Soldaat zou worden begraven aan de voet van de Congreskolom. De eerste steen voor dit monument werd in 1850 gelegd door Leopold I, twintig jaar nadat het Nationaal Congres, de voorloper van het parlement, de Belgische Grondwet had aangenomen. De Brusselse architect Poelaert - die vooral bekend werd door het Justitiepaleis - liet zich voor deze 48 meter hoge zuil inspireren door de zuil van Trajanus in Rome.

Op iedere hoek van de massieve sokkel bevinden zich bronzen allegorische vrouwenfiguren die de basisvrijheden uitbeelden zoals die werden vervat in de Grondwet

Joseph Poelaert, architect van de Congreskolom

et was de liberale en erg belgicistische senator Jean-Alphonse Carpentier die op 10 november 1920 in de Senaat de kat de bel aanbond door een wetsvoorstel in te dienen “pour glorifier un soldat belge inconnu, mort au cours de la Grande Guerre”. België was met het concept van een Onbekende Soldaat vrij laat.

Eén dag nadat Carpentier zijn wetsvoorstel had ingediend, waren simultaan in Londen en Parijs de stoffelijke resten van een Britse en een Franse Onbekende Soldaat begraven in respectievelijk Westminster Abbey in Londen en onder de Arc de Triomphe in Parijs. De bedoeling was een ‘lieux de mémoire’ te creëren die door de natie kon worden gedragen en die alle particuliere verschillen zou overstijgen.

10 NOVEMBER 2022

DE REGERING BESLISTE DAT DE ONBEKENDE SOLDAAT ZOU WORDEN BEGRAVEN AAN DE VOET VAN DE CONGRESKOLOM van de prille staat, namelijk vrijheid van pers, vereniging, onderwijs en godsdienst. Het graf voor de Onbekende Soldaat zou worden ingeplant tussen de twee imponerende bronzen leeuwsculpturen die voor het voetstuk waken.

BIJZONDERE AANPAK Om te vermijden dat de stoffelijke resten ooit geïdentificeerd zouden worden, werd voor een bijzonder plan van aanpak gekozen. Op vijf Belgische militaire begraafplaatsen werd telkens, volledig willekeurig, een niet-geïdentificeerde gesneuvelde opgegraven en herkist in fraaie acajoukisten naar De Panne gebracht. Vandaar vertrok op 10 november 1922 in alle vroegte een trein met de kisten in een met rouwvelours gesierde wagon naar Brugge. In het station op ’t Zand

werden ze opgewacht door militaire detachementen en de liberale minister van Landsverdediging Albert Devèze.

Op de cadans van de gedempte trommels van een militaire muziekkapel droegen oorlogsinvaliden de kisten naar de wachtzaal van eerste klasse in het station, die voor de gelegenheid was ingericht als rouwkapel. Tientallen met hun oorlogsmedailles omhangen invaliden vormden een erewacht in de geïmproviseerde rouwkapel terwijl buiten de troependetachementen in vol ornaat, bajonet op het geweer, stonden aangetreden.

Bij valavond arriveerde Renold Haesebrouck bij de kapel. Deze gewezen lansier uit Assebroek was op 24 oktober 1917, bij een raid op de Duitse stellingen bij Diksmuide, ernstig gewond door granaatscherven en blind geworden. Hij stond als eerste in de registers van het Nationaal Verbond van Oorlogsinvaliden ingeschreven en werd wellicht daarom aangeduid om de kist met de Onbekende Soldaat te identificeren. Generaal majoor Vincent Joseph Ghislain de Longueville vroeg aan hem om een kist aan te wijzen. Hij stapte langs de kisten en raakte ze telkens aan om dan met zijn blindenstok de vierde kist van links aan te wijzen als deze van de Onbekende Soldaat. Nadat Haesebrouck een lauwerkroon op deze kist had gelegd, kon de bevolking de opgestelde kisten begroeten.

EREHAAG De volgende ochtend, 11 november Wapenstilstandsdag - vertrok de kist per trein naar Brussel. De trein kwam om 09.50 uur aan in het Brusselse Noordstation waar acht oorlogsinvaliden de kist naar een rouwkapel droegen, terwijl de militaire vaandeldragers die de erehaag vormden de 70 regimentsvlaggen van het Belgische leger boven de kist lieten neigen in een saluut. Na een kort oponthoud werd de kist, bedekt met de Belgische tricolore, op een kanonaffuit geplaatst en voortgetrokken door een span van zes artilleriepaarden. Op het korte parcours langs de Kruidtuin stonden honderden oorlogsinvaliden en als dwangarbeiders weggevoerde burgers en politieke gevangenen als een erehaag om de laatste eer te betuigen.

Aangekomen in de Koningsstraat werd de kist plechtig tot aan de Congreskolom gedragen waar de ‘gestelde lichamen’ ze stonden op te wachten. Albert I en zijn zoon kroonprins Leopold, beiden in uniform en met de stormhelm op het hoofd, brachten een militair saluut.

Vooraleer de kist werd neergelaten in de grafkuil, hechtte Albert I de onderscheidingen van de Leopoldsorde en het Oorlogskruis aan de driekleur op de kist, daarin gevolgd door de militaire attachés van alle geallieerde naties die ook hun militaire orden op de kist aanbrachten. Terwijl deze ceremonie plaatsvond, vuurden drie artilleriedetachementen in Brussel saluutschoten af waarna, na de traditionele minuut stilte, de kist werd neergelaten. Duizenden oud-strijders en burgers defileerden daarna voor de Onbekende Soldaat.

En de vier niet geselecteerde gesneuvelden? Zij werden op hetzelfde ogenblik met gepast militair eerbetoon herbegraven op de Belgische militaire begraafplaats in Assebroek.

Congreskolom te Brussel

Albert I op de begrafenisplechtigheid van de onbekende soldaat in 1922

JAN HUIJBRECHTS

PAL voor Vlaanderen

10 NOVEMBER 2022

19

Oswald Van Ooteghem Op 1 november is in Gentbrugge eresenator Oswald Van Ooteghem overleden op 98-jarige leeftijd. Tot op hoge leeftijd bleef hij aanwezig op Vlaamse bijeenkomsten. Ooit verklaarde hij: “Als Vlaming ben ik geboren, als Vlaming zal ik sterven”.

De Nieuwe Wandeling Hij wordt tot drie jaar hechtenis veroordeeld en komt terecht in ‘De Nieuwe Wandeling’ in Gent waar ook zijn vader gevangenzit. Die had levenslang gekregen en zou in 1962 in de gevangenis overlijden. Oswald mag echter al na een jaar de gevangenis verlaten. Hij wordt vrij snel terug actief in de Vlaamse Beweging. Wanneer enkele jaren later de ‘Volksunie’ wordt opgericht, is hij eveneens van de partij. Eerst wordt hij verkozen als provincieraadslid van Oost-Vlaanderen, vervolgens als senator. In diezelfde periode zetelde hij ook in de Cultuurraad voor de Nederlandse Cultuurgemeenschap. Vanaf 1980 tot 1987 was hij lid van de Vlaamse Raad (voorloper van het Vlaams Parlement). Ook was hij gemeenteraadslid van Gent.

Vlaams-nationalist Maar bovenal bleef Oswald de gewone man tussen de militanten. Hij was een voorbeeld voor velen. Hij was er telkens bij wanneer er betoogd werd, was het nu voor amnestie of was het in de Voerstreek. Van Ooteghem was ook de sociaal bewogen man die duidelijk stelde dat de Vlaamse Beweging ook plaats moest bieden aan het groene gedachtegoed. Ook achter de schermen zette hij zich in voor mensen die het moeilijk hadden.

Ontelbaar zijn zijn activiteiten voor VOS en later bij Vl@s en tal van andere Vlaamse verenigingen. Al was hij niet langer partijpolitiek actief, toch dook hij af en toe op bij activiteiten van de N-VA. Hij was ook jarenlang voorzitter en drijvende kracht van de vzw Uilenspiegel die het bekende Vlaams Huis Roeland in Gent, nu Uilenspiegel, beheerde. Op zijn initiatief en op basis van zijn uitgebreid archief is er een boek smengesteld over 100 jaar Vlaams Huis in Gent dat binnen enkele weken verschijnt.

Ontegensprekelijk was Oswald Van Ooteghem een voortrekker en spilfiguur in de naoorlogse wederopstanding van de Vlaamse Beweging in Gent en Oost-Vlaanderen. Een pure Vlaams-nationalist.

KARL VAN CAMP

1340

A B C D E F G H I J K L

1

2

3

4

5

6

7

8

Huizen van Vlaamse Solidariteit organiseren jaarlijkse kerstpakkettenactie

“Blij dat we onze eigen mensen kunnen helpen”

Traditiegetrouw organiseren de Huizen van Vlaamse Solidariteit (HVS), de sociale werking van Voorpost, tijdens de eindejaarsfeesten een kerspakkettenactie. Dat is dit jaar niet anders. Uw verslaggever sprak met Voorpost-leider Luc Vermeulen, een van de bezielers van dit project.

De kerstpakketten die de Huizen van Vlaamse Solidariteit tijdens de feestdagen uitdelen, bevatten niet alleen een basispakket voeding, maar ook een fles wijn en koekjes.

“Zo kunnen ook de Vlamingen die het niet zo breed hebben genieten van de feestdagen”, legt Vermeulen uit. De HVS zijn niet alleen tijdens de eindejaarsperiode actief, maar delen ook doorheen het jaar op regelmatige basis voedselpakketten uit.

Het uitdelen van voedselpakketten is slechts een van de vele initiatieven van de hulporganisatie. Daarnaast geeft ze financiële steun en renteloze leningen aan Vlamingen die de eindjes moeilijk aan elkaar kunnen knopen. De totale kostprijs van deze initiatieven bedroeg het voorbije werkingsjaar 30.894 euro.

Niet alle steun is echter financieel van aard: Voorpost-militanten bezoeken eveneens eenzame Vlamingen of helpen ouderen en zieken te verhuizen. Bovendien beschikken de HVS over S.O.S.-ploegen om Vlamingen die getroffen worden door brand, overstromingen of andere calamiteiten te ondersteunen.

Na de overstromingen in juli 2021 waren meerdere ploegen actief in Vlaams-Brabant, de Voerstreek en in de zwaarst getroffen gemeenten in Wallonië.

stegen naar 470, ten opzichte van 380 in 2020 en 407 vorig jaar. Door de stijgende voedselprijzen zal de hulporganisatie bovendien een groter bedrag moeten neertellen om de pakketten gevuld te krijgen.

De hulp van de HVS gaat grotendeels naar mensen die actief zijn of waren in de Vlaamse Beweging, al wordt die breed geïnterpreteerd.

Onder meer (oud-)leden van pakweg de VVB, NSV!, Vlaams Belang

of N-VA komen in aanmerking. “We zijn blij dat we dit kunnen doen voor onze eigen mensen, en dan vooral voor de mensen die actief zijn of waren in de Vlaamse Beweging”, besluit Vermeulen. “Vlaanderen kan niet het OCMW van de hele wereld spelen, maar Voorpost kan ook niet het OCMW zijn van heel Vlaanderen.”

ANTON SCHELFAUT

© BELGA

Oswald Van Ooteghem groeide op in een Vlaams-nationalistische familie. Vader Herman was VNV’er en leider van de Grijze Brigade. Zijn moeder was leidster van de Vlaamse Meisjesbond in Gent. Oswald was toen een jaar of zeven en lag te bed toen zijn vader ’s ochtends vroeg door de politie werd opgepakt.

Reden: diens aandeel in de organisatie van een manifestatie ter ere van prof. Daels die aan de Gentse universiteit naast de functie van rector had gegrepen. Vader werd tot drie maanden cel veroordeeld. Een tweede maal werd hij opgepakt en veroordeeld voor de organisatie van de mars op Edingen. Op tienjarige leeftijd sluit Oswald zich aan bij de Dietse Blauwvoetvendels. Wanneer hij 13 à 14 jaar oud is, gaat hij al mee betogen en voert met kameraden acties tegen onder andere de tweetalige straatnaamborden in Gent.

Net geen 17 jaar oud meldt Oswald Van Ooteghem zich voor het oostfront. Hij zal later getuigen van de verschrikkelijke oorlogsgruwel die hij meemaakte aan het front. Na de oorlog blijft hij in Duitsland en kan hij er met een andere identiteit een nieuw leven opbouwen. Maar in ’49 keert hij terug naar Vlaanderen.

Vlaamse Beweging Verder wijst Vermeulen erop dat de stijgende armoedecijfers bij de HVS sterk voelbaar zijn. De vraag naar kerstpakketten is dit jaar ge-

9 10 11 12

Luc Vermeulen

HORIZONTAAL A. B. C. D. E. F. G.

Wreedheid Kleine afbeelding op een computerscherm - Oersted Deel van het testament - Spaanse autonome gemeenschap Familielid - Onzes inziens Internetlandcode voor Estland - Bakermat Bergwei - Zanggroep Olieachtige Vlaams agentschap, verantwoordelijk voor het afvalbeleid en de bodemsanering H. Automerk I. Gezang - Europese Democratische Partij - Traject in het openbaar vervoer J. Docenten - Karaat K. Bijbelse hogepriester - Voegde in op de snelweg L. Gevloerd OPLOSSING 1339

VERTICAAL 1. Onverwacht bezoeken 2. Werkdadig optreden - Schriele 3. Rechteroever Afsluiting van een lichaamskanaal 4. Limburgse gemeente - Gewichtsmaat 5. Bouw van het menselijk lichaam - Rampzalig 6. En volgende 7. Horecazaken onder stadhuizen 8. Italiaanse rivier - Deel van het jaar 9. Welbepaalde kleur - Bevel 10. Telwoord - Trappistenbier - Seaborgium 11. Elektrisch geladen deeltje Toetste aan de gestelde eisen 12. Mondelinge intimidaties

1339

1

2

3

4

5

6

7

8

9 10 11 12

A

S

U R V E

I

L

L

E

R

E N

B

P

U U R

L

I

S

T

I

G E

C

I

R

E

L

D

R

I

N T

E

I

D A

F

T

A

G

U

P

H

A

P

A R

T

I

L

E

F

E

J

I

R

K

S

E

L

T

E

E

A K

R

S

L

L

C O O P

E

E

E

R

J

E

I

K

K W E

L

D E

I

A

N

S

E

O C E A A N

B

R O T H E

P

E N T

K A N

O

T

B O T A R

R

E

S

R

I

U D E N Z W E

E G

20 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

10 NOVEMBER 2022

Tweet van de week Het zal wel vloeken in de kerk zijn, zo hier op de bladzijden van dit guitig Vlaams-nationaal gazetje, maar we zeggen het toch: de Vlaamse transfers over de taalgrens zijn alvast deze week hun geld waard geweest. Want terwijl de Vlaamse pers zichzelf uitslooft om premier De Croo de vraag te stellen of alles naar wens is en of ze nog wat kunnen betekenen in ruil voor hun subsidies, bijt de Waalse pers naar goede traditie in de hand die hen voedt.

En gelijk hebben ze. Die Vlamingen slijmen wel voor twee. En dat bijten leverde deze keer fantastische televisie op die via Twitter de taalgrens overstak, maar hier helaas niet eens de websites haalde.

Waarover hebben we het? Wel, vraag ons niet hoe maar journalisten van RTL slaagden er in om de premier in een supermarkt te krijgen. Een locatie die bij de familie De Croo wordt geassocieerd met werkende mensen en dus angstvallig wordt vermeden.

Het was goddelijk om De Croo met fijnzinnige verbazing te zien staren naar een ijzeren constructie op wieltjes, gevuld met voedingswaar. “Dit moet zijn wat de lagere klassen ook wel eens een winkelkarretje noemen”, zag je onze premier denken, “als dat de vraag is, kan er mij niks overkomen”.

En hij was apetrots op zichzelf.

De journalist was niet onder de indruk en sloeg hem om de oren met zaken die mensen wel eten en zelfs met peperdure incontinentieluiers waameer hij zijn staatskas vulde. Alexander zag er op dat moment uit alsof hij er zelf wel één kon gebruiken. Hij wist wel dat wat hem overkwam foute boel was, maar kon zijn vinger niet op het probleem leggen. Daarvoor ontbrak het basisinzicht in het leven zoals het is.

Champagne en kaviaar “Wat wil deze goede man mij nu eigenlijk vertellen”, zag je hem vertwijfeld denken.

Hij overwoog nog even om te zeggen dat er gelukkig nog champagne en kaviaar is als het bier en de cornflakes te duur zijn. Maar hij zweeg toch maar. Vastbesloten om de verantwoordelijke voor deze ongevraagde confrontatie met de realiteit, zijn vet te geven. Zodra hij terug thuis was op het domein.

Groentjes Het was helaas niet de vraag. Nee, de premier werd geconfronteerd met het verschil in kostprijs tussen een Belgische winkelkar en een Franse winkelkar, en hoe exact dezelfde producten vaak dubbel zo duur zijn in ons land omwille van de torenhoge belastingen die België heft op basisvoeding.

Onze dweil nummer 7 trok wat bleekjes weg rond de neus en probeerde er nog op te wijzen dat hij ergens gelezen had dat de ‘vergeten groentjes’ duurder zijn in Frankrijk.

Abonnementenactie

Jaarabonnement papier loont Nu de postbedeling weer lijkt te lopen zoals het hoort en ons secretariaat weer is ingericht om u ook in de namiddag telefonisch te woord te staan, herhalen we graag nog eens onze actie voor wie een jaarabonnement op de papieren versie (met gratis online toegang inbegrepen) neemt.

Iedereen die tussen 1-9-2022 en 31-08-2023 betaalt voor een papieren jaarabonnement, heeft de keuze uit een van de volgende geschenken.

De geschenken worden maandelijks verwerkt. U kunt ze voor het eerst verwachten de week van 7 november voor wie vóór 31 oktober betaalde, enzovoort. Uw keuze kunt u doorgeven via secretariaat@pallieterke.net of telefonisch op nummer 03 232 14 17.

U kunt kiezen uit:

Geschenkdoos Vlaamsche Leeuw met 4 flesjes en een glas

EENMAAL FISCAAL VERANTWOORD NAAR ZUID-AFRIKA!

Quo vadis, stadsdichter?

Terwijl iedereen de mond vol heeft over Oekraïne en het oorlogsleed dat burgers en vluchtelingen treft, staat niemand stil bij het verlies van de Antwerpenaar die het sinds zondag 6 november zonder stadsdichter moet stellen. Na een kortstondige periode van ongekende weelde en maar liefst 5 stadsdichters blijft de Sinjoor nu verweesd achter onder zijn LieveVrouwetoren. Een collectief ontslag van de dichtergilde, degradeerde de grote kunststad aan de Schelde naar het niveau van Assenede of zelfs Gent.

Wat baten kathedraal en Rubenshuis als de uil niet dichten wil…

Toegegeven, deze verbastering van het originele spreekwoord die een ‘kaars’ en ‘bril’ bevat, is een platte en inspiratieloze manier om de huidige precaire toestand te beschrijven.

Bovendien zal u geen spoor vinden van de kadans en het rijm die het bestolen spreekwoord zijn typerende kadans geeft. Maar dat is dan ook volledig te wijten aan het gebrek aan stadsdichters. De povere staat van de allusie is dan ook geen toeval, maar een eerste aanzet tot onvermijdelijk literair verval dat heel Vlaanderen zal treffen.

De Antwerpse stadsdichter is samen met de Schelde de levensader en de motor achter de Antwerpse welvaart en het culturele marktleiderschap. De nobele traditie is zo oud als de stad zelve, als u de eerste 1750 jaar van bestaan niet meerekent. Het stadsdichterschap staat garant voor een zeer kritische en welbespraakte blik op wie de plak zwaait in het bestuur van de stad. Zij houden de machthebbers steeds een spiegel voor om hen op hun verpletterende verantwoordelijkheid te wijzen.

Zo legendarisch

Een uitgave van de onvolprezen uitgeverij Polemos: • ‘De Guldensporenslag.

Het verhaal van een onmogelijke gebeurtenis’ (Karim Van Overmeire)

• •

‘Herinneringen aan Hechteniskamp Lokeren’ ‘De man van het Wilhelmus of de rekkelijkheid van de tolerantie’ (Luk Sermeus)

Legendarisch zijn de interventies van bijtende spot die Antwerpse poëten op bezetters loslieten doorheen de eeuwen. Romeinen, Oostenrijkers, Fransen, Spanjaarden, Duitsers en vervelende Hollanders die de burger onder de knoet hielden, slaken nog steeds een kreet van afgrijzen bij de verbale afrossing die zij leden door de hand van roemruchte stadsdichters . Of beter: die kreten zouden ze slaken, ware het niet van het laaghartige beleid van de Oostenrijkers, Fransen, Spanjaarden, Duitsers en vervelende Hollanders om het stadsdichterschap niet te subsidiëren. Hierdoor bleven hun pennen noodgedwongen opgeborgen. Maar eenmaal de middelen voorradig, werd het woord vrij om de gulle hand te kastijden.

wilde belasten zoals iedere andere burger en hij spoorslags de vlucht moest nemen naar Zuid-Afrika waar hij in alle rust van zijn pennenvruchten kan leven en zich kan verdiepen in ernstige en onbelaste schandalen als racisme en apartheid. Maar niet zonder op regelmatige basis op vakantie te gaan en iedereen de huid vol te schelden wegens hun egoïsme. Zijn moed en bankrekening inspireerden zijn opvolgers om in die voetsporen verder te gaan.

Zo groot Hoe het nu verder moet met de stad en zijn cultureel erfgoed is een mysterie. Jarenlang ging men er van uit dat de titel ‘stadsdichter’ de houder het recht verschafte om willekeurige gedachten op kathedralen en huisgevels te schilderen. Nu blijkt dat die woorden ook enige weerklank moeten vinden in de hoofden van de burger voor ze het stadsbeeld mogen bepalen, is het hek van de dam.

“De burger vindt het lekker om uitgescholden te worden door een lekkere relnicht als mezelf”, probeerde iemand nog. Maar het mag niet baten. De kloof tussen politiek en stadsdichter is nog nooit zo groot geweest.

En zodra de burger wat geld over heeft, zal hij die ongetwijfeld dichten, zonder zijn gat op te lichten.

MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!

Zo moedig

Halve kilo Maes Koffie meestermengeling (gemalen of ongemalen) in een mooie bewaardoos Abonneer nú door overschrijving van 208 euro op rekening

KBC BE82 4096 5194 9168 (tarief binnenland). Voor uw onlinetoegang en uw geschenkkeuze mailt u naar secretariaat@pallieterke.net of belt u 03 232 14 17.

Met uw steun veranderen we zélf het medialandschap!

Nooit eerder werd het belang van de stadsdichter duidelijker dan met de aanstelling van Tom Lanoye: een eenvoudige slagerszoon met een brilletje die heel gemeen tegen de schenen kan stampen van iedereen die hem geen literaire god vindt.Van 2003 tot 2005 zwaaide hij de scepter in de poëziestad en kloeg hij alle onrecht en armoede aan die hij op zijn pad vond.Voorheen vond iedereen armoede nog heel gewoon.

Tot de fiscus ook de stadsdichter genadeloos

LUIKERSTEENWEG 244 F 35007 ANKERSTRAAT HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272

011 223 253

MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE