't Pallieterke van 19 januari 2023

10-11

JASPER PILLEN OPEN VLD-KAMERLID INTERVIEW

is een vergissing om onze drones niet te bewapenen”

Jasper Pillen (Open Vld) is Kamerlid, schepen in Brugge en vicevoorzitter van zijn partij. Hij zetelt in de Kamercommissie Defensie. Desgevraagd laat de West-Vlaming voor ’t Pallieterke zijn licht schijnen over de oorlog in Oekraine, de Antwerpse drugsoorlog, de zin en onzin van de inzet van het leger op straat en de herinvoering van de militaire dienstplicht. “Sommigen doen alsof het verlengen van een kerncentrale hetzelfde is als de aankoop van een nieuwe microgolfoven. Dat is niet het geval.”

Het is eigenlijk een sterk plan. De facto is cd&v reeds een partij voor oudere kiezers. Het is een goede zet van Mahdi om van een nood een deugd proberen te maken. De 60-plussers maken al bijna een kwart van de Vlaamse bevolking uit en dat aandeel zal blijven groeien. Bovendien kampt die groep met specifieke problemen die vrij weinig aandacht krijgen van politieke partijen. We leven in een vergrijzende samenleving, maar politieke partijen hebben nog steeds de mond vol van ‘verjonging’ en ‘vernieuwing’ en huiveren voor een imago dat op enige wijze oubolligheid zou uitstralen.

Ouderen worden in deze samenleving snel afgeschreven. Vorige maand toonde een onderzoek van de UGent aan dat leeftijd, niet afkomst, over heel Europa de belangrijkste discriminatiegrond is op de arbeidsmarkt. Als 60-plusser is het vrijwel onmogelijk nog werk te vinden.

Ook de steeds digitaler wordende samenleving laat vele ouderen achter. Om ten volle te kunnen deelnemen aan het

maatschappelijke leven, soms zelfs om een beroep te kunnen doen op een aantal essentiële diensten, wordt steeds meer kennis van computers en het internet vereist. Veel ouderen beschikken niet over die kennis. Je kan hen de basis leren, maar het is onmogelijk hen actueel te houden over een wereld die extreem snel verandert.

Digitale kloof groeit

De leeftijdsgebonden digitale kloof groeit dan ook. De plannen van de grootbanken om het aantal geldautomaten drastisch te verminderen werden zeer slecht onthaald door de Vlaamse ouderenraad, net als alle suggesties om cash geld uit de samenleving te bannen.

Vorige week besliste de Vlaamse regering dat papieren dienstencheques afgeschaft zullen worden en dat die alleen nog digitaal verkrijgbaar zullen zijn. De verantwoordelijk minister, cd&v’er Brouns, zegt dat mensen die “minder di-

gitaal vaardig” zijn - lees: ouderen - dan maar een volmacht moeten geven aan een familielid of vriend. Ouderen worden met andere woorden door de overheid vernederend afhankelijk gemaakt van de gunsten van anderen. Is dit hoe cd&v zijn doelpubliek wil behagen?

Er schuilt dus een enorm kiespotentieel bij een groep mensen die te weinig politiek aangesproken en bediend wordt. In het verleden waren electorale opstoten van de partij Waardig Ouder Worden, die echter snel uiteenviel door amateurisme, al een signaal. Wie opkomt voor de ouderen zal echter ook de moed moeten hebben om af en toe tegen maatschappelijke trends en politieke mode in te gaan. Ja, om conservatief te zijn. Politieke moed is niet iets waar cd&v voor bekendstaat. De vraag is ook of het voor dit zinkende schip - de partij gaat volgens de laatste peilingen richting kiesdrempel - niet te laat zal zijn.

JURGEN CEDER

“Het

Circulaire logica

Dat groenen van ‘circulaire economie’ houden is algemeen bekend. Maar circulaire logica, daar kennen ze ook iets van. Dat blijkt onder meer uit hun verzet tegen kernenergie, dat niets meer is dan één grote cirkelredenering.

‘Small modular reactors’ (SMR’s of kleine modulaire reactoren) worden weleens de kernreactoren van de toekomst genoemd. Ze zijn klein en daardoor makkelijker en goedkoper te bouwen, produceren net als gewone kernreactoren geen CO2 en zouden in de toekomst wellicht ook nucleair afval kunnen recycleren.

Men zou verwachten dat de groenen staan te springen om SMR’s te omarmen. De technologie lijkt immers aan al hun verzuchtingen tegemoet te komen. Niets is minder waar. Maandag schoot Jean-Marc Nollet (covoorzitter van Ecolo, de meest Franstalige en bijgevolg meest dogmatische helft van de Belgische groenen) het idee af.

“Als je kijkt naar de kosten, als je kijkt naar het afval dat ze produceren, zie je niet echt het voordeel”, aldus Nollet, die duidelijk niet eens de interesse had om de potentiële voordelen van SMR’s op te zoeken.

Regulatie-inflatie

Men kan zich bovendien afvragen waarom kernenergie zo duur is. Dat hebben we in niet onbelangrijke mate aan de groenen en hun geestesgenoten in de brede milieubeweging te danken. Hoewel kernenergie ettelijke malen veiliger is dan steenkool of gas (zoek de cijfers maar op), is geen enkele energievorm zo onderhevig aan zulke draconische veiligheidsvoorschriften en regulatie-inflatie. Dat stuwt de kostprijs natuurlijk omhoog.

Kernenergie is dus duur dankzij de groene regulitis. En de groenen willen geen kerncentrales bouwen omdat ze te duur zijn. De cirkel is rond.

Lützerath

De bezorgdheid om de kostprijs van kernenergie is niet het enige potsierlijke voorbeeld van groenen die hun eigen kwispelende staart achtervolgen. Neem wat zich de laatste weken voordeed in het Duitse dorpje Lützerath, dat zich op een steenkoolworp van Limburg bevindt.

Het ‘bruinkooldorpje’ verdwijnt binnenkort van de aardbodem om de ontginning van kolen mogelijk te maken. Dat Duitsland überhaupt zoveel vervuilend bruinkool nodig heeft is natuurlijk een gevolg van de Duitse kernuitstap, door Angela Merkel beslist onder impuls van de Grünen en de brede Duitse milieubeweging en nadien herbevestigd door de huidige Duitse regering (waar de Grünen mee aan de knoppen zitten). Wie betoogt er nu in Lützerath? Jawel, Greta, Greenpeace, Extinction Rebellion en de Grünen. De cirkel is rond.

DEZE WEEK VERGADERT DE STAM DER DAVOS-MENSEN

vloed aan het verwerven was. Peter Goodman schreef vorig jaar een vernietigend boek over het WEF. Hij definieert Davos-mensen als “degenen die zo verrijkt zijn door de globalisering en zo vertrouwd zijn met de werking ervan dat ze in feite staatloos zijn, hun belangen en rijkdom stromend over de grenzen heen, hun landgoederen en jachten verspreid over de continenten, met een arsenaal aan lobbyisten en accountants dat jurisdicties overstijgt, waardoor ze niet langer trouw zijn aan een bepaald land”.

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net

Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 52 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 104 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 208 euro op de kantoren. Steunabo 1 jaar: 300 euro Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel

Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020)

Kernredactie: Jurgen Ceder, Carl Deconinck, Stijn Derudder (eindredacteur), Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel (hoofdredacteur), Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel

Foto's: Belga, Photonews

De groten der aarde zijn sinds maandag weer neergestreken in Davos voor de conferentie van het Wereld Economisch Forum (WEF). Nadat ze uit hun privéjets zijn gestapt, worden de 3.000 deelnemers met limousines naar hun hotels gebracht. Vandaar zullen ze pendelen tussen hoorzittingen over ‘inclusieve klimaatactie’, cocktailfeestjes, toespraken over ‘raciale gelijkheid door zwarte innovatie’ en officiële diners. Tussendoor zullen ze plannen maken voor de toekomst van de mensheid en beslissen wat goed is voor u en mij.

Het is begrijpelijk dat een bijeenkomst van de wereldelite het voorwerp is van complottheorieen. Dat is voor een groot deel de schuld van de organisatie zelf. Als je een ‘Great Reset’ voor de gehele wereld plant en daarbij enkel inspraak gunt aan de machtigen, is het volstrekt normaal dat bij de onmachtigen het vermoeden opduikt dat ze daar eigenlijk stiekem bezwendeld zullen worden. Het WEF deed zichzelf ook geen plezier met een promotiefilmpje voor de bijeenkomst in 2018, waarvan de onheilspellend openingszin“Je zult niets bezitten en gelukkig zijn” - recht uit ‘Brave New World’ van Aldous Huxley leek te komen.

Tegen democratie

Ik sta heel sceptisch tegenover complottheorieën en maak geen uitzondering voor het WEF. Samenzweringen zijn per definitie geheim en komen niet tot stand tijdens openbare debatten tussen 3.000 deelnemers. Dat neemt niet weg dat je veel vragen kunt stellen over afspraken die in de coulissen van dergelijke evenementen worden gemaakt. Het meest verontrustende is echter wat zonder enige verlegenheid in het openbaar gebeurt. In Davos worden plannen gemaakt voor de toekomst van de mensheid, zonder enige pretentie van democratische legitimatie. Klaus Schwab en de zijnen pleiten voor een “kapitalisme van belanghebbenden (stakeholders)”. Ondernemingen zouden niet enkel winst voor de aandeelhouders (shareholders) mogen nastreven, maar zouden ook de wereldgemeenschap moeten dienen op ecologisch, sociaal en beheersniveau (ESG). Kapitalisme ten dienste van allen klinkt nobel, maar het is vooral de keerzijde van de medaille die het WEF lijkt te interesseren: op de jaarlijkse conferenties gaan grote ondernemingen en andere ‘stakeholders’, zoals ngo’s en academici, uitmaken wat goed is voor de wereld. De stakeholder-kapitalisten denken meer aan regeren dan aan dienen. Het debat over doelstellingen en beleid wordt onttrokken aan de nationale staten en daarmee ook aan de kiezer.

Kloof der ideeën

Er was een tijd dat links zou storm gelopen hebben tegen het idee van een wereldregering der elites, maar het woke kapitalisme van Davos lijkt in die kringen verkiesbaar boven de electorale opstandigheid van westerse kiezers. Davos is het bewijs dat democratie al een tijdje geen modieus begrip meer is.

Het gegeven dat een kleine minderheid buitensporig veel invloed kan laten gelden, is niet eens het grootste probleem. De omvang van de aanslag op de democratie wordt pas echt duidelijk als men beseft dat de kloof tussen de ideeën van mondiale elites en van het gewortelde volk steeds groter wordt.

Immigratie is daar een extreem voorbeeld van. De westerse kiezer laat geen enkele kans onbenut om zijn bezorgdheid over immigratie en omvolking kenbaar te maken, maar op Davos blijven open grenzen een axioma. De kloof groeit ook rond milieuthema’s als klimaat, duurzaamheid en biodiversiteit, waar de effecten van het deugdvertoon der groten zich steeds duidelijker laten zien op de rekeningen der kleinen.

De politieke ideeën van de elites zijn het product van hun levenswijze, aangescherpt in de echokamers van gelijkgezinden

De Davos-mens

We hebben het begrip ‘Davosmens’ te danken aan een artikel uit 2004 van de immer visionaire Samuel Huntington. Hij zag hoe een mondiale elite van ‘kosmocraten’, academici, internationale ambtenaren en leiders van multinationals, gedreven door een visie over mondiale verbondenheid en een afkeer voor nationale soevereiniteit, steeds meer macht en in-

De politieke ideeën van de elites zijn het product van hun levenswijze, aangescherpt in de echokamers van gelijkgezinden. Hun opvattingen zijn het product van de manier waarop zij leven, over alle grenzen heen, met genoeg geld om zich te onttrekken aan de kwalijke gevolgen van hun deugdvertoon over klimaat, duurzaamheid, migratie en diversiteit. Zij leven en denken anders en hebben dus ook andere belangen en andere waarden. De aanname die ten grondslag ligt aan alle activiteiten van het WEF is de volstrekt onjuiste illusie dat de elites het beste voorhebben met de wereld en dat wat goed is voor hen ook goed is voor ons.

In Davos worden plannen gemaakt voor de toekomst van de mensheid, zonder enige pretentie van democratische legitimatie

De afbrokkelende globalisering

Ik vermoed evenwel dat het WEF over zijn hoogtepunt heen is. Er is dit jaar alleen maar een recordaantal aanwezigen omdat er een record aan uitnodigingen zijn verstuurd. De grote leiders laten verstek gaan. Van de G7 zal alleen Duits bondskanselier Scholz aanwezig zijn, de minst invloedrijke van de club.

De laatste jaren waren ook niet goed voor de globalistische ideologie. De spanningen tussen de VS en China over Taiwan lopen op. In Europa scoren antiglobalisten goed bij de verkiezingen en kwamen in Italië zelfs aan de macht. Covid-19 drukte ons met de neus op de afhankelijkheid van China en de kwetsbaarheid van de aanvoer.

De oorlog in Oekraïne diende een nog grotere klap aan het éénwerelddenken toe. Dat een gewapend conflict tussen twee landen zoveel impact kan hebben op de voedselzekerheid van de wereld en de energiebevoorrading van Europa heeft vele ogen geopend. Er wordt steeds luider gesproken over strategische onafhankelijkheid en ‘friendshoring’, het beperken van belangrijke aanvoernetwerken tot bevriende en betrouwbare landen.

De titel van de conferentie van deze week - ‘Samenwerking in een fragmenterende wereld’wijst erop dat het WEF de bui voelt hangen.

De Davos-mens zal zeker een tegenoffensief proberen.

HOOFDREDACTEUR PIETER VAN BERKEL

Ook in 2022 was premier De Croo te gast in Davos

V-PARTIJEN SCOORDEN BIJ EERSTE RONDE NIEUWJAARSRECEPTIES

De nieuwjaarsrecepties van de politieke partijen maken al een tijd deel uit van hun communicatiestrategie. Dat is in 2023, het eerste jaar sinds lang zonder coronarestricties, niet anders. Na de eerste ronde feestjes vorig weekend kregen N-VA en Vlaams Belang goede punten. N-VA profileerde zich als Vlaams beleidspartij bij uitstek. Vlaams Belang verankert zich als verjongend alternatief. Cd&v lijkt weer op de sukkel.

Laten we beginnen met de Vlaamse christendemocraten. Eind 2022 zat de mot in de partij ondanks de ‘Sturm und Drang’-aanpak van nieuwbakken voorzitter Sammy Mahdi. De peilingen zijn slecht. Binnen de Vlaamse regering is het vertrouwen tussen cd&v en N-VA weg na de crisis die Sammy Mahdi in de aanloop naar de septemberverklaring heeft veroorzaakt. Ondertussen staan de partijen in het stikstofdossier nog altijd lijnrecht tegenover elkaar.

Naar aanleiding van het drugsgeweld in Antwerpen sloeg minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden opnieuw een mal figuur. Het idee om het probleem via de aanstelling van een drugscommissaris op te lossen overtuigt niemand. Integendeel, Gazet van Antwerpen ging in een commentaarstuk frontaal in tegen de minister. Die dan weer op Twitter kribbig reageerde en de pers met de vinger wees.

Cd&v moet zich dringend herpakken, dacht Sammy Mahdi. Een nieuwjaarsreceptie was de ideale manier. Of moest het zijn. Het krijgt aandacht in de media en geeft de indruk dat de partij met goede voornemens en ambitieus aan een nieuw jaar wil beginnen. Al hebben ze dat bij de christendemocraten blijkbaar niet goed begrepen. Om te beginnen was er de locatie van het feest: de site van Tour & Taxis in Brussel, bekend bij veel Vlamingen die er gaan werken (en niet enkel de ambtenaren die vlakbij gevestigd zijn). De keuze is geen toeval, want de partij verhuist weldra van de uitgeleefde gebouwen in de Wetstraat naar Tour & Taxis. Goed gevonden? Misschien wel voor een partij die zich wil profileren als hippe stadspartij. Niet voor cd&v die in de aanloop naar 2024 een laatste keer wil proberen een pandoering te vermijden door een landelijk en ouder publiek aan te spreken. Die zullen de weg naar Brussel niet hebben gevonden. De focus op de 60-plussers is duidelijk een zwaktebod. En wie van de federale excellenties van cd&v gaat eigenlijk nog de boer op in het diepe Vlaanderen? Neen, Mahdi overtuigde niet.

Kandidaat

minister-presidenten

op overschot

Dan is het anders bij de N-VA. Die partij kon opnieuw haar klassieke dansfeest houden, maar belangrijker: de partij van Bart De Wever zet zich in de markt als de onvermijdbare beleidspartij. Ze weet goed genoeg dat er op Vlaams niveau zo goed als nul procent kans is dat er een coalitie tegen de N-VA wordt gevormd, tenminste als die de drempel van de 20 procent haalt. Een luxepositie in die zin dat de partij genoeg eten en drinken geeft aan de media om te speculeren over wie er straks de nieuwe minister-president wordt. Dat heeft ook als voordeel dat men geen of minder moeilijke vragen moet beantwoorden over het zwakke parcours van huidige minister-president Jan Jambon.

Focus 2024 met blijkbaar Zuhal Demir in polepositie. Daarnaast komt het de N-VA ook goed uit dat de pers aandacht besteedt aan mogelijke andere kandida-

werd aangeraakt. En de media maakten zich de voorbije dagen vrolijk over een al dan niet beschonken optreden van minister van Onderwijs Ben Weyts in het Vlaams Parlement eind 2022. Blijkbaar is dat reden genoeg om hem af te schrijven als toekomstige baas aan het Brusselse Martelaarsplein. Bon, het is eens iets anders dan pakweg een gênant saunabezoek, maar dat Weyts in de rangorde van de partij gezakt is, zal eerder te maken hebben met zijn weinig indrukwekkende parcours inzake de hervorming van het onderwijs.

En daarmee zitten we meteen bij de inhoudelijke kant van de zaak. Hier had de N-VA ook de wind mee. De nieuwjaarsreceptie vond plaats een aantal dagen na de deal tussen de federale regering en Engie over de verlenging van de kerncentrales. Een akkoord dat blijkbaar een non-akkoord is. En de situatie werd er voor Vivaldi niet gemakkelijker

De partij van de verjonging

Zij het slechts deels, want Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken liet tijdens zijn nieuwjaarspeech niet na te chargeren tegen de N-VA en de obsessie van Bart De Wever om een deal te sluiten met eerst Conner Rousseau om daarna ook met de PS in zee te gaan op federaal vlak. En dat hoogstwaarschijnlijk ook wanneer men Vlaams met de N-VA een meerderheid aan zetels heeft.

Van Grieken blijft op die nagel kloppen. Daarnaast is het duidelijk dat het Vlaams Belang geen schade meer ondervindt van het geflirt van een aantal (vroegere) verkozenen met het Rusland van Poetin. Het Vlaams Belang beschouwt zich als een trouwe partner van de westerse alliantie. Het is een houding die ook de Franse zusterpartij Rassemblement National aanneemt.

Wat tijdens de nieuwjaarsreceptie en de beelden op de tv-journaals opviel, was de grote groep jonge militanten. Tom Van Grieken had zichzelf natuurlijk goed gepositioneerd toen hij op de VRT en VTM kwam. Op de achtergrond stonden een aantal twintigers en dertigers te keuvelen. Een aantal strak in het pak. Het Vlaams Belang profileert zich op die manier als de partij van de degelijkheid en de verjonging. Het hielp al tijdens de campagne van 2019. Het zal in 2024 niet anders zijn.

Het is trouwens een sociologisch onderzoek waard. Een jarenlange linkse indoctrinatie in het onderwijs heeft er inderdaad voor gezorgd dat een deel van de jeugd zich weet aangetrokken door links-radicale partijen van zodra ze mogen stemmen. Maar evenzeer is er op de scholen nog altijd een belangrijke populatie die zich aangetrokken voelt door nationalisme en conservatieve waarden. Zowel de N-VA als het Vlaams Belang proberen die te capteren. De partij van Tom Van Grieken lijkt daar voorlopig het best in te slagen.

Het dogmatisme van de groenen is een cadeau voor Bart De Wever en co

N-VA'ers op hun nieuwjaarsreceptie

ten. Matthias Diependaele bijvoorbeeld, zoals in deze rubriek al eens

op toen minister van Energie Tinne Van der Straeten in Het Laatste Nieuws op een arrogante manier de deal verdedigde en een reeks halve waarheden debiteerde. Het dogmatisme van de groenen is een cadeau voor Bart De Wever en co. En het leidde ook de aandacht af van de romance tussen de N-VA en Vooruit.

Het Vlaams Belang profileert zich als de partij van de degelijkheid en de verjonging

Tom Van Grieken

Soap in rederijland

Alles begint bijna drie jaar geleden wanneer John Fredriksen, topman van de Noorse rederij Frontline, zijn oog laat vallen op de Vlaamse rederij Euronav die werd opgericht door de familie Saverys. Euronav is een belangrijke speler op de markt van olietransport. De rederij is zelfs een van de grootste drie wereldspelers in haar sector. Fredriksen, in Vlaanderen onbekend, droomt van een fusie met zijn eigen Frontline om dan deze mooie trofee te kunnen doorgeven aan de volgende generatie. In april 2020 leek de zaak aanvankelijk beklonken. Fredriksen werd eigenaar van steeds meer aandelen van Euronav en kreeg de steun van Euronav-CEO Hugo De Stoop. De redenering was dat een fusie tot een schaalvergroting zou leiden, wat nodig

de grote energiebedrijven, ook steeds omvangrijker werden.

Geheim nieuw plan

De familie Saverys leek aanvankelijk geen hinderpaal te zijn. De telgen waren wel nog aandeelhouder, maar hadden geen enkele blokkeringsminderheid en golden dus ook niet langer als referentie-aandeelhouder. De Saverysen waren de voorbije jaren vooral bezig met hun ander rederijbedrijf CMB.

Wat de Noren en het management van Euronav echter niet wisten is dat de familie Saverys en vooral Alexander, CEO van CMB, bijna in het geheim op een nieuw plan aan het broeden waren. Men wou Euronav

WOKE VAN DE WEEK

zelf overnemen en doen fuseren met CMB. Tech, de energiedochter van de familiale rederij. CMB.Tech focust zich op nieuwe en duurzame technologieën zoals waterstof en het transport van andere grondstoffen dan olie. Onder andere in de markt van ammoniaktransport staan ze sterk. Alexander Saverys is van oordeel dat rederijen die zich vooral bezighouden met transport van fossiele brandstoffen als olie geen toekomst meer hebben. Groene energie en duurzaamheid zijn volgens Alexander Saverys de ordewoorden. Hij zette deze lente de aanval in.

De familie Saverys kocht meer en meer aandelen van Euronav op. Dat betekent immers ook meer stemrecht op de algemene aandeelhoudersvergadering. Toen

de familie Saverys meer dan 18 procent in handen had, eiste ze dat ze zelf drie nieuwe onafhankelijke leden van de raad van bestuur kon aanstellen, onder wie Alexanders broer Ludovic. Die zouden zich dan verzetten tegen een fusie tussen Frontline en Euronav, maar de overname door CMB wel steunen. Maar de familie bezat nog niet genoeg aandelen om haar slag thuis te halen. En dus werd er in de herfst van 2022 bijgekocht terwijl Fredriksen besefte dat hij haast moest maken met zijn eigen plannen om een meerderheid van Euronav te verwerven.

Het werd een race tegen de tijd en tegen de familie Saverys die al bijna 500 miljoen dollar op tafel had gelegd om meer aandelen te verwerven. Dat alles kostte hen veel geld omdat de aandelenkoersen van rederijen door de schaarste aan beschikbare boten met de Oekraïne-oorlog acuut werd. In december 2022 haalde de familie Saverys haar slag thuis. Ze bezat een kwart van de Euronav-aandelen en kan voortaan een veto stellen tegen de plannen voor een fusie met Frontline.

Duurzaamheidsstrategie uitrollen

Alexander Saverys heeft dus een belangrijke veldslag gewonnen. Maar nog geen oorlog, want 75 procent van de aandeelhouders gaat niet direct akkoord met zijn eigen plannen. Experts verwachten wel dat CEO De Stoop zal vertrekken en de familie Saverys een ‘gentlemen’s agreement’ met John Fredriksen zal moeten sluiten.

Alexander Saverys en co vragen in dat verband “een discussie met de raad van bestuur van Euronav over de toekomstige strategie van de olietankerrederij”. Nieuwe leden in de raad van bestuur die meegaan in zijn plannen zijn onvermijdelijk. Maar overleg met de andere aandeelhouders zal nu nodig zijn om de duurzaamheidsstrategie uit te rollen.

Voor een nieuwe confrontatie en aandeelhoudersoorlog is de financiële munitie eigenlijk op, want de familie Saverys heeft aanzienlijk moeten lenen om haar blokkeringsminderheid te verwerven. Nog meer miljoenen euro’s gaan vragen bij de banken om zo bijvoorbeeld een meerderheidsbelang van meer dan 50 procent te halen in Euronav is geen optie.

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

Iedere week selecteren we de meest opvallende uitingen van woke gedachtegoed in deze contreien

Lelijkerds aller landen verenigt u

Het was een interessante vaststelling van een recent doctoraatsonderzoek aan de UGent, namelijk dat er op de arbeidsmarkt meer gediscrimineerd wordt op basis van uiterlijk dan etniciteit, terwijl die laatste categorie veel meer aandacht krijgt in de media of onderzoeken.

Op zich hoeft dat niet te verbazen. Iedereen met een beetje mensenkennis weet dat er in het dagelijkse leven op tal van manieren op uiterlijk gediscrimineerd wordt. Anders zou fysieke aantrekkelijkheid natuurlijk niet iets zijn wat de meeste mensen nastreven.

Hoewel we er allemaal tot op zekere hoogte aan meedoen, voelt discriminatie op basis van uiterlijk toch onrechtvaardig aan. Het is immers niet omdat iemand aangeboren flaporen heeft dat hij daarom lui of dom is. Anderzijds zijn er situaties waarin selecteren op basis van uiterlijk de logica zelf is, zoals bij acteer- of modellenwerk. En wat met uiterlijke

Mooi privilege

In Vlaanderen is het fenomeen nog niet echt bekend, maar de woke-ideologie heeft ook een niche voorzien voor mensen die achteraan de rij stonden bij het uitdelen van een mooie smoel. Maak kennis met de term ‘lookism’ of ‘lookisme’, naar analogie met ‘seksisme’ of ‘racisme’. Wellicht had u al van ‘wit privilege’ gehoord, maar ook ‘pretty’ of ‘mooi privilege’ bestaat (in de hoofden van woke-adepten tenminste). ‘Lookism’ kent heel wat aanverwante fenomenen. ‘Fat phobia’ kreeg al heel wat

aandacht op deze pagina’s, maar wist u dat men nu ook al van ‘heightism’ spreekt? ‘Heightism’ verwijst naar vooroordelen tegen mensen van wie lengte niet binnen de norm valt (kleine mensen, maar ook lange wappers).

Rosse terreur

Een andere gemarginaliseerde groep die onderhevig is aan ‘lookism’ zijn rosse mensen. Roodharigen hebben dus dubbel pech. Ze zijn niet alleen aan het uitsterven (het ‘rosse gen’ is recessief, waardoor het steeds minder tot uiting komt), maar ze worden ook nog eens gediscrimineerd. Vooral in het Verenigd Koninkrijk, waar men een geschiedenis van discriminatie tegenover Ieren kent, wordt het idee ernstig genoeg genomen om er zo nu en dan een publiek debat aan te wijden.

In 2015 werd een Britse roodharige man nog veroordeeld voor het beramen van een terreuraanslag. Hij was van plan om de toenmalige kroonprins en huidige koning Charles, alsook diens troonopvolger prins William, te vermoorden om ervoor te zorgen dat het rosse reservewiel Harry koning van het Verenigd Koninkrijk zou worden. De terrorist geloofde dat roodharigen genetisch superieur waren, wat zou voortvloeien uit pesterijen die hij zelf tijdens zijn kindertijd ondervond.

tussen de Antwerpse rederij Euronav en het Noorse Frontline. Dat is het resultaat van een lange aandeelhoudersoorlog waarbij de familie Saverys haar slag thuishaalde. Een echte financieel-economische soap was het.

Alexander Saverys

kenmerken die men vaak wel zelf in de hand heeft, zoals een onverzorgd voorkomen hebben?

PIETER VAN BERKEL

Als het van rosse supremacisten afhing werd Harry koning van het Verenigd Koninkrijk

Groene energie en duurzaamheid zijn volgens Alexander Saverys de ordewoorden

De Paleizenstraat te Schaarbeek Het zoveelste abces van de multiculturele ontsporing

Het door asielzoekers gekraakte kantoorgebouw in de Paleizenstraat in Schaarbeek vormt het zoveelste abces van een erg explosieve, eenzijdige globalisering en van een ontredderde overheid die geen vat meer heeft op de situatie. Afpersing, drugs, geweld, segregatie, diefstal en integrisme zijn er aan de orde van de dag. Zelfs de ordediensten blijven uit het gebouw omdat zij hun eigen veiligheid niet meer kunnen garanderen. Intussen verblijven er meer dan 1.000 asielzoekers, omdat ze niet terechtkunnen in de overvolle asielcentra.

Van een spontane multiculturele synergie is er in de Paleizenstraat geen sprake. Een getuige beschrijft hoe de segregatie zich in het gebouw spontaan organiseert: “Op het gelijkvloers en de eerste verdieping zitten vooral Burundezen. Op de tweede verdieping verblijven de Afghanen. Vanaf de derde maken de Marokkanen en de Algerijnen het mooie weer. Op de zesde verdieping verblijven de bandieten en de dealers.”

Multiculturele dystopie

“Elke nacht wordt er gezopen, gesnoven, gerookt en vooral gevochten”, getuigt een asielzoeker. Niemand betreedt de aan een andere nationaliteit toegekende ruimte of verdieping. Eind december viel er nog een dode en een gewonde door een messengevecht.

De Paleizenstraat vormt een afspiegeling van een multiculturele dystopie die zich in heel wat Brusselse wijken aan het voltrekken is. De Paleizenstraat maakt deel uit van de verloedering van de buurt van het Brusselse Noordstation, door sommige ook wel ‘het Moordstation’ genoemd, aldus Lieven Van Mele. “In de 35 jaar dat ik in Schaarbeek woon, is de toestand nog nooit zo ernstig geweest als vandaag”, schrijft Van Mele.

De Brusselse overheid wil het gebouw ontruimen, maar weet niet hoe eraan te beginnen. Ook staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor zit met de handen in het haar. Een flink deel van de asielzoekers verdwijnt in het zeer uitgebreide illegaal circuit. “Wat wij willen, is werken in het zwart en wat geld opsturen”, getuigt een minderjarige Marokkaan.

Een aantal maanden geleden legde Theo Francken de vinger op de wonde wat betreft het asielplan van Nicole de Moor: “Of het de acute crisis zal oplossen is hoogst twijfelachtig, structureel lost het alvast niets op.” De aanpak van de huidige staatssecretaris leidt tot niets. Ons land wordt overspoeld door asielzoekers. “Het resultaat is dat we nog nooit zoveel secundaire asielinstroom hebben van asielzoekers die eerder in andere EU-landen verbleven dan nu. Zero impact.”

Het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen is intussen uitgegroeid tot een gigantische organisatie van meer dan 500 medewerkers en kan de instroom nauwelijks bijhouden. “België is - na Oostenrijk - het populairste asielbestemmingsland van de EU.” Theo Francken

Antiracisme wordt het middel om een strenger asiel- en migratiebeleid te cancelen

pleit daarom voor “een snelle weigering van opvang en asiel en een snelle terugkeer”.

“Vol is vol”

“Vol is vol”, liet Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert eind oktober al verstaan. “Ons land heeft meer dan voldoende plaatsen. Maar je kan niet aan elf miljoen Belgen vragen om iedereen op te vangen”, liet hij in De Afspraak optekenen. Lachaert pleitte niet alleen voor het beperken van de instroom, maar wil ook de terugkeer bevorderen. Op zich is dit een nobele gedachte, alleen merken we daar in de praktijk weinig tot niets van. Er wordt veel aangekondigd, maar weinig gerealiseerd. Het asielbeleid wordt nog steeds gedicteerd door de wallogauchistische Vivaldi-partijen.

Hoewel een flinke meerderheid van de bevolking pleit voor een strikte aanpak van de migratie- en asielpolitiek, blijft dit door de politieke en morele chantage van kosmopolitische en socialistische partijen en media onbespreekbaar. Burgemeester van Molenbeek Catherine Moureaux (PS) hekelde vorige maand “de ongepaste politieke spelletjes” over asiel en migratie. Ze vindt dat Vlaanderen veel te veel de agenda bepaalt en pleit ervoor om de bevoegdheden opnieuw onder te brengen bij Binnenlandse Zaken.

De editorialist Gerry van der List wijst erop “dat arrogante antiracisten met hun dwingelandij succes boeken”. “Het signaleren van wangedrag van Marokkaanse jongeren, het wijzen op onaangename trekjes van de islam en het pleiten voor minder immigratie worden tegenwoordig als racistisch bestempeld”, schrijft hij. Deze activistische aanpak werpt zijn vruchten af. Heel wat ‘witte mensen’ raken zo geïntimideerd dat zij gedwee meegaan in de ideologische ontsporingen van de antiracisten.

Asiel en migratie worden stilaan een ‘Wiedergutmachung’ voor het Europese kolonialisme van generaties geleden en de welvaart die we de laatste decennia hebben opgebouwd. Als je daaraan twijfelt roep je een fatwa over je af. “Stop met witte mensen in de media hun mening te vragen. Hou gewoon op. Ze hoeven niks te zeggen, of vinden”, meent Seada Nourhussen, hoofdredacteur van het multicultimedium OneWorld. Antiracisme wordt het middel om een strenger asiel- en migratiebeleid te cancelen.

JULIEN BORREMANS

COLUMN

Hoffelijke Vlamingen en hufterige Nederlanders

In sommige kringen in Nederland wordt wel eens geopperd dat Vlaanderen en Nederland moeten fuseren, maar dat is een slecht idee. Het zijn botsende culturen en de Bourgondische, hoffelijke, maar o zo ingetogen en introverte Vlaming zal in zo’n republiekje (uiteraard moeten de fopkoningen Willie en Flipje verdwijnen) het onderspit delven tegen de onbeschofte, schreeuwende Hollander die denkt dat het leven een grote show van campingzender SBS is.

Boze Belgen zie je eigenlijk vooral in hun auto, een fenomeen dat zich ook in mijn Portugal voordoet. Buiten de auto zijn Belgen en Portugezen vriendelijk en hoffelijk, maar zodra ze in hun cocon op wielen zitten, worden het monsters. Ze ondergaan een metamorfose zoals de Hulk. Vloekend, tierend, gebalde vuisten, schuimbekkend, spugend, andere auto’s spectaculair afsnijdend.

Ik ken de Belgen als mijn broekzak want al in 1980 woonde ik in Antwerpen, aan de Italiëlei. ’t Stad was een punk-paradijs, met kroegen als het oude Pannenhuis, de Groene Michel, de Vagant en de legendarische Cinderella aan de Stadswaag, die nooit sloten en waar je als een gek de pogo kon springen of kon stuiteren op geweldige Jamaicaanse dub.

Belgen in de auto worden monsters, ondergaan een metamorfose als de Hulk.

Nooit boos, behalve als je pist tegen een kerk!

De Belgische punks waren hartstikke lief en ik had nog een poosje kennis aan Bie, die er gevaarlijk uitzag maar altijd op fluistertoon sprak, een euvel dat vaker voorkomt bij Vlaamse ‘maskes’. Ik heb Bie nooit boos gezien, terwijl ik me soms best wel misdroeg. Ik zag de sinjoren eigenlijk alleen maar boos worden als Nederlanders na een nacht stappen stomdronken tegen de kathedraal en de kerken rond de Vogeltjesmarkt stonden te pissen. En nu ik toch sentimenteel aan het worden ben - ik schrijf dit op de laatste dag van ‘annus mirabilis’ 2022 en uren, dagen, maanden, jaren, vliegen als een schaduw heen. Ach, wij vinden waar wij staren, niets bestendigs hier beneê - even het volgende verhaal nog meegeven.

Toen ik nog in Brussel woonde, in 2007, ging ik na een nachtje stappen een herstelbiertje halen bij Chez Willy, op het Vossenplein, bekend van de rommelmarkt. Ik ging even googelen en Willy bestaat nog steeds! Als er iemand

TOOGPRAAT

het ‘gesundes Volksempfinden’ van de Bruxelloise Belg vertolkt, is het Willy! Tip van Tuurke. Enfin. Het is dus meer dan terecht dat de hoffelijke Belgen zich in 1830 hebben afgescheiden van de hufterige Ne derlanders en laten we het zo houden.

Luister naar PAL CAST U aangeboden door PAL NWS en ’t Pallieterke.

Stijn Derudder is uw gastheer van al onze podcasts.

Elke week kan u de podcastversie van een of meerdere van onze interviews beluisteren. In andere podcasts komen ook onderwerpen die niet in ’t Pallieterke verschenen aan bod of gaan we net dieper in op zaken die nog wat meer aandacht verdienen.

Te beluisteren op o.a. Spotify, Apple Podcasts en palcast.be.

ARTHUR VAN AMERONGEN

De politieke spelletjes rond de strijd tegen drugs

In Antwerpen is een kind gestorven als gevolg van het oplaaiende drugsgeweld. Zoiets raakt een gevoelige snaar, en eigenlijk past dan alleen maar sereniteit. Dat was echter buiten de Vlaamse media en de politiek gerekend, want zij vonden dit een uitgelezen moment voor een stevig rondje politieke spelletjes rond dit dossier.

De strijd tegen drugs ligt politiek uiterst gevoelig. De reden is dat het dossier zich bevindt op een kruispunt tussen het recht op zelfbeschikking (“Waarom zou ik geen lijntje cocaïne mogen snuiven of een spuit heroïne mogen zetten als ik daar zelf voor kies?”), gezondheidszorg (“Wie betaalt voor de gevolgen van de verslaving, of zelfs de verslaving zelf?”), moraliteit (“Het gebruik van verdovende en opwekkende middelen is verwerpelijk”), openbare orde en criminaliteit. Een partij moet zich al bijzonder strikt tot één enkel thema beperken om niet op een of andere manier een mening over drugs te hebben.

Sla de hond in het Antwerpse stadhuis

De media spelen de politieke spelletjes uiteraard graag mee. Niet dat we de drugsproblemen in Antwerpen willen minimaliseren, maar het valt op hoe gretig de media berichten over elk drugsprobleem in die stad. De verklaring is eenvoudig: drugsproblemen in Antwerpen zijn uitgelezen stokken om de hond in het stadhuis te slaan. In Antwerpen is de burgemeester verantwoordelijk voor alles wat er binnen de stadsgrenzen fout loopt, ook wat niet onder zijn bevoegdheid valt, terwijl in Gent en Brussel net het omgekeerde het geval is.

Cocaïne heeft het imago een ‘succesdrug’ te zijn

Het liet zich dan ook raden dat de media absoluut niet te spreken waren over de oproep van Bart De Wever om het leger in te zetten in de strijd tegen drugs. Feitelijk bekeken klopt het dat het leger daar noch competent noch bevoegd voor is. En naargelang de achtergrond van degene die de oproep lanceert kan men dan concluderen dat de oproep idioot is, of dat het een schande is dat het leger ook hiervoor niet competent genoeg is om het er bevoegd voor te kunnen maken. Maar even feitelijk is de observatie dat wie voor het eerste kiest, en dus het voorstel omwille van partijpolitieke redenen afwimpelt, ook in de kaart van de drugsmaffia speelt. Die observatie geldt niet alleen voor de media, maar ook voor eerste minister Alexander De Croo die het voorstel van Bart De Wever minachtend afkeurde als “de politiek van de Facebook-likes”.

Dubbele tong van Open Vld

En met Alexander De Croo zijn we bij de Open Vld aanbeland, die in dit dossier bijzonder gewrongen zit. Enerzijds zou Open Vld zich graag in de kijker zetten als de partij van ‘law and order’ met minister van Justitie Vincent Van Quickenborne, die zelf persoonlijk bedreigd wordt door de drugsmaffia. Maar net wat cocaïne betreft, is het jonge en hippe stadspubliek, dat de partij zo graag opvrijt met een kosmopolitische en groene agenda, niet vies van een ‘lijntje’ om het weekend in gang te trekken. Of de arbeidsdag, want cocaïne heeft het imago een ‘succesdrug’ te zijn. Maar herinner u anderzijds toch ook de Genste burgemeester Mathias De Clercq die deze zomer tijdens de Gentse Feesten in het openbaar aan een joint trok. Achteraf bleek de joint vals te zijn, maar het statement was ondertussen wel gemaakt.

Wat dat hippe stadspubliek betreft, dat is ook de sociologische groep waartoe nogal wat journalisten behoren en waarop de meeste Vlaamse media zich richten. Geen wonder dat de onzin dat de cocaïnegebruiker geen schuld zou hebben aan het drugsgeweld, en dus ook niet aan de dood van het 11-jarige meisje, de eindredactie doorstond en dus de krant haalde. Rij je met een auto met een benzinemotor, dan ben je schuldig aan elke mogelijke natuurramp tot aan de andere kant van de wereld toe. Maar cocaïne snuiven zou dus niets te maken hebben met drugsgeweld in je eigen stad.

Groen: tabak verbieden en heroïne uitdelen

Nog gekker wordt het bij Groen: daar wil men zo snel mogelijk tabak verbieden naar Nieuw-Zeelands voorbeeld, maar flirt men met het idee om de heroïne gratis uit te delen. Alsof heroïne, marihuana of cocaïne minder schadelijk voor de gezondheid zouden zijn dan tabak. Groen cultiveert net iets te graag het beeld van de arme Zuid-Amerikaanse cocaboer of Afghaanse papaverkweker tegenover de stoute grote Amerikaanse tabaksproducent om een ernstige drugspolitiek bij mekaar te kunnen schrijven.

Daar komt nog bij dat er aan de top van de drugsmaffia iets te veel leden van ‘gemarginaliseerde minderheidsgroepen’ rondlopen om te kunnen verwachten dat Groen eist dat tegen hen even streng opgetreden wordt als tegen pakweg Niels de autobezitter. Daar ligt ook de reden waarom Vooruit en PVDA met de handrem op maatregelen eisen tegen het drugsgeweld, terwijl Vlaams Belang en N-VA dus wel voluit kunnen gaan.

O ja, en dan is er ook nog cd&v die met Annelies Verlinden de minister van Binnenlandse Zaken levert. Toch wel een betrokken partij, zou je denken, maar uit die hoek bleef het vooral oorverdovend stil. Hebben die dan werkelijk nergens meer een mening over, behalve over zichzelf?

FILIP VAN LAENEN

Onderwijskwaliteit: leerlingen lopen bijna schooljaar achterstand op

Een onderzoek van economen aan de KU Leuven bevestigt dat de kennis van de leerlingen van het zesde leerjaar nog steeds achteruitgaat. De sterkste leerlingen hebben vooral leervertraging opgelopen voor wiskunde en Nederlands. In 2022 is de vertraging voor Nederlands opgelopen tot bijna een schooljaar achterstand. Bovendien begint 14 procent van de leerlingen in het eerste leerjaar al met een taalachterstand.

Voor Frans gaat het over een leervertraging van negen lesweken, voor wiskunde vijf weken en voor wetenschap en techniek vier weken. Enkel voor de leergebieden van mens en maatschappij blijven de leerprestaties op peil. Opvallend genoeg daalt het niveau van de vijf procent beste leerlingen op drie jaar tijd enorm sterk. Uit de resultaten van de Taalscreening blijkt bovendien dat 14 procent van de kinderen die naar het

eerste leerjaar gaan, eigenlijk het Nederlands nog niet voldoende onder de knie hebben. Tien procent heeft extra taalondersteuning nodig en vier procent heeft behoefte aan intensieve begeleiding. Door die taalachterstand lopen die kinderen vaak al van in het begin een grote achterstand op. Dalende trend sinds 2003

De dalende trend in Vlaamse leerprestaties is al bezig sinds 2003, blijkt uit internationale studies. De schoolsluitingen tijdens de coronacrisis versterkten die daling en ook het lerarentekort blijkt een belangrijke factor. Zeker omdat leerkrachten steeds vaker afwezig zijn, een trend die we sinds de coronacrisis zien.

De studie van KU Leuven toont aan dat één leerkracht meer of minder een gigantisch verschil kan maken voor de onderwijsresultaten van leerlingen op die school. Als er één leerkracht uitvalt op een school met 13 leerkrachten, leidt dat tot een leervertraging van twee weken voor Nederlands en nog iets meer voor wiskunde.

Het is altijd een ambitie van de Vlaamse regering geweest om de tanende onderwijskwaliteit op te lossen. Bevoegd minister Weyts (N-VA) wil inzetten op het verlagen van de administratieve lasten en het verhogen van de zij-instroom om het lerarentekort aan te pakken. Zij-instromers zijn

mensen die eerst een andere job hebben uitgeoefend om nadien naar het onderwijs over te stappen. Nieuwkomers en zij-instromers hebben vaak een redelijk korte loopbaan in het onderwijs en jonge leerlingen vallen vaker sneller uit. De maatregelen van Weyts moeten het onderwijs opnieuw aantrekkelijk maken.

Vlaamse Toetsen

Maar cd&v-onderwijsspecialist Loes Vandromme denkt niet dat de oplossingen voor het lerarentekort van Weyts zullen werken. “Het is nu tijd om te handelen en om de krachten en expertise van de sector te bundelen in een lerarenloopbaanpact”, zegt ze. “We hoeven hierbij niet het warm water uit te vinden, wel gewoon het Vlaams

Groen cultiveert net iets te graag het beeld van de arme Zuid-Amerikaanse cocaboer of Afghaanse papaverkweker tegenover de stoute grote Amerikaanse tabaksproducent ©

regeerakkoord uitvoeren waarin al in 2019 de afspraken werden gemaakt voor zo'n lerarenloopbaanpact. Tot vandaag werd hiertoe geen concreet initiatief genomen en ligt de focus van de minister op ad-hocmaatregelen en toetsen. De ambitielat van de onderwijsminister moet zeer dringend omhoog.”

Daarnaast gaat de Vlaamse regering vanaf 2024 stapsgewijs de ‘Vlaamse Toetsen’ invoeren. Centrale toetsen in het vierde leerjaar, zesde leerjaar, tweede jaar secundair en zesde jaar secundair. Die moeten volgens Weyts de onderwijskwaliteit in de gaten houden. “Momenteel zijn we voor het meten van die kwaliteit afhankelijk van buitenlandse onderzoeken”, redeneert Weyts.

WANNES NEUKERMANS

Onderwijsminister Ben Weyts

© BELGA

Vincent Van Quickenborne

Toen jaren geleden al het Vlaams Belang aankaartte dat clanoorlogen in Antwerpse migrantenmilieus ook te maken hadden met druggerelateerde criminaliteit, deed men dat meewarig af als een zoveelste overdrijving vanuit die hoek. Een toename van afrekeningen, gewelddadige incidenten, bomaanslagen en rondvliegende kogels bewezen ondertussen dat hun inschatting juist was. In die mate zelfs, dat burgemeester Bart De Wever (N-VA) de ‘war on drugs’ inzette met een harde aanpak en nu ook in de richting denkt van het samenroepen van de Nationale Veiligheidsraad en het inzetten van het leger, waarvoor zijn grote concurrent al langer pleitte. Nu er een onschuldig kind in een kogelregen dodelijk werd getroffen, zijn overal de alarmbellen afgegaan, ook bij Vincent Van Quickenborne (49), minister van Justitie voor Open Vld.

Samen met Annelies Verlinden, minister van Binnenlandse Zaken voor cd&v, is hij al met De Wever gaan samenzitten om ‘nieuwe maatregelen’ te bespreken. Nu het allemaal zover is gekomen, is de roep uit de samenleving groot om de zaak eindelijk eens ten gronde en dus met zware middelen te gaan aanpakken. Verlinden haastte zich als vanouds in crisissituaties met te beloven dat er extra politiepersoneel gaat aangeworven worden en dat ze de ‘onaanvaardbare’ toestand goed gaat opvolgen. En ook een nationale coördinerende drugscommissaris lijkt haar zo langs haar neus weg wel iets.

Enkel maar preventie?

Vincent Van Quickenborne, zelf bedreigd door de drugsmaffia en een tijdlang met zijn gezin ondergedoken in een ‘safehouse’, waarschuwt echter al meteen weinig hoopgevend dat we geen mirakels moeten verwachten, want “dat er nog tragedies gaan volgen”. Het leger inzetten vindt hij overigens een symboolmaatregel: “Een land waar het leger de politie vervangt, is een land waar je niet wil wonen.” Een merkwaardige opmerking, zeker nadat ons land krioelde van de zwaarbewapende militairen in de straten na de islamistische terreuraanslagen… Toen kon het wel en nu niet?! Ook de Nationale Veiligheidsraad samenroepen vindt hij maar niks. Hij pleit voor een aanpak waarvan de Antwerpse burgers weliswaar niet al te veel gaan merken, namelijk de haven onaantrekkelijk maken voor criminele bendes door meer drugs te gaan onderscheppen en meer containers te gaan screenen. De logica is: als er minder drugs verhandeld kunnen worden, zal er (op termijn) ook minder criminaliteit zijn. Hij kreeg in de Kamer meteen de steun van zijn premier: “Spierballengerol en stoere verklaringen zijn niet de oplossing. Die ligt in samenwerking, expertise, en diepgang, om het probleem bij de wortel aan te pakken.” Elke inzet is ongetwijfeld goed, maar de autochtone Antwerpenaars en ook een flink deel van de allochtone burgers verwachten heel concreet in hun straten wel wat anders en wat meer, zeker als de kogels hen letterlijk om de oren fluiten en een kind het leven moet laten. Tegen dat al die nieuwe maatregelen en aanwervingen operationeel zijn, is de kans groot dat er nog een pak meer slachtoffers zullen gevallen zijn.

Gat in geheugen

Een niet onbelangrijke andere opmerking van De Croo stemt toch tot nadenken. Hij wees immers ook op de verantwoordelijkheid van de druggebruikers, net als cd&v-Kamerlid en oud-justitieminister Koen Geens. Wellicht zijn velen het daarmee eens, maar dat doet dan toch weer onwillekeurig terugdenken aan een Open Vld-congres in september vorig jaar waar in een resolutie groen licht werd gegeven voor de legalisering - dus het gebruik van - softdrugs. Zeker omdat de partij vandaag zegt te pleiten voor een strengere aanpak van die drugsgebruikers. Open Vld ligt wel vaker met zichzelf in de knoop als het gaat over dingen die men gisteren zei, maar waarover men vandaag het tegendeel zegt… Natuurlijk vergeten mensen niet licht. Dat bleek ook toen de vorige dagen op sociale media veel herinneringen opdoken aan Van Quickenborne van in de tijd dat hij kandidaat-senator was en in de De Morgen liet optekenen: “Ik rook drugs in de Senaat”, als grote voorstander van vrij cannabisgebruik. “Ik ken genoeg parlementsleden bij de groenen en de liberalen die daar ook van willen genieten”, zei hij toen provocerend. Ook al is het al even geleden, het komt zijn imago en zijn geloofwaardigheid van vandaag niet ten goede. Zeker niet nadat hij vorige week in Villa Politica kwam zeggen dat hij “boetes voor druggebruikers gaat opvoeren” en… er een gat in zijn geheugen lijkt te zitten toen Goedele Devroy hem vroeg: “Hebt u het zelf ooit wel eens gedaan?”

CITAAT VAN DE WEEK

Zuhal Demir:

“Ons land gaat naar de filistijnen door dit dogmatisch gedrag”

Dat Ecolo-covoorzitter Jean-Marc Nollet niet wil weten van kleine modulaire reactoren (SMR’s) schiet bij veel politici in het verkeerde keelgat, zo ook bij Vlaams minister van Energie Zuhal Demir (N-VA). “Zodra het woord ‘nucleair’ de revue passeert schiet Groen/Ecolo in een kramp”, tweette Demir. “Het land én ons leefmilieu gaan naar de filistijnen door dit onverantwoord dogmatisch gedrag.”

Vlaanderen moet het stellen met 8,5 procent van federaal steungeld voor kmo’s

Tussen 2017 en 2021 werd door de federale overheid zo’n 750.000 euro uitgetrokken ter bevordering van kmo’s en zelfstandigen. 35,3 procent daarvan ging naar Wallonië, 56,2 procent vloeide richting het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. “Dat het geld voornamelijk naar hobbyclubjes in Brussel en Wallonië vloeit, vraagt om een grondige verklaring”, reageert fractieleider Barbara Pas (Vlaams Belang), die de cijfers opvroeg.

Van de 1.214.859 zelfstandigen en helpers die in België wonen, bevindt het merendeel (62,2 procent) zich in het Vlaams Gewest. Het aantal zelfstandigen per 1.000 is ook het allerhoogste in Vlaanderen (113,6). Van de btw-plichtige kmo’s bevindt ook het merendeel zich in Vlaanderen. Wallonië is goed voor 25,5 procent en Brussel voor 10,5 procent.

Caviar and Tinder

Toch vloeide tussen 2017 en 2021 slechts 8,5 procent van het federale budget ‘ter bevordering van kmo’s en zelfstandigen’ naar Vlaanderen. “Dat is op zich erg problematisch te noemen”, reageert Barbara Pas (Vlaams Belang). Bovendien blijkt uit het antwoord dat bevoegd minister

Clarinval (MR) gaf aan Pas dat er geld ging naar een aantal absurditeiten.

Zo ging er geld naar de Belgische Duivenbond, het Maison de Laïcité van Aarlen en de Federation of Table Masters. “Bij die laatste kan je bijvoorbeeld een masterclass ‘Caviar and Tinder’ volgen”, aldus Pas. “Wat dat nog te maken heeft met het ondersteunen van de middenstand is onduidelijk.” Volgens de VB-politica is het goed dat kleine ondernemers ondersteund worden vanuit de federale overheid. “Maar dat de weinige budgetten hiervoor dan verkwanseld worden aan allerhande gezelligheidsclubjes en Vlaanderen overduidelijk benadeeld wordt, is onaanvaardbaar.”

WANNES NEUKERMANS

Man steekt passagiers neer in treinstation

Voetbalster die weigerde te knielen voor BLM krijgt 100.000 dollar na schikking met universiteit

Greta Thunberg weggevoerd door Duitse politie tijdens protest Lützerath

De Croo en Van der Straeten maken zich sterk dat er geen ‘Tinnetaks’ komt: “Dat is bullshit”

De Wever: “Premierschap De Croo wordt betaald met Vlaamse welvaart

MEEST GELEZEN OP

Barbara Pas

Een op drie nieuwkomers die zijn ingeschreven bij de VDAB vindt werk

Sinds maart 2022 moeten inburgeraars in Vlaanderen zich verplicht binnen een bepaalde termijn inschrijven bij de VDAB. Intussen wordt zo’n 74 procent van de verplichte inburgeraars doorgestuurd naar de VDAB. Van de inburgeraars die zich inschrijven, vindt een op drie werk. Door de taalachterstand binnen die groep zijn dat veelbelovende cijfers, maar de lat mag toch nog hoger liggen, vindt Vlaams Parlementslid Maaike De Vreese (N-VA).

Op een vraag die Maaike De Vreese (N-VA) stelde aan bevoegd minister Jo Brouns (cd&v) blijkt dat van alle 9.471 inburgeraars die zich hebben ingeschreven bij de VDAB, er 3.106 nog in 2022 werk hebben gevonden. Binnen de groep inburgeraars die verplicht zijn zich in te schrijven, gaat het om 985 van de 3.819. Volgens Brouns zijn dat zeer goede cijfers, gezien de vaak aanzienlijke taalachterstand binnen die doelgroep.

Zelfstandigheid

Het Agentschap voor Integratie en Inburgering en de VDAB ondertekenden onlangs een samenwerkingsakkoord om alle nieuwkomers in Vlaanderen zo snel mogelijk in te schrijven bij de VDAB. “Werken is de weg naar zelfstandigheid. Het is een stap naar emancipatie en integratie”, oordeelt Vlaams minister van Werk Jo Brouns. De aanpak werpt ook vruchten af. Eerder deze week meldde minister van Inburgering Bart Somers (Open Vld) al dat intussen 74 procent van de inburgeraars naar de VDAB wordt doorgestuurd (tegenover 14 procent in het verleden) en dat het de bedoeling is om op korte termijn naar 100 procent te gaan.

Lat mag hoger

Een goed begin, maar de lat mag van N-VA-parlementslid Maaike De Vreese hoger liggen. “Deze cijfers moeten door het nieuw inburgeringsbeleid in 2023 absoluut hoger. Een doorverwijzing naar VDAB mag niet louter een afvinkoperatie zijn.”

Momenteel is het aantal werkende nieuwkomers in België een van de laagste van Europa. Het duurt vaak jaren – als het al gebeurt –vooraleer mensen met een migratieachtergrond in België en Vlaanderen aan de slag gaan.

Er is dus nog veel werk aan de winkel, zowel op federaal als op Vlaams niveau. Zo kan men nog werk maken van inburgering in het land van herkomst, zodat nieuwkomers die in ons land aankomen al (voor een deel) begonnen zijn met hun inburgeringscursus. In de ons omringende landen bestaat er al een dergelijk voorbereidend traject voor inburgering en basistaalkennis.

WANNES

Arbeidshof Antwerpen:

“Racistisch karakter van ontslag werd aangepraat door Unia”

NEUKERMANS

Uit een arrest van het arbeidshof van Antwerpen blijkt dat Unia actief naar racisme zoekt, daar waar de ‘slachtoffers’ ervan dat racisme zelf niet ervaren. “Het arbeidshof kan zich dan ook niet van de indruk ontdoen dat het racistisch karakter van het ontslag (…) vooral werd aangepraat door Unia (…), maar dat hij zelf de houding van A nooit als racistisch noch discriminerend heeft ervaren”, klinkt het in het arrest. Een zoveelste bewijs van het activistische karakter van het interfederaal gelijkekansencentrum, oordeelt N-VA-Kamerlid Theo Francken. En net dat is de reden dat de Vlaamse regering op aangeven van N-VA besloten heeft uit Unia te stappen.

Een werknemer van een poetsbedrijf - van allochtone afkomst - werd ontslagen. Zijn eis voor het arbeidshof van Antwerpen werd afgewezen, en dit omdat het hof oordeelde dat het racismegevoel hem werd aangepraat door een medewerker van Unia: ‘mevrouw R’. “Het arbeidshof kan zich dan ook niet van de indruk ontdoen dat het racistisch karakter van het ontslag de heer Y vooral werd aangepraat door Unia, op instignatie van mevrouw R”, beschrijft het arrest. “Maar dat hij zelf de houding van A nooit als racistisch of discriminerend heeft ervaren, noch tijdens zijn tewerkstelling, noch bij zijn ontslag.”

Uitstap

Dit arrest toont aan dat Unia een ontslagen man die mondig genoeg bleek te zijn en zelf helemaal niet het gevoel had gediscrimineerd te worden vanwege zijn afkomst, een racismegevoel aangepraat zou hebben. “Erg straf dat een arbeidshof dit met zoveel woorden benoemt in een arrest”, schrijft N-VA-Kamerlid Theo Francken, die het arrest deelde op zijn sociale media. Bij de aanvang van de huidige Vlaamse regering beloofde minister-president Jan Jambon (N-VA) dat

Vlaanderen uit het interfederale gelijkekansencentrum zou stappen en op de Vlaamse ministerraad van 2 september is dat officieel gemaakt. De opzegging van het samenwerkingsakkoord is gekoppeld aan de oprichting van een Vlaams Mensenrechteninstituut, dat ten laatste op 1 maart 2023 operatief moet zijn.

Activisme

Unia wordt vooral door N-VA en Vlaams Belang al lang als activistisch bestempeld. “Ze krijgen miljoenen euro belastinggeld van Vivaldi om allochtonen op te zetten tegen hun werkgevers en tegen onze samenleving”, zo beschrijft Theo Francken het. “Wist je trouwens dat ze zelf mails sturen naar advocaten om tussen te komen in ‘zaken van strategisch belang’. Lees: hoofddoekenverbod, recht op bidden, halalmaaltijden, ramadan, handen schudden, recht op boerka/chador…” Bovendien schiet Unia dan weer tekort op andere vlakken van ‘ongelijkheid’, zoals bij leeftijdsdiscriminatie en dergelijke. “Ze komen dus helemaal niet op voor de kleine man of vrouw met een migratieachtergrond, maar wel om oorlogje te voeren tegen de in hun ogen rechtse, conservatieve, christelijke samenleving.”

Het nieuwe Vlaams Mensenrechteninstituut moet volgens de Vlaamse regering een alternatief bieden voor het “activistische Unia” en is volgens N-VA het resultaat van “een emancipatorische ontvoogdingsstrijd voor de rechten van Vlamingen”, maar Vlaams Belang vreest voorlopig dat het een Vlaamse kopie van het federale Unia zal worden. “De mensenrechten, en vooral de activistische interpretatie ervan door politiek geëngageerde rechters allerhande, zorgen ervoor dat moraal vervangen wordt door recht. De mensenrechten zijn goedbedoeld, maar worden permanent misbruikt om een politieke agenda door te drukken”, aldus Filip Dewinter over Unia en het Vlaams Mensenrechteninstituut.

WANNES NEUKERMANS

Van Grieken wil ministers en parlementsleden onderwerpen aan willekeurige drugstests

In het Antwerpse district Merksem kwam vorige week op maandagavond een 11-jarig meisje om het leven toen een woning onder vuur werd genomen. Het zou gaan om een afrekening in het drugsmilieu. Volgens communicatiestrateeg Marc Fauconnier is elke cokegebruiker “medeplichting aan de moord op een 11-jarig meisje”. Ook minister van Justitie Vincent Van Peteghem (cd&v) en premier Alexander De Croo (Open Vld) wijzen de druggebruikers met de vinger.

“Ze mogen écht wel eens in de spiegel kijken. Zonder vraag geen aanbod”, klinkt het unisono. “Gebruikers moeten inzien dat ze onze veiligheid in het gedrang en zelfs in gevaar brengen. Iedereen moet

beseffen dat aan druggebruik bloed hangt, ook al kan het in de ogen van sommigen onschuldig lijken. Het gebruik van drugs leidt tot een enorme kost voor onze maatschappij die we niet kunnen aanvaarden.”

Willekeurige drugstests

Vlaams Belang pleitte er deze zomer al voor om cocaïnegebruikers harder aan te pakken. “Het gaat voor een groot stuk om een goedbemiddelde kliek van cokesnuivers die de vraag in Europa en Vlaanderen omhoogstuwt”, zei Vlaams Belang-Kamerlid Marijke Dillen destijds.

Volgens haar moet de pakkans drastisch verhogen, net als de boetes voor gebruik. “Bij deze goedbemid-

delde afnemers zitten direct ook de middelen die onze politiediensten goed kunnen gebruiken. Beboet afnemers met monsterboetes vanaf 5.000 euro en het gebruik zal snel slinken.”

“Een onderbelicht probleem is het feit dat cocaïne in alle lagen van de bevolking wordt gebruikt en de algemene aanvaarding”, schrijft Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken op Twitter. Onder het motto ‘leading by example’, wat zoveel betekent als het goede voorbeeld geven, pleit hij ervoor om onder meer ministers en parlementsleden te onderwerpen aan willekeurige drugstests.

ANTON SCHELFAUT

Theo Francken

Maaike De Vreese

© BELGA

© BELGA

Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken wil onder meer ministers en parlementsleden onderwerpen aan willekeurige drugstests. De algemene aanvaarding en het gebruik van drugs in alle lagen van de bevolking zijn volgens hem een “onderbelicht probleem”.

de

Veel mensen becommentariëren politiek door het emotionele en het rationele te vermengen. Mensen raken gehecht aan bepaalde politieke figuren op dezelfde manier als aan acteurs of talkshows. De vaderfiguur van Bart De Wever profiteert volop van dit effect. In Vlaanderen houden velen van ‘onze Bart’. Ik ben de eerste om dat toe te geven.

HOOFDZONDEN

BART DE WEVER van

Maar ik weet dat mijn gevoelens in dit geval niet van belang zijn. Als we nog enige rationaliteit en fatsoen in ons hebben als belastingbetalers en burgers, moeten we politici beoordelen op hun resultaten, uitsluitend op hun resultaten. Dus als ik steeds hoor dat ‘onze Bart’ natuurlijk niet veel resultaten boekt, maar ‘hij doet wat hij kan’, moet ik toegeven dat hij niet veel kan.

Bovenal maakt Bart De Wever ernstige tactische en strategische fouten, die de afgelopen tien jaar rechtstreeks hebben bijgedragen tot de deplorabele situatie waarin Vlaanderen zich nu binnen België bevindt (Wallonië kan alleen zichzelf de schuld geven, dit is niet mijn onderwerp). Ik zou er vier willen noemen om er, misschien op bescheiden wijze, toe bij te dragen dat deze fouten in de toekomst niet worden herhaald.

De eerste hoofdzonde van Bart De Wever was de oprichting van een federale coalitie in 2014 toe te laten zonder het voortouw te nemen. De andere partijen waren toen allemaal dwergen in vergelijking met de N-VA. Hierdoor kon een zwakke, links-liberale, nepotistische figuur - Charles Michel - in de federale regering regeren en zijn Weltanschauung (die van papa) opleggen wanneer er onenigheid ontstond tussen de regeringspartners. Ik ben niet de enige die dit denkt: Bart De Wever heeft hierover zelf de hele Zweedse periode geklaagd. ‘Onze Bart’ is een romanticus. Een sentimentalist, zoals veel nationalisten. Hij houdt niet van België - om het zacht uit te drukken -, heel begrijpelijk. Maar dat is geen reden om irrationeel te handelen. Het regeringshoofd had een N-VA’er moeten zijn. En als Bart De Wever het zelf niet wilde doen, wel, dan hadden anderen binnen de N-VA wel de juiste kwaliteiten. Een tragische en vermijdbare fout.

TER PLEKKE TRAPPELEN

Laten we duidelijk zijn: de doelstellingen van onze Bart staan niet ter discussie. Maximale autonomie voor Vlaanderen, want anders dan Catalonië is de Vlaming te slim om eenzijdig de onafhankelijkheid uit te roepen, de EU te verlaten, de eurozone te verlaten. Ik teken met beide handen. Uit de lelijke Waalse politieke beerput geraken? Mijn handen zijn rood van het applaus! ‘Zuid-Nederlands’ worden (copyright Bart De Wever), daarentegen, zal zonder mij zijn. Ik geef nog steeds de voorkeur aan ‘West-Duits’! Het probleem is niet het doel, waarover de meeste lezers van ’t Pallieterke het wellicht makkelijk eens zullen zijn, het probleem is dat Bart al tien jaar worstelt om ook maar een komma dichterbij te komen (mede ondertekend door de PS).

De tweede hoofdzonde van Bart De Wever was dat hij als een schurk de federale regering verliet toen hij voor het eerst probeerde zijn voorrecht als eerste partij op te leggen tegenover de waanideeën van Charles Michel. Het Marrakesh-pact werd goedgekeurd. Als Bart De Wever bij zijn weigering was gebleven om in de regering te stappen, was iedereen hem dankbaar geweest. Maar nee! Hij wilde de zaken op de spits drijven en de regering verlaten. We zien Bart De Wever nog tegen de pers zeggen dat Charles Michel voortaan naar Antwerpen zou komen om zijn akkoord af te smeken! (Duimen omhoog, duimen omlaag: onze Bart houdt van keizerlijke verwijzingen). Nu, het tegenovergestelde gebeurde en Charles werd nooit meer gezien in Antwerpen. De overgebleven federale regering besloot immers te werken met alternatieve meerderheden, van links en extreemlinks, in het federale parlement.

EMOTIONEEL

Bart De Wever blijkt alleen de ‘intellectueel van de Belgische politiek’ te zijn in vergelijking met de gemiddelde Belgische politicus die ver onder het niveau van een goede middelbareschoolleraar zit. In werkelijkheid is Bart De Wever geen intellectueel. Hij redeneert met zijn emoties. Bart De Wever heeft zijn doctoraat niet afgemaakt, wat de ultieme schande is in de academische wereld. Omdat hij “geen tijd” had. Ocharme. Ik werkte 12 uur per dag en voltooide tegelijkertijd mijn doctoraat aan de Sorbonne. Puur kwestie van discipline en wilskracht. Genoeg van deze onzin: ‘onze Bart’ is geen afmaker.

DRIEU GODEFRIDI

In 2019 mag de N-VA dan wel verzwakt zijn, de partij werd opnieuw de winnaar van de verkiezingen en er zal duidelijk een rechtse parlementaire meerderheid in de Kamer ontstaan. Zozeer zelfs dat er een nieuwe ‘Zweedse regering’ op komst is. Het akkoord werd afgerond toen Bart De Wever in zijn eentje besloot een van zijn geheime manoeuvres uit te voeren: een alternatief akkoord met de Parti Socialiste bereiken. Want zo is Bart: hij bedenkt allerlei strategieën en acties, en uiteindelijk belt hij altijd naar de PS voor een gróót institutioneel akkoord.

In een sublieme biljartzet met zeven kaatsen verzekerde Bart De Wever de PS er snel van dat hij klaar was om de MR te lossen. Toen men dit hoorde, stemde de MR binnen het uur in met Vivaldi. Exit Bart De Wever, exit de N-VA, exit het institutionele akkoord. Welkom bij de Vivaldi-regering, gedomineerd door socialistisch links en ecologisch radicaal-links. Wat een succes!

Waarschijnlijk de ergste zonde van onze Bart is dat hij niet leert van zijn fouten. Wat is zijn masterplan voor 2024? Bart maakt er geen geheim van: een groot institutioneel akkoord met de PS. Het probleem is dat de PS, die doordrenkt is van corruptie, tussen 20 en 25 procent van de zetels zal vertegenwoordigen, net als de N-VA. Dus tussen die twee, tussen de 20 en 25 procent van de zetels in de Kamer in totaal. Voor een constitutionele hervorming is 66 procent nodig, zoals Hendrik Vuye, waarschijnlijk de beste constitutionalist van het land, ons schalks in herinnering bracht. Een akkoord tussen een falende PS (Marcourt, Tarabella, Arena) en de N-VA op een hellend vlak zou ongeveer evenveel doorslaggevende waarde hebben als een gesprek in een estaminet in de Wetstraat tussen de voorzitter van de racistische ‘flamandofobe’ partij DéFI en Tom Van Grieken van het Vlaams Belang.

Bart De Wever maakt ernstige tactische en strategische fouten die rechtstreeks hebben bijgedragen tot de deplorabele situatie waarin Vlaanderen zich nu bevindt

Niet het voortouw nemen in 2014

Een geheim akkoord met de PS De regering laten vallen

Niet leren van zijn fouten

In werkelijkheid is Bart De Wever geen intellectueel: hij redeneert met zijn emoties

De formatiepoging tussen Magnette en De Wever kende een roemloos einde

n het Antwerpse district Merksem kwam vorige week een 11-jarig meisje om het leven bij de beschieting van een woning. Het zou gaan om een afrekening in het drugsmilieu. N-VA, Vlaams Belang en MR pleitten er meteen voor om het leger in te zetten om het drugsgeweld tegen te gaan, maar dat vindt Open Vld-Kamerlid en defensiespecialist Jasper Pillen een slecht idee. “Het klinkt misschien goed als slogan op een emotioneel moment, maar er zijn heel wat redenen waarom het een slecht idee is”, zegt hij. Volgens Pillen is het niet de taak van het leger om op straat te patrouilleren. “In een democratie zetten we de politie in als er criminele feiten gepleegd worden”, steekt hij van wal. “Het leger wordt ingezet voor buitenlandse operaties, voor onze landsverdediging en in geval van calamiteiten, zoals bij de overstromingen in Wallonië. De oproep van enkele politici om nu het leger te sturen, getuigt van een gebrek aan kennis over defensie.”

Waarom is het een slecht idee om militairen in te zetten op straat?

“Ten eerste is het onduidelijk waar die militairen precies moeten worden ingezet en wat ze precies moeten doen. Als je voorbij de slogan kijkt, zijn dat heel pertinente vragen die niemand lijkt te beantwoorden. Het tweede probleem is dat militairen niet opgeleid zijn voor eender welke opdracht die ze in Antwerpen zouden moeten vervullen. Militairen hebben bijvoorbeeld geen mandaat om mensen die zich verdacht gedragen staande te houden en hun identiteitskaart te vragen. Ze zijn ook niet gemandateerd om onderzoeksdaden te stellen.”

“De afgelopen jaren lag het terreurdreigingsniveau een stuk lager dan in 2015. Het parlement en de bevoegde minister hebben de kans gemist om een duidelijk mandaat op papier te zetten. Daardoor hadden we nochtans kunnen weten wat militairen op straat mogen doen en wat niet.”

Zou de inzet van het leger geen afschrikkingseffect kunnen creëren?

“Mensen die ’s nachts met granaten gooien en woningen beschieten waarvan ze wellicht weten dat er zich kinderen in bevinden, zijn niet bang van een vuurgevecht. Antwerpen is een stad met 750.000 inwoners. We hebben niet genoeg militairen om elke straathoek te bewaken. Denk je nu echt dat een jongeman of -dame die kiest voor Defensie met het oog op een avontuurlijke loopbaan in het buitenland zin heeft om te patrouilleren in Antwerpse wijken? Nee, dan gaat die persoon liever bij de politie werken. Tijdens ‘Operatie Vigilant Guardian’ (OVG) stonden aan de Amerikaanse ambassade in Brussel een politieman, een militair en een private bewakingsagent. De militair had de minste bevoegdheden, werd het slechtst betaald en - in tegenstelling tot die twee anderen - moest hij in de kazerne overnachten omdat hij in operatie was.”

Tal van buurlanden en westerse bondgenoten kondigden na de Russische invasie van Oekraïne aan dat ze hun defensie-uitgaven de komende jaren fors zullen optrekken. Sommige landen gaan in sneltempo naar 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp). België hoopt tegen 2035 dat streefdoel te bereiken. Is dat te weinig en te laat?

“Toen deze regering aantrad in tempore non suspecto, had ik niet gedacht dat ik in 2023 zou kunnen zeggen dat we tegen 2030 naar 1,54 procent van het bbp gaan. Ik had nooit gedacht dat we niet meer zouden discussiëren over de F-35 en dat we een dertigtal stukken 155 mm-artillerie op wielen zouden aanko-

Jasper Pillen (Open Vld) is Kamerlid, schepen in Brugge en vicevoorzitter van zijn partij. Hij zetelt in de Kamercommissie Defensie. Desgevraagd laat de West-Vlaming voor ’t Pallieterke zijn licht schijnen over de oorlog in Oekraïne, de Antwerpse drugsoorlog, de zin en onzin van de inzet van het leger op straat en de herinvoering van de militaire dienstplicht.

“We moeten afstappen van de naïviteit rond Chinese technologie”

pen. Daarvoor had ik drie jaar geleden onmiddellijk getekend. Uiteraard is de geopolitieke situatie drastisch veranderd. Maar alle zaken die we nu gerealiseerd hebben, zoals de loonsverhoging voor militairen en de verbetering van hun arbeidsvoorwaarden, de ambitieuze rekruteringsdoelstelling, de aankoop van zware artillerie en nieuwe helikopters, en het cybercommando, overstijgen zelfs mijn stoutste dromen.”

“Maar het moet inderdaad meer zijn. We streven nu naar 1,54 procent tegen 2030. De echte uitdaging situeert zich tussen 2030 en 2035. De intentie van de regering om naar 2 procent te gaan, moet zo snel mogelijk wettelijk verankerd worden. We moeten zelfs durven te kijken om, als de begrotingssituatie dat toelaat, vroeger dan 2035 naar 2 procent te gaan. Momenteel ontbreekt het debat over wat we gaan doen tussen 2030 en 2035. Het is niet zo dat je militair materiaal zomaar snel in een winkel kan gaan kopen. De eerste F-35’s worden geleverd in 2024, terwijl de Zweedse regering die in 2017 al heeft besteld. Zoiets duurt jaren. Als we tegen 2035 naar 2 procent willen gaan, moeten we vandaag beginnen na te denken over wat we met dat extra budget zullen doen. Dat debat moeten we nú voeren, in de schoot van deze regering.”

Vivaldi weigert uit ethische overwegingen om de bewapening van SkyGuardian-drones toe te laten, ondanks een positief advies van Defensie. Nochtans gaat het hier niet om zogenaamde ‘killerdrones’ die automatisch hun doelwitten kiezen en uitschakelen. Waarom mogen die in België niet bewapend worden?

“We gaan die nóg niet bewapenen. In de nabije toekomst zullen we beseffen dat we een zinloze discussie hebben gevoerd. Ik respecteer de afspraak die nu gemaakt is binnen de regering, maar als defensiespecialist moet ik vrijuit kunnen zeggen dat we een vergissing begaan. Ik ben ervan overtuigd dat dat de komende jaren wordt rechtgezet. In de nabije toekomst zal het zo vanzelfsprekend

Bent u een voorstander van bilaterale akkoorden zoals België afsloot met Nederland over de aankoop van fregatten?

“Die keuze valt voor een klein land als België absoluut te verdedigen, maar je moet erover waken dat je geen filiaal wordt van een veel groter land zoals Frankrijk. We mogen niet énkel met de Nederlanders samenwerken op vlak van de marine en énkel met de Fransen voor wat betreft de landcomponent. De Admiraliteit Benelux, waarbij de Belgische Marinecomponent en de Nederlandse Koninklijke Marine zeer intensief samenwerken, is de te volgen strategie. We moeten nog intensiever samenwerken met andere landen, maar van het fusioneren van krijgsmachten of onderdelen daarvan, ben ik een tegenstander. De krijgsmacht is een essentieel onderdeel van een soevereine natie.”

De krijgsmacht is een essentieel onderdeel van een soevereine natie

worden dat deze drones worden uitgerust met wapensystemen dat wij als land niet kunnen achterblijven. Daar zullen ethische argumenten geen enkele afbreuk aan doen.”

“We moeten wel zeer goed oppassen voor volledig autonome toepassingen die op basis van artificiële intelligentie (AI) het vuur kunnen openen. Die moeten zo snel mogelijk internationaal verboden worden. Ik zie bij sommige collega’s een bepaalde naïviteit in dit debat. Ze gaan ervan uit dat als we die autonome toepassingen voor onszelf verbieden, de rest van de wereld op miraculeuze wijze zal volgen. Aan die naïviteit stoor ik mij. Die wensdroom is op geen enkel vlak, militair of technologisch, ooit uitgekomen. We moeten echt wel klaar zijn om een antwoord te kunnen bieden op landen die hun voeten vegen aan een internationaal verbod.”

Dat is niet het enige dossier waarin uw coalitiepartners dwarsliggen. Eind november botste premier Alexander De Croo op groen verzet tegen de uitvoer van materiaal naar het Verenigd Koninkrijk voor nucleair-militair onderhoud. Maakte België daardoor een slechte beurt binnen de NAVO?

“Ja, zulke zaken moet je vermijden. Als lid van de NAVO doe je zoiets niet. Dit is niet de manier waarop je met een buurland, vriend en NAVO-bondgenoot omgaat. Dit was een episode die we zo snel mogelijk achter ons moesten laten. Dit is niet voor herhaling vatbaar. Iedereen beseft dat zulke zaken beter worden vermeden.”

In navolging van Frankrijk, Duitsland en de Verenigde Staten zijn ook Polen en het Verenigd Koninkrijk van plan om gepantserde gevechtsvoertuigen te leveren aan Oekraïne. Doet België genoeg om Oekraïne te ondersteunen?

“Ons land doet wat het kan met de mogelijkheden die het heeft. De Oekraïners hebben uiteraard nood aan zwaar geschut, maar ook aan opleidingen en humanitaire hulp. Op die domeinen levert België zijn bijdrage. België doet wat het kan, maar je kan alleen maar geven wat je hebt. Dat is nu eenmaal de situatie waarin we zijn terechtgekomen. Als landen in een soort van opbod verzeild geraken, kan België daar niet aan meedoen. Het heeft zelf geen tanks, pantserhouwitsers of zware artillerie meer.”

“België moet ook bereid zijn om - in functie van de situatie op het terrein - verdere stappen te zetten. De graanroute in de Zwarte Zee is essentieel voor de bevoorrading van de hele wereld. Als de maritieme veiligheid daar bedreigd zou worden, moet België de kaart durven te trekken van een internationale operatie onder VN-vlag. In dat geval moeten we de capaciteiten die we hebben, durven inzetten. We behoren immers tot de wereldtop op het vlak van mijnenbestrijding.”

De NAVO lijkt steeds verder te gaan in de wapenleveringen aan Oekraïne. Kan dat een verdere escalatie van het conflict in de hand werken?

“Het is niet zo dat Amerikaanse of Poolse militairen operaties begeleiden in Oekraïne. Daarvoor moeten we zeer goed oppassen, hoeveel sympathie ik ook heb voor het Oekraïense volk. Er is een verschil tussen het leveren van materiaal en de actieve begeleiding van militaire operaties in Oekraïne door NAVO-militairen. Het ene moeten we vooral doen, het andere best niet.”

Wordt 2023 het jaar van de wapenstilstand?

“Ik vrees ervoor. Ik betwijfel zelfs of 2024 of 2025 dat wordt. We zijn op weg naar een consolidatie van de frontlijn, voornamelijk langs de rivier de Dnjepr. Dat is een natuurlijke en zeer brede grens. Daar zal een loopgravenoorlog worden uitgevochten, zoals we die in de

Eerste Wereldoorlog hebben gezien. De kleding is beter en de drones die erboven hangen waren 100 jaar geleden ondenkbaar, maar we hebben sindsdien eigenlijk niets geleerd. Ik zie dezelfde beelden als 110 jaar geleden. Ik vrees dat dat het beeld van de volgende jaren zal blijven, tenzij je naar een diplomatieke oplossing kan gaan.”

Gelooft u in een onderhandelde oplossing met Rusland?

“We moeten uiteraard pleiten voor een diplomatieke oplossing. Er zijn momenteel te weinig diplomatieke gesprekken. Naast de boosheid en de emotionaliteit, die logisch zijn in dit soort dossiers, moeten we ook rationeel zijn. Daarbij horen gesprekken, ook al verafschuw je Poetin en zijn entourage. Je moet altijd de mogelijkheid openhouden om met elkaar te praten. We moeten vooral rekening houden met wat de Oekraïners zélf willen, want hun land en hun toekomst staan op het spel. We moeten hen dus niet dicteren wat ze precies moeten vertellen aan de onderhandelingstafel. Dat zou niet verstandig zijn. We moeten de autonomie en soevereiniteit van Oekraine respecteren. Maar de diplomatieke weg zou wat meer aandacht moeten krijgen in 2023.”

Volgens politicoloog John Mearsheimer treft ook het Westen schuld voor de oorlog in Oekraïne. Deelt u die analyse?

“Ze zitten ook in het parlement, de mensen die zeggen dat de NAVO het conflict heeft uitgelokt. Dat zijn aberraties die in hun wereldbeeld passen. Ik heb het dan bijvoorbeeld over de communistische partij. Het is al lang duidelijk in welke richting Oekraïne wil evolueren, maar Rusland legt zich daar niet bij neer. De Russische beer houdt ook Wit-Rusland, Transnistrië, Moldavië, Zuid-Ossetië en dus Georgië in zijn greep. Rusland heeft het bijzonder moeilijk met het verlies van zijn invloedsfeer en de instorting van de Sovjet-Unie eind jaren ’80.”

“Ik ben er niet van overtuigd dat Poetin gestoord is, zoals onder meer Bart De Wever beweerde. Ik ben er wel van overtuigd dat die man vanuit zijn referentiekader en historische ervaringen oprecht gelooft dat hij een soort van ‘heilige strijd’ voert voor de Russische invloedsfeer die langs alle mogelijke kanten bedreigd wordt. Je krijgt in de media wel het beeld van ie-

TIKTOK EN CHINESE SPIONAGE

Theo Francken vindt het niet verstandig dat minister van Defensie Ludivine Dedonder TikTok gebruikt. Hij noemt de app “Chinese spionage”. Bent u dezelfde mening toegedaan?

“Zelf zit ik niet op TikTok, omdat ik het eerlijk gezegd nogal kinderachtig vind.”

Dat zal uw partijgenoot en Vlaams Parlementslid Maurits Vande Reyde niet graag horen.

“Iedereen moet doen wat hij wil. Ik heb heel veel respect voor Maurits. Hij heeft een totaal andere stijl dan ik, maar hij is een keiharde werker. Dat verbindt ons. Maar TikTok laat ik met héél veel plezier aan mij voorbijgaan, ook al zijn er veel mensen die zeggen dat ik het moet gebruiken om de jeugd te bereiken. Iedereen moet dat voor zichzelf uitmaken.”

“Maar vanuit een veiligheidsstandpunt is het inderdaad de vraag of het wel zo verstandig is om dit soort apps te gebruiken. We moeten zeer goed opletten met TikTok, de Chinese routers bij Defensie, Chinese camera’s… We zijn te naïef geweest op een aantal vlakken, maar ook van de naïviteit rond Chinese technologie moeten we afstappen.”

PRINCIPEAKKOORD MET ENGIE

Bent u tevreden met het niet-bindend akkoord dat de regering sloot met Engie?

“Ik ben vooral blij dat we nu een héél belangrijke stap hebben gezet in de richting van het langer openhouden van de jongste twee kernreactoren. Er zijn nog zaken die moeten worden afgeklopt, maar die zullen zeker volgen. Door deze beslissing krijgen we opnieuw zeggenschap over ons nationaal energiebeleid en stellen we de energiebevoorrading veilig voor de toekomst. Dit een goed akkoord. Het is goed dat dit ei gelegd is door onze premier, die énorm in dit dossier heeft geïnvesteerd. Sommigen doen alsof het verlengen van een kerncentrale hetzelfde is als de aankoop van een nieuwe microgolfoven. Dat is niet het geval. Het is een heel complexe oefening.”

Moet er worden nagedacht over het langer openhouden van meer dan twee kerncentrales?

“Ik wil over alles nadenken. Het zou niet eerlijk zijn om iets uit te sluiten. Maar we hebben nu een akkoord over de jongste twee reactoren afgeklopt. Dat gaan we nu verder concretiseren en dan zien we wel wat de toekomst brengt. Maar laat ons er nu eerst voor zorgen dat de verlenging van die jongste twee reactoren in orde komt.”

mand die geïsoleerd is, maar Poetin is niet gestoord. Hij gaat ervan uit dat hij historisch gezien recht in zijn schoenen staat. En vergis je niet: hij geniet nog altijd een grote steun van de bevolking. Al is het afwachten of dat zo blijft bij eventuele nieuwe mobilisaties.”

Op sociale media valt regelmatig te horen dat de NAVO en Rusland een proxy-oorlog uitvechten in Oekraïne. Is dat zo?

“Ik begrijp al die analyses, maar we mogen de kern van de zaak niet uit het oog verliezen. Oekraïne is sinds het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in de jaren ’80 onafhankelijk. Daarover zijn afspraken gemaakt. Dat land is op een ongelofelijk laffe manier binnengevallen omdat het een andere koers wilde varen. De bevolking wordt beschoten en vermoord. Dat is de inzet van dit conflict, alle mogelijke analyses ten spijt.”

Volgens admiraal Michel Hofman is een denkoefening over de herinvoering van de militaire dienstplicht “de moeite waard”. Moet er - gelet op de geopolitieke contextvoor de lange termijn over dat idee worden nagedacht?

“Nee, absoluut niet. Ik heb enorm veel respect voor admiraal Michel Hofman, maar de herinvoering van de dienstplicht is - net zoals de inzet van militairen op straat - een slecht idee. Ik ben wel voorstander van een burgerdienst. Het idee dat een jongvolwassene gedurende een bepaalde periode iets doet voor de gemeenschap, vind ik prikkelend. Voor mij zou dat absoluut kunnen.”

“Een legerdienst zoals we die tot 1992 gekend hebben en waarbij vrouwen werden uitgesloten, zouden we vandaag niet meer aanvaarden. De idee dat een 18-jarige naar de kazerne gaat om daar gedurende tien maanden militair werk uit te voeren, is niet meer van deze tijd. De arbeidsmarkt smeekt om mensen. We gaan jongeren toch niet vragen om hun leven 10 maanden op pauze te zetten?”

“Praktisch gezien kan ons leger die dienstplichtigen ook niet meer absorberen. De kazernes zijn er niet meer. Alleen al in mijn regio zijn de laatste twintig jaar drie à vier kazernes verdwenen. De capaciteit op vlak van personeel, infrastructuur en materiaal is er niet meer. We kunnen de dienstplicht onmogelijk opnieuw invoeren, tenzij je miljarden uittrekt om die capaciteit opnieuw op te bouwen.”

ANTON SCHELFAUT

SOMMIGEN DOEN ALSOF HET VERLENGEN VAN EEN KERNCENTRALE

IS ALS DE AANKOOP VAN EEN NIEUWE MICROGOLFOVEN. DAT IS NIET HET GEVAL

Frans schooluniform Een gevoelig thema gelinkt aan… de radicale islam

De Franse ‘première dame’ Brigitte Macron verklaarde in een interview met Le Parisien dat ze voorstander is van de herinvoering van een schooluniform. Zowaar een gevoelig politiek thema in Frankrijk. Omdat het radicaal-rechtse Rassemblement National die verplichting via een wet probeert in te voeren. En ook omdat de discussie gelinkt is aan radicale moslims die hun kledijvoorschriften willen opdringen in de schoollokalen.

VERENIGDE STATEN

Avatar 2 In de VS is de polemiek al gestart

Terwijl Avatar 2 alle cinemarecords slaat, en de inkomsten nu al hoger liggen dan bij de eerste Avatar-film, lokt regisseur James Cameron de eerste polemieken uit, niet toevallig in de Verenigde Staten. De voorzitster van de vereniging ‘Indigenous Pride’, Yue Begay, noemde de film in de Amerikaanse krant Los Angeles Times “verschrikkelijk en racistisch”. Ze wijst op neokolonialisme dat de film kenmerkt: “Onze culturen werden op een schadelijke manier gerecupereerd om het complex van de reddende blanke man hoog te houden.” Ze heeft het over “culturele toe-eigening”, een term die is overgenomen uit de woke-ideologie. Anderen winden zich in sociale media op over het feit dat de Na’vi niet worden gespeeld door native Amerikanen.

Te ver gezocht? Misschien niet, want James Cameron heeft zelf enkele keren gewezen op de parallellen tussen Avatar en de Amerikaanse geschiedenis. In 2009 evoceerde hij een “sciencefictionverhaal geïnspireerd door de geschiedenis van Noord- en Zuid-Amerika in het begin van de koloniale periode”. In 2010 verklaarde de regisseur in de krant The Guardian, en hij verwees hierbij naar de eerste film: “Ik had de indruk 130 jaar terug in de geschiedenis te zijn en te observeren wat Sioux zouden kunnen hebben gezegd terwijl

ze werden uitgemoord en men allerlei eisen oplegde over waar ze zich moesten vestigen.” Dit was een krachtlijn in het uitschrijven van Avatar. “Ik kon me niet van de indruk ontdoen dat die Sioux, als ze een venster op de tijd hadden gehad waarmee ze in de toekomst konden kijken en ze het zelfmoordcijfer van hun kinderen zouden vaststellen, misschien wat harder hadden moeten vechten.”

Maori

Yue Begay betreurt bijvoorbeeld het feit “dat veel elementen van niet-blanke culturen door elkaar werden gemengd zonder onderscheid”. In Oceanië klagen sommigen de “onbeschofte” voorstelling aan van Na’vi en het gebruik van traditionele Maori-tatoeages, die men bijvoorbeeld in Nieuw-Zeeland terugvindt en op de Cookeilanden. De cineast, die een potpourri van alle tribale culturen brengt, zou dus als het ware de kiemen gelegd hebben voor deze polemiek.

James Cameron, die de zaak wil kalmeren, gaat door het stof en stelt recent in een interview dat “alle personen, die historisch het slachtoffer zijn geworden, altijd gelijk hebben”. Hij stelt verder: “Het is niet aan mij, die spreekt vanuit een wit privilege, om hen te zeggen dat ze ongelijk hebben.”

PIET VAN NIEUWVLIET

Dat een presidentsvrouw zich mengt in het politieke debat is geen gewoonte in Frankrijk. Ze houdt zich meestal op de achtergrond. Een uitzondering was Danielle Mitterrand die zich graag profileerde als verdediger van de belangen van de derde wereld en op die manier druk uitoefende op de regering. Vaak tot ergernis van echtgenoot en zittend staatshoofd François Mitterrand.

Brigitte Macron, de halve trouwboek van Emmanuel Macron, is de laatste tijd evenmin terughoudend. Zo verdedigde ze net niet publiek de geplande pensioenhervorming. En in een interview met de krant Le Parisien heeft ze het over het herinvoeren van het schooluniform. Daar is ze een voorstander van: “Ik heb hetzelfde gedragen. 15 jaar lang. Een blauwe rok en een blauwe trui. Ik kon er goed mee omgaan. Het veegt de verschillen weg en het is niet duur. Ik ben dus voorstander. Eenvoudige kledij zonder dat het te deprimerend wordt.”

Afgekeurd wetsvoorstel RN

Een mening als een ander zou je denken, waren het niet dat mevrouw Macron zich hier op politiek glad ijs begeeft. Het radicaal-rechtse Rassemblement National (RN) van Marine Le Pen heeft hierover eind vorig jaar een wetsvoorstel ingediend. Het werd uiteraard niet goedgekeurd.

Maar het debat beroert de politiek want binnen de fractie van Renaissance in de Assemblée Nationale is een werkgroep opgericht om het voorstel te bestuderen. Renaissance is de partij van Emmanuel Macron. Het zorgde voor de nodige onenigheid en minister van Onderwijs Pap Ndiaye zei snel “non”. Al moest hij toegeven dat hij niet kon verhinderen dat een lokale onderwijsinstelling het uniform verplicht.

Invloed islam

Het thema is niet alleen gevoelig omdat het hier over een voorstel van het Rassemblement National gaat. De achterliggende bedoeling van zo’n regel zou dienen om “de druk te verminderen die van radicale moslims uitgaat om een hoofddoek en andere islamitische kledij op te dringen aan hun geloofsgenoten in de klas”. Het andere argument, dat zo’n uniform een einde maakt aan een ‘wedloop’ tussen leerlingen voor de duurste kledij lijkt van ondergeschikt belang. En daarmee komen we tot de essentie van de discussie: een uniform zou een manier zijn om de vroeger zo geroemde Franse religieuze neutraliteit of ‘laïcité’ te garanderen. Een principe dat door het toenemend aantal moslims in Frankrijk en door de radicale islamisten steeds moeilijker te handhaven is.

SALAN

DUITSLAND

Slechts

één op drie Oost-Duitsers gelooft in vrije meningsuiting

Slechts één op drie burgers van het voormalige Oost-Duitsland is ervan overtuigd dat men in Duitsland volkomen vrij voor zijn mening mag en kan uitkomen. Uit de op 29 december gepubliceerde ‘Freiheitsindex 2022’ van het ‘Institut für Demoskopie Allensbach’ gaf slechts 34 procent van de voormalige Oost-Duitsers aan in Duitsland volledig vrij zijn of haar mening te kunnen uiten, aldus ‘Redaktionsnetzwerk Deutschland’. In de West-Duitse deelstaten heeft 52 procent van de burgers het gevoel zich vrij te kunnen uiten.

Voor de hele Bondsrepubliek ligt het percentage burgers dat meent of voelt zich vrij te kunnen uiten op slechts 48 procent. Vorig jaar lag het cijfer zelfs iets lager, op 45 procent. In 2017 had 63 procent van de ondervraagde Duitsers nog aangegeven hun politieke mening vrij te kunnen uiten in Duitsland. In 1990 was nog 78 procent die mening toegedaan. Er is dus duidelijk volgens veel Duitsers sprake van een afname van de vrije meningsuiting. Identificatie met de staat

Tezelfdertijd met het dalende geloof in vrije meningsuiting in Duitsland, daalt ook de identificatie met de staat en de tevredenheid met de democratie. Met de stelling “De staat, dat zijn wij allemaal” en “Het ligt aan ons, burgers, hoe Duitsland zich verder ontwikkelt” gaat 43 procent van de ondervraagde Duitsers akkoord. Vorig jaar lag het cijfer

nog op 47 procent. Verder is ‘Bundesweit’ 21 procent van de ondervraagde burgers “niet bijzonder tevreden” met de werking van de democratie in Duitsland. Een lichte stijging met drie procentpunten tegenover 2021. In het oosten ligt het cijfer dubbel zo hoog als in het westen van Duitsland.

Slechts 12,6 procent van de burgers gaf aan “zeer tevreden” te zijn met het functioneren van de hedendaagse democratie. Dat is de laagste waarde sinds 2006, toen slechts 10 procent aangaf bijzonder opgetogen te zijn over de werking van de democratie in Duitsland. In Oost-Duitsland gaf slechts 5,5 procent aan “zeer tevreden” te zijn.

Ook Brigitte Macron is voorstander van een schooluniform

© PHOTONEWS

PIET VAN NIEUWVLIET

Beeld uit de nieuwe Avatar-film De

DIPLOMATIEKE VALIES

Een langetermijnstrategie tegenover Rusland ontwikkelen

daar kan men inspiratie uit putten. Hoe gespannen de situatie ook mocht zijn tijdens de Koude Oorlog, er bleven diplomatieke kanalen open. Wellicht is dit een cruciale les voor de obligate langetermijnstrategie die ten aanzien van Moskou bedacht moet worden.

De militaire blunders die Rusland bij het begin van de oorlog in Oekraïne opstapelde, lenen zich tot interessant studiemateriaal voor menig militair in opleiding. Het beeld blijft hangen, in die mate dat een aantal rationele beslissingen die Moskou de voorbije weken maakte wat onder de radar bleven. De terugtrekking uit Cherson bijvoorbeeld, onontbeerlijk om een te lange frontlijn van duizend kilometer te verkleinen. Andere bewegingen volgden om die lijn nog verder in te korten. Psychologisch geen makkelijke beslissing, maar wel de juiste, menen experten. En het bewijs dat Poetin in deze bereid is gevonden naar zijn militaire bevelhebbers te luisteren. Het bestoken van het Oekraïense elektriciteitsnetwerk getuigt van weinig fijngevoeligheid, militair houdt het steek. Het transport van militair materiaal wordt er danig door verstoord en leidt op zijn minst tot extra kosten voor Kiev én de westelijke geldschieters. De terugtrekking ging bovendien gepaard met de uitbouw van een stevige verdedigingslinie. Uit satellietbeelden blijkt de aanleg van mijnenvelden en de bouw van bunkers, knap vervelend in het geval de Oekraïners een nieuw offensief willen inzetten. “Het punt is dat Rusland weet wat het doet”, vat Barry Posen, verbonden aan MIT (Massachusetts Institute of Technology), in een bijdrage in ‘Foreign Affairs’ de situatie samen.

Westers eigenbelang

Deze context roept vragen op bij de haalbaarheid van zo’n Oekraïens offensief. Net zoals er zich steeds ernstigere vragen gesteld worden rond de draagwijdte van die westerse steun. De realiteit is dat zelfs de VS op grenzen botst. Op het vlak van obussen bijvoorbeeld, waarbij Oekraïne het voorbije jaar op wekelijkse basis afvuurde wat het land op maandelijkse basis produceren kan. Er is ook een zekere terughoudendheid om bepaalde wapensystemen te leveren. Soms omdat ze complex zijn en de opleiding van de bedieners te tijdrovend wordt, maar ook uit eigenbelang. Wie is ermee gediend als Rusland in het heetst van de strijd de modernste westerse systemen in handen zou krijgen? Stuk voor stuk zijn dit stukken van een heel andere puzzel die vandaag gelegd wordt.

Stok en wortel

Oorlogen eindigen niet altijd met een duidelijke zege of zelfs nog maar een

vredesregeling. Zo mondde de Koreaanse Oorlog uit in een wapenstilstand die nog steeds geldt. De Jom Kippoer-oorlog strandde in zogenaamde “disengagement agreements” die in het geval van Israël en Syrië nog steeds van kracht zijn. Het zou in Oekraïne wel eens op een gelijkaardige manier kunnen evolueren, wat geen onbekend terrein is voor Rusland. Ze hebben ervaring met zogenaamde ‘bevroren conflicten’, ‘frozen conflicts’. Georgië en Moldavië zijn er treffende voorbeelden van. De mogelijkheid - waarschijnlijkheid? - van deze hypothese dwingt het Westen tot een langetermijndenken ten aanzien van Rusland. En ook hier biedt de geschiedenis inspiratie. Was de Koude Oorlog immers geen verhaal van het hanteren van wortel en stok? Het inkapselen en tegengaan van de internationale macht en invloed van de USSR ging gepaard met gesprekken en akkoorden om escalaties en uitwassen te voorkomen. Zeker na de Cuba-crisis in 1962 begreep Washington het belang van deze diplomatieke demarches. Zelfs Ronald Reagan die een criticus was van de beoogde détente (“Detente? Is dat niet wat een boer met zijn kalkoen heeft - tot thanksgiving?”), onderhield hij diplomatieke relaties met Moskou, nog voor Gorbatsjov aan de macht kwam.

Realpolitik

In de periode 1975-1990 werden verschillende initiatieven genomen om het vertrouwen min of meer in stand te houden, niet in het minst op militair vlak waar tal van veiligheismechanismen en waarschuwingen bij manoeuvres ingebouwd werden. Het kan inspireren. “Terwijl het extreem moeilijk lijkt samen te werken met Poetin en zijn regime, moet het Westen goed beseffen dat het op langere termijn wellicht geen keuze zal hebben”, stelt Ivo Daalder, president van de Chicago Council en zelf voormalig ambassadeur bij de NAVO (2009-2013). Met betrekking tot het vermijden van de patstelling en de wapenleveringen die deze moeten doorbreken, schrijft professor Tom Sauer (Universiteit Antwerpen) dat die “logica vooral op emoties (van onrechtvaardigheid) en waarden (zoals mensenrechten) stoelt. Dat is op zich heel nobel. Alleen - en dat is cruciaal - zo werkt het in de internationale politiek meestal niet.” (De Standaard, 16 januari 2022).

OPINIE

Israël is een verdeeld land

Toen mijn docente Hebreeuws een van mijn teksten corrigeerde waarin ik mijn bewondering voor Darwin uitte, was zij zeer verbaasd: “Hoezo? Ge zijt toch een gelovige christen? Ofwel gelooft ge in de Bijbel of ofwel in de evolutieleer. Die twee gaan toch niet samen?” Uit ons gesprek bleek dat dat in Israël, anders dat in het postchristelijke Westen, inderdaad niet samengaat.

Er gaapt een diepe kloof tussen enerzijds de moderne, seculiere Joden en anderzijds de conservatieve Orthodoxe Joden, zelfs in die mate dat een normale dialoog nog maar nauwelijks mogelijk is. Seculieren en gelovigen wonen meestal in verschillende wijken. Ze kennen elkaar zelfs niet als buren. Het wederzijdse onbegrip is vrijwel totaal. Voor de seculieren is alle geloof bijgeloof. Voor de religieuzen is alles wat seculier is waardeloos: wereldse muziek, wereldse literatuur, wereldse kennis… Allemaal nutteloos.

Culturele wortels

Ondanks mijn sterke identificatie met het jodendom zou ik mij in geen van beide werelden thuis voelen. Niet in het seculiere, mondaine, in mijn ogen decadente Tel Aviv -dat op Nice of Cannes lijkt -, maar ook niet in het religieuze Jeruzalem. Religieuze leiders mogen niet meezwemmen met de stroom van doorgeslagen secularisme, egalitarisme en materialisme. De Katholieke Kerk is daarin véél te ver meegegaan, en men ziet het resultaat.

Maar als kinderen en jongeren in streng orthodoxe families worden opgevoed zonder enige kennis over de seculiere wereld, dan is er ook iets mis. Men moét niet in de Verlichting, de evolutieleer of de schoonheid van muziek en beeldende kunsten geloven, maar men moet wel weten dat ze bestaan. Men moet de ‘talen’ ervan leren. En het wordt nog gevaarlijker als jongeren helemaal niets leren over seksualiteit. Nee, dat moet niet ontaarden in propaganda voor homoseksualiteit of transgenderisme. Maar jongeren moeten wel weten dat die dingen bestáán. Omgekeerd moeten seculiere Joden niet in God of de onsterfelijke ziel geloven, maar zij zouden die begrippen wel moeten kennen en begrijpen, minstens goed genoeg om met hun gelovige landgenoten te kunnen dialogeren. Joden die niets meer van joodse religie begrijpen, zijn even cultureel ontworteld als Europeanen die niets meer van het christendom weten. Bij ons is Gerard Bodifée een brugfiguur tussen religie en wetenschap. Ook Jordan Peterson vervult zo’n brugfunctie. Vele Vlamingen hebben voor zichzelf een leefbaar compromis tussen beide werelden gevonden. Zij hebben Darwin en de oerknal op een of andere manier intellectueel verzoend met de Bijbel. Of zij zijn niet meer gelovig in de religieuze zin van het woord, maar ze zijn nog wel cultuurchristenen, die de tradities, de familiewaarden en de ethiek van het christendom niet overboord

willen gooien. Maar zo’n tussenposities zijn in Israël héél zeldzaam.

Geboortecijfers

Op het eerste gezicht lijken de orthodoxe Israëli’s een hopeloos achterhoedegevecht te voeren. De verworvenheden van de moderniteit zijn onloochenbaar, nietwaar? Ja, ja. Tot men naar de geboortecijfers kijkt. Israël is het enige westerse land waar de geboortecijfers ver boven het vervangingsniveau liggen: het geboortecijfer bij de joodse Israëli’s ligt even hoog als bij de Arabische. Maar dat is uitsluitend te danken aan de kinderrijke gezinnen van de orthodoxe Joden. De seculiere Joden hebben hetzelfde demografische probleem als wij.

Op een of andere manier is samen met de religieuze overtuigingen ook het toekomstperspectief verloren gegaan, het transgenerationele perspectief, dat vroeger wel bestond, en dat mensen automatisch aanzette om niet alleen in hun eigen leven te investeren, maar ook in de toekomst, in een gezin met kinderen. De kloof tussen religie en secularisme in Israël, met de gevaarlijke politieke tweespalt die daaruit groeit, zou ook ons aan het denken moeten zetten. De tegenstellingen in Europa zijn kleiner. Maar de relatieve positie van de gelovigen is er veel en veel zwakker…

MICHAËL VANDAMME

Zet men alle objectieve parameters op een rijtje, dan is een (militaire) patstelling in Oekraïne een steeds plausibeler scenario. Het zou geen historisch unicum zijn, en net

PAUL BÄUMER

Orthodoxe joden in Jeruzalem

Schotland en Verenigd Koninkrijk vechten over geslacht der transgenders

Schotland blijft onder de progressieve SNP van Nicola Sturgeon aan de Britse boom schudden. Nadat Sturgeon een tweede referendum rond Schotse onafhankelijkheid afgewezen zag worden, zit Schotland opnieuw op ramkoers met het Verenigd Koninkrijk. Dit keer rond een wet over transgenders.

De progressieve regering in Schotland heeft recent een zeer verregaande genderwet gestemd, waardoor mensen vanaf 16 jaar officieel van geslacht kunnen veranderen. De erkenning komt er zonder voorafgaande operatie of zelfs diagnose van genderdysforie. In Schotland zelf was de wet al omstreden, maar de rest van het Verenigd Koninkrijk houdt er nog minder van. Eerst liet men in Londen weten dat de wet enkel in Schotland zou gelden. Nu trok men zelfs aan de noodrem en blokkeert men de wet via de ‘nucleaire optie’.

Gelijkheidswet

Westminster roept voor het eerst in de geschiedenis ‘sectie 35’ in. Dit wil zeggen dat volgens de Britse regering de Schotse wet de wetten in de rest van het land zou kunnen schaden. Met name de Britse gelijkheidswet zou in het gedrang komen door de Schotse plannen.

De regering maakt zich zorgen over het effect ervan op de wettelijke rechten om clubs, vereni-

gingen en scholen van hetzelfde geslacht te runnen, evenals regels over gelijke verloning voor mannen en vrouwen. Critici van de plannen zijn bezorgd dat het toestaan van iemand om zichzelf te ‘identificeren’ als een vrouw van invloed zou kunnen zijn op de rechten van vrouwen en de toegang tot ruimtes van hetzelfde geslacht, zoals toevluchtsoorden en kleedkamers.

Het hebben van “twee verschillende genderherkenningsregelingen in het VK” zou “significante complicaties” kunnen creëren, waaronder “het toestaan van meer frauduleuze of te kwader trouw aanvragen”, zo klinkt het.

“Donkere dag”

De Schotse regering denkt daar anders over en noemt het ingrijpen “schandalig”. “Dit is een donkere dag voor transrechten en een donkere dag voor de democratie in het Verenigd Koninkrijk,” voegde ze eraan toe. De Schotse regering trekt nu waarschijnlijk opnieuw naar het Constitutioneel Hof.

Democraten erg verveeld met ontdekking geheime documenten bij president Biden

Toen Joe Biden vicepresident was onder Obama, heeft hij een reeks geheime documenten meegenomen. De politieke oppositie ruikt bloed en justitie voert een onderzoek uit.

Vorige week maandag onthulde het Witte Huis dat de geheime documenten die dateren uit Bidens tijd als vicepresident in november werden ontdekt in het Penn Biden Center. De persoonlijke advocaten van de president overhandigden de documenten vervolgens aan de National Archives and Records Administration. Joe Biden zou zes jaar lang geheime documenten uit zijn tijd als vicepresident op irreguliere wijze hebben bijgehouden. Daaronder zaten ook belangrijke documenten met staatsgeheimen, ‘top secret’ gelabeld.

Dat zorgde voor ophef in de politiek. Het kamp van Biden wilde eerst nog alles minimaliseren, maar later raakte bekend dat er nog meer documenten zijn gevonden, tot in de garage van een privéwoning van Biden toe.

Hypocriet

De Republikeinse oppositie verwijt Biden hypocriet te zijn, omdat hij enkele maanden geleden voormalig president Trump aanviel omdat die staatsdocumenten wilde bijhouden, terwijl

hij daar geen recht op had. “Hoe is dit in godsnaam mogelijk?”, reageerde hij toen. Bovendien is het opvallend dat de zaak nu pas in het nieuws komt. De eerste documenten werden al in november gevonden.

De geheime documenten zouden informatie bevatten over Oekraïne en Iran. Verder is de denktank waar de documenten van Biden gevonden zijn onderdeel van de universiteit van Pennsylvania. Die universiteit begon tientallen miljoenen dollars uit China te ontvangen vanaf de aankondiging dat men het Penn Biden Center for Diplomacy and Global Engagement zou oprichten. Biden zelf verdiende ongeveer een miljoen dollar voor zijn werk aan de universiteit.

In de denktank werkten er ook verschillende topfiguren rond Biden, zoals huidig minister van Buitenlandse Zaken Anthony Blinken. Minister van Justitie Garland heeft na lang aandringen de zaak overgedragen aan een speciale raadsman. In het Witte Huis blijft men karig met informatie.

CARL DECONINCK

Verovering Soledar De laatste symfonie van Wagner-huurlingen?

De “speciale

voor Rusland. Het leger faalt op

in Oekraïne

De onvermijdelijke verovering van Soledar is een feit. Het waren extreem bloederige en intensieve gevechten. Vooral de troepen van Wagner vochten er de slag uit. Ze claimden ook de overwinning op woensdag. Maar in plaats van felicitaties klonk er stilte uit het Kremlin. Later stak het leger de pluimen op de eigen hoed. Over Wagner zei men niet veel. Prigozjin beschuldigde het leger ervan de overwinning te hebben gestolen van Wagner.

Oligarch Jevgeni Prigozjin, topman bij Wagner en intimus van Poetin, trad de afgelopen weken nochtans prominent op de voorgrond. Prigozjin trok persoonlijk naar de Russische gevangenissen, waar hij ging rekruteren bij het absolute uitschot van de maatschappij. Moordenaars en verkrachters werden massaal opgenomen in zijn huurlingenleger. Een mensenleven aan het front is sowieso al minder waard, maar onder de hoede van Prigozjin zakt dat tot ver onder het dieptepunt. Zo circuleren er beelden waarop Prigozjin te zien is terwijl hij rond de jaarwisseling een geïmproviseerd mortuarium bezoekt bij Bachmoet. Hij is omringd met lijkzakken van dode huurlingen. Volgens hem zijn ze als helden gevallen, maar hij is opvallend cru. “Jullie contract is afgelopen”, zegt hij. Na zijn bezoek roept hij ook nog “gelukkig nieuwjaar!” naar de mannen die de lijken opstapelen.

Brutale oorlog

We zagen eerder al beelden die rechtstreeks uit het verleden lijken te komen, namelijk van soldaten in modderige loopgraven en volledig kapotgeschoten landschappen. Een verwoesting die we hier sinds de Eerste Wereldoorlog niet meer zagen. De streek rond Bachmoet en Soledar lijkt nu erg hard op Ieper en Passendale in 1914-1918. Maar het is meer dan uiterlijke schijn, de tactieken van Wagner lijken eveneens van die periode.

De verovering van Soledar kwam er door grote mensenmassa’s naar voren te sturen, waar de Oekraïners ze ijverig neermaaiden. Maar omdat de aanvalsgolven zo groot waren, konden de Oekraïners niet anders dan terugtrekken. Ze hadden bij wijze van spreken niet genoeg munitie om iedereen neer te schieten. Wagner boekte zo misschien wat succes op het slagveld, maar de tol is zo hoog dat ze mogelijk niet meer in staat te zijn nog veel gelijkaardige militaire operaties uit te voeren. Er zouden 4.000 strijders van Wagner zijn gesneuveld, en 10.000 zouden gewond zijn. Dat terwijl

Wagner 10.000 professionele (ex-)soldaten telt en 40.000 man die uit de gevangenis zijn geplukt. Zoveel verliezen kan niemand zich veroorloven. Nu zo’n groot aandeel van de troepenmacht gesneuveld is, kan Prigozjin simpelweg minder hard op tafel slaan. We rapporteerden eerder al over de interne machtsstrijd binnen Rusland. Vanuit de Wagner-groep klinkt er al langer erg felle kritiek op de manier waarop het leger de oorlog aanpakt. Die verliep van bij de start al catastrofaal en er waren al heel wat interne herschikkingen. Lang leek defensieminister Sjojgoe ook te zullen verdwijnen.

Apparatsjik met symbolische waarde

Maar nu Wagner na de steekvlam in Soledar nog maar weinig vuur over lijkt te hebben, lijken de machinaties in Rusland pas echt op gang te komen. Zo benoemde president Poetin Valeri Gerasimov, opperbevelhebber van het leger, als leider van de invasie. Gerasimov is een rasechte apparatsjik en was betrokken in de plannen van de (totaal mislukte) invasie en kreeg veel kritiek van oorlogsgezinde Russische militaire bloggers en ook van Prigozjin. De veronderstelde modernisering van het Russische leger de afgelopen jaren en de ondermaatse uitrusting van de troepen worden op zijn conto gezet. Hij neemt de taak over van Sergej Soerovikin. Die laatste was pas in oktober benoemd tot commandant van de invasiemacht, net omdat alles vierkant draaide en Rusland zware verliezen leed. Maar ook Soerovikin moest bijvoorbeeld Cherson prijsgeven aan Oekraïne, al gebeurde dat op een ordentelijke manier en slaagde hij er in om de troepen intact te houden. Toch krijgt hij daar niets voor terug.

Soerovikin stond goed bij Prigozjin en bij de Tsjetsjeense leider Kadyrov. Die krijgen zo te horen dat ze hun plaats moeten kennen. Gerasimov is de hoogste in rang, na president Poetin en de minister van Defensie, Sjojgoe. Elk van deze drie zou een nucleaire aanval kunnen bevelen.

Door op die manier de oorlog naar het leger te trekken, ondanks alles, geeft Poetin het signaal dat hij de oorlog nog steeds wil winnen en daarop zal blijven inzetten. Nu is de generale staf direct en volledig verantwoordelijk. Men verwacht nu ook een stevig Russisch offensief in de nabije toekomst en het is daarom geen toeval dat het Westen steeds meer en zwaardere wapens naar Oekraïne stuurt. Ze zullen straks hard nodig zijn.

CARL DECONINCK

militaire operaties”

lopen allesbehalve gesmeerd

belangrijke vlakken en de huurlingen van Wagner knappen het vuilste werk op. Dat deden ze ook in Soledar, mogelijk in hun eigen nadeel.

Jevgeni Prigozjin op de begrafenis van een Wagner-huurling

Joe Biden

‘Het verhaal van Vlaanderen’ heeft er ondertussen drie afleveringen op zitten en het blijkt een gigantisch succes. Een van de experts die aan bod kwam in aflevering 2 over de Romeinen was Christian Laes. Hij is professor oude geschiedenis aan de Universiteit van Manchester. We bespreken onder andere het christendom in onze streken tijdens de Romeinse periode, maar beginnen doen we met het verhaal van de ‘West-Vlaamse’ generaal Carausius in een bredere context te bekijken.

k ben er vrij zeker van dat het wegens tijdsgebrek en het vermijden van al te veel namen is dat een begrip als ‘de crisis van de derde eeuw’ niet vermeld is. Kunt u dat even uitleggen?

“Die crisis van de derde eeuw laat men nu altijd beginnen rond het jaar 250. In recent onderzoek wordt die ook vaak gelinkt met de pandemie die weleens de ‘plaag van Cyprianus’ genoemd wordt. Het centrale gezag van Rome vermindert. Er komen binnen het Romeinse Rijk zelfs tijdelijk een aantal kleine ‘rijkjes’ die de onafhankelijkheid uitroepen. In die zin is Carausius in 286 een interessante casus, hoewel hij op het einde van die crisisperiode valt. Over het hele Romeinse Rijk, ook in de late oudheid, krijg je het fenomeen van de ‘warlords’: generaals die hun eigen hachje redden, die hun eigen zaken gaan besturen en op die manier een minirijk oprichten.”

In 286 was Diocletianus keizer en hij introduceerde de ‘tetrarchie’. Wat is dat?

“Diocletianus splitste het Romeinse Rijk in twee delen: een West-Romeins Rijk dat vooral Latijns is en een Oost-Romeins Rijk dat veelal Grieks is. De bedoeling is dat elk deel een eigen ‘augustus’ krijgt. Dus je krijgt twee augusti en onder die twee augusti staan twee ‘caesares’. Vandaar dus een tetrarchie: vier heersers. Het interessante is dat die vier heersers elk hun eigen hoofdstad krijgen. De caesar van het Westen kreeg Augusta Treverorum, wat nu Trier is. Dat was trouwens in de periode van het ‘principaat’ ook de hoofdstad van ons Gallia Belgica. Het is een systeem dat, misschien heeft het te maken met de menselijke ambitie of geaardheid, niet lang heeft standgehouden.”

“Men vermoedt dat er in onze contreien al tijdens de tweede eeuw christenen rondliepen”

“Onder Diocletianus treedt er ook iets opvallends op, namelijk wat men ‘de dwangstaat’ noemt. Opeens gaat het Romeinse Rijk zich bemoeien met fenomenen als inflatie en via edicten worden

“Voor Vlaanderen waren Tongeren, Velzeke en ook Oudenburg belangrijk in de Romeinse periode”

Hoe zat het met het christendom op het einde van die crisis van de derde eeuw in Vlaanderen?

“Het christendom is natuurlijk een van de belangrijkste erfenissen van dat Romeinse Rijk, laat dat heel duidelijk zijn. Men vermoedt dat er in onze contreien al tijdens de tweede eeuw christenen rondliepen, maar vaak is het bewijs voor dat allervroegste christendom zeer dun. Wat we wel weten is dat er in de vierde eeuw in ‘onze’ hoofdstad Trier al een bisdom was. In de vierde eeuw won het christendom dus enorm aan belangrijkheid, mede door het Tolerantie-edict van 313. Het belijden van het christendom wordt vanaf dan niet meer vervolgd. Op het einde van de vierde eeuw wordt het christendom dan stilaan een staatsgodsdienst.”

In de aflevering werden Velzeke en Tongeren vermeld. Welke andere steden waren hier in Vlaanderen de belangrijkste en wat is daarvan teruggevonden?

“Als je alleen het grondgebied van het huidige Vlaanderen neemt, zie je dat er niet zo veel is voor echte stedelijke centra. De echte hoogtepunten dicht bij ons in de buurt zijn toch nog steeds Trier en de Colonia Ulpia Traiana, het huidige Xanten in Duitsland. Voor Vlaanderen waren vooral Tongeren, en daarnaast ook Velzeke en ook Oudenburg belangrijk. Oudenburg is ook nu als nederzetting absoluut de moeite waard om te bezoeken en heeft ook een mooi museum. Het was een militaire nederzetting die ook in de latere oudheid nog belangrijk was. Als Antwerpenaar moet ik toch ook even vermelden dat er ook een aantal archeologische vondsten zijn gedaan in Antwerpen. Men heeft er niet zo lang geleden nog een muntschat gevonden. Maar in het beste geval was Antwerpen iets als een ‘vicus’ geweest zijn, een soort dorp.”

Hoe leefden kinderen en jongeren toen eigenlijk?

“Mijn doctoraat ging over kindertijd in het Romeinse Rijk, dus bedankt voor de vraag (lacht). Om daarop met een boutade te antwoorden: wat wij soms kinderarbeid noemen, werd toen nooit geproblematiseerd. Het hoeft dan niet per se te gaan over uitbuiting van kinderen, want je moet je een soort leven voorstellen waarin je als kind of als jongere eigenlijk zachtjesaan in het leven van de volwassene inrolt, zeker voor

Het verhaal van Vlaanderen is na enkele afleveringen duidelijk een groot succes. Wat is voor u het belang van dat programma?

“Toen mij de vraag werd gesteld in oktober of november 2020, heb ik geen moment getwijfeld om mee te werken. Ik zie dat als een enorme kans. Hoe zouden wij als historici ooit een publiek van minstens een miljoen mensen kunnen bereiken? Ik wist op voorhand dat de oudheid één tiende van de volledige reeks zou krijgen en dan probeer je daar iets van te maken. Ik ben tevreden met de aflevering zoals ze is. Ik denk dat er voldoende aandacht is geweest voor verschillende aspecten en we hebben het zo accuraat mogelijk proberen te doen. En de andere (politieke) discussie: die zal uitentreuren herhaald worden. Tom Waes geeft er in de reeks zelf een goed antwoord op: het concept Vlaanderen is natuurlijk heel moeilijk, maar je kan uiteraard wel zeggen: ‘Dit is nu Vlaanderen en in deze contreien is vroeger ook iets gebeurd.’”

STIJN DERUDDER WANNES NEUKERMANS

“Over het hele Romeinse Rijk krijg je het fenomeen van de ‘warlords’, zoals de ‘West-Vlaamse’ Carausius bijvoorbeeld”

“OORLOGSMISDADIGER” JULIUS CAESAR

U noemde Julius Caesar een “oorlogsmisdadiger”. Maar voor wie geldt dat etiket allemaal en vanaf wanneer? Zouden we van Ambiorix ook niet kunnen zeggen dat hij een oorlogsmisdadiger was?

Of was hij een ‘vrijheidsstrijder’? Zijn die moderne etiketten wel van toepassing?

“Neen, eigenlijk niet. Als je de quote helemaal neemt, heb ik vanuit mensenrechtenperspectief gezegd dat Caesar inderdaad een oorlogsmisdadiger is. Daar blijf ik achterstaan, want ik geloof echt wel dat mensenrechten over verschillende culturen en tijdperken heen iets universeels hebben en dat daar enorme gruweldaden gebeurd zijn.”

“Schoollopen was enkel weggelegd voor de elite. Dan hebben we het vanaf de eerste eeuw na Christus over de ‘municipia’, nederzettingen waar de aristocratie op een Romeinse manier gaat leven. Daar gaan de kinderen naar privéscholen. Maar zelfs op die scholen kregen de mensen een heel praktische opleiding. Want de mensen die daarnaartoe gingen, kregen een laagje vernis waarna ze konden doorgaan als een ‘ontwikkelde’ Romein. Je leert hoe je het woord moet voeren, je leert wat over Romeinse literatuur en mythologie…”

“Tegelijkertijd is ‘oorlogsmisdaad’ overduidelijk een concept dat men in de Romeinse oudheid niet kent. Eigenlijk is dat een 20ste-eeuws concept dat met internationaal recht te maken heeft. Voor de Romeinen was Caesar zelfs bekend als ‘clemens’, ‘genadig’. Als een stam zoals de Eburonen je bedriegt, dan is het wél gepast dat je met zeer zware maatregelen wraak neemt. Caesar zal niet aarzelen om na een belegering van de vesting Uxellodunum bij allen die de wapens tegen de Romeinen hadden opgenomen de handen te amputeren. Een gruwelijke misdaad, maar op dat moment wordt dat als een gepaste represaille gezien. De Romeinen kenden dus wel degelijk grenzen: ze schrijven ook over gewelddadige uitspattingen die als schandalig worden gezien. Maar dat kader is heel verschillend van ons etiket van oorlogsmisdaden.”

CHRISTIAN LAESPROFESSOR GESCHIEDENIS:

“Als historicus meer dan een miljoen mensen kunnen bereiken, was een enorme kans en ik heb geen moment getwijfeld om mee te werken aan

FILM Guillermo del Toro’s Pinocchio

De animatiefilm ‘Pinocchio’ uit 1940 heeft zich recent opnieuw bewezen als de definitieve Disney-interpretatie van het bekende verhaal over de marionet die een echte jongen wil worden. In september verscheen namelijk een remake, een zoveelste gefaalde poging van de mediagigant om met een zielloze herwerking een portie nostalgie aan voormalige fans te serveren. Ondanks de bittere nasmaak die dat project heeft nagelaten, biedt regisseur Guillermo del Toro een nieuwe kijk op het bekende figuurtje. Deze grauwe, meer mature versie van het verhaal vormt een welkome afwisseling die nauwer aansluit bij de 19de-eeuwse verhalen van bedenker Carlo Collodi.

Verdwenen olympische sport: touwtrekken

Touwtrekken is een sport die al eeuwen meegaat. Het is officieel zelfs ontastbaar cultureel werelderfgoed. Touwtrekken is erg eenvoudig, maar vereist heel wat kracht, teamwerk en tactiek. Het was ooit een olympische sport, maar nu lijkt het wat naar de achtergrond verdreven.

Het is niet zeker waar de oorsprong van de sport ligt, als er al sprake kan zijn van een ‘oorsprong’, aangezien het een redelijk voor de hand liggende sport is. De wortels gaan in elk geval zeer ver terug in de tijd en men lijkt het touwtrekken al lang te kennen in elke uithoek van de wereld: in Oost-Azië, het Indisch subcontinent, het oude Egypte, Griekenland en zelfs tot in Papoea-Nieuw-Guinea.

De eerste geschreven bron over de sport lijkt momenteel een beschrijving te zijn in de periode van ‘Lente en Herfst in China’, van de 8ste tot de 5de eeuw voor onze jaarteling. Daar legt men uit hoe soldaten van de keizer aan touwtrekken deden als oefening. Eeuwen later, rond het jaar 700, werd het fel gepromoot onder keizer Tang Xuanzong. Men gebruikte daarbij touwen tot 167 meter, waaraan kortere touwen waren gehecht en waarbij tot 500 man aan beide kanten trok. Elk team had ook drummers die de deelnemers aanmoedigden.

mee, soms in gemengde teams. Tussen 1900 en 1920 was het zelfs een olympische sport en vandaag is het deel van de Wereldspelen, het internationaal sportevenement voor sporten die niet onder olympische vlag vallen. Net zoals vroeger bestaan er over de hele wereld mogelijkheden om de sport te beoefenen, al zijn er niet overal nationale sportbonden. Ons land is een van de 53 aangesloten leden bij de internationale touwtrekorganisatie, met een eigen Vlaamse afdeling.

De standaardvorm van een wedstrijd is een confrontatie tussen twee ploegen van acht personen. Er zijn gewichtscategorieen met bijvoorbeeld een maximumgewicht van 600 kg voor een team, zodat het gelijk opgaat. Het touw heeft een streep in het midden en twee markeringen aan beide kanten, op vier meter van het centrum. Dat centrum hangt boven een markering aan de grond. Eens het trekken begint moeten beide teams de markerin-

gen zo dicht mogelijk naar de eigen kant proberen te krijgen. Hoewel het rechttoe rechtaan lijkt, kan men ook fouten maken. De elleboog mag niet onder de knie komen, bijvoorbeeld, net zoals te lang de vloer aanraken. Naast kracht is ook tactiek van belang. Teams gebruiken best een ritme om te trekken, als coördinatiemechanisme, en vaak komt daar nog een extra persoon aan te pas die aangeeft hoe en wanneer men dat het best doet.

WK in Nederland

Vorig jaar vond het WK touwtrekken, ‘Tug of War’ genoemd in het Engels, plaats in het Nederlandse Holten. Er deden een twintigtal landen mee die meerdere teams stuurden. Dat zorgde voor 1.200 touwtrekkers in het toernooi. De omstandigheden waren erg modderig en het was dus bijzonder moeilijk om veel grip te krijgen met de voeten.

Ons land stuurde vier ploegen. Die haalden enkele ereplaatsen, maar de eindwinst zat er jammer genoeg niet in.

CARL DECONINCK

dat

niet

dat de piloot simpelweg ballast aan het lozen was. Een gruwelijk verhaal dat evenzeer een anekdote uit die periode had kunnen zijn en een perfecte introductie vormt voor deze wereld. Na vele jaren van rouw is Geppetto nog slechts een schim van zijn voormalige zelf. In een dronken woede velt hij een dennenboom om die nabij het graf van zijn zoon staat en creeert hij een nieuwe jongen uit het hout. Tot zijn verbazing is de marionet de volgende dag tot leven gewekt door een woudgeest.

Christendom en Mussolini

Waar zowel de locatie als de tijdsperiode van het verhaal in de recente Disneyfilm weinig concreet bleven, krijgt de kijker in Del Toro’s versie een hechte gemeenschap voorgeschoteld uit ruraal Italië. We zien hoe Geppetto een gerespecteerd figuur is bij zijn dorpsgenoten wanneer hij zich al groetend naar de lokale parochie begeeft om een nieuw kruisbeeld te installeren boven het altaar. Het christelijk element krijgt een nadrukkelijke plaats in de vertelling, net als het fascisme van Mussolini. Dit is niet louter een sprookjeswereld, maar een accurate voorstelling van het Italië uit die periode.

Vader en zoon

Wat erg goed werkt in deze nieuwe interpretatie is Pinocchio’s begin als naïef kind, zonder enig besef van goed en kwaad, verantwoord door de meer realistische context. Zijn morele groei kan steeds gekoppeld worden aan eerdere ervaringen tot op het punt dat ook hij als inspiratie voor zijn omgeving kan dienen. Geppetto’s groeiende affectie voor zijn zoon is hier dan ook geen vanzelfsprekendheid. In de tweede helft van de film moet de marionet noodgedwongen naar een militair trainingskamp voor kinderen. Hier verkent Del Toro verder de vader-zoonrelatie aan de hand van mederekruut Lampwick, die tegelijk ook de zoon is van de drilsergeant. Die secundaire verhaallijn is relatief minder interessant dan het centrale gebeuren, maar voegt een zekere hoeveelheid thematiek toe aan het geheel.

Visueel doet ‘Pinocchio’ denken aan andere stop-motionfilms als ‘The Nightmare Before Christmas’ met de prachtige belichting die het publiek gewoon is van moderne animatie. Waar Pixar bijvoorbeeld door het toenemende realisme steeds minder gestileerd oogt, is deze film een frisse wind in de animatiewereld. Zal een van de grote producenten het aandurven om in de nabije toekomst opnieuw een echte traditionele tekenfilm uit te brengen? Een verhaal dat zich niet dient te verstoppen achter technische pracht en praal? Del Toro zet alvast stappen in de juiste richting.

‘Guillermo del Toro’s Pinocchio’ is nu beschikbaar op Netflix

SIMON SEGERS

De oude Grieken kenden het ook en spraken van ‘helkystinda’, waar verschillende versies van bestonden. Zo zou er een versie bestaan hebben waar de atleten elkaars hand dienden vast te houden, wat veel moeilijker is om de grip te bewaren. De oude Vikingen zouden dierenhuiden trekken boven putten met vuur om de eigen kracht en het uithoudingsvermogen te testen.

Later, in de 16de en 17de eeuw, vonden er ook toernooien plaats in Frankrijk en Groot-Brittannië. In de 19e eeuw komt er een nieuwe ontwikkeling, met de nieuwste generatie zeilschepen waar men ook veel aan touwen trekt. De Mojave-indianen zouden tenslotte hun disputen oplossen op deze manier.

Bestaat nog steeds

De sport bestaat vandaag nog steeds, en zowel mannen als vrouwen doen eraan

BOEK

Geopolitieke atlas van Rusland

De geschiedenis van Rusland en de oorlog met Oekraïne in kaarten en infographics

De Britse oud-premier Winston Churchill poneerde ooit: “Rusland is een raadsel verpakt in een mysterie binnenin een raadsel.” Ten tijde van de Koude Oorlog ontstond zelfs een academische tak die zich voltijds bezighield met de studie van het beleid van de Sovjet-Unie. Met de verkiezing van Vladimir Poetin werd het geleidelijk aan weer belangrijk te weten hoe de sterke man in het Kremlin dacht, door wie hij zich liet omringen en beïnvloeden. Zoals gebleken, met wisselend succes.

De algemene verbazing was groot toen het Russische leger de aanval op Kiev had gestart. De frustraties en wrok die aan de basis liggen, sudderen al een hele poos. Het is de verdienste van een ploeg journalisten van de Franse krant Le Monde dat ze de hele voorgeschiedenis letterlijk en figuurlijk netjes in kaart hebben gebracht.

De spreekwoordelijke streep in het zand

Een van de beweegredenen om het boek te lezen, is trachten het beginpunt te zoeken waarop Poetin zijn beleid inzake Oekraïne heeft bepaald of bijgesteld. Zoemen we in op het jaar 1900, toen het tsaristische rijk op zijn hoogtepunt stond? Of moet men de zilte rancune proeven van de teloorgegane USSR anno 1991? Misschien zijn de nadagen van 1999 een betere referentie, het moment dat ene Vladimir Poetin de sleutels van het Kremlin in handen krijgt?

Sommige journalisten wijzen echter op een minder evident tijdperk. Op de ‘Sicherheitskonferenz’ (München, 2007) verkondigde de Russische president er “het einde van de pax Americana”. Poetin er-

gerde zich mateloos aan de Amerikaanse betrokkenheid in Kosovo en de Georgische en Oekraïense wens om zich bij de NAVO aan te sluiten.

Reputatieschade regime

Het boek geeft een overzicht van de troeven die Poetin kan uitspelen. Zoals het boek aan zijn titel verplicht is, kijkt het daarvoor uitgebreid naar de wereldkaart. De opwarming zorgt ervoor dat de Noordpool zowel inzake transport als minerale voorraden aan belang wint. De talrijke Russische minderheden in de voormalige USSR-republieken zorgen voor een vijfde colonne die heel wat lokale en westerse heersers enerveert. Bovendien werpt Rusland zich samen met China op als een tegengewicht, samen met landen die om diverse redenen het Westen wantrouwen. Het verklaart de aanwezigheid van onder andere huurlingen van het Russische Wagner in verscheidene Afrikaanse landen.

Toch lijkt het sterk erop dat Poetin met deze oorlog in Oekraïne zijn hand heeft overspeeld. Ja, het Russische leger is gedemotiveerd en op meerdere fronten te-

ruggeslagen. Maar belangrijker nog is de reputatieschade voor het regime. De Europese Unie, notoir zwak op militair vlak, verklaarde zich bereid om zich te herbewapenen. Van dat laatste zou Oekraïne ook de vruchten plukken. Ook wegens de versnelde toegang tot de wachtkamer van het EU-lidmaatschap. Het voormalige neutrale Zweden en Finland zullen dit jaar al toetreden tot de NAVO. Door zich versneld onafhankelijk te maken van Russisch gas, is Europa bereid zich zelfs tegen een hoge prijs van Rusland af te zetten.

Slag om harten verloren

Maar misschien nog het pijnlijkste gevolg voor Poetin is de wijze waarop ook de Russischtaligen in Oekraïne zelf reageren. Op religieus vlak is de weg al enkele jaren vrij voor een eigen Oekraïens-Orthodoxe Kerk. WO II-herdenkingen zijn ook al een tijd geen trip naar Moskou meer waard. Meer zelfs, Oekraïne acht de Sovjet-Unie omwille van het niet-aanvalspact met Hitler medeschuldig aan dit conflict. De slag om de harten en geesten lijkt Poetin alvast definitief verloren. Naast het belichten van de geopolitieke kant van het conflict, is dat misschien nog de meest interessante boodschap die het boek de lezer wenst mee te geven.

PIETER VANDERMOERE

Delphine Papin, ‘Geopolitieke atlas van Rusland - De geschiedenis van Rusland en de oorlog met Oekraïne in kaarten en infographics’, 2022, Nieuw Amsterdam, 160 bladzijden, 24,99 euro, ISBN: 9789046830307

Tijdens de Eerste Wereldoorlog verliest de Italiaanse meester-houtsnijder Geppetto (David Bradley) zijn jonge zoon Carlo nadat een bommenwerper zijn dodelijke lading loste boven het bergdorp waar zij wonen. Vertelstem Sebastian J. Cricket (Ewan McGregor) verduidelijkt

het

om een bewuste aanval ging, maar

Theodoor Rombouts: een vergeten virtuoos

Het Museum voor Schone Kunsten in Gent opent dit weekend de eerste monografische tentoonstelling ooit over Theodoor Rombouts. Zijn schilderkunst werd in de zeventiende eeuw bijzonder gewaardeerd. Na zijn dood is zijn artistieke nalatenschap in de vergetelheid geraakt. Deze expo brengt het nodige eerherstel.

In 2023 bestaat het MSK in Gent 225 jaar en is daarmee ‘officieel’ het oudste museum van ons land. Dat wordt gevierd met een nieuw themaparcours doorheen de museumzalen en met twee toptentoonstellingen. De eerste vond vorig najaar plaats en belichtte de Gentse schilder, tekenaar en graficus Albert Baertsoen (18661922). Nu is het de beurt aan Theodoor Rombouts (1597-1637).

Caravaggisme

Na zijn opleiding bij Abraham Janssen (ca. 1573-1632) trok de jonge Antwerpenaar Theodoor Rombouts aan het begin van de zeventiende eeuw naar Italië. Hij werd er geïnspireerd door

de werken van de revolutionaire schilder Caravaggio (1582-1622), met hun zuiders spel van licht en donker. Die stijl staat nu bekend als het ‘caravaggisme’. Terug in Antwerpen werd Rombouts geen slaafs navolger van de Italiaanse meester. Hij ontwikkelde een geheel eigen artistieke identiteit, waarbij hij invloeden uit het noorden en het zuiden subliem weet te versmelten.

Vanuit zijn atelier op de Meir groeide Rombouts uit tot een gevestigde waarde in het Antwerpse kunstenaarsmilieu. Vernuftig speelde hij in op de wensen van het publiek en ontwikkelde zich tot specialist van het Vlaamse caravaggistische genrestuk. De dominerende stijl van Peter Paul Rubens (1577-1640) zorgde dan weer voor rubensiaanse toetsen in de schilderijen van Rombouts.

Sleutelfiguur

In Rombouts’ gevarieerde oeuvre springen vooral monumentale, levendige en soms moraliserende genrevoorstellingen met elegante gezelschappen en muzikanten in het oog. Die taferelen schilderde hij volgens de methode van Manfredi (1587-ca. 1620), de belangrijkste navolger van Caravaggio. Ze vallen op door het licht-en-

donker-spel en zijn gekenmerkt door een grote zin voor dramatiek met close-ups en half in beeld gebrachte figuren.

Aan deze stijl voegde Rombouts zijn persoonlijk kleurenpalet toe, met paarse, rode en blauwe tinten. Als zoon van een kleermaker had hij een geoefend oog voor textiel, dat hij bijna tastbaar in beeld wist te brengen. Ook muziekinstrumenten zette hij op een virtuoze wijze neer. In zijn doordachte, toneelmatige composities laat Rombouts volkse figuren zien die hij verheft met een elegante uitstraling en verfijnde kostuums. Als geen ander wist hij deze toegankelijke voorstellingen met muzikanten en vrolijke gezelschappen neer te zetten, maar hij schilderde ook monumentale religieuze scènes en allegorieën met verborgen politieke boodschappen.

Als Vlaamse caravaggist verenigde Rombouts in al zijn werken invloeden uit de noordelijke en zuidelijke tradities. Hoewel deze stijl van korte duur was, net zoals zijn leven, is de impact van Rombouts op de genreschilderkunst in de Nederlanden niet te onderschatten.

Band met het MSK

Het MSK in Gent heeft een band met deze Antwerpse schilder. In 1860 was ‘Allegorie van de vijf zintuigen’ (1632) het eerste werk van een oude meester dat het museum aankocht. Het MSK heeft nog twee andere belangrijke werken van Rombouts in de collectie: ‘Allegorie van het Schepengerecht van Gedele’ (1627-28), het grootste doek van de kunstenaar, en ‘Bij de tandentrekker’ (ca. 1628), een typisch caravaggesk tafereel.

Voor de expo is werk van Rombouts uit privécollecties, kerken en musea in Europa en de Verenigde Staten overgebracht naar Gent. Zo kunnen we voor het eerst kennismaken met het kernoeuvre van Rombouts, in dialoog met schilderijen van belangrijke tijdgenoten zoals Bartolomeo Manfredi en Hendrick ter Brugghen (1588-1629).

MMMV

Tentoonstelling ‘Theodoor Rombouts, virtuoos van het Vlaamse caravaggisme’, van 21 januari t.e.m. 23 april 2023, MSK, Gent, www.mskgent.be

LEZERSBRIEVEN

COCAÏNE

Pallieterke

Ik verneem in de media dat cocaine zowat in alle middens gebruikt wordt, ja, eigenlijk algemeen aanvaard is. Ik vrees dat dit een onoplosbare situatie zal blijven en dus de criminele milieus in stand zal blijven houden. De Europese Unie en de Vlaamse regering ijveren zeer fel opdat we toch maar zuivere lucht zouden kunnen inademen en in een gezond milieu zouden kunnen leven. Ondertussen gaan veel mensen kapot aan drugs, alcohol, slaapmiddelen, kalmeermiddelen, echtscheidingen, stress veroorzaakt door de ontelbare regeltjes die door de ‘keizer kosters’ - d.w.z. Europa en Vlaanderen - opgelegd worden. Maar geen nood: de lucht die we inademen zal heel gezond zijn!

Roland Vanermen, Haasrode

DRUGSOORLOG EN ADVOCATEN

Pallieterke, Wat ik in de vele discussies over de drugsoorlog mis, is de rol die advocaten spelen. Hoeveel grote drugsdealers zijn al vrijgesproken, niet dankzij pro-Deoadvocaten maar door zeer duurbetaalde topadvocaten zoals Sven Mary, John Maes en co. Volgens hen hebben zelfs de grootste misdadigers recht op verdediging en daar willen ze hun volledige trukendoos zoals o.a. procedurefouten voor bovenhalen. Dat ze dat maar eens gaan uitleggen aan de ouders van de 11-jarige Firdaous. En wat als het eens hun kind was dat doodgeschoten werd?

Leo Haest, Herentals

GEEN 2014 BIS!

Pallieterke, In de metamorfose die ’t Pallieterke de laatste jaren heeft meegemaakt, lijkt me bladzijde drie tegenwoordig het wekelijkse hoofdartikel. Daarin wordt o.m. regelmatig gepolst naar de politieke stand van zaken in het vooruitzicht van de verkiezingen van 2024 en de mogelijke vorming van de nieuwe Vlaamse deelregering.

Uit wat ik er deze week uit opmaak, is dat mijn lijfblad er zich al bij heeft neergelegd dat die volgende Vlaamse regering zal gevormd worden door N-VA en Vooruit en er zal moeten worden uitgekeken worden naar een derde partner, meer dan waarschijnlijk Open Vld.

In het artikel van 12 januari verwijst ’t Pallieterke daarvoor o.m. naar de verkiezingen van 2014, toen N-VA en cd&v al een Vlaams regeringsakkoord hadden en Open Vld bereid was dat akkoord mee te onderschrijven zonder er één jota aan toe te voegen of te veranderen. Puur blauwe postjespakkerij. Goed voor Open Vld, maar slecht voor Vlaanderen. En mijns inziens niet voor herhaling vatbaar.

Wat men zelfs bij ’t Pallieterke schijnt te vergeten, is dat volgens alle laatste peilingen, het niet de N-VA, maar het VB zou kunnen zijn dat als grootste partij uit de Vlaamse regionale verkiezingen van 2024 zal komen en dus eerst aan de bak zal komen voor de samenstelling van een volgende Vlaamse regering. Als de andere partijen een samenwerking van

het VB zouden weigeren - wat in de lijn van de verwachtingen ligt - dreigt men inderdaad naar een soort herhaling van 2014 te gaan en riskeren we weer geconfronteerd te worden met vijf jaar deelregering à la ‘Pasbon’ die de Belgische geschiedenis verder lijdzaam zal blijven ondergaan. Zoals Anton van Duinkerken het ooit formuleerde, “zal het Vlaamse volk het enige ter wereld blijven dat altijd een grote toekomst zal hebben in het verleden”.

Guido

ENGIE

Pallieterke,

van Alphen, Kasterlee

Dat Engie slechts een intentieovereenkomst sluit in plaats van een echt contract, heeft uiteraard alles te maken met de onbetrouwbaarheid van deze regering. Maar ook met het feit dat men niet uitsluit dat ook de volgende federale regering dezelfde samenstelling zou kunnen hebben. De groenen hebben altijd beweerd dat kernenergie duurder is, wat pertinent onwaar is. Men probeert al jaren kernenergie duurder te maken door de prijs van de berging van het afval op te drijven. Ook door steeds weer nieuwe dure regelgeving op te stellen wat betreft de installaties zelf. Als men zoals nu bij ons de afschrijving verkort, stijgt de prijs. Nochtans is het zo goed als onmogelijk kernenergie even duur als, of duurder te maken dan groene energie of gasgestookte centrales omdat het verschil zo groot is. Waar Engie vooral bang van is, dé reden waarom men zich niet wil vastklinken, is omdat men in de volgende regering weer wat regelgeving gaat opstellen die de berging van het afval nog veel duurder kan maken. Waar men in heel dit verhaal als vermoord over zwijgt is natuurlijk de afvalberg die ontstaat van groene energie. De wieken van windmolens kunnen niet verwerkt worden, maar moeten wel om de 20 jaar vervangen worden. Windmolens staan in een enorme blok beton, ook daar zal wel eens betonrot optreden zeker!

Louis Lavrysen, Schoten

FRONTEX

Pallieterke, Ik lees in een van jullie nieuwsberichten: “Nog nooit zoveel illegale grensoversteek sinds 2016.” Men spreekt bij de EU al jaaaren over buitengrenzen, maar die zijn er nog steeds niet. En de landen die het beu zijn, wachten niet tot het water aan de lippen staat en handelen zelf, plaatsen grensmuren en grenswachters worden ingeschakeld – Hongarije bijvoorbeeld. En gelijk hebben ze. Vluchtelingen zouden zich moeten begeven naar in het dichtstbij liggende veilig land. Maar 90 procent van al die gelukzoekers of vluchtelingen steken 7 à 8 landen over - en de zee - om in die westerse landen te geraken, waar ze constant hun geldbeugel openhouden. Deze lakse houding van de EU en co, die in een cocon leven ver weg van de realiteit en meer dan 30.000 euro per maand verdienen zoals ons Ursula, die houding zou weleens tot revolutie kunnen leiden.

Didier Van Haver, Geraardsbergen

Een lezersbrief insturen?

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.

Theodoor Rombouts, ‘Bij de tandentrekker’, ca. 1628

Theodoor Rombouts, ‘Allegorie van de vijf zintuigen’, 1632

Theodoor Rombouts, ‘De luitspeler’, ca. 1625-1630 ©

p die dag had Duitsland in deze Italiaanse badstad als eerste land ter wereld de Sovjet-Unie erkend en een vriendschapsverdrag met hen gesloten. Dit veroorzaakte begrijpelijkerwijze nogal wat internationale opschudding, want het markeerde het einde van het diplomatieke isolement waarin beide staten sinds het einde van de Grote Oorlog verkeerden. Vooral de Fransen, die de Duitsers voor geen haar vertrouwden, ervoeren dit als een kaakslag. De Franse minister-president Poincaré wilde Duitsland zo geïsoleerd mogelijk houden en de verharding in de Franse houding ten opzichte van de Duitsers was dan ook vanuit dit oogpunt meer dan begrijpelijk.

DE BERUCHTE HYPERINFLATIE

Deel 2

VAN

1923

WAS HET GEVOLG VAN HET DUITSE VERZET TEGEN DE HERSTELBETALINGEN

België stond niet bepaald te trappelen van ongeduld om mee de Ruhr te bezetten - temeer daar Londen én Washington zich duidelijk tegen dergelijke actie verzetten -, maar kon moeilijk neen zeggen tegen de machtige zuiderbuur. Het was de schrik om een deel van de, voor de Belgische economie broodnodige, herstelbetalingen mis te lopen, maar ook om vanuit Parijs beschuldigd te worden niet loyaal te zijn, die de Belgische regering overstag deden gaan. Bovendien wilde de Belgische premier Theunis zo wellicht ook verhinderen dat de eigengereide en revanchistische Fransen ‘cavalier seul’ zouden spelen in de Ruhr.

PASSIEF DUITS VERZET

In totaal trokken 60.000 manschappen - later opgetrokken tot 100.000 - het industriële hart van Duitsland binnen. De bezetters deden dit onder het voorwendsel dat de lokale steenkool- en cokesproductie als ‘onderpand’ zo werd ‘veiliggesteld’ voor de herstelbetalingen… De binnenvallende troepen hielden streng toezicht op de houtkap en de kolenproductie, maar vonden al snel geen bereidwillig personeel meer. Als gevolg hiervan sloten ze mijnen en fabrieken, namen ze bedrijfskassen in beslag en zetten ze 180.000 mensen op straat. Niet alleen de internationale gemeenschap reageerde afkeurend op de bezetting, maar vooral in Duitsland lokte die felle reacties uit. Rijkskanselier Wilhelm Cuno riep in Berlijn op tot passieve weerstand tegen de bezetters en de regering weigerde nog verdere steenkoolleveringen aan de twee landen. De arbeiders in de Ruhr sloegen daarop massaal aan het staken en demonstreren. De Duitse regering betaalde zelf het loon van de stakers en drukte daarvoor massaal geld bij, waardoor de Duitse munt compleet waardeloos werd. Die beruchte hyperinflatie van 1923, die heel wat Duitsers ruïneerde, was dus het gevolg van het Duitse verzet tegen de herstelbetalingen.

SABOTAGE

In tegenstelling tot de oproepen van de Rijksregering, was er naast het

DE BELGEN, DIE NET

VIER JAAR ONDER HET DUITSE JUK HADDEN GELEEFD, BLEVEN DE BEZETTING ZIEN ALS EEN MOOIE GELEGENHEID

Belgische troepen bezetten de Ruhr

Op 11 januari 1923 bezetten Franse en Belgische troepen het Ruhrgebied als reactie op de onwil van de Duitse regering om over de brug te komen met de torenhoge herstelbetalingen die aan Duitsland waren opgelegd in het Verdrag van Versailles. Een andere reden waarom de Fransen manu militari ingrepen, had alles te maken met het afsluiten van het Verdrag van Rapallo op 16 april 1922.

passieve verzet van de bevolking ook actief verzet van nationalistische sabotageteams die waren gevormd uit leden van de voormalige Vrijkorpsen. Deze paramilitairen bliezen enkele kanaalbruggen en treinsporen op om te voorkomen dat goederen werden afgevoerd, ze vielen Franse en Belgische posten aan en liquideerden minstens acht Duitse collaborateurs. Bij de bestrijding van deze saboteurs speelde de Belgische Sûreté Militaire een duistere rol. De militaire veiligheidsdienst - die tijdens WO I was ontstaan - werd eind september 1919 formeel ontbonden, maar ten behoeve van het bezettingsleger in Duitsland werd de ‘Sûreté Militaire de l’Armée d’Occupation’ (SMAO) gecreëerd. De geschiedenis van deze SMAO werd doorspekt met aanslagen en schandalen.

Zo schoot op 21 maart 1923, naar aanleiding van een uit de hand gelopen identiteitscontrole, SMAO-agent Schmitz een ‘Schutzpolizist’ dood in Hamborn. Al snel werd duidelijk dat Schmitz niet uit wettige zelfverdediging had gehandeld. Als vergelding vermoordden saboteurs twee dagen later de Belgische luitenant

Graff, die zij verkeerdelijk voor Schmitz hadden aanzien. Ook de rol die de SMAO speelde na de zwaarste aanslag op de Belgische troepen oogstte heel wat kritiek. Op 30 juni 1923 om 01.30 uur werd ter hoogte van de Rijnbrug bij Hochfeld een bomaanslag gepleegd op een trein met Belgische verlofgangers. Acht militairen werden op slag gedood, twee raakten zwaargewond en tien tot vijftien militairen liepen lichte verwondingen op. De twee zwaargewonde militairen overleden later aan hun verwondingen. De daders konden nooit gevat worden… Verschillende critici verweten de SMAO laksheid en sommigen beschuldigden de SMAO-leiding zelfs van het hebben van een eigen, geheime agenda waarbij ze bescherming zouden hebben geboden aan sommige saboteurs. Wie alvast niet werd beschermd, was de 29-jarige Albert Leo Schlageter, voormalig Vrijkorps-soldaat en lid van de NSDAP. Hij werd de martelaar van het hele verzet tegen de bezetting van het Ruhrgebied. Na verschillende succesvolle sabotagedaden werd hij gearresteerd, ter dood veroordeeld door een Franse militaire rechtbank en op 26 mei 1923 - ondanks nationale en internationale protesten - geëxecuteerd.

BELGISCHE WRAAKGEVOELENS

De bezetting van de Ruhr stond haaks op de pacificerende plannen die Edouard Rolin-Jacquemeyns, de Belgische Hoge Commissaris voor de sinds 1918 in voege zijnde bezetting van de linkeroever van de Rijn, had uitgestippeld. Maar de pro-Franse Belgische legerleiding had héél wat minder bezwaren. Veel Belgische militairen waren veteranen van de Eerste Wereldoorlog en bijgevolg niet bepaald ‘Deutschfreundlich’. Dat manifesteerde zich niet alleen in hun geringe voorbehoud bij de Franse invasieplannen, maar ook in hun houding in het bezette gebied. Uit verschillende rapporten blijkt dat de Belgische militairen werden geplaagd door wraakgevoelens ten opzichte van de Duitse bevolking. De Belgen, die net vier jaar onder het Duitse juk hadden geleefd, bleven de bezetting

zien als een mooie gelegenheid tot revanche. Met incidenten als gevolg. Meestal bleven deze beperkt tot beledigingen of kleine pesterijen, maar soms escaleerde dit tot verkrachting, geweldpleging en in enkele gevallen zelfs moord…

DAWESPLAN

Omwille van de snel verslechterende economische situatie herriep de Duitse regering - die ook nog eens geconfronteerd werd met putschpogingen door communisten en nationaalsocialisten - in september 1923 de oproep tot passief verzet. Om uit de chaos te raken, kwam het in augustus 1924 tot het Dawesplan, een regeling waarbij Duitsland beloofde de herstelbetalingendie gereduceerd werden tot 112 miljard goudmark - te hervatten en waarvoor het grote bedragen in het buitenland mocht lenen. De rust keerde terug en de laatste Belgische troepen verlieten in juli-augustus 1925 de Ruhr. Er waren aan Duitse zijde 137 doden en 603 gewonden gevallen. De totale economische schade door de bezetting van het Ruhrgebied bedroeg naar schatting 3,5 tot 4 miljard goudmark.

O ja, nog dit: de laatste schijf van 89,9 miljoen euro aan de beleggers die, in uitvoering van het Dawesplan, aan Duitsland hadden geleend, werd in 2010 afbetaald…

Wachten op staatshervorming

België is een ingewikkeld land. De verschillende staatshervormingen, zes in totaal, hebben niet voor een bestuurlijke vereenvoudiging gezorgd, integendeel. Allerlei bevoegdheden werden verspreid over de regio’s en het federale niveau. Een zevende staatshervorming staat daarom ingeschreven in het huidige regeerakkoord van Vivaldi. ‘Et alors?’, zou Mitterrand zeggen…

Lees volgend mooi citaat dat zowat een jaar geleden werd gepubliceerd op de webstek van Hilde Crevits: “Als minister van Binnenlandse Zaken is Verlinden bevoegd voor de institutionele hervormingen, wat Vivaldi in een klein hoekje van het regeerakkoord heeft weggestoken. Ook MR-minister David Clarinval is bevoegd, maar van hem zal het wel niet komen, zeker? Neofiet Verlinden is alvast op de koffie geweest bij alle vicepremiers in de regering-De Croo om af te toetsen hoe de partituur voor een zevende staatshervorming er kan uitzien.”

Het artikel was een reactie van Hilde Crevits op een aantal interviews die haar cd&v-collega Annelies Verlinden had gegeven in de eerste weken van februari 2022. De Standaard kopte toen: “De pandemie kaapte twee jaar haar aandacht, nu wil minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (cd&v) graag de focus verleggen naar de staatshervorming.”

Een jaar aanmodderen

Bovenstaande citaten dateren dus van een jaar geleden. Er werd in de maanden nadien nog wat aangemodderd, tot in september 2022. Toen nam de grondwetexpert op het kabinet van Annelies Verlinden ontslag. Omdat hij “op een muur botste bij de Franstalige partijen over staatshervorming”.

Het kabinet van Annelies Verlinden is samen met haar Franstalige collega David Clarinval (MR) belast met de voorbereiding van een zevende staatshervorming. Terwijl Annelies Verlinden nog iets in beweging wil zetten, wordt elk initiatief aan Franstalige kant gedwarsboomd. In juni 2022 maakte Paul Magnette (PS) dat nog eens duidelijk: de PS wil geen nieuwe staatshervorming in 2024. Dat de MR met Georges-Louis Bouchez evenmin enig enthousiasme vertoont voor een staatshervorming, is even duidelijk. Mahdi?

Er is echter een regeerakkoord. Welke waarde heeft zo’n regeerakkoord als partijen binnen de regering elkaar tegenwerken? En waar zit Sammy Mahdi, voorzitter van cd&v? Die weet zeer goed dat zijn minister wordt gedwarsboomd door de Franstaligen partijen. Niet alleen wordt Annelies Verlinden vierkant uitgelachen door de Franstaligen, maar in feite ook door haar Vlaamse (sic) collega’s. Wat een lafheid!

De grote flop

En in mei 2022, herinner u, was er ook nog de ‘grote’ burgerbevraging, georganiseerd door de ministers Verlinden en Clarinval. Die burgerbevraging, waarvan de resultaten zouden moeten helpen bij het lanceren van nieuwe ideeën rond de staatsstructuren, werd zowat de grootste flop van de eeuw. Men is nu volop bezig met de verwerking van alle antwoorden en de eerste resultaten zijn beloofd tegen februari. We zijn benieuwd.

Oh ja, de grote burgerbevraging - kostprijs zo’n 2 miljoen euro - heeft ook een eigen facebookpagina. Die wordt gevolgd door 84 personen en wordt door 71 mensen ‘leuk’ gevonden. Het laatste bericht op de facebookpagina dateert van 15 juni 2022... Het bewijst nogmaals de ‘dynamiek’ die er achter het project zit.

Wachten

En ja, minister Verlinden moet zich nu concentreren op de bestrijding van de drugshandel. Neen, u moet niet te veel hopen op een nieuwe staatshervorming.

Taal Aktie Komitee (TAK) beplakt ramen van “officiële kapper van de Rode Duivels”

Het Taal Aktie Komitee (TAK) heeft afgelopen weekend een bezoek gebracht aan de “officiële kapper van de Rode Duivels”. Niet voor een knipbeurt, maar wel om kapper Mathieu Nayis erop te wijzen dat hij in het Vlaams-Brabantse Nossegem, een deelgemeente van Zaventem, best in het Nederlands communiceert.

Mathieu Nayis is de “officiële kapper van de Rode Duivels”. Althans, dat staat toch in het Frans te lezen op de ramen van zijn toekomstige kapperszaak in het Vlaams-Brabantse Nossegem, een deelgemeente van Zaventem.

In 2015 opende Nayis zijn eerste kapperszaak in Anderlecht. Sindsdien groeide hij uit tot de favoriete kapper van heel wat bekende gezichten, onder wie heel wat voetballers. Dankzij zijn groeiende bekendheid en succes kon Nayis zijn kappersimperium uitbreiden. Dat bestaat intussen uit vijf kapsalons: twee in Brussel, twee in

Uitgeweken Brusselaars

“Nayis beschrijft zichzelf als de ‘officiële kapper van de Rode Duivels’, met wie hij, zoals het een ‘goede Belg’ betaamt, schijnbaar slechts in het Frans en het Engels communiceert”, hekelt het Taal Aktie Komitee (TAK) in een Facebookbericht. De tweetalige communicatie op de ramen van de toekomstige kapperszaak in Nossegem was een doorn in het oog van het TAK. Dat maakte met een plakactie duidelijk dat “uitgeweken Brusselaars zich dienen aan te passen aan de streek waarin ze zich vestigen, niet andersom”. “Nederlands, pracht van een taal!” en “In Vlaanderen alleen Nederlandse publiciteit”, luiden de opschriften die TAK aanbracht op de ramen.

ANTON SCHELFAUT

KARL VAN CAMP

Waals-Brabant en één in Vlaanderen. Binnenkort komt daar nog een nieuwe zaak bij in Nossegem.

Tweet van de week

Die Alexander De Croo toch. Hij is wellicht niet de meeste geschikte, capabele, populairste of slimste premier die we in dit land ooit hadden. Hij zou trouwens al die dingen niet eens zijn als hij in concurrentie zou gaan met een nest cavia’s. Minstens drie knaagdieren zouden het premierschap succesvoller kunnen invullen. Maar De Croo slaagt er wel steeds in om zijn criticasters met verstomming te slaan met de meest stomme opmerkingen.

Zo had onze premier lang en hard nagedacht over hoe hij die ‘war on drugs’ eventjes zou gaan regelen. Er waren stemmen opgegaan om het leger in te zetten in de haven. Volgens de logica dat de drugsmaffia ook met oorlogswapens uitpakt en niet bepaald onder de indruk is van de zwaar onderbemande oom agent en dingen bewaken een militaire bezigheid is. Maar dat vond Alexander dus geen goed idee. Het leger kon wel ingezet worden om de burger te verdedigen tegen terroristen. Maar om bewakingsopdrachten te doen van containers, daar is het leger volgens ‘flexi Lexi’ compleet ongeschikt voor. De logica van die redenering? Doet u geen moeite, die is er niet.

Maar Alexander had wel een mooi alternatief klaarzitten in dat holle kokertje op zijn schouders. Wat zou u denken van een… (trompetgeschal!)… politioneel havenkorps! Briljant in zijn eenvoud. En je moet er uiteindelijk maar opkomen.

K.O. door VSOA

Dat vonden ze bij de politievakbond VSOA ook, mits een kleine randopmerking op Twitter. Het feit dat zo’n havenkorps eigenlijk al bestaat en met één ploeg de hele haven moet patrouilleren omwille van personeelsgebrek en federale besparingen. Netjes afgesloten met de hashtag ‘wereldvreemd’. De politiekvakbond heeft gevoel voor humor en dat is hoopgevend.

Eén dag later was het weer raak. Toen meende Egbert Lachaert,

dat andere genie van de liberale familie, dat Ecolo moest stoppen met neuten over de kernuitstap. Er was immers afgesproken dat Vivaldi had afgesproken om maar liefst 100 miljoen euro te investeren in kleine kerncentrales. En afspraak is afspraak! Ja, dezelfde Egbert die kernenergie een dood lijk noemde dat niet meer gereanimeerd kon worden, om daar de volgende dag al aan te beginnen.

Het inspireerde de politievakbond tot een nieuwe tweet: “Dat is de joke van de dag meneer @egbertlachaert: afspraken zijn er om na te komen. Geweldig, u verdient de beker voor hypocrisie vandaag! Of geldt dat ook voor het sectoraal akkoord politie?” De politie uw vriend? Voortaan ook op Twitter. Verstandiger dan uw dagelijkse politieke analyse in de krant. En geestiger!

NIEUWJAARSRECEPTIES...

Over anonieme partijbonzen, kopstukken, keizerinnen en zatte

Ben

De nieuwjaarsrecepties van de politieke partijen zijn steeds een moment van grote inspiratie voor de pers. Het is een vrijbrief om eender wat te schrijven op basis van wat ‘sommige partijleden’ vertellen aan de journalisten. Die partijleden willen immers steevast anoniem blijven, maar blijken het roerend eens te zijn met de mening van de journalist. Vooral de N-VA-receptie wordt doorgaans beschouwd als een uitgelezen buitenkansje om de partij wat te kakken te zetten en mensen tegen elkaar op te zetten. Een kleine bloemlezing.

Deal met Engie Een kat in een zak?

In de aanloop naar de nieuwjaarsrecepties was de Wetstraatpers niet in de ban van de vreselijke begroting, het feit dat België geen centen krijgt van Europa vooraleer het met deftige hervormingen komt of de onbestaande deal met Engie over de verlenging van de kerncentrales. Welnee, dat soort details boeit hen niet. Nee, ze wilden weten of Ben Weyts een maand eerder een glas te veel op had.

Relaas van een dwaas

In het Nieuwsblad klonk het zo: de onderwijsminister was die dag opgestaan met een artikel in deze krant waarin verschillende parlementsleden getuigden over een debat in het Vlaams Parlement waarin hij ‘dronken’ leek. Achter Weyts zijn rug werden er de hele avond mopjes over gemaakt. “Geef die fles champagne maar niet aan Ben”, grapte een absoluut kopstuk tegen een militant. Et voilà, met één tafereeltje dat zich uitgerekend voor de ogen van de bewuste journalist heeft afgespeeld is de bewijslast geleverd voor openbare dronkenschap en zijn er felicitaties van de hoofdredactie voor infiltrerende onderzoeksjournalistiek. “En waarom daar stoppen?”, dacht de journalist, terwijl hij nog een gauw een shotje achterover sloeg op kosten van de partij. Hij flanste in zijn verbeelding er nog een kopstuk bovenop die zeer veel vertrouwen in hem stelde. Een andere betrokkene is stellig: “Ben Weyts mag het minister-presidentschap wel vergeten na zijn dronken vertoning.” Boem! Paukeslag! Nauwelijks 24 uur nadat dezelfde journalist dronkenschap had gesuggereerd, had hij ook een - weliswaar anoniembewijs van het einde van zijn carrière. Een heel jaar weigert een partij met een krant te praten wegens haar onbetrouwbare verslaggeving. Maar op een nieuwjaarsreceptie verdringen de kopstukken zich rond diezelfde krant om de vuile was buiten te hangen. Je moet het zien om te geloven. Echt waar!

Keizerin Zuzu

Een andere, populaire journalistieke bezigheid die weinig inzicht vereist en veel verbeelding beloont is ‘de applausmeter’. Hierbij wordt de volgende minister-president voorgedragen door middel van handgeklap. Voor De Morgen was Zuhal Demir de absolute nieuwe keizerin van het Vlaams-nationalisme. Na Sissi is het aan keizerin Zuzu. Of toch niet. Het Nieuwsblad had de decibelmeter elders opgesteld en hoorde het luidste applaus voor Theo Francken: Demir is

immers niet de populairste N-VA’er. De hele zaal ging zowat uit haar dak toen De Wever Theo Francken roemde om zijn migratiebeleid onder de vorige regering. In beide gevallen is het niet meer dan een opstapje om opnieuw anonieme kopstukken toe te laten om hun gal te spuwen. Zo schoven ‘de partijbonzen’ aan bij De Morgen om de journaliste een voor een toe te vertrouwen dat Demir niet genoeg compromissen kon sluiten. En eenmaal de journaliste zo’n partijbons kan ontvangen voor haar verhaal, begint die prompt - ziet u het tafereeltje al in de danszaal - te … fluisteren. Partijvoorzitter, wordt gefluisterd in de hoogste regionen van de partij, dat zou wat zijn voor haar, net omdat ze zo populair is bij de achterban. Eenmaal uitgefluisterd tegen De Morgen maakt de colonne partijbonzen rechtsomkeer om tegen het Nieuwsblad te fluisteren dat het eigenlijk net zo goed Theo zou kunnen zijn die keizer van de partij wordt. Een en ander doet dan ook vermoeden dat die mannen te veel drinken.

Op maandag worden dan al die krantenartikels vol van verzinsels samengelegd op de redactietafels om in opinies te concluderen dat de N-VA hopeloos verdeeld is over het leiderschap van de partij. En daar moeten ze dan dringend een stuk aan wijden. De anonieme partijkopstukken mogen zich warmlopen.