20 minute read
Το ναυάγιο του «Superbe» The shipwreck of «Superbe»
from Parola #014
Άγγλοι, Γάλλοι, στο τέλος και οι Έλληνες, έπλεαν στο αρχιπέλαγος από τις πρώτες καλοσύνες της άνοιξης ως αργά το φθινόπωρο πριν αρχίσουν οι θύελλες. ‘Εστηναν ενέδρες στα πολυσύχναστα ναυτικά περάσματα, στον Καβό Μαλιά και στο Κάβο Ταίναρο, στα Τσελεβίνια του Πόρου και στις Καβοκολώνες του Σουνίου, στο Κάβο Ντ’ Όρο, στη Γυάρο, στις Δήλες, στους Φούρνους, στα στενά της Σάμου και των Σποράδων. Κούρσευαν πλοία, λεηλατούσαν αγροκτήματα, ενίοτε οικισμούς και πόλεις. Είχαν προστατευμένα καταφύγια για επισκευές των πλοίων, για νερό, προμήθειες και νησιώτικες κοινότητες που τους βοηθούσαν. Όταν χαλούσε ο καιρός επέστρεφαν στην Αδριατική και στη Μάλτα ή ξεχειμώνιαζαν, στη Μήλο και στην Κίμωλο, στη Μύκονο, στη Νάουσα και στην Παροικιά, στη Σάμο, στην Αστυπάλαια, στην Κάσο, στη Γραμβούσα.
Οι νησιώτες, στους πρώτους αιώνες ήταν σκλάβοι σε γαλέρες, έμμισθοι σε πληρώματα, πιλότοι, σε όλους τους στόλους. Από τα μέσα του 18ου αιώνα έγιναν εμποροκαπετάνιοι, πειρατές και λαθρέμποροι των ναυτικών αποκλεισμών φτάνοντας να κατέχουν 1.000 πλοία, και να αριθμούν σχεδόν είκοσι χιλιάδες ναυτικούς. Καθ’ όλη τη διάρκεια της Επανάστασης συναντάμε Έλληνες καπετάνιους υπό διάφορες σημαίες να ασκούν πειρατεία ακόμη και σε ομόθρησκους, να περνούν όπως και οι κλέφτες και αρματολοί των Βαλκανίων πότε στο ένα στρατόπεδο και πότε στο άλλο. Μία εκατοντάδα Έλληνες πειρατές κρατούσαν φυλακισμένους οι Άγγλοι στη Μάλτα περί το 1827 και ο ναύαρχος Ανδρέας Μιαούλης ο ίδιος, είχε εντάλματα εις βάρος του για ανάλογη δραστηριότητα.
Advertisement
Τα στενά της Παροναξίας και ο ευλίμενος κόλπος της Νάουσας υπήρξε αδιάλειπτα ένα από τα κορυφαία αγκυροβόλια του κούρσου στο Αιγαίου. Πρωτοαναφέρεται ως λιμάνι πειρατών στο χειρόγραφο του Φλωρεντινού μοναχού και χαρτογράφου Κριστόφορο Μπουοντελμόντι του 1420. Φαίνεται ότι το χρησιμοποιούσαν και Βενετσιάνοι και Τούρκοι πειρατές ως καταφύγιο αλλά και ως ναυπηγείο για επισκευές. Ο αρχικός οχυρωμένος οικισμός της Νάουσας με τον θαλασσινό πύργο είναι ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς τύπους προκεχωρημένου φυλακίου των δυτικών στο ταραγμένο αρχιπέλαγος.
Πολλές φορές η πειρατεία μπλεκόταν με τις επίσημες επιδρομές. Όπως στην περίπτωση του Μπαρμπαρόσα. Αυτός, ένας από τους πιο διάσημους ναυτικούς της Μεσογείου, ήταν πειρατής. Όμως το 1537 όταν σάρωσε το Αιγαίο και την Πάρο σκλαβώνοντας χιλιάδες, ήταν ο καπουδάν πασάς του Σουλτάνου και απέσπασε τις Κυκλάδες από τους Βενετσιάνους, διαλύοντας ουσιαστικά το φράγκικο Δουκάτο του Αιγαίου.
Μισόν αιώνα αργότερα, μετά τη ναυμαχία της Ναυπάκτου, οι δυτικοί επανέκαμψαν. Καθ’ όλο τον 17ο και 18ο αιώνα κυριάρχησαν στη θάλασσα. Η Νάουσα άκμασε μέσα σε αυτό το σκηνικό. Οι καθολικοί πειρατές πηγαινοέρχονταν, επισκεύαζαν τα πλοία τους, εμπορεύονταν, πρόσφεραν δωρεές στους Καπουτσίνους μοναχούς για το μοναστήρι τους. Διάσημα ονόματα, ο Ιωαννίτης Ντε Τεμερικούρ, ο Κρεβιγιέ και ο Άγγελος Μαρία Βιδάλης ήταν συχνοί επισκέπτες ή και εγκατεστημένοι κατά καιρούς στο νησί τον 17ο αιώνα, αλλά και ο Λάμπρος Κατσώνης με τους Ρώσους τον 18ο. Οι Τούρκοι κατέπλεαν το καλοκαίρι, αγκυροβολούσαν στο Ντριό, συνέλεγαν τους φόρους, επέβαλαν τιμωρίες και έφευγαν. Οι Το 1677, οι Οθωμανοί αποβιβάστηκαν στη Νάουσα με 25 γαλέρες, συνέλαβαν κατοίκους, άνοιξαν μέχρι crew members or navigators in every fleet. After the middle of the 18th c., they became merchant captains, pirates and smugglers during naval blockades, ending up with 1,000 ships in their possession, and numbering nearly twenty thousand sailors. As the Revolution waged on, Greek captains under various flags are reported to have been pirating even against fellow believers, and, like the brigands and the irregular soldiers (klephts and armatoloi) of the Balkans, swinging from one camp to another. One hundred Greek pirates were held captive by the British in Malta circa 1827, and Admiral Andreas Miaoulis himself had arrest warrants issued against him for similar activity.
The Paros-Naxos straits and the hospitable bay of Naoussa were continuously one of the top corsair anchorages in the Aegean. It is first mentioned as a pirates’ port in a manuscript written in 1420 by the Florentine monk and cartographer Cristoforo Buodelmonti. It seems that it was used by both Venetian and Turkish pirates as a refuge as well as a shipyard for repairs. The original fortified settlement of Naoussa with its sea-tower typifies the West’s advanced outpost in the troubled archipelago.
The boundaries between piracy and privateering were often fuzzy, as in the case of Barbarossa. He was one of the most famous seafarers of the Mediterranean, and a pirate. However, in 1537, when he swept the Aegean and, along with it, Paros, enslaving thousands, he was the Sultan’s Kapudan Pasha, entrusted with the liberation of the Cyclades from the Venetians, effectively bringing down the Frankish Duchy of the Aegean.
Half a century later, after the naval battle of Nafpaktos, the westerners came back. Throughout the 17th and 18th c., they ruled the sea. Naoussa flourished in this context. Catholic pirates came and went, repaired their ships, traded, and offered donations to Capuchin monks for their monastery. Famous names, Johannite De Temericourt, Creviller and Angelos Maria Vidalis were frequent visitors or occasionally settled on the island in the 17th c., along with Lambros Katsonis and the Russians in the 18th c. The Turks would sail in come summer, anchor at Drio, collect taxes, impose punishments and leave. In 1677, the Ottomans landed in Naoussa with 25
Η πειρατεία στα νησιά έληξε με το τέλος της Επανάστασης. Τότε, ο παλαιός πειρατής Ανδρέας Μιαούλης, ναύαρχος του ελληνικού στόλου, ξεκαθάρισε τους τελευταίους θύλακες του ανατολικού Αιγαίου.
Piracy on the islands came to an end with the culmination of the Greek War of Independence. Then, the old pirate Andreas Miaoulis, admiral of the Greek fleet, cleared the last pockets of piracy still active in the eastern Aegean.
Άποψη της Πάτμου | View of Patmos. CHOISEUL-GOUFFIER, Gabriel Florent Auguste de. Voyage pittoresque de la Grèce.
Η πιο γνωστή ελληνική πειρατική γαλιότα με τα κανονάκια στην πλώρη είναι Ψαριανή, μία παραλλαγή της μεσαιωνικής γαλέρας και του δρόμωνα που είναι ο διάδοχος της τριήρους.
The best known Greek pirate ship with canons at the prow from the island of Psara, a variation of the medieval galley and a descendant of the ancient trireme.
και τους τάφους αναζητώντας κρυμμένους πειρατές. Αυτοί μετά την αποχώρησή τους επέστρεφαν. Το ναυπηγείο λειτουργούσε συνεχώς. Στα 1759, ένας Έλληνας πειρατής, ο Λουκάς Βαλσαμάκης με αγγλική άδεια καταδρομής, εξόκειλε στη Δήλο. Μυκονιάτες τον βοήθησαν να φέρει το σκάφος του στη Νάουσα για επισκευές. Την ίδια εποχή η Πάρος ήταν ένα από τα παζάρια του κούρσου, μαζί με τη Σύρα και τη Μύκονο.
Η τελευταία μεγάλη αναλαμπή της Νάουσας, υπήρξε η εγκατάσταση του Ρωσικού στόλου το 1770-1775. Το παλιό βενετσιάνικο λιμανάκι μετατράπηκε σε πλήρη ναύσταθμο, με διοικητήριο, αποθήκες, πυριτιδαποθήκη και οχυρώσεις στις νησίδες, ντάπιες με πυροβολαρχίες και βίγλα στην είσοδο του κόλπου. Προμήθειες από όλες τις Κυκλάδες, έφταναν εκεί για την τροφοδοσία των πληρωμάτων.
Η πειρατεία στα νησιά έληξε με το τέλος της Επανάστασης. Τότε, ο παλαιός πειρατής Ανδρέας Μιαούλης, ναύαρχος του ελληνικού στόλου, με εντολή του Ιωάννη Καποδίστρια ξεκαθάρισε τους τελευταίους θύλακες του ανατολικού Αιγαίου. Τα παλιά λημέρια των πειρατών του αρχιπελάγους πέρασαν στην αφάνεια. P galleys, arrested inhabitants, and went as far as digging graves open in search of hidden pirates, who returned after the formers’ departure. The shipyard never ceased to operate. In 1759, a Greek pirate, Loukas Valsamakis, furnished with an English privateering license, ran aground on Delos. People from Mykonos helped him bring his boat to Naoussa for repairs. At that time, Paros was a corsairs’ bazaar, along with Syros and Mykonos.
The last major rekindling of Naoussa was marked by the establishment of the Russian fleet in 1770-1775. The old Venetian port was transformed into a full-fledged naval base, sporting a command post, storehouses, a gunpowder depot and fortifications on the islets, bastions with artillery batteries, and an observation post set up at the entrance to the bay. Supplies from across the Cyclades rushed it to feed the crews.
Piracy on the islands came to an end with the culmination of the Greek War of Independence. Then, the old pirate Andreas Miaoulis, admiral of the Greek fleet, by order of Ioannis Kapodistrias, cleared the last pockets of piracy still active in the eastern Aegean. The old lairs sheltering the pirates of the archipelago faded into obscurity. P
Το ναυάγιο του «Superbe»
Το μνημείο των Γάλλων ναυτικών
Τελευταία μεγάλη μάχη του ναυτικού με ξύλινα ιστιοφόρα, η ναυμαχία του Ναυαρίνου (1827) ανοίγει τον δρόμο για την αναγνώριση της ανεξαρτησίας της Ελλάδας. Οι σύμμαχοι, Άγγλοι Γάλλοι και Ρώσοι κατανικούν τον στόλο του Οθωμανού σουλτάνου Μαχμούτ Β’ ενισχυμένο από τον στόλο του Αιγύπτιου πασά Μοχάμεντ Άλι. Ο τελευταίος στρέφεται τότε κατά του σουλτάνου ο οποίος ζητάει τη βοήθεια του τσάρου Νικολάου Α΄.
Τον Μάρτιο 1833, μετά την κατάληψη του Ικονίου, οι Αιγύπτιοι απειλούν τη Σμύρνη. Ο ρώσικος στόλος στέλνεται για να προστατεύσει τον Βόσπορο. Η Γαλλία εκμεταλλεύεται την ευκαιρία για να παρατάξει τον Στόλο της Ανατολής στη Σμύρνη και στο Ναύπλιο, ώστε να παρέμβει μαζί με τους Άγγλους, αν οι Ρώσοι κατέβουν νοτιότερα από την Κωνσταντινούπολη. Αυτή είναι η αποστολή του «Superbe» το οποίο «καλείται να αναλάβει δυναμική δράση, αν το απαιτήσουν οι περιστάσεις». Αλλά η λογική θα επικρατήσει, τα όπλα θα σιγήσουν και ο κυβερνήτης d’Oysonville θα βρει τον χρόνο να συντάξει πάνω στο καράβι μία λεπτομερή έκθεση για τις «ενδεδειγμένες βελτιώσεις στον εξοπλισμό των κρατικών πλοίων». Ώσπου έρχεται ο χειμώνας...
ΤΙ ΣΥΝΕΒΗ ΕΔΩ ΤΟ 1833;
Στις 4 Απριλίου του 1833, το «Le Superbe», με κυβερνήτη τον πλοίαρχο AndréCharles Théodore Du Pont d’Aubevoye, κόμη d’Oysonville, αποπλέει από την Τουλώνη με προορισμό τη Σμύρνη για να ενωθεί με τον Στόλο της Ανατολής που παρατάσσεται για να επέμβει, αν χρειαστεί, σε ενδεχόμενη σύρραξη ανάμεσα στους Ρώσους, συμμάχους του Οθωμανού σουλτάνου, και τον Αιγύπτιο πασά στο πλαίσιο των γεγονότων που ακολούθησαν την ανεξαρτησία των Ελλήνων. Φτάνει στη Σμύρνη στις 23 Απριλίου. Ήταν ένα τρικάταρτο, «όμορφο και καλοτάξιδο», «το πιο ωραίο καράβι του γαλλικού στόλου», που είχε ναυπηγηθεί στην Αμβέρσα από το 1809 ως το 1814 σε σχέδια του ναυπηγού Jacques-Noël Sané. Με 56 μέτρα μήκος και 15 πλάτος, πλήρωμα 570 άνδρες -ναύτες και οπλίτες- έφερε 74 κανόνια. Σύμφωνα με τη συνήθεια της εποχής προβλεπόταν τα πολεμικά πλοία να διαχειμάζουν στον ναύσταθμό τους. Έτσι λοιπόν στις αρχές Δεκεμβρίου τα σκάφη «Le Superbe» και «La Galatée» λαμβάνουν διαταγή να κατευθυνθούν στο Ναύπλιο όπου συγκεντρωνόταν ο Στόλος για να επιστρέψει και να διαχειμάσει στην Τουλώνη. Τα δύο πλοία αποπλέουν από τη Σμύρνη το Σάββατο 14 Δεκεμβρίου 1833 και πολύ γρήγορα βρίσκονται αντιμέτωπα με έναν ισχυρό βόρειο-ανατολικό άνεμο που
Ivan Aivazovsky, Sea battle at Navarino on October 20th 1827 Le Superbe - Grav. Jean-Jacques Outhwaite d’après A. Morel-Fatio 1859
The shipwreck of «Superbe»
The monument of the French sailors
The last great naval combat waged with wooden sailboats, the naval battle of Navarino (1827), finalized the independence of Greece. The allies, the British, the French and the Russians, defeated the fleet of the Ottoman Sultan Mahmud II, reinforced by Muhammad Ali Pasha of Egypt’s fleet. The latter then turns against the Sultan who appeals to Tsar Nicholas I for the help.
In March 1833, after occupying the city of Iconium (Konya), the Egyptian forces threaten to attack Smyrna (Izmir). The Russian fleet is sent to defend the Bosporus. France seizes the opportunity to line up the Oriental Fleet, stationing it off Smyrna and Nafplio, so as to intervene in cooperation with the British if the Russians march further south beyond Constantinople. This is «Superbe»’s mission, which «is called to take dynamic action, if circumstances make it necessary». But logic will prevail, guns will be silenced, and Captain d’Oysonville will get down to drawing up, onboard the ship, a detailed report on « advisable improvements in the equipment of the state’s ships». And then winter sets in...
WHAT HAPPENED HERE IN 1833?
On 4 April 1833, the «Superbe», commanded by captain André-Charles Théodore Du Pont d’Aubevoye, count d’Oysonville, had left Toulon to join in Smyrna (now Izmir) the Levant Squadron deployed to possibly interpose between the Russians, allies of the Ottoman sultan, and the Egyptian pasha, during the events that followed the War of Independence of the Greeks. She arrived there on the 23rd. The ship was a three-master, «fine looking with a good turn of speed», «the most attractive ship in the French fleet»
Le naufrage de «Superbe»
Le monument des marins français
Dernière grande bataille de la marine en bois et à voile, celle de Navarin (1827) consolida l’indépendance grecque. Les alliés, Anglais, Français et Russes, y ont défait la flotte du sultan ottoman Mahmud II renforcée par celle du pacha égyptien, Mehmed Ali. Ce dernier se retourne alors contre le sultan qui appelle le tsar Nicolas Ier à l’aide.
En mars 1833, après avoir pris Konya, les Égyptiens menacent Smyrne. La flotte russe est envoyée pour protéger le Bosphore. La France en profite pour déployer l’Escadre du Levant, à Nauplie et à Smyrne notamment, pour s’interposer, avec les Anglais, si les Russes descendaient de Constantinople. C’est la mission du «Superbe», «éventuellement appelé à agir avec vigueur». Mais la raison l’emporte, les armes se taisent, et le commandant a le temps de rédiger à bord un mémoire détaillé sur les «améliorations à introduire dans l’équipement des bâtiments de l’État». Jusqu’à ce que vienne l’hiver...
QUE S’EST-IL PASSÉ ICI EN 1833?
Le 4 avril 1833, «Le Superbe», commandé par le capitaine de vaisseau André-Charles Théodore Du Pont d’Aubevoye, comte d’Oysonville, avait quitté Toulon pour rejoindre à Smyrne (aujourd’hui Izmir) l’Escadre du Levant déployée pour intervenir éventuellement entre les alliés russes du sultan ottoman et le pacha égyptien, dans le cadre des évènements qui ont suivi la guerre d’indépendance des Grecs. Il y arriva le 23. C’était un trois-mâts, «bon marcheur et d’une belle tenue», «le plus joli vaisseau de la Flotte française», qui avait été construit à Anvers de 1809 à 1814
and was built in Antwerp between 1809 and 1814 based on plans by the naval engineer Jacques-Noël Sané. At 56 metres long and 15 metres wide, with a crew of 570 sailors and fusiliers, she carried 74 guns. In those days it was common practice to bring warships into their home-port for the winter. As a result, at the beginning of December, the «Superbe» and the «Galatée» had received their orders to raise anchor and join in Nauplia, the Levant Squadron preparing to return to Toulon. The two ships therefore left the port of Smyrna on Saturday 14 December 1833 and almost immediately sailed into a strong north-easterly wind that quickly turned into a violent hurricane. They were instantly separated.
MONSTROUS WAVES
The «Superbe» was pushed between Tinos and Mykonos, her sails torn to shreds. Stripped bare, the vessel came within sight of Paros but was unable to reach the fortified port of Naoussa. She was carried as far as Parikia, for which she had no maps. First the bowsprit broke off, killing one of the crew, followed by the snapping of one of the masts. On 15 December, at around 4 p.m., the ship, which was being held by two anchors (an error by the pilot, who had dropped the starboard anchor without orders) and buffeted by enormous waves, scraped a rock with her keel. She listed to port, with holes in her hull, and threatened to break in two. Captain d’Oysonville showed immense courage: he harangued his panic-stricken men, forbade them to abandon ship until they had found a safe way of leaving her and threatened to execute anyone who disobeyed. He then fired four cannon rounds to alert the villagers. The British consul, Petros Mavromatis, who witnessed the sur les plans de l’ingénieur naval Jacques-Noël Sané. Long de 56 mètres et large de 15, pour un équipage de 570 marins et fusiliers, il portait 74 canons. L’usage de l’époque prévoyait l’hivernage des navires de guerre. C’est ainsi que, au début de décembre, «Le Superbe» et «La Galatée» avaient reçu l’ordre d’aller à Nauplie où l’Escadre se regroupait pour rentrer passer l’hiver à Toulon. Les deux bâtiments sortent donc de Smyrne le samedi 14 décembre 1833, et, presque aussitôt, affrontent un fort vent de nord-est qui dégénère bientôt en une violente tempête. Ils sont immédiatement séparés.
Το μνημείο των Γάλλων ναυτικών του «Superbe»
Στη μύτη του ακρωτηρίου Δελφίνι (37.07937/25.13794), που ορίζει τον κόλπο της Παροικιάς από τα νότια, υψώνεται ένα μικρό πυραμιδοειδές μνημείο ανεγερμένο στη μνήμη των ναυτικών του γαλλικού πολεμικού «Le Superbe» που ναυάγησε στο σημείο αυτό το 1833. Το μνημείο παρουσίασε μεγάλη διάβρωση και κινδύνευε να καταστραφεί στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Αναστηλώθηκε όμορφα το 2012-13 από τον αρχιτέκτονα Γιάννη Κουζούμη, με την παρότρυνση των Φίλων της Πάρου και την κινητοποίηση του Δήμου Πάρου και του Γαλλικού Προξενείου.
At the tip of Cape Delfini (37.07937/25.13794) which closes to the south the bay of Paroikia stands a small pyramidal monument in memory of the sailors of the French tier IV ship “Le Superbe” shipwrecked at this place in 1833. This monument, attacked by erosion, threatened ruin in the early 2000s. It was beautifully restored in 2012-13 by the engineer-architect Yannis Kouzoumis, at the instigation of the Friends of Paros and under the impetus of the Municipality of Paros and the Consulate of France
Le monument aux marins français du «Superbe»
A la pointe du cap Delphini (37.07937/25.13794), qui ferme au sud la baie de Parikia, s’élève un petit monument pyramidal à la mémoire des marins du vaisseau français «Le Superbe» naufragé à cet endroit en 1833. Ce monument, attaqué par l’érosion, menaçait ruine au début des années 2000. Il a été joliment restauré en 2012-13 par l’ingénieur-architecte Yannis Kouzoumis, à l’instigation des Amis de Paros et sous l’impulsion de la Mairie de Paros et du Consulat de France.
DES VAGUES MONSTRUEUSES
«Le Superbe» est poussé entre Tinos et Mykonos, ses voiles se déchirent. Le vaisseau dégarni voit Paros, mais ne parvient pas à rejoindre le port fortifié de Naoussa. Il est emporté jusqu’à Parikia, dont il n’a pas de cartes. Le mât de beaupré se brise, tuant un matelot. Puis un autre mât casse. Le 15 décembre, vers 16 heures, le navire, mouillé sur deux ancres, par une erreur d’un marin qui avait lancé sans ordre celle de tribord, et balloté par d’énormes vagues, talonne un rocher. Il gîte à bâbord, la carène défoncée, et menace de se briser en deux. Le commandant d’Oysonville fait preuve d’un grand courage: il harangue ses hommes paniqués, leur interdit de quitter le bord avant que ne soit trouvé un moyen sûr d’abandonner le navire et menace d’exécuter les récalcitrants. Il fait tirer quatre coups de canon pour ameuter les villageois. Témoin du drame, le consul britannique, Petros Mavromatis, évoque «des vagues monstrueuses». Un second-maître d’équipage, Guigoux, accepte malgré cela de tenter de rejoindre la terre à la nage pour chercher du secours.
εξελίσσεται σε σφοδρή θαλασσοταραχή. Χωρίζονται αμέσως.
ΤΕΡΑΤΩΔΗ ΚΥΜΑΤΑ
Ο άνεμος σπρώχνει το «Le Superbe» μεταξύ Τήνου και Μυκόνου, τα πανιά του σχίζονται. Το πλοίο χωρίς ξάρτια αντικρύζει την Πάρο αλλά δεν καταφέρνει να φτάσει στο οχυρωμένο λιμάνι της Νάουσας. Παρασύρεται στο λιμάνι της Παροικιάς, το οποίο είναι αχαρτογράφητο. Το πρωραίο κατάρτι σπάει σκοτώνοντας έναν ναύτη. Στη συνέχεια σπάει κι άλλο ένα κατάρτι. Στις 15 Δεκεμβρίου γύρω στις 4μμ, το πλοίο, φουνταρισμένο με δύο άγκυρες από λάθος ενός ναυτικού που είχε ρίξει χωρίς σχετική διαταγή τη δεξιά άγκυρα και σπρωγμένο από τεράστια κύματα, βρίσκει σε ένα βράχο. Το σκάφος γέρνει αριστερά με σπασμένη την καρίνα και κινδυνεύει να κοπεί στα δύο. Ο κυβερνήτης d’Oysonville επιδεικνύει μεγάλο θάρρος: απευθύνεται στους πανικοβλημένους άνδρες του, τους απαγορεύει να εγκαταλείψουν το σκάφος πριν βρεθεί ασφαλές μέσο διάσωσης και απειλεί να εκτελέσει όποιον δεν υπακούσει. Διατάζει να ριφθούν τέσσερις κανονιοβολισμοί για να ειδοποιήσει τους κατοίκους του χωριού. Μάρτυρας του δράματος ο βρετανός πρόξενος, Πέτρος Μαυρομάτης, κάνει λόγο για «τερατώδη κύματα». Ένας ναύκληρος, με το όνομα Guigouz, δέχεται παρόλη την κακοκαιρία να προσπαθήσει να κολυμπήσει ως την ακτή για να ζητήσει βοήθεια. Τα καταφέρνει, αλλά η θαλασσοταραχή είναι τόσο σφοδρή που τα καΐκια δεν μπορούν να ανοιχτούν στη θάλασσα. Ο κυβερνήτης διατάζει τότε να ρίξουν σκοινιά δεμένα σε άδεια βαρέλια με την ελπίδα ότι ο άνεμος θα τα σπρώξει στην ακτή ώστε να μπορέσουν να τραβήξουν το
Ο κυβερνήτης του «Superbe» d’Oysonville The governor of «Superbe» d’Oysonville Le gouverneur de «Superbe» d’Oysonville Η Παροικιά της Πάρου το 1833. Υδατογραφία του Α. Haubenschmid. Parikia of Paros in 1833. Water colour by Α. Haubenschmid. Parikia de Paros en1833. Aquarelle par Α. Haubenschmid.
drama, described «monstrous waves». One of the petty officers, Guigoux, agreed to try to swim to shore to seek help, in spite of the conditions. He made it, but the storm was too fierce to put the caique fishing boats to sea. The captain therefore ordered ropes attached to empty barrels to be dropped, hoping that the wind would push them into the coast so that the ship could be towed in. The idea failed, as did the attempt by an officer, Maisonneuve, to tow a cable with a dinghy. In the end, after an immense amount of effort, they managed to lower a large rowing boat into the water. It took around 120 men, but broke up as it came into shore. Some life rafts saved around another sixty men each, and a heroic Greek fisherman managed to do four round trips in his caique, rescuing around another hundred sailors. The final 150 or so men on board owed their salvation to the sudden return of fine weather on 17 December. The consular officer, Nicolas Kondylis, efficiently coordinated help for the survivors of the shipwreck, for which France thanked him by granting him a lifetime appointment. Aside from the sailor crushed by the falling bowsprit, only eight men were lost, all drowned as a result of having tried to save themselves by their own means. The nine bodies are buried close to the shore on the Delphini Il y parvient, mais la tempête est trop brutale pour mettre des caïques à la mer. Le commandant ordonne alors de lancer des filins attachés à des barils vides, en espérant que le vent les pousse vers la côte pour qu’on puisse tracter le navire. L’idée échoue, comme la tentative d’un officier, Maisonneuve, de tirer un câble avec un canot. Finalement, la grande chaloupe est mise à la mer au prix d’énormes efforts. Elle emmène environ 120 hommes, mais se casse en accostant. Des radeaux de fortune en sauvent chacun une soixantaine d’autres. Et un pêcheur grec héroïque réussit à faire quatre allers et retours avec son caïque, sauvant ainsi une centaine de matelots de plus. Les quelque 150 derniers marins devront leur salut, le 17 décembre, au retour subit du beau temps. Le consul Nicolas Kondylis coordonne efficacement l’aide aux naufragés: la France le remerciera en le nommant à vie. Hormis le marin écrasé par la chute du mât, seules huit victimes sont à déplorer, toutes noyées pour avoir tenté de s’en sortir par leurs propres moyens. Leurs corps sont enterrés près de la rive, au cap Delphini. Au témoignage de d’Oysonville lui-même, l’accueil des Pariotes est très hospitalier. Ils vêtent les marins et les réchauffent, ils les hébergent pendant toute une semaine. Il faut s’imaginer ce qu’a représenté l’irruption de ces centaines d’hommes dans un village à peine plus peuplé. Puis, le 26, l’équipage, tambour en tête, gagne Naoussa où
Au témoignage de d’Oysonville l’accueil des Pariotes est très hospitalier. Σύμφωνα με τη μαρτυρία του d’Oysonville, η φιλοξενία των Παριανών ήταν θερμή.
According to d’Oysonville’s account, the Parians were more than hospitable.
καράβι από τη στεριά. Η ιδέα αποτυγχάνει όπως κι η προσπάθεια του αξιωματικού Maisonneuve να ρίξει έναν κάβο με μια βάρκα. Τελικά, με τεράστια προσπάθεια ρίχνεται στη θάλασσα η μεγάλη σωστική λέμβος. Μεταφέρει περίπου 120 άνδρες αλλά με το που φθάνει στην ακτή σπάει. Κάποιες αυτοσχέδιες σχεδίες σώζουν καμιά εξηνταριά άνδρες η καθεμία ενώ ένας ηρωικός έλληνας ψαράς καταφέρνει να κάνει τέσσερις διαδρομές με το καΐκι του σώζοντας έτσι καμιά εκατοστή ακόμα ναύτες. Οι 150 περίπου τελευταίοι ναυτικοί χρωστούν τη σωτηρία τους σε μια ξαφνική βελτίωση του καιρού στις 17 Δεκεμβρίου. Ο πρόξενος Νικόλαος Κονδύλης συντονίζει αποτελεσματικά τη βοήθεια στους ναυαγούς και η Γαλλία θα του εκφράσει την ευγνωμοσύνη της διορίζοντάς τον ισόβιο πρόξενο. Εκτός από τον ναύτη που σκοτώθηκε από την πτώση του καταρτιού, θα υπάρξουν μόνο άλλα οκτώ θύματα, πού έχασαν τη ζωή τους προσπαθώντας να γλυτώσουν με δικά τους μέσα. Οι σωροί τους είναι θαμμένες στο ακρωτήριο Δελφίνι, κοντά στην ακτή. Σύμφωνα με τη μαρτυρία του ίδιου του d’Oysonville, η φιλοξενία των Παριανών είναι θερμή. Προσφέρουν ρούχα και ζεστασιά στους ναυαγούς και τους κοιμίζουν στα σπίτια τους για μια βδομάδα. Θα πρέπει να φανταστούμε τι σήμαινε αυτή η «εισβολή» εκατοντάδων ανδρών σε ένα χωριό του οποίου οι κάτοικοι δεν ήταν πολύ περισσότεροι. Στις 26 Δεκεμβρίου το πλήρωμα αναχωρεί με τυμπανοκρουσίες για τη Νάουσα όπου τους περιμένει από την προηγούμενη το «Ville-de-Marseille» που θα τους μεταφέρει στο Ναύπλιο.
