't Pallieterke van 29 december 2022

10-11

PIETER VAN OSTAEYEN TERREUREXPERT EN ISLAMKENNER INTERVIEW

De oorlog in Oekraïne en de coronacrisis zorgden ervoor dat er veel minder aandacht ging naar de problemen rond de radicale islam. Nochtans lijkt er niet veel fundamenteel veranderd te zijn. Het proces rond de aanslagen van 11 maart leek een uitgelezen moment om met islamkenner Pieter Van Ostaeyen te gaan praten. “Topfiguren en topideologen weten best wel goed waarover het ging, maar de gewone strijders hadden meestal totaal geen benul.”

VOOR DE VLAAMSE PARTIJEN

2022 HET JAAR VAN OEKRAÏNE

2022 zal de geschiedenis ingaan als het jaar dat de oorlog begon. Een oorlog op Europees grondgebied, een oorlog die we niet meer mogelijk hadden geacht. De strijd zal doorgaan in het nieuwe jaar en het einde is nog niet in zicht.

Kwam de oorlog onverwacht, het verloop was nog onverwachter. Het waren niet alleen de Russen die zich schromelijk had miskeken op de moed en de kracht van Oekraïne. Er waren zelfs FSB-agenten die al in Kiev hun nieuwe verblijfplaats hadden uitgekozen. Ook het Westen had niet verwacht dat het land lang zou standhouden, laat staan de Russen weer in het defensief te dringen.

“Ik heb munitie nodig, geen vervoer”, was de reactie van Zelensky op het aanbod van Biden om hem met een legervliegtuig in veiligheid te brengen. Niets verplichtte hem tot dat antwoord. In The Atlantic beschrijft Anne Applebaum deze week hoe alles heel anders had kunnen lopen zonder de onverzettelijkheid die werd verpersoonlijkt door de Oekraïense leider.

Ze probeert zich in dat artikel ook de wereld voor te stellen indien Poetins plan om Oekraïne in enkele dagen onder de voet te lopen zou zijn geslaagd. Hoe dit de veiligheid van Europa in het gedrang zou

hebben gebracht, welk prestige dit Poetin zou hebben opgeleverd, welke klap dat zou zijn geweest voor het reeds tanende aanzien van het Westen, hoe dit een Chinese aanval op Taiwan zou hebben aangemoedigd. De agressor is echter afgestraft, door een combinatie van onvermoede Oekraïense weerbaarheid en een ongeziene golf van westerse solidariteit.

Een overwinning van het nationalisme

De fundamentele reden voor het conflict is de keuze van Oekraïne voor het Westen en de weigering van Poetins Rusland om dat te aanvaarden. De Oekraïners vechten echter niet voor het Westen, voor Europa of voor een of andere geopolitieke overweging. Ze vechten zelfs niet voor democratie of voor moderne westerse waarden. Ze vechten voor hun families, voor hun land, voor hun volk. Westerse commentatoren geven het niet graag toe, maar het is

de kracht van nationalisme dat Oekraïne overeind houdt. Helaas was dat ook geen evidentie voor een aantal Vlaams-nationalisten die zich door hun identiteit van oppositie en tegencultuur zelfs hebben laten verleiden tot sympathie voor Poetin.

Met hun wil alleen hadden de Oekrainers het niet gered, maar het was wel hun moed van de eerste dagen die in het Westen een golf van sympathie en respect heeft uitgelokt, die zich daarna heeft vertaald in massale hulp. De militaire steun, vooral uit de VS, was onmisbaar. Ook de krachtige en eensgezinde westerse reactie was een verrassing, voor Poetin, maar ook voor onszelf.

Hoewel de Wagnergroep momenteel op Bachmoet blijft inbeuken, denken nog weinigen dat Rusland een zuiver militaire overwinning kan behalen. Oekraïne van zijn kant kon in de tweede helft van de oorlog drie succesvolle tegenoffensieven uitvoeren, maar het is niet zeker of dat nog zal lukken tegen een Russisch leger dat nu overal een verdediging in de diepte aan het opzetten is. Alles lijkt vast te zitten. Dit was echter een oorlog met al veel verrassingen. In 2023 kunnen we er nog meer verwachten.

JURGEN CEDER

“Had Twitter niet bestaan, IS was nooit zo groot geworden”

Iedereen even arm

Het was wellicht even verslikken in de kerstkoffie voor wie afgelopen weekend het interview met Paul Magnette in Het Laatste Nieuws las. Dat de PS-voorzitter zijn eigen premier frontaal aanvalt - “Ik ben zeer boos op Alexander De Croo”, “Nog nooit heb ik een premier zo zien doen” - is natuurlijk bijzonder grappig, maar verder stemt de volharding in de boosheid die uit het vraaggesprek blijkt minder vrolijk.

Het is Paul Magnette zijn goed recht om socialist te zijn. Meer nog, het is zijn goed recht om een donkerrode socialist te zijn die om ter linkst wedijvert met de communistische PTB. Het is evenzeer zijn goed recht om te vertolken wat zijn Franstalige kiezers willen. Dat hij daarmee de welvaart van België en bij uitbreiding van Vlaanderen hypothekeert? Dat is wél een probleem.

De pot en de ketel

De PS’er verwijt Vlaanderen een gebrek aan ideologisch pluralisme. “Er is één waarheid. De PS heeft gewoon een andere maatschappijvisie voor een betere wereld. Als je niet akkoord gaat met de politiek correcte visie in Vlaanderen, dan wil je geen hervormingen. Maar de waarheid van rechts Vlaanderen is niet dé waarheid.”

Impliciet zegt Magnette dat in Vlaanderen een ‘neoliberale’ pensée unique heerst. De pot verwijt de ketel. Dat er in de westerse wereld maar weinig beleidspartijen zijn die zo links zijn als de PS, vergeet hij er voor de goede orde bij te vermelden. “Franstalig België is een enclave in Europa. Een socialistische linkse enclave, waar men absoluut niet mee is met de moderne tijd”, zoals cd&v-coryfee Koen Geens het deze zomer verwoordde.

Ongelijkheid

Magnette strooit in het gesprek niet alleen kwistig met onwaarheden. Hij geeft ook aan vreemde prioriteiten te hebben. Neem zijn obsessie met ongelijkheid, een van de grote problemen die volgens hem opgelost moet worden. Als we de Gini-coëfficiënt - een manier om inkomens- of vermogensongelijkheid te meten - als maatstaf nemen, dan is België een van de meest gelijke landen ter wereld. Tot de weinige landen die minder ongelijk zijn dan België behoren onder meer IJsland, maar ook Wit-Rusland, Armenië, Oekraïne en Moldavië. Is dat de richting waar Magnette heen wil? Als iedereen even arm is, is er natuurlijk geen ongelijkheid meer.

Terwijl we er de laatste jaren al een aardig rondje welvaartsvernietiging op hebben zitten, lijkt er voor 2023 en 2024 weinig zicht op beterschap. De onontkoombare Magnette wil immers niet hervormen, noch economisch noch institutioneel. Het tegendeel verwachten zou immers dwaas zijn.

ZINLOZE KLIMAATBELASTINGEN MAKEN ENERGIE NÓG DUURDER

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 52 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 104 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 208 euro op de kantoren. Steunabo 1 jaar: 300 euro Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel

Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020)

Kernredactie: Jurgen Ceder, Stijn Derudder (eindredacteur), Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel (hoofdredacteur), Wannes Neukermans, Karl Van Camp, Anton Schelfaut, Carl Deconinck Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews

Op een moment dat Europeanen geteisterd worden door torenhoge energierekeningen,

de EU beslist dat vanaf 2027 gezinnen nog meer zullen moeten betalen voor het verwarmen met gas en het bijtanken van de auto. Officieel heet dat een “uitbreiding van de emissiehandel”

stofleveranciers zijn die de rekening krijgen, maar laat er geen

naakte belasting.

Volgens de berekeningen van Zuhal Demir zullen deze maatregelen een gemiddeld gezin tussen de 320 en 460 euro extra per jaar kosten. Bij de accijnzen en btw, die nu al voor 58 procent de prijs van benzine bepalen, komt dus nog eens een klimaatheffing van 5 procent bij.

De belasting komt er in het kader van de Green Deal, het ambitieuze plan van de EU om klimaatneutraal te worden tegen 2050. Deze doelstelling werd afgekondigd in 2019 en was ook weinig meer dan dat: een datum en een doelstelling, maar zeer vaag over de manieren hoe dat doel gehaald moest worden.

Eerst het laaghangend fruit

Politici zijn zeer goed in doelstellingen. Zo lang hetgeen dat bereikt moet worden ver weg genoeg ligt, is het niet nodig een goed zicht te hebben op de uitvoering. Men begint met de pluk van het laaghangende fruit en laat dan het moeilijke werk over aan de volgende generatie.

Klimaatpaus Frans Timmermans benadrukt dat deze offers absoluut nodig zijn om een “klimaatcatastrofe” te voorkomen. Ursula von der Leyen spreekt over de peperdure Green Deal telkens in termen van “investering” en “groeistrategie” omdat volgens haar de kosten van klimaatverandering veel hoger zouden liggen. Beide zijn uiterst twijfelachtige stellingen, maar laat ons dat even vergeten. Welk effect zou het beleid van de EU kunnen hebben indien je alle premissen van het klimaatalarmisme wel klakkeloos aanvaardt?

Het aandeel van de EU in de globale C02-uitstoot bedroeg vorig jaar 7,3 procent. Hoe kan je daarmee de wereld redden?

Dat aandeel daalt trouwens verder, terwijl de globale uitstoot blijft stijgen. Welke inspanningen de EU zichzelf ook oplegt, het eindresultaat zal er nog nauwelijks door beïnvloed worden. Waarom blijven pers en politiek de illusie in stand houden dat een radicaal klimaatbeleid van de EU een betekenisvol verschil zal maken?

van China bedraagt trouwens al meer dan de totale ‘ontwikkelde wereld’ (OESO) samen.

Klimaat als EU-ideologie

“Europa kan het globale klimaat niet meer regelen” titelde De Morgen terecht na de mislukte klimaattop in Egyptische Sharm-el-Sheikh. De EU-voorstellen om de uitstoot van CO2 verder terug te dringen werden afgeblokt door landen die de fossiele brandstoffen nodig hebben, als import of export. Het perverse en meteen enige resultaat van de top was een klimaatschadefonds waarin degenen die hun uitstoot afbouwen, wij dus, zullen moeten betalen aan degenen die hun uitstoot niet afbouwen.

De EU is van een economisch naar een ideologisch project geëvolueerd, waarin de economie de dienstmaagd van klimaatactie is De zin van het radicale klimaatbeleid van de EU wordt steeds moeilijker te ontwaren, maar de kost wordt steeds duidelijker

Subsidies voor zonnepanelen, elektrische voertuigen voor de overheid en aanmoedigingen voor huisrenovatie zijn voorbeelden van minder lastige maatregelen. Windenergie was dat even ook, maar botst nu al op haar grenzen omdat de aanvoer te onvoorspelbaar is om een substantieel deel van onze energie te voorzien. Er werd vooral ingezet op het vervangen van steenkool door aardgas, maar de oorlog in Oekraïne en de stommiteit onze bevoorrading afhankelijk te maken van het buitenland hebben stokken in de wielen gestoken.

Het laaghangende fruit is stilaan geplukt. De EU zal al veel moeite hebben om de tussenstap te nemen, een vermindering van de uitstoot met 55 procent tegen 2030. Deze belastingen op verbruik door burgers is slechts een voorbode van de verarmende maatregelen die noodzakelijk op ons afkomen als de EU hardnekkig vasthoudt aan de fetisj van klimaatneutraliteit in 2050.

Hoe 7,3 procent denkt de rest te kunnen compenseren

Historische schuld

De indruk bestaat ook dat Europa ergens meer moet doen dan de rest, omdat het een historische schuld draagt. Toen Pakistan eerder dit jaar werd getroffen door overstromingen, stak de premier van dat land een beschuldigende vinger uit naar het Westen dat door zijn vroege industrialisering verantwoordelijk zou zijn voor ‘klimaatrampen’ van vandaag. Er moet vooraf gezegd dat zelfs het IPCC geen stijgende impact van overstromingen ziet ten gevolge van klimaatverandering, maar de beschuldiging vanwege Pakistan is wel tekenend voor het slechte perspectief dat bij velen bestaat over de uitstoot in de loop van de geschiedenis.

Het is juist dat Europa als eerste is gaan industrialiseren, maar dat gebeurde te kleinschalig om vergeleken te kunnen te worden met de situatie van vandaag. De uitstoot van CO2 uit fossiele brandstoffen ligt vandaag 200 keer hoger dan halfweg de 19e eeuw. In de laatste drie decennia waren er meer CO2-emissies dan in de drie eeuwen ervoor. ‘Statista’ schat het historisch aandeel van de EU in de totale uitstoot op niet meer dan 17,53 procent. Ook dat percentage daalt snel.

Ook in de CO2-productie per persoon kan men geen rechtvaardiging vinden om de EU meer op te leggen dan de rest van de wereld. In 2018 stootte de gemiddelde Chinees al meer uit dan de gemiddelde EU-burger. De uitstoot

Nederlandse commentator Lucas Bergkamp merkte scherp op dat “de uitkomst van COP27 aantoont dat het internationale klimaatbeleid hoe langer hoe meer slechts dient om het Europese klimaatbeleid intern te legitimeren, niet om iets aan het klimaat te dienen”. De Britse energiespecialist John Constable zit in dezelfde richting: “De Europese Commissie lijkt nu het morele en politieke concept van de EU te identificeren met dat van leiderschap op het gebied van klimaatbeleid.” De EU is inderdaad van een economisch naar een ideologisch project geëvolueerd, waarin de economie de dienstmaagd van klimaatactie is.

De zin van het radicale klimaatbeleid van de EU wordt steeds moeilijker te ontwaren, maar de kost wordt steeds duidelijker. Timmermans zegt dat er een ‘sociaal fonds’ komt om de armsten te helpen de heffingen te betalen, wat eigenlijk betekent dat de geplaagde middenklasse zowel de heffing als het fonds zal moeten betalen. Vlaanderen, dat is al zeker, zal er alvast meer moeten instoppen dan het er kan uithalen.

HOOFDREDACTEUR PIETER VAN BERKEL

Ursula von der Leyen

heeft

en zullen het de brand-

misverstand over bestaan: dit is een

Frans Timmermans

Zuhal Demir

UITDAGINGEN VOOR DE VLAAMSE POLITIEKE PARTIJEN IN 2023

Tenzij er vervroegde federale verkiezingen komen, is 2023 het laatste volledige kalenderjaar voor de regionale, federale en Europese verkiezingen. Wat zijn de uitdagingen voor de Vlaamse partijen om het verkiezingsjaar 2024 zo goed mogelijk te kunnen starten?

De volgende Europese verkiezingen vinden in principe plaats op zondag 9 juni 2024. Aangezien de regionale verkiezingen aan de Europese gekoppeld zijn, verkiezen we die dag ook een nieuw Vlaams Parlement. Of er die dag ook federale verkiezingen zullen zijn, is voorlopig nog koffiedik kijken. De socialisten aan beide zijden van de taalgrens lijken zin te hebben in vervroegde verkiezingen, maar aarzelen toch om de stekker uit de regering-De Croo te trekken. Vlaams Belang: eerste plaats behouden 2022 was voor Vlaams Belang geen topjaar in de peilingen. Niet dat de partij op verlies stond - de slechtste score gaf nog steeds drie procent winst tegenover 2019 - maar de voorgaande jaren scoorde het Vlaams Belang toch hoger en stond het ook steevast op de eerste plaats in Vlaanderen. Pas in de laatste peiling van het jaar stond Vlaams Belang opnieuw afgetekend op kop met meer dan een kwart van de stemmen. Dat is meteen ook de positie die de partij in 2023 moet proberen vast te houden. Als een combinatie met de N-VA ook nog eens een meerderheid in zetels in het Vlaams Parlement geeft, zit de partij helemaal gebeiteld.

Het zwakke punt blijft dat alle media uiterst vijandig tegenover Vlaams Belang staan en met plezier de minste misstap of ongelukkige uitspraak van een mandataris aangrijpen om de partij frontaal aan te vallen. Zeker in verband met de oorlog in Oekraïne blijft het voor Vlaams Belang opletten geblazen om niet in een lastig parket te

N-VA: boven de 20 procent blijven

De N-VA bleef dit jaar vlotjes boven de 20 procent scoren in de peilingen. Netto stond de partij weliswaar steeds op verlies, maar dat verlies bleef wel beperkt. In twee peilingen kwam de partij opnieuw als grootste uit de bus, maar dat lag misschien toch vooral aan een (tijdelijke?) verzwakking van het Vlaams Belang.

Een tweede plaats in Vlaanderen en een score boven de 20 procent zijn voorlopig best aanvaardbaar voor de N-VA, al mag het natuurlijk altijd wat meer zijn. Maar dat kan snel anders worden als de groei van Vooruit aanhoudt en die tweede plaats in gevaar komt. De ambitie van de partij moet toch blijven om alsnog de uitslag van de vorige verkiezingen, ongeveer een kwart van de stemmen in Vlaanderen, te evenaren.

Vooruit: derde plaats en huidige score behouden

2022 was een goed jaar voor Vooruit. Had iemand eind 2021 Conner Rousseau 16 procent en een veilige derde plaats in de peilingen aangeboden, we zouden hem aangeraden hebben om onmiddellijk te tekenen. De laatste peiling van het jaar bevestigde die positie van de Vlaamse socialisten, maar bevatte toch een kleine valse noot. Was de kleine achteruitgang niet meer dan een statistische schommeling, of heeft Vooruit te vroeg gepiekt? Vervroegde federale verkiezingen zou den de partij niet slecht uitkomen om de huidige winst federaal vast te klikken.

Open Vld en cd&v: weer boven de 10 procent uitkomen

Voor cd&v was 2022 een rampjaar, met zowel het ontslag van Vlaams minister Wouter Beke als dat van partijvoorzitter Joachim Coens. In drie van de vijf peilingen scoorden de christendemocraten onder de 10 procent en voorlopig ziet het er niet naar uit dat de kentering al is ingezet. Waar is de tijd dat de partij meende als het ware recht te hebben op minstens twintig procent van de stemmen van Vlaanderen en dat elk slechter resultaat niet meer was dan een tijdelijke vergissing van de kiezer? Vandaag is de partij al tevreden als ze zo dicht bij de 10 procent scoort dat ze statistisch een kans maakt om er toch nog boven te zitten.

Ook Open Vld zat dit jaar drie keer onder de 10 procent, maar lijkt zich het verlies minder aan te trekken. Is dat omdat de val van de Open Vld minder steil is of omdat men erop rekent dat MR de Vlaamse liberalen hoe dan ook mee in de volgende federale regering zal hijsen?

Groen: verlies beperken

Boven de 10 procent uitkomen is al lang geen ambitie meer voor Groen, maar de partij wist in 2022 het verlies in de peilingen wel te beperken. De trend is lichtjes dalend, waardoor de kiesdrempel weer snel in het vizier kan komen. Maar als de peilingen de partij nog steeds overschatten zoals in 2019, ziet het er echt niet goed uit voor de groenen.

PVDA: van de laatste plaats wegraken

In vier van de vijf peilingen van 2022 stond de PVDA niet op de laatste plaats, maar in de laatste peiling moesten de communisten toch weer alle andere partijen voor zich laten. De partij slaagt er ook niet in om eindelijk eens 10 procent te halen in Vlaanderen. Meer zelfs, in de laatste peiling zat de PVDA weer dichter bij de kiesdrempel dan die 10 procent. Daarmee zitten ook de communisten in een negatieve trend en leverde het partijvoorzitterschap van Raoul Hedebouw in Vlaanderen voorlopig nog niet de langverwachte doorbraak.

FILIP VAN LAENEN

De socialisten lijken zin te hebben in vervroegde verkiezingen, maar aarzelen om de stekker uit de regering-De Croo te trekken

Tom Van Grieken (VB) en Bart De Wever (N-VA)

Alexander De Croo

Conner Rousseau (Vooruit)

België wordt geplunderd door een oligarchie van belangengroepen

sociale zekerheid zal moeten worden gesnoeid. Bart Van Craeynest - hoofdeconoom van Voka - berekende dat er een budgettaire inspanning van maar liefst 50 miljard euro nodig is om de overheidsfinanciën op de rails te krijgen en om de vergrijzingskost op te vangen.

Paul Magnette gaf deze week in de grootste krant van Vlaanderen Alexander De Croo een schot voor de boeg: “Ik ben zeer boos op Alexander De Croo. Wij steunen hem door erg correct te zijn in de heisa van de WhatsAppberichten. En wat doet hij? Zonder overleg legt hij een pensioenplan op tafel waarin hij afgeklopte akkoorden terugdraait. Hallucinant.” Daarmee geeft Magnette nog maar eens aan dat België een vehikel is dat enkel dient om zijn belangen te behartigen. In ‘De afspraak op vrijdag’ gaf hij al te kennen dat de dramatische toestand van de begroting geen prioriteit voor hem is.

Chantage

Met de adem in de nek van de PTB kiest Magnette voor de vlucht vooruit. De PS wordt andermaal achtervolgd door een reeks schandalen terwijl Wallonië op de rand van het faillissement staat. Vorige week haalde de PS-voorzitter nog keihard uit naar staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor. Verschillende asielzoekers hadden de nacht op straat moeten doorbrengen. “Christelijk humanisme betekent toch niet dat je mensen op straat laat sterven? Laten we ophouden bang te zijn voor extreemrechts”, sneerde Paul Magnette. Hij pleit onomwonden voor regularisatie. Catherine Moureaux (PS) - burgemeester

van Sint-Jans-Molenbeek - had een centrum met 600 plaatsen voor Oekraïense vluchtelingen van Fedasil, maar weigerde het om te vormen tot een centrum voor andere asielzoekers. “De federale regering behandelt mijn gemeente slecht”, liet ze op de RTBF verstaan. Of hoe Moureaux de waarheid verdraait om de Vlaamse Vivaldi-partijen te chanteren.

Tegen maart 2023 wil premier De Croo een allesomvattend akkoord over de fiscale hervorming, de pensioenen, de btw-verlaging en de accijnzen, de sociale energietarieven én de begroting. De Croo kan maar beter haast maken, want tegen 13 januari verwacht de Europese Commissie al een antwoord over de pensioenen. Zo niet verliest België een schijf van 900 miljoen euro. Maar dat zal de Waalse socialisten worst wezen. De peperdure verworvenheden blijven overeind, ook al dreigen de federale financiën op de klippen te belanden.

Existentiële crisis

Ook het IMF liet duidelijk verstaan dat België werk moet maken van een stevige sanering van de overheidsfinanciën. Voor 2023 moet het tekort met 0,8 procent van het bbp, of 4,6 miljard euro, worden teruggedrongen. Deze inspanning zal de komende jaren worden volgehouden. Concreet betekent dit dat er zeker in de peperdure

Maar voor Pierre Wunsch - de gouverneur van de Nationale Bank - is dat nog niet eens het grootste probleem. Door de snelle ontsporing van de loonkloof met de andere landen dreigen onze bedrijven het gelag te betalen. De verslechtering van de competitiviteit kan leiden tot “hoge werkloosheid, de-industrialisering en te weinig investeringen”. “Dit kan ons veel meer pijn doen dan de begroting.”

Mark Grammens besefte meer dan dertig jaar geleden al dat het veranderen van de machtsverhoudingen in dit land een existentiële voorwaarde is. Voor Grammens was dit de belangrijkste doelstelling “om Vlaanderen te redden van de financiële en maatschappelijke ondergang waarin het door België wordt meegesleurd”. Vlaanderen wordt geplunderd door een oligarchie van belangengroepen. We moeten ons zo snel mogelijk van koninkrijk België losmaken.

JULIEN BORREMANS

WOKE VAN DE WEEK

Iedere week selecteren we de meest opvallende uitingen van woke gedachtegoed in deze contreien

Queerbaiting: jurken dragen is niet (!) woke

Verveelt u zich? Is er niets om u druk over te maken? Geen zorgen, het mooie aan het woke-fenomeen is dat er altijd nieuwe problemen opduiken waarvan je niet wist dat ze bestonden. Maak kennis met ‘queerbaiting’.

Queerbaiting verwijst naar “film- en televisiemakers die in hun verhalen naar LGBTQIA+-thema’s hintten, zonder ze ooit expliciet te benoemen”, zo viel eind november in De Morgen te lezen. Recenter gaat het zelfs over “beroemdheden die zichzelf geen label toewijzen en niet volledig aan de geldende normen over gender of seksualiteit beantwoorden”. Denk daarbij aan een heteroseksuele zanger die een jurk draagt of een niet-transgender acteur die een transgender vertolkt.

Meer mannen die een jurk dragen? Een normalisering van ‘genderfluïde’ uitingen en het in vraag stellen van de ‘heteronormativiteit’? Zijn dat net niet dingen die LGBTTIQQ2SA-activisten willen? Fout! Of beter gezegd: ze weten het wellicht zelf niet. Als ze met het ene been uit bed stappen, juichen ze het toe en als ze met het verkeerde been opstaan, volgt de banvloek van ‘queerbaiting’.

Kassa kassa

In feite zijn de intolerante activisten, van wie de voorgangers tegen hokjesdenken fulmineerden, vooral boos omdat de beroemdheden zichzelf niet in hokjes willen plaatsen (en daarmee heel wat geld verdienen). “Een zichzelf respecterende conservatief mompelt bij die vergelijking waarschijnlijk iets over revoluties die hun eigen kinderen opeten en de moderne

tijd die minder ruimdenkend is dan ze op het eerste gezicht lijkt, maar dat gaat te kort door de bocht”, klinkt het in De Morgen. “Die visie houdt geen rekening met hoe de emancipatie van LGBTQIA+-personen mee tot de huidige gevoeligheden leidde. Steeds vaker merken bedrijven dat ze winst kunnen maken door zich ook tot minderheden te richten, wat tot een spanningsveld tussen identiteit en commerce leidt.” Men kan zich natuurlijk de vraag stellen hoeveel er van de woke-beweging overschiet als bedrijven ophouden hun karretje eraan te haken.

Wokefishing

Naast ‘queerbaiting’ zijn er nog een heleboel leuke en zwaarwichtige problemen die de jongste jaren hun kop opstaken. Denk aan ‘racebaiting’. Aanvankelijk sloeg deze term op racistische uitspraken voor politiek of economisch gewin, maar intussen betekent het ook het in de verf zetten van raciale minderheden voor hetzelfde gewin. Een gelijkaardig fenomeen vindt men terug onder ‘genderbaiting’. De leukste blijft echter ‘wokefishing’ - een verwijzing naar de term ‘catfishing’. Hierbij doen mannen zich als feministen voor op datingapps om progressieve vrouwen aan de haak te slaan.

PIETER VAN BERKEL

“De Belgische staat wordt vanouds bestuurd door een oligarchie van belangengroepen”, schreef Mark Grammens meer dan dertig jaar geleden al. Afgelopen weekend gaf Paul Magnette (PS) daar andermaal blijk van. Hij floot openlijk Alexander De Croo terug. De premier waagde het om bij de reeds ‘afgeklopte’ akkoorden over de pensioenen een aantal kanttekeningen te plaatsen. Zolang de Vlaamse partijen de belangen van de Waalse partijen blijven behartigen, zal België blijven bestaan.

© PHOTONEWS

PHOTONEWS

29 DECEMBER 2022 4

Vlamingen wachten op sociale woningen terwijl er meer dan 14.000 leegstaan

Momenteel kampt Vlaanderen met een gigantische wachtrij voor sociale woningen. Zo’n 180.000 Vlamingen zijn op zoek naar een plek op de sociale huurmarkt. Het aanbod groeit niet snel genoeg en bovendien staan er meer dan 14.000 sociale woningen gewoon leeg. Volgens Vlaams Parlementslid Vera Jans (cd&v) is het aan de bevoegde minister Diependaele (N-VA) om oplossingen te zoeken. “Er staan te veel sociale woningen langdurig leeg”, aldus Jans.

Mensen met een bescheiden inkomen kunnen - afhankelijk van hun situatie - terecht bij sociale huisvestingsmaatschappijen, het Vlaams Woningfonds, sociale verhuurkantoren, Vlabinvest of gemeenten en OCMW’s voor een sociale woning. 182.436 mensen wachtten vorig jaar in Vlaanderen op een sociale woning. Die wachtperiode duurt gemiddeld drie jaar en tien maanden, en de wachtlijst blijft stijgen. Enkele jaren geleden waren er namelijk zo’n 150.000 mensen aan het wachten op een woning op de sociale huurmarkt.

Trage groei

Het aanbod van sociale huurwoningen stijgt mee, maar niet met gelijke snelheid. In 2021 kwamen er 1.399 sociale huurwoningen en 841 sociale koopwoningen bij, terwijl het aantal gegadigden tussen 2020 en 2021 steeg van 169.096 naar 182.436 mensen. Meer dan dertienduizend mensen extra dus.

Daar komt nog bij dat een relatief groot

aantal van de huurwoningen op de sociale huisvestingsmarkt leeg staat. In 2021 ging het over 14.384 sociale woningen. Een derde daarvan stond voor korte duur leeg, wat op zich normaal is omdat de eerdere huurders eruit gingen en nieuwe huurders binnen de zes maanden in de woning kwamen. Maar bijna 10.000 sociale woningen staan langer dan zes maanden leeg. En bovendien loopt de leegstand ook elk jaar op.

De leegstand heeft vaak te maken met renovatiewerken, wat volgens Vlaams Parlementslid Vera Jans betekent dat er werk moet gemaakt worden van nieuwe en betere sociale woningen. “Ons verouderd patrimonium maakt dat er nog veel gerenoveerd zal worden”, klinkt het. “In combinatie met hoe weinig nieuwe sociale woningen er worden gebouwd, is dat een groot probleem. Op dit moment zijn er meer wachtenden dan dat er sociale woningen zijn. We kunnen ons geen stilstand veroorloven”, besluit de cd&v-politica.

WANNES NEUKERMANS

Rousseau herbevestigt uitspraak over Molenbeek:

“Gevoel

verwoord dat veel Vlamingen delen”

Vooruit-voorzitter Conner Rousseau was in april kop van jut na de uitspraak: “Als ik door Molenbeek rijd, voel ik me ook niet in België”. Na die uitspraak kreeg hij een rondleiding van partijgenoot en Molenbekenaar Jef Van Damme. Die bracht hem niet op andere gedachten, integendeel. De wandeling heeft zijn punt zelfs bevestigd: “Ik voel mij niet thuis in Molenbeek, maar dat is geen persoonlijke aanval op die mensen.”

“Als ik door Molenbeek rijd, voel ik me ook niet in België.” De uitspraak stond nog maar net in Humo, of Franstalige zusterpartij PS stond in rep en roer. Wat volgde was een heuse mediastorm waarbij zelfs partijgenoten en de Jongsocialisten Rousseau verketterden voor zijn uitspraak. Hij kreeg toen echter ook bijval van bijvoor beeld N-VA-voorzitter Bart De Wever. “Als ik in een park wandel bij ons en ik zie een gezin waarvan de dochters helemaal gesluierd zijn en de jongens in bloot bovenlijf lopen, heb ik daar ook geen prettig gevoel bij”, legde de Antwerpse burge meester uit.

Onderwijs

Molenbeeks sche pen Jef Van Damme vond de opmerking “zeer misplaatst” en nodigde zijn voorzit ter uit om de volgen de keer uit te stap pen wanneer hij nog eens door Mo lenbeek reed. Recent volgde een uitstap en rondleiding in de Brusselse gemeente. Die rondleiding deed

Rousseau niet van gedachten veranderen, integendeel. “Ik heb een gevoel verwoord dat veel Vlamingen delen en ik heb een oplossing aangeboden: zorg dat iedereen onze taal spreekt en dat er meer kansen zijn in het onderwijs.”

“Mijn boodschap was dat we de omstandigheden in die wijken moeten verbeteren door te investeren in taal, kinderopvang en onderwijs. Ik heb een Nederlandstalige school bezocht waar een leerkracht me vertelde dat ze vrijwilligers moeten zoeken om te tolken bij het oudercontact”, aldus Rousseau. Volgens hem staan er door het lerarentekort zelfs mensen voor de klas die enkel in het Arabisch lesgeven. “Iedereen zegt achter de schermen dat het gebeurt, maar ze kunnen het niet toegeven.”

MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez reageert verontwaardigd op de nieuwe bevestiging van de uitspraak van de socialistische voorzitter. “Linkse mensen mogen alles zeggen”, klinkt het op Twitter. “Ik hoor niets van de linkse gedachtepolitie die mij dagelijks de les spelt.”

WANNES NEUKERMANS

‘Vlaamse Veerkracht’ fors gelobbyd is. Nadien vroeg Vlaams Belang-fractieleider Chris Janssens een lijst van eindontvangers van alle coronasubsidies, maar die kan volgens minister-president Jan Jambon (N-VA) niet vrijgegeven worden “omdat de systemen dat niet toelaten”.

Om de economie er na corona weer bovenop te helpen, ontving Vlaanderen van de Europese Commissie ruim 1,7 miljard euro. Deze middelen werden via het plan ‘Vlaamse Veerkracht’ verdeeld, maar een onderzoek van Het Laatste Nieuws wijst uit dat dat niet allemaal koosjer verliep. Zo zou het kabinet van minister Crevits (cd&v) fors gelobbyd hebben en ook de naam van UGent-rector Rik Van de Walle wordt genoemd.

Transparantie

Om transparantie te bieden wilde fractievoorzitter in het Vlaams Parlement Chris Janssens (Vlaams Belang) een lijst van eindont-

vangers die Vlaamse Veerkracht-subsidies kregen, maar die kan of wil minister-president Jan Jambon (N-VA) niet geven. “Onze systemen laten op dit moment niet toe om automatisch een volledig overzicht te genereren van alle ontvangers van de middelen van Vlaamse Veerkracht”, klinkt het antwoord op een vraag van Janssens. Het kabinet-Jambon kon wel een verdeling geven per beleidsdomein. Een volledige lijst met alle eindontvangers vrijgeven zou ook privacywetgevingen kunnen schenden, oordeelt de minister-president.

Niet kunnen of willen vrijgeven wie juist hoeveel coronasubsidies gekregen heeft, getuigt van een gebrek aan transparantie, oordeelt Chris Janssens echter. Zeker omdat het over miljarden euro’s aan subsidies gaat. “Het overgrote deel van deze middelen zal effectief wel naar goede projecten gaan. Maar anderzijds mogen we niet blind zijn voor de gevaren van lobbywerk en politieke beïnvloeding”, oordeelt hij. “Om dat te vermijden moet er absolute transparantie zijn. Ik stel helaas vast dat die transparantie nu niet geboden wordt.” In het kader van de openbaarheid op bestuur eist Janssens dus dat die informatie wel publiek gemaakt wordt.

Lobbywerk

Die transparantie is zeker belangrijk omdat het HLN-onderzoek doet uitschijnen dat er bij de verdeling van 120 miljoen euro aan universiteiten en onderzoekscentra heel wat lobby-

werk aan te pas gekomen zou zijn. “Het is in ieders belang dat er zo snel mogelijk duidelijkheid gegeven wordt over deze coronasubsidies en de lijst van eindbegunstigden openbaar wordt gemaakt”, besluit Janssens. “Ik wil geen Vlaanderen waar niet mag bekend mag zijn wie er geld van de overheid ontvangt, laat staan waar politieke willekeur bepaalt wie geld van de overheid kan krijgen.”

Luister naar PAL CAST U aangeboden door PAL NWS en ’t Pallieterke.

Stijn Derudder is uw gastheer van al onze podcasts.

Elke week kan u de podcastversie van een of meerdere van onze interviews beluisteren. In andere podcasts komen ook onderwerpen die niet in ’t Pallieterke verschenen aan bod of gaan we net dieper in op zaken die nog wat meer aandacht verdienen.

Te beluisteren op o.a. Spotify, Apple Podcasts en palcast.be.

WANNES NEUKERMANS

Chris Janssens

Conner Rousseau

Vera Jans

© PHOTONEWS

Vlaams Parlement merkt Rusland aan als staatssponsor van terrorisme

Het Vlaams Parlement keurde vorige week een resolutie goed die de Russische Federatie aanmerkt als staatssponsor van terrorisme. PVDA en Vlaams Belang onthielden zich tijdens de stemming in de plenaire vergadering.

Vlaams Parlementslid Karl Vanlouwe (N-VA), een van de initiatiefnemers van de resolutie, verwijt Rusland dat het al sinds het begin van de oorlog alle regels van het internationale oorlogsrecht aan zijn laars lapt. Bovendien ontwaart hij in het “terrorisme” van Rusland een doelgerichte strategie, die “doet terugdenken aan de duisterste episode van de Europese geschiedenis”. “Toen, maar vooral ook nu, wil Rusland de bevolking terroriseren en angst aanjagen, opdat ze haar moraal zou verliezen.”

Met de resolutie willen de initiatiefnemers een duidelijk signaal geven aan Rusland. “We willen het signaal geven dat het een schurkenstaat is, een terroristische staat, een regime dat terrorisme niet enkel gedoogt maar het zelf actief steunt”, legt Vanlouwe uit. Daarnaast dringen de initiatiefnemers er bij de Europese Unie op aan dat ze een rechtskader ontwikkelt om staten op een lijst van sponsors van terrorisme te zetten, waaraan bepaalde gevolgen gekoppeld zijn.

Vlaams Parlementslid Marino Keulen (Open Vld) zegt dat zijn partij voor 100 procent achter de resolutie staat. Die moet immers “een rode lijn trekken ten aanzien van Poetin en het regime-Poetin, met de trawanten rondom hem die hem steunen”. Hij benadrukt dat de motie er geen is van afkeuring ten aanzien van de Russische bevolking, die doorheen de geschiedenis “minder geluk heeft gehad met haar leiders”.

Ook Vooruit is “zeer tevreden” met de resolutie die voorligt en steunt die onverminderd, laat Vlaams Parlementslid Annick Lambrecht weten. “Wat momenteel vanuit Rusland in Oekraïne gebeurt, is inderdaad een door de staat gesponsorde en georganiseerde terreur, staatsterrorisme. Het is belangrijk dat we dat vandaag ook expliciet

zo benoemen. Het is terrorisme, niet meer, niet minder”, klinkt het.

Diplomatieke onderhandelingen

Volgens PVDA-fractieleider Jos D’Haese is elke dag dat de “vreselijke oorlog” in Oekraïne blijft duren er een te veel. Hij benadrukt dat zijn partij de “krachtige veroordeling” van Rusland in de resolutie steunt. “We moeten dat soort misdaden bestraffen”, meent hij.

Toch wilde zijn partij de resolutie niet goedkeuren, omdat ze diplomatieke onderhandelingen met Rusland onmogelijk zou maken. Als het Vlaams Parlement de resolutie steunt, komen het graanakkoord en de akkoorden die de nucleaire veiligheid in de kerncentrale van Zaporizja waarborgen in gevaar, waarschuwt D’Haese.

“Wie voor deze tekst stemt, met een zeer terechte verontwaardiging en een zeer terechte veroordeling van de schandalige misdaden van Rusland, die moeten worden veroordeeld en moeten worden bestraft, die stemt tegen de graandeal”, aldus D’Haese. Hij ziet in de resolutie een vrijgeleide voor een verdere escalatie van de oorlog.

Geen eenduidige definitie

Ook Vlaams Belang onthield zich bij de stemming. De partij deed dat eerder ook al in het Europees Parlement. Maar dat betekent geenszins dat Vlaams Belang de agressieoorlog van Rusland tegen Oekraïne goedkeurt, benadrukt Vlaams Parlementslid Johan Deckmyn (VB). “Integendeel, we hebben herhaaldelijk resoluties en amendementen meegestemd die de Russische inval in Oekraïne en de oorlogsmisdaden die Russische militairen hebben begaan, streng veroordelen”, schetst hij.

Deckmyn somt verschillende redenen op waarom zijn partij zich tijdens de stemming zal onthouden. “Het internationale recht beschikt over instrumenten om oorlogsmisdaden te vervolgen, maar niet om een als terreurstaat

Abonnementenactie Jaarabonnement papier loont

Nu de postbedeling weer lijkt te lopen zoals het hoort en ons secretariaat weer is ingericht om u ook in de namiddag telefonisch te woord te staan, herhalen we graag nog eens onze actie voor wie een jaarabonnement op de papieren versie (met gratis online toegang inbegrepen) neemt.

Iedereen die tussen 1-9-2022 en 31-08-2023 betaalt voor een papieren jaarabonnement, heeft de keuze uit een van de volgende geschenken. De geschenken worden maandelijks verwerkt. U kunt ze voor het eerst verwachten de week van 7 november voor wie vóór 31 oktober betaalde, enzovoort. Uw keuze kunt u doorgeven via secretariaat@pallieterke.net of telefonisch op nummer 03 232 14 17.

U kunt kiezen

aangeduid land te vervolgen”, weet hij. “Er is ook geen internationale consensus over een eenduidige definitie van het begrip ‘state-sponsored terrorism’. Daardoor kan ieder land dat zelf invullen en zouden ook een aantal van onze eigen bondgenoten mogelijk in dat lijstje passen.”

Tot slot wijst Deckmyn erop dat ook de Verenigde Staten zich ervoor hoeden om Rusland als staatssponsor van terrorisme aan te merken. “Op het lijstje van de Verenigde Staten staan momenteel enkel Cuba, Noord-Korea, Iran en Syrië. Het is vooralsnog onduidelijk wat deze kwalificatie toevoegt aan het uitgebreide sanctieregime dat we nu al

‘Klimaatklever’ is woord van het jaar

Zowel in Vlaanderen als in Nederland is het woord ‘klimaatklever’ op de eerste plaats geëindigd in de verkiezing ‘Woord van het Jaar’. De afgelopen maanden was Europa in de ban van klimaatactivisten die zich aan schilderijen, vloeren, muren, auto’s en straatstenen vastkleefden. De Vlaamse top 3 bestond uit ‘klimaatklever’, ‘concentratiecrisis’ en ‘energietoerisme’.

Het autosalon in Parijs, een Porsche-toonzaal in Wolfsburg, het parcours van de Tour de France, de deuren én de tarmac van de Nederlandse luchthaven Schiphol, zebrapaden over heel Europa en verschillende schilderijen van Van Gogh, Vermeer, Monet… Allemaal waren ze slachtoffer van de ‘klimaatklevers’, (of ‘plaktivisten’). Die lijmden zich vast om protest aan te tekenen tegen het huidige klimaatbeleid. Geregeld namen die actievoerders ook nog een blik soep mee: niet omdat ze vreesden lang vast te zitten, maar om de kunstwerken nog meer te besmeuren.

Wouter Mouton

Een van de meesterklevers was de Bruggeling Wouter Mouton (44). Die liet zich als klimaatactivist eerder opmerken door zich vast te binden aan een doelpaal tijdens de finale van de Beker van België en door de finish

van de Ronde van Vlaanderen te verstoren. Later schoolde hij zichzelf om tot klimaatklever en besloot hij zich vast te kleven aan schilderijen in België en Nederland. Terwijl hij in België na zijn klimaatacties, die vaak als vandalisme gecategoriseerd kunnen worden, steevast na “een goed gesprek” vrij kwam, bleef hij in Nederland drie weken in de cel.

De klimaatklevers zijn vaak gelieerd aan internationale organisaties zoals Just Stop Oil, Extinction Rebellion en Letzte Generation. Die laatste groep verstoorde de afgelopen maanden quasi dagelijks het verkeer in grote steden zoals Berlijn door zich op de straat vast te kleven. Daarnaast dreigden ze er ook mee om olie- en gaspijpleidingen te saboteren. Daarom worden dergelijke organisaties weleens als extremistisch beschouwd.

WANNES NEUKERMANS

Een uitgave van de onvolprezen uitgeverij Polemos:

• ‘De Guldensporenslag. Het verhaal van een onmogelijke gebeurtenis’ (Karim Van Overmeire)

• ‘Herinneringen aan Hechteniskamp Lokeren’

• ‘De man van het Wilhelmus of de rekkelijkheid van de tolerantie’ (Luk Sermeus)

Abonneer nú door overschrijving van 208 euro op rekening KBC BE82 4096 5194 9168 (tarief binnenland). Voor uw onlinetoegang en uw geschenkkeuze mailt u naar secretariaat@pallieterke.net of belt u 03 232 14 17. Met uw steun veranderen we zélf het medialandschap!

Karl Vanlouwe

© PHOTONEWS

Wouter De Vriendt

Hij loopt er de jongste dagen niet echt vrolijk bij. Met een sombere blik en een pruillip schuifelt hij haastig door de wandelgangen van de Kamer. Veel Kamerleden uit de oppositie, maar ook uit de meerderheid maken er zich vrolijk over, vooral omdat hij zijn hand overspeeld heeft als voorzitter van ‘zijn’ Bijzondere commissie ‘Koloniaal verleden’, ook wel de Congocommissie genoemd. Groene Wouter De Vriendt (45) beet in het zand toen de aanbevelingen geen goedkeuring kregen van een deel van zijn coalitiepartners.

In de zomer van 2020 startte de commissie. Wouter De Vriendt, heraut van de moreel hoogstaande pedante linkse elite, voelde zich vanaf minuut één geroepen om deze opdracht te realiseren: “Het koloniaal verleden van België onder ogen te zien, het trachten te verwerken en maatregelen te voorzien om het veroorzaakt leed te herstellen”. Concreet ging het over Congo, Rwanda en Burundi. Zo’n dertig maanden werd er vergaderd. In hoorzittingen kwamen 144 ‘experten’ allerhande - waaronder zelfs ‘verzoeningsexperten’ -, getuigen uit de diaspora, professoren, politici, historici en noem maar op hun zeg doen, want de opdracht was voor de voorzitter duidelijk: er moeten uiteindelijk excuses komen vanuit België en als het even kan ook flink wat zogenaamde ‘herstelbetalingen’. Het schuldgevoel moest compleet zijn.

Minderheidsdelegatie

Het stond in de sterren geschreven dat de liberalen, maar ook cd&v, het zover niet wilden laten komen. Toen de Belgische koning in juni zijn ‘diepste spijt’ ging betuigen in Congo, met de premier op de achtergrond, wist men dat dat de grens zou zijn. De Croo zei daarover in De Standaard: “Persoonlijk zie ik absoluut niet wat een discussie over excuses nog kan bijbrengen. De Congocommissie moet haar werkzaamheden nog afronden. Ik geef alvast een richting aan.” Toch bleef de grote staatsman en voorzitter van de Oostendse gemeenteraad geloven dat hij méér kon doen via zijn commissie. Daartoe plande hij zelfs een reis naar Congo om ter plaatse ‘studiewerk te verrichten’, die onevenredig veel geld kostte en niets substantieels bijbracht aan wat men al wist. Slechts vijf commissieleden vertrokken, de andere zes van N-VA, VB en Open Vld bleven thuis. Het was dus een minderheidsdelegatie. Maar dat zou De Vriendt een zorg wezen. Als nazomers uitstapje werd het naar verluidt wel gesmaakt.

Totale mislukking

Hij werkte verder aan zijn rapport dat uiteindelijk maar liefst 681 bladzijden en 128 aanbevelingen telt. Alles strandde, zoals voorspeld, op aanbeveling 69 waarin gesteld werd dat België zich formeel moest verontschuldigen. Open Vld, MR en cd&v wilden het liever houden bij een spijtbetuiging zonder meer, zoals koning Philippe in juni al had gedaan. Maar de PS vond dat niet kunnen, zij het vanuit een heel andere optiek: deze partij nam het op voor de vele potentiële kiezers uit de diaspora, overgoten met de saus van het commissierapport… Alles voor het kiesvee, zoals we van hen gewoon zijn. Het pakte anders uit, want er werd geen meerderheid gevonden, waardoor het commissieavontuur op een sisser en een mislukking uitdraaide. De Vriendt was chagrijnig en boos geworden omdat hij met de staart tussen de benen moest afdruipen en zich niet kon profileren. In zijn colère suggereerde hij dat het koningshuis hierin de hand had gehad, wat hem niet in dank werd afgenomen. En hij sprak grote woorden: “Vandaag heeft de Kamer de afspraak met de geschiedenis gemist.” In elk geval heeft hij wél geschiedenis geschreven, want het komt zo goed als nooit voor dat een commissie niét tot een gestemd eindrapport komt… Bovendien maakte hij de fout dat al voor de ‘finale’ in de media te brengen zonder instemming van de coalitiepartners. Hij sprak dus voor zijn beurt.

Toch geld via een omweg

De Vlaamse socialisten lieten weinig protest horen, want ze halen toch nog een slag thuis. Uitgerekend de voorbije dagen werd een samenwerkingsakkoord met Congo gesloten ter waarde van 250 miljoen euro en daar mag Caroline Gennez van Vooruit, de nieuwe sinterklaasminister van Ontwik kelingssamenwerking, mee uitpak ken. Vlaams Belang had het me teen over een “een heimelijk verholen herstelbetaling op kosten van de belastingbeta ler” om de pil te vergulden. Het is duidelijk dat het ima go van De Vriendt een forse deuk heeft gekregen en dat hij van (centrum)rechts niet (meer) op krediet kan rekenen. Mis schien moet ook hij het groene gedram maar eens achterwege laten, zodat de poli tieke wereld weer op adem kan ko men.

CITAAT VAN DE WEEK Frank Casteleyn (cd&v)

“Dat Tom Van Grieken mij steunt, doet deugd”

De Jabbeekse cd&v-burgemeester Frank Casteleyn liep dit jaar in de kijker door zijn verzet tegen de komst van een nieuw asielcentrum in zijn gemeente. Hij kon op lof van Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken rekenen. Het stoorde hem niet. “Integendeel”, zo zegt Casteleyn in een interview met Humo. “Dat streelt mijn ego. Tom Van Grieken heeft zijn partij omhooggestuwd: dat zo iemand mij steunt, doet deugd.”

MR ging uit van begrotingsversie De Bleeker: “Misschien communicatieproblemen tussen Open Vld-kabinetten”

warring uit de wereld te helpen.” Maar hoewel de pers al enkele WhatsAppberichten en berichten in “geijkte kanalen” wist te bemachtigen, kregen parlementsleden die nog niet via de premier. “Wanneer bezorgt premier De Croo alle whatsapps en mails aan het parlement?”, vraagt Loones zich af.

WANNES NEUKERMANS

Man meldt zich aan met obus in anus: Frans ziekenhuis moet worden geëvacueerd

In een interview met Knack bevestigt MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez dat zijn partij akkoord is gegaan met de ontwerpbegroting zoals die naar de Kamer is verstuurd: de versie van voormalig staatssecretaris De Bleeker dus.

Een begroting via WhatsApp goedgekeurd, dat hebben de ministers van Bouchez in geen geval gedaan, beweert hij. “Misschien waren er communicatieproblemen tussen Open Vld-kabinetten, maar voor ons bevatte die ontwerpbegroting zoals die naar de Kamer is gegaan in elk geval geen verassingen.” Dat geeft dus aan dat de begroting zoals Eva De Bleeker die had opgesteld effectief was doorgesproken in de regering.

“Opnieuw wordt zo bevestigd: het probleem zat níet bij De Bleeker, maar wél bij De Croo”, oordeelt N-VA-Kamerlid Sander

De MR-voorzitter vindt het overigens niet meer dan normaal dat de oppositie zo hard op dit thema inspeelt, in tegenstelling tot Open Vld, die daar enorm verontwaardigd over is. Politicoloog Bart Maddens noemde die verontwaardiging zelfs “democratische normvervaging”. Het feit dat de Open Vld de aanval opende op de

pers, de oppositie en zelfs Eva De Bleeker vond hij enorm laakbaar.

Transparantie

Voorts pleit hij nog voor “een zo groot mogelijke transparantie”. Opvallend, want vooralsnog weigert de federale regering alle WhatsAppberichten en e-mails over de begroting aan het parlement te bezorgen. Op de vraag of premier De Croo gelogen heeft in de Kamer antwoordt Georges-Louis Bouchez niet rechtstreeks. “De geijkte procedure is gevolgd bij het opstellen van de begroting”, zegt hij daarover. “Binnen die procedure heeft onze vicepremier zijn goedkeuring gegeven.”

“Ik ben ook voorstander van een zo groot mogelijke transparantie, om alle verwarring de wereld uit te helpen”, besluit Bouchez. En daarvoor verdient hij respect, oordeelt Sander Loones (N-VA). “Totale openheid is de enige mogelijkheid om alle ver-

Monty Python-acteur haalt uit naar woke: “Ze wachten bewust op de kick van het beledigd worden”

Politicoloog Bart Maddens over “democratische normvervaging” van Vivaldi: “Willen de liberalen dan een oppositieverbod invoeren?”

Jonge vrouw in coma geslagen door ex-vriend omdat ze zich niet tot islam bekeerde

Ierse leraar die geen genderneutrale voornaamwoorden wilde gebruiken nu toch vrijgelaten

MEEST GELEZEN OP

Georges-Louis Bouchez

SOVJETS RUSSISCHE MONSTERS KHANS

2022 USSR

Het eerste monster was de USSR. Die openlijke terugkeer was het duidelijkst. Op de tanks die Oekraïne binnenrolden wapperden weer bloedrode Sovjetvlaggen met hamer en sikkel. De propaganda was een kopie van de Sovjetpropaganda uit de Tweede Wereldoorlog. Alleen werden de nazi’s door Oekraïners vervangen. De oorlogsfilms uit die tijd werden weer uitgezonden. Het was een massale en waanzinnige re-enactment. Dat proces van de ‘grote terugkeer naar de USSR’ was al bijna 20 jaar aan de gang, inclusief een geleidelijke rehabilitatie van Stalin. Het herstel van de vroegere USSR werd openlijk als doelstelling verkondigd. Binnen Rusland zelf was dat heel duidelijk. Maar het gebeurde zo geleidelijk dat men het in het Westen niet zag en niet wilde zien. “Wir haben das nicht gewusst”… En met de invasie in Oekraïne stuikte dat kaartenhuisje van zelfbedrog en selectieve blindheid in elkaar. Maar nu was het tenminste duidelijk.

MONGOOLS RESIDU

Het tweede monster dat plots weer opdook was vormelozer en moeilijker te omschrijven dan het enkelvoudige begrip ‘USSR’. Het was het Mongoolse residu in de Russische mentaliteit. De Poolse auteur Cyprian Norwid noemde dat “het stigma van de steppe”. Zoals de hele geschiedenis van Engeland getekend is door de zee, zo is de geschiedenis van Rusland getekend door de Mongoolse overheersing. Men kan dat een ook een trauma noemen of een stuk onverwerkt verleden. Maar hoe je het ook definieert, het is sinds de 13de eeuw

Als er nu Oekraïense krijgsgevangenen worden gecastreerd, dan is dat ook een uiting van Mongoolse wreedheid

zonder onderbreking een dominante kracht geweest in de Russische geschiedenis. Het stigma van Mongoolse wreedheid, bruut leiderschap gekoppeld aan absolute onderdanigheid, aan minachting voor de waarde van mensenlevens, en dat niet alleen tijdens oorlogen, maar ook in vredestijd. Het individu was niet alleen ongeschikt aan de horde, een mens kon zich in een Mongoolse horde nooit tot een individu ontwikkelen.

Natuurlijk zijn de Russen Europeanen. Niemand zal ook maar eventjes denken dat zij Chinezen zijn, Indiërs of Vietnamezen. Als er sommige oppervlakkige gelijkenissen zijn tussen Rusland en China, dan komt dat omdat China zelfs nog erger getekend is door dat Mongoolse trauma dan Rusland zelf. Als we het gedrag van Rusland in gelijk welke eeuw na ongeveer 1400 vergelijken met dat van andere Europese grootmachten als Frankrijk, Engeland, Pruisen, Oostenrijk of Spanje, dan zien we dat in al die eeuwen de Russen zich bruter, wreder, onmenselijker en tirannieker gedroegen dan de anderen. Niet dat die anderen zo’n lieverdjes waren… De Russen waren echter altijd erger en dat zeshonderd jaar lang, zonder onderbreking, zonder één uitzondering.

Toen de andere grootmachten al lang krijgsgevangenen uitwisselden of op parool vrijlieten, stuurden de Russen massa’s krijgsgevangenen in gedwongen ballingschap naar Siberië. Niet tot het einde van de oorlog, maar voor altijd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was verkrachting in alle legers een probleem dat zelfs niet onder controle te krijgen was door de daders te executeren. Maar alleen het Rode Leger pleegde georganiseerde verkrachtingen op een gigantische schaal, niet alleen in Duitsland, maar ook in een geallieerd land als Polen of in Oekraïne. Niemand werd daar ooit voor gestraft. Daar kwam nog bovenop dat de troepen van het Rode Leger massaal Duitse burgers hebben afgeslacht. Dzjenghis Khan zou goedkeurend gegrinnikt hebben. Ook de deportaties van Duitsers, Balten, Polen en uit andere veroverde landen herhaalden het patroon van de oude Mongoolse slavenkaravanen. Net zoals de massale en georganiseerde plunderingen in Duitsland in 1945 of in Oekraïne nu.

Als er nu Oekraïense krijgsgevangenen worden gecastreerd, dan is dat ook een uiting van Mongoolse wreedheid. Dat is in andere Europese legers al eeuwenlang niet meer gebeurd. En het wordt nog erger als men ziet dat daders vol trots op de sociale media foto’s rondsturen van gecastreerde gevangenen met hun afgesneden geslachtsorganen erbij. Net zoals de huurlingen van Wagner video’s rondstuurden van deserteurs die ze folterden en met een voorhamer doodsloegen. In Rusland is daar duidelijk een publiek voor. Pas in 2022, dankzij sociale media waarop Russische soldaten tegenover hun echtgenotes bluften over folteringen en over de Oekraïense vrouwen die ze hebben verkracht, konden we voor het eerst in de geschiedenis ook binnenin de geest van de gewone voetsoldaat kijken en zien wij dat het Mongoolse gif niet alleen bij het leiderschap aanwezig is, maar is doorgesijpeld in alle geledingen van de samenleving.

OORLOG EEN DOEL OP ZICH

Zijn alle Russen aangetast door dat Mongoolse stigma? Zeker niet, en zeker niet allemaal in dezelfde mate. Bij de dokters, componisten en musici zullen er waarschijnlijk veel minder Russen zijn met zo’n stigma, en bij de strijdkrachten, de geheime diensten en de politieke machthebbers veel meer. Dat is een gigantisch probleem, want zelfs als die ‘Mongools denkende’ Russen slechts een minderheid zijn -wat we niet weten -, dan is het wel een minderheid die de wapens, de machtsstructuren en de media controleert. Waarom waagden Europese ontdekkingsreizigers hun leven om als eersten de Noord- of de Zuidpool te bereiken, hoewel

Zoals de hele geschiedenis van Engeland getekend is door de zee, zo is de geschiedenis van Rusland getekend door de Mongoolse overheersing

daar niets te annexeren of te plunderen viel? Waarom willen Europese alpinisten hun vlag planten op een ontoegankelijke bergtop? Omdat de ontdekkingsreis of de moeizame beklimming het doel op zich zijn. Wie dat kan aanvoelen, zal ook begrijpen waarom de Russen telkens opnieuw zinloze oorlogen beginnen. Omdat oorlog, met zijn woeste vreugde van plundering en verkrachting, het doel op zich is. Omdat het Mongoolse stigma hen voortdrijft. Herinnert u zich de tekst van Gogol over de voortrazende trojka (zie ’t Pallieterke nr. 22) waarvoor iedereen bevreesd opzij gaat? En de vraag wat het doel van die wilde rit is? “Rusland, waar gaat gij heen?”. Lees dit in samenhang met het Mongoolse stigma en u zal doorheen het dreunen van de paardenhoeven van de trojka ook de Mongoolse ruiterhorden horen.

PAUL BÄUMER

WAS HET JAAR WAARIN TWEE OUDE RUSSISCHE MONSTERS PLOTS VANUIT DE COULISSEN VAN DE GESCHIEDENIS WEER OPENLIJK EN UITDAGEND OP DE SCÈNE KWAMEN EN EEN HOOFDROL OPEISTEN.

Een Oekraïens dorp na doortocht van de Russen.

Prins Ivan I van Moskou verdiende een aardige duit door te collaboreren met de Mongolen

De Mongolen drukten een grote stempel op de cultuur van Moskou en Rusland

Mongolen belegeren Moskou in 1380

NAAR DE AFSCHAFFING VAN

VROUWEN?

fantasie. Zij zijn het logische, onverbiddelijke, onontkoombare gevolg van de afschaffing van het concept van de biologische vrouw. Het teken van zijn verbanning uit het universum van geaccepteerde, toegestane, aanvaardbare referenties.

Dat leidt uiteraard tot logische en taalkundige impasses. Als iemand alleen maar vrouw is bij besluit, zonder enige criteria of normen buiten dit besluit, wordt het woord ‘vrouw’ betekenisloos. Het is leeg. Het woord vrouw erkennen als een universele realiteit - een continuïteit die individuele beslissingen zou overstijgen - zou immers de genderopvatting van de vrouw te gronde richten. Genderideologie is een ontkenning van de biologische waarheid van de vrouw.

ONDERMIJNING VAN HET FEMINISME

Van deze verabsolutering van de ‘culturele vrouw’, die de biologische vrouw uitroeit, van dit ‘creatieve’ gebaar dat de ontologie van de mensheid wil herschrijven, tegen en in weerwil van haar biologische universaliteit, zijn de geslachtsverandering door een eenvoudige verklaring, de vermannelijking van de vrou-

Als iemand alleen maar vrouw is bij besluit, zonder enige criteria of normen buiten dit besluit, wordt het woord ‘vrouw’ betekenisloos

VOORBEELDEN UIT DE SPORT

Tegenwoordig kunnen mensen volgens de Belgische wet hun geslacht veranderen zonder biologische vereisten

wensport en het afwijkende debat over de ‘deseksualisering’ van de identiteit slechts symptomen.

Het symptoom van de afschaf fing van de vrouw, in haar bio logische specificiteit, door de misleidende en valse genderi deologie. De hatelijke gende rideologie is geen feminis me, het is immers nooit iets anders geweest dan een ondermijning van het feminisme (Sylviane Agacin ski), ten koste van de vrouwen van wie we houden en aan wie we allemaal ons leven te danken hebben.

DRIEU GODEFRIDI

betoogd dat “er momenteel geen direct

of consistent onderzoek is dat suggereert dat vrouwelijke (of mannelijke) transgenders een atletisch voordeel hebben in welk stadium van hun transitie dan ook (bijvoorbeeld hormonen, geslachtsbevestigende chirurgie) en dat daarom het beleid inzake wedstrijdsport dat transgenders beperkt, mogelijk moet worden herzien”.

VRAAG ONTWIJKEND

Interessant is dat geen van deze pseudowetenschappelijke publicaties ooit duidelijk ingaat op de vraag of er één enkel criterium is - anatomisch, chromosomaal, hormonaal - dat op enigerlei wijze de toegang van als man geboren mensen tot vrouwelijke competitie zou beperken.

Waaruit logischerwijs en coherent met de genderleer volgt dat de soevereine beslissing van de betrokkene - “Ik ben een vrouw!” - haar toegang geeft tot vrouwencompetities. Triomf van genderideologie en ontkenning van de biologische realiteit van vrouwen.

Een vrouw zijn ‘door beslissing’ wordt het strikte equivalent van een vrouw ‘door geboorte’, niet in termen van gelijkenis, maar van identiteit. Vanuit het oogpunt van de genderideologie is het begrip ‘vrouw door geboorte’ in feite zinloos, want een vrouw is alleen een vrouw door een beslissing. De erkenning van de biologische realiteit van het begrip vrouw impliceert immers ipso facto dat legale vrouwen, maar biologisch mannelijke (geheel of gedeeltelijk), niet even volledig vrouwe lijk zijn als vrouwen die biologisch en cul tureel vrouwen zijn. Vanuit dit standpunt is het de categorie van de biologische vrouw die verslagen, afgeschaft, opgeheven, her noemd moet worden. Een vrouw is degene die besluit er een te zijn en alle andere overwegingen moeten verdwijnen.

De recente controverse over de vermelding van m/v op identiteitskaarten lijkt op het eerste gezicht bespottelijk.

In werkelijkheid is deze door minister David Clarinval (MR) afgebroken poging de zoveelste manifestatie van de radicalisering van westers links rond het thema genderideologie.

Een vrouw zijn ‘door beslissing’ wordt het strikte equivalent van een vrouw ‘door geboorte’, niet in termen van gelijkenis, maar van identiteit

Fallon Fox, een transgender MMA'er

© SHUTTERSTOCK

Schrijfster J.K. Rowling, een bekende biologisch feministe

David Clarinval

© PHOTONEWS

© PHOTONEWS

PIETER VAN OSTAEYEN

De oorlog in Oekraïne en de coronacrisis zorgden ervoor dat er veel minder aandacht ging naar de problemen rond de radicale islam. Nochtans lijkt er niet veel fundamenteel veranderd te zijn. Het proces rond de aanslagen van 11 maart leek een uitgelezen moment om met islamkenner Pieter Van Ostaeyen te gaan praten.

“De aanslagen in Parijs en Brussel waren heel duidelijk georganiseerd vanuit Syrië, anders was dat hier nooit gebeurd”

zei dat er misbruik wordt gemaakt van de islam, hoe precies?

“Bijvoorbeeld het vers: ‘Er is geen dwang in de godsdienst’. Dat wordt duidelijk wel anders geïnterpreteerd door de Islamitische Staat. Er staat in de Koran dat moslims joden en christenen als vijand moeten nemen tenzij… en bij die ‘tenzij’ komt een hele litanie van regeltjes waaraan ze zich moeten houden, waardoor het erop neerkomt dat ze zich wél moeten confirmeren aan de Ahl al-kitab, de ‘volkeren van het boek’. Dat wordt maximaal geschrapt door de Islamitische Staat.”

“Ook hoe ze bij alles wat ze doen verwijzen naar de Koran, de Soera of de Hadith om zo proberen te rechtvaardigen wat ze gedaan hebben. Een uitstekend voorbeeld is de verbranding van die Jordaanse piloot. Daar hebben ze gewoon gerefereerd naar ‘qisas’, een redelijk abstract begrip uit het islamitisch strafrecht. Hun redenering was: die piloot wierp bommen op onschuldige burgers die daardoor levend verbrand zijn en bedolven raakten onder het puin van hun huizen. IS heeft hetzelfde gedaan: ze staken hem eerst in brand en tegelijkertijd hebben ze hem met een vorkheftruck bedolven onder het puin.”

“Er zijn zeer geleerde figuren bij, zoals Abu Bakr al-Baghdadi, de eerste kalief van de Islamitische Staat. Die had een doctoraat in islamitische studies. Topfiguren weten best wel goed waarover het gaat, maar de gewone strijders hadden meestal totaal geen benul, vooral degenen van hier.”

“In 2004 gaf ik les in de gevangenis. Als ik vroeg aan die 25 Marokkanen en die ene Belg waarom ze in mijn les zaten, dan zei die ene Belg dat hij zijn vijand wilde leren kennen. Dat was Jürgen Goris, die had 2 mensen doodgeschoten op een scoutsfuif

en was een zware neonazi. De Marokkanen zeiden allemaal dat ze hun heilige taal wilden kennen en de Koran en de Soenna kunnen lezen, wat a priori bewijst dat ze totaal niets wisten van de Koran. Ik heb jaren daarna mogen ervaren dat bij veel van de buitenlandse strijders de kennis van de islam héél beperkt was. Soms kreeg ik zelfs vragen van hén rond bepaalde uitspraken. Ze vroegen of ik die wilde vertalen en interpreteren.”

Als ze er zo weinig van kennen, waarom beroepen ze zich dan per se daarop?

“Het is een excuus zoals een ander. Zoals de recente wedstrijden van Marokko, die steevast uitgedraaid zijn op rellen. Dat was te voorspellen. Als ze zich kunnen beroepen op iets wat kan ingaan tegen de rest, dan gaan ze erin mee. Neem bijvoorbeeld Fouad Belkacem. Toen die net was veroordeeld en opgesloten, is hij erin geslaagd om een pamflet uit de gevangenis te smokkelen waarin hij zei dat de reden om naar Syrië te gaan was omdat ze zich nergens thuis voelden: ‘In België worden we beschouwd als Marokkaan en in Marokko worden we beschouwd als Belg. Wij horen nergens thuis, maar in de Islamitische Staat is er een gevoel van broederschap.’ Het ging er ook altijd over hoe iedereen daar gelijk was. Allemaal broeders en zusters. Het gevoel waar ze mee naar Syrië trokken, blijft naar mijn gevoel bij gelukkig een zeer beperkt deel van de Marokkaanse gemeenschap aanwezig en men blijft zich beroepen op die vermeende ‘achtergesteldheid’. Ik zie dat de problemen die zich sinds de jaren ’90 manifesteren in feite nog niet heel veel veranderd zijn.”

Wat kunnen we dan doen om die te veranderen?

“Na de lange reeks van aanslagen heeft de regering onder leiding van Jan Jambon heel repressieve maatregelen genomen. Brandjes blussen op korte termijn, want er kwam geen actie op langere termijn. Ondertussen is het debat opnieuw aan

PIETER VAN OSTAEYEN

• Geboren te Duffel in 1977

• Historicus en arabist

• Van Ostaeyen analyseert het conflict in Syrië al sinds het begin in 2011

• In 2012 begon hij te rapporteren over buitenlandse strijders en extremistische groepen

• Doctoreert sinds 2016 over verschillende facetten van de islam

het opflakkeren en het treft ook de rest van de Vlaamse jeugd die getroffen wordt door een algemeen deficit qua opleidingsniveau. Het is een fenomeen dat zich al jaren manifesteert binnen de islamitische gemeenschap. Heel veel van die jongeren zijn gewoon erg dom. Worden die zo gehouden of doen ze zich dat zelf aan? Er zijn er natuurlijk ook veel die wel succes kennen en hogere studies afwerken, maar het probleem blijft bij die marginale groep die de boel kan doen ontvlammen. Het opleidingsniveau over het algemeen in die gemeenschap blijft bedroevend laag.”

We zien minder aanslagen gebeuren in Europa. Werken de veiligheidsdiensten beter of zijn de grootste gekken dood?

“Nee, er lopen nog genoeg zotten rond. Het feit dat er momenteel geen aanslagen te zien zijn - er worden er veel verijdeld elk jaar - heeft puur te maken met de slagkracht van de Islamitische Staat op dit moment. Al Qaeda ligt op zijn gat sinds Ayman al-Zawahiri eerder dit jaar is gedood door een drone in Afghanistan. Er is nog altijd geen opvolger. De gevaarlijkste takken van de organisatie bevinden zich nu in Jemen en Somalië. We zien vooral een

sterke opkomst van jihadisme in Noord- en Centraal-Afrika. In Irak en Syrië zijn er wel nog aanslagen, maar niet meer in die mate dat er nog veel impact is. De focus van de jihad ligt nu in de Sahel. Daar gebeuren er nu elke dag aanslagen, door IS en door Al Qaeda. De grote bazen die in Syrië en Irak de aanslagen in Parijs en Brussel hebben georganiseerd, zijn weg. IS had toen ook heel veel middelen. Bij de val van Mosoel hebben ze het geld uit de centrale bank kunnen roven. Ze hebben toen ook veel Amerikaanse wapens en ander materieel kunnen in beslag nemen. Die slagkracht is nu weg.”

Werd alles van daaruit georganiseerd? We hoorden toch vaak van ‘lone wolves’ die achteraf trouw zwoeren aan IS?

“De aanslagen in Brussel en Parijs waren heel duidelijk georganiseerd vanuit Syrië. Anders was dat hier nooit gebeurd, toch niet in die omvang. Kijk naar die aanslagen daarvoor, toen politiemannen werden aangevallen met messen. Iedereen riep toen ‘lone wolf’, maar lone wolves bestaan niet volgens mij. Ik geloof in een theorie die Clint Watts, een oud-CIA-agent, ooit heeft opgeworpen. Hij spreekt van georganiseerde aanvallen, genetwerkte aanvallen en geïnspireerde aanvallen. Georganiseerd zijn de grote aanvallen zoals Verviers, de Bataclan, enzovoort. Die kwamen op bevel. Genetwerkte aanvallen zijn bijvoorbeeld de vele aanvallen in Frankrijk in 2016, allemaal onder inspiratie van Rachid Kassim, die als spin in het web via sociale media mensen instructies gaf. Maar dat is dus iemand die zijn netwerk in Europa aanspreekt om doelen te treffen.”

“De geïnspireerde aanvallen zijn mensen die de propaganda volgen van IS. Dat wil

In hoeverre zijn die strijders dan op de hoogte van de islam?

ISLAMKENNER

TOPIDEOLOGEN

niet zeggen dat het lone wolves zijn. Die acties komen altijd van ergens. Meestal ga je banden vinden naar een of ander netwerk. Finaal zal er bijna nooit iemand op zichzelf radicaliseren en beslissen om een mens te onthoofden met een mes. Er zitten natuurlijk veel regelrechte psychopaten tussen zoals Khalid K. uit Almere, die geïnterneerd was en zeer zware medicatie voor psychotische problemen kreeg. Hij is naar Syrië kunnen gaan en begon snel foto’s te tweeten met afgehakte, gespietste hoofden. Die mens was volledig gek. En er waren er veel van dat slag.”

We zijn dus niet veiliger dan 10 jaar geleden?

“Zo ver zou ik niet willen gaan. De Islamitische Staat heeft niet meer dat potentieel om grote aanslagen te plegen, al kan het altijd. Veel aandacht van onze veiligheidsdiensten gaat nu naar Rusland. China zit hier ook volop te spioneren en er is dat omkoopschandaal in het Europees Parlement. Het zou wel kunnen dat een of andere gek toeslaat, met een netwerk dat helpt voor wapens, vervoer, safehouses en noem maar op, namelijk wat de Belgen hier uitgebreid hadden via criminele milieus.”

Hoe zit het dan met de taliban, die Afghanistan en een hoop Amerikaanse wapens in de schoot kregen geworpen?

“Het is de eerste terroristische organisatie ooit met een luchtmacht. Chapeau. Maar de taliban zijn niet ons grootste probleem. Die zijn Afghanistan aan het verkleuteren en draaien de klok nog verder terug. Het grote gevaar in dat land is IS, die daar in sneltempo aanslagen pleegt. Er is een fundamenteel verschil tussen de ideologie van de taliban en die van IS. IS beschouwt de taliban eigenlijk als vernieuwers, die de traditionele, salafistische islam ondergraven.”

“Ook Al Qaeda en IS zijn verwikkeld in een strijd met elkaar. Recent waren er botsingen tussen beide in Mali en daarbij zou IS ongeveer honderd strijders van Al Qaeda afgemaakt hebben. Toen IS doorbrak in 2014, verspreidde Al Qaeda een pamflet waarin onder andere stond dat het niet toegestaan is om aanslagen te plegen op markten, openbare plaatsen, moskeeën, plaatsen met vrouwen, kinderen of bejaarden en ga zo maar door. Volgens de islam mag je onschuldigen niet aanvallen. Ze zetten zich dus van in het begin zeer fel af tegen waar IS voor staat. De vraag is wat er met Al Qaeda zal gebeuren nu het zijn grote leider kwijt is.”

Volgens sommigen zou het atheïsme in opmars zijn binnen de islamitische wereld?

“Je moet eens als buitenlander naar een Arabisch land proberen te gaan en zeggen dat je geen godsdienst hebt. Veel plezier! Atheïsme is er het laagste van het laagste. Christenen en joden, als volkeren van het boek, worden beschouwd als nog bij ‘de goei’, er is immers een link met de islam. Christus is bijvoorbeeld de laatste profeet voor Mohammed.”

Is er geen inherent probleem met de islam, als we al die onderdrukking en dat geweld zien?

“Mijn toenmalige promotor, Urbain Vermeulen, vond dat, maar ik heb toch moeite om te verklaren dat er een probleem is met de islam op zich. Er hangt

ISLAMITISCHE STAAT EN SYRIË

Finaal heeft de Islamitische Staat gefaald. Het nieuwe kalifaat was een oord van geweld, slavernij en onderdrukking. Zorgt dat niet voor inzichten bij veel mensen of was alles de schuld van het Westen?

“Je vindt altijd makkelijk complottheorieën. De reden dat het mislukt is, is wel degelijk dat de Amerikanen stevig hebben ingegrepen, onder het mom van het beschermen van de jezidi’s, wat wel een rol speelde, maar de doorslaggevende factor was de onthoofding van James Foley. Die campagne van onthoofdingen en constante terreur heeft de Amerikanen ertoe aangezet zwaar te investeren in het stoppen van IS. Mochten de Amerikanen begaan zijn met mensenrechten in het algemeen, hadden ze veel vroeger ingegrepen en Bashar al-Assad jaren voordien van de macht gedreven in Syrië.Wat die daar allemaal heeft uitgevreten… 90 procent van alle burgerdoden in Syrië zijn op het conto te schrijven van het Syrische regime en de Russen. De Islamitische Staat heeft weliswaar wijdverspreide gepropageerde wreedheden gepleegd, en die hebben voor een shockeffect gezorgd, maar gasaanvallen op de eigen bevolking, Russische bombardementen zoals op Aleppo, nu 6 jaar geleden… Daar werd weinig of niets aan gedaan.”

De klassieke verdediging is dat Assad

vecht tegen islamisten, het grotere kwaad.

“Als je die logica volgt, dan is de Wagner-groep een van de grootste bondgenoten van de NAVO in Afrika. Wagner wordt ingehuurd door Mali, de Centraal-Afrikaanse Republiek en anderen om te vechten tegen jihadi’s. Intussen plunderen de Russen die landen kaal en gebruiken ze dat geld in Oekraïne. Maar in de perverse logica van ‘de vijand van mijn vijand is mijn vriend’ zijn de Fransen en de Russen bondgenoten in Mali.”

“Bij het begin van de protesten zette Assad de gevangenisdeuren open. Zo kwamen jihadi’s die vroeger vochten in Irak ineens allemaal opnieuw vrij en zochten ze een manier om te strijden tegen het regime. Zo had Assad een excuus om hard op te treden, zonder erbij te zeggen dat hij ze net had vrijgelaten.”

Is er nog een fatsoenlijke Syrische oppositie?

“Iemand die verwoede pogingen aan het ondernemen is, is bizar genoeg Abu Mohammad al-Julani. Zelf indertijd door al-Baghdadi vanuit Irak naar Syrië gestuurd om Javhat al-Nusra op te richten, een tak van Al Qaeda. Al-Julani is verveld van een hardcore salafist naar een zeer pragmatische leider die samen met een aantal andere figu-

veel af van de interpretatie door de persoon zelf. Islam is zich onderwerpen aan de wil van Allah en die onderwerping kan alle vormen aannemen. Maar ik ben al zo lang bezig met de islam en heb er zo veel respect voor. Islam kan een heel warme cultuur zijn, inclusief en extreem gastvrij.”

Bestaat er eigenlijk veel verschil tussen de soorten sharia? Pakweg tussen Saudi-Arabië en Islamitische staat?

“Helemaal niet. Islamitisch recht in Saudi-Arabië is even fundamentalistisch. Het grote verschil is dat er daar wel wat meer nuance en pragmatisme is. Zo worden overspeligen er gestenigd, maar volgens de wet moeten er ook vier mannelijke getuigen zijn van de effectieve penetratie. Je moet dus al een halve peepshow organiseren vooraleer je iemand mag stenigen. Nog sterker, bij berouw wordt er geen straf uitgesproken. IS trekt zich daar niets van aan.”

tot uitvoering worden gebracht.”

Wijst dat toch niet op een groot probleem binnen de islam?

“Ik zal voorzichtig zijn: er zijn veel moslims die zich affirmeren met de islam zoals het is, maar ik denk niet dat er veel mensen zijn die toejuichen wat er in de ‘hudud’ (islamitisch strafrecht) geschreven staat of hoe het geïnterpreteerd moet worden. Zo was er grote verontwaardiging binnen de islamitische gemeenschap toen IS homo’s van daken begon te gooien op basis van een obscure tekst. Dat soort zaken gebeurt niet in Saudi-Arabië. Ik heb daar als kind gewoond en volwassen mannen lopen daar hand in hand over straat, pink in pink.”

“De gruwel die salafisten voelen voor vernieuwing, wordt niet gedeeld door gewone moslims. Maar voor de radicalen zijn die mensen én hun naasten ongelovigen. Dát was wat IS deed: iedereen tot ‘kafir’ verklaren. Ergens heeft Samuel Huntington op dat vlak gelijk: we hadden na de communisten een nieuwe vijand nodig en hebben die gevonden in dé islam.”

Speelt globalisme en individualisering ook een rol binnen dit alles?

“Zeker, vooral de opkomst van sociale media. Dat heeft een fundamentele, onmiskenbare invloed gehad op de verspreiding van de ideologie van Al Qaeda en IS. Had Twitter niet bestaan dan kan ik je bijna garanderen dat IS nooit zo groot zou zijn geworden als nu.”

“In Saudi-Arabië is stenigen zeldzaam. Onthoofdingen gebeuren dan weer vaak. Er zijn veel zaken in het islamitisch strafrecht die zich lenen tot amputatie van ledematen. Maar het pragmatisme is vaak ten gunste van de overtreder. Er is naar mijn weten geen staat in de wereld waar een vorm van islamitisch strafrecht wordt toegepast die menselijk is. De voorgeschreven straffen zijn onmenselijk als ze

ren in Idlib een schaduwregering heeft opgericht en de controle die ze hebben is stabiel. Er gebeuren nog zaken maar ze spannen zich in om een veilige enclave te creëren en ze doen er alles aan om respectabel te zijn voor de buitenwereld. Zo was al-Julani vroeger helemaal hetzelfde gekleed als Bin Laden: camouflagepak, witte tulband en een kalasjnikov, het exacte spiegelbeeld van Bin Laden. Nu draagt hij een maatpak. Al-Julani blijft natuurlijk een wolf in schaapsvacht. Ik heb geen idee wie het nu zal oplossen daar.”

Wat doen de christenen in Syrië?

“Het land is zo’n complexe puzzel van allerlei etniën, godsdiensten en ga zo maar door. Toen ik er in 2007 was, was het de normaalste zaak van de wereld dat radicale moslims samen koffie gingen drinken met christenen en alawieten. Syrië was een heel diverse gemeenschap. Het conflict is natuurlijk een grote ramp voor veel christenen. Ik heb zelf met de hulp van Theo Francken en zijn kabinet indertijd twee families uit Syrië naar hier kunnen halen. Een gezin kwam uit het alawitisch hartland en het ander was afkomstig uit Deraa, in het zuiden. Maar de corruptie was simpelweg te groot geworden. Die mensen zijn gigantisch dankbaar dat ze zijn kunnen vluchten, maar hun leven is wel om zeep. Die beginnen vanaf nul.”

Kende u veel Syriëstrijders?

“Heel veel, ik wilde begrijpen wat hen dreef. Het overgrote deel besefte niet wat ze deden. Maar er waren ook een paar zeer intelligente kerels bij die heel goed wisten waarmee ze bezig waren. Met hen heb ik heel verhelderende gesprekken gehad over wat gewone mensen ertoe dreef om te gaan vechten. Van waar komt het dat een postbode zich hier plots bekeert om daar dan mensen te gaan onthoofden? Het zijn onwetenden die zich laten meezuigen door ‘grote ideologen’, om broederschap te vinden, mensen die zich genegeerd en gediscrimineerd voelen en denken dat ze daar iets beters gaan vinden. Er zijn economische, sociologische en pragmatische aspecten, maar ook een sterk gevoel van de nabijheid van het einde der tijden.”

Bent u zelf gelovig?

“Ik kom uit een katholieke familie, maar de laatste keer dat ik in een kerk was, was bij de begrafenis van mijn vader in 2016. De islam voert een aantrekking op mij uit, anders zat ik hier niet. Arabische kalligrafie is bijvoorbeeld een van de mooiste kunstvormen die bestaan. Maar ik word niet verleid tot geloof. Het is meer een te onderzoeken fenomeen voor mij.”

CARL DECONINCK

TOPFIGUREN EN

WETEN BEST WEL GOED WAAROVER HET GING, MAAR DE GEWONE STRIJDERS HADDEN MEESTAL TOTAAL GEEN BENUL”

De problemen die zich sinds de jaren ’90 manifesteren, zijn in feite nog niet heel veel veranderd

Betaalt jouw ziekenfonds brillen tot 100 euro terug?

Binnenkort ‘Fries’ op Nederlands paspoort?

De provincie zal als eerste stap uitzoeken of en welke wetten eventueel veranderd moeten worden om deze aanpassingen mogelijk te maken en wil hier de komende tijd ook actief voor lobbyen. “Wij willen dat er meer Fries te lezen is op officiële documenten”, zegt gedeputeerde Sietske Poepjes (CDA). “Wij willen dat als je je paspoort pakt, dat er niet alleen in het Engels en het Frans ‘family name’ en 'nomme de famille’ staat, maar ook ‘efternamme’ of ‘famyljenamme’ in het Fries.

Officiële status

Het Fries heeft sinds 1956, dankzij de wet-Donker, op het grondgebied van de provincie Friesland een officiële status die intussen is gelijkgesteld met het Nederlands. In dat jaar werd, mede als gevolg van de agitatie door de Friese taalbeweging, een begin gemaakt met het formeel toegestane gebruik van het Fries in de rechtspraak. Hoewel het in de praktijk al lang gebeurde, kregen de Friezen in 1995 eindelijk wettelijk het recht om hun taal te spreken in vergaderingen van de gemeenteraden en Provinciale Staten. Twee jaar later werden verder bij wet de mogelijkheden om het Fries in de rechtbank te gebruiken verruimd, zodat nu onder meer ook het Openbaar Ministerie en de rechterlijke macht het Fries mogen gebruiken. Basisscholen en middelbare scholen in de provincie Friesland geven het vak Fries. En de inwoners van de provincie kunnen de taal gebruiken in hun officiële contacten met de gemeente, de provincie, de waterschappen en de politie. Het provinciebestuur en sommige steden en gemeenten hebben er een beleidspunt van gemaakt om meer Fries te gebruiken bij het opstellen van officiële documenten. Door een aantal wetswijzigingen zijn zulke Friese stukken nu in bijna alle gevallen rechtsgeldig. Trouw- en geboorte-akten zijn vandaag de dag in alle Friese gemeenten tweetalig beschikbaar. In 2014 werd de wet-Gebruik Friese Taal van

kracht, waarin verschillende eerdere bepalingen samengebracht zijn. Zo is daarin vastgelegd dat het Fries en Nederlands de officiële talen van de provincie Friesland zijn. Deze wet verplicht de Rijksoverheid en Gedeputeerde Staten van de provincie Friesland overigens ook om periodiek bestuursafspraken te maken. En de gedeputeerde maakt zich sterk dat het voorstel tot opname van het Fries op de identiteitsdocumenten vast en zeker op de agenda zal staan van de volgende periodieke bestuursafspraak.

Positieve slaagkans

De Gedeputeerde Staten lieten zich inspireren door het Verenigd Koninkrijk. Daar staan in het paspoort identiteitsgegevens als naam, voornamen, geboortedatum en -plaats niet alleen in het Engels, maar indien gewenst ook in het Welsh, het Schots en Iers Gaelic. Maar er werd ook verwezen naar de meertalige identiteitspapieren in ons land en Zwitserland. Het gevraagde onderzoek moet duidelijk maken of dit ook voor het Fries kan. Het Fries heeft weliswaar de status van tweede rijkstaal maar alleen in Friesland is het de tweede officiële taal, waardoor er niet meteen éénduidig op deze vraag kan worden geantwoord.

In Friesland is de Jongfryske Mienskip, een organisatie die zich sinds 1915 onder andere inzet voor de Friese taal, cultuur en identiteit, al langere tijd vragende partij voor meer Fries op officiële documenten. Het was onder impuls van deze organisatie dat eerder al Friese donorformulieren en een Friestalige avondklokverklaring tijdens de coronapandemie werden gerealiseerd. Voorzitter Sander Hoekstra liet aan ‘Omrop Fryslân’ weten verheugd te zijn met dit nieuwe plan. Hij schat de slaagkans van het voorstel positief in, omdat de Tweede Kamer volgens hem in de afgelopen tijd "aardig pro-Fries" is geworden.

JAN HUIJBRECHTS

Frankrijk krijgt Corsica niet rustig

Op maandag 5 december arresteerde de Franse politie verschillende leden van de Corsicaanse onafhankelijkheidsbeweging Corsica Libera. De woede en het ongenoegen nemen al weken toe op het eiland, dat nog steeds deel uitmaakt van Frankrijk. De door Macron en zijn minister van Binnenlandse Zaken Gérald Darmanin beloofde gesprekken over meer onafhankelijkheid werden nog zelfs niet opgestart. Een bezoek van dezelfde minister aan het mooie, maar rebelse eiland in de Middellandse Zee voor deze week werd intussen afgezegd.

Op 1 december had de Franse politie al 8 Corsicanen opgepakt, onder wie Charles Pieri, 72 jaar. De Franse politie gaat ervan uit dat Pieri de radicaalnationalistische FLNC leidde, een vereniging die ook gewelddadige en militaire acties plande en uitvoerde tegen Frankrijk. Samen met Pieri werden ook zijn zoon en kleinzoon opgepakt, naast andere nationalisten en dit ondanks de pogingen van veel Corsicaanse omstaanders om de arrestatie te beletten.

Gaat nationalistisch Corsica straks weer in gewapend verzet?

De arrestaties, waarbij bijvoorbeeld ook Pierre Paoli, een kaderlid van de partij Corsica Libera, werd opgepakt, werden opgezet in het kader van juridische informatie die het gerecht voor antiterroristisch onderzoek verzamelde. Het gaat over een onderzoek naar terroristische netwerken en meer bepaald naar een geheime persconferentie waarin het FLNC een mogelijke terugkeer aankondigde van het Corsicaans gewa-

pend verzet, als Frankrijk - zoals tot nu toe - weigert in overleg te gaan met Corsica over verregaande autonomie.

Dit alles in een omgeving van groeiend nationalistisch verzet, zoals acties tegen tweedeverblijvers (lees: Parijse eigenaars met veel poen, die een tweede woonst op Corsica kopen, terwijl jonge Corsicanen amper nog een woning op het eiland kunnen kopen), acties die met ‘FLNC’ werden ondertekend. Er was verder geweld tegen restaurants op het eiland. Verschillende nationalistische manifestaties vonden intussen plaats in Ajaccio, georganiseerd door Corsica Libera en Sulidarita.

Meerderheid

In het Corsicaanse parlement bezet het nationalistische en autonomistische Femu a Corsica 28 van de 63 zetels. Het nog radicalere Corsica Libera (opgericht in 2009) heeft 13 zetels in het parlement. Samen een meerderheid aan zetels dus.

PIET VAN NIEUWVLIET

Het kan er behoorlijk hevig aan toegaan in Corsica

Vorige week raakte bekend dat de Gedeputeerde Staten, het provinciebestuur van Friesland, door een externe jurist gaat laten onderzoeken of het Fries kan worden opgenomen op Nederlandse identiteitspapieren zoals het ID, paspoort en rijbewijs.

Sietske Poepjes

FRANKRIJK

DIPLOMATIEKE VALIES

Liefde van de diplomatie gaat via de maag

Wellicht uitvoeriger dan anders worden in deze periode de tafels rijkelijk gevuld. En waar dit voor de meeste mensen louter rond gezelligheid draait, is tafelen soms ook een belangrijk instrument in het beheren en beheersen van internationale relaties. Het brengt ons tot de kern van de zaak: de meerwaarde van zogenaamde culinaire diplomatie, doorgaans als ‘gastrodiplomatie’ bestempeld. Als afsluiter van dit oorlogsjaar een schets van een wat miskende kamer in het statige huis van de diplomatie.

Er bestaat een gangbare wetenschappelijke definitie van wat nu precies onder gastrodiplomatie begrepen moet worden: “Het gebruik van eten en kookkunsten als instrument om interculturele verstandhouding te creëren, in de hoop de interactie en samenwerking te bevorderen en te verbeteren.” We citeren uit een bijdrage verschenen in The Hague Journal of Diplomacy.

Maar het kan ook minder zwaarwichtig. En eigenlijk spreekt de term voor zich. Algemeen wordt aangenomen dat de popularisering ervan in gang werd gezet nadat The Economist er ruim twee decennia geleden opvallend mee uitpakte. Het betrof een artikel waarin het Global Thai-plan van de Thaise regering besproken werd, een van overheidswege aangestuurd initiatief om het aantal Thaise restaurants wereldwijd op te drijven. Men stelde vast dat er op dat ogenblik zo’n 5.500 waren, verspreid over alle uithoeken van de planeet. De ambitie was dit tegen 2003 naar 8.000 op te trekken. Heel eerlijk gezegd, we hebben er geen flauw benul van of dat opzet gehaald werd, het interesseert ons ook niet en eigenlijk is het in deze context ook niet relevant. Punt is dat men de nationale culinaire traditie ging aanwenden om het land sterker op de (wereld)kaart te plaatsen.

Thailand ging de nationale culinaire traditie aanwenden om het land sterker op de (wereld)kaart te plaatsen

Promotie en toerisme

Dat brengt ons bij een eerste aspect van gastrodiplomatie: het gebruiken van de culinaire kennis en kunde als instrument van promotie en toerisme. De voorbeelden zijn niet alleen legio, ver moeten we ook niet zoeken. De manier waarop dit land uitpakt met bier of pralines is er een treffende illustratie van. Anders dan de tanende Rode Duivels zijn bier en pralines blijvende producten om de merknaam in het buitenland op de kaart te plaatsen of te behouden. Niet toevallig is de jaarlijkse 11 juli-receptie in Den Haag bijzonder begeerd bij onze noorderburen. In de

wandelgangen wordt gefluisterd dat het lekkers dat voor de gelegenheid uit de tapkraan stroomt er wel voor iets tussen zou kunnen zitten. Bijzonder geapprecieerd ook was dat er in de residentie van een vorige vertegenwoordiger van de Vlaamse regering in ’s-Gravenhage telkens ‘Vlaamse Leeuw’ koud stond. Maar genoeg autobiografie.

Franse koningen waren dol op haast goddelijke ceremonies waarvan gastronomie een vast onderdeel was

Richelieu

Een ander aspect van gastrodiplomatie is het gebruiken van het culinaire in, laat ons zeggen, processen eigen aan internationale relaties en verhoudingen. “Ook al beweren de Fransen de uitvinders te zijn van dit soort van diplomatie, de praktijk leert dat voorbeelden gevonden worden die teruggaan naar de Bijbelse tijden, het Romeinse Rijk en het Italië van de Renaissance”, lezen we in een paper van de Amerikaanse academica Johanna Mendelson Forman, verbonden aan onder andere het Stimson Center in Washington. “Staatsdiners en maaltijden georganiseerd tijdens onderhandelingen zijn voorbeelden van culinaire diplomatie.”

Een hele historiek is voorhanden en onderzoekers leggen vaak het verband tussen gastrodiplomatie, de opkomst van de moderne diplomatie, zoals geboetseerd onder kardinaal Richelieu, en Richelieus systeem van permanente ambassades. Pour la petite histoire: in die jaren was het gangbaar dat men uit vrees voor vergiftiging zijn eigen kok onder de arm nam. Die tijden waren natuurlijk gekenmerkt door decadente overvloed. Franse koningen waren dol op haast goddelijke ceremonies waarvan gastronomie een vast onderdeel was. Op een hoogtepunt werkten 324 koks aan het hof van Versailles. Culinaire gebruiken, dat is bekend, waren essentieel voor de relaties tussen de Franse en Ottomaanse elites in de 18de eeuw. Er was zelfs een expert uitgestuurd voor het maken van... Turkse

koffie, een 18de-eeuwse barista zeg maar.

Verdrag van Wenen

Ook op het vlak van de gastrodiplomatie zorgde de Franse Revolutie voor een kentering. Niet dat men plots overstapte op water en brood nadat de guillotine het hoofd van Lodewijk XVI in het bijhorende mandje deed rollen, maar het exorbitante werd er wel behoorlijk afgevijld. Toch een laagje. Het beste bewijs dat het toch nog wat ‘envergure’ mocht hebben, was het diner dat ten tijde van de totstandkoming van het Verdrag van Wenen georganiseerd werd in de Oostenrijkse hoofdstad. De gastenlijst bevatte twee keizers, vier koningen, één koningin, vier troonpretedenten en een batterij aan prinsen en prinsessen, 10.000 man in totaal die na de overwinning op Napoleon gezellig kletsten over hoe het nu verder moest met Europa. Het boodschappenlijstje van de befaamde chef-kok Marie-Antoine Carême die aan het hoofd stond van dit culinair hoogtepunt was niet min: 300 hammen, 200 patrijzen, 600 ossentongen, 3.000 liter soep en - volgens de overlevering - een “fontein van wijn”. Het zal voor diezelfde onfortuinlijke Napoleon op Sint-Helena wellicht wat soberder geweest zijn. In 1803 had hij het kasteel van Valençay gekocht en er zijn hoofddiplomaat Tallyrand in ondergebracht met als doel er diplomatiek relevante diners te organiseren. Het culinaire luik werd toevertrouwd aan… Marie-Antoine Carême.

Nucleaire vergiftiging

Frans oud-premier Jean-Pierre Rafarin had het over “de tafel als plaats waar macht invloed heeft, spanningen ontspannen en relaties gebouwd worden”. En dat kan ook op een meer sobere manier. Met hotdogs bijvoorbeeld.

Toen voormalig Amerikaans president Roosevelt in 1939 een picknick organiseerde voor de Britse koning George VI kreeg ze een hotdog aangeboden. En een biertje. Wat volgde was een gesprek over het te verwachten moment dat in Europa de lampen weer dreigden uit te gaan, zoals Sir Edward Grey het in 1914 verwoordde. Wie ook ooit een hotdog kreeg was toenmalig Sovjetleider Chroesjtsjov. Hij mocht er pas zijn tanden in zetten nadat een Geiger-teller het broodje en de worst grondig geïnspecteerd had. Vergiftiging krijgt er nu eenmaal een laag bij in het nucleaire tijdperk, vraag maar aan dissident Aleksandr Litvinenko die in 2006 met een dosis polonium gedwongen naar de eeuwige jachtvelden vertrok.

Een zekere soberheid wordt wel meer als een teken van vertrouwen gezien in de gastrodiplomatie. Want is het niet net met vrienden dat men gemoedelijke maaltijden nuttigt? George Bush jr. besprak met Vladimir Poetin belangrijke dossiers rond een barbecue op zijn ranch in Texas. Ook

Buikgriep

Toen voormalig Amerikaans president Roosevelt in 1939 een picknick organiseerde voor de Britse koning George VI kreeg ze een hotdog aangeboden

Voormalig Amerikaans buitenlandminister Hillary Clinton noemde voeding ooit “het oudste diplomatiek instrument om relaties op te bouwen”, ook al kan hetgeen zich op en rond het bord afspeelt wel eens gênante situaties opleveren. Toen president Obama zijn toenmalige Franse evenknie François Hollande voor een staatsdiner uitnodigde, serveerde het Witte Huis kaviaar, afkomstig uit Illinois. Op zich niet zo speciaal, zal u zeggen. Klopt ook, zij het dat op dat moment Hollande en zijn regering er alles aan deden af te raken van hun kwalijke reputatie ‘gauche caviar’ te zijn. Het veroorzaakte een ‘zie je wel’-reactie bij zijn politieke tegenstanders.

Indrukwekkender was de unieke prestatie die George Bush sr. op zijn naam schreef. Het gebeurde in 1992 tijdens een officieel diner in Tokio. Ergens tussen de zalm en het gegrilde vlees werd het hem allemaal wat te veel, waarna hij het presteerde op de Japanse eerste minister over te geven. Snel vertrok een communiqué om te benadrukken dat het eten er voor niets tussen zat, wel een opgelopen griep. Buikgriep, durven we aannemen? Bij ons weten was dit de eerste en enige keer dat het een Japans regeringsleider overkwam.

Word lid van de Vlaamse Volksbeweging!

voormalig Chinees president Zemin viel diezelfde eer te beurt. Net als Tony Blair, maar dat is minder een verrassing.

MICHAËL VANDAMME

Partijonafhankelijk Identiteitsversterkend Sociaal bindend

Trump organiseert een lunch voor een Chinese delegatie

Kerstmis voor de vervolgde kerk

tend in de gaten gehouden en de Chinese overheid blijft controle uitoefenen op de gelovigen in het land, zelfs ten aanzien van de eredienst binnenin de kerken.

ge president Ortega in de oppositie zat, in 2003 nog, bood hij daarvoor zijn excuses aan. Sinds hij echter weer aan de macht is gekomen, is de vervolging van christelijke clerici en leken weer begonnen.

Europa

In Nigeria zijn sinds 2009 naar schatting meer dan 350.000 mensen, voornamelijk christenen, gedood door extremisten. In een ander Afrikaans land, Mozambique, worden joden en christenen door islamitische terroristen gedwongen ‘jizya’ te betalen, een belasting voor joden en christenen die stamt uit de begintijd van de islam vanaf de overwinning op de Joodse stad Khaibar. In Egypte werden in de voorgaande jaren verschillende aanslagen gepleegd op de Koptisch-christelijke bevolking, juist tijdens de kerstperiode. Het is nog afwachten wat er dit jaar eventueel zal gebeuren, maar met de gebeurtenissen van de afgelopen jaren in herinnering, zou een nieuwe reeks van aanslagen rondom het feest van de geboorte van Christus geen verbazing wekken.

Azië

In Pakistan blijven christenen doelwit van gedwongen bekeringen tot de islam, valse beschuldigingen van blasfemie, moord- en lynchpartijen en aanvallen op kerken, volgens een rapport van de Amerikaanse Commissie voor Internationale Religieuze Vrijheid (USCIRF). De naar schatting 10.000 tot 12.000 christenen in Afghanistan leven in angst sinds de machtsovername van de taliban in augustus 2021 en kunnen ze hun geloof niet openlijk belijden. De meeste christenen in het land zijn bekeerlingen vanuit de islam en worden als afvalligen gezien door de taliban. Ook christenen in India, Myanmar, Noord-Korea en andere landen in Azië worden vervolgd. De kerken in China worden door de autoriteiten nauwlet-

Amerika

In een aantal Amerikaanse landen, zoals bijvoorbeeld Brazilië, Haïti en Nicaragua is vervolging toegenomen. In Haïti werd in mei van het afgelopen jaar een priester, Whatner Aupont, ontvoerd. Een non, zuster Luisa del Orto, werd vermoord in juni van dit jaar en enkele weken daarna werd de kathedraal in Port-au-Prince, de hoofdstad Haïti, in brand gestoken. De situatie voor christenen in Nicaragua is sinds de ambtstermijn van president Ortega verslechterd. Clerici werden het land uitgezet, onder huisarrest geplaatst, gearresteerd en gevangengenomen. Dit is een herhaling van wat in de jaren ’80 van de vorige eeuw in het land reeds gebeurde toen er ook een golf van christenvervolging door het land raasde. Toen de huidi-

Regelmatig worden kerken in Europa, bijvoorbeeld in Spanje, Italië, Duitsland, Frankrijk en Oostenrijk, aangevallen, in brand gestoken of vernield. De meeste haatmisdrijven richting gelovigen in Europa zijn gericht tegen christenen, terwijl de media hierover niet of nauwelijks berichten. De focus ligt vooral op islamofobie en antisemitisme. Volgens een rapport dat dit jaar verscheen over het jaar 2021, werden er in dat jaar meer dan 500 antichristelijke haatmisdrijven doorheen Europa gerapporteerd. Dat zou slechts het topje van de ijsberg zijn, omdat de meeste van die misdrijven niet worden gemeld bij de autoriteiten. In België werden in Kortrijk de muren van de Sint-Elisabethkerk beklad door vandalen. Volgens de pastoor van de kerk, Guido Gooman, was dat niet het eerste incident.

SONJA DAHLMANS

Het Oekraïense Bethlehem in Krakau

Kerstmis is neergedaald in Krakau, de Poolse culturele hoofdstad. De sfeerverlichting dompelt de Raadhuistoren in kleur terwijl horden buitenlandse toeristen langs de kraampjes schuifelen op zoek naar cadeaus voor onder hun kerstboom. Niet veel verder aan het beeld van de Poolse dichter Adam Mickiewicz staat een groep Oekraïners met hun nationale vlag te zwaaien terwijl ze hun volkslied zingen. Jongeren spreken wandelaars aan en vragen om een bijdrage voor hun landgenoten in het door oorlog verscheurde land. Helaas krijgt hun oproep schijnbaar weinig bijval.

Irina: “Mensen hier zitten niet meer met hun gedachten bij Oekraïne. En dat proberen we te veranderen. Want op enkele kilometers hiervandaan zitten miljoenen mensen zonder licht, warmte en voedsel. Zij zullen Kerstmis moe-

ten vieren in de bittere koude terwijl drones en raketten op hen blijven neerdalen. Europa mag onze mensen en de offers die we brengen niet vergeten. We zijn dankbaar voor de vele hulp die we krijgen, maar de noden zijn zo groot dat we helaas om meer moeten blijven vragen. Ik krijg constant berichten van het thuisfront over kinderen die de vriesdood zullen sterven of ouderen die geen zicht hebben op een maaltijd. Dat is de wrede realiteit van de Russische agressie in mijn land. Met ontzettende heimwee kijkt elke Oekraïner terug op - letterlijk en figuurlijk - onze warme Kerst. Maar ik hoop volgend jaar gewoon weer Kerstmis te vieren met mijn familie. Slava Ukraini!”

Krakow is een gastvrije stad voor de vele Oekraïense vluchtelingen die de grens overstaken op de vlucht voor het Russische oorlogsgeweld. Vele hotels in de stad bieden een verblijf met korting aan hen aan zodat ze niet op straat hoeven te slapen. Dat geldt ook voor Simon die in Krakau werkt.

Simon: “De Oekraïners zijn welkom in Polen, ook al hebben we een conflictueus verleden met de wandaden van Simon Bandera tijdens de Tweede Wereldoorlog. Er is momenteel meer dat ons bindt en dus besluiten velen om het verleden te laten rusten. De Oekraïense soldaten strijden op het slagveld in Oekraïne ook voor Poolse belangen. We zijn niet naïef, want de geschiedenis heeft ons geleerd Rusland zijn imperialisme altijd te vrezen. Daarnaast zijn ze voor Polen een enorme verrijking. Ze doen vaak het werk waar Polen op neerkijken. Een deel van de vluchtelingen in mijn hotel heeft zich in Polen gevestigd of is zelfs doorheen het jaar al teruggekeerd. Vaak waren die laatsten personen die hun eigendommen gingen con-

troleren. Of die ervoor kozen terug te keren omdat het voor hen duidelijk werd dat de Russen hun woonplaats niet zouden bereiken. Maar ik denk dat de barre winterkoude weer velen over de grens naar Polen zal drijven. En ik zal ze hartelijk ontvangen. Ik moet ze er wel iets voor aanrekenen, maar toch beschouw ik mezelf een betere herbergier dan die van Jozef en Maria in Bethlehem.”

RYCKE

Terwijl wij ons opmaakten voor Kerst, blijven berichten binnenkomen over genocide op christenen. Over de hele wereld worden christenen vervolgd. We beginnen met nieuws uit Afrika.

De nasleep van een aanslag door Boko Haram in Nigeria

© PHOTONEWS

De kerstmarkt in Krakau

Uw gilde is dus zeven eeuwen oud?

“Een gilde sterft nooit. Die gaat in een sluimertoestand. De oude gilde is 25 jaar geleden ‘heropgewekt’ door een aantal enthousiaste mensen die stevig verworteld zijn in de Vlaamse klei rond Dendermonde. Deze enthousiastelingen hebben de oude gilde hersticht, met toestemming van de stad Dendermonde en van de andere nog bestaande gilden aldaar, zoals de traditie het wil. Wij hanteren de kruisboog. We oefenen regelmatig op de traditionele manier, met schieten op doelschijven. Eén keer per maand komt onze ledenvergadering samen die de ‘krans’ wordt genoemd, zoals in de middeleeuwen. De krans bestaat meestal uit een lezing over geschiedenis, kunst, psychologie of filosofie. Daarnaast organiseren we culturele uitstappen naar musea en tentoonstellingen en culturele reizen, bijvoorbeeld naar prehistorische sites in Engeland of middeleeuwse steden in Frankrijk.”

U begint uw kransvergaderingen met het ‘Gebed voor het Vaderland’.

“Absoluut. Daarmee willen we deelnemers en bezoekers herinneren aan het feit dat wij in een oude Vlaamse traditie staan.”

Maar u doet niet aan politiek?

“Nee, we houden ons bezig met kunst, cultuur, geschiedenis en spiritualiteit, maar we doen niet aan partijpolitiek. In onze gilde zijn er mensen met verschillende politieke opvattingen, maar binnen de gilde wordt daarover niet gesproken. We zijn samen als gildebroeders en -zusters en elk van hen is een primus inter pares.”

Met het ‘Gebed voor het Vaderland’ willen we deelnemers en bezoekers herinneren aan het feit dat wij in een oude Vlaamse traditie staan

De gilde is christelijk, maar u hecht ook veel belang aan tradities die ouder zijn dan het christendom?

“Er zijn verschillende mensen in de gilde die op dat terrein zeer beslagen zijn. Het is bijzonder frappant hoezeer thema’s en symbolen binnen verschillende religies op elkaar lijken. De uitwerking ervan verschilt natuurlijk, maar het religieuze materiaal dat daaronder schuilgaat is overal ter wereld hetzelfde.”

U interpreteert ‘traditie’ helemaal anders dan de groepen die het christendom verwerpen om de oude Germaanse religie te laten herleven?

“Ja, ik herken dat fenomeen. Die hunkering naar een terugkeer naar de oude religies ziet men overal, dat is niet typisch Vlaams. Ik begrijp dat wel. Maar men kan niet teruggaan naar die oorsprong, zonder alle tussenstadia onder de loep te nemen. De vorm van christendom die hier sterk aanwezig is geweest, was het katholicisme. Dat had de goede reflex, de tradities en gebruiken die van belang waren om de plaatselijke bevolking te incorporeren. Zo werden vele niet-christelijke helden en goden geïncorporeerd in de canon van de heiligen, op een relatief ingenieuze manier. Figuren en gebruiken die echt onaanvaardbaar waren, werden gedemoniseerd, maar andere werden gekerstend. Tijdens de ker-

stening van Scandinavië werd de oppergod Odin eerst een demon, maar in een latere fase werd hij een christelijke heilige: Sinterklaas. Ons beeld daarvan dateert uit de 19de eeuw door het boek ‘Sint-Nikolaas en zijn knecht’ van Jan Schenkman. Hierin wordt Zwarte Piet afgebeeld als een Moorse page. Die werkten toen als dienaars bij adellijke en rijke families. Maar dat is een herwerking van een veel oudere traditie die tot Odin teruggaat. De hoge hoed van Odin werd de mijter, zijn witte schimmel bleef behouden, maar met vier poten in plaats van acht, en Odins staf werd een bisschopsstaf. De geesten van de voorvaderen die Odin volgden op zijn ‘wilde jacht’ door de hemel terwijl ze onderweg geschenken uitdeelden, werden de Zwarte Pieten. Geen Afrikanen, maar geesten die zwart waren omdat zij uit de onderwereld kwamen. Er is een geschrift, reeds uit de negende eeuw, de Saksenkroniek, waarin Sinterklaas het ‘Wilde Heir’ aanvoerde. Maar als men de band met de geschiedenis en de traditie verloren heeft… Zoals het gezegde luidt: ‘Wie zijn geschiedenis niet kent of erkent, is gedoemd altijd dezelfde fouten te herhalen.’ En dat zien we voortdurend gebeuren, in vele verschillende culturen: men maakt steeds dezelfde fouten omdat men niet meer verbonden is met de geschiedenis die men van kindsbeen meegekregen zou moeten hebben. De politieke interpretatie van Sinterklaas en Zwarte Piet als ‘racistisch’, is daarvan een pijnlijk voorbeeld. Wie de mythologische oorsprong van deze mythe niet kent, is natuurlijk vatbaar voor de ‘antiracistische’ manipulatie ervan.”

U heeft een grote collectie foto’s en replica’s van Mexicaanse kunst. Kadert dat in de ruime zin van het woord in traditie?

“Ja, overal, in alle religies en mythologieën over de hele wereld, heeft men kennis van een maagdelijke geboorte, van een god die zichzelf voor de bevolking opoffert, een schepping met het eerste paar mensen… Gelijkluidende mythen en legenden die men in alle religies terugvindt, ook bij de Maya’s, met hun ongelooflijk verfijnde kunstvormen. Antropologen kunnen in een kerk in Latijns-Amerika onmiddellijk aan de attributen zien welke prechristelijke godin er schuilgaat in een katholiek Mariabeeld. Eigenlijk is dat één van de archetypen: de grote moeder. De oervader is ook zo’n archetype. Er zijn volgens de grote psychoanalist Carl Gustav Jung archetypen, oerbeelden, die we allemaal in ons onderbewustzijn hebben. Het legendarische materiaal daarin wordt geactiveerd door dromen en visioenen. In onze beschaving hebben we de reflex andere religies als mythen te beschouwen. Maar omgekeerd ziet men in andere beschavingen onze godsdienst ook als een mythe. Een mythe is eigenlijk een metafoor uit ons diepe innerlijke onderbewustzijn. Lees er maar eens op na hoeveel legenden en religies ontstaan zijn door wat men openbaringen, visioenen of diepe dromen noemt. Het jungiaanse collectieve onbewuste is een wereldomvattend mythologisch rijk.”

Voor iemand die zo ‘traditioneel’ is, lijkt het vreemd dat u systematisch in heel Vlaanderen ‘street art’ fotografeert. Vele mensen denken daarbij al-

leen aan graffiti en slogans op muren.

“Ja, graffiti is ontstaan in de jaren zestig in de VS, eerst als een vorm van protest, later zelfs door straatbenden die daarmee hun territorium afbakenden. Maar geleidelijk is daar ook een echte kunstvorm uit gegroeid. Oorspronkelijk ging het om kunstenaars die in het illegale circuit werkten en niet door de autoriteiten gedoogd werden. Zij brachten hun kunstwerken aan op de muren van verlaten fabrieksterrein, oude gebouwen… Geleidelijk aan konden sommige van die mensen uit de illegaliteit komen en als echte kunstenaars aanvaard worden.”

Men maakt steeds dezelfde fouten omdat men niet meer verbonden is met de geschiedenis die men van kindsbeen meegekregen zou moeten hebben

U heeft mij zo’n schildering in het Waasland getoond, die naar ‘Reinaert de Vos’ verwijst.

“Er zijn nog altijd ‘street artists’ die liever illegaal werken en links en rechts iets op een muur schilderen, maar er zijn er ook, zoals de beroemde Roa, wiens echte naam niet bekend is, die soms opdrachten van de overheid krijgen, in dit geval de stad Sint-Niklaas. Hij heeft de opdracht gekregen een enorme fabrieksmuur te beschilderen met dieren. Dieren zijn Roa’s handelsmerk. Enorme dieren, in zwart-wit. Maar die dieren zijn altijd verbonden met de plaats en de streek waar hij schildert, en in dit geval is de connectie vlug gemaakt tussen de vos en het Reinaert-ver haal, dat immers in het Waasland ge situeerd is.”

Krijgen die kunstenaars subsi dies of overheidsopdrachten?

“Overheidsopdrachten soms wel, sub sidies voor zover ik weet niet. Overheden zijn trouwens zeer slecht in het bepalen wat kunst is en wat niet. Meestal leven deze kun stenaars van hun verfborstel en hun spuit bus, en velen schilderen ook op canvas. Je kan dus gewoon schilderijen van hen ko pen. Er loopt nu een expositie van Roa in New York bijvoorbeeld. Maar anderen krijgen bijvoorbeeld overheidsopdrachten voor het ‘illustreren’ van openbare gebouwen.”

Gezien het tijdelijke karakter van zulke schilderingen hebben uw foto’s toch een zekere archiefwaarde?

“Street art verdwijnt inderdaad soms heel snel. Muren worden overschilderd, gebouwen worden gesloopt… Maar toen ik de beroem de street artist Bué the Warrior vroeg of hij dat niet ontmoedigend vond, bleek hij daar helemaal niet mee te zitten. Hij wist op voor hand dat zijn werk slechts tijdelijk zou blijven bestaan. Zoals uiteindelijk alles maar tijdelijk is…”

Krijgen kruisboogschuttersgilden subsidies?

“We willen ze niet om principiële redenen en dus ontvangen we er ook geen.”

MARC JORIS

ERIC THIERENS

we er ook geen

Eric Thierens is ‘hoofdman’ van de Dendermondse Gilde der Kruisboogschutters van Sint-Joris. Die werd oorspronkelijk werd opgericht rond 1300, maar was al heel lang niet meer actief. Daarnaast is hij een kunstliefhebber en fervent fotograaf van ‘street art’.

“We willen geen subsidies om principiële redenen en dus ontvangen

De kleuren van voetbalkampioen Argentinië

Argentijnse vlag, later kwam er nog een zon op.

De Argentijnen spelen in de kleuren wit en blauw. Dit is geen gevolg van een voorliefde voor Belgische biefstukken, maar een product van het Byzantijnse Rijk, religie, de renaissance, Napoleon en enkele revoluties. In de middeleeuwen was het Byzantijnse Rijk nog altijd groot en machtig, in tegenstelling tot het reeds lang vergane West-Romeinse Rijk. De kleur blauw was er de kleur van de adel en de keizer. De kleur was bovendien moeilijk om te maken en duur. De majesteitelijkheid en het sociale prestige werden vertaald naar religie. De Byzantijnen waren immers diepgelovige christenen en de Mariaverering was sterk. De moeder van Jezus werd omwille van haar belangrijke status eveneens afgebeeld in het blauw, of het azuriet.

Renaissance

In de renaissance schakelden artiesten over naar een andere tint blauw. Gemaakt met behulp van ‘lapis lazuli’. Dat haalde men uit mijnen in Afghanistan en was kostbaarder dan goud. Omdat het van zo ver kwam noemden de Italianen het ultramarinus, van overzee. Het is een diep en helder blauw en bovenal heel exclusief. De oude Egyptenaren voerden de grondstof al in, maar slaagden er toen niet in om er verf van te maken. Ze produceerden er enkel maar een soort grijs mee. Ze gebruikten lapis lazuli daarom enkel voor juwelen en hoofddoeken. De boeddhisten in Afghanistan gebruikten het voor het eerst in schilderijen vanaf de 6e eeuw. Bijna duizend jaar later pikten Italiaanse handelaren het op.

Het kostbare blauw was enkel voor de meest belangrijke werken, zoals sommige topstukken over de Maagd Maria. Johannes Vermeer zou bij het maken van zijn ‘Meisje met de parel’ de kleur zo gebruiken dat het zijn familie in de armoede duwde. Michelangelo zou ‘De Graflegging’ niet afgewerkt hebben omdat de kleur op was.

De Orde van Carlos III

In de 18de eeuw was Carlos III de koning van het Spaanse rijk. Zijn zoon, opvolger en naamgenoot was al jarenlang vruchteloos aan het proberen kinderen te maken. Wanneer dit na veel moeite uiteindelijk toch lukte, was de koning extatisch. Hij richtte daarom in 1771 de ‘Orde van Carlos III’ op. Die orde dient om mensen te belonen die Spanje en de kroon hebben gediend. Het is

BOEKEN

nog steeds een van de hoogste eerbewijzen die een burger in Spanje kan ontvangen, al is het een militaire orde. Enkel de ‘Orde van het Gulden Vlies’, opgericht in 1430 in Brugge door Filips de Goede, staat hoger aangeschreven. Carlos III had gebeden tot de heilige Maria om een kleinzoon en dus gebruikte hij ‘haar’ kleur, blauw, voor zijn orde, al was het een tint lichter, samen met wit.

In 1808 dwingt Napoleon Bonaparte Ferdinand VII, de kleinzoon van Carlos III, tot troonsafstand ten bate van zijn eigen broer, Joseph Bonaparte. Hierop ontstaan er revoluties over het hele Spaanse rijk, ook in Argentinië, dat er toen nog deel van uitmaak-

te. Om hun steun aan het legitieme Spaanse gezag te benadrukken, droegen rebellen er de kleuren van de Orde van Carlos III. Ze zetten zich zo af tegen de bonapartisten.

Kokarde van Argentinië

Maar twee jaar later brak de Argentijnse onafhankelijkheidsoorlog uit. De leider daar, Manuel Belgrano, maakte de kokarde van Argentinië: een geknoopt lint in de kleuren blauw en wit. Het waren de kleuren van de patriotten die eerder al de Engelsen uit Rio de la Plata hielden. Het was niet de laatste keer dat Argentinië botste met Engeland. Dezelfde kleuren dienden voor de

Officieel zouden de kleuren verwijzen naar de lucht en de wolken, maar de werkelijke oorsprong lag bij Carlos III. Wanneer enkele decennia later voetbal het land bereikte, via nota bene Engelse arbeiders, was de lokale bevolking snel verkocht. Argentinië had als een van de eerste landen een echte competitie, in 1891, als vijfde land in de wereld en vóór België. Twee jaar later kwam hun eigen voetbalbond. In de eerste internationale wedstrijd in 1901 was het tenue van de nationale ploeg lichtblauw. Later schakelden ze over op de vertrouwde, iconische strepen die we vandaag na meer dan 100 jaar nog steeds zien.

CARL DECONINCK

Het verleden begrijpen. Of niet…

Op tal van plaatsen in Europa worden we nog geconfronteerd met zichtbare sporen van regimes die hun stempel drukten op mensen. Zij zijn de laatste getuigen van een vaak onverwerkt verleden, want ook vandaag nog is er geen eensgezindheid over hoe men die (lit-) tekens moet begrijpen. De emoties kunnen er nog hoog over oplaaien, maar ook de eerder nuchtere interpretaties zijn niet gelijkluidend.

Luc Rasson reisde doorheen Europa op zoek naar fysieke sporen van het fascisme en het communisme. Meteen worden we geconfronteerd met de vraag wat we vandaag nog moeten doen met standbeelden, straatnamen, graftombes, gebouwen en andere historische plaatsen waarmee men vandaag niet meteen blijf weet of waarvan men de betekenis het liefst vergeet omwille van de beladen en vaak bezwaarde geschiedenis die erachter steekt.

Donker toerisme

Rasson stuurt niet aan op het simpelweg neer- of weghalen van standbeelden en dergelijke, iets wat in het Westen de jongste tijd opgeld maakt omdat woke en vooral progressieven willen afrekenen met het verleden. Voor hem mogen

ze blijven, maar er is wel duiding nodig. Het is belangrijk voor jongere generaties om te begrijpen waarom ze werden geplaatst en door wie. Maar de ‘donkere reiziger’ - hij die reist naar donkere plekken uit het verleden, of herinneringen eraan - die Luc Rasson is, stelt vast dat voors en tegens van toen vandaag soms naast elkaar leven, weliswaar vreedzaam, maar dat de kloof in wezen is gebleven. Alsof men over disputen en feiten van toen niet kan of wil stappen. Het grootste contrast stelt hij vast tussen Spanje en Italië. Terwijl de linkse machthebbers in Spanje elke herinnering aan Franco en zijn regime tot in de kleinste details willen uitwissen en doen verdwijnen door dat zelfs wettelijk te regelen, is men in Italië milder en onverschilliger, nuchterder zelfs, want herinneringen in gebouwen en monumenten

aan Mussolini zijn er nog in overvloed, zelfs complete dorpen die toen werden gebouwd in drooggelegde moerassen. Rasson beschrijft tal van voorbeelden en toetst ze aan de tegenspraak die er vandaag over heerst.

Ook in Praag, Boedapest, Vilnius, Riga, Auschwitz en Triest staat hij stil bij musea, monumenten, slagvelden, executieplaatsen en letterlijk diepe kloven (de foibe in Triëst) die gruwelijke herinneringen aan een gewelddadige eeuw van politiek geladen conflicten, wraak en weerwraak in herinnering brengen. Hij beschrijft wat hij ziet, kadert het in zijn specifieke geschiedenis én gaat er het gesprek over aan met museumuitbaters, maar ook met burgers uit de buurt en schrikt er vaak van hoe ze dat verleden dat daar herdacht wordt benaderen: onverschillig,

fanatiek in deze of gene richting - alsof de strijd van gisteren vandaag nog woedt -, en ja, soms zelfs objectief.

Aansporing

“Tijdens mijn donkere reizen (…) stelde ik vast dat de herinnering aan het verleden altijd bepaald wordt door hedendaagse bekommernissen. (…) Toch zou ik willen pleiten voor wat ik ‘historische empathie’ zou willen noemen. Daarmee bedoel ik de inspanning om, in

de omgang met het verleden ons in de plaats te stellen van álle historische actoren – ook zij die veroordeeld zijn door de politieke en morele waarden die wij vandaag aanhangen. Het is belangrijk en intellectueel eerlijk een poging te doen om alle aspecten van het verhaal te begrijpen, ook al stoten sommige ons vandaag tegen de borst.” Het mag een aansporing zijn aan onze hedendaagse beeldenstormers door iemand die op een onbevlogen, maar intellectueel eerlijke manier een poging heeft gedaan om in diverse Europese landen de geschiedenis een beetje beter te begrijpen. Wie dit bijzonder indringend geschreven boek wil lezen, komt hoogst waarschijnlijk ook tot de conclusie dat “de confrontatie met het verleden ons zou moeten leren het heden te relativeren en ons niet te barricaderen in ons eigen grote gelijk”.

KVDP

Luc Rasson, ‘Donker Toerisme. Reizen door het Europa van de 20 ste eeuw’, Uitgeverij Ertsberg, 2022, 266 p., ISBN 9789464369748

Argentinië kroonde zich afgelopen WK na een zinderende finale tot wereldkampioen voetbal in Qatar. Het was een wedstrijd die de voetbalgeschiedenis zal ingaan en menig voetbalfan zich voor altijd zal herinneren. Een stukje geschiedenis dat minder bekend is, is de geschiedenis achter de kleuren van de Argentijnse ploeg.

De kleuren van Argentinië

© SHUTTERSTOCK

Lionel Messi

© SHUTTERSTOCK

Pieter Pourbus als cartograaf

LEZERSBRIEVEN

BART SOMERS

Pallieterke, Wat ben ik geschrokken toen ik mijn weekblad opendeed. De bladzijden 10 en 11 waren volledig zwart, met in het midden een pot van alle kleuren waarin een bijzonder ‘manneke’ ronddraaide. Twee bladzijden zwart van de leugens en vol slijm. Hoe is het mogelijk dat zulke mensen zichzelf in mijn krantje komen verdedigen nadat ze hun Vlaamse roots al meermaals hebben verloochend? Laat die alstublieft aan de kant liggen. Laat ze niet meer aan het woord komen, want ze - en dat dat manneke zeker - denken dat ze de ‘bonen en spek’ hebben uitgevonden. Laat liever onze echte Vlaamse partij meer aan het woord komen, want dat mag ze nergens doen. ‘Nem’, zeggen ze in Aalst. Het is van mijn hart. Maar toch de groeten met mijn slecht karakter.

L eona Sonck, a a LSt

tienduizenden kiezers die ze verliezen aan luchthaven- en andere stakingen te tellen? Of vrezen ze dan voor hun job? Zoals Karel Van Miert destijds zei: “Bij iedere spoorwegstaking staan de mensen op het perron te verrechtsen.” Het paradoxale aan de hele situatie is dat de vakbonden van de traditionele partijen de grootste propagandisten zijn geworden van de partijen die ze zo verfoeien.

M ark Van Hout, L onderzeeL

GASPRIJS

Pieter Pourbus (1523-1584)

werd geboren in Gouda, maar bouwde zijn schilderscarrière uit in Brugge. Hij huwde er met een dochter van Lancelot Blondeel (1498-1561), op dat moment een van de belangrijkste kunstenaars van Brugge. Blondeel was als befaamd schilder ook gefascineerd door cartografie en architectuur. Het atelier van zijn schoonvader was voor Pourbus de ideale plek om zowel de portretkunst als het cartografisch werk onder de knie te krijgen.

In de zestiende eeuw bevond de productie van kaarten zich op het raakvlak van schilderkunst en cartografie. De renaissance was doordrongen van het ideaal van de ‘homo universalis’ en de kunstenaar was op zijn best als hij meerdere disciplines kon combineren. Nog in de geest van de renaissance sijpelde het wetenschappelijk denken ook door in de cartografie. Artistieke elementen op kaarten ruimden de baan voor topografische aspecten.

In zijn hele loopbaan heeft Pieter Pourbus minstens 27 kaartopdrachten gekregen. Slechts 7 zijn bewaard gebleven en die zijn allemaal samengebracht op de tentoonstelling in het Groeningemuseum.

Brugse Vrije

In 1561 vroeg het Brugse Vrije, de grootste en rijkste kasselrij van het Graafschap Vlaanderen, aan Pieter Pourbus om een kaart te schilderen van het hele territorium, inclusief wegen, waterlopen, dorpen en steden. Tien jaar later leverde de schilder-cartograaf zijn magnum opus af. Uitzonderlijk voor die tijd schilderde Pourbus de kaart met olieverf op een gigantisch doek. Oorspronkelijk mat ze 620 op 335 cm, maar slechts een kwart, de noordoosthoek, is overgeleverd. Allicht is het veelvuldig op- en afrollen van de kaart de oorzaak van het verval. Omdat het origineel al snel in slechte staat verkeerde, kreeg Pieter II Claeissens in 1597 de opdracht een kopie te maken en die is wel volledig bewaard gebleven.

De gedetailleerde kaart van Pourbus is geschilderd op een schakelpunt in de geschiedenis: net vooraleer de Tachtigjarige Oorlog en later de industrialisering het kustlandschap voorgoed zouden gaan veranderen. De kaart is een laatste en waardevolle getuige van het middeleeuwse landschap rondom Brugge. Hoe zag dat landschap er toen uit? Via vergrootglazen en digitale schermen

vindt de bezoeker de antwoorden. Ook de middeleeuwse restanten die vandaag nog terug te vinden zijn worden in de expo belicht.

Conflicten

In 1561, toen Pourbus de opdracht kreeg van het Brugse Vrije, was een aanslepend territoriaal-juridisch conflict tussen het Vrije en Watervliet eindelijk beeindigd. Misschien was het werkstuk ook bedoeld om dit bereikte akkoord definitief op kaart te zetten. Andere kaarten van Pourbus die de expo toont, zijn eveneens opgesteld in de context van conflicten. Bijvoorbeeld de kaart van de wateringen Broucke en Moerkerke Zuid-over-Leie uit 1574, die is gemaakt naar aanleiding van een dispuut tussen die wateringen en de stad Damme. Deze kaart is nog nauwkeuriger dan die van het Vrije en beeldt het gebied tussen Brugge en Damme uit tot in het kleinste detail.

Duinenabdij en Cadzand

In 1580 werkte Pourbus in opdracht van de Duinenabdij in Koksijde. Ook hier schilderde hij met olieverf op een groot canvas. Hoewel de abdij toen al in verval was, beeldde Pourbus ze af in volle glorie.

De kleinste kaart op de expo is die van het eiland Cadzand (ca. 1578). Ze is bijzonder interessant door de passerpunten en -cirkels die er op te zien zijn. Ze tonen aan dat Pourbus de cartografische innovaties van de zestiende eeuw beheerste. Aan de basis daarvan lag Gemma Frisius (1508-1555) die voor het eerst de theoretische beginselen en de praktische uitvoering had beschreven om via driehoeksmeetkunde een landschap op te meten en in kaart te brengen. Recent wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat de kaarten van Pourbus bijzonder accuraat zijn. Hij was niet

CRICKET

Pallieterke, Cricket mag dan wel na voetbal de meest populaire sport ter wereld zijn, zoals de heer Deconinck schrijft in ’t Pallieterke van 22 december, toch is de interesse ervoor in Vlaanderen bijna nihil en dat zal niet vlug veranderen. Ook de andere sporten waarover heden ten dage in ’t Pallieterke wordt geschreven dragen niet echt mijn interesse weg en ik durf te beweren dat zeker 80 procent van de lezers er ook zo over denkt. Gewichtheffen, powerliften en taekwondo zijn zeker niet minderwaardig, maar in Vlaanderen liggen voetbal en fietsen in de bovenste lade, naast volleybal, basketbal, atletiek en darts. Helaas kunnen we ons in ’t Pallieterke niet meer verkneukelen aan de kritische commentaren over deze sporten, met als gevolg dat de sportrubriek bij mij - en zeker ook bij anderen - links blijft liggen… Derhalve zou het beter zijn terug te keren naar de vorige formule. Als er nog klanten zo over denken, dan nodig ik ze bij deze uit om de redactie te bestoken met dezelfde mening!

Robert Bové, Wichelen

BRUSSELS SOUTH CHARLEROI AIRPORT

Pallieterke, Bij de volgende staking in de luchthaven van Charleroi zullen weer duizenden passagiers hun verlof en hun centen in rook zien opgaan. Het zijn vooral gewone mensen, waarvoor de vakbonden beweren op te komen, die getroffen worden. Zoals steeds zullen de staatszenders er weer in slagen reizigers op te voeren die het allemaal niet zo erg vinden. Zoals altijd zullen alle politiekers weer zwijgen als vermoord: het ordewoord bij stakingen. Zelfs de grote klassiekers die er een punt van maken dagelijks op radio en tv te komen, over gelijk wat, zullen er het zwijgen toe doen. Nochtans mag je er zeker van zijn dat 95 procent van de gestrande passagiers op wraak zal zinnen bij de eerstvolgende verkiezingen en dus niet op partijen met vakbonden zal stemmen. Zouden de goedbetaalde studiediensten van de traditionele partijen niet eens een extern studiebureau aanspreken om de

Pallieterke, Dat men de gasprijs wil vastleggen op 180 euro is gewoon de mensen een rad voor de ogen draaien. Als niemand wil leveren als de prijs op 200 euro staat, dan komt er geen gas en zitten we in de kou. Men kan dit uiteraard oplossen met subsidies. Maar de subsidies komen van belastingen. Het is dus de belastingbetalende middenklasse, die de laatste tijd al langs alle kanten gepluimd wordt, die in dat geval het gelag betaalt. De huidige gasprijs bedraagt ongeveer 100 euro per megawattuur (MWh). Een kleine rekensom leert ons dat het door het redenementsverlies drie keer zoveel kost om aan die prijs elektriciteit op te wekken via gas. Dat betekent dat elektriciteit afkomstig uit gascentrales ongeveer tien keer zoveel kost als die uit kerncentrales. L oui S L aV ry S en, ScHoten

KLIMAATKLEVER

Pallieterke, Ik loop al wekenlang met het woord van het jaar - ‘klimaatklever’ - op mijn maag. Zich vastkleven aan een duur kunstwerk is voor klimaatactivisten één van de misplaatste manieren om hun ongenoegen te laten merken. En doordat ‘klimaatklever’ het woord van het jaar is, krijgen ze een aureool. Ik kan mij ook vastkleven en “Allahu Akbar”, “De Croo buiten” of “loon naar werken” roepen. Ben ik dan telkens een ‘klimaatklever’? Er zijn betere manieren om je ongenoegen te uiten. Deze manier werpt een negatief gevoel op de positieve doelstelling van hun actie. Noem die gasten gewoon ‘plactivisten’. Dat woord geeft de juiste inhoud van hun daden weer.

Piet Oppalfens, Mariakerke

VLAMINGEN

ALLER LANDEN

Pallieterke, Magnette bevestigde in De Afspraak op Vrijdag van 9 december - en met hem alle Waalse partijen dat nooit nog over federalisme wordt gesproken. Ivan De Vadder: “Je hebt De Wever dus maar gebruikt.” Het is aan de Vlaams-nationale partijen om zich tot de andere Vlaamse partijen te richten en hen te wijzen op hun verantwoordelijkheid tegenover hun kiezers en hun volk. Bouw samen met de rest van Europa het Europees Comité van de Regio’s - opgericht in 1994 - uit ter vervanging van dit gigantisch, ondemocratisch wangedrocht, de EU. Doe uw werk en laat niet met uw voeten spelen. We betalen jullie daar vorstelijk voor.

Emil Maes, Ranst

ca. 1578

Tentoonstelling ‘Pieter Pourbus. Master of Maps’, nog t.e.m. 16 april 2023, Groeningemuseum, Brugge, www.museabrugge.be

Een lezersbrief insturen?

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.

alleen een meester-schilder, maar ook een meesterlijke cartograaf.

MMMV

Kaart van het eiland Cadzand,

Pieter Pourbus is vooral bekend door zijn schitterende portretten, die onder andere te zien zijn in Musea Brugge en het KMSKA. Het Groeningemuseum belicht nu het indrukwekkende cartografisch werk van deze meester.

Pieter Pourbus, detail Kaart van het Brugse Vrije, 1571.

ebatet werd op 15 november 1903 in het slaperige plaatsje Moras-en-Valloire geboren in het gezin van notaris Pierre Rebatet en Jeanne Tampucci. Zijn moeder was een kleindochter van de dichter Hyppolite Tampucci, die zich, naast het schrijven van poezie, vooral onledig had gehouden met radicaal-linkse republikeinse politieke agitatie. Zijn politieke engagement kostte hem zijn baan in de overheidsdienst, maar het leverde hem de vriendschap op van schrijvers van progressieve of liberale signatuur zoals Victor Hugo, Alphonse de Lamartine, Gérard de Nerval en de razend populaire chansonnier Pierre-Jean de Béranger. Ondanks deze antecedenten zette de jonge Lucien Rebatet zijn eerste politieke stappen niet in het socialistische kamp, maar aan de overzijde van het politieke spectrum, namelijk bij de monarchistisch-nationalistische ‘Action Française’ van Charles Maurras.

STUDEREN WAS GEEN SUCCES

De literaire appel was niet ver van de boom gevallen. Als scholier ontdekte de jonge Rebatet niet alleen de symbolistische dichters, maar begon hij ook zelf verhalen en artikelen te schrijven en stichtte hij een poëtische kring. Zijn studie rechten aan de universiteit van Lyon werd, om het zacht uit te drukken, geen onverdeeld succes en vervolgens gaf hij ook nog eens de brui aan zijn literatuurstudies aan de Sorbonne. De volgende jaren verveelde hij zich stierlijk in een aantal weinig inspirerende baantjes tot hij in

REBATET HAATTE HARTSGRONDIG DE - IN ZIJN OGENVERMOLMDE EN GECORRUMPEERDE FRANSE REPUBLIEK, DE CLERUS ÉN DE BOURGEOISIE

april 1929 - ondanks z’n diepgewortelde aversie voor het reactionair-conservatieve kamp - als muziekrecensent toetrad tot de redactie van ‘L'Action française’, dat na een pauselijke banvloek in 1926 zijn kolommen had geopend voor een nieuwe generatie getalenteerde jonge schrijvers.

INTELLECTUEEL BOEGBEELD FRANS FASCISME

‘L’Action française’ en Maurras konden de rusteloze Rebatet evenwel niet echt bekoren en bijgevolg verkaste hij op 30 april 1932 naar ‘Je suis partout’, het anderhalf jaar eerder door Joseph-Arthéme Fayard opgerichte weekblad voor politiek en literatuur. In oorsprong was dit een eerder brave centrumrechtse publicatie, maar dat veranderde in 1932 door de komst van Rebatet en andere medewerkers van wie Robert Brassillach, Pierre Antoine Cousteau, Maurice Bardèche en Pierre Drieu la Rochelle de belangrijkste waren. Onder hun invloed werd ‘Je suis partout’ een publicatie die zich bijzonder kritisch uitliet over de parlementaire democratie en zich uitgesproken antisemitisch profileerde. Brasillach omschreef Rebatet in die jaren als “de meest obstinate en gewelddadigste onder ons… Wat een verbazingwekkende jonge kerel. Altijd boos op alles en iedereen, de doodgewone dingen van de dag, het weer, het eten, het theater, de politiek, enzovoort, wist hij rond zichzelf een klimaat van catastrofe en revolte te creëren dat niemand van ons kon weerstaan.” Hij ontpopte zich al snel tot een van de intellectuele boegbeelden van het Franse fascisme dat in zijn ogen een tegencultuur vormde op de - in zijn ogen - vermolmde en gecorrumpeerde Franse republiek, de clerus én de bourgeoisie die hij hartsgrondig haatte.

Een halve eeuw geleden stierf

Lucien Rebatet

Als laatste bijdrage van dit jaar sta ik graag heel even stil bij Franse schrijver en journalist Lucien Rebatet. Dit jaar was het exact een halve eeuw geleden dat hij overleed. Een gebeurtenis die nauwelijks werd herdacht en dat zal ongetwijfeld veel te maken hebben met zijn omstreden politieke stellingnames die van hem, net als van z’n spitsbroeder Céline, een ‘enfant terrible’ van de Franse ‘schone letteren’ maakten. Nochtans zijn vriend en vijand het roerend eens over zijn grote literaire kwaliteiten.

MINACHTING VOOR ZIJN LANDGENOTEN

Net zoals een Drieu la Rochelle of een Céline kookten Rebatets publicaties over van woede en walging, soms getint met zelfhaat. Hij was weliswaar minder vilein dan Céline, maar minstens even scherp van pen. Gemobiliseerd tijdens de ‘drôle de guerre’, zat hij tijdens de Blitzkrieg en de snel daarop volgende ineenstorting van Frankrijk op de eerste rij. Hij spuwde zijn gal in zijn ‘Kroniek van de Nederlaag’ dat als ‘Les Décombres’ in de zomer van 1942 bij - de van geboorte Ukkelse - uitgever Robert Denoël van de persen rolde. Hij legde de schuld voor de capitulatie bij het leger dat hij als de spiegel van de Franse natie in verval beschouwde. Een decadente samenleving in chaos en ontbinding. Zijn minachting voor zijn landgenoten kende nauwelijks grenzen en hij suggereerde dat Frankrijk amper nog bestaansrecht had zonder onder Duitse voogdij te staan. Rebatet zag het als zijn opdracht “de steen te zijn die in de modderpoel werd gegooid en zo de complotten, samenzweringen en leugens van de ‘Anglo-Joodse’ oorlogsstokers die tot dit debacle hadden geleid bloot te leggen”. Hij deed dit genadeloos, op een bijzonder polemische toon waarbij hij niemand, ook zijn oude strijdmakkers niet, spaarde. Hij herdoopte ‘Action française ‘ in ‘Inaction française’ en hij kwalificeerde Charles Maurras als een ‘nepfascist’. Idem dito voor het Vichy-regime dat hij grondig wantrouwde. Maurras reageerde door het boek te omschrijven als een “gigantische fluim van 664 pagina’s dik, geschreven door een maniakale kakker, een impulsieve en ongezonde trol”. Deze weinig lovende appreciatie kon echter niet verhinderen dat ‘Les Décombres’ als zoete broodjes over de toonbank vloog. Er zouden naar verluidt 200.000 exemplaren van zijn verkocht en velen betitelden het boek als dé Franse bestseller tijdens de bezetting.

TER DOOD VEROORDEELD WEGENS COLLABORATIE

Nauw verbonden aan de ‘Parti populaire français’ van Jacques Doriot verzeilde Rebatet meer en meer in de meest radicale vleugel van de collaboratie. Het was dan ook geen toeval

dat hij in de zomer van 1944 naar Sigmaringen vluchtte waar de fine fleur van de Franse collaboratie zich nog enkele maanden aan hun laatste illusies vastklampte. Op 8 mei 1945, de dag van de capitulatie van het Derde Rijk, werd hij opgepakt. Anderhalf jaar later, 18 november 1946 om precies te zijn, werd Rebatet samen met Pierre Antoine Cousteau ter dood veroordeeld. In tegenstelling tot Brasillach, die eerder was gearresteerd en al op 6 februari 1945 was gefusilleerd, ontliepen Rebatet en Cousteau het vuurpeloton. Een petitie die onder meer de handtekeningen van de schrijvers Camus, Paulhan, Bernanos, Aymé en Anouilh bevatte redde hun hachje. Op 12 april 1947 verleende de Franse president Auriol hen gratie en werd hun doodvonnis omgezet in levenslange dwangarbeid. Gedetineerd in de gevangenis van Clairvaux, schreef hij in 1950 samen met Cousteau ‘Dialogue de “vaincus”’ waarin ze filosofeerden over hun engagement en hun desillusies. In diezelfde periode voltooide hij ook een roman waaraan hij in Sigmaringen was begonnen, ‘Les

Deux Étendards’, die in 1951 door Gallimard werd gepubliceerd. Deze roman werd door verschillende critici, onder wie Blondin, Camus en Steiner, als een meesterwerk beschouwd. Dit boek werd echter geen commercieel succes. Het politieke verleden van de auteur, die nog steeds gevangen zat toen het werd gepubliceerd, verhinderde de erkenning van zijn onmiskenbare literaire talent.

Vrijgelaten op 16 juli 1952 werd hij opnieuw actief als journalist en auteur. Hij was en bleef één van die zeldzame schrijvers die tegen alle winden en getijden in zeilde en koppig bleef vasthouden aan datgene waarin hij rotsvast geloofde. Lucien Rebatet stierf op 24 augustus 1972 in zijn geboortedorp.

JAN HUIJBRECHTS

Het verhaal van Vlaanderen

We eindigen dit jaar met nog enkele opmerkelijke berichten over Wallonië. Want dat er verschillen zijn tussen Vlaanderen en Wallonië is een vaststaand feit. En ik wil die verschillen graag extra aandacht geven.

Ik ben geen voorstander van lage-emissiezones, afgekort ‘LEZ’. Wie met een oude dieselwagen rijdt, wordt verondersteld te veel fijn stof uit te stoten en mag daarom het centrum van Antwerpen, Gent en Brussel niet meer in. Stad Antwerpen was de eerste stad die de LEZ invoerde in 2017 en de stad heeft er ondertussen flink aan verdiend. In Wallonië had men in 2019 beslist om de wetgeving aan te passen zodat daar ook lage-emissiezones georganiseerd konden worden. Vanaf 1 januari 2023 zouden dan ook in Wallonië zulke zones mogelijk zijn. Maar omdat de uitvoeringsbesluiten niet werden gepubliceerd, dient alles nu uitgesteld te worden naar 1 januari 2025. Ongelooflijk dat men daar eerst vier jaar voor nodig heeft, om dan nadien nog eens twee jaar extra te vragen. Het gaat daar nogal vooruit in Wallonië…

Trajectcontroles

Dankzij een vraag van N-VA-Kamerlid Wouter Raskin en het antwoord van bevoegd minister Annelies Verlinden weten we nu dat er 155 actieve trajectcontroles staan in Vlaanderen en slechts 25 in Wallonië. We weten dat er ook een groot verschil zit in het aantal flitspalen. In totaal staan er in België zo’n 2.000 flitspalen: 1.450 staan er in Vlaanderen, zo’n 450 staan er in Wallonië (cijfers afgerond). Al dient er nog een nuance toegevoegd te worden: in Vlaanderen kiest men resoluut om in de toekomst meer trajectcontroles in te voeren, terwijl Wallonië nog volop investeert in flitscamera’s. Het is wederom een verschil in visie.

De warmste Walen

De goededoelenactie van de VRT, traditioneel in de aanloop naar Kerstmis, leverde zo’n 5 miljoen euro op. Met de opbrengst van deze ‘Warmste Week’ worden ongeveer 270 projecten rond kansarmoede gefinancierd. Aan Franstalige kant was er een gelijkaardige actie, van RTBF en onder de naam ‘Viva for Life’. Opbrengst: 8 miljoen euro. Met in verhouding minder inwoners dan Vlaanderen verzamelde Wallonië een groter bedrag. En dat werd in onze Vlaamse media graag benadrukt: hoe gul zijn toch de Walen en hoe hardvochtig zijn de Vlamingen. Maar in diezelfde media werd zedig gezwegen over de jaarlijkse transfers van noord naar zuid. Elk jaar ‘schenkt’ Vlaanderen zo’n 12 miljard aan het arme Wallonïe. En dan nog zijn er die beweren dat we niet gul zijn…

Het verhaal

Tot slot wil ik u warm maken voor de tv-serie die Tom Waes gemaakt heeft: ‘Het verhaal van Vlaanderen’. De reeks start op zondag 1 januari (Eén, om 20.05 uur) en brengt in 10 afleveringen de geschiedenis van Vlaanderen. Let wel, het wordt geen puur ‘Vlaams-nationalistisch’ of ‘identiteits’verhaal. Niettemin ten zeerste aanbevolen voor wie interesse heeft voor onze (rijke) Vlaamse geschiedenis.

En zo starten we op 5 januari 2023 met de 79ste jaargang van uw geliefd weekblad. We staan er klaar voor, PAL voor Vlaanderen.

Hector Van Oevelen 40 jaar bij ’t Pallieterke

Een maand geleden vierden we met een uitgelezen schare vrienden het heugelijke feit dat Hector Van Oevelen zo’n veertig jaar geleden zijn eerste bijdrage leverde aan dit weekblad. Een terugblik.

7 januari 1982: dat is een datum die in de annalen van ’t Pallieterke gebeiteld staat. Op de voorpagina staat dan het allereerste gedicht van Hector dat in ’t Pallieterke afgedrukt wordt. Het was op voorspraak van Leo Custers dat Hector zijn eerste gedicht indiende bij toenmalig hoofdredacteur Jan Nuyts. En zo begon een jarenlange inzet van Hector Van Oevelen voor ’t Pallieterke. Naar schatting heeft hij zo’n 1.800 gedichten geschreven, in varianten van ballades, lofzangen, parodieën op gekende melodieën, enzovoort. Het leverde hem de bijnaam op van ‘onze hofdichter’.

Vlaamse Beweging

Maar het bleef niet bij dichten alleen. Met zijn vlotte pen leverde hij ook andere teksten. Zo schreef hij het verslag over kleine en grote manifestaties in de Vlaamse Beweging, zoals het jaarlijkse Zangfeest, de IJzerbedevaart of de IJzerwake. Daarnaast tientallen interviews, dossiers, ‘Zuur en zoetjes’, ‘God schept de dagen’, ‘Dwars door Vlaanderen’, boekvoorstellingen, persconferenties, verslagen van meetings en congressen, enzovoort. Hij zette eigen rubrieken op zoals de ‘Politieke Prikjes’, ‘Zolang de leeuw kan grijnzen’, ‘Onder de spotlichten’, en ‘Op de korrel’.

Waar er Vlaams bewogen werd, daar kon je ook Hector vinden. Niet enkel omdat hij erover zou schrijven, neen, hij was daar ook omwille van zijn eigen overtuiging. Hij had en heeft dan ook een grote kennis van die Vlaamse Beweging, en had dan ook in al die jaren een enorm net-

werk uitgebouwd. Het gevolg was dat hij dé geschikte medewerker was voor de veelgelezen rubriek: In Memoriam.

Als jongeman kreeg Hector interesse in politiek en Vlaamse beweging via een tante die ’t Pallieterke las. Hij kwam in verzet tegen de verloedering van de Nederlandse taal en cultuur, uiteraard tegen de verfransing maar nog meer tegen de opkomende verengelsing. Niet alleen was hij gedurende jaren voorzitter van het Davidsfonds afdeling Jan Blom, hij was ook initiatiefnemer van het tijdschrift Wrange Wapper, dat hij uitgaf van 1991 tot 2003 en waarvan hij de hoofdredacteur was, 12 jaar lang. Omdat, zo luidde de ondertitel, Nederlands belangrijk is.

Zuid-Afrika

En dan was er nog zijn tweede vaderland: Zuid-Afrika. Hij is er 27 maal geweest. Zijn eerste reis dateerde van 1982, toen hij op zijn eentje een reis met een kampeerwagen maakte. Hij focuste daarbij op contacten met de Afrikaners en leerde zo het land kennen en waarderen, en ook de strijd van de Afrikaners voor het behoud van hun taal en cultuur. Terug thuisgekomen vertelde hij zijn ervaringen bij vrienden en kennissen en dat had tot gevolg dat hij gevraagd werd om reizen te organiseren naar Zuid-Afrika.

Boeken

In 1991 schreef hij er een boek over met de titel: ‘Zuid-Afrika, volk naar de ondergang?’ Later volgden

twee boekdelen over 50 jaar ’t Pallieterke. Om die boeken te kunnen schrijven, heeft Hector alle 2.600 ’t Pallieterkes blad voor blad doorgenomen, nota’s gemaakt, zijn aantekeningen verwerkt tot leesbare teksten en cartoons geselecteerd. Daarnaast publiceerde hij nog een tiental andere boeken en boekjes.

Onbevreesd

Hector zal geen erepenningen en geen grote Vlaamse onderscheidingen ontvangen van de Vlaamse Beweging, omdat wat hij schreef politiek incorrect was. Hij schreef onbevreesd en recht voor de raap. Het leverde hem niet altijd vrienden op. Integendeel.

Samenvattend kan ik niet anders besluiten dan dat zijn jarenlange inzet voor dit weekblad niet weggecijferd kan worden, noch zijn inzet voor Vlaanderen en Zuid-Afrika, noch zijn liefde en strijd voor het behoud van de Nederlandse taal en cultuur. Daarom deze welgemeende: dankuwel!

KARL VAN CAMP

© BELGA

Tweet van de week

Met de moed der wanhoop sleept de regering-De Croo zich naar het einde van het jaar 2022. Dat gevoel krijg je toch als de pers leest. De Vivaldi-politici raken het over niks eens, blinken uit in niks doen en laten de schuldenberg groeien alsof die straks ook vanzelf weer zal verdwijnen. Dat beeld klopt natuurlijk, maar het is maar een halve waarheid.

Vivaldi is immers helemaal niet dat zieltogend hoopje ellende waarmee u dagelijks geconfronteerd wordt. Dat is alleen aan deze kant van de taalgrens zo. Aan Vlaamse kant zijn de vier partijen samen nog een flink stuk verder gekrompen, maar dat verlies wordt aan Waalse kant dan weer uitgebreid gecompenseerd met groeiende linkse partijen. Sterker nog, als Vivaldi straks nog wil verdergaan, volstaat het om een grote zak geld aan Magnette te geven en de Vlaamse krimpende minderheid blijft gewoon aan het werk. Vivaldi is dus een groot, Waals succes. En dat vergeten we wel eens. Deze regering heeft wel degelijk vrienden. Zoals de heren en dames van de pers, die beweren dat de Belgische koopkracht intact is gebleven en er dit jaar 100.000 jobs zijn bijgekomen. Ze zetten het graag in de verf, trots als een haan met stront tussen zijn tenen.

‘Economartiesten’

Cijfermatig krijg je daar natuurlijk geen speld tussen. Dan is dit gewoon waar. Als je je cashprobleem oplost door gewoon meer schulden te maken, heb je inderdaad nog evenveel geld op zak. En als je dat dan ook nog eens netjes spendeert alsof er geen zorg in de wereld is, blijft je economie ook vrolijk draaien. Tot het doek valt, natuurlijk. Want in werkelijkheid komt er zo’n dag dat iemand die schulden komt opeisen. En dan daalt je beschikbaar budget razendsnel. Je hoeft geen groot eco-

noom te zijn om die eenvoudige waarheid te zien achter de Belgische hoeraberichten. Je hoeft er zelfs geen econoom voor te zijn. Je moet alleen ooit eens een budget beheerd hebben of pakweg het verstand van een 12-jarige hebben. Dan prik je los door dergelijke verhaaltjes.

Waakpoedel

Net daaronder zit echter de onvermijdelijke Egbert Lachaert die dus breed uitpakt met deze ‘verwezenlijkingen’ van zijn regering. En dat is oké. Sterker nog, we zijn blij dat Egbert te midden van het olifantenkerkhof dat Vivaldi is, ergens een dode mus heeft gevonden waar die jongen heel blij mee is. Dat is zeker in tijden van Kerstmis en naastenliefde iets dat je die jongen moet gunnen. Het is niet makkelijk om Egbert Lachaert te zijn. Maar de media die zichzelf graag uitroepen tot de waakhonden van de democratie, die zouden toch beter moeten doen.

IS ONZE PREMIER EEN VROUWENHATER?

Ongelooflijk wat sommige vrouwen doen voor een emmer gefrituurde kip

Alexander De Croo ligt zwaar onder vuur omdat hij niet bepaald de meest vrouwvriendelijke mens ter wereld is. En dat wordt hem voornamelijk verweten door vrouwen in de politiek. Geheel onbegrijpelijk is dat niet. Voor hij premier werd, had Alexander immers iemand een boekje in zijn plaats laten schrijven, getiteld ‘De eeuw van de vrouw’. Niet dat iemand het gelezen heeft, maar de titel doet toch vermoeden dat het schrijfsel vrouwen wel oké vindt. Waarom gooit Alexander ze dan zo gul voor voorbijrijdende bussen?

Beginnen bij het begin. Alexander De Croo kwam in de politiek terecht na een korte privécarrière van mislukken in ongeveer alles wat hij ondernam, inclusief het zichzelf autonoom reinigen na toiletbezoek. Papa Herman zag met lede ogen aan hoe Alexander nergens voor bleek te deugen en dus gedoemd was tot een leven in de Belgische parlementen. De beschutte werkplaats waar ook Herman zelf een alternatief kreeg voor een leven vol eerlijke arbeid. Lexi raakte moeiteloos verkozen, kreeg een toffe ministerpost waar hij voor mocht reizen en viel verder niemand lastig. Een occasionele juffrouw niet te na gesproken. Mannen op reis: u kent dat fenomeen wel. Het komt voor in de beste families.

Kippetjes

Om dat goed te maken, besloot Alexander die vrouwen iets terug te geven. Hij engageerde iemand die wel volzinnen kon formuleren en liet die ‘De eeuw van de vrouw’ schrijven en zweepte in Zuid-Afrika een enthousiaste meute vrouwen op met het zinnetje "She decides". Een onwaarschijnlijk succes was dat. De Croo haalde er zelfs het journaal mee op een moment dat iedereen hem al lang vergeten was als minister van Ontwikkelingssamenwerking. Nooit eerder was een complete nitwit zo populair gebleken bij vrouwen. De Zuid-Afrikaanse dames hadden - zo bleek achteraf - een emmer KFC-chicken gekregen in ruil voor hun enthousiasme, maar dat had Alexander niet meegekregen. Zijn leven was definitief veranderd. Vooral omdat hij voortaan zelf meent een vrouwenmagneet te zijn. De rest is geschiedenis.

Van de ene dag op de andere veranderde het imago van De Croo. Van de ietwat nutteloze fils à papa werd hij plots de vrouwvriendelijke, maar nog steeds nutteloze fils à papa. Het plaatste hem helemaal vooraan voor een roeping als premier. Ja, hij moest in de race naar het premierschap Gwendolyn Rutten even afmaken, maar veel vrouw was daar niet aan. Als Alexander het over vrouwen had, dan had hij het over - al dan niet - rondborstige Romeinse pornoactrices. Niet over koploze kiekens uit Aarschot. Die kregen geen vijf seconden, laat staan een eeuw. En wanneer de tijd rijp was, slachtte hij ook moeiteloos Eva De Bleeker af. Kwestie van zijn imago van op één na slechtste premier van Europa staande te houden.

Videocollectie

In de coulissen werd hierover al eens geklaagd. Een doorwinterde politica als Hilde Crevits durfde al eens op te merken dat er tussen het literaire werkje van De Croo en zijn werkelijke levenshouding ten aanzien van vrouwen een grote kloof gaapt. Maar dat is natuurlijk heel hypocriet. Vriend en vijand zijn het er immers over eens dat er in de hele politiek maar één wezen is dat bulkt van de vrouwenhaat en de perzikzachte vrouwenhuidjes liefst dagelijks aan de wasdraad hangt. En dat is niet Alexander. Dat is om het even welke politieke vrouw. Duizend mannen kunnen duizend jaar vrouwen haten en nog komen ze niet aan evenveel haat als een politieke vrouw op een doorsnee dinsdagmorgen.

Bovendien zal het wel kloppen dat de werkelijke houding die de premier koestert voor de vrouwen in schril contrast staat met zijn boekwerkje. Dat valt niet uit te sluiten, al zal iemand het ding dus eerst eens moeten lezen. Maar wij kunnen u verzekeren dat er geen enkel verschil is tussen zijn vrouwbeeld en zijn videocollectie. Die twee sluiten naadloos bij elkaar aan. Soms moet men zaken echt wel eens in het juiste perspectief zien.