't Pallieterke van 12 januari 2023

10-11

ERIK DE BRUYN VOORMALIG KANDIDAAT-PARTIJVOORZITTER SP.A INTERVIEW

“Links moet zijn seculiere agenda herstellen”

Zo’n vijftien jaar geleden werd Erik De Bruyn als gedreven sp.a-militant plots nationaal nieuws toen hij zich kandidaat stelde voor het partijvoorzitterschap. Symbolisch en bedoeld om een signaal uit te sturen, maar tegen de verwachtingen in slaagde hij erin een derde van de stemmen achter zijn naam te scharen. “Wat me opvalt en boeit - toen en vandaag - is de gigantische rafelrand in Brussel. Niets lijkt er ooit op orde, om niet te zeggen dat sommige wijken balanceren aan de rand van de anarchie.”

Ik ga eerlijk zijn. Mijn medeleven met drugshandelaars die elkaar neerschieten bij een afrekening in het milieu is beperkt. Als het een topman is die wordt neergelegd, betrap ik mij op de gedachte dat dit zelfs heel wat gerechtelijke en gevangeniskosten uitspaart. De tragiek bij alle drugsoorlogen is echter dat er steeds onschuldigen mee in de vuurlijn staan.

Het feit dat het neergeschoten meisje het nichtje van drugsbaron Othman El Ballouti is, verandert daar niets aan. Het meisje treft uiteraard geen enkele schuld voor de daden van haar oom.

Het is een kwestie van tijd vooraleer ook andere onschuldigen omkomen. In de voorbije zes jaar zijn er al 200 ‘feiten’ van drugsoorlog geweest in Antwerpen.

Sommige bomaanslagen of schietpartijen werden uitgevoerd op een verkeerd adres.

Het is trouwens een illusie te denken dat het probleem beperkt zal blijven tot Antwerpen. In de aangename zuidrand van de stad dacht ik van deze problematiek gespaard te kunnen blijven. Maar in oktober ging ook in mijn gemeente, Edegem, een autobom af. 75 mensen van de buurt moesten geëvacueerd worden. De oorlog komt naar mijn deur.

Gevecht tegen de bierkaai

Telkens het gebeurt, hoor ik van politici dezelfde loze beloften. Er moeten meer middelen gaan naar de oorlog tegen de drugsbendes, er moet meer coördinatie

De waarheid is dat drugshandel momenteel té winstgevend is om ooit uitgeroeid te kunnen worden. Dat zal zo blijven zolang het drugsgebruik zelf niet ingeperkt kan worden. De laatste tien jaar is het gebruik van cocaïne bijvoorbeeld verdubbeld. Het gebruik van crystal meth is in dezelfde periode zelfs vervijfvoudigd. In 2020 gaven 8,3 procent van de jongeren toe ‘recent’ cocaïne te hebben gebruikt. Zolang die cijfers niet dalen, zullen er Othmans zijn die het risico nemen om snel rijk te worden aan de aanbodzijde van die grote vraag.

Momenteel zijn het vooral de politie en het gerecht die de oorlog tegen drugs voeren. Dat is een gevecht tegen de bierkaai als in de rest van de samenleving de sociale aanvaardbaarheid van drugs als sluipend gif blijft toenemen.

JURGEN CEDER

en efficiëntie komen, enzovoort. Dat zou inderdaad allemaal moeten gebeuren. Maar wanneer gaat dat eindelijk gebeuren? En waar gaan die middelen vandaan komen?

Instrumentalisering van de

geschiedenis

Ze zijn de eerste personen naar wie gekeken wordt om hun schouders onder projecten als ‘Het verhaal van Vlaanderen’ of de Vlaamse canon te zetten, maar ze lijken er tegelijkertijd het meest afkerig tegenover te staan. Waarom hebben veel historici zo’n hekel aan Vlaams-nationalisme?

Het verhaal van Vlaanderen bleek een schot in de roos: wetenschappelijk correct, genuanceerd en tegelijkertijd toegankelijk voor het publiek. Ideaal voor in het klaslokaal dus. Het klinkt intussen misschien cliché, maar wat Het verhaal van Vlaanderen voorschotelt is noch links, noch rechts, maar gewoon degelijke publieksgeschiedenis.

Instrumentalisering

Het idee dat de reeks zou kunnen bijdragen aan het ontdekken of creëren van een Vlaamse identiteit, of dat de reeks vanuit dat oogpunt gefinancierd werd door de Vlaamse overheid, daar lijken sommige historici het wat moeilijker mee te hebben. Het is niet de eerste keer dat zoiets voorvalt. Toen het idee van een Vlaamse canon nog maar geopperd werd, stonden heel wat historici al op hun achterste poten. ‘Instrumentalisering’, wordt zoiets weleens genoemd.

Dat de meesten van hen geen al te hoge pet ophebben met het Vlaams-nationalisme is algemeen bekend. Uit onderzoek van De Standaard uit 2019 bleek bijvoorbeeld dat zeven op de tien academische historici zich niet kunnen voorstellen ooit op N-VA te stemmen, laat staan dat ze op het Vlaams Belang zouden kunnen stemmen.

Ooit, toen de historische wetenschap nog maar in zijn kinderschoenen stond, was het anders. Toen gingen nationalisme en geschiedenis nog hand in hand. Die periode hebben we gelukkig (vanuit wetenschappelijk oogpunt) achter ons gelaten. Het is individuele historici hun goed recht om links te zijn (al zijn ze dat niet allemaal). Het is bovenal ook legitiem en interessant om met een ‘linkse’ bril naar historische fenomenen te kijken, denk aan zaken als ongelijkheid of de sociale strijd (al zijn niet alle linkse historici marxistisch, of zelfs omgekeerd). Dat is het probleem niet.

Hypocrisie

Het grote probleem is dat hun kritiek op instrumentalisering in het beste geval onbewust selectief blind is, en in het slechtste geval ronduit hypocriet. Om enkele recente voorbeelden te noemen: na het verschijnen van ‘Kinderen van de Kolonie of Collaboratie’ (beide razend interessante documentairereeksen) was er weinig te horen over die gevreesde instrumentalisering. Nochtans werd er lustig op los geïnstrumentaliseerd (ook door enkele historici), hetzij door op te roepen tot dekolonisering, hetzij door de gehele Vlaams-nationalistische ideologie te culpabiliseren.

Durft er iemand te beweren dat natievorming een politieke keuze is, terwijl de dekolonisering van de publieke ruimte dat niet is?

DE OORLOG DER WINDSORS

Het onrecht van het eerstgeboorterecht zit in het woord zelf. De troon gaat alleen naar de oudste. Dat wil niet zeggen dat de andere koningskinderen niet begunstigd zijn: geld, titels en aanzien. Toch slaagden de tweede zonen van de vorst er doorheen de geschiedenis vaak in ongelukkig te zijn over wat ze niet hadden gekregen.

Het eerstgeboorterecht is niet zo vanzelfsprekend als velen denken. In Europa gold bij troonopvolging eeuwenlang het gewone erfrecht, waarbij het rijk opgedeeld werd tussen de mannelijke afstammelingen. Het bekendste voorbeeld is de driedeling van het Frankische Rijk in 843. Het werd echter snel duidelijk dat het lappendeken van steeds verder versplinterende koninkrijken geen goed idee was. De elfde eeuw zorgde voor een snelle doorbraak van de primogenituur in het feodale erfrecht.

De Ottomanen hadden zelfs geen formele regels om uit te maken welke zoon de sultan moest opvolgen. Om burgeroorlogen te vermijden, werd het de gewoonte dat de zoon die aan de macht kwam zijn broers liet vermoorden of levenslang opsluiten; een praktijk die zelfs wettelijk werd gemaakt onder Mehmet II. De polygame sultans hadden helaas veel zonen. Mehmet III vond het nodig zo maar even 19 broers te laten wurgen.

‘Reserve’

We leven gelukkig niet meer in een tijd waar een opstandige prins met een leger van ontevreden edelmannen naar de hoofdstad kan oprukken. De Britse prins Harry zou dat anders wel overwogen hebben. Zijn boek ‘Spare’ (‘Reserve’), dat deze week uitkwam, is slechts de recentste aflevering in zijn bloedvete tegen zijn broer William en de rest van de Windsors.

ziet als de brave Bobby, eeuwig slachtoffer van de kuiperijen van zijn broer, J.R.

‘Privacy’

Hoeveel tranen Meghan ook plengt op Netflix en hoe ernstig Harry ook kijkt wanneer hij zegt dat hij “alles moest doen om zijn gezin te redden”, is er eigenlijk verbazend weinig waar ze concreet mee komen aandraven om ons te overtuigen dat hun leven een hel was.

Zo waren de eerste afleveringen van hun Netflix-verhaal doordesemd met geweeklaag over de pers die te veel binnendringt in hun privéleven. Het is een vreemde klacht, komende van mensen die hun eigen leven, ook het privégedeelte, zo gewillig te grabbel gooien wanneer het hen uitkomt en er niet voor terugschrikken details te geven uit het leven van anderen die ze willen schaden. Het boek van Harry kan best samengevat worden als het uithangen van de vuile was van zijn familie.

De prins, die zó gehecht zegt te zijn aan zijn privacy, vertelt in het boek ook over zijn ontmaagding door een oudere vrouw in een veld nabij een pub. Hij vermeldt dat de dame in kwestie van paarden hield en hem behandelde als een “jonge hengst”. Wees gerust, Harry, het blijft onder ons.

chie in de familie”, klaagt Harry op zijn beurt in de Netflix-serie. Dat is een heel late ontdekking voor een man die al 38 jaar in een familie leeft waarvan erfelijk bepaalde hiërarchie het wezen is.

Een van de meest besproken passages in het boek gaat over een vechtpartij. Wel, bijna een vechtpartij toch. Bij een felle woordenwisseling in 2019 zou prins William zijn jongere broer tegen de grond hebben geduwd, waarbij die op een hondenkom viel. De scherven van de kom zouden het prinselijke achterwerk beschadigd hebben. Meer ‘Benny Hill’ dan ‘Fight Club’ dus. Enkele eeuwen geleden zou dat prinselijk geweld wellicht ontaard zijn in een zwaardgevecht, dat het onbetwistbare voordeel had geschillen op meer definitieve wijze te beslechten.

We kennen allemaal Harry’s en Meghans, het soort mensen dat in conflict met ongeveer iedereen in hun omgeving leeft en werkelijk gelooft dat telkens de anderen daar de schuld voor dragen. Ze kunnen daar zelfs uren over vertellen, maar worden daar niet voor betaald zoals de hertog en hertogin van Sussex.

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net

Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 52 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 104 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 208 euro op de kantoren. Steunabo 1 jaar: 300 euro Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel

Oud-hoofdredacteurs:

Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020)

Kernredactie:

Jurgen Ceder, Carl Deconinck, Stijn Derudder (eindredacteur), Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel (hoofdredacteur), Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews

Bekentenis: ik heb het boek niet gelezen. Ik ben dat ook niet van plan. Er zijn nog te veel interessante boeken die ik moet lezen in de verkortende rest van mijn leven om plaats te maken voor het zelfbeklag van een verwende aristocraat. Maar ik heb wel al via de pers de teneur vernomen en de belangrijkste passages gelezen.

Meghan en Harry hebben een eigen Netflix-serie, maken podcasts voor Spotify, geven vele interviews en hebben nu dit boek gepubliceerd. Dat gebeurt allemaal in het teken van de onrechtvaardige behandeling die ze beweren te hebben gekregen van de rest van de koninklijke familie. Ze verdienen er in elk geval veel geld mee.

De hertog en hertogin van Sussex klagen graag over de nadelen van hun lidmaatschap van de koninklijke familie, maar de afkomst van Harry is de enige reden waarom iemand naar hun kleinzielige roddels luistert. De familietwisten der Windsors zijn dan ook alleen interessant als bron van vermaak. Het is een koninklijke Britse versie van de Amerikaanse tv-serie ‘Dallas’, met Harry die zichzelf

Een vast refrein in de klaagzang is de beschuldiging van racisme. Dat zou de fundamentele reden zijn waarom Meghan - van wie je niet zou weten dat ze half zwart is als niemand het je zou vertellendoor de rest van koninklijk familie uitgesloten werd. Ze dragen echter geen enkel feit aan dat deze aanklacht kan staven, tenzij de bewering dat iemand van de familie gevraagd zou hebben welke kleur hun toekomstige baby zou hebben. Dat was waarschijnlijk alleen onschuldige nieuwsgierigheid, want het kind maakt geen kans op de troon.

‘Van’

Wij hebben onze eigen Harry. Prins Laurent liet deze week weten zeer boos te zijn over zijn nieuwe naam. Een Koninklijk Besluit - eigenlijk een besluit van de regering - heeft bepaald dat enkel het gezin van zijn broer nog de familienaam ‘Van België’ mag dragen. Laurent heet voortaan ‘Van Saksen-Coburg’, de oude naam van de familie. Het is echter alleen het eerste woord waar Laurent problemen mee heeft. Hij wil niet ‘Van’ maar ‘Von Saksen-Coburg’ heten, maar dat kan niet omdat hij in een Vlaamse gemeente, Tervuren, woont. Tenzij hij naar de Oostkantons verhuist, zit Laurent dus met een vervelend Nederlands woord in zijn naam.

‘Hiërarchie’

De klachten van het echtpaar zijn vaak grappig. Meghan vond het vernederend dat ze moest buigen voor de koningin. Wat had ze gedacht toen ze in een koningsfamilie trouwde? Dat ze bij de Queen kon binnenwaaien met “Hoi, Liz, gaan we een koffietje drinken?” “Er bestaat een hiërar-

Hoe dan ook is het weer een groot onrecht dat deze arme man treft. “Blijkbaar kunnen politici dat zomaar beslissen”, foetert Laurent. Dat is inderdaad het nadeel van democratieën, mijnheer Van Saksen-Coburg. Die politici beslissen nu zomaar dingen zonder prinselijke goedkeuring. Prijs u toch maar gelukkig dat niet alleen de koninklijke macht, maar ook het uitschakelen van lastige prinsen in onbruik is geraakt.

HOOFDREDACTEUR PIETER VAN BERKEL

JURGEN CEDER

Een vast refrein in de klaagzang is de beschuldiging van racisme

Wij hebben onze eigen Harry: prins Laurent

TOOGPRAAT

GEWAPENDE VREDE IN DE WETSTRAAT

Maandag waren N-VA-voorzitter

Wever en zijn

Lachaert opvallend vriendelijk voor elkaar in de studio van De Afspraak op Canvas. Het leek erop alsof de twee kemphanen tot een tijdelijke wapenstilstand hadden besloten. Naar de reden blijft het een beetje gissen. Wellicht denkt De Wever dat veel frontale aanvallen vooral radicale partijen winst opleveren. Lachaert blijft hopen dat de Vlaamse liberalen in 2024 mee aan boord gaan in een Vlaamse regering.

Terzake-anker Pieterjan De Smedt kondigde het met veel poeha aan op sociale media. Nadat de federale regering een akkoord had bereikt met energiereus Engie over het langer openhouden van de kerncentrales, zouden N-VA-voorzitter Bart De Wever en Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert erover debatteren in de tv-studio’s. Vuurwerk verzekerd? Een bitsig gesprek leek logisch gezien de animositeit tussen beide heren. De Wever heeft het Lachaert nog altijd niet vergeven dat de Vlaamse liberalen in 2020 een Vivaldi-coalitie op de been hebben gebracht zonder de Vlaams-nationalisten.

Maar wie hoopte op een partijtje moddergooien kwam bedrogen uit. Het gesprek was scherp, maar bleef hoffelijk. Ook toen het sociaaleconomisch non-beleid van de regering ter sprake kwam. Op het einde wees Lachaert zelfs op de sociaaleconomische gelijkenissen in de programma’s van Open Vld en N-VA. De tijd leek voorbij dat de Vlaamse liberalen de nationalisten als een bende soft-fascisten afschilderen. En De Wever hoedde er zich zowaar voor de liberalen het etiket van ruggengraatloze carrièrejagers op te plakken. Ook over de onderhandelingen met Engie was hij relatief mild. Want het akkoord over de verlenging van de levensduur van de kerncentrales is geen akkoord. Het is een intentieverklaring, en zo verkocht De Croo in de media nog maar eens een openlijke leugen. Maar De Wever hoedde er zich voor dit woord te gebruiken.

De radicale kiezers hebben ze verloren, is de teneur bij de beleidspartijen

Gematigde opstelling N-VA

Een soort van gewapende vrede in de Wetstraat dus. De vraag rijst waarom. Wat de N-VA betreft, zou het besef aan het groeien zijn dat men geen kiezers meer binnenhaalt door constant voor de confrontatiepolitiek te kiezen. Uiteraard blijft de boodschap dat er van de regering-De Croo niets goeds meer valt te verwachten en dat het vooral de werkende Vlamingen zijn die de factuur van de Vivaldi-keuzes zullen moeten betalen. Maar aan de andere kant is een offensieve strategie niet meer voldoende om de radicale kiezers terug te halen die in

het geval van de N-VA definitief naar het Vlaams Belang zijn overgestapt. Bij de N-VA is het al een tijdje aan het dagen dat men dit electoraat niet meer gaat kunnen overtuigen. En dan is het beter om centrumrechtse kiezers op te zoeken. Onder andere bij cd&v, want daar lijkt het Sammy Mahdi-effect stilaan uitgewerkt.

De radicale kiezers hebben ze verloren, is de teneur bij de beleidspartijen. Ook aan de linkerkant waar de PVDA zich heeft verankerd. Het zal in de toekomst coalities met die radicale partijen wel een stuk waarschijnlijker maken, want op een bepaald moment zal er ook op Vlaams niveau geen mogelijkheid meer zijn om een andere coalitie te vormen.

Maar dat zijn voor de N-VA zorgen voor later. Overigens is die gematigde opstelling van de Vlaams-nationalisten ook op een ander terrein merkbaar. In de luwte van het kerstreces kwam Het Laatste Nieuws plots met het bericht dat men bij de N-VA voor 2024 niet alleen denkt aan Zuhal Demir als volgende minister-president, maar eventueel ook aan Matthias Diependaele. De Vlaamse minister van Begroting is een wat grijze

Open Vld denkt al aan 2024 en een mogelijke rol in de nieuwe Vlaamse regering

muis, maar zijn beredeneerde opstelling kan een bonus worden.

Open Vld overal in de oppositie?

Over naar de Vlaamse liberalen dan. Voorzitter Lachaert had maandagochtend wel een link gelegd tussen de betoging aan het Braziliaanse parlement door ontevreden Bolsonaro-aanhangers en mogelijke protestacties van Vlaams Belang-aanhangers in de Wetstraat indien er in 2024 geen N-VA/VB-coalitie wordt gevormd. Die twee partijen worden vooral door links-liberalen graag in de zogenaamde ‘ondemocratische hoek’ geduwd. Maar daar was tijdens het debat tussen De Wever en Lachaert dus weinig meer van te merken. Meer nog, de voorzitter van de liberalen was zowaar positief over de samenwerking in de Vlaamse regering. Vlaams Parlementslid Maurits Vande Reyde (Open Vld) schreef dinsdag zelfs een vrije tribune in De Standaard waarin hij afrekende met de linkse kritiek op het tv-programma

‘Het

Het is duidelijk. De Open Vld denkt hier al aan 2024 en een mogelijke rol in de nieuwe Vlaamse regering. Uitgangspunt blijft dat de N-VA en Vooruit dan een basisakkoord zullen sluiten voor een nieuwe Vlaamse regering. Vraag is welke partij de derde zal zijn om de coalitie te vervoegen. Tot nu toe leek het in dat geval een gereden wedstrijd. Cd&v zou het wagonnetje aanhangen, want voor Bart De Wever is een coalitie met de verguisde liberalen geen optie. Of was.

De Wever hoedde er zich zowaar voor de liberalen het etiket van ruggengraatloze carrièrejagers op te plakken

Vivaldi II

De N-VA zou kunnen kiezen voor de aanpak in 2014. Toen konden de Vlaamse liberalen mee aanschuiven nadat N-VA en cd&v al een regeerakkoord hadden onderhandeld. Het was dan te nemen of te laten voor de liberalen. Geen gedoe met extra aanpassingen aan het akkoord. Aangezien de Open Vld altijd de voorkeur geeft aan postjes, moet dat geen probleem zijn. En inbreken in een volgende Vlaamse regering kan voor Lachaert een manier zijn om een oppositiekuur te vermijden. Zijn redenering: als ik in de Vlaamse regering zit, dan kan men federaal moeilijk zonder mijn partij. Ook als de N-VA en de PS een groot akkoord sluiten.

Niet slecht gezien, al blijft de vraag of men federaal nog veel andere keuzes heeft bij de beleidspartijen. Zoals reeds gesteld: de radicale formaties dreigen zo sterk te worden dat men opnieuw naar zeer brede coalities zal moeten gaan. En er dus weinig mogelijke coalities zijn. Waarbij Vivaldi II pijnlijk genoeg de meest realistische of waarschijnlijke piste blijft.

Egbert Lachaert

verhaal van Vlaanderen’ dat volgens hen een verkapte vorm van nationalistische propaganda is.

Bart De

Open Vld-collega Egbert

Bart De Wever

Consument kan economie niet blijven stutten

“Het vooruitzicht op de indexering van de lonen die vele gezinnen volgende maand zullen genieten, de daling van de brandstofprijzen en de uitkering van de overheidspremies op energie stimuleren het vertrouwen van de gezinnen. Zo worden de algemene economische vooruitzichten voor de derde opeenvolgende maand als gunstiger beschouwd. De vrees voor een nieuwe stijging van de werkloosheid nam eveneens sterk af, en dat voor het eerst sinds mei.” Dat stond in december 2022 te lezen in het rapport dat de Nationale Bank over het Belgische consumentenvertrouwen publiceerde. Voor 2023 lijkt de Nationale Bank te rekenen op de uitgaven van de consumenten om de economie te stutten en te vermijden dat we met een recessie worden geconfronteerd, een periode van twee opeenvolgende kwartalen met negatieve groei.

Exportafhankelijk

Men laat het geld rollen en men zal dat in 2023 nog even blijven doen. Maar of dit voldoende is om de economie en de groei te blijven stutten, is een andere zaak. Economische groei is het resultaat van een stijgende tewerkstelling en de toename van de productiviteit (wat er op een uur tijd wordt geproduceerd). Meer consumeren heeft een positieve impact op die twee factoren (bij meer consumptie stijgt ook de tewerkstelling, want een winkel neemt bijvoorbeeld meer personeel aan), maar gaat de groei nooit volledig of alleen bepalen.

Volgens diezelfde Nationale Bank hebben de consumenten in de tweede helft van 2022 al een economische krimp vermeden door hun geldbeugel open te trekken. Uiteraard hebben de gestegen energieprijzen de koopkracht aangetast, maar tijdens de coronapandemie en de daaraan gekoppelde lockdowns hebben veel gezinnen geld opgepot.

Neem de postcoronaknaldrang en het gebruik van die reserves om de daling van de koopkracht te compenseren, en zo zijn de gezinnen de aanjagers geworden van de economische groei.

Dat werd begin dit jaar nog eens bevestigd door de cijfers over de tegoeden op spaarrekeningen. Bij negen banken zijn die volgens De Tijd in 2022 met 1,3 miljard euro gedaald naar 276 miljard euro. De volledige bankenmarkt in dit land zou over 299 miljard aan spaartegoeden beschikken. In 2021 had men vlotjes de grens van 300 miljard euro spaargeld over-

Die groei zal in 2023 ook afhankelijk zijn van de export, cruciaal voor een open economie als de Belgische en zeker de Vlaamse. En van de hervormingen die zorgen voor een hogere werkzaamheidsgraad en productiviteitswinsten.

Hoge loonkosten

Daar knelt nu het schoentje. Het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) kwam vorige week vrijdag met cijfers die aantonen dat de concurrentiekracht en dus de positie van de bedrijven op exportmarkten onder druk staan. Het probleem is bekend: door de automatische loonindexering stijgen brutolonen hier sneller en sterker

WOKE VAN DE WEEK

dan in buurlanden en liggen de loonkosten voor Belgische bedrijven een stuk hoger. De loonkostenhandicap tegenover de buurlanden stijgt van 9 procent in 2018 naar 16 procent in 2023, aldus het VBO. De orderboekjes van de bedrijven waren vorig jaar goed gevuld, maar zijn nu een stuk dunner. De marges die ondernemingen hebben opgebouwd smelten weg. Een dalende winstgevendheid betekent minder investeringen. Dat weegt op de economische groei, want er zijn minder investeringen, bijvoorbeeld in machines om de productiviteit te verhogen of te garanderen. En men werft minder aan als er al niet wordt gekozen voor afdankingen. Conclusie van het VBO: bedrijven zullen dit jaar hun rol van groeistimulator onvoldoende op zich kunnen nemen. En dus verwachten de werkgevers toch een - milderecessie in 2023, van 0,5 tot 1 procent.

Schuldig verzuim beleidsmakers

Uiteraard is men hier sterk afhankelijk van wat er in het buitenland gebeurt, maar een regering kan proberen de negatieve impact van een conjunctuurschok te temperen, namelijk door arbeidsmarkthervormingen. Maar die komen er niet. Door een ingreep in de index (indexsprong, gedeeltelijke indexering, bijsturen van de index door alle fossiele brandstoffen eruit te halen) kan men een recessie misschien vermijden, maar ook dat is met de regering-De Croo een utopie. Als de recessie een feit is, moeten de regeringspartijen niet klagen. De recessie zal deels een gevolg zijn van schuldig verzuim door de beleidsmakers.

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

Iedere week selecteren we de meest opvallende uitingen van woke gedachtegoed in deze contreien

Ook al seksistisch: Artificiële intelligentie

Aan het lange lijstje van dingen die seksistisch zijn (mannen, de arbeidsmarkt, de politiek, de Katholieke Kerk, mannen, klassieke boeken, kunst en films, rapmuziek, de Vlaming, mannen, de openbare ruimte, speelgoedcatalogussen, computerspelletjes, mannen, de sportwereld, het openbaar vervoer, mannen) kan men sinds enkele jaren iets nieuws toevoegen: artificiële intelligentie (AI).

Het afgelopen jaar kende een wildgroei aan applicaties en computerprogramma’s die met behulp van artificiele intelligentie afbeeldingen maken. Die technologie maakte recent reuzensprongen en de nieuwe ontwikkelingen maken heel wat los. Zo vrezen sommige kunstenaars zelfs dat AI hen op relatief korte termijn kan vervangen.

De technologie is dan ook behoorlijk indrukwekkend. Systemen als DALL·E 2 kunnen op basis van trefwoorden eender wat schilderen, in eender welke stijl. Alleen met menselijke gezichten lijkt het algoritme het nog moeilijk te hebben.

Seksistische AI

Erg populair zijn programma’s die op basis van selfies van gebruikers portretten in allerlei stijlen genereren. Een applicatie in die zin is Lensa AI, eind vorig jaar nog aangeprezen door tal van beroemdheden.

Helaas blijkt ook deze artificiële intelligentie seksistisch te zijn, zo vinden feministen. Volgens hen worden ze “onnodig geseksualiseerd” en “bestendigt de applicatie misogynie”. Steen des aanstoots is het feit dat het programma de vrouwen aangenamer voor het oog maakt: strijkplanken krijgen voluptueuze voorgevels, walrussen worden voorzien van een wespentaille, kleren verdwijnen.

De verklaring hiervoor is behoorlijk eenvoudig. De applicatie maakt de afbeeldingen op basis van inhoud op het internet, waar tekeningen van schaars geklede dames nu eenmaal erg populair zijn.

Racistische AI

Het is niet de eerste keer dat artificiële intelligentie allesbehalve woke uit de hoek komt. De app van Google Photos gebruikt AI om afbeeldingen te groeperen en tags of categorieën te voorzien. In

2015 werden afbeeldingen van zwarte mensen op die manier ondergebracht in de categorie ‘gorilla’s’. Facebookgebruikers die in 2021 naar een filmpje met zwarte mensen keken kregen van de AI de vraag of ze “video’s over primaten wilden blijven bekijken”.

Een chatbot van Meta (het bedrijf achter Facebook) beschuldigde vorige zomer zijn eigen bedrijf ervan nepnieuws te propageren, noemde zijn eigen baas Mark Zuckerberg “eng en manipulatief”, beweerde dat Trump de verkiezing van 2020 in feite gewonnen had en noemde het “niet onwaarschijnlijk” dat Joden de Amerikaanse economie controleren. In 2016 slaagden internettrollen er nog in een chatbot van Microsoft antisemitisch te maken.

Ook de verklaring voor racistische artificiële intelligentie berust op hetzelfde principe als die van het seksisme van Lensa AI: de AI legt verbanden door middel van ‘input’ van gebruikers en door gebruikte taal op het internet te analyseren. Het woordje ‘intelligentie’ in artificiële intelligentie is dus eigenlijk misleidend.

PIETER VAN BERKEL

De bestedingen van de consumenten maken dat de kans op een recessie in 2023 een stuk kleiner is, voorspelde de Nationale Bank eind vorig jaar. Maar in een open economie als de onze is zoiets altijd tijdelijk. Groei moet hier vooral van export komen en daar zitten onze bedrijven door de oplopende loonkostenhandicap met een probleem. Misschien zorgt de onzekerheid bij de bedrijven dit jaar toch voor die recessie.

Gouverneur van de Nationale Bank Pierre Wunsch

Gwendolyn Rutten:

Gwendolyn Rutten - gewezen voorzitter van de Open Vld - stelt met de nodige tegenzin vast dat we op een zucht van een onafhankelijk Vlaanderen staan: “Als er een politieke meerderheid is om het land te splitsen, is het einde van het land nabij.” De buit is zeker nog niet binnen, want de moeder aller verkiezingen in 2024 zal de kaarten leggen. Pas dan zal blijken of er niet alleen een politieke meerderheid is, maar of er ook de wil is om Vlaanderen het maximum aan bevoegdheden toe te kennen. Als het Vlaams Belang en de N-VA hun verstand bij elkaar leggen, dan is de kans reëel dat Rutten wel eens gelijk zou kunnen krijgen.

Uiteraard zal Gwendolyn Rutten geen bevrijdingsfeest organiseren eens het zover is. De gedachte dat Vlaanderen zich wil ontdoen van het Belgisch carcan zorgt voor de nodige angstaanvallen en paniekstoornissen in de Wetstraat en Franstalig België. Misschien is dat moment al dichterbij dan we denken, meent de burgemeester van Aarschot. Rutten probeert in Knack de meubels nog te redden door te pleiten voor “een modern België”, maar hoe ze een klinisch dood muildier wil omtoveren tot een afgetraind raspaard, vertelt de gewezen voorzitter van de Open Vld er niet bij. Hoe dat “modern België” er wel moet uitzien, is eerder een fata morgana, een luchtspiegeling.

Fascisten en azijnpissers

Rutten pleit voor meer intra-Belgische samenwerking. Vlaanderen en Wallonië kunnen elkaar aanvullen: “Wallonië heeft water, propere lucht, ruimte en bossen. Vlaanderen heeft meer mensen, economische activiteiten, zeehavens.” Die propere lucht en de zeehavens zullen er in het post-Belgische tijdperk ook wel zijn. “Toch is samenwerken (tussen Vlaanderen en Wallonië) taboe”, stelt ze verkeerdelijk vast. Uiteraard is dit een groteske leugen. Haar eigen partij zit in de Vlaamse regering die tal van samenwerkingsverbanden met Brussel en Wallonië heeft. Eens Vlaanderen en Wallonië van de Belgische dwangbuis zijn bevrijd, zal de samenwerking pas geoptimaliseerd kunnen worden. Voor de rest behoort het tot een normale ontwikkeling dat een natie, een gewest naar een maximum aan bevoegdheden streeft.

Dat weet Gwendolyn Rutten ook wel. Ze beseft ook wel dat ze met haar Belgisch verhaal in een doodlopende straat zit en dat haar partij op de rand van afgrond bengelt, maar ze is niet zo eerlijk om dit toe te geven. Dan maar schelden: “Veel mensen weten dat VB’ers fascisten zijn”, debiteert ze. Het Vlaams Belang respecteert de democratische rechtsregels en er zit niemand in het parlement die terug naar de jaren dertig wil. Er staat wel een rechtszaak voor een parlementslid in de stijgers, maar zolang hij niet veroordeeld is, is hij onschuldig. Voor de rest is Bart De Wever volgens Rutten “een geboren pessimist”, een azijnpisser.

Tewerkstellingscijfers

Toegegeven, van de dramatische stand van het land word je niet bepaald vrolijk. België heeft niet alleen de slechtste begroting van Europa, maar ook de tewerkstellingscijfers zijn niet bepaald rooskleurig. Met een tewerkstellingsgraad van 70,3 procent is België een van de slechtste leerlingen in Europa. Alleen Spanje, Italië, Griekenland,

Kroatië, Servië en Roemenië doen slechter. Voor Wallonië en Brussel zijn de tewerkstellingscijfers zelfs dramatisch.

Vlaanderen doet het een pak beter. De werkloosheid is immers gedaald tot 4,2 procent. Dat is meer dan driemaal beter dan het Brussel Hoofdstedelijk Gewest, waar de werkloosheidsgraad nog steeds 15 procent bedraagt. In Vlaanderen is 76 procent van de bevolking op arbeidsleeftijd aan de slag. Dat is een pak meer dan in Brussel en Wallonië, maar landen als Nederland en Duitsland springen vlot over de lat van 80 procent. Wil Vlaanderen over deze magische lat springen, zal het meer bevoegdheden naar zich toe moeten trekken.

Post-Open Vld-tijdperk

Na de desastreuze verkiezingen werd Gwendolyn Rutten de woestijn ingestuurd, maar sinds kort weet ze zich weer in de belangstelling te werken. Meermaals ging ze over onder andere het stikstofdossier met N-VA-minister Zuhal Demir in de clinch. Ook over de verkrachtingszaak aan de KUL zocht ze met Demir het debat op. Naar aanleiding van een uitval naar “de linkse leerkrachten” door Tom Van Grieken, twitterde ze dat de Vlaams Belang-voorzitter “een klein pietje” heeft. Vorig jaar pleitte ze - tegen de grondstroom van haar partij in - voor de kernuitstap: “Radioactief afval producerende kerncentrales hebben geen plaats in energiebeleid.” In juli 2022 pleitte Gwendolyn Rutten er voor om dit land tot de “Verenigde Staten van België” te hervormen. In november deelde ze aan De Standaard mee dat ze bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2024 hoogstwaarschijnlijk niet meer zal opkomen onder Open Vld-vlag in Aarschot.

Vorige week maakte ze in (alweer) De Standaard haar volgende bocht. In een opinieartikel moet het liberaal individualisme plaats maken voor “interviduen”. Daarmee pleit Rutten voor meer solidariteit en schuift ze het gemeenschapsdenken naar voor. Ze maakt daarbij gewag van “voortschrijdend inzicht”.

Lopen Vld

Is Gwendolyn Rutten op de dool of bereidt ze zich voor op een post-Open Vld-tijdperk waar de partijpolitieke en staatskundige landschappen volledig hertekend worden? Het toont alleszins aan dat Rutten wel degelijk beseft dat het politiek model van de Open Vld op zijn laatste benen loopt.

JULIEN BORREMANS

Geweld tegen hulpdiensten: “Ze maken er hun nationale sport van”

Een politieagent, brandweerman of ambulancier die in Brussel wordt tegengewerkt, geprovoceerd of zelfs aangevallen lijkt tegenwoordig een fait divers. Op oudejaarsavond is het zelfs zo dat er altijd politiebegeleiding mee uitrukt bij interventies in bepaalde wijken. Dat vertelt Stijn Hufschmitt (42), brandweerman en ambulancier in Brussel, en afgevaardigde van het VSOA-syndicaat. Dat er tijdens de laatste avond van 2022 ambulanciers bekogeld werden met vuurwerk na een mislukte reanimatie, verbaast hem amper.

Het hele jaar door heerst er in bepaalde wijken een sfeer van animositeit tegen hulpdiensten. Dat is vooral in de wijken met sociale woonblokken. “De cités, zoals wij zeggen”, reageert Hufschmitt. In het verkeer worden ambulances en brandweerwagens moedwillig geblokkeerd. Geen voorrang verlenen, de pas afsnijden… “Heel raar, want als het voor hun familie zou zijn, willen ze ook dat we snel ter plaatse zijn.”

Excuses om rel te schoppen

“Het gaat altijd over mensen met een migratieachtergrond”, antwoordt de ambulancier wanneer hem gevraagd wordt welke mensen zich vijandig opstellen tegen hulpdiensten. Waarom ze dat doen, is voor hem even duidelijk: “Ze proberen ons te provoceren om een reactie uit te lokken. Zodanig dat ze opnieuw een excuus hebben om de boel op stelten te zetten.”

Het gaat zelfs zo ver dat de Brusselse hulpdiensten bij aankomst op een interventie eerst allerhande voorzorgsmaatregelen moeten nemen voordat ze zich met slachtoffers kunnen bezighouden. “De ambulance parkeren, deuren op slot… Anders gebeurt het dat ze medicijnen stelen, of zelfs met de ambulance proberen wegrijden.”

Die tijd gaat vaak ten koste van de zorg die ze eigenlijk moeten toedienen. “Wij willen ons focussen op onze interventie, waarbij het soms over leven en dood gaat. Wij hebben op zulke momenten geen tijd om ons bezig te houden met agressie, terwijl zij er hun nationale sport van willen maken.”

No-gozones

Bepaalde wijken, zogenaamde no-gozones, zijn op de gps-systemen van brandweermannen en ambulanciers zelfs ingekleurd. Ze doen dienst als waarschuwing voor de hulpverleners. “Dus de instanties weten heel goed dat de problemen er zijn”, aldus Hufschmitt. Omdat ze niets merken van de beloofde nultolerantie voor geweld tegen hulpdiensten, besluiten de Brusselse ambulanciers en brandweerdiensten nu te staken. “Wij worden nog steeds met te weinig respect behandeld. ‘Los het maar op’.”

Volgens Hufschmitt is er te weinig begrip voor de moeilijke omstandigheden waarin ambulanciers in Brussel moeten werken. “Je kan met oudejaarsavond niet

bij je familie zijn en dan word je nog eens aangevallen en belemmerd terwijl je gewoon je job wil doen. Beeld je maar eens in hoe je nadien thuiskomt, hé.”

“We zijn het gewoon beu. De boel op stelten zetten tijdens het WK: ook al hebben ze gewonnen, dan nog breken ze het kot af. Nu en vorig jaar tijdens oudjaar… Nooit worden er sancties getroffen”, reageert Hufschmitt. “Waardoor die gasten ook zelf beseffen dat ze altijd carte blanche hebben. En dat zijn we beu. Wij moeten niet de uitlaatklep van hun frustraties zijn.”

WANNES NEUKERMANS

Luister naar PAL CAST U aangeboden door PAL NWS en ’t Pallieterke.

Stijn Derudder is uw gastheer van al onze podcasts.

Elke week kan u de podcastversie van een of meerdere van onze interviews beluisteren. In andere podcasts komen ook onderwerpen die niet in ’t Pallieterke verschenen aan bod of gaan we net dieper in op zaken die nog wat meer aandacht verdienen.

Te beluisteren op o.a. Spotify, Apple Podcasts en palcast.be.

“Als er een politieke meerderheid is om het land te splitsen, is het einde van België nabij”

Overleeft België de implosie van cd&v?

Op iets meer dan drie jaar tijd heeft de partij cd&v een derde van haar kiezers verloren en het ziet er niet naar uit dat partijvoorzitter Sammy Mahdi in staat is om die trend om te buigen. Volgend jaar dreigt de partij de helft van haar mandatarissen te verliezen en aan dit tempo zakt ze in 2029 helemaal onder de kiesdrempel. Maar zal België de implosie van cd&v wel kunnen overleven?

Cd&v heeft altijd de onhebbelijke gewoonte gehad om als het erop aankomt telkens toch weer voor België te kiezen

Cd&v is niet de enige partij die sedert mei 2019 een derde van haar kiezers heeft verloren. Ook de Open Vld kijkt in de peilingen tegen een enorm verlies aan. Toch is er een verschil tussen de twee partijen: Open Vld heeft immers een ideologische basis om op terug te vallen, het liberalisme.

Sociologisch reservoir

Van dat liberalisme valt in de praktijk misschien weinig te merken in de regeringen waar de Open Vld deel van uitmaakt, maar het blijft wel een wervend thema. Dat werd verleden week nog eens geïllustreerd door het opiniestuk ‘Ja, wij zijn allemaal interviduen’ van Gwendolyn Rutten in De Standaard. Men kan erover discussiëren of het eigenlijk

veel voorstelt of niet, maar er werd wel over gesproken. Bij cd&v kan men daar maar bitter weinig tegenover stellen.

Zeker, er is ook het verhaal van de PS in Frankrijk. Die partij ging ook de dieperik in, samen met haar ideologische basis. Maar cd&v, die rentmeesterschap en personalisme amper nog aan zichzelf uitgelegd krijgt, staat er toch veel slechter voor wanneer de electorale trend tegenzit. Dan is er immers zelfs geen hoop op een sociologisch reservoir in de bevolking dat voor een verzekerde bodemkoers kan zorgen.

Suïcidale keuze voor België

Cd&v heeft altijd de onhebbelijke gewoonte gehad om als het erop aankomt telkens toch weer voor België te kie-

zen, zelfs ten koste van het eigenbelang. Zolang de partij groot was, kon ze het zich veroorloven op die manier een paar procentjes te verliezen. Maar een partij met amper nog veertien procent van de stemmen heeft eigenlijk de luxe niet meer om de Belgische constructie nog maar eens te redden door in een federale regering te stappen. Veel plezier heeft cd&v tot nog toe niet beleefd aan de regering-De Croo, maar het verlies in de peilingen mag ondertussen wel aanzienlijk genoemd worden.

Waar gaan de cd&v-kiezers naartoe?

Er valt iets voor te zeggen dat de rechterflank al lang uitgeweken is naar N-VA of zelfs Vlaams Belang, en dat er voor die twee partijen dus niet veel winst meer te rapen valt onder de cd&v-kiezers. Maar anderzijds valt de stijging van Vooruit over de laatste drie jaar op, zonder een noemenswaardig verlies voor Groen en zelfs samen met een kleine winst voor de PVDA. We denken dat het niet overdreven is als we stellen dat minstens een derde van de Vlamingen die vandaag voor cd&v kiezen uiteindelijk naar N-VA en Vlaams Belang zullen overstappen. ‘De Stemming 2022’ van De Standaard en de VRT gaf aan dat een groter aandeel van degenen die de cd&v sedert de laatste verkiezingen reeds verlaten hebben diezelfde keuze heeft gemaakt, al geeft dat natuurlijk geen garanties voor de overblijvers.

Daar komt nog bij dat niet alle cd&v-kiezers van partijvoorkeur veranderen. Het is gekend dat de partij ermee worstelt dat haar kiezers letterlijk uitsterven. Kiezers die verdwijnen hebben ongeveer hetzelfde electorale effect als kiezers die zich 50/50 verdelen tussen de V- en de B-partijen, omdat ze de verhoudingen tussen die twee blokken niet veranderen. Van de dikke negen procent die cd&v nog rest kan je dus stellen dat een drietal procent naar de V-partijen zal gaan. En die drie procent is van belang.

Het is bekend dat de partij ermee worstelt dat haar kiezers letterlijk uitsterven

V-meerderheid in Vlaanderen

In de laatste peiling haalden Vlaams Belang en N-VA samen 47,5 procent van de stemmen, wat uitzicht geeft op een zetelmeerderheid in het Vlaams Parlement. Doe daar echter drie procent bij en die zetelmeerderheid is niet alleen verzekerd, maar ze wordt ook ondersteund door een stemmenmeerderheid. Psychologisch maakt die drie procent dus een wereld van verschil uit.

Tenzij een van de Vlaamse partijen alsnog onder de kiesdrempel duikt, zal het federaal in 2024 wellicht nog wel loslopen. Misschien zal cd&v opnieuw wat talmen, maar uiteindelijk zien we de partij toch weer, voor de laatste keer, in een federale regering stappen. En zelfs als ze het niet doet, kan de paars-groene coalitie misschien gedepanneerd worden door Les Engagés en/of DéFI.

Maar met een federale oppositie die alleen nog maar uit Vlaams Belang, N-VA, PTB/PVDA en eventueel nog een klein centrumpartijtje bestaat, en een cd&v die in 2029 de kiesdrempel niet meer haalt, zien we niet in hoe er dan nog een federale regering gevormd kan worden zonder de N-VA. Zonder cd&v verdwijnt in de Kamer de noodzakelijke reserve aan Vlaamse zijde, die België nodig heeft om een federale regering te kunnen vormen. Met een V-meerderheid in het Vlaams Parlement ligt de sleutel dan bij de Franstaligen: met de N-VA alsnog over confederalisme praten in ruil voor geld, of geen Belgische regering meer vormen en het Vlaams Parlement zijn verantwoordelijkheid laten nemen.

FILIP VAN LAENEN

Nu de postbedeling weer lijkt te lopen zoals het hoort en ons secretariaat weer is ingericht om u ook in de namiddag telefonisch te woord te staan, herhalen we graag nog eens onze actie voor wie een jaarabonnement op de papieren versie (met gratis online toegang inbegrepen) neemt.

Iedereen die tussen 1-9-2022 en 31-08-2023 betaalt voor een papieren jaarabonnement, heeft de keuze uit een van de volgende geschenken. De geschenken worden maandelijks verwerkt.

Uw keuze kunt u doorgeven via secretariaat@pallieterke.net of telefonisch op nummer 03 232 14 17.

Een uitgave van de onvolprezen uitgeverij Polemos:

Geschenkdoos Vlaamsche Leeuw met 4 flesjes en een glas

• ‘De Guldensporenslag. Het verhaal van een onmogelijke gebeurtenis’ (Karim Van Overmeire)

• ‘Herinneringen aan Hechteniskamp Lokeren’

• ‘De man van het Wilhelmus of de rekkelijkheid van de tolerantie’ (Luk Sermeus)

Halve kilo Maes Koffie meestermengeling (gemalen of ongemalen) in een mooie bewaardoos

Sammy Mahdi

© PHOTONEWS

Paul Magnette

“Vivaldi is ontworpen om tien jaar mee te gaan. Het project is uitgedacht om het huis op orde te zetten tegen de 200ste verjaardag van België in 2030.” Daarmee zette hij onlangs de toon, tegelijk stellend dat een staatshervorming in 2024 niet aan de orde is. Paul Magnette (51) is meer dan de schaduwpremier van dit land. Hij heeft macht als geen ander, want hij is de baas van de Parti Socialiste in Wallonië, ook al wordt hij er op links achterna gezeten door Ecolo en vooral de communisten van de PTB. Maar het is zijn kiesvee uit de sociale hangmat dat lid is van de rode ziekenkas en de vakbond, waarin zijn partij nog altijd de lakens uitdeelt, dat hem zegezeker blijft maken. Magnette weet als geen ander dat niemand om hem heen kan en dat men in Vlaanderen zijn tanden stukbijt op hem.

Het maakt de aaibaarheidsfactor een stuk groter. Maar wie hem wat meer doorgrondt, stelt vast dat hij niet alleen een goedlachse ‘bon Belge’ is, maar ook een gehaaide en passieprekende vos waarvoor de Vlaamse ganzen best op hun hoede zijn.

‘Solidariteit’

Met lede ogen ziet hij hoe in Vlaanderen de kiezers steeds meer naar rechts opschuiven en daardoor de twee Vlaams-nationale partijen zo groot maken dat een ‘duivelspact’ tussen hen de finale doodsteek kan worden voor het oude gescleroseerde België waarin de Vlaamse traditionele partijen (Groen incluis) marginaal klein zijn geworden. Dat is een angstaanjagend beeld voor hem, want dat zou ook het einde betekenen van wat hij altijd de ‘Belgische solidariteit’ noemt, maar die men in Vlaanderen kent als de ‘miljardendiefstal’ middels de jaarlijkse transfers van noord naar zuid. Bart De Wever (N-VA) die hem sinds de regeringsonderhandelingen in 2019 het beste kent en bijna een akkoord met hem op zak had dat in confederalistische richting ging, hoopt nog steeds op een herhaling daarvan in 2024. Maar Magnette kiest eieren (lees: Vivaldi) voor zijn geld (letterlijk) en slaat vandaag alle deuren naar een nieuwe staatshervorming dicht. Hij hoopt immers dat het Vivaldi-circus kan blijven draaien, want daar komt ook zijn grootste bedreiging in Wallonië, de communistische PTB, niet aan te pas en blijven de andere Franstalige partijen het liefst aan de Vlaamse melkkoe hangen. Natuurlijk wil Magnette ook de N-VA isoleren met een al te doorzichtige strategie. “Als N-VA in 2024 op lokaal of regionaal niveau met Vlaams Belang in zee gaat, dan spreek ik er niet meer mee”, verzekerde Magnette. Wat hij daarbij evenwel onvoldoende beseft, is dat de Vlaamse kiezer dit soort uitspraken beu is en zich meer en meer keert tegen de Vlaamse collabo’s in de Vivaldi-regering, waardoor ‘de clash’ vanzelf onvermijdelijk zal worden.

Geld

Maar die kiezer is ook de miljardencadeaus van deze regering beu, alsof de bomen nog altijd tot in de hemel groeien. Bakken geld voor asiel, migratie en ‘ontwikkelingslanden’, onbetaalbare pensioenhervormingen, miljarden voor nieuwe gascentrales en windmolens, sociale uitkeringen die onbeperkt in tijd blijven, een arbeidsmarktbeleid dat er geen is,… Terwijl de noden van de watersnood in Pepinster van twee jaar geleden nog altijd niet zijn gelenigd. Het zijn bovendien veelal Vlamingen die er hulpacties op gang brengen. Het bewijst dat solidariteit in België altijd maar van één kant komt. Voeg daar nog de financiële schandalen bij waarmee de PS onophoudelijk in opspraak komt. En als dan de Vlamingen ook nog vernemen dat Magnette zelf nog eens 198.000 euro per jaar opstrijkt als burgemeester van Charleroi, dan is de maat vol en wordt de goesting in nog meer Vivaldi dag na dag kleiner. N-VA beschreef de toestand zeer gevat met een sublieme woordspeling: “Maar met de slechtste begroting en de laagste economische groei van Europa, een stilvallende arbeidsmarkt, een stijgende rente en een toenemende schuldenberg lijkt Magnette vooral het Noorden kwijt te zijn.” Voor Barbara Pas van het VB ligt de conclusie dan ook voor de hand: “Respect voor de Vlaamse kiezers, die zijn landsgedeelte onderhouden, kent hij niet. Zijn uitlatingen vormen alleen maar een pleidooi om dit land zo snel mogelijk te splitsen.” Dat hij toch maar oppast voor het ‘duivelspact’.

CITAAT VAN DE WEEK

DJ

Regi:

“Ik haat cultuur- en muzieksubsidies”

DJ Regi Penxten wenst zijn collega’s in 2023 “subsidieloos succes” toe. De dj en producer heeft immers een hekel aan cultuur- en muzieksubsidies. Dat de stad Antwerpen ze indamt, stemt hem tevreden. “Ik heb niet één euro staatssteun gehad, kreeg thuis geen duwtje in de rug en financierde mijn eerste instrumenten met studentenjobs. Als je goed genoeg bent, komt het volk. Komt het niet, omdat je per se moeilijk wilt doen op een podium, dan hoef je daar toch geen overheidsgeld voor te krijgen?”, vraagt Regi zich hardop af in Humo.

Akkoord tussen Engie en federale regering blijkt niet bindend te zijn

lenverbintenis. “Dit is een akkoord waarbij beide partijen zich zeer duidelijk engageren om alle middelen in te zetten om een gemeenschappelijke doelstelling te halen, om in november 2026 klaar te zijn met de verlenging van de twee recentste reactoren”, legt hij uit.

De federale regering en Engie hebben maandag een niet-bindend akkoord ondertekend over de levensduurverlenging van de jongste twee kernreactoren. Uit een gezamenlijke persmededeling van de onderhandelende partijen blijkt immers dat het gaat om een ‘Heads of Terms’-overeenkomst, die per definitie niet bindend is.

Het Franse energiebedrijf Engie en de federale regering raakten het maandag eens over een niet-bindend akkoord om de twee jongste kernreactoren - Doel 4 en Tihange 3 - tien jaar langer open te houden. Op een persconferentie lichtten premier Alexander De Croo (Open Vld) en minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) het niet-bindende akkoord toe, maar na afloop waren er nog heel wat onduidelijkheden.

N-VA-voorzitter Bart De Wever vroeg zich in Terzake zelfs hardop af of er überhaupt een document was ondertekend. Engie had immers nog niet gecommuniceerd, hoewel het daar als beursgenoteerd bedrijf toe verplicht is. In De Ochtend op Radio 1 zegt De Croo dat De Wever zich vergist. “Als hij zegt dat er niets ondertekend is, is dat factueel onjuist”, aldus de premier. “Gisteravond is dat document vlak voor de persconferentie

door beide partijen ondertekend.”

Om 19 uur publiceerde Engie op zijn website een persbericht. Daarin bevestigt het energiebedrijf dat beide partijen een Heads of Terms-overeenkomst hebben ondertekend met het oog op de verlenging van de levensduur van de kernreactoren van Doel 4 en Tihange 3. De juridische term ‘Heads of Terms’ impliceert echter dat het geen bindend akkoord is. Het bereikte akkoord is dus louter een intentieverklaring, omdat een Heads of Terms-overeenkomst per definitie niet bindend is. “Dit principeakkoord is een belangrijke stap en effent de weg voor de sluiting van volledige overeenkomsten in de komende maanden”, zo staat te lezen in het persbericht.

Middelenverbintenis

Premier De Croo zelf heeft het in De Ochtend over een midde-

Concreet legt het niet-bindende akkoord de krijtlijnen vast voor de oprichting van een juridische structuur waarin de Belgische staat en Engie elk voor de helft eigenaar worden van de nucleaire eenheden. Daarnaast bepaalt de overeenkomst het kader om de toekomstige kosten voor de verwerking van kernafval te plafonneren. Het stelt ook een aantal garanties die ervoor moeten zorgen dat de kernexploitant zijn verbintenissen goed uitvoert.

Om beide kernreactoren langer open te houden, zijn vergunningen vereist. De milieu- en technische studies die nodig zijn om die te verkrijgen, zullen dankzij het akkoord ‘onmiddellijk’ van start gaan.

ANTON SCHELFAUT

Bouchez: “Wie gaat zeggen dat er geen probleem is met laksheid van sancties in ons land?

Bart Maddens over privacy en de overheid: “Met het CST werd een rode lijn overschreden”

Oekraïense woordvoerster van grenswacht leidt luxeleven

El Kaouakibi keert deeltijds terug in parlement en klinkt strijdvaardig: “Al ruim 15 jaar strijd ik tegen onrecht”

Recordloon voor Europese Commissievoorzitter Von der Leyen

Op Paul Magnette verkijkt men zich in Vlaanderen wel eens. Naast de klassieke Nederlandsonkundige toplui uit de PS, zoals ministers Dedonder (Defensie) en Lalieux (Pensioenen), is hij met een nieuwe generatie jongeren, zoals ministers Dermagne (Werk) en Dermine (Relance en Strategische Investeringen, en Wetenschapsbeleid), uitstekend Nederlandstalig.

Tinne Van der Straeten en Alexander De Croo

© PHOTONEWS

Inf latie en prijscontroles door de eeuwen heen

Confederalisme, het ‘Zwitsers model’, een versterking van het Vlaamse niveau, … Het zijn allemaal voorgestelde oplossingen voor de huidige Belgische malaise. Maar misschien is ‘confederalisme’ ook een goed idee voor een interne Vlaamse staatshervorming.

Aan de hand van het boekje ‘Forty centuries of wage and price controls - How not to fight inflation’ (‘Veertig eeuwen inkomensen prijscontroles - Hoe inflatie niet bestrijden’) van Schuettinger en Butler (1978) kunnen we rampzalige overheidsinterventies

door de eeuwen heen bestuderen. In het vorige artikel lazen we over gefaalde staatsinterventies in de oudheid, deze week is het de beurt aan de middeleeuwen.

THOMAS PANIS

Engeland en Antwerpen

Gilden en overheden zagen het als hun taak om prijzen van goederen en arbeid te reguleren. De stad Londen probeerde bijvoorbeeld de wijnprijs te controleren in 1199 en 1330, tevergeefs. Een poging van Hendrik III om graan- en broodprijzen te reguleren in 1202 mislukte.

Christenen mochten geen geld uitlenen tegen interest, zodat het vroege bankwezen vaak in handen van Joden terechtkwam. De complexere economie van de late middeleeuwen maakte het echter onmogelijk om te ondernemen zonder het concept van een rente, zodat de wetten tegen leningen grotendeels werden genegeerd door de algemene bevolking. Een strenge verordening van het Engelse parlement tegen woeker in 1487 had geen effect, en werd negen jaar later herroepen.

In 1530 vroegen de handelaars van Antwerpen in een brief aan de universiteit van Parijs of het wel moreel was om een internationale valutamarkt te gebruiken. De economie vereiste dit, maar deze handel in geld leek door koersverschillen en speculatie nogal erg op ‘woeker’. De ‘doctors’ van de universiteit oordeelden dat deze geldhandel moreel niet correct was en wezen de argumenten van de handelaars af (zie ook: Marjorie Grice-Hutchinson, ‘The School of Salamanca’, 1952).

De Zwarte Dood

Karel de grote

Na de val van het West-Romeinse rijk versplinterde Europa grotendeels in kleinere vorstendommen. De internationale handel verminderde drastisch en dit werd niet beter na de Arabische veroveringen van een groot deel van de christelijke wereld in de zevende eeuw.

In de 8ste eeuw ontstond een nieuw koninkrijk onder de Karolingen, dat uiteindelijk het Frankische keizerrijk zou worden onder Karel de Grote. Deze heerser keerde zich in een verordening uit 806 tegen het speculeren op voedsel en liet een lijst met maximumprijzen opstellen, net als de Romeinse keizers voor hem. Dat voedselspeculatie prijsfluctuaties kan tegengaan door in tijden van overvloed voeding op te kopen en in tijden van schaarste de waren op de markt te brengen, ontging de keizer echter.

De Katholieke Kerk ontwikkelde theologische argumenten tegen ‘woeker’ (interesten op leningen) alsook een concept van ‘rechtvaardige prijzen’. De vroege middeleeuwen waren dus geen gemakkelijke tijd om te ondernemen of aan internationale handel te doen.

In 1348 stierf ongeveer de halve bevolking van Engeland aan de pestepidemie. Er ontstond natuurlijk een groot tekort aan arbeidskrachten, waardoor ook de lonen enorm stegen.

Dit was niet naar de zin van de overheid en de grote landheren, die uiteraard (intussen mag het geen verrassing meer zijn) via wetten een ‘eerlijk’ loon probeerden af te dwingen en dus een ‘maximumprijs’ voor arbeid. De rechtbanken behandelden 9.000 loongeschillen in de eerste 30 jaar na de ‘Zwarte Dood’ en gaven de werkgevers vrijwel altijd gelijk.

Het gevolg was natuurlijk dat vele arbeiders weigerden te werken voor deze vaste, afgedwongen prijzen en migreerden, of andere jobs zochten die minder aan regulatie onderhevig waren. De sociale wrevel leidde uiteindelijk tot de Boerenopstand in 1381 onder Watt Tyler. Deze opstand werd bloedig neergeslagen, maar veranderde de sociale structuur van de Engelse samenleving voorgoed.

De Tudors

Hendrik VIII (regeerperiode 1509-1547) was de Tudorkoning met de zes vrouwen en een nogal extravagante levensstijl. Net zoals de Europese Centrale Bank in de 21ste eeuw bekostigde hij zijn dure uitspattingen door geld uit het niets tevoorschijn te toveren.

In die tijd gebeurde dat onder andere door de zijkanten van de munten af te schaven en van deze kleine stukjes edelmetaal weer nieuwe munten te slagen. De zilveren munten werden uiteindelijk koperstukjes bedekt met slechts een dun laagje zilver. Door slijtage van de beeltenis van de vorst op deze munten kwam het koper tevoorschijn aan diens neus. Hendrik kreeg daarom de bijnaam ‘Oude Koperneus’. Na korte tijd kregen handelaars natuurlijk door dat ze veel minder goud en zilver kregen per muntstuk en er ontstond een prijsinflatie, met alle sociale gevolgen van dien.

Denarius van Karel de Grote

Munt van Hendrik VIII

Hendrik VIII

14de-eeuwse buste van Karel de Grote

MACHT EN KWETSBAARHEID

van het

In Frankrijk was Jean-Yves Grandidier, CEO van het bedrijf Valorem, gespecialiseerd in hernieuwbare energie, kandidaat bij de laatste Europese verkiezingen. Hij stond op de lijst van Yannick Jadot, van de partij Europe Ecologie les Verts, het Franse equivalent van Groen. Hoe kunnen we deze organische banden tussen ecologisten en industriëlen op het gebied van hernieuwbare energie verklaren?

ECO-INDUSTRIEEL COMPLEX

Het oorzakelijk verband is eenvoudig: zonder milieuactivisme als politieke ideologie bestaat de hernieuwbare energie-industrie (zon, wind) niet. De groene haat tegen kernenergie en de belangen van de industrie in hernieuwbare energie maken deel uit van een cirkelvormige causaliteit. Het begon met de haat van groenen tegen kernenergie, die ertoe leidde dat groenen hernieuwbare energiebronnen op termijn steunden, die op hun beurt de groene ideologie steunden, die op haar beurt de financiële levensvatbaarheid van hernieuwbare energiebronnen op termijn steunde, enzovoort.

Niemand lijkt zich zorgen te maken over de vervanging van de afhankelijkheid van het Russische regime door die van het Qatarese regime

De hernieuwbare energie-industrie is een mechanisme om het geld van de belastingbetaler binnen te halen door de dwingende dreiging van de staat. Zonder administratieve dwang zou niemand bereid zijn te betalen voor hernieuwbare energie tegen de werkelijke prijs, die noodzakelijkerwijs ook andere energiebronnen omvat, gezien het wisselvallige karakter van zonne- en windenergie.

3 PROCENT

Sinds 2001 is in Europa meer dan duizend miljard geïnvesteerd in hernieuwbare energie, die nog steeds slechts drie procent van de primaire energie omvat. Drie procent? Beweren industriëlen niet dat 20 procent, 25 procent, 30 procent van de primaire energie in Europa afkomstig is van hernieuwbare bronnen?

In Europa omvat hernieuwbare wind- en zonne-energie 3 procent van de verbruikte primaire energie

Dat komt omdat groene activisten en hun politieke meesters hydro-elektriciteit en biomassa systematisch opnemen in de hernieuwbare energie. Waterkracht is inderdaad hernieuwbaar en is niet aan schommelingen onderhevig - de droom!maar het vereist natuurlijke configuraties die niet geïmproviseerd kunnen worden. Alleen in de watervallen van Coo zal België ooit een waterkrachtcentrale installeren. Wat de hoogdravende benaming ‘biomassa’ betreft, gaat het in wezen om de verbranding van hout, een middeleeuwse techniek die aan geen enkele eis van de groenen voldoet (CO2-uitstoot, fijn stof).

HERSENSCHIM

Laten we ons dus bewust zijn van de realiteit van de cijfers die het eco-industrieel complex rondstrooit en die een verdraaiing van de werkelijkheid zijn. In Europa omvat hernieuwbare wind- en zonne-energie drie procent van de verbruikte primaire energie. Zoals betoogd door professoren Samuele Furfari en Ernest Mund, is dit bespottelijke cijfer de enige juiste en eerlijke manier om het aandeel van wind en zon in onze energiemix te schatten. De energietransitie, naar 100 procent wind en zon, is dus een hersenschim. Hoezeer we Europa ook verminken door het te bezaaien met miljoenen vogelmaaiers die in tonnen beton zijn ingebed, het zal niet gebeu-

ren, het zal nooit gebeuren, het zal nooit ergens gebeuren.

VERNIETIGING KERNENERGIE

De resultaten spreken voor zich. Duits land, dat voorop loopt in deze proble matiek, vervuilt het Europese luchtruim massaal door de verbranding van zijn steenkool (bruinkool) en stoot vier keer meer CO2 uit dan Frankrijk. Het enige concrete resultaat van de ‘Energiewen de’ - de Duitse energietransitie - is de vernietiging van de Duitse civiele kern energie. Dit was het echte doel van de Duitse ecologisten sinds de jaren ’70. De belangrijkste energiedoelstellin gen van de groenen worden bepaald door de Europese Unie die het voor deel heeft (voor ecologisten van alle partijen) dat zij ver van de democra tische sanctie van de kiezers werkt. Deze doelstellingen die steeds ex tremer en steeds minder geloof waardig worden, zijn zuiver politiek geladen in de slechtste zin van het woord - men denke aan de doelstellingen van de vijfjarenplannen van de Sovjet-Unie - en houden geen rekening met de economische, geo politieke en menselijke realiteit.

AFSLACHTING INDUSTRIE EN WELVAART

Men had kunnen verwachten dat de oor log in Oekraïne het eco-industrieel com plex weer tot inkeer zou brengen. Dat deed het niet. In plaats van te leren van de ineenstorting van de ‘Energiewende’-principes in het licht van de invasie in Oekraïne, haasten Duitsland en de EU zich in het kielzog daarvan. Zowel in Duitsland als in België staat de vernietiging van civiele kernenergie meer dan ooit op de agenda en niemand lijkt zich zorgen te maken over de vervanging van de afhankelijkheid van het Russische regime door die van het Qatarese regime. Dit is zoals het behandelen van een slangenbeet met een schorpioenenbeet. Op die manier wacht een grote afslachting van de industrie en de welvaart van de Europeanen. Net zoals immers de stalinistische plannen - ‘dognat y peregnat!’ (‘inhalen en voorbijsteken!’) - allemaal mislukten, zullen de groene plannen mislukken.

DRIEU GODEFRIDI

De hernieuwbare energie-industrie is een mechanisme om het geld van de belastingbetaler binnen te halen door de dwingende dreiging van de staat

STEUN

De stelling ‘100 procent hernieuwbaar’ is zo belachelijk in strijd met de feiten dat het eco-industrieel complex deze niet zou kunnen steunen zonder de onvoorwaardelijke steun van de pers. De klassieke pers heeft nog steeds de macht om te laten gebeuren wat niet is en te laten verdwijnen wat wel is.

Als De Standaard, onder leiding van de milieujihadist Karel Verhoeven, elke dag blijft herhalen dat ‘100 procent hernieuwbaar’ mogelijk is, dan gaan de burgers geloven dat het inderdaad mogelijk is en dat de tegenstanders van deze nobele evolutie neanderthalers zijn die verkocht zijn aan de olie- en nucleaire lobby’s.

De 46 procent van de Franstalige journalisten die op Ecolo stemmen en dagelijks de meest extreme groene praat verkondigen, maken een integraal deel uit van het eco-industrieel complex.

ONVOORWAARDELIJKE

Europese leiders wisselen Russisch gas in voor het Qatarese

Yannick Jadot van EELV

© PHOTONEWS

ERIK DE BRUYN

Zo’n vijftien jaar geleden werd hij als gedreven sp.a-militant plots nationaal nieuws toen hij zich kandidaat stelde voor het partijvoorzitterschap. Symbolisch en bedoeld om een signaal uit te sturen, maar tegen de verwachtingen in slaagde hij erin een derde van de stemmen achter zijn naam te scharen. De actieve politiek liet hij inmiddels voor wat hij is, maar de inhoudelijke belangstelling blijft. Gebruikmakend van de ruimte die de corona creëerde, ging hij aan het pennen. Laten we het een politieke biografie noemen. Onverbloemd en met een eerlijke openhartigheid. En is dat laatste niet de beste reden om eens op de koffie te gaan bij iemand wiens DNA doordrenkt is van een seculier socialisme?

“Links moet zijn seculiere agenda herstellen”

nkele dagen geleden raakte bekend dat Caroline Gennez minister wordt in de Vlaamse regering. Een slimme zet volgens u?

“Ik moet Conner bedanken om Caroline op die manier in de kijker te plaatsen, misschien valt zo ook mijn naam en verkoop ik enkele extra boeken (lacht).

Ernstig: ik denk dat dit een verstandige zet is, net zoals de beslissing om destijds Frank Vandenbroucke tot minister van Volksgezondheid te bombarderen. Destijds was de sp.a geteisterd door clans en baronieën die onderling een interne strijd voerden. Al die tegenstellingen en vijandschappen deden de partij geen goed. Sterker nog: dit intern probleem raakte deels opgelost omdat de sociaaldemocratie heel wat pluimen verloren heeft. Nu komt het erop aan de rangen te sluiten en zo de meubelen te redden. Het aanstellen van mensen met ervaring draagt daartoe ongetwijfeld bij.”

Tot zo’n tien jaar geleden stond u politiek gesproken in het oog van de storm, toch binnen uw eigen partij. In hoeverre volgt u dit vandaag nog op?

“Mijn belangstelling voor de actualiteit blijft groot. Ik informeer me via kranten en websites allerhande. Het inhoudelijke blijft me heel erg interesseren, maar het partijpolitieke spel ben ik beu. Dat toneel laat ik graag aan mij voorbijgaan. Wat niet wegneemt dat ik,

in tegenstelling tot wat ik in Knack las, nog altijd lid ben van Vooruit, meer bepaald met lidnummer 632 (lacht). Vergaderingen woon ik niet meer bij, die tijd is voorbij. Het is eerder uit principe dat ik lid ben van de Vlaamse sociaaldemocratie.”

De eenheid aan de linkerzijde is een thema dat we wel vaker in uw boek aantreffen. “Eenheid in diversiteit”, lezen we. Maar ook: “[Maar] Ik vond dat de Vlaamse linkerzijde - sowieso al in de verdrukking tegenover de toen almachtige Christelijke Volkspartij (CVP) - nood had aan eenheid.”

Hoe groot schat u dit probleem in?

“Ik maak geen geheim van mijn eigen verleden dat zich in de buitenbanen van de linkerzijde afgespeeld heeft, ook al heb ik het steeds moeilijk gehad met de PVDA, het vroegere AMADA, een club die meer op een sekte leek en lijkt. Ik begrijp dat sommige ontgoochelde sp.a’ers hun weg naar hen vonden, maar voor mij was dit nooit een optie. Vroeger was ik zonder meer een dwarsligger binnen de partij, maar ik keerde ze nooit de rug toe. Op zich was dat niet altijd even makkelijk, want je wordt sowieso geconfronteerd met al hetgeen wat fout loopt binnen de partij, te beginnen met de schandalen, waarvoor je dan verantwoording moet afleggen. Maar goed, we gaan naar de verkiezingen van 2024 en het is belangrijk dat de sociaaldemocratie de rangen sluit. Ik ben niet degene die hierin barsten gaat veroorzaken, ook al ga ik natuurlijk niet akkoord met alles wat de partij doet.”

•

•

2024 komt er zonder meer aan, maar laten we even terugkeren naar 2007 toen u in het centrum van de belangstelling stond. U besloot zich kandidaat te stellen voor het partijvoorzitterschap, tegen Caroline Gennez nota bene. Waarom precies?

“Eigenlijk was deze beslissing puur symbolisch. Het initiatief moet bekeken worden als een principieel standpunt rond interne partijdemocratie. In 2005, ten tijde van de perikelen rond het Generatiepact, hadden we sp.a-Rood boven de doopvont gehouden, een georganiseerde linkervleugel in de partij die meer aanleunde bij de syndicale opvattingen. Wij vonden het niet meer van deze tijd dat slechts één kandidaat naar voren werd geschoven, wat eigenlijk een stalinistische praktijk is. Als zich nu een tweede kandidaat aandient, kan misschien een discussie rond inhoudelijke thema’s gevoerd worden. Althans, dat hoopte ik. Maar ook rond de te volgen strategie door de partij. Jammer genoeg, ik heb het er in mijn boek uitvoe-

rig over, gebeurde net het omgekeerde en werd alles in het werk gesteld om ons te dwarsbomen. In alle eerlijkheid: mijn grootste betrachting was alvast door de voorverkiezing te raken, wat al moeilijk genoeg was. Dat lukte. Voor de finale verkiezing had ik dan een tweede doel vooropgesteld: 5 procent halen. Het werd 33,6 procent, precies een derde dus. Uiteraard was dat een onverhoopt succes en het beste bewijs dat hetgeen we allemaal poneerden echt leefde binnen de partij.”

U studeerde scheikunde aan de VUB en bleef na uw studies nog enkele jaren in Brussel wonen. We lazen ergens in uw boek dat u met tevredenheid aan deze periode terugdenkt. Wat sprak u daar in de hoofdstad als rasechte Antwerpenaar zo aan?

“Het was een nieuwe wereld die voor me openging. Als Antwerpenaar heb je dat chauvinisme in je DNA zitten. Men denkt hier nogal snel dat Antwerpen’t stad - het centrum van de wereld is (lacht), maar Brussel is nog een ander paar mouwen. Het is er multicultureler, toen al. Je vond er bijvoorbeeld uitheemse restaurants die er toen in Antwerpen nog niet waren. Er is ook een hele Franstalige stripcultuur. En het was ook een uitgelezen manier om mijn Frans te verbeteren, dat toen ik er toekwam niet zo goed was. Wat me opvalt en boeit - toen en vandaag - is de gigantische rafelrand in die stad. Niets lijkt er ooit op orde, om niet te zeggen dat sommige wijken balanceren aan de rand van de anarchie.”

ERIK DE BRUYN (63)

“IK HEB HET STEEDS MOEILIJK GEHAD MET DE PVDA, HET VROEGERE AMADA, EEN CLUB DIE MEER OP EEN SEKTE LEEK EN LIJKT”

Hoe belangrijk waren die jaren voor uw politieke vorming?

“Je mag niet vergeten dat de VUB als autonome universiteit nog niet zo lang bestond, met als gevolg dat we nog met veel draden aan de Franstalige ULB vasthingen. Ook aan de linkerzijde maakte ik kennis met een Franstalige vleugel waar de dingen toch wel anders liepen dan ik gewoon was in Vlaanderen. Er werd stevig gedebatteerd en op elkaar ingehakt op een manier die bij ons ondenkbaar was. De discussies verliepen morsiger en brutaler. Het is zeker geen overdrijving te stellen dat ze een meer open debatcultuur hadden.”

U hebt het over enkele decennia geleden. Zou u dat vandaag nog durven zeggen?

Wij hebben alvast de indruk dat politieke correctheid en wokeness er belangrijke aandrijvers geworden zijn, met alle gevolgen op het vlak van verschraling van het debat. Het was alvast een fijne vaststelling hoezeer u die woke-cultuur hekelt, dat zal menig lezer van dit blad kunnen bekoren.

Ik vind dat de overheid neutraler en meer seculier moet worden naarmate de samenleving diverser wordt

Hoe beoordeelt u in dit licht en als overtuigde Belg de debatcultuur in Franstalig België vandaag?

“Ik zal niet ontkennen dat, zoals u zegt, de politieke correctheid en alle afgeleiden een te belangrijke plaats ingenomen hebben. Automatisch leidt dit inderdaad tot een verschraling. Erg jammer vind ik dit, zeker omdat ik een grote adept van een debatcultuur zonder taboes ben. Maar laten we de zaken niet te zwartwit voorstellen. Is het in Vlaanderen dan zoveel beter? Ik dacht het niet. Ook hier mis ik dat. De maatschappij is veranderd en er zijn nu eenmaal moeilijke ethische dossiers. In een handomdraai wordt het

woord racisme tevoorschijn getoverd, wat een verder debat onmogelijk maakt. En dat voedt dan weer waanvoorstellingen zoals omvolking die aan de andere kant gepropageerd worden.”

Of er nu sprake is van een omvolking of niet laten we in het midden, maar er zijn heel wat netelige dossiers, zoals het hoofddoekendebat of het ritueel slachten, die de samenleving verdelen. Steevast zijn ze islamgerelateerd. U laat in uw boek geen kans onbenut om uw seculiere overtuiging te benadrukken. Wat zich vandaag afspeelt zal u toch niet vrolijk maken?

“Laat me duidelijk stellen wat mijn positie is rond hoofddoeken: het betreft hier een religieus symbool en als overtuigd seculier zeg ik ‘no pasaran’. Je mag je ogen niet sluiten voor de werkelijkheid en sommigen dagen ons westers seculier model uit. Maar dat gaat niet lukken, daar ben ik rotsvast van overtuigd. Als politicus ben ik daar altijd consequent in geweest. Een neutrale kledingcode in loketfuncties is trouwens een van de weinige standpunten die ik deelde met Patrick Janssens (lacht). Ik vind net dat de overheid neutraler en meer seculier moet worden naarmate de samenleving diverser wordt. Enkel zo kan men het allemaal werkbaar houden. Mijn haren rijzen dan ook wanneer ik sommigen hoor pleiten voor het dragen van de hoofddoek als teken van emancipatie. Maakt dat van mij een islamofoob? Allerminst. Ik ben niet bang van de islam of enige andere religie. Mij gaat het zoals gezegd om een westers seculier model dat uitgedaagd wordt. Welnu, laat ze ons maar uitdagen, het zal niet lukken en we zullen er zelfs sterker van worden.”

Uw zegezekerheid is duidelijk, maar staat dat niet haaks op hetgeen uw partijgenoot Fouad Ahidar in het Brussels Parlement verkondigde? Tijdens een debat over ritueel slachten, liet hij weten als gelovig moslim overtuigd te zijn dat Allah dieren niet wil doen lijden. Anders gesteld: ze lijden niet tijdens het ritueel slachten, waardoor het debat eigenlijk overbodig is…

“Tja, Ahidar is een product van de zesde staatshervorming in de Brusselse biotoop. Door het model is het mogelijk om

“NIEMAND MOET ZICH VOOR ZIJN VOOROUDERS VERANTWOORDEN”

“Mijn grootvader aan moederszijde had een abonnement op Volksgazet, maar op naam van mijn vader viel ’t Pallieterke in de bus, en Wij, het ledenblad van de Volksunie”, schrijft Erik De Bruyn over zijn familiehistoriek. Wit en zwart, om het cru samen te vatten, gebonden door het huwelijk.

In alle openheid en zonder taboes heeft hij het over zijn collaborerende grootvader die op het einde van de oorlog

nog naar Duitsland vluchtte. “Mijn moeder kwam uit een rood nest en haar ontmoeten noemde mijn vader wel eens zijn ‘redding’. Toch bleef hij zijn hele leven lid van de Volksunie. Ik erger me dood hoe mensen aangesproken worden op hun voorouders. Niemand moet verantwoording afleggen voor wat de generatie ervoor deed of niet deed. En er is ook niets verkeerds mee om proberen te begrijpen waarom ze dat deden.”

“JE KAN RUSSISCHE AGRESSIE AFKEUREN, MAAR ER TOCH ERGENS BEGRIP VOOR HEBBEN”

“Wat zich vandaag in Oekraïne afspeelt, moet ons, het Westen, tot een grondige introspectie brengen”, vindt Erik De Bruyn. “Hoe zijn we hier beland? Erg tragisch vind ik dat we anno 2022 met beelden geconfronteerd worden die heel sterk de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog oproepen. Op zich bekijk ik de dingen niet zwart-wit, ongeacht of het de oorlog in Oekraïne betreft of binnenlandse onderwerpen.”

“Ik keur de Russische invasie af, maar kan er tot op zekere hoogte begrip voor opbrengen. Net zoals ik het afkeur dat een Palestijn een raket op Israël afvuurt, ook al begrijp ik wel waarom hij daartoe gedreven wordt. Ik keur trouwens af dat mensen op het Vlaams Belang stemmen, maar ik vat hun motivatie wel.

Ik zag, dit even terzijde, hoe onverstandig de SP destijds reageerde op reacties van de eigen klassieke achterban. Mensen deden hun beklag over wat in hun wijk gebeurde, waarbij ruwe taal niet geschuwd werd. Harde woorden vielen, ook het m-woord, maar in plaats van begrip te krijgen voor hun ongenoegen, stak men het moraliserende vingertje van het antiracisme naar hen uit.

ONTBINDING NAVO

Maar we zaten in Oekraïne (lacht).

Een grote fout vond plaats na de val van de Muur. Rusland probeerde zijn oude gewaden af te schudden, maar kon op weinig sympathie rekenen in het Westen.

Een belangrijk signaal had het ontbinden van de NAVO kunnen zijn, per slot van reke ning een relict uit de Koude Oorlog. Het omgekeerde ge beurde. Er kwam een systematische uitbreiding naar het oosten, waarvan men de impact op Rusland onderschat heeft, of misschien bewust net niet (glimlacht). Er was die Oranjerevolutie die haast door het Westen gedirigeerd werd. Denk maar aan die fameuze oproep van Verhofstadt op het Maidanplein in Kiev, iets waarvoor hij zich nooit heeft moeten verantwoorden. En vandaag staan we waar we staan. Geen kat die weet hoe lang de oorlog nog zal aanslepen, maar op een snel einde hopen enkel naïeve lingen.”

aan Nederlandstalige kant met slechts honderden stemmen al te zetelen. En dan kan je je serieus de vraag stellen wie ze precies vertegenwoordigen. Dit gezegd zijnde, wil ik hier niet lichtzinnig overheen gaan. Er is een sterkere polarisatie in Brussel, en zeker ook aan Franstalige zijde. Wanneer dergelijke gevoelige onderwerpen het voorwerp van een stemming uitmaken, zie je dat ze binnen verschillende fracties voor verdeeldheid zorgen. Betreurenswaardig is dit, zeker gezien de Franstalige traditie van ‘laïcité’ die toch gevoelig groter is dan in Vlaanderen. Ik zie dat als een gevecht en in Brussel ligt een frontlijn. De idee dat die zou kunnen vallen, is een doembeeld voor mij als socialist.”

U laat geen gelegenheid liggen u als Belg te affirmeren. Wat charmeert u zo aan dit land?

“België vind ik een boeiende constructie. Je ziet dat verschillende Europese tradities in dit land samenkomen. En die gaan dan in het parlement met elkaar in de clinch. Wat sommigen als een enorm probleem zien, beschouw ik als iets wat het debat verrijkt. Je kan wijzen op de verschillende benadering van concrete dossiers, gezondheidszorg om er slechts één te noemen. Maar waarom niet eens luisteren naar wat ze op dat vlak aan Franstalige kant te vertellen hebben? We moeten er in Vlaanderen niet te snel van uitgaan de waarheid in pacht te hebben. Ook dat is een teken van de verschraling van de debatcultuur.”

Laten we afsluiten met een partijpolitieke vraag: welke toekomst ziet u voor de PVDA weggelegd in de Belgische politiek?

“Hier moeten we nu wél een onderscheid maken tussen Vlaanderen en Franstalig België, ik beken (lacht). Mijns inziens is de PVDA ‘over the top’. Ik ken die mensen maar al te goed. Het zijn populisten die het maatschappelijk ongenoegen bespelen, maar in wezen weinig oplossingen aanreiken. Aan de buitenkant wekken ze de indruk van destalinisatie, noodzakelijk om zich als een alternatief voor de klassieke sociaaldemocratie voor te doen, maar in de kern zijn ze nog steeds wat ze altijd al geweest zijn. Er is geen ruimte voor inspraak, wat hen parten speelt. De PTB is een ander verhaal. De analyse is even waar voor hen, ze profileren zich ook als een en dezelfde partij. Maar de PTB is groter en heeft een diepere verankering in het politiek landschap verworven. Het blijft een open vraag welke verdere rol de PTB zal kunnen en willen spelen. Zullen ze bij die partij, zoals nu, links blijven verzwakken door als steriliseerbokaal te fungeren voor heel wat linkse stemmen of zoeken ze samenwerking en voeren ze in Wallonië samen met de PS de meest linkse politiek in Europa? Het is een onderwerp waarover ik graag met Raoul Hedebouw eens de degens zou kruisen”

Splits zelf de sociale zekerheid!

Litouwen werkt antimigratiemuur van 500 km af

De Baltische landen (in het noordoosten van de Europese Unie) waren in het verleden dikwijls de speelbal van geopolitieke en andere belangen van grootmachten - in de eerste plaats van Rusland.

De drie Baltische landen scheurden zich begin jaren ’90 van de vorige eeuw los van de ineenstortende Sovjet-Unie, en zouden verbeten blijven opkomen voor identiteit, territorium en vrijheid. Zo geraakte onlangs bekend dat Litouwen zijn grens met Wit-Rusland zal uitrusten met een muur die 500 km lang is.

De Baltische staat Litouwen had deze muur eerder aangekondigd, nadat Wit-Rusland in juni 2021 een gevaarlijk spel was gestart door migrantenstromen naar zijn buurlanden te sturen, lidstaten van de EU. Wit-Rusland liet de tienduizenden migranten niet alleen over zijn grondgebied naar Litouwen (en de andere Baltische staten) trekken, maar faciliteerde die stromen zelfs. Litouwen riep hierop de noodtoestand uit en ontplooide zijn militair apparaat aan de grenzen van Wit-Rusland.

BRAZILIË

Bolsonaro-aanhangers bestormen instellingen in Brasilia

Zondagavond hebben duizenden aanhangers van voormalige Braziliaanse president Jair Bolsonaro het parlement, het hooggerechtshof en het presidentieel paleis bestormd. Er werd onder meer brand gesticht. Bolsonaro zelf veroordeelde de feiten.

De betogers weigeren de verkiezingsoverwinning van de nieuwe president Lula da Silva, die op 1 januari de eed heeft afgelegd, te aanvaarden. De ordediensten konden pas na enkele uren de gebouwen ontruimen. Intussen zijn al zeker 1.200 demonstranten opgepakt.

Bolsonaro, die momenteel in de Verenigde Staten verblijft, veroordeelde op Twitter de acties van zijn aanhangers. “Vreedzame demonstraties maken deel uit van de democratie, maar plunderingen en

invasies van openbare gebouwen, vallen daar niet onder”, schreef hij. “Gedurende mijn hele mandaat heb ik altijd de grondwet, de democratie, de transparantie en onze vrijheid gerespecteerd en verdedigd.”

Zijn partij, de Partido Liberal, nam bij monde van partijleider Valdemar Costa Neto hetzelfde standpunt in. “Vandaag is een trieste dag voor de Braziliaanse natie. (…) Chaos is nooit een van de grondbeginselen van onze natie geweest. Wij veroordelen dit gedrag ten zeerste. De wet moet worden gehandhaafd om onze democratie te versterken”, klonk het.

Lula da Silva verwijt zijn voorganger dat hij de massa zou hebben opgestookt, maar die beschuldigingen “zonder bewijs” verwerpt Bolsonaro.

ANTON SCHELFAUT

Bouw van de muur

In juli 2021 liet Litouwen weten dat het een grensmuur zou optrekken, om migranten uit het Midden-Oosten en Afrika via Wit-Rusland tegen te houden. De grens tussen Wit-Rusland en Litouwen is 680 km lang, meer dan 100 km daarvan wordt ingenomen door rivieren en meren.

De kostprijs van de muur, die nu af is, bedraagt ongeveer 152 miljoen euro. Litouwen werd financieel onmiddellijk bijgesprongen door Tsjechië. 350 grensovergangen zullen voortaan worden bewaakt door de grensdiensten, zodat het Litouwse leger opnieuw de gewone bezigheden kan hervatten.

De Litouwse wil om zijn grenzen te beschermen kreeg zijn juridische voltooiing in een wet die vorige zomer werd goedgekeurd en waarbij Litouwen zich het recht toekent om individuen die illegaal het grondgebied betreden, tijdelijk op te sluiten. Die wet werd voor het Hof van Justitie van de Europese Unie betwist, want “het recht van de EU verzet zich tegen de Litouwse wetgeving, waarbij een asielzoeker, in het geval van massale toevloed van migranten, kan worden opgesloten omwille van het loutere motief van illegaal verblijf in het land”.

VERENIGDE STATEN

Republikein Kevin McCarthy na 15 stemrondes verkozen als voorzitter van Huis van Afgevaardigden

Na vijftien stemrondes is de Republikein Kevin McCarthy afgelopen weekend verkozen als nieuwe voorzitter van het Huis van Afgevaardigden in de Verenigde Staten. Hij volgt Nancy Pelosi van de Democraten op.

De Republikeinen hebben in het Huis van Afgevaardigden een nipte meerderheid van 222 zetels op een totaal van 435. Door het verzet van een twintigtal partijgenoten had McCarthy niet minder dan vijftien stemrondes nodig om genoeg stemmen achter zijn naam te krijgen. Om de dissidenten te overtuigen, moest hij wel heel wat toegevingen doen.

In de veertiende stemronde kwam McCarthy nog slechts één stem tekort. Even zag het ernaar uit dat een vijftiende stemronde pas maandag zou plaatsvinden, maar vrijdagnacht werd die in allerijl nog opgestart. Hij won uiteindelijk met 216 stemmen tegen 212. Zes Afgevaardigden onthielden zich. Nu de aanstelling van McCarthy een feit is, kan het Huis zijn werkzaamheden opstarten. Ook de verkozenen kunnen nu worden ingezworen.

Het was de eerste keer sinds 1923 dat meer dan één stemronde nodig was om de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden te verkiezen. Dat is doorgaans een formaliteit.

ANTON SCHELFAUT

Ook Scrabble wordt woke

Tot zelfs in wereldwijd verspreide gezelschapsspelletjes als Scrabble lijkt de woke-ideologie binnen te sijpelen. De Amerikaanse speelgoedgigant Mattel heeft een regel toegevoegd aan het spelreglement, namelijk voortaan zijn woorden uitgesloten “die zouden oproepen tot haat en discriminatie”. Niet minder dan “400 woorden werden van de officiële woordenlijst, die goedgekeurd is in de Anglo-Saksische versie van het spel, geschrapt. Het gaat om raciale, homofobe beledigingen, of beledigende woorden tegenover de oudere bevolking”, wordt meegedeeld.

Dat het om een louter politiek-ideologische opstelling van Scrabble gaat, blijkt uit het feit dat de geschrapte woorden wel blijven bestaan en terug te vinden zijn in allerlei woordenboeken. In de Franse versie bijvoorbeeld wordt het woord ‘boche’

(voor Duitser) of ‘bamboula’ (voor iemand met een zwarte huid) voortaan geschrapt, terwijl die woorden natuurlijk wel in Franse woordenboeken blijven staan.

Natuurlijk is er niets aan de hand als u het spelletje speelt in vriendenkring of met fa-

milie. Dan hoeft u zich niets aan te trekken van die nieuwe regeltjes. Minder evident wordt het voor de 16.000 officiële Scrabble-spelers in Frankrijk (maar ook bij ons), die als dusdanig erkend zijn door Scrabble.

Er zijn wel nieuwe woorden bijgekomen: woorden uit de nieuwe woke-ideologie, die kunnen worden gebruikt in de nieuwe versie van Scrabble. In de Franse versie gaat het bijvoorbeeld om woorden als ‘intersectionnalité’, ‘systémique’, ‘raciser’ en ‘queer’.

PIET VAN NIEUWVLIET

PIET VAN NIEUWVLIET

De Wit-Russisch-Litouwse grens

Bolsonaro-aanhangers lieten een spoor van vernieling achter in Brasilia

Marjorie Taylor Greene trekt een selfie met Kevin McCarthy

© PHOTONEWS

© PHOTONEWS

DIPLOMATIEKE VALIES

Noord-Korea tegen wil en dank

“Welke

Eén pagina van dit blad zou niet volstaan om een overzicht te bieden van de toenemende Noord-Koreaanse nucleaire activiteit. We vatten samen. Sinds de huidige leider Kim Jong-un een tiental jaar geleden aan de macht kwam, werden verschillende nucleaire tests uitgevoerd en zomaar even 130 raketten getest. Het voorbije jaar alleen al was goed voor een vierde van alle raketten die het land sinds 1984 de lucht injoeg. En niet onbelangrijk: de ontwikkelde systemen verzwakken volgens de Amerikaanse defensiemogelijkheden, wat het succesvol treffen van de VS op papier plausibel maakt. Naar schatting zitten er nu al zo'n 60 kernbommen in het Noord-Koreaanse arsenaal. Bovendien beschikken ze over het potentieel er jaarlijks een dozijn aan toe te voegen, wat ook gebeurt.

In september vorig jaar pakte Noord-Korea dan nog eens met een nieuwe nucleaire doctrine uit, laagdrempeliger dan voorheen. Afschrikking blijft het eerste doel, maar wanneer de “fundamentele belangen” van het land op de helling staan, kan ook gevuurd worden. Experts wijzen erop dat de ruime formulering een gebruik in nagenoeg alle omstandigheden toelaat. Verontrustend is ook dat ze tevens in kleine tactische kernbommen investeren, wapens die ook voor daadwerkelijk gebruik ontworpen zijn. Conclusie van deze samenvatting: meer dan ooit zet het regime van Kim Jong-un in op kernwapens als instrument van buitenlandse politiek, wat het de laatste maanden maar wat graag demonstreert.

Levensverzekering

Er zijn altijd wel vaste momenten waarop meer ‘activiteit’ vastgesteld kan worden. Wanneer een nieuwe Zuid-Koreaanse president aantreedt, zoals vorig jaar bijvoorbeeld. Zeker wanneer het een ‘havik’ is. Er zijn ook altijd wel wat verjaardagen die als aanleiding gebruikt worden. De kern van het verhaal is echter dat Kim een afschrikwekkende kerncapaciteit als de levensverzekering van zijn regime ziet. Hij trok zijn conclusies uit wat met Libië en Irak gebeurde, twee landen die onder druk hun kernprogramma opgegeven hadden. Oekraïne deed overeenkomstig het Budapest Memorandum in 1994 afstand van de kernbommen die destijds op zijn grondgebied lagen. Zou Rusland durven aanvallen mocht er in het presidentieel paleis in Kiev een rode knop aanwezig zijn, vragen Kim en co zich

ongetwijfeld af. De vraag stellen is ze beantwoorden.

Strategie uitwerken

“Telkens de Amerikanen iets doen om de Zuid-Koreanen duidelijk te maken dat ze bereid zijn hen te verdedigen, verzwakken ze hun garanties ten aanzien van de Noord-Koreanen dat ze geen voorbereidingen treffen net hen aan te vallen”, stelt Sheen Seong-ho, professor internationale veiligheid aan de Universiteit van Seoel in de Financial Times. Het dossier-Noord-Korea is een hoofdbreker voor inmiddels vijf presidenten die gedoemd zijn te zoeken naar een gulden middenweg.Van de “gekalibreerde praktische benadering” van huidig president Biden, over het “strategische geduld” van Obama tot de “grote deal” van, jawel, Donald Trump, die overigens op een fiasco uitdraaiden. Uit een onderzoek van het Center for Strategic Studies waarvan de conclusies in 2017 wereldkundig werden gemaakt, lijkt het aannemen van een scherpe houding ten aanzien van Pyongyang vooral hevige tegenreacties te veroorzaken. Worden er gesprekken aangegaan, dan is de reactie, zeg maar, coulanter, wat nog iets anders is dan ideaal. Heuse patronen worden waargenomen. Ook in 2021 leek Kim op die lijn te zitten. “Macht voor macht, goede wil voor goede wil”, verklaarde hij.

Amerikaanse overbelasting

“Noord-Korea is onzeker, geïsoleerd, verpauperd, maar ook nucleair bewapend”, synthetiseert Frank Aum, expert aan het ‘US Institute of Peace’ in Foreign Affairs. Tot wat zijn de Amerikanen überhaupt in staat? De vraag weerklinkt steeds luider in Zuid-Korea en Japan, landen die de Noord-Koreanen het meeste vrezen. Toen 2022 van start ging, dacht men dat Rusland en Noord-Korea wel onder controle konden gehouden worden, wat de ruimte bood alle aandacht op China te focussen. Inmiddels zijn niet alleen de relaties met China bar slecht, staat men (onrechtstreeks) tegenover Rusland en breidt Noord-Korea als een gek zijn nucleair arsenaal uit. De titel van een opiniestuk van Stephen Wertheim, verbonden aan het Carnegie onderzoekscentrum,

RUSLAND

Wat te doen met Russische emigranten?

Duizenden Russen proberen aan de mobilisatie te ontsnappen door de grens over te steken naar Estland en Letland, twee EU- en NAVO-landen die grenzen aan Rusland.

Er zijn twee denkrichtingen in verband met de Russen die nu naar het Westen uitwijken. Volgens de eerste, die dominant is in Estland en Letland, moet men die Russen géén asiel verlenen. Zij moeten in Rusland blijven en zich verzetten tegen de mobilisatie en de oorlog. Een vrije uitstroom van alle ontevredenen zal het binnenlandse verzet in Rusland verzwakken en de positie van Poetin versterken. Volgens de tweede denkrichting biedt een ruimhartige opvang van vluchtende Russen een schitterende kans om de ‘brain drain’ uit Rusland nog te versterken, de mobilisatie verder te ondermijnen en nog meer militairen aan te moedigen om te deserteren. En ook daar is veel voor te zeggen. Alleen zijn beide visies natuurlijk onderling onverzoenbaar.

Etnische Russen

Estland telt 1,3 miljoen inwoners, Letland 1,8 miljoen. In beide landen bestaat ongeveer 24 procent van de bevolking uit Russen die het bijna allemaal vertikken de plaatselijke talen te leren. In de Sovjetperiode werden tienduizenden Esten en Letten vermoord, gedeporteerd of op de vlucht gedreven. Hun huizen werden ingepalmd door Russen. Het zou voor iedereen duidelijk moeten zijn dat hieruit op geen enkele manier territoriale, taalkundige of politieke rechten kunnen voortvloeien, maar de Russische minderheden, met hun diep ingebakken superioriteitsgevoel tegenover alle andere volkeren, zien dat natuurlijk anders.

bij grote aantallen Russen zich blijvend in het land mogen vestigen. In het huidige EU-systeem leidt asiel in de praktijk tot een permanente verblijfsvergunning. Estland en Letland verlenen soms wel asiel aan Russen, maar in heel kleine aantallen en na een strenge selectie.

Asielzoekers

Bij die selecties blijkt dat veel van de asielzoekende Russen enthousiaste aanhangers waren van Poetin en dat zij op sociale media de oorlog in Oekraïne enthousiast toejuichten, soms inclusief de verschrikkelijke wreedheden. Zolang anderen dat deden, vonden ze het allemaal prima. De schrik sloeg hen pas in de benen toen zij beseften dat zij nu zelf naar het front gestuurd zouden worden. Het is onzeker hoe die Russen zouden reageren op uitzetting naar Rusland. Zouden zij een verzetsgroep oprichten? Onderduiken? Of met slepende voeten toch maar dienstnemen om als kanonnenvlees in het leger te dienen? De eerste hypothese lijkt jammer genoeg het minst waarschijnlijk en de tweede het meest. Slechts een kleine minderheid van de Russische asielzoekers had in het verleden ook maar iets gedaan dat als verzet tegen of kritiek op het regime beschouwd kon worden. Enkele van die mensen hebben wél asiel gekregen. Maar echt niet veel.

MICHAËL VANDAMME

Vóór de Russische nederlagen in Oekraïne hoopten vele Russen in Estland en Letland heimelijk - en soms openlijk - dat Poetin hen zou komen ‘redden’, zoals de Russischtaligen in Loegansk, Donetsk of Marioepol ‘gered’ werden, zelfs al lagen ze als verkoolde lijken onder de ruïnes van hun huizen. Het zou beter zijn geweest als de Baltische landen de Russen in 1991, toen de USSR op apegapen lag, een jaar de tijd had gegeven om Lets en Estisch te leren… of hun biezen te pakken. In deze context is het duidelijk dat Estland en Letland nooit zullen instemmen met een ‘oplossing’ waar-

Zuid-Korea volgt bijvoorbeeld hetzelfde restrictieve beleid. Op de luchthaven van Seoel zitten momenteel vijf Russen vast, nadat hun asielaanvraag werd afgewezen. Georgië en Kazachstan daarentegen voerden een opengrenzenbeleid. In de twee weken na de ‘partiële mobilisatie’ trokken er 80.000 Russen naar Georgië en 300.000 (!) naar Kazachstan. Maar in dat laatste land begint de onvrede daarover te groeien, niet alleen omwille van de te grote aantallen, maar nog meer door de onverbeterlijke imperiale arrogantie waarmee sommige Russen zich zelfs tegenover hun gastheren gedragen.

PAUL BÄUMER

begin dit jaar verschenen in de Financial Times, vat de hele situatie treffend samen: ‘Overstretched US foreign policy raises risks for Washington and its allies’.

houding ten aanzien van Noord-Korea aannemen?” is een obligate vraag voor elke Amerikaanse president de voorbije decennia. Het uitdokteren van een strategie is een hele uitdaging, maar voor Joe Biden is die wel bijzonder groot. Pyongyang wordt steeds assertiever, de relaties met China zitten op een dieptepunt en Rusland als opponent is weer helemaal terug. En dat voedt de obligate vraag wat de Verenigde Staten inzake Noord-Korea willen, maar vooral kunnen.

Russische jongeren proberen met steps de grens met Georgië over te steken na de aangekondigde mobilisatie

Kim Jong-un

Westen steunt Oekraïne met steeds zwaardere wapens

Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne staat het Westen quasi als één blok achter het aangevallen Oekraïne. Er hangt sindsdien echter wel een belangrijke voorwaarde aan vast. Het Westen is als de dood voor een escalatie van de vijandigheden met Rusland.

Dat is natuurlijk van geen tel voor Oekraïne dat voluit wordt aangevallen en waar burgers expliciet het doelwit zijn van Rusland. De precaire situatie rond Bachmoet lijkt nu de katalysator te zijn om toch een versnelling hoger te schakelen bij de wapenleveringen van verschillende NAVO-landen.

Superieure wapens

De Franse president Macron kondigde vorige woensdag aan

dat zijn land de AMX-10RC naar Oekraïne zal sturen. Dat is een gepantserd verkenningsvoertuig en antitankwapen. Dat wapen is zeer mobiel en kan stevig uithalen. De significante Franse steun zorgde ervoor dat Duitsland en de Verenigde Staten niet achter konden blijven. Al snel kondigden ze zelf ook aan lichte tanks te geven, superieur aan wat de Russen hebben.

De Britten lijken er nog een schepje bovenop te willen doen en overwegen nu zelfs om zware tanks te sturen, iets waar Oekraïne al lang van droomt. Dat zou eveneens een domino-effect kunnen veroorzaken en ervoor zorgen dat andere landen ook zwaar materiaal sturen. Vooral Duitsland lijkt echter op de rem te blijven staan, maar de evolutie ten voordele van Oekraïne, althans wat leveringen op zich betreft, lijkt wel een feit.

SPANJE

Spaanse regering schiet in eigen voet met “feministische sekswet” Verkrachters krijgen lichtere straffen

Heksenjacht tegen Jordan Peterson houdt aan

Jordan Peterson is een gerespecteerde psycholoog die een lange academische carrière heeft gekend aan de universiteit van Harvard en de universiteit van Toronto. Daar is hij met ongeveer 19.500 citaties een van de meest geciteerde academici. Zijn lezingen waren eerder al populair op YouTube, vooral dan zijn analyses over Bijbelverhalen, maar ook sprookjes en Disneyverhalen.

Toen hij zich echter weigerde neer te leggen bij een Canadese wet die mensen dwingt de voornaamwoorden te gebruiken die iemand - transgender of non-binair - voor zichzelf opeist, werd hij wereldberoemd. Peterson oordeelde dat die verplichting een inbreuk op de vrije meningsuiting is. Dat was volgens veel linkse activisten echter transfoob en seksistisch.

Heropvoeding

Sindsdien is hij de slechterik voor links. Men legt op alle slakken zout om de man toch maar te kunnen neerhalen. Men wil hem nu pakken op basis van berichten

op sociale media. Het ‘College of Psychologists of Ontario’ dreigt ermee zijn vergunning als psycholoog in te trekken als Peterson geen omscholing ondergaat op sociale media vanwege zijn publieke uitspraken. Het bureau beval Peterson om een verplicht “gespecificeerd trainings- of herstelprogramma” te voltooien om “zijn professionaliteit in openbare verklaringen te beoordelen, te reflecteren en te verbeteren”.

Men wil hem dus ‘heropvoeden’. De bekende professor legt zich daar niet bij neer. Hij schreef een open brief en gaf ook mee waar men hem precies mee aanvalt.

CARL DECONINCK

De linkse meerderheid in Spanje stemde onlangs een wet die het principe van verkrachting breder invult. Bedoeling was om enkel uitdrukkelijke toestemming te laten volstaan als bewijs van instemming. De wetgeving kreeg kritiek omdat ze te ideologisch zou zijn, maar ook Consejo General del Poder Judicial (CGPJ) had gewaarschuwd dat de wet niet goed ineenzat.

De wet staat in Spanje gekend als ‘De wet van ja is ja’ en is een geesteskind van Irene Montero van Podemos. De wet zorgde voor een omslag in het systeem van vervolgingen en interpreteerde seksueel misbruik veel breder. Maar tegelijk zou het de veroordelingen voor verkrachtingen herzien, iets waarvoor de Algemene Raad voor de Rechtspraak (CGPJ) al voor had gewaarschuwd in een uitgebreid rapport in 2021.

De CGPJ had vastgesteld dat de maximumgrens voor seksueel geweld aanzienlijk zou verlagen. “De toepassing van de meest gunstige regel vormt een basisbeginsel van het strafrecht, afgeleid van artikel 9.3 van de Spaanse grondwet en artikel 2.2 van het wetboek van strafrecht”, zo stond in hun rapport ter zake. De Spaanse regering sloeg die waarschuwingen in de wind.

Door de delicten aanranding en misbruik in het Wetboek van Strafrecht op te nemen, zijn de minimumstraffen aanzienlijk gezakt, zodat een persoon die veroordeeld is tot een gevangenisstraf die kan ontlopen of aanzienlijk verlaagd kan zien. Zo staat op de basisvorm van verkrachting een gevangenisstraf van 4 tot 10 jaar, terwijl dat eerder 6 tot 12 jaar was. De straf voor verzwaarde aanranding, die 5 tot 10 jaar was, zakt naar 2 tot 8 jaar en bij de straf voor aanranding met penetratie en verzwarende factoren, verlaagt het minimum van 12 naar 7 jaar. Ook voor andere vormen van seksueel geweld is dit het geval.

Verkrachter vrij

De wet is van toepassing op zedenmisdrijven sinds de inwerkingtreding, maar ook voor zaken die nog openstaan, op voorwaarde dat het de veroordeelde ten goede uitkomt: dus enkel wanneer het gaat om strafvermindering. Nu gaan er heel wat verkrachters en seksuele geweldenaars in beroep en vragen ze strafvermindering aan op basis

van de nieuwe wetgeving. Op dit moment worden er al meer dan twintig veroordelingen herzien volgens de nieuwe vastgestelde parameters. Men vreest dat er nog zullen volgen. Minstens drie straffen werden al verlaagd. Zo kwam er al een man vrij die meerdere kinderen heeft misbruikt. Wanneer de toenmalige socialistische minister van Justitie Juan Carlos Campo in 2020 al sprak van technische bezwaren, werd hem door uiterst links verweten dat de technische excuses kwamen van een “gefrustreerde macho”. De president van de regering, Pedro Sánchez, beschermde afgelopen woensdag ondubbelzinnig de wet na kritiek. Vanuit Bali definieerde Sánchez het als “avant-garde” en een “grote verovering van de feministische beweging”.

Magistratuur eist ontslag minister

De magistratuur is er niet mee gediend de zondebok toegeschoven te krijgen. De Beroepsvereniging van de Magistratuur (APM) heeft donderdag opgeroepen tot het ontslag van de minister van Gelijkheid, Irene Montero, voor haar “voortdurende aanvallen” op rechters. Ze vinden die “ontoelaatbaar en ondraaglijk in een democratie”. “In een rechtsstaat is kritiek op rechterlijke beslissingen volkomen toelaatbaar, hoewel het raadzaam zou zijn dat, als dergelijke kritiek afkomstig is van een andere staatsmacht, ze zich voordoet binnen de weging en voorzichtigheid die wordt geëist door de meest elementaire regels van institutioneel respect.” Ze wijzen erop dat de gratuite beschuldigingen van onder meer seksisme tegen de rechterlijke macht “onnodig en verwoestend zijn voor het vertrouwen van degenen die het slachtoffer zijn en zijn geweest van deze misdaden”.

Irene Montero

© SHUTTERSTOCK

De schedel en de rol die hij speelt doorheen de geschiedenis in de meest uiteenlopende culturen, is een

JAN HUIJBRECHTSAUTEUR:

ebeten door de geschiedenismicrobe”, lezen we op de achterflap van zijn (zoveelste) boek. Ongeveer dertig heeft hij er inmiddels op zijn naam staan. Onderwerpen die men onder het lemma ‘Vlaamse Beweging’ kan onderbrengen, de Brabantse Omwenteling, de Franse bezettingsperiode, WO I, men treft het allemaal in zijn bibliografie

kleptomanen, grafrovers en frenologen. Een ander punt is dat ik me veel vragen stel over de manier waarop wij vandaag in het Westen omgaan met lijden en de dood. Hoe men dit doet, is immers veelzeggend over elke beschaving. Het is een heuse cultuurschok hoe men in het Westen op één generatie tijd de dood eigenlijk uit de samenleving heeft trachten te bannen. Begraafplaatsen, ziekenhuizen en crematoria verhuisden naar de rand van de stad, terwijl die vroeger in onze gemeenschappen een centrale plaats innamen. Covid-19 bracht de dood dan weer plots érg dichterbij. Dit hele verhaal van hoe wordt omgegaan met de dood fascineert me mateloos. Voeg deze elementen samen en je krijgt misschien een antwoord op uw vraag.”

Was er een specifieke aanleiding om dit net nu te doen?

“Niet één specifiek voorval, maar eerder de wens om eens over iets anders dan de Vlaamse Beweging of over militair-historische onderwerpen te schrijven. En aangezien ik met het onderwerp al een hele tijd bezig was, leek dit het juiste moment te zijn. Gelukkig was er vrijwel onmiddellijk belangstelling bij Uitgeverij Ertsberg. Ik ben ook geen typische auteur die chronologisch het ene boek na het andere afwerkt. Eigenlijk ben ik altijd aan twee of drie boeken tegelijk bezig. Ik kan u al meegeven dat ik momenteel niet alleen een boek aan het schrijven ben over hoe al dan niet bekende schrijvers en dichters aan hun einde zijn gekomen, maar dat ik net een eerste, behoorlijk politiek incorrecte thriller heb gefinaliseerd. Een die zich in de Thaise hoofdstad Bangkok afspeelt trouwens. Thailand is een land waarmee ik bijzondere affini-

teiten heb. Niet alleen heeft mijn eega Laotiaanse en Khmerwortels, maar ik woon officieel al 5 jaar in Isaan, in het noordoosten van Thailand op een boogscheut van de Cambodjaanse grens…”

JAN HUIJBRECHTS

• Master in de cultuurwetenschappen en postgraduaat cultuurmanagement

• Auteur van een dertigtal boeken en brochures

• Gewezen gemeente(Hoogstraten) en provincieraadslid (Antwerpen)

• Bestuurder of gewezen bestuurder in een aantal grote culturele instellingen gaande van de VRT en het Cultuurhuis De Warande over Meemoo tot het Toneelhuis en Literatuur Vlaanderen.

Uw boek is haast een encyclopedie aan feiten en anekdotes. Hoe ging u concreet te werk om naar dit eindresultaat toe te werken?

“In een eerste fase begon ik - zoals gewoonlijk - informatie te verzamelen. In dit concrete geval was dit, gelet op mijn fascinatie voor het thema, iets waarmee ik heel wat jaren bezig was. Het resultaat was dat ik veel meer inzamelde dan wat uiteindelijk gepubliceerd zou worden. Daar was ik me vanaf dag één van bewust. Per slot van rekening moest het eindproduct behapbaar blijven. Het was dan ook geen sinecure om te selecteren, laat staan daar enige chronologie in aan te brengen. Bovendien wilde ik het geheel, dat uit een aantal grote en soms ernstige verhaallijnen bestaat, ‘opleuken’ met passende kaderstukjes waarin ik stil sta bij een resem van schedel-gerelateerde weetjes van de Maori Mokomai en medicinale schedelpoedertjes over catacomben en zombiekooien tot bekende literaire liefhebbers van de frenologie. Het resultaat mag er, naar mijn bescheiden mening, best wezen…”

MICHAËL VANDAMME

DE SCHEDEL ALS CONSTANTE IN DE GESCHIEDENIS

VOORLOPER VAN DE FORENSISCHE WETENSCHAP

Julia Agrippina was een ‘femme fatale’ die een belangrijke impact had op de Romeinse geschiedenis van de eerste eeuw. Ze was niet alleen de zuster van keizer Caligula, echtgenote van keizer Claudius, maar ook nog eens de moeder van keizer Nero.

Haar eerste echtgenoot was Publius Memmius Regulus, maar dat was buiten Claudius gerekend die in het jaar 48 voor Christus op zoek was naar een echtgenote, zijn vierde in de rij. Er was een tweestrijd maar uiteindelijk koos de keizer voor Agrippina. Ze scheidde van Regulus en huwde met Claudius, maar was er niet helemaal gerust in. Haar directe rivale, een zekere Paulina, werd verbannen en zelfs gedwongen zelfmoord te plegen. Om zeker te zijn van de afloop kreeg een officier van de pretoriaanse garde de opdracht haar hoofd af te snijden en als bewijs naar Rome mee te brengen.

Zo geschiedde, maar toen hij in Rome aankwam was de kop al behoorlijk aan het wegrotten. Hoe nu zeker zijn dat dit wel de schedel van Paulina was? Ze kreeg een idee: die Paulina stond bekend voor haar afwijkende gebit. Het relaas van het manuele onderzoek van dit gebit was het eerste historisch gedocumenteerde verslag van een forensisch onderzoek ‘avant la lettre’. Onbewust werd hiermee geschiedenis geschreven.

DE SCHEDEL VAN BOUDEWIJN I ALS BEKER VOOR GERSTENAT

Het is een verschijnsel dat in verschillende culturen voorkomt: het gebruiken van een schedel als drinkbeker. Het oudste gedocumenteerde verhaal is Chinees en dateert van 453 voor Christus. Een weinig vergevingsgezinde winnaar liet zijn verliezer onthoofden, waarna hij zijn schedel transformeerde tot een drinkschaal. Maar ook in Europa raakte het gebruik ingeburgerd met een eerste bron uit de zesde eeuw. Volgens een Byzantijnse historicus zou ook een graaf van Vlaanderen, Boudewijn I koning van Constantinopel, die eer te beurt zijn gevallen. Zekerheid was er echter niet. Het enige wat vaststond is dat hij tijdens de slag van Adrianopolis - het huidige Turkse Edirne - werd gevangengenomen. Aanvankelijk hechtte men niet veel geloof aan zijn overlijden. In die mate dat een valse Boudewijn zelfs zijn opwachting maakte. Hij werd ontmaskerd en dat kostte hem zijn, jawel, kop. Uitsluitsel is er niet, maar dat Boudewijns schedel als een beker voor gerstenat gebruikt werd, behoort tot de mogelijkheden.

DOKTER GUILLOTIN KIEST VOOR HUMANE ONTHOOFDING

Het is wellicht een cynische speling van de geschiedenis dat de naam van dokter Guillotin die een fanatiek tegenstander van de doodstraf was, voor eeuwig verbonden blijft met de meest efficiënte executiemethode.

Hij had zijn buik vol van onhandige onthoofdingen, met alle gevolgen van dien. Soms ging het er echt klunzig aan toe, met een beul die enkele slagen nodig had om uiteindelijk hoofd en romp te kunnen scheiden. Hij pleitte voor het humaniseren van de doodstraf door een snelle, mechanische en pijnloze executiemethode. In feite hoopte hij heimelijk dat zijn uitvinding slechts een tussenstap zou vormen naar de uiteindelijke afschaffing van de doodstraf.

En toen begon het ontwerpen. Volgens de memoires van een Parijse beul zou koning Lodewijk XVI er persoonlijk voor geijverd hebben dat het oorspronkelijk voorziene half cirkelvormige bijlblad afgeschuind zou worden opdat het hoofd makkelijker gescheiden zou worden van de romp. Ironisch genoeg zou hij minder dan twee jaar later proefondervindelijk de gevolgen van deze ingreep kunnen onderzoeken toen zijn eigen hoofd in het bijhorende mandje terechtkwam. Toen dokter Guillotin er het bijltje bij neerlegde, vroeg zijn familie de naam van het toestel te wijzigen. Dit werd van de hand gewezen, waarna de familie besloot zelf een andere naam aan te nemen.

“Hoe men omgaat met lijden en dood zegt veel over elke beschaving”

TELEVISIE

Het verhaal van Vlaanderen

Tom Waes, Vlaanderens favoriete televisienonkel en gewezen waaghals, lijkt op het eerste gezicht een ongebruikelijke keuze als presentator voor een programma over de geschiedenis van onze contreien. Een toegankelijke gastheer bevrijdt het concept echter van een schools karakter dat anders een mogelijke valkuil was voor een dergelijk concept. De kijker komt voor Waes, maar blijft omwille van de kwaliteit.

Rally van Dakar: de mythische en gevaarlijke race door de woestijn

Op 31 december begon de 43ste editie van de Rally van Dakar. Een bijzonder exotische en spectaculaire autowedstrijd die menig raceliefhebber doet dromen. Maar ze is ook extreem zwaar en niet zonder risico.

De eerste Rally van Dakar werd gehouden in 1979. Toen heette de wedstrijd nog ‘Paris-Dakar’. Het startschot weerklonk in Parijs en het eindpunt van de race was de hoofdstad van Senegal. De rest van het parcours besloeg de wijdere omgeving van West-Afrika. Men rijdt ongeveer 15.000 kilometer per wedstrijd, vaak in de woestijn, onder de verzengende hitte van de Afrikaanse zon. Dat vraagt een grote tol van het materiaal, maar ook van de piloten zelf.

Want in tegenstelling tot klassieke rally’s, is die van Dakar off-road. Dat wil zeggen dat men niet op klassieke wegen rijdt, maar op moeilijk terrein zoals modder, duinen, kameelgras, rotsen, stenen en dergelijke meer. Elke dag ‘vliegt’ men over 800 à 900 kilometer. Er zijn verschillende categorieën van voertuigen die meedoen: auto’s, moto’s, quads, ‘side by sides’ en zelfs vrachtwagens. Sinds 2021 zijn er ook ‘classics’: auto’s en trucks van voor 2000. Die rijden een parallelle, maar andere route.

De organisatie die de race beheert is trouwens Amaury Sport Organisation, de ASO. Gekend van de organisatie van onder meer de Tour de France in het wielrennen, maar ook golf-, loop- en zeilwedstrijden.

Risico

Veertigduizend jaar geleden, midden in de laatste ijstijd, arriveerden de eerste moderne mensen in een steppegebied waarvan ook het hedendaagse Vlaanderen deel uitmaakte. In de eerste aflevering vertelt Waes hoe hier toen mammoeten leefden en hoe die nomaden met neanderthalers in contact kwamen alvorens die laatste mensensoort van het toneel verdween. De kijker krijgt zo een toegankelijk en beknopt overzicht van de vroege spreiding en ontwikkeling van onze voorouders. Een meer uitgediepte verkenning van de overgang naar een landbouwsamenleving met sociale stratificatie was echter wel een meerwaarde geweest.

Ambiorix en de Eburonen

Gezien de meer complexe stammenstructuren en culturele ontwikkeling van Galliërs en Romeinen biedt de tweede aflevering meteen een meer concreet en herkenbaar verhaal. Zorgvuldige schetsing van organisatie en motivaties verduidelijkt waarom de Eburonen, onder leiding van Ambiorix, zich verzetten tegen de uitbuiting door hun Romeinse bezetter. De voor het grote publiek relatief onbekende figuur Carausius, die zichzelf in de 3de eeuw tot keizer van Noord-Gallië laat kronen, is evenzeer een aangename introductie van de eerste West-Vlaamse ‘ondernemer’ en opportunist.

Aanvullend op de vertellingen van Waes en toelichting door professoren archeologie, krijgt de kijker ook professioneel vormgegeven scènes te zien met reconstructies van de verschillende gebeurtenissen. Hoewel bepaalde vechtscènes vaak nogal gechoreografeerd ogen, zijn die extra beelden zeker een toegevoegde waarde.

Het verhaal van Vlaanderen, elke week op zondag om 20 uur op ‘één’.

De oorsprong van de rally ligt bij de Fransman Thierry Sabine die in de Ténéréwoestijn verdwaalde terwijl hij meedeed aan een andere wedstrijd en het een uitgelezen plek vond om een nieuwe race te organiseren. De uitdaging is groot, maar de natuur wondermooi, al is het niet zonder risico.

Ter illustratie van de omstandigheden: de allereerste Paris-Dakar in ’79 begon met 182 voertuigen aan de start. 10.000 kilometer verder bleven er nog 74 over. De eerste winnaar was Cyril Neveu, op

Wokeland

de motorfiets. Hij won later nog 4 keer. De race was populair en twee jaar later deden er al 291 voertuigen mee. De exotische sfeer trok van in het begin vrijbuiters en avonturiers aan en al snel reed er ook een Rolls-Royce mee. Belgische Formule 1-piloot Jacky Ickx verscheen aan de start met een Citroën CX.

Tegen het eind van de jaren ’80 begonnen fabrieksmerken mee te doen. Er waren intussen 603 deelnemers in 1988.

In ’92 was er een daling van het aantal deelnemers en men besloot te finishen in Kaapstad, maar dat hielp niet bijzonder veel. In 1997 besloot men exclusief in Afrika te racen. Voor het eerst won met de Japanner Kenjiro Shinozuka een niet-Europaan, in een Mitsubishi. In 2001 won de eerste vrouw, in dezelfde wagen, Jutta Kleinschmidt. Ze was ook de eerste Duitse die won in een wagen. Het aantal deelnemers begon ook weer te stijgen en klom tot bijna 700 in 2005.

Het gevaar komt niet alleen van de toestand van Afrikaanse infrastructuur, de loden zon, de extreme temperaturen of de hoge snelheden, de omgeving zelf is ook apart. De orde die heerst in westerse landen vindt men veel minder terug in Afrika en roversbenden zijn er een fenomeen. In 1988 stierven er 6 mensen door ongelukken en in 1999 gijzelden rebellen een aantal wagens uit de karavaan, onder andere die van Koen Wauters. Maar ook het islamitische terrorisme is een factor. In 2008 werden vier Franse toeristen in Mauritanië vermoord. In 2009 besloot de organisatie om de race te laten plaatsvinden in Zuid-Afrika. Daar bleef men 10 jaar lang. Zuid-Afrika heeft namelijk gelijkaardige condities voor de rally. Vanaf 2020 verhuisde alles naar Saudi-Arabië.

Speciaal

De extreme condities zijn aanlokkelijk voor constructeurs omdat zo ze kunnen bewijzen veel aan te kunnen en duurzaam te zijn, al zijn ze natuurlijk zwaar aangepast. De score hangt niet af van de snelste tijd, maar van tijd-snelheid en afstand. De meest succesvolle Vlamingen, Charly Gotlib en Tom Colsoul, reden met een truck. Hoewel autosport veilig is geworden, is Dakar door de speciale omstandigheden dat veel minder en de lijst van sterfgevallen is lang. 76 mensen lieten het leven door de rally, onder wie 31 deelnemers.

Bekende deelnemers zijn onder meer Mark Thatcher, ‘zoon van’, die 6 dagen vermist was en Omar Osama bin Laden, ook zoon van, die vrede wilde promoten. Ondanks de populariteit is er ook veel tegenstand. Sommigen vinden het een vulgaire tentoonstelling van macht en welvaart bij de armste landen op aarde, al speelt dat minder op het Arabische schiereiland, maar daar zijn mensenrechten dan weer een probleem. Ook vanuit groene hoek komt er kritiek.

CARL DECONINCK

Hoe een radicale voorhoede vat kreeg op de samenleving

Toen de Nederlandse televisiepresentator Tim den Besten tijdens de Canal Pride (de Amsterdamse versie van de jaarlijkse homo-optocht) zijn collega Nicolaas Veul zag staan, begon hij spontaan een sinterklaasliedje te zingen. In een mum van tijd vulden haatberichten de elektronische brievenbus van Tim. Wokies met lange tenen, voor wie men de schouders dient op te halen? Ware het niet dat de presentator zich vervolgens publiekelijk en huilend verontschuldigde voor zijn ‘racistische’ uitspraken. In de pure zelfbeschuldigende traditie van Stalin. De Nederlandse cabaretier Hans Teeuwen nam de sukkel omwille van zijn laf gedrag vervolgens op de korrel. U moet het filmpje op internet maar eens opzoeken.

Net als elders in West-Europa is er in Nederland letterlijk bloed moeten vloeien, alvorens de redelijkheid en het debat eindelijk terug in de politiek zijn binnengebracht. We schrijven 2001 met de moord van Pim Fortuyn. Erna werd ook de cineast Theo Van Gogh met een achttal kogels geliquideerd. Ondanks de politiebescherming besluiten onder andere Geert Wilders en Ayaan Hirsi Ali niet meer te zwijgen. Na het breken van het cordon en enkele moedige media-initiatieven (Ongehoord Nederland) leek het tij eindelijk te keren.

Zelfkastijding

Een hardnekkige, extreme en tot geweld bereide minderheid heeft echter in sneltempo de regering, de klassieke media en het bedrijfsleven gemanipuleerd, bedreigd en/of geïndoctrineerd. De Nederlandse schrijver Coen de Jong vraagt zich in dit boek af of de samenleving nu helemaal gek is geworden. Hij noteert in

verschillende domeinen van de samenleving hoe een generatie van woke fanatici het vrije woord hebben gekeeld met hun dwingende woordkeuze en morele terreur. Gaande van Zwarte Piet over de Congocommissie tot de hoofddoek, links verbiedt en verplicht. Hun wereld is zwart-wit, zonder nuance. Blanke heteroseksuele mannen zijn per definitie dader, ‘minderheden’ automatisch slachtoffer.

In het maatschappijbeeld van woke is geen ruimte voor humor of vergiffenis. Ook in Vlaanderen zagen we hoe een onschuldige opmerking onder vier ogen iemands carrière kan kraken. Sporza-journalist Eddy Demarez moest ruim een half jaar in quarantaine wegens zijn uitlatingen over enkele Belgische basketbalspeelsters. Het is een waar mijnenveld waar iedereen doorheen moet springen. De zelfkastijding van Tim den Besten oogt misschien bespottelijk, maar zal de honger van op wraak beluste inquisiteurs nooit lenigen.

Diversiteit in politieke meningen?

Het moet een intellectueel prettige oefening zijn om de hypocrisie in het cultuurmarxistische denken in kaart te brengen. Vakbonden die pleiten voor ‘positieve’ discriminatie en zo hun eigen traditionele achterban benadelen. Of feministische activisten die de hoofddoek verdedigen, terwijl de islam de vrouw fundamenteel achteruitstelt. Of een politiecommissaris die er trots op is dat zijn korps deelneemt aan betogingen van Black Lives Matter, terwijl die organisatie ervoor ijvert om diezelfde politie haar financiële middelen af te pakken. En als uitsmijter serveert De Jong de lezer de vraag of het modewoord ‘diversiteit’ ook betekent dat men zich openstelt voor andere politieke opinies in het bedrijfsleven, media of politiek. Tja, de vraag stellen is ze beantwoorden.

Coen de Jong eindigt met een positieve noot. Hij is ervan overtuigd dat het middenveld zijn kar zal keren als het meer te verliezen dan te winnen heeft. Dat vergt echter organisatie van een stille meerderheid die bijvoorbeeld wil vasthouden aan Zwarte Piet of geen schuldcomplex behoeft. De strijd die de Republikeinse gouverneur van Florida Ron DeSantis voert (en wint), kan daarbij tot voorbeeld dienen.

PIETER VANDERMOERE

Coen de Jong, ‘Wokeland – Hoe een radicale voorhoede vat kreeg op de samenleving’, 2022, Blauwburgwal. 240 bladzijden. 22,50 euro ISBN 9789461853318

BOEK

SIMON SEGERS

©

De wolf in illustratie

Villa Verbeelding is een uniek huis in Hasselt waar illustraties voor prentenboeken (in de brede zin) en jeugdliteratuur centraal staan. Vlaanderen is rijk aan talent op dit vlak. Onze illustratoren behoren al decennialang tot de wereldtop. Villa Verbeelding toont dit talent aan een ruim publiek van alle leeftijden en achtergronden. Nu loopt er de expo ‘Wolf! De wolf in illustratie’.

Terug en nooit weggeweest

De wolf is terug in Vlaanderen en dat laat weinigen onberoerd. De enen zien de komst van de wolf als een gunstig teken voor de toestand van onze natuur, de anderen willen hem verjagen en zelfs opnieuw uitroeien. In de tentoonstelling is werk te zien van Hannelore Verbruggen, die in haar masterproef aan Sint-Lucas Antwerpen een oplossing heeft bedacht om beide partijen te verzoenen.

In de illustraties voor kinderen jeugdboeken is de wolf nooit weggeweest, zo leert de expo in Villa Verbeelding. Er is ruime aandacht voor sprookjes waarin de wolf de geliefde boosdoener is. Denk maar aan ‘De wolf en de zeven geitjes’, ‘Roodkapje’ of ‘De drie biggetjes’. De in Berlijn wonende illustrator Atak maakte een hilarische, surrealistische illustratie waarin al deze sprookjes samenkomen, zij het in een omgekeerde wereld met de biggetjes die het huis van de wolf omblazen en de zeven wolfjes die uit de buik van de geit kruipen. Ook Nils Pieters brengt in zijn debuut ‘De Grote Boze Wolf (was helemaal niet boos)’ de drie sprookjes samen.

Het beeld van de dichtgenaaide buik van de wolf is prominent aanwezig in de collages van Gerda Dendooven voor ‘De wonderlijke reis van Roosje Rood’. Ze laat het antwoord op de vraag ‘Wat zit er in die buik?’ aan onze verbeelding

over. Ook Thé Tjong-Khing voert de wolf op met de voor hem typische dosis humor. Een schaar in de hand van Moeder Geit verwijst subtiel naar haar plannen met de dikke buik van de wolf die nietsvermoedend ligt te slapen.

De prentenboekmakers voeren de wolf graag op als personage in de meest diverse gedaanten. In ‘De bril van de wolf’ laat Marije Tolman de perikelen van een wilde wolf en een tamme hond volgen. De kleurrijke beelden tonen de wolf in uiteenlopende gemoedstoestanden. De in Hasselt wonende Ierse illustrator Paddy Donnelly voert in zijn boek ‘Wolves in Helicopters’ een klein konijn op dat de angst voor wolven overwint.

In graphic novel en op affiches

De wolf is ook een geliefd figuur in graphic novels. Een prachtig voorbeeld zijn de zwart-wittekeningen van Ward Zwart voor de bundel ‘Mostly Cola’. Eveneens te bewonderen zijn de verfijnde potloodtekeningen van Ludwig Volbeda bij het verhaal over de vangst van de witte wolf in het meermaals bekroonde ‘Hele verhalen voor een halve soldaat’.

En dan zijn er nog affiches met een prominente rol voor de wolf, zoals die voor de Voorleesweek door Gerda Dendooven, de expo ‘Uit het goede hout’ in Villa Verbeelding door Marlijne Marell en voor het Boze Wolf Festival door Bureau Boschberg.

Villa Verbeelding belicht naast werk van Vlaams en internationaal toptalent ook dat van beginnende illustratoren. Daarom werd voor deze expo samengewerkt met onder andere de illustratie-opleidingen van Sint-Lucas Antwerpen en de Design Academy Eindhoven. De studenten van de academie in Eindhoven maakten grote wolvenmaskers.

Tentoonstelling ‘Wolf!

De wolf in illustratie’, nog t.e.m. 4 juni 2023, Villa Verbeelding, Hasselt, www.villaverbeelding.be

MMMV

LEZERSBRIEVEN

HET VERHAAL VAN VLAANDEREN

Pallieterke, Naar aanleiding van de VRT-uitzending ‘Het verhaal van Vlaanderen’ is de kwestie van subsidietoekenning door de overheid opnieuw in de belangstelling gekomen. Dat programma werd betoelaagd met een miljoenenbudget door de Vlaamse overheid en meer bepaald door de N-VA- departementen. Sommigen zien er zelfs, terecht of ten onrechte, een propagandastunt van de N-VA in. Over de subsidietoekenning en het misbruik ervan is in dit blad al een aardig woordje geschreven. De vraag is of de overheid haar geld aan dergelijke cultuurprogramma’s moet blijven besteden, terwijl er zoveel nood is aan andere menslievende en noodzakelijke initiatieven. Bovendien moet het subsidiemisbruik worden aangepakt. De affaire-El Kaouakibi is er een flagrant voorbeeld van. Als gevolg daarvan heeft de Vlaamse overheid een online subsidieregister gelanceerd, waarin alle door de Vlaamse overheid toegekende subsidies kunnen worden geraadpleegd. Maar wat is het nut daarvan als de burger geen enkele stem in te brengen heeft? Voor mij is dat gebakken lucht. Het misbruik situeert zich op verscheidene vlakken (cultuur, sport, godsdienst, enz.) en organisaties. Om nog een voorbeeld te noemen van twee maten en gewichten: de dagbladpers wordt royaal gesubsidieerd, terwijl dit blad voor zover mij bekend geen centiem subsidies ontvangt.

Eddy Verpoten, Mechelen

BELASTINGSCHALEN OP ERFENISSEN

Pallieterke, In verband met het artikel ‘Vlaamse regering indexeert belastingschalen op erfenissen niet’: zeer raar dat dit van Maurits Vande Reyde komt, die mee in de regering zit. Dit is een extra belasting op de miserie van de mensen, net zoals alle aanslagen van de ‘roverheid’ die met erfenissen te maken hebben. De successierechten, taksen, notariskosten en niet-indexatie zijn vormen van diefstal. Waarom moet de ‘roverheid’ tot soms wel 25 procent stelen van het geld waarvoor uw ouders hun hele leven lang gewerkt en gespaard hebben? Ik ga ook niet het huis van meneer De Croo binnen om 25 procent van zijn wijnkelder mee te nemen, met een knipoog naar hem: ‘Dit is hier volgens de wet.’ Ik hoop van harte dat deze De Croo-bende met al haar extra belastingen en vooral leugens nog voor de zomer valt.

Didier Van Haver, Geraardsbergen

DAN OF NOOIT

Pallieterke, Volledig akkoord met de stelling van uw oud-hoofdredacteur: 2024 wordt het jaar van de waarheid in verband met onze felbegeerde Vlaamse onafhankelijkheid, in welke vorm dan ook. In dat verband heb ik echter twee vragen of opmerkingen. Ten eerste is het tamelijk makkelijk het Vlaamse verenigingsleven te verwijten passief naar het cruciale jaar toe te leven, maar welke positieve bij-

drage plant ’t Pallieterke zelf in dat verband te leveren? Mogen wij bijvoorbeeld rekenen op een bijlage met raamaffiche - waarin beide partijen zich kunnen vinden - die de Vlamingen oproept om hun verantwoordelijkheid in het stemhokje op te nemen? Ten tweede: als het door politieke onwil toch mocht mislopen, is ’t Pallieterke dan bereid om zoals wijlen Jan Nuyts ten tijde van het Egmontpact ‘man en paard’ te noemen, zelfs al kost dat een aantal abonnees? Twee vragen waarop liefst, om alle misverstanden te voorkomen, zo snel mogelijk een antwoord gegeven wordt. Een verwittigd man is er - conform het spreekwoord - weliswaar twee waard, maar een dwarsliggende partij heeft daarentegen absoluut geen verder bestaansrecht meer. En bij een gebrek aan ruggengraat geldt dit ook voor elke publicatie die zich Vlaams-nationalistisch noemt. In 2024 is het namelijk erop of eronder.

G. Van Caeneghem, ’s-Gravenwezel

CORRUPTE EU

Pallieterke, Dat de voorzitster van het Europees Parlement door een Belgische onderzoeksrechter moet worden aangehouden op verdenking van corruptie, is toch wel bedenkelijk. De EU heeft sinds juni 2021 toch zélf een EPPO (European Public Prosecutor’s Office) in Luxemburg onder leiding van de Roemeense Laura Kövesi, met 22 topjuristen die moeten optreden tegen corruptie met EU-geld. Ze hebben al meer dan 1.000 zaken, in totaal voor meer dan 4 miljard euro, in onderzoek. Als het over corruptiegeld gaat dat niet uit het EU-budget komt, moeten ze zich blijkbaar niet moeien.

Emil Maes, Ranst

SPORT

Pallieterke, Honderd procent akkoord met wat dhr. Bové schrijft over de sportrubriek in uw blad. Wij worden dagelijks om de oren geslagen met sport op radio en tv. Daar zou best eens een reactie op komen. Ik heb ook mijn mening over sommige ‘sporten’ zoals boksen en gewichtheffen. Die zijn toch maar schadelijk voor het lichaam. Duivensport is inderdaad een sport, doch voor de duiven zelf. Zo komt er plaats vrij voor nieuws uit eigen streken.

Eugeen S’heeren, Sint-Truiden

CONGOCOMMISSIE

Pallieterke, Wouter De Vriendt gaat toch zeker nog de problemen onderzoeken die er in 1960 bij de onafhankelijkheid van Congo waren? Voor de stortvloed aan verwoestingen, plunderingen, verkrachtingen en moorden mogen er toch eindelijk ook eens wat verontschuldigingen komen. Belgische steun werd later ook door de ‘leiders van het volk’ gebruikt voor eigen paleizen en corruptie. Als Mobutu België bezocht, was een apart vliegtuig nodig voor zijn luxe garderobe, om maar een detail te vermelden. Dat wordt beslist een boeiend vervolg van de Congocommissie... nog véél te onderzoeken dus.

Jef De Bois, Kontich

Een lezersbrief insturen? Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.

Villa Verbeelding in Hasselt presenteert een bijzondere expo over de wolf in illustraties voor prentenboeken. Er zijn wolven in alle soorten te zien: vals en vriendelijk, moedig en doodsbang, speels en bloeddorstig, dom en levensecht.

Grote Boze Wolf (is helemaal niet boos)

Wolfmasker Liv Kiggen

m beter te begrijpen waarom de Ruhr werd bezet, moeten we terug naar juni 1919. Toen werd onder de rook van Parijs het ‘Verdrag van Versailles’ getekend. Dit verdrag, dat in Duitsland als een dictaat werd beschouwd, verplichtte Duitsland niet alleen tot demilitarisering, maar ook tot een forse gebiedsafstand. Zo gingen onder meer alle koloniën, een groot stuk van West-Pruisen, het Memelland, Opper-Silezië, Elzas-Lotharingen en Eupen-Malmedy verloren. Er werd ook bepaald dat het Saarland een mandaatgebied van de Volkerenbond (de voorloper van de Verenigde Naties) werd, terwijl de steenkoolmijnen in deze regio voor 15 jaar onder Frans beheer kwamen als compensatie voor de Noord-Franse mijnen die tijdens de Grote Oorlog waren vernield. Het stuk van Duitsland dat ten westen van de Rijn lag was al meteen na de wapenstilstand door de geallieerde troepen bezet en opgesplitst in Amerikaanse, Britse, Franse en Belgische zones. Deze gebieden zouden - voorlopig - bezet blijven om dan na 5, 10 en 15 jaar te worden ontruimd.

DE EERSTE JAREN VAN DE WEIMARREPUBLIEK

WERDEN GEKENMERKT DOOR DE NIET-AFLATENDE INTERNATIONALE DRUK

CRISIS EN ONMACHT

Het Verdrag van Versailles ging voor een groot gedeelte ook over de Duitse herstelbetalingen. Overigens zonder dat de definitieve hoogte daarvan en de looptijd werden vastgelegd. Felomstreden, ook buiten Duitsland en zelfs in geallieerde kringen, was het beruchte artikel 231 van deel VIII, waarin Duitsland en zijn bondgenoten, en zij alleen, verantwoordelijk werden gesteld voor de schuld aan het uitbreken van de wereldoorlog. Geconfronteerd met een geallieerd ultimatum erkende Duitsland noodgedwongen dat het verantwoordelijk was voor de geleden oorlogsschade en het die moest vergoeden. In afwachting van een definitieve schaderegeling, moest het al herstelbetalingen doen aan de zwaarst getroffen landen, waaronder België, in natura: alle grote koopvaardijschepen, een vijfde van de vissersvloot, grote hoeveelheden steenkool, locomotieven, machines, enzovoort. De eerste jaren van de Weimarrepubliek werden dan ook gekenmerkt door de niet-aflatende internationale druk om te voldoen aan de torenhoge herstelbetalingen, politieke verscheurdheid en onmacht, en - niet te vergeten - een erg diepe economische crisis. De credo’s van de Franse minister van Financiën Klötz “Le boche paiera” en van de Britse premier Lloyd George “Germany will pay for the war” bleken geen holle woorden te zijn… In mei van 1921 hadden de geallieerden eindelijk de hoogte van de Duitse herstelbetalingen vastgelegd: deze bedroegen in totaal 132 miljard goudmark - vandaag goed voor een slordige 1.760 miljard euro…

Belgische troepen bezetten de Ruhr Het voorspel

Precies een eeuw geleden bezetten Belgische en Franse troepen met groot machtsvertoon het Ruhrgebied, het industriële hart van de Duitse Weimarrepubliek.

Het was het dramatische hoogtepunt van een internationale crisis die het Westen al maanden in de ban hield.

Een voor die tijd astronomisch hoog bedrag. Frankrijk zou hiervan 52 procent opstrijken, het Britse Rijk 29 procent en België 8 procent. België had overigens zonder veel succes aangedrongen op een bevoorrechte behandeling. De tot op het bot vernederde Duitse regering besloot zich te houden aan de akkoorden, maar poogde wel door een bewuste inflatiepolitiek de geallieerden ervan te overtuigen dat Duitsland uiteindelijk niet in staat zou zijn dit enorme bedrag op te hoesten…

BEZETTING DUISBURG EN DÜSSELDORF

Dat laatste was vooral een doorn in het oog van de revanchistische Franse minister-president Poincaré. Om de druk op de Duitse regering te verhogen, bezetten Franse en Belgische troepen op 8 maart 1921 manu militari Duisburg en Düsseldorf. De keuze voor die twee steden was logisch, want van daaruit kon men, bij een verdere escalatie, niet alleen gemakkelijk het Rijn-Westfaalse industriegebied bezetten, maar ook de uitvoer van steenkool, staal en afgewerkte producten controleren.

Dat Belgische troepen hadden deelgenomen aan deze operatie, lag niet voor de hand. Initieel waren de opeenvolgende Belgische regeringen die sinds het einde van de oorlog waren aangetreden immers geen voorstanders van een militaire bezetting van Duits gebied. Dat had veel te maken met de - overigens

niet geheel onterechte - angst dat de Fransen eropuit waren om het Rijnland te annexeren en Luxemburg onder Franse invloedsfeer te plaatsen. Hierdoor zou de Belgische territoriale integriteit wel eens bedreigd kunnen worden en daar zat niemand in Brussel écht op te wachten.

VOLDONGEN FEIT

Al tijdens de wapenstilstandsonderhandelingen in november 1918 werd België door de Franse maarschalk Foch voor een voldongen feit gesteld. In een poging om later een stevige onderhandelingspositie te bemachtigen, ging het mee in de plannen van de Fransen. En zo komt het dat de eerste Belgische bezettingstroepen al op 6 december 1918 Duitsland binnentrokken en er - ten voorlopigen titel - de ‘Bezirke’ Aachen en Krefeld bezetten. De Belgische regering wilde - in tegenstelling tot de Fransenkoste wat kost een langdurige bezetting vermijden, enerzijds omwille van de hoge kosten die hiermee gepaard zouden gaan en anderzijds ook om de toekomstige relaties met Duitsland niet te zwaar te hypothekeren.

Het werd al snel duidelijk dat de grootmachten België zoveel mogelijk buitenspel zetten, niet alleen met betrekking tot de voor onze economie broodnodige Duitse herstelbetalingen, maar ook de bezetting van het Rijnland. Op 1 april 1929 vloog Albert I in hoogsteigen persoon naar Parijs om de garantie te krij-

gen dat er niet over een bezetting werd beslist zonder België te horen, maar hij kwam van een koude kermis thuis. Eind april werd de Belgische delegatie voor een voldongen feit gesteld. De Belgische regering had geen andere keus dan mee te stappen in de bezetting, want anders dreigde ze in een nog sterker geïsoleerde positie te komen.

TUSSENPERSOON

Door de deelname aan de bezetting kreeg België een plaats in de nieuw opgerichte ‘Haute Commission Interalliée des Territoires Rhenans’ (HCITR). Aanvankelijk zetelden ook de Amerikanen in deze commissie, maar omdat ze hun bezettingszone verlieten, maakten enkel de Britten, Fransen en Belgen nog verder deel uit van de HCITR. Hierdoor werd de rol van België plots belangrijker, want vaak moest de Belgische gevolmachtigde, de internationaal gerespecteerde jurist en latere minister van Binnenlandse Zaken Edouard Rolin-Jacquemeyns, optreden als tussenpersoon tussen de Britten en de Fransen. De Britten stelden zich immers heel wat gematigder op dan de Fransen, wat herhaaldelijk tot spanningen binnen de HCITR leidde.

Terwijl Berlijn probeerde zo weinig mogelijk af te betalen, groeide de wrevel bij de Fransen. Zij waren van plan om met een paar divisies het Ruhrgebied binnen te trekken en te bezetten.

Ze deden daarbij opnieuw een beroep op Belgische steun. Brussel ging uiteindelijk, tegen de wil van de Britten, mee in dit avontuur. Nochtans had Rolin-Jacquemeyns in een brief aan minister van Buitenlandse Zaken Jaspar zich op 10 december 1922 nog duidelijk tegen een mogelijke bezetting van de Ruhr gekant: “On a parlé et on parle souvent de pénétrer dans le bassin de la Ruhr; on parle aussi d’en occuper une partie. Ce serait là, à mes yeux, une grosse imprudence.”

JAN HUIJBRECHTS

OM TE VOLDOEN AAN DE TORENHOGE HERSTELBETALINGEN

DE BRITTEN STELDEN ZICH HEEL WAT GEMATIGDER OP DAN DE FRANSEN, WAT HERHAALDELIJK TOT SPANNINGEN BINNEN DE ‘HCITR’ LEIDDE

n Het Verdrag van Versailles

Het verhaal van België

Er zijn nog zekerheden in dit land. Een zoveelste staking van de cipiers is er zo eentje. De eerste staking van 2023 is een feit, na een aantal stakingsdagen in november vorig jaar. Nog een zekerheid: iemand van de koninklijke familie krijgt een eredoctoraat.

20 jaar geleden ontving prins Filip een eredoctoraat van de KU Leuven, omwille van “de waarden die hij belichaamt, zoals zijn actieve inzet voor de bevordering van de wereldvrede, het groot belang dat hij hecht aan de samenwerking tussen de gemeenschappen in ons land, aan de rol van het gezin en aan nationale en internationale solidariteit”. De keuze om prins Filip een eredoctoraat toe te kennen, ging gepaard met hoongelach en een grote groep wetenschappers van de KU Leuven ondertekende een protestbrief. Of zoals KU Leuven-hoogleraar Paul De Grauwe het toen vertolkte: “De titel toekennen op basis van afkomst kan niet de bedoeling zijn van een eredoctoraat. Men had moeten wachten tot Filip iets bewezen had”, aldus De Grauwe.

Mathilde

Koning Boudewijn kreeg in 1951 al een eredoctoraat in Leuven en in 1961 was het de beurt aan zijn broer prins Albert. Diezelfde Boudewijn ontving ook een eredoctoraat in 1967 aan de ULiège (Luik) en in 1956 van de UGent. En in 1990 ontving koning Boudewijn een eredoctoraat aan de UIA/Ufsia. Mijn vader was toen vicerector van de UIA en stond toen in voor de praktische organisatie van de uitreiking van de eredoctoraten. Ik kan u dus gerust zeggen: de keuze om Boudewijn een eredoctoraat te geven was enkel ingegeven als mediastunt. Het doel was dubbel: enerzijds zoveel mogelijk journalisten lokken en zo de pers halen en anderzijds de andere universiteiten een neus zetten. En zo geschiedde. De drie andere genomineerden - echte wetenschappers - kregen nauwelijks of geen aandacht in de pers.

De UHasselt gaat koningin Mathilde een eredoctoraat ovehandigen. Niet de verdienste (welke?) van de koningin is van enige tel, enkel haar aanwezigheid is belangrijk als publiciteitsstunt. In feite is het bedroevend dat een wetenschappelijke instelling zich verlaagt tot populistische reclamemethoden. Meer nog heb ik medelijden met Mathilde die in opdracht van het hof moet meespelen in die poppenkast, enkel om de populariteit van haarzelf en het koningshuis wat op te krikken. En het is een blamage voor de echte wetenschappers die meer dan terecht wél een eredoctoraat verdienen.

Alarm

Ja, er zijn nog zekerheden. Zo konden we nogmaals vernemen dat er een groot verschil bestaat tussen Wallonië en Vlaanderen inzake werkloosheid en werkzaamheidsgraad.

In het algemeen wordt er gestreefd naar een werkzaamheidsgraad van 80 procent. Vlaanderen is met 77 procent al goed op weg, maar het gemiddelde in België bedraagt zo’n 73 procent. Zelfs zonder eredoctoraat gekregen te hebben, begrijpt iedereen dat het Belgische gemiddelde naar beneden wordt getrokken door de cijfers in Wallonië en Brussel. En nog een feit: economen waarschuwen ons voor een stijging van het aantal werklozen in het komende jaar, ook in Vlaanderen, maar vooral - én alarmerend - in Wallonië. “Hoe je het ook draait of keert, de taalgrens is en blijft een arbeidsmarktgegeven”, aldus Stijn Baert, professor arbeidseconomie. En wie zijn wij om de professor tegen te spreken…

TAK eist meer respect voor Nederlandstalige inwoners van faciliteitengemeenten rond

Brussel

Enkele militanten van het Taal Aktie Komitee (TAK) hebben in de nacht van 6 op 7 januari nieuwjaarsbrieven aangebracht op de deuren van de gemeentehuizen van Wezembeek-Oppem, Kraainem, Sint-Genesius-Rode en Vilvoorde. Daarin eisen ze meer respect van de lokale besturen voor de Nederlandstalige inwoners van hun Vlaamse gemeenten.

In zijn nieuwjaarsbrieven drukt het Taal Aktie Komitee (TAK) de hoop uit dat de gemeentebesturen van Wezembeek-Oppem, Kraainem, Sint-Genesius-Rode en Vilvoorde hun taak in 2023 op een verantwoorde manier zullen vervullen, “met respect voor de Nederlandstalige inwoners van hun Vlaamse gemeenten”. Volgens TAK zijn de gemeenten in kwestie “hoe langer hoe meer onderhevig aan verfransing omwille van de uitdijende Brusselse olievlek”.

Daarnaast eisen de ‘TAKtivisten’ respect voor de taalwetgeving tijdens gemeenteraden en in gemeentelijke publicaties, voor de Nederlandstalige verenigingen in de betreffende gemeenten, de initiatieven van de provincie Vlaams-Brabant, de Vlaamse decreten en omzendbrieven én het groene karakter van de Vlaamse Rand. De nieuwjaarsbrieven eindigen met een duidelijke waarschuwing: “Wie de taalwet niet respecteert, wordt door TAK gesaboteerd!”

Drietalige brief

Op 31 december diende Jong N-VA nog een klacht in over een drietalige brief die de stad Vilvoorde naar nieuwe inwoners wil versturen. De jongerenpartij zag daarin “een flagrante inbreuk op de taalwetgeving”. “De wetgeving met betrekking tot het gebruik van de talen in bestuurszaken is immers duidelijk”, klinkt het bij TAK. “Vilvoorde maakt deel uit van het eentalig Nederlandse taalgebied in dit land, dus de overheid dient enkel in het Nederlands te communiceren.”

ANTON SCHELFAUT

IN MEMORIAM Agnes Vermeulen

Op zondag 8 januari 2023 overleed mevrouw Agnes Vermeulen, 95 jaar oud. De naam zal maar bij enkele lezers een belletje doen rinkelen. Agnes - ook Agneta of Jeske genaamd - was jarenlang de lieftallige secretaresse van onze eerste hoofdredacteur Bruno De Winter. Haar hele leven is ze lovend blijven vertellen over haar tijd bij ’t Pallieterke. We nodigen onze lezers uit om aanwezig te zijn bij haar afscheidsdienst: woensdag 18 januari om 11.30 uur in de Sint-Martinuskerk, Gemeenteplein 15, 2550 Kontich

KARL VAN CAMP

affiche

Tweede week op rij dat Belgische nationalisten op Twitter helemaal over de rooie gaan omwille van een middelmatig staaltje schooltelevisie op de VRT. De werkelijk hysterische reacties van de vrienden ter linkerzijde zijn het geheim van het succes van het programma ‘Het verhaal van Vlaanderen’.

Ze zijn er immers als de dood voor dat mensen zich zouden identificeren met de grond waarop ze wonen, de taal die ze spreken en de cultuur die ze delen. Een normaal denkend mens vindt dat logisch en vraagt zich af op welke andere basis ze een identiteit vorm kunnen geven. Maar niet de weldenkende mens die zijn identiteit liever vormt op basis van zijn eigen navel die bulkt van de nobele ideeën. Dat ze daarvoor werkelijkheid en waarheid moeten verdoezelen, is een kleine prijs. ‘The moral highground’ bereik je alleen met een leugentje op zijn tijd. En daarbij vinden ze regelmatig een helpende hand in de VRT.

Neem nu de dolle terrorist die deze week in New York terechtstaat voor de moord op acht mensen. De man is een IS’er. U kent ze nog wel. Dat crapuul dat mensen levend verbrandt voor de gein, kinderverkrachting een opdracht van Allah noemt, slavenmarkten organiseert en bij het minste spoortje van autonoom denken hoofden doet rollen. Een geradicaliseerde moslim dus. En dan kan je discussiëren over het feit of hij de Koran nu juist of fout heeft gelezen. Dat is perfect legitiem. Maar dat het een islamitisch geïnspireerde haatbaard is, lijdt geen enkele twijfel.

Bjoern Al-Soennies

Maar dan komt de onvermijdelijke Björn Soenens met de gedroomde oplossing voor mensen die de waarheid liever niet willen delen. Ook niet als hij journalist is. In de verslaggeving van de VRT wordt het woord ‘moslim’ angstvallig vermeden. Daar wordt de moordenaar die acht mensen van de weg maaide consequent omschreven

als een “geradicaliseerde IS-terrorist”. Dat is op zich wel een interessante aanpak. Je hebt dan wel vermeden om te polariseren met het woord moslim, maar het roept toch andere vragen op.

Geradicaliseerde navelstaarder

Wat is het verschil tussen een ‘geradicaliseerde IS-terrorist’ en zeg maar, een ‘standaard IS-terrorist’? Dat die eerste in staat is om dingen op te blazen mag duidelijk zijn. Maar die standaardversie? Komt die aan huis lessen geven in Afghaans weven? Komt die iets te enthousiast zandstralen? Of is dat het type IS-terrorist dat graag boerka’s uitdeelt in ruil voor een vrijblijvende bijdrage aan ‘Kom op tegen huidkanker’? Dat kom je niet te weten. Dat is ook iets moeilijker om uit te leggen als Björn Soenens gewoonlijk doet. Of moeten dat ‘geradicaliseerde navelstaarder’ zijn?

HOE ERG IS HET GESTELD MET DE BELGISCHE JUSTITIE?

Stroomnet Macron vol Belgisch geld

Betaalde ‘minister’ Vincent Van Quickenborne zijn eigen snuifje cocaïne niet op tijd? Of wordt hij geviseerd door de drugsmaffia omwille van het succes van de Belgische justitie? Het eerst klinkt wat onwaarschijnlijk omwille van het riante loon dat de man krijgt, het tweede is ronduit te idioot om zelfs maar in overweging te nemen. De Belgische justitie is een van de vele redenen waarom mensen graag verbergen dat ze Belg zijn. “Maar heb wat geduld! Dat komt allemaal in orde”, verzekert Van Quickenborne ons. “En als de criminelen niet meewerken, hebben ze meteen een boete aan hun been. Nog een!”

De toestand van de Belgische justitie wordt al 40 jaar vergeleken met de toestand rond het Brusselse justitiepaleis. En die is schabouwelijk. De renovatiewerken verlopen zo tergend langzaam dat de stellingen rondom het gebouw dezer dagen worden gerenoveerd. Voor de restauratie van het justitiepaleis zijn dan weer geen middelen. Maar zodra die er wel zijn, staan de stellingen al klaar. Sinds kort heeft ‘minister’ Van Quickenborne echter een nog veel droevigere vergelijking gerealiseerd. De Belgische justitie is zo incompetent dat wanneer een Belgische ‘minister’ van Justitie wordt bedreigd door de drugsmaffia, buurland Nederland wel eens verdachten zou durven weigeren uit te leveren. Reden: het beleid van de bedreigde Belgische ‘minister’ van Justitie is zo schabouwelijk dat Belgische gevangenissen de toets met de mensenrechten niet doorstaan. Elementair fatsoen weerhoudt een bevriend land er dus van om criminelen aan onze justitie toe te vertrouwen.

Nou ‘minister’ Q? Wat denkt u er zelf van? De mensen die u bedreigen zullen door Nederland niet aan uw zorgen worden toevertrouwd omdat u een onbetrouwbaar sujet bent dat mensenrechten schendt.

Q: “Mag ik u eerst eens vragen waarom u aanhalingstekens rond het woord minister zet?”

Uit elementair fatsoen voor de functie, uwe ‘excellentie’. Door er aanhalingstekens rond te zetten, geven we aan dat we de term in uw geval enigszins wensen te relativeren. Als was het maar uit eerbied voor ministers zonder aanhalingstekens die de functie wel op een volwaardige manier gedragen hebben. Pure voorzorg dus, trek het u niet aan, ‘hooggeachte’ vriend.

Q: “Dat snap ik niet helemaal, maar ik houd u in de gaten. Maar om op uw vraag te antwoorden. We hebben daar een oplossing voor. We beloven onze Nederlandse vrienden om hun landgenoten enkel en alleen op te sluiten in de spiksplinternieuwe gevangenis van Haren. Daar zit ook onze Europees Parlementsleden die wat geld kregen van Qatar. Op die manier zal er internationaal een beeld ontstaan van propere Belgische gevangenissen, zonder dat we echt moeten investeren in het oplappen van onze oude brol. De buitenlandse gevangenen verwennen we in Haren en ondertussen kunnen we de rest laten wegrotten als vanouds. Slim hé?!”

Briljant. Ondertussen zakt justitie steeds verder in het moeras.

Q: “Onbegrijpelijk is het. Ik heb nochtans een heel tof logo laten ontwerpen van ‘Team Justitie’ en iedere brave burger bedreigd met meer boetes. Wat kan een mens nog meer doen?”

Drugscriminaliteit ernstig nemen? Er is een kind van 11 gestorven.

Q: “Dat doen we. Echt waar. Maar we moeten ook realistisch zijn, die mannen schieten dus echt terug hé. Ik ben nooit in de politiek gegaan om risico’s te nemen. Wel om een hoge levensstandaard te combineren met een lage activiteitsgraad. Dat moeten mensen ook begrijpen. We moeten niet te zot doen.”

U verlengde onlangs nog maar eens de verjaringstermijn van het onderzoek naar de bende van Nijvel. De bendeleden zijn ondertussen hoogbejaard of wijlen. Gelooft u er zelf nog in?

Q: “Uiteraard geloof ik er nog in. We mogen in dit land nooit opgeven. Nooit versagen! Criminelen moet onze niet mis te verstane boodschap goed begrijpen: minister Q zit u op de hielen. Tenzij u mij bedreigt. Dan zit ik in mijn safehouse.”

“Ik ben minister geworden om een hoge levensstandaard te combineren met een lage activiteitsgraad”