content
about pastoe
5
philosophy quality and craftsmanship since 1913 furniture as an object social responsibility
7 9 12 16 18
collection
21
scholten & baijings - shift
23
vincent van duysen - totem
31
maarten van severen - ll04 - lc03
41
pierre mazairac / karel boonzaaijer - vision / vision elements - vision next
51
aldo van den nieuwelaar - a’dammer
81
giampaolo babetto - quadro
89
shigeru uchida - matrix system - horizontals
97
cees braakman - sm05
111
studio pastoe - boxes - l-serie - pure - frame - noon
119
pastoe colour collection
145
snapshots
149
index
161
about pastoe
5
filosofie
philosophy
Eenvoud, tijdloosheid, kwaliteit en ambacht zijn kernbegrippen van Pastoe. Wij maken sinds onze oprichting in 1913 vooruitstrevende eigentijdse meubels met aandacht voor traditionele en ambachtelijke kwaliteit. Of het nu gaat om kastprogramma’s, zitelementen of tafels.
Simplicity, timelessness, quality and craftsmanship have all been at the centre of Pastoe’s philosophy. Since we were founded in 1913, we have been making progressive contemporary furniture that pays due attention to tradition and craftsmanship. And that applies as much to our cabinet systems and seating as to our tables.
Pastoe investeert in vernieuwing en ontwerp: om u meubels te brengen die verrassend actueel zijn en dat ook blijven. Esthetisch duurzaam en kwalitatief hoogstaand zijn begrippen waarin bij Pastoe veel tijd wordt besteed: door onze meubelmakers met veel zorg en kennis en door onze ontwerpers met overgave en passie.
Pastoe invests in innovation and design to bring you surprisingly contemporary furniture that remains so. Durable aesthetics and a high standard of quality are concepts on which a lot of time is spent at Pastoe; by our furniture makers -with great care and knowledge-, and by our designers -with much passion and dedication.
Het is hieraan dat onze ontwerpen hun kracht ontlenen. Doordachte meubelen met een verrassende eenvoud. Comfortabel en aangenaam om naar te kijken, nooit opdringerig en zelfs verbazingwekkend vertrouwd. Puur en eerlijk, alsof ze er al jaren zijn geweest. Want een product moet meer zijn dan alleen de buitenkant. Zij moet persoonlijkheid hebben; je moet ervan kunnen houden, je eraan kunnen hechten. Het product moet waardig oud kunnen worden.
This is the source of our designs’ strength. Well-thought out and surprisingly simple furniture. Comfortable and easy on the eye, never intrusive and even remarkably familiar. Pure and fair, as if they’ve been around for years. Because a product needs to be more than its outward appearance. It needs personality; you should be able to love it, to get attached to it. The product needs to be able to age graciously.
Pastoe staat voor kwaliteit die wij al decennia lang als norm stellen in ons vormgevingsbeleid en bij de productie van onze meubels. Kwaliteit waar we iedere dag opnieuw in blijven investeren, want vernieuwing zien wij als een volgende stap in de verfijning van techniek of een toevoeging van functionaliteit. Geen cosmetische ingrepen, maar juist een vergroting van de visuele en materiële duurzaamheid.
Pastoe stands for quality which has been reflected for decades in our design policy and the way we make our furniture. Quality in which we invest afresh every day, because we see renewal as a next step in the refinement of technology, or an addition to functionality. No cosmetic interventions but, quite to the contrary, an increase in visual and material durability.
Pastoe beseft als geen ander hoe waardevol de geschiedenis is voor de toekomst. Ons verleden is inspiratiebron en verplichting tegelijk. Dat is de opgave die Pastoe zich heeft gesteld. Daarom blijven we investeren in consequente innovatie, eenvoud en kwaliteit. In meubels van weinig woorden, in meubels om mee te wonen. Wij zullen u nog lang zulke meubels brengen.
Pastoe understands as no other how valuable history is for the future. Our past is both a source of inspiration and of commitment. That is the task Pastoe has assigned itself. That’s why we continue to invest consistently in innovation, simplicity and quality. In furniture of few words, in furniture for life. We trust that we can continue bringing you such furniture long from now. 7
vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer 1985
8
kwaliteit en vakmanschap
quality and craftsmanship
De collectie is het resultaat van jarenlange ervaring met de ontwikkeling en productie van kwaliteitsmeubels. Kwaliteit waar elke dag opnieuw in wordt geïnvesteerd. Er wordt doorlopend gezocht naar de verfijning van techniek en toevoeging van functionaliteit. Net zolang totdat het gewenste resultaat bereikt is. Bij de vergroting van visuele en materiële duurzaamheid zijn de kleinste details van belang; de zichtbaarheid van een schroef of de vorm van een scharnier. Het streven naar perfectie zit in de cultuur van Pastoe en dat zal altijd zo blijven. Pastoe meubels worden met aandacht voor traditionele en ambachtelijke kwaliteit vervaardigd in de fabriek in Utrecht. Hier besteden de meubelmakers veel zorg aan de esthetische en functionele duurzaamheid. Om het beste resultaat te bereiken gaat de productie nog voor een groot deel met de hand. Met overgave en kennis ontstaat een waardig Pastoe meubel.
The collection is the result of many years of experience in developing and manufacturing quality furniture: quality that we invest in afresh every day. We are continuously searching for ways to refine our techniques and add functionality. We keep going just as long as we need to in order achieve the desired result. The smallest details are significant — such as a screw or the shape of a hinge being visible — when it comes to improving visual and material sustainability. Striving for perfection is part and parcel of Pastoe’s tradition and will always remain so. Pastoe furniture is made at our Utrecht factory, with close attention paid to traditional craftsmanship and quality. Our furnituremakers take great care to ensure aesthetic and functional sustainability. To ensure the best possible results, a great deal of our manufacturing is still undertaken by hand. A dignified Pastoe piece is created with dedication and expertise.
9
10
sinds 1913
furniture makers since 1913
In 1913 besluit ondernemer Frits Loeb (1889-1959) de stoelen voor zijn winkel aan de Ganzenmarkt in Utrecht zelf te gaan produceren in een kleine ambachtelijke timmerfabriek. Deze Utrechtsche Machinale Stoel- en Meubelfabriek (UMS) groeit al snel uit tot een voor Nederlandse begrippen grote fabriek. In 1918 verhuist de fabriek naar het Rotsoord in Utrecht, waar het tot op de dag van vandaag is gehuisvest. Pastoe manifesteert zich vanaf de jaren vijftig al als een echte vernieuwer. Onder leiding van directeur en ontwerper Cees Braakman werd afgestapt van het traditionele denken in vaste meubelseries. Hoofdmoot van de collectie werden bergmeubels. De eikenserie (1948) en de berkenserie (1950) waren gebaseerd op kasten met kubistische vormen die geschakeld konden worden. Toegankelijke en flexibele meubels voor de kleine Nederlandse woningen. Het ‘passe partout’-principe werd verwerkt in de nieuwe merknaam ‘PasToe’.
It was in 1913 that entrepreneur Frits Loeb (1889-1959) decided to start making his own chairs in a small-scale traditional joinery, to sell at his shop at the Ganzenmarkt in Utrecht. This factory, UMS — the Utrechtsche Machinale Stoel- en Meubelfabriek — rapidly expanded into what by Dutch standards was a large operation. The factory moved to the Rotsoord, an old industrial lane in Utrecht, in 1918, and has remained at that location ever since. Since the 1950s, Pastoe has distinguished itself as a company able to renew itself thoroughly. While director-designer Cees Braakman was at the helm, the company moved on from old-fashioned thinking in terms of fixed ranges of furniture. It was storage units that were to become the cornerstone of our collection. Our oak (1948) and birch (1950) ranges were based on Cubist-style cabinets and could be connected with each other. This was accessible, flexible furniture for compact Dutch apartments. The passe-partout principle was worked into our new brand name, PasToe.
Pastoe was het eerste merk in Nederland dat met modulaire kastensystemen op de markt kwam. Het in 1955 geïntroduceerde hoeklijst-systeem van de serie meubelen-naar-maat, waarop in vier richtingen planken en andere onderdelen konden worden gemonteerd, was ook in het buitenland revolutionair. De consument kon zijn eigen kast samenstellen en deze later eventueel uitbreiden.In 1965 werd het aanbouwconcept verder uitgebreid met de serie 125M, waarbij losse onderdelen geschakeld konden worden tot één muurvullende kastenwand. Daarnaast bleef Pastoe ook gangbare kasten produceren. Voorbeelden hiervan zijn de geometrische kast U+N, waarvan het front was opgebouwd uit diverse soorten hout en lak, en de Pastoe-kubus uit 1967, waarbij het stapelen van losse elementen tot een groter geheel het uitgangspunt was. Ook op het gebied van communicatie werd doorlopend gezocht naar vernieuwing: bekende vormgevers als Dick Bruna, Benno Premsela en Otto Treurman en fotografen als Ed van der Elsken, Paul Huf en Jan Versnel werkten mee aan posters, advertenties en ander promotiemateriaal.
Pastoe became the first brand in the Netherlands to bring modular cabinet systems to the market. Our system of corner intersections in made-to-measure furniture, introduced in 1955, was revolutionary abroad as well as at home: shelves and other components could be mounted on these in four directions. The consumer could put together his own cabinet, with the option of extending it later on.In 1965, the combination concept was further extended with the 125M range, which allowed separate components to be connected into a single wall unit covering a whole wall. Besides these developments, Pastoe continued to make contemporary cabinets, such as the geometric U+N cabinet — whose front was made up of various kinds of wood and lacquer — and the Pastoe Cabinet in 1967, based on the principle of stacking up individual elements into a greater whole. In the realm of communication, too, the company was continuously seeking renewal: well-known designers including Dick Bruna, Benno Premsela and Otto Treurman, and photographers such as Ed van der Elsken, Paul Huf and Jan Versnel, contributed to the development of posters, advertisements and other promotional material.
12
pastoe factory 1954
made-to-measure 1955
birch furniture 1952
13
14
15
een meubel als object
furniture as an object
Aan het modulaire principe is Pastoe altijd trouw gebleven. De huidige kastsystemen lenen zich voor sideboards, tv-meubels en figuratieve kunstwerken. De kast is niet alleen onderdeel van de wand, de wand wordt door de schaduwwerking ook onderdeel van de kast. Pastoe meubels laten ruimte voor aanvulling naar eigen smaak en zijn door hun vormgeving goed te combineren met andere stijlen en merken. De link met kunst is nooit ver weg geweest. Pastoe betrekt bij de ontwikkeling van haar meubels het vakmanschap van architecten en kunstenaars om hun gevoel voor vormen, oog voor detail en spel met licht en ruimte. Zij denken vanuit vormen, volumes en kleuren en maken daar vandaan de vertaalslag naar meubilair. Het leidt tot meubels die zowel functioneel als kunstzinnig zijn; een meubel als een object. Naast de samenwerking met architecten en kunstenaars vertaalt de eigen afdeling productontwikkeling signalen vanuit de markt naar meubels die aansluiten bij de ontwerpvisie van Pastoe.
Pastoe has always remained faithful to the principle of modularity. Our current range of cabinets lend themselves to use as sideboards, TV furniture or even figurative works of art. The cabinet is not merely part of the wall; the wall actually blends into the cabinet too, by shadow effect. Pastoe furniture leaves room for individual taste to leave its mark, and thanks to its flexible design it can easily be combined with other styles and ranges. Our connection with the world of art has never been a distant one. In designing its furniture, Pastoe draws upon the craftsmanship of architects and artists, making use of their feel for shape, eye for detail and ability to play with light and space. They think in terms of forms, volumes and colours, translating these into furnishings. The result of this process is furniture that is as functional as it is artistic: furniture as an object. As well as collaborating with architects and artists, our in-house Product Development department translates signals from the market into furniture that is aligned with Pastoe’s design vision.
16
salone del mobile milan 2009
17
maatschappelijk betrokken
social responsibility
Pastoe nam in 1982 het initiatief voor de oprichting van Toonkamer, een showroom waar toonaangevende bedrijven hun collecties op het gebied van interieur en design presenteren. Samen met enkele andere vooruitstrevende Nederlandse meubelmerken maakt Pastoe deel uit van het DDC-Initiative, een permanent forum voor discussie en uitwisseling van kennis op het gebied van de actuele architectuur en vormgeving. Bovendien is Pastoe betrokken bij de organisatie van de internationale biënnale Utrecht Manifest, een tweejaarlijks podium voor design en maatschappij dat op verschillende locaties in de stad Utrecht wordt gehouden. Utrecht Manifest stelt vragen bij de huidige maatschappelijke rol van de designindustrie, de culturele sector en vormgevers. Mocht Pastoe haar productie in de toekomst verplaatsen, dan bestaan er plannen om het fabriekspand te transformeren naar een cultureel centrum. Een inspirerende ontmoetingsplek waarbij kwaliteit en duurzaamheid het uitgangspunt zullen zijn. Geheel in de geest van Pastoe.
In 1982, Pastoe took the initiative of setting up Toonkamer — a showroom where leading firms could present their collections in the interior and design realm. Together with a few other progressive Dutch furniture makers, Pastoe participates in the DDC Initiative, a permanent forum for discussion and exchange of knowledge in contemporary architecture and design. Pastoe is also involved in organising the Utrecht Manifest international biennale, a podium held every other year for design in society, held at various venues around the city of Utrecht. Utrecht Manifest poses questions about the current social role of the design industry, the culture sector and designers. Should Pastoe choose to relocate its production in future, then there are plans to transform the current factory premises into a cultural centre — an inspiring rendezvous founded on the virtues of quality and sustainability. Very much in the spirit of Pastoe.
18
utrecht manifest exhibition lovely language
19
collection
21
shift design scholten & baijings 2012
scholten & baijings
scholten & baijings
Stefan Scholten (1972) en Carole Baijings (1973) vormen sinds 2000 een ontwerpduo. In het Nederlandse productontwerp nemen ze een geheel eigen positie in. Hun werk is minimalistisch maar tegelijkertijd rijk aan detail en zeggingskracht door een ambachtelijke afwerking en een afgewogen maar krachtig kleurpalet. Het duo werkt voor diverse internationale opdrachtgevers en is onderscheiden met de Woonbeurs Pin 2010, de Elle Decoration Award 2011 en diverse Dutch Design Awards. Daarnaast is hun werk aangekocht door bekende musea als het Stedelijk Museum in Amsterdam, Museum Boijmans van Beuningen in Rotterdam en het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen.
Stefan Scholten (1972) and Carole Baijings (1973) have been designing together since 2000. They fill their own niche within the world of Dutch product design. Their work is minimalistic while being richly detailed and expressive, thanks to its skilful finishing and their wellconsidered and powerful palate of colours. The duo works for various international clients and has been distinguished with the following awards: Woonbeurs Pin 2010; the Elle Decoration Award 2011; and various Dutch Design Awards. Additionally, their work has been purchased by well-known museums, such as the Stedelijk Museum in Amsterdam, Museum Boijmans van Beuningen in Rotterdam, and the Zuiderzeemuseum in Enkhuizen.
Scholten & Baijings maakt net als Pastoe gebruik van rasters, lichtwerking en grafische vlakverdelingen. Door de duidelijke aandacht voor ambacht en traditie ontstaat er een goede balans tussen ontwerp en functionaliteit. De schuifkast combineert een ingetogen vorm met de mogelijkheid om te spelen met kleur. De heldere vorm oogt tijdloos, terwijl het uitgesproken kleurgebruik de kast voorziet van een eigentijdse uitstraling.
Just like Pastoe, Scholten & Baijings make use of grids, light fall and graphic surface divisions. Thanks to their clear attention to craft and tradition, a good balance between design and functionality is achieved. The cabinet with sliding doors combines a subtle design with the opportunity to play with colour. Its clear design appears timeless, while the bold use of colours provides the cabinet with a contemporary look.
Bij het ontwerp van Shift heeft Scholten & Baijings aansluiting gezocht bij de ontwerptraditie van Pastoe. De romp is uitgevoerd in minimale dikte en de handvaten zijn in het materiaal gefreesd. Geheel naar eigen wens kan de kast een kleurcompositie als bescheiden onderdeel in je interieur zijn.
When they were designing Shift, Scholten & Baijings worked to stay true to the Pastoe design traditions. This meant creating a clear design with an emphasis on surfaces and volumes. The body has been crafted from very thin materials and the handles have been recessed. And if customers want, the cabinet can be a subtle explosion of colour in their interiors.
23
24
25
26
28
29
concordia waregem office building
30
vincent van duysen
vincent van duysen
De Belgische architect Vincent Van Duysen (1962) studeerde architectuur aan de Sint-Lucas Hogeschool in Gent. In 1990 richtte hij zijn eigen studio in Antwerpen op. Naast woningen en kantoren ontwerpt hij meubels en objecten voor internationaal opererende fabrikanten als B&B Italia, Tribu en Poliform.
Belgian architect Vincent Van Duysen (1962) studied architecture at Sint-Lucas Hogeschool in Gent. In 1990 he set up his own studio in Antwerp. Van Duysen designs residences and offices, as well as furniture and objects for internationally renowned manufacturers such as B&B Italia, Tribu, and Poliform.
Van Duysen ontwerpt ingetogen gebouwen met heldere vormen en subtiele tegenstellingen. Massieve betonnen muren worden voorzien van grote ramen, waardoor een bouwwerk toch breekbaar oogt. Zachte materialen als hout en textiel worden afgewisseld met robuust natuursteen. Zijn meubels en architectuur worden gekenmerkt door eenvoud en bieden een verfijnd lijnenspel.
His building designs are subdued, with clear forms and subtle contrasts. Solid concrete walls are given large windows, which make the structure appear fragile. Soft materials like timber and textile are mixed with robust natural stone. His furniture and architecture are characterised by simplicity and a refined interplay of lines.
Pastoe heeft Van Duysen bij de ontwikkeling van haar collectie betrokken om zijn soberheid, oog voor detail en spel met licht en ruimte. Uit deze samenwerking is Totem voortgekomen; een meubel dat verandert bij gebruik. Totem is opgebouwd uit vierkante losse rompen die onderverdeeld worden door regels en kunnen draaien. Niet alleen creĂŤert het meubel zo nieuwe functies, het verandert ook voortdurend van kleur en vorm.
Pastoe involved Van Duysen in developing its collection because of his austerity, sharp eye for detail, and the way he plays with light and space. This cooperation resulted in Totem, an item of furniture that changes with use. Totem is constructed from separate square bodies which are subdivided into segments by broad bands of colour and which can be turned. In this way, the furniture doesn’t just create new functions, it also changes in colour and shape continuously.
31
32
33
34
35
totem design vincent van duysen 2010
36
38
39
van abbemuseum - eindhoven library
40
maarten van severen
maarten van severen
Maarten Van Severen (1956-2005) kwam uit een traditie van ambachtslui en kunstenaars en heeft de voor hem zo typische combinatie van vakmanschap en kunstenaarschap met de paplepel ingegoten gekregen. Na studies architectuur richtte Van Severen in Gent een eigen atelier op, waar hij in de jaren tachtig zijn eerste meubels ontwierp, ontwikkelde en maakte.
Maarten Van Severen (1956-2005) came from a tradition of crafts people and artists. Accordingly, the combination of craftsmanship and artistry that characterised his work was instilled at an early age. After studying architecture, Van Severen started his own workshop in Ghent, where he designed, developed and built his first pieces of furniture in the 1980s.
In zijn ontwerpen streeft de Belgische ontwerper Van Severen naar optimale perfectie in vorm, detail en uitvoering. Die perfectie vindt hij door in zijn ontwerpen alle overbodige vormen en materialen weg te laten. Zijn ontwerpen komen vertrouwd en herkenbaar over, ook al hebben we ze nooit eerder gezien, ze passen bij hoe mensen leven en hoe ze gebruikt worden.
In his designs, the Belgian designer Van Severen strove to achieve optimal perfection in form, detail and execution. He found this perfection by leaving all superfluous forms and materials out of his designs. His designs seem familiar and recognisable, even when we have never seen them before; they suit the way people live, and how the objects are used.
Het resultaat van de Leather Lounge Chair 2004 is verfijnd, puur en eerlijk. Het profiel oogt in zijaanzicht bijna grafisch, maar krijgt een verrassende wending wanneer in vooraanzicht de enkelzijdig geplaatste armsteun zich als een vleugeltje uit het zitvlak strekt. Om de lijn te benadrukken is gekozen voor een minimale dikte in materialen. Het gerealiseerde ontwerp ligt niet alleen heel dicht bij de eerste schetsen, maar vooral bij het prototype wat Maarten Van Severen zelf nog maakte.
The result of the Leather Lounge Chair 2004 is refined, pure and honest. Its side profile is almost graphic, but with a surprising twist, in that the front view shows the armrest on one side extending as a wing from the seat. Minimal thickness in the chosen materials serves to emphasise the line. The completed design is not only very close to the initial sketches, but also true to the prototype that Maarten Van Severen himself made.
De Low Chair 2003 is een ontwerp dat opvalt door eenvoud. Samen met de familie Van Severen en Fabian Schwaerzler - Van Severen’s voormalige assistent - is er sinds het overlijden van Maarten Van Severen doorgewerkt aan dit ontwerp. De LC03 verbind een pure vorm en spaarzaam materiaalgebruik aan groots zitcomfort.
The Low Chair 2003 is a design that is characterised by simplicity. Together with the Van Severen family and Fabian Schwaerzler, Van Severen’s former assistant, work has continued on the design since Maarten Van Severen’s death. The LC03 connects a pure form and economical use of materials with grand comfort.
41
leather lounge chair ll04 design maarten van severen 2004
42
43
44
45
46
47
low chair lc03 design maarten van severen / fabian schwaerzler 2003
49
centraal museum - utrecht exhibition pastoe 90 years
50
pierre mazairac / karel boonzaaijer
pierre mazairac / karel boonzaaijer
Pierre Mazairac (1943) werkte na zijn opleiding aan de Academie Beeldende Kunsten als stylist en interieurarchitect. Tevens was hij van 1975 tot 1981 lid van het Pastoe designteam. Sinds 1994 woont en werkt hij in Zwitserland en is met name werkzaam op het gebied van leisure design. Karel Boonzaaijer (1948) startte zijn ontwerpcarrière als meubelmaker. Na zijn avondopleiding Architectonische Vormgeving aan de Hogeschool voor de Kunsten, trad hij in dienst bij meubelfabrikant Pastoe. Samen met het Pastoe-ontwerpteam ontwikkelde hij in 1975 onder andere het kastprogramma L-160, dat nog steeds internationaal wordt toegepast.
After his training at the Academy of Fine Arts, Pierre Mazairac (born in 1943) worked as a stylist and interior designer. He was also a member of the Pastoe design team from 1975 to 1981. He has been living and working in Switzerland since 1994 and is mainly active in leisure design. Karel Boonzaaijer (born in 1948) began his design career as a furniture maker. After completing evening studies in architectural design at the arts academy, he joined furniture manufacturer Pastoe. Together with the Pastoe design team, he developed, among other things, the L-160 cabinet system in 1975, which is still in use internationally.
In 1980 startten Pierre Mazairac en Karel Boonzaaijer samen het ont werpbureau Mazairac/Boonzaaijer & Partners in Zeist. Vision werd door hen ontworpen vanuit de filosofie om een kast als compositie deel van de architectuur te laten zijn. Zij past door de maximale flexibele toe passingsmogelijkheden en uiterst bescheiden vormgeving perfect in de traditie van Pastoe. De mogelijkheden in compositie zijn onbeperkt; van een 3-dimensionaal reliëf tot een grafisch raster van lijnen en vlakken, van een serie sideboards tot een architectonisch landschap van volumes.
In 1980, Pierre Mazairac and Karel Boonzaaijer started the Mazairac/ Boonzaaijer & Partners design firm in Zeist. They designed Vision using the philosophy of having a cabinet as an architectural composition element. Maximum flexibility in possible applications, and very modest design help it to fit the Pastoe tradition perfectly. There is limitless scope for composition; from a three-dimensional relief design to a graphical lattice of lines and surfaces, from a series of sideboards to an architectural landscape of volumes.
51
52
53
vision / vision elements design pierre mazairac / karel boonzaaijer 1985
54
55
57
58
59
60
61
62
63
65
66
67
68
71
72
73
vision next design pierre mazairac / karel boonzaaijer 1985
74
76
78
80
aldo van den nieuwelaar Nederlands (industrieel) ontwerper en beeldhouwer, Aldo van den Nieuwelaar (1944-2010) studeerde aan de Academie voor Beeldende Kunst in Breda en werkte vervolgens bij verschillende Amsterdamse architectenbureaus. Hij werd geïnspireerd door de nuchtere helderheid van Rietveld en De Stijl, het Bauhaus uit de jaren twintig en de minimal art uit de jaren zestig. In 1969 startte hij als zelfstandig ontwerper en experimenteerde met geometrie. Het kastensysteem A’dammer (spreek uit ‘Amsterdammer’, vernoemd naar het parkeerpaaltje in Amsterdam) is een typisch voorbeeld van zijn minimalisme. De A’dammer is een verticale hoge kast, met een rolluik uit één stuk, gekenmerkt door de geprofileerde schuif met geïntegreerde greepfunctie. Het ontwerp werd onderscheiden met diverse design prijzen, waaronder de ASID award (1980) en de prestigieuze Kho Liang Ie-prijs (1986). De kast is aangekocht door vooraanstaande musea als het Philadelphia Museum of Art, het Stedelijk Museum in Amsterdam, het Haags gemeentemuseum en het Kunstgewerbe Museum in Berlijn. Tegenwoordig geldt de A’dammer als een icoon van de nationale en internationale vormgeving.
aldo van den nieuwelaar Dutch (industrial) designer and sculptor Aldo van den Nieuwelaar (19442010) studied at the Academy of Fine Arts in Breda and then worked at various architectural firms in Amsterdam. He was inspired by the sober clarity of Rietveld and De Stijl, the Bauhaus of the 1920s and minimalist art of the 1960s. In 1969 he started work as an independent designer, experimenting with geometry. The A’dammer cabinet system (pronounced ‘Amsterdammer’, named for the parking bollards used in Amsterdam) is a typical example of his minimalism. The A’dammer is a vertical tall cabinet with a rolling shutter consisting of a single unit, characterised by the profiled slide with an integrated grip function. The design received various design awards, including the ASID award (1980) and the prestigious Kho Liang Ie award (1986). The cabinet has been purchased by leading museums such as the Philadelphia Museum of Art, the Stedelijk Museum in Amsterdam, the municipal museum of The Hague and the Kunstgewerbe Museum in Berlin. The A’dammer is now an icon of national and international design.
81
82
83
a’dammer design aldo van den nieuwelaar 1978
85
86
87
broche 2005, white gold 750, niello, pigment ring 1995, white gold 750, niello, pigment
88
giampaolo babetto De Italiaanse sieradenkunstenaar Giampaolo Babetto (1947) slaagde erin om de juwelenschool van Padua, het Istituto d’Arte Pietro Selvatico, op de wereldkaart te plaatsen. Zelf is hij inmiddels een beroemdheid in zijn vakgebied. Ieder internationaal gerenommeerd designmuseum met een noemswaardige sieradencollectie heeft werk van hem in collectie. Babetto’s creativiteit is niet discipline- of materiaalgebonden. Multidisciplinair als hij is, stapt hij makkelijk over van de beeldende kunst naar meubelontwerp en interieur. Pastoe heeft Babetto bij de ontwikkeling van haar tafelcollectie betrokken om zijn vakmanschap en scherpe oog voor detail. Hij denkt vanuit vormen, volumes en kleuren en legt de vertaalslag naar meubilair. Naast een functioneel meubel, ontstaat een tafel als object. Voor het ontwerp van de Quadro ging Babetto terug naar het archetype van de tafel, en zocht de verfijning in detaillering, maatvoering en mate rialisatie. Het resultaat is een harmonieus samenspel van soberheid, constructie en kleuren. Interessant detail van de Quadro is de poot die één slag gedraaid is en voor de helft van de dikte uitsteekt ten opzichte van het blad. Bij de uitvoering van de tafel is geen concessie gedaan. Zo loopt het laminaat over de volledige lengte van de tafel in een stuk door. Juist ook dit detail doet recht aan de schoonheid van het ontwerp.
giampaolo babetto Italian jewellery artist Giampaolo Babetto (born in 1947) was the one who put Padua’s jewellery school, the Istituto d’Arte Pietro Selvatico, on the world map. He is now famous in his trade. Every internationally renowned design museum with a noteworthy jewellery collection has his work in its collection. Babetto’s creativity is not bound by disciplines or materials. Being multidisciplinary, he easily makes the transition from figurative art to furniture design and interiors. Pastoe involved Babetto in developing its table collection because of his craftsmanship and sharp eye for detail. He thinks in terms of forms, volumes and colours and translates these into furnishings. In addition to being a functional piece of furniture, a table emerges as an object. In designing the Quadro, Babetto returned to the archetype of the table and sought to refine details, sizing and materialisation. The result is a harmonious confluence of restraint, construction and colours. An interesting detail of the Quadro is the leg rotated one whole turn, which protrudes from the tabletop for half of the thickness. No concessions were made in the manufacture of the table. For example, the laminate covers the entire length of the table in one unbroken piece. This detail in particular serves the beauty of the design well.
89
90
91
quadro design giampaolo babetto 2003
93
94
tea rooms j-an gyo-an so-an
96
shigeru uchida
shigeru uchida
Shigeru Uchida (1943) studeerde aan de prestigieuze Kuwasawa design School en richtte aan de start van zijn carrière Uchida Design Studio op. Uchida heeft samengewerkt met een aantal voorname opdrachtgevers, waaronder Issey Miyake en Yohji Yamamoto. In 1981 begint hij samen met Toru Nishioka Studio 80.
Shigeru Uchida (born in 1943) studied at the prestigious Kuwasawa Design School and founded Uchida Design Studio at the beginning of his career. Uchida has cooperated with several leading clients, including Issey Miyake and Yohji Yamamoto. In 1981, he started Studio 80 with Toru Nishioka.
De samenwerking tussen Shigeru Uchida en Pastoe startte in 1988. De Japanse en Nederlandse vormgeving onderscheiden zich beide in hun soberheid en oog voor detail, wat tot uiting komt in de objecten die Uchida en Pastoe gezamenlijk brengen. Uit deze samenwerking zijn Horizontals en Matrix System voortgekomen.
Shigeru Uchida and Pastoe began working together in 1988. Japanese and Dutch design both distinguished themselves through modesty and an eye for detail, expressed in the objects created jointly by Uchida and Pastoe. This cooperation resulted in Horizontals and Matrix System.
Horizontals zijn objecten. Zij bestaan uit rompen met schuiven die in twee richtingen zijn te verplaatsen, waardoor er een dynamisch lijnenspel ontstaat. Matrix System is opgebouwd uit dunne aluminium staanders waar planken op iedere gewenste hoogte tussen geplaatst kunnen worden. Dit geeft de indeling oneindig veel mogelijkheden in het samenstellen van een grafisch lijnenspel. Matrix System is een typisch voorbeeld uit de Pastoe collectie betreft de verfijnde detaillering. Alle verbindingen liggen verborgen in het systeem. Juist het niet zichtbare geeft de kast haar rustige en transparante uitstraling en daardoor haar schoonheid.
Horizontals are objects. They consist of bodies with slides that can be moved in two directions, creating a dynamic interplay of lines. Matrix System consists of slender aluminium standing units in which shelves can be placed at any height desired. This provides infinite options for configuration in composing a graphic interplay of lines. Matrix System is a typical example of refined detail in the Pastoe collection. All connections are hidden within the system. It is precisely what is not visible that gives the cabinet its calm and transparent appearance, hence its beauty.
97
98
matrix system design shigeru uchida 2003
99
101
102
103
104
106
horizontals design shigeru uchida 1999
107
108
109
u + n design cees braakman 1958
cees braakman De Nederlandse Cees Braakman (1917-1995) heeft veel voor Pastoe betekend. Hij was van 1945 -1978 hoofd van het Pastoe-ontwerpteam en ontwikkelde de eerste moderne meubellijn. Bovendien zorgde hij voor een duidelijke coherente collectie meubelen die gezien werden als functionele gebruiksvoorwerpen en zette Pastoe daarmee op de kaart. In 1958 ontwierp hij één van de eerste stoelen die volledig uit draadstaal vervaardigd werd; de SM05. Het tijdloze ontwerp van SM05 is aangepast aan de maatvoering van de huidige tijd en weer opnieuw in productie genomen. De draadconstructie geeft de stoel een ruimtelijk effect. Het kussen en de vorm van de rugleuning zorgen voor een comfortabele zit.
cees braakman Dutchman Cees Braakman (1917-1995) meant a lot to Pastoe. From 1945 to 1978, he was head of the Pastoe design team and was responsible for the development of the first modern furniture line. Moreover, he created a clear and coherent collection of furniture conceived as functional objects, which put Pastoe on the map. In 1958 he designed one of the first chairs to be entirely fabricated from steel wire: the SM05. The SM05’s classic design has been adapted to fit current sensibilities and has been brought back into production. Its wire design gives the SM05 a spatial effect and the cushion and the shape of the backrest ensure a comfortable sitting experience.
111
112
113
115
sm05 design cees braakman 1958
117
118
studio pastoe
studio pastoe
Wie de geschiedenis van Pastoe overziet, merkt een grote consistentie op in modelbeleid, productontwikkeling en vormgeving. Consequent wordt gewerkt aan een ‘Pastoe taal’: geometrische basisvormen, minimalistische detaillering en de mogelijkheid om binnen het gegeven stramien het meubel naar eigen inzicht aan te kleden.
Looking at the history of Pastoe, there is a great consistency in model policy, product development and design. Consistent work is done to create a ‘Pastoe language’: geometric basic forms, minimalist detailing and the option to configure the object according to personal choice within the given framework.
In de studio van Pastoe werkt een enthousiast team met veel overgave en passie aan de vervaardiging van het Pastoe meubel. Een balans bereiken tussen uitstraling en comfort eist veel talent, geduld en betrokkenheid. Naast de samenwerking met externe ontwerpers vertaalt de studio signalen vanuit de markt naar meubelen die naadloos aansluiten bij de ontwerpvisie van Pastoe. Hieruit zijn de kasten Boxes, L-serie, Frame, Noon en Pure voortgekomen.
An enthusiastic team works in the Pastoe studio, bringing dedication and passion to creating Pastoe furniture. Striking a balance between appearance and comfort requires great talent, patience and involvement. In addition to working with external designers, the studio translates signals from the market into furniture that is seamlessly aligned with Pastoe’s design vision. This was the origin of the Boxes, L-series, Frame, Noon and Pure cabinets.
Boxes kan door haar vormgeving, maatvoering en kleurmogelijkheden perfect gecombineerd worden met Vision, waardoor prachtige combinaties van open en gesloten elementen kunnen ontstaan. Voortgekomen uit 125M en vervolgens M150 ontstond in 1979 L-serie. Kenmerkend aan het kastensysteem L-serie zijn de kap en plint. De frontverdeling van de kast kent een verhouding van 1/3 - 2/3, hetgeen in een harmonieus en altijd aantrekkelijk aanzicht resulteert. Frame is geïnspireerd op de U+N serie van Cees Braakman uit 1958. De U+N werd getypeerd door de geometrische vormgeving, waarbij de lage en slanke vorm opvalt. Dit sideboard heeft de voor Pastoe kenmerkende sobere, minimalistische vormgeving. Noon is een Pastoe-product dat geheel in de lijn van de collectie ligt: sober, stijlvol, eenvoudig, met toch veel verassende mogelijkheden. Noon ontleent haar bijzondere karakter aan het kader dat geheel rondom loopt. Pure zal door haar strakke geometrie en de ragfijne afwerking in geen enkel interieur domineren, toch valt zij door haar zuivere vorm direct op. Door de variabele hoogte en breedte leent Pure zich ook voor modulaire toepassingen.
Because of its design, size and colour options, Boxes can easily be combined with Vision, allowing for the creation of beautiful combinations of open and closed elements. In 1979, the L-series emerged from 125M and subsequently M150. The L-series cabinet system is characterised by the top and plinth. The configuration of the front of the cabinet is in a ratio of 1/3 to 2/3, which results in an appearance that is harmonious and always attractive. Frame was inspired by Cees Braakman’s 1958 U+N series. The U+N is characterised by its geometric design and striking low, slender form. This sideboard features Pastoe’s trademark austere, minimalist design. Noon is a Pastoe product entirely in the spirit of the collection: restrained, stylish, simple, but with many surprising options. Noon derives its unusual character from the grid running all around the cabinet. With its taut geometry and delicate finish, Pure will not dominate in any interior, yet its pure form is immediately noticeable. Because the cabinet comes in a variety of heights and widths, Pure is ideal for modular applications.
Welke keuze men ook maakt, door de heldere vorm oogt iedere kastencombinatie als geheel.
Whatever choice is made, the clear form means that each cabinet combination appears as a whole. 119
120
121
boxes design studio pastoe 2010
122
boxes design studio pastoe 2010 vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer 1985
123
125
126
127
l-serie design studio pastoe 1979
128
129
130
131
133
134
135
pure design studio pastoe 2009
136
frame design studio pastoe 2003 - homage to cees braakman
138
139
140
noon design studio pastoe 2006
141
143
pastoe colour collection kleur Geeft uiting aan gevoelens, heeft karakter, inspireert, vormt de basis voor het inrichten van een ruimte, be誰nvloedt onze stemming, kent prachtige nuances, toont emotie, geeft energie, is te combineren, biedt oneindig veel mogelijkheden, stimuleert creativiteit, werkt kalmerend, is essentieel voor ieder interieur, verandert met het licht en past bij jou.
colour Expresses feelings, has character, inspires, forms the basis for decorating a room, influences our moods, possesses beautiful shades, shows emotion, gives energy, can be combined, offers endless possibilities, stimulates creativity, soothes, is essential to any interior, changes with the light and suits you.
145
670 ocean
671 air
301 black
672 mist
673 dusk
643 mint
675 midnight
674 storm
645 grass
644 pistache
642 apple
641 olive
610 sun
611 ginger
612 sienna
607 tomato red
614 blossom
616 orange
318 coffee
613 berry
615 ruby
515 ruby gloss
501 black gloss
401 black structure
313 basalt
327 graphite
513 basalt gloss
325 platinum
324 aluminium
413 basalt structure
309 antraciet
314 slate
340 black taupe
540 black taupe gloss
620 plum
514 slate gloss
312 stone grey
440 black taupe structure
308 off grey
343 liver
543 liver gloss
342 flint
317 silt
316 clay
pastoe colour collection kleur De Pastoe kleurcollectie bestaat uit 39 basiskleuren, 4 metallics, 7 glanskleuren, 4 structuur en 8 houtfineer afwerkingen. Passend bij onze meubelen en bij deze tijd. De kleuren op deze kaart zijn ter indicatie. Raadpleeg de Pastoe dealer voor de werkelijke lakkleuren en/of andere mogelijkheden. (designers choice, Ral en Sikkens)
colour The Pastoe colour collection contains 39 basic colours, 4 metallic colours, 7 gloss colours, 4 textured colours and 8 wood veneer finishes. Fitiing our furniture as well as the zeitgeist. The colour samples on this card are approximate. contact the Pastoe dealer for the actual lacquer colours and/or other possibilities. (designers choice, Ral and Sikkens colours)
326 silver
300 snow white
311 light grey
341 ash
389 sand
500 snow white gloss
400 snow white structure
315 salt (ral 9010)
346 fresco taupe
473 black oak soft
310 fog (ral 9001)
457 natural cherry
472 brown oak soft
458 natural walnut
475 natural walnut soft
470 natural oak soft
471 bleached oak soft
474 natural cherry soft
snapshots
149
01
02
04
03
150
05
06
07
08
151
09
10
11
12
152
14
13
15
153
16
17
18
19
154
20
21
22
155
23
25
24
26
156
27
28
29
157
01 vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer photography max zambelli
18 vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer photography marc de ganck
02 horizontals design shigeru uchida photography kate hume
19 vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer unoviamatteotti - lissone, italy
03 vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer avenue road - toronto, canada
20 vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer arredamenti ferrero - torino, italy
04 a’dammer design aldo van den nieuwelaar photography andrea garuti
21 frame design studio pastoe co van der horst - amstelveen, the netherlands
05 vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer x s.r.l. / understate - milano, italy
22 vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer quadro design giampaolo babetto daamen - bakel, the netherlands
06 vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer photography dennis brandsma 07 vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer photography cristini fiorentini 08 vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer photography cristina rodĂŠs 09 low chair 2003 design maarten van severen / fabian schwaerzler photography daniel stier 10 vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer photography michael van oosten 11 vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer wohnhaus - aschaffenburg strietwald, germany 12 low chair 2003 design maarten van severen / fabian schwaerzler photography mosa 13 vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer photography adriaan van dam 14 vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer photography jansje klazinga 15 vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer photography kasia gatkowska 16 vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer schĂśn - berlin mitte, germany 17 vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer factory interni - prata di pordenone, italy
23 vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer leather lounge chair LL04 design maarten van severen salone del mobile 2007 - milan, italy photography thomas libiszewski 24 vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer salone del mobile 2004 - milan, italy photography thomas libiszewski 25 vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer quadro design giampaolo babetto salone del mobile 2007 - milan, italy photography thomas libiszewski 26 vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer low chair 2003 design maarten van severen / fabian schwaerzler salone del mobile 2009 - milan, italy photography thomas libiszewski 27 vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer noon design studio pastoe salone del mobile 2006 - milan, italy photography thomas libiszewski 28 totem design vincent van duysen low chair 2003 design maarten van severen / fabian schwaerzler vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer fuori salone 2010 - milan, italy photography thomas libiszewski 29 sm05 design cees braakman vision design pierre mazairac / karel boonzaaijer boxes design studio pastoe 2010 fuori salone 2012 - milan, italy photography thomas libiszewski 158
index
161
shift scholten & bajings combination p203 page 22
totem vincent van duysen combination g300 page 35
shift scholten & bajings combination p203 p203 p202 p202 p203 p201 page 24 - 25
totem vincent van duysen combination g305 g306 page 36
shift scholten & bajings combination p203 page 26
totem vincent van duysen combination g304 g303 page 36
shift scholten & bajings combination p203 page 28
totem vincent van duysen combination g300 page 38
shift scholten & bajings combination p203 page 29
totem vincent van duysen combination g300 g300 page 39
shift scholten & bajings combination p203 page 29
leather lounge chair ll04 maarten van severen page 42
totem vincent van duysen combination g301 g302 g300 g303 g304 page 32 - 33
leather lounge chair ll04 maarten van severen page 43
162
low chair lc03 maarten van severen/ fabian schwaerzler page 44 - 45
vision pierre mazairac/ karel boonzaaijer interior accessories page 57
low chair lc03 maarten van severen/ fabian schwaerzler cushion loden melange light grey page 47
vision pierre mazairac/ karel boonzaaijer inner drawer page 57
low chair lc03 maarten van severen/ fabian schwaerzler cushion misto camel page 47
vision pierre mazairac/ karel boonzaaijer combination v306 v307 v308 v309 v310 page 58 - 59
low chair lc03 maarten van severen/ fabian schwaerzler cushion misto black page 47
vision pierre mazairac/ karel boonzaaijer combination v302 page 60 - 61
low chair lc03 maarten van severen/ fabian schwaerzler cushion loden melange light grey page 49
vision pierre mazairac/ karel boonzaaijer combination v423 page 62
vision pierre mazairac/ karel boonzaaijer combination v387 v385 v391 page 52 - 53
vision pierre mazairac/ karel boonzaaijer combination v424 page 63
vision pierre mazairac/ karel boonzaaijer combination v369 page 54 - 55
vision elements pierre mazairac/ karel boonzaaijer combination ve07 page 65
163
vision elements pierre mazairac/ karel boonzaaijer combination ve24 page 65
vision next pierre mazairac/ karel boonzaaijer combination vn12 page 76
vision pierre mazairac/ karel boonzaaijer combination v380 page 66 - 67
vision next pierre mazairac/ karel boonzaaijer combination vn01 page 78
vision pierre mazairac/ karel boonzaaijer combination v379 page 68
vision next pierre mazairac/ karel boonzaaijer combination vn03 page 78
vision elements pierre mazairac/ karel boonzaaijer combination ve22 page 71
a’dammer aldo van den nieuwelaar combination k10431 k10721 k10611 k10521 page 82 - 83
vision pierre mazairac/ karel boonzaaijer combination v376 page 71
a’dammer aldo van den nieuwelaar combination k10711 page 85
vision next pierre mazairac/ karel boonzaaijer combination vn04 page 72 - 73
a’dammer aldo van den nieuwelaar combination k10721 k10431 k10611 k10521 k10421 k10711 page 86 - 87
vision next pierre mazairac/ karel boonzaaijer combination vn11 page 74
quadro giampaolo babetto combination t81350 page 90 - 91
164
quadro giampaolo babetto combination t83140 page 93
horizontals shigeru uchida combination b05 page 106
quadro giampaolo babetto combination t81350 page 94
horizontals shigeru uchida combination b05 page 107
matrix system shigeru uchida combination u361 u361 page 98 - 99
horizontals shigeru uchida combination b11 page 108
matrix system shigeru uchida combination u367 page 101
horizontals shigeru uchida combination b11 page 109
matrix system shigeru uchida combination u353 page 102
sm05 cees braakman page 112 - 113
matrix system shigeru uchida combination u353 page 103
sm05 cees braakman page 115
matrix system shigeru uchida combination u370 u369 page 104
sm05 cees braakman page 117
165
sm05 cees braakman page 117
l-serie studio pastoe combination l02 page 128
boxes studio pastoe combination b202 page 120 - 121
l-serie studio pastoe combination l02 page 129
boxes studio pastoe combination b203 page 122
l-serie studio pastoe combination l148 page 130
boxes studio pastoe combination v402 page 123
l-serie studio pastoe combination l148 page 131
boxes studio pastoe combination v403 page 125
l-serie studio pastoe combination l147 page 133
boxes studio pastoe combination v404 page 126
l-serie studio pastoe combination l157 page 133
boxes studio pastoe combination v404 page 127
pure studio pastoe combination e425 e428 e427 e426 page 134 - 135
166
pure studio pastoe combination e435 page 136
noon studio pastoe combination n03 page 143
pure studio pastoe combination e427 page 136
noon studio pastoe combination n06 page 143
pure studio pastoe combination e432 e432 page 136
noon studio pastoe combination n05 page 143
frame studio pastoe combination f02 page 138
frame studio pastoe combination f02 page 139
frame studio pastoe combination f73 page 139
noon studio pastoe combination n03 n03 page 140 - 141
167
colofon
colophon
uitgever pastoe
publisher pastoe
vormgeving joost van der vecht, pastoe
design joost van der vecht, pastoe
dtp sandra tukker
dtp sandra tukker
fotografie pag. 14 theater - jan versnel pag. 19 tentoonstelling lovely language - benders & stevens pag. 23 portret scholten & baijings - marie pierre morel pag. 30 concordia - alberto piovano pag. 31 portret vincent van duysen - willy van der perre pag. 40 bibliotheek van abbemuseum - peter cox pag. 41 portret maarten van severen - luc gees, isel magazine pag. 88 broche 2005 - giustino chemello, tank studio pag. 88 ring 1995 - giustino chemello, tank studio pag. 96 theehuizen j-an gyo-an so-an - nacasa & partners pag. 110 u+n - jan versnel
photography page 14 theater - jan versnel page 19 exhibition lovely language - benders & stevens page 23 portrait scholten & baijings - marie pierre morel page 30 concordia - alberto piovano page 31 portrait vincent van duysen - willy van der perre page 40 van abbemuseum library - peter cox page 41 portrait maarten van severen - luc gees, isel magazine page 88 broche 2005 - giustino chemello, tank studio page 88 ring 1995 - giustino chemello, tank studio page 96 tea rooms j-an gyo-an so-an - nacasa & partners page 110 u+n - jan versnel
niets in deze uitgave mag gereproduceerd worden zonder schriftelijke toestemming van pastoe.
nothing in this book may be reproduced without the written consent of pastoe.
pastoe © augustus 2012
pastoe © august 2012
showrooms köln - design post utrecht - toonkamer
showrooms köln - design post utrecht - toonkamer
pastoe rotsoord 3 po box 2152 3500 gd utrecht the netherlands www.pastoe.com
pastoe rotsoord 3 po box 2152 3500 gd utrecht the netherlands www.pastoe.com
pastoe rotsoord 3 3500 gd utrecht the netherlands www.pastoe.com