't Pallieterke van 4 januari 2024

Page 1

VOOR MENSEN MET EEN GOED HART EN EEN SLECHT KARAKTER

“N-VA en VB moeten uit comfortzone treden” INTERVIEW

KARIM VAN OVERMEIRE

8-9

EERSTE SCHEPEN AALST (N-VA)

GEWELD OP OUDEJAAR IS HET NIEUWE NORMAAL

HET JAAR VAN DE VERKIEZINGEN 2

VIER ECONOMISCHE TENDENSEN IN 2024

4

WESTEN MOET WETEN WAT HET WIL IN OEKRAÏNE EINDE NARCOTISCHE DROMEN WETSTRAAT

3 6

2024 wordt een gemakkelijk jaar voor ons, journalisten. Het nieuws schrijft zichzelf, zeker in verkiezingstijd. De komende maanden zullen politici over elkaar heen buitelen om boude uitspraken te doen. En dan zal het aan ons zijn om de vinger aan de pols te houden en te kijken hoe geloofwaardig die uitspraken zijn. Hoe we het ook draaien of keren, de verkiezingen van 9 juni 2024 zullen de komende maanden het binnenlandse nieuws overheersen. Die federale en Vlaamse verkiezingen worden opnieuw de ‘moeder aller verkiezingen’ genoemd. Bart Maddens voorspelt een soort referendum over het cordon sanitaire (lees op p. 12). Maar wat gebeurt er nadien?

Regeringsvormingen en verkiezingen Na de verkiezingen van 2024 zou het weleens kunnen dat de twee Vlaams-nationalistische partijen samen een historisch hoge score halen. En dat zou uniek zijn, want nooit eerder kwamen beide partijen samen in de buurt van een zetelmeerderheid in het Vlaams Parlement. Zo’n zetelmeerderheid betekent niet per se dat er een regering komt met Vlaams Belang en N-VA. Die meerderheid niet benutten, zou volgens onze Jurgen Ceder “criminele nalatigheid” zijn en ook Karim Van Overmeire zou liefst zien dat er

een samenwerking komt (lees op p. 8-9). Hij vreest echter dat het voor beide partijen te gemakkelijk is om in de bestaande comfortzone te blijven. Terwijl Vlaanderen naar rechts opschuift, worden de communisten op kousenvoeten de grootste partij in Brussel. Ook daar verdunt het politieke centrum, net zoals in Vlaanderen. In Wallonië is dat niet het geval, want daar blijft de PS heer en meester en scoort ook de MR van Georges-Louis Bouchez nog goed. Die regionale verschillen zorgen ervoor dat we een voorspelling durven te maken, namelijk dat we pas in het Pallieterke-jaaroverzicht van 2025 finaal kunnen terugblikken op de federale regeringsvorming.

Trump of Biden? De Amerikanen zullen in 2024 een nieuwe president kiezen. Breit Joe Biden er nog vier

jaar aan, ondanks de heersende twijfels over zijn (mentale) gezondheid? Wordt het misschien Donald Trump? Het zou slechts de tweede keer in de geschiedenis van de Verenigde Staten zijn dat iemand twee niet-opeenvolgende presidentstermijnen bekleedt. De voormalige president lijkt dé topfavoriet te zijn bij de Republikeinen, maar wordt achtervolgd door rechtszaken (lees op p. 10 en 13). De hele wereld kijkt uit naar die Amerikaanse stembusgang, want die zou weleens grote gevolgen kunnen hebben voor het verloop van de oorlog in Oekraïne. De houding van de toekomstige Amerikaanse president is immers allesbepalend voor de uitslag van dat conflict. Het zijn natuurlijk geen echte verkiezingen, maar toch: Vladimir Poetin hoopt volgend jaar zichzelf op te volgen als president van Rusland. De Russische kiescommissie heeft tot nog toe zestien kandidaturen ontvangen voor de verkiezingen die in maart plaatsvinden, maar hoogstwaarschijnlijk gaat het om schijnkandidaten. Niemand twijfelt er immers aan dat Poetin, die sinds 2000 de plak zwaait in Rusland, aan de macht blijft. Als Poetin in de komende tijd zijn macht zal verliezen, is de kans zeer klein dat dat via de stembus beklonken zal worden.

WANNES NEUKERMANS

BART MADDENS POLITICOLOOG

NIEUWE COLUMNIST

TOMMASO BORDONI

“De verkiezingen zullen over het cordon sanitaire gaan”

OPINIE 2-3 / BINNENLAND 4-7 / INTERVIEWS 8-9 & 12 / BUITENLAND 10-11 / DOSSIER 13 80ste jaargang • nummer 1 • donderdag 4 januari 2024

€ 4,25

12

7

Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X


Opinie

4 januari 2024

Geweld op oudejaar is het nieuwe normaal

‘Oudejaarsavond zonder grote rellen, wel tweehonderd arrestaties in Brussel en Antwerpen’, titelde het Nieuwsblad online. De titel klopt niet - alleen al in Brussel waren er meer dan 200 arrestaties -, maar je vraagt je vooral af wat er moeten gebeuren vooraleer men het over ‘grote rellen’ wil hebben. De gewoonte om rel te schoppen bij de jaarovergang lijkt uit Frankrijk te komen, meer bepaald uit Straatsburg op het einde van de jaren 1990. Sindsdien worden elke ‘nuit de la Saint-Sylvestre’ over heel Frankrijk honderden wagens in brand gestoken. In Straatsburg, een stad kleiner dan Antwerpen, waren het er dit jaar 59. In Parijs gingen bijna 200 auto’s in vlammen op. Die rellen en brandstichtingen zijn in de Franse pers al geen nieuws meer. Het hoort blijkbaar al bij Nieuwjaar zoals champagne, nieuwjaarsbrieven en vuurwerk. Binnenlandminister Darmanin klopte zich op de borst dat er dit jaar 10 procent minder auto’s zouden in de fik gestoken zijn. Dat was niet correct - in werkelijkheid 8 procent meer -, maar het zegt veel dat een politicus al denkt nieuws te kunnen maken met een lichte vermindering van wat eigenlijk helemaal onaanvaardbaar zou moeten zijn. Als je sommige Vlaamse kranten leest, lijkt ook daar de bereidheid al groot om geweld en vernielingen als een jaarlijkse traditie te aanvaarden. Net als in Frankrijk vindt het geweld steeds plaats in dezelfde wijken - in Antwerpen zijn dat bijvoorbeeld Deurne en Borgerhout - en komen de daders steeds uit dezelfde groep. De rellen zijn niet het gevolg van uit de hand lopend dronkenmansgedrag, maar worden gepland en georganiseerd. Ze zijn symptomatisch voor de vijandigheid die vele jonge allochtonen voelen voor onze samenleving.

‘Crapuleus’ Ondanks het beate optimisme van bepaalde krantenberichtgeving, worden de rellen wel degelijk elk jaar erger. Het “crapuleus gedrag”, zoals De Wever het noemde, begon dit jaar in zijn stad al op Brusselse toestanden te lijken. Het trieste hoogtepunt van de baldadigheid was de hinderlaag waarin een MUG-team terechtkwam. Het voertuig werd bekogeld met vuurwerk, er werd op de deuren gebeukt, een vuilzak werd over het dak leeggekieperd. De dringende interventie liep 10 minuten vertraging op. Een verpleegkundige was zo aangeslagen dat ze de rest van de nacht niet meer durfde uitrukken. Ook in Gent wordt de sfeer elk jaar grimmiger, bevestigt een hoofdinspecteur aan HLN. In die stad werden nu ook al wagens in brand gestoken. Politie en hulpdiensten vroegen deze week opnieuw nultolerantie voor dat soort gedrag. De politici zullen hen daar volledig gelijk in geven en vervolgens niets doen. De oudejaarsrellen zullen blijven toenemen tot, op een gelukkige oudejaarsdag, één keer blijkt dat er wat minder auto’s in brand gestoken zullen zijn dan het jaar voordien en een politicus dat heuglijke bericht tot zijn verdienste zal uitroepen.

JURGEN CEDER

EDITORIAAL

TOOGPRAAT

Is de Arizona-coalitie een fata morgana? Na de federale verkiezingen van 9 juni lijken op basis van de electorale tendensen maar twee coalities mogelijk: Vivaldi II of een zogenaamde Bourgondische coalitie+ van N-VA, liberalen, socialisten en cd&v. De vraag is of dat inhoudelijk realistisch is en of de Arizona-coalitie een alternatief is. Daarin verzamelen de traditionele partijen en de N-VA, maar zonder de PS. Net voor nieuwjaar was premier Alexander De Croo duidelijk: er moet na de stembusslag van 9 juni 2024 binnen de maand een nieuwe regering worden gevormd. Hij had het niet over welke coalitie en lachend zouden we de vraag kunnen stellen over welke regering de federale premier het had. Want tegen half juli is de kans reëel dat er al een Waalse regering is. Wellicht de PS met de centristen van Les Engagés en de groenen van Ecolo. Kwestie van wraak te nemen op de balorige voorzitter van de Franstalige liberalen, Georges-Louis Bouchez. Hem overal in de oppositie duwen, is een droom van PS-voorzitter Paul Magnette. Eventueel zou er tegen pakweg 21 juli ook al een Brusselse regering zijn, al lijken de hinderpalen daar iets moeilijker te overwinnen. Wat met de neocommunisten van de PTB/PVDA, die de grootste partij willen worden? Wellicht wordt het in Brussel een coalitie zonder hen, maar dan moeten de liberalen van de MR en de groenen van Ecolo elkaar vinden. Niet eenvoudig. Daarnaast is er de factor N-VA. De Vlaamse partijen voeren in Brussel hun eigen coalitiegesprekken en de N-VA heeft al benadrukt de huidige Brusselse instellingen te respecteren, maar de vraag is hoe de Franstalige partijen daartegenaan zullen kijken. De gesprekken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zouden wel eens een tijdje kunnen aanslepen.

Een gigantische sanering van 30 miljard euro is nodig op federaal vlak Op Vlaams niveau verwacht men pas bij de gemeenteraadsverkiezingen van oktober witte rook. En federaal ook, om niet te zeggen dat de gesprekken nog langer zullen aanslepen. En het is daarop dat Alexander De Croo ook doelt: snel een federale regering vormen.

Een crisisregering: moeilijk

www.palnws.be

Redactie & beheer: Uitgeverij ’t Pallieterke Lagesteenweg 5 bus 1, 1850 Grimbergen Tel. : 03-232 14 17

Abonnementen/administratie: secretariaat@pallieterke.net Lezersbrieven: lezersbrieven@pallieterke.net Abonnementen binnenland Abonnement buitenland: 3 maanden: 52 euro Tarieven afhankelijk van de 6 maanden: 104 euro bestemming. Alle inlichtingen 1 jaar: 208 euro op de kantoren. Steunabo 1 jaar: 300 euro Het abonnementsgeld kan overgeschreven worden op volgend rekeningnummer met vermelding van uw naam en adres: BE82 4096 5194 9168 BIC KREDBEBB

Eigenlijk gaf N-VA-kamerlid Sander Loones eind 2023 dezelfde boodschap mee: het is belangrijk dat er snel een federale regering wordt gevormd. Al is het maar om de loodzware sociaaleconomische uitdagingen aan te gaan. 10 miljard euro moet er de volgende legislatuur gevonden worden om het begrotingstekort niet verder te laten ontsporen, zegt de Nationale Bank. En in feite is er een gigantische sanering van 30 miljard euro nodig. Vandaar dat N-VA, zowaar een Vlaams-nationalistische partij, zegt dat er moet worden opgetreden om te vermijden dat België op het Europese strafbankje terechtkomt of erger: dat de financiële markten ons in het vizier nemen en de rente op de staatsschuld snel stijgt.

De Arizona-coalitie, een piste die in 2020 een paar keer werd bewandeld tijdens de lange formatiegesprekken den met de grootste beleidspartijen aan beide kanten van de taalgrens, ook al is de economische nood zeer hoog. Even terug naar de lente van 2020 met het uitbreken van de coronacrisis. Toen had je de regering in lopende zaken onder leiding van Sophie Wilmès (MR), eigenlijk het overblijfsel van de Zweedse coalitie. Bijna een jaar na de verkiezingen zat de formatie muurvast, maar door de uitdaging van de pandemie leek het besef te groeien dat PS en N-VA de handen in elkaar moesten slaan voor de vorming van een noodregering. Bart De Wever en Paul Magnette stonden zeer dicht bij een akkoord, maar bij de PS-voorzitter haalde de koudwatervrees de bovenhand. Uiteindelijk wou die niet in zee gaan met de N-VA. Dat tot ergernis van de toen nieuwbakken Vooruit-voorzitter Conner Rousseau, die het geflipflop van Magnette beu was. De respectvolle politieke relatie tussen Rousseau en De Wever dateert uit die periode.

Vivaldi omdat niets anders kan? Laten we de noodregering dus maar uit het hoofd zetten. De feiten zijn wat ze zijn: PS-voorzitter Paul Magnette wil vooral Vivaldi II, desnoods aangevuld met de centristische Les Engagés. De Vlaamse minderheid zou in dat geval nog kleiner zijn. Maar Magnette zou bijvoorbeeld aan cd&v kunnen zeggen dat dat niet erg is, want de Vlaamse christendemocraten zullen in dat geval wél nodig zijn voor een federale meerderheid en zullen dus meer kunnen binnenhalen. Vivaldi II zal dan verkocht worden als enige mogelijke coalitie na lange vruchteloze onderhandelin-

gen. Twee elementen vormen een bedreiging voor die coalitie. Eén: Open Vld die in verschillende provincies de kiesdrempel niet haalt en aan de oppositie denkt of gewoon geen partner is, omdat de partij uiteenvalt. Maar zelfs zonder Open Vld heeft Vivaldi II nog een meerderheid. Twee: de groenen die een pak slaag krijgen. Zoals hier al eerder gesteld, bepalen zij wellicht of Vivaldi II er komt.

Arizona omdat Magnette onhandelbaar is? Laten we er daarom even van uitgaan dat de groenen een dermate grote nederlaag lijden dat Vivaldi II niet mogelijk is. Dan moeten we misschien toch kijken naar de Arizona-coalitie: liberalen, christendemocraten, N-VA en Vooruit. Zonder de onhandelbare PS. Een piste die in 2020 een paar keer werd bewandeld tijdens de lange formatiegesprekken. Pro memorie: Arizona verwijst naar de kleuren van de coalitie die je ook in de vlag van de Amerikaanse staat terugvindt. Volgens de recentste peilingen zou die coalitie wel 5 zetels tekortkomen. Kan een sterke eindsprint van N-VA in de campagne die kloof dichten? Het is mogelijk, maar toch lijkt die coalitie een fata morgana. Een staatshervorming zal die niet bewerkstelligen.

Op Vlaams niveau verwacht men pas bij de gemeenteraadsverkiezingen van oktober witte rook Die coalitie is enkel realistisch als Magnette onhandelbaar is en zijn radicaal-linkse discours (zoals zijn pleidooi voor ‘agrowth’ of geen groei) ook na de verkiezingen aanhoudt. Misschien gaan we na 9 juni 2024 naar een andere ongewone coalitie. Niet de Bourgondische van paars met N-VA, maar wel de drie traditionele families plus de N-VA. Die komt vlot boven de 80 zetels uit, ook zonder Open Vld. Vergeten we niet dat de PS in 2020-2021 met de N-VA een coalitie wou vormen op voorwaarde dat er “één liberale partij minder” bij is. Misschien zorgt de kiezer daar na de verkiezingen vanzelf voor.

© PHOTONEWS

2

Elke week op donderdag in uw krantenwinkel Oud-hoofdredacteurs: Bruno De Winter (1945-1955, stichter), Jan Nuyts (1955-2000), Leo Custers (2000-2010), Karl Van Camp (2010-2020) Kernredactie: Jurgen Ceder, Stijn Derudder (eindredacteur), Wannes Neukermans, Anton Schelfaut, Karl Van Camp Verantwoordelijke uitgever: Wart Van Schel Foto's: Belga, Photonews, Shutterstock

Magnette wil vooral een Vivaldi II, desnoods aangevuld met de centristische Les Engagés Toch is het een utopie te denken dat dat snel tot de vorming van een crisis- of urgentieregering zal lei-

Sammy Mahdi

Melissa Depraetere


Column

4 januari 2024

3

Het Westen moet weten wat het wil in Oekraïne

De gevechten in Gaza hebben de ogen van de wereld afgewend van het veel bloedigere conflict op het Europese grondgebied. De verslappende aandacht heeft ook te maken met het schijnbare gebrek aan betekenisvolle ontwikkelingen in die oorlog. In het afgelopen jaar hebben de frontlijnen in Oekraïne veel minder bewogen dan in het eerste oorlogsjaar. Gaan we naar een ‘bevroren’ conflict? Hoe langer deze oorlog duurt, hoe minder het einde ervan in zicht komt. De Russen, die ooit op een snelle overrompeling rekenden, hebben hun hoop op een overwinning al naar 2025 verschoven. Aan de andere kant raden de Amerikanen de Oekraïners aan om in 2024 geen grote offensieven meer te proberen en de eigen wapenproductie en gevechtscapaciteit op te drijven met de hoop op een onderhandelde vrede begin 2025.

Bescheiden successen De grote Oekraïense doorbraak is er in 2023 niet gekomen. Het Oekraïense leger heeft terreinwinst geboekt, maar is niet kunnen doorstoten tot de Zwarte Zee. De bedoeling was de landverbinding met de Krim door te snijden. Dat is niet gelukt.

De Russische oorlogsinspanning is wellicht meer ingegeven door de presidentsverkiezingen dan door strategische overwegingen Er waren wel enkele andere successen. De aanvallen op de Russische vloot in de Zwarte Zee - vorige week nog de vernietiging van het transportschip Novocherkask - tonen aan dat Rusland niet kan hopen de Krim te verdedigen indien de bevoorrading alleen via de zee of de Krimbrug moet verlopen. De door het Verenigd Koninkrijk geleverde raketten maken het voor de Russische vloot bovendien gevaarlijk om nog in Sebastopol aan te leggen. Een andere verwezenlijking die weinig aandacht krijgt, is het bruggenhoofd over de Dnjepr dat de Oekraïners ten zuiden van Cherson hebben gevestigd. Ondanks verwoede Russische tegenaanvallen wordt die zone nu uitgebreid.

Het onevenwicht in de doelstellingen Rusland ondernam offensieven in de regio van Donetsk, maar ook daar was de terreinwinst bescheiden, zeker vergeleken met de hoge verliezen aan troepen en oorlogsmaterieel. Vorige week slaagde het Russische leger erin het grootste deel van het stadje Avdiivka in te nemen. Die oorlogsinspanning is wellicht meer ingegeven door de Russische presidentsverkiezingen van maart dan door strategische overwegingen. De locaties van de offensieven van beide kanten tonen aan wat hun respectieve oorlogsdoelstellingen zijn. Zelensky hoopt nog steeds op een volledige bevrijding, Poetin is vooral bezig met het bezetten van het grondgebied dat hij hoopt te behouden bij een onderhandelde vrede.

Ik blijf maar de onzin lezen dat de Amerikanen en hun ‘militair-industrieel complex’ deze oorlog zo lang mogelijk willen laten aanslepen Het onevenwicht tussen die doelstellingen leidt ertoe dat bevroren frontlijnen in het voordeel van Rusland zijn. Poetin rekent erop dat de westerse financiers van Oekraïne oorlogsmoe zullen worden en Zelensky uiteindelijk naar de onderhandelingstafel zullen duwen, om daar territoriale toegevingen te doen. Die berekening zou wel eens correct kunnen blijken, tenzij Oekraïne in 2024 van het Westen voldoende middelen krijgt om een militaire doorbraak te forceren. Wat het leger van generaal Zaloezjny vooral nodig heeft, zijn luchtdoelwapens, artilleriegranaten en langeafstandsraketten.

De ontoereikende steun uit het Westen De westerse hulp komt echter slechts met mondjesmaat binnen. In maart 2023 beloofde de EU een miljoen artilleriegranaten. Nog geen derde daarvan is geleverd. In een stuk uit augustus (‘De uitkomst van de oorlog is nog steeds onzeker’) beschreef ik hoe de Oekraïners de overhand aan het halen waren in de artillerieoorlog. Het gebrek aan munitie heeft de rollen weer omgekeerd. Rusland produceert meer artilleriegranaten dan de hele NAVO samen. Het schiet 10.000 granaten per dag af, terwijl Oekraïne er slechts 2.000 kan terugvuren. We mogen niet alle Europese landen over dezelfde kam scheren. In verhouding tot het bbp is Noorwegen - geen lid van de EU, maar wel een buur van Rusland - de grootste donor van Oekraïne. Ook binnen de EU worden de grootste offers gebracht door de buurlanden van Rusland, die allemaal vrezen vroeg of laat ook de klauw van de Russische beer te voelen: de drie Baltische staten, Polen en Finland. Estland stond zelfs een derde van zijn eigen defensiebudget af. De Amerikaanse aanvoer stokt. De Republikeinen in de Senaat blokkeerden eerder deze maand een pakket voor bijkomende hulp. Ook het conflict in Israël is geen goede zaak voor Oekraïne. In oktober werd een beloofde lading 155 mm-granaten afgewend naar Israël. Zeker ter rechterzijde blijf ik maar de onzin lezen dat de Amerikanen en hun ‘militair-industrieel complex’ deze oorlog zo lang mogelijk willen laten aanslepen. De werkelijkheid is dat de oorlog een dure bedoening is voor de VS - zij spendeerden intussen al 75 miljard dollar - en dat de bereidheid afneemt om er financier van te zijn.

De tijd als bondgenoot De tijd speelt in Poetins voordeel. Via verschillende tussenpersonen heeft hij aan het Westen al laten weten dat hij een staakt-het-vuren zou aanvaarden. Uiteraard. Winnen betekent voor hem ‘niet verliezen’. Zijn leger heeft momenteel het grootste deel in handen van wat vóór 2014 de meest Russischgezinde provincies waren. Poetin spreekt nog weinig over zijn oorspronkelijke oorlogsdoel, de volledige ‘denazificatie en demilitarisering’ van Oekraïne. Als de frontlijnen landsgrenzen worden, heeft hij, na de Krim in 2014, opnieuw een stuk Oekraïne ingelijfd. Dat kan hij verkopen als overwinning.

De grootste zorg voor Oekraïne zijn niet de bescheiden Russische offensieven, maar de wankelende westerse steun Het is duidelijk dat Oekraïne geen staakt-het-vuren wil. Bij Zelensky, maar ook bij gewone Oekraïners, leeft de terechte vrees dat het verhaal daarmee niet zal afgelopen zijn. ‘L’appetit vient en mangeant’, zoals de Fransen zeggen. Vroeg of laat zal Rusland opnieuw aanvallen. Ook in andere Europese landen die grenzen aan Rusland, vooral de Baltische staten, is men ongerust over de heropleving van het Russische imperialisme, die er kan toe leiden dat men ook bij hen ‘historisch Russisch grondgebied’ zal komen opeisen. In 2018 zei Poetin dat hij het uiteenvallen van de Sovjet-Unie als een catastrofe beschouwt. Hij zou die opdeling ongedaan maken als hij de kans kreeg, voegde hij eraan toe. We hadden hem toen moeten geloven.

Politieke verschuivingen in het Westen De grootste zorg voor Oekraïne zijn niet de bescheiden Russische offensieven, maar de wankelende westerse steun. Als Trump aan de macht komt, riskeert Oekraïne nog weinig Amerikaanse wapens en geld te krijgen. Als Nikki Haley

het alsnog zou halen bij de Republikeinse voorverkiezingen, lijkt dat gevaar kleiner, maar ook zij moet dan nog haar partij meekrijgen. Een doorbraak van de rechterzijde in de Europese verkiezingen van dit jaar zou om vele redenen een goede zaak zijn, maar slecht nieuws betekenen voor Oekraïne. Er bestaat een strekking bij modern rechts die de tegencultuur, de oorlog tegen de eigen elites en machthebbers, herleidt tot begrip, sympathie zelfs, voor buitenlandse regimes die vijandig staan tegenover het Westen, vergelijkbaar met de sympathie van een groot deel van links in de jaren 1960 en 1970 voor alle buitenlandse vijanden van het ‘kapitalistische bestel’. Het Vlaams Belang heeft de afgelopen weken ervaren welke kwalijke gevolgen dat kan hebben. Die strekking hoeft niet eens dominant te zijn en naar een populistisch discours te leiden waarin wordt opgeroepen geen geld meer te geven voor ‘een oorlog die niet onze oorlog is’.

Het probleem met de westerse leveringen is dat ze niet gericht zijn op een overwinning Giorgia Meloni behoort niet tot die strekking, maar ook zij gaf toe - in wat ze dacht een vertrouwelijk telefoongesprek met een Afrikaanse leider te zijn, maar in feite een valstrik was van Russische grapjassen - dat er oorlogsmoeheid optreedt.

Wat wil het Westen eigenlijk? Oekraïne wil nog steeds vechten. 80 procent van de Oekraïners wil geen vrede waarbij grondgebied wordt afgestaan. 73 procent gelooft nog in de overwinning. In tegenstelling tot begin vorig jaar is het uitzicht op die overwinning echter vervaagd. Het zomeroffensief behaalde niet de verhoopte resultaten. Rusland blijft mobiliseren en heeft het defensiebudget voor 2024 met 70 procent verhoogd. Ook dat kan niet blijven duren, maar hoe lang kan Oekraïne de oorlog volhouden als de westerse hulp verdampt? Het land heeft minder dan de helft van het aantal inwoners van de vijand (volgens cijfers uit 2020 gaat het om minder dan een derde, 44 miljoen tegenover 140 miljoen) en slechts een tiende van zijn economische basis.

Onuitgesproken bestaat ook de vrees voor de mogelijke gevolgen van een Russische nederlaag De strategische positie van Oekraïne is nu minder sterk dan een jaar geleden. Er lijkt ook onenigheid te groeien tussen Zelensky en generaal Zaloezjny over de doelstellingen van de oorlog en de manier waarop die gevoerd moet worden. Het land kan niettemin nog steeds winnen, maar alleen indien het van het Westen de benodigde wapens krijgt. Het probleem met de westerse leveringen is dat ze niet gericht zijn op een overwinning. Aan de ene kant wil men Oekraïne niet in de steek laten, maar aan de andere kant is men ook bang dat het leveren van bepaalde wapens, zoals gevechtsvliegtuigen of langeafstandswapens, het conflict zou kunnen doen escaleren. Onuitgesproken bestaat ook de vrees voor de mogelijke gevolgen van een Russische nederlaag: een destabilisering van de regio of het inzetten van nucleaire wapens. Het resultaat is dat men met de huidige wapenleveringen een conflict, dat men korter zou moeten maken, eigenlijk verlengt. Het Westen moet stilaan weten wat het wil. Als het niet bereid is om te doen wat nodig is voor een Oekraïense overwinning, moet het Zelensky aan de onderhandelingstafel dwingen. Oekraïne moet daarna wel toegelaten worden tot de NAVO, anders begint de oorlog binnen enkele jaren opnieuw. Als het de best mogelijke uitkomst wil, een Oekraïense overwinning en veilige oostgrenzen, zal het een tandje moeten bijsteken. JURGEN CEDER


Binnenland

4

4 januari 2024

ECONOMISCHE ZAKEN

Vier economische tendensen in 2024 dat de Chinezen niet aan de vereiste chips waren geraakt voor de ontwikkeling van die nieuwe G-smartphone. Maar blijkbaar wisten de Chinezen dat dus te omzeilen via eigen innovatie. Het betekende een keerpunt, nadat de toenmalige Amerikaanse president Donald Trump in 2019 de verkoop van chips aan Huawei verbood.

Voorspellingen maken is moeilijk, ook als het over de economie gaat. De Amerikaanse president John F. Kennedy zei altijd: “Geef me een éénarmige econoom, dan zegt hij niet altijd aan de ene kant en aan de andere kant.” Toch kan het geen kwaad een aantal waarschijnlijke tendensen voor dit jaar op te sommen.

De verwerving van microchips leidt de facto tot een economische oorlog Chips zijn veelgevraagd, maar schaars. Door de coronamaatregelen werden de logistieke aanvoerlijnen zwaar verstoord en ontstonden er problemen bij de bedrijven (autosector, smartphones, producenten van zonnepanelen) die ze nodig hadden. Het is in het verwerven van chips nu ieder voor zich. Dat leidt de facto tot een economische oorlog. De EU wil eigen chipfabrieken, maar zit met een probleem. De zeldzame metalen voor de productie van die hoogwaardige chips (germanium en gallium) komen deels uit China en China beperkte de export ervan zoveel het kan.

4.

China wordt een centrale speler in de auto-industrie

© SHUTTERSTOCK

China heeft nog een andere pijl op de boog. Het land wordt namelijk een cruciale speler in de auto-industrie. Reden is dat het gros van de batterijfabrieken voor elektrische wagens zich in China bevindt. Vorig jaar lag 78 procent van de mondiale batterijcapaciteit in Chinese fabrieken. Het land beschikt over voldoende batterijen om jaarlijks 90 miljoen e-auto’s van de band te laten rollen.

In 2024 zou China wel eens de grootste auto-exporteur ter wereld kunnen worden

De Chinese auto 'BYD Seal EV' op de Internationale Motor Expo 2023 in Thailand

Er komt geen recessie

Moeten de hoge inflatie en de stijgende rente, plus de geopolitieke onzekerheid eens niet voor een slecht economisch jaar zorgen? Dat vragen economen zich al maanden af. Welnu, ook al zijn alle ingrediënten voor een recessie (twee kwartalen negatieve groei) verzameld, ze komt er niet. De groeicijfers schommelen in België al een tijdje rond de 1,5 procent. Dat betekent dat we in een systeem zitten van wat we gerust normale, maar grijze groei mogen noemen. Geen grote schokken, maar voorzichtig voortkabbelen. En dat ondanks een aantal lampen die op oranje gesprongen zijn, zoals de nog altijd hoge inflatie.

De koopkracht van de consument blijft gegarandeerd door de automatische loonindexering Er zijn meerdere redenen waarom de economie niet kopje-onder gaat. De koopkracht van de consument blijft gegarandeerd door de automatische loonindexering. Gevolg is dat de gezinnen het geld laten rollen. Recent raakte bekend dat er meer collectieve ontslagen zijn, maar een verstoring van de arbeidsmarkt zit er niet aan te komen. De werkloosheid blijft laag, de krapte hoog en wie zonder werk valt, heeft normaal gezien tamelijk snel een nieuwe job. Dat schept vertrouwen voor 2024.

2.

Energietransitie heeft geopolitieke en geo-economische gevolgen

ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN

Over vergroening gesproken: de bedrijven doen volop mee aan de transitie om de CO2-uitstoot sterk te doen dalen. Het Westen, en zeker Europa, heeft de weg naar een koolstofarme economie gevonden. En dat heeft in 2024 en daarna geopolitieke en geo-economische gevolgen. Op een aantal domeinen gaat het snel. West-Europa is grotendeels zonder zware economische rampen van Russisch gas afgestapt. Minder afhankelijk van import van olie en gas betekent tegelijk minder afhankelijk zijn van prijsschommelingen. En dus zorgt dat voor economische stabiliteit, het moet gezegd. De transitie naar minder CO2 betekent dat bepaalde gebieden van onze wereldeconomie aantrekkelijker worden. De Noordzee wordt een interessant gebied om in te investeren, want er is nog ruimte voor windmolenparken, al moet natuurlijk de visuele vervuiling in rekening worden gebracht.

West-Europa is grotendeels zonder zware economische rampen van Russisch gas afgestapt Zonnepanelen, elektrische wagens en dergelijke vragen dan weer veel koper, kobalt, nikkel en lithium. Landen die die metalen in de grond hebben (een deel van Afrika, maar ook het logistiek gemakkelijkere Chili) hebben meer dan een streepje voor.

3.

Internationale oorlog om microchips

Het was een kleine verrassing toen China eind augustus 2023 de nieuwe smartphone van Huawei op de markt bracht, de Mate 60 Pro. De ontwikkeling en productie ervan was een tijdlang vertraagd, omdat VS-sancties ervoor hadden gezorgd

© SHUTTERSTOCK

1.

De Chinezen hebben hier een voorsprong genomen die door de VS en Europa niet zomaar kan worden ingehaald. In 2024 zou China wel eens de grootste auto-exporteur ter wereld kunnen worden. Niet enkel dankzij de grote batterijcapaciteit, maar ook omdat de regering de productie en aankoop van elektrische wagens zwaar subsidieert. De VS maken weliswaar voor de komende tien jaar 140 miljard euro aan subsidies vrij voor de autosector, maar dat zal hoogstens dienen om de thuismarkt te kunnen bedienen. Internationaal concurreren met de Chinese auto’s is niet voor meteen.

Bedrijven verloren door de hier sneller opgelopen loonkosten wel marktaandeel, maar dat concurrentieel nadeel ten opzichte van het buitenland lijkt nu te dalen dankzij de sterkere loonstijgingen in de buurlanden. Ten slotte beschikken bedrijven nog over wat cashreserves waarmee ze in 2023, maar ook in 2024, investeren in digitalisering en vergroening. Dat ondersteunt de groei.

De Mate 60 Pro van Huawei


Binnenland

5 © VRT

4 januari 2024

Alexander De Croo in Terzake, 22 december 2023

Waarom Alexander De Croo een snelle federale regeringsvorming wil In een interview bij Terzake vlak voor Kerstmis, pleitte Alexander De Croo ervoor om na de verkiezingen snel een nieuwe federale regering te vormen. Hij heeft zelfs de ambitie om de regeringsonderhandelingen op minder dan een maand rond te krijgen. Dat is echter geen onschuldig voorstel in het belang van het land, maar wel eentje dat vooral zijn eigen agenda moet dienen. Over één puntje zijn we het volkomen eens met eerste minister Alexander De Croo: het is niet normaal en het zou ook helemaal geen evidentie mogen zijn dat de federale regeringsonderhandelingen in België minstens een half jaar duren. We verschillen wel grondig van mening over de oorzaak van die lange regeringsonderhandelingen. Volgens hem liggen partijen die “niet in hun eigen land geloven” aan de basis van die veel te lange onderhandelingen. Nochtans is er geen enkel probleem om met diezelfde partijen in de loop van enkele weken, of in het slechtste geval hoogstens enkele maanden, een regionale regering te vormen. De lange federale regeringsonderhandelingen zijn dus niet het gevolg van de onwil van enkele politieke partijen. Integendeel, ze zijn het zoveelste symptoom dat bevestigt dat die politieke partijen - en laat er geen twijfel over bestaan: hij heeft het over N-VA en Vlaams Belang - gewoonweg gelijk hebben over de toestand van België. Dat Alexander De Croo moet pleiten voor een snelle federale regeringsvorming, bewijst op zich al dat zijn belgicistische discours niet klopt. Maar er zitten nog meer gaten in zijn redenering.

Begroting indienen in oktober Zo wijst hij er ook op dat de federale regering in oktober een begroting bij de EU moet indienen. Die begroting wordt best in de loop van de maand juli opgesteld en dus moet de regering al gevormd zijn tegen het einde van juni. Nog afgezien van het feit dat we niet goed inzien waarom die begroting al in juli opgesteld moet worden en niet kan wachten tot september, zijn er minstens nog drie problemen met die stelling. Ten eerste betekent dat dat men in de Europese Unie eigenlijk een verbod op nationale verkiezingen tussen begin juni en eind oktober zou moeten invoeren? Zelfs in de beste landen gaan er al snel een paar weken over de vorming van een nieuwe regering, en dan kan je toch onmogelijk verkiezingen houden in augustus of september als je in oktober je begroting moet indienen?

Dat Alexander De Croo moet pleiten voor een snelle federale regeringsvorming, bewijst op zich al dat zijn belgicistische discours niet klopt Of zou het, ten tweede, misschien zo kunnen zijn dat in de meeste landen de financiën wel min of meer op orde zijn en het dus geen probleem is om in de loop van de zomer verkiezingen te houden en/of te onderhandelen over een nieuwe regering? We begrijpen dat een nieuwe regering graag haar eigen accenten wil leggen in de begroting, maar als de Belgische financiën werkelijk zo goed op orde zijn als de Vivaldi-regering ons wil doen geloven, dan zijn de grote lijnen toch al gegeven? We zien dan ook niet goed in waarom een regering in lopende zaken geen begroting zou kunnen opstellen die de proef van de Europese Unie kan doorstaan, en die door een meerderheid in de nieuwe Kamer goedgekeurd kan worden. Dat laatste geldt trouwens des te meer als de huidige coali-

tie na de komende verkiezingen nog steeds over een meerderheid zou beschikken en alle partijen in die coalitie alleen maar het beste met België voorhebben. Of zou het kunnen dat het verhaaltje van Alexander De Croo in datzelfde interview over hoe goed we er dankzij zijn regering voor staan, dan toch niet helemaal klopt?

Haast en spoed… Maar, ten derde, en dat is het fundamentele probleem in de redenering van Alexander De Croo, is het wel zo slim om in zeven haasten een nieuwe federale regering te vormen? Of het nu is om bij de EU op tijd een begroting in te dienen of om een andere reden, om dan de volgende vier en een half jaar met een krakkemikkige regering te zitten met een slecht onderhandeld regeringsakkoord? Wat voor een begroting zal zo’n in der haast samengestelde regering trouwens kunnen opstellen? Bovendien, als de begrotingsregels van de EU verhinderen dat er in België nog ernstige federale regeringsonderhandelingen kunnen plaatsvinden, dan zegt dat misschien niet alleen iets over België, maar ook iets over de EU waarvan Open Vld zo’n hevige voorstander is.

Als De Croo pleit voor een snelle regeringsvorming, dan heeft hij het uiteraard over een snelle doorstart van Vivaldi De vraag is overigens welke concrete regering er gevormd kan worden op zo’n (relatief) korte tijd. Als je het Vlaams Belang op voorhand al uitsluit, zijn er hoe dan ook niet bepaald veel mogelijkheden. Bart De Wever heeft zelf al voorgesteld om snel een minderheidskabinet te vormen op de as N-VA-PS, maar we hadden niet bepaald de indruk dat Open Vld veel zin had om zo’n initiatief te steunen. Wat blijft er dan nog over? Een ‘volksfrontregering’ van communisten,

ecologisten en socialisten, met de steun van de christendemocraten of de liberalen? Ook een heruitgave van ‘Zweeds’ maakt geen schijn van kans om een meerderheid te vinden en zou op zich politiek al moeilijk liggen nog voor je er de socialisten wil bij betrekken. Alexander De Croo rijdt (zoals natuurlijk alle politici) vooral voor eigen rekening. Als hij bovendien pleit voor een snelle regeringsvorming, dan heeft hij het uiteraard over een snelle doorstart van Vivaldi na de verkiezingen van dit jaar. Is de meerderheid van Vivaldi te krap of komt men een paar zetels te kort, dan kan de coalitie natuurlijk uitgebreid worden met Les Engagés. Maar als het snel moet gaan, kan het ook niet de bedoeling zijn dat er veel veranderd wordt aan het bestaande regeerakkoord, zelfs niet om Les Engagés aan boord te kunnen hijsen. Maar zo’n doorstart geeft Open Vld wel de beste kansen om opnieuw in een federale regering te kunnen zitten, zeker als de verkiezingen voor die partij zo catastrofaal worden als de laatste peilingen lijken aan te geven.

Regering-De Croo II? “Of ik een regering zal vormen, dat zal afhangen van de uitslag van de verkiezingen”, zo gaf Alexander De Croo schijnbaar ootmoedig toe in het interview met Terzake. Maar zoals de zaken er nu voorstaan, dreigt Open Vld de kleinste partij in de federale Kamer te worden, op de een- of tweemansfractie van DéFI na. Het is niet eens zeker dat Open Vld in de Kamer voldoende verkozenen zal hebben om nog een fractie te kunnen vormen, want daar heb je vijf Kamerleden voor nodig. Dat hij het in die omstandigheden nog steeds als een optie ziet dat hij misschien wel de volgende regering zal vormen, getuigt van weinig realisme, zoals ook Bart De Wever enkele uren later in De Afspraak op Vrijdag opmerkte.

Dat De Croo het nog steeds als een optie ziet dat hij misschien wel de volgende regering zal vormen, getuigt van weinig realisme Maar het pleidooi van Alexander De Croo om snel een regering te vormen, dat hij bovendien probeert uit te leggen als een noodzaak opgelegd door de Europese begrotingsregels, is een drietrapsraket die in de eerste plaats zijn eigen, persoonlijke carrière moet dienen. Want als het echt zo snel moet gaan, dan moet het ten eerste wel bijna automatisch met dezelfde partijen gaan als nu, en ten tweede ook met zo ongeveer hetzelfde regeerakkoord als nu. En in die optiek spreekt het dan toch ook een beetje voor zich dat je ten derde ook verdergaat met dezelfde kopman als nu, of niet soms, zal men bij Open Vld graag verder redeneren wanneer het zover is. Of moeten we Alexander De Croo helemaal op zijn woord geloven en is hij bereid om voluit in zijn eigen logica mee te stappen, door de snelheid van de regeringsvorming boven al de rest te willen plaatsen? Niet dat we een grote fan van Paul Magnette zijn, om nog maar te zwijgen over een regering-Magnette, maar de persoonlijke bijdrage van Alexander De Croo zou dan alvast kunnen zijn dat hij bij de komende regeringsonderhandelingen de portefeuille van eerste minister niet meer opeist. Op die manier zal zijn persoonlijke carrière al zeker geen hindernis vormen waardoor België volgend jaar zijn begroting niet op tijd zou kunnen indienen bij de EU.

FILIP VAN LAENEN


Binnenland

6

4 januari 2024

Einde van de narcotische dromen van de Wetstraat

© BELGA

© PHOTONEWS

2024 wordt ongetwijfeld een brutaal ontwaken uit de kunstmatige werkelijkheid waar de Vivaldi-partijen zich in bevinden. Terwijl de stormklokken over de Belgische financiën luiden, blijft men in de Wetstraat de illusies serveren. “De geloofwaardigheid van al die gerecycleerde beloften valt af te lezen uit de echte stand van het land”, schreef Rik Van Cauwelaert recent.

Paul Magnette

Een half jaar voor de verkiezingen blijft Open Vld-voorzitter Tom Ongena in een roes van zelfgenoegzaamheid geloven in de kansen van zijn partij: “Ik maak me geen zorgen.” Zijn partij schurkt tegen de kiesdrempel aan, maar voorzitter Ongena maakt zich geen zorgen: “Wij zijn het enige alternatief voor mensen die het pessimisme beu zijn.”

Zijn partij schurkt tegen de kiesdrempel aan, maar voorzitter Ongena maakt zich geen zorgen In een gesprek met Wouter Verschelden ligt Tom Ongena een tipje van de sluier op om het land uit het moeras te trekken: de belastingdruk moet naar omlaag. Naast een fiscale hervorming, moeten ook de arbeidsmarkt en de sociale zekerheid worden hervormd. Ongena wil gaan voor de welvaart van de mensen.

Grootspraak of waanstoornis Open Vld heeft van die hervormingen de afgelopen jaren nooit een breekpunt gemaakt. Waarom zou dat nu plots helemaal veranderen? Ongena rekent alvast op de naïviteit van de kiezer. De laatste rechte lijn voor de verkiezingen moet redding brengen, want dan wordt Alexander De Croo uitge-

Tom Ongena

speeld. Grootspraak of een waanstoornis. In een recente peiling kreeg Open Vld het slechtste resultaat ooit te verwerken. Of Tom Ongena tijdens het interview de roes van een bijna-doodervaring onderging, zal in juni 2024 blijken, maar als we de boordtabellen van dit land raadplegen, dan staan de meesten toch in de gevarenzone. Uit recente cijfers van het statistiekbureau Statbel blijkt dat ongeveer 49 procent van de gezinnen in het Waals en Brussels Hoofdstedelijk Gewest met moeite de eindjes aan elkaar kunnen knopen. Het IMF berekende onlangs dat als België de rekeningen wil blijven kunnen betalen, het volgend jaar 0,6 procent van bbp moet besparen. Vanaf 2025 wordt het elk jaar structureel opgetrokken tot 0,8 procent. Dat is goed voor ongeveer 30 miljard euro besparingen. Cijfers die doen duizelen, zeker met de huidige dramatische budgettaire situatie in het Brussels Hoofdstedelijk en het Waals Gewest. De zo gewenste hervormingen lijken wensdromen. De opkomst van de PTB maakt een ingreep die in de buurt komt van wat het IMF voorstelt, haast onmogelijk.

Of Tom Ongena tijdens het interview de roes van een bijna-doodervaring onderging, zal in juni 2024 blijken Paul Magnette voelt de bui al hangen en pleitte recent voor ‘agrowth’ (‘geen groei’). Volgens de kandidaat-premier is economische groei niet langer nodig. Hij pleit voor herverdeling, meer bepaald de herverdeling van de Vlaamse centen richting de armlastige gewesten. Volgens Bart Van Craeynest - hoofdeconoom bij Voka - is dat ‘een gevaarlijk idee’: “Dat zou leiden tot het opblazen van onze welvaartsstaat en een nog meer gepolariseerde samenleving dan we vandaag al hebben.”

Narcotische dromen Terwijl België gebukt gaat onder de loden last van oplopende schulden, belastingen, accijnzen en overheidsbeslag, pleit Magnette net voor hogere belastingen, hogere uitkeringen en nog meer inmenging vanuit de overheid. Tegen de achtergrond van oplopende kosten voor zorg en vergrijzing, kan dat

Met zijn beproefde recepten zal Magnette het leger armen en uitkeringsgerechtigden alleen maar aandikken

leiden tot een ongeziene ontsporing van de staatsfinanciën. Naast de 30 miljard die volgens het IMF moet worden bespaard, zullen nog extra miljarden moeten worden gevonden om de sociale overheidsuitgaven te dekken.

Naast de 30 miljard die volgens het IMF moet worden bespaard, zullen nog extra miljarden moeten worden gevonden om de sociale overheidsuitgaven te dekken Wil Magnette de uitgaven onder controle houden, zonder al te diep in het vlees te snijden, dan is een stevige groei van de economie net het enige redmiddel. Daar is de kandidaat-premier net tegen. De ideeën van Magnette doen denken aan de zelfvernietigingsdrang van de economen van de toenmalige Sovjet-Unie, die met hun krankzinnige theorieën miljoenen mensen de armoede injoegen. Met zijn beproefde recepten zal Magnette het leger armen en uitkeringsgerechtigden alleen maar aandikken. Bovendien dwingt de Bijzondere Financieringswet vanaf 2024 vooral Wallonië, en in mindere mate het Brussels Gewest, tot forse besparingen, waardoor de druk op de ketel wel eens onhoudbaar zou kunnen worden.

V-partijen In de Wetstraat lijkt de ernst van de situatie niet door te dringen. Het enige wat hen bezighoudt, is de verlenging van hun mandaat. Vivaldi II is mogelijk - aldus De Wever -: “Er zijn maar twintig Vlaamse zetels nodig en die zijn terug vertrokken.” Als er in dit land fundamentele hervormingen moeten worden doorgevoerd, zullen die vanuit Vlaanderen moeten komen. In Wallonië zijn de progressieve partijen reactionair. Ze klampen zich vast aan de verworvenheden, ook al leidt dat onherroepelijk naar de afgrond. De verandering zal vanuit Vlaanderen moeten komen. Enkel een verpletterende verkiezingsoverwinning van de V-partijen vormt een garantie op succes. Als De Wever in juni 2024 met Paul Magnette rond tafel wil zitten om een regering te vormen - zoals hij verhoopt -, zal hij de Vlaamse autonomie niet meer kunnen afkopen met een zak geld. De centen zijn immers op. 2024 wordt in de Wetstraat ongetwijfeld brutaal ontwaken uit de narcotische roes van alternatieve waarheden. JULIEN BORREMANS


7 © FACEBOOK

Politiek

4 januari 2024

CITAAT VAN DE WEEK

Dries Van Langenhove:

“Bruin privilege, heet dat”

Met veel trots mag ’t Pallieterke dit jaar enkele nieuwe columnisten aan u voorstellen. Kleermaker Tommaso Bordoni is voor de lezers van dit blad wellicht geen onbekende meer. In Vlaanderen werd hij enkele jaren geleden wereldberoemd dankzij zijn deelname aan ‘Jonge Wolven’, maar velen onder u zullen hem wellicht kennen van het interview dat afgelopen zomer in uw favoriete weekblad verscheen. Voortaan zal hier elke maand een column van zijn hand verschijnen. Abonnees kunnen de volledige column ook in podcast- of videovorm beluisteren of bekijken op onze vernieuwde website pal.be.

Nieuwe columnist

Tommaso Bordoni

Ik ben Tommaso Bordoni, “de leukste kleermaker van het land”. Dat heb ik van horen zeggen, uiteraard. Ik ben 33 jaar oud en de eigenaar van ‘Bordoni’, een kledingmerk dat gespecialiseerd is in kleding op maat voor mannen. Alles wat een man dragen kan – voorlopig op sokken en onderbroeken na -, kunnen wij op maat maken. Daarnaast ben ik de verloofde van mijn verloofde, Linsey, en een gelukkige inwoner van de mooie gemeente Lubbeek. Ik ben opgegroeid in Leuven, maar mijn wortels liggen in de Noord-Italiaanse stad Turijn. Mijn grootouders en biologische vader zijn van daar afkomstig. Ik probeer zeker twee tot drie keer per jaar naar Italië te reizen, omdat ik verslaafd ben aan de traditionele Italiaanse manier van leven: het eten, het klimaat, de mensen… Van kindsbeen af koesterde ik al een fascinatie voor de welgeklede man, maar toch was het nooit mijn ambitie om kleermaker te worden. Toen mijn mama mij vroeg wat ik later wilde worden, was mijn antwoord op die vraag steevast: “Gangster of zakenman, omdat die een kostuum mogen dragen op het werk.” Dat vond ik als kind fantastisch, tot verbazing van mijn mama.

‘Jonge Wolven’ Tijdens de eerste coronagolf belde VTM mij op met de vraag of ik wilde deelnemen aan een programma over jonge ondernemers. Ik heb dat herhaaldelijk geweigerd, een beetje uit angst. Ik was immers bang om een flauwe mop te maken terwijl de camera’s en microfoons op mij gericht zouden zijn. Als die mop vervolgens uit zijn context wordt getrokken, ben je heel snel de gebeten hond. Uiteindelijk heb ik het er toch op gewaagd. Wat was het ergste dat zou kunnen gebeuren? Dat 100.000 Belgen mij een idioot zouden vinden? Halfweg de vierde aflevering zijn onze gsm’s en mailboxen ontploft. Het is intussen ruim drie jaar geleden dat ‘Jonge Wolven’ werd uitgezonden, maar nog steeds heb ik elke week drie klanten aan dat programma te danken. Als ik niet had deelgenomen, had ik deze column wellicht ook niet mogen schrijven. Mijn deelname heeft zijn effect dus niet gemist.

Zekere toekomst De reden waarom ik doe wat ik doe, is om mijn verloofde en onze toekomstige kinderen een zekere toekomst te verschaffen. Als laatste telg van de Bordoni-familie wil ik ook een erfenis uitbouwen in de vorm van mijn bedrijf. Ik hoop dat mijn toekomstige kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen het kunnen verderzetten. Ik wil dat ze later vol trots kunnen spreken over hun (over)grootvader en het bedrijf dat hij heeft opgebouwd. Ik wil mijn stempel op de wereld en de geschiedenis drukken, zodat de naam ‘Bordoni’ niet zomaar in de vergetelheid belandt. TOMMASO BORDONI

Politiek activist en voormalig Vlaams Belang-Kamerlid Dries Van Langenhove heeft op X gereageerd op de onlusten in verschillende Vlaamse grootsteden tijdens oudejaarsnacht. In Antwerpen plunderde een twintigtal jongeren van allochtone afkomst een politiewagen. “Als activisten van S&V ambulances zouden bekogelen en politiewagens zouden plunderen om nadien keet te schoppen in politievesten, dan zouden media en politiek moord en brand schreeuwen. Nu is het slechts een fait divers. Bruin privilege, heet dat”, aldus Van Langenhove.

‘Kerstcadeau’ vanuit de Kamer Het is een onzalige Vivaldi-gewoonte geworden om de parlementaire werkzaamheden vooral in de Kamercommissies onmogelijk te maken door de stuitende afwezigheid van leden uit de meerderheidsfracties, zodat men niet geldig kan vergaderen. Nochtans, in zulke commissies wordt normaal het voorbereidende wetgevende werk gedaan en tevens zijn er geregeld hoorzittingen met specialisten allerhande. Er is niets zo gênant om iedereen die er wél is onverrichter zake weer huiswaarts te moeten sturen omdat ‘het quorum’ niet is bereikt. Maar het gebeurt de jongste jaren om de haverklap en… zonder verpinken. Vorige week gebeurde er iets uitzonderlijks. De plenaire vergadering van de Kamer werd in het kerstreces bijeengeroepen om een wet te komen stemmen. Dat wil concreet zeggen: het Kamerpersoneel en een aantal fractiemedewerkers terug uit verlof, de gebouwen en de kantoren die verwarmd worden, de Kamerleden zelf die uit hun zesde vakantieperiode van het jaar worden opgeroepen om te komen ‘werken’. Kortom: de ganse parlementaire carrousel moest voor enkele uren draaien, met alle toeters en bellen die daarbij horen. De meerderheid moest echter ‘in aantal’ zijn om de wet erdoor te krijgen. Het was even bang afwachten, maar uiteindelijk zouden 106 Kamerleden opdagen, zo’n 70 procent van het totale aantal. Met 74 aanwezige voorstemmers had de meerderheid

dus ruim voldoende steun. Er waren 19 tegenstemmen (VB en N-VA) en 13 onthoudingen, PTB/PVDA en Les Engagés, maar ook drie van de MR - de casinolobbyisten, zo wordt gefluisterd. Uiteindelijk bleek enkel de uiteindelijk machteloze oppositie grotendeels afwezig. Het was dus even de omgekeerde wereld…

Belastingen telkens weer De Vivaldi-belastingregering zou evenwel haar reputatie alle eer aandoen, want er moest een reeks fiscale maatregelen - lees: nieuwe belastingen - gestemd worden. Waarover ging het precies? Het wetsontwerp Diverse Bepalingen van minister van Financiën Vincent Van Peteghem (cd&v) is wat men een ‘potpourriwet’ noemt. In zo’n wet zitten diverse aangelegenheden vervat die dan ‘en vrac’ in één beurt worden goedgekeurd. Zo ging het hier over een verbeterde aangifte van huurprijzen en -lasten, de wettelijke basis - eindelijk - voor het fiscale gunstregime op de staatsbon van afgelopen september, het terugschroeven van de fiscale aftrek van kansspelen en weddenschappen, de verhoging van het maximaal vrijgestelde bedrag voor de fietsvergoeding én de om-

streden hervorming van de patrimoniumtaks voor vzw’s. Bij dat laatste knelde het schoentje een tijdje, waardoor het ontwerp niet meer voor het kerstreces door de plenaire vergadering was geraakt. De oppositie speelde het hard (en lang) en vertolkte de alarmkreten vanuit de deelstaten luid, waardoor uiteindelijk vzw’s van sportclubs, zorginstellingen, cultuurcentra, scholen en dierenasielen toch een vrijstelling zouden krijgen. In globo ging het om een pakket van zo’n dikke 160 miljoen euro dat gestemd moest worden voor 1 januari, want de regering had het bedrag al ingeschreven in de begroting voor 2024. Mocht die stemming in 2024 zijn gebeurd, met terugwerkende kracht dus, dan was er een groot risico. In het verleden werden dergelijke trucs namelijk steeds vernietigd door het Grondwettelijk Hof.

Vernietigende reacties Vooral sommige liberalen wilden van deze toestanden ietwat krampachtig een positief verhaal maken, kwestie van hun gekreukte imago wat op te poetsen. Tweeter Egbert Lachaert triomfeerde zo dat de meerderheid tijdens de kerstvakantie in de Kamer wél aanwezig was om te komen werken, terwijl de oppositie zelf niet voltallig was. Dat het ging om het heffen van belastingen, zei hij er wel niet bij… De reacties op X waren dan ook vernietigend. Iemand zei het zo: “Wanneer ‘aanwezig zijn’ (om belastingen nog maar eens te verhogen) de grootste verdienste wordt van de Vlaamse liberalen, moeten we dan eigenlijk blij of teleurgesteld zijn?” KVDP


8

Interview

4 januari 2024

KARIM VAN OVERMEIRE Karim Van Overmeire (59) kondigde onlangs zijn afscheid van de politiek aan. Hij stelt zich niet meer op als kandidaat bij de komende gemeenteraadsverkiezingen in oktober. Al meer dan 30 jaar is hij actief in de politiek, als parlementslid, gemeenteraadslid en schepen van Aalst. Meer dan 10 jaar geleden stapte hij over van Vlaams Belang naar N-VA, net als zijn vriend, onze Jurgen Ceder.

“N-VA en VB zullen beide uit hun comfortzone moeten treden” D

e beslissing van Van Overmeire om er als actief politicus mee op te houden, is een “weloverwogen beslissing”: “Er zijn verschillende elementen die meespelen. Zo is er de menselijke factor: ik word volgend jaar 60 en heb 33 jaren van professionele politiek achter de rug. Dat betekent politiek van maandagmorgen tot zondagavond. Helaas hebben we allemaal maar één ritje op het molentje. Niemand weet hoeveel goede jaren hij nog tegoed heeft. Als je - zoals ik - nog andere dingen wil gaan doen, dan komt er een moment dat je keuzes moet maken.” “Ik ben ook een controlefreak”, vertelt Van Overmeire. “Je moet weggaan op het moment dat ze aan je mouw trekken om nog wat te blijven, niet op het moment dat de partij of de kiezers een duwtje in de rug geven om ermee op te houden.”

Hoe kijkt u terug op uw politieke carrière? “Ik kijk met heel veel voldoening en dankbaarheid terug. Ik ben in 1991 begonnen als jongste parlementslid van het land, samen met de betreurde en gerespecteerde Joris Van Hauthem. Maar 1991, dat is een eeuwigheid geleden. Na 28 jaar in verschillende parlementen en 30 jaar in de Aalsterse gemeenteraad, waarvan 12 jaar als schepen, is dit een mooi moment om af te ronden. Door een jaar op voorhand aan de collega’s, aan de partij en aan de bevolking mee te delen dat ik de fakkel ga doorgeven, schep ik duidelijkheid. De komende elf maanden zullen nog intensief zijn, want ik wil niet dat mijn opvolger lijken in de kast vindt. “Mijn beslissing was geen makkelijke. Er zijn in mijn mandaat veel zaken die ik graag doe. Onvermijdelijk zullen een aantal goede intermenselijke contacten verwateren, bijvoorbeeld met medewerkers die ik niet langer elke dag zal zien. Anderzijds is het een weloverwogen beslissing. Hier stopt het actieve partijpolitieke leven, het is tijd voor iets anders.”

Wat is dat dan, iets anders? “In de eerste plaats mijn gezin, mijn familie, mijn vriendenkring. Ik ben ook grootvader geworden. Als je een politiek man-

daat op een ernstige manier invult, moet je onvermijdelijk roofbouw plegen op je omgeving, op de intermenselijke relaties. Ik heb in de loop der jaren stapels boeken verzameld en ik schat dat ik nog 200 jaar nodig heb om die allemaal te lezen. Ik wil in elk geval ook nog actief blijven en ook zelf schrijven. Ik vrees dat ik nog eens 200 jaar nodig heb om alle boeken te schrijven die ik in mijn hoofd heb, of soms al voor een stuk op een harde schijf. Het eerste project is een boek over de napoleontische periode in Spanje en Portugal. Het wordt een soort historische reisgids, waarbij ik de lezer meeneem naar de plekken waar zich allerlei gebeurtenissen hebben afgespeeld. Daarvoor wil ik vanzelfsprekend ook effectief in Spanje en Portugal rondtrekken. Mijn uitgever heeft al een deadline voor de kopij vastgelegd, dus dat wordt doorwerken. In elk geval is het nu het ogenblik om dat te doen, want wie zegt dat ik dat binnen tien jaar nog kan?”

Heeft de huidige toestand van de politiek iets met uw beslissing te maken? “Voor een stuk misschien, maar ik wil dat niet overdrijven. Ik voel me zeer bevoorrecht over wat ik heb mogen doen. Ik vertrek niet teleurgesteld, zuur of verbitterd. Het is natuurlijk wel zo dat politici meer dan ooit onder vuur liggen. Of correcter: met de sociale media heeft iedereen een megafoon gekregen. Vroeger zat zatte Jef aan de toog van het café iets te mompelen tussen de lege Duvel-glazen. Vandaag zit Jef aan zijn klavier. Waarschijnlijk nog altijd tussen de lege Duvel-glazen. Als individuele politici fouten maken of over de schreef gaan, dan moeten ze daar zeker worden op aangesproken, maar nu lijkt iedereen die zich engageert, in het schietkraam te staan.” “Ik vermoed dat we later dit jaar weer zullen geconfronteerd worden met een merkwaardige tegenstelling. Enerzijds klinkt het dat alle politici luie, onbekwame zakkenvullers zijn, die zeer gemakkelijk geld verdienen. Maar anderzijds zullen veel partijen weer de grootste moeite hebben om geschikte kandidaten te vinden om de lijsten te vormen. Ieder die zijn of haar nek uitsteekt, een mandaat opneemt en zich daarvoor engageert, verdient respect, on-

geacht de partij of het ideeëngoed waarvoor men staat.”

Is dat respect voldoende aanwezig? “Ach, je moet een dik vel kweken en op tijd je rug rechten. Maar ik denk wel dat we in het algemeen geëvolueerd zijn naar een samenleving waarin er minder respect is. Je ziet dat ten opzichte van de politiek, maar evengoed ten opzichte van leerkrachten, politiemensen en ambtenaren. Ik wil het verleden niet idealiseren. Ik denk dat er toen ook veel brutaliteit was, maar dat was niet de norm. Nu vindt iedereen dat hij een mening mag hebben en dat hij die op gelijk welke manier mag uiten. Daar ben ik het niet noodzakelijk mee eens. Je moet proberen om een relevante mening te hebben en je moet proberen om die op een correcte manier te uiten.”

Wat zijn de momenten uit uw carrière waar u het meest trots op bent? “Als ik het vanop een afstand bekijk, dan kan ik alleen maar vaststellen dat we als Vlaams-nationalisten op één generatie tijd eigenlijk toch wel heel de binnenlandse politiek compleet overhoopgegooid hebben. In de jaren 1980 behaalden Volksunie en Vlaams Blok samen geen 15 procent van de Vlaamse stemmen. Vandaag scoren N-VA en VB samen tussen de 40 en 50 procent. De ooit oppermachtige centrumpartijen zijn gedesintegreerd en dat is op één generatie gebeurd. Mijn rol is daar vanzelfsprekend bescheiden in, maar ik heb wel mee aan dat verhaal mogen schrijven.”

Waar het in essentie op aankomt, is om ideeën ook in beleid om te zetten “Lokaal heb ik toch een paar mooie projecten kunnen realiseren. De confrontatie tussen ideaal en werkelijkheid is natuurlijk hard. Je hoopt een stuwdam te bouwen en de loop van de rivier te veranderen,

maar uiteindelijk moet je tevreden zijn als je een paar grote keien kan verleggen. Ik teken verantwoordelijk voor het zeer strikte taalbeleid dat we voeren. We passen de taalwetgeving strikt toe. Als je geen Nederlands spreekt, moet je zelf maar een tolk meebrengen. Dat lijkt een evidentie, maar dat gebeurt in vele gemeenten niet. We hanteren ook een strikte neutraliteit. De werkvloer dient niet om je politieke of religieuze overtuiging te etaleren. Dat lijkt opnieuw een evidentie, maar er waren een paar stevige gesprekken nodig om dat door te voeren. Die strijd is trouwens nooit gewonnen. Je moet permanent alert blijven.” “Dan zijn er nog wat leuke, symbolische dingen: alle portretten van het koningshuis zijn weg, we hebben ook zo veel mogelijk Belgische vlaggen verwijderd. Die hangen nu enkel nog op de plekken waar het echt, echt verplicht is. Die symboliek is belangrijk. Het zet een toon. Anders eet het systeem je op en word je gewoon een beheerder van wat er bestaat. Ik kijk dus met tevredenheid terug naar twaalf jaar lokaal bestuur. Ik hoop ook dat diegenen die na mij komen de lijn behouden.”

U heeft het over die ganse omwenteling van het Vlaamse politieke landschap. Voorlopig heeft die grote aanwezigheid van de Vlaams-nationalisten in het parlement nog niet tot veel resultaat geleid. “Dat lijkt mij een juiste analyse. Het is één van mijn stokpaardjes. Het is goed om ideeën te hebben en om bij de verkiezingen een mooie score te halen, maar het verkiezingsresultaat is geen eindpunt, maar een start. Waar het in essentie op aankomt, is om die ideeën ook in beleid om te zetten. Ik vergelijk het met een kaartspel. Je kan een hand vol mooie kaarten krijgen, maar je moet nog altijd de slagen thuishalen. Want het zijn de slagen die tellen. De N-VA kan op veel plaatsen meebesturen. Daar is de uitdaging om het systeem te veranderen, vooraleer het systeem de partij opeet. Voor het Vlaams Belang lijkt het mij essentieel om de klik te maken en effectief aan het beleid deel te nemen. Ik geloof niet in het riedeltje van de zweeppartij die vanuit de oppositie de anderen opjaagt. Als je niet aan het stuur


Interview

4 januari 2024

9

EERSTE SCHEPEN VAN AALST (N-VA) Vreest u dat het te makkelijk voor de partijen is om in die comfortzone te blijven zitten? “Het vraagt alleszins veel moed om daaruit te treden. Indien er een samenwerking N-VA-Vlaams Belang zou komen, dan kan je er gif op innemen dat de andere partijen ‘to-ta-le’ oppositie zullen voeren. Er zijn toch een aantal voorbeelden uit het buitenland, waarbij die samenwerkingen op rechts met veel blutsen en builen zijn geëindigd. Als de samenwerking binnen de zes maanden verzandt in chaos, dan hebben beide partijen verloren.”

De confrontatie tussen ideaal en werkelijkheid is hard “Het zal politieke moed vragen om die samenwerking aan te gaan. Het gaat, los van de dagelijkse politieke berekening, echt over de toekomst van het land en de toekomst van de mensen die hier wonen. Dat gaat, laat ons het woord maar uitspreken, staatsmanschap vragen. Ik denk wel dat dat potentieel aanwezig is, maar je moet er toch maar niet van uitgaan dat alle puzzelstukken automatisch op hun plek vallen.”

Het gaat dan ook over de mensen die zullen deelnemen aan het beleid. Wie zijn dat? Gaan die overeenkomen?

komt te zitten, is elk mooi verkiezingsresultaat een holle overwinning.”

Denkt u dat een bestuur met Vlaams Belang een kans maakt? “Ik weet niet wat de verkiezingen gaan brengen. Er is veel in beweging. Er zouden weleens spectaculaire verschuivingen kunnen zijn. Vraag me geen voorspellingen te doen, want elke week is een eeuwigheid in de politiek. Onze vriend Conner Rousseau is als een Icarus naar beneden gestort. Bij het VB is er het verhaal van Frank Creyelman, dat ook al niet te voorspellen viel.” “Grosso modo denk ik dat in 2024 het moment van de waarheid wel eens kan naderen, zowel wat Vlaamse als federale verkiezingen betreft. Dan denk ik dat zowel N-VA als Vlaams Belang daarin een verantwoordelijkheid hebben.”

De verantwoordelijkheid om, indien mogelijk, samen te besturen? “Ze zullen beide uit hun comfortzone moeten treden. Voor N-VA is de weg van de minste weerstand om naar de centrumpartijen te kijken en in grote lijnen het beleid verder te zetten. Want het alternatief, samenwerken met Vlaams Belang, klinkt misschien goed voor sommigen, maar is niet de gemakkelijkste weg. Ook voor het Vlaams Belang is de meest comfortabele weg om te doen wat men al zoveel decennia doet: een grote propagandamachine zijn, zonder te besturen.”

“Dat zijn heel terechte vragen, kijk maar naar Nederland. Het is niet omdat je een goeie propagandamachine hebt, de juiste boodschap brengt en een goeie toon aanslaat, dat je ook het politiek personeel hebt om beleid te voeren. Ik hoor dan altijd het tegenargument dat ook niet alle mandatarissen van de centrumpartijen toppertjes zijn. Dat klopt, maar we hebben natuurlijk een andere ambitie dan het huidige systeem te besturen. Om de zaken grondig te veranderen, heb je ideologisch en technisch geschoold politiek personeel nodig. Die kan je niet in de Colruyt uit de rekken halen. Dat vraagt een volgehouden investering.”

Als N-VA en VB samen een regering vormen, is dat volgens u nog maar het begin? “Zoals ik daarnet zei: verkiezingen winnen is geen eindpunt, maar een start. Zelfs een bestuursakkoord afsluiten is geen eindpunt, maar een start. Het is het begin van een lange hobbelige weg waarbij achter elke boom een nare verrassing kan opduiken. Een samenwerking tussen N-VA en VB, ook op lokaal vlak, zal moeten opereren in een vijandige omgeving. In de traditionele media ga je weinig bondgenoten vinden. Elk incident zal uitvergroot worden.”

Bedoelt u dan de administratie en dergelijke? “Ik heb persoonlijk uitstekende ervaringen met de lokale administratie. De overgrote meerderheid van de ambtenaren heb ik leren kennen als mensen die op een gedegen manier hun rol vervullen. Maar je moet natuurlijk niet naïef zijn. Op veel sleutelposities zitten mensen met een bepaalde overtuiging. Ik geef een voorbeeld. Lokale besturen zijn voor hun beleid voor een groot deel afhankelijk

IN DE POLITIEKE CONTACTEN DIE IK ELKE DAG HEB, GELDT HET CORDON ONDERTUSSEN NOG ALTIJD ALS EEN SOORT VANZELFSPREKENDHEID WAAROVER EIGENLIJK NIET GEPRAAT MOET WORDEN

van subsidies van de Vlaamse en federale overheid. Er is vaak een zekere beoordelingsmarge bij het al dan niet toekennen van die subsidies. Zou het niet kunnen dat gemeenten met een ‘verkeerd’ bestuur plots een aantal subsidiestromen zien opdrogen?”

Sneuvelt het cordon sanitaire, minstens op lokaal niveau? “Ik hoor veel mensen die ervan overtuigd zijn dat het cordon deze keer zal sneuvelen. Alleen heb ik dat al een paar keer gehoord. Ik schat zelf de kans groter in dat het overeind blijft. Dat is een inschatting, geen standpunt. Persoonlijk zou ik het goed vinden mocht het wél sneuvelen. In de eerste plaats zou het goed zijn voor de democratie, omdat je toch aan een significant deel van de bevolking niet het signaal wil geven dat hun stem niets uithaalt? En omdat ik anders, zoals nu al in Ninove, allerlei groteske en onwerkzame coalities tegen het VB zie opduiken. Ik denk ook dat besturen op lokaal niveau voor Vlaams Belang een oefening kan zijn die louterend kan werken. Na al die jaren van oppositie en propaganda moeten de ideeën omgezet worden in beleid, moet de toets van de wettelijkheid en de financiële haalbaarheid doorstaan worden. En dat moet aan de achterban uitgelegd worden. Ook dat is een goede oefening. Ik vind het beter dat die gebeurt in een stabiele context met coalitiepartners dan in een compleet gepolariseerde situatie. Dat wil je toch de bevolking van een gemeente niet aandoen?”

Zal men lokaal niet beslissen om het cordon te doorbreken? “Onderschat toch niet de impact van de nationale partijbesturen op lokale afdelingen. In elk bestuur zit er wel een schepen of burgemeester die hoopt ooit door te groeien tot parlementslid. Die mensen gaan niet zo snel de nationale partijbesturen tegen de haren instrijken. Misschien sneuvelt het cordon ergens in een gemeente met een lokale burgemeester die die zich van Brussel niet te veel aantrekt. Maar ik ben daar niet zeker van. Het einde van het cordon is al een paar keer voorspeld, maar in de politieke contacten die ik elke dag heb, geldt het ondertussen nog altijd als een soort vanzelfsprekendheid waarover eigenlijk niet gepraat moet worden.”

Onlangs sprak ik met een leeftijdsgenoot die dacht dat het cordon sanitaire in de wet ingeschreven stond. “Inderdaad. Er is een dominante politieke cultuur waarbij het ‘gangbaar’ is dat je met die partij geen akkoorden sluit en dat - tussen aanhalingstekens - ‘fatsoenlijke mensen’ niet met het Vlaams Belang spreken. Lees wat mijn vriend Jurgen Ceder over het ‘Venster van Overton’ schrijft. Nu, dat venster kan verschuiven natuurlijk, maar dat gebeurt niet vanzelf.”

Zullen schandalen zoals rond Frank Creyelman ervoor zorgen dat het cordon sanitaire overeind blijft? “Dat soort affaires helpen vanzelfsprekend niet. Voor diegenen die sowieso al niet willen samenwerken, is dat een bijkomend argument. Diegenen die eventueel wel willen samenwerken, zitten met dat soort zaken in het defensief. Het gaat dan weer over die comfortzone: waarom zou je in coalitie gaan met een partner waarvan de kans groot is dat je van incident naar incident tuimelt? Het Vlaams Belang moet er zich toch van bewust zijn dat geen enkele andere partij het als een soort morele verplichting beschouwt om het VB te depanneren. Ook de N-VA niet. Daarvoor is de N-VA niet opgericht. Elke samenwerking moet zicht bieden op een win-win. Je gaat in je privéleven toch ook geen relatie aan met een partner als je weet dat het om de zoveel maanden gaat knetteren? Dan kijk je toch eerst eens rond of er misschien andere dames of heren beschikbaar zijn? Om samen te besturen moet er in de eerste plaats ver-

trouwen zijn. Je moet ervan overtuigd worden dat de potentiële partner toch minstens voor een stuk zijn stinkende best zal doen om het gemeenschappelijke project te doen slagen.”

Heeft u een boodschap voor politici ter rechterzijde? “Neen, want ik ben geen leermeester of chaperon. Maar ook ja. De boodschap is dat ze zich niet moeten conformeren aan de heersende ideeën. Veel mensen op links vinden dat Vlaanderen steeds rechtser is geworden. Dat klopt wat de verkiezingsresultaten betreft, maar niet als het om de politieke agenda gaat. Het debat wordt nog veel te dikwijls gevoerd op de onderwerpen die links bepaalt, met de terminologie en met het moreel kompas van links.” “Verandering vraagt niet alleen een goed verkiezingsresultaat, maar ook ideologisch geschoold politiek personeel dat kan opereren in een samenleving die sinds de jaren 1960 door linkse ideeën wordt aangestuurd. Dat is iets dat mij fascineert. Zelfs in een gemeenteraad als die van Aalst, met 18 doorgaans redelijk rechtse N-VA’ers, acht VB’ers en dan nog wat andere collega’s die niet noodzakelijk als links gecatalogeerd kunnen worden, worden de debatten vooral gevoerd rond klimaat, duurzaamheid, armoede, kwetsbare mensen, mobiliteit, enzovoort. Termen als identiteit, traditie, nationaliteit en verantwoordelijkheid worden verhoudingsgewijs veel minder gebruikt. Zelfs bij ons debatteren we vaak vanuit een defensieve modus. Wat moet dat dan niet in de andere gemeenteraden zijn?”

Dat is dan toch omdat die rechtse gemeenteraadsleden minder onderwerpen aanbrengen? “Dat is vooral omdat links in de politieke cultuur nog altijd erg dominant is. Over bepaalde onderwerpen spreek je enkel onder vrienden vrijuit. Op gemeenteraden zie je vaak het betere bochtenwerk om een kies onderwerp toch ter sprake te brengen. Neem nu immigratie. Aalst is geen uitzondering. De demografische verandering die we op twintig jaar meemaken, is gigantisch. Dat heeft, alleen al op het vlak van onderwijs, OCMW of overlast door jeugdbendes een veel grotere impact op de stad dan mobiliteit of klimaat. Toch wordt daar relatief zelden een zinvol inhoudelijk debat over gevoerd. Sommigen hebben te veel schroom en hoeden er zich voor om hun vingers te verbranden in een debat waar je elk woord blijkbaar moet wikken en wegen. Er zijn er ook altijd die met de voeten vooruit chargeren, wat voor de betrokkene misschien therapeutisch werkt, maar niet veel zoden aan de dijk brengt.” “Zelf heb ik altijd getracht om een weg te bewandelen met duidelijke en vaak strakke beleidslijnen, maar die altijd geformuleerd op een manier die potentiële bondgenoten niet doet afhaken. Het komt erop aan om je slagen thuis te halen.” WANNES NEUKERMANS

Betaalt jouw ziekenfonds tandkosten tot 1.200 euro terug?

Hoofdzetel:

Hoogstratenplein 1 - 2800 Mechelen Tel 015 28 90 90 - www.vnz.be

Word lid van het VNZ.


10 Buitenland

4 januari 2024

VERENIGDE STATEN

Democraten proberen Trump uit te sluiten van voorverkiezingen In de Amerikaanse staat Colorado sprak het hooggerechtshof van die staat zich uit over een zaak aangespannen door een groep burgers, gesteund door vzw ‘Citizens for Responsibility and Ethics in Washington’ (CREW). In zijn arrest stelde het hooggerechtshof, met een nipte meerderheid (4 tegen 3), dat op grond van sectie 3 van het 14de amendement van de Amerikaanse grondwet Trump gediskwalificeerd was voor ‘het houden van een openbaar ambt’. Die sectie stelt dat niemand die betrokken was in een opstand of rebellie een openbaar ambt kan bekleden. Hier komt ‘6 januari’ weer naar boven. Het gevolg is dat de rechtbank Trump weerhield verkiesbaar te zijn in de voorverkiezingen, wat hem effectief een plaats op het stembiljet in november 2024 ontzegde. Het hooggerechtshof plaatste zelf al preventief een ‘opschorting’ op hun beslissing, wat wil zeggen dat het tijdelijk niet van kracht kan gaan. In dit geval is het in afwachting van een uitspraak van het federale hooggerechtshof, SCOTUS (Supreme Court of the United States). De drie tegenstemmers gaven elk een verklaring, toegevoegd bij het arrest, en waren niet mals voor de meerderheid. Rechter Samour (zelf een Democraat) was het scherpst en maakte brandhout van het argument van de meerderheid. “Ik ben nu al 33 jaar betrokken in het gerechtelijke systeem en wat hier heeft plaatsgevonden lijkt nergens op wat ik in de rechtszalen heb gezien.” Hij was iets meer luchtig met een verwijzing naar de klassieke film ‘The Princess Bride’, maar absoluut niet minder scherp, toen hij de argumentatie omtrent de ‘zelfuitvoerende’ aard van sectie 3 van het 14de amendement neerhaalde: “Net zoals Inigo Montoya zei aan Vizzini: ‘Ik denk niet dat zelf-uitvoerend betekent wat mijn collega’s in de meerderheid denken dat het betekent.’” Een andere tegenstem, van rechter Berkenrotter, weerspiegelde dat citaat: “Een te groot deel van hun stelling is gebaseerd op bewoordingen die, bij nader onderzoek, niet lijken te beteke-

nen wat ze zeggen dat die betekenen, omdat ze uit de context gerukt zijn.”

Talrijke lopende rechtszaken Naast deze zaak in Colorado zijn er minstens 16 andere rechtszaken lopende. Vier daarvan in staatsrechtbanken, 12 in federale districtsrechtbanken. De zaak in Michigan werd een week na Colorado besloten. Het hooggerechtshof van Michigan was duidelijk: het wees het verzoek om Trump van het stembiljet te weren af, “omdat we er niet van overtuigd zijn dat de voorliggende vragen beoordeeld moeten worden door deze rechtbank”. Als SCOTUS deze zaak aanneemt, worden al die rechtszaken ‘bevroren’, tot er een uitspraak is. Dat weerhield luitenant-gouverneur Eleni Kounalakis van Californië er niet van om zelf ook op te roepen om alle wettelijke opties te onderzoeken om het voorbeeld van Colorado te volgen. Gouverneur Newsom ziet echter de politiek wankele basis daarvoor en doet dat af als een “afleiding”.

‘Lawfare’ Dat alles maakt deel uit van wat hier in de VS ‘lawfare’ genoemd wordt, een woordspeling op ‘warfare’, oorlogsvoering, niet met wapens, maar via ‘the law’, de wet. Talloze rechtszaken aanspannen om een tegenstander financieel en mentaal uit te putten, maakt daar deel van uit. Of het creëren van de schijn van schuld. Of het plots verschijnen van beschuldigingen van seksueel misbruik, vlak voor een verkiezing, om dan even plots te verdwijnen. Allemaal bedoeld als ‘karaktermoord’. Het hele verhaal rond 6 januari past daar ook in. Het politieke spel daaromtrent wordt met elk nieuw stuk informa-

tie erover meer en meer blootgelegd. Het doel daarvan is gelijkaardig: karaktermoord en grondslag voor ‘lawfare’. Zoals in Colorado.

CREW Het is dus helemaal geen verrassing dat CREW, de organisatie die deze zaak had aangespannen, op zijn beurt financieel gesteund wordt door George Soros. CREW werd opgericht door onder andere Norm Eisen, die een handboek schreef over hoe ‘color revolutions’ uit te voeren. Darren Beattie, journalist en deskundige politieke wetenschappen, schreef over Eisen: “Diegenen die zich specialiseren in ‘regimewissel’ in het buitenland, zijn dezelfde mensen die proberen om president Trump af te zetten.” De huidige voorzitter van CREW is momenteel Noah Bookbinder. Bookbinder werd in maart 2022 door minister van Binnenlandse Zaken Mayorkas aangesteld als lid van de Homeland Security Advisory Council. Conservatieve journalisten wijzen erop hoe absoluut ongepast het is dat een topoverheidsorgaan zoals Homeland Security zich zo openlijk inlaat met het hoofd van een dergelijke openlijk partijdige organisatie die zo openlijk anti-Trump is en Trump probeert te stoppen met alle mogelijke middelen.

Maine Ondertussen volgde de staat Maine het voorbeeld van Colorado. Shenna Bellows, minister in de regering van Maine, steunend op de veel laksere regels in verband met administratieve procedures, oordeelde zonder meer dat Trump schuldig is aan opstand en aansporing tot geweld. De ‘lawfare’ van de Democraten en hun bondgenoten blijft dus onverminderd voortduren. 2024 belooft een heel interessant - en wellicht ook hallucinant - jaar te worden. Lees op pagina 13 de bijdrage van collega Drieu Godefridi over wat het zou betekenen als Trump opnieuw president zou worden.

WIM VANRAES

NIGERIA

Terreur om Nigeriaanse middelgordel te zuiveren van christenen Vorige week was er opnieuw een grote aanslag op christenen in Nigeria, waarbij volgens de laatste cijfers 198 christenen werden vermoord. Deze aanslag werd voorafgegaan en opgevolgd door een aantal kleinere aanslagen, waarbij nog eens tientallen werden gedood. Wat verklaart het voortdurende geweld tegen christenen in het noorden en in het centrale deel van het land?

mee, aldus Christian, blijft deze groep onder de radar en kunnen de autoriteiten blijven ontkennen wat er gaande is.

Nigeria is verdeeld in een islamitisch noorden en een christelijk zuiden. De zogenaamde middelgordel, met staten als Plateau, Kwara en Benue, is sinds jaren het toneel van terreuraanslagen, ontvoeringen, diefstal en vernielingen van land en huizen van de bevolking. Volgens de christelijke organisatie ‘Open Doors’ is het officiële standpunt van de Nigeriaanse regering nog altijd dat er geen religieuze vervolging plaatsvindt in het land. Nigeria staat op de zesde plaats van de jaarlijkse ‘ranglijst christenvervolging’ van de mensenrechtenorganisatie. In westerse media, maar ook in Nigeria zelf, is de analyse veelal dat het zou gaan om een conflict tussen boeren en herders om landbouwgrond, of dat klimaatverandering ten grondslag zou liggen aan de dagelijkse terreuraanvallen tegen christenen.

In de noordelijke staten waar de sharia heerst, worden christenen als tweederangsburgers beschouwd. Regelmatig worden christelijke meisjes en vrouwen ontvoerd en gedwongen bekeerd tot de islam. In het midden en het zuiden van het land is er op papier religieuze vrijheid en gelijkheid, maar de dagelijkse realiteit is anders. Volgens Afeso Akanbi is het doel van zowel de terreurgroepen als het merendeel van de autoriteiten in Nigeria om het hele land te islamiseren: “Geen enkele niet-moslim zal worden geaccepteerd op een invloedrijke positie in Nigeria. Er is een agenda om het hele land te islamiseren. Woordvoerders van de regering zullen zeggen dat het een competitie tussen moslims en christenen is over grondbezit, maar ik geloof daar zelf niet in. Het is een strijd om wie over Nigeria zal heersen, een strijd om de ziel van ons land.” Chima Christian beweert dat wanneer christenen na een aantal aanslagen uit een gebied wegvluchten, het dorp of de regio al snel in handen is van andere bewoners en dat mensen niet meer terug kunnen naar waar zij vandaan kwamen. Het gaat volgens hem niet om twee strijdende partijen, maar om één partij die een ideologische, politieke en religieuze agenda zou hebben en die daadwerkelijk ten uitvoer brengt. Duizenden Nigeriaanse christenen zijn als gevolg van het aanhoudende geweld intern ontheemd geraakt. Hun voortbestaan in de staten waar terreurgroepen actief zijn, wordt dagelijks bedreigd.

Overheid niet bereid in te grijpen Volgens enkele Nigeriaanse christenen die we interviewden, doet de huidige regering onder president Tinubu niets om de christenen in zijn land te

‘Waar tafelen een hoffelijke bezigheid wordt’ Huwelijken - Recepties - Banketten - Seminaries

Fruithoflaan 15 - 2530 Boechout - 03/455 07 67 www.kasteelfruithof.com

beschermen of om aanslagen te proberen voorkomen. “Als er geen aanslagen zijn met Kerst dit jaar, dan is dat omdat christelijke gemeenschappen zichzelf beschermen en niet omdat de overheid moeite doet om geweld tegen hen te voorkomen”, aldus Albert Afeso Akanbi, journalist en filmmaker. Volgens John, een Nigeriaanse politie-inspecteur met ruim dertig jaar ervaring, wordt er binnen de politie ook nauwelijks gesproken over het enorme aantal terreurdaden gericht tegen christenen. Dat komt volgens hem omdat de politieleiding in het land voornamelijk uit moslims bestaat. Open Doors bevestigt in het jaarrapport over 2022 dat onder voormalig president en Fulani-moslim Muhammadu Buhari, moslims hoge functies hebben gekregen in het publieke domein. Daardoor is het voor christenen zeer moeilijk geworden om voor hun rechten op te komen. Dat alles brengt met zich mee dat na veel terreuraanslagen de daders onbestraft blijven. Er zijn ook stemmen in Nigeria die zeggen dat de autoriteiten geregeld van tevoren op de hoogte zijn dat er aanslagen zullen worden gepleegd, maar dat zij niets doen om dit te voorkomen. Volgens Chima Christian, een analist op het gebied van openbaar beleid en bestuur, is het grootste probleem dat jihadistische groepen als Boko Haram en Islamitische Staat West-Afrikaanse Provincie (ISWAP) wel door de overheid als terreurgroep worden gezien, maar dat de militante Fulani-moslims, die momenteel de meeste aanslagen plegen, nog altijd niet als zodanig worden erkend. Daar-

Doel van de terreurgroepen in Nigeria

SONJA DAHLMANS

FINLAND

Helft van Finnen wil einde aan élke migratie Een recente peiling georganiseerd door de Finse denktank Suomen Perusta Foundation toont aan dat de Finnen het hebben gehad met migratie en asielverlening. Ongeveer de helft van de ondervraagden wil dat Finland stopt met het binnenlaten van asielzoekers en wenst dat de Finse overheid in plaats daarvan investeert in steun aan vluchtelingencentra in het buitenland. De stelling die aan de goed- of afkeuring van de Finnen werd voorgelegd, luidde: “Finland stopt met asielzoekers en vluchtelingen op te vangen en investeert in fondsen die worden opgezet om vluchtelingen in kampen buiten Finland te steunen.” 46 procent ondersteunde de stelling, 41 procent was tegen en 13 procent had geen mening. Kiezers van centrumrechts tot rechts bleken die stelling vanzelfsprekend meer toegedaan dan hun linkse tegenvoeters: 84 procent van de nationaal-conservatieve Perussuomalaiset was voor, 59 procent van de centrumrechtse coalitie Kokoomus en 55 procent van de christendemocraten. Bij de liberaal-agrarische partij was de helft voor en bij de centrumbeweging Movement Now ging het om 43 procent. Tot slot was 22 procent van de Finse groenen en 21 procent van de Finse linkse alliantie gewonnen voor het idee.

Culturele homogeniteit daalt De directeur van denkgroep Suomen Perusta Foundation, Simo Grönroos, stelde in een opiniestuk in The European Conservative, dat de invloed van bepaalde culturele factoren en de economische problemen in Finland hun invloed hebben op de resultaten van die enquête. Maar ook het overduidelijk verband tussen migratie en de erosie van het nochtans uitstekende Fins onderwijssysteem, de druk op het systeem van sociale bescherming en het lakse beleid tegenover criminaliteit speelden zeker een rol. De Amerikaanse politicoloog Robert Putnam bracht tijdens de migratiecrisis van 2015 een bezoek aan Finland en verklaarde dat het hoge sociale vertrouwen dat hij in Finland aantrof, mogelijk werd gemaakt door de culturele homogeniteit. Hij sloot af dat dat zou verminderen als gevolg van de sterke migratie. Grönroos van zijn kant stelde dat het stijgende aandeel van kinderen met een migratieachtergrond één van de redenen is van de aanhoudende daling van onderwijsresultaten.

PIET VAN NIEUWVLIET


Buitenland

4 januari 2024

11

DIPLOMATIEKE VALIES

Westerse aarzelingen in een instabiele wereld De wereld zal in ’24 (nog) instabieler zijn. Het klinkt als een cliché, maar daar zit nu eenmaal vaak een kern van waarheid in. Net als vorig jaar is er nog steeds het conflict in Oekraïne, zij het met steeds somberdere vooruitzichten. Sinds enkele maanden staat ook het Midden-Oosten weer in brand. En dan was er die bewogen decembermaand aan de poorten van de Rode Zee. Houthi-rebellen in Jemen hun oekazes komen rechtstreeks uit Teheran - verstoorden de commerciële navigatie in de regio, wat een vooral Amerikaanse tussenkomst vergde. Of hoe een ver afgelegen lokaal conflict plots mondiale repercussies kan teweegbrengen. Wordt dat tekenend voor het komende jaar? Twee jaar geleden begon het jaar met een forse verzameling van Russische troepen aan de Oekraïense grens. De hoopvolle veronderstelling dat het slechts bluf was, bleek onterecht te zijn. Enkele weken later sloeg Moskou toe. Maar anders dan verwacht, liepen ze hun buurland niet onder de voet. Gesteund, maar vooral getraind sinds de annexatie van de Krim, door het Westen, vochten de Oekraïners dapper terug. De Russische strategie werd noodgedwongen bijgestuurd. Toen 2023 aanbrak, woedde de oorlog nog in alle hevigheid, zij het dat de frontlijn stabiliseerde. De Russen groeven zich in, bouwden een stevige verdedigingslinie uit en schakelden over op een oorlogseconomie. Net nu wanneer blijkt dat de geslonken voorraden de vuurintensiteit van de begindagen van Kiev niet langer kunnen schragen, wordt het belang van die laatste Russische maatregelen pas echt duidelijk. De hoop werd op een Oekraïens lenteoffensief gesteld, maar het succes bleef uit. Het enthousiasme in het Westen gaat ‘decrescendo’, maar ook Oekraïne worstelt met oorlogsmoeheid en slaagt er niet langer in de nodige manschappen te mobiliseren (deels door de corruptie in het land, maar dat is een dossier op zich). Ondertussen zet Rusland zijn oorlogsinspanningen onverminderd verder, ondanks enorme verliezen, ook al moeten de superlatieven waar het Westen mee jongleert met een korrel zout genomen worden. En vooral: Moskou maakt van tijd een bondgenoot. Naar verluidt liet Poetin onlangs aan zijn Chinese collega Xi verstaan dat het conflict nog lang zou aanslepen, “nog minstens vijf jaar”. De afloop wordt steeds meer een open vraag.

Ongedekte Joodse cheque Wanneer u dit leest, zal het hopelijk geslaagde ‘reveillon’ achter de rug zijn. Niet de oorlog in Oekraïne, zomin als die in Gaza. Dat conflict is illustratief voor de snelheid waarmee de instabiliteit en het risico tot escalatie in dit tijdsgewricht kan toenemen. Amper drie maanden geleden koesterde men de hoop dat verdere stappen gezet konden worden in een op zich al mooi diplomatiek traject van toenadering tussen Israël en Saoedi-Arabië. Vandaag bevindt dat plan zich ergens in de onderste lade, voor zover het nog niet aan de papierversnipperaar toevertrouwd werd. Wat zich de voorbije weken afgespeeld heeft, zal vergaande gevolgen hebben op de manier waarop het Midden-Oosten er de komende jaren uit zal zien. De slachting van 7 oktober was de belangrijkste anti-Joodse pogrom sinds de Tweede Wereldoorlog. “Zonder Israël is elke Jood een ongedekte cheque”, scheef de Joods-Nederlandse auteur Abel Herzberg ooit in Vrij Nederland. Maar in deze slaagde de Joodse staat er niet in die veiligheid te garanderen aan zijn inwoners van het grensgebied. De hevigheid van de aanvallen, en vooral ook het verrassingseffect, verklaart waarom Israël vandaag nog in een wraak-modus opereert. En zie, alsof het voorgaande nog niet complex genoeg was om dit jaar 2024 te beginnen (in Tel Aviv staat de teller op 5.784), zorgen de ‘Houthi-rebellen’ - of beter: Iran - voor nog maar eens een crisis.

Antisemitisme als pijler Het zijn zo van die regionale conflicten die in het Westen weinig weerklank krijgen.

Jemen kende gedurende een tiental jaar een burgeroorlog, waarbij die Houthi’s de steun van Iran genoten. Het regeringsleger kreeg dan weer die van Saoedi-Arabië, kortom een conflict dat tegen een soennitisch-sjiitische achtergrond bekeken moet worden. Vorig jaar kwam er een wapenstilstand die inmiddels formeel verstreken is, maar de facto blijft voortduren. De oorlog in Gaza zorgde echter voor een nieuw rol voor die Houthi’s. De voorbije maand bleken ze erg bedrijvig in het lanceren van raketten en drones naar verschillende vrachtschepen die in groten getale langs deze belangrijke doorgang richting Rode Zee en het Suezkanaal voeren. Officieel heette het dat ze enkel schepen die ergens aan Israël gekoppeld konden worden, viseerden, maar dat bleek al snel onzin te zijn. Op zich is antisemitisme een van de ideologische pijlers van de Houthi’s, ook bekend als Ansar Allah, ‘Medestanders van God’. Ze hebben ook een soort slogan, reclamemensen zouden er nog wat van kunnen leren: ‘Dood aan Amerika, dood aan Israël, een vloek over de Joden en de zege voor de Islam.’ Dergelijke public relations hebben het voordeel van de duidelijkheid. Wat ze deden, had echter meer met geopolitiek dan loepzuiver antisemitisme te maken. Militair gesproken zijn de Houthi’s op de leest van de Hezbollah geschoeid, wat verklaart dat met deskundigheid een vrachtschip gekaapt kon worden. De gebruikte raketten en drones worden dan weer rechtstreeks door Iran geleverd, wat de garantie biedt dat ze het nog een tijdje kunnen uitzingen. Rampen werden vooral dankzij Amerikaanse militaire macht vermeden. Drones werden onderschept en neergehaald, wat ervoor zorgt dat de factuur voor de Amerikaanse zeemacht in december bijzonder gepeperd was. De moderne afweersystemen die in deze gebruikt werden zijn erg duur, en dat terwijl de kostprijs van de gebruikte drones betrekkelijk laag is. Professor Alessio Paralaano, verbonden aan het King’s College in Londen, schat dat de kost van één interventie, zoals er in december verschillende plaatsvonden, gemiddeld rond de twee miljoen dollar zou schommelen. We herhalen: twee miljoen dollar voor één interventie.

de plek te mijden, zijn ze genoodzaakt rond zuidelijk Afrika te varen, met een serieuze meerkost als gevolg. Hierdoor dikt de factuur aan (die de consument finaal zal betalen) en raakt het hele logistieke proces verstoord. Herinner u de ‘Ever Given’ die in 2021 gedurende amper een week het Suezkanaal blokkeerde; de chaos was niet te overzien. Toen Israël Gaza binnentrok, was dé vraag of Hezbollah vanuit Libanon een tweede front zou openen. Zo te zien lijkt dat niet het geval te zijn. Het tweede front werd elders geopend, in Jemen en door een afgeleide van Hezbollah. Het vermijden van de Rode Zee is een oplossing voor enkele weken (gemiddelde vaartijd plus 60 procent, met bijkomende brandstofkosten als gevolg), niet voor de lange termijn. Kan de oorzaak aangepakt worden? Theoretisch wel, alleen draagt die optie de grootste kans tot escalatie in zich. Wellicht is het bouwen aan de ‘coalitie’ die de VS voor ogen heeft de meest plausibele optie. Het vrijwaren van de wereldhandel is ieders zaak, luidt de achterliggende idee. En dus moet men zijn verantwoordelijkheid nemen in een situatie als deze, in sommige kringen als een nieuwe Suezcrisis omschreven.

Prosperity Guardian

Economische schade

Het Pentagon was blij te kunnen aankondigen dat ook landen als Spanje en Groot-Brittannië tot hun operatie toetraden, ‘Operation Prosperity Guardian’ genaamd. Inmiddels trokken de Spanjaarden er al terug uit, een direct gevolg van de coalitie die in Madrid de politieke lakens uitdeelt. Canada doet mee, maar zonder schip te sturen. En Duitsland liet verstaan zijn al bij al bescheiden marine nodig te hebben voor “uitdagingen in het Noorden”, begrijp: Rusland. Een soortgelijk antwoord gaf ook Australië. Canberra vindt dat zijn schepen nuttiger kunnen zijn in eigen regio, begrijp: als reactie op de Chinese druk/bedreiging. Er wordt ook naar Japan gekeken, of naar China. Is dat land niet bijzonder gebaat met een vlot verloop van de wereldhandel? Wat januari op dat vlak brengt is koffiedik kijken, maar de aarzelingen en excuses zijn veelzeggend. De nationalisering door Egypte van het Suezkanaal onder Nasser in 1956, leidde tot een bewogen periode die als de Suezcrisis de geschiedenis inging. Precies hierdoor is het kanaal een belangrijke bron van inkomsten voor Egypte. Het niet-gebruik ervan zoals in december, dient Caïro een financiële mokerslag toe, wat dubbel zo hard aankomt in tijden van economische tegenspoed. Het was misschien niet helemaal doordacht en beslist tegen de zin van Washington, maar de Frans-Britse (en Israëlische) reactiviteit van toen staat alvast haaks op de moeizaamheid waarmee ‘Prosperity Guardian’ gestalte krijgt. En dat is misschien wel het meest verontrustende aspect van de vaststelling dat de wereld volatiel en erg ontvlambaar is.

Het is vooral de bedoeling van Iran om door het optreden van de Houthi’s als economische stoorzender op te treden. Zo’n 20 procent van het wereldwijde containerverkeer en 10 procent van de totale wereldhandel over zee loopt langs de Rode zee en het Suezkanaal. Door rederijen te dwingen

AUSTRALIË

Australië wil legale migratie halveren Hoewel de hoofdlijnen van het Australische migratiemodel overeind blijven, wil de regering met sommige maatregelen inzetten op minder migratie. Op maandag 11 december publiceerde de regering haar ‘nieuwe visie’ op haar migratiemodel. Het Australische model dat migranten op het Australische grondgebied toelaat als ze voor de Australische arbeidsmarkt een meerwaarde betekenen, wordt door sommige Vlaamse partijen aangeprezen. Voor de minister van Binnenlandse Zaken, Clare O’Neil, is de nieuwe visie “de grootste migratiehervorming sinds een generatie”. Het belangrijkste doel is de legale migratie terug te brengen tot de helft en dit in een periode van 2 jaar. De Australische eerste minister, Anthony Albanese, had vroeger al gesteld dat hij de migratie wilde terugbrengen tot een “aanvaardbaar niveau” en dat Australië wel moest reageren op een systeem dat aan het stuklopen was. Tussen juni 2022 en juni 2023 migreerden 510.000 mensen op legale manier naar Australië. Dat zette een druk op Australië die niet meer te houden was.

Buitenlandse studenten en arbeidskrachten De Australische maatregelen zouden de migratie in 2024 moeten terugbrengen tot 375.000 mensen en 250.000 in 2025. Te veel buitenlandse studenten, die een opleiding volgen aan Australische universiteiten en instellingen, blijven na de studie, en dankzij een tweede studievisum, in Australië. Men heeft het dan over 150.000 bijkomende blijvers per jaar. Australië zal veel strenger zijn in het toekennen van dergelijke visa, zal het taalniveau heel nauwkeurig analyseren en ook werken middels toelatingsproeven aan zijn universiteiten. Voor de rest blijft het Australische model inzake illegale migratie onveranderd overeind: migranten die het eiland illegaal proberen binnen te komen met bootjes, worden onverbiddelijk teruggedreven buiten de Australische wateren en de illegalen worden opgevangen in offshoreopvangcentra tijdens de ganse duur van de asielprocedure. Zelfs het Australische model wordt dus - onder druk van de realiteit - nog aangescherpt.

PIET VAN NIEUWVLIET

GDD


12 Interview

4 januari 2024

“Samenvallende verkiezingen zorgen voor een opgefokte sfeer”

© PHOTONEWS

BART MADDENS POLITICOLOOG

Na een woelig politiek jaar is het tijd om onze blik te richten op 2024. Politicoloog Bart Maddens (KU Leuven) voorspelt een “opgefokte sfeer” rond de verkiezingen, die volgens hem weleens zouden kunnen uitdraaien op een referendum over het cordon sanitaire. 2023 leek wel een jaar vol schandalen. Klopt dat? “Dat is juist en niet juist. Ik denk eigenlijk dat 2023 snel zal worden vergeten, want al die zaken hadden een hoog soapgehalte: het plasincident van Van Quickenborne, het schandaal rond de pensioenbonussen, Rutten die de deur achter zich dichtslaat en dan terugkomt, die heisa rond het filmpje van Dehaene,... Dat is zoals bij ‘Thuis’ of ‘Familie’: op het moment zelf denk je dat er veel gebeurt en kan je niet wachten tot de volgende aflevering, maar een maand later ben je het al vergeten. 2023 is vooral het jaar waarin niet is gebeurd wat had moeten gebeuren.”

Wat bedoelt u daarmee? “Ik denk dan aan de grote hervormingen die van de federale regering verwacht werden. Bijvoorbeeld pensioenen, arbeidsmarkt en fiscaliteit Ik herinner mij dat er eind 2022 gezegd werd: ‘2023 is de laatste kans voor Vivaldi om te bewijzen dat België wél werkt.’ Ik kan alleen maar zeggen dat ze die kans niet gegrepen hebben. En als ik dan zeg dat 2023 een jaar is waarin niet is gebeurd wat had moeten gebeuren, dan denk ik ook aan federale verkiezingen.”

U had graag vervroegde verkiezingen gezien? “Ja. Onze regering is uiteindelijk gevormd om de coronacrisis te managen, die nu voorbij is. Daarna hebben ze niet veel meer gedaan gekregen. In feite moet de regering op dat moment zeggen: we geven de kiezer de kans om de kaarten te herschikken en dan zien we wat we ermee kunnen doen. Dat is veel eerlijker dan een soort zombieregering kunstmatig te rekken tot het einde van de legislatuur. Sinds de zesde staatshervorming duurt de legislatuur ook te lang.”

Was het een fout om de federale legislatuur van vier naar vijf jaar te verlengen? “Ja. Ook in 2018 had iedereen het gevoel van ‘het jaar te veel’. Nog voor de Marrakesh-crisis was ‘de dash’ zogezegd uit de regering. Iedereen was eigenlijk in het voorjaar van 2018, dus vier jaar na 2014, klaar voor nieuwe verkiezingen.”

Een legislatuur van vijf jaar is te lang en vormt een ernstig democratisch probleem “Die duurtijd van de legislatuur is aangepast om samenvallende verkiezingen te hebben. Dat betekent dat we vijf lange jaren hebben zonder dat de mening van de burger wordt gevraagd. Vroeger was dat niet het geval: dan waren er verkiezingen in 2003 federaal, in 2004 regionaal, 2006 lokaal, 2007 weer federaal, 2009 regionaal, 2010 federaal, 2012 weer lokaal... Die frequentie van verkiezingen was veel hoger, terwijl we nu sinds 2014 maar om de vijf jaar verkiezingen hebben. Dat is echt wel verschrikkelijk lang. Ik denk dat dat een ernstig democratisch probleem vormt: als je naar het buitenland kijkt, ken ik eigenlijk geen landen waar dat zo lang is.”

“Ook de Vlaamse Beweging heeft zich altijd verzet tegen die samenvallende verkiezingen. De Vlaamse verkiezingen staan helemaal in de schaduw van de federale. Hetzelfde geldt wat mij betreft ook voor Europese verkiezingen. Of je het nu wil of niet, de EU wordt steeds belangrijker en heeft steeds meer impact op ons dagelijkse leven. Ik vind dat dat belangrijk genoeg is om een aparte verkiezing te houden.”

Waarom heeft men dat dan zo georganiseerd? “Het idee van die samenvallende verkiezingen was dat regeringen dan vijf jaar lang rustig en stabiel konden besturen, zonder de hete adem van de kiezer in de nek te voelen. Maar ja, dat heeft zich niet gemanifesteerd. De hete adem van de kiezer voelt men nog steeds via (onbetrouwbare) opiniepeiBart Maddens

Verkiezingscampagnes gaan zelden over communautaire zaken lingen en bovendien ontstaat er rondom die ene verkiezingsdatum om de vijf jaar een enorm opgefokte sfeer, omdat er zoveel op het spel staat. Kijk maar naar Open Vld.” “Als die partij volgend jaar onder de kiesdrempel zou zakken, betekent het dat die partij vijf jaar lang niet vertegenwoordigd is in het parlement en dus ook geen financiering krijgt: zij moeten dan een periode overbruggen tot 2029. De kans is groot dat het dan einde verhaal is voor Open Vld. Ik kijk dan naar Agalev in 2003: ook geen enkele zetel en dus geen partijfinanciering. Maar toen zaten we nog in een systeem van niet-samenvallende verkiezingen. In 2004 heeft die partij een doorstart kunnen maken als Groen en zetels kunnen halen in het Vlaams Parlement. Als dat niet het geval was geweest, had Agalev dat nooit kunnen overbruggen en zat er nu geen groene partij in het parlement. Wat er dan nog overbleef, zou dan waarschijnlijk opgeslokt geweest zijn door de sp.a van Steve Stevaert.”

2023 zat dus vol soaps die niet lang herinnerd zullen worden. Maar misschien zullen al die zaken wel meespelen bij de volgende verkiezingen? “Ik vind dat zeer onvoorspelbaar. Denk aan de verkiezingen van 2019: eerst dacht iedereen dat het over economie zou gaan, maar plots was er de Marrakesh-crisis. Dan waren er alle klimaatmarsen en dacht iedereen dat het over klimaat zou gaan. En uiteindelijk heeft het klimaat bij de beslissing van de kiezer niet zoveel doorgewogen, hoewel het establishment, de gevestigde partijen en de media alles gedaan hebben om dat in de markt te zetten.” “Ondanks die slag om de arm, heb ik al op 3 juli 2020 een opiniestuk op VRT NWS geschreven, met als titel: ‘De verkiezingen in 2024 worden ongemeen spannend en het wordt een heus referendum over het cordon sanitaire’. Ik denk wel dat we daarnaartoe evolueren en dat die voorspelling wel eens zou kunnen uitkomen. Politicologen doen zodanig veel foute voorspellingen... Als er dan eens een uitkomt, mag ik die ook wel in de verf zetten.”

Effectieve verkiezingsthema’s zouden dus ondergeschikt geraken aan de vraag ‘Wat met Vlaams Belang?’ “Neen, neen. De keuze voor Vlaams Belang is natuurlijk gelinkt aan een aantal fundamentele thema’s: migratie, vluchtelingen, veiligheid. Ik vond in dat opzicht die peiling van de Gazet van Antwerpen eigenlijk wel interessant. Wat daar uitkomt, is dat het de grote frustratie van de Vlamingen is dat alles over hun hoofd heen wordt beslist, ongeacht waar ze voor stemmen, ongeacht de partij die de verkiezingen wint. Het gaat dan over de Europese Unie, bepaalde belangengroepen die te veel impact hebben, een Franstalige minderheid die veel te zwaar doorweegt in de besluitvorming,... De houding van veel kiezers doet mij denken aan die fameuze slogan van de Brexit: ‘Take Back Control’.”

Het communautaire blijft achterwege in uw opsomming van fundamentele thema’s? “Verkiezingscampagnes gaan zelden over communautaire zaken, zelfs als er een regering valt over een communautaire kwestie. Zelfs nadat de regering in 2010 viel over Brussel-Halle-Vilvoorde, is er tijdens de campagne niet veel gesproken over BHV. Ook nadat de regering in 1991 viel over het leveren van wapenlicenties aan FN Herstal, wat ook een pure communautaire kwestie was, dacht iedereen dat het een enorm communautaire campagne zou worden.”

De verkiezingen zullen over het cordon sanitaire gaan “Dat was uiteindelijk niet het geval. Dat heeft te maken met het feit dat journalisten vaak een soort belgicistische reflex hebben, ze hebben het dan over ‘des faux problèmes’, om de oude term te gebruiken. Het heeft ook te maken met het feit dat de Vlaams-nationalisten zelf de communautaire thema’s te weinig aandacht te geven. Je ziet dat nu al bij N-VA, die met een sociaaleconomisch verhaal naar de kiezer zal stappen. Ik zeg niet dat het communautaire

volledig afwezig is, maar toch. Ook Vlaams Belang zal opnieuw meer de migratieproblematiek benadrukken dan de Vlaamse onafhankelijkheid.”

U voorspelde het verkiezingsthema, maar kan u ook voorspellen of N-VA en Vlaams Belang samen een meerderheid halen? En of het cordon dan sneuvelt? “Ik weet niet of ze samen een meerderheid halen. Of ze dan samen besturen, zal er ook van afhangen hoe groot de meerderheid in zetels zou zijn. Want bij partijen die spectaculair winnen, heb je een enorme instroom van nieuwe parlementsleden. Ik heb dat eens uitgerekend: als je kijkt naar de jongste peiling van de Gazet van Antwerpen, waar VB wel uitzonderlijk hoog scoort in vergelijking met andere peilingen, zouden er in het Vlaams Parlement en de Kamer samen minimaal 23 nieuwe parlementsleden komen. Want er kunnen natuurlijk ook oude parlementsleden stoppen en dan zijn het er nog meer.” “Ik herinner mij dat Bart De Wever in 2010 daarover zei: ‘Iedereen die moest worden verkozen, is verkozen. Iedereen die niet moest worden verkozen, is ook verkozen.’ Hij had het dan vooral over Kim Geybels, die omwille van allerlei redenen in opspraak kwam. Dus ook bij Vlaams Belang zouden er een aantal mensen ‘per ongeluk’ in dat parlement verkozen kunnen worden, want hoe lager op de lijst, hoe meer dat afhangt van soms een klein aantal voorkeursstemmen.” “Als de meerderheid van N-VA en Vlaams Belang dan heel nipt is, zal N-VA toch eerst eens goed kijken naar wie er eigenlijk allemaal in het Vlaams Parlement zit voor het VB. En zal het Vlaams Belang al die mensen wel onder controle kunnen houden? Zitten daar geen ongeleide projectielen tussen? Want zodra er iemand als onafhankelijke gaat zetelen, of om welke reden dan ook uit de partij wordt gezet, dan staat N-VA daar wel met de billen bloot. Ze hebben het zelf voorgehad, toen Hendrik Vuye en Veerle Wouters onafhankelijk gingen zetelen. Maar toen was er federaal een ruime meerderheid. Als de N-VA-VB-meerderheid in het Vlaams Parlement gaat over 65, 66 zetels, dan denk ik dat de kans een stuk groter is dat ze de sprong gaan wagen.” WANNES NEUKERMANS


Dossier

4 januari 2024

13

Wat als Trump opnieuw president wordt? © SHUTTERSTOCK

In een taxi in New York vroeg ik onlangs aan de in Santo Domingo geboren chauffeur of hij de voorkeur zou geven aan een overwinning van Biden of Trump in 2024. Hij bood me een intelligenter en genuanceerder antwoord dan mijn vraag behoefde: “Trump is goed met cijfers. De economie was beter ten tijde van Trump dan nu met Biden. Trump zou moeten leren zijn grote mond te houden en zich te concentreren op de economie.” Om af te sluiten schaterde hij luid: “De rest kan me niet schelen!” Donald Trump

De herverkiezing van Joseph Robinette Biden zou waarschijnlijk een voortzetting van de oorlog in Oekraïne betekenen vooral als de Democraten weer een meerderheid in het Congres krijgen (wat realistisch lijkt, aangezien de Republikeinse partij steeds vaker radicale kandidaten naar voren schuift, die moeite hebben om onbesliste kiezers aan te spreken). Sinds de invasie van Oekraïne door Rusland heeft Biden het Oekraïense regime voorzien van bergen aan militaire hardware, financiering en ‘inlichtingen’ waarmee de Oekraïners de schade door de Russen hebben kunnen beperken.

Het siert Trump dat hij een hekel heeft aan oorlogen In de binnenlandse politiek kunnen we een heroriëntatie van Biden 2024 ten opzichte van Biden 2020 verwachten. De Democratische Partij heeft momenteel te maken met een groot schisma (waar onze pers nooit over spreekt) tussen haar gematigde vleugel, die in de meerderheid is, en haar extreemlinkse vleugel. De meerderheid is pro-Israël, terwijl de minderheid fel anti-Israël is. Dat schisma is onoverkomelijk. Persoonlijkheden zoals de strijdlustige (en reusachtige) Democratische senator John Fetterman, die wordt beschouwd als ‘radicaal links’ - men zegt progressief, in Amerikaans jargon - nemen nadrukkelijk afscheid van voormalige vrienden en hullen zich (letterlijk) in een Israëlische vlag. Die twee vleugels zijn niet met elkaar te verzoenen. Zolang het conflict in het Midden-Oosten voortduurt, zullen we de extremistische vleugel, die in de minderheid is, geleidelijk zien wegdrijven uit de Democratische Partij, waardoor Biden meer vanuit het midden zal regeren. Bovendien is Bidens economische staat van dienst is niet slecht. De inflatie na de coronacrisis blijft hoger dan hoeft, maar is onder controle, de groei is opmerkelijk naar Europese maatstaven en de aandelenmarkt klimt naar recordhoogtes. De waarschijnlijke renteverlagingen door de Federal Reserve zou een Biden II-regering in staat moeten stellen om op dezelfde manier Joe Biden verder te gaan.

Het siert Trump dat hij een hekel heeft aan oorlogen. Hij ziet ze als een stomme verspilling van middelen, een vernietiging van waarde. Het is daarom waarschijnlijk dat hij zijn mogelijke herverkiezing zal aangrijpen om een deal te sluiten met de Russen - over de hoofden van de Oekraïners heen - om er zo snel mogelijk voor te zorgen dat de Amerikaanse belastingbetaler niet zoveel geld moet uitgeven aan de oorlog. De situatie van verlamming aan het front zou Trump die kans geven, evenals de enorme verliezen die de Russen de afgelopen twee jaar hebben geleden. In elk geval zouden de Oekraïners niets te zeggen hebben, aangezien Trump de touwtjes in handen zou hebben. Het idee dat de Europeanen de plaats van de Amerikanen zouden innemen (Financial Times) is lachwekkend: ze hebben niet de financiële of militaire middelen, uitgeput als ze zijn door hun idiote ‘zero-carbon’-experiment om de fantasieën van een bepaalde ‘elite’ in de EU te bevredigen. In tegenstelling tot wat we vaak lezen, lijkt het onwaarschijnlijk dat Trump zijn land uit de NAVO zou terugtrekken. Waar Trump van walgt, is dat de Europeanen - te beginnen met de Duitsers en de Belgen, de bedriegers onder de bedriegers - hun contributie aan de NAVO niet betalen, dat wil zeggen niet de vereiste twee procent van hun bbp investeren in militaire uitgaven. Wat waarschijnlijk lijkt, is dat Trump zou dreigen om de NAVO stop te zetten, zoals hij in 2017 deed, indien de Europeanen

zouden blijven volharden in hun rol van ‘verstekelingen’, d.w.z. dat ze hun defensie laten financieren door de belastingbetalers van Kentucky en Californië. Aangezien de Europeanen in die situatie echt geen keuze hebben, zouden ze vervolgens vaart maken en betalen.

Wie zou erop wedden dat Trump en Biden over bijna een jaar allebei nog in goede gezondheid verkeren? In het Midden-Oosten zou Trump waarschijnlijk het Biden-beleid van steun aan Israël voortzetten. Als hij in de verleiding zou komen om het te radicaliseren, zou zijn entourage hem ongetwijfeld tot redelijkheid brengen. De Abraham-akkoorden, die Israël en een groot aantal Arabische landen op een langetermijnpad naar vrede hebben gezet, zouden nieuw leven worden ingeblazen. Wat Iran daarentegen betreft, zou er een duidelijke breuk zijn met Biden, maar opnieuw zonder de nucleaire cataclysmen die ons al werden beloofd onder de eerste regering-Trump. Trump is namelijk geen oorlogsstoker. Op het binnenlandse front zou Trump, die goed is met cijfers inderdaad, zijn beleid van deregulering en belastingverlagingen wellicht radicaliseren, terwijl hij het tekort zou laten dalen. Benadrukt moet worden dat Trump, net als Biden, een fervent tekortschutter is. De rente zou dalen en de aandelenmarkt zou blijven groeien omdat, in de woorden van financieel genie Warren Buffett, “het beste voor Amerika nog moet komen”.

Zwarte zwaan Die scenario’s zijn legitiem, want we zijn geïnteresseerd in de toekomst. Maar dit alles veronderstelt de afwezigheid van een nieuwe ‘zwarte zwaan’ (een term van Nassim Nicholas Taleb), wiens vlucht een nieuwe breuk in de draad van de geschiedenis zou betekenen. Er zijn bekende gevaren: de invasie van Taiwan, een volledige militaire alliantie tussen Rusland en China. Maar er zijn ook onbekende gevaren, die conceptueel ondenkbaar zijn tot ze effectief plaatsvinden. Wie had kunnen voorspellen dat Trump een groot deel van zijn laatste jaar als president moest wijden aan het temmen van corona? Trump en Biden zijn allebei oude mannen, dat is een feit, en niet oneerbiedig bedoeld. Ze gaan allebei een periode van toenemende druk tegemoet. Wie zou erop wedden dat ze over bijna een jaar allebei nog in goede gezondheid verkeren, of zelfs nog in leven zouden zijn?

Een herhaling van het Trump/Biden-duel in 2024 lijkt me niet het meest waarschijnlijke scenario Het is onder andere om die redenen - de juridische problemen van Trump en de familie Biden, het klimaat van geweld, de radicalisering van een deel van het electoraat, de politieke manipulatie van het rechtssysteem - dat ik een laatste voorspelling waag: een herhaling van het Trump/Biden-duel in 2024 lijkt me niet het meest waarschijnlijke scenario. DRIEU GODEFRIDI © YOUTUBE

Biden 2024

Trump 2024

© SHUTTERSTOCK

L

aten we eens kijken naar de waarschijnlijke contouren van een nieuw presidentschap van de twee kandidaten.

Eerste presidentieel debat tussen Donald Trump en Joe Biden, 29 september 2020


14 Geschiedenis

4 januari 2024

Deze week is het precies 75 jaar geleden dat er enige internationale beroering ontstond omdat de Hongaarse autoriteiten op kerstdag kardinaal József Mindszenty in zijn ambtswoning in Esztergom hadden laten arresteren. Hij werd beschuldigd van verraad, samenzwering tegen de Hongaarse Volksrepubliek en illegale geldtransacties. De communistische autoriteiten verdachten hem ervan om met Amerikaanse militaire steun de omverwerping van de regering en de restauratie van het Huis van Habsburg voor te bereiden en hij zou met het oog hierop miljoenen dollars het land hebben binnengesmokkeld. ijdens een ophefmakend showproces dat op 3 februari 1949 begon, stonden naast de kardinaal ook een handvol priesters, een journalist, een hoogleraar en een lid van de gewezen koninklijke familie, de Habsburgers, terecht. De focus lag evenwel op Mindszenty, die zijn aversie voor de communistische machtshebbers nooit onder stoelen of banken had gestoken. De kardinaal bekende het merendeel van de hem ten laste gelegde feiten, maar de meeste westerse waarnemers op dat proces gingen ervan uit dat hij die bekentenissen had afgelegd onder zware fysieke en psychische dwang, en wellicht gedrogeerd was. Hij had immers voorafgaand aan de rechtszaak in een handgeschreven nota laten weten dat hij onder geen enkele voorwaarde ook maar iets zou bekennen.

T

INTERNATIONALE VERONTWAARDIGING De Volksrechtbank veroordeelde hem op 8 februari tot levenslange opsluiting. De verontwaardigde reacties op de veroordeling van Mindszenty volgden snel. De Britse minister van Buitenlandse Zaken Ernest Bevin verklaarde dat het proces een belediging was voor het Britse begrip van vrijheid en rechtvaardigheid. Het Vaticaan bracht een verklaring uit waarin gesteld werd dat de kardinaal “moreel en burgerlijk onschuldig” was. In de Verenigde Staten verklaarde Sam Rayburn, de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, dat de “christelijke wereld niet anders kan dan geschokt zijn over het vonnis”. De Amerikaanse president Harry Truman noemde het vonnis “beschamend” en de voormalig Britse premier Winston Churchill veroordeelde het in erg scherpe bewoordingen. Negen Hongaarse diplomaten in de Verenigde Staten namen, beschaamd om het vonnis, ontslag. In een aantal Amerikaanse en Europese steden met veel Hongaarse immigranten werden massale demonstraties gehouden, maar de wereldwijde protesten veranderden het vonnis niet. Mindszenty was niet onbekend met politieke vervolging. Priester gewijd in 1915, werd hij vrijwel meteen actief in de pas opgerichte Christelijke Partij die de strijd aanging met de links-liberale minister-president Károlyi. Mindszenty werd omwille van zijn politieke agitatie in februari 1919 gearresteerd en verdween voor vier maanden achter de tralies.

GEEN ENKELE CHRISTEN KAN EEN PARTIJ STEUNEN DIE REGEERT DOOR MIDDEL VAN GEWELD EN ONDERDRUKKING Uit verontwaardiging over de Hongaarse oorlogsdeelname aan de kant van Duitsland, ruilde hij in 1941 zijn Duitse familienaam Pehm in voor Mindszenty, naar zijn geboorteplaats. In 1944 werd Mindszenty bisschop van Veszprém. Tussen zijn benoeming op 4 maart en zijn bisschopswijding op 25 maart, bezette het Duitse leger Hongarije. Mindszenty’s anti-Duitse opvattingen opvattingen leidden opnieuw - onder meer vanwege zijn toespraken waarin hij de onderdrukking van de Joden in het land aan de kaak stelde - tot maandenlange gevangenschap, opgelegd door de fascistische Hongaarse marionettenregering.

© WIKIPEDIA

Kardinaal Mindszenty opgepakt

n József Mindszenty, 1974

blad voor de mond: “Wij vertrouwden op degenen die de teugels van de regering hadden overgenomen. We hebben hun misbruik van gezag over het hoofd gezien, in de overtuiging dat dergelijke misbruiken onvermijdelijk gepaard gingen met de veranderingen in ons land en hoopten dat ze met het verstrijken van de tijd zouden ophouden. Nu de tijd voor verkiezingen is aangebroken, kunnen wij niet langer zwijgen. Wij moeten publiekelijk verklaren dat geen enkele christelijke kiezer een partij kan steunen die regeert door middel van geweld en onderdrukking, en die alle natuurwetten en mensenrechten met de voeten treedt…”

ESCALATIE VERHOUDINGEN TUSSEN KERK EN STAAT Ervan overtuigd dat de kardinaal ‘het centrum van de contrarevolutionaire krachten in Hongarije’ was, wilden de communistische autoriteiten zijn vel. De onmiddellijke aanleiding voor het escaleren van de moeizame verhoudingen tussen kerk en staat, was het voornemen van de regering om de 4.813 katholieke scholen in Hongarije te nationaliseren en tegelijkertijd, in de strijd tegen het privébezit, een grootschalige landhervorming door te voeren. De kardinaal was van dorp tot dorp gereden om bij de bevolking erop aan te dringen om de communistische leugens te negeren en te weigeren hun scholen en hun land op te geven. De politie had daarop gereageerd door zijn geluidswagen en draagbare generator in beslag te nemen. Het regime maakte hem duidelijk dat hij niet veel verder moest gaan, maar in november en december 1948 dreef hij de zaken nog meer op de spits door in een Herderlijke Brief én een Open Brief het communisme als een atheïstische ideologie publiek te bekritiseren.

WEIGERING VADERLAND TE VERLATEN Na z’n veroordeling, werd kardinaal Mindszenty van gevangenis naar gevangenis gestuurd tot hij in oktober 1956, tijdens de Hongaarse Opstand, werd bevrijd. Toen de opstand op 4 november met de hulp van de tanks van het Warschaupact bloederig was onderdrukt en de communisten de controle hadden herwonnen, kreeg hij asiel in de Amerikaanse ambassade in Boedapest, waarbij hij verzoeken van het Vaticaan om zijn vaderland te verlaten, afwees. De ouder wordende kardinaal werd uiteindelijk in de volgende jaren een tragische figuur en een doorn in het oog van de Hongaarse regering. In een poging om van hem af te komen, bood die hem een veilige doorgang naar Oostenrijk, maar hij weigerde het land te verlaten zolang het Hongaarse regime zijn naam niet gezuiverd had van alle blaam. Terwijl paus Paulus VI de betrekkingen tussen de landen achter het IJzeren Gordijn en het Westen probeerde te versoepelen, vormde de kardinaal allengs ook een probleem voor het Vaticaan. Uiteindelijk verhuisde hij, op verzoek van de paus en met instemming van de Hongaarse regering, met zichtbare tegenzin naar het Vaticaan, waar hij twee maanden verbleef voordat hij zich in de zomer van 1971 in Wenen in het College Pazmaneum vestigde, waar hij vier jaar later overleed. In maart 2021 maakte de Hongaarse procureur-generaal het vonnis uit 1949 ongedaan en werd József Mindszenty volledig gerehabiliteerd. JAN HUIJBRECHTS

NIET LANGER ZWIJGEN Na de oorlog, toen de communisten in Hongarije de macht overnamen, zette hij zijn politieke werk voort. Aanvankelijk volgde hij de richtlijnen van het Vaticaan, dat naar vreedzame co-existentie met de communistische regimes in Centraal- en Oost-Europa streefde, maar naarmate de politieke onderdrukking en het gebrek aan religieuze vrijheid in zijn land toenamen, kon hij niet langer zwijgen. In een herderlijke brief, die hij voor de verkiezingen van augustus 1947 publiek maakte, nam hij geen

LEZERSBRIEVEN Johan Van Overtveldt Pallieterke, Johan Van Overveldt raakt in zijn interview wel wat gevoelige snaren en wijst op enkele nadelen van de huidige EU. De grootste nadelen vergeet hij echter te vermelden, namelijk de buitensporige arrogantie, de grootheidswaanzin, de overdadige salarissen en vooral de 1.001 regeltjes die de EU door onze strot ramt. Die laatste doen de burgers pijn, zowel op identitair als op financieel vlak: een migratiestop en bewaking aan de buitengrenzen van de EU (dat riedeltje horen we nu al meer dan 20 jaar en er gebeurt nog altijd niks), verplichte elektrische auto's, klimaathysterie… Ze beslissen boven onze hoofden, zonder enige vorm van overleg of eventuele referenda. Voor de eenmaking van Europa en de euro draaide de economie ook goed. Dus, meneer Van Overtveldt, een oproep aan u. U kent ook de drie apen: niks gehoord, niks gezien en we zwijgen. Jullie maken net dezelfde fout als de Vivaldi-bende in eigen land, namelijk de thema’s die de burgers echt bezighouden, negeren. Het is tijd om jezelf eens in vraag te stellen en te herbronnen. Didier Van Haver, Geraardsbergen

Nuttig onderwijs Pallieterke, 20 jaar lang gaf ik lessen Frans in Congo. De meeste leerlingen spraken thuis geen Frans, wilden het leren en ik was vrij in de keuze van mijn manier van lesgeven: interessante teksten, traag spreken, nuttige oefeningen geven, streng zijn… Mijn leerlingen spraken en schreven beter Frans dan veel Belgische. In België zijn leerkrachten niet vrij. Ze moeten regels volgen die elk jaar zotter worden. In België hebben leerlingen alle rechten, terwijl hun leerkrachten alle plichten moeten dragen en bang zijn om problemen te krijgen met (de ouders van de) leerlingen of de inspectie... Het onderwijs heeft meer dan genoeg middelen in België, maar niet de nuttige middelen: gezag, respect, de vrijheid om zich aan te passen, positieve ouders... Ik zie meer en meer leerkrachten die het beu zijn. Er zijn heel wat leerkrachten die goed werk leveren, maar met egocentrische kinderen die het ‘recht’ hebben om goede punten te krijgen, levert hun harde werk weinig resultaat op. Het is meer dan tijd voor duidelijke, strenge en rechtvaardige regels op school, met echte, nuttige leerstof voor alle vakken en toetsen die ertoe doen. Ik durf ook te pleiten voor de herinvoering van een uniform om discriminatie en afgunst te vermijden. Mia Vossen, Rochefort

Frank Creyelman Pallieterke, Wat Frank Creyelman overkomen is, bevestigt het gezegde dat alles te koop is. Zelf heb ik gehoord hoe zoiets kan gebeuren bij de politie. Het begint met kleine, echt onschuldige feiten, tot de betrokken personen belanden in een web waaruit ze niet meer kunnen ontsnappen. Ze worden gecompromitteerd met strafbare zaken. Prof. Jonathan Holslag heeft dat op tv in Terzake ook zo uit de doeken gedaan. Het is te begrijpen, maar op geen enkele manier goed te praten of goed te keuren. De sympathie voor Poetin van jaren geleden bestond omdat hij opkwam voor zijn volk. Dat Dewinter ooit bij Assad is geweest, wordt nu nog opgerakeld, maar hetgeen hij nadien in een interview heeft gezegd, namelijk dat het regime van Assad kiezen is tussen de pest en de cholera, vertelt men er niet bij. Men heeft gekozen tegen Assad, met honderddui-

zenden doden, evenveel vluchtelingen en een verwoest land tot gevolg. De inmengingen door buitenlandse mogendheden zijn niet nieuw. Herinner u de antiraketmanifestaties gesponsord door Rusland. Zal de Staatsveiligheid ook eindelijk eens roeren in de potjes van al die linkse vzw’s en ngo’s die onze westerse wereld kapot willen? Dirk Callens, Beveren

Nieuw socialisme Pallieterke, Er is nood aan een partij met een écht socialistische visie, die het opneemt voor de werknemersklasse. Het liberalisme is te machtig en het EU-instituut is voornamelijk liberaal gezind. Werkgevers lijken werknemers te zien als ‘krachten’ om hun onderneming machtiger of rijker te maken. Terwijl de werknemer in zijn autootje naar het werk rijdt, rijden heel wat ondernemers in luxe bedrijfswagens, mede betaald door de belastingen van die werknemer in het autootje. Dat gegeven kan je niet los zien van de transfers naar Wallonië die elke Vlaamse werknemer jaarlijks bijna 2.000 euro kosten. Er is een gat in het politieke landschap voor een partij die tegen het liberalisme ageert en liefst het EU-profitariaat aankaart. Terwijl de lonen van de EU-elite al waanzinnig hoog zijn, er jaarlijks duizenden euro’s aan onverklaarbare kosten worden vergoed en de elite de loonindexering voor burgers wil stoppen, blijft ze zichzelf opslag geven. Sophie Peeters, Herentals

Het recht van Israël Pallieterke, Ik meen te verstaan dat volgens de lezersbrief ‘Het recht van Israël’ (’t Pallieterke, 21 december) de Israëlieten het recht hebben om in Palestina te wonen, omdat de Heer hen dat recht gegeven heeft. Mijn slecht karakter noopt mij ertoe om bij die lezersbrief enige toelichting te geven. Volgens het Oude Testament zijn de Israëlieten al moordend en brandstichtend door de woestijn getrokken. Na 40 jaar heeft de Heer hen naar het ‘beloofde land’ geleid met de volgende raad: “Vermoord iedereen die jullie daar aantreffen en het land zal van jullie zijn.” Als ik het goed begrepen heb, hebben de Israëlieten toen die raad niet helemaal opgevolgd. Gelukkig is de Zoon van de Heer nadien ‘teruggekeerd’ met een nieuwe, menselijke boodschap in de vorm het Nieuwe Testament. Dat bevat boodschappen van vrede en broederlijkheid, zoals ‘geef aan Caesar wat aan Caesar toebehoort’ of ‘bemin uw naaste zoals uzelf ’. Ik weet niet of deze boodschap ook tot de Koran of de Thora behoort, maar het lijkt erop dat de Israëlieten de opdracht van de oude Heer willen afmaken. Erik Deroover, Binkom

Oorlog in Palestina Pallieterke, Uw onderbelichting van het onrecht dat het Palestijnse volk werd en vandaag wordt aangedaan, getuigt van een schrijnende eenzijdigheid. Dat is vreemd voor een blad dat traditioneel opkomt voor (de gelijkberechtiging van) het Vlaamse volk. Om het even niet over Gaza te hebben: lees bijvoorbeeld het artikel van David Shulman (prof. em. Hebrew University of Jerusalem) over de gewelddadige verdrijvingen van de Palestijnen op de Westbank (The New York Review of Books, 21 december 2023, p. 20-22). Over welk ‘recht van verdediging’ beschikken de Palestijnen? Vrede kan enkel tot stand komen mits (gelijk) respect voor mensen- en volkerenrechten. Marc Van Damme, Holsbeek

Een lezersbrief insturen?

n Kardinaal József Mindszenty op de binnenplaats van het Dombóvár-gymnasium op 17 mei 1947

Stuur uw bericht naar lezersbrieven@pallieterke.net. Opgelet, brieven mogen maximaal 1.000 karakters tellen (inclusief spaties). Dat zijn een 30-tal lijnen in ’t Pallieterke of zo’n 160 woorden. We houden ons het recht voor om zonder verantwoording uw (te lange) brief niet te publiceren of in te korten. Uw naam en gemeente moeten worden doorgegeven voor publicatie bij uw brief.


PAL voor Vlaanderen

4 januari 2024

15

Afscheid van Lionel en Bert Vorige week vielen er twee overlijdensberichten in onze bus. Twee opmerkelijke figuren die - elk op hun eigen manier - een stempel gedrukt hebben op de Vlaamse Beweging: Lionel Vandenberghe en Bert De Bruyne.

nestor van de Antwerpse streekgastronomie, organisator en orangist. Hij kwam mij regelmatig opzoeken in onze weelderige kantoren en toonde mij dan zijn dikke mappen met krantenartikels, kalligrafisch geschreven teksten en gedichten, teksten, menu’s, enzovoort. Later zou hij die bundelen en uitgeven als ‘Cahiers’. Bert werd 85 jaar oud. De afscheidsdienst vindt vandaag plaats, op donderdag 4 januari in aula Chrysant (Jules Moretuslei 2, Wilrijk) om 13.30 uur.

nomen om de dienst Studieadvies en Studentenbegeleiding uit te bouwen. Daar kwam hij in contact met enkele Vlaamsgezinde studenten en na de nodige vergaderingen, onder anderen met Kris Barrezeele, ging in 1973 de Antwerpse afdeling van het KVHV van start. Daarnaast bleef Lionel Vandenberghe meewerken aan het tijdschrift Nieuw Vlaanderen. Hij was er redactiesecretaris en later hoofdredacteur van, was nationaal bestuurslid van het Davidsfonds en hoofdbestuurslid van de Vlaamse Volksbeweging. In 1975 al werd hij bestuurslid van het IJzerbedevaartcomité.

Lionel

In 1989 volgde hij Paul Daels op als voorzitter van het IJzerbedevaartcomité. De eerste jaren verliepen nog enigszins in peis en vree, al was er al enkele jaren een groeiend ongenoegen bij de rechtervleugel van de Vlaamse Beweging. Maar goed, we blijven ons vooral zijn historische uitspraak herinneren: “Waalse vrienden, laten we scheiden.” Dat was in 1992. Vanaf 1993, het jaar dat ook Dirk Demeurie als nieuwe secretaris van het IJzerbedevaartcomité aan het werk ging, ontstonden er meer en meer problemen. Er was volop ruzie in het IJzerbedevaartcomité zelf en ook vanuit de eerder traditionele Vlaamse Beweging kwam meer en meer kritiek. Uiteindelijk zou dat resulteren in een tumultueuze bedevaart in 1996. De verdere geschiedenis, met het ontstaan van de IJzerwake, is de lezer welbekend. In de jaren die volgden, verlegde het comité de aandacht naar het museum in de IJzertoren en zou de IJzerbedevaart minder en minder aandacht krijgen. Hoe dan ook, ’t Pallieterke schoot in die jaren met scherp naar Lionel Vandenberghe en zijn progressieve acolieten van Diksmuide. Meer dan eens werd de invloed van de Volksunie en van Bert Anciaux gehekeld. Alle pogingen tot bemiddeling tussen Lionel en de rechtervleugel liepen op een sisser af.

Semini Bert De Bruyne had immers een groot hart voor studenten. Zeker met de studenten van het Antwerpse KVHV had hij een nauwe band. Legendarisch was het netwerk van Bert. Toen het KVHV in 1985 een debat wilde organiseren over Zaïre, zorgde Bert ervoor dat Nguza Karl-i-Bond aanwezig was. Die laatste was zowat het belangrijkste oppositielid van Mobutu. Dankzij zijn connecties slaagde hij erin om Waalse politici zoals Dehousse en Nothomb aan de debattafel te krijgen met Vic Anciaux en Karel Dillen. Ik denk dat in de hoogdagen van het Oranjehuis, in de jaren 1980, zowat elke culturele of politieke vereniging, van links tot rechts, iets heeft georganiseerd in dat cultuurhuis. Bert was geen man die lang kon stilzitten, hij was een wandelend vat vol ideeën. Bert was medestichter van het ‘Antwerps Komitee Semini in Ere’ dat jaarlijks een bijeenkomst hield aan het beeldhouwwerk van Semini aan het Steen, lid van de Keurvorstelijke Filharmonie ’t Fanfarke en nog zoveel meer. Dichter, filosoof, kok,

Senaat Lionel bleef nog tot 2002 voorzitter, maar was op dat ogenblik toch wel een beetje moegestreden. In 2003 werd hij verkozen op de kartellijst sp.a-Spirit. Spirit was het links-liberale geesteskind van Anciaux. Lionel hoopte met zijn inzet via politieke weg toch nog iets van zijn idealen te kunnen verwezenlijken.

Bert De Bruyne

© BELGA

“Laten we scheiden”

Op tweede kerstdag overleed Lionel Vandenberghe, bij onze lezers vooral bekend als oud-voorzitter van het IJzerbedevaartcomité. Hij was geboren (1943) in het verre Houtem bij Veurne. Hij studeerde psychologie aan de KU Leuven, was lid van het Verbond en beleefde nadien als wetenschappelijk medewerker de woelige periode volgend op mei '68. In 1972 werd hij aan de UFSIA aange© FACEBOOK

Op Kerstdag overleed Bert De Bruyne, de legendarische uitbater van het Oranjehuis in Antwerpen. Bert was de oudste van dertien kinderen en zag het levenslicht in 1937. Na zijn studies verkaste hij voor zijn werk bij de ASLK naar Congo, op dat moment nog een Belgische kolonie. Hij maakte er de onafhankelijkheidsstrijd mee en de geboorte van de staat Zaïre. Hij bleef er nog een tijdje als vrijwilliger om zich in te zetten voor de Belgische vluchtelingen. Terug in België, werkte hij als inkoper voor een grootwarenhuis, maar al snel werd duidelijk dat daar geen toekomst lag. Hij schreef zijn rapporten in het Nederlands en dat konden de francofone bazen niet waarderen… Zijn Vlaamsgezindheid werd er alleen door versterkt. Daarna begon hij met succes een winkel in textiel, genaamd Oranjehuis. Maar Bert had een grote droom: een eigen cultuurhuis in Antwerpen. En hij kon na hard zwoegen zijn droom realiseren. In 1975 opende hij in de Hoogstraat het Oranjehuis, bestaande uit een grote zaal en nog wat gewelfde kelders. Ik heb er menig debat en meeting bijgewoond. Met de laatstejaars van het college organiseerden we daar onze eerste fuif en het was ook de plaats waar ikzelf mijn eerste cantus meemaakte.

Lionel Vandenberghe

Niet iedereen in de Vlaamse Beweging begreep zijn keuze, die eerder beschouwd werd als een geschenk voor bewezen diensten aan Bert Anciaux. Lionel vertrouwde me jaren later toe dat hij zich nooit echt welkom gevoeld heeft in de sp.a-fractie, waar ze hem wantrouwend bleven bekijken. In de Senaat ging zijn aandacht vooral naar ontwikkelingssamenwerking, vredesbewegingen en verdrukte volkeren. Maar laten we eerlijk zijn, Lionel heeft in de Senaat geen potten gebroken en zijn tussenkomsten waren eerder schaars. Vandaag zullen velen een dubbel gevoel hebben wanneer ze Lionel Vandenberghe herdenken. Hij zal altijd bekend blijven als de man die aan de basis lag van de teloorgang van de IJzerbedevaart. Anderzijds blijf ik ervan overtuigd dat hij een groot Vlaams hart had en tot het einde bleef uitkijken naar een zelfstandig Vlaanderen. De afscheidsdienst vindt plaats op vrijdag 5 januari in de Sint-Joriskerk (Mechelseplein, Antwerpen) om 11 uur. KARL VAN CAMP

1498

A B C D E F G H I J K L

1

2

3

4

5

6

7

8

9 10 11 12

HORIZONTAAL

A. Toeristische publiekslokker B. Bloeiwijze - Zoogdier - Balsport C. Brits zanger, alter ego van ‘Ziggy Stardust’ D. Nederlands kaasstadje - Duivelse E. Deel van een Engels ontbijt - Algemene onderneming F. Hoogtemerk - Onderscheidingsteken G. Na het ergste moment nog steeds ietwat schreiend H. Filmgrap - Verorberde - Gokchinees - Vogelproduct I. Meisjesnaam - In het jaar des heren - Limburgse gemeente Afkorting van een niet meer bestaand ministerie J. Automodel - Beroemd vioolbouwer K. Onder een andere naam - Afrikaanse republiek L. Muzieknoot - Stedeling

VERTICAAL

1. 2. 3. 4.

Sloveens wielrenner Bestuursorgaan - Rectale Expertise - Bismut Italiaanse stad, bekend in Formule 1-kringen Praatvogels 5. Amfibie - Wreed mens 6. Doolhof 7. Dopingproduct - Italiaans energiebedrijf Gadolinium 8. Saus 9. Houten wig - Bijnaam van Dwight D. Eisenhower - naam Tolkien-dwerg 10. Geldelijke ondersteuning - Italiaans brood 11. Oude lengtemaat - Veertienregelige metrische gedichten 12. Europese hoofdstad - Afleveringen

OPLOSSING 1497

1497

1

2

3

4

5

6

7

A

P O

S

I

T

I

O N

B

L

E

E M

N

E

R

T

I

S

T

I

S

T

E

E

G

E

E

R

L

E

O

C

A

D

A

E

G A

F

S

T

E

R

G

T

E

L

E

R

S

H

O

L

N

E

S

I

O

I

R

M E

J

T

E

N N

I

K

J

R

A

S

L

E

S

T H E

S R

8

E IJ

9 10 11 12 E

R

E

N

C

I

I

K

W E

O O

I

T

K

S

T

E

T

N

G

K E

B

E

D

T

E

L

E

N

E

S

S

P

E

L

E

T

E

D

E

R

E

N O R

E

N

L

O R


16 Wat niet lachend kan gezegd worden, is de waarheid niet

4 januari 2024

X van de week! Beste lezers, zalig Kerstmis en gelukkig nieuwjaar! Voilà, zo moeilijk is dat toch allemaal niet. Voor veel partijen is het uitspreken van een kerstwens echter toch niet zo eenvoudig. Je zou er haast overkijken in de veelheid van politieke posts, maar alvast één X’er deed het onderzoek en we kunnen het bevestigen: op N-VA en Vlaams Belang na neemt geen enkele partij-account het woord Kerstmis in de mond. Ook niet de christelijk geïnspireerde cd&v. Je zou het kunnen beschouwen als een simpele vergetelheid, maar dat is weinig waarschijnlijk. Net als de kerstmarkt een eindejaarmarkt of wintermarkt wordt in verschillende steden, is het begrip ‘kerst’ een beetje op zijn retour. Dat heeft vooral te maken met onze drang om een ‘inclusieve’ samenleving te worden. En daar hoort de geboorte van een kindje in het Midden-Oosten blijkbaar niet bij. Er zijn nochtans voldoende tegenargumenten. Zo erkent de islam Jezus en wordt Jezus als een profeet beschouwd in die religie. Toegegeven, hij is niet God voor de moslims, maar het komt toch een heel klein beetje in de buurt. Dichter dan menig moslim, christen of jood. Ik zou dus durven beweren dat het met inclusiviteit weinig uitstaans heeft. Wel met angst om niet inclusief te zijn. En dat is intriest.

Die zoetigheid is meestal van dien aard dat je enig begrip kan opbrengen voor het aantal diabetesgevallen binnen de islamitische wereld. Geef toe, veel inclusiever dan dat inzicht wordt het niet. Daar komt bovenop dat moslims zich oprecht afvragen waarom christenen nooit eens met hun eigen zoetigheid langskomen. Ik durf zonder meer te stellen dat het niet de moslims zijn die vragende partij zijn voor het schrappen van Kerstmis. Wel integendeel, ze krabben zich in het haar en vragen zich af waarmee die partijen bezig zijn. Dat is het gevolg van het onwaarschijnlijk idiote opbod van politieke partijen om politiek correct te zijn. En het geeft de indruk dat andersgelovigen zelfs niet mogen weten wat er gevierd wordt. Hoewel er voor cd&v nu toch enige verzachtende omstandigheden zijn, want met de verrijzenis van Dehaene hebben ze hun christelijke roots bewezen. Nu nog de rest, Sammy!

VAN QUICKENBORNE IS DE ‘GLIBBERIGE KWAL VAN 2023’

“Uiteraard is dat klassenjustitie! Maar ik ben dan ook pure klasse” Vincent Van Quickenborne is de ‘Glibberige kwal van het jaar’! Die prijs wordt uitgereikt aan de politicus die de meeste moeite doet om zichzelf publiek te laten kennen en zich niet verbergt achter allerlei marketingtrucjes en geveinsde gevoeligheden. De voormalige minister kan zich inmiddels beroepen op een lange carrière politiek overleven tegen alle logica in. En ook voor volgend jaar versierde hij de laatste min of meer verkiesbare plaats op de Open Vld-lijst, ondanks zichzelf. Zijn geheim? “Ik doe gewoon wat mijn ego van mij vraagt. En mijn ego is een veeleisende jongen.”

Diabetesfeest Wie sympathieke joodse en islamitische buren heeft, zal u bevestigen dat niet-christenen op verschillende feestgelegenheden - die politieke partijen wél met naam noemen als het Offerfeest of Suikerfeest -, al eens langskomen met de nodige zoetigheid.

Info & reservering:

03 - 237 93 92

info@anz.be

Zondag 10 maart 2024 14u30 Lotto-Arena Antwerpen

84 ste

Vlaams Nationaal

ZANGFEEST www.zangfeest.org www.teleticketservice.com

Vorige week raakte bekend dat minister Q het presteerde om tijdens de strenge coronamaatregelen een feestje te bouwen met medeKortrijkzanen. Tegen de regels in, die hij zelf aan anderen had opgelegd. Het nieuws werd meteen gevolgd door een reactie van het parket, waaruit duidelijk bleek dat de gewezen excellentie zich geen zorgen moet maken om gerechtelijke vervolging. Het lijkt wel alsof de man met meer partijen dan originele ideeën overal mee wegkomt.

Proficiat, meneer Van Quickenborne. U blijkt de meest ongrijpbare kwal van het jaar 2023. Q: “Dank u wel. Ik moet zeggen dat ik wat gemazzeld heb met dat coronafeestje van twee jaar geleden. Anders had De Croo het zeker van me gehaald. Zijn lak aan wat de bevolking vraagt, zijn onwaarschijnlijk nepotisme zonder inhoud, het schaamteloos liegen alsof het gedrukt staat. Hij had net zo goed ‘Kwal van het jaar’ kunnen worden. Ik wil hem dus ook bedanken voor de concurrentie. We houden elkaar gladjes.”

Wat vindt u er zelf van dat uw asociaal en onverantwoordelijk gedrag onbestraft gaat blijven? Q: “Nu ik geen minister van Justitie meer ben, ben ik blij dat ik daar mijn gedacht eens over kan zeggen. Een puber die om vijf na middernacht thuiskomt tijdens de avondklok, krijgt een zware boete. Maar een minister die de rechtbank en de burger gewoon uitlacht in zijn gezicht, laten ze ongemoeid. Dat krijg je niet uitgelegd, toch? En zie die bewijslast. Ik heb niet alleen bekend, het staat ook op film en er waren tientallen getuigen. Wat hebben die mannen nog meer nodig?”

Hoe verklaart u het dan?

U schaamt zich niet om zoveel onbeschaamdheid? Q: “Toch wel hoor. Maar dan denk ik aan de mensen van wie ik de stiel destijds geleerd heb: Verhofstadt en Anciaux. En dan moet je toch concluderen dat die mannen nog van een ander niveau zijn. In vergelijking ben ik maar een ‘eikeltje’. Pas op, ik ben nog niet met pensioen, hé. Maar ik maak me geen illusies. Verhofstadt ga ik nooit evenaren. Ik heb me daarbij neergelegd.”

Al was het maar omdat u uw partij in de vernieling hebt gereden. Aan dit tempo dreigt uw partij helemaal te verdwijnen. Q: “(Lacht wijdmonds) Partijen komen en gaan, meneer Pallieter. Ik heb er nogal wat versleten. Maar u heeft gelijk: zo eikelvriendelijk als Open Vld ga ik er geen meer vinden. Dat zit in het DNA van die partij. Maar ideologisch kan ik me makkelijk aanpassen. Lichtblauw, donkerblauw, oranje met groene spikkels. Ideologie mag nooit een belemmering zijn om aan politiek te doen, zeg ik altijd. Tenzij je natuurlijk echt wilt gaan werken. Maar daar begin ik niet meer aan op mijn leeftijd.”

Wat mogen we u wensen voor het jaar 2024? Q: “Domme kiezers. Dat helpt altijd.”

MAES KOFFIE, DAAR KRIJG JE NOOIT GENOEG VAN!

Q: “U gaat mij niet horen zeggen dat het parket wereldvreemd is. Dit is een geval van pure klassenjustitie. Maar ik ben dan ook pure klasse, hé (lacht wijdmonds).”

U heeft ook een terrorist vrij spel gegeven in de Brusselse straten. U moest aftreden als minister. En toch trekt u de Kamerlijst van West-Vlaanderen en moet de rest van de partij boeten voor het gepruts binnen Vivaldi. U niet. Q: “Als je het zo bekijkt, ben ik eigenlijk wel een eikel, hé. Je mag dat zeggen hoor. Mijn vrouw zegt dat, mijn kinderen zeggen dat. Ik zeg dat zelf. Ik kan ’s morgens naar mezelf in de spiegel kijken en denken: ‘Man, wat ben jij een eikel!’ Ik kan heel streng zijn voor mezelf. Misschien is het daarom dat ik op zoveel sympathie kan rekenen (lacht wijdmonds).”

LUIKERSTEENWEG 244 F 35007 ANKERSTRAAT HASSELT 3500 HASSELT 011 223 253 EN 011 273 272

011 223 253

MAESKOFFIENV@SKYNET.BE WWW.MAESKOFFIE.BE


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.