't Pallieterke van 2 november 2023

VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER

“Walen werken met minder en minder lang” INTERVIEW

LODE VEREECK

10-11

FEDERAAL LIJSTTREKKER ANTWERPEN (VB)

GODVERGETEN BIJ VOORUIT

LINKS VERDEELD OVER ISRAËL-PALESTINA

CD&V KIEST NIET VOOR VLAANDEREN

SUPERDIVERSITEIT LEIDT TOT ARMOEDE

DE POOLSE GEMEENSCHAP IN VLAANDEREN

THIERRY BAUDET

STEEDS MEER GEWELD 2 TEGEN POLITICI

3 2 5

De Nederlandse politicus Thierry Baudet (Forum voor Democratie) kwam afgelopen donderdag in Gent een lezing geven. Toen Baudet aankwam aan de gebouwen van UGent, kreeg hij een harde klap op het hoofd met een paraplu.

De politicus kon de lezing nog geven en had opvallend nieuws voor Vlaanderen.

Achteraf bleek overigens dat hij een lichte hersenschudding had opgelopen.

Een 33-jarige Oekraïner met een vaste verblijfplaats in Gent stond Baudet op te wachten. Hij sloeg hem op het hoofd met een oranje paraplu en scandeerde Russische slogans tegen Poetin. De FvD-kopman verzet zich geregeld tegen de Europese steun voor Oekraïne en laat zich regelmatig betrappen op pro-Russische uitspraken.

De aanvaller werd opgepakt en na verhoor vrijgelaten. De politie van Gent stelde een proces-verbaal op voor opzettelijke slagen en verwondingen.

Safehouses en politiebescherming De Vlaamse media waren in groten getale afgezakt naar Campus Aula van UGent, maar brachten uiteindelijk zo goed als enkel nieuws over de klap die Baudet kreeg.

Nog meer dan in ons land, werd er in Nederland met afschuw op de aanval gereageerd.

Politici van alle strekkingen veroordeelden het geweld, onder anderen Mark Rutte, Frans Timmermans, Pieter Omtzigt en Caro-

line van der Plas. Nederland heeft dan ook een geschiedenis wat betreft aanvallen op politici. Op 6 mei 2002 werd Pim Fortuyn doodgeschoten door een links-radicale milieuactivist. Eerder werd Fortuyn regelmatig bedreigd. Enkele weken voor zijn dood kreeg hij nog een ‘taart’ met uitwerpselen in zijn gezicht. Er zijn voldoende andere voorbeelden in Europa waar het grondig fout gelopen is, maar ook in België stijgt het aantal incidenten.

Uit cijfers van het federaal crisiscentrum blijkt dat het aantal bedreigingen tegen politici in ons land stijgt. Vooral bekende politici, partijkopstukken en ministers worden hard aangepakt. In oktober 2022 werd Filip Dewinter (Vlaams Belang) tegen de grond gewerkt voor de aanvang van een boekvoorstelling. Een pop met de gelijkenis van Zuhal Demir (N-VA) werd aan een galg gehangen door kwade boeren en ze moest daardoor verschillende ontmoetingen met de landbouwsector afzeggen. Vincent Van Quickenborne (Open Vld) diende meer-

maals met zijn gezin onder te duiken omdat er dreigingen waren tegen zijn persoon.

Tijdens de coronacrisis kreeg Annelies Verlinden (cd&v) politiebescherming en Raoul Hedebouw (PVDA) werd voor de aanvang van een Dag Van de Arbeid-speech zelfs in zijn been gestoken. Bart De Wever kreeg ooit een varkenskop op zijn oprit.

Niet normaal Drugsmaffia, extremisten en religieuze fanatici zullen er altijd zijn en voorlopig zijn veiligheidsdiensten er behoorlijk goed in geslaagd om tijdig in te grijpen. Toch merken veel politici dat de sfeer waarin ze werken verandert: online bagger, scheldpartijen en zelfs dreigementen horen er blijkbaar bij. De afgelopen jaren hebben een aantal politici zelf grondig hun best gedaan om hun beroepsklasse door het slijk te halen, wat niet bevorderlijk is voor het imago van de politiek en negatieve gevolgen voor een hele groep anderen tot gevolg kan hebben. We mogen het nooit normaal vinden dat politici, hoe ‘polariserend’ of ‘controversieel’ ook, in een democratische rechtsstaat fysiek aangevallen worden.

WANNES NEUKERMANS

Lees meer op pagina 6

TIM NIJSMANS

DOCENT PRIVAAT BANKIEREN EN FINANCIEEL ADVISEUR

14

OPINIE 2-3 / BINNENLAND 4-7 / INTERVIEW 10-11 & 14 / BUITENLAND 12-13 / CULTUUR 15-17 79ste jaargang • nummer 44 • donderdag 2 november 2023

€ 4,00

9

“De overheid onteigent de spaarder langzaamaan”

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

2 Opinie

2 november 2023

En weer is Conner Rousseau betrokken. Een werkneemster van zijn partij werd aangerand door een mannelijke collega.

Ze meldde dat aan de partijtop, onder wie ook rechtstreeks aan Rousseau. In het begin volgde de partij een correcte lijn, maar wanneer de klacht naar een rechtszaak dreigde te leiden, greep Vooruit naar de noodrem: de vrouw kreeg een forse som zwijggeld.

De man die beschuldigd werd van de feiten werd ontslagen, maar dat gebeurde een tijd later ook met het slachtoffer. De preventiedienst van de partij had de vrouw nochtans gerustgesteld met een verwijzing naar de wet: wie klacht heeft ingediend wegens grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer geniet één jaar ontslagbescherming, tenzij het ontslag het resultaat is van feiten die niets de maken hebben met de klacht.

Vooruit beweert nu dat het ontslag alleen steunde op negatieve evaluaties. Dat zou in theorie nog wel kunnen, maar in het licht van wat er daarna gebeurde, doet het er eigenlijk niet zoveel toe.

De vrouw stapte immers naar het Instituut voor Gelijkheid van Vrouwen en Mannen, waar men bereid was samen met haar naar de rechtbank te stappen. Vooruit bood de vrouw dan een som geld aan om dat niet te doen en verder over de zaak te zwijgen. Indien de partij vond dat ze geen fouten had gemaakt in de afhandeling van de klacht, waarom zag Vooruit zich dan genoodzaakt om de vrouw veel geld te geven?

MeToo ‘Godvergeten’ heet de spraakmakende reeks van de VRT over het kindermisbruik door dienaars van de Kerk. Binnen de structuren van de Kerk werd dat probleem vaak toegedekt, niet omdat men daar tolerant wilde zijn voor pedofilie, maar omdat men de instelling niet wilde beschadigen door de zaken voor een rechtbank en daarmee voor het oog van het publiek te brengen. Vooruit handelt met hetzelfde motief. Wat de vrouw is overkomen, woog minder zwaar dan de mogelijke schade voor de partij. En dus werden duizenden euro’s neergeteld om de partij te behoeden voor een MeToo-schandaal.

Ik moet opnieuw het juridische adagium bovenhalen dat al eerder op Vooruit van toepassing was, namelijk ‘patere legem quam ipse fecisti’: wie de wet maakt, is er ook zelf aan onderworpen. Het waren de socialisten die vooraan stonden bij de roep naar wetgeving tegen grensoverschrijdend gedrag, inclusief ontslagbescherming voor klagers. Vooruit heeft zich ook voluit solidair verklaard met de MeToo-beweging die er steeds over klaagt dat dit soort schandalen wordt toegedekt. Nu doet Vooruit dat zelf.

Trouwens, zijn de socialisten ooit in het reine gekomen met het seksuele roofdierengedrag, zelfs uitmondend in verkrachting, van hun vroegere voorzitter, Steve Stevaert? Hebben ze ooit publiek erkend hoe fout dat was?

Het wordt boeiend te zien hoe Rousseau opnieuw de dans zal pogen te ontspringen. En daar waarschijnlijk opnieuw in zal slagen.

JURGEN CEDER

EDITORIAAL

TOOGPRAAT

Cd&v gaat nog maar eens belgicistische toer op Als het misloopt bij politie en justitie, dan is dat volgens minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (cd&v) een gevolg van “desinvesteringen” door partijen die het federale niveau wilden uitkleden.

Daarmee doelt ze op N-VA in de vorige regering. Een stelling die twijfelachtig is, maar vooral aantoont dat cd&v richting 2024 zowaar voor een belgicistische campagne kiest.

Het was in de uitzending ‘De Afspraak op Vrijdag’ dat Annelies Verlinden flink van zich afbeet. Wellicht was ze nog aan het ontstressen van een zeer moeilijke week waarin haar ministerschap zich lange tijd op het randje van de afgrond bevond. Ook de politiediensten waren op de hoogte van de moslimterrorist Abdesalem Lasoued die twee weken terug twee Zweden in Brussel vermoordde. Maar Verlinden wist haar vel te redden, omdat bij haar ontslag de regering zou vallen.

En ze heeft wellicht veel te danken aan de steun van de PS die geen nieuwe crisis wou.

Verlinden insinueert dat N-VA gekozen zou hebben voor het financieel droogleggen van de politie om zo aan te tonen dat die federale dienst niet werkt Een normale minister zou zich in die omstandigheden wat terughoudender opstellen. Niet zo met de communicatieve rampfiguur die de Antwerpse is. In De Afspraak op Vrijdag begon ze te klagen over de onderfinanciering van politie en justitie. “Ik heb een organisatie aangetroffen waar gedesinvesteerd was. Waar men misschien omwille van politieke overwegingen er belang bij had om het federale niet optimaal te doen werken.”

Voorganger Pieter De Crem onder de bus

www.palnws.be

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 52 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 104 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 208 euro op de kantoren.

Steunabo 1 jaar: 300 euro Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Jurgen Ceder, Stijn Derudder (eindredacteur), Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock

Hier zijn verschillende bedenkingen bij te plaatsen. Wie onderfinanciering zegt, zegt: te weinig mensen. Welnu, België zit met 342 politiemensen per 100.000 inwoners boven het EU-gemiddelde. Dat is meer dan in al onze buurlanden en een stuk meer dan de Scandinavische landen en het Verenigd Koninkrijk. De stelling klopt dus niet.

Ten tweede gooit ze hiermee haar voorganger Pieter De Crem (cd&v) onder de bus, die na het vertrek van de N-VA uit de regering-Michel eind 2018 minister van Binnenlandse Zaken werd. Een functie die hij tot het aantreden van de regering De Croo in oktober 2020 behield.

Is hij dan verantwoordelijk voor de vermeende desinvesteringen?

Mooie interne partijvriendschap is dat daar bij cd&v.

Tenzij Verlinden doelt op De Crems voorganger Jan Jambon (N-VA) die op het ministerie van Binnenlandse Zaken de dienst uitmaakte tussen 2014 en 2018. De N-VA wordt inderdaad vaak door de Franstaligen verweten te weinig geld te hebben vrijgemaakt voor onder andere kerntaken als politie en veiligheid. Nu blijft het wachten op concrete bewijzen daarvan.

Bovendien is het zo dat deze kerntaken budgettair inderdaad onder druk kwamen, maar dan wel omdat de linkerzijde vooral veel geld wou voor de sociale zekerheid.

Wat echter in de hele discussie het meest relevant blijft, is dat Verlinden insinueert dat N-VA geko-

zen zou hebben voor het financieel droogleggen van de politie om zo aan te tonen dat die federale dienst niet werkt en dat een splitsing of regionalisering de volgende stap is.

Een stelling die niet door de feiten is gestaafd. Het maakt wellicht deel uit van de electorale strategie van Annelies Verlinden en cd&v in het algemeen.

Tricolore reflexen En die strategie bestaat erin met de Belgische vlag te zwaaien. Net als Open Vld proberen de christendemocraten zich apart van de twee grootste Vlaamse partijen te profileren met een tricolore reflex.

Anders dat Vlaams Belang en N-VA staat bij cd&v nu het Belgische belang (wat dat ook mag betekenen) voorop. Het is een tendens die we bij die partij al een tijdje zien.

Ex-minister van Justitie Koen Geens, die straks niet meer verkozen zal worden als Kamerlid, verklaarde in debatten al meermaals dat er met de Franstaligen geen land meer te bezeilen valt. Bijna niemand van zijn partij volgt hem daarin.

Ander belangrijker element: Jong cd&v pleit al een aantal jaren voor de herfederalisering van de geluidsnormen, buitenlandse handel, klimaat, energie en ontwikkelingssamenwerking. Waar is de tijd dat de christendemocraten onder jongerenvoorzitter Eric Van Rompuy fulmineerden tegen de regeringen-Martens en bijvoorbeeld eind 1979 eisten dat er een einde kwam aan een regering met het Fransdolle FDF? Waar is de tijd dat de cd&v-burgemeesters de hardste

Verlinden wist haar vel te redden, omdat bij haar ontslag de regering zou vallen

voorstanders waren van een splitsing van het arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde?

Het is natuurlijk zo dat de christendemocraten vroeger een meer Vlaams discours hielden, zeker tijdens campagnes, maar dat er daarvan niet veel in huis kwam van zodra men in een regering stapte.

Maar dat is toch een fundamenteel verschil met die belgicistische reflexen vandaag.

Rekenen op Vivaldi II Vraag is wat Verlinden hiermee wil bereiken. Het feit dat partijvoorzitter Sammy Mahdi hier geen andere accenten legt, toont aan dat dat wel degelijk de strategie van cd&v is. Na de verkiezingen worden de tellers weer op nul gezet natuurlijk, maar dat maandenlang met de Belgische vlag zwaaien zal toch gevolgen hebben bij de volgende regeringsonderhandelingen.

Maandenlang met de Belgische vlag zwaaien zal toch gevolgen hebben bij de volgende regeringsonderhandelingen Op Vlaams niveau ziet het ernaar uit dat een regering zonder cd&v moeilijk wordt. Ervan uitgaande dat drie partijen voldoende zijn voor een Vlaamse regering, zullen N-VA en Vooruit er eerder de christendemocraten bijnemen dan de gedecimeerde Open Vld. Is samenwerken met een partij die Vlaanderen minder interessant of relevant vindt wel een prettig vooruitzicht?

Misschien denken Verlinden en co vooral aan hun federale toekomst. Nu is cd&v mathematisch niet nodig voor de Vivaldi-regering. Als de MR van Georges-Louis Bouchez, gehaat door de rest van de Franstalige politieke elite, eruit vliegt en men er de Franstalige centristen van Les Engagés bijneemt, dan doet Vivaldi ook verder met cd&v, waarvan de zetels dan wel nodig zijn voor een meerderheid, die weliswaar zeer nipt zou uitvallen.

© BELGA

Godvergeten bij Vooruit

Annelies Verlinden

Column

© PHOTONEWS

2 november 2023

3

pro-Palestijnse betoging op 22 oktober in Brussel

De kwestie Gaza is een probleem voor links Links in het Westen worstelt met het conflict in Gaza. De sympathie voor Israël is in die kringen niet groot, maar de respectabele vleugel durfde wel duidelijk de terreuraanslagen van Hamas afkeuren. Een ander deel krijgt zelfs dat niet over de lippen. De kwestie zorgt voor flink wat verdeeldheid.

In Spanje is de kloof het duidelijkst. De socialistische partij van premier Gonzalez heeft de actie van Hamas afgekeurd, maar zijn extreemlinkse coalitiegenoten (Sumar, Podemos) weigerden dat. “Vandaag en altijd aan de zijde van Palestina” postte een parlementslid van Sumar op X (het vroegere Twitter) onmiddellijk na de barbaarse moordpartij.

VK: Starmer versus het antisemitisme Toen in het VK Keir Starmer de leiding van Labour overnam van de extreemlinkse Jeremy Corbyn, was een van zijn eerste taken het wegwerken van het antisemitische imago dat de partij had gekregen onder zijn voorganger. Hij slaagde daar ook wel enigszins in, maar onder de oppervlakte bleven de spanningen aanwezig. De aard van het beestje is door het conflict in Gaza weer bovengekomen.

Starmer reageerde op de gruwelijke slachtpartij gepleegd door Hamas op dezelfde wijze als de meeste Europese politieke voormannen, nauwelijks anders ook dan zijn politieke concurrent Rishi Sunak. Hij veroordeelde de aanslag, noemde Hamas een terreurorganisatie en erkende dat Israël het recht heeft zich te verdedigen. Nog voor Israël terugsloeg, klonk er bij een flink deel van zijn achterban al protest tegen zijn uitlatingen, vooral komende van islamitische parlementsleden en lokale verkozenen.

tegen de terreur van Hamas te zien. Een linkse Jood mocht achteraf het woord nemen om zijn solidariteit met Palestina te betuigen, maar werd uitgefloten.

Verschillende betogers droegen ook een bordje mee met de slogan ‘From the river to the sea, Palestine will be free’.

De rivier is de Jordaan. Alles wat tussen de Jordaan en de zee ligt is Israël. Elke Palestijn weet wat die slogan betekent: het vernietigen van de staat Israël. De socialistische vakbond, de organisaties voor ontwikkelingssamenwerking en Stijn Bex van Groen stapten dus op tussen bordjes waarin niet bepaald voor een tweestatenoplossing wordt gepleit.

Frankrijk: Mélenchon vertegenwoordigt de moslims

Toen al meer dan 20 islamitische gemeenteraadsleden ontslag hadden genomen, zag Starmer zich verplicht zijn koers aan te passen. Hij nuanceerde zijn eerdere uitlatingen en begon ook te pleiten voor een ‘humanitaire pauze’ in de gevechten. Voor de moslims in zijn partij en voor andere parlementsleden die vrezen hun zetel te verliezen door het afhaken van de islamitische kiezer, is dat niet genoeg: zij willen dat hun partij een volledig staakt-het-vuren eist, wat zou neerkomen op een veroordeling van alles wat Israël nog verder zou ondernemen tegen Hamas.

Het conflict in Gaza heeft ook brokken gemaakt bij de Franse linkerzijde. De vier linkse groepen (socialisten, ecologisten, communisten en La France Insoumise van de extreemlinkse Mélenchon) hebben zich voor verkiezingsdoeleinden verenigd in een koepel die NUPES heet. De socialisten hadden geen moeite om de terreurdaad van Hamas te veroordelen. De ecologisten en communisten deden dat ook, zij het eerder plichtmatig dan met volle overtuiging.

De partij van Mélenchon, ook de sterkste groep, kreeg het echter niet over haar hart het woord ‘terrorisme’ uit te spreken. In het persbericht van LFI werd de moordpartij beschreven als “een gewapende offensief van Palestijnse strijdkrachten onder leiding van Hamas, dat plaatsvindt tegen een achtergrond van intensivering van de Israëlische bezettingspolitiek”. De Franse socialisten waren niet blij met die verschuiving van de schuld. Verschillende kopstukken riepen op NUPES te verlaten, maar voorlopig blijft het bij een schorsing van de medewerking.

Ongetwijfeld is de positie van Mélenchon ingegeven door ideologie, door een dogmatische visie op Israël als de bezetter en op Hamas als de weerstander die niets fouts kan doen. Er is echter ook opportunisme in het spel: stemmen.

Bij de presidentsverkiezingen stemden 69 procent van de Franse moslims voor Mélenchon. Uit een rapport van de Franse politiediensten blijkt ook dat radicale moslims hun geloofsgenoten hebben opgeroepen voor hem te stemmen.

Binnen LFI leidt zijn sympathie voor Hamas echter ook naar spanningen, want parlementslid François Ruffin noemde het communiqué van zijn eigen partij ondermaats.

België: stilte en uitschuivers

Klimaatactivisten voor Palestina

In België hebben groenen en socialisten weinig van zich laten horen onmiddellijk na de aanslagen. Die stilte viel Georges Dallemagne van Les Engagés op: “Links is niet in staat om deze misdaad onder ogen te zien. De angstaanjagende stilte (van links) tijdens het hele weekend vond ik een schande voor mijn land.”

Dallemagne heeft de grote stilte goed ingeschat. De PTB veroordeelde wel schoorvoetend het terrorisme van Hamas, maar kon niet nalaten eraan toe te voegen dat het Israëlische leger even goed een terreurorganisatie is. Enkele linkse parlementsleden lieten enkele dagen later ook in hun kaarten kijken. Hicham Talhi (Ecolo), Jamal Ikazban (PS), Simon Moutquin (Ecolo) vonden hun capaciteit tot verontwaardiging terug toen ze Israël beschuldigden van de aanval op een ziekenhuis in Gaza. Helaas voor hen bleek ook dat het werk van Hamas.

De pro-Palestijnse betoging van 22 oktober werd mee georganiseerd door Broederlijk Delen, 11.11.11 en ABVV. Groen had ook een delegatie gesteund. Er was geen enkele slogan

Niet alleen in de partijpolitiek zorgt het conflict in Gaza voor verdeeldheid. Niet iedereen was blij met de foto die klimaatactiviste Greta Thunberg op sociale media plaatste.

Daarin is ze te zien met drie geestesgenoten, elk met een bordje. Dat van Thunberg zegt “Stand with Gaza”. Op twee andere bordjes staan ook pro-Palestijnse slogans. Op het vierde wordt opgeroepen tot “Climate Justice”, maar met een Palestijnse vlag erbij. Blijkbaar is er een verband tussen die twee kwesties, wat mij echter ontgaat.

De Israëlische tak van de beweging van Thunberg was niet blij. Ze zegt dat haar eenzijdigheid over de Palestijnse kwestie de geloofwaardigheid van haar klimaatactivisme kon aantasten. Zij vrezen het, ik hoop het. Thunberg stond trouwens niet alleen. De betogers van Extinction Rebellion, die al maanden blokkades van Nederlandse snelwegen organiseren en pendelaars pesten, betoogden vorige week aan het Internationaal Gerechtshof in Den Haag met de eis dat “oorlogsmisdadiger Netanyahu” daar berecht zou worden.

Ik begrijp dat er een overlapping is bij de aanhangers van de

In België hebben groenen en socialisten weinig van zich laten horen onmiddellijk na de aanslagen

verschillende soorten van links activisme, maar waarom betoogden ze in naam van een klimaatorganisatie tegen Israël?

Gays4Gaza Bij andere linkse militanten is die verwarring zelfs nog groter. In Frankrijk hebben 70 LGBTQ-organisaties een oproep voor de bevrijding van Palestina ondertekend. Ze gingen vorige week ook betogen tegen Israël met het spandoek “Gays4Gaza”. Israël is nochtans de enige staat in de omtrek waar homo’s worden beschermd. In Jeruzalem wordt elk jaar een ‘gay pride’ georganiseerd. In Gaza worden seksuele minderheden vervolgd en soms gedood. Hamas noemt homoseksualiteit “een verschrikking waarmee Israël de heilige grond van Jeruzalem besmeurt”. Ik hoop dat Israël heel even de blokkade opheft om de Gays4Gaza in Gaza te laten betogen.

Elke Palestijn weet wat ‘From the river to the sea, Palestine will be free’ betekent: het vernietigen van de staat Israël Ook in de hoek van Black Lives Matter kon men de sympathie voor Hamas niet onderdrukken. Zo tweette BLM Chicago een afbeelding van een glijscherm, het toestel waarmee terroristen Israël konden binnenvliegen, met daaronder de boodschap “Free Palestine”. Het is belangrijk te beseffen dat deze berichten dateren van onmiddellijk na de terreurdaden en geen reactie zijn op latere Israëlische acties. Ook de betoging in New York van de ‘Democratic Socialists of America’, waar Israëlische vlaggen werden verbrand, had plaats de dag na de aanslag en kan enkel begrepen worden als daad van sympathie voor die terreur. Die dag waren er trouwens ook in heel wat steden in Europa manifestaties om de terreurdaden toe te juichen.

Het Duivelspact De spontaneïteit waarmee de haat voor Israël in linkse kringen opborrelt en de weigerachtigheid om de terreur van Hamas terreur te noemen, is vervelend voor het deel van partijpolitiek links dat aan de respectabiliteit is gehecht.

Het zorgt voor verdeeldheid die niet gemakkelijk te beheersen is. Die oefening zal steeds moeilijker worden.

Extreemlinks en de radicale islam marcheren zij aan zij in hun afkeer voor Israël, maar hun motieven zijn ongeveer het omgekeerde van elkaar. Extreemlinks vecht nog steeds de oude strijd, tegen het Westen, tegen de eigen beschaving, tegen het kolonialisme. Dat verklaart ook waarom ze meer sympathie hebben voor Poetin, dan voor het naar het Westen leunende Oekraïne. In een tijd zonder antikoloniale oorlogen herinneren de strijders van Hamas hen aan hun oude idolen, aan de sandinisten, Che Guevara en Fidel Castro. Dat die ‘vrijheidsstrijders’ theocraten zijn die extreem vijandig staan tegenover alles wat op vooruitgang lijkt, boeit hun linkse supporters blijkbaar weinig.

De moslims die voor Palestina opkomen, vechten net voor hun eigen beschaving. Hun wereldbeeld is vrij eenvoudig: moslims goed, anderen slecht. De voorbije weken hebben over de hele wereld progressieve Joden actiegevoerd tegen Israël onder de slogan “Not in our name”. Die bereidheid tot zelfkritiek, soms zelfs omslaand in een compulsieve drang, is typisch westers. Het overkomt moslims niet. Die zullen nooit op straat komen om te betogen tegen de eigen zijde. Dat is ook het probleem waarmee linkse partijen, die steeds meer moslims in hun kaders en onder hun mandatarissen tellen, worden geconfronteerd. Wanneer puntje bij paaltje komt, zullen die altijd voor het eigen religieuze kamp kiezen.

JURGEN CEDER

4 Binnenland

2 november 2023

© BELGA

Kromredeneringen over de begroting

Alexia Bertrand

In de week dat het IMF streng was voor het Belgische begrotingsbeleid, kwam bevoegd staatssecretaris Alexia Bertrand (Open Vld) in de media beweren dat het federale begrotingstraject er beter voorstaat dan het Vlaamse. En dat Wallonië hier zelfs beter presteert dan Vlaanderen. Dat staat op zijn minst gezegd op gespannen voet met de waarheid. Een analyse.

Dinsdag streken een aantal experts van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) neer in Brussel. Ze hadden een duidelijke boodschap voor de verschillende regeringen: bij ongewijzigd beleid zullen het Belgische begrotingstekort en de staatsschuld verder oplopen. Tegen 2028 zou het tekort 5,5 procent bedragen aan een overheidsschuld van meer dan 115 procent. Er moet werk gemaakt worden van besparingen aan de uitgavenkant, want de regeringen hebben via de coronamaatregelen en door de energiecrisis de geldbeugel opengetrokken. Dat mag echter nu geen alibi meer zijn om de teugels te vieren, aangezien de uitgaven voor een belangrijk deel ontspoord zijn door extra middelen voor de sociale zekerheid.

Koekoek Het IMF is daar zeer streng: in 2021 lagen de sociale uitkeringen in België 5,2 procentpunt van het bbp hoger dan gemiddeld in de ‘geavanceerde’ EU-landen, terwijl de sociale resultaten niet beter waren. De federale regering die in 2024 (of later) aantreedt, heeft dus werk. Dit jaar zal het begrotingstekort voor Entiteit 1 - dat is de federale overheid en de sociale zekerheid - uitkomen op 3,5 procent van het bbp of 20,3 miljard euro. Dat is een toename van

het tekort met 233 miljoen euro ten opzichte van de raming in juli. Voor 2024 verwachten de cijferaars een tekort van 3,1 procent van het bbp.

Slechte begrotingscijfers zorgen voor een zekere gewenning bij de bevolking. En dat is jammer, want een slechte budgettaire toestand is gevaarlijker dan we denken. Tekorten leiden immers tot een hogere schuld. Met de gestegen rentevoeten nemen de intresten op die schuld ook steeds meer toe. Een ‘koekoekseffect’ is het gevolg, waardoor de intrestlasten de uitgaven voor essentiële overheidstaken verdringen.

Slechte begrotingscijfers maken ook consumenten en bedrijven ongerust, want die gaan meer sparen of minder investeren. Geld wordt opzijgelegd, omdat men hogere belastingen vreest die de begrotingstekorten moeten dichten.

Kromredenering Voor bevoegd staatssecretaris voor Begroting Alexia Bertrand (Open Vld) is dat blijkbaar geen probleem. Twee dagen na de passage van het IMF was ze onder meer te gast op de Franstalige nieuwszender LN24. Daar verklaarde ze doodgemoedereerd dat de federale overheid de engagementen in het Stabiliteitsprogramma respecteert (wat men beloofd heeft aan Euro-

pa), maar dat dat niet het geval is voor Vlaanderen en Brussel. Wel gaf ze aan dat Vlaanderen het veel beter doet dan Wallonië, terwijl dat laatste gewest wel een saneringstraject respecteerde.

Wat moeten we hiervan denken?

Het klopt inderdaad dat de verschillende entiteiten een begrotingstraject indienen en dat zoals hierboven gesteld het federale tekort lichtjes zal dalen in 2024. Brussel blijft lange tijd budgettair in het rood en de Vlaamse begroting vertoont met 3,5 miljard euro inderdaad een groter deficit dan gedacht.

Maar daarmee is ook alles ten voordele van de federale begroting gezegd. Het is gemakkelijk om te beweren dat men een saneringstraject respecteert van zeer slecht in 2023 (en eigenlijk de hele periode van de Vivaldi-regering) naar iets minder slecht in 2024. De essentie is dat de tekorten te hoog zijn en dat er van een structurele sanering geen sprake is. De indruk wekken dat Entiteit 1 (federaal en de sociale zekerheid) het relatief goed doet en de regio’s en Vlaanderen in het bijzonder barslecht, is echt een kromredenering van Alexia Bertrand.

Federaal 5 keer slechter De essentie blijft dat het Vlaamse tekort van 3,5 miljard euro in 2026 naar een effectief evenwicht evolueert. Het federale tekort is nu 18 miljard euro, en dat is vijf keer meer dan Vlaanderen. Het federale deficit evolueert naar 30 miljard euro, wat tien keer meer is dan het Vlaamse tekort. Federaal staat men er dus echt niet goed voor.

Wat de andere regionale overheden betreft, is er inderdaad een verbeteringstraject voor Wallonië: van een tekort van 20 procent van de inkomsten naar 13 procent van de regionale inkomsten in 2026. Brussel blijft hangen op een deficit van 15 procent van de overheidsinkomsten.

Tegen dan zit Vlaanderen al aan een evenwicht. Of in het slechtste geval aan een deficit van een paar procent van de inkomsten. Alexia Bertrand vertelt dus op zijn minst niet de volledige waarheid.

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

Socialistische mutualiteit onder vuur wegens festival Vorige week woensdag vond er in de commissie voor Sociale Zaken, Werk en Pensioenen van de Kamer een stevige woordenwisseling plaats tussen minister Frank Vandenbroucke (Vooruit) en parlementslid Mathieu Bihet over de kerntaken van onze mutualiteiten. Bihet (32) is een politicus voor de MR. De discussie ging meer bepaald over het muziekfestival ‘Les Solidarités’ dat al negen keer heeft plaatsgevonden in Namen. Les Solidarités, dat het festivalseizoen afsluit, vindt plaats in het laatste weekend van augustus. Het doel van het festival is naar eigen schrijven “om een familiepubliek samen te brengen waar alle generaties samenkomen rond hetzelfde verlangen om samen te leven, sociale rechtvaardigheid en de strijd tegen ongelijkheid”. Gedurende drie dagen biedt Les Solidarités “een bijzonder kwalitatief en bewust gevarieerd programma”.

Bihet vorige woensdag in de Kamercommissie: “Ik vind het niet normaal dat het personeel van Solidaris voor dat festival werkt of dat het ziekenfonds een eventueel verlies bijpast. Het personeel van het ziekenfonds wordt gedeeltelijk betaald met belastinggeld voor opdrachten van openbare dienstverlening.”

Het Kamerlid nog: “Weet u dat er personeelsleden van Solidaris voor dat festival werken? Wat is uw reactie? Moet men niet duidelijk maken dat personeel dat door de overheid betaald wordt geen taken mag uitoefenen die niet tot zijn opdrachten behoren? Hoe is het mogelijk dat het ziekenfonds het verlies van een dergelijk festival bijpast?”

gingen van natuurlijke personen die het bevorderen van het fysiek, psychisch en sociaal welzijn als streefdoel hebben in een geest van voorzorg, onderlinge hulp en solidariteit.”

“Om de verplichte federale verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen uit te voeren, ontvangen de ziekenfondsen financiële middelen van het RIZIV, die uitsluitend dienen voor terugbetalingen aan de begunstigden.

Ze krijgen ook een vergoeding van het RIZIV in de vorm van beheerskosten. Als een ziekenfonds winst maakt op de beheerskosten, wordt die winst zijn exclusief bezit. Als de toegekende beheerskosten niet volstaan, moet het ziekenfonds het tekort zelf financieren.”

De minister nog: “Een ziekenfonds mag een deel van zijn personeel inzetten om het fonds bij bepaalde evenementen te promoten. In het kader van hun ‘aanvullende’ verzekering organiseren de ziekenfondsen diensten die het fysiek, psychisch en sociaal welzijn bevorderen. Die diensten worden uitsluitend gefinancierd met de bijdragen. Die voordelen en diensten moeten opgenomen worden in de statuten van het ziekenfonds.

Die zijn openbaar en moeten goedgekeurd worden door de Controledienst voor de ziekenfondsen.”

‘Masseren’ van inkomsten en uitgaven

Kerntaken

De vzw Fête des Solidarités werd, volgens de begin 2013 in het Belgisch Staatsblad verschenen oprichtingsakte, opgericht door diverse afdelingen van de socialistische mutualiteiten en enkele privépersonen. De laatste jaarrekening bij de balanscentrale van de Nationale Bank van België (NBB) is die over boekjaar 2022. Dat jaar werd afgesloten met exact 0 euro winst.

Vanuit boekhoudkundige principes is dat hoogst uitzonderlijk. Het wijst op het ‘masseren’ van kosten en opbrengsten. Volgens auditor PWC is er geen probleem en geeft dat resultaat de werkelijkheid weer.

In de vzw zit wel nog een overgedragen verlies van zowat 100.000 euro.

Minister Frank Vandenbroucke ziet geen enkel probleem: “In de wet van 6 augustus 1990 werden de activiteiten van de ziekenfondsen vastgelegd op basis van de definitie van de WHO. In die wet worden de ziekenfondsen gedefinieerd als vereni-

De ziekenfondsen beschikken volgens de minister dus over een ruime autonomie inzake de manier waarop ze hun maatschappelijk doel en hun statutaire doelstellingen nastreven. Ze kunnen bijvoorbeeld culturele verenigingen ondersteunen. Elk lid kan volgens Vandenbroucke ook het ziekenfonds kiezen “dat hem het beste past”.

Mathieu Bihet (MR) is het niet eens met die stelling. De MR is immers van mening dat “ziekenfondsen zich moeten bezighouden met hun kerntaak. Ze zouden volgens ons geen personeel mogen detacheren voor de organisatie van een muziekfestival, noch bijpassen als er een tekort is”.

Bihet tot slot: “Op die manier stelt een ziekenfonds zijn organisatie en zijn resultaten immers niet ten dienste van personen, maar van een festival dat het socialistisch ziekenfonds promoot.”

THIERRY DEBELS © PHOTONEWS

ECONOMISCHE ZAKEN

Mathieu Bihet

Binnenland

2 november 2023

5

Superdiversiteit leidt tot armoede

OPINIE

Toch zijn er een aantal ontwikkelingen die ons tot nadenken moeten stemmen.

Vooreerst is er de illegale migratie. Hoeveel illegalen er in ons land verblijven is niet exact geweten, maar het aantal wordt op ruim 150.000 geschat. Ze zijn hoog in de misdaadstatistieken vertegenwoordigd. Zowat een derde van de gevangenispopulatie bestaat uit uitgeprocedeerde asielzoekers.

Daarnaast blijft de mythe leven dat migranten onze sociale zekerheid betaalbaar maken en dat we nood hebben aan arbeidsmigratie. De statistieken laten toch een ander verhaal zien. België heeft een leger van 1,3 miljoen inactieven.

Daarmee staat het op de vijfde plaats in de Europese Unie. Bij vreemdelingen met een nationaliteit van buiten de EU loopt de inactiviteitsgraad op tot 44,2 procent.

België staat daarmee in de EU eenzaam aan de top. Bij vrouwen van buiten de EU loopt dat percentage op tot ruim 59 procent.

Het politieke opportunisme achter de gemeentefusies Vrijdag zette Vlaams Belang twee van zijn drie Zwijndrechtse raadsleden uit de partij. Bij de stemming in de gemeenteraad hadden die immers voor een fusie met Beveren en Kruibeke gestemd, niettegenstaande een ruime meerderheid van de bevolking in een referendum tegengestemd had. Maar waarom zijn partijen zoals Open Vld, cd&v en N-VA zo gebrand op gemeentefusies?

Reguleren migratie Het internationale keurslijf van migratie is heel erg strak. “De krijtlijnen van onze migratiewetgeving worden in de Europese Commissie aan het Schumannplein uitgezet”, schreef Theo Francken reeds een tijd geleden. “Dit keurslijf is verstikkend en onwerkbaar”, voegde hij eraan toe.

Bovendien is er ook nog het Belgische carcan dat iedere vorm van debat in de kiem smoort. Het verhindert ons immers om een migratiebeleid op maat van Vlaanderen te voeren. Daarom vormt de Vlaamse autonomie een noodzakelijke voorwaarde om maatregelen tegen het opengrenzenbeleid te kunnen nemen.

Ook op federaal niveau kunnen we iets ondernemen. “We kunnen onze grenzen misschien niet sluiten, maar wel onze sociale zekerheid”, liet Bart De Wever zich ooit eens ontvallen. Nieuwkomers die van onze copieuze sociale zekerheid willen genieten, moeten eerst bijgedragen hebben en moeten zich aanpassen.

Er dienen zich de komende tijd zeker kansen aan. De versterking van de Europese buitengrenzen wordt een belangrijk thema. De roep om de internationale migratie onder controle te krijgen, klinkt steeds luider. Zeker omdat in heel wat landen de veiligheids- en migratieproblematieken hoog op de politieke agenda staan.

Het is wachten op een nieuwe politieke generatie die genoeg ruggengraat heeft om de migratie hoe dan ook te reguleren.

Mariëtte Voogd © ZWIJNDRECHT.BE

Armlastige migratie

De hoge werkloosheid onder de migranten heeft volgens doctoraal onderzoeker Louis Lippens niet zozeer te maken met discriminatie op de arbeidsmarkt.

“De cijfers omtrent etnische discriminatie nemen eerder af”, aldus Louis Lippens. Migranten komen vooral in het kader van de gezinshereniging of als vluchteling naar ons land, terwijl migranten naar bijvoorbeeld Denemarken komen om te werken of te studeren, wat uiteraard veel succesvoller blijkt. De afkeer voor migratie in dit land heeft dan ook met de heel erg eenzijdige instroom van armlastige migranten en illegale asielzoekers te maken.

Voor we op zoek gaan naar werkkrachten in het buitenland - zoals Geldof suggereert -, kunnen we maar beter de enorme arbeidsreserve aan inactieven naar de arbeidsmarkt draineren. Zelfs als we slechts 20 procent van de inactieven aan de slag zouden krijgen, dan spreken we nog over 260.000 mensen. Dat zou pas een oppepper voor onze sociale zekerheid en de overheidsfinanciën betekenen.

© PHOTONEWS

Op 1 januari 2023 woonden er in België legaal 1,6 miljoen personen die niet over de Belgische nationaliteit beschikten. Dat is zowat 13,4 procent van de bevolking.

Daarnaast zijn er nog 2,5 miljoen Belgen met een buitenlandse achtergrond of 21 procent van de bevolking. 2,2 miljoen mensen zijn geboren in het buitenland.

Ongeveer 19 procent van de bevolking is eerstegeneratiemigrant. Daarmee staat België als immigratieland aan de top van de wereld. Heel wat migranten verwerven de Belgische nationaliteit en verdwijnen zo uit de statistieken.

Volgens socioloog Dirk Geldof - auteur van ‘Superdivers Vlaanderen’ - is het maatschappelijke weefsel superdivers. De cijfers lijken die ontwikkeling te bevestigen. Superdiversiteit is volgens Geldof een fase verder dan de multiculturele samenleving, waar segregatie de norm was. In een superdiverse samenleving zijn er niet alleen meer nationaliteiten, maar is de superdiversiteit ook beter in de maatschappij verweven. Dit proces is “onomkeerbaar”, volgens hem: “Zelfs al zouden we de grenzen vandaag volledig sluiten, dan nog zal de huidige demografische bevolkingssamenstelling er sowieso voor zorgen dat onze samenleving verder zal diversifiëren”, meent Dirk Geldof.

© ZWIJNDRECHT.BE

Netto komen er elk jaar 60.000 migranten in België bij. Dat cijfer zal de komende jaren zeker niet dalen. Vlaanderen wordt “superdivers”, stelt socioloog Dirk Geldof. Met de superdiversiteit neemt ook de armoede toe. Binnen de huidige Belgische en Europese constellatie is dat proces ‘onomkeerbaar’. Wie het opengrenzenbeleid wil tegengaan, moet zowel de Belgische als de Europese structuren opbreken en internationale verdragen opzeggen.

JULIEN BORREMANS

Politiek opportunisme

Ronny Dobbeleir

In principe is Vlaams Belang niet gekant tegen gemeentefusies, zolang de bevolkingen van de betrokken gemeenten maar achter de fusie staan en de kwijtschelding van schulden niet de primaire drijfveer is voor zo’n fusie.

Het VB pleit daarom ook voor bindende referenda. Het spreekt dan ook voor zich dat als het min of meer rechtlijnig wil overkomen bij zijn kiezers, het zich niet kan veroorloven dat enkele van zijn gemeenteraadsleden voor een fusie stemmen die een maand eerder in een referendum verworpen werd met een meerderheid van maar liefst 80 procent. Mariëtte Voogd en Ronny Dobbeleir werden dan ook meteen uit de partij gezet, overigens tot verbazing van nogal wat Vlaamse media die het duidelijk niet gewoon zijn dat een politieke partij vasthoudt aan haar principes.

©X

Industrieel gemeentebeleid

Dirk Geldof

voor allerlei vormen van vriendjespolitiek. Iedereen denkt er altijd vroeg of laat zijn voordeel mee te kunnen doen als hij iemand in de gemeenteraad of -administratie kent. Maar het ondergraaft natuurlijk wel de rechtszekerheid, en je weet maar nooit dat je buurman net iets betere contacten heeft dan jij.

Toch zit er een tegenstrijdigheid in de drang naar steeds grotere gemeenten. Eens de kaap van de 100.000 inwoners overschreden is, mogen er immers stadsdistricten opgericht worden. Dat was ook het plan achter de mislukte fusie van Mechelen met Boortmeerbeek: de invoering van drie districten in Mechelen. Maar waarom fusioneren om vervolgens districten in te voeren, tenzij, inderdaad, om het geld?

Op sociale media zoals Facebook zie je trouwens net de omgekeerde beweging gebeuren. Daar vindt men zelfs de huidige gemeenten al te groot en richt men vaak groepjes op volgens de oude dorpskernen van voor de fusies van 1977, of in de steden volgens de stadswijken.

In vele gevallen bestaan er heel wat goede argumenten voor gemeentefusies. De vele samenwerkingsverbanden tussen de gemeenten tonen aan dat er wel degelijk schaalvoordelen te halen zijn uit fusies. Maar net die samenwerkingsverbanden tonen ook aan dat een volledige fusie niet altijd nodig is. En soms ook dat ze niet wenselijk is, als de samenwerkingsverbanden niet altijd in dezelfde richting gebeuren of op dezelfde schaal.

Gemeentefusies vergroten ook de afstand van het bestuur tot de bevolking. Dat leidt tot een zekere ontmenselijking van het gemeentebeleid, wat uiteraard jammer is, en maar al te vaak in het nadeel van de zwaksten in onze samenleving uitvalt. Anderzijds heeft dat ook als voordeel dat er vaak veel minder ruimte is

Het is geen toeval dat vooral Open Vld erg gebrand lijkt op nieuwe fusies, want een industrieel gemeentebeleid met een technocratische inslag past bijzonder goed bij een beleidspartij zonder ideologische ruggengraat.

Dat is misschien ook de reden waarom cd&v zich vaak in de gemeentefusies kan vinden, ook al is het de opvolger van de CVP en haar ooit zo roemruchte CVP-burgemeesters die vroeger in de talrijke kleine gemeenten over heel Vlaanderen van generatie op generatie de plak konden zwaaien met absolute meerderheden in de gemeenteraden. Bij de N-VA leeft dan weer net de omgekeerde overtuiging, namelijk dat ze via de gemeentefusies de ruggengraat van de cd&v zouden kunnen breken door de laatste oranje bolwerken te slopen of over te nemen.

Maar er schuilt ook een andere vorm van politiek opportunisme achter de bestuurlijke pleidooien voor gemeentefusies. Hoe groter een gemeente, hoe groter de invloed van de nationale politiek op de gemeenteraadsverkiezingen. In grotere gemeentes is het ook moeilijker om een lokale lijst van de grond te krijgen zonder een duidelijke verbinding naar een nationale partij. Dat nogal wat Open Vld- en cd&v-lijsten volgend jaar net de omgekeerde beweging maken en schijnbaar hun band met de nationale partij willen doorknippen, is daar trouwens niet de ontkenning van, maar net de bevestiging. Echt lokaal zijn die gecamoufleerde Open Vld- en cd&v-lijsten immers niet, want ze pogen uiteindelijk alleen maar lokaal te ontkomen aan de pandoering die hun partij nationaal te wachten staat. Zet cd&v in een volgende peiling helemaal op winst en je zal zien hoe een aantal lokale afdelingen plots toch het cd&v-logo op hun affiches zullen willen plaatsen.

Vooral Open Vld en cd&v moeten bezorgd zijn voor elke vorm van lokale lijsten of lokale initiatieven die een beetje kunnen aanslaan en die over de gemeentegrenzen heen zouden kunnen leiden tot de vorming van een nieuwe centrumpartij. Grotere gemeenten bestendigen de nationale partijen op lokaal niveau, en dan zeker zieltogende centrumpartijen.

FILIP VAN LAENEN

6 Binnenland

2 november 2023

VERKIEZINGEN

Forum voor Democratie komt op in Vlaanderen

“Vlamingen en Nederlanders zijn één volk” Tijdens een lezing voor studentenvereniging KVHV-Gent kondigde Thierry Baudet (40) aan dat hij met zijn Forum voor Democratie (FVD) wil opkomen in Vlaanderen. Concreet zal FVD op 9 juni 2024 zowel in Vlaanderen als in Nederland deelnemen aan de Europese verkiezingen.

Baudet noemt de scheiding van de Nederlanden “de grootste tragedie van de geschiedenis” en het resultaat van “een cynisch machtsspel tussen Europese grootmachten”. Dat is volgens hem de reden dat hij ook in Vlaanderen een lijst zal indienen voor de Europese verkiezingen. De partijleider hoopt dat de Nederlandse en Vlaamse verkozenen van zijn partij in het Europees Parlement een “anti-globalistische coalitie” zullen vormen. Hij heeft de ambitie om de grootste ledenpartij van Vlaanderen te worden. Binnenkort zal hij onder meer een rally organiseren en op zoek gaan naar Vlamingen die op de lijst willen staan.

Enkel Europees Baudet benadrukt dat het een bewuste keuze is om niet deel te nemen aan de regionale verkiezingen in Vlaanderen. “Ik raad iedereen aan om voor het Vlaams Parlement op Vlaams Belang en bij de Europese verkiezingen op FVD te stemmen.”

“Allez, merci!”, reageert Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken op de oproep van Baudet om op Vlaams niveau op het VB te stemmen. “Thierry Baudet moet doen wat hij niet laten kan, maar dit getuigt toch van weinig politiek inzicht”, vindt Van Grieken. “Op een moment dat de Vlaamse, rechtse stemmen samen zo hoog scoren, wil hij ze hier komen verdelen.”

VB-Europarlementslid Tom Vandendriessche, die in 2024 de Europese lijst trekt, gelooft niet dat het om een ernstig politiek project gaat. “Misschien is het om wat extra klanten voor zijn boeken te bereiken, ik weet het niet.” Hij noemt het bo-

krijgt immers al jarenlang 24/7 bescherming. “De studenten moeten in alle vrijheid kunnen uitnodigen wie ze willen. Zonder inmenging van UGent, maar ook zonder inmenging van oud-studenten zoals mezelf.”

Europees Parlementsleden worden rechtstreeks verkozen en elke lidstaat heeft een vast aantal zetels, dat in verhouding staat tot het aantal inwoners van dat land. Bij de vorige verkiezingen (26 mei 2019) werden er 21 Europarlementsleden verkozen: 12 Nederlandstalige, 8 Franstalige en 1 Duitstalige.

ANTON SCHELFAUT WANNES NEUKERMANS

vendien een vorm van “controlled opposition”: “Net zoals LDD en BBB zal dit opnieuw opgeklopt worden in de media, in de hoop dat ze enkele stemmen van het Vlaams Belang afsnoepen. Maar ik vraag me af hoeveel succes het complotdenken van Baudet zal hebben in Vlaanderen.”

Media-aandacht In andere media dan PAL was er voorlopig weinig aandacht voor de aankondiging van Baudet. Die raakte ondergesneeuwd nadat een 33-jarige Oekraïner de FVD-leider een klap met een paraplu op zijn hoofd verkocht voor aanvang van de lezing. “Dat is ook logisch”, vindt Vandendriessche. “Het is een majeur politiek feit dat er tegen een democratisch verkozen politicus geweld gebruikt wordt.” Gezien de Nederlandse geschiedenis is het niet verwonderlijk dat de aandacht vooral daarnaartoe ging. “En ik vind dat die aandacht er in Vlaanderen ook meer mag komen. Het is nog maar enkele maanden geleden dat Tom Van Grieken een slag kreeg van een politieagent en zo zijn er nog wel wat voorbeelden.”

Baudet deed de aankondiging bij KVHVGent, de vereniging waar Vandendriessche drie jaar preses van geweest is en waarvan hij nog steeds voorzitter van de beheerraad is. “Zoals ik het begrijp, wilde KVHV-Gent eerst Geert Wilders uitnodigen, maar dat ging om veiligheidsredenen niet.” Geert Wilders (PVV)

Thierry Baudet in gesprek met Anton Schelfaut

Frank Vandenbroucke trekt federale Vooruit-lijst Vlaams-Brabant “He’s staying, bitches.” Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (68) zal bij de verkiezingen van 9 juni 2024 de federale Kamerlijst trekken in Vlaams-Brabant. In De Ochtend op Radio 1 vertelde FVDB dat de kogel door de kerk is.

Conner Rousseau wist bij de regeringsvorming in 2020 aardig te verrassen door Frank Vandenbroucke uit zijn politiek pensioen te halen en aan te stellen als minister van Volksgezondheid. De jaren voordien was hij als hoogleraar actief.

ring-Dehaene. Niet voor lang, want na het losbarsten van het Agusta-schandaal nam Vandenbroucke voor de eerste keer afscheid van de politiek.

Twee keer afscheid

In 1999 werd hij opnieuw minister in de federale regeringen-Verhofstadt I en II. Nadien ging hij aan de slag als minister van Onderwijs in de Vlaamse regering. Na interne strubbelingen binnen de partij kondigde hij in 2011 opnieuw zijn politieke

Vandenbroucke werd in 1989 op 33-jarige leeftijd partijvoorzitter van de toenmalige SP. In 1994 werd hij minister van Buitenlandse Zaken in de eerste rege-

Debatten

afscheid aan. Vandenbroucke was tijdens de coronacrisis steevast een van de meest zichtbare leden van de federale regering en is momenteel volgens peilingen nog een van de populairste politici in Vlaanderen. Niet alle lijsten zijn al bekend, maar in Vlaams-Brabant komt Vandenbroucke al sowieso uit tegen cd&v-partijvoorzitter Sammy Mahdi en de jonge historica Britt Huybrechts (Vlaams Belang). Theo Francken (N-VA) heeft ook al aangekondigd dat hij op een verkiesbare plaats staat (zonder expliciet de Kamer te vernoemen). Nadat onder andere Goedele Liekens en Gwendolyn Rutten hun afscheid aankondigden, lijkt Eva De Bleeker in polepositie te zitten om de Open Vld-lijst in Vlaams-Brabant te trekken.

WANNES NEUKERMANS

Lijst vertrekkers wordt erg lang

Kandidaat - Steven Coenegrachts (Open Vld)

Lijsttrekker Kamer Limburg © JORIS SANGERS

Steven Coenegrachts (38) belandde als opvolger van minister Lydia Peeters voor Open Vld in het Vlaams Parlement. Bij de verkiezingen in 2024 trekt hij de Limburgse Kamerlijst, terwijl Peeters de Vlaamse lijst trekt. “In heb Europese socialezekerheidsstudies achter de rug en die thema’s liggen me nog steeds na aan het hart. Die bevoegdheden zitten federaal”, legt Coenegrachts zijn overstap uit.

Steven Coenegrachts

In 2019 behaalde Open Vld één Kamerzetel en twee Vlaamse Parlementszetels in de Limburgse kieskring.

“Gezien de slechte peilingen, zou een evenaring van dat resultaat al heel goed zijn”, geeft Coenegrachts toe.

“Maar ik geloof alvast dat Lydia en ik een goed team vormen.” Over de interne problemen bij Open Vld wil hij verder enkel zeggen “dat de lijstvorming altijd een nerveuze periode is, maar dat we de discussies beter intern zouden houden”.

Met zijn expertise rond sociale zekerheid wil hij vooral daarrond werken in de Kamer. “Het uitkeringsbeleid, arbeidsmarkt, sociale zekerheid,... zijn allemaal beleidsthema’s die aan hervorming toe zijn”, legt hij uit. “We moeten ervoor zorgen dat er meer mensen aan de slag gaan en dat onze sociale zekerheid betaalbaar blijft.”

Voor de provincie Limburg specifiek zijn de mobiliteitsthema’s het belangrijkst. “Onze minister, Lydia Peeters, heeft op Vlaams niveau al heel wat verwezenlijkt.

Maar ook de NMBS mismeestert onze regio al jaren”, vindt de Limburgse lijsttrekker. “Dus ook federaal is het mobiliteitsbeleid van belang voor Limburg.”

WANNES NEUKERMANS

Het aantal belangrijke kopstukken en over partijgrenzen heen gerespecteerde politici dat hun afscheid aankondigt uit het parlement, wordt nu wel erg groot. De boutade over de gedegouteerden en de degoutanteriken gaat misschien wat ver, maar het is wel opvallend hoeveel parlementsleden hun afscheid aankondigen.

Enkele weken geleden vertelde Liesbeth Homans in dit blad dat veel parlementsleden het beu zijn hoe er over hen gesproken wordt. Vorige week gaf ook Joy Donné aan dat de minachting voor de politiek de kwaliteit van het systeem verder aantast. Dat is een van de redenen waarom er zoveel politici afscheid nemen van het nationale niveau.

Wouter De Vriendt en Björn Rzoska (Groen), Valerie Van Peel (N-VA), Gwendolyn Rutten (Open Vld), Maggie De Block (Open Vld), Koen Geens (cd&v), Catherine Fonck (Les Engagés),...

Allemaal politici die over de partijgrenzen heen enig respect genieten en er in 2024 de brui aan geven.

Schandalen Een deel is op een leeftijd gekomen waarop het respectabel is

om met pensioen te gaan. Een ander deel zegt zich te willen richten op de lokale politiek. En nog een ander deel zegt gewoonweg genoeg te hebben van het politieke spel. Ongetwijfeld nemen sommigen de vlucht vooruit, omdat ze beseffen dat de verkiesbare plaatsen bij hun partij erg schaars worden.

Toch blijft het zo dat de kwaliteit van onze politici ook de kwaliteit van de besluitvorming mee bepaalt en dat de reputatie van parlementsleden fors geleden heeft onder enkele schandalen.

Het is niet zo dat omdat de gedegouteerden vertrekken, er alleen maar degoutanteriken overblijven in het parlement, maar in 2024 neemt de Vlaamse politiek wel afscheid van (te) veel parlementsleden die sterk inhoudelijk werk leverden.

WANNES NEUKERMANS

Politiek

2 november 2023

IN DE KIJKER

7

CITAAT VAN DE WEEK

Wouter De Vriendt

Conner Rousseau:

“Doe nekeer een beetje tof tegen elkaar”

Het is angstaanjagend aan te kijken tegen een door alle peilingen voorspelde en met de ellenbogen aangevoelde verkiezingsnederlaag die er in 2024 zit aan te komen. In een aantal partijen - waaronder Groen - zijn er dan ook velen die de vlucht vooruit nemen en met allerhande drogredenen aankondigen dat ze de fakkel doorgeven aan een nieuwe generatie, alsof ze zonet de kroon op het werk hebben gezet.

Niets is minder waar. Hun ‘daden’ hebben tot de neergang van hun partij geleid. Wouter De Vriendt (46) is een van hen.

Mooi cadeau aan de nieuwe generatie is het om die enkel het puin te laten ruimen van mensen als bijvoorbeeld Wouter De Vriendt, Meyrem Almaci en Kristof Calvo, die zich grote staatsmannen of staatsvrouwen wanen en zich moreel hoog verheven voelen boven het plebs dat wel eens rechtse reflexen heeft… De les van 2003 hebben ze niet geleerd, toen Jos Geysels - nog sipper dan gewoonlijk - en Mieke Vogels beteuterd stonden te gapen toen de kiezer hen voor hun regeringsdeelname en hun hautain gedrag had afgestraft, en uit de Wetstaat had gestemd.

De deelname aan Vivaldi lijkt wel op een gelukte poging tot recidive uit te draaien.

Heel doorzichtig Wouter De Vriendt zal zich op 9 juni 2024 niet opnieuw kandidaat stellen op een verkiesbare plaats bij de federale verkiezingen. Hij zegt ruimte te willen maken voor nieuw talent en hij zal de lijst vanop een duwersplaats steunen. Hij wil zich toeleggen op Oostende, waar hij de gemeenteraadsverkiezingen met een eenheidslijst van cd&v, Open Vld en Groen zal ingaan, en waarvan hij hoopt dat die hem een schepenmandaat zal opleveren. Natuurlijk stopt hij nu niet meteen als Kamerlid om iemand de kans te geven zich nog in te lopen. Daarvoor is de uittredingsvergoeding net iets te interessant na 17 jaar als volksvertegenwoordiger.

Een tijd die hij nu erg lang lijkt te vinden, maar die hij zelf gewild heeft, want op het groene rotatieprincipe dat maximum twee legislaturen ‘dienst’ voorziet, vroeg en kreeg hij al meermaals een uitzondering. Zelfs voor 2024 was dat al geregeld. Nu het te heet onder de voeten wordt en de smadelijke aftocht dreigt, zijn er plots redenen om zich terug te trekken en zich op andere uitdagingen te gaan focussen…

“Langzaam uitdoven in de gangen van het parlement tot je als politicus een schim van jezelf wordt, wil ik te allen prijze vermijden”, schrijft hij in zijn afscheidsbrief, hoewel hij maar al te goed beseft dat zelfs dat er voor hem niet meer inzit. Het is zijn argument om niet te moeten zeggen dat hij vreest niet meer verkozen te worden… In die brief wilde hij zeker niet de indruk wekken dat het om een vluchtmanoeuvre gaat, maar naarmate zijn verhaal langer werd, werd zin na zin die indruk alleen maar sterker. Allemaal heel doorzichtig.

Het Nieuwsblad onthulde maandag dat Vooruit een rechtszaak heeft afgekocht van een medewerkster. De vrouw in kwestie werd ontslagen nadat ze een klacht had ingediend wegens seksueel grensoverschrijdend gedrag. Tijdens een personeelsvergadering ging Rousseau dieper in op het verhaal. Zowel het slachtoffer als de aangeklaagde waren op die vergadering aanwezig, maar werden niet rechtstreeks geviseerd. “De slachtoffers moeten het melden, anders kunnen wij het niet weten”, luidde zijn boodschap. “En aan de daders… doe nekeer een beetje tof tegen elkaar.” Kort daarna, in februari 2022, diende het slachtoffer officieel een klacht in bij de externe preventiedienst.

Solidaris-baas onder vuur na delen van antisemitische cartoon Voormalig PS-minister en huidig Franstalige secretaris-generaal van de socialistische mutualiteiten Jean-Pascal Labille staat onder druk omdat hij een cartoon over het conflict tussen Israël en Palestina gedeeld heeft. Het gaat over een Israëlkritische cartoon waarop een davidster en een hakenkruis in elkaar afgebeeld worden. MR spreekt van een “antisemitisch misdrijf ” en vraagt het ontslag. Labille excuseerde zich intussen.

Op zijn Facebookprofiel deelde Labille een prent waarop te zien is hoe Israëlische soldaten schieten op de Gazastrook. Op de hoge muur staat een davidster afgebeeld, die

lijkt over te gaan in een hakenkruis.

Vanop een afstand kijken de EU en de VS rustig toe.

“Mijn eerste intentie was de passiviteit van de internationale gemeen-

schap aan te klagen”, klinkt het in een reactie. Hij zou de cartoon “te snel en onhandig” gedeeld hebben.

Zelf zegt hij geen veralgemening te willen maken en elke vorm van antisemitisme te veroordelen. MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez vindt dat het ontslag van Labille moet volgen: “Hij kan niet aanblijven na zo een fout en een belediging van de geschiedenis. Dat gedrag legitimeert de terroristische daden van Hamas.”

WANNES NEUKERMANS

© PHOTONEWS

In de Kamer is hij bekend voor zijn hoogdravende tussenkomsten, op het pedante en neerbuigende af. Iedereen is dom, behalve hij en zijn partijgenoten. En het Vlaams Belang is niet alleen maar dom, maar ook slecht. Hij meed hen altijd alsof het pestlijders zijn en weigerde hen zo goed als altijd de hand te schudden. Jawel, verbinden kent blijkbaar grenzen… Memorabel blijft het moment in 2022 dat hij zijn hand had overspeeld als voorzitter van de Bijzondere commissie ‘Koloniaal verleden’. Hij verslikte zich danig toen de vele aanbevelingen geen goedkeuring kregen van een deel van zijn coalitiepartners. Daardoor draaide alles uit op een nooit geziene mislukking, want nooit eerder werden aanbevelingen van dergelijke commissies naar de prullenbak verwezen. De Vriendt was in zijn wiek geschoten, omdat hij zich niet kon profileren om zijn ‘historische’ opdracht te volbrengen, namelijk “het koloniaal verleden van België onder ogen te zien, het trachten te verwerken en maatregelen te voorzien om het veroorzaakt leed te herstellen”. Lees: excuses uiten en herstelbetalingen doen. Tempeestend suggereerde hij dat het koningshuis hierin zijn lange arm had gehad, wat hem niet op applaus onthaalde.

De grote uittocht bij Groen is in volle gang en tal van voormalige protagonisten plooien zich dus terug op hun gemeente om ‘nieuwe accenten te leggen en nieuwe uitdagingen aan te gaan’. Al zullen de Vlaamse, federale en Europese verkiezingen in juni al wel een voorzet geven richting oktober. Het wordt met de billen dichtgeknepen bang afwachten. Wouter De Vriendt zal het zich allemaal wel anders hebben voorgesteld toen hij nog op een groene wolk zat en voordat hij zich als overlevingstechniek ging vastklampen aan cd&v en Open Vld in zijn thuisstad.

Wouter De Vriendt

© PHOTONEWS

Pijnlijke nederlaag

Jean-Pascal Labille

Israël-Palestina: VVSG krijgt nieuw OCAD-rapport

“Preventief vinger aan de pols houden” De Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) kreeg een nieuw rapport van het OCAD en geeft aan alert te blijven voor onrustwekkende zaken rond mogelijk geweld en radicalisering als gevolg van het conflict tussen Israël en Hamas. Dat zegt woordvoerder Nathalie Debast aan Belga.

Het conflict in het Midden-Oosten wakkert polarisatie aan en daarom is er ook lokaal verhoogde alertheid, stelt Debast. “De gemeenten zetten de werking die al bestaat voort, preventief en curatief, gebruiken hun voelsprieten voor onrustwekkende zaken, houden de vinger aan de pols en spreken hun netwerken aan.”

Zondag vertelde Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers (Open Vld) dat er een omzendbrief zou volgen naar alle Vlaamse gemeenten. Hij zou hen oproepen de lokale integrale veiligheidscel (ILVC) bijeen te roepen om geweld te voorkomen. De ILVC’s zijn multidisciplinaire overlegplatformen in de bestrijding van gewelddadige radicalisering. Ze detecteren personen die zich in een radicaliserings-

proces bevinden vroeg en werken geïndividualiseerde opvolgtrajecten uit voor hen.

Opstoot antisemitisme Het geweld in het Midden-Oosten zorgt ook in ons land voor ophef.

Sinds de tegenaanval van Israël is er een forse opstoot van antisemitisme geregistreerd in het Antwerpse en in een hotel in Anderlecht werd een Palestijnse asielzoeker opgepakt die gedreigd zou hebben met een aanslag.

WANNES NEUKERMANS

8 Opinie

2 november 2023

Volgens Samuel Huntington is datgene wat beschavingen onderscheidt sinds 1989 in essentie cultureel en niet economisch of politiek. De val van de Berlijnse Muur in 1989 markeerde de omslag van een wereld gedomineerd door ideologische tegenstellingen - tussen communisme en kapitalisme, imperialisme en zijn tegenbeweging - naar een tijdperk van culturele divergentie. Voor het eerst werd het internationale politieke toneel tegelijkertijd multipolair en multicultureel.

© SHUTTERTSTOCK

pro-Palestijnse protesten in Londen, 14 oktober 2023

Islam vs het Westen: conflict is onvermijdelijk

Op de meest economische en culturele niveaus is de overwinning van de westerse categorisatie totaal De stelling is verleidelijk. En de intuïtieve essentie is waar. De tegenstelling tussen de islam en het Westen is voor de hand liggend, de ononderbroken afslachting van christenen door moslims is een andere, en het ontwaken van China en de Chinese culturele trots is een derde. Vanuit dat oogpunt heeft Huntington gelijk: we leven in een wereld die wordt gestructureerd door onherstelbare spanningen tussen diep uiteenlopende culturen.

WESTERS ALFABET Huntington mist echter een essentieel aspect, namelijk het abc van de economische en culturele wereld. Dat alfabet is westers - en uitsluitend dat. Het Chinese kapitalisme is in zijn economische en financiële dimensies een imitatie van het Amerikaanse kapitalisme. De mondialisering van de handel heeft niet plaatsgevonden met behulp van ideeën en middelen die in gelijke mate afkomstig zijn uit verschillende beschavingen, alsof elke cultuur haar steentje heeft bijgedragen. Die globalisering is uitsluitend gebaseerd op de modi en middelen van de westerse beschaving.

En dat westerse alfabet van globalisering is uitgeschreven tot in het kleinste detail. Om maar een marginaal

AGONISME

© WIKIPEDIA

voorbeeld te noemen: de nieuwe generatie Russische of Chinese actiefilms is een simpele iteratie van het Hollywood-concept, met een totale afwezigheid van lokale specificiteit, die vaak gênant is.

Het is dus niet waar dat de wereld verdeeld is tussen verschillende beschavingen, zoals we zouden spreken van gelijke of zelfs ongelijke partners. Het is hier geen kwestie van het delen van een taart, de een met ananas, de ander met aardbeien. Het alfabet, de lingua franca van deze wereld, dat inderdaad grotendeels gefragmenteerd is, is westers en strikt westers. Anders gezegd, op de meest fundamentele economische en culturele niveaus is de overwinning van de westerse categorisatie totaal en onverdeeld.

Verovering Jeruzalem door de kruisvaarders tijdens de Eerste Kruistocht, 1099

Dat verandert niets aan de waarheid van Huntingtons intuïtie, die ligt in wat de oude Grieken het agonistische, dat wil zeggen conflictueuze, karakter van de wereld noemden. Want dat is geen nieuw uitgevonden waarheid die pas per 1989 van start ging; de oude Griekse wereld werd evenzeer gedefinieerd door enerzijds het conflict tussen verschillende steden en anderzijds de gemeenschappelijkheid van hun fundamentele culturele alfabet.

Wat betreft de kritiek van links op Huntington: die is gewoon fout. Een ontkennen van de werkelijkheid. Volgens links is er geen onoverkomelijk conflict tussen de islam en het Westen, of tussen welke cultuur dan ook, alleen maar oude stukjes conflict die overgeërfd zijn uit een duister verleden en die noodzakelijkerwijs overwonnen zullen worden door een grotere materiële gelijkheid.

Die stelling, die in feite marxistisch is, is ook nog eens ontzettend dom. De islam slacht geen christenen of joden af omdat ze rijker zijn, maar omdat ze niet-islamitisch zijn. Dat is wat de islamitische massamoordenaar de afgelopen tien eeuwen telkens weer heeft gezegd. Geef hem wat krediet?

© WIKIPEDIA

Huntington onderbouwt die stelling door zijn lezers te tonen hoe de decadentie van ideologieën samenviel met de heropleving van het streven naar een eigen culturele identiteit. Dat gebeurde zowel in de moslimwereld, die getuige is geweest van een heropleving van de radicale islam, als in Azië en Oost-Europa, zoals in Polen, waar revoluties hebben plaatsgevonden in overeenstemming met een omarming van het nationale en culturele erfgoed.

Samuel Huntingtons inzicht over de botsing der beschavingen is briljant en waar, maar zijn stelling is ook tot in de kleinste details fout. En zijn critici aan de linkerzijde van het politieke spectrum hebben het nog slechter begrepen. Laat me uitleggen waarom.

Samuel Huntington

Lees de fikh, de juridische scholen van de islam, die het allemaal eens zijn in het vieren van de toekomstige hegemonie van de islam.

Het is dom te ontkennen wat zo duidelijk uitgesproken wordt. Bovendien kun je moeilijk beweren dat Qatar en Saoedi-Arabië, die extreem rijk zijn, worden gemotiveerd door afgunst. Die op-naar-gelijkheid-thesis, die al lang door de geschiedenis in diskrediet is gebracht, wordt nu alleen nog maar rondgebazuind door een intellectueel ‘dood links’.

DYSLECTISCH HERSCHRIJVEN Want, om terug te komen op de waarheid van Huntingtons intuïtie, de islam en het Westen zijn onverzoenbaar. Als normativiteit en waardensysteem zijn de islam en het Westen onverzoenbaar. Ook al zijn de Arabische, Turkse en Perzisch-islamitische werelden geïntegreerd in het westerse alfabet, toch behouden ze hun eigen identiteit, waarover ze niet willen onderhandelen. Het is doen alsof, terwijl deze afwijkingen het westerse alfabet dyslectisch herschrijven wat is Dubai bijvoorbeeld anders dan een parodie, een karikatuur, een vervalsing van een westerse stad? De islam heeft geen andere agenda dan het radicaliseren van de kern van zijn eigen identiteit.

Die terugkeer naar de ware islam is duidelijk een illusie. Zonder olie en gas is de islam een religie van armoede, ellende en duizend militaire nederlagen - ja inderdaad, de hele geschiedenis van de islam tegen het Westen, van de middeleeuwen tot nu. Er zal geen ‘terugkeer’ zijn naar de oude islam; waar we getuige van zijn, is de veredeling van een geïdealiseerde visie van de oude islam. Maar

die zogenaamde heruitvinding van de radicale islam is nog altijd even onverenigbaar met het Westen.

EEN KEUZE VOOR HET WESTEN? Het multiculturalisme is daarom een verschrikkelijke mislukking - een mislukking van het Westen. Toen we stopten met kinderen krijgen - want daar begint het allemaal mee, laten we eerst naar ons eigen aandeel kijken voordat we de wereld de schuld geven van onze ellende! - begonnen we massaal mensen te importeren, zonder onderscheid, alsof het allemaal hetzelfde was. Maar dat is niet zo. Moslims, of in ieder geval een aanzienlijk deel van hen, zijn absoluut niet van plan om te integreren of afstand te nemen van de islam als normatief kader en als waardensysteem dat concurreert met het onze.

Volgens links is er geen onoverkomelijk conflict tussen de islam en het Westen Er zijn vijfenveertig miljoen moslims in Europa. Sommigen hebben gekozen, en zullen nog gaan kiezen, voor het Westen. Anderen naar mijn mening de overgrote meerderheid - zullen in de eerste plaats trouw blijven aan de islam. Vooral in het geval van een conflict, met andere woorden: op het moment van de waarheid. Daarom is een burgeroorlog in Europa wellicht onvermijdelijk.

DRIEU GODEFRIDI

Dossier

2 november 2023

De Poolse gemeenschap in Vlaanderen De Poolse gemeenschap verschilt qua uiterlijk niet veel van de Vlaamse, waardoor zij minder zichtbaar is in het straatbeeld. Toch bevinden zich veel Polen in België en vooral in Vlaanderen. Hun aanwezigheid in ons land gaat al ver terug. Opvallend is het hoge aantal vrouwen onder de Poolse migranten en de voorkeur voor circulaire migratie waardoor hun verblijf in ons land doorgaans van tijdelijke aard is.

GUUS VAN BETTEN

De Poolse geschiedenis is vervlochten met die van België. De toenmalige grootmachten hadden in 1815 te Wenen afgesproken dat zij gezamenlijk elke liberale revolutie in Europa de kop zouden indrukken. Toen de Belgische Revolutie uitbrak, stonden de Russen dan ook klaar om hun afspraken na te komen en militair in te grijpen. Dat dat toch niet gebeurd is, had veel te maken met de gelijktijdige Novemberopstand in Polen waarmee de Russen hun handen vol hadden. Of we daar dankbaar voor moeten zijn, is een ander verhaal, maar dat België kon ontstaan, was mede door Polen. Na de mislukte Poolse opstand, emigreerden ongeveer 3,5 miljoen Polen naar het Westen. Ook in ons land is die migratiegolf het begin van de Poolse gemeenschap. Het waren aanvankelijk vooral intellectuelen, officieren en politici die in het liberale België hun toevlucht zochten.

In 1919 erkende de Belgische regering de Poolse staat, waarna diplomatieke relaties werden aangeknoopt. Tijdens de wederopbouw van ons land, rekruteerde België Poolse mijnwerkers. Polen waren, na de Italianen, de grootste groep gastarbeiders die niet uit een Belgisch buurland afkomstig waren. Zij vestigden zich dan ook in de mijnbouwgebieden zoals Limburg en Luik. In tegenstelling tot de Poolse politieke vluchtelingen uit de 19de eeuw waren hun migratiemotieven economisch van aard en waren zij laaggeschoold. Behalve in de mijnbouw

kwamen de Poolse arbeidsmigranten ook terecht in de landbouw, bouw en metaalindustrie. In 1930 woonden er ongeveer 50.000 Polen in België.

De 1ste Poolse Pantserdivisie was betrokken bij de bevrijding van België tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Onder meer Ieper en Gent werden mede door Poolse troepen bevrijd. Het IJzeren Gordijn zorgde er tijdens de Koude Oorlog voor dat de Poolse migratie naar België nagenoeg stilviel. Op het einde van de jaren 1980 schudde Polen als eerste Oostblokland het communistische bewind van zich af. De toegenomen bewegingsvrijheid die daarvan het gevolg was, trok de migratiekaravaan weer op gang. De meeste Polen die in de jaren daarna richting België kwamen, deden dat om te werken, vaak als seizoenarbeiders die voor beperkte tijd bleven.

Slechts een handvol Poolse migranten bleef definitief in het buitenland wonen.

Toetreding tot de EU Sinds Polen in 2004 toetrad tot de Europese Unie, nam het aantal Poolse migranten in België fors toe. Het aandeel mensen met de Poolse nationaliteit in de totale buitenlandse bevolking van ons land steeg tussen 2005 en 2015 van 1,7 procent tot 5,4 procent. België telt momenteel ongeveer 70.000 Polen. Van hen wonen 44.364 mensen

in Vlaanderen. Daarmee zijn Polen in Vlaanderen de op twee na grootste groep van buitenlandse nationaliteiten in 2023. Vooral Antwerpen blijkt een populaire bestemming. Ongeveer een derde van de Vlaamse Polen woont daar. De meeste Poolse immigranten kwamen naar hier om te werken en zijn dus ook vertegenwoordigd op de arbeidsmarkt. Een contrast met sommige andere bevolkingsgroepen. Vooral vrouwen vonden hun weg naar België, al kwam de genderverhouding de laatste jaren meer in evenwicht.

Remigratie Polen die in het buitenland werkten, stuurden veel geld terug naar huis. In 2007 berekende de Poolse Centrale Bank dat de migrantentransfers de buitenlandse investeringen in het land overtroffen. Toch vond de Poolse regering dat men de Poolse emigranten beter in eigen land kon inzetten om de arbeidstekorten op te vangen.

Er werden campagnes gelanceerd om de emigranten terug huiswaarts te lokken. Daarom daalde vanaf 2008 het aantal Polen dat in het buitenland woonde. Voor ons land zien we het aantal immigraties van Polen sinds 2011 verminderen. In 2015 won de conservatieve Poolse partij Recht en Rechtvaardigheid (PiS) de verkiezingen. Met een pakket hervormingen zorgde die regering ervoor dat het leven merkbaar beter werd. De economie groeide als kool.

Hierdoor vlakte de migratie richting het Westen verder af en kwam het zelfs tot een kentering. Sinds 2016 emigreren er meer inwoners van België naar Polen dan omgekeerd.

Dat laat zich in bepaalde sectoren sterk voelen. Zo nam het aantal Poolse werknemers in de Belgische bouwsector, volgens de Confederatie Bouw, tussen 2014 en 2018 met 42 procent af.

Kansen en uitdagingen Politiek Polen was lange tijd een gidsland voor de Europese rechterzijde. Bij de recente verkiezingen behaalde de regeringspartij PiS geen meerderheid, waardoor de linkse oppositie naar alle waarschijnlijkheid het roer overneemt. Hoe de Polen in België gestemd hebben, is nog niet in kaart gebracht. Hoe de Poolse gemeenschap zich verhoudt tot de Belgische politiek evenmin. Hoewel de Poolse volksaard een stuk conservatiever is dan de Vlaamse, is dat geen reden om aan te nemen dat zij een voorkeur zouden hebben voor conservatieve partijen in ons land.

Economische factoren en persoonlijke ervaringen zullen wellicht doorwegen in hun politieke voorkeuren.

Cultureel Polen lijken zich in Vlaanderen goed te integreren.

Er is zelfs sprake van vermenging met de autochtone bevolking, al is dat vooral zaak van de Poolse vrouwen.

Uit het onderzoek van de Universiteit Hasselt ‘Vanuit Pools perspectief’ bleek dat relaties tussen Poolse vrouwen en Belgische mannen viermaal vaker voorkomen dan omgekeerd. Polen hebben bovendien een zeer positief beeld van Belgen, wat hun integratie vergemakkelijkt. Toch is de Poolse aanwezigheid in ons land vaak tijdelijk van aard. Uit hetzelfde onderzoek bleek immers dat de meeste Polen zich in de eerste plaats Pool voelen en dat slechts een op vijf van plan is om zich hier definitief te vestigen.

opgericht in het interbellum en waren verbonden aan de mijnen waar toen veel Polen werkten. Momenteel zijn er vijf grote Poolse scholen, voornamelijk in Brussel en Antwerpen, en verbonden aan de Poolse Ambassade. Daarnaast zijn er nog een aantal kleinere Poolse scholen, bijvoorbeeld in Leuven. Die scholen organiseren aanvullend onderwijs waarbij de focus vooral ligt op de Poolse taal, maatschappij en geschiedenis. Zij worden gefinancierd door het Poolse ministerie van Onderwijs.

Hoewel het katholicisme nog steeds een belangrijke factor is in de Poolse maatschappij, is het aantal wekelijkse kerkgangers er gezakt van 70 procent begin jaren 1990 tot 43 procent in 2021. Zij die wel nog naar de kerk gaan, doen dat niettemin met meer overgave dan de meeste Belgische kerkgangers. Wie een Poolse mis in België bezoekt, stelt vast dat de liturgie nog een stukje traditioneler is dan de Belgische eucharistievieringen. Bidden wordt knielend gedaan, met de rozenkrans in de hand. Na afloop is het aanschuiven aan de biechtstoel.

Sinds Polen in 2004 toetrad tot de Europese Unie, nam het aantal Poolse migranten in België fors toe Polen vormen een relatief hechte gemeenschap met eigen winkels, restaurants, kerken, culturele organisaties en zelfs scholen. De eerste Poolse schooltjes werden

POLEN IN VLAANDEREN OP TWEE NA GROOTSTE GROEP VAN BUITENLANDSE NATIONALITEITEN

Economisch De drijfveer van Poolse migranten om naar België te komen, is overwegend economisch van aard. Er zijn twee soorten Poolse migranten die ons land aandoen. Enerzijds zijn er de laaggeschoolden die in Polen wellicht werk kunnen vinden, maar daar in België beter voor worden betaald. Zij

Bevrijdingsmonument in Tielt, op 8 september 1944 werd Tielt bevrijd door generaal Maczek en zijn 1ste Poolse Pantserdivisie

zijn vooral werkzaam in de voedings-, schoonmaak- en bouwsector. Anderzijds zijn er de hooggeschoolden die in Polen minder carrièrevooruitzichten hebben dan in België. Migranten van het tweede type komen soms van een koude kermis thuis, omdat niet alle Poolse diploma’s automatisch erkend worden in België. Sommigen van hen gaan daarom noodgedwongen aan de slag als huishoudhulp. Kenmerkend voor de Pools-Belgische handel is het belang van Vlaanderen, dat verantwoordelijk is voor ongeveer 85 procent van de omzet tussen België en Polen.

Volgens Flanders Investment & Trade zal Polen ook de komende jaren een belangrijke handelspartner blijven.

Sociaal Volgens de Brusselse daklozenorganisatie Diogenes vormen mensen van Poolse afkomst een belangrijke groep onder de Brusselse daklozen. Zij zijn verslaafd geraakt aan wodka en kampen hierdoor met allerhande medische problemen. Veel van hen deden voordien zwartwerk in de bouwsector.

Koningin Mathilde is van Poolse afkomst via haar moeder, namelijk de Poolse gravin Anne Marie Komorowska

44.364 POLEN IN VLAANDEREN BELGIË TELT ZO’N 70.000 POLEN

9

10 Interview

2 november 2023

LODE VEREECK (VLAAMS BELANG) Na een loopbaan in de academische wereld en bij Open Vld en Lijst Dedecker, kwam Lode Vereeck (58) enkele jaren geleden bij Vlaams Belang terecht. “Maar mijn doel is altijd hetzelfde geweest: een sterk en welvarend Vlaanderen”, zegt hij. In 2014 luidde het nog anders, toen hij in een interview aangaf geen nationalist te zijn. De jaren kunnen iemand tot andere inzichten brengen, zo blijkt vandaag. Open Vld is niet meer wat ze was in 2014 en ook bij het Vlaams Belang worden accenten verlegd. De econoom is al een tijdlang beleidsadviseur voor de partij, gaat de studiedienst coördineren en zal de Antwerpse Kamerlijst trekken. Uitgerekend deze week verhuist hij van het Limburgse Diepenbeek naar Kalmthout.

“Walen werken met minder en minder lang” I emand die naar het Antwerpse verhuist om lijsttrekker te worden, het doet al snel denken aan Kris Peeters die van Puurs naar ’t Stad verhuisde om burgemeester te worden.

“Dat is zeker niet het geval, want deze verhuis stond al anderhalf jaar gepland. En bovendien: ik kom op voor de Kamer, dus ik hoef ook niet te verhuizen. Voor de Kamer mag je wonen waar je wil. Ik heb mijn halve leven in Antwerpen doorgebracht en de andere helft in Diepenbeek. Ik verhuis dus niet van Puurs naar Antwerpen, hé. Ik keer terug naar ‘Antwaarpe’.”

“Het is zelfs zo dat Chris Janssens (het Limburgse kopstuk en ondervoorzitter van de partij, red.) me had gepolst om op de Limburgse lijst te staan. Toen vertelde ik hem dat mijn vrouw en ik besloten hadden om naar Kalmthout te verhuizen. Dat is dan ter ore gekomen van Tom Van Grieken en hij heeft me gevraagd om de Antwerpse Kamerlijst te trekken. Dat kwam voor mij als een verrassing, want ik doe mijn werk achter de schermen ook heel graag. De vraag kwam vlak voor ik in juli op vakantie vertrok. In augustus zijn we rond de tafel gaan zitten en heb ik definitief toegezegd.”

Nog niet alle lijsten zijn bekend, maar u komt al zeker op tegen bijvoorbeeld Annelies Verlinden en Paul Van Tigchelt. Kijkt u uit naar de debatten?

“Natuurlijk, ik ga heel graag in debat. Ik denk ook dat het niet zo moeilijk moet zijn om met hen in debat te gaan, want ik vind eerlijk gezegd dat die Vivaldiregering er niets van gebakken heeft. Ik kijk zeker uit naar de hopelijk respectvolle en inhoudelijke debatten. Verlinden en Van Tigchelt zijn twee juristen, maar ik heb mijn hele leven op de faculteit rechten lesgegeven, dus ik kijk ernaar uit.”

Wij willen een sterke overheid, geen grote overheid Wat doet u momenteel achter de schermen bij Vlaams Belang?

“De afgelopen tweeënhalf jaar gaf ik economisch beleidsadvies aan de Europees Parlementsleden en voerde ik economische onderzoeken uit. We leven ook in voor economen bijzonder boeiende economische tijden: Ik heb 25 jaar lesgegeven en in al die tijd was inflatie een theoretisch begrip. Ik heb dat als tiener meegemaakt, dan is die inflatie dertig jaar stilgevallen en nu is ze er terug. Ik dacht eigenlijk dat onderzoekswerk achter de schermen voort te zetten omdat ik ook nog maar net coördinator van de studiedienst ben geworden. Ik ga dat ook nog voor een stuk blijven doen.”

“Maar goed, soms valt de puzzel. Om het met het boek van Gerolf Annemans te zeggen: er is een momentum. Er is een systeemcrisis waarin de Belgische constructie niet meer werkt. Als ik een steentje kan bijdragen vanuit mijn expertise aan de welvaart van een onafhankelijk Vlaanderen, dan doe ik dat met plezier. En ik heb er wel zin in, want ik heb al eens in het Vlaams Parlement gezeten. Ik vind dat een hele eer

WIJ MOETEN IN DE KAMER DE FRANSTALIGEN MENTAAL VOORBEREIDEN OP ONAFHANKELIJKHEID

en ook inhoudelijk zeer boeiend werk. En ik heb nooit iets gemerkt van een toxische werkomgeving (lacht).”

De puzzel valt zo dat Tom Van Grieken én Filip Dewinter op de Vlaamse lijst staan, waardoor er een plek vrijkwam voor de Kamer. De strategie van VB is om in het Vlaams Parlement een soevereiniteitsverklaring af te leggen.

Wat is dan de rol van de Kamerleden?

“Wij willen inderdaad vanuit het Vlaams Parlement een soevereiniteitsverklaring doen, om nadien rechtstreeks te onderhandelen met de Walen: de methode-Senelle. Dat is hetzelfde als wat er met Tsjechoslowakije gebeurd is. De beslissing over de splitsing was op een week genomen en nadien is er nog onderhandeld over de technische zaken. Bij ons zal dat iets langer duren door Brussel, maar ook daarover is ons standpunt duidelijk: wij zien Brussel als de hoofdstad van Vlaanderen.”

“Het Vlaams Parlement zal dus de plek zijn waar het moet gebeuren. Maar we hebben ook een sterk Vlaams Belang nodig in de Kamer, om N-VA bij de les te houden. Toen er slechts drie VB’ers in de Kamer zaten, stopte N-VA het communautaire onmiddellijk in de diepvriezer in ruil voor regeringsdeelname, voor postjes. In dat federale parlement zullen wij met een grote groep enthousiaste, jonge mensen, samen met een aantal ervaren mensen die stem van de Vlaming laten horen. Oppositiewerk daar loont en we moeten de Franstaligen er ook het signaal geven dat veel Vlamingen er zo over denken. We moeten de Franstaligen daar ook mentaal gaan voorbereiden op de ordelijke opdeling van het land en de onafhankelijkheid van Vlaanderen en Wallonië.”

“Het signaal dat we daar willen geven, is het volgende: die Belgische constructie werkt niet voor ons, maar ook niet voor jullie. Kijk naar uw werkzaamheidsgraad, kijk naar uw werkloosheid, kijk naar het aantal mensen zonder diploma, kijk naar uw budgettaire situatie.”

Is het daarom dat de partij voor u als ‘serieuze’ lijsttrekker heeft gekozen?

“Om alle afwegingen die bij de lijstvorming spelen goed te kennen, zou je eerder met Tom Van Grieken moeten spreken.

Maar we hebben in de hele fractie en ook zeker bij de Kamerleden uit Antwerpen heel bekwame mensen. Ik denk onder andere aan Reccino Van Lommel, een oud-student van mij die sterk bezig is in de Kamer en in Turnhout. Ik heb inderdaad een wat meer academische achtergrond, ik ben iemand die mijn dossiers graag goed en grondig bestudeert en ik denk dat het ook vooral te maken heeft met een soort waardering voor het werk dat ik tot nog toe heb geleverd. Het feit dat ik al wat kilometers op de teller heb in het parlement, zal ook helpen.”

“Vanuit mijn academische achtergrond zal ik ook met iedereen spreken. Voor alle argumenten sta ik open, als ze onderbouwd zijn. Zo is bijvoorbeeld het boek ‘Bodemloos’, dat ik samen met Barbara Pas schreef, een wetenschappelijk onderbouwde meta-analyse, maar tegelijkertijd erg toegankelijk. Ik ben een econoom, maar ik heb vaak aan niet-economen lesgegeven. En dan moet je je jargon achterwege laten zonder aan inhoud in te boeten.”

Na Lijst Dedecker en Open Vld, nu Vlaams Belang. Bent u zelf van ideologie veranderd?

“Mijn politiek doel, of mijn maatschappelijke betrachting, is altijd dezelfde geweest. Ik wil een sterk en welvarend Vlaanderen. Op dit moment is er slechts één partij die daar op een geloofwaardige manier voor staat, want daar zijn twee essentiële voorwaarden aan verbonden.

De eerste is dat onze economische programma’s betaalbaar zijn mits een hoge werkzaamheidsgraad. Wij hebben dat in Vlaanderen: wij kunnen de plannen waar we al dertig jaar over debatteren, nu al realiseren. Maar we kunnen dat niet in de Belgische constructie en daar spelen de

Interview 11

2 november 2023

FEDERAAL LIJSTTREKKER ANTWERPEN moet er zijn voor individuen, maar ook voor het Vlaamse volk.”

“Dan, wat LDD en N-VA betreft, is het zo dat wij hetzelfde doel hebben: een sterk en welvarend Vlaanderen. Daaruit volgt dat zij onze geprefereerde coalitiepartners zijn. Alleen verschillen wij over de methode: N-VA is voor het confederalisme. Ik geef ruiterlijk toe dat ik die idee een lange tijd genegen ben geweest. De slogan was: met België als het kan, zonder als het moet. Maar vandaag de dag is de conclusie heel simpel: met België kan het niet, dus moet het zonder. Het confederalisme wil N-VA realiseren met de PS. ‘Good luck’ met de meest corrupte partij van het land.

Dat moet in de Kamer, met een tweederdemeerderheid en nog eens met een meerderheid in elke taalgroep. Laten we het heel simpel houden: dat komt er nooit.

Dat is volstrekt onrealistisch.”

“Als men nuchter nadenkt snapt men dat het confederalisme een mooi concept is, maar dat het niet haalbaar is. Bovendien heeft N-VA ook teleurgesteld toen ze in 2014 in de regering-Michel stapte. Deze zomer zei Jean-Marie Dedecker nog dat ‘de kracht van verandering’ niet gewerkt heeft. Nu gaat hij de lijst trekken. Ik begrijp dat niet, maar soit.”

Het confederalisme is een mooi concept, maar niet haalbaar Een van uw stokpaardjes is het afschaffen van de transfers. Volgens u helpt die interregionale solidariteit Wallonië niet.

Bent u dan nu tot dat inzicht gekomen, of zijn die partijen zelf opgeschoven?

“Even los van de miserie die ze nu meemaken: Open Vld is gewoon een links, belgicistisch clubje geworden. Je kan toch niet van mij verwachten dat ik daar vandaag nog actief in zou zijn? Ik heb daar al langer afscheid van genomen. Dat had er toen mee te maken dat ik principieel als democraat tegen het cordon was. Met die partij heb ik echt niks meer. Ik heb natuurlijk nog wel iets met vrijheid. Dat is een belangrijk ideaal, maar dat is zo voor alle partijen. Wij spreken van het “vrije Westen”: ik wil dat niet inruilen voor bijvoorbeeld een islamitische staat. En vrijheid

‘Walen werken wél’, zoals Thomas Dermine (PS) zegt?

“Nee, ze werken minder. Ten eerste met minder: de werkzaamheidsgraad is er ongeveer 66 procent, bij ons 78 procent. Ze werken ook minder uren, blijkt uit cijfers van Eurostat. Sommige Walen werken, maar dan ook minder.”

“De vraag is vooral of dat de schuld is van de Walen. Zij Walen van nature luier?

Worden ze vaker ziek? Uiteraard niet. Die mensen zijn het slachtoffer van de Waalse politici die, wat mij betreft, die afhankelijkheid van hun electoraat in stand houden door ze werkloos te houden. Cynisch, maar het klopt wel.”

“Trouwens, over solidariteit gesproken.

Wie stond er na de overstromingen in Wallonië? De Vlamingen, weken- en maandenlang. En wie was afwezig? De Waalse regering, wegens geen centen en wanbeleid.”

© BELGA

transfers een grote rol. Het Franstalige beleid moet drastisch omgegooid worden en dat gaat nooit gebeuren, want hun inefficiënt beleid wordt door ons gefinancierd.

Een absolute premisse is dus de onafhankelijkheid van Vlaanderen. Ten tweede kiezen wij voor een sociale markteconomie. Ons sociaal pact zegt dat wie zijn best doet, een goed leven zal leiden. Maar die sociale zekerheid is niet financierbaar met open grenzen.”

“Naast die veertig studies die we onderzocht hebben voor het boek ‘Bodemloos’, was ook de internationale literatuur over de doeltreffendheid van de transfers interessant en eensluidend. Of het nu over Italië, Spanje, Frankrijk gaat: het werkt niet. Transfers verarmen de gevende regio – voor ons zo’n acht miljard per jaar – en ze verlammen de ontvangende regio. In Wallonië is er een niet-activerend arbeidsmarktbeleid, een etatistisch industrieel beleid, een duurder gezondheidsbeleid... en er is geen enkele motivatie voor die Waalse politici om er iets aan te doen. Ik ben heel duidelijk: Walen zijn niet luier.”

Lode Vereeck (eerste van links)

Zou zo’n onafhankelijkheid ook niet enorm veel kosten?

“Voor Vlaanderen is het een besparing.

Voor Wallonië zal het even moeilijk worden. Maar dat hoeft niet zo lang te duren.

Zoals u weet, heb ik 25 jaar lang in Limburg gewoond. Twee jaar na de sluiting van de laatste mijn ben ik daar aangekomen, in volle reconversie. Dat heeft ongeveer tien jaar geduurd en toen is er een Limburgse delegatie naar de Europese instellingen gestapt om te tonen hoe ze hun achterstand ingehaald hadden. Nadien heeft men met Ford Genk opnieuw zijn eieren te veel in één mand gelegd.

Toen Ford Genk verdween, was dat eigenlijk een sluiting van de mijnen bis. Toen heeft het twee jaar geduurd om de provincie erbovenop te helpen. Om maar te zeggen: het zal even moeilijk zijn, maar het zal wel lukken.”

“Ik lees op de sociale media dat de opiniemakers in Vlaanderen, zelfs Ive Marx, na het interview met Dermine zeggen: ‘Als dat de visie van de toekomstige minister-president van Wallonië is, dan komt die beleidsomslag er niet.’ Bart Van Craeynest publiceert een boek met de titel ‘België kan beter’. Maar België kan niet beter!

Vlaanderen en Wallonië kunnen beter.”

U was recent samen met Tom Vandendriessche voorzitter van het sociaaleconomisch congres van de partij. Daar werd gesproken over een ‘nieuw sociaal pact’. Wat houdt dat precies in?

“Daar moet ik een klein beetje geschiedenis voor schetsen. In de jaren 1960 ging men er echt op vooruit. Dat weet ik van mijn ouders, maar dat blijkt ook uit de cijfers. Daar zat het Rijnlandmodel achter: een sociaal gecorrigeerde markteconomie. Dat model is eigenlijk onterecht in de prullenmand terechtgekomen. En dat heeft te maken met het feit dat men een verkeerde economische beleidsreactie heeft gehad op de oliecrisis van 1973.

Daar is op gereageerd met massaal veel consumptie-uitgaven van de overheid, met enorm veel schuld tot gevolg. Als tegenreactie kwam er deregulering, liberalisering en dergelijke meer. En op het moment dat de Muur valt in 1989 wordt dat vrijemarktmodel uitgerold over de hele wereld. Dat globalistische systeem heeft gewerkt voor de één procent rijksten en voor een aantal Aziatische landen. Maar onze middenklasse is eigenlijk blijven stilstaan. En dat voel je heel goed: vraag maar eens aan jonge mensen of ze denken dat ze op eigen kracht een huis kunnen verwerven. Met dat nieuwe sociale pact willen we dat terugbrengen: we gaan terug naar dat Rijnlandmodel. Dat vergt handen uit de mouwen, maar de economie staat ten dienste van het hele volk. Niet van een of andere klasse of laag: niet alleen maar van de arbeiders, zoals de communisten willen. Niet alleen maar van de ondernemers, zoals de liberalen beogen. Arbeiders, bedienden, zelfstandigen, ondernemers, ambtenaren, vrijwilligers, samen bouwen wij die welvaart op.”

“Onze belofte is dat we ons gaan toeleggen op de kerntaken: orde en veiligheid, onderwijs, gezondheidszorg en sociale bescherming, infrastructuur. Wij willen dat wanneer je landt in Zaventem na een vakantie, je fier bent op Vlaanderen. Dat je kinderen naar topscholen gaan, dat je over prima wegen naar huis rijdt.”

Dus er komt veel vanuit de overheid?

“Nee, wij willen een sterke overheid, maar geen grote overheid. We concentreren ons op onze kerntaken. Wij gaan besparen op overbodige instellingen, op nutteloze subsidies en op onnodige beleidsniveaus, op transfers en migratiekosten. Daarnaast hebben wij nog een tweede taak. De sociale markteconomie dient ook te worden bijgestuurd door een strategische overheid.

Hierin moet ik toegeven dat ook mijn economisch denken samen met dat van heel wat andere economen is veranderd. Door de coronacrisis en de energiecrisis zien we plots dat het concept van strategische zelfredzaamheid, nationale belangen en lokale verankering erg belangrijk is. Als je

dat twintig jaar geleden te berde bracht, werd je als een economisch fossiel beschouwd. Maar we waren afhankelijk van Chinese mondkapjes, van een Russische dictatuur voor onze energie... Daarom hebben wij zeven strategische sectoren geïdentificeerd waarin we als overheid zonder schroom moeten zeggen: daarvoor gelden nationale belangen. Het gaat vooral over maakindustrie, energie, landbouw, microchips, farmacie en chemie, banken en logistieke infrastructuur.

Die willen we verankeren, maar niet met subsidies.”

Hoe kan je die sectoren controleren zonder er geld in te stoppen?

“Waar hebben bedrijven nood aan?

Rechtszekerheid die er op dit moment niet is. Kijk naar het stikstofdecreet. De Ineos-kraker komt er niet, de industrie stelt alles uit, de landbouwers weten niet wat ze moeten doen...”

“Wij pleiten ook voor een strategisch Vlaams investeringsfonds. Dat was vroeger de Gimv, maar die wordt afgebouwd, wat ik een strategische blunder vind. Die wordt net zoals de energiemarkt uitverkocht aan een of andere Franse investeerder. Zo willen we ook Vlaamse kerncentrales. De overheid participeert daarin, met samenwerking van onze pensioenfondsen en private investeerders. Door die lokale verankering te verzekeren, kunnen we in tijden van crisis als overheid tijdelijke maatregelen invoeren.”

Op welk resultaat hoopt u in Antwerpen?

“Zo hoog mogelijk. Iedereen is enthousiast, maar op een percentage wil ik me niet vastpinnen. We hebben een fantastisch team en ik kijk ernaar uit om met hen naar de campagne te trekken. Want er is écht een momentum.”

Wanneer is uw carrière geslaagd?

“Ik ben niet direct bezig met persoonlijk succes, maar ik vind mijn carrière nu al geslaagd omdat ik altijd heb kunnen doen wat ik graag doe en wat mij het meeste boeit, namelijk onderzoek naar de werking van de overheid en hoe je daarvan een efficiënte, effectieve organisatie kan maken. Dat interesseerde mij al als student aan de unief en daarin heb ik me tijdens mijn hele carrière kunnen verdiepen. Niet alleen achter de studietafel als prof, maar ook in het veld als mandataris. Ik denk dat ik hier en daar een steentje heb kunnen verleggen.”

“Als ik voorgoed mijn ogen sluit, zal de vraag altijd zijn: ben ik een goed mens geweest, ben ik een eerlijk mens geweest en heb ik mensen kunnen helpen? Want dat waren de laatste woorden van mijn vader die had aangeboden om een zieke collega te vervangen en leerlingen naar een zwemwedstrijd te vervoeren. Voordat hij is verongelukt, heeft hij nog naar mijn moeder gebeld en toen heeft hij gezegd: ‘Ik ga dat (die vervanging, red.) doen, want ik kan er iemand plezier mee doen.’ En dat drijft mij: mensen proberen te helpen op een moment dat je in de positie zit waarin je ze kan helpen.”

WANNES NEUKERMANS

5 minuten persoonlijke moed!

Splits zelf de sociale zekerheid!

Hoofdzetel:

Hoogstratenplein 1 - 2800 Mechelen Tel 015 28 90 90 - www.vnz.be

Word lid van het VNZ.

12 Buitenland

2 november 2023

VERENIGDE STATEN

Mike Johnson is de nieuwe ‘Speaker of the House’ Na een hele saga om een nieuwe ‘Speaker’ te verkiezen, is na drie weken en vier stemrondes uiteindelijk Mike Johnson, uit Louisiana, verkozen om die toppositie in het Amerikaanse ‘House of Representatives’ te bekleden.

Om te begrijpen wat er allemaal gebeurde, moeten we teruggaan naar januari van dit jaar. Na de verkiezingen op 8 november 2022 werd in januari het pas verkozen federale parlement geïnstalleerd. Ditmaal haalden de Republikeinen een nipte meerderheid, 222 tegenover 213 Democraten. Het vervangen van Nancy Pelosi als Speaker verliep niet van een leien dakje. Veertien stemrondes waren nodig om Kevin McCarthy te verkiezen. Een groep conservatieven maakte hiervan gebruik om een reeks toegevingen af te dwingen, waaronder een regel die het eenvoudiger maakt om de procedure aan te gaan om de Speaker af te zetten. Dat was om de groeiende unilaterale macht van de Speaker, opgebouwd onder Nancy Pelosi, af te bouwen en de functie opnieuw meer rechtstreeks verantwoordingsplichtig te maken.

Matt Gaetz Matt Gaetz, een Republikein uit Florida, maakte daar drie weken geleden gebruik van, wegens enerzijds een groeiende onvrede met de niet aflatende miljardenstroom naar Oekraïne en anderzijds McCarthy’s bereidheid met Democraten samen te werken, tegen de agenda van een groeiende conservatieve groep binnen de Republikeinse partij. Zoals conservatieve commentatoren opmerkten: dwing McCarthy om te werk te gaan zoals de Democraten zelf, toen zij de meerderheid hadden.

Jim Jordan, van dezelfde conservatieve strekking als Gaetz, kon geen meerderheid halen in de eerste drie stemrondes. In de vierde werd Mike Johnson voorgesteld en die haalde een meerderheid, waarbij

elk federaal parlementslid strikt volgens de eigen partij stemde. Terwijl Jim Jordan te bekend was, en te openlijk actief als conservatief, was Johnson veel minder bekend. Hij is slechts zes jaar actief in de Kamer en heeft geen ervaring met wetsvoorstellen op hoger niveau, met onderhandelingen met Democraten of het Witte Huis. Sommigen vrezen dat dat in zijn nadeel zal spelen, terwijl anderen zeggen dat het juist voordelig kan zijn. Gebrek aan ervaring wil immers ook zeggen dat hij nog niemand op de tenen getrapt of tot vijand gemaakt heeft.

“Theocratie” Wie is Mike Johnson? Matt Gaetz geeft een bondige karakterschets: “Er zijn geen achterbakse overeenkomsten met Mike Johnson zoals we moesten hebben met Kevin McCarthy, omdat we erop vertrouwen dat Mike Johnson ons recht in de ogen zal kijken en de waarheid zal vertellen.” Democraat Jamie Raskin is heel wat minder positief: “Speaker Mike Johnson? Tegen ‘pro-choice’ (i.v.m abortus), anti-LGBTQ , tegen strengere wapenwetgeving, tegen democratie. Dit is hoe een theocratie eruitziet.”

Johnson is zachtaardig van karakter en in de omgang, en grotendeels onbekend, in tegenstelling tot Jim Jordan en Matt Gaetz, of Donald Trump. Maar qua politiek lijkt Johnson volledig op dezelfde lijn te zitten. Het was Mike Johnson

SPANJE

Johnson die de ‘amicus brief ’ leidde, ondertekend door meer dan 100 Republikeinen in het Congres, als ondersteuning van de rechtszaak aangespannen door ‘Texas Attorney General’ Ken Paxton over inbreuken op de grondwet tijdens de presidentsverkiezingen. Tegenstanders wijzen daar nu op en beschuldigen Johnson ervan een ‘landsverrader’ te zijn door die steun aan ‘de grote leugen’, namelijk dat Trump in 2020 enkel verloor door fraude en ander gesjoemel.

Religieuze vrijheid en Bijbelse waarden Johnson zelf is grondwetspecialist en werkte als advocaat voornamelijk aan het verdedigen van christenen die wegens hun geloofspraktijken of uitspraken aangeklaagd werden. Hij vatte zijn juridische carrière samen als “het verdedigen van religieuze vrijheid, de onschendbaarheid van het leven en Bijbelse waarden, waaronder het verdedigen van het traditionele huwelijk”. Daarnaast was hij voorzitter van de ‘Republican Study Committee’, de grootste conservatieve belangengroep van verkozen Republikeinen in de Kamer.

Hoe Johnson de taak als Speaker op zich zal nemen, valt nog te bezien. Zijn eerste punt was steun betuigen aan Israël en Oekraïne, maar wat zei hij juist? Hij betuigde enkel ‘steun’, maar gaf geen aanwijzing over het daadwerkelijk opsturen van geld of andere materiële steun. In tegenstelling tot de wensen van Biden en de Democraten, wil hij steun aan Israël loskoppelen van Oekraïne en andere voorstellen. En wat het concept van ‘omnibus-begrotingsvoorstellen’ betreft, is hij duidelijk en zegt hij te verwachten dat de voorstellen als ‘single issue’ worden ingediend, en niet als ‘omnibus’. Dat alles wijst op een inhoudelijke overwinning voor de conservatieve fractie in de Kamer.

WIM VANRAES

DUITSLAND

Canarische eilanden worden overspoeld Nieuwe linkse antimigratiepartij De Spaanse minister van Binnenlandse Zaken organiseert meerdere vluchten om een massale instroom van illegalen op de Canarische eilanden tegen te gaan. Hij wil de illegalen terugvliegen naar het Afrikaanse land Senegal, waar een economische crisis vooral hard toeslaat in de visserij. Het gaat om economische migratie.

Op 14 dagen tijd zouden minstens 8.560 migranten op de eilanden zijn aangekomen, ongeveer één derde van het normale aantal migranten op jaarbasis. De opvangcentra zitten barstensvol, aldus het Duitse magazine Der Spiegel.

De toestand is bijzonder erg, aldus een spreker van het Rode Kruis op een lokale radiozender. Omwille van het nijpende plaatsgebrek proberen de autoriteiten de migrantenbootjes naar andere eilanden om te leiden. Tussen 1 januari 2023 en 15 oktober kwamen alleen al op Tenerife ongeveer 24.000 migranten aan, een toename van 80 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.

Eilandbewoners staan er alleen voor Om de ergste nood te lenigen, werden al meer dan 500 nieuwkomers van het eiland El Hierro naar Tenerife gevaren. Maar elke eilandbewoner is zich bewust van het feit dat dit louter het verschuiven van de problemen is. De Spaanse regering heeft laten verstaan dat er plannen worden ontwikkeld om mi-

granten naar het Spaanse vasteland over te brengen. Nochtans blijft het zéér stil aan de politieke kant in Spanje.

Het gebrek aan Spaanse actie inzake migratie heeft de regeringsleider van de eilanden, Fernando Clavijo, intussen scherp aangeklaagd: “We staan er helemaal alleen voor.

Absoluut alleen in de behandeling van deze humanitaire crisis. Het stilzwijgen van de Spaanse regering is onbegrijpelijk.” Het enige wat min of meer concreet zou zijn, is het organiseren van enkele vluchten naar Senegal, waarmee de Spaanse regering “hoopt” een “100-tal vluchtelingen naar Senegal terug te brengen”.

PIET VAN NIEUWVLIET

De voormalige fractieleidster van de communistische Die Linke stapt uit de partij. Sahra Wagenknecht begint aan de uitbouw van een nieuwe politieke beweging die enerzijds economisch links is en anderzijds, op cultureel vlak, conservatief. Hiermee wil ze, naar eigen zeggen, het rechts-nationalistische AfD de wind uit de zeilen nemen.

Wagenknecht, geboren in Oost-Duitsland, werd er destijds lid van de communistische SED. Na de val van de Berlijnse Muur vervelden de DDR-marxisten tot het radicaal-linkse Die Linke. Sedert 2009 zetelt Wagenknecht, overigens gedoctoreerd in de economie, in de Bondsdag.

In de afgelopen jaren uitte de Perzische Sahra (geboren als Sarah) Wagenknecht kritiek

op de socialistische en sociaaldemocratische partijen. Zij zouden zich te veel bezighouden met thema’s die enkel de elite aanspreken, zoals klimaat en gender. Wagenknecht stelt dat het succes van rechtse nationalisten hieraan te wijten is.

Op zoek naar Oost-Duitse stemmen Officieel zal de partij pas in januari voorgesteld worden. In 2024 vinden in Duitsland heel wat deelstaatverkiezingen plaats. Daarnaast is er in juni de Europese stembusslag.

Aan de ene kant pleit Wagenknecht onder andere voor hogere lonen en wil zij de sancties tegen Rusland stopzetten. Terzelfdertijd wil ze komaf maken met de politieke correctheid die links, overal in Europa, al zolang teistert.

Een strenger migratiebeleid acht ze noodzakelijk.

Heel wat analisten zijn van mening dat de ‘Alliantie voor rede en rechtvaardigheid’ - zoals het project voorlopig heet - vooral stemmen bij het nationalistische AfD kan weghalen. AfD scoort met name goed in de vroegere Oost-Duitse deelstaten. Al bestaat eveneens de kans dat Wagenknecht vooral haar vroegere communistische kameraden electoraal pijn zal gaan doen.

LVS

Buitenland 13

2 november 2023

Gaza en Egyptische dubbelzinnigheid

DIPLOMATIEKE VALIES

De rol en het belang van Egypte in het Gaza-conflict wordt te vaak onderbelicht. Het makkelijkst is de gebeurtenissen als een conflict tussen Joden en Palestijnen voor te stellen, liefst nog met een goed/kwaad-connotatie. De werkelijkheid is complexer. Uiteraard steunt men aan Arabische zijde de ‘Palestijnse zaak’, maar vaak is men even verveeld met een luguber clubje als Hamas dat die ‘zaak’ zou moeten incarneren. De ambiguïteit van Egypte terzake is treffend.

mijn. Ook een grotere goodwill rond die grensovergang zou wel eens een bron van inkomsten kunnen betekenen, of op zijn minst toch een instrument om wat (westerse) middelen vrij te krijgen.

Alle verscheurende beelden van menselijk leed ten spijt, zal het een mix van politieke agenda’s zijn die zullen bepalen hoe het conflict in Gaza de komende weken, wellicht maanden, zal evolueren. Die van Egypte bleef en blijft onderbelicht, ook al kan geen uitweg bedacht worden zonder de betrokkenheid van Caïro.

Ruw samengevat: het zou de Egyptische leider Sisi bijzonder goed uitkomen mocht Hamas ‘onthoofd’ worden - realistisch gesproken onhaalbaar -, maar enkele stevige

Oplossing in Sinaï

ZWITSERLAND

Ook Zwitserland stemt steeds rechtser

sche belangen gepromoveerd werd, moet Caïro waakzaam zijn over de positie die het inneemt. In werkelijkheid schuilt een grote (Arabische) verdeeldheid achter de officiële verklaringen.

Hefboom gebruiken Het is minder bekend in het Westen, maar Egypte is al heel wat jaren bedrijvig in het bestrijden van een opstand in de Noordelijke Sinaï bestaande uit een potpourri van jihadi’s, Bedoeïenen en kortweg criminele bendes, vrij apatride en zonder al te veel confessionele, ideologische of etnische standaarden. Het bleef onder de radar, wat dan weer gevoelens van ondankbaarheid in de hand werkte. Bovendien is binnen de ruimere Arabische context het land politiek gesproken wat gemarginaliseerd geraakt.

Maar dan is er Gaza. Zonder meer een plek met directe belangen, maar ook een hefboom in bewogen tijden als vandaag. Bij de blokkade van Gaza, zestien jaar geleden begonnen, deed Egypte zijn duit in het zakje door het zuiden af te schermen. Er was een doorgang door een complex tunnelsysteem, maar dat zegt meer over de corruptie dan de officiële lijn. En net die corruptie zorgt ervoor dat ze zopas nog een mooie Amerikaanse cheque kwijtspeelden. Tijd dus om zichzelf weer in het centrum van de belangstelling te plaatsen. Feit is dat ongeacht de uitweg die men bedenkt voor Gaza, Egypte op de eerste rij zit, ook op korte ter-

Wellicht niet toevallig doken de voorbije weken verwijzingen op naar eerdere plannen om in de Sinaï-woestijn een Palestijnse staat te stichten. Die kwam in Israëlische handen na de Zesdaagse Oorlog in 1967, maar werd eind jaren 1970 als gevolg van de Camp David-akkoorden terug aan Egypte overgemaakt. Mocht dat belang van een Palestijnse staat zo groot zijn voor de Arabische wereld, kan men zich de vraag stellen waarom dat niet gebeurde sinds de oprichting van Israël en het verlies van de territoria in die voormelde Zesdaagse Oorlog? Dat gegeven rijmt in het licht van de bakken kritiek uit Arabische hoek in meer dan één opzicht met hypocrisie. Ergens in de eerste helft van de jaren 1980 ‘zou’ een akkoord zijn bereikt tussen de Britse premier Thatcher en toenmalige Egyptische sterke man Moebarak om dat plan te realiseren, ook al werd dat achteraf ontkend. ‘Se non è vero, è ben trovato.’ De piste kwam later nog wel eens aan bod.

Is dat gezien de uitzichtloosheid van de huidige patstelling, berustend op een historiek van decennia van conflict, zo’n vreemde uitweg? “Palestine from coastline to coastline”. Het zou alleszins niet de genocidale bijklank hebben van het “Palestine from the river to the sea” waarmee we de voorbije weken om de oren zijn geslagen, iets te vaak om nog gezond te zijn.

GDD

© YOUTUBE PIETER OMZIGT

uppercuts zouden ook al meer dan welgekomen zijn. Als afgeleide van de Moslimbroederschap is Hamas voor het Egyptisch regime een doorn in het oog. Hamas is Sisi’s ‘bête noire’ en de habitat van zijn voorganger Morsi. Daartegenover staat het Arabische narratief, pro-Palestijns en - uiteraard - anti-Israël, een obligaat nummer voor elke Arabische staat, en op zijn minst impliciet, ook Egypte. De laatste weken lieten weinig ruimte voor nuance. En aangezien Hamas tot hét symbool van de Arabi-

De rechtse Zwitserse Volkspartij (SVP) heeft de jongste parlementsverkiezingen van zondag 22 oktober duidelijk gewonnen. Volgens de officiële resultaten kon ze haar stemmenpercentage nog eens met 3 procent verhogen en landde zo op 28,6 procent. Op grote afstand volgde de tweede partij, de sociaaldemocratische SP met 18 procent (plus 1,2).

Ook in deze Alpenrepubliek zet de ruk naar rechts zich duidelijk door. De grootste verliezers waren de Grünen, die 3,8 procentpunten verloren en nog op amper 9,4 procent van de Zwitserse stemmen konden rekenen. De rechts-liberale FDP eindigde op 14,4 procent (min 0,7). De centrumpartij Mitte kwam op 14,6 procent en eindigde op de derde plaats.

de kiesstrijd trokken, staan erbij en kijken ernaar. In Schaffhausen bijvoorbeeld haalde de linkse ecologische partij slechts 4,8 procent.

“Het is bitter: het klimaat heeft verloren”, was de reactie van fractievoorzitster Aline Trede op de Zwitserse televisie SRF.

Thema migratie bepalend

Aan de samenstelling van de regering verandert deze uitslag niets. Sinds decennia regeren daar steeds de sterkste partijen samen in één regering. Net zoals de sociaaldemocraten heeft de SVP twee ministers in de coalitieregering. In het parlement maakt de SVP de grootste fractie uit, met 62 parlementsleden (plus 9). Daarna volgen de sociaaldemocraten met 41, Die Mitte met 29, FDP met 28, de Grünen met 23 en de Grün-Liberalen met 10 zetels.

PIET VAN NIEUWVLIET

© WIKIPEDIA

Het valt op dat vooral in die regio’s van Zwitserland die dicht tegen Duitsland aanleunen, de SVP overtuigende resultaten neerzette: in het kanton Thurgau haalde ze 40,7 procent, in het kanton Schaffhausen 39,1 procent en in het kanton Sankt Gallen 34,5 procent. Voor waarnemers is het duidelijk dat de inwoners zich daar willen afzetten tegen het Duitse asielbeleid. De Grünen, die met klimaatverandering en open grenzen naar

Geen verandering

Pieter Omtzigt

NEDERLAND

Pieter Omtzigt: weinig origineel Drie weken voor de landelijke verkiezingen gaat de pasgeboren partij ‘Nieuw Sociaal Contract’ (NSC) nog steeds voorop in de peilingen. Toch blijkt het partijprogramma, dat afgelopen week aan het publiek werd voorgesteld, weinig origineel.

voorzitter SVP Albert Rösti

Het was een vreemd gezicht. Journalisten kregen het verkiezingsprogramma van NSC pas net voor de start van de persconferentie in handen. Zeven luttele minuten de tijd om zo’n honderd pagina’s door te lezen.

Opmerkelijk, omdat uitgerekend partijleider Pieter Omzigt steeds klaagt dat politici niet genoeg tijd hebben om wetgevende voorstellen grondig door te lezen. De voormalige christendemocraat Omtzigt stelt dat het “tijd is voor herstel, waarbij vertrouwen, zekerheid en perspectief dienen terug te keren”. De partij NSC wil daarom niet beginnen met het zoeken naar oplossingen voor problemen, maar wil oplossingen vinden voor het bestuur zelf. “We kunnen de problemen namelijk niet oplossen, omdat de huidige technocratische manier van be-

sturen ons juist in de problemen heeft gebracht”, aldus Omtzigt.

Maximaal vijftigduizend migranten Zo pleit NSC voor de oprichting van een grondwettelijk hof (iets dat tot op heden in Nederland niet bestaat) en een correctief referendum. De voorstellen doen vooral denken aan het vroegere D66. Deze sociaalliberale partij werd aanvankelijk ook opgericht om tot bestuurlijke vernieuwing te komen.

Wat betreft multiculturaliteit, pleit Omtzigt voor een maximaal netto-aantal van vijftigduizend migranten per jaar. Hij voegt er gelijk aan toe dat, indien dit getal bereikt is, de grenzen niet meteen op slot gaan. Het is dus een geheim hoe de partij deze verkiezingsbelofte in de praktijk zoekt na te komen.

Pieter Omtzigt heeft steeds gezegd dat hij niet met Geert Wilders of Thierry Baudet wil besturen. Voor een strenger migratiebeleid is de ex-CDA’er dus genoodzaakt naar de centrumpartijen te kijken. Hoe hij de sociaaldemocraten en groenen ooit kan doen warmlopen voor zijn ideeën, blijft voorlopig een raadsel.

LVS

14 Interview

2 november 2023

TIM NIJSMANS - DOCENT PRIVAAT BANKIEREN EN FINANCIEEL ADVISEUR

“De overheid onteigent de spaarder langzaamaan” Tim Nijsmans is coauteur van het boek ‘De hangmatbelegger’, dat zopas bij Lannoo uitgegeven werd. In tijden van hoge inflatie en lage intrest op spaarboekjes, lijkt beleggen des te aantrekkelijker. We praatten met Nijsmans over wat hangmatbeleggen is, wat de troeven zijn en de negatieve impact die de overheid heeft op de financiële wereld.

“Hangmatbeleggen of passief beleggen is een stukje van ‘alles’ kopen. Dat is te zeggen: een schijfje van elk aandeel, een stukje van elke obligatie of een deel van elk gebouw. Zo hoef je ook niet meer te kiezen waarin je belegt. Dat maakt het heel gemakkelijk en rustig.”

Is dat de ideale instap voor nieuwe beleggers?

“Vooral voor mensen die geen tijd of geen interesse hebben om alles te leren over beleggen. Je kan zelf een goedkoop product aanschaffen, dat alles ineens kan kopen en dat is dan de eerste instap voor ‘passief beleggen’.”

U schrijft dat iedereen een belegger kan zijn. Wat houdt volgens u de meeste mensen tegen om te beginnen met beleggen?

“De verantwoordelijkheid die gepaard gaat met beleggen en de nodige kennis. Vaak gaan mensen naar de bank om te beleggen in hun plaats. Hangmatbeleggen zit daar een beetje tussen: je moet zelf je belegging kopen, maar voor de rest hoef je niets meer te beslissen. Daarom is het een goede instap voor nieuwe beleggers.”

Wat is de beste manier om te beginnen met beleggen?

“Men kan best een onlinerekening openen bij een ‘broker’. Dat is een financiële tussenpersoon of instantie die je toegang geeft tot de beurs, zoals bijvoorbeeld Bolero van KBC of Rebel van Belfius.

De belangrijkste boodschap is: beginnen met beleggen en volhouden Op de beurs staat het product dat we gebruiken als hangmatbelegger, namelijk het indexfonds of het op de beursgenoteerde ETF (Exchange Trade Fund, red.).

Vervolgens koop je op die manier dan een verzameling van bijvoorbeeld aandelen, obligaties, vastgoed of goud, allemaal met elkaar combineerbaar ook. Daarover moet je wel eerst even nadenken natuurlijk (lacht).”

ger telkens niets te doen. Emoties komen er niet aan te pas.”

Wat is het meest voorkomende beleggersprofiel in Vlaanderen?

Een alternatief voor hangmatbeleggen is pensioensparen. Wat vindt u daarvan?

“Als je bij de bank de beleggersprofielen zou invullen, zal je eerder ‘neutraal’ of ‘dynamisch’ zien. Maar als je een stapje achteruitzet, dan merk je bijvoorbeeld de talrijke spaarboekjes. Dat wijst in de realiteit op een ‘defensief’ profiel. De Vlaming ziet een spaarboekje als veilig, maar vergeet dikwijls wel om rekening te houden met inflatie. Inflatie is nochtans een verborgen belasting. Stel dat de overheid morgen een belasting van 2 procent per jaar op het spaargeld invoert, dan staat iedereen te betogen in Brussel. Maar wanneer de overheid dat nu al de facto doet via inflatie, haalt iedereen zijn schouders op.”

“De overheid heeft op zich het goede idee gehad om mensen te motiveren iets opzij te zetten voor hun pensioen. Maar tussen het idee en de uitwerking zit natuurlijk weer een heel grote kloof (lacht). Men geeft immers een kleine fiscale korting in het begin, maar men gaat op het einde via een belasting een groot deel van dat voordeel terugeisen. Ondertussen gaan de banken en verzekeraars dan ook nog eens grote beheerskosten per jaar vragen op dat pensioensparen.”

“Maar mijn antwoord op uw vraag is een beetje genuanceerd. Als je van jezelf weet dat je niet al te veel discipline hebt, kan pensioensparen een manier zijn om iets opzij te zetten. Maar als je wat discipline hebt, en wat jonger bent, is hetzelfde geld investeren in ETF’s veel voordeliger. Je moet het wel elk jaar doen en blijven volhouden.

Als je ouder bent, bijvoorbeeld rond de vijftig, doe dan verder met pensioenjaren, want het zijn de laatste jaren die het meest rendabel zijn. Twintigers of zelfs dertigers zouden best stoppen met pensioensparen.

Niet laten uitbetalen, want daarop word je zwaar belast, maar gewoon geen nieuwe stortingen doen. Koop een ETF en je zal een beter resultaat krijgen.”

Laten we de veertigers - kuch, kuch niet vergeten… “(lacht) De veertigers zitten in een moeilijke tussenzone, vind ik. Het verschil tussen stoppen en ETF’s kopen of verder doen met pensioensparen, is veel kleiner. Dus daar durf ik minder uitgesproken een mening over te geven.”

Vanuit het perspectief van de overheid bekeken: heeft ze liever dat mensen meer spaargeld hebben of dat mensen meer beleggen?

“De overheid heeft een gigantische schuld en die wordt alleen maar groter. Ze heeft een land vol spaarders nodig die die schuld financiert. We zagen net via de nieuwe staatsbon - wat geld geven is aan de overheid - dat de Vlaming blijkbaar die schuld dus effectief mee wil financieren. Dat is een win-winsituatie voor de overheid: ze betaalt een relatief lage rente en de inflatie eet het schuldbedrag dat ze geleend heeft op.

De overheid krijgt immers inkomsten via belastingen en die zijn wel degelijk geïndexeerd. De spaarder wordt op die manier langzaamaan onteigend. Op de kabinetten zullen er zeker mensen zijn die dat systeem begrijpen en best wel oké vinden.”

Vindt u dat de overheid meer, minder of even veel invloed zou moeten uitoefenen op de economie?

“Het is duidelijk dat de invloed van de overheid op elke sector steeds groter wordt. De

© BRON BEKEND BIJ DE REDACTIE

K

unt u kort even uitleggen wat u bedoelt met een ‘hangmatbelegger’?

• 44 jaar • Oprichter ‘Vermogensgids’ • Master in de handelsweten-

schappen, postgraduaat ‘finance & accountancy’ en executive master in ‘personal financial planning ‘

• Docent ‘private banking’ aan Arteveldehogeschool

financiële sector is geen uitzondering. De reglementering is zo groot geworden dat de concurrentie op de beleggingsmarkt heel klein is en dat stoort mij echt wel enorm.

Men kan geen nieuwe firma’s, banken of beheerders starten door die zware reglementering. Dat is natuurlijk positief voor de bestaande spelers, maar heel slecht voor nieuwe initiatieven die goed zouden zijn voor de eindklant. Bovendien worden banken steeds meer een controleorgaan voor de overheid. De overheid doet tevens zaken met haar geld waarvoor de private markt perfect een alternatief kan bieden.”

U vermeldt in uw boek dat er vier soorten belastingen op beleggen zijn. Worden beleggers daardoor niet afgeschrikt?

“Ja, zeker door de complexiteit van de belastingen. Er is echter nog één voordeel qua beleggen in België - ik zeg het niet graag openbaar, want misschien breng ik politici op ideeën (lacht) - en dat is dat er nog geen meerwaardebelasting is. Hopelijk blijft dat zo na de volgende verkiezingen.”

De reglementering is zo groot geworden dat de concurrentie op de beleggingsmarkt heel klein is “Nu ondergaan we al de beurstaks, de roerende voorheffing op dividenden, de belasting op kapitaalwinst voor obligaties - de zogenaamde Reynders-taks - en de belasting op effectenrekeningen van meer dan één miljoen euro. Gelukkig hou je echter wel nog heel wat over van een groeiende belegging omdat er nog geen meerwaardebelasting is.”

Wat is de belangrijkste boodschap van uw boek?

Wat zijn de belangrijkste troeven van hangmatbeleggen?

“Die verzameling is in feite een beleggingsfonds. Dat biedt een grote zekerheid en is goedkoop.

Zelfs tot tien keer goedkoper dan bij de banken. Hangmatbeleggen is ook eenvoudig, want het beleggingsfonds volgt een korfje van beleggingen en volgt de markt.

Wanneer een bedrijf minder zou presteren, valt dat automatisch uit de korf. Wanneer daarentegen een bedrijf sterk presteert, komt het automatisch ín de korf. Zelf hoef je als beleg-

TIM NIJSMANS

Yoran Brondsema en Tim Nijsmans

Yoran Brondsema en Tim Nijsmans, ‘De hangmatbelegger - Zorgeloos beleggen voor mensen met weinig tijd’, Lannoo, 2023.

224 p. | 24,99 euro. | EAN 9789401491402

“De belangrijkste boodschap is beginnen met beleggen en volhouden. De volgende boodschap is om dat op een goedkope, eenvoudige en breed gespreide manier te doen.

Mijn coauteur en ik vinden daar de ETF’s - de indexfondsen - heel interessant voor. Blijf daarna dan in je hangmat liggen, begin niet met te kopen of verkopen in dat fonds.”

“Ik ben heel blij dat ons boek sterk wordt opgepikt en dat veel niet-beleggers het kopen. Hopelijk zetten ze de stap naar beleggen en doen ze dat op een eenvoudige en goedkope manier. Dat is de missie van het boek.”

STIJN DERUDDER

Vlaming in de VS 15

2 november 2023

In deze rubriek maken we kennis met Wim Vanraes (°1980). Hij zal ons wekelijks onder meer vertellen over hoe hij het leven als Vlaming in de VS ervaart, wat hij als familieman met vrouw en vier kinderen allemaal meemaakt in het dagelijkse leven en wat zijn band nog is met Vlaanderen.

HET LEVEN ALS VLAMING IN DE VS

Sport op school is ‘big business’ in de VS Sport is heel belangrijk in de Amerikaanse scholen, zowel in het middelbaar als op universitair niveau waar het echt wel ‘big business’ is. Op middelbaar niveau is dat voornamelijk in ‘high school’, maar ook in ‘middle school’. De lagere scholen hebben wel sport en lichamelijke opvoeding, maar minder competitief. Dat wordt opgevangen door een reeks jeugdprogramma’s, liga’s en bonden, die al heel vroeg beginnen.

American football Nu kan ik genieten van een goed gespeelde match, al begrijp nog steeds niet alle fijne punten. Terug naar mijn zoons. Die wilden dat wel proberen en leren. Dat was vijf jaar geleden, dus toen mijn oudste in het zesde leerjaar zat en mijn tweede oudste in het derde. Veel van hun teamgenoten waren al jaren met Amerikaans voetbal bezig. Zij keken ernaar op tv en gooiden die typische ovale bal naar elkaar met hun vader (echt niet eenvoudig om dat goed te doen!) en speelden het met gelijkgestemde vrienden... In dat spel heeft iedereen heel duidelijk afgelijnde rollen. Er is de ‘quarterback’ die het spel voor zijn aanvallende team leidt, de ‘wide receiver’, de ‘running back’, de ‘tight end’, enzovoort.

In het verdedigende team heb je de ‘linebacker’, ‘corner back’, ‘safety’, enzovoort.

Elk van die rollen vereist bijzondere en unieke vaardigheden, specifiek voor hun plaats op het veld en in het spel.

Dat jaar was heel moeilijk voor m’n zoons om te proberen hun achterstand in te halen, in een thuis waar Amerikaans voetbal op z’n best een bijzaak was. Zelfs op dat

niveau was het enorm competitief en had je dat typisch haantjesgedrag van de topspelers die zichzelf zo belangrijk vinden.

Vanaf de zijlijn bekeken grappig en voor mijn zoons een goede levensles. Ze deden hun uiterste best voor het hele seizoen, zoals ze zich geëngageerd hadden, maar stopten dan. Taekwondo was hun volgende sport, met een jaar lacrosse voor mijn tweede oudste. Aendrik heeft nu zijn roeping heeft gevonden in atletiek: sprint, verspringen en speerwerpen.

Het doel van die jeugdclubs is voorbereiding op de clubs in ‘high school’, die men ‘Varsity’ noemt. Dat is op zijn beurt de toegang tot de clubs van de universiteiten, doorgaans met studiebeurzen voor in sport uitblinkende studenten. Als je weet hoe duur een universitaire opleiding hier is, besef je meteen de aantrekkingskracht van die sportprogramma’s om academisch minder sterke studenten ook aan volledige studiebeurzen te helpen. En daar is sport wel heel competitief. De eer van je universiteit staat op het spel en elke match is bijzonder intens. Dat opent dan weer de deur naar de professionele sport.

Dat is het droomtraject: vroeg beginnen te spelen, je de sport helemaal eigen maken en dan kapitein van het Varsity-team van

© SHUTTERSTOCK

Mijn zoons probeerden een jaar ‘Amerikaans voetbal’. Een heel intense en technische sport die heel wat ervaring vereist.

Toen ik voor het eerst in de VS toekwam en met vrienden naar een belangrijke ‘football’-match keek, kon ik er kop noch staart aan krijgen. Waarom stoppen die refs de match elke paar seconden? Waarom zijn er zoveel refs? Waarom stoppen de spelers zelf, terwijl ze door hadden kunnen gaan?

Met mijn Vlaamse ogen, bekend met voetbal en in mindere mate met wat rugby, begreep ik er niets van. Tot een vriend heel geduldig alles voor me uiteenzette.

Droomtraject

Aendrik (links) en Luc (rechts) klaar om American football te spelen

je middelbare school worden. In die tijd dan opgemerkt en gerekruteerd worden door verschillende universiteiten en daar dan vier of vijf jaar spelen. Van daaruit dan naam te maken en doorgroeien naar de professionele teams. Dat is uiteraard slechts heel weinigen gegeven, maar de aantrekkingskracht ervan is enorm. Voor de meesten eindigt hun droom op universitair niveau, maar dat op zich is al een enorme prestatie.

Trotse vader Aendrik, mijn tweede oudste, heeft dit jaar dus atletiek ontdekt. En gemerkt dat hij er een gave voor heeft. De coach, die ook nationale jeugdteams traint, zag zijn eerste reeks sprongen bij het verspringen.

Net geen 5 meter, wat echt niet slecht is voor een volledige beginneling van zijn leeftijd. Nu er sprake van is dat hij van de Hillsborough High School mogelijk zou overstappen naar de private school waar zijn oudere broer ook zit, en waar ik lesgeef, was de coach heel duidelijk en aandringend. Als inwoner van Hillsborough kan Aendrik bij dat team blijven trainen en aan wedstrijden deelnemen, met toegang tot de trainingsfaciliteiten op school én met uitnodiging om bij het ‘winter training’-team te komen. Dat is training tussen de seizoenen door voor de elitestudenten. Ze willen hem er echt bij!

Voor mij, als Vlaming in Amerika, als ouder, bezie ik dat met een mengeling van verbazing en verwondering. Ik hou wel van die competitieve drang en de discipline die men van jongs af aangeleerd krijgt, maar ik zie ook de andere kant, met de typische gedragingen in bepaalde sporten zoals je wel op tv ziet. Het bestaat dus echt. Als ik dan zie hoe mijn zoons openbloeien door die ervaringen, in teams, op zichzelf en met doorzetting naar hun doelen werken en hun engagementen voldragen, ben ik best wel trots op hun prestaties, en blij dat ze dergelijke kans krijgen.

WIM VANRAES

BOEK

Islam - Bloeiperiode en hedendaagse crisis in de moslimwereld Rond de eeuwwisseling poneerden zowel de Nederlandse politicus Pim Fortuyn als de Italiaanse eerste minister Silvio Berlusconi dat de westerse cultuur superieur is aan de islamitische.

Uiteraard kwamen beiden in het oog van een mediastorm terecht. Het is nochtans opvallend dat de moslimwereld op een aantal parameters bijzonder teleurstellend scoort: aantal Nobelprijswinnaars in de wetenschappen, economische vooruitgang, de democratie-index en de bloederige historiek van oorlogen en aanslagen. Het bestaan van het zonlicht kan men moeilijk ontkennen. Enkel over de oorzaken woedt in wetenschappelijke kringen nog een hevig debat. Daaraan hoopt dit boek een bijdrage te leveren.

De auteur is niet bepaald een bekende naam in Vlaanderen. De hoogleraar politieke wetenschappen aan de San Diego State University (Verenigde Staten) bouwt nochtans gestadig aan zijn faam. Zijn boeken vinden ingang via vertalingen in een tiental talen.

Belangrijk is dat dit kritische werk ook in het Arabisch, Perzisch en Indonesisch is te lezen.

Alle talen die moslims druk bezigen en daarom uitermate geschikt zijn om zich van de inhoud te vergewissen.

De meningen over de islam zijn traditioneel verdeeld. Islamologen als Bernard Lewis en onze Urbain Vermeersch zoeken de oorzaak van het falen in de oorsprong en de ziel van de islam. Zijn uitgangspunten zijn nefast voor intellectuele en andere vooruitgang.

Aan de andere zijde van het spectrum vinden we figuren als Edward Saïd, beroemd sinds zijn boek ‘Oriëntalisme’. Daarin poneert hij de stelling dat het westerse kolonialisme elke (her)opleving van de regio in de kiem heeft gesmoord.

eenzelfde trend zichtbaar bij de Ottomaanse en Mongoolse heersers. Dat heilige verbond tussen moskee en rijk overleeft al vele eeuwen. Die machtsconcentratie heeft echter het ontstaan van een middenklasse (zoals in Europa) verhinderd, de motor van welvaart en het vrije denken. Tot vandaag zien we nog het levendige bewijs in landen als Turkije en Pakistan, waar de overheid en het rechtssysteem op islamitische leest geschoeid blijven.

Militair-religieuze verstrengeling

Godslastering en afvalligheid worden met de strengste straffen veroordeeld en het intellectuele debat is er verdorven. Zelfs seculiere regimes in het Midden-Oosten slagen er niet in om het autoritaire juk van zich af te werpen. De gevolgen zien we op vlak van welvaart en veiligheid. Zuidoost-Azië scoort op onder andere deze punten een stuk beter dan het Midden-Oosten en dat ondanks het zwarte goud dat de laatstgenoemde regio in de schoot geworpen krijgt.

Ondanks het verloren millennium voor de islam, is de auteur hoopvol voor de toekomst.

Door de systeemfout bloot te leggen, weten de huidige en toekomstige mohammedaanse politieke leiders wat gedaan. De ontwikkeling van meer vrije en onafhankelijke universiteiten, de uitbouw van een intellectuele en ondernemende middenklasse en dientengevolge meer concurrentie en meritocratie. De hoop lijkt desalniettemin ijdel. Toch levert

Het hele boek is opgebouwd rond één these die komaf maakt met bovenstaande en andere opinies. Kuru gelooft dat een alliantie tussen islamitische geleerden en militaire leiders sinds de elfde eeuw de doodsteek is gebleken voor de welvaart en het welzijn van de moslims. Diens hypothese biedt de kans om het oorspronkelijke succes van de islam vóór het jaar 1000 te verklaren. Op het vlak van architectuur, astronomie en geografie bleek de islam de wetenschap en kunst immers gedienstig, aldus het boek. Tegelijk countert hij denkers als Saïd door erop te wijzen dat de neergang van de islam zich reeds afspeelde vóór de Europese landen op zoek gingen naar kolonies.

Kuru ziet vanaf de elfde eeuw dat de soennitische orthodoxie militaire macht verkiest boven invloed bij de handelaars. Later is

Hoop op beterschap?

het boek een nieuwe, waardevolle insteek in een debat rond een godsdienst die West-Europa willens nillens verplicht ermee rekening te houden.

PIETER VANDERMOERE

Ahmet T. Kuru, ‘Islam - Bloeiperiode en hedendaagse crisis in de moslimwereld’, 2023, Ertsberg. 316 p., 34,95 euro ISBN 9789464369953

16 Cultuur FILM

2 november 2023

Pain Hustlers: an American excess story en een beter leven. Wanneer haar zuster er uiteindelijk genoeg van heeft en Liza genoodzaakt is om naar een achtergesteld buurt te trekken met haar tiendochter, besluit ze de kans te grijpen om een nieuw leven in de farma-industrie te beginnen.

Tijdens haar laatste dag als stripper ontmoette ze immers de gladde farmavertegenwoordiger Pete (Chris Evans) die ze dankzij haar sterke observationele vaardigheden kan overtuigen om haar een kans te geven de falende pijnstiller Lonafen te promoten voor kankerpatiënten. Liza’s creatieve aanpak leidt al snel tot enkele voorschriften en het bedrijf krijgt voet aan de grond in de hypercompetitieve farmawereld.

The Wolf of Wall Street

In ‘Oppenheimer’ vertolkte Emily Blunt deze zomer nog de echtgenote van het titulaire personage. Regisseur Christopher Nolan kent haar marktwaarde en hij is niet de enige. In dit halfbakken misdaaddrama van David Yates over de rol van de farma-industrie in de Amerikaanse opioïdencrisis, blijkt Blunt het enige middel te zijn dat de pijn ietwat kan verzachten.

Liza Drake (Emily Blunt) gaat als alleenstaande moeder door een moeilijke periode.

Ze woont in de garage van haar zuster en werkt als stripteasedanseres om de eindjes aan elkaar te kunnen knopen. Achter dat ‘white trash’ exterieur gaat echter een scherpzinnige vrouw schuil die droomt van respect

Wat volgt is een soort ‘The Wolf of Wall Street’-afkooksel dat op lichtzinnige wijze de opmars van fentanyl in de VS vertelt. Het probleem met imitatie is dat hier een gebrek aan inzicht heerst waarom de waanzinnige weergave van de decadente levensstijl van effectenmakelaars als Jordan Belfort in die laatste film wel werkte en hier niet. ‘Pain Hustlers’ plaatst de gevolgen van hebzucht in de schijnwerpers, waardoor de vele ‘slow motion’ segmenten en ‘freeze frames’ met oppeppende rockmuziek de verkeerde toon zetten. ‘The Wolf of Wall Street’ slaagde er succesvol in om het publiek te manipuleren tot sympathie voor de monsters die de levens van gewone Amerikanen verwoestten, maar ‘Pain Hustlers’ houdt niemand voor de gek.

En ja, Emily Blunt is zoals steeds een schitterende verschijning die uit alle macht probeert om de boel bijeen te houden, maar er bestaat geen medicijn voor oppervlakkige en voorspelbare schrijfsels. Het script ontbeert elke creativiteit om het falen in het vroegere

leven van de onderschatte Liza te kaderen, noch om haar van enige andere diepgang van te voorzien. Zelfs haar geïmpliceerde intelligentie kan niet volledig overtuigen dankzij een gebrek aan vernuftige dialoog of interessante randfiguren.

Moeder-dochterrelatie Waar ‘Pain Hustlers’ faalt in het extravagante, komen de meer intieme momenten met dochter Phoebe (Chloe Coleman) wel meer tot hun recht. De actrices interageren op een bijzonder natuurlijke wijze waarmee overtuigend een leven vol gedeelde vreugde en smart gecommuniceerd wordt. Helaas verdwijnt die relatie al snel op de achtergrond om plaats te ruimen voor de klim naar de top in de farma-industrie. In de filmwereld van vandaag blijft het spijtig genoeg een terugkerend fenomeen. Een chronische schaarste aan creativiteit en inspiratie fnuiken het po-

‘Pain Hustlers’ is nu beschikbaar op Netflix

SIMON SEGERS

MEME VAN DE WEEK

Buffalo-supporters hebben genoeg van controles

Het begon allemaal met een testfase van de zogenaamde ‘smart cup’, een herbruikbare drankbeker met waarborg waarmee KAA Gent de strijd inzet tegen wegwerpplastics. Die beker bevat ook een chip met RFID-technologie, zodat elke beker een unieke identificatie draagt. Zogezegd in het kader van vlotte betreding van het stadion start de club nu ook met een handpalmidentificatiesysteem. Toeschouwers zullen dankzij

tentieel van een boeiend concept, en verhinderen dat hieruit een meeslepende vertelling kan groeien. Wanneer het cineasten dan ook aan visie betreffende vormgeving en toon ontbreekt, is het resultaat teleurstellend. Geschikt voor fans van Emily Blunt, maar voor niemand anders.

Emily Blunt en Chris Evans

DE WERELD DRAAIT DOOR

“Als het om onze vrijheid gaat, zetten wij geen stap terug. De grens is bereikt, genoeg is genoeg”, schreven leden van KAA Gent supportersclub Ultras Ghent op hun sociale mediakanalen. De voetbalfans uiten hiermee hun ongenoegen betreffende de steeds toenemende controles die hun voetbalclub implementeert.

We krijgen een soort ‘The Wolf of Wall Street’afkooksel dat op lichtzinnige wijze de opmars van fentanyl in de VS vertelt

dat proefproject zonder vertoon van ticket, abonnement of identiteitskaart zo richting hun plaatsen trekken. Een systeem dat minder werk betekent voor stewards en “supporters meer comfort moet geven”, zei directeur organisatie Dirk Piens daarover bij VRT NWS.

Banaal proefproject Van dat bijkomende comfort is alvast niks te merken bij de Ultras. “Na het proefproject met de chip in onze drankbeker wordt nu de ID-controle met handpalm voorgesteld op KAA Gent. Net als onze chip wordt dat project eerst verheerlijkt en voorgesteld als een banaal proefproject. Maar we weten allemaal wat er gebeurd is met onze drankbekers”, schrijven de supporters. De Ultras lijken te geloven dat de zoveelste poging tot controle en vrijheidsberoving er is om te blijven.

SIMON SEGERS

De Nederlandse Forum voor Democratie-leider Thierry Baudet kreeg een klap op het hoofd met het handvat van een paraplu toen hij de universiteitsgebouwen van UGent wou betreden tijdens een omstreden lezing voor studentenvereniging KVHV-Gent vorige week donderdag.

Door zijn voorliefde voor complottheorieën heeft Baudet zijn reputatie en politiek sérieux de laatste jaren sterk ondergraven. Zo ontkent hij het officiële relaas over de aanslagen van 11 september 2001 en acht hij het “zeer onwaarschijnlijk” dat de Amerikaanse maanlandingen van het Apollo-ruimtevaartprogramma hebben plaatsgevonden.

Cultuur 17

2 november 2023

KUNST

Honderd topstukken in het MAS Twintig jaar geleden trad het Topstukkendecreet in werking.

Cultureel erfgoed dat op de Topstukkenlijst wordt geplaatst, geniet bescherming en kan Vlaanderen niet verlaten zonder toestemming van de Vlaamse overheid. Om deze verjaardag te vieren, is in het MAS een selectie van een honderdtal topstukken te bewonderen.

Daarna komen we in een gang waar drie bijzonder expressieve beelden te zien zijn: een vroegromaans Christushoofd (ca. 1060) in notenhout, de marmeren portretkop van de dochter van Karel V van Frankrijk (ca. 1364) door Jean de Liège en ‘Het meisje’ (1930), een terracotta sculptuur van Arturo Martini. Wat verderop hangt een schilderij van René Magritte. Meteen is duidelijk dat de topstukken vele eeuwen en stijlen overspannen.

De eerste themaruimte belicht de periode 800-1400, een tijd waarin het middeleeuwse christendom mensen inspireerde tot het maken van kunst, waaronder ook schitterende boeken zoals de ‘Codex Eyckensis’ (achtste eeuw) en het ‘Liber Floridus’ (1121). Naast sublieme veertiende-eeuwse geschilderde en albasten taferelen uit het leven van Christus is er aandacht voor de middeleeuwse reliekenverering.

Heel bijzonder zijn de tiende-eeuwse kaakreliekhouder en het reliekschrijn van Sint-Odilia (ca. 1292).

Stralend realisme en renaissance

Meester Heinrich von Konstanz, Christus en Johannes, 1312

Het is de Topstukkenraad, samengesteld uit experten, die bepaalt welke objecten of collecties uit ons cultureel erfgoed op de Topstukkenlijst terechtkomen. Zeldzaam en onmisbaar zijn de criteria waaraan topstukken moeten voldoen.

Tot vandaag zijn 1.166 objecten of collecties op de Topstukkenlijst geplaatst en dus voorgoed in Vlaanderen verankerd. Een honderdtal daarvan is nu samengebracht in een tentoonstelling in het MAS in Antwerpen. De selectie is gemaakt

door twee leden van Topstukkenraad: Thomas Leysen, de voorzitter van de raad, en Ben van Beneden, gewezen directeur van het Rubenshuis.

Knielen voor de kunst De expo opent met het kleinste en tegelijk het oudste object van de Topstukkenlijst. Het is een gegraveerde rolsteen van ongeveer 13.000 jaar geleden, teruggevonden op de Maatheide in Lommel.

De ruimte ‘Stralend realisme’ focust op de vijftiende eeuw met de Vlaamse Primitieven als internationaal hoogtepunt in de kunst van de Zuidelijke Nederlanden. Dat wordt duidelijk met schilderijen van onder anderen Hans Memling, Hugo van der Goes en Quinten Massijs en met beeldhouwwerk van Jan III Borman.

Daarop volgt de renaissance met als blikvangers, tussen heel veel ander moois, het familieportret dat Frans Floris in 1561 schilderde en het ‘Portret van een dame met hond’ (ca. 1550) van Catharina van Hemessen, dat recent door de Vlaamse overheid is aangekocht en voor het eerst te zien is. Tijdens de renaissance vernieuwden niet alleen de kunsten, ook de wetenschappen ontwikkelden zich. De expo illustreert dat met Mercators beroemde kaart van Vlaanderen (1540) en diens aardglobe (1541) en met minder bekende stukken zoals een kurken model van het Pantheon in Rome (1778).

Barok in overvloed Drie ruimtes zijn gewijd aan de barok. Rubens en Jordaens zijn er uiteraard bij (Van Dyck ontbreekt) en ook de beeldhouwer Lucas Faydherbe. Minder bekende kunstenaars met even prachtig werk tekenen present, zoals Hendrick ter Brugghen met een ‘Annunciatie’ (1629). Er is schitterend zilverwerk geselecteerd en bij de stillevens valt Clara Peeters op. Tussen de vaak grootse en overdonderende barokke werken springt een kleine crucifix (1625-30) van Maria Faydherbe in het oog, een Christusfiguur die beroert.

Als afsluiter toont de expo een reeks portretten van onder anderen Théo Van Rysselberghe, Léon Spilliaert, Gustave Van de Woestyne, Rik Wouters en zelfportretten van Rubens en Ensor. De finale is bijzonder geslaagd. Naast elkaar staan twee sculpturen: ‘Christus en Johannes’ (1312) van Meester Heinrich von Konstanz en ‘Koning en Koningin’ (1952) van Henry Moore.

Die laatste had het eerste beeld gezien in Museum Mayer van den Bergh en was er zo door ontroerd dat hij het als inspiratiebron gebruikte voor zijn creatie. Middeleeuws en modern staan er tijdloos zij aan zij.

MMMV

Catharina van Hemessen, Portret van een dame met hond, ca. 1550

Tentoonstelling ‘Zeldzaam en onmisbaar. Topstukken uit Vlaamse collecties’, nog tot 25 februari 2024, MAS, Antwerpen, www.mas.be

LEZERSBRIEVEN Paul Van Tigchelt Pallieterke, Ik zag hoe de nieuwe liberale coryfee Van Tigchelt (wie is die man?) bij de koning plechtig (televisie incluis) de eed van trouw aan de wetten van het Belgische volk aflegde. Zelf heb ik dat jaren geleden ook moeten doen als ambtenaar. Tot die wetten behoren ook de taalwetten die in Brussel consequent, openlijk en opzettelijk met de voeten worden getreden. De Franstalige bazen lappen ze systematisch aan hun laars. Daar zijn bewijzen genoeg voor. Kunnen zij niet vervolgd worden voor meineed?

Het is maar een vraag. Al maak ik me geen illusies over de juridische afloop van een dergelijke vervolging.

Er zijn namelijk twee soorten wetten in België: enerzijds echte wetten die strikt worden toegepast zoals de bestraffing van uitingen van racisme (behalve in dronken toestand voor sommigen) en anderzijds taalwetten waarmee eens flink kan gelachen worden. In zulk land leven wij. Hoelang moeten we dat nog normaal vinden? De Vlaamse meerderheid blijft zwijgen. Waarom?

Dirk Lahaye, Leuven

Gaza = Rwanda Pallieterke, Het valt mij op dat Hamas dezelfde functie heeft als ‘Radio Mille Collines’: oproepen tot geweld en moord.

Het doel van Israël is in veiligheid en vrede leven - ook met de Arabieren.

Het doel van Hamas - en eigenlijk van de hele islamwereld - is het volledige uitmoorden van alle Joden. De wereldmedia zijn blind.

André Lannoo, Heverlee

Problemen Pallieterke, Alle problemen die België heeft, hebben een en dezelfde oorzaak: wij hebben véél te véél politici. Zeer veel nuttige diensten zijn onderbemand (zorg, justitie, openbaar vervoer,...) doordat veel te veel geld aan de politiek moet gegeven worden. Twaalf maatregelen moeten dringend genomen worden om die diensten al een beetje vooruit te helpen, maar ik beperk me tot de volgende vier, omdat de politieke postjespakkers ze toch nooit zullen uitvoeren: de afschaffing van de Senaat (overbodige politieke fossielen) en van de kabinetten (alleen in bananenrepublieken mag elke minister zo veel vriendjes meebrengen), de halvering van de dotaties aan politieke partijen en een fusie van de 19 Brusselse gemeenten (ineens heeft Brussel een overschot in plaats van een tekort).

Marc Mathé, Sint-Job-in-’t-Goor

Cannabis Pallieterke, Cannabis wordt door velen beschouwd als een ongevaarlijke softdrug. Maar is dat wel zo? Volgens de wetgeving rond drugs is en blijft cannabisgebruik strafbaar. Het gebruik ervan is verslavend. Langdurig gebruik kan agressie en psychosen uitlokken. De beleidspartijen hebben echter een soort gedoogbeleid ontwikkeld. Ik ga zeker niet beweren dat cannabisgebruikers in de gevangenis thuishoren, maar preventie en repressie zijn noodzakelijk. Bij Justitie zijn er middelen genoeg om het gebruik van cannabis te ontraden.

Ik denk hierbij aan een minnelijke schikking. Ook heeft het gedoogbeleid ervoor gezorgd dat er zich een soort socialisering heeft ontwikkeld

onder jongeren. Die komt de preventie van gebruik zeker niet ten goede.

Ik pleit dus onomwonden voor een toepassing van de huidige wetgeving.

Wim Van Caester, Zottegem

Israël Pallieterke, De laffe raid van Hamas en de daaropvolgende gijzeling waren en zijn zeer afschuwelijk. Die gebeurtenissen gaan in tegen alle ‘rechten van de mens’. De wraak van Israël is echter niet meer ‘oog om oog, tand om tand’, maar volledig losgeslagen en buiten alle proportie door het dagenlange bombarderen van Gaza, met duizenden doden en gewonden onder de Palestijnen en wellicht ook gegijzelden tot gevolg. Daarbovenop komt nog het wekenlang afsluiten van alle nutsvoorzieningen. Ook de bemiddelingspoging van de Verenigde Naties (VN) vindt geen gehoor in Israël. De tv-beelden van de raid zijn schokkend, maar de dagenlange bombardementen op en de blokkade van Gaza leveren een veelvoud aan ellende op. Het einde is nog niet in zicht. Het verwondert mij dan ook dat uw verslaggevers zo eenzijdig de kant van Israël kiezen en de decennialange onderdrukking van de Palestijnen niet in overweging nemen.

Het conflict begon met de geforceerde oprichting van de Joodse staat Israël in het protectoraat Palestina dat werd beheerd door de Engelse koloniale macht. Sindsdien is er almaar meer grondgebied veroverd ten koste van de Palestijnen. Dat er dan regelmatig uitbarstingen van hen en de omgevende landen komen, is begrijpelijk. Het dagelijks onteigenen en wegdrukken van die bevolking, en het negeren van de veroordelingen van de Verenigde Naties - en dat al 75 jaar - leiden tot diepe haat- en wraakgevoelens. Jaren geleden waren jullie grote supporters van ene…

Donald Trump. Proficiat!

Eric Minsaer, Schoten

Gemeentefusies Pallieterke, Dat een voorstel voor de verplichte fusie van gemeenten van minister Somers komt, hoeft helemaal niet verwonderen. Zijn voorstel om te fuseren met een naburige gemeente mag dan wel weggestemd zijn, democratie is er voor sommigen alleen als die in hun kraam past. Dat mensen wel doorhebben dat een fusie hen op termijn veel geld kan kosten, is een pluspunt. In veel gevallen kan het gaan om een verdubbeling van de vermogensbelasting en een verhoging van de opcentiemen op de gewone inkomsten. In een stad als Mechelen heeft men veel schulden.

Omdat die nu nog een beetje meer pijn doen omdat de rente stijgt, gaat het nog wat geld zoeken bij de omliggende gemeenten. De trucs om meer belastingen binnen te krijgen, lijken wel eindeloos. In de jaren 1990 komt men tot de conclusie dat het welletjes geweest is met de inkomstenbelasting. De meesten krijgen maar een derde van de opslag op hun rekening.

Sindsdien zijn de nieuwe belastingen en heffingen in aantal en omvang niet te tellen. De waterfactuur is omgetoverd tot een belastingsbrief. Het overgrote deel ervan zijn belastingen. Men werkt ook steeds meer via omwegen. Een mooi voorbeeld daarvan zijn de taksen die aan de banken worden opgelegd. Die verschijnen dan in de vorm van bankkosten op onze rekening.

Louis Lavrysen, Schoten

Een lezersbrief insturen?

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.

18 Geschiedenis

2 november 2023

© WIKIPEDIA

Praten als Brugman Op 19 oktober 1473 - dit jaar dus precies 550 jaar geleden - overleed Johannes Brugman in Nijmegen. Een man wiens reputatie als woorden kramende prediker zo legendarisch was, dat zijn familienaam werd vereeuwigd in het gezegde ‘praten als Brugman’, wat zoveel als ‘veel en met grote overtuiging praten’ betekent. n Portret Filips de Goede, ca. 1450

het stadsbestuur niet toe. De stad telde op dat moment al 19 kloosters en dat vond het stadsbestuur genoeg. Bovendien wilden de vroede vaderen van Amsterdam niet enkele van de hen goed gezinde kloosters voor het hoofd stoten.

© WIKIPEDIA

Z

ijn precieze geboortedatum is onbekend, maar we weten wel dat hij omstreeks het jaar 1400 werd geboren in het Rijnland, meer bepaald in Kempen, op de grens van het Kleefse en het Bergse in het diocees Keulen. Hij was een plaats- en generatiegenoot van de bekende middeleeuwse theoloog Thomas a Kempis die - zoals zijn gelatiniseerde naam al laat uitschijnen - ook in Kempen was geboren. Over zijn jeugdjaren is nauwelijks iets bekend, maar ze moeten erg woelig en bijna stormachtig zijn geweest. In een preek die hij in 1462 hield, zei hij hierover: “Och Brugman! Wat eerger quat mensch plachstu te wesen! Du plachste gaern met lange messen, bordelen te helpen houden…”

n Wapenschild van de franciscanen

STEUN VAN FILIPS DE GOEDE

THEOLOGIE Iets moet hem tot inkeer hebben gebracht, want hij voelde zich blijkbaar geroepen tot het priesterschap en ging theologie studeren aan de toen meest befaamde academische instelling van het Avondland, namelijk de universiteit van Parijs. Tijdens zijn studie trad hij toe tot de franciscaanse orde van de minderbroeders. Nadat hij in Parijs zijn bul als magister in de godgeleerdheid had behaald, trok hij als lector naar het pas gestichte minderbroedersklooster van Gouda.

‘PRATEN ALS BRUGMAN’, WAT ZOVEEL ALS ‘VEEL EN MET GROTE OVERTUIGING PRATEN’ BETEKENT Dat klooster stond bekend als het eerste klooster van observanten in het noorden van de Nederlanden. De observanten waren kloosterlingen die zich strikt aan hun kloosterregels wilden houden. De observantenbeweging was in 1334 in het Italiaanse Brugliano in een kluizenaarskolonie ontstaan als een kerkelijke hervormingsbeweging die zich uitdrukkelijk verzette tegen de rijkdom van de kloosters en pleitte voor een strikte naleving van de regels van Franciscus van Assisi. Met name het door deze laatste gepredikte armoede-ideaal stond hoog in het vaandel van deze observanten die opereerden als de Orde der minderbroeders van de reguliere observantie ‘Ordo Fratris Menoris Regularis Observantia’.

OPROEP TOT STRENGE HERVORMINGEN De bijzonder goed van de tongriem gesneden Brugman werd een spreekbuis van deze jonge beweging in de Nederlanden en het Rijnland. Brugmans naam komt voor het eerst in de bronnen voor in 1447, toen hij als gardiaan in het minderbroedersklooster in Mechelen verbleef. Het was in dit klooster dat Brugman zijn eerste grote traktaat ’De spiegel van onvolkomenheid’, in feite een oproep tot strenge hervormingen binnen de franciscanenorde, schreef. De corruptie en onkuisheid van de clerus, de onrechtvaardige wereldlijke bestuurders en de speel- en drankzucht van leken waren hem een doorn in het oog.

Om die misstanden zo effectief mogelijk het hoofd te bieden, predikte Brugman soberheid, naastenliefde, boetedoening en navolging van Christus. Zijn leven bestond in hoofdzaak uit preken, besturen en schrijven. Hij was bevriend met enkele van de belangrijkste kerkelijke denkers van zijn tijd zoals de ook in Mechelen verblijvende Hendrik Herp die een handleiding over het contemplatieve leven schreef die in heel Europa werd verspreid en Dionysius de Karthuizer die aan hem zijn werk ‘De Doctrina’ - op verzoek van Brugman geschreven - opdroeg.

n Prediking van Jan Brugman, ets door Barent de Bakker naar een tekening van Hermanus Petrus Schouten (1782)

LE PRÉDICANT AMBULANT Brugman verwierf vooral een stevige reputatie als rondtrekkende boeteprediker en liet daarbij geen inspanning onbetuigd. Kerkhistorici hebben becijferd dat hij tussen 1458 en 1463 meer dan vierduizend kilometer moet hebben afgelegd, reizend van klooster naar klooster en van stad naar stad. In 1454 kreeg hij een aanstelling tot lector in de theologie in het belangrijke minderbroedersklooster van Sint-Omaars, waar hij niet alleen het leven van de heilige Lidwina van Schiedam te boek stelde, maar ook een aantal gedichten en religieuze liederen schreef. In 1464 werd nog eens aangetoond hoe belangrijk hij voor de observantenbeweging was toen hij aantrad als vicaris van de Keulse observantenprovincie, maar kort nadien trok hij zich terug in het klooster van Nijmegen waar hij tien jaar later overleed.

IEDEREEN GELIJK De sleutel van zijn succes als volksprediker was dat hij in zijn gloedvolle preken niet alleen moeiteloos overschakelde van Latijn naar de volkstaal, maar vooral dat hij aansluiting vond bij de belevingswereld van de gewone mensen. Hij predikte bovendien - wat voor die tijd behoorlijk progressief was - zonder onderscheid naar rang of stand. Iedereen was in zijn ogen gelijk. Het bezorgde hem grote populariteit onder het volk, maar de argwaan van de gestelde machten. Het duurde dan ook niet lang vooraleer hij, na zijn overlijden, in de geschiedschrijving al gauw karikaturaal als een dweper of zelfs als een gevaarlijke volksmenner werd afgeschilderd.

Hoewel Brugman meestal in kerken en kloosters predikte, bestaan er ook berichten van preken die hij in openlucht gaf. Aangezien Brugman het armoede-ideaal ook voor de kloosters predikte, zagen stadsbesturen hem graag komen. De meeste stedelijke kloosters zaten namelijk nogal goed in de slappe was. Maar één stadsbestuur hield hem liever buiten de stadspoort. Tijdens het eerste verblijf van pater Brugman in Amsterdam, speelde daar een conflict tussen het stadsbestuur en de sober levende observanten. De monniken wilden een klooster binnen de stadsmuren stichten, maar dit stond

BRUGMAN PREDIKTE SOBERHEID, NAASTENLIEFDE, BOETEDOENING EN NAVOLGING VAN CHRISTUS

Bovendien speelde er nog iets anders. Landsheer Filips de Goede, de machtige hertog van Bourgondië, was in die jaren volop bezig met het uitbreiden van zijn macht in de Lage Landen. Hij steunde, deels om persoonlijke en deels om machtspolitieke redenen, openlijk de observanten. De grote rijkdommen van de traditionele kloosters waren voor hem een bron van frustratie. Hij kon immers van rechtswege geen belasting heffen op hun rijkdommen en alsof dat niet volstond, boterde het niet echt tussen Filips en het Amsterdamse stadsbestuur dat obstinaat weigerde in te stemmen met de door Filips gevraagde belastingverhogingen.

NA ZIJN OVERLIJDEN WERD BRUGMAN AL GAUW KARIKATURAAL ALS EEN DWEPER OF VOLKSMENNER AFGESCHILDERD Door de observanten buiten de stadspoorten te houden, blokkeerde Amsterdam de plannen van Filips. De observanten konden echter rekenen op de steun van het volk. Dat had veel te maken met een paar bezielende en massaal bijgewoonde preken die pater Brugman in de herfst van 1462 - ondanks het feit dat het stadsbestuur hem persona non grata had verklaard - in Amsterdam hield. Nog voor het jaareinde kregen de observanten door de volkse steun hun zin. Voor de bevolking leek het alsof Brugman het klooster met zijn toespraken had afgedwongen. In werkelijkheid was het anders gegaan, want Filips had het stadsbestuur met het mes op de keel gedwongen het klooster te accepteren. Maar dat wist het gewone volk natuurlijk niet. Zij hadden alleen de gloedvolle toespraken van Brugman in gedachten. Vanaf dat moment konden mensen die iets met woorden gedaan kregen ‘praten als Brugman’.

JAN HUIJBRECHTS

© REGIONALEBEELDBANK.BE

n Het minderbroedersklooster

(of franciscanenklooster) in Mechelen, 1790

PAL voor Vlaanderen 19

2 november 2023

Vlaams bakzeil bij Justitie

Vorige week vestigde ik uw aandacht op de benoemingsproblemen bij Justitie in Brussel. De inkt was amper opgedroogd of de Vivaldi-regering besliste net dát waarvoor ik waarschuwde: er is een akkoord in de maak over de taalrol van de toekomstige procureur des Konings van Brussel.

Kibbelen Het gevolg is dat er al negen jaar (!) over de kwestie gekibbeld wordt. Twee en een half jaar geleden moest er een opvolger benoemd worden, maar dat gebeurde dus niet door het geschil tussen de Nederlandstalige en de Franstalige magistraten. Omdat de vorige procureur tot de Franstalige rol behoorde, eisten de Nederlandstaligen de benoeming van een procureur die tot de Nederlanse taalrol behoort. Maar de Franstalige magistraten hielden die benoeming jaren tegen. En dat is de reden waarom de functie nu door een ‘procureur ad interim’ wordt waargenomen, in casu Tim De Wolf, behorend tot de Nederlandse taalrol.

De Vlamingen buigen eerst De Vivaldi-regering heeft vorige vrijdag beslist om het standpunt van de Franstaligen te volgen. Zij hoopt met een betere motivatie tegemoet te komen aan de bezwaren van het Grondwettelijk Hof in 2014. Het kernkabinet keurde meteen een voorontwerp van wet goed. Eerst moet nu de Raad van State zich over het ontwerp buigen, daarna belandt het terug op het bureau van de regering en vervolgens moet er gestemd worden in de Kamer.

De ‘Vlaamse’ Kamerleden kennende (Open Vld, cd&v, Groen en Vooruit), maken we er ons geen illusies over dat de wet zal gestemd worden. Belangrijkste besluit: na negen jaar gekibbel halen de Vlamingen bakzeil. Had u anders verwacht?

KARL VAN CAMP

Oscar Van Malder In Aalst overleed op 26 oktober op 96-jarige leeftijd Oscar Van Malder, de stichter van kunstgroep Alkuone. Van opleiding leraar lichamelijke opvoeding, was hij ook actief als danser. In 1957 startte hij met een aantal jongens een vendeliersgroep en wanneer 12 jaar later meisjes werden toegelaten, kreeg ook de ‘dans’ meer aandacht. Alkuone was jarenlang een vaste waarde op het Vlaams Nationaal Zangfeest. Oscar Van Malder was deelgenoot bij het ANZ en een gewaardeerd hulpregisseur van het Zangfeest. Niet voor niets kreeg hij het ereburgerschap van de stad Aalst. Ook vandaag is kunstgroep Alkuone nog actief en telt zo’n 150 leden.

De afscheidsviering vindt plaats op zaterdag 4 november om 11.30 uur in de Sint-Martinuskerk in Aalst.

1489

A B C D E F G H I J K L

1

2

3

4

5

6

7

8

VNZ-voorzitter Jürgen Constandt krijgt Jozef Simonsprijs Op zaterdag 11 november 2023 ontvangt Jürgen Constandt, de voorzitter van het Aktiekomitee Vlaamse Sociale Zekerheid (AKVZ) en het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds (VNZ), de Jozef Simonsprijs van Marnixring Voorkempen Pater Stracke. De uitreiking vindt plaats in het kader van een academische zitting in het Kasteel van Schoten, gevolgd door een drink en feestmaal in de nabijgelegen Riddershoeve.

Sinds 1990 reikt Marnixring Voorkempen Pater Stracke de tweejaarlijkse Jozef Simonsprijs uit aan een persoon of een vereniging die zich in Vlaanderen op cultureel, sociaal of economisch vlak bijzonder verdienstelijk maakt. Dit jaar viel de keuze op Jürgen Constandt, de voorzitter van het AKVZ en het VNZ. Hij mag op zaterdag 11 november zijn prijs in ontvangst nemen tijdens een academische zitting in het Kasteel van Schoten. De laudatio wordt uit-

gesproken door Wim Van Beeck, de voorzitter van de Landsbond van de Neutrale Ziekenfondsen.

De vorige Jozef Simonsprijs werd in het voorjaar van 2022 toegekend aan de familie Neefs, als herinnering aan zanger Louis Neefs en uit waardering voor Connie Neefs, Günther Neefs en Hannelore Candries.

© FACEBOOK

Even opnieuw samenvatten: in 2012 is er een akkoord over de splitsing van het gerechtelijke arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde. Maar over de taalrol van de procureur des Konings in Brussel heerst er een verschillende interpretatie bij Nederlandstaligen en Franstaligen. Waar er voorheen een beurtrol was tussen iemand van de Franstalige taalrol en de Nederlandstalige taalrol, eisten de Franstaligen toen dat de nieuwe procureur des Konings in Brussel altijd tot de Franse taalrol zou behoren. Weliswaar moet hij of zij ook een goede kennis hebben van het Nederlands. De adjunct-procureur moet dan weer tot de Nederlandstalige taalrol behoren en ook over een grondige kennis van het Frans beschikken. Het Grondwettelijk Hof oordeelde in 2014 dat er onvoldoende motivering was om de taaluitzondering te rechtvaardigen, dit wil zeggen geen beurtrol en altijd een procureur die tot de Franstalige rol behoort.

ANTON SCHELFAUT

Jürgen Constandt

Orde van den Prince reikt Gulden Draak-trofee uit aan Gentse handelszaak met mooiste Nederlandstalige naam Op maandag 13 november reikt de Gentse afdeling van de ‘Orde van den Prince’ de Gulden Draak-trofee uit aan de lokale handelszaak met de mooiste Nederlandstalige naam. Op die manier wil het cultureel genootschap het Nederlands in het Gentse straatbeeld promoten en bekronen.

De Orde van den Prince is een Nederlandstalig taal- en cultuurgenootschap dat de Nederlandse taal en cultuur wil behartigen, ondersteunen en wereldwijd uitdragen. Er zijn afdelingen in Vlaanderen en Nederland, maar ook in Keulen, Parijs, Rijsel, Londen, Luxemburg, Pretoria, Kaapstad en Manhattan.

De aanwezigheid van het Franglais, een combinatie van Frans en Engels, in het Gentse straatbeeld is een doorn in het oog van de Orde.

Door de Gulden Draak-trofee nieuw

9 10 11 12

landstalige karakter van de zaak, de originaliteit van de naam en het verband met het pand, en de motivatie voor de keuze ervan. Naast de nodige naamsbekendheid krijgt de winnende handelszaak ook een oorkonde en een uniek Gulden Draak-beeld van de hand van de bekende Vlaamse kunstenaar Tom Frantzen.

De uitreiking vindt plaats op maandagavond 13 november om 18.45 uur in de campus Kantienberg van de Arteveldehogeschool op de Voetweg 66 in Gent. Op voorhand inschrijven is noodzakelijk en kan door een e-mail te sturen naar guldendraak@ovdpgentwillem1.be.

leven in te blazen, hoopt het genootschap de aanwezigheid van het Nederlands te versterken.

Gentse ondernemers die wilden meedingen, konden hun kandidatuur indienen tot 1 oktober 2023.

Een jury van deskundigen koos vervolgens uit alle genomineerden een winnaar.

Gulden Draak-beeld De jury baseerde zich voor haar keuze op drie criteria: het Neder-

ANTON SCHELFAUT

HORIZONTAAL A. Sportfiets B. Uitbouw aan een gevel - Contra C. Lidwoord - Ontsluit D. Niet samengestelde E. Doorsmeren - Europeaan F. Bewegingloos - Ginds - Deel van een fiets G. Onbeweeglijkheid H. Voegwoord - Ribonucleïnezuur I. Re-integratie - Neptunium J. Voorzetsel - Europees schiereiland K. Eerste letter van voornaam en achternaam Internetlandcode voor Groenland L. Uit een boterham gesneden reepjes

VERTICAAL 1.

2.

3.

4.

5.

Bewust meewerken met iets dat verboden is Zintuigen - Voor de middag - Telwoord Klein kind - Bezorgdheid Stekelige plant - Bezittelijk vnw. - Tegenover Internetlandcode voor Turkije Duits 'lief' - Afwasbak 6. Andere - In het jaar des Heren 7. Judoterm - Bepaalde kleur 8. Europese Unie - Etappe - Meisjesnaam 9. Schurk - Kerel 10. Meer vertrouwelijk 11. Karaat - Lange-afstandswandelpad Hartstochtelijke 12. Ierland - Grote hoeveelheden

OPLOSSING 1488 1488

1

2

3

A B

A

F

F

L

O

C

L

O

D

I

R

E

T

4

5

I

N

N E I

F

E

K

E

G

R

A

R

H

A

B

I

T

A

I

6

7

8

I

T

E

D A

N H O U

T

E

O

E

N R

L

9 10 11 12 E

N

K W E

I

T

E

I E

R

A M M E

L

S

T

A A

I

T

E

I

E

E

L

L

S E

J

I

N N

L

E

K

E

E

R D

E

N

L

S

S

I

N

S

I

R

T

T E

E

N

R D U W

E

I

N D

E

N

E

I

N

S

T

N

A IJ

T

P

E

E

E

E

T

E

L

E

N

20 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

2 november 2023

X van de week!

It’s good to be the king. Maar het wordt toch steeds wat vervelender om KingConnah te zijn. De voorzitter van Vooruit rijgt de schandaaltjes aan mekaar. Deze keer kocht hij een aangerand meisje haar stilzwijgen af. Niet omdat hij het aanranden zelf deed. Hij kocht het af voor een vriend.

Of toch tenminste voor het goede imago van zijn partij. Je kan veilig stellen dat die operatie niet helemaal naar wens is afgerond. En zo rijgt Conner de blunders aan elkaar. Maar of het hem pijn gaat doen?

Conner is geen actieve X’er. Dit jaar heeft hij welgeteld twee ‘tweets’ gedeeld met de wereld. Zijn wasbordbuikje zou nu eenmaal beter tot zijn recht komen op Instagram. De eerste dateert van maart en was een knieval voor de pas herkozen PS-voorzitter Paul Magnette met wie hij samen zou blijven strijden. Al is hij het, naar eigen zeggen, over tal van belangrijke thema’s zwaar oneens met diezelfde man. De tweede is nog maar een goed week oud en is een ode aan Vincent Van Quickenborne. “Dit is een onaanvaardbare kemel van Justitie met heel zware gevolgen. Het siert Vincent VQ dat hij, zonder persoonlijke fout, zijn verantwoordelijkheid neemt. Dat is moedig en tegenwoordig zeldzaam in de politiek.” Wie een beetje tussen de regels leest, kan deze lofzang aan politieke moed ook wel als een boemerang zien die Conner straks vol in het gezicht gaat treffen.

Want als iemand noch van politieke moed, noch van verantwoordelijkheid kan verdacht worden, dan is het wel Conner Rousseau. Op dat vlak wordt hij alleen geklopt door de rest van zijn partij.

Kemel Zowel in het dossier van de dronkenmanspraat als dat van de doofpotoperatie rond seksueel geweld, was Conner namelijk wél rechtstreeks verantwoordelijk. Tenzij Conner uiteraard een boosaardige tweelingbroer heeft die hem steeds in de problemen brengt. Dat mogen we niet uitsluiten. Zal de verantwoordelijkheid volgen? Ik durf het te betwijfelen. Dat kan alleen als die zelfverklaarde progressieve mandatarissen van Vooruit tegen hun voorzitter durven zeggen: “En nu is het genoeg Conner. Kruip die boom in en val er niet meer uit voor je rijp bent.” En die kans is wel heel klein. Als je als Vooruit-parlementslid openlijk en flagrant racisme kan verdragen, kan zo’n huilend grietje dat wat bepoteld is, er best wel nog bij. “Want,” zo zal de klok luiden bij de kopstukken, “iedereen weet dat Conner niet echt zo is. Dat lijkt nu alleen maar zo”. Bij Vooruit mag Conner dronkenmanspraat verkopen.

En dronkenmansdadingen afsluiten met belastinggeld. ‘All pigs are equal, but some are more equal than others.’ Zolang het maar niet voor echt is.

FRANK VANDENBROUCKE INTERVIEWT ZICHZELF

“Je mag alleen een sigaret opsteken als de begroting op orde is” Frank Vandenbroucke geeft in principe niet graag interviews aan mensen die hij als dommer beschouwt dan zichzelf. “U moet dat niet persoonlijk nemen. In de praktijk betekent dat gewoon dat ik aan niemand graag interviews geef. Mensen als ik moeten alleen verantwoording afleggen aan zichzelf. Vindt u het goed dat ik even diep in mezelf kijk?” Exclusief in ’t Pallieterke: het interview met de vragen die VDB aan zichzelf stelt!

Frank, je zit weer met die arrogante grijns op je gezicht? Waarom doe je dat toch?

Vandenbroucke: “Wel Frank, ik grijns alleen op die manier wanneer ik geen deftig argument meer heb en met die grijns geef ik aan dat het aan mijn gesprekspartner ligt die er niks van snapt. Die voelt zich dan heel erg dom. Begrijp je?”

(Grijnst) Slim, Frank, heel slim! Maar wat ik wel eens wil weten: waarom pik jij zoveel van dat Conner-mannetje? Plat populistisch, ergerlijk arrogant en - laat ons eerlijk zijn - heel erg dom. Wat heb je daar toch mee?

Vandenbroucke: “Conner mag dan wel een racistisch, alcoholisch stuk idioot zijn, maar hij is een nuttige idioot die veel idioten op mij zal doen stemmen. Je hebt dat soort idioten nodig als je wereldheerschappij wilt. Hij is van zo’n uitzonderlijk niveau. Zo laag, dat kunnen wij toch nooit bereiken? Als de tijd rijp is, droppen we hem op een onbewoond eiland met die andere verspilling van hersenhelften.”

Gennez!

Vandenbroucke: “Je leest mijn gedachten, Frank. Man, ik krijg altijd maagpijn als ik dat achterlijk stuk vreten ‘mijn gewaardeerde collega’ moet noemen.”

Zware opofferingen, Frank. Maar we komen niet vooruit, verdorie. We zouden eindelijk een vermogensbelasting realiseren! De dokters het land uitpesten, de pensioenen in voedselbonnen uitbetalen, iedere morzel levensvreugde bij wet verbieden,…

Vandenbroucke: “En ze zouden er ons nog dankbaar om zijn ook, de sukkels. Maar je hebt gelijk. Voorlopig blijven we als vanouds rokers afpersen. Ik heb daar nog over nagedacht. Wat vind je van het concept dat er alleen nog maar gerookt mag worden als de begroting in evenwicht is? Denk je dat ze dan een extra inspanning gaan doen?”

wachtend tot ik ze een morzel hoop kon toewerpen. Lege straten, doffe ellende. Ik vraag echt niet veel om gelukkig te zijn, hoor.”

Het premierschap misschien?

Vandenbroucke: “We mogen dat niet uitsluiten. We moeten daarop voorbereid zijn. Na de staande lamp De Croo is dit land misschien klaar voor de échte verlichting. Echt waar, Frank, wat is dat een arrogant, abominabel figuur. Het is zo pijnlijk om als verstandige man met dat soort creaturen opgescheept te zitten.”

Weet je nog toen we Van Quickenborne tegen de muur hebben geplakt omdat hij onze superieure intelligentie beledigd had? Hèhèhè…

Vandenbroucke: “Hèhè. Het enige wat die liberalen respect kan doen krijgen, is wanneer je ze met matrakken bewerkt. Die ‘blauw mannen’ zijn een smet op de samenleving.”

Oppassen, Frank, want Conner is met zulke uitspraken in de problemen gekomen.

Vandenbroucke: “Het is potjandorie toch waar, zeker. Er is trouwens een groot verschil met Conner. Ik discrimineer niemand.

Moslim, katholiek, hindoe, liberaal, blokker, tsjeef,… Voor mij is iedereen gelijk.”

Allemaal waardeloos tuig van de richel.

Zonder onderscheid!

Vandenbroucke: “High five broer! Zeg, je stuurt dat mij toch nog eens door om na te lezen, hé?”

Nee, dat doe ik zelf wel!

MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!

En we noemen het ‘een gezondheidscampagne’! Voor de begroting! Briljant plan, Frank!

Vandenbroucke: “En de dikkerdjes hebben we toch ook lekker liggen, hé. Door ze die Ozempic af te pakken, blijven ze lekker plomp. Als er één mensensoort is die ik meer haat dan rokers, zijn het dikkerdjes. Wanneer gaat de mensheid eindelijk begrijpen dat we alleen gelijkheid gaan bereiken…

… als iedereen even miserabel is als wij?”

Vandenbroucke: “Wij begrijpen mekaar, Frank. Oh, wat heb ik heimwee naar corona.

Dat waren gouden tijden. Een maatschappij zonder vertier, zonder verwachtingen, zonder rechten. Rijk en arm, elk in zijn kot, bang af-

LUIKERSTEENWEG 244 F 35007 ANKERSTRAAT HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272

011 223 253

MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE