't Pallieterke van 30 maart 2023

JAN JAMBON VLAAMS MINISTER-PRESIDENT INTERVIEW

Nadat cd&v wekenlang het been stijf had gehouden, kon Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) op vrijdag 10 maart water en vuur verzoenen en met zijn regering een stikstofakkoord sluiten. Daardoor bleef het metaverhaal van N-VA over Vlaams zelfbestuur - “Wat we zelf doen, doen we beter” - intact, tot groot ongenoegen van de “Sinardets van deze wereld”. “In de mainstreammedia zijn er te veel opiniemakers die de Vlaamse regering maar wat graag zien falen.”

VROUWENSPORT VOOR DE VROUWEN

MAAKT BBB

EEN KANS ?

FRANKRIJK IN OPSTAND

DE ZWARTE

BENDE OP

BEGROTING MET VIVALDI DE AFGROND IN

Deze week zal de regering de begrotingscontrole proberen af te ronden. De tekorten worden kritiek en toch zal er niets veranderen. Arbeidseconoom Stijn Baert schreeuwt deze week zijn wanhoop uit in een opiniestuk op de nieuwspagina’s van de VRT: “Vlaamse Vivaldipartijen, laat de PS de schouders van mijn generatie niet breken.”

2 12 5

HET SCHAVOT 18

Baert heeft het over “wanbeleid”, “struisvogelpolitiek” en “schuldig verzuim dat tot een kunst wordt verheven”. Hij vreest - terecht - dat de PS, zoals steeds, ‘non’ zal zeggen tegen elke betekenisvolle ingreep en dat de Vlaamse partijen zullen laten begaan. Baert: “De schouders van de werkende twintigers, dertigers en veertigers worden compleet overladen om toch maar niet aan verworven rechten van een deel van het PS-electoraat te moeten raken.”

49 economen en beleidsspecialisten ondertekenden eerder deze week een gelijkaardige oproep in De Tijd: “Met het huidige tekort en de vergrijzingsfactuur die eraan zit te komen, zitten de overheidsfinanciën op een onhoudbaar traject. (…) De begrotingscontrole van dit voorjaar is voor deze regering de laatste kans om op dat vlak echt iets te ondernemen.”

Het Planbureau waarschuwde twee weken geleden dat België door de torenhoge overheidsschuld en de oplopende prijs van de vergrijzing in een risicozone terechtkomt, op de laatste plaats van de EU

zelfs. Ook Pierre Wunsch, directeur van de Nationale Bank, is duidelijk: zonder grote hervormingen rijden we recht op een muur af.

Alles is communautair

De eerste regeringsbesprekingen over de begroting leverden alvast geen akkoord op. De Croo wil 1,8 miljard besparen - nog steeds te weinig - maar de PS zei al ‘non’. Een akkoord zal er uiteindelijk wel komen, misschien deze week al, maar zonder enige betekenisvolle hervorming aan de uitgavenzijde.

De trein rijdt naar een afgrond. Iedereen ziet het gebeuren, maar niemand kan die stoppen, omdat dit België is. Omdat het andere landsdeel steeds de facturen betaalt, is in Franstalig België een cultuur gegroeid waarin alle verworven rechten heilig zijn en geen enkele hervorming die ook maar een beetje pijn doet aanvaardbaar is. De PS kan geen kant op, omdat het vreest afgestraft te worden door de

INTERVIEW

communistische PTB, die floreert in de populistische hangmatcultuur die de PS zelf decennialang heeft geschapen.

Je ziet het in het Delhaize-conflict. In Vlaanderen zijn bijna alle winkels weer open, omdat er - ondanks de begrijpelijke vrees bij de werknemers - genoeg realisme is om een efficiënter bedrijfsmodel te aanvaarden. In Wallonië zijn bijna alle winkels nog steeds dicht.

Je ziet het in het plan dat Vlaanderen deze week bekendmaakte om het archaische ambtenarenstatuut af te schaffen, wat in Wallonië ondenkbaar zou zijn.

Je ziet het in de recent gestegen werkzaamheidsgraad in Vlaanderen, terwijl Wallonië helemaal tegen de Europese trend in stagneert. Alles is communautair.

Een kans voor Vlaanderen

Baert besloot zijn stuk met de mogelijkheid dat de prijs bij de verkiezingen voor Vivaldi wel eens heel hoog zou kunnen zijn. Ik weet niet of hij dat vreest of hoopt. Wij hopen het in elk geval. En we hopen ook dat Vlaams Belang en N-VA dan volwassen genoeg zullen zijn om van de crisis van België een kans voor Vlaanderen te maken. De splitsing is misschien dichterbij dan we denken.

JURGEN CEDER

PHILIP VANQUAETHEM HISTORICUS

IN HET SPOOR VAN

HET VLAAMS LEGIOEN

“Vlaanderen en Nederland zouden samen een ongelofelijke economische macht kunnen vormen”

“De Vlamingen, die een zware en ook kleinerende opleiding achter de rug hadden, bleken koppige strijders te zijn”

Hervormen kan… in Vlaanderen

De Vlaamse regering besloot vorige week om de vaste benoeming van ambtenaren bij de Vlaamse overheid te laten uitdoven. Dat de vakbondschaos in het noorden van het land uitblijft, is tekenend.

Concreet zullen medewerkers van de Vlaamse overheid vanaf 2024 - volgend jaar dus - niet meer vastbenoemd kunnen worden. Op dit moment is een kleine 70 procent van de Vlaamse ambtenaren nog vastbenoemd, maar hun aandeel zal dus niet meer stijgen. Iedereen die nu nog vastbenoemd is, behoudt zijn statuut en de vaste benoeming blijft ook behouden in het onderwijs.

De vaste benoeming is al langer een doorn in het oog van de centrumrechtse beleidspartijen in Vlaanderen. Het is een archaïsch, inefficiënt systeem, met als voornaamste pijnpunt dat vastbenoemden veel moeilijker ontslagen kunnen worden. Bovendien zorgt het contrast tussen ambtenaren en privéwerknemers voor nogal wat wrevel bij de brede bevolking.

De (Vlaamse) vakbonden reageerden, zoals te verwachten viel, afwijzend op de plannen. Afwijzend, maar de deur blijft open voor onderhandelingen. Die houding vertegenwoordigt dan ook de ‘Vlaamse grondstroom’. Een fellere houding zou op weinig begrip kunnen rekenen in de publieke opinie.

Franstalig verzet

Het contrast met Franstalig België kon moeilijk groter zijn. In de eerste plaats is er daar (en bij uitbreiding op het federale niveau) voorlopig geen sprake van plannen om de vaste benoeming af te schaffen. Maar kan u zich voorstellen hoe de vakbonden daar zouden reageren als het gerucht zou opduiken dat men denkt te overwegen de kwestie te beraadslagen?

De reactie zou ongemeen fel zijn. Men hoeft maar naar de perikelen rond Delhaize te kijken. Ook daar bleek dat de taalgrens een stakingsgrens is (p. 4), terwijl men in Vlaanderen de laatste dagen eerder moeite moest doen om een gesloten Delhaize te vinden. Maar ook de pensioenrellen in Frankrijk (p. 12) zijn een voorbode van hoe het er hier aan toe zou kunnen gaan als men probeert te hervormen.

Vlaanderen kan wel hervormen

De belangrijkste hervormingsposten, zoals de pensioenen en grote delen van het arbeidsmarktbeleid, zijn nog altijd in federale - en bij uitbreiding in belangrijke mate in Franstalige - handen. Het contrast met Vlaanderen, waar wel hervormd kan worden zonder al te grote chaos, kan moeilijk groter zijn. Toegegeven, de hervormingen gebeuren vaak niet snel genoeg. En ze zijn zelden perfect, maar Voltaire - de grote filosoof van de natie der pensioenstakers - wist het al: “Het perfecte is de vijand van het goede.”

TOOGPRAAT

DE VROUWENSPORT WORDT BETER BESCHERMD TEGEN MANNELIJKE INDRINGERS

De Internationale Atletiekfederatie heeft de knoop doorgehakt.

Personen die de puberteit als man hebben doorgemaakt, kunnen, ook als ze later van geslacht veranderen, niet deelnemen aan topsport bij de vrouwen. Het is niet de eerste sportfederatie die zich gedwongen ziet om de waarheid te zien doorheen de ideologische mist. En het zal niet de laatste zijn.

De beslissing werd goedgekeurd met een meerderheid van 71 procent van de aangesloten atletiekfederaties, na maanden van overleg met experten en belanghebbenden. Sebastian Coe, voorzitter van de internationale bond, zegt dat hij overspoeld werd met berichten van vrouwelijke sporters die aandrongen op de ban. Publiekelijk hebben nochtans maar weinig vrouwelijke atleten de moed gehad om die stelling te verdedigen. Degenen die het toch deden, zoals Martina Navratilova, Paula Radcliffe en Sharon Davies, kregen het zwaar te verduren. Davies verklaarde dat de haatcampagnes van transactivisten haar professioneel en financieel aan de rand van de afgrond hebben gebracht. In stilte dachten vrouwelijke topsporters echter allemaal hetzelfde. Vlaamse sportjournalist Hans Vandeweghe beaamt de vaststelling van Coe: “Geen enkele vrouwelijke topsporter zou voor volledige inclusie pleiten.”

In stilte dachten vrouwelijke topsporters allemaal hetzelfde

“Biologie verslaat gender”

sie een belangrijke rol spelen, kunnen vrouwen zich meten met mannen. Hoe hoger het niveau, hoe meer die verschillen opvallen. In 1998 hadden Serena en Venus Williams beweerd dat ze elke mannelijke tennisser buiten de top 200 konden verslaan. Karsten Braasch, nummer 203 bij de mannen, wiens training vooral bestond uit bier drinken en roken, nam de uitdaging aan. Hij versloeg de zusjes gemakkelijk met respectievelijk 6-1 en 6-2.

Waar uithouding belangrijk is, verkleinen de verschillen, maar ze worden niet uitgewist. Behendigheid is wel een gelijkmaker: vrouwen zijn minstens even goed als mannen in ruitersport en verslaan ze ook regelmatig in de schietsport.

Verslagen door 14-jarige jongens

ke competitie weerde, was rugby. Het is een sport waarin alle mannelijke voordelen gebundeld worden: massa, kracht, snelheid en agressie. Die beslissing werd niet zozeer genomen uit bezorgdheid voor een eerlijke competitie, maar uit veiligheidsoverwegingen. Wetenschappelijke studies wijzen namelijk uit dat mannelijke lichamen bij de heftige contacten die in deze sport onvermijdelijk zijn, zowel veel meer kracht kunnen produceren als verdragen. Zware kwetsuren voor echte vrouwen zouden niet de uitzondering, maar de regel worden.

De beslissing van de internationale atletiekfederatie is een overwinning van het gezond verstand

www.palnws.be

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net

Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net

Abonnementen binnenland Abonnement buitenland:

3 maanden: 52 euro Tarieven afhankelijk van de

6 maanden: 104 euro bestemming. Alle inlichtingen

1 jaar: 208 euro op de kantoren.

Steunabo 1 jaar: 300 euro

Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend

rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres:

BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel

Oud-hoofdredacteurs:

Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020)

Kernredactie:

Jurgen Ceder, Stijn Derudder (eindredacteur), Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel (hoofdredacteur), Karl Van Camp

Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel

Foto's: Belga, Photonews

De beslissing van de atletiekbond gaat enkel over ‘transvrouwen’ (mannen dus) in de vrouwensport. Het probleem stelt zich in de praktijk slechts in één richting. Er zijn geen ‘transmannen’ (vrouwen dus) die een rol van enige betekenis spelen in de mannensport. Die vaststelling op zich zou eigenlijk al moeten volstaan om het debat te beslechten over de vraag of geslachtsverandering de verschillen tussen mannen en vrouwen kan wegwerken.

In de beslissing van de atletiekbond werd, waarschijnlijk in een geest van compromis, het voorbehoud ingelast dat de regeling opnieuw gewijzigd kan worden, “indien de wetenschap tot andere conclusies komt”. Dat zal niet gebeuren. “Biologie verslaat gender”, zei Coe, waarmee hij bedoelt dat je de verschillen tussen de geslachten niet kan uitwissen door dat te wensen. Mannen zijn gemiddeld groter, hebben een grotere skeletmassa, botdichtheid, borstkasinhoud, grotere longen en kennen een grotere natuurlijke spierontwikkeling tijdens de puberteit. ‘Transitie’ na de puberteit kan die voordelen slechts in zeer beperkte mate ongedaan maken. In geen enkele sport waarin snelheid, kracht, lengte of agres-

VRT-radio interviewde Wim Derave, professor bewegingsleer, over het onderwerp. De brave man deed zijn best om op geen ideologische mijnen te trappen en probeerde dan maar een onderscheid te maken tussen sporten waar het lichaam een belangrijke rol speelt (zoals gewichtheffen) en sporten waar de lichamelijke verschillen tussen mannen en vrouwen volgens hem minder van belang zouden zijn. Hij gaf, weinig overtuigend, voetbal als voorbeeld van het laatste. In 2019 werd immers het nationale vrouwenteam van de VS, een internationale topploeg, met 5-2 verslagen door de jeugdploeg van FC Dallas, bestaande uit jongens onder de 15 jaar. De Matilda's, de vrouwenploeg van Australië met mooie bijnaam, overkwam hetzelfde toen ze met 7-0 onderuitgingen tegen een lokaal jongensploegje van 14-jarigen. Voetbal vergt inderdaad techniek en tactisch inzicht, waarin vrouwen even goed kunnen zijn als mannen, maar het blijft uiteraard ook een zeer fysieke contactsport.

Op vraag van de journaliste of het probleem zich vooral in de atletiek stelt, antwoordde de professor dat het verschil tussen mannen en vrouwen in de loopnummers “nogal meevalt”. Mannen presteren er 10 procent beter dan vrouwen, zei hij. Ik kan mij moeilijk voorstellen dat Derave niet weet dat 10 procent verschil in looptijden gigantisch veel is in topsport en dat geen enkele vrouw het olympische minimum bij de mannen haalt.

“Sport moet eerlijk zijn”

De eerste internationale sport die transvrouwen uit de vrouwelij-

FINA was de tweede domino. Een grote meerderheid binnen de internationale zwemfederatie stemde vorig jaar voor de beslissing alleen nog echte vrouwen toe te laten tot de vrouwencompetitie. De katalysator voor de ommezwaai was de overwinning van Lia (William) Thomas bij de universitaire kampioenschappen in de VS. Thomas was een onopgemerkte zwemmer als man, maar won bij de vrouwen met grote voorsprong. Hij verbrijzelde meteen ook het toernooirecord.

FIFA, de wereldvoetbalorganisatie, heeft laten weten ook haar beleid inzake transgenders te onderzoeken. De kans is groot dat daar dezelfde beslissing wordt genomen. Het Internationaal Olympisch Comité, dat vorig jaar nog de regels voor transgenders versoepelde, dreigt het laatste bastion van ideologisch obscurantisme te worden. Ex-tennister Martina Navratilova, lesbische activiste en vroeger getraind door een transvrouw, spaarde haar kritiek op het gebrek aan moed van het IOC niet: “Inclusief zijn is goed, maar sport moet in de eerste plaats eerlijk zijn. In sport is biologie de grootste verdeler.” Op termijn zal ook het IOC moeten bijdraaien.

De beslissing van de internationale atletiekfederatie is een overwinning van het gezond verstand. Dat de internationale sportorganisaties zo lang hebben geplooid voor de druk van een kleine minderheid en zelfs bereid waren wetenschappelijke evidenties te negeren, allemaal in het nadeel van de helft van de wereldbevolking, blijft echter getuigen van de destructieve kracht van het wokisme.

NIEMAND WIL WERKEN MET DE PS, NIEMAND KAN ZONDER

De oekazes over een mogelijke deelname van de Franstalige socialisten zijn dezer dagen amper bij te houden in Vlaanderen. De halsstarrige houding in het pensioenen begrotingsdossier en de politisering van het sociaal conflict bij Delhaize doen politici en opiniemakers oproepen om straks een federale regering te vormen zonder de PS. Al wordt dat mathematisch zo goed als onmogelijk.

Kerkjurist en voormalig KU Leuven-rector Rik Torfs is al een tijd de boksbal van weldenkend links bobo-Vlaanderen. Het kan verkeren. Een aantal jaar geleden was hij nog een clowneske vedette in het tv-programma De Slimste Mens ter Wereld. Maar een aantal misbegrepen cynische tweets met wat conservatieve inslag hebben van hem een persona non grata gemaakt. En zijn passage op de VRT vorige week waarbij hij de Parti Socialiste (PS) de wacht heeft aangezegd, hielp ook niet veel, ook al had Torfs gelijk. Hij pleitte net niet voor een cordon sanitaire rond de partij van Paul Magnette. Omdat de PS onder andere in het conflict met Delhaize de communisten achternaholt, omdat ze geen pensioenhervormingen wil en omdat ze de begroting verder laat ontsporen. Kortom, de volgende federale regering moet er eentje zijn zonder de PS. Een regering die echte hervormingen doorvoert. En als het toch met de PS is, dan in een structuur waarin Vlaanderen en Wallonië eigen beleidskeuzes kunnen maken. Dat is de piste die Bart De Wever en de N-VA willen bewandelen.

“Incontournable” als middelgrote partij

Dat hakken op de PS is natuurlijk terecht maar is ook in belangrijke mate ingegeven door de verkiezingscampagne voor 2024 die stilaan op gang komt. Dan is het altijd leuk om je politieke tegenstanders aan te vallen. Na de stembusslag zal er in werkelijkheid eerst gesproken moeten worden met de PS en Paul Magnette. Gewoon omdat de PS aan Franstalige kant de grootste partij zal zijn. Het is de ziekte van België dat

in feite geen normale democratie is. Qua stemmenaantal is de PS op nationaal vlak een middelgrote partij. Vlaams Belang en N-VA zullen meer stemmen halen. En dat zal wellicht ook gelden voor Vooruit als die partij goed scoort. De Vlaamse partijen vissen in een grotere electorale vijver.

Eigenlijk is de eerste piste voor een federale regering de Bourgondische coalitie

Maar federaal zijn de gesprekken als een vorm van “permanente diplomatieke conferentie” (dixit Karel De Gucht in een helder moment) eigenlijk al confederaal georganiseerd. De grootste Vlaamse en Franstalige partijen proberen in eerste instantie naar elkaar toe te werken. Dat maakt dat de PS steevast incontournable is. Ja, in 2014 heeft men het anders aangepakt. De as N-VA-cd&v had het gehad met de PS en men dacht aan een centrumrechtse coalitie die uiteindelijk na veel trekken en duwen gelukt was. Maar toen zag het electorale landschap er anders uit. Vlaams Belang was gedecimeerd en de PVDA/PTB was overal - ook in Wallonië - nog een kleine partij. Nu hebben de radicale partijen het speelveld aanzienlijk verkleind.

Geen anti-PS-regering mogelijk

Niemand wil met de PS werken, maar eigenlijk kan niemand zonder. Zoals hier al vaker vermeld kan het geen kwaad de berekeningen van ULB-politicoloog

Pascal Delwit erbij te nemen. Bij elke belangrijke peiling gaat hij na hoe die uitslag zich kan vertalen in een zetelverdeling in de federale Kamer. Met 76 zetels als minimum voor een meerderheid. Uiteraard met een zekere omzichtigheid te benaderen. Welnu, wat een mogelijke Zweedse coalitie zonder de PS betreft, zoals de regering-Michel, mogen we alle hoop laten varen. Die meerderheid die er ooit was, is verschrompeld tot ocharme 52 zetels. Met eventueel Les Engagés (het vroegere cdH) erbij zitten we aan 56.

Dan maar de Arizona-coalitie met de sociaaldemocraten van Vooruit erbij, die niet echt op goede voet staan met de PS, en dan zitten we aan 70. Nog altijd geen meerderheid dus. Het zou natuurlijk kunnen dat de radicale partijen minder goed scoren dan in de peilingen, dankzij bijvoorbeeld campagnebeesten Bart De Wever, Conner Rousseau en Georges-Louis Bouchez. Maar zal dat minstens zes zetels extra opleveren? Hoogst betwistbaar.

Bourgondische coalitie als eerste piste?

Eigenlijk is de eerste piste voor een federale regering de Bourgondische coalitie. Paars plus de N-VA dus. En dus een regering met de PS. Het is in feite één van de twee mogelijke coalities. En zou wellicht het doortrekken zijn van een N-VA-Vooruit-Open Vld-regering op Vlaams niveau. Volgens de recente peilingen heeft die coalitie een comfortabele meerderheid: 79 zetels. Daar kan je al iets mee doen. Maar, dat is een regering die geen tweederde meerderheid heeft. Dus een staatshervorming mag je verge-

ten. Oké, De Wever denkt aan regionale ministercomités en aanverwanten om onder andere rond het arbeidsmarktbeleid een aantal zaken te splitsen. Lijkt interessant, maar veel succes hier met een radicaal-belgicistische partij als de MR. Uiteindelijk Vivaldi II

Het is zoals de Leuvense politicoloog Bart Maddens hier al een aantal weken geleden stelde: we dreigen geconfronteerd te worden met hetzelfde lange, slechte theater van de voorbije coalitievormingen. Gesprekken die maanden tot meer dan een jaar aanslepen. Waarna er uiteindelijk door externe druk - stijgende rente, Europese Commissie die waarschuwt voor een ontsporende begroting - wordt gekozen voor een Vivaldi bis-coalitie.

Uiteindelijk zal door externe druk gekozen worden voor een Vivaldi bis-coalitie

Dan nemen we even de extrapolaties van Delwit erbij. Paars-groen zonder cd&v zou er deze keer niet komen met 75 zetels. Net niet, cd&v zou met zes zetels het breekijzer voor Vivaldi II zijn. Een droom voor Sammy Mahdi die zich dan als verantwoordelijke politicus kan profileren. De partijvoorzitter wordt de ‘kingmaker’ van Vivaldi II. Dan zijn we terug naar af. Al zal de externe druk om echt te hervormen tegen 2024 of 2025 veel groter zijn. Of anders gezegd: de volgende federale regering zal de janboel die ze zelf heeft aangericht, mogen opkuisen. Immanente rechtvaardigheid heet dat dan. Of dat goed nieuws is voor de burgers en zeker de Vlamingen die tegen nieuwe en extra taksen aankijken, is iets anders.

Kan iemand om Paul Magnette heen in 2024?

Delhaize-conflict vreet aan macht van de vakbonden

De harde houding van de vakbonden in het Delhaize-conflict verbaast niet. Moedermaatschappij Ahold Delhaize heeft een slimme tactiek gebruikt om te saneren: geen golf van dure ontslagen, maar het onderbrengen van de werknemers bij zelfstandige winkels. De 9.000 werknemers ontsnappen dan wel aan de controle van de vakbond die er enkel nog is om later eventuele werkloosheidsuitkeringen uit te betalen. Dat maakt de syndicale organisaties woest.

automatische scankassa’s die voor de helft ‘defect’ zijn, op instigatie van de vakbonden om zo meer personeel aan de klassieke kassa’s te zetten.

Macht vakbonden doorkruist

Bij de zelfstandige Delhaize-winkels is dat niet het geval. Gevolg is dus dat die werknemers voor de vakbond verloren zijn, tenzij ze hun job verliezen en de syndicaten dan hun werkloosheidsuitkering mogen betalen. En dat is dan ook in zekere zin waarop de vakbonden bij de Delhaize lange tijd gerekend hadden, namelijk dat de directie door de onder druk staande marges en focus op besparingen zou overgaan tot een collectief ontslag van een deel van de werknemers. Vakbonden vinden dat altijd interessanter. Dan kunnen ze via de lange zogenaamde procedure-Renault hoge en zwaar belaste ontslagvergoedingen proberen af te dwingen en kan een aantal werknemers op brugpensioen worden gestuurd.

De aanpak van Ahold Delhaize doorkruist dat en vreet aan de macht van de vakbonden, die zo verder afkalft. Vandaar het grimmige sociale protest. Ook al omdat men beseft dat misschien andere supermarkten voor dezelfde structurele aanpassing zullen kiezen. De overgang van supermarkten in eigen beheer naar zelfstandige entiteiten lijkt op die manier onafwendbaar en de overgang kost de directie weinig. Het is de evolutie richting andere bedrijfsmodellen en daar zijn de vakbonden als vanouds allergisch voor.

Loonverschillen in distributie

“De federale en Vlaamse werkgeversorganisaties VBO, Unizo, VOKA en UCM zijn niet te spreken over de pistes van de PS om ‘gefranchiseerde’ winkels die werken onder de vlag van een bepaald merk als één technische bedrijfseenheid (TBE) te beschouwen. Als dit voorstel wordt doorgeduwd, zou dat de arbeidsorganisatie van alle franchisenemers in België compleet ontwrichten.” Het was een persbericht vol frustratie dat de verschillende werkgeversorganisaties vorige week de wereld instuurden. Ze waren boos over de politieke inmenging van de Parti Socialiste in het sociaal conflict bij Delhaize.

Inmenging Franstalige socialisten

Via een wetsvoorstel wilden de Franstalige socialisten afdwingen dat de 9.000 werknemers die straks binnen een structuur van franchisewinkels of zelfstandige Delhaize-uitbaters zouden werken als een geheel worden beschouwd.

WOKE VAN DE WEEK

Daarmee is de grens van 50 en 100 werknemers in het bedrijf overschreden, is dus een vakbondsvertegenwoordiging nodig en moet een ondernemingsraad worden opgericht. De franchisewinkels - de al meer dan 600 en de meer dan 120 die erbij komen - werken nu als een kmo waarin de vakbonden weinig of niets te zeggen hebben.

Via de wet wil de PS de macht van de vakbonden in het bedrijf verankeren. Die is er nu langzaam uit aan het wegsijpelen. De kans dat de wet er komt, is onbestaande, maar de hele discussie toont aan hoe belangrijk het Delhaize-conflict voor de vakbonden is. Als alle winkels overgaan tot ‘franchising’ hebben de vakbonden geen controle meer over de 9.000 werknemers. Tien tot twintig procent (afhankelijk van de berekening van de omvang van de sector) van het personeel is dan voor hen quasi irrelevant geworden. Vroeger konden ze de interne bedrijfsorganisatie sturen zoals via de eis dat wie aan de kassa zit geen rekken moet vullen. Er zijn ook verhalen van vestigingen met

Hebben de vakbonden dan geen enkel been om op te staan? Toch wel. Het feit dat de loon- en arbeidsvoorwaarden sterk verschillen tussen grote winkels in eigen beheer en zelfstandige zaken is terecht een probleem. In de distributie zijn er dus relevante loonverschillen tussen de paritaire comités terwijl men hetzelfde verkoopt. Er zijn weinig sectoren met drie paritaire comités waarbij het type winkel bepaalt wat je verdient. Maar indien de vakbonden willen dat daar meer stroomlijning in komt, dan moeten ze bereid zijn om dat sectoraal overleg te moderniseren en het zwaartepunt van dat overleg naar het ondernemingsniveau te brengen. Daar is de macht van de vakbonden bij het overleg echter beperkter. Bovendien gaan ondernemings-cao’s waarbij winstgevende bedrijven bijvoorbeeld meer betalen dan de slechter presterende bedrijven in de sector trouwens in tegen de vakbondsfilosofie dat er tussen de bedrijven van één sector zo weinig mogelijk verschillen in loon- en arbeidsvoorwaarden mogen bestaan.

Taalgrens = stakingsgrens

Reden te meer om het been stijf te houden. En dat verklaart ook de stakingsaanzegging van de christelijke en liberale vakbond voor de hele retailsector. Die sluit aan bij een nieuwe geplande algemene Delhaize-staking. Vanaf 3 april zouden de arbeiders in de distributiecentra het werk kunnen neerleggen. De politisering van het conflict waarbij vooral de Franstalige partijen PS en PTB/PVDA de plannen van Delhaize aangevallen hebben en de druk hoog blijven houden, hebben het gebrek aan compromisbereidheid bij de vakbonden versterkt. Dat verklaart waarom de Waalse en Brusselse winkels meer en langer staken dan de Vlaamse. De taalgrens is duidelijk een stakingsgrens. Maar dat is niet nieuw.

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

Iedere week selecteren we de meest opvallende uitingen van woke gedachtegoed in deze contreien

Woke botst op de limieten van de multiculturele samenleving

Ophef in de Vlaamse holebihoofdstad Antwerpen, waar een ‘Queer Iftar’ geannuleerd werd in concertzaal De Roma na bedreigingen op sociale media.

Na de intussen jaarlijks wederkerende stortvloed aan ramadanberichtgeving in de reguliere media is er natuurlijk geen Vlaming die niet weet wat een iftar is, namelijk de maaltijd die moslims tijdens de vastenmaand ramadan eten na zonsondergang.

Aangezien holebirechten en de islam doorgaans niet elkaars beste vrienden zijn, besloot de vzw Merhaba, een organisatie die “LGBT+-personen met een migratieachtergrond verenigt en empo-

wert”, een zogenaamde ‘Queer Iftar’ te organiseren. Het evenement moest een ‘safer space’ zijn waarin holebimoslims de kwadratuur van de cirkel konden maken en beide aspecten van hun identiteit konden verzoenen.

Safe space

Quod non. Het evenement werd geannuleerd na gewelddadige bedreigingen op sociale media. De organisatoren moesten erkennen dat de bedreigingen uit de eigen achterban kwamen. “Voor sommige moslims die geen deel uitmaken van de LGBTQIA+-community, gaat deze combinatie in tegen hun geloof”, luidt het in een reactie. “De Roma en Merhaba wilden de beleving en het wederzijdse respect ondersteunen, zonder provocaties en met de nodige gedragsregels om ieders veiligheid te garanderen.”

In het woke-jargon is een ‘safe space’ een plek “die bedoeld is om vrij te zijn van vooroordelen, conflicten, kritiek of potentieel bedreigende acties, ideeën of gesprekken”. Met andere woorden, een plek zonder gepercipieerd verbaal of

psychologisch ‘geweld’. In het geval van de ‘Queer Iftar’ zou de vraag naar een ‘safe space’ wél gerechtvaardigd zijn, want de geweldsdreiging zou reëel geweest zijn. Althans, dat is wat de organisatoren beweren. Want volgens Antwerps burgemeester Bart De Wever heeft de politie van zijn stad geen concrete aanwijzingen gevonden voor bedreigingen. Volgens het Antwerpse stadsbestuur ging het hoogstens om “negatieve commentaren die behoren tot de vrijheid van menings-

uiting”. Vanuit politieke hoek werd wel al snel met verontwaardiging gereageerd.

“In Vlaanderen kan je zijn wie je bent”, klonk het onder meer bij Vlaams minister van Inburgering Bart Somers (Open Vld).

“Bedreigingen van anderen omwille van wie je bent, zullen we nooit aanvaarden. Ik sta in contact met de organisatie, we kijken wat we kunnen doen om de iftar toch te kunnen laten doorgaan.”

PIETER VAN BERKEL

Delhaize-conflict vreet aan macht van de vakbonden

Via de wet wil de PS de macht van de vakbonden in Delhaize verankeren

Duwt BoerBurgerBelangen cd&v onder de kiesdrempel?

Tine Hermans uit Merksplas wil het spectaculaire succes van de BoerBurgerBeweging van Caroline van der Plas in 2024 in Vlaanderen overdoen. “Dat initiatief kunnen we niet ernstig nemen. Wij zien dat echt geen partij worden”, is binnen cd&v-kringen te horen. De kans is klein dat BBB een verkozene in het parlementaire halfrond zal mogen afvaardigen, maar de nieuwbakken partij kan het aftakelingsproces van cd&v wel versnellen.

Vlaanderen wil krachten bundelen met andere Europese deelstaten

Opmerkelijk is dat Caroline van der Plas de BBB van begin af aan als een potentiële beleidspartij wou neerzetten: “We willen verantwoordelijkheid nemen.” Wie het partijprogramma leest, vindt een opeenstapeling van heel concrete actiepunten. “Centraal in het BBB-programma staat een eerlijk verhaal over voedselproductie in Nederland”, is de eerste zin van het programma.

Geen voorkeursbehandeling op basis van afkomst

De BBB wil het stedelijk kosmopolitisme doorbreken en het centralisme afbouwen. Schaalvergroting en fusies hebben het platteland teruggeslagen in de tijd. Zo ijvert de partij om basisscholen van meer dan veertig leerlingen op het platteland open te houden en wil ze in landelijke gebieden ook toegang tot hoge scholen en universiteiten bewerkstelligen. Van der Plas wil in ieder dorp een actief buurthuis. Maar de Nederlandse partij heeft nog andere prikkelende voorstellen. Zo wijst de BBB iedere vorm van racisme en discriminatie af, maar kant ze zich tegen welke quota dan ook bij overheidsdiensten. Geen voorkeursbehandeling op basis van afkomst.

Vluchtelingen worden het best in eigen land opgevangen. Immigranten moeten kunnen aantonen dat zij in Nederland vast werk en een onderkomen hebben. “Pas na vijf jaar te hebben bijgedragen aan de Nederlandse maatschappij en economie, kunnen zij in aanmerking komen voor een permanente verblijfsvergunning.” Economische gelukzoekers - zonder werk en inkomen - worden niet toegelaten of zo snel mogelijk het land uitgezet. De BBB pleit eveneens voor kernenergie en voor een harde aanpak van de criminaliteit.

Naar analogie van het Nederlandse succesverhaal, wil Tine Hermans met een Vlaamse variantde BoerBurgerBelangen - volgend jaar naar de kiezer trekken. Of de nobele onbekende uit Merksplas het Nederlandse succes kan evenaren, is volgens de meeste commentatoren zo goed als onmogelijk. De BoerBurgerBelangen wist in geen tijd meer dan veertienduizend volgers te verzamelen, maar de weg naar een volwaardige partij met een goed uitgebalanceerd programma en overtuigende kieslijsten is nog heel lang en het is vroeg dag. Bovendien heeft de partij geen politieke en communicatieve ervaringen. En hoe zullen de lijsttrekkers van de BBB het in debatten ervan afbrengen?

Jean-Marie Dedecker

Bovendien heeft de nieuwkomer af te rekenen met het Vlaams Belang dat het ongenoegen electoraal weet te vertalen. Of er binnen de BBB mensen met de nodige competenties, vakkennis en communicatief talent gevonden kunnen worden om de partij een stevige stem in het kapittel te

geven, is zeer de vraag. Tenzij de partij met een aantal verrassende nieuwkomers voor de dag komt. Jean-Marie Dedecker heeft nog niet beslist om zijn lijst opnieuw aan de kiezer voor te leggen.

“Er is nog niets definitief beslist. Maar het kriebelt steeds meer”, liet hij vorige week weten. Kunnen Tine Hermans en Jean-Marie Dedecker elkaar vinden in een wervend, prikkelend en enthousiasmerend project zoals in Nederland?

Zeker is dat het ongenoegen in Vlaanderen heel groot is. De lancering van de BBB zou het debat over een aantal heikele punten zeker verder kunnen openbreken. Maar de kans is heel klein dat de nieuwkomer de kiesdrempel kan halen. Vergelijkbare voorbeelden uit het verleden zijn weinig fraai. Zo was er ooit de Partij voor een Nieuwe Politiek in België (PNPb), die ontstond uit de grote onvrede over het functioneren van het gerecht en de ordediensten naar aanleiding van de zaakDutroux. Paul Marchal vormde het gezicht, maar de partij had geen volwaardig programma en geen geschikt personeel. Twisten en ruzies deden de rest. Met de verkiezingen van 1999 kreeg de PNPb slechts 0,3 procent van de stemmen. Protestpartijen zijn doorgaans een kort leven beschoren. De vaagheid speelt Tine Hermans nu al parten. Op geen enkel moment laat ze verstaan op welke politieke punten ze wil scoren.

Kopje onder

Binnen cd&v ziet men het met de Kempense niet zo’n vaart lopen, al wordt er wel gedacht om haar een plaats op een lijst aan te bieden. Maar de kans is groot dat dergelijk initiatief cd&v wel eens meer kwaad dan goed zou kunnen doen. De partij worstelt nog steeds met een geloofwaardigheidsprobleem. Onder de noemer ‘respect’ en ‘gemeenschapsvormen’ tracht de cd&v-voorzitter het tij te doen keren, maar critici maken gewag van copy-paste uit de N-VA-congresteksten, wat op een zekere ideeënarmoede wijst.

Het besef binnen de partij groeit dat het Vivaldi-avontuur wel eens op een sisser zou kunnen uitdraaien omdat de partij te veel de PS heeft achternagelopen. Binnen de Vlaamse regering was het Sammy Mahdi er eerder om te doen om zich tegen de N-VA af te zetten, waardoor niet alleen de hele regeringsploeg, maar vooral cd&v zelf aan geloofwaardigheid heeft moeten inboeten. Daarnaast sleept de partij een geschiedenis van talloze regeringsdeelnames en een langgerekt parcours van electorale afgang met zich mee. In West-Vlaanderen is de uittocht naar het Vlaams Belang al een tijdje aan de gang. De komst van de BoerBurgerBelangen zou er wel eens voor kunnen zorgen dat cd&v de volgende verkiezingen ‘kopje-onder’ gaat. Het zou Bart De Wever zeker goed uitkomen.

JULIEN BORREMANS

Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) wil het Belgische voorzitterschap van de Europese Unie in de eerste helft van 2024 aangrijpen om de krachten te bundelen met andere Europese deelstaten, zoals Noordrijn-Westfalen, Saksen, het Baskenland en Catalonië. Op die manier kunnen de deelstaten meer wegen op de Europese besluitvorming en een tegengewicht bieden aan de centralistische koers van de Europese Unie.

Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA), ook bevoegd voor Buitenlandse Zaken, wil intensiever samenwerken met Europese regio’s die net als Vlaanderen over wetgevende bevoegdheden beschikken, om zo meer te kunnen wegen op de Europese besluitvorming. Hij hoopt die samenwerking te consolideren in de eerste helft van 2024, de periode waarin België de Europese ministerraden voorzit. Om hun gezamenlijke ambitie kracht bij te zetten, wil de minister-president in de loop van volgend jaar ook een conferentie organiseren met de verschillende deelstaten.

Jambon stelt vast dat de Europese Unie een steeds centralistischere koers vaart en het respect voor de interne staatsstructuren van lidstaten afneemt, hoewel dat wordt gewaarborgd door artikel 4.2 van het Europees Verdrag. “Ook voor het Vlaamse zelfbestuur is dat een heel belangrijk artikel, maar alleen kunnen we de naleving ervan niet afdwingen. Als we met een aantal Duitse ‘Länder’ (deelstaten, red.), het Baskenland en Catalonië samenwerken, kunnen we wél wegen op de Europese besluitvorming”, benadrukt hij.

Catalonië

Op de vraag of Catalonië sinds zijn eenzijdige onafhankelijkheidsverklaring in 2017 een paria is geworden binnen Europa en daardoor een samenwerking tussen de deelstaten zou kunnen verhinderen, antwoordt Jambon dat dat “absoluut niet” het geval is. Daarbij haalt hij aan dat Catalonië samen met Baden-Württemberg, Lombardije en Auvergne-Rhône-Alpes de zogenaamde ‘motor van vier’ vormt.

Ook Noordrijn-Westfalen en Saksen, twee Duitse deelstaten waarmee Jambon in gesprek is, stellen de deelname van Catalonië niet in vraag. “Catalonië is een belangrijke economische

macht waarmee iedereen wil samenwerken. Maar van pakweg Noordrijn-Westfalen kan je niet verwachten dat het zich uitspreekt vóór Catalaanse onafhankelijkheid. Dat zal het niet doen”, besluit hij.

Luister naar PAL CAST U aangeboden door PAL NWS en ’t Pallieterke.

Luister naar PAL CAST U aangeboden door PAL NWS en ’t Pallieterke.

Stijn Derudder is uw gastheer van al onze podcasts.

Stijn Derudder is uw gastheer van al onze podcasts.

Elke week kan u de podcastversie van een of meerdere van onze interviews beluisteren. In andere podcasts komen ook onderwerpen die niet in ’t Pallieterke verschenen aan bod of gaan we net dieper in op zaken die nog wat meer aandacht verdienen.

Elke week kan u de podcastversie van een of meerdere van onze interviews beluisteren. In andere podcasts komen ook onderwerpen die niet in ’t Pallieterke verschenen aan bod of gaan we net dieper in op zaken die nog wat meer aandacht verdienen.

Te beluisteren op o.a. Spotify, Apple Podcasts en palcast.be.

Te beluisteren op o.a. Spotify, Apple Podcasts en palcast.be.

ANTON SCHELFAUT

Jan Jambon © BELGA

Evenredig kiesstelsel is het probleem niet

De N-VA wil al een tijdje het Vlaamse kiesstelsel hervormen. Enerzijds wil de partij een aantal parlementsleden laten verkiezen in lokale kieskringen, zoals in Groot-Brittannië. Maar anderzijds wil ze ook enige evenredigheid bewaren door er een nationale kieskring aan toe te voegen. Vraag is of de Vlaamse kiezer daar echt op zit te wachten om de kloof met de politiek te overbruggen.

Misschien is het beter dat de N-VA zich concentreert op de afschaffing van België dan op een gedeeltelijke invoering van het meerderheidskiesstelsel in Vlaanderen

geen van. Je ziet in Groot-Brittannië trouwens hetzelfde fenomeen dat we zo goed kennen van de Amerikaanse presidentsverkiezingen, waar de verkiezingscampagne zich vooral afspeelt in de zogenaamde ‘marginale staten’. In de andere staten of kiesdistricten ligt de verkiezingsuitslag al op voorhand vast, vaak zelfs de overgrote meerderheid ervan.

De sterke band tussen een vertegenwoordiger uit zo’n kleine kieskring en zijn kiezers is dan wel weer een goed argument voor het Britse stelsel. Maar daar staat dan wel tegenover dat nogal wat parlementsleden verkozen worden zonder een absolute meerderheid in hun kiesdistrict. N-VA heeft veel te verliezen in haar kiesstelsel

Overigens betwijfelen we of de N-VA wel op een realistische wijze doorgerekend heeft hoe het Vlaams Parlement er zou uitzien met het kiesstelsel dat ze zelf voorstelt. Heeft men zich blind gestaard op een directe projectie van de uitslag van 2019? Ondertussen is Vlaams Belang in de peilingen wel de grootste partij geworden. Als Vooruit bovendien samenklit met ofwel Groen ofwel Open Vld (zoals in Gent), dan dreigt N-VA pas de derde partij te worden. In een meerderheidskiesstelsel levert die positie zelden veel zetels op.

Schaf liever de kiesdrempel en België af Wil de N-VA echt dat de kiezer zich meer betrokken voelt bij wat er in ‘Brussel’ gebeurt, hebben we enkele andere voorstellen waar ze over kan nadenken, het ene al wat gemakkelijker door te voeren dan het andere. Begin bijvoorbeeld met de kiesdrempel van vijf procent af te schaffen. Niet dat het veel uitmaakt, want zelfs in de grootste kieskring is de effectieve kiesdrempel ongeveer even groot. (Overigens, dat zegt ook iets over de kunde van de paars-groene architecten van het huidige kiesstelsel.)

Maar die kiesdrempel steekt de mensen wel de ogen uit.

Ander voorstel: verkort de legislatuurperiode opnieuw van vijf naar vier jaar en doe dat ook voor de regionale parlementen. Uiteraard voelt de kiezer zich niet betrokken bij de nationale politiek als hij amper nog mag gaan stemmen. Bovendien zorgt het ervoor dat gevallen zoals een Sihame El Kaouakibi een jaartje sneller uit het parlement weggezuiverd kunnen worden.

In linkse en belgicistische kringen werden de voorstellen van de N-VA niet bepaald op applaus ontvangen. Vooral de manier waarop de N-VA de werking van de rechtsstaat op enkele punten wil wijzigen, kon op veel kritiek rekenen, al was het tussen de bergen hysterische bezwaren ver zoeken naar de zakelijke tegenargumenten. Op het voorstel om het kiesstelsel te hervormen werd er veel minder gereageerd, maar misschien is dat vooral omdat het weinig kans maakt ooit effectief uitgevoerd te worden. Bij de andere partijen is er veel te weinig appetijt voor een meerderheidskiesstelsel op z’n Brits, ook al zou het slechts gedeeltelijk zijn, om er een meerderheid voor te kunnen vinden in het Vlaams Parlement.

Abonnementenactie

U kunt kiezen uit:

Geschenkdoos

Vlaamsche Leeuw met 4 flesjes en een glas

Elke stem doen tellen?

In De Standaard betoogde Sander Loones verleden vrijdag dat zo’n hervorming nodig is “zodat elke stem opnieuw telt”. Alvast dat argument klopt niet. In het huidige kiesstelsel gaan in Vlaanderen pakweg tien tot vijftien procent van de stemmen verloren aan partijen die geen zetels halen, of in de kieskringen te weinig zetels halen om echt evenredig vertegenwoordigd te zijn in het Vlaams Parlement. Maar in Groot-Brittannië is de scheeftrekking veel groter en raakt gemakkelijk de helft van de stemmen of zelfs meer verloren.

Men kan veel argumenten aanbrengen voor het Britse kiesstelsel, maar dat het elke stem zou doen tellen, is er

En tot slot is het een onding dat het Vlaams Parlement een legislatuurparlement is. Op sommige nieuwsredacties deed men er eerst een beetje lacherig over dat de Vlaamse regering niet eens echt kan vallen, vermoedelijk tot men besefte waarom dat zo is. Wie kiest immers het Vlaams Parlement en zou je dus moeten oproepen voor vervroegde Vlaamse verkiezingen? Inderdaad: de inwoners van het Vlaams Gewest, plus de Brusselse kiezers die in het stemhokje de Vlaamse zijde van hun kiesbrief voor de gemeenschappen invullen. Tenzij je in Brussel een subnationaliteit invoert, zit het Vlaams Parlement dus gebeiteld voor vijf jaar zolang België blijft bestaan. Marrakesh heeft geleerd dat vervroegde federale verkiezingen in de praktijk niet meer kunnen. Voor het Vlaams Parlement is dat zelfs bij wet vastgelegd. In combinatie met een lange legislatuurperiode is zoiets democratisch zeer onhygiënisch. Misschien is het beter dat de N-VA zich concentreert op de afschaffing van België dan een gedeeltelijke invoering van het meerderheidskiesstelsel in Vlaanderen.

FILIP VAN LAENEN

Nu de postbedeling weer lijkt te lopen zoals het hoort en ons secretariaat weer is ingericht om u ook in de namiddag telefonisch te woord te staan, herhalen we graag nog eens onze actie voor wie een jaarabonnement op de papieren versie (met gratis online toegang inbegrepen) neemt.

Iedereen die tussen 1-9-2022 en 31-08-2023 betaalt voor een papieren jaarabonnement, heeft de keuze uit een van de volgende geschenken. De geschenken worden maandelijks verwerkt. Uw keuze kunt u doorgeven via secretariaat@pallieterke.net of telefonisch op nummer 03 232 14 17.

Een uitgave van de onvolprezen uitgeverij Polemos:

• ‘De Guldensporenslag. Het verhaal van een onmogelijke gebeurtenis’ (Karim Van Overmeire)

• ‘Herinneringen aan Hechteniskamp Lokeren’

• ‘De man van het Wilhelmus of de rekkelijkheid van de tolerantie’ (Luk Sermeus)

Halve kilo Maes Koffie meestermengeling (gemalen of ongemalen) in een mooie bewaardoos

30 MAART 2023 7

IN DE KIJKER Sammy Mahdi

Zijn partij zit in zwaar weer, al ettelijke jaren. De tijd dat ze kon wegen op alle dossiers, ligt al lang achter ons. De grote volkspartij van weleer is verkruimeld tot een kleine partij die bijvoorbeeld op federaal vlak zelfs niet meer nodig is om mee te regeren. Hoewel ze toch deel uitmaakt van de Vivaldiclub en er behoorlijke ministerposten in mag bemannen en bevrouwen, is cd&v aan handen en voeten gebonden, vooral aan de almachtige PS. Sammy Mahdi wil de meubelen nog wel redden, maar weet niet waar hij eerst naartoe moet om de bressen te dichten. De vaart naar beneden lijkt niet meer te stoppen.

Dyab Abou Jahjah:

“Ik zal de eerste zijn om een kalasjnikov op te nemen om Vlaanderen te beschermen tegen een invasie”

© BELGA

Niet voor de wind

Het stikstofakkoord - inclusief het massieve boerenprotest - en het Ventilusproject leverden cd&v op Vlaams niveau al flink wat woelige momenten op en het ziet er niet naar uit dat het laatste woord daarover al gezegd is. Mahdi heeft de handen vol om zijn troepen onder controle te houden. Compromissen worden uitgelegd als overwinningen om toch maar gezichtsverlies te beperken. Ook op federaal niveau gaat het de partij niet voor de wind. Staatssecretaris voor Asiel en Migratie De Moor is afhankelijk van de linkerzijde, waardoor het beleid dat Vlaanderen wil niet gevoerd kan worden. Vincent Van Peteghem, die zeker een bekwame minister van Financiën is, komt met fiscale voorstellen die afgeschoten worden door vooral de PS die sinterklaas wil blijven spelen met geld dat er niet is en die geen inspanningen wil doen om vooral in Wallonië en Brussel meer mensen aan het werk te krijgen om alles betaalbaar te houden. En minister van Binnenlandse Zaken Verlinden is veel te zwak om een veiligheidsbeleid te voeren die naam waardig. Het staat in de sterren geschreven dat wij haar na 2024 niet meer zullen terugzien. Sammy Mahdi staat erbij en kijkt ernaar. Met de moed der wanhoop houdt hij de rug recht, maar het wordt meelijwekkend. Niemand wil vandaag nog in zijn schoenen staan.

Venijn in de staart

Daarbovenop tekenen zich opnieuw donkere wolken af aan het cd&v-firmament. Onlangs verscheen er een expertenrapport over de abortuskwestie dat adviseerde om de maximumperiode voor abortus op te trekken van 12 naar 18 weken. Dat is ook het standpunt van alle andere regeringspartijen. Toen in 2020 de Vivaldi-regering gevormd werd, hield toenmalig voorzitter Coens het been nog stijf en dreigde ermee de boel op te blazen, waarna hij tijd kocht door een expertenadvies te vragen; wat er nu is. Mahdi sloot zich toen nog als Kamerlid daarbij aan: “Als andere partijen vinden dat er een versoepeling van de abortuswetgeving moet komen, vorm dan een regering zonder ons. Dan zijn wij uitgepraat.” Hij weet dat dat gevoelig ligt bij de achterban en daarom heeft hij een standpunt uitgesteld tot na 18 april, wanneer het volledige rapport toegelicht zal worden. In de wandelgangen wordt gefluisterd dat als Mahdi hierop zal toegeven, het ‘over en out’ zal zijn. Voor Mahdi was dit het gevreesde scenario: aan het (bijna) einde van de Vivaldi-rit dit dossier nog op zijn bord krijgen om dan te moeten vaststellen dat hij alleen staat en eigenlijk geen weg meer uit kan.

De eigen rode lijn

Sammy Mahdi vergeet best niet dat door de abortuskwestie in de vroege jaren ’90 veel ethisch-behoudende kiezers zijn overgestoken naar het toenmalige Vlaams Blok, dat toen nog een radicale koers voer. Maar ook al is het huidige Vlaams Belang ook al een beetje opgeschoven naar het tolereren van enkele noodsituaties, zonder evenwel te willen toegeven op de huidige maximumperiode, toch blijft die partij nog een stuk duidelijker en principiëler dan cd&v. Gaan Mahdi en cd&v niet meer op de barricaden staan voor het ongeboren leven en zetten ze een bocht in naar een compromis dat ze zullen proberen te verkopen als principiële overwinning? Wie zijn eigen rode lijn overschrijdt, komt aan de kant van de verliezers te staan.

Bespreking nucleaire wetsvoorstellen opnieuw uitgesteld

Tot slot merkt het N-VA-Kamerlid op dat de wetsvoorstellen de steun van een brede meerderheid in de Kamer genieten. “Waar wachten we nog op? De meerderheidspartijen laten zich keer op keer gijzelen door groene dogmatici. Ondanks alle aankondigingspolitiek blijft de ambitie van de regering-De Croo om in te zetten op nucleaire innovatie dode letter”, besluit Wollants.

MEEST

GELEZEN OP

MR, cd&v en Open Vld willen naast de reactoren van Doel 4 en Tihange 3 nog bijkomende kerncentrales langer openhouden. De drie meerderheidspartijen pleiten er ook voor om het onderzoek naar de nieuwste generatie kernreactoren - de zogenaamde kleine modulaire reactoren (SMR’s)te ondersteunen. Om die twee doelstellingen te realiseren, moet de wet op de kernuitstap uit 2003 volgens hen gewijzigd worden. Daarvoor genieten ze de steun van oppositiepartijen N-VA en Vlaams Belang, maar de groene coalitiepartners liggen dwars.

In de Kamercommissie Energie liggen wetsvoorstellen van N-VA, MR, cd&v, Open Vld en Les Engagés voor om artikel 3 uit de wet op de kernuitstap te schrappen en zo de bouw van nieuwe kerncentra-

© BELGA

les mogelijk te maken. De N-VA zette zelfs haar handtekening onder het voorstel van MR-Kamerlid Marie-Christine Marghem.

Vertragingsmanoeuvre

Dat de bespreking van de wetsvoorstellen opnieuw wordt uitgesteld, zet kwaad bloed bij N-VA-Kamerlid en energie-expert Bert Wollants. Hij ziet in het uitstel een “vertragingsmanoeuvre om de aanhoudende onenigheid binnen de regering-De Croo te maskeren”. “Mijn wetsvoorstel ligt al 16 maanden op tafel en we schuiven geen millimeter op”, hekelt hij.

Minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) werkt aan een bredere tekst over klimaatneutrale energie, maar die laat al maandenlang op zich wachten.

Van de Wauwer (cd&v): “22 maart was geen islamistische aanslag”

15-jarige die dakwerker doodstak in Amsterdam vrijgesproken: “Mes dragen mag niet, het gebruiken wel”

Bewoner riskeert celstraf na messteken aan inbrekende ‘urbexer’

Eva De Bleeker (Open Vld) opnieuw aan de slag bij Europese Commissie

“Meerderheidspartijen laten zich keer op keer gijzelen door groen dogmatisme”

“Als de minister ons parlementaire werk keer op keer opschort, kan ze toch ten minste haar eigen voorstel met ons delen?”, oordeelt Wollants.

Sammy Mahdi

CITAAT VAN DE WEEK

Leuk weetje: wellicht de bekendste (of beruchtste) foto van Dyab Abou Jahjah, die waarop hij in ontbloot bovenlijf met een kalasjnikov staat te pronken, is helemaal niet echt, maar het werk van Photoshop. Als u dat niet wist is het u vergeven, want de schrijver heeft zelf nooit enige moeite gedaan om de echtheid van de foto te ontkennen. Deze week ging Abou Jahjah, die zich intussen tot een van de belangrijkste Vlaamse stemmen tegen woke heeft ontpopt, voor De Debatclub in debat met Vlaams Belang’er Filip De Winter over het concept ‘omvolking’. Daar liet hij verstaan dat hij “de eerste zal zijn om een kalasjnikov op te nemen om Vlaanderen te beschermen tegen een invasie”.

STEVEN KOONIN IN BRUSSEL

HET KLIMAAT REDDEN DOOR DE ECONOMIE TE VERNIETIGEN?

Toen vrienden in Parijs ons vertelden dat zij van plan waren de Amerikaanse natuurkundige

Steven Koonin in Parijs uit te nodigen ter gelegenheid van de vertaling van zijn boek ‘Unsettled, what climate science tells us, what it doesn't, and why it matters’, kwamen wij snel in actie om een tussenstop in Brussel voor te stellen. Steven Koonin was er snel bij, tussen Londen en Parijs.

Wie is Steven Koonin? Koonin, een vooraanstaande natuurkundige, was ondersecretaris voor Wetenschap in de regering van president Obama, hoogleraar theoretische natuurkunde aan Caltech (California Institute of Technology), auteur van meer dan 200 collegiaal getoetste artikels over natuurkunde, astrofysica, wetenschappelijke informatica, energie en klimaatwetenschap. Een hoge pief dus. Met alle geloofsbrieven van de ‘officiële wetenschap’, van het establishment. Een ‘leading light’ - een notabele, zoals je die bij Balzac zou aantreffen. Een goedmoedige Democraat die van de universiteit naar de politiek springt, van de politiek naar de universiteit, voordat hij door een driedubbele salto met één voet in de wetenschap en één voet in de politiek komt te staan. Bijna de ‘Deep State’.

Het IPCC beweert

BREUK MET ‘DE CONSENSUS’

Maar helemaal niet. Koonin is in de eerste plaats een wetenschapper. In 2021 publiceerde hij ‘Unsettled’, een boek dat ideeën ondersteunt die een complete breuk vormen met de beruchte ‘consensus’. Die ideeën omvatten: klimaatalarmisme is onterecht, modellen worden gemaakt om te zeggen wat ze niet zeggen. Ook al is de invloed van de mens op het klimaat onmiskenbaar, de bijdrage van de natuur blijft slecht bekend en weinig gekwantificeerd. De klimaatwetenschap is nog in ontwikkeling en is nog lang niet ‘gevestigd’. Zelfs als de meest alarmerende klimaatprojecties van het IPCC zouden uitkomen, zouden de economische gevolgen gering en perfect beheersbaar zijn. De koolstofvrije samenleving is een hersenschim en een belediging voor de intelligentie. De mens zal zich moeten aanpassen aan de klimaatverandering, wat hij zal doen, zoals hij altijd

heeft gedaan. Oproepen om onze samenleving te vernietigen in naam van ‘klimaatbescherming’ zijn vreemd aan de wetenschap.

De dag voor zijn conferentie in Brussel dineerden we met Koonin, in aanwezigheid van de professoren Jef Ongena en Samuele Furfari. Ik vroeg Koonin wat hem had doen besluiten een boek te publiceren dat hem noodzakelijkerwijs in het diepe zou storten van sommige politieke en academische kringen. Zijn antwoord: “Ik realiseerde me dat de waarheid niet werd verteld. De wetenschap werd verdraaid ten dienste van een politiek discours dat haar vreemd was. Als wetenschapper moest ik reageren. Vermakelijk genoeg stelde een van de aanwezigen hem de volgende dag op de conferentie precies dezelfde vraag. Zijn antwoord was nog duidelijker: “I don't give a shit.”

IPCC SCHADELIJK

Bij het schrijven van ‘Unsettled’ heeft Koonin er een regel van gemaakt zich uitsluitend te baseren op gegevens uit IPCC-rapporten en enkele officiële bronnen, met name Amerikaanse. Bijgevolg zijn geen van de gegevens of diagrammen in ‘Unsettled’ betwistbaar door de IPCC-lijn.

Wat twijfelachtig is, zijn de politieke lessen die uit die gegevens worden getrokken. Maar, zoals Koonin ons in herinnering bracht, ligt de oorspronkelijke zonde van het IPCC in dit ‘detail’: beleid maken door te doen alsof het om wetenschap gaat. De IPCC-rapporten bestaan uit drie delen. Het eerste deel biedt een synthese van de klimaatwetenschap, het tweede deel probeert de negatieve gevolgen van de waargenomen veranderingen voor de mens te beoordelen. Het derde deel van de IPCC-rapporten beweert beleid op alle gebieden af te leiden uit de eerste twee: industrie, bouw, mobiliteit, maar ook economie, ethiek, enzovoort. Kortom, het IPCC beweert politiek af te leiden uit wetenschap. Dat is een naïeve, nutteloze en zeer schadelijke herhaling van de negentiende-eeuwse wetenschappelijke fout van Ernest Renan. De wetenschap moet het politieke debat informeren. Zij kan het in geen geval vervangen. “Er is helemaal niets mis met wetenschappers als activisten, maar

activisme vermomd als ‘De Wetenschap’ is verderfelijk”, schrijft Koonin (Amerikaanse editie van ‘Unsettled’, pagina 10).

STALINISTISCHE INTIMIDATIE

De conferentie werd gemodereerd door professor Samuele Furfari, die een en ander weet over de politisering van de wetenschap. Toen hij les gaf aan de Université Libre de Bruxelles (ULB) - gratis! -, werd professor Furfari het slachtoffer van een bende anonieme studenten die zijn ontslag eiste vanwege zijn standpunten over het klimaat. De standpunten van Furfari zijn namelijk vergelijkbaar met die van Koonin: strikt respect voor de gegevens en een even strikte afwijzing van het extremistische beleid dat zij beweren daaruit af te leiden. Furfari heeft de namen van zijn moedige beschuldigers nooit gekend, laat staan dat hij in de positie is gebracht om ze te beantwoorden. Stalinistische procedure. Tot zover de ‘rechten van de verdediging’ en het ‘vrije onderzoek’! Furfari besloot de universiteit te verlaten.

ONREALISTISCHE DOELSTELLINGEN

Het dagblad Financial Times heeft in zijn editie van 17 maart een hele pagina gewijd aan het inmiddels onrealistische karakter van de doelstelling om de opwarming te beperken tot 1,5 graden (sinds het begin van het industriële tijdperk). India, China en de hele niet-westerse wereld zijn niet van plan hun ontwikkeling op te geven. Deze ontwikkeling betekent dat de uitstoot van CO2 de komende decennia zal toenemen. Dat is een feit. Aan dat feit moeten we ons aanpassen. Door technologie, door het wetenschappelijke debat voort te zetten, door het in waarheid te heropenen. En niet door de westerse economieën te vernietigen. Want zo’n vernietiging, herinnerde Koonin ons er schalks aan, zou geen meetbaar effect hebben op het klimaat.

DRIEU GODEFRIDI

Rapport VUB: ontwikkelingssamenwerking moet volledig hertekend worden

for meaningful transdisciplinary research collaborations’. Het rapport zoekt alternatieven voor de toekomst van de Belgische ontwikkelingssamenwerking en wil de sector ‘dekoloniseren’. Volgens onderzoekers overheerst de koloniale aanpak in de ontwikkelingssamenwerking. “We moeten erkennen dat we een koloniale geschiedenis hebben”, duidt professor Tom Vanwing. “De onderliggende structuren, procedures, en machtsrelaties die daaruit voortvloeien, moeten we veranderen.”

“Wittereddercomplex”

ingebed zijn in het ontwikkelingsmodel dat via internationale samenwerkingsprogram ma's ten uitvoer wordt gelegd”, zo klinkt het ook in het rapport. Daarom ook voelen veel organisaties zich niet meer comfortabel met de term ‘ontwikkelingssamenwerking’ omdat die niet langer de lading dekt. Ze kunnen zich beter vinden in partnerschap pen. Deelnemers willen andere manieren naar voren schuiven die partnerlanden kun nen helpen in hun strijd tegen armoede. Wederzijdse

verantwoordelijkheid versterken

Een team van internationale en VUB-onderzoekers heeft in opdracht van de Belgische overheid onze ontwikkelingssamenwerking onder de loep genomen. 206 mensen uit verschillende landen en verschillende sectoren, zoals ngo’s, academici en partnerorganisaties, gaven hun visies over de samenwerkingen.

Het resultaat staat in het (uiteraard) Engelstalige rapport ‘Imagine alternative future(s) of the Belgian development cooperation’ van 48 bladzijden dat we konden lezen. Wie het rapport goed leest, komt eigenlijk tot de bevinding dat we onze ontwikkelingssamenwerking volledig moeten hertekenen vanuit de benadering dat het ‘ontvangende’ land een gelijkwaardige partner is. Nu is dat niet het geval. Die ‘ontvanger’ moet blij zijn met onze centen.

Interessante bevinding in dat verband: “Respondenten uit partnerlanden voerden aan dat de ontwikkelingshulpindustrie een verborgen agenda heeft. Ze zeiden dat in sommige gevallen die zij zien als de politieke agenda van donoren, die vermomd is als een partnerschap.” Opmerkelijk: ook racistische uitspraken en andere vormen van discriminatie - weliswaar van geïsoleerde

individuen - blijken nog steeds te bestaan in het systeem.

“Koloniale aanpak”

Via workshops en interviews met deelnemers uit België, Bolivia, Cuba, Congo en Oeganda brachten de onderzoekers de hinderpalen voor de dekolonisatie van ontwikkelingshulp en mogelijke alternatieve wegen in kaart. “Zowel in België als in de partnerlanden doordringt de koloniale aanpak alle niveaus van ontwikkelingshulp”, vult hoofdonderzoekster van het rapport, dr. Adriana Moreno Cely, aan. Ze is een Colombiaanse VUB-onderzoekster die op het onderwerp promoveerde met haar doctoraat ‘Decolonising research partnerships in development cooperation. Weaving thoughts, stories, senses, and feelings

Uit het luik over de hinderpalen blijkt dat de ontwikkelingshulp nog steeds kampt met onder meer een “paternalistische houding”. Dat zeggen deelnemers uit de partnerlanden van België, maar ook sommige Belgische ngo’s. “We leggen onze visie op ontwikkeling vanuit het noorden op, gebaseerd op onze kapitalistische, globalistische wereldvisie”, staat te lezen in een getuigenis.

Ondanks dat er intenties zijn om gelijkwaardige samenwerkingen aan te gaan met partnerlandschappen, lukt dat in praktijk niet volledig. Volgens het rapport waren de meeste deelnemers van de studie het eens dat “paternalisme en het ‘wittereddercomplex’ nog altijd sterk aanwezig zijn in de Belgische ontwikkelingshulp”.

“Ontwikkelingshulp is te eenzijdig, er is te weinig overleg", klinkt het bij de Belgische ngo's. “We hebben ook het complex van de ‘witte redder’: zij die het weten, zullen degenen redden die het niet weten.”

“Het onderzoek bevestigt de voortdurende herhaling van koloniale patronen die

Nieuwe initiatieven zouden moeten “uit monden in een programma dat gebaseerd is op lokale prioriteiten en behoeften, en uitgevoerd door lokale gemeenschappen om eigenaarschap en wederzijdse verant woordelijkheid te versterken”. België legt te veel zijn ontwikkelingsvisie op aan de landen waarmee ze samenwerken, zeg gen de deelnemers van het onderzoek. De noden van de landen worden vaak niet vervuld omdat de donoren een eigen idee hebben over de ontwikkeling van een land.

“We roepen de lezer op tot waakzaam heid: dekolonisatie is een comfortabel mo dewoord geworden voor de hulpsector en dat houdt risico’s in, namelijk dat dekolo nisatie ‘gecoöpteerd’ en verdund wordt in mainstreamverhalen van het ontwikkelingsbeleid en van de programma's, zonder diepgaande verandering”, klinkt het voorts in het rapport. “Er is veel werk aan de relaties tussen iedereen die betrokken is, maar er zijn oplossingen te vinden”, sluit professor Vanwing af bij de VRT. THIERRY DEBELS

De koolstofvrije samenleving is een hersenschim en een belediging voor de intelligentie

VLAAMSE AUTONOMIE: WAT BETEKENT HET VOOR U?

In de aanloop naar de verkiezingen van 2024 lijken minstens twee partijen alvast zeker de kaart te trekken van meer Vlaamse autonomie: N-VA en Vlaams Belang. Men haalt hiervoor allerlei argumenten uit de kast, maar voor veel Vlamingen zal de volgende vraag doorslaggevend zijn: op welke manier heeft meer Vlaamse autonomie of onafhankelijkheid impact op mijn portemonnee?

WAT ALS… VLAMINGEN HUN SPAARGELD WEG ZOUDEN HALEN UIT BELGIË?

Uit vorige dossiers is gebleken dat de internationale markten nog relatief rustig zijn over België, omdat er nog veel Belgisch - Vlaams - spaargeld op de boekjes staat. “Uw Vlaamse spaargeld is de waarborg voor de Belgische schulden”, vertelde Sander Loones (N-VA) daarover. Maar wat zou er gebeuren als die waarborg zou wegvallen?

Alle Belgen samen hebben zo’n 350 miljard euro op hun spaarboekje staan. 58 procent van de Belgen is Vlaming. Meer dan 200 miljard euro daarvan staat op Vlaamse spaarboekjes. En dan houden we nog geen rekening met het feit dat de gemiddelde Vlaming financieel vermogender is dan de gemiddelde Waal.

Stel dat alle Vlamingen - of enkel diegenen die zich Vlaams-nationalist noemen - hun spaargeld naar een Europese bank buiten België zouden verhuizen. Zou de financiële markt in België daardoor verstoord worden? De Vlaamse waarborg voor de Belgische schulden zou wegvallen.

Zelfs als een vijftiental procent van het Vlaamse spaargeld plotsklaps zou verdwijnen, kan dat al voor problemen zorgen. Dat is omgerekend rond de 30 miljard euro: veel meer dan de wettelijk vastgelegde buffers die banken moeten aanhouden. Wie is Vlaams-nationalist?

Het is moeilijk om te berekenen hoeveel mensen zichzelf Vlaams-nationalist voelen. In een laatste peiling, tijdens de moeizame regeringsvorming (Ivox, mei 2019), kwam naar voren dat 21 procent van de Vlamingen voorstander was van een splitsing. In 2015 koos 25,8 procent nog voor het separatisme. “Daar zijn in het verleden vaak studies naar geweest”, vertelt Kamerfractievoorzitter Barbara Pas (Vlaams Belang). Maar volgens haar is er een groter deel van de bevolking te vinden voor Vlaamse onafhankelijkheid. “Want iedereen die op Vlaams Belang stemt, wéét wat ons belang-

minstens niet tégen een Vlaamse onafhankelijkheid.”

Als 21 procent van de Vlamingen zijn geld weghaalt, gaat het over 42 miljard euro. Als 25,8 procent zijn geld weghaalt, is dat 51,6 miljard euro. Als 46,3 procent van de Vlamingen (opgetelde resultaten van N-VA en Vlaams Belang bij de meest recente peiling, red.) besluit om het geld weg te halen, is dat 103,2 miljard euro.

Vertrouwen

De kapitaalbuffers van de Belgische banken liggen wat hoger dan wat geëist wordt door de Europese Centrale Bank. Ze moeten in staat zijn om dertig dagen lang te voldoen aan alle geldopvragingen. Een deel van de honderden miljoenen, soms zelfs miljarden winst, wordt toegevoegd aan het eigen vermogen, de kapitaalbuffers van de banken.

Rudy Aernoudt

Dé grootste waarborg van een bank is het vertrouwen van haar cliënteel. Als een deel van de mensen het vertrouwen in Belgische banken opzegt, kan dat voor een sneeuwbaleffect zorgen. Het vertrouwen van de bankensector wordt aangetast, en dat is misschien een groter probleem. Een bank die plots twintig procent minder klantenen dus geld heeft - kan dat misschien nog overleven. Maar de vertrouwensschade kan

“In principe is dat mogelijk”, zegt professor overheidsfinanciën Herman Matthijs (UGent). “In de Europese Economische Ruimte is er vrij verkeer van kapitaal. Je kan morgen je spaargeld naar Ierland of IJsland brengen.” Welke impact dat heeft, hangt ervan af. “Als je wegtrekt van Belgische banken… BNP is natuurlijk een Europese bank, dus die impact zal meevallen. Maar bijvoorbeeld Belfius: als je effectief al je spaargeld zou afhalen en op een buitenlandse bank zou zetten: dat zou voor problemen -

gische markt niet verstoord zou worden. “We don’t care. Wie financiert er onze begroting, ons deficit en onze schulden? Dat zijn

wijst erop dat dat vooral buitenlanders zijn. “De Nationale Bank niet meegere kend, is slechts twintig procent van de schulden in de handen van Belgen. Dus als de Vlamingen hun geld niet meer in België blijven stallen, zullen buitenlanders dat wel in hun plaats doen.”

“Stel dat jij 5.000 euro op uw spaarboek hebt staan. Die heb je niet aan de Belgische staat gegeven”, legt Aernoudt uit. Zelfs als Vlamingen hun geld in het buitenland zou den stallen, blijven buitenlandse banken staatsobligaties in België kopen, denkt hij. “Op de financiële markt is dat een nuloperatie.”

Japan voorbeeldland

Rudy Aernoudt verwijst naar Japan. Met ruim 236 procent van het bruto nationaal product is de Japanse staatsschuld de grootste van alle ontwikkelde economieën. De staatsschuld bedraagt zo’n 10 biljoen euro: 10.000 miljard euro. “Maar die is leefbaar omdat de schulden bijna compleet zijn onderschreven door de Japanners”, aldus Aernoudt.

Rekening houdend met de financiële activa die de Japanse overheid bezit, komt de staatsschuld uit rond de 150 procent, vergelijkbaar met de situatie waar België naartoe gaat bij ongewijzigd beleid. De Japanse centrale bank bezit overheidsobligaties ter waarde van 90 procent van het bbp.

“Als je zowel de financiële activa van de overheid als de schulden die de overheid en de bevolking aan zichzelf schuldig zijn aftrekt, bedraagt de staatsschuld maar 60 procent van het bbp en stijgt ze niet.” Dat vertelde Adair Turner, de voormalige voorzitter van de Britse financiële toezichthouder Financial Services Authority. (De Tijd, 02/05/2019).

“De Vlaamse middenklasse heeft heel wat spaargeld, onderschat dat niet”

Herman Matthijs

Dat is dan weer niet echt vergelijkbaar met de Belgische situatie. Ruim de helft van de Belgische overheidsschulden is in handen van buitenlandse markten. Bovendien stijgt de overheidsschuld en is er jaarlijks in de begroting sprake van structurele tekorten. “Maar zolang de internationale markten vertrouwen hebben in de Belgische overheid, worden die obligaties, pensioenfondsen, buitenlandse beleggingsfondsen… gewoon opgekocht door buitenlanders”, legt Aernoudt uit.

Maar dat is net waar het schoentje knelt.

Als een deel van de Vlamingen zijn spaargeld weghaalt, pakweg enkele tientallen miljarden euro’s, zouden de internationale markten dan nog wel vertrouwen hebben in België?

De rijke Vlaming

“Neen, dat zou theoretisch gezien zeer negatieve effecten hebben”, redeneert professor Matthijs. “Als er een paar tientallen miljarden verdwijnen van de Belgische spaarboekjes zou het een groot probleem zijn. Er zijn geen registers van, maar de Vlaamse middenklasse heeft wel wat spaargeld hoor, dus onderschat dat niet.”

“Het echte rijke volk heeft zijn geld natuurlijk hier al niet meer staan, die zijn al weg”, aldus de professor. “Maar die ruime, rijke Vlaamse middenklasse… Die toch wel uitgebreid is. Die toch wel wat spaargeld heeft. Want als je vastgoed, spaargeld en auto’s optelt, zijn heel wat Vlamingen miljonair, hé. Als die zouden wegtrekken, heeft België een groot probleem. Zeker als het de nodige media-aandacht krijgt.”

WANNES NEUKERMANS

“Slechts twintig procent van de schulden is in handen van Belgen”

“Op de financiële markt zou dat een nuloperatie zijn”

Rudy Aernoudt

“België zou een groot probleem zijn”

Herman Matthijs

“Vlaanderen en Nederland zouden samen een ongelofelijke economische macht kunnen vormen”

Nadat cd&v wekenlang het been stijf had gehouden, kon Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) op vrijdag 10 maart water en vuur verzoenen, en met zijn regering een stikstofakkoord sluiten. Daardoor bleef het metaverhaal van N-VA over Vlaams zelfbestuur - “Wat we zelf doen, doen we beter” - intact, tot groot ongenoegen van de ‘Sinardets van deze wereld’. “In de mainstreammedia zijn er te veel opiniemakers die de Vlaamse regering maar wat graag zien falen”, hekelt Jambon.

eel wat waarnemers zagen in de stikstofcrisis het bewijs dat de Vlaamse regering het niet per se beter doet dan de federale, maar die vergelijking gaat volgens Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) niet op. In tegenstelling tot de asieldeal van de federale regering is het stikstofakkoord geen “lege doos”, oordeelt hij. “Op papier is het gemakkelijk om te zeggen dat je een akkoord hebt gesloten, maar je moet ook naar de inhoud kijken”, legt hij uit. “Daarin zit het verschil tussen het stikstofakkoord en de asieldeal: dat eerste bevat échte oplossingen en een pakket aan (steun)maatregelen, terwijl de asieldeal niks oplost.”

Toch geeft Jambon toe dat zijn regering geen schoonheidsprijs verdient voor het traject dat ze in het stikstofdossier heeft afgelegd, maar wel voor het bereikte akkoord. “We hebben nooit beweerd dat de Vlaamse regering geen politieke problemen zou kennen. Elke democratie ter wereld wordt vroeg of laat geconfronteerd met moeilijke dossiers.”

In elke andere democratie kan de regering wel gewoon vallen. Moet dat ook op Vlaams niveau mogelijk zijn?

“Ja, dat zou de Vlaamse democratie volwassener maken. De regering kan wel vallen, maar het parlement kan niet worden ontbonden. Dat betekent dat je met de bestaande zetelverdeling in het parlement meteen een nieuwe meerderheid moet vormen of met een minderheidskabinet moet verder werken. Maar dat je zoals in andere democratieën ook het Vlaams Parlement zou moeten kunnen ontbinden, lijkt me een evidentie.”

Zodat u net als uw federale tegenhanger naar de koning kan gaan?

“(lacht) Nee, ik zou nooit naar de koning willen gaan. Het is een goede zaak dat de Vlaamse ministers hun eed afleggen in de handen van de parlementsvoorzitter. Ik heb nergens een

koning voor nodig. Als er op federaal niveau een regeringsprobleem is, wordt soms de pauzeknop ingedrukt en kan de eerste minister verslag uitbrengen bij de koning. Daardoor kan de rust terugkeren.”

Is dat ook de reden waarom u de partijvoorzitters bij elkaar heeft geroepen?

“Als een dossier vastzit, heb je even tijd nodig. De ballon moet leeglopen. Zodra iedereen opnieuw in zijn comfortzone zit, kan je verder werken. Leegheid bestaat niet in de politiek. Als je ruimte laat, wordt die altijd opgevuld, in dit geval door de partijvoorzitters. Als je hen raadpleegt, is dat om de pauzeknop in te drukken en de gemoederen te bedaren met het oog op het sluiten van een akkoord.”

Verschillende waarnemers hebben de stikstofcrisis aangegrepen om te pleiten voor een herfederalisering van bevoegdheden. Een goed idee?

“(fel) Het was ongelofelijk hoe het kwijl uit de mond van de Sinardets van deze wereld liep. Die mensen moeten nu hard op hun tanden bijten. Ze vinden het heel erg dat we dat akkoord toch hebben kunnen sluiten.”

Politicoloog Bart Maddens vertelde in een interview met ’t Pallieterke dat de mainstreammedia aan “Jan Jambon-bashen” doen en er te veel genoegen in scheppen om uw imago onderuit te halen.

“Ook de media waren aan het kwijlen omdat we niet tot een stikstofakkoord kwamen. De taak van een regeringsleider bestaat erin om akkoorden te sluiten.

Als die wat langer op zich laten wachten, draaien de camera’s in zijn richting. Dat de oppositie mij in het parlement wekenlang hard heeft aangepakt, maakt deel uit van de politieke logica. Daar heb ik geen probleem mee. Maar in de mainstreammedia zijn er te veel opiniemakers die de Vlaamse regering maar wat graag zien falen. Daar put ik kracht uit, omdat ik ze dat plezier niet wil gunnen.”

In hetzelfde interview vertelde Maddens ook dat uw eigen partij te gemakkelijk meegaat in het “Jan Jambon-bashen”. Heeft u dat gevoel ook?

“Dat gevoel heb ik absoluut niet. Als je de steun van je eigen partij verliest, kan je niet aanblijven als minister-president. Ik heb gedurende de hele legislatuur de steun van mijn partij genoten, ook op de meest moeilijke momenten. Soms is er op de tweede of derde rij iemand die een opmerking maakt, maar dat mag ook. N-VA is geen stalinistische partij. Onze leden mogen nog altijd van mening zijn dat ik bepaalde zaken anders had moeten aanpakken.”

“Jan zaagt dikke planken, maar de fijne afwerking is niet zijn ding”, zei uw voorzitter, Bart De Wever, in een interview met De Tijd. Hoe is die uitspraak bij u aangekomen?

“Men heeft die uitspraak anders geïnterpreteerd dan Bart ze had bedoeld. Hij wilde niet zeggen dat ik onzorgvuldig te werk zou gaan, maar dat een minister-president niet aan micromanagement moet doen. Daarvoor heb je de administraties en de kabinetsmedewerkers. Mijn taak bestaat erin om de grote lijnen uit te zetten, akkoorden te smeden en erover te waken dat het regeerakkoord wordt uitgevoerd. Ik moet ook een gunstig klimaat creëren waarin akkoorden tot stand kunnen komen. En als er een akkoord wordt gesloten, moet ik ervoor zorgen dat de drie regeringspartijen de onderhandelingstafel met opgeheven hoofd kunnen verlaten om het te verdedigen.”

’t Pallieterke kopte enkele weken geleden dat de stikstofcrisis “volstrekt onnodig” was. Deelt u die analyse?

“Nee, ik deel die analyse absoluut niet. Iedereen die het dossier kent, zal hetzelfde zeggen als ik. De stikstofcrisis is het gevolg van verschillende beslissingen die Vlaanderen in het verleden heeft genomen en de Europese regelgeving daarrond. Als je op die stappen zou kunnen terugkeren, kan je de stikstofproblematiek op een andere manier benaderen. Maar binnen het huidige wettelijke kader hadden we slechts twee opties: het probleem oplossen of tegen een vergunningenstop aanlopen, zoals in Nederland is gebeurd.”

De Vlaamse regering is slechts een drukkingsgroep om tot meer zelfbestuur te komen

Hoe kijkt u naar het succes van de BoerBurgerBeweging in Nederland?

“In Nederland is de aanpak van het stikstofprobleem helemaal anders dan bij ons. In Vlaanderen moeten enkele tientallen bedrijven sluiten, terwijl dat er in Nederland vele honderden zijn, om maar één verschil te noemen. De BBB kanaliseert het bredere ongenoegen dat in de Nederlandse samenleving aanwezig is. Ook bij ons is dat ongenoegen aanwezig, maar ik denk niet dat dat zich in een nieuwe partij zal vertalen.”

“Ik ben het ook niet eens met de analyse dat er een tegenstelling zou zijn tussen de stad en het platteland. Ik geef een concreet voorbeeld: als een landbouwbedrijf wil uitbreiden, worden er heel wat bezwaarschriften ingediend - niet

VLAAMS MINISTER-PRESIDENT (N-VA)

WE ZULLEN ALTIJD MOETEN ONDERHANDELEN

MET DE

FRANSTALIGEN, OOK ALS VLAAMS

BELANG MORGEN

EEN ABSOLUTE

MEERDERHEID HEEFT

mingen, heeft aangedrongen op een stikstofakkoord. Je kan zijn leden er toch niet van beschuldigen dat het ongelofelijke ecologisten zijn? Natuurlijk zijn we allemaal bereid om oplossingen te zoeken voor de uitdagingen die het gevolg zijn van de klimaatopwarming, maar ik word niet gedreven door een overdreven ecologisch gedachtegoed. Elke regering had het stikstofprobleem moeten aanpakken.”

Is er iets gebroken binnen uw regering? Of kunnen jullie gewoon verder werken alsof er geen vuiltje aan de lucht is?

“Ik ben ervan overtuigd dat er niks gebroken is. We wisten allemaal dat dit het allerzwaarste dossier zou worden omdat het technisch zéér ingewikkeld is en ook de politieke context ongunstig was. Het feit dat we een akkoord hebben gesloten, heeft de regering dichter bij elkaar gebracht. In het onderhandelingsproces zijn natuurlijk harde woorden gevallen, maar op die bewuste vrijdag zijn de onderhandelingen bijzonder respectvol en constructief verlopen. Daar is geen enkel onvertogen woord gevallen. We hebben dat akkoord in een zeer constructieve sfeer gesloten. Er zijn geen breuken binnen de regering ontstaan, integendeel. Het recente akkoord over de afschaffing van de statutaire of vaste benoeming bij de Vlaamse overheid bewijst dat de regering werkt.”

Te beginnen met het Ventilusdossier?

“Rond Ventilus hebben we al een politiek akkoord gesloten dat nu moet worden uitgevoerd. De volgende stap - het vastleggen van het traject - zal heel snel worden gezet. Ik verwacht geen grote problemen.”

Heeft cd&v u tijdens de stikstofcrisis opnieuw onheus behandeld?

bouwbeleid te voeren. Is die kritiek terecht?

“Het stikstofakkoord is vóór de landbouw, niet tégen de landbouw. We willen de landbouwers net een toekomst bieden. Een vergunningenstop was ook voor hen nadelig geweest omdat ook landbouwbedrijven daardoor niet meer hadden kunnen uitbreiden. We geven 3,6 miljard euro uit om de boeren te helpen bij hun investeringen en leggen gronddatabanken aan. Dat zijn stuk voor stuk maatregelen in het voordeel van de landbouw. Ik ontken in alle talen dat het stikstofakkoord tégen de landbouw is.”

Op welke manier heeft uw regering deze legislatuur het draagvlak voor meer Vlaamse autonomie vergroot?

“We hebben bewezen dat we in staat zijn om de moeilijkste problemen op te lossen en dat het model van Vlaams zelfbestuur werkt. We hebben ook aangetoond hoe groot de verschillen zijn tussen de Vlaamse en de Waalse arbeidsmarkt. In Vlaanderen zijn de uitdagingen helemaal anders dan in Wallonië. Daarom moeten beide regio’s een ander arbeidsmarktbeleid kunnen voeren. Dat kan nu niet, omdat de bevoegdheden versnipperd zijn. De coronacrisis heeft dan weer duidelijk gemaakt dat het gezondheidsbeleid op hetzelfde niveau moet zitten. Er bestaat nog discussie over of dat op federaal of regionaal niveau moet zijn, maar dat de gezondheidszorg zo versnipperd is, komt het beleid niet ten goede. Voor mij is het evident dat die bevoegdheid moet worden geregionaliseerd.”

Wat doet de Vlaamse regering om de Vlaamse zaak op internationaal niveau te bepleiten?

kingen met zijn Belgische tegenhanger. Het is belangrijk om een internationaal draagvlak te creëren voor meer Vlaams zelfbestuur en dat streven in de juiste context te plaatsen. We moeten duidelijk maken dat hier geen subversieve praktijken plaatsvinden en dat meer Vlaams zelfbestuur niet tot instabiliteit zal leiden, maar slechts de uitkomst van een normaal democratisch proces is.”

Bent u bereid om een mogelijke V-meerderheid in de Nederlandstalige taalgroep in Kamer en in het Vlaams Parlement na de verkiezingen van 2024 te gebruiken als hefboom?

“Ik ben bereid om elke hefboom te gebruiken om tot meer Vlaams zelfbestuur te komen. Ik hoop echt dat we in 2024 de kans krijgen om reuzenstappen vooruit te zetten in ons traject naar meer zelfbestuur.”

Op welke manier? Een samenwerking tussen de twee V-partijen lijkt al bij voorbaat uitgesloten.

“We zullen altijd moeten onderhandelen met de Franstaligen, ook als Vlaams Belang morgen een absolute meerderheid heeft. Je kan eenzijdig de onafhankelijkheid uitroepen, maar we hebben in Catalonië gezien waartoe dat kan leiden. Je moet daar ook op internationaal niveau draagvlak voor creëren.”

door de stedelingen, maar door andere plattelanders die in de buurt wonen. Er zijn dossiers waarin plattelanders en stedelingen tegenover elkaar staan, maar met betrekking tot het landbouwbeleid is dat niet het geval. We wonen met heel veel mensen op een klein stukje grond, waar we industrie, landbouw en natuur met elkaar moeten verzoenen. Dat is een moeilijke evenwichtsoefening die altijd spanning zal veroorzaken. Je kan de omstandigheden ook niet wijzigen: we kunnen ons bevolkingsaantal niet verminderen of ons grondgebied uitbreiden.”

Tenzij we naar onze noorderburen kijken.

“(lacht) Dat is een andere thematiek. Ik draag de Heel-Nederlandse gedachte een warm hart toe. Hoe meer ik met de Nederlanders en premier Mark Rutte samenwerk, hoe sterker dat gevoel wordt.”

De mentaliteitsverschillen zijn dus niet onoverbrugbaar?

“De mentaliteit van een Limburger verschilt ook van die van een West-Vlaming. Maastricht en Genk liggen dichter bij elkaar dan pakweg Breda en Leeuwarden. Natuurlijk zijn er mentaliteitsverschillen, maar die zijn er binnen Nederland en Vlaanderen ook. Het Heel-Nederlandisme is voorlopig nog sciencefiction, maar erover dromen kan geen kwaad. Vlaanderen en Nederland zouden samen een ongelofelijke economische macht kunnen vormen.”

Is het beeld van een partij die groene regeltjes verdedigt ten koste van de landbouw in overeenstemming met de redenen waarom mensen op N-VA stemmen?

“Het groene aspect was niet de inzet van het stikstofdossier. Het vermijden van een vergunningenstop, die voor onze bedrijven en ondernemers rampzalig zou zijn geweest, was onze prioriteit. Dankzij het stikstofakkoord hebben we onze economische groei kunnen vrijwaren. Zelfs Voka, het Vlaams netwerk van onderne-

Vorig jaar moest u door de christendemocraten ook uw Septemberverklaring uitstellen.

“Ik heb niet zo goed begrepen waarom cd&v het zo op de spits heeft gedreven. Dat ik mijn Septemberverklaring drie dagen moest uitstellen, was echt niet nodig. Ook het uiteindelijke stikstofakkoord lag een week eerder al op tafel.”

En toch wilden ze u nog vernederen voor het parlement?

“Ik weiger te geloven dat ze de intentie hadden om mij te vernederen. Ik heb een heel goede werkrelatie met Hilde Crevits. We hebben daar ook openlijk met elkaar over gesproken. Ik geloof hen als ze zeggen dat het niet hun bedoeling was om mij te vernederen.”

Vlaams Belang verwijt uw partij en minister Demir een antiland-

VLAAMS IDENTITEITSGEVOEL

Heerst er in Vlaanderen een voldoende sterk identiteitsgevoel?

“(stellig) Nee.”

Zullen jullie er met ‘Het verhaal van Vlaanderen’ en de ‘Canon van Vlaanderen’ in slagen om dat te versterken?

“Ik was heel blij met ‘Het verhaal van Vlaanderen’. Als we het zelf hadden geschreven, zouden er misschien andere figuren aan bod zijn gekomen. Over de inhoud kan je nog jaren discussiëren. Het succes van ‘Het verhaal van Vlaanderen’ in combinatie met de azijnpisserij van de tegenstanders: er was geen beter scenario denkbaar voor onze identiteitsvorming.”

“Ik voorspel nu al dat de canon een gelijkaardig maatschappelijk debat op gang zal brengen. Laat ze maar doen. Het feit dat de canon er komt en dat het maatschappelijk debat over de Vlaamse identiteit wordt gevoerd, is precies wat we nodig hebben. Laat dat maar kolken en bruisen. Ik heb daar een goed gevoel bij.”

“Heel veel. Dat is ook mijn bevoegdheid als Vlaams minister van Buitenlandse Zaken. We hebben onze strategie afgelijnd en richten ons nog duidelijker op de Noord-Europese landen: Zweden, Noorwegen, Denemarken en Finland. Het heeft veel tijd en moeite gekost om die landen ervan te overtuigen dat Vlaanderen in volle bevoegdheid internationale handelsverdragen met hen kan sluiten. Dat de deelstaten verdragen kunnen sluiten, zonder goedkeuring van het federale parlement, is immers ‘uniek’ aan het Belgische federalisme.”

Welke inspanningen leveren jullie daartoe in onze buurlanden?

“In al mijn gesprekken met internationale contacten probeer ik begrip te creëren voor de positie van Vlaanderen en zijn streven naar meer zelfbestuur. Ze kunnen daar wel begrip voor opbrengen, maar willen zich niet mengen in de interne Belgische keuken. Een Nederlandse minister heeft immers ook goede betrek-

VERKIEZINGEN 2024

Bent u na 2024 nog minister-president?

“Dat weet ik niet. Ik vind het partijprogramma van de N-VA fantastisch en wil tot het einde van mijn dagen helpen om het uit te voeren. Ik ben beschikbaar waar de partij mij nodig heeft. Als dat als minister is, zal dat als minister zijn. Als dat in een andere functie is, dan zal dat in die andere functie zijn. Het draait niet om mijn persoonlijke carrière, maar om het verwezenlijken van het partijprogramma van de N-VA.”

“We moeten eerst afwachten hoe de kiezer de kaarten legt, ook in het zuiden van het land. Dat is een niet onbelangrijk detail. De PTB is momenteel de grootste Franstalige partij in de opiniepeilingen. Als we in 2024 met de communisten zullen moeten onderhandelen, die unitaristisch zijn, veel meer nog dan de PS, staan we voor een moeilijke opdracht. De opmars van de PTB is ook de reden waarom de PS nu niet over een staatshervorming wil praten.”

“De Vlaamse regering is slechts een drukkingsgroep om tot meer Vlaams zelfbestuur te komen, zoals de Vlaamse Volksbeweging (VVB), maar dan met meer middelen (lacht). De beslissingen over Vlaams zelfbestuur worden immers op federaal niveau genomen.”

Is een eenzijdige onafhankelijkheidsverklaring op Vlaams niveau politieke fictie?

“Daar geloof ik spijtig genoeg niet in. Je kan de Vlaamse onafhankelijkheid uitroepen, maar de volgende dag gaat de zon gewoon weer op. Er zal nooit enige internationale erkenning zijn. Politiek zal er heel wat meer nodig zijn.”

“Elke Vlaming kan zijn eigen steentje bijdragen tot de realisatie van een volwaardige Vlaamse sociale zekerheid. Hoe? Door aan te sluiten bij een ziekenfonds dat hier al decennialang gedreven en eerlijk pleitbezorger van is: hét VNZ. Aarzel dus niet, doe iets concreet voor onze Vlaamse sociale zekerheid en sluit je onmiddellijk aan bij het VNZ. Jijzelf vaart er wel bij en Vlaanderen ook!”

Guido Moons, gewezen VVB-voorzitter

Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 2800 Mechelen

Voor een Vlaamse sociale zekerheid!

ANTON SCHELFAUT

Verzet tegen pensioenhervormingen draait uit op geweld

De vergrijzing en negatieve demografische cijfers in heel Europa zorgen ervoor dat de pensioenregelingen moeten worden herzien, ook in Frankrijk. Het verzet tegen die plannen is in Frankrijk bijzonder groot. De betogers schuwen het geweld niet.

wachten, hoe erger het wordt”, zegt hij. Het was te voorspellen dat die hervormingen niet makkelijk verteerd zouden raken in Frankrijk. De Franse regering voelde nattigheid en meende dat ze geen meerderheid zouden halen in het parlement. Daarom besloot het om artikel 49.3 van de grondwet in te roepen. Dat is een procedure die ervoor zorgt dat de regering het parlement simpelweg kan passeren.

Niet bepaald een aan te raden weg in een parlementaire democratie, zo menen velen. Het Franse parlement reageerde erg boos, al overleefde Macron een motie van wantrouwen. Maar buiten het parlement is het verzet veel heviger. Er is heel wat protest en de zware stakingen volgen elkaar op. Miljoenen mensen kwamen al op straat. De laatste weken is het nu in het hele land bijzonder onrustig. Het Louvre werd geblokkeerd, er waren stakingen in het openbaar vervoer, vuilnismannen legden het werk neer, scholen en universiteiten gingen dicht, toegangswegen tot allerlei bedrijven werden afgesloten, enzoverder.

Links geweld

Vooral de politieke linkerzijde trekt hier hard van leer en de betogingen ontsporen vaak in rellen en geweld. Extreem geweld. Zo probeerde men zelfs het stadhuis van Bordeaux in brand te steken. Communisten en de vakbonden wakkeren het geweld aan en hitsen expliciet de revolutionaire gevoelens op.

In Parijs alleen waren er 903 geregistreerde branden van straatmeubilair en vuilbakken. Ook verkeerslichten, fonteinen en kiosken worden op grote schaal vernield. De schade zal oplopen in de miljoenen.

De regering van president Emmanuel Macron besliste dat de pensioenleeftijd in Frankrijk moet worden opgetrokken van 62 naar 64 jaar. Om recht te hebben op een volledig pensioen zal men nu 43 jaar moeten werken en heel wat beroepen krijgen niet langer zomaar toe-

DUITSLAND

gang tot een vervroegd pensioen. Het alternatief was zo mogelijk nog slechter, want dan zouden de belastingen omhoog moeten of zou Frankrijk nog meer schulden moeten maken, aldus Macron. Het huidige systeem is volgens hem niet meer in balans “en hoe langer we

ITALIË

Staatsapparaat in Duitsland: nooit omvangrijker en kostelijker

Momenteel werken meer dan 30.000 mensen rechtstreeks voor de Duitse Bondsregering. De Ampelcoalitie (Grünen, SPD en FDP) heeft hiermee voor een absoluut record in Duitsland gezorgd: nooit werkten meer mensen in allerlei kabinetten en regeringsdiensten.

Daarvan profiteren in het bijzonder activisten van allerlei sociale bewegingen en niet-gouvernementele organisaties (ngo’s).

Vooral de minister van Economie, Robert Habeck (Grünen), maakt graag gebruik van dat personeelspotentieel. Maar tevens blijkt uit gepubliceerde cijfers dat het aantal leidende posities enorm wordt

uitgebreid. Alleen al in het bevoegdheidssegment van minister Habeck kwamen er 30 topverdieners bij.

‘Creatieve’ arbeidscreatie op kosten van de Duitse belastingbetaler

In totaal creëerde de coalitie uit sociaaldemocraten, links-ecologisten en liberalen bij de hoogste verdieners 168 nieuwe functies. Dat is een verhoging met 8,5 procent. Dat blijkt uit een rapport van de Duitse vereniging van belastingbetalers, dat in The Pioneer wordt toegelicht. Deze hoogstbetaalde segmenten worden bevolkt door ambtenaren die - nog los van allerlei toeslagen en ministeriële subsidies - maandelijks tussen 9.000 en 15.000 euro op hun rekening zien verschijnen. De meerkosten voor de Duitse belastingbetaler worden geraamd op 50 miljoen euro per jaar. Van de bekende Duitse zuinigheid en efficiëntie blijft helaas steeds minder over, terwijl het wel (onder andere) Duitsland was dat decennialang Europa financieel recht heeft gehouden.

Centrumpoliticus François Bayrou verwijt de radicaal-linkse Jean-Luc Mélenchon dat hij “een strategie van destabilisering van onze samenleving, door de vermenigvuldiging van confrontaties” nastreeft. Hij voegt eraan toe dat “het een strategie is om de maatschappij te laten overnemen door een ideologische beweging die haar visie aan anderen wil opleggen”, waarbij hij preciseert dat “dit is wat wij een revolutie noemen”.

CARL DECONINCK

Meloni en Brussel op ramkoers rond illegale immigratie

In steeds meer landen lijkt men een tandje bij te steken in de aanpak van illegale immigratie. Het Verenigd Koninkrijk zet stappen en ook Tunesië kondigt zware maatregelen aan. Giorgia Meloni, de Italiaanse eerste minister en voorzitter van de Europese Commissie, heeft van de strijd tegen illegale migratie haar strijdpunt gemaakt.

Ze stelt nu voor Italië een juridisch arsenaal op, na een zoveelste dodelijke afloop op zee. Deze keer waren er 72 slachtoffers. Ze wil de straffen voor mensenhandelaars drastisch opdrijven, vooral dan de gevangenisstraffen - tot 30 jaar opsluiting voor mensensmokkelaars. “We willen deze slavernij van het derde millennium, belichaamd door criminele organisaties, drastisch bestrijden.”

Ze wordt hierin, zij het onrechtstreeks, door paus Franciscus bijgetreden, want op 5 maart verklaarde hij: “Ik hoop dat deze handelaars in menselijke wezens worden gearresteerd en dat ze niet meer kunnen beschikken over het leven van zoveel onschuldigen”.

Rechten beperken van illegale migranten

Meloni wil verder gaan, zoveel is duidelijk. Zo wil ze de verblijfsvergunningen beperken, die te gul werden uitgedeeld wegens zogenaamde humanitaire redenen die dikwijls al te vaag bleven. Ze focust verder ook op zogenaamde “samenwerkende” staten, die aan de mensenhandelaars hand- en spandiensten verlenen, en ze zal

het aantal visa voor die landen drastisch inperken. De oppositie roert zich wat, maar niet te zwaar, want het beleid van Meloni wordt in Italië breed gedragen. En Antonio Tajani, hoofd van de Italiaanse diplomatie, bevestigt: “Italië noch eender welk ander land is in staat alléén deze complexe internationale problemen aan te pakken.”

Het gaat er dezer dagen stevig aan toe in Frankrijk

Robert Habeck

© PHOTONEWS © PHOTONEWS

DIPLOMATIEKE VALIES

Great Game 2.0 in de Kaukasus

Net zoals dat de vorige eeuw en die ervoor het geval was, blijft Rusland de constante factor op de Kaukasus. Relaties worden permanent doorkruist en (dus) beïnvloed door economische belangen, maar evenzeer door andere conflicten (bijvoorbeeld Oekraïne en Iran-Israël). Een korte blik op een regio die soms wat onder de radar blijft, maar ook het potentieel van een gevaarlijk kruitvat heeft.

Op een heel zichtbare manier profileerde Rusland zich jaren geleden op het Syrische strijdtoneel. Ruslands interventie redde het hachje van Bashir al-Assad, maar zette vooral het land opnieuw op de kaart in een staat waar Rusland zijn enige marinebasis aan de Middellandse Zee heeft, namelijk in Tartus. Inmiddels is dankzij extra infrastructuur, Assad kon enkel zijn dankbaarheid betuigen, Ruslands verankering toegenomen. Even visueel is de recente deal die China tussen Iran en Saoedi-Arabië kon onderhandelen. Minder zichtbaar, maar daarom niet minder pertinent, is de wijze waarop beide landen zich op de Kaukasus bewegen. Voor Moskou is het sinds jaar en dag zijn achtertuin, de Chinese aanwezigheid is recenter, discreter en meer op het louter economische gericht ook.

Jozef Stalin

Gedurende een hele poos in de geschiedenis, was dat gebied tussen de Zwarte Zee en de Kaspische Zee het toneel van de strijd tussen Rusland, Perzië en de Ottomanen. Uiteindelijk slaagde Rusland erin de controle ervan te verwerven en de USSR bestendigde dat. Een zekere verwevenheid kan niet ontkend worden. De wieg van Stalin stond in Georgië en de huidige buitenlandminister Lavrov heeft een Armeense vader. Maar de spanning tussen de Kaukasus en Moskou bleef. De implosie van de Sovjet-Unie bracht voor Armenië, Azerbeidzjan en Georgië een hele verandering teweeg. Plots stond daar de onafhankelijkheid voor de deur, een voorrecht dat ze in het verleden slechts gedurende korte periodes genoten. De USSR bestond niet meer, maar de moeilijke relatie met de Russische beer, gekwetst en vernederd, bleef een dagelijkse realiteit.

Micheil Saakasjvili

Illustratief voor dat moeilijke evenwicht is wat zich het voorbije decennium afspeelde. Toen de toenmalige Armeense president Sargsyan in 2013 op het punt stond naar Brussel te vliegen om een samenwerkingsakkoord met de EU te ondertekenen, bracht één telefoontje van Vladimir Poetin daar verandering in. Hij nam alsnog het vliegtuig, zij het met een nieuwe bestemming: Moskou. Sargsyan plaatste alsnog zijn handtekening, maar om lid te worden van Euraziatische Economische Unie, een clubje dat Rusland zelf in het leven had geroepen. Uiteindelijk zou later een minder vergaand akkoord met de EU getekend worden, maar de manier waarop Moskou

de initiële plannen, de vrucht van drie jaar onderhandelen, kon dwarsbomen, spreekt boekdelen.

En wie herinnert zich nog de mediagenieke Saakasjvili (overigens getrouwd met een Nederlandse uit Terneuzen), tussen 2004 en 2013 president van Georgië? Toen hij wegens corruptie en affaires het hazenpad moest kiezen, werd hij vervangen door een pro-Russische leider die nog steeds aan de macht is. Saakasjvili verloor zijn nationaliteit en trok naar Oekraïne, waar hij een gouverneursfunctie kreeg. Wat volgde is een wat rommelig verhaal. Tijdens een verblijf in de VS werd ook zijn Oekraiense nationaliteit ingetrokken, wat van hem een ‘staatloze’ maakte. Uiteindelijk zou huidige president Zelensky hem die teruggeven. In 2021 achtte hij de tijd rijp om het verzet in Georgië tegen de pro-Russische krachten te steunen. Dat draaide anders uit dan gepland. Hij werd onmiddellijk de nor ingedraaid en tot zes jaar gevangenschap veroordeeld. Vandaag ligt hij in een ziekenhuis met dementie en spieratrofie, wellicht het gevolg van een vergiftiging, zoals bekend een beproefd Russisch recept.

Wraak van Moskou

De 19de eeuw kende zijn ‘Great Game’ in Centraal-Azië. Ook de 21ste kent zijn variant, zij het dat die zich wat meer naar het Westen afspeelt. Met andere actoren ook. Turkije en Rusland zijn de blijvers, van de Britten is geen sprake meer. En ook de VS houden hun afstand. De complexiteit van de relaties zit ’m in de manier waarop allianties (of vijandschappen) door economische belangen, maar ook door andere conflicten, doorkruist worden.

Toen in 2020 de vijandelijkheden tussen Azerbeidzjan en Armenië losbraken, legde de EU de nodige voorzichtigheid aan de dag. Economische belangen mochten de goede relaties met oliehoofdstad Bakoe niet op de helling plaatsen. Armenië geniet bovendien Iraanse steun, terwijl de Azeri’s zich dan weer aan de zijde van Israël positioneren.

En dan is er dat andere conflict: Oekraïne. De houding die Armenië en Georgië ten aanzien van Kiev aannamen, is vergelijkbaar met die van pakweg Polen of Litouwen. En dat frustreert Moskou dat - vergeet het niet - de facto 20 procent van het Georgische grondgebied controleert. Zeker wanneer het uiteindelijk fout loopt in Oekraïne, zou de wraak van Rusland zich wel eens erg sterk in die regio kunnen manifesteren.

MICHAËL VANDAMME

OPINIE

Wapens “met een nucleaire component”?

Poetin haalde een oud propagandapaardje van stal door te beweren dat de Britten wapens aan Oekraïne leverden “met een nucleaire component”. Alsof het om atoombommen ging. In werkelijkheid waren het slechts antitankgranaten met verarmd uranium. Een soort granaten dat de Russen zelf ook kwistig gebruiken.

Verarmd uranium - eigenlijk ‘depleted uranium’, verder ‘DU’ - is helemaal niet radioactief. Integendeel, het wordt in ziekenhuizen gebruikt om radioactieve straling tegen te houden, zodat artsen, verplegers en technici niet blootgesteld worden aan straling die vrijkomt bij het behandelen van tumoren of bij de medische beeldvorming. Het werd vroeger gebruikt in tandporselein, verf, pigmentstoffen, de kielen van zeilboten, de ballast van passagiersvliegtuigen, röntgenbuizen en gyroscopen.

Mini-Rusland

Servië is in vele opzichten een miniatuurversie van Rusland. Het is een heel klein landje, maar het ziet zichzelf als een grote mogendheid en het gedraagt zich dikwijls ook zo. Tijdens de Joegoslavische burgeroorlog verspreidde de Servische propaganda dezelfde leugens over het feit dat Amerikaanse vliegtuigen antitankgranaten met verarmd uranium hadden gebruikt tegen Servische tanks en pantservoertuigen, wat waar was. Zij beweerden zelfs dat de Amerikanen bommen met verrijkt uranium hadden afgeworpen, terwijl dergelijke bommen gewoon niet bestaan, en ze beweerden ook dat het verarmde uranium de bodem zo erg vervuild had dat er in Servië een “kankerepidemie” was uitgebroken.

In werkelijk waren er toen in Servië per 100.000 inwoners minder kankergevallen dan in België en de belangrijkste bronnen van kankerverwekkende stoffen waren de reusachtige, ouderwetse, enorm vervuilende Servische steenkoolcentrales. En de meest flagrante leugen: bijna al die DU-granaten waren afgevuurd in Kosovo, niet in Servië zelf. Maar ondanks al die leugens werd het verhaal van de kankerverwekkende ‘nucleaire’ granaten als zoete koek geslikt, ook door rechtse, nuttige idioten en natuurlijk door Grammens in Journaal, die zelfs beweerde dat de Amerikanen kleine kernwapens tegen Servië hadden ingezet.

Apocalyps

Woorden als ‘atoom’, ‘nucleair’, ‘uranium’ en ‘radioactief’ roepen bij velen dermate apocalyptische associaties en paniekreacties op dat hun vermogen tot kritisch denken tot het absolute nulpunt daalt, zelfs in een debat over het vreedzame gebruik van kernenerge. En als dat dan eens nog wordt vermengd met russofiele obsessies en haat tegen Amerika, dan krijg je de perfecte propagandacocktail.

Dat was eerder al gebleken tijdens de oorlog om Koeweit, toen de Iraakse propaganda het soortgelijke fabeltje verspreidde over DU-antitankgranaten die de Amerika-

nen hadden gebruikt tegen Iraakse pantsereenheden. Toen voegde men daar nog griezelverhalen aan toe over monsterlijk misvormde baby’s. Het vreemde is dat zulke gruwelen klaarblijkelijk alleen voorkomen na het gebruik van verarmd uranium door de VS. Niemand heeft ooit melding gemaakt van kanker of misvormde baby’s toen de Russen in Syrië of Oekraïne dergelijke DU-granaten afvuurden. Granaten met DU zijn inderdaad geen Amerikaans monopolie. Bijna alle moderne legers hebben er een voorraad van en, anders dan echte kernwapens, worden DU-granaten in oorlogstijd ook daadwerkelijk gebruikt. Alleen maakt niemand daar dan misbaar over.

Afleidingsmanoeuvre

De anti-DU-propaganda is zoiets als het antisemitisme dat al in voorchristelijke tijden in Alexandrië ontstond en dat zich sindsdien over de hele westerse en islamitische wereld heeft verspreid. Het slaat nergens op, maar het steekt in allerlei variaties altijd weer de kop op en het verduistert altijd opnieuw het gezonde verstand en het kritische oordeel. Ook nu zal Poetin bij sommigen wel weer scoren door de antiDU-kaart te trekken. En intussen blijft het gebruik van écht barbaarse wapens als thermobarische raketten, witte fosfor en thermiet tegen burgerdoelen in Oekraïne natuurlijk netjes buiten beeld.

PAUL BÄUMER

‘Waar tafelen een hoffelijke bezigheid wordt’ Huwelijken - Recepties - Banketten - Seminaries Fruithoflaan 15 - 2530 Boechout - 03/455 07 67 www.kasteelfruithof.com

DU-granaten worden onder meer door Britse Challenger-tanks gebruikt

Toen Duitsland in juni 1941 de Sovjet-Unie binnenviel, begon in heel Europa de rekrutering van vrijwilligers voor het oostfront. Ook in Vlaanderen, waar het Vlaams Legioen gestalte kreeg. De strijd was hard, de verliezen enorm, maar het Legioen dwong respect af. Na de slag bij Krasny Bor in de lente van 1943 was het door de vele slachtoffers de facto afgelopen met het Vlaams Legioen en werden de overlevenden onderdeel van een militaire herstructurering.

Historicus Philip Vanquaethem bracht het militaire parcours van deze eenheid in kaart.

PHILIP VANQUAETHEMHISTORICUS

IN HET SPOOR VAN HET VLAAMS LEGIOEN

at bracht u ertoe om tot het schrijven van dit boek over te gaan?

“Zelf kom ik niet uit een collaboratiefamilie, ook niet uit een verzetsfamilie trouwens. Daar komt het dus niet van. Wat ik me wel herinner uit mijn eigen kindertijd, zijn de documentaires over collaboratie en Vlaamse oostfronters van Maurice De Wilde. Die hebben op mij wel indruk gemaakt. Op zich is er al heel wat over de collaboratie en in het bijzonder het oostfront verschenen, maar toch bleef ik ergens op mijn honger zitten. De collaboratie in Vlaanderen en de politieke kant van die Vlaamse vrijwilligers is wel al grondig onderzocht en er is al veel over gepubliceerd, maar over de militaire kant van dat stuk geschiedenis is dat helemaal niet zo. Er was tot nog toe slechts één echt historisch boek over het front verschenen, namelijk ‘Vlamingen aan het Oostfront’, daterend uit 1973 en geschreven door Alfons Toelen, zelf een voormalige oostfronter. Dat werk is sindsdien in andere publicaties uitvoerig gebruikt en herbruikt. Punt is dat in 1973 heel wat archiefbronnen nog niet beschikbaar waren, bronnen waar ik voor dit boek wel een beroep op heb kunnen doen.”

Over welke bronnen hebt u het dan precies?

“Ik trof archieven aan die niet of nauwelijks onderzocht waren binnen de context van het Vlaams Legioen. Voor dit boek maakte ik uitgebreid gebruik van de archieven van de National Archives and Records Administration in de VS, het Vojensky ustredni archiv te Praag, het Archivo General Militar de Ávila, het ADVN in eigen land en het Bundesarchiv. Het gaat dan vooral over de archieven van de Wehrmacht, de Waffen-SS, de Spaanse Blauwe Divisie en die van Heinrich Himmler, en de administratieve diensten van de SS. Het startte dus als een academisch boek en dat geraamte is gebleven, maar ik wou dat het boek over mensen ging en niet over cijfers of statistieken. Met ooggetuigenissen, die met meer detail alles tot leven brachten, heb ik de data uit de archieven kunnen aankleden.

Op het einde ontstond een boeiende wisselwerking tussen beide. Dankzij al die informatie kon ik het traject van het Vlaams Legioen in belangrijke mate in kaart brengen. In het consulteren van de bronnen alleen al kroop jaren werk.”

Wat onverwacht naar boven kwam, was de teleurstellende rol die de Spanjaarden speelden in de geschiedenis van het Legioen

Kwam u tijdens dat speurwerk bepaalde zaken tegen waarvan u zelf schrok, positief of negatief natuurlijk? Nieuwigheden?

DE AUTEUR

Philip Vanquaethem (48) is historicus en woont in Aalter. Van jongs af aan was hij gepassioneerd door geschiedenis in het algemeen en door militaire geschiedenis in het bijzonder. Zijn focus op de gevechten aan het Russische front resulteerde in zijn eerste boek over de Vlaamse vrijwilligers voor het oostfront.

“Bijna te veel om op te noemen. Misschien op de eerste plaats hoe hard en rauw het allemaal was. De honger, de bevroren voeten, de lijken die bij de dooi uit de wanden van de loopgraven kwamen, het gebrek aan hygiëne wekenlang, het langdurig doorbrengen in loopgraven waar het water tot je middel staat, de rottende voeten in de laarzen… Ook het leed voor de burgers wordt nog vaak onderschat. Zo namen de Russen bij een omsingeling burgers mee. Bij de overgave bleek dat ze zich wekenlang gevoed hadden met boomschors. Wat onverwacht naar boven kwam,

was de teleurstellende rol die de Spanjaarden speelden in de geschiedenis van het Legioen. Dat is vreemd genoeg een rode draad binnen het boek gaan vormen. In de periodes waarin ze naast het Vlaams Legioen vochten, lieten ze niet bepaald een betrouwbare indruk na. Zowel bij de gevechten bij Semtitzy en Mal Samosje lieten de Spanjaarden het Vlaams Legioen op zijn eentje de kastanjes uit het vuur halen en voor Leningrad bleek het nodig een deel van hun wachtlopen over te nemen. Globaal gezien lieten de Spanjaarden een ongedisciplineerde, verwarde en onbetrouwbare indruk na. Er kwamen ook dingen van materiële aard naar boven. Zo botste ik op een volledige frontkaart voor de sector Leningrad. Je ziet erop elke loopgraaf van het Vlaams Legioen ingetekend. Maar ook wat er aan de overkant gebeurde: een wirwar van loopgraven, prikkeldraad, mortierstellingen en dergelijke. Zo’n document is uniek en historisch gesproken puur goud, omdat hierop ook namen van stellingen ingetekend staan waardoor de aanduidingen in rapporten plots begrepen kunnen worden. Ik vond ook een kaart van de gevechten van Krasny Bor. Wie wat vertrouwd is met de materie, weet dat ook daar nog nooit een kaart van gepubliceerd werd. Een echte ontdekking dus.”

Was u in staat zoveel jaar later ook met oostfronters te spreken?

“Enkel met de onlangs overleden Oswald Van Ooteghem, ik sprak hem in de lente van vorig jaar. Wat me opviel, was zijn rijzige gestalte en helderheid van geest, ondanks zijn 98 jaar. Ik had intussen al opgemerkt dat hij een vast repertorium aan frontanekdotes had die hij bij interviews telkens opnieuw bovenhaalde. Dat wou ik nu net niet. Ik had een gedetailleerde vragenlijst mee en heb die heel gericht afgewerkt.”

U maakt een duidelijke afbakening met uw boek: de militaire studie van het Vlaams Legioen. Is het niet zo dat vaak alles wat met de collaboratie en het oostfront te maken heeft op één hoopje wordt gegooid?

“Dat gebeurt inderdaad soms wel. Het is ook allemaal vrij complex. Je vindt Vlamingen bij de NSKK, de Organisation Todt, Duitse Waffen-SS-eenheden, Vlaamse Wacht, De Vlaamse Flak-Brigade, enzoverder. Zelfs voor de eenheden aan het front stel je vast dat die een eigen specifieke geschiedenis hebben. Een soort gemeenschappelijk gedeelde oostfrontervaring is er eigenlijk niet. Je kan de omstandigheden binnen Legergroep Noord - waarbinnen het Legioen opereerde - al niet vergelijken met die in Legergroep Zuid bijvoorbeeld. Zelfs iets wat eenvoudig lijkt, zoals het organisatorische van het Vlaams Legioen, is een kluwen. Zo zijn soldaten van het Vlaams Legioen geen SS-mannen. Als eenheid opereren ze wel binnen het kader van de Waffen-SS en de Duitse officieren zijn volwaardige SS’ers. Wanneer Vlamingen van de Algemene-SS zich echter melden voor het Vlaams Legioen zijn dat wel SS-mannen. De Freiwilligen-Stürmbrigade Langemarck die na het Vlaams Legioen kwam, was dan wel een SS-eenheid, maar zij die de SS-eed weigerden af te leggen, waren dan weer geen volwaardige SS-mannen. Volgt u nog (lacht)?”

Welke reputatie genoot het Vlaams Legioen binnen de Wehrmacht?

“Aanvankelijk was die zeer slecht. De Duitsers aanschouwden met lede ogen het

gekibbel tussen de verschillende fracties, VNV versus DeVlag, de keuze tussen Legioen of Nordwest en dergelijke. Sommigen wilden heel duidelijk naar het front, anderen zagen zich eerder in een ondersteunende rol. Per slot van rekening dacht zowat iedereen, de Duitsers inbegrepen, dat ze voor een conflict van slechts enkele maanden stonden. Het wantrouwen aan Duitse zijde was dermate groot dat officieren gewoonweg niet met het Legioen naar het front wilden vertrekken. Nu goed, eens daar veranderde heel wat. De Vlamingen, die een zware en ook kleinerende opleiding achter de rug hadden, bleken koppige strijders te zijn. Te koppig om zich terug te trekken. Gewonden lieten zich vaak niet afvoeren om aan de frontlijn te blijven en de stellingen te houden, ook al deden zich bevriezingsverschijnselen voor. De Duitse top beschouwde hen niet als goede SS-mannen, waar onder andere het katholieke geloof van velen voor wat tussen zat. Maar aan het front waren ze wel betrouwbaar. Je merkt dat groeiende vertrouwen ook aan de manier waarop ze ingezet werden. Zo werden ze enkele maanden later al gebruikt als zogenaamde ‘korsetstangen’, als sterkhouder werden ze ingeschoven tussen minder betrouwbare eenheden.”

In het consulteren van de bronnen alleen al kroop jaren werk

Vaak denkt men dat het voor de Duitsers aan het oostfront erg vlot liep, tot Stalingrad in 1943 de kansen deed keren. Uw boek is één grote nuance van die mythe…

“Absoluut, ik gebruik weinig cijfers in mijn boek, maar toch eentje waar ik melding van maak: tijdens de eerste negen dagen van Operatie Barbarossa leden de Duitsers al 95.000 man verlies. Ondanks de militaire successen, was de weerstand waar ze tegen opbotsten groot. Je zou kunnen zeggen dat de komst van het Vlaams Legioen ongeveer samenviel met het stagneren van het noordelijk front. In één van die mokerslagen tegen Legergroep Noord, tijdens de slag bij Krasny Bor in maart ’43, leed het Vlaams Legioen zulke grote verliezen dat het de facto ophield te bestaan. Wie overbleef, zou later in de Stormbrigade Langemarck ondergebracht worden.”

MICHAËL VANDAMME

Philip Vanquaethem, ‘Vlaamse leeuwen, Duitse bevelen. Het Vlaams Legioen aan het Oostfront’, Antwerpen, Ertsberg, 2023. 424 p., ISBN: 9789464369922

EEN IDEOLOGISCHE PERIODE

“Inzake vrijwilligers is de periode van het Vlaams Legioen de meest ideologische”, legt Philip Vanquaethem uit. “Het is een lichting met een sterk politiek profiel, een groter percentage idealisten. Later, in de fase van de Stormbrigade Langemarck, zie je dat er meer avonturiers hun opwachting maken. Soms ook mensen die in hun dagelijkse bestaan wat in de moeilijkheden zijn geraakt en het oostfront als een manier zien om aan hun situatie te ontsnappen. Eens ter plekke zaten ze natuurlijk allemaal in dezelfde schuit.”

“De Vlamingen, die een zware en ook kleinerende opleiding achter de rug hadden, bleken koppige strijders te zijn”

DOMENICO TEDESCO

EEN RED BULL-COACH

Het teleurstellende WK is nog maar net voorbij en de voorrondes van het EK zijn alweer bezig. Na 7 jaar Roberto Martinez staat er nu een nieuw gezicht in de dugout bij de Rode Duivels: de Italo-Duitser Domenico Tedesco.

De 37-jarige Tedesco is niet echt bekend bij het brede publiek. Hij heeft geen noemenswaardige carrière als speler en zijn ervaring als trainer is eerder beperkt. Hij behaalde een diploma als ingenieur en een masterdiploma innovatiemanagement. Tedesco was kort actief als sportjournalist, maar koos nadien voor het trainersvak. In 2014 begon hij als trainer bij de jeugd van Stuttgart en daarna in Hoffenheim. In 2017 werd hij hoofdtrainer bij het zeer bescheiden FC Erzgebirge Aue, in de Duitse derde klasse.

Daarna begon zijn ster te rijzen, want al snel mocht hij Schalke 04 gaan trainen. Daarna volgden Spartak Moskou en RB Leipzig. En nu dus de Belgische nationale voetbalploeg. Tedesco staat geboekstaafd als een moderne trainer, een laptoptrainer. Iemand die zich baseert op data en statistieken.

Red Bull-school

Dat imago maakt deel uit van de veelal Duitse trainers die gevormd zijn bij Red Bull. Het frisdrankmerk besloot twee decennia geleden om zich ook op het voetbal te werpen, nadat het eerder de markt van ‘extreme sporten’ had veroverd. De eerste club die zo deel van de Red Bull-familie werd, was het Oostenrijkse Salzburg. De club werd helemaal hervormd en er werd afgerekend met het verleden, tot ongenoegen van veel fans. Daartegenover stonden een nieuwe voetbalfilosofie en een winnaarsmentaliteit.

De voetbalfilosofie werd vormgegeven in de Red Bull Academy. Op een terrein van 12.000 m2 worden 200 jonge voetballers uit zeven landen in 11 teams begeleid door 120 gespecialiseerde medewerkers. Men gebruikt er moderne technologieën en inzichten om gegevens te verzamelen en om op lange termijn te bouwen aan de toekomst van clubs en spelers.

Met succes, want Salzburg en andere clubs die in-

VOORRONDES EK: NEDERLAND GAAT AF, ENGELAND VERSLAAT KAMPIOEN

Niet enkel de Rode Duivels speelden voor de kwalificaties van het EK in Duitsland in 2024. Ook andere landen moesten het beste van zichzelf geven. Sommige grootmachten maakten lelijke uitschuivers.

De grootste blamage was er voor Nederland. Oranje, dat nu onder Ronald Koeman optreedt, begon onder een ongunstig gesternte aan de wedstrijd tegen Frankrijk. Een virusinfectie had namelijk lelijk huisgehouden bij de ploeg. Volgens De Telegraaf zou een diner met kip curry aan de basis liggen hiervan. Vijf spelers waren genoodzaakt af te haken.

Een vinnig en scherp Frankrijk had dan ook geen uitdaging aan Oranje. Na 20 minuten was de wedstrijd al gespeeld en stond het 3-0. Vanaf dan hielden ‘les Bleus’ zich in. Op het einde kon de onvermijdelijke Mbappé nog eens scoren. Nederland kreeg nog een strafschop helemaal op het einde, maar zelfs dat lukte niet. Een pijnlijke 4-0 was het eindresultaat.

RECORDS

Veel beter verging het Engeland. Dat klopte regerend Europees kampioen Italië met 1-2. Harry Kane scoorde zijn 54e doelpunt en heeft zo het nationaal topschuttersrecord beet. Hij neemt die positie over van Wayne Rooney. De Engelsen wonnen zo voor het eerst in Italië sinds 1961. Omgekeerd is het de eerste Italiaanse thuisnederlaag in de kwalificaties voor een Europees Kampioenschap sinds 1999.

Een ander record werd gevestigd door Cristiano Ronaldo, de zoveelste in zijn geval. Hoewel die afscheid had genomen van de Portugese nationale ploeg, haalde de nieuwe coach, Roberto Martinez, hem gewoon terug. De Catalaan heeft het voor oudere spelers, zoals men bij ons intussen goed weet.

CR7 haalde zijn 197e cap, een absoluut record, en scoorde zijn 119e en 120e doelpunt. Op het WK werd hij al de eerste man die op 5 wereldkampioenschappen kon scoren. Bij zijn nieuwe club, Al Nassr, scoorde hij al 9 doelpunten in 10 wedstrijden. “Records breken blijft een motivatie”, zo liet hij voor de interland nog opschrijven. Dat is in zijn geval wel heel duidelijk zo.

GROTE TENOREN GEVEN BESTE VAN ZICHZELF IN HARELBEKE

Wielerliefhebbers keken al een tijdje reikhalzend uit naar de E3 Saxo Classic. Mathieu van der Poel, Tadej Pogacar en Wout van Aert konden eens tonen wat ze waard waren, vlak voor de Ronde van Vlaanderen. En dat belooft veel goeds.

tussen deel werden van de Red Bull-familie, groeiden snel naar de top en wonnen prijzen. De meest recente is RB Leipzig dat in 2021 nog in de Duitse tweede klasse speelde en nu meedraait op Champions League-niveau.

Jeugd

Kenmerkend aan de meeste ploegen in bovenvermelde filosofie is dan ook dat ze veel kansen geven aan jonge talenten. Ze zijn springplank geweest voor absolute toppers zoals Erling Haaland, Naby Keita, Dayot Upamecano en Sadio Mane. Red Bull staat dan ook bekend als een talentenfabriek.

Jonge spelers kunnen aantrekken en die voor grote bedragen kunnen doorverkopen, is een succesmodel en de droom van vele andere ploegen. Er is een database van meer dan 400.000 namen. De beste spelers worden persoonlijk gescout om de fijnere details van hun karakter en toepassing te onderzoeken. De ‘eindscoutlijst’ van de club toont de ideale kandidaat op elke positie. Dus wanneer Salzburg besluit dat ze een bepaalde speler nodig hebben, kan het wervingsproces snel verlopen. Op die manier plukte Salzburg bijvoorbeeld Ignace Van der Brempt weg bij Club Brugge.

Duivels

De nieuwe trainer vormt op die manier een groot contrast met de vorige. Martinez hield heel sterk de vaste waarden aan, waardoor de Belgische nationale ploeg met oude knarren en veteranen verscheen op het WK, slechts sporadisch aangevuld met vers bloed. De swingende wedstrijd tegen Zweden, waarin heel wat nieuwe spelers aantraden bij de Rode Duivels en die niet op de radar van Martinez leken te staan, lijkt dan ook veelbelovend.

De E3 dit jaar was er een om duimen en vingers bij af te likken. Van der Poel en Pogacar hadden eerder al getoond dat ze momenteel in goeden doen zijn en Van Aert moest nu ook wel eens een signaal geven. Dat deed hij met verve.

MINI-RONDE VAN VLAANDEREN

De wedstrijd staat bekend als de mini-Ronde van Vlaanderen en gaat over 17 hellingen en 5 kasseistroken. Het zwaartepunt ligt in de Vlaamse Ardennen, vooral de Taaienberg maakt het verschil. Dat was nu niet anders. Het was Van der Poel die er de debatten opende met een krachtige aanval. Slechts een 20-tal renners kon mee. In een ware slijtageslag blijven enkel de besten over. Dat waren de grote drie, samen met Kragh Andersen, Asgreen en Mohoric. Pogacar nam over van Van der Poel en ging op zijn beurt in de aanval op de Paterberg. Wout van Aert leek alle moeite van de wereld te hebben om aan te klampen en dreigde af te moeten haken. Op de Oude Kwaremont deed de Sloveen er nog een schepje bovenop, maar de drie bleven samen, mede dankzij een motard die zich niet recht kon houden en de renners duidelijk hinderde.

APOTHEOSE

Het zorgde wel voor de ultieme apotheose waarbij Van Aert, Van der Poel en Pogacar, de grote drie, het onder elkaar zouden moeten uitvechten in de finale. Die finale werd een lange sprint, autoritair gewonnen door Van Aert. Hij volgde zo zichzelf op als winnaar in Harelbeke. Twee dagen later toonde Van Aert nog eens zijn kunnen in Gent-Wevelgem, al was die wedstrijd een pak saaier. Als opwarmer voor de Ronde van Vlaanderen kon de E3 dus tellen en het belooft voor volgende zondag. De grote renners zijn in topvorm en allemaal branden ze van ambitie om Vlaanderens mooiste te winnen. Afspraak op 2 april in Oudenaarde.

Domenico Tedesco

Uncle Tom II

Een alternatieve kijk op racisme in de VS

Amerika heeft al lang problemen met raciale diversiteit. De psychologische impact van de zwarte slavernij blijft aanzienlijk, zowel bij de blanke gemeenschap als bij de zwarte. De politieke linkerzijde cultiveert voornamelijk een verhaal van schuld en boete. Een documentairereeks van zwarte conservatieven brengt een ander verhaal.

Zwarte Amerikanen zijn een van de belangrijkste groepen die in blok voor de Democratische partij stemmen, een ironie van het lot, gezien het duistere verleden van die partij. Vandaag schuiven de Amerikaanse Democraten steeds linksere recepten naar voren. Herstelbelastingen op basis van ras en het verleden, het afschaffen van politie in gevaarlijke gebieden en meer (positieve) discriminatie bijvoorbeeld.

Hoewel mensen graag uitkeringen krijgen, zijn er ook veel die daar principieel anders over denken. Conservatieve Amerikanen geloven niet in die socialistische ‘oplossingen’ en steeds meer zwarten lijken open te staan voor alternatieven.

Larry Elder

De openheid voor frisse, conservatieve ideeën vertaalde zich in enkele documentaires die vanuit ‘een zwart perspectief’ een ander licht laten schijnen. Bezieler van het project was Larry Elder, die zo zijn politieke ambities kracht wilde bijzetten.

In 2020 kwam de succesvolle eerste documentaire uit: ‘Uncle Tom’. De filmtitel verwijst naar een denigrerende term voor zwarte mensen, doorgaans gebruikt voor hen die zich ‘niet zwart’ gedragen. Het zijn ‘rasverraders’ en ‘huisnegers’. “Een ‘uncle Tom’ is iemand die zich aan de blanke man heeft verkocht en hem heeft omarmd door het idee te verwerpen dat hij een slachtoffer is.”

Men interviewt prominente zwarte Amerikanen en conservatieve denkers die zich vragen stellen bij hoe de zwarte bevolking is behandeld door het politieke establishment en de gevolgen van het beleid dat specifiek door de Democratische Partij is geïntroduceerd. Men predikt in deel I een handen-uit-de-mouwenmentaliteit die zich afzet van het slachtofferschap dat het establishment propageert.

BOEK

Ondanks de sterke ideologische bril werd de documentaire breed geapprecieerd en veelbekeken. Publiekscores op internet en recentiewebsites waren unaniem lovend. Toch besteedden de reguliere media er geen enkele aandacht aan. Dat hield de makers gelukkig niet tegen.

Deel 2

Terwijl de eerste documentaire zich meer richtte op de actualiteit en het politieke narratief van de dag, gaat de tweede, die afgelopen zomer werd uitgebracht, verder terug in de tijd en onderzoekt de docu een opvallend fenomeen: hoe de normen en waarden van de zwarte gemeenschap opgeschoven zijn.

Het is een interessante denkoefening in

De parasitaire denkgeest

tijden waarin de politieke linkerzijde het steeds heeft over “historisch onrecht”. De beroemde schrijver en econoom Thomas Sowell wees decennia geleden al op een opmerkelijke vaststelling: na de slavernij maakte de zwarte gemeenschap een enorme ontwikkeling door in de goede richting. Zwarten evolueerden namelijk van ongeletterde, ongecultiveerde slaven tot burgers met politieke rechten, steeds betere statistieken in het onderwijs, steeds beter verdienende jobs en steeds meer aanvaarding in de Amerikaanse samenleving. Die ontwikkeling is voor een groot stuk stilgevallen met de komst van de welvaartsstaat. De sociale mobiliteit van zwarten viel terug, zwarte families braken uiteen en zwarte criminaliteit werd een zeer groot probleem.

Sinds die periode lijkt de zwarte bevolking in de VS in een permanente malaise te zitten en peilingen vandaag tonen aan dat relaties en verhoudingen tussen rassen er slechter voorstaan dan in het verleden. Men onderzoekt hierin de bijzonder kwalijke rol van het marxisme. De makers trekken de lijn van de beginfase van de burgerrechtenbeweging tot BLM en de actuele linkse retoriek. Veel zwart protest blijkt het gramciaanse draaiboek te volgen.

Valse leiders

Via journalistiek, entertainment en universiteiten verspreidden extreemlinkse figuren decennia aan een stuk hun radicale ideeën. Een voorbeeld daarvan is Saul Alinsky. Zwarte activisten namen zijn verdelende woorden en ideeën over en verspreidden die onder de rest van de gemeenschap, met alle gevolgen van dien. Met knappe montages tonen de documentairemakers hoe dit plaatsvond in de jaren ’50 en ‘60 van de vorige eeuw. Meer nog, tot op vandaag zijn veel gezichten achter zwar-

Hoe verraderlijke ideeën het gezond verstand uitroeien

“Deze algemene klasse van geestvirussen is wat ik het ‘Struisvogel Parasitair Syndroom' (SPS) heb genoemd, namelijk ver schillende vormen van ongeordend denken die gekwelde individuen ertoe brengen fundamentele waarheden en realiteiten te verwerpen die zo duidelijk zijn als de invloed van de zwaartekracht.” De auteur haalt drie voorbeelden aan: postmodernisme, radicaal feminisme en sociaal constructivisme. In het boek toont hij dat wetenschappelijke kennis, een aroma van humor en een stevige scheut moed volstaan om de woke tijdsgeest niet enkel te weerstaan, maar ook actief te bestrijden.

Heeft u nooit eerder gehoord van Gad Saad? In de klassieke media zal u zijn naam nog niet hebben horen vallen. Nochtans is deze Canadese professor expert inzake consumentengedrag. Hij is bovendien als kind van Joods-Libanese ouders het Midden-Oosten ontvlucht en dus deel van een ‘diverse minderheid’. Perfect voor de huidige tijdsgeest. Ware het niet dat zijn stijl en denken wat aansluiten bij zijn voormalige landgenoot Nassim Taleb (‘De Zwarte Zwaan’) en zijn huidige landgenoot Jordan Peterson (‘De orde voorbij’). Allen geschoold in de psychologie, pioniers in de strijd voor het wetenschap en dus in het vizier van de ‘politiek correcte elite’.

Zelfcensuur

De professor haalt vrij snel het citaat van de sublieme George Orwell naar boven: “Je moet tot de intelligentsia behoren om dat soort dingen te geloven: geen gewone man zou zo dwaas zijn.” Inderdaad, wie anders dan de academische wereld - maar ook de media - kan zo kortzichtig zijn dat ze de wereld zo simpel binair indelen? Nobele slachtoffers enerzijds en walgelijk onverdraagzame personen anderzijds. Het is eigen aan een vrije samenleving dat zelfs de meest absurde ideeën mogen floreren. Problematischer is dat bijvoorbeeld de rectoren van de grootste Vlaamse universiteiten een actief beleid voeren om personen met afwijkende, lees: niet-woke opinies te sanctioneren. Iedereen die wat nadenkt, snapt het doel van deze intellectuele terreur: zelfcensuur. “Ze zijn blij om me persoonlijk te

vertellen dat ze mijn inspanningen steunen, maar ‘Alsjeblieft dr. Saad, noem mijn naam niet. Ik wil niet dat mensen weten dat ik jouw mening deel.’ Waarom zouden mensen in een vrij land bang moeten zijn om te zeggen wat ze geloven? Denk daar eens over na, en je kent de richting waarvan de progressieven willen dat we die inslaan.”

Saad vertelt nuchter, maar aangrijpend over de situatie waarin zijn ouders als Joden moesten vluchten uit Libanon toen het antisemitisme niet langer houdbaar werd. Aan de burgeroorlog hield hij een afkeer van religieus dogmatisme en tribalisme over. Twee elementen die in de huidige maatschappij weer ingang hebben gevonden. Waarheid en feiten zijn van ondergeschikt belang, vooral in academische kringen. Gevoelens primeren, lange tenen worden gecultiveerd. Tenzij het gaat om kiezers die ‘fout’ stemmen te brandmerken als marginaal en dom.

Satire

Nochtans is het absurd om een mensbeeld op te bouwen door feiten te vervormen of te ontkennen. Het lijkt tot absurde situaties die de auteur met plezier doorprikt. Men kan toch moeilijk geloven dat iemand in alle ernst meent dat de nikab (islamitische sluier) een symbool van bevrijding is voor de vrouw en tegelijk de bikini een symbool van patriarchale onderdrukking. Kromdenken lijkt in linkse kringen zich te ontwikkelen tot een ware cultuur.

Het moge duidelijk zijn dat in plaats van met frustratie de schrijver deze malle aard-

bol met een spottende glimlach aanschouwt. Zo haalt hij het voorbeeld aan van een mos lima die weigert om een transvrouw zijn/ haar lichaam te waxen? Wat is politiek cor rect in deze? Staat de moslima of transvrouw hoger in de rangschikking van ‘beschermde minderheden’? Laat specialisten maar hun tijd spenderen aan deze postmoderne dis cussie over het geslacht der engelen. Beter af en toe een knuppel in het academische hondenhok gooien, denkt dr. Saad. Zo vermeldt hij geamuseerd een paper die werd geaccepteerd door een wetenschappelijk tijdschrift, waarin het mannelijk geslachtsorgaan van de mens als conceptueel construct werd beschreven dat de drijvende kracht achter de klimaatverandering is. De schrijver bekent dat hij zich amper ernstig kon houden voor de camera, maar de recensenten vonden het voldoende wetenschappelijk relevant!

‘Antisemitische nazi’

Doorheen het boek blijkt uit alles dat de man een duidelijke mening heeft, maar toch de vrijheid van meningsuiting hoog in het vaandel draagt. Enkel oproepen tot geweld vallen niet hieronder. Dat betekent dus ook dat de verwoede pogingen van de overheid en het management om sociale media te censureren nefast zijn voor een democratie. De man spreekt natuurlijk uit ervaring. In 2017 werd een gespreksavond aan de Ryerson University (Toronto, Canada) rond het thema van de vrije mening door Antifa verhinderd omdat zij geen ‘nazi’s en blanke nationalisten in hun (sic) stad aanvaarden’. Het

te activisten niet-zwarte marxisten. De documentaire stelt vast dat marxisten gevoelens van woede en machteloosheid hebben gecultiveerd bij de zwarte gemeenschap om hun eigen agenda vooruit te helpen. Dat terwijl historisch leed niet uniek is. Zo zijn er onder andere de Ieren die op de vlucht waren voor de hongersnood en de Joden voor de Holocaust.

Vandaag maken ze deel uit van het Amerikaanse verhaal, een verhaal van individuele vrijheid en verantwoordelijkheid. Waarom zou dat voor zwarten anders zijn, vraagt men zich af. Men is erg kritisch voor de eigen zwarte gemeenschap en leidende figuren, die al decennialang boodschappen verspreiden die alleen maar afgunst en armoede voortbrengen.

Valse verhalen

Veel symbolische gebeurtenissen blijken ook niet exact te zijn verlopen zoals ze nu voorgesteld worden. Zo was Rodney King een ordinaire crimineel die de zwarte gemeenschap veel schade toebracht vooraleer hij als martelaar werd afgeschilderd door de burgerrechtenbeweging. En na hem kwamen er ontelbare andere misdadigers die als slachtoffer werden opgevoerd. De grote constante bij dit alles is dat de groei bij zwarten in de VS voor een groot stuk is verdwenen, niet door racisme maar door de ideologie van de zogenaamde burgerrechtenbeweging. Marxistische retoriek bracht de zwarten op hun knieën. Eindigen doen ze met te verwijzen naar aflevering III, waarin ze Martin Luther King jr. verder onder de loep zullen nemen.

De documentaires brengen controversiële stellingen naar boven. Soms zeggen de beelden genoeg, maar soms is er meer duiding nodig, academische onderbouw als het ware. Feit is dat de documentairemakers hier in elk geval een stevige voorzet geven om daar dieper op in te gaan.

CARL DECONINCK

ontlokt de schrijver de volgende conclusie: “Ik ben een olijfkleurige Libanese jood die aan executie in Libanon is ontsnapt, en toch ben ik blijkbaar een antisemitische nazi.” Dr. Saad is een man van status, die zich bovendien makkelijk tot lieveling van het regime zou kunnen ontpoppen. Zijn ervaringen in Libanon en zijn principes helpen hem om moedig in het verzet te komen tegen de woke waanzin. Het is niet evident om sociaal en professioneel op te staan en je stem te laten horen. Dat is nochtans waartoe de schrijver oproept: “Durf een strafschop nemen. Neem je verantwoordelijkheid op zoals in een donkere steeg een aangevallen vrouw te beschermen.” Het alternatief is de erosie van het gezond verstand en het afglijden van onze vrije samenleving naar een krankzinnige zelfvernietiging. Om diverse redenen meer dan het lezen waard!

PIETER VANDERMOERE

Gad Saad, ‘De parasitaire denkgeest - Hoe verraderlijke ideeën het gezond verstand uitroeien’. Elk Books, 2022. 298 p., 22,00 euro, ISBN 9789493255432

DIVA in het nieuw

LEZERSBRIEVEN

ZANGFEEST 2023

Pallieterke, We beleefden een deugddoend Zangfeest 2023. Na 3 jaren van onderbreking deed deze samenzang met een haast volle Lotto-Arena, heel veel deugd. Het optreden van het Koor en Bandouristen met o.a. Vlaamse liederen was hartverwarmend. De Schotse liederen werden erg gesmaakt. Ook de Romeo’s werden enthousiast onthaald. Het zangkoor en de brassband verdienen een stevige pluim. Voeg daar de schitterende toespraak bij van de nieuwe voorzitter met een duidelijke boodschap aan Tom en Bart! En toch slaagt een deel van onze pers erin, o.a. De Gazet Van Antwerpen, om het samen zingen ‘meebrullen’ te noemen: van fierheid gesproken. Nu op weg naar het volgende zangfeest.

Wilfried Rosiers, Neeroeteren

FLENGLISH IN HET ONDERWIJS

sen aan stuurboord van de N-VA zal het dus niet lukken.

Eddy Verpoten, Mechelen

INTERVIEWS

Pallieterke, In elk tv- of dagbladinterview wordt telkens de naam van de geïnterviewde - en dat lijkt mij logischvermeld. Maar voor een lid dat deel uitmaakt van de regering, al dan niet federaal of Vlaams, zou ik het logischer vinden om enkel de naam en de regering te vermelden. Geen onderscheid. Zij zijn tenslotte toch ‘een eenheid’ voor de afgesproken jaren! Niet? En dan zou het vlug gedaan zijn met die profileringen vanuit ‘de partij’. Maar dat lijkt mij utopisch, elkeen wil vanuit zijn eigen partij zich profileren, ongeacht de regeringsakkoorden! Vanuit de oppositie is het aannemelijk dat elke partij voor zichzelf uitkomt… maar niet vanuit de regering!

Marc Ruiters, Oostduinkerke

In maart vorig jaar gingen de deuren van DIVA in Antwerpen dicht. Het museum voor diamant, juwelen en zilver onderging ingrijpende renovatiewerken. Vorige week heropende het met een vernieuwde vaste expo.

In mei 2018 opende DIVA, een samensmelting van de collecties van het Diamantmuseum en het Zilvermuseum Sterckshof. DIVA is gehuisvest aan de Suikerrui, vlak bij het stadhuis van Antwerpen. Dit was al vanaf de vijftiende eeuw de uitgelezen buurt voor wie in Europa op zoek was naar uitmuntende objecten gemaakt van goud, zilver en edelstenen. Amper drie maanden na de opening zat DIVA in slechte papieren: er gaapte een financiële put van twee miljoen euro en directeur Jeroen Martens was opgestapt. In juli 2019 kwam de Nederlandse Eva Olde Monnikhof aan het roer en zij bracht flink wat zakelijke en creatieve expertise mee, wat onder andere resulteerde in een aantal interessante tentoonstellingen.

In maart 2022 ging DIVA dicht voor renovatiewerken aan het historische pand. Zo werden de daken onder handen genomen en de gevel en de glas-in-loodramen gerestaureerd. Vorig weekend ging het museum weer open. Het parcours van de vaste tentoonstelling is helemaal omgegooid en er wordt uitgepakt met nieuwe topstukken van de Vlaamse Gemeenschap en met markante aanwinsten.

Alle facetten belicht

In zeven thematische zalen laat DIVA de verschillende fases in het maken van een juweel of zilverwerk ontdekken. Er zijn 650 diamanten, juwelen en zilveren objecten tentoongesteld, van de vijftiende eeuw tot vandaag.

Het bezoek start nu op de twee-

de verdieping, in de gloednieuwe grondstoffenzaal. Hier komen we te weten waar diamanten en edele metalen vandaan komen en leren we bij over begrippen zoals ‘fair mining’ en ‘urban mining’. Er is ook aandacht voor synthetische diamanten die in labo’s worden vervaardigd. Ze gebruiken de-

zelfde grondstoffen als die van natuurlijke diamanten, de druk en temperatuur worden perfect nagebootst zodat zelfs experts soms het verschil niet zien. Een volledig ‘lab-grown’ diamanten ring in het museum is een schitterend voorbeeld.

Op de eerste verdieping wachten het boudoir, waar we allerlei objecten zien die de elite gebruikte om ‘toilet te maken’, en de kluis, die de donkere kanten van diamanten en sierraden belicht, zoals vervalsingen en andere misdadige praktijken.

In het atelier kijken we mee over de schouders van diamantslijpers, goud- en zilversmeden. De internationale handelskamer focust op Antwerpen als kloppend hart van de diamant. In de eetkamer zijn de tafels gedekt met een overdonderende hoeveelheid luxueus tafelservies. Het bezoek eindigt in de wonderkamer op het gelijkvloers. Ze is gevuld met exotische curiosa uit alle windrichtingen.

Topstukken en aanwinsten

Bij de heropening pakt DIVA uit met een nieuw topstuk dat door de Vlaamse Gemeenschap is aangekocht. Het is een elfdelig zilveren toiletservies met Brusselse merken, te dateren tussen 1676 en 1725. Het is uitzonderlijk dat het ensemble intact is gebleven, want vaak raakten de stukken doorheen de tijd verspreid. Ondertussen werden ook de iconische zestiende-eeuwse uilenbeker en achttien andere objecten die te zien zijn in DIVA beschermd als topstuk van de Vlaamse Gemeenschap.

Daarnaast is de DIVA-collectie aangevuld met bijzondere aanwinsten, zowel via aankoop als schenking en bewaargeving door onder andere het bisdom Antwerpen, de Koning Boudewijnstichting en de Vlaamse Gemeenschap. Opvallend is de uitbreiding van de juwelen met voorbeelden uit de art nouveau en de art deco, en ook van hedendaagse ontwerpers.

Schitterende voorbeelden zijn de geraffineerde art nouveau-hanger met een gevleugelde orchidee (1902) van Philippe Wolfers en de zilveren armband (1920-1930) van Ernest en Robert Altenloh, een Brussels zilversmid-juweliersfamiliebedrijf dat vooral de adel en koningshuizen als klant had.

De nieuwe vaste opstelling in DIVA kreeg de titel ‘A Brilliant Story’ en dat is volkomen terecht.

Pallieterke, Lesgeven in acceptabel Nederlands in het onderwijs is al uitdagend genoeg. Technisch hoogbegaafde geesten hoeven voor mij geen perfecte kennis van het Nederlands te hebben om in hun vakgebied les te geven. Maar nu moeten deze mensen zich belachelijk maken door in een vreemde taal les te geven. Politici in het Europees Parlement doen dit al met volle overgave. Verbieden om les te geven in een vreemde taal is absoluut geboden. Indien dit echt niet mogelijk is, moet er een verplicht examen voor lesgevers ingesteld worden om les te mogen geven in die vreemde taal.

Johannes Josten, Meerhout

KWEZEL

Pallieterke, “Het grootste onrecht is onverschilligheid”, blijkt een uitspraak te zijn van Moeder Teresa. Welnu, ik blijf niet onverschillig bij de uitspraak van Ive Marx in zijn column van 21 maart in De Standaard. Hij omschrijft daarin Moeder Teresa als “oerconservatieve kwezel”. Over respect voor de mening van een ander heeft deze progressieve ‘woke’ professor nog niet gehoord. Raar toch, nooit heb ik deze gerespecteerde hoogleraar met een gebenedijd woord horen spreken over het salafisme van de oerconservatieve achterlijke islam. Bang voor represailles uit die hoek? Daarentegen katholieken bashen levert weinig lijfsgevaar op!

Guy Van Rysseghem, Lochristi

RANGEN SLUITEN

Pallieterke, N.a.v. het ANZ, waar de nieuwe voorzitter ervoor pleitte de rangen te sluiten omwille van de Vlaamse zaak, slaat Karl Van Camp in zijn column van vorige week nagels met koppen. Hij beweert namelijk terecht dat Bart De Wever niet aan tafel wenst te zitten met Tom Van Grieken, zelfs niet voor een informele babbel. De Wever kan zijn hatelijke aversie ten aanzien van het VB niet verbergen. Hij zal allicht liever tafelen met Frank Vandenbroucke die Barbara Pas, volgens haar, geen hand wenst te geven en de deur voor haar neus dichtgooit. Op die wijze omarmt De Wever het cordon. Hij schrijft dan wel een boek over het wokisme en is antiwoke, maar wat is het verschil?

Dezelfde teneur ontwaar ik in uw interview met Matthias Diependaele vorige week. Met die generatie men-

WOKE TAAL

Pallieterke, Met verwondering las ik hoeveel variaties ‘intimiteit’ er wel zijn waarvan ik het bestaan niet eens vermoedde: van de opgesomde 29 benamingen kende ik er slechts 5! Want in onze samenleving mag en kan nu alles! Volgens sommigen toch. De vereniging die al die lustvolle strekkingen vertegenwoordigt noemt zichzelf ‘çavaria’. Ik zocht dat woord op, maar het staat niet in het woordenboek. Dus moet het een eigennaam zijn, samengesteld uit het Franse ‘ça’ en het Spaanse ‘varía’ van het werkwoord ‘variar’. In dat geval moet de klemtoon liggen op de ‘i’ en niet op de ‘a’. ‘ÇA VARÍA’ dat inderdaad ‘gevarieerd’ betekent. ‘Çavária’ zoals zij het zelf altijd uitspreken is dus verkeerd.

Marc Bertrand, Edegem

DALLE

Pallieterke

Op maandag 20 maart verscheen een opiniestuk van Brussels minister Benjamin Dalle in De Morgen. Het was een artikel over woke en antiwoke. Hij stelde dat antiwoke hetzelfde als woke is door vooreerst te verwijzen naar antimigratie boeman Victor Orban en daaropvolgend “kreeg hij navolging van Ron DeSantis, de gouverneur van Florida. Die verbiedt leerkrachten om met leerlingen onder de vijftien te praten over seksuele identiteit en gender op school.” Minister Dalle vergeet ook nog te vermelden dat gouverneur DeSantis travestieshows verbiedt op school. Gouverneur DeSantis heeft inderdaad zo een wet laten aannemen dat dergelijk onderwijs verbiedt tot ‘third grade’. Dat is het derde jaar van lager onderwijs in de VS. Dus negenjarigen. De minister maakt er zonder blikken of blozen “15 jaar” van in zijn opiniestuk. Tussen haakjes, ‘seksuele identiteit en gender’ betekent tegenwoordig in de VS zoveel als aannemen dat homo- en transseksualiteit standaard zijn. Het komt erop neer dat Dalle (cd&v-minister van JEUGD in het Brussels Gewest) in zijn artikel ofwel bewust liegt over de leeftijd van de kinderen die mogen blootgesteld worden aan homo- en ander genderfluide propaganda, ofwel dat hij niet kan lezen en als minister dus compleet onbekwaam is. Iets voor de tsjeven zou ik durven zeggen.

Gunter Deleyn, Gent

Een lezersbrief insturen?

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.

DIVA, Museum voor diamant, juwelen en zilver, Antwerpen, www.divaantwerp.be

Anonieme meester, Uilenbeker, 1548-1549

Religieus geïnspireerde edelsmeedkunst in de wonderkamer

eer dan vijf jaar wisten de leden van deze Zwarte Bende - omdat ze telkens hun gezichten zwart maakten - of ‘la Bande entre Sambreet-Meuse’ - telkens weer door de mazen van het net te glippen dat door de autoriteiten werd gespannen om hen bij de lurven te grijpen. Pas op 26 april 1861 werden, nadat bendelid Leopold Rabet uit de biecht had geklapt, een aantal kopstukken opgepakt: Jean-Baptiste Boucher, zijn broer Philippe, de gebroeders Auguste en Joseph Leclercq en de oom van de Leclercqs, François Hubinon. Later werden nog acht andere bendeleden gearresteerd.

IN DE GEVANGENIS ONTMOET

De Zwarte Bende werd in 1856 opgericht nadat Jean-Baptiste Boucher, die op 5 april 1855 tot een half jaar cel was veroordeeld wegens koolzaaddiefstal, in de gevangenis van Namen Auguste Leclercq ontmoette. De voortvluchtige Leclercq - die nog een straf had uitstaan voor slagen en verwondingen en opstand tegen het wettelijke gezag - had zich op 4 september 1855 vrijwillig in de gevangenis aangeboden. Niemand kon bevroeden dat hij dit deed om een alibi te hebben, want een paar uur eerder had hij bij een erg brutale roofoverval in Temploux de 63-jarige Maximilien Quairiat in het hoofd geschoten. Quairiat zou twaalf dagen later aan zijn verwondingen bezwijken…

DE ZWARTE BENDE WERD IN 1856

OPGERICHT NADAT JEAN-BAPTISTE BOUCHER

IN DE GEVANGENIS

VAN NAMEN AUGUSTE LECLERCQ ONTMOETTE

Boucher en Leclercq raakten bevriend en smeedden volop plannen om met een dievenbende een flink stuk van Wallonië onveilig te gaan maken. Al snel werd duidelijk dat het niet bij plannen bleef. Vrijwel meteen na hun vrijlating pleegde de Zwarte Bende in het najaar van 1856 drie gewelddadige diefstallen. Bij de eerste, een overval op de 75-jarige herenboer Boniface Balon en diens zuster Désirée, op 5 oktober 1856 in Oignies, was er sprake van buitensporig geweld - het zou het handelsmerk van de Bende worden - en werd de voor die tijd erg forse som van 12.650 franken buitgemaakt. Maar dat was slechts klein bier voor wat er zou volgen: zes overvallen in 1857, twaalf diefstallen in 1858, negen in 1859, veertien in 1860 en ten slotte zeven vóór april 1861, de maand van hun arrestatie. Tijdens de verhoren van de bendeleden werd al snel duidelijk dat ze verantwoordelijk waren voor heel wat diefstallen en overvallen die eerder door de verschillende parketten waren geseponeerd.

De Zwarte Bende op het Schavot

COUCKE EN GOETHALS

WAREN TYPISCHE VERTEGENWOORDIGERS

VAN DE ‘FLAMINS’ OF ‘FLAHUTS’, VLAAMSE GASTARBEIDERS

clercq, vlak voor zijn terechtstelling, hadden te verstaan gegeven dat de twee Vlamingen niets te maken hadden met de roofmoord, behoorlijk wat opschudding. De eerste die de kat publiek de bel aanbond, was de Antwerpse liberale publicist Harry Peters. Die stuurde aan op een herziening van het proces en zelfs op postuum eerherstel voor Coucke en Goethals. Peters kreeg daarvoor de volle steun van de Waalse en Franstalige pers, onder meer van de Luikse ‘La Meuse’, ‘La Liberté’ in Brussel en ‘L’Economie’ uit Doornik. Later zou zelfs de vooraanstaande wallingantische jurist en socialistische politicus Jules Destrée zijn twijfels omtrent de schuld van die twee Vlamingen aan het papier toevertrouwen.

In de tweede helft van de 19de eeuw terroriseerde een bijzonder brutale dievenbende de streek tussen Samber en Maas. Ze doorkruisten daarbij de slaperige dorpen van de arrondissementen

Namen, Dinant, Charleroi en Nijvel en plunderen vooral de meer welgestelden onder de plattelandsbevolking.

‘VLAAMS’

Het proces van de Zwarte Bende begon op 23 december 1861 voor het assisenhof in Bergen. Er werden hen niet minder dan 55 misdaden, waaronder verscheidene moorden, geweldplegingen, nachtelijke inbraken en diefstallen in bende, ten laste gelegd. De verklikker Leopold Rabet verklaarde dat de Bende in de stormachtige nacht van 23 op 24 maart 1860 verantwoordelijk was geweest voor de roofmoord op de weduwe Dubois in Couillet bij Charleroi. Het stervende slachtoffer had de inderhaast toegesnelde veldwachter nog in het oor kunnen fluisteren dat haar overvallers ‘Vlaams’ spraken. Rabet vertelde nu dat ze bewust

tijdens de overval een paar woorden in het Nederlands hadden gesproken om het gerecht op een dwaalspoor te zetten. Enkele bendeleden legde bekentenissen af en uiteindelijk werden op 9 januari 1862 negen van hen ter dood veroordeeld. Zeven van hen werden door koning Léopold I begenadigd, maar op 29 maart 1862 werden Jean-Baptiste Boucher en Gaston Leclercq op de Grote Markt van Charleroi onder grote publieke belangstelling onthoofd. Maar daarmee was de kous niet af. Nog geen anderhalf jaar eerder, op 16 november 1860 om precies te zijn, waren immers op dezelfde Grote Markt van Charleroi de Vlamingen Jan Coucke en Pieter Goethals voor de roofmoord op de weduwe Dubois terechtgesteld. Beiden waren typische vertegenwoordigers van de ‘flamins’ of ‘flahuts’, Vlaamse gastarbeiders - eerder proletarische dompelaars - die in Wallonië door de plaatselijke industrie werden leeggeknepen. Coucke was een groentenverkoper en Goethals een ploegbaas bij de spoorweg van de steenkoolmijnen van Marcinelle-Couillet die zoals tienduizenden andere streekgenoten naar het zuiden waren getrokken in de hoop op een beter bestaan.

RECHTERLIJKE DWALING

Nadat een anonieme brief bij het parket was beland, werden ze als verdachten opgepakt en door het assisenhof van Henegouwen in Bergen ter dood veroordeeld. De hele rechtszaak kon, doordat ze volledig in het Frans verliep, bezwaarlijk eerlijk genoemd worden. Coucke sprak en begreep geen Frans en Goethals beheerste de taal slechts rudimentair, waardoor ze nauwelijks iets begrepen van wat hen ten laste werd gelegd. Ook de aan hen toegewezen advocaat, de liberale volksvertegenwoordiger Charles Carlier, sprak geen woord Nederlands. Er ontstond, nadat zowel Leopold Rabet tijdens het proces van de Zwarte Bende als Auguste Le-

n Eén iemand die zijn twijfels had bij de schuld van Coucke en Goethals was de politicus Jules Destrée

‘DETAIL VAN DE GESCHIEDENIS’

Of er al dan niet sprake was van een rechterlijke dwaling, laat ik in het midden, maar hoe dan ook volgden tal van protesten en verzoekschriften en tot in het parlement werd geredetwist over de vele tekortkomingen van het eentalige gerecht. Het Antwerpse flamingantische kamerlid Jan J. de Laet en 19 andere katholieken dienden op 5 december 1867 een wetsvoorstel in, volgens hetwelk al wie in Vlaanderen en in Brussel tot een rechterlijk ambt werd benoemd, Nederlands moest kennen. Het voorstel werd op 13 december 1867 met 54 tegen 40 stemmen verworpen. Maar het zou zes jaar later aan de basis liggen van de wet-Coremans die de taalkwestie in de strafrechtpleging in Vlaanderen regelde. Het Nederlands werd de hoofdtaal in de Vlaamse rechtbanken, hoewel pleidooien en strafvorderingen nog in het Frans uitgesproken mochten worden. De Vlamingen hadden bijna een halve eeuw moeten wachten vooraleer hun grondrechten in de rechtspraak werden gegarandeerd. Ook weer zo’n ‘detail van de geschiedenis’ dat men - wellicht gemakkelijkheidshalve - is ‘vergeten’ te vertellen in ‘Het verhaal van Vlaanderen’.

DE VLAMINGEN

HADDEN BIJNA

EEN HALVE EEUW

MOETEN WACHTEN

VOORALEER HUN

GRONDRECHTEN IN DE

RECHTSPRAAK WERDEN

GEGARANDEERD

 Het stadhuis van Charleroi rond de eeuwwisseling

© F. DIERICK

Kiest BBB voor meer Vlaanderen?

Het plotse succes in Nederland van de BBB (BoerBurgerBeweging) doet sommigen in Vlaanderen dromen van een gelijkaardige partij. Mocht er een nieuwe partij komen, dan is dat hoe dan ook slecht nieuws voor alle andere partijen. Weinigen denken dat het organistorisch nog wel kan, zo een goed jaar voor de verkiezingen.

U herinnert zich wellicht de partij ROSSEM, goed voor drie kamerleden en een senator bij de verkiezingen van 24 november 1991, ook bekend als Zwarte Zondag. De partij ging ten onder door de onderlinge tegenstellingen. Uit ROSSEM ontstond bij de verkiezingen in 1995 de partijen BANAAN, HOERA en VIVANT. Laatstgenoemde partij zou later in kartel met de VLD naar de verkiezingen trekken. Gaan we nog verder in de tijd, dan denk ik nog aan RAD-UDRT. Negen jaar heeft die partij bestaan, totdat in ’87 de Vlaamse vleugel vond dat ze onvoldoende aan bod kwam, ’t waren de Franstaligen die alles bepaalden. Nog datzelfde jaar zou RAD opgeslorpt worden door het Vlaams Blok. Verschil

Ik wil maar zeggen: er zijn in het verleden wel wat voorbeelden te vinden van partijen die met weinig middelen en met een korte voorbereidingstijd toch konden meedoen aan de verkiezingen. Maar er zijn ook grote verschillen met Nederland. Ten eerste is er de initiatiefneemster Tine Hermans. Zij heeft absoluut niet dezelfde uitstraling en hetzelfde charisma als haar Nederlandse evenknie Caroline van der Plas. En in Nederland bestaat de partij al vier jaar. Maar in Vlaanderen zitten we altijd met een communautair aspect en daar zal de Vlaamse partij keuzes moeten maken. Want zoals u weet is alles in dit land - ook het stikstofdossier - overladen met een communautair sausje. Wat gaat Tine Hermans zeggen over bijvoorbeeld de staking bij Delhaize? In Wallonië waren de voorbije week 39 van de 41 winkels gesloten, in Vlaanderen 3 van de 62 winkels. Heeft de nieuwe Vlaamse BBB daar een standpunt over?

Er is ten andere nog een andere BBB opgericht: de BelgischeBurgerBeweging. Een gelijkaardig logo als de andere BBB, maar nu in tricolore kleuren, en met de boventitel: Allemaal Samen - Tous Ensemble - Alle Zusammen. Ik moet u niet vertellen dat deze BBB zich heel Belgisch en progressief opstelt en bijvoorbeeld pleit voor een nationale kieskring. Vooralsnog heeft deze Belgische BBB nog maar een 400-tal volgers op Facebook.

Laatste kans

De verkiezingen van 2024 zouden de laatste kans kunnen zijn voor de twee V-partijen om in het Vlaams Parlement een meerderheid te halen. Volgens de huidige peilingen zal het hoe dan ook zeer nipt worden en een nieuwe partij zoals BoerenBurgerBelangen die inspeelt op het ongenoegen van de kiezers, zou wel eens een pak kiezers kunnen weghalen bij N-VA en VB. We zijn echt benieuwd hoe Vlaams de BBB in Vlaanderen zal zijn.

VIDEOREPORTAGE Vlaams Nationaal Zangfeest 2023

Kreeg u niet genoeg van ons verslag over het Vlaams Nationaal Zangfeest vorige week?

Bekijk nu onze videoreportage via onderstaande link, of zoek op YouTube naar ‘PAL NWS Zangfeest 2023’.

Kijk via deze link of scan de QR-code! https://youtu.be/b64ji0NLDwg

Historicus Frans-Jos Verdoodt ontvangt

VVA-prijs voor Academicus van het Jaar

Afgelopen zaterdag vond in het Antwerpse veilinghuis Bernaerts de jaarlijkse Algemene Ledendag van de Vlaamse Vereniging Academici (VVA) plaats. Voorzitter Paul Becue reikte er de prijs van Academicus van het Jaar 2020 uit aan historicus Frans-Jos Verdoodt.

De Algemene Ledendag van de VVA stond dit jaar in het teken van het Archief en Documentatiecentrum voor het Vlaams-nationalisme (ADVN). Op het programma stonden onder meer een academische zitting over het archief en de geschiedschrijving van de Vlaamse Beweging, de uitreiking van de VVA-prijs en een bezoek aan het pas gerenoveerde KMSKA. Tijdens de academische zitting spraken An Mares, de directrice van het ADVN, historicus Bruno De Wever (UGent) en voormalig Vlaams Parlementsvoorzitter Jan Peumans (N-VA) de aanwezigen toe. In zijn lofrede blikte VVA-voorzitter Paul Becue terug op de uitgebreide carrière van de laureaat, historicus Frans-Jos Verdoodt, met de geschiedenis van de Vlaamse Beweging als de rode draad. De Algemene Vergadering van de VVA besloot de prijs toe te kennen aan Verdoodt omdat hij samen met Maurits Coppieters in 1984 aan de wieg stond van het ADVN, waarvan hij tot 2004 ook directeur was. Daarna werd hij voorzitter van het ADVN, tot professor Dirk Rochtus in 2014 de fakkel van hem overnam. Verdoodt was ook redactiesecretaris en hoofdredacteur van het tijdschrift Wetenschappelijke Tijdingen.

Volgens Becue behoorde Verdoodt, die bij de parlementsverkiezingen van 1971 en 1974 kandidaat was voor de Volksunie, tot de “gematigde of participatieve strekking” van het Vlaams-nationalisme. Sinds de oprichting van het ADVN in 1984 neemt hij geen partijpolitieke standpunten meer in.

Historisch pardon

Verder herinnerde Becue er in zijn laudatio aan dat professor Verdoodt de initiatiefnemer was van het ‘historisch pardon’. Daarmee distantieerde hij zich op de IJzerbedevaart van 27 augustus 2000 van het collaboratieverleden van een deel van de Vlaamse Beweging tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Becue merkte op dat het ‘historisch pardon’ nog altijd moeilijk ligt binnen een deel van de Vlaamse Beweging. “De geschiedenis en het verleden zijn belangrijk, maar op een bepaald ogenblik moet je een hoofdstuk kunnen afsluiten en resoluut de blik op de toekomst richten”, zei hij daarover.

HORIZONTAAL

De prijs die Verdoodt in ontvangst mocht nemen, was een beeldhouwwerk van Tom Fransen. Het beeldt een denkende leeuw die op een stapel boeken zit uit, een duidelijke verwijzing naar ‘De Denker’ van de Franse beeldhouwer Auguste Rodin.

A. Een onbekende persoon een hoge functie bezorgen, voorbijgaand aan de gebruikelijke regels

B. Oost-Vlaamse gemeente - Zekere

C. Ongewone

D. Voegwoord - Laagland - Nanoseconde

E. Gebalk - Godin van de liefde

F. Delfstof - Groot muziekinstrument

G. Bekoorlijk

H. Initialen van Nederlands meest gelauwerde voetballerVoorwerp van ziekelijke verering - Platina

I. Wedstrijdleider - Christelijke seniorenvereniging

J. Leidinggevende op het hoogste niveau - Nummer - Egyptische woestijn

K. Afstandsmaat - Renium - Artiest in beweging

L. Informatiesysteem op televisie - Voorzetsel

VERTICAAL

1. Vaartuig

2. Streling - Vervoermiddel - Huidsmeer

3. Modegril - WaterbewegingBuitengewoon onderwijs

4. Gevechtsplaatsen - Internetlandcode voor Finland - Muzieknoot

5. Amerikaanse nieuwszenderVlaamse tv-zender

6. Werver voor topfuncties

7. Bloeiwijze - Aanmatigende houdingInternetlandcode voor Denemarken

8. En passant - Schutsluis

9. Doctor - Bedwelmend genotmiddel

10. Kuist - Bourlaschouwburg

11. Meest angstwekkendeBelgische voetballer bij Leicester City

12. Afwijzing - Bevoorrechte

KARL VAN CAMP

ANTON SCHELFAUT

Frans-Jos Verdoodt op de IJzerwake van 2000

©

PHOTONEWS

Tweet van de week

Nee, het komt niet goed met de Vlaamse vleugel van de BoerBurgerBeweging. Bezielster Tine Hermans heeft met haar eerste televisieoptreden en bijhorende tweets geen onvergetelijke indruk nagelaten. Sterker nog, haar tweets doen bij momenten denken aan cd&v, oude stijl. Ze blinken vooral uit in nietszeggendheid met veel woorden.

Wat dacht u hiervan: “Mentaal welzijn is voor mij een belangrijk beleidsthema. Het begint bij het detecteren van eenzaamheid, isolement en kwetsbaarheid. Kinderen, jongeren, kwetsbare gezinnen, alleenstaanden, ouderen… zowel op het platteland als in steden.” Je kan het daarmee niet echt oneens zijn natuurlijk . Het is een beetje als zeggen: “Met een hamer op uw vingers slaan doet pijn. Als u geen pijn wilt, moet u niet met een hamer op uw vingers slaan.” Altijd waar, daar niet van. Maar daarvoor gaan mensen echt niet op u stemmen. Er zal een serieuze spindoctor aan te pas moeten komen om van de Vlaamse BBB een succes te maken.

Broekdoeners

En toch verdient mevrouw Hermans de titel van ‘tweet van de week’ en zelfs ‘tweeter van de week’. De kranige dame, moeder van vier, heeft alleen door haar pink op te heffen de cd&v in de broek doen kakken van angst. En dat is op zich ook al een verdienste. Het was wat aandoenlijk, de reactie van minister Brouns. De ‘gewone jonge uit Kinrooi’ werd meteen lid van de Facebookpagina van BBB. Hij deelde immers de diepe bezorgdheid voor het lot van de boeren. Of toch zeker dat van hun bond, mocht men

dat eerste niet geloven. Zijn lidmaatschap was een eerste schuchter stapje waarmee de minister van Landbouw de oprechte boosheid van de boeren probeerde in te kapselen in zijn partijbelangen. Het contrast is dan ook groot. In de ene hoek BBB, geleid door een boerendochter die met haar twee benen in de klei staat. In de andere, Sammy Mahdi, de hippe stadsvogel die koeien toch wat verdacht vindt, tenzij in de vorm van elegante leren schoentjes.

Bruins

En het werd nog erger. Vóór Hermans haar debuut maakte op televisie, liet Brouns in ‘De Zondag’ al optekenen dat ze kon rekenen op een verkiesbare plaats op de cd&v-lijst. Alweer uit bezorgdheid voor de boeren uiteraard. Ook in de nieuwe cd&v zijn tsjeven thuis. Ik werd er even vrolijk van toen Hermans vriendelijk bedankte voor de poging tot omkoping uit Limburg. Ze gunde cd&v geen pluim voor decennialang boerenbeleid. Mevrouw Hermans gaat er alleen voor. Ik geloof er niet in, maar wens ze alle succes. Al was het maar om het nog eens dunnetjes door de mooie pantalon van de gelegenheidsboerenjongens te zien lopen.

De Croo graaft graf regering

“Bij de Vlaamse regering kijken ze knarsetandend toe. Wij sluiten akkoord na akkoord. Als we niet oppassen, gaan we nog iets gedaan hebben deze legislatuur.” Premier De Croo is in een opperbeste bui wanneer hij ons ontvangt in ‘de 16’. Nauwelijks drie weken na het bereikte akkoord rond de asielcrisis, ligt er alweer eentje te blinken op zijn bureau. Dat het asielakkoord onuitvoerbaar blijkt, kan de pret niet drukken. De pers houdt nu eenmaal van akkoorden. Meer moet dat niet zijn. “Noem mij gerust Alexander D’Accoord.”

Het jaar 2023 kon niet veel slechter beginnen voor Vivaldi. De partijen konden niet eens in dezelfde ruimte vertoeven zonder dat er gevochten werd, de begroting deed in Griekenland blozen van plaatsvervangende schaamte en om de rust enigszins terug te doen keren, kreeg Paul Magnette de ene toegeving na de andere. Maar zoals u weet: in de politiek kan alles. Eind maart speelt Vivaldi de dakpannen van het dak met alweer een nieuwe symfonie. Na een nachtelijke uitputtingsslag waarbij koortsachtig gezocht werd naar alweer een prangend probleem, is alweer een ethisch probleem van de baan. “Daar gaat u toch mee akkoord? Ja? Lap, weer een akkoord. Goed bezig, Lexi!”

Meneer De Croo, uw regering is de eerste ter wereld die het voor mensen mogelijk maakt om zo vaak van geslacht te veranderen als ze willen. U moet buitengewoon trots zijn.

DE CROO: “Blij dat u het opmerkt. Dat is zo. Dit is mijn antwoord op al die mensen die beweerden dat ik maar een arrogante ‘fils à papa’ ben die te dom is om te helpen donderen. Ik vermoed dat we die niet meer gaan horen. Als ik morgen bijvoorbeeld een ‘fille à papa’ wil zijn, hoef ik maar het gemeentehuis binnen te lopen om dat in orde te maken. En als ik opnieuw rechtstaand wil plassen, is dat ook weer meteen geregeld. Administratief dan toch. Voor de benodigde uitrusting is de burger zelf verantwoordelijk. En de overheid is ook niet aansprakelijk als er als eens naast de pot wordt gepist. Hahaha! Ik ben me er eentje, hé.”

Dat van die ‘buitengewone trots’ was eerder sarcastisch bedoeld, premier.

DE CROO: “Sacrastisch? (kijkt onbegrijpend) Ik zou dat niet zeggen. Ik ben niet de man die grote woorden in de mond neemt - die zijn doorgaans wat moeilijk om uit te spreken -, maar ik durf te zeggen dat we geschiedenis geschreven hebben. Vivaldi is nu al een historische regering. En het waren geen makkelijke onderhandelingen. Sammy Mahdi eiste een week bedenktijd voor je van geslacht kon veranderen. Ecolo wou dat het per sms zou kunnen. Maar we hebben dat uitgepraat tot dit verbluffende resultaat. Ik kan u verzekeren dat de champagnekurken geknald hebben. Ik heb meteen Nicole de Moor omhelsd en weet je wat die me zei? ‘Zeg maar Nico, Alexander’, zei ze. Ja, dan weet je weer waarom je aan politiek doet. Dat pakte me wel.”

Uw akkoorden worden door de buitenwereld wel eens als ridicuul ervaren. Uw pensioenbesparingen kosten geld, uw

fiscale hervormingen zijn belastingverhogingen, uw coronasteun was geldverspilling…

DE CROO: “Meneer Pallieter. De mensen willen akkoorden. Ze willen geen regering die ruzie maakt. Ze willen politici die samenwerken. En dat is precies wat wij doen binnen Vivaldi.”

Maar ondertussen heeft iedere baby-Belg een schuld van 55.000 euro opgebouwd nog voor de navelstreng is doorgeknipt. Die situatie is toch onhoudbaar?

DE CROO: “Akkoord. En dat moeten we ook eens aanpakken een dezer dagen. Maar ik denk dat mensen daar niet zo mee bezig zijn. Ik treed in de voetsporen van de grote Guy Verhofstadt die ook een financiële puinhoop naliet, maar toch vooral herinnerd wordt als premier van de regering van de grote ethische dossiers. Kunnen we het daarover eens zijn?”

Euh… niet echt.

DE CROO: “Jammer! Geen akkoord. Het kan ook niet altijd raak zijn, hé. Geven en nemen en zo. Maar nu ik eraan denk… Kan u dat grapje schrappen over ‘naast de pot pissen’? Mijn vrouw gaat daar niet mee kunnen lachen.”

(Ook hierover werd geen akkoord bereikt.)

“Ik kan best een ‘fille à papa’ zijn als ik dat wil”

PREMIER DE CROO RECHT DE RUG VAN ZIJN REGERING