't Pallieterke van 19 oktober 2023

VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER

“Ik voorspel nog meer onafhankelijken” INTERVIEW

LIESBETH HOMANS (N-VA)

10-11

VOORZITTER VLAAMS PARLEMENT

NIEUWE TERREURAANSLAG

DE TIKKENDE TIJDBOMMEN

ONBEGRIJPELIJK 2 EN ONAANVAARDBAAR

BLOKKERING DENDERSTREEK

6

AUSTRALIË STEMT TEGEN WOKE

BURGEROORLOGEN IN EUROPA DE JOODSE GEMEENSCHAP IN VLAANDEREN

3 8

De dader van de islamitische terreuraanslag in de Ieperlaan in Brussel was de 45-jarige Abdesalem Lassoued. Hij verbleef illegaal in Schaarbeek, was geseind bij de politie en zou zelf ten onder willen zijn gegaan als martelaar voor IS. De Zweedse premier Ulf Kristersson reageerde al dat hij het “niet oké” vond dat de dader op vrije voeten was. Is er iemand die hem ongelijk kan geven?

Bij een aanslag in Brussel zijn twee Zweden doodgeschoten, een derde slachtoffer raakte zwaargewond. Dinsdagochtend werd hij doodgeschoten in een café in Schaarbeek. Dat bevestigde het federaal parket.

Er rijzen heel wat vragen over die aanslag. De 45-jarige Tunesische Lassoued verbleef illegaal in ons land en hij verdween van de radar nadat zijn asielaanvraag werd afgekeurd. Hetzelfde gebeurde in Italië, Noorwegen en Zweden. De Tunesiër kreeg het bevel om het land te verlaten, maar dat bleef - zoals zo vaak - bij een formuliertje.

In februari 2021 werd hij geschrapt uit het rijksregister. Hoe kan het toch dat mensen die na een asielprocedure een negatief antwoord krijgen, zo vaak illegaal, op vrije voeten, in het land verblijven?

Wie de tijdlijn van Lassoued in ons land leest, kan enkel concluderen dat er op verschillende momenten grote fouten gemaakt zijn. In 2014 zou hij illegaal ons land zijn binnengekomen. Twee jaar later was hij sterk geradicaliseerd en zou hij van plan geweest zijn om naar Syrië te vertrekken. Een buitenlandse politiedienst bracht België ervan op de hoogte dat hij ernstig geradicaliseerd zou zijn.

Terroristen doen wat ze aankondigen Bovendien werd er eerder dit jaar nogmaals melding gemaakt over de man bij de politie. Een bewoner van een asielcentrum in Arendonk beweerde dat de man via sociale media doodsbedreigingen had geuit tegenover hem. Op Facebook postte Lassoued

voor de schietpartij nog een bericht waarin hij verwees naar de moord op een 6-jarige Palestijns-Amerikaanse jongen. Hij deelde ook beelden over het conflict in Israël.

Na de aanslag plaatste hij een video waarin hij de aanval opeiste en aangaf bewust op zoek gegaan te zijn naar Zweden. Een link met de Koranverbrandingen is volgens politiebronnen zeer waarschijnlijk. Er waren voldoende aanwijzingen om de man als gevaarlijk te bestempelen. Net zoals toen er vorig jaar een agent doodgestoken werd in Schaarbeek, waren die talloze aanwijzingen blijkbaar toch niet voldoende om de man in de gaten te houden.

De Tunesiër was gekend bij het gerecht.

Zo stond Lassoued geseind voor verdachte handelingen, illegaal verblijf en zelfs mensensmokkel. En toch liep hij vrij rond. De autoriteiten waren op de hoogte van zijn radicaal profiel, maar hij stond niet op de OCAD-lijst. Hoe valt zoiets uit te leggen?

Alle bevoegde diensten, van migratie over justitie tot veiligheid, moeten zichzelf in de spiegel bekijken om te zien wat er deze keer weer fout gelopen is.

WANNES NEUKERMANS

ROAN ASSELMAN AUTEUR EN JURIST

14

OPINIE 2-3 / BINNENLAND 4-7 / INTERVIEW 10-11 & 14 / BUITENLAND 12-13 / CULTUUR 15-17 79ste jaargang • nummer 42 • donderdag 19 oktober 2023

€ 4,00

9

“Noties als rede en realiteit kan en mag je niet overboord gooien”

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

2 Opinie

19 oktober 2023

Omwille van het conflict in Gaza heeft een man die komt uit een land dat daar niets mee te maken heeft, twee mensen vermoord uit een land dat er ook niets mee te maken heeft, in de hoofdstad van een ander land dat er evenmin iets mee te maken heeft. De islam is de enige geloofsopvatting die zoveel tragische absurditeit kan veroorzaken.

Het is al lang niet meer de eerste keer en we kunnen er gif op innemen dat het nog gaat gebeuren. Het zal zelfs nog vaak gebeuren, zolang we tikkende tijdbommen niet uitzetten, maar, meer zelfs, blijven importeren. Op dit moment ontschepen in Lampedusa mensen van wie we hun naam, net als Abdesalem Lassoued, ooit in de krant zullen lezen.

De reactie van De Croo was kenschetsend. Hij zei dat de dader ons eigenlijk wilde verdelen, maar dat we een land van vrede en tolerantie zijn en zullen blijven. Dat is codetaal voor: laat ons vooral niet spreken over de factor islam. De premier riep verder iedereen op “de Belgische kalmte te bewaren en samen de aanslag te verwerken”. Verwerken betekent in dit geval: niets doen. De kalmte bewaren betekent: we zijn niet van plan ons immigratiebeleid of ons gebrek aan beleid ten aanzien van islamistische terreur te herzien. De Tunesische dader verbleef al sinds 2014 illegaal in het land. Hij werd niet uitgezet. In 2016 kreeg België informatie van een buitenlandse veiligheidsdienst dat de man een radicaal is die naar Syrië wilde vertrekken. Daar werd niets mee gedaan. Hij werd niet uitgezet. In 2019 deed hij een asielaanvraag. Op zich is het idee dat je na illegale binnenkomst nog steeds een asielaanvraag kan doen al krankzinnig. Die aanvraag werd afgewezen, maar nog steeds werd de man niet uitgezet. Abdesalem Lassoued stond ook al bekend voor betrokkenheid bij mensenhandel en een incident in een asielcentrum. Wat moet je in dit land eigenlijk doen om er uitgegooid te worden? De ‘Belgische kalmte’ van De Croo is in de praktijk Belgische lethargie.

Drie jaar na Paty Het dreigingsniveau was in dit land niet omhooggegaan na de aanslagen in Israël, hoewel onrust in het Midden-Oosten ook altijd en onvermijdelijk voor onrust bij moslims in Europa zorgt. Dat gebeurde ook niet nadat vorige week een Franse leraar werd vermoord in Atrecht (Arras), ook omwille van het conflict rond Gaza. Ook daar riep de dader “Allahu Akbar”, terwijl hij zijn slachtoffer ombracht.

Drie jaar na de dood van Samuel Paty is ook in Frankrijk nog niets veranderd. In 2020 zei de Franse minister van Binnenlandse Zaken dat hij alle illegalen die ook gesignaleerd stonden als geradicaliseerd, zou uitwijzen. Dat waren er toen 851. Bij een deel gebeurde dat ook, maar het aantal nieuwkomers met dat profiel steeg sneller dan de uitzettingen, zodat momenteel 1.411 illegalen in het land verblijven waarvan geweten is dat ze geradicaliseerd zijn.

Zolang Europese politici niet bereid zijn de aard van het probleem te erkennen en zich niet wapenen met nieuwe, krachtige beleidsinstrumenten, blijft het dweilen met de kraan open. Elk slachtoffer van de jihadisten mag gerust hun verantwoordelijkheid genoemd worden.

JURGEN CEDER

EDITORIAAL

TOOGPRAAT

www.palnws.be

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net

NATIONALE SCHADUW OVER GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN Over minder dan een jaar vinden de gemeenteraadsverkiezingen plaats. Meer dan vroeger lijkt het erop dat de resultaten bepaald zullen worden door nationale tendensen. Dat blijkt uit de lokale peilingen die recent werden uitgevoerd. Maar ook uit het feit dat de lokale verkiezingen een aantal maanden na een federale en Vlaamse stembusslag plaatsvinden.

Voor het eerst sinds decennia zullen de lokale en federale/Vlaamse verkiezingen in 2024 nauw met elkaar verbonden zijn. Een stembusslag in de lente en een lokale in de herfst van hetzelfde jaar: in 1994 had je eerst de Europese verkiezingen en daarna de gemeenteraadsverkiezingen maar er was geen sterk verband tussen beide. Ja, Guy Verhofstadt hoopte met zijn jonge partij VLD de rooms-rode regering Dehaene I in de problemen te brengen, maar dat mislukte. Wel was er in Wallonië sprake van een doorbraak van extreemrechts door de Agusta-schandalen en de nasleep van de moord op PS-icoon André Cools.

Bij een lokale electorale strijd surft men altijd voor een deel op een nationale golf Het bleven weliswaar echt aparte verkiezingen. Volgend jaar is dat anders. Het is natuurlijk altijd zo dat men bij een lokale electorale strijd voor een deel surft op een nationale golf. In 2012 haalde de N-VA bij de gemeenteraadsverkiezingen een onverhoopt sterk resultaat.

Een gevolg van de verkiezingsoverwinning van 2010, de 541 dagen regeringsvorming en de totstandkoming van de regering-Di Rupo zonder de grootste Vlaamse partij.

De verankering van de Vlaams-nationalisten in de centrumsteden was een gevolg van de nationale populariteit van Bart De Wever. In 2018, bij de vorige lokale verkiezingen, was het resultaat een voorafspiegeling van de federale en Vlaamse verkiezingen van 2019. Het Vlaams Belang begon aan zijn heropstanding en de N-VA kreeg klappen.

Bart De Wever en co probeerden het tij nog te keren door via het Marrakesh-pact uit de Zweedse coalitie te stappen, maar dat bleek geen slimme zet.

Vlaams Belang overal verankerd Terug naar 2024. Straks is de band met de nationale uitslag veel groter, want de nationale tendens zal

lokaal ook veel sterker doorwerken.

Dat blijkt uit een peiling die het Nieuwsblad afnam een jaar voor de gemeenteraadsverkiezingen. Niet alleen werden burgers bevraagd in Antwerpen en Gent, maar ook in andere centrumsteden als Brugge, Oostende, Hasselt, Leuven en Aalst.

We moeten hier weliswaar voorzichtig zijn, want relatief veel kiezers blijken nog onbeslist te zijn, vaak 20 tot zelfs 25 procent. Dat maakt dat de peilingen niet zo betrouwbaar zijn. Toch kunnen we een duidelijke tendens vaststellen.

Het Vlaams Belang, dat het in de peilingen zeer goed doet, is zich ook lokaal aan het verankeren. Nochtans zijn de gemeenteraadsverkiezingen voor de radicaal-rechtse partij niet direct de gemakkelijkste stembusslag. De partij scoort overal vlot boven de 10 procent en is bijna overal de derde, tweede of zelfs eerste (Aalst en Turnhout) partij. Als signaal kan dat tellen. Vorige week voorspelde de Gentse politicoloog Carl Devos dat het cordon sanitaire op Vlaams niveau niet zal worden doorbroken, maar wel op lokaal vlak. Die voorspelling zal uitkomen, zij het niet in de centrumsteden. Daar zijn de traditionele partijen nog sterk genoeg om samen een coalitie te vormen.

N-VA onder druk En opvallend daarbij: dat zou meer dan de voorbije jaren zonder de N-VA zijn. De partij van Bart De Wever verliest lokaal veel van haar pluimen. In Antwerpen duikt ze onder de 30 procent. Een coalitie met Vooruit en cd&v of Open Vld wordt nipt. Misschien zijn de vier partijen nodig. Pijnlijker is het in Hasselt, waar het tijdperk Steven Vandeput (N-VA) wel eens van korte duur zou kunnen zijn. Akkoord, er is sprake van 30 procent onbesliste kiezers, maar de voormalige minister van Defensie duikt met 13 procent naar de tweede plaats, voorafgegaan door een rood-groen kartel.

Al is het niet overal kommer en kwel voor de Vlaams-nationalisten.

De partij van Bart De Wever verliest lokaal veel van haar pluimen

In Genk zou Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) het cd&v-bastion slopen. Alleen rijst de vraag of haar beleid ten aanzien van de landbouw de partij in de rest van Vlaanderen geen zware klappen zal toedienen. De vaststelling is dat de N-VA in grote steden niet meer kan meesurfen op de nationale golf, zoals dat in het verleden wel het geval was.

Open Vld wordt lokaal irrelevant En dat geldt nog des te meer voor Open Vld. Men wil die op Vlaams en federaal niveau niet meer, en dus ook niet lokaal. In Kortrijk (Van Quickenborne), Oostende (Tommelein) en Aalst (De Gucht) verschrompelt de partij gewoon. Zelfs de beslissing om zo weinig mogelijk onder eigen naam op te komen, helpt niet. In Mechelen houdt Bart Somers het hoofd boven water, maar dat is vooral dankzij de groene kartelpartner. In Gent draait de paarse gok van Mathias De Clercq niet zo goed uit. In die bobo-stad zijn de groenen op zich wellicht iets groter. Maar de huidige burgemeester kan misschien zijn vel redden door een coalitie aan te gaan met cd&v en zelfs N-VA. Voor de Gentse liberalen zijn de Vlaams-nationalisten een bende halve nazi’s, tot men er een coalitie mee moet vormen om de lokale macht veilig te stellen.

Voor de Gentse liberalen is N-VA een bende halve nazi’s, tot men er een coalitie mee moet vormen om de lokale macht veilig te stellen De situatie kan voor Open Vld zelfs nog verergeren na de verkiezingen van juni, net zoals die voor het Vlaams Belang kan verbeteren.

Dat zit zo: de Vlamingen houden ervan om te kiezen voor winnaars.

Welnu, als het Vlaams Belang bijvoorbeeld als nummer één uit de Vlaamse verkiezingen komt op 9 juni 2024, dan zal dat een bonus zijn die kan doorwerken tot in oktober voor de partij van Tom Van Grieken. Net zoals een pandoering voor pakweg de Vlaamse liberalen lokaal een gevolg krijgt. En dus wordt het ook voor de N-VA dan opletten geblazen.

© PHOTONEWS

We blijven tikkende tijdbommen importeren

Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 52 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 104 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 208 euro op de kantoren.

Steunabo 1 jaar: 300 euro Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Jurgen Ceder, Stijn Derudder (eindredacteur), Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock

Raoul Hedebouw, Bart De Wever, Conner Rousseau en Tom Van Grieken

Column

19 oktober 2023

3

De Australiërs stemmen tegen ‘de stem’ In Nieuw-Zeeland werd afgelopen weekend komaf gemaakt met de erfenis van Jacinda Ardern, de linkse premier die op handen gedragen werd door progressieven in de rest van het Westen, maar die in eigen land nog weinig geliefd was. Ze heeft eigenlijk in januari al ontslag genomen. Haar fans probeerden dat voor te stellen als een groot gebaar van een leider die stopt op zijn/haar hoogtepunt. Bart Schols toen: “Zelfs met de boodschap van haar afscheid dwingt ze het grootste respect af. Wat een ongelofelijke leidersfiguur.”

In werkelijkheid was het hoogtepunt van Sint-Jacinda al lang voorbij. Ze pleegde vaandelvlucht in het zicht van een onvermijdelijke verkiezingsnederlaag. Zaterdag was het zover. De conservatieve oppositie behaalde een grote verkiezingsoverwinning. De partij van Ardern zag haar aantal parlementszetels gehalveerd.

Worst van de democratie Wat de dag nadien gebeurde bij grote broer Australië, was nog opmerkelijker. De regering wilde er een speciaal orgaan in het leven roepen dat de Aboriginals, de oorspronkelijke bewoners van het land, zou vertegenwoordigen. Die instelling zou ‘The Voice’ heten en zou geraadpleegd moeten worden bij alle parlementaire beslissingen die ergens een impact hebben op de inheemse bevolking. In wezen zou men daarmee politieke invloed toekennen op grond van zuiver raciale criteria, zeiden de tegenstanders terecht.

Jacinda Ardern pleegde vaandelvlucht in het zicht van een onvermijdelijke verkiezingsnederlaag Elke wijziging van de Australische grondwet moet echter vooraf voorgelegd worden aan de bevolking in een referendum. Als inwoner van een land waar de grondwet zelfs moet buigen voor de activistische rechtspraak van Straatsburg, kijk ik met bewondering naar de zin voor democratie van de Australiërs. Die hebben trouwens de gewoonte om van elke verkiezing een beetje een feest te maken. Aan vele stembureaus kan je een kraam vinden met een aangepaste versie van de hotdog: de ‘democracy sausage’. De winst gaat naar scholen, kerkfabrieken en lokale verenigingen.

Een uitgemaakte zaak In De Standaard stelde men maandag dat een goedkeuring van het voorstel altijd al onwaarschijnlijk was, omdat de Aussies de gewoonte hebben meer ‘neen’ dan ‘ja’ te zeggen in referenda. De krant had in augustus nochtans nog het omgekeerde voorspeld. De waarheid is dat een succesvol referendum door het Australische bestel lang als een uitgemaakte zaak werd beschouwd. Vorig jaar deze tijd schommelde de steun voor het voorstel nog rond de 65 procent.

Het eigenlijke referendum werd toen beschouwd als een formaliteit en de tegenstanders als verwaarloosbare, racistische achterblijvers in de onstuitbare mars der geschiedenis.

De publieke steun voor het referendum was, met uitzondering van de conservatieve oppositie in het parlement, vrijwel algemeen. Zeven van de grootste tien bedrijven, waaronder Rio Tinto en alle banken, steunden publiekelijke de campagne van ‘ja’. Luchtvaartmaatschappij Qantas liet “Yes 23” op de romp van de vliegtuigen schilderen. Allen steunden ze de yes-campagne ook financieel. De tegenstanders beschikten slechts over een fractie van al het geld dat dat de

Price zegt dat haar volksgenoten alleen kunnen geholpen worden door ze uit de cocon van ‘speciale behandeling’ te halen voorstanders werd toegeworpen.

Op sommige scholen kregen de kinderen een yes-badge om op te spelden. In Sidney hingen yes-vlaggen op alle publieke gebouwen. Beroemdheden als Cate Blanchett, Kylie Minogue, Russell Crowe en Nicole Kidman lieten niet na wat deugpunten voor zichzelf te scoren en riepen hun fans op om voor te stemmen. De negatieve commentaren die ze op hun sociale mediapagina’s daarover kregen, hadden nochtans een aanwijzing kunnen zijn van wat er op til was.

In de val van de speciale behandeling Zondag hebben de Australiërs gestemd en het resultaat was een verpletterende nederlaag voor het ja-kamp. Meer dan 60 procent stemde ‘neen’. Er zijn vele redenen voor dat resultaat, maar een van de belangrijkste heet Jacinta Price.

Er wordt gezegd dat grote momenten in de geschiedenis van een land grote mensen voortbrengen. Indien dat zo is, dan hoort Jacinta Nampijinpa Price tot die categorie. Price is de dochter van een Schotse man en een Aboriginal vrouw.

Ze werd voor het eerst opgemerkt met een toespraak voor een liberale denktank. Ze had het toen over de plaag van huiselijk geweld in Aboriginal gezinnen. Een vrouw van een Aboriginal loopt 34 keer meer kans om in het hospitaal te belanden ten gevolge van echtelijk geweld. Price verweet het bestel om politiek correcte redenen weg te kijken van negatieve aspecten in de cultuur van de autochtone inwoners.

Later breidde ze die kritiek uit naar hoe de staat in het algemeen met de Aboriginals omgaat. Perfect parallel met wat zwarte intellectuelen zoals Thomas Sowell zeggen over de situatie van de zwarten in de VS, is Price tot de conclusie gekomen dat als je mensen aanleert dat ze het slachtoffer van een racistische samenleving zijn, ze minder zullen proberen om nog te slagen. Alles wat niet lukt is dan geen reden om het anders aan te pakken, maar de schuld van de samenleving.

Tegelijk maken de vele toelagen en vervangingsinkomens die men over de Aboriginals uitstrooit hen afhankelijk en minder geneigd een productief bestaan na te streven, meent ze. De werkloosheidsval die we in België kennen, is niet uniek. Price zegt dat haar volksgenoten, die inderdaad sociaaleconomisch achterblijven, alleen kunnen geholpen worden door ze uit de cocon van speciale behandeling te halen.

Kokosnoot Uiteraard gaat dat pleidooi voor integratie regelrecht in tegen een wijziging van de grondwet die Aboriginals net nog aparter wil behandelen.

De welbespraakte Price, intussen conservatief parlementslid, werd hét gezicht van de neen-campagne. Links Australië kon moeilijk om met een tegenstander die

Jacinda Ardern

zelf Aboriginal is. Zoals Assita Kanko ooit werd verweten een Bounty te zijn - zwart van buiten, wit van binnen -, werd Price regelmatig een kokosnoot genoemd, met dezelfde toespeling. Ze kreeg ook doodsbedreigingen. De avond van het referendum werd het huis van haar ouders, die net in een tv-interview hadden gezegd hoe fier ze zijn op hun dochter, aangevallen met verfbommen.

‘Neen’ kreeg in de campagne de hulp van blunders van het andere kamp. Men vond het bijvoorbeeld niet nodig te verduidelijken hoe het mechanisme precies zou werken en hoever de bevoegdheden van The Voice zouden reiken. Net als bij ons is het vertrouwen in de politici niet groot in Australië, zeker niet groot genoeg om hen een blanco check aan te reiken.

Toen premier Albanese zelf de Aboriginal activisten aanduidde die als onderhandelingspartner voor het uitvoeren van de grondwetswijziging zouden fungeren, viel dat bij velen niet in goede aarde. Blijkbaar hebben ze in Australië dezelfde gewoonte als in België om gesubsidieerde activisten zonder enige vorm van democratische legitimatie aan te duiden als vertegenwoordigers van hun bevolkingsgroep.

Ook de beschuldiging van racisme die tegenstanders van The Voice te beurt viel, werkte contraproductief. Voeg daar het eenzijdige bombardement aan toe van oproepen om ‘ja’ te stemmen via de media, uit de mond van ongeveer elke publieke figuur, en het recept voor opstand was klaar. De Australiërs rebelleerden massaal tegen wat hen agressief door de strot werd geramd.

Herkenbaar Ik heb nergens in de Nederlandstalige pers gelezen over de belangrijke rol die Price heeft gespeeld in de campagne.

De indruk werd er gewerkt dat de Aboriginals unaniem vragende partij waren, maar dat ze werden afgewezen door “oude, blanke kiezers”. Jacinta Price is er echter van overtuigd dat ook in haar gemeenschap een meerderheid tegenstander van de grondwetsherziening was. Dat ook het Northern Territory, de deelstaat met het hoogste aandeel Aboriginals, het voorstel met een afgetekende 65 procent heeft verworpen, wijst daar alvast op. Het patroon is herkenbaar: linkse blanken met een dwangmatige neiging naar deugdpronkerij zijn altijd een stuk radicaler dan degenen voor wie ze zeggen op te komen.

Blijkbaar hebben ze in Australië dezelfde gewoonte als in België om activisten zonder enige democratische legitimatie aan te duiden als vertegenwoordigers van hun bevolkingsgroep Een referendum langs de andere kant van de wereld heeft uiteraard geen rechtstreeks effect op ons. Maar het hele gebeuren is wel leerrijk over de stand van de westerse beschaving die wij delen met de Australiërs. De waardenkloof tussen politiek en volk. Grote bedrijven die deugpunten willen scoren en de meningen van hun consumenten niet begrijpen of minachten. Activisten die zonder democratisch proces worden opgevoerd als vertegenwoordigers van een minderheid. Allemaal herkenbaar, helaas.

JURGEN CEDER

© PHOTONEWS - CLP.ORG.AU

Ik heb er al meerdere keren op gewezen dat de invloed van ‘woke’ veel groter is in de anglosfeer dan in de rest van het Westen. Dat viel vooral op in het VK, de VS en recentelijk ook in Ierland (waar men boos zou kunnen zijn dat ik het land voor de gelegenheid onderbreng in de anglosfeer). Er zijn echter tekenen dat overal het verzet tegen die agressieve ideologie groeit. Dat bleek het voorbije weekend ook overduidelijk in de twee landen ‘daar vanonder’, Australië en Nieuw-Zeeland.

Jacinta Price

4 Binnenland

19 oktober 2023

ECONOMISCHE ZAKEN

Henegouwen en zowaar Luxemburg in economisch sukkelstraatje Het bruto binnenlands product per inwoner van Henegouwen is opnieuw onder de 75 procent van het Europese gemiddelde gedaald. Dat wil zeggen dat Henegouwen tot de armere provincies van de EU behoort, net als de provincie Luxemburg zowaar. De Waalse regering krijgt daarom van de Europese Commissie groen licht om bedrijven die in de provincies investeren uitgebreide subsidies te geven.

Onvoldoende De Waalse regering ziet deze versoepeling als een “kans voor economische ontwikkeling”, maar toch rijzen twee bemerkingen. Eén: waarom zouden de nieuwe subsidies meer succes hebben en leiden tot een echte economische heropstanding of langdurige inhaalbeweging van Henegouwen dan de vroege stelsels van steun?

Twee: de Waalse regering zit budgettair in zwaar weer en heeft gewoon onvoldoende middelen om de investeerders te steunen.

© PHOTONEWS

Federaal staatssecretaris voor Relance Thomas Dermine (PS), afkomstig uit Charleroi, brengt volgende week een boek ‘Walen werken wél’ uit. Daarin hij wil aantonen dat de clichés van lamlendige Walen, die weleens door Vlamingen worden verspreid, niet kloppen. Ik heb het boek nog niet gelezen, maar blijkbaar worden de sterke kanten van het gewest in de verf gezet, vooral de economische.

Benieuwd of Dermine de laatste welvaartcijfers van een aantal provincies heeft opgenomen. Al decennia is men immers aan het vertellen dat Wallonië, en zeker de armste provincie Henegouwen, uit het economische dal aan het klimmen is. Maar kijk, de Europese Commissie heeft net de recentste cijfers bekendgemaakt over het bruto binnenlands product (bbp, wat men op een jaar tijd aan welvaart creëert, red.) per inwoner van een aantal regio’s of provincies. De absolute cijfers zijn weinig relevant. Het gemiddelde inkomen per inwoner in België bedraagt net geen 20.000 euro, in Henegouwen is dat 17.300 bijvoorbeeld. Vlaams-Brabant en Waals-Brabant staan met een inkomen tussen 22.500 en 23.000 euro bovenaan.

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

Onder 75 procent

Waalse relativering Waals minister van Economie Willy Borsus (MR, geen socialist dus) relativeerde de cijfers zowaar, want volgens hem neemt het bbp per inwoner in Henegouwen (en Luxemburg) wel degelijk toe, maar “minder snel dan in andere EU-regio’s”. Kortom, de inhaalbeweging lukt niet omdat de economie elders sneller groeit en de welvaart er ook meer toeneemt. Mooi uitgelegd, maar het maskeert niet dat er een probleem is van economische zwakte. Borsus probeert er nog een extra positieve draai aan te geven door erop te wijzen dat de Waalse regering nu opnieuw meer steunmaatregelen kan vrijmaken voor de armlastige provincies.

Dat klopt, inderdaad. Er zijn voor regio’s met een bbp per inwoner onder de 75 procent van het EU-gemiddelde zeer soepele regels om subsidies toe te kennen aan bedrijven die er investeren. Meer bepaald kunnen grote bedrijven een subsidie ontvangen à rato van 30 procent van hun totale investering.

Voor kmo’s kan dat bedrag stijgen tot 50 procent. Terwijl de Europese Commissie meestal streng toekijkt op het toekennen van subsidies, kan bij armere regio’s zeer veel. Voor alle duidelijkheid: Henegouwen kon ook al rekenen op overheidssteun toen het nog boven de EU-grens van 75 procent zat. Maar die bedroeg eerder 15 tot 30 procent van de totale investering.

Willy Borsus (links)

België krijgt overheidsuitgaven niet op orde België is op weg om tegen 2028 de hoogste overheidsuitgaven onder de industrielanden te hebben. Tegen 2028 zou België richting de 57 procent overheidsuitgaven gaan als percentage van het bruto binnenlands product.

De overheidsuitgaven bestaan uit alle uitgaven die een land jaarlijks doet: de overheidsbestedingen (consumptie, investeringen), inkomensoverdrachten (uitkeringen) en vermogensoverdrachten (aflossing van de staatsschuld).

Dienstverlening Volgens de meest recente cijfers (2021) staat België vierde in de Europese Unie wat betreft overheidsuitgaven met 55,5 procent.

Frankrijk staat het hoogst gerangschikt met 59 procent, nadien volgen Oostenrijk (56 procent) en Griekenland (57,4 procent). Volgens een analyse van het IMF zal België tegen 2028 op plek één van alle industrielanden staan. “En het is niet dat we daar de beste publieke dienstverlening voor terugkrijgen”, schrijft Voka-hoofdeconoom Bart Van Craeynest.

Hij wijst hiervoor zelf naar de ‘waar voor je geld-index’ van Voka.

Daaruit blijkt dat België dan wel na Frankrijk de hoogste overheidsuitgaven heeft, toch krijgen we er niet het op één na beste beleid voor. Dat is berekend op basis van 57 indicatoren. Maar liefst 15 Europese landen leveren dezelfde of een hogere kwaliteit van beleid, zonder er zoveel geld als België aan te spenderen.

Wat zijn nu die overheidsuitgaven precies? 90 procent van de uitgaven valt onder vijf functiecategorieën. Het overgrote deel - ongeveer de helft - gaat richting ‘sociale bescherming’ en ‘uitgaven’: de ziektezorg, sociale zekerheid, pensioenen, uitkeringen,... Samen zijn de categorieën ‘algemeen bestuur’, ‘economische zaken’ en ‘onderwijs’ goed voor een even groot aandeel.

zou ons land een blaam kunnen krijgen. Als er nadien geen verandering komt, zou het onvermogen om er iets aan te doen zelfs tot sancties of boetes kunnen leiden.

De Europese Commissie dreigt er al mee om een miljard euro dat via het coronaherstelfonds aan België toegekend was, toch niet uit te keren. België vergelijkt zichzelf graag met zijn buurlanden, maar begint eerder te lijken op de ‘Club Med’-landen.

WANNES NEUKERMANS © EIGEN REDACTIE

Belangrijker voor de Europese Commissie is de verhouding tot het Europese gemiddelde en meer bepaald die provincies of regio’s die een bbp per inwoner hebben dat onder de 75 procent van het Europese gemiddelde ligt.

Dan behoort men tot de armere regio’s van de EU en wordt de situatie als ongunstig of zelfs problematisch beschouwd.

Welnu, Henegouwen zat in de periode tussen 2016 en 2019 net boven die 75 procent.

Opvallend is dat een provincie als Luxemburg wel nog in de ‘rode zone’ zat met een bbp per inwoner onder de 75 procent (ongeveer 73 procent). Dat dus ondanks de vele inwoners van de provincie die in het welvarende groothertogdom werken. Maar het zijn niet de cijfers van de Ardennenprovincie die de meeste aandacht krijgen, hoewel ze aantonen dat niet enkel de oude Waalse industrieas van de Borinage tot Luik in het economische sukkelstraatje zit.

Neen, het is de evolutie in Henegouwen die opvalt. Volgens de nieuwste cijfers is het bbp per inwoner er in de periode 2020-2022 opnieuw onder de 75 procent van het EU-gemiddelde gezakt. In zekere zin terug naar af voor de provincie waar de PS het sterkst staat en dat ondanks de vele EU-steunmaatregelen en de verschillende Waalse marshallplannen.

Uitgavenzijde De laatste keer dat België een begroting in evenwicht had, was in 2007. Sindsdien zijn de primaire uitgaven met 9,4 procent van het bruto binnenlands product toegenomen: zo’n 54 miljard euro (!) extra overheidsuitgaven. Vooral de sociale uitkeringen dragen bij aan die stijging.

Het begrotingstekort is in ons land al jarenlang een probleem.

Nochtans is het in theorie niet moeilijk: ofwel moet er minder geld uitgegeven worden (besparen), ofwel moet er meer geld binnenkomen (belasten). Helaas wordt in België vaak voor dat laatste gekozen. Of zoals Koen Geens (cd&v) het zei: “In België kunnen enkel inkomstenverhogingen afgesproken worden.”

Nochtans zit de grote begrotingsramp vooral aan de uitgavenkant. Daarom pleit Van Craeynest niet voor bijkomende belastingen, maar besparingen en hervormingen in de pensioenen en de gezondheidszorg.

Europa Europa verwacht van zijn lidstaten dat ze hun overheidsuitgaven op orde houden. Experts verwachten dat, door het blijvende overheidstekort, de EU België onder verhoogd toezicht zal plaatsen. Zo

Bart Van Craeynest

5

Binnenland

19 oktober 2023

VLAAMSE STAATSVORMING MOET HOOGSTE PRIORITEIT KRIJGEN

OPINIE

De staat van het land is ronduit dramatisch. De federale constructie België is zo bouwvallig dat het niet meer kan worden opgelapt of hervormd. De sloop ervan vormt een absolute noodzaak.

De Vlaamse staatsvorming moet de hoogste prioriteit krijgen.

Gekissebis, gedraal of misplaatste ideologische of electorale oprispingen vormen schuldig verzuim. Vlaanderen heeft de morele plicht om zijn welvaart en toekomst veilig te stellen. het 8 procent slechter dan de tweede in rij, Nederland.

Vlaanderen ligt op koers om het doel van de 80 procent tewerkstellingsgraad te halen, maar zowel Wallonië als Brussel doen het barslecht. Nergens in Europa zijn er meer gezinnen waar niemand werkt dan in Wallonië (18,5 procent) en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (25,7 procent). Voor Vlaanderen is dat 8,6 procent. Het EU-gemiddelde ligt op 10,9 procent.

Ook het epicentrum van de ontsporing van de overheidsfinanciën ligt op federaal niveau en in Brussel en Wallonië. “Enkel Vlaanderen heeft een geloofwaardig plan om richting een begrotingsevenwicht terug te keren”, laat Wim Moesen optekenen. Voor de Franstalige gemeenschap loopt dit op tot 200 procent en voor Brussel is dat intussen meer dan 300 procent van het beschikbare inkomen. Dat terwijl er jaarlijks een miljardentransfer richting het zuiden van het land dendert. Dan durft de premier van het land nog zeggen dat Vlaanderen zijn huiswerk niet maakt. Grotesk.

Exponentiële ontsporing

Ronduit beschamend

Om de overheidsfinanciën enigszins te stabiliseren, is er een inspanning nodig van 45 miljard euro of 7,5 procent van het bbp.

Rekening houdende met de andere noodzakelijke investeringen moet dit land nog eens minstens 10 miljard euro ophoesten. Deze kaap zal moeten worden genomen, wil de staatsschuld niet exponentieel ontsporen en België niet verder wil zakken naar het niveau van een ontwikkelingsland.

We zouden een deel van de factuur kunnen betalen door meer mensen aan het werk te krijgen, maar dat is slechts een deel van de oplossing. Zelf als we daarop ernstig inzetten, moeten een aantal taboes op het altaar van de politieke correctheid en de woke-waanzin sneuvelen. Bij vreemdelingen met een nationaliteit van buiten de EU loopt de inactiviteitsgraad op tot 44,2 procent. Daarmee doet België

“Er is geen plan om dat tekort ernstig aan te pakken. Integendeel!”, schrijft Wim Moesen. Begrotingsbesprekingen in dit land hebben meer weg van een politieke koehandel dan van een ernstige saneringsopdracht. De politieke context en de wil om ernstig in te grijpen, zijn buiten Vlaanderen totaal afwezig. Dat is een onhoudbare situatie. De enige reden dat de internationale ratingsbureaus in België blijven geloven, is dankzij de Vlaamse spaarcenten. Want als België ooit in vereffening gaat, dan kunnen die nog altijd worden aangesproken.

Iedereen begrijpt intussen dat de broodnodige saneringen diep in het vlees zullen snijden en structurele armoede zullen teweegbrengen. Vooral Vlaanderen zal de rekening gepresenteerd krijgen. De bestuurders van dit land zijn te laf om dat aan hun kiezers te zeggen.

Zelfs Vincent Van Peteghem zei in De Zondag laconiek dat de grote hervormingen voor de volgende regering zijn, terwijl hij de schamele begrotingsoefening als “geloofwaardig” omschreef.

We kijken al jaren richting het zuiden van het land, maar het wordt dringend tijd dat ook de Vlaamse partijen eens goed in de spiegel kijken. Door de dramatische stand van het land moet de Vlaamse staatsvorming de hoogste prioriteit krijgen. Het gebekvecht van twee partijen die de dragers zijn van dat idee, is ronduit beschamend. Als het project ‘zelfstandig Vlaanderen in Europa’ wil slagen, dan is vooral samenwerking en een strategie nodig. Als Vlaanderen morgen een vuist zou kunnen maken, dan is dat een politiek feit waar ze zelfs in de Franstalige bastions Charleroi en Namen niet omheen kunnen.

© PHOTONEWS

Premier Alexander De Croo waande zich tijdens zijn laatste ‘State of the Union’ in het ‘Leugenpaleis’. Het land is in “goeie doen”.

“We hebben onze beloftes waargemaakt”, zei de premier zonder blikken of blozen. De man met het corpulente ego waant het volk dom.

“De huidige toestand van de Belgische overheidsfinanciën is ronduit dramatisch”, schrijft Wim Moesen in ‘België kan beter’. Alle Belgische overheden hebben een gezamenlijk begrotingstekort van 28 miljard euro of 5 procent van het bbp en een overheidstekort van 605 miljard euro. Daarmee is België op één na de slechtste leerling van de westerse klas.

Maar de rampspoed wordt nog erger. Tel daarbij nog de ontsporing van de kosten voor de vergrijzing en de gezondheidszorg, de extra uitgaven voor een betere overheidsinfrastructuur, de energietransitie en defensie, en de toenemende rentekost voor de staatsschuld, en we spreken van een jaarlijkse meerkost van enkele tientallen miljarden. Zelfs de Club Med-landen doen het nog een stuk beter.

Wim Moesen

JULIEN BORREMANS

Peiling: Open Vld dreigt uit alle regeringen te vallen

Een nieuwe peiling, deze keer uitgevoerd door Kantar in opdracht van La Libre Belgique en RTBF, brengt alweer slecht nieuws voor Open Vld. Nadat de partij twee weken geleden een historisch lage peilingscore te verwerken kreeg, zakt ze in deze peiling nog wat verder weg richting de kiesdrempel. Aan de andere zijde van de taalgrens is die peiling dan weer een opsteker voor de PS. Voor het eerst sedert de verkiezingen staan de Franstalige socialisten zelfs op winst.

Zetelverdeling voor het Vlaams Parlement Basis: opiniepeiling door Kantar voor La Libre Belgique en RTBf, 10 september–9 oktober 2023

S S S S S G G

G

G G

G

S

S G

S

P

P

P

G

G

P

P

P

P

P

P

PVDA (11) G

GROEN (11)

X

C

C

C

C

C

N

C

N

O

C

C

N

C

C

N

C

C

N

O

C

N

N

N

C

O

S

C

C

O S

P

P

O

S S

G

O

S S

S

S

O

O

S

S S

C

O

N

N

G

V

P

V S

VOORUIT (20) O

Zeker (P ≥ 97,5%)

Beginnen we meteen met twee belangrijke kanttekeningen bij die nieuwe peiling. Ten eerste is het aantal ondervraagden aan de kleine kant, namelijk slechts een 500-tal in ieder van de drie landsdelen.

Dat maakt de peiling op zich minder betrouwbaar dan de Ipsos-peiling van twee weken geleden, maar toch is het nuttig de resultaten te overlopen om te zien wat de punten van overeenkomst zijn en waar er grote verschillen zitten.

De tweede kanttekening is specifiek voor Vlaanderen, namelijk dat de peiling voor het grootste deel uitgevoerd werd vóór de ‘zattemansklap’ van Conner Rousseau in de media bekend raakte. Een eventueel effect daarvan op de politieke voorkeur van de Vlaming is dus nog niet meegerekend in de resultaten.

Open Vld wordt de kleinste in Vlaanderen Voor een aantal Vlaamse partijen bevestigt die peiling de resultaten van twee weken geleden.

Vlaams Belang doet het goed, zij het niet zo goed als in de Ipsos-peiling. N-VA verliest, maar blijft boven de twintig procent, Vooruit haalt net iets meer dan zestien procent en PVDA scoort deze keer bijna negen procent. Opmerkelijk is de goede score voor cd&v, dat zelfs op een haar na de verkiezingsuitslag van 2019 evenaart.

De grote verliezers in deze peiling zijn Groen en Open Vld. Het verschil tussen die twee is dat het verlies van Groen deze keer minder groot is en ook minder groot is tegenover de laatste verkiezingen. Open Vld eindigt met 7,9 procent op de laatste plaats van de parlementaire partijen in Vlaanderen, met alweer een historisch laag record. En er volgt nog meer slecht nieuws voor Open Vld.

Vlaanderen: meerderheid voor N-VA, Vooruit en cd&v?

Met alle voetnoten die anders al bij een zetelprojectie horen, en dat in combinatie met de kanttekening van hierboven dat het aantal ondervraagden aan de lage kant is, zouden we onze handen niet in het vuur durven steken voor de stelling dat N-VA, Vooruit en cd&v over een kleine meerderheid in het Vlaamse Parlement zouden beschikken als er vandaag verkiezingen zouden gehouden worden. Deze keer komt onze projectie op 63 zetels uit, de kleinst mogelijke meerderheid in het Vlaams Parlement, terwijl dat voor de Ipsos-peiling van twee weken geleden nog 61 was. Een coalitie met N-VA, Vooruit en Open Vld daarentegen zakt van 57 zetels twee weken geleden naar nu nog maar 55 zetels. Het is dus niet helemaal onmogelijk dat de Vlaamse kiezer de kaarten zo zou schudden dat Open Vld wiskundig overbodig is in een coalitie met vier partijen, terwijl ze te klein wordt om een driepartijencoalitie zonder cd&v aan een meerderheid te helpen.

Die vaststelling zou bij de top van de Open Vld nu ook de laatste alarmbellen moeten doen afgaan, maar blijkbaar is dat voorlopig nog niet het geval.

We lezen hier en daar dan ook dat daarover het gemor bij de mandatarissen begint toe te nemen.

VLD (9) C

X

V

V

V V

V

V

N

V

N V

V

V

N

N N

N

N

N

N

N

N N

N

N

S

N

N

V

V

V

V

V

V

V

V

V

V

V

V

V

V

V

V

V

V

CD&V (17) N

N-VA (26) V

VB (30)

Waarschijnlijk (P ≥ 50%)

We lezen ook dat niet partijvoorzitter Tom Ongena, maar Vlaams minister Bart Somers van zin zou zijn om de Antwerpse lijst voor de federale Kamer te gaan trekken. Die zet zou hem wel eens (vermoedelijk ongewild, maar misschien ook onbewust) de mogelijkheid kunnen schenken om zich vanaf juli volgend jaar voltijds toe te leggen op het Mechelse burgemeesterschap…

Federaal: Vivaldi II mogelijk zonder Open Vld Ook federaal liggen de kaarten bijzonder slecht voor Open Vld. In Wallonië maakt de PS een bijzonder goede beurt in de peiling, met een score van maar liefst 27,2 procent. Dat is een winst van meer dan een procentpunt tegenover mei 2019. Daarmee doet Vivaldi het ook weer een pak beter in een projectie van de peilingsuitslag voor de federale Kamer, want deze keer komt de huidige regering uit op 82 geprojecteerde zetels, tegenover 76 twee weken geleden. Wiskundig gezien is Vivaldi II dus zeker nog niet dood.

Maar met amper zes zetels deelt Open Vld met Groen de laatste plaats onder de Vivaldi-partijen.

Strikt gezien is ze niet nodig om Vivaldi verder te zetten, maar als de politieke wil er is, blijft ze praktisch toch aan boord omdat een meerderheid van 76 zetels niet werkbaar is. Maar kan een partij die halveert van twaalf naar zes zetels opnieuw de post van eerste minister opeisen, of zelfs nog maar ambiëren? Zelfs als er in juni van volgend jaar toch een kanseliersbonus uit de lucht zou komen vallen, blijft de partij te klein om zo’n eis geloofwaardig op tafel te kunnen leggen.

Veel marge heeft de partij hoe dan ook niet meer om finaal kopje onder te gaan…

FILIP VAN LAENEN

Sven Gatz, laatste der Open Vld-strijdertjes

6 Binnenland WAT BRENGT 2024 VOOR DE DENDERSTREEK?

19 oktober 2023

Recent kwam Dominique Willaert in het nieuws met zijn boek ‘Niet alles maar veel begint bij luisteren’. De linkse militant was door de Denderstreek getrokken om verhalen van gewone mensen te noteren. Hij stelde vast dat bij veel inwoners het gevoel leeft dat ze in de steek worden gelaten. Er heerst woede. Ik geloof in de oprechtheid van Willaert. Het siert hem dat hij bijvoorbeeld op de boekvoorstelling een ogenblik van stilte vroeg voor een overleden Vlaams Belang-militant. Dat was niet zo vanzelfsprekend in een zaal die vooral gevuld was met mensen van links en extreemlinks.

Willaert vindt dat de traditionele partijen meer naar de mensen moeten luisteren. Tegelijk meent hij dat de VB-mandatarissen onversneden fascisten zijn, die absoluut uit de schepencolleges moeten worden weggehouden. Anders ziet het er, aldus Willaert, heel slecht uit voor migranten, vakbondsmensen, vrouwen en de zogenaamde LGTBQ-gemeenschap. Het tweede deel van zijn conclusie deel ik niet.

Verbrusseling

In de donkere wolken boven de Dendervallei zie ik niet zozeer een fascistische dreiging, maar een bestuurlijke blokkering

In de Denderstreek wonen zo’n 300.000 mensen. De vallei was ooit het bastion van het daensisme. Het is nog altijd een streek van gewone werkmensen, zonder een sterke burgerij en zonder veel bakfietsers. Sinds twintig jaar wordt de streek geconfronteerd met wat men omzwachteld de ‘verbrusseling’ noemt. Het gaat om massa-immigratie, verhoudingsgewijs vaak van Franstalige Afrikanen, en daaraan gekoppeld alle andere problemen die vanuit Brussel komen aangespoeld: verpaupering, bendegeweld, drugs, overlast,… Dit zijn vanzelfsprekend problemen waar ook andere steden en gemeenten van de Vlaamse Ruit mee geconfronteerd worden, maar in de Denderstreek gaat het harder en sneller. De gemeenten hebben bovendien niet het politieke personeel, de ambtelijke capaciteit en de financiële middelen om de problemen aan te pakken zoals men dat in de grotere steden probeert te doen.

sociale wetenschappers en cameraploegen passeren, en nu dus ook linkse boekenschrijvers. Ik vind het wel merkwaardig dat geen enkele politieke partij na de alarmbellen een significante inspanning gedaan heeft om hun politieke personeel in de regio te versterken of om via een sterk beleid Forza Ninove terug te dringen. Ook het VB heeft zich bij mijn weten trouwens niet noemenswaardig versterkt voor de grote clash die er aankomt. Als er straks door wie dan ook bestuurd wordt, zal dat dus moeten gebeuren met het politieke personeel dat er nu is. Misschien zijn er allerlei bewegingen aan mijn waarneming ontsnapt. Als later zou blijken dat ik mij vergist heb, zal ik dat graag toegeven. Tot nader order lijkt de Denderstreek me voor politiek Brussel niet veel meer dan een “basket of deplorables” (een citaat van Hillary Clinton uit 2016).

Forza Ninove

Mijn inschatting is dat na de verkiezingen van 13 oktober 2024 het cordon sanitaire nergens doorbroken zal worden, ook niet in de Dendervallei. Dat vind ik geen goede zaak. Omwille van een gezonde werking van de democratie zou het volgens mij beter zijn dat Vlaams Belang de kans krijgt om op een aantal plaatsen mee te besturen. Dan zou snel blijken dat slogans zich vaak moeilijk in beleid laten omzetten. Ik ben bijvoorbeeld zeer benieuwd naar de concrete maatregelen die een lokaal bestuur kan nemen om te verhinderen dat nieuwkomers de vrijgekomen kleine arbeiderswoningen kopen of huren.

De kloof tussen het VB en de andere partijen is evenwel nog altijd zeer diep. Jurgen Ceder beschrijft in zijn boek ‘Beter Begrip’ hoe het ‘Venster van Overton’ werkt: politici nemen enkel beleidskeuzes die door de publieke opinie niet als extreem worden geacht. Een bestuursakkoord met het VB situeert zich in de bubbel van de Vlaamse politiek nog altijd in de buurt van ‘ondenkbaar’ of ‘radicaal’. Bij een groot deel van de meer traditionele partijen zit de aversie voor het VB zeer diep. Maar ook mandatarissen die geen onoverkomelijke bezwaren zouden hebben om met het VB

© PHOTONEWS

Toen Forza Ninove bij de lokale verkiezen van 2018 meer dan 40 procent van de stemmen haalde, gingen de alarmbellen af. Geregeld zien we in de Denderstreek

Guy D'haeseleer

Diepe kloof

te besturen, zullen er zich voor hoeden om zich in een avontuur te storten waarbij ze vermoedelijk van incident naar incident zullen strompelen.

Dan blijft de vraag of het Vlaams Belang in de Dendervallei ergens een absolute meerderheid kan behalen. Als het niet gebeurt, dan zal dat niet de verdienste van de traditionele partijen zijn, maar van het feit dat de demografische veranderingen meer en sneller het verschil maken dan de campagnes van Guy D'haeseleer in Ninove of Kristof Slagmulder in Denderleeuw.

Misschien sla ik de bal mis. Ik kreeg vorige week vanuit een islamitische geloofsgemeenschap nog het bericht dat men de overlast zo spuugzat is dat men in een soort wanhoop het Vlaams Belang gecontacteerd had.

Experiment De installatie van een VB-bestuur zou een tumultueuze start kennen, inclusief internationale pers en wellicht gewelddadige betogingen van links. Na een paar weken zou de storm echter gaan liggen. Dan begint de moeilijkste klus. Er zou dan een college van burgemeester en schepenen moeten gevormd worden met mensen die geen enkele bestuurservaring hebben. Die mensen zouden al snel vaststellen dat een stadsbestuur niet ‘de baas’ is, maar slechts een radertje in een complex samenspel waarbij zowat elke beslissing voor een rechtbank of een hogere overheid kan worden aangevochten. De bestuurders zouden worden geconfronteerd met ingewikkelde hogere regelgeving, financiële beperkingen en een gebrek aan partners. Er zouden misschien een aantal ambtenaren zijn die de boel van binnenuit saboteren. Sommigen zouden dat openlijk doen, de sluwere exemplaren op een verdoken manier, bijvoorbeeld door gevoelige informatie te lekken. Het gros van de ambtenarij is vanzelfsprekend bona fide, maar zij zouden een duidelijk en haalbaar beleidskader vragen. Lokale besturen zijn bovendien voor hun beleid voor een groot deel afhankelijk van Vlaamse en federale subsidies. De kans is groot dat die subsidiestroom sterk vermindert.

Mijn inschatting is dat na de verkiezingen van 13 oktober 2024 het cordon sanitaire nergens doorbroken zal worden Hoe zou de VB-partijtop naar zo een experiment kijken?

Wil men bewijzen dat het VB kan besturen, zelfs al blijft de verandering in beleid dan beperkt? Of wil men via straffe symboolpolitiek en een ‘strategie van de spanning’ van incident naar incident laveren? In elk geval zal men een goed samenhangende ploeg van sterke bestuurders nodig hebben.

Wellicht is die er niet. Ik maak me daar niet vrolijk over. Ook de meer traditionele partijen hebben soms problemen om voldoende degelijke mandatarissen in het veld te brengen, en die partijen hebben geen last van sociale stigmatisering. Ze hebben bovendien vaak wel bestuurservaring en ze hebben niet aan hun kiezers beloofd dat ze het beleid drastisch zullen veranderen. In de donkere wolken boven de Dendervallei zie ik niet zozeer een fascistische dreiging, maar een bestuurlijke blokkering. Het is bovendien een illusie dat de teleurgestelde kiezers daarna braaf zullen terugkeren naar de stal van de traditionele partijen. Integendeel, er zal nog meer verbittering zijn. Dat wens ik mijn streekgenoten niet toe.

KARIM VAN OVERMEIRE

Britt Huybrechts (VB) - lijsttrekker Kamer Vlaams-Brabant Britt Huybrechts (24) zat begin dit jaar als eerste vrouwelijke praeses van KVHV-Leuven nog in De Zevende Dag. Als historica is ze intussen aan de slag in het onderwijs. Het voorbije weekend maakte Vlaams Belang bekend dat ze de Kamerlijst in Vlaams-Brabant zal trekken.

Britt Huybrechts

“Ik was zelf ook positief verbaasd toen Tom Van Grieken het me vroeg. Lijsttrekker zijn is toch een hele verantwoordelijkheid”, vertelt Huybrechts. Ze geeft aan dat ze blij is dat Van Grieken haar het vertrouwen schenkt om de lijst te trekken.

In Vlaams-Brabant volgt Huybrechts Dries Van Langenhove op, die bijna 40.000 voorkeursstemmen haalde bij de verkiezingen in 2019. “Maar Dries is Dries. Ik wil vooral mezelf zijn.” De jonge politica hoopt dat er in de toekomstige debatten vooral naar haar inhoudelijke standpunten gekeken wordt en dat de vergelijking met Van Langenhove snel achterwege blijft.

Als Vlaams-nationaliste wil Huybrechts zich in de Kamer vooral bezighouden met thema’s die Vlaanderen aanbelangen.

“Denk aan de transfers, de bevoegdheden,...” Ook migratie vindt ze belangrijk. “Want mijn provincie, Vlaams-Brabant, lijdt daar zwaar onder.”

Bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen kwam Huybrechts nog op voor N-VA. “Ik was toen heel jong en begon net geïnteresseerd te raken in de politiek. Bij de lokale N-VA-afdeling kende ik al wat mensen, bij die van

Vlaams Belang niet.” De lijsttrekker geeft aan dat ze bij N-VA stopte omdat die partij haar op nationaal niveau teleurgesteld heeft.

WANNES NEUKERMANS

Politiek

19 oktober 2023

IN DE KIJKER

CITAAT VAN DE WEEK

Erica Caluwaerts

Rik Torfs:

Het zinkende schip wordt verlaten. Sommigen die het komende onheil niet willen zien, doen dapper door, zoals het orkest op de Titanic. Ze proberen de moed erin te houden en geloven niet dat het allemaal zo’n vaart zal lopen. Open Vld maakt al een tijd water en het hooswerk van degenen die hun carrière te danken hebben aan de partij lijkt geen effect meer te hebben, ook al is er door de oude kapiteins een nieuwe aangeduid. De kiezer is ongenadig en wil het anders en beter. Erica Caluwaerts (45), de enige blauwe schepen in Antwerpen, houdt het in ieder geval voor bekeken en steekt van wal met een nieuwe liberale beweging.

Vorige week zorgde ze voor een schok door net voor de vergadering waarop de nieuwe lijsttrekker aangeduid moest worden voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2024, bekend te maken dat ze haar lidkaart inleverde, hoe dan ook schepen blijft en met een nieuwe ploeg ‘echte liberalen’ naar de kiezer trekt. Naar eigen zeggen was ze het interne gekrakeel in de blauwe krabbenmand beu.

Kink in de kabel Ze werd geboren in Beveren, maar belandde in Antwerpen door school te lopen aan de chique en elitaire school - die evenwel degelijk onderwijs aanbiedt - ‘de Dames’ aan de Meir. Nadien trok ze naar Leuven om er rechten te studeren. Daar sloot ze zich aan bij het Liberaal Vlaams Studentenverbond. De politieke weg was gekozen. Vanaf 2002 werd ze advocaat in strafrechtzaken aan de balie in Antwerpen en werd ze een gedegen assisenpleitster. In 2019 werd ze verkozen als een van de twee gemeenteraadsleden voor Open Vld, naast Claude Marinower die schepen werd omdat de fractie zich bij de meerderheid (N-VA en Vooruit) aansloot, al was dat mathematisch niet nodig. De afspraak was dat Marinower begin 2022 zou opstappen als schepen en dat Vooruit dan een schepenzetel zou doorschuiven naar Open Vld, zodat de twee verkozenen elk een schepenmandaat zouden krijgen. Toen de partij al in 2021 Caluwaerts en Willem-Frederik Schiltz naar voor schoof - Schiltz was geen gemeenteraadslid, maar zou Marinower opvolgen, die ontslag zou nemen -, kwam er een kink in de kabel. Vooruit was niet meer geneigd de schepenzetel af te staan en Bart De Wever vond Schiltz te links. Dus kon Open Vld kiezen: de ene zetel behouden of uit de meerderheid verdwijnen, waar ze eigenlijk niet nodig was. Erica Caluwaerts pakte iedereen in snelheid en verklaarde zich eind 2021 akkoord, nam het schepenmandaat van Marinower over en deze laatste… bleef. Adieu Schiltz. De afdeling volgde haar. Caluwaerts werd schepen voor Economie, Werk, Innovatie, Industrie, Digitalisering, Marketing & Communicatie, Openbaar Domein & Rechtszaken.

7

“Er is een grens aan de verdovende werking van ‘brood en spelen’” De voetbalwedstrijd tussen België en Zweden werd na de eerste helft gestaakt. De Zweedse spelers wilden niet meer verder voetballen nadat ze het nieuws hoorden over de terreuraanslag in Brussel, waarbij twee Zweden vermoord werden. Volgens Rik Torfs een terechte beslissing: “Er is een grens aan de verdovende werking van ‘brood en spelen’.”

Vlaams Belang kiest voor mix van ervaring en verjonging bij nieuwe kandidaten

hij naar Vlaams-Brabant. De Limburgse nieuwkomers heten Michiel Awouters (29) en Dieter Keuten (35).

Awouters werkt momenteel voor de Kamerfractie van Vlaams Belang, Keuten werkt als e-commercespecialist en stond eerder op een lokale N-VA-lijst.

Zoals eerder al aangekondigd, zal Gerolf Annemans de Europese lijst niet meer trekken. Deze keer zal huidig Europees Parlementslid Tom Vandendriessche dat doen, gevolgd door Barbara Bonte (40). Zij werd eerder al verkozen in het Vlaams Parlement, maar nam ontslag uit het mandaat om persoonlijke redenen.

Spaanse herberg

Strategie

En nu trekt Erica Caluwaerts dus de deur van Open Vld achter zich toe, waarmee ze voor een complete implosie van de rest-Open Vld in Antwerpen zorgt. Haar demarche is exemplarisch voor de onrust in de Open Vld-gelederen. Ook elders kiezen gemeenteraadsleden eieren voor hun geld, zoals bijvoorbeeld in Turnhout, waar nu reeds het enige Open Vld-raadslid door N-VA gepaaid wordt met een toekomstig schepenmandaat als hij zijn partij laat voor wat ze geworden is: een Spaanse herberg. Voor N-VA en Vooruit is het allemaal goed, want Open Vld bedreigt de meerderheid niet. En bovendien wordt er goed samengewerkt met de verstandige en gedreven Caluwaerts. Ook haar kabinetsmedewerkers blijven aan haar zijde staan. Voor de ongemeen ambitieuze Schiltz is het de zoveelste bittere pil. Er was een afspraak met hem: hij zou gaan voor (het trekken van) de Europese lijst, zij voor Antwerpen. Ondertussen is ook al uitgemaakt dat ook dat feest voor hem niet doorgaat, want Verhofstadts boezemvriendin Vautmans gaat met de prijs lopen. Marinower is nu nog de enige Open Vld’er in de gemeenteraad, hoewel Erica Caluwaerts zich sterk maakt haar liberaal gedachtegoed te blijven verdedigen, zeker met haar nieuwe beweging die nog geen naam heeft, maar toch als blauwe groep naar de kiezer zal trekken. Het lijkt wel op een liberale ‘omvolking’…

Politiek laboratorium Het ideale scenario voor Bart De Wever om de Open Vld compleet ‘uit te doven’, is nu dat die partij zelf de meerderheid verlaat en Caluwaerts als onafhankelijke toch schepen blijft. Haar nieuwe beweging kan aldus vrije baan krijgen en De Wever kan zo zijn gram halen tegenover Open Vld, waarmee hij sinds de vorming van Vilvaldi op het scherp van de snee leeft. Antwerpen is altijd het politieke laboratorium in Vlaanderen geweest. Erica Caluwaerts heeft mogelijk iets in beweging gezet.

Lode Vereeck

Vlaams Belang heeft afgelopen weekend de verkiesbare plaatsen op alle lijsten bekendgemaakt. De partij kiest voor een mix van ervaren politici, mensen uit andere sectoren en nieuwe talenten.

In elke top 3 staat minstens één nieuwkomer. De partij lijkt hiermee duidelijk enkele kandidaten naar voren te willen schuiven waar andere partijen mee kunnen en willen onderhandelen.

Zo is er Lode Vereeck, die de Antwerpse Kamerlijst gaat trekken. Vereeck zat eerder in het Vlaams Parlement voor Lijst Dedecker en Open Vld. Voor die laatste partij zetelde hij ook als senator tot 2019. In 2014 werd hij door enkele kranten uitgeroepen tot “beste parlementslid”.

De afgelopen jaren was hij al achter de schermen actief bij Vlaams Belang, onder andere als hoofd van de studiedienst. Samen met Barbara Pas schreef hij ook ‘Bodemloos’, een boek over de transfers. Voor het Vlaams Parlement komt Dries Devillé (35) op de derde plaats in Antwerpen te staan. Hij wordt tevens lijsttrekker bij de gemeenteraadsverkiezingen in Mechelen. Devillé werkt als bedrijfsjurist en was ook een tijdlang advocaat.

© PHOTONEWS

Bouwen op vrouwen

Erica Caluwaerts (links)

In West-Vlaanderen gaat het om twee vrouwelijke nieuwkomers. Sarah T’Joens (32) staat op de tweede plek voor het Vlaams Parlement, Kristien Verbelen (41) komt op de derde plek in de Kamer. Zowel T’Joens als Verbelen zijn actief in de bouwsector en zijn al een tijdlang actief in hun lokale afdelingen, respectievelijk in Wervik en in Oostkamp.

Twee Oost-Vlamingen die momenteel als parlementaire medewerker aan de slag zijn voor de partij, zullen in 2024 een verkiesbare plek krijgen. Francesca Van Belleghem (28) volgt het asiel- en migratiebeleid op en krijgt plek 3 op de Kamerlijst. Freija Van den Driessche (34) volgt het thema volksgezond-

heid en zal op de tweede plek voor het Vlaams Parlement komen.

Oud en nieuw De Vlaams-Brabantse lijsten worden bevolkt door drie nieuwkomers. Britt Huybrechts (24) en Kurt Moons (59) komen op plek 1 en 2 op de Kamerlijst, Frédéric Erens (55) komt op plek 3 voor het Vlaams Parlement. Huybrechts was praeses van KVHV-Leuven en staat in het onderwijs. Kurt Moons is ondernemer en was in het verleden CEO bij onder andere Brantano, Eddy Merckx Cycles en Flamant Design. Frédéric Erens was in een ver verleden lid en parlementair medewerker bij het Front National.

Uiteindelijk zetelde hij voor het VB tussen 2009 en 2012 in het Brussels Parlement, maar intussen verhuisde

Vlaams Belang wil in 2024 de grootste partij van Vlaanderen worden, met als doel om tenminste deel te nemen aan de onderhandelingen over deelname aan de Vlaamse regering en hopelijk zelfs mee te besturen. Met het aantrekken van kandidaten als Kurt Moons en Lode Vereeck werkt de partij verder aan het sérieux. Lode Vereeck was zelf een tijdlang fractieleider voor LDD en was ook parlementslid voor Open Vld. Volgens hem is die laatste partij “afgegleden naar een links en belgicistisch clubje”. Zijn overtuiging is al langer dat het land gesplitst moet worden en daar haalt hij vooral economische redenen voor aan.

Kurt Moons geniet vooral binnen de Vlaamse Beweging bekendheid als oud-voorzitter van Pro Flandria.

Toch zal zijn ervaring als CEO bij de reeds vermelde bedrijven de andere partijen misschien geruststellen dat er met VB gesproken kan worden.

Bovendien kan ook de bedrijfswereld hierdoor het gevoel krijgen dat Vlaams Belang ‘aanvaardbaar’ is. “Je zou versteld staan van de sympathie in de bedrijfswereld voor het Vlaams Belang”, zegt hij zelf.

WANNES NEUKERMANS

8 Opinie

19 oktober 2023

In Wenen, Londen, Parijs, Berlijn, Brussel en tientallen andere Europese steden werden demonstraties ‘ter ondersteuning van Palestina’ georganiseerd nog voordat de Israëli’s reageerden op de pogrom van 7 oktober, terwijl de lijken van de Israëlische slachtoffers - vrouwen, mannen, verbrande kinderen en onthoofde baby’s - nog warm waren. Bij elk van die demonstraties klonken haatdragende leuzen tegen Israël en de Joden.

In een interview deze week legde de voormalige Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Henry Kissinger (100 jaar ondertussen) uit dat Europa een ernstige fout heeft begaan door via massa-immigratie bevolkingen toe te laten die Europa’s eigen normen, waarden en ‘constitutionele basis’ verwerpen. Kissinger betreurde het feit dat men anno 2023 in Berlijn, 80 jaar na de Shoah, ongestraft op straat “Dood aan de Joden!” schreeuwt.

De eerste eis van Hamas is de totale vernietiging van Israël en de uitroeiing van het Joodse volk Het is veelzeggend dat in de uren na de onthulling van de slachting door de beestachtige hordes van Hamas, een golf van racistisch geweld en aanvallen van start ging in Europa, vooral in Frankrijk.

Tegen Arabieren of moslims? Integendeel! Meestal zijn het voornamelijk de mensen die aangevallen worden die in opstand komen, de Joden dus. Maar bij die opstanden gebeurt het tegenovergestelde; een manier voor onze lokale Hamas-aanhangers om de aanval van 7 oktober te vieren.

Hoewel de pers ons al dertig jaar waarschuwt voor het gevaar van geweld tegen moslims, in daden en cijfers zijn onze Joodse medeburgers oneindig veel vaker het slachtoffer van geweld, bedreigingen en bespugingen dan de moslims die in Europa wonen.

BRUSSEL - 11 OKTOBER 2023

het 7.000 Israëli’s om hun huizen daar te ontruimen. Vanaf die dag stond er geen enkele Israëlische voet meer op Gazaanse bodem en was de regio vrij. In 2006 werden er verkiezingen gehouden in Gaza en de meerderheid van de inwoners bracht de totalitaire terroristische organisatie Hamas aan de macht, van wie de eerste eis de totale vernietiging van Israël en de uitroeiing van het Joodse volk is. Als reactie daarop werd in 2007 een (zeer relatieve) blokkade ingesteld, niet alleen door Israël, maar ook door Egypte, in overleg met de Palestijnse Autoriteit. Want Hamas en Fatah liggen overhoop met elkaar.

Dat is de echte historische volgorde. Israël draagt geen enkele verantwoordelijkheid voor de pogrom waar het onder geleden heeft; de verantwoordelijkheid daarvoor ligt volledig bij de psychopaten van Hamas.

EUROPA Maar laten we terugkeren naar Europa.

In de meeste van onze landen is het aanspraak maken op terrorisme en aanzetten tot haat en geweld strafbaar. Toch wordt 99 procent van de daders nooit vervolgd, laat staan veroordeeld. ‘Dood aan de Joden’ wordt opnieuw aanvaardbaar in Europa.

Wanneer we Thucydides aanhalen, wil geen enkel weldenkend mens de ergste vorm van oorlog, namelijk burgeroorlog (‘stasis’). Daarom moet Europa orde op zaken stellen voor het te laat is.

‘Dood aan de Joden’ wordt opnieuw aanvaardbaar in Europa

een moslim of een niet-moslim de pogroms tegen de Joden wil vieren, wel, dan kunnen ze zich gaan verheugen in Qatar of Iran. Niet hier. Sterker nog, België zou er goed aan doen om een wet aan te nemen die het toejuichen van terrorisme duidelijk strafbaar stelt.

MAATREGELEN NEMEN

ONVERZETTELIJKHEID

Drie maatregelen lijken het overwegen waard. De eerste is een moratorium op immigratie. We zullen de grootste moeite hebben om de bevolkingen die al op Europese bodem aanwezig zijn te integreren. Het is duidelijk dat het toevoegen van miljoenen nieuwkomers per jaar het probleem niet zal oplossen.

Een tweede maatregel, zoals ik vorige week al schreef, zou kunnen zijn dat we uit het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens stappen. De feitelijke extremistische opengrenzenjurisprudentie van het Hof in Straatsburg verhindert elke rationele stap in het asielbeleid. Lijkt uit het EVRM stappen ondenkbaar? Dat komt alleen maar omdat we in België bekrompen zijn; we zijn volgelingen, we zijn een beetje zwakzinnig. Als een land het EVRM zou verlaten, zou alles gemakkelijker worden.

Het alternatief is 1.000 jaar lang stemmen op rechtse partijen zonder dat er iets verandert. De dramatische situatie in Italië is daar het bewijs van.

Tot slot zullen we het ondenkbare moeten doen, namelijk onze wetten toepassen. Als

Elk ‘Dood aan de Joden’ dat hier wordt geuit, vooral na de gruwelijke slachting van 7 oktober, is niet alleen een belediging voor de Joden, maar ook voor ons, omwille van wat we zijn en omwille van onze wetten, onze democratieën en de wil van ons volk.

De feitelijke extremistische opengrenzenjurisprudentie van het Hof in Straatsburg verhindert elke rationele stap in het asielbeleid Onverzettelijkheid vandaag is de enige manier om morgen een burgeroorlog te voorkomen. Het gevolg van niet handelen - en vergeef me het pessimisme van deze prognose - betekent dat we een burgeroorlog zullen krijgen.

DRIEU GODEFRIDI

LINKS ANTISEMITISME

© SHUTTERSTOCK

HENRY KISSINGER

BURGEROORLOGEN IN EUROPA

© PHOTONEWS

In Brussel besloot ik het met eigen ogen te aanschouwen, ter plekke. De leuzen klonken alom en de sfeer van haat en geweld was voelbaar. Om me heen schreeuwde een groep van een dozijn jonge Arabieren “Dood aan de Joden!” en “Dood aan Israël!”, terwijl ze een welbewuste glimlach en een paar grappen uitwisselden. Een van hen nam de moeite om me snel te bevelen te stoppen met filmen - ik sta alleen tussen 2.000 haatdragende militanten, ik stop met filmen.

Ik moet toegeven dat ik een zekere vermoeidheid voel tegenover degenen die Joden en Arabieren rug aan rug wegzetten. En dan heb ik het niet alleen over Europees links, dat vaak niet meer de moeite neemt om zijn antisemitisme te verbergen (bijvoorbeeld France Insoumise, Groen/Ecolo en de PVDA/PTB).

Nee, ik richt me ook op de rechtse figuren die ons uit lafheid of onwetendheid vertellen dat Israël het verdiende.

GEEN ISRAËLISCHE PROVOCATIE Laten we eens naar de feiten kijken. In 2005, toen Israël zag dat het vredesproces in een impasse was geraakt, verliet het eenzijdig de Gazastrook en dwong

ANTWERPEN - 11 OKTOBER 2023

PARIJS - 12 OKTOBER 2023

Dossier

19 oktober 2023

De Joodse gemeenschap in Vlaanderen In ons land wonen er zo’n 40.000 Joden. Het overgrote deel - zo’n 20.000 - woont in Antwerpen. Lang niet allemaal zijn het orthodoxe joden met hoeden, pruiken en keppeltjes.

De wijk waarin de gemeenschap woont, Joods Antwerpen, is na onder andere de buurten in New York, Londen en Jeruzalem een van de grootste gemeenschappen ter wereld. Ook in Brussel is er een kleinere Joodse gemeenschap.

WANNES NEUKERMANS

De grootste is de Jesode Hatora Beth-Jacob in de Lange Van Ruusbroeckstraat in Antwerpen. Deze scholen volgen de leerplannen van de Vlaamse Gemeenschap, maar daarnaast krijgen leerlingen ook uitgebreid godsdienstonderwijs en onderwijs in de Hebreeuwse taal.

‘Jeruzalem van het Noorden’ De Joodse gemeenschap is vrij gesloten. Dat werd ook duidelijk tijdens de coronacrisis. Toen het land volledig in

lockdown was, werden in ‘het Jeruzalem van het Noorden’ verschillende feesten met vaak meer dan 50 mensen stilgelegd. Burgemeester Bart De Wever had toen moeite met het aanpakken van die crisissen.

95 procent van de gezinnen voedt hun kinderen volgens de traditionele joodse waarden op, waarin hun god de belangrijkste rol speelt. In tegenstelling tot bij andere bevolkingsgroepen is vooral religie, eerder dan etnie, de meest verbindende factor. Een groot deel van de Joodse gemeenschap kiest ook duidelijk de kant van Israël in het conflict tussen Israël en Palestina. Ook in Brussel is er een Joodse gemeenschap, al is die veel discreter. Geen typisch Joodse buurten en veel minder orthodoxe joden op straat. Dat is omdat het - volgens Joodse mensen zelf - beter is om bepaalde symbolen in Brussel niet te dragen. Bovendien gaat het daar vaak over Marokkaanse joden. De gemeenschap zou ook steeds kleiner worden en steeds meer joodse Brusselaars zouden richting Israël vertrekken.

Politiek

© SHUTTERSTOCK

De synagogen, Joodse restaurants en winkels en aparte wijken geven veel Joden de kans om in het hartje van Antwerpen te wonen en toch amper in contact te komen met andere gemeenschappen. De gemeenschap woont dan wel in de Antwerpse Diamantwijk, toch is het een fabel dat de Joden een monopolie hebben op de diamanthandel. Er waren vroeger weliswaar veel Joden betrokken bij de handel in edelstenen, maar de jongste jaren komt de sector meer in handen van Indiase zakenmannen. Heel wat Joodse kinderen gaan naar hun eigen scholen.

9

In het Antwerpse werd in het vorige decennium openlijk gestreden voor de Joodse stem. Er is geen sprake van “de Joodse stem”. Toch is het een hulpmiddel om een Jood op de lijst te staan hebben. Denk aan de Joodse voormalige VLD-schepen André Gantman, die intussen gemeenteraadslid is voor N-VA. Ook rabbijn Aaron Malinsky, bestuurslid van de grootste Joodse gemeenschap in Antwerpen, kwam in 2006 op voor SP.A. Hij raakte toen niet verkozen. Nadien trok cd&v in 2018 nog eens aan zijn mouw, uiteindelijk zonder succes. Zoals hierboven al vermeld, verliep het met die andere Jood op de cd&v-lijst, Aron Berger, nog slechter. Berger had binnen de gemeenschap een stemmenkanon kunnen zijn. “Iedereen hier had op hem gestemd”, klonk het toen.

praalwagen met joodse stereotypen op Aalst Carnaval in 2019

Kansen en uitdagingen De Joodse gemeenschap staat relatief op zichzelf en daardoor komen er wel eens problemen van als er moet omgegaan worden met andere gemeenschappen. Binnen de ultraorthodoxe gemeenschap blijft de omgang met andere religies en geslachten soms een probleem.

Zo ontstond er in 2018 ophef toen de chassidische jood Aron Berger, die kandidaat-gemeenteraadslid was voor cd&v, de hand van een vrouw weigerde te schudden. Hij trok zijn kandidatuur in, al bleek achteraf dat dat niet de enige reden was. Zo zou hij enkele jaren voordien 28.500 euro ontvreemd hebben van een oude zieke man.

Integratie en veiligheid Daarnaast was er enkele jaren geleden een relletje toen tijdens Aalst Carnaval spottende praalwagens opdoken over de Joodse gemeenschap. Onmiddellijk werd er onder andere via Joods Actueel opgeroepen om Aalst Carnaval te verbieden, te boycotten. Uiteindelijk werd het carnaval van de lijst met Immaterieel Erfgoed van Unesco gehaald.

Die gevoeligheid voor satire komt vanuit een diepgeworteld onveiligheidsgevoel binnen de Joodse gemeenschap, na eeuwenlange onderdrukkingen, verplichte volksverhuizingen en vooral de Holocaust. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden er vanuit Brussel en Antwerpen veel Joden gedeporteerd.

Die onveiligheid is er vandaag soms nog steeds. Zo werden er de afgelopen weken, sinds de escalatie van het conflict tussen Israël en Gaza, enkele aanvallen op Joden geregistreerd. In Ieper werden twee Joodse mensen aangevallen

door een jongeman die pro-Palestijnse leuzes riep. Ook in Antwerpen werden verschillende schermutselingen geregistreerd. “We zien nu al dat Hamas-sympathisanten demonstreren en dat er sprake is van pesterijen, verbale agressie...”, reageerde N-VA-Kamerlid Michael Freilich. Hij hoopt dat de federale overheid inspanningen doet om de gemeenschap te beveiligen. Vorige week ontving premier Alexander De Croo vertegenwoordigers van de Joodse gemeenschap. Daarin werd gezegd dat de situatie op de voet gevolgd wordt door OCAD. Er werd één 25-jarige uit Keerbergen opgepakt, die online de Joodse gemeenschap had bedreigd.

Op zaterdag 24 mei 2014 kwamen vier mensen om het leven toen Mehdi Nemmouche het Joods Museum binnenstapte en begon te schieten. In de periode na die aanslag werden er verschillende Joodse evenementen afgelast, omdat de overheid een hoger dreigingsniveau afkondigde.

De Joodse wijken in Antwerpen kregen toen ook bewaking van het leger.

De chassidische joden gaan vaak bewust niet stemmen en dus gaat het om nog geen tienduizend stemmen. Waarom politici hen dan het hof maken, legde Aaron Malinsky ooit uit in De Standaard: “Het gaat om invloedrijke kiezers. Heel wat Joden oefenen eerbiedwaardige beroepen uit en hebben veel sympathisanten, al mag je het echt niet vergelijken met een Joodse lobby zoals die in de VS bestaat.”

Daarom zette N-VA fel in op de banden met de Joodse gemeenschap. Eerst was er schepen Ludo Van Campenhout die zorgde voor een betere beveiliging van de synagogen. Hij werd binnen de Joodse gemeenschap “onze goede vriend Ludo” genoemd. Nadien stapte Michael Freilich ook over van de journalistiek bij Joods Actueel naar N-VA. Intussen werkt de Joodse gemeenschap in Antwerpen ook samen met het stadsbestuur, bijvoorbeeld om toerisme te promoten.

Zo worden er stadswandelingen in de buurt georganiseerd, kunnen mensen gidsen boeken en is er een infopunt voor de Joodse gemeenschap.

© PHOTONEWS

Veel Joden voelen die onveiligheid vandaag nog steeds

Ook in Brussel is er een kleinere Joodse gemeenschap Michael Freilich

Aron Berger

10 Interview

H

19 oktober 2023

LIESBETH HOMANS

“Heel wa parlemen zijn het b er over h gesproke wordt”

et Vlaams Parlement is al nu al enkele weken opnieuw aan de gang. Wat heeft u gedaan tijdens het reces?

“Het is niet zo dat het parlement volledig stilligt tijdens zo’n reces. Na de laatste plenaire zitting zijn er nog heel wat dossiers die besproken moeten worden en die in gang gezet moeten worden richting het volgende parlementaire jaar.

Soms is dat zelfs een drukkere periode.

Iedereen maakt zijn schuiven leeg en komt met extra dossiers die men wil bespreken.”

“Uiteraard heb ik ook wel wat vakantie genomen en die heb ik anders ingevuld dan andere jaren. Normaal zoek ik de zon en de rust op: boeken lezen, ’s avonds gaan eten. Maar mijn mama is recent overleden en ik zat niet zo goed in mijn vel. De coronaperiode had er ook stevig ingehakt. Ik voelde me vaak eenzaam als mijn kinderen niet bij mij waren. Ik kon mijn mama niet bezoeken omdat ze toen al ziek was... Dus ik wilde mentaal even alles leegmaken. Daarom ben ik samen met een nicht twee weken met de rugzak gaan rondtrekken in Thailand. Atypisch voor mij, mijn zonen geloofden het niet toen ik foto’s liet zien van de jungle (lacht). Fysiek was het heel uitputtend, zeker omdat mijn nicht een triatlete is. Maar mentaal was het echt verfrissend en helend. Ik heb daardoor het overlijden van ‘ons mama’ echt een plaats kunnen geven. En na twee weken ben ik met een fris hoofd terug aan alle dossiers kunnen beginnen.”

Liesbeth Homans (50) trapte laatste parlementaire jaar va Ze hoopt dat het parlement d vervelt tot een arena voor de Ook het komende jaar staat e heel wat te gebeuren, met vo die opgelost moet worden Vlaanderen economisc

Want het parlement is ook vroeger bij elkaar gekomen door stikstof.

“Er zijn verschillende commissiezittingen geweest. Maar dat komt dan allemaal wel bij mij terecht: er moet toestemming gevraagd worden om die commissie te laten doorgaan, wanneer die zal bijeenkomen... Dat zijn dan bureauvergaderingen die je moet bijeenroepen en moet voorzitten. Het is dus niet omdat je reces hebt, dat je geen voorzitter meer bent.”

Je stapt de politiek in omdat je een eigen overtuiging hebt, maar als voorzitter van het Vlaams Parlement wordt er verwacht dat men neutraal is. Is dat soms moeilijk?

“Ik moet toegeven dat dat in het begin wel wat wennen was. Ik heb uiteraard mijn eigen overtuiging en ik zal die ook nooit kwijtraken: ook in dit interview zal ik soms mijn petje van parlementsvoorzitter moeten afzetten, om mijn mening als N-VA-politica te geven.”

“Ik ben parlementslid, schepen, minister, zelfs even minister-president geweest en nadien parlementsvoorzitter. Ik heb al in zoveel verschillende rollen gezeten dat het even wennen was, maar ik vond het voor mezelf wel een verademing. Ik had ook aangegeven aan Bart De Wever dat ik niet stond te springen om nog eens minister te worden.”

Ik vrees dat er nog parlementsleden als onafhankelijke gaan zetelen “Ik ben iemand die heel graag in debat gaat. Ik geef toe dat ik dat soms ook zelf uitlokte, maar altijd wel op een deftige, beleefde manier. Ik had als minister ook heel wat bevoegdheden, dus ik werd veel ondervraagd en geïnterpelleerd tijdens debatten. En op de duur begint dat echt wel aan u te vreten en vergt dat zoveel negatieve energie dat ik er genoeg van had.”

Omdat de functie meer emotie uitlokt bij andere mensen?

“Je krijgt zoveel verwijten naar je hoofd.

Er worden zoveel halve waarheden gezegd en geschreven, zaken uit de context getrokken waar dan weken over wordt

geschreven. Ik heb dat ministerschap heel graag gedaan, maar uit deze job haal ik veel meer positieve energie. Maar dit was ook een speciale legislatuur: ik was drie maanden bezig en corona was in het land.”

Ligt deze job u dan beter?

“Dat weet ik niet, dat moet u aan andere mensen vragen. Maar ik heb toch het idee dat iedereen wel tevreden is: ik heb toch nog geen klachten gekregen. En begrijp me niet verkeerd: deze job is ook heel hard werken, hé. Je moet altijd bereikbaar zijn, ik neem mijn telefoon op voor iedereen, van extreemlinks tot extreemrechts. Iedereen is voor mij in dit parlement hetzelfde, ik behandel elke partij en elke fractie op dezelfde manier. En ik denk dat ze dat kunnen appreciëren. Mijn voorganger, Jan Peumans, deed dat ook en dat is niet meer dan normaal.”

weleens hard zijn voor mensen. Als iedereen dezelfde mening zou hebben, hebben we al die verschillende partijen niet meer nodig. Dan is er geen debat meer en dan wordt het wel heel saai.”

“Het mag hard zijn, maar ik vind wel dat het er constructief en beleefd aan toe moet gaan. Dat wil niet zeggen dat je constant lieve woordjes over elkaar moet zeggen.

Een voorbeeld van een oppositielid dat zijn dossiers zeer goed kent, weet waarover het gaat en in een debat altijd constructief blijft, is Björn Rzoska (Groen).

En zijn overtuiging kan soms het tegenovergestelde zijn van wat de regering zegt, maar hij doet dat altijd op een hoffelijke, constructieve manier. Ik vind het eigenlijk heel jammer dat hij stopt met de nationale politiek.”

of bevolking: als jullie het allemaal beter kunnen, ga het dan zelf doen. Ik ben het beu om elke dag die drek over mijn hoofd te krijgen. Ik werk keihard, ik verdien er inderdaad goed mijn boterham mee, maar als ik aan hetzelfde tempo, op mijn leeftijd, in de privé zou werken, zou ik zeker niet minder verdienen.’ De manier waarop onze stiel er de laatste tijd is doorgedraaid - en daar hebben sommige politici aan meegewerkt - dat stoort heel wat parlementsleden.”

Het valt op dat het er wel wat zijn. Is daarin een trend te zien?

“Het is algemener, maar zij zal er zeker toe hebben bijgedragen. We hebben corona gehad, nadien kwam de zaak-El Kaouakibi... En als ik vragen kreeg, ging het nooit over de werking van het parlement. Wij hebben hier behoorlijk wat zaken aangepast aan het statuut, bijvoorbeeld over de ziekteregeling. Vanaf de vijfde week ziekteverlof verliest men voortaan 40 procent van de parlementaire vergoeding. Net zoals iemand die in de privé werkt. We hebben ook onze pensioenhervorming aan-

U kreeg als minister veel kritiek, maar Sihame El Kaouakibi noemde het parlement eind september de meest toxische werkvloer van Vlaanderen. Denkt u dat dat klopt?

“Het zijn de mensen zelf die de keuze maken. Laten we elkaar geen Liesbeth noemen, de lijstvorming komt eraan en voor sommige partijen zijn de peilingen heel slecht.”

“Ik vind het heel vreemd dat iemand die nauwelijks een voet in het parlement heeft gezet, die uitspraak durft te doen. Hoe kan zij nu weten of dit een toxische werkplek is? Als je er nooit bent? Ze is net een week ‘terug’, tussen aanhalingstekens. En voordien zei ze al dat het een toxische werkplek is. Heel vreemd voor iemand die hier nooit heeft gezeten en nooit iets gedaan heeft.

De meerwaarde van mevrouw El Kaouakibi in dit parlement is nul komma nul.”

Ze nemen de vlucht vooruit?

Is de politiek in het algemeen soms niet toxisch?

“Er is voor mij nog een verschil tussen toxisch en hard. De Wetstraat kan af en toe

“Het woordje ‘Vooruit’ klopt in dit geval misschien niet echt (lacht). Ze kiezen eieren voor hun geld. Of ze willen na x-aantal jaren in het parlement gezeten te hebben, iets compleet anders doen. En ik denk eerlijk gezegd dat heel wat parlementsleden het beu zijn hoe er over hen gesproken wordt.”

“Er zijn er inderdaad een aantal die niets doen. Maar ik ben hun werkgever niet, dat is de kiezer. Maar diegenen die keihard werken - en geloof me: zo zijn er heel veel in alle partijen -, worden allemaal over dezelfde kam geschoren. Ik denk dat die soms zoiets hebben van: ‘Journalisten,

Carl Devos noemde Sihame El Kaouakibi de verpersoonlijking van de antipolitiek. Hij stelt ook dat heel wat parlementsleden het haar kwalijk nemen dat zij het beroep van parlementslid bevuild heeft.

POLITICI MOETEN HUN MANIER ANDEREN MOETEN NIET ELKE SC SOCIALE MEDIA GOOIEN

Interview 11

19 oktober 2023

at ntsleden beu hoe hen en

e enkele weken geleden het an deze legislatuur op gang. de komende maanden niet e verkiezingscampagne. er op Vlaams niveau nog ooral de stikstofdiscussie n. “Als dat niet lukt, ligt heel ch plat”, vreest Homans. gepast: van de mensen die hier nu zitten, van mijn generatie, zal er niemand een volledig parlementair pensioen hebben.

Dus we hebben heel veel gemoderniseerd en elke keer ging alle aandacht naar mevrouw El Kaouakibi.”

Vindt u dat er te weinig aandacht gaat naar wat jullie wél gedaan hebben?

“Absoluut. Wij zijn het enige parlement die die ziekteregeling heeft aangepast. Er bestaat zoiets als een ‘conferentie van de voorzitters’ en elke keer opnieuw leg ik dat daar op tafel. Maar dat wordt niet gevolgd. De Franstaligen denken er niet aan om te morrelen aan de ziekteregeling. En toen ik vorige week in een krant moest lezen dat de Kamer de pensioenregeling zou aanpassen vanaf 1 januari 2024 en dat ze strenger zouden zijn dan het Vlaams Parlement, toen heb ik me wel even in mijn koffie verslikt. Wij hebben dat op 29 juni beslist in de plenaire vergadering en op 1 juli werd het ingevoerd. Dus waarom dat aan de overkant allemaal zo lang moet duren, is mij een raadsel.”

REN HOUDEN, CHEET OP

Leeft het gedoe rond bijvoorbeeld mevrouw El Kaouakibi en die pensioenregelingen dan minder in Franstalig België?

“Zij hebben hun portie nochtans ook al gehad, hé. Ik denk dat de mentaliteit daar anders is. En zij wegen nogal hard door, want er is een Franstalige meerderheid in de regering. Een minderheid van de bevolking, maar zij hebben blijkbaar wel meer te zeggen in het federaal parlement, omdat De Croo wil besturen met een minderheid aan Vlaamse kant. En dat is zijn keuze geweest. En dat is mijn mening als N-VA-politica (lacht).”

U riep aan het begin van dit parlementair jaar op om nog niet onmiddellijk in verkiezingsmodus te gaan. Is dat vechten tegen de bierkaai?

“Ik hoop in ieder geval dat het inhoudelijke werk verdergezet wordt. Maar met de lijstvorming die in elke partij bezig is, weet ik niet of dat gaat lukken. Parlementsleden worden onafhankelijk, los van een fractie. Je ziet hen zich profileren op een manier waarvan ik denk dat het niet de juiste is... Zij zitten echt al in campagnemodus omdat ze zich als onafhankelijke moeten profileren. En ik vrees dat we die tendens nog meer gaan zien: mensen die niet de plaats krijgen waarop ze gehoopt hadden, die dan de rest van de periode als onafhankelijke gaan zetelen.”

U denkt dat mensen het voorbeeld van Els Ampe gaan volgen?

“Ja, als ze niet tevreden zijn met hun plaats op de lijst. Lijstvorming is altijd keuzes maken. Voor de persoon die die lijsten moet samenstellen, is dat ook absoluut niet de leukste periode van zijn of haar leven. Je kan mensen gelukkig maken en je kan mensen teleurstellen.”

“Gelet op de peilingen - en peilingen zijn waar wat ze zijn, maar er zit wel een serieuze tendens in - zullen sommige partijen heel wat mensen moeten teleurstellen. En andere partijen zullen nog serieus op zoek moeten gaan naar mensen om hun lijsten te vullen.”

Ik vind het jammer dat Rzoska (Groen) stopt met de nationale politiek Vlaams Belang zet serieus in op het Vlaams Parlement, met Tom Van Grieken als lijsttrekker en Filip Dewinter als lijstduwer. Snapt u die keuze?

“Wie ben ik om de keuzes van het Vlaams Belang te beoordelen? Zij verkopen het als zijnde dat ze het Vlaams niveau belangrijker vinden dan het federale niveau. En wie ben ik als N-VA’er en als voorzitter van het Vlaams Parlement om hen daarover tegen te spreken? Ik zou dat niveau zelfs nog belangrijker willen maken. Maar dat staat los van de keuzes van Vlaams Belang.”

Filip Dewinter is ondervoorzitter van het Vlaams Parlement en wist enkele maanden geleden de aandacht te stelen toen hij tijdens uw afwezigheid de Vlaamseleeuwenvlag op het spreekgestoelte zette. Was dat zijn recht toen?

“Voor alle duidelijkheid: er zijn meerdere Vlaamseleeuwenvlaggen aanwezig in het halfrond.

Ik vond dat hij dat eerst had moeten overleggen. Ik had toen corona en nadien heeft hij ook toegegeven: ‘Dit was mijn kans.’ Maar om van de afwezigheid van de voorzitter gebruik te maken om dat te doen... Tja.”

Het was opvallend hoeveel gedoe er rond was toen die vlag werd geplaatst.

© PHOTONEWS

VOORZITTER VLAAMS PARLEMENT “Dat vond ik bijzonder onverstandig van diegenen die er toen gedoe over maakten.

Dan weet je ook dat je het voorval groter maakt dan het is. En ik denk dat Filip dat ook leuk vond, dat er zo veel gedoe rond was. Is het nu zo vreemd dat er daar een vlag staat? Maar Filip snapt ook wel dat hij dat eerst had moeten overleggen en het is niet zo dat we er ruzie over gemaakt hebben.”

Er wordt vaak gesproken over het ‘zwijgakkoord’ in het Vlaams Parlement. Stoort u zich daar als parlementsvoorzitter aan?

“Ik vind dat zo’n negatief woord en ik weet ook niet vanwaar dat komt. Ik heb zelf in een regering gezeten, maar het woord ‘zwijgakkoord’ hebben wij nooit gebruikt.

Als je in een meerderheid zit en je hebt een regeerakkoord, dan is het toch niet zo abnormaal dat de meerderheidspartijen samen zaken bespreken en gezamenlijk indienen? Nu, met stikstof hebben we bijvoorbeeld al een ander geval gehad. Maar ook dat is het uitvoeren van het regeerakkoord: er was al twee keer een akkoord gesloten en als één partij halsstarrig nee blijft zeggen, dan doe je wat je op dat moment moet doen.”

Het advies van de Raad van State was vernietigend voor het decreet dat N-VA en Open Vld indienden.

Komt er nog een oplossing voor de verkiezingen?

“De drie partijen gaan nu opnieuw rond de tafel zitten en proberen nog tot een oplossing te komen. Als dat niet lukt, ligt Vlaanderen economisch helemaal plat. Ik denk niet alleen als N-VA’er, maar ook als voorzitter van het parlement dat de Vlaming vertegenwoordigt, dat we verplicht zijn om tot een akkoord te komen. Als Vlaanderen platligt, creëren we ook geen welvaart. En dat is net wat we willen blijven creëren.”

“Dus nogmaals: ik weet niet wie die term ‘zwijgakkoord’ heeft ingevoerd, maar dat je als coalitiepartners afspraken maakt over welke decreten je indient, vind ik heel normaal.”

Zorgt dat er niet voor dat er minder initiatief komt van individuele parlementsleden?

“Vindt u dat nu echt? Wij hebben zowel in de oppositie als in de meerderheid zeer kritische parlementsleden. Ik heb daar als parlementsvoorzitter weinig over te vinden, maar ik vind het wel positief dat er ook vanuit de meerderheidspartijen constructieve, kritische stemmen komen.”

Gaat het er in het Vlaams Parlement gemoedelijker of constructiever aan toe?

“We hebben intussen toch ook al zeven fracties en twee onafhankelijke parlementsleden. Maar het is natuurlijk zo dat we die clash van twee democratieën niet hebben. Het is duidelijk dat de doorsnee Vlaming centrumrechts tot extreemrechts kiest. Terwijl in Wallonië net de omgekeerde beweging bezig is. Dus je zit daar met een optelsom van twee democratieën die constant clashen. En dat heb je hier natuurlijk niet. Ik wil niet zeggen dat bijvoorbeeld de PVDA ook absoluut rijdt voor de welvaart van elke Vlaming. Maar dat zijn geen Franstaligen.”

Liesbeth Homans en Filip Dewinter op 11 juli 2022 in Brussel

van personeel. Zo kan ik ook bevoegdheden overhevelen. Dat willen wij dus niet meer.”

Gaan er aan Vlaamse kant partners te vinden zijn voor dat project?

“Ik denk dat er bij veel meer partijen dan de mensen denken het besef leeft dat we zo niet verder kunnen. Als je kijkt naar de begroting en de manier waarop ze via extra taksen die begroting willen oplappen... Je zou ervan schrikken bij hoeveel individuen binnen verschillende partijen die geesten gerijpt zijn. Ook al zitten ze niet per se in een Vlaams-nationale partij.”

Maar zitten die individuen aan de knoppen?

“We zullen eerst weleens zien wat de verkiezingen brengen. En als ze dan weer eens van hun stoel vallen... Tja, dan moeten ze eens nadenken over het beleid dat ze de afgelopen decennia gevoerd hebben.”

“En als ik over individuen spreek, heb ik het ook over ministers. Er zijn hier ministers, niet van de N-VA, die openlijk pleiten voor asymmetrisch beleid. Omdat ze het ook totaal niet eens zijn met wat er beslist wordt aan de overkant van de straat.”

Nu pleit Bart De Wever zelf ook voor een herverkaveling van dat politieke centrum. Volgt u hem daarin?

“Je hebt natuurlijk partijen die, althans in de peilingen, alsmaar kleiner worden.

Ik denk dat het niet slecht zou zijn dat mensen die de welvaart van de Vlamingen willen beschermen, de krachten zouden bundelen. Dat wil niet zeggen dat we allemaal in dezelfde partij moeten gaan zitten. Maar we zouden na de verkiezingen wel eens allemaal op tafel mogen kloppen en zeggen: ‘Dit is wat wij willen en voor minder doen we het niet.’”

WANNES NEUKERMANS

In 2024 zou N-VA het grote communautaire akkoord willen sluiten. Komt dat er ook echt?

“Wij willen niet de zoveelste hervorming op rij. We willen homogene bevoegdheidspakketten: niet alleen bevoegdheden, maar ook de bijhorende budgetten en personeel. Denk bijvoorbeeld aan de enkelbanden: Vlaanderen moet dat sinds de vorige staatshervorming regelen, maar we hebben geen enkele werkende enkelband gekregen, ook geen euro en niks

Splits zelf de sociale zekerheid!

Hoofdzetel:

Hoogstratenplein 1 - 2800 Mechelen Tel 015 28 90 90 - www.vnz.be

Word lid van het VNZ.

12 Buitenland

19 oktober 2023

POLEN

Historische Poolse verkiezingen, sleutelmoment voor de (links-)liberale EU procent haalde, Links dat 12,6 procent haalde en de uitgesproken rechtse, libertaire partij Confederatie die 6,8 procent wist te verzilveren in 2019.

Meer dan 30 miljoen Polen beslisten afgelopen weekend over de nieuwe samenstelling van de Sejm (parlement) waar Recht en Rechtvaardigheid (PiS) van de zittende centrumrechtse regering 235 zetels bezet van de 430 (ze haalde in 2019 43,6 procent). De conservatieve PiS regeerde gedurende 8 jaar met een absolute meerderheid in het Poolse parlement. Grote uitdager is Burgerplatform van voormalige EU-baas Donald Tusk, en die coalitie haalde in een vorige verkiezing 27,4 procent. Andere coalities om in het oog te houden zijn Derde Weg - een centrumformatie van vooral christendemocraten - die 8,6

Je kunt de verkiezingen winnen en toch verliezen, zo blijkt in Polen. PiS blijft de grootste in het parlement, maar met minder stemmen dan de vorige keer. De huidige regeringspartij komt uit op 35, 4 procent van de stemmen.

Hoewel PiS de grootste partij is, lijkt de kans dat ze een coalitie kan vormen klein. Ze werd door veel partijen op voorhand uitgesloten, zelfs door Confederatie. Die rechtse partij haalde 7,2 procent.

Voormalig eerste minister Donald Tusk lijkt met zijn Burgerplatform meer kans te maken om een regering te vormen. Hij haalt met zijn pro-EU-partij 30,7 procent van de

© PHOTONEWS

Gaan de Polen mee in het (links-)liberale EU-concept of blijven ze hun eigen koers varen, samen met andere Visegradlanden? Er werd met méér dan gewone aandacht gekeken naar de uitslagen van de parlementsverkiezingen in Polen, want volgens sommigen ging het over de “verkiezingen van de laatste kans” – waarmee bedoeld wordt: de laatste kans voor Polen om zich te confirmeren met de EU.

Einde van het Kaczynski-tijdperk?

Donald Tusk

stemmen. Samen met andere mogelijke coalitiepartners zoals Links, zou Tusk aan 53,7 procent van de stemmen geraken. Volgens de openbare omroep in Polen komt die coalitie dan uit op 249 zetels. Dat zijn 18 zetels meer dan de benodigde 231 om een meerderheid te hebben in het Poolse parlement.

Strijdvaardig Een overwinning voor de EU-conforme coalities, zij het vrij nipt. Jaroslav Kaczynski, die PiS gedurende tientallen jaren met zijn broer leidde, toonde zich strijdvaardig na de nederlaag: “We zetten ons project verder en zullen niet toelaten dat Polen het recht verliest om over zijn eigen lot te beslissen.” Mogelijk betekent dit het einde van het Kaczynski-tijdperk in Polen. Tusk mag dan wel zegevierend stellen dat de democratie in Polen gewonnen heeft, de democratie in Polen heeft tientallen jaren geleden gezegevierd toen het als eerste Oost-Europese land het Sovjetregime op de knieën wist te krijgen.

ECUADOR

PIET VAN NIEUWVLIET

FRANKRIJK

Ecuador verkiest jongste president ooit: belofte om drugsgeweld aan te pakken

Fransen willen subsidies aan promigratie-ngo’s stopzetten

Daniel Noboa (35) wordt de jongste president van Ecuador ooit. Hij versloeg in de tweede ronde zijn linkse tegenkadidate, Luisa González. De rechtse Noboa belooft hard op te treden tegen het drugsgeweld in Ecuador, dat recent nog aan een andere presidentskandidaat het leven kostte.

De Fransen hebben het gehad met de massamigratie en de problemen die eruit voortvloeien. Ze zien de verrijking niet, ze merken in hun totaal gewijzigde omgeving geen voordelen van de multiculturele maatschappij, en stellen voor zichzelf alleen maar achteruitgang vast. Bij de elites bemerken ze veel hypocrisie en een ‘vreemd volk eerst’-mentaliteit.

© WIKIPEDIA

Daniel Noboa is de zoon van de rijkste man van Ecuador en hij bekleedde voor zijn politieke

carrière verschillende functies bij zijn vaders exportbedrijf, Noboa Corporation. De afgelopen jaren was hij lid van het nationale parlement van Ecuador. Zijn vader, Alvaro, probeerde zelf vijf keer president te worden, maar telkens zonder succes. Met 52 procent van de uitgebrachte stemmen had de 35-jarige Noboa een forse voorsprong op González. Zij feliciteerde de toekomstige president al met zijn overwinning.

Drugsproblematiek

Daniel Noboa

Noboa wil zich in de weinige tijd die hij krijgt vooral richten op de aanpak van de drugsproblematiek. Zo wil hij meer controles aan de grenzen en in de havens en hoopt hij iets te doen aan het geweld van de drugsbendes. Vorig jaar werden er 4.800 doden geregistreerd die gelinkt werden aan drugsbendes. Eén van die moorden was op presidentskandidaat

Fernando Villavicencio. De zeven verdachten die na de moord werden opgepakt, werden intussen zelf gedood.

De termijn van Noboa loopt al in eind mei 2025 af. Zijn voorganger, Guillermo Lasso, riep immers vervroegde verkiezingen uit omdat er tegen hem een afzettingsprocedure werd opgestart. Daniel Noboa doet de termijn van zijn voorganger uit en hoopt wellicht nadien herverkozen te worden.

WANNES NEUKERMANS

Twee recente peilingen illustreren die groeiende trend. Uit een peiling van het instituut CSA bijvoorbeeld blijkt dat 61 procent van de Fransen publieke financiële steun aan promigratie-ngo’s willen stopzetten. In de leeftijdsklasse van 18- tot 24-jarigen stijgt dat aandeel zelfs tot 73 procent, wat opvallend is als je bedenkt dat het net die leeftijdscategorie is die als het ware bedolven wordt onder de promigratiepropaganda.

750 miljoen euro Uit de website van het onafhankelijke Franse mediakanaal Boulevard Volaire leert men dat bijvoorbeeld in 2021 zo’n 1.350 promigratie-verenigingen door de Franse staat werden gesubsidieerd, en dat voor een globaal bedrag van 750 miljoen euro: belastinggeld, door alle Fransen collectief betaald. Een vereniging als CIMADE ontving in 2022 een subsidiebedrag van 6,5 miljoen euro. Equalis

- dat eerder nog in de schijnwerpers kwam wegens exorbitante uitkeringen aan haar bestuurders - ontvangt van de Franse overheid zo’n 81 miljoen euro.

Een andere enquête op het Franse grondgebied, uitgevoerd door IFOP-Livre Noir, leert dat 86 procent van de ondervraagden vindt dat criminele vreemdelingen het grondgebied moeten verlaten. 80 procent wil het aantal visa terugschroeven voor landen die weigeren hun criminele ingezetenen terug te nemen, of ingezetenen, die in Frankrijk het bevel kregen om het grondgebied te verlaten. 74 procent van de Fransen willen het vrije verkeer van personen in de Schengenzone beperken. 70 procent is er geen voorstander van om de integratiebudgetten nog te verhogen.

Ooit zal het beleid moeten volgen, als ze het bijvoeglijk naamwoord ‘democratisch’ waardig wil blijven.

PIET VAN NIEUWVLIET

Buitenland 13

19 oktober 2023

SLOVAKIJE

DIPLOMATIEKE VALIES

De Sloveense oud-premier Robert Fico is er vorige week in geslaagd om een nieuwe regering te vormen. Die bestaat uit zijn eigen partij Smer, Hlas - een afsplitsing van Smer - en de pro-Russische partij SNS.

De confrontatie in Gaza is onafwendbaar, maar de escalatie op andere fronten kan vermeden worden. Essentieel wordt de houding van Hezbollah. Men kan geen twee heren dienen, wat in het geval van deze sjiitische militie Iran is en niet de Palestijnse zaak. Het is een reden om te hopen dat het ook in het noorden van Israël en Libanon niet uit de hand loopt.

Europese sociaaldemocraten Afweging van Hezbollah is schorsen Sloveense bepalend voor verloop oorlog Europarlementsleden Fico won eind september de Sloveense verkiezingen met een pro-Russische campagne. Een van zijn verkiezingsbeloften was om de militaire steun aan Oekraïne stop te zetten.

Progressieve familie

© PHOTONEWS

In het Europees Parlement behoorde Smer tot de fractie van de sociaaldemocraten. De Partij van de Europese Socialisten (PES) heeft vorige week donderdag echter beslist om Smer en Hilas te schorsen, omdat die partijen in een regering met de ‘extreemrechtse’ SNS zijn gestapt.

Charles Michel en Robert Fico

“Het akkoord dat de drie partijen hebben ondertekend, is niet verenigbaar met de progressieve waarden en principes van onze Europese familie”, klonk het in een aankondiging. “De recente uitspraken en standpunten van de partijleiders van Smer en Hlas met betrekking tot de Russische oorlog tegen Oekraïne, migratie, de rechtsstaat en de LGTBIQ-gemeenschap, horen niet thuis in de progressieve familie.”

Voor Vooruit zetelt Europarlementslid Kathleen Van Brempt in de sociaaldemocratische fractie. Zij liet op X weten dat ze de beslissing om Smer en Hlas te schorsen volledig steunt. “Lidmaatschap van onze progressieve fractie staat gelijk aan respect voor onze sociaaldemocratische en progressieve waarden”, schreef ze.

Deze week stemt de sociaaldemocratische fractie over de opschorting van het lidmaatschap van twee Smer-Europarlementsleden.

Ook een derde Sloveens Europarlementslid zal wellicht uit de fractie worden gezet.

ANTON SCHELFAUT

ITALIË

Ngo publiceert handige gids voor migranten Terwijl Italië alle moeite van de wereld heeft om de komst van illegalen via de Middellandse Zee af te remmen, publiceert de ngo ‘Welcome to Europe’ een nieuwe praktische gids om migranten te helpen hun kansen op een verblijfsvergunning zo maximaal mogelijk te benutten.

De gids zelf werd gerealiseerd door een andere gesubsideerde ngo, ‘Maldusa’, een kleine, lokale ngo gespecialiseerd in bijstand aan migranten in Palermo en op Lampedusa. Maldusa doet dat vanuit een “antikolonialistisch en intersectioneel perspectief”, lezen we op de webstek. Helemaal woke, dus.

De gids is praktisch en meldt wat men als illegale migrant niet moet doen. Wat Italië betreft, vraagt de gids aan de potentiële migrant vooral te vermijden dat men als ‘economische migrant’ wordt gecatalogiseerd, want dan dreigt men binnen de kortste keren te worden uitgezet. De gids benadrukt dat armoede alleen geen voldoende reden is om asiel te krijgen, wat de lezer-migrant doet vermoeden dat men een andere reden moet opgeven.

‘Minderjarig’ Het spreekt vanzelf dat verbale instructies van medewerkers nog

preciezer zijn. Enkele weken geleden nog werd één van deze ‘humanitaire redders van migranten op zee’ verrast toen men migranten, die werden onderschept in Tunesië, vertelde dat ze moesten verklaren dat ze uit Libië kwamen. Migranten uit Libië krijgen blijkbaar onmiddellijk het statuut van vluchteling.

De medewerker vroeg de illegalen ook hun herkomstland te verzwijgen, hun documenten te vernietigen, net als de foto’s van de reis.

Het handboek vermeldt de vele asielvoordelen die minderjarigen genieten. Dat ze niet kunnen worden uitgezet bijvoorbeeld. De gids stelt dat het voldoende is te verklaren dat men jonger dan 18 jaar is.

Als de persoonsdocumenten ontbreken, wordt in het kader van ‘het voordeel van de twijfel’ asiel verleend, stelt de gids verder. Men mag dus verwachten dat heel wat jonge migranten, minderjarig of niet, op ideeën wordt gebracht.

PIET VAN NIEUWVLIET

De beelden van de opgestelde tanks aan de grenzen van Gaza laten niets aan de verbeelding over.

Na dagen van beschietingen (overigens in beide richtingen) is de vraag niet of, dan wel wanneer de grondtroepen Gaza ingestuurd worden, een gebied qua oppervlakte ongeveer twee keer de stad Antwerpen. Een onvermijdelijke reactie, ook al zal het moeilijk worden de doelstellingen van de retoriek (‘de onthoofding van Hamas’) te bereiken. Dat is in het verleden nog zonder succes geprobeerd, wat niet wegneemt dat de militie zich aan een stevige mokerslag mag verwachten. Hamas zal zijn huid duur verkopen, maar Israël kan niets anders dan te reageren in proportie tot de uitgevoerde Arabische aanval. Een aanval met raketten is één zaak, merkte opiniemaker Theodore Dalrymple op, maar “dat de wreedheid en het sadisme de oorzaak van zoveel plezier en vreugde was, maakt het verschil”. En zo beleefde het Joodse volk zijn meest dodelijke dag sinds de Holocaust.

“We luisteren liever naar jullie kritiek dan jullie condoleances”, merkte oud-premier Golda Meir ooit op.

Pertinente woorden - tot vandaag.

Het zijn drukke dagen voor analisten die van speculatie houden. In welke mate zal Hamas de troeven van het terrein kunnen uitspelen? Hoeveel tijd zal het Israëlische leger krijgen om zijn slag te slaan? Het systematisch uitspelen van burgerslachtoffers, een onvermijdelijk gevolg van ze als schild te gebruiken, zal de internationale druk immers sterk opvoeren.

Op zijn minst zo relevant is de vraag welke rol Hezbollah zal spelen in het conflict dat - wanneer u dit leest - wellicht een nieuwe fase is ingegaan. Opererend vanuit Libanon zou de sjiitische militie, in haar genre wellicht de meest performante ter wereld, een tweede front kunnen openen. Of net niet natuurlijk; waar enkele sterke argumenten voor bestaan.

Pragmatisme Dat er enkele raketten op Israëlische doelen afgevuurd werden door Hezbollah, is niet meer dan een blijk van solidariteit met Hamas. Onmiddellijk werden ze beantwoord, zoals steeds. Wanneer we dit schrijven, is er sprake van een toegenomen ‘animositeit’ aan de grens, maar niets wijst erop dat dat tot een escalatie hoeft te leiden. Het geld en de knowhow die door Teheran aan Hamas werden overgemaakt, wierpen, zoals gezien, hun vruchten af. Keerzijde van de medaille is dat het clubje door de vleesmolen van de boze Israëli’s zal gehaald worden. Op de kar van het conflict springen, zou in de doctrinaire logica van Hezbollah passen. Is de vernietiging van Israël immers geen hoeksteen van zijn bestaan? Maar zelfs

met het eerste artikel van een beginselverklaring kan erg pragmatisch omgesprongen worden; de gelijkenis met de Belgische politiek is niet toevallig.

Hezbollah bewees al meer dan eens Israël te kunnen raken. In 2006 waren ze zelfs betrokken in een 34 dagen durende grondoorlog, waarbij de Joodse staat als de verliezende partij werd gepercipieerd, zelfs binnen de eigen landsgrenzen. Inmiddels was er de oorlog in Syrië, waarbij de sjiitische Hezbollah een actieve rol speelde in het overleven van het regime van Assad. Dat zorgde voor reputatieschade in de (soennitische) Arabische wereld. Ten strijde trekken zou als een PR-operatie gezien kunnen worden. Anderzijds: in Syrië sneuvelden enkele duizenden manschappen, vaak de meest gevechtsklare. Het stemt tot nadenken alvorens zich in een nieuw conflict te lanceren waarbij hogere verliezen een certitude zijn.

Iraanse doelstelling Hamas mag dan al op Iraanse steun rekenen, Hezbollah is anders. Wellicht is het de militie die het meest op een regulier leger lijkt, want het aantal manschappen zit rond de 50.000 en de vuurkracht is volgens deskundigen tien keer groter dan die van de confraters in Gaza. Alle retoriek ten spijt, dient Hezbollah de belangen van Teheran en niet de Palestijnse zaak. Het is een arm van het Iraanse regime, in Syrië, Libanon of elders. In dat laatste land is er ook een politieke factor van betekenis. Een oorlog tegen Israël uitlokken, zou vooral dat land en zijn bevolking treffen, wat een negatieve weerslag kan hebben op de rol die het er in de ‘res publica’ speelt.

Ongeacht hoe het verder in Gaza loopt, Irans belangrijkste doel is alvast bereikt. Toenadering tussen Israël en de Arabische staten is dat land een doorn in het oog en een akkoord tussen Tel Aviv en de Saoedi’s zelfs een heuse nachtmerrie. Teheran kan op beide oren slapen, want dat alles is zopas naar de Griekse kalender verwezen, uitgesteld ‘sine die’. Midden vorige week vond zelfs een telefonisch onderhoud plaats tussen de Saoedische sterke man Mohammed bin Salman en de Iraanse president Ebrahim Raisis, een historisch unicum. Ze hadden het over “het stopzetten van de oorlogsmisdaden tegen de Palestijnen”, en “de escalatie tegengaan”. En wellicht wordt dat de slappe koord waarop Hezbollah zal dansen. Agiteren, maar niet overdreven. Provoceren, maar zich tijdig terugtrekken. Grenzen aftasten, maar ze net niet overschrijden. Kortom, een houding die al decennia het handelsmerk van het buitenlandse beleid van Teheran is.

GDD

14 Interview

19 oktober 2023

ROAN ASSELMAN - AUTEUR EN JURIST

“Wij rekenen op de overheid om ons te redden. Amerikanen rekenen op de overheid om het lichaam van een dode inbreker op te ruimen” Amerikakenner Roan Asselman (°1996) stelt op 24 oktober in Antwerpen zijn boek ‘Amerika Ontrafeld. Over de cultuurstrijd die een natie verscheurt’ voor. De Vlaamse auteur geeft duiding over die strijd op basis van data, niet gekleurd door persoonlijke anekdotes.

A

sselman is verbonden aan Doorbraak en woont samen met zijn kersverse echtgenote in Leuven.

Tussen alle huwelijksvoorbereidingen door heeft hij de nodige tijd gevonden om een volgens hem noodzakelijk boek te schrijven over de VS: “Vlamingen die geïnteresseerd zijn in de VS krijgen een simplistisch en weinig gevarieerd mediadieet voorgeschoteld. Heel wat zaken lopen verkeerd in de VS, maar die zijn niet allemaal de schuld van die ‘duivelse’ Republikeinen. Bovendien zijn de vele zaken die wel goed gaan niet de verdienste van Barack Obama of Joe Biden.”

De bedoeling van het boek is “om een andere, onderbelichte kant van het verhaal te tonen”, vertelt Asselman. “De focus ligt niet alleen op de VS, maar ook op de cultuurstrijd die een voorbode is op wat ons nog te wachten staat. Mijn boek is enerzijds een Amerikaboek en anderzijds een cultuurboek. Ik meen dat die twee elkaar mooi aanvullen.”

U vertelt dat ‘het Venster van Overton’ een centraal concept is in het politieke debat. Kunt u dat even uitleggen?

“Het ‘Overton Window’, vernoemd naar de Amerikaanse politicoloog Joseph Overton, is een model dat het onderscheid visualiseert tussen ‘legitieme’ of ‘redelijke’ ideeën enerzijds en ‘illegitieme’ of ‘onredelijke’ ideeën anderzijds. Het spreekwoordelijke venster geeft de grenzen aan van het serieuze, fatsoenlijke discours. Politici die op brede steun van het electoraat hopen te rekenen, moeten zich bewust zijn van die grenzen. Willen ze immers in de politiek invloed uitoefenen, dan kunnen ze zich niet op basis van extreme standpunten door hun tegenstanders laten marginaliseren.”

Noties als rede en realiteit kan en mag je niet overboord gooien om tegemoet te komen aan een kleine minderheid “In België is het bijvoorbeeld heel moeilijk om het ongeboren leven te verdedigen zonder aan de kant geschoven te worden als een ‘extreemrechtse zot’. Zo word je buiten dat ‘venster’ geplaatst. In de VS proberen progressieven dat ook, maar

met minder succes, omdat ongeveer de helft van de Amerikanen zich openlijk uit als ‘pro-life’. 150 miljoen mensen kan je niet zo makkelijk aan de kant schuiven.”

Steeds veranderende definities maken het debat er niet altijd makkelijker op. Tegenwoordig weet zelfs de nieuwste rechter van het Amerikaanse Hooggerechtshof, Kentanji Brown Jackson, niet meer wat een ‘vrouw’ is.

Ze is er nochtans zelf eentje. Mijnheer Asselman, wat is een vrouw? “(lacht) Een vrouw is een volwassen persoon met twee X-chromosomen. Maar zo makkelijk blijkt het al even niet meer te zijn. Dan komen we natuurlijk uit bij het mijnenveld van het transgenderisme. Dat is, helaas, een poging om noties als ‘objectiviteit’ en ‘gedeelde realiteit’ te ondermijnen.

‘Een vrouw is eenieder die zich een vrouw voelt’, stelt die ideologie. Logisch gezien houdt die stelling uiteraard geen steek en is ze een schoolvoorbeeld van een cirkelredenering. Noties als rede en realiteit kan en mag je niet overboord gooien om tegemoet te komen aan de cirkelredenering van een kleine minderheid.”

In uw boek trekt u de redenering van het transgenderisme door tot haar logische eindpunt en komt u uit bij de term ‘transracialisme’.

“Ja, voorlopig is dat nog hoofdzakelijk een nuttig gedachte-experiment om het transgenderisme te herleiden naar zijn logische proporties. Transracialisme is het idee dat men van ‘ras’ kan veranderen. Ras is veel minder biologisch bepaald dan geslacht.

Denk aan Barack Obama, de zoon van een zwarte Keniaanse man en een blanke Amerikaanse vrouw. De sociale conventie, overgewaaid uit de Verenigde Staten, stipuleert dat zo’n man zwart is en niet wit. Maar het omgekeerde is even correct. Zo was Barack Obama de eerste zwarte president, maar evengoed de 44ste blanke. Ras is veel meer een sociale constructie dan geslacht. Dat betekent dat transracialisme minder gek, niet gekker, is dan transgenderisme. Op het eerste gezicht is dat nogal opmerkelijk, want 99 procent van de mensen zal zeggen dat het omgekeerde het geval is.”

Denkt u dan dat een blanke zou kunnen zeggen dat hij geen racist is omdat hij zichzelf uit als zwart?

“Logisch gezien wel, ja (lacht). Bijvoorbeeld Filip Dewinter zou kunnen zeggen dat ras een sociale constructie is. Dan kan ras ge-

construeerd worden op de manier die men wil, althans volgens de logica van de mensen die het transgenderisme promoten. Filip Dewinter kan niets tegen zwarte mensen hebben, want hij is zelf zwart. Wat een wending!”

In de VS bestaan er veroordelingen zoals ‘115 jaar celstraf’. Op die manier zit men effectief levenslang in de cel, in tegenstelling tot iemand in België die tot ‘levenslang’ veroordeeld is. Is dat beter, volgens u?

“Het is in elk geval anders bij ons. In de VS cumuleert men de straffen, zo kan men vijf keer ‘levenslang’ krijgen bijvoorbeeld. Als je ervan overtuigd bent dat bestraffing en vergelding de belangrijkste motieven zijn van het rechtssysteem, dan is dat wellicht een betere oplossing. Indien je vindt dat mensen die zeer zware fouten begaan hebben, gerehabiliteerd moeten kunnen worden, dan is dat niet het geval. Dat is een waardeoordeel en dat laat ik in het midden voor de lezer (glimlacht).”

Waarden, moraal en religie komen allemaal aan bod in uw boek. De VS is van oorsprong een protestants, christelijk land. Welke impact heeft de demografie op religie in de VS? “De Verenigde Staten krijgen te maken met een grote stroom aan immigranten uit Midden- en Zuid-Amerika. Die zijn door de band religieuzer - katholiek in dit geval dan de blanke Amerikanen, in het bijzonder de jongere generaties. Ondertussen maken latino’s, waarvan het grootste deel katholiek is, een kleine 20 procent uit van de Amerikaanse bevolking.

Had je gezegd aan de ‘Founding Fathers’ dat de Katholieke Kerk op dit moment de grootste kerk is in de VS is, dan kregen die wellicht een hartaanval Te midden van de implosie van het van oudsher dominante protestantisme, valt vooral de relatieve stabiliteit van het katholicisme op. De Katholieke Kerk is op dit moment de grootste kerk in de VS. Had je dat gezegd aan de ‘Founding Fathers’, dan kregen die wellicht een hartaanval (lacht).”

Belangrijkste boodschap van het boek “Cultuur kan niet stiefmoederlijk behandeld worden. Het idee dat we in de eerste plaats een economie zijn en geen samenleving, is verkeerd en gevaarlijk. Landen met een duidelijke culturele identiteit staan sterker dan landen die deze niét hebben. Ik ben ervan overtuigd dat een sterk West-Europa een ‘force for good’ kan zijn in een wereld die stilaan multipolair wordt. Een sterke VS kan dat ook zijn. Ik ben geen cultuurrelativist, dat blijkt ook uit mijn boek, en ik meen dat niemand cultuurrelativistisch zou ‘mogen’ zijn. ‘Culture matters’.”

Cijfers tonen aan dat de VS steeds minder blank wordt. Welke impact heeft dat op de VS? “Die impact is negatief, in die zin dat er nog steeds heel wat raciale spanning is tussen de bevolkingsgroepen. Vooral de dynamiek tussen zwarten en blanken. Twee statistieken duiden op die ondermaatse rassenrelatie. Ongeveer 80 procent van de zwarten vindt hun raciale identiteit erg belangrijk, terwijl dat bij de blanken veel minder blijkt te zijn. Dan wordt het erg moeilijk om ‘kleurenblind’ naar elkaar te kijken. De tweede statistiek gaat over de fameuze ‘herstelbetalingen’, met name aan afstammelingen van slaven in de VS. 77 procent van de zwarten vindt dat die er moeten komen, terwijl 77 procent van de blanken meent van niet. Mochten die betalingen erdoor geduwd worden, dan zullen heel wat blanke Amerikanen daar niet erg gelukkig mee zijn, om het zacht uit te drukken.”

De Amerikanen zijn erg verdeeld en er heerst heel wat wantrouwen over elkaar en over de overheid. Hoe kan dat ooit goedkomen?

“Wellicht niet. De titel van mijn boek ‘Amerika ontrafeld’ is daar overigens een verwijzing naar. ‘Ontrafelen’ betekent zowel ‘uitleggen’ als ‘uit elkaar vallen’.

De media zouden idealiter een waakhondfunctie moeten vervullen.

Gebeurt dat nog in de VS? “Onpopulair antwoord: ja.”

Toch voel ik een ‘maar’ aankomen… “(lacht) Maar niet dé media. Sommige media vervullen die functie over sommige politici en andere media doen dat over andere politici. Denk maar aan Fox News over Joe Biden en MSNBC over Donald Trump.”

Wanneer we aan de VS denken, komen vuurwapens uiteraard in onze gedachten. Wim Vanraes, onze ‘Vlaming in de VS’, omschreef de wapencultuur als “vrije mensen die zichzelf willen en kunnen verdedigen”.

Maar niet iedereen, zowel in de VS als in Vlaanderen, ziet dat zo.

“Ja, een wapen is een dodelijk werktuig en dat schrikt heel wat mensen af. Maar in de VS is er ook een cultuur van respect voor wapens. Wapens zijn dikwijls ook erf- en familiestukken. Amerikanen zijn, en dit klinkt misschien wat vreemd, geen cowboys (lacht). Zij zien een wapen als iets waarmee ze zichzelf kunnen verdedigen, iets dat daarom respect verdient. Ze rekenen er niet op dat wanneer er bij hen ingebroken wordt de politie op tijd zal zijn om hen te redden. Amerikanen willen en moeten zichzelf kunnen verdedigen. Ze zijn zelfvoorzienend, veel meer dan wij hier in Europa. Wij rekenen op de overheid om ons te redden. Amerikanen rekenen op de overheid om het lichaam van een dode inbreker op te ruimen en ‘that’s it’. Dat klinkt hard, maar zo is het.”

STIJN DERUDDER

Vlaming in de VS 15

19 oktober 2023

In deze rubriek maken we kennis met Wim Vanraes (°1980). Hij zal ons wekelijks onder meer vertellen over hoe hij het leven als Vlaming in de VS ervaart, wat hij als familieman met vrouw en vier kinderen allemaal meemaakt in het dagelijkse leven en wat zijn band nog is met Vlaanderen.

HET LEVEN ALS VLAMING IN DE VS Het leven in de Amerikaanse ‘high schools’ Mijn vrouw werkt al jaren in het openbare onderwijsnet en ik sinds dit jaar in een private school. De structuur is gelijkaardig, maar de verschillen zijn enorm. Mijn oudste zoon Luc is zo opgelucht om niet langer met woke leerkrachten om te moeten gaan en mijn tweede oudste is het nieuwe schooljaar aan de ‘high school’ begonnen. Aendrik twijfelt om naar ‘mijn’ private school te komen, maar wil de high school eerst proberen. Hij is zich echter zeer bewust van de toxische jeugdcultuur in de openbare school, en dat is wat hij wil vermijden.

Denk aan alle oppervlakkigheid waarover je hoort wanneer het over Amerikaanse jeugd gaat: seks, drinken, drugs, drama, domheid (Al gehoord over de ‘tide pod challenge’?). Dat is allemaal aanwezig, in min of meerdere mate, en daar moet hij niets van weten. Hij houdt zich liever bezig met ‘echte’ dingen. Zijn laatste opstel was een onderzoeksartikel dat hij moest maken. Het onderwerp dat hij koos? Het regeneratieve vermogen van axolotls en hoe genenonderzoek dier- en menselijke fibroblasten kan omzetten naar pluripotente stamcellen, geprogrammeerd om ledematen of organen te herstellen.

een meer vaste indeling in economie, wetenschappen, wiskunde, Latijn, enzovoort.

Waar men in België eerder voor een ‘pakket’ kiest, ‘moderne talen’ of ‘wetenschappen’ bijvoorbeeld, is er hier in de VS meer flexibiliteit per vak.

Competitie Alles hier is competitief. Niet alleen qua sport, maar ook op academisch vlak. Punten worden gegeven met een lettersys-

teem: A tot en met F, met een onderverdeling in plus, min en zonder teken. A is 90-100 procent, B 80-89 procent, C 70-79 procent, D 60-69 procent, en F is 59 procent en lager, waarbij ‘A+’ 97-100 procent is, ‘A’ 93-96 procent, en ‘A-’ 90-92 procent (en gelijkaardig voor al de rest). Ik merk wel dat men hier anders punten geeft dan in Vlaanderen, dus je kan de percentages niet zonder meer vergelijken. Als je voor elk vak een A behaalt, kom je op de ‘Honor Roll’ van de school. Ouders krijgen

Hoe zit dat nu met Amerikaanse ‘high schools’?

Het zijn de laatste vier jaren van wat wij het ‘middelbaar’ noemen. In die high school heeft elk jaar zijn eigen naam: het derde middelbaar is ‘freshman’, vierde is ‘sophomore’, vijfde is ‘junior’ en zesde is ‘senior’. Je zal die termen ook horen over universiteitsjaren. Net als bij ons hebben scholieren een leerkracht per vak, niet per klas. Er is een zekere keuzevrijheid over bepaalde vakken, zoals welke tweede taal je verkiest. Mijn zoons konden kiezen tussen Spaans, Chinees, Frans en Duits bijvoorbeeld. Wat ze hier niet hebben, is

Luc (links) en Aendrik (rechts)

dan een sticker voor op hun auto: ‘Hillsborough High School Honor Roll Student’ of iets dergelijks.

Het leven als scholier is gericht op productiviteit, competitie en het toegang krijgen tot een goede universiteit. Er is een stroming hier die zich richt op een meer algemeen vormende opleiding, met aandacht voor kunst, karaktervorming, openbaar spreken, debat en argumentatie, enzovoort, volgens het klassieke model. De private school waar ik lesgeef, en waar mijn oudste scholier is, volgt dat model. Competitie is nog steeds aanwezig, maar de nadruk ligt anders.

Compulsief Een van de redenen voor het verschil tussen de publieke en private scholen is dat er voor de meerderheid geen schoolkeuze is: openbare scholen zijn de norm en zijn gratis, en private scholen zijn vaak beperkt in hoeveel studenten ze kunnen aanvaarden, en zijn duur tot heel duur. Als student in een private school weet je dat dat een engagement is, niet alleen voor je ouders die betalen, maar ook voor jou als student: je engageert je om actief deel te nemen en het ernstig te nemen. In openbare scholen kom je dan veel vaker de mentaliteit van ‘ik zit hier omdat ik verplicht werd hier te zijn’ tegen. Als je in een ‘rijke’ gemeente woont, of als je in een ‘arme’ gemeente woont, heb je onmiddellijk verschillende demografieën, met heel andere vereisten en mogelijkheden. Maar dat is een heel ander onderwerp, voor later.

WIM VANRAES

BOEK

Leiderschap Zes strategieën van wereldleiders uit de 20e eeuw De intussen honderdjarige Kissinger blijft maar boeken schrijven. In zijn laatste werk schetst hij de profielen van zes wereldleiders, gestoffeerd door zijn rijke persoonlijke ervaring als topdiplomaat. Kissinger beschrijft het leven en het werk van Konrad Adenauer, Charles de Gaulle, Richard Nixon, Anwar Sadat, Lee Kuan Yew en Margaret Thatcher. Allen leiders uit de 20e eeuw, die in tijdsgewrichten van verandering een doorslaggevende rol speelden in de geschiedenis van hun land, tot het extreme toe.

© PHOTONEWS

Ze deden dit op basis van hun inzichten en overtuigingen, meestal tegen de stroom en de zogeheten algemene wijsheid in. Een Charles De Gaulle stond haast alleen in de wereld tegenover het Derde Rijk, tegenover de geallieerden en tegenover een groot deel van Frankrijk, maar finaal won zijn - uniek Franse - visie het pleit.

Wat oud-president van Egypte Anwar Sadat en oud-premier van Singapore Lee Kuan Yew deden, was zo mogelijk nog indrukwekkender. De eerste was in zijn jonge jaren een

radicale moslim die finaal streefde naar vrede met Israël, op een bijzonder onconventionele wijze, maar een vrede die tot op vandaag de leidraad vormt voor de relaties tussen beide landen. De tweede maakte dan weer een land van een dat er helemaal geen was en haast nooit een kon worden. Lee Kuan Yew toverde een verarmde uithoek, een oud-kolonie van verschillende rassen en standen uit heel Azië die op geen enkele wijze aaneenhingen en omringd waren door sterkere landen met andere doelen, om tot een van de rijkste en meest succesvolle landen ter wereld.

De beschrijving van hoe die leiders dat deden, gepeperd met boeiende en persoonlijke anekdotes, is bijzonder leesvoer. Al dient het gezegd dat mensen met voorkennis soms wel wat tegenkomen wat ze al wisten, maar de beschrijving van de omstandigheden, publieke perceptie en particuliere, intieme kennis van Kissinger zelf maken veel goed.

Conservatief

Henry Kissinger

De zes leiders komen allemaal min of meer uit het conservatieve kamp, wat duidelijk de sympathie wegdraagt van de staatsman die Kissinger is. Hun waarden stonden centraal in hun denken en ageren, en het was net dat wat hen groot maakte, volgens de oud-topdiplomaat.

Naast de zes relatief korte biografieën sluit de schrijver ook af met een hoofdstuk over de evolutie van leiderschap, waar hij de realiteit schetst na de Tweede Wereldoorlog en hoe die ervoor zorgden dat de hoofdrolspelers in het boek naar de top konden klimmen, elk op hun eigen, individuele manier, maar ergens ook verbonden met elkaar.

Het is een tijd die, zo stelt Kissinger vast, niet meer bestaat. Het onderwijssysteem in het Westen is grondig veranderd (zeg maar in elkaar gezakt), het mentale aristocratische ideaal dat werd overgedragen naar de ambitieuze middenklasse met een klassieke moraal, was de vruchtbare voedingsbodem waarin ze werd geboren. Dat bestaat niet meer. Laat staan de religieuze ruimte van toen. Ze waren geen kosmopolieten, maar verantwoordelijke burgers die hun plichten en deugden uitdroegen. Naast die stevige bodem hadden ze ook elk hun eigen speciaal karakter.

“Middelmatige leiders zijn niet in staat het belangrijke van het gewone te onderscheiden, ze hebben de neiging zich te laten overweldigen door de onverbiddelijke kant van de geschiedenis. Grote leiders voelen de tijdloze vereisten van het staatsmanschap aan”, zo schrijft Kissinger.

Verdeeldheid Vandaag, zo stelt de auteur vast, zijn die omstandigheden in verval. Patriottisme is vervangen door verdeeldheid, vers afgestudeerden willen hun land verlaten en politiek spreekt hen niet aan. Er heerst achterdocht tussen leiders en hun volk. Het onderwijs leidt activisten en technici op, en dwaalde af van de missie om ‘Bildungsbürger’ te vormen.

Onze hypergespecialiseerde maatschappij mist opleiding in de verbeelding die men kreeg in de diepere opvoeding van weleer, met filosofie en geschiedenis, met diepgang.

Heel terecht wijst Kissinger erop dat het net onze elite is die is afgedwaald. Hij ziet een grote rol bij het verminderen van onze ‘geletterde’ cultuur en de intrede van de emotionele beeldcultuur. Maar er is altijd hoop. De keuze is aan ons. Dat dit boek de juiste mensen mag inspireren.

CARL DECONINCK

Henry Kissinger, ‘Leiderschap, Zes strategieën van wereldleiders uit de 20e eeuw’, Unieboek|Het Spectrum, 575 p., 45 euro.

ISBN: 9789000379460

16 Cultuur

19 oktober 2023

FILM

The Creator

‘The Creator’ is een ambitieuze sciencefictionfilm met cyberpunk elementen van regisseur-scenarist Gareth Edward. Een cinematische ervaring die desondanks niet slaagt in haar streven naar intellectuele en emotionele connectie met het publiek.

In het jaar 2055 is artificiële intelligentie (AI) zodanig geavanceerd dat technologie alle aspecten van het dagelijkse leven invult.

Hieronder vallen ook de zogenaamde ‘simulants’, humanoïde robots die nagenoeg niet te onderscheiden zijn van echte mensen. “Ze

koken onze maaltijden, besturen onze wagens en doen dienst als ambtenaren”, vertelt een vintage reclamespot in de openingsscène. De voorspoed die volgt uit al dat technologische vernuft blijkt echter van korte duur wanneer de computergestuurde veiligheidssystemen een kernkop boven Los Angeles detoneren en miljoenen mensen het leven laten.

De getraumatiseerde westerse mogendheden verbinden zich ertoe om AI wereldwijd uit te roeien, maar stoten op verzet van Nieuw-Azië.

Die eengemaakte Oost-Aziatische regio ziet enkel de zegeningen van de moderne wereld en weigert resoluut om afscheid te nemen van AI. De VS verklaart hen dan ook de oorlog.

Met het oog op het beperken van menselijke slachtoffers, focust het leger zich op het vinden van de mysterieuze Nirmata, de belangrijkste figuur in de wereld van AI-innovaties. De Amerikanen zenden daarom Joshua Taylor (John David Washington) op een undercovermissie om de uitvinder te vinden.

Zijn zoektocht leidt hem echter naar de liefde van zijn leven.

Chekhovs gun Een aloude truc in de filmwereld is het publiek doen geloven dat zij een duidelijk overzicht hebben van de omstandigheden waarin de personages zich bevinden en dat de spanning zit in hoe die situatie verder zal evolueren. Vervolgens herschikt men de kaarten zo-

dat alle inzet en belangen op zijn kop komen te staan en niks nog hetzelfde is. Scenaristen gebruiken tevens het principe van Chekhovs gun, dat stelt dat elke scène noodzakelijke informatie dient te communiceren. De oplettende kijker zal zich dus verwachten aan het onverwachte en alle schijnbaar triviale aanwijzingen in zich opnemen, waardoor plottwists voorspelbaar zijn en hun beoogde effect missen.

Hoewel de wereld alle grandeur bezit die het publiek van een futuristische dystopie kan verwachten, mist de ‘The Creator’ eveneens originaliteit. We krijgen de façade van de complexiteit uit Denis Villeneuves ‘Dune’ (2021), maar blijven op onze honger zitten.

Ook de atmosfeer haalt duidelijk de mosterd bij Ridley Scotts ‘Blade Runner’ (1982), maar bereikt evenmin dezelfde hoogtes. Verder is de protagonist grotendeels een onbeschreven blad, die gewelddadige confrontaties

overleeft dankzij dom geluk en de incompetentie van zijn tegenstanders.

Transhumanisme Met behulp van niet-gecentreerde handheld camerashots, waarbij objecten vaak uit focus in de voorgrond verschijnen moet de kijker als het ware fungeren als een actieve participant in het gebeuren. Theoretisch kan de centrale ‘transhumanistische’ thematiek zo beter resoneren met het publiek, maar het script vormt hier de limiterende factor. Voor een film die in essentie draait om familiale liefde, ontbreekt het de schrijvers aan fundamenteel inzicht in de ‘condition humaine’. En geen explosie is spectaculair genoeg om dergelijke leemte op te vullen.

‘The Creator’ is nu in de bioscoop.

SIMON SEGERS

DE WERELD DRAAIT DOOR

Spleetogen

De sporters boden achteraf uitgebreid hun excuses aan omwille van het incident. “We realiseren ons dat onze publicatie op sociale media aanstootgevend en verkeerd was. We voelen ons zeer goed in een multiculturele omgeving, dus het was nooit onze bedoeling om iemand te kwetsen”, schreven ze in een boetedoening op X. Ze hebben naar eigen zeggen spijt over “hun gebrek aan vorming over de Aziatische cultuur” en aanvaarden dan ook hun exit uit de wielerwedstrijd. “Die fout is een belangrijke levensles voor ons beiden, die ons zeker zal helpen om een meer nederige houding aan te nemen in de toekomst”, besloten de renners.

Het Chinese virus Oost-Aziatische migranten en hun nakomelingen halen overal ter wereld hoge diploma’s, verdienen veel geld en engageren zich over het algemeen niet in gewelddaden en verstoring van de openbare orde. Het mag dan ook niet verbazen dat de minder suc-

cesvolle Sub-Sahara-Afrikanen en Arabieren door de goegemeente voorheen beschouwd werden als de voornaamste slachtoffers van vermeend racisme. In de Verenigde Staten begon het tij echter te keren ten tijde van de pandemie. Amerikanen van Aziatische origine zouden toen disproportioneel vaak het doelwit zijn geweest van haatmisdrijven. De media zagen in toenmalig president Trump, die met zijn gebruikelijke dosis provocatie sprak van ‘het Chinese virus’, een aanstootgever van dergelijke voorvallen.

Jeremy Clarkson De Europese contreien bleven voorlopig nog min of meer gespaard van die hetze, maar zoals gewoonlijk volgt het Avondland waar de VS de weg bereidt. In 2014 kon bijvoorbeeld enfant terrible Jeremy Clarkson tijdens de ‘Burma Special’ van het legendarische autoprogramma ‘Top Gear’ nog zeggen dat er een ‘slope’ was op de brug die hij net met zijn medepresentatoren had gebouwd.

In de meest letterlijk betekenis verwees ‘slope’ hier naar de helling van de schabouwelijke constructie, maar de term is ook het Engelse equivalent van ‘spleetoog’, verwijzend naar een lokale man die de brug overstak.

Hoewel de uitvoerende producent context voorzag bij het incident, werd Clarkson nooit gedwongen tot een smeekbede om vergiffenis. Hij zou waarschijnlijk nog eerder elders een nieuw programma zijn gaan presenteren.

Madis Mihkels

Waregem Dichter bij huis ontstond een kleine Twitterrel omstreeks de corona-uitbraak in maart 2020 omwille van een van een ludieke klasfoto met laatstejaars uit de Sint-Paulusschool in Waregem. Voor de ‘100 dagen’-festiviteiten hadden de leerlingen zich uitgedost in stereotype Chinese klederdracht met een bordje waarop ‘corona time’ geschreven stond. De werkelijke doorn in het oog betrof een meisje dat net als Mihkels al glimlachend haar ogen tot spleetogen trok. Bij wijze van schadebeheersing sloeg de directie dan maar een mea culpa en verontschuldigde zich voor het gebeuren. “We hadden de gevolgen niet juist ingeschat”, sprak directeur Philip Demuynck destijds.

© INSTAGRAM

De Estse wielrenner Madis Mihkels en zijn Limburgse ploegmaat Gerben Thijssen zijn vorige week uit de Chinese Ronde van Guanxi gezet door wielerformatie Intermarché-Circus-Wanty. De aanleiding? Op Instagram plaatsten de renners een video waarbij Mihkels zijn volgers toesprak terwijl hij met zijn vingers karikaturale spleetogen vormde.

SIMON SEGERS

Vlaamse soldatengraven in Lommel Langemark, Tyne Cot, Houthulst,... Het zijn namen als klokken die mensen veelal weten te linken aan soldatenkerkhoven uit WO I. Minder bekend is waar de militaire slachtoffers van 1940-45 hun laatste rustplaats vonden.

Net als bij WO I, koos men ervoor om dan alle Duitse doden (ruim 39.000 in totaal!) op het Deutscher Soldatenfriedhof in Lommel te groeperen. Onder hen bevinden zich ook 66 Vlamingen. Immense begraafplaatsen nopen bezoekers tot stilte en bezinning, maar maken tegelijk de vele onderliggende verhalen anoniem. Dit is net wat het initiatief ‘Graven in het Oosten’ probeert te doorbreken. Ontstaan uit de vereniging van oud-oostfronters, het Sint-Maartensfonds, heeft deze organisatie tot doel gedenkstenen te plaatsen en te onderhouden. Zoals de naam suggereert, gebeurt dit vooral in Oost-Europa, waar Vlaamse vrijwilligers tijdens WO II militair actief waren.

Via een brochure wil men eveneens informatie verstrekken over de Vlamingen die tijdens WO II stierven in Duitse dienst en in Lommel begraven werden.

Bombardement, ongeval of een hinderlaag Het moet een titanenwerk zijn geweest om 80 jaar na datum de achtergrond en het fatale lot van deze 66 Vlamingen te reconstrueren.

Verwarring over de geboorteplaats, heel vaak fout gespelde namen en onduidelijkheid over de ware doodsoorzaak zijn maar enkele van de praktische hindernissen die de onderzoe-

kers dienden te overwinnen. Doodsprentjes en stukken tekst uit kranten als Volk en Staat en De SS-Man dienden als bronnenmateriaal en illustreren de uitgave. Gezien het enkel landgenoten betreft die hier zijn overleden, zijn er weinig gesneuvelden aan het front. Wel blijken velen bij NSKK (vaak als chauffeur voor het Duitse leger) of de Vlaamse Wacht actief te zijn geweest. Als doodsoorzaak lezen we dikwijls: slachtoffer van een bombardement, ongeval of een hinderlaag. De uitgestippelde wandeling langs de vermelde graven neemt ongeveer 2,5 uur in beslag.

Wie hierin inspiratie vindt voor een herfstwandeling, kan de brochure bestellen via infograveninhetoosten@gmail.com. De prijs bedraagt 10 euro plus verzendingskosten.

PIETER VANDERMOERE

Cultuur 17

19 oktober 2023

KUNST

Dieric Bouts: beeldenmaker

Dieric Bouts, Triptiek met Het Laatste Avondmaal, 1464-1468

De internationale overzichtstentoonstelling ‘Dieric Bouts: beeldenmaker’ in M Leuven geeft de schilder een nieuwe plaats in de kunstgeschiedenis. Nooit eerder kwamen zoveel werken van deze Vlaamse Meester bijeen in zijn thuisstad.

Tot op vandaag geldt Dieric Bouts (ca. 1410-1475) bij het brede publiek als een Vlaamse Primitief van de tweede generatie. Zijn oeuvre is minder bekend dan dat van de pioniers Jan van Eyck en Rogier van der Weyden. En het werk van deze ‘schilder van de stilte’ is niet spectaculair zoals de apocalyptische taferelen van Bosch. Hoog tijd voor een eerherstel, vindt M Leuven en het museum pakt uit met een imposante tentoonstelling.

Voor het eerst komen bijna twintig werken van Bouts samen in Leuven, de stad waar hij een groot stuk van zijn leven doorbracht. Hij schilderde er zijn beste panelen: rijke taferelen, krachtige portretten en bovenwereldse landschappen. Toen Bouts in Leuven actief was, maakte de stad een gigantische vernieuwing door (met een schitterend stadhuis en Sint-Pieterskerk) en beleefde ze gloriedagen met haar kersverse universiteit. Het bood de ideale context voor Bouts om zich te ontplooien

als renaissancekunstenaar, al stelt de expo dat we Bouts niet zonder meer mogen bekijken als ‘kunstenaar’. Het beeld dat wij nu hebben van de ‘artiste peintre’ bestond in de vijftiende eeuw nog niet. Bouts was geen romantisch genie of een briljante uitvinder, hij was een ‘beeldenmaker’. Hij schilderde wat van hem verwacht werd en excelleerde daarin.

Christus en Maria Dat Bouts een virtuoze beeldenmaker was, illustreert de tentoonstelling met zijn Christusportretten in verschillende variaties, zoals de populaire afbeelding van Christus met de doornenkroon. Op een sublieme manier stelt de schilder Christus voor als een verheven, goddelijke figuur die tegelijk een mens van vlees en bloed is, en die mentaal en fysiek lijdt. Het is een dualiteit die paste binnen de middeleeuwse visie op Christus als mensgeworden God.

Dieric Bouts schilderde eveneens verschillende voorstellingen van ‘Maria met Kind’. In vergelijking met zijn voorgangers is bij Bouts de relatie tussen Maria en Christus veel tederder en menselijker, alsof hij een onbevangen moment tussen moeder en kind in beeld brengt.

Vernieuwende landschappen Dieric Bouts is niet de uitvinder van de landschapsschilderkunst.

Er zijn al prachtige voorbeelden te vinden bij Jan van Eyck en Rogier van der Weyden. Maar Bouts ging een stap verder. Hij gebruikte het zogenaamde ‘repoussoir effect’: hij plaatste een personage, struik of steen op de voorgrond om geloofwaardige diepte te scheppen, laag achter laag. Bovendien hulde hij zijn landschappen aan de einder in een waas of lichte mist, waardoor ze echt ver lijken te liggen. Daarnaast gebruikte Bouts oogleidende elementen: een weg of een rivier die ons meeneemt naar de achtergrond.

We gaan als kijker op reis door het schilderij. Op diverse panelen is te zien hoe Bouts de visuele technieken perfectioneerde om diepte te brengen in een landschap, technieken die ook in de rest van Europa en nog eeuwenlang school zouden maken.

Orgelstuk De afsluiter van de expo is ‘Het Laatste Avondmaal’ dat al eeuwenlang op zijn oorspronkelijke plaats in de Sint-Pieterskerk te zien is.

Voor de tentoonstelling verhuist Bouts’ magnum opus tijdelijk naar het museum. Dit altaarstuk is werkelijk het orgelpunt waarin alle aspecten van het virtuoze vakmanschap van Bouts samenkomen. Nog zo een bijzonder stuk op de expo is Bouts’ imposante ‘Triptiek van de kruisafneming’ uit de Capilla Real in Grenada, die voor het eerst in meer dan vijfhonderd jaar Spanje verlaat.

Zoals vaak in M Leuven is ook deze tentoonstelling doorweven met werk van hedendaagse beeldenmakers: sportfotografen, cartoonisten, game-ontwikkelaars en filmmakers. Zo is er Pier Paolo Pasolini met zijn film ‘Het evangelie volgens Matteüs’. De regisseur gebruikt non-acteurs, laat hen in hun dialect spreken en kiest herkenbare locaties. Tegelijkertijd voegt hij geen woord toe aan de originele evangelietekst. Slaat Pasolini een brug en zouden kijkers uit de vijftiende eeuw de film kunnen zien en alles begrijpen?

MMMV

Maria met Kind, ca.1455-1460

Tentoonstelling ‘Dieric Bouts: beeldenmaker’, van 20 oktober 2023 tot 14 januari 2024, M Leuven, www.mleuven.be

LEZERSBRIEVEN CONFLICT GAZA-ISRAËL Pallieterke, De Europese Unie (EU) uit haar grote bezorgdheid over het conflict tussen Gaza en Israël. Hoe is het gesteld met de luchtkwaliteit boven de vermelde gebieden? Zijn de kibboetsen, waar zelfs baby’s op gruwelijke wijze vermoord werden, en de gebouwen in Gaza die door bommen verwoest worden, wel klimaatneutraal? Zijn de vliegtuigen die Gaza bombarderen en de tanks wel milieuvriendelijk? Hebben die elektrische motoren? Worden de kogels waarmee de mensen gedood worden op een milieuvriendelijke manier geproduceerd? Als het conflict wat gaan liggen is, zal men dan snel een natuurherstelwet en een strenge stikstofwet goedkeuren? Zal men dan aan de kleuters die niet goed weten of ze een jongen of een meisje zijn, uitleggen dat men op kosten van de staat van geslacht kan veranderen? De EU is zeer bezorgd om al die zaken die de kwaliteit van het leven in die streken fel zou moeten verbeteren.

Roland Vanermen, Haasrode

VOL IS VOL Pallieterke, In een dichtbevolkte regio is geen plaats voor 5,4 miljoen varkens, 1,25 miljoen runderen en 45 miljoen kippen, zo schrijft Inge Ghijs in De Standaard van woensdag 11 oktober. “Vol is vol”, mocht ze eraan hebben toegevoegd. Maar hoe zit dat met migranten en asielzoekers?

Is daar nog plaats voor in ons kleine landje? Premier De Croo is daarover duidelijk in diezelfde Standaard: “Wij kunnen niet tot in het oneindige asielopvang bijbouwen.” Onlangs zat ik op een zaterdagavond in een bruine kroeg toen plots een groep vreemdelingen passeerde. Ze kennen de smalle landelijke wegen beter dan vele landgenoten. Zodra ze zijn uitgestapt in het treinstation te Beervelde, verplaatsten ze zich te voet richting de vrachtwagenparking aan de E17 in Kalken. Op weg naar Engeland? Die zijn we in elk geval al kwijt. En wat de opmerking van De Croo betreft: misschien kunnen we de megastallen ombouwen tot asielcentra? De geurhinder zal alvast meevallen.

Guy Van Rysseghem, Lochristi

ZATTE CONNER Pallieterke, In vino veritas? De media draaien rond de pot en gaan niet in op het echte onderwerp: veroorzaken de Roma problemen in Sint-Niklaas? En verder: wat als Tom Van Grieken dezelfde uitspraken had gedaan? Zou er dan ook gebeld zijn naar “hooggeplaatste personen”?

André Lannoo, Heverlee

DEBATCLUB Pallieterke, De laatste debatclub leert ons dat Vlaamse soevereiniteit na juni 2024 onrealiseerbaar blijft. De Roover noemt zijn eigen plan “zo goed als onmogelijk” en dat van Vlaams Belang “een illusie”. Het Belgische systeem zal dus wel weer een formule bedenken om verder te gaan.

Annemans en De Roover leken wel het beeld van Kaïn en Abel in plaats van de muziekmakende Bee Gees.

Gelukkig vinden er ook Europese verkiezingen plaats: meer dan de helft van de 700 verkozen parlementsleden beseffen dat ze zo goed als niks

te vertellen hebben en zijn bereid dat democratisch wangedrocht te veranderen. Met het gepaste prospectiewerk is het Europa van gelijke regio’s daar wel op te bouwen. Dat vraagt wel wat meer dan uitgebluste politici.

Emil Maes, Ranst

SNELHEIDSBEPERKING Pallieterke, Ik ga volledig akkoord met de lezersbrief ‘Stikstofproblematiek’ van Harry Biron in het laatste nummer van ’t Pallieterke. Een eenvoudige manier om de stikstofuitstoot te beperken, is het verlagen van de maximumsnelheid op autosnelwegen. Die maatregel zou niks kosten, maar zou juist veel opbrengen, ook financieel: minder brandstofverbruik, minder files, minder verkeersongevallen, minder schade aan de wegeninfrastructuur en minder stress. Het enige tegenargument zou het tijdsverlies kunnen zijn, maar de tijdswinst die men boekt is verwaarloosbaar: wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat een rit van 50 km met een snelheid van 120 km/u 25 minuten vergt. Met een snelheid van 130 km/u is dat 23 minuten. De tijdswinst bedraagt dus 2 minuten! Laat nu net Jean-Marie Dedecker een felle tegenstander zijn van een verlaging van de toegelaten snelheid. Hij stelt zelfs voor om ’s nachts elke maximumsnelheid af te schaffen, en houdt ons voor dat de maximumsnelheid destijds bedoeld was als een tijdelijke maatregel: die werd in 1973 ingevoerd in het kader van de oliecrisis. “Als de autoloze zondagen van toen zijn opgeheven, waarom gebeurde zulks niet met de snelheidsbeperkingen?”, zo klinkt zijn redenering blijkbaar. De libertaire ‘vrijheid, blijheid’ moet gecorrigeerd worden in functie van het belang van de medeburgers en van het algemeen belang. Die belangen worden door lezer Harry Biron terecht in de verf gezet.

Dries Simoens, Brugge

ZIONISME Pallieterke, Wij, Vlamingen, mogen ons dezer dagen gelukkig prijzen dat de zionisten destijds Vlaanderen niet hebben uitgekozen als nieuw thuisland voor hun Joods-Europese natie, want dan zouden wij nu massaal verdreven zijn geweest naar buitenlandse vluchtelingenkampen in plaats van de Palestijnen. De oplossing voor het conflict is een tweestatenoplossing.

Aangezien het zionisme in Israël obstinaat zweert bij de macht van het zwaard en zijn missie om over het Midden-Oosten en de Arabieren te heersen, zijn diplomatie en vrede door rede niet aan de orde. Een markant feit is dat de zionistische tak van N-VA-Antwerpen militaire bescherming eist in de Joodse wijken in de stad. Antwerpse Palestijnen komen niet aan bod en de gewone Antwerpenaren ook al niet. Vanwaar die exclusiviteit? Er werden aan de grens met Gaza toch ook talrijke niet-Joden vermoord of ontvoerd door Hamasen IS-infiltranten. Een beetje medeleven met die slachtoffers lijkt mij niet ongepast. Niet alleen Joodse mensen hebben te lijden onder het fanatisme en terrorisme. Het gebrek aan interculturele solidariteit bij de N-VA-zionisten is schrijnend.

Thomas Boyle, Zaventem

Een lezersbrief insturen?

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente dienen doorgegeven worden voor publicatie bij uw brief.

18 Geschiedenis U zal er wellicht niets van hebben gemerkt, maar deze maand is het precies 150 jaar geleden dat een mijlpaal voor de Nederlandse taal werd gefinaliseerd. In oktober 1873 legde de Nederlandse lexicograaf Jan Manhave de laatste hand aan het ‘Nieuw Woordenboek der Nederlandsche Taal’. Dat woordenboek, dat snel razend populair werd en mee de standaard zette voor onze taal, was het levenswerk van Johan Hendrik Van Dale, maar hij heeft het succes van zijn woordenboek niet meer mogen beleven, want hij was anderhalf jaar daarvoor, op 19 mei 1872 om precies te zijn, amper 44 jaar oud ‘… in den Here ontslapen’, zoals dat indertijd zo mooi werd geformuleerd.

J

ohan Hendrik Van Dale was een merkwaardige man. Als autodidact en onverbeterlijke workaholic publiceerde hij in een tijdspanne van amper twintig jaar niet minder dan 22 boeken en honderden artikels. Hij zag op 15 februari 1828 het levenslicht in het oude Zeeuwse vestingstadje Sluis als zesde zoon in het gezin van de peperkoekenbakker Abraham Van Dale en winkelierster Pieternella Johanna du Bois. Omstreeks de tijd dat Johan Hendrik werd geboren, maakte vader Abraham een reeks opvallende carrièrewissels door landmeter en later hulponderwijzer te worden. Uiteindelijk belandde hij in het leger en bezweek op een oorlogsbodem voor de zuidkust van Java toen Johan Hendrik elf jaar oud was.

19 oktober 2023

De Dikke Van Dale van de warmste geestdrift’ vond. Vanaf mei 1854 was Van Dale hoofdonderwijzer aan de openbare school te Sluis en vanaf oktober 1855 tevens stadsarchivaris.

VAN DALE BEHAALDE IN EEN OPMERKELIJK HOOG TEMPO ALLERLEI PEDAGOGISCHE BEKWAAMHEIDSAKTES Ondanks zijn drukke professionele leven was Van Dale in 1852 ook nog eens beginnen publiceren. Het eerste werk van zijn hand dat van de persen rolde, was ‘Honderd opstellen ter verbetering’, een handboek voor de hoogste klas van de volkshogeschool. Naast boeken en talloze artikels over zinsontleding en spraakkunst publiceerde hij vooral en met veel liefde over historische en oudheidkundige onderwerpen, en vooral dan over zijn geboortestreek Zeeuws-Vlaanderen. Het rijke stadsarchief van Sluis, dat hij als eerste inventariseerde, was een ware goudmijn aan bronnenmateriaal voor hem. Zijn artikelen verschenen in gerenommeerde tijdschriften als De Taalgids, De Taal- en Letterbode, De Toekomst en De Navorscher. En natuurlijk ook in ‘Bijdragen tot de Oudheidkunde en Geschiedenis, inzonderheid van Zeeuwsch-Vlaanderen’, een tijdschrift dat Van Dale samen met zijn vriend dominee H.Q . Janssen redigeerde en dat verscheen tussen 1856 en 1863.

TAALKUNDIG HANDBOEKJE Door zijn vele taalkundige publicaties kwam Van Dale in contact met enkele van de voornaamste filologen van zijn tijd.

Hij correspondeerde en was bevriend met onder andere Matthias de Vries, Lambert Allard te Winkel en met de Rotterdamse taalgeleerde Arie de Jager. Het was die laatste die ervoor zorgde dat Van Dale in 1866 door uitgever A. ter Gunne uit Deventer werd benaderd voor zijn eerste lexicografische opdracht: de bewerking van het ‘Taalkundig handboekje, of alphabetische lijst van alle Nederlandsche woorden, die wegens spelling of taalkundig gebruik

aan eenige bedenking onderhevig zijn’.

Hij vond het een moeilijke en zelfs frustrerende klus, zoals hij zelf notuleerde: “Het schrijven van een woordenboek is een ondankbaar, een verdrietig werk. Is er veel dat men heeft opgenomen of verbeterd, er is nog veel meer dat men vergeten heeft, dat aan de aandacht ontsnapt is en zo onverbeterd is gebleven.”

Maar dat belette niet dat hij de smaak van het lexicografische werk te pakken had gekregen en daarom ging hij graag in op de vraag van de Arnhemse uitgever D.A. Thieme om het ‘Nieuw Woordenboek der Nederlandsche Taal’ dat was samengesteld door de zwagers I.M. Calisch en N.S. Calisch, en dat tussen 1861 en 1864 in afleveringen was verschenen, grondig te herzien en aan te vullen. Toen Van Dale na anderhalf jaar besefte dat hij het woordenboek alleen nooit af zou krijgen, riep hij de hulp in van zijn leerling Jan Manhave. Die had hem al eerder bijgestaan bij de correctie van drukproeven, maar vanaf februari 1869 besteedde de toen 19-jarige Manhave dagelijks een paar uur aan het bewerken van de door Van Dale geschreven kopij.

Drie jaar lang werkten ze samen en het woordenboek was - in handschrift - tot en met de letter Y klaar, toen Van Dale door de pokken werd geveld.

IN VLAANDEREN KEEK MEN MET VEEL BELANGSTELLING UIT NAAR VAN DALES WOORDENBOEK VLAAMSE BEWEGING In Vlaanderen - waar de positie van het Nederlands al decennialang bedreigd werd door de dominantie van het Frans had men met veel belangstelling naar het woordenboek van Van Dale uitgezien. De Vlaamse letterkundigen hadden behoefte aan een degelijk Nederlands woordenboek en sinds 1849 hadden ze daar vrijwel jaarlijks op de gemeenschappelijke ‘taalen letterkundige congressen’ sterk op aangedrongen. Van Dale woonde pal op de kunstmatige grens die Noord-Nederland

JOHAN HENDRIK, VOL VAN DE WARME GEESTDRIFT Johan Hendrik Van Dale was een pienter en nieuwgierig kereltje dat bovendien, volgens getuigenissen, over een ‘erg scherp geheugen’ beschikte.

Die eigenschappen legden hem geen windeieren. Hij was net zestien geworden toen hij zijn eerste onderwijsakte behaalde. Meteen daarop werd hij aangesteld als ondermeester in Sluis. In de jaren daarna behaalde hij in een opmerkelijk hoog tempo en blijkbaar ook met het grootste gemak allerlei pedagogische bek waamheidsaktes.

Zo verwierf hij de bevoegdheid les te geven in onder meer Frans, wiskunde, Engels, Duits, natuurkunde en landbouwkunde. Op eigen houtje bekwaamde hij zich bovendien in het Latijn en het gotische schrift, terwijl het oude Middelnederlands in hem ‘eene priester vol

n Geboorteakte Johan Hendrik Van Dale

HIJ VOLGDE MET SYMPATHIE DE ONTLUIKENDE VLAAMSE BEWEGING EN KOESTERDE BOVENDIEN EEN WARME BELANGSTELLING VOOR DE VLAAMSE DIALECTEN

scheidde van het Zuiden en was zich als weinigen bewust van het belang van de gezamenlijke taal. Hij publiceerde in het Vlaamse tijdschrift ‘De Toekomst’ en was lid van niet minder dan zes wetenschappelijke genootschappen in België én van de Maatschappij van Nederlandse Letterkunde ‘De taal is gansch het volk’ te Gent. Hij volgde met sympathie het reilen en zeilen van de ontluikende Vlaamse Beweging en koesterde bovendien een warme belangstelling voor de Vlaamse dialecten. Het was dan ook geen toeval dat hij zijn woordenboek verrijkte met allerlei Zuid-Nederlandse woorden. Dat bleef in Vlaanderen niet onopgemerkt.

“De geleerde hoofdonderwijzer van Sluis is inderdaad, als weinige in Noordnederland,” schreef de Vlaamse dichter Frans de Cort - een vriend van Van Dale - begin 1872 in het Leuvense tijdschrift De Toekomst, “met ons taaleigen bekend, daarom uitmuntend voor de taak berekend, een algemeen Nederlandsch lexicon voor den dag te brengen, dat hier evengoed als ginder zou kunnen gebruikt worden.”

De brave man heeft het helaas niet meer mogen meemaken, maar ‘Van Dale' was al kort na zijn overlijden zo’n begrip, zo’n keurmerk geworden dat vanaf de vierde druk zijn achternaam in de titel van het woordenboek verscheen. De ‘Dikke Van Dale’, verwijzend het volume van het boek en niet dat van de auteur, was een feit….

JAN HUIJBRECHTS

PAL voor Vlaanderen 19

19 oktober 2023

Communautaire spanning is nooit veraf

Wanneer een regio zich geschaad voelt in zijn belangen door een beslissing van de federale overheid, dan kan die regio een belangenconflict inroepen bij het Overlegcomité.

Enkel als ander overleg niet mogelijk is of als er sprake is van hoogdringendheid, wordt die ‘noodrem’ gebruikt. Voor het eerst in jaren heeft de Vlaamse regering nu die stap gezet en een belangenconflict ingediend. Een teken aan de wand?

Het Overlegcomité is een instelling waarin de verschillende Belgische regeringen vertegenwoordigd zijn. Belangrijkste doel: op regelmatig basis overleggen en conflicten voorkomen. Let wel: er zetelen evenveel Nederlandstaligen als Franstaligen in het Overlegcomité en dat zijn zowel leden van de federale regering als van gemeenschappen en gewesten. Aanleiding zijn de nieuwe vliegroutes van en naar de luchthaven van Zaventem, officieel genaamd Brussels Airport. Even terzijde: de luchthaven ligt volledig op Vlaams grondgebied en Zaventem is geen faciliteitengemeente, maar een volwaardige Vlaamse gemeente. Al kampt de gemeente uiteraard met een toenemende verfransingsdruk.

Lawaai Het probleem van de vliegroutes naar Zaventem bestaat al jarenlang.

Kort samengevat: de Franstaligen - in casu de Brusselaars - willen zo weinig mogelijk vluchten boven het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en proberen al jaren om zoveel mogelijk vluchten te verschuiven - vooral boven Vlaanderen. Laat de Vlamingen maar met het lawaai en de overlast zitten… Nu is er blijkbaar sinds 5 oktober een nieuwe techniek in gebruik genomen om vliegtuigen van en naar Brussels Airport te laten vliegen.

Sinds 5 oktober wordt er een nieuw navigatiesysteem gebruikt om vliegtuigen van en naar Brussels Airport te laten vliegen. Ik bespaar u de technische details. Maar sinds er volledig is overgeschakeld naar het nieuwe systeem, komen er in Wemmel, Meise, Grimbergen, Vilvoorde en Machelen ook meer klachten over geluidshinder. Daarop liet de Vlaamse regering, zijnde het departement Omgeving van minister Ben Weyts, nagaan of er inderdaad een verschuiving is van de geluidsoverlast. En inderdaad, er werd een verschuiving vastgesteld. Die routes zijn aangepast door federaal minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (Ecolo), maar hij liet na om de Vlaamse gemeenten te verwittigen. Ik citeer de Wemmelse burgemeester Walter Vansteenkiste: “Anderzijds bewijst dat alweer dat men dit altijd geruisloos en zonder overleg doet.”

Identiteit bezorgt gratis infopakketten aan Vlaamsgezinde studenten De vzw Identiteit (iD), een Vlaams-Nederlands vormingsinstituut met een uitgebreid informatiecentrum, heeft gratis infopakketten bezorgd aan 160 Vlaamsgezinde studenten in verschillende studentensteden.

Op die manier wil de vzw hun historische kennis van de Vlaamse Beweging opkrikken.

De vzw Identiteit stelde naar eigen zeggen vast dat de historische kennis van de Vlaamse Beweging en het inzicht in het brede spectrum van Vlaamse verenigingen bij haar jonge bezoekers ontbraken. Om dat euvel te verhelpen, bezorgde de vzw 160 gratis infopakketten aan verschillende (Vlaamsgezinde) studentenverenigingen in Kortrijk, Gent, Brussel, Antwerpen, Leuven en Hasselt.

Het pakket bevat een aantal boeken, tijdschriften en een flesje Augustijn-bier. Daarnaast komen de ontvangers van het pakket ook in aanmerking voor verschillende

theorie en filosofie. De bibliotheek van de vzw bevat momenteel zo’n 80.000 werken en is vrij toegankelijk. Ze ontvangt geen subsidies en is dus volledig afhankelijk van giften en testamentaire legaten.

Identiteit (iD) zet sterk in op digitalisering. In eerste instantie werden in samenwerking met ’t Pallieterke alle jaargangen van dit weekblad gedigitaliseerd: ruim 60.000 bladzijden zijn gratis toegankelijk en doorzoekbaar. Daarna volgden ‘Journaal’ van Mark Grammens (1989-2013), TeKoS (1979-2023) en VOS (1918-2020).

Momenteel werkt Identiteit aan de digitalisering van Dietsland-Europa (1956-2007).

voordelen, zoals een gratis digitaal abonnement op ’t Pallieterke, een gratis lidmaatschap van de Vlaamse Volksbeweging (VVB) en een korting van 50 procent op een abonnement op Tekos. Ook Cultuurlab, het Joris Van Severen Instituut, Pro Flandria, het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds (VNZ) en Doorbraak verleenden hun medewerking aan het project.

80.000 werken Identiteit is een informatiecentrum gespecialiseerd in de Vlaamse Beweging, nationalisme, politieke

ANTON SCHELFAUT

Inschrijven via: https://boeken.cafe

Justitie Het is niet het enige communautaire ‘probleempje’ dat deze week opdook. Grote titels in onze kranten: “Chaos dreigt bij Brusselse Justitie: benoeming van topmagistraten loopt vast”. Is het dossier rond de vliegroutes ingewikkeld, dan is het dossier rond enkele benoemingen van enkele topjobs bij Justitie nog tien keer ingewikkelder. Kort samengevat: er dient een nieuwe procureur-generaal voor Brussel benoemd te worden en dat zou volgens de wet iemand moeten zijn van de Franstalige rol. Maar hij of zij dient wel tweetalig te zijn. Maar de Nederlandstalige leden van de benoemingscommissie houden die aanstelling tegen. Men wil immers eerst duidelijkheid over Laurence Massart, eerste voorzitter van het Hof van Beroep, die herbenoemd wil worden.

Massart behoort tot de Franstalige rol en moet dus volgens de wet opgevolgd worden door een Nederlandstalige. Maar zij wil niet wijken. Ze is overigens Nederlandsonkundig.

Kortom, een en ander zit fameus geblokkeerd bij de Brusselse rechtbanken. En dat terwijl de achterstand in gerechtelijke zaken nog nooit zo groot is geweest. Heerlijk, toch?!

KARL VAN CAMP

1488

A B C D E

1

2

3

4

5

6

7

8

9 10 11 12

HORIZONTAAL A. Gevoelens van innerlijke verwantschap B. Lichamelijke opvoeding - Dalton - Eetbare schijnvrucht C. Antwerps grensdorp - In tegenstelling tot D. Ingenieur - Engels bier - Grondsoort E. Instampen F. Oost-Vlaams dorp - Oogaandoening G. Vreemd ding - Korte stootbeweging H. Brussels concertgebouw - Nederlandse waterloop - Maakte met tekens duidelijk I. Lichaamsdeel - Neon - Voorzetsel J. Zijrivier van de Donau - Gesteente K. Huldigden - Franse zomer L. Stoomschip - Infiltreren

F

VERTICAAL

G

1. Beginrijmen 2. Kermis - Krotten 3. Europeaan Instituut voor de nationale rekeningen 4. Ontvangen - Broos - Verongelukte prinses 5. Bijwerken 6. Afgodische - In zekere tijd 7. Griekse letter - Veevoer 8. Drank 9. Pers. vnw. - Alvorens - Zeer weinig 10. Draai met de baton - Dyne Gehucht van Ravels 11. Tast toe - Veelwetende 12. Luizeneitjes - Gewoon worden

H I J K L

OPLOSSING 1487

1

2

3

5

6

7

8

9 10 11 12

A

L

I

C H T

E

R

L

A A

B

U R U G U A Y

1487

C

S

D

T

A I

4

P

K N A

P

C U

T

I

A

U R A N

N

E

R

F

U

K

IJ

K U

I

G M E

E

S

B

R

H

F

U

S

I

E

R

E

E

M

R I

I

A D P

E

E D

R D

Q U A I

T

U M A B

T

W A A R P

K

I

T

Z

J

E

K

S

P

E

E

K V E

L

T

A A R

T

B

E N U

E M M E N T

A

L

R

R

B O D

E

R

E D

N E

20 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

19 oktober 2023

X van de week!

De website van crisiscenter.be liet via hun X-account weten dat hun site platligt als gevolg van het aantal bezoekers op hun website. Het heeft alles van de betere Belgenmop. Maar in crisis kent men zijn vrienden. Als u nu gewoon even stopt met surfen, komt alles weer goed… tot de volgende crisis.

Het leek een goed plan van de overheid.

We maken een website waar alle Belgen heen kunnen in geval van crisis. Dan kunnen we met zijn allen daar terecht voor correcte, geverifieerde informatie over crisissituaties.

Veel makkelijker kan je het echt niet maken.

Toch? Al is er natuurlijk wel één voorwaarde aan verbonden. Dat u niet allemaal tegelijk bij een crisis naar de site gaat, natuurlijk.

Dat ding kan dat helemaal niet aan. Het crasht en vervolgens weet niemand nog wat te doen in geval van een crisis. Dus als er al eens een nationale crisis is, blijf dan niet rondhangen op die site. Er zijn nog mensen die na u komen. Het is exemplarisch voor de Belgische efficiëntie waar we allemaal gewoon aan zijn geraakt. En als het echt allemaal te veel wordt, raadt de X-account van het crisiscenter u aan om met iemand te gaan praten. Waarom niet met de goede ouderwetse zelfmoordlijn? Die noodlijn heeft alle begrip voor uw persoonlijke crisis en dan belast u tenminste het netwerk niet. En als u tegelijk zelfmoordplannen hebt en er loopt een gek met een

machinegeweer in uw straat, kunnen beide problemen zichzelf oplossen.

Platte premier Wie ook goed bleek te zijn in het platleggen van websites, zijn Russische cybercriminelen. Toen premier De Croo F-16’s beloofde aan Oekraïne in 2025 (haast en spoed is zelden goed) reageerden de Russische hackers al in 2023. In een mum van tijd legden ze de persoonlijke website van De Croo, de monarchie en de Belgische Senaat plat. U kan zich uiteraard de volledige ontreddering bij de bevolking voorstellen. Meteen surfte iedereen naar het crisiscenter dat onmiddellijk offline ging ter promotie van de zelfmoordlijn.

Maar nu even serieus. Het moet gezegd: die hackers in Rusland zijn dodelijk efficiënt in het lamleggen van websites. Maar als het gaat over strategische doelwitten kiezen, is er nog werk aan de winkel. Drie uur nadat de website van De Croo platging, had er nog niemand hem gevraagd of er iets aan de hand was. Van pure miserie belde hij tegen de avond dan maar zelf naar de pers die er wel een stukje wou over maken uit medelijden. De website van de Senaat bleek dan weer niet gehackt. Die was niet meer online geweest sinds 2019.

HEEFT HET ONDERZOEK GEFAALD?

Het onderzoek zal het uitwijzen!

En we zijn weer wereldnieuws. Deze keer omdat we een gevaarlijke, uitgeprocedeerde, criminele, mensensmokkelende asielzoeker met jihad-neigingen, die we perfect wisten wonen, niet hebben opgepakt en uitgewezen. In plaats daarvan hebben we de knakker een jaar of 3 ongestoord laten zitten. Of 7. Dat wordt nog onderzocht. Tot hij op 16 oktober besloot om een paar Zweden dood te schieten in Brussel. Ja, dan hebben we er wel iets van gezegd. Een samenvatting van politieke crisiscommunicatie.

Proficiat met je Vlaamse overtuiging!

Maar ben je al lid van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds?

Splits zelf de sociale zekerheid!

Word lid van het VNZ.

Het was duidelijk dat - vooruit dan maar minister Van Quickenborne overduidelijk de hele nacht had gewaakt over uw veiligheid.

Een beetje zoals Belgische beroepsmilitairen dat doen als ze op de kazerne zijn en de kolonel al naar huis is. Met een bakje bier erbij en moppen tappen tegen de vaak. Geen wonder dat zijn persconferentie des ochtends volslagen nergens op sloeg. Hij zat wat beteuterd te kijken toen hij schoorvoetend toegaf dat Abdesalem Lassoued gekend was voor wat Van Quickenborne “de veiligheid van de staat” noemde. En hij vroeg zichzelf af wat hij net van zijn papiertje had afgelezen. In Nederland lachen ze dan zo’n minister vierkant uit.

In België concluderen we gewoon dat hij al bij al goed Nederlands spreekt. Dat Abdesalem Lassoued in 2016 al zinnens was om naar Syrië te trekken en dat de staatsveiligheid dat al wist, deed Q af als muggenziften. “Wie wou er 2016 niet naar Syrië trekken. Iedereen toch? Nee, met die informatie konden we niks doen. Trouwens, hij is toch niet geweest, hé.” Nee Quick, hij is er niet geweest. Daar zijn we vandaag wel heel zeker van. Er was dus geen enkele mogelijkheid om de aanslag te voorkomen. De overheid heeft prima werk geleverd, maar er kan altijd een kalasjnikov door de mazen van het net glippen in de stad van de faits divers. In Zweden zullen ze daar vast niet moeilijk over doen.

nigs zeggen, behalve dat iedereen moest uitkijken voor mannen met kalasjnikovs want die hebben doorgaans geen positieve plannen. En daar was ze wel formeel in. En of er nu een verband was met de toestanden in Palestina? “Helemaal niet”, wist Verlinden, “Het had een verband met de Koranverbrandingen in Zweden.” Dat wou het parket niet ontkennen, maar op Facebook legde de dader steunbetuigingen aan Hamas en IS af. “Misschien een beetje van de twee dan”.

De meubels moesten gered worden door de premier zelf, die duidelijk ook de hele nacht was opgebleven om moe te lijken op televisie. “Er zijn duidelijke fouten gemaakt”, sprak de premier, “en daar moeten we lessen uit trekken”. “Maar dat zijn wel fouten en lessen die u moet leveren”, antwoordde de journalist. En Alexander keek alsof iemand hem met zijn neus tegen een Kortrijkse combi had gewreven. “Nee,” antwoordde hij nog iets vermoeider, “onze diensten moeten dat doen. Laat ons daar duidelijk over zijn. En die moeten dan ook lessen trekken”. En of het zou kunnen te maken hebben met het feit dat hij een criminele jihadi was die eigenlijk al jaren geleden gedeporteerd had moeten worden? “We gaan niet vooruitlopen op het onderzoek”, sneerde De Croo. En hij ging op zoek naar extra plaatsen voor asielzoekers.

This must be Belgium.

Of toch?

Ontdek meer voordelen op vnz.be of bel 015 28 90 90 VNZ zorgt voor het verschil

Helemaal geestig werd het toen bleek dat er weliswaar geen vuiltje aan de lucht was, maar dat ze de man toch eens stevig onder de loep wilden nemen bij de gerechtelijke politie. Maar alleen voor de gezelligheid dus. Niet omdat hij potentieel gevaarlijk was. Dat had de minister van - nu ja - Justitie toch mooi uitgelegd. Daar moesten niet over beginnen te neuten. Op 17 oktober, een dikke 3 jaar nadat hij het land uitgewezen moest zijn, was er net een vergadering gepland om te kijken of dat ze toch niet eens naar die kerel moesten kijken. En dan doet hij zoiets op 16 oktober. Dat vinden ze bij justitie geen manier van doen.

Grondig werk vraagt nu eenmaal tijd. Bovendien was hij helemaal van de radar verdwenen en wist niemand waar hij was. Dat mag u niet vergeten. Alleen is die verdediging een beetje moeilijk te combineren met het feit dat ze meteen een huiszoeking hadden gedaan. Ach, dat merkt niemand.

“Ik kan niet garanderen dat er geen handlangers zijn”, kwam Annelies Verlinden gezwind tussen in haar gebruikelijke stijl. Ze kon tevens ook niet garanderen dat er wel handlangers waren. Eigenlijk kon ze niks zin-

MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!

LUIKERSTEENWEG 244 F 35007 ANKERSTRAAT HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272

011 223 253

MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE