Parola #05

05

Free press Καλοκαιρινό περιοδικό ποικίλης ύλης για Πάρο/Αντίπαρο Magazine for Paros/Antiparos

4 λόγοι να επισκεφθείτε την Αντίπαρο φέτος 4 reasons to visit Antiparos this year Μαρία Δημητριάδη Maria Demetriades Αναβίωση των πανηγυριών του Κάστρου στην Παροικιά Revival of the feasts in the Kastro Το αρχαίο κεραμικό εργαστήρι στην Παροικιά The ancient ceramic workshop in Parikia Πρόσωπα της Πάρου & Αντιπάρου Persons of Paros and Antiparos Αντίπαρος Προφήτης Ηλίας Αntiparos Prophitis Ilias

σελίδα Ι page Ι 1

π α ρ α δ ο σ ι α κ έ ς πίτα

καφές

χ ω ρ ι ά τ ι κ ε ς

π ί τ ε ς

σνακ Στο µποστάνι µας, φυτέυουμε εποχιακά ζαρζαβατικά, χωρίς χημικά και πρόσθετα. Ανάλογα με την εποχή και τις διαθέσιμες πρώτες ύλες μας, μπορείτε να δοκιμάσετε τυρόπιτα, χορτόπιτα, πρασσόπιτα, κολοκυθόπιτα, σπανακόπιτα και δεκάδες άλλες, εξαιρετικές σε γεύση και ποιότητα, προτάσεις! Στο παρασκευαστήριό µας, ψήνουμε καθημερινά μπροστά στον πελάτη, υπέροχες γεύσεις για κάθε ώρα της ημέρας. Και σας προσκαλούμε να δοκιμάζετε κάθε μέρα και κάτι διαφορετικό. Ώστε το γευστικό ταξίδι σας να βρίσκει άλλους προορισμούς κάθε φορά...!

Παραδοσιακές χωριάτικες πίτες & άλλα εδέσματα... φρεσκοψημένα στο χώρο μας ή φρεσκοπαγωμένα στο χώρο σας.

Breakfast branch lunch... but not dinner.

μεγάλες γευστικές εμπειρίες! π α ρ α δ ο σ ι α κ έ ς

χ ω ρ ι ά τ ι κ ε ς

π ί τ ε ς

Δεχόμαστε ειδικές παραγγελίες, για εκδηλώσεις. Κάμπος Νάουσας, Πάρος τ: 22840 52651

σελίδα Ι page Ι 2

περιεχόμενα contents

Φωτογραφία εξωφύλλου: Γιώργος Κυριακόπουλος

06

4 λόγοι να επισκεφθείτε την Αντίπαρο φέτος | 4 reasons to visit Antiparos this year

10 18

18

22

28

52

Agenda

Μαρία Δημητριάδη Maria Demetriades Άλλο νησί ερωτεύτηκα κι άλλο εξακολουθώ να αγαπώ!

For sure it was a different island I once fell in love with and it’s a different island I now love!

22

Στον Άγιο Κωνσταντίνο του Κάστρου | Αt Saint Constantine’s on the Kastro

28

Σημεία διανομής

Το αρχαίο κεραμικό εργαστήρι στην Παροικιά | The ancient ceramic workshop in Parikia

35

Πρόσωπα της Πάρου & Αντιπάρου | Persons of Paros and Antiparos

52

Το σπίτι | The house Παιχνίδια με το φως και τη σκιά A light and shade game

60

60

Αντίπαρος Προφήτης Ηλίας | Αntiparos Prophitis Ilias 15+ αιγαιοπελαγίτικα νησιά σε ένα βλέμμα |15+ Aegean islands in one glance Διευθύντρια έκδοσης: Αυγή Καλογιάννη Αρχισυντάκτης: Βασίλης Μπόνιος Σύμβουλος έκδοσης: Δανάη Tal

Συντακτική ομάδα: Δανάη Tal, Αλέξης Πετίδης Επιμέλεια κειμένων: Αυγή Καλογιάννη Συνεργάτις: Χριστίνα Φωκιάνου - Διπλ. Ξεναγός

Σχεδιασμός: Χάρης Χρηστίδης Mετάφραση: Γεωργία Παπαδοπούλου Νομικός σύμβουλος: Ελένη Κατσάρου

Παροικιά «Polos» τουριστικό γραφείο, Αφετηρία ΚΤΕΛ. Εκατονταπυλιανή: «Ιδέα» restaurant - cafe Παλιά Αγορά: Παντοπωλείο «Διπλός» Περιφερειακός: Πρακτορείο τύπου Καραγιώργος Αθανάσιος. Νάουσα: Αφετηρία ΚΤΕΛ, Καφέ-Εστιατόριο «Kostantza». Υστέρνι: «Ο ξυλόφουρνος» Νίκος Ζουμής. Λεύκες: «Εργαστήρι κεραμικής» Κώστας Φοίφας. Μάρπησσα: Κατάστημα «Καλημέρα» ξενοδοχείο Αφεντάκη, Super market «Mαρινόπουλος». Πίσω Λιβάδι: Τουριστικό γραφείο «Περαντινός». Δρυός: Super market «Anoussaki». Αλυκή: Κατάστημα «Άποψη». Αντίπαρος: Oliaros Tours, Κεντρικός δρόμος Κάστρου (σχολείο).

Επεξεργασία εικόνων: Τάκης Λαζάρου Ατελιέ: Γιώργος Κυριακόπουλος Εκτύπωση: Χαϊδεμένος ΑΕΒΕ

Ιδιοκτησία: Parola Εκδόσεις - Γραφικές Τέχνες Πρόδρομος Πάρου, τηλ.: 6976511532 email: parolaparos@gmail.com

σελίδα Ι page Ι 3

σούμα... editorial Tης Αυγής Καλογιάννη | By Αvgi Kalogianni

Ι have been coming to Paros for many years and now I live here most of the year. I have lived some exciting moments and met unique people during these years. All this I wanted to share with you and this is how Parola was born. So for the past five years we have been meeting people, studying, photographing and writing.

Στην Πάρο έρχομαι πάρα πολλά χρόνια και τώρα πια ζω εδώ τον περισσότερο καιρό. Έχω ζήσει πολύ όμορφες στιγμές κι έχω γνωρίσει μοναδικούς ανθρώπους. Όλα αυτά τα πράγματα που έχω δει και ζήσει εδώ, ήθελα να τα μοιραστώ μαζί σας και να τα προβάλω. Έτσι κάπως γεννήθηκε το Parola. Εδώ και πέντε χρόνια λοιπόν μιλάμε με ανθρώπους, εξερευνούμε, μελετάμε, φωτογραφίζουμε και γράφουμε. Καταφέραμε να βγάλουμε ένα περιοδικό που έγινε σημείο αναφοράς για πολλούς ανθρώπους. Μερικοί διάσημοι και καταξιωμένοι, άλλοι όχι, όλοι όμως άνθρωποι με άποψη, κέφι και δημιουργικότητα, που αγαπούν την Πάρο είτε γεννήθηκαν εδώ είτε την επέλεξαν ως τόπο διαμονής και εργασίας τους.

We managed to issue a magazine that united many people. Some famous and distinguished, others not, some born here, others not, but all of them talented and creative. We believe that Paros and Antiparos deserve a magazine which is serious and interesting with good printing, something more than just another cheap leaflet with no articles and dozens of bad photos.

Πιστεύαμε ότι η Πάρος και η Αντίπαρος αξίζουν ένα καλό έντυπο, ένα έντυπο σοβαρό, ποιοτικό, καλοτυπωμένο κάτι παραπάνω από ένα φτηνό φυλλάδιο χωρίς ύλη με δεκάδες διαφημίσεις και κακοτυπωμένες φωτογραφίες. Το Parola δεν ήταν μια τέτοια δουλειά, δεν ήταν καν δουλειά, ήταν κέφι, δημιουργία, αναζήτηση ενός εναλλακτικού τρόπου ζωής. Ελέγχοντας τα κείμενα για λάθη, για μια τελευταία φορά πριν το τυπογραφείο, βλέπω την ατζέντα μας που σε 6 σελίδες με πολύ κόπο χώρεσε τις εκδηλώσεις που θα γίνουν φέτος και σκέφτομαι ότι σε άλλα διασημότερα νησιά των Κυκλάδων δεν υπάρχουν ούτε οι μισές, ούτε βέβαια και το έντυπο που θα τις προβάλει. Διαβάζω την παρουσίαση της Μαρίας Δημητριάδη, ιδιοκτήτριας της γκαλερί «Μέδουσα» και αισθάνομαι μια ηθική ικανοποίηση που τη φιλοξενούμε. Ξαναδιαβάζω το κείμενο για τα πανηγύρια στο Κάστρο της Παροικιάς και νιώθω την ίδια ικανοποίηση που οι άνθρωποι του Κάστρου μας εμπιστεύθηκαν για να τα προβάλουμε. Διαβάζω το αρχαιολογικό μας άρθρο κι αναρωτιέμαι πότε θα έχουν οι αρχαιότητες της Πάρου την προβολή που τους αξίζει, διορθώνω το «χωρίς αυτοκίνητο» και αναρωτιέμαι πότε και πώς θα γίνει επιτέλους η Πάρος προορισμός εναλλακτικού τουρισμού και θα μεγαλώσει η τουριστική σαιζόν. Διαβάζω τις συνεντεύξεις μας και στα λόγια των ανθρώπων που απαντούν, βλέπω την ελπίδα αλλά και την αγωνία για κάτι καλύτερο. Κι όπως λέει κι ένας από τους ερωτώμενους «Το δυναμικό είναι τεράστιο κι είναι εδώ. Αυτό είναι το σκηνικό, εμείς είμαστε οι σκηνοθέτες, μπορούμε να κάνουμε ό,τι θέλουμε». Η Πάρος έχει ιστορία, έχει όμως και παρόν και μέλλον. Ελπίζω κι εύχομαι το Parola να έχει τη θέση του σ’ αυτό το μέλλον. σελίδα Ι page Ι 4

Πού να τρέχεις στο Λονδίνο, καλύτερα στα Λιβάδια που είναι και κοντά!

Why go to London when Livadia is so close!

On a last review before the printing, I see our agenda and feel happy because in six pages we hardly managed to put all the events that will take place this summer on the island. I read the interview of Maria Demetriades, owner of Medusa, one of the oldest and most prestigious art galleries in Athens and feel honored to host her in our issue.

I am equally proud in presenting the festivals of the little chapels and the people of the Kastro in Parikia.

Our article on the ancient pottery workshop and our suggestion for a walk up to the summit of Antiparos give just a slight idea of your options in Paros and Antiparos for cultural and alternative touring. Through our interviews you will be able to “meet” some of the most interesting people in Paros and Antiparos and listen to what they have to say.

We hope that the Parola issue you have in your hands will help you enjoy even more your holidays.

Welcome to the islands of Paros and Antiparos and to one more Greek Summer!

Στο γραφικό λιμανάκι της Νάουσας, η “Σιγή Ιχθύος”, με τον Σεφ Oσάμα στα πλατώ της γεύσης και την υπογραφή του Γιάννη Ζουμή, φιλοξενούν εξαιρετικές γαστρονομικές απολαύσεις, με βάση την υγειινή διατροφή, τη γνώση και την πείρα στα ελαφρά εδέσματα και τις φρέσκιες ψαροκαταστάσεις. Ατενίζοντας τα μαγευτικά ηλιοβασιλέματα, που θα σας χαρίσουν μοναδικές στιγμές, ένα πολύ φιλικό περιβάλλον προτείνεται για καλή συντροφιά.

In the picturesque port of Naousa, “Sigi Ikthios”, with our master chef Osama, and the overall supervision of owner Yiannis Zoumis and team, offers you excellent gastronomic delicacies, healthy selections, prepared with local, wherever possible, and organically grown produce.

The many light yet tasty creations and large variety of sea and land dishes available are sure to please.

Enjoy your meal sitting beside the small traditional fishing boats under the natural light of the Greek sunset.

With our knowledge and experience in bringing you authentic island cuisine, fresh seafood, the natural beauty of the landscape, our friendly staff looks forward to serving you.

Λιμανάκι Νάουσας,τηλ.:22840 52639 κιν.: 6978285290 σελίδα Ι page Ι 5

το νησί the island 4 λόγοι να επισκεφθείτε την Αντίπαρο φέτος 4 reasons to visit Antiparos this year

Έχετε έρθει και ξανάρθει στην Αντίπαρο, έχετε πάει και στο Σπήλαιο, έχετε πάει και για μπάνιο. Τι άλλο μένει να κάνετε στο μικρό αυτό Κυκλαδονήσι που ορίζεται ως το απέναντι της Πάρου αλλά αποτελεί από μόνο του έναν ολόκληρο μικρόκοσμο; Ιδού λοιπόν τέσσερα πράγματα που ίσως να μην έχετε κάνει ακόμα στην Αντίπαρο και πρέπει οπωσδήποτε να κάνετε: Να κολυμπήσετε στα κρυστάλλινα νερά του Σωρού, να λιαστείτε στην ολόχρυση άμμουδιά και μόλις ζεσταθείτε και πεινάσετε, να βρείτε καταφύγιο στον όμορφο σκιερό χώρο της «Παραλίας Σωρού» και να γευθείτε την υπέροχη αστακομακαρονάδα του Παντελή.

You have been to Antiparos again and again, you have visited the Cave and gone to the beach. What’s left to do on the tiny Cycladic island that is defined as the one opposite Paros but is in itself a whole micro-world?

So, here are four things that you haven’t probably done yet in Antiparos but you must do at any rate: Swim in the crystal clear water of Soros, lie on the golden sand and when you start feeling hot and hungry, look for shelter in the shady and beautiful space of Soros Beach and taste the delicious pasta with lobster by Pantelis.

Organize your wedding, the “wedding of the year” or any other event you want to celebrate, in the elegant and hospitable garden of the hotel Kastro Antiparos, trusting the experience and taste of Magda and Markos.

Enjoy the landscape and breathtaking view from Profitis Ilias, the highest summit, no matter how you get there. We propose the hard way, which happens to be the best!

Κείμενο: AΥΓΗ ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗ | Φωτογραφίες: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΡΑΝΑΣ σελίδα Ι page Ι 6

Discover the Kastro of Antiparos, the core of the traditional settlement. Really, have you ever walked along the main street all the way to the end, beyond the shops and the “xopyrga”? Once you cross the vault, you find yourself in another

σελίδα Ι page Ι 7

Φωτογραφία: Δημήτρης Ασπιώτης Φωτογραφίες: Μαργαρίτα Μαούνη

Να όργανώσετε το γάμο σας, το «γάμο της χρονιάς» ή όποιο γεγονός θέλετε να γιορτάσετε, στον όμορφο και φιλόξενο χώρο του κήπου του ξενοδοχείου «Κάστρο Αντίπαρος», εμπιστευόμενοι την εμπειρία και την αισθητική της Μάγδας και του Μάρκου. Να απολαύσετε το τοπίο και τη συγκλονιστική θέα από τον Προφήτη Ηλία, την ψηλότερη κορυφή, με όποιον τρόπο κι αν φτάσετε εκεί. Εμείς σας προτείνουμε τον δύσκολο, που είναι κι ο πιο ωραίος, διότι ως γνωστό «Τα καλά κόποις κτώνται»! Να ανακαλύψετε το Κάστρο της Αντιπάρου, τον πυρήνα του παραδοσιακού οικισμού. Αλήθεια, έχετε περπατήσει ποτέ τον κεντρικό δρόμο στο Κάστρο μέχρι τέλους, πέρα από τα μαγαζιά και τα ξώπυργα, τα σπίτια δηλ. έξω από τον πύργο; Μόλις περάσετε το βόλτο μεταφέρεστε σε άλλη εποχή. Τότε που ο κεντρικός πύργος ήταν πύργος- παρατηρητήριο κι όχι υδραγωγείο. To Κάστρο της Αντιπάρου χτίστηκε από τον Λεονάρντο Λορεντάνο το 1440 όταν πήρε το νησί προίκα για το γάμο του με την Τσέσκα Σομμαρίπα, κόρη του Ενετού ηγεμόνα Πάρου και Άνδρου, Γκρούτσιο Σομαρίπα. Βρείτε το φτερωτό λιοντάρι, σύμβολο της Βενετίας, στην πρόσοψη ενός από τα σπίτια! P σελίδα Ι page Ι 8

time. In a time when the tower was a lookout and not an aqueduct. The Kastro of Antiparos was built by Leonardo Loredano in 1440, when he married Cesca Sommaripa, daughter of the Venetian ruler of Paros and Andros, Gruccio Sommaripa, and took the island as dowry. Look for the winged lion, symbol of Venice, on the façade of one of the houses! Xopyrgo, house outside the pyrgos-fortress, castle ruler of Paros and Andros, Gruccio Sommaripa, and took the island in dowry Find the winged lion, symbol of Venice, on the façade of one of the houses! P

ΓΕΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΠΑΡΟΥ

Σεβασµός στη µεταφορά σας! Έδρα: Πάρος Παρασπόρος Παροικιάς Τηλ: 22840 23669 Fax: 2284025005 e mail: argparos@otenet.gr Yποκατάστηµα Αθηνών: Ταύρου 41 Αγ. Ι. Ρέντης, Αθήνα Τηλ: 210 3457755 Fax: 210 3459056

K ASntiparos TRO Tο «ΚΑΣΤΡΟ ΑΝΤΙΠΑΡΟΣ» επιβεβαιώνει τον ορισμό της ελληνικής φιλοξενίας. Διαθέτει διαμερίσματα, στούντιο, δωμάτια , υπέροχη θέα , πισίνα και οικογενειακό περιβάλλον. Οι αποσκευές της επιστροφής σας θα είναι γεμάτες από ευχάριστες αναμνήσεις. Τώρα υπάρχει ένας ακόμα λόγος να επισκεφτείτε την Αντίπαρο!

“KASTRO ANTIPAROS“ confirms the definition of greek hospitality. Apartments, studios, rooms, a wonderful view, a swimming pool and a family ambiance. Your suitcases on the way back will be loaded with pleasant memories. Now, there is one more reason to visit Antiparos!

Tel: +302284061011 | fax: +302284061013| Mob: +306979616637 Email: castro1@otenet.gr | www.antiparosgreece.com

Soros Βeach

Στούντιο & Ψαροταβέρνα στην Αντίπαρο

Studios & Fish Restaurant in Antiparos

Aπό 1η Σεπτέμβρη ο «Παντελής» και πάλι κοντά σας

Στην παραλία του Σωρού, την ομορφότερη της Αντιπάρου, πάνω στη χρυσή αμμουδιά βρίσκεται η Ψαροταβέρνα «Παραλία Σωρού», με ολόφρεσκα ψάρια και την καλύτερη αστακομακαρονάδα του νησιού, κρέατα από την οικογενειακή μας φάρμα, νησιώτικους μεζέδες και ντόπιο κρασί. Aνοιχτά από νωρίς για καφέ ως αργά το βράδυ για ποτό...

In Soros, the most beautiful beach of Antiparos, on the golden sand you will find the Fish Restaurant «Soros Beach» with fresh fish and the best pasta with lobster on the island. Meat from the family farm, typical snacks and local wine. Οpen early for coffee until late at night for drinks...

Ταβέρνα ‘‘ΠΑΝΤΕΛΗΣ’’

Η ταβέρνα “ΠΑΝΤΕΛΗΣ” στο κέντρο της Αντίπαρου μαγειρεύει για σας με ντόπια φρέσκα υλικά. Πλατεία, λιμάνι Αντίπαρος τηλ.: 22840 24962, 22840 61697 (χειμώνα), 6937 445433 (κινητό) e-mail: pantel8o@hotmail.com pantel8o@otenet.gr σελίδα Ι page Ι 9

Υπεύθυνος καταστημάτων: Παντελής Καλάργυρος, τηλέφωνα επικοινωνίας: 22840 24962, 22840 61697 (χειμώνα), 6937 445433 (κινητό)

ατζέντα agenda Συνεχίζοντας μια μακρά και ξεχωριστή πολιτιστική παράδοση, η Πάρος αντιστέκεται στην κρίση φιλοξενώντας ένα πλούσιο πρόγραμμα μουσικών εκδηλώσεων και καλλιτεχνικών εκθέσεων.

Continuing a long and special cultural tradition, Paros resists crisis by hosting a varied program of musical events and art exhibitions.

Συναυλίες Concerts 21|06 Παρασκευή | Friday Dj set και συναυλία ροκ, φανκ/τζαζ, σουίνγκ και τέκνο με νέους μουσικούς στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Γιορτής της Μουσικής στην Παραλία Καθολικού του Πάρκου Πάρου «Άι-Γιάννης Δέτης». Ώρα έναρξης dj set 17:00, συναυλίας 20:00 Dj set and live concert with young musicians that play rock, funk, jazz, swing or techno, in celebration of the «European Music Day», at the Katholiko Beach in the Park of Paros AiYannis Detis. Dj set starts at 17:00 and the concert at 20:00 24|06 Δευτέρα | Monday Αφιέρωμα στο Νίκο Γκάτσο από τη Χορωδία Νάουσσας Πάρου στο Θεατράκι Λευκών. Ώρα έναρξης 21:00 Tribute to the poet Nikos Gatsos by the Choir of Naoussa at the Open Theater of Lefkes. Starts at 21:00 13|07 Σάββατο | Saturday Μουσική και τραγούδια από τον Ιταλικό Νότο και την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου από το συγκρότημα Encardia στο αμφιθέατρο «Αρχίλοχος» του Πάρκου Πάρου «Άι-Γιάννης Δέτης». Ώρα έναρξης 21:30 Music and songs from the Italian south and the Mediterranean in general by the group Encardia at the Archilochos Theater in the Park of Paros at Ai-Yannis Detis. Starts at 21:30 20|07 Σάββατο | Saturday Συναυλία με τους Ballikos and Friends και Guitar Exploration στο Θέατρο «Αρχίλοχος» του Πάρκου σελίδα Ι page Ι 10

Πάρου «Άι-Γιάννης Δέτης». Ώρα έναρξης 21:30 Concert with «Ballikos and Friends» and «Guitar Exploration» at the Archilochos Theater in the Park of Paros at Ai-Yannis Detis. Starts at 21:30 21/07 Kυριακή | Sunday Οι σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων του Γυμνασίου Αρχιλόχου και του Δημοτικού ΑρχιλόχουΜάρπησσας οργανώνουν για δεύτερη χρονιά το Paros Youth Night. Δημοτικό σχολείο ΑρχιλόχουΜάρπησσας. Θα παίξουν μουσική νέοι Παριανοί καλλιτέχνες. Δημοτικό Αρχιλόχου-Μάρπησσας. Ωρα έναρξης 21:00 Parents’ Unions of Archilochos High School and Archilochos-Marpissa Primary School organize for the second year The Paros Youth Night.

Music by young Parian artists. Primary School of Archilochos-Marpissa Starts at 21:00

21|07 Κυριακή | Sunday Συναυλία τζαζ με τους «Kaimaki Quartet» στη Μάρπησσα. Ώρα έναρξης 21:30 Jazz concert with «Kaimaki Quartet» in Marpissa. Starts at 21:30 22|07 Δευτέρα | Monday Συναυλία τζαζ με τους «Paris Paros Project Quintet» και την Anna Lauvergnac στα φωνητικά στο Θέατρο «Αρχίλοχος» του Πάρκου Πάρου «Άι-Γιάννης Δέτης». Ώρα έναρξης 21:30 Jazz concert with «Paris Paros Project Quintet» and Anna Lauvergnac in vocals at the Archilochos Theater in the Park of Paros at AiYannis Detis. Starts at 21:30 24|07 Τετάρτη | Wedneday Βραδιά ποίησης και μουσικής τζαζ στο Θεατράκι Λευκών. Ώρα έναρξης 21:30 Poetry and jazz music at the Open Theater of Lefkes.

Starts at 21:30 25|07 Πέμπτη | Thursday

16|08 Παρασκευή | Friday Συναυλία με τον Ορφέα Περίδη στο Θέατρο «Αρχίλοχος» του Πάρκου Πάρου «Άι-Γιάννης Δέτης». Ώρα έναρξης 21:30 Concert with the song writer Orfeas Peridis at the Archilochos Theater in the Park of Paros at Ai-Yannis Detis.

Starts at 21:30 Συναυλία των μαθητών του Paros Jazz Academy στη βεράντα του μπαρ Brazil στο Πίσω Λιβάδι. Ώρα έναρξης 21:30 Concert by the students of the Paros Jazz Academy on the terrace of Brazil bar at the port of Piso Livadi.

Starts at 21:30 26|07 Παρασκευή | Friday Συναυλία κλασικής μουσικής με το «Bugle of the Sea Trio» στη Νέα Μαρίνα της Νάουσσας. Ώρα έναρξης 21:00 Classical music concert with the «Bugle of the Sea

Trio» at the Naoussa New Marina. Starts at 21:00 27|07 Σάββατο | Saturday Συναυλία με τους Guitar Exploration και παριανά συγκροτήματα στην αίθουσα του Π.Σ. «Αρχίλοχος» στην Παροικιά. Ώρα έναρξης 21:00 Concert with Guitar Exploration and Parian groups in the hall «Archilochos» in Parikia. Starts at 21:00

28|07 Κυριακή | Sunday «Moving Sounds», συναυλία τζαζ με πνευστά στο Θέατρο «Αρχίλοχος» του Πάρκου Πάρου «Άι-Γιάννης

02|08 Παρασκευή | Friday Συναυλία του Μιλτιάδη Πασχαλίδη στο Θεατράκι Λευκών. Ώρα έναρξης 21:00 Concert with Miltiadis Paschalidis at the Open Theater of Lefkes. Starts at 21:00

17|08 Σάββατο | Saturday Λαϊκό πανηγύρι με το παριανό συγκρότημα «De La Paro» στη «Γιορτή του Καράβολα» στον ανοικτό χώρο δίπλα στο Κοινοτικό Μέγαρο των Λευκών. Ώρα έναρξης 21:30 Live greek music with the parian group «De La Paro» at the «Fair of Karavola» in the open space next to Community Hall of Lefkes. Starts at 21:30

Δέτης». Ώρα έναρξης 21:30 «Moving Sounds», jazz concert with wind instruments at the Archilochos Theater in the Park of Paros at Ai-Yannis Detis. Starts at 21:30 03|08 Σάββατο | Saturday Συναυλία του Φοίβου Δεληβοριά με τον Κωστή Χριστοδούλου στα πλήκτρα στο Θέατρο «Αρχίλοχος» του Πάρκου Πάρου «Άι-Γιάννης Δέτης». Ώρα έναρξης 21:30 Concert with Foivos Delivorias and pianist Kostis Christodoulou at the Archilochos Theater in the Park of Paros at Ai-Yannis Detis. Starts at 21:30 03|08 Σάββατο | Saturday Συναυλία Intuitive Music με τη συμμετοχή σπουδαστών του Διεθνούς Σεμιναρίου Μουσικής στο Θεατράκι Λευκών. Ώρα έναρξης 21:00 Intuitive Music concert with the partitipation of students of the International Music Workshop at the Open Theater of Lefkes. Starts at 21:00

Sports 30|08 – 01|09 Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Wakeboard στην Παραλία Καθολικού στο Πάρκο Πάρου «Άι-Γιάννης Δέτης».

Greek National Wakeboarding Championship at Katholiko Beach of Paros Park at Ai Yiannis Detis.

06|10 Κυριακή | Sunday 4ο Τρίαθλο Πάρκου Πάρου: Kολύμπι, ποδήλατο και τρέξιμο σε μικρές αποστάσεις για τους φίλους του τριάθλου, στην ευρύτερη περιοχή του Πάρκου Πάρου «Άι-Γιάννης Δέτης».

4th Paros Park Triathlon: Swimming, mountain bike and running for the friends of triathlon, at the peninsula of Ai Yiannis Detis and the Paros Park.

05|08 Δευτέρα | Monday Συναυλία-αφιέρωμα στο Σταύρο Ξαρχάκο από το συγκρότημα «Έμελον» στο Θεατράκι Λευκών. Ώρα έναρξης 21:00 Concert tribute to the composer Stavros Xarhakos by the group “Emelon” at the Open Theater of Lefkes. Starts at 21:00 05|08 Δευτέρα | Monday «Από την Οδύσσεια ... στην Ιθάκη του Καβάφη», συναυλία με 11 μελοποιημένα ποιήματα του Κωνσταντίνου Καβάφη από τον Θοδωρή Οικονόμου και τους συνεργάτες του στο Θέατρο «Αρχίλοχος» του Πάρκου Πάρου «Άι-Γιάννης Δέτης». Απαγγέλει ο ηθοποιός Άκης Σακελλαρίου. Ώρα έναρξης 21:30 «From Odyssey… to Ithaca of Cavafy», concert with music based on 11 poems of Alexandrian poet Constantine Cavafy by Theodoris Oikonomou and his partners.

Reciting by actor Akis Sakellariou.

Starts at 21:30 09|08 Παρασκευή | Friday «Το αστέρι και η ευχή», μια μουσική παράσταση της Ευανθίας Ρεμπούτσικα με μουσικές γεννημένες μέσα από εικόνες από τον κινηματογράφο, το θέατρο και την τηλεόραση στο Θέατρο «Αρχίλοχος» του Πάρκου Πάρου «Άι-Γιάννης Δέτης». Ώρα έναρξης 21:30 «The star and the wish», a concert with Evanthia Rempoutsika with music inspired by the cinema, the theater and television at the Archilochos Theater in the Park of Paros at Ai-Yannis Detis. Starts at 21:30 26|08 Δευτέρα | Monday Συναυλία του πιανίστα και συνθέτη Νίκου Πλάτανου σε ένα ευρύ ρεπερτόριο από τραγούδια της Ελληνικής και Ευρωπαϊκής Μουσικής, στο Cafe Πάρκου Πάρου. Ώρα έναρξης 21:30 Concert of greek and european

Fashion and Watersports Brand Name Clothes & Accessories Water Sports Gear ASTERAS (main shop) 2284042757 & NAOUSSA 22840 28625 e-mail: bitosalt@otenet.gr

music by pianist and composer Nikos Platanos, at the Café of Paros Park at Ai-Yannis Detis. Starts at 21:30 30|08 Παρασκευή | Friday Συναυλία κλασικής μουσικής με την Ορχήστρα Εγχόρδων Μουσικού Φεστιβάλ Σαντορίνης υπό την διεύθυνση του Μίλτου Λάγιου στον αύλιο χώρο του Ι.Π. Εκατονταπυλιανής στην Παροικιά. Ώρα έναρξης 22:00 Classical Music Concert with the Santorini Music Festival Orchestra under the direction of Miltos Lagios in the courtyard of Ekatontapiliani Church at Parikia. Starts at 22:00

THE

GREEN PROJECT

01|09 Κυριακή | Sunday Συναυλία βυζαντινής μουσικής από τον ιεροψάλτη Εμμανουήλ Ι. Χανιώτη στο Θεατράκι Λευκών. Ώρα έναρξης 20:00 Byzantine music concert by the chanter Emmanouil I. Chaniotis at the Open Theater of Lefkes. Starts at 20:00 06|09 Παρασκευή | Friday Μουσικοποιητική βραδιά αφιερωμένη στον μεγάλο ποιητή Κωνσταντίνο Καβάφη με τη συμπλήρωση 150 ετών από τη γέννησή του, στον αύλιο χώρο Ι.Π. Εκατονταπυλιανής. Ώρα έναρξης 21:00 An evening with music and poetry dedicated to the great poet Constantine Cavafy celebrating his birth before 150 years. Starts at 21:00

coffee, bites & spirits DRYOS PAROS 22840 41388 σελίδα Ι page Ι 11

ατζέντα agenda Θέατρο Τheater 02|07 Παρασκευή | Friday Παιδικό θέατρο «Ο Γύρος του Κόσμου σε 80 ημέρες» στο Θέατρο «Αρχίλοχος» του Πάρκου Πάρου «Άι-Γιάννης Δέτης». Ώρα έναρξης 21:30 «Around the World in 80 Days», theater for kids at the Archilochos Theater in the Park of Paros at Ai-Yannis Detis. Starts at 21:30 14|07 Κυριακή | Sunday Παιδική θεατρική παράσταση «Το μαγικό ταξίδι της Ευγενίας» από την πολιτιστική εταιρεία Φρέον στο Θεατράκι Λευκών. Ώρα έναρξης 21:00 Theatrical performance for kids «The magical journey of Eugenia» by the Cultural Society «Freon» at the Open Theater of Lefkes. Starts at 21:00 01|08 Πέμπτη | Thursday Θεατρική παράσταση «Ο Κουνενές» από τη Θεατρική Ομάδα Μάρπησσας στο Θεατράκι Λευκών. Ώρα έναρξης 21:00 Theatrical performance «O Kounenes» by the Marpissa Theater Group at the Open Theater of Lefkes. Starts at 21:00 02|08 Παρασκευή | Friday «Ο Αίσωπος κάτι θέλει να μας πει», παιδική βασισμένη στους μύθους του Αισώπου, με την Κάρμεν Ρουγγέρη, στο Θέατρο

«Αρχίλοχος» του Πάρκου Πάρου «Άι-Γιάννης Δέτης». Ώρα έναρξης 21:00 «Aesop wants to tell us something», theatrical play for kids based on the Aesop’s fables at the Archilochos Theater, with Carmen Rougkeri, in the Park of Paros at Ai-Yannis Detis. Starts at 21:00 10|08 Σάββατο | Saturday «Ο μισοκοκοράκος», παράσταση κουκλοθεάτρου για παιδιά από το εργαστήρι «Μαιρηβή» στο Θέατρο «Αρχίλοχος» του Πάρκου Πάρου «Άι-Γιάννης Δέτης». Ώρα έναρξης 20:00 «The little rooster», a puppet show for kids at the Archilochos Theater in the Park of Paros at Ai-Yannis Detis. Starts at 20:00 19|08 Δευτέρα | Monday «Κοινός λόγος», ένα θεατρικό οδοιπορικό της Έλλης Παπαδημητρίου από τη Μικρασιατική καταστροφή έως τον Εμφύλιο, με τις Λ. Κονιόρδου, Ε. Κοκκίδου κ.ά. στο Θέατρο «Αρχίλοχος» του Πάρκου Πάρου «Άι-Γιάννης Δέτης». Ώρα έναρξης 21:30 «Common Tale», a theatrical «journey» by Elli Papadimitriou from the Asia Minor Catastrophe down to the Greek Civil War, with L. Koniordou, E. Kokkidou et al, at the Archilochos Theater in the Park of Paros at Ai-Yannis Detis. Starts at 21:30

24|08 Σάββατο| Saturday «Γιοι και Κόρες», ένα θεατρικό έργο για την αναζήτηση της ευτυχίας, σε κείμενο και σκηνοθεσία Γιάννη Καλαβριανού, στο Θέατρο «Αρχίλοχος» του Πάρκου Πάρου «Άι-Γιάννης Δέτης». Ώρα έναρξης 21:30 «Sons and Daughters», a theatrical play about the quest for happiness, written and directed by G. Kalavrianos, at the Archilochos Theater in the Park of Paros at Ai-Yannis Detis. Starts at 21:30

19|07 Παρασκευή | Friday Θεατρική παράσταση με την κωμωδία «Είδα το Χάρη με τα μάτια μου» του Χάρη Ρώμα γύρω από την κρίση της μέσης ηλικίας και τις συζυγικές σχέσεις στο Θέατρο «Αρχίλοχος» στο Πάρκο Πάρου «Άι-Γιάννης Δέτης». Ώρα έναρξης 21:30 «I saw Haris with my own eyes», theatrical comedy by Haris Romas about middle-age crisis and marital relations at the Archilochos Theater in the Park of Paros at Ai-Yannis Detis. Starts at 21:30 σελίδα Ι page Ι 12

17|08 Σάββατο | Saturday «Caveman», μια θεατρική κωμωδία για τις σχέσεις των δύο φύλων σε σκηνοθεσία Βλαδίμηρου Κυριακίδη στο Θέατρο «Αρχίλοχος» του Πάρκου Πάρου «Άι-Γιάννης Δέτης». Ώρα έναρξης 21:30 «Caveman», a comedy play about the misunderstandings between men and women, directed by V. Kiriakidis, at the Archilochos Theater in the Park of Paros at Ai-Yannis Detis.

Starts at 21:30

Tao’s Bar-Restaurant Asian Cuisine

Παράδοση & Γαστρονομία Tradition & Gastronomy 22|06 Σάββατο | Saturday 2ο Φεστιβάλ Παραδοσιακών Χορών στην πλατεία ΠαπαΓιώργη στη Μάρπησσα. Ώρα έναρξης 21:00 2nd Festival of Traditional Dances at Papa-Ghiorghi square at Marpissa. Starts at 21:00 22|06 Σάββατο | Saturday Μουσικοχορευτική παράσταση με παραδοσιακούς χορούς και τραγούδια από το Χορευτικό Όμιλο Νάουσας Πάρου στο αμφιθέατρο «Αρχίλοχος» στο Πάρκο Πάρου «Άι-Γιάννης Δέτης». Ώρα έναρξης 21:30 Traditional music and dances with the Dance Group of Naoussa at the Archilochos Theater in the Park of Paros at Ai-Yannis Detis. Starts at 21:30 28|06 – 30|06 Τριήμερο πολιτιστικό πανηγύρι «Γεώργιος Κονιτόπουλος» στην παραλία Αλυκής. Ώρα έναρξης 21:00 3-day cultural feast «Gheoghios Konitopoulos» at Aliki beach.

Starts at 21:00 07|07 – 08|07 Κουρσάρικη βραδιά, χοροί και άλλα δρώμενα στο λιμάνι της Νάουσσας στα πλαίσια της Γιορτής της Θάλασσας.

Corsair night, dances and other happenings at the port of Naoussa during the Sea Feast.

15|08 Ποικίλες εκδηλώσεις εορτασμού της Παναγίας στην Παροικιά.

Various festivities for the celebration of Virgin Mary in Parikia.

17|08 Σάββατο | Saturday Πανηγύρι του Καράβολα στον ανοικτό χώρο δίπλα στο Κοινοτικό Μέγαρο των Λευκών.

«Fair of Karavola» in the open space next to Community Hall of Lefkes.

21|08 – 23|08 Τριήμερος εορτασμός Εννιάμερων της Παναγίας στην Νάουσσα. Ώρα έναρξης 21:00 3-day festival in celebration of the Eniamera tis Panaghias (Mother Mary’s Novena). Starts at 21:00 07|09 9η Μικρασιατική Συνάντηση Πάρου στο Άσπρο Χωριό. Ώρα έναρξης 21:00 9th Annual Meeting of people with Minor Asia descent at Aspro Chorio. Starts at 21:00 27|09 – 30|09 «Τσαμπουνοπατινάδα». Τετραήμερο εκδηλώσεων παραδοσιακής μουσικής με συμμετοχή μουσικών από νησιά του Αιγαίου.

«Tsampounopatinada». 4-day festival of traditional music with the participation of musicians from various islands of the Aegean.

1ο Φεστιβάλ Τοπικών Προϊόντων της Πάρου 2013 «ο Άρτος της Πάρου ο επιούσιος…»

03|07 – 06|07 Παροικιά, 07|07 και 30|07 Νάουσσα, 31|07 Λεύκες

Αfter 60 years the recently restored windmills of Parikia will spread their sails again and trust the wind’s power during the 4day festival “Paros’ daily bread”. It’s only the beginning of the “Paros Local Products Festival” which will dedicate every year to another product of the island. This year is dedicated to bread, traditional techniques and tastes.

During the events Mando Mavrogenous square in Parikia will turn into an open workshop with an outdoors oven and a huge home table with a choice of local bread and pastries. All you lovers of bread, pies and cakes come forth…

Enjoy Food Enjoy Life q 2284 51934

Για πρώτη φορά μετά από έξι δεκαετίες οι δύο αναπαλαιωμένοι παραδοσιακοί ανεμόμυλοι της Παροικιάς, ανοίγουν ξανά τα πανιά τους και εμπιστεύονται και πάλι τη δύναμη του ανέμου, στο πλαίσιο των τετραήμερων εκδηλώσεων «ο Άρτος της Πάρου ο επιούσιος». Πρόκειται για το ξεκίνημα του «Φεστιβάλ Τοπικών Προϊόντων της Πάρου», το οποίο κάθε χρόνο θα είναι αφιερωμένο σε ένα διαφορετικό είδος προϊόντων του νησιού. Φέτος οι εκδηλώσεις στοχεύουν να μας μυήσουν στις παραδοσιακές τεχνικές παρασκευής αλλά και στις γεύσεις του άρτου και των αρτοσκευασμάτων. Κατά τη διάρκειά τους η πλατεία Μαντώ Μαυρογένους στην Παροικιά θα μετατραπεί σε ένα ανοιχτό εργαστήρι με υπαίθριο φούρνο, με δράσεις για μικρά και μεγάλα παιδιά, και σε ένα τεράστιο «σπιτικό τραπέζι» με μία πλούσια γκάμα τοπικών άρτων και αρτοσκευασμάτων. Λάτρεις του ψωμιού, των παξιμαδιών, των κουλουριών, των λουκουμάδων, των ξεροτήγανων, κάθε είδους πίτας, αλλά και των γλυκισμάτων, προσέλθετε…

www.taos-greece.com σελίδα Ι page Ι 13 Naoussa Ambelas | tel. 22840 28882

Find us on facebook, twitter & Tao’s Web Site

ατζέντα agenda 24|08 – 26|08 ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗ ΜΑΡΠΗΣΣΑ 2013

Εκθέσεις Exhibitions

ROUTES IN MARPISSA 2013 14|06|2013 – 31|05|2014 Έκθεση έργων τέχνης της Ιουλίας Βεντίκου στο Fotis Art Café στη Νάουσσα και στη Franca Scala στην Παροικιά, σε επιμέλεια της Μαρίας Δημητριάδη από τη Medusa Art Gallery.

Art exhibition by Ioulia Ventikou at Fotis Art Café in Naoussa and Franca Scala wine-bar and restaurant in Parikia.

Curator: M. Demetriades from Medusa Art Gallery.

01|06 – 31|08 Έκθεση έργων τέχνης των καλλιτεχνών Jan Mulder, Κέλλη Αθανασιάδου και Αποστόλη Ζολωτάκη στο foyer & lobby του ξενοδοχείου Porto Paros στη Νάουσσα.

Art exhibition by Jan Mulder, Kelli Athanasiadou and Apostolis Zolotakis at the foyer & lobby of Porto Paros Hotel in Naoussa.

17|06-23|06 “Τhe Temptation of a SelfPortrait” Eικαστικό open call Eπιμέλεια: Μυρτώ Λουίζα Βουδούρη, Νύσος Βασιλόπουλος στην γκαλερί Ποντοπόρος Open call for artists Curation: Myrto Louisa Voudouris, Nissos Vassilopoulos at Pontoporos art gallery 22|06 – 24|06 Έκθεση φωτογραφίας του Λευκιανού ερασιτέχνη φωτογράφου Λουκά Μοστράτου στο Κοινοτικό Κατάστημα Λευκών. Ώρες: 20:00-22:30 Photography exhibition of the amateur photographer Loukas Mostratos from Lefkes at the Municipal Building. Working hours: 20:00-22:30 26|06-07|07 Σοφία Τούμπουρα Έκθεση φωτογραφίας στην γκαλερί Ποντοπόρος Sofia Toumboura Photography exhibition at Pontoporos art gallery 01|07 – 15|07 Έκθεση έργων του γλύπτη Θεόδωρου Παπαγιάννη με τίτλο «Άρτος» στο Δημοτικό Χώρο Τεχνών στην Παλαιά Αγορά της Παροικιάς.

Art exhibition «Bread» by sculptor Theodore Papagiannis in the Municipal Center of Arts at the Old Market Parikia.

09|07-15|07 «Το μαύρο κουτί του designer» Επιμέλεια: Indivisuals Eργαστήριο Σχεδίου στην σελίδα Ι page Ι 14

γκαλερί Ποντοπόρος «Designer’s Black Box» Design workshop at Pontoporos art gallery Curation: Indivisuals 18|07-28|07 Aλέκος Λεβίδης Έκθεση Zωγραφικής στην γκαλερί Ποντοπόρος Alekos Levidis Painting exhibitionat Pontoporos art gallery 20|07 – 25|08 Επισκέψεις στα ατελιέ των καλλιτεχνών της Πάρου στα πλαίσια του 3ου καλλιτεχνικού οδοιπορικού.

Visits in the workshops of the artists of Paros during the 3rd artistic route 26|07 – 11|08 Έκθεση έργων τέχνης «Μονοπάτια Μνήμης ΙΙ» του Αποστόλη Ζολωτάκη στην Αίθουσα Αφροδίτη του ξενοδοχείου Porto Paros στη Νάουσσα. (Απαιτείται προσυνενόηση) Art exhibition «Memory Trails II» by Apostolis Zolotakis at the Afrodite Hall of Porto Paros Hotel in Naoussa. (Prearrangement is needed)

Οι Διαδρομές στη Μάρπησσα συνεχίζουν για τέταρτη χρονιά το ταξίδι τους στην αυθεντική Πάρο, προσφέροντας μοναδικές εμπειρίες σε όσους βρεθούν στο νησί στις 23, 24 και 25 Αυγούστου. Με κεντρικό πυρήνα μία ενθουσιώδη ομάδα εθελοντών, αλλά και με τη συμμετοχή όλου του χωριού, το τριήμερο, πολιτιστικό φεστιβάλ που έχει γίνει πλέον θεσμός, δίνει την ευκαιρία στους επισκέπτες να γνωρίσουν σε βάθος τον παραδοσιακό οικισμό της Μάρπησσας, μέσα από προτεινόμενους σταθμούς, επισκέψιμους χώρους και εκθέσεις, που πλαισιώνονται από διαλέξεις, συναυλίες, παιχνίδια και εργαστήρια. Κυρίαρχα θέματα η αρχιτεκτονική, η λαογραφία, τα εικαστικά και το περιβάλλον, πάντα με μία βιωματική προσέγγιση, ώστε ο καθένας να έχει ενεργό ρόλο στα δρώμενα. Το φετινό πρόγραμμα περιλαμβάνει: Πρωινές δράσεις: καθαρισμό παραλίας και περιβαλλοντική ενημέρωση των συμμετεχόντων, τρύγο και πάτημα σταφυλιών – γνωριμία με το παριανό αμπέλι. Απογευματινές / Βραδινές δράσεις: Σταθμούς, επισκέψιμους χώρους και εκθέσεις με έμπνευση από τις πέντε αισθήσεις μέσα στον παραδοσιακό οικισμό (19.00 – 22.00). Εκπαιδευτικά και εικαστικά εργαστήρια (θεάτρου, μουσειακής αγωγής, γλυπτικής, περιβάλλοντος) για μικρούς και μεγάλους. Παιχνίδια δράσης. Συναυλίες στο κλείσιμο κάθε ημέρας και λήξη του τριημέρου με τσαμπουνοπατινάδα και παραδοσιακό νησιώτικο γλέντι.

Aναλυτικό πρόγραμμα στο www.stimarpissa.gr στο τέλος Ιουλίου.

Routes in Marpissa take over their journey to authentic Paros for the fourth consecutive year, offering unique experiences to all those who will be on the island on August 23, 24 and 25. The 3-day festival that started out with a small group of enthusiastic volunteers, has managed to involve the whole village and become an institution. It offers the possibility to the participants to discover the traditional village of Marpissa, through “stations”, sites and exhibitions where conferences, concerts, games and workshops will take place. The main issues will be architecture, folklore, art and environment, always through a body and mind experience so that each one has an active part in the events.

This year’s program includes: Morning activities: beach cleaning and environmental information of the participants, grape harvest and pressing-meeting the parian wine.

Afternoon/Evening activities: Stations, sites, exhibitions inspired by the five senses. Educational and art workshops (theatre, music, sculpture, environment) for the young and the not so young, games and concerts at the closing of every day (19:00-22:00). Tsabouna concert and traditional island feast at the end of the 3-day festival.

Detailed program on www.stimarpissa.gr at the end of July.

30|07-10|08 Αλέξης Κυριτσόπουλος Ελένη Κρίκκη. Έκθεση ζωγραφικής στην γκαλερί Ποντοπόρος.

Alexis Kyritsopoulos Eleni Krikki.

Painting exhibition at Pontoporos art gallery.

12|08-21|08 Rafael Mahdavi Έκθεση ζωγραφικής στην γκαλερί Ποντοπόρος.

Painting exhibition at Pontoporos art gallery.

23|08-08|09 Aλόκα Αλλαγιάννη Έκθεση ζωγραφικής στην γκαλερί Ποντοπόρος. Αloka Allagianni Painting exhibition at Pontoporos art gallery.

Οι εθελοντές ήταν αρχικά 20, τώρα έχουν ξεπεράσει τους 100, ενώ βοηθάει σύσσωμο το χωριό . The volunteers were 20 initially, now over 100 with the whole village helping.

Ουζερί I Ψαροταβέρνα

Σώμα, Νους & Πνεύμα

Body, Mind & Spirit

Γιόγκα, Pilates, Chi Kung, Διαλογισμός, δραστηριότητες για παιδιά, μασάζ και διάφορα εργαστήρια στο Tao’s Center, ένα κέντρο ανατολίτικων πρακτικών και διαλογισμού που βρίσκεται στην Πάρο. Εγκατεστημένο στην κορυφή ενός λόφου στην εξοχή του Αμπελά, κοντά στη Νάουσα, με πανοραμική θέα στο Αιγαίο και τα γειτονικά νησιά, το Tao’s Center είναι ένας τόπος αφιερωμένος στην πρακτική της αυτογνωσίας, της ατομικής εξέλιξης και της ενσυνείδητης ζωής σύμφωνα με το πνεύμα του Tao. Στο χώρο του λειτουργεί επίσης εστιατόριοκαφέ μπαρ, ανοικτό καθημερινά, με θαυμάσια ασιατική κουζίνα και χαρούμενη ατμόσφαιρα.

Yoga, Pilates, Chi Kung and Meditation, activities for kids, massages and various workshops are all part of the Menu of Tao’s, a retreat and meditation center on Paros. Located on top of hill at the countryside of Ampelas, near Naoussa, with a panoramic view of the Aegean Sea and the neighboring islands, it is a place dedicated to the practice of awareness, self development and awakened life in the spirit of Tao. Before, in-between and after the activities, Tao’s Cafe-Bar & Restaurant is open daily with excellent Asian food and happy atmosphere.

21-30|6 Tao’s Music Week Live Music, Jam sessions, Dance and more...

8-12|7 Finding Inner Balance 19-21|7 5Rhythms Weekend 23-26|7 Power of Chakras 30|8-1|9 Women Weekend 4 & 11|9 Sweat Lodge 20-22|9 Vocal Workshop 23-27|9 Movement, Improvisation & Contact

Halaris Ouzeri I Fish tavern

Στο γραφικό λιμανάκι στο Πίσω Λιβάδι, βρίσκεται το Ουζερί “Χάλαρης” που ειδικεύεται στους θαλάσσιους θησαυρούς. Φημισμένο για το πεντάφρεσκο ψάρι και τα θαλασσινά του, με ιδιόκτητο καϊκι, μετατρέπει τις ευτυχισμένες σας στιγμές σε ένα ιδιαίτερο γεγονός.

Pisso Livadi, Paros, tel.: 2284043257

Με αγάπη για το χειροποιητό καλό φαγητό ...Κοπιάστε στη παριανή κουζίνα μας! Τaste our Parian cuisine with home made dishes ...daily!

Margarita & Stela Firogeni, Naoussa - Abelas Τel.: 22840 52362 Fax: 0030 22840 52365 www.margaritastudios.com, info@margaritastudios.com σελίδα Ι page Ι 15

Δώρα | είδη σπιτιού | σουβενίρ | μικροαντικείμενα | Gifts | home articles | souvenirs

Αλυκή Πάρου τηλ.: 22840 91302 Aliki Paros tel.: 22840 91302 σελίδα Ι page Ι 16

Παραδοσιακό οινομαγειρείο μεζεδοπολείο “Γεμενί”

Αγαπητοί φίλοι,

Το γεμενί ξεκίνησεή να λειτουργεί το 2007 Για Πάρτυ Cocktail, Γλέντι ή στη Νάουσα της Πάρου, βάζοντας μια άλλη

Traditional wine restaurant “Yemeni” Δεξίωση...

Dear friends,

I Η ανατροπή στα μουσικά δρώμενα των Κυκλάδων!

προοπτική στο σκηνικό του νησιού όπως αυτό έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια. Σε αντίθεση λοιπόν με τις σύγχρονες τάσεις και τον εκμοντερνισμό που επικρατεί τριγύρω μας φτιάξαμε ένα οινομαγειρείο με σεβασμό στην ποιότητα και την παράδοση αυτού του τόπου. Εδώ μπορεί κανείς να βρει παραδοσιακά πιάτα μαγειρεμένα με μεράκι και αγνά υλικά τα οποία ως επί το πλείστον προέρχονται από δικές μας καλλιέργειες. Το ψωμί, ζυμωμένο από τα χέρια της μαμάς, ψήνεται στον ξυλόφουρνο στο περιβόλι μας. Το ελαιόλαδο και το κρασί είναι επίσης παραγωγής μας. Ακόμα παριανά και ανοτολίτικα γλυκά δια χειρός Μαριώς Ζουμή (μαμά).

Το εστιατόριο-οινομαγειρείο ΓΕΜΕΝΙ έχει ενταχθεί επιτυχώς στο Σύστημα “Η ΚΟΥΖΙΝΑ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ” The restaurant-tavern Yemeni has been successfully integrated into the System “CUISINE OF THE AEGEAN”

n our restaurant we use fruit and vegetables grown on our farm or from local farmers, all free from chemicals.

As our ingredients are not frozen some of our dishes are seasonal and may not be available each day. Our bread is made at home every day in a traditional wood oven and the oil and house wine are also made on our farm.

Naoussa, Paros, Tel.: 2284051445 - 6934245163

RECORDING STUDIO

Υπηρεσίες Οργάνωσης Καλλιτεχνικών Εγκαταστάσεων

μουσική επένδυση εκδηλώσεων Διοργάνωση Εκδηλώσεων Ηχογράφηση Πρόβα Demo “live” ορχήστρες και dee jays... Ενοικίαση Οπτικοακουστικού Εξοπλισμού γλέντι ή δεξίωση, party ή coctail δώστε στην 22840 52651 εκδήλωσή 22840 52661 σας την σωστή μουσική νότα... violinsproductions@gmail.com RECORDING STUDIO

Για Πάρτυ ή Cocktail, Γλέντι ή Δεξίωση... Σχεδιασμός I Ηχητικός εξοπλισμός Φωτιστικός εξοπλισμός Η χ ο γ&ρεκτέλεση ά φ η σ η εκδηλώσεων Πρόβα Dem o Η ανατροπή σταI μουσικά δρώμενα των Κυκλάδων! Χωροδικτύωμα I Μουσικά όργανα Ρ.Α. systems I Ενοικίαση εξοπλισμού

Κάμπος Νάουσα Πάρος Κυκλάδες τ.κ. 84401 Τηλ. & Fax: +302284052651 κιν.: +306978550086 E-mail: violinsproductions@gmail.com, Web: www. violinsproductions.com σελίδα Ι page Ι 17

τo πρόσωπo the person Μαρία Δημητριάδη | Maria Demetriades

Άλλο νησί ερωτεύτηκα κι άλλο εξακολουθώ να αγαπώ!

For sure it was a different island I once fell in love with and it’s a different island I now love!

Η Μαρία Δημητριάδη δεν κρατάει από την Πάρο. Εδώ όμως ζει τις περισσότερες μέρες της βδομάδας κι όπως λέει χαμογελώντας, «αν διέθετα ελικόπτερο, θα έκανα τη διαδρομή Λεύκες- Αθήνα καθημερινά». Βέρα Κολωνακιώτισσα, η δημιουργός της γκαλερί «Μέδουσα», πρωτοεπισκέφτηκε το νησί στα 18 της, λέγοντας ψέματα στους δικούς της πως πάει εκδρομή με φίλες της από το φροντιστήριο. «’Ηταν το πρώτο από τα πολλά ταξίδια που έκανα ολομόναχη. Σκόπευα να μείνω μια βδομάδα και τελικά έμεινα ενάμισι μήνα. Ξεκινούσα τα πρωινά από τη Νάουσα για να φτάσω μέσα από διαφορετικά μονοπάτια στο Πίσω Λιβάδι και στη διαδρομή ρουφούσα με απληστία εικόνες, κουβέντες και μυρωδιές. Μέσα απ΄ αυτές τις εξορμήσεις γνώρισα και τους πραγματικούς Παριανούς που υπήρξαν για μένα δάσκαλοι ζωής. Τα επόμενα καλοκαίρια, όπου κι αν πήγαινα, φρόντιζα πάντα να επιστρέψω, με τραβούσε ο τόπος σαν μαγνήτης. Κι από τότε ονειρευόμουν ν’ αποκτήσω εδώ ένα καταφύγιο». Προηγήθηκε βέβαια η υλοποίηση ενός άλλου στόχου, της δημιουργίας μιας αίθουσας τέχνης όπου θα στεγάζονταν πρωτοποριακοί καλλιτέχνες σε μια περίοδο όπου η avant-garde σκηνή της Αθήνας βρισκόταν στο περιθώριο. Η Μαρία Δημητριάδη το παραδέχεται: «Από την εφηβεία μου κιόλας είχα συνειδητοποιήσει πως δεν θα γινόμουν καλή ζωγράφος. Ήμουν όμως αποφασισμένη να ζήσω μέσα στην τέχνη κι ήξερα πως δίχως την γκαλερί δεν θα είχα αυτή τη δυνατότητα». Ο Αλέξανδρος Ιόλας, ο Τάκις, ο Αλέξης Ακριθάκης ήταν μερικά μόνο από τα σπουδαία ονόματα που συνδέθηκαν εξαρχής με το εγχείρημά της, δίνοντας έτσι το σύνθημα για να την εμπιστευτούν στην συνέχεια από τον Μάριο Πράσινο και τον Κώστα Κουλεντιανό ως τον Γιώργο Λαζόγκα, τον Γιώργο Ρόρρη, τον Τάσο Μαντζαβίνο, τον Μίλτο Μιχαηλίδη, τη Μαρία Βλαντή... Το ραντεβού μας ήταν στην οδό Ξενοκράτους, λίγες ώρες πριν πετάξει για την Πάρο, παραμο-

Κείμενο: ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ | Φωτογραφίες: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΡΑΝΑΣ σελίδα Ι page Ι 18

Maria Demetriades is of no Parian origin. Still, she has been spending most days of the week here and as she smilingly says “if I owned a helicopter I would be going to and fro between Lefkes and Athens everyday.

Originally from Kolonaki, in the Athens city centre, the founder of Medousa, the gallery, first visited the island at 18, lying to her parents about going on an excursion with classmates.” It was the very first of the many trips I had been going on all by myself. I was planning to stay a week and ended up staying for a month. I would set out from Naousa in the morning and would get to Piso Livadi from different routes on the way greedily absorbing images, words and smells. In those expeditions I got to know the real Parians, who have been teaching me all about life. In the many summers to follow I always made sure I would return, wherever else I may have been going. The place would attract me like a magnet. Ever since I had been dreaming of a refuge somewhere here.

One more target had to be realised first.

Opening an art gallery to house pioneer artists at a time when the avant-garde scene in Athens had been rather marginalised. Maria Demetriades admits “since I was a teenager I had become aware that I was not going to be a good painter. But I had made up my mind to spend my life in art and I knew that without the gallery

νές των εγκαινίων της αναδρομικής έκθεσης «Summing up», όπου με την επιμέλεια της τεχνοκριτικού Έφης Ανδρεάδη, παρουσιάζονται σχέδια, κολάζ, χαρακτικά αλλά και μικρά γλυπτά υπογεγραμμένα από καλλιτέχνες που συνδέθηκαν με την τριανταπεντάχρονη πορεία της «Μέδουσας». Με νωπές ακόμη τις εντυπώσεις της από την «Art Athina», η Δημητριάδη θεωρεί παρήγορο το ότι «τριάντα χιλιάδες άνθρωποι μπήκαν στον κόπο να επισκεφτούν τη φουάρ», αδιαφορώντας για το πόσοι ανάμεσά τους ήταν υποψήφιοι αγοραστές ή απλοί φιλότεχνοι, «είναι ένας θεσμός που οι παλιότερες γκαλερί οφείλουμε πάση θυσία να στηρίξουμε». Απ’ τη μεριά της, «ουδέποτε συνέδεσα τη δουλειά μου με το άμεσο κέρδος», ισχυρίζεται. «’Εχω κάνει πολλές εκθέσεις γνωρίζοντας εκ των προτέρων πως δεν θα έχουν ιδιαίτερο οικονομικό αντίκρυσμα. Ήθελα να συνυπάρχουν στη «Μέδουσα» οι νέοι καλλιτέχνες με τους καταξιωμένους, κι αυτό επιδιώκω μέχρι σήμερα».

H «Summing up» θα διαρκέσει ως τα τέλη Ιουλίου αλλά τα έργα της Ιουλίας Βεντίκου από την ενότητα «30 φεγγάρια» θα φιλοξενούνται εδώ καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, μοιρασμένα στα δυό ...άτυπα υποκαταστήματα της «Μέδουσας», τα μικρότερα σε μέγεθος στο Fotis Art Cafe του Φώτη Μέλλιου στο λιμανάκι της Νάουσας και τα μεγαλύτερα στη Franca Scala της Παροικιάς. Η νεαρή ζωγράφος και σκηνογράφος που υπό τη σκέπη της Δημητριάδη έχει πραγματοποιήσει ως τώρα τρείς ατομικές εκθέσεις, συστήνεται στο παριανό κοινό μ’ ένα είδος εικαστικού ημερολογίου, καθώς έχει περάσει στο τελάρο τριάντα καταγραφές ενός πλήρους κύκλου της σελήνης, από πανσέληνο σε πανσέληνο, παντρεύοντας την αίσθηση του εφήμερου με την φευγαλέα ομορφιά της στιγμής. Η ανάπτυξη που γνώρισε η Πάρος από τη δεκαετία του ΄90, είχε σαν αποτέλεσμα να διευρυνθεί στην επικράτειά της ο κύκλος των εν δυνάμει πελατών της «Μέδουσας», ενώ μέσα στο ίδιο διάστημα η Δημητριάδη κατάφερε να πραγματοποιήσει και το δεύτερο μεγάλο της όνειρο. Τώρα πιά είναι σε θέση ν’ απολαμβάνει το νησί δώδεκα μήνες τον χρόνο κι όχι μόνο τον Αύγουστο που η τουριστική κίνηση βρίσκεται σε έξαρση. «Το 1978» θυμάται, «ζήτημα να υπήρχαν στη Νάουσα πάνω από δέκα σπίτια και στην μοναδική της, ίσως, ταβέρνα έτρωγα μπαρμπούνια, σαλάτα και φρούτα κι είχα την αίσθηση πως με περιποιείται η μάνα μου. Η Παροικιά είχε τρία καφέ και

I wouldn’t have had that opportunity”.

Alexandros Iolas, Takis, Alexis Akrithakis are just some of the great names connected to her endeavour from the very start, making many other to entrust their work with her from Marios Prasinos and Kostas Koulentianos to Giorgos Lazogas, Giorgos Rorris, Tasos Mantzavino, Miltos Mihailidis, Maria Vladi.

Our appointment was in Xenokratous Street, a few hours before her flight to Paros, just a few days before the opening of the retrospective entitled “Summing up”, where, with the help of art critic Efi Andreadi, drawings, collages, engravings and small sculptures signed by artists connected to the 30-year course of Medousa are being exhibited. With still fresh memories from «Art Athina», Maria Demetriades finds it “very comforting that thirty thousand people visited the fair”, no matter whether they were potential buyers or just art lovers, “it’s an institution that we, the older art galleries, have to support”. On her part “I never connected my work with any immediate profit”, she claims. “I have organised a number of exhibitions knowing beforehand that σελίδα Ι page Ι 19

they were not going to be of great financial outcome. I wanted new artists to coexist in Medousa with the old distinguished ones, and this remains my intention”.

πέντε μπαράκια, αλλά δεν θύμιζε σε τίποτε αυτό που αντικρίζουμε σήμερα. Σίγουρα, άλλο νησί ερωτεύτηκα κι άλλο εξακολουθώ να αγαπώ!». Το 1985 αγόρασε ένα υπεραιωνόβιο λιοτρίβι στις ορεινές Λεύκες και μέσα σε μια πενταετία το μεταμόρφωσε εσωτερικά και εξωτερικά σε επίγειο παράδεισο. Αντιμετώπισε με σεβασμό την παλιά, πεντάμετρη λιθοδομή, αξιοποίησε την στέρνα νερού που βρήκε εκεί ενώνοντάς την με το κυρίως κτίσμα, έκρυψε τις μονώσεις κάτω από ξύλινα δοκάρια, άπλωσε στα δάπεδα παριανό μάρμαρο, άφησε τους εσωτερικούς χώρους ενιαίους, και συνδυάζοντας το μοντέρνο με το παραδοσιακό, εξόπλισε κάθε γωνιά με έργα τέχνης, ευφάνταστες κατασκευές κι έπιπλα σχεδιασμένα είτε από την ίδια είτε από καλλιτέχνες φίλους της. Στον βραχώδη κάποτε κήπο, γύρω από τα πέτρινα πεζούλια και τα σκαλοπάτια, υψώνονται τώρα λεύκες και κληματαριές, κι ευωδιάζουν τα γιασεμιά και τα τριαντάφυλλα. ‘Έξω επικρατεί πανδαισία χρωμάτων αλλά μέσα κυριαρχεί το λευκό, επιτρέποντας να αναδεικνύονται οι δημιουργίες του Γιάννη Δημητράκη, της Αννίτας Αργυροηλιοπούλου, του Ραϊμόνδου, του Anton, της Αιμιλίας Παπαφιλίππου. Ωστόσο, «δεν πρόκειται για μουσείο» επιμένει, «είναι το σπίτι μου». Λάτρης της φύσης κι ορκισμένη χορτοφάγος, η Μαρία Δημητριάδη αναγνωρίζει πλέον όλα τα είδη των βοτάνων, φτιάχνει σπιτικές μαρμελάδες, περιπλανιέται στους μαγευτικούς κολπίσκους των Μικρών Κυκλάδων μ’ ένα παλιό τρεχαντήρι που μετέτρεψε σε σκάφος αναψυχής, και, βοηθούσης της τεχνολογίας, μπορεί παράλληλα ν’ ανταποκρίνεται απρόσκοπτα στις επαγγελματικές υποχρεώσεις της. Οι τελευταίες, εδώ και μερικά χρόνια, δεν περιορίζονται στις απαιτήσεις της «Μέδουσας». Έλληνες και ξένοι φίλοι της που διατηρούν εδώ το ησυχαστήριό τους, εμπιστευόμενοι την υψηλή αισθητική της, της αναθέτουν εν λευκώ ν’ ανασκευάσει τις κατοικίες τους. «Μιλάμε για υπερπαραγωγές!», καμαρώνει. «Εχω δικά μου συνεργεία για κάθε οικοδομική εργασία, και στη διακόσμηση των σπιτιών εντάσσω κι έργα τέχνης». Και σ’ αυτή τη δραστηριότητά της, η Πάρος υπήρξε ποικιλοτρόπως γενναιόδωρη: «Το παλιό κομμάτι της Παροικιάς από το Κάστρο και πέρα, είναι από μόνο του ένα μάθημα κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής! Τα φτωχικά, πνιγμένα στις βουκαμβίλιες νεοκλασικά του, είναι υπέροχα ενσωματωμένα στο τοπίο. Χαίρομαι που ετούτη τουλάχιστον η γωνιά της έμεινε ανέγγιχτη». P σελίδα Ι page Ι 20

«Summing up» will last till the end of July, but the works of Ioulia Ventikou from the section “30 moons” will remain here for the whole year, divided between the two unofficial branches of Medousa, the smaller ones at Fotis Mellios’s Fotis Art Cafe at Naousa port and the larger ones at Franca Scala in Paroikia.

The young painter and stage designer, who has had three personal exhibitions so far thanks to Maria Demetriades, is introducing herself to Parian audiences through some kind of visual calendar, as she has transcribed on canvas thirty phases of a complete moon cycle, from one full moon to the next, thus uniting the sense of the temporary with the elusive beauty of the moment.

The development Paros has seen since the 1990s resulted in the expansion of the potential clientele of Medousa while in the meantime Maria Demetriades managed to realise her other dream, too. She is now able to enjoy the island twelve months a year and not only in August, which is the high tourist season. “In 1978”, she remembers, “there were at most ten houses in Naousa and I used to eat red mallets, salad and fruit at its one only tavern feeling as if I was being looked after by my mother. Paroikia had three cafes and five bars, but it was not in the slightest like what it is today.

For sure it was a different island I once fell in love with and it’s a different island I now love!”.

In 1985 she bought a centenarian olive press in the mountainous parts of Lefkes and within five years she turned it into heaven on earth, both on the outside and the inside.

She showed respect to the old

five-metre tall stone structure, she put the old cistern to good use by connecting it to the main building, she hid the insulation work behind wooden beams, laid Parian marble on the floors, left the inside space undivided, and, combining the modern and the traditional, she filled each corner with works of art imaginative structures and furniture designed by herself or her artist friends.

In the once rocky garden, around the stone benches and steps, poplar trees and vines climb high and jasmines and roses emit their fragrances. A feast of colours prevails outside, but inside it’s the domain of white, allowing the creations of Giannis Dimitrakis, Annita Argyroiliopoulou, Raimondos, Anton and Emilia Papafilippou to emerge. However, “it’s not a museum”, she insists, “It’s my home”. Nature lover and sworn vegetarian, Maria Demetriades is now able to recognise all sorts of herbs, she makes home made jams, she wanders in the magical little bays of the Small Cyclades on board a small fishing boat that she has converted into a pleasure boat and, aided by technology, she can respond to her professional obligations unhindered.

It’s been a few years that these are not restricted to Medousa.

Her Greek and foreign friends who also have their own refuge here, with confidence in her high aesthetics, entrust her with their homes renovations. “It’s about hyper-productions!” she boasts. “I’ve got my own work teams for every type of building work and I incorporate works of art in the house design”. Paros has been particularly generous in this activity of hers as well.

“The old part of Paroikia from Kastro and beyond is in itself a lesson in Cycladic architecture!

Its humble neoclassical houses, surrounded by boukemvilias, are wonderfully incorporated in the environment. I ‘m really glad this part has remained intact”. P

ΕΠΙΠΛΟ | ΦΩΤΙΣΤΙΚΟ | ΔΩΡΟ | ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΣΠΙΤΙΟΥ | ΔΙΑΚΟΣΜΗΣΗ

Restaurant-cafe

Naoussa Paros tel.: 22840.52999 www.kostantzacafe.gr e-mail: info@kostantzacafe.gr

Κεντρική πλατεία Νάουσας, τηλ.: 2284051261 e-mail: tantanis@otenet.gr

Φροντίζουμε ό,τι αγαπάμε... Γευστική κληρονομιά που μας μετέδωσαν οι γονείς μας, παλιές οικογενειακές γεύσεις που ταξίδεψαν εως εδώ απο την ελληνική ανατολή. Νοστιμιές γαργαλιστικές, μυρωδιές απο μπαχάρια και μια πεισματάρικη εμμονή στο μαγείρεμα αυτών των συνταγών με τα αγνότερα και πιο φρέσκα υλικά. Διδαχτήκαμε το καλό φαγητο να το παντρεύουμε με εξαιρετικό κρασί.

507 ετικέττες του ελληνικού αμπελώνα που έχουμε στη κάβα μας δεν είναι για μοναχικούς ταξιδιώτες, να μοιραστούμε λοιπόν μαζί σας όσα ξέρουμε για τους δρόμους αυτούς

Paros, 84400 Pounda Tel.: 22840 91220 e-mail: nikostheaparos@yahoo.gr σελίδα Ι page Ι 21

πατριδογνωσία tradition Στιγμές από την ζωή στη Πάρο | Moments from the life in Paros

Στον Άγιο Κωνσταντίνο του Κάστρου Αt Saint Constantine’s on the Kastro Στο Κάστρο της Παροικιάς oι εκκλησίες είναι πιο πολλές από τα σπίτια. Μεταβυζαντινά εκκλησάκια που ομρφαίνουν τον οικισμό. Εδώ και καιρό η Ομάδα Πρωτοβουλίας Κάστρου-Παλιάς Αγοράς φροντίζει να διατηρήσει ή να αναβιώσει τα πανηγύρια στα εκκλησάκια του Κάστρου. Το πιο γνωστό, λόγω κυρίως της θέσης του στο ψηλότερο σημείο του Κάστρου είναι ο Άγιος Κωσταντίνος, που χτίστηκε τον 17ο αιώνα πάνω στα ερείπια του αρχαϊκού ναού της Αθηνάς και δίπλα ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, με το φιλόξενο εξωνάρθηκα. Από εκεί αγναντεύει το πέλαγος και χαίρεται ένα από τα ωραιότερα ηλιοβασιλέματα στο Αιγαίο. Φέτος στο πανηγύρι στις 21 Μαϊου, μια πανδαισία χρωμάτων, ακουσμάτων και ευωδιών, άνοιξε για πρώτη φορά ο ναός μετά από τις εργασίες στερέωσης που έγιναν. Το πανηγύρι αυτό ήταν αφιερωμένο σε όλους όσους εργάστηκαν για τον καθαρισμό και το άσπρισμα των δρόμων του Κάστρου. Κείμενο: ΑΥΓΗ ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗ | Φωτογραφίες: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΣ σελίδα Ι page Ι 22

There are more churches than houses at the Kastro (Venetian Castle) of Paroikia. Post-byzantine chapels mainly from the 18th c. they add to the beauty and charm of the Kastro.

It’s been quite a while since the Kastro-Old Market Initiative has been trying to keep up or revive the festivities at the Kastro chapels.

The best known, mostly because of its location at the highest point of the Kastro is St. Constantine’s, built in the 17th c. on the ruins of the archaic temple of Athena and right next to it, the Annunciation. From there it gazes over to the sea and enjoys one of the most beautiful sunsets in the Aegean Sea. This year on 21st May, its namesake, amongst a feast of colours, sounds and smells, the chapel opened for the first time after the restoration project. The celebration was dedicated to all those who worked for cleaning and whitewashing the Kastro streets.

σελίδα Ι page Ι 23

Mυρωδάτα λουλούδια στο τέμπλο, ευωδίαζαν το παρεκκλήσι ...

The fragrant flowers on the screen spread their aromas in the chapel...

σελίδα Ι page Ι 24

Οι άρτοι πολλοί, να φτάσει για όλους τους πιστούς.

The Eucarist bread in large quantities, enough for all the congregation.

Paros

σελίδα Ι page Ι 25

πατριδογνωσία tradition Στιγμές από την ζωή στη Πάρο | Moments from the life in Paros

Το πανηγυράκι του Αγίου Ονουφρίου The little feast of Saint Onoufrios

Αναμνηστική φωτογραφία του Σπογγαλιευτικού Συνεταιρισμού Πάρου, 26/4/1949.

Commemorative picture of Paros Spongers Union, 26/4/1949.

O Άγιος Ονούφριος βρίσκεται σ’ ένα σοκάκι πίσω από το παντοπωλείο του «Διπλού» στον κεντρικό δρόμο της Αγοράς. «Λατρευόταν από Μικρασιάτες πρόσφυγες και Δωδεκανήσιους ναυτικούς, κυρίως Συμιακούς και Καλύμνιους, τις οικογένειες Ονουφρίου Χατζηπέτρου, Γιώργου Τσαντηράκη, Καστρουνή, Παραή, Κατρή κλπ.», μας πληροφόρησε η κυρία Κούλα Χαραλάμπους που μαζί με τον αδερφό της Μανώλη διατηρούν το παλαιότερο εν λειτουργία παντοπωλείο της Παροικιάς ο «Διπλός». Μέλος της Ομάδας Πρωτοβουλίας ΚάστρουΠαλιάς Αγοράς, με ζωντανή τη μνήμη των γονιών της, Δημητρίου και Ασπασίας, που από το 1950 διακονούσαν το παραπάνω παρεκκλήσι, η κυρία Κούλα μας μίλησε για αυτό και για το πανηγύρι του Αγίου στις 12 Ιουνίου με πολλή αγάπη και νοσταλγία. «Το καντήλι δεν έσβηνε ποτέ μέχρι της 12/6/2009 που ζητήθηκε και παραδόθηκε το κλειδί στον Εφημέριο της Ενορίας μετά τη Θεία Λειτουργία. Ήταν πάντα ανοικτό από νωρίς το πρωϊ από τον πατέρα μας , μέχρι αργά το βράδυ ιδιαίτερα τα καλοκαίρια. Ενδιάμεσα το προσέχαμε όλη η οικογένεια και κυρίως ο Μανώλης. Στολιζόταν στη γιορτή του με επικεφαλής την μητέρα μας και παρέμενε στολισμένο μέχρι τέλος Σεπτέμβρη. Τα στέφανα στο τέμπλο ήταν από από μπουκέτα από φλασκούνι, φασκομηλιές, ρίγανη και βασιλικούς.Τα μυρωδάτα λουλούδια στο τέμπλο, ευωδίαζαν το παρεκκλήσι και τον έξω χώρο, κάθε περαστικός σταματούσε να απολαύσει. Στο τέμπλο κάτω από τις τρεις εικόνες τοποθετούνταν λευκές κεντημένες ποδιές πάνω από τις μόνιμες βυσσινιές. Το ίδιο και στην Αγία Τράπεζα και Αγία πρόθεση. Τα στασίδια σελίδα Ι page Ι 26

«Έξω ακολουθούσαν τα κεράσματα κάτω από το βόλτο...» «Οutside under the vault there would be treats...»

με δάφνες, η πόρτα του παρεκκλησίου με βοκαμβίλια, οι γύρω δρόμοι και τα σκαλιά του Κάστρου με σημαιάκια της Ενορίας και μυρτιές, καθώς και ανθοδέσμες δεξιά κι αριστερά στα σκαλοπάτια μέχρι τον κεντρικό δρόμο της Αγοράς στη Βρύση. Ηλεκτρικό ρεύμα δεν υπήρχε, ούτε και ξύλινοι πολυέλαιοι με κεριά. Η θεία λειτουργία γινόταν όπως τον παλιό καιρό. Απλά, λιτά. Το φως των αναμμένων καντηλιών και κεριών στο μοναδικό μανουάλι, ξύλινο με άμμο, δημιουργούσε μια ιδιαίτερη μαγεία. Δίπλα στο τραπέζι με τα κεριά πάντα υπήρχε το φυλλάδιο όπου αναγράφετο ο βίος του Αγίου για ενημέρωση των προσκυνητών. Το είχε επιμεληθεί ο τότε διάκονος και νυν Εφημέριος του Ιερού Προσκυνήματος, παπα- Στέλιος Μπιζάς. Τα στασίδιακαι οι πάγκοι στη διάθεση των προσκυνητών για να ξαποστάσουν. Την προπαραμονή ερχόταν προσκυνητές και από άλλα μέρη και μοναχές, που είχαν τάμα. Όταν η γιορτή ήταν Κυριακή, τελείτο κανονικά η θεία λειτουργία εκτός από της Πεντηκοστής, οπότε μετά τον Εσπερινό η Εικόνα μεταφερόταν στον ενοριακό ναό των Ταξιαρχών για τις ακολουθίες της επόμενης ημέρας. Με λιτανεία επέστρεφε στη θέση της όπου ο Εφημέριος, παπα-Πέτρος, μοίραζε το αντίδωρο, έδινε απόλυση και έξω ακολουθούσαν τα κεράσματα κάτω από το βόλτο, με ή χωρίς καφέ, αναψυκτικά, σπιτικά γλυκίσματα, μεζέδες και σούμα. Με πολλούς άρτους που μοιράζονταν και στους εσπερινούς. Την ημέρα της γιορτής, αριστερά της πόρτας έξω το προσκυνητάρι και δεξιά το τραπεζάκι με τα κεριά και τα φυλλάδια για να χωρέσει το εκκλησίασμα. Το πεζουλάκι και τα σκαλοπάτια απέναντι στρωμένα με κουρελούδες και οι έξι πάγκοι κάτω από το βόλτο, για να ξεκουράζονται οι διερχόμενοι,

St. Onoufrios is in a little side street behind the Diplos grocery store in the main street at Agora (Old Market).

Το παντοπωλείο του «Διπλού» και στο βάθος η πόρτα που οδηγεί στον πίσω δρόμο και τον Άγιο Ονούφριο .

Diplos grocery and the door leading to the back street and the chapel of Saint Onoufrios.

εκδρομείς και επισκέπτες του οικισμού. Είναι το μοναδικό εκκλησάκι που τιμάται ο Άγιος Ονούφριος σ’ όλο το νησί και το μοναδικό που ήταν ανοιχτό μέσα στον οικισμό του Κάστρου, κάθε μέρα, κάθε μήνα, όλο τον χρόνο, όλα τα χρόνια. Μέσα στο καταμεσήμερο πολλοί επισκέπτονταν το εκκλησάκι μας. Άλλοι για να ηρεμήσουν και να πάρουν δύναμη, άλλοι να προσευχηθούν (σήμερα είναι κληρικοί), άλλοι να συγκεντρωθούν και να μελετήσουν, λόγω έλλειψης χώρου στα μικρά σπιτάκια του οικισμού, κυρίως φοιτητές και σήμερα καταξιωμένοι στο χώρο τους». Πριν δύο χρόνια με πρωτοβουλία της ξεναγού Χριστίνας Φωκιανού και σε συνεννόηση με την Ομάδα Πρωτοβουλίας, στο πανηγύρι του Αγίου Ονουφρίου παρευρέθηκαν οι Ιννοβάροι* με φοιτητές του αμερικανικού Πανεπιστημίου Indianapolis. «Γεύτηκαν τα σπιτικά μεζεδάκια από το εστιατόριο Λεβαντής και δροσίστηκαν με αναψυκτικά κερασμένα από τον Γιώργο Καπούτσο. Προσφέραμε και αναμνηστικά. Οι λεπτομέρειες έκαναν το πανηγυράκι ιδιαίτερο, ξεχωριστό», καταλήγει η κυρία Κούλα. P * Ιnnovaros, (από τις λέξεις «innovation» και «Paros»), μια ομάδα που προωθεί την αειφόρο ανάπτυξη και τον υπεύθυνο τουρισμό μέσω της χρήσης αναδυόμενων τεχνολογιών.

“He used to be worshipped by refugees from Asia Minor and sailors from the Dodecanese, especially Symians and Kalymnians, the families of Onoufrios Hatzipetrou, Giorgos Tsantirakis, Kastrounis, Parais, Katris and others», Mrs Koula Hralambous informed us. She and her brother Manolis own the oldest grocery store of Paroikia called Diplos. Member of the Castle-Old Market Initiative, and carrying the living memory of her parents Dimitrios and Aspasia, who had been curating the chapel since 1950, Mrs Koula told us about it and about the Saint’s namesake festival on 12 June with love and nostalgia.

The oil lamp had never been put out until 12 June 2009, when the key was handed to the Parish Priest after the service. It used to be opened by our father until late at night, especially in summer. During the day it was being looked after by the whole family, particularly by Manolis. It was decorated by our mother on the day of the festival and remained like that till September. The wreaths on the altar screen were made up of bouquets of sage, oregano and basil.

The fragrant flowers on the screen spread their aromas in the chapel and outside, all passers by would stop to enjoy the smell.

White aprons were hung on the three screen icons and the altar.

Stands were decorated with bay leaves, the chapel door with bukamvillia branches, the Kastro steps with flags and myrtle and bouquets of flowers all along the road to Agora and Vrisi (fountain).

There was no electricity, or wooden chandeliers with candles.

The church service was just like the old times, simple and subtle.

Magic was emitted from the candle light in the wooden filled with sand candle stand. On the table next to it there were leaflets telling the tale of the Saint’s life, which had been compiled by the then trainee and now parish priest Rev. Stelios Bizas.

Stands and benches were available for pilgrims to have a rest.

Two days earlier pilgrims from all over and nuns would arrive. If it fell on a Sunday the service would take place normally except for the day of the Pentecost, when after the evening service the icon was carried to the parish church of the Holy Angels ready for next day’s mass. A litany would bring it back to its place, where Rev. Petros would give out the Eucharist bread, signal the end of mass and outside under the vault there would be treats with or without coffee, refreshments, home made desserts, meze (snacks) and suma (strong local drink).

On the festival day the icon stand and the candle table with the leaflets were placed outside on either side of the door so that there would be enough space for the congregation. Rugs were placed on the steps across and the six benches under the vault gave enough resting opportunities for passers by and visitors.

It’s the only chapel dedicated to St. Onoufrios on the whole island and the only one which was open inside the Kastro, every day, every month, every year, all the years. At high noon lots of visitors used to come to our little chapel. Some to calm down and get strength, others to pray (and they are priests today), others to concentrate and study because of lack of space in their little houses, students at the time but today quite distinguished”.

Two years ago, after the initiative of tourist guide Christina Fokianou and in collaboration with the Initiative Team, the Innovari* came to the St. Onoufrios festival, with students of the University of Indianapolis. “They tasted the home made meze from Levantis restaurant and were treated refreshments by Giorgos Kapoutsos. Souvenirs were also offered. Small details made our little fair unique and special” concludes Mrs Koula. P

* Innovaros, from “innovation” and “Paros”, is a team promoting viable growth and responsible tourism through the use of emerging technologies.

σελίδα Ι page Ι 27

αρχαιολογία archaeology

Το αρχαίο κεραμικό εργαστήρι στην Παροικιά The ancient ceramic workshop in Parikia Σε μια ήσυχη και μάλλον απόμερη γειτονιά της Παροικιάς, γνωστή με το όνομα «Θoλάκια», όπου σπάνια φτάνουν οι τουρίστες, υπάρχει ένα σπίτι αλλιώτικο από τα άλλα. Στο υπόγειο του σπιτιού της οικογένειας Σκιαδά δεν υπάρχουν ούτε βαρέλια για κρασί ούτε εργαλεία. Στο υπόγειο αυτού του σπιτιού βλέπει κανείς καμίνια και δεξαμενές από ένα αρχαίο κεραμικό εργαστήρι, που κι αυτό με τη σειρά του φτιάχτηκε πάνω στα ερείπια ενός αρχαιότερου σπιτιού!

Aλλά ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Λόγω της μεγάλης ανάπτυξης της Παροικιάς τα τελευταία 30 χρόνια, έχουν γίνει πολλές σωστικές ανασκαφές κι έτσι τώρα πια γνωρίζουμε πού βρίσκονταν τα τείχη, το νεκροταφείο, τα ιερά, τα σπίτια και τα εργαστήρια. Τα «Θολάκια» λοιπόν φαίνεται πώς ήταν... βιομηχανική ζώνη

Κείμενο: ΑΥΓΗ ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗ | Φωτογραφείες: Αρχειο Γιαννoy Κουραγιου

σελίδα Ι page Ι 28

In a quiet and rather off the beaten track neighbourhood of Paroikia known as Tholakia, where tourists are rarely seen, there’s a house different from them all. In the basement of the house of the Skiadas family neither wine barrels nor can tools be found. In the house basement one can see ceramic kilns and cisterns from an ancient pottery workshop built upon the ruins of an even older house!

Due to the great development of Paroikia in the past 30 years or so, a lot of recovery digs have taken place, so now the exact positions of the city walls, the cemetery, the temples, the houses and the workshops of the ancient city have been identified. Tholakia seems to have been the... industrial zone, as, just a bit further away, a sculpture workshop has also been found in the plot owned by Irini Glypti.

The workshop was dug up from 1986 to 1988 and it was the first such dig carried out by Yannos Kourayos since he took up the position of the island’s appointed archaeologist. Actually, in 1999 the rest of the workshop facilities were revealed in the plot right next to that, and he himself went on with the dig in collaboration σελίδα Ι page Ι 29

with archaeologist Apostolos Papadimitriou.

Κάτοψη του κεραμικού εργαστηρίου.

Ground plan of the pottery workshop. Το εργαστήρι όπως είναι στο υπόγειο του σπιτιού. | The workshop today in the basement of the house.

καθώς λίγο πιο πάνω έχει βρεθεί εργαστήρι γλυπτικής στο οικόπεδο της Ειρήνης Γλύπτη (!). Το εργαστήριο ανασκάφηκε από το 1986 έως και το 1988 από τον Γιάννο Κουράγιο, υπεύθυνο αρχαιολόγο του νησιού. Μάλιστα, το 1999 ήρθε στο φώς η συνέχεια των εργαστηριακών εγκαταστάσεων στο διπλανό οικόπεδο και ο ίδιος συνέχισε την ανασκαφή σε συνεργασία με τον αρχαιολόγο Απόστολο Παπαδημητρίου. Το εργαστήριο στο οικόπεδο Σκιαδά είναι ένα θαυμάσια οργανωμένο εργαστήριο παραγωγής κεραμικών των ελληνιστικών χρόνων. Αποτελείται συνολικά από 6 κλιβάνους, 2 δεξαμενές και άλλους βοηθητικούς χώρους. Ο κεντρικός κλίβανος είναι λιθόκτιστος, κατασκευασμένος με μικρές σχιστολιθικές πλάκες. ΄Εχει διάμετρο 2,50μ. ύψος 3 μ. και διατηρεί την είσοδό του, πλάτους 1 μ., καθώς και δύο παράθυρα αερισμού, απ’ όπου τοποθετούσαν τα αγγεία επάνω στη λιθόκτιστη σχάρα κατασκευασμένη από μεγάλες σχιστολιθικές πλάκες τοποθετημένες ακτινωτά. Οι άλλοι 4 κλίβανοι έχουν κατασκευασθεί από αρχαϊκά πιθάρια του 7ου – 6ου αι. π. Χ. από τα οποία έχει αποκοπεί η βάση και ο λαιμός για να εντοιχιστούν και να χρησιμοποιηθούν ως κλίβανοι.

Η μία από τις δεξαμενές είναι στρωμένη με σχιστόπλακες, έχει μαρμάρινη υδρορροή για την αποχέτευση του νερού και διάφορες εσωτερικές κατασκευές για την επεξεργασία του πηλού. Για τη δεύτερη έχει χρησιμοποιηθεί ένα από τα δωμάτια του σπιτιού των κλασικών χρόνων με ψηφιδωτό δάπεδο, το οποίο μετατράπηκε σε δεξαμενή στα ελληνιστικά χρόνια. Eκεί γινόταν η μετατροπή του πηλού σε εύκαμπτη και εύπλαστη μάζα, δουλειά δύσκολη, κοπιαστική και μακρόχρονη. Με αλλεπάλληλες πλύσεις με νερό σε διαδοχικές αβαθείς δεξαμενές ο πηλός καθαριζόταν από ξένα σώματα. Κατόπιν αποθηκευόταν σε νωπή κατάσταση για να ωριμάσει, τέλος ζυμωνόταν με τα πόδια για να απαλλαγεί από φυσαλλίδες αέρα. Ακολουθούσαν το πλάσιμο στον τροχό και το ψήσιμο στο καμίνι. Στο εργαστήρι αυτό κατασκεύαζαν διάφορα αγγεία, όπως λεκάνες, αμφορείς, λυχνάρια αλλά και κυψέλες και κεραμίδια για τα οποία χρησιμοποιούσαν τους μεγαλύτερους κλίβανους. Ο μεγάλος αυτός εργαστηριακός χώρος λειτούργησε μεταξύ του 1ου αι. π.Χ. και του 1ου αι. μ.Χ., όταν η Πάρος θα ήταν πολύ απασχολημένη στην παραγωγή κεραμικών, ώστε να καλύψει τις ανάγκες της αυξημένης ζήτησης των διαφόρων πελατών εντός και εκτός νησιού. Το εργαστήριο αγγειοπλαστικής στο οικόπεδο Σκιαδά είναι από τα πλέον σημαντικά, αφού είναι το πρώτο που ανασκάφθηκε στην Πάρο. Για την καλύτερη προστασία των αρχαίων, το 1992 αποφασίσθηκε –πάντα με τη σύμφωνη γνώμη και την άριστη συνεργασία του ιδιοκτήτη– η διατήρησή τους σε υπόγειο και η ανέγερση της σύγχρονης οικίας από πάνω. Όπως ξέρουμε στην Ελλάδα, όλοι αγαπάμε τα αρχαία, αρκεί να μη βρεθούν στο οικόπεδό μας! Έτσι η λύση που δόθηκε αποτελεί αδιάσειστη απόδειξη ότι το σύγχρονο και το αρχαίο μπορούν να «συμβιώσουν» αρμονικά στην Πάρο. P ΥΓ. Για να επισκεφθείτε το κεραμικό εργαστήρι χρειάζεται άδεια από την αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων, μπορείτε όμως εύκολα να ρίξετε μια ματιά μέσα από την προστατευτική σίτα ακολουθώντας τον δρόμο που δείχνει η σχετική πινακίδα στον περιφερειακό της Παροικιάς.

σελίδα Ι page Ι 30

The workshop in the Skiadas plot is a wonderfully organised workshop for Hellenistic pottery production. It comprises 6 kilns, 2 cisterns and a number of auxiliary rooms. The central kiln is made of small schist stone slabs. It is 2.50 m. in diameter, 3 m. in height and an entrance 1m. wide, as well as two ventilation windows, through which the vessels were placed on a stone grid made of large schist stone slabs. The other 4 kilns were made of archaic jars of the 7th and 6th c.

B.C., after their base and neck had been cut off and the rest of the body was built into the wall to be used as kilns. The jars were typical examples of the Parian workshops, but similar ones can be traced everywhere in the Cyclades.

One of the cisterns is floored with schist stone slabs, has a marble drain and a number of other structures suitable for processing clay. A room with mosaic floors dating from classical times was converted into the second cistern. It seems that potters turned the abandoned house into a workshop 200300 years later. The dig went on onto the public road right in front of the plot to reveal the entrance and two more kilns, while at a depth of 2.50 m. ruins of a strong wall from archaic times were found and under that, at a depth of 4 m., two graves came to light.

The workshop used to produce various types of vessels, such as bowls, amphorae, oil lamps as well as beehives and roof tiles, for which the larger kilns were used. This large working space was in operation between the 1st c. B. C and the 1st c. A. D., when Paros was an important pottery producer, thus meeting the needs of clients both on and out of the island.

It is an extremely important workshop as it is the first one to have been found on Paros. For the best protection of the ruins, it was decided in 1992, with the owner’s excellent collaboration and consent, that the excavation would remain intact in the basement of the modern building on top of it.

It is well known that in Greece we are really fond of antiquities as long as they are not found in our own plots of land!

The solution found for this particular excavation proves that the ancient and the modern can happily coexist on Paros! P

Με συνεχή τροφοδοσία της φωτιάς, ύστερα από 8-9 ώρες η θερμοκρασία έφτανε στους 940ο -950ο C. Τα αγγεία πυρακτώνονταν και με την επίδραση του οξυγόνου, που έμπαινε από τα δύο ανοίγματα, την οπή της οροφής και τον αγωγό τροφοδοσίας.

With the fire constantly being fed for 8 or 9 hours, temperature would reach 940-950˚ C. Vessels would glow in bright red due to the oxygen entering via the opening in the ceiling, the side holes and the feeding pipe.

O αρχαίος κεραμικός κλίβανος Ο κεραμικός κλίβανος ήταν μια πρόχειρη διόροφη κατασκευή, που έκτιζε ο ίδιος ο κεραμέας χρησιμοποιώντας πλίνθους, σπασμένα αγγεία και πηλό. Αποτελείτο από το σκαμμένο στη γη θάλαμο με τον αγωγό τροφοδοσίας για τη φωτιά και τον υπέργειο θολωτό θάλαμο, κυκλικής συνήθως διατομής, όπου στοιβάζονταν τα άψητα αγγεία. Το πήλινο δάπεδο που χώριζε τους δύο χώρους ήταν διάτρητο (σχάρα) για να αφήνει τις φλόγες να ανεβαίνουν ανάμεσα στα αγγεία. Στην οροφή, ένα άνοιγμα που έφραζε κατά βούληση με μια πλάκα διευκόλυνε τη διαφυγή του καπνού και την είσοδο του οξυγόνου. Το μεγάλο πλευρικό άνοιγμα για την τοποθέτηση των αγγείων χτιζόταν αφού γέμιζε ο κλίβανος και άνοιγε ξανά αφού τέλειωνε η διαδικασία όπτησης. Ο κλίβανος μετά από κάθε χρήση έπρεπε να επισκευαστεί ή να ξαναχτιστεί. Μία ή δύο πλευρικές οπές επέτρεπαν στον κεραμέα να ελέγχει τη θερμοκρασία από το χρώμα της φλόγας και την πορεία της όπτησης από τα δοκιμαστικά κεραμικά που ανέσυρε από το θάλαμο. Η επιτυχία εξαρτιόταν αποκλειστικά από την εμπειρία και την καλή τύχη, γι’αυτό έβαζαν αποτροπαϊκά έξω από καμίνι για να διώχνουν τους κακούς δαίμονες. Τα αγγεία έμπαιναν μία μόνο φορά στον κλίβανο αλλά ψήνονταν σε τρία διαδοχικά στάδια. Η μέθοδος ήταν εμπειρική και χρονολογείται από τα μέσα της 2ης χιλιετίας π. Χ. Με συνεχή τροφοδοσία της φωτιάς, ύστερα από 8-9 ώρες, η θερμοκρασία έφτανε στους 940ο -950ο C. Τα αγγεία πυρακτώνονταν και με την επίδραση του οξυγόνου, που έμπαινε από τα δύο ανοίγματα, την οπή της οροφής και τον αγωγό τροφοδοσίας, στο σιδηρούχο πηλό γίνονταν κατακόκκινα. Τότε ο κεραμέας τροφοδοτούσε τη φωτιά με χλωρά κλαριά για να δημιουργηθούν καπνοί και έφραζε και τα δύο ανοίγματα. Έτσι με τη θερμοκρασία γύρω στους 900ο C και το μονοξείδιο του άνθρακα από τον καπνό, η ατμόσφαιρα μέσα στο καμίνι μετατρεπόταν από οξειδωτική σε αναγωγική και τα αγγεία μαύριζαν τελείως. Και το κόκκινο πώς προκύπτει; Πώς τελικά από την ίδια ύλη, τον πηλό, πετύχαιναν δύο διαφορετικά χρώματα, το μαύρο και το κόκκινο; Με αυτή την απορία ανηφόρισα στις Λεύκες να συναντήσω τον αγγειοπλάστη Κώστα Φοίφα. Δεν μαυρίζουν, μου εξήγησε, από το καπνό όπως η κάπνα από το τζάκι μαυρίζει τον τοίχο του σπιτιού. Αυτό είναι άνθρακας και θα καιγόταν στους 900 και βαθμούς που έχει το καμίνι. Το μαύρο γίνεται επειδή η καύση δεν έχει αρκετό οξυγόνο να συνεχίσει, αφού οι αεραγωγοί είναι κλειστοί, και το παίρνει από όπου το βρει μέσα στο καμίνι, δηλαδή απο τα κεραμικά. Έτσι η φωτιά για να συνεχίσει να καίει κλέβει από το τριοξίδιο του σιδήρου Fe2O3, που είναι αυτό που κάνει τους πηλούς κόκκινους, δύο μόρια οξυγόνου και το μετατρέπει σε μονοξίδιο του σιδήρου (FeO), που έχει μαύρο χρώμα. Αλλά ο κεραμέας είναι πονηρός και δε θέλει να γίνουν ολόμαυρα,

The ancient ceramic kiln The ceramic kiln was a temporary twostorey structure, built by the ceramist himself using mud bricks, broken pots and clay.

It consisted of an underground chamber comprising the fire feeding pipe and an overground domed chamber, usually round in shape, where the raw vessels would be stacked. The grid dividing the two spaces allowed flames to come up to the vessels.

On the ceiling an opening, which could be shut with a slab, enabled smoke to escape and oxygen to enter. The large side opening through which vessels were entered into the kiln was completely built in after the kiln was filled and would open again after firing. The kiln had to be repaired or completely rebuilt after every firing session. Two holes on the side allowed the ceramists to control the fire by the colour of the flames and the trial vessels placed inside for that purpose. Success was a matter of both experience and luck.

Vessels would only be fired once but they followed three subsequent phases.. With the fire constantly being fed for 8 or 9 hours, temperature would reach 940-950˚ C. Vessels would glow in bright red due to the oxygen entering via the opening in the ceiling, the side holes and the feeding pipe. At that point the ceramist would feed the fire with green tree branches so that smoke would be emitted and he would then block the two openings. The temperature being about 900˚ C and carbon monoxide from the smoke the air inside the kiln was turned from oxidising to reducing and vessels would get completely black.

How does red result? How come two completely different colours, black and red, result from the same substance, clay?

With this question in mind I went up to Lefkes to meet ceramist Kostas Fifas.

They don’t get black from the smoke as the smoke from the fireplace makes the house walls black. This is coal and it would burn at the 900+ degrees inside the kiln. The black colour is produced because burning takes place under a lack of oxygen since airing holes remain closed, so it gets the necessary oxygen from wherever it is available, in this case from the vessels themselves. So for the fire to keep burning oxygen is stolen from iron trioxide (Fe2O3), which is what makes clay red, thus changing iron trioxide into iron monoxide (FeO), which is black.

Still, the ceramist is really clever and does not want the vessel to get completely σελίδα Ι page Ι 31

Ο αρχαίος κεραμικός κλίβανος γι’ αυτό ξανανοίγει τον αέρα να μπει οξυγόνο απ’ έξω, όταν η αναγωγή γίνεται τόση ακριβώς όση χρειάζεται για να μαυρίσουν τα κόκκινα που είναι σε λεπτή στρώση, ενώ τα πιο παχιά στρώματα έχοντας περισσότερο υλικό, άρα και περισσότερο οξυγόνο, παραμένουν κόκκινα. Ο δε αγγειογράφος είναι πολύ μάστορας και ζωγραφίζει με ένα μόνο κόκκινο χρώμα (αραιωμένο πηλό) όλη τη σκηνή και εκεί που θέλει στο τέλος το αγγείο να είναι κόκκινο, βάζει πιο παχύ χρώμα χωρίς ουσιαστικά να βλέπει το σχέδιο όταν το κάνει, αφού όλα είναι κόκκινα πριν ψηθούν. Όλη η φάση ήθελε φοβερή ακρίβεια στην προετοιμασία των χρωμάτων που έπρεπε να είναι πολύ λεπτόκοκκα, στη ζωγραφική που έπρεπε να έχει πάχος για να αντισταθεί στην αναγωγή, αλλά όχι πάρα πολύ γιατί δεν θα κόλλαγε πάνω στον πηλό και θα ξεφλούδιζε και περισσότερο από όλα στο ψήσιμο, όπου όλοι αυτοί οι χειρισμοί έπρεπε να γίνουν σε κάποιους συγκεκριμένους βαθμούς Κελσίου, πολύ πριν εφευρεθούν οι βαθμοί Κελσίου ή τα πυρόμετρα. Στην ουσία μόνο θεωρητικά ξέρουμε πώς γινόταν και από όσο ξέρω κανείς δεν έχει αναπαραγάγει το ίδιο αποτέλεσμα με τα μέσα που είχαν τότε. P

The ancient ceramic kiln black, therefore, the airing routes get reopened so that oxygen can enter, when reduction gets to the degree required for the reds to turn black, and these are the thinly layered ones, whereas the thickly layered ones remain red as they contain more oxygen on account of their greater mass.

As for the painter, he is a real master, as he uses only one colour, red, which is thinned clay, for his whole composition. Finally, he uses a thicker layer of red on parts where red needs to be maintained. What is extraordinary is the fact that the drawing remains practically invisible as all is red until fired.

The whole process required high precision in colour preparation, which had to be very fine-grained, the drawing which had to be thick enough to resist reduction, but not too thick or it would not cling onto the clay and chip during firing. All this handling had to take place under certain degrees Celsius, at times when Celsius degrees or pyrometers had not yet been invented.

Essentially, only in theory do we know how all this was done and, as far as I know, nobody has achieved the same results using the means of the time. P σελίδα Ι page Ι 32

Δύο αγγειοπλάστες της Πάρου μας μίλησαν για την τέχνη τους

Κώστας Φοίφας | Kostas Fifas Στα κεραμικά σου οι φόρμες και η διακόσμηση ακολουθούν γενικά την παράδοση. Γιατί επέλεξες αυτό το είδος κεραμικής; Δεν το επέλεξα ακριβώς. Ως παιδί ερχόμουν τα καλοκαίρια στην Πάρο και καθόμουν με τις ώρες και έβλεπα το θείο μου να δουλεύει στον τροχό. Από τότε με είχε μαγέψει η δεξιοτεχνία των χεριών του αλλά και η οικονομία κινήσεων και υλικών που απαιτεί ο παραδοσιακός τρόπος δουλειάς. Το αποτέλεσμα ήταν πάντα λιτά αγγεία που είχαν αρμονική φόρμα χάριν της χρηστικότητας και όχι κάποιας αισθητικής. Πιο πολύ μια ασυνείδητη δημιουργία παρά κάποια καλλιεργημένη αισθητική. ΄Ολα υπαγορευμένα από τη χρήση που θα έχει το αντικείμενο και από τις δυνατότητες και τους περιορισμούς του πηλού. Αργότερα όταν γνώρισα και άλλους αγγειοπλάστες στη δουλειά τους, είδα ότι λίγο ως πολύ όλοι λειτουργούσαν με τον ίδιο τρόπο και αυτό τον τρόπο δουλειάς που θαύμασα μικρός θέλησα να ακολουθήσω και εγώ. Η κεραμική είναι μία παγκόσμια τέχνη, άρα και γλώσσα; Σίγουρα είναι μια παγκόσμια γλώσσα αφού σ’ όποιο μέρος του κόσμου κοιτάξεις οι σύγχρονοι κεραμίστες-γλύπτες κάνουν σχεδόν τα ίδια πράγματα. Στη σύγχρονη κεραμική δεν υπάρχουν διαφορές από τόπο σε τόπο για να υπάρξει «διάλογος». Είναι παντού το ίδιο πράγμα.

Form and design of your ceramics generally follow tradition. Why did you choose this type of ceramic art?

I didn’t exactly choose it. As a child I used to come to Paros and would sit for hours on end watching my uncle work on the ceramic wheel. I had since been enchanted by the dexterity of his hands, the frugality of movement and materials that traditional ways of working require.

The outcome had always been subtle and harmonic forms serving usage rather than aesthetics. It must have been some kind of subconscious creation and not cultivated aesthetics. It was all dictated by the way the object was to be used as well as the capabilities and limitations of clay. Later, when I met other potters and their work, I saw that they all worked in the same way and this way of working is what I admired and wanted to follow.

Ceramic art is an international art, is it also an international language?

It surely is an international language since whatever part of the world you look at modern ceramists-sculptors tend to do similar things. In modern ceramic art there are no great differences from place to place so that we can have a “dialogue” among them. It’s the same everywhere.

Κώστας Φοίφας

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΚΕΡΑΜΙΚΗΣ ΛΕΥΚΩΝ Από το 1951

Λεύκες 84400, Πάρος Κυκλάδες, Τηλ./Fax: 2284043255

Two potters of Paros spoke to us about their art

Πέτρος Βολφ | Pierre Alain Wolff Στα κεραμικά σου οι φόρμες είναι λιτές, οι γραμμές στα σχέδιά σου αδρές, τα χρώματα καθαρά και το αποτέλεσμα τελικά σου δίνει μία αίσθηση χαράς και ζωντάνιας. Από πού αντλείς τη έμπνευσή σου; Μάλλον καθρεφτίζεται στο κεραμικό μου η Πάρος και η ζωή της. Είχα την τύχη να ζήσω την Πάρο λιτή, αγνή, φωτεινή και με χρώματα καθαρά. Έτσι την είδα, τη βλέπω και θέλω να τη βλέπω! Και μέσα στο κεραμικό, που βασίζεται σε αρχέγονα υλικά όπως είναι το νερό και το χώμα, μ΄αρέσει να «καλλιεργώ» στοιχεία λιτότητας και αδρότητας. Ακολουθούν αυθόρμητα χρώματα που θα δώσουν ένα φωτεινό και χαρούμενο αποτέλεσμα!

Your forms are simple, your lines and patterns rather crude, the colours really clear and the general outcome lets off a feeling of joy and vitality. Where do you get your inspiration?

I suppose Paros and its life are reflected in my work. I was fortunate enough to have lived on Paros when it was really pure and luminous with clear colours. This is how I saw it, I still see it and want to keep seeing it. In ceramics, which are based on primitive materials such as water and soil, I like to cultivate elements of simplicity and crudeness. Colours follow spontaneously giving a bright joyful result.

Η κεραμική είναι μία παγκόσμια τέχνη, άρα και γλώσσα; Η κεραμική είναι παγκόσμια γλώσσα. Σαν τρόπος έκφρασης αναπτύσσεται, εξελίσσεται και ακολουθεί διαφορετικές διευθύνσεις χωρίς όμως να χάνει ποτέ τις ρίζες της. Συναρπαστικό είναι να τη συναντάς σε πήληνα αρχαιολογικά ευρήματα αλλά και σε σύγχρονα εργαστήρια κεραμικής ανά τον κόσμο.

Ceramic art is an international art, is it also a language?

It is an international language. As a means of expression it grows, develops and follows various directions without ever loosing its roots. It is really exciting to recognise it both on archaeological findings and modern ceramic workshops around the world.

We invite you to visit our Atelier and shop in the south of the island, where we look forward to showing you our hand-made creations

ATELIER NOE CERAMICS Aspro Chorio, Paros, tel.: 2284042676, www.noeparos.com, e-mail: noecer@otenet.gr

σελίδα Ι page Ι 33

¢Ñ×ÊÓÆÌÓÏÎÊ̽ ªÕÓÏÈÑÂǾ ] £¾ÎÓÆÏ ® ÏÖ ] £® ÓÊÒÉ ×ÆÅÊÂÒ ¿Ö ¤ÌÓÁ ÕÒÉ ¤ÎÓÁ ÕÎ ÊÂÇÉ ÊÒÓÊÌ¼Ö ¤ÇÂÑ ÏȼÖ

Free!

/BPVTTB

!

You ‘re gonna love it URȥMOBILE LLȥYOUȥNEED ȥONȥYO ¥ȥ¶²ȥ°¥¶´ §©­¹ µ¶²ȥ¯­±¬¶¢ȥµ²» ¹ȥ ©­ tº ²ȥ ȥ¶ ­ µ¥ ¼© ­ ´© ¶­ȥº

σελίδα Ι page Ι 34 q JOGP!QBSPTQBHFT HS q XXX GBDFCPPL DPN QBSPTQBHFT

πρ όσω πα pe rso ns The Parola issue you are holding in your hands is a small step of initiation to the “inner world” of Paros and its people. Although its beautiful beaches are easily accessible even to first time visitors, getting to find out more about its people is a mystic process. It is this extremely interesting acquaintance with iconic persons of the island that the following pages will be sharing with you.

Reading their interviews one becomes aware that Nature has been really generous with the island, as if knowing that here, on what is just a tiny dot in the universe, a multitude of interesting lives from all over the world would meet. Every year Parola aims at presenting –amongst its many other topics– some of the most distinctive people of Paros and Antiparos. So here goes...

Η έκδοση του Parola που κρατάς στα χέρια σου, είναι μια μικρή τελετουργία μύησης στον «εσωτερικό κόσμο» της Πάρου, στους ανθρώπους της. Αν στις όμορφες ακρογιαλιές έχουν πρόσβαση ακόμη και εκείνοι από τους επισκέπτες που φθάνουν στο νησί για πρώτη φορά, το να ανακαλύψεις τους ανθρώπους της είναι μια πιο μυστικιστική διαδικασία. Αυτό το πολύ ενδιαφέρον ταξίδι γνωριμίας με πρόσωπα-σύμβολα του νησιού, θα το μοιραστούμε μαζί σας στις επόμενες σελίδες. Διαβάζοντας τις συνεντεύξεις τους θα συνειδητοποιήσετε ότι η Φύση στάθηκε γενναιόδωρη με το νησί, γιατί γνώριζε ότι σ΄αυτή εδώ την κουκίδα του σύμπαντος θα ανταμώσουν πολύ ενδιαφέρουσες ζωές από όλες τις γωνιές της γης. Στόχος του Parola είναι κάθε χρόνο να σας παρουσιάζουμε –ανάμεσα στα πολλά άλλα θέματά μας– μερικούς από τους πιο ξεχωριστούς από τους ανθρώπους της Πάρου και της Αντιπάρου. Κάπως έτσι ξεκινάμε με τους φίλους που ακολουθούν...

Συνεντεύξεις: ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΠΟΝΙΟΣ | Φωτογραφείες: ΣΤΑΥΡΟΣ ΝΙΦΛΗΣ σελίδα Ι page Ι 35

τα πρόσωπα the persons

Νίκος Ζουμής | Νikos Ζoumis Πουλάει ένας γονιός ποτέ το παιδί του; Would a parent ever sell their child?

Έχουμε ακούσει ότι η πρώτη ζύμη αποτελεί για σας μια ιερή μυσταγωγία, ένα επτασφράγιστο μυστικό. Αν μια μεγάλη εταιρεία ήθελε να αγοράσει τα δικαιώματα-συνταγή από τον “Ξυλόφουρνο” με την προϋπόθεση ότι δεν θα σας επέτρεπε, με ρήτρα συμβολαίου, να ασχοληθείτε ξανά -ο ίδιος και η οικογένειά σας- με το ψωμί, έχετε σκεφθεί το ποσό που θα ζητούσατε; Ένα επτασφράγιστο μυστικό όπως είναι η σωστή παραγωγή αυτού του ψωμιού απαιτεί πολύ χρόνο και κόπο. Είμαστε περήφανοι για το ψωμί μας και φυσικά δεν θα πουλήσαμε ποτέ τη συνταγή για την κατασκευή του. Πουλάει ένας γονιός ποτέ το παιδί του; Έτσι και εμείς δεν θα πουλούσαμε ποτέ τη συνταγήπαιδί μας . Θυμάστε ένα συγκεκριμένο περιστατικό που έχετε ζήσει μέσα στον “Ξυλόφουρνο” και το οποίο σας έχει κάνει να νιώσετε υπερήφανος και ευτυχισμένος για το δημιούργημά σας; Τα περιστατικά είναι πάρα πολλά. Θα σας πω ένα. Μία μέρα ήρθε ένας πατέρας με το γιό του να αγοράσουν μία τυρόπιτα, όμως ο μικρός ήθελε να αγοράσει όλα τα προϊόντα μας γιατί, όπως είπε, του άρεσαν όλα. Φυσικά τον κέρασα απ’όλα. Το περιστατικό αυτό με γέμισε υπερηφάνεια και οξυγόνο να συνεχίσω το έργο μου. Τι δεν συγχωρείτε εύκολα σε έναν πελάτη του “Ξυλόφουρνου”; Θα στεναχωριόμουν πολύ αν ένας πελάτης μας είχε κάποιο παράπονο και δεν μας το έλεγε. Ως πού έχει ταξιδέψει το ψωμί του Ξυλόφουρνου; Σας το ρωτάμε αυτό γιατί ξέρουμε ότι έχετε παραγγελίες από πολλά μέρη εντός και εκτός Ελλάδας. Αποστέλλουμε ψωμί σε τακτά χρονικά διαστήματα σελίδα Ι page Ι 36

σε επαγγελματίες και ιδιώτες σε πολλά μέρη της Ελλάδας. Εξάλλου οι κάτοικοι του εξωτερικού που επισκέπτονται το νησί μας αγοράζουν ψωμί όσο διάστημα βρίσκονται εδώ και μάλιστα παίρνουν και μαζί τους. Πιστεύετε ότι οι Παριανοί εκτιμούν την καλή τύχη να γεννηθούν σε ένα νησί με μεγάλη οικονομική ανάπτυξη χάρη στον τουρισμό; Φροντίζουν να βελτιώσουν το νησί τους η απλά απολαμβάνουν το “εύκολο” χρήμα; Η απάντηση στην ερώτησή σας είναι δύσκολη και ίσως δυσαρεστήσω μερικούς. Ως προς το πρώτο μέρος της ερώτησης δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο τουρισμός ήταν και είναι ο κινητήριος μοχλός της ανάπτυξης στο νησί. Ως πότε όμως; Όσον αφορά δε το δεύτερο μέρος της ερώτησής σας, νομίζω ότι οι βελτιώσεις που γίνονται στο νησί είναι, σύμφωνα και με μια λαϊκή παροιμία, “όσα βλέπει η πεθερά” . Θα θέλατε τα παιδιά σας να ασχοληθούν με τον “Ξυλόφουρνο”; Τα παιδιά μου σήμερα έχουν την ηλικία των 10 και 7 ετών. Ελπίζω και εύχομαι όταν μεγαλώσουν, και θα μπορούν να πάρουν μόνοι τους αποφάσεις, να ασχοληθούν με τον “Ξυλόφουρνο”, ώστε να συνεχισθεί η ως τώρα πολύ καλή πορεία του. Ποια όνειρα σας δεν έχετε κάνει ακόμη πραγματικότητα; Όπως και εσείς ξέρετε λόγω της οικονομικής κατάστασης στη χώρα μας δεν μας αφήνουν ούτε όνειρα να κάνουμε. Εγώ όμως, και με τη βοήθεια του Θεού, προσπαθώ και όνειρα να κάνω και ελπίζω ότι μια μέρα θα καταφέρω να επεκτείνω το μαγαζί μου, για την καλύτερη και ταχύτερη εξυπηρέτηση των πελατών και για τη δική μου ευχαρίστηση. P

Η σωστή παραγωγή του ψωμιού απαιτεί πολύ χρόνο και κόπο.

There are a number of such incidences. I’ll tell you one of them.

One day a father came to the shop with his son to buy a cheese pie, but the boy wanted to buy everything because, as he said, he liked them all. So I ended up offering him a bit of each. This filled me with pride and gave me strength to carry on with my work.

Is there anything you wouldn’t forgive your customers?

I’d be very upset if a customer had a complaint and never told us about it.

How far has the Xylofournos bread travelled? We’re asking because we know you’ve been receiving orders from many places in Greece and abroad.

We regularly send bread to professionals and individuals to many parts of Greece. Foreign visitors to the island buy bread while here and always take some with them.

Do you believe that Parians appreciate the fact that they have been born on an island with such economic growth thanks to tourism? Do they look after their island or are they just enjoying easily gained profits?

The answer to your question is a bit difficult and may displease some.

Undoubtedly, tourism has been the moving power of the island’s development but how long can this last? I’ve got the impression that the improvements made to the island stay just on the surface.

We’ve heard that the first dough is a ritual for you, some kind of a well kept secret. If a large firm should be interested in buying the rights to your Xylofournos (Wood oven) recipe on condition that you or your family would not ever be involved in bread making again, what sort of an amount would you ask for?

Such a well kept secret as the best way to produce this type of bread required a lot of time and effort. We are proud for our bread and, naturally, we would never sell the recipe. Would a parent ever sell their child? In the same way we would never sell our offspring/recipe.

Do you happen to remember any incident you’ve experienced in the Xylofournos that has made you happy and proud of your work?

Τhe best way to produce this type of bread required a lot of time and effort.

Would you like your children to get professionally involved with the Xylofournos?

My children are aged 7 and 10.

I hope and wish that when they grow up and are able to make their own decisions they will keep up the good work with the Xylofournos.

Which of your dreams has not yet come true?

As you also know, due to the economic crisis in our country dreaming is not an easy thing. Personally, God permitting, I’m trying to keep my dreams alive and hope one day to be able to expand my shop so that I can offer better and faster service to my customers, which will also be my pleasure. P σελίδα Ι page Ι 37

τα πρόσωπα the persons

Νίκος Κουρουμλής | Νikos Kouroumlis Το φαγητό είναι πολιτισμός, η γεύση είναι κομμάτι της αισθητικής του ανθρώπου Food means civilisation and taste is part of human aesthetics

Κε Κουρουμλή, έχετε να μας διηγηθείτε μια μικρή ιστορία για τη Θέα. Θα θέλαμε για παράδειγμα να μας πείτε για την πρώτη φορά. Πότε ήταν η πρώτη μέρα της Θέας; Τι θυμάστε από εκείνο το βάπτισμα του πυρός; Είναι απλό, περισσότερο απ’ ό,τι δείχνει. Θες να φύγεις από την Αθήνα, βρίσκεσαι για ένα σαββατοκύριακο στην Πάρο, βλέπεις το Αιγαίο, τον ουρανό, τον αέρα, τη «θέα» όλων αυτών και μένεις εδώ, χρειάζεσαι και μια δουλειά που να αγαπάς και έτσι απλά έχεις τη Θέα. Βέβαια στην ομάδα ήταν και άλλοι που το έβλεπαν με τον ίδιο τρόπο, όπως ο Δημήτρης και η Μαριλένα. Η Θέα βρίσκεται στην Πάρο και αγναντεύει την Αντίπαρο. Είστε σε ένα νησί αλλά υπερασπίζεστε γεύσεις και αρώματα της Ανατολής, όπου βρέθηκε ο Ελληνισμός. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η Θέα είναι ένα «ferry boat» για λάτρεις του ταξιδιού στον χρόνο και στον χώρο; Δεν θα έλεγα «ferry boat» αλλά τιμή στους προγόνους και τους γονείς που μας δίδαξαν ότι το φαγητό είναι πολιτισμός, ότι η γεύση είναι κομμάτι της αισθητικής του ανθρώπου. Σε ποιο άλλο μέρος του κόσμου θα θέλατε να λειτουργήσετε μια Θέα; σελίδα Ι page Ι 38

Δεν έχει καμία σημασία το μέρος. Ποιος είναι για σας ο καλός πελάτης. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του; Είναι αυτός που έρχεται να απολαύσει και να κρίνει την προσπάθεια. Ποιο είναι το πιο σπουδαίο κρασί που έχετε δοκιμάσει; Πολλά, αλλά δεν μπορούμε να κρίνουμε ένα Ηermitage με ένα Barolo ούτε ένα Αγιωργίτικο με ένα ξινόμαυρο, το κάθε κρασί όταν το ανοίγεις σου λέει την ιστορία της γης του (85%), του μικροκλίματος (10%) και του ανθρώπου που το έφτιαξε (5%). Ποια όνειρά σας δεν έχετε κάνει ακόμη πραγματικότητα; Αυτά που δεν έχω φανταστεί ακόμα. Μιλήστε μας για τους καλούς σας φίλους στο νησί. Πώς περνάτε το χειμώνα; Άνθρωποι που εκτιμούν ότι κάθε πρωί που ξυπνούν είναι ένα δώρο από τη φύση και το απολαμβάνουν. Το σημαντικότερο για όλα αυτά όμως είναι ο χρόνος τον οποίο και δεν μπορεί κανείς να αγοράσει με χρήματα και εδώ στη Πάρο μπορείς να έχεις χρόνο. P

Το κάθε κρασί σου λέει την ιστορία της γης του, του μικροκλίματος και του ανθρώπου που το έφτιαξε.

Mr Kouroumlis, you’ve got a little story to tell us about Thea (The View). For instance, tell us about the first time. When was your first day at Thea?

It’s simple, a lot simpler than it seems. You want to get away from Athens. You happen to go to Paros for a weekend, you see the Aegean, the sky, the air, the view of all these and you just stay here. You also need a job, so you get Thea. Of course there were more people of the same opinion in the team, such as Dimitris and Marilena.

Thea is in Paros but overlooks across to Antiparos. You are on an island but you support the tastes and aromas of the East, where Hellenism once used to thrive. May we suggest that Thea is a ferry boat for lovers of voyages into place and time?

I wouldn’t call it a ferry boat but a tribute to my ancestors and my parents who taught us that food means civilisation and taste is part of human aesthetics.

Who is the good customer in your opinion? What are their characteristics?

It’s the person who comes willing to enjoy and appreciate all the effort.

What is the greatest wine you’ve ever tasted?

Quite a few, but we can’t compare an Hermitage to a Barolo or an Agiorgitiko to a Xinomavro. Every wine, when opened, will tell you the story of its land (85%), the microclimate (10%) and the producer who made it (5%).

Any dreams which have not yet been realised?

The ones I have not yet imagined.

Tell us about your friends on the island. How do you spend winter time?

People who can appreciate that getting up every morning is a gift of nature and really enjoy it. But what is most important of all is time, which cannot be bought with money and here in Paros one can have time. P

Every wine will tell you the story of its land, the microclimate and the producer who made it.

What other part of the world would you like to create a new Thea?

Place is not important. σελίδα Ι page Ι 39

τα πρόσωπα the persons Σπύρος Μπάλιος | Spiros Βalios Αυτό που χρειαζόμαστε είναι παιδεία What is necessary for all is education

Κύριε Μπάλιο, υπήρξε κάποια στιγμή που πιστέψατε ότι η Πάρος κινδύνευε να παγιδευθεί στην ίδια εικόνα με εκείνη της Μυκόνου, που την θέλει προορισμό των νεόπλουτων; Αν ρωτάτε για την προσωπική μου γνώμη νομίζω ότι δεν τίθεται τέτοιο θέμα στην ουσία του. Στη βάση τους οι ρόλοι μοιράζονται ως εξής: ιθαγενείς και έποικοι. σαφώς υπάρχει αλληλεπίδραση και από τις δύο πλευρές, αλλά αυτό νομίζω δεν είναι απαραίτητα κακό. Tο θέμα είναι ποιoς θα πάρει, ποιoς θα δώσει και ποιoς τελικά θα υπερισχύσει στους τρόπους και στις συνήθειες. Αυτό που χρειαζόμαστε για να κρίνουμε όλοι σωστά, και να μπορούμε να πάμε ένα μικρό βήμα πιο κάτω είναι παιδεία. Το σωστό για έναν επισκέπτη θα ήταν να προσπαθήσει να μετουσιωθεί σε «ντόπιο», να εξερευνήσει και να κρατήσει τα πιο χρήσιμα για αυτόν, και για το ντόπιο το σωστό θα είναι να δώσει τον καλύτερο εαυτό του. Οι πολλές και διαρκείς δραστηριότητές σας σας επιτρέπουν να είστε διαρκώς με κατοίκους ντόπιους και ξένους. Πιστεύετε ότι υπάρχει μια κοινή φιλοσοφία ανάμεσα σε εκείνους που επιλέγουν την Πάρο ως μόνιμη κατοικία τους; Ναι, στο βάθος, σίγουρα υπάρχει μια κοινή φιλοσοφία, αλλά δε νομίζω ότι ακουμπάει την λογική. Στον παράδεισο, γιατί αυτό είναι η Πάρος... δεν πας με λογικά και χρηματοοικονομικά κριτήρια. Eξάλλου ό,τι αξίζει στην Πάρο δεν μπορείς να το αποκτήσεις ούτε με τη λογική ούτε με το χρήμα. Θα μπορούσε η Πάρος να φιλοξενήσει και εναλλακτικές μορφές τουρισμού που θα σελίδα Ι page Ι 40

την έκαναν πόλο έλξης για ολόκληρο το χρόνο; Εύκολα και γρήγορα. Απλώς δεν το έχουμε συνειδητοποιήσει ακόμα, τουλάχιστον όχι όλοι. Προς το παρόν έχουμε συμφωνήσει ότι η επέκταση της σαιζόν είναι μονόδρομος, αλλά δεν έχουμε στοχοποιήσει τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν σε κεντρικό επίπεδο και με συνεργασίες σε όλα τα επίπεδα, κάθετα και οριζόντια, για να το πετύχουμε. Το μεγαλύτερο ελάττωμά μας, είναι ότι δεν έχουμε αντιληφθεί το φυσικό και ιστορικό μεγαλείο στο οποίο ζούμε και η τάση που έχουμε να θέλουμε να το καταστρέψουμε, από άγνοια κυρίως, και βέβαια, η ελληνική μας εσωστρέφεια. Μιλήστε μας για τη μουσική και τους Delaparo και Riga’s en sample. Σε ποιο φεστιβάλ του κόσμου θα θέλατε να

Ότι αξίζει στην Πάρο δεν μπορείς να το αποκτήσεις ούτε με τη λογική ούτε με το χρήμα.

After all, what’s worth in Paros can’t be obtained with logic or money.

λάβετε μέρος; Καλό θα ήταν να μιλάνε οι άλλοι για εμάς. Η μουσική και ο χορός είναι το άλφα και το ωμέγα στη ζωή μας, και ας μην το έχουμε καταλάβει κάποιοι. Eίναι η διεργασία που μας ενώνει με το υποσυνείδητο, είναι πολιτισμός και ψυχοθεραπεία. Για τις μπάντες, τι να πούμε; Μουσική ομάδα Delaparo, μπάντα διασκεδάσεως, με τις εξής τρεις βασικές αξίες: γλέντι, γλέντι, γλέντι. Και επειδή μεγαλώνοντας, μεγαλώνει και η ανάγκη μας για προσωπική έκφραση, φτιάξαμε και τη μουσική ομάδα Rigas en Sample, για να μπορούμε να δίνουμε μουσικές παραστάσεις που εκφράζουν πρώτα εμάς, και μετά όλους τους άλλους, ανεξάρτητα απο το γλέντι και τη διασκέδαση. Ποια όνειρά σας δεν έχετε κάνει πραγματικότητα; Πολύ συχνά αλλάζω όνειρα προς πραγματοποίηση. Βέβαια πολλά πράγματα που είχα στο μυαλό μου απο παιδί τα έχω πραγματοποιησει, όπως το studio ηχογραφήσεων. Αυτά που δεν έχω πραγματοποιήσει μάλλον δεν τα έχω ανακαλύψει ακόμα. Με τι κριτήρια επιλέγετε τους φίλους σας; Τους φίλους δεν τους επιλέγεις νομίζω. Είναι μια διεργασία η οποία πραγματώνεται μέσα απο κοινές εμπειρίες, με τον άλλο άνθρωπο, και οδέυει πρός κορύφωση μέσα στην διάρκεια της ζωής. Aυτό που έχω παρατηρήσει, δυστυχώς, είναι ότι όσο μεγαλώνουμε αραιώνουν δραστικά αυτοί που θεωρούσαμε φίλους και δυσκολότερα βρίσκουμε αντικαταστάτες. Αν κάνατε το πάρτι της ζωής σας στην Πάρο ποιους Έλληνες και ξένους θα θέλατε να καλέσετε; Το «πάρτι της ζωής μου», δεν με αντιπροσωπεύει ως τρόπος διασκέδασης. Ο τίτλος όμως τα λέει σωστά, αν το ερμηνεύσουμε διαφορετικά: το καλύτερο για τον καθένα από εμάς θα ήταν να έχει ως στόχο να κάνει την ίδια τη ζωή του να μοιάζει με πάρτι μέχρι τέλους. Μόνο έτσι θα βρούμε τη δημιουργικότητά μας, που θα μας κάνει χρήσιμους και στον εαυτό μας και στην κοινωνία, διότι αν δε δημιουργήσουμε και δεν προσφέρουμε, τι άλλο μπορούμε να κάνουμε; P Υ. Γ. Είστε όλοι καλεσμένοι...

Mr Balios, has there been a time when you believed that Paros was in danger of getting trapped in the image of Mykonos, which defines it as the island of the newly rich?

If you’re asking for my personal opinion, I don’t think there is such a case. Basically there are two roles, the natives and the settlers. There is interaction between the two, which is not bad at all. The point is who is giving and who is taking and who will impose their manners and customs. What is necessary for all so we can move forward is education. The best thing a visitor could do would be to turn themselves into “natives”, explore and keep all that’s suitable for them and for the native to do their best.

Your many activities allow you to meet both natives and foreigners. Do you think there’s something in common amongst the ones who chose Paros to be their permanent home?

Yes, deep down there must be some kind of common philosophy, but I don’t think it can be logically explained. In heaven, this is what Paros is, one does not go using logical arguments or economic criteria. After all, what’s worth in Paros can’t be obtained with logic or money.

Would Paros be able to offer alternative forms of tourism which could make it attractive all year round?

Easily and fast. We’re not exactly aware of that, at least not all of us, yet. However we all agree that extending the tourist season is imperative, but we have not yet targeted our actions towards a collaborative goal.

Our greatest drawback is that we don’t seem to realise the natural and historic value of the place we live in and we tend to cause destruction, mainly because of the lack of knowledge and some kind of Greek introversion.

Tell us about your music, the Delaparo and the Riga’s En Sample. Which world festival would you like to take part in?

It would be better if others talked about us.

Music and dance is everything in our lives, even if some people don’t realise this. It’s a process which unifies us with our subconscious, it’s civilisation and therapy. What shall we say about the bands? Delaparo is a band which aims at entertainment. However, because age also asks for self expression, we’ve also put up the music group Rigas en Sample, so that we can have gigs exactly as we like them to be, not targeted to offering just entertainment.

Which of your dreams have not yet come true?

I often change dreams. However, a number of things I had in mind as a child have already come true, such as my recording studio. What has not come true most possibly has not yet been thought of.

How do you choose your friends?

I don’t think you can choose your friends. It occurs through common experiences with the other person and goes on throughout your life.

I have noticed, though, that as we grow older, those we regard as friends get fewer and fewer and it’s very difficult to find substitutes.

In the party of a lifetime which Greek or foreign people would you like to invite?

The concept of a party of a lifetime is not exactly my cup of tea. But we can interpret it in a different way. The best for every one of us might be to turn our lives into a never ending party. This way we can become creative, useful to ourselves and others.

If we can’t create something what else is there for us to do? P PS you’re all invited! σελίδα Ι page Ι 41

τα πρόσωπα the persons

Νίκος Ευαγγελόπουλος | Νikos Evagelopoulos Kάνω αυτό που μ’ αρέσει και προσπαθώ να το κάνω καλά» I just do what I like to do and try to do it as best as I can

Πώς αισθάνεσθε για το γεγονός ότι καταφέρατε να κάνετε πραγματικότητα το ονειρό σας στο νησί σας, τόσο νέος και μάλιστα με την πρώτη φορά; Δεν το έχω σκεφτεί ποτέ κατ’ αυτό τον τρόπο, απλώς κάνω αυτό που μ’ αρέσει και προσπαθώ να το κάνω καλά. Ποια είναι η προσωπική φιλοσοφία σας που κρύβεται πίσω από την επιτυχία του Γεμενί; Στο επίκεντρο βρίσκεται το ενδιαφέρον μας για την τοπική γαστρονομική παράδοση και την αειφορία. Γι’ αυτό συνεργαζόμαστε με τοπικούς παραγωγούς, ώστε να συνδέσουμε την απόλαυση για το φαγητό με τη δέσμευση προς το περιβάλλον. Μιλήστε μας για το μποστάνι σας και το όνειρό σας να κάνετε μια φάρμα-ξενώνα πρότυπο στην Πάρο. Καλλιεργούμε τοπικές ποικιλίες, χωρίς τη χρήση χημικών και με γνώμονα την εποχικότητα. Η φάρμα που θα ήθελα να κάνω, θα περιλαμβάνει ελαιοτριβείο κρύας σύνθλιψης, αμπελώνα με τοπικές ποικιλίες κι ένα μικρό ονοποιείο, ώστε οι φιλοξενούμενοι να εμπλέκονται σε όλα τα στάδια παραγωγής της τροφής τους και να βιώνουν μια πτυχή της αυθεντισελίδα Ι page Ι 42

κής Πάρου, που είναι η γη της και τα προϊόντα της. Η πολιτεία και τα αρμόδια υπουργεία υπερασπίζονται την προσπάθεια ανάπτυξης στα νησιά, όπως η Πάρος; Εσείς έχετε πρόσβαση σε προγράμματα όπως το ΕΣΠΑ για παράδειγμα; Όχι, δεν υπάρχει. Έχω επανειλημμένως ερευνήσει το ζήτημα, αλλά δε βρήκα καμία απολύτως ανταπόκριση. Ποιες οδηγίες έχετε δώσει στο προσωπικό του Γεμενί σε σχέση με τους πελάτες σας; Ευγένεια και ειλικρίνεια. Ποιο πιάτο πρέπει οπωσδήποτε να δοκιμάσει φέτος το καλοκαίρι ένας πελάτης του Γεμενί; Ας αφήσουμε κάθε πελάτη να κρίνει μόνος του. Πώς βρίσκουν οι ξένοι πελάτες-τουρίστες την κουζίνα σας; Δεδομένου ότι το Γεμενί είναι κάθε μέρα γεμάτο από ξένους, βρίσκουν την κουζίνα μας πολύ καλή. Άλλωστε, οι ξένοι είναι περισσότερο εξοικειωμένοι με έννοιες όπως η αειφορία, η εποχικότητα και η τοπική γαστρονομική παράδοση, που χαρακτηρίζουν το Γεμενί. P

Στο επίκεντρο βρίσκεται το ενδιαφέρον μας για την τοπική γαστρονομική παράδοση και την αειφορία.

How does it feel to have made a dream come true on your island at such a young age and actually on your first go?

I’ve never thought about it this way, I just do what I like to do and try to do it as best as I can.

What is your personal philosophy behind the success of Yemeni?

We focus on local culinary traditions and viability.

That’s why we collaborate with local producers so that we can combine food enjoyment with environmental concerns.

Tell us about your vegetable garden and your dream to create a model farm/guest house on Paros.

We cultivate local varieties, free of chemicals and according to seasonal suitability. The farm I’m dreaming of will include a cold press for olives, a vineyard and a small winery so that guests can get involved in all phases of food production and experience every aspect of authentic Paros, which is largely its land and its produce.

Paros? Have you had any access to European Funds for instance?

Not really. I have often researched the topic but have not had any response.

What is the Yemeni staff attitude towards your customers?

Politeness and honesty.

We focus on local culinary traditions and viability.

Which dish is a must for Yemeni customers this summer?

We’d rather allow customers decide for themselves.

What do your foreign customers have to say about your cuisine?

Given the fact that Yemeni is full of guests every day, they must be finding our cooking quite good. After all, foreign people are quite familiar with concepts such as seasonal produce, viability and local gastronomic traditions, all of which are the main features of Yemeni. P

Do the state and its relevant ministries support development efforts on islands like σελίδα Ι page Ι 43

τα πρόσωπα the persons

Μάγδα Μαούνη | Magda Maouni Το Α και το Ω είναι η αγάπη για δημιουργία | We love making up something new

Κυρία Μάγδα, δραστηριοποιείστε 25 χρόνια στην Αντίπαρο. Tι νομίζετε ότι λείπει από τη σύγχρονη Αντίπαρο και τι νοσταλγείτε από την «παλιά»; Η σύγχρονη Αντίπαρος είναι ένας προορισμός με ιδιαίτερο χαρακτήρα που μαγεύει με την κυκλαδίτικη απλότητα, την παραδοσιακή αυθεντικότητα, τις φυσικές ομορφιές της και την αμέριστη φιλοξενία των κατοίκων. Έχει ταυτότητα. Πιστεύω ότι λείπει και πρέπει να αγωνιστούμε για την Επέκταση της τουριστικής περιόδου, να απαιτήσουμε για ταχύτερο ιντερνέτ, και φυσικά να γίνει οργανωμένη προβολή της Αντιπάρου για να υπάρξει μέλλον. Και βέβαια αυτό θα πραγματοποιηθεί μόνο μέσω της συλλογικότητας.

Kαι τί νοσταλγείτε από την «παλιά»; Μόνο εικόνες νοσταλγίας μπορώ να σκεφτώ, όπως: το πέρασμα στην Πούντα της Πάρου με τη λάντζα-καΐκι, τα γαϊδουράκια για την επίσκεψη στο Σπήλαιο, τη γιαγιά με το κέντημα στη πεζούλα το καλοκαιρινό απόγευμα. Τα γυρίσματα της ταινίας «Μανταλένα» στην Αντίπαρο ήταν ένα σημαντικό γεγονός για το νησί και τους κατοίκους του. Γνωρίζετε ανθρώπους που τα έζησαν; σελίδα Ι page Ι 44

Πράγματι το 1960 τα γυρίσματα έδωσαν άλλη πνοή στο μικρό «Ασπρονήσι». Μια εποχή χωρίς ρεύμα, που οι περισσότεροι δεν είχαν δει κινηματογράφο. Εξαιρετική η εμπειρία για όσους από τους κατοίκους συμμετείχαν στη ταινία ως κομπάρσοι αλλά και μικροί ηθοποιοί όπως τα αδέλφια της Μανταλένας. Οι αφηγήσεις της Μαργαρίτας Μαούνη, της πεθεράς μου, από στιγμιότυπα που έζησε, είναι μοναδικές. Η ίδια είχε ωραία φωνή και τραγουδούσε με άλλες κοπέλες τραγούδια με μουσική Χατζιδάκι στην πλατεία. Έχετε ένα κατάλυμα που αποπνέει μία φιλόξενη οικειότητα και ακτινοβολεί την προσωπική σας φροντίδα. Πόσο σημαντικό είναι αυτό για τους φιλοξενούμενους σας; Είναι το Α και το Ω. Αγαπάμε να δημιουργούμε στο χώρο μας πάντα κάτι νέο και όπως λέει η παράδοση «Η πόρτα μας είναι πάντα ανοιχτή». Φυσικά και όταν ένα κατάλυμα προσφέρει από καρδιάς φιλοξενία και φροντίδα αποκτά ευχαριστημένους πελάτες. Είναι γεγονός ότι ο ευχαριστημένος πελάτης είναι ο καλύτερος πρεσβευτής στον υπόλοιπο κόσμο. Οι δε επαναλαμβανόμενοι πελάτες είναι η πιο αξιόπιστη διαφήμισή μας! P

Ο ευχαριστημένος πελάτης είναι ο καλύτερος πρεσβευτής στον υπόλοιπο κόσμο.

Φωτογραφία: Μαργαρίτα Μαούνη

Mrs Magda, you’ve been professionally active in Antiparos for 25 years now. What do you think is missing from modern Antiparos and what of the “oldies” do you feel most nostalgic about?

Modern Antiparos is a very particular destination, which casts a spell with its Cycladic simplicity, traditional authenticity, its natural beauty and the incessant hospitality of its inhabitants.

And what do you miss from the old times?

I can only think of nostalgic images such as crossing over to Pounta in Paros by barge, the donkeys that would take you to Spilaio, the old grandma sitting on the stone bench on summer afternoons with her needle work.

Filming of Madalena in Antiparos was a significant event for the island and its inhabitants. Do you know anybody who experienced those days?

It’s true that the shootings in 1960 gave a new lease of life to “Aspronisi” (the white island). There was no electricity then, and most people had never been to the cinema.

It was an extraordinary experience for those who took part in the film as supports or

young actors, such as Madalena’s little brothers and sisters. My mother-in-law Margarita Mauni has offered us unique narratives of her experiences. She herself had a beautiful voice and sang with other girls, songs to the music of Manos Hatzidakis at the square.

The accommodation you offer is filled with hospitality and familiarity radiating your personal care. How important is this for your guests?

It’s everything. We love making up something new every time in our place and tradition has it “our door is always open”. Naturally, when hospitality and care are offered from the heart, guests are delighted. A happy guest is the best advocate to the rest of the world. Our best advertisement is our returning guests. P

A happy guest is the best advocate to the rest of the world.

σελίδα Ι page Ι 45

τα πρόσωπα the persons Τsiki & Ran Υποχρέωσή σου είναι να βρεις το αληθινό σου ταλέντο Your only obligation is to find in yourself your true talent

Πώς βρεθήκατε στην Πάρο; Πότε ήλθατε για πρώτη φορά στο νησί; Στην Πάρο ήρθαμε για πρώτη φορά τον Νοέμβριο 1999. Σκοπεύαμε να επισκεφθούμε πολλά νησιά κι αρχίσαμε από την Πάρο. Mετά από τρεις μέρες αποφασίσαμε ότι μας άρεσε εδώ. Αγοράσαμε το χωράφι, μας πήρε πολύ χρόνο να το κτίσουμε και τελικά ανοίξαμε το Tao’s τον Οκτώβριο 2004.

τις περιστάσεις, έχει να κάνει μόνο με μένα.

Η ιδέα του Tao΄s πως προέκυψε; Ποια είναι η φιλοσοφία του; Το όνομα το πήραμε από την φιλοσοφία του Τάο. Ο Ταοϊσμός βασίζεται στο βιβλίο του Λάο Τσε, το Τάο Τε Τσιν και δεν είναι θρησκεία. Υπάρχει η παραδοχή ότι πρέπει να είμαστε πιο μετριόφρονες και η γνώση ότι αποτελούμε μέρος ενός μεγαλύτερου πράγματος. Υπάρχουν Ταοϊστές στο νησί που δεν έχουν ακούσει ποτέ το όνομα του Λάο Τσε. Ο Ηράκλειτος λέει ότι δεν μπορείς να βουτήξεις στο ίδιο ποτάμι δυο φορές. Τα πάντα αλλάζουν, υπάρχει μόνο το τώρα. Το παρελθόν έχει ήδη περάσει και το μέλλον δεν έχει συμβεί ακόμα. Τέλος πάντων, το Tao’s είναι απλά ένα όνομα και προσπαθούμε να του δώσουμε περιεχόμενο.

Τsiki, τι σου έχει διδάξει η ζωή; Ποια είναι η φιλοσοφία σου; Δεν μπορώ να απαντήσω σε παρελθόντα χρόνο, ακόμα μαθαίνω. Και νομίζω ότι τελευταία χαίρομαι να μαθαίνω γιατί συνειδητοποιώ αυτό που πάντα ήξερα. Ψάχνουμε για κάτι που ήδη έχουμε. Να ξέρεις ποιος είσαι, να είσαι ευχαριστημένος με αυτό που έχεις. Νομίζω ότι για μένα ήταν πάντα ξεκάθαρο ότι έγω ο ίδιος ευθύνομαι για το ευ ζην μου και τη διάθεσή μου. Το πώς αισθάνομαι δεν έχει να κάνει με

Πώς περνάτε τους χειμώνες στην Πάρο; Διαβάζοντας και προετοιμάζοντας την επόμενη σεζόν.

σελίδα Ι page Ι 46

Ran, ποια είναι η δική σου φιλοσοφία; Όλοι σου λένε τι είναι καλό και τι κακό στη ζωή. Λες και υπάρχει εναλλακτική. Αυτή είναι η ζωή και πρέπει να τη ζήσεις. Η μόνη σου υποχρέωση είναι να βρεις το αληθινό σου ταλέντο, ό,τι καλό έχεις μέσα σου και να το βγάλεις προς τα έξω.

Ταξιδεύετε εκτός Ελλάδας κι αν ναι, ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας προορισμοί; Πριν έρθω στην Πάρο ταξίδευα πολύ. Αλλά αφότου ήρθα εδώ έχασα την όρεξη για ταξίδια. Πηγαίνω μια φορά τον χρόνο στο Ισραήλ για οικογενειακούς λόγους. Τι είναι ευτυχία; Ευτυχία είναι ένα εσωτερικό αίσθημα ότι κάνεις το σωστό. Η ευτυχία δεν είναι κοκτέηλ με ομπρελίτσες.

Αν έχεις ένα ευρώ για διαφήμιση, δώσε το μισό για να προωθήσεις την Πάρο ως προορισμό.

Πώς τα πάτε με την τοπική κοινωνία της Πάρου; Πολύ καλά. Από την αρχή αποφασίσαμε ότι το Tao’s θα ήταν ανοιχτό σε όλους, και δεν ανταγωνιζόμαστε κανέναν. Αυτοί που έρχονται στο Τao’s είναι συχνά άνθρωποι που δεν έχουν ξανάρθει στο νησί και θέλω να πιστεύω ότι κάνουμε κάτι καλό για την Πάρο. Τα παιδιά μας πάνε σχολείο εδώ, έχουν φίλους. Αισθανόμαστε ασφαλείς. Μου αρέσουν οι Παριανοί γιατί δεν προσπαθούν να σε κοροϊδέψουν για το τι είναι. Πώς θα μπορούσε να γίνει πιο ελκυστικός προορισμός το νησί; Ο κόσμος, όταν σκέφτεται την Πάρο, του έρχονται στο μυαλό οι αρχαιολογικοί θησαυροί και τα θαλάσσια σπορ. Θα ήθελα να σκέφτεται και το ευ ζην και την πράσινη ενέργεια και τις βιολογικές καλλιέργειες και τη γιόγκα και την ατομική εξέλιξη και την μουσική και την τέχνη. Η Πάρος είναι στη σωστή κλίμακα, είναι τέλεια., έχει νερό, σε λίγο θα έχουμε το νέο αεροδρόμιο. Το δυναμικό είναι τεράστιο και είναι εδώ. Αυτό είναι το σκηνικό, εμείς είμαστε οι σκηνοθέτες, μπορούμε να κάνουμε ό,τι θέλουμε. Τι θα θέλατε να υπάρχει στο νησί, τι λείπει από τις υποδομές της Πάρου; Σταθερό και γρήγορο ίντερνετ, ποδηλατόδρομοι και περιπατητικές διαδρομές σε όλο το νησί.

Σας ανησυχούν όσα συμβαίνουν στην σημερινή Ελλάδα; Όχι τόσο πολύ. Είμαι αισιόδοξος. Αυτό που συμβαίνει τώρα μπορεί να είναι μια μεγάλη ευκαιρία γιατί για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία είναι τόσο ξεκάθαρο ότι μπορούμε να βασιζόμαστε μόνο στον εαυτό μας,

Έχετε κάποια συμβουλή να δώσετε στους Έλληνες; Πώς μπορείς να συμβουλέψεις τους Έλληνες; Είναι αδύνατον! (γέλια) Εμπιστευθείτε την αληθινή ελληνική σας ταυτότητα. Μην προσπαθείτε να γίνετε κάτι άλλο. Να προσθέσω και κάτι. Σ’αυτή την κρίση είμαστε όλοι στην ίδια βάρκα. Δεν είναι το εστιατόριο μου ενάντια στο δικό σου, δεν είναι το ξενοδοχείο σου ενάντια στο δικό μου. Αν έχεις ένα ευρώ για διαφήμιση, δώσε το μισό για να προωθήσεις την Πάρο ως προορισμό. P

How do you spend your winters in Paros?

I read many books and plan next season. We have to work a lot in advance. But we are taoistic, we can wait.

Do you travel abroad? What’s your favorite destination?

Before I came to Paros, I used to travel a lot. But since I came here I lost the will to travel. Once a year I travel to Israel for family reasons.

What is happiness?

Happiness is that inner feeling that you do the right thing. Happiness is not a cocktail with umbrellas.

How do you get along with the local society of Paros?

Very well, actually. We made this place open from the beginning and we chose not to make a hotel here, our restaurant offers Asian cuisine, so we didn’t get into competition. The people who come to Tao’s are often people who haven’t been to the island before and I like to think that we do something for the island. Our children go to school here, they have friends. I feel safe here. I like the people of Paros, they don’t cheat.

If you have one euro for promotion, put 50 cents for promoting the island as a destination.

When did you first come to the island?

How did you end up in Paros?

Actually, we first came to the island in November 1999. We planned to visit many islands and we started in Paros. After three days, we decided we liked it here. So we bought the land, it took us a long time to build and eventually we opened in October 2004.

How did you come up with the idea of Tao’s? What is Tao’s philosophy?

Tao Te Chin is a book written by Lao Tse. Taoism is a philosophy, it’s not a religion.

There is no practice in Taoism, no rules, just a kind of understanding that we should be more modest and that we are part of something bigger. There are taoistic people on this island that have never heard the name of Lao Tse. Heraclitus, the Greek philosopher, says that you cannot dip in the same river twice. Everything changes, you have only this moment. The past is dead already, the future

hasn’t happened yet.

Anyway Tao’s is just a name and we try to give it a content. More specifically we try to give an experience of body and mind.

Tsiki, what is your philosophy? What has life taught you?

Well, I am still learning. And I think lately I realize what I always knew. We are looking for something that we already have. Knowing who you are, being happy with what you have. I think that for me it was always clear that I am the one responsible for my wellbeing and my mood. This has nothing to do with the facts, it’s only about me.

Ran, what has life taught you? What’s your philosophy?

Everybody tells you what is bad in life and what is good. Like there is an alternative. This is life and you have to live it. Your only obligation is to find in yourself your true talent and give it out.

What would make Paros a more attractive destination?

When people think of Paros, they think of the archaeological riches and water sports.

I want people to think also of wellness and well being and green energy and organic food and yoga and self development and music and art. Paros is perfect. There is water, we are having the new airport. The potential is enormous. The set is here, we are the directors; we can do what we like.

What’s missing from the basic infrastructure of Paros?

Fast and stable internet. Bicycle and walking routes around the island.

Do you worry about what’s happening in Greece today?

Not so much. I am optimistic. What is happening now can be a great opportunity, because for the first time in modern history it is so clear that we can only depend on ourselves.

What is your advice to the Greeks?

How can you give advice to the Greeks? It’s impossible! (laughs). Trust your true Greek identity. Don’t try to be somebody else.

I want to add this. In this crisis we are all in the same boat. It’s not your hotel against mine, it’s not my restaurant against yours. If you have one euro for promotion, put 50 cents for promoting the island as a destination. P σελίδα Ι page Ι 47

τα πρόσωπα the persons Δημοσθένης | Dimoshtenis Πάντα διψαω για κάτι παραπάνω, σε γνώσεις και ποιότητα I always seek more knowledge and better quality

Αγαπητέ Δημοσθένη, δεν είναι μόνο οι πελάτισσές σου που μιλάνε με τα καλύτερα λόγια για το ταλέντο σου και την άποψη που βγάζεις μέσα από τη δουλειά σου. Όλοι αναγνωρίζουν την αξία σου και υπερασπίζονται την καλή σου φήμη. Έχεις σκεφθεί μια αντίστοιχη κίνηση με εκείνη της Αργυρώς Μπαρμπαρήγου; Δηλαδή ξεκινώντας από την Πάρο να κατακτήσεις την Αθήνα, ανοίγοντας ένα κομμωτήριο στο Κολωνάκι για παράδειγμα; Προσπαθώ να μην ενθουσιαζομαι ούτε από τα λόγια, ούτε από το πελατολόγιό μου. Προτιμώ να πατάω στην πραγματικότητα, και να αφήνω τον χρόνο να μου δείχνει τις επόμενες κινήσεις μου. Ήδη ξεκινάω μια επαφή με τους πελάτες μου στην Αθήνα, με εντελώς διαφορετικά πλάνα, και όχι με το άνοιγμα ενός νέου καταστήματος. Θέλω οι κινήσεις μου να είναι πιο σταθερές και πιο δυνατές, παρά κινήσεις επιπόλαιες και ενθουσιασμού. Σίγουρα όμως στόχευω στην επίτευξη δύσκολων στόχων. Από εκεί και πέρα θεωρώ ότι όλα είναι συγκυρίες και σκληρή δουλειά!! Πώς θα αντιμετώπιζες το ενδεχόμενο να έλθει στην Πάρο ένας εξ ίσου διάσημος hair stylist, όπως για παράδειγμα ο Τρύφωνας Σαμαράς και να ανοίξει κομμωτήριο; Το ενδεχόμενο να έρθει κάποιος επώνυμος και κυρίως πετυχημένος συνάδελφος να ανοίξει κομμωτήριο στην Πάρο θα το θεωρούσα αποτέλεσμα της κρίσης. Για έναν και μόνο λόγο, γιατί δεν θα μπορέσει να προσαρμόσει έναν αντίστοιχο τιμοκατάλογο στα δεδομένα του νησιού. Από εκεί και πέρα, η αγορά είναι ανοιχτή. Είναι πολυ καλό ο πελάτης να έχει σελίδα Ι page Ι 48

επιλογές, και να κρίνει μέσα από τη δουλειά μας. Αν επρόκειτο για τον Τρύφωνα συγκεκριμένα, σίγουρα θα υπήρχε πολύ καλή συνεργασία μεταξύ μας, γιατί τυχαίνει να έχουμε γνωριστεί και θεωρώ πως ο ένας εκτιμάει τη δουλειά και την προσωπικότητα του άλλου. Τι ήταν αυτό που σε έκανε να ξεχωρίσεις από πολλούς άλλους κομμωτές - μια και ο ανταγωνισμός και στη δουλειά σου είναι ιδιαίτερα σκληρός; Αν μένεις και κοιτάς τους συναδέλφους σου ανταγωνιστικά τότε χάνεις τη δική σου εξέλιξη. Ποτέ μου δεν το έχω κάνει το μόνο που με ενδιαφέρει είναι η δική μου εξέλιξη ως επαγγελματία. Πάντα διψάω για κάτι παραπάνω σε γνώσεις και σε ποιότητα. Είναι αλήθεια ότι ο κομμωτής είναι και λίγο

Αν κοιτάς τους συναδέλφους σου ανταγωνιστικά τότε χάνεις την δική σου εξέλιξη.

ψυχαναλυτής για τις πελάτισσές του; Αλήθεια τι είναι αυτό που απασχολεί σήμερα τις γυναίκες; Δεν είναι ψυχαναλυτής μόνο για τις γυναίκες αλλα και για τους άνδρες. Για τον πιο εύκολο και ταυτόχρονα για τον πιο δύσκολο άνθρωπο. Τη σχέση με τον κομμωτή τη θεωρούν σχέση εμπιστοσύνης και αυτό τους ηρεμεί. Ανάμεσα στην Αντζελίνα Ζολί και την Κάρλα Μπρούνι ποια θα διάλεγες για πελάτισσά σου; Με ποιο από τα δύο κεφάλια θα αισθανόσουν δέος εάν έπρεπε να τις κουρέψεις; Δέος δεν ξέρω εάν θα αισθανόμουν. Με τιμάει πολύ περισσότερο η εμπιστοσύνη και η εκτίμηση που μου δείχνουν οι έλληνες καλλιτέχνες. Ειδικά όταν με επιλέγουν σε περιόδους που είναι δραστήριοι επαγγελματικά και δίνουν βάση στην εμφάνισή τους και όχι μόνο σε περίοδο διακοπών. Οι γυναίκες της Πάρου προσέχουν την εμφάνισή τους; Ξοδεύουν χρήματα για το χτένισμά τους και την περιποίησή τους; Οι γυναίκες της Πάρου προσέχουν την εμφάνισή τους, δυστυχώς όμως δεν μπορούν να κατανοήσουν ότι για το σωστό αποτέλεσμα και για την ποιότητα των μαλλιών πρέπει να επιλέγουμε τα σωστά προϊόντα και όχι φθηνά προϊόντα ή φθηνές τεχνικές που απλά υπόσχονται πολλά γιατί τότε ξοδεύουν αρκετά περισσότερα χρήματα για να διορθώσουν λανθασμένες επιλογές. Πρέπει να ξεχωρίζουμε τους λόγους στη διαφοροποίηση των τιμών. Όπως λέω, η αγορά είναι ανοιχτή, ο πελάτης μπορεί να επιλέξει ανάμεσα στα οικονομικά και ανάμεσα στα πιο ακριβά κομμωτήρια. Για κανένα λόγο, ακόμη και μέσα στην κρίση, δεν θα έριχνα τις τιμές μου, γιατί τότε θα έπρεπε να αλλοιωσω και την ποιότητα των προϊόντων μου. Η ποιότητα, τα σεμινάρια και η εξέλιξη είναι η αρχή μου. Επενδύω αρκετά χρήματα εκεί και οφείλω να έχω έναν αντίστοιχο τιμοκατάλογο για να μπορέσω να τα διατηρήσω. Τι σου δίδαξε το κομμωτήριο και η επαφή με τον κόσμο; Εάν δεν πουλάς φύκια για μεταξωτές κορδέλες, είσαι σταθερός στην εξέλιξη σου, και προσπαθείς να παρέχεις στον πελάτη σωστό και ποιοτικό αποτέλεσμα, τότε έρχεται η αναγνώριση, η εκτίμηση και το καλό όνομα. P

If one gets stuck on competition they will miss out on their own advancement. I’ve never done that. I’m only interested in my own professional development. I always seek more knowledge and better quality.

Is it true that a hair stylist can sometimes be a bit of a psychoanalyst for their clients? What is there exactly on women’s minds these days?

It’s not just for women, but men as well. For the most easy-going to the most difficult person. It is a relationship based on trust and this helps people feel relaxed.

If one gets stuck on competition they will miss out on their own advancement.

Dear Dimosthenis, it’s not just your clients who praise your work, your talent and the way you express yourself through your work. Everybody does and they all defend your good reputation. Have you thought of making a move similar to that of Argyro Barbarigou, that is, setting off from Paros and going ahead to conquer Athens, opening a hair salon in Kolonaki, for example?

I’m doing my best not to get over enthusiastic by what people say, neither by my list of clients. I prefer being realistic and allow time to show me my next move. I’ve been in contact with some of my Athenian clients, planning something completely different, not opening a shop. I prefer my moves to be stable and powerful rather than hastily decided upon and overenthusiastic. Still, I do aim at achieving difficult objectives. Apart from that, the rest is down to opportunity and hard work!!

What would you think if an equally wellknown hair stylist, for example Tryfonas Samaras, came to Paros and opened a hair salon?

A renowned and successful colleague is not very likely to come to Paros to open a hair salon. I would consider this a result of the economic crisis, the one and only reason being the fact that it would not be possible to adjust to the local price policy. On the other hand, the market is open to all. It’s to the client’s best interest to have plenty of choices and be able to judge from our work. But if it was going to be Tryfonas in particular, we would surely cooperate wonderfully since we happen to have met and I do believe we both value each other’s work and personality.

What differentiates you from other hair stylists? Competition is known to be really tough in your line of work!

Who would you choose to be your client, Angelina Jolie or Carla Bruni? Which of the two heads would cause you to feel in awe when cutting their hair?

I don’t know if I would feel in awe. I am much more honoured when Greek show business people show me their appreciation and trust.

Especially if they choose me at the time when they are professionally active and their looks become particularly important, and not only when they’re on holiday.

Do Parian women look after their appearance? Do they spend a lot on their hairdo and self pampering?

Parian women do look after their appearance, but they can’t always realise that for a good result and quality hair styling we have to choose the right products and not cheap ones, or cheap techniques which just make promises, because this way they end up paying a lot more for correcting wrong choices.

We’ve got to understand the reasons behind price differences. As I said, the market is open to all; clients can chose between more of less expensive hair salons. For no reason, not even in the midst of this crisis, would I drop prices, because that would mean a drop in quality of products used. Quality, constant retraining and development are my principles. I invest a lot on them and I have to follow a respective price policy in order to keep up.

What has the hair salon and contact with people taught you?

If you don’t deceive people and keep developing steadily trying to produce quality outcomes for the client, then recognition and good reputation will follow suit. P σελίδα Ι page Ι 49

ρούχα, μαγιό, αξεσουάρ μόδας, κοσμήματα, γυαλιά ηλίου, υφαντά, χειροποίητα είδη, είδη θαλάσσης.

IAL C E P S RS OFFETHE FOR MER SUM

clothes,bathing suits, accessories, sun glasses, woven fabrics, hand made items.

Paros, Pisso Livadi, Tel.: 22840 43338

The oldest Greek restaurant in Paros

Πίτσα ψημένη στα ξύλα | Pizza baked in a wood-oven

Ελληνικός & Διεθνής τύπος Εφημερίδες Βιβλία Εξοπλισμός Γραφείου Αναλώσιμα Η/Υ -Φιλμ Είδη σχεδίου - ζωγραφικής Είδη δώρων

International Press Books Office equipment Printer Ink Cartridges Drawing equipment Gifts

ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ΑΦΕΝΤΑΚΗ - ΜΑΡΠΗΣΣΑ - ΠΑΡΟΣ ΤΗΛ. / FAX: 22840.41141 - ΤΗΛ.: 22840.41993 www.hotelafendakis.gr e-mail: info@hotelafedakis.gr σελίδα Ι page Ι 50

Εστιατόριο-Πιτσαρία | Pizzeria-Restaurant Παροικία Πάρος | Parikia-Paros tel.:22840 21849 e-mail: hibiscus@parosweb.com

Delivery 22840 21849

ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ κερδίστε χρήματα από τον ήλιο!

Φωτοβολταϊκά & αιολικά συστήματα Γιάννης & Σταμάτης Βιτζηλαίος, Μάρπησσα, σελίδα Ι page Ι 51

τηλ.: 22840 42195, e-mail: tehnofos@gmail.com

το σπίτι the house

Παιχνίδια με το φως και τη σκιά Ι A light and shade game

Φωτογραφίες:

Δημήτρης Βρανάς (A.I.F)

σελίδα Ι page Ι 52

To σπίτι στο Δρυό έχει έντονη προσωπικότητα όπως κι ο ιδιοκτήτης του άλλωστε που έχει βάλει τη σφραγίδα του στο χώρο. Είναι λοιπόν ένα σπίτι με προσωπικότητα, ένα σπίτι με αντικείμενα φερμένα από ποιος ξέρει τι ταξίδια και τι περιπλανήσεις και με μια βαλίτσα δίπλα στην πόρτα, πάντα έτοιμη για αναχώρηση. Αν και έχω ακούσει ότι εδώ μαζεύεται η «συμμορία» Δρυού και περιχώρων τα κρύα βράδια του χειμώνα, κάτι το τζάκι, κάτι το καλό κρασί, ίσως τελικά να έχει περάσει η διάθεση για πολλά ταξίδια. Αυτό που σίγουρα δεν έχει περάσει είναι το ταλέντο για κατασκευές- έργα τέχνης και το πάθος για μουσική, ροκ κυρίως. Πώς αλλιώς; Αφού ο άνθρωπος που ζει εδώ είναι ο ιδιοκτήτης του γνωστού μας Resalto στο Δρυό.

Τhe house in Dryos has a strong personality like its owner actually who has put his mark in the place.

So it’s a house with personality, a house with objects brought from, who knows what, journeys and wanderings and with a suitcase ready to go at any moment, by the door. I ‘ve heard though that this is a meeting place for the ”gang” from Dryos area during the cold winter nights; so what with the fireplace, what with good wine, maybe the urge to travel has somehow passed. What is surely there, is the talent for structures/works of art and the passion for music, mainly rock.

How else could it be? The man who lives here is the owner of the well known Resalto in Dryos.

σελίδα σελίδα ΙΙ page page ΙΙ 53 07

σελίδα Ι page Ι 54

σελίδα Ι page Ι 55

σελίδα Ι page Ι 56

σελίδα Ι page Ι 57

σελίδα Ι page Ι 58

ΠΙΣΙΝΑ ΠΙΣΙΝΑ| ΜΟΝΩΣΗ | ΜΟΝΩΣΗ ΧΡΩΜΑ ΧΡΩΜΑ| ΕΠΕΝΔΥΣΗ | ΕΠΕΝΔΥΣΗ| |ΔΟΜΗΣΗ ΔΟΜΗΣΗ ¡͐ ©|©¡͓ § ©|©§ ¡͓¨ ¡͐ ©|©¡͓ § ©|©§ ¡͓¨

͂ͅ ̸̸̿̓©{̸̼́̽́̓̓ ͂ͅ ̸̸̿̓©{̸̼́̽́̓̓ ̿́̀ ̼©|© ̺̓v̸̀ ̼ ̿́̀ ̼©|© ̺̓v̸̀ ̼ ͘¡ ¥© ¢ ͐¤ ©|© ͐ ©|© ͓ ©|© §¡ ͓© ¢ ͚ ¢ ͘¡ ¥© ¢ ͐¤ ©|© ͐ ©|© ͓ ©|© §¡ ͓© ¢ ͚ ¢ 4SeasonsSpa 4SeasonsSpa

22840 52651

22840 52661

www.baliosparos.gr

baliosltd@gmail.com

22840 52651

22840 52661

www.baliosparos.gr

baliosltd@gmail.com

© © © ©

baliosltd@gmail.com baliosltd@gmail.com baliosltd@gmail.com www.baliosparos.gr www.baliosparos.gr

ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΝΤΕΛΑΙΟΣ & ΣΙΑ Ο.Ε.

ΠΑΝΕΜΠΟΡΙΚΗ ΛΕΥΚΩΝ - ΕΜΠΟΡΙΟ ΕΙΔΩΝ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣ

Αντλίες, κρουστικά, γεννήτριες, βυτία Βότσαλα, πετρώματα Ζωοτροφές, ταϊστρες, ποτίστρες Ιμάντες, συρματόσκοινα, μουσαμάδες Καλαμωτές Κάρβουνα Καρότσια, σκαλωσιές, μπετονιέρες Κοιλοδοκοί, στραντζαριστά, λαμαρίνες, μαύρα, γαλβανιζέ, ίνοξ Κοντέϊνερ Κτίσιμο με YTONG-κισσηρόλιθο τούβλα

Μεγάλη ποικιλία εργαλείων κήπου & οικοδομής Ενεργειακά Παραγωγή ασβέστη τζάκια, τζάκια, Πλάκες Καρύστου-Αλβανίας ψησταριές, Σίδερα, πλεγματα φούρνοι, Συρματοπλέγματα σόμπες Τσιμεντόπλακες, τσιμεντοσωλήνες καλούπια για πηγάδια & βόθρους Υδραυλικά είδη, λάστιχα ποτίσματος Υλικά μονώσεων, κόλλες, στεγανωτικά, χρώματα

Ποιοτικά προϊόντα σε προσιτές τιμές, μέριμνα, σεβασμός και άμεση εξυπηρέτηση των πελατών μας.

ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ - ΠΑΡΟΣ ΤΗΛ: 22840 41598, ΚΙΝ: 6944 556610, FAX: 22840 42936, www.Pantelaios.gr, Email: info@pantelaios.gr σελίδα Ι page Ι 59

Χωρίς αυτοκίνητο Ι Without a car

Αντίπαρος Προφήτης Ηλίας

15+ αιγαιοπελαγίτικα νησιά σε ένα βλέμμα Αntiparos Prophitis Ilias: 15+ Aegean islands in one glance Ο μικρός παράδεισος της Αντιπάρου δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις: η χαλαρή ατμόσφαιρα, οι ήσυχες δαντελωτές παραλίες, το μαγευτικό σπήλαιο, τα τόσο ενδιαφέροντα αρχαιολογικά ευρήματα στο γειτονικό νησάκι του Δεσποτικού, είναι πλέον ευρέως γνωστά, κάτι που κάνει τόσο κόσμο να την επισκέπτεται ξανά και ξανά, έστω και για μια ημερήσια εκδρομή από την Πάρο. Βέβαια, υπάρχουν πάντα νέα πράγματα να ανακαλύψει κανείς. Μια τέτοια άγνωστη στους πολλούς γωνιά είναι ο Προφήτης Ηλίας, η ψηλότερη κορυφή του νησιού. Αν και το υψόμετρό της είναι μόλις 308 μέτρα, προσφέρει πανοραμική θέα όχι μόνο της ίδιας της Αντιπάρου, αλλά και ενός εκπληκτικού αιγαιοπελαγίτικου ορίζοντα στον οποίο μια μέρα με φυσιολογική ορατότητα διακρίναμε γύρω στα 15 γειτονικά νησιά! Πρόκειται για μία πραγματική γεύση αυτού που εύκολα διαπιστώνει κανείς στο χάρτη: ότι η Αντίπαρος βρίσκεται στην καρδιά των Κυκλάδων... Μια διαδρομή περίπου 4 χιλιομέτρων μέσα από έναν ενίοτε στενό αλλά βατό χωματόδρομο, χωρίζει τον Προφήτη Ηλία από τον Άγιο Γεώργιο για όσους αποφασίσουν να πάνε εκεί με τζιπ, μηχανή ή mountain bike. (Αν διαθέτετε απλό αυτοκίνητο θα πρέπει να ρωτήσετε για την κατάσταση του δρόμου...). Για όσους όμως σελίδα Ι page Ι 60

Όπως συνηθίζεται στην Ελλάδα, η κορυφή του Προφήτη Ηλία έχει «στολιστεί» με ένα κατάλευκο εκκλησάκι με φροντισμένη και φιλόξενη αυλή.

As is often the case in Greece, you will find there on the summit a beautiful small white church of Prophet Elias with a hospitable courtyard.

Κείμενο | Φωτογραφίες: Aλέξης Πετίδης

The paradise island of Antiparos needs no introduction: the relaxed atmosphere, its quiet lacy beaches, the magnificent cave, as well as the interesting archaeological finds in the neighboring island of Despotiko, are well known by now.

Of course, there are always new places to discover. Such a place, unknown to many, is Profitis Ilias (Prophet Elias), the highest peak of the island. Although the elevation is only 308 meters, it offers not only panoramic views of Antiparos, but also a stunning Aegean horizon with more than 15 islands! This is a real taste of what one can easily see on a map: Antiparos is located in the heart of the Cyclades...

A journey of about four kilometers through a narrow but passable dirt road separates Profitis Ilias from Aghios Georgios for those who decide to go there by jeep, motorbike

θέλουν να προσθέσουν μία μικρή δόση περιπέτειας, υπάρχει μία ενδιαφέρουσα επιλογή: μία περιπατητική διαδρομή που ξεκινά πάλι από τον Άγιο Γεώργιο, ανηφορίζει στην κορυφογραμμή της Καμπιάς, ενός υψώματος που απλώνεται βόρεια του Αγίου Γεωργίου, και μέσα από ένα τυπικό κυκλαδίτικο τοπίο με πολύ πέτρα, χαμηλή βλάστηση αλλά και υπέροχη θέα, καταλήγει σε λιγότερο από δυο ώρες στον Προφήτη Ηλία. Αν δε διαθέτετε δικό σας μεταφορικό μέσο, βολεύει να ξεκινήσετε τη διαδρομή από το τέρμα των λεωφορείων στην ακτή του Αγίου Γεωργίου (Σημείο 1 ). Αφού ακολουθήσετε τον παραλιακό δρόμο προς τα ανατολικά για περίπου 150 μέτρα, στρίβετε προς τα βόρεια στον φαρδύ, ευθύ δρόμο που οδηγεί προς το εσωτερικό του οικισμού. Περνάτε τον ασφαλτόδρομο που έρχεται από τη Χώρα, και μετά από 500 μέτρα φθάνετε στο τέλος της ευθείας. Στη συνέχεια ο δρόμος στενεύει, καμπυλώνει και ανηφορίζει προς ένα συγκρότημα σπιτιών με ένα χαρακτηριστικό ανεμόμυλο ( 2 ) και εκεί, στο πλάτωμα της εισόδου του συγκροτήματος, μετατρέπεται σε φαρδύ μονοπάτι που συνεχίζει ανηφορικά δίπλα στην περίφραξη. Μερικές δεκάδες μέτρα πιο ψηλά διασταυρώνεται με μισοπεσμένο χαμηλό φράκτη από σιδερένιο πλέγμα και μετά από άλλα 100 μέτρα περίπου συναντά τα ερείπια ενός παλιού σπιτιού ( 3 ). Μια μικρή στάση σε αυτό το σημείο για μια ματιά προς το νότο θα σας δώσει μια πρώτη γεύση της εκπληκτικής θέας που προσφέρει η διαδρομή. Πιο στενό πλέον, το μονοπάτι συνεχίζει δίπλα στον βορεινό τοίχο των ερειπίων και αμέσως μετά στρίβει δεξιά και ανηφορίζει με κατεύθυνση Β-ΒΑ. Σύντομα, όμως, μοιάζει να χωρίζει ξανά και ξανά και γίνεται δυσδιάκριτο. Από εδώ και πέρα πρέπει να αυτοσχεδιάσετε, ευτυχώς όμως είναι δύσκολο να χαθείτε. Ουσιαστικά μετά τα ερείπια πρέπει να ανηφορίσετε μερικές δεκάδες μέτρα ακόμη, βαδίζοντας ανάμεσα σε χαμηλούς αραιούς θάμνους προς την κορυφή της πλαγιάς. Σε λίγα λεπτά θα βρεθείτε στο νότιο άκρο της κορυφογραμμής της Καμπιάς και θα μπορείτε να διακρίνετε πλέον την ψηλή κεραία τηλεφωνίας που βρίσκεται στην κορυφή του Προφήτη Ηλία.

or mountain bike. (If you have an ordinary car, you should inquire about the state of the road ...) For those who want to add a touch of adventure, there is an interesting choice: a walk that starts from Ag. Georgios, climbs the crest of Kampia, the hill north of Ag. Georgios, and through a typical Cycladic landscape with a lot of rocks, low vegetation and spectacular views, terminates at Profitis Ilias in less than two hours.

Ο καλύτερος τρόπος για να γνωρίσεις πραγματικά έναν τόπο, είναι να τον περπατήσεις, να περιπλανηθείς σε αυτόν χωρίς βιάση, να του αφιερώσεις χρόνο.

The best way to really get to know a place is to walk, wander around with no rush, give it time.

Paros, of course, is no exception to this rule.

If you don’t have your own vehicle, it’s convenient to start the walk from the bus terminal on the coast of Ag. Georgios ( 1 ).

From there follow the coastal road to the east for about 150 meters, and then turn to the north on a wide, straight road that leads to the interior of the settlement. You must cross the asphalt road that comes from Chora, and after 500 meters you will reach the end of the straight road. There, the road narrows, curves and ascends to a complex of houses with a characteristic windmill ( 2 ) and from the plateau at the entrance of the complex, it continues uphill as a wide path beside the fence. After a few dozen meters it crosses a half-fallen low iron fence and after another 100 meters reaches the ruins of an old house ( 3 ).

A little narrower now, the trail continues beside the northern wall of the ruins, turns right and climbs towards N-NE, but soon it splits again and again and becomes inconspicuous. Here one must improvise, but fortunately it is difficult to get lost. Essentially, after the ruins you must climb a few σελίδα Ι page Ι 61

Με ορατό, πλέον, τον προορισμό σας συνεχίζετε πάλι χωρίς μονοπάτι προς τα ΒΑ πάνω στην πλατιά κορυφογραμμή, απολαμβάνοντας πλέον και τη θέα του πελάγους που απλώνεται δυτικά της Αντιπάρου, και σε περίπου ένα χιλιόμετρο θα συναντήσετε το χωματόδρομο ( 4 ) που οδηγεί στον Προφήτη Ηλία ( 5 ). (Λίγο πριν, ίσως «πέσετε πάνω» σε ένα παλιό μονοπάτι που οδηγούσε παλιότερα από τον Άγιο Γεώργιο στον Προφήτη Ηλία, σήμερα όμως έχει «σβήσει» σε μεγάλο μέρος του, αν και εξακολουθεί να είναι ορατό στο Google Earth…) Όπως συνηθίζεται στην Ελλάδα, η κορυφή του Προφήτη Ηλία έχει «στολιστεί» με ένα κατάλευκο εκκλησάκι με φροντισμένη και φιλόξενη αυλή. Δεν θα λέγαμε, βέβαια, το ίδιο για την κεραία τηλεφωνίας, τις σχετικές εγκαταστάσεις, και κάποια οικοδομικά υλικά που φέτος είναι απλωμένα –ελπίζουμε προσωρινά– στο πλάτωμα μπροστά από το εκκλησάκι, και όλα μαζί αλλοιώνουν την «ατμόσφαιρα» του τοπίου... Είναι ευκαιρία να επιστρατεύσετε την όποια ικανότητα αφαίρεσης διαθέτετε, και να αφιερωθείτε στην εκπληκτική θέα: Στα ανατολικά κυριαρχεί το δυτικό προφίλ της Πάρου, ενώ πίσω από το νοτιοδυτικό άκρο της τελευταίας ξεπροβάλει η σιλουέτα της Νάξου. Στα νοτιοανατολικά διακρίνονται η Σχοινούσα και η Ηρακλειά, στο νότο η Ίος, η Σίκινος (πίσω από τη νότια «χερσόνησο» της Αντιπάρου) και η Φολέγανδρος (πίσω από το ανατολικό άκρο του Δεσποτικού), και βέβαια το ίδιο το Δεσποτικό καθώς και η σιλουέτα της μικρής νησίδας Στρογγυλό πίσω του, με την Κίμωλο και τη Μήλο στο φόντο. Στα δυτικά απλώνονται οι κορφές της Σίφνου, πιο ψηλά και πιο αχνά η φιγούρα της Σερίφου και το κάδρο ολοκληρώνεται στα βορειοδυτικά με τη Σύρο, ενώ μια ημέρα με πολύ καλή ορατότητα πιθανότατα θα μπορεί να διακρίνει κανείς και άλλα κυκλαδονήσια. Εγκαταλείποντας τον Προφήτη Ηλία, η πιο απλή επιλογή είναι να γυρίσετε πίσω στον Άγιο Γεώργιο από το χωματόδρομο που οδηγεί εκεί. Σε απόσταση περίπου 1300 μέτρων από την κορυφή, αφήνετε στα δεξιά σας ένα μικρότερο και δύσβατο χωματόδρομο ( 6 ) που καταλήγει στη μικρή και όμορφη παραλία Μοναστήρια, και συνεχίζετε προς τα ΝΔ μέσα σε ένα τοπίο με σχίνους, κέδρους και θυμάρια, καθώς και ορισμένα ενδιαφέροντα ερείπια, πιθανώς απομεινάρια της παλιάς μεταλλευτικής δραστηριότητας στο νησί. P

dozen meters further, walking between low shrubs, to the top of the slope. In a few minutes you will find yourself at the southern end of the ridge of Kampia and will be able to discern a tall antenna that rises on the top of Profitis Ilias.

Being able now to see your destination, continue without a clear path along the wide ridge to the NE, enjoying magnificent views and after about one kilometer ( 4 ) you will find the dirt road that leads to the top of Profitis Ilias ( 5 ).

As is often the case in Greece, you will find there a beautiful small white church with a hospitable courtyard. Unfortunately the big antenna, the related installations, and some building materials at the plateau in front of the church, spoil the special «atmosphere» of the place... This is an opportunity to master the ability to remove the unpleasant things from your mind and enjoy the magnificent view: the western profile of Paros dominates the east, with the silhouette of Naxos popping out from its southwestern end. In the southeast you can see Schinoussa and Iraklia, in the south Ios, Sikinos (behind the south «peninsula» of Antiparos) and Folegandros (behind the eastern end of Despotiko), and of course Despotiko with the small islet Strongylo behind it, along with Kimolos and Milos in the background. The west is dominated by the peaks of Sifnos, with the faint silhouettes of Serifos and Siros further north. Surely, a day with good visibility and a map of the Aegean will reveal more Cycladic islands.

Leaving Profitis Ilias, the simplest option is to follow the dirt road that you came from. After about 1300 meters leave to your right a smaller and rough dirt road that leads to the small beach of Monastiria ( 6 ) and continue towards the SW in a landscape with cedars and thyme and some interesting ruins, probably remnants of the old mining activity on the island. P

σελίδα Ι page Ι 62

σελίδα Ι page Ι 63

Μοναδικές τούρτες για κάθε ιδιαίτερη στιγμή της ζωής σας!

Τώρα τα προϊόντα μας με κούριερ σε όλη την Ελλάδα

Παραδοσιακό ψωμί με προζύμι, ψημένο στα ξύλα, πάντα φρέσκα γλυκά και τούρτες, μαγευτικό τσουρέκι, παραδοσιακά γλυκίσματα, γνήσιες σοκολάτες παραγωγής μας , απολαυστικό παγωτο... και αρωματικό καφέ για τον δρόμο! Τraditional bread with yeast baked on the firewood, freshly made cakes and tarts, amazing ‘‘tsoureki’’, traditional desserts, home made genuine chocolates and delicious ice cream... and good coffee to go!

www.xilofournos.gr

σελίδα Ι page Ι 64 Νίκος Ζουμής , Υστέρνι Νάουσας, τηλ./fax.: 22840.52750