't Pallieterke van 23 november 2023 by 't Pallieterke

“Politiek is een spel van eliminatie”

VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER

INTERVIEW

STEFAAN DE CLERCK

10-11

OUD-VOORZITTER CD&V

ALLES WAT NIET LINKS IS LOOPT GROOT GEVAAR 3

MERCI, CONNER

SCHOOLSTRIJD TEGEN ISLAMISME ANARCHOKAPITALIST PRESIDENT ARGENTINIË

N-VA LIJSTVORMING ALS VOORSPELLER

Links extremisme en geweld gaan goed samen. Gewelddadige, zo nodig gewapende acties zijn in de communistische leer volledig gerechtvaardigd. Die gewelddadige facetten zien we wereldwijd terug bij bijvoorbeeld klimaatacties en protesten tegen politici die tot een andere strekking behoren. Een groot deel van diegenen die zich verschuilen achter de zogenaamde universele mensenrechten, vinden niet dat die rechten gelden voor iedereen.

van een boekvoorstelling in Kessel-Lo. 1 december 2022: Tegenstanders van Filip Dewinter gooien met bier en er ontstaat duwen trekwerk, voor aanvang van een lezing aan UGent. 20 april 2023: Van Langenhove wordt opnieuw aangevallen terwijl hij op weg is naar een lezing.

20 november 2023

Het is maar een kleine opsomming van incidenten waarbij uiterst linkse activisten geweld gebruiken tegen rechtse politici en activisten. Maar daar stopt het niet bij. Vooral in Franstalig België, maar ook in Vlaanderen, gaan vakbondslui - opgejaagd en aangevuurd door PVDA-PTB-militanten - steeds driester te werk. Geweld en vernielingen bij stakingspiketten zijn eerder de regel dan de uitzondering en zelfs deurwaarders, die gewoon hun job uitoefenen, worden geviseerd. En dan zijn er nog de acties van klimaatactivisten die zich vastkleven aan asfalt, fabrieken saboteren of verf over gebouwen en kunstwerken gooien. Aan de linkerzijde lijken steeds meer mensen te vinden dat geweld tegen alles wat niet uiterst links is, te rechtvaardigen valt. Hopelijk worden die groepen grondig in de gaten gehouden door het gerecht.

Forum voor Democratie-lijsttrekker Thierry Baudet wordt voor de tweede keer in drie weken aangevallen, twee dagen voor de Tweede Kamerverkiezingen in Nederland. Hij wordt tijdens een verkiezingsbijeenkomst op het hoofd en in het gezicht geraakt met een bierflesje en moet door een traumachirurg behandeld worden. De politie pakt een minderjarige verdachte uit Groningen op. Gemaskerde Antifa-leden trekken naar het politiebureau om hun steun te betuigen aan de dader. Op de jassen van mensen staan verschillende boodschappen, waaronder “Pim Fortuyn is dood”.

Fysiek geweld En dat klopt, Pim Fortuyn is inderdaad dood. Hij werd op 6 mei 2002, negen dagen voor de Tweede Kamerverkiezingen, vermoord door

de extreemlinkse milieuactivist Volkert van der Graaf. Van der Graaf bekende de aanslag op Fortuyn en motiveerde die door de stellen dat hij Pim Fortuyn als een gevaar voor de samenleving zag. “Ik zag voor mijzelf geen andere mogelijkheid dan wat ik heb gedaan”, klonk het. Eén van de vele voorbeelden van extreemlinkse activisten die geweld tegen mensen en eigendommen goedpraten, omdat ze redeneren dat het doel de middelen heiligt. Enkele weken terug werd Thierry Baudet ook al aangevallen voor aanvang van een lezing in Gent. Ook toen waren er goedkeurende reacties op sociale media.

Niet alleen in Nederland 3 mei 2019: Dries Van Langenhove wordt na een toespraak aangevallen door vijf jongemannen in Tervuren. 22 oktober 2022: Filip Dewinter wordt tegen de grond gewerkt door linkse activisten, voor aanvang

Materiële schade

WANNES NEUKERMANS

ELS AMPE

VLAAMS PARLEMENTSLID (ONAFHANKELIJK)

DE INDIASE GEMEENSCHAP IN VLAANDEREN

OPINIE 2-3 / BINNENLAND 4-7 / INTERVIEW 10-11 & 14 / BUITENLAND 12-13 / CULTUUR 15-17 79ste jaargang • nummer 47 • donderdag 23 november 2023

€ 4,00

“Bij Open Vld was de hypocrisie zo flagrant dat ik het niet meer kon volgen”

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

2 Opinie

23 november 2023

Wordt de verkiezing van Milei een kantelpunt voor Latijns-Amerika? Javier Milei won zondag overtuigend de Argentijnse presidentsverkiezingen. Om hem te duiden viel de Vlaamse pers terug op het beperkte referentiekader dat ze altijd hanteert bij politici die zich buiten de krijtlijnen bevinden. Volgens de VRT is hij een “uiterst rechtse populist”. Enkele kranten vergeleken hem ook met Trump. Dan weet je al dat hij niet helemaal slecht kan zijn. Milei heeft met Trump eigenlijk alleen een rare haardos en het feit dat hij van buiten de politiek komt gemeen. Hoe een klassieke liberaal, libertariër zelfs, die van vrijheid het centrale thema van zijn campagne heeft gemaakt, “uiterst rechts” kan zijn is ook niet duidelijk. Argentinië was begin de 20ste eeuw nog een van de rijkste landen ter wereld. Meer dan een eeuw aan wanbeleid heeft het land aan de rand van de afgrond gebracht. Vooral het peronisme, een nationaal gerichte vorm van socialisme, heeft veel schade aangericht. Juan Perón was een militair, maar zijn macht steunde meer op de vakbonden dan het leger. Een groot deel van de Argentijnse economie is in handen van de staat. De uitgaven voor sociale zekerheid zijn onbetaalbaar. Meer dan de helft van de werkende bevolking is in dienst van de overheid. Dat is zelfs meer dan in Wallonië, met vooral het belangrijke verschil dat er geen ander landsdeel is om daar de kost van te dragen. De hyperinflatie heeft Argentinië zwaar getroffen. Met 140 procent moet het alleen Zimbabwe (nog socialistischer) en Venezuela (nog, nog socialistischer) laten voorgaan. Dat leidt tot een snelle verarming. Hoewel Milei belooft met de figuurlijke kettingzaag - maar die hij wel letterlijk meenam op campagnetoer - door de overheidsuitgaven te gaan, is het opvallend dat vooral jonge, arme Argentijnen voor hem hebben gestemd. De wanhoop heeft het inzicht doen groeien dat het linkse populisme, dat zoveel Latijns-Amerikaanse landen parten speelt, naar een neerwaartse spiraal leidt. Het is een hoopvol signaal dat de Argentijnen bereid lijken een offer te brengen om de hoop op beterschap te hervinden.

N-VA-lijstvorming zegt al iets over toekomstige ministers De N-VA kiest bij de samenstelling van de lijsten voor de verkiezingen van 2024 duidelijk voor een voorzichtige aanpak. Geen ‘witte konijnen’, amper wissels tussen Vlaams, federaal en Europees Parlement. En meteen worden ook signalen gegeven wie er na de verkiezingen kans maakt op een ministerpost. Voor alle duidelijkheid: het wil niet zeggen dat als iemand lijsttrekker is, dat automatisch betekent dat de persoon in kwestie deel zal uitmaken van een volgende regeringscoalitie met de N-VA. Neem Bart De Wever. De N-VA-voorzitter trekt de Kamerlijst, maar niemand die hem als een kandidaat-eerste minister ziet. Eerst en vooral, omdat de geschiedenis leert dat de inwoner van de Wetstraat 16 steeds meer de speelbal is van de coalitiegenoten en zijn eigen partij zo goed als gegarandeerd de dieperik in duwt.

Vlaams is de partij van Bart De Wever incontournabel

Schoktherapie Het meest welvarende land van Zuid-Amerika is Chili. Onder Pinochet kregen de ‘Chicago Boys’ van Milton Friedman genoeg tijd om de economie vrij te maken. Dat is ook het plan van Milei. Zijn vijf honden zijn allemaal genoemd naar economen die hij bewondert. Een ervan heet Friedman (hoewel die niet helemaal op dezelfde lijn zit als de ‘Oostenrijkse school’ die Milei zegt aan te hangen). Hoe dan ook wacht Milei een zware opdracht. Zelfs als hij helemaal zijn zin zou kunnen doen, zijn de eerste jaren van economische schoktherapie altijd moeilijk. De oppermachtige vakbonden zullen zeker niet nalaten daar gebruik van te maken om massaal straatprotest te organiseren. Het is ook de vraag wat de president kan doen zonder een meerderheid in het parlement. Hij zal daar moeten samenwerken met andere partijen, die misschien niet de moed hebben om het noodzakelijke te doen. Niettemin kan zijn verkiezing een kantelpunt betekenen, hopelijk niet alleen voor zijn eigen land, maar voor het hele continent. JURGEN CEDER

EDITORIAAL

TOOGPRAAT

Al moet gezegd dat hij zichzelf volgens de Tijd beschikbaar houdt voor het premierschap “als dat een doorbraak kan teweegbrengen”. Echt? Je hebt in dit land meer macht als partijvoorzitter. Kijk naar de manier waarop PS-voorzitter Paul Magnette de Vivaldi-regering naar zijn hand heeft gezet gedurende meer dan drie jaar. Verder hoeft het geen betoog dat zelfs een zeer gematigd overkomende Bart De Wever nog altijd niet gezien kan worden als een valabele premier aan Franstalige kant. Laat staan dat de burgemeester van Antwerpen veel zin heeft om op het internationale forum België niet enkel te vertegenwoordigen, maar zelfs te promoten. Het is een eeuwigheid geleden, maar het feit dat Hugo Schiltz (VU) als vicepremier van de regering-Martens VIII (1988-1991) ooit in Nederland “Leve België!” riep, heeft hem voor de rest van zijn carrière achtervolgd. Neen, het lijsttrekkerschap voor de Kamer in de provincie Antwerpen komt Bart De Wever toe, omdat hij gewoon de mogelijke onderhandelingen voor een nieuwe federale regering wil leiden. Punt aan de lijn.

‘Rehabilitatie’ voor Jan Jambon

www.palnws.be

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net

Je hebt in dit land meer macht als partijvoorzitter Ander signaal vanuit Antwerpen: parlementsvoorzitter Liesbeth Homans staat op de vierde plaats voor het Vlaams Parlement. Uiteraard een verkiesbare plek, maar voor iemand die zo’n functie vervult, had men eerder gedacht dat ze op nummer twee ging staan. Dat zou een teken zijn geweest dat ze terechte ambities mocht hebben om opnieuw Vlaams minister te worden. Daar ziet het er niet naar uit. Antwerps havenschepen Annick De Ridder staat op nummer twee. Wordt zij minister in een volgende Vlaamse regering? Mogelijk, maar eigenlijk is de functie van havenschepen al een ministerpost op zich.

Terugvalopties Loones en Diependaele In Oost-Vlaanderen trekt uittredend minister Matthias Diependaele de Vlaamse lijst. Geen verrassing, net als de plaats op nummer één van Sander Loones in West-Vlaanderen. De studax uit Koksijde verkast van het federale naar het Vlaamse niveau om, zoals bekend, Jean-Marie Dedecker de kans te geven om zich als federale nummer

Demir zal wel een goed resultaat halen in Limburg, maar heeft het imago van de partij bij de boeren tot onder het nulpunt geduwd In elk geval zijn beiden verzekerd van een ministerpost na de verkiezingen van 2024. Ook al zijn de lijsttrekker, dat is minder zeker voor Zuhal Demir (Limburg) en Ben Weyts (Vlaams-Brabant). Demir zal wel een goed resultaat halen in Limburg, maar heeft het imago van de partij bij de boeren tot onder het nulpunt geduwd. Van Weyts werd op Onderwijs meer verwacht. Ook al is men met de lijstvorming conservatief geweest, er zal met het marketingpraatje ‘politieke vernieuwing’ toch een nieuw en onverwacht gezicht tot de nieuwe ploeg moeten toetreden.

Opnieuw een N-VA-minister van Financiën? Over de mogelijke ‘casting’ van N-VA’ers in de federale regering is het moeilijker om voorspellingen te doen, wellicht omdat de kans van een N-VA-deelname op dat niveau een stuk kleiner is. Vlaams is de partij van Bart De Wever incontournabel. Toch een voorspelling: Europees Parlementslid Johan Van Overtveldt mag dan wel 68 jaar zijn, blijkbaar is hij nog niet van plan te stoppen met politiek. Hij wordt opnieuw Europees lijsttrekker. Op het eerste gezicht niet verwonderlijk. Op de index van de 705 EU-parlementsleden blijkt hij de invloedrijkste te zijn. Maar kan je daarmee in eigen land bij de Europese verkiezingen kapitaliseren? Wellicht is het zo dat Van Overtveldt achter de hand wordt gehouden om na de verkiezingen desnoods nog eens een federaal economisch departement te beheren, Financiën of Begroting. Het is bekend dat Bart De Wever in zo’n gevallen niet voor avonturen, maar voor zekerheid kiest.

Anders is het met het Vlaamse lijsttrekkerschap voor Jan Jambon. De Vlaamse minister-president zei openlijk in de Zevende Dag dat hij voor een nieuw mandaat als minister-president gaat. Dat is een interessante stelling als we het koppelen aan de lijstvorming bij de N-VA. Lange tijd zag het ernaar uit dat

met Jambon zou gebeuren wat in 2019 Geert Bourgeois overkwam. Die mocht naar het Europees Parlement verkassen. Oké, hij ontpopte zich tot een hardwerkend parlementslid, maar feit is dat de instelling in Brussel/Straatsburg gezien wordt als een parlement voor afgeserveerde politici. Voor Jambon zou het een exit zijn die een aantal problemen kon oplossen voor Bart De Wever. De regering-Jambon heeft niet echt een flitsend imago, om het zacht uit te drukken. Tal van politici, ook binnen de N-VA, maakten duidelijk dat het niet wenselijk was om voor een regering Jambon II te pleiten. Maar nu er in extremis nog een stikstofakkoord is bereikt en N-VA en cd&v de strijdbijl hebben begraven, lijkt de optie open te liggen voor een nieuwe regering, desnoods in dezelfde constellatie, aangezien Vooruit door de afgang van ex-voorzitter Conner Rousseau van zijn pluimen verliest. Eigenlijk heeft Jambon nu een soort van rehabilitatie gekregen met het lijsttrekkerschap.

één te profileren. Al snel deden geruchten de ronde dat Sander Loones beloond zou worden met een ministerpost in de volgende Vlaamse regering. “En geen kleine”, wordt nu al ‘off the record’ bevestigd. Sommigen hadden het zelfs over het minister-presidentschap, maar nu Jambon zich kandidaat heeft gesteld, lijkt Loones eerder een terugvaloptie, voor het geval Jambon een zeer slecht resultaat haalt. Hetzelfde geldt voor Diependaele.

Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 52 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 104 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 208 euro op de kantoren. Steunabo 1 jaar: 300 euro Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Jurgen Ceder, Stijn Derudder (eindredacteur), Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock

Sander Loones, Johan Van Overveldt, Jan Jambon, Bart De Wever, Zuhal Demir en Theo Francken

Column

23 november 2023

Merci, Conner

Conner Rousseau kondigt zijn afscheid als voorzitter aan, 17 november 2023

Ik bekende aan een vriend dat dit een goede week was voor politieke columnisten. Dat de voorzitter van de grootste linkse partij zich zo racistisch had uitgelaten dat zelfs de voorzitter van de meest rechtse partij zijn woorden kon veroordelen, is een plotwending die je niet zag aankomen. Onverwachte gebeurtenissen hebben het voordeel dat politici zich niet kunnen bedienen van gewoontereflexen. In hun ongeleide zoektocht naar de juiste reactie, laten ze zich dan kennen. Ik heb deze week vooral veel geleerd over cognitieve dissonantie en de rekkelijkheid van het antiracisme. In vino veritas: je mag het niet overdrijven, maar er zit wel iets in. De dronken mens brengt niet de échte mens naar boven, maar hij maakt wel deel uit van die echte mens. Wat er zat uitkomt, zit er nuchter in, zoals de volkse wijsheid stelt. En in Rousseau zit een arrogante klootzak. Dat was in ieder geval de persoon die om 6 uur ’s morgens in café ’t Hemelrijk het hoge woord voerde tegen politieagenten van Sint-Niklaas. Toen zijn precieze woorden uitlekten, bleek dat Rousseau niet alleen racistische praat heeft uitgeslagen, waar we alle enkele weken op voorbereid waren, maar zich ook bijzonder hatelijk heeft gedragen tegenover iedereen in zijn omgeving.

Leugenaar Hij vroeg de agenten om te kloppen op een cafégast met een hanenkam (“Geen gezicht. Matrak gebruiken en die lelijke dikzak op zijn bakkes slaan.”). Hij gedroeg zich bijzonder minachtend tegenover de politie (“De urekes zitten erop, ge hebt ze weer goed verdiend.”) om ze daarna ook nog te bedreigen (“Ge moet dat eens een keer proberen om mij in de cel te steken. Het gaat uw beste dag niet zijn.”). Toen een vriendin hem probeerde te beschermen tegen zichzelf, keerde hij zich ook tegen haar en dan nog op de meest vulgaire manier (“Als ge afgezogen wil worden, moet ge bij haar zijn.”). Waar is de tijd dat links nog verontwaardigd was over het “grab ’em by the pussy” van Trump?

De pers was traag om te beseffen dat de positie van Rousseau eigenlijk volstrekt onhoudbaar was geworden Rousseau werd niet stiekem afgeluisterd. Hij deed zijn uitspraken niet in een gesloten internetgroep of in de privésfeer. Hij deed ze aan agenten van de openbare macht met een uitdagende air van onaantastbaarheid. Wat we nu ook weten over Rousseau, is dat hij een leugenaar is. In eerste instantie had hij het over een “amicaal” en “grappend” gesprek. Toen de grote lijnen van wat echt was gezegd begonnen door te sijpelen, minimaliseerde hij alles nog eens in een persconferentie in café ’t Hemelrijk, hoewel hij toen al kennis had genomen van het pv. In werkelijkheid waren de echte woorden veel grover dan hij ons - en hoogstwaarschijnlijk zijn eigen partijbestuur - liet veronderstellen. Zelfs op het einde kon de meestermanipulator het niet laten: het partijbestuur en de persconferentie die volgde waren zo gepland zodat Rousseau rechtstreeks de tv-journaals zou halen, in de hoop dat hij met zijn emotoespraak weer de toon kon zetten. De essentiële zin was: “Ik hoop dat de mensen mij een tweede kans willen geven.”

“Dat was Conner niet” ‘Cognitieve dissonantie’ noemen psychologen wat gebeurt wanneer een persoon twee tegenstrijdige gedachten in het hoofd krijgt. Degene die het overkomt, zal dat onaangename gevoel proberen weg te werken door zich zo lang mogelijk vast te klampen aan de oude overtuiging en soms

zeer ver gaan in de pogingen om de nieuwe kennis ongedaan te maken, desnoods met vergezochte verklaringen. Cognitieve dissonantie was wat militanten en mandatarissen van Vooruit en bevriende journalisten overviel, toen ze de letterlijke woorden van hun idool lazen. “Dat was Conner niet”, was de reactie van Freya Van den Bossche. Dat was hij helaas wel, Freya. Het was alleen een stuk Conner dat je niet kende. Toen de beschuldigingen van grensoverschrijdend gedrag ten aanzien van minderjarigen aan het licht kwamen, had ze ook al gezegd: “Ik steek mijn hand in het vuur voor Conner.” Cynici op sociale media merkten deze week op dat haar vingers stilaan derdegraadsbrandwonden moeten vertonen. Hoewel het parket zegt dat de strafwet niet werd overtreden, zouden degenen die er zo zeker van waren dat Rousseau alleen slachtoffer was van een heksenjacht, er stilaan rekening moeten mee houden dat toen ook een Conner die ze niet kenden aan het werk is geweest.

Waar is de tijd dat links nog verontwaardigd was over het “grab ’em by the pussy” van Trump? Haar eigen vorm van cognitieve dissonantie bracht Jinnih Beels tot de opvallende uitspraak dat niet iedereen die “bruine aap” zegt, dat ook meent. We hebben ooit een andere Beels gekend, meer bepaald toen de Mechelse politieman Bert V.L. een foute grap over haar had verspreid in een besloten WhatsAppgroep. Dat al zijn collega’s getuigden nooit enig racisme bij hem te hebben bespeurd en dat ook de rechtbank geen overtreding op de wet op het racisme kon vinden, hielpen geen zier. Bert, die net een bouwlening had afgesloten en wiens vrouw deeltijds was beginnen te werken opdat hij meer flexibele uren kon doen, werd ontslagen. Op elk moment had Beels zich groot kunnen tonen door de man te vergeven, maar dat deed ze niet. De moeder van Bert werd ook niet op De Zevende Dag gevraagd om uit te leggen hoe ontzettend hij te lijden had onder de hele situatie.

Alleen maar wat ‘fout’ Op alle mogelijke manieren probeerden de kopstukken van Vooruit de evidente waarheid te ontlopen. Bruno Tobback trok op De Afspraak op Vrijdag de correctheid van de citaten in twijfel. Zijn vader probeerde het met: “Zijn we in onze diepste binnenste niet allemaal een beetje racist?” Misschien wel, Louis, maar uitspraken als die van Rousseau hoor je echt niet vaak. En degenen die ze wel doen, zelfs in de privésfeer, zijn geen voorzitter van een partij die een kruistocht predikt tegen het racisme. Kampioen ontkenningsgedrag was Melissa Depraetere. Het is vrijwel onmogelijk om nog duidelijker de racismewet te overtreden dan Rousseau deed met zijn oproep matrakken te gebruiken tegen zigeuners (‘aanzetten tot geweld op basis van afkomst’). Tegen Lisbeth Imbo bleef zijn opvolgster echter weigeren het adjectief ‘racistisch’ te gebruiken. Ook het woord ‘seksistisch’ kreeg ze maar niet over de lippen. De vaste mantra, dat ze zeker tien keer heeft gereci-

teerd, was dat de uitlatingen van Rousseau ‘fout’ en ‘dom’ waren. ‘Ranzig’, het bijvoeglijke naamwoord dat meestal beschuldigingen van racisme begeleidt, hoorden we ook niet over de toogpraat van Rousseau. Als we Bruno Tobback mogen geloven, wilde 90 procent van het partijbestuur vrijdagavond nog dat Rousseau zou aanblijven. Wie iets wil begrijpen van de greep die sekteleiders op hun leden kunnen hebben, moet een studie maken van Vooruit in de laatste dagen van voorzitter Rousseau.

En nu? Ook de pers was traag om te beseffen dat de positie van Rousseau eigenlijk volstrekt onhoudbaar was geworden. Donderdagochtend had het Nieuwsblad de (bijna) volledige citaten gebracht. Het racisme en de hatelijkheid van rest van zijn taal waren al onmiskenbaar. In de loop van de dag kwamen ook de precieze woorden van de vulgaire opmerking van Rousseau aan zijn vriendin naar boven. In de kranten van een dag later was het echter alleen Bart Eeckhout van De Morgen die al besefte dat Rousseau ontslag moest nemen. De anderen noemden het ontslag pas ‘onvermijdelijk’ nadat het al had plaatsgevonden. De vraag is nu welke rol Rousseau verder nog zal spelen in de politiek. Tijd vervaagt wel het geheugen, maar, zoals ik al in een eerdere bijdrage heb opgemerkt, is racisme de ultieme zonde, zeker voor links. Maandag, een dag na haar vraaggesprek met Imbo, had ook hardnekkige Melissa al een bocht gemaakt en erkend dat de uitspraken van Rousseau wel degelijk racistisch zijn. Bij de N-VA zou deze man niet alleen geen lijst meer kunnen trekken, maar zelfs zijn lidkaart verliezen. Ook bij het VB zou zich hier een ernstig probleem stellen. Vorig jaar had een lokale mandataris van die partij een zwarte voetbalspeler die zich had misdragen “mensaap” genoemd, waarschijnlijk in het soort impulsieve reactie die voetbalsupporters eigen is. Hij werd door het VB geschorst. Hij verloor ook zijn job bij Atlas Copco. Geen tweede kans daar. Kan Vooruit dan naar de verkiezingen trekken met als lijsttrekker de man van het “bruine gespuis”, de man die vindt dat met matrakken op zigeuners moet worden geklopt?

Merci “Merci, Conner”, had Vooruit nog dit weekend op Facebook geplaatst. Misschien moeten we Rousseau inderdaad ergens erkentelijk zijn. De gebeurtenissen hebben enkele zinvolle discussies uitgelokt, zoals over het dwangbezoek aan de Dossin-kazerne als deel van de straf voor vermeend racisme. Die nutteloze, maoïstische heropvoedingsmethode werd lang gezien als een aanvaardbare vernedering voor rechts gespuis, maar nu ook een links icoon verplicht wordt om symbolisch te erkennen dat hij met zijn zattemansklap al halfweg een holocaust zit, beseffen sommigen hoe afschuwelijk dat overigens nutteloze ritueel is.

Tijd vervaagt wel het geheugen, maar racisme is voor links de ultieme zonde Meer algemeen kan de opvallende rekkelijkheid van het antiracisme, waarvan Vooruit de jongste weken blijk heeft gegeven, links aanzetten om voortaan ook wat milder te zijn voor andere slachtoffers van de genadeloze eliminatiecultuur die het zelf heeft gecreëerd. En misschien ook erkennen dat racisme wel degelijk relatief is, zoals Liesbeth Homans ooit stelde. De aard van modern links kennende, zou ik er echter niet op rekenen. JURGEN CEDER

4 Binnenland

23 november 2023

ECONOMISCHE ZAKEN

Elektrische auto is geen cash-koe voor de overheid meer De elektrische auto is aan een opmars bezig. Tegen 2030 zou 30 procent van de auto’s in dit land op batterijen rijden. Dat is niet zonder gevolgen voor de staatskas. Meer e-wagens betekent minder fiscale inkomsten uit accijnzen op brandstof. De gemakkelijkheidsoplossing van een verhoging van die taksen tijdens zowat elke vorige begrotingsonderhandeling wreekt zich. En ook de andere aspecten van een voordelige fiscaliteit voor niet-fossiele wagens speelt regeringen parten. Een analyse. Eerst een aantal cijfers. Een onderzoek van het Internationaal Energie-agentschap (IEA) uit 2022 leert dat in 2030 75 tot 85 procent van de nieuwe verkochte personenwagens elektrisch zal zijn. In België, met een uitgebreid wagenpark aan bedrijfswagens die straks allemaal elektrisch zullen zijn, zal dat percentage nog hoger liggen. In het net verschenen boek ‘Iedereen elektrisch! Revolutie in het autorijden’ (Ertsberg) van experts Jochen De Smet en Stijn Blanckaert, wordt voorspeld dat het marktaandeel elektrische wagens in België stijgt van 7 procent in 2025 naar 20 procent in 2030. Tegen dat jaar zouden er 1,3 miljoen e-wagens over onze wegen rijden, sommigen hebben het over 2 miljoen. Tegen dan zal de markt zich ook hebben uitgebreid naar de verkoop van eerste- en tweedehandsbedrijfswagens voor particulieren die niet over een bedrijfswagen beschikken. Het is een evolutie onder druk van de Europese doelstellingen om wagens op fossiele brandstoffen als diesel en benzine stilaan tot een minimum te beperken. Het geplande verstrengde beleid waardoor je bepaalde stadscentra volgend decennium niet meer met een benzine- of dieselwagen mag binnenrijden, zal mensen verder naar de e-auto loodsen. Het feit dat de fiscale voordelen voor bedrijfswagens op fossiele brandstof worden afgebouwd, moet de rest doen.

1,5 miljard euro accijnzen Maar ondertussen wordt duidelijk dat de elektrificatie van het wagenpark ook een grote verliezer kent, zeker op korte en middellange termijn: de regeringen en vooral de staatskas. Minder auto’s op fossiele brandstoffen en meer e-wagens betekent logischerwijze minder inkomsten voor de federale staatskas uit accijnzen op brandstoffen. De krant De Tijd berichtte er vorige week over. Het is zeer eenvoudig: vandaag

leveren de brandstofbelastingen nog 8 miljard euro per jaar op. Tegen 2030 zou de federale overheid tot 1,5 miljard euro aan accijnzen mislopen. Dit jaar is er al sprake van een minderinkomst van 160 miljoen euro, zo berekende consultant Ernst & Young. De (elektrische) auto is dus geen cash-koe meer voor de overheid. Dat is een gevolg van het weinig doortastende beleid van de verschillende federale regeringen. Een gebrek aan langetermijnvisie in het begrotingsbeleid wreekt zich nu. Omdat men weigert echte besparingen door te voeren om de overheidsfinanciën gezond te maken, laat staan een echte fiscale hervorming die naam waardig door te voeren om ons belastingstelsel eenvoudiger en doorzichtiger te maken. Hetgeen ook voor stabielere overheidsinkomsten zou zorgen. Maar neen, men kiest steevast voor een combinatie van gemakkelijkheidsoplossingen en korte termijn, waarbij aan het einde van nachtelijke begrotingsgesprekken de zoektocht start naar het vinden van extra inkomsten via het verhogen van de accijnzen op tabak en uiteraard fossiele brandstoffen. “De meeste mensen voelen dat toch niet in de portefeuille”, was de redenering. Gevolg is echter dat dat dus een steeds groter deel van de belastinginkomsten is gaan uitmaken en dat de voorspelde daling van die fiscale middelen de volgende regeringen zuur zal opbreken.

belast met lagere fiscale inkomsten tot gevolg. In Vlaanderen is er zelfs een volledige vrijstelling van die taksen op elektrische auto’s. Zal dat blijven duren? De regionale belastingen opnieuw invoeren of verhogen ligt moeilijk, omdat e-wagens op zich duurder zijn en dat nog een tijdje zo zal blijven. Wil men ze voor Jan Modaal echt nog duurder maken? Bovendien zou het voor de Vlaamse regering belachelijk zijn die belastingen te verhogen of opnieuw in te voeren, terwijl men aan de andere kant een premie van 5.000 euro geeft bij de aanschaf van een e-wagen door een particulier. Maar wie onze economische geschiedenis kent, weet dat de Belgische fiscale creativiteit van de overheid quasi onbeperkt is. Een voorspelling: als die inkomsten uit accijnzen verder blijven dalen, dan zal een volgende federale regering of die vanaf 2029-2030 wellicht kiezen voor een veralgemeende kilometerheffing. De belastingbetaler is dan opnieuw de pineut. En de auto blijft uiteindelijk toch een melkkoe voor de overheid. ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

CO2-gerelateerde verkeerstaks De regionale regeringen voelen eveneens de gevolgen van het groter wordende e-wagenpark. Zij innen de BIV (belasting op inverkeerstelling) en de jaarlijkse verkeerstaks. Die is in elk gewest CO2-gerelateerd. Lage uitstoot betekent minder belasting. En ja, in Wallonië worden e-wagens dus minder

Minister Demir wil ‘crimiplatform’ verder uitrollen in Vlaanderen Om lokale besturen meer slagkracht te geven tegen de georganiseerde misdaad, is vorig jaar in tien Vlaamse steden het criminaliteitsplatform, of kortweg crimiplatform, uitgerold. Dat platform geeft een ‘crimiscore’ aan bepaalde bedrijven, waardoor het lokaal bestuur extra waakzaam kan zijn en desgewenst kan ingrijpen.

Algoritme Op basis van een algoritme voorspelt het platform welke bedrijven mogelijk malafide zijn en worden ze vervolgens op de radar van de bevoegde politie en inspectiedienst gezet. Het algoritme is een stappenplan bestaande uit een set regels in vaste volgorde om tot een oplossing te komen en het einddoel te behalen. Concreet: aan de hand van 35 parameters krijgen ondernemingen een score op 10. Hoe hoger de score, hoe meer afwijkend gedrag de onderneming vertoont. “We hebben een 35-tal data-elementen kunnen onderscheiden, waarvan we zien als ze zich voortdoen, en zeker als dat cumulatief is, dat er een kans is dat een bedrijf betrokken is bij bepaalde criminele activiteiten”, verklaarde Eric Van den Broele van kredietinformatieverstrekker Graydon aan VRT NWS. Een van die elementen is dus de oprichtingsakte. Sinds 2020 wordt het platform al gebruikt door de stad Antwerpen. Volgens Johan Vermant, de woordvoerder van de stad, moest het toen “nog groeien”. Vanaf 2022 wordt de software ook uitgebreid getest in Aalst, Antwerpen, Genk,

Kortrijk, Turnhout, Maaseik, Sint-Niklaas, Sint-Pieters-Leeuw, Vilvoorde en politiezone Westkust.

Verplaatsingsgedrag De testregio’s moeten ook aandacht hebben voor ‘verplaatsingsgedrag’ van die malafide ondernemingen. Dergelijke bedrijven gaan immers vaak naar andere gemeenten om zich daar opnieuw te proberen vestigen, maar richten zich dan op een andere economische sector (van nachtwinkel naar carwash bijvoorbeeld). Om dat van nabij op te volgen, werd een werkgroep met alle betrokken lokale besturen en politiezones opgericht, waarbij wordt nagegaan hoe het platform wordt gebruikt, waar er verbeterpunten zijn, waar men problemen ondervindt en vooral ook ter uitwisseling van goede praktijken (good practises). Bevoegd minister Demir heeft ook extra middelen vrijgemaakt om het platform, eens geëvalueerd en verfijnd, ook verder uit te breiden naar alle lokale besturen. De software kostte initieel zowat een kwart miljoen euro.

Het de bedoeling het platform verder uit te rollen bij 125 gebruiksentiteiten, 14 centrumsteden met cellen bestuurlijke handhaving, 6 ARIEC’s ter ondersteuning van lokale overheden en 105 politiezones in Vlaanderen, waarvan de burgemeester het hoofd van bestuurlijke politie is. Demir: “De uitbreiding kan echter niet binnen de huidige opdracht. Daarom werd er een nieuwe gunningsprocedure opgestart die lopende is en waarbij een gunningsbeslissing verwacht wordt in november.” Daarnaast wil minister Demir het platform ook testen bij de milieu-inspectie. “We zien ook heel wat inbreuken op de milieuwetgeving. Denk maar aan mestfraude of ook drugsafval dat in natuurgebieden wordt gedumpt”, zegt Demir daarover bij VRT NWS. “Vandaar dat de milieu-inspectie ook met het instrument zal werken in een testfase.” THIERRY DEBELS

Een paar muisklikken Demir aan VRT NWS: “Met een paar muisklikken kunnen gemeenten te weten komen wat er achter de gevel van een handelszaak plaatsvindt. Nu is dat soms maanden speurwerk. Het platform laat toe om louche handelszaken, die bijvoorbeeld bezig zijn met drugscriminaliteit of het witwassen van zwart geld, sneller op te sporen.” Na een jaar testen werden er 7.942 rapporten opgevraagd waarbij veel ongure en illegale zaken aan het licht kwamen. De verschillende steden en gemeenten waar het proefproject loopt, spreken van een ongebreideld succes. Vanwege die positieve evaluatie wenst de minister de nieuwe speurtechniek verder uit te rollen. Vlaams parlementslid Annick De Ridder (NVA) wenste van de minister via een schriftelijke vraag in september te weten wat er in de toekomst nog voorzien is voor de software. Minister Demir: “De proefperiode voor het gebruik van het crimiplatform dat nu in gebruik is bij 10 lokale besturen en politiezones en 2 ARIEC’s loopt af op 6 december 2023.” ARIEC staat voor Arrondissementeel Regionaal Informatie- en Expertise Centrum. De centra hebben tot doel om de lokale besturen (vooral burgemeesters) te ondersteunen bij de bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit.

Het criminaliteitsplatform maakt vooral gebruik van openbare bronnen over bedrijfsinformatie zoals de gegevensbanken van de Kruispuntbank Ondernemingen (KBO), de balanscentrale van de Nationale Bank, het Belgisch Staatsblad, data-analyses gemaakt over economische en financiële posities van ondernemingen en uitspraken van de ondernemingsrechtbank. Zo wordt onder meer goed gekeken naar de oprichtingsakte van een onderneming in het Staatsblad. Sommige elementen kunnen immers dan al wijzen op mogelijke fraude.

Ook testen bij milieu-inspectie

Zuhal Demir

Binnenland

23 november 2023

Een nieuwe schoolstrijd tegen het oprukkende islamisme en het geestdodende antiracisme Zowel het OCAD, Karin Heremans - de beleidsverantwoordelijke ‘radicalisering en polarisering’ voor het onderwijsnet GO! - als Hind Fraihi - journaliste voor Apache en De Tijd - wijzen op een toenemende polarisatie tussen ‘extreemrechts’ en ‘islamisme’, maar over de enorme olifant in de kamer reppen ze met geen woord: de toenemende invloed van de progressieve pedagogen die met hun multiculturele ideologie van superdiversiteit en misplaatste verdraagzaamheid, de rode loper uitrollen voor religieuze intolerantie en totalitarisme. Daarmee ondermijnen ze de verlichtingswaarden die ze beweren uit te dragen. Deze contradictie komt steeds scherper in beeld.

weinigen het wagen om openlijk niet deel te nemen aan de islamitische vastenmaand. Meisjes weigeren steeds meer om hun hoofddoek af te doen. ‘Ongelovigen’ worden aan de kant geschoven, gepest en in sommige gevallen wordt zelfs geweld niet geschuwd. Leerkrachten die tegen die tendens willen ingaan, krijgen het steeds moeilijker te verduren. Er zijn incidenten bekend waarbij leerkrachten die ijveren voor een strikte naleving van het schoolreglement, worden tegengewerkt door collega’s of af te rekenen hebben met vijandige klassen. In sommige chatgroepen worden die leerkrachten op de korrel genomen en tiert het antisemitisme welig.

Misplaatste tolerantie

Dansende olifant

Uit de vele incidenten blijkt duidelijk dat steeds meer moslimleerlingen en -leerkrachten het moeilijk hebben met de verlichtingswaarden. Binnen de scholen wordt ruimte gelaten voor het ontwikkelen en cultiveren van een islamitische identiteit, wat aanvankelijk tot uitwassen leidde. Nu kunnen we gewag maken van een tendens tot religieus fanatisme en doctrinevorming op de schoolbanken. De aanslag in Brussel op 16 oktober werd op sommige schoolbanken gevierd als een overwinning. Die tendens wordt ongetwijfeld versterkt door misplaatste verdraagzaamheid en tolerantie. Zo kwam er onlangs aan het licht dat aan de VUB steeds meer islamitische studenten van clandestiene gebedsruimtes gebruikmaken om te bidden. Op de Université Libre de Bruxelles (ULB) wordt al jaren een islamitische gebedsruimte gedoogd. Islamitische studenten ronselen openlijk en zonder schroom zieltjes. Rector Annemie Schaus van de ULB was al een hele tijd van die ontwikkelingen op de hoogte, doch liet begaan. Maar ook in het secundair onderwijs zijn heel wat leerlingen overtuigd van een strengere naleving van de islam. Het gezag van vrouwelijke leerkrachten wordt steeds meer op de proef gesteld. Lespakketten over seksuele opvoeding, het ontstaan van het heelal en de evolutietheorie komen steeds meer onder druk te staan. De scheiding tussen jongens en meisjes wordt in de klas en op de speelplaats steeds zichtbaarder. Tijdens de ramadan is de groepsdruk zo groot dat

Om ‘extreemrechts’ te counteren, worden lespakketten over actief burgerschap of uitstappen naar de Dossin-kazerne in Mechelen georganiseerd. Om de kwaliteit van de lessen islam daarentegen na te gaan, worden er drie inspecteurs ingeschakeld voor zowat 800 leerkrachten. De islamleerkrachten genieten een grote autonomie. De schooldirecteurs mogen de lessen niet controleren, terwijl de loyaliteit van de inspecteurs op zijn zachtst gezegd niet duidelijk is. Maar de dansende olifant in de porseleinwinkel wordt straal genegeerd. Uit electoraal winstbejag en door ideologische recuperatie kijken de linkse partijen de andere kant op. Zo ijvert Ecolo er al lang voor om het neutraliteitsprincipe bij de Brusselse overheid definitief af te voeren. Ook de PS en de PTB doen er alles aan om de moslims niet voor de voeten te lopen. In Vlaanderen liggen de kaarten anders. Conner Rousseau had er alles voor over om stemmen van het Vlaams Belang naar Vooruit de draineren. Als er al een kwalijke racistische teneur in het Vlaamse onderwijs valt te ontwaren, dan zijn die de afgelopen weken zeker aangewakkerd door de groteske uitspraken van Conner Rousseau. Wie de vinger op de wonde durft te leggen, is Djemila Benhabib. Ze pleit voor de seculiere stroming binnen de islam. Benhabib wijst erop dat er in Brussel een veel grotere tolerantie is voor een salafist dan voor een seculiere moslim die tijdens de ramadan koffiedrinkt. “Op dit moment vermijden we moeilijke discussies op school”, stelt Djemila

Benhabib vast. “Maar door iets blauwblauw te laten, maak je het alleen erger. Wie over de scholen heerst, heerst over de samenleving van morgen.” Links heeft het concept ras heruitgevonden en is verantwoordelijk voor de polarisatie tussen de blanken en de niet-blanken om ‘een heksenjacht’ te rechtvaardigen. Djemila Benhabib pleit onrechtstreeks voor een nieuwe schoolstrijd, die deze keer tegen het oprukkend islamisme en het geestdodend antiracisme moet worden gevoerd. “Het onderwijs is dé plaats waar vooroordelen en taboes moeten sneuvelen”, besluit ze.

JULIEN BORREMANS

Het coördinatieorgaan voor de dreigingsanalyse (OCAD) bevestigde onlangs de toenemende polarisatie tussen ‘islamisme’ en ‘extreemrechts’. Een schijndebat. De school wordt steeds meer een kweekvijver van ‘bekeringsijverig salafistisch gedachtegoed’. Als er al sprake is van racisme en onverdraagzaamheid op de schoolbanken, dan werden die eerder aangewakkerd door de groteske uitspraken van Conner Rousseau, het idool van heel wat jongeren.

Djemila Benhabib

De onzin van het doorrekenen van verkiezingsprogramma’s Het Federaal Planbureau liet verleden week weten dat het vooral veel problemen ziet rond een eventuele invoering van een zogenaamde miljonairstaks. Dat kon tellen als opmaat voor de neutraliteit en de geloofwaardigheid van het Federaal Planbureau om straks als een scheidsrechter de verkiezingsprogramma’s van de politieke partijen door te rekenen. Bij het Federaal Planbureau zijn ze er waarschijnlijk zelf heel groot voorstander van: politieke partijen die reeds vertegenwoordigd zijn in het parlement, zijn verplicht in de aanloop naar de verkiezingen een aantal voorstellen uit hun programma te laten doorrekenen. Maar bij de vorige verkiezingen doken in dat verband enkele voorstellen op voor een miljonairstaks, en wel uit de hoek van PVDA en PS. Naar eigen zeggen beschikte het bureau toen over te weinig achtergrondgegevens om die voorstellen goed genoeg te kunnen berekenen. Het is daarom dat het Federaal Planbureau een tijdje geleden een studie bestelde om die miljonairstaks eens wat beter tegen de lamp te houden. De resultaten daarvan werden verleden week bekendgemaakt.

Weggegooid geld We hebben het verslag van de studie zelf niet doorgenomen, maar afgaande op de berichten in de pers is die studie eigenlijk veel weggegooid belastinggeld. Dat het moeilijk is om het vermogen van echt rijke mensen onomstotelijk vast te stellen, is oud nieuws, en dat zij ook de eersten zijn om via allerlei achterpoortjes dat vermogen aan elke vorm van vermogensbelasting te onttrekken ook. Waarschijnlijk weten ze zelfs bij de PS en de PVDA duivels goed dat zo’n miljonairstaks uiteindelijk toch vooral de middenklasse zal treffen, maar het Federaal Planbureau had ook voor die conclusie toch eerst een studie nodig. Mogen we dan toch eens de vraag stellen wat nu feitelijk het nut of het effect van die studie was? Is er al ooit een onzinnige belasting tegengehouden omdat uit berekeningen zou blijken dat zij in het beste geval onnuttig is en in het slechtste geval schadelijk of contraproductief? Of omgekeerd: werd er ooit al een zinnige belasting goedgekeurd net

omdat berekeningen objectief aantonen hoe effectief zij wel is? Is er trouwens ook maar één kiezer van de PVDA of de PS die zijn stem zal veranderen, omdat het Federaal Planbureau van mening is dat zo’n miljonairstaks geen zin heeft? Of zouden die twee partijen er in het tegenovergestelde geval kiezers bijgewonnen hebben? Als ze bij het Federaal Planbureau ook maar een beetje inzitten met de Belgische economie en de manier waarop de overheid belastinggeld aanwendt, dan zou het misschien niet slecht zijn als ze zich eens zouden onderwerpen aan wat zelfreflectie. Gratis tip voor de politieke partijen die meelezen: laat het Federaal Planbureau eens doorrekenen hoeveel belastinggeld we zouden besparen als we met die nutteloze oefeningen gewoon zouden ophouden.

Doorgestoken kaart Daarbij komt nog dat de hele oefening niet alleen nutteloos is, maar bovendien ook doorgestoken kaart van begin tot einde. We zijn het niet vaak eens met de PVDA, maar ze hebben wel gelijk wanneer ze het Federaal Planbureau verwijten dat het “gevangen zit in het klassieke neoliberale denken en alleen berekent wat daarin past”. Wat het eerste verwijt betreft, geven we grif toe dat een communistisch planbureau ongetwijfeld tot heel andere resultaten in zijn berekeningen zou komen. Daar staat echter tegenover dat we geen communistisch of neoliberaal planbureau nodig hebben om te zien waartoe de uitvoering van het partijprogramma van de PVDA zou leiden; daarvoor volstaan de geschiedenisboeken. Maar het tweede deel van het verwijt is pertinenter en betreft veel meer dan het ‘neoliberale’ denken waar de PVDA het zo moeilijk mee heeft. Het Federaal Planbureau houdt

ook zeer strikt vast aan een Belgisch-Europese context. Dat heeft bijvoorbeeld meteen al tot gevolg dat het botweg weigert om het eerste programmapunt van de grootste twee Vlaamse partijen uit te rekenen, namelijk de Vlaamse onafhankelijkheid. Zelfs afzwakkingen daarvan, zoals een verdere regionalisering of nog maar de afschaffing van de monarchie, worden ook volledig afgewezen. We vermoeden dat ook verregaande voorstellen rond de beperking van migratie zonder meer afgewezen worden wegens stevig verankerd in de Europese regelgeving.

De vraag is dan waar die doorrekening van de verkiezingsprogramma’s eigenlijk voor dient als de programma’s van de partijen waar straks misschien wel de helft van de Vlamingen voor kiest al bij voorbaat afgewezen worden omwille van politieke redenen. Zou het een toeval zijn dat men bij Open Vld hevig voorstander is van die oefening, terwijl men bij Groen vindt dat het allemaal nog niet ver genoeg gaat? Alleen al daarom zegt ons slecht karakter dat het vooral een politieke oefening is om met het geld van de belastingbetaler enkele partijen te treffen die buiten de links-liberale Belgisch-Europese lijntjes kleuren. FILIP VAN LAENEN

6 Binnenland

23 november 2023

VERKIEZINGEN

De hoofdrol van voormalig Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert in de niet-opstart van Lijst Dedecker

Naast Dedecker zouden ook Eva De Bleeker, Els Ampe en Goedele Liekens genoemd zijn in een eventuele overstap. Ook Margriet Hermans zou een nieuwe politieke carrière zien zitten hebben. Een deel van hen bevestigt dat er gesprekken zijn geweest, anderen ontkennen elke vorm van contact. Volgens Dimitri en Jean-Marie Dedecker had Lachaert vijf liberale Kamerleden klaar die de overstap zouden durven maken. Al kan de voormalige Open Vld-voorzitter zich dat niet helemaal herinneren.

“Ik begrijp dat Egbert Lachaert dit nu minimaliseert, maar eigenlijk is dat niet helemaal correct”, reageert Ignace Vandewalle, de naaste medewerker van Jean-Marie Dedecker. “Het was wel wat concreter dan dat. Maar Egbert Lachaert heeft nu zijn verkiesbare plaats gekregen en is tevreden, dus ik begrijp wel dat hij nu wat gas terugneemt.”

Omstandigheden Jean-Marie Dedecker twijfelde al lang of hij opnieuw wilde opkomen. In verschillende interviews - ook met ’t Pallieterke - gaf hij aan dat zijn leeftijd en zijn gezin tegen een nieuwe grote nationale campagne pleitten. “Het was een samenloop van omstandigheden”, legt hij nu uit. “We zaten in een soort euforie en zagen het wel zitten, maar uiteindelijk heb ik besloten om het niet te doen. Maar dat is wat ik vond: ik zit met mijn leeftijd, ik ben burgemeester, ik heb een goeie relatie met N-VA... Gemeenten die een minister hebben in Brussel, krijgen meer steun.” Dedecker vreesde ook voor eenzelfde scenario als in 2006-2007. “Toen zouden er ook veel mensen overstappen uit Open Vld,

maar uiteindelijk stond ik alleen op straat.” Een van de andere mensen die vragende partij waren, was Peter Reekmans, de burgemeester van Glabbeek. Hij noemde het begraven van LDD een van zijn grootste politieke ontgoochelingen. Ook ondernemer Rudi De Kerpel, die in 2010 de LDD-Kamerlijst in Oost-Vlaanderen trok en nadien in de raad van bestuur van VRT zat, was voorstander van een doorstart. Die laatste weigerde commentaar te geven. Jean-Marie Dedecker gaf nog mee “dat het toch jammer is dat het allemaal moet afhangen van iemand die al zes jaar op pensioen hoort te zijn”. “Arm Vlaanderen, denk ik dan”, besloot de burgemeester van Middelkerke.

Dedecker vaak fel van leer kunnen trekken tegen de regering-De Croo. Maar zal hij dat ook kunnen als N-VA federaal na 2024 meebestuurt? “Je denkt toch niet dat ik na mijn 70ste nog ga veranderen?”, lacht hij. “Ik bewijs al 25 jaar dat ik onafhankelijk ben en N-VA zal me daar ook de vrijheid voor blijven geven.”

Wat als N-VA meebestuurt?

WANNES NEUKERMANS

Humo schrijft dat voormalig Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert een belangrijke rol gespeeld heeft in de doorstart van Lijst Dedecker, die er uiteindelijk niet kwam. Toen duidelijk werd dat de partij van Alexander De Croo geen rol van betekenis meer zag voor hem, wilde Lachaert misschien overstappen naar Lijst Dedecker.

“Ik kan N-VA alleen bedanken voor de goede samenwerking de afgelopen vijf jaar.” Tijdens deze Vivaldi-legislatuur heeft

Volgens (kandidaat-)minister-president Jambon schuift VB in goede richting op Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) zou zijn mandaat graag verlengen. Dat gaf hij in verschillende media al aan. “Ik vind het een eer om de functie van Vlaams minister-president uit te oefenen”, klinkt het. Jambon zal in Antwerpen de Vlaamse lijst trekken.

Coalitie Als er opnieuw een regering gemaakt kan worden met N-VA, cd&v, Open Vld en/of Vooruit, zal dat wellicht het geval zijn. Maar

als Vlaams Belang de grootste partij is en het initiatief moet nemen, liggen de kaarten uiteraard anders. “Ik zie dat het Vlaams Belang een aantal verschuivingen aan het doen is”, vertelde Jambon over een eventuele samenwerking met de partij in De Zevende Dag. “Dat is goed, dat gaat de goede richting uit, wat mij betreft.” Toch zouden er volgens Jambon nog een aantal breekpunten zijn, zowel inhoudelijk als qua stijl. “Er zijn de persoonlijke aanvallen... Als je een verleidingsdans wil doen, moet je degene die je wil verleiden niet de hele tijd zo hard aanvallen.” WANNES NEUKERMANS

Sander Loones (N-VA)

Na in de Kamer jarenlang te wijzen op fouten in de begroting en de communautaire zaken op te volgen, verhuist Sander Loones (44) naar het Vlaams Parlement. Hij zal de lijst in West-Vlaanderen trekken en is ook kandidaat-burgemeester in kustgemeente Oostduinkerke. De laatste jaren was Loones actief in de Kamer, waar hij door zijn parlementaire werk (mede)verantwoordelijk was voor het ontslag van enkele regeringsleden. Hij geldt bovendien als een van de partijkopstukken die de communautaire strategie van de partij mee uitzet.

Communautaire strategie In dat opzicht is het vreemd dat Loones nu uit de Kamer vertrekt, aangezien N-VA nog steeds gaat voor een hervorming op federaal ni-

Lijsttrekker Vlaams Parlement West-Vlaanderen

Open Vld

De Croo en D’Hose trekken Oost-Vlaamse lijsten

Nadat de Vlaamse regering een stikstofakkoord wist te bereiken, kon N-VA Jan Jambon opnieuw als sterke leider naar voren schuiven. Jambon hoopt een tweede termijn als minister-president te krijgen, al is de vraag natuurlijk met welke coalitie dat zal zijn. Bovendien is het nog maar de vraag of N-VA de grootste partij van die coalitie zou zijn.

Egbert Lachaert

Open Vld heeft premier Alexander De Croo en Senaatsvoorzitter Stephanie D’Hose voorgedragen als lijsttrekkers in Oost-Vlaanderen. De Croo trekt de Kamerlijst, D’Hose is de kopvrouw van de partij voor het Vlaams Parlement. “Een goede mix van ervaring en vernieuwing”, klinkt het bij partijvoorzitter Tom Ongena. “Alexander (federaal) is de juiste man op de juiste plaats, die ons door enkele crisissen heeft geleid”, besluit hij. “Dit is de blauwste provincie met veel ondernemers”, gaf D’Hose aan. “Ik heb veel vertrouwen. We kunnen zelfs de verrassing van de verkiezingen worden.” WANNES NEUKERMANS

Stefanie D'Hose

Minderjarigen vanaf 16 krijgen stemrecht bij Europese verkiezingen Minderjarigen vanaf 16 jaar zullen in juni 2024 zonder zich op voorhand in te schrijven mogen stemmen voor de Europese verkiezingen. Dat maakte minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (cd&v) eind vorige week bekend.

Sander Loones

veau. “Maar ik denk niet dat dat in de Kamer zal gebeuren”, zegt Loones. “Er zal onderhandeld worden tussen de politieke zwaargewichten. Ik zal daar mee aan tafel zitten, zoals dat in 2019 ook het geval was.” “Mijn hart klopt Vlaams en dan is er maar één parlement dat er echt toe doet”, reageert Loones verder. “Ik moet ook zeggen dat ik het hier in de Kamer een beetje beu ben. Er is veel show, maar er gebeurt weinig. Over de pensioenen, de jobs van mensen, belastingen, enzovoort, worden geen beslissingen genomen. Ik ga nu naar het Vlaams Parlement, waar wél beslissingen genomen worden. En we gaan ervoor zorgen dat dat Vlaams Parlement nog meer bevoegdheden krijgt. Niets mooier voor een overtuigde Vlaams-nationalist”, besluit de N-VA’er. WANNES NEUKERMANS

In het voorjaar van 2022 werd al beslist dat 16- en 17-jarigen bij de Europese verkiezingen hun stem mogen uitbrengen. Eerst was het de bedoeling dat jongeren zich op voorhand zouden moeten inschrijven om te mogen stemmen, maar daar maakte het Grondwettelijk Hof bezwaar tegen. Daarom werd de registratieplicht geschrapt. Stemplicht komt er evenwel niet, terwijl die voor meerderjarige burgers wel geldt. “Wie wil en wie zich geïnformeerd voelt, kan gebruikmaken van de mogelijkheid”, legde Annelies Verlinden uit. “Andere jongeren kunnen er dan nog wat langer mee wachten.” Jongeren zullen automatisch worden ingeschreven op de kieslijsten en krijgen een oproepingsbrief, maar riskeren in tegenstelling tot volwassenen geen sanctie als ze niet komen opdagen. Binnen de federale regering was er een tijdlang discussie over het al dan niet verplicht stemmen voor 16- en 17-jarigen. Vooral de Franstalige partijen wilden een stemplicht. Aan Vlaamse zijde waren alle oppositiepartijen tegen. WANNES NEUKERMANS

Politiek

23 november 2023

IN DE KIJKER

CITAAT VAN DE WEEK

Assita Kanko

Conner Rousseau:

“Ik kan dat bruin gespuis niet allemaal buitenzetten”

Een Europees Parlementslid dat geregeld in de media komt met duidelijke standpunten, is een rariteit. Assita Kanko (43) doet het, sprekend en schrijvend. Ze heeft een streepje voor in deze politiek correcte tijden, want ze is afkomstig uit Burkina Faso, Sub-Sahara Afrika. En ze spreekt vloeiend Frans én Nederlands, de talen van het land waarin ze alle kansen kreeg en die ook met beide handen greep. Maar ook inhoudelijk is ze een buitenbeentje. Politiek is ze aan de rechterkant van het spectrum te situeren en ze neemt geen blad voor de mond, wat haar dikke vrienden, maar ook grote vijanden oplevert. Wie haar alleen al op X volgt, zal meteen weten waarom. Ze schuwt de controverse niet wanneer ze het opneemt voor bijvoorbeeld vrouwenrechten, vrijheid en tegen genitale verminking, waarvan ze zelf als kind het slachtoffer van geworden is. Voor N-VA is ze een troef en een uitlaatklep, ook al houden sommige partijgenoten wel eens de adem in wanneer ze vrank en vrij spreekt. Het deert haar niet, want ze doet wat ze vindt dat ze moet doen.

Tijdens een dronken avond gaf toenmalig ‘oppersos’ Conner Rousseau aan dat hij in Sint-Niklaas nogal wat last had van de Romagemeenschap. Hij suggereerde dat de Sint-Niklase politieagenten hun gummiknuppel wat vaker moesten gebruiken, aangezien hij als voorzitter van regeringspartij Vooruit geen absolute zeggenschap had over het Belgische uitwijzingsbeleid.

‘België kan het’ betoogt tegen Zwarte Piet met Vlaamse cultuursubsidies

Perfecte integratie Ze studeerde journalistiek en kwam toen al op voor mensenrechten. Hoewel Burkina Faso ‘het land van de integere mensen’ betekent en gespaard bleef van burgeroorlogen, is het een van de armste landen ter wereld en heerst er politieke instabiliteit. In 2001 trok Assita Kanko naar het Westen en kwam ze via een Nederlandse journalist in Nederland terecht, en in 2004 in België, want ze was in Nederland verliefd geworden op een Waal. Ze verkreeg de Belgische nationaliteit in 2008. Aanvankelijk woonde ze in Elsene en engageerde ze zich in de MR. Ze werd er gemeenteraadslid in 2012. In 2018 kwam ze niet op om zich toe te leggen op haar eigen organisatie Polin, waarmee ze door training en netwerkvorming meer vrouwen in de politiek wil krijgen. Ondertussen was ze parlementair medewerker bij Open Vld, behaalde ze in 2013 een master Internationale politiek, werkte ze van 2011 tot 2015 op de communicatiedienst van de bank BNP Paribas en was ze communicatiemedewerker op het kabinet van MR-minister Denis Ducarme. In 2017 kreeg ze van N-VA het Ebbenhouten Spoor, waarmee de partij elk jaar een verdienstelijke nieuwkomer in de bloemetjes zet: “Als politica brengt ze een verhaal over veiligheid, over economie, over onderwijs dat een verademing is in Franstalig België. Als schrijfster geeft haar verhaal kracht aan vrouwelijke migranten om zich voor een stuk te onttrekken aan de sociale dwang die ze dikwijls nog binnen hun eigen gemeenschap ondervinden en zo hier echt een nieuw leven op te bouwen.” Daarmee was de weg naar N-VA geplaveid. Zo werd ze dan in 2019 verkozen in het EP, waar ze actief werd in vooral de commissie Burgerlijke Vrijheden, Justitie en Binnenlandse Zaken. Om haar ideeën kracht bij te zetten, schrijft ze columns in De Standaard en De Telegraaf. Sinds enkele jaren woont ze in Vilvoorde, waar ze volgend jaar de burgemeesterssjerp ambieert. Twee weken geleden werd ze nog door de Nederlandse vrijdenkersvereniging De Vrije Gedachte uitgeroepen tot ‘Atheïst van het Jaar’ omwille van haar inzet voor meer vrijheid. “Wie denkt dat het overbodig is om over vrijheid te spreken, heeft het mis. Onze vrijheid is bedreigd door extremisten en de weg naar kritisch denken is vandaag de dag serieus versperd”, zei ze toen ze de prijs in ontvangst nam.

Invest. De beelden, waarop ook N-VA-burgemeester Bart De Wever te zien was, verschenen later in een artikel van de linkse website Apache. Het kwam Arends op een proces wegens schending van de privacy te staan, maar hij ging vrijuit. Stef Arends is vandaag werkzaam bij Kif Kif vzw, volgens de website als “eindredacteur en onderzoeker”. Tegelijk wordt vermeld dat hij “nog steeds af en toe schrijft, filmt en fotografeert voor Apache”. ‘Hand in Hand tegen racisme’ vzw is dan weer de club van Jihad Van Puymbroeck. Deze linkse militante moest opstappen bij de VRT nadat bekend raakte dat ze in tweets had gezegd dat Israëli’s hetzelfde zijn als Syriëstrijders, dat Bart De Wever haar deed denken aan Hitler, dat “Vlaamse cultuur niet bestaat” en “dat alle N-VA’ers assholes zijn”.

De stem van velen Haar spitse tweets op X worden druk gelezen. Ze zetten haar vaak in het ver-rechtse kamp: tegen de radicale islam, over het morele bankroet van links, voor de absolute scheiding van kerk en staat, tegen het Hamas-terrorisme, ten gunste van de ontslagen Britse minister van Binnenlandse Zaken die de vinger op zere wonden legde, voor de verlichtingswaarden, tegen ongecontroleerde immigratie, tegen Jodenhaat, tegen de onderdrukking van de vrouw in de islam en elders, voor een veiligere samenleving die de burgers beschermt,… “Europa heeft intolerantie te lang getolereerd”, stelt ze. “Zolang een deel van de politieke klasse stemmen boven ideeën stelt en buigt voor de radicale islam, Europa zich laat aanpassen aan de nieuwkomers in plaats van integratie af te dwingen, illegale migratie tolereert in plaats van orde af te dwingen, zal de lijst van vermoorde mensen alleen maar langer worden en zal onze vrijheid nog harder worden gemuilkorfd. (…) Ik walg hiervan. Het obscurantisme dacht ik achter mij te hebben gelaten, maar het groeit hier in Europa en velen doen alsof hun neus bloedt.” Wat zou N-VA tegenhouden om haar niet een tweede Europese termijn te gunnen? Ze zegt immers wat velen stilletjes denken.

Vlaams Parlement aan zet Protest tegen Zwarte Piet van 'België kan het' in Ieper

Nu het grote traditionele cultuurfeest van Sinterklaas en Zwarte Piet op 6 december in zicht is, komen ook de linkse activisten tegen ‘racisme’ en ‘kolonialisme’ weer tevoorschijn. In Nederland kent men als sinds 2014 de groep met de vrij agressieve naam ‘Kick Out Zwarte Piet’ (KOZP), geleid door de zwarte linkse militant Jerry Afriyie. Bij ons is er een zusterafdeling actief onder de wat bravere naam ‘België kan het’. Er werd al betoogd in Ieper en Kortrijk.

De acties van KOZP hebben de populariteit van het grootste traditionele kinderfeest daar op eerste gezicht niet geschaad. Zeker in landelijk Nederland is men zich nog bewuster geworden van het unieke van dit cultuurfeest en wordt het zo mogelijk nog uitbundiger gevierd. Toch is de door woke opgedrongen discussie over de figuur van Zwarte Piet niet zonder gevaar. Vooral overheidsinstellingen en scholen worstelen met de vraag hoe ze iedereen moeten tevredenstellen, zeker in wijken die sterk door de massa-immigratie getroffen zijn. De opmars van de ‘roetveegpieten’ is daar een symptoom van.

Kif Kif en Hand in Hand

Assita Kanko

De ‘Belgische’ afdeling van KOZP blijkt al twee jaar aanwezig op Facebook, maar vond de tijd blijkbaar rijp om dit jaar voor het eerst actie te voeren. Er werd betoogd te Ieper (zonder toelating, maar gedoogd), Sint-Niklaas (zonder toelating en grotendeels verhinderd door nationalistisch protest) en Kortrijk (met toelating). Omvangrijk zijn die protesten niet: er daagt telkens slechts een handvol linkse activisten op. Die personen lijken zich liever

in de anonimiteit te verschuilen, want hun acties voeren ze uit met gezichtsmaskers. Op hun Facebookpagina wordt wel vermeld dat “de campagne mee ondersteund (wordt) door ‘Kif Kif ’ vzw en ‘Hand in Hand tegen racisme’ vzw”. Dat geeft iets meer zicht op wie erachter schuilgaat. De beelden en filmpjes van de acties worden gemaakt door Stef Arends. Hij verkreeg enige bekendheid toen hij in 2017 met een verborgen camera in een fietstas en een camerabril beelden maakte van het private verjaardagsfeest van Erik Van der Paal, de zaakvoerder van bouwbedrijf Land

Dat de acties op straat tegen een Vlaams cultureel volksfeest worden gesteund door de vzw’s Kif Kif en ‘Hand in Hand tegen racisme’ is opmerkelijk, omdat beide vzw’s een Vlaamse subsidie krijgen voor ‘sociaal-cultureel volwassenenwerk’. Kif Kif ontvangt daarvoor van de regering-Jambon dit jaar bijna 320.000 euro per jaar, Hand in Hand krijgt 237.000 euro. Is het een goede besteding van Vlaamse cultuursubsidies om volwassenen actie te laten voeren tegen het grootste Vlaamse culturele kinderfeest? Het Vlaams Parlement zal zich daarover buigen, want de commissie Cultuur zal daar binnenkort een voorstel van resolutie bespreken, ingediend door onder meer Filip Brusselmans (VB). De resolutie vraagt aan de Vlaamse regering om de traditie van Zwarte Piet als immaterieel cultureel erfgoed te beschermen en “zelf op geen enkele manier bij te dragen tot het creëren van een sfeer die een bedreiging voor de Vlaamse cultuur en tradities vormt”. HDG

8 Opinie

23 november 2023

De Waalse politiek staat sinds een week in het teken van de Tellier-affaire, genoemd naar de Ecolo-minister van Leefmilieu in Wallonië, die met kennis van zaken 12.000 burgers blootstelde aan zeer schadelijk - en objectief vergiftigd - water. Het is verrassend dat mevrouw Tellier op het moment van dit schrijven nog steeds haar functie uitoefent. De feiten zouden er nu echter toe moeten leiden dat ze zich definitief terugtrekt, niet alleen uit de regering, maar ook uit het openbare leven. Hier zijn ze.

Céline Tellier, de Waalse Borgia?

Na oktober 2021 waren de resultaten van de tests alarmerend

Op 5 oktober 2021 verstrekte Tellier het Waals Parlement details over de eerste analyses die in Chièvres werden uitgevoerd: “De put Chièvres P1, grenzend aan de kazerne, bleek een hogere totale PFAS-concentratie te hebben van 87,29 nanogram per liter, maar nog steeds onder de norm. (...) In dit stadium is er geen biomonitoring gepland in de regio in verband met die specifieke waarschuwing, aangezien de resultaten geruststellend zijn.” Het zou natuurlijk interessant zijn om te weten waarom aanvankelijk erHamas doet een vluchtende auto ontploffen met een raketwerper op 7 oktober jongstleden slechts zes van de twintig werden ge- ACTIEVE KOOLFILTERS test, in tegenstelling tot de aanpak en vooral de resultaten van de tests van In maart 2023 zal SWDE eindelijk achet Amerikaanse leger. In elk geval tieve koolfilters installeren in de put worden de tests voortgezet. van Chièvres, wat het probleem zal oplossen. Achttien maanden zijn verALARMERENDE RESULTATEN streken sinds de eerste alarmerende maatregelen werden genomen door Na oktober 2021 waren de resultaten Tellier, en zes jaar - zes lange jaren! van de uitgebreide tests die werden sinds het alarmerende rapport van het uitgevoerd door de administratie van Amerikaanse leger, dat in feite volleTellier, alarmerend - met concentraties dig en inhoudelijk correct was. Dus al

Tellier stelde minstens 12.000 Waalse burgers bloot aan PFAS-vergiftiging Volgens het Amerikaanse ministerie van Volksgezondheid hebben tests op zoogdieren aangetoond dat PFAS de lever en het immuunsysteem beschadigen. PFAS veroorzaken ook een laag geboortegewicht, geboorteafwijkingen, ontwikkelingsachterstand en sterfte bij pasgeborenen. Tot slot, om die ‘briljante’ reeks te bekronen, verklaarde Tellier vorige week aan het Waals Parlement dat ze zou hebben gehandeld “als ik was gealarmeerd”. Dat maakt het alleen maar erger. Het is ondenkbaar dat Ecolo naar de stembus zou gaan met de Waalse water-Borgia. DRIEU GODEFRIDI

Céline Tillier

Beweren dat Tellier ‘het niet wist’ is dus een belediging voor de intelligentie van een baviaan, gezien het feit dat de tests werden uitgevoerd op verzoek van de minister. Bovendien werd het kabinet van Tellier op 10 januari 2022 officieel door de administratie van Tellier op de hoogte gesteld van de rampzalige resultaten van de lopende tests. Zoals elke student politicologie die meer dan een uur in de klas heeft doorgebracht weet, zijn het kabinet van de minister en de minister één en dezelfde. Wat deed de minister in januari 2022 om mensen te beschermen die massaal vergiftigd waren door PFAS? Helemaal niets. In maart 2022 bracht Vlaams minister Demir haar Waalse collega op de hoogte van de enorme concentraties PFAS in Waals water. Wat deed Tellier? Tellier deed niets. Misschien omdat de bron van de informatie deze keer Vlaams was? Op 16 juni 2022 vroeg de administratie van Tellier aan de ‘Société wallonne des eaux’ (SWDE) een concreet plan om PFAS te beperken in het water dat ze verbruikt. Zoals de administratie van Tellier aangaf, “hebben we vastgesteld dat de PFAS-norm systematisch wordt overschreden”. De waarden die in dezelfde brief door de administratie Tellier worden genoemd zijn schrikbarend: tot 344 nanogram per liter. Op dat niveau hebben we het objectief gezien over massale vergiftiging van de betrokken bevolkingsgroepen. Ter vergelijking: de norm in Denemarken is 4 nanogram per liter. 4 tegenover 344 !

Zes van de twintig betrokken PFASbronnen werden vervolgens getest door het referentielaboratorium voor Wallonië, dat concentraties vond die onder de nieuwe Europese norm (100 nanogram per liter) lagen. Het is absurd dat er slechts zes van de twintig werden getest, want alle PFAS-bronnen werden getest door het Amerikaanse leger. Bovenal tonen die tests aan dat het PFAS-dossier nooit het bureau van Tellier heeft verlaten.

Het Amerikaanse personeel drinkt water uit flessen, terwijl 12.000 Walen zichzelf vreedzaam vergiftigen met kraanwater

zes lange jaren drinkt Amerikaans personeel water uit flessen, terwijl 12.000 Walen zichzelf vreedzaam vergiftigen met kraanwater. Tellier is minister sinds 2019. Tellier wist het. Tellier deed niets. Tellier, de Borgia van het Waalse water, liet - op zijn minst - 12.000 Waalse burgers lijden aan massale PFAS-vergiftiging, hoewel er vanaf de eerste dag technische oplossingen beschikbaar waren. En dat terwijl er, in afwachting van de installatie van de koolstoffilters, gemakkelijk aan de bevolking gevraagd kon worden om te stoppen met het drinken van kraanwater. Hoeveel baby’s in de regio zijn vanaf hun geboorte massaal geïmpregneerd met PFAS? Hoeveel ouderen? Hoeveel gezonde mannen en vrouwen zullen over een paar jaar lijden onder de dramatische gevolgen van Telliers nalatigheid?

'Een glas wijn met Cesare Borgia', (links naar rechts) Cesare Borgia, Lucrezia Borgia, paus Alexander VI (Rodrigo Borgia), jongeman met leeg glas, schilderij van John Collier

ONDER DE EUROPESE NORM

die drie keer hoger lagen dan de nieuwe Europese norm (!). Dat had moeten leiden tot het onmiddellijk verstrekken van informatie aan de lokale bevolking en een volledig stilleggen van de consumptie van kraanwater door de betrokken bevolking.

Vorige week verklaarde minister Tellier in de commissie van het Waals Parlement dat ze de bevolking op de hoogte zou hebben gebracht wanneer ze gewaarschuwd was. Het probleem van PFAS - geperfluoreerde verbindingen in de regio Chièvres is echter al bekend sinds 2017, toen het Amerikaanse leger de SWDE (Waalse watermaatschappij) en vervolgens de SWE (Waalse milieuadministratie) waarschuwde voor de massale aanwezigheid van PFAS in het water in Chièvres. Als gevolg daarvan drinkt het Amerikaanse personeel ter plaatse alleen water uit flessen. Op 8 juli 2021 stuurde Tellier een tweet waarin ze toegaf dat ze het document van het Amerikaanse leger had gelezen, waarin de massale aanwezigheid van PFAS in het water van Chièvres werd bevestigd. Tellier wist het dus en wist het al de hele tijd.

Amerikaanse kazerne Daumerie in Chièvres

Dossier

23 november 2023

De Indiase gemeenschap in Vlaanderen De Indiase gemeenschap is zeker niet de grootste migrantengroep in ons land. Toch zijn er een aantal belangrijke diaspora-gemeenschappen aanwezig in Vlaanderen. Ook in Brussel wonen heel wat Indiërs en enkele jaren geleden ging het om een van de snelst groeiende gemeenschappen in het gewest. In bepaalde knelpuntberoepen zijn er heel wat Indiërs actief, zoals de fruitpluk, de diamantsector, horeca, nachtwinkels, juweliersbedrijven en de laatste jaren ook de zorgsector. WANNES NEUKERMANS

India is een land met 1,4 miljard inwoners en de bevolking omvat onder meer hindoes, moslims, sikhs, christenen, boeddhisten en jains. Met zijn 22 officiële talen en verschillende godsdiensten is het een enorm divers land. Die diversiteit weerspiegelt zich ook in de migranten die onder andere in Vlaanderen aankomen. Een studie van de KU Leuven omschrijft die Indiase diaspora als “een lappendeken van verscheidene sociale en culturele identiteiten”. Begin 2008 ging het om ongeveer 20.000 mensen van Indiase origine. Daarvan waren er toen ongeveer 8.000 gena-

turaliseerd tot Belg. Het overgrote deel ervan woonde in Vlaanderen. Vooral na 2000 migreerden Indiërs richting ons land. Voordien - en nu nog steeds - kiezen de meeste Indiërs voor andere landen. Zo zouden er in de VS bijna 5 miljoen mensen met een Indiase afkomst wonen. Nadien komen de Emiraten (3,5 miljoen), Saoedi-Arabië (2,6 miljoen), Maleisië (2 miljoen), Myanmar (2 miljoen) en het Verenigd Koninkrijk (1,4 miljoen). Vergeleken met die landen, is de Indiaas-Belgische gemeenschap dus verwaarloosbaar.

Kansen en uitdagingen

Sikhs waren belangrijk voor de Limburgse fruitteelt Als antwoord op dat taalprobleem volgden er in Vlaanderen cursussen geriatrie en psychologie, waarna ze onmiddellijk ingezet worden, vooral in woonzorgcentra. Tijdens de eerste jaren werken ze deeltijds, terwijl ze ook nog verder zorgonderwijs krijgen. In die periode worden ze betaald voor hun deeltijdse werk en kunnen ze een goedkoop sociaal appartement huren. Nadat ze afgestudeerd zijn, krijgen ze een vast contract. Naast de arbeidsmigranten zijn er ook de Indiase studenten en Indiërs die via gezinshereniging hierheen komen. In 2021 ging het om iets meer dan 4.000 personen.

van het Britse Gemenebest, vestigden heel wat Indiërs zich in Oeganda. Toen Idi Amin er aan de macht kwam, wilde hij zijn land echter ‘zuiveren’ van niet-Afrikaanse invloeden en verdreef hij de welvarende Indiase gemeenschap, die ongeveer 80.000 mensen telde. Indiase inwoners die niet wilden of konden vertrekken, werden uitgemoord.

Kleine groep als katalysator Het grootste deel van die vluchtelingengroep kwam terecht in het Verenigd Koninkrijk en India. Een kleinere groep werd opgevangen in een kamp nabij Wenen en werd nadien verdeeld onder verschillende Europese landen, waaronder België. Het ging om erg weinig mensen, namelijk slechts een tiental families. Toch zouden zij in de geschiedenis van de Indiase en Vlaamse migratiegeschiedenis belangrijk worden, omdat zij ervoor zorgden dat er steeds meer migranten richting Vlaanderen kwamen. De sikhs die in de jaren 1980 in ons land aankwamen, vooral uit de regio Punjab, kregen, in ruil voor sommen geld, hulp van de sikhs die hier al aanwezig waren en zagen hen ook als een soort leiders. Limburgse fruittelers waren al een tijdlang op zoek naar nieuwe arbeidskrachten, omdat die binnen de autochtone bevolking niet meer beschikbaar waren. Studenten vonden makkelijker en beter betaald vakantiewerk, vrouwen gingen steeds meer buitenshuis werken en de overheid had besloten dat bruggepensioneerden niet langer mochten bijverdienen.

Fruittelers

Start van de bouw van de sikh-tempel in Sint-Truiden, 16 april 2017

De sikhs Eén van de opvallendste subgroepen van de Indiase diaspora zijn de sikhs. Zij voelen zich doorgaans eerder verbonden met andere sikhs (uit Afghanistan en Pakistan) dan met andere Indiërs. Ze zijn dankzij hun tulbanden, ongeknipte baarden en typerende klederdracht ook herkenbaar in het straatbeeld. Historisch vestigden de sikhs zich vaak in het Haspengouwse, waar ze in de jaren 1980 belandden als werknemers voor de Zuid-Limburgse fruitteelt. Vooraleer ze in Vlaanderen aankwamen, hadden veel sikhs er al een hele wereldreis opzitten. Toen zowel India als het Oost-Afrikaanse land Oeganda deel uitmaakten

De Indiërs die vanaf de jaren 1980 aankwamen, waren vooral afkomstig vanuit de rurale regio Punjab. Ze hadden ervaring in de landbouw en stonden bekend als harde werkers. Zowel de sikhs die hier al aanwezig waren, als nieuwe migranten profiteerden samen met de fruittelers van die samenwerking. Zo werd er een akkoord gesloten waardoor asielzoekers zonder geldige verblijfsvergunning tijdens hun lopende procedure als seizoensarbeider Sikh-tempel in Sint-Truiden

Parade in Gent ter ere van opening sikh-tempel in Gent, 2015

Indiërs trekken vooral als arbeidsmigranten richting ons land. In 2008 ging het om bijna 2.000 mensen, de laatste jaren schommelde het aantal arbeidsmigranten rond de duizend. In diezelfde periode werden er ook steeds enkele tientallen zorgkundigen uit India richting ons land gehaald. In eigen land kregen die Indiërs al een cursus Nederlands. Toen uit een kritisch verslag van de onderwijsinspectie bleek dat de kennis van het Nederlands vaak te wensen overliet, schorste minister van Onderwijs Ben Weyts de verkorte opleiding een tijdlang.

konden werken, met een arbeidskaart C. Tijdens de oogstmaanden moest het fruit snel geplukt worden, daar waren niet alleen de boeren, maar ook de lokale besturen van overtuigd. Omdat er tijdens die maanden zoveel werk was en de fiscus een oogje dichtkneep, werkten er ook heel was sikhs in het zwart voor de Limburgse boeren. Zuid-Limburgse gemeenten lieten veel vaker asielzoekers toe dan steden als Hasselt en Genk, waardoor in Haspengouw een concentratie van sikhs ontstond.

Van India naar Oeganda naar Haspengouw De grootste gemeenschap sikhs in Vlaanderen woont in Sint-Truiden. Daar staat ook de grootste sikh-tempel van de Benelux, namelijk de Gurdwara Sangat Sahib. Die werd in 2021 geopend en werd gebouwd omdat de andere gebedsplaats te klein geworden was. In 2014 kocht de sikh-gemeenschap het stuk grond en in 2017 werd de eerste steen gelegd. Het gebouw is in traditionele stijl gebouwd, met uit India geïmporteerde goudkleurige koepels.

Vilvoordse vete Ook in Vilvoorde verbleef er een grote gemeenschap sikhs en verzamelden enkele honderden gelovigen elke zondag in hun tempel, totdat burgemeester Hans Bonte (Vooruit) het gebouw op burgemeestersbevel sloot. Het gevolg van een uit de hand gelopen rivaliteit tussen twee clans en betrokkenheid bij mensensmokkel. Een vete tussen twee rivaliserende clans zou volgens Bonte “haast op leven en dood” gevoerd worden. “Het gevaar op escalatie is reëel”, klonk het toen. Het was al de tweede keer dat Bonte een dergelijke beslissing nam: ook in 2014 werd de Vilvoordse Gurdwara (tempel) al eens gesloten, omdat die in het vonnis genoemd werd als ‘safehouse’ voor illegale sikh-migranten. Uiteindelijk sloten de gemeente Vilvoorde en de lokale sikhs een akkoord. Politiediensten mochten regelmatig identiteitscontroles uitvoeren in de buurt van de tempel en ’s nachts moest de tempel sluiten, zodat er niemand kon overnachten.

ONGEVEER 20.000 MENSEN

VAN INDIASE ORIGINE IN 2008 IN BELGIË

ONGEVEER 8.000 GENATURALISEERD TOT BELG | OVERGROTE DEEL WOONT IN VLAANDEREN

10 Interview

23 november 2023

STEFAAN DE CLERCK In 2013 nam Stefaan De Clerck (71) afscheid van de nationale politiek en werd hij aangesteld als voorzitter van de raad van bestuur van Proximus. De uitrol van het fibernetwerk vindt hij een van de grootste verwezenlijkingen van zijn carrière, maar ook over de politiek heeft hij wat te vertellen.

“Ik ben opgegroeid in een tijd waarin er nog deontologie bestond” W

aarom besloot u te stoppen met politiek?

“Ik heb niet het engelengeduld of de grootheid van een Koen Geens die het met een Vincent Van Quickenborne kon volhouden in de commissie Justitie, maar daardoor wel resultaten kan boeken. Ik zat toen als ex-minister van Justitie in de commissie met Annemie Turtelboom als minister. Ik zag toen hoe mijn dossiers werden behandeld door iemand die er prat op ging geen jurist te zijn... Ik zag dingen gebeuren die ik niet kon verdedigen, dus vond ik dat het beter was om plaats te maken voor iemand anders. Toen de mogelijkheid er was om voorzitter te worden in een bedrijf dat bezig is met materie die me altijd gefascineerd heeft, heb ik die kans gegrepen.”

Proximus is een overheidsonderneming. Maakt dat een verschil in de werking? “Het verschil zit hem vooral in de geschiedenis. Vroeger was het een administratie, die is dan een regie geworden, nadien een overheidsonderneming met een regeringscommissaris en een voogdijminister. Gaandeweg wordt dat dan steeds meer een gewone, beursgenoteerde naamloze vennootschap. In die zin is Proximus dus een normale onderneming geworden, maar met een stabiele aandeelhouder, namelijk de overheid. Die laat ons werken en geeft ons alle onafhankelijkheid, maar als meerderheidsaandeelhouder respecteren we die wel. Ik heb een uitstekend contact met voogdijminister Petra De Sutter, maar ik ga ervan uit dat er in een volgende regering geen voogdijminister meer zal zijn aangezien FPIM de aandelen zal beheren. Ik ben altijd een grote voorstander geweest van het concept ‘overheidsonderneming’. Ik heb er aan de universiteit zelfs een werk over gemaakt (lacht). Ik geloof in de privaat-publieke samenwerking.”

Zorgt dat meerderheidsaandeel van de overheid ervoor dat Proximus de strategische nationale belangen in het achterhoofd houdt? “Wij handelen in volle onafhankelijkheid, maar binnen de Raad van Bestuur - de meest paritaire die er wereldwijd bestaat - zitten wel wat mensen die de reflex hebben om ook naar de res publica te kijken. We kijken naar het belang

van de onderneming, maar weten ook dat wat goed is voor de onderneming tegelijkertijd ook goed moet zijn voor de samenleving. We zijn ook bezig met zaken die alle Belgen aanbelangen, zoals het dossier van de uitrol van de glasvezel. Dat is bij uitstek een mooi dossier: wij investeren vol in iets dat in de toekomst even essentieel zal zijn als water, gas en elektriciteit. We staan wat achter in vergelijking met onze buurlanden, maar we investeren nu 1,3 miljard euro per jaar in infrastructuur: glasvezel, 5G,... Dat is publieke dienstverlening, maar via een private, beursgenoteerde onderneming. Die langetermijnstrategie is mogelijk, omdat we met de overheid een geduldige aandeelhouder hebben.” “Ik ben ook blij dat ik dat mee kan helpen realiseren. Destijds als burgemeester van Kortrijk heb ik de eerste wijk in glasvezel gelegd. Mijn opvolger (Vincent Van Quickenborne, red.) heeft dat vakkundig stilgelegd, omdat dat te veel mijn stempel droeg. Maar nu leggen we in heel België glasvezel, óók in Kortrijk!”

Vorige week raakte bekend dat de Franse telecomeigenaar Xavier Niel via zijn Ierse holding Carraun een belang van 6 procent in Proximus opbouwde. “Het bewijst dat er derden via de beurs fors willen investeren in het bedrijf. Hij zegt ook expliciet dat hij gelooft in het management en in de langetermijnstrategie. Dat is een goede zaak, alleen moeten we een Telenet-scenario vermijden. Dat is begonnen als een Vlaamse investering, maar is nu voor 100 procent in handen van Amerikanen. Ik stond met Luc Van den Brande en consorten mee aan de wieg van Telenet, omdat ik overtuigd was dat het een goede zet was. Maar we hebben ons Vlaams kapitaal daar niet in geïnvesteerd, waardoor Telenet nu 100 procent Amerikaans is. Wat ik betreur.”

Eén politieke beslissing en hetzelfde scenario dreigt voor Proximus. “De huidige regering onderkent de strategische belangen van Proximus. Maar wat een volgende regering uit een of andere noodzaak beslist, kan ik natuurlijk niet weten. Het is aan de politiek om die beslissing te nemen, maar ik adviseer hen om een beslissende stem te behouden in een bedrijf dat zorgt voor een fundamenteel noodzakelijke infrastructuur voor iedere burger en onderneming.”

IK BEN ALTIJD VOORSTANDER GEWEEST VAN HET CONCEPT ‘OVERHEIDSONDERNEMING’ U komt bij Proximus terecht na 23 jaar in de politiek. Hoe kijkt u naar die politieke loopbaan?

dat personalisme en vanuit een Vlaamse attitude er heel mooie dingen gerealiseerd konden en kunnen worden.”

“Fantastisch, ik zou direct herbeginnen, zelfs in de complexiteit van vandaag. Ik vind het zeer uitdagend om te zien wat er allemaal gebeurt in de samenleving.”

Raadt u jonge mensen met ambitie aan om de politiek in te gaan of om eerst iets anders te doen?

Complexer dan toen u begon? “De stiel vergt andere talenten. Ik ben begonnen in de pre-digitale wereld. Toen was het hard werken maar ook een kwestie van elkaar kennen, behoren tot de juiste groepen, gesteund worden door...”

Hoe bent u dan zelf in de politiek beland? “Ik moet toegeven dat ik uit een politiek nest kom: mijn vader, Albert De Clerck, is nog minister van Middenstand geweest in de regering-Lefèvre van 1961 tot 1965. Hij was ook de eerste minister voor Nederlandse Cultuur.” “En ja, hoe gaat dat dan? 1968, engagementen aangaan, verantwoordelijkheden opnemen bij de jeugdbeweging en in de studentenvereniging... Ik heb nadien veel lokale initiatieven genomen, zaken opgericht en ben na een carrière in de advocatuur pas op mijn veertigste de politiek ingegaan. Ik heb dus eerst elders mijn sporen moeten verdienen.”

Over de christendemocratie had u nooit twijfels? “Nee, die is er nooit geweest. Ik ben nog altijd fundamenteel overtuigd dat vanuit

“Ja, absoluut. Vooral omdat ik zie hoe mensen steeds vaker jong starten, maar dan ook snel gefrustreerd raken of verdwijnen, door de hardheid van de politieke stiel. Ik pleit dus wel voor voorafgaande opbouw van kennis, ervaring en robuustheid.” “Mijn eigen advocatenkantoor, coöperatieve vennootschappen, culturele projecten, initiatieven rond telecom... Die hebben ervoor gezorgd dat ik, toen ik op mijn veertigste in de politiek stapte, direct veel impact kon hebben. In de commissie Justitie wist ik waarover ik sprak en kon ik onmiddellijk mee wetgeving aanpassen.”

Niet alleen parlementsleden, maar ook ministers en partijvoorzitters worden jonger. “Dat heeft natuurlijk ook te maken met de hedendaagse stijl. Onze samenleving vraagt aanpassing aan alles wat digitaal en media-sociaal is, en de jongere generatie is daar gewoon beter in. Maar de reflex van een robuuste visie op de samenleving, met ethiek, deontologie en serieuze dialoog, de opbouw van menselijke relaties, coalities tussen mensen,... Dat zijn zaken die helaas wat verdwijnen.” “Ik las per toeval gisteravond in de memoires van Manu Ruys. Zijn verhaal gaat essentieel over de wijze waarop mensen

Interview 11

23 november 2023

OUD-VOORZITTER CD&V EN VOORMALIG JUSTITIEMINISTER met elkaar omgingen, persoonlijke relaties. Hoe hoog hij bvb Hugo Schiltz inschatte, precies omwille van de kracht die hij had om binnen Vlaanderen, maar ook binnen Brussel en Wallonië, coalities tussen mensen te smeden. Dat is fascinerend. Want om grote projecten te realiseren heb je coalities tussen mensen nodig, die elkaar vertrouwen, begrijpen en ergens naartoe groeien. Ik zou dan ook aanraden aan de huidige politici om daar veel meer in te investeren.”

Wat vindt u van de huidige politieke toestand? “Ik volg met veel fascinatie de politieke dossiers, maar ook de partijpolitiek. Het wordt steeds moeilijker. Maar naarmate het moeilijk wordt, hebben we nood aan mensen die stevig besturen. En dan ben ik wel fier op een aantal mensen van cd&v.” “De context is ook belangrijk. Als ik zie wat er binnen Open Vld gebeurt, dan houd ik mijn hart vast. Ik ben bezorgd dat dat morgen ook bij ons zou kunnen gebeuren, al denk ik dat het bij ons wel goed samengehouden wordt. Maar evengoed bij de socialisten, of bij N-VA. Die partijpolitiek is iets waar we grondig over moeten nadenken. Er moet iets gebeuren, maar dat zal waarschijnlijk pas na een grote catharsis zijn.”

Doelt u op een vernieuwing van het politieke centrum? “De kern van het debat voor de toekomst is dat er een stevige, democratische partij moet zijn in het centrum. Het gaat in essentie over het behoud van de democratie. Dat is de grootste uitdaging en nadien pas komen de meer sociale, economische en communautaire nuances.” “Dat democratische was in het verleden een evidentie voor iedereen, maar dat is nu niet meer zo. Partijen trekken naar de extremen. De democratie moet zichzelf heruitvinden, maar dat is tegenwoordig niet zo evident.” “Ook op het lokale niveau moet de democratie wat heruitgevonden worden. Ik ben 12 jaar burgemeester geweest, maar als ik zie hoe het lokale niveau nu functioneert, merk ik dat er serieus wat werk aan de winkel is om de burger betrokken te houden. Daarnaast gaat het over het kiesstelsel, de staatsstructuur, het respect voor de volksvertegenwoordiger…”

Is de politiek er effectief slechter aan toe dan toen u er in 2013 mee ophield?

“Ik kijk daar een beetje nostalgisch naar. Ik ben opgegroeid in een tijd waarin er nog deontologie bestond. Er was binnen elke beroepscategorie een soort zelfcontrole. Dat is nu allemaal geformaliseerd: deontologische regeltjes voor ambtenaren, journalisten, politici, advocaten,... Maar ik vind dat zoiets in de cultuur moet zitten. De cultuur van zelfregulering in een samenleving en in de politiek, is er niet meer. En dat los je niet op met meer regeltjes. Die kunst van het samenleven moet terugkomen en bepaalde goede voorbeelden kunnen daartoe bijdragen, wat dan ook zou leiden tot beter bestuur.”

Er zijn de alcoholische incidenten geweest, maar aan de andere kant zegt iedereen dat de politiek versoberd is. Was het in uw tijd erger? “Vroeger werd er in de kantine van het parlement absoluut meer gedronken. Maar er was wel een soort zelfcontrole: als het erop aankwam werd je op dat gedrag wel afgestraft, bijvoorbeeld om tot een hoger ambt te komen.”

We moeten met Proximus een Telenet-scenario vermijden “Politiek is altijd een spel van eliminatie. Wie begint er aan de politiek, wie wordt er minister of zelfs premier? Vandaag de dag gaat dat eliminatiespel niet langer via interne beoordelingen, maar via sociale media, individuele aanvallen, niet te controleren feiten en geruchten...”

het is toch een groep mensen die een bepaalde zekerheid kan bieden.”

Richt cd&v zich momenteel te weinig op het institutionele?

Nochtans gaat bijvoorbeeld een Bart Dochy lijnrecht in tegen het nationale cd&v-standpunt over Ventilus.

“Ik vind van niet, er zijn nu ook andere partijen die het initiatief mogen nemen. We hebben altijd gekeken naar de Vlaams-nationalisten, maar van hen komt er weinig input. Het is niet dat er bij hen iets klaarligt waarvan iedereen zegt: ‘Wow, dat is de nieuwe wereld.’ Nu wij het gedaan hebben en er sprake is van een zekere pacificatie, zouden ze ons nog grote verwijten willen aansmeren. Dan denk ik: ho even, wat hebben jullie al gerealiseerd?”

“Dat is een perfect voorbeeld van de ‘stretch’ die mogelijk is: je moet verschillende overtuigingen kunnen hebben. Maar finaal is het de traditie van een volkspartij om tot een synthese te komen. Bart Dochy wordt gerespecteerd, omdat hij op zijn lijn blijft en zijn kiespubliek uit zijn regio verdedigt. Maar hij is ook slim genoeg om te weten dat er op een bepaald ogenblik een beslissing valt.”

U zei net al dat de tijden van absolute meerderheden voorbij zijn. Zorgen die slechte scores van traditionele partijen ervoor dat regeringen nu minder moedige, onpopulaire beslissingen durven te nemen? “Dat klopt. Het zou goed zijn om opnieuw meer in die richting te gaan en dat is niet onmogelijk. De EVP is een ander model op Europees niveau. Je hebt de CDU in Duitsland, Macron in Frankrijk, Omtzigt in Nederland... Daarom volg ik Koen Geens, voor wie ik een enorme waardering heb, in zijn pleidooi voor een fundamentele verandering van het kiesstelsel in de richting van een meerderheidsstelsel, bijvoorbeeld op zijn Duits.

Het was onder uw voorzitterschap dat CVP CD&V werd. Waarom was dat nodig?

“Ik ben nooit een machtspoliticus geweest. Uiteraard was er strijd voor een goede plaats op de lijst. Er zijn verschillende mensen die uit de politiek gegaan zijn omdat ik op bepaalde ogenblikken voor ging om bijvoorbeeld minister te worden. Maar ik heb nooit mensen ‘kaltgestellt’. Ik ben zelf wel enkele keren kaltgestellt (lacht). Dat is misschien ook het probleem van Open Vld. Daar wordt het concept van elimineren anders gebruikt dan bij de christendemocraten.”

“Dat was de moeilijkste periode uit mijn leven. Ontslag in 1998, het beste resultaat binnen cd&v bij de verkiezingen in 1999... Automatisch schuiven ze het voorzitterschap naar mij en ik vond het mijn plicht om dat te aanvaarden. We zaten Vlaams en federaal in de oppositie, de partij werd een beetje leeggeroofd... Ik zie de artikels over het in memoriam van de christendemocraten nog voor mij.” “Ik wilde als voorzitter dan ook fundamentele veranderingen aanbrengen, met een totaal nieuw programma, een naamswijziging, een generatie nieuwe mensen... Ik heb daar eigenlijk de voorbereidingen kunnen doen voor het latere succes van Yves Leterme. Bij de verkiezingen van 2003 namen we het op tegen Verhofstadt en de Teletubbies. Dat was nog geen gigantisch succes, maar nadien heb ik plaats gemaakt voor Yves en is hij in een estafetteloop verder kunnen gaan.”

Staat cd&v er goed voor richting de komende verkiezingen?

Het confederalisme is toen ook als standpunt van cd&v opgenomen.

“De partij heeft een aantal voordelen zoals goede bestuurders, de slagzin over respect voor elke mens en ten derde: dat er intern geen ruzie gemaakt wordt. Dat laatste zorgt ervoor dat er meer vertrouwen gegeven kan worden aan een groep mensen die niet ruziemaken. De tijd van absolute meerderheden is voorbij, maar

“Inderdaad. Als concept blijft dat helder, al wordt dat door bepaalde mensen geïnterpreteerd als een totale splitsing. Voor mij gaat het confederalisme over een intelligente manier van samenleven, met maximale autonomie voor elk van de regio’s. In België wil dat natuurlijk ook zeggen dat er een oplossing voor Brussel moet komen.”

Heeft u dan zelf mensen moeten elimineren?

“Wat je overal in de wereld ziet, zie je ook bij ons. Het fenomeen-Trump, het fenomeen-Poetin, het fenomeen-Xi Jinping, de Arabische wereld,... Al die geopolitiek heeft ook gevolgen voor onze Vlaamse en nationale politiek: we zijn de afspiegeling van wat zich in de wereld afspeelt en we moeten daar op de best mogelijke manier mee omgaan. Vlaanderen is welvarend, mooi en we hebben ongelooflijke troeven. Die positie moeten we echter verder uitbouwen door er democratisch en open mee om te gaan.”

De internationale context is er, maar bepaalde incidenten hebben louter te maken met het gedrag van binnenlandse politici.

Er is te weinig opbouw van menselijke coalities

Na de terreuraanslag op twee Zweedse voetbalsupporters nam Vincent Van Quickenborne ontslag als justitieminister. Begreep u dat ontslag? “Uiteraard. Ten eerste heeft hij geprobeerd om het op de cd&v-ministers te steken en finaal bleek dat het zijn departement was dat faalde. Door al wat hij gezegd had, was het onmogelijk om aan te blijven.” “Het kwam hem uiteraard ook zeer goed uit: in Kortrijk staat hij pas op de vierde plek in de populariteitspolls. Hij had beloofd om nooit weg te gaan uit Kortrijk, deed dat dan toch... Als hij zich nog wat wilde manifesteren in Kortrijk, moest hij wel terugkomen. Volgens mij is hij geen groot minister van Justitie geweest, want de hervorming van het strafwetboek dateert van de periode van Koen Geens en strafvordering heeft hij laten vallen. U zult begrijpen dat met hetgeen ik heb meegemaakt, ik persoonlijk weinig waardering heb voor de persoon Vincent Van Quickenborne. Een luchtgitaar? ”

De commentaar was toen dat het ontslag te laat kwam. Kan u dat vergelijken met de manier waarop u ontslag nam, vlak nadat Marc Dutroux kortstondig wist te ontsnappen? “Zijn ontslag kwam op een moment dat het niet meer anders kon. Ik weet niet of hij al veel sneller wist of zijn administratie en het parket die fout gemaakt hadden. Het was vooral een handig moment voor hem.” “Bij mij was de naam Dutroux al drie jaar lang ‘hot’. We zijn daar zo mee bezig geweest: hervorming van justitie en politie, met de ouders, onderzoekscommissies,... Als dan na al die tijd plots het stomste van alle stommigheden gebeurt, dat valt gewoon niet uit te leggen.” “Voor een ontslag zijn er twee criteria: ten eerste dat je niet meer kan uitleggen hoe iets mogelijk is geweest. En ten tweede dat, als je het dan toch probeert uit te leggen, je het krediet niet meer hebt om nog stenen te verleggen. Door het ontslag van Johan Vande Lanotte en mezelf kon er worden voortgewerkt. Veertien dagen na ons ontslag waren alle dossiers goedgekeurd in het Octopusakkoord. En door zo’n ontslag blijf je ook een bepaald respect behouden van de mensen.” WANNES NEUKERMANS

“Ik merk dat onze vrienden van N-VA na al die jaren nog weinig gerealiseerd hebben. Het zijn de christendemocraten die het communautaire hebben opgelost en sindsdien is er niet veel meer gebeurd.”

Betaalt jouw ziekenfonds het lidgeld van je sportclub tot 30 euro terug?

Is het communautaire dan opgelost?

Stefaan De Clerck, Hilde Crevits, Willy Naessens en zijn vrouw Marie-Jeanne

“Ik heb het dan over de debatten over regionalisering, het Vlaams Parlement, cultuurbevoegdheden,... tot en met BHV en de zesde staatshervorming die door Wouter Beke onderhandeld is. Wij hebben al die hervormingen gedaan, wellicht ook met bepaalde gebreken. Is dat af? Nee. In de toekomst moeten er verdere hervormingen komen.”

Hoofdzetel:

Hoogstratenplein 1 - 2800 Mechelen Tel 015 28 90 90 - www.vnz.be

Word lid van het VNZ.

12 Buitenland

23 november 2023

VERENIGDE STATEN

40.000 uur video over 6 januari vrijgegeven Op vrijdag 17 november postte Speaker Mike Johnson de volgende tweet: “Vandaag houd ik mijn belofte aan het Amerikaanse volk en stel ik alle video-opnamen van 6 januari ter beschikking van ALLE Amerikanen.” Het gaat hier over de beelden van de bewakingscamera’s in het Capitoolgebouw in de Amerikaanse hoofdstad Washington, van die beruchte protestdag nu bijna 3 jaar geleden.

©X

Daar waren verschillende groepen met geweld binnengebroken. Enkele beelden die in de nasleep vrijgegeven werden, tonen echter hoe agenten van binnenuit de demonstranten gewoon binnenlieten of de weg toonden. De media spitsten zich toe op de beelden waar geweld op te zien was: het inslaan van ramen, getrek en geduw met de politie, en Ashli Babbitt die doodgeschoten werd door de Capitoolpolitie.

Screenshot gelekte beelden van January 6th, mannen doen vuistklopje

Wantrouwen Conservatieve Amerikanen geloven het verhaal van een ‘gewelddadige opstand’ (‘insurrection’) echter niet, al helemaal niet in een zogenaamde poging om de Amerikaanse democratie omver te werpen. Hoe meer video’s bekendgemaakt werden, hoe meer bewijs er was dat de zaak veel complexer was dan wat de media lieten uitschijnen. Meer en meer stemmen riepen op om alle beelden van de beveiligingscamera’s binnen het Capitool vrij te geven. De waarheid, zo redeneerde men, zou dan onweerlegbaar naar boven komen. Al binnen een uur na het vrijgeven van de link naar de eerste reeksen video-opnamen, werden fragmenten rondgedeeld die een heel ander verhaal lieten zien. Hoe agenten demonstranten binnenlieten, hielpen met de weg te vinden en demonstranten vuistklopjes gaven. De ene na de andere video. En nergens binnen het Capitoolgebouw zelf was er geweld of vernieling te zien. Andere beelden laten zien hoe politie met traangas, rubberkogels en flitsgranaten in de op dat moment nog rustige menigte schiet. Het is pas als antwoord hierop dat de gemoederen verhit raken, de demonstranten de politie beginnen terug te duwen en zich een weg naar de deuren van het Capitool banen. Erger wordt het wanneer beelden undercover-agenten laten zien, die zeggen zich als Antifa onder de menigte te gaan mengen, tussen pro-Trump-demonstranten. Het wordt steeds moeilijker te ontkennen dat de overheid provocateurs in de menigte had geplaatst, met dergelijke nieuwe beelden.

VERENIGD KONINKRIJK

Recent vonden er enkele verschuivingen plaats binnen de Britse regering. In de reguliere media ging veruit de meeste aandacht naar het intrede van David Cameron. De voormalige premier werd aangesteld als de nieuwe minister van Buitenlandse Zaken. Opvallend is dat het Verenigd Koninkrijk nu ook een staatssecretaris voor Gezond Verstand krijgt. Suella Braverman, tot voor kort binnenlandminister, werd op dertien november ontslagen. Het Conservatieve parlementslid zei eerder deze maand dat de politiediensten, waarvan ze als minister zelf het hoofd was, met verschillende maten meten. Progressieve demonstranten zouden vrij kunnen betogen, terwijl tegen rechtse betogers streng wordt opgetreden. Volgens Braverman werden pro-Palestijnse manifestaties recentelijk gekaapt door radicale islamisten. Voor eerste minister Rishi Sunak konden de uitlatingen echter niet door de beugel. Braverman behoort tot de rechtse flank van de Conservative Party. In 2019 stelde ze al dat een strijd tegen het cultuurmarxisme noodzakelijk is. Door tal van verschuivingen binnen de Britse regering, kwam er op Buitenlandse Zaken plots een plekje vrij. De post wordt nu dus ingenomen door voormalig eerste minister David Cameron.

Republikeinse Senator Mike Lee is woedend en roept op om de commissie die 6 januari had onderzocht (maar duidelijk dergelijke beelden niet gebruikt had om een oordeel te vormen) zelf te onderzoeken. Gewone burgers, van conservatieve signatuur, eisen dan weer dat Liz Cheney, een Republikeinse volksvertegenwoordiger die als ondervoorzitster ook aan die commissie had meegewerkt, na meegestemd te hebben om Trump af te zetten, gevangen te zetten voor ‘volksverraad’. Na al die dure woorden over ‘opstand’ en ‘aanval op de democratie’, zetten die nieuwe beelden een heel scherp contrast met zovele andere protesten: BLM, Antifa en nu recent de pro-Palestijnse protesten. Zelfs de Democratische volksvertegenwoordiger van Michigan, Debbie Dingell, vertelde dat de recente gewelddadige pro-Palestijnse demonstratie bij de partijgebouwen van de Democratische partij haar meer ontsteld hadden dan de onlusten op 6 januari. Normaal zou ze in gesprek gegaan zijn met de demonstranten, vertelde ze aan een journalist van Fox News, maar ze zag hoe zijdeuren van buiten uit gebarricadeerd waren om hen op te sluiten, hoe politie gewonde agenten binnenbracht en hen waarschuwde hoe slecht de toestand buiten was. “Er zijn mensen die bewust trachten ons tegen elkaar op te zetten en die proberen onze democratie schade te berokkenen”, sloot Dingell af.

WIM VANRAES

Opnieuw moord in Frankrijk door illegaal die uitgezet had moeten zijn Op de uitvaartplechtigheid en de eucharistieviering voor Fabienne Broly Verhaeghe in Rijsel kwam het tot hartverscheurende taferelen. De voormalige verpleegster, moeder van vier kinderen en grootmoeder van negen kleinkinderen, werd op brutale wijze in Rijsel vermoord op 18 oktober jongstleden. De dader was een illegaal uit Ivoorkust. Op CNews getuigde de schoonzus van het slachtoffer: “Mijn broer heeft zijn vrouw thuis gevonden. Ze was de keel overgesneden en lag in een plas bloed in de keuken. Deze overheid brengt ons allemaal in gevaar, want dat soort personen had normaal gezien nooit het grondgebied mogen betreden.” De man uit Ivoorkust was in januari 2022 in Frankrijk aangekomen, gaf zich uit voor een minderjarige en was bij de politie gekend voor diefstal, zware lichamelijke letsels en andere zware feiten.

Minister zonder macht

LVS

Reacties

FRANKRIJK

Staatssecretaris tegen woke

Zo wil 83 procent van de ondervraagden inzicht in basisgegevens van veroordeelde seksuele criminelen die in de buurt wonen of komen wonen. 77 procent wil gezichtsherkenningssystemen om criminelen uit de maatschappij te verwijderen. 52 procent wil de doodstraf terug invoeren en 42 procent wil burgermilities organiseren om de veiligheid van de burgers beter te beschermen. Het is logisch dat die percentages stijgen naarmate de rechtsstaat in Frankrijk - zoals bij ons - faalt.

PIET VAN NIEUWVLIET

4 op de 10 Fransen wil burgermilities Het zal niet verbazen dat die - en zovele andere - incidenten ertoe bijdragen dat de Franse burgers zich onveilig voelen, en ook daadwerkelijk onveilig zijn. De Franse krant Le Parisien zette een opiniepeiling op en wilde van de Fransen weten wat hen deze dagen bezighoudt: de focus ligt op veiligheid en familie. Of wat had u gedacht? © SHUTTERSTOCK

Nieuw is ook de positie van staatssecretaris voor Gezond Verstand. Ester McVey, vroeger nog minister van Arbeid, mag zo ten strijde trekken tegen ‘woke’. Op die manier trachten de Conservatieven - die in de peilingen hopeloos achter de socialisten aanhollen - de meest behoudende flank aan boord te houden. Opvallend detail: Ook McVey liet zich onlangs zeer kritisch uit over de pro-Palestijnse betogingen, waar volgens haar oproepen tot jihad werden getolereerd. Het is nog maar de vraag hoe geloofwaardig de nieuwe staatssecretaris haar baan kan uitoefenen. Officieel is zij een minister zonder een specifiek departement. Critici aan de rechterkant stellen dan ook dat het hier om een louter symbolische beslissing gaat. McVey zet in feite haar vorige job verder. Voor de rechtse tv-zender GB News lachte zij wekelijks met de meest onnozele en politiek correcte gebeurtenissen.

De ene video na de andere bevestigt wat men aan conservatieve kant al lang vermoedde: het hele verhaal van een muiterij, een aanval op de democratie, is een poging van ‘the swamp’, de ‘deep state’, met gewillige medewerking van de media, om Trump helemaal monddood te maken. Niet alleen Trump, maar ook zijn hele achterban.

Ester McVey

‘Waar tafelen een hoffelijke bezigheid wordt’ Huwelijken - Recepties - Banketten - Seminaries

Fruithoflaan 15 - 2530 Boechout - 03/455 07 67 www.kasteelfruithof.com

Buitenland 13

23 november 2023

DIPLOMATIEKE VALIES

Amerikaanse sterktes overklassen China Onder de schijnbare gelatenheid van de ontmoeting tussen Biden en Xi, bevindt zich een heel andere realiteit. Bitsiger en conflicterender. De relatie tussen China en de VS verloopt erg stroef, wat geen nieuw gegeven is. Toch moet voorzichtig omgesprongen worden met metaforen als ‘een koude oorlog’. De situatie is onvergelijkbaar met de wereldorde tijdens de decennia na WO II. Bekijkt men bovendien de zaken nuchter, dan blijkt de VS over de sterkste troeven te beschikken in die onmiskenbare rivaliteit.

Op het eerste gezicht verliep de ontmoeting tussen de Amerikaanse president Biden en zijn Chinese evenknie Xi in een opperbeste stemming. Ze hadden het over een “rechtstreekse telefoonlijn” (Biden) en een “planeet aarde die groot genoeg is voor beide landen” (Xi), op het einde wat ontsierd door de dictator-uitspraak “in a sense” (“op een manier”) van tachtiger Biden, ook al reageerde China hier vrij ingehouden op. Hetzelfde kon volgens insiders gezegd worden over het meest netelige onderwerp van het gesprek: de recurrente zaak-Taiwan. Het blijft een moeilijke kwestie,

maar het gesprek hierover verliep vlotter dan bij de vorige ontmoeting in Bali. Het moet gezegd dat die ontmoeting plaatsvond kort na het omstreden bezoek van de toenmalige voorzitter van het Huis van Afgevaardigden Nancy Pelosi aan het betwiste eiland dat ooit de mooie naam Formosa droeg. Schraapt men het vernis eraf, dan onthult zich een heel ander gegeven. In politieke kringen had men het over China als “existentiële bedreiging” voor de VS. De relatie tussen de twee staten is dermate verstoord, dat verschillende adviseurs van oordeel waren dat er maar beter geen ontmoeting tussen Xi en Biden kwam - quod non. De belangrijkste verklaring voor de al bij al geladen reactie van China zijn de stevige economische moeilijkheden waar het ‘Rijk van het Midden’ mee kampt. Een serieus sputterende economie doet Peking duidelijk wat minder hoog van de toren blazen.

Nieuwe koude oorlog

Amerikaanse troeven ‘Samenwerkende rivaliteit’ of ‘competitieve co-existentie’, het zijn slechte twee begrippen die regelmatig in de vakliteratuur opduiken om de Chinees-Amerikaanse band te omschrijven. En binnen dat verhaal beschikt Washington over de belangrijkste troeven. Geopolitiek is de VS beschermd door twee oceanen en bevriende buren. China van zijn kant is verwikkeld in disputen met India, Japan en de Filippijnen, om er slechts drie te noemen. De VS kent een groeiende bevolking, terwijl China demografisch op zijn retour is (de piek van de actieve bevolking werd al in 2015 bereikt) en een gigantisch vergrijzingsproblematiek als een molensteen rond zijn nek draagt. Energietoevoer is een permanente bekommernis voor Peking en daartegenover staat een Amerika dat dankzij schaliegas niet alleen zelfvoorzienend is, maar in dat segment ook een exporterende natie geworden is. Stuk voor stuk zijn het argumenten om met die rivaliteit om te gaan. En vooral om ze niet te vrezen. GDD

Xi Jinping & Joe Biden in 2015

Vaak hoort men dat tussen de VS en China de facto een koude oorlog woedt, alleen is dat een term waar met de nodige voorzichtigheid mee moet worden omgesprongen. Automatisch roept dat herinneringen op aan de naoorlogse decennia, maar zoals een diplomaat in de coulissen van de Xi-Biden-ontmoeting zich liet ontvallen: “De VS en de USSR hadden geen economische verstrengeling ter waarde van een half biljoen dollar zoals met China het geval is.” Terwijl

Amerika onder impuls van president Reagan door bewapening de economische druk op de Sovjets opdreef - het systeem zou er ook door kraken - is een soortgelijke strategie naar China toe ondenkbaar. Dat er zich een te grote strategische afhankelijkheid ontwikkeld heeft, berust op een erg brede consensus in de VS. Maar een resolute loskoppeling van beide economieën is niet realistisch. Die kost zou simpelweg te groot zijn. De bipolariteit van de Koude Oorlog was veeleer een uitzonderingstoestand. Eerder kan de wereld van vandaag vergeleken worden met de realiteit van voor WO I. Op zich vormen China en de VS geen existentiële bedreiging voor elkaar, maar in Taiwan schuilt een vergelijkbaar gevaar met wat de Balkan ruim een eeuw geleden was.

DUITSLAND

Eerste Beierse gemeente heeft buik vol van migratie en sluit opvangcentra Inbreuken aan de lopende band, seksueel overschrijdend gedrag, diefstallen,… De eerste Beierse gemeente heeft haar buik vol van migranten en sluit eigenhandig opvangcentra. In de gemeente Gachenbach (2.300 inwoners, maakt deel uit van het Landkreis Neuburg-Schrobenhausen) heeft burgemeester Alfred Lengler (CSU) geen enkel probleem om de houding van zijn gemeente toe te lichten, aldus een bijdrage in de Duitse krant Die Welt. “Compleet gedaan! Ik heb afgesloten wat een gemeente kon afsluiten”, aldus Lengler. Eén van de twee opvangcentra is eigendom van de gemeente, het andere centrum is privé-eigendom. “Maar die eigenaar heeft zijn contract ook niet verlengd en hij zal het ook in de toekomst niet verlengen”, aldus de burgemeester. “Eind november loopt alles af en is het gedaan.” De gemeente stopt met het opvangen van asielzoekers vanaf 1 maart. “Op dat moment worden de gebouwen afgebroken”, zegt Alfred Lengler.

Criminaliteit door migratie De Landkreisen verplichten hun gemeenten om asielzoekers onder te brengen, met steeds meer opvangvragen tot gevolg. Maar Gachenbach zal zich niet meer houden aan de regeling. De 65-jarige

burgemeester voelt zich zeker van zijn stuk: “Als het Landkreisbestuur komt en zegt dat het opvang nodig heeft, dan zal ik zeggen: zoekt u het maar uit, maar niet bij ons.” Bestuurslid van de Landkreis, Peter von der Grün (van de Freie Wähler), stelt dat iedereen zijn verantwoordelijkheid moet nemen. Lengler zegt dat hij al voldoende verantwoordelijkheid heeft genomen. Het probleem met de asielzoekers in Gachenbach begon in 2019 toen zwarte Afrikanen kwamen. “Sinds die dag is niets meer wat het ooit was. Zelfs bij uitvaartplechtigheden, zoals van de voorzitter van de brandweer, vergrijpen asielzoekers zich aan vrouwen en komen ze zelfs misvieringen storen.” De gemeente kreunt onder een serie inbreuken en men heeft het met de verrijking van de multicul helemaal gehad.

PIET VAN NIEUWVLIET

Ulf Kristersson

ZWEDEN

Zweden wil sociale uitkeringen voor niet-Europese migranten schrappen Het is duidelijk dat Zweden bezig is met een fundamentele migratiebocht, en dat sinds de centrumrechtse regering (met gedoogsteun van de rechts-conservatieve ZwedenDemocraten) in september 2022 aan de macht kwam. Of het nu gaat om de strijd tegen het multiculturele bendegeweld, de islamistische dreiging, de onmogelijkheid van integratie van te grote groepen migranten: de nieuwe rechtse regering gooit het beleid over een totaal andere boeg. Zo had ze al eerder de laksheid bij controles aangepakt. In de maand oktober 2022 verklaarde de nieuwe Zweedse minister van Migratie, Maria Malmer Stenergard, dat het haar bedoeling is “het aantal toegelaten vluchtelingen in Zweden te beperken tot jaarlijks 900”. Voormalig eerste minister Magdalena Andersson (sociaaldemocrate) had eerder al het falen van Zweden inzake integratie toegegeven.

Beleid met resultaten Ulf Kristersson, voorzitter van de conservatieve partij en eerste

minister, stelde met drie andere leidende figuren van de coalitie in de Zweedse krant Dagens Nyheter dat er sinds 2012 minstens 770.000 mensen van buiten de EU Zweden zijn binnengekomen. “Met een laks integratiebeleid, waarbij niets werd geëist van de nieuwkomers en waarbij geen enkele prikkel bestond om te integreren, heeft dit voor parallelle maatschappijen gezorgd en voor een hoog werkloosheidscijfer.” De nieuwe reeks maatregelen ligt klaar. Migranten van buiten de EU zullen maar heel beperkt toegang krijgen tot het systeem van

sociale uitkeringen en voorzieningen. Op die manier wil de rechtse regering potentiële migranten afremmen om naar Zweden te komen. Die migranten zouden daarenboven onmiddellijk Zweeds moeten leren en verplicht zijn om werk te vinden. Het rechtse Zweedse beleid lijkt al de eerste vruchten af te werpen: het aantal asielzoekers daalde in het eerste semester van 2023 in Zweden met 26 procent ten opzichte van dezelfde periode in 2022. Opmerkelijk, omdat het aantal asielzoekers in de ganse EU tijdens het eerste semester van 2023 met 30 procent steeg. Het beleid draagt de eerste vruchten, maar het werk is nog lang niet af. Vooral de strijd tegen het zware, multiculturele bendegeweld vraagt nu dringende maatregelen van Kristersson, die er overigens aan denkt het leger in te schakelen.

PIET VAN NIEUWVLIET

14 Interview

23 november 2023

“Het leek bij Open Vld Brussel alsof iedereen cheerleader of papegaai moest zijn van het beleid” ELS AMPE - VLAAMS PARLEMENTSLID (ONAFHANKELIJK)

ok de Kamer organiseert een commissie na ‘Godvergeten’. Waarom het Vlaams Parlement ook?

“Omdat er toch een aantal Vlaamse bevoegdheden zijn die onderzocht moeten worden. Het gaat dan vooral over de internaten. Hoe wordt er opgetreden en hoe worden de kinderen geholpen als er seksueel misbruik plaatsvindt? Geraakt dat tot in Rome als het gaat over een katholiek internaat, of is er weer sprake van immuniteit? Toen ik in ‘Godvergeten’ hoorde dat bepaalde instituten immuniteit hebben, raakte ik verontwaardigd. Want het kan niet zijn dat een buitenlandse mogendheid, of het nu Saudi-Arabië of het Vaticaan is, hier voor immuniteit zorgt. Ik ga hiertegen ook een resolutie indienen.” “Hetzelfde geldt voor het celibaat. Rik Devillé heeft op een gegeven moment gezegd dat dat bijdraagt tot het probleem van seksueel misbruik. Het is natuurlijk niet de oorzaak, maar het draagt ertoe bij. Ik vraag me af, als je de rechten van de mens bekijkt: mag een buitenlandse mogendheid zoals het Vaticaan iemand verbieden om te trouwen? Ik denk dat niet, ik vraag me af waarom we zoiets toelaten.”

De commissie gaat breder dan enkel misbruik in de Kerk. “Juist, en dat vind ik een goede zaak. Misbruik in het algemeen wordt bekeken, maar ook misbruik in de politieke partijen. Dat heb ik expliciet gevraagd. Vroeger was de Kerk een grote macht, nu zijn dat de partijen.” “Dat zie je nu ook met de uitspraken van Conner Rousseau. Normaal vallen politici van Vooruit over elkaar heen om hun verontwaardiging te uiten, maar nu vergoelijken ze het alleen maar. Dat is het beste bewijs dat de partijmacht zo groot geworden is, dat het concept ‘volksvertegenwoordiger’ bijna niet meer bestaat.”

En dat is een van de redenen dat u uit Open Vld stapte? “Klopt. Die vrije meningsuiting is niet alleen binnen Open Vld een probleem, maar ook bij andere partijen. Principes gelden niet meer, het gaat alleen maar over carrièreplanning en postjes. We zagen dat bij de voorzittersverkiezingen bij Open Vld. We zien nu dat het antiracismeverhaal van Vooruit ook weinig meer waard is. De particratie is zo doorgeslagen dat mensen zwijgen, puur voor hun eigen behoud. Worden die geterroriseerd? Worden ze afgedreigd? We vragen het ons bijna af. Er is iets grondig fout met die partijcultuur.” “De partijvoorzitters bepalen alles. Wie er aangesteld wordt als directeur-generaal, wie er naar het Grondwet-

Eind september besloot Els Ampe (44) om uit Open Vld te stappen. De controversiële voorzittersverkiezingen deden een conflict dat al jaren onder de waterlijn borrelde, eindelijk ontploffen. Voortaan zetelt Ampe als onafhankelijke in het Vlaams Parlement. Het is ook in de buurt van dat parlement waar dit gesprek plaatsvindt, ’s middags na de eerste commissie over het seksueel misbruik in de kerk. telijk Hof gaat... We leven echt niet meer in een democratie, maar in een particratie. En in sommige partijen is dat dan nog een ‘familiecratie’. Wat er vorige week bij Vooruit gebeurde... Ik zou niet zwijgen.”

Alle partijen, ook Vooruit, zijn nu volop bezig met lijstvorming. Hadden de Vooruit-politici anders gereageerd als de verkiezingen niet zo dichtbij waren? “Dat weet ik niet. Maar is dat dan een reden om minder verontwaardigd te zijn? Als je spreekt over ‘die bruine mannen’… Iedereen met een kleur voelt zich dan toch met de vinger gewezen?” “Bovendien vond ik de reacties van andere partijen ook maar flauw. Dat wil toch zeggen dat ze toch al wat coalities hebben en daarom niets zeggen. Over racisme, seksisme, censuur, intimidatie van de politie en fatshaming moeten ze niemand meer met de vinger wijzen. Ik vind dat degoutant. Is dan echt iedereen te koop? Als je al geen principes hebt voordat je verkozen bent... Wat zal het dan zijn als je in het parlement komt?”

Was die particratie de reden dat u uit Open Vld stapte? “Het ging mij daar vooral over de hypocrisie. ‘We spreken over democratie, maar passen het niet toe.’ ‘We zijn voor vrijheid, maar passen het niet toe.’ Ik kan daar niet zo goed mee om. In elke mens zit er een stukje hypocrisie, maar daar was het zo flagrant dat ik het niet meer kon volgen.”

Is dat sinds vroeger verergerd? (Fel) “Absoluut, ja! Twintig jaar geleden zat ik al in het partijbureau, omdat toen alle parlementsleden in dat partijbureau zaten. Ik herinner me nog dat Paul Wille, Jeannine Leduc, Louis Bril, Pierre Lano, Herman Schueremans,... wel op tafel durfden te kloppen. Die zouden toestanden als vandaag nooit pikken. Er werd toen tegen Guy Verhofstadt weleens gezegd: ‘Meneer de eerste minister, wat u nu doet, gaat allemaal niet zo.’ En Guy Verhofstadt ging dan ook in discussie en dat ging er soms hard aan toe. Maar dat is positief. Nu zwijgt iedereen, uit eigenbehoud.”

Hoe komt het dat dat veranderd is? “Twee zaken. Ten eerste de provinciale kieskringen: die hebben de macht van de partijen groter gemaakt om te bepalen wie er lijsttrekker wordt. Op de kleinere kieskringen had

Vrije meningsuiting is niet alleen binnen Open Vld een probleem, maar ook bij andere partijen

Els Ampe

de partijtop vaak minder vat. En daarnaast uiteraard de partijfinanciering die enkel is toegenomen. We zitten nu al aan 93 miljoen euro, waarvan 70 miljoen euro belastinggeld.” “Ik ga in het Vlaams Parlement ook een decreet indienen om die fractiemiddelen te halveren, want dat partijgeld wordt misbruikt als drukkingsmiddel. Als je in de pas loopt, krijg je geld om een evenementje te organiseren, of dan kom je in een reclamefilmpje op sociale media. Als je niet in de pas loopt, slaan ze jou over.”

Waar is het conflict met Open Vld voor u begonnen? “De eerste tien jaar dat ik aan politiek deed, was ik zeker niet de enige binnen de partij die mijn mening verkondigde en af en toe op tafel klopte. Maar de laatste jaren, zeker sinds het conflict met Sven Gatz, zwegen steeds meer mensen.” “Ik had al gewezen op de budgettaire problemen in Brussel. De schuldenberg stijgt alleen maar, dus de mentaliteit van Gatz was gewoon: ‘Dan vragen we geld aan federaal.’ Sorry, maar stop met bedelen en gedraag u als een hoofdstad. Die onderfinanciering is een fabeltje van politici met een gat in hun hand. Vroeger kaartte ik dat intern aan, maar zelfs daar kon Sven Gatz niet mee om. En zo is dat begonnen: plots moest ik niet meer naar vergaderingen komen, was ik niet meer welkom... Ik werd gecanceld, omdat ik op vergaderingen mijn mening verkondigde. Terwijl het tien jaar voordien normaal was om te discussiëren op dergelijke vergaderingen. Want je geeft geen kritiek om iemand te schaden, maar omdat je nadenkt over wat het beste is.”

Het probleem begon dus bij Open Vld Brussel? “Absoluut. Het leek alsof iedereen er cheerleader of papegaai moest zijn van het beleid. En nu heeft Open Vld-nationaal de Brusselse ziekte overgenomen. Dat ging heel geleidelijk en ik was me zoals een kikker in opwarmend water van weinig kwaad bewust. Dat is ook waarom het zo lang geduurd heeft voordat ik er ben uitgestapt. Een beetje meer druk, wat extra dreigemen-

In elke mens zit er een stukje hypocrisie, maar bij Open Vld was het zo flagrant dat ik het niet meer kon volgen ten, dan niet meer in het boekje komen, niet mee op de foto mogen staan,...”

Tijdens de coronacrisis kreeg u het ook enkele keren aan de stok met uw partijleiding. “Ik heb bijvoorbeeld de verlenging van het CST niet gestemd. Ze hebben mij toen voor de statutaire commissie van de partij gesleept, maar uiteindelijk konden zij alleen maar zeggen dat ik als volksvertegenwoordiger mijn stem mocht gebruiken. Ik was bij wijze van spreken wel vrijgesproken, maar langs de andere kant was er wel veel druk. Een plek op de lijst zat er voor mij bijvoorbeeld niet meer in. Maar voor mij zijn mijn principes nu eenmaal belangrijker: ik ga niet zwijgen opdat ik toch op een lijst kom te staan.”

Recent kwam u samen met een groep mensen, waaruit mogelijk een nieuwe partij zou kunnen komen. “Geen nieuwe partij in de klassieke zin van het woord. Maar het zou wel kunnen dat we een gezamenlijke lijst indienen, als we ons kunnen verenigen rond een aantal punten. De belangrijkste punten zijn het doorbreken van die particratie en het aanpakken van de partijfinanciering.”

Er hebben al heel wat mensen hun afscheid aangekondigd uit de politiek. Gaat dat al voor vernieuwing zorgen? “Het zijn diegenen die weggaan, die hadden moeten blijven. Valerie Van Peel, Peter Dedecker, vroeger Hermes Sanctorum,... Dat zijn allemaal mensen die een duidelijke mening hebben en die zich vastbijten in dossiers. En net zij gaan weg, omdat ze tegen een muur lopen.” WANNES NEUKERMANS

Vlaming in de VS 15

23 november 2023

In deze rubriek maken we kennis met Wim Vanraes (°1980). Hij vertelt ons wekelijks onder meer over hoe hij het leven als Vlaming in de VS ervaart, wat hij als familieman met vrouw en vier kinderen allemaal meemaakt in het dagelijkse leven en wat zijn band nog is met Vlaanderen.

HET LEVEN ALS VLAMING IN DE VS

Thanksgiving bekeken door Vlaamse ogen Men denkt wel eens dat de Amerikanen geen cultuur hebben. We bedoelen dan geen hoogstaande cultuur, denkend aan een jonge, oppervlakkige cultuur, bekend uit de films, met fastfood-uitwassen als ‘bewijs’. Toen ik hier voor het eerst toekwam, was het dan ook een aangename verrassing voor mij om het Thanksgiving-feest mee te mogen vieren en er zo van te genieten. Wat mij betreft, een prachtig voorbeeld van een warme en aangename cultuur. We gaan het niet hebben over de geschiedenis ervan, of over de Vlaamse inbreng in dit feest. Hoe ziet zo een Thanksgiving eruit? Dat is het mooie aan dat bepaalde feest. Het is een echt ‘Amerikaans’ feest. Iedereen viert het, van New England tot California, van Florida tot Alaska, en zelfs in Hawaii. Blank, latino, zwart, Aziatisch? Maakt allemaal niet uit, iedereen heeft vrijaf op de 4de donderdag van november, met vrijdag als brugdag, en vaak al vanaf woensdagnamiddag, of zelfs die hele woensdag. Dit jaar valt Thanksgiving op 23 november, vandaag dus.

Het menu Iedereen viert het op grofweg dezelfde manier, al brengen individuele families hun eigen accenten aan. Dit is hoe de familie van mijn vrouw viert. Iedereen komt samen, bij ‘grandpa’ thuis. (‘grandma’ overleed vorige maand, een zware slag voor de familie, maar deze Thanksgiving-viering is nu wel heel bijzonder, als we bewust grandma’s recepten opnieuw bovenhalen en klaarmaken, in dankbaarheid voor haar liefde voor ons, haar kinderen.) Enkele dagen op voorhand, als we een bevroren kalkoen kopen, laten we die ontdooien. We hebben een mooi ‘beest’ van elf en een halve kilo in de koelkast! Mijn

schoonbroer Joe brengt een tweede kalkoen, we zijn immers met een hele hoop. De laatste jaren kies ik ervoor om mijn kalkoen te ‘pekelen’, wat wil zeggen dat ik hem 24 uur in een zak met water, zout en specerijen laat weken, voordat de kalkoen de oven ingaat. Dat is de kern van de maaltijd, samen met een geroosterde ham. Het is een overvloedige tafel: de kalkoen, de ham, vaak met twee afzonderlijke vleessauzen (één met de kalkoenjus, de andere met de hamjus), de ‘stuffing’ (vulling van de kalkoen), aardappelpuree, groene bonen, een groentenschotel (‘veggie medley’, noemen ze die hier, volgens een special recept van grandma, een klassieker in

Zelfgemaakte versiering

de familie), veenbessengelei, zoete aardappelen, mac ’n cheese voor de jonge kinderen, vers brood, een wortelschotel met bruine suiker (een ander familierecept), en dan als dessert pecan pie, pumpkin pie en appelgebak (een soort strudel).

Structuur Op woensdag begint het koken en bakken, om klaar te zijn om donderdag samen te komen. De kalkoen gaat donderdagochtend de oven in, en zorgt met die prachtige, watertandende geur van gebraden gevogelte voor de juiste sfeer. ’s Ochtends gaat de tv aan, en wordt gekeken naar de

Schoonbroer Joe, oud-majoor bij US Army Reserves, op de foto met zijn vrouw

Thanksgiving-diner

Macy’s Thanksgiving Parade in New York. Een topklassieker, gekend van bijvoorbeeld de film ‘Miracle on 34th Street’. Daar komt een beetje Vlaams/Nederlandse cultuur naar voor, wanneer een jong meisje, als immigrant pas toegekomen uit Nederland, teleurgesteld is dat ‘Santa’ niet de Sint is. Tot Santa plots in het Nederlands met haar begint te praten, en ‘Sinterklaas Kapoentje’ begint te zingen! Dat verklaarde dan meteen waarom mijn schoonfamilie dat liedje kende. De Macy’s Parade is het equivalent van de intocht van de Sint, maar dan voor Santa Claus. In de vroege middag komt iedereen dan samen, voor een overvloedige maaltijd, met wijn of bier, naar eigen smaak. Het begrip ‘food coma’ wordt dan in verband gebracht met de nasleep van die maaltijd. Typisch wordt dan naar een wedstrijd Amerikaans voetbal gekeken, terwijl het dessert op tafel komt, en men rustig de avond ingaat, en de buik goed gevuld houdt met pumpkin pie. Voor mij de grootste verrassing: ik kende dat totaal niet! Ik at, die eerste Thanksgiving bij mijn schoonfamilie, zeker meer dan de helft van die ‘pompoenvlaai’. Mijn schoonmoeder maakte de volgende Thanksgiving niet 1, maar 2 van die vlaaien, geamuseerd als ze was om me met zoveel smaak en verrukking van haar gebak te zien genieten! Met gesprekken en een drankje, en misschien een sigaar met de mannen buiten, wordt dan de avond afgesloten. Voldaan, blij met het weerzien van de familie, in dankbaarheid voor weer een jaar. Happy Thanksgiving! WIM VANRAES

BOEK

België kan beter

Wat ons wakker moet schudden over onze economie Nog een half jaar scheiden ons van een nieuwe moeder der verkiezingen. Logisch dat verschillende middenveldorganisaties zich schrap zetten om hun belangen en visie uit te dragen, en het nodige lobbywerk uit te voeren. Met hoofdeconoom Bart Van Craeynest heeft de werkgeversorganisatie VOKA een naam als een klok om haar standpunten onder woorden te brengen. Ook economisch staat in België de klok op vijf voor twaalf. Nog net voldoende tijd voor vijf minuten politieke moed om het tij te keren. Dit boek toont de weg. Met ervaring bij KBC, Petercam en Econopolis (Geert Noels) op de teller, heeft de schrijver de nodige expertise in huis om de Belgische economie te fileren. Het is al geruime tijd dat hij zich stoort aan de politieke inertie en de manier waarop het parlement het socio-economische debat voert. Ideale timing om de spreekwoordelijke handschoen op te nemen. Daartoe heeft Van Craeynest vijftien werven gedefinieerd. Telkens schetst hij waar het pijnpunt ligt, welke oplossingen uit de impasse kunnen leiden en ten slotte de regionale verschillen. Per thema contacteerde de auteur ook een specialist die diens analyse kritisch tegen het licht houdt. Het is gangbaar om - met de nodige beeldspraak - het nationaal inkomen te zien als het bakken van een reusachtige taart. Ondernemers zijn typisch bezig in de keuken, op zoek naar bakkersgasten, de beste grondstoffen aan een redelijke kost, originele recepten en nieuwe technieken en machines om het bakproces te verbeteren. Als verschaffer van werkgelegenheid en als winstgevende organisatie spijzen ze de staatskas. In ruil vragen ze wel om het ondernemen te faciliteren via goed opgeleid personeel, functionerende infrastructuur en de nodige ondersteuning om internationaal te groeien. Het boek schetst hoe de overheid als de wat onhandige ober Manuel uit Fawlty Towers het leven van de ondernemer op zijn minst niet makkelijker maakt. Voorbeelden genoeg om zich aan te laven.

Aan de bron ligt het probleem dat de overheid niet bepaald efficiënt omgaat met de nochtans hoge belastinginkomsten. Gezien de overheid al decennialang in dat bedje ziek is, blijft er absoluut geen ruimte meer over om alles op zijn beloop te laten. Meer zelfs, de vergrijzing, de stijgende rente en de nood aan een deftig defensiebudget doen dreigende onweerswolken opdoemen voor de komende regeringen. In het Waals Gewest stevent men zelfs af op een duizelingwekkende 320 procent schuldgraad! En hoewel de lezer het gevoel krijgt dat de analyse scherp en helder geformuleerd is, rijst tegelijk de vraag hoe het komt dat de politiek zo weigerachtig is om de reeds lang gekende problemen krachtdadig aan te pakken. Er is nochtans veel potentieel om beter te doen.

Bekende, maar onbeminde maatregelen Inzake werkzaamheidsgraad zit België nog ver verwijderd van de 80 procent-doelstelling. Vooral de 60-plussers, laaggeschoolden, vreemdelingen, Wallonië en Brussel scoren slecht. Nochtans kampt Vlaanderen met een arbeidstekort dat eerder via Frankrijk (en dus niet via de twee andere gewesten) wordt gelenigd. Ook de noodzakelijke hervorming van de fiscaliteit en de pensioenen is deze legislatuur telkens op een sisser uitgelopen. De gevraagde uniformering inzake belastingtarieven en de verlaging van de lasten op

arbeid zijn tijdens de begrotingsonderhandelingen gesmoord. De incentivering van de oudere beroepsbevolking door de pensioenen te koppelen aan een langere loopbaan, is eveneens dode letter gebleven. ‘Zij dronken een glas, zij deden een plas en lieten de zaak zoals zij was’, vat de saga best samen. Als laatste ontbreekt een langetermijnvisie over hoe de productiviteit te verhogen. Uitgaven met onmiddellijk gewin voor het electoraat zijn populairder dan zaaien voor de toekomst. We hebben het dan over innovatie, investeringen in wegen, havens of scholen.

Ook Vlaanderen kan beter Gewezen Vlaams minister-president Gaston Geens zei ooit: “Wat we zelf doen, moeten we beter doen.” Uiteraard dat België beter kan, maar geldt dat ook voor Vlaanderen? De schrijver durft ook de Vlaamse regering een spiegel voor te houden. Vlaanderens strategische ligging en daaraan gekoppelde (lucht) havens, een redelijk hoge werkzaamheidsgraad en een aanvaardbaar publiek schuldniveau maken haar tot de beste leerling van de Belgische klas. Maar eenoog is koning in het land van de blinden. Relevanter is het om Vlaanderen in een bredere vergelijking te plaatsen. En dan valt de achteruitgang in het onderwijs op, toch onze belangrijkste grondstof. De versnipperde onderwijsnetten jagen de kosten de hoogte in, terwijl ze falen om voldoende ingenieurs en verpleegkundigen voort te brengen. Ook herhaalt Van Craeynest dat Vlaanderen te weinig ondernemerschap kent. Welvaart leidt te gemakkelijk tot gemakzucht, terwijl ter plaatse trappelen achterophinken betekent. De van België overgeërfde neiging tot regulitis en het rondstrooien van bedrijfssubsidies maakt van Vlaanderen een regio waar het moeilijk werken is zonder handleiding en de juiste politieke contacten.

Voor het besluit graag het woord aan de auteur zelf: “Onze welvaartsstaat staat onder druk, en die druk zal de komende jaren alleen maar verder oplopen. Ook de druk rond de noodzakelijke duurzame transitie zal verder toenemen. En ondertussen dreigt onze welvaartsgroei stil te vallen, of zelfs om te keren. We komen stilaan op het punt waarbij niets doen echt geen optie meer is. Nog langer wachten, betekent dat de uiteindelijk onvermijdelijke inspanningen alleen maar nog zwaarder worden. Waar wachten we nog op? België kan (veel) beter!” De vraag die men zich dient te stellen is of België trachten beter te maken, niet is als het trekken aan een dood paard. Benieuwd hoe de kiezer de Vivaldi-regering zal evalueren nu opnieuw blijkt dat vijf cruciale jaren zijn verloren gegaan.

PIETER VANDERMOERE

Bart Van Craeynest, ‘België kan beter Wat ons wakker moet schudden over onze economie’, 2023, Ertsberg. 240 p., 29,50 euro. ISBN 9789464750348

16 Cultuur

23 november 2023

FILM zwemmen. Een huzarenstuk dat destijds nog niemand gelukt was en algemeen buiten de menselijke mogelijkheden werd gerekend. Enkele jaren later laat ze haar carrière achter zich, maar in 2009 - tijdens een feestje voor haar 60ste verjaardag - reflecteert ze op haar huidige leven. “Waar is de excellentie?”, jammert ze tegen beste vriendin Bonnie (Jodie Foster). Na 30 jaar duikt ze opnieuw het zwembad in en samen met de oude spierkracht keert algauw de wens terug om de onmogelijke oversteek van Cuba naar Florida te halen. “De geest, dat is wat ik miste toen ik jonger was”, verklaart ze resoluut. Het lichaam van haar jongere zelve was misschien sterker, maar voor een trek van 180 km die meer dan 50 uur zal duren, is de ingesteldheid de bepalende factor. Nyad is een egocentrische vrouw met het onverbiddelijke temperament dat noodzakelijk is voor adrenalinejunkies van haar niveau. Een mentaal strokend persoon met een gezonde zin voor zelfbehoud gaat toch niet vrij-

willig in de golfstroom dobberen tussen de haaien en de kwallen?

Imitatie en interpretatie Biopics zijn een weinig risicovolle investering waar producenten steeds meer middelen heen sturen. Een fel contrast tegenover de meer gedurfde en experimentele fictie die betere cinematijdperken typeert. Dat is onder meer de schuld van middelmatig materiaal als ‘Elvis’ (2022) en ‘Bohemian Rhapsody’ (2018) - over rockband Queen - dat het witte scherm de laatste jaren vult. Van figuren als de ‘King of Rock and Roll’ en Freddy Mercury bestaat zodanig veel beeldmateriaal dat hun verschijning, mimiek en gesticulatie bij opeenvolgende generaties op het netvlies gebrand staat. Wanneer spelers vervolgens in hun huid kruipen, is de stap naar imitatie van die overbekende iconen dan ook veel logischer dan de interne zoektocht waarmee de grote karakteracteurs normaal een subtiele

De biografische film ‘Nyad’ behandelt het leven van ‘waternimf’ Diana Nyad. Zij hervatte op 60-jarige leeftijd haar carrière als langeafstandszwemster om een van de meest veeleisende wapenfeiten in de discipline te volbrengen. Een degelijke sportfilm, die desondanks opnieuw vragen doet rijzen over de zin en onzin van biopics. In de jaren 1970 was de Amerikaanse marathonzwemster Diana Nyad (Annette Bening) een van de meest prominente figuren in de sport. Op 28-jarige leeftijd ondernam ze een onsuccesvolle poging om onafgebroken van Havana naar het eiland Key West (Florida) te

Annette Bening & Jodie Foster

Jodie Foster & Annette Bening

interpretatie vormgeven. Met fans als voornaamste doelpubliek ontstaat een nietszeggende idealisering die intieme momenten ruilt voor spektakel waar het charisma van het subject kan schitteren.

Onoverkomelijke uitdagingen in een sceptische wereld In dat opzicht kent deze film wel het voordeel dat de sterrenstatus van een zwemster als Nyad zich beperkt tot veel specifiekere kringen en ook geen volledig leven dient te overspannen binnen een speeltijd van twee uur. Desondanks staan dezelfde clichés van schijnbaar onoverkomelijke uitdagingen tegenover een sceptische wereld een meer diepgaande karakterisering in de weg. Flitsen van een problematische relatie met Diana’s vader en seksueel overschrijdend gedrag van haar jeugdtrainer blijven te oppervlakkig om daar veel aan te veranderen. Ik heb met een zekere interesse gekeken naar ‘Nyad’. Deels omwille van het vurige acteerwerk van topactrices Bening en Foster, maar voornamelijk door een fascinatie voor de verbluffende geestdrift van de atlete Diana Nyad. Had een documentaire niet hetzelfde effect kunnen bewerkstelligen? ‘Nyad’ is nu beschikbaar op Netflix

SIMON SEGERS

DE WERELD DRAAIT DOOR

Anne Hidalgo en de plaag genaamd SUV’s buiten het bewuste voertuig bevindt. Zo hebben voetgangers dubbel zoveel kans op overlijden in geval van een aanrijding. Toegegeven, bepaalde nadelige rijeigenschappen, als de langere veerweg en remafstanden worden in duurdere modellen gecompenseerd met respectievelijk luchtveringen en bredere banden. In essentie blijven SUV’s asociale vervoermiddelen tegenover andere weggebruikers. Voornamelijk omwille van de veiligheidsprioritisatie van de inzittenden, maar ook omwille van subtielere redenen als de belemmering van het zicht van stervelingen in meer bescheiden wagens.

LEZ

Vorig jaar bedroeg het wereldwijde aandeel SUV’s bij de nieuw verkochte wagens 46 procent. Ter vergelijking: in 2010 ging het nog over slechts 20 procent. Landen als Canada en de VS zijn de weinig verrassende koplopers in die evolutie, maar ook in Europa, India en China opteren steeds meer bestuurders voor zwaardere personenwagens. Binnen Europa is de Belgische autobezitter, mede dankzij de ingebedde bedrijfswagencultuur, bovendien een van de grootste afnemers.

hoge middelklasse aan die hunkert naar rationalisering van hun opzichtige statussymbolen. Zoals econoom Milton Friedman zou zeggen: “We kunnen hen (de autobouwers) niet verwijten dat ze dat proberen, maar de rest van ons dat we hen ermee laten wegkomen.”

Slechts een gevoel van veiligheid SUV’s geven met hun hoge zitpositie vooral een gevoel van veiligheid. Ze zullen tijdens een verkeersongeval over het algemeen inderdaad beter een impact weerstaan, maar dankzij het hoger gelegen zwaartepunt verhoogt wel de kans dat de wagen gaat rollen bij een botsing of ontwijkingsmanoeuvre. Dat de bestuurder omwille van diezelfde zitpositie bovendien een lagere snelheidsperceptie ervaart, zorgt dat die veiligheidsargumentatie ook niet opgaat voor iedereen die zich © SHUTTERSTOCK

De Parijse burgemeester Anne Hidalgo zal haar inwoners begin volgend jaar in een referendum laten beslissen over de invoering van hogere parkeertarieven voor SUV’s en 4x4-wagens. “Met dit referendum willen we een halt toeroepen aan de excessen van de automerken die mensen aanzetten tot het kopen van steeds grotere, duurdere en meer vervuilende voertuigen”, verklaarde de burgemeester op X. Een eerste barst in de opmars van die steeds meer alomtegenwoordige gevaartes verdient een kritische beschouwing.

Rationalisering Autofabrikanten hebben er alle belang bij om de consumenten massaal van dergelijke aankoopbeslissingen te overtuigen. De toename in productiekosten tegenover vergelijkbare kleine modellen is immers laag vergeleken met de meerprijs waarmee de modellen de autodealers verlaten. Met verkooppraatjes en marketingcampagnes die de veelzijdigheid en veiligheid van SUV’s benadrukken, spreken ze een

Anne Hidalgo

In klimaatbewuste tijden waar oudere dieselwagens tot paria’s verklaard worden in centrumsteden als Antwerpen en Gent, blijven de vervuilende SUV’s een welgekomen bezoeker. Wie om de drie jaar een glimmende Range Rover of BMW X5 van de band laat rollen om in zijn bedrijfskosten te steken, wordt met de glimlach onthaald. De duurzame burger met een sedan uit 2014 moet echter rechtsomkeer maken. Het verschil zit hem in de euronorm die die wagens toegekend krijgen en die is in de eerste plaats gebaseerd op het bouwjaar en de filters, niet op de reële CO2-uitstoot. We moeten ons voorbereiden op een stelselmatige elektrificatie van het wagenpark, terwijl steeds meer bestuurders een meer vervuilende auto kiezen die al die inspanningen tenietdoen. Waar stopt die waanzin? SIMON SEGERS

MEME VAN DE WEEK

Cultuur 17

23 november 2023

KUNST

Van crabbelinge tot carton

LEZERSBRIEVEN Groene praat Pallieterke, Zattemanspraat vergelijken met het doodrijden van een kind, is een ultieme uiting van woke en #MeToo-waanzin. Je vraagt je af hoeveel cocaïne gesnoven wordt alvorens online te gaan. Hubert Hauman, Knokke

Zwijndrecht

Antoon van Dyck, Christus en de overspelige vrouw, ca. 1622-23

De Antwerpse musea verwennen de kunstliefhebber. Dit najaar lopen er drie tentoonstellingen van internationaal niveau. Er zijn de Topstukkenexpo in het MAS en ‘Krasse koppen’ in het KMSKA, en vorige week opende in Museum Plantin-Moretus ‘Van crabbelinge tot carton’ met een honderdtal van de mooiste oude tekeningen uit Vlaamse collecties. Het Museum Plantin-Moretus is het enige museum dat op de Unesco-werelderfgoedlijst staat. Het is het originele woonhuis en drukkerij van de uitgeversfamilie Plantin-Moretus in hartje Antwerpen. De volledige inboedel is beschermd als Topstuk van de Vlaamse Gemeenschap. Minder bekend is dat ook het prentenkabinet van het museum tot de wereldtop behoort. De collectie telt ruim 100.000 prenten en tekeningen en is opgebouwd rond Antwerpse kunstenaars, van 1500 tot vandaag.

Van snelle schets tot afgewerkt model De kwaliteit van de tekeningen die in Vlaanderen bewaard worden, is bijzonder groot. Op de Topstukkenlijst prijkt dan ook een groot aantal tekeningen waarvan er niet minder dan 1.350 worden bewaard in Museum Plantin-Moretus. Deze unieke collectie vormt de basis van de tentoonstelling en wordt aange-

vuld met complementaire topstukken uit andere Vlaamse openbare en privéverzamelingen. De mooiste, beste en meest bijzondere werken zijn uit de kast gehaald en bieden een verbluffend overzicht van hoe en waarom in de zestiende en zeventiende eeuw in onze contreien tekeningen gebruikt werden en door wie ze gemaakt werden. De titel van de expo, ‘Van crabbelinge tot carton’, verwijst naar de diverse stadia in het creatieproces. Een ‘crabbelinge’ is een rudimentaire eerste aanzet die getuigt van de creativiteit van de kunstenaar. De expo toont de rake pennentrekken van Rubens in een eerste ruwe schets voor een schilderij en er is Antoon van Dyck die zwierig naar een treffende compositie zoekt. In een volgend stadium van het ontwerpproces maakten de kunstenaars schetsen die meer afgewerkt zijn. Dit zijn ‘modelli’, waarin het uiteindelijke resultaat doorschemert, vaak op kleine schaal. Bijzonder is het kleurrijke modello ‘Pan

troost Psyche’ van Jacob Jordaens, waarmee hij de Engelse koning overtuigde van zijn talent. Een ‘carton’ is een volledig uitgewerkt model op ware grootte, bijvoorbeeld voor het weven van wandtapijten. Ook daarvan biedt de tentoonstelling mooie voorbeelden.

Eric Van de Putte, De Pinte

Waarom tekenen?

Heksenjacht

De expo illustreert heel overzichtelijk waarom kunstenaars in de zestiende en zeventiende eeuw tekenden. Er is een zaal die de studies belicht, de vingeroefeningen waarbij kunstenaars kopiëren of voorbeelden en motieven verzamelen. Tussen de schitterende voorbeelden vinden we het schetsboekje van de 12-jarige Rubens (met de originele houtsnede van Hans Holbein die hij kopieerde), de zeldzame Italië-schetsboekjes van beeldhouwer Pieter Verbruggen en een getekend landschap van Pieter Bruegel de Oude. Andere zalen in de tentoonstelling zijn gevuld met ontwerpen voor prenten, boekillustraties en schilderijen. Naast tekeningen van Rubens, Van Dyck en Jordaens ontdekken we even prachtige bladen van minder gekende kunstenaars zoals Nicolaas van der Horst en Abraham van Diepenbeeck. Interessant is dat bij sommige ontwerptekeningen ook het uiteindelijke resultaat als schilderij, beeld of gedrukt boek te zien is. Men kan op zoek naar overeenkomsten en verschillen. Verderop zijn schitterende tekeningen samengebracht die dienden als ontwerp voor sculpturen, architectuur en decoratieve kunsten. De expo toont ook tekeningen die zelfstandige kunstwerken zijn, vaak gesigneerd en gedateerd. Voorbeelden zijn onder anderen Jan Brueghel I, Hendrick van Balen en Hans Bol. Soms maakten kunstenaars tekeningen als blijk van vriendschap, zoals Joris Hoefnagel voor cartograaf Abraham Ortelius. De tentoonstelling is een buitenkans om al deze bijzondere kleppers eenmalig naast elkaar te zien. Zelfs het 10 meter lange ‘Panorama van Zeeland’ van Anthonis van den Wijngaerde is erbij. Een groot aantal van de tekeningen is nooit eerder getoond en omdat ze zo kwetsbaar zijn, zullen ze na afloop van de expo gedurende vele jaren opnieuw opgeborgen blijven.

Pallieterke, Dagelijks worden wij overspoeld met beelden van de talloze kindslachtoffers in Gaza. Verschrikkelijk! Maar de bijbehorende achtergrondinformatie wordt ons onthouden in de vooringenomen media. In 1970 telde Gaza 340.000 inwoners. Dertig jaar later, in 2000, reeds 1.100.000. En nu, nog eens 23 jaar later, het dubbele: 2.200.000! Dat is een vermenigvuldiging met factor 6,5 in 53 jaar tijd. Door deze bevolkingsexplosie is 65 procent van de inwoners van Gaza vandaag jonger dan 25 jaar. Waar er procentueel veel kinderen zijn, zullen er procentueel ook meer minderjarige slachtoffers vallen bij calamiteiten. Dat is gruwelijk, maar onafwendbaar. Het verzwijgen van de demografische gegevens bij conflicten, aardbevingen en milieuproblemen is linkse omissie.

MMMV

Peter Paul Rubens (naar Hans Holbein), De ridder en de Dood, ca. 1590

Pallieterke, Lezeres Mariëtte Voogd maakt in haar brief (’t Pallieterke, 9 november) een denkfout. Wanneer een groot aantal burgers (ruim 40 procent) de moeite doet om deel te nemen aan een referendum dat niet eens bindend is en waarvan zij weten dat de gemeenteraad de uitslag naast zich kan neerleggen, kan dat alleen maar wijzen op een grote betrokkenheid van die burgers. Bovendien is er het basiscriterium dat geldig is om tot eerlijke referenda te komen: het mandateringsprincipe. Diegenen die beslissen om niet deel te nemen aan de stemming, geven een mandaat aan diegenen die wel deelnemen: zij leggen zich dus neer bij de uitslag. Het getuigt ook van weinig respect voor de inwoners wanneer men denkt zelf te kunnen kiezen wat voor hen het beste is. De burgers zijn heel goed in staat om in alle vrijheid zelf een keuze te maken over de belangrijke zaken in hun samenleving.

Tentoonstelling ‘Van crabbelinge tot carton: tekeningen van Bruegel tot Rubens’, nog tot 18 februari 2024, Museum Plantin-Moretus, Antwerpen, www.museumplantinmoretus.be

Frederik Maeyens, Kalmthout

King Connah Pallieterke, Eens te meer wordt op de boodschapper geschoten en gaat men niet in op de boodschappen. Eén daarvan verdient nochtans wel aandacht, met name die over de Roma. King Connahs verhaal wordt grotendeels ondersteund door de ervaringen in Kortrijk, waar meer dan een decennium geleden een woonwagenpark werd ingericht. Binnen de kortste keren waren al het aanwezige sanitair en materiaal vernield. Na herstelling was het opnieuw ‘van dattum’. Op regelmatige basis waren er diefstallen en woninginbraken in de buurt. En de overlast bleef maar duren. Tot de stad eind 2021 besloot om het park te sluiten, met een verwijzing naar ‘zware diefstallen’. Vanaf september vorig jaar waren ze opnieuw welkom, maar dan begon het probleem opnieuw. De persartikels van de jongste maanden hebben het over bendevorming, gewapende dief-

stallen, ‘riot guns’ (zogenaamde erfstukken), pepperspray,... Het woonwagenpark werd opnieuw gesloten. Niet alle Roma zijn lieverdjes, zoals Conner ook al wist. Enkel jammer dat zijn partij er niet naar handelt. Carl Kins, Kortrijk

Israël Pallieterke, Als de heer Van den Noortgaete argumenten zoekt om Israël het recht op Palestijnse grond toe te kennen, dan zullen het andere moeten zijn dan die op basis van de volksverhaaltjes van een woestijnvolk van meer dan 2.000 jaar geleden dat zich het alleenbezit van God toe-eigende. Als het vroegere bezit van territoria een argument is om die terug te eisen, moeten onder meer gans Europa en Amerika herverdeeld worden. Wij krijgen dan Frans-Vlaanderen terug en de indianen gans Amerika. Naar mijn mening heeft Israël alleen het recht op vrede en veiligheid als het de Palestijnen hun recht op een eigen staat gunt en de ingepalmde gebieden verregaand ontruimt (voor zover dat nog kan). Eugeen S’heeren, Sint-Truiden

Racisme Pallieterke, Toen ik in 2000 als docent aan een katholieke universiteit met mijn vrouw de Vlaams Blok-afdeling van Rotselaar had opgericht en ook op de lijst voor de gemeenteraadsverkiezingen ging staan, brak een ware hetze los. De Morgen interviewde kennelijk een baas van mij (‘baas 1’) die mij omschreef als incompetent. In werkelijkheid had baas 1 mij, nadat ik mijn doctorstitel (PhD) had behaald en de faculteitsafdeling Burgerlijk Recht mij voor een vaste benoeming had voorgedragen, meegedeeld dat ik nooit promotie zou maken. Hij gaf mij de meest absurde taken: een didactische film maken, 180 uur practicum geven over de techniek van het onderhandelen, een juridisch woordenboek schrijven, enzovoort. Ik denk te weten waarom ik zo behandeld ben. Toen ik aan de universiteit begon, viel het mij in mijn naïviteit op dat veel assistenten volgens hun geboortejaar en jaar van indiensttreding in het middelbaar gedubbeld schenen te hebben. In feite hadden zij een jaar vruchteloos op het seminarie gezeten. Bij een bezoek aan een gynaecoloog in Veurne viel de naam van ‘baas 2’. De gynaecoloog zei: “Hij is niet dom, maar als hij niet naar het seminarie was geweest, zou hij geen prof zijn geworden.” Ik kwam uit een Rijksschool, een Koninklijk Atheneum en was nooit lid geweest van een katholieke jeugdbeweging. Het is dankzij baas 2 dat mijn vaste benoeming er toch gekomen is, maar (geldelijke) promotie kwam er nooit. Dat alles maakt dat ik van mening ben dat Conner Rousseau moet aftreden als partijvoorzitter én als Vlaams volksvertegenwoordiger. De koning mag hem niet meer ontvangen en hem zeker niet tot minister benoemen, zoals Boudewijn Jos van Eynde nooit als minister aanvaard heeft. Ondertussen hervat ik bepaalde werkzaamheden die, naar ik hoop, zullen bijdragen tot een nog zwartere zondag. Maar ik schrijf alleen nog naar mensen die juridisch onderlegd zijn. Luc Lamine, Rotselaar

Een lezersbrief insturen? Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.

18 Geschiedenis

et is dit jaar immers precies vijftig jaar geleden dat honderden indiaanse activisten het plaatsje Wounded Knee in South Dakota innamen. Het was het begin van een wekenlang aanslepende krachtmeting tussen de Amerikaanse autoriteiten en de beweging voor inheemse rechten. Op 27 februari 1973 bezetten ongeveer 200 Oglala Lakota en volgelingen van de American Indian Movement (AIM) Wounded Knee in het Pine Ridge Indian Reservation. Dat reservaat was berucht omwille van de hoge werkloosheid, schrijnende armoede, alcoholisme, manifest wanbeheer en interne strubbelingen. Het was bovendien een broeihaard van frustratie en latent ongenoegen, omdat misdaden die door blanken uit de buurt op Oglaga Lakota werden begaan, nauwelijks bestraft werden. Kortom, een kruitvat dat op een brandende lont lag te wachten…

ZODRA DE BEZETTING BEKEND RAAKTE, BLOKKEERDE DE FEDERALE OVERHEID ALLE TOEGANGSWEGEN MET PANTSERVOERTUIGEN

Dat protest volgde op het mislukken van een poging van de Oglala Sioux Civil Rights Organization (OSCRO) om afzetting te bekomen van de omstreden stamleider Richard Wilson, die zij onder meer beschuldigden van corruptie, nepotisme, het intimideren van tegenstanders en het hebben van te nauwe banden met de federale overheid. Bovendien bekritiseerden de demonstranten het onvermogen van de Amerikaanse regering om de historische verdragen met de indianen na te komen en eisten ze de heropening van de verdragsonderhandelingen om hopelijk tot een eerlijke en rechtvaardige behandeling van de inheemse bevolking te komen.

n Grafmonument Wounded Knee

Een paar weken geleden besteedde ’t Pallieterke op de cultuurbladzijde nog aandacht aan ‘Killers of the Flower Moon’, de nieuwste film van Martin Scorsese, die het waargebeurde en tragische verhaal van de moorden op de Osaga-indianengemeenschap in Oklahoma tijdens het interbellum verhaalt. De moeizame relatie tussen de Verenigde Staten en de inheemse bevolking is een zwaarbeladen bladzijde uit de Amerikaanse geschiedenis, die precies een halve eeuw geleden een nieuwe dimensie kreeg.

23 november 2023

n Slag bij Wounded Knee, december 1890

Het beleg van Wounded Knee GEESTENDANS De keuze voor Wounded Knee was doelbewust. In december 1892 was het de plaats waar de Amerikaanse cavalerie een bloedbad had aangericht onder de Lakota-stam. Overheidsfunctionarissen hadden die maand een snel aan populariteit winnende religieuze praktijk die bekend stond als de ‘Geestendans’, in een reservaat in South Dakota verboden. Als onderdeel van het harde optreden tegen de volgelingen van de Geestendans-beweging onderschepten en arresteerden soldaten van het 7de US Cavalry Regiment op 28 december een groep van ongeveer 350 Lakota die op weg was naar het Pine Ridge-reservaat en sloten hen op in een kamp nabij Wounded Knee Creek.

SCHIETPARTIJ De volgende ochtend wilde het leger de indianen ontwapenen. Hun medicijnman Yellow Bird voorspelde, toen hij een paar passen danste van de Geestendans en een van de heilige liederen zong, dat de door hem uitgereikte geestendanshemden hen zouden beschermen tegen de kogels van de militairen. Intussen probeerden enkele soldaten een van de indianen zijn geweer te ontnemen. Zij wisten niet dat Zwarte Prairiewolf doof was en zagen zijn onbegrip aan voor verzet. Er ontstond een worsteling waarbij het geweer per ongeluk afging en een soldaat getroffen werd. Dat was het begin van een hevige schietpartij. Van dichtbij vuurden de soldaten, ondersteund door Hotchkiss-geschut, in de groep indianen,

die slechts gewapend waren met de knuppels en de messen die ze hadden verborgen in hun dekens. De geestendanshemden boden natuurlijk niet de eraan toegedichte magische bescherming. Tientallen indianen, onder wie veel vrouwen en kinderen, werden zonder pardon neergeschoten. De indianen die erin geslaagd waren te vluchten, werden kilometers ver buiten het kamp achtervolgd en zonder genade over de kling gejaagd. Volgens de meest objectieve schattingen kwamen bijna driehonderd van de 350 mannen, vrouwen en kinderen om. Er sneuvelden 25 militairen, en 39 raakten gewond, de meesten door eigen kogels en granaatscherven.

MEER DAN 1.200 ACTIVISTEN WERDEN GEARRESTEERD EN UITEINDELIJK KWAMEN ER 275 STRAFZAKEN

Cherokee- en Apache-naties) werd op 17 april neergeschoten, en stierf acht dagen later op 25 april 1973. Lawrence ‘Buddy’ Lamont (Oglala) werd op 26 april 1973 neergeschoten en gedood. Ray Robinson, een zwarte burgerrechtenactivist die zich bij de demonstranten had aangesloten, verdween op mysterieuze wijze tijdens de gebeurtenissen. Later werd vastgesteld dat hij in het reservaat was begraven nadat hij naar verluidt was omgekomen tijdens een confrontatie met AIM-leden die hem ervan verdachten voor de FBI te werken... Meer dan een dozijn indiaanse activisten raakte gewond bij die schietpartijen.

VOLGENS DE MEEST OBJECTIEVE SCHATTINGEN KWAMEN BIJNA 300 VAN DE 350 INDIANEN OM

De volgende lente, toen het leger terugkeerde, werden de lijken die overal waren blijven liggen - te weten 144 indianen, waaronder 44 vrouwen en 16 kinderen - begraven in een massagraf dat een herdenkingsplaats werd voor de volgende generaties.

De bezetting kreeg veel aandacht in de media, vooral nadat de pers twee Amerikaanse senatoren van South Dakota naar Wounded Knee vergezelde. De gebeurtenissen brachten de indianen in beweging en veel Native American-aanhangers reisden naar Wounded Knee om zich bij het protest aan te sluiten.

OPNIEUW EEN BLOEDBAD

JURIDISCHE GEVOLGEN

Het was dan ook beslist geen toeval dat uitgerekend het symbolisch zwaarbeladen Wounded Knee in 1973 werd uitgekozen als actieterrein. Zodra het nieuws over de bezetting bekend raakte, blokkeerde de federale overheid alle toegangswegen met pantservoertuigen. Elektriciteit, stromend water en de voedselaanvoer werden afgesloten. Washington stuurde niet minder dan 300 zwaarbewapende FBI-agenten en US Marshals die werden begeleid door om en bij de 700 militairen van de Nationale Garde om het verzet te breken. En verzet was er, want vrijwel dagelijks was er sprake van intensieve vuurgevechten. In maart werd een US Marshal zwaar verwond door geweervuur uit de geïmproviseerde bunkers die de indiaanse activisten hadden opgetrokken. Frank Clearwater (van de

De impasse kwam tot een einde op 8 mei toen de Oglala en AIM-activisten, na een belegering die 71 dagen had geduurd, besloten de wapens neer te leggen, nadat drie dagen eerder een wapenstilstand was overeengekomen. Meer dan 1.200 activisten werden gearresteerd en uiteindelijk werden 275 strafzaken bij federale, staats- en tribale rechtbanken ingeleid. AIM-leiders Russell Means, Clyde Bellecourt en Dennis Banks werden geconfronteerd met 11 aanklachten die rechtstreeks verband hielden met de gebeurtenissen rond Wounded Knee, maar die zaken werden uiteindelijk in 1974 afgewezen door de federale rechtbanken omwille van de fouten en het wangedrag van de openbare aanklagers. Het verzet wierp - op termijn - vruchten af. Niet alleen kreeg de zaak van de inheemse volkeren brede weerklank, maar het leidde ook tot een verbetering van het leven in de reservaten en een reeks van wetten zoals Indian Self-Determination and Education Assistance Act, de Indian Child Welfare Act, de American Indian Religious Freedom Act, en de Indian Gaming Regulatory Act. JAN HUIJBRECHTS

PAL voor Vlaanderen 19

23 november 2023

Afscheid van Staf De Lie

Op maandag 13 november jl. overleed onze oud-medewerker Staf De Lie. Het AVV-VVK siert zijn overlijdensbericht. Terecht.

Handelsblad Net zoals Luc Van Gastel (zie vorige week) kwam Staf bij de legendarische krant Het Handelsblad terecht. De familie De Lie was Vlaamsgezind, maar had zich niet verbrand aan de collaboratie. Meer zelfs, tijdens de oorlog had de familie een tiental Joodse kinderen opgevangen en verborgen. Eén van die tien was de latere gouverneur van de provincie Antwerpen, Andries Kinsbergen. Na de overname in 1957 van Het Handelsblad door De Standaargroep, moest hij uitkijken naar een nieuwe job. Dankzij de bemiddeling van Jan Merckx kon hij terecht bij de Vlaamse Toeristenbond, waar hij verantwoordelijk werd voor het ledenblad. Daarnaast kon hij ook reizen organiseren en kreeg hij de kans om de wereld te ontdekken. Zes jaar later verkaste hij - op vraag van Jozef Van Overstraeten zelf - naar de Wij, het ledenblad van de Volksunie. En zo belandt Staf in de politiek. In 1964 komt hij als VU-verkozene op de banken van de Antwerpse gemeenteraad terecht en later ook in de provincieraad. Ooit vertelde hij me dat zijn oudste twee kinderen eens huilend van school kwamen: “Ze hadden geen koek van de juf gekregen, omdat hun papa bij die verduiveld boosaardige Volksunie was…"

Luchthaven Begin de jaren 1970 vervoegde Staf de regioredactie van Het Nieuwsblad, eerst freelance en vanaf 1979 tot aan zijn pensionering in vast dienstverband. Datzelfde jaar begon hij ook kopij te leveren aan ’t Pallieterke. Staf was gespecialiseerd in de haven van Antwerpen en hij was ook een grote voorvechter van de luchthaven van Deurne. Zijn foto hangt er trouwens in de vertrekhal. Maar hij bleef ook actief de politiek volgen en hij beschikte over een indrukwekkend netwerk bij zowat alle partijen. En tussen al die journalistieke bezigheden, bleef hij intensief meewerken aan De Polder, waar hij ook jarenlang het hoofdredacteurschap waarnam. Hij was bovendien ook een gewaardeerd lid van de Marnixring. Als orangist zijnde, voelde hij er zich thuis. En ook met Zuid-Afrika had hij een speciale band. Ik denk dat hij er zo’n twintig keer naartoe gevlogen is. Hij sprak zelfs een aardig mondje Afrikaans. Er is nog zoveel meer te vertellen over het leven van Staf De Lie. Ik eindig graag met zijn eigen definitie van journalistiek: “Journalist ben je voor het leven. Ter plekke gaan, desnoods ergens urenlang onder de mat gaan liggen, in je job de grootst mogelijke objectiviteit nastreven… Ik ben er nog altijd door geboeid.” Aan familie, echtgenote Monda, kinderen Annemieke en Katrijn biedt onze redactie haar oprechte deelneming aan. KARL VAN CAMP

1492

A B C D E

Staf was een volbloed-journalist. Al van jongsaf zat het schrijven in het bloed. Opstellen maken, dat lag hem wel, wiskunde daarentegen… Zijn eerste journalistieke stapjes zette hij bij De Polder, een regionaal blad dat verspreid werd (en wordt) in de polderstreek. Die band met de polderstreek was bij Staf intens aanwezig. Zijn betovergrootvader was er landdrost. De familie had er enkele boederijen die allemaal verdwenen onder de opgespoten grond. De uitbreiding van de haven was nu eenmaal onvermijdelijk.

Voorpost protesteert tegen roetveegpieten in Antwerpen

Afgelopen zaterdag heeft Sinterklaas zijn intrede gedaan in Antwerpen. Enkele militanten van Voorpost maakten van de gelegenheid gebruik om te protesteren tegen de roetveegpieten die de Sint net als in de afgelopen jaren vergezelden. In Kortrijk en het Nederlandse De Lier vonden dan weer betogingen plaats tegen de traditionele Zwarte Pieten. De stoomboot van Sinterklaas meerde zaterdag omstreeks 14 uur aan ter hoogte van het Steen in Antwerpen. Vandaar ging het naar het stadhuis, waar de goedheilige man vanop het balkon aankondigde dat er ook dit jaar geen stoute kinderen zijn. De 25 Zwarte Pieten van Voorpost waren, in tegenstelling tot de roetveegpieten die organisator Ketnet had voorzien, volledig zwart geschminkt. Ze mengden zich tussen het publiek en deelden snoepgoed uit, maar dat was volgens Voorpost-leider Luc Vermeulen niet naar de zin van de organisatoren. “Ze kregen van frustratie alle kleuren van de regenboog en moesten lijdzaam toezien hoe onze échte Zwarte Pieten konden rekenen op de sympathie van de vele honderden kinderen en hun (groot)ouders”, schrijft hij op Facebook. De 25 Voorpost-Pieten werden vergezeld door een tiental actievoerders. Die deelden 2.000 vlaggetjes uit met de tekst “Zwarte Piet is hier welkom” en een afbeelding van een volledig zwart geschminkte Piet.

9 10 11 12

K L

Zondag 10 maart 2024 14u30 Lotto-Arena Antwerpen

84 ste

Vlaams Nationaal

ZANGFEEST www.zangfeest.org www.teleticketservice.com

A. Opnemen in iets B. Planeet - Internetlandcode voor Roemenië C. Balletpas - Bestaat - Knip bij D. Pastasoort E. Dolfijnsoort - Homo F. Zure bosbes - Rivier in Sint-Petersburg G. Ontvangt - Met het genoemde H. Flash-geheugenkaart - Polyetheen - Bolgewas - Afrikaanse muzieksoort I. Inhoud van een spuitbus - Ingegeven gedachte J. Leeft op kosten van iemand - Voorzetsel K. Ingenieur - Lichte klap - Onbemand ruimtetuig L. Volkenkundige - Voegwoord

VERTICAAL

info@anz.be

HORIZONTAAL

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

03 - 237 93 92

ANTON SCHELFAUT

F H

Info & reservering:

Spontane voordracht Troef negen - Brengt voldoende op Balsport - Muzieknoot Grote plas - Portugese stad Ruthenium - Als van een dier Kantoorapparaat - Krypton Franse rivier - Eet smakelijk Internetlandcode voor Rusland - Logaritme Vogelproduct - Europees ruimtecentrum 9. Europees land - Voegwoord 10. Schrapten als lid 11. In het genoemde - Astronomische eenheid Lidwoord 12. Op naam gestelden

OPLOSSING 1491

1491

A B

R M A A

R D H E

E M

O R

W IJ

9 10 11 12 D

A G G

O M E

C H E

N D

H A

R G

IJ N

M A N

F D

F M G

E E

R G R O

K U N

I T

S L

G R

P I

Z N I

N E

20 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

23 november 2023

X van de week! “Ironie is dood”, zette Egbert Lachaert op zijn X-account bij het filmpje waarin Tom Van Grieken stelde dat Conner Rousseau wel heel ver ging door op te roepen tot geweld tegen bruin gespuis. Deze week stierf ironie dan nog een keer. Vermoord door Lachaert zelve. Dat Egbert al eens van gedacht en kamp verandert, is geen geheim. Het flipfloppen van de man inzake kernenergie - “Je kan een lijk dat dood is niet reanimeren” - is misschien wel het bekendste voorval, maar eigenlijk is de oprichting van Vivaldi op zich een stamp in het gezicht van de Open Vld’ers die hem als voorzitter aanduidden. “Groen moet zijn programma ritueel verbranden voor ik er mee in een regering stap”, beloofde hij de Open Vld-leden. Waarna hij meteen zijn eigen ritueel programma verbrandde om Alexander ter wille te zijn. Meer Vlaanderen werd meer België. Meer begrotingsevenwicht werd een blanco cheque voor de PS. Er konden niet genoeg bochten gemaakt worden. En toen het hoongelach om zijn politieke kontdraaierij te luid werd, gaf hij zijn mandaat terug aan De Croo. Egbert wilde herbronnen en de partij dienen als vrij parlementslid. Kritisch voor de regering, maar steeds met groot respect voor de onbetwiste leider Alexander. Tot hij een aanvraag kreeg om eens te komen eten bij de clan-Dedecker. Van Jean-Marie mocht hij prompt de lijst trekken. En dus keerde Egbert opnieuw zijn kar. Dit keer om te rijden voor LDD, de ware liberalen in de ogen van Egbert. U bent nog mee? Zet u schrap voor de bocht.

Een keer luisteren kan toch geen kwaad? “Vijf liberalen breng ik u mee”, bood Lachaert als bruidsschat voor Jean-Marie Dedecker. Maar alweer draaide de wind en Egbert draaide vrolijk mee. De Croo riep hem in het mandje op zijn bureau, aaide een paar keer over zijn bol en meteen begon Lachaert opnieuw te twijfelen. Dat deed hij al helemaal toen hij hoorde dat hij misschien wel lijsttrekker mocht worden naast het baasje in Oost-Vlaanderen. Toen Gwendolyn Rutten de nationale politiek vaarwel zei en de partij de rug toekeerde (ja, Gwendolyn verandert ook al eens van gedacht), reageerde Eggie als door een wesp gestoken. “Liberalen moeten aan één zeel trekken”, trapte hij Gwendolyn na in opdracht van De Croo. En toen De Croo het weer goedmaakte met Gwendolyn, was hij de eerste om netjes een pootje te geven. Lachaert was nu formeel: hij zou een Open Vld’er en Vivaldist blijven. Zijn verraad kwam echter aan het licht en nog voor het artikel kon verschijnen, hees De Croo een andere lijsttrekker dan Lachaert op het schild. Onze gok? Lachaert zal alsnog op een Open Vld-lijst prijken om opnieuw een straatgevecht binnen de partij te vermijden. “Ik mag toch eens gaan luisteren”, meesmuilde hij in de pers over zijn LDD-liefde. Als de ironie dood is, is Lachaert de hoofdverdachte.

DE GROTE LEZERSBEVRAGING VAN

STOP DE EMOPOLITIEK

Hier is de mamapolitiek In De Zevende Dag van afgelopen weekend kwam de mama van Conner Rousseau getuigen over de pijn die haar jongste zoon deze dagen doormaakt. Moeders van politici die komen uitleggen hoe moeilijk hun volwassen politieke kinderen het wel hebben, zijn niet helemaal nieuw in de politiek. Mama Calvo kwam bijvoorbeeld al meermaals in de pers om haar zoon aan te prijzen als een “toffe jongen” die gewoon een beetje te gevoelig is voor deze wereld. ‘Mijn kind, schoon kind’, is daarbij telkens de leidraad. Maar ze moeten ook niet overdrijven. Het mag dan wel ongebruikelijk zijn dat eenmaal na de schoolcarrière moeders nog in de bres springen voor hun stoute kinderen; het heeft ook iets moois. Zeg maar: iets menselijks. Je kan je zo voorstellen hoe dat moet gegaan zijn. Conner komt thuis na een dagje parlement en sluit zich meteen op in zijn kamer. Hij wil niks zeggen, niks eten en speelt alleen nog veel te luide muziek. Het kost moederlief uren moeite om hem toch aan het praten te krijgen bij een kop dampende chocolademelk. En dan komt met horten en stoten het verhaal van racistische en seksistische opmerkingen. Over hoe hij had zitten opscheppen over zijn loon als ‘oppersos’. En dat hij de politie had aangespoord om met hun matrak te slaan op Roma en een punker. En dat ze daarna een beroep mochten doen op een vriendin om even oraal te ontspannen. Ook voor moeder Rousseau moet dat niet prettig geweest zijn om horen. “Conner toch,” zal ze gezucht hebben, “waarom doe je dat toch jongen?” Waarop Conner nog bozer werd en “Ik heb dat gezegd, maar ik wou dat niet zeggen!” riep voor hij opnieuw de trap opstormde en met de kamerdeur sloeg. Weer die luide muziek. Moeder denkt even diep na, belt de VRT. Of ze het eens mag komen uitleggen. Dat hij sinds hij uit de geaardheidskast is gekomen, niet meer dezelfde is. En dat de andere parlementairen zo de pik op hem hebben, omdat iedereen hem de mooiste en de beste vindt.

Je weet toch hoe ze zijn als ze te veel suiker hebben binnengekregen en te lang in de spiegel hebben gekeken

zijn. Zalige televisie moet dat zijn. Het zou een heel andere dimensie geven aan de politiek zoals we die vandaag kennen. Hoe vaak hebben we niet stilletjes bij onszelf gezegd dat politici zich gedragen als een bende kinderen? Zouden ze dat ook durven als mama ernaast zit? Ik dacht het niet. Debatten zouden beschaafder zijn en één teleurgestelde zucht op de achtergrond zou politici in hun schulp doen kruipen.

God zegene de moeders, we zullen ze nooit waardig zijn Heeft u er trouwens al eens over nagedacht hoelang zo’n regeringsonderhandeling zou duren als moeders mee aan de kar trekken? Gedaan met nachtelijke onderhandelingen. Iedereen op tijd naar bed zodanig dat ze morgen proper en fit aan het werk kunnen. En iedere keer dat George-Louis Bouchez zijn kuren krijgt en wegloopt van de tafel, sleurt mama Rosalie hem aan zijn oren terug naar de tafel: “Zitten en luisteren, ruziemaker.” Waarna alle andere moeders begripvol knikken. En dat gaat net zolang door tot de politici het opgeven en het hele regeerakkoord overlaten aan hun moeders. Ik geef het u op een blaadje. Binnen de drie dagen ligt er een regeerakkoord en slapen we allemaal een stuk geruster.

MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!

Kortom: dat haar Conner nog de kwaadste niet is. “Je weet toch hoe ze zijn als ze te veel suiker hebben binnengekregen en te lang in de spiegel hebben gekeken. Dat kan de beste overkomen.” God zegene de moeders. We zullen ze nooit waardig zijn.

Moeders aan de top

WWW.PALNWS.BE/2023/11/LEZERSBEVRAGING OF ZIE ADRESBLAD (VOOR ABONNEES)

Moeders in politieke programma’s. Het is een ongebruikelijk, maar wondermooi format. Het doet me dromen van een volledige verkiezingsavond waarbij de kinderen thuisblijven en alleen de mama’s commentaar mogen komen geven op de uitslag. Hoe bijvoorbeeld Françoise (mama De Croo) komt uitleggen dat haar zoon alleen maar de verkiezingen verloor, omdat werkmensen en bakkers ook mogen stemmen, terwijl iedereen weet dat die daar toch te stom voor

LUIKERSTEENWEG 244 F 35007 ANKERSTRAAT HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272

011 223 253

MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE