't Pallieterke van 28 december 2023

Page 1

VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER

“De Europese constructie blijft onvolledig” INTERVIEW

JOHAN VAN OVERTVELDT

10-11

EUROPEES PARLEMENTSLID (N-VA)

2024: MOEDER ALLER VERKIEZINGEN

2

2 MATEN EN 2 GEWICHTEN IN DE MEDIA

2 3

TERUGBLIK OP 2023

‘GRAAIFLATIE’ BESTAAT NIET

4

GELUKKIG NIEUWJAAR! Hoe moeten we ons 2023 herinneren? Dit jaar werd overschaduwd door politieke schandalen, conflicten binnen partijen en vooral een gebrek aan doortastende beslissingen. Met de verkiezingen in het vooruitzicht, vrezen velen dat het er de komende maanden niet bepaald beter op zal worden. We begonnen het politieke jaar met Ben Weyts die als minister in ogenschijnlijk dronken toestand het Vlaams Parlement toesprak, en N-VA dat twee Voerense leden uit de partij zette, omdat die een tweetalige partij wilden oprichten in de faciliteitengemeente. Het jaar eindigen doen we met de zaak-Creyelman, die Vlaams Belang in een lastig parket brengt. 2023 was het jaar van Conner Rousseau, Sarah Schlitz, Vincent Van Quickenborne en Bart Somers. Het was ook het jaar van “the drup in the emmer who is full”, “ik kan dat bruin gespuis niet allemaal buitenzetten” en “ik geef dat toe, ik speel af en toe luchtgitaar”. In hetzelfde jaar kondigde Els Ampe haar vertrek uit Open Vld aan en gaf ze aan een nieuwe politieke beweging te starten. De ‘redelijk rechtse’ Hendrik Bogaert doet hetzelfde.

Hervormingen... of toch niet? “Genoeg gezeverd”, zou Conner Rousseau zelf zeggen. Dit was tevens het jaar van enkele serieuze politieke beslissingen. Of niet-beslissingen, in feite. De federale regering is er niet in geslaagd een pensioen-

hervorming te realiseren. Ook de fiscale hervorming van Vincent Van Peteghem is op niets uitgedraaid. De Vlaamse regering slaagde er niet in om het pijnlijke stikstofhoofdstuk af te sluiten. Wél slaagde de federale regering erin om, na veel vijven en zessen, de nucleaire deal met Engie te ondertekenen. Daardoor zullen de jongste twee kerncentrales (Doel 4 en Tihange 3) langer openblijven. Vlaanderen slaagde er dan weer in het ambtenarenstatuut te hervormen en een ‘interne staatshervorming’ te realiseren. Toch zal 2023 onthouden worden als het jaar van de gemiste kansen, iets wat beide regeringen zullen moeten toegeven.

Buitenland Bij onze noorderburen zagen we twee politieke aardverschuivingen binnen een tijdspanne van tien maanden. Bedwelmd door de stikstofwolk stemde de misnoegde Nederlander massaal op de BBB bij de Provinciale Statenverkiezingen. In november ging het echter opnieuw over de klassieke thema’s als veiligheid en migratie, waardoor

Geert Wilders een gigantische overwinning behaalde. Iets verder in het buitenland werd Javier Milei verkozen als president van Argentinië. Onze klassieke media omschrijven hem steevast als ‘extreemrechts’. Milei werd verkozen met een radicaal libertair programma. Zijn ‘minder, minder, minder’ ging over minder overheid, minder regels en minder belastingen. Extreemrechts is Milei niet, maar zijn presidentschap wordt alleszins een extreem interessant experiment en een absolute stijlbreuk met de socialistische cultuur in Zuid-Amerika.

Oorlog Hoewel het in ons land niet eens bestaat, is ‘graaiflatie’ het woord van het jaar (lees verder op pagina 4). Een juister woord om 2023 samen te vatten, zou ‘oorlog’ zijn. Het conflict tussen Rusland en Oekraïne blijft ongenadig voortduren. Ook in het Midden-Oosten kwam het conflict tussen Israël en Palestina terug op gang. Op 7 oktober werden er ongeveer 1.200 Israëli’s afgeslacht tijdens een terreuraanval door de islamitische terreurorganisatie Hamas. Sindsdien heeft Israël de aanval op Gaza ingezet, met al minstens 20.000 dode Hamas-strijders en Gazanen tot gevolg, volgens sommige bronnen. Laten we hopen dat 2024 een beter jaar wordt. Wij wensen u alvast een gelukkig nieuwjaar!

WANNES NEUKERMANS

BART VAN CRAEYNEST HOOFDECONOOM VOKA

RESULTATEN LEZERSBEVRAGING

OPINIE 2-3 / BINNENLAND 4-7 / INTERVIEW 10-11 & 14 / BUITENLAND 12-13 / CULTUUR 15-17 79ste jaargang • nummer 52 • donderdag 28 december 2023

14 € 4,25

8

“2023 was beter dan verwacht, maar hoe duurzaam is dat allemaal?”

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X


2

Opinie

28 december 2023

2024: de moeder aller verkiezingen 2024 wordt hét verkiezingsjaar. Dan heb ik het niet alleen over België. In 40 landen, met een gezamenlijke bevolking van 4 miljard mensen, wordt volgend jaar naar de stembus getrokken. Sommige van die verkiezingen kunnen wereldwijde gevolgen hebben. In Rusland stelt Vladimir Poetin zich herverkiesbaar. Zijn overwinning staat nu al vast. Al zijn mogelijke tegenstanders zijn dood, zitten in de gevangenis of mogen om andere redenen niet deelnemen. Voorspelling: Poetin zal in maart zijn hoogste score ooit behalen, omdat hij de verkiezingen tot een plebisciet over zijn oorlog wil maken. In de VS ziet het er steeds meer naar uit dat we een terugwedstrijd Biden-Trump krijgen. Biden is zelfs binnen zijn eigen partij niet geliefd, maar er is geen geloofwaardige tegenkandidaat. Trump heeft ook veel voorsprong op zijn rivalen, maar ik zou toch ‘dark horse’ Nikki Haley niet onderschatten. Zij lijkt de andere tegenkandidaten, onder wie Ron DeSantis, te hebben afgeschud. Een belangrijk argument ten voordele van Haley: zij zou moeiteloos winnen tegen Biden, terwijl dat voor Trump niet zeker is.

Democratie versus de rechterlijke dictatuur In theorie zou Sunak de Britse verkiezingen kunnen uitstellen tot januari 2025, maar iedereen verwacht ze in de herfst. De Conservatieven zijn er niet in geslaagd hun voornaamste verkiezingsbelofte, het beperken van immigratie, in te lossen. Als Farage de leiding van de rechtse partij Reform opneemt, is de kans groot dat de Tories van de kaart geveegd worden. Het lijkt ver van ons bed, maar ook de verkiezingen in Taiwan kunnen belangrijke gevolgen hebben. Alle belangrijke partijen schrikken er nog voor terug om zich officieel onafhankelijk van China te verklaren, maar de DPP van Lai Ching-te is de duidelijkste voorstander van bewapening en samenwerking met de VS. Zijn verkiezing zou de spanning met China opdrijven. Als er ooit een gewapend conflict tussen die twee landen ontstaat, zal dat veel grotere gevolgen hebben dan de mensen zich hier kunnen voorstellen.

V-meerderheid En dan zijn er natuurlijk onze eigen verkiezingen. De peilingen wijzen nog steeds op de mogelijkheid van een Vlaamse meerderheid voor de twee V-partijen. Indien die elkaar vinden, zou dat grote gevolgen hebben. De onthullingen rond de Chinese connectie van het VB hebben die kans een stuk kleiner gemaakt. De cognitieve dissonantie die Vooruit er lang van weerhield om te beseffen hoe onoverkomelijk het probleem Rousseau was, schijnt nu ook het VB te hebben getroffen. Het rechterlijke bevel om Freddy Horion uit de gevangenis te laten en de veroordeling van België wegens onvoldoende inspanningen om de uitstoot van CO₂ naar beneden te halen wijzen opnieuw op de beperkte speelruimte waarover kiezers nog beschikken om het bestuur van hun land te bepalen. Vooral de radicale, democratisch niet gesteunde rechtspraak van het Hof van Straatsburg wordt een steeds groter probleem. In 2024 zijn er echter ook verkiezingen voor het Europees Parlement. Daar moeten we hopen op een rechts kantelpunt dat op termijn een einde kan maken aan de rechterlijke dictatuur. JURGEN CEDER

EDITORIAAL

TOOGPRAAT

Ook in 2023 hanteerden de media twee maten en twee gewichten “Nieuwe Poolse regering ontslaat top publieke omroep,” zo kopte De Standaard verleden week. Tot voor een paar maanden zou een bericht over politieke benoemingen aan de top van de openbare omroep of bij het gerecht het alleen maar uitschreeuwen hoe de democratie in Polen nog maar eens verder onder druk komt. Maar nu er in Polen een EU-gezinde regering aan de macht is die zonder veel tegenpruttelen de links-liberale agenda van Brussel wil uitvoeren zijn zulke politieke benoemingen plots een zegen voor de democratie! Het is een oud zeer dat onze zelfverklaarde kwaliteitsmedia steevast twee maten en twee gewichten hanteren in hun berichtgeving. Op de keper beschouwd is dat natuurlijk hun goed recht, voor zover het niet over de openbare omroep gaat. Wij hanteren trouwens zelf ook twee maten en gewichten, maar dan wel met dit verschil dat we niet pretenderen objectief en neutraal te zijn, maar wel goed (en meer dan eens ook beter) ingelicht.

Politieke benoemingen in Polen En zo komt het dus dat de berichtgeving over politieke benoemingen in Polen sedert enkele weken niet meer zo alarmistisch is als de afgelopen acht jaren het geval was. De Poolse regering mocht zelfs het hele directieteam van de Poolse openbare omroep met één pennentrek naar huis sturen, zonder dat daarover in het buitenland ook maar enig protest rees. Meer zelfs, het signaal van de openbare omroep werd een tijdje uit de ether gehaald en de website van het internet gehaald. Onze media zagen er geen graten in, om niet te zeggen dat ze het allemaal prima vonden, ook al overtrad de nieuwe Poolse regering daarmee de wet. De vorige Poolse regering hoefde zelfs de wet nog niet te overtreden om vanuit het buitenland bakken kritiek over zich heen te krijgen dat ze de democratie aan het afschaffen was.

De vorige Poolse regering hoefde zelfs de wet nog niet te overtreden om vanuit het buitenland bakken kritiek over zich heen te krijgen dat ze de democratie aan het afschaffen was Qatar kocht ‘Europarlementsleden’ om

www.palnws.be

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 52 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 104 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 208 euro op de kantoren. Steunabo 1 jaar: 300 euro Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Jurgen Ceder, Stijn Derudder (eindredacteur), Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock

Wanneer een buitenlandse mogendheid bij een politieke partij een kleine garnaal omkoopt voor een belachelijk klein bedrag, en zonder dat de betrokkene eigenlijk veel heeft weten te bewerkstelligen, is volgens sommige media nog maar eens het bewijs geleverd dat de ideologie van die partij niet deugt, en nooit kan deugen. Laat echter een andere buitenlandse mogendheid - letterlijk - zware sporttassen met geld aanslepen om een internationaal netwerk aan toppolitici en aanverwante figuren om te kopen, en met tastbare resultaten, en geen enkel medium wil gezegd hebben dat er iets mis zou zijn met de ideologie die de omgekochte politici verbindt. Nochtans is het ook niet bepaald de eerste keer dat de politieke partijen waartoe ze behoren te maken hebben met een corruptieschandaal.

Het valt op dat de berichtgeving over Qatargate uiterst miniem is Het valt trouwens op dat de berichtgeving over Qatargate uiterst miniem is. En vaker wel dan niet wordt Qatargate aan de lezer uitgelegd als een corruptieschandaal waar ‘Europarlementsleden’ bij betrokken waren. Dat laatste is een dubbele vorm van desinformatie, want ten eerste waren niet alle omgekochte figuren Europarlementsleden, maar ten tweede waren ze wel allemaal socialisten.

Je kan je trouwens afvragen wat de Chinezen bezield heeft om precies iemand van het Vlaams Belang te willen omkopen, een partij die overal systematisch van de macht uitgesloten wordt. Je zou bijna gaan denken dat de hele affaire net het omgekeerde is van het verhaaltje dat de media brengen, namelijk een Chinese operatie om het Vlaams Belang te beschadigen. Figuren als een Yves Leterme en Rik Daems tonen immers aan dat de Chinese belangen in België het best gediend worden door de traditionele partijen. Het scheermes van Ockham indachtig denken we echter niet dat de Chinezen zo doortrapt waren, en dat ze dus gewoon niet beter wisten dan dat ze iemand van de verkeerde partij aan het omkopen waren.

Politieke recuperatie van Thomas, maar niet van Nahel Als de lezer niet onmiddellijk weet te plaatsen wie Thomas ook al weer was, dan gaan we hem of haar dat niet kwalijk nemen. Het illustreert alleen maar hoe effectief de media een verhaal dat niet in hun narratief past eerst dagenlang weten te onderdrukken, en als ze er dan toch even over moeten berichten, snel weer uit het geheugen weten te wissen door er nooit meer op terug te komen. We zijn er redelijk zeker van dat de naam Nahel wel meer dan eens zal opduiken in de jaaroverzichten, maar betwijfelen dat veel media zullen stilstaan bij de racistische moord op de 16-jarige Thomas tijdens een dorpsfeest in Crépol.

Je kan je afvragen wat de Chinezen bezield heeft om precies iemand van het Vlaams Belang te willen omkopen Na de dood van Nahel, die weigerde voor een politiecontrole te stoppen omdat hij zonder rijbewijs achter het stuur zat en die bij de politie bekend was voor meerdere feiten, was het slechts een kwestie van enkele uren eer heel West-Europa zijn voornaam kende. Voor de daaropvolgende rellen moesten we vooral veel begrip opbrengen, omdat de frustratie bij de slachtoffers van onze racistische maatschappij diep zit. De dood van Thomas daarentegen werd dagenlang stilgehouden, tot de media zich genoodzaakt zagen te berichten over enkele betogingen die ze dan maar duidden als extreemrechtse politieke recuperatie. Dat de belagers van Thomas geroepen hadden dat ze erop uit waren een blanke neer te steken was geen racisme, wel dat sommigen openlijk informeerden naar de voornamen van de verdachten. De lezer weet wat het betekent als die namen nergens in de pers vermeld worden.

Migratiecrisis versus klimaatcrisis En terwijl je in Frankrijk tegenwoordig al je leven riskeert als je nog maar naar een lokaal dorpsfeest gaat, of in het onderwijs staat en tijdens de les een zeventiende-eeuws schilderij aan je leerlingen toont, luidt de mantra in de media nog steeds dat de migratiecrisis een crisis is omdat Europa onvoldoende open staat voor steeds meer vluchtelingen. Wie had trouwens dertig jaar geleden durven voorspellen dat je om de kerstviering in de Dom van Keulen bij te wonen door een veiligheidscontrole zou moeten gaan? Maar in tegenstelling tot de klimaatcrisis, die bij elk krantenbericht erger blijkt te zijn

dan voorheen gedacht, nog grotere gevolgen met zich meebrengt en steeds sneller om zich heen grijpt, lees je nergens dat er ook negatieve gevolgen zouden verbonden zijn aan de massale immigratie uit bepaalde delen van Azië en Afrika. De gevolgen van de migratie blijken immers altijd net beter mee te vallen dan eerder gedacht, behalve dan als het gaat over het vreselijke Europese racisme waaraan migranten zich dagelijks moeten onderwerpen, en dat ook al eens tot uiting durft te komen in het stemhokje. Gelukkig is er de Europese Unie nog, die met al zijn verdragen en verordeningen kan verhinderen dat een democratisch verkozen regering ook effectief iets zou kunnen doen aan de migratie, zoals men in Italië ondervindt. We zouden wel eens de berichtgeving in onze media willen lezen, mochten diezelfde verdragen en verordeningen een hinder zijn om onzinnig strenge stikstofnormen in te voeren. Op dezelfde manier zouden we ook wel eens de berichtgeving willen lezen moest een of andere bekende Vlaming het in zijn hoofd halen een Migratiezaak op te starten. En stel het je even voor als een rechter vervolgens de federale regering dagboetes zou opleggen als ze niet onmiddellijk de immigratie zou beperken!

Geen beterschap in zicht En zo kunnen we nog een tijdje doorgaan. Het verhaal in de media is dat Viktor Orbán het blijkbaar belangrijker vond om de Europese middelen (waar Hongarije recht op heeft) eindelijk los te krijgen, dan Oekraïne financieel te helpen. Het omgekeerde verhaal, namelijk dat het voor de Europese Unie blijkbaar belangrijker was om Hongarije nog steeds die middelen te kunnen ontzeggen dan Oekraïne financieel te kunnen helpen, is evenzeer waar, maar komt dan weer niet in de krant. Een gelijkaardig verhaal uit de VS, waar het voor president Joe Biden belangrijker is om de gaten in de Mexicaanse grens open te houden dan militaire steun te kunnen verlenen aan Oekraïne, komt er ook niet in. In de VS is het nu zelfs mogelijk dat rechters de favoriet voor de volgende presidentsverkiezingen van de kieslijsten kunnen weren, en daarvoor zelfs applaus ontvangen van zowel de Amerikaanse als de Europese weldenkende pers.

Het grote raadsel blijft waarom de kiezers van die partijen abonnementsgeld blijven betalen voor een pers die ideologisch op een andere planeet leeft Over Israël hebben we het dan nog niet eens gehad. De veroordelingen aan het adres van Hamas omdat ze nog steeds burgers als levende schilden gebruiken zijn eerder schaars, laat staan dat iemand het nog heeft over de onnoemelijke gruwelijkheden van 7 oktober. Maar je bent wel een onmens als je geen voorstander bent van een onmiddellijk staakthet-vuren. De analyse dat zo’n staakthet-vuren alleen maar in de kaart van Hamas speelt, en waarschijnlijk niet eens opgevolgd zal worden door Hamas, blijft massaal afwezig in de commentaren. Met de verkiezingen in zicht, zowel in eigen land als in de EU en de VS, is er geen beterschap in zicht. Een lichtpuntje is dat de partijen die massaal uitgespuwd worden door de media er in die verkiezingen beter voorstaan dan ooit, met straks misschien wel voor het eerst samen een meerderheid in het Vlaams Parlement. Het grote raadsel blijft echter waarom de kiezers van die partijen abonnementsgeld blijven betalen voor een pers die ideologisch op een andere planeet leeft.


Column

28 december 2023

3

Een terugblik op 2023 in twaalf maanden, twaalf namen en twaalf gebeurtenissen JANUARI

Bart De Wever

‘Extralegaal’ hervormen

erde Bart De Wever In een interview met De Tijd opp aal’ te hervormen, aleg ‘extr ië de mogelijkheid om Belg Hij heeft het urd. gebe is al aene Deh er ond dat zoals Vlaamse en een een in die ten men arte over federale dep esplitst, en een opg den wor Franstalige afdeling zouden teraf zou die Ach len. ikke ontw en zoud id bele andere ing kunnen worden situatie dan bij grondwetsherzien feitelijke scheiding een s geratificeerd, een beetje zoal e echtscheiding elijk wett een later die n, wde van gehu wordt. n unaniem negatief. De reacties van andere partijen ware leek me vooral zet De . aren bezw e tisch prak Er zijn ook Wever en zijn De dat t wijs erop die betekenisvol, omdat lossingen enop tuss partij op zoek zijn naar creatieve rziening, tshe dwe gron bij ie nom auto ere voor de grot naar p gree e ijdig eenz de die ze niet krijgen, en die ze niet willen. autonomie op het Vlaamse niveau, el, maar ik kan cirk de van uur drat kwa de Mij lijkt dat van 2024 zullen gen iezin verk de mij altijd vergissen. Na den. wor belangrijke keuzes moeten gemaakt

FEBRUARI

Dries Van Langenhove

Exit parlement

Hoewel ik sommige van zijn opinies niet deel, beschouw ik Dries Van Langenhove als een interessante figuur. Hij is immers de verpersoonlijking van de verrechtsing van jongeren via het internet, waar de informatiestroom en de opinievorming niet door de traditionele media beperkt kan worden. Hij vertegenwoordigt een Vlaamse versie van ‘alt-right’. Van Langenhove heeft zelf beseft dat een parlement niet de beste plaats voor cultuuroorlog is en doet nu daarbuiten opnieuw waar hij het best in is: activisme.

MEI

MAART

n der Plas

BBB assaal voorde m t s ie k d ngen werd Nederlan te atenverkiezi

Caroline va

ots nciale St niets de gro egbeeld Bij de Provi ing uit het o eg B . d ew n B la er er rg BoerBu van Ned weinig provincies partij in alle der Plas bleek echter te nnen ku n Caroline va dat succes te al die hebben om ervaring te Het stikstofdossier, dat bij de . bestendigen ede had opgewekt, was er al op de o b w le ra to van novem elec ire verkiezingen p spectacula s. parlements geraakt. Die werden o der il W rt ee G d achtergron en door de partij van . in leerzaam nn wijze gewo n de BBB blijft niettem ssen de tu en g va in es ts Het succ r en de bo e jaren zull e alleen maa De komend et groene dogmatism n wordt h je welvaart en en. Voor rechtse parti breuklijn rd die intenser wo t zich duidelijker op tici van die an meeste poli kkelijk het interess e d r o o V . en dru te positioner ent dat alleen het uit n. ek partijen bet n wat ze al lang denke va verwoorden

Dylan Mulvaney

AB Inbev krijgt klappen

APRIL

Angela Merkel

Een onderscheiding voor doodgraver kernenergie

Op 17 april kreeg voormalig bondskanselier Angela Merkel het Bundesverdienstkreuz, de hoogste Duitse onderscheiding. Toevallig twee dagen eerder waren de laatste Duitse kerncentrales stilgelegd als gevolg van de kernuitstap waarover zij in 2011 had beslist. Weinigen zullen vandaag nog ontkennen dat dat een reusachtige blunder was. Na het wegvallen van het Russische gas, zag Duitsland zich in oktober genoodzaakt om weer enkele bruinkoolcentrales te openen. Ook in België hebben ze stilaan door welk onheil er is aangericht. Twee centrales werden nog net gered. In november besliste de regering om in een consortium te stappen om nieuwe reactoren te bouwen tegen 2040. Tom Ongena (Open Vld) voert op sociale media momenteel campagne om de bestaande centrales nog 20 jaar open te houden. Dan wil je eens in je arm knijpen. De partij die ons onder Verhofstadt I de kernuitstap heeft aangedaan, denkt nu electoraal te kunnen scoren als verdedigers van nucleaire energie. Je begrijpt waarom die partij in de laatste peiling al de allerkleinste is geworden.

JULI

Nahel

ieling eld en vern

an gew rde weg te Een week v ahel probee

lN hij door een ne criminee Toen de klei politiecontrole, werd in een reflex n rijden van ee choten, waarschijnlijk tonen en ch es lo rg al ee e n agent or or jong ediging. Vo et excuus vo van zelfverd e militanten was dat h randstichting en b ks eiden extreemlin plunderingen, rellen, sen kon je afl n een week va . De reactie van de Fran an werd 5 keer en em gewelddad or de politi elacties. Vo r Nahel. m za in e d o uit r Nahel ameld als vo et volk. Voo zoveel ingez ageerde anders dan h stilte in het Franse t re een minuu en De politiek n dag later weken geled ee le al ke er e en d ie d , volg as rd o m o o N Th Voor bende parlement. d vermoord door een 10 dagen ie er pas na er in Crépol w essentrekkers, kwam d n 12 jaar, gruwelijk va m Afrikaanse ruk. Voor Lola, meisje evel had gekregen b d en na grote or een Algerijn die het t was uitgezet, o nie vermoord d ied te verlaten, maar eb het grondg zelfs nooit. at gebeurde d

AUGUSTUS

Vincent Van Quickenborne Vincent Van Tijdens een verjaardagsfeestje van zijn gasten af Quickenborne gingen enkele van tiecombi, en toe buiten plassen tegen een poli zijn eigen voor t aats gepl die daar nota bene was op het filmpje je zag zelf ister min De d. ghei veili beweerde in het een plasbeweging maken, maar hij speelde. Dat ar” tgita luch el parlement dat hij “enk zijn. eest gew ar gita e klein een t moe r dat was Quickie overleefde het incident, maa een uitgewezen, alleen uitstel. In oktober doodde Zweedse maar niet uitgezette illegaal twee en van eeuw schr het er ond rs voetbalsupporte ing van de “allahu akbar”. De ontsnappingskon even met de Belgische politiek probeerde het worden door ezet uitg kon niet uitleg dat de man me van Tunis”. regi e illig tegenwerking van het “onw uitlevering de om zelf net sië Tune dat k Toen blee gedaan. kie Quic voor ook het had gevraagd, was

NOVEMBER

Moslims en oude socialisten vechten om controle

Conner Rousseau

sek

sistische zatlap Op 5 oktober zat Co politiekantoor ui nner Rousseau op het tle uitspraken in café g te geven over zijn dronken ’t geprobeerd het op Hemelrijk in Sint-Niklaas. Hij he eft stellen van het pv het daarna uit he te verhinderen, t ni erin stond te min euws te houden en ten slotte wa t im letterlijke woorde aliseren. Het hielp niet. Toen zijn n in het Nieuwsbl ad verschenen, was de afloop on afw dat het nog zo lan endbaar. Het heeft mij verbaasd g vernederende wo heeft geduurd. Nadat ook zijn orden uitlekten te n aanzien van ee vriendin die hem n ne een vriend om ee t probeerde te helpen, heb ik met n fles Captain Mor gan gewed dat hi binnen de 24 uur j zo en ik verloor de we u ontslag nemen. Het werden er 25 ddenschap.

JUNI

Frank Vandenbrou

cke

Judo in kernkab

inet

Dat Frank Vanden broucke een hate lij minachtende, pr etentieuze betwet ke, er we al lang. Dat hi j ook fysiek agressi is, weten zijn, hebben we pas in juni vernom ef kan en. Op een vergadering van het Van Quickenborn kernkabinet nam hij Vincent e in een houdgree p om hem te verhinderen bu ite lezing van de peda n te gaan. Als ik naar een nte professor zou luisteren, zou ik ook op alle manier moeten en pogen te ontsnappen. Volgend jaar zal Vandenbroucke in de verkiezingscampa gne door Voorui t uitgespeeld worden als ‘de m an heeft geloodst’. Vr die ons uit de coronacrisis eemd genoeg zij n alle andere landen ter wereld er ook uitgeraakt , met minder klee rscheuren en zond de meeste er de geniale professor. Zij moe ten wel enorm ve el geluk gehad hebben.

Pipigate

Fouad Ahidar

OKTOBER

Een racistische en

het Een verkoopverantwoordelijke van dacht Amerikaanse biermerk Bud Light estiet dat het een goed idee was de trav n en zelfverklaarde ‘transvrouw’ Dyla promotie Mulvaney in te schakelen voor de beperkte van het bier. Het was slechts een zenuw campagne, maar ergens werd een dat het rika Ame van deel het van akt gera ot van woke kapitalisme beu is. Een boyc voorheen ongeziene proporties sleurde het erik in. meest populaire biermerk de diep AB InBev, n eige ons jf, edri derb Zelfs het moe weken werd midscheeps geraakt. Enkele lag van de geleden leidde dat nog tot het onts bedrijf. dat van ijke rdel woo marketingverant nog steeds De wet ‘get woke, go broke’ wordt onderschat.

ict met zijn partij, Na het tweede inhoudelijke confl Vooruit. In beide uit ar Ahid d stapte Brusselaar Foua ar die hem deed Ahid in conflicten was het de moslim ij. Eerst omdat part zijn van en tlijn rich de botsen met wilde stemmen, ten slach fd rdoo hij niet tegen het onve Hamas van van g nsla daarna omdat hij de terreuraa botsingen Die ed. afde tie” reac ine “kle een oktober als doen zich islam de en en tting tussen progressieve opva het conflict in Gaza, in van ng eidi aanl naar el, ente mom . alle linkse partijen in Europa voor eenteraad gepraat Onlangs werd op de Antwerpse gem semitische incidenten anti al aant nde eme toen het over ms Belang drukten in de stad. Open Vld, N-VA en Vlaa linkse banken bleef de op r hun ongerustheid uit, maa ? aasd verb nog and Iem stil. het

SEPTEMBER

Sammy Mahdi

De dansende dragqueen

Het is lang ongebruikelijk geweest voor christendemocratische voorzitters om op tv te gaan dansen in erotische damespakken. Sammy Mahdi vond dat het wel eens gedaan mocht zijn met dat triestige conservatisme. Hij heeft er het nieuws mee gehaald, maar ik kan mij niet voorstellen dat hij er ook maar één stem voor zijn uitstervende partij mee heeft bijgewonnen. Was dat misschien het moment waarop Hendrik Bogaert besloot dat hij, net als Pieter Omtzigt in Nederland, beter een nieuwe partij kon stichten dan de oude te redden?

DECEMBER

lman

Frank Creye

Chinagate ar al een dragqueen-tsjeef

et dit ja We hadden racistische socialist. H ng si n as ee rr en ve e gehad ander ad nog een sche Vlaams jaareinde h ti is heeft het n commun in petto: ee zaak rond Creyelman ruk d e D in . n er ij g Belan aan. M ‘wat ang pijn ged Vlaams Bel nog niet aan de vraag r zijn r aa aa m d , jn ze zi at e d is ’ to fout gedaan ppen ze ons nu hebben we ‘wat la ij b en tij meer g an t als de par blijven h Jammer, wan rkiezing gevolgd . r’ ee w ch to ve gewonnen l ze de wil dan een oppositie, za arde ar ja 5 w u ie le h ke en m door opn o en hebben moed moet te nemen. en g in besliss JURGEN CEDER


4

Binnenland

28 december 2023

ECONOMISCHE ZAKEN

Woord van het jaar ‘graaiflatie’ bestaat niet eens

© BELGA

Geert Langenus

In 2022 was ‘klimaatklever’ het woord van het jaar, dit jaar is het ‘graaiflatie’, zowel in Vlaanderen als in Nederland. ‘Graaiflatie’ is een samenvoeging van de woorden ‘graaien’ en ‘inflatie’, die worden gebruikt om de praktijk te beschrijven waarbij bedrijven de prijzen van hun eindproducten opdrijven, namelijk hoger dan nodig is om de inflatie in te calculeren, om zo hun winsten disproportioneel te vergroten. Maar, probleempje: van graaiflatie is hier gewoonweg geen sprake. Dat de term ‘graaiflatie’ veelvuldig gebruikt wordt door links, mag dan ook niemand verrassen.

Inflatie, geen graaiflatie Op de website van de VRT zegt Van Dale-hoofdredacteur Ruud Hendrickx hierover het volgende: “Het woord zegt iets over de economische situatie van nu. En dat is blijkbaar toch iets waar mensen van wakker liggen.” Het klopt dat de mensen bezorgd zijn omwille van de gestegen inflatie als gevolg van de hoge energie- en grondstoffenprijzen. We hebben dat in deze rubriek al meermaals benadrukt. De verstoorde internationale aanvoerlijnen en de energieschok na de Russische inval in Oekraïne hebben voor een prijsopstoot gezorgd. Hier is echter sprake van inflatie, niet van graaiflatie.

Schenkflatie

Feiten en analyse centraal

Dat verhaal is in feite dat men eerder aan ‘schenkflatie’ heeft gedaan. De gestegen grondstoffen- en energieprijzen werden slechts ten dele doorgerekend in het eindproduct. Hetzelfde geldt voor de gestegen loonkosten via de automatische loonindexering. Dat betekent dat de winstmarges voor vele bedrijven in 2023 en 2024 niet stijgen maar dalen. Dat was de enige manier om marktaandeel te behouden. De vele KMO’s hebben dus een negatief effect op de inflatie. Die is trouwens al een tijd aan het dalen en zal zich rond de 3 à 4 procent stabiliseren.

Econoom Ivan Van de Cloot stelde het volgende in één van zijn vele analyses over graaiflatie: “Het onderschatten van het gevaar van aanbodschokken naar aanleiding van de energiecrisis volgt ook uit de reflex om decennialang problemen te zien als louter problemen aan de vraagkant. Wat dan opgelost zou worden door het injecteren van extra middelen. Niemand kan met zekerheid de toekomst voorspellen. We hebben echter geen onafhankelijke centrale banken gecreëerd vanuit de illusie dat zij dat wel kunnen. Wel met het inzicht dat het belangrijk is dat zij groter belang moeten hechten aan het risico dat inflatie kan ontsporen. In de jaren 1970 en 1980 was de schade van de hoge inflatie dan ook gigantisch.” Toen en vandaag ligt het gros van de verantwoordelijkheid van de stijgende levensduurte bij een financieel te expansieve overheid, deels gesteund door de centrale banken.

Dat laatste is een truc van de bedrijven om de gestegen levensduurte als alibi te gebruiken om de prijzen van hun producten en diensten nog meer te verhogen, uit winstbejag. Door dat ‘graaien’ via de prijzen en de daaruit volgende graaiflatie, zouden prijzen nog verder stijgen en wordt de hoge inflatie een zichzelf voedend systeem. Wat de koopkracht blijvend aantast en dus door bedrijven in stand wordt gehouden, zo luidt de kritiek aan de linkerzijde.

Een aanbodbeleid klinkt vies voor de linkerzijde en het centrum Alleen, van die graaiflatie is in Vlaanderen/België geen sprake. Het is dan ook verontrustend dat een term die zijn oorsprong vindt in fake news niet alleen het woord van het jaar wordt, maar ook in woordenboeken zal worden opgenomen. “Woord van het jaar waarin feiten niet meer van tel zijn. Beter kan het afglijden van het publieke debat niet worden geïllustreerd”, stelde Geert Langenus, econoom van de Nationale Bank terecht op X. De voorbije maanden maakten verschillende economen de onderbouwde analyse dat die graaiflatie er niet is of ons wordt aangepraat. Even de feiten op een rij. Het klopt dat de winstmarges van bedrijven in 2022 gemiddeld gezien sterk gestegen zijn. Maar die cijfers situeren zich op macroniveau. Het zijn vertekende cijfers omdat een aantal bedrijven in de energiesector grote winsten boekten, onder andere door de gestegen gas- en olieprijzen. De meeste bedrijven, en vooral de KMO’s (80 procent van de Vlaamse bedrijven), brengen een ander verhaal.

Margaret Thatcher & Ronald Reagan

© PHOTONEWS

Oorsprong in fake news

Wel is het zo dat in de dienstensector wat hogere marges worden geboekt. Maar dat is niet door toedoen van de bedrijven. Wel door de vele koopkrachtmaatregelen van de regering. Door met steunmiddelen te gooien na corona en de energiecrisis, is de vraag naar producten door consumenten gestegen, maar kon het aanbod niet volgen. Als gevolg hiervan ontstond een schaarste die de prijzen verder omhoogdreef.

Het is de overheid die de inflatie aanwakkert, niet de bedrijven die graaiflatie veroorzaken Van de Cloot schreef ook: “We hebben net de meest recente cijfers waaruit blijkt dat de winstmarges zo evolueren dat ze ervoor zorgen dat de inflatie momenteel daalt in plaats van stijgt. Laat iedereen zijn verantwoordelijkheid nemen en vooral honoreren dat feiten en degelijke analyse centraal horen te staan.” Feiten inderdaad. Die zijn voor hen die op basis van een poll een woord van het jaar kiezen blijkbaar van secundair belang. ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

Aanbodbeleid Anders gezegd: het is de overheid die de inflatie aanwakkert, niet de bedrijven die graaiflatie veroorzaken. Om de inflatie onder controle te krijgen, moet men nu werken aan een toereikend aanbod. Dat kan door ervoor te zorgen dat bedrijven meer kunnen produceren.

Woord van het jaar, waarin feiten niet meer van tel zijn Bijvoorbeeld door lagere belastingen, die ook een productie- en productiviteitsverhogend effect hebben. Maar een aanbodbeleid klinkt vies voor de linkerzijde en het centrum, want het doet onder meer denken aan het Amerikaanse beleid onder Ronald Reagan, in de jaren 1980.

© PHOTONEWS

‘Het woord van het jaar’ uitkiezen is niet zomaar een leuk spelletje. De geselecteerde term wordt opgenomen in het Van Dale-woordenboek, omdat het al een jaar in gebruik is en stilaan deel uitmaakt van ons taalgebruik. ‘Graaiflatie’ komt van het Engelse woord ‘greedflation’. Het woord is in het voorjaar voor het eerst opgedoken in Nederlandse kranten, gevolgd door de Vlaamse media.

Ivan Van de Cloot


Binnenland

28 december 2023

De crisis in het onderwijs Het Vlaams onderwijs zit in een diepe crisis. Dat blijkt onder meer uit de recente resultaten van het PISA-onderzoek. Voor wiskunde kunnen we nog net het hoofd boven water houden, maar voor lezen en wetenschappen gaan we stevig kopje onder. Die trend zet zich al twintig jaar door. De opeenvolgende ministers van Onderwijs krijgen de negatieve trend maar niet gekeerd. Toch moeten we ons ernstig zorgen maken. In 2021 werd de leesvaardigheid van tienjarigen gemeten (PIRLS). Geen enkel land ging voor begrijpend lezen de laatste vijftien jaar meer achteruit dan Vlaanderen. In 2021 moesten we op de ranglijst landen zoals Albanië, Servië en Malta laten voorgaan. “Vlaanderen levert de slechtste lezers van Europa”, aldus cognitief psycholoog Wouter Duyck.

Wereldvreemd Als antwoord op de leescrisis in het onderwijs schrapte het katholiek onderwijs één uur Nederlands ten voordele van mediawijsheid, ondernemingszin en burgerschap. Wereldvreemd? “Nederlands is nu net het laatste vak waarop we moeten besparen”, liet onderwijsspecialist Koen Daniëls (N-VA) zich ontvallen. Het internationaal PISA-onderzoek doet enkele akelige vaststellingen. In heel Europa staat de onderwijskwaliteit onder druk. In Vlaanderen neemt het aantal toppresteerders het meest af, terwijl de hoeveelheid laagpresteerders het felst toeneemt. Voor lezen, wiskunde en wetenschappen haalt ruim een vijfde van de vijftienjarigen het basisniveau niet. Voor wiskunde behoort Vlaanderen nog tot de top tien. Voor lezen en wetenschappen zijn de Vlaamse vijftienjarigen weggezakt tot de middenmoot. De grootste oorzaak van de gestage achteruitgang vormt de thuistaal van de leerlingen, die niet de onderwijstaal is. Liefst 48 procent van de Vlaamse leerlingen spreekt thuis regelmatig een andere taal dan het Nederlands. Eén op de drie Antwerpse kleuters verstaat de leerkracht niet. Ook al wordt er rekening gehouden met de sociaaleconomische factoren, leerlingen met een migratieach-

Voor het eerst zal een generatie kinderen dommer zijn dan de vorige

Laaggeletterd De trend van gestaag kwaliteitsverlies en niveaudaling in het Vlaams onderwijs zet zich intussen al twintig jaar door. Eind vorig jaar raakte nog bekend dat 22 procent van de ASO-leerlingen van het tweede jaar secundair de eindtermen basisgeletterdheid niet halen. Voor de BSO-leerlingen loopt dit op tot maar liefst 41 procent. Zowat de helft van de veertienjarigen kan de oppervlakte of de omtrek van een rechthoek niet berekenen. Geef veertienjarigen een budget, een boodschappenlijstje voor verschillende winkels en stuur ze op pad. Een kwart tot de helft van de leerlingen slaagt er niet in om deze eenvoudige opdracht tot een goed einde te brengen. In 2021 toonden de peilingproeven PAV (project algemene vakken) aan hoe dramatisch het niveau in de derde graad van het beroepsgerichte onderwijs - een verzamelbekken van leerlingen van diverse allochtone pluimage - is. Bijna 75 procent (!) haalde de minimale lat voor rekenen niet. Voor lezen haalt 66 procent de eindtermen niet. Een gemis aan basisgeletterdheid verhoogt het armoederisico dramatisch. Twintig procent van de leerlingen in het voltijdse leerplichtonderwijs hebben op het einde van de schoolloopbaan te weinig kennis en competenties om vlot in de maatschappij mee te draaien. Uit het onderwijs stroomt de toekomstige kansarme onderlaag. Hallucinant! In Nederland valt dezelfde trend waar te nemen. Eén op de drie leerlingen is onvoldoende geletterd om vlot mee te draaien in een kennissamenleving. Ad Verbrugge, voorzitter van stichting Beter Onderwijs Nederland, omschrijft de situatie als “rampzalig”. “Het is gewoon een grote schande dat wij hier in Nederland, een van

© BELGA

© FACEBOOK

Wouter Duyck

tergrond presteren slechter dan autochtone leerlingen. Leerlingen die thuis Nederlands spreken, presteren een stukt beter. De foute migratiepolitiek vormt zeker een belangrijke oorzaak, maar ook het integratiebeleid kan een stuk stringenter.

Wouter Duyck (links) en Dirk Van Damme

de rijkste landen ter wereld, er niet in slagen onze kinderen goed te leren lezen… De segregatie tussen laag- en hoogopgeleiden neemt toe.”

trum van de belangstelling staan. Regels en discipline vormden de hoeksteen van het succes van het onderwijs. Waarom zouden we dat loslaten?

Remedies voor verbetering

Nieuwlichterij overboord

Minister Weyts voerde ook enkele veranderingen in: de taalscreening met de Koala-test, het Leesoffensief, de Vlaamse Toetsen, de oprichting van de stichting Leerpunt om wetenschappelijk onderbouwde inzichten en didactiek naar het klaslokaal te brengen, nieuwe eindtermen voor de tweede en derde graad secundair onderwijs. Deze maatregelen moeten de onderwijstanker keren naar de juiste koers, maar het zal nog even duren. Minister Weyts belooft dat binnen tien jaar de eerste resultaten zichtbaar zullen zijn. Heeft Vlaanderen deze tijd nog?

Ook de nieuwlichterij van de progressieve onderwijspedagogen moet overboord. Hun aanpak heeft het onderwijs op de rand van de afgrond gebracht: de eruditie van een leerkracht kan een bedreiging voor de leerlingen betekenen. De leerlingen moeten hun eigen leerweg ontdekken met de leerkracht als makker, coach, begeleider. Kennisoverdracht is uit den boze. “We willen loskomen van de rigide structuur van oude schoolgebouwen: lange gangen met klaslokalen, netjes op een rij. Elk jaar of elk vak zijn eigen klaslokaal.” Koen Pelleriaux - de topman van het GO! - keerde zich tegen ‘het frontaal lesgeven’, tegen de directe instructie. De nadruk op prestatie zorgt voor frustratie. Bovendien drijven de zogezegde onderwijsvernieuwingen de leerkrachten tot wanhoop. De leerlingen komen centraal te staan. De leerkracht wordt gedegradeerd tot coach en het zelfgestuurd leren wordt de norm. De prestatiekloof tussen goede en slechte presteerders moest worden gedicht, ten nadele van de betere leerlingen. Een ander dieptepunt vormde ongetwijfeld de oproep van gewezen minister van Onderwijs Hilde Crevits om van de klimaatmarsen tijdens de lesuren een buitenschoolse activiteit te maken die door de leerlingen verplicht moesten worden bijgewoond.

In Vlaanderen neemt het aantal toppresteerders het meest af, terwijl de laagpresteerders het felst toenemen Extra investeren in mensen en middelen heeft weinig zin als er geen gedragen visie en plan zijn. In vergelijking met de andere industrielanden staan de middelen niet in verhouding tot de geleverde kwaliteit van het onderwijs. Het onderwijs gaat niet gebukt onder een gebrek aan personeelsleden. Momenteel zijn er ongeveer 209.000 mensen aan de slag in het onderwijs. Dat zijn er maar liefst 24.800 meer dan bij het begin van de legislatuur. Het aantal leerkrachten en leerlingen is nog nooit zo hoog geweest. Bovendien beschikt het onderwijs over een stevig budget van ongeveer 16 miljard euro. Het onderwijs heeft genoeg mensen en middelen, maar die worden op zijn zachtst gezegd niet optimaal ingezet. Het probleem is dat er in het onderwijs een enorme versnippering is. Er is een overaanbod aan richtingen die soms amper leerlingen tellen. Bovendien wordt er heel wat geïnvesteerd in taken die niet tot de kern van het onderwijs behoren, zoals een overaanbod aan zorg en ondersteuning. Rationaliseren van het overaanbod en de zorg zou al een flinke stap voorwaarts betekenen. De job als leerkracht moet geherwaardeerd worden. De expert heeft het van de leerkracht overgenomen. Heel wat onder hen verlaten na enkele jaren totaal gedesillusioneerd het onderwijs. De druk op beginnende leerkrachten is enorm. Dit ligt niet alleen aan de administratieve overlast, maar ook ongetwijfeld deels aan de opvoeding en het gebrek aan sturing van de leerlingen. Serge Dupont, doctor in de psychologie (UCL), wees er vorig jaar al op dat we onze kinderen opvoeden tot ‘navelstaarders en narcisten’. “Ouders en ook leraren kunnen het niet meer aan. Er wordt steeds meer van ze verwacht. Ze moeten de hele tijd luisteren, onderhandelen, samen met kinderen de regels opstellen…” Serge Dupont pleit dan ook voor een strak, duidelijk kader aan rechtvaardige regels. Leerlingen moeten niet meer in het cen-

Het onderwijs heeft genoeg mensen en middelen, maar die worden op zijn zachtst gezegd niet optimaal ingezet Met het GOK-beleid, het weghalen van de schotten tussen ASO, TSO en BSO, een weinig realistisch taalbeleid en de brede eerste graad trad er een acceleratie van de nivellering van het onderwijs naar beneden toe op. Onderwijsexpert Dirk Van Damme moest later met het schaamrood op de wangen toegeven dat deze aanpak voor grote problemen in het onderwijs heeft gezorgd. “Ons taalbeleid voor migrantenleerlingen is over het algemeen te laks geweest”, liet hij optekenen. De nieuwlichters hebben ervoor gezorgd dat de uitkomst - het behalen van een diploma - gelijker werd, maar de gelijke

5

kansen op de arbeidsmarkt niet bevorderd werden. Door de leerling centraal te stellen, bereikten de nieuwlichters net het omgekeerde. Het onderwijs wordt ontdaan van iedere vorm van intellectuele ambitie. Het resultaat is dat de sociale mobiliteit - ooit de motor van het Vlaams onderwijs - al een tijdlang hapert. Het leger aan leerlingen dat onvoldoende voorbereid is op een toekomstige rol op de arbeidsmarkt en in het maatschappelijk leven, groeide de afgelopen jaren gestaag. “Vlaamse jongeren hebben de laagste prestatiemotivatie van 34 geteste landen”, schrijft Wouter Duyck in zijn nieuw boek ‘Mijn kind, slim kind’. “Voor het eerst zal een generatie kinderen dus minder slim zijn dan de vorige.”

Meer ambitie Het onderwijs moet de lat veel hoger leggen. Weg met de middelmatigheid. We moeten geloven dat onze leerlingen en leerkrachten veel beter kunnen. De focus moet terug op de cognitieve basisvaardigheden en kennis komen te liggen. De focus moet helemaal terug op leren en inhoud, weg van het belevingsonderwijs en het zelfontdekkend leren. Enkele jaren geleden adviseerde de Taalunie het knettergekke idee om de muren tussen grammatica, spelling en literatuur te slopen. Strenge taalregels leerden generaties van leerlingen goed lezen en schrijven, en dus ook goed nadenken. Taalarme kinderen moeten bijgevolg uitgebreid in taalbaden worden ondergedompeld tot wanneer ze goed Nederlands spreken en schrijven. Vlaanderen heeft zijn welvaart te danken aan de degelijke colleges en instituten die jongeren goed opleidden op hun latere rol in de maatschappij. Er liepen toen leerkrachten rond die niet enkel beslagen waren in hun vakgebied, maar ook over een erudiete kijk op de literatuur, de wetenschappen en de maatschappij beschikten. Goed opgeleide en slimme leerkrachten leveren slimmere leerlingen af. Ook op dit vlak moet het onderwijs ambitieuzer zijn. Leerkrachten moeten niet enkel de ambitie hebben om het beste uit zichzelf, maar ook uit al hun leerlingen te halen.

JULIEN BORREMANS

Leerlingen met een migratieachtergrond presteren slechter dan autochtone leerlingen


Binnenland

6

28 december 2023

VERKIEZINGEN

De politieke herverkaveling van Vlaanderen is volop aan de gang Al jaren wordt er opgeroepen tot een herverkaveling van het partijpolitieke landschap in Vlaanderen. Niet toevallig zien politici daarbij steevast een verzamelende rol weggelegd voor hun eigen partij. Zij kunnen echter zoveel plannen maken als ze willen, uiteindelijk blijft het toch aan de kiezer om in het stemhokje aan te duiden welke partijen de grootste worden in Vlaanderen en welke partijen geen recht van bestaan meer hebben. Peilingen zijn maar peilingen, maar het afgelopen jaar tekenden zich in die peilingen toch enkele duidelijke trends af. Voor sommige partijen spreken we eigenlijk alleen maar over een voortzetting van de evolutie van de laatste jaren, maar voor een aantal partijen lijkt 2023 een dramatisch kantelpunt te zijn geweest. We overlopen ze allemaal, van links naar rechts.

PVDA

De tien procent is in zicht In 2019 haalden de communisten in Vlaanderen maar iets meer dan vijf procent, goed voor een handvol verkozenen in de federale Kamer en het Vlaams Parlement. Sindsdien kent de PVDA in de peilingen een gestage groei en vlak voor de zomer slaagde de partij er voor de eerste keer in om ook in Vlaanderen de kaap van de tien procent te overschrijden. Nochtans was de partij dit jaar slecht begonnen in de peilingen, met een score die de communisten weer richting de kiesdrempel leek te sturen.

PVDA maakt een goede kans om groter te worden dan Groen Indien de partij erin slaagt bij de komende verkiezingen in de buurt van de resultaten van de laatste peilingen te blijven, dan slaan de communisten meerdere vliegen in één klap. Ten eerste zullen ze een pak meer vertegenwoordigers naar de parlementen kunnen sturen, wat hen niet alleen meer geld oplevert, maar ook veel meer mogelijkheden tot naambekendheid. Maar als de partij er ook in slaagt om in het Vlaams Parlement weg te komen van de laatste plaats, zal dat het zelfvertrouwen van de communisten versterken. De partij maakt zelfs een goede kans om groter te worden dan Groen, waardoor ze ook binnen het linkse blok niet meer de kleinste partij zal zijn. Tot slot is het voor de op-en-top belgicistische partij ook belangrijk dat ze eindelijk echt doorbreekt in Vlaanderen.

Groen

Tegen de vijf of de tien procent? De verkiezingen van 2019 waren voor Groen een enorme tegenvaller. De verwachtingen waren hooggespannen door de goede scores in de peilingen in combinatie met een gunstig gezinde pers die de hype rond de klimaatmarsen ten top dreef. Sindsdien worden goede peilingsresultaten voor Groen met de nodige scepsis behandeld. Na hun instap in de federale regering, was de verwachting (of vrees) bij zowel vriend als vijand dat de partij het risico liep opnieuw geconfronteerd te worden met de kiesdrempel. Voorlopig blijven de echt slechte resultaten in de peilingen uit. Zelfs een voorzittersduo dat weinig weet te begeesteren, lijkt de partij weinig schade te kunnen berokkenen. Meer zelfs, de eerste peiling van dit jaar plaatste Groen net boven de tien procent en na een aantal mindere peilingen staat de partij in de laatste peiling opnieuw vlak onder de tien procent. Hebben de ecologisten in Vlaanderen dan toch een harde basis van meer dan vijf procent? Of wordt de partij opnieuw systematisch overschat, waardoor er in juni volgend jaar voor Groen opnieuw een felle kater dreigt bij het binnenlopen van de verkiezingsresultaten?

Vooruit

Regeringsdeelname verzekerd ondanks terugval Voor Vooruit begon het jaar goed, met peilingen die de partij net als in de tweede helft van vorig jaar structureel boven de vijftien procent plaatsten. Maar toen kwamen er de aanklachten tegen partijvoorzitter Conner Rousseau, na de zomer gevolgd door de beruchte ‘zattemansklap’ die uiteindelijk tot zijn ontslag zouden leiden. Sindsdien doet de partij het minder goed in de peilingen, al blijft de grote terugval voorlopig uit. De partij weet de derde plaats in Vlaanderen vast te houden, maar de voorsprong op achtervolger cd&v slinkt.

Sinds de ‘zattemansklap’ van Rousseau doet Vooruit het minder goed in de peilingen De vraag is in hoeverre de problemen rond Rousseau reeds ingerekend zijn in de laatste peilingsscores en of zijn opvolgster voldoende zal kunnen aanslaan bij het grote publiek.

Maar ondanks de recente terugval, staat de partij tegenover de laatste verkiezingen nog steeds op winst. Bovendien lijkt de PS het in Wallonië opnieuw beter te doen en is de algemene verwachting niet alleen dat de PS aanwezig zal zijn in de volgende federale regering, maar er ook de dominante partij zal zijn. Het discours van PS-voorzitter Paul Magnette, dat de grootste partij van de grootste politieke familie de eerste minister moet kunnen leveren, verraadt dat voor hem Vooruit een vanzelfsprekendheid is in de volgende federale regering. En op het Vlaamse niveau verwacht eigenlijk iedereen dat N-VA Vooruit mee in de volgende Vlaamse regering neemt.

Open Vld

De implosie dreigt Dat voor de Vlaamse liberalen en democraten de implosie niet alleen dreigt, maar stilaan ook tastbaar begint te worden, is geen nieuws meer. Het zag er aan het begin van dit jaar nochtans niet zo slecht uit voor de Open Vld. De partij was vorig jaar al een paar keer net onder de tien procent gezakt, maar stond er in de eerste peiling opnieuw met meer dan twaalf procent. Daar zit de partij vandaag een stuk onder en er moet gevreesd worden dat Open Vld in sommige kieskringen de wettelijke kiesdrempel van vijf procent niet meer weet te halen, of in andere kieskringen onder de iets hogere effectieve kiesdrempel blijft.

Het draaideurgedrag van Gwendolyn Rutten bevestigt dat Open Vld een opportunistische kiesvereniging lijkt Veel zicht op beterschap is er ook niet voor de Open Vld. Het draaideurgedrag van Gwendolyn Rutten die eerst de nationale politiek vaarwel zegde, maar vervolgens van mening veranderde toen ze een Vlaamse ministerpost aangeboden kreeg, zal bij een aantal kiezers alleen maar de indruk bevestigd hebben dat de Open Vld niet veel meer is dan een opportunistische kiesvereniging. De gevechten voor de weinige verkiesbare plaatsen op de lijsten versterken alleen maar die indruk. Inmiddels heeft Els Ampe aangekondigd dat ze in juni zal opkomen met een nieuwe partij onder de naam ‘Voor u’. Haar ambitie om in elke Vlaamse kieskring zeven procent te halen, lijkt bijzonder ambitieus. Maar de marge van de Open Vld is zo klein geworden dat zelfs een half procentpuntje verlies aan een blauwe concurrent catastrofale gevolgen kan hebben. Als Open Vld het komende jaar effectief onderuitgaat in het kieshokje, dan is dat in ieder geval een vorm van politieke herverkaveling die kan tellen.

Cd&v

Herwonnen zelfvertrouwen De Vlaamse christendemocraten maakten het afgelopen jaar de omgekeerde beweging van de liberalen. Met enkele peilingen onder de tien procent zag het er in 2022 niet zo goed uit voor cd&v, maar het zelfvertrouwen werd in de loop van dit jaar opnieuw opgebouwd dankzij betere peilingen. Het verkiezingsresultaat van 2019 wordt voorlopig nog niet geëvenaard, maar kwam al één keer binnen handbereik. Met de terugval van Vooruit, komt ook de derde plaats in Vlaanderen opnieuw in zicht.

De Vlaamse christendemocraten maakten het afgelopen jaar de omgekeerde beweging van de liberalen Een grote verkiezingsoverwinning in 2024 lijkt niet meteen weggelegd voor cd&v, maar de lat ligt toch weer boven de tien procent en niet eronder. Als gevolg van de malaise bij Open Vld en de terugval van Vooruit, twijfelt ondertussen niemand er nog aan dat de Vlaamse christendemocraten ook deel zullen uitmaken van de volgende federale en Vlaamse regering. Bovendien is het twijfelachtig of de afscheuring ‘Redelijk Rechts’ van Hendrik Bogaert de partij veel schade zal kunnen berokkenen, al was het maar omdat ze volgend jaar niet eens mee zal doen aan de verkiezingen.

N-VA

Spelverdeler met veel kopzorgen De N-VA blijft stevig op de tweede plaats staan, maar is er het afgelopen jaar niet in geslaagd de eerste plaats van het Vlaams Belang aan te vechten. De partij bleef dit jaar ook dichter bij de twintig dan bij de vijfentwintig procent en blijft dus op verlies staan tegenover de verkiezingen van 2019. Maar dankzij die tweede plaats na het Vlaams Belang, zal de N-VA na de komende verkiezingen nog steeds de spelverdeler in het Vlaams Parlement zijn.

De N-VA blijft stevig op de tweede plaats staan, maar is er het afgelopen jaar niet in geslaagd de eerste plaats van het Vlaams Belang aan te vechten Vraag is echter hoeveel speelruimte die spelverdeler werkelijk zal hebben. Komt er een V-meerderheid in het Vlaams Parlement, dan kan die gebruikt worden als stok achter de deur, maar creëert ze tegelijk enkele moeilijke interne discussies. Komt die V-meerderheid er niet, dan bespaart ze zich die moeilijke discussies, maar zit de partij bijna automatisch weer gevangen in een coalitie met Vooruit, cd&v en ofwel Open Vld of Groen. Bovendien blijft het afwachten of de partij op federaal vlak iets zal kunnen forceren. Daar wordt het hoogstwaarschijnlijk opnieuw vijf jaar lang oppositie of een coalitie aangaan met aartsvijand PS. Geen van de twee klinkt als een erg aanlokkelijk vooruitzicht voor de gemiddelde N-VA-partijmilitant.

Vlaams Belang

Komt er een V-meerderheid? Alle peilingen van dit jaar plaatsen het Vlaams Belang op de eerste plaats in Vlaanderen (en België). De vraag is niet of de partij erop vooruit zal gaan, wel hoeveel ze erop vooruit zal gaan. Om van een echte overwinning te kunnen spreken, ligt de lat ondertussen waarschijnlijk al op de vijfentwintig procent, een score waar de andere partijen slechts van kunnen dromen. Maar van een verkiezingssucces zal er pas echt sprake zijn als ze effectief de grootste partij van Vlaanderen wordt en er in het Vlaams Parlement samen met de N-VA ook een V-meerderheid gevormd kan worden.

De vraag is niet of het VB erop vooruit zal gaan, wel hoeveel het erop vooruit zal gaan De partij staat midden in de belangstelling en ook al is dat geen echte garantie op succes (vraag het maar eens na bij Groen na het debacle van 2019), in de laatste rechte lijn naar de verkiezingen moet ze dus vooral opletten geen fouten te maken en het hoofd koel te houden. Met de affaire-Creyelman hebben de andere partijen in samenwerking met de media een stok gevonden om te partij te slaan. Maar slaan ze overdreven hard, is het niet zeker dat dit het Vlaams Belang veel schade zal opleveren. FILIP VAN LAENEN


Politiek

28 december 2023

Islamitisch Brussel?

IN DE KIJKER

Hendrik Bogaert

7

“Een rechtse partij: niet van de radicaliteit, niet van het centrum, maar redelijk rechts”, zo kondigde Bogaert met een kerngedachte zijn nieuwe partij aan, waarmee hij pas in 2029 naar de kiezer wil trekken onder de naam ‘Redelijk Rechts’, waarbij ‘redelijk’ in twee betekenissen - behoorlijk en verstandig - begrepen kan worden. Men zou dan denken dat hij bij zijn oude partij, cd&v, de deur definitief dichtslaat. “Neen,” zegt hij, “want ik blijf nog tot de verkiezingen met cd&v meestemmen in de Kamer.” Daarna zou hij over een 2-tal jaar met nieuwe mensen zijn eigen partij te starten. Een vreemde kronkel, zoals alleen tsjeven die kunnen ontwikkelen: ja, maar… neen, tenzij…

Water in de wijn Katholiek onderwijs, misdienaar, scouts… Daarna KU Leuven, waar hij licentiaat TEW en Bedrijfseconomie werd. Het kwam hem van pas toen hij in 1998 het familiebedrijf Bogaert Sigars overnam en later overstapte naar de chocoladesector. In 2000 werd hij in de gemeenteraad van Jabbeke verkozen en werd schepen, onder meer voor financiën, tot 2006. Van 2003 tot 2011 was hij ook Kamerlid en van 2007 tot 2011 ook burgemeester. In de regering-Di Rupo was hij van 2011 tot 2014 staatssecretaris. Daarna was hij weer ‘gewoon’ Kamerlid. Maar dat verhaal loopt af, want hij was geen favoriet van deelname aan de Vivaldi-regering en ook enkele standpuntinnames vielen niet echt goed bij cd&v. Inzake kernenergie - hij is resoluut voorstander - en migratie - dat beleid moet strenger -, maar ook met zijn pleidooi voor een algemeen hoofddoekenverbod zorgde hij voor ophef en draaikonterij bij zijn partij. Ook het cordon sanitaire vindt hij maar niks. Het begon langs alle kanten te wringen. Zijn actieve rol in de Kamer nam ook gestaag af. Minder en minder voelde hij zich nog goed in zijn vel bij cd&v. Hij had eigenlijk al die jaren te veel water in zijn wijn gedaan, zo lijkt het wel.

Een verschil? Veel politieke waarnemers, maar ook concurrenten op de rechterflank vragen zich af waar Hendrik Bogaert het verschil zal kunnen maken. Zijn strategie lijkt meer te zijn om een nieuwe thuishaven te vormen voor christendemocraten met een Vlaamsgezind profiel, die toch de stap naar een Vlaams-nationalistische partij nooit durfden te zetten. Of voor wat conservatievere, vaak nog praktiserende katholieke cd&v’ers die de stap naar bijvoorbeeld het Vlaams Belang altijd te groot vonden en bovendien niet echt iets moesten hebben van de vaak onbezonnen en eerder provocerende taal van bijvoorbeeld Filip Dewinter en politici uit diens entourage. Op regionaal of nationaal vlak lijkt het allemaal een onbegonnen zaak. Mogelijk mikt hij eerst op het lokale niveau in 2024 om zich daar enigszins met zijn ‘redelijk rechtse’ beweging/partij te kunnen verankeren. Het zou in ieder geval een glijmiddel kunnen zijn voor de rechtse groep binnen cd&v die bekend is onder de naam ‘Stuurboord’ (de rechterkant van een schip) om lokaal onder een andere naam dan cd&v op te komen. Velen van hen menen immers dat de oude naam hen enkel maar kan schaden, gelet op de wind die cd&v de jongste jaren vangt. Voor hemzelf zou het zeker ook een manier zijn om in Jabbeke, waar hij stemmenkampioen is gebleven, zijn positie te consolideren en opnieuw voor de burgemeesterssjerp te gaan. Daarnaast is het ook niet onmogelijk om met de handen vrij met ‘Redelijk Rechts’ lokale kartels met N-VA aan te gaan.

Cd&v 2.0

© PHOTONEWS

“Ondernemend, maar niet kapitalistisch. Sociaal, maar niet socialistisch. Voor de natuur, maar niet ecologisch. Fier op mijn regio, maar niet nationalistisch. Spiritueel, maar niet fundamentalistisch.” Allemaal mooi gezegd, maar meer dan ooit houdt de kiezer van klare taal. En zeker de rechtse. Op een cd&v 2.0 zit niemand in Vlaanderen te wachten.

Hendrik Bogaert

© PHOTONEWS

Het stond in de sterren geschreven dat ooit de veer tussen zijn partij en de eigenzinnige Hendrik Bogaert (55) zou breken. Hij is altijd wat te conservatief en te rechts geweest voor cd&v. In de tijd van Tindemans was hij waarschijnlijk een van de Vlaamse toppolitici van de christendemocraten geweest, maar helaas voor hem is die generatie gepasseerd en behoren de laatsten der Mohikanen tot een kleine restgroep. De wat stugge West-Vlaming werd vaak gezien als net iets te rechts en te behoudend, maar brak evenwel nooit echt potten. Hij werd gepaaid met een federaal zitje en ook wel eens een staatssecretariaat. Maar dat zit er niet meer in. En dus zoekt hij een uitweg, liefst zonder al te veel schade aan te richten en zonder ruzie nog wat volk mee te nemen.

Een van de vele pro-Palestijnse betogingen in Brussel van de afgelopen maanden

In New York ontmoet ik, net als in het Belgische parlement, steeds meer mensen die ervan overtuigd zijn dat de islamisering van Brussel - en Londen, voegen ze er vaak aan toe - nu onvermijdelijk is en slechts een kwestie van tijd. Die prognose is billijk, maar de exacte gedachtegang verdient kwalificatie. Laten we beginnen met erop te wijzen, zonder in cijfers te verzanden, dat de groei van de moslimbevolking in Brussel zowel enorm als razendsnel is. In de afgelopen vijftig jaar is het aantal moslims steeds toegenomen en gezien de vervaging van de Europese grenzen - in de realiteit, evenals in de wet - lijkt er geen einde in zicht.

tochtone’ vrouwen: wiens schuld is dat?). De fantasie van een explosief vruchtbaarheidscijfer van moslims in Europa is dan ook pure mythe. Legitieme twijfels over de islam als politieke doctrine mogen ons niet afleiden van de basiscategorieën van de redenering.

De cijfers

Brussel is niet overwegend moslim en het is niet met zekerheid te zeggen dat het dat wel zal worden. Immigratie is geen onveranderlijk gegeven, zoals zwaartekracht. Het moet gezegd worden dat we in heel Europa, met uitzondering van Wallonië, getuige zijn van een ontwaking van de bevolking en de opkomst aan de macht van partijen en persoonlijkheden die streven naar een nul-immigratie, of op zijn minst een moratorium op immigratie. Immers, ondanks de beweringen van links dat immigratie in Europa onvermijdelijk is, is er niets onvermijdelijks aan immigratie. Het is de krankzinnige jurisprudentie van het EHRM die de huidige migratiechaos heeft gecreëerd, in combinatie met het rampzalige ‘Wir schaffen das’ van de meest schadelijke Duitse bondskanselier sinds 1945 (hint: het gaat over een vrouw). Immigratie is geen natuurramp die Europa onvermijdelijk overkomt, zoals een sprinkhanenplaag of een zomerstorm. De migratiechaos die we in Europa meemaken, is een puur menselijke catastrofe, veroorzaakt door waanzinnig beleid en gezichtsloze rechters die aan niemand verantwoording schuldig zijn.

De cijfers zijn echter niet eenvoudig vast te stellen. Als we wetenschappelijk en feitelijk willen blijven, dan is het niet door de populariteit van de voornaam Mohamed te noteren dat we die toename van moslims zichtbaar maken. Dat is een klassieke statistische denkfout, terecht aan de kaak gesteld door Nassim Nicholas Taleb. De populariteit van de voornaam Mohamed blijft immers erg hoog bij moslims, dus bij gelijke bevolkingsaantallen zullen er meer Mohameds zijn dan Peters, Jans en Barts. Die populaire naam ‘bewijst’ dus helemaal niets.

De fantasie van een explosief vruchtbaarheidscijfer van moslims in Europa is pure mythe Helaas dateert het laatste betrouwbare onderzoek naar het aantal moslims van 2015/2016. Dit was een studie van prof. Jan Hertogen, die over het algemeen als betrouwbaar wordt beschouwd en is overgenomen door het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken. Volgens deze studie bedroeg in 2015 het percentage moslims in Brussel 24 procent. Recentere cijfers worden verstrekt door het Pew Research Center, maar alleen voor België als geheel, zonder details per stad. In een poll uit 2016 beweerde 29 procent van de Brusselaars moslim te zijn. Als we naar de groeicurve kijken, kunnen we schatten dat het percentage moslims in Brussel tegen 2023 zeer waarschijnlijk rond de 30 procent zal liggen. De cijfers zijn dus geen bewijs van een moslimmeerderheid in Brussel - niets wijst erop in de huidige situatie, noch op de nabijheid ervan. In tegenstelling tot de fantasieën van een bepaalde rechtse factie die net zo slecht denkt als links, is het vruchtbaarheidscijfer van moslimvrouwen in Europa gekelderd, in lijn met de algemene trend (ook al blijft het hoger dan onder ‘au-

Immigratie

De massale toestroom van migranten, die we nu meemaken, kan worden gestopt - overmorgen -, door het EVRM te neutraliseren Maar wat gedaan is, kan ongedaan worden gemaakt. De massale toestroom van migranten die we nu meemaken, kan worden gestopt - overmorgen -, door het EVRM te neutraliseren. Vanuit dit oogpunt is het interessant om te zien wat Geert Wilders brengt in Nederland, waar hij misschien wat water bij de wijn heeft gedaan, maar nog steeds een einde wil maken aan de stroom migranten die zijn mooie land teistert. Uit het EVRM stappen is één optie, naast andere.

De verleiding om te essentialiseren De massale vestiging van moslimbevolkingen in Europa - 50 miljoen mensen in 2030, volgens het Pew Research Center - wordt op dramatische wijze ervaren, wat niet verwonderlijk is, want er is sprake van een aanzienlijk deel van deze bevolkingsgroepen dat radicaliseert. Bijvoorbeeld als gevolg van het Israëlisch-Palestijnse conflict. De overgrote meerderheid van antisemitische daden en aanslagen in Frankrijk worden gepleegd door moslims. In België zijn antisemitische vooroordelen veel meer verspreid onder moslims. Pro-Palestijnse parades sinds 7 oktober zijn maar al te vaak het voorwendsel geweest voor hatelijke antisemitische leuzen zoals onze straten niet gezien hebben sinds de NSDAP-bijeenkomsten in de jaren dertig en veertig van de twintigste eeuw.

Nu al denken dat Brussel onvermijdelijk islamitisch zal worden, is defaitistisch denken bij uitstek We moeten echter waken voor de verleiding van deze essentialisering, die zo wijdverbreid is ter linkerzijde: de islam is geen ras, noch is het onvermijdelijk. De islam is een politieke doctrine. Je kunt die op dezelfde manier verlaten als het socialisme, het milieu of de katholieke godsdienst. Ik beweer niet dat de meerderheid van de moslims in Europa de islam zal afzweren - niets wijst daarop - of dat de islam in Europa zal buigen voor de normen en waarden van de westerse beschaving.

Redeneer niet als een islamist Maar beschouwen dat de islam een soort onaantastbaar blok is, een sfinx in het aangezicht van de tijd, die onveranderlijk zal blijven in de kromming van de eeuwen, alle andere factoren terzijde schuivend, alle andere overwegingen verpletterend, komt neer op redeneren als een islamist, voor wie het universum gereduceerd is tot de islam en volgens wie het verlaten van de islam een onuitsprekelijke misdaad is. Anders gezegd: nu al denken dat Brussel onvermijdelijk islamitisch zal worden, laat staan islamistisch, is de facto een vergissing begaan en de ergste extremisten onder de moslims bij voorbaat de overwinning in het vooruitzicht stellen. Dit is defaitistisch denken bij uitstek, het soort denken dat Churchill in zijn meesterlijke boek ‘Tweede Wereldoorlog’ uit 1939 al beschreef als dreigender dan alle nazi-afdelingen bij elkaar. DRIEU GODEFRIDI


8

Nieuws over ’t Pallieterke

28 december 2023

Zeer gewaardeerde lezer, het is dankzij uw engagement om dit blad elke week in de winkel te kopen, online te lezen of te steunen met een abonnement (onze voorkeur!) dat we intussen bijna 80 jaar ononderbroken het enige Vlaams-nationalistische weekblad van Vlaanderen zijn. Het lezen van dit blad is dan ook meer dan gewoon het zoveelste abonnement in de rij, en dat willen we u graag op deze bladzijde vol Pallieternieuws duidelijk maken. Veel leesplezier en bovenal een goede gezondheid in het nieuwe jaar!

De grote lezersbevraging 2023 Gedurende een maand hielden we met ’t Pallieterke en PAL NWS een bevraging onder de lezers. De respons was met meer dan 600 ingezonden antwoordbladen groot en de resultaten bijgevolg representatief, zoals dat in het jargon heet. Leeftijd en geslacht De mannen waren in de bevraging met 93,3 procent het best vertegenwoordigd. Zoals verwacht hebben we niet de jongste lezers. 61,6 procent van de respondenten was op het moment van de bevraging 66 tot 80 jaar oud. Daarna volgen de lezers van 41 tot 65 jaar oud (23,5 procent) en die van 81 jaar of ouder (12,9 procent). Slechts 2 procent van onze lezers is jonger dan 40 jaar.

Vormelijke commentaren De afgelopen weken hebben we in alle stilte al enkele vormelijke aanpassingen doorgevoerd om de leesbaarheid te verbeteren. Zo staan er achter de teksten geen gekleurde achtergronden meer, implementeerden we een uniform kleurenpalet - waardoor ’t Pallieterke niet langer een “kleurboek” is, zoals in de bevraging herhaaldelijk werd geschreven - en werd ook het lettertype aangepast.

Jurgen Ceder en Karl Van Camp meest gelezen Het zal u allicht niet verbazen, maar de resultaten bevestigen wat velen onder u al zullen vermoed hebben: de meest gelezen rubrieken zijn die van Jurgen Ceder op bladzijden 2 en 3 en het editoriaal van voormalig hoofdredacteur Karl Van Camp op bladzijde 19. Uit de bevraging blijkt ook duidelijk dat lezers ’t Pallieterke niet kopen voor de sport- en kunstartikels of de film- en boekbesprekingen. Hoewel we zeker zijn dat die rubrieken inhoudelijk van hoge kwaliteit waren, zullen we vanaf volgende maand toch rekening houden met die resultaten. Wat wil u dan wel meer lezen? Uit de open antwoorden blijkt tot onze geruststelling toch een zekere tevredenheid. Opinie, binnenlandse politiek, Vlaamse Beweging en Vlaamse onafhankelijkheid, migratie en religie (islam en christendom) en mediakritiek staan bovenaan uw lijstje.

PAL Academie: de projecten van ’t Pallieterke Dat ’t Pallieterke meer is dan een gewoon ander blad, mag ook blijken uit de vzw PAL Academie - de voormalige vzw SCEPTR - die als goed doel net als ’t Pallieterke een onafhankelijk Vlaanderen, vrijheid en veiligheid nastreeft. We stellen hierbij enkele projecten aan u voor waarover u later nog veel meer zal vernemen in dit blad.

Score

Onafhankelijkheidsbarometer

De ‘net promotor score’ (NPS), een manier om de tevredenheid van onze lezers te meten, bedraagt voor de gedrukte versie van ’t Pallieterke 70,4 procent. Voor de website is dat 45,2 procent.

Samen met ’t Pallieterke wil PAL Academie het debat over België voeren en aanzwengelen. Terwijl ’t Pallieterke dat inhoudelijk zal gaan doen, wil PAL Academie het draagvlak voor Vlaamse onafhankelijkheid monitoren. De academie bouwt daarom samen met een

Weelderige kantoren

De weelderige kantoren van ‘t Pallieterke zijn al decennialang een begrip. Wie een beetje op de hoogte was, wist echter dat het eerder om een grap ging dan om de realiteit. Sinds 1 oktober heeft de redactie echter eindelijk - voor het eerst in bijna 80 jaar dus - eigen moderne kantoren ter beschikking. Met een eigen opnamestudio, vergaderzaal en burelen in het hartje van Grimbergen zijn we alvast wat de huisvesting betreft helemaal klaar voor de toekomst.

softwarebedrijf een website die mensen zal toelaten om op een veilige en betrouwbare manier hun stem voor of tegen Vlaamse onafhankelijkheid uit te brengen. De resultaten zal u kunnen volgen in ’t Pallieterke, maar er zal ook worden samengewerkt met andere bevriende organisaties. Het doel? De Vlaamse Beweging en V-partijen een kapstok bieden om het draagvlak voor onafhankelijkheid uit te bouwen. En constante aandacht voor de Vlaamse verzuchtingen

Christendom: traditie en vervolging In ’t Pallieterke en op SCEPTR.net vestigden we de afgelopen jaren wel vaker de aandacht op christenvervolging. De middelen die we

daarvoor ter beschikking kregen, gingen steeds integraal naar journalistiek rond het onderwerp. Dat willen we verderzetten. Elke zaterdag verschijnt er vanaf 6 januari op PAL. be een artikel van de Nederlandse theologe Sonja Dahlmans en elke vierde zondag per maand verzorgt ze een nieuwsbrief met extra duiding, video en/of een podcast.

PAL Academie steunen? Dat kan! Wil je graag PAL Academie steunen, dan kan dat uiteraard via het rekeningnummer BE39 7390 1640 4519 van PAL Academie vzw. Vermeld dan zeker ook het project waar u toe wil bijdragen, zoals “onafhankelijkheid” of “stop christenvervolging”.

’t Pallieterke in 2024: identiteit, vrijheid, veiligheid en politiek 2024 is niet alleen voor de politiek, maar ook voor ’t Pallieterke een belangrijk jaar. Nadat 2023 het jaar van de grote investeringen was, moet 2024 het jaar van de groei worden. En groeien, daarvoor hebben we u nodig. Uit

de bevraging bleek dat Vlaamse onafhankelijkheid en - breder - identiteit, vrijheid, veiligheid en politiek de thema’s zijn die u bezighouden. De focus zal daar in de toekomst dan ook volledig op gericht worden.

PAL NWS wordt ‘PAL’ en helemaal vernieuwd De nieuwe website PAL.be zal helemaal rond die thema’s opgebouwd zijn en ook in het blad zal de focus meer op die onderwerpen gericht worden. Om die reden verdwijnen een aantal minder gelezen rubrieken uit het blad en gaat het weekblad terug naar 16 bladzijden. Het is tegelijk een manier om de prijs voorlopig niet te hoeven verhogen. De nieuwe PAL.be wordt op donderdag 28 december 2023 online gezet. Wegens de kerst-

Vragen? We antwoorden graag! Zoals hopelijk uit deze bladzijde mag blijken, werken we wel degelijk met een plan om ’t Pallieterke impact te laten hebben en klaar te stomen voor de toekomst. Indien er toch vragen zouden bestaan rond bepaalde artikels in ons blad, waarvan u zich afvraagt hoe die in ons verhaal passen, of in het verhaal waarvan u meent dat het ons verhaal zou moeten zijn, dan beantwoorden we die graag. U kunt uw vragen richten aan lezersvragen@ pal.be of per post aan “Uitgeverij ’t Pallieterke, t.a.v. lezers vragen”, Lagesteenweg 5/1 te 1850 Grimbergen.

Winnaar ballonvlucht Vlaams & Neutraal Ziekenfonds Onder het goedkeurende oog van oprichter Bruno De Winter trok op Tweede Kerstdag Stan (10) uit de trommel de winnaar van de ballonvlucht. De gelukkige, G. Timmermans uit Liedekerke, wordt eerstdaags gecontacteerd om verder af te spreken. Veel plezier! Uit de bijschriftjes bij de bevraging, bleek overigens dat we voor volgend jaar een prijs dichter bij de grond moeten voorzien, want het aantal Pallieterlezers met hoogtevrees blijkt vrij hoog te zijn.

vakantie nemen we nog tot 8 januari om de kinderziektes eruit te krijgen. Vanaf dan moeten we op volle toeren draaien en regelmatig nieuwe rubrieken kunnen gaan lanceren. Om naar uit te kijken! Met de nieuwe website verdwijnen het oude PAL NWS en de app, die helaas al een tijdje niet meer naar behoren functioneerde.

Nieuwe hoofdredacteur en lieftallige secretaresse Tot slot heten we in 2024 naast een nieuwe hoofdredacteur - begin maart verwacht - ook een nieuwe secretaresse welkom. Lisbeth Hoefnagels, al meer dan 40 jaar trouw op post, kan dan met welverdiend pensioen. We danken haar nu al voor zoveel jaren trouwe dienst!


Dossier

28 december 2023

9

De Franse gemeenschap Vandaag bevinden er zich ongeveer 171.000 Fransen in België, de dubbele nationaliteiten niet meegerekend. Nemen we iedereen met een Franse nationaliteit of achtergrond in beschouwing dan gaat het om bijna 369.000 personen. De Franse gemeenschap omvat veruit de grootste groep van buitenlandse nationaliteiten in ons land. De meesten wonen in Wallonië en Brussel. GUUS VAN BETTEN © PHOTONEWS

mekeer. Sinds 1991 werken er meer Franse grensarbeiders in België dan omgekeerd.

Tal van rijke Fransen streken in het mondaine Ukkel neer om de belastingen op vermogens en meerwaarden in eigen land te ontlopen Liever Wallonië dan Vlaanderen

De vlasnijverheid was tijdens het Ancien Regime een van de belangrijkste economische activiteiten in West-Vlaanderen. Vooral de streek Kortrijk-Tielt was bedreven in het transformeren van vlas tot linnen. Het jaar 1850 was een rampjaar met gelijktijdig een linnencrisis en een agrarische crisis, de twee voornaamste sectoren in de regio. De bevolking verpauperde snel en tijdelijke of permanente migratie naar Frankrijk was voor velen de oplossing uit de ellende. De meeste Vlaamse arbeidsmigranten kwamen in de textielfabrieken van Rijsel, Roubaix en Tourcoing terecht. Ook gingen veel Vlamingen werken in de Franse chicoreien suikerbietenteelt. In 1886 woonden maar liefst 300.000 Belgen in het Département du Nord. In 1906 woonden er nog 193.000 Belgen. Ook waren er tienduizenden arbeiders die weliswaar in Frankrijk werkten, maar toch in België bleven wonen. Naarmate Vlaanderen zich in de loop van de 20ste eeuw economisch ontwikkelde, nam de arbeidsmigratie af en kwam het uiteindelijk tot een om-

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest telt 66.585 Fransen. Hun aantal is de laatste twintig jaar meer dan verdubbeld. Uit onderzoek van de ULB blijkt dat die Brusselse Fransen overwegend jong, vrouwelijk en hoogopgeleid zijn. Dat heeft veel te maken met het feit dat veel van hen in Brussel komen studeren. Aan de Brusselse onderwijsinstellingen zijn ze met ongeveer 10.000. De meeste Fransen wonen in het zuiden van Brussel, met name in de gemeenten Sint-Gillis, Elsene en Ukkel. Niet alleen studenten vinden de weg naar onze hoofdstad. Voor ondernemers is het in Brussel goedkoper wonen dan in Parijs, terwijl de Thalys voor een vlotte verbinding zorgt om tijdens het weekend even naar de heimat terug te keren. Tal van rijke Fransen streken in het mondaine Ukkel neer om de belastingen op vermogens en meerwaarden in eigen land te ontlopen. Tot slot zijn er ook Fransen die menen dat Brussel simpelweg ‘leefbaarder’ is dan Parijs, wat in de omgeving van het Terkamerenbos wel eens zou kunnen kloppen.

© WIKIPEDAI

Alexander De Croo en Emmanuel Macron

Er wonen in België 170.996 niet-Belgen met de Franse nationaliteit. Daarnaast zijn er ook 52.319 Fransen die over beide nationaliteiten beschikken. Ten slotte zijn er nog de Belgen waarvan één of twee ouders de Franse nationaliteit hebben. Die categorie telt 145.539 leden. Rekenen we die allemaal samen tot de Franse gemeenschap, dan spreken we over een groep van 368.854 mensen. Indien enkel de niet-Belgische Fransen tot de Franse gemeenschap gerekend worden, is dit nog steeds de grootste groep vreemdelingen in ons land. Hun aantal steeg sinds 2000 met 65 procent. Van de 170.996 Fransen in België, is bijna de helft geregistreerd in Wallonië (83.407). Daar is enkel de Italiaanse gemeenschap groter dan de Franse. Bijna 60 procent van de Fransen in Wallonië woont in de provincie Henegouwen. Vlaanderen blijkt met 21.004 Fransen beduidend minder populair. Daarvan woont 70 procent in Vlaams-Brabant en West-Vlaanderen.

Brussel als trekpleister

Boris Dilliès, burgemeester van Ukkel, en prinses Delphine, bij een tentoonstelling ter ere van koning Boudewijn

Kansen en uitdagingen De Fransen die in België wonen, stemden bij de tweede ronde van de presidentsverkiezingen van 2022 massaal voor Emmanuel Macron. Hij sleepte 86,6 procent van de uitgebrachte stemmen in de wacht, terwijl Marine Le Pen slechts een schamele 13,4 procent van het electoraat kon bekoren. In Frankrijk lagen de verhoudingen toch anders met respectievelijk 58,5 en 41,5 procent. Vooral in en rond Brussel zijn de Fransen behoorlijk links. Dat bleek al in de eerste ronde van de presidentsverkiezingen, waar de eerste plaats naar Macron ging en de tweede naar de extreemlinkse Jean-Luc Mélenchon. Het brons ging in de Brusselse stembureaus naar de groene kandidaat, Yannick Jadot.

Economisch Werkloosheid is sinds jaren een endemisch verschijnsel in het noorden van Frankrijk, terwijl West-Vlaamse bedrijven snakken naar werkvolk. Op Waalse werklustigen rekent men al lang niet meer, dus sloot de provincie West-Vlaanderen in 2018 een samenwerkingsakkoord met het Franse Département du Nord. Men hoopte daarmee de Franse werklozen richting de

Vlaamse arbeidsmarkt te begeleiden. IJdele hoop zou later blijken, want het aantal Fransen dat in West-Vlaanderen werkt, is tussen 2018 en 2022 gezakt van 12.000 naar minder dan 4.000.

In Henegouwen, Namen en Oost-Vlaanderen zijn de Franse grensarbeiders wel nog talrijk De situatie is dermate prangend, dat Voka West-Vlaanderen voorstelde om 50.000 economische migranten van buiten de Europese Unie naar de provincie te halen om de vacatures in te vullen. In Henegouwen, Namen en Oost-Vlaanderen zijn de Franse grensarbeiders wel nog talrijk. Het gaat veelal om laaggeschoolde mannen die als arbeider in de industrie, de bouw-, de transport- en de gezondheidssector werken. Dit in tegenstelling tot de Franse expats die doorgaans hoogopgeleid zijn en waarvan 80 procent actief is in de dienstensector. De nasleep van de economische crisis van 2008 deed heel wat Franse bedrijven uitwijken naar België.

CIRCA 17.100 FRANSEN IN BELGIË:

12 PROCENT IN VLAANDEREN, 39 PROCENT IN BRUSSEL EN 49 PROCENT IN WALLONIË

Tussen 2010 en 2014 vestigden zich 100 Franse bedrijven per jaar in ons land.

Sociocultureel De Franse overheid organiseert onderwijs in België. In Ukkel is er het Lycée Français Jean-Monnet. Antwerpen huisvest het Lycée Français International d’Anvers. Beide instellingen bieden kleuter-, basis- en middelbaar onderwijs aan. In Gent en Antwerpen zijn er daarnaast ook de FLAM-verenigingen waar lessen en workshops worden georganiseerd voor kinderen. De organisatie van het Franse onderwijs in België is de verantwoordelijkheid van de Dienst Culturele Actie en Samenwerking van de Franse ambassade, alsook van verschillende Alliances Françaises. Zij beogen de bevordering van de Franse taal en cultuur. Daartoe dienen de scholen en worden tal van culturele evenementen georganiseerd. Franse toeristen houden van een kort bezoek aan ons land. Alleen al in Vlaanderen zorgen ze voor ruim één miljoen overnachtingen per jaar. Voor de Vlamingen is Frankrijk al lang de populairste vakantiebestemming. Ongeveer 20 procent van de Vlamingen brengt er zijn vakantie door. De bekendste Fransman in België is

zonder twijfel de gevallen acteur, Gérard Depardieu. In 2012 hoopte hij een aangekondigde ‘rijkentaks’ te ontvluchten in het Henegouwse dorpje Néchin. Enkele maanden geleden verkaste hij naar MontSaint-Aubert, toen bleek dat geen vrouw veilig was voor zijn grijpgrage handen en obscene opmerkingen. Op zijn Waalse heuvel is hij beschut tegen afkeurende blikken en geniet hij naar verluidt zelfs nog enig aanzien. © PHOTONEWS

Politiek

Gérard Depardieu

FRANSEN ZIJN DE GROOTSTE GROEP VAN BUITENLANDSE NATIONALITEITEN IN BELGIË EN BRUSSEL


10 Interview

28 december 2023

JOHAN VAN OVERTVELDT In 2011, in volle eurocrisis, schreef toenmalig Knack-hoofdredacteur Johan Van Overtveldt (68) een boek met de onheilspellende titel ‘Het einde van de euro’. Ruim 12 jaar later is het gevaar volgens Van Overtveldt, ondertussen Europees Parlementslid voor N-VA en voormalig minister van Financiën in de regering-Michel, nog niet geweken.

H

et invloedrijkste Europarlementslid was in 2023 Johan Van Overtveldt (N-VA). Althans, dat bleek vorige maand uit de jaarlijkse EU Influence Index van het internationale communicatiebureau BCW. “Ik ben best fier op die erkenning, maar ook de eerste om de relativiteit ervan in te zien”, aldus Van Overtveldt. Op de vraag waaraan hij zijn eerste plaats in de EU Influence Index te danken heeft, antwoordt Van Overtveldt dat hij zich vooral met de inhoud bezighoudt. “Het Europees Parlement bulkt van de resoluties waarin allerhande toestanden worden aangeklaagd”, schetst hij. “Die resoluties kunnen in bepaalde gevallen een zekere impact hebben op het doen en laten van andere regeringen, maar ik zou de invloed ervan niet overschatten. Daarom houd ik me met dat soort resoluties ook bitter weinig bezig. Ik concentreer me op wetgevend werk. Dat doe ik zowel in mijn functie van voorzitter van de Begrotingscommissie als in die van coördinator van mijn groep in ECON (de commissie Economische en Monetaire zaken van het Europees Parlement, red.).”

Kunt u een concreet voorbeeld geven van dat wetgevende werk? "In de schoot van ECON hebben we veel werk verricht rond financiële regulering. Ik ben zoals vele anderen getekend door de financiële crisis van 2008. We moeten er alles aan doen om dat soort calamiteiten in de toekomst te vermijden. Een nieuw afwikkelingsmechanisme voor financiële derivaten is niet iets waarmee je de kranten haalt, maar het is wel wezenlijk om de financiële stabiliteit te vrijwaren.”

Laat ons even stilstaan bij die financiële crisis. U schreef in 2011 het boek ‘Het einde van de euro’. Staat u nog steeds achter die titel? “Ik blijf manifest achter de inhoud van mijn boek staan. De euroconstructie is en blijft een onvolledige constructie. De geschiedenis leert ons dat je onmogelijk een monetaire unie in stand kan houden zonder ook tot een politieke unie te komen. Het monetaire beleid bevindt zich vandaag op het Europese niveau, maar vrijwel alle andere beleidsdomeinen zijn nog steeds in handen van de lidstaten. Er worden voortdurend pogingen ondernomen om nationale

bevoegdheden naar Europa over te hevelen, maar elke keer opnieuw zien we hoe moeilijk en gevoelig dat ligt. Een aantal landen blijft systematisch dwarsliggen en daar zijn goede redenen voor. De Europese constructie blijft onvolledig.”

En dat is niet zonder gevolgen? “Het beste bewijs is het Groei- en Stabiliteitspact (de begrotingsregels die de Europese Commissie aan de lidstaten oplegt, red.). De grote lacune is dat de Europese Commissie geen échte stok achter de deur heeft ten opzichte van landen die de deficit- of schuldnorm niet respecteren. Zoals de voormalige Amerikaanse president Teddy Roosevelt ooit zei: ‘You must negotiate like a nice man, but with a baseball bat next to you.’ Europeanen onderhandelen op een aardige manier met elkaar, maar niemand heeft een baseballbat achter de hand om te kunnen ingrijpen als het echt moet. Dat is duidelijk gebleken tijdens de Griekse crisis. Een monetaire unie zonder een politieke unie is altijd gedoemd om in de problemen te komen. Vandaag voert de ECB een uniform monetair beleid, maar de behoeften van de landen verschillen sterk.”

Een monetaire unie zonder een politieke unie is altijd gedoemd om in de problemen te komen Bent u dan een voorstander van een politieke unie? “Nee, mijn stelling is dat we met de monetaire unie de kar voor het paard hebben gespannen. Wijlen Jean-Luc Dehaene (oud-premier van België, red.) was een van de mensen die altijd zeiden: ‘We zullen inderdaad met crisissen geconfronteerd worden, maar in die crisissen zullen we doen wat moet gebeuren om de monetaire unie te vervolledigen.’ Lees: om tot een politieke unie komen. Welnu, ik kan vandaag - bijna een kwarteeuw na de invoering van de euro - alleen maar vaststellen dat we met veel crisissen geconfronteerd zijn geweest, maar dat de stappen in de richting van een politieke

“Europa institutio democra onvoldoe voldrage unie in het beste geval beperkt zijn gebleven tot ministapjes.”

Tijdens de eurocrisis gingen ook heel wat stemmen op om een ‘neuro’ en een ‘zeuro’ op te richten. Zou dat volgens u een oplossing kunnen zijn? “Enkel als je erin zou slagen om met de neuro en de zeuro significante stappen vooruit te zetten in de richting van een politieke unie. Een monetaire unie vereist een gezamenlijk economisch beleid, maar de vraag is of dat op het niveau van een neuro of zeuro gevoerd kan worden. Ik heb daar mijn twijfels bij, omdat je opnieuw de kar voor het paard spant. Je creëert eerst een monetaire unie en dan pas begin je na te denken over de operationalisering ervan. Met de neuro en de zeuro pak je het probleem waarmee we al 25 jaar geconfronteerd worden niet ten gronde aan.”

Dus als het van u afhangt, betalen we morgen opnieuw met de Belgische frank? “Dat is een afweging die op de hoogste politieke niveaus zal moeten worden gemaakt. De euro heeft enkele grote voordelen, maar we moeten beter leren omgaan met de nadelen die voortdurend voor spanning zorgen. Dat zal onderhuids dé grote uitdaging van de komende jaren zijn, bovenop alle andere uitdagingen die we al op ons bord hebben liggen.”

Door de opeenvolgende crises heeft de Europese Commissie ervoor gekozen om het Groei- en Stabiliteitspact de afgelopen jaren niet te handhaven. Had ze dat beter wel gedaan? “In 2020 en 2021, in volle coronacrisis, was het duidelijk dat de Europese Commissie haar strakke normering best losliet. Als ze daar op dat moment aan had vastgehouden, had ze zichzelf alleen maar belachelijk gemaakt. Er waren immers goede redenen om in die periode stevig in te grijpen. Maar zodra de coronacrisis voorbij was, had ze de bestaande regels opnieuw moeten handhaven. Dat is in sommige landen gebeurd, maar in andere niet. De Commissie heeft de niet-naleving van de regels te lang gedoogd, zoals meestal in dat soort situaties. Hetzelfde geldt voor de regels rond staatssteun. Ook op dat domein zie je nu hoe moeilijk het is om opnieuw orde op zaken te stel-

len en tot een coherent beleid te komen.”

Waarom heeft de Commissie niet sneller ingegrepen? “De politiek is merkwaardig creatief in het verzinnen van argumenten waarom bepaalde ingrepen op een gegeven moment beter niet zouden gebeuren. Ik heb dat zelf meegemaakt als minister van Financiën in de regering-Michel. Als we besparingsvoorstellen lanceerden in een periode van economische expansie, was het argument van degenen die die besparingen niet zagen zitten dat we daardoor de economische groei opnieuw zouden fnuiken. Als we door een economisch minder rooskleurige periode gingen, mochten we al helemaal geen besparingen doorvoeren, omdat we de economie dan helemaal de grond zouden inboren. Het was dus nooit het juiste moment om besparingen door te voeren of begrotingsgewijs orde op zaken te stellen. Dat is een typisch voorbeeld van kortetermijnpolitiek. Daar moeten we komaf mee maken. Het is te gemakkelijk om de geldkranen steeds te laten openstaan.”

Tijdens de coronapandemie heeft de EU voor het eerst schulden gemaakt. Was dat meteen ook de laatste keer? “Ik ben daar niet zo zeker van, ook al benadrukken landen zoals Duitsland en Nederland steeds dat het iets eenmaligs was. Je merkt heel duidelijk dat bij de Europese Commissie en een aantal lidstaten, om Frankrijk, Italië en Spanje niet te noemen, het verlangen bestaat om die eenmaligheid te doorbreken. Zij vinden dat de schuldmethode moet kunnen worden toegepast in elke speciale omstandigheid waarin een Europese interventie vereist is. Dat is een zeer gevaarlijke redenering.”

Waarom? “Omdat de institutionele basis daarvoor ontbreekt. Bovendien heeft de Europese Raad destijds beslist om de controle op de besteding van de middelen uit het coronafonds over te laten aan de lidstaten. Als je de kat bij de melk zet, wordt er gelikt. De eerste tekenen zijn er al. De Europese Rekenkamer schrijft in verschillende rapporten dat er met de besteding van de middelen uit het coronafonds een en ander fout loopt. Door bijkomende fondsen met een even gebrekkige controle op te richten, dreig je de burger compleet tegen je in het harnas te jagen.


Interview

28 december 2023

11

EUROPEES PARLEMENTSLID (N-VA)

is oneel en atisch ende en” Want wat zal hij in dat geval onthouden? Dat er veel wordt geknoeid en inefficiënt met de middelen wordt omgesprongen. Dat is zeker niet het pad dat we moeten bewandelen.”

Springen overheden nog wel als een goede huisvader om met de middelen die ze ter beschikking krijgen? “Voor gezinnen geldt een bepaald kader waarbinnen ze moeten leven. Ze kunnen daar tijdelijk buitentreden omwille van speciale omstandigheden, maar de realiteit zal hen altijd terug binnen de beperkingen van hun inkomen en vermogen dwingen. Overheden zijn de voorbije decennia beginnen te geloven dat die grenzen voor hen niet of nauwelijks bestaan, omdat er altijd wel bijkomende middelen gecreëerd kunnen worden. Dat buitensporige gedrag in zowel de privé- als de publieke sector was een belangrijke oorzaak van de financiële crisis in 2008. We hebben toen allemaal gezworen dat we het voortaan anders zouden doen, maar ik stel vast dat we op hetzelfde pad zijn verdergegaan. De schuldexplosie aan het einde van de vorige eeuw en in het eerste decennium van deze eeuw hebben we - op een korte onderbreking in 2008 na - gewoon doorgetrokken. Dat is een structurele beleidsfout die absoluut moet worden gecorrigeerd, maar daar zijn we vandaag nog niet aan toe.”

Vorige week hebben de Europese staats- en regeringsleiders het licht op groen gezet voor de opstart van de toetredingsonderhandelingen met Oekraïne en Moldavië. Hoe kijkt u vanuit een economisch perspectief naar een mogelijke toetreding van Oekraïne?

“Een toetreding van Oekraïne zou een revolutie teweegbrengen binnen de Europese begroting. Van de 60 miljard euro die nu jaarlijks naar de Europese landbouw stroomt, zou 15 tot 18 miljard euro onmiddellijk naar Oekraïne moeten gaan. Tenminste, als we met dezelfde regels blijven werken. Dat zou betekenen dat landen als Frankrijk of Spanje 15 tot 18 miljard euro mislopen. Dat is dus iets waar je op z’n minst toch wel heel goed over moet nadenken.” “Anderzijds is het ook wel zo dat solidariteit met Oekraïne, gegeven de situatie waarin het zich nu bevindt, gerechtvaardigd is. Voor het Westen is Oekraïne de eerste verdedigingslinie tegen Poetin, die er duidelijk op uit is om chaos te veroorzaken. Solidariteit met Oekraïne en een toetreding van Oekraïne tot de EU zijn echter geen Siamese tweeling. Het is een belangrijk signaal aan de Oekraïners dat we hen uitzicht hebben gegeven op toetreding, maar als dat proces op een te snelle en ondoordachte manier verloopt, zouden we van de klaveren naar de biezen lopen. Dat zou Oekraïne niks bijbrengen en de hele EU op stelten zetten. We moeten voorzichtig omspringen met een eventuele toetreding van Oekraïne.”

Een toetreding van Oekraïne zou een revolutie teweegbrengen binnen de Europese begroting “We mogen ook niet vergeten - en dat doet niks af aan het feit dat ik een sterke pleitbezorger ben van solidariteit met Oekraïne - dat Oekraïne een corrupt land blijft. Zonder de nodige controles op wat er met de Europese steun gebeurt, zouden we wel eens voor onaangename verrassingen kunnen komen te staan. Die kan je altijd beter trachten te vermijden.” “Ik ben een absolute voorstander van steun aan en solidariteit met Oekraïne, ook op een manier die ons veel geld zal kosten. Maar een toetreding van Oekraïne tot de formele structuren van de EU, is een delicate zaak. Het is niet Montenegro of een ander klein land dat je aan boord haalt, maar een van de grootste landen van Europa. Vooraleer dat op een enigszins realistische manier kan gebeuren, zal heel wat denk- en rekenwerk moeten worden verricht.”

Moet er vooraleer Oekraïne kan toetreden ook eens grondig naar de Europese begroting worden gekeken? “Dat is inderdaad de weg die we moeten bewandelen. In die zin zou de discussie over de toetreding van Oekraïne een soort versneller kunnen zijn van een meer gefundeerd debat over wat we allemaal met de Europese begroting doen. De realiteit is momenteel dat de landen die baat hebben bij de cohesiefondsen enerzijds en de landen die veel landbouwsubsidies krijgen anderzijds, elkaar hebben gevonden. Er is in elke begrotingsdiscussie dus een meerderheid die niet wil raken aan twee

“DE POLITIEK IS MERKWAARDIG CREATIEF IN HET VERZINNEN VAN ARGUMENTEN WAAROM BEPAALDE INGREPEN OP EEN GEGEVEN MOMENT BETER NIET ZOUDEN GEBEUREN”

derde van de Europese begroting. Het is nooit gezond om bestaande situaties zonder verdere discussie te laten vegeteren. Als de Oekraïne-discussie er aanleiding toe zou kunnen geven dat we ten gronde kunnen kijken naar de efficiënte besteding van de cohesiefondsen en het nut van de landbouwsubsidies, zou dat een goede zaak zijn. Ik ben geen tegenstander van landbouwsubsidies, maar mogelijk zijn er betere en zelfs goedkopere manieren om de gehele landbouwsector te ondersteunen, veeleer dan een relatief beperkte groep mensen. Maar ik vrees dat er nog heel wat water door de Schelde en andere rivieren zal moeten vloeien vooraleer we dat debat ten gronde zullen kunnen voeren.”

De Europese Raad wilde vorige week ook een steunpakket van 50 miljard euro voor Oekraïne goedkeuren, maar dat is niet gelukt door een veto van de Hongaarse premier Viktor Orbán. Kan de EU zich die uitgave momenteel veroorloven? “We móéten dat doen, om de doodeenvoudige reden dat we solidariteit moeten tonen ten aanzien van Oekraïne. We moeten het moedige verzet tegen de Russische agressie absoluut verder ondersteunen. Het voorstel dat nu op tafel ligt, behelst 50 miljard euro, bestaande uit 33 miljard euro aan leningen en 17 miljard aan ‘grants’. Er is nog geen akkoord over, maar voor mij ligt het voor de hand dat je die 17 miljard financiert met de opbrengst van de Russische activa die je in beslag hebt genomen. Dat is nog iets anders dan het effectief onteigenen van de 200 miljard euro die nu geblokkeerd staat op diverse rekeningen.”

De belangrijkste inkomstenbron van de EU is momenteel de lidmaatschapsbijdrage van de lidstaten. Is het volgens u een goed idee om die te vervangen door een rechtstreekse fiscale lijn tussen de burgers en de EU? “Nee, daar ben ik een absolute tegenstander van, omdat Europa institutioneel en democratisch onvoldoende voldragen is. ‘The right to tax’ is dus nog altijd op een krakkemikkige manier onderbouwd. De GNI-bijdrage (Gross National Income, een variant van het bbp, red.) is nog altijd een logische en verdedigbare manier om Europa te financieren. Een groot land als Duitsland zal nominaal immers een grotere last torsen dan pakweg Malta of Cyprus.” “Als je begint met Europese belastingen, zullen bepaalde landen - door de aard van hun economische activiteit of het type van belasting - meer moeten bijdragen dan andere landen. Dat zijn discussies die je liever niet voert, omdat je er op een rationele en ernstige manier nooit zal uitraken. Laat ons dus maar vasthouden aan de GNI-bijdrage. Als er een noodzaak bestaat om in het kader van solidariteit met Oekraïne tot een verhoging van die bijdrage over te gaan, moet iedereen consequent zijn. De landen die zich daartegen verzetten, moeten dan maar zeggen dat ze niet solidair willen zijn met Oekraïne. Ik kan daar begrip voor opbrengen, maar ze moeten dan ook de moed hebben om dat te zeggen. Veel landen, waaronder België, draaien nu rond de pot in die discussie.”

Bij de burgers leeft de perceptie dat de EU een geldverslindende machine is, maar in de realiteit kost die slechts 1 procent van onze totale welvaart, terwijl dat voor een land als België meer dan 50 procent is. Krijgen we met de EU waar voor ons geld? “Dat is een bijna onmogelijke denkoefening, omdat je vaak op een indirecte manier veel terugkrijgt. Voor Vlaanderen, met zijn zeer open economie, is toegang tot de Europese markten heel belangrijk, maar het is bijna onmogelijk om daar een bedrag op te kleven. Als vijf economen zich over die vraag buigen, krijg je zes verschillende antwoorden. Europa levert zeker een positieve bijdrage, maar het moet zich meer bezighouden met die domeinen waarop het een toegevoegde waarde kan zijn in termen van economische slagkracht en geopolitieke manoeuvreerruimte. De oorlog in Oekraïne is daar een mooi voorbeeld van. Als Europa in maart 2022 over een volledig geïntegreerd Europees energienetwerk zou hebben beschikt, had meneer Poetin ons veel minder de duivel kunnen aandoen.” ANTON SCHELFAUT

5 minuten persoonlijke moed! Splits zelf de sociale zekerheid!

Hoofdzetel:

Hoogstratenplein 1 - 2800 Mechelen Tel 015 28 90 90 - www.vnz.be

Word lid van het VNZ.


12 Buitenland

28 december 2023

VERENIGDE STATEN

De grens met Mexico staat wagenwijd open Men hoort dikwijls dat de VS ‘een land van immigranten’ is. Dat is ook zo, maar het wordt tegenwoordig politiek gebruikt om alle kritiek op het (totale gebrek aan) beleid van Biden inzake de Mexicaanse grens af te wimpelen en te negeren.. Voor veel Amerikanen gaat het niet om immigratie zelf, maar over de totale chaos die heerst, het algehele gebrek aan controle. De overheid weet gewoon niet wat er aan haar grenzen gebeurt, en kan niets aanvangen met het groeiende misbruik, geweld en verlies aan mensenlevens. Sinds de Republikeinen in 2023 de meerderheid in het congres behaalden, maar niet in de Senaat, en met het vetorecht van Biden, is er een totale stilstand rond het Amerikaanse immigratiebeleid en de te nemen acties omtrent grensbewaking.

The road to hell is paved with good intentions Voorheen heerste er een voortdurend over-en-weer onder de verschillende presidenten. Goedbedoelde wetten leidden echter niet altijd naar gewenste resultaten. Het was Obama die in 2012 zijn ‘DACA’-programma opzette, bedoeld om illegale immigranten die als kind in de VS waren terechtgekomen, een hernieuwbare periode van twee jaar uitstel van deportatie te verlenen. Rechtszaken aangespannen door individuele staten, en later ook een poging van Trump om DACA te herroepen, werden door het Hooggerechtshof om verschillende redenen teruggefloten. Biden bracht DACA weer onder de aandacht toen hij president werd. Plots zagen we het aantal families en kinderen onder illegale immigranten toenemen. Minderjarigen die ook steeds vaker onbegeleid zijn, zoals terug te vinden is in de officiële cijfers. In het debat hierover wordt vaak gesteld dat DACA een aansporing vormt om kinderen (illegaal) naar de VS te sturen.

Met een pennestrook Toen Biden op 20 januari 2021 president werd, ondertekende hij reeds die eerste dag negen ‘executive orders’. Eén daarvan, EO 13993, herriep eentje van Trump inzake openbare veiligheid en immigratie (EO13768). Waar

Trump de reeds bestaande immigratiewetten op voor iedereen gelijke wijze wou afdwingen, zijn voor Biden “de waardigheid en het welzijn van alle families en gemeenschappen” de belangrijkste factoren bij het bepalen van naleving van de wetgeving, en dus niet langer de wetten en regels zelf. In 2023 was het dus terug aan de Republikeinen om in het Congres de wantoestanden aan de grens te proberen aanpakken. Zelfs de VN geeft toe dat de Amerikaans-Mexicaanse grens de meest dodelijke ter wereld is, met minstens zo’n 700tal overlijdens en ‘verdwijningen’ per jaar. Maar zonder een meerderheid in de Senaat geraken die voorstellen niet verder tot bij de president om ze te ondertekenen en uit te voeren. De hele saga rond de afzetting van de Speaker, Kevin McCarthy, en de aanstelling van zijn opvolger, Mike Johnson, draaide onder meer rond dat onderwerp, en de neiging van McCarthy om op ‘diplomatieke’ wijze met de Democraten te onderhandelen om een overheidsstilstand te voorkomen. Zo zouden de Republikeinen hun meerderheidspositie opgeven, vanuit een misplaatste drang om altijd ‘bilateraal’ te willen handelen.

Gouverneurs Intussen mengen Republikeinse gouverneurs zich volop in het debat. Abbott van Texas en DeSantis van Florida sturen nu bussen en vliegtuigen vol met illegale immigranten naar Democratische steden en wijken, dikwijls zogenaamde ‘sanctuary cities’, waar de plaatselijke overheden openlijk weigeren de federale immigratiewetgeving na te leven of om federale agentschappen daarin bij te staan. DeSantis schreef over dat ‘herlocatieprogramma’: “Staten zoals Massachusetts, New

York en Californië zullen beter in staat zijn om te zorgen voor deze personen die ze in ons land hebben uitgenodigd door illegale immigratie aan te moedigen.” Het is surreëel om dan te zien hoe Democraten plots soldaten inzetten om die illegalen uit hun eigen gemeentes weg te halen en in een kazerne te vestigen, want zij “hebben de middelen niet om met zo een plotse toestroom om te springen”.

Strategie Als laatste strategie, na de aanstelling van Johnson, werd het grensprobleem dan gekoppeld aan steun voor Oekraïne en Israël, om de Democraten te dwingen om eindelijk de schrijnende humanitaire veiligheidscrisis aan hun eigen grenzen aan te pakken. Terwijl ik dit schrijf, lees ik een open brief aan Biden, van Speaker Johnson, die heel scherp uithaalt naar de president en diens rol in die catastrofe in detail uiteenzet. Johnson verwijst naar het recordaantal illegale immigranten in 2023, namelijk 2,48 miljoen, met nog ontelbare zogenaamde ‘got-a-ways’ erbij, illegalen die door de mazen van het net konden glippen. Wie dat zijn? Niemand weet het. Niet alleen Zuid-Amerikanen of Mexicanen, maar eveneens grote percentages mensen uit Afrika, het Midden-Oosten en China, dikwijls mannen van 20-30 jaar oud, zonder familie of echtgenote. Bronnen bij de grenspolitie zeggen dat dat hen ’s nachts wakker houdt. En dan zijn er nog de duizenden kinderen die ‘verdwijnen’, als (seks)slaaf uitgebuit worden, onderweg sterven… Johnson roept de president op om zelf actie te ondernemen, nadat de Senaat hun zitting beëindigde zonder een door het Congres goedgekeurd wetsvoorstel te behandelen, met oplossingen voor dat grensprobleem. “De crisis aan onze zuidelijke grens is nu zodanig verslechterd, dat significante actie niet langer kan uitblijven. Het moet nu beginnen, en het moet beginnen met u, president Biden.”

WIM VANRAES

Christenvervolging ook in 2023 weer overal aan de gang We beginnen dicht bij huis. Ook dit jaar waren er doorheen Europa talloze meldingen van antichristelijke haatmisdrijven en discriminatie, en kwam het een aantal keren tot aanslagen. De Observator Discriminatie en Intolerantie tegen Christenen (ODIAC) spreekt in zijn jaarlijkse rapport opnieuw van een stijging van het aantal antichristelijke haatmisdrijven in Europa. Duitsland, Frankrijk, Italië, Polen en Spanje zijn de vijf landen waar het grootste aantal haatmisdrijven werd gemeld. In totaal werden in Europa in 2022-2023 maar liefst 105 kerken in brand gestoken, 38 christenen kregen te maken met fysiek geweld en 3 christenen werden vermoord. België staat inmiddels op de achtste plaats van de tien landen binnen ons continent vanwaaruit het grootste aantal meldingen werd geregistreerd, Nederland staat op de twaalfde plaats, net buiten de top tien. Zo meldde het Nederlandse Algemeen Dagblad op 22 november dat een 71-jarige christelijke man dusdanig werd mishandeld in een Haagse tram, dat hij in het ziekenhuis behandeld moest worden aan een breuk van zijn oogkas en aan zijn kaak. Beide belagers zouden hem hebben aangesproken vanwege het kruisje dat hij om zijn nek droeg. Volgens het slachtoffer zijn de aanvallers afkomstig uit Syrië.

Oostenrijk Pater Johannes Paul van de abdij van het Heilige Kruis in het Oostenrijkse Baden ontving op 11 december een telefoontje van een man die zei: “Bekeer u tot de islam, anders zal ik uw kerk platbombarderen.” Op 26 november werd in Wenen een 29-jarige Syriër gearresteerd die het gebedshuis was binnengekomen. Gewapend met een schroevendraaier duidde hij aan de gelovigen de keel door te willen snijden.

Ierland In het Ierse Dublin werden diverse pupillen van het Rooms-Katholieke Saint Mary College door een Algerijnse man met messteken getroffen. Een aantal leerlingen en een schoolassistent werden in het ziekenhuis opgenomen met zeer ernstige verwondingen. Onder de slachtoffers is een 5-jarig meisje

dat in kritieke toestand in het ziekenhuis ligt. Het meisje vecht daar, zo laat haar moeder weten, nog altijd voor haar leven.

Zweden In Geneta, Zweden, werd woensdag 20 december een kerk van de Armeens-Apostolische gemeenschap beschadigd en beroofd. Het zou niet de eerste keer zijn dat die kerk het doelwit van een haatmisdrijf is geweest. De gestolen waren zijn van grote sentimentele waarde voor de Armeense kerkgemeenschap.

Kerstmis In november en december hebben er opnieuw tal van dergelijke haatmisdrijven plaatsgevonden. We geven een aantal voorbeelden. In het Griekse Athene, op het Klafthmonos Plein, werden 27 november jongstleden alle versieringen uit de kerstboom geroofd. Volgens de plaatsvervangende burgemeester van de Griekse hoofdstad is dat de afgelopen jaren schering en inslag. Op 29 november dit jaar werden twee jongens van 15 en 16 jaar oud aangehouden door de politie in de Duitse stad Keulen. De twee, beiden afkomstig uit Afghanistan, hadden samen een aanslag voorbereid die zij omschreven als een “heilige

oorlog”, volgens de Tagesschau. Het beoogde doelwit was een kerstmarkt of een synagoge. In Duitsland werd op 20 december opnieuw een aanval op een kerstmarkt verijdeld, ditmaal in Potsdam. Volgens De Telegraaf trok een man een machete waarmee hij het winkelende publiek bedreigde. Medewerkers van de kerstmarkt konden hem voortijdig uitschakelen. Het bovenstaande overzicht is slechts een kleine greep uit een inmiddels zeer lange lijst van dergelijke incidenten doorheen heel Europa. Het aantal geregistreerde haatmisdrijven jegens christenen of het christendom in het algemeen in 20222023 is 749, een stijging met 44 procent in vergelijking met het jaar daarvoor. De samenstellers van het rapport merken op dat het daadwerkelijke aantal haatmisdrijven zeer waarschijnlijk vele malen hoger ligt, gezien niet alles wordt geregistreerd. Zij hekelen tevens het feit dat de media hier nog altijd zeer weinig aandacht aan besteden.

Wereld Ook dit jaar werden overal ter de wereld christenen vervolgd vanwege hun geloof. In Jaranwala, in Punjab (Pakistan), braken in augustus rellen uit nadat islamitische geestelijken de meute hadden opgezweept. De aanleiding was een beschuldiging van koranverbranding door een christelijke man. Honderden woedende moslims togen naar de christelijke wijk en vernielden daar de huizen en kerken. Tientallen christenen raakten hierdoor dakloos. Daarnaast blijft het aantal minderjarige christelijke meisjes dat wordt ontvoerd, verkracht en gedwongen bekeerd tot de islam nog altijd bijzonder hoog. Ook worden christenen in Pakistan zeer vaak valselijk beschuldigd van blasfemie of het beledigen van de islam, een gevaarlijke trend, omdat men daar in Pakistan de doodstraf voor kan krijgen. Het geweld tegen christenen in Nigeria was opnieuw schrikbarend groot. Volgens Open Doors, een organisatie die jaarlijks een ranglijst van christenvervolging uitbrengt, zijn er in het Afrikaanse land dagelijks verschillende aanslagen jegens christenen. De organisatie verklaart tevens dat er in Nigeria jaarlijks meer christenen worden gedood vanwege hun geloof dan in alle andere landen van de wereld samen. Daarnaast schrijft Kerk in Nood in een rapport dat 95 procent van de vrouwen en meisjes die worden ontvoerd en misbruikt in Nigeria, christenen zijn.

SONJA DAHLMANS


Buitenland

28 december 2023

13

DIPLOMATIEKE VALIES

Gaza en wat daarna? De oorlog in Gaza behoudt een hoge nieuwswaarde, maar de aspecten die in de pers belicht worden zijn vaak selectief. De manier waarop de aanvallen van 7 oktober uitgevoerd werden bijvoorbeeld. Of hoe het Israëlische leger het aantal burgerslachtoffers wel degelijk tracht te beperken. En hoorde u al over de splijtzwam tussen de politieke en militaire leiding van Hamas? We zetten enkele punten op een rij. Net toen het ernaar uitzag dat de relatie tussen Israël en de ruimere Arabische wereld verbeterde, vond de gruwelijke actie van 7 oktober plaats. Niet toevallig. Het was al een tijdje duidelijk dat verschillende Arabische landen meer heil, en vooral meer centen, zagen in een normalisatie van de banden met de Joodse staat dan zich te blijven druk maken over de ‘Palestijnse zaak’. Zoals we inmiddels weten, werd de inval vanuit Gaza met een zelden geziene brutaliteit uitgevoerd; een aspect dat hier aanmerkelijk minder media-aandacht krijgt dan het klassieke pro-Palestijnse narratief - we komen er direct op terug. Op zich zegt dat veel over de psyche van de daders, maar er zat wel degelijk een plan achter. Een harde Israëlische reactie zou onvermijdelijk volgen, die zou dan weer burgerslachtoffers

maken, het humanitaire zou geappelleerd worden, Tel Aviv met de vinger gewezen, wat het voor de andere Arabische staten onmogelijk zou maken die normalisatie van de relaties na te streven. Ook een morbide strategie is een strategie.

Diverse oorlogen En zo ziet Israël zich eigenlijk in verschillende conflicten verwikkeld. Er is het puur militaire, wat neerkomt op het toedienen van stevige klappen aan Hamas. Maar er is ook de burgerlijke samenleving, waar men erg begaan is met het lot van de (overblijvende) gijzelaars. De wat gespannen relaties tussen seculiere en religieuze Israëli’s, die de voorbije jaren achteruitgingen, lijken door de oorlog te verbeteren. Maar de dub-

Hamas dringt gewapend een Israëlische woning binnen op 7 oktober (X)

bele doelstelling - Hamas vernietigen en de gijzelaars bevrijden - blijven grotendeels onverzoenbaar. En dan is er het conflict met de publieke opinie, de propagandaoorlog zeg maar, die in het nadeel van Israël speelt. We kennen het discours à la ‘reactie op bezetting’, ‘Gaza is een gevangenis’ en dergelijke meer. Er zijn ook ‘de duizenden doden’ - inmiddels zou de teller op 20.000 staan - maar dat cijfer komt rechtstreeks van Hamas, bevestigd door de ngo's, wiens politieke voorkeur we kennen. Over hoe de nauwe verstrengeling tussen civiele en militaire doelen zich door toedoen van Hamas manifesteert, horen we minder. Net zomin dat het Israëlische leger onder andere per sms aankondigt wanneer een interventie zal plaatsvinden, om burgerslachtoffers te beperken. In dit conflict trekt Israël aan het kortste eind.

stonden, wezenloos kijkend naar een miljoenenhorde Sovjets en nog in een deus ex machina geloofden. Er moet op zijn minst nog wat doorgevochten worden, volgens Sinwar. Vandaag is het alleszins te vroeg om naar een compromis te streven. Dat staat dus haaks op hetgeen het poliburo denkt. “De politieke leiding denk dat Gaza verloren is”, analyseert Ehud Yari, verbonden aan het Washington Institute for Near East Policy. “Ze geloven niet dat Sinwar en zijn mensen het nog lang kunnen volhouden en dus willen ze een deal sluiten.”

Wie leidt?

Verdeeldheid binnen Hamas

Er is al een tijdje druk van Washington op zowel Hamas als Israël om het conflict te beëindigen. Want ook in de VS ontwaart men onderscheid tussen hoe de militairen en politici tegen de zaak aankijken. Bouwend op de eigen ervaring in steden als Mosul en Bagdad, beseffen de Amerikanen hoe belangrijk de interventie van hun Israëlische collega’s wel is. De politiek heeft dan weer meer oog voor de humanitaire kant van de zaak. Heeft men het over een einde van de oorlog, dan rijst obligaat de vraag hoe het daarna verder moet? Anders gesteld: hoe zal men, en vooral wie, Gaza moeten besturen. Wellicht is dat wel dé belangrijkste gordiaanse knoop van het hele gebeuren. Niet Israël, dat is vanaf dag één duidelijk benadrukt. Fatah lijkt uitgesloten, daarvoor is de rivaliteit met Hamas te diepgeworteld. Israël zou alles doen om een toenadering te saboteren. Een soort van Arabische samenwerking? Makkelijker gezegd dan gedaan. Welke landen zouden erbij betrokken zij? En op welk akkoord zou die alliantie berusten? In deze fase kan elke piste slechts in vraagvorm geformuleerd worden. En Ehud Yari besluit: “De entiteit die Gaza zal moeten controleren... bestaat vandaag nog niet.”

Wat duidelijk niet is doorgesijpeld in het simplistische narratief waarop we vrijwel dagelijks getrakteerd worden, is de onenigheid binnen Hamas die zich sinds het begin van de oorlog steeds scherper aftekent. Officieel controleert de in Doha gevestigde politieke leiding de organisatie; in werkelijkheid beschikt de militaire vleugel, actief op het terrein, over heel wat autonomie. “We willen een Palestijnse staat die Gaza, de Westelijke Jordaanoever en Jeruzalem omvat”, liet een van de kopstukken van Hamas zich in de Wall Street Journal ontvallen. En de tering werd naar de nering gezet door gesprekken aan te knopen met de rivaliserende beweging Fatah, die de plak zwaait in de Westbank. Toen dat het militaire hoofd ter ore kwam, een zekere Yaha Sinwar, eiste die een directe stopzetting van de gesprekken - quod non. Naar verluidt is in zijn ogen de oorlog nog niet verloren; een beetje zoals die optimisten die in 1945 aan de Oder

GDD

NEDERLAND

Van woede naar hoop In het afgelopen jaar heerste in Nederland grote woede in vele lagen van de bevolking. Een migratie-invasie, een ontspoorde woningmarkt en een kunstmatige stikstofcrisis lagen hier aan ten grondslag. De verkiezingsoverwinning van Geert Wilders zorgt echter ook voor hernieuwde houvast. Wie er in het Koninkrijk der Nederlanden op had gehoopt dat na de coronatoestanden het leven opnieuw zijn gewone gangetje zou gaan, was al vlug een illusie armer. Het lijkt wel of de Nederlandse samenleving van crisis naar crisis sukkelt. Nederland kreeg - nog los van de hoge energieprijzen en dito inflatie - in 2022 en 2023 af te rekenen met een artificiële stikstofcrisis. Het land kampt met een groot woningtekort. De regering van de liberaal Mark Rutte speelde groepen in de samenleving tegen elkaar uit. Er kon niet gebouwd worden, zo klonk het, omwille van de stikstofuitstoot in de landbouwsector. Nog afgezien van het feit dat de middenklasse amper aan een betaalbare huur- of koopwoning kan geraken, werd die toestand versterkt door een gigantische instroom aan migranten. Zo’n tweehonderdduizend vluchtelingen en gelukszoekers kwamen er op een jaar tijd bij. Het ging hier lang niet altijd om Oekraïners die voor de oorlog op de vlucht waren. Ook uit Afrika en het Midden-Oosten volgde een grote toestroom.

Einde Rutte Begin juli kondigde Mark Rutte plots het ontslag van zijn regering aan. Zijn liberale VVD deed jarenlang niks tegen de asieltoestroom, maar ging plots dwarsliggen bij het thema van de gezinshereniging. De ChristenUnie, die doorheen de tijd steeds linkser werd, pleitte voor een soepel beleid, maar de VVD was tegen. Mark Rutte voelde aan dat hij na veertien jaar als minister-president totaal was uitgeregeerd. De val van zijn kabinet was dan ook ingegeven door egoïsme en niet door staatsmanschap.

Een omvangrijk asielcentrum in het Groningse Ter Apel vormde het epicentrum van de noodtoestand. Het dorpje met hooguit tienduizend inwoners zag een toeloop van duizenden asielzoekers op zich afkomen. Het dorp is in feite vernietigd. Horden mannen zwerven rond in de straten en zorgen voor grote overlast. Vrouwen werden lastiggevallen en diefstallen zijn schering en inslag. Ter Apel voelde zich totaal in de steek gelaten door de politieke kaste in Den Haag. De bewoners richtten plaatselijk burgerwachten op om de rust enigszins te laten terugkeren. De plaatselijke winkeliers stuurden dan weer een brandbrief naar politici om hun vertrouwen in de politiek op te zeggen. In plaats van de toestroom te stoppen, wilde de regering enkel werken aan een spreidingsplan. Simpel gesteld: iedere gemeente zal een bepaalde hoeveelheid asielzoekers moeten opvangen. Het probleem wordt dus niet aangepakt, maar louter verplaatst. Wat valt er immers te verwachten van een minister bevoegd voor asiel en migratie, Eric Van der Burg, van wie een knotsgekke uitspraak luidt: “Hoe meer asielzoekers, hoe beter”?

© PHOTONEWS

Ter Apel vernietigd

Jarenlang ontkende Rutte dat hij zou azen op een internationale topjob, bijvoorbeeld bij de NAVO. Toen Thierry Baudet dit gerucht destijds lanceerde, werd het afgedaan als een verzinsel. Aan het einde van 2023 weten we wel beter: Rutte zei in een recent interview openlijk dat hij de hoofdfunctie bij de NAVO daadwerkelijk ambieert. Jens Stoltenberg, de huidige voorzitter van het militaire verbond, vertrekt normaal in oktober 2024. Net als Alexander De Croo in België, is ook Rutte dus druk in de weer met het bedelen om een internationale baan.

Wilders winnaar

Door de val van de regering werden nieuwe verkiezingen uitgeschreven. Deze stembusgang zorgde in november voor een grote verrassing. De Partij Voor de Vrijheid van Geert Wilders kwam als overwinnaar uit de bus en de uittredende regeringspartijen kregen een geweldige oplawaai. De bestuurspartijen verloren respectievelijk een derde tot meer dan de helft van de zetels. Op links waren de politieke kemphanen er als de kippen bij om te waarschuwen voor ‘extreemrechts’. Voormalig Europees Commissaris Frans Timmermans, nu leider van een kartel van sociaaldemocraten en groenen, spande hierbij de kroon. Aldoor kakelt hij dat de rechtstaat in Nederland nu op omvallen staat. In de laatste peilingen blijft de PVV intussen gestaag groeien. Wilders zou vandaag kunnen rekenen op 47 virtuele zetels, nog tien meer dan bij de verkiezingen in november. Wilders is volgens de Nederlanders dus geen gevaar voor de democratie, wel in tegendeel: hij geeft de Nederlander nieuwe hoop. De VVD daarentegen is in vrije val en zou nog maar goed zijn voor amper 18 zetels. Het is nog maar de vraag of de PVV in staat zal blijken een rechtse regering - met onder andere de partij van de voormalige christendemocraat Pieter Omtzigt en de conservatieve BoerBurgerBeweging - op de been te brengen. Het gevaar dat in 2024 eventueel toch een bestuur zonder de PVV wordt gevormd, is nog lang niet geweken. Toch is het duidelijk dat er iets veranderd is in Den Haag. Zo werd Martin Bosma, algemeen beschouwd als de huisideoloog van Wilders’ partij, anderhalve week geleden nog verkozen tot nieuwe voorzitter van de Tweede Kamer. Een eerste en mogelijk meer dan symbolische Geert Wilders overwinning. LVS


14 Interview

28 december 2023

“De overheid kan de uitgaven aan dit tempo niet blijven volhouden” BART VAN CRAEYNEST - HOOFDECONOOM VOKA

Kenden we ook op economisch vlak een bewogen jaar? “Op economisch vlak viel het eigenlijk beter mee dan wat er zeker aan het begin van het jaar gevreesd werd voor België. Veel economen verwachtten dat we dit jaar richting een recessie gingen, en dat wegens een aantal redenen. Het internationale conjunctuurklimaat stond toch onder druk, er was de renteverhoging van de centrale bankiers om de inflatie van 2022 te tackelen,... Ja, dat ging toch wegen op de activiteit. In veel landen hebben we dat ook gezien: Duitsland, Nederland, Zweden en Oostenrijk zijn allemaal economisch gekrompen in het voorbije jaar.”

De vergunningenproblematiek is een belangrijk thema geweest “België is blijven groeien, we zaten zelfs bij de sterkere groeiers. Als we het derde kwartaal van vorig jaar met het derde kwartaal van dit jaar vergelijken, is de Belgische economie met 1,4 procent gegroeid. Het Europese gemiddelde is nul. In Nederland en Duitsland was het -0,4. Dus dat is zeker beter dan verwacht.”

Hoe komt het dat België een economische krimp heeft vermeden? “De bedrijfsinvesteringen zijn verrassend sterk gebleven, terwijl we wel gedacht hadden dat die onder druk zouden komen te staan. Ondanks verschillende factoren, zoals de hogere rentes en bedrijfswinsten die aan het dalen zijn, zijn bedrijven blijven investeren in duurzaamheid en digitalisering.” “De koopkracht van de mensen is ook overeind gebleven. Er is veel om te doen geweest, maar via die automatische loonindexering zijn de salarissen veel sterker gestegen dan in de landen rondom ons. Dat heeft natuurlijk de consumptie ondersteund. Daarnaast is de overheid extra geld blijven pompen in de economie. Maar dat zijn natuurlijk geen structurele groeifactoren.”

2023 was dus beter dan verwacht? “Op economisch vlak was 2023 zeker beter dan verwacht. De vraag is alleen: hoe duurzaam is dat allemaal? Die koopkracht is via de automatische loonindexering gestegen, maar dat zal ervoor zorgen dat de lonen bij ons de komende jaren minder snel zullen stijgen dan in onze buurlanden.”

2023 was beter dan verwacht, maar hoe duurzaam is dat allemaal? “Ook de overheid kan die uitgaven aan dit tempo niet blijven volhouden. We hebben nu al het op een na grootste begrotingstekort van Europa, dat richting de 30 miljard euro gaat. Dus ja... Een aantal politici, onder wie de premier, wijzen naar die cijfers om te

© EIGEN REDACTIE

De Vlaamse economische sector, en dan vooral de landbouw, keek het afgelopen jaar geregeld met grote ogen naar wat er allemaal (niet) beslist werd door de verschillende regeringen van dit land. Voka-hoofdeconoom Bart Van Craeynest laat zijn licht schijnen op de economische toestand van Vlaanderen en blikt al eens vooruit naar een volgende legislatuur, waarin er volgens hem “een echte hervormingsregering” moet komen. Politiek gezien was 2023 een bewogen jaar. zeggen: ‘We doen het goed.’ Het is dan toch belangrijk om erop te wijzen dat die groeicijfers op dit moment wel positief zijn, maar dat dat slechts een momentopname is.”

Kunnen die positieve cijfers dan plots kelderen? “Compleet kelderen is veel gezegd. Maar door die overheidsfinanciën en loonindexering verschuif je wel nu al een stuk toekomstige groei naar het heden. En dat betekent dat we de komende jaren toch bijkomende inspanningen moeten leveren om de concurrentiepositie te herstellen. Dat patroon hebben we in het verleden nog gezien: de lonen zullen bij ons wat trager groeien en de landen rondom ons zullen ons weer voorbijsteken, of minstens terug inhalen. We zijn dit jaar sterker gegroeid dan de landen rondom ons, maar de komende jaren zullen wij wat zwakker doorgroeien dan de rest.”

Ook die overheidsfinanciën zijn op termijn problematisch. “Klopt. Op een bepaald moment gaan we toch inspanningen moeten leveren om die begroting terug een beetje op orde te krijgen. En dat zal gevolgen hebben, want nu geeft de overheid de economie geregeld een duwtje in de rug. De overheid zal op de rem moeten gaan staan en dat zal gecompenseerd worden. Dat betekent niet dat onze economie volledig zal crashen. Met een beetje geluk, afhankelijk van het internationale conjunctuurklimaat, zou het al vanaf de tweede helft van volgend jaar beter kunnen gaan. Centrale banken zijn gestopt met de renteverhogingen, de inflatie is weer een pak lager, volgens de huidige vooruitzichten zou de rente al voor de zomer opnieuw beginnen te verlagen... Het internationale klimaat zal verbeteren en wij gaan daar natuurlijk ook van profiteren. Vlaanderen is als exportregio altijd erg gevoelig voor wat er in de wereld gebeurt.”

Moet de politiek daarop inspelen? “Ik zou de impact van de politiek op die kortetermijnschommelingen niet overdrijven. Ik denk ook niet dat ze zich daarmee moeten bezighouden. In grote crisismomenten, zoals corona, grote inflatie en de energiecrisis, moeten ze ingrijpen. Maar nu zitten we in een relatief normale situatie, dus daar blijven ze best van af.” “De overheid zou zich veel beter concentreren op het structurele, onderliggende kader waarin bedrijven kunnen opereren. En daar zijn wel een aantal factoren die belangrijk zijn. Bijvoorbeeld de concurrentiepositie van onze bedrijven, die onder druk komt te staan. Premier De Croo had begin dit jaar gezegd: ‘2022 was het jaar van de koopkracht, 2023 wordt het jaar van de concurrentiekracht.’ Maar eigenlijk is daar weinig tot niets van in huis gekomen.”

Wat had de federale regering dan kunnen doen? “Ze hebben hier en daar wat lastenverlagingen ingevoerd, maar dat was heel beperkt. Voor de rest is er weinig gebeurd. Je hebt natuurlijk de automatische loonindexering,

Bart Van Craeynest

waarvan veel economen toch denken dat die niet meer houdbaar is, zoals ze nu bestaat. Je kan dat in deze politieke fase natuurlijk niet zomaar aanpassen, maar men zou dat wel eens moeten bekijken op lange termijn.”

Een volgende regering moet echt een hervormingsregering worden “Heel de energieproblematiek: de prijzen zijn al serieus gedaald, maar zijn in Europa nog steeds vier keer hoger dan in de VS. Dat zorgt voor een concurrentieprobleem, zeker voor onze energie-intensieve industrie: de chemie heeft het op dit moment erg moeilijk. België kan dat natuurlijk niet alleen oplossen, maar men moet op Europees niveau toch eens een oplossing bedenken: hoe kunnen we die energiekosthandicap, die we hebben ten opzichte van de VS en Azië, aanpakken?”

Wat zijn de grootste bezorgdheden van de Vlaamse bedrijfsleiders? “Die vergunningenproblematiek is een heel belangrijk thema geweest. Het is natuurlijk nog afwachten, maar het ziet ernaar uit dat we een stikstofregeling gaan krijgen. Los van stikstof loopt het algemene vergunningenproces veel te traag en te onzeker. Dat bemoeilijkt investeringen en dat is een hindernis die je als overheid zélf oplegt. Dat moet je vermijden.” “Uit onze enquêtes komt de krapte op de arbeidsmarkt ook heel vaak naar voren. De moeilijkheid om geschikt personeel te vinden, blijft structureel. En dat zal de komende jaren, gezien de demografie, alleen maar verergeren. De overheid moet meer maatregelen nemen om mensen die niet actief zijn, te activeren. En we moeten vooral meer

investeren in digitalisering. Dan kunnen we groeien met minder mensen.”

Wat moet de Vlaamse regering nog in orde krijgen voor het einde van de legislatuur? “Het is heel belangrijk dat die stikstofproblematiek geregeld geraakt. Het is al een aantal keer bijna in orde geweest, hopelijk is dat deze keer ook definitief het geval. Je hebt ook het onderwijs: twee weken geleden waren er de PISA-resultaten die nog maar eens duidelijk maakten dat er echt wel iets moet gebeuren.”

En federaal? “Het is duidelijk dat er daar niet heel veel meer gaat gebeuren, natuurlijk. En dat is natuurlijk nogal frustrerend, hé. Deze legislatuur is er vooral veel uitgesteld. Nu is het dan zes maanden campagne, dan zijn het verkiezingen en de vraag is dan hoelang het zal duren alvorens we weer aan de slag kunnen gaan.” “Deze regering heeft zich vooral beziggehouden met crisismanagement. Corona, energie, Oekraïne,... En dat is op zich redelijk goed gelukt. Maar niet alle ministers moesten daarmee bezig zijn. Bijvoorbeeld de minister van Pensioenen: die heeft zich toch niet moeten bezighouden met corona? Die had deze legislatuur rustig een grondige pensioenhervorming kunnen uitwerken. Maar wat is ervan gekomen? Twee keer niks.” “De regering heeft te veel het status quo proberen te beschermen. Dat is niet meer voldoende: we zitten in een veranderende wereld: de demografie, digitalisering, duurzaamheid,... Als Vlaanderen en België moeten we daar gewoon in meegaan en dan is enkel behoud niet genoeg. Een volgende regering moet echt een hervormingsregering worden.” WANNES NEUKERMANS


Vlaming in de VS

28 december 2023

15

In deze rubriek maken we kennis met Wim Vanraes (°1980). Hij vertelt ons wekelijks onder meer over hoe hij het leven als Vlaming in de VS ervaart, wat hij als familieman met vrouw en vier kinderen allemaal meemaakt in het dagelijkse leven en wat zijn band nog is met Vlaanderen.

HET LEVEN ALS VLAMING IN DE VS

Oudejaar en Nieuwjaar ten huize Vanraes Het einde van het jaar nadert. Na Kerstmis volgt Nieuwjaar. Hier in Amerika is dat ietwat een buitenbeentje. Er zijn, voor zover ik weet, geen echte nationale of regionale ‘tradities’ wat dat betreft. Wel, veel vuurwerk misschien, en om middernacht een glas champagne drinken, goede voornemens maken die waarschijnlijk eind januari niet zullen halen, en even terugblikken op het voorbije jaar. Maar vat dat niet in zekere zin Nieuwjaar overal ter wereld samen? Terwijl Thanksgiving een zuiver familiefeest is waar men samenkomt in dankzegging, en Kerstmis ook in een zeer sterke familiale context gevierd wordt, kent Nieuwjaar eerder een individuele invulling. Iedereen viert dat zoals ze zelf willen, in groep, of alleen, of gewoon helemaal niet. Er zijn geen nieuwsjaarbrieven, en geen speciale momenten met peters en meters. Kerstmis heeft die rol (maar ook dan zonder brieven).

Times Square Naar New York gaan, op Times Square gaan staan, en wachten tot ‘de bal zakt’, bij wijze van aftellen tot Nieuwjaar? Dat is hier in de streek zeker het zogenaamde ‘hoogtepunt’ van de vieringen, maar ik ken maar heel weinig lokale mensen die daar naartoe gaan. Dat is voornamelijk voor toeristen, of om eens met een groep vrienden te gaan doen, zodat je dat van je lijst kan schrappen. Ik ben daar op Nieuwjaar zelf nog nooit geweest, en voel daar ook geen noodzaak toe.

Bij ons thuis is het een avond om samen te zijn. Moegekookt van alle Thanksgiving- en kerstmaaltijden, met de uitgebreide familie, het eigen gezin, vrienden, of de vieringen met collega’s, is dit een avond om eens lui te zijn. Ovenklare hapjes en aperitieven, dat is ons recept. Sneukelen. Al die lekkere kleine dingen, maar dan als ‘maaltijd’. De kinderen mogen opblijven, als ze willen (en kúnnen), tot middernacht. We zitten in de woonkamer, rond de kerstboom, voor het feest dat het einde van de kerstvakantie inluidt. ‘A last hurray’, zeggen ze hier dan. We kijken naar een film, spelen samen spelletjes, praten over het voorbije jaar en plannen voor het volgende jaar zaken die we zeker moeten doen, of best nooit meer herhalen, en dergelijke. Elk jaar verloopt dat anders. Om zes uur ’s avonds bellen we dan naar opa en oma, om hen geluk te wensen met het nieuwe jaar dat bij hen dan al is aangebroken. Steevast horen we dan van opa: “We bellen vanuit de toekomst!” We verwachten het, en mijn zoons lachen en halen

hun schouders op: “Dad jokes, from the OG!” (“Flauwe grapjes, van een oudgediende!”)

Middernacht Als middernacht nadert, gaat de tv aan, en kijken we naar een nieuwjaarsshow op een van de grote zenders. Vanuit New York: ABC News, met Ryan Seacrest. We vullen de glazen met schuimwijn, en tellen samen af: 10, 9, 8,… HAPPY NEW YEAR! Sinds een paar jaar is het in New Jersey opnieuw toegestaan om vuurwerk te kopen en af te steken, en met zonen die oud genoeg zijn, zorgen we nu altijd voor wat spektakel. We gaan naar buiten, vaak met een veel grotere (en gratis) vuurwerkshow van de buren aan rechterzijde, en steken onze eigen vuurpijlen en ‘sterreschijters’ af. ‘Sparklers’ in het Engels, maar ik besef plots dat ik in feite niet weet wat daarvoor het juiste woord in het algemeen Nederlands is: ik heb het nooit anders horen benoemen. Maar ik ben zeker dat het niet ‘sterreschijter’ is… Gewoon ‘sterretjes’?

Trots Sinds we kleine Sophie hebben, die ondertussen al bijna 4 jaar oud is, krijgt dit feest en het bijhorende vuurwerk mogelijk een nieuwe draai. Ze zal niet opblijven tot middernacht (daar betalen we immers als ouders de

volgende dag dan de prijs voor, met een vermoeid kind dat uit haar slaapritme is), maar het is zo leuk om te zien hoe zij dat alles voor de eerste keer zo heel bewust beleeft. En niet alleen zij, maar ook haar grote broers, die nu feestvieren, maar mét hun kleine zusje. Het is zover nog niet, maar ik kan het me al inbeelden. Hoe trots ik me voel op mijn kinderen, hoe hopeloos verliefd op mijn vrouw, hoe voldaan over het voorbije jaar, ondanks de tegenslagen en pijnlijke momenten die eveneens aanwezig waren. Als ik zo met mijn vrouw, mijn zonen en mijn kleine dochtertje samen feest kan vieren, is het een goed jaar geweest, en mag ik niet klagen.

Dankbaar Bij deze eindigt mijn wekelijkse column, maar niet getreurd want die zal op belangrijke momenten tijdens het jaar nog terugkeren. Denk maar aan de Super Bowl, die hier in de VS nogal belangrijk is, of wanneer er zich belangrijke gebeurtenissen voordoen in mijn gezinnetje. Ik eindig met een dankbare wens aan jullie, de lezers: “May this coming year be the best one yet, and the worst of those still to come!” Moge dit komende jaar het beste tot nog toe worden, en het slechtste van deze die nog komen moeten!

WIM VANRAES

BOEK

Is links gewoon slimmer?

Ideologie aan onze universiteiten Toen de Amerikaanse antropologe Margaret Mead in 1928 haar onderzoek over het leven in Samoa publiceerde, sloeg dat in als een bom. De ‘noble sauvage’ van Robespierre bestond waarlijk. Huwelijk en geslachtsverschillen waren volgens Mead westers-cultureel bepaald. Vanuit linkse kringen juichte men toe hoe haar studie de superioriteit van de Amerikaanse cultuur onderuithaalde. Tot haar collega Derek Freeman ontdekte dat ze zich om de tuin had laten leiden door vrouwen op Samoa. De resultaten van haar studie bleken een projectie van haar eigen huwelijksproblemen. In het boek wordt een ander voorbeeld gegeven. De antropoloog Napoleon Chagnon onderzocht de Yanomono-stam die in de Amazone leeft. Hij stelde vast dat wie aan oorlog deelneemt, vaker getrouwd is en meer kinderen heeft. Chagnon besloot dat wie verlangt naar seks en een vrouw, moet vechten. Ook deze these werd academisch aangevochten, maar vooral werd Chagnon ervan beschuldigd de stam van wapens te hebben voorzien.

Hoe meer meningen, hoe meer vreugd De Franse letterkundige Nicolas Boileau verkondigde ooit: “Du choc des idées jaillit la lumière.” Dankzij het debat tussen verschillende meningen komt men tot de waarheid of tenminste tot nieuwe meningen. In beide hierboven geschetste gevallen is het daar waar het schoentje wringt. De beroepsorganisatie American Anthropological Association (AAA) sprak zich vanuit cultuurmarxistische overwegingen uit tegen Freedman en Chagnon. Zonder feitelijke argumenten. Roma locuta, causa finita. Maar waar zijn het academische debat en het vrije woord dan gebleven? ‘Something is rotten in the world of academia’, zo schijnt. De auteur van dit boek bevestigt die indruk. Als hoogleraar wijsbegeerte aan KU Leuven kan hij naast de vakliteratuur ook putten uit decennia aan professionele anekdotes. Zelf schrijft hij in de inleiding dat hij via empirie en argumenten de rol van ideologie in het academische onderzoek in kaart wil brengen. Zijn centrale these is: “Wanneer academisch onderzoek ideologisch te eenzijdig is, zoals dat nu het geval is, dan verliezen zowel de wetenschap als de samenleving daarbij.”

Perceptie of realiteit? Maar klopt het wel dat de westerse universiteiten zulke bolwerken van cultuurmarxisme zijn? Is dit wel meetbaar? Bovendien behoeft het geen betoog dat de bestaande machten zich zullen weren als duivels in een wijwatervat om deze stelling te ontkrachten. Toch blijkt - net zoals bij leraars en journalisten dat links overduidelijk de bovenhand haalt. In de Verenigde Staten zien we dat er voor elke Republikeinse academicus tien Democratische collega’s staan. Hoe prestigieuzer de instelling en hoe sterker gelinkt aan de sociale wetenschappen (antropologie, geschiedenis,…), hoe uitgesprokener de verschillen. Een bijzondere conclusie uit de samenstelling van het Amerikaans academisch personeel: politiek links wordt er veel zwaarder gediscrimineerd dan vrouwen of etnische minderheden! Ook in Vlaanderen was in 2014 de PVDA populairder in de alma maters dan de N-VA, ondanks het feit dat laatstgenoemde 10 maal groter was bij de stembusgang dat jaar. De auteur rondt de eerste discussie af met als ronkend besluit: “Links zit aan het stuur van de wetenschap.”

Is rechts wel geschikt? De kloof tussen de burger en de academische wereld is te groot om deze te ontkennen, noch om ze goed te praten. Maar nadat met tegenzin de eerste verdedigingslijn wordt verlaten, hoor je dan het argument opduiken dat rechts ‘te dom’ is. Conservatieven zijn ‘te goedgelovig’ en ‘te bevooroordeeld’. Intelligentietesten wijzen nochtans niet uit dat links niet slimmer is, wat meteen antwoord

biedt op de titel van het boek. Als ultieme verweer komt dan de eeuwige dooddoener op tafel. Rechts is moreel verwerpelijk en verdient dus geen beleidsaanbevelingen te doen. Het betekende een vrijgeleide om de voorbije decennia afdelingen van ‘gender studies’ over ‘black history’ tot ‘decolonial feminism’ op te richten. De taal van Vondel is blijkbaar te politiek incorrect om de studierichtingen te benoemen. Maar de Vlaamse, overwegend rechtse belastingbetaler is wel goed genoeg om de factuur voor dit soort ideologisch onderzoek financieel te steunen.

Niet waardenneutraal, maar waardendivers De foute gevolgen voor het beleid zijn legio. Meest tekenend is de overzeese beslissing van meerdere Democratische regeringen om de armoede onder zwarte Amerikanen te wijten aan racisme in plaats van het versterken van de familiewaarden. Opgroeien in een eenoudergezin is immers dé bepalende factor om later in financiële problemen te komen, niet de huidskleur of afkomst. Wetenschap is dus bijlange niet een zaak van ivoren torens. Is het vaak gehoorde argument van de rechterzijde dan valide om wetenschappelijke waardenneutraliteit na te streven? Daarin is de professor stellig. Waardenvrij onderzoek is niet enkel onmogelijk, het is ook onwenselijk. Politiek is keuzes maken en een technocratie creëert enkel maar de illusie wetenschappelijk-objectief te zijn. Of links en rechts om de hete brij draaien of niet, Andreas De Block is van oordeel dat conservatieven de academische arena moeten betreden. Het groeiende, gedwongen conformisme aan de universiteiten is nefast voor de kwaliteit van het onderzoek. Uit schrik slikken collega-professoren hun kritiek op linkse studies in. Het zó nodige intellectuele weerwerk ontbreekt. Ironisch genoeg grijpt de auteur naar de linkse terminologie om het probleem te duiden. Net zoals het ‘old boys network’ ervoor zorgt dat raden van bestuur bij bedrijven mannenbastions blijven, om-

dat men naar gelijkaardige profielen zoekt, zo blijven de professorenkamers (cultuur) marxistisch ademen.

Hoop op beterschap? Maar hoe de rechtse intellectuelen over de Rubicon krijgen? In eerste instantie zijn er de progressieve speeltjes zoals quota of toezichtsorganen om allerhande ‘discriminatie’ te bestrijden. Maar het academische klimaat moet tegelijk echt inclusiever en opener. Is er hoop op snelle beterschap? Ik ben minder hoopvol dan de auteur. Niemand staat graag zijn plaats af aan een ander en al zeker niet een linkse academicus aan een rechtse sollicitant. Desalniettemin verlegt dit boek enkele keien in de rivier. Eerst en vooral wordt de stelling van de linkse dominantie aan de universiteiten onderbouwd. Vervolgens wordt de nefaste impact ervan gestaafd met voorbeelden. Over die twee keien kunnen we heen stappen om verder op het pad te zoeken naar nieuwe aanknopingspunten die verder richting geven. Dringend tijd voor rechts om de underdogpositie en terugtrekkende bewegingen te stoppen en in het belang van de samenleving én wetenschap meer academische functies op te nemen. Conservatieve geesten, wie het schoentje past, trekke het aan.

PIETER VANDERMOERE

Andreas De Block, ‘Is links gewoon slimmer? - Ideologie aan onze universiteiten’. 2023, Lannoo Campus. 200 p., 25,99 euro. ISBN 9789401490863


16 Cultuur

28 december 2023

FILM

Cinemaoverzicht 2023

Net als Quentin Tarantino geloof ik dat cinema momenteel de donkerste periode sinds het ontstaan van het medium beleeft. 2023 bracht desondanks enkele lichtpunten onder de regie van gevestigde namen als Martin Scorsese en Christopher Nolan, evenals een verrassend boeiend najaar voor de Vlaamse filmliefhebber. Bewezen cineasten als Steven Spielberg, Ridley Scott en David Fincher beleefden dan wel een meer teleurstellend moment in hun carrière.

DE PARELTJES

DE TELEURSTELLINGEN The Fabelmans

Killers of the Flower Moon De tragedie van de indianenmoorden in Osage County is Martin Scorseses eerste western en zijn sterkste film sinds ‘The Wolf of Wall Street’ (2013). Een stapvoets drama dat aan de hand van beproefde methoden een meesterlijke vertelling neerzet over een duister hoofdstuk in de Amerikaanse geschiedenis. Zonder twijfel dé film van het jaar.

Spielbergs semi-autobiografische ‘The Fabelmans’ bleek, net als zijn voorafgaande ‘West Side Story’ (2022), geen kassasucces. De film nodigde te weinig uit tot emotionele betrokkenheid van het publiek, waardoor dit gezinsdrama niet tot volle bloei komen. Sentimentaliteit is nu net waar elke Spielberg-film bij staat of valt. Er rijzen bijgevolg vragen wat de eens razend populaire cineast in de toekomst nog te bieden zal hebben.

The Killer Dit verhaal over een solitaire huurmoordenaar slaagt er onvoldoende in om het gebrek aan interactie met nevenpersonages tot bloei te laten komen. ‘The Killer’ vertoont misschien wel de vormelijke kenmerken van een Fincher-film, maar de herinneringen aan ‘The Social Network’ en ‘Fight Club’ zijn ver te zoeken.

Oppenheimer Met de hulp van een quasi onbeperkt budget en een sterrencast goot Christopher Nolan opnieuw met veel grandeur zijn meest recente relaas in beeldformaat. Zij die hun WO II-geschiedenis kennen, delen misschien een onvervuld verlangen naar meer diepgang in een film die soms aanvoelde als een drie uur lange montage. Desondanks was ‘Oppenheimer’ een spectaculaire bioscoopervaring die zich afgelopen zomer als cultureel fenomeen kon profileren.

DE VLAAMSE FILMS

Napoleon Hoewel ‘Napoleon’ ongetwijfeld de meest geanticipeerde film van het najaar was, bleek Scotts biografische film niet opgewassen tegen die torenhoge verwachtingen. Zo vond de excentrieke Franse keizer geen houvast in de meer serene wereld die rond hem was opgebouwd. Ook de verschillende veldslagen misten de nodige connectie met de persoon Napoleon om de balans te herstellen. Dat er geen ABBA weerklonk tijdens de slag bij Waterloo is met andere woorden slechts het topje van de ijsberg.

DE WOKE FILMS

Wil

Leaving the World Behind

In dit Wereldoorlog II-drama in 4:3-formaat brengen enkele onervaren Antwerpse politieagenten per ongeluk een Feldgendarm om het leven ten tijde van de Duitse bezetting. De dreiging en gruwel die volgen uit dat incident, ogen bijzonder echt, een positieve ondermijning van de verwachtingen binnen de cinema van eigen bodem. Een bijzondere verrassing met ijzersterke acteurs.

In deze rampenfilm moeten een blank gezin en hun onverwachte zwarte gasten model staan voor de disfunctionele Amerikaanse samenleving en hun sluipende racisme dat alomtegenwoordig is. Hoewel ‘Leaving the World Behind’ een geslaagde spanningsopbouw kent in de eerste helft, verhindert de simplistische maatschappijkritiek dat hier een boeiend en coherent geheel uit voorkomt.

Barbie Het Smelt

Toegegeven, ‘Barbie’ had veel erger kunnen zijn. Dat betekent echter niet dat deze bioscoopsensatie niet ruimschoots een kind van haar tijd is. De plasticwereld van speelgoedfabrikant Mattel is immers een matriarchale utopie die fel afsteekt tegenover de patriarchale ‘echte’ wereld waar Barbie en Ken naartoe reizen. Wat idealiter louter onschuldige, absurde pulp was geweest, eindigde onvermijdelijk in overgepolitiseerde mannenhaat.

Veerle Baetens heeft haar regiedebuut niet gemist met de verfilming van Lize Spits roman ‘Het Smelt’. Met een overtuigend, intiem portret dat een frisse wind betekent in tijden waarin de Amerikaanse cinema wegstuurt van intieme dramafilms. Ongetwijfeld een richting die nieuwe hoop voor de Vlaamse cinema kan betekenen.

SIMON SEGERS


Cultuur

28 december 2023

KUNST

Extra subsidies voor het Vlaams cultureel erfgoed

LEZERSBRIEVEN Bezet of veroverd? Pallieterke, Telkens als de VRT het over de 'Westelijke Jordaanoever' heeft, spreekt ze over de “bezette” Westelijke Jordaanoever. Ik moet zeggen: dat doet mijn tenen danig krullen! Hoeveel keer hebben de Arabische buurlanden Israël niet aangevallen? En hoeveel keer werden ze verslagen? Ik dacht dat het oorlogsrecht daarin duidelijk is. Het in een verdedigingsoorlog veroverde gebied geldt als veroverd en niet als bezet. Wat zeuren de ‘Palestijnen’ en de VRT dan nog over “bezette” gebieden? Zullen ze straks, wat Gaza betreft, ook Israël het recht ontzeggen de boel daar grondig schoon te maken en het bij Israël in te lijven? André Lannoo, Heverlee

Marc De Vos (1)

Zaalzicht tentoonstelling ‘Conversaties’, Museum Mayer van den Bergh

Dit najaar besliste de Vlaamse regering over de werkingssubsidies 2024-2028 voor culturele erfgoedorganisaties zoals musea, erfgoedbibliotheken en -archieven. Het totale subsidiebedrag stijgt met 18 miljoen euro tot 51,5 miljoen per jaar. In het Vlaamse regeerakkoord is voorzien dat een inhaalbeweging noodzakelijk is voor cultureel erfgoed. De vijfjaarlijkse subsidieronde die dit jaar plaatsvond, was de uitgelezen gelegenheid om die belofte waar te maken. Dankzij een stijging van het budget met 54 procent is het een historische inhaalbeweging geworden. Met 51,5 miljoen euro per jaar investeerde de Vlaamse regering nooit eerder zoveel middelen in de cultureel-erfgoedsector. De bijkomende middelen helpen om de schade van de coronacrisis te herstellen, de stijgende kosten van onder andere energie en personeel op te vangen en de sector de kans te geven verder te groeien en te professionaliseren.

Strenge procedure Aan het toekennen van de subsidies is een uitgebreide en strenge procedure voorafgegaan. 84 organisaties dienden een subsidieaanvraag in die volledig voldeed aan de ontvankelijkheidscriteria. Ruim de helft daarvan zijn musea, naast onder andere erfgoedbibliotheken, culturele archiefinstellingen en pe-

riodieke publicaties. Tussen januari en juni van dit jaar beoordeelden 5 gespecialiseerde commissies, met samen meer dan zestig experten, de ingediende dossiers en ze gaven een gemotiveerd advies per dossier. Daarna zorgde een aparte commissie voor de afstemming van de adviezen over de vijf beoordelingscommissies heen. De uiteindelijke beslissing lag bij minister van Cultuur Jan Jambon en bij uitbreiding de Vlaamse regering. Het resultaat: 79 cultureel-erfgoedorganisaties krijgen in de periode 2024-2028 een subsidie voor een totaal van 51,5 miljoen euro per jaar.

Musea en archieven Voor organisaties die een collectie beheren (musea, bibliotheken en archieven) wordt een onderscheid gemaakt tussen drie indelingsniveaus: internationaal, landelijk (Vlaams) en bovenlokaal. Bij de bepaling van de subsidiebedragen wordt rekening gehouden met het indelingsniveau en uiteraard ook met de kwaliteit van de werking op alle vlakken. Wat de musea betreft, zijn er 18

die gesubsidieerd worden op landelijk niveau en 31 op bovenlokaal niveau. Opvallend is de verdubbeling van de subsidies voor Musea Brugge met als argumentatie dat deze bijkomende middelen een belangrijke hefboom zijn om de 13 Brugse museumlocaties internationaal op de kaart te zetten en te tonen wat Vlaanderen aan cultureel erfgoed te bieden heeft. Het nieuwe Gents Universiteitsmuseum (GUM) krijgt voor het eerst een subsidie en wordt met een heel goede score terecht meteen ingedeeld bij het landelijke niveau. Abby Kortrijk, dat volgend jaar zal openen, wordt beloond met een mooie startsubsidie. Er zijn 10 culturele archiefinstellingen die subsidies ontvangen, omdat ze ons verleden bewaren en zorgen dat documenten en beelden zowel op papier als digitaal toegankelijk zijn. Bij die 10 zijn er grote organisaties zoals het Letterenhuis en KADOC, maar ook minder bekende zoals ADVN-archief voor nationale bewegingen en het Archief en Museum voor het Vlaams Leven in Brussel.

Dienstverlening Ook cultureel-erfgoedorganisaties met een dienstverlenende rol krijgen steun. Zij begeleiden en ondersteunen erfgoedbeheerders en -gemeenschappen rond bepaalde thema’s. Hun belangrijkste taak is kennis en expertise delen en een netwerk ontwikkelen om aan gezamenlijke noden te voldoen. Voorbeelden zijn Histories, dat erfgoedvrijwilligers ondersteunt, het CAG, dat werkt rond erfgoed van landbouw en het landelijke leven, en PARCUM, dat expertise opbouwt rond religieus erfgoed. Met de subsidiebeslissing van de Vlaamse regering zijn we uitgerust om de komende vijf jaar ons rijke en gevarieerde culturele erfgoed te blijven koesteren en ons nog meer te laten verrassen door boeiende tentoonstellingen en andere initiatieven. MMMV

Zaalzicht tentoonstelling ‘Otobong Nkanga’, Musea Brugge

17

Pallieterke, Schitterend artikel en interview van Anton Schelfaut met prof. Marc De Vos. Een bewaaritem. Ik wilde zijn boek onmiddellijk bestellen bij Standaard Boekhandel in Brugge, maar het was niet voorradig... Ik heb altijd een grote bewondering gekoesterd voor Marc De Vos, een man naar mijn hart, die steeds onderbouwde stellingen poneert. De Vos is de tweede UGent-professor die met een Europa-turf op de markt komt, na Hendrik Vos met zijn boek over de geschiedenis van Europa. Als een kind van de Tweede Wereldoorlog heb ik aan den lijve ondervonden wat voor ellende oorlog met zich meebrengt. Er zijn geen winnaars. Sindsdien heb ik altijd een zeer grote belangstelling gehad voor de Europese gedachte. In een ver verleden was ik nog medewerker van prof. Hendrik Brugmans, één van Europa's politieke reuzen. Ik heb al zijn schrijfsels in mijn boekenkast staan en neem die nog regelmatig ter hand. Voor mij is de Europese eenwording de belangrijkste politieke gebeurtenis van mijn leven. Ik ben een overtuigd Europees federalist en kan me gewoon niet meer inbeelden waar we zouden staan zonder Europa. Niet alles is volmaakt, maar er is gewoon geen alternatief. Daarom moeten we onze EU verder uitbouwen tot een politieke unie met beperkte, maar wel reële eigen bevoegdheden. Ik ben dus wel optimistischer in mijn visie dan prof. De Vos, maar toch chapeau voor zijn werk. Willy Van Walleghem, Brugge

Marc De Vos (2) Pallieterke, Ik heb met ergernis de uitspraken van de heer De Vos gelezen... Hij stelt dat Oekraïne ongetwijfeld tot de regio “die wij willen domineren en tot de onze maken” behoort. Is dat geen EU-expansionisme? Voorts stelt hij dat “we” in oorlog zijn. Naar wie verwijst hij daarmee precies? En wanneer hebben wij daarover kunnen beslissen? Of zijn wij alleen belastingbetalend kanonnenvoer? Is dit alles de uitkomst van 150 jaar Vlaams vrijheidsstreven? Dit is imperialistisch EU-staatsnationalisme en heeft niets met het echte Europa te maken. Het is spijtig voor de wapenboeren, maar voor de volksnationalist behoren ook de Russen tot de Europese volkerengemeenschap. Op de kaarten werd Rusland tot in de periode van het inmiddels - gelukkig - verdwenen communisme als Europees land afgebeeld. Maar niemand praat vandaag met de Russen,

want de EU heeft een externe vijand nodig. Conflictdenken loopt altijd uit de hand. In dit geval zullen we misschien zelfs geen IJzertoren meer kunnen bouwen. Jaak Peeters, Olen

Vrede op aarde Pallieterke, ‘Vrede op aarde aan de mensen van goede wil’ heeft zelden zo cynisch geklonken als dit jaar. De snelle militaire operatie in Oekraïne, die zes dagen zou duren, gaat ondertussen al de achttiende maand van regelrechte oorlog in. In het Midden-Oosten bekampen joden en moslims elkaar nog maar eens. ‘Oog om oog, tand om tand’ is daar het motto. In eigen land ligt een politicus van een partij die nog nooit mocht meespelen onder vuur omdat hij goede banden zou hebben (gehad?) met een Chinese spion, terwijl een Belgische ex-premier wiens partij momenteel zowel in de federale als in de regionale regering zit op tv vrijuit zijn voorkeur voor China mag tentoonspreiden. Julius Caesar zei meer dan 2.000 jaar geleden: ‘Si vis pacem, para bellum’ (Als je vrede wil, bereid je voor op de oorlog). Die wijsheid geldt nog steeds, ook voor Europa. Guido van Alphen, Kasterlee

Jurgen Ceder Pallieterke, In alle media telt men nu volop af naar de persoon van het jaar. In alle lijstjes ontbreekt er naar mijn bescheiden mening nochtans één persoon en dat is Jurgen Ceder. Zijn rake analyses op pagina 3 van ons geliefde en niet-gesubsidieerde weekblad zijn telkens om naar uit te kijken. Hij verkondigt er keer op keer een visie die men in andere media niet zal lezen, maar waar geen speld tussen te krijgen is. Ik ben ervan overtuigd dat een stilzwijgende meerderheid zijn mening deelt. Daarom mag hij van mij op nummer 1 staan en dan nog liefst van al in De Standaard. Steven Van den Broeck, Temse

Klimaattop Pallieterke, Als er zowat 70.000 mensen naar de klimaatconferentie in Dubai gevlogen zijn, dan kan het niet anders of die bijeenkomst was eerder een milieuramp dan een vooruitgang op dat gebied. Op termijn moeten we af van fossiele brandstoffen, al was het maar omdat ze dreigen op te raken aan het huidige verbruikstempo en we olie ook nodig hebben om plastic te maken. Maar die 70.000 mensen zijn dus naar Dubai gevlogen en dan vraag ik mij altijd af: hoeveel van hen zijn daar echt nodig? Een kleine berekening leert mij dat om 70.000 mensen in Dubai te krijgen minstens 350 vliegtuigen nodig zijn. Een vliegtuig is een grootverbruiker van brandstof: zo'n 3.000 tot 5.000 liter kerosine per vlieguur. Dat maakt dat voor de klimaatconferentie minstens 10 miljoen liter brandstof gebruikt is. Dat is een heel zuinige berekening, want door de vele privévliegtuigen ligt het werkelijke verbruik waarschijnlijk nog hoger. Nu weet u meteen waarom een olieland als Dubai zo graag dergelijke conferenties organiseert. Het is in alle opzichten goed voor de zaken. Louis Lavrysen, Schoten

Dagboeksnippers, herinneringen, bedenkingen in woord en beeld van een Afrika-missionaris

Een lezersbrief insturen?

Serge Desouter, ‘Tussen Missie en Passie’, Uitg. Polemos, 330 p., 28 euro.

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.

Te koop via de boekhandel of via www.polemos.be


18 Geschiedenis

et bevestigde alle clichés die de ronde doen over de Ieren. Brendan Behan was een bijzonder goed van de tongriem gesneden drinkebroer die altijd voor een stevige sarcastische opmerking te vinden was en die te pas en te onpas luidkeels een ballade aanhief als hij weer eens te diep in het glas had gekeken. Na een kwade dronk wilde hij ook weleens op de vuist gaan met iemand die hem met een schuine blik had aangekeken. Maar intussen schreef hij wonderlijke literatuur - romans, gedichten, verhalen, memoires en toneelstukken.

H

FAMILIEGESCHIEDENIS

© WIKIPEDIA

Je kan Brendan Behan niet begrijpen zonder zijn familiale achtergrond te kennen. Hij kreeg de liefde voor de schone letteren als het ware met de paplepel ingegoten. Vader Jack was verzot op de Engelse en Franse schrijvers, moeder Kathleen Kearny ging in Dublin met haar kroost op pelgrimage langs de huizen van Ierse literaire grootheden als Shaw, Swift en Wilde. Maar meer nog dan de schone letteren, werd de jonge Behan gevormd door het Ierse republikeinse ideaal van z’n familie. Z’n oom, Peadar Kearney, schreef het Ierse volkslied, ‘Amhrán na bhFiann’ - ‘The Soldiers' Song’ en zijn vader zat net als z’n oom bij het Irish Republican Army (IRA). In 1921, tijdens de Ierse Onafhankelijkheidsoorlog, vloog hij achter de tralies als één van de republikeinen die het Custom House in Dublin - het hart van de Britse administratie in Ierland - in de fik hadden gestoken. Het huis van de Behans in Russel Street was een vaak gefrequenteerd onderduikadres voor voortvluchtige republikeinen. Terwijl zijn vader gevangenzat, ging zijn moeder naar Michael Collins - het brein achter het IRA - op zoek naar geld. Ze noemde Collins altijd haar 'Lachende Jongen'. Behan herinnerde zich dat en schreef op 13-jarige leeftijd het sentimentele gedicht ‘The Laughing Boy’, over de tragische dood van Collins tijdens de Ierse Burgeroorlog.

© WIKIPEDIA

Brendan Behan NITROGLYCERINE Het gedicht verraadde al het literaire talent van de jonge Behan, maar zelf had hij andere interesses. Hij sloot zich aan bij de Fianna Éireann, de jeugdbeweging van het IRA. “We werden lid van de Fianna zoals andere jongens misdienaar werden”, zou hij later schrijven… Hij leerde bommen maken, experimenteerde met de gevaarlijke vloeistof nitroglycerine en blies per ongeluk de badkamer van z’n ouderlijke huis op… Op zijn zestiende maakte Bredan Behan de oversteek naar Engeland, om er in opdracht van het IRA een bom te plaatsen in een Brits marineschip. Hij werd een dag na z'n aankomst in Liverpool uit het bed gelicht door twee rechercheurs. Behan kwam - gelet op z’n jonge leeftijd - voor twee maanden in de gevangenis van Walton en later in een heropvoedingsgesticht in Suffolk terecht; ervaringen die zouden leiden tot wat ik als z’n beste werk beschouw, het autobiografische ‘Borstal Boy’.

EEUWIGE RECIDIVIST Na 3 jaar verblijf in verschillende strafinrichtingen, keerde hij in november 1941 onder politie-escorte terug naar Ierland. Zijn uitwijzingsbevel bevatte ook een levenslang inreisverbod voor Engeland, dat hem later nog parten zou spelen… Nog geen jaar later werd hij opnieuw aangehouden, nadat hij tijdens een uit de hand gelopen IRA-herdenkingsplechtigheid op de Glasnevin-begraafplaats in Dublin met een revolver het vuur had geopend op twee officieren van de ‘Special Branch’. Hij wist vijf dagen lang uit handen van de veiligheidsdiensten te blijven, maar werd uiteindelijk aangehouden en tot 14 jaar cel veroordeeld. In januari 1947 kwam Behan vervroegd op vrije voeten als gevolg van een algemene amnestiemaatregel voor Ierse republikeinse gevangenen. Amper drie maanden later werd hij echter met valse papieren op zak in Engeland aangehouden en verdween hij opnieuw, zij het slechts voor een korte periode, achter de tralies omdat hij ervan verdacht werd dat hij Dick Timmins, een IRA- kameraad, uit de gevangenis had helpen ontsnappen.

BEHAN KREEG DE LIEFDE VOOR DE SCHONE LETTEREN ALS HET WARE MET DE PAPLEPEL INGEGOTEN

n Brendan Behan wordt gevraagd om te zingen in de Jager House Ballroom te New York

Het hoeft dan ook niet echt te verwonderen dat het gevangenisleven als een rode draad door z’n werk loopt. Werk, dat jammer genoeg overschaduwd werd door zijn immense, ontembare verlangen om te drinken. Hij werd, zoals hij zélf ooit raak zei, meer en meer een “drinker met een schrijfprobleem”. Zijn grootste drie werken voltooide hij alvorens de alcohol hem op de knieën dwong. ‘Borstal Boy’ is - zoals een criticus

ooit schreef - “een fantastisch boek, vol inzichten, gehuil en absoluut geen berouw”. Zijn twee toneelstukken, ‘The Quare Fellow’, waarin een man op het punt staat te worden opgehangen, en ‘The Hostage’, over een Britse soldaat die door het IRA als gevangene wordt vastgehouden, zijn evenzeer subliem geschreven werken.

 Behan (links) met acteur

Jackie Gleason in 1960

© WIKIPEDIA

Een paar dagen geleden overleed Shane MacGowan, de erg kleurrijke zanger en songwriter van de legendarische Ierse punkfolkband ‘The Pogues’. Het bericht van zijn overlijden deed me onwillekeurig terugdenken aan het feit dat het dit jaar precies een eeuw geleden is dat schrijver, dichter en dramaturg Brendan Behan het levenslicht zag in Dublin. Zijn leven was nog turbulenter, maar minstens even kleurrijk als dat van MacGowan.

28 december 2023

ONGELEID PROJECTIEL Het toeval wilde dat Behan met zijn agressief-spottende, oneerbiedig-humoristische en uitgesproken non-conformistische houding juist ten tonele verscheen op het tijdstip dat de Anti-Establishment Beweging in de moderne Engelse letteren ontstond. Het was de tijd van de ‘angry young man’ met spraakmakende schrijvers als John Osborne en Alan Sillitoe. Behans rebelse imago gekoppeld aan zijn onmiskenbare talent, droeg bij aan zijn literaire succes. De toekomst lachte de schrijver toe. Behan vierde triomfen met toneelstukken in Parijs, op Broadway en het West End van Londen, maar hij bezweek aan de verleidingen van het celebrity-zijn.

HIJ LEERDE BOMMEN MAKEN EN EXPERIMENTEERDE MET DE GEVAARLIJKE VLOEISTOF NITROGLYCERINE Hij zou geregeld stomdronken op televisie verschijnen en conform z’n credo “er is geen slechte publiciteit behalve een doodsbericht” vaak opgevoerd worden om de mensen te laten lachen. Zijn verslaving aan aandachtzoekerij verhoogde niet alleen zijn onstilbare nood aan belangstelling, maar, jammer genoeg, ook en vooral zijn behoefte aan meer drank. Hij werd al snel een ongeleid projectiel. Aan het begin van de jaren zestig hing hij rond in New York, woonde net als die andere notoire Keltische drinkebroer en schitterende auteur, de Welshe Dylan Thomas, in het Chelsea Hotel op West 23rd Street, en slenterde haveloos, rusteloos én doelloos van kroeg naar kroeg, werd dronken en schreef bijna niets meer. Het ging zienderogen bergaf met Behan. Hij belandde een paar keer in een coma als gevolg van z’n diabetes en drankmisbruik, en moest zijn laatste boeken dicteren, omdat hij niet langer kon schrijven…

n Michael Collins in 1919 Tienduizenden stonden dicht opeengepakt in de straten van Dublin toen zijn met een Ierse driekleur bedekte lijkkist, geëscorteerd door een erepeloton van het IRA, naar de begraafplaats van Glasnevin werd gevoerd. Het was een passend slot voor het kleurrijke, turbulente en tragische leven van een godenkind dat - héél even - de toppen van de genialiteit had mogen beroeren… JAN HUIJBRECHTS

Standbeeld van Behan in Dublin, door John Coll

EVENTJES GENIAAL Op 20 maart 1964 viel hij in zwijm in de Harbour Lights Bar in Dublin en werd met spoed in het Meath Hospital opgenomen, waar hij een paar uur later, amper 41 jaar oud, bezweek. Volgens de legende waren de laatste woorden die hij tegen een hem verplegende non uitsprak: “Zuster, ik hoop dat al uw zonen bisschoppen mogen worden”…

BRENDAN BEHAN WERD, ZOALS HIJ ZÉLF OOIT RAAK ZEI, MEER EN MEER EEN “DRINKER MET EEN SCHRIJFPROBLEEM”


PAL voor Vlaanderen

28 december 2023

19

Mijn communautaire terugblik op 2023 In het laatste nummer van 2023 blik ik even terug op het voorbije jaar. Welke communautaire feiten sprongen er in het oog? Waar lieten de Vlamingen zich nog eens vangen door de Franstaligen? Laat me beginnen met mijn hartsvriendin Annelies Verlinden, minister van Binnenlandse Zaken en onder meer bevoegd voor institutionele hervorming. Zij is ook de minister aan wie de staatssecretaris voor Asiel en Migratie, aanvankelijk dragqueen Sammy Mahdi en daarna Nicole de Moor, is toegevoegd. Annelies Verlinden - in het Nieuwsblad omschreven als ‘ijskoningin’ - krijgt de eer om met twee onderwerpen in deze rubriek terecht te komen.

1. Een dure flop Allereerst blikken we nog even terug op de grote burgerbevraging die Annelies liet organiseren om de mening te kennen van de modale Belg over zijn ‘vaderland’. De grote onlinebevraging ‘Een Land voor de Toekomst’ vond plaats in 2022, maar pas in februari 2023 werden de resultaten voorgesteld in een lijvig rapport. Alleen, de bevraging was zo ingewikkeld dat slechts 19.000 mensen de enquête invulden. Een pover resultaat en wetenschappelijk bekeken in feite niet echt representatief. Let wel, aan die hele bevraging was een investering gekoppeld van zo’n 2,1 miljoen euro. De oppositiepartijen én de media spraken over ‘een flop’ en experts haalden de ‘grote burgerbevraging’ volledig onderuit. Niettemin schreef Annelies Verlinden op haar website en ik citeer: “Nadenken over de toekomst van ons land moeten we samen doen. Dankzij de brede waaier aan visies en aanbevelingen van deelnemers vormt dit rapport een rijke input voor de volgende fase en kunnen we het debat rond democratische vernieuwing en institutionele hervormingen verderzetten, en tot meer innovatieve ideeën komen.” Op 16 februari werd het rapport overhandigd aan de federale regering en het federaal parlement. En toen werd het stil… Daarom doe ik een warme oproep aan onze lezers: surf eens naar de website www.eenlandvoordetoekomst.be, alwaar u het rapport kan nalezen. Zo krijgt u tenminste nog iets terug voor uw welbesteed belastinggeld. Oh ja, er is ook een Facebookpagina ‘Een land voor de toekomst’ en deze week ben ik nog eens gaan kijken: de pagina heeft 71 vind-ik-leuks en 85 volgers. En dan te zeggen dat er een heus communicatiebureau is ingeschakeld om de campagne te begeleiden.

Onklaar geval De grote burgerbevraging kaderde in feite in de voorbereiding van de volgende staatshervorming. In het regeerakkoord was tussen de zeven regeerpartijen overeengekomen dat een nieuwe, de zevende, staatshervorming voorbereid moest worden. Twee ministers werden daarvoor bevoegd geacht: Annelies Verlinden (cd&v) en minister David Clarinval (MR). Die laatste is ook minister van Middenstand, Zelfstandigen, KMO’s en Landbouw, en Democratische Vernieuwing. Wat die laatste omschrijving betreft, heb ik geen flauw idee wat daaronder begrepen moet worden. Maar belangrijker is dat Clarinval dus samen met Verlinden ook minister van Institutionele Hervormingen is. De eerste twee jaar van haar ministerschap moest Annelies zich met de coronapandemie bezighouden, maar in

1497

1

2

3

4

5

6

7

8

2022 vond ze de tijd om vlijtig aan de slag te gaan met de voorbereiding van de staatshervorming. Clarinval en zijn kabinet deden niets. Meer nog, niet alleen bij hem, maar bij alle Franstalige partijen botste Annelies Verlinden op een muur van onbegrip. Een van de gevolgen was dat haar grondwetspecialist Jürgen Vanpraet ontslag nam. “Zij stellen zich op als een Franstalig blok en spreken hun veto uit tegenover de staatshervorming”, zo motiveerde hij zijn ontslag. Dat was in september 2022. Sindsdien bleef het stil rond het onderwerp. Of toch niet. Op de 1 meiviering van de liberalen mocht Alexander De Croo speechen en ik citeer uit zijn tekst: “Graven we onszelf opnieuw in in een eindeloos rondje staatshervorming, in stilstand en blokkering?” Meteen werd dankzij die speech duidelijk dat niet alleen de Franstaligen tegen een volgende staatshervorming zijn, maar dat ook de eerste minister alle initiatieven in die richting tegenhoudt. Ondanks een regeerakkoord. En Annelies trok even een pruillipje en Sammy Mahdi trok een oranje kostuumpje aan om als dragqueen wat stemmen te scoren bij de LGBTQIA-gemeenschap. En Annelies vond tijd om begin deze maand deel te nemen aan de kwis ‘De Slimste Mens ter Wereld’…

2. Onbetaalde feestdag In het regeerakkoord van Vivaldi stond ook vermeld dat de deelstaten de mogelijkheid krijgen om van hun feestdag een betaalde feestdag te maken. Het is de taak van de federale minister van Werk, Pierre-Yves Dermagne, om dat punt uit het regeerakkoord uit te werken. De drie regio’s mogen enkel een datum naar voren schuiven. Vlaanderen koos voor 11 juli, Brussel koos voor 8 mei. Maar Wallonië kan maar niet beslissen zodat ook dat dossier nu al drie jaar lang geblokkeerd wordt. Maar in feite gaat het verhaal nog veel jaren verder terug. De kans dat 11 juli 2024 een betaalde feestdag zal zijn, is bijzonder klein.

3. Gesubsidieerde francofonie Onder de titel ‘De francofone agressie stopt nooit’ schreef ik in mei en juni over een francofone vereniging die kwistig subsidiegeld uitdeelt aan verenigingen in Vlaanderen, met als doel de bevordering van de Franse taal en cultuur. Maar in feite is het de Franse Gemeenschap, Wallonië dus, die dat geld via een omweg uitbetaalt. Inderdaad, via een omweg, want in het verleden was de Franse gemeenschap al eens op de vingers getikt door het Grondwettelijk Hof. Even de feiten op een rijtje: de Franse Gemeenschap betaalt jaarlijks zo’n 800.000 euro aan de Assemblée Parlementaire de la Francophonie. Die organisatie is gevestigd in Parijs en vormt een samenwerkingsverband tussen Franssprekende parlementen en parlementsleden uit alle delen van de wereld. Die ‘Assembleé’ deelt op haar beurt ‘subsidies’ uit aan onder meer de Brusselse vzw PointCulture. En het is die vzw die op haar beurt subsidies uitdeelt aan allerlei vzw’s in Vlaanderen. Zo krijgt de Action Fouronnaise van José Happart zo’n 77.000 euro. De vzw Association de Promotion de la Francophonie en Flandre ontving 27.000 euro. In totaal spreken we over zo’n

9 10 11 12

471.000 euro die kwistig onder francofone verenigingen in Vlaanderen werd verdeeld.

Boze Ben Ben Weyts reageerde boos. Hij zette het punt ter bespreking op het Overlegcomité, de plaats waar over dergelijke zaken gediscussieerd kan worden tussen ministers van de federale regering én de gewestregeringen. Onze Waalse vrienden aanhoorden boze Ben Weyts, maar ze dachten er nog niet aan om de slinkse subsidieweg stop te zetten. Waarop Weyts met een verzoekschrift naar het Grondwettelijk Hof trok. Het dossier volgt daar nu een lange juridische weg. De woordvoerder van de minister wist me te vertellen dat er zeker geen uitspraak moet verwacht worden voor 1 juli 2024. Ik hoop natuurlijk dat Ben Weyts in het gelijk gesteld wordt, maar ik ben pessimistisch.

4. Het verdriet van Vlaanderen Het jaar 2023 startte met een reeks uitzendingen met de titel ‘Het verhaal van Vlaanderen’. Het bleek een kijkcijferkanon. Iedereen had zich op voorhand ingedekt met de boodschap dat ‘Het verhaal’ zeker geen propaganda zou zijn voor Vlaanderen. Er moest bovenal vermeden worden dat er zoiets als een Vlaamse identiteit zou kunnen ontstaan.

Tom Waezig Een van de experten die in de uitzendingen aan het woord kwam, was ene professor Jan Dumolyn, ook bekend wegens zijn PVDA-sympathieën. Hij zei: “Ik wist ook dat ‘Vlaanderen’ niet toevallig in de titel staat, de identitaire agenda van de N-VA zit mij niet lekker. Maar door mee te werken, kon ik erover waken dat het geen gekleurd, natievormend verhaal zou worden.” Herlees die laatste zin een paar keer, want het is tenenkrullend. Zeker als je weet hoeveel miljoenen euro’s de Vlaamse regering in ‘Het verhaal van Vlaanderen’ heeft gestoken. Naarmate de afleveringen vorderden, groeide ook de kritiek vanuit Vlaamsgezinde kringen. Meer dan eens maakte Tom Waes eigenaardige keuzes qua onderwerpen en hij ‘vergat’ meer dan één relevante kwestie te belichten, zoals het ontstaan van de taalstrijd en de onderdrukking van het Nederlands en de Vlaamse cultuur door de eerste Belgische en dus francofone machthebbers. Kortom, op het einde van de rit bleek ‘Het verhaal van Vlaanderen’ één grote teleurstelling.

5. Staking Er zijn nog zekerheiden in dit land, zo schreef ik in mijn stukje van 12 januari 2023. Toen hadden we net de eerste staking van 2023 van de cipiers achter de rug. Ik ben verheugd u te kunnen meedelen dat de cipiers op 12 januari 2024 opnieuw zullen staken. Reden: de overbevolking in onze gevangenissen. Ja, er zijn nog zekerheden in dit land. Desalniettemin wens ik u fijne eindejaarsfeesten en een strijdbaar 2024!

KARL VAN CAMP

HORIZONTAAL

E

A. Een herkenbare plaats geven B. Grondsoort - Romeinse cijfer 102 C. Kunstzinnig - Pers. vnw. D. Nauwe doorgang - Op een keer E. Aansporing - Meest betrouwbare F. Beroemdheid - Nederlandse omroep - Internetlandcode voor Tunesië G. Verbouwers - Aanroeping van de goden H. Oosterlengte - Zich vestigen I. Iemands afstammeling in rechte lijn - Vogel J. Balsportbeoefenaar K. De jongere - Limburgse gemeente - Gevoelvolle L. Meisjesnaam - Europeanen

F

VERTICAAL

A B C D

G H I J K L

1. Uitdagende actie 2. IJzerhoudende grond - Herstelwerkplaatsen 3. Plaatsen van opname van films Oude lengtemaat - Radon 4. Nabootsen - Natriumhydride 5. Duits meer - Schaakterm 6. Belangstellingen 7. Hut van sneeuwblokken - Geschiktheidsproef 8. Ontkennend antwoord - Vastmaken 9. Weekdier - Oude naam van Tokio 10. Rekening courant - Hoevedier Iemand die een ander telefoneert 11. Proteïnen - Dorsvloer 12. Samenhechtend - Handgrepen

OPLOSSING 1496

1496

1

3

4

5

6

7

8

9 10 11 12

A

R U Z

2

I

E

Z O

E

K

B

I

T

E

E

N

N

E

N T

C

D

I

E

D

I

E

L

E

C

F G

N

E

V

K

E

L

O C

I

E

E

R

T

A A

S

T

S

U R N

R

L

E

O D D

H

I

T

I

S

A

I

S

J

E

T

S

U K

S

S

R

O P

H O

N

A

E

R

N K A

I

A

J

E

T

S

E

E

I

G

E

N A A

T

E

L

R

E

A

L

S

F

S O H M

S

A M

K

E

O O A

L

S

E

R

R D

I

G

E

S

M A

I

L


20 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

28 december 2023

DE EINDEJAARSVRAAGJES…

Conner Rousseau: “Ruik aan mijn oksel! Dat is een bevel!” “Vrede op aarde voor alle mensen van goede wil.” ’t Pallieterke zou het ’t Pallieterke niet zijn als we daaraan niet zouden willen meewerken. Net als vorig jaar willen we de voorzitters van de Vivaldi-partijen de kans geven om zich van hun warmste kant te laten zien in aanloop naar de verkiezingen. “Waarom alleen de regeringspartijen?”, vraagt u zich misschien af. Omdat zij er de meeste nood aan hebben, natuurlijk. En ook wel een beetje omdat Poetin ons geld gegeven heeft om Vivaldi te steunen. Wat is de belangrijkste gebeurtenis van 2023?

moeten minder met onze problemen bezig zijn en meer met die van de gewone mens. Daarom heb ik een volledig nieuwe strategie ontwikkeld, die alles gaat veranderen. We gaan nu als één man achter De Croo staan, het grootste genie dat de wereld ooit gekend heeft en de enige die dit land kan leiden. Als we dat allemaal nu maar eens zouden geloven, was de toekomst nu al zo schitterend.

Conner Rousseau: Ik had die vraag een beetje verwacht en ik heb er dan ook heel lang over nagedacht. En het antwoord is eigenlijk hetzelfde als de vorige 31 jaar. Ik kan nu toch met zekerheid zeggen dat de belangrijkste gebeurtenis ook dit jaar niets minder is dan Conner Rousseau.

Conner Rousseau: Vette punk, wacht maar tot ik terug ben.

Mevrouw Depraetere?

Meneer Rousseau, de vraag was voor Melissa De Praetere. U bent geen voorzitter meer. Conner Rousseau: Serieus? Gaan we zo beginnen. Uw soort zouden ze met een matrak in mekaar moeten slaan. Maar bon, spreek maar met ons Melissa. Pak ze maar mee. Weet u waar Melissa goed in is? Ze kan als de beste…

Meneer Rousseau, maak die gedachte niet af of we bellen uw justitiehuis en Unia…

Info & reservering:

Melissa Depraetere: Ik denk dat Conner Rousseau de belangrijkste gebeurtenis is van 2023. Hij is mijn compagnon de route en dat zal zo blijven. Conner Rousseau: You wish, trut. Ik ben uit de kast en ‘out of here’. Sammy Mahdi (cd&v): Euh, de verrijzenis van Jean-Luc Dehaene die bevestigt dat we goed bezig zijn natuurlijk. Mijn lief dat de lijst trekt in Limburg. En mijn ander nieuw lief: Les Engagés. Vooruit had al een Waalse grote broer, Open Vld had al een Waalse grote broer. En wij nu ook. Vergeet niet dat De Croo zonder die Waalse grote broer nooit de dweil van de Wetstraat was geworden. Ik sta er goed voor. Tom Ongena (Open Vld): Ik ben vooral blij met de peilingen in 2023. Die hebben ons echt wakker geschud als liberalen. We

03 - 237 93 92

info@anz.be

Zondag 10 maart 2024 14u30 Lotto-Arena Antwerpen

84 ste

Vlaams Nationaal

ZANGFEEST www.zangfeest.org www.teleticketservice.com

Jeremie Vaneeckhout (Groen): Ik ben heel blij dat we op initiatief van Tinne Van der Straeten - haar initiatief - de kerncentrales hebben kunnen openhouden. Maar hoe dat precies gebeurd is, snap ik niet. Maar goed gedaan, Tinne!

Nadia Naji: Uit de jongste peiling bleek dat we groter zijn dan Open Vld. Dat had ik nu wel verwacht. Maar niet dat we boven de kiesdrempel zouden uitkomen. Hoe dat precies gebeurd is, snap ik ook niet. Ach, het is maar een peiling, hé. Het is niet omdat we er vandaag boven zitten dat het in juni ook zo zal zijn. Ik geloof er niet in.

Wat wilt u nog bereiken in 2024? Jeremie Vaneeckhout: Ik denk de kernuitstap. Maar zeker ben ik dat niet. Dat zou ik eens moeten overleggen met mijn collega. Nadia Naji: Ik denk dat we dat al een paar keer gedaan hebben. Nu willen we een menselijker asielbeleid. We eisen tenminste gratis kartonnen dozen voor alleenstaande mannen. Of anders: een kernuitstap.

Melissa Depraetere: In 2024 hoop ik Conner lang genoeg nuchter te houden om zijn plaats als alleenheerser van het socialisme opnieuw in te nemen. Pas op, het is echt niet dat hij te veel drinkt of zo. Hij raakt geen druppel meer aan. Maar hij gaat veel lopen om zichzelf terug te vinden na het voorbije loodzware jaar. En dan zweet hij natuurlijk. En dan raakt hij helemaal in de ban zijn eigen lijfgeur. Zat van zichzelf. Hij heeft toch niet veel geluk, hé? Onze Conner? Zo’n lekker zweet.

dragqueen is geweest? Dat is geschiedenis schrijven, man. Ik overweeg mijn kostuum te dragen tijdens de eedaflegging bij onze koning. Weer geschiedenis schrijven! En verder hoop ik dat de mensen volgend jaar de politiek opnieuw een beetje serieus gaan nemen in plaats van altijd zo negatief te doen. En ik niet alleen, hé? Tindemans zei het gisteren ook en heeft beloofd dat nog eens publiekelijk duidelijk te maken in De Zevende Dag. Tom Ongena: Wat ik wil bereiken, is van geen tel. Persoonlijke ambities uiten, een programma met verwezenlijkingen willen kunnen voorleggen aan de kiezer… Dat zijn allemaal dingen die Egbert Lachaert heeft gedaan. En nu raakt hij misschien niet verkozen. Ik ben er de man niet naar om mij te gaan profileren met grote woorden. Ik heb een serieus buikje. Weet u wie een uitstekend profiel heeft? Alexander De Croo. Als ik zo’n profiel had, zou ik het zeker overwegen. Maar ja, er is maar één Alexander. Heil Alexander, ik ben niet waardig dat gij tot mij komt, maar spreek en ik zal op de laatste verkiesbare plaats van de provincie Antwerpen staan.

Wie wens je wat toe in het volgende jaar? Melissa Depraetere: Conner een mooie comeback en mezelf de kracht om onze partij door de storm te loodsen. Conner Rousseau: Ik ben al terug en je moet stoppen met altijd over jezelf te praten. Ruik aan mijn oksel! Jeremie Vaneeckhout: Aan mijn lieve collega Nadia het voorzitterschap van Groen. Ze gaat dat prima doen. Nadia Nadji: Maar dat ben ik toch al, gekkie. Jij toch ook? Samen, weet je nog? Jeremie Vaneeckhout: Oh jee. Tom Ongena: Ik weet dat u nu verwacht dat ik Alexander De Croo wereldheerschappij ga toewensen. Maar dat doe ik niet! Ik ben zo geen onderkruiper die de hielen likt van zijn magnifieke baas. Ik ga iets wensen voor de hele wereld. Dat ze eindelijk zullen inzien dat Alexander de enige geschikte man is om heerser van het zonnestelsel te zijn. Sammy Mahdi: Hendrik Bogaert wens ik een trage, vreselijk dood toe. En ik wens Paul Van Zeeland en Gaston Eyskens toe dat ze naar mijn optreden kunnen komen kijken als Cindy Envie. Gekleed als mijn bevallige assistentes. Ah, daar zijn ze al! Ik ga mijn kostuum alvast aantrekken. Respect mannen!

MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!

LUIKERSTEENWEG 244 F 35007 ANKERSTRAAT HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272

011 223 253

Sammy Mahdi: Premier worden uiteraard. Weet u dat ik dan de eerste Belgische premier word van Irakese origine die ook een

MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.