VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER
Stikstofdecreet was dom of van kwade wil
INTERVIEW
BART DOCHY
10-11
BURGEMEESTER LEDEGEM EN PARLEMENTSLID (CD&V)
LINKS LAAT DE JODEN VALLEN
DE BLIJVENDE GEVOLGEN 3 VAN DE STIKSTOFSAGA
HAMAS HAALT CORDON SANITAIRE ONDERUIT
5
MAGNETTE VS BOUCHEZ
TORIES ZIJN WAARSCHUWING VOOR N-VA
2 2
“Een zachte landing zat er niet in, maar we hebben wél een crash vermeden.” Zo omschreef Vlaams minister Demir het gemaakte stikstofakkoord. En dat geldt ook voor de relatie tussen de Vlaamse regeringspartijen. Door tot een akkoord te komen, vermijden vooral N-VA en cd&v een blijvende relatiebreuk. Toch zullen ze elkaar niet langer onmiddellijk in de armen vliegen. De manier waarop maakte op het einde niet meer uit voor de Vlaamse regering. Na een nachtelijke vergadering bereikten N-VA, cd&v en Open Vld een akkoord waarin elke partij zich kon vinden. Gwendolyn Rutten (Open Vld) zorgde ervoor dat haar geliefkoosde abdijboerderij van Averbode open kan blijven. Zuhal Demir (N-VA) zorgde ervoor dat de doelstelling van 2030 behouden wordt en Jo Brouns (cd&v) maakte het extern salderen mogelijk, zodat jonge boeren uitstootrechten van stoppende bedrijven kunnen overnemen.
“Kwade wil” De maanden voor dit akkoord was de spanning regelmatig te snijden. N-VA en Open Vld besloten in de zomer zelfs om de christendemocraten buitenspel te zetten, door samen een stikstofdecreet in te die-
nen. Dat wordt hen nog altijd niet in dank afgenomen, vertelt Bart Dochy (cd&v) ons deze week in een interview. Als landbouwer, burgemeester van het West-Vlaamse Ledegem en Vlaams Parlementslid weet hij hoe gevoelig het hele stikstofdossier ligt. Hij geeft toe dat dit blijvende gevolgen zal hebben voor de relatie tussen N-VA en cd&v. Volgens Dochy is de manier waarop N-VA zich in de hele stikstofsaga opgesteld heeft, op zijn minst niet proper te noemen. De Vlaamse administratie zou - gestuurd door N-VA - in beroep gaan tegen vergunningen die na een politiek compromis afgeleverd werden. “Kwade wil”, zo omschrijft hij het. Er is nu een akkoord en dat is voor de perceptie belangrijk. Vooraleer het ingediend zal worden, zullen een aantal juristen er nog eens met de kam doorgaan. Op die manier willen de Vlaamse partijen met een afgesloten hoofdstuk richting de kiezer trekken.
Lijsttrekker Jambon Minister-president Jan Jambon vertrouwde een VRT-journalist toe dat hij waarschijnlijk de Vlaamse lijst zou trekken. Een ‘slip of the tongue’, want hij wist niet dat de livestream van VRT NWS nog actief was. Dat hij er als regeringsleider in geslaagd is een akkoord te sluiten, is belangrijk voor zijn imago en dat van N-VA. Minister van Landbouw Jo Brouns (cd&v) kan zichzelf nu in de markt zetten als vertrouweling van de landbouwers. De partij wist enkele belangrijke compensatiemaatregelen en versoepelingen op te eisen, al moeten bepaalde zaken nog concreet uitgewerkt worden. Ook voor Gwendolyn Rutten (Open Vld) is dit akkoord belangrijk. Zij legde pas vorige week de eed af als viceminister-president, maar volgde het stikstofdossier ook al als parlementslid. Door als partij te zeggen zowel voor landbouw als voor industrie iets te willen betekenen, hopen de Vlaamse liberalen zich terug in de markt te zetten als ondernemerspartij.
WANNES NEUKERMANS
SERGE DESOUTER
WITTE PATER
DE NEDERLANDSE GEMEENSCHAP IN VLAANDEREN
OPINIE 2-3 / BINNENLAND 4-7 / INTERVIEW 10-11 & 14 / BUITENLAND 12-13 / CULTUUR 15-17 79ste jaargang • nummer 46 • donderdag 16 november 2023
14 € 4,00
9
“Missionaris zijn betekent vooral bezeten zijn van een zekere profetische onrust”
Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
2 Opinie
16 november 2023
De Britse premier Rishi Sunak heeft Suella Braverman uit zijn regering gegooid. De aanleiding was haar kritiek op de veel te makke houding van de politie tegen de extremisten op pro-Palestijnse marsen van zaterdag. Dat was enkel de spreekwoordelijke stok om de hond te slaan. Braverman werkt de linkse pers al jaren op de zenuwen met haar opinies, vooral met haar kritiek op de massamigratie. Sunak is bezweken onder die druk. Suella Braverman, die van Indische afkomst is, kan je plaatsen met één citaat van haar, dat trouwens ook al het linkse commentariaat in alle staten van verontwaardiging bracht: “De brigade van de luxe-opvattingen zit in haar ivoren toren gewone mensen te vertellen dat ze moreel tekortschieten omdat ze zich druk durven maken over de impact van illegale migratie, nuluitstoot of gewoontecriminelen.” Ze was de enige minister van enige betekenis, omdat ze zich bewust was van de enorme kloof tussen de opvattingen van de gewone man en die van de beleidsmakers, vooral op gebied van migratie. Zo was Braverman de drijvende kracht achter het plan om alle asielvragen af te handelen in Rwanda, waardoor zelfs bij toekenning de asielzoekers geen automatisch verblijfsrecht in het VK krijgen. Braverman deed mij in dat opzicht wat denken aan Theo Francken, de enige die in de regering-Michel I de indruk gaf de belofte van verandering van zijn partij gestalte te willen geven en die niet bang was voor controverse en een vijandige pers, in zijn pogingen een omslag te maken in het immigratiebeleid.
‘Invasie’
De belangrijkste reden waarom de Britten voor de Brexit hebben gekozen, was hun verzet tegen de massale immigratie, blijkt uit alle onderzoeken. Dat was ook de reden waarom ze de conservatieven bij de vorige verkiezingen aan een meerderheid hebben geholpen: de wil om die Brexit waar te maken, gekoppeld aan een expliciete campagnebelofte om de massamigratie te stoppen. Het eerste werd gerealiseerd, maar de toestroom van illegalen nam alleen toe. Een opiniepeiling van vorige maand wijst uit dat meer dan de helft van de Britten de golf van kanaaloverstekers zien als een ‘invasie’. De Tories hebben hun kiezers niet gegeven wat ze bovenal wilden en dat zal hen zeer duur te staan komen. Begin 2025 zal de Conservatieve Partij compleet van de kaart geveegd worden bij de parlementsverkiezingen, als slachtoffer van een complete irrelevantie waarvoor ze zelf gekozen heeft. Een columnist van The Telegraph vat goed samen wat de Tories zijn geworden: “De partij bestaat niet. Ze is niet echt, alleen een machine om ambitieuze mensen aan de macht te helpen. Geen filosofie. Geen fundamenten.” Hij lijkt het over Open Vld te hebben. In de komende weken mag de Britse Conservatieve Partij zich trouwens ook aan een ‘burgeroorlog’ verwachten. Voor de liberalen is het in dit land te laat. Voor de N-VA nog niet. Maar als die partij in 2024 geen gebruik maakt, op welke manier ook, van de hefboom tot werkelijke verandering (een blokkeringspositie op Vlaams niveau) die ze van de kiezer waarschijnlijk zal krijgen, staat haar hetzelfde lot te wachten als de Tories. Onvermijdelijk. JURGEN CEDER
EDITORIAAL
TOOGPRAAT
Duel Magnette-Bouchez bepalende factor verkiezingscampagne Op het vlak van verkiezingscampagnes is België al grotendeels een confederatie. De Vlaamse partijen gaan in debat, maar zo goed als 100 procent los van wat aan Franstalige kant gebeurt. Nochtans zal voor de federale regeringsvorming vooral naar de Franstalige kant moeten worden gekeken: hoe sterk is de aversie tussen PS-voorzitter Paul Magnette en de Franstalige liberaal Georges-Louis Bouchez? “We wilden de werknemers 250 euro extra geven, maar u hebt dat tegengehouden. De PS wou lagere belastingen op arbeid maar de liberalen en meneer Bouchez wilden niet weten van een vermogenstaks.” Het leek wel de omgekeerde wereld. Tijdens een debat op de Franstalige zender RTBF verdedigde PS-voorzitter Paul Magnette een beleid gericht op werken lonender maken. In een discussie met MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez verweet hij de Franstalige liberaal op de rem te staan bij het voorstel van minister van Financiën Vincent Van Peteghem (cd&v) om een fiscale hervorming door te voeren met lagere lasten op arbeid, gecompenseerd door andere taksen. Het was de eerste keer sinds lang dat Magnette inzat met de werkenden in dit land.
De groenen zijn een cruciale schakel voor een Vivaldi bis Het was echter ook een zeer zeldzaam moment dat het debat enig niveau haalde. Voor de rest was het een dovemansgesprek. Over de oorlog tussen Hamas en Israël, waarbij Bouchez aan Magnette verweet verdeeldheid te zaaien door niet op te komen tegen de haatdragende slogans tijdens pro-Palestijnse betogingen, waaraan ook veel PS’ers deelnamen. Magnette begon dan weer het verhaal boven te halen van de MR die “een hardvochtige regering met de N-VA wil vormen”. Het is het klassieke verhaal van twee rivalen die zichzelf electoraal willen versterken door de andere als een groot gevaar af te schilderen. Wat natuurlijk ook een beetje vreemd is, want de PS en de MR hebben de voorbije jaren samen in de regering gezeten. Niet enkel federaal, maar ook in Wallonië. In normale omstandigheden ga je dan samen naar de kiezer en verdedig je het bilan van de regering.
Niet zonder belang voor Vlaanderen
www.palnws.be
Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17
Maar dat gebeurt dus niet. De reden is de grote aversie tussen de
twee voorzitters die zoals gezegd zichzelf willen versterken door elkaar aan te vallen. Tegelijk is er ook een persoonlijke aversie die doet terugdenken aan de ruzies tussen Paul Magnette en de latere eerste minister Charles Michel in de aanloop naar de verkiezingen van 2014. Nu zou je denken dat die Franstalige vertoning van weinig belang is voor Vlaanderen. Dat klopt echter niet. Hoe de verhoudingen tussen Magnette en Bouchez evolueren, zal niet zonder belang zijn met het oog op de federale regeringsvorming na de verkiezingen van volgend jaar. Je moet als observator door die ruzies heen kijken. En dan klopt het dat de PS echt wel zonder de MR wil regeren. En vice versa. Alleen liggen de kaarten hier wat gunstiger voor Paul Magnette. Een herhaling van een federale regering zonder de PS, een Zweedse coalitie bis, lijkt mathematisch nu al onmogelijk. En als er een meerderheid gevormd zou kunnen worden die in de buurt van Zweeds bis komt, dan heeft N-VA-voorzitter Bart De Wever al laten weten dat daar niet zijn voorkeur ligt. De PS zegt het tegendeel en zou liever met de N-VA regeren dan met de MR als er geen andere keuze mogelijk is. Ook al is het hier eveneens de vraag hoe je aan een meerderheid zal geraken. Benieuwd of dat element tijdens de Vlaamse verkiezingsdebatten aan bod zal komen. Want daar zal de focus natuurlijk liggen op het klassieke spanningsveld: namelijk de N-VA die zich als alternatief ziet voor het ‘verraad’ van de traditionele Vlaamse partijen die in zee gingen met de PS. Nu, zelfs als er na de verkiezingen zoals zo vaak een Vlaams front kan worden gevormd, waarbij onder andere cd&v en Open Vld stellen dat ze niet zonder N-VA in een federale regering stappen, dan kan die eis snel naar de prullenmand
Het was de eerste keer sinds lang dat Magnette inzat met de werkenden in dit land
worden verwezen. Als de Waalse kemphanen Bouchez en Magnette de strijdbijl begraven en toch overwegen om werk te maken van een Vivaldi bis. “Omdat er geen andere oplossing is”, zullen ze dan zeggen. Kortom, er worden ‘confederale’ campagnes gehouden in het eigen taalgebied, maar voor de vorming van een federale regering moet men toch over de taalgrens kijken en daar zal het de PS zijn die de beste troeven in hand heeft. Wat opnieuw de kansen van een Vivaldi bis vergroot.
Wat met de groenen? Want ja, uiteindelijk zou het ook kunnen dat de PS en MR opnieuw noodgedwongen samen in een regering moeten stappen. Uiteraard niet na een paar maanden, ook al gegeven de grote aversie tussen de twee voorzitters. Desnoods wanneer de regeringsonderhandelingen blijven aanslepen en de PS en MR na een jaar zeggen dat ze “in het belang van het land” een Vivaldi bis moeten op poten zetten. Eén factor kan hier wel roet in het eten gooien, namelijk een slecht resultaat voor de groenen. Want die zijn een cruciale schakel voor een Vivaldi bis. Nu zien de vooruitzichten van de Vlaamse groenen er volgens de peilingen niet al te goed uit, maar dat zou geen drama hoeven te betekenen aangezien de Franstalige tegenhanger Ecolo het groene schip varende moet houden.
PS wil echt wel zonder de MR regeren en vice versa Maar dat lijkt nu steeds minder zeker. Ook aan Franstalige kant heeft de kiezer het gehad met de betweters van Ecolo. De dubbelzinnige houding in het conflict tussen Hamas en Israël heeft de reputatie van de groenen aangetast. En deze week kwam er zowaar een nieuwe tegenslag bij: een Waals PFAS-schandaal. Het blijkt dat de Waalse minister van Milieu Céline Tellier een te lakse houding zou hebben aangenomen in dat dossier, door onder andere niet of te laat te reageren op een brief van de Vlaamse regering over de hoge PFAS-waarden in het Waalse drinkwater dat richting Vlaanderen gaat. Tellier is een Ecolo-minister. Het versterkt het beeld van een partij die ook in Wallonië ongeschikt is om écht efficiënt te regeren.
© PHOTONEWS
Britse Conservatieven op weg naar de betekenisloosheid
Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 52 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 104 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 208 euro op de kantoren. Steunabo 1 jaar: 300 euro Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB
Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Jurgen Ceder, Stijn Derudder (eindredacteur), Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock
Paul Magnette en Georges-Louis Bouchez op een debat in Brussel, 2 mei 2022
Column
©X
16 november 2023
3
Links gooit de Joden overboord
Mars tegen antisemitisme in Parijs, zondag 12 november 2023
Haal je even een betoging van de jaren 1990 tegen het antisemitisme voor de geest. Links en extreemlinks zouden prominent, zelfs dominant, aanwezig geweest zijn. Op de spandoeken en in de toespraken zou stevig zijn uitgehaald naar ‘het gevaar van extreemrechts’. Zondag in Parijs waren de rollen omgekeerd. Wat al een tijdje aan het verschuiven was, is door het conflict met betrekking tot Gaza in een stroomversnelling gekomen. Bij links vallen de Joden voortaan uit de boot. De opkomst voor de betoging was massaal te noemen. Volgens de politie waren er in Parijs meer dan 100.000 deelnemers. Samengeteld met 70 lokale optochten kwam men bijna aan 200.000 manifestanten. Dat is 10 keer meer dan de ‘Europese mars voor Palestina’ die een dag eerder in Brussel plaatsvond.
Rechts duidelijk, links verdeeld Toch heeft geen enkele Vlaamse maandagkrant de mars opgemerkt. Toen begin deze maand allochtone jongeren in de metro van Parijs spontaan antisemitische leuzen begonnen te scanderen, interesseerde dat ook alleen HLN. Nieuws dat niet in het eigen politieke verhaal past - in dit geval het verhaal dat het wel goed komt met de islam in Europa -, is voor onze kranten geen nieuws. Jammer is dat, want het was een opvallend gegeven dat een Le Pen zondag niet de kop van Jut was, maar meeliep in de betoging, samen met vertegenwoordigers van de meeste Franse politieke partijen. Vader Le Pen is nog veroordeeld voor antisemitisme, maar zijn dochter was zondag op de mars ertegen. Bij het begin van de optocht hadden enkele militanten van een linkse, Joodse groep nog geprobeerd de deelname van Marine Le Pen te verhinderen, maar ze kregen de rest van de betoging niet met zich mee. De kleindochter van Jean-Marie, Marion Maréchal, was trouwens ook aanwezig, aan de zijde van Éric Zemmour.
Nieuws dat niet in het eigen politieke verhaal past, is voor onze kranten geen nieuws De optocht wilde ‘de nationale eenheid’ tegen het antisemitisme belichamen, maar dat is niet gelukt. De grootste linkse partij, La France insoumise van Jean-Luc Mélenchon, weigerde deel te nemen, met het argument dat de betoging eigenlijk een steunbetuiging voor Israël was. Hij zei ook dat hij niet op een betoging wilde zijn waar ook ‘extreemrechts’ aanwezig is. Om toch niet helemaal geïsoleerd te worden, wilde een delegatie van LFI een bloemenhulde houden aan Vel d’Hiv, de plek waar in 1942 veel Joden werden samengebracht om gedeporteerd te worden. Een veroordeling van het antisemitisme van het verleden lukt de grootse linkse partij van Frankrijk nog wel. Met het hedendaagse antisemitisme ligt dat moeilijker. Het manoeuvre mislukte. Het is de Franse Joden niet ontgaan dat Mélenchon geweigerd heeft om de barbaarse slachtingen door Hamas ‘terrorisme’ te noemen. “Honte à vous!”, riepen ze naar de delegatie van LFI, die moest afdruipen.
Het kantelpunt De echte reden waarom Mélenchon niet deelnam, schuilt bij zijn electorale achterban. Een meerderheid van de Franse moslims heeft voor hem gestemd. De groep waar het antisemitisme welig tiert, zou zijn aanwezigheid niet op prijs gesteld hebben. Het werd nergens openlijk gezegd, maar de moslimfactor die het LFI deed wegblijven, is net de reden waarom zoveel anderen wel kwamen. In Frankrijk zijn sinds begin oktober al 1.400 meldingen van antisemitisme geweest, van
Veel Joden beseffen stilaan aan welke kant hun vrienden zitten scheldpartijen en bedreigingen tot vernielingen en geweld. Elk van de betogers van zondag weet vanuit welke hoek die komen. De optocht in Parijs, die ongewoon blank was, was niet alleen een mars tegen het antisemitisme, maar ook een massale uiting van ongerustheid over de groeiende en steeds meer problematische islamitische aanwezigheid in het land. Als er binnen afzienbare tijd eindelijk een samenwerking komt tussen oud rechts en nieuw rechts om Frankrijk te besturen, zal 12 november 2023 geboekstaafd worden als de datum van het kantelpunt.
“From the river to the sea”, zelfs in de VS Ik heb geen weet van studies over het stemgedrag, links of rechts, van de Joodse gemeenschappen in Europa, maar ik vermoed dat niet alleen in Frankrijk een verschuiving richting rechts aan de gang is. In tegenstelling tot Vivian Teitelbaum van MR, die bijvoorbeeld liever niet met N-VA samenwerkt, omdat die partij “de ballast van de collaboratie meedraagt”, beseffen veel Joden stilaan aan welke kant hun vrienden zitten. In de VS waren de cijfers wel altijd heel duidelijk. Een meerderheid van de Joden steunt traditioneel de linksere Democratische Partij. Joodse intellectuelen waren trouwens zeer invloedrijk in de linkse ideeënwereld van de VS. Vermoedelijk heeft dat te maken met de sociale en culturele opvattingen van die groep. De houding ten aanzien van Israël kan immers het verschil niet verklaren. Steun voor Israël was altijd iets waar de Amerikaanse politiek het roerend over eens was. Daar lijkt nu verandering in te komen. Onmiddellijk na de terreurdaden van Hamas, dacht Biden nog te kunnen terugvallen op een lange pro-Israëlische traditie, maar sindsdien vertoont zijn partij ongewone tekenen van verscheurdheid. Rashida Tlaib, federaal parlementslid van Palestijnse afkomst, was de eerste om de gesloten rangen te verbreken. Ze deed dat met een verdediging van de slogan ‘From the river to the sea’, hoewel dat een nauwelijks verholen oproep tot de vernietiging van Israël is. Alweer ontging dit de Vlaamse pers, nochtans waakzaam voor elke misstap aan Republikeinse zijde.
Islamogauchisme Toen de Republikeinen een motie indienden om de uitspraken van Tlaib te veroordelen, kreeg die de steun van 22 parlementsleden uit haar eigen partij. Tlaib staat echter niet alleen. Negen Democratische parlementsleden, vooral uit de zwarte groep, weigerden te stemmen voor een motie tot steun van Israël in de oorlog tegen Hamas, tot ontzetting van de traditionele vleugel van de partij. De VS zullen dus niet ontsnappen aan die nieuwe breuklijn in de westerse politiek. Bij Democratische kiezers is er al meer sympathie voor de Palestijnen dan de Israëli’s, zegt recent opinieonderzoek. Vooral bij jongeren valt dat op. Het verdient een aparte bijdrage, maar uiteraard speelt de invloed van woke daarin een grote rol. In het simplistische verhaal over ‘dekolonisering’ en de strijd tussen kwaadaardige blanken/westerlingen en hun vele slachtoffers, is Israël
in de hoek van de slechteriken terechtgekomen. Het ziet er naar uit dat de Democratische Partij in haar houding tegenover Israël dezelfde weg zal opgaan van andere linkse partijen in het Westen, inclusief het wegkijken van antisemitisme dat vermomd gaat als antizionisme. De factor woke verklaart de groeiende verdeeldheid van Amerikaans links over Israël, maar in Europa wordt dat probleem vele malen verergerd door de toenemende invloed van moslims in de politiek. Het ‘islamogauchisme’ (woord gelanceerd door socioloog Pierre-André Taguieff), het tegennatuurlijke bondgenootschap van links met de islam, is steeds meer een realiteit in de politiek van Europa. Daarbij vindt links het steeds moeilijker om tegelijk de daders en de slachtoffers van antisemitisme binnenboord houden. De eerste groep is in Europa stilaan veel groter - en electoraal interessanter - en dus wordt de andere opgeofferd.
Bedroevend voorspelbaar De reacties van moslims, binnen en buiten de politiek, zijn opnieuw bedroevend voorspelbaar. Ze betoogden niet tegen het vergassen van sjiieten en Koerden door Assad. We horen ze nooit over het bombarderen van Koerdische dorpen in Turkije. Ze zijn ronduit weigerachtig om kritiek te uiten op de quasi-genocide van China op de islamitische Oeigoeren. Ze zijn al lang vergeten dat Myanmar enkele jaren geleden duizenden islamistische Rohingya heeft gedood. Maar Israël, ho maar. Hun obsessie met de Joden is religieus, bijbels. Even ergerlijk is dat de westerse media hen volgen in die selectiviteit. Vorige week noemde Fouad Ahidar (Vooruit) de slachting op 1.400 Israëlische burgers een “kleine reactie”. Dat is geen verspreking, maar wat hij werkelijk denkt, en dat is precies hetzelfde als wat een grote meerderheid van de moslims in het Westen denkt. Ahidar heeft zich verontschuldigd, waarna zijn partij de illusie kon hernemen dat het binnen de partij wel goedkomt met de moslims. Wat met LFI is gebeurd, toont echter aan dat het behagen van het islamitische electoraat ertoe kan leiden dat de oude militanten vroeg of laat wakker worden in een geïslamiseerde partij die onderweg waarden die links ooit als essentieel beschouwde, zoals secularisme en verzet tegen antisemitisme, heeft laten varen. Ecolo gaat trouwens ook al die kant uit, zoals merkbaar bij de Brusselse vleugel.
Immigratie It’s the immigration, stupid. Immigratie versterkt de islamistische aanwezigheid en daarmee het antisemitisme in de samenleving. De eenzijdige, radicale houding van moslims in het Westen, volstrekt onafhankelijk van het land waarin ze wonen of waar ze vandaan komen, over wat gebeurt in het Midden-Oosten, schreeuwt opnieuw uit dat die groep geen enkele beweging maakt richting overname van westerse ideeën, waaronder de capaciteit tot zelfkritiek. Dat is ook de reden waarom zondag nauwelijks moslims hebben betoogd in Parijs, terwijl Joden voortdurend tegen hun eigen regering betogen.
De factor woke verklaart de groeiende verdeeldheid van Amerikaans links over Israël Deze week kwamen ook verschillende alarmkreten uit het stedelijk onderwijs van Vlaanderen over de toenemende radicalisering bij leerlingen. Er is geen enkel teken van beterschap, integendeel. Hoe meer moslims, hoe minder ze zich genoopt voelen hun mening voor zich te houden. Dat nog steeds mensen geloven dat de islam in het Westen hervormbaar, verbeterbaar is, is niet te bevatten. JURGEN CEDER
4 Binnenland
16 november 2023
Verlinden verbiedt opruiende organisatie Samidoun niet, Duitsland wel
ECONOMISCHE ZAKEN
© PHOTONEWS
Een nieuwe staatsbon als verkiezingsstunt
In de commissie voor Binnenlandse Zaken, Veiligheid, Migratie en Bestuurszaken van de Kamer werd minister Verlinden (cd&v) vorig week woensdag flink op de rooster gelegd over de omstreden pro-Palestijnse groepering Samidoun. Zo wilde parlementslid Marijke Dillen (VB) weten waarom Samidoun nog niet verboden is in ons land. Dillen in die commissie: “Duitsland heeft de pro-Palestijnse organisatie Samidoun verboden, omdat de leden ervan de terreur van Hamas in Israël publiekelijk hadden gevierd en omdat ze antisemitische complottheorieën hadden verspreid.”
“EU en VS veroveren”
Minister van Financiën Vincent Van Peteghem (cd&v) wil na de eerste succesvolle staatsbon in december een nieuwe eenjarige bon uitschrijven. Wellicht opnieuw fiscaal vriendelijk voor de consumenten. De vraag is: heeft dat nog zin? De bedoeling was om met de eerste staatsbon de banken ertoe aan te zetten de rente op spaartegoeden te verhogen en dat is ook gelukt. Op het internationale rentefront lijkt er zich een zekere stabiliteit te manifesteren. De Europese Centrale Bank (ECB) in Frankfurt gaf eind oktober het signaal te kiezen voor een rentepauze. Het belangrijkste rentetarief wordt behouden op 4 procent, wat nog altijd het hoogste peil is sinds de start van de euro. Een verdere stijging om de inflatie onder controle te houden, is niet aan de orde. Ook al ligt de stijging van de levensduurte in de EU nog een aantal procenten boven het inflatiedoel van 2 procent, de centrale bank gaat ervan uit dat die geen hoge toppen meer zal scheren en langzaam zal afnemen. Dus is er geen nood aan een nog hogere rente, wat bovendien het risico op een te sterke vertraging van de economie te groot zou maken. Sommige economen denken dat er tussen nu en de herfst van 2024 niet veel meer zal gebeuren. Meer nog: men denkt daarna zelfs opnieuw aan een rentedaling. Dat is een signaal dat de banken hun rentevoeten op spaartegoeden, en het klassieke spaarboekje voorop, niet snel meer gaan verhogen. Om maar niet te zeggen dat hier voor een duidelijke ‘stop’ wordt gekozen. In dat verband is het dan ook verbazend dat minister van Financiën Vincent Van Peteghem (cd&v) een nieuwe staatsbon wil uitgeven.
Slag thuisgehaald Even een paar maanden terug in de tijd. Van Peteghem slaagde er niet in een fiscale hervorming door te voeren, maar krikte zijn populariteit wel op door de uitgave van een hoogrentende en fiscaal vriendelijke staatsbon. Burgers konden intekenen tegen een gunsttarief van 2,81 procent nettorente (de roerende voorheffing bedroeg geen 30, maar 15 procent). De lancering eind augustus werd een succes. Er werd zo’n 22 miljard euro opgehaald. De staatsbon had ook - vooral - als doel een concurrent te zijn voor de voorzichtige spaarproducten van de banken, het klassieke spaarboekje voorop. De rente op de staatsbon lag een stuk hoger dan die op het spaarboekje en dus hoopte Van Peteghem dat de banken de rente daarop zouden verhogen. Die lag in verhouding tot de algemene rentevoeten relatief laag. Bovendien waren de intrestvoeten op woonleningen wel gestegen. De christendemocraat haalde effectief zijn slag thuis. Banken verhoogden immers de rente op spaarboekjes en klanten die naar het kantoor kwamen om in te tekenen op de staatsbon, werden meer dan eens overtuigd om een deel te beleggen in een termijnrekening van een jaar (de looptijd van de staats-
bon) en dat aan een vergelijkbare rente. Volgens Johan Thijs, topman van KBC, hebben “de banken de spaarrentes fors opgetrokken”. “De meeste financiële instellingen zitten nu aan 2,5 tot 3 procent rentevergoeding. Dus kun je stellen dat de overheid haar doel bereikt heeft.”
Electoraal scoren Dus waarom een nieuwe staatsbon uitgeven? Nu is nog niet duidelijk of dat met dezelfde eenjarige looptijd zal zijn of aan dezelfde fiscale voordelen, maar als Van Peteghem dat straks doet, dient dat maar één doel: electoraal scoren. Hij is sinds de lancering van de staatsbon inderdaad populairder geworden en hij kan zich in de kiezersmarkt zetten als een goede bestuurder. Alleen kunnen we dus ernstige vragen stellen bij de zinvolheid van zo’n staatsbon bis. Zoals hierboven gesteld, is het rentebeleid gestabiliseerd, wat betekent dat er geen enkele reden is om te verwachten dat de banken hun spaarrente nog zullen optrekken. Ten tweede heeft de overheid ondanks de zware schuldenlast dat geld niet nodig voor een financiering. Men kan gewoon aan een lagere rente en op langere termijn geld lenen op de internationale markten.
Belastingbetaler betaalt de rente Er is bij de uitgifte van de staatsbon geld weggesluisd bij de banken, wat hun rentabiliteit onder druk heeft gezet. Niet dat we moeten vrezen voor een nieuwe bankencrisis, ook al omdat het beeld terecht blijft bestaan dat de grootbanken in dit land een soort van oligopoliepositie innemen. De Belgische Mededingingsraad waarschuwde vorige week nog voor te weinig concurrentie tussen te banken. Dat zal natuurlijk een rol spelen, want het beeld wordt bevestigd dat banken niet echt betrouwbare economische actoren zijn. Alleen is het een beetje flauw om ze te jennen met zo’n nieuwe staatsbon waarvan we niet mogen vergeten dat de rente uiteindelijk door de Belgische belastingbetaler wordt opgehoest. En dat ten voordele van wie belegd heeft in de eerste staatsbon. Laat dat net vermogende particulieren zijn die volgens de recentste cijfers gemakkelijk 250.000 euro spaargeld op overschot hadden. ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN
“Geen terroristische groepering” Kamerlid Dillen - die de zaak grondig opvolgt - wil concreet weten of de minister initiatieven zal nemen om die opruiende organisatie in ons land te verbieden. Ver-
© YOUTUBE
Vincent Van Peteghem
Samidoun is evenwel in heel Europa actief. Op de website van de organisatie is zelfs een Nederlandse vertaling voorzien. De Europese coördinator, de Palestijnse vluchteling Mohammed Khatib, woont zelfs in België en organiseerde reeds in Sint-Gillis een betoging waarop de aanval van Hamas een vorm van “gerechtvaardigd verzet” werd genoemd. Niet alleen Israël, maar ook de Verenigde Staten, Canada en de Europese Unie moeten worden veroverd, zei Khatib nog eind vorig jaar. “Israël verslaan betekent de Verenigde Staten verslaan. Israël verslaan betekent Canada verslaan. Die nederzettingen (die) bestaan over de rug van de inheemse bevolking en de zwarte mensen,” zei Mohammed Khatib, de EU-coördinator voor het Samidoun Palestinian Prisoner Solidarity Network. Hij maakte zijn opmerkingen tijdens een bijeenkomst buiten het Europees Parlement tijdens de ‘Mars voor Terugkeer en Bevrijding’ op 29 oktober 2022, gepland door de Masar Badil, een Palestijnse revolutionaire beweging. “Israël verslaan betekent deze koloniale instelling (de wetgevende macht van de EU) verslaan. Het betekent wraak voor alle Afrikanen... van de tweede en derde generatie (die) in Brussel zijn. We hebben deze stad opgebouwd en we worden nog steeds geconfronteerd met fascisme en racisme. Dus we zullen hier nee tegen zeggen, niet alleen in Palestina (sic), maar hier in Europa, daar in de Verenigde Staten en in alle Arabische landen,” voegde Khatib eraan toe.
linden: “Duitsland heeft onlangs een verbod tegen Samidoun uitgevaardigd, maar België en de EU beschouwen de organisatie niet als een terroristische groepering. De nationale collectieven van Samidoun in Europa en Noord-Amerika staan achter het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina (PFLP) en de revolutionaire en nationalistische methoden van het PFLP die geweld tegen Israël rechtvaardigen.” Het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina is een seculiere, extreemlinkse Palestijnse groepering, opgericht in 1967 door George Habash. Het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina moet niet verward worden met Democratisch Front voor de Bevrijding van Palestina, dat een afsplitsing is en ook niet met het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina - Algemeen Commando, dat zich in 1968 afsplitste. Het Volksfront heeft als doel de opheffing (lees: vernietiging) van de staat Israël. Sinds 2011 is de PFLP betrokken geraakt bij de Syrische Burgeroorlog als bondgenoot van de alawitische regering van Bashar al-Assad. Het PFLP staat wel op de EU-lijst van terroristische organisaties.
“Stabiel” Verlinden: “In ons land hebben burgers fundamentele grondrechten die zowel door de Grondwet als door het internationaal recht worden gewaarborgd. Het recht op betogen is gebaseerd op twee van die grondrechten, namelijk het recht op vrije meningsuiting en het recht op vrijheid van vergadering.” “Ondanks de oproepen tot geweld van Hamas en bepaalde haatzaaiers, en de pogingen tot polarisatie en recuperatie door extremistische groeperingen blijft de situatie met betrekking tot de openbare orde stabiel. Men stelt een heropflakkering van de antisemitische daden vast, evenals een toename van polariserend discours.” Samengevat wil Verlinden dus geen actie ondernemen tegen de opruiende organisatie en tegen haar in Brussel wonende coördinator Khatib. De minister verschuilt zich achter het recht op vrije meningsuiting en het recht op vrijheid van vergadering. Duitsland is moediger. THIERRY DEBELS
Mohammed Khatib
Binnenland
16 november 2023
Het (afscheids)interview met Filip Dewinter Het interview met Filip Dewinter in Humo zorgt voor de nodige deining, maar vooral voor heel wat verwarring op links. De Morgen slaagt erin om twee van haar topcommentatoren tegenstrijdige dingen te laten zeggen. Bij Vooruit heeft men na de uitlatingen van Conner Rousseau geen verhaal meer tegen Dewinter.
Verketterd plan uitgevoerd In zijn 70 puntenplan staan voorstellen die nu hoog op de politieke agenda staan of al gerealiseerd zijn. Zo pleitte Dewinter voor de zware bestraffing van schijnhuwelijken en het invoeren van strenge grenscontroles. Ook het aanpassen van de Conventie van Genève is zelfs in bepaalde linkse kringen geen taboe meer. Het verbieden van rituele slachtingen werd intussen door een N-VA-minister uitgevoerd, die als een notoire tegenstander van het Vlaams Belang bekend is. Ook het invoeren van ‘een burgerschapsproef’ is intussen realiteit geworden. Theo Francken pleit eveneens voor het daadwerkelijk uitwijzen en repatriëren van illegalen en criminele vreemdelingen. Het is een vrij uniek gegeven dat voorstellen van een verketterd plan jaren later toch worden uitgevoerd of op de politieke agenda staan.
Taal van de burger
ten en bij uitbreiding de federale regering zowel de forse uithalen als de voorstellen van Dewinter overnemen. Rousseau wil Romazigeuners met matrakken laten bewerken en wil tevens ontwikkelingssamenwerking laten afhangen van de bereidheid om illegalen en uitgeprocedeerden te laten repatriëren. Vivaldi steunde de deal met Tunesië… De analyse van De Ceulaer staat in schril contrast met de scheldtirade van Bart Eeckhout, die - in tegenstelling tot zijn collega-columnist bij De Morgen - voor honderd procent op de man speelt en niet op de bal. Dewinter provoceert graag. Zijn uitspraak “Eén pak condooms in Afrika, dat zijn over een paar jaar twintig illegalen en tien criminelen minder in ons land”, is daar een recent voorbeeld van. Dat is ook de taal van de burger in de straat die dagelijks de mislukkingen van de massa-immigratie en de uitwassen van de multiculturele samenleving moet ondergaan. Om Louis Tobback te parafraseren: “Mensen die links zijn geworden uit de boekjes, begrijpen dat niet, want zij beslissen vanop hun zorgeloze berg hoe de wereld er moet uitzien.” Conner Rousseau heeft intussen ook wel de kracht van dergelijke oneliners ontdekt. Dewinter wordt ook alarmisme en het fel overdrijven van de migratiepolitiek verweten, maar in zijn column legt Arendo Joustra -
hoofdredacteur van Elsevier Weekblad - de vinger op de wonde. Vooreerst wijst hij erop dat de instroom van nieuwkomers in Nederland veel hoger ligt dan in de media wordt voorgesteld. Sinds 2015 komen er elk jaar 200.000 bij. Bovendien wijst hij erop dat het inpassen van nieuwkomers een gigantisch vraagstuk blijft.
OPINIE
Het Vlaams Belang neemt de sprong van de tweede naar de derde fase. De partij hoopt in het Vlaams Parlement de onafhankelijkheid te kunnen verwezenlijken. Ze bereidt zich zowel in de diepte als in de breedte grondig voor op de derde fase. Dewinter heeft zijn rol in de tweede fase gespeeld. “De tijd is nu rijp om risico’s te nemen en water bij onze wijn te doen”, zegt hij in Humo. In die zin betekent het vraaggesprek in Humo het afscheidsinterview van Filip Dewinter.
JULIEN BORREMANS
Transitie Dat de voorstellen van Dewinter op zijn zachtst gezegd niet steeds de realiteitsproef doorstaan, is een open deur intrappen. Voor de pers is een ‘onafhankelijk Vlaanderen’ een onbereikbaar vergezicht, maar over het streven naar ‘een klasseloze maatschappij’ wordt niet gestruikeld. Toch zal het Vlaams Belang stilaan moeten vervellen naar een potentiële beleidspartij. Het zal aan de kiezer moeten uitleggen wat de strategie en de tactiek is om tot oplossingen te komen. Die transitie is in volle gang. Het is de partij menens om programmapunten te verwezenlijken. Volgens de Tsjechische historicus Miroslav Hroch verloopt de ontwikkeling van de nationale bewegingen in drie fasen. Eerst is er de bewustwordingsfase, daarna komt een periode van politieke agitatie, gericht op de verwerkelijking van een eigen natiestaat, en in de laatste fase voltrekt zich de voltooiing van de nationale ontvoogding.
Dat zorgt voor de nodige verwarring op links. Joël De Ceulaer zet Dewinter weg als een racist, maar prijst zijn invloed. De Ceulaer wijst er ook op dat de Vlaamse socialis-
© BELGA
Opvallend is dat het interview van Filip Dewinter in Humo minder ophef veroorzaakte dan pakweg 30 jaar geleden. In 1992 lanceerde Dewinter zijn 70 puntenplan. De politieke elite en de media hyperventileerden destijds van verontwaardiging. Dewinter en het Vlaams Blok werden als paria’s de woestijn ingestuurd. Dertig jaar later moet Joël De Ceulaer toegeven dat Dewinter de meest invloedrijke politicus van zijn generatie is.
5
Filip Dewinter
Hamas haalt geloofwaardigheid cordon sanitaire onderuit
© SHUTTERSTOCK
De gebeurtenissen in Israël en Gaza beroeren ook de geesten in West-Europa en dat heeft zo zijn gevolgen voor de binnenlandse partijpolitiek. Vooruit werd verleden week in Brussel opnieuw geconfronteerd met een verkozene die de moslimlijn vóór de partijlijn verkoos. Maar hoe geloofwaardig is het cordon sanitaire als blijkt dat de racisten toch vooral in het extreemlinkse kamp te vinden zijn?
Maar Vooruit-minister Caroline Gennez pleitte er ondertussen wel al voor dat het Internationaal Strafhof zou onderzoeken of het Israëlische leger geen oorlogsmisdaden begaat in Gaza. Verder riep ze ook op tot economische sancties tegen Israël. Een andere federale minister, Zakia Khattabi van Ecolo, weigerde in een interview Hamas een terroristische organisatie te noemen. Tijdens het interview was haar excuus dat ze daar de juridische betekenis niet van kent. Achteraf was haar verklaring dat ze niet wist dat Hamas op de Europese lijst van terroristische organisaties staat. In haar plaats zouden we nog liever omvergevallen zijn dan toe te geven dat we zelfs de basisgegevens nog niet onder de knie hebben, maar wij zijn dan ook geen federaal Ecolo-minister.
Boodschap voor het kiespubliek
Hamas-strijders in Gaza op 9 oktober 2023
In Duitsland was het oordeel van de politie duidelijk: bij een aantal betogingen was de Palestijnse kwestie niet meer dan een voorwendsel geweest voor radicale moslims om op straat te komen met islamistische spandoeken. Tijdens een betoging in Essen werd er zelfs opgeroepen tot de oprichting van een kalifaat op Duitse bodem, wat werkelijk niets te maken heeft met het conflict tussen Israël en Hamas. Ondertussen maakt Jean-Luc Mélenchon en zijn ‘La France insoumise’ het in Frankrijk op datzelfde thema zo bont dat wat nog restte van de NUPES-coalitie met de PS en de groenen nu helemaal aan diggelen ligt.
‘Controversiële’ Ahidar In eigen land kwam Vooruit in de problemen door enkele schandalige uitspraken van Fouad Ahidar op Zinneke.tv. Een krant als De Morgen noemde die uitspraken vervolgens “controversieel”. Maar wat misschien nog het meest verbazing wekt, is dat de man nog steeds lid was van Vooruit, ondanks zijn eerder geformuleerde, bijzonder afwijkende standpunt over onverdoofd slachten. De partij nam afstand van Ahidars uitspraken en partijvoorzitter Conner Rousseau kondigde aan dat er “interne gesprekken” zouden volgen, wat dat ook moge betekenen.
De terughoudendheid van links om Hamas een terroristische organisatie te noemen, staat in schril contrast met de voortvarendheid waarmee men wel bereid is Israël al op voorhand te veroordelen. Terwijl de PVDA er voluit invliegt met een nauwelijks verholen antisemitisch discours, is het tenenkrullend om het wollige taalgebruik van Groen en Vooruit ten aanzien van Hamas te moeten aanhoren of lezen, op de zeer plichtmatig uitgevoerde veroordelingen van enkele Hamas-acties na. Je hoeft niet eens een goed verstaander te zijn om te snappen waar de sympathie ligt. En waarschijnlijk is dat de bedoeling ook, zodat de boodschap toch zeker zou aankomen bij het allochtone kiespubliek. Dat men daarbij al eens de controle verliest over de eigen verkozenen uit datzelfde bevolkingssegment, is
misschien nog eerder een voordeel dan een nadeel.
Antikapitalisme voedt antisemitisme De samenloop van opinies op links beperkt zich trouwens niet alleen tot het klassieke islamogauchisme. Ook bij antikapitalisten zal je maar weinig sympathie voor Israël aantreffen omwille van de associatie van Joden met banken en grootkapitaal. De bloeiende Israëlische economie te midden van de doffe ellende in de omringende Arabische landen doet die sympathie zeker niet toenemen. Met de sterke antikapitalistische tendensen binnen de klimaatbeweging is meteen ook verklaard waarom ook Greta Thunberg zich geroepen voelde om zo openlijk de kant van Hamas te kiezen.
Cordon sanitaire? De vraag is nu wat de gemiddelde man in de straat hiervan denkt. In de luchtbel van de media lijkt er een consensus te zijn dat de Palestijnen de slachtoffers zijn, waarbij net iets
te gemakkelijk gelijkheidstekens worden geplaatst tussen Hamas, Gaza en de Palestijnen. Als er al enige kritiek op de berichtgeving weergegeven wordt, dan zal het allemaal nog niet pro-Palestijns genoeg zou zijn. Toch denken we dat cd&v een zware gok neemt met een pleidooi voor een boycot tegen Israël. Het is lang niet zeker dat die in de Vlaamse huiskamer op evenveel applaus onthaald wordt als in de Vlaamse media. In die Vlaamse huiskamer observeert men vandaag hoezeer de linkse partijen de controle over hun eigen standpunt verloren zijn en aan welke zijde van het politieke spectrum racisme en antisemitisme springlevend is, zelfs zonder dat het achteraf ‘zattemansklap’ genoemd wordt. Maar hoe kan je het cordon sanitaire nog geloofwaardig verdedigen, met verwijzingen naar de jaren 1930, als niet alleen de retoriek, maar ook het fysieke geweld op straat uit eigen rangen akelig dicht in de buurt van diezelfde periode komt? FILIP VAN LAENEN
6 Binnenland
16 november 2023
VERKIEZINGEN
Migratie blijft cruciaal verkiezingsthema voor Vlaams Belang
“Asiel alleen kost ons jaarlijks meer dan miljard” Zondag hield het Vlaams Belang in Gent zijn derde congres naar aanleiding van de verkiezingen. Op de bijeenkomst met de titel ‘Vlaanderen Vlaams’ werden honderd conrete voorstellen rond migratie gelanceerd. De partij is ervan overtuigd dat heel wat maatschappelijke problemen het gevolg zijn van migratie. “Asiel alleen kost ons jaarlijks meer dan een miljard euro.”
de heropening van gesloten terugkeercentra voor gezinnen. Voorzitter Tom Van Grieken, ondervoorzitter van het Vlaams Parlement Filip Dewinter, fractieleiders Barbara Pas en Chris Janssens, en Vlaams Parlementslid Sam van Rooy legden op het congres uit waarom migratie voor de partij opnieuw een belangrijk verkiezingsthema wordt. “Het aantal inwoners van buitenlandse afkomst stijgt fenomenaal”, vertelde Tom Van Grieken. “Op iets meer dan 20 jaar tijd gingen ze van 18,8 procent naar 33,4 procent.” Nog volgens Van Grieken “heeft niemand hier om gevraagd” en weigeren de regeringen “ook maar iets te ondernemen om de migratiekraan toe te draaien”.
Asielzoekers activeren
Congres Vlaams Belang in Gent van afgelopen zondag 12 november
Vooraleer het congres van start kon gaan, werd er een groep actievoerders door de politie opgepakt. Enkele activisten hadden zich vastgeketend op de bovenste verdieping van het IPCC-gebouw en wilden op die manier het congres niet laten doorgaan. In het centrum van Gent vond er een manifestatie van enkele honderden betogers plaats.
Buitenlandse afkomst Na het optreden van de politie kon het congres dan toch van start gaan. De partij lanceerde honderd voorstellen rond migratie, waaronder het verplichten van gemeenschapsdienst voor asielzoekers, bijkomende inkomensvereisten voor gezinshereniging en
Via honderd voorstellen wil Vlaams Belang migratie - legaal en illegaal - fors inperken en een pak moeilijker maken. De voorstellen bevinden zich op Vlaams, federaal én Europees niveau. Zo is er onder meer de gezinshereniging, die strakker moet volgens de partij. Vooraleer erkende asielzoekers hun gezinsleden laten overkomen, moeten ze van de partij beter kunnen bewijzen dat ze financieel stabiel zijn. Asielzoekers die niet werken, moeten van Vlaams Belang verplichte gemeenschapsdienst doen. “Wie hier asiel aanvraagt, krijgt enorm veel van de samenleving”, legt Chris Janssens uit. “Daar mag wat in ruil voor staan.” Daarenboven moet het moeilijker zijn om de Belgische - en op termijn Vlaamse - nationaliteit te verkrijgen. “Die nationaliteit is iets dat verdiend moet worden”, vindt Janssens. “Een legaal verblijf van minstens tien jaar, een loyaliteitsverklaring afleggen, economisch actief bijdragen aan de samenleving,
de streektaal kennen en slagen voor een burgerschapsproef, is wat we als voorwaarde stellen.” Mensen die een dubbele nationaliteit hebben, zouden die Belgische nationaliteit kunnen verliezen wanneer ze veroordeeld worden tot een gevangenisstraf van drie jaar of meer.
Streng terugkeerbeleid De partij wil ook werk maken van een functioneel terugkeerbeleid. Momenteel krijgen heel wat uitgeprocedeerde asielzoekers het bevel om het grondgebied te verlaten. Omdat zowel vrijwillige als verplichte terugkeer niet op punt staat, blijven er heel wat mensen zonder papieren in ons land leven. “We hebben vorige maand met de bloedige aanslag door een illegaal in Brussel gezien tot wat het opengrenzenbeleid van de regering heeft geleid”, aldus Barbara Pas. Met wetgeving die woonstbetreding mogelijk maakt en door gesloten terugkeercentra ook voor gezinnen te heropenen, wil de partij mensen effectief terugsturen. “Een verbod om gezinnen met kinderen nog in gesloten terugkeercentra onder te brengen, zal onherroepelijk een aanzuigeffect met zich meebrengen”, zegt Pas daarover. “Men zendt het signaal dat wie in dit land met kinderen arriveert, nooit nog kan worden uitgezet.” WANNES NEUKERMANS
Rousseau lost probleem-Kitir in Limburg op Voor de vorming van de kieslijsten in Limburg zat Vooruit-voorzitter Conner Rousseau een tijdlang met de handen in het haar, nadat duidelijk bleek dat Meryame Kitir uit de politiek zou stappen. Nu schrijft Het Belang Van Limburg dat ondervoorzitter Funda Oru (38) uit Heusden-Zolder de Kamerlijst zou trekken. Meryame Kitir vertrok eind vorig jaar uit de regering-De Croo. Er werd toen geschreven dat ze zich niet goed in haar vel zou voelen, maar ook dat er op het kabinet-Kitir een schrikbewind werd gevoerd. Ook na haar vertrek uit de regering bleef Vooruit-voorzitter Rousseau volhouden dat zij de kopvrouw in
Limburg zou blijven. Totdat ze dan zelf aankondigde uit de nationale politiek te stappen.
Willy Claes Dat wordt volgens de Limburgse krant dus Funda Oru. Zij is schepen in Heusden-Zolder en nationaal ondervoorzitter van de partij, maar nog niet het nationaal bekende gezicht dat Kitir is. Conner Rousseau zou zelf met het voorstel gekomen zijn, dat op 10 december door het partijcongres moet goedgekeurd worden. Funda Oru is geboren en getogen in Heusden-Zolder in een Turks gezin. Ze studeerde politieke wetenschappen in Brussel aan de Vrije Universiteit. In 2012 en 2018 werd ze verkozen in de gemeenteraad, telkens vanaf de vierde
Freija Van den Driessche (VB)
In Oost-Vlaanderen komt Freija Van den Driessche (34) als nieuwkomer op de tweede plek van de lijst voor het Vlaams Parlement van Vlaams Belang. Van den Driessche is apotheker van opleiding en heeft een doctoraat in de farmaceutische microbiologie. In de Kamer volgt ze het thema volksgezondheid op voor de partij.
“Ook daar is er een commmissie Welzijn en Volksgezondheid”, reageert Van den Driessche op de vraag wat ze in het Vlaams Parlement gaat doen. Ze hekelt de versnipperde gezondheidsbevoegdheden in België. “Ik hoop dat alle aspecten die ik hier heb behandeld en de aspecten die op Vlaams niveau behandeld worden, zo snel mogelijk allemaal overgeheveld worden naar Vlaanderen.” Het zal de eerste keer zijn dat Van den Driessche campagne gaat voeren en ze staat onmiddellijk op de tweede plek. “Ik ben vooral blij dat de partij me die kans heeft geboden”, reageert ze. “Ik ken Tom Van Grieken al van in mijn studententijd en toen hij het vroeg, was ik enorm vereerd. Campagne voeren is helemaal nieuw voor mij, maar de peilingen zien er goed uit en we hebben allemaal veel zin om erin te vliegen.” WANNES NEUKERMANS
© EIGEN REDACTIE
2e plaats Vlaams Parlement Oost-Vlaanderen
Freija Van den Driessche
plaats. Dat leverde haar een schepenambt op en ‘Welzijn, Samenleven, Ontwikkelingssamenwerking en het Sociaal Huis (OCMW)’ werden haar bevoegdheden. Twee jaar nadat ze einde 2019 ondervoorzitster van Vooruit werd, legde ze in 2021 haar schepenmandaat neer. Wel is ze nog actief in de gemeenteraad. Alain Yzermans zou op de tweede plaats van de Kamerlijst komen. Het is de eerste keer dat de burgemeester van Houthalen-Helchteren een verkiesbare plaats krijgt aangeboden. Kamerlid Kris Verduyckt verhuist naar de kop van de Vlaamse lijst, Els Robeyns staat op plaats twee. Hoewel oudgediende Willy Claes (84) vorige week nog verkondigde dat hij op de kieslijsten zou staan, wordt daar toch van afgezien. WANNES NEUKERMANS
Zelzate: Vlaams Belang haalt voormalig Vld-burgemeester binnen Frank Bruggeman, die voor Open Vld bijna zes jaar lang burgemeester was en zes jaar jaar OCMW-voorzitter is geweest in Zelzate, stapt over naar het Vlaams Belang. Hij zal de kartellijst ‘Vlaams Belang-Voluit Zelzate’ trekken. Ook Jan De Beule (VLD-SD), Filip Bruggheman (onafhankelijk), oud-schepen Frederik Uyttendaele en N-VA-raadslid Manuel Rufo Molero stappen over. Samen zouden ze het uiterst linkse PVDA-Vooruit-bestuur willen doorbreken. “We zijn tijdens de betoging in Zelzate tegen zinloos geweld met elkaar beginnen te praten”, vertelde Frank Bruggeman op de persconferentie waarop de overstap aangekondigd werd. “Het was meteen duidelijk dat we heel wat raakvlakken hadden. De mensen zien wat er verkeerd loopt met Zelzate en dat het extreemlinkse bestuur van PVDA en Vooruit het alleen maar erger maakt.” Ninoofs kopstuk en Vlaams lijsttrekker Guy D’haeseleer (Vlaams Belang/Forza Ninove) overhandigde een lidkaart aan Bruggeman. “Het is duidelijk dat steeds meer rechtsgezinde politici uit heel Vlaanderen het gehad hebben
met de dictaten vanuit Brussel en de onkunde van de systeempartijen om iets verwezenlijkt te krijgen”, aldus D’haeseleer. “Dat kunnen we alleen maar toejuichen.” WANNES NEUKERMANS
Frank Bruggeman schudt Guy D'haeseleer de hand
Politiek
16 november 2023
IN DE KIJKER
CITAAT VAN DE WEEK
Fouad Ahidar
Meyrem Almaci:
7
“Het is niet de bedoeling dat iedereen zijn brandstofauto door een elektrische auto vervangt”
Excuses uitspreken en de zaak is gesloten. Het lijkt wel de huiscultuur van Vooruit geworden te zijn nadat uitspraken die niet door de beugel kunnen door niet de minsten werden gedaan. Zonder schaamrood, tenzij geveinsd, zand erover en over tot de orde van de dag, zo lijkt het. Voorzitter Conner Rousseau is, wat dat betreft, baanbreker voor zijn partij. En hij komt er telkens weer mee weg, want de media azen niet op zijn scalp. Integendeel. Vorige week was Fouad Ahidar (50) aan de beurt nadat hij de Hamas-aanval op Israël - inclusief het gruwelijke bloedbad op 7 oktober - minimaliseerde tot “een kleine reactie van een deel van Hamas” en het ‘antwoord’ van Israël uitvergrootte tot een genocide.
In een interview met HUMO geeft Groen-parlementslid Meyrem Almaci aan dat haar gezin een elektrische auto heeft, al gebruiken ze hem weinig. “Ik neem zoveel mogelijk de fiets”, vertelt ze. Voorts vindt Almaci dat het niet de bedoeling is dat iedereen zijn brandstofauto door een elektrische wagen vervangt. “Emissiearme mobiliteit: dat is het doel”, zegt ze.
Rousseau was “not amused” en kondigde aan met Ahidar te gaan praten. Daarna maakte die zich ermee vanaf met: “Ik kies de kant van alle slachtoffers, Israëlisch en Palestijns. Ik excuseer me als dat niet zo is overgekomen.” Zijn woorden zouden verkeerd begrepen zijn: “Iedereen die me kent weet dat ik al jaren opkom voor de legitieme rechten van het Palestijnse volk op een menswaardig bestaan en een eigen staat. (...) Iedereen weet ook dat ik daar emotioneel van word. Ik druk me dan niet altijd even goed uit en ik begrijp dat mijn woorden zwaar zijn binnengekomen en aanleiding hebben gegeven tot conclusies die ik nooit bedoeld heb.” Het is dan wel geen zattemanspraat, zoals zijn voorzitter al eens uitkraamt, maar het volgt hetzelfde patroon van ‘ik heb het zo niet bedoeld, want ik meen eigenlijk het tegenovergestelde’. De diepste zielenroerselen komen naar boven, maar moeten dan weer snel bijgesteld worden. Hoog tijd voor een communicatiecursus voor de mandatarissen van Vooruit!
© BELGA
Onderzoeksreactor bouwen mag, echte reactor voorlopig niet
Alibi-allochtoon Het was Bert Anciaux die die Marokkaanse knuffelallochtoon ontdekte in de ID21-tijd en hem meetroonde naar Spirit, een van de resten van de Volksunie. Anciaux ging voluit voor de multiculturele samenleving en geloofde dat het allemaal wel goed zou komen met de inburgering en de inbedding van de islam in Europa. Na zijn job als hoofd van een bewakingsfirma, ging Ahidar voluit voor de politiek, wat hem geen windeieren legde. In 2004 werd hij voor Spirit verkozen tot lid van het Brussels Parlement, waardoor hij van rechtswege in de Raden van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) en de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC) terechtkwam, die de persoonsgebonden materies ter harte nemen. In 2009 volgde hij zijn broodheer mee naar de toenmalige sp.a. Hij werd nadien telkens weer herkozen. Van 2012 tot 2014 was hij sp.a-fractieleider en van 2014 tot 2019 zelfs ondervoorzitter van de assemblee. Ondertussen is hij ook sinds 2006 gemeenteraadslid in Jette. Na de verkiezingen van 2019 werd hij vanop de derde plaats opnieuw verkozen, werd hij fractievoorzitter en zelfs voorzitter van de Raad van de VGC, zeg maar: een Vlaams deelparlement. Goedlachs als hij is, wordt hij op handen gedragen als ‘perfect geïntegreerd’. Maar toch viel het masker al enkele keren af…
Premier Alexander De Croo en Roemeense president Klaus Iohannis in april 2022
België stapt in een internationaal consortium voor de ontwikkeling van kleine modulaire nucleaire centrales (SMR’s). In aanwezigheid van de Roemeense president ondertekende premier Alexander De Croo een akkoord. Nochtans verbiedt de wet op de kernuitstap België om in de toekomst nog kerncentrales te bouwen.
Goedkope excuses Fouad Ahidar moet moslimkiezers naar de (Vlaamse) socialisten lokken. En dat lukt aardig, in die mate zelfs dat hij het partijstandpunt aangaande het verbod op onverdoofd slachten van dieren achter zich liet en in 2022 prompt tegen zo’n verbod stemde, waar zijn partij in Vlaanderen wél voor stemde. Zijn uitleg - die eerder in een theocratische staat thuishoort -, was dan ook: “Ik kan niet kon geloven dat God dieren zou laten lijden tijdens het onverdoofd slachten.” De stemmenmagneet die als moslim sprak en niet als politicus, werd niet uit de partij gezet, maar wel uit het partijbestuur. Rousseau moest iéts doen… Maar van zijn kiezers kreeg hij een groot applaus. En nu, een jaar later, kiest hij zonder verpinken de kant van het Hamas-terrorisme, wat hem opnieuw geen partij-uitsluiting oplevert, maar de verplichting om goedkope excuses te uiten, waarover we het al hadden. Vooral de Vlaamse oppositiepartijen in Brussel vragen nu ook zijn ontslag als voorzitter van de Raad van de VGC, maar daar blijft het stil over. Fouad Ahidar heeft nu voor de tweede keer duidelijk aangetoond dat Vlaming onder de Vlamingen worden, eigenlijk maar tot op zekere hoogte kan. Daarboven geldt zijn godsdienst, zijn uiteindelijke en enige kompas in zijn doen en laten. Links in het algemeen en Vooruit in het bijzonder zitten met een (zelfgecreëerd) probleem. Wellicht zal hij in 2024 in Jette wel weer de lijst mogen trekken, maar Vooruit kan hem met enig fatsoen toch niet meer handhaven in Brussel…
Vorig jaar besloot de federale regering al om 100 miljoen euro te investeren in het onderzoek naar SMR’s. Uit een hoorzitting begin dit jaar bleek echter dat er misschien 50 miljoen euro naar het Europese ruimte-agentschap ESA ging.
Wet op de kernuitstap
© PHOTONEWS
Fouad Ahidar
SMR’s zouden veiliger zijn en minder afval produceren. Behalve de klimaatinvalshoek speelt ook de energie-onafhankelijkheid van ons land daarbij een rol - een thema dat sinds de oorlog in Oekraïne bovenaan de agenda staat. Onder leiding van het SCK-CEN in Mol wordt er nu samen met vier internationale partners een onderzoek gestart om de industriële ontwikkeling van SMR’s te versnellen. Het gaat om partners uit Roemenië (RATEN), Italië (ENEA en Ansaldo Nucleare) en de Verenigde Staten (Westinghouse). Tegen 2035-2040 zou er een eerste demonstratiereactor gebouwd worden in Mol. Tegen 2040 hoopt het SCK-CEN de eerste stroom te leveren. Vooraleer de bouw van die echte reactoren van start kan gaan, moet de wet op de Kernuitstap nog gewijzigd worden. “Voor de onderzoeksreactor is de wet niet van toepassing”, legt Open Vld uit. In de volgende legislatuur moet de bouw van nieuwe reactoren wel mogelijk gemaakt worden. In de Kamer liggen daar al een heleboel wetsvoorstellen voor klaar, maar die worden telkens - op vraag van de huidige meerderheidspartijen - uitgesteld. Zo werd een N-VA-voorstel intussen al maar liefst 10 keer uitgesteld. Volgens het SCK-CEN heeft de federale overheid
nog tot 2027-2028 om die wet te wijzigen vooraleer het te laat wordt.
Volgende legislatuur Oppositiepartijen N-VA en Vlaams Belang pleitten er al geregeld voor om de wet op de kernuitstap aan te passen of gewoon te schrappen. Ook binnen de Vivaldi-regering is er geregeld discussie over kernenergie: vooral Groen en Ecolo verzetten zich. De Vlaamse partijen Open Vld, cd&v en ook Vooruit hebben zich al meermaals uitgesproken voor een aanpassing van de wet op de kernuitstap. “Vanuit onze fractie willen we die verdere aanpassing nog deze legislatuur”, klinkt het bij Open Vld. “We werken daarrond hard samen
met de MR in het parlement.” Deze legislatuur zal de wet wel nog aangepast worden om de levensduur van Doel 4 en Tihange 3 met 10 jaar te verlengen, geeft Open Vld aan. Cd&v bevestigt dat, maar geeft wel aan dat de verlenging van hen met twintig jaar mag zijn. “Dat is nodig om het gat te dichten tussen het gebruik van de huidige kerncentrales en die van de nieuwste generatie (de SMR’s, red.).” Als er deze legislatuur geen doorbraak komt, wordt kernenergie een belangrijk punt voor cd&v bij de regeringsonderhandelingen. “Een breekpunt wil ik het niet noemen, maar voor onze partij wordt het wel een erg belangrijk dossier”, reageert cd&v-woordvoerder Jan Vanderhoeven. Kamerlid Leen Dierick (cd&v) hoopt eveneens dat er deze regeerperiode nog een akkoord bereikt wordt. “Zoniet, leggen we die aanpassing van de wet op de kernuitstap zeker op tafel bij de volgende formatie.” WANNES NEUKERMANS
8 Opinie
16 november 2023 © PHOTONEWS
Waarom het Vlaams Belang* ongedierte is dat verboden zou moeten worden Genoeg is genoeg wat betreft de extremistische drift van het Vlaams Belang. Hieronder zijn vier recente redenen om die partij te verbieden.
“GAZA = AUSCHWITZ”
© SHUTTERSTOCK
1
Wanneer het Vlaams Belang Gaza met Auschwitz vergelijkt, beledigt het niet alleen de nagedachtenis van de slachtoffers van de Holocaust, maar ook die van de slachtoffers van de pogrom van 7 oktober. Wat men ook vindt van de middelen die Israël gebruikt om Hamas uit te roeien, de inval in Gaza was nooit meer dan een reactie op de pogrom van 7 oktober. Gaza vergelijken met Auschwitz is daarom de meest verachtelijke vorm van ontkenning: die van feitelijke realiteit die zich recht voor onze ogen afspeelt. In 2005 gaf Israël de hele Gazastrook op en dwong het zijn eigen kolonisten te vertrekken, zodat de Gazanen de Gazastrook naar eigen goeddunken konden besturen. Die vrijheid gebruikten de Gazanen om op Hamas te stemmen, die vervolgens de Gazastrook veranderde in een broedplaats voor fanatieke terroristen die vrouwen verkrachten en opensnijden, kinderen levend verbranden en baby’s in hun wieg afslachten, om die vervolgens trots tentoon te stellen in de straten en op hun door de EU gefinancierde smartphones.
2
*DISCLAIMER
“HAMAS IS GEEN TERRORISTISCHE ORGANISATIE”
Weigeren, zoals het Vlaams Belang doet, om Hamas als een terroristische organisatie te omschrijven, ook al staat de organisatie op de lijst van terroristische organisaties van de Europese Unie, maakt deel uit van hetzelfde verlangen om de beweging die de grootste slachting onder Joodse burgers
3
Zakia Khattabi
sinds de Holocaust heeft aangericht, te normaliseren en aanvaardbaar te maken. Wanneer een vertegenwoordiger van het Vlaams Belang erkent dat Hamas ‘terroristische daden’ pleegt, maar weigert Hamas als terroristisch te omschrijven, voegt de partij domheid aan schande toe.
“ISRAELISCH BOMBARDEMENT OP EEN ZIEKENHUIS: 200 DODEN”
Wanneer het Vlaams Belang elk persbericht van Hamas luidkeels doorgeeft alsof het een neutrale en officiële autoriteit is, een soort internationaal persagentschap, dan verkondigt het de ergste leugens. Neem bijvoorbeeld de beruchte tweet van het Vlaams Belang, die op 17 okto-
ber “Israëlisch bombardement op een ziekenhuis in Gaza: 200 doden” kopte, alsof het een feit was, ook al had de democratische regering van Israël die flagrante leugen, die niet gebaseerd was op enig materieel bewijs, al ontkend. Dat ‘nieuws’ stoelde enkel op beweringen van Hamas. Toegegeven, het Vlaams Belang is geen publiek medium, dus het is niet gebonden door dezelfde verplichting om accurate, voorzichtige, onpartijdige en van bronnen voorziene informatie te verstrekken. Maar is dat een excuus om slaafs de meest smerige leugens van Hamas door te geven?
© BELGA
De slachtpartijen van 7 oktober werden gevierd door een aanzienlijk deel van links in de straten van Europa
Hamas doet een vluchtende auto ontploffen met een raketwerper op 7 oktober jongstleden
Noorse studente Marie Andersen tijdens protest
4
“DOOD AAN DE JODEN”
Is het aanvaardbaar dat vertegenwoordigers van het Vlaams Belang deelnemen aan demonstraties en optochten in de straten van Brussel en Antwerpen, zelfs tot in Londen en Berlijn? Of demonstraties waarbij leuzen worden geroepen als “Dood aan de Joden!” en “Dood aan Israël!”, en die zelfs leiden? Sinds wanneer is Jodenhaat opnieuw aanvaardbaar?
Het is tijd om onze ogen te openen Moeten we verwachten dat vertegenwoordigers en kiezers van het Vlaams Belang morgen meedoen aan een nieuwe Kristallnacht? Is er geen direct verband tussen die demonstraties, de normalisering van Jodenhaat en de alarmerende toename van het aantal aanvallen op Joden in heel Europa sinds 7 oktober? Moet het zover komen dat islamieten de gruweldaden van Hamas hier in Europa herhalen, voordat we eindelijk onze ogen openen voor de verachtelijke aard van het Vlaams Belang?
U had het wel al door: géén van de feiten en uitspraken die hier gemeld worden zijn toe te schrijven aan het Vlaams Belang. Alle voorbeelden zijn afkomstig uit linkse hoek. Het was een vertegenwoordiger van Vooruit, namelijk Fouad Ahidar (zie ook p. 7), die Gaza vergeleek met Auschwitz. Het was Ecolo-minister Khattabi die weigerde Hamas als terroristisch te omschrijven (terwijl ze wel de acties van Hamas als terroristisch omschreef, want Khattabi is niet alleen extremistisch, ze is ook erg dom). Het was RTBF, onmiddellijk klakkeloos overgenomen door zoveel linkse politici, die Israël de schuld gaf van het bombardement op een ziekenhuis in Gaza, zonder enige voorwaardelijkheid en met als enige bron Hamas. Talloze linkse vertegenwoordigers nemen deel aan demonstraties waarin ze hun Jodenhaat uitschreeuwen.
De waarheid is dat vanuit een programmatisch standpunt, het Vlaams Belang vandaag een oneindig veel gematigdere partij is dan de linkse pro-Hamaspartijen Het is tijd om onze ogen te openen. Dertig jaar lang heeft dat ‘nobele en mooie’ links geklaagd over de terugkeer van het ‘vieze beest’ tegen iedereen die de voordelen van de massamigratie in twijfel durft te trekken. Al dertig jaar lang wordt iedereen die probeert de verenigbaarheid van de islam, als totale politieke doctrine, en de westerse beschaving in twijfel te trekken, steevast teruggestuurd naar de ‘donkerste uren van onze geschiedenis’. “Dit nooit meer!”, schreeuwen ze al sinds 1945 in de oren van onze kinderen.
“Nooit meer” wat? Welk andere ‘dit’ in “dit nooit meer” proberen we echter nooit meer te herhalen, dan de Holocaust? Wat is die smerige verschrikking, die we voor altijd moeten vermijden te reproduceren, anders dan de normalisering van Jodenhaat, wat slechts de opmaat is tot hun massamoord? Wat is die naamloze verschrikking die nooit meer op aarde zou mogen verschijnen, als het niet de pogrom is die de beestachtige horden van Hamas op 7 oktober hebben gepleegd? Die hordes en slachtpartijen werden gevierd door een aanzienlijk deel van links in de straten van Europa. De waarheid is dat vanuit een programmatisch standpunt, het Vlaams Belang vandaag een oneindig veel gematigdere partij is dan de linkse pro-Hamaspartijen, die de straten van het Westen bevuilen en de herinnering aan de slachtoffers van de Holocaust bezoedelen. De waarheid is dat het spreekwoordelijke smerige beest inderdaad een comeback heeft gemaakt, door links (waar het vandaan komt, omdat het nationaalsocialisme doctrinair gezien een vorm van socialisme is). Dat links is het meest extremistische, het meest fanatieke, het meest haatdragende en dodelijkste voor Joden dat het Westen heeft voortgebracht sinds de NSDAP van Adolf Hitler. DRIEU GODEFRIDI
Dossier
16 november 2023
De Nederlandse gemeenschap in Vlaanderen De Nederlanders vormen de grootste nationaliteitsgroep in Vlaanderen. Begin dit jaar woonden er 151.000 personen met de Nederlandse nationaliteit in Vlaanderen. Dat komt overeen met 21 procent van het totaal aantal inwoners met een buitenlandse nationaliteit. Daarnaast is er nog een kleine groep die zich tot Belg laat naturaliseren. Een groot deel van de Nederlanders woont logischerwijs aan de grens met Nederland. WANNES NEUKERMANS
Zowel in Nederland als in Vlaanderen is het aantal inwoners afkomstig uit het andere land fors gestegen. Wat wel opvalt, is dat in Vlaanderen de Nederlanders de grootste buitenlandse bevolkingsgroep vormen, terwijl Vlamingen in Nederland slechts op de zevende plek staan. Er wonen drie keer zoveel Nederlanders in België als er Belgen in Nederland wonen. De redenen waarom Nederlanders naar Vlaanderen verhuizen, of omgekeerd, zijn werk, studies, partner, enzovoort. Aan de grens spelen bepaalde belastingen of de aankoop van een huis, ook mee. Uit een onderzoek in opdracht van De Standaard blijk dat één op vijf Nederlanders naar Vlaanderen zou willen verhuizen. Omgekeerd zou slechts één op twintig Vlamingen liever in Nederland wonen. Rijkere Nederlanders, die kunnen blijven genieten van de soepelere Nederlandse hypotheekregels, hebben op enkele plekken een tijdlang Vlaamse kandidaat-kopers verdrongen. Dat was vooral het geval in Lanaken en Riemst, vlakbij de grens en bij Maastricht.
er een grote aanwezigheid van grensarbeiders, mensen die in het ene land wonen en in het andere land werken. Landsgrenzen lopen soms door dorpscentra heen, waardoor het verschil tussen Nederlanders en Vlamingen daar amper bestaat. Veel bewoners van een grensgemeente vinden
Concentraties aan de grenzen © SHUTTERSTOCK
In 2007 bracht het Nederlandse Centraal Bureau voor Statistiek in samenwerking met onderzoekers van de UCL de beweegredenen in kaart waarom mensen verhuisden. Aan de 458 kilometer lange grens is
De grens tussen België en Nederland te Baarle
een partner aan de andere kant van de grens en migreren nadien naar het ‘buitenland’. De bekendste grensgemeente is wellicht Baarle. In het Nederlandse deel Baarle-Nassau woonden in 2006 dertig keer zoveel Belgen als gemiddeld in Nederland. In het Belgische gedeelte (Baarle-Hertog) woonden toen 36 keer zoveel Nederlanders als gemiddeld in België. Er zijn geen indicaties dat de cijfers sindsdien fel veranderd zijn.
dan omgekeerd, is dat Nederlanders veel minder honkvast zijn dan Vlamingen. In Oost-Vlaanderen werd de laatste tien jaar de grootste stijging van het aantal woningen in Nederlandse handen vastgesteld. Volgens onderzoek van Apache hebben er sinds 2012 een kwart meer huizen een Nederlandse eigenaar. Ook op de huurmarkt is er steeds meer interesse van Nederlandse kandidaten.
Goedkoper Vlaanderen
Nederlanders die richting Vlaanderen verhuizen, doen dat vaak met (een deel van) hun gezin. Vaak zijn het jonge koppels met of zonder kinderen die richting Vlaanderen verhuizen, want opnieuw spelen de ruimere, relatief betaalbare woningen in de grensstreek een rol. Alleenstaande Nederlanders verhuizen vaker richting de grootsteden. Studenten gaan richting Antwerpen, Leuven en Gent, terwijl een bepaalde groep ook richting Brussel trekt.
Dan is er nog een groep die richting de grootsteden getrokken is. Zo wonen er relatief veel Nederlanders in en rond Brussel, vlakbij de grote Europese instellingen, de NAVO en de bedrijfswijken. Vlamingen en andere Belgen trekken dan weer vaak naar Oegstgeest en Leiden, in de buurt van de bestuurlijke hoofdstad Den Haag. De laatste dertig jaar blijkt Vlaanderen een meer aantrekkelijke migratiebestemming te zijn voor Nederlanders, dan Nederland voor Vlamingen. De huizen zijn er klassiek ruimer en goedkoper - vergeleken in functie van het brutoloon zijn Belgische woningen de meest betaalbare van Europa - en in België is er vooralsnog geen vermogensbelasting. Nederland en België sloten jaren geleden wel een belastingverdrag, dat ervoor zorgt dat sommige Nederlanders die in België wonen, maar in Nederland werken, nog steeds onder het Nederlandse belastingstelsel vallen. Opvallend: het onderzoek van de UCL merkte ook op dat heel wat Nederlanders een (buiten)verblijf hebben in de Oostkantons. “De taal en cultuur liggen dichter bij die van Nederland dan bij die van het Franstalig deel van de Ardennen”, klonk het. Een andere reden dat er zoveel meer Nederlanders naar Vlaanderen verhuizen
9
Veelal gezinnen
Cultuur Qua cultuur zijn er grote verschillen tussen Nederland en Vlaanderen, al zijn er toch ook overeenkomsten. Dat wordt duidelijk door het succes van bepaalde televisiereeksen en programma’s in beide landen. Zo was de serie ‘Undercover’ onlangs een groot succes in zowel Nederland als Vlaanderen. Naar de eerste aflevering van ‘Het verhaal van Vlaanderen’ keken in Nederland bijna 1 miljoen mensen.
Vlaanderen is populairder bij Nederlanders dan omgekeerd
Politiek Een hereniging van de Nederlanden is iets waar verschillende toppolitici van de Vlaamse separatistische partijen van dromen. Ze wijzen erop dat het land dan met Rotterdam en Antwerpen de twee grootste havens van Europa zou hebben: “Een economische supermacht”, droomde Jan Jambon (N-VA) luidop in ’t Pallieterke. Verschillende peilingen - aan beide kanten van de grens bewezen al dat een grotere samenwerking tussen Nederland en Vlaanderen door een ruime meerderheid wenselijk geacht wordt.
Zo heeft minister van Landbouw Jo Brouns (cd&v) 25 miljoen euro opzijgezet voor Limburgse kmo’s die voor een ‘innovatief project’ samenwerken met een Nederlands bedrijf. Kmo’s kunnen de helft van bepaalde kosten, met een maximum van 250.000 euro, laten betalen door de overheid. Op die manier wil de minister grensoverschrijdende innovatie stimuleren. “Kwesties als duurzaamheid, energie-efficiëntie, technologische vooruitgang en © WIKIPEDIA
Hereniging en Nederlands-Vlaamse samenwerkingen
Rijke Nederlanders verdringen op sommige plekken Vlaamse kandidaat-kopers Sinds 2004 werken Vlaanderen en Nederland al intensief samen op het gebied van economie, wetenschap en innovatie. De toenmalige Vlaamse en Nederlandse regeringen ondertekenden een intentieverklaring. Samenwerken is een logische stap, omdat Nederland en Vlaanderen met gelijkaardige problemen te maken krijgen. Zo werkt de Vlaamse overheid samen met Nederland om enkele landbouwuitdagingen op te lossen, bijvoorbeeld op het vlak van waterkwaliteit en stikstof.
AANTAL PERSONEN IN VLAANDEREN MET DE NEDERLANDSE NATIONALITEIT
Zicht op de kerncentrale in Borssele
gezondheidszorg vereisen gezamenlijke inspanningen vanuit verschillende perspectieven en expertisegebieden”, zegt Brouns daarover. “Om die uitdagingen aan te pakken, helpt het om de handen ineen te slaan en onze krachten te bundelen.” Bijkomende samenwerkingen zijn ook wenselijk, als het van de Vlaamse N-VA-regering zou afhangen. Zo startte Vlaams minister van Energie Zuhal Demir (N-VA) eind vorig jaar verkennende gesprekken op met haar Nederlandse collega. Vlaanderen zou eventueel mee willen investeren in nieuwe kerncentrales die in Nederland gebouwd worden, bijvoorbeeld op de site van Borssele in Zeeuws-Vlaanderen. Als de wet op de kernuitstap nooit wordt aangepast en er daardoor geen nieuwe kernreactoren in België gebouwd kunnen worden, zou Vlaanderen op die manier toch nog kunnen investeren in kernenergie. Een effectieve hereniging van Nederland en Vlaanderen is minder evident. In Nederland zou een meerderheid nog steeds te vinden zijn voor een hereniging van de Nederlanden. In een peiling uit 2007 zou 77 procent aangegeven hebben voor een samenvoeging van de twee gebieden te zijn. In Vlaanderen is die Groot-Nederlandse gedachte minder populair.
Nederlanders gaan liever naar de Oostkantons dan naar Franstalige Ardennen
151.000 = 21%
VAN HET TOTAAL AANTAL INWONERS MET EEN BUITENLANDSE NATIONALITEIT
SLECHTS EEN KLEINE GROEP NEDERLANDERS LAAT ZICH TOT BELG NATURALISEREN
10 Interview
16 november 2023
BART DOCHY Als burgemeester, Vlaams Parlementslid en landbouwer had Bart Dochy (51) vorige week een drukke week. We spraken met Dochy op vrijdag, enkele dagen voordat de Vlaamse regering een definitief akkoord wist te sluiten. Tegelijkertijd kreeg zijn gemeente Ledegem te maken met wateroverlast. Tijdens het interview werd hij daarom eens weggeroepen om een stand van zaken te geven. Een gesprek over stikstof, de houding van N-VA en de manier waarop hij in het Ventilus-dossier lijnrecht tegenover de nationale belangen van cd&v komt te staan.
ANT
“Dat stikstofdecreet was ofwel kwade wil, ofwel domheid”
W
at kan je als burgemeester eigenlijk doen bij zo’n wateroverlast?
“Monitoren. Alles staat klaar om in te grijpen, we hebben een groot arsenaal aan zandzakken dat klaarstaat. De bufferbekkens worden beheerd door de brandweer, om te zorgen dat die op het juiste moment geopend worden. Voor de rest is het vooral een kwestie om mensen goed te informeren. Gisterennamiddag was er plots een alarmerend bericht van de Vlaamse Milieumaatschappij. Zij kondigde aan dat er nog 40 mm regen zou vallen en dat zorgde voor paniek. Tegen de avond werd die voorspelling bijgesteld naar 20 mm.”
Dan over stikstof. Gelooft u nog in een gedragen akkoord tussen alle regeringspartijen? “Ik spreek natuurlijk vanuit mijn eigen overtuiging, maar het zal afhangen van de redelijkheid van de andere mensen aan de tafel. De contouren zijn gekend: wij stemmen geen stikstofdecreet als de externe saldering en de gelijke drempels voor de landbouw en de industrie er niet in zitten. Men zoekt daar nu een oplossing voor via die passende beoordeling, maar dat mag geen lege doos zijn.” “Je kan als partij natuurlijk altijd blijven verwijzen naar de akkoorden die gesloten zijn. Akkoorden zijn akkoorden, maar als er advies gevraagd wordt aan de Raad van State en die stelt fundamentele problemen vast... Dan moet je consequent zijn. Die elementen moeten serieus geremedieerd worden.” “Het is wel belangrijk dat er een oplossing komt. De vergunningsonzekerheid, de hervergunning van bestaande bedrijven die in gevaar komt… Dat zijn drama’s. Ik krijg telefoons van studiebureaus die met de handen in het haar zitten, boeren die bellen omdat ze niet weten wat ze moeten doen... Landbouwers van wie de vergunning verloopt, krijgen een proefvergunning zolang er geen stikstofakkoord is: dat is zo afgesproken met Vlaanderen. Maar de Vlaamse administratie gaat in beroep tegen die proefvergunningen.”
De Vlaamse administratie gaat in beroep? “Klopt, de Vlaamse administratie gaat in beroep tegen een beslissing van een deputatie.”
Waarom doen ze dat? “Dat is uit kwade wil, om op die manier een versnelde afbouw van de veestapel te realiseren. Als je kijkt wie er bij het Agentschap voor Natuur en Bos de passende beoordelingen adviseert... Je kan zo alles lamleggen.”
En die kwade wil komt vanuit N-VA? “Dat is alleszins mijn gedacht erover.”
Het advies van de Raad van State was vernietigend voor het decreet dat door Open Vld en N-VA werd neergelegd. “Wat nog straffer was, is dat Vooruit akkoord ging met dat decreet, terwijl ze niet eens wisten waarover het ging. En blijkbaar wist N-VA het ook niet, want als je ziet dat er plotseling een onvergunbaarheidsdrempel instaat boven de 0,028 procent, dan betekent dat dat 7.000 van de 8.000 veehouderijen in Vlaanderen niet meer vergund kunnen worden. Dat is heel technisch, maar het staat er wel zo in.”
Probeer maar eens samen te werken met een partij die u constant probeert te ‘sjarelen’ Dat is toch strenger dan de regels die ooit afgesproken zijn? “Dat is nooit zo afgesproken. Als ze dan zeggen dat dat het decreet is waarmee ze het stikstofprobleem wilden oplossen, dan is het heel duidelijk wat hun bedoeling was. Dat ze achteraf zeggen dat die onvergunbaarheidsdrempel een ‘vergissing’ was, daar geloof ik niets van. Je kan niet drie jaar lang rond een thema werken en dan een dergelijke ‘vergissing’ maken. Ik geloof niet in die fabeltjes.”
Gelooft u dan echt dat met name N-VA de landbouwsector kapot wil? “Er zijn maar twee mogelijkheden. Ofwel is het kwade wil, ofwel is het domheid. Als je dat decreet indient en je hebt het niet goed nagelezen, dan is dat fundamenteel dom. Het is geen typfout, maar een structurele fout in het verhaal. En als het wel is nagelezen, dan is het uit kwade wil. Het
was ook niet volgens de afspraken die gemaakt waren voor het advies van de Raad van State. Al zullen ze het nu terug afstemmen op het akkoord dat op 10 maart gesloten werd.” “Je maakt een akkoord en dat moet dan vertaald worden in een decreet. Dan moet je 14 dagen onderhandelen over het afstemmen van dat decreet op het gemaakte akkoord. En dan moet je alles drie keer nalezen, anders word je ‘gesjareld’. Ze proberen daar altijd dingen in te steken die niet afgesproken zijn. Probeer met zo’n partij maar eens samen te werken... Als het in de gemeenteraad zo zou werken, stop ik er onmiddellijk mee.”
Na dat advies van de Raad van State werd er een werkgroep opgericht. “Klopt, voor onze partij zijn het onze fractieleider Peter Van Rompuy en Tinne Rombouts, die in een nog gevoeliger gebied woont, die daarin werken. Nu zijn ze door die tabel en nu gaat het over de drempelwaarden. Ook de externe saldering en de gelijkstelling tussen landbouw en industrie komt terug op tafel. Dat zou men via een kader van een passende beoordeling willen doen.”
een milieueffectenrapport, kan je ook individuele aanvragen beoordelen aan een passende beoordeling. Dan moet je het globale effect niet herberekenen.”
Maar dan moet elk bedrijf wel een ganse procedure doorlopen? “En de vraag is nu: welke procedure? Hoe rechtszeker is die? En vooral: hoe wordt die beoordeeld? Want het is de administratie die de beoordeling doet, en het is aan de politiek om een deftig kader te voorzien voor die beoordelingen.”
U zei daarnet al dat de administratie soms politiek gestuurd wordt. “Ik zal één ding zeggen: de handtekeningen onder de adviezen met betrekking tot de passende beoordeling worden geplaatst door Bert Van Weerdt. Die werkte tot voor kort op het kabinet van minister Demir en gold daar als een van de hardliners. Die man werkt nu bij de administratie: hij is bij het Agentschap Natuur en Bos verantwoordelijk voor de adviezen over de passende beoordeling.”
Dat is de oplossing voor de stikstofdiscussie dan?
Door het uitblijven van een stikstofakkoord zijn er een driehonderdtal bedrijven die zonder vergunning dreigen te vallen.
“Dat wordt toch gesuggereerd. In plaats van het hele dossier te onderwerpen aan
“Dat is dramatisch. Die mensen hebben hun bedrijf, hebben hun dieren en weten
Interview 11
16 november 2023
VLAAMS PARLEMENTSLID EN BURGEMEESTER LEDEGEM (CD&V)
HET KABINET-DEMIR CREËERT EEN TI-ONDERNEMERSKLIMAAT
niet of de vergunning begin volgend jaar nog van toepassing is. Nu zeggen ze dat, zolang er een procedure loopt, ze niet gesloten zullen worden. Dat is misschien waar, maar stel u maar eens voor dat er ergens iemand een probleem heeft met een bedrijf en weet dat de vergunning afloopt. Dan sturen ze daar gewoon de milieu-inspectie op af, hé. Strikt gezien zijn ze niet meer in orde. Mensen willen niet in illegaliteit werken en vandaar dringen we al een hele tijd aan op de decretale verlenging van die vergunningen. Maar in principe is het al te laat.”
Uiteindelijk blijft het probleem dat het zo lang duurt om een stikstofakkoord te sluiten. “Ik kan ermee leven dat die discussie rond stikstof hard is en tijd kost. Het gaat hier over een belangrijk politiek dossier. We wisten dat er onduidelijkheid zou zijn en dat er in de tussentijd vergunningen zouden vervallen. We hadden afgesproken dat de bedrijven in die twee jaar niet in de problemen zouden komen: dat is een eerlijk systeem, want zij kunnen er niets aan doen dat er nog geen akkoord is. Maar het is volledig verzand.” “Ik heb het er met minister Demir al verschillende keren over gehad: een akkoord maken is niet moeilijk. Je moet ten eerste zeggen: ‘Daar willen we naartoe’.”
Wat is ‘daar’ in dat stikstofdossier? “De instandhouding van de natuur, met als doelstelling halfweg zijn tegen 2030. Maar om daar te geraken, moet je rekening houden met de gevoeligheid van elke partij in het traject ernaartoe. Als je dat doet, is het niet moeilijk om het doel te bereiken. Maar in plaats van respect te hebben voor de gevoeligheden van cd&v en onze achterban, profileren ze zich constant op die gevoeligheid. Dan geraak je er niet...” “Minister Demir zegt dan dat ze een straatvechter is, en dat is ook zo. Ze zegt dat ze uit de favela’s komt, dus dan zal dat ook wel zo zijn. Dat is allemaal goed, maar dat zijn niet direct de kwaliteiten die je nodig hebt om een goede minister te zijn. Ze zal populair zijn, maar enkel bij mensen die de details niet kennen en niet weten welke drama’s er verscholen zitten achter het beleid dat hier gevoerd wordt. Het gaat over mensen, over gezinnen. Ik krijg telefoons van volwassen mannen die huilen, omdat ze niet weten wat ze kunnen doen met hun landbouwbedrijf.”
Zal dit blijvende gevolgen hebben voor de relatie tussen N-VA en cd&v? “Dat doet er geen goed aan. Het kabinet-Demir creëert een anti-ondernemersklimaat. Terwijl N-VA zichzelf ziet als een partij voor ondernemers. Dat is zo paradoxaal en daar schiet de grote roerganger tekort. Ik heb nu wel het gevoel dat ze het tij proberen te keren: Europees pleit Bourgeois voor meer respect voor de landbouw, in De Afspraak gaf De Wever aan dat landbouw voor hem ook economie is. Ik ben blij dat hij plots tot dat inzicht komt, maar het is misschien wat laat.”
Maar wat zou N-VA te winnen hebben bij die strenge houding tegen de landbouw, zoals u ze omschrijft?
DEMIR ZEGT DAT ZE EEN STRAATVECHTER IS EN UIT DE FAVELA’S KOMT: NIET DIRECT DE KWALITEITEN VAN EEN GOEDE MINISTER
“Ik hoef geen oordeel te vellen over een andere partij, maar mijn visie is dat N-VA zich in deze beperkt tot de Antwerpse belangen. En diegene die N-VA met strakke hand leidt, enkel het belang van Antwerpen en zijn haven ziet. En ik zeg dat met overtuiging, want ik heb het in veel thema’s gezien. Ik zat mee aan tafel om het Vlaamse regeerakkoord op vlak van Landbouw, Binnenlands Bestuur en Inburgering te onderhandelen.” “Ik heb daar namens onze partij het Openruimtefonds op tafel gelegd, voor de financiering van het onderhoud van de open ruimte. Bart Somers zat toen te lachen met mij: ‘We gaan dat nooit doen’, vertelde hij onmiddellijk. Finaal is er toch een compromis bereikt. Dat Openruimtefonds is er en tegen het einde van de legislatuur zal het om 130 miljoen euro
gaan. Maar in ruil werden de responsabiliseringsbijdragen die gemeenten moeten betalen voor de pensioenen van statutaire ambtenaren, voor 50 procent betaald door de Vlaamse overheid. In totaal gaat dat over 320 miljoen euro. En 44 procent van dat totaalbedrag gaat naar Antwerpen en de satellieten.” “Ik hamer al jaren op het feit dat het Gemeentefonds zo scheefgetrokken is: per inwoner krijgen Antwerpen en Gent tussen de 1.400 en de 1.600 euro. In een gemeente als Ledegem gaat het over 200 of 250 euro per inwoner. Dat er een verschil moet zijn, daar heb ik geen enkel probleem mee. Maar dat is toch disproportioneel?”
we bezwaar indienen. Daardoor zijn we nu eindelijk als gemeente officieel betrokken geweest. Bij de vorige procedures waren we als Ledegem nooit betrokken. Het verhaal blijft natuurlijk dat het schrijnend is hoe men omgaat met het transport van duurzame elektriciteit. Je moet dat op duurzame wijze doen: goed, gezond en goedkoop. Op langere termijn is dat gelijkstroom ondergronds en dat is exact het omgekeerde van wat de Vlaamse regering nu beslist heeft.” “Er zijn meer dan 3.000 bezwaarschriften ingediend en ik verwacht tegen eind januari, begin februari een definitieve uitspraak. Ik vermoed dat de Vlaamse regering zal volharden in haar standpunt.”
Die grootsteden krijgen wel te maken met bepaalde uitgaven die er in pakweg Ledegem niet zijn.
Die bezwaren gaan daar niets aan veranderen?
“Ik heb er geen probleem mee dat uitdagingen gefinancierd worden. Maar definieer die uitdagingen dan. Ik vraag me altijd af hoe men daartoe gekomen is. Dat gaat al verder terug dan de N-VA, maar anno 2023 is dat toch niet meer te verantwoorden? Ik heb vanop de parking ook veel respect voor Antwerpen, maar het omgekeerde voel je niet.”
Was het voor u pijnlijk om te zien hoe snel de Vlaamse regering in actie schoot toen de omgevingsvergunning van Ineos vernietigd werd? “Ik sta volledig achter dat project. Maar de rest van de mensen die te maken krijgen met die vergunningsproblematiek, ervaarde dat wel als zeer pijnlijk.”
Ik krijg telefoons van volwassen mannen die huilen omdat ze niet meer weten wat te doen U heeft zelf een verleden bij Boerenbond. Zij kwamen vorige week met het nieuws dat ze 500.000 euro zouden investeren in projecten om de stikstofuitstoot te reduceren. Wordt er op dergelijke technologie voldoende ingezet? “Er is heel veel innovatiekracht in de landbouwsector. De mensen van Fedagrim vragen ook regelingen rond proefstallen. Zij willen die projecten laten beoordelen en daar is een wetenschappelijke commissie voor opgericht, maar dat werkt nog niet zoals het zou moeten. De overheid moet dat meer faciliteren. Het kader is gemaakt, maar dat verloopt nog veel te stroef. Als je tegen 2030 verwacht dat de stallen 60 procent minder uitstoten, dan moet je die innovatiekracht ten volle benutten. In iedere sector is de Vlaamse overheid fier om innovatie te promoten. Maar in de landbouwsector blijft men talmen om het kader voor innovatie te vormen.”
U fungeert ook een beetje als woordvoerder van de burgemeesters in de regio Midwest over het Ventilusdossier.
“Ik denk het niet. Maar goed, die vormen wel al de voorbereiding op de juridische procedures die zullen komen. Nu is Ventilus nog niet aanvechtbaar, maar eens er een definitieve vaststelling is, kan er een juridische procedure gestart worden. Er moet een vergunning aangevraagd worden, ze zullen gronden moeten aankopen of onteigenen... Ik geef u op een briefje dat dat niet evident zal zijn.”
En dat de gemeenten een trekkende rol zullen spelen in het verzet ertegen? “Inderdaad. Heel wat gemeenten zullen hun nek uitsteken in dit dossier.”
U bent naast burgemeester ook parlementslid. In dit dossier zet u zich lijnrecht tegenover de nationale belangen van de partij. Is dat soms niet moeilijk? “Nee, ze weten dat en ze laten mij daar totaal vrij in. De partij begrijpt dat het om een gevoelig thema gaat en voor hen is het een moeilijk evenwicht. Minister Hilde Crevits zit daarin een beetje in een moeilijk parket en ik begrijp dat ook. Zij heeft ook haar rol te spelen, net zoals ik. Voorzitter Sammy Mahdi begrijpt en respecteert dat. Wij vinden als partij het lokale bestuur erg belangrijk. Er zijn heel wat cd&v-burgemeesters die op die manier opkomen voor hun mensen. Mag dat niet meer?” “Wij zijn geen partij die van bovenaf gestuurd wordt. Dat zou ook niet lukken: als de voorzitter ons iets zou opleggen, komen de burgemeesters in opstand. Wij willen de vertolker zijn van het belang van onze bevolking. Dat moet afgewogen worden tegen het algemene belang, maar wij laten ons niet op het altaar slachtofferen voor dat zogezegde algemene belang.”
Waarom kunnen al die cd&vburgemeesters samen dan geen vuist maken tegen die beslissing die cd&v in de Vlaamse regering heeft genomen, bijvoorbeeld bij het partijbestuur? “Dat is gebeurd, maar zonder resultaat. Ook Elia overtuigt de Vlaamse regering blijkbaar dat een bovengrondse Ventilus het juiste is.” WANNES NEUKERMANS
“Ventilus loopt net niet door Ledegem, maar ik ken de meeste burgemeesters hier ook vrij goed. Vanuit Midwest ben ik voorzitter van de werkgroep rond milieu. Ventilus is een technisch dossier en ik ben ook wat technisch opgeleid. Ik ken het verschil tussen spanning en stroom... Dat is voor sommigen niet evident (lacht). Ik ken ook het verschil tussen wisselstroom en gelijkstroom. Op vraag van de burgemeesters en over de partijgrenzen heen ben ik daarom een soort woordvoerder voor de regio.”
Betaalt jouw ziekenfonds tandkosten tot 1.200 euro terug?
Uw gemeente diende ook zelf een bezwaar in. “Dat klopt, ik heb dat zelf geschreven. Ventilus passeert binnen de 100 meter van de grens met Ledegem en daardoor konden
Hoofdzetel:
Hoogstratenplein 1 - 2800 Mechelen Tel 015 28 90 90 - www.vnz.be
Word lid van het VNZ.
12 Buitenland
16 november 2023
VERENIGD KONINKRIJK
NEDERLAND
Dreunende muziek en de duivel in de kerk
Alliance for Responsible Citizenship, afgekort tot ARC, is een nieuw internationaal netwerk dat de teloorgang van de westerse wereld een halt wil toeroepen. Volgens de organisatie hebben we als samenleving dringend nood aan een hoopgevend narratief. In het grote O2-stadion, met ruimte voor twintigduizend personen, vond op 30 oktober en 1 november het eerste congres van ARC plaats te Londen. Dat is het geesteskind van John Anderson (voormalig vicepremier van Australië), de adellijke barones Stroud (lid van het Britse Hogerhuis) en de bekende Canadese psycholoog Jordan Peterson.
Oplossingen en een bezielend verhaal De oprichters zijn van mening dat onze westerse samenleving behoefte heeft aan een nieuw verhaal. Wie er vandaag conservatieve standpunten op nahoudt, wordt al snel in het defensief gedrongen. Het wordt tijd om terug in te zetten op de eigen sterkte, aldus ARC. Hiermee wil de alliantie een tegengewicht bieden aan het progressieve, links-liberale narratief dat momenteel zo alomtegenwoordig is in de media, de politiek en de academische wereld.
Tijdens de eerste conferentie spraken tal van publieke intellectuelen die, ieder in hun vakgebied, tegen het gangbare narratief ingaan. Gaande van het voormalige Nederlandse parlementslid Ayaan Hirsi Ali, bekend voor haar islamkritiek, tot Michael Schellenberger die afrekent met het doemdenken rond het klimaat. Opvallend was dat ook heel wat geestelijken het woord namen. Dat geeft aan dat ARC niet alleen zoekt naar concrete oplossingen voor hedendaagse problemen, maar evenzeer een breder kader rond zingeving wil aanreiken. Medestanders hopen dat de Alliance for Responsible Citizenship kan uitgroeien tot een omvangrijk netwerk en aldus evolueert tot een waarlijke tegenhanger van het obscure World Economic Forum, waar toppolitici en rijke ondernemers jaarlijks de globalistische horloges gelijkzetten.
In de Rotterdamse Laurenskerk vond een hevig techno- en house-concert plaats. Een nep-Jezus danste op een balkon, terwijl vrouwen gekleed gingen als duivels. Vanuit christelijk Nederland wordt geschokt gereageerd. Anderhalve week geleden troepten fans van de band Rotterdam Terror Corps, samen in de protestantse Laurenskerk voor een concert met oorverdovende muziek. Het gebedshuis, met voor de deur het standbeeld van de filosoof en theoloog Erasmus, is in gebruik voor reguliere erediensten. Het kerkgebouw is
RTC in de Sint-Laurenskerk
LVS
Op 27 maart van dit jaar drong de 28 jaar oude Audrey Elizabeth Hale, een trans-man, gewapend de christelijke Covenant School binnen nabij Nashville in de staat Tennessee. Met drie vuurwapens was Hale erop uit zoveel mogelijk slachtoffers te maken. Drie kinderen, negen jaar oud, en drie volwassenen, overleefden het niet. Onmiddellijk gingen stemmen op voor ‘gun control’. Zowel de burgemeester van Nashville, John Cooper, als president Biden riepen diezelfde dag zelf al op voor wettelijke actie tegen wapengeweld en wapenbezit. Maar al snel raakte bekend dat de schutter een ‘trans-man’ was en dat er een ‘manifest’ was. Bijna net zo snel als deze massamoord aangegrepen werd om strengere wapenwetgeving af te dwingen, werden de media heel stil over dit voorval. De top van zender CBS besloot zelfs om het gebruik van het woord ‘transgender’ te bannen in verband met de Nashville-schutter. De woordvoerster van het Witte Huis, Karine Jean-Pierre, zelf openlijk LGBTQ , schakelde naadloos over van “gun violence” naar “transgender mensen worden aangevallen”. Het manifest zelf werd gewoon doodgezwegen. Tot vorige
week Steven Crowder, een conservatieve commentator, foto’s van drie van dat 20 pagina’s tellende manifest publiceerde, verkregen via anonieme bronnen. De woedende reacties van burgemeester Cooper en de politiecommissaris spraken boekdelen over de authenticiteit ervan.
Blasfemie en techno Dat in ontwijde kerken tegenwoordig fitnesscentra en supermarkten gehuisvest worden, daar kijken weinigen nog van op. Dat echter een blasfemisch optreden kon plaatsvinden in een godshuis dat nog steeds in gebruik is, valt veel minder goed te begrijpen. De verklaring? Al meer dan dertig jaar beheert een externe stichting de kerk en regelt zij de ‘verbredende’ activiteiten die er plaatsvinden. Eerder vonden al andere concerten plaats waarbij de nodige vragen gesteld konden worden. Een nieuw dieptepunt is nu bereikt. Er is hier sprake van een breder probleem. Zo vond eerder dit jaar in de Maria Magdalenakerk te Goes nog een techno-fuif voor holebi’s plaats. Intussen klinkt op steeds meer plekken de roep om het beheer van de gebouwen terug in eigen handen te nemen.
ZUID-AFRIKA
hoe ze hoopte een groot aantal slachtoffers te kunnen maken. Conservatieve stemmen wijzen erop hoe de Democraten en de media zo snel misbruik maken van dergelijke tragedies om hun eigen wetten en ideologie te promoten, tot bekend wordt dat slachtoffers of de dader niet passen in het gewenste narratief of ‘profiel’. Steven Crowder sprak erover hoe bijvoorbeeld niemand weet wat er gebeurde in Sutherland Springs. Daar maakte een schutter in een kerk 26 dodelijke slachtoffers, met bijkomend 22 gewonden, de grootste massamoord in Texas ooit. Hij werd echter gestopt door een NRA-instructeur, gewapend met een AR-15…
WIM VANRAES
Antiblanke haat Die foto's tonen pagina’s van een notitieboekje en geven de indruk een soort dagboek te zijn, in de loop van enkele weken opgesteld. “Kill those kids!”, begon Hale op 3 februari. “Ik wil al jullie kleine ‘crackers’ (een scheldwoord voor ‘blanken’) vermoorden!!! Bende kleine ‘faggots’, met jullie ‘white privileges’. F*** you faggots.” Hales laatste tekst was op de dag van de massamoord en begon in grote letters: “DEATH DAY”. Hale schreef bovendien
Rotterdamse gemeenteraad en besliste de jonge en in christelijk Nederland bekende organist André Nieuwkoop om zijn samenwerking met de Laurenskerk stop te zetten.
LVS
VERENIGDE STATEN
Manifest van transgender Nashville-schutter gelekt
zowat het enige middeleeuwse bouwwerk in de havenstad dat de bombardementen van de Tweede Wereldoorlog wist te overleven. Tal van christenen reageerden onthutst op de recente gebeurtenissen. Zo riep de Hervormde Kerk op tot gebed, stelde de ChristenUnie aangaande het onterende concert vragen in de
© YOUTUBE
Conservatief verzet tegen World Economic Forum
Audrey Hale op bewakingsbeelden van de Covenant School
Neutraliteit met een reukje? De beslissing van de Zuid-Afrikaanse regering om al haar diplomaten voor ‘overleg’ uit Israël terug te roepen, heeft in het parlement heel wat deining veroorzaakt. Eens te meer werd de neutraliteit omtrent Gaza, waarop Pretoria zich beroept, in twijfel getrokken. Zuid-Afrika en Hamas De herrie begon enige weken geleden toen bekend raakte dat ’s lands buitenlandminister, Naledi Pandor, een telefoongesprek had met Ismail Hanyeh, hoofd van de politieke vleugel van Hamas. Volgens de minister werd daarbij enkel gesproken over mogelijke humanitaire hulp voor de Gazastrook. Ook zouden volgens waarnemers de politieke en militaire tak van Hamas niet steeds dezelfde belangen hebben en werd de eerste mogelijk zelfs niet tevoren ingelicht over de bloedige aanval op Israël op 7 oktober. Bij dat alles zou Pretoria enkel een bemiddelende rol willen spelen. Maar president Ramaphosa noemde op een belangrijke vergadering van de regeringspartij de gebeurtenissen in Gaza “haast een volkerenmoord” en verklaarde zich solidair met de Palestij-
nen die strijden “tegen een onderdrukkende regering die hun grond bezet”, terwijl Pandor op een vakbondsbijeenkomst Gaza bestempelde als de “grootste openluchtgevangenis ter wereld”. In elk geval werd opgeroepen tot een onmiddellijk staakt-het-vuren en verkondigde Zuid-Afrika nogmaals zijn steun aan de tweestatenoplossing.
Tegengestelde visies Alleszins lokte de beslissing om het Zuid-Afrikaanse diplomatieke personeel uit Tel Aviv terug te roepen in het parlement een hevig debat uit. Waarbij verwijzingen naar de apartheid niet ontbraken. Terwijl de ultralinkse Economische Vrijheidsvechters (EFF) een volledige verbreking van de economische en politieke banden met Israël eisten en er ook in ANC-kringen oproepen waren om de Israëlische ambassadeur het land uit te wijzen, verklaarde het conservatieve Vrijheidsfront Plus dat Zuid-Afrika meer en meer van het Westen vervreemdde en dat dit het land duizenden jobs ging kosten. Reeds in 2018 had Pretoria zijn ambassadeur in Israël teruggeroepen en werd de ambassade tot een lagere status teruggebracht. Van zijn kant meende politicoloog Theo Venter (Unisa-universiteit) dat het land dezelfde fout maakt als rond Oekraïne. Feit is dat ondanks alle schijn van neutraliteit de sympathieën van het ANC duidelijk bij Hamas liggen. Zei Nelson Mandela niet ooit dat Zuid-Afrika’s vrijheidsstrijd niet af is tot Palestina vrij is?
JAN VAN AERSCHOT
Buitenland 13
16 november 2023
DIPLOMATIEKE VALIES
Botsen de Verenigde Staten op de grenzen van hun slagkracht? De voorbije twee jaar lag de Amerikaanse focus op Oekraïne, zonder China uit het oog te verliezen, zij het op een andere manier. Maar de oorlog in Gaza heeft dat prioriteitenlijstje helemaal door elkaar gehaald. Opeens is er weer het Midden-Oosten, een regio waar het diplomatieke gewicht van Washington minder is gebleken dan voorheen. Tegelijkertijd stagneert het conflict in Oekraïne en kent de arrogante profilering van China de voorbije weken weer een fase van hoogconjunctuur. Plots wordt pijnlijk duidelijk wat bedoeld wordt met de politiek als ‘kunst van het haalbare’. En plots prijkte het Midden-Oosten weer bovenaan de Amerikaanse agenda. “Gaza zoog plots alle lucht uit de ruimte”, liet een VS-diplomaat ‘off the record’ optekenen. Begrijp: het dwong Washington plots heel wat energie in de regio te stoppen, wat ten koste gaat van andere gebieden en conflicten. In Taipei en zeker Kiev ziet men het met lede ogen aan - we komen er straks op terug. De lijn van president Biden leek aanvankelijk kaarsrecht te zijn, maar begon al snel te krommen. Onomwonden verklaarde hij dat de VS achter Israël stond, extra wapens vertrokken die richting uit en in de VN-veiligheidsraad werd de Joodse staat ook diplomatiek afgeschermd. Wat later bleek die steun wat voorwaardelijker en begon hij de humanitaire snaar te bespelen, alleen was de geest uit de fles. In een interview met Foreign Policy legt academica Emma Ashford de vinger op de wonde. “Wat denkt u wat landen in het Zuiden zien in de Ameri-
kaanse steun voor Israël?”, vraagt ze zich af. “Ze zien hypocrisie.” En dat vertaalt zich in een geloofwaardigheidsprobleem van de Amerikanen bij de Arabische staten in de regio. De ontevredenheid rond de gevolgde lijn binnen het ministerie van Buitenlandse Zaken vertaalde zich ondertussen al in enkele kritische nota’s ten aanzien van het Witte Huis; een duidelijk illustratie van hoe beroepsdiplomaten over de lijn van Biden oordelen.
Arabisch-Perzische toenadering De voorbije weken is gebleken dat het Amerikaanse diplomatieke gewicht in het Midden-Oosten niet meer is wat het ooit was. Kosten noch moeite werden nochtans gespaard. Buitenlandminister Blinken liep de ene deur na de andere plat, net zoals Biden zelf naar het gebied reisde. Het leverde slechts een mager beestje op in de vorm van enkele Israëlische concessies.
De voorbije jaren werd aangestuurd op een toenadering van de Saoedi’s tot Israël, parallel met het verhinderen van toenadering van Riyad en Peking. Van deze broze evenwichtsoefening is de voorbije weken niet veel overgebleven. Sterker, de omstandigheden brachten Saoedi-Arabië, Egypte en Iran dichter bij elkaar. In die zin dat de gesprekken tussen de Saoedische kroonprins en de Egyptische en Iraanse presidenten in menig opzicht boeiender genoemd kunnen worden dan de diplomatieke inspanningen van Biden, Blinken en co.
Meerfrontenoorlog De topprioriteit voor Washington is dat het conflict niet escaleert tot op regionale schaal. In academische kringen leeft ter zake een zeker optimisme. Noch Hezbollah, Iran, Rusland of Turkije lijken zich nauwer met de zaak te willen inlaten, wat de kans vergroot dat het niet helemaal uit
de hand loopt. Maar zelfs dan zal wat er zich vandaag afspeelt, vergaande gevolgen hebben op heel wat andere plekken in de wereld. Met de blik op Gaza gericht, verslapt de Amerikaanse aandacht voor Azië, wat geen goed nieuws is voor bondgenoten als Japan of de Filipijnen, en zeker Taiwan. Er is ook nog steeds Oekraïne, wat de voorbije twee jaar een Amerikaanse prioriteit was. “Wat zich nu in Gaza afspeelt, is voor Oekraïne een regelrechte ramp”, analyseerde Harvard-professor Stephen Walt onlangs nog. Nog niet zo lang geleden ging Washington in Zuid-Korea en Israël munitie halen om de Oekraïners te bevoorraden. Vandaag is Tel Aviv zelf vragende partij. Ondertussen lijkt het conflict in Oekraïne in een patstelling te zijn beland. De misschien wat te optimistische verwachtingen van het zomeroffensief bleven uit. Meer en meer is het tot een uitputtingsslag rond demarcatielijnen verworden, een situatie waarin het belang van de artillerie belangrijker wordt, wat mogelijk in het Russische voordeel speelt. De meeste legers zouden met dergelijke zware verliezen al lang de handdoek in de ring gegooid hebben, maar niet Moskou, ook al zou het aantal slachtoffers inmiddels rond de 150.000 schommelen. Een escalatie in het Midden-Oosten in combinatie met moeilijkheden voor het Oekraïense vraagstuk is allesbehalve een evidente combinatie voor Washington. Voeg daar nog een assertief/ agressief Peking bij en het hek is van de dam. Of een ‘Nakba’, zo u verkiest. GDD
DUITSLAND
RN breekt definitief met het antisemitisme Zondag vond in Parijs een betoging plaats tegen het oplaaiende antisemitisme. Ook het Rassemblement National van Marine Le Pen stapte mee. Daarmee laat de rechts-radicale partij het verleden van het Front National achter zich, dat een patent had op antisemitische uitspraken van oprichter Jean-Marie Le Pen. De betoging was een initiatief van Gaël Braun-Pivet en Gérard Larcher, respectievelijk voorzitters van de Assemblée Nationale en van de Senaat. Het is een antwoord op het groeiende antisemitisme in Frankrijk door het conflict in het Midden-Oosten. In pro-Palestijnse betogingen werden niet enkel slogans geroepen tegen de staat in Israël, maar was het primaire antisemitisme (“Dood aan de joden!”) nooit ver weg. Op sommige woningen in Parijs werden davidsterren geverfd.
Opvallende evolutie De politieke sfeer is in Frankrijk ook gespannen omdat de extreemlinkse La France insoumise (LFI) van Jean-Luc Mélenchon weigerachtig staat om Hamas, dat op 7 oktober een moorddadige aanval uitvoerde op Israël, als terroristisch te bestempelen. Het leidde tot een
opvallende evolutie in het politieke debat. Er leek een soort van cordon sanitaire te ontstaan rond LFI, terwijl het Rassemblement National (RN) van Marine Le Pen aan respectabiliteit won. Le Pen verdedigt Israël en veroordeelt de bedreigingen aan het adres van de joden in Frankrijk.
Geschiedenis van antisemitisme Dat lijkt logisch, maar het is niet zo evident. Tenslotte is het RN nog altijd de erfgenaam van het Front National (FN), goed 50 jaar geleden opgericht door haar vader Jean-Marie Le Pen. En van het FN kan men moeilijk zeggen dat de partij positief stond tegenover de joden. In de beginperiode telde de partij ex-collaborateurs en oud-oostfronters. Zij hadden heimwee naar het Vichy-collaboratieregime. Het is pas in de jaren 1980 dat het FN, onder druk van kopstuk Jean-Pierre Stirbois, die antisemitische elementen op een zijspoor zette. Maar daarmee was er nog geen bladzijde omgedraaid. Voorzitter Jean-Marie Le Pen bouwde een reputatie op via antisemitische uitspraken. De bekendste is die uit 1987, toen hij de gaskamers als “een detail in de geschiedenis” catalogeerde. Een jaar later noemde hij minister Michel Durafour, een fervent tegenstander van het FN, “Monsieur Durafour Crématoire” (een verwijzing naar de ovens in de vernietigingskampen). Het is pas het voorbije decennium dat de partij onder impuls van Jean-Maries dochter Marine gebroken heeft met het antisemitisme. Kopstuk Louis Aliot trok in 2011 naar Israël; dat was een belangrijk signaal. De deelname aan de betoging van vorige zondag is het sluitstuk van die evolutie. Het RN ziet zich als verdediger van de Fransen, ook de joden, tegen het oprukkende islamisme.
Erfgenamen van het Vichy-regime Maar de zaken blijven gevoelig liggen. Toen partijvoorzitter Jordan Bardella recent op de radio verklaarde dat Jean-Marie Le Pen geen antisemiet is, kreeg hij veel kritiek. Yonathan Arfi, de voorzitter van het Conseil Représentatif des Institutions Juives de France, dat de Franse joden vertegenwoordigt, wilde niet dat het RN aan de betoging zou deelnemen. Ook de Franse regering wil het Marine Le Pen en co niet te gemakkelijk maken, want ze verweet het RN de erfgenamen te zijn van het Vichy-regime. Wat trouwens ook kritiek opleverde van president Emmanuel Macron die het had over “een betoog van de jaren 1990 dat nu niet meer werkt”. Feit is dat het Rassemblement National inderdaad een fundamentele mutatie heeft ondergaan en dat het aanslaat, en vooral bij de jongere generaties. Een socialistische burgemeester van een grote stad zei recent: “Mijn dochter van 20 jaar weet niet wie Jean-Marie Le Pen is. Ze weet zelfs amper wie Marine Le Pen van het RN is. Maar ze kent wel de 28-jarige partijvoorzitter Jordan Bardella en zijn TikTok-filmpjes.” SALAN
Duitsland beperkt onderzoek naar veiligheidsrisico bij asielzoekers Opnieuw een donderslag bij heldere hemel in Duitsland: terroristen, criminelen en asielbedriegers kunnen hun geluk allicht niet op. De Duitse Bondsregering wil veiligheidschecks bij asielzoekers drastisch beperken om zo de asielprocedures sneller te laten gaan. De Duitse links-liberale regering wil tevens het aantal uitzettingen beperken, aldus de minister van Binnenlandse Zaken, Nancy Faeser (SPD). © PHOTONEWS
FRANKRIJK
Nancy Faeser
Minister Faeser draagt het Bondsagentschap voor Migratie en Vluchtelingen (BAMF) op de veiligheidsonderzoeken drastisch te beperken. Concreet zal men minder paspoorten en officiële documenten onderzoeken, wordt het doorzoeken van informatie op gsm’s van migranten stopgezet en zal men minder materiaal bijeenzoeken uit allerlei beschikbare EU-databanken. Ook het opleidingsniveau en het dialect, die bij asielzoekers van Arabische herkomst soms aanwijzingen gaven over de ware herkomst van de asielzoekers, zullen niet meer worden onderzocht. En uitzettingen van die asielzoekers die hun eerste asielaanvraag in Griekenland hadden ingediend, zullen niet meer worden voltrokken. Ook de analyse van de reisbewegingen van asielzoekers, waardoor men
soms mensensmokkelaars op het spoor kwam, zal voortaan achterwege blijven.
300.000 asielaanvragen Tegenover de Duitse krant Bild bevestigde minister Nancy Faeser haar maatregelen: “Het BAMF neemt dus in overleg met het ministerie van Binnenlandse Zaken maatregelen om sneller asielprocedures af te werken.” Toch zegt ze te willen inzetten op een grotere veiligheid (hoe ze dat wenst te doen, werd door haar niet vermeld). Dit jaar zullen naar verwachting meer dan 300.000 asielaanvragen worden ingediend in Duitsland. Dweilen met de kraan open bij onze oosterburen.
PIET VAN NIEUWVLIET
14 Interview
16 november 2023
“Zelfs de ‘beroemdste Belg’, pater Damiaan, geraakte niet in de Vlaamse Canon! Nochtans maakt christelijke missionering deel uit van ons Vlaams erfgoed” SERGE DESOUTER - WITTE PATER Zopas verscheen bij uitgeverij Polemos het jongste boek van Serge Desouter, namelijk ‘Tussen Missie en Passie’. Serge Desouter is Witte Pater en zijn missies als missionaris brachten hem in Congo, Kenia, Rwanda, Madagaskar, Cambodja, India en nog een pak andere landen. Zijn belevenissen bundelde hij in een lijvig, maar vlot lezend boek.
W
aarom heeft u dit boek geschreven?
“Sinds geruime tijd ben ik ontgoocheld over de huidige samenleving. Ik zie vooral een millennia oude christelijke cultuur wegdeemsteren, om het zacht uit te drukken. Samen met de realisaties in Congo en in de vroegere mandaatgebieden ‘Ruanda-Urundi’, kwam daarmee ook de Vlaamse missionering onder druk te staan. Natuurlijk dat kolonialisme passé is, maar als ik zie wat vooral de Katholieke Kerk in onze vroegere gebieden vandaag voor de bevolking betekent, dan vind ik dat dit toch wel wat meer onder de aandacht mag komen. Die Kerk is in Afrika springlevend en ze geniet er het vertrouwen van de bevolking. Alle uitgebreide structuren die missionarissen achterlieten, werden bij de onafhankelijkheid van het land zonder pingelen aan de lokale kerk afgestaan. Dat stevig kerkelijk patrimonium geeft haar nu een grote kracht en inspiratie. Mensen die ietwat van Afrika en in het bijzonder van Congo afweten, zijn het daarover grondig eens. Maar de huidige generatie heeft blijkbaar veel minder kennis en interesse in een regio waar wij eens zo nadrukkelijk mee verbonden zijn geweest. Ik vond dat er wel wat meer aandacht aan besteed mocht worden.”
U vindt dat er vandaag de dag eerder meewarig naar het werk van de missionarissen gekeken wordt? “Ik ben in 1960 ‘ingetreden’ - zoals men dat toen noemde - bij de Missionarissen van Afrika, beter bekend onder de naam ‘Witte Paters’. Ik zou missionaris worden. Er waren op dat ogenblik wereldwijd nog meer dan 21.000 landgenoten als missionaris in de wereld werkzaam. Twintig jaar later, in 1981, waren dat er nog 4.511 en bij de eeuwwisseling nog de helft daarvan. Nu zijn ze (telling 2021) nog met 425, vooral Vlamingen, over de wereld verspreid. Dat ik tot hen behoor, vervult me met trots. Trots, niet op mezelf, maar om bij mijn vele voorgangers te horen, die inderdaad ‘het beste van zichzelf’ hebben gegeven of dat toch betracht hebben. En wat hun engagement in Afrika betreft, het was het beste wat de Afrikanen en de missionarissen zelf kon overkomen.”
Missionaris zijn betekent vooral bezeten zijn van een zekere profetische onrust “In 1960 stond ‘zieltjes-bekeren’ trouwens al lang niet meer op de agenda. Ook niet het ‘Groot Gelijk’. Het draaide wél om zorg over de mens en deze wereld, die zijn oorsprong vond in het verlengde van het Ongrijpbare. Het maakte ons bewust van een ‘zending’ in de zin van het aanbieden van een Blijde Boodschap, zoals Jezus dat voor ogen had. Maar vandaag zijn de missionarissen - die in Afrika nog steeds dankbaar bejegend worden - hier te lande in de verdrukking geraakt. Zelfs de ‘beroemdste Belg’ pater Da-
Waarom steunen vrijmetselaars een regime in Rwanda dat vernietiging brengt en terreur zaait in de regio? miaan, geraakte niet in de Vlaamse Canon! Nochtans maakt christelijke missionering deel uit van ons Vlaams erfgoed.”
U hebt uw leven grotendeels in Afrika doorgebracht. Welke impact heeft dat op u gehad? “Ik ben mezelf in Afrika tegengekomen! Jawel (lacht). Afrikanen hebben me leren omgaan met gebeurtenissen in het leven. Ik mocht levenskracht bij hen ervaren, van gastvrijheid genieten, goede en kwade gebeurtenissen leren plaatsen, met rampspoed omgaan, gelegenheden relativeren. Ik zag er ook hoe een bevolking straffeloos kan uitgebuit worden, hoe geweld er op bepaalde momenten de bovenhand krijgt en de gelatenheid waaronder mensen zich schuilhouden. Ook hun zalvende humor als het wat tegenzit en… ik heb hen ook ervaren als feestneuzen. Het was leren omgaan met het leven ‘in goede en kwade dagen’. Het bladeren in het open boek van het leven en het mensdom, net zoals de Bijbel dat vertelt, want daar staan ook tegelijkertijd mooie én hemeltergende zaken in. Heel wat anders dan het alom opgestoken wijsvingertje van de deuggemeente van vandaag!”
U schrijft dat u als missionaris door het leven bent getrokken. Wat betekent dat voor u? “Missionaris zijn betekent vooral bezeten zijn van een zekere profetische onrust. Zich bekommeren om fundamentele houdingen in de samenleving. Opkomen voor hen die geen stem in het kapittel hebben. Vooral de genocide in Rwanda - waar ik achttien jaar leefde - heeft me diep beïnvloed. Ik ben met knikkende knieën in een Internationaal Tribunaal (ICTR) de verguisde slachtoffers gaan verdedigen. De valsheid van een brutaal regime aan de kaak gaan stellen, erover publiceren. Ik gruwel van wat vooral de mensen in Noordoost-Congo vandaag nog moeten ondergaan. En ondertussen discussieert hier een Kamercommissie over Leopold II en een standbeeld voor Lumumba, terwijl Oost-Congo gebukt gaat onder terrorisme en tien miljoen doden in enkele decennia mocht tellen.” “Ik heb me zorgen gemaakt en publiceerde over een oververhitte islam, want ik heb in Afrika vredelievend met moslims samengeleefd. Ik zie ondertussen fanatici nu wereldwijd die religie kapen en ik moet toekijken hoe hard christenen het vandaag te verduren krijgen. Het christendom is sindsdien de meest vervolgde religie. In geen enkel moslimland worden christenen gerespecteerd! Ook dat staat in het vizier van de missionarissen.”
Serge Desouter op bezoek bij enkele gedetineerden in de gevangenis van Miarinarivo in Madagaskar
“Ik was ergens ook een verzamelaar van wonderen, buitengewone gebeurtenissen en niet-alledaagse bedoeningen die om me heen plaatsvonden. Ik heb getracht met anderen die betoveringen te delen, wat zelden lukte. Ik heb maar later herkend dat het God was die incognito in mijn buurt wandelde. Maar dat kan ik natuurlijk niet hardmaken. ‘Gods hand rustte op mijn schouder’, zoals de psalmist zingt. Bij mij was het Gods linkerhand…!”
En ik zeg dat niet zomaar, crede experto! Ik stel hiermee een vraag aan de wereldwijd vertakte logebroeders en -zusters: ‘Stoort de belabberde staat en de schrijnende armoede van de bevolking in vele Afrikaanse landen jullie dan niet? Uw Afrikaanse medebroeders hadden er sinds vele decennia toch de macht in handen?’ En ook: ‘Waarom steunen vrijmetselaars een regime in Rwanda dat vernietiging brengt en terreur zaait in de regio?’”
U stelt zich nogal wat vragen bij de Afrikaanse vrijmetselarij in uw boek. Kan u dat wat nader verklaren?
Hoe zou u de missionering zoals wij ze in Vlaanderen gekend hebben, omschrijven?
“Ja, zeker! Het gaat me dan niet zozeer om haar lichtschuwende ‘ateliers’ zelf, maar wel over haar machtsmisbruik op het Afrikaanse continent. Ik som in mijn boek de Afrikaanse presidenten op die ze als ‘faiseurs de rois’ in hun netwerken hebben gekregen en die ze blijven beschermen. Maar ook architecten, professoren, bankiers, verzekeraars, zakenlui, advocaten en geneesheren, magistraten en militairen, kabinetsleden, politici, journalisten en ambtenaren… ze zijn allemaal heel goed present in de maçonnieke machtscentra en in hun ondergrondse rituelen. Je moet obligaat langs hen passeren als je daar iets in de samenleving wil bereiken.
“De Vlaamse missionering heeft een belangrijke rol gespeeld, niet alleen in Afrika, maar ook hier. Ze heeft mensen van andere continenten een gezicht gegeven. Ze werd geschraagd door een hele maatschappij. Zelfs met ‘lichtbeelden’, missiebusjes en zilverpapier…! O tempora, o mores! Ook de vrouwelijke missionaris die als vrouw in Vlaanderen nauwelijks kon deelnemen aan het openbaar leven, vervulde in Afrika een eersterolspositie. Ze stampte er ziekenhuizen, dispensaria, scholen en ateliers uit de grond en gaf de gedachten van een vrouwenemancipatie door die heel wat Afrikaanse en Vlaamse jongeren aantrokken en inspireerden. Men hoort er niets of niet veel meer over. Zou het kunnen zijn omdat dit een van de weinige solide, volksgerichte en volksvriendelijke institutionele succesverhalen is in het huidige Congo, in tegenstelling tot de andere instellingen? De stem van die Vlaamse missionaire wereld is er nu niet meer.
De huidige generatie heeft blijkbaar veel minder interesse in een regio waarmee wij eens zo nadrukkelijk verbonden zijn geweest
Serge Desouter, ‘Tussen Missie en Passie’, uitgeverij Polemos, 2023, 330 p., 28 euro, ISBN 978 949 3005 25 9. Te bestellen via www.polemos.be of via de boekhandel.
De eens zo dynamische zendelingen ontmoet men nu in verpleeg- en zorghuizen. Maar niet het ten einde neigen van een periode is belangrijk, wel de wijze waarop dat geschiedt. Als ‘een der laatste Mohikanen’ wilde ik met mijn boek enkele aanwijzingen geven.”
Vlaming in de VS 15
16 november 2023
In deze rubriek maken we kennis met Wim Vanraes (°1980). Hij zal ons wekelijks onder meer vertellen over hoe hij het leven als Vlaming in de VS ervaart, wat hij als familieman met vrouw en vier kinderen allemaal meemaakt in het dagelijkse leven en wat zijn band nog is met Vlaanderen.
HET LEVEN ALS VLAMING IN DE VS
De bepalende invloed van de puriteinse houding De algemene cultuur hier in de VS is volkomen protestants. Wij zijn niet gewoon om vanuit die lens naar cultuur en de samenleving te kijken, maar het is heel relevant. Waarom zijn Nederlanders zoveel meer gericht op handel? Een calvinistische kijk op welvaart ligt daar aan de basis, al bepaalt dat zeker niet alles.
Vluchten voor religieus geweld Hoe dat komt? Een protestantse geschiedenis, waar de oorspronkelijke immigranten hier uitdrukkelijk vluchtten voor religieus geweld tijdens de 16de en vooral de 17de eeuw, zoals de Tachtigjarige Oorlog (jawel, de strijd waarin de geuzen een rol speelden). Als je aandachtiger kijkt, is religie echter het schaamlapje dat gebruikt - ‘misbruikt’ is in feite een beter woord werd als excuus om zonder wroeging aan naakte machtspolitiek en verovering te doen. Vele edelen en leiders veranderden gemakkelijk van geloof, naargelang het uitkwam en naargelang het geloof van hun nieuwe vijand. Maar voor de ‘gewone’ man, katholiek of protestant, was de druk op hun religieuze overtuiging wel degelijk echt, waarbij de onderdrukking niet zonder meer van katholieke landen kwam, maar veel meer genuanceerd was. Vraag dat maar aan de mensen die onder meer Johannes Calvijn op de brandstapel zetten. De Nieuwe Wereld, en vooral dan de gebie-
den onder controle van de Britten, werd een thuishaven voor kleine groepen die uit Europa weggevlucht waren - letterlijk - om hun leven te redden. Heel bekend onder hen zijn de voorouders van de huidige amish en mennonieten. Dat zijn anabaptisten, die door zowel katholieken als medeprotestanten hevig bestreden werden. Zij komen uit Duitsland, Zwitserland en de Nederlanden. Een van de belangrijkste groepen in de VS is bekend als de ‘Pennsylvania Dutch’, waarbij ‘Dutch’ hier komt van ‘Duits’ of ‘Diets’ en in hun eigen dialect ‘Deitsch’. De ‘pelgrims’ zijn dan weer bekend als behorende tot de eerste immigranten die zich in Plymouth vestigden na
Zwart-witdenken Een staat zoals Maryland - Maria-land, ter ere van Onze-Lieve-Vrouw - trok dan ook vooral katholieken aan. Zij werden echter met achterdocht bekeken en behandeld. Vandaag is antikatholieke discriminatie bovendien nog steeds algemeen aanvaard. Dat uitte zich de voorbije jaren in de ondervraging van katholieke kandidaten voor topposities bij de overheid, waar hun katholieke geloof werd aanzien als een negatief punt, of de manier waarop de ‘Little Sisters of the Poor’ werden behandeld en vervolgd wegens hun overtuiging.
Vele edelen en leiders veranderden gemakkelijk van geloof, naargelang het uitkwam en naargelang het geloof van hun nieuwe vijand
© WIKIPEDIA
Ik merk het meer en meer. Wel, laat me dat anders formuleren: ik begrijp meer en meer waar bepaalde verschillen en eigenaardigheden in het Amerikaanse denken vandaan komen. Je hoorde me al verschillende keren spreken over Amerika als land van uitersten. Men denkt hier heel zwart-wit. Men is voor iets of tegen iets. Bij mijn eigen kinderen is dat echter niet het geval, of toch veel minder. Zij krijgen dan ook een katholieke opleiding, met Vlaamse inbreng. Ook bij mijn katholieke Amerikaanse vrienden is die houding veel minder uitgesproken. Niet helemaal weg, maar merkbaar minder.
hun oversteek in het schip ‘de Mayflower’. Dat zijn Engelse puriteinen die uit Engeland gevlucht waren en zich eerst in het meer tolerante Nederland gevestigd hadden (in Leiden). Maar ook die tolerantie was niet zoals gedacht en de pelgrims reisden naar New England. Daar vormden zij de kern van wat zich later ontwikkelde tot de Verenigde Staten.
Johannes Calvijn
De meer militant puriteinse houding is heel bepalend geweest voor de Amerikaanse cultuur. De poging om de productie en verkoop van alcoholische dranken te verbieden tijdens het zogenaamde ‘Prohibition’-tijdperk, vormt daar een heel goed voorbeeld van. Zuiver puriteins en invloedrijk genoeg om een dergelijke wet gestemd te krijgen. Dat zwart-witdenken is ook een puriteins-protestants gegeven. Het komt vanuit het nominalisme, binnengebracht via Maarten Luther. Die filosofie verwerpt universele categorieën en in een vereenvoudigde vorm leidde dat tot de basis voor het verwerpen van alle vor-
men van collectieve identiteit, en zo tot een ver doorgedreven individualisme. Het is, ironisch genoeg, via dat individualisme dat het nominalisme zorgde voor dat zwart-witdenken. Zonder collectieve identiteit en autoriteit is er enkel ik tegenover jou (de andere). Waarbij alle vormen van ‘jou’ en ‘de andere’ op één hoop gegooid worden, want tegengesteld aan de visie van het ‘ik’, dat nu de basis vormt voor alle kennisgaring en begrip.
My Flemish Wedding Dat is een ingewikkelde manier om proberen uit te leggen waarom Amerikanen denken zoals ze doen. Allemaal gestoeld op een lange geschiedenis, waarin ook de Lage Landen een belangrijke rol speelden. Mijn vrouw lacht dikwijls wanneer ik dergelijke zaken en historische banden met de Lage Landen en Vlaanderen bespreek aan tafel, en ik mijn zoons uitdaag tot gesprek en reflectie daarover. “Alles is Vlaams”, lacht ze, rechtstreeks verwijzend naar de film ‘My Big Fat Greek Wedding’. Daarin worstelt de vader van de hoofdrolspeelster, van Griekse afkomst, met zijn verhuis van Griekenland naar de VS. Hij stelt dat hij van alle woorden de Griekse wortels kan aantonen, om zo zijn identiteit vorm te geven en te beschermen. Wat kan ik daarop zeggen? Ik lach gewoon terug en wijs erop dat ze zelf alle Amerikaanse mannen heeft verworpen om voor een Vlaamse man te kiezen. Groot gelijk had ze! En heeft ze! WIM VANRAES
BOEK
Ontluikend christendom
Cultuurgeschiedenis van een nieuwe religie in de Griekse-Romeinse wereld Toen keizer Constantijn de christelijke fase van het Romeinse Rijk inluidde, had die godsdienst al een ganse ontstaansgeschiedenis achter de rug. Het christendom had eeuwen van vervolgingen overleefd en was tot diep in de Romeinse samenleving doorgedrongen. De complexiteit en diepzinnigheid van dat geloof heeft zich niet zo kant en klaar geopenbaard als de stenen tafelen aan Mozes of de Koran aan Mohammed. Vele invloeden uit de klassieke oudheid hebben zich vermengd tot een nieuwe stroming die de volgende eeuwen enkel maar zou uitdijen. Dr. Daniël de Waele kwam niet onbeslagen op het ijs toen hij de eerste regels van dit boek neerschreef. Als leraar protestantse godsdienst en docent Nieuwe Testament in Brussel kent de christelijke godsdienst voor hem nog weinig geheimen. De gestructureerde opbouw en heldere uitleg verraden zijn academische achtergrond. Nochtans betreft het niet bepaald een eenvoudig onderwerp. Het boek start met een blik in het dagelijkse leven tijdens de eerste eeuwen na Christus. Hoe was het gezin georganiseerd? Hoe stonden Romeinen, joden en christenen tegenover slavernij? Hoe gingen ze om met dood en begrafenis? Kortom, welke culturele en religieuze gewoonten hield ieder volk erop na om het leven draaglijk te maken, en vooral, zin te geven?
Los van het jodendom Christus werd geboren en opgevoed in een joodse samenleving. In de Bijbel leren we verscheidene religieuze groeperingen kennen, maar zelden of nooit wordt verklaard
welke principes die aanhangen en waar hun verschillen liggen. Na het lezen van dit boek kan u probleemloos uitleggen hoe farizeeën, Essenen en Samaritanen de joodse wetten interpreteren. Ook de typische mystiek, de rol van de Messias en de verschillende joodse feesten passeren de revue. Wat is de functie van de tempel en waarin verschilt die van de synagoge? De auteur is uw gids in die zoektocht. Het boek staat eveneens stil bij het scharnierpunt waarop de volgers van Christus zich loskoppelen van het judaïsme. Het christendom ontwikkelt zich universeler en raakt ook meer ingebed in de antieke filosofie. De bekendste daarvan is de kerkvader Augustinus, die de leer van de Griekse denker Plato met het christendom overbrugde. Bijzonder lezenswaardig is het overzicht dat de docent theologie geeft van de verscheidene scholen die invloed hebben uitgeoefend op het jonge christendom: de cynici, de stoïcijnen, de epicuristen. Ook oosterse gnostici wilden met hun tweestrijd tussen het goede van de ziel versus het kwade van het lichaam het christendom beïnvloeden. Ze verloren
dat pleit, maar het leeft wel voort in bijvoorbeeld de vrijmetselarij.
Heidense invloeden Lang voerde het prille christendom een op het eerste gezicht ongelijke strijd met het machtige Romeinse Rijk. Dat laatste was op zich tolerant tegenover uitheemse godsdiensten, op voorwaarde dat ze het keizerlijke gezag aanvaardden. Ondanks Jezus zijn sussende woorden “Geef wat van des keizers is aan de keizer, en geef aan God wat God toebehoort”, was Rome niet gerustgesteld. In het boek ‘De uitvinding van het individu’ legt Larry Siedentop (de recensie van dit boek volgt over enkele weken, red.) uit waarom. De wervende boodschap die de bestaande machtsstructuren van familie en staat overhoopgooide, bleek te sterk om nog te stoppen. Terecht merkt De Waele op: “De strijd tegen het heidendom betekende nochtans niet dat het ook echt verdween, vaak kregen heidense gebruiken een christelijke vorm.” Hij doelt daarbij op de Grieks-Romeinse ge-
bruiken, maar in West-Europa zal dat later eveneens gelden voor de Germaanse traditie.
PIETER VANDERMOERE
Daniël de Waele, ‘Ontluikend christendom Cultuurgeschiedenis van een nieuwe religie in de Griekse-Romeinse wereld’, 2021, Kokboekencentrum. 480 p., 29,99 euro. ISBN 9789043536615
16 Cultuur
16 november 2023
FILM
Van tijd tot tijd een slechte film kijken biedt inzicht in en appreciatie voor de betere werken. Volgens die logica, en enkel die, heeft het familiedrama in de psychologische thriller ‘Locked In’ dan ook veel te bieden. Ik gun betere scripts aan de Nederlandse actrice Famke Janssen (59), een internationale ster sinds ze als ‘Bondgirl’ verscheen in ‘GoldenEye’ (1995). Op het Engelse platteland werd de voormalige filmster Katherine (Famke Janssen) enkele weken terug in onopgehelderde omstandigheden aangereden door een wagen. Hoewel ze haar (niet-verwonde) oog opent, heeft het medische personeel raden naar
haar werkelijke bewustzijnsniveau. Verpleegster Mackenzie (Anna Friel) probeert tijdens het herstelproces haar patiënte beter te leren kennen bij monde van stiefdochter/schoondochter Lina (Rose Williams, een jonge verschijning die doet denken aan Emilia Clarke). Katherine adopteerde het meisje als kind en Lina huwde later met stiefzoon Jamie (Finn Cole). Die laatste is als enige erfgenaam van zijn welgestelde vader, de eigenaar van het statige landhuis waarin ze allen verblijven.
waardoor men anders begrip voor haar situatie zou kunnen opbrengen. Een jonge vrouw, hunkerend naar aandacht en appreciatie, kan immers op begrip rekenen van een betrokken publiek. Hun romantische betrekkingen volgen louter uit plot, dan wel volmaakte personages. Ik heb geen specifieke klachten over het acteerwerk, maar zelfs een begenadigd uitvoerder kan het knoeiwerk van een baggerscenario niet verhelpen.
Famke Janssen is dan wel het postergezicht, Lina is in feite het centrale personage in het gebeuren
Dat algehele falen registreert echter niet bij de regisseur. De vele nachtscènes, gevuld met mistige landschappen en dreigende regenstormen, pogen wanhopig om de kijker te overtuigen dat het hier om een serieuze kwestie gaat. Met de ene dramatische twist na de andere, vaak in slow motion met melancholische strijkersmuziek, opent regisseur
Door zijn zwakke gezondheid, doet Lina bovendien permanent dienst al verzorger en schietschijf van haar gefrustreerde, bedlegerige echtgenoot. De onzekerheid over de bestemming van al die materiële rijkdom brengt verder een snijdende spanning tussen de dames met zich mee, die langzaam escaleert in een cocktail van jaloezie, wantrouwen en hebzucht.
Serieuze kwestie, geloof mij
Ik heb geen specifieke klachten over het acteerwerk, maar zelfs een begenadigd uitvoerder kan het knoeiwerk van een baggerscenario niet verhelpen Nour Wazzi alle registers om een rakende vertelling af te leveren. Het probleem: ik gaf geen moer om de personages en wat hen te beurt viel. Het echte mysterie is hoe dit scenario groen licht heeft gekregen. Te allen prijze te vermijden. ‘Locked In’ is nu beschikbaar op Netflix
SIMON SEGERS
Rampscenario Famke Janssen is dan wel het postergezicht, Lina is in feite het centrale personage in het gebeuren. Dat bleek een vergissing. Ze heeft geen duidelijke drijfveren en wekt weinig empathie op. Algemeen is het dialoog erg stroef, en bovendien weinig passend en typerend voor elk individu. Het antagonisme van echtgenoot Jaimie maakt enig genuanceerd perspectief over Lina’s handelingen ook totaal onmogelijk. Wanneer ze later een affaire begint met familievertrouweling dr. Robert Lawrence mist hier elke vorm van chemie,
Rose Williams (midden)
DE WERELD DRAAIT DOOR
De consument heeft genoeg van woke Marvel en Disney eigen miniserie op Disney+. De reeks kreeg zeer positieve recensies van het journaille, maar werd eerder lauw ontvangen door het publiek en haalde lage kijkcijfers. Als Marvels eerste moslimheld mocht het Belgische regisseursduo Adil El Arbi en Bilall Fallah uiteraard niet ontbreken in de totstandkoming van dat project. Zij namen bovendien de regie op van de geannuleerde vrouwelijke superheldenfilm ‘Batgirl’, van Marvels concurrent DC. Hoewel die film de postproductiefase bereikte, besloot studio Warner Bros. om het eindproduct nooit met de wereld te delen. DC-topman Peter Safran zei dat ‘Batgirl’ “niet uit te brengen” was en “schade” zou toebrengen aan het merk. Vrij te interpreteren.
South Park De satirische animatiereeks ‘South Park’ vatte de hele Disney/Marvel-heisa recent nog scherp samen in een nieuwe kortfilm. Personage Cartman had hier een nachtmerrie waarin zijn medefiguren vervangen werden. “Ik had een droom waarin al mijn favoriete mensen vervangen werden door diverse vrouwen die klaagden over de patriarchie”, stamelde hij angstig tegen zijn moeder. “Wil je controleren dat er geen Disneybestuurders onder mijn bed zitten?” In Cartmans droom leidden Disneys diversiteitsquota’s ook tot een dalende aandelenkoers voor het mediaconglomeraat. In de afgelopen twee jaar is het Disney-aandeel in werkelijkheid eveneens ongeveer gehalveerd in waarde.
De nieuwste superheldenfilm ‘The Marvels’ van uitgever Marvel Comics kent het slechtste openingsweekend in de geschiedenis van de franchise. Nadat eigenaar Disney het Star Wars-merk verknoeide sinds de overname, lijkt Marvel nu hetzelfde lot toebedeeld.
op het oude niveau” zijn en de oververzadiging van het superheldengenre in de cinema. Allemaal waar, maar hij weigert desondanks de vinger op de werkelijke wonde te leggen. Hij wendt kwaadwillig of domweg zijn blik af van de geforceerde diversiteit en het luidkeelse feminisme waardoor de (voornamelijk mannelijke) aanhangers van het genre vervreemd geraken.
Sinds de ‘Avengers’-reeks in 2019 eindigde met het razend populaire ‘Endgame’, waar mannelijke helden als Iron Man, Thor en Captain America centraal stonden, is Marvel zich meer gaan focussen op vrouwelijke en ‘diverse’ personages. Zo verscheen vorige jaar de weinig geliefde reeks ‘She-Hulk’, waarin de vrouwelijke versie van de razende, groene spierbundel de plak zwaait. In de laatste ‘Thor’-film mocht actrice Natalie Portman de krijgshamer van de god van de donder hijsen, en ook hier waren fans en zelfs critici merkbaar minder geïnteresseerd dan voorheen. Het breekpunt lijkt nu echter bereikt.
Artificieel succes?
“Tegen de verwachtingen in” Het Nieuwsblad schreef zaterdag met verbazing over de flop die ‘The Marvels’ is. “Tegen verwachtingen in: Amerikaanse filmpubliek lust nieuwe Marvel-film met topacteurs niet”, luidt de titel van het artikel. De auteur ziet oorzaken als de stakingen in Hollywood, waardoor er minder promotie voor de film gemaakt kon worden, evenals scenario’s “die niet meer
Een van de drie hoofdpersonages in ‘The Marvels’ is Captain Marvel (Brie Larson), die in 2019 nog haar eigen, gelijknamige film kreeg. Een vervolg kon niet uitblijven, gezien het origineel destijds ruim 1,1 miljard dollar opbracht. Marvel bevond zich op dat moment, dankzij het ongeziene succes van de eerder vermelde ‘Avengers’-films, op het hoogtepunt van zijn populariteit. Het succes van Captain Marvel is daardoor misschien artificiëler dan puur op basis van de cijfers geconcludeerd zou kunnen worden. Actrice Brie Larson profileert zichzelf bovendien als een hyperprogressieve strijder tegen racisme en als voorstander van inclusiviteit. Het mag dus niet verbazen dat zij door Marvel-fans niet breedgedragen is.
Arbi en Fallah Personage Kamala Khan, met ‘Ms. Marvel’ als superheldnaam, een van de andere protagonisten, kreeg vorig jaar haar
SIMON SEGERS
MEME VAN DE WEEK
Cultuur 17
16 november 2023
KUNST
LEZERSBRIEVEN
Gesprekken bij Fritz Mayer van den Bergh
De paters van mijn school Eindelijk een evenwichtig geschreven artikel over kindermisbruik, met dank aan Jurgen Ceder. Sinds ‘Godvergeten’ leek het alsof enkel nog met afschuw over de kerk gesproken mocht worden. In ‘Blokken’ lijkt Ben Crabbé over misbruik in de katholieke gemeenschap een standaardgrap te willen introduceren. Duizenden hardwerkende en het goedmenende priesters zijn het slachtoffer van deze hetze. De kritiek in het programma van de VRT was terecht, maar de veralgemening is misdadig tegenover veel mensen.
Wateroverlast in de Westhoek Pallieterke,
Ben Sledsens, Portret met een zeezicht, 2023, naast de familie Vekemans
Fritz Mayer van den Bergh (18581901) was op het einde van de negentiende eeuw de grootste kunstverzamelaar van Antwerpen. Hij legde zich toe op kunstenaars en periodes die in zijn tijd nog niet in de belangstelling stonden, zoals gotische beeldbouwkunst, de vroege renaissance en ook Pieter Bruegel de Oude. In 1894 kocht hij diens ‘Dulle Griet’ voor nog geen 500 frank (12 euro). Niemand anders was geïnteresseerd. In 1901 overleed Fritz Mayer van den Bergh. Drie jaar later opende zijn moeder een museum om de verzameling van haar zoon tentoon te stellen. Fritz Mayer van den Bergh had een fijne neus voor kwaliteit. Een zestigtal van zijn collectiestukken is vandaag beschermd als Topstuk van de Vlaamse Gemeenschap. Dertien ervan zijn te zien op de grote Topstukkententoonstelling in het MAS. Museum Mayer van den Bergh heeft de tijdelijk lege plekken in het museum opgevuld met werken van hedendaagse kunstenaars.
woont en werkt, leunt sterk aan bij de veertiende-eeuwse albasten taferelen uit het leven van Christus. De personages stralen dezelfde sereniteit en kalmte uit. Bijzonder is ook ‘Maria met kind’ van de Brit Edward Lipski. Voor dit beeld maakte hij gebruik van aluminium en paarse lak. Het aluminium zit rond de contouren van Maria en Jezus. Hun lichamen zijn nog nauwelijks te onderscheiden en toch blijft het iconische silhouet van een moeder met kind heel herkenbaar. Dit eigentijdse werk van Lipski benadrukt de kracht van de christelijke beeldtraditie.
Weloverwogen Minder discreet, maar even weloverwogen, zijn de grote werken die Jonathan Meese en Rinus Van de Velde speciaal voor de expo creëerden. Meese liet zich inspireren door de ‘Dulle Griet’, waarbij hij focust op één ei uit het schilderij.
Zoals bij Bruegel is ook bij Meese de hel aanwezig (hier is het de gruwel van Stalingrad) en zijn er twee vreemdsoortige figuren te zien: de moeder en de kunst; alleen zij twee kunnen de wereld redden. Het nieuwe werk van Rinus Van de Velde hangt, omringd door vijftiende-eeuwse engelenbeelden van een calvarie, op de plaats van het monumentale drieluik ‘Christus aan het kruis’ van Quinten Massijs, dat op de expo in het MAS te zien is. Van de Velde maakte in zijn typische stijl een grote houtskooltekening die ook het thema van de dood illustreert. Een aantal skeletten zit samen rond een tafel in een achterkamer. De tekst onderaan het werk verwijst naar het verlangen van Rinus Van de Velde om met zijn artistieke, inmiddels overleden voorgangers in gesprek te gaan. Ook bij de andere hedendaagse kunstenaars die te gast zijn tussen de collectie van Fritz Mayer van den Bergh is het een spannende dialoog tussen oude en nieuwe kunst.
Toen het huis van een dame in de Westhoek volledig omgeven was door de wassende IJzer, zei ze letterlijk in het VTM Nieuws: “Ik ging slapen met rondom mij wiegende weiden en werd wakker met wiegende zeeën.” De analogie met een bekend Vlaams - en dus extreemrechts, waarschijnlijk racistisch of zelfs fascistisch lied - ontging de VTM-verslaggever. Gelukkig maar! Anders zou de redactie, die het dus ook niet merkte, wel geknipt hebben. Dirk Cornelis, Stekene
Heksenjacht Pallieterke, Ik ben gedoopt en deed mijn plechtige communie, en kreeg ‘zantjes’, een missaal en een portefeuille. De pastoor van wie ik les kreeg in het Vrij Technisch Instituut te Oostende herinner ik mij nog altijd als een prachtige figuur. Hij vroeg mij zelfs of ik priester wilde worden. Neen dus. De leraar godsdienst aan het Atheneum gaf mij zelfs een goed cijfer wegens mijn ingetogen houding tijdens het gebed en later in het leven, toen ik al een beetje begon af te dwalen, schonk hij mij de ‘catechismus’. Niet dat ik een voorbeeldig leven leidde, verre van! Maar ik zeg dank aan al de pastoors die ik heb gekend. Johan Corveleijn, Oostende
MMMV
Tentoonstelling ‘Conversaties: hedendaagse en historische meesters in gesprek’, nog tot 3 maart 2024, Museum Mayer van den Bergh, Antwerpen, www. museummayervandenbergh.be.
In harmonie De kunstenaars hebben goed gekeken op hun ontdekkingstochten door het sfeervolle museum en ze hebben gezocht naar een mooie balans tussen hun werk en dat van de oude meesters. Adrian Ghenie, een Roemeen die in Berlijn en Rome werkt, werd aangesproken door het statieportret dat Alessandro Allori rond 1560 maakte van Francesco I de’ Medici. In zijn zelfportret als Elvis Presley hanteert Ghenie een kleurenpalet en lichtwerking die verwijzen naar de oude meesters. Het ‘Portret met een zeezicht’ van Antwerpenaar Ben Sledsens kreeg een plaats bij de vijf portretten die Cornelis de Vos rond 1625 van de familie Vekemans heeft gemaakt. Als antwoord op de donkere kleuren van de barok kiest Sledsens voor een licht kleurenpalet. Toch zijn er ook hier verwijzingen naar de zeventiende-eeuwse familieportretten, zoals de drapering van het gordijn, de positionering van de zittende vrouw en het luxueuze en tegelijk huiselijke interieur. ‘Onze korte levens’, een schilderij van Bram Demunter die in Kortrijk
Roger Gielens, Bredene
Pallieterke,
Hendrik Paternoster, Tervuren
In Museum Mayer van den Bergh in Antwerpen gaan vijftien hedendaagse kunstenaars in gesprek met de unieke verzameling die Fritz Mayer van den Bergh op einde van de negentiende eeuw samenbracht. Ze laten zich inspireren door onder andere Pieter Bruegel de Oude, portretten van Cornelis de Vos, stillevens van Antwerpse meesters, werken van Jacob Jordaens en de toegepaste kunsten die rijkelijk in de museumcollectie vertegenwoordigd zijn.
hebben voor het verworven recht op openbare dienstbaarheid?
Staking Pallieterke, Afhankelijk van het vervoersmiddel en uit gewoonte, raadpleeg ik voordat ik vertrek steeds de app van De Lijn. Tot mijn verbazing zag ik op de ochtend van 9 november dat tot de middag alle ritten geschrapt waren. Alleen in West-Vlaanderen werd er gestaakt bij De Lijn en volgens de media was dat er een die we nog tegoed hadden. Zelf ben ik een grote voorstander van het verworven stakingsrecht, tenminste als dat geen andere slachtoffers maakt dan degenen tegen wie een stakingsactie gericht is. Jammer genoeg moet ik vaststellen dat de vakbonden er met hun acties moeiteloos in slagen om altijd de verkeerde slachtoffers te maken. Sinds de oprichting van de vakbonden is er dus tot op heden totaal niks veranderd in denkwijze; van ambachtelijke fossielen gesproken. Wanneer gaan er eindelijk eens verstandige vakbondsmensen komen die respect
Staatsbon Pallieterke, In de media wordt rond de staatsbon wat afgeleuterd. Genoeg alleszins om de zaken eens feitelijk te bekijken. Ten eerste: voor de regering en inzonderheid de minister van Financiën is de staatsbon een goedkope manier om leningen aan te gaan. Geld lenen op de financiële markten kost beduidend meer. Ten tweede: de spaarder wordt gesust met een ‘belegging’ die beduidend onder de munterosie ligt. Netto gaat zijn belegging er jaarlijks met zowat vier procent op achteruit. Voor de banken, ten slotte, komt deze bewerking neer op het draineren van activa die niks anders dan destabilisering tot gevolg zouden hebben. Cui bono? Wie haalt hier voordeel uit? Diegene die de mensen misleidt. Jef Nelis, Boechout
Israël Pallieterke, Hypocriet zoals enkel een hoge kerkelijke functionaris kan zijn, stelt bisschop Bonny in een vrije tribune in DS van 9 november 2023 dat zijn Joodse ‘vrienden’, op grond van de Bijbel, geen enkel recht kunnen laten gelden op grondgebied in Palestina. Tiens, ik dacht dat God dat land beloofde aan Abraham en zijn nakomelingen, tot de Romeinen na 1.700 jaar de Joden verbanden in 135 n. Chr. De dood van Jezus, voor de Joden een valse messias, heeft voor hen niets te maken met het Oude Testament. Zodra het rooms-katholicisme de staatsgodsdienst werd (380), werden de joden beladen met het odium van ‘godsmoordenaars’ en eeuwenlang, met enthousiaste medewerking van koningen tot gepeupel, tot in de 19de eeuw vervolgd, bestolen, verjaagd en vermoord. Uiteindelijk, na de Balfour-verklaring (1917), bekwamen de Joden een internationaal – behalve door de moslims – erkende staat (1948). Wat ooit moslimgebied was (in casu sinds 680), kan immers nooit meer opnieuw door ongelovigen worden ingepalmd. Zo beschouwen de moslims ook Spanje, van waaruit ze in 1492 werden verdreven, nog steeds als deel van de ‘oemma’. Sinds 1948 heeft de islam maar één doel: Israël esse delendam - Israël moet vernietigd worden. We adviseren de bisschop die wel iftar viert met de vijanden van zijn godsdienst, maar geen Pesach of Jom Kipoer met de Joden, eens het Handvest van de op Europees niveau als terreurorganisatie gekwalificeerde Hamas van 1 mei 2017 en het oudere handvest van 1988 te analyseren, inzonderheid artikel 34. Dat verklaart de herhaalde oorlogen en terreur sinds 1948 en bevat de reden waarom een tweestatenoplossing door de moslims nooit zal worden aanvaard. De joden hebben de keuze: ofwel terug dhimmi’s worden onder moslimheerschappij, zoals alle ‘ongelovigen’ aan wie ze sinds 632 hun theocratie steeds manu militari hebben opgedrongen, ofwel vernietigd worden, zoals de slogan luidt: “From the river to te sea, Palestine will be free.” Jean Van den Noortgaete, Koksijde
Een lezersbrief insturen?
Edward Lipski, Maria met Kind, 2018, bij een veertiende-eeuws beeld
Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.
18 Geschiedenis © PHOTONEWS
U zal er wellicht niks van gemerkt hebben, maar dit jaar was het precies 60 jaar geleden dat de taalgrens werd vastgelegd. Vandaag een vanzelfsprekendheid, maar toen was dat zeker niet zo…
16 november 2023
O
ver het hoe en wanneer van het ontstaan van de taalgrens doen verschillende theorieën de ronde. Wat evenwel vaststaat is dat ongeveer in het derde millennium voor onze jaartelling in het gebied dat vandaag de Lage Landen en het noordwesten van Duitsland omvat, zich een Indo-Europese substraattaal ontwikkelde. In de 6de en 5de eeuw voor onze jaartelling kwam die taal evenwel onder druk te staan door het vanuit het zuiden oprukkende Keltisch. Alhoewel die invloed qua taal volgens veel taalkundigen dient gerelativeerd te worden, want in wat we vandaag als Vlaanderen kennen was het wellicht enkel de elite die Keltisch sprak. In de loop van de volgende eeuwen werden onze contreien vanuit het noordoosten dan weer geleidelijk gegermaniseerd en vormden ze, bij de komst van de Romeinse legioenen, een overgangsgebied tussen het Germaanse noorden en het Keltisch-Gallische zuiden.
LIMES NERVANICUS De Romeinse bezetting leidde tot een romanisering van onze gewesten, waarbij enkel Taxandrië (de Kempen) en het gebied in Nederland ten zuiden van de Rijn slechts gedeeltelijk geromaniseerd werden. Het Latijn werd de lingua franca in onze gewesten. Het oprukken van Germaanse stammen vanaf de tweede helft van de 3de eeuw, verplichtte de Romeinen tot het inrichten van de ‘Limes Nervicanus’, een dubbele verdedigingslinie die ruwweg geschetst langs de heirbaan Kortrijk-Tongeren en de iets zuidelijker lopende heirbaan van Bavay naar Keulen liep.
DE TAALGRENS WAS GEEN STATISCH GEGEVEN, MAAR TOT OP DE DAG VAN VANDAAG IN BEWEGING Een groot deel van de Gallo-Romeinse bevolking koos - mede door de onophoudelijke Germaanse raids - het zekere voor het onzekere en trok zich terug ten zuiden van die ‘limes’, waardoor het grotendeels ontvolkte gebied ten noorden van die lijn niemandsland werd, dat algauw door voornamelijk Salische Franken gekoloniseerd werd. Zij effenden het pad voor de germanisering van Vlaanderen.
TAALEILANDEN
Zestig jaar taalgrens DE VERGRENDELING VAN DE TAALGRENS EN TAALWETTEN VORMDEN DE PRELUDE TOT DE HISTORISCHE GRONDWETSHERZIENING VAN 1970 en een almaar eentaliger wordend Romaans gebied. Dat was overigens lang niet overal een keurig afgebakende grens. In het midden van het huidige België heeft nog lange tijd een tweetalig gebied bestaan waar Germaanse nieuwkomers en Gallo-Romeinen door elkaar leefden. Er waren zelfs enkele Romaanssprekende taaleilandjes die nog enige tijd standhielden in Germaans territorium zoals Tongeren, Maastricht en Aken. De taalgrens was bovendien geen statisch gegeven, maar tot op de dag van vandaag in beweging. Vooral in het westen, van wat vandaag Frans-Vlaanderen wordt genoemd tot noordelijk Henegouwen, is ze in de loop der eeuwen steeds meer in noordelijke richting opgeschoven.
CONTROVERSIËLE TALENTELLINGEN Vanaf 1842 werden in België met een tussenperiode van om en bij de 10 jaar talentellingen georganiseerd om de grootte van de taalgroepen in te schatten. De vaagheid van de vraagstellingen, fouten bij de verwerking en de meervoudige interpreteerbaarheid van de gegevens leidden na WO I tot een steeds grotere controverse en forse kritiek uit Vlaamsgezinde hoek. Zeker toen men van de resultaten van de telling van 1921 de taalstatus van de gemeenten in de Brusselse agglomeratie deed afhangen. In de rand
van het groeiende Vlaamse protest tegen de talentelingen begon Flor Grammens in 1930 actie te voeren voor een strikte toepassing van de taalwetgeving in de gemeenten langs de taalgrens. Die acties beïnvloedden de publieke opinie in Vlaanderen ten gunste van een definitieve regeling van het taalvraagstuk, maar ze kwamen tot een abrupt einde bij het uitbreken van WO II. De laatste talentelling, die in 1947 plaatsvond, was de spreekwoordelijke druppel die de emmer deed overlopen. Ondanks het feit dat er maatregelen waren genomen om vroegere uitwassen te voorkomen, zoals de oprichting van lokale controlecommissies, regende het klachten over valse verklaringen, intimidaties en vooraf ingevulde formulieren bij de Vaste Commissie voor Taaltoezicht. Een Vlaamse reactie kon niet langer uitblijven. In 1949 gingen de Vlaamse leden van de Vaste Commissie voor Taaltoezicht in het offensief, waarbij ze niet alleen aandrongen op het inhouden van de resultaten van de omstreden talentelling, maar ook de - wetenschappelijk onderbouwde - vastlegging van de taalgrens eisten. Ze kregen de steun van de drie grote Vlaamse cultuurfondsen (Davidsfonds, Vermeylenfonds en Willemsfonds) en vanaf 1950 was de politieke conjunctuur gunstig om er een element van bredere politieke polarisatie van te maken. Vlaamsgezinden, die zich intussen hadden verenigd in het ‘Vlaams Aktiekomitee voor Brussel en de Taalgrens’, startten aan het einde van de jaren vijftig, onder meer door de twee massaal bijgewoonde Marsen op Brussel, een campagne die uiteindelijk resulteerde in de afschaffing van de omstreden talentellingen.
DEFINITIEVE TAALGRENS Het was de regering-Lefèvre (1961-1965) die in de nasleep van de commotie rond de talentelingen besliste de taalgrens voor eens en voorgoed af te bakenen. Dat gebeurde © WIKIPEDIA
© WIKIPEDIA
Vanaf de 7de, 8ste eeuw begon zich ter hoogte van de gewezen ‘Limes Nervicanus’ bijna lineair een taalgrens af te tekenen tussen een duidelijk Germaanstalige regio
n Mars op Brussel, 1963
op basis van de voorstellen die door het ‘Centrum Harmel’ waren geformuleerd. Dat academisch studiecentrum was in 1948 opgericht met de specifieke taak te zoeken naar een ‘nationale oplossing van de maatschappelijke, politieke en rechtskundige vraagstukken in de Vlaamse en Waalse gewesten’. Het eindrapport van het Centrum Harmel werd tien jaar later, in april 1958, afgeleverd aan het parlement. De voorstellen werden op 14 november 1961 door minister van Binnenlandse Zaken Gilson in een wetsontwerp gegoten, dat de administratieve grenzen van de gemeenten en provincies diende aan te passen aan de taalgebieden. Het was dat wetsvoorstel dat na veel palaveren en geschipper uiteindelijk op 8 november 1962 door de koning werd bekrachtigd.
EINDE VAN HET UNITAIRE BELGIË Men mag het belang van het vastleggen van de taalgrens in 1963 niet onderschatten. Zoals wijlen professor Senelle terecht opmerkte, betekende dat een keerpunt in de communautaire verhoudingen in ons land. Voor de eerste maal in de geschiedenis werd de taalgrens definitief en bij wet vastgelegd. De avond voor die wet in werking trad, legden er zich ongeveer 23.000 Belgen in het Franstalige gebied te slapen die de volgende dag wakker werden in Vlaanderen, terwijl 87.000 Belgen die zich voorheen in Vlaanderen te rusten hadden gelegd, de volgende ochtend in Wallonië ontwaakten.
DE LAATSTE TALENTELLING WAS DE SPREEKWOORDELIJKE DRUPPEL DIE DE EMMER DEED OVERLOPEN De afbakening van de taalgrens en de taalwetten van 1962 en 1963, waardoor het Nederlands de officiële taal in Vlaanderen werd, hebben ertoe geleid dat de gehele samenleving in Vlaanderen vernederlandst werd. De vergrendeling van de taalgrens en die taalwetten vormden in feite de prelude tot de historische grondwetsherziening van 1970 die definitief de verhouding tussen de taalgemeenschappen in ons land moest regelen en die in feite, door het toekennen van een bepaalde vorm van autonomie voor de deelgebieden binnen het, vanaf dan op federale leest geschoeide België, het einde betekende van de unitaire Belgische staat. JAN HUIJBRECHTS
n Flor Grammens en Anton Mussert, 1940
n Arthur Gilson, 1961
PAL voor Vlaanderen 19
16 november 2023 © WWW.JOHANGAGELMANS.COM
Luc Van Gastel ging van ons heen
Vorige week vrijdag 10 november overleed onze oud-medewerker Luc Van Gastel. Hij bereikte de gezegende leeftijd van 97 jaar. En al zegt de naam u niet veel meer, Luc was niet de eerste de beste. Luc Van Gastel was een rasechte Antwerpenaar. Hij voltooide zijn humaniorstudies aan het Sint-Eduardusinstituut in Merksem in 1944, op het moment dat de Tweede Wereldoorlog op zijn einde liep. Maar de Duitsers bezetten op dat ogenblik nog steeds Merksem en dus was verder studeren even niet mogelijk. Op 12 november 1944 voltrok zich een tragedie: een V2-raket belandde in de straat waar de familie Van Gastel woonde. Zijn ouders en jongere zus kwamen daarbij om het leven, hij en zijn broer overleefden wonderbaarlijk de ravage. Maar hij stond letterlijk op straat, geen ouders meer, geen dak boven het hoofd,…
Het Handelsblad Gelukkig kon hij aan de slag bij uitgeverij Manteau. Zijn kennis van en zijn liefde voor de Nederlandse taal was immers niet onopgemerkt gebleven. Hij trouwde - vrij jong - in 1946 met zijn Paula. Een lotgenote, want ook Paula had familie verloren door een V2-bom. En alhoewel getrouwd, werd hij opgeroepen zijn legerdienst te vervullen. Ondertussen volgde hij ook nog eens een opleiding in de journalistiek. Aansluitend, in 1949, kon hij als journalist aan de slag bij Het Handelsblad. Die Antwerpse krant had een uitgesproken katholiek en Vlaamsgezind profiel, en aan het hoofd ervan stond op dat ogenblik Jan Merckx. Bruno De Winter, de oprichter van ’t Pallieterke, en Jan Nuyts, diens opvolger, waren eveneens oud-medewerkers van Het Handelsblad. En al had Bruno De Winter de krant al in 1946 verlaten, de contacten met de andere redacteurs van Het Handelsblad waren intensief, want de kantoren van Het Handelsblad en ’t Pallieterke bevonden zich in hetzelfde gebouw én op dezelfde gang. Jan Merckx, hoofdredacteur van Het Handelsblad, schreef in die jaren bijvoorbeeld elke week het hoofdartikel in ’t Pallieterke. Merckx zou in de jaren 1980 nog aan de wieg staan van tv-zender VTM.
De Standaard Als redacteur van Het Handelsblad, en zelf katholiek en flamingant zijnde, was het dan ook vrij logisch dat Luc Van Gastel zijn kopij eveneens kwijt kon in ’t Pallieterke. Volgens onze kronieken werd hij medewerker bij ’t Pallieterke vanaf 1956. Het Handelsblad was
Orde van den Prince Gent Willem I reikt Gulden Draak-trofee uit aan ‘De Dikke Ziel’
ondertussen in woelig water terechtgekomen en werd in 1957 overgenomen door De Standaardgroep. In 1962 hield Het Handelsblad op te bestaan als zelfstandige krant en Luc Van Gastel maakte de overstap naar De Standaard in Brussel. Op 20 maart 1975 werd hij er journalistiek-hoofdredacteur naast die andere legendarische politiek-hoofdredacteur Manu Ruys. Als journalistiek-hoofdredacteur was hij verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken op de verschillende redactieafdelingen. Zijn hoofdredacteurschap was vrij kort van duur, want een jaar later ging De Standaardgroep failliet. Na de overname door André Leysen werden er enkele wijzigingen doorgevoerd bij de Vlaamse Uitgeversmaatschappij. Lode Bostoen werd hoofdredacteur bij De Standaard en Luc Van Gastel verkaste naar zusterkrant Het Nieuwsblad, waar hij de hoofdredacteur werd voor de regio Antwerpen-Waasland.
Afgelopen maandag heeft de Gentse afdeling van de ‘Orde van den Prince’ haar Gulden Draak-trofee uitgereikt aan de lokale handelszaak met de mooiste Nederlandstalige naam. De laureaat is ‘De Dikke Ziel’, een koffiebar gevestigd in de voormalige vleeshal in de Slachthuisstraat in Gent.
A B C D E F G H I J K L
1
2
3
4
5
6
Veerse meer Gedurende al die tijd bleef hij achter de schermen voor ’t Pallieterke schrijven. Hij behoorde samen met onder anderen Leo Custers tot de ‘inner circle’ van toenmalig hoofdredacteur Jan Nuyts en schreef gedurende vele jaren het hoofdartikel op de voorpagina. Luc was een belezen man met een grote kennis van zaken. Hij had het geluk om tijdens zijn leven verre reizen te kunnen maken, al van in de jaren 1950, niet vanzelfsprekend in die tijd, naar Australië, Nieuw-Zeeland, de Verenigde Staten, Mexico, Syrië, enzovoort. Viermaal reisde hij met een kampeerwagen door Zuid-Afrika. Er verschenen twee boeken van zijn hand bij Uitgeverij Davidsfonds, in 1957 het boek ‘De vuurdans van Iamilee. Verhaal van een 30-daagse reis doorheen Europa, Azië en Afrika’ en twee jaar later ‘Tot Sjiva moe wordt’, het verhaal van zijn reis door Hongarije, Turkije, Perzië, Pakistan en India. In 1991 ging hij met pensioen bij Het Nieuwsblad, maar niet bij ’t Pallieterke, waar hij tot 2004 nog actief bleef. Eindelijk kon hij volop genieten van zijn caravan aan het Veerse meer. Aan kinderen, kleinkinderen, achterkleinkinderen en andere familie bieden we ons oprechte medeleven aan. Een topper in de Vlaamse journalistiek is van ons heengegaan.
8
9 10 11 12
ANTON SCHELFAUT
Dikke ziel
De uitbaters van ‘De Dikke Ziel’ nemen hun prijs in ontvangst
De ‘dikke ziel’ is de oude benaming voor het kleinhoofd van het rund, soms ook de
Laat van u horen!
’t Pallieterke organiseert lezersbevraging
De voorbije drie jaar is er heel wat veranderd aan uw favoriete weekblad. We zijn benieuwd wat uw mening daarover is. Van welke nieuwigheden bent u fan? Welke aanpassingen vindt u minder geslaagd? Laat het ons weten door onze lezersbevraging in te vullen via de QR-code of deze link: https://palnws.be/2023/11/lezersbevraging. Met slechts 5 minuten van uw tijd bepaalt u mee in welke richting ’t Pallieterke de komende maanden en jaren evolueert. Dankzij het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds (VNZ) maakt elke deelnemer bovendien kans op een ballonvaart voor twee personen. Abonnees die de bevraging liever op papier invullen, zullen die volgende week terugvinden op het meegeleverde adresblad.
De afscheidsdienst vindt plaats op maandag 20 november om 10 uur in de parochiekerk Sint-Petrus-en-Paulus in Loenhout.
7
dikke lende genoemd. Uit dat heupstuk, dat wordt beschouwd als het beste gebraadstuk, wordt de rumpsteak gehaald: de korte, dikke en malse biefstuk die ideaal is om te roosteren. De zaakvoerders van De Dikke Ziel mochten maandagavond tijdens de feestelijke bekendmaking in de campus Kantienberg van de Arteveldehogeschool hun trofee in ontvangst nemen. Het betrof een beeld van de bekende Vlaamse beeldhouwer Tom Frantzen dat op vraag van de afdeling Willem I Gent werd ontworpen. De vijf andere genomineerden, de retroplanten- en brocantewinkel ‘Adams Paradijs’, de bar ‘Aperotheek’, bakkerij ‘Buitengewoon brood Himschoot’, Stadsbrouwerij Artevelde en kruidenierszaak ‘Vers’, kregen een oorkonde.
De Orde van den Prince is een Nederlandstalig taal- en cultuurgenootschap dat de Nederlandse taal en cultuur wil behartigen, ondersteunen en wereldwijd uitdragen. De Gentse afdeling, Orde van den Prince Gent Willem I, blies de Gulden Draak-trofee dit jaar nieuw leven in om zo het gebruik van het Nederlands in het Gentse straatbeeld aan te moedigen. De jury koos uit meer dan 40 genomineerden ‘De Dikke Ziel’ als winnaar van de Gulden Draak-trofee voor het jaar 2023. Prof. dr. Piet Taelman, een van de juryleden, argumenteerde dat de naam van de koffiebar perfect aansluit bij de voormalige bestemming van het pand waarin ze gevestigd is. Tot vorig jaar werd er in de voormalige vleeshal, die zich niet toevallig in de Slachthuisstraat in Gent bevindt, immers nog vlees verkocht.
KARL VAN CAMP
1491
Vlak voor het ter perse gaan van dit nummer, vernamen we het overlijden van onze oud-medewerker Staf De Lie alias Pagadder. De afscheidsviering heeft plaats op woensdag 22 november om 11 uur bij Rustpunt, Hoge Weg 115 in Hoevenen.
HORIZONTAAL A. Bekendheid B. Grondsoort - Frans modehuis - Pers. vnw. C. Oppervlaktemaat - Zuid-Amerikaanse munteenheid - Fragiel D. Stad met voorsteden E. Muzieknoot - Schade berokkenen F. Japanse munt - Oppervlaktemaat - Betreurenswaardig G. Verwijderd - Vorm van het lichaam - Ivoor H. Deel van een route - Dienst die de nummerplaten aflevert - Radiogolflengte I. Boerenwerktuig - Paardenstalling - Zink J. Veranderen in een groeiproces K. Muzieknoot - Film van Spielberg - In opdracht - Glorie L. Slinkse streken
VERTICAAL 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Konijnenras Ambitieus - Pers. vnw. Snoerde dicht - Doordrenkt Afstandsmaat - Lagere school - Denk Schiet met spek - Werpspel Lichaamsfunctie Mikpunt van spot - Niet lui Puntige uitsteeksels - Smerig Internetlandcode voor Kroatië Europees verdrag betreffende het internationaal vervoer van gevaarlijke goederen over de weg - Tovergodin 10. Antwerps dorp - Loofboom 11. Jongensnaam - Pijnlijke 12. Binnenlandse rivier - Draden maken van vezels
OPLOSSING 1490 1490
1
2
3
4
5
6
7
I
M E
A
C O M P
R
B
H O
E
R
A
C
R
I
T
E
E
D
O
T
T
E
R G
E
N
E
S
O
8
R
E
N D
A V A
T
A
R
T
E
V
E
R
E
I
L
G
L
E M L
A
F S
F
O O R
S
O A
G
M E
T
A
F
O O R
H
E
IJ
Z
E
R
I
T
IJ D
E
K
R
E
I
S
K
T
E
J
R
K
K
I
E
L
E
F
L
E
N
T
E
N
9 10 11 12
S
T
E
E
R
A M
R
K
E
A
S
N
T
T
G U R
E
M E
N
E
E N S
E
20 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet
16 november 2023
X van de week! De impact van de slachtpartij in de Gazastrook leidt niet enkel daar tot slachtoffers. Ook de Belgische politieke partijen raken er danig door van slag. De groenen worden plots grote nationalisten en de nationalisten begrijpen dan weer niet waarom die Palestijnen per se een eigen staat willen. En de PVDA? Die bewijst graag nog eens dat de liefde voor een extremisme nergens zo groot is als bij henzelf.
Kindjes in sluiers Bij de PVDA worden ze er zowaar nat nerveus van. Traditioneel hebben zij de beste banden met de Belgische moslimgemeenschap, die ze afsnoepten van Vooruit. Er kan geen PVDA-feestje voorbijgaan of er is wel een dubieuze Palestijnse vrijheidsstrijder op het appel. Dat andere partijen zich plots ook massaal achter de Palestijnse zaak scharen, vinden ze hoogst vervelend. En dus schakelde Raoul een tandje hoger. Op de Waalse televisie verklaarde hij dat meisjes best vanaf een jaar of acht gesluierd naar school mogen. Extremisten onder mekaar, nietwaar. Je moet elkaar al eens iets vergeven. Godsdienst blijft opium voor het volk, maar een beetje opium op zijn tijd? Moet kunnen. En zo wordt de lat voor de concurrentie alweer een stukje hoger gelegd. Het is maar een kwestie van tijd voor iemand op links de boerkaluier gaat introduceren in kraamklinieken. Ik weet dat ze in Israël en Palestina hun eigen besognes hebben, maar af en toe eens verder kijken dan de eigen grens, mag wel.
© SCREENSHOT OP X
Ik weet zeker dat wanneer Hamas en het Israëlische leger eens zouden stoppen met kijken naar de platgegooide Gazastrook en wat meer de Belgische politiek zouden volgen, ze meer medelijden zouden krijgen met die arme Europeanen. Misschien zouden ze zelfs een staakt-het-vuren overwegen. Neem nu Groen en Ecolo. Die mensen dromen al jaren van een wereld zonder grenzen waar iedereen mekaar liefheeft. Eén planeet waar LGBTQ’ers en extremistische moslims samen vrolijk verbindend door de straten lopen in een vrolijke polonaise. Tenminste, dat was zo. Ze zijn nog steeds voor een wereld zonder grenzen, behalve dan voor de arme Palestijnen die het helemaal in hun eentje moeten rooien achter hun grenzen. En die grenzen dienen dan weer wel gerespecteerd. Je zal zo’n groene niet makkelijk zien lopen achter nationale vlaggen, laat staan regionale vlaggen. Al was het maar omdat het klimaat niet stopt aan de grenzen, weet u nog. Maar als
er ergens een Palestijnse vlag opduikt, lopen ze er zo snel mogelijk heen. Gedaan dat geneut dat nationalisme leidt tot oorlog. Plots is het net het gebrek aan nationalisme dat voor miserie zorgt. “Het kan verkeren”, zou Gwendolyn Rutten zeggen.
Raoul Hedebouw (rechts)
Info & reservering:
03 - 237 93 92
info@anz.be
Zondag 10 maart 2024 14u30 Lotto-Arena Antwerpen
84 ste
Vlaams Nationaal
ZANGFEEST www.zangfeest.org www.teleticketservice.com
IS DE POLITIEKE RUST BIJ OPEN VLD HERSTELD?
Gwendolyn: “Alexander heeft een kleine”
Gwendolyn Rutten is minister van iets. Ze moet zelf nog even opzoeken waarvan precies, maar dat is eigenlijk bijzaak. Al was het minister van Schoendozen en Uienringen, ze had de job met beide handen aangepakt om ‘impact’ te hebben. In de pers wordt er smalend gedaan over de manier waarop ze minister is geworden. “Ongezien laag bij de gronds”, stelden politicologen. Zelf laat ze het niet aan haar hartje komen. “De Croo heeft toch maar moeten toegeven, hé. In de partij noemen ze mij nu de Paul Magnette. Daar moet de fils à papa ook altijd naar luisteren (lacht).” Alexander en Gwendolyn. Gwendolyn en Alexander. De Open Vld-kopstukken hebben een haat-liefderelatie. Haat voor elkaar. En liefde voor het beeld dat de ander in een vat wc-ontstopper wordt opgelost. Maar in moeilijke tijden kent men zijn vrienden. Voor Alexander was de moeilijke tijd dat werkelijk niemand in de partij de premier nog zou volgen als hij het niet deed. Voor Gwendolyn was het het risico dat ze echt werk moest gaan zoeken. Met haar ad-interimbenoeming tot minister in de Vlaamse regering hopen beiden hun probleem op te lossen.
Proficiat mevrouw Rutten! Rutten: “Dank u. Ik moet eerlijk zeggen dat ik het niet meer had verwacht. Niemand had het verwacht. Hoewel Alexander wel vaker van gedacht verandert, hoor. Over premier willen worden als kleinste partij, uitstappen uit kernenergie, boven de kiesdrempel willen uitkomen,… Soms vraag ik me wel eens af wie er in de menopauze zit (lacht). Maar goed, hier staan we nu. Ik was al oprecht bezig met mij voor te bereiden op een carrière in het onderwijs. En als juriste zou ik dan vakken als maatschappijleer kunnen geven aan jongeren. Dat leek me ook een boeiende uitdaging.”
Sommige bronnen hebben het eerder over de dreiging van in het onderwijs te stappen. Zoiets wou zelfs De Croo niet op zijn geweten hebben, gezien de slabakkende kwaliteit van het onderwijs. Rutten: “Ze dwongen me wel, meneer Pallieter. Ik was ten einde raad. Toen ik dreigde met een persconferentie over menopauze, reageerde hij niet. Wat moet een mens nog doen? In het onderwijs stappen, leek mij het ultieme drukkingsmiddel. Ik had de premier moeten worden. Vivaldi was mijn constructie. Alexander heeft die gestolen, samen met de job. Mensen denken dat we nu vrienden zijn, maar ik kan u verzekeren: de rekening is nog niet ten volle betaald.”
niet was, moet hij het zelf de wereld ingestuurd hebben? Rutten: “Kan best, hoor. Weet u, politiek is een machowereld. Die mannen zitten voortdurend op te scheppen. En Alexander heeft een kleine, dus die moet wat compenseren.”
Pardon? Rutten: “Ik heb het over een kleine partij, hé. De zevende van de hele coalitie. Dan moet je jezelf wat opblazen natuurlijk. Ziet u nu hoe makkelijk misverstanden ontstaan? (lacht) Heeft u trouwens zijn auto al gezien? Dan weet je toch genoeg, hé (giert het uit). Ach, dat is een oude koe (herpakt zich). Wie dit soort roddels verspreidt, hoort niet in de liberale familie thuis.”
Begrijpt u dat mensen razend worden van het feit dat een ministerpost wordt uitgedeeld om ruzies bij te leggen? Rutten: “Ik begrijp dat zeer goed, die boosheid. Ik was ook boos. Hadden ze mij onmiddellijk premier gemaakt, was dat allemaal niet gebeurd. Ik zou dus namens mijn goede vriend De Croo zijn excuses willen aanbieden omwille van zijn gigantische domheid. In tegenstelling tot zijn…”
Dank u wel, mevrouw Rutten. Rutten: “Partij, hé (lacht uitbundig).”
MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!
Vlak nadat De Croo premier werd, heeft u ook het verhaal de wereld ingestuurd dat hij ‘chanteerbaar’ was omwille van zijn relatie met een Italiaanse pornoster. Vond u dat niet wat vergaand? Rutten: “Te ver gaan? Daar weet ik niks van. Dat moet u aan zijn vrouw vragen (gnifffelt). Dat was een goeie, hé. Ach, u kent mijn levensmotto: ‘Gewoon doen!’. Blijkbaar dacht Alexander daar ook zo over (lacht luid). Het is trouwens nooit bewezen dat ik daarachter zat.”
Het was in een privételefoongesprek tussen u en de premier. Als u het
LUIKERSTEENWEG 244 F 35007 ANKERSTRAAT HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272
011 223 253
MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE