We spoelen even door naar zondag 9 juni 2024. U staat in het kieshokje in de sporthal van uw lokale school, in het cultureel centrum of de bibliotheek, en u moet beslissen welk bolletje u zal kleuren. Of tegenwoordig: wat u zal aanduiden op het scherm. Veel partijen willen een frisse wind door de parlementen laten waaien. Die nieuwe generatie zal hopelijk wel de verantwoordelijkheidszin bezitten die bij een groot deel van de huidige politici ontbreekt.
DE VAL
VAN ICARUS ROUSSEAU
HET BERBERS ALS OFFICIËLE
TAAL IN BRUSSEL?
ONDERDRUKKING
VAN MILIEUTERRORISME
DIPLOMATIEKE VALIES
REDT MEN HET
HACHJE VAN LAHBIB?
2 5 8 13
CULTUUR MOEDER, WAAROM LACHEN WIJ?
NOOD AAN MOEDIGE POLITICI
De uitdagingen voor de volgende federale regering zijn groot. Om te beginnen moet de volgende ploeg het puin van de huidige regering-De Croo ruimen. Die moet een inspanning leveren om de begroting op orde te krijgen, maar kiest voor een traject waarbij de structurele verbetering minimaal of zelfs nihil is. Dat zijn niet onze woorden, maar die van de Nationale Bank. De volgende regering zal ondanks alle dure beloftes tijdens de verkiezingscampagnes vooral niet te veel geld mogen uitgeven.
Onder- en oververtegenwoordiging
Wat we nodig hebben, zijn politici die voldoende economisch inzicht hebben om te zien dat we momenteel tegen 300 km per uur richting de muur aan het rijden zijn. Dat soort politici bestaat. Ze zijn alleen te weinig vertegenwoordigd in het parlement. Kristof Calvo (Groen) is een tijdlang gaan herbronnen in Nederland en had daar iets kunnen opsteken over begrotingspolitiek. Hij stapt zelf uit de nationale politiek, maar als hij nuttige kennis
opdeed, geeft hij die hopelijk door aan de volgende generatie.
De sociaaldemocraten uit Denemarken kunnen qua integratiepolitiek een voorbeeld zijn voor heel wat partijen in ons land. Kopenhagen voert een streng integratiebeleid waarbij wijken door de overheid worden ‘samengesteld’. Het aantal mensen van niet-Scandinavische afkomst in probleemwijken wordt beperkt. Ingrijpend en verregaand. Maar het kan wél werken.
De oplossingen zijn er
Voor onderwijs stellen we voor om eens te gaan kijken naar de Michaela School van Wembley. Die school toont aan dat er ook in kinderen uit probleemwijken, vaak met migratieachtergrond, veel meer potentieel zit dan nu wordt aangeboord. Er wordt veel gevraagd van die leerlingen, maar met resultaat: drie vierde van de leerlingen krijgt na hun schoolcarrière bij Michaela een aanbieding van de Britse topuniversiteiten. Door op een andere manier naar onderwijs te kijken, kan ook
Vlaanderen de alarmerende daling van de onderwijskwaliteit keren. De oplossingen zijn voorhanden. Soms bij onze buurlanden, soms iets verder weg. Wat nodig is, zijn parlementsleden die hun nek durven uitsteken voor het algemeen belang. Ministers die hun eigen carrière op het spel durven zetten om zaken die zij écht belangrijk vinden te realiseren. Politici die durven op te vallen, die niet een hele carrière lang braaf op de parlementsbanken meestemmen wanneer de partijleider zijn duim omhoogsteekt en tegenstemmen wanneer de voorzitter zijn duim omlaag houdt, in de hoop ooit die beloofde ministerpost, politieke benoeming of Europese jackpot te bemachtigen. Als er dan toch sprake is van oververtegenwoordiging in het parlement, is het van dat soort politici. Laat ons hopen dat zich in 2024 wat meer inspirerende en moedige politici aandienen en wat minder carrièrevullende partijslaven.
WANNES NEUKERMANS
lees verder op blz. 3 JULES GHEUDE COLUMNIST EN AUTEUR
VERKIEZINGEN 24 79ste jaargang • nummer 25 • donderdag 22 juni 2023 Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER € 4,00 OPINIE 2 / BINNENLAND 3-8 / INTERVIEW 10-11 / BUITENLAND 12-13 / CULTUUR & SPORT 15-17 INTERVIEW LYDIA PEETERS VLAAMS MINISTER VAN MOBILITEIT
14
“De verdwijning van België zou een einde maken aan voortdurende twisten”
16
10 -11
“90 procent van de ongevallen heeft te maken met gedrag van weggebruiker”
De val van Icarus Rousseau
In de zaak-Reuzegom huldigden we het standpunt dat niet de media, ook niet sociale media, over de schuldvraag beslissen. We gaan de regels niet veranderen voor Conner Rousseau. Die is onschuldig tot het tegendeel vaststaat. Niets daarvan ontslaat ons echter van de plicht om te berichten over wat wel vaststaat en niets verbiedt ons daar de politieke relevantie van in te schatten.
Het enige dat we nu met zekerheid weten is dat er twee aangiften van een misdrijf tegen hem zijn gedaan. Eén werd gedaan door een journalist en is geseponeerd, om redenen die ons niet gekend zijn. In de andere zaak loopt nu een ‘opsporingsonderzoek’ tegen hem. Zover we weten, zijn de twee zaken niet met elkaar verbonden. De media weten al langer van die zaken, maar bleven discreet. Dat veranderde toen Rousseau een filmpje maakte met Eric Goens en zelf de deur opende door zich “opgejaagd wild” te noemen. Iedereen wist wat hij daarmee bedoelde. Die zet bleek een blunder. De media namen het niet dat hen gevraagd werd te betalen voor het filmpje. Bovendien kregen ze geen kans om pertinente vragen te stellen aan Rousseau.
Eigenlijk was de keuze van het tijdstip nog het vreemdste. Hoe was de mededeling van Rousseau dat hij “minstens” (vermoedelijk alleen een ongelukkige woordkeuze) op mannen en vrouwen valt een antwoord op de beschuldigingen? Het interesseert weinigen of hij hetero, homo of bi is. De enige vraag is of hij zich schuldig heeft gemaakt aan grensoverschrijdend gedrag of strafbare feiten.
Staat van gratie
Rousseau is al een tijdje het wonderkind van links. Er is nauwelijks nog een tv-programma waar hij niet is in opgevoerd, met ‘The Masked Singer’ als bedenkelijk hoogtepunt. Hij kreeg geen kritiek toen een filmpje opdook waarin te zien was dat hij danste op een feest in Frankrijk, terwijl dat voor zijn landgenoten nog verboden was door maatregelen uitgevaardigd door zijn eigen minister. Er kwamen weinig vragen over de aanstelling van zijn moeder tot voorzitster van het socialistische ziekenfonds. Als Van Grieken of De Wever ergens dj zouden spelen en door de micro vragen “wiens poesje al nat is” (“Whose pussy is wet?”), zou dat meer dan een terloopse vermelding in DS opleveren. Niet bij Rousseau. Die staat van gratie, van immuniteit zelfs, lijkt nu weggevallen, minstens voorlopig. Het lijkt erop dat de kranten rekening houden met de mogelijkheid dat de aangiftes en roddels niet helemaal verzonnen zijn. Zou het kunnen dat ze zich herinneren hoezeer ze Steve Stevaert, een voorganger van Rousseau, hebben aanbeden en zijn duistere kant pas tegen hun zin en na zijn dood hebben willen zien?
JURGEN CEDER EDITORIAAL
TOOGPRAAT
NERVOSITEIT OVER LIJSTVORMING TRADITIONELE PARTIJEN
www.palnws.be
Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17
Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net
Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net
Abonnementen binnenland Abonnement buitenland:
3 maanden: 52 euro Tarieven afhankelijk van de
6 maanden: 104 euro bestemming. Alle inlichtingen
1 jaar: 208 euro op de kantoren.
Steunabo 1 jaar: 300 euro
Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend
rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres:
BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB
Elke week op donderdag in uw krantenwinkel
Oud-hoofdredacteurs:
Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020)
Kernredactie:
Jurgen Ceder, Stijn Derudder (eindredacteur), Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Michaël Vandamme, Pieter Van Berkel (hoofdredacteur), Karl Van Camp
Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel
Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock
Bij de Vlaams-nationalistische partijen en Vooruit maakt men zich dankzij goede peilingen weinig zorgen over de lijstvorming met het oog op de verkiezingen van 2024. Er zullen geen gedoodverfde verkozenen uit de boot vallen. Cd&v en Open Vld beseffen dan weer dat ze het electorale tij moeilijk zullen kunnen keren. Afgezien van een paar succesvolle provincies betekent dit dat de partijen gemiddeld gezien federaal op één zetel zullen kunnen rekenen en Vlaams op twee, maximum vier per kieskring. De plaatsen zijn duur.
Bij Vlaams Belang, N-VA en Vooruit zijn ze er gerust in. De tendensen in de peilingen liggen in hun ogen grotendeels vast en dus weten ze daar dat verschillende kandidaten in zowel de federale Kamer als het Vlaams Parlement op een zetel zullen kunnen rekenen. Zeker voor Vlaams Belang komt het erop aan degelijke figuren op de lijst te krijgen, die stevig parlementair werk kunnen verrichten. De partij komt nu in een fase dat het niet meer voldoende is dat men enkel op een militante manier oppositie voert. Er zal verwacht worden dat men zich in technische dossiers verdiept en allerlei tegenstrijdigheden bovenhaalt. De krakkemikkige Vivaldi-begroting die tot het ontslag van Eva De Bleeker leidde, was het resultaat van gedegen oppositiewerk van Sander Loones (N-VA). Dat staatssecretaris Thomas Dermine (PS) geld voor wetenschappelijk nucleair onderzoek en defensie heeft weggesluisd om te gebruiken voor de promotie van een Waalse astronaut, werd aangeklaagd door N-VA-Kamerlid Frieda Gijbels. Het is straks aan Vlaams Belang om op dezelfde manier in het nieuws te komen. Met goede parlementsleden dus. Partijvoorzitter Tom Van Grieken weet dat. Hij zal in tegenstelling tot Bart De Wever in 2010 niet moeten zeggen: “Iedereen die moest verkozen worden, is verkozen. En wie niet verkozen moest worden, ook.”
Een luxe die enkel de nationalistische partijen en Vooruit hebben. Bij Groen is de vlucht naar de uitgang al een tijdje bezig. Concreet kiezen steeds meer mandatarissen ervoor hun ambities in 2024 te verschuiven naar het lokale niveau.
Verloren generatie
bij Open Vld
Bij de twee traditionele partijen die het in de peilingen zeer moeilijk hebben, staan de zenuwen dan weer strak gespannen. Het gaat over Open Vld en cd&v. In de extrapolaties naar zetels in de verschillende parlementen, die
door ULB-politicoloog Pascal Delwit worden gemaakt, zitten weinig opbeurende vooruitzichten voor de christendemocraten en de liberalen.
Beginnen doen we bij Open Vld. In de federale Kamer zou de partij nog twee zetels halen in bastion Oost-Vlaanderen (premier De Croo plus nog een vrouw die tweede staat) en één zetel in elke andere provincie, dus bijvoorbeeld best niet onder de kiesdrempel vallen in Antwerpen. In Limburg zal er weinig paniek zijn. Patrick Dewael vertrekt en daar komt een lijsttrekkerszetel vrij. Maar wie wil in Antwerpen de federale lijst trekken, wetende dat daar gewoon één zetel te begeven valt? Christian Leysen zal ermee stoppen, maar is het dan aan Goedele Liekens om de partij in de provincie op de kaart te zetten? Misschien duikt Open Vld daardoor net wel onder de kiesdrempel tussen Linkeroever en de verre Kempen… Van Gwendolyn Rutten is bekend dat ze opnieuw ministeriële ambities heeft. Gaat ze federaal trekken in Vlaams-Brabant? Dan is zij verkozen en niemand anders. De jongeren dreigen daar een verloren generatie te worden.
En elders geldt hetzelfde voor nieuw Open Vld-talent, ja zelfs voor een opkomende generatie van wat men in het politicologenjargon “ministeriabelen” noemt. Een goed voorbeeld daarvan is West-Vlaanderen. Uiteraard zal Vincent Van Quickenborne daar de eerste plaats op de lijst opeisen. Hij is tenslotte een uittredende minister. Dat is dan jammer voor de Brugse trouwe partijsoldaat en Kamerlid Jasper Pillen die in het beste geval een derde plaats bezet (nummer twee is een vrouw) en dus een nieuwe passage in de Kamer mag vergeten. Tenzij men begint met het oude gesjacher en bepaalde figuren als eerste opvolger zet in de hoop dat de lijsttrekker minister wordt. De desastreuze vooruitzichten op federaal niveau maken het bijna onvermijdelijk dat een aantal Open Vld’ers die hopen een zetel binnen te halen, naar de Vlaamse lijst zullen verkassen. Daar zijn de
kansen groter met afgezien van Limburg en West-Vlaanderen zeker twee zetels en in Oost-Vlaanderen drie. Maar voor de Open Vld’ers die graag met de Belgische vlag zwaaien, is het Vlaams niveau een tweede keuze. Zoek naar cd&v’ers
met lokale verankering
De Vlaams christendemocraten zijn in hetzelfde bedje ziek, zij het minder erg. Blijft men boven de magische grens van 10 procent, dan betekent dit dat er in de federale Kamer per provincie twee verkozenen zijn, een man en een vrouw. Maar jong talent dat op de derde plaats komt, is eraan voor de moeite. Men moet daar dan maar hopen dat figuren als Koen Geens of een Servais Verherstraeten in de aanloop naar de verkiezingen van 2024 bekend maken zich niet meer verkiesbaar te stellen. Maar zelfs als zij er niet bij zijn, dan moet er zeker een plaats zijn voor de ministers.
Vincent Van Peteghem zit comfortabel in Oost-Vlaanderen en hoopt te scoren met zijn sérieux rond de fiscale hervorming. Anders is het met minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden. Wat kan zij in Antwerpen doen? Haar manier van communiceren is een ramp, het beleid is ondermaats. Zij dreigt de rest van de partij mee naar omlaag te trekken. Het probleem voor zulke figuren bij cd&v is hun gebrek aan lokale verankering, lange tijd de sterkte van de partij. De Kempen, waar de CVP ooit richting 80 procent fietste, is vreemd gebied geworden voor de christendemocraten. Dat is ook het geval in West-Vlaanderen. Hilde Crevits is overtuigd van haar eigen gelijk en probeert boven alles en iedereen uit te tronen.
Op Vlaams niveau zien de vooruitzichten er voor cd&v trouwens ook beter uit dan voor Open Vld. Overal twee zetels en in West-Vlaanderen wellicht vier. De garantie op twee zitjes (en dus een man én een vrouw) zullen voor minder nervositeit zorgen dan bij Open Vld. Veel zal afhangen van hoe sterk de partij zich nog in West-Vlaanderen kan verankeren. Ventilus en het stikstofakkoord zouden de verhoudingen wel eens onverwachts kunnen wijzigen. Met het Vlaams Belang als grote winnaar en een kaalslag onder de cd&v-verkozenen in de provincie tot gevolg.
© BELGA
22 JUNI 2023 2 Opinie
Annelies Verlinden, Vincent Van Peteghem, Alexander De Croo en Vincent Van Quickenborne
HET VLAAMSE ONDERWIJS KAN VEEL LEREN VAN MICHAELA
Dat het Vlaamse onderwijs snel achteruit boert, zal niemand nog ontkennen. Bij elk vergelijkend PISA-onderzoek zakken we verder weg. Ook dit jaar verschenen alarmerende studies over bijvoorbeeld de verslechterende kennis van wiskunde en de achteruitgang van het begrijpend lezen. In Brussel is het lerarentekort zo groot - omdat niemand nog les wil geven in concentratiescholen - dat men al aan een vierdaagse schoolweek denkt. Wie zoekt naar oorzaken en oplossingen voor onze onderwijscrisis, kan veel leren uit een bezoek aan de Michaela School van Wembley.
de school is het gezamenlijke opzeggen van ‘If’ van Rudyard Kipling. Dit gedicht gaat over moed, geduld, zelfbeheersing en alle andere kwaliteiten die een kind zich eigen moet maken om een sterke volwassene te worden. In andere scholen is Kipling in ongenade gevallen, omdat hij een verdediger van het kolonialisme was. Birbalsingh, zelf afkomstig uit een gekoloniseerd gebied en zich waarschijnlijk bewust van de voordelen daarvan, trekt zich daar niets van aan.
Houvast en kennis
Ik vermoed dat scholen als Michaela zeer nuttig zijn voor achterblijvende groepen in het onderwijs, en dus ook bij ons in het aanbod moeten opgenomen worden. Ja, er wordt veel gevraagd van de leerlingen, maar dat is een lage prijs om deze kinderen het alternatief te besparen. Gesprekken met de kinderen van Michaela wijzen trouwens uit dat die gelukkig zijn in hun school. Onze eigen cultus rond het ‘welbevinden’ van kinderen is helemaal vergeten dat houvast een onmisbare voorwaarde voor dat welbevinden is.
Katharine Birbalsingh trok een eerste keer de aandacht toen ze in 2010 op een conferentie van de Conservatieve Partij een staande ovatie kreeg na haar toespraak over de lamentabele toestand van het Britse onderwijs. Tijdens haar studies was ze nog marxiste, maar haar ervaringen als onderwijzeres hebben haar naar rechts doen kantelen. (Dat is de richting die mensen meestal uitgaan nadat de realiteit hen een tik heeft gegeven.) Birbalsingh: “Het onderwijs heeft mijn politieke kijk veranderd. Het heeft me vele jaren gekost om daarmee in het reine te komen.”
“Wij maken traditie modieus”
In haar toespraak klaagde ze onder andere de bureaucratie aan waarin de onderwijzers verdrinken - een klacht die onze eigen leraars bekend zal voorkomen -, maar het was vooral haar aanval op de chaos in de klaslokalen en de ‘cultuur van uitvluchten’ die opviel. Birbalsingh, zelf allochtoon, kreeg ook applaus toen ze de antiracistische obsessie op de scholen onder vuur nam. Leraars worden zelfs bang om nog zwarte kinderen terecht te wijzen. Allochtone kinderen worden gemotiveerd door het mantra dat ze in een racistische maatschappij leven
Knowledge is power’ is hét motto van de school
De kritische toespraak kostte Birbalsingh haar job in de katholieke school waar ze les gaf. Ze bleef niet bij de pakken zitten. Met de kracht van haar overtuiging probeerde ze een eigen school te beginnen, maar kreeg tegenkanting van linkse lokale besturen en activisten op alle niveaus. Vier jaar later slaagde ze toch in haar opzet. In een oud kantoorgebouw in Wembley, één van de meest armtierige wijken van Londen, ging in 2014 de Michaela Community School van start, genoemd naar een overleden collega van Birbalsingh met dezelfde ideeën. De eerste paragraaf op de website van Michaela luidt: “Wij maken traditie modieus. We werken hard en houden vol. We vieren vriendelijkheid en dankbaarheid. We gaan uitdagingen aan en springen over obstakels heen.” In haar school
gooide Birbalsingh alle progressieve onderwijsopvattingen, dezelfde die ook in Vlaanderen al zoveel schade hebben aangericht, volledig overboord.
Drie pijlers
De cultuur van de school berust op drie pijlers. De eerste is het besef dat kinderen structuur nodig hebben. Michaela staat bekend als de strengste school van het VK. Stilte is de regel, ook in de gangen. Geen geroezemoes in de klas. Onmiddellijke orde bij het begin van de les. Gsm's verboden. Strafwerk of nablijven voor alle overtredingen van de regels, inbegrepen het schooluniform niet correct dragen, ogen rollen naar de leraar of zijn gom vergeten. Nooit met uitvluchten aandraven. De leraars bedanken op het einde van de les.
De tweede pijler compenseert de eerste, maar doet meer. De kinderen krijgen ook een warme omgeving van samenhorigheid. Ze krijgen beloningen als ze het goed doen. Pestgedrag wordt niet getolereerd. Er wordt de kinderen geleerd aardig voor elkaar te zijn. “Work hard, be kind” is één van de slogans van de school. Ze moeten beleefd zijn, tegen hun leraars, maar ook tegen elkaar. Bezoekers aan de school zijn altijd verbaasd over de levendige, blije sfeer in de school, helemaal in strijd met het beeld dat ons zo vaak wordt opgehangen over de strenge scholen van het verleden.
De derde pijler is zo ouderwets als maar kan zijn. Ze betreft de essentiële taak van alle scholen: kennisoverdracht. De lat ligt op dat gebied zeer hoog. “Knowledge is power” is hét motto van de school. De kinderen moeten feiten leren met het oog die op lange termijn te onthouden, ook als daar voortdurende herhaling en ondervraging aan te pas komt. Kinderen iets bijleren doe je niet met spelletjes, door gitaar te spelen in de klas of door “kinderen zichzelf te laten ontdekken”, zegt Birbalsingh. Zelfs tijdens de lunch krijgen kinderen gespreksthema’s opgelegd.
Onzin over ‘dekolonisering van het curriculum’ is aan Birbalsingh niet besteed. De school moet nog steeds draaien om de westerse canon, vindt ze. De kinderen zingen regelmatig het God Save the Queen/King. Een van de vaste rituelen in
Over de methodes kan getwist worden, maar niet over de resultaten. Negen jaar na de opening van de school mogen die ronduit spectaculair genoemd worden. Michaela krijgt steeds de allerhoogste waarderingscijfers vanwege de inspectie en de toeziende overheid (Ofsted). Vier keer meer kinderen dan gemiddeld behalen er de allerhoogste examenscores. 75 procent van de leerlingen krijgen op het einde van de rit aanbiedingen van de Russel-groep, een verzameling van de beste 24 universiteiten van het VK.
In het begin was er veel twijfel, zelfs controverse, over de school. Nu vechten de ouders voor een plaatsje. In een documentaire van ITV zie je een zwarte moeder, inwoner van een van de troosteloze woonblokken van de gemeente, wenen van geluk wanneer ze het bericht krijgt dat haar jongen aanvaard is in de school. Ze is nu gerust dat hij iets zal worden.
Leren van Michaela
Enkele maanden geleden bezocht de onderwijscommissie van de VGC van Brussel de Michaela-school, een zeldzaam voorbeeld van een nuttige commissiereis. Het initiatief kwam van Gilles Verstraeten (N-VA). Dat Niek Lootens (VB) aangenaam verrast was door de aanpak van de school, is niet zo verbazend, maar blijkbaar hielden zijn linkse collega’s er ook een positievere indruk aan over dan ze hadden verwacht. Dat heeft mogelijk te maken met de etnische achtergrond van de leerlingen van Michaela. Het zijn vrijwel allemaal allochtonen. De school toont met brio hoe ook zij met de juiste aanpak opmerkelijk goede studieresultaten kunnen behalen. Vaak zijn ze afkomstig uit culturen waar gezag en respect nog een grote rol spelen.
Dat brengt ons tot de vraag of de methode van Michaela kan gekopieerd worden en hoever we daarin moet gaan. Michaela ontvangt bijna elke dag buitenlandse bezoekers uit de onderwijssector, hopend iets te kunnen opsteken over het succes van de school. Birbalsingh is niet tegen verdere verbreiding van haar leermethode, maar ze wil geen verwatering van haar normen.
Is het succes van één school trouwens voldoende bewijs voor de deugdelijkheid van de formule? In dit geval lijkt dat wel het geval. De uitzonderlijke resultaten die worden behaald met een groep van kinderen die in vele andere systemen net het zwakst zouden presteren, kunnen niet helemaal het gevolg van toeval zijn.
Over de methodes kan getwist worden, maar niet over de resultaten
Het is natuurlijk niet de bedoeling om het systeem te kopiëren en te veralgemenen. In mijn boek heb ik het over ‘cargocultus’, het nabootsen van een bepaald gedrag in de hoop er dezelfde resultaten mee te verkrijgen, maar zonder goed begrip van wat het verband tussen beide is. De uiterlijkheden, de rituelen, de kleine details van hoe Michaela werkt, zijn niet de essentie. De echte les is dat ons eigen onderwijs net als het Britse het slachtoffer is van decennia aan progressieve experimenten, met alle gevolgen die we vandaag zien.
We moeten Michaela niet helemaal kopiëren, maar wel de les ter harte nemen dat kinderen niet alleen beter presteren, maar zich ook beter voelen wanneer ze een duidelijke, voorspelbare houvast hebben. Discipline - ik schrijf het met een zekere aarzeling, want de kans bestaat altijd dat iemand deze column leest, zich herinnert hoe ik zelf was als leerling - speelt daarin een belangrijke rol. De tweede les is dat kennis geen vies woord is. Het volstaat niet kinderen iets te vertellen, zegt Birbalsingh, ze moeten het ook leren en onthouden. Michaela is ‘old school’, voor één keer letterlijk te nemen.
Katharine Birbalsingh
If
JURGEN CEDER
22 JUNI 2023 3 Column
Binnenland
Beter geen fiscale hervorming dan een anti-Vlaamse taxshift
Met veel bravoure kondigde eerste minister Alexander De Croo (Open Vld) aan dat hij vorig weekend binnen de regering tot een akkoord zou komen over een taxshift met lagere lasten op arbeid en meer koopkracht. Maar Vivaldi reed zich door de interne tegenstellingen opnieuw vast. Gelukkig maar, want er zat wellicht opnieuw een antiVlaamse fiscale hervorming aan te komen. Dit dossier wordt best naar een volgende regering doorgeschoven. En dan een mét een Vlaamse meerderheid.
Fundamenteel probleem
De vraag is of we dat wel erg moeten vinden. Beter geen beleid dan een slecht beleid, want aan het einde van een geslaagd overleg zou al snel duidelijk worden dat dit een anti-Vlaamse fiscale hervorming is. Niet aan de kant van de belastingverlagingen uiteraard. Wél wanneer we de mogelijke nieuwe of hogere belastingen onder de loep nemen. Die zullen vooral door de Vlamingen worden betaald. De btw is natuurlijk een algemene consumptiebelasting, die laten we buiten beschouwing. Al zouden we kunnen stellen dat de Vlamingen deze kas van consumptiebelastingen verhoudingsgewijs meer spijzen dan de Walen. Dankzij de betere koopkracht.
Een fiscale hervorming die naam waardig zit er niet aan te komen
Het lijkt met de moed der wanhoop dat minister van Financiën Vincent Van Peteghem (cd&v) pogingen onderneemt om voor het zomerreces toch te landen met een fiscale hervorming. Al meer dan een jaar heeft hij een blauwdruk klaar. Lagere lasten op arbeid zijn de eerste pijler. Het belastingvrij minimum wordt opgetrokken (dat deel van het loon waar je geen belastingen op moet betalen) en het zal langer duren vooraleer je in de belastingschijf uitkomt. De logica zelve.
gen en er ook meer mensen aan de slag zijn (76 procent tegen 66 procent in Wallonië en Brussel). Want de fiscale hervorming moet vooral de werkenden ten goede komen.
Andere belastingen
Het probleem zit ’m echter in de manier waarop die belastingverlaging gefinancierd moet worden. Voor deze linkse coalitie zijn uitgavenbeperkingen taboe. En dus moet men op zoek naar andere en hogere belastingen. Daarover bestaat er binnen Vivaldi geen eensgezindheid, om het zacht uit te drukken. Socialisten en Groen/Ecolo willen hogere vermogenstaksen, allerlei fiscaal aantrekkelijke verloningsvormen (groepsverzekering, maaltijdcheques,…)
Frankrijk
In België kom je al met een jaarlijks belastbaar inkomen van 23.900 euro in de 45 procentschijf van de personenbelasting terecht. Meer dan 41.300 euro op jaarbasis wordt aan 50 procent belast, het hoogste tarief. Dat is extreem veel. We gaan hier eens niet de vergelijking maken met referentielanden Nederland en Duitsland. Wel met zuiderbuur Frankrijk, toch bekend als een van de EU-staten met een relatief hoge fiscale druk. Welnu, daar word je pas aan 74.546 euro aan 41 procent belast. Er is in Frankrijk ook een tarief van 45 procent en dat bereik je pas met een belastbaar jaarinkomen van meer dan 160.000 euro. Bijna vier keer meer dan de Belgische grens voor dat tarief. Akkoord, hier bestaan zeer veel aftrekposten, maar zelfs wie er royaal gebruik van maakt, zal nooit in de situatie terechtkomen dat men aan het einde van de rit minder belastingen moet betalen dan in Frankrijk.
Dat het voorstel van Van Peteghem om de belastingen via deze weg te verlagen overal applaus kreeg, of toch bijna overal, is dus perfect te begrijpen en is zelfs toe te juichen. Ook en vooral in Vlaanderen waar de inkomens verhoudingsgewijs hoger lig-
moeten zwaarder worden belast. En liefst mag de btw op een aantal consumptiegoederen niet omhoog. Wat dat laatste betreft, staan zowat alle regeringspartijen, cd&v uitgezonderd, op de rem. De Franstalige liberalen van de MR vinden dan weer dat men moet afblijven van de vermogensfiscaliteit.
Dat leidde vorig weekend tot een blokkering tijdens de onderhandelingen. De ideologische tegenstellingen zijn gewoon té groot. En dus kreeg het optimisme van De Croo een stevige knauw. Een fiscale hervorming die naam waardig zit er niet aan te komen. Misschien ergens een soort van afgezwakte of magere versie voor de galerij, net voor het zomerreces dat op 21 juli begint. Het bewijs dat Vivaldi niets meer gedaan krijgt.
Het fundamentele probleem situeert zich echter elders. Bij een hogere belasting op effectenrekeningen, bij een minder interessante beleggersfiscaliteit, met het extra belasten van bedrijven via de minimumbelasting en de afbouw van fiscale voordelen die vooral start-ups en de durfkapitaalsector raken. Het gros van al die bedrijven of burgers met vermogen die deze belastingen betalen, tot 70 procent van de bevolking of de vennootschappen, woont in Vlaanderen. Daar is nu eenmaal meer roerend vermogen.
Opsparen
Met een Franstalige meerderheid en Vlaamse minderheid in de federale regering is het dan ook gemakkelijker om zulke taksen op te leggen als de eigen achterban er weinig van zal voelen. Daarom spaart Van Peteghem op zijn minst de interessante onderdelen van zijn fiscaal hervormingsplan op voor een volgende regering en een volgend formatieconclaaf. Wanneer er wel een Vlaamse meerderheid aan tafel aanschuift. ANGÉLIQUE
Sluisde Dermine (PS) 185 miljoen euro door naar Europees Ruimteagentschap in ruil voor Waalse astronaut?
N-VA-Kamerlid Frieda Gijbels onthulde vorige week dat staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid Thomas Dermine (PS) 185 miljoen euro aan belastinggeld dat bestemd was voor andere projecten heeft doorgesluisd naar het Europees Ruimteagentschap (ESA). Dat deed hij volgens Gijbels om de Waalse astronaut Raphaël Liégeois door de selectieprocedure voor ruimtemissies te loodsen.
Uit documenten die N-VA-Kamerlid Frieda Gijbels kon inkijken, blijkt dat staatssecretaris Thomas Dermine (PS) 185 miljoen euro belastinggeld heeft doorgesluisd naar het Europees Ruimteagentschap (ESA). Het gaat om de helft van het onderzoeksbudget van 100 miljoen euro voor het nucleaire onderzoekscentrum SCK in Mol, 100 miljoen euro die bestemd was voor militair onderzoek en 35 miljoen euro uit het Europese coronaherstelfonds.
Tijdens het wekelijkse vragenuurtje interpelleerde Gijbels de bevoegde staatssecretaris over de kwestie.
Een plotse en drastische budgetverhoging voor een agentschap dat altijd al honderden miljoenen per jaar kreeg van België, kan voor haar niet door de beugel. Gijbels wees ook met een beschuldigende vinger naar Open Vld en cd&v. “Waar zitten die partijen trouwens wanneer zulke beslissingen worden genomen?”, vroeg ze zich hardop af. “Voor de schermen scheppen ze voortdurend op over het feit dat zij voorstanders zijn van nucleaire innovatie, maar achter de schermen wordt het geld voor de SMR’s gewoon doorgeschoven naar een prestigeproject van de PS. Zo brengen jullie
de toekomst van onze energiebevoorrading in gevaar.”
Belgische astronaut
In zijn antwoord bevestigde Dermine dat de financiering van ESA voor de komende vier jaar is verhoogd van 275 miljoen naar 325 miljoen euro. “Dat is positief, met een groot terugverdieneffect voor onze economie. 1 euro geïnvesteerd in ruimtevaart levert 3,35 euro extra op in onze economie”, aldus Dermine.
De staatssecretaris benadrukte ook dat ESA-financiering alleen dient voor onderzoek en innovatie. “Er is 0 euro betaald voor een astronaut”, benadrukt hij. “De heer Liégeois is geselecteerd, gebaseerd op zijn eigen merites. Hij is geen Waals astronaut. Hij is een Belgische astronaut, zoals de heer De Winne en de heer Frimout, de helden van mijn kindertijd. Hij zal zeker een positief effect hebben voor alle onderzoekers en bedrijven in alle hoeken van ons land.”
Op Twitter voegde hij daar later nog aan toe dat “sommigen in Vlaanderen er duidelijk een probleem mee hebben dat een jonge Waal zijn hoofd boven het maaiveld uitsteekt”. Hij reageerde daarmee op een tweet van N-VA-voorzitter Bart De Wever, die de herbestemming van de middelen die voorzien waren voor nucleair technologisch onderzoek aan de kaak stelde.
ECONOMISCHE ZAKEN
De Vlamingen zouden de kas van consumptiebelastingen verhoudingsgewijs meer spijzen dan de Walen
VANDERSTRAETEN
ANTON SCHELFAUT
Vincent Van Peteghem en Alexander De Croo
Thomas Dermine
©
PHOTONEWS 22 JUNI 2023 4
© PHOTONEWS
Taalwetgeving Brussel
COLUMN Legaat aan het KMSKA leidt tot heftige hoorzitting
het Berbers niet
Wie het meest recente taalrapport van de Brusselse vicegouverneur doorneemt, staat te kijken van de diepgewortelde Franstalige minachting voor de taalwetgeving. Taaldiscriminatie of glottofobie vormt zowat de regel in de Brusselse instellingen. Terwijl de grondrechten van de Nederlandstaligen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest dagelijks met de voeten worden getreden, blijft het in Vlaanderen opvallend rustig.
Het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, kortweg KMSKA, is sinds de feestelijke en vooral handenvol belastinggeld kostende heropening van vorig jaar hét paradepaadje van het Vlaamse museale landschap. Men kwam superlatieven te kort om de ingrijpende renovatie en uitbreiding te bejubelen en de hooggespannen verwachtingen werden ruimschoots beloond met intussen al meer dan 500.000 bezoekers. Ogenschijnlijk geen vuiltje aan de lucht dus, maar daar kwam vorige week donderdag een einde aan toen de KMSKA-top geen al te beste beurt maakte tijdens een hoorzitting in de commissie Cultuur van het Vlaams Parlement.
Vlaanderen besteedt ruim 5 procent van zijn budget aan Brussel, wat neerkomt op ruim 1 miljard euro. Daarmee investeert de Vlaamse overheid in goed werkende instellingen, zoals het Vlaamse onderwijs. In vergelijking met de Franstalige variant is het een baken van kwaliteit. Het Huis van het Nederlands biedt anderstaligen ruim de kans om Nederlands te leren. Steeds meer Franstalige Brusselaars beseffen dat een grondige kennis van het Nederlands de beste garantie op werk is. In Vlaanderen groeit de welvaart, terwijl de Brusselse en Waalse instellingen niet kunnen overleven zonder Vlaamse steun. Zonder die steun zou de armoede spectaculair toenemen. Respect voor Vlaanderen is dan ook meer dan op zijn plaats. Maar het tegendeel is waar.
Grondrechten worden genegeerd
De vernederende uitspraken van Brusselse politici over de Vlamingen zijn niet te tellen. De rabiate franskiljonse racistische oprispingen mogen dan al wat weggeëbd zijn, de teneur blijft. Zo moest een dame onlangs zes politiepatrouilles aanspreken om in het Nederlands te worden bediend. Het heeft Bert Anciaux jaren van bloed, zweet en tranen gekost om in Neder-over-Heembeek zijn Vlaams woonzorgcentrum De Overbron uit de grond te stampen. De toenmalige Brusselse burgemeester Yvan Majeur riep tijdens een woelige betoging in 2016 in Brussel uit: “La Flandre a sali Bruxelles!” Kan u zich voorstellen tot welke politieke commotie en mediahetze het had geleid, moest een Vlaamse politicus naar aanleiding van de gewelddadige rellen tijdens het wereldkampioenschap voetbal dezelfde uitspraak over de Marokkanen hebben gedaan?
Maar dat de grondrechten van de Vlamingen dagelijks met de voeten worden getreden, zorgt nog amper voor een rimpel op het water. Uit het meest recente taalrapport van de Brusselse vicegouverneur blijkt dat de naleving van de taalwetgeving door de Brusselse lokale besturen er opnieuw aanzienlijk op achteruitgaat. In amper 2 van de 19 gemeenten en in 3 van de 19 OCMW’s zijn de leidinggevende functies paritair ingevuld. In totaal werden 2.371 beslissingen geschorst omdat zij strijdig waren met de bestuurstaalwetgeving, wat neerkomt op maar liefst 63,5 procent van het totale aantal dossiers. Dat is een stijging tegenover vorig jaar.
“Jaar na jaar verslechtert de naleving van de taalwetgeving. Intussen lijkt het deze regering niet meer te deren: in plaats van de inspanningen op te schroeven, werpt men de handdoek in de ring”, reageert Cieltje Van Achter, N-VA-fractieleider in het Brussels Hoofdstedelijk Parlement. N-VA-resoluties om de taalwetgeving in Brussel te laten naleven, worden systematisch weggestemd, ook door de Brusselse Nederlandstalige regeringspartijen Groen, One.Brussels-Vooruit en Open Vld.
Misplaatst elitair
Het is dan ook zinsverbijsterend om vast te stellen dat Brussels minister Sven Gatz in De Zondag zegt dat “de taalgroepen in de realiteit gepacificeerd zijn”. “De taalperikelen beheersen het politiek bedrijf niet meer”, liet de gewezen Volksuniër in De Afspraak op Vrijdag optekenen. “Vandaag gaan de debatten over iets anders.” “Intussen lanceren de Brusselse liberalen wel een voorstel om Engels te regulariseren als officiële taal aan de Brusselse loketten. Als het al niet lukt om een gedegen dienstverlening in het Nederlands aan te bieden, hoe wil men dan nog dienstverlening in andere talen toevoegen aan de loketten?”, vervolledigt Cieltje Van Achter. Geert van Istendael omschrijft dit als “een onwaarschijnlijk elitair voorstel”, omdat het eigenlijk bestemd is voor de kosmopolitische toplaag die totaal losgezongen is van de realiteit. “Als we naar de samenstelling van Brussel kijken, dan moeten we eigenlijk het Berbers als officiële taal nemen”, meent de auteur van ‘Arm Brussel’.
Voor Vlaams Belang-Kamerfractieleider Barbara Pas is de maat vol: “De federale wetgever moet dringend ingrijpen.” In het verleden wees de Raad van State er immers op dat de Brusselse regering verplicht is de onwettige benoemingen, als gevolg van het niet naleven van de taalwetgeving, te vernietigen. Dit is nu geenszins het geval. “Hoe lang gaan de traditionele Vlaamse partijen zulk een schandelijk anti-Vlaams taalracisme en incivisme nog dulden?”, vraagt Brussels Parlementslid Dominiek Lootens-Stael (Vlaams Belang) zich af
Naleving van de taalwetgeving door de Brusselse lokale besturen gaat er opnieuw aanzienlijk op achteruit
Barbara Pas zal een van de komende dagen de minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden aan de tand voelen. Minister Verlinden is immers bevoegd voor het correct toepassen van de taalwetgeving in Brussel. Ze kan maatregelen nemen als blijkt dat de taalwetgeving niet correct wordt toegepast. Minister Verlinden kan perfect het toezicht op de correcte toepassing ervan uit handen nemen en onder een bijzonder administratief toezicht plaatsen. De Franstalige partijen maken zich niet druk, omdat ze maar al te goed weten dat Vooruit, Open Vld en cd&v niet meer zijn dan ‘les Flamands de service’. Welk volk laat zich dergelijke vernederingen welgevallen?
JULIEN BORREMANS
De aanleiding voor deze hoorzitting was een artikel dat onderzoeksjournalist Geert Sels (DS) op 15 mei had gepubliceerd over de bepaald onzorgvuldige wijze waarop het museum met een belangrijk legaat was omgesprongen. Legaten zijn erg belangrijk voor het KMSKA, want maar liefst 39 procent van de volledige collectie bestaat uit schenkingen.
Legaat van 131 kunstwerken
In 2017 liet een weduwe al haar roerende en onroerende goederen, inclusief haar kunstcollectie, na aan het museum. Haar legaat bestond uit 131 werken van overwegend moderne kunst. Deze schenking voegde belangrijke internationale namen toe aan de KMSKA-verzameling, zoals Picasso, Schiele, Bacon, Wesselmann, Haring en Basquiat. De schenkster had in haar testament gevraagd om een naar haar en haar eerder overleden echtgenoot genoemd fonds op te richten, waarin haar schenking zou worden opgenomen. Dit fonds diende gebruikt te worden voor de conservatie, restauratie, onderzoek, presentatie en aanvulling van deze collectie, maar nu blijkt dat het hiervoor bestemde geld is gebruikt voor andere doeleinden. Dit gaf twee weken geleden aanleiding tot mondelinge vragen aan Jan Jambon, maar na diens passage in de commissie bleven de parlementsleden met nog meer vragen dan antwoorden zitten en werd besloten een hoorzitting te organiseren met de bedoeling uit te vissen hoe de vork precies aan de steel zat. Afgelopen donderdag kwamen Geert Sels, zijn bron Jan Ceuleers - lid van de Topstukkenraad - en professor familiaal vermogensrecht Alain-Laurent Verbeke (KU Leuven) lijnrecht tegen-
over het KMSKA te staan, dat werd vertegenwoordigd door algemeen directeur Carmen Willems, bestendig afgevaardigde Luk Lemmens, voorzitter van de Raad van Bestuur, en Bruno Claesen van de vzw Eigen Vermogen die het patrimonium van het museum beheert. Spektakel was verzekerd, want af en toe kreeg de hoorzitting de allure van een rechtszaak waarbij de verwijten in een welles-nietesstijl over en weer vlogen.
De geest en de letter
De verwoede pogingen van de KMSKA-top om zichzelf uit de wind te zetten, kon het gros van de aanwezige parlementsleden blijkbaar niet écht overtuigen. Kon ook moeilijk anders, want niet alleen bleek er niet te zijn ingegaan op een aantal van de nochtans erg duidelijke wensen van de schenkster, maar bovendien rezen er heel wat vragen over de wijze waarop dit legaat werd afgehandeld. Zo werd de waarde van de collectie door de eigen experten geschat op 1,3 miljoen euro, maar een schatting door externe experten bedroeg ruim 4 miljoen… Een toch wel erg opmerkelijk verschil dat mogelijk te maken heeft met het feit dat het hier ging om een schatting voor de aangifte nalatenschap en dus de belastbare waarde…
De kern van de zaak is dat het KMSKA het testament naar de geest en niet naar de letter heeft geïnterpreteerd. En er dus niet van had mogen afwijken. Indien het museum niet aan de voorwaarden van het testament had kunnen voldoen, had men het legaat moeten weigeren. Kortom een onverkwikkelijke zaak die het imago van het KMSKA zeker geen deugd heeft gedaan.
Brussels burgemeester Philippe Close slaat en streelt
‘Waarom
als officiële taal nemen?’
’T PALLIETERKE
Het koningspaar in het KMSKA in april
© BELGA
Yvan Majeur in 2010
22 JUNI 2023 5 Binnenland
© BELGA
Wat als een Vivaldi-partij implodeert?
Nog maar eens is gebleken dat een week een eeuwigheid kan zijn in de politiek. Aan het begin van vorige week waren het nog Groen en Open Vld die in de hoek zaten waar de klappen vielen, na een desastreuze peiling. Maar aan het einde van de week was het plots Vooruit dat in de problemen kwam, eerst door de weinig elegante manier waarop Conner Rousseau uit de kast kwam en daarna door het ontslag van Pascal Smet.
drie andere Vlaamse partijen is dat de Vivaldi-partijen ofwel geen verhaal meer hebben, of in het geval van Groen een verhaal hebben dat de confrontatie met de werkelijkheid niet doorstaan heeft. De keerzijde hiervan is dat Vlaams Belang en N-VA elke dag opnieuw hun verhaal bevestigd zien door het falende federale beleid, terwijl het voor de grote media met de dag moeilijker wordt om dat falen te verhullen. Ook de PVDA pikt daarvan een graantje mee, met dat verschil dat nogal wat media bovendien ook nog inhoudelijk een eind willen meegaan in de analyse van die partij.
Recent liet politicoloog Nicolas Bouteca (UGent) in een interview met ’t Pallieterke optekenen dat hij liever een goed kopstuk dan een sterk programma heeft om verkiezingen te winnen. Het probleem van de Vivaldi-partijen is dat ze eigenlijk geen enkele van de twee meer hebben. Bij Groen zoekt het kopstukkenmateriaal de uitgang, of wordt het zelfs aan de uitgang gezet. En je kan van Meyrem Almaci zeggen wat je wil, maar ze kon in haar eentje meer gewicht in de schaal werpen dan het huidige voorzittersduo samen. Ook bij cd&v blijft het armoe troef, terwijl men zich bij Open Vld wanhopig vastklampt aan een kanseliersbonus waarin buiten de partij niet veel mensen geloven. De enige partij die tot nog toe haar gebrek aan inhoud wist te camoufleren met een partijvoorzitter die al eens gevat uit de hoek kon komen, was Vooruit. Dat effect spiegelde zich ook duidelijk in de peiling af, geheel conform de stelling van Bouteca. De vraag is of dat in de volgende peiling nog steeds zo zal zijn.
Een klein verlies kan het verschil maken
Het potentieel dat één van de Vivaldi-partijen nog eens drie procentpunten verder doorzakt, is dus zeker aanwezig. Afgaande op de laatste peilingen zou dat voor Groen en Open Vld een confrontatie met de kiesdrempel betekenen. Cd&v lijkt wat dat betreft weer even uit de gevarenzone, maar moet blijven vrezen voor een halvering tegenover 2019. Voor Vooruit zou het betekenen dat de winst lang niet zo groot wordt als vandaag verwacht, en dat een eventuele kleine winst ervaren wordt als een nederlaag. De partij zou ook niet meer een ‘kleine grote’ achter Vlaams Belang en N-VA zijn, zoals in de laatste peiling, maar eerder een ‘grote kleine’ vooraan de andere middenmoters.
Beginnen we met de partij die letterlijk enkele klappen te verduren kreeg: Vlaams Belang. We kunnen ons amper voorstellen wat er zou gebeuren moest een politieagent de voorzitter van een andere Vlaamse partij op dezelfde manier behandelen als wat Tom Van Grieken in Brussel overkwam. Toch maakte de partij een misstap door de identiteit van de agent openbaar te maken, wat door de media dankbaar aangegrepen werd om het vervolgens vooral daarover te hebben. Zoiets is niet voor herhaling vatbaar, maar we denken echter niet dat de partij hierdoor ook maar één kiezer verloren heeft. Waarschijnlijk kan de partij zelfs bij een heleboel politieagenten op begrip rekenen voor haar ondoordachte reactie.
Gebrek aan verhaal maakt partijen kwetsbaar
Is het toeval dat in Vlaanderen de vier Vivaldi-partijen met crisissen te maken krijgen, die zelfs tot existentiële vragen leiden? De drie andere partijen - Vlaams Belang, N-VA en PVDA - hebben daar veel minder last van en kunnen zich zoals Vlaams Belang zelfs een misstap veroorloven. Dat het aan de regeringsdeelname alleen zou liggen, kan de verklaring niet zijn. Twee van de vier Vivaldi-partijen zitten niet in de Vlaamse regering, terwijl de Vlaamse regeringspartij N-VA helemaal geen last heeft van existentiële vragen.
Het grote verschil tussen de vier Vivaldi-partijen en de
Wat zou dat in het Vlaams Parlement betekenen als één van de Vivaldi-partijen verder door het ijs zakt? We hebben de proef op de som gemaakt door in twee simulaties respectievelijk Groen en Open Vld net onder de kiesdrempel te duwen. Voor elk van de andere partijen levert dat op zich niet meer dan één of twee zetels winst op, maar in totaal verandert het wel snel het plaatje voor de uiteindelijke regeringsvorming. Vooral als Vooruit stand weet te houden, wordt een coalitie met drie (N-VA en Vooruit plus de grootste van cd&v en Open Vld) veel comfortabeler als één van de andere Vivaldi-partijen onder de kiesdrempel zakt. Het valt op dat het de laatste tijd bijzonder stil is bij de N-VA. Zoals de zaken er nu voorstaan, zit die partij gebeiteld en lijkt het inderdaad de beste tactiek om gewoon de Vivaldi-kat uit de boom te kijken. In de zomer van volgend jaar kan ze dan rustig een coalitie vormen met de grootste twee overblijvende Vivaldi-partijen.
Meester Joris Van Cauter over de zaak-Conner Rousseau
“Geruchten zijn juridisch gezien niet te stoppen”
De geruchtenmolen rond vermeende strafbare feiten van Conner Rousseau blijft aanhouden. Nadat hij artikels offline had laten halen via een eenzijdig verzoekschrift, na een geseponeerde klacht en tijdens een nog steeds lopende andere zaak tegen hem, publiceerde hij een video waarin hij zijn verhaal doet en zich uit als iemand die “minstens op de twee valt”. We vroegen aan topadvocaat Joris Van Cauter hoe het op juridisch vlak zit met de hele heisa en de ‘trial by media’ rond Conner Rousseau.
spraak was en de rechter mij uiteindelijk gevolgd heeft”, vertelt Van Cauter. Een eenzijdig verzoekschrift kan wel een legitiem middel zijn, meent de topadvocaat. “Een eenzijdig verzoek komt er wanneer iets heel snel moet gebeuren. De dag zelf, bij wijze van spreken, want anders is de schade aangericht. De tegenpartij heeft wel de mogelijkheid om daar ‘derdenverzet’ tegen te doen. Maar als je de waarheid verdraaid hebt, dan krijg je als tegenpartij zeker en vast het deksel op de neus in die procedure.”
Communicatie Conner
Zelf heeft Van Cauter ook al eens artikels laten verwijderen tijdens een rechtszaak: “Dat ging over een ware onlinestrafcampagne zonder dat er ook maar iets van journalistieke deontologie aan te pas kwam. Bijvoorbeeld woord en wederwoord, of een vermoeden van onschuld. Als men zich daar niets van aantrekt, gaat dat te ver.” Conner Rousseau heeft op eenzijdig verzoekschrift artikels laten verwijderen, maar in het geval waarover meester Van Cauter spreekt, was dat niet zo. “Dat gebeurde in kort geding waar tegen-
We vroegen Joris Van Cauter naar zijn mening als topadvocaat over de communicatie van Rousseau tijdens deze hele affaire. Zou hij een cliënt aanraden om een video als die van Rousseau met tv-maker Eric Goens te publiceren op een dergelijk delicaat moment? “Ik ben natuurlijk maar een advocaat, hè, geen politiek strateeg”, antwoordt Van Cauter. “De ‘vlucht vooruit’ is wel degelijk een strategie, maar soms is dat ook een boomerang die in je gezicht kan terugkeren.”
“Wat Rousseau nu gedaan heeft, is voor een stuk gesteund op de illusie dat hij de communicatie kan bepalen en het verhaal vertellen dat niet meer in vraag gesteld kan worden”, meent Van Cauter. “Dat verpakt hij dan in een soort van coming-outverhaal en hij vermarkt die emoties. Als politicus dan nog. Dat is te gek voor woorden. Op die
manier beheerst hij het verhaal niet meer natuurlijk. Alles wat hij probeerde te onderdrukken, komt meteen weer naar boven.”
‘Stel je eens voor’
In de videopodcast ‘Behaved’ deden gastheren Dylan Verlooy en Salaam Paragh het hele relaas van alle geruchten en vermeende feiten rond Conner Rousseau uit de doeken. Ze gebruiken echter geen namen en beginnen telkens met ‘Stel je eens voor’: “Op moreel vlak is het (die video, red.) zeker dubieus, maar ik denk wel dat het wettelijk is. Het zou interessant zijn indien Rousseau zou ingaan tegen die video, want ik ben benieuwd naar de rechtspraak erover. Dat zou wel boeiend zijn om eens te zien.”
STIJN DERUDDER
Binnenland
FILIP VAN LAENEN
Joris Van Cauter
© BELGA 22 JUNI 2023 6
Implodeert Vooruit na de affaire-Rousseau
IN DE KIJKER
Pascal Smet
De terroristenruil met Iran was nog maar net achter de rug of de burgemeester van de Iraanse hoofdstad Teheran, Alizera Zakani, werd met alle egards ontvangen in het Brusselse stadhuis. Hij woonde er de ‘Brussels Urban Summit’ bij. Dat is een internationale top van burgemeesters die mede wordt georganiseerd door de internationale stedenkoepel Metropolis. De verontwaardiging na de Vandecasteelesaga is groot, want Zakani is een vooraanstaand man in het bloeddorstige regime van de ayatollahs, waar mensenrechten en individuele rechten zo goed als onbestaande zijn. Nochtans drong Brussels staatssecretaris Pascal Smet (Vooruit) aan op zijn aanwezigheid en dus de verlening van een visum.
Op momenten dat hij vergeten lijkt, duikt hij vaak op als een duiveltje uit een doosje met uitspraken of initiatieven waar mensen lastig van worden. Veel fingerspitzengefühl heeft hij in de ambten die hij bekleedde nooit laten blijken. Hij is een losvliegend atoom dat altijd weer ergens tegenaan vliegt. Vlaanderen herinnert zich hem als minister van Onderwijs gedurende één regeerperiode. Zelden werd een minister zo gecatalogeerd als onbekwaam als Pascal Smet. Vandaag blundert hij als Brussels staatssecretaris voor Internationale Betrekkingen. Maar hij is zich weer van geen kwaad bewust. Integendeel.
Van de hak op de tak
Smet (55) is afkomstig uit het Waasland. Na zijn rechtenstudies werd hij gemeenteraadslid in Beveren, provincieraadslid en voorzitter van de JongSocialisten. In 1997 maakte hij de oversteek naar Brussel, waar hij sinds 1991 werkte bij het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS). Van daaruit werd hij een aantal keren gedetacheerd om op het kabinet van Binnenlandse Zaken - onder verschillende ministers - te gaan werken, om uiteindelijk van 2001 tot 2003 zelf commissaris-generaal voor de vluchtelingen te worden.
Daarna werd hij bij de gratie van SP-voorzitter Steve Stevaert staatssecretaris in enkele opeenvolgende Brusselse regeringen.
Omdat zijn partij in 2009 niet meer meebestuurde, werd hij als ‘Brusselminister’ opgenomen in de Vlaamse regering-Peeters II als minister van Jeugd, Onderwijs, Gelijke Kansen en Brussel. In 2014 werd hij opnieuw minister in Brussel en van 2019 tot afgelopen weekeinde staatssecretaris voor onder meer Europese en Internationale aangelegenheden. Gedurende 12 jaar (tot 2018) was hij ook nog gemeenteraadslid in Brussel.
Het valt op dat zijn ‘expertise’ aangaande de vluchtelingenproblematiek (CGVS), Mobiliteit (Brusselse regeringen) en Onderwijs (Vlaanderen) niet echt denderend moet geweest zijn, want tot voor kort had hij heel andere bevoegdheden, restbevoegdheden als u wil, waarmee hij normaliter niet veel kwaad kon doen. Hoewel…
Welles-nietes
Smet blijft ontkennen druk te hebben uitgeoefend om de Iraniërs - want Zakani bracht ook nog een 13-koppige delegatie geheime agenten mee die onder meer betogers uit de diaspora tegen het Iraanse regime filmden - een visum te verlenen. Minister van Buitenlandse Zaken Lahbib zei in de Kamer dat dat wel het geval was, want haar diensten hadden eerst een negatief advies gegeven. Pas na aandringen van Smet werden de visa toch verleend. Een welles-nietesspelletje dus. Maar Smet had eigenlijk maar één doel en dat was er zich uit te praten, omdat hij een rol op het voorplan had willen spelen op de internationale top.
Tijdens een actualiteitsdebat in het Brussels Parlement zei hij: “De echte vraag is: willen we dat Brussel een internationale diplomatieke hoofdstad is of niet?” Daar ging het hem om, zonder meer. Hoe valt het anders ook te verklaren dat er naast een Oekraïense ook een Russische delegatie aanwezig was? Vandaag verschuilt hij zich achter Metropolis door te zeggen dat hij alleen maar een bemiddelende rol speelde ten aanzien van Metropolis, want de uitnodigingen die zijn verstuurd waren volgens hem “gestandaardiseerde brieven” die hij voor de eigenlijke organisatoren heeft helpen te versturen. En ook door te zeggen dat hij noch Close een gesprek hebben gehad met de burgemeester van Teheran. Maar hij ging er wel graag mee op de foto staan…
Toen uiteindelijke uitlekte dat het Brussels Gewest zelfs de verblijfskosten van de Iraniërs had betaald, wees hij met een beschuldigende vinger naar een medewerker, maar toonde hij zich ‘staatsman’ door daar als ‘verantwoordelijke’ de consequenties aan te verbinden en zijn ontslag aan te bieden. Hij kon niet meer anders. Dit was de blunder te veel.
CITAAT VAN DE WEEK
Thijs Verbeurgt
en te mannelijk instituut”
Volgens Vooruit-parlementslid Thijs Verbeurgt is er in de politiek nog steeds een probleem met representatie. “We zijn een te wit en te mannelijk instituut”, vertelde hij in De Zevende Dag. Opvallend: de niet-witte, niet-mannelijke Elhasbia Zayou haalde in dezelfde kieskring als derde opvolger 289 stemmen méér dan Verbeurgt. Toch volgde niet zij, maar Verbeurgt Caroline Gennez op in het parlement, omdat hij één plek boven haar op de lijst stond.
Politicoloog over geruchten rond Rousseau:
len, blijft er niet veel meer over van Vooruit. Dan valt de partij terug op oudgedienden zoals Frank Vandenbroucke en Caroline Gennez. De jongeren hebben onvoldoende hun neus aan het venster gestoken om gemakkelijk te kunnen overnemen. Als Rousseau zou wegvallen, zou dat een forse klap zijn voor Vooruit.”
Achteruit
Vooruit-voorzitter Conner Rousseau heeft vorige week in een YouTube-video bekendgemaakt dat hij zowel op mannen als op vrouwen valt. Volgens Wetstraatjournalisten Ivan De Vadder (VRT) en Hannelore Simoens (VTM) kiest hij daarmee voor “de vlucht vooruit”. De VRT heeft, net als onze redactie, immers weet van twee meldingen van mogelijk grensoverschrijdend gedrag ten aanzien van 17-jarige jongemannen. Wat zou het betekenen voor Vooruit als die geruchten waar blijken te zijn en Rousseau moet opstappen als voorzitter? ’t Pallieterke vroeg het aan politicoloog Nicolas Bouteca (UGent).
In een veertien minuten durende YouTube-video vertelde Rousseau vorige week dat hij worstelt met zijn geaardheid. “Ik weet het nog niet echt, maar ik val minstens op de twee”, klonk het. In dezelfde video zei Rousseau ook dat hij zich “opgejaagd wild” voelt. Daarmee verwees hij naar de geruchten die over hem circuleren en te maken hebben met mogelijk ongepast gedrag ten aanzien van 17-jarige jongemannen.
Het parket van West-Vlaanderen voerde eerder dit jaar een (opsporings)onderzoek naar Rousseau na een melding van een bezorgde journalist, maar dat werd zonder gevolg geklasseerd. Er zouden immers geen strafbare feiten zijn gepleegd. Ook het parket van Antwerpen ontving op 19 mei een brief van een bezorgde moeder. De politie onderzoekt sindsdien of er sprake zou kunnen zijn van strafbare feiten.
Politiek overleven
Volgens politicoloog Nicolas Bouteca (UGent) kan Rousseau die beschuldigingen politiek gezien zeker overleven, indien hij daadwerkelijk onschuldig is. Hij verwijst daarbij naar Waals minister-president Elio Di Rupo (PS), die in het verleden met gelijkaardige beschuldigingen werd geconfronteerd. “Die bleken onwaar te zijn en dan kan je er zelfs nog sterker uitkomen”, legt Bouteca uit. “Als je valselijk van iets wordt beschuldigd, kan je dat zeker overleven.”
Als de beschuldigingen wél waar zouden zijn, staat het politieke overleven van Rousseau op het spel. Maar wat zou het voor de partij Vooruit betekenen als ze Rousseau zou verliezen? “Dan klapt de partij in elkaar”, vreest Bouteca. “Ze heeft haar sterke opmars in de peilingen grotendeels te danken aan Rousseau. Als hij zou wegval-
Toch verwacht Bouteca niet dat Vooruit in dat scenario plots van 16 procent richting de kiesdrempel van 5 procent zal zakken. “Maar het kan heel snel gaan in de hedendaagse politiek”, besluit Bouteca. “De kiezer is zeer volatiel, dus negatieve berichten kunnen een zeer grote impact hebben. Als die ene persoon waar de partij aan vasthangt het niet waarmaaktdenk maar aan Alexander De Croo bij Open Vld - dan gaat het niet goed met de partij. Dat zou in dit geval niet anders zijn.”
ANTON SCHELFAUT
MEEST GELEZEN OP
Is seks met 17-jarige jongemannen strafbaar?
Geëmotioneerde Samyn (VB) reageert op incident met politie tijdens manifestatie: “Ik ben gestampt en vertrappeld, dit was er vér over”
Dedecker vraagt ontslag van minister Lahbib na burgemeester Teheran aan Brussel: “Niet in een apenland als België”
Dermine (PS): “Sommige Vlamingen vinden het problematisch dat jonge Waal opvalt”
Waals Gewest vreest 30 miljoen euro verlies aan Vlaanderen na fusie autoleasingbedrijven
Politiek
“Als hij zou wegvallen, klapt Vooruit in elkaar”
Surf naar palnws.be
“We zijn een te wit
Conner Rousseau
© PHOTONEWS
Pascal Smet
© BELGA
22 JUNI 2023 7
©
Op 25 maart 2023 verzamelden duizenden demonstranten zich in het Franse Sainte-Soline onder de vlag van ‘Les Soulèvements de la Terre’ op particuliere landbouwgrond. Deze ‘demonstranten’ hadden ervoor gekozen om de winteropvangbekkens, die bedoeld zijn voor irrigatie van gewassen in de zomer, te plunderen en vernietigen. Volgens de demonstranten vormt dit project, dat voor 70 procent wordt gefinancierd door de Franse overheid, een bedreiging voor het milieu (zonder verdere toelichting) en symboliseert het ‘de privatisering van water’.
De demonstratie in Sainte-Soline ging gepaard met buitensporig geweld, waarbij veel demonstranten en politieagenten (27) gewond raakten. Drie dagen later kondigde de Franse regering aan dat ze van plan was om het collectief ‘Les Soulèvements de la Terre’ te ontbinden. De regering beschuldigde het collectief van talrijke strafbare feiten, waaronder sabotage, vernieling van eigendommen, gewelddadige methoden, aanvallen op wetshandhavers en het aanzetten tot geweld. De aankondiging werd gedaan door de Franse minister van Binnenlandse Zaken, Gérald Darmanin, tijdens een zitting van de Nationale Assemblee. Het is de eerste keer dat een milieuorganisatie in Frankrijk wordt ontbonden. Terwijl het kabinet van de premier te maken kreeg met de juridische complexiteit van de zaak van Les Soulèvements de la Terre, aangezien het geen vereniging is, maar een collectief van verschillende groeperingen, eiste Emmanuel Macron tijdens de ministerraad van 14 juni 2023 dat het collectief zou worden ontbonden. Het ontbindingsdecreet zou op 21 juni aan de Raad van Ministers worden voorgelegd.
ONDERDRUKKING VAN MILIEUTERRORISME MOET MEEDOGENLOOS ZIJN
ECOLOGIE VERSUS ECOLOGISME
De ecologische zaak is aanvaardbaar in een democratie. Ecologie is een wetenschap, de wetenschap van de relatie tussen mens en natuur. Het is belangrijk om van deze wetenschap te leren, zodat we het delicate evenwicht tussen mens en natuur steeds opnieuw kunnen herdefiniëren, zonder het ontologische primaat van de mens te ontkennen (een definitie van humanisme). Ecologisme daarentegen omvat een totalitaire ideologie die geweld bij voorbaat rechtvaardigt, zolang het doel is om ‘de Planeet’ te verdedigen tegen een gehaat virus: de Mens. Als ideologie wordt ecologisme gekenmerkt door zijn extreme intellectuele armoede en zijn goedkeuring van geweld. Auteurs als Hans Jonas, de geestelijke vader van het hedendaagse ecologisme, zijn expliciet: het doel is om een dictatuur van ecologen te vestigen. “Welwillend”, voegt de sympathieke Teutoon eraan toe. De geschiedenis getuigt hiervan
Winteropvangbekkens, die bedoeld zijn voor irrigatie van gewassen in de zomer, werden geplunderd
en vernietigd
Toen ik in 2019 mijn boek ‘Ecologisme, het nieuwe totalitarisme’ publiceerde, kreeg ik veel reacties van politici en intellectuelen die zeiden: “Maar je overdrijft! Natuurlijk tonen ecologen soms onverzettelijkheid, maar totalitarisme?” Amper vier jaar later is de normalisering van het gewelddadige milieuactivisme in volle gang. Terwijl het geweld van extreemlinks in de jaren zeventig iets was om je voor te schamen en werd gepresenteerd als een laatste redmiddel, wordt het geweld van ecologistische groepen en bewegingen nu juist geproclameerd als frontlinie. Het geweld van milieuactivisten wordt verheerlijkt in naam van een zaak die geen discussie of tegenspraak duldt: het redden van de planeet, de mensheid, toekomstige generaties, biodiversiteit. Kortom, alles. Het is een meta-redding; de terugkeer van Noach. Wat betekenen de afschuwelijke claims van respect voor het eigendom van een verachtelijke vervuiler of de persoon van een vandaal in een 4x4 in vergelijking met het grote behoud van Alles? De democratie kan de pot op als het op overleven aankomt.
Ecologie is een wetenschap, ecologisme een totalitaire ideologie die geweld rechtvaardigt
De kleine Europese groepjes en cellen die nu door de Duitse pers ‘de groene octopus’ worden genoemd, eisen het recht op om zich te verzetten tegen onderdrukking, om burgerlijke ongehoorzaamheid te tonen. Politiek geweld wordt als legitiem beschouwd zolang het nobele idealen dient. Hoe handig. Het recht op burgerlijke ongehoorzaamheid heeft echter de interessante eigenschap dat het strikt juridisch gezien niet bestaat. Er bestaat geen recht op burgerlijke ongehoorzaamheid volgens Belgisch, Frans, Duits of Europees recht. Dat is niet verwonderlijk, aangezien de formulering en het hele concept van dit ‘recht’ een ontkenning zijn van de democratische rechtsstaat.
Wat zou er gebeuren met de rechtsstaat als morgen miljoenen Belgen burgerlijke ongehoorzaamheid zouden tonen door geen belastingen meer te betalen - iets wat als onderdrukkend wordt beschouwd? Welke verontwaardigde kreten zouden De Standaard en de leiders van Groen niet slaken wanneer ze geconfronteerd zouden worden met een leger van ongehoorzame burgers die systematisch alle snelheidscamera’s op de wegen vernietigen, met als argument dat deze apparaten nieuw belastinggeld innen?
Er bestaat geen recht op burgerlijke ongehoorzaamheid
Bovendien moet de definitie van een recht worden voorgelegd aan de rechter en niet met geweld worden opgelegd. Het is omdat ze weten dat ze geen juridische basis hebben dat milieuterroristen hun toevlucht nemen tot geweld. De waarheid is dat burgerlijke ongehoorzaamheid niets meer is dan een vermomming voor het recht op geweld tegen mensen en eigendommen, in stand gehouden door extreemlinks, met actieve medeplichtigheid van een groot deel van de pers, zoals De Standaard en Le Monde.
WANNEER ZAL ER SERIEUS WORDEN OPGETREDEN?
In de jaren ’70 en ’80 van de vorige eeuw werd Europa geconfronteerd met communistisch terrorisme in landen als Duitsland, Italië en België. Dit terrorisme werd bestreden door middel van repressie, waarbij de wetten en rechtsregels werden gerespecteerd, maar er vastberaden en compromisloos werd opgetreden. Er is geen rechtvaardiging om milieuterroristen toe te staan om aanvallen te plegen, vernielingen aan te richten, plunderingen te verrichten, bedreigingen te uiten, mensen te terroriseren en steeds vaker onschuldige mensenlevens te eisen (zoals recentelijk die ongelukkige vrouw op een geblokkeerde weg in Groot-Brittannië). We kunnen niet langer uitstellen om juridische maatregelen te nemen tegen milieuterrorisme. Juridische actie is des te noodzakelijker omdat milieugerelateerd geweld puur politiek is en per definitie tot doel heeft om burgers te intimideren en overheidsinstanties onder druk te zetten. Met andere woorden, dit valt onder de definitie van terrorisme. In Duitsland zijn onlangs activisten van de ecologisch-terroristische organisatie ‘Letze Generation’ veroordeeld na een campagne van extreem geweld, waarbij zelfs mensen werden mishandeld die ervan verdacht werden ‘extreemrechts’ zijn. Maar betekent dit dat Duitsland geen rechtsstaat meer is? Een van de slachtoffers van deze ecohatende terroristen van Letze Generation bleek niets met politiek te maken te hebbben: de keerzijde van lynchen, zelfs wanneer het ecologisch gemotiveerd is.
Het handhaven van de wet in een democratische rechtsstaat is nooit een teken van lafheid, maar juist van nobelheid en rechtvaardigheid. De Europeanen herkennen zich niet in de extremistische retoriek van de ecologisten, zoals blijkt uit de verkiezingsuitslagen van groene partijen. Europeanen, die gebukt gaan onder opeenvolgende crises, zouden een eerlijke en beheerste aanpak van het terrorisme van milieuactivisten tegen mensen en hun eigendommen toejuichen.
In 2002 werd de destijds waarschijnlijke toekomstige premier van Nederland, Pim Fortuyn, op straat koelbloedig vermoord door een extremistische ecoloog (in Hilversum). Deze gruwelijke daad markeerde het begin van het milieuterrorisme in de 21e eeuw. Het is tijd om het hoofdstuk van de donkere jaren van het milieuterrorisme af te sluiten.
DRIEU GODEFRIDI
Het handhaven van de wet in een democratische rechtsstaat is nooit een teken van lafheid, maar juist van nobelheid en rechtvaardigheid
BURGERLIJKE ONGEHOORZAAMHEID?
PHOTONEWS
©
PHOTONEWS
©
PHOTONEWS
Protesten in Lyon een week na de actie in Sainte-Soline 22 JUNI 2023 8 Opinie
Een uitgebrande politiewagen in Sainte-Soline
Actievoerders op weg in Sainte-Soline
WAT MET VOEREN EN KOMEN ALS BELGIË OPHOUDT TE BESTAAN?
Volgens het merendeel van de flaminganten kan en mag Brussel niet losgelaten worden als Vlaanderen een onafhankelijke staat wordt. Eén van de veelgebruikte argumenten daarvoor is dat er bij het vormen van nieuwe staten geen enclaves gecreëerd mogen worden. Maar wat betekent dat bijvoorbeeld voor Voeren? Die faciliteitengemeente maakt bestuurlijk deel uit van Belgisch Limburg, wordt aan drie zijden omgeven door de provincie Luik en in het noorden begrensd door Nederlands-Limburg.
In de naoorlogse geschiedenis kijkt men sceptisch tegenover het vormen van nieuwe enclaves wanneer nieuwe staten gevormd worden. Dat zorgt ervoor dat, bij een splitsing van België, er geoordeeld wordt dat Brussel bij Vlaanderen moet horen. Want wie pleit voor een harde onafhankelijkheid, gaat meestal uit van het homogeniteitsprincipe. Dat principe stelt dat het territorium een aaneengesloten karakter moet hebben en dat er zich dus geen soevereine entiteiten binnen de grenzen van het eigen grondgebied mogen bevinden. Het huidige Brussels Hoofdstedelijk Gewest kan een bijzonder statuut met een bepaalde autonomie en rechten voor Franstaligen krijgen, maar zou officieel wel tot de staat Vlaanderen behoren.
Enclave-redenering
Er zijn nog wel een aantal andere, kleinere, mogelijke enclaves als België ophoudt te bestaan. Denk aan het Limburgse Voeren, waar in de tweede helft van de vorige eeuw hevige spanningen waren over de taalwetten. Voeren is een Nederlandstalige gemeente met faciliteiten voor Franstalige inwoners. Als we de enclave-redenering volgen, kan Voeren nooit tot een onafhankelijk Vlaanderen behoren.
De overheveling van de Voerstreek van het Waalse Luik naar de Vlaamse provincie Limburg bij het vastleggen van de taalgrens, zorgde decennialang voor politiek gekrakeel. De dorpen zijn sinds 1963 wettelijk Nederlandstalig, met faciliteiten voor de Franstaligen. In 1977 worden de zes gemeenten samengevoegd in één gemeente Voeren. Sinds er in Voeren een Vlaamsgezinde meerderheid aan de macht is, blijft het rustiger. Maar feit blijft dat Voeren een exclave van Vlaanderen is, die door Wallonië niet zomaar zal afgegeven worden.
Uti possidetis
“Maar wij gaan uit van de huidige grenzen: Uti possidetis iusir, ita possideatis (Wat je in rechte bezit, zal je ook in de toekomst bezitten, red.)”, reageert Vlaams volksvertegenwoordiger Klaas Slootmans (VB), die het communautaire congres van zijn partij leidde. Toch geeft hij toe dat dergelijke ‘enclaves’ tot discussie zullen leiden. “Maar dat Voeren een Vlaamse exclave is in Wallonië, is historisch
zo gegroeid”, zegt Slootmans. Net zoals Baarle-Hertog, dat bestaat uit 22 volledig omsloten exclaves. En net zoals het Henegouwse Komen omsloten wordt door West-Vlaanderen en Frankrijk. Slootmans wijst ook op de Spaanse enclave Melilla in Marokko.
Voeren zou volgens de VB-politicus dus geen nieuwe enclave vormen, in tegenstelling tot Brussel. “Voeren hoort nu al bij Vlaanderen. Een Wallobrux bestaat momenteel staatskundig niet en een nieuwe enclave van die omvang zou internationaal niet erkend worden”, besluit hij. “Hoe dan ook zal voeren in een post-Belgisch scenario voor discussie zorgen.”
“Hoe dan ook zal Voeren in een post-Belgisch scenario voor discussie zorgen”
Klaas Slootmans
Retour à Liège
Hoewel Voeren officieel tot Vlaanderen behoort, mogen we er niet van uitgaan dat Wallonië dat ook zo ziet. Sinds de eeuwwisseling behaalt het Franstalige Retour, van het vroegere Retour à Liège (RAL), geen meerderheid meer in Voeren. In 2000 kantelde de meerderheid nipt in het voordeel van het Vlaamse Voerbelangen (51 procent). Bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen behaalde Voerbelangen ruim 63 procent van de stemmen.
Het Luiksgezinde RAL pleit ervoor om de Franstaligen in Voeren te erkennen als nationale minderheid: als België ophoudt te bestaan, zal RAL vrezen voor de rechten van die Franstalige minderheid in het Nederlandstalige Vlaanderen.
Bij Nederland?
Als Wallonië en Vlaanderen er niet in zouden slagen een akkoord te vinden over Voeren, kunnen de Nederlanders misschien voor een oplossing zorgen. Sinds de jaren ’90 zijn er heel wat Nederlanders in Voeren komen wonen; in 2006 was
ruim 26 procent van de bevolking Nederlander. Nu is dat al eerder richting 35 procent opgeschoven.
In de veronderstelling dat het homogeniteitsprincipe, dat ervoor zorgt dat Vlaanderen beslag op Brussel zou leggen, tégen Voeren gebruikt wordt, kan het Limburgse dorp onmogelijk bij Vlaanderen behoren. De overgrote meerderheid Nederlandstaligen en Nederlanders die er wonen, zullen zich wellicht eerder thuisvoelen in een Nederlands Voeren dan in een Waals Voeren: van de Voerenaars die hoger onderwijs volgen, doet zo’n 85 procent dat in het Nederlands. De achteruitgang van het Frans is sinds de eeuwwisseling overduidelijk en blijft zich voortzetten. Het zou dus niet logisch zijn de gemeente in te delen bij Wallonië, mocht Vlaanderen zich ooit definitief afscheiden. Komen
Voeren is niet alleen door de massale protesten van de Vlaamse Beweging door de provincie Luik (Franstalig taalstelsel) overgedragen aan de provincie Limburg (Nederlandstalig taalstelsel), met alle gevolgen van dien. Hoewel er enige tijd beweerd werd dat deze overdracht in het Vlaams Parlement bedisseld was zonder rekening te houden met de Franstaligen, was het in werkelijkheid een Luikse socialist die had voorgesteld Voeren over te dragen aan Vlaanderen.
In ruil wilde Paul Gruselin ervoor zorgen dat de regio Moeskroen-Komen van West-Vlaanderen aan Henegouwen overgedragen zou worden. Volgens de talentellingen was minder dan tien procent van de mensen in die regio uitsluitend Nederlandstalig. Na overleg binnen de socialistische partij werd besloten om de regio Moeskroen-Komen prioriteit te geven. Daardoor is faciliteitengemeente Komen-Waasten in 1963 overgedragen van de provincie West-Vlaanderen aan de Waalse provincie Luik. Er wonen een kleine 8.000 mensen, een pak meer dan in het Limburgse Voeren. Het is dus zeker mogelijk dat er, net zoals destijds, bij de opdeling van België een akkoord gesloten kan worden met Wallonië: Voeren voor Komen
“Bij een splitsing zal het Nederlandstalig onderwijs in Komen definitief verleden tijd zijn”
Frankrijk
Maar willen de Vlamingen Komen wel afgeven? Het moment dat Komen zich bij een Waalse onafhankelijke staat voegt, zal het gedaan zijn met De Taalkoffer, het Nederlandstalige schooltje dat door de Franse Gemeenschap als een pestbuil behandeld wordt. Ondanks een wettelijke verplichting, weigeren de Franse Gemeenschap en het gemeentebestuur van Komen om de school te erkennen en te financieren. De Franse Gemeenschap is bevoegd voor alle scholen op haar grondgebied en daar horen ook de Nederlandstalige scholen in faciliteitengemeenten bij. Vlaanderen geeft jaarlijks miljoenen euro’s aan de Franstalige scholen in de verschillende faciliteitengemeenten. De Taalkoffer wordt ondanks die wettelijke verplichting nog steeds gefinancierd door Vlaanderen. Als Vlaanderen ervoor kiest om Komen definitief af te staan na de splitsing van België, zullen ook die faciliteiten wegvallen en het Nederlandstalige onderwijs in Komen zal voorgoed voorbij zijn. Wat ook een optie kan zijn, als de Vlaams-nationalisten Komen niet aan de Walen gunnen, is om Komen en Komen te herenigen: Frans-Komen en Komen liggen aan weerszijden van de Leie en waren in het verleden onderdeel van dezelfde gemeente.
WANNES NEUKERMANS
22 JUNI 2023 9 Dossier
We treffen Peeters op 13 juni, enkele dagen na de laatste Grote Peiling. Met 8,3 procent kent Open Vld haar laagste score ooit. “We laten ons niet leiden door de peilingen, maar je ziet wel dat de trend voor ons op dit ogenblik echt niet goed is”, zegt de minister daarover. “Terwijl ik wel van oordeel ben dat er heel veel goede dingen gerealiseerd worden.” Zowel de Vlaamse als de federale regering hebben een populariteitsprobleem en vooral Open Vld zakt steeds verder weg.
Hoe komt het dat de Vlaamse liberalen niet wegraken uit de hoek waar de klappen vallen?
“Als we onmiddellijk alle oorzaken kenden, hadden we al wel een oplossing gevonden. Ik ben van oordeel dat er zowel federaal met onze premier als Vlaams, heel wat goede dingen gedaan worden. Maar er heerst een soort verzuring bij de mensen en ik denk dat we daarom nog meer moeten communiceren over onze goede realisaties. Die moeten we nog duidelijker ‘in the picture’ zetten.”
Eigen verwezenlijkingen meer uit de doeken doen?
“Ja, als ik alleen nog maar naar mijn eigen beleidsdomein kijk: ik denk dat wij heel veel doen en als ik tussen de mensen kom, hoor ik ook veel appreciatie. Maar als je kijkt naar de peilingen, de perceptie... merk je dat er veel frustratie is. Bijvoorbeeld over de problemen bij de autokeuringen kregen wij al honderden e-mails binnen. Die mensen klagen terecht over de werking van de keuringscentra. We pakken die problemen ook aan, maar mensen verwachten dat wij zaken met één vingerknip kunnen oplossen. Ons regelgevingsproces neemt uiteraard te vaak te veel tijd in beslag.”
Open Vld-ondervoorzitter
Stephanie D’Hose stelde opnieuw dat federaal premier De Croo als hét kopstuk uitgespeeld moet worden bij de komende verkiezingen. Is dat als minister in de Vlaamse regering niet zuur?
“Nee, zo zie ik dat niet. Ik vind dat Alexander als premier heel veel goede zaken doet: hij neemt de verantwoordelijkheid, hij zorgt ervoor dat ons land door al die crisissen raakt. De premier staat daar altijd als leider van het hele team. Ik heb er dus absoluut geen problemen mee dat die sterkte uitgespeeld wordt. Maar natuurlijk gaan wij ook promoten wat wij Vlaams allemaal gerealiseerd hebben. Ik denk ook dat wij - Bart Somers en ikzelf - altijd duidelijk getoond hebben dat wij de bruggenbouwer tussen Vlaams en federaal zijn.”
Vorige week werd een buschauffeur van De Lijn in Tienen bewusteloos geslagen door iemand die geen vervoersbewijs bij zich had. Een zoveelste geval van agressie tegenover personeel van het Openbaar Vervoer. Wat kan u hieraan doen?
“We willen daar zeker iets aan doen. Binnen de vervoersmaatschappij De Lijn hebben wij een heel beleid uitgestippeld rond
Mobiliteit beroert de gemoederen en voor Lydia Peeters is er in het kleine jaar dat rest voor de verkiezingen nog heel wat werk aan de winkel. Wie zijn auto wil laten keuren, moet vaak maandenlang wachten, verkeersveiligheid blijft een pijnpunt en door opeenvolgende crises is er sprake van een grote onderhoudsachterstand op het vlak van infrastructuur. “Maar mijn motto blijft hetzelfde: ‘Handen uit de mouwen en bruggen bouwen’”, lacht Peeters. Peeters (54) verving in 2019 Bart Tommelein als Vlaams minister van Begroting, Financiën en Energie in de Vlaamse regering en kreeg er later ook de bevoegdheden en het viceminister-presidentschap van Sven Gatz bij. In de huidige regering-Jambon is Peeters minister van Mobiliteit en Openbare Werken. Ze is bovendien al sinds 2001 burgemeester van de Limburgse gemeente Dilsen-Stokkem.
veiligheid voor de reizigers, maar ook voor onze medewerkers. We gaan onder andere maximaal inzetten op afgesloten cabines ”
“Er zijn ook telkens heel wat gesprekken die De Lijn voert en ik denk dat er daarover recent een kordaat voorbeeld uit het Kortrijkse kwam. Daar heeft de burgemeester een jonge agressor samen met de onderwijsinstelling en De Lijn een tijdelijk verbod gegeven om het openbaar vervoer nog te gebruiken. Een dergelijk lik-op-stukbeleid kan een oplossing bieden.”
Door de lange wachttijden bij keuringscentra is het voor veel mensen onmogelijk om hun auto nog gekeurd te krijgen. Waarom raakt dat niet opgelost?
“Toen tijdens de coronacrisis die bedrijven van de ene dag op de andere dichtgingen, hebben we heel wat men-
sen uitstel gegeven. Na lang aandringen hebben we de privébedrijven kunnen overtuigen om opnieuw open te gaan: mensen moesten hun auto, bijvoorbeeld voor verkoop op de tweedehandsmarkt, kunnen laten keuren.”
“De achterstand is sinds toen opgebouwd. Vanaf 2022 kon men eigenlijk terug opengaan zoals voor corona, maar heel wat keuringsbedrijven wilden niet opnieuw zonder afspraak werken. Of het nu op afspraak moet of niet, iedereen die zijn auto wil laten keuren, moet daarvoor in aanmerking komen. En niet pas maanden later.”
“Mensen die kunnen aantonen dat ze niet tijdig een afspraak konden bekomen, krijgen vanaf 15 juni geen laattijdigheidsboete meer.”
Is er te weinig concurrentie?
“Daarom gaan we een aantal herkeuringen bij erkende garagisten laten uitvoeren. Tegelijkertijd wil ik het monopolie doorbreken. Ik ben er zeker van dat een aantal grotere garagisten klaarstaan om keuringen te organiseren. Dat moet de huidige keuringsbedrijven stimuleren om iets aan hun klantvriendelijkheid te doen. Helaas zie ik dat vandaag nog steeds niet gebeuren. Vanochtend kreeg ik nog een e-mail van iemand die pas in het najaar een eerste afspraak kon krijgen bij een Antwerps keuringsbedrijf. Dat kan niet... We blijven ons best doen om dit op te lossen, maar ik heb ook een aantal decretale oplossingen en besluiten van de Vlaamse regering nodig.”
Dit jaar zijn er door VeloVeilig opnieuw meer dan 18.000 fietspunten als onveilig verklaard. Vlaanderen is volgens u al een pak veiliger dan twee jaar geleden. Is er in het verleden te weinig geïnvesteerd in fietsinfrastructuur?
“Veel staat of valt met de budgetten die je krijgt. In 2017 heeft men 100 miljoen euro uitgetrokken voor de fiets. Sinds 2021 voorzie ik jaarlijks meer dan 300 miljoen euro binnen mijn investeringsplan voor de aanpak van onze Vlaamse fietspaden langs gewestwegen, langs waterwegen... Want mensen zullen pas meer de fiets nemen om zich te verplaatsen, als dat veilig en comfortabel kan. Ze zullen hun kinderen ook pas van en naar school laten fietsen als dat veilig en comfortabel kan.”
Ons regelgevingsproces
neemt te vaak te veel tijd in beslag
“Ik vind VeloVeilig een heel goed concept: het trekt mensen over de streep om onveilige situaties mee in kaart te brengen. Ook ik zie constant nog fietspunten die voor verbetering vatbaar zijn als ik op verschillende plekken in Vlaanderen kom. Maar dat zijn ook vaak gemeente-
LYDIA PEETERS
WE GAAN MAXIMAAL INZETTEN OP AFGESLOTEN CABINES OM BUSPERSONEEL TE BESCHERMEN
“Brokkelbruggen, moordstrookjes, viaduct kaduuk...
22 JUNI 2023 10 Interview
We moeten al die termen uit ons woordenboek krijgen”
VLAAMS MINISTER VAN MOBILITEIT EN OPENBARE WERKEN
Daar waar de ruimte krap is, houd ik eerder een pleidooi voor fietsstraten, fietszones, 30 km/u-zones...”
“Wij houden een fel pleidooi voor de ‘zelfverklarende weg’. De weg moet zodanig ingericht zijn, dat het voor elke weggebruiker onmiddellijk duidelijk wordt wat van hem verwacht wordt. Op een brede gewestweg moet je geen snelheidslimiet van 30 km/u afdwingen, want dat wordt toch niet gerespecteerd.”
Heel wat openbare wegen, bruggen,... kampen met een onderhoudsachterstand. Hoe wil u die wegwerken?
“Brokkelbruggen, moordstrookjes, viaduct kaduuk... We moeten al die termen uit ons woordenboek krijgen. Het moet natuurlijk tegelijkertijd, maar we moeten zien dat we eerst die onderhoudsachterstand wegwerken vooraleer we aan nieuwe projecten beginnen. Dat is niet makkelijk: de mankracht ontbreekt ook vaak. We hebben alle projecten gesorteerd op basis van dringendheid en werken de achterhand stelselmatig weg.”
Vorige week werd opnieuw duidelijk dat de Franstalige partijen het puntenrijbewijs, nochtans vermeld in het federaal regeerakkoord, blokkeren. U stelde zelf al vaker dat het rijbewijs met punten een groot effect zou hebben op de ongevallencijfers. Is dat een reden om Mobiliteit te regionaliseren?
“Ik denk het niet. Aan de grensregio’s zal de discussie al spelen: wie rijdt er op die wegen? Wij zijn een van de weinige Europese landen zonder een rijbewijs met punten en ik vind ook dat dat er snel moet komen. Praat met politierechters, met parketten... Telkens hoor je hetzelfde: zo’n rijbewijs met punten dient niet om de bevolking te pesten, maar er is nu eenmaal een beperkte groep van hardleerse chauffeurs die alle regels aan hun laars lappen.”
“De vraag is niet of er een slimme kilometerheffing komt, maar wanneer”, gaf u enkele jaren terug aan.
“Daar blijf ik ook bij.”
We zijn nu twee jaar later. Wanneer denkt u?
Op die ‘combimobiliteit’ gaan we in de toekomst veel meer inzetten. We moeten mensen het veel makkelijker maken om snel te schakelen, zonder dat het hen meer kost.”
Niet iedereen heeft een adequaat bus- en treinnet in zijn buurt. Wordt het voor hen niet te duur om zich te verplaatsen?
“Ik kom zelf uit een landelijke regio en hoor daar die kritiek ook geregeld. Maar je moet het goed uitgelegd krijgen: door met verschillende tarieven en vervoersmiddelen te werken, hoeft het niet duur te worden. Je kan bijvoorbeeld van Dilsen-Stokkem de auto of een deelauto of fiets nemen tot aan een treinstation, daar overstappen op het openbaar vervoer om in Brussel opnieuw een duurzaam vervoersmiddel te nemen. We zijn er vandaag nog niet, maar we moeten daar als overheid verder op inzetten.”
Enkele weken geleden bleek dat een adviseur op uw kabinet ook zaakvoerder van een bedrijf in rijopleidingen is. Heeft die persoon ooit meebeslist over subsidies die zijn bedrijf kreeg?
“Neen. Dat verhaal en hoe dat plots naar buiten kwam, was weinig genuanceerd. Die persoon in kwestie was al lange tijd verbonden aan een bedrijf dat volop inzet op verkeersveiligheid. Op een gegeven moment is hij naar mij gekomen en vertelde hij dat hij bepaalde zaken rond verkeersveiligheid wilde doen. Op dat moment heb ik aan hem voorgesteld om op mijn kabinet te werken: als je beleidsmatig zaken wil realiseren, kan dat het best hier.”
“De subsidie die het bedrijf, dat hij reeds in 2009 heeft overgedragen, krijgt, is niet zomaar een forfaitaire subsidie. Het gaat over een tegemoetkoming die het departement Mobiliteit en Openbare Werken betaalt aan erkende instellingen die terugkommomenten organiseren. Die regelgeving dateert van 2018, toen nog onder minister Weyts (N-VA). De burger betaalt 120 euro en elke instantie krijgt per persoon een tegemoetkoming van 20 euro. Dat is het verhaal, maar plots wordt daarover geschreven alsof iemand hier op mijn kabinet aan de wieltjes draait om zichzelf te kunnen bevoordelen. Dat is absoluut niet het geval.”
vergoeding kreeg. Maar je moet je op dat moment weer gaan verdedigen. En dat vind ik spijtig, want dat is tijd en energie die je niet kan gebruiken voor positieve zaken en om beleid te voeren.”
Ik ben kandidaat om de Vlaamse lijst te trekken
Bent u in Limburg opnieuw kandidaat-lijsttrekker?
“Dat is aan het regiobestuur om daarover te oordelen, maar ik ben inderdaad kandidaat om de Vlaamse lijst te trekken.”
Hoopt u nog minister te zijn na 2024?
“Dat zullen we zien, we moeten niet vooruitlopen op de feiten. Ik ben sinds 2001 burgemeester in Dilsen-Stokkem, ik ben dat nog altijd, weliswaar titelvoerend. Ik deed mijn job als burgemeester heel graag en in het begin van mijn ministeriële carrière miste ik dat wel. Al kom ik nu ook Vlaanderenbreed tussen de mensen. Nu is het vooral zaak om tot aan de verkiezingen hard te blijven werken.”
Uw echtgenoot, Jan Verlinden, reageerde vorige week op onlinehaatberichten bij TV Limburg.
Krijgt u daar veel mee te maken?
“Ik vind de oproep van mijn man zeker terecht. Ik wist niet dat het hem zelf zo hoog zat en hij heeft ook niet van tevoren met mij overlegd. Ik kijk liever zelf niet meer naar sociale media, want je raakt er alleen slechtgezind door. Er zijn toch wel wat mensen die geen blad voor de mond nemen en gewoon alles wat in hen opkomt posten, waarvan je je afvraagt: ‘Moet dat nu op die manier?’”
wegen. Daarom willen we de lokale besturen ook mee over de streep trekken om betere fietsinfrastructuur te bouwen. We steunen de gemeenten en provinciale besturen daar ook financieel in.”
Volgende week lanceert u een praktische gids: ‘Veilig fietst het langst’, met de belangrijkste regels op een rij. Is dat nodig?
“90 procent van de ongevallen heeft te maken met gedrag van de weggebruiker, of dat nu een fietser, automobilist of vrachtwagenchauffeur is. Iedereen die zich in het verkeer begeeft, heeft een verpletterende verantwoordelijkheid: houd rekening met elkaar, houd oogcontact, focus op de weg... We investeren in infrastructuur, maar ook educatie en opleiding is belangrijk. De Vlaamse Stichting Verkeerskunde krijgt daarvoor een jaarlijks budget van 9 miljoen euro.”
In 2018 was ‘moordstrookje’ het Woord van het Jaar. Langs bepaalde wegen worden er met stippellijnen smalle stroken aangeduid die de naam fietspad niet waardig zijn. Als het niet veilig kan, wordt fietsen langs die wegen dan misschien niet beter verboden?
“Ik denk niet dat verbieden een optie is. Mensen zullen zich toch verplaatsen. Het is dan beter om de beschikbare ruimte zo nuttig mogelijk in te delen. Conform de wegcode moet je anderhalve meter tussenlaten als je een fietser wil inhalen.
“Wanneer het draagvlak er is en de tijd er rijp voor is. Ik blijf zelf pleitbezorger voor een slimme, gebiedstrekkende kilometerheffing die gekoppeld is aan de taxshift. Niet zoals het Brusselse voorstel, waar de Vlaamse en Waalse pendelaar niets aan heeft.”
“Vandaag zijn de belastingen gebaseerd op het bezit van de wagen, en niet op het gebruik ervan. Dat willen wij aanpassen, omdat je dan ook sturend kan werken. We zouden met nultarieven in gebieden en op tijdstippen waar geen congestie is willen werken. Als je de slimme heffing koppelt aan een taxshift, kan je het verkeer gaan sturen. Dat is onze boodschap en ik hoor dat heel wat mensen pro zijn. Sommigen mogen het al hardop zeggen, anderen moeten voorlopig nog de debatfiche napraten (lacht).”
Als het in de praktijk niet op een belastingverhoging uitdraait, zullen meer mensen geneigd zijn de slimme kilometerheffing te steunen.
“Als liberaal ben ik niet voor belastingverhogingen, voor ons moet het een volledige taxshift zijn. Voor een aantal mensen kan dat zelfs voordeliger uitkomen. Zeker gecombineerd met de randmobiliteit.”
Het gebruik van verschillende vervoersmiddelen?
“Klopt. Praat met jongere mensen in het Gentse, Brusselse of Antwerpse... Daar wordt al veel meer gekeken naar deelmobiliteit, het openbaar vervoer, fietsen,... om zich te verplaatsen in de stad.
“Ik vond dat heel spijtig, want hij heeft er zelfs even over nagedacht om ermee te stoppen. Terwijl ik vind dat hij enorm waardevolle ingevingen heeft op mijn kabinet. Eender welke persoon heeft wel ergens een belang bij, niemand is volkomen objectief. Het is toch logisch dat we specialisten over verkeersveiligheid aanwerven. En dat die een professionele achtergrond hebben, is toch normaal?”
90 procent van de ongevallen heeft te maken met het gedrag van de weggebruiker
Die periode viel er op quasi elk kabinet wel een lijk - of lijkje - uit de kast. Dat kan toch niet toevallig zijn?
“Ik denk dat het hele verhaal begonnen is na het verhaal bij bpost, waar mensen gedetacheerd werden op het kabinet van minister De Sutter (Groen). Ik kan alleen maar spreken over mijn eigen kabinet: iedereen heeft hier een deontologische code onderschreven en daar moet je je aan houden. Wie dat niet doet, moet vertrekken. Maar dat is voorlopig niet het geval geweest bij mij.”
Had u toen het gevoel dat men u probeerde te ‘pakken’?
“Ik vond dat verhaal volledig uit de context getrokken, want het is absoluut niet zo dat die persoon een subsidie of extra
“Kritiek mag en moet, ik hoef niet alleen lofbetuigingen te krijgen. Maar het moet wel op wel op een beleefde manier, en dat ontbreekt vaak. Ik hoor dat dat bij politici speelt, maar ook bij andere mensen die ‘in the picture’ lopen. Ik vind dat onbetamelijk en dat is net zoals het geval van de buschauffeur in Tienen absoluut niet goed te keuren. Of je je nu schuldig maakt aan verbale of fysieke agressie: wat heb je daar in godsnaam aan?”
“Het VNZ is een uitmuntend functionerend ziekenfonds datnaast het uitkeren van wettelijke vergoedingen - extra voordelen biedt aan zijn leden.
Bovendien is het VNZ een echte gemeenschapsorganisatie die zich met passie ten dienste stelt van de ontwikkeling en ontplooiing van onze volksgemeenschap. Sluit aan en geniet mee van deze meerwaarde.”
Jan Verleysen, gewezen nationale voorzitter Marnixring
Internationale Serviceclub
Hoofdzetel:
sociale zekerheid!
Word lid van het VNZ.
2800 Mechelen Tel 015 28 90 90 www.vnz.be
Hoogstratenplein 1
Voor een Vlaamse
WANNES NEUKERMANS
22 JUNI 2023 11 Interview
Wie is Silvia Orriols, de eerste ‘rechtse’ burgemeester in Catalonië?
De 39-jarige Silvia Orriols heeft afgelopen zaterdag de eed afgelegd als nieuwe burgemeester van het Catalaanse bergdorp Ripoll. Met haar partij Aliança Catalana haalde ze 30 procent van de stemmen bij de lokale verkiezingen.
Ripoll kwam na de aanslagen in Catalonië op 17 en 18 augustus 2017 op negatieve wijze in het nieuws als broedplaats van terrorisme. De terrorist die met een bestelwagen voetgangers aanreed op de Ramblas in Barcelona, was immers vetrokken in Ripoll. Ook de vijf terroristen met valse bomgordels die zo’n zes uur later werden doodgeschoten in de badplaats Cambrils, waren afkomstig uit het Catalaanse bergdorp. De nacht voorafgaand aan de aanslag kwam bij de ontploffing van een woning vol explosieven in Alcanar ook de imam van Ripoll om het leven.
Wieg van Catalonië of van terrorisme?
In totaal kwamen bij de aanslagen 16 mensen om het leven, onder wie een Vlaamse vrouw. Toenmalig burgemeester Jordi Munell toonde zich destijds bezorgd over de reputatie van zijn dorp. Hij drukte de hoop uit dat Ripoll “niet bekend komt te staan als de wieg van het jihadisme” in plaats van “de wieg van Catalonië”, zoals de bijnaam van het dorp luidt.
Orriols omschreef haar verkiezingsoverwinning als “een postuum eerbetoon aan de slachtoffers van de aanslagen”. Haar belangrijkste politieke doelstelling bestaat erin Ripoll te “redden en verlossen” van de islam en massamigratie. Na de lokale verkiezingen zei Orriols in een interview met het Spaanse dagblad El País dat “waar moslims in de meerderheid zijn, de beschaving eindigt”. Ze toonde zich ook kritisch voor de massamigratie die volgens haar heeft geleid tot
FRANKRIJK
“aanvallen, geweld en barbarij” in Ripoll. Catalaanse onafhankelijkheid
Naast een migratiekritische politica is Orriols ook een voorvechter van de Catalaanse onafhankelijkheid. Op Twitter omschrijft ze zichzelf als “moeder van vijf Catalaantjes”. “Catalonië is de natie van mijn voorouders en zal de staat van mijn kinderen zijn”, luidt de niet mis te verstane boodschap die bovenaan haar Twitterprofiel prijkt. Ze verdedigt naar eigen zeggen het Catalonië “dat we vandaag zouden hebben als we 400 jaar geleden niet veroverd waren”.
De andere politieke partijen van Ripoll probeerden samen - tevergeefs - een akkoord te sluiten om Orriols uit het gemeentehuis te houden. Ze slaagden er echter niet in om tijdig een tegencoalitie te vormen, waardoor de burgemeesterssjerp automatisch naar de grootste partij - Aliança Catalana - ging.
Na haar eedaflegging deelde ze op Twitter een foto van het graf van Wilfried I in het klooster van Santa Maria van Ripoll. De voormalige graaf van Barcelona en de omliggende graafschappen wordt beschouwd als de grondlegger van de Catalaanse natie. De legende luidt dat hij na een veldslag met zijn bebloede vingers over een geel schild streek en zo aan de oorsprong lag van het ontstaan van de Catalaanse vlag. “Dit is waar het allemaal begon, en vanaf hier zullen we ALLES heroveren. Lang leve Ripoll en lang leve Catalonië!”, schreef ze bij de foto.
ANTON SCHELFAUT
Oud-ambassadeur waarschuwt voor westerse naïviteit inzake migratie
In een interview met de Franse krant Le Point op 24 mei klaagt Xavier Driencourt de vele voordelen aan die Algerijnse migranten in Frankrijk genieten. Privileges die het resultaat zijn van het migratieakkoord van 1968 tussen Frankrijk en zijn vroegere kolonie, Algerije. Xavier Driencourt was gedurende 7 jaar Franse ambassadeur in Algerije en weet waarover hij het heeft.
De voormalige ambassadeur klaagt de disproportionele voordelen aan die Algerijnen in Frankrijk genieten, terwijl “de context ten opzichte van die jaren volledig veranderd is”. Hij herinnert dat Algerijnen recht hebben “op een certificaat van administratief verblijf voor elk visum van langer dan 3 maand” en “een verblijfsvergunning kunnen verwerven binnen het jaar”. De familiale hereniging is bijzonder gemakkelijk. De Algerijnse migratie “ontsnapt totaal aan de regels van integratie”. Die regels kan men trouwens niet veranderen, want internationale verdragen staan in de Franse juridische orde boven de nationale wetten.
Frankrijk wordt uitgespuwd en toch wil men er zich vrij kunnen bewegen
“Bij de bevolking en bij de Algerijnse leiders bestaat er zoiets als een mentaal ‘recht op visa’, dat wordt aanzien als het spiegelbeeld van 32 jaar kolonisatie”, zegt Driencourt. En in de mate dat “Frankrijk veracht wordt in
Algerije, eist men de vrijheid op om er zich in alle vrijheid te vestigen”. De voormalige ambassadeur klaagt vooral het gebrek aan moed van de Franse politieke klasse aan, die “een analysefout maakt door te denken dat ambassades, spijtbetuigingen en schouderklopjes hun Algerijnse collega’s zullen ompraten”. Algerijnse leiders functioneren op basis van machtsverhoudingen en beseffen
DUITSLAND
Wooncentrum enkel voor lesbische vrouwen in Berlijn
eigenlijk maar al te goed dat “het akkoord van 1968 geen enkele reden van bestaan meer heeft en intussen lachen ze om onze naïviteit”. Een Franse regering moet met vastheid opereren en “machtsverhoudingen creëren die onze relatie met Algerije opnieuw definiëren op een gezonde basis, en vooral dan op het vlak van migratie”. “Men moet lucide zijn, er bestaat geen geruststellende manier om dit objectief te bereiken”, besluit hij.
Maar of Macron en de Franse regering hier oren naar hebben? Men blijft liever in de comfortzone van de (al dan niet gespeelde) naïviteit zitten.
Kent u wooncentra of appartementsblokken die enkel toegankelijk zijn voor heteroseksuele koppels? Neen? Ik ook niet. In Berlijn wordt momenteel een wooncentrum met 72 woningen opgericht dat louter voor lesbische vrouwen bedoeld is. Een wooncentrum in het centrum van de stad, op 800 meter van de Alexanderplatz en naast het Rathaus Mitte. Goed gelegen dus. Het gebouw, aldus het Stadtplanungsamt, zou instapklaar zijn tegen oktober 2025.
Daarmee gaat de wijk in op de vraag van het lesbisch collectief ‘Rad und Tat gGmbh’ (of ‘RuT’). Die vereniging zal optreden als hoofdhuurder en zal de verantwoordelijkheid voor het woonproject op zich nemen. Maar toen ‘RuT’ daarenboven eiste dat het gebouw in de regenboogkleuren zou worden geschilderd, weigerde de wijk daarop in te gaan. Omdat het niet past in het straatbeeld, zegt de overheid.
Apartheid wordt verkocht als inclusiviteit
De woningbouwmaatschappij WBM (Wohnungbaugesellschaft Mitte) is verantwoordelijk voor het bouwen. SPD-er Ephraim Gothe: “Wij zijn als wijk trots dit project mee te hebben ondersteund, en daarmee een belangrijke bijdrage te hebben geleverd aan een inclusieve en levendige stad.” Voor de woordvoerster van ‘RuT’, Jutta Brambach, betekent dit lesbisch woonproject “voor geheel Europa een voorbeeldproject”.
De overheid bepaalt trouwens ook de huurprijs van de 35 huurwoningen in dit “inclusief en generatie-overstijgend lesbisch woonproject”, heet het verder. Per vierkante meter zou een huurprijs van 6,90 euro gelden, terwijl de gemiddelde huurprijs in Berlin-Mitte ongeveer 20 euro bedraagt.
Buitenland
CATALONIË
PIET VAN NIEUWVLIET
PIET VAN NIEUWVLIET
© TWITTER 22 JUNI 2023 12
Silvia Orriols
DIPLOMATIEKE VALIES
Redt men het hachje van Lahbib op Buitenlandse Zaken?
Hij kwam, bleef wat te lang volgens velen en zag zich genoodzaakt ontslag te nemen uit de Brusselse regering. Dat het politiek verhaal van Pascal Smet eindig was, lag in de lijn van de verwachtingen, maar deze timing was niet gepland. En dan nog door een internationaal dossier. Blijft het bij zijn kop, of rolt ook die van Lahbib op Buitenlandse Zaken? De meeste insiders gaan uit dat zij (en de regering) de storm zal overleven, tenzij er natuurlijk een politieke deus ex machina opduikt…
Het ontslag van een lid van de Brusselse regering is een rariteit. Wijlen Vic Anciaux (VU) deed het zo’n kwarteeuw geleden, toen het gepalaver over de taalkaders groteske vormen aannam. De inmiddels ook al overleden Daniel Ducarme vertrok in 2004. Noodgedwongen, nadat bleek dat hij al enkele jaren geen aangifte van zijn personenbelasting had gedaan. “Il a un peu la négligence des artistes”, suste partijleider Michel, vader van, in een poging zijn positie te redden. Leuk gevonden, maar onvoldoende. En toen kwam Pascal Smet (one.brussels-Vooruit), slachtoffer van zijn eigen ‘stedendiplomatie’ waarbij blijkbaar niet altijd de juiste gasten betrokken waren. Het heeft iets paradoxaals dat de man die ‘stedelijkheid’ in al zijn vormen koesterde en poneerde, net op dit thema sneuvelt.
Omstreden burgemeester
Samengevat: op een ontmoeting van een internationale stedelijke club die in Brussel samenkwam, bleek ook de burgemeester van Teheran aanwezig te zijn. Het zorgde voor commotie. Tegenbetogers, dat spreekt, en leden van de Iraanse delegatie die ze filmden; kortom, ze deden wat geheime agenten geacht worden te doen. 14 lui in totaal, allen keurig in het bezit van een geldig visum. Het advies van Buitenlandse Zaken was aanvankelijk negatief, maar Smet had er op aangedrongen bij Lahbib, zijn collega op Buitenlandse Zaken. Nu goed, die kerels kwamen en gingen weer, maar de geest raakte niet meer in de fles. De spreekwoordelijke druppel kwam er toen bleek dat het Brussels Gewest ook de hotelkosten van de burgervader van Teheran betaald had. Net zoals die van de overige delegatieleiders. Is dat zo vreemd? Men is welkom of niet. Niet een beetje welkom. En er zijn nu eenmaal internationale geplogenheden bij dit soort van ontmoetingen. Hotelkosten als spreekwoordelijke stok.
Walid Khaled
Een omstreden snuiter mét visum, het roept onmiddellijk de herinnering aan de zaak-Khaled op. In 1991 wordt ene Walid Khaled, een berucht lid van de Palestijnse terreurgroep Aboe Nidal, op de grote markt in Brussel opgepakt. Alleen bleek de man in het bezit van een geldig toeristenvisum te zijn, een verzoek van de Franse inlichtingendiensten. De man had ons land de sleutel bezorgd tot de vrijlating van het gezin Houtekins-Kets, de zoge-
OPINIE
naamde Silco-gijzelaars. Twee topambtenaren op Buitenlandse Zaken draaiden op voor de zaak, maar de minister van Buitenlandse Zaken, de inmiddels 90-jarige minister van staat Mark Eyskens, bleef aan. In het oog van de storm staande, verklaarde hij in De Volkskrant dat - en we citeren - mocht hij in een Britse regering hebben gezeten, hij natuurlijk al opgestapt was, alleen hoeft dat niet “in een apenland”. Einde citaat.
Aanvankelijk wil zijn partij, de CVP, zijn vertrek, maar uiteindelijk schaart ze zich achter hem en redt zijn hachje. Dat toenmalige premier Wilfried Martens dat in zijn memoires als een van de grootste vergissingen uit zijn loopbaan omschrijft, is veelzeggend. Dat hij op het moment dat het erop aankwam die politieke steun genoot, is de essentie, en hou dit even in gedachten. Inmiddels werd de ‘Eyskens-doctrine’ trouwens ook wet. Bij de staatshervorming van 1993 werd beslist dat een constructieve mo-
Internationale Torquemada’s
Wie het woke-discours gelóóft, kan alleen maar besluiten dat de blanken een minderwaardig en verdorven ras zijn. Dit is schaamteloze rassenhaat. Maar niemand lijkt dat te zien.
In 1492 probeerde de inquisiteur Torquemada de ‘katholieke koningen’ Ferdinand en Isabella ervan te overtuigen alle joden uit Spanje te verdrijven. Dat stuitte in brede kringen op heftig verzet, ook aan het hof zelf, waar joden topfuncties bekleedden. Een kerkelijke kroniekschrijver haalde daarbij als tegenargument aan dat het onzinnig was de joden in Spanje te beschuldigen van de moord op Christus. Zij hadden daar toch niets mee te maken? Dat hadden de joden in Jeruzalem gedaan. Hij gebruikte het logische argument dat niet álle leden van een etnische of religieuze groep verantwoordelijk gesteld mogen worden voor de daden van een kleine deelgroep. Het tijdsargument zou nog veel krachtiger zijn geweest. Hoe konden de joden in 1492 schuldig of medeplichtig zijn aan de dood van Christus in het jaar 33? Ten slotte dreef Torquemada zijn zin toch door.
Herstelbetalingen
Vreemd genoeg wordt die waanzinnige Torquemada-logica nu, meer dan vijf eeuwen later, opnieuw in brede kring aanvaard. Onder invloed van de woke-waanzin worden blanken nu als groep verketterd en opgezadeld met destructieve gevoelens van collectieve en erfelijke schuld. Zowel in Europa als in Canada en de VS wordt in alle ernst tot op de hoogste politieke niveaus onderhandeld over excuses en herstelbetalingen voor de slavernij, die in die landen al generaties geleden is afgeschaft. Van de
mensen die de ‘schadevergoedingen’ incasseren, is er niemand ooit een slaaf geweest.
Van de mensen die ervoor moeten betalen, of die excuses moeten maken, heeft niemand ooit slaven gehad. Het is even idioot als de joden nu collectief beschuldigen van de moord op Christus in 33.
Ter vergelijking: toen er in 1952 een Duits-Israëlisch verdrag werd gesloten over schadevergoedingen voor de overlevende slachtoffers van de Shoah, was dat wél verdedigbaar: in Israël woonden nog vele tien-
tie van wantrouwen niet langer tegen één minister, maar tegen de voltallige regering gericht kan worden. Maar terug naar 2023.
Politieke afweging
Krijgt Pascal Smet gezelschap op de schoppenbank in de hoedanigheid van buitenlandminister Lahbib? Onze gok: neen. De voorbije dagen benadert men de hele situatie in termen van schuld, verantwoordelijkheid, al dan niet moreel, enzoverder. Maar zo weinig politiek. Het beeld van Pascal Smet moederziel alleen op de ministerbank, terwijl hij geïnterpelleerd wordt, spreekt boekdelen. Het is het beeld van een man die de ploeg niet meer meeheeft.
De situatie van Lahbib is anders. Andere regering, andere partij, maar ook een andere achtergrond - ook dat speelt. Ze werd een jaar geleden minister, als een wit konijn uit de hoed van voorzitter Bouchez getoverd. Tegen alle verwachtingen in, waardoor de gedoodverfde kandidate Alexia Bertrand zonder schroom noch mededogen gepasseerd werd. Haar naar de politieke slachtbank begeleiden is niet goed voor de MR. De regering laten vallen één jaar voor de verkiezingen, is wellicht funest voor iedereen. Wanneer we dit lezen, weten we of onze (overdachte) gok correct is.
duizenden overlevenden van de Shoah en de meeste Duitse volwassenen behoorden nog tot de generatie die collectief verantwoordelijk was voor de opkomst van het nazisme. Collectieve verantwoordelijkheid is een zinvol begrip, al moet het voorzichtiger gehanteerd worden dan in de Duitse context meestal gebeurt.
Erfelijke schuld
Het begrip erfelijke schuld is echter moreel gezien een wangedrocht. Geen enkele Duitser die na de oorlog is geboren of volwassen geworden, kan moreel schuldig zijn aan de Shoah. Geen enkele nu nog levende
blanke Amerikaan of Europeaan is moreel schuldig aan de slavernij. Niemand moet daarvoor betalen of excuses maken. En het ergste moet misschien nog komen: in extreme groepen, zoals de Black Panthers en Black Lives Matter, leeft het psychopathische idee dat er een soort erfelijk ‘recht of wraak’ is, niet op de daders, maar op hun afstammelingen en dat het beroven of verkrachten van blanken een gerechtvaardigde vorm van vergelding voor de slavernij is. Als dat idee naar Europa overwaait…
Moreel pervers
Het getuigt van een verschrikkelijke morele perversiteit dat men het concept ‘erfelijke schuld’ alleen op blanken toepast, terwijl slavernij en imperialisme in álle beschavingen bestond. Niemand vraagt de Turken ooit excuses of schadevergoedingen voor de slavernij in het Ottomaanse Rijk of voor de genocide in Armenië. Niemand geeft ooit een kik over de wraakacties tegen blanken tijdens de dekolonisatie in Indonesië en Afrika. De Japanners hebben zich tijdens de Tweede Wereldoorlog nog wreder gedragen dan de nazi’s, maar ze zijn nooit op dezelfde manier ter verantwoording geroepen. Voor alle andere rassen wordt zedig gezwegen over hun wreedheden uit het verleden. Alleen voor het vervloekte blanke ras gelden andere regels. Voor blanken is schuld klaarblijkelijk wel erfelijk. Zij moeten boeten voor de echte of vermeende zonden van hun voorvaderen. Net zoals de joden eeuwenlang moesten boeten voor de moord op Christus, die door de Romeinen was gekruisigd.
Buitenland
MICHAËL VANDAMME
PAUL BÄUMER
© WIKIPEDIA
Torquemada als inquisiteur naast paus Sixtus IV
Alireza Zakani (onderaan vierde van links) en Pascal Smet (bovenaan midden) tijdens de Brussels Urban Summit op 12 juni
22 JUNI 2023 13
JULES GHEUDE WAALSE COLUMNIST EN AUTEUR
In het kader van ons communautaire dossier ‘institutionele zaken’ praatten we met Jules Gheude. De ondertussen 76-jarige Waalse columnist is oud-medewerker en biograaf van de Waalse voormalige federale minister François Perin. Gheude publiceerde meerdere essays en boeken over de Belgische communautaire kwestie. We hebben het met hem over de toekomst van België, of eerder over het testament volgens hem, en het rattachisme.
“Sinds 2010 is het steeds moeilijker om een federale regering te vormen”, vertelt Jules Gheude. “De crisis was toen zo groot dat de Franse Assemblée nationale twee van haar leden naar België stuurde om de situatie te analyseren. Het feit dat België opgedeeld is in twee grote gewesten, die meer en meer van elkaar verschillen, brengt het voortbestaan van België in gevaar. Dat was hun conclusie.”
De verkiezingen volgend jaar zullen uitdraaien op een “dovemansgesprek” wanneer het gaat over een nieuwe staatshervorming, meent Gheude. “Volgend jaar wordt er een zevende staatshervorming verwacht. Aangezien de kloof op dat vlak zo groot is tussen Vlaanderen en Wallonië, zal dat wellicht eindigen in koning Filip die een onvindbare federale regering probeert achterna te hollen. Het feit ismaar de Franstalige leiders willen het niet erkennen - dat Vlaanderen zich niet meer als een deelstaat beschouwt, maar wel als een natie met de intrinsieke roeping om een soevereine staat te worden.”
Hoe kan men dan uit die impasse geraken?
“Als er geen federale regering gevormd kan worden, dan krijgen we een land dat niet meer bestaat. N-VA en Vlaams Belang hebben hetzelfde einddoel, namelijk de onafhankelijkheid van Vlaanderen. Zij zouden dan, als ze samen een absolute meerderheid hebben in het Vlaams Parlement, de onafhankelijkheid van Vlaanderen kunnen uitroepen. Hun parlementsleden hebben de volledige democratische legitimiteit om dat te doen. Zij zouden in feite slechts een van de hoofdpunten van hun programma’s uitvoeren. Een onafhankelijk Vlaanderen zou het uiteenvallen van de Belgische staat betekenen. Door de afwezigheid van een sterke centrale macht in Brussel zou het niet mogelijk zijn zich daartegen te verzetten. Bovendien zou de Europese Unie alleen maar akte kunnen nemen van de feiten. Een Franse ambassadeur heeft mij trouwens ooit gezegd dat zijn land het eerste zou zijn om een soevereine Vlaamse staat te erkennen.”
Wat moet er gebeuren met Wallonië?
“De toekomst van Wallonië kan alleen verzekerd worden door zijn integratie in de Franse Republiek. Als Wallonië aan zijn lot zou worden overgelaten, zou het zich zulke inspanningen moeten getroosten dat het zou uitlopen op een sociaal bloedbad. Dat is de harde realiteit, zonder er een karikatuur van te maken.”
“In Vlaanderen krijg ik af en toe de vraag of ze in Namen, in de lades van het ‘Elysette’, een ‘Plan B’ hebben klaarliggen: de fameuze ‘WalloBrux’. Uit een peiling van maart 2013 blijkt dat 61 procent van de Walen een Waals-Brusselse staat wenst, mocht België uit elkaar vallen. Maar 68 procent van de Brusselaars pleit voor een onafhankelijk statuut. Dat is begrijpelijk. Voor een Europees gemiddelde van 100, wat betreft het bbp, staat Brussel-Hoofdstad op 200. Dat is 115 punten meer dan Wallonië. Maar er is ook het feit dat men met uiteenlopende zaken geconfronteerd wordt, met bevolkingen die sociologisch en menselijk sterk van elkaar verschillen. Bovendien zou die constructie geen geografische homogeniteit vertonen aangezien Brussel als een enclave in Vlaanderen ligt.”
Als er geen federale regering gevormd kan worden, dan krijgen we een land dat niet meer bestaat
“Hoe zou men, in deze nieuwe staat, de machten organiseren en het respectieve gewicht van Brussel en Wallonië meten?
Zou men het gelijkheidsbeginsel toepassen, of liever dat van evenredigheid? Nu is het al moeilijk voor Walen en Brusselaars om één entiteit te vormen. De Waalse ultraregionalisten hebben een hekel aan de Franse gemeenschap. Zonder Vlaanderen zou België een totaal verschillend land zijn, geamputeerd van een belangrijk deel van zijn grondgebied. Dit rest-België zou geen aanspraak op een gelijke juridische persoonlijkheid kunnen maken. Een WalloBrux lijkt dus wel een hersenschim te zijn.”
Is het rattachisme, de aansluiting van Wallonië bij Frankrijk, dan de beste optie?
“De enige optie. Een van de argumenten die aangevoerd wordt om die te verwerpen, is dat de Waalse elites zeer gehecht zijn aan hun voorrechten en die niet willen kwijtraken. Maar tijdens de Staten-Generaal van Wallonië, die we in maart 2009 hielden aan de Universiteit van Luik, stelde Jacques Lenain, een voormalige hoge Franse ambtenaar, een ‘integratie-autonomieproject’ voor. Dat betekent dat in essentie het Belgische juridische erfgoed behouden wordt, maar het beschermt te-
gelijkertijd via een eigen statuut de Waalse verworvenheden. De Walen blijven wat ze nu zijn, met hun instellingen en bevoegdheden, maar worden volwaardige Franse burgers. Niets zal verplicht zijn. Als de betrokken partijen akkoord gaan over een integratie-autonomieproject, dan zal dat voorgelegd worden in een referendum, zowel in Frankrijk als in Wallonië.”
“Het integratie-autonomieproject biedt een dubbel voordeel. Wallonië blijft de facto binnen de Europese Unie en het komt Frankrijk toe om met Vlaanderen over de modaliteiten van de scheiding te onderhandelen, namelijk de schuld. In dat verband schreef Jacques Attali, voormalig adviseur van president François Mitterrand, op zijn blog van 9 september 2008:
“De prijs die Frankrijk zou moeten betalen, zou zeker kleiner zijn dat de winst die het eruit haalt.”
Wat exact zou Frankrijk erbij winnen?
“Met de integratie van Wallonië zou de Republiek op vreedzame manier zowel territoriaal als demografisch winst boeken en zo het verschil met Duitsland gevoelig verkleinen. Wallonië is bovendien strategisch gelegen. Zijn natuurlijke rijkdommen, zijn communicatienetwerk, zijn cultuur, zijn onderzoekers en technologiebedrijven, zijn universiteiten en hogescholen, vormen allemaal belangrijke troeven. De bruid komt niet met lege handen (lacht).”
Uit de peilingen blijkt dat slechts een klein deel van de Walen gewonnen is voor een aansluiting bij Frankrijk…
“Ik ben ervan overtuigd dat het helemaal anders zal lopen de dag dat de afgrond in zicht komt. De Walen zullen pas reageren als ze met de harde realiteit worden geconfronteerd, met een forse daling van hun levensstandaard. In Frankrijk lijkt de publieke opinie bereid om Wallonië te verwelkomen: 66 procent en tot 75 procent in de grensstreken, volgens een peiling van France-Soir.”
Wat moet er volgens u gebeuren met Brussel?
“Vlaanderen mag dan van Brussel zijn hoofdstad gemaakt hebben, het kan toch niet ontkennen dat Brussel een volwaardig gewest geworden is. Zeker, het is een regio die als enclave in Vlaanderen ligt, maar ze beschikt over eigen grenzen. Dat feit is van groot belang als men weet dat bij de ontmanteling van ex-Joegoslavië de interne administratieve grenzen, die per definitie niet in internationale verdragen vastliggen, in het rapport van de commissie-Badinter van 1992 door de Europese Unie erkend werden. Toepassing van deze jurisprudentie zou dus impliceren dat men bij een splitsing van België rekening zou moeten houden met de geografische afbakening van Vlaanderen, Wallonië én Brussel. De Vlaamse en Franse gemeenschappen kunnen immers niet afgebakend worden. Uit een studie van Rudi Janssens (VUB) in 2013, blijkt dat 73 procent van de Brusselaars autonoom wil blijven als België verdwijnt. Slechts 4,6
procent kiest voor Wallonië en 4 procent voor Vlaanderen.”
“De specifieke situatie van de Duitstalige gemeenschap moet ook even vermeld worden. Ongetwijfeld was de inlijving ervan bij het Waals Gewest een vergissing. Vanzelfsprekend moet ze, ingeval België van de kaart verdwijnt, haar eigen lot vrij kunnen bepalen. Zoals u ziet, zou de verdwijning van België op geen enkele manier het einde van de wereld betekenen. Integendeel, het zou een einde maken aan de voortdurende en steriele twisten.”
De toekomst van Wallonië kan alleen verzekerd worden door zijn integratie in de Franse Republiek
Een win-winsituatie voor iedereen?
“In zijn laatste interview met Le Soir in 2011, verklaarde François Perin: ‘De Vlaamse Beweging heeft over de hele lijn gewonnen. Een natie is geboren, met een collectief gevoel. Bart De Wever ligt in die lijn. Logischerwijs zegt De Wever dat hij een onafhankelijke Vlaamse staat wil. En om dat uit te leggen, vliegt hij eerst naar Londen. De Wever kent immers de geschiedenis. Engeland zal de eerste staat zijn om de onafhankelijkheid van Vlaanderen te erkennen en Frankrijk zal er geen bezwaar tegen hebben. Ik wens dus het volgende scenario: een onafhankelijkheidsverklaring van Vlaanderen, een vreedzame onderhandeling over de scheiding en over het lot van Brussel, en Wallonië bij Frankrijk.’ Daar ga ik volledig mee akkoord (lacht).”
VERDELING STAATSSCHULD BELGIË
“Artikel 40 van de conventie van de VN over erfopvolging van een staat wat betreft de bezittingen, archieven en staatsschulden, stipuleert dat de verdeling van de internationale schuld - binnenlandse schulden komen hier niet ter sprake - naar billijkheid moet verlopen, rekening houdend met de activa die naar de opvolgingsstaat gaan. Maar die conventie is niet van kracht en België heeft ze niet ondertekend. Dat houdt in dat de modaliteiten van de verdeling van de Belgische internationale schuld niet volgens internationaalrechtelijke en dus voorzienbare regels zouden verlopen, maar na afspraken tussen de opvolgingsstaten, en dus onderhevig zouden zijn aan de onderlinge krachsverhoudingen van dat moment.”
Interview
STIJN DERUDDER
22 JUNI 2023 14
“De verdwijning van België zou een einde maken aan de voortdurende en steriele twisten”
WELKE MAATREGELEN KUNNEN WIELRENNEN VEILIGER MAKEN?
HET HORRORSEIZOEN VAN WONDERBOY CHARLES DE KETELAERE
De Zwitser Gino Mäder kwam vorige week vrijdag om het leven na een val in de koninginnenrit van de Ronde van Zwitserland. De 26-jarige renner van Bahrein Victorious kwam net als Magnus Sheffield (INEOS Grenadiers) ten val in de afdaling na de slotklim over de Albulapas. Daarin werden snelheden tot 100 km per uur gehaald. Mäder werd bewegingloos aangetroffen in een ravijn en moest ter plekke gereanimeerd worden. Hij werd per helikopter overgebracht naar het ziekenhuis van Chur, waar hij een dag later overleed aan zijn verwondingen. De 21-jarige Sheffield liep een hersenschudding en enkele kneuzingen op. Hij mocht afgelopen zaterdag het ziekenhuis verlaten en zal thuis verder revalideren.
Veiligheid geen prioriteit?
De Nederlandse journalist en wielrenner Thijs Zonneveld gooide na de fatale val de knuppel in het hoenderhok. Hij wees met een beschuldigende vinger naar de Internationale Wielerorganisatie (UCI). “Dit kan zo niet doorgaan. Zoveel ongelukken, zoveel slachtoffers. Er zijn zoveel maatregelen die organisaties en UCI kunnen nemen om wielrennen veiliger te maken, maar het is simpelweg geen prioriteit”, hekelde hij op Twitter.
Oud-wielrenner en commentator Jan Bakelants is van mening dat het te gemakkelijk is om enkel naar de wielerorganisaties en -bonden te wijzen. Ook de wielerploegen kunnen volgens hem veel meer doen. “80 km per uur rijden met enkel wat lycra aan is waanzin”, klinkt het.
Patrick Lefevere, de manager van Soudal QuickStep, trad hem daarin bij. “Het was 100 km per uur”, merkte hij fijntjes op. “Lycra helpt dan niet.”
Mogelijke maatregelen
In zijn wekelijkse column in het Algemeen Dagblad, een Nederlandse krant, hekelt Zonneveld de veelvoorkomende reactie dat (dodelijke) ongevallen nu eenmaal bij het wielrennen horen. “Een dooddoener is het, een platitude waarvan ik moet kotsen”, schrijft hij. “Alsof wielrenners soldaten zijn die een oorlog in worden gestuurd.
(…) Sportwedstrijden horen niet te gaan over leven en dood. Ook wielrennen niet. Punt.”
Op initiatief van enkele ploegen, waaronder Jumbo-Visma en Soudal Quick-Step, komt er een professionele, onafhankelijke instantie (SafeR) die de veiligheid in het wielrennen moet verbeteren. Het initiatief, dat het levenslicht zag na de valpartij van Fabio Jakobsen in de Ronde van Polen in 2020, wordt kort voor de start van de Tour de France voorgesteld. “Beter laat dan nooit”, schrijft Zonneveld daarover.
In diezelfde column somt Zonneveld ook een tiental maatregelen op die volgens hem de veiligheid in het wielrennen kunnen verbeteren, gaande van “geen finish meer in een afdaling” over “geen bochten in de laatste 500 meter” en “veel meer en betere zichtbare signalering bij gevaarlijke punten” tot “mini-airbags in helm of kleding”.
“Wielrennen kan zo veel veiliger, op zo veel manieren, met zo veel maatregelen. Maar het begint ermee dat we nokken met accepteren dat het erbij hoort”, besluit hij.
Ongepaste vraag
De chef wielrennen van Het Laatste Nieuws, Marc Ghyselinck, kwam daags na het overlijden van Mäder onder vuur te liggen op sociale media na een volgens velen ongepaste vraag aan de latere eindwinnaar Mattias Skjelmose (Trek-Segafredo). Ghyselinck confronteerde Skjelmose met een uitspraak die hij had gedaan over de valpartijen in de afdaling na de slotklim over de Albulapas. Hij zei dat valpartijen nu eenmaal deel uitmaken van het wielrennen, maar kon op dat moment - meteen na de aankomst - onmogelijk weten hoe ernstig de situatie precies was.
Dat maakte Skjelmose ook duidelijk in zijn antwoord: “Ik ben vrij zeker dat ik daarmee niet verwees naar het overlijden van een renner tijdens een wielerwedstrijd. Dat is echt een domme vraag om op dit moment te stellen”, reageerde hij op een waardige manier. Daarna wilde de renner geen vragen van Ghyselinck meer beantwoorden.
Na het overlijden van de Zwitserse wielrenner Gino Mäder (26) laait de discussie over de veiligheid in het wielrennen opnieuw op. Journalist Thijs Zonneveld verzet zich in zijn wekelijkse column in het Algemeen Dagblad tegen het idee dat (dodelijke) valpartijen een integraal onderdeel van de wielersport uitmaken en somt een tiental maatregelen op die de veiligheid kunnen verbeteren. © PHOTONEWS
Begin augustus vorig jaar had Charles De Ketelaere zijn droomtransfer naar AC Milan beet. De Italiaanse kampioen betaalde 35 miljoen euro - inclusief bonussen - aan Club Brugge, een recordsom voor de Belgische competitie. De Ketelaere (22) stelde echter zwaar teleur met 0 goals en 1 assist. Op het EK voor beloften dat deze week begint, krijgt hij een kans om zich opnieuw in de kijker te spelen. Het transferbedrag en zijn vijfjarig contract duidden op het grote vertrouwen dat de ‘Rossoneri’ hadden in De Ketelaere. Bij zijn debuut leverde hij meteen een assist af. Het bleek echter meteen de laatste en goals volgden niet in 40 wedstrijden. De sportieve leiders die hem binnengehaald en altijd beschermd hebben, Maldini en Massara, zijn ondertussen vertrokken. AC Milan werd vorig jaar enigszins verrassend kampioen, nu eindigde het als vierde in de Serie A. De Ketelaere zal zich moeten herpakken om te kunnen blijven bij Milan. Geruchten zijn er genoeg over een mogelijke verkoop of een verhuurperiode, maar het EK voor beloften van deze week zou wel eens een relancemoment voor de jonge Vlaming kunnen zijn. In totaal heeft hij al bijna 450 dagen lang niet gescoord. Desastreus voor het vertrouwen van een spits, maar De Ketelaere is mentaal sterk.
EK VOOR BELOFTEN
Tijdens het EK voor beloften in Georgië krijgt hij de kans om zich opnieuw te bewijzen. België zit in een groep met het gastland, Nederland en Portugal. Eerste tegenstander is Nederland. Een goed tornooi, met liefst enkele doelpunten van De Ketelaere, zou een manier zijn om een erg teleurstellend seizoen een positief staartje te geven. Een internationale show om weer eens te schitteren en de komende maanden met een frisse geest te benaderen. Misschien kan de jonge West-Vlaming Milan-trainer Stefano Pioli opnieuw overtuigen en zichzelf in de basisploeg spelen bij het begin van het nieuwe seizoen.
De Ketelaere kan inspiratie halen bij z’n ploeggenoot Rafael Leao (24). Ook hij kreeg een vijfjarig contract, kwam voor 35 miljoen euro naar de Italiaanse topploeg en kende een moeilijk debuutseizoen (2019-2020). Met 6 doelpunten in 33 wedstrijden bleef de Portugees onder de verwachtingen. Maar in zijn derde seizoen kwam de grote doorbraak en werd Leao kampioen met Milan. De jonge Portugees is ondertussen de grote ster van de ploeg. Als De Ketelaere dat traject wil volgen, zal hij eindelijk moeten scoren voor Milan. Hij kan al oefenen op het EK voor beloften deze week. STIJN DERUDDER
HET EINDE VAN COURTOIS BIJ DE RODE DUIVELS?
Een (geveinsde?) blessure of de discussie over de aanvoerdersband zorgen ervoor dat doelman Thibaut Courtois dinsdag niet aanwezig was voor de EK-kwalificatiewedstrijd tegen Estland. Na de 1-1 in de kwalificatiewedstrijd tegen Oostenrijk moesten de Rode Duivels zich zondagavond in Tubeke melden om naar Estland te vertrekken. Courtois kwam niet opdagen.
Courtois heeft al een tijdlang een kleine blessure aan zijn knie. Hij kan of kon er nog mee spelen, maar wilde voor de wedstrijd tegen Estland afzeggen en aan de buitenwereld laten weten dat dit omwille van die blessure was. De medische staf van Real Madrid zou daarvan op de hoogte zijn.
Daar wilde de nieuwe bondcoach, Domenico Tedesco, niet van weten, terwijl dit onder voorganger Roberto Martinez blijkbaar nooit een probleem was. In het verleden kneep de technische staf geregeld een oogje dicht. Het nieuwe beleid, en de aanvoerderskeuzes van Tedesco, zouden bij de doelman in het verkeerde keelgat geschoten zijn.
RESPECT
Zijn verstek zou vooral te maken hebben met wat Courtois een gebrek aan respect vindt. In afwezigheid van Kevin De Bruyne besloot Domenico Tedesco om de aanvoerdersband tegen Oostenrijk aan Romelu Lukaku te geven. Lukaku kon overigens wel wat zelfvertrouwen gebruiken na de tegenvallende Champions Leaguefinale. Dat Courtois dinsdag tegen het ‘kleinere’ Estland pas de band mocht gaan dragen, vond die laatste naar verluidt schandalig. Voorlopig lijkt een oplossing niet in de maak. Op zijn sociale media reageert Courtois dat de beweringen van Tedesco een “eenzijdige en subjectieve versie van een privégesprek” waren. Hij stelt verder dat de woorden van de coach niet overeenkomen met de realiteit.
LOSE-LOSE
Wat de toekomst brengt, is onduidelijk. Wordt Thibaut Courtois in september gewoon weer opgeroepen? Dan lijkt het alsof Tedesco het ‘spijbelgedrag’ van de doelman gewoon laat passeren en heeft hij een autoriteitsprobleem. Heeft Thibaut Courtois tegen Oostenrijk zijn laatste wedstrijd voor de Rode Duivels gespeeld? Dan is Domenico Tedesco, naast het ego van Courtois, er medeverantwoordelijk voor dat een van de beste doelmannen van de wereld vroegtijdig stopt bij zijn nationale ploeg.
Sport
Gino Mäder
ANTON SCHELFAUT
WANNES NEUKERMANS
Charles De Ketelaere 22 JUNI 2023 15
© BELGA
CULTUUR
Moeder, waarom lachen wij?
“Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet”, luidt het devies van dit weekblad. “Lachen is het beste medicijn”, hoor je weleens. Humor en lachen vervullen belangrijke sociale en lichamelijke functies en maken onlosmakelijk deel uit van het mens-zijn.
Voor wie nog op zoek is naar een leuke quizvraag: hoe heet de wetenschap die lachen onderzoekt? Het antwoord is gelotologie. Gelotologen pleiten onder meer voor het opwekken van gelach als therapeutisch middel. De heilzame effecten van lachen zijn immers algemeen bekend: lachen is een goed middel tegen stress, is bevorderlijk voor de bloedsomloop en kan zelfs fysieke pijn helpen verlichten.
Universeel
We weten verre van alles over het fenomeen lachen en de oorsprong ervan. Toch zijn er een aantal aanwijzingen die in een bepaalde richting wijzen. Er zijn natuurlijk culturele verschillen als het aankomt op humor, of wanneer het wel en niet aangewezen is om te lachen, maar wat lachen inhoudt is over de wereld min of meer hetzelfde: een ritmische samentrekking van de luchtwegen, vaak gepaard gaande met een ‘ha ha ha’-geluid, waterende ogen, een ontbloot gebit en een aangenaam gevoel.
“Lachen is een mechanisme dat iedereen heeft; lachen maakt deel uit van de universele menselijke woordenschat. Er zijn duizenden talen, honderdduizenden dialecten, maar iedereen lacht op vrijwel dezelfde manier”, wist de recent overleden geleerde Robert Provine, een van dé wereldwijde autoriteiten inzake lachen.
Iets wat op lachen lijkt komt ook voor bij sommige mensapensoorten, zoals gorilla’s, orang-oetans en chimpansees. Onze harige aanverwanten ‘lachen’ vooral tijdens het spelen of als ze gekieteld worden. Ook mensen - en met name kinderen - lachen in gelijkaardige situaties. Zelfs dove en blinde kinderen kunnen lachen. En baby’s lachen nog voor ze kunnen praten. Er zijn dus heel wat aanwijzingen dat lachen genetisch bepaald wordt en zijn oorsprong vindt in een gemeenschappelijke aapachtige voorouder.
Humor door de eeuwen heen
Aan de culturele kant van dit verhaal staat het begrip ‘humor’, dat heel wat subjectiever en breder is dan het begrip ‘lachen’ als dusdanig. Humor is datgene wat je doet lachen. Maar wat je grappig vindt, is natuurlijk voor veel mensen
anders. Zo hebben verschillende culturen en landen ver schillende vormen van humor. De Amerikaanse humor verschilt bijvoorbeeld sterk van de bekende Britse humor. Kwatongen beweren dan weer dat de Duitsers zelfs hele maal geen humor hebben.
Een vorm van humor die door de vele eeuwen, en vele culturen, heen populair is gebleken is onderbroekenhumor. Humor die de vieze, ongemakkelijke delen of functies van het menselijke lichaam (vaak taboe) centraal zet. Wist je dat ’s werelds oudste opgeschreven grap een… schetengrap is? Niet zo verrassend.
"Iets wat sinds mensenheugenis nooit is voorgekomen; een jonge vrouw liet geen scheten in de schoot van haar man” - Sumer, 1600 voor Christus.
Ook de Romeinen kenden wat van vulgaire humor.
“Huil maar, meisjes. Mijn penis heeft jullie opgegeven. Nu penetreert hij de billen van mannen. Vaarwel, wonderlijke vrouwelijkheid!” - Graffiti op de muur van een bordeel in Pompeï, eerste eeuw.
Vaak doet humor beroep op tegengestelde verwachtin gen, verrassingen en misleiding. Een voorbeeld van een combinatie van misleiding en onderbroekenlol vinden we terug in het eerste opgeschreven voorbeeld van Britse hu mor.
"Wat hangt er aan de dij van een man en wil in het gat prikken waar het al zo vaak in heeft geprikt? Een sleutel"Engeland, tiende eeuw.
Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet
Het hoeft niet al seks en uitwerpselen te zijn wat de klok slaat natuurlijk. Humor kan ook de waarheid dienen, een idee dat is terug te vinden in de leuze van ’t Pallieterke: “Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet.”
Er zijn maar weinig literaire genres die zulke treffende sociale kritiek kunnen uiten als de satire.
De oude Atheners deden het al in hun blijspelen, met als bekend voorbeeld toneelschrijver Aristophanes (vijfde eeuw voor Christus). Opvallend aan zijn stukken is dat hij vaak vrouwen (natuurlijk gespeeld door mannen) op de
De Normandiërs
korrel neemt. Aan zijn Lysistrate hebben we het idee van een seksstaking te danken: in het stuk weigeren de Atheense vrouwen met hun mannen naar bed te gaan tot ze werk maken van vrede. In het Vrouwenparlement grijpen vrouwen de macht in Athene en voeren er een soort proto-communistisch bewind (vergelijkbaar met De Ideale Staat van Plato).
Het is aan dit laatste stuk dat we het langste Oudgriekse woord te danken hebben:Lopado-temachoselachogaleokranioleipsanodrimhypotrimmatosilphioparaomelitokatakechymenokichlepi-kossyphophattoperisteralektryonoptekephalliokigklopeleiolagoiosiraiobaphetraganopterygon. Middeleeuwse hofnarren hadden dan weer een unieke sociale positie. Hoewel ze in zekere zin helemaal onderaan de sociale ladder stonden, konden ze toch de machtigen bespotten en de waarheid spreken. Dankzij het narrenprivilege mochten ze vrij spreken zonder gestraft te worden. De symbolen van een nar - een kroon en een scepter, naar analogie met die van een vorst - onderstreepten dit privilege.
De vergeten afstammelingen van de Vikingen
In het boek 'De Middellandse Zee - een geschiedenis' vat John Julius Norwich de boeiende, maar complexe geschiedenis van de vele omringende landen bevattelijk samen. Wat bij het lezen opvalt, is hoe vaak Normandische edelen rond de 11e-12e eeuw op tal van militaire en religieuze missies opduiken. Wie denkt dat de Franse koning het onstuimige Viking bloed kan doen koelen door hen grond aan te bieden ten westen van Frankrijk (het huidige Normandië), slaat de bal mis. Het is hooguit een rustpunt in de aanloop naar nieuw avontuur.
Middeleeuwse propaganda
Levi Roach is een Engelse professor, gespecialiseerd in de West-Europese Middeleeuwen. Een nadere studie van de Normandiërs lijkt dan ook niet zo vergezocht. Opvallend daarbij is hoe snel deze Noormannen na hun vestiging en kerstening opnieuw de vleugels uitslaan en actief op kruistocht gaan. Het eerste deel behandelt uiteraard de connectie met de overkant van het Kanaal. Zonen zijn voor een dynastie een zegen, meer zelfs een bittere noodzaak. Het Engelse Hof rond de wisseling van het jaar 1000 vormt daarvan het levende bewijs. Vertakte stambomen die reiken tot Scandinavië en... Normandië, waar men wel verlekkerd uitkijkt naar de Londense kroon. Intriges, oorlogen en politieke huwelijken vormen de klassieke ingrediënten van plotten die zo uit de serie 'Game of Thrones' lijken geplukt.
“Vae victis” of “Wee de overwonnenen”, wisten de Romeinen al. De sluwe Willem de Veroveraar weet dat zijn claim op de troon op zijn minst niet waterdicht is en steeds bron van twist zal zijn. Roach prijst diens neus voor beeldvorming en perceptie: “Het ging echter niet om overreden maar om bevestigen. En zodra ze stevig genoeg waren bevestigd, werden politieke leugens langzaam maar zeker rechtsfeiten. Lang voor de komst van de moderne propagan-
da begreep Willem al dat als je toch een leugen vertelt, het net zo goed een grote leugen kan zijn.” Met het zwaard in de ene hand overtuigt hij zijn tijdsgenoten. Met instrumenten als het tapijt van Bayeux en het Domesday Book in de andere hand dwingt hij de volgende generaties de geschiedenis te lezen zoals hij dat wil.
Strijdend op drie continenten
Net als collega Ian Morris, herinnert Roach eraan dat de eerste Normandische koning op de Engelse troon ook duistere kanten heeft. De weerbarstige Engelse adel krijgt het hard te verduren en vooral in het noorden gaat Willem driest tekeer.
De huidige houding van naties als Wales en Schotland tegenover Engeland gaat deels terug tot de wijze waarop de Normandische adel zich destijds gedroeg tegenover de westelijke en noordelijke buren. Het boek weet de lezer te verbazen met het feit dat zowel de Stuarts als Robert de Bruce Normandische wortels hebben. De eerste zullen de Londense troon bezetten, terwijl de laatste tijdens de slag bij Bannockburn net de Schotse onafhankelijkheid redt. U merkt het: de Normandiërs duiken overal op, zelfs aan diverse zijden van het politieke en militaire toneel.
Na het Brits voorgerecht volgt het mediterraans hoofdgerecht met uitlopers naar de
drie continenten. De architecturale sporen in Palermo zijn op vandaag nog te bewonderen. De lokale Normandiërs vormen er een ware gesel voor de Arabieren, die ooit heersten over het Italiaanse eiland. Maar ook in Noord-Afrika en het Midden-Oosten (via de kruistochten) maken moslims kennis met de zware cavalerie van Noordse origine. Ze zouden er voor een belangrijk deel verantwoordelijk voor zijn dat de Eerste Kruistocht tot een succes verwerd.
Vlaamse bondgenoten
Doorheen het boek is het verbazingwekkend hoe vaak Vlamingen de Normandische expansie ondersteunen. Van Lissabon tot Jeruzalem geven ze vorm aan de Reconquista. Het toont nogmaals aan hoezeer Vlaanderen politiek en militair een centrale positie inneemt in de periode van pakweg 1000 tot 1200. Zo is Mathilde, de echtgenote van Willem de Veroveraar, de dochter van de Vlaamse graaf Boudewijn V en kleurt een kwart van Willems leger Vlaams.
Vraag rest hoe het komt dat er zoveel historisch stof is komen te liggen over deze Normandische episode. Roach gaat in zijn besluit op zoek naar het antwoord. Inderdaad, nooit vormen ze een demografische meerderheid in de gebieden waarover ze heersen. En vele nazaten gaan zich na verloop van tijd ook niet meer identificeren als
Normandiër. Wel helpen ze Zuid-Italië uit de islamitische houdgreep en introduceren ze in diverse uithoeken van Europa de riddercultuur, die we nu zo met de Middeleeuwen linken. Het boek besluit: “Uiteindelijk werden de Normandiërs slachtoffers van hun eigen succes. Ze gingen zozeer deel uitmaken van het weefsel van de Europese samenleving dat ze nauwelijks meer opvielen.” Een met de tijd vervaagd pigment van het bonte Europa dat weer is ingekleurd met dank aan dit boek.
PIETER VANDERMOERE
Levi Roach, ‘De Normandiërs - De vergeten afstammelingen van de Vikingen’, 2022, Ambo/Anthos, 392 bladzijden, 24,99 euro, ISBN 9789026352317
PIETER
BOEK
VAN BERKEL
1ste-eeuws buste van Aristophanes
11de-eeuws bewijs van 'ha ha' (British Library)
22 JUNI 2023 16 Cultuur
De jezuïeten en de barok in Antwerpen
LEZERSBRIEVEN
SVEN GATZ MET ZIJN UITDRUKKINGEN
Pallieterke, Dat enkele Franstalige mensen diegenen die met Vlaamseleeuwenvlaggen zwaaien in Brussel beschrijven als collaborateurs, fascisten en zelfs gespuis... tot daartoe. Maar die tijd is lang vervlogen. Bewuste Vlamingen zijn fier over hun leeuwenvlag. Al deze mensen die met hun leeuwenvlaggen staan te zwaaien langsheen de velokoersen: is dat dan gespuis? Erger zijn de gevolgen. Zo voelden enkele Brusselse politiemensen zich gesterkt door de woorden van hun minister Gatz om enkele meppen uit te delen en een slag in het aangezicht van Tom Van Grieken, bij de eerstvolgende gelegenheid.
Rudo Van Hovey, Deurne
ELS AMPE EN ALEXIA BERTRAND
niets anders dan álle Vlamingen, tot welke gezindheid ze ook behoren, aan te raden tenminste regionaal op VB te stemmen. Als wij in 2024 geen Vlaams-nationale meerderheid in het eigen gewestelijke parlement behalen, zitten we weer vast voor vijf jaar Vivaldi of iets dergelijks, een gedrocht zonder meerderheid in Vlaanderen die nu al niet in staat is de bestaande problemen i.v.m. de hervorming van de pensioenen, de arbeidsmarkt, de financiën en de belastingen op te lossen. Met een begrotingstekort van 5,5 procent in 2028 (goed voor 37 miljard euro) zal het helemaal niet meer lukken. Met de kiesdrempel in het vizier doen álle traditionele partijen (Vooruit inbegrepen) er best aan eraan mee doen als ze dat nog zouden kunnen.
Guido Van Alphen, Kasterlee
DE VERSCHROMPELING
VAN VLD
Pallieterke,
Antwerpen is de noordelijke hoofdstad van de barok. Het stadsfestival ‘Barokke Influencers’ toont de invloed van de barok - tot op vandaag - en de centrale rol die de jezuïeten in Antwerpen hebben gespeeld. Het stadsfestival presenteert tentoonstellingen, muziekconcerten en tal van andere evenementen.
‘Barokke Influencers’ is een organisatie van het Universitair Centrum Sint-Ignatius Antwerpen (UCSIA) en de Universiteit Antwerpen. Beide richten in 2020 de Stichting Jezuïetenerfgoed op, die zich toelegt op de wetenschappelijke en maatschappelijke valorisatie van het roerend materieel erfgoed van de jezuïeten in Antwerpen en daarbuiten. De twee initiatiefnemers hebben voor het stadsfestival een vijftiental cultuurhuizen en organisaties samengebracht, van het KMSKA en het Museum Snijders&Rockoxhuis tot Port of Antwerp-Bruges.
Een beeld van wat niet meer is
Twee tentoonstellingen reconstrueren een beeld van verloren gegane barokke pracht in Antwerpen: de plafondschilderijen van Peter Paul Rubens in de Sint-Carolus Borromeuskerk en de schitterend ingerichte barokke kapel van de Sodaliteit waar vele Antwerpse barokkunstenaars deel van uitmaakten.
De jezuïeten waren de belangrijkste opdrachtgever van Peter Paul Rubens. Op hun vraag realiseerde hij 39 plafondschilderingen in de Sint-Carolus Borromeuskerk. Toen was de kerk nog gewijd aan Ignatius van Loyola, de stichter van de jezuïetenorde. De jezuïeten hadden zich diep in de schulden gestoken voor de bouw en inrichting van dit bijzonder luxueuze pronkstuk. Helaas werd de kerk op 18 juli 1718 getroffen door de bliksem en de felle brand die volgde, spaarde alleen de façade en twee zijkapellen. Ook de grootste kunsthistorische schat, de plafondschilderingen van Rubens, gingen in de vlammen op. De expo in het Museum Snijders&Rockoxhuis probeert die schat opnieuw tot leven te wekken met topstukken van Rubens, archiefdocumenten, prenten, tekeningen en interieurschilderijen van de kerk in volle glorie.
In de Nottebohmzaal van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience kunnen we het verhaal van deze plek ontdekken. Het was hier dat tijdens de zeventiende eeuw het gebouw van de Bovensodaliteit bevond. Sodaliteiten
zijn broederschappen opgericht door de jezuïeten. Hun leden zijn gelovige leken uit de elite. In 1608 werd in Antwerpen de sodaliteit van ongehuwde volwassen mannen opgericht. Ze huisde in wat nu de Nottebohmzaal is. Een interieurschilderij geeft een mooi beeld van hoe de zaal er moet uitgezien hebben, met schilderijen, plafond- en altaarstukken. Na de opheffing van de jezuïetenorde in 1773 zijn deze kunstschatten verkocht. Slechts vijf zijn er teruggevonden, waaronder twee in de Sint-Laurentiuskerk in Antwerpen.
De jezuïeten toen en nu
De barok belichaamt de ontmoeting tussen traditie en moderne tijd. De jezuïeten gaven dat proces mee vorm vanuit hun religieuze overtuiging en hun sociale bewogenheid. Het stadsfestival onderzoekt hoe internationaal en verregaand die ontwikkeling was, hoe ze tot in de twintigste eeuw heeft doorgewerkt en wat de erfenis van de barok vandaag betekent in onze samenleving.
In de Sint-Carolus Borromeuskerk loopt de tentoonstelling die illustreert hoe de jezuïeten, om
het publiek te overtuigen, een unieke beeldtaal ontwikkelden die tot in China invloed uitoefende. De expo toont hoe de hoofdrolspelers uit het Antwerpen van de zeventiende eeuw dachten, droomden, werkten en baden. Dat gebeurt met devotieprenten, etsen, boeken en een schitterende reeks affixiones, dit zijn beschilderde doeken met allegorische voorstellingen. Traditie en vernieuwing, eigen aan de barok, trekt het stadsfestival door met een tentoonstelling in het Havenhuis waar hedendaagse kunst centraal staat.
MMMV
Stadsfestival ‘Barokke Influencers’: www.barokkeinfluencers.be
Pallieterke, Met Els Ampe wil ik graag een nachtje stappen, ziet er best leuk uit en is goed van de tongriem gesneden. Elke keer dat ze het deksel oplicht van de beerput Open Vld (de partij van haar keuze) krijgt ze van mij een stevige pakkerd. Els moet wel uitkijken want ze heeft harde concurrentie van Alexia Bertrand. Alexia kon in negatieve bewoordingen niets bruikbaars vinden om haar kotsmisselijke gruwel te uiten over de premier, het leiderschap en de rest van Open Vld (de partij van haar keuze), zij heeft het dan maar gezocht in de overtreffende trap, geniaal! Alexia beweerde ook dat de Open Vld totaal niets uit te staan heeft met Vivaldi en daardoor vergeleek ze impliciet Vivaldi met de duivel en zijn moer. Els en Alexia, ik deel jullie afkeer voor het stelletje omhooggevallen fils à papa in de Open Vld die grote sier maken met de centen van anderen. Lieve dames, het zou mij ten zeerste verheugen mocht ik van jullie nog veel meer van dat soort mogen lezen, zien en horen, waarvoor hartelijk dank.
Roger Gielens, Bredene
BELASTINGVERLAGING
MINISTER VAN PETEGHEM
Pallieterke, Minister Van Peteghem kondigt een belastingsverlaging aan van 835 euro voor mensen die werken. Op zich een goed idee. Maar die zal dan gecompenseerd worden door hogere btw-tarieven op o.a. brood, melk...? Als gepensioneerden (mijn echtgenote en ik hebben samen 82 jaren gewerkt, zonder één dag werkloos te zijn geweest), gaan wij dus voor heel wat zaken meer moeten betalen. Dus mensen die hun hele leven hebben bijgedragen en betaald voor onze huidige welvaartstaat zijn de klos van dit verhaal.
Marc De Neef, Ternat
JAN JAMBON
Pallieterke,
In ‘De Afspraak op Vrijdag’ vertelde Jan Jambon dat de eerste voorwaarde voor een onafhankelijk Vlaanderen is dat je daarvoor een meerderheid moet hebben. Daarin heeft de man gelijk en dat is de reden waarom N-VA én Vlaams Belang, als ze bij de gewestelijke verkiezingen in 2024 samen een meerderheid zouden hebben in het eigen parlement, die ook moeten gebruiken. Zolang Jans partij echter weigert met het VB samen te werken en de bijna 60 procent van de eigen kiezers die in de laatste peiling (de ‘Stemming’) wél wilden samenwerken vergeet, kunnen we
De Open Vld weigert de echte oorzaak van haar verschrompeling te erkennen. In mijn jeugdjaren koos de rechtse kiezer voor de PVV. De ondergang begon met Guy Verhofstadt die na een succesvolle kiescampagne in een regering met de PS stapte en daarmee al zijn verkiezingsbeloften verbrak. ‘Sale and lease back’ en laat de volgende dat betalen. Onckelinx van de PS vatte het toen perfect samen: “Avec Guy c’est génial’. Andere Open Vld-kopstukken hadden toen begrepen dat de linkse pers naar de mond praten hen goede persoonlijke reclame oplevert. Dat dit de behoudsgezinde PVV-kiezers niet beviel, was hun probleem niet. Bart Somers, Gwendolyn Rutten, Bart Tommelein, en natuurlijk de omhooggevallen onbekwame Sven Gatz, zijn daar perfecte voorbeelden van. En dan zwijgen we nog over Sihame El Kaouakibi. Doch de traditionele basis liep niet mee in dat kunstmatig links-liberaal getater. En zo ging het van kwaad naar erger. Ondanks naamsverandering en stoere verklaringen in de pers. De Open Vld is haar basis kwijt en de rechtse kiezers ‘gespuis’ noemen, zal die niet doen terugkeren. De bodem van de 5 procent is in zicht. Maar het kan nog verder achteruit.
Gunter Deleyn, Mariakerke SUCCES VAN PVDA
Pallieterke, Het succes van de PVDA bij ons steunt, zoals terecht wordt gezegd, op erg simplistische redeneringen. Nu is het wel zo dat ik ervan overtuigd ben dat de uitersten van het spectrum, communisme versus vrij kapitalisme, niet werken voor de gewone man. De praktijk heeft dit tot in den treure reeds bewezen. Waarom het niet werkt, is echter de vraag. Eigenlijk is het de taak van het onderwijs dit haarfijn met voorbeelden uit te leggen. Het communisme wil iedereen gelijk, wat op zich al onmogelijk is. Stel dat u in een huis woont dat uw bezit is: kapitalistisch. Communisme: alles is van de gemeenschap of de staat. In het eerste geval doet u moeite om uw huis in orde te houden. Gaat dat met dezelfde grondigheid gebeuren als dat huis van de staat is? Het gaat dus over verantwoordelijkheid. In een communistisch regime is er evengoed kapitaal nodig om grote werken uit te voeren of fabrieken op te zetten. Bepaalde mensen moeten evengoed beslissingen nemen over hoe kapitaal wordt ingezet. Alleen is in het kapitalistische systeem het eigen kapitaal dat wordt ingezet. Zou er geen verschil zijn in beslissingen over eigen kapitaal of dat van de staat?
Louis Lavrysen, Schoten
Een lezersbrief insturen?
Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.
KUNST
Wilhelm Schubert van Ehrenberg, Interieur Jezuïetenkerk Antwerpen, 1668
Anoniem, Interieur van de Antwerpse Bovensodaliteit, ca. 1715
22 JUNI 2023 17 Cultuur
Peter Paul Rubens, Esther voor Ahasverus, ca. 1620, modello voor een plafondschilderij
De verhoudingen tussen de geallieerden en de Sovjets verslechterden echter snel door vaak hoog oplopende spanningen die het begin inluidden van wat later in de geschiedenis als de Koude Oorlog geboekstaafd werd: een lange periode van spanningen tussen het Westen en het Oostblok, die niet alleen over ideologische tegenstellingen, maar ook over het uitbreiden en het behouden van invloedssferen gingen. De Sovjets probeerden systematisch Oost- en Centraal Europa onder het gezag van Moskou te krijgen. Een schoolvoorbeeld van die politiek was Polen dat de speelbal van Moskou werd. Nog voor het einde van de oorlog, in februari 1945 tijdens de Conferentie van Jalta, hadden de geallieerden de vorming goedgekeurd van een voorlopige Poolse regering uit een compromiscoalitie en dat tot aan de naoorlogse verkiezingen. Jozef Stalin manipuleerde de zaak echter in het voordeel van de Sovjets, waardoor er in Warschau een door de communisten gecontroleerde ‘Voorlopige Regering van Nationale Eenheid’ werd gevormd, die de legitieme regering in ballingschap - die sinds 1940 in Londen zetelde - compleet negeerde
STALIN MANIPULEERDE DE ZAAK IN HET VOORDEEL VAN DE SOVJETS
Na het vervalsen van de eerste naoorlogse verkiezingen van 19 januari 1947, kwam het land definitief in de greep van de communistische Polska Zjednoczona Partia Robotnicza-partij en werd het een satellietstaat van de Sovjets. In februari 1948 was het van hetzelfde laken een broek in Tsjechoslovakije, waar de communistische partij onder aanvoering van Klement Gottwald met een staatsgreep aan de macht kwam en minister van Buitenlandse Zaken Jan Masaryk vermoordde. Het waren onrustwekende ontwikkelingen die de spanningen tussen Oost en West gevoelig deden oplopen en uitendelijk deden escaleren.
GATOW-INCIDENT
De zaken begon helemaal uit de hand te lopen door een samenloop van verschillende gebeurtenissen. Op 20 maart 1948 was de Sovjetrussische gezant in de Allied Control Council met slaande deuren opgestapt. Op 3 april
De blokkade van Berlijn
Na de ineenstorting van Duitsland en het einde van de Tweede Wereldoorlog werd het land verdeeld in vier bezettingszones. Het westen kwam onder controle van Amerikanen, Britten en Fransen, terwijl het oosten van het land onder Sovjetgezag kwam. Berlijn, dat in het Sovjetgedeelte lag, werd - naar analogie met de rest van het landopgesplitst in een westelijke en een oostelijke zone, en werd gezamenlijk bestuurd door de westerse mogendheden en de Sovjets in de zogenaamde ‘Allied Control Council’.
sloten de de Sovjettroepen zonder boe of ba de belangrijke spoorwegverbindingen tussen Berlijn en Hamburg en Frankfurt. Bovendien hielden ze in de volgende weken en maanden geregeld trans porten tegen die naar West-Berlijn gingen. Op 5 april goot het Ga tow-incident nog meer olie op het vuur. Een Sovjetjager die een Brits vliegtuig wou afschrikken dat op weg was naar de RAF-basis in Gatow, botste in volle vlucht op dit toestel waarbij tien Britse pasagiers, de vier bemaningleden én de Russische jachtpiloot omkwamen. Op 7 juni werd tot frustratie van Moskou het Verdrag van Brussel aangeno men dat stelde dat de Verenigde Staten hun grootschalige economische Marshallplan ook mochten uitvoeren in de westerse bezettingszones.
MUNTHERVORMINGEN
En dan kwam als de spreekwoor delijke klap op de vuurpijl het bericht dat de westerse bezettingsmachten met ingang van 20 juni een munthervorming zouden invoeren waarbij de Reichsmark werd vervangen door de nieuwe Deutschmark. Dit was zonder noemenswaardig overleg met de Sovjets gebeurd en de paranoïde Stalin zag hierin, net zoals in de vooropgestelde Marshallhulp, een poging om Oost-Berlijn onder westerse invloedssfeer te krijgen
LUCHTBRUG NAAR
WEST-BERLIJN
In de vroege ochtenduren van 24 juni 1948 - deze week precies 75 jaar geleden - begon het Rode Leger plots, onder de verbaasde blikken van de Berlijnse bevolking, met het systematisch blokkeren van alle toegangswegen naar Berlijn - inclusief de waterwegen en spoorwegverbindingen - naar de Amerikaanse, Britse en Franse bezettingszones. West-Berlijn zou worden uitgehongerd. Alsof dit niet volstond, hadden de Sovjets overigens ook nog eens de elektriciteitsvoorziening naar West-Berlijn afgekoppeld.
De geallieerden hadden drie opties: zich terugtrekken uit Berlijn (en de stad overlaten aan de Sovjets, de blokkade met geweld doorbreken (en een oorlog riskeren) of massaal goederen via de lucht laten aanvoeren. Op een militair Anglo-Amerikaanse topoverleg op 30 juni kozen ze definitief voor de laatste optie onder commando van de Amerikaanse generaal Lucius D. Clay. De Amerikanen waren al op 26 juni gestart met een luchtbrug naar West-Berlijn, gevolgd door de Britten op 28 juni. De Amerikanen gebruikten hiervoor vliegveld Tempelhof, de Britten het vliegveld Gatow en de Fransen later de luchthaven Tegel.
VOLHARDING
De Sovjets reageerden op 23 juni met het lanceren van een eigen munteenheid voor de Sovjetbezettingszone en Oost-Berlijn. De westerse mogendheden verklaarden deze munt meteen ongeldig voor gebruik in West-Berlijn. Stalin, die de Fransen, Britten en Amerikanen liefst zo snel mogelijk zag vertrekken uit het westelijke gedeelte van de stad, besloot meteen keihard terug te slaan.
De Sovjets konden de vluchten niet verhinderen zonder een oorlog te riskeren. Ze gokten erop dat de kostprijs van die enorme en nooit eerder vertoonde logistieke operatie dermate hoog zou oplopen dat de westerse machten het gewoon zouden opgeven, maar dat was buiten de waard, in casu de geallieerde piloten, gerekend die - ondanks de vele moeilijkheden - koppig voet bij stuk hielden. Dag na dag en de klok rond landden er met hulpgoederen volgestouwde vliegtuigen in West-Berlijn. Tussen 24 juni 1948 en 12 mei 1949 voerden de westelijke geallieerden 277.264 vluchten uit om de stad van de broodnodige levensmiddelen, grondstoffen en producten, zoals verse melk, bloem, steenkool, olie, benzine, banden, enzovoort te voorzien. In totaal werd er, in een periode van nog geen jaar, 2,4 miljoen ton aan goederen naar West-Berlijn gevlogen. Op het hoogtepunt van de operatie landde er elke 45 seconden een vliegtuig in de stad, goed voor meer dan 1.200 vluchten per dag… In april 1949 werden er zelfs meer goederen overgevlogen dan dat er vóór de blokkade over land of via de rivieren waren aangevoerd. Het in stand houden van de luchtbrug was een titanenwerk en niet zonder risico, want het kostte het leven aan 64 piloten en ander luchtmachtpersoneel.
Om gezichtsverlies te vermijden, hief Stalin, op 12 mei 1949 - na 322 dagen - de blokkade op en konden konvooien en treinen vanuit het Westen opnieuw West-Berlijn bereiken. De blokkade was gebroken, maar de luchtbrug werd nog een tijdje volgehouden.
Geschiedenis
n
n
en
op de Conferentie
n Mark uit BDR en DDR
Geaillieerde vliegtuigen landen op de luchthaven van Tempelberg in Berlijn
Churchill, Truman
Stalin
van Potsdam
POLEN EEN
VAN DE SOVJETS
NA HET VERVALSEN VAN DE VERKIEZINGEN WERD
SATELLIETSTAAT
JAN HUIJBRECHTS
DAG NA DAG LANDDEN ER MET HULPGOEDEREN VOLGESTOUWDE VLIEGTUIGEN IN WEST-BERLIJN DE
STALIN ZAG HIERIN EEN POGING OM OOST-BERLIJN ONDER WESTERSE INVLOEDSSFEER TE KRIJGEN
PARANOÏDE
© WIKIMEDIA 22 JUNI 2023 18
© SHUTTERSTOCK © WIKIMEDIA
60 jaar stommiteiten
Op 22 juni zal het exact 60 jaar geleden zijn dat een grote manifestatie in Wemmel het faciliteitendossier op de politieke agenda zette. 60 jaar na datum brengt de Vlaamse Volksbeweging middels een bescheiden meeting en een debat de faciliteitenproblematiek onder de aandacht.
In Vlaanderen zijn er 12 gemeenten met faciliteiten voor Franstaligen: Bever, Drogenbos, Herstappe, Kraainem, Linkebeek, Mesen, Ronse, Sint-Genesius-Rode, Spiere-Helkijn, Voeren, Wemmel en Wezembeek-Oppem. Anderzijds zijn er ook vier gemeenten met faciliteiten voor Nederlandstaligen: Edingen, Komen-Waasten, Moeskroen en Vloesberg. De overige gemeenten situeren zich in Duitstalig België waar alle negen gemeenten faciliteiten bieden voor Franstaligen. Drie gemeenten in Wallonië hebben dan weer faciliteiten voor én Duitstaligen én Nederlandstaligen: Baelen, Blieberg en Welkenraedt. Wat betreft deze laatste drie gemeenten is dat echter alleen de theorie, want in de praktijk doen die gemeenten totaal niets inzake faciliteiten. De gemeentelijke website is bijvoorbeeld enkel in het Frans te raadplegen.
Taalgrens
Officieel werden de faciliteitengemeenten ingesteld na de vaststelling van de taalgrens op 1 september 1963. Die taalgrens was er dan weer gekomen op basis van omstreden talentellingen. Een voorbeeld: Edingen telde in 1930 nog 51 procent Nederlandstaligen, bij de telling van 1947 was dat nog maar 11 procent. Het is duidelijk dat de talentelling gemanipuleerd werd en dat hoeft, in de nadagen van de Tweede Wereldoorlog en in volle repressietijd, niet te verwonderen. Het grote probleem van de faciliteiten is het verschil in interpretatie. De faciliteiten waren in oorsprong bedoeld als middel om zich als anderstalige te integreren in de gemeente. In de Waalse gemeenten met faciliteiten voor Nederlandstaligen is dat gelukt: de Vlamingen die er gingen wonen, zijn er met de tijd volledig geïntegreerd. Aan Franstalige kant zien we net het omgekeerde. De Franstaligen bleken (en blijken) helemaal niet gemotiveerd om Nederlands te leren. Uiteindelijk zorgde de migratie van Franstaligen naar de randgemeenten ervoor dat de Vlamingen er vandaag een minderheid vormen.
Pesterijen
Dat vertaalde zich ook bij de verkiezingen waar de Franstalige partijen, meestal opkomend met een eenheidslijst, de meerderheid behaalden. Met als gevolg: Vlaamse gemeenten die bestuurd werden door rabiaat Franstalige burgemeesters en schepenen. En die provoceerden maar al te graag door stelselmatig ook in de gemeenteraad het Frans te gebruiken, ook al is dat wettelijk verboden.
Waar in oorsprong de faciliteiten enkel bedoeld werden als hulpmiddel bij de administratie (bijvoorbeeld tweetalige loketbedienden en documenten in het Frans), zorgde het beleid van de Franstalige gemeentebesturen voor een permanente verfransing - noem het gerust ‘kolonisatie’ - van de gehele gemeente. Met de tijd namen ook de pesterijen tegen de oorspronkelijke Vlaamse bevolking toe. Een van die pesters was ene Sophie Wilmès toen ze schepen was in Sint-Genesius-Rode. Sinds september 2022 is ze er opnieuw politiek actief als eerste schepen.
Ondertussen blijft Vlaanderen de Franstalige scholen subsidiëren in de faciliteitengemeenten ten bedrage van zo’n 12 miljoen euro jaarlijks. Zonder controle van de Vlaamse onderwijsinstanties weliswaar. Zo blijft Vlaanderen zijn eigen verfransing financieren…
Afspraak dus op vrijdag 22 juni om 20.00 uur in GC De Kam in Wezembeek-Oppem. (inschrijven via de webstek: www.vvb.vlaanderen).
Want vergeet nooit: faciliteiten zijn stommiteiten.
Simonne Vanoppen en Jaak
Maris krijgen Gulden Spoor voor Maatschappelijke Uitstraling
De Beweging Vlaanderen-Europa vzw heeft vorige week vrijdag twee Gulden Sporen voor Maatschappelijke Uitstraling uitgereikt aan Simonne Vanoppen en Jaak Maris (beiden N-VA). Ze kregen de onderscheiding uit handen van voorzitter An De Moor tijdens een plechtigheid in Salons Park Ven in Diepenbeek.
De uitreiking van de Gulden Sporen kadert binnen de 11-daagse ‘Vlaanderen Feest!’ ter gelegenheid van de Vlaamse feestdag. De eerste uitreiking van deze jaargang vond plaats op 16 juni in Diepenbeek. Simonne Vanoppen en Jaak Maris ontvingen er elk een Gulden Spoor voor Maatschappelijke Uitstraling. Daarmee werden ze onder meer gelauwerd voor de 11 julivieringen die ze ruim dertig jaar lang organiseerden met de vzw Elfjulicomité Limburg.
Vzw Elfjulicomité Limburg
De vzw Elfjulicomité Limburg is ontsproten uit de groeiende belangstelling voor de 11 juliviering in het cultuurcentrum van Zolder die wijlen Willy Janssens, de echtgenoot van Simonne Vanoppen, bijna 40 jaar geleden organiseerde met het Davidsfonds.
De vzw kreeg sinds begin jaren ‘90 een provinciale toelage, op voorwaarde dat de Guldensporenvieringen steeds op een andere locatie zouden plaatsvinden. De formule bleef doorheen de jaren grotendeels onveranderd: een eucharistieviering in de voormiddag, gevolgd door een aperitiefconcert en de eigenlijke feestviering in de namiddag.
Een kwarteeuw lang presenteerde Vanoppen de Limburgse vieringen. Ze wordt evenwel niet alleen bekroond met een Gulden Spoor voor haar engagement
bij de vzw Elfjulicomité Limburg, maar ook voor haar focus op de ondersteuning van hulpbehoevenden en andersvaliden. Die focus wist ze ook politiek te vertalen als gemeenteraadslid en schepen in Heusden-Zolder, en als provincieraadslid en Vlaams volksvertegenwoordiger, telkens voor N-VA.
Ook architect Jaak Maris speelde een cruciale rol in de uitbouw van de provinciale Guldensporenvieringen. Hij mat de locatie van de festiviteiten steeds minutieus op en tekende een optimale inrichting uit. In de loop der jaren leverde hij ook heel wat ideeën aan voor de
huldiging van Limburgers met gedenkplaten of Gulden Sporen.
Elio Di Rupo
Op 7 juli krijgen Gert De Winter en dr. Luc Colemont respectievelijk een Gulden Spoor voor Internationale en Maatschappelijke Uitstraling op het stadhuis in Gent. Twee dagen later mag Frank Judo op het Aalsters stadhuis de ‘Orde van de Vlaamse Leeuw’ in ontvangst nemen. Ten slotte valt op 10 juli componist en pianist Peter Ritzen in de prijzen: hij krijgt op het stadhuis van Brugge de Gulden Spoor voor Culturele Uitstraling. Opmerkelijk: Waals minister-president Elio Di Rupo (PS) zal die avond een toespraak geven. ANTON SCHELFAUT
HORIZONTAAL
A. Onbekrompene
B. Heel vertrouwelijke - En andere
C. Tooisel - Bloembolgewassen
D. Eilandbewoner - Inheemse bewoner van Amerika
E. Bergketen in Zuid-Amerika - Tegenwoordige tijd
F. Verzadigde koolwaterstof - Hemelsblauwe kleur
G. Vaststaand gegeven - Afgericht - Radon
H. Engels bier - Machtsmisbruik
I. Inhoudsmaat - Fijnzinnig
J. Aziatische hoofdstad - West-Vlaams dorp
K. Geflikflooi - Griekse letter
L. Bizar - Eergevoel
VERTICAAL
1. Omstandigheid die de kans op ziekte vergroot
2. Bondgenootschap - Snaarinstrument
3. Herhaling - Klein gevaarlijk afval
4. Russisch ruimtevaartstation - DoordrenktDam in zee
5. Lidwoord - Meisjesnaam - Raakte
6. Geestelijke titel - Officier
7. Computerfreaks - Vul op met streepjes
8. Romeinse cijfer twee - Uitroep van verrassing - Nederlandse omroep
PAL voor Vlaanderen
9. Vervangmiddel - Pakt
10. Planeet
11. Europeaan - Kledingstijl zowel voor de man als voor de vrouw
1471 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 A B C D E F G H I J K L OPLOSSING 1470 1470 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 A P R E S T I G E Z A A K B E I K H E R R IJ Z E N C U L S T E R E S R A D L T A S H I P H O P E V O E L E N S R S F R A R E A R O D O L G U S N P E E N L O H C E N T R I F U G E F I H O R E N N B A L J T O N IJ N D U N P I K E L E K T R O C U T I E L N E T E O C H T E N D
12. Streepjescode - Internetlandcode voor Argentinië - Muurholte
KARL VAN CAMP
22 JUNI 2023 19
Simonne Vanoppen en Jaak Maris
Tweet van de week
De pers als waakhond van de democratie is eerder een chihuahua met een roos halsbandje. Met drie pootjes. En die ook een beetje dood is. Maar soms kan ze nog echt voluit gaan. Als Thibautje niet in de goal wil staan, bijvoorbeeld.
De grote mediabedrijven slagen er niet meer in om in dossiers te duiken en de waarheid tot op het bot uit te spitten. Dat is helaas een vaststelling die we niet kunnen ontkennen. Neem nu het dossier van de parlementaire pensioenen. De pers ging meteen op zoek naar het antwoord op de vraag: “Wisten de parlementairen dat? En zo ja, waarom hebben ze daar niet op gereageerd?” Het antwoord bleek uiteindelijk poepsimpel. Ja, ze hadden het kunnen weten als hun bevoegdheid uit meer bestond dan op een knopje duwen. Het was plenair besproken, goedgekeurd, alles was netjes verlopen met niks in de handen en de mouwen. En dus riep de pers ‘schandaal’ en we waren het er allemaal mee eens. Alleen, weet u wie ook in die parlementen zat en pretendeerde de waakhond van de democratie? Juist, de pers. Sinds 1830 kamperen ze in het parlement en drinken ze graag een glaasje mee. Maar om een schandelijke zelfverrijking te zien die onder hun neus gebeurt en waar zij de controle op moeten uitvoeren, mag je ze niet aanspreken.
Of neem het bpost-schandaal waarbij u en ik op groteske wijze werden opgelicht door een beursgenoteerd overheidsbedrijf. De grote mediabedrijven hadden samen met bpost de kostprijs voor het krantencontract opgedreven. De schuldigen bleken twee deugnietjes die bij Petra De Sutter op het kabinet werkten en mee het krantencontract hadden bedisseld. En daar stond de pers weer op zijn achterste poten. Alleen, die fraude was dus alleen mogelijk geweest met actieve medewerking van… de pers. Denkt u dat één journalist eens naar de gedelegeerd bestuurder heeft gebeld om te vragen hoe dat zit? Naaaah.
Thibaut wil niet meespelen
Maar zie, Thibaut wil niet meespelen met de andere Duiveltjes omdat hij een pijntje heeft of omdat hij misschien wel boos is omdat hij niet de kapitein mag zijn en dan is het ‘alle hens aan dek’ in medialand. Tien artikels in tien uren gaan op zoek naar de ware toedracht en wanhopig vraagt de pers of er überhaupt nog hoop is. “Een bom!”, schreeuwt het Nieuwsblad. En niet van de lullige uit Oekraïne. Maar een echte. Ronduit hysterisch gedrag om een beentje met een pleister op in een privéjet. “Ik snap dat ego en sportieve prestaties mekaar vaak naar ongekende hoogtes stuwen. Maar af en toe eens naar de grote wijde wereld en de problemen daar kijken, kan sommigen misschien ook deugd doen. Denk ik”, merkt ernstig journalist Bart Schols op. En zo deed ook hij een duit in het voetbalzakje.
TIJD VOOR MIJN ’T PALLIETERKE!
’t Pallieterke is uw dagbladhandelaar heel erg dankbaar om ons blad elke week opnieuw aan te bieden. Daarom ook houden we voorlopig de prijs van een abonnement gelijk aan die van de winkel.
Maar wist je dat abonnees cruciaal zijn om blijvend te kunnen investeren in onze journalisten en in de toekomst van ‘t Pallieterke?
Daarom willen we u graag vragen toch een abonnement te overwegen. Het verschaft u bovendien gratis toegang tot PAL NWS en u kunt nog enkele maanden gebruikmaken van onderstaande actie.
Doe het niet voor ons, maar om elke donderdag in blijde verwachting op te kunnen staan!
Abonnementenactie
Jaarabonnement papier loont
Iedereen die voor 31-08-2023 betaalt voor een papieren jaarabonnement, heeft de keuze uit een van de volgende geschenken. De geschenken worden maandelijks verwerkt. Uw keuze kunt u doorgeven via secretariaat@pallieterke.net of telefonisch op nummer 03 232 14 17.
U kunt kiezen uit:
Geschenkdoos Vlaamsche Leeuw met 4 flesjes en een glas
Een uitgave van de onvolprezen uitgeverij Polemos:
• ‘De Guldensporenslag. Het verhaal van een onmogelijke gebeurtenis’ (Karim Van Overmeire)
• ‘Herinneringen aan Hechteniskamp Lokeren’
• ‘De man van het Wilhelmus of de rekkelijkheid van de tolerantie’ (Luk Sermeus)
Halve kilo Maes Koffie meestermengeling (gemalen of ongemalen) in een mooie bewaardoos
Abonneer nú door overschrijving van 208 euro op rekening KBC BE82 4096 5194 9168 (tarief binnenland). Voor uw onlinetoegang en uw geschenkkeuze mailt u naar secretariaat@pallieterke.net of belt u 03 232 14 17. Met uw steun veranderen we zélf het medialandschap!
PASCAL SMET, HET AFSCHEIDSINTERVIEW
Pascal Smet, in het politiek milieu ook wel eens het genie van de carwash genoemd, gooit zelf de handdoek in de ring na 20 jaar ministerschap. De man overleefde schandaal na schandaal, kelderde het Vlaams onderwijs, omdat hij destijds zelf niet kon volgen en bouwde mee aan het Brussel dat we vandaag kennen. Het enige dat hij niet bouwde, was een openluchtzwembad. Een belofte die hij de Brusselse jongeren 20 jaar voor de neus hield.
Meermaals blunderde Smet zich een weg door zijn politieke carrière volgens het adagium ‘Als je niks kan, kan je nog altijd minister worden. Kan je zelfs dat niet, word je toch gewoon minister van Sport en als zelfs dat een tikje te hoog gegrepen is, word je minister in Brussel’. Pascal verkaste al snel van Oost-Vlaanderen naar de hoofdstad. Zijn laatste stunt werd hem echter fataal. Hij fêteerde een paar Russische en een Iraanse burgemeester, dipte nog eens in de Brusselse begroting en betaalde hun luxueuze verblijf. “Waanzin!”, oordeelde het gezond verstand. “Stadsdiplomatie”, oordeelde Pascal. Een dikke week later zag Pascal het zelf ook anders. Hij stapte op na 20 jaar, omwille van wat uiteraard… een fout van een medewerker was.
Ex-minister Smet, wat is precies gebeurd?
“Ach, verontwaardiging van het dorp versus de grote stad. Ik was net bezig met een succesvol traject om van Iran een open democratie te maken. Ik denk dat ik nog een paar dagen nodig had. En toen begon het gezeik. Mij niet gelaten hoor, ik heb 20 jaar het land gediend. Voor mij is het welletjes geweest.”
In Iran knopen ze mensen met uw geaardheid op, meneer Smet. Bovendien gijzelden ze net een jaar lang een onschuldige en ruilden die voor een internationale terrorist. Hoe kwam u erbij om die mensen logies te geven?
SMET: “Luister eens goed hier, lieve vriend van het dorp. Als ik iedereen die mij wil opknopen in Brussel de toegang moet weigeren, zou er hier niet al te veel volk meer wonen (lacht). Het zou druk worden in uw dorp. Ik heb er hier een serieus potje van gemaakt hoor. En dat het extremisten zijn die vrouwenrechten niet erkennen en gewelddadig zijn? Ik denk dat ik wijlen president Mitterrand citeer als ik zeg: ‘Et alors?’ Extremisten horen bij een metropool als Brussel. Net zoals Manneken Pis of dat ding met al die bollen.” Het Atomium?
SMET: “Ik geloof dat ze dat inderdaad zo noemen in het dorp.”
Wat brengt de toekomst?
SMET: “Even uitrusten uiteraard. Je verantwoordelijkheid nemen voor de stommiteiten van een ander is zeer vermoeiend. Ik geef mezelf een half jaar om te recupereren. En dan ga ik nog even uitbollen in het parlement, uitstapvergoeding incasseren en verhuizen. Ik blijf geen dag langer dan nodig is in dit homofobe hellhole vol extremisten en maffiosi. Pas op, Brussel is prachtige stad hoor, maar niet om te wonen. Ik kom nog wel eens eten. Maar na 20 jaren nederige dienst ga
ik mijn droom realiseren.”
Die fameuze bed and breakfast in Brazilië?
SMET: “Dat was inderdaad het plan. Maar toen ik even optelde hoe gul de burger is geweest voor mijn dienstjaren en hoe gul hij straks zal zijn om mijn vertrek te financieren, ga ik niet een bed and breakfast uitbaten. Daarmee zou ik enkel werk afnemen van iemand die geld nodig heeft. Ik niet. Ik ga er dus in wonen. Tof, hé!” Zeer. We moeten al naar Hilde Crevits kijken om iemand te vinden met zo’n lange ministeriële carrière als uzelf. Wat is het geheim van zolang te overleven in de toppolitiek?
SMET: “Dat is uiteraard geen eenvoudige vraag. Je hebt als politicus inzicht nodig en het besef dat alles een kwestie van timing en slagkracht is. Je moet een onderstroom kunnen aanvoelen en verwoorden. En uiteraard een groot strategische brein hebben. Ik heb eigenlijk niks van die dingen, dus ben ik overgeschakeld op een andere strategie die ook perfect gewerkt heeft. Ik heb altijd gedaan wat de PS zei en toen mocht ik blijven. Pas op, ik doe mezelf hier tekort. In de beginjaren deed ik altijd wat Stevaert zei. Maar dat was wel mijn initiatief. Mijn keuze.” U bent 20 jaar blijven zitten, maar uw belofte voor een openluchtzwembad is nooit werkelijkheid geworden.
SMET: “Klopt. Ik beschouw dat dan ook als mijn erfenis aan mijn opvolger. Die belofte kan wat mij betreft nog jaren mee.”
Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet
“Een bed and breakfast uitbaten? Man, ik ga in een bed and breakfast wonen!”
LUIKERSTEENWE G 244 F 011 223 253 EN 011 273 2 72 MAESKOFFIENV @ SKYNE T.BE WW W.MAESKOFFIE .BE MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN! ANKERSTRAAT 7 3500 HASSELT 011 223 253
22 JUNI 2023 20