't Pallieterke van 26 oktober 2023

VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER

“Onze inactieve klasse is te groot” INTERVIEW

JOY DONNÉ

10-11

CEO FLANDERS INVESTMENT & TRADE

DE IMPLOSIE VAN OPEN VLD

VEEL WOORDEN, WEINIG DADEN

2 3

THOMAS DERMINE

2

WELKE BELANGEN DIENT ONZE PERS?

5

CIJFERNEGATIONISME

DE CONGOLESE GEMEENSCHAP IN VLAANDEREN

PAUL VAN TIGCHELT

ONVERKOZEN TECHNOCRATEN GEEN OPLOSSING FALENDE POLITIEK Paul Van Tigchelt vervangt Vincent Van Quickenborne als vicepremier en minister van Justitie in de federale regering. Daardoor zijn nu zeven van de twintig leden van de federale regering niet verkozen.

Volgens de wet kan dat perfect, maar bij veel mensen roept het toch vragen op.

Frank Vandenbroucke werd door Conner Rousseau op zijn 64ste uit zijn politiek pensioen gehaald om minister van Volksgezondheid te worden (“He’s back, bitches”) in de regering-De Croo. En daarmee was de toon gezet: cd&v koos voor zakenadvocate Annelies Verlinden als minister van Binnenlandse Zaken, Open Vld stelde Eva De Bleeker, voorzitter van de VLD-vrouwen en werkzaam bij de Europese instellingen, aan als staatssecretaris voor Begroting. Staatssecretaris voor Relance Thomas Dermine (PS) was voordien hoofd van de studiedienst van de partij.

Nadat Sophie Wilmès vanwege familiale omstandigheden haar ministerschap stopzette, schoof MR RTBF-journaliste Hadja Lahbib naar voren als nieuwe minister van Buitenlandse Zaken. Toen Sammy Mahdi voorzitter werd van cd&v, werd kabinetschef Nicole de Moor de nieuwe staatssecretaris voor Asiel en Migratie. Enkele dagen

geleden koos de Open Vld-top ervoor om Paul Van Tigchelt als adjunct-kabinetschef de plek van minister van Quickenborne te laten innemen.

Particratie Niet-verkozen ministers zijn niet nieuw, maar als bijna de helft van de federale regering bestaat uit onverkozen figuren, is dat wel een opvallende trend. In theorie is het de koning die de ministers benoemt.

In de praktijk zijn dat de partijvoorzitters.

Het klopt dat de volksvertegenwoordigers in de Kamer het laatste woord hebben en steeds een motie van wantrouwen kunnen indienen. Maar in een particratie als de Belgische, waar ieder parlementslid vooral op het juiste knopje drukt in de hoop een verkiesbare plek te krijgen bij de komende verkiezingen, is er weinig reden om te denken dat dat ooit zou gebeuren.

Dergelijke niet-verkozen ministers en staatssecretarissen komen na de legislatuur vaak - met succes - op in de verkiezingen, waardoor ze nadien wél democratisch legitiem worden. De vraag is of dat nu ook het geval zal zijn: in de peilingen is Open Vld zo klein en de onenigheid aan de basis is zo groot, dat veel verkozen parlementsleden openlijk hun onvrede uitspreken over de situatie: veel hebben ze toch niet te verliezen.

Of het dan slim is om als partij een nieuw gezicht naar voren te schuiven, moet nog blijken.

Technocraten Technocraten en experts in de politiek zijn an sich niet slecht en kunnen zelfs een meerwaarde bieden. Het wordt echter gevaarlijk wanneer mensen het gevoel hebben dat ze geen enkel zeggenschap meer hebben over wie er op de belangrijkste posities terechtkomt. Het is een van de redenen dat ‘het vertrouwen in de politiek’ op een laag pitje staat. De ballonnetjes die verschillende partijen oplaten om kandidaat-ministers te laten verkiezen, zijn daarom het onderzoeken waard.

WANNES NEUKERMANS

JULIEN DE WIT

VOORZITTER VLAAMSE VERENIGING VAN STUDENTEN

14

OPINIE 2-3 / BINNENLAND 4-7 / INTERVIEW 10-11 & 14 / BUITENLAND 12-13 / CULTUUR 15-17 79ste jaargang • nummer 43 • donderdag 26 oktober 2023

€ 4,00

9

“De begroting lijkt wel een kredietkaart zonder limiet”

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

2 Opinie

26 oktober 2023

De implosie van VLD

Een kat in het nauw maakt rare sprongen. Het is de enige manier om de blunder te verklaren die Ongena en De Croo hebben begaan met de benoeming van Van Tigchelt tot minister van Justitie. Ze wilden met de aanstelling van een technocraat de indruk wekken te kiezen voor bekwaamheid, niet voor politiek carrièrisme. Van Tigchelt zou een verkiezingscampagne rond het thema veiligheid kunnen belichamen.

De keuze tegen de gedoodverfde opvolger, Gwendolyn Rutten, is ook het gevolg van een politieke vendetta. De verhouding tussen Van Quickenborne en Rutten is zo slecht dat ze al jaren niet meer met elkaar praten. ‘Quickie’ wilde absoluut niet dat zijn plaats werd ingenomen door zijn aartsvijand. De nieuwe minister van Justitie kreeg ook meteen het lijsttrekkerschap voor de Kamer in Antwerpen aangeboden.

Een leider van een partij die sterk staat in de peilingen, kan zich best wat veroorloven - denk maar aan waarmee Rousseau allemaal wegkomt -, maar de rampzalige peilingen hebben het krediet van De Croo aangetast. Het resultaat van dat overmoedige dictaat is een ongeziene opstand in zijn partij.

Een politieke carrièrist zoals zovelen Men probeert ons Van Tigchelt te verkopen als technocraat zonder politieke achtergrond, maar dat is hij niet. Hij draait al minstens 20 jaar mee in het benoemingscircuit van de VLD/Open Vld. Van Tigchelt zat nu op het kabinet-Van Quickenborne, maar hij was ook al kabinetsmedewerker van Patrick Dewael.

De Vlaamse pers lijkt vergeten dat hij toen betrokken was bij een politiek schandaal dat hem uiteindelijk tot ontslag dwong. Van Tigchelt had een mail gestuurd naar de politietop om een benoeming te regelen voor Christa Debeck, een andere blauwe cabinetard. Omdat ze niet was geslaagd in haar examen, werd voor haar een nieuwe positie uitgevonden die achteraf bij KB moest geofficialiseerd worden. De examenresultaten van Debeck werden ook ‘aangepast’.

Om zijn baas, Patrick Dewael, uit de wind te zetten, nam van Tigchelt ontslag na het uitlekken van dat gekonkel. Zijn broodheren waren hem echter niet vergeten. Hij bleef enkele jaren carrière maken bij het parket en werd later aangesteld tot baas van OCAD. Daar bleef hij zijn partij diensten bewijzen door regelmatig te verwijzen naar het toenemende gevaar van ‘extreemrechts’, hoewel de teller van het aantal gepleegde aanslagen door die strekking nog steeds op nul staat.

De aanstelling Van Tigchelt is het antwoord op een islamitische aanslag, maar het was wel dezelfde Van Tigchelt die er in 2019 voor pleitte om de Syriëstrijders uit de Iraakse gevangenissen te halen en in België te berechten. Hij gebruikte onder andere het argument dat ze daar de doodstraf zouden krijgen, wat dan weer tot wraak en meer terrorisme zou leiden. Hij bewees daarmee heel weinig te begrijpen van zowel de radicale islam als het Belgische strafuitvoeringsbeleid.

Wanhopig De keuze voor Van Tigchelt is een wanhopig manoeuvre van een partij die geen enkele politieke identiteit meer heeft en dus ook geen samenhorigheidsgevoel om op terug te vallen.

Open Vld is de partij van het naakte carrièrisme. Op het moment dat de postjes en beloningen dreigen te verdwijnen, verdwijnt ook de partij.

JURGEN CEDER

EDITORIAAL

TOOGPRAAT

Het cijfernegationisme van Thomas Dermine De federale staatssecretaris voor Relancebeleid Thomas Dermine (PS) deed zijn mediatieke ronde van Vlaanderen om zijn boek ‘Walen werken wél!’ te promoten.

“We moeten weg van de clichés”, luidt zijn boodschap.

Probleem is dat de man, nochtans een McKinsey-boy, de pijnlijke Waalse economische cijfers bewust verkeerd interpreteert of ze gewoon ontkent. Een analyse.

en Roubaix, waar de werkzaamheidsgraad even laag is als in Henegouwen. Een kromme vergelijking die alles goedpraat.

Eerst een politieke bedenking: staatssecretaris voor Relance Thomas Dermine (PS) zit altijd en overal in te hakken op de N-VA en beschuldigt de partij net niet van racisme wanneer Bart De Wever en co het hebben over de Walen die niet of onvoldoende gemotiveerd zijn om te werken. Welnu, als de N-VA en bij uitbreiding een belangrijk deel van de Vlamingen zo’n bende racisten zijn, waarom dan niet gewoon de Waalse onafhankelijkheid uitroepen?

Dermine verwijst steevast naar de gevolgen van de de-industrialisering die Wallonië nog altijd met zich meesleept

Sinds 2008 groeit de Vlaamse economie met 0,3 procentpunt per jaar meer dan de Waalse Het gaat hier natuurlijk om een electorale profilering die om twee redenen pijnlijk is. Ten eerste is de Henegouwer blijkbaar vergeten dat hij met zijn mentor Paul Magnette (PS) in de zomer van 2020 zo goed als een basisakkoord had met de N-VA om aan regeringsonderhandelingen te beginnen. Het gevolg is bekend. De vreemde groenblauwe as deed de PS kiezen voor Vivaldi.

Het is immanente rechtvaardigheid als de Open Vld daar nu het slachtoffer van wordt.

Ten tweede is het gewoon wraakroepend dat Dermine nooit de hand in eigen boezem steekt. De slechte economische situatie van Wallonië is een gevolg van decennialang PS-wanbeleid en heeft op die manier ook partijen als N-VA en Vlaams Belang groot gemaakt. Het is dan ook wat belachelijk om met de vinger naar de Vlamingen te wijzen.

Antwoord van Dermine: “Ik kijk naar het verschil in bruto binnenlands product per inwoner en dat schommelt sinds 2000 tussen 26 en 30 procent.”

Niet echt juist, in 1995 was de kloof qua bbp per inwoner tussen Vlaanderen en Wallonië 25 procent, in 2005 27 procent en dit jaar 29 procent. En dan volgt een zuivere ontkenning: “Over cijfers kan je blijven discussiëren, maar volgens Eurostat groeit de kloof globaal genomen al 20 jaar niet meer.” Een zeer vreemd antwoord nadat net tegengestelde cijfers worden gegeven.

Het enige zinnige dat Dermine hier weet te vertellen is dat de kloof tussen Wallonië en Vlaanderen eigenlijk niet te overbruggen valt, want dan zou Wallonië gedurende 20 jaar met 3,5 procent moeten groeien terwijl het meest optimistische cijfer momenteel 1,5 procent is.

Kromme vergelijking tussen regio’s Dat moment van helderheid is een magere troost. Wanneer een ander thema wordt aangeboord, is het opnieuw terug naar af met de voormalige McKinsey-boy. Dermine verwijst steevast naar de gevolgen van de verregaande de-industrialisering die Wallonië nog altijd met zich meesleept. Repliek van de journalisten: in Henegouwen is de werkzaamheidsgraad 61 procent. In Luik 65 procent. Maar in het Saarland, met een vergelijkbare geschiedenis 78 procent en in het Franse oude industriebekken van Nord-Pas-de-Calais 68,5 procent.

Maar blijkbaar mag je Wallonië niet tegen Noord-Frankrijk afzetten. Wel tegen steden als Tourcoing

Economisch cijfernegationisme

www.palnws.be

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 52 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 104 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 208 euro op de kantoren.

Steunabo 1 jaar: 300 euro Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Jurgen Ceder, Stijn Derudder (eindredacteur), Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock

De termen overheidstekort en overheidsschuld komen in het boek niet voor

Historische onzin Ook het bredere historische verhaal rammelt aan alle kanten. Zo begint Dermine over een structurele onderinvestering in Wallonië omdat Vlaanderen door de ‘CVP-staat’ veel meer middelen wist aan te trekken. Dat snijdt geen hout. Blijkbaar heeft de man nog nooit gehoord van de wafelijzerpolitiek. Hij vindt Vlaams-Waalse vergelijkingen trouwens fundamenteel oneerlijk, want “Vlaanderen is sinds de renaissance een centrum van internationale handel”. De moeilijke periodes na de val van Antwerpen in 1585 en de regelmatige afsluiting van de Westerschelde, wat de economie enorm schade berokkende deed (onder andere na 1830), wordt vergeten.

En nog een uitsmijter: de budgettaire toestand van Wallonië is zoals bekend dramatisch. Welnu, de termen overheidstekort en overheidsschuld komen in het boek niet voor.

Antwoord van Dermine: “Mijn boek is geen PS-programma voor Wallonië.” Dat niet, maar wel een klagerig PS-pamflet.

© PHOTONEWS

Maar goed, dat is nu eenmaal het politieke spel. Straks na de verkiezingen zullen de N-VA en de PS opnieuw aan tafel moeten zitten.

Met kans op succes? Dat valt af te wachten. Veel pijnlijker is momenteel de intellectuele oneerlijkheid die Dermine in de media aan de dag legt. De Zevende Dag, De Standaard, Knack,… Overal in Vlaanderen passeerde hij de revue om zijn nieuwe boek ‘Walen werken wél!’ te promoten. De teneur is dat de Vlaamse kritiek op het economisch minder goed presterende Wallonië onterecht is. Kan zijn, maar Dermines verdediging overtuigt niet. Gewoon omdat hij de cijfers niet onder ogen wil zien en allerlei kromredeneringen hanteert.

Ere wie ere toekomt, het zijn de Knack-journalisten Ewald Pironet en Han Renard die Dermine in een lang interview klemzetten. Het is te zeggen: ze stellen de juiste vragen, maar hij geeft ontwijkende antwoorden of ontkent het licht van de zon. Economisch cijfernegationisme is het.

Dat wordt zeer pijnlijk wanneer de journalisten de regionale groeicijfers op tafel leggen. Sinds 2008 groeit de Vlaamse economie met 0,3 procentpunt per jaar meer dan de Waalse, waardoor de welvaartskloof groter wordt.

Net als de stelling dat de kloof in de werkzaamheidsgraad tussen de regio’s een gevolg is van de vergrijzing. Even nog de cijfers op een rij: in Vlaanderen werkt 77 procent van de 20-65-jarigen, in Wallonië 64 procent. Dermine verklaart dat verschil door de sterkere vergrijzing in Vlaanderen waardoor er meer mensen de arbeidsmarkt verlaten en er veel vacatures vrijkomen. Klopt tot op zekere hoogte; zie de krapte op de arbeidsmarkt. Alleen is de Vlaams-Waalse kloof op de arbeidsmarkt al decennia een feit, nog voor de vergrijzing en de massale uittreding van Vlaamse werknemers een feit was. Dermine ontkent hier opnieuw het licht van de zon.

Thomas Dermine

Column

© BELGA

26 oktober 2023

3

De Zweedse premier Ulf Kristersson en Alexander De Croo

En weer zal er niets gebeuren In De Zevende Dag werd Conner Rousseau al in ere hersteld. Hij mocht er zondag zowaar de rol van oppositie komen spelen tegen de regering waar zijn partij zelf deel van uitmaakt.

Het gaf Rousseau de gelegenheid een aantal standpunten in te nemen inzake asiel en migratie, die goed scoren bij de kiezer, maar waarvan hij weet dat ze toch geen enkele kans maken om door de regering overgenomen te worden. Zo scoor je punten op de ene flank zonder de andere flank boos te maken.

In zijn poging om zelf niet geassocieerd te worden met de flaters van het beleid die naar de terreuraanslag van Abdesalem Lassoued hebben geleid, wees Rousseau er fijntjes op dat hij zelf geen lid is van de regering. Alweer mocht de voorzitter van Vooruit zijn verhaal brengen zonder iemand van een andere partij om hem tegen te spreken. De redactie van De Zevende Dag ontving daarna Nadia Naji, de covoorzitter van Groen. En helemaal op het einde mochten, voor de vorm, de echte oppositiepartijen, tevens de twee grootste partijen van het land, nog eventjes aan het woord via videoverbinding (die voor Tom Van Grieken alweer van slechte kwaliteit was).

De voorspelling van Francken Van Grieken hekelde terecht het oppositietoneeltje van Rousseau die de regeringsonderhandelingen namens zijn partij heeft gevoerd, en nu met voorstellen afkomt die hij toen nooit heeft proberen opnemen in het regeerakkoord.

De andere, Theo Francken, maakte van zijn beperkte spreektijd gebruik om een straffe uitspraak te doen, waarin hij overigens door Van Grieken werd bijgetreden. Voorspellingen in de politiek zijn altijd gevaarlijk, maar Francken waagde er zich aan. Hij zegt dat niets van wat nu in regeringskringen en door enkele meerderheidspartijen wordt voorgesteld als antwoord op de terroristische moorden, ook zal uitgevoerd worden. Francken zegt dat er geen illegalenregister komt, dat woonstbetredingen (het oppakken van illegalen in hun verblijfplaats om ze naar een gesloten opvangcentrum te brengen) verboden zullen blijven, dat er geen terugkeerbeleid inzake illegalen zal gevoerd worden en dat er ook geen versterking zal gegeven worden aan de gerechtelijke sectie van de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ).

De massale migratiestroom is begonnen, maar de beleidsmakers zijn in hun politiek denken blijven steken in de vorige eeuw en in de illusie van normaliteit Aan dat lijstje van voorstellen zonder kans op slagen kunnen we nog twee andere toevoegen. Conner Rousseau doorbrak een links taboe met zijn pleidooi om nu ook gezinnen met kinderen onder te brengen in gesloten instellingen. Hij wint zo wat stemmen aan zijn rechterflank, maar loopt op geen enkel moment het risico dat de linkse sneeuwvlokjes onder zijn achterban ooit geconfronteerd zullen worden met beelden van kindjes achter tralies. Zoals hij kon verwachten heeft Groen, bij monde van Naji, al ‘njet’ gezegd. Van de PS en Ecolo mag hetzelfde verwacht worden.

“Het onwillige regime” Een ander idee, opgegooid door Tom Ongena, is het verminderen van ontwikkelingshulp aan landen die weigeren hun onderdanen weer op te nemen. Waarschijnlijk dook dat plan op in zijn hersenkoker toen Van Quickenborne, de Houdini van de Belgische politiek, zich nog dacht te kunnen redden door de schuld voor de niet-uitgevoerde uitwijzing af te schuiven op wat hij het “onwillige regime van Tunis” noemde. Dat was slecht gegokt, want achteraf bleek Tunesië zelf om de uitlevering te hebben gevraagd. Gennez heeft al ‘nee’ gezegd tegen het voorstel en zal daarbij zeker bondgenoten vinden in Groen en de PS. Iemand van zijn eigen partij had Ongena trouwens vooraf moeten influisteren dat Tunesië geen ontwikkelingshulp krijgt.

Alles wat de schijn verwekt aan de verkeerde kant te staan van het immigratiedebat, is voor Ecolo en PS ideologisch onverteerbaar Kortom, er zal niets gebeuren. De voorspelling van Francken zal correct blijken. Hij steunt zijn overtuiging uiteraard op zijn ervaringen als staatssecretaris voor Asiel en Migratie.

Zelfs zijn partners in die centrumrechtse regering begonnen te morren telkens hij de bakens van het migratiebeleid een beetje poogde te verplaatsen. De vijandigheid vanwege de oppositie van Ecolo en PS was zelfs virulent te noemen.

Alles wat de schijn verwekt langs de verkeerde kant te staan van het immigratiedebat, is voor die partijen automatische verdacht en ideologisch onverteerbaar. De pers in het zuiden van het land staat op dezelfde lijn. PS en Ecolo zullen geen enkel van de vorige week in politiek Vlaanderen geopperde plannen goedkeuren.

Justitie verwaarloosd Niet alleen het migratiebeleid faalt. Ook Justitie deed niet wat gedaan moest worden. Als we de verklaringen van de regering mogen geloven, is wat is kunnen gebeuren de schuld van één ambtenaar, van een procureur die een dossier in een kast liet liggen. Die uitleg negeert de algemene toestand van Justitie, waarin dat soort feiten geen uitzondering vormen.

We weten alleen van het verzuim inzake het dossier van Lassoued, omdat hij een aanslag heeft gepleegd. Hoeveel andere dossiers liggen nog stof te vergaren?

Wat is gebeurd, is niet het gevolg van de fout van één man, maar van de verwaarlozing die het departement Justitie reeds decennia ondergaat. Waarom was het dossier opzijgelegd? Omdat Justitie te weinig mensen heeft om het de onmiddellijke behandeling te geven die het verdiende.

Er is wel een procedure om twee keer per jaar de stand van zaken van de achterstallige dossiers te bekijken, maar ook

die werd niet uitgevoerd, om precies dezelfde reden: personeelstekort. Misschien nu nog een controle op de controle invoeren?

De ingang is het probleem, niet de uitgang De discussie over wie uitgezet moet worden, en met welke procedure, gaat voorbij aan de kern van het probleem.

Het is veiliger mensen buiten te houden, dan ze later op te sporen en weer uit te zetten. Het is ook eenvoudiger. En ook begrijpelijker voor degenen die zich nu in Afghanistan, Mali of Gaza afvragen of ze de tocht zullen aanvatten. Lassoued mocht in 2011 voet aan wal zetten in Lampedusa en daarna circuleren doorheen het Europa zonder grenzen. Dat was de grootste fout. Dát had nooit mogen gebeuren. Europa moet het belachelijke idee laten varen dat het de asielregels uit een andere tijd moet blijven toepassen op een migratie die daar niets mee te maken heeft.

Sinds Lassoued aankwam, is de toevloed alleen maar vergroot. Lampedusa is trouwens niet de enige toegangspoort.

Zaterdag kwamen 1.500 illegalen aan op de Canarische Eilanden. De immigratiegolf is pas begonnen en het ergste moet nog komen, waarschuwde de voormalige Franse president Sarkozy twee maanden geleden. De massale migratiestroom, voorspeld in ‘Le Camp de Saints’ van zijn landgenoot Jean Raspail, is begonnen, maar de beleidsmakers zijn in hun politiek denken blijven steken in vorige eeuw en in de illusie van normaliteit. Als kinderen denken ze met zandkastelen de vloed te kunnen tegenhouden.

De naam die niet wordt uitgesproken In het Britse blad The Spectator merkte Gavin Mortimer op dat in geen enkele van de tweets van Alexander De Croo na de terreurdaad het woord ‘islam’ voorkwam. “Hoe kan je iets bestrijden waarvan je de naam niet durft uitspreken?”, vraagt hij zich in de laatste zin van het stuk af. Het is een pertinente vraag. Abdesalem schreeuwde niet “Free Palestine!” terwijl hij de twee Zweden neerschoot. Hij riep: “Allahu Akbar!". Dat was geen terreuraanslag zonder meer, maar alweer een islamitische terreuraanslag. Alles wat we weten, wijst er trouwens op dat de dader geen ‘eenzame wolf’ was en dat hij hulp heeft gekregen.

Het gebeurt zelden dat ik het eens ben met Karel Verhoeven van De Standaard, maar hij had wel gelijk toen hij er zaterdag op wees dat Lassoued de eerste terrorist in België is die hier illegaal verbleef. Onder illegalen zitten ongetwijfeld meer desperado’s dan bij nieuwelingen met een wettelijke verblijfstatus. Dat ze uitgezet worden, is een goed idee, ook om andere redenen, maar het lost wel het probleem van het islamitische terrorisme niet op, wat trouwens enkel de meest extreme vorm is van de samenlevingsproblemen is die die godsdienst veroorzaakt. Zelfs als alle ideetjes die in meerderheidskringen vorige week werden opgegooid ook zouden worden uitgevoerd - quod non -, blijft dat krampachtig genegeerde probleem bestaan en groeien.

JURGEN CEDER

Francken zegt dat niets van wat nu in regeringskringen wordt voorgesteld als antwoord op de terroristische moorden, ook uitgevoerd zal worden

4 Binnenland

26 oktober 2023

Jambon laat twee Drie beleggersuitdagingen controversiële in moeilijke tijden pro-Palestijnse ngo’s doorlichten © BELGA

ECONOMISCHE ZAKEN

Vorige week stelde parlementslid Marius Meremans (N-VA) in de commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media van het Vlaams Parlement een vraag aan minister-president Jan Jambon over de ontoelaatbare houding van sommige ngo’s na de terroristische aanval van Hamas op Israël op 7 oktober.

Oktober is altijd een stressmaand voor beleggers in aandelen. Tenslotte was het in die maand dat in 1929 de grootste beurscrash ooit plaatsvond. Die van 1987, met minder gevolgen, vond op 18 oktober plaats. Een nieuwe beurscrash hebben we niet gekend en die zit er deze maand niet direct aan te komen, maar vorige week vrijdag, 20 oktober, kende de BEL 20-index wel een van zijn slechtste dagen in maanden. Reden is de blijvende geopolitieke onzekerheid door de spanningen in het Midden-Oosten.

En ook het feit dat China zich meer en meer als mondiaal politiek en economisch alternatief profileert, waarbij het niet alleen Rusland, maar ook andere vroegere ontwikkelingslanden achter zich weet te scharen. Daarom zien beleggers de toekomst niet echt optimistisch tegemoet.

Leven met een hogere rente De eerste reden waarom beleggers zenuwachtig zijn, heeft te maken met de stijgende rente. Die is een antwoord op de hoge inflatie en moet een oververhitting van de economie tegengaan zonder dat er een recessie komt die te hard toeslaat. De Amerikaanse rente op tienjarige staatsobligaties is ondertussen gestegen naar 4,7 procent. Dat is het hoogste niveau in 15 jaar. De rentebetalingen van de Amerikaanse overheid bedragen ondertussen 600 miljard dollar.

Economen voorspellen dat de Amerikaanse overheid aan het begin van volgend decennium meer geld zal uitgeven aan rentelasten dan aan defensie. Ook elders stijgen de rente-uitgaven, vooral in landen met een hoge staatsschuld zoals België. Daar zullen de komende jaren miljarden aan nieuwe rentelasten bijkomen.

Beleggers zien dat niet graag, want dat betekent dat de overheden de belastingen zullen verhogen om die te betalen, hetgeen de winstgevendheid van bedrijven onder druk zet, de consumptie fnuikt en dus de kans doet dalen dat bedrijven interessante dividenden aan aandeelhouders zullen uitbetalen. De hoge rente verhoogt ook de kredietlast van bedrijven, wat eveneens slecht nieuws betekent voor de winstgevendheid en rentabiliteit.

En het ziet er niet naar uit dat daar snel verandering in zal komen. Dat maakt beleggers voorzichtiger. De hoge rentevoeten blijven een economisch gevaarlijk gegeven.

Kansen voor beleggen in defensieaandelen Is het dan voor lange tijd kommer en kwel? Niet als men doelgericht belegt. Het klinkt cynisch, maar de onzekere geopolitieke omstandigheden maken het kopen van defensieaandelen plots interessant. Waar is de tijd dat beleggingsfondsen die geld staken in wapenfabrikanten met de vinger werden gewezen?

Er was al de Russische inval in Oekraïne in februari 2022, wat goed nieuws was voor de wapenfabrikanten en de beleggers in militaire aandelen. Na de terroristische aanval van Hamas op Israël op 7 oktober jongstleden is de tendens nog versterkt. Half oktober zijn de Europese defensieaandelen duidelijk gestegen als reactie op die aanzienlijke escalatie van het geweld in het Midden-Oosten. Op het moment van schrijven op maandagochtend, steeg het aandeel Rheinmetall met 5,7 procent, BAE Systems met 4,2 procent en het Italiaanse Leonardo met 5,7 procent. Dassault Aviation en Thales stijgen elk met 4,5 procent. Op een bepaald moment zal die stijging wel stoppen, maar wie op veilig speelt, kiest paradoxaal genoeg best voor defensieaandelen.

Elektrische wagens: rendabele keuze Daarnaast is er een andere belegging die lange tijd onder de radar is gebleven, namelijk die in aandelen van producenten van elektrische wagens. China is hier aan een inhaalbeweging bezig. Het is een onderdeel van de strategie van president Xi Jinping om van China een economische wereldspeler te maken die meer is dan een fabriek voor de rest van de wereld. De groei van het e-wagenpark in de voorbije drie jaar is niet minder dan indrukwekkend te noemen. In 2020 was die goed voor 4 procent marktaandeel en ondertussen is dat mondiaal 14 procent. Dit jaar zouden er 14 miljoen elektrische wagens meer worden geproduceerd dan in 2022, een stijging met 35 procent. En dan hebben we het dus over de wereldmarkt met Tesla, de klassieke Europese autobouwers, maar vooral China dus. Momenteel is China goed voor 17 procent van de elektrische automarkt en in 2030 zou dat een derde zijn. De strategie: dankzij overheidssubsidies goedkopere auto’s op de Europese markt gooien. Vooral het Chinese BYD is aan een opmars begonnen. Dat bedrijf is op de beurs van Hongkong genoteerd en wordt gewaardeerd tegen 18,4 keer de verwachte winst. Veel beleggers zullen de komende jaren hun weg richting Chinese e-auto-aandelen vinden.

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

Opdracht tot screening Minister-president Jambon baseert zich op het decreet van 7 juli 2017 ‘houdende de subsidiëring van het sociaal-cultureel volwassenenwerk’ om actie te ondernemen.

Jambon in die commissie: “Ik heb de afgelopen week (week 42, red.) aan mijn administratie reeds twee specifieke opdrachten gegeven. De eerste is de algemene opdracht om alle organisaties die gesubsidieerd worden binnen dat decreet extra te screenen op de communicatie en boodschappen die ze via hun kanalen verspreiden. Naar aanleiding van reeds verspreide boodschappen heb ik daarnaast reeds de opdracht gegeven aan mijn administratie om een inspectie uit te voeren bij GetBasic vzw en Vrede vzw.”

Jambon nog: “Indien mijn administratie vaststelt dat er door organisaties inbreuken worden gepleegd op die eerdergenoemde subsidievereiste zal ze, overeenkomstig artikel 49 van het uitvoeringsbesluit bij het voormelde decreet, een ontwerp van beslissing tot sanctionering opmaken.” Overeenkomstig het decreet kan een sanctie bestaan uit stopzetting, vermindering of terugvordering van de subsidie.

“We zien dat Vrede vzw actief een zijde kiest in dit conflict”, verklaarde Meremans later aan Belga. “Het ondersteunt de BDS-beweging. In Duitsland werd de BDS-beweging al in 2019 als antisemitisch bestempeld. Frankrijk veroordeelde de beweging als discriminerend en strafbaar in 2015.”

Al-Ahli-ziekenhuis Getbasic is de vzw achter DeWereldMorgen.be. “Er staan nog steeds artikels online die de schuld van het drama in het Al-Ahli-ziekenhuis onverminderd bij Israël leggen, terwijl die schuldvraag internationaal ter discussie staat”, vult Meremans aan bij het persagentschap. Vandaag is het zeker dat de schuld bij de terorristen ligt.

Meremans nog in het parlement: “Hetzelfde voor Vrede. Zij zijn er niet in geslaagd de aanslag te veroordelen. Dat gaat toch wel erg ver, vind ik. Ik weet dat het in een democratie belangrijk is dat we niet alleen organisaties subsidiëren waarmee we het eens zijn, een kritische noot in een maatschappelijk veld is nodig. Maar er is een verschil tussen een kritische noot en manifest polariseren. Ik wil niet dat dit conflict in onze straten terechtkomt waarbij mensen gepolariseerd tegenover elkaar staan.”

Ontlastend onderzoek Jambon tot slot in het Vlaams Parlement: “Wanneer organisaties - ik praat in de algemene term beschuldigd worden van bepaalde zaken, dan kan een onderzoek voor zo’n organisatie ook ontlastend zijn. Vandaag worden hier twee vzw’s genoemd. Als morgen uit het onderzoek van de administratie blijkt dat er geen overtreding is gebeurd, dan zijn die organisaties ‘off the hook’. Een onderzoek is dus à charge en à décharge. Voor alle duidelijkheid: als er elementen zijn die niet stroken met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, dan zullen we optreden. Maar dat ligt eerst en vooral in de handen van de administratie, want ik denk dat de politiek daar kies mee moet omgaan.”

De screening is overigens breder dan die twee genoemde vzw’s. Jambon tot slot: “Er komt een screening van heel de sector. Als er organisaties zijn die in het andere bedje ziek zijn (pro-Israël dus, red.), dan worden die natuurlijk ook gescreend, en wordt er ook nader onderzoek op gedaan.”

THIERRY DEBELS

© BELGA

Beleggers zijn niet gediend met zware geopolitieke schokken zoals de spanningen in het Midden-Oosten. Vorige week kende de Bel20 een van de slechtste dagen in maanden. Toch is het niet allemaal kommer en kwel voor beleggers. Naast één gevaar, zijn er ook twee kansen de komende maanden. En zelfs jaren.

Meremans: “Bepaalde sociaal-culturele organisaties, gesubsidieerd door de Vlaamse overheid, kiezen actief een zijde in dit conflict door onder andere de volgens sommigen aan Hamas gelieerde BDS-beweging (Boycot, Divestment and Sanctions, in het Nederlands ‘Boycot, Desinvestering en Sancties’) te ondersteunen.” Het parlementslid plaatst hierbij “ernstige vraagtekens”.

De BDS-beweging is een internationale beweging die in een wereldwijde campagne oproept tot verzet tegen Israël, met als doel dat land te bewegen om zijn verplichtingen met betrekking tot de mensenrechten van de Palestijnen na te komen.

Marius Meremans

Binnenland

26 oktober 2023

5

Open Vld Van partij voor de burger tot partij tégen de burger

OPINIE

U-bocht Verhofstadt schreef in het tweede Burgermanifest dat “de vreemdelingen de geldende levenswijze en waarden moeten aanvaarden en overnemen”. De bevlogen liberaal vroeg zich af of “de islam in overeenstemming te brengen is met de liberale democratie”. Hij benadrukte “het intolerante en totalitaire wezen van die godsdienst”. Hij schreef toen de profetische woorden dat door het oprukkende fundamentalisme “de inburgering van de migranten steeds problematischer wordt”.

Die passage kan je probleemloos recycleren.

De inkt van de Burgermanifesten was nog niet helemaal opgedroogd of premier Verhofstadt deed net het omgekeerde van wat hij geschreven had: hij verkocht onze energievoorzieningen aan Frankrijk en door de snel-Belgwet behoorde de Belgische nationaliteitsverwerving tot de soepelste ter wereld. De afbouw van pensioenfondsen en de sale-and-lease-back van overheidsgebouwen hebben het land miljarden gekost. Hij maakte van de staat een puinhoop en gooide zijn principes overboord.

De onderwereld draait op uitbuiting, afpersing, mensenhandel, drugs, wapens en wordt door een leger van aangespoelde vluchtelingen gevoed. De regering moet toegeven dat ze haar grip op de situatie heeft verloren.

Zelfcensuur Verhofstadt pleitte voor de emancipatie van de burger. De staat moest worden teruggedrongen en het spreekrecht van de burger was onaantastbaar. Na 24 jaar regeringsdeelname van de Vlaamse liberalen hebben de verschillende instanties in dit land de burger monddood gemaakt. Uit een recente peiling in Frankrijk blijkt dat meer dan de helft van de mensen hun mening niet meer durven ventileren als het om secularisme of vrijheid van meningsuiting gaat. Mensen leggen zich zelfcensuur op uit vrees om op de vingers te worden getikt. Zo wordt Open Vld de partij tégen de burger.

“We zijn gekomen op een dood punt”, zo luidde de openingszin van het ‘Radicaal Manifest’ dat Guy Verhofstadt als voorzitter van de PVV-jongeren schreef. “Via radicale hervormingen willen wij een nieuwe maatschappij opbouwen.” Alleen zullen de radicale hervormingen niet meer van Open Vld komen. De partij staat immers andermaal op een dood punt.

JULIEN BORREMANS

© PHOTONEWS

Met zijn twee Burgermanifesten zorgde Guy Verhofstadt begin jaren 1990 voor een politieke aardverschuiving. De Gentenaar pleitte voor een echte burgerdemocratie.

De kloof tussen burger en politiek moest worden overbrugd. Verhofstadt omschreef zijn eerste Burgermanifest als “een poging om de bevolking wakker te schudden uit haar lijdzaamheid tegenover het politieke gebeuren”. Hij richtte zijn pijlen op de toenmalige CVP, die totaal vergroeid was met de macht. Vervang CVP door Open Vld en je hebt een heel erg actueel pamflet.

Verhofstadt was niet mals voor de toenmalige politieke klasse. Voor hem stond politiek voor “carrièreplanning, stoelendansen, geritsel, gesjoemel, en bekvechterij”. De politiek dwingt de burger tot zaken die tegen zijn belangen indruisen. De nieuwe politiek zal “de échte problemen van de burger” behandelen. Verhofstadt richtte zijn pijlen ook op het modieuze gekoketteer met de multiculturele samenleving. Je kan die kritiek naadloos toepassen op het brokkenparcours van de Vlaamse liberalen.

Welke belangen dient onze pers?

Naast de wetgevende, de uitvoerende en de rechterlijke macht wordt de pers wel eens de vierde macht genoemd, die de eerste drie zou moeten controleren. Maar de afgelopen week zagen we - nog maar eens - dat een groot deel van de pers in ons land weigert haar controlerende functie uit te oefenen. In de plaats daarvan speelt ze liever onder één hoedje met de uitvoerende macht, namelijk de federale Vivaldi-regering.

Bert Lauwers

Op de avond van de aanslag zelf liep het op televisie al meteen mis. Vlaams minister van Media Benjamin Dalle (cd&v) was op dinsdag dan ook bijzonder kritisch voor de manier waarop VRT en VTM de avond voordien verslag hadden uitgebracht over de aanslag.

Toch is er een opvallend verschil tussen de manier waarop de twee zenders de mist ingingen. VTM bracht wel onmiddellijk verslag uit, maar stuurde daarbij ook enkele onbevestigde berichten de ether in, waarvan achteraf bleek dat ze niet klopten. Je kan je afvragen of de kritiek van Dalle op VTM daarom wel helemaal terecht was, temeer daar VTM tijdens de berichtgeving zelf al had aangegeven dat niet alle informatie bevestigd was.

Technische problemen De openbare omroep daarentegen schoot pas laat in actie en kampte met een hoop technische problemen. Zou het kunnen dat men bij de VRT, gelet op het profiel van de dader, nog het liefst van al de aanslag gewoon had willen doodzwijgen? We vragen ons in ieder geval af of men ook zou nalaten een documentaire over prinses Diana te onderbreken bij een aanslag, waarbij de dader een duidelijk extreemrechtse signatuur zou dragen.

Waar een wil is, is een weg, en waar er onwil is bij de VRT, vaak veel technische storingen…

Ons viel in ieder geval op dat de aandacht voor de aanslag bij de media redelijk snel verdween. Dat kan gedeeltelijk verklaard worden door de aandacht voor de explosie in het Al-Ahli-ziekenhuis in Gaza-stad, die een dag later plaatsvond. Mogen we trouwens opmerken dat wat die explosie betreft, de beweringen van Hamas net iets welwillender geciteerd en herhaald werden door een aantal kranten en televisiezenders, terwijl de persmededelingen van het Israëlische leger bij wijze van spreken nagevlooid werden op eventuele kommafouten. Dat ombudsman Bert Lauwers van de VRT zich genoodzaakt zag enkele dagen later een stukje te schrijven onder de titel ‘Hoe breng je onpartijdig verslag uit over de inslag op het ziekenhuis in Gaza?’, zegt alweer genoeg.

Opvolgers Dat deden Alexander De Croo en Vincent Van Quickenborne ook. Lachaert werd in 2020 voorzitter van Open Vld door een donkerblauwe koers te varen. Even later nam de Open Vld een spectaculaire U-bocht door de meest socialistische regering van de laatste decennia te installeren.

De Croo deed de Verhofstadt-catastrofe met verve over. Zowat alle boordinstrumenten van dit land staan in het rood.

Klapstuk vormt de recente aanslag in Brussel, die perfect vermeden had kunnen worden. Bovendien toont die aanslag het totale failliet van de migratie- en integratiepolitiek aan. Onder de ogen van de veiligheidsdiensten en de politie radicaliseerde Abdesalem Lassoued tot een terrorist. Hij kon jarenlang zijn gangetje gaan zonder dat iemand hem een strobreed in de weg legde.

De politieke verantwoordelijkheid valt niet te herleiden tot enkele onzorgvuldigheden van een aantal diensten. De jarenlange besparingen en incompetentie hebben de slagkracht van het gerecht en de politionele diensten fel verzwakt. Bovendien heerst er een soort van gedoogbeleid.

In Brussel worden de meeste zaken betreffende kleine criminaliteit geseponeerd.

Aanslag in Brussel

© VRT.BE

Nu de regering en het land in duigen liggen, davert ook Open Vld op haar grondvesten. De ontreddering is algeheel en de kans dat Open Vld verpletterd wordt tot een onbenullige oppositiepartij, is existentieel groot. De partij is enkel nog met zichzelf bezig.

‘Onvermijdelijke’ aanslag Guy Verhofstadt

Maar de aanslag in Brussel vormde voor nogal wat media duidelijk een groot probleem. Ja, er vielen twee buitenlandse doden, en ons land werd internationaal te kijk gezet,

maar voor sommigen lijkt het erger te zijn dat zo’n aanslag op minder dan een jaar voor de verkiezingen koren op de molen van het Vlaams Belang is.

Zo kwam er vóór het ontslag van Vincent Van Quickenborne amper kritiek in de pers op de veel te gemakkelijke uitleg van de regering dat er nergens een fout was gemaakt en dat de aanslag dus niet te vermijden was geweest. Het is trouwens pas na het ontslag van Van Quickenborne dat er in de pers ook vragen gesteld werden over de posities van Annelies Verlinden en Nicole de Moor.

Maar op de redactie van de krant De Standaard leek men op het einde van de werkweek tot de conclusie gekomen te zijn dat de grootste problemen die de aanslag aan het licht hadden gebracht, waren dat Vlaams Belang de aanslag politiek aan het recupereren was, en dat die partij ook nog eens de Zweedse eerste minister verkeerd geciteerd had. Dat een krant liever haar pijlen op een oppositiepartij richt dan op de regering, is veelzeggend.

Even veelzeggend is dat het uiteindelijk Van Quickenborne zelf was die het nieuws bracht over het niet opgevolgde uitleveringsverzoek vanuit Tunesië en daar dan zelf zijn conclusies uit trok. Blijkbaar voelde geen enkele krant zich geroepen om een contact in Tunesië aan te spreken voor wat meer achtergrond bij de figuur van Abdesalem Lassoued.

Bij de VRT was men vooral druk bezig met het politiek minst gevaarlijke aspect van de aanslag, namelijk hoe gemakkelijk je in Brussel aan een illegaal wapen kan geraken.

Pappen en nathouden Het ontslag van Van Quickenborne zelf werd door de media dan weer met dichtgeknepen billen gebracht. Op de manier waarop de minister van Justitie een magistraat onder de bus gooide, kwam er weinig kritiek.

De digitalisering van justitie zou één van grote verwezenlijkingen van Van Quickenborne zijn, maar uitleveringsverzoeken moeten blijkbaar toch nog steeds als een fysieke map in de juiste kast belanden om opgevolgd te kunnen worden. En behalve enkele obligate vragen over de positie van Verlinden en De Moor, baadde de rest van de berichtgeving afgelopen weekend toch vooral in een sfeertje van ‘als de federale regering nu maar niet helemaal valt’. Daar zou immers maar één partij beter van worden, en dat moet natuurlijk te allen prijze vermeden worden.

Spijtig voor die twee omgekomen Zweden en hun familie, maar onze pers dient nu eenmaal hogere belangen dan de openbare veiligheid in Brussel.

FILIP VAN LAENEN

6 Binnenland

26 oktober 2023

VERKIEZINGEN

Christendemocraten kiezen voor veilige vernieuwing

Afgelopen week maakte cd&v alle nationale lijsttrekkers bekend voor de verkiezingen van zondag 9 juni 2024. De partij trekt met negen ‘nieuwe’ lijsttrekkers naar de verkiezingen. ‘Nieuw’ omdat ze nog nooit lijsttrekker waren, maar intussen wel gevestigde waarden zijn in de Belgische politiek.

Zo is een van die nieuwkomers Annelies Verlinden (45). Zij werd nooit verkozen maar is sinds 2020 minister van Binnenlandse Zaken en zal de Antwerpse Kamerlijst trekken. Voor Vlaams minister van Landbouw Jo Brouns (48) geldt hetzelfde: hij belandde in 2019 als opvolger in het Vlaams Parlement, maar door zijn ministerschap heeft hij voldoende bekendheid verworven om de Vlaamse lijst in Limburg te trekken. Ook voorzitter Sammy Mahdi (35) belandde een tijdlang als opvolger van Koen Geens in de Kamer. Nadien werd hij staatssecretaris en partijvoorzitter. Voor de komende verkiezingen wordt hij de nummer één op de federale lijst in Vlaams-Brabant.

Migratie en de staatsbon Vincent Van Peteghem (42) wordt federaal lijsttrekker in Oost-Vlaanderen. Bij de verkiezingen van 2019 stond de huidige minister van Financiën nog op de derde plaats voor het Vlaams Parlement en werd hij verkozen met 12.650 voorkeursstemmen. De christendemocraten hopen dat de staatsbon-Van Peteghem hem voldoende populariteit heeft gegeven.

In dezelfde provincie trekt Nicole de Moor (39) de Vlaamse lijst. Voordat ze staatssecretaris voor Asiel en

Migratie werd, werkte ze achter de schermen als kabinetschef. Migratie is een thema dat de hele samenleving beroert en cd&v oordeelt dat Nicole de Moor na haar staatssecretarisschap klaar is om een lijst te trekken.

Bekende gezichten Niet alle lijsttrekkers doen dat voor de eerste keer. In West-Vlaanderen trekt Hilde Crevits (56) opnieuw de Vlaamse lijst, in Vlaams-Brabant doet huidig fractieleider Peter Van Rompuy (43) dat opnieuw. Benjamin Dalle (41) en Bianca Debaets (50) wisselen in Brussel van lijst: Brussels Parlementslid Debaets verhuist naar de Vlaamse lijst, huidig Vlaams minister Dalle gaat de lijst voor het Brussels Parlement trekken.

Wouter Beke (49) trok bij de vorige verkiezingen de Kamerlijst in Limburg. Hij verhuist naar de Europese lijst en zijn plek wordt ingenomen door Nawal Farih (35). Huidig Vlaams volksvertegenwoordiger Tinne Rombouts (44) trekt de Antwerpse lijst voor het Vlaams Parlement, voormalig minister Nathalie Muylle (54) trekt de Kamerlijst in West-Vlaanderen.

WANNES NEUKERMANS

Veiligheid en migratie worden opnieuw belangrijke verkiezingsthema’s Open Vld heeft met Paul Van Tigchelt als nieuwe minister van Justitie in de eerste plaats voor veiligheid gekozen. En daarmee is in één keer een belangrijk verkiezingsthema op de kaart gezet: na de islamitische terreuraanslag op twee Zweden in Brussel, belooft het in de maanden voor de verkiezingen opnieuw vooral over migratie en veiligheid te gaan.

Nadat bleek dat het Brusselse parket geblunderd had in de zaak van terrorist Abdesalem Lassoued en dat hij bovendien al jarenlang illegaal in het land verbleef, ging het de afgelopen week slechts over twee zaken: terugkeerbeleid en veiligheid. Plotseling ging het in de media weer over extra gesloten centra, gedwongen terugkeer, kinderen in gesloten centra en woonstbetredingen.

Ballonnetjes De komende maanden zullen er opnieuw heel wat ballonnetjes opgelaten worden over justitie en migratie. De woonstbetredingen - een middel om mensen in de illegaliteit op te sporen - komen plots weer op tafel door Open Vld-voorzitter Tom Ongena. Ook Vooruit-collega Conner Rousseau stelt dat dat mogelijk moet zijn, tot groot ongenoegen van de PS en van de groenen.

Veiligheid en migratie worden klassiek meer geassocieerd met rechtse partijen en Open Vld hoopt met een voormalig OCAD-topman het thema veiligheid te kunnen overheersen. Bij de verkiezingen van 2019 bleek uit een onderzoek van RepResent dat migratie het belangrijkste thema was waarop mensen hun stemkeuze bepaalden.

WANNES NEUKERMANS

lijsttrekker stad Antwerpen en lijstduwer Vlaams Parlement Filip Dewinter (61) trekt voor de zesde keer de lijst voor de gemeenteraadsverkiezingen in Antwerpen. Enkele maanden ervoor zijn het eerst nog Vlaamse verkiezingen en daarvoor duwt hij de Antwerpse Vlaams Belang-lijst. Dewinter zelf denkt dat het een “heel interessante” campagne kan worden. © PHOTONEWS

Afgelopen weekend organiseerde MR voor de tweede keer het congres ‘Belgium2030’. Een 1.300-tal MR-militanten verzamelde in Waver. In aanloop naar de verkiezingen werden er dertig nieuwe voorstellen goedgekeurd. In februari volgt het volledige verkiezingsprogramma van de Franstalige liberalen.

Volgens voorzitter Georges-Louis Bouchez wordt de partij steeds populairder. “Sinds 1 januari van dit jaar zijn er bijna 3.000 mensen extra lid geworden van onze partij”, verklaarde hij tijdens de conferentie. De ‘Belgium2030’-congressen zijn volgens de partij beslissend voor de toekomst van België. Tijdens deze tweede editie keurde de zaal 30 voorstellen goed.

Schoolplicht Zo wil MR de huidige leerplicht vanaf 5 jaar vervangen door een schoolplicht van 3 tot 18 jaar. Op die manier zouden ze kinderen uit achtergestelde milieus sneller op school willen krijgen. Vanaf 16 jaar zou er een gedeeltelijke leerplicht gelden, bijvoorbeeld voor leercontracten.

Klimaat Op vlak van klimaatbeleid willen de Franstalige liberalen enkele strategische sectoren herindustrialiseren. Vooral de metaal- en materialensectoren moeten heropgestart worden. “Dat zal voorkomen dat we afhankelijk worden van geïmporteerde expertise of producten”, redeneert MR.

Veiligheid Ook voor MR is veiligheid een belangrijk thema. 86 procent van de aanwezige leden stemde voor een resolutie om de voorwaarden om voorwaardelijk vrij te komen te verscherpen en om uitgesproken straffen daadwerkelijk te laten uitvoeren. Daarnaast wil de partij harder optreden tegen relschoppers, door hen een effectieve schadevergoeding te laten betalen telkens wanneer ze zaken vernielen tijdens een protest. Justitie, politie en het leger krijgen van de partij allemaal grotere budgetten.

Communautair

Kandidaat - Filip Dewinter (VB)

Filip Dewinter

MR kijkt al uit naar 200ste verjaardag van België

“In al die jaren dat ik meedraai, hebben we dit nog nooit meegemaakt”, zegt Dewinter. Hij wijst op het feit dat de gemeenteraadsverkiezingen enkele maanden na de nationale, Vlaamse en Europese verkiezingen vallen.

“De campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen wordt dus kort, stevig en intens.”

Toch zullen beide campagnes ook door elkaar lopen.

“Als het resultaat in juni goed is, zorgt dat voor een boost in oktober”, reageert het VB-kopstuk. “Ook inhoudelijk zullen de twee campagnes zich vermengen.

Op Vlaams niveau zal er gesproken worden over het cordon en dat zal ook de gemeenteraadsverkiezingen beïnvloeden.”

Studies bewijzen dat de afschaffing van de opkomstplicht ervoor zorgt dat vooral kiezers van het Vlaams Belang zullen thuisblijven. “Dat is logisch, want zij zijn al het langst teleurgesteld in wat er na de verkiezingen allemaal gebeurt”, aldus Dewinter. “Daarom wordt, naast de verkiezingen winnen, de kiezer opnieuw mobiliseren de belangrijkste opdracht.”

Op Vlaams niveau wordt immigratie het belangrijkste thema, stelt Dewinter. “Alles is eraan gelinkt: aanslagen, socio-economische situatie, onveiligheid, onderwijs,...” In Antwerpen zal het mobiliteitsvraagstuk de grootste debatten ontlokken. “Wij willen ons profileren als het syndicaat van de Antwerpse automobilist”, verklapt hij. “Iedereen heeft een auto, maar niemand kan er nog mee rijden.”

WANNES NEUKERMANS

Als belgicistische partij wil MR België versterken. De partij wil de premier voortaan laten verkiezen in een federale kieskring. Brussel moet grondig vereenvoudigd worden via een fusie van de politiediensten. De gemeenschapsbevoegdheden van de Vlaamse en Franse Gemeenschappen zouden aan de Gewesten toevertrouwd worden - hoe het met de taalwetgeving zou gaan, is niet duidelijk. De Franse Gemeenschapsregering en de Waalse regering zouden van MR ook gefuseerd mogen worden.

Migratie Op vlak van migratie pleit MR ten slotte voor een verplicht integratietraject, het afhankelijk maken van uitkeringen aan dat integratietraject en een kordaat terugkeerbeleid. De Belgische ontwikkelingshulp moet afhankelijk gemaakt worden van de terugname van uitgeprocedeerde asielzoekers, besluit MR. WANNES NEUKERMANS

Politiek

26 oktober 2023

IN DE KIJKER

7

CITAAT VAN DE WEEK

Wouter Beke

Preses KVHV-Gent Ian Goethals:

Zo’n anderhalf jaar geleden droop hij af met de staart tussen de benen. Hij verliet de Vlaamse regering en gaf zijn mandaat van Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding terug. De bobijn was af na een loodzwaar parcours tijdens en juist na de coronaperiode. Het was hem in de kleren gaan zitten en ook de gestage neergang van zijn partij, die hij ook als voorzitter niet had kunnen keren, hing als een donkere wolk boven zijn hoofd. Wouter Beke (49) beloofde toen dat hij de partij “weer zuurstof zou geven”, maar kwam uiteindelijk zelf in grote ademnood..

Dezer dagen verneemt Vlaanderen dat hij uit zijn as verrijst en volgend jaar de Europese lijst voor cd&v zal trekken. Tom Vandenkendelaere en grote onbekende Cindy Fransen, de twee huidige Europarlementsleden, zien dus opnieuw - na Kris Peeters in 2019 - iemand ‘voorsteken’ die de facto afgeserveerd wordt. Als de trend zich voortzet, kan al zeker Vandenkendelaere het vergeten, ook al doet die nog zo z’n best. Leuk is anders.

Politieke duizendpoot Wouter Beke heeft een heus politiek palmares. Aan de KU Leuven studeerde hij Politieke Wetenschappen en behaalde er een doctoraat (2004) in de Sociale Wetenschappen, en aan de VUB ook nog een bijzondere licentie Sociaal Recht. In 2003 werd hij ondervoorzitter van cd&v, wat hij bleef tot in 2010. Men aanzag hem als huisideoloog van de christendemocraten. Het waren drukke jaren, want vanaf 2001 werd hij ook verkozen tot gemeenteraadslid in Leopoldsburg, waar hij later schepen en in 2013 ook burgemeester werd. Ondertussen was hij ook Senator (2004-2014) en van 2010 tot 2019 partijvoorzitter. Beke was een politieke duizendpoot in die tijd. In 2014 werd hij bovendien Kamerlid en in 2019 zelfs federaal minister, toen Kris Peeters de biezen nam naar het Europees Parlement. Enkele maanden later verliet hij die post al om zichzelf te ‘belonen’ met een Vlaamse ministerpost, wat ook zijn einde als partijvoorzitter betekende. Hij had de top bereikt die hij altijd al had willen bereiken. Zijn zelf-aanduiding tot Vlaams minister kon niet iedereen pruimen en zorgde voor ongenoegen. Als burgemeester en ook als Kamerlid liet hij zich weliswaar vervangen, maar na zijn ontslag als minister nam hij beide functies weer op, waardoor de vervangers met lege handen overbleven.

Lastige periode Van bij zijn aantreden worstelde hij als minister van Welzijn en Volksgezondheid met de coronacrisis en stond hij zwaar onder druk van de oppositie én de betweterige activistische media. Eerst waren er de beperkingen die onder meer zorgden voor veel vereenzaamde mensen en ook schrijnende sterfgevallen in de woonzorgcentra. Hij moest opboksen tegen hevige emoties en tegelijk het strakke veiligheidsbeleid tegen de besmettingen handhaven. Toen het tij langzaam keerde, dook een nieuw probleem op na de dood van een kleuter in een crèche, namelijk de erbarmelijke toestand in meerdere kinderopvangverblijven. Ondertussen toonden peilingen dat ook de politieke schade voor de partij nog groter geworden was, waardoor hij haast niets anders kon dan de eer aan zichzelf te houden, ook al bleef hij volhouden dat hij zijn best had gedaan en dingen had gerealiseerd die de media niet haalden. Daar was zeker iets van waar, maar dat werd niet in rekening gebracht. De partij smachtte naar een ander gezicht. Terug in de Kamer hield hij zich nadien een tijdje gedeisd, maar hij kwam langzaam weer op adem, zodat hij nu weer klaar is voor een nieuwe post: Europa.

“Mocht iedere mening die afwijkt van de norm van UGent verboden worden, wat is het vrije woord dan nog waard?”

De Raad van State (RvS) heeft besloten dat de lezing van Thierry Baudet (FvD) aan UGent toch mag doorgaan. De universiteit had het evenement van studentenvereniging KVHV-Gent verboden “omdat de veiligheid niet gegarandeerd kon worden”. De RvS ging niet mee in die redenering en laat de lezing op 26 oktober doorgaan.

Rechtse nationalistische organisaties werken op Europees niveau samen De rechtse nationalistische jongerenbeweging Schild & Vrienden (S&V) gaat internationaal de samenwerking aan met collega-activisten uit heel Europa. Zo lanceerde men het kanaal ‘Action Radar Europe’ en verzamelden afgelopen weekend identitaire activisten uit 14 verschillende landen in Brussel, naar aanleiding van de terreuraanslag op twee Zweden.

Schild & Vrienden verzamelde onder leiding van Dries Van Langenhove in Brussel, samen met leden van verschillende Europese rechte organisaties en actiegroepen. Aanleiding was de aanslag op twee Zweedse voetbalsupporters die doorgeschoten werden door de Tunesiër Abdesalem Lassoued die illegaal in België land verbleef en sympathieën had voor Islamitische Staat.

De verschillende activisten ontrolden aan het Europees Parlement een spandoek met de boodschap “remigration - deport terrorists”.

S&V’er Dries Van Langenhove scandeerde de slogan “Save our nation, remigration”.

Internationale samenwerkingen Volgens Van Langenhove is Europa stervende. De activisten vinden dat de Europese Unie daar zelf verantwoordelijk voor is. “De EU wurgt de natiestaat”, klinkt het in een video op sociale media. Europa zorgt ervoor dat natiestaten zelf niet kunnen kiezen om bijvoorbeeld de grenzen te sluiten. Ze pleiten voor een “veilig,

zelfstandig en vooral Europees” Europa. Via het nieuwe socialemediakanaal ‘Action Radar Europe’ zouden de verschillende organisaties de nationalistische acties meer zichtbaarheid willen geven. Het zou de eerste stap zijn in de richting van meer Europese samenwerking.

Afgelopen weekend waren er in Brussel activisten uit 14 verschillende landen aanwezig. Zo tekende onder andere de Oostenrijker Martin Sellner present, die eerder dit jaar voor NSV kwam spreken en geïnterviewd werd door dit weekblad. Sellner is de leider van de Oostenrijkse tak van Generation Identity. Ook de Zwitser Manuel Corchia van Junge Tat was aanwezig. Die organisatie organiseerde al eerder samen met Schild & Vrienden een actie tegen de coronamaatregelen.

WANNES NEUKERMANS

Op naar de topjob?

© PHOTONEWS

Terugkeren op het nationale vlak was geen optie voor cd&v. Het zou een déjà-vugevoel bij de mensen opwekken en dat kon men missen als kiespijn. Bovendien is de druk van N-VA en vooral VB erg groot in Limburg, zodat ook daar niets nog zeker is. En bovendien wordt het overal drummen voor het kleiner geworden aantal postjes. Hij kiest dus eieren voor zijn geld. Volgens cd&v is Beke echter “de geknipte figuur om te vermijden dat Europa zich laat leiden door de extremen”.

Wat hij daar concreet voor gaat doen, weet hij wellicht zelf ook nog niet. Misschien is het ook alleen maar een slogan om cd&v te profileren als ‘partij van het midden’. Of zal hij - gelet op zijn relatief jonge leeftijd - in Europa de weg van Kris Peeters volgen en zo snel mogelijk een vaste topjob te pakken krijgen in een prestigieuze Europese instelling?

Herman Van Rompuy en Kris Peeters kunnen daar zeker voor enkele entrees zorgen… De weggeduwde opvolgers zullen daar zeker geen traan om laten. Integendeel. Ze rekenen daar wellicht op.

Wouter Beke

Werkgevers roepen Vlaamse politici op vaart te maken in stikstofdossier

“Alles waarvoor een spade de grond in moet, staat op losse schroeven” Een groep van 21 werkgeversorganisaties in Vlaanderen roept de Vlaamse partijen en politici in een open brief op tot actie in het stikstofdossier.

“Voor de Vlaamse ondernemingen is niets vandaag belangrijker en urgenter dan het stikstofdossier”, klinkt het.

“Het is tijd voor al onze politici om hun verantwoordelijkheid te nemen.”

Sinds dinsdag is een werkgroep van Vlaamse regerings- en parlementsleden de volgende stap in het stikstofdossier aan het voorbereiden. N-VA en Open Vld dienden een stikstofdecreet in zonder steun van cd&v, maar dat werd gecontesteerd in een advies van de Raad van State.

Voka en twintig Vlaamse sectororganisaties roepen de politiek op tot actie. “Zonder robuust stikstofkader komt Vlaanderen letterlijk tot stilstand”, klinkt het. “Als u nu niet handelt, kijken onze ondernemingen en bij uitbreiding de hele samenleving

aan tegen een vergunningenstop en miljarden euro’s schade.”

Moeras De vernietiging van de omgevingsvergunning voor de ethaankraker van Ineos baart de werkgevers zorgen. “Alles waarvoor een spade de grond in moet, staat op

losse schroeven”, luidt de kritiek.

“In de komende weken en maanden zal het aantal vastgelopen dossiers in alle economische sectoren niet meer te overzien zijn. Vlaanderen dreigt te verzanden in een stikstofmoeras en internationaal als investeringslocatie uit de boot te vallen.”

WANNES NEUKERMANS

8 Opinie

Waarom gebruikte AFP het bijvoeglijk naamwoord ‘Israëlisch’ in de kop? Wel, omdat Hamas dat gezegd had. Hamas was de enige bron van die informatie. Anders gezegd, op 17 oktober zond AFP, zonder enige verificatie, de propaganda uit van een terroristische organisatie die net de grootste slachting onder Joden had aangericht sinds de Holocaust, onder de afschuwelijke omstandigheden die we allemaal kennen.

Want niet alles klopte: het was meer dan waarschijnlijk een raket van de Islamitische Jihad die het ziekenhuis in kwestie trof, niet het ziekenhuis werd vernietigd, maar de parkeerplaats, en het aantal slachtoffers ligt tussen de 10 en 50 (volgens de Amerikaanse inlichtingendienst), niet op 500 zoals Hamas had aangekondigd.

ER IS MAAR ÉÉN HAMAS Phil Chetwynd, AFP’s ‘directeur nieuws’, verdedigde zichzelf door te zeggen: “AFP heeft de informatie gecontextualiseerd en van bronnen voorzien. Maar het blijft erg complex om in real time te werken in de informatieoorlog die wordt gevoerd door Palestijnen en Israëliërs. Het Al-Ahli-ziekenhuis ligt in een moeilijk bereikbaar gebied.

Het is onmogelijk om uren te wachten zonder informatie te verstrekken.

De pers heeft de macht om te laten bestaan wat niet bestaat, en te laten verdwijnen wat wel bestaat Bovendien komt het van het ministerie van Gezondheid van Hamas, dat een administratieve tak is die verschilt van de politieke tak van de organisatie.” (geciteerd door Olivier Ubertalli in Le Point). Pure drogredenen! Hamas is een totalitaire terroristische organisatie. Er is slechts één Hamas, van wie AFP de abjectste propaganda slaafs - we durven zeggen enthousiast! - overnam en dat in een oogwenk en zonder gebruik te maken van de meest elementaire oratorische voorzorgsmaatregelen.

DESINFORMATIE EN SOCIALE MEDIA We lezen voortdurend dat sociale media de verspreiding van ‘nepnieuws’ aanmoedigen. De Europese verordening inzake digitale diensten (DSA) is net van kracht geworden en maakt digitale bedrijven in de EU verantwoordelijk voor de inhoud die op hun platforms wordt gepubliceerd.

Commissaris Thierry Breton opende onlangs een onderzoek tegen X wegens ‘desinformatie’.

Het is een feit dat sociale media worden gebruikt als vectoren voor desinformatie. Het zou kinderachtig zijn om dat te ontkennen.

Ja, je kunt de ergste onzin over absoluut elk onderwerp vinden op sociale media en allerlei soorten desinformatie. Laten we drie voorbeelden nemen. YouTubers bouwen een publiek op door te beloven de ‘echte waarheid’ te onthullen over onderwerpen die passies opwekken (geld, gezondheid, enzovoort). Het maakt niet uit of hun verhaal niets met de werkelijkheid te maken heeft, zolang het de passie van hun publiek maar aanwakkert. Daarnaast gebruiken de Russische en Chinese regeringen de media om hun propaganda te verspreiden of om de politieke oppositie in het Westen te irriteren. Tot slot uiten honderden miljoenen

individuen zich op de media zoals ze dat in een privégesprek zouden doen. Met andere woorden: zonder de moeite te nemen om hun beweringen of de feiten waarop ze die baseren te controleren. Dat is allemaal waar.

Israëlische luchtaanvallen in Rafah, het zuiden van Gaza, 10 oktober 2023

© SHUTTERTSTOCK

Op 17 oktober bracht Agence France-Presse (AFP) een spoedbericht uit. De kop luidde: “Gaza: minstens 200 doden bij Israëlische aanval op ziekenhuis (Hamas)”.

De eerste regels van de tekst luidden: “Minstens 200 mensen zijn gedood bij een Israëlische aanval op een ziekenhuis in Gazastad, meldde het ministerie van Volksgezondheid van Hamas, de regeringspartij van de Palestijnse gebieden, dinsdag.”

26 oktober 2023

AFP zond de propaganda uit van een terroristische organisatie die net de grootste slachting onder Joden had aangericht sinds de Holocaust Je hoeft alleen maar de woorden Hamas of Israël in te voeren op X om je te realiseren hoeveel onzin er over dat onderwerp wordt verkondigd, net als over alle andere.

Maar wanneer het aankomt op desinformatie, zijn sociale media kleine spelers vergeleken met de traditionele pers. In feite heeft de traditionele pers een ‘goddelijke’ macht die de sociale media missen.

TRUMP EN DE RUSSEN Tijdens de Amerikaanse presidentscampagne van 2015 en tot bijna drie jaar erna heeft de linkse Amerikaanse pers - in grote meerderheid - geloof gehecht aan het idee dat Trump tijdens de verkiezingscampagne had samengewerkt met de regering van de Russische Federatie. Die stelling vormde het onderwerp van talloze persartikels van over de hele wereld, televisieprogramma’s, nieuwsflitsen, diepgaande analyses en duizenden variaties van het klassieke mediapanel. Allemaal alsof het een feit was dat Trump een Russische spion was. Maar het was allemaal vals. Die ‘canard’ was nooit gebaseerd op feiten. Aan het einde van een onderzoek dat tientallen advocaten van hoog niveau mobiliseerde, met een budget van enkele tientallen miljoenen dollars, bracht speciaal aanklager Robert Mueller een rapport uit, gepubliceerd door het federale ministerie van Justitie in april 2019, waarin werd vastgesteld dat er geen bewijs was van samenspanning tussen het Republikeinse campagneteam en Rusland.

Toch, nog steeds in 2019, bleef de helft van de Amerikanen - 165 miljoen mensen, immers! - ervan overtuigd dat Trump had samengespannen met Rusland (bron: Reuters). De helft van het Amerikaanse volk!

De pers is het probleem, sociale media zijn de oplossing

VERNEDERD DOOR KLAVIERHELDEN Dat is de ‘goddelijke’ macht van de pers. De pers heeft de macht om te laten bestaan wat niet bestaat, en te laten verdwijnen wat wel bestaat. Toen het AFP het smerige propagandacommuniqué van Hamas uitzond, werd het onmiddellijk over de hele wereld opgepikt. In Londen verklaarde BBC-journalist Jon Donnison in de uitzending dat hij geen andere mogelijkheid zag dan een Israëlisch bombardement “gezien de omvang van de explosie”. Urenlang was voor miljarden van onze medemensen de realiteit dat Israël zojuist een burgerziekenhuis had gebombardeerd, waarbij 500 onschuldige mensen omkwamen.

Als het aankomt op desinformatie zijn sociale media kleine spelers vergeleken met de traditionele pers Totdat de sociale media het onderwerp in handen kregen en de AFP/Hamas-propaganda uitdaagden. Omdat sociale media per definitie pluralistisch zijn. Alles wat gezegd wordt, kan onmiddellijk aangevochten, gecontroleerd en geverifieerd worden.

Israëlische nieuwsberichten werden opgepikt, beelden geverifieerd en gesprekken met Hamas-functionarissen uitgezonden.

Zozeer zelfs dat AFP vierentwintig uur na het uitzenden van het schandelijke bericht moest toegeven dat het slaafs de smerige propaganda van de Hamas-terroristen had doorgegeven.

Zolang ze met onderscheidingsvermogen worden gebruikt, bieden sociale media betere informatie dan de traditionele pers.

DRIEU GODEFRIDI

Bewijsmateriaal van Israëlisch defensieleger (IDF) over de raketinslag op Al-Ahli-ziekenhuis

Dossier

26 oktober 2023

De Congolese gemeenschap in Vlaanderen Terwijl veel migrantengroepen richting Europa kwamen als arbeidsmigranten of als vluchtelingen, ontstond de Congolese gemeenschap in België eerder door het koloniale verleden. Ook Rwanda-Burundi was een tijdlang in Belgische handen. Veel Afrikanen verhuisden - verplicht, als werknemer of als student - richting ons land. De diaspora wordt intussen geschat op zo’n 110.000.

WANNES NEUKERMANS

In tegenstelling tot Marokkaanse, Turkse en Italiaanse migranten, verhuisden Congolezen, Rwandezen en Burundezen vooral op eigen initiatief richting ons land.

Het aantal bleef ook lange tijd beperkt: tijdens de koloniale periode verhuisden er amper Congolezen definitief richting België.

De Congolezen die in de negentiende eeuw naar ons land kwamen, keerden vaak al snel weer richting het Afrikaanse continent. Zo keerden de bijna 300 Congolezen die te zien waren in de menselijke dierentuinen op de wereldtentoonstellingen terug naar Congo, als ze hier al niet gestorven waren door koude en ziektes. Ook de zogenaamde ‘évolués’, die dankzij het kolonialisme

‘ontwikkeld’ waren, keerden later terug naar Congo. Eén van die évolués was overigens Patrice Lumumba, die later premier zou worden van het onafhankelijke Congo.

Voor de rest waren het vooral boys en matrozen van de Compagnie Maritime Belge du Congo die naar ons land verhuisden.

Geen gastarbeiders In tegenstelling tot andere kolonialistische landen, besloot België om nooit gastarbeiders uit zijn kolonies te gebruiken. In Congo zelf was er enorm veel arbeidskracht nodig in de mijnen en op de plantages en bovendien zou

9

België toen nog geen nood gehad hebben aan extra arbeidskrachten. Toen dat wel het geval was, in de jaren 60, was Congo al onafhankelijk en was de relatie tussen beide landen zo slecht dat België besloot om met Marokko en Turkije samen te werken. Bovendien wilden de toenmalige machthebbers de Congolezen zo weinig mogelijk in contact laten komen met België. Congolezen konden geen Belgische burgers worden, maar bleven altijd onderdanen - de toenmalige overheid wilde de idee van gelijkwaardigheid vermijden.

Vlak na de onafhankelijkheid van Congo in 1960 kwamen er wel wat Congolezen richting ons land. Het ging dan vooral om de elite: zakenmannen en jonge studenten. In de jaren na de onafhankelijkheid kwamen er jaarlijks tussen de 1.000 en de 1.500 Congolezen naar België, waarvan slechts een deel permanent bleef. Daarna waren er - door conflicten in Congo zelf, enkele keren migratiepieken. Een onderzoek van de Koning Boudewijnstichting schat dat het totale aantal mensen van Congolese, Rwandese of Burundese afkomst ongeveer 110.000 is. Het merendeel woont in Brussel.

Kansen, uitdagingen en politiek Er is nog steeds sprake van een grote Congolese gemeenschap, al is die minder zichtbaar dan bijvoorbeeld de Marokkaanse. Heel wat mensen van Congolese afkomst onderhouden nog nauwe banden met het land van herkomst. “Mijn ouders hebben bijvoorbeeld nog een eigendom in Congo”, vertelt Frank Houttave. Frank is een Vlaming van Congolese afkomst. “En zo zijn er nog veel families.

Ik ken veel mensen die minstens één keer per jaar naar Congo proberen te reizen.”

De Congolese diaspora vormt een belangrijk onderdeel van de economie van het Afrikaanse land. Wie af en toe in de Matongéwijk in Elsene komt, kent misschien de rijen mensen aan de Western Union die geld opsturen richting Afrika.

Onderwijs Binnen de Congolese gemeenschap is onderwijs altijd belangrijk geweest en de onderwijskwaliteit is daardoor een belangrijk politiek thema. “Bovendien denken veel Congolezen dat ze nog altijd niet dezelfde kansen krijgen in het onderwijs.” Partijen die inzetten op kwalitatief onderwijs voor iedereen, kunnen volgens hem een stem krijgen binnen de gemeenschap.

Onderwijs is erg belangrijk binnen de gemeenschap

© BELGA

De manier waarop de eerste Congolezen naar hier zijn gekomen, heeft daar veel mee te maken. Dat zegt ook Junior Mwenge, een Franstalige Congolese Belg. “Onderwijs is binnen de gemeenschap heel belangrijk, het overgrote

protest in de Matonge-wijk tegen komst Congolese president Tshisekedi in 2019

3.377 MENSEN

deel probeert een waardig diploma te behalen.” Omdat Congolese diploma’s in Europa niet veel waard zijn, zou een deel van de Congolese migranten er de brui aan geven.

De diaspora in ons land is relatief klein en dat zorgt er ook voor dat ze in de politiek weinig zichtbaar is. De bekendste is wellicht Pierre Kompany, die eerst voor PS en later voor cdH (Les Engagés) schepen van Ganshoren was en nu Brussels Parlementslid is. Wouter Van Bellingen was een tijdlang nationaal bekend als de eerste zwarte schepen van Vlaanderen en is van Rwandese afkomst.

Heel wat mensen onderhouden nog nauwe banden met Congo In de jaren 2010-2012 kwam de Congolese gemeenschap in contact met de N-VA. De traditionele Franstalige partijen moesten het toen laten afweten en de partij van Bart De Wever durfde kritisch zijn tegenover wat er zich in Congo afspeelde. Waar er voordien vooral etnisch gestemd werd, besloot de Congolese gemeenschap toen om daarvan af te stappen.

Stadsbendes Een tiental jaar geleden was er heel wat te doen rond zwart-Afrikaanse stadsbendes in Brussel. Bij de rellen op het strand in Blankenberge in 2020 waren ook jongeren uit verschillende Brusselse stadsbendes betrokken.

Die bendes ontstonden in de jaren 90, door een migratiestroom van Congolezen na het instorten van het regime van Mobutu. Veel Congolezen kwamen in de Matongéwijk terecht en vormden stadsbendes.

Het ging toen vaak om georganiseerde bendes die overvallen pleegden, rellen organiseerden, groepsverkrachtingen deden... Volgens een onderzoek van criminologe Elke Van Hellemont zijn de huidige stadsbendes veel minder georganiseerd. “De naam van zo’n bende blijft voortbestaan, maar de ‘zware mannen’ die er tien of vijftien jaar geleden in zaten, zijn allemaal achter de tralies beland en inmiddels een stuk ouder”, vertelde ze in De Morgen. “De jongeren die het willen overnemen, zijn net als hun voorgangers rond de 18 jaar. Alleen hebben ze de reputatie van de bende niet zelf gemaakt, ze teren op de vroegere feiten

CONGOLESE, BURUNDESE OF RWANDESE NATIONALITEIT IN VLAANDEREN

en maken die reputatie vaak niet zelf waar. Waarmee ik de daden van die groeperingen niet wil goedpraten, de criminele feiten zijn absoluut verkeerd.”

Koloniaal verleden “In Vlaanderen is er niet één bepaalde partij die de Congolese gemeenschap aanspreekt”, vertelt Frank Houttave.

“Hier stemmen ze van extreemrechts tot extreemlinks, naargelang hun eigen belangen.” In Franstalig België worden de Congolezen klassiek vooral bediend door Les Engagés en door de PS. Dat is historisch zo gegroeid. “En zeker op lokaal niveau heeft cliëntelisme er iets mee te maken.”

“Cultureel is de Congolese gemeenschap zeer hecht”, zegt ook Mwenge. “We hebben dezelfde cultuur, het overgrote deel is christen, we gaan naar dezelfde kerken...

Maar politiek verschillen we vaak heel erg.” Een deel van de Congolese gemeenschap stemt steevast PS: “Voor solidariteit, huisvesting, werkloosheidsuitkeringen...” Daarnaast zou er een kleiner - rijker - deel zijn dat klassiek liberaal stemt.

Tweeënhalf jaar lang was er in de federale Kamer een Bijzondere Commissie Koloniaal Verleden actief, die onderzocht of er excuses, herstelbetalingen... nodig waren door het koloniale verleden van België. Uiteindelijk kwamen er weinig concrete maatregelen uit de bus. “Toen die commissie aan de gang was, was daar veel aandacht voor”, vertelt Houttave. “Maar die is intussen al weggeëbd.”

Mwenge zegt dat er inderdaad veel aandacht is voor die commissie, maar vooral bij de oudere generaties. “Wij hebben het kolonialisme nooit zelf meegemaakt. Onze ouders en grootouders wel en dat ligt soms nog erg gevoelig.” De manier waarop die commissie werd afgehandeld was voor een deel van de gemeenschap “pijnlijk”, stelt hij.

Cultureel is de gemeenschap zeer hecht, politiek zijn er grote verschillen Toch zal die commissie geen grote rol meer spelen wanneer de Congolese gemeenschap samen met alle andere Belgen naar de stembus moet trekken. “Je hoeft het niet ver te zoeken”, antwoordt Mwenge op de vraag welke thema’s het belangrijkst zullen zijn voor de verkiezingen.

“Net als voor iedereen, zal de inflatie, de levenskost het belangrijkste thema worden.”

Het overgrote deel van de bekende mensen van Congolese, Rwandese of Burundese afkomst komen uit de sportwereld. Denk aan Lukaku, de Mpenza-broers en Kompany in het voetbal en Cynthia Bolingo in de atletiek.

OVERGROTE DEEL HEEFT DE BELGISCHE NATIONALITEIT DE DIASPORA IN BELGIË TELT ZO’N

110.000 MENSEN

10 Interview

26 oktober 2023

JOY DONNÉ

W

at doet FIT?

Joy Donné (49) volgde in ju op als CEO van het Vlaamse ex Investment & Trade (FIT). Vo en werkte hij als kabi minister van Binnenland VA). Vlaanderen heeft e ondernemers, maar dreigt afgelopen jaren veel te wei

“FIT doet aan exportpromotie en helpt bij het aantrekken van buitenlandse investeringen. We helpen Vlaamse bedrijven met hun exportambities en -plannen.

Dat kan op veel manieren. We organiseren missies naar het buitenland, we brengen onze bedrijven in contact met buitenlandse bedrijven, we verkennen nieuwe markten en proberen bedrijven daarnaartoe te leiden. We zijn dus vooral een agentschap dat diensten aanbiedt.

Maar we stellen ook 11,5 miljoen euro aan subsidie ter beschikking aan Vlaamse bedrijven. Enerzijds voor deelname aan bepaalde beurzen die kostelijk kunnen zijn voor startende exporteurs, anderzijds voor bepaalde projecten die ze hebben, bijvoorbeeld om in het buitenland op prospectie te gaan. We hebben ook starterspakketten waarmee we via een mix van subsidies en begeleiding starters op weg zetten.”

“Het open k van de V economie bre een kwetsb met zi

Dan is er nog het aantrekken van buitenlandse investeringen. Hoe gaat dat in zijn werk?

“Dat gaat zowel over volledig nieuwe, als over uitbreidingsinvesteringen.”

FIT is een extern verzelfstandigd Vlaams overheidsagentschap. Wat betekent dat precies?

“Dat is het jargon van de Vlaamse overheid. Het grote verschil met vele andere entiteiten is dat wij een raad van bestuur hebben die beslissingen neemt en de richting van het agentschap bepaalt. Dat is het grote verschil met interne agentschappen, die rechtstreeks onder de bevoegde minister vallen.”

Minister-president Jan Jambon is bevoegd voor dit agentschap. Bent u via hem hier CEO geworden?

“Nee, dat gebeurde via een externe procedure. Operationeel is de minister-president ook niet betrokken bij FIT. Wij doen soms wel een beroep op de politiek voor grote missies, want dan is een minister-president wel een aantrekking om aandacht te creëren voor die missies.

We zijn bijvoorbeeld in september naar Vietnam geweest. Als je de minister-president meeneemt, gaan er meer deuren open en komen er meer CEO’s van grote bedrijven opdagen. Bovendien: als je grote bedrijven richting Vlaanderen wil doen komen... Die willen toch eens met de minister-president spreken. Voor de rest respecteert hij de autonomie van het agentschap.”

Bestaat dat ook in de andere regio’s van België?

“Het bestaat niet op exact dezelfde wijze, maar iedere regio heeft wel een agentschap dat bezig is met de twee taken. In Wallonië is het wat anders: het hoofd van het departement Buitenlandse Zaken stuurt daar het agentschap aan. In Brussel is het een soort combinatie van Vlaio en FIT.”

Is FIT een manier om Vlaanderen tegenover België op de kaart te zetten als economische regio?

“Ik zou niet zeggen dat we tegenover België werken. Exportpromotie gebeurt enkel op het niveau van de regio’s. België doet niet aan exportpromotie, wat niet wil zeggen dat de federale ministers België niet promoten.”

Vorig jaar exporteerde Vlaanderen voor een recordbedrag aan goederen. Goed nieuws, of zijn er kanttekeningen bij te plaatsen?

“Ik zeg altijd dat het open karakter van onze Vlaamse economie een voordeel is.

Maar het brengt ook een kwetsbaarheid met zich mee. Als de wereldeconomie klappen krijgt, voelen wij dat soms nog sterker dan bepaalde andere landen.

2022 was een sterk jaar, al zitten er ook

vertekeningen in: door extreme prijsstijgingen en door de verkoop van covidvaccins, twee zaken die nu veel minder in de cijfers zitten, was vorig jaar een recordjaar.”

Vreest u een terugval?

“Ja. De volledige wereldeconomie is aan het terugvallen. De wereldhandel daalt en wij voelen dat ook, absoluut.”

FIT heeft wereldwijd heel wat kantoren, ook in gebieden waar er wel wat conflict is. Israël, Oekraïne, Rusland,... Hoe gaan de kantoren ter plaatse daarmee om?

“In Oekraïne hebben we geen kantoor.

In Rusland hadden we er drie, maar twee daarvan zijn intussen gesloten. Dat laatste kantoor werkt enkel reactief: 90 procent van wat daar gebeurt, is vragen beantwoorden over de sancties. Dat is echt ‘maintenance’: het is niet zo dat we nog exportpromotie doen richting Rusland.”

“Er werken twee mensen voor FIT in Tel Aviv, Israël. Het kantoor is open, maar zij werken momenteel van thuis uit. Zij zijn natuurlijk in shock door wat er nu aan het gebeuren is. Bovendien zijn de meeste mensen die we daar kennen opgeroepen als reservist, om in het leger te gaan vechten. Zij zijn daar nu echt niet bezig met business. Dat ligt op dit ogenblik echt stil.”

Vlaamse bedrijven en exportbedrijven komen zowel met Belgische als met Vlaamse politiek in aanraking. Komen zij met vragen daarover naar jullie?

“Absoluut. Als het dan over buitenlandse bedrijven gaat: ofwel vinden wij zelf een kandidaat om hier te investeren, ofwel is het een dossier dat op een andere manier

Op het vlak van hervormingen moeten we niets meer verwachten van de federale regering bij ons op tafel komt. Dan doen wij ook de begeleiding. En dan komen er altijd wel problemen naar boven: regelgeving, fiscaliteit, werkgelegenheid.”

Zijn dat de grootste drie politieke problemen voor bedrijven?

“Arbeidskrapte is al jaren een probleem.

Loonkost en energiekost is een algemeen probleem in Europa en vormt vooral een probleem voor onze exportgerichte bedrijven. Op fiscaliteit hamer ik ook zeer sterk. We hebben een hoog nominaal tarief; de lasten op arbeid zijn heel hoog, maar we hebben een aantal regimes, bijvoorbeeld rond onderzoek en ontwikkeling, die effectief helpen.”

Wat vond u dan van die fiscale blauwdruk van Vincent Van Peteghem (cd&v)?

“3,5 procent van ons bbp gaat naar onderzoek en ontwikkeling. Het gros daarvan zijn private investeringen en dat is mede omdat wij daar een gunstig regime voor hebben. Want een kwart van onze export gaat over farma en chemie. Als die zaken ook nog eens wegvallen... dan wordt het heel moeilijk. In die blauwdruk zaten goeie dingen, maar er zaten volgens mij ook heel wat zaken in die onvoldoende rekening hielden met de economische

weerslag op langere termijn. Twee derde van onze niet-Europese export is aangestuurd door buitenlandse bedrijven die zich hier vestigden en terug gaan exporteren. Als we het palet van zaken die het nog aantrekkelijk maken om hier te investeren, verder aantasten, zal dat op termijn ook de welvaart aantasten.”

Vreest u dat dergelijke ‘gunstmaatregelen’ voor de economie afgebouwd zullen worden?

“Ik hoop dat men in een volgende legislatuur meer doordacht en holistisch gaat nadenken over een fiscale hervorming.”

Wat vindt u van de aanpassing van de flexi-jobregeling?

“Ik denk dat er een dubbel probleem is.

Enerzijds een probleem dat zich niet tot België beperkt, maar dat we in heel Europa zien. Een heel pak van de investeringen die gebeuren in nieuwe economische sectoren of in sectoren in transitie, vereisen expertise die wij niet voldoende hebben.

Maar ze hebben die ook niet in Duitsland of in Frankrijk. In Duitsland zet men bijvoorbeeld

JE KAN LAATD POLITIEK, MA DAAR NOG S

Interview 11

26 oktober 2023

CEO FLANDERS INVESTMENT & TRADE

uni 2022 Claire Tillekaerts xportagentschap Flanders oordien was hij Kamerlid inetschef voor toenmalig dse Zaken Jan Jambon (Neen gunstig klimaat voor t dat te verliezen. “Er is de inig hervormd”, vindt hij.

karakter Vlaamse engt ook baarheid ich mee” heel sterk in op de halfgeleidersindustrie.

Maar men vindt de mensen niet om die fabrieken te bemannen, eens die gebruiksklaar zijn. Het potentieel aan mensen in bepaalde sectoren, is te klein. We moeten meer inzetten op die wetenschappelijke studierichtingen.”

“Anderzijds doen we te weinig om niet-werkenden aan de slag te krijgen.

Onze inactieve klasse is gewoonweg te groot. Je kan dus wel maatregelen nemen om diegenen die nu al werken, nog meer te laten werken. Maar je moet eerst de taart vergroten.”

Dreigt Vlaanderen zijn positie op dat vlak te verliezen?

“Vlaanderen staat bij managers van buitenlandse bedrijven nog steeds bekend als een regio waar je heel gemakkelijk zaken kan doen. Op heel korte afstand van elkaar vind je heel wat bedrijven: zowel logistiek als met de kennisinstellingen en universiteiten. Dat maakt Vlaanderen nog steeds een zeer interessante regio. Ik denk alleen dat we naar de toekomst toe voorzichtig moeten zijn om die troeven niet kwijt te spelen. We moeten ervoor zorgen dat we die kennis kunnen blijven leveren en dat we onze fiscaliteit niet te eenzijdig aanpassen.”

DUNKEND DOEN OVER DE AAR UITEINDELIJK WORDT STEEDS OVER ALLES BESLIST

Ook het uitblijven van een stikstofregeling doet nieuwe investeerders twijfelen.

dellijk ingebed in een groter geheel. We zijn in april begonnen met in te zetten op die start-ups en dat slaat enorm aan.”

aan politiek willen doen. En dan komen we heel dicht bij een compleet failliet van het systeem.”

“Er hangt redelijk wat spanning boven die hele stikstofproblematiek. Uiteraard moet er daarrond een oplossing gevonden worden. Momenteel kunnen er nog dossiers vergund worden, maar iedereen kijkt wel met argusogen naar het Ineos-dossier.”

Is er in Vlaanderen sprake van een start-upcultuur?

Is de particratie een deel van het probleem?

“Ja, die was er een heel aantal jaren geleden niet, maar ik denk dat die er nu wel is. Er is vanuit de steden heel wat ondernemingsdrang, maar er ontbrak nog een soort connector. En die rol kunnen wij spelen met Startup.Flanders. Ook om het internationaal aantrekkelijk te maken.”

“Men onderschat dat soms, maar startups groeien zeer snel een gaan veel sneller over naar een buitenlands traject. Het zijn bedrijven die zich richten op innovatie en ze hebben een heel ander financieringstraject. Maar ze hebben niet noodzakelijk alle kennis, ervaring of het netwerk om in bijvoorbeeld Japan te gaan pitchen. Daarbij kunnen wij dan helpen.”

“Zoals bij zoveel zaken, is er een Belgische en een niet-Belgische component.

In alle democratische landen is er sprake van een politieke crisis. Politici vinden steeds moeilijker antwoorden en zijn denk ik - minder dan vroeger bij machte om de uitdagingen nog aan te kunnen.

Dus je zit sowieso met een structurele frustratie van de bevolking tegenover de politiek, die je niet gewoon gaat oplossen door een nieuwe regering. Heel veel grote uitdagingen kan je niet meer aan binnen de context van een klein land of van een kleine regio.”

“Zelfs als Europa zijn we vaak een speelbal. Ik denk dat Europa probeert om daar een antwoord op te bieden. Maar heel vaak verzandt Europa toch in nationale verschillen. Je ziet dat bijvoorbeeld met de ‘IRA’, de Amerikaanse ‘Inflation Reduction Act’. Die heeft geleid tot versoepelde staatssteunregels. Dat is goed voor de grote landen, maar nu hebben wij naast van de VS ook concurrentie van Frankrijk en Duitsland. Dat zijn zaken die je dus niet gaat oplossen door de particratie in België aan te pakken.”

“In België is die particratie een probleem.

Het is immers de manier waarop die hele lasagna aan bestuursniveaus tot nog toe is samengehouden. Ik denk dat er in België absoluut iets moet veranderen: er is veel te weinig hervormd, de afgelopen jaren.”

Kan Vlaanderen meer doen om FIT te ondersteunen?

“Wij zijn een agentschap dat met redelijk beperkte middelen werkt, als ik het vergelijk met onze tegenhangers in Wallonië en Brussel. Dus dat kan altijd beter. Maar we trekken ons plan met de beschikbare middelen.”

Wat zou er voor de Vlaamse bedrijven en buitenlandse investeerders moeten veranderen qua wetgeving?

“De federale overheid zou ervoor moeten zorgen dat er een aantal wetswijzigingen komen. Het arbeidsmarktbeleid moet beter, de fiscaliteit moet aangepast worden en bedrijven moeten meer rechtszekerheid krijgen. Vlaanderen is bezig met het ontwarren van die gigantische stikstofknoop. Bovendien zou het nuttig zijn om het hele vergunningenbeleid eens aan te passen: grote werken nemen heel veel tijd in beslag... Maar dat is een Europees fenomeen: doorgeslagen regels, gecombineerd met de juridisering van de samenleving.

En Vlaanderen is al stevig volgebouwd, waardoor er altijd wel iemand is die bezwaar kan aantekenen.”

Het agentschap zou hervormd worden. Wat kan u daarover vertellen?

“De organisatorische tweedeling die nu bestaat tussen het aspect ‘trade’ en het aspect ‘invest’, zal verdwijnen. We zagen dat die tweedeling achterhaald is. Bedrijven kijken ook niet meer op die manier naar de zaken. Een exportbedrijf is quasi altijd voordien een investeringsbedrijf geweest.

In elk groot dossier dat we binnenkrijgen, is er zowel een investeringcomponent, als een exportcomponent. Je verliest heel veel opportuniteiten en synergie als de twee volledig los van elkaar laat staan.”

“Ondanks het feit dat wij niet de subsidiekanonnen kunnen leveren van de Duitsers en de Fransen, en ondanks het feit dat we niet de ruimte hebben in Vlaanderen die je in grotere landen wel hebt, kunnen we Vlaanderen als regio wel verkopen. Van de zwakte een sterkte maken: op een heel kleine oppervlakte kunnen wij heel veel aanbieden. Als een bedrijf naar Vlaanderen komt, kunnen wij ze onmiddellijk met een toeleverancier en met een afnemer in contact brengen. Er zijn de logistieke voordelen, de nabijheid kennisinstellingen,… We moeten dat echt als een ecosysteem richting de buitenwereld promoten.”

Zowel op de recente awardshow als nu benadrukt u dat ‘ecosysteem’ fel.

Wat bedoelt u er precies mee?

“Dat is juist een heel sterk verkoopsargument. Als een bedrijf zich in de haven vestigt, weet het dat er heel wat andere bedrijven in de buurt zijn waar ze producten kunnen afnemen en producten kunnen verkopen. De onderzoekscentra, bijvoorbeeld IMEC, werken veel met de bedrijven samen. Voor onderzoek en innovatie is dat heel belangrijk. We proberen de start-ups daar ook mee te linken, want bedrijven hebben intussen vlot de deur gevonden om start-ups voor hun innovatieve zaken te laten doen.”

Wat maakt een start-up zo speciaal?

“Er is een groot verschil in cultuur tussen een start-up en een gewoon bedrijf. In een start-up kan je dingen doen ontstaan die in een grote structuur veel moeilijker zijn.

Dus die samenwerkingen beginnen meer en meer opgezet te worden. Dat is wat we met dat ecosysteem bedoelen: als een bedrijf zich hier vestigt, komt het niet zomaar op ‘een locatie’ terecht. Het wordt onmid-

Na uw carrière in de privésector bent u eerst bij Open Vld gaan werken, om nadien bij N-VA aan de slag te gaan.

Waarom vond u het tijd om daarmee op te houden?

“Ik zou mijn parlementair mandaat hebben afgemaakt indien deze opportuniteit niet op mijn pad was gekomen. Ik ben ook nog altijd zeer geïnteresseerd in de politiek en begaan met wat er allemaal gebeurt, maar ik denk dat het parlement voor mij niet de ideale biotoop was.”

En dat is waarom u vertrokken bent, toen u de kans had om naar hier te komen?

“Klopt. Ik heb meegedaan aan deze procedure en ben het uiteindelijk geworden.

Ik ben graag bezig met maatschappelijke impact en heb ook graag dat de dingen vooruitgaan. Dat is in het parlement niet altijd het geval en dat heb ik hier wel teruggevonden.”

Waarom is dat in het parlement minder het geval?

“Er is te weinig ruimte voor parlementsleden om impactvol mee aan beleid te kunnen doen. Het is zeer eentonig: alles van de oppositie is altijd slecht, alles van de meerderheid moet er uiteindelijk door.

Ik denk ook niet dat dat model nog houdbaar is. Men is het parlement te fel aan het devalueren.”

“Ik wil wel benadrukken dat ik het enorm spijtig vind dat het parlement zo weinig naar waarde geschat wordt. Ik denk dat wij gebaat zouden zijn met een beter parlement. Ten eerste moeten de parlementen kleiner: ik vind dat er veel te veel politici zijn. Maar zolang je in een meerderheid-oppositielogica zit, die je niet kan doorbreken, ga je heel wat frustratie blijven hebben in dat parlement.”

Waardoor er ook veel parlementsleden gefrustreerd achterblijven en ermee ophouden.

“Dat is zonde, hé. Ex-collega’s van mij lopen er ook gefrustreerd rond omdat ze er geen voorstellen doorkrijgen, simpelweg omdat ze niet in de meerderheid zitten. Je verliest goede mensen, omdat het systeem niet functioneert.”

“Ik begrijp dat veel mensen ontgoocheld zijn in de politiek. Zowel de politiek zelf als de pers dragen daar hun verantwoordelijkheid in. En je kan laatdunkend doen over de politiek, maar uiteindelijk is het nog altijd daar dat de regels bepaald worden voor iedereen. Dus we moeten opletten dat we geen leegloop krijgen, waardoor je op de duur geen kwaliteit van wetgeving meer hebt.”

Vreest u een ‘braindrain’ in de politiek?

“Niemand wil ermee bezig zijn en iedereen keert zich ervan af, maar het is nog altijd het instituut waar alle regels bepaald worden. Ik vind dat een heel gevaarlijke evolutie. Als we verdergaan met het diaboliseren van de politiek, denk ik dat er op een gegeven ogenblik te weinig mensen

Vlaanderen staat bekend als een regio waar je heel makkelijk zaken kunt doen Is dat iets waar u zich aan stoort?

“Ja, je zit met een investeringsklimaat.

En onze weerbaarheid neemt af als je niet van tijd tot tijd structurele hervormingen doorvoert om de welvaart te behouden. En dat is al te lang niet meer gebeurd in België.”

Kan u als CEO van FIT terecht bij de politiek om dergelijke zaken aan te kaarten?

“Ik zit op dezelfde lijn als mijn voogdijminister. En ik denk dat we de verkiezingen moeten afwachten vooraleer er iets kan gebeuren. Ik denk dat er in de huidige context niet veel meer mogelijk is. De weg richting de verkiezingen is ingeslagen en ik denk niet dat we nog veel moeten verwachten.”

Een sombere vaststelling.

“Dat is de vaststelling die iedereen maakt. Tot juni 2024 moeten we op het vlak van hervormingen niets meer verwachten van de federale regering.”

WANNES NEUKERMANS

Geen woorden maar daden! Splits zelf

de sociale zekerheid!

Hoofdzetel:

Hoogstratenplein 1 - 2800 Mechelen Tel 015 28 90 90 - www.vnz.be

Word lid van het VNZ.

12 Buitenland

26 oktober 2023

FRANKRIJK

Olympische Spelen in Frankrijk: operatie ‘Hopliet’ In 2024 vinden de Olympische Spelen plaats in Parijs. Door de vele tentenkampen van illegalen en asielzoekers in Parijs stelde zich al een ernstig veiligheidsprobleem. In mei 2022 had Alain Bauer, professor Criminologie en verantwoordelijke voor de veiligheid binnen het CNAM (Conservatoire National des Arts et Métiers), al volgende ernstige bezorgdheden geuit: “De openingsceremonie (van de Olympische Spelen) is een zware opgave betreffende criminaliteit. We staan nog nergens op het vlak van beveiliging van atleten, organisatoren en publiek. Het is de meest gevaarlijke ceremonie van de Olympische Spelen.” © PHOTONEWS

In de dichtbevolkte regio Parijs verwacht men dagelijks 600.000 bezoekers aan de Spelen en 200.000 gevolmachtigden. Gérald Darmanin (minister van Binnenlandse Zaken) had al eerder het volgende aan het veiligheidspersoneel gemeld: “Ik zeg aan politiemensen, brandweerlui en agenten van het ministerie van Binnenlandse Zaken: er zal geen vakantie kunnen worden opgenomen, we zullen integendeel nog méér mensen nodig hebben.” Schattingen hadden het over minstens 22.000 bijkomende agenten die zouden moeten worden ingezet.

Ook 18.000 militairen

starten van een reserve van 7.000 tot 9.000 supplementaire veiligheidspersonen. De militaire operatie zal lopen van juni tot september 2024 en de naam ‘Hopliet’ dragen.

Hoplieten waren, zoals bekend, de zwaarbewapende infanteristen in het antieke Griekenland.

De moderne hoplieten zullen worden ingezet om stadions te helpen beveiligen, maar eveneens kathedralen, synagogen en allicht ook islamitische gebedshuizen. De berichtgeving van Darmanin gaat vooraf aan de inval van Hamas in Israël, en de oorlog die daar intussen uit is gevolgd zal naar alle verwachtingen de onrust in Parijs enkel doen toenemen.

Het zal dus waarschijnlijk niet enkel blijven bij die reeds aangekondigde maatregelen.

Het spreekt vanzelf dat de Franse regering er alle belang bij heeft een herhaling van het bloedbad van Zwarte September in 1972 in München tijdens de Olympische Spelen te vermijden.

De Franse krant Var-Matin meldde op maandag 2 oktober dat de Franse regering 18.000 militairen zal vorderen om de veiligheid tijdens de sportieve activiteiten te garanderen. Daarnaast zal men de mobilisatie

PIET VAN NIEUWVLIET

Gérald Darmanin

VERENIGDE STATEN

Op 26 mei 2020 overleed George Floyd, een 46 jaar oude zwarte Amerikaan, tijdens zijn arrestatie. De hele wereld leek in brand te vliegen, met protestacties tegen politiegeweld, die dikwijls zelf gewelddadig werden. De agent die verantwoordelijk was voor die arrestatie, Derek Chauvin, werd schuldig bevonden aan ‘tweedegraads moord’. Niet met voorbedachten rade dus, maar met ‘kwade bedoeling’. Als blanke agent met een zwart slachtoffer, was dat vonnis door de pers al uitgesproken nog voor zijn rechtszaak begon.

Een rechtszaak aangespannen door Amy Sweasy, een van de topprocureurs van Hennepin County, tegen haar voormalige baas Mike Freeman, wegens discriminatie op basis van haar geslacht en intimidatie, leverde echter een getuigenis op die de dood van Floyd in een nieuw daglicht stelt. Tijdens de bewijsgaring kwam naar boven dat enorme druk werd uitgeoefend op de prosecutie om ‘verstikking’ te laten opnemen in de doodsoorzaak, hoewel de lijkschouwer heel duidelijk uitsloot dat enige sporen van ver-

‘Waar tafelen een hoffelijke bezigheid wordt’ Huwelijken - Recepties - Banketten - Seminaries

Fruithoflaan 15 - 2530 Boechout - 03/455 07 67 www.kasteelfruithof.com

© SHUTTERSTOCK

George Floyd toch geen martelaar?

stikking of wurging aanwezig waren. In een gesprek met Sweasy vroeg de lijkschouwer: “Wat gebeurt er wanneer het feitelijke bewijsmateriaal niet overeenkomt met het publieke verhaal waarover iedereen het al eens is? Wel, dan betekent dat een gevaar voor je carrière.”

‘Blanke duivel’ In een reactie trok opiniemaker Tucker Carlson fel van leer: de ‘enorme veranderingen’ die de Floyd-zaak hebben teweeggebracht, “omvatten, maar zijn niet beperkt tot, het decriminaliseren van diefstal, de financiële drooglegging van de politie (‘Defund the police!’), een nieuwe federale feestdag (Juneteenth), het niet langer aannemen van blanke mannen in ‘corporate’ Amerika, en, uiteraard, heel belangrijk, het voor meer dan 40 jaar naar de gevangenis sturen van een agent met de naam Derek Chauvin. Hij zou de racistische blanke duivel worden die George Floyd vermoordde.”

WIM VANRAES

protesten na dood van George Floyd

Buitenland 13

26 oktober 2023

DIPLOMATIEKE VALIES

ZWEDEN

Criminele bendes investeren in ziekenhuizen

Terwijl het (multiculturele) bendegeweld in Zweden dermate onbeheersbaar wordt dat de eerste minister voorstelt om het leger in te zetten, trekt ook de Zweedse autoriteit voor de strijd tegen de economische criminaliteit aan de alarmbel: georganiseerde criminele bendes diversifiëren hun activiteiten en richten vennootschappen en verenigingen op die steeds vaker publieke fondsen aanspreken.

De Zweedse autoriteit bevestigt formeel de infiltratie van die bendes in bedrijven die door de staat worden gesubsidieerd, zoals ziekenhuizen, vaccinatiecentra, familiehomes en instellingen die niet-begeleide minderjarige vluchtelingen opvangen. Ze stelt zelfs dat de betrokken bendes nu al meer inkomsten halen uit die witteboordencriminaliteit dan uit drugshandel, zo kan men lezen op het Zweedse informatiekanaal Samnytt.

Sara Persson, criminaliteitsexpert bij de Zweedse autoriteit in de strijd tegen economische criminaliteit, stelt dat “dezelfde personen die gisteren aan de top stonden van de drugshandel in Zweden, vandaag vennootschappen en bedrijven leiden, die voor fiscale misdrijven worden vervolgd. Het gaat om ondernemingen in familiaal advies, inzake familiale opvang, bedrijven die geld van stadsbesturen innen voor het opvangen van niet-begeleide migrantenkinderen”. Die fraude zou de bendes al 6 miljard Zweedse kronen hebben opgeleverd, twee keer zoveel als de geraamde drugsopbrengsten. Eén van de bendes die hiervan profiteert, is het netwerk Foxtrot, gecontroleerd en geleid door Fawa Majid, 36 jaar. Hij heeft de Turkse nationaliteit, maar Ankara weigert, ondanks veelvuldig verzoek, zijn uitlevering. Hij wordt gezocht voor schietpartijen, moorden en bomaanslagen.

Een drietal bomaanslagen (onder andere op maandag 2 oktober in een residentiële buurt in Stockholm) doen de Zweden beseffen dat het lakse, linkse migratiebeleid van de jongste decennia nog meer zure vruchten draagt dan oorspronkelijk gevreesd.

PIET VAN NIEUWVLIET

Chinese ambities worden in het Midden-Oosten gedwarsboomd

Economie mag dan al dé hoeksteen van het Chinese buitenlandse beleid zijn, doorheen de jaren werd ook de diplomatieke ambitie groter. Dat ze een toenadering tussen Saoedi-Arabië en Iran konden faciliteren, was een pluim op de Pekinese hoed. Maar de recente opflakkering in de Israëlisch-Palestijnse relaties zette hier een rem op. China onderhoudt een historische band met de Arabische landen. En net dat verhindert dat het een rol kan spelen in het uitwerken van een oplossing.

In juni vond een ontmoeting plaats tussen de Chinese leider Xi en de Palestijnse president Abbas. Eind oktober zou hetzelfde gebeuren met de Israëlische premier Netanyahu, alleen zorgden de recentste ontwikkelingen in de regio ervoor dat het treffen noodgedwongen uitgesteld werd.

Voor onbeperkte tijd. Zowel de geannuleerde ontmoeting als de aanval van Hamas en alles wat eruit zal volgen, is een streep door de Chinese rekening. Peking zag al een tijdje een mooie diplomatieke rol voor zichzelf in het Midden-Oosten weggelegd.

Maar wat zich de voorbije weken heeft afgespeeld, zorgde ervoor dat de puzzel gevoelig complexer werd.

Tuvia Gering, een onderzoeker aan het Institute for National Security Studies in Tel Aviv, omschreef de Chinese lijn als een van “pro-Palestijnse neutraliteit”. Men kiest ergens wel partij, maar op een voorzichtige manier om toch geen polarisatie te genereren. Het is ergens als steunen zonder veroordelen, precies zoals ze in het Oekraïense conflict deden. Dat het zwaartepunt van de steun richting Arabische landen gaat, is niet verwonderlijk. Het is een constante sinds Mao. De nuance die men erin zoekt, ontgaat alvast Israël. Er zijn echter ook argumenten die de historische traditie overstijgen.

ZUID-AFRIKA

Een telling met kanttekeningen Zopas werden in Zuid-Afrika de eerste resultaten bekend van de volkstelling van 2022. Niet alleen bleek een derde der bevolking niet effectief te zijn geteld, het zou daarnaast vooral bij de minderheden zijn gebeurd. het in 1996 nog maar 10,7 procent bedroeg.

Opvallend is ook dat de hoogste cijfers voorkomen in de provincies Gauteng (Pretoria/Johannesburg) en de West-Kaap, welke net het meest verstedelijkt zijn. Blijkbaar hadden de telambtenaren aldaar te weinig toegang tot de talrijke beveiligde en ommuurde wooncomplexen. Ook bij de leeftijdscategorie tussen 20 en 44 jaar lag het cijfer hoog. Dat die ambtenaren vooral tijdens de werkuren kwamen, zal daar ook wel voor veel tussen zitten.

Afrikaans houdt stand

De recentste tienjaarlijkse census in het land leverde een getal van 62 miljoen inwoners op, of 10,3 miljoen meer dan in 2011.

Eens te meer valt het dalende aantal blanken op. Bedroeg hun aantal in 2011 nog 4,6 miljoen (8,9 procent van de bevolking), dan was dat vorig jaar gezakt tot 4,53 miljoen (7,3 procent). Maar volgens Connie Mulder, hoofd van het onderzoekscentrum van de vakbond Solidariteit, zouden heel wat mensen niet effectief zijn geteld en was dat vooral het geval onder blanken en Indiërs. Dat niet iedereen geregistreerd wordt tijdens een census, is een oud zeer in Zuid-Afrika, maar het neemt wel toe met de jaren. Zo lag het percentage bij de laatste telling op 31,1 procent, daar waar

Duidelijk neemt het aandeel blanken in Zuid-Afrika’s bevolking dus af. Dat is vooral te wijten aan de emigratie, maar ook aan de lage geboortecijfers. Nam de zwarte bevolking van het land in 1996-2022 toe met niet minder dan 62,2 procent, dan was de aangroei onder de blanken amper 1,6 procent. Opvallend genoeg gebeurde die achteruitgang vooral onder de Engelstaligen. Hun aantal verminderde van 1,7 miljoen in 1996 tot 1,6 miljoen in 2011, daar waar het aantal Afrikaners van 2,56 naar 2,7 miljoen steeg en dat ondanks de verengelsingspolitiek van de regering. Afrikaans blijft trouwens - ook dankzij de kleurlingbevolking - de derde belangrijkste taal (10,6 procent) van het land, na Zoeloe en Xhosa. In 2011 was dat nog 13,5 procent, maar door de grote groei van de zwarte bevolking nam dat cijfer af. En net in Gauteng en de West-Kaap waar veel Afrikaanstaligen wonen, werden heel wat mensen niet geteld.

JAN VAN AERSCHOT

Pro-Arabische keuze China is zich bewust vanwaar de olie komt, die het zo broodnodig heeft. Arabische landen spelen ook een sleutelrol in hun ‘Belt and Road’-politiek, het netwerk dat het land continentaal moet ontsluiten. Minder opvallend, maar daarom niet minder belangrijk, is de motivatie dat aanschurken bij Arabische landen een manier is om te verdoezelen hoe Peking op binnenlandse vlak met de eigen moslim-

minderheid omspringt. Men maakt zich ook geen illusies over de houding van de VS, dé strategische tegenpool van het ‘Rijk van het Midden’. De pro-Israëlische lijn van Washington is een evidentie, zeker op momenten als vandaag, wanneer de Joodse staat in zijn eer gekrenkt wordt. En dus kiest men voor de andere kant, zij het met de nodige terughoudendheid, maar toch.

“China is gekant tegenover ongeveer alles wat Amerika ondersteunt”, merkt een onderzoeker van de Chatham House op.

“Peking wil ook een ondersteuner zijn van de ‘global south’. Steun aan de Palestijnen is een instrument om die allianties te onderhouden.” Het begeleidde landen als Egypte, Iran of Saoedi-Arabië in de richting van de BRICS; een mooie illustratie van die ambitie. En er wordt trouwens ook gerekend: er zijn ongeveer twee dozijn landen aangesloten bij de Arabische Liga, wat dan weer nuttige stemmen zijn in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties.

Makelaarschap ondergraven De manier waarop China een tijdje geleden optrad als makelaar in een toenadering tussen Iran en Saoedi-Arabië, is tekenend voor zijn ambitie. Maar onontbeerlijk als men een dergelijke rol wil spelen, is de geloofwaardigheid die men heeft bij de protagonisten. Het streven naar neutraliteit - pro memorie: ‘pro-Palestijnse neutraliteit’ - ondergraaft die credibiliteit. Dat men zelfs niet tot een formele veroordeling kwam van de Palestijnse agressie, heeft in Israël veel kwaad bloed gezet.

De recente gebeurtenissen plaatst de Chinezen in een moeilijk parket. De betrokkenheid van de VS in het conflict is reëel en direct. Het is een stem waarnaar geluisterd wordt, maar wat kan Peking daar tegenover plaatsen? Het makelaarschap vereist (voldoende) neutraliteit. Dat was het geval toen Peking de Saoedi’s en de Iraniërs rond de tafel bracht, maar vandaag moeten ze lijdzaam toekijken. Toen de aanslagen van 11 september plaatsvonden, was de Chinese bereidheid die beelden via de staatstelevisie aan haar bevolking te tonen gering.

Toch stuurde men een ondersteunende telegram naar de toenmalige Amerikaanse president Bush. Een verstandige zet. Misschien had een soortgelijke demarche naar Tel Aviv toe een nuttige investering geweest in net die diplomatieke ambities die China (ook) in het Midden-Oosten koestert. Een telegram kan nu eenmaal voor ingrijpende diplomatieke gevolgen zorgen.

GDD

14 Interview

26 oktober 2023

“Jongeren hebben geen vertrouwen meer in de politiek als instrument om de wereld te veranderen” JULIEN DE WIT VOORZITTER VVS Julien De Wit (23) wilde in zijn nieuwste boek, ‘Ge(e)neratie’, beschrijven wat ‘Generatie Z’ zo speciaal maakt, maar uiteindelijk bleken de verschillen met de ‘oudere’ generaties niet zo groot te zijn als hij aanvankelijk had gedacht. Jongeren en ouderen blijken immers vaak met dezelfde problemen te kampen, onder meer op het vlak van mentaal welzijn en armoede.

E

en van de thema’s die De Wit in het boek behandelt, is politieke vernieuwing. Zijn conclusie is dat jongeren niet meer wakker liggen van de politiek als systeem, maar dat hun sociaal engagement nog steeds erg sterk is. Hij verwijst daarbij naar de klimaatmarsen en het protest tegen de uitspraak in de zaak-Reuzegom.

Het is niet correct om de huidige generatie jongeren als een sneeuwvlokjesgeneratie te bestempelen “De sociale bewogenheid ís er, maar jongeren hebben geen vertrouwen meer in de politiek als instrument om de wereld te veranderen”, legt hij uit. “Dat is een heel pijnlijke vaststelling, omdat de politiek vroeger werd beschouwd als een motor van verandering.

Vandaag willen jongeren op een andere manier impact hebben, bijvoorbeeld vanuit het verenigingsleven. Dat was vroeger ook zo, maar toen was het bijna vanzelfsprekend dat ze zouden doorstromen naar de politiek.

Dat is vandaag veel minder het geval.”

Zijn jongeren terughoudender om zich politiek te engageren omdat ze zichzelf op jonge leeftijd nog geen etiket willen opkleven?

“Omdat we in gepolariseerde tijden leven, weegt een etiket zwaarder door. Vroeger waren er natuurlijk de zuilen, maar ik heb het gevoel dat er toen meer respect was voor etiketten. Experten die in het boek aan bod komen, geven aan dat de respectabiliteit van de politiek is gekelderd. Vroeger werden parlementsleden, burgemeesters of andere dragers van een uitvoerend mandaat aanzien als een ‘grote meneer of mevrouw’, terwijl ze nu vooral het mikpunt van spot zijn.”

Is de ‘padafhankelijkheid’ van een politiek mandaat te sterk?

“In België zijn we er sterk van overtuigd dat mensen voor de rest van hun leven op dezelfde manier blijven denken, terwijl dat helemaal niet zo hoeft te zijn. Dat iemand een bepaald etiket opgekleefd krijgt, wil niet zeggen dat hij of zij het met alle standpunten die daarmee worden geassocieerd, eens is. Door iemand een etiket op te kleven, ga je bepaalde persoonlijkheden herleiden tot het vakje waarin je ze wil opsluiten. Het is niet gezond om dat met mensen te doen.

Mensen kunnen veranderen van ideeën en hun gedachten bijstellen.”

Wat was uw drijfveer om het boek te schrijven?

“Ik heb geprobeerd om er een positief boek van te maken, omdat jongeren heel vaak met negatieve zaken worden geconfronteerd. Als je de berichtgeving over onze toekomst moet geloven, dan gaan we allemaal binnen afzienbare tijd dood en zullen we alleen nog maar ellende kennen. Er zijn heel veel negatieve impulsen en ik wilde daar een hoopvol verhaal tegenover plaatsen door experten met jongeren in gesprek te laten gaan.”

“De onderwijskwaliteit is nu even gedaald, maar er zijn wel degelijk manieren om die terug op te krikken. Het heeft nog steeds zin om naar school te gaan en om leerkracht te worden. Leerkrachten maken geen deel uit van een gefaald systeem en kunnen wel degelijk het verschil maken. De idee dat jongeren het verschil kunnen maken, is bij sommigen aan het uitdoven, omdat ze te veel negatief nieuws te verwerken krijgen.”

In een open brief luidde u begin dit jaar samen met onder anderen Jef Druyts, de voorzitter van Jong Vld Leuven, de alarmbel over het federale begrotingstekort. Wat hoopten jullie daarmee te bereiken?

“Politici moeten de rekening maken. Ze kijken voortdurend naar de burgers. Die moeten het steeds beter doen en almaar meer betalen, maar we zitten nu al met het hoogste overheidsbeslag ooit. Van een kerntakendebat is zowel op federaal als Vlaams niveau helemaal geen sprake. Voor de Vivaldi-regering, bijvoorbeeld, zijn de begrotingsonderhandelingen niet het juiste moment om de grote hervormingen te bespreken, maar dat zouden ze net wel moeten zijn. Alle partijen willen hun ‘quick win’ binnenhalen. De begroting is voor hen zoals een kredietkaart zonder limiet: ze blijven maar geld uitgeven. Het lijkt alsof niemand het saldo van die kredietkaart in de gaten houdt en dat maakt me bang.

Op die manier hypothekeer je de toekomst van heel wat jonge mensen. De regering is nu bezig over de pensioenbonus, terwijl mijn generatie misschien geen pensioen meer zal kennen door de verschrikkelijke toestand van het land. Bij heel veel mensen is de wil aanwezig om erop vooruit te gaan en hun beste beentje voor te zetten. Bij de overheid daarentegen is de wil om orde op zaken te stellen volledig afwezig. Dat is heel kwalijk.”

Zijn jongeren te soft geworden?

“De mentale weerbaarheid van jongeren is een pijnpunt. Daar moeten we aan werken.

Maar het is niet correct om de huidige generatie jongeren als een sneeuwvlokjesge-

neratie te bestempelen. Ik ken heel wat jongeren die vandaag hun studies combineren met verschillende jobs om de rekeningen te kunnen betalen. Hen kan je bezwaarlijk sneeuwvlokjes noemen. Hetzelfde geldt voor jongeren die als mantelzorger voor hun ouders zorgen of zich inzetten voor een vereniging. Die nemen heel wat lasten op hun schouders om van de wereld een betere plaats te maken. De huidige generatie is natuurlijk wel in grote welvaart opgegroeid en heeft nooit iets anders gekend. Toch mogen we die welvaart niet als vanzelfsprekend beschouwen. We moeten er af en toe bij stilstaan dat we veel geluk hebben dat we op dit moment en in dit deel van de wereld geboren zijn.”

Afgelopen zomer was er discussie over de vraag of het nog van deze tijd is om studenten ‘cum laude’ te laten afstuderen. Moeten studenten nog kunnen excelleren?

“Ja, dat is heel belangrijk. Als Remco Evenepoel een fantastische rit rijdt, zijn we er als de kippen bij om hem te bejubelen. Maar als je op intellectueel vlak fantastische prestaties levert, mogen we die niet benoemen, omdat andere mensen zich dan ongemakkelijk zouden kunnen voelen. Dat mensen kunnen excelleren, betekent niet dat er geen plaats meer is voor mensen die hun best hebben gedaan, maar niet tot de top behoren, wel integendeel.”

Bij de overheid is de wil om orde op zaken te stellen volledig afwezig Is het onderwijs volgens u doordrongen van een zesjescultuur?

“Er is nog ruimte om te excelleren, maar we moeten die wel bewaken. Het lijkt soms alsof excellentie en democratisering lijnrecht tegenover elkaar staan, terwijl ze net in elkaars verlengde liggen. Dankzij de democratisering kunnen we iedereen de kans geven om te excelleren.”

Is het problematisch dat jongeren hun stemgedrag laten afhangen van de aanwezigheid van bepaalde politici op TikTok? PVDAfractieleider Jos D’Haese is daar bijvoorbeeld erg populair maar velen kennen hem enkel om die reden.

“Het is altijd al zo geweest dat mensen stemmen op politici die ze toevallig kennen van de televi-

JULIEN DE WIT • Geboren op 25 januari 2000 • Student Internationale betrekkingen en diplomatie aan de UAntwerpen • Voorzitter van de Vlaamse Vereniging van Studenten (VVS) • Columnist bij Trends sie. Voor jongeren houdt de aanwezigheid van politici op sociale media een verplichting in om - voor ze hun stem uitbrengen - te onderzoeken waar een politicus precies voor staat. In tegenstelling tot TikTok maakten de media vroeger wel een onderscheid tussen juiste en onzinnige uitspraken van politici. Die filter is volledig weg en politici kunnen mensen van alles wijsmaken. Als je je alleen baseert op hun TikTok-video’s, leven we zowel in het beste als het verschrikkelijkste land ter wereld. Dat is niet gemakkelijk voor jongeren. De boodschap waarmee ze het meest geconfronteerd worden, staat uiteindelijk op hun netvlies gebrand.”

Dries Van Langenhove richtte zich eind augustus op de IJzerwake tot de jongeren met de boodschap dat ze “moeten stoppen met Netflixen en pornokijken”. Wat maakt iemand als Van Langenhove zo aantrekkelijk voor jongeren?

“De extremen brengen een heel eenzijdig, maar duidelijk verhaal in onzekere tijden.

Het middenverhaal wordt gewoonweg niet verteld. De waarheden waarmee we geconfronteerd worden, lijken allesbehalve absoluut te zijn. Het lijkt wel alsof iedereen zijn eigen waarheid mag fabriceren en je als burger maar te kiezen hebt tussen die verschillende waarheden. Er is ook maatschappelijk weinig houvast. Vroeger werden we grootgebracht in een gemeenschap die ons bepaalde waarden en normen meegaf. Door de toenemende individualisering moeten we die waarden en normen nu zelf samenstellen. Dries Van Langenhove geeft een aantal duidelijke richtlijnen die aanslaan bij mensen die richting zoeken. Die leegte wordt ook opgevuld door Andrew Tate en andere ‘influencers’. Ze maken met andere woorden gebruik van een leemte en kapitaliseren daar ook politiek op.”

ANTON SCHELFAUT

Julien De Wit, ‘Ge(e)neratie’, september 2023, uitgeverij Ertsberg, 240 p., ISBN 9789464750157

Vlaming in de VS 15

26 oktober 2023

In deze rubriek maken we kennis met Wim Vanraes (°1980). Hij zal ons wekelijks onder meer vertellen over hoe hij het leven als Vlaming in de VS ervaart, wat hij als familieman met vrouw en vier kinderen allemaal meemaakt in het dagelijkse leven en wat zijn band nog is met Vlaanderen.

HET LEVEN ALS VLAMING IN DE VS

Impact demografie op onderwijs VS Mijn vrouw werkt in Dunellen Public Schools. Dunellen is een piepkleine gemeente met iets meer dan 7.500 inwoners. 42 procent is blank, 8,5 procent is zwart, 5,2 procent is Aziatisch en 42,8 procent is latino. Toen ze begon met lesgeven, was dat nog 80 procent blank en 15 procent latino. De kinderen in haar school, de lagere school, geven die demografische realiteit weer.

Nu het einde van het jaar nadert, vroeg ze aan een van haar latino-leerlingen in het derde leerjaar of hij deze zomer zijn familie in zijn land van herkomst terug zou bezoeken. Plots heel bezorgd en angstig schudt hij zijn hoofd. “Nee, dat kan niet”, legt hij uit. “We zijn niet met het vliegtuig gekomen, maar via het water.” Het trauma van die illegale overtocht zit er overduidelijk in, met de gevaarlijke oversteek van de Rio Grande en de trek doorheen de woestijn ervoor en erna…

Druk op de scholen Dat is de realiteit in de kleine, armere gemeentes. Daar komen die illegale immigranten samen, want daar kunnen ze zich de huur van een huis permitteren.

Soms met meerdere families in hetzelfde huis om de kosten te drukken, terwijl de ouders vaak twee of soms zelfs drie verschillende jobs hebben, en letterlijk dag en nacht werken met enkele uren slaap tussendoor. In mijn vrouws schooldistrict ontvangt men niet de kinderen van de gegoede latino-immigranten. Een groot aandeel spreekt amper of zelfs helemaal geen Engels. Dat zorgt voor een enorme druk op

de scholen, maar ook op de andere leerlingen en studenten.

Doordat het hele niveau van de klas achteruitgaat, is er minder tijd voor bijvoorbeeld meer gevorderde uitdagingen. Veel immigrantenkinderen hebben extra hulp nodig, zijn trager wegens hun taalachterstand en dat houdt de hele klas achter, omdat het een steeds grotere groep wordt.

Meer welgestelde gezinnen vluchten weg uit die armere gemeenten, als ze kunnen, om hun kinderen betere kansen te bieden in scholen die wel tijd kunnen spenderen aan die extra lessen van een hoger niveau, en zo minder geld te moeten besteden aan het omhoogtrekken van soms volledige analfabeten.

Cultuurschok Mijn vrouw spreekt een mondje Spaans en doet enorm haar best om haar leerlingen zoveel mogelijk te helpen. Maar toen ze een evenement organiseerde voor de ouders - in de eerste plaats gericht op latino-ouders - om hen uit te leggen wat ze in de school deden, en hoe ouders zelf konden helpen, kwam niemand opdagen.

Voor een stuk door een zeker wantrou-

wen, anderzijds omdat ze gewoon geen tijd hebben door hun verschillende jobs, maar ook door een zeker teveel aan vertrouwen. In hun denken zijn tweetalige scholen prestigieus. Waar ze vandaan komen, zoals Mexico, Costa Rica, Colombia enzovoort, zijn het de rijke en elitescholen die tweetalig zijn. Maar hier, op dat niveau van gewone openbare scholen in minder gegoede districten, is dat gewoon een reflectie van een veranderende demografie, en niet van een hoger niveau…

Latino’s zijn er nu nipt in de meerderheid.

Ze houden van de schoolactiviteiten waar ze kunnen pronken met hun eigen cultuur, hun keuken, hun klederdracht, hun muziek en hun dansen. En met zo’n groot aandeel is er bij hen thuis en in het dagelijkse leven amper een noodzaak om Engels te spreken. Voor heel wat immigrantenkinderen is precies de school de enige plaats waar ze Engels horen. Het is enorm frustrerend voor leerkrachten, zoals mijn vrouw (en in mindere mate voor mijzelf, ik had één studente die haar jaar begon zonder Engels te kunnen), om dergelijke noden te zien en zo weinig te kunnen doen.

Structureel probleem Er is een structureel probleem. Mijn vrouw en zovele leerkrachten met haar willen die kinderen de best mogelijke kansen bieden, voor zover het in hun macht ligt, door hen de kennis en de vaardigheden aan te leren die ze nodig zullen hebben. Maar het is vaak dweilen met de kraan open. Of een

Vrouw en dochter van Wim

moeilijke keuze: meer tijd besteden aan de kinderen met taalachterstand of meer tijd besteden aan het bieden van uitdagingen en meer persoonlijke hulp aan de rest van de klas? Allebei is zelden mogelijk…

Er is toch wat licht aan het einde van deze tunnel, zegt mijn vrouw, want tegen dat haar leerlingen in ‘high school’ komen, kunnen ze doorgaans wel vlot Engels en assimileren ze zich. Maar het percentage mag dan wel niet veel meer stijgen of er zijn geen andere kinderen meer om mee te assimileren, en er is geen Amerikaanse cultuur meer om van te leren.

WIM VANRAES

BOEK

De geopolitieke tragedie - de rol van angst, macht en het noodlot op het wereldtoneel “We reizen om te leren” was het devies van mijn vader zaliger. Dat moet van Robert Kaplan wel een bijzonder wijs man hebben gemaakt, gezien het aantal reizen dat de man van 73 lentes op de teller heeft. Zijn ervaringen in onder andere Irak en Jemen brachten het inzicht dat men met recht en reden moet gruwen van dictatoriale regimes. Maar erger dan die repressie is de complete chaos die ontstaat uit burgeroorlog en als gevolg het ontstane machtsvacuüm. Lezers herinneren zich misschien de recensie van het eerdere werk ‘De Adriatische Zee’, waarin hij zich ontpopt als een scherp observator die zijn reflecties in een historisch en geopolitiek kader situeert.

Dit boek is meer een filosofische bespiegeling van de mens als persoon en als politiek wezen. Zijn muze laaft zich gretig aan de oud-Griekse bron. Die is zo diepzinnig en veelzijdig dat het lijkt alsof na de Oudheid over het menselijk gedrag en het leven maar weinig origineels meer is geschreven. Wat Kaplan aan het papier toevertrouwt, is niet enkel verfrissend qua concept, maar bevat een behoorlijke dosis aan conservatieve inzichten. Denk bijvoorbeeld aan Kaplans kritiek op het neoconservatieve beleid van de Amerikaanse presidenten Clinton, Bush jr. en Obama. De blinde ijver om overal de democratie in te voeren, heeft de wereld niet bepaald beter gemaakt, integendeel. De chaos in Irak en Afghanistan zijn de rokende overblijfselen. Kaplan citeert de Perzische filosoof Al-Ghazali dat “één jaar anarchie erger is dan honderd jaar tirannie”.

Het verklaart waarom een vermoeide bevolking zo makkelijk haar lot in handen van een willekeurige dictator legt, zolang die de orde maar herstelt. Orde komt voor vrijheid, want zonder orde kan niemand in vrijheid leven.

Wees bescheiden De Amerikaanse geopolitieke denker pleit inzake buitenlands beleid voor een meer terughoudende houding waarbij hij Bush sr. als voorbeeld aanhaalt. Hij was de laatste president die WO II actief meemaakte en de gevaren van oorlog helder voor ogen had. Vader Bush stelde zich inzake Oekraïne voorzichtig

op tegenover Rusland en sprak zich uit tegen het geweld van de Chinese overheid tegen haar bevolking zonder de diplomatieke relatie op het spel te zetten. Dient de strijd tegen onrecht dan geen speerpunt van elke westerse mogendheid te zijn? Nee, stelt Kaplan. En hij grijpt daarbij terug naar de Griekse literatuur, meer bepaald de tragedie, om zijn punt te staven. We zijn allemaal opgegroeid met de noodlottige verhalen van Oedipus en Antigone. Het goede nastreven en toch het slechte bekomen.

Ook Shakespeare liet zich later in de geschiedenis dankbaar inspireren door datzelfde

thema. Een tragedie houdt namelijk de gevolgen van menselijk handelen tegen het licht.

Niet op een lichtvoetige wijze als de komedie, maar diepzinniger en zwaarder op de hand.

Het boek benadrukt dat de mens niet zozeer verdeeld wordt tussen goed en kwaad, maar in plaats van dat laatste twijfelt om goed te doen, wat uiteindelijk leed veroorzaakt. Wees bescheiden, houdt de Griekse tragedieschrijver zijn toeschouwers voor. Meer verstandige en moreel hoogstaande personen gingen u voor en liepen in hun ongeluk. Kaplan koppelt dat ook aan de bredere maatschappij: “De regelmaat van het leven van de middenklasse bevordert de illusie dat de wereld voorspelbaar en goedaardig is.”

Inspiratie om te verontrusten De stap naar de tragedie is snel gezet wanneer neoconservatieven dachten dit aardse paradijs te exporteren naar het buitenland zonder lokale weerstand en dus zonder hoge militaire prijs: “Zelfs toen al duidelijk was geworden dat Irak een catastrofe was en Afghanistan op het moeras afstevende, was in 2001 een aanzienlijk deel van de bestuurlijke elite voorstander van een gewelddadige omverwerping van het regime in Libië, wat uitliep op een nieuwe ramp. Zo’n gedragspatroon leidt tot een zekere mate van decadentie, want te weinig mensen dicht bij de top betalen een emotionele of psychologische prijs voor hun vergissingen en evenmin lopen zij reputatieschade op. Hierdoor wordt de ontwikkeling van gevoel voor het tragische belemmerd.” Nicholas Talebs filosofie van ‘Skin in the Game’ loert hier nauwelijks subtiel om de hoek.

Klassiek-tragisch is dat het berouw na de zonde komt. Denk maar aan koning Oedipus die, na het besef zijn moeder getrouwd te hebben, zichzelf de ogen uitsteekt. Het wrede lot dat hij toen pas de diepere waarde van het leven snapte. Zelden leert men uit andermans fouten, maar Griekse schrijvers hoopten toch dat effect

te sorteren. “Literatuur moet ons niet alleen inspireren, maar ook verontrusten”, poneert het boek ergens. Door het irrationele te onderschatten, krijgt het geluk van het tragische personage plots een onverwachte wending die de toeschouwer tot verbazing en hopelijk ook tot inzicht brengt. Kaplan is voor zijn landgenoten hard: “Amerikanen hebben nooit geleerd wat de oude Grieken wisten: niet voor alle vraagstukken bestaat een oplossing, en daarom moeten we de wereld grotendeels aanvaarden zoals ze is.” Vooral omwille van het ontbreken van een vooroudercultus die de ernst en waarde van grijze haren niet onderschat.

De rol van Eton en Cambridge Neem dus zeker bij gelegenheid dit boek ter hand om u te laten inspireren door de antieke wijsheden. Het bijzondere van het boek is dat het in vele domeinen van het leven toepasbaar is. Voorzichtigheid, bescheidenheid, zelfkennis en inzicht in de eigen beperkingen zijn handige instrumenten om zich terdege op de onverwachte wendingen en tegenslagen in het leven voor te bereiden. Ook de moraalridders die de wereld gemakshalve zwart-wit indelen, krijgen de raad zich beter en dieper te informeren naar de dilemma’s waarmee elke beleidsmaker kampt. Nog een laatste maal geven we de auteur graag nog eens het woord: “Bij al die inspanningen zullen de klassieke literaire werken voor degenen die geen oorlog of dodelijke slachtoffers van nabij hebben meegemaakt, uiteindelijk degelijkere en bruikbaardere gidsen zijn dan welke methode van sociaalwetenschappelijk onderzoek ook.”

Ooit verkondigde hertog van Wellington dat de slag bij Waterloo gewonnen werd op de speelvelden van Eton en Cambridge. Dan moet tijdens de lessen antieke cultuur in respectievelijke collegezalen gedoceerd zijn hoe het Britse Rijk te laten groeien en bloeien.

PIETER VANDERMOERE

Robert D. Kaplan, ‘De geopolitieke tragedie - de rol van angst, macht en het noodlot op het wereldtoneel’, 2023, Het Spectrum. 176 p., 21,99 euro ISBN 9789000386154

16 Cultuur FILM

26 oktober 2023

Killers of the Flower Moon in een Amerika dat een steeds meer geïndustrialiseerde koers begint te varen. Durfkapitalisten betalen de indianen dan ook royale sommen in ruil voor boorrechten in hun reservaten. Hierdoor wordt de stam op korte tijd het per capita rijkste volk in het land en kan zich zelfs blanke bedienden veroorloven. Het duurt dan ook niet lang alvorens er massaal gelukzoekers beginnen toestromen in de hoop hun deel van de welvaart in de wacht te slepen. De vervulling van de ‘American Dream’ blijkt een danig aanlokkelijk idee dat enkelen tegen elke prijs proberen om zich meester te maken van de rijkdom van de autochtone bevolking.

Wolf in schaapsvacht

Eind 19deeeuw ontdekken de Osage-indianen oliebronnen op hun grondgebieden in Oklahoma. Na de Eerste Wereldoorlog leidt dat zwarte goud tot algehele belangstelling

APPLE TV+

Indien ‘Killers of the Flower Moon’ het (onbedoelde) sluitstuk van Martin Scorsese (80) zijn ruim zes decennia overspannende carrière blijkt, kan menig filmliefhebber vredig terugkijken op de artistieke verwezenlijkingen van de Italiaans-Amerikaanse cineast. In zijn langste film tot nog toe vertelt hij de tragedie van de indianenmoorden in Osage County. Een meeslepende vertelling die alle tijd neemt om stapvoets een waargebeurd drama uit de doeken te doen.

Onder die nieuwkomers bevindt zich ook Ernest Burkhart (Leonardo DiCaprio), een onbenullige veteraan die naar Osage County verhuist om bij zijn oom William Hale (Robert De Niro) in te trekken. Die laatste is veehouder en een notabel figuur in de lokale gemeenschap. Hale omschrijft zichzelf als “een vriend van de Osage”, spreekt hun taal

en presenteert zich met de hulp van gulle giften aan scholen en hospitalen als hun loyale bondgenoot. Een façade als een wolf in schaapsvacht, zo blijkt.

‘Killers of the Flower Moon’ is een film die zich in de eerste act meer bekommert om het hoe van de gebeurtenissen, dan het wat.

Nooit heerst de illusie dat de blanke overspoeling een positieve verandering betekent voor het Osage-volk. Goudkoortsige mannen huwen indiaanse vrouwen in de hoop hen te overleven en hun oliegelden te erven. Artsen loochenen hun deontologie door de Osage onwaardige medische hulp te verlenen en moorden vinden plaats zonder gerechtelijke vervolging. Het kwade is openlijk en begroet hen met de glimlach.

Lily Gladstone Hale ziet Ernest dan ook als een eenvoudig doelwit voor manipulatie om de aangroei van het familievermogen te verzekeren. Als taxichauffeur voor welgestelde indianen valt het oog van de veteraan immers al snel op volbloed Mollie (Lily Gladstone) en zijn

Lily Gladstone en Leonardo DiCaprio

oom overtuigt hem om de vrouw tot zijn echtgenote te maken. DiCaprio vult dan wel de schoenen van het hoofdpersonage, zijn al te bekende grimassen roepen voornamelijk herinneringen op aan zijn overbekende rollen van weleer. Een handicap waar Gladstone dankzij haar beperkte bekendheid niet aan lijdt. Beperkte dialoog, veelzeggende blikken gevuld met beheerste emotie - en uitbarstingen wanneer het moet - maken haar een bijzonder boeiende verschijning die alle aandacht naar zich toe zuigt. De complexiteit en gelaagdheid van hun huwelijk mist ergens wel inzicht in Ernests beweegredenen en werkelijke toewijding om volwaardig tot bloei te komen.

Personages op de voorgrond Het mag dan wel de eerste western van Scorcese zijn, stilistisch vallen er geen kinderziektes in de vormgeving te bespeuren. Eenvoudige cameraposities plaatsen de personages en hun dialoog zonder enig spoor van ijdelheid op de voorgrond. Scorsese begrijpt dat schilderachtige landschappen of flitsende cuts op zichzelf geen blijk geven van intellectualiteit of spanning. Muzikaal krijgt de kijker verder geen Britse rocklegendes als Cream en Eric Clapton te horen, zoals in ‘Goodfellas’, maar dankzij de omineuze maatslag van de recent overleden Robbie Robertson merkt de kijker haast instinctief de naderende dreiging. De wolf wacht immers geduldig zijn kans af.

‘Killers of the Flower Moon’ biedt veel en pretendeert niets. Een meesterlijke verkenning van een onderbelicht hoofdstuk uit de Amerikaanse geschiedenis.

‘Killers of the Flower Moon’ is nu in de bioscoop

SIMON SEGERS

DE WERELD DRAAIT DOOR

Victoria’s Secret herontdekt het geheim van succes Ondanks lovende reacties van critici, ziet lingeriemerk Victoria’s Secret zich genoodzaakt om de woke marketingstrategie waarmee het bedrijf de afgelopen jaren uitpakte, achter zich te laten. Het blijkt namelijk nog maar eens dat journalisten en klavierhelden niet steeds als mondstuk van de consument kunnen fungeren. En elk bedrijf is uiteindelijk maar zo ‘progressief’ als de winstmarges toelaten.

Inclusieve seksualiteit In nieuwe campagnes kiest Victoria’s Secret opnieuw voor bewezen schoonheid met figuren als Emily Ratajkowski en Hailey Bieber, hoewel ook enkele zogenaamde ‘plus-sizes’ op de catwalk mogen koketteren. Het label blijft opteren voor ‘inclusieve seksualiteit’, maar stuurt het schip tegelijk ook weg van potentiële controverse. “Ondanks alle inspanningen van iedereen, bleek het onvoldoende”, zei CEO Martin Waters over de gefaalde poging tot ‘rebranding’. Wie had immers kunnen vermoeden dat pronken met androgyne voetbalspeelsters en biologische mannen zich niet in succesvolle verkoopcijfers zou vertalen?

Net zoals Playboy zijn doelpubliek vervreemdde door niet langer naaktfoto’s te publiceren, heeft ook Victoria’s Secret een cruciale fout begaan door vrouwelijke schoonheid en seksualiteit te ruilen voor politieke correctheid. Het mag dan ook niet verbazen dat beide merken die beslissing al snel ongedaan maakten. Edward Razek had al die tijd gelijk.

SIMON SEGERS

SHUTTERSTOCK

MEME VAN DE WEEK

Dalende omzet is voldoende reden om het alarm te slaan en over de 5 procent afname tegenover vorig jaar gaat de gemiddelde raad van bestuur niet lichtzinnig. In 2020 genereerde het merk wereldwijd nog 7,5 miljard dollar, maar voor het huidige fiscale jaar lijkt Victoria’s Secret op 6,2 miljard af te stevenen. Die penibele financiële situatie volgt, althans volgens de bedrijfsleiding, uit een ‘rebranding’ als reactie op het groeiende succes van digitale concurrenten. Onder die merken vallen onder meer ThirdLove en Parade, bedrijven die zich presenteren met hyperprogressieve slogans die bijvoorbeeld zwaarlijvigheid aanmoedigen. Victoria’s Secret kon dus niet achterblijven.

Victoria's Angels

Eward Razek Het modelabel pakte daarom uit met figuren als voetbalspeelster Megan Rapinoe, berucht om haar weeklachten over de loonkloof tussen mannelijke en vrouwelijke voetballers, en met Valentina Sampaio, een transgendermodel. In 2018 uitte hoofd marketing Edward Razek, het brein achter de overbekende Victoria’s Secret Angels, nog zijn aversie voor de inclusie van transseksuele modellen in de shows van het merk. Hij kwam later op zijn woorden terug en verontschuldigde zich voor de uitlatingen. Desondanks verliet Razek in 2019 het bedrijf, toevallig omstreeks dezelfde tijd dat Sampaio er begon te modelleren.

Cultuur 17

26 oktober 2023

KUNST

LEZERSBRIEVEN

Krasse koppen

PAUL VAN TIGCHELT Internationale topstukken

Michael Sweerts, Hoofd van een meisje, ca. 1654

Een jaar na de heropening pakt het KMSKA in Antwerpen uit met een eerste tijdelijke tentoonstelling. Met topstukken uit de hele wereld belicht de expo een uniek genre dat populair was in de zestiende en zeventiende eeuw: de tronies. Dat zijn verbluffend geschilderde karakterkoppen van gewone mensen.

‘Krasse Koppen’ is geen tentoonstelling met portretten van gefortuneerde of bekende mensen die zich in vol ornaat lieten vereeuwigen. Het KMSKA focust op de tronies (het oude Nederlandse woord voor gezichten). Het zijn ‘koppen’ van anonieme, gewone mensen met vaak ongewone uitdrukkingen.

Een vroeg en mooi voorbeeld op de expo is ‘Een oude vrouw’ (ca. 1513) van Quinten Massijs. Hij schilderde een cartoonesk en grotesk portret van die dame, en voorzag haar van een gerimpelde boezem en ouderwetse kledij. Het is pure spot en satire. Het werk kreeg de alternatieve titel ‘De lelijke hertogin’, maar wie hier is afgebeeld, weten we niet en dat geldt voor nagenoeg alle werken op de tentoonstelling.

rijke opdrachtgevers en verlost van de saaiheid van de ernstig starende blik van de formele portretkunst.

Dat opende ruimte voor de zuiverste vorm van de stijl en de techniek van de kunstenaar. De koppen die op de expo te zien zijn, zijn vaak veel sterker dan de koppen we op de grote schilderijen van de meesters aantreffen.

‘Krasse koppen’ brengt maar liefst 76 internationale topstukken samen. Op ‘De Kruisdraging’ (ca. 1510) van Jheronimus Bosch is Christus omringd door expressieve, lelijke, boosaardige koppen.

Even schitterend is ‘Jesus onder de Schriftgeleerden’ (1506) van Albrecht Dürer. Hij plaatst de lelijkste en de mooiste gezichten dicht bij elkaar, wat de gevoelsimpact sterk vergroot. Pieter Bruegel de Oude schilderde het hoofd van een boerin in zijn typische stijl: een verweerd gezicht met de mond wijd opengesperd.

In de zeventiende eeuw bleven de tronies een geliefkoosd genre, ook in de Noordelijke Nederlanden. Peter Paul Rubens is uiteraard present, onder andere met de gezichten van een bebaarde man en van een Afrikaanse man.

Het zijn weergaloze voorbeelden van Rubens’ uitzonderlijke talent.

Adriaen Brouwer was een meester in het schilderen van extreme gezichtsuitdrukkingen, met als voorbeeld ‘De bittere dronk’ (ca. 1636), waarop een man zijn walging na het innemen van een medicijn heel krachtig uit.

De kunstenaars die tronies schilderen, maakten graag gebruik van lichtwerking. De geboren Brusselaar Michael Sweerts doet dat in het gevoelige ‘Hoofd van een meisje’ (ca. 1654) op een subtiele manier. Dat schilderij bewijst dat Sweerts onterecht in de vergetelheid is geraakt en dat hij kan wedijveren met Johannes Vermeer.

Diens ‘Meisje met de rode hoed’ (ca. 1669) is eveneens te bewonderen op de tentoonstelling, net zoals Rembrandt, nog zo een buitengewoon talent om gezichtsexpressies in beeld te brengen. Het zijn stuk voor stuk krasse koppen die we op de expo te zien krijgen: eeuwenoud maar nog altijd bijzonder krachtig en boordevol leven.

MMMV

Tentoonstelling ‘Krasse koppen’, nog tot 21 januari 2024, KMSKA, Antwerpen, www.kmska.be

SNELHEIDSBEPERKINGEN Pallieterke, Graag wil ik even reageren op het schrijven van H. Brion en D. Simoens.

Met cijfers kan je veel uitleggen. Er zijn er die willen dat we maar 90 km per uur op onze autostrades mogen rijden ten voordele van het heilige klimaat en milieu. Als je nu de vergelijking maakt tussen 90 en 120 km per uur. Laten we nu eens een afstand nemen van 180 km. Dan is de bestuurder die 90 km per uur rijdt 2 uur onderweg. De bestuurder die 120 rijdt, slechts 1 uur en 30 minuten. Met andere woorden, de tragere bestuurder stoot dus een halfuur langer CO₂ en stikstof uit. Dat klinkt anders dan 2 minuten tijdwinst. Uiteraard wil ik het milieu niet om zeep helpen en zal de tragere bestuurder waarschijnlijk in totaal minder hebben uitgestoten, maar is het verschil tussen beide wel zo groot dat het de wereld zal redden?

Dirk Callens, Melsele

VAN QUICKENBORNE Pallieterke, De pers focust op het verkeerde bij het ontslag van ‘Quickie’. Inderdaad, als volleerd opportunist zag ‘Q’ deze week dat de lokale peiling voor Kortrijk zijn 'Partij van de Burgemeester' niet meer als grootste aanduidt, en dat zijn vervangster een betere score krijgt dan hijzelf. Wetende dat hij volgend jaar met Open Vld geen enkele kans meer maakt op een belangrijke federale post, kiest hij volop opnieuw voor Kortrijk en hoopt hij het resterend jaar te gebruiken om lokaal zijn populariteit weer op te krikken. Dat is de echte reden waarom hij ontslag nam, want als supergetalenteerde kazakkendraaier had hij voor de justitieblunder ook wel een smoes bedacht.

Carl Kins, Kortrijk

Van studiekoppen tot apart genre Al in de vijftiende eeuw trokken schilders de straat op om modelgezichten te zoeken voor hun kunstwerken. Vluchtige schetsen van doodgewone mannen, vrouwen en kinderen werden uitgewerkt tot personages in Bijbelse of mythologische taferelen. Die studiekoppen deden alleen dienst in het atelier van de kunstenaar.

In de zestiende eeuw zorgden kunstenaars voor een aardverschuiving. Ze weekten het gezicht, het hoofd, los uit de context van de taferelen om het afzonderlijk te tonen, om ermee te spelen (bijvoorbeeld te voorzien van gekke bekken) en ook om het te verkopen. In die tijd was er een bloeiende kunstmarkt in de Zuidelijke Nederlanden en dat opende de deur voor vernieuwing. Niet alleen de tronies ontstonden dan, maar ook nieuwe genres zoals het landschap en herbergtaferelen.

Tronies waren voor kunstenaars een interessant genre. Ze waren vrij van de controlerende invloed van

Pallieterke, Hebben jullie ook naar het VRT NWS journaal van 19 uur op zondag 22 oktober gekeken? De nieuwe minister van Justitie, Paul Van Tigchelt, wil zorgen voor oplossingen en zal naar eigen zeggen meteen baanbrekend werk verrichten met betrekking tot de realisatie van een betere veiligheidsketen rond illegale mensen “van slechte wil”. Hij beklemtoonde de hoogdringendheid, die waarschijnlijk ingegeven was door de paniek die was ontstaan na de gebeurtenissen van de laatste dagen, alsof hij eindelijk het warm water zal uitvinden. En toen hij daarbij verklaarde meteen met alle betrokken diensten aan tafel te zullen zitten, dacht ik hetzelfde als de vele mensen die stilaan te slim aan het worden zijn om nog voor dom gehouden te worden. Haal de beste expert terzake er meteen bij, een gedreven man met veel meer ervaring op het terrein en in die dossiers dan wie dan ook. Misschien raadde u het al: het gaat om Theo Francken, natuurlijk. Hij heeft met de N-VA een tienpuntenplan op tafel gelegd dat al lang wacht op groen licht. Alles wat nu meteen zou moeten gebeuren, staat er duidelijk in. Hij staat vast ook te popelen om daadwerkelijke resultaten te boeken, liever nu dan na juni 2024. Theo Francken kreeg bij de vorige verkiezingen veel stemmen achter zijn naam, wat niet kan worden gezegd van Paul Van Tigchelt.

Die nam zelfs niet aan de verkiezingen deel. Zijn aanstelling is weer een typische zet binnen de Belgische democratie, zeker?

Hugo De Snerck, Tienen

ONTWIKKELINGSSAMENWERKING Pallieterke, De aardbeving van een aantal weken geleden in Marokko is inderdaad verschrikkelijk voor de getroffen mensen, vooral in het Atlasgebergte. Mevrouw Caroline Gennez (momenteel minister voor Ontwikkelingssamenwerking) pleit in De Afspraak van 20 oktober voor doorgedreven steun aan de getroffen regio's en de mensen aldaar.

Lijkt me volkomen terecht. Alleen kan de volgende vraag worden gesteld: waarom moeten Belgische belastingbetalers miljoenen euro’s donneren aan Marokko, terwijl het persoonlijke vermogen van koning Mohammed van Marokko volgens Forbes geschat wordt op minimaal 5 miljard dollar? Zouden wij die miljoenen niet beter gebruiken voor onze eigen begroting? En zou koning Mohammed niet beter zelf doneren aan de getroffen bevolking?

Marc De Neef, Ternat

GEMEENTEFUSIES Pallieterke, Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers wil tegen 2030 de gemeenten verplichten om te fuseren. Uit gemeentelijke referenda blijkt echter dat inwoners niet zijn te vinden voor dat megalomane idee. Het blijkt dat er al enkele studies zijn besteld aan een paar universiteiten op vraag van de Vlaamse regering. Dat zal wel een kostenplaa tje hebben gehad, maar daarover heb ik nog geen woord kunnen lezen. Die studies pleiten voor schaalvergroting. Een schaalvergroting zal wel wat voordelen hebben, zoals een betere infrastructuur en dienstverlening, maar wegen die op tegen de nadelen? In de thuishaven van Bart Somers, Mechelen, heb ik de meerwaarde van de fusies nog niet opgemerkt. Anderzijds situeert het project zich uitsluitend in Vlaanderen. Over Wallonië, tot nader order nog onderdeel van dit land, wordt met geen woord gerept. Er worden dus twee maten en twee gewichten gehanteerd. Dat de bewoners niet zijn te vinden voor een (verplichte) fusie, is logisch, want de belastingdruk stijgt sowieso. Een gedwongen huwelijk is zelden goed.

Eddy Verpoten, Mechelen

VIVALDI EN ASIELCHAOS Pallieterke, Het parket krijgt versterking van een handvol magistraten. Het falende uitwijzingsbeleid van Vivaldi wordt niet gewijzigd. Wat is dan de meerwaarde van die logistieke versterking? Zouden we niet beginnen met een onafhankelijke audit van het beleid van justitie en politie, alvorens conclusies te trekken? Het parlement moet het huidige inefficiënte en ondemocratische kiesstelsel vervangen door een meerderheidskiesstelsel met de rechtstreekse verkiezing van de premier door het electoraat invoeren. Ook de legislatuurtermijnen van vier jaar moeten worden heringevoerd. Vivaldi moet vervolgens aftreden en nieuwe verkiezingen uitschrijven. Het electoraat (miljoenen kiezers) moeten inspraak krijgen in de asielchaos die Vivaldi schaamteloos creëert.

In mensentaal: premier Alexander De Croo (Open Vld) speelt met onze nationale veiligheid en moet daar dringend mee stoppen.

Thomas Boyle, Zaventem

Een lezersbrief insturen?

Quinten Massijs, Oude vrouw (De lelijke hertogin), ca. 1513

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.

18 Geschiedenis

O

p 5 oktober 1967 voerden de Israëli’s - onder het voorwendsel dat een preventieve actie hoogstnoodzakelijk was nadat de Egyptenaren hun troepen in de Sinaï-woestijn ontplooiden - een verrassingsaanval uit en konden ze in amper een paar uur tijd zowat de hele Egyptische luchtmacht vernietigen. Op zes dagen tijd wisten de Israëli’s een reeks van spectaculaire overwinningen te boeken, waarbij niet alleen de Gazastrook en de Sinaï op Egypte werden veroverd, maar ook de Westelijke Jordaanoever met Oost-Jeruzalem op Jordanië en de Golanhoogten op Syrië werden veroverd.

UITPUTTINGSOORLOG Het was dan ook niet verwonderlijk dat Israël zich de volgende jaren als quasi onoverwinnelijk beschouwde… Alle pogingen om te onderhandelen over eventuele gebiedsteruggave in ruil voor vrede of een diplomatieke erkenning van de staat Israël liepen op niets uit. Drie jaar lang, tot augustus 1970, werd de zogenaamde ‘Uitputtingsoorlog’ uitgevochten, een reeks van artillerieduels, luchtbombardementen en commandoraids. De meeste van die gevechten draaiden uit op een succes voor de Israëli’s en werden uiteindelijk beslecht in een wankele wapenstilstand. De Israëli’s hadden intussen op de oostelijke oever van het strategisch enorm belangrijke Suezkanaal de zogenaamde BarLev-Linie uitgebouwd, een stevige met bunkers, artillerie en mijnvelden uitgeruste weerstandslijn die ervoor moest zorgen dat Israël met een minimale inzet van mankracht een maximale bescherming van de kanaalzone kon garanderen. De Egyptenaren bouwden op hun beurt aan hun zijde van het kanaal met actieve steun van de Sovjets een ring van luchtafweergeschut, die moest verhinderen dat de superieure Israëlische luchtmacht hen kon verrassen.

Een Syrische T-62 als wrak in de noordelijke Golan

De Jom Kipoer-oorlog DE NUCLEAIRE OPTIE Net zoals dat blijkbaar nu bij de aanval van Hamas het geval was, werden de Israëli’s op die bewuste 6de oktober verrast door de aanval. Aan de top van de Israëlische regering en bij de strijdkrachten leefde men al jaren in de vaste overtuiging dat na de klinkende overwinning in de Zesdaagse Oorlog niemand in de buurlanden het nog in zijn hoofd zou halen om Israël aan te vallen. Maar ze deden het toch. Er werd groot alarm geslagen en alle troepen, inclusief reservisten, werden gemobiliseerd. In de nacht van 6 op 7 oktober maakte paniek zich meester van het Israëlische kabinet toen er steeds meer onheilsberichten binnensijpelden. De verdedigers van het Suezkanaal kregen het bevel hun stellingen in de ochtend te evacueren of, wanneer dat niet meer mogelijk was, zich over te geven. Ook in de Golan bleek de situatie kritiek. En tot overmaat van ramp leed de Israëlische luchtmacht ernstige verliezen door het Egyptische luchtafweergeschut. De toestand verslechterde in de loop van de dag zozeer dat verschillende auteurs later - op grond van mondelinge getuigenissen - beweerden dat het kabinet overwoog om kernwapens in te zetten. Israël had namelijk omstreeks 1967 de capaciteit verkregen om eenvoudige plutoniumbommen te produceren en bezat naar schatting tussen de 20 en 30 kernkoppen…

ISRAËLISCHE RECUPERATIE Zover kwam het niet, al miste de nucleaire dreiging z’n effect niet. De Syrische president Hafiz al-Assad verbood op 7 oktober zijn troepen de Jordaan over te steken uit vrees voor een nucleaire tegenaanval. Zowel de Sovjet-Unie als de VS lieten wapens aanrukken om hun bondgenoten, respectievelijk de Arabische legers en het Israëlische leger, te bevoorraden. Israël

ISRAËL BLEEK NIET LANGER ONKWETSBAAR TE ZIJN

© WIKIPEDIA

Een oorlog staat zelden op zichzelf.

Met wat er de voorbije weken is gebeurd, zou men bijna vergeten dat het precies een halve eeuw geleden - heel even - kantje boord was geweest voor de prille staat Israël. Op 6 oktober 1975 lanceerden Egypte en Syrië, met de steun van de andere Arabische staten en de Sovjets een frontale aanval op de Joodse staat.

Dat offensief moest de traumatische en vooral vernederende Arabische nederlaag in de Zesdaagse Oorlog van 1967 doen vergeten, toen de Israëlische strijdkrachten hen een flinke bloedneus hadden bezorgd.

26 oktober 2023

slaagde erin om, na een eerste week van zware verliezen, mede dankzij een weinig doortastende Arabische bevelvoering, het tij te keren met een tegenaanval. Het Israëlische leger wist op het noordelijke front de vijandelijke troepen terug te drijven tot op amper 30 kilometer van Damascus. Vervolgens concentreerde het zich op de strijd tegen de Egyptenaren. De aankomst van een Iraaks expeditieleger voorkwam op 13 oktober de totale ineenstorting van Syrië en het noordelijke front zou tot 22 oktober vrij stabiel blijven.

DE TOESTAND VERSLECHTERDE IN DE LOOP VAN DE DAG ZOZEER DAT HET KABINET OVERWOGEN ZOU HEBBEN OM KERNWAPENS IN TE ZETTEN Egypte trachtte op 14 oktober Syrië te ontlasten met een grootschalig offensief in de Sinaï, maar verloor daarbij een aanzienlijk aantal tanks. In de avond van 15 oktober maakte een Israëlische eenheid daar gebruik van door achter de Egyptische linies te glippen en een oversteekpoging te beginnen. Na zware strijd om de aanvoerwegen naar het oversteekpunt, zette Israël het grootste deel van zijn strijdmacht in in de Sinaï over het Suezkanaal. De VN Veiligheidsraad legde op 22 oktober een wapenstilstand op.

Israël rukte tot 25 oktober naar het zuiden op en voltooide de omsingeling van het Egyptische Derde Leger, waarna een staakt-het-vuren inging.

De oorlog duurde slechts drie weken en kostte uiteindelijk aan 7.700 Egyptische militairen het leven. Syrië verloor 3.500 manschappen en Israël 2.650. Militair gezien had Israël een grote overwinning behaald, maar psychologisch werd de Jom Kipoer-oorlog door Israël en ook Egypte als een nederlaag voor Israël beschouwd. Israël bleek immers niet langer meer onkwetsbaar te zijn en het zelfvertrouwen van het land had een flinke opdoffer gekregen.

JAN HUIJBRECHTS

VERRASSINGSAANVALLEN De wapenstilstand werd aan flarden geschoten op 6 oktober 1973. Die dag vierden de joden Jom Kipoer, de meest heilige dag op de joodse kalender. Om 14.00 uur vlogen 240 Egyptische straaljagers het Suezkanaal over voor een massaal bombardement op Israëlische doelen in de Sinaï; vliegvelden, luchtdoelstellingen en radarposten moesten eraan geloven. Twintig minuten later begon, onder dekking van hun zware artillerie, een eerste golf van 4.000 infanteristen in hun aanvalsboten het Suezkanaal over te peddelen. Ze ondervonden nauwelijks weerstand, want de kazematten van de Bar-Lev-Linie waren als gevolg van Jom Kipoer onderbemand. De Egyptenaren bouwden meteen bruggenhoofden uit en om 15.15 uur stonden er al 14.000 Egyptische infanteristen op de oostoever van het Suezkanaal. Tegelijkertijd openden de Syriërs met 650 kanonnen het vuur aan de noordgrens op de Golanhoogte.

ALLE POGINGEN TOT ONDERHANDELING OVER GEBIEDSTERUGGAVE IN RUIL VOOR VREDE OF ERKENNING VAN DE STAAT ISRAËL LIEPEN OP NIETS UIT Vijftig minuten regende een geweldige hoeveelheid bommen op Israëls militaire posten. Toen de eerste post op de Hermonberg was veroverd, vlogen de Russische helikopters meteen Israël binnen om de geavanceerde radarinstallaties uit te schakelen. Ze werden op de voet gevolgd door honderden Syrische tanks die de opmarcherende infanterie begeleidden. Ondanks het erg moeilijke terrein wisten de Syriërs bij valavond het zuidelijke Golanfront te doorbreken. Dat kwam grotendeels door een tactische blunder van de Israëli’s die hun reserves fout hadden ingezet in een poging de Syrische opmars af te blokken.

n (klokgewijs van links) Israëlische tanks steken Suezkanaal over, Israëlische Nesher-jet vliegt over Golan, Israëlische soldaat in Sinaï, Israëlische soldaten evacueren gewonden, Egyptische troepen hijsen vlag op overwonnen Sinaï-terrein, Egyptische soldaten met portret van Egyptische president Anwar Sadat

n Israël en buurlanden in 2023

PAL voor Vlaanderen 19

26 oktober 2023

Wie buigt eerst?

Vorige week besteedde ik in mijn column enige aandacht aan de situatie bij de Brusselse Justitie, meer bepaald de problemen bij de benoeming van enkele topmagistraten. De Nederlandstalige magistraten staan in de ene hoek van de boksring, de Franstaligen in de andere.

‘De sfeer is koet’ Samengevat: de sfeer bij Justitie in Brussel is allesbehalve ‘koet’.

De voorbije dagen kregen we inzicht in de problematische werking van het parket in Brussel. Te veel werk met te weinig mensen. Allereerst zijn we dus benieuwd hoe de regering van Alexander De Croo de bovenvermelde benoemingscarrousel - lees: patstelling - gaat oplossen. Enerzijds zit dat al jaren (sic!) geblokkeerd en ook Vincent Van Quickenborne kon geen doorbraak forceren. Resultaat van dat alles is dat op dit ogenblik het Brusselse parket onderbemand is en er zo’n 20 procent van de functies niet ingevuld werden.

Anderzijds worden er nu extra magistraten beloofd. Zelfs met alle nieuwe (nog te vinden) magistraten op post, betekent dat slechts voldoende capaciteit voor de lopende zaken, maar is er onvoldoende capaciteit om de jarenlange achterstand weg te werken.

De maatregelen van Vivaldi kan je als volgt samenvatten: er komen enkele dweilen bij, maar de waterkraan blijft wel op volle kracht openstaan…

Symposium Vlaams Artsenverbond (VAV):

“Homogenisering op deelstatelijk niveau geniet voorkeur boven herfederalisering” Op zaterdag 14 oktober organiseerde het Vlaams Artsenverbond (VAV) een wetenschappelijk symposium over de communautarisering van de gezondheidszorg in 2024. Dat vond plaats in het hoofdkantoor van KBC aan de Havenlaan in Brussel. Voor Jürgen Vanpraet, een van de gastsprekers op het symposium, geniet een homogenisering van de bevoegdheden inzake gezondheidszorg op deelstaatniveau de voorkeur boven een herfederalisering.

Vanpraet is als advocaat verbonden aan de onderzoeksgroep staatsen bestuursrecht van UGent. Hij was tot eind vorig jaar werkzaam op het kabinet Institutionele Hervormingen onder leiding van minister Annelies Verlinden (cd&v), maar vertrok daar uit onvrede met het gebrek aan resultaten ten gevolge van de stugge houding van de Franstalige

heidszorg op het niveau van de deelstaten kan worden vormgegeven.

Hij benaderde het onderwerp vanuit een grondwettelijke invalshoek.

Concreet behandelde hij de vraag welke bevoegdheden overgedragen moeten worden naar de deelstaten, welke interdeelstatelijke mechanismen daarvoor nodig zijn, hoe de financiering er moet uitzien en hoe de bevoegdheidsverdeling in Brussel vereenvoudigd kan worden.

partijen. “Zij stellen zich op als een Franstalig blok en spreken hun veto uit tegen een staatshervorming”, hekelde Vanpraet in zijn afscheidsinterview met Knack.

In zijn presentatie op het wetenschappelijk symposium van het Vlaams Artsenverbond (VAV) ging Vanpraet dieper in op de vraag hoe de homogenisering van de gezond-

Versnippering Volgens Vanpraet is de afgelopen jaren de consensus gegroeid dat om een gezondheidsbeleid te kunnen voeren dat de zorgnoden van de burger centraal stelt - de huidige bevoegdheidsverdeling te versnipperd is tussen de federale overheid en de gemeenschappen. “Die versnippering maakt het onduidelijk welk niveau waarvoor verantwoordelijk is en bemoeilijkt de besluitvorming om beleidskeuzes uit te voeren. Er gaan immers tijd, energie en dus overheidsmiddelen verloren in de zoektocht naar afstemming tussen het federale niveau en de deelstaten”, aldus Vanpraet.

Vanpraets uitgangspunt is dat het niet mogelijk is om een performant en toekomstgericht gezondheidsbeleid uit te bouwen zonder de deelstaten eerst bevoegd te maken voor het gehele gezondheidsbeleid.

Zijn voorkeur gaat dus uit naar een homogenenisering van de bevoegdheden op het deelstatelijke niveau.

Een herfederalisering is voor hem wenselijk noch haalbaar, gelet op de uiteenlopende visies in het noorden en zuiden van het land op het gezondheidszorgbeleid.

© BELGA

Buiten de benoeming van een procureur-generaal is er ook nog de (her)benoeming van een voorzitter van het Brusselse hof van beroep. Taalevenwichten zijn daarbij belangrijk. Maar er is nog een derde probleem dat ik vorige week niet kon vermelden wegens plaatsgebrek: de benoeming van de procureur des Konings van het Brusselse parket. Het probleem aldaar is dat de Franstaligen van mening zijn dat de procureur des Konings altijd een Franstalige moet zijn, terwijl de Nederlandstaligen voorstander zijn van een beurtrol. Het gevolg is dat er al twee en een half jaar geen opvolger werd benoemd (de vorige was een Franstalige) en dat de functie nu door een ‘procureur ad interim’ wordt waargenomen, in casu Tim De Wolf. Die laatste behoort tot de Nederlandstalige taalrol, maar zijn benoeming wordt dus tegengehouden door de Franstaligen.

Waakzaamheid Bovendien moeten we waakzaam blijven. De huidige impasse bij het Brussels gerecht - op verschillende niveaus - én de hoogdringendheid om een en ander te veranderen, zouden er wel eens voor kunnen zorgen dat de taalwetgeving wordt genegeerd. “Nood breekt wet”, zal men allicht zeggen. Hoe soepel zal met omspringen met de verplichtte tweetaligheid? Gaat men toch een Franstalige procureur des Konings benoemen, ook al zijn de Nederlandstaligen magistraten tegen? In het geval van de benoeming van de procureur des Konings verwijzen de Franstaligen naar de laatste staatshervorming, in casu de splitsing van het arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde in 2014. Het nieuwe parket Halle-Vilvoorde kreeg daardoor een Nederlandstalige procureur (logisch, het is eentalig grondgebied), wat ervoor zorgde dat de procureur in Brussel automatisch een Franstalige zou zijn. De Nederlandstaligen interpreteren dat onderdeel van de staatshervorming totaal anders. Dat verschil in visie moet een oplossing vinden. Maar hoe en wie buigt eerst?

Als we niet opletten, dreigen drie topbenoemingen binnen de Brusselse Justitie naar Franstaligen te gaan.

De ‘Vlaamse’ ministers in de federale regering kennende, mogen we best ongerust zijn. O Vlamingen, let op u saeck!

Annelies Verlinden

KARL VAN CAMP

1488

A B C D E

1

2

3

4

5

6

7

8

9 10 11 12

HORIZONTAAL A. Gevoelens van innerlijke verwantschap B. Lichamelijke opvoeding - Dalton - Eetbare schijnvrucht C. Antwerps grensdorp - In tegenstelling tot D. Ingenieur - Engels bier - Grondsoort E. Instampen F. Oost-Vlaams dorp - Oogaandoening G. Vreemd ding - Korte stootbeweging H. Brussels concertgebouw - Nederlandse waterloop - Maakte met tekens duidelijk I. Lichaamsdeel - Neon - Voorzetsel J. Zijrivier van de Donau - Gesteente K. Huldigden - Franse zomer L. Stoomschip - Infiltreren

F

VERTICAAL

G

1. Beginrijmen 2. Kermis - Krotten 3. Europeaan Instituut voor de nationale rekeningen 4. Ontvangen - Broos - Verongelukte prinses 5. Bijwerken 6. Afgodische - In zekere tijd 7. Griekse letter - Veevoer 8. Drank 9. Pers. vnw. - Alvorens - Zeer weinig 10. Draai met de baton - Dyne Gehucht van Ravels 11. Tast toe - Veelwetende 12. Luizeneitjes - Gewoon worden

H I J K L

ANTON SCHELFAUT

OPLOSSING 1487

1

2

3

5

6

7

8

9 10 11 12

A

L

I

C H T

E

R

L

A A

B

U R U G U A Y

1487

C

S

D

T

A I

4

P

K N A

P

C U

T

I

A

U R A N

N

E

R

F

U

K

IJ

K U

I

G M E

E

S

B

R

H

F

U

S

I

E

R

E

E

M

R I

I

A D P

E

E D

R D

Q U A I

T

U M A B

T

W A A R P

K

I

T

Z

J

E

K

S

P

E

E

K V E

L

T

A A R

T

B

E N U

E M M E N T

A

L

R

R

B O D

E

R

E D

N E

20 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

26 oktober 2023

X van de week!

Paul van Tigchelt was van plan om zondag de marathon te lopen in Antwerpen. Maar hoe gaat dat al eens in het leven, nietwaar?

In plaats van te zweten, besloot hij te zweren. Trouw aan de koning en de grondwet.

En voor hij het wist, was hij minister van Justitie en Noordzee. Annelies Verlinden was daar heel blij mee.

Het was vooral opluchting die doorklonk in de tweet van Annelies Verlinden. Want ook terwijl zij nog van plan was om de marathon te lopen, zat ze vast met een kransje Open Vld’ers die vonden dat ze moest opstappen. Net als hun minister Q die niet zelf tegen de combi had geplast en niet zelf het dossier verkeerd had gelegd, maar uiteindelijk wel zelf opstapte wegens over zowat alles te liegen. In de politiek heet dat dan ‘een moedige beslissing’. De aanstelling van een nieuwe minister betekende dat de liberale koppensnellers zich hadden teruggetrokken in de Melsensstraat en hun plannen hadden opgeborgen om Annelies aan de schandpaal te nagelen. Want zo’n koning gaat echt geen twee keer op zondag een nieuwe paljas inzweren. “Succes, Paul Van Tigchelt. Met je kennis en ervaring is Justitie in goede handen om de vele uitdagingen aan te gaan. Vorig jaar liepen we allebei de marathon van New York, doorzettingsvermogen verzekerd dus”, loste Annelies haar opluchting. En daarmee was alweer een

Vivaldi-crisis bezworen en kon die binnen Open Vld beginnen.

Loopje met de waarheid En u, beste burger, kon meteen ook met gerust gemoed een ommetje maken. Want hoewel de politiediensten van Verlinden de terrorist niet hadden opgepakt en de magistraten van Van Quickenborne de terrorist niet hadden uitgeleverd, was de veiligheid weer verzekerd. Verlinden was moedig blijven zitten en de adviseur die Van Quickenborne gezegd had dat er niks fout gelopen was binnen de magistratuur, mag nu de eerste viool spelen. Er is dus niks veranderd.

Of toch wel, er zijn meer vacatures voor magistraten die nu al niet komen opdagen en dat ook in de toekomst niet gaan doen. Bent u nu ook al wat opgelucht? U zal zien: dat gaat niet lang duren voor beide excellenties dat dreigingsniveau van 3 naar 2 terugbrengen met hun harde werk. Dat beslissen ze namelijk zelf. Andere relevante informatie is dan weer dat Paul en Annelies samen een marathon gelopen hebben in New York. Ze kunnen tenslotte niet altijd een gevaarlijke crimineel niet oppakken en uitleveren. De boog kan niet altijd gespannen staan. Zo gaat dat in de politiek. Sommige mensen nemen al eens een loopje met de waarheid.

Vivaldi doet er een marathon mee.

ONRUST AAN DE MELSENSSTRAAT 34

De stemmen van de Open Vld

Maken we de implosie van de liberale partij van België mee, dezer dagen? Dat is de vraag die iedereen bezighoudt in de Wetstraat. Wij konden verschillende reacties sprokkelen rond die vraag bij enkele anonieme kopstukken. “Ik hoop dat ze nu eindelijk inzien dat een partij vullen met de ‘zoontjes van’, geen goed idee is”, stelt een ouder lid. “Het is trouwens niet omdat hij mijn achternaam draagt, dat hij van mij is.”

‘On the record’ laat het leger misnoegde leden het achterste van zijn tong niet zien, maar toch komt ze los. Een bloemlezing van de reacties op de laatste demarche van Alexander De Croo, de premier zonder achterban.

Een anoniem Vlaams Parlementslid met dezelfde naam als zijn papa: “Mensen vergeten dat er nog andere zonen zijn van kopstukken die een dotatie willen. Van een schepenmandaat in Aalst kan ik niet eten hoor.

Bovendien ben ik de ‘pretty boy’ van de partij.

Ik heb alleen euthanasievoorstellen mogen indienen. Wel, nu eis ik dat euthanasie wordt opengesteld voor wegkwijnende premiers. Ik eis mijn erfdeel.”

Een recent kopstuk met hoofdpijn: “Weet u wat nog het ergste is? Ik moest van Alexander doen alsof het mijn keuze is. Maar laat ons eerlijk zijn. Ik zou nooit Paul kiezen. Toffe kerel, daar niet van. Maar laat ons eens naar zijn palmares kijken. Hij is destijds begonnen met de ‘war on drugs’. Loopt lekker, hé?

Jarenlang was hij topfunctionaris van het parket. Nou, wat vind je er zelf van? En weet u wie grote sier maakte op de Staatsveiligheid toen de bommen ontploften in Zaventem en Brussel? Juist, de Paul. En nu laat hij de partij ontploffen. Het is niet mijn keuze. Benadruk dat maar. Ik begin te snappen waarom Lachaert deze kutjob niet mee wou. Mooi bureau, daar niet van.”

Een oud-partijvoorzitter: “Oké, ik heb het laten lekken dat hij smoste met een Italiaanse pornoster en chanteerbaar was door Dennis Black Magic, godbetert. Maar dat is jaren geleden. Weet je trouwens dat hij die Alexia Bertrand ook niet gerust kan laten? Kom eens kijken naar mijn begroting, roept hij dan. En ik ben nochtans altijd heel loyaal geweest. En wat krijg ik? Stank voor dank. Mij zien ze niet meer terug op die lijst.”

niet reanimeren, he. Al is dat in het verleden toch al eens gelukt.”

Bart T. en Willem-Frederic S: “Mij maakt het allemaal niet zoveel uit. Echt niet. Maar één ding moet duidelijk zijn: ik ga niet werken. Ik ga niet werken! Ik wil het niet!”

Il Duce: “Problemen in de partij, zegt u?

Ik wil daar wel eens mijn licht over laten schijnen, maar ik heb het veel te druk met het besturen van het land. Ik zie ook het probleem niet. Dat de partij op imploderen staat, zie ik ook wel, maar dan heeft ze dat vooral aan zichzelf te danken. Als je niet kan scoren als team, ondanks dat je een unieke, sterke, mooie premier levert? Waarom zou je dan een ministerpost geven? Heeft dit land al niet genoeg ellende gekend? Ik dacht het wel.

Trouwens, die Trutten had haar mond maar moeten houden over ons Eveline.”

Een voormalig minister van Volksgezondheid: “Dit is een zeer moeilijk moment voor de partij. Ik zie maar één lichtpuntje in deze hele episode en dat is het extra aantal koffiekoeken door de afwezigheid van Tommelein. U denkt toch dat daarop bespaard gaat worden in de toekomst?”

Een burgemeester: “Hallo Kortrijk! Ik ben terug en vanaf nu gaan we er een lap… Auw! Auw! Zijn dat rotte eieren? Stop daarmee, ik ken Alexander De Croo!”

MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!

Voormalig premier: “VLD staat voor ‘Verhofstadt laten doen’. Niet voor Xandertje.

Bon, ik heb altijd gezegd: na mij de zondvloed. Ik ga met een rijkelijk pensioen wijn maken in Toscane.”

Voormalig volatiel partijvoorzitter: “Alexander en ikzelf hebben onze meningsverschillen gehad in het recente verleden. Maar toen mocht ik de Oost-Vlaamse lijst trekken en nu is hij weer mijn dikke vriend. Zoals ik in het verleden al gezegd heb, zeg ik het vandaag opnieuw: ‘Laat Alexander doen. Hij is onze enige hoop in bange dagen.’ Ik wil er u wel op wijzen dat mijn mening nogal variabel is en u mij hierop niet kan vastpinnen. En Gwendolyn Rutten? Ach, een dood lijk kan je

LUIKERSTEENWEG 244 F 35007 ANKERSTRAAT HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272

011 223 253

MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE