çava? - juni 2015 by Communicatie rMT

HET MAGAZINE DAT DEUGD DOET • ZOMER 2015

WWW.FACEBOOK.COM/MAGAZINECAVA

WAARSCHUWING: DIT NUMMER BEVAT FILOSOFISCHE GEDACHTEN! · DE MANTELZORG DER LIEFDE

SPECIAL PUBERS CATH LUYTEN:

EEN UITGAVE VAN CM REGIO MECHELEN-TURNHOUT • EDITIE 12

“MIJN KIND ZIT IN DE ÜBERTEIT ”

N E T T O . . . B n E RK ude

2 in 1

m Calciu

ablet / t ✹ IK l

ine m a t i V

1S L

beho

STE

si m

Verouderen doen we allemaal !

Maar mobiel en actief blijven, is de wens van elke vrouw.

AVALER / à ✹ p. en voldoende vitamine D. Aldus zorgen we voor sterke botten en verminderen we ook de kans op vallen. We moeten vermijden dat onze beenderen fragiel en broos worden. Vanaf de

VISTA-Cal D kan u het leven gemakkelijk maken want het bevat de juiste hoeveelheid zowel van

Si si m p Gewoon 1 tablet per dag innemen. VISTA-Cal D is een gladde film-omhulde tablet, dus calcium als van vitamine D. Met VISTA-Cal D geen smaak- noch bereidings-problemen.

n e e v e i t c a n e t e s r m o ... vo biele toeko mo

makkelijk te slikken. Zijn gebruiksgemak en voordelige prijs

vergemakkelijken de inname op lange termijn en dit is absoluut noodzakelijk !

60 tabletten = 12,90€ Vraag CNK 3042-074 aan uw apotheker

www.vistalife.be

1 com

menopauze, voldoende gezond bewegen, een evenwichtige voeding met een optimale calcium-toevoer

EDITO

ALTIJD DIE DRUK

ou je dat ook wel eens willen? Dat je de tijd even stil kon zetten of zelfs terug kon draaien? Ik wel, en ik moet bekennen dat die gedachte steeds vaker bij me opkomt. Even op de plaats rust en terugblikken op het leven. Dat zouden meer mensen moeten doen als ik afga op het aantal burn-outs en andere stressgebonden problemen waar we in deze jachtige samenleving mee te kampen hebben. Daarom vonden we dat het tijd werd voor een nummer van çava waarin we ruimte geven aan ideeën om ons leven wat eenvoudiger te maken. Inderdaad, een beetje zoals vroeger. Vroeger gaat in confrontatie met het nu in ons dossier over pubers. Wat vinden ouders en hun puberzonen of -dochters van elkaar? Veel, zo blijkt, samen met het besef dat wij ouders vroeger zelf geen haar beter waren! Het kan geen kwaad om daar af en toe bij stil te staan, tijdens de zoveelste ruzie met slaande deuren. Let maar op, stilstaan wordt de nieuwste trend. Veel leesplezier!

JIM JANSEN BLADMANAGER

Inhoud 04,32,54 GESPOT Cijfers & weetjes

EXCELLENTIEDRUK De lat van het leven wordt te hoog gelegd

SPECIAL PUBERS Nagel aan je doodskist of herhaling van de geschiedenis?

MIJN GEDACHT Puberkind

GRENZELOZE LIEFDE Liefde overwint (bijna) alles

SAY CHEESE Studenten op kot

GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG Renaat wordt opgevangen bij een pleeggezin

ZEG EENS AAA Kan het kwaad om de pil door te nemen?

HALLO CM-medewerker in de kijker

SCHOOL OF LIFE Kan filosofie mijn leven veranderen?

MANTELZORGERS De mantelzorg der liefde

VRAAG AAN DE STRAAT Wat heb jij deze ochtend gegeten?

CM DEALS Korting voor CM-leden & çava?-lezers!

CM-AGENDA Plan je activiteiten!

Enquête blz. 23 MAAK VAN ÇAVA? EEN NOG BETER BLAD!

Coverfoto: Filip Naudts

Verantwoordelijke uitgever Tonnie Steeman, Korte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout • Bladmanagement Jim Jansen • Redactie Peter Lambert, Jeroen Bruggeman, Katelijne Duerinck, Paul Van Roy, Annelies Vervoort, Kathleen Schellemans, Natalie Van den Heule, The Fat Lady • Concept, fotografie en vormgeving The Fat Lady • Advertenties Publicarto 053 82 60 80, com@publicarto.be • Contact CM regio Mechelen-Turnhout, Korte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout, 014 40 31 11, regiomechelenturnhout@cm.be • çava? is een uitgave van CM regio Mechelen-Turnhout en verschijnt in een oplage van 305 000 ex. huis aan huis in de arrondissementen Mechelen en Turnhout. De CM-diensten en -voordelen die in çava? vermeld worden zijn informatief. Bij twijfel of betwisting gelden enkel de statuten en de huishoudelijke reglementen. CM Mechelen-Turnhout is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de çava?-advertenties.

GESPOT

EXPO

Ga naar het Mechelen van 1815-1830 Dit jaar vieren we dat het precies 200 jaar geleden is dat het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden ontstond. In museum Hof van Busleyden in Mechelen koop je daarom een ticket terug in de tijd. De expo ‘Een Hollander in Mechelen’ neemt je mee naar de periode toen de Nederlanders er de plak zwaaiden. Terwijl je er letterlijk door de straten van Mechelen uit de tijd wandelt, leer je meer over de kleine en grote geschiedenis van toen. De museumzaal van het Hof van Busleyden is omgetoverd tot een gestileerd stadsplan van Mechelen uit die periode. Tekeningen en schilderijen brengen het oude stadscentrum terug tot leven. Voor

de kleinste bezoekers tot 12 jaar is er een zoektocht door de expo. Met een koffertje vol leuke opdrachten in de hand kunnen ze met hun ouders mee op pad. Hebben ze de opdrachten goed, dan krijgen ze nog een leuk Hollands souvenir mee naar huis. De expo ‘Een Hollander in Mechelen’ loopt tot 26 juli 2015 in samenwerking met het Stadsarchief Mechelen en het Aartsbisschoppelijk Archief Mechelen. Jij kan er dankzij çava? gratis heen. Stuur je naam en adres door naar cava.rmt@cm.be en maak kans op één van de vijf duotickets. Info op www.stedelijkemuseamechelen.be

TELEBLOK Wanneer de examenperiode nadert en de stress bij hogeschoolen universiteitsstudenten flink oploopt, kan blokkend Vlaanderen gehoor vinden bij Teleblok, de anonieme en gratis hulplijn van CM. Studenten die het even

niet meer zien zitten, kunnen bij Teleblok hun hart luchten. Ook bezorgde ouders, leerkrachten, vrienden en partners kunnen een beroep doen op Teleblok. Tijdens de examenperiodes van juni is Teleblok van maandag tot

80 CIJFER

Op 10 juni 1935, 80 jaar geleden, werd Alcoholics Anonymous, de AA, opgericht in New York. De eerste AA-groep in Vlaanderen liet iets langer op zich wachten, tot 1953.

GEZONDHEID

Internetten niet stressvol Internetten zorgt voor minder stress. Dat blijkt uit een onderzoek van het Pew Research Center. Mensen die vaak op het internet surfen zouden niet meer stress dan gemiddeld hebben. Twitteren en foto’s delen zorgen zelfs voor minder stress. Facebook zou dan weer voor meer stress en spanning zorgen omdat je via dat netwerk meer te weten komt over de problemen van anderen.

en met vrijdag van 18 tot 20.30 uur telefonisch bereikbaar op het gratis en anoniem nummer 0800 13 14 4. Chatten kan elke dag tussen 18 en 23 uur op www.teleblok.be ➝ Meer info? Teleblok@cm.be

MEERVOUDIG BEKROONDE 7 JAAR OUDE GRAN RESERVA Wat een fantastische wijn is dit! Zonder twijfel één van de beste wijnen uit ons assortiment. Niet voor niets werd deze topwijn inmiddels bekroond met maar liefst twee prachtige gouden medailles en ontving daarnaast zilver op de Mundus Vini 2015! Deze 7 jaar oude Gran Reserva heeft 24 maanden gerijpt op eikenhouten vaten en overtreft naar onze mening alle voorgaande oogstjaren. U mag deze exclusieve wijn bestellen voor de onwaarschijnlijk lage prijs van € 4,99.

€9,98

€4,99 Gratis thuisbezorgd

Proefnotitie Casa Safra Terra Alta DO Gran Reserva 2008 Uitbundige en intense geur met indrukken van rijp zwart fruit. Dankzij de 24 maanden houtrijping op Franse en Amerikaans eikenhouten vaten heeft de wijn ﬂuweelzachte tannines en een karakteristieke smaak gekregen. Hierdoor beleeft u de smaak van pure passie! De wijn heeft een uitzonderlijk geconcentreerde smaakcombinatie van verse bosvruchten, zwart fruit, vanille en verleidelijke kruidigheid. De afdronk is lang en intens.

Over Casa Safra De wijngaarden van Casa Safra bevinden zich in Terra Alta, een klein wijngebied in het Spaanse Catalunya. Al 70 jaar maken de wijnmakers van Casa Safra voortreffelijke wijnen waaronder het vlaggenschip van dit wijnhuis de Gran Reserva. Voor deze topwijn worden alleen de beste druiven geoogst van de wijngaarden in Terra Alta.

gratis geleverd! - Nu gratis geleverd! - Nu gratis geleverd! - Nu gratis geleverd! - Nu gratis geleverd! - Nu gratis geleverd! - Nu gratis g

Bestel via www.wijnvoordeel.be/cava of bel 078 480 121 (ma. t/m vrij. 8.30 - 17.00 uur)

Liever bestellen via de bestelbon? Stuur deze bon in een voldoende gefrankeerde envelop naar: Wijnvoordeel België, Toekomstlaan 38, 3600 Genk

Ja, ik bestel Al 6 jaar de voordeligste online wijnwinkel Klanten beoordelen ons gemiddeld met een 8,8 Snelle levering binnen drie werkdagen Betaal pas na ontvangst van de wijnen

Bestelbon Çava

____ X dozen (à 6 ﬂessen) Casa Safra Terra Alta DO Gran Reserva 2008 (624248) à €4,99 per ﬂes*

Naam: Straat:

Nr:

Plaats:

Postcode:

Bus:

E-mail: Telefoon:

Geboortedatum:

*Introductieaanbieding: Geen bezorgkosten (t.w.v. € 5,95). Betaling per factuur na levering. Gemakkelijk en zonder risico. Stuur deze bon in een voldoende gefrankeerde envelop naar: Wijnvoordeel België, Toekomstlaan 38, 3600 Genk

Vragen? Telefoon 078 480 121 (ma t/m vr van 8:30 tot 17:00) of mail naar contact@wijnvoordeel.be

EXCELLENTIEDRUK

Ergens in de zomer vertrok je. In een aftandse Peugeot naar Frankrijk. ‘Of misschien Spanje, kan ook’, vertelde je nog snel even aan je ouders. Een maand later postte je op de terugweg nog snel een briefkaartje met ‘Alles goed hier’ en een gekrabbeld zonnetje op de achterkant. Al die tijd was je compleet onbereikbaar voor het thuisfront. En geen mens die zich zorgen maakte. TEKST:

Willem-Jan van Ekert Corbis, Brecht Van Maele

FOTOGRAFIE:

Filosoof Johan Braeckman pleit voor een andere manier van leven:

DE LAT VAN HET LEVEN WORDT TE HOOG GELEGD

EXCELLENTIEDRUK

at was nog eens een zorgeloze vakantie, een échte uitstap uit de dagelijkse sleur. Niemand die je lastig viel. Van gsm’s was nog geen sprake, laat staan van sociale media. Op reis had je jezelf, je reisgenoten en de lokale bevolking. De drang om de hele wereld, of toch op zijn minst die van jou, te laten weten wat jij meemaakte, bestond nog niet. Wat een contrast met 2015 waarin je struikelt over toeristen met een selfie-stick en smartphones die live kunnen uitzenden naar het thuisfront. En ondertussen blijven al die mails van het werk ook nog eens binnenstromen. Waar zijn we in godsnaam mee bezig? Een jaar er tussenuit Filosoof en hoogleraar wijsbegeerte aan de Universiteit

Gent, Johan Braeckman werd ongewild expert toen hij in 2014 een jaar verlof zonder wedde nam. “Het was eigenlijk niet de bedoeling om daarmee in het nieuws te komen. Blijkbaar raakte mijn beslissing een gevoelige snaar bij veel mensen. Het is een beetje ironisch dat ik in de belangstelling stond terwijl ik er juist tussenuit wilde. Dat had nieuwswaarde, terwijl als je boeken publiceert mag je al blij zijn dat je gebeld wordt door een journalist. Als je niets doet wordt dat interessant. (lacht)” Professor Braeckman wilde vooral tijd voor zichzelf nemen, weg van de universiteit en van de 150 mails die hij dagelijks beantwoordde. “De werkdruk is de laatste jaren enorm toegenomen, er zijn steeds meer administratieve taken en meetings. Terwijl je eigenlijk gewoon je onderzoeken wilt uitvoeren en les wilt geven. Ik ben ook niet de enige die dat vaststelde. Veel van mijn collega’s vonden het een buitengewoon goed idee wat ik deed. Ik wilde van mijn afwezigheid geen statement maken, maar er gewoon eens uit om thuis aan een project te werken wat al jaren in mijn hoofd zat. Samen met vrienden heb ik aan een schuur gebouwd waar mijn vader ooit aan begonnen was. Ik kon dat niet met mijn job combineren en ik begon geweldig uit te kijken naar mijn jaar vrijheid. Op je gemak een boek lezen, opstaan en naar bed gaan wanneer je zelf wilt. En tussendoor de handenarbeid. Toch duurde het enkele maanden voor ik in die ‘rustmodus’ terechtkwam. De universiteit bleef me toch nog bezighouden.”

De lat van het leven wordt hoog gelegd. Ouders verwachten veel van hun kinderen, het moeten allemaal kleine Leonardo da Vinci’s worden, het goed doen op school en in hun vrije tijd naar ballet, de muziekschool, het voetbal ... JOHAN BRAECKMAN

EXCELLENTIEDRUK

Vroeger belden we en ‘s avonds zag je elkaar. Nu worden er agenda’s naast elkaar gelegd om vervolgens over zes weken af te kunnen spreken. JOHAN BRAECKMAN

Excellentiedruk Niet alleen op de werkvloer wordt er geklaagd over de toenemende druk. Steeds meer jongeren stellen zich vragen bij het leven dat hun ouders leiden en over de gevolgen ervan. “Ja, de excellentiedruk. Er wordt vaak beweerd dat we nu meer vrije tijd zouden hebben. Dat geldt de laatste decennia zeker voor arbeiders, door kortere werktijden. Bij andere beroepen ben ik er niet zo zeker van. Ik heb de indruk dat die harder werken dan ooit. Bovendien is met twee werken eerder regel dan uitzondering. De druk om te presteren, om uit te blinken heeft daarmee te maken. De lat van het leven wordt hoog gelegd. Ouders verwachten veel

van hun kinderen, het moeten allemaal kleine Leonardo da Vinci’s worden, het goed doen op school en in hun vrije tijd naar ballet, de muziekschool, het voetbal ...” Of het vroeger dan beter was? “Zeker niet, maar er was een duidelijke scheiding tussen werk en privéleven. Dat merk ik als ik nu met mijn beste vrienden wil afspreken. Vroeger belden we en ‘s avonds zag je elkaar. Nu worden er agenda’s naast elkaar gelegd om vervolgens over zes weken af te kunnen spreken. En omdat mensen met twee werken, gaat de vrije tijd in hun ogen op aan ‘prutswerk’: winkelen, in de file staan … Die zaken maken het leven

De angstcultuur overheerst Daarom hebben we veel te dure verzekeringen en sparen we veel te veel. En dan vragen we ons later af waarom we nooit die wereldreis gemaakt hebben waar we altijd van droomden. JOHAN BRAECKMAN

minder aangenaam, wat er toe bijdraagt dat mensen nog meer druk voelen. En dat ze het uiteindelijk niet meer aankunnen.” “Veel mensen lossen het op door zo nu en dan een verwenweekendje in te lassen, een vakantie en daarin moet dan alles gebeuren wat ze daarbuiten missen. Ik vind dat zeer raar. Het lijkt me zinniger om dergelijke momenten in je dagelijks leven in te bouwen. We zijn niet gemaakt om 50 weken hard te werken en dan 2 weken niets te doen.” The Joneses Moet de overheid het goede voorbeeld geven, liggen er taken voor de werkgevers op dat

EXCELLENTIEDRUK

De technologie heeft ervoor gezorgd dat we nu altijd bereikbaar zijn. Gelukkig komt er tegenwind. Meer en meer mensen zijn te vinden voor het recht om onbereikbaar te zijn en zo te ontsnappen aan de ‘druk-drukdrukwereld’. Tijd voor onszelf is een begerenswaardige luxe geworden. Helaas is het werk vaak een obstakel in de zoektocht naar onbereikbaarheid. Maar er zijn steeds meer werkgevers (helaas nog weinig in Vlaanderen) die hun werknemers zelfs verplichten om hun smartphone of e-mail met rust te laten. Zo blokkeerde autofabrikant Volkswagen de mailservers voor veel werknemers buiten kantoortijd. De concurrentie kon ook hier niet achterblijven. BMW verplicht werknemers niet te reageren op mail die na werktijd door de chef verstuurd wordt. Doe je dat wel, dan krijg je ze als overuren uitbetaald.

HALLO? IK BEN ER NIET!

Collega filosoof Antoon Vandevelde sprak op Radio 1 over de luxe van het onbereikbaar zijn. “Het is een dubbele begeerte. Aan de ene kant willen we mee zijn en alles weten van de laatste nieuwtjes. En daarvoor moet je natuurlijk verbonden zijn. Aan de andere kant hebben we de begeerte om er even uit te stappen en te ontsnappen aan de waan van de dag. Toen de gsm opkwam, was bereikbaar zijn de luxe, nu is dat steeds meer onbereikbaar zijn. Een andere reden voor het niet beantwoorden van de gsm ziet hij in het drukke leven als statussymbool. Niet bereikbaar zijn geeft de indruk dat je druk bezig bent, en dat je dus een belangrijk persoon bent. Wellicht moeten we streven naar een evenwicht tussen openheid en geslotenheid. We hebben beide nodig in ons leven.

vlak? “Hoe je dat moet regelen weet ik niet goed, ik kan alleen over mezelf spreken. Ik nam een wat radicale beslissing terwijl ik toch niet stilzat. Ik deed aangename dingen en ging er bewuster mee om. Dat ging vanzelf. En ik pas dat nu toe, ook nu ik weer aan de slag ben op de universiteit. Ik weet dus niet of je dat van bovenuit kunt opleggen. Ik denk dat mensen dat zelf moeten regelen. We hebben het probleem zelf gecreëerd, we moeten het ook zelf oplossen. Mensen moeten dan wel bereid zijn om hun waardepatroon te heroriënteren, andere keuzes te maken. We spenderen het inkomen voornamelijk aan luxe: aan een grote hypotheek, aan twee auto’s … Vorige generaties kenden die luxe niet. We zijn het slachtoffer geworden van het ‘Keeping up with the Jonesesfenomeen’. Dat betekent dat je jouw wensen afmeet aan wat je rondom jou ziet. Kopen de buren een nieuwe auto, dan kan jij niet achterblijven, gaan ze op wintersport, dan jij ook. Er zijn studies die dit fenomeen pijnlijk blootleggen. Zo is er een studie waar aan werknemers het voorstel gedaan werd om 200 euro netto in de maand meer te verdienen. Maar de andere collega’s zouden 300 euro meer verdienen. Het alternatief was: iedereen krijgt 50 euro netto erbij. Wat bleek? Een meerderheid koos voor het laatste. Blijkbaar kunnen we het psychologisch niet aan dat collega’s meer zouden verdienen dan wij.”

De pot op! “Het wordt tijd om te zeggen: foert, de pot op. Dat je bijvoorbeeld parttime gaat werken en zo meer tijd hebt voor kinderen, sporten, lezen ... Enfin, voor de dingen die je graag doet. Nu hoor ik mensen klagen, dan vraag ik ze: waarom zoek je geen andere job? Dan komen ze met talrijke redenen waarom dat niet kan. Vaak zijn dat drogredenen.” “De mens is natuurlijk ook een angstig wezen. De angstcultuur overheerst. Daarom hebben we veel te dure verzekeringen en sparen we veel te veel. En dan vragen we ons later af waarom we nooit die wereldreis gemaakt hebben waar we altijd van droomden. Bijna niemand zegt: we sparen wat en vertrekken een jaar op reis. Ik ben in de jaren tachtig afgestudeerd, er was totaal geen zicht op jobs in die tijd. Maar ik heb geen enkel moment getwijfeld, desnoods ging je in de McDonald’s werken. Je vond wel iets en we amuseerden ons. Je had lol en heel weinig geld. Nu, zoveel jaren later, hebben we geld maar geen lol meer. Mensen worden te serieus. Een stap achteruit zetten is nu ondenkbaar geworden. Maar doe je dat wel, dan zet je op andere vlakken misschien drie stappen voorwaarts. Ik heb al wat lezingen gegeven waarin ik luiheid als een soort deugd presenteer. Luiheid is traagheid en de rust en tijd nemen voor de juiste dingen.” Met vrienden onder een boom “Ik was indertijd onder de indruk van een kleine studie van een Australische verpleegster die op de palliatieve afdeling waar ze werkte mensen ondervroeg die niet lang meer

Ik heb al wat lezingen gegeven waarin ik luiheid als een soort deugd presenteer. Luiheid is traagheid en de rust en tijd nemen voor de juiste dingen. JOHAN BRAECKMAN

te leven hadden. Ze vroeg hen naar de dingen waar ze spijt van hadden in hun leven. Daar kwam onder andere uit: niet genoeg tijd doorgebracht met vrienden, met dierbaren. Kijk in je eigen omgeving: dan kom je tot de akelige vaststelling dat er soms maanden overheen gaan voordat er weer iets gebeurt op dat vlak. En als er iets gedaan wordt gaan we als gekken mountainbiken. Ook daar weer: prestatie. Terwijl met een paar vrienden en een flesje wijn onder een boom wonderen verricht. Toch doet dat bijna niemand meer. Het zit hem in de kleine dingen. Door mijn beslissing ben ik tot het inzicht gekomen dat het juist is wat ik doe. Het voelt toch zo aan. Ik had geen inkomen dat

jaar, waardoor ik anders ging leven. Minder uitgeven. En dat is niet zo moeilijk als je zou denken, ik vind het zelfs een verrijking om zo te leven, om met de fiets boodschappen te doen 15 km verderop. Zelf je groenten te kweken.” “Ik heb ooit het idee geopperd om met bijvoorbeeld 5 koppels of vrienden een afspraak te maken. Om de beurt onderhouden we elkaar een jaar zodat ieder verlof zonder wedde kan nemen. Jij rijdt bij mij het gras af en dan eet je gratis mee, dat soort dingen. Het vergroot de cohesie tussen mensen. Het klinkt waarschijnlijk erg utopisch, toch is het niet moeilijk. We zijn gewoon vergeten simpel te leven.” ●

Vayamundo Ol Fosse d’Outh in Houffalize

Beleef de zomer in hartje Ardennen Dé club voor actieve, comfortabele familievakanties in volle natuur. Een Super vakantie voor Super gezinnen! Een pittige wandeling, zwemmen, fitnessen, een tochtje per ezel langs de oevers van de Ourthe… Geniet van de rust en belééf. arrangement

HAPPY FAMILY HOLIDAY

139,50

vanaf € halfpension

3 dagen/2 nachten

Eind juni zijn onze verbouwingswerken klaar! Ontdek onze volledig vernieuwde vleugel INBEGREPEN • Halfpension met ontbijtbuffet • Onbeperkte toegang tot het zwembad en fitnesscenter • Animatie, dans, DJ en nog veel meer BESCHIKBAARHEID • Tijdens alle Belgische schoolvakanties van het jaar 2015 Meer weten over onze arrangementen en mogelijkheden? Vayamundo Ol Fosse d’Outh Ol Fosse d’Outh 1, 6660 Houffalize T : 078 156 100 (lokaal tarief) E : contactcenter@vayamundo.be www.facebook.com/vayamundo.be

www.vayamundo.be

Bekijk dit arrangement op www.vayamundo.be

SPECIAL PUBERS

Pubers.

Nagel aan je doodskist of herhaling van de geschiedenis? Ze zijn van alle tijden en toch elke keer anders. Bij ouders rijst echter telkens weer dezelfde vraag: hoe pak ik ze aan? Vier duo’s beamen dat ook zij niet altijd op dezelfde golflengte zitten. Horen slaande deuren erbij of kunnen hoogoplopende discussies vermeden worden? Kinder- en jongerentherapeut Ilse Dewitte geeft raad.

BIJ HET ENE MEISJE steken de symptomen wat sneller de kop op dan bij de andere jongen, maar er komt een moment waarop ouders een donkerbruin vermoeden krijgen dat het is begonnen: de puberteit. Edwin, de vader van Margo: “Plots bleek ik niet meer welkom op de badkamer, wanneer Margo er was. Ze werd wat afstandelijker. Vroeger knuffelden we geregeld, maar daar moest ik niet meer mee afkomen. Verrassend was het niet, wel lichtjes onaangenaam en confronterend. Ik wist dat de kindertijd voorbij was.” Hans Otten heeft soortgelijke ervaringen: “Ik moest even met mijn ogen knipperen toen dat kleine meisje doodernstig zei dat ze haar privacy wou. Ik kon niet anders dan dat respecteren natuurlijk. De tijd

TEKST:

Grete Flies

FOTOGRAFIE: Brecht van Maele

die naar haar kleding, haar en vooral douchebeurten ging, werd ook meteen een stuk langer.” Volgens kinderen jongerentherapeut Ilse Dewitte is dat een heel normale evolutie. “De fysieke ontwikkeling is natuurlijk erg kenmerkend voor de puberteit. Kinderen krijgen een groeischeut of een aantal geslachtsgebonden kenmerken. Voor hen is dat ook nieuw en ze weten niet altijd hoe ermee om te gaan. Andere symptomen uiten zich meer in gedrag. Jongeren beginnen meer te discussiëren, regels in vraag te stellen en er tegenin te gaan. Ouders krijgen op hun beurt minder vat op hun kinderen. Nochtans mochten ze tot voor kort nog wel overal mee helpen en advies geven dat gehoorzaam werd opgevolgd.”

Het tijdperk van het gedwee luisteren naar wat pa en ma vertellen, lijkt in de puberteit ook voorgoed voorbij. Mama Sylvia: “Hoewel ik met Louis altijd goeie afspraken had kunnen maken over het uur van thuiskomst, veegde hij daar plots zijn voeten aan. Hij kwam uren te laat thuis of zelfs helemaal niet. Doodongerust was ik.” Ook Peter moest even wennen aan de nieuwe communicatiestijl van zijn zoon Robbe. “Voordien was het altijd eenrichtingsverkeer geweest: wij zeiden wat hij moest doen, zelfs al was hij het er niet mee eens. Maar op een dag kwam er weerwoord: argumenten die steek hielden en die met veel vuur verdedigd werden. Dat was nieuw voor ons, want Robbes oudere zus had nooit zo fel gereageerd.”

Edwin (43) & Margo (17) Beaumon Maatschappelijk werker — 5e jaar humane wetenschappen

dwin en Margo waren vroeger twee handen op een buik, maar sinds zijn dochter in de puberteit zit, kent Edwin zijn plaats: niet te dichtbij, maar ook niet mijlenver weg. Hoewel Margo al snel met vragen of problemen naar haar mama trok, is onze band nog steeds goed. Gevoelige thema’s zal ze niet met mij bespreken, maar we kunnen wel discussiëren en afspraken maken. Wanneer ik taxi speel en we samen in de auto zitten, hebben we de meeste gesprekken. Of tijdens het avondeten, wat voor ons toch een belangrijk gezinsmoment is.” Voor

Margo zijn die discussies niet echt iets om naar uit te kijken. Naar eigen zeggen staan haar onderhandelingstechnieken nog niet op punt bij gebrek aan sterke argumenten. Discussiëren over mijn studies en hulp in het huishouden is sowieso een verloren zaak. Dat ik er geen zin in heb, is voor papa geen goeie reden. Hij begrijpt ook niet dat ik graag bezig ben met sociale media. In tegenstelling tot wat hij denkt, kan ik wel degelijk tv kijken en tegelijk op een bericht antwoorden zonder de draad van de film kwijt te ➤ geraken. Het stoort me dat hij er zich aan stoort.”

SPECIAL PUBERS SLAPEN

Peter (49) & Robbe (16) De Backer Leerkracht wiskunde — 5e jaar economie & wiskunde

et een mama die geregeld in het buitenland zit en een zus op kot, hebben Peter en Robbe op tijd en stond een onvervalste mannenavond. Peter geniet enorm van die kwali-tijd met zijn zoon. Dan koken we samen, hebben een goeie babbel tijdens het eten en kijken nadien naar het voetbal of een serie. Die vader-zoonmomenten krijgt niemand kapot, of het moest Robbes gsm zijn … Die kan de sfeer nogal verpesten. Gelukkig krijgt dat

ding minder kans wanneer we samen kleine klusjes doen, zoals hout zagen.” Ook Robbe brengt graag tijd door met zijn papa, tenzij die uit zijn sloffen schiet voor kleinigheden. Ik vind dat papa zich soms te snel druk maakt in pietluttigheden. Zeker mijn gsm-gebruik kan hem op de kast jagen, terwijl een voetbalmatch volgens mij zelden 90 minuten lang spannend is. In discussies kan ik ook soms fel uit de ➤ hoek komen, wellicht een trekje dat ik van mijn papa heb.”

17 Het goede nieuws voor deze ouders is dat deze nagels aan de doodskist een normale evolutie hebben doorgemaakt. Volgens experte Ilse Dewitte is dit een duidelijke groei naar zelfstandigheid. “Hun leven is van hen en ze willen daar zelf over gaan beslissen. Het is dus net erg gezond als ze dergelijk gedrag vertonen.” NIEUWE MENSJES

Onderzoek heeft aangewezen dat tijdens de puberteit de hersenen volop in ontwikkeling zijn. Er gebeurt vanalles, waar pubers zelf niet de helft van begrijpen. Dat ze soms in de war zijn, is dus heel normaal. Maar niet enkel voor hen, ook voor ouders is dit een verwarrende periode om met deze nieuwe mensjes te leren omgaan. Dat klopt volgens mama Sylvia: “Ik heb Louis opnieuw moeten leren kennen. Als kind kon ik hem blindelings voorspellen, maar als puber was dat plots voorbij.” Ouders zijn het nu eenmaal zo gewoon geworden om te zorgen, te helpen, verantwoordelijkheid te nemen … Dan is het niet evident om dat plots niet meer te doen, want het komt allemaal vanuit een allesoverheersende liefde en zorg. Ze willen tenslotte het beste voor hun kind. “Als beide partijen elkaar daarin zouden kunnen begrijpen, is dat al heel wat”, zegt Ilse Dewitte. “Maar zoiets vraagt tijd natuurlijk. Ouders hebben het lastig met loslaten: ze willen graag controle blijven hebben en op de hoogte blijven van wat hun kind doet. Dus proberen ze alles te weten te komen, maar zijn teleurgesteld omdat ze bot vangen in zo’n gesprek.” Papa Peter zou vaker een goed vader-zoongesprek willen voeren met zijn zoon. “Maar blijkbaar zoekt hij eerder steun bij vrienden. Dat respecteer ik.” Sylvia: “Louis werd al met enkele overlijdens geconfronteerd. Zoiets kruipt niet in je koude kleren. Ik wou er met hem over praten, weten wat er in hem omging, maar hij klapte dicht. Gelukkig merkte ik dat hij wel terecht kon bij zijn vrienden.” Louis legt uit hoe dat komt: “Als ik al wou praten, was dat met mensen die de overleden jongen gekend hadden op dezelfde manier als ik. Dan hadden we het niet in de eerste plaats over onze gevoelens. We haalden vooral herinneringen op. Daar had ik meer aan dan aan een gesprek met mama.” Je bent als ouder misschien niet van alles op de hoogte, maar wees gerust dat je puber wel degelijk met mensen praat. Vrienden spelen

daarin de grootste rol, zegt ook de therapeut. “Het is voor ouders soms moeilijk te aanvaarden, maar de mening van vrienden is belangrijker dan die van hen. Jongeren willen aanvaard worden door een groep, bevestigd door leeftijdsgenoten … Zoiets is cruciaal in hun zoektocht naar zichzelf. Wie ben ik? Wat is er goed aan mij? Waarom ben ik geliefd? Tegen ouders die klagen dat hun kinderen te veel weg zijn of te laat thuiskomen, zeg ik altijd: wees blij, ze hebben vrienden! Dat is een veel positiever signaal dan dat ze vaak thuis zitten en enkel met jou praten.” GROEPSDRUK VAN SLECHTE VRIENDEN

Dat ze vaak met vrienden optrekken, is dus vooral aan te moedigen. Alleen maken ouders zich wel eens zorgen of het wel de ‘juiste’ vrienden zijn. De criteria daarvoor zijn vaak nogal verschillend voor ouders en pubers. “Ouders hopen dat hun kind optrekt met beleefde mensen, die goed studeren en afspraken nakomen. Pubers zoeken bevestiging bij gelijkgestemden. Ze willen bij een groep horen die bij hun interesses aansluit. De eigenschappen van die groep Ik heb Louis zijn nooit allemaal negatief. Probeer de vrienden van je opnieuw moeten kind te leren kennen en hen leren kennen. te bekijken door zijn ogen. naar positieve dingen Als kind kon ik Zoek en (ver)oordeel niet te snel. hem blindelings Als je je kind verbiedt om met voorspellen, bepaalde mensen om te gaan, ze het wellicht toch in maar als puber doen het geniep.”

was dat plots voorbij.

Sylvia kan beamen wat Ilse Dewitte zegt. “Dat Louis vaak MAMA SYLVIA te laat thuis kwam, alcohol dronk en rookte, was volgens mij onder invloed van een vriend. Die jongen lapte thuis de regels aan zijn laars en ik wou niet dat hij mijn zoon in zo’n dingen meetrok. Louis kan nu eenmaal moeilijk nee zeggen. Ik wou dat die twee wat meer afstand namen, maar daar werd Louis erg boos om. Intussen weet ik meer over die jongen en ik heb me vergist.” Estée, de dochter van Hans Otten heeft enigszins begrip voor de bezorgdheid

SPECIAL PUBERS is frustrerend: waar is die discipline om iets te bereiken? Maar het is ook een geruststelling: als het erop aankomt, zal ze dat verstand wel gebruiken.” GETROKKEN MESSEN van haar vader: “Ik ga nog niet vaak uit, maar als het gebeurt, begint papa alles te screenen: dan zoekt hij op Facebook over welke fuif het gaat, wie er zoal naartoe gaat en belt hij met de ouders van mijn vriendinnen. Als ik bij iemand blijf slapen, moet ik sms’en wanneer ik thuis ben. Ik denk dat hij me niet vertrouwt, al begrijp ik dat dat uit bezorgdheid is. Hij weet dat ik nogal een nieuwsgierig en experimenteel type ben.” ZOEKTOCHT

Ilse Dewitte verklaart de noodzaak van het experimenteren: “Als je wil dat je puber zich van een groep distantieert, moet hij eerst de kans krijgen er tot een te behoren. Dat is een zoektocht, maar uiteindelijk zullen ze hun eigen keuzes wel maken. Ouders willen echter dat hun kind al snel zo’n beslissingen kan nemen. Vergeet niet dat jij ooit zestien jaar bent geweest, maar hij nog nooit veertig. Hij moet dus de tijd krijgen om te experimenten en hij is er nog maar net mee begonnen. Hij zal eruit leren en zijn eigen oordeel vellen. Wees maar gerust dat je alle morele principes en die jij belangrijk vindt, Als er meer in waarden al lang hebt meegegeven. Die je kind zit dan hoef je niet tot in den treure te het momenteel herhalen.”

toont, is dat vooral goed om te weten. Het zal er zeker nog wel uitkomen dan.

Margo weet wat ‘tot in de treure’ betekent: “De discussies met papa zijn altijd hetzelfde liedje. Hij zeurt dat mijn schoolresultaten niet goed genoeg zijn en dat ik aan mijn toekomst moet denken. Ik ga ertegenin, ILSE DEWITTE maar mijn argumenten zijn niet sterk genoeg. Het eindigt met naar mijn kamer gaan of hem doen geloven dat ik volgende keer beter mijn best zal doen, maar uiteindelijk verandert er niets. Studeren interesseert me gewoon niet zo erg.” Hans Otten: “Estée heeft hersens in haar hoofd en is niet dom. Als ze wil kan ze beter dan wat haar resultaten nu tonen. Dat

Pubers in alles carte blanche geven, is echter ook geen goed idee. Jongeren hebben immers nog steeds grenzen nodig, dat geven ze trouwens vaak zelf aan. Maar accepteer dat ze die ter discussie stellen. Hoe was je zelf toen je jong was? Wellicht herhaalt de geschiedenis zich gewoon. Robbe: “Soms bel of sms ik naar huis om te vragen of ik toch niet wat later mag wegblijven. Afhankelijk van mijn argumenten scoor ik met wisselend succes. Maar wat we ook afgesproken hebben, op mij kan je je klok gelijk zetten. Ik ben altijd op tijd.” Louis hanteerde een andere methode: “Bij het afspreken om hoe laat ik thuis moest zijn, discussieerde ik nooit. Ik wist toch dat mama nooit zou toegeven, dus begon ik er niet eens aan. Mijn manier om te rebelleren was dan om veel later of gewoon niet thuis te komen. Daar had ze op dat moment toch geen invloed meer op.” Dat sommige thema’s tussen ouders en kind een strijd worden, is omdat ze met getrokken messen tegenover elkaar staan: allebei willen ze winnen. Volgens Ilse Dewitte werpt de onderhandelingspositie veel meer vruchten af. “Als je niet bereid bent om te geven, zal er genomen worden. Dat geldt voor beide partijen. Onderhandelen is iets dat moet groeien en waarin je allebei moet leren. Luister eerst naar de argumenten van je kind in plaats van zelf je mening te geven. Uit ook je bezorgdheid in plaats van eisen te stellen. Jongeren willen best wel weten wat hun ouders denken of vinden, zodat ze binnen die ruimte zelf op zoek kunnen gaan. En ze zullen sneller een ‘nee’ aanvaarden, als ze op andere terreinen een ‘ja’ krijgen.” SOCIALE OF ASOCIALE MEDIA?

Gevoelig terrein in menig gezin zijn de huishoudelijke taakjes. Wanneer betrek je je kind daarbij? Het is beter om taakjes geleidelijk aan te integreren, dan ze plots te eisen. Dat laatste zal gegarandeerd op verzet stoten.

Sylvia Vanmullem (43) & Louis Hostens (17) Kleuteronderwijzeres — 6e jaar houtbewerking

ot zijn zestien jaar was Louis volgens zijn mama een eerder rustige puber. Daarna schrok Sylvia toch even van het gedrag van haar zoon. Plots kwam Louis onze afspraken niet meer na en we konden er maar moeilijk over praten. Ik dacht dat hij moeite had om zijn gevoelens te uiten, maar blijkbaar zijn het niet meer dan wat puberstreken. Ik heb vooral geleerd om me niet te focussen op de negatieve dingen. Er is zoveel positiefs aan mijn zoon: hij is bijvoorbeeld erg behulpzaam, je kan hem niets misvragen. Zo gebeurt het dat we samen

in de keuken staan om te koken of af te wassen. Ook om de lakens van de bedden te verschonen, kan ik steeds op hem rekenen. En dan kunnen we ook samen gek doen.” Ondanks zijn rustige voorkomen, is Louis dus ook graag uitbundig. Al zal hij nooit zo extravert zijn als zijn mama. Mama praat nogal veel en daar hou ik niet altijd van. Dat respecteert ze nu. We zijn zeker geen water en vuur, ik hou zelfs van onze familiemomenten samen. Op zondag gaan we vaak een strandwandeling maken aan zee en daar ➤ genieten we allemaal van.”

SPECIAL PUBERS SLAPEN

Hans (44) en Estée (15) Otten Presentator en hoofd programma-ontwikkeling bij productiehuis Eyeworks — 3e jaar wetenschappen & wiskunde

mdat Estée’s ouders gescheiden zijn, woont ze niet constant bij haar papa. Maar op de momenten dat zij en haar broer er zijn, probeert Hans zijn agenda daarop af te stemmen. Estée houdt ervan om samen te gaan shoppen. Ze zegt dat ik haar goed advies kan geven, maar de voornaamste reden ligt voor de hand: ik sponsor al eens. (lacht) Zelf hou ik niet zo van haar manier van winkelen, maar we hebben altijd een heel leuke tijd samen. We kunnen ook goed praten of kijken gezellig naar een film. Dan lig ik languit in de zetel en

komt Estée met een aanloop op me af gedoken. Ik vind het best plezant dat ze nog zo knuffelachtig is. Onlangs zei ze dat ze altijd mijn kleine meisje zou blijven.” Daar herinnert dochterlief zich echter niets van. Heb ík dat gezegd? Ik vind het wel leuk bij papa – zijn regels zijn losser dan die van mama. Ik hou ook wel van onze gesprekken: als het over vrouwenrechten gaat, kan ik goed discussiëren. Al bespreek ik nu ook weer niet alles met papa. Hij moet niet alles weten. Als het over jongens ➤ gaat, plaagt hij me er toch maar mee.”

voor de twee partijen een leerproces, waarin ze allebei teleurgesteld zullen worden, maar er ook weer tegenaan moeten gaan. Ilse Dewitte: “Pubers leven in het nu: hoe kan ik voordeel halen uit wat zich nu aandient en hiermee gelukkig worden? Ouders denken op lange termijn: wat is goed voor de toekomst? Geef jongeren de ruimte om jong te zijn. Ze zullen zich nadien nog lang zorgen moeten maken over hun toekomstplanning. Daar is Margo het mee eens: “Ik vond het jammer dat ik geen drie dagen alleen mocht thuisblijven, maar ik begrijp het ook wel. Ik heb nog niet laten zien dat ik het effectief zou aankunnen.” De meest waardevolle boodschap die je in de puberteit aan jongeren kan geven, is: ik hou van jou omdat jij jij bent”, besluit Ilse Dewitte. “Ze zullen sowieso blutsen en builen oplopen. Dat breekt je ouderlijke hart, want je wil hen net tegen alle kwaad beschermen. Maar vertrouw erop dat ze eruit zullen leren. Laat hen weten dat, welke keuzes ze ook maken, je er altijd voor hen zal zijn als ze iemand nodig hebben om recht te krabbelen na een valpartij. Want het is net nadat ze zwaar tegen de muur zijn geknald, dat ze terug naar jou zullen komen. Druk hen op het hart dat ze altijd welkom zijn.” ●

Maar je mag wel op je strepen staan, vindt Ilse Dewitte. “Je mag zeker vragen om eerst even te helpen om de tafel af te ruimen voor ze gaan studeren. Ook pubers moeten immers inspanningen leveren. Maar probeer hun bijdrage goed genoeg te vinden. Het is misschien niet gebeurd zoals jij het had gewild, maar geef dan misschien duidelijkere instructies. Weet dat ze naar eigen goeddunken er altijd de kantjes van zullen aflopen, maar kijk dan naar wat ze wel gedaan hebben. Het gevaar is dat ouders steeds gaan benadrukken wat niet voldoende was, terwijl er nog zoveel meer is om blij van te worden.” En hoewel ouders het misschien niet altijd zo bekijken, zijn Facebook en andere sociale media ook iets om blij van te worden. Daar is Peter het niet mee eens. “Het is voor mij onbegrijpelijk dat je binnen twee seconden moet antwoorden op een bericht, ongeacht waarmee je op dat moment bezig bent. Jongeren mogen blijkbaar niet meer onbereikbaar zijn. De contacten in real life lijken ondergeschikt aan die uit de virtuele wereld.” Zoon Robbe relativeert. “Ik vind sociale media niet per se belangrijker, maar ik ben er wel graag mee bezig. Dat papa zich eraan stoort, ergert mij dan weer. En dat ik mijn gsm niet mee naar mijn kamer mag nemen ook. Het is toch mijn keuze waarmee ik mijn vrije tijd doorbreng?” Voor sommige generaties ouders is dit moeilijk te begrijpen, maar sociale media zijn in feite een verlengde van de groep waar jongeren tot willen behoren. Het nut ervan is dus hetzelfde als toen vorige generaties met vrienden afspraken, zegt Ilse Dewitte. “Omdat het eerder onbekend is, komt het voor ouders soms bedreigend over. Maar sociale media helpen jongeren bij het ontwikkelen van sociale vaardigheden.” Estée: Ik krijg wel eens het verwijt dat mijn generatie verslaafd is aan schermpjes, maar ik ben klaar om af te kicken. Ik wil wel eens weten hoe het is om ‘in het echt’ verliefd te zijn: iemand echt moeten aanspreken om hem beter te leren kennen. Dat is voor mij een sprookje.” IK HOU VAN JOU

We kunnen besluiten dat het strijdtoneel in de puberteit eigenlijk rond één belangrijk thema draait: vertrouwen. De ene moet het verdienen, de andere moet het geven. Dat is

Psychotherapie voor jongeren Voor kinderen en jongeren (die kinderbijslag genieten op het ogenblik van de eerste sessie), voorziet CM een tegemoetkoming voor psychotherapie. Per zitting wordt 50 % van het betaalde honorarium terugbetaald, met een maximum van 30 euro. Voor leden met verhoogde tegemoetkoming bedraagt de tegemoetkoming 75 % met een maximum van 45 euro per zitting. In totaal worden er voor 12 zittingen een tegemoetkoming voorzien. Voor meer info en de voorwaarden surf je naar www.cm.be (zoek op ‘psychotherapie’).

Kazou Op zoek naar een toffe, originele, avontuurlijke vakantie met leeftijdsgenoten aan een betaalbare prijs? Kazou, de CM-jeugddienst, heeft ook voor jongeren tussen 14 en 18 jaar een keuzemenu dat doet watertanden: surfen en waterpretparken bezoeken in Spanje, trekken in Schotland en Noorwegen, een roadtrip door Italië, Slovenië en Kroatië, la dolce vita in Italië,… Zoek je droomvakantie uit op www.kazou.be. Ook wie geen CM-lid is, kan mee. Maar als CM-lid krijg je wel een flinke korting.

MIJN GEDACHT

PUBERKIND Cath Luyten, presentatrice

omheen alsof het een Napoleonbol betrof. ijn puberteit Die dekselse snoepjesfabriek had mij speelde zich af in misleid.’ Net zoals ik mijn vader, maar dan de periode waar echt en voor de allereerste keer. De waardie statistisch heid was te beschamend. Ik wilde weten gezien verwacht hoe het was een parel in te slikken en weg werd. Nochtans was ie. Gelukkig kon ik biechten bij Zuster begon het tien AAN HET WOORD Silveria. Weg parel, weg schuldgevoel. jaar eerder goed. Gehoorzaam, voorbeeldig, CATH LUYTEN Toen al. Maar voorts was ik geen kleuteraltijd bereid verantwoordelijkheid op te JE KENT HAAR ALS ... puber. Mijn eigen kind evenmin. Wat dacht nemen en steeds met de glimlach. Toen al. VLIEGENDE REPORTER u. Maar het hoge woord kent ie wel. In Op het klutsen van een doos verse scharBIJ ‘CAFÉ CORSARI’ & PRESENTATRICE BIJ een gesprek over de zin en onzin van het releieren én het volsmeren met Vaseline ‘WE’RE GOING TO IBIZA’. dagelijks wassen probeerde ik mijn tafelgevan de slaapkamermuren van mijn ouders noten ervan te overtuigen dat een dagelijks na, geen tekenen van probleemgedrag. Toen bad met detergenten nefast is. Bovendien, niet. We schrijven decenniumwissel ‘70-’80. zo had ik gelezen, zijn het de apocriene zweetklieren Ik was drie. Een leeftijd die pedagogen graag labelen als kleuterpuberteit. Armpjes gekruist, kin op de borst, frons die verantwoordelijk zijn voor het verspreiden van de kenmerkende ‘zweetgeur’. En die bestaan nog niet bij tussen de wenkbrauwen en een blik waarin je dezelfde kinderen. Ze gaan pas werken in de puberteit – aha daar letters leest als op de sweaters van echte pubers. REBEL. heb je het woord - en dat onder invloed van hormonen. Met dat verschil dat de mini-exemplaren het vanuit het Het noopte me tot de uitleg van het woord puber aan hart doen en de gepukkelde versie vanuit het brein. Ik mijn zoon van vier. ‘Je bent een puber als je denkt dat ken zelfs peuters die met de wijsvinger één oor dichtje alles beter weet, als je niet meer naar je ouders wil houden en geluidloos brullen: ‘ik hoor je toch niet’. Zo luisteren, als je alles stom vindt en je je schaamt voor de was ik dus niet. Want laat ons wel wezen, wat is er tegen mensen die jou het leven hebben geschonken’. Onthutst een ondernemend kind dat wil bewijzen dat een omelet en oprecht gemeend zei de kleine man: ‘in die tijd wil maken op een houten trap geschilderd in de kleur ‘Hisik nòòit terechtkomen’. Toen ik amper twee jaar later, tor eischaal wit’ echt wel steek houdt en waarom staat op een warme zomerdag, zijn kleine Adidassen uittrok, er überhaupt een pot Vaseline in de slaapkamer van de bleken de voeten van mijn perfecte kind zowaar te stinouders. ken. Naar zweet. Toen al. Ik schoof een meter achteruit, voelde iets tussen ongeloof en afgrijzen. Ik zei niks. Hij Nee, ik was heus geen moeilijk kind. Liegen deed ik zelzei niks. Maar we dachten hetzelfde. Hij maakte nog den. Behalve die ene keer dat ik met opzet een goudgele net geen vuist maar ik hoorde het hem sissen tussen de parel had ingeslikt. Uren had mijn vader ’s avonds nodig tanden: ‘Yes, ik ben in mijn überteit.’ om, daar op de bedrand, het waarom van mijn ontroostbaar gesnik te achterhalen. ‘Een parel kak je er gewoon De überteit. Hoe verzint hij het. Een geweldig gevoel weer uit,’ klonk het achteraf verlossend. Drie dagen later van warmte, trots en oneindig veel liefde voor mijn bestudeerde ik nog steeds mijn stoelgang. Maar niks. ‘Zou slimme kind kolkte door mijn lijf. ‘Ah ja, mama, in de hij gelogen hebben?’ Ik wel. Over hoe die in mijn darmüberteit doe je toch enkel wat je zelf wil.’ Ik hoop vurig stelsel terechtkwam, terwijl een koord met zeven andere op eenzelfde gevoel als hij er echt in belandt. ● parels logischer was geweest. ‘Er zat een cellofaantje

DOE ME

EN M E! KAN AAK EEN S OP BA VAA LLONRT!

OPROEP

MAAK VAN ÇAVA? EEN NOG BETER BLAD! Beste lezer, jouw mening is belangrijk. Ben jij net zo enthousiast over çava? als wij? Of is het voor verbetering vatbaar? Laat het ons weten in de çava?-lezersenquête! Surf snel naar www.custometer.be/cava en vul de vragenlijst in. Dat kan in tien minuutjes. Bovendien maak je kans op een ballonvaart voor 5 personen of één van de vele Bongobonnen. De çava?-lezersenquête invullen kan nog tot 21 juni 2015.

VERHAAL

Grenzeloze liefde

(met een beperking)

Willem-Jan van Ekert FOTOGRAFIE: Thomas De Boever TEKST:

en goed jaar geleden was Hilde op zoek naar een lief. “Ik maakte een profiel aan op dottie.be en ging regelmatig kijken naar andere profielen die bij me zouden passen. En zo stuitte ik op dat van Johan … Ik vond het best wel spannend. Ik stuurde hem een mailtje en hij reageerde direct. Na een week bellen en chatten hadden we onze eerste afspraak. En het klikte meteen!”

Zo gemakkelijk gaat daten. Maar wie het innemende tv-programma ‘Ik wil ook een lief’ zag, weet dat de realiteit voor mensen met een beperking anders is. Ook voor verbaal sterke en intelligente mensen als Hilde en Johan is het niet zo vanzelfsprekend. Ze zijn allebei slechtziend, hebben links een zicht van slechts 10 % en rechts zijn ze allebei blind. “Johan ziet geen kleuren, ik wel. Zo vullen we elkaar aan”, lacht Hilde.

Tot hun 25e … Het valt op hoe openhartig het koppel over hun beperking praat. Johan: “Ik lijd aan retinitis pigmentosa. Op mijn 25e begon het met nachtblindheid waarna het zicht steeds slechter werd. Nu zie ik bijna niets meer.” Ook Hilde kreeg problemen rond die leeftijd. “Ik kreeg op mijn vierde psoriasis. Op mijn 20e kreeg ik artritis, op mijn 24e sloeg de ziekte over op mijn ogen. Dat laatste kwam totaal onverwacht, niemand had me iets verteld, misschien wisten de dokters het ook niet. Ik stond ’s ochtends op met één blind oog ...” Fun is op prepensioen Een grote, bruine hond komt kwispelend binnen, legt zijn kop op mijn schoot. “Dat is Fun, mijn

“En denk je dat er koppels zijn die willen getuigen over hun relatie”, vroeg ik aan de initiatiefneemster van dottie.be, een sociale netwerksite voor mensen met een beperking. Amper één dag later word ik gebeld door een enthousiaste gebruikster, Hilde. “Geen probleem, kom maar naar Oostende.”

XXX

HILDE EN JOHAN LEERDEN ELKAAR KENNEN VIA DOTTIE.BE “Na een week bellen en chatten hadden we onze eerste afspraak. En het klikte meteen!”

VERHAAL

blindengeleidehond. Johan gaat er regelmatig een klein stukje mee wandelen. Fun is op prepensioen”, grapt Hilde. Ze vertelt dat zo’n hond nu rond 18.000 euro kost. De prijs van een auto, denk ik. “Indertijd kostte de hond 12.500 euro, ik kreeg 8.000 euro tegemoetkoming, de rest haalde ik op tijdens een benefietavond die ik organiseerde in Zomergem. Aan het eind moest ik nog maar 150 euro bijleggen. Maar als Fun er niet meer is, neem ik geen nieuwe meer, mijn gezondheid gaat te snel achteruit om er nog aan te beginnen.”

HILDE Johan ziet geen kleuren, ik wel. Zo vullen we elkaar aan.

Overal van mogen proeven … Ik wil eigenlijk weten hoe dat voelt, samen gelukkig zijn en toch de last van je beperking met je meedragen … Johan voelt blijkbaar mijn aarzeling. “We voelen ons een beetje gepensioneerd, we zijn allebei in de veertig en hebben het beste van ons leven al gehad. Overal van mogen proeven, maar niets kunnen afmaken. We hebben een job gehad (Hilde was bejaardenhelpster, reed met een eigen auto. Johan was arbeider in de voedingsindustrie in het Leuvense) en allebei

EEN DOT VAN EEN SITE Dottie.be is een sociale netwerksite voor mensen met een beperking. Sophie Lohier startte de site zo’n vier jaar geleden.

“Ik zocht voor mijn broer, die een beperking heeft, naar mogelijkheden om via het internet met anderen in contact te komen. Omdat ik die niet vond, besliste ik in een impulsieve bui om zelf met zo’n site te beginnen. Ik zie het meer als een netwerksite, eerder dan een datingsite. Daten schept direct al hoge verwachtingen, en sluit eigenlijk gewone vriendschappen uit. Mijn broer heeft via Dottie nog geen lief gevonden, maar wel veel oude schoolkameraden. Het aanmaken van een profiel op Dottie is gratis, maar om gebruik te maken van de functionaliteiten, is een betalend lidmaatschap vereist. Soms krijg ik daar wel eens vragen

over. Maar ik vraag slechts 6 euro lidgeld voor een maand, 38 voor een jaar. Ik heb er natuurlijk heel wat geld ingestoken om de site te laten maken en er moet ook maandelijks hosting door mij betaald worden. Daarnaast ben ik er ook 7/7 mee bezig. Ik controleer alle profielen, activeer foto’s, beantwoord alle mails … Ik ben ook geen Facebook hé, die leven van de adverteerders. Een andere reden om lidgeld te vragen: je houdt mensen met minder goede bedoelingen beter buiten. Ik geef de leden ook het advies dat ze zich niet moeten inlaten met verdachte personen. Als leden twijfelen over iemand, mogen ze dit steeds melden en dan volg

ik dit op. Ik heb trouwens in Antwerpen, voor KGV Antwerpen Mechelen, een cursus gegeven om mensen te leren hoe ze moeten omgaan met Dottie. Dit jaar werk ik mee aan Rock for Specials, het jaarlijks rockfestival in Evergem. Dat is een soort Werchter maar dan voor mensen met een beperking, het duurt twee dagen, bezoekers kunnen daar ook kamperen. Wij gaan er een evenement uitwerken, een soort diner met activiteiten. Ik hoop in september te kunnen starten met een tweede site, Dot-events, waarop je activiteiten kunt bekijken die worden georganiseerd voor mensen met een beperking.

een vaste relatie met een valide. Maar telkens kwam die handicap ertussen, dat weegt op zo’n relatie. Het traject dat anderen in hun leven afleggen, hebben Hilde en ik niet kunnen afmaken. Elke dag moeten we iets afgeven. We hebben geen keuze.” Of ze dat onrechtvaardig vinden? Hilde: “Ja soms wel, dan denk ik: waarom ik wel en zij niet … Ik heb dat vooral wanneer mensen trouwen, als ze kinderen krijgen. Johan heeft dat minder.” Langzaamaan moeten afgeven “Weet je waar ik het soms zo moeilijk mee heb?”, vraagt Johan. “Dat je de dingen langzaamaan allemaal moet afgeven. Ik heb vroeger getekend, gefotografeerd, gelopen ... Ik heb het geleidelijk aan één voor één moeten laten gaan en hulp moeten aanvaarden. Ik heb tot mijn 31ste gewerkt, 13 jaar lang. Van de ene op de andere dag werd ik ontslagen, ik had 10 dagen ervoor een appartement aan zee gekocht. Dat heb ik dus weer moeten verkopen.”

WORKSHOP Dottie organiseert in samenwerking met KVG Antwerpen Mechelen een workshop over Dottie op 11 of 12 september. De vorming vindt plaats in de Permeke Bibliotheek, aan het De Coninckplein 26 in Antwerpen van 10 tot 14 uur. De workshop is voor mensen met een verstandelijke beperking. We raden aan om samen met jouw begeleider, ouder of vriend of vriendin te komen. Je kunt inschrijven via maarten.loncin@kvg.be of bel 03 235 85 57.

Maar de zee bleef aantrekken. Johan: “Ik heb er goede herinneringen aan omdat ik er mijn schoolvakanties doorbracht. Vandaar dat ik nu een appartementje huur in Oostende. Ik woon er met mijn moeder, die hulpbehoevend is.” Hilde komt telkens voor een tijdje op bezoek. “We maken er dan het beste van en voelen ons daar goed bij. Winkelen doen we in de buurt en de huishoudelijke taken worden voor ons gedaan. Een klein afwasje doen we zelf, bij ons duurt dat wel wat langer: terwijl anderen er 5 minuten over doen, zijn wij er al gauw een half uurtje mee bezig. Zo zijn onze dagen snel gevuld”, lachen ze. Toch willen ze niet helemaal samenwonen, zegt Hilde. “10 dagen hier, dan weer 5 dagen thuis in Zomergem. Dat gaat goed zo, we hebben geen plannen om echt samen te wonen. Want we kunnen heel moeilijk inschatten hoeveel zorg ik nodig zal hebben en op welke termijn. Ik kom in een rolstoel terecht, dat is zeker. En Johan raakt op termijn zijn gehele zicht kwijt.” Hilde loopt nog even mee tot aan de voordeur, waar we afscheid nemen. Terwijl ik de deur achter me sluit, stap ik weer in de ‘gewone’ wereld. Een wereld waarin mensen met een beperking het vaak moeilijk hebben. Daar wilden Hilde en Johan over praten, en ook over de liefde die ze voor elkaar voelen. Die overwint niet alles, maar wel veel. ●

Denk je ook met nostalgie terug aan vakantieplaatsen als Disentis, Lenzerheide, St. Moritz en Maloja? Ga met ons mee op reis naar Graubünden! nl.graubuenden.ch/nostalgie Vakantiegebied nr. 1 van Zwitserland.

SAY CHEESE

TEKST: CĂŠline De Groote

OP KOT Op kot gaan is voor veel studenten de eerste keer dat ze in aanraking komen met het echte leven. Ze staan voor de eerste keer helemaal op eigen benen. Voor sommigen een droom, voor anderen een grote aanpassing. Ă§ava? zocht enkele studenten op en keek naar de opvallende inrichting van hun eerste eigen stek.

ZELF JE KOT LEUK INGERICHT? Deel je foto op facebook.com/magazinecava

01 CORNELIA BOUDENS Waar: Huidevetterskaai, Gent Waar: Bachelor Illustratie, Master Beeldende kunsten

“Ik woon al 4,5 jaar op hetzelfde kot. Hoge plafonds en een uitzicht op de Leie ruil je dan ook niet gauw in. Volgens mijn mama is het de mooiste tijd van je leven, ik heb dan ook niet moeten aandringen om op kot te mogen gaan. De inrichting van mijn paleisje – zo noem ik het zelf – is enorm belangrijk voor mij. Mijn spulletjes staan voor mijn wereld.”

“Het is mijn eerste jaar op de hogeschool en dus mijn eerste kot, maar ik heb enkele andere koten bezocht vooraleer ik beslist heb. De inrichting heb ik volledig zelf gedaan. Mijn huis zal er later wel anders uitzien, daarvoor is dit te druk en te jeugdig. Eens per week komen er vrienden langs, de andere avonden kijk ik vaak tv met kotgenoten of werken we voor school.”

MANJULA VAN BRABAND Waar: Milsenstraat, Mechelen Studies: Bachelor Toerisme en recreatiemanagement

03 DAGMAR AARSE Waar: Van Stralenstraat, Antwerpen Studies: Bachelor Journalistiek

“Voordat ik verhuisde naar België heb ik vier jaar fotografie gestudeerd in Rotterdam. Op kot zitten is een absolute aanrader voor je persoonlijke ontwikkeling. Daarnaast is het ook een uitdagend avontuur. Naast de basis heb ik zelf behoorlijk wat producten aan mijn kamer toegevoegd. Het is een combinatie van Ikea-spullen met oude zooi. Zo mag mijn huis er later zeker en vast ook uitzien!”

GESPOT

QUOTE

TECHNOLOGIE

‘Mijn burn-out was vooral het begin van een nieuw leven’

Het eerste vaccin tegen hondsdolheid bestaat 130 jaar

Kathy Pauwels, bekend van Royalty, openhartig in Primo Exact 130 jaar geleden, op 6 juli 1885, werd het eerste vaccin getest tegen hondsdolheid. De Franse scheikundige en bioloog Louis Pasteur stond aan de wieg van de ontdekking van het vaccin. Hondsdolheid, ook wel rabies of lyssa genoemd, is een ernstige aandoening die bij de mens kan leiden tot de dood als het niet behandeld wordt. De ziekte wordt overgedragen via de beet van een besmet dier. De meest voorkomende dieren die met het virus besmet kunnen zijn, zijn honden, vossen en vleermuizen.

WIST JE DAT …

Wist je dat drank goed is voor je lichaam? Zo zou het drinken van bier goed zijn tegen Alzheimer. Een bestandsdeel in het ingrediënt ‘hop’ beschermt hersencellen tegen beschadiging. Wie moeite heeft met slapen drinkt best een kop koffie voor het slapengaan. Wat jaren werd afgeraden blijkt nu te helpen door de koffiemelange van Deland Jessop. Deze mélange is gebaseerd op kruiden en deca-koffie. Verder blijkt ook dat alcohol goed zou zijn voor de conditie. Mensen van middelbare leeftijd drinken best een alcoholisch drankje, zo hebben ze minder moeite met bewegen.

OORGASME Met de lente komt ook het festival- en fuifseizoen weer op gang. Maar zo’n festival kan ook een aanslag plegen op je oren. Steeds

meer jongeren kampen met gehoorverlies of hebben last van oorsuizen. Daarom denkt ‘Oorgasme’ aan je oren. Langer en intenser genieten van muziek, dat is het doel. Ben je organisator

➝ Meer info op www.cm.be/oorgasme

van een fuif of festival? Vraag oordopjes aan CM en maak je muziekevenement gehoorvriendelijker. Wanneer je voor jezelf oordoppen op maat laat maken, betaalt CM je tot 30 euro terug.

GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG

Waar een beperking geen beperking meer is Bijna 45 jaar lang al wordt mijn broer Renaat opgevangen in de psychiatrische gezinsverpleging in Geel. Ik breng hem een bezoek. Ondanks zijn mentale beperking lijkt hij er een niet onaangenaam leven te leiden in een warm nest. Overal in Vlaanderen zijn trouwens steeds meer ambulante vormen van geestelijke gezondheidszorg, al blijft het Kempense stadje hierin een pionier. TEKST:

Ludo Hugaerts Sabrina Schepers

FOTOGRAFIE:

20 AUGUSTUS 1970.

Mijn broer Renaat (64) weet nog perfect de dag waarop hij met de trein uit Gent in Geel belandde. En meteen in een ander bestaan. Al op vrij jonge leeftijd werd bij hem een chronische psychiatrische aandoening vastgesteld. De middelbare school afmaken was niet meer mogelijk en werken in een textielfabriek werd evenmin een succes. Mijn ouders beslisten thuis voor hem te zorgen. Ik herinner me nog de spanningen die dat veroorzaakte, maar omdat ik toen zelf volop aan het puberen was, ging zijn lot wat

RENAAT HUGAERTS: “Het zijn vriendelijke mensen hier en ze doen hun best voor mij. Ik ben soms wat suf van de vele pillen die ik moet innemen, maar liever dat dan die elektroshocks.”

GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG negende stek in de gezinsverpleging. Ik moet bekennen dat ik al meermaals enige jaloersheid heb gevoeld om zijn stressvrije levenswijze (digitale stress heeft hij al helemaal niet!).

aan mij voorbij. Uiteindelijk werd Renaat achtereenvolgens opgenomen in twee psychiatrische instellingen. In één ervan werd hij onderworpen aan elektroshocks. De spraakstoornissen die hij vandaag heeft, zijn daarvan nog altijd een gevolg. Boodschappen voor “zijn madam” Veel later heeft mijn vader me op zijn sterfbed gevraagd de zorg voor Renaat over te nemen. Dat heb ik hem beloofd en daarom houd ik geregeld contact met Geel. Het pleeggezin waar Renaat nu woont (sinds oktober 2011), is zijn

Op weekdagen vertrekt hij ’s morgens op zijn dooie gemak met de fiets naar zijn werk (een dagactiviteitencentrum), waar hij met toewijding patience speelt op de computer. Op zijn agenda staan ook relaxatie-oefeningen, bezoeken aan de logopediste en zwembeurten. Geregeld organiseert de vrijetijdsdienst van het Geelse OPZ (Openbaar Psychiatrisch Ziekenhuis), bus- en fietsuitstappen, bioscoop- en museumbezoeken en wandeltrips. En een weekje aan een Spaanse costa of aan de Belgische kust. Een keer of acht per jaar neemt Renaat zonder begeleiding de trein voor een dag of een weekendje bij mij of bij één van de zussen. Een paar dagen Gentse Feesten zijn daarbij een vaste prik. In zijn pleeggezin leest hij graag een boek. En op zaterdag doet hij boodschappen voor “zijn madam”. Op zondag brengt hij een groot deel van de dag door in het clubhuis “Het Vooruitzicht”. Daar kan

271 Dat is het aantal psychiatrische patiënten dat vandaag in een Geels gezin verblijft. Ooit (net na de tweede wereldoorlog) waren dat er bijna 3.800. Vanaf het einde van de jaren vijftig begon dat aantal gestaag te verminderen. Toch zijn er nog altijd 210 gezinnen in Geel die mensen met een mentale beperking opvangen onder begeleiding door het OPZ. Hun aantal lijkt niet meer te verminderen en steeds meer gezinnen combineren die opvang met een beroepscarrière van beide partners.

hij tv kijken en bijpraten met zijn maat Karel. Als Verbroedering Geel thuis speelt, gaat hij steevast kijken, want als patiënt mag hij gratis naar binnen. Als ik hem vraag of hij gelukkig is, antwoordt hij resoluut ja. “Het zijn vriendelijke mensen hier en ze doen hun best voor mij. Ik ben soms wat suf van de vele pillen die ik moet innemen, maar liever dat dan die elektroshocks.” Toch beseft hij dat zijn aandoening hem ook kansen in het leven heeft doen missen. “Als ik in het middelbaar had kunnen doorleren, dan was ik misschien journalist geworden. Of treinconducteur.” Een paar keer per jaar is hij trouwens minder gelukkig. Wanneer zijn pleegouders van een welverdiende vakantie

Superbelangrijk voor het zelfbeeld BERT LODEWIJCKX: “Stel: je hebt zelf een chronische psychiatrische aandoening of een mentale beperking. En je moet aan anderen uitleggen hoe en waar je leeft. Zou je graag vertellen: ‘ik woon in een instelling met 60 anderen’? Of liever: ‘Ik woon in een huis met ‘ons moe’ en ‘ons va’, op vrijdag ga ik op café en ik ben lid van een carnavalsvereniging en een wandelclub. Thuis onderhoud ik mee de tuin en bij elk familiefeest zit ik op de eerste rij’. Voor de identiteit en het zelfbeeld is het superbelangrijk dat je het tweede kan zeggen.

Een pleeggezin is niet therapeutisch omdat het uit therapeuten bestaat, maar omdat het een gezin is. Orde, regelmaat en structuur zijn belangrijk, maar die kan je als het ware ook in een kazerne vinden. De naturel aanpak door een pleeggezin, dat is essentieel. Onze pleeggezinnen hebben soms meer dan veertig jaar ervaring. Tegen iemand met moeilijk gedrag of psychotische neigingen kan de pleegvader of -moeder als het moet ook wel kordaat zijn. En die aanpak werkt, ook al kunnen we het niet altijd verklaren.”

PLEEGOUDERS JOS EN DIMPNA: “Natuurlijk hebben we af en toe een weekje vakantie nodig, maar we zijn even blij als we weer terug thuis zijn. Op een gegeven moment waren onze drie kinderen de deur uit en hadden we ook geen pleeggasten meer. Toen hebben we echt dat legenestsyndroom gevoeld!”

GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG

van religieuze orden. Vandaag oogt het plaatje anders. “De gemiddelde opnameduur in ons ziekenhuis is bij volwassen patiënten gedaald tot 21 dagen”, zegt Bert Lodewijckx, psychiatrisch verpleegkundige en systeemtherapeut. In het OPZ Geel coördineert hij de dagkliniek en het mobiele team voor ouderen in gezinsverpleging. “Er zullen altijd aandoeningen zijn die een langdurige opname in een psychiatrische instelling vereisen. Maar heel vaak is ambulante of mobiele geestelijke gezondheidszorg wel een haalbare oplossing. Ik denk dan aan beschut wonen, gezinsverpleging met professionele ondersteuning, mobiele zorgteams, psychiatrische verzorgingstehuizen, zorgboerderijen en andere. Op deze manier worden mensen met een mentale beperking niet meer uit de samenleving gestoten, maar bouwen we bruggen tussen hen en de samenleving. We scheppen een omgeving waar hun beperking geen beperking meer is”.

Diane begeleidt de pleegouders en geeft informatie over medicatie en eventuele dieetregels.

genieten, moet hij dat weekje doorbrengen in het OPZ zelf (door hem nog steevast de kolonie genoemd). “Dat is niet plezant omdat er soms ambetanteriken zitten die pesterijen doen of geld proberen te stelen.” Bruggen bouwen Als ik alles afweeg, kan ik alleen besluiten: mijn broer staat volop in het leven, zij het in een veilige cocon. Hij heeft in zekere zin geluk gehad, want voor hetzelfde geld had hij al die jaren ook in een psychiatrische instelling kunnen “weggeborgen” zijn. Eén van de vele anonieme mensen met een chronische mentale beperking die vroeger zo veel mogelijk uit de samenleving werden gehouden. België was ooit – na Malta – het land met de meeste psychiatrische bedden in Europa en dat had alles te maken met de goed bedoelde inzet

Opname in een psychiatrische instelling kan zeer beschadigend werken. Psychiatrie is nog altijd beladen met stigma’s BERT LODEWIJCKX

Vormen van ambulante zorg zijn niet zaligmakend, ze kunnen chronische aandoeningen niet genezen en ze zijn niet noodzakelijk voordeliger voor de sociale zekerheid, waarschuwt Bert Lodewijckx nog. Maar voor de patiënten in kwestie maken ze wel het verschil (zie ook kaderstuk): “Opname in een psychiatrische instelling kan zeer beschadigend werken. Psychiatrie is nog altijd beladen met stigma’s.” Legenestsyndroom Terug naar het pleeggezin van Renaat. Jos (69) en Dimpna (68) vangen al sinds 1974 mensen met een mentale beperking op. De oudste van hun drie kinderen was nog maar een

baby van drie maanden toen de eerste pleeggast kwam inwonen. Er zouden er later nog vijf anderen volgen, zij het nooit meer dan twee tegelijk. Voor Dimpna was dat de normaalste zaak van de wereld: “We zijn ermee groot geworden. Mijn ouders en grootouders deden aan gezinsverpleging, ik had besloten thuis te blijven voor de kinderen en ik verzorg graag, dus waarom niet? Rijk zijn we er niet van geworden.

We ontvangen per pleeggast ¤ 20 per dag voor kost en inwoon, alleen op zondag zijn we overdag vrij”. Dimpna en Jos willen vooral zorgen voor een warm nest waar iedereen zichzelf kan zijn: “We laten Renaat en onze andere pleeggast gewoon doen, we bieden rust, structuur en genegenheid en letten vooral op een vaste regelmaat. Verder zijn we een normaal gezin zoals an-

dere. We kennen de details van hun psychiatrische aandoening niet en dat hoeft ook niet. Diane begeleidt ons en geeft informatie over medicatie en eventuele dieetregels”. De pleegouders willen ermee doorgaan zolang ze kunnen: “Natuurlijk hebben we af en toe een weekje vakantie nodig, maar we zijn even blij als we weer terug thuis zijn. Op een gegeven moment waren onze drie kinderen de deur uit en hadden we ook geen pleeggasten meer. Toen hebben we echt dat legenestsyndroom gevoeld!” De kinderen van Jos en Dimpna zullen de familiale traditie niet voortzetten. Als tweeverdieners hebben ze voor een andere levenskoers gekozen. Maar niet getreurd. Nieuwe vormen van ambulante psychiatrie zorgen voor de opvolging. ●

Çava?-wandeling 2015 in Geel In 2013 kon je in Gent wandelen rond het thema ‘angst’, in 2014 in Antwerpen rond ‘vertrouwen’, en in 2015 zet çava? magazine deze traditie voort met een themawandeling in Geel rond ‘gezinsverpleging’. Geel is internationaal bekend omwille van de unieke manier waarop er sinds eeuwen geesteszieken verpleegd worden. Daarom kreeg de stad de eretitel van ‘Barmhartige Stede’.

De çava-wandelgids leidt je langs markante plaatsen uit de geschiedenis en huidige werking van de gezinsverpleging.

Praktisch De gratis wandelgids ‘Geel, de Barmhartige Stede’ ligt voor jou klaar op het Toerismehuis De Waag (Markt 1, 2440 Geel). Je kunt de wandeling (6 km) maken op een dag naar keuze tussen 15 juni en 15 september 2015. Er zijn enkele mooie prijzen te winnen!

ZEG EENS AAA

TEKST: Céline De Groote

Dokter, dokter! Kan het kwaad om de pil door te nemen? Je partner verrast je met een romantisch weekendje weg, net op het moment dat je jouw maandstonden moet krijgen. Geen probleem, dan neem je de pil toch gewoon door? Of toch maar beter niet? çava vroeg het aan huisdokter Tom Jacobs.

HORMONEN

DOORNEMEN?

DE REGEL VAN 7?!

WHAT ELSE?

“In de pil zijn de vrouwelijke hormonen oestrogeen en progesteron op zo’n wijze samengebracht dat een eisprong belet wordt. Vindt er toch een eisprong plaats, dan zorgen die ervoor dat de baarmoeder ‘weinig zin’ heeft om een bevrucht eitje te ontvangen”, verduidelijkt huisdokter Tom Jacobs. “De pil legt de eigen productie van vrouwelijke hormonen stil. Is er toch een tekort aan vrouwelijke hormonen, omdat je bijvoorbeeld de pil vergeten bent, dan gaat je lichaam opnieuw eigen hormonen produceren waardoor je opnieuw vruchtbaar bent.

“De pil aan één stuk doornemen kan zeker, het is zelfs aan te raden voor vrouwen die klachten hebben tijdens de pilvrije week. De meeste vrouwen zullen na enkele maanden geen bloedingen meer hebben. Dit kan soms wel vervelend zijn omdat je niet zeker bent dat je niet zwanger bent. In het geval van braken of diarree kom je in een onzekere periode terecht waarin je toch nog zwanger kan worden. Start je menstruatie tijdens het doornemen van de pil, dan kan je de regel van 7 respecteren of de pil doornemen en enkele dagen een dubbele dosis nemen.”

“Er is geen risico als je de vergeten pil binnen de 12 uur inneemt en de volgende pil op hetzelfde tijdstip als anders inneemt. Is het al langer dan 12 uur geleden, dan pas je best de regel van 7 toe. Je moet dan 7 dagen de pil correct innemen, vanaf de 8e dag ben je terug beschermd. Heb je toch onbeschermd contact gehad in die onzekere periode dan kan je best de morning-afterpil halen, zeker in het begin van de cyclus. Vergeet je de pil verschillende keren in één maand dan kan je last krijgen van tussentijds bloedverlies.”

GEBRUIK JIJ DE PIL? Laat het ons weten op facebook.com/magazinecava!

Naast de pil zijn er nog heel wat andere contraceptiemiddelen. “Zo is de pil ook te verkrijgen in de vorm van een ring die je iedere cyclus opnieuw inbrengt. Op korte termijn kan je ook kiezen voor een pleister of de minipil. Wie zich veiliger voelt bij een langdurige contraceptie kiest beter voor een minuscuul staafje onder de huid in de bovenarm of een progesterone spiraal in de baarmoeder. Verder is er nog het condoom of de sterilisatie, het laatst genoemde is in de meeste gevallen niet meer omkeerbaar.”

Hallo!

WIE? Shari van Goethem, educatief medewerker bij Ziekenzorg CM, staat in voor de ondersteuning en begeleiding van vrijwilligers. WAT? Naast haar werk bij CM is Shari ook helemaal in de ban van poëzie. Onlangs stond ze zelfs op het podium van het Sportpaleis met haar gedichten. WAAROM? “Ik schrijf al van mijn veertiende, maar pas vorig jaar stond ik er voor het eerst mee op een podium. Ik vind het fantastisch om te doen!”

‘Poëzie is een andere manier van kijken naar de wereld en dat proberen om te zetten in woorden’

BENIEUWD NAAR HET VOLLEDIGE VERHAAL VAN SHARI? Ga dan naar facebook.com/magazinecava

REPORTER DOET DE TEST

Een paar maanden geleden liep op Canvas de reeks ‘Het voordeel van de twijfel’ van Stefaan Van Brabandt. De verrassende manier waarop de maker, ook zelf een filosoof, naar dagelijkse fenomenen keek, maakte ook bij mij iets los. Hoe vanzelfsprekend ga ik om met schijnbaar eenvoudige thema’s als voeding of geld? Wat vind ik belangrijk in het leven en wat wil ik zelf veranderen?

Kan filosofie mijn leven veranderen? TEKST:

Eva Hugaerts Edelweiss

FOTOGRAFIE:

k moet eerlijk toegeven, toen de hoofdredacteur me vroeg om de test te doen over dit onderwerp, liep ik niet meteen te juichen. Pas op, ik hou van filosofie. Vooral dan om de wereld of maatschappijsystemen te bestuderen. Als puber dweepte ik met filosofen als Kant en Hegel en las ik ook effectief hun filosofische traktaten. Niet dat ik nu nog weet waarover die gingen, maar ik heb er wel een nieuwsgierige en kritische blik op de wereld aan overgehouden. Mijn verwondering kreeg een enorme stimulans toen in 1993 op de VPRO de serie ‘Een schitterend ongeluk’ liep van Wim Kayzer. Hij was erin geslaagd het kruim van de internationale wetenschap voor de camera te krijgen. De antwoorden op zijn hoofdvraag of de wetenschap ons aan het einde van de 20ste eeuw ook tot begrip naast kennis heeft

geleid, leverde ongemeen boeiende antwoorden op. Wat ik me vandaag nog vooral herinner is de humor, de ongebreidelde nieuwsgierigheid en de kinderlijke capaciteit tot verwondering van deze intellectuele toppers. Ze straalden allemaal iets kwajongensachtig uit, en een groot optimisme in onze eigen capaciteiten. Dat vooruitgangsoptimisme van begin jaren 90 heeft plaatsgemaakt voor een vorm van collectief doemdenken zonder veel perspectief op beterschap. Maar ik dwaal af! School of Life Waar ik persoonlijk allergisch voor ben, en daar had ik wat schrik voor bij deze testopdracht, is de term ‘zelfontplooiing’. Op zijn zachtst gezegd ben ik geen fan van allerlei hippe therapieën en theorieën die het ego centraal stellen in de zoektocht naar persoonlijk geluk. Anderzijds, de populariteit van mindfulness toont aan dat veel mensen behoefte heb-

ben aan een meer doe-gerichte vorm van filosofiebeleving. Waarom zou ik me voor çava magazine niet eens aansluiten bij die doelgroep? The School of Life Antwerpen leek me de ideale oplossing voor mijn dilemma van mama met weinig tijd. In oktober ging deze filosofieschool open, een ‘dochter’ van de originele School of Life in Londen, een project waar de bekende filosoof Alain De Botton heel nauw bij betrokken is. De aanpak van deze school is één die past in ieders agenda. Je volgt een van de interactieve sessies en gaat naar huis met inspiratie en tal van interessante of praktische tips. Dromen van een betere wereld Mijn keuze viel op twee sessies: ‘How to make a difference?’ en ‘How to worry less about money?’. Omdat ik zoals veel mensen droom van een betere wereld en ook geloof in het belang van individuele actie, hoe klein ook. Het tweede

EVA â&#x20AC;&#x153;Ik ben geen piekeraar en zal het nooit worden. Maar dat betekent niet dat ik me van de rest van de wereld moet afsluiten, zoals de filosoof Diogenes die in een ton ging wonen.â&#x20AC;?

REPORTER DOET DE TEST

onderwerp was uit het leven gegrepen. Met twee kleine kinderen, waaronder een zoontje van negen maanden, en het feit dat we het de komende tijd moeten stellen met één vast inkomen, kan zo’n sessie die me leert omgaan met geldzorgen wel van pas komen. ‘How to make a difference?’ wordt gegeven door Nathalie Le Blanc, freelance journalist en schrijver: “Ik kom uit een gezin waar veel gediscussieerd werd over hoe je als gewone mens het verschil kunt maken. Dat verklaart voor een stuk mijn keuze voor die klas. Ze zit ook goed in elkaar en gaat over de kleine dingen die elk van ons kan doen. De wereld wordt niet gered door wereldverbeteraars.” Nathalie is zelf gezegend met een ‘vervelende nieuwsgierigheid’ zoals ze het zelf omschrijft. “Filosofie speelt zeker en vast een grote rol in mijn leven. Ik was dat kind dat altijd ‘waarom?’ vroeg. Ik haal bijna fysiek plezier uit het nadenken en verzamelen van informatie (lacht).” De deelnemers die ze voor haar neus krijgt, zijn heel verschillend. “Niet iedereen is hoog opgeleid of ‘alternatief’. Het gaat ook van jong tot oud. Interessant om te zien hoe die van elkaar leren. Ook mooi is als ik kan zien wanneer bij mensen het licht aangaat.” Klein beginnen Het begint al goed. Tien minuten te laat voor mijn eerste les, ‘How to make a difference?’. Al meteen iets om over na te denken, mijn stiptheid! Naar deze sessie komen dikwijls mensen met dromen, boordevol engagement, die nog op zoek zijn naar dat ene duwtje om hun plannen te realiseren. Het onderliggende idee van deze sessie is dat vele grote veranderingen klein beginnen en

EVA “Veel veranderingen beginnen klein en worden groot als ze door meer mensen worden gedragen.”

groot worden als ze door meer mensen worden gedragen. Velen denken dat er voor grote veranderingen grootse gebaren nodig zijn en haken zo al op voorhand af. “Niets is minder waar,” aldus Nathalie, “soms gebeurt het ook per ongeluk. Een mooi voorbeeld hiervan is de val van de Berlijnse Muur, daar zat geen groot plan achter, maar was onder meer het gevolg van een verspreking van een Oost-Duitse ambtenaar op een persconferentie.” 3 redenen waarom we het niet doen Er zijn veel redenen om goed te doen. Je kunt het doen voor het algemeen belang, maar on-

derzoek heeft ook aangetoond dat we door goed te doen voor anderen er zelf blij en tevreden van worden. Wat houdt ons dan tegen om massaal goed te doen? Volgens Nathalie staan drie grote obstakels ons vaak in de weg. In de eerste plaats de kritische reacties op goed willen doen. Om die te counteren helpt het om net als Nelson Mandela te denken als gemeenschap, en niet te vertrekken vanuit jezelf. Ook bureaucratie weerhoudt ons vaak van actie. Terwijl wetten niet in beton zijn gegoten en we ze dus zelf in stand houden door niks te doen. Als laatste weerhouden interne obstakels als pessimisme of apathie ons van protest.

Niet alleen woede over onrechtvaardigheid is een belangrijke motor van engagement, ook emoties als verdriet of irritatie kunnen ons aanzetten tot actie. Als voorbeeld van directe actie verwijst Nathalie naar guerilla gardening, ooit begonnen door een man die het saaie rondpunt voor zijn deur wat kleur wilde geven. Welke actie we verkiezen, heeft ook te maken met onze persoonlijkheid. Je hebt avonturiers die grenzen overschrijden, de waarheid-verkondigers en de zorgers. Als ik met twee andere cursisten mijn motiverende gevoelens voor mijn project beschrijf, wordt snel duidelijk dat ik eerder een zorger ben, met een voorkeur voor directe actie. Tussendoor laat Nathalie ons oefeningen doen om na te denken over een persoonlijk project en waarom we ons hiervoor zouden inzetten. We moeten ook kijken op welk netwerk we kunnen terugvallen en wat we zouden doen. Het verraste mij dat ik best wel over een uitgebreid netwerk beschik van buren tot collega’s over kennissen bij ngo’s en dat ik ook best zelf wel al wat vaardigheden in huis heb die ik kan gebruiken. Verhelderend! Deze goed opgebouwde sessie met tal van inspirerende voorbeelden en goed gekozen oefeningen zorgt ervoor dat ik met het heilige vuur en de wil om op de barricades te staan naar huis terugkeer. Ik ging werk maken van protest tegen een bouwproject in mijn buurt. Minder zorgen over geld Een weekje later, en ondertussen alweer met de voeten op aarde (van mijn protest plan kwam voorlopig niets in huis; wat ‘goed doen’ betreft liep ik mee in de Grote Parade

van ‘Hart boven hard’) neem ik deel aan de sessie ‘How to worry less about money?’. Om meteen met de deur in huis te vallen. Ik maak me nooit zorgen over geld. Ik ben het gewend om niks over te hebben, al van in mijn studententijd, en te improviseren. Met twee kinderen heeft dat ‘je m’en foutisme’ wel plaatsgemaakt voor empathie als mijn vriend zich zorgen maakt. Ik weet wel

Er zijn veel redenen om goed te doen. Je kunt het doen voor het algemeen belang, maar onderzoek heeft ook aangetoond dat we door goed te doen voor anderen er zelf blij en tevreden van worden. EVA dat het altijd lukt of goed komt, als puntje bij paaltje komt, kan ik altijd terugvallen op mijn familie. Opvallend is de ‘grootte’ van de groep: behalve ik schuiven nog een alleenstaande papa aan, een joodse diamantair en de vrijwilligster van The School of Life. Omdat geld zo’n taboeonderwerp is? Dat denkt ook docente Tinneke Beeckman. “Mensen hebben schroom om hiervoor in te schrijven uit angst hun persoonlijk verhaal te moeten delen.” Na deze ses-

sie kan ik die mensen overtuigen: dat is zeker niet het geval. Wat gebeurt er dan wel? Tinneke probeert samen met ons te achterhalen waarom we ons zorgen maken. Voor alle duidelijkheid: het gaat niet over geldproblemen. Heb je die toch, dan geeft ze als tip alvast ‘Het slimme budgetboek’ mee. Een andere tip voor mensen die op zoek zijn naar neutrale informatie over geld: www.wikifin.be Bezitten of ervaren? Tinneke overloopt eerst met ons de verschillende associaties en betekenissen van geld. Wat heb je nodig om tevreden te zijn, de eeuwige vraag bij velen. Uit onderzoek blijkt dat we ons minder gelukkig voelen door bezittingen te vergaren dan door geld in te ruilen voor ervaringen. Tinneke geeft als tip mee dat we moeten kijken naar ervaringen uit het verleden bij toekomstige beslissingen. Dat lijkt voor de hand liggend, maar als gewoontedier maken we te veel dezelfde foute beslissing. Iets wat mij compleet vreemd is, is geld als doel op zich zien. Toch maken we ons vaak zorgen omdat we nog leven met het idee dat de volgende generatie het altijd beter moet hebben. Een idee dat nu wankelt, met bijhorende geldzorgen tot gevolg. Als Tinneke aan ons de vraag voorlegt om een krantenkop te bedenken over een brandend verlangen dat we hebben over geld, dan blijkt ook bij mij dat ik hoop dat mijn kinderen zich nooit geldzorgen hoeven te maken. Huis in brand! In de westerse wereld geeft 70 % van de mensen aan dat geld hun grootste bron van stress is. Tinneke geeft enkele voorbeelden van belangrijke

REPORTER DOET DE TEST

denkers uit de geschiedenis om twee visies te duiden: zij die geld als middel tot herverdeling zien (van Thomas More die al in de 16e eeuw pleitte voor de afschaffing van privébezit) tot denkers die geld als middel zien om kansen te grijpen en zo de maatschappij te veranderen (het idee van ‘The American Dream’). Hoeveel geld heb je nodig? Het antwoord daarop is moeilijk vast te stellen, want meer geld hebben neemt het gevoel van te kort hebben niet weg. Is meer geld hebben dan een oplossing? Onderzoek van toonde aan hoe de mens als sociaal dier het vooral belangrijk vindt om meer te hebben dan de anderen. Geld als statusmiddel dus. Iets waar ik totaal niet mee bezig ben, denk ik. Hoe

materialistisch we al dan niet ingesteld zijn, mogen we zelf ontdekken door te bedenken welke drie zaken we uit ons huis zouden redden bij brand. Ik kan er na lang nadenken slechts twee bedenken: een tekening van mijn dochter én mijn wasmachine (met twee kinderen in huis, lijkt het soms alsof die non stop draait.) Ook de andere deelnemers vinden het moeilijk om keuzes te maken. Maar het is een bevrijdende oefening, ervaren we allemaal. Een aanrader om zelf eens te doen! Mix van Roodkapje en Goede Fee Hoe ik omga met geld en schulden vloeit voor een belangrijk deel voort uit mijn persoonlijke en familiale geschiedenis, besef ik tijdens de sessie. Tinneke

FILOSOFIE IN DE PRAKTIJK School of Life Antwerpen

n oktober 2014 opende The School of Life Antwerpen haar deuren. Niks te vroeg, vond initiatiefneemster Yvonne Cox. “De manier waarop The School of Life in Londen cultuur, filosofie en tal van andere domeinen benadert, vind ik enorm vanzelfsprekend en verfrissend. Het klasmateriaal is bruikbaar en tastbaar. Het zijn uiteraard maar prikjes, we kunnen op drie uur geen volledig domein bespreken. Maar na zo’n sessie kan je wel zelf iets ondernemen om beter op de initiële vraag

te antwoorden.” In Antwerpen kan je terecht voor het volgen van sessies of events, er is een shop en een (lees)café. Door de open, interactieve aanpak komt er een heel divers publiek op af. Yvonne: “Het is fantastisch om pakweg iemand van 70 en iemand van 20 met elkaar te zien praten over de dood of over carrière maken. Hoe vaak zie je dat in het echte leven. Opvallend is dat een sessie als ‘How to balance work with life?’ hier populairder is dan in andere landen. Ook een

voltreffer van bij de start was ‘How to have better conversations’.” Zin om een sessie te volgen? Doe dan mee aan onze Facebook-wedstrijd en win een gratis sessie! We vragen je alleen een origineel antwoord te bedenken op de vraag ‘How to worry less about money?’ Het meest verrassende voorstel wint. Je vindt ons als ‘çava? magazine’ op Facebook. Het programma van The School of Life is terug te vinden op www.theschooloflife.com

laat ons de oefening doen door na te denken over specifieke gebeurtenissen van de afgelopen decennia. De ruzies over zakgeld met mijn broer herinner ik me nog levendig. Hij was de spaarder van ons twee, bij mij was mijn zakgeld altijd meteen op. Dertig jaar later, is dat niet veranderd. Interessant is ook het overzicht van financiële stoornissen waar elk van ons min of meer aan lijdt. Ik zie mezelf als een mix van Roodkapje en de Goede Fee. Of duidelijker omschreven: ik koppel financiële ontkenning (Roodkapje) aan therapeutisch shoppen (het Goede Fee koopgedrag om je beter te voelen). En naargelang mijn stemming doe ik aan risico-aversie (ik betrap mezelf er soms op om uren te staan dubben in de supermarkt over een aankoop van twee euro) of aan over-spending (te veel uitgeven). Na onszelf te hebben geanalyseerd, sluit Tinneke af met een hoofdstukje over geld en ethiek waarbij ze alternatieve maatschappijvisies aanreikt. Ik voel veel voor een eenvoudig, zelfvoorzienend en duurzaam leven op een idyllisch gelegen boerderij in Frankrijk, maar daar moet je toch de nodige financiële middelen voor hebben. De mensen die zo’n levensstijl prediken, bekijk ik dus met enige kritische, en licht jaloerse, blik. Inzichten Met een laatste oefening vat Tinneke de avond samen. Wat is mijn belangrijkste inzicht vanavond? Dat ik heel weinig belang hecht aan dingen maar wel aan goed leven (vermoedelijk gaat hier ook ons meeste geld naartoe). Welk aspect van mijn relatie tot geld moet ik het meest veranderen en welke

stap moet ik nemen? Ik neem me voor mijn Roodkapjeskant te onderdrukken en me thuis meer bezig te houden met de gezinsfinanciën om zo mijn piekerende vriend te ontlasten. Epiloog Een paar weken later moet ik met mijn zoontje naar het ziekenhuis voor een pijnlijk zenuwonderzoek. Onder de indruk van zijn pijn, betrap ik me erop in de namiddag aan therapeutisch shoppen te doen. Helpt het? Toch wel, voor even. En hoe zit het met mijn voornemen om meer bezig te zijn met de gezinsfinanciën? Check, doe ik! Met de lente in het land is mijn vriend bezig met de aanleg van een moestuin. Een plezante manier om zich minder zorgen te maken over al ons geld dat naar voe-

ding gaat! Meteen ook gelinkt aan duurzamer en bewuster gaan leven, waardoor we toch een klein beetje bijdragen aan een betere, en voor onszelf financieel gezondere, samenleving. En wil ik de komende jaren een verschil maken in het leven van mijn kinderen, dan ben ik vast van plan om mijn kleine engagement vandaag als vrijwilliger in een lokale vredesorganisatie uit te breiden. En wie weet wat er nog verder opduikt. Het zorgen maken over geld blijf ik bij nader inzien toch uitbesteden aan mijn vriend. Mijn optimistische ingesteldheid kan hem helpen als we écht te maken krijgen met geldzorgen. Of zoals mijn moeder zegt, ‘dan slaan we wel een maand over.’ De allerbelangrijkste ‘les’ die ik meeneem is toch wel dat

ik weinig tijd uittrek om stil te staan bij wat er gebeurt in mijn leven. Vind ik dat erg? Nee. Ik ben ervan overtuigd dat ik zo meer ruimte krijg in mijn hoofd voor wat zich afspeelt onder mijn neus. En de komende jaren zal dat in de eerste plaats genieten zijn van het opgroeien van mijn creatieve dochter en immer vrolijke zoon. Ik ben geen piekeraar en zal het nooit worden. Maar dat betekent niet dat ik me van de rest van de wereld moet afsluiten. Dus ik vermoed wel dat ik af en toe nog een sessie zal meepikken. Mijn nieuwsgierigheid is geprikkeld. ●

“Terug makkelijk de trap op en af. Dankzij m’n traplift van ThyssenKrupp Encasa.” Onbezorgd blijven genieten van het comfort en de privacy van uw eigen huis? Daar staat geen leeftijd meer op. Een traplift van ThyssenKrupp Encasa brengt iedereen veilig en comfortabel naar boven. Over verschillende verdiepingen. Zelfs al is uw trap erg smal, steil of hebt u een wenteltrap. En dat allemaal dankzij onze unieke monorail. Die is niet alleen veilig en elegant, maar past ook in ieder interieur. Kortom, met een traplift van ThyssenKrupp Encasa blijft alles bij het oude. Behalve natuurlijk het gemak waarmee u voortaan de trap op en af gaat!

Comfortabel, veilig en gebruiksvriendelijk!

vend Vraag vrijblij maat. een offerte op Bel gratis

0800 94 365 www.tk-traplift.be

Ontvang nu uw gratis documentatiepakket!

MANTELZORGERS

Iedereen heeft nood aan iemand die om je geeft en spontaan voor je zorgt als het nodig is. Je ouders, familie, vriend of buur, allemaal kunnen ze de rol van mantelzorger op zich nemen. Het woord ‘mantelzorger’ bestaat nog niet zo heel lang. Want was het vroeger niet meer vanzelfsprekend om te zorgen voor elkaar? Wie erin slaagt dit vandaag nog altijd te doen, verdient een pluim. En dat gebeurt ook officieel op de Dag van de Mantelzorg op 23 juni 2015. Heel Vlaanderen zet dan z’n mantelzorgers in de bloemetjes. TEKST:

Anneleen De Leyn Brecht Van Maele

FOTOGRAFIE:

De mantel(zorg)

ANNICK, YVES & YAGA Annick en Yves zorgen elke dag voor hun dochter Yaga van tien. Dit klinkt als de normaalste zaak ter wereld, ware het niet dat Yaga een meervoudige handicap heeft. Ze is mentaal 1,5 jaar. De intensieve zorgen voor Yaga zijn niet iets tijdelijk zoals bij peuters of kleuters. Het blijven zeer intensieve zorgen voor de rest van hun leven. Yaga Yaga heeft een meervoudige handicap door een chromosoomafwijking. Brute pech was het, een lotje uit de loterij. Annick en Yves wisten pas dat er iets mis was met hun dochter toen Annick 32 weken zwanger was. Wat precies konden de dokters niet vinden. Pas na de geboorte werd het ook duidelijk dat er iets ‘mankeerde’ met hun dochtertje. Ze was heel klein en ze bewoog en huilde ook minder dan andere baby’s , zegt Annick. Yaga kan (nog?) niet lopen en door haar hersenachterstand is ook haar zicht niet optimaal. Annick dient Yaga elke week een baxterinjectie toe om haar immuunsysteem op peil te houden: Anders wordt ze constant ziek. Ook krijgt ze medicatie tegen epilepsieaanvallen. Mantelzorg en professionele hulp: hand in hand? De thuisverpleegster verzorgt Yaga en kleedt haar aan, samen met papa Yves. Het gaat er vrolijk aan toe. Als de verpleegkundige weggaat, schuiven haar ouders Yaga mee aan tafel. Yves kamt liefdevol het haar van z’n dochter. Ze protesteert niet veel want Kabouter Plop animeert haar op het mini-tv’tje. Af en toe slaakt ze een kreet van enthousiasme.

der liefde

De weekends staan volop in het teken van Yaga. Op weekdagen gaat ze naar het dagcentrum. Annick en Yves kiezen bewust niet voor een internaat. Ze willen dat hun dochter elke avond thuis komt: Zolang het kan, want je weet natuurlijk nooit of de zorg nog zwaarder wordt. Het hangt af van je eigen draagkracht en van hoe zwaar de problematiek is. Het is belangrijk dat je daarin realistisch bent: is dit nog doenbaar? Daarom laten Yaga’s ouders sinds twee jaar een thuisverpleegster komen, die hen kan bijstaan bij de grootste zorgen. We beseffen dat de zorg

MANTELZORGERS hebben Yaga opgevangen tot ze naar school ging en springen nog altijd vaak bij. Net zoals mijn andere dochter Oudrey van 19 trouwens.

voor Yaga niet iets tijdelijk is maar voor de rest van ons leven. Om het vol te kunnen houden in de toekomst, is het belangrijk dat je ook hulp van anderen kan aanvaarden. Hulp van je ouders, van het dagcentrum en van de thuiszorg. Genieten² Als koppel is het erg belangrijk om te blijven praten. Je moet elkaar vaak aanvullen en je moet elkaar ook voldoende vrijheid gunnen om te ontladen , zegt Annick. Zij zijn er als koppel sterker uit gekomen. Wij relativeren heel veel. We vragen ons vaak af waarin mensen zich soms druk maken. Een avondje uit met ons twee, da’s genieten in ’t kwadraat! Combinatie werk-gezin Annick en Yves zijn altijd allebei bewust blijven werken. Annick: Ik heb jaren als verpleegkundige op de spoed gewerkt. Een van m’n tofste jobs ooit, maar vaak Wij relativeren heel veel. We met nachten vragen ons vaak af waarin weekendwerk. mensen zich soms druk maken. Yves zat soms hele weekends alleen thuis met Yaga en, het klinkt misschien raar, dat is heel zwaar. Ik heb toen besloten om een andere job te zoeken binnen de verpleegkunde. Het werd thuisverpleging, een ideale job om te combineren met een gezin en met nog altijd genoeg afwisseling. Nu werk ik al een tijdje als regioverantwoordelijke bij het Wit-Gele Kruis en heb nu nog meer flexibiliteit. Uiteindelijk gaat iedereen op zoek naar een evenwicht tussen werk en gezin, of je nu ‘gewone’ kinderen hebt of niet. Bij ons vraagt het alleen nóg meer flexibiliteit. Bovendien heb ik ook prachtouders: zij

“Ons Yaga kunnen we nu niet meer wegdenken.” Annick: Ons leven zou er helemaal anders uitgezien hebben mocht Yaga ‘normaal’ geweest zijn. Wat we het meest missen? Weekendjes en daguitstappen. Hoewel Yaga al 10 is, blijft het voor ons een organisatie alsof je met een baby of peuter op stap gaat. Je moet kunnen verversen en rekening houden met een buggy. Je kan ook niet altijd meer mee met vrienden die kinderen van dezelfde leeftijd hebben. De verschillen met Yaga worden te groot. We zijn ook veel vrienden verloren. Maar we weten nu heel goed wie onze echte vrienden zijn. We hebben diep gezeten, maar je moet verder. Hoe je dat doet, weet ik niet. Het gebeurt gewoon. We kunnen ons Yaga nu niet meer wegdenken. We proberen er te zijn voor ons kind, maar waken erover dat we er toch af en toe eens van tussenuit muizen. Mantelzorger, informeer je! Veel mantelzorgers beseffen te weinig welke voorzieningen of premies er bestaan. Annick: Ik raad elke mantelzorger aan om een gesprek te houden met een maatschappelijk werk(st)er. Zij kunnen je allerlei info en tips geven over mantelzorgpremie(s), een premie voor huisaanpassingen, de mogelijkheden voor oppas, kortverblijf of vakanties voor gezinnen met een kind dat ziek is of hulp nodig heeft. Er bestaat intussen veel maar je moet het maar weten.

QUINT & JEANINE Quint is eind de twintig en woont samen met zijn ‘marraine’ Jeanine van vijftig jaar ouder. Een vorm van samenleven die je op z’n minst gezegd niet elke dag tegenkomt. Quint zorgt voor marraine, ooit was het andersom. Quint: Ik woon al sinds m’n 2 jaar bij mijn grootouders. M’n ouders waren gescheiden en m’n vader is verongelukt toen ik 11 was.

XXX

JEANINE:

VROEGER WAS IK ER VOOR QUINT, NU IS QUINT ER VOOR MIJ

QUINT:

ZOLANG IK HET ALLEEN KAN, ZAL IK BLIJVEN ZORGEN VOOR JEANINE

MANTELZORGERS Mijn grootvader werd mijn vaderfiguur. M’n marraine mijn tweede mama. Ze bracht mij elke dag naar school en haalde mij ook elke dag terug af. Ik was er dus kind aan huis. Twee jaar geleden verlieten ze het huis en de stad waar ze altijd hadden gewoond. Dat ruilden ze voor een ruim nieuwbouwappartement in een kleinere gemeente. Ze zijn blij dat ze die stap gezet hebben. Jeanine: Het is hier ideaal voor ons. We hebben elk een eigen slaapkamer, badkamer en toilet. Alleen de living en de keuken zijn gemeenschappelijk. Privé-ruimte genoeg dus. Ook naar inrichting was het niet moeilijk , zegt Quint, want we hebben min of meer dezelfde smaak.

MEER INFO? Een pauze nodig? Mantelzorgers zijn geen supermensen. Het is dan ook geen schande dat je soms tijd voor jezelf nodig hebt. Wil je dus eens ergens naartoe, een belangrijke boodschap afhandelen, gewoon eens op adem komen, een hobby uitoefenen, naar een feest gaan … Dan kun je terecht bij de dienst voor Oppashulp. Onze oppassers zijn discrete, gemotiveerde en opgeleide vrijwilligers. Hun voornaamste taak is aanwezig zijn en instaan voor gezelschap en toezicht. Kostprijs? 2,60 euro per begonnen uur voor dagoppas, 25 euro per nacht voor nachtoppas (CM-leden kunnen daarvoor 15 euro per nacht terugbetaald krijgen). Vraag een oppas minstens één week vooraf aan. Weet je al eerder dat je oppas zal nodig hebben, stel dan al onmiddellijk de vraag. De dienst Thuisoppas heeft wat tijd nodig om de meest geschikte thuisoppasser te zoeken. Neem voor de eerste keer dat je beroep wil doen op de dienst Thuisoppas contact met de maatschappelijk werker van het CM-kantoor in je gemeente. De maatschappelijk werkster overlegt met jou of thuisoppas in jouw situatie de beste oplossing is. De maatschap-

pelijk werkster contacteert dan de dienst Thuisoppas, die de meest geschikte thuisoppasser voor jou zoekt.

Dringende hulp Wie alleen woont en het risico loopt om te vallen of onwel te worden, is gebaat bij een personenalarm. Zo heb je met één druk op de knop altijd een hulpverlener bij de hand. Je kan een personenalarmtoestel aanvragen via de dienst Maatschappelijk Werk in het CM-kantoor van je gemeente.

Informatie en ondersteuning Het kan iedereen overkomen. Plots word je geconfronteerd met ziekte, handicap of hulpbehoevendheid. Ben je op zoek naar hulp in deze moeilijke situatie? Dan kun je bij het Thuiszorgcentrum terecht voor informatie en advies, voor ontmoetingskansen met andere mantelzorgers, voor vorming en ondersteuning. Achteraan in de agenda vind je bijvoorbeeld een aantal ontmoetings- en vormingsinitiatieven die door het Thuiszorgcentrum georganiseerd worden. Je kan het thuiszorgcentrum contacteren op volgende adressen: • regio Turnhout: Korte Begijnenstraat 18 Turnhout, 014 40 35 55 of thuiszorgcentrum.turnhout@cm.be.

• regio Mechelen: Antwerpsesteenweg 261 Mechelen, 015 21 58 88 of thuiszorgcentrum. mechelen@cm.be • Retie: Peperstraat 2 Retie, 014 40 35 55 of thuiszorgcentrum. retie@cm.be • Westerlo: Merodedreef 108 Westerlo, 014 40 35 55 of thuiszorgcentrum.westerlo@cm.be

CM ondersteunt mantelzorgers Mantelzorgers bijstaan in hun onmisbare inzet ziet CM als één van haar belangrijkste opdrachten. CM heeft dan ook een hele waaier van ondersteunende diensten en tegemoetkomingen, teveel om hier op te noemen. Meer informatie: www.cm.be/thuiszorg

Ziekenzorg en mantelzorg Mantelzorgers zijn thuis bij Ziekenzorg CM. Je kan er terecht voor ontmoetingsmomenten (infocafé’s en praatcafé’s)), infonamiddagen, cursussen (bvb. ‘energie door adem en zang, computercursus, assertiviteit,…), vakanties en ontspanning. Op 22 mei in Kasterlee en op 23 juni in Mechelen is er de dag van de mantelzorg met een gratis muzikaal optreden, en hapje en een drankje en de kans om met lotgenoten te praten. Meer info: www.ziekenzorg.be – klik op ‘kalender’.

53 QUINT: Mijn grootvader werd mijn vaderfiguur. M’n marraine mijn tweede mama. Ze ging mij elke dag brengen en afhalen van school.

Knokken voor een paar uurtjes sport Vorig jaar is Jeanine lelijk gevallen. Haar bekken was gebarsten en er volgde een lange en moeilijke revalidatie. Toen ze weer op eigen kracht thuis kon wonen, had ze de eerste week nog 24 op 24 uur hulp, verzorging en kine nodig. Aangezien Quint een drukke baan heeft, kon ze daarvoor niet alleen op hem rekenen. Jeanine kreeg ook hulp van haar twee dochters, waaronder Quints moeder, en van haar schoonbroer. Maar sindsdien is het samenleven voor Quint zwaarder geworden, ook al komt er 1 keer per week thuishulp. Quint: Vorig jaar kookte marraine nog, nu doe ik dat altijd. Ook de was, plas en strijk is er voor mij niet lichter op geworden. Ik sta er ook op om zelf te poetsen en te dweilen, ook al wil marraine het nog zo graag proberen. Hierdoor is mijn agenda natuurlijk goed gevuld: is het niet voor het werk, dan zijn er thuis taken of ga ik om boodschappen. Ik moet erover waken dat ik nog mijn wekelijkse

uurtjes sport kan doen. Die work-out heb ik echt nodig. Af en toe afspreken met vrienden na het werk doet ook deugd. Samen genieten van de Spaanse zon Toch zou Quint het niet anders willen dan het nu loopt. Zo lang ik het alleen kan, zal ik blijven zorgen voor marraine. Ook Jeanine is gelukkig: Vroeger was ik er voor Quint, nu is Quint er voor mij. Hij doet dat prima. Hij is lief, doet het huishouden, kookt lekker en we amuseren ons samen. Ik geef hem een 9,5 op 10! Elke dag belt Quint marraine van op z’n werk. Geheimen hebben ze praktisch niet voor elkaar. Ze gaan vaak samen uit eten en af en toe trekken ze er een weekje samen op uit. Quint: Wij nodigen vaak mensen uit om te eten. Intussen zijn het vaak gezamenlijke vrienden geworden, jong en oud dooreen. Vrienden van mij zeggen achteraf ook vaak: uw oma is een toffe. ●

Vayamundo De Kinkhoorn & Ravelingen in Oostende

Een zee van tijd voor jezelf en voor elkaar! Met het ganse gezin op stap! Ontdek ons reuzeleuke kinderspeeldorp en de keitoffe KidsClub. De mooie zeedijk nodigt uit voor een fikse wandeling naar Oostende, waar u de allerleukste plekjes kan ontdekken!

FAMILIEWEEKEND aan de kust

arrangement

112

vanaf € halfpension

3 dagen/2 nachten

INBEGREPEN • Half- of volpension • Onbeperkte toegang tot het zwembad en fitnesscenter BESCHIKBAARHEID • Volgens beschikbaarheid elke nacht Meer weten over onze arrangementen en mogelijkheden? Vayamundo De Kinkhoorn & Ravelingen Zeedijk 290-330, 8400 Oostende T : 078 156 100 (lokaal tarief) E : contactcenter@vayamundo.be www.facebook.com/vayamundo.be

www.vayamundo.be

Bekijk dit arrangement op www.vayamundo.be

GESPOT

PUBLIREDACTIONEEL

HYGIËNE

Casa Safra Rood/Rose/Wit

Kauwgom doodt bacteriën

Deze drie wijnen van Casa Safra zijn zonder twijfel de populairste wijnen uit ons assortiment. Casa Safra gaat altijd voor topkwaliteit en is het meest prestigieuze wijnhuis van Spanje. Wat te denken van de 7 jaar oude meervoudig bekroonde Gran Reserva. Een perfecte smaakcombinatie van verse bosvruchten, zwart fruit, vanille, kruiden en krachtige tannines. Naast deze schitterende Gran Reserva mogen wij u ook een bekroonde Verdejo 2013 en de Merlot Rosado 2013 aanbieden! Sla snel uw slag en haal deze overheerlijke wijnen van Casa Safra aan slechts 4,99 in huis. Beleef de smaak van pure passie!

100 miljoen bacteriën uit je mond verwijderen door tien minuten op een kauwgom te kauwen, het kan! Dat blijkt uit het onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen. Het onderzoek toont aan dat kauwgom even effectief is als flossen, al is het natuurlijk wel zo dat flossen nog andere delen van het gebit schoonmaakt. De eerste 30 seconden is de kauwgom het effectiefst. Naarmate je langer kauwt, komen er ook steeds meer bacteriën op de kauwgom te zitten. Bacteriën voeden zich met suikers, het is dus belangrijk om op suikervrije kauwgom te kauwen.

BEN JE EEN GOEDE SLAPER? Goed en voldoende slapen is belangrijk voor een goede gezondheid. In de praktijk is het evenwel vaak niet zo goed gesteld met onze slaap. CM helpt je daarom graag op weg naar een betere en gezondere slaap. Want beter slapen kun je leren.

Dit jaar besteedt CM extra aandacht aan onze slaap: je kan een doeboek rond slaap bestellen, er worden infoavonden en cursussen georganiseerd, en je kan nu ook tegemoetkoming krijgen wanneer je een slaaptherapie in groep volgt.

➝ Meer info op www.cm.be/slaapwel. Daar vind je heel wat informatie en kan je ook zelf testen of je een goede slaper bent.

VRAAG AAN DE STRAAT

TEKST & FOTOGRAFIE: Céline De Groote

BEA (50)

YVES (17)

JONATHAN (29)

Een glaasje vers geperst fruitsap met wat fruit en muesli. Wat zeker niet mag ontbreken is een stukje chocolade. In het weekend mag het wat extra zijn, bijvoorbeeld een pistolet.

Ik ontbijt heel weinig, ik heb er vaak geen tijd voor. Deze morgen at ik een droge boterham en dronk wat water … In het weekend en als ik tijd heb in de week eet ik ontbijtgranen.

Mijn ontbijt varieert heel erg. Deze ochtend waren dat ontbijtgranen, waar ik een glaasje fruitsap bij dronk. In het weekend eet ik meestal goed belegde boterhammen.

Wat heb jij deze ochtend gegeten? Ontbijten, voor sommige mensen een absolute noodzaak, voor anderen puur tijdverlies. Specialisten noemen het de belangrijkste maaltijd van de dag. Maar eten we wel gezond s ochtends? çava? trok de straat op in Mechelen.

JOHRA (17)

PATRICK (62)

IREEN (66)

Ik ontbijt niet omdat ik er de tijd niet voor heb. Deze morgen heb ik snel wat water gedronken en een pompelmoes gegeten. Als ik ’s morgens wat meer tijd heb dan ik eet ik soms cornflakes.

Ik at vier sneden volkorenbrood, één met roomkaas en de anderen met vleessalade. Daarbij at ik een banaan en dronk granenkoffie. Vlees probeer ik zoveel mogelijk te beperken.

’s Morgens eet ik vaak havermout met yoghurt of plattekaas omdat ik weinig brood in huis heb. Vanmorgen deed ik er druifjes bij en dronk een koffie. Mijn ontbijt varieert wel elke dag.

WAARUIT BESTAAT JOUW PERFECTE ONTBIJT? Laat het ons weten op facebook.com/magazinecava!

CM-Deals 56

SLAAPSTRANDHUISJES IN VLISSINGEN JOUW VOORDEEL? LUXE-ONTBIJT VOOR HET HELE GEZIN

KOM NAAR HET PLEZANTSTE LAND! JOUW VOORDEEL? ¤ 10 KORTING PP. VOOR CM-LEDEN

Bobbejaanland is fun voor groot en klein. Met meer dan 40 attracties vindt iedereen er wel eentje die zijn hart sneller doet slaan! Praktisch • CM-leden krijgen 10 euro korting op hun toegangsticket. Maximum

3 Wat is er mooier dan wakker worden op het strand, met de ruisende zee op de achtergrond? Het kan in de slaapstrandhuisjes in Vlissingen. Uitwaaien, zonnen, een duik in zee, er gaat geen dag voorbij zonder dat je de zeelucht opsnuift en de zon op je huid voelt. Kinderen hebben de tijd van hun leven op het strand, en staan ’s morgens vroeg

meteen met de blote voetjes in het zand. Çava?lezers krijgen een luxeontbijt in de nabijgelegen Brasserie BLVD ter waarde van 15 euro per persoon. Boeken kan voor een week, midweek of weekend: www.slaapstrandhuisje.nl, boekingscode: ‘çava-ontbijt’

5 tickets (= 50 euro korting) per CM-lid. • Surf naar www.cm.be, druk de bon af en kleef er een gele klever op. Aan de kassa van Bobbejaanland ruil je de bon in voor korting op de toegangsprijs.

POPULAIRE WIJNEN VAN CASA SAFRA VOOR ¤4,99 JOUW VOORDEEL? 50% KORTING

Çava?-lezers krijgen 50% korting op de Gran Reserva (rood), de Verdejo (wit) en de Merlot Rosado (rosé) van

Casa Safra. De wijn wordt gratis aan huis geleverd Bestellen kan via www.wijnvoordeel.be/promo

5 DAVIDSFONDS BOEKEN VOOR ÇAVA?-LEZERS JOUW VOORDEEL? 15% KORTING

In samenwerking met Davidsfonds Uitgeverij krijgen çava-lezers 15% korting bij aankoop van een of meerdere boeken uit volgende lijst: • De Hofhelden. Alles over de moestuin (Angelo Dorny en Els de Schepper) − 29,99 euro, code ‘cava1’ ➝ Hou je van zelfgekweekte groenten, maar heb je geen idee hoe je aan zo’n moestuin moet beginnen? De Hofhelden brengen raad! • Leren slapen zonder pillen (Pascale Grauwels) − 22,50 euro, code ‘cava2’ ➝ Een op de drie Belgen slaapt slecht. Chronische stress, een ongezonde levensstijl of gepieker houdt ons ’s nachts wakker. Daar wil dit boek verandering in brengen. • Met plezier met pensioen (Mark Claus) − 19,99 euro, bestelcode ‘cava3’ ➝ Met pensioen gaan of zijn moet je leren. Deze handleiding zet je al aardig op weg. • Zelfgeplukt. Over kruideninfusies (Ann Vansteenkiste) − 27,50 euro, code ‘cava4’ ➝ Dit boek toont je welke planten je kunt gebruiken, hoe je ze moet drogen en hoe je er de lekkerste infusies van trekt. • Nelsons Yogaboek. 20 euro, code ‘cava5’ ➝ Een doe-het-samenboek met 24 yogaspelletjes voor kleine en grote avonturiers

De vermelde prijzen zijn exclusief de 15% çava?korting. Bestellen kan via www.davidsfonds.be. Duid per boek de juiste bestelcode aan.

LENTE OP KOMST IN MASSEMBRE JOUW VOORDEEL? WIN EEN GRATIS WEEKENDJE WEG

De lente staat voor de deur in Massembre en dat willen we vieren, want sinds begin dit jaar heeft dit mooie CMvakantieverblijf een nieuwe directeur. Ken je zijn naam? We geven 5 gezinsweekends* weg voor de eerste 5 juiste antwoorden. Tip Het antwoord vind je op www.massembre.be Extra info *Het gezinsweekend Massembre is geldig voor 2 volwassenen en 2 kinderen (verblijvend op dezelfde

kamer) in verblijfsformule comfort -halfpension, exclusief dranken. Duur van vrijdagnamiddag tot zondagmiddag ergens in 2015 voor zover kamers beschikbaar. Antwoorden sturen naar reception@ massembre.com voor 30/05/15. We verwittigen de winnaars per e-mail. Praktisch • Massembre, 5543 Heer, België • 082 64 43 57 • reception@massembre. com • www.massembre.be

DAVIDSFONDS ZOMERZOEKTOCHT JOUW VOORDEEL? WIN 25 DEELNEMINGSPAKKETTEN

18 juni 2015 een mailtje naar comma.mvl@cm.be. Vermeld je naam en je adres én het antwoord op de vraag: aan de hoeveelste editie is de zoektocht dit jaar toe? De winnaars krijgen kort na de deadline bericht. Ontdek de mooiste plekjes van Geraardsbergen dankzij de Davidsfonds Zomerzoektocht. Kies tussen de speelse Gezinszoektocht of de uitdagende Klassieke zoektocht en speur met de fiets of de auto naar de antwoorden op de zoektochtvragen. Wil je kans maken op een gratis deelnemingspakket? Stuur dan vóór

Tip! Neem een kijkje op www.davidsfonds.be/ zomerzoektocht Info Van 6 juni tot en met 20 september 2015. Meer info vind je op pagina 58 van dit nummer of op www.davidsfonds.be/zomerzoektocht

DAVIDSFONDS ZOMERZOEKTOCHT SPEUR MEE MET DE HELE FAMILIE Op pad in de Vlaamse Ardennen De Davidsfonds Zomerzoektocht neemt je mee n aar de mooiste plekjes in en rond Geraardsbergen. Van 6 juni tot en met 20 september kan je met de fiets of met de auto een lusvormig parcours afleggen en zo met de hele familie de Vlaamse Ardennen verkennen. Je zoektocht start in Geraardsbergen en leidt je via landelijke wegen langs verschillende stopplaatsen. Op die plekken speur je naar de antwoorden op de zoektochtvragen. Zoektocht op kindermaat Naast de uitdagende Klassieke zoektocht is er ook de speelse

Gezinszoektocht met leuke fotovragen, doevragen en spelletjes. Goed gezocht? Dan maak je een grote kans op een weekendje weg. Want wekelijks schenken we een vakantieweekend voor het hele gezin weg bij het Provinciaal domein De Gavers. Daar kan je zwemmen in het binnen- en buitenbad, ravotten in de speeltuin, minigolfen, bootje varen, boogschieten â&#x20AC;Ś Hoe deelnemen? Koop je deelnemingspakket vanaf 6 juni in het Toeristisch Infokantoor in Geraardsbergen, de startplaats van de zoektocht. Een pakket kost 19 euro (14 euro

ZOMER ZOEKTOCHT

in Geraardsbergen 06 juni tot 20 september GEZINSZOEKTOCHT: WIN ELKE WEEK EEN 2015 VERBLIJF VOOR VIER BIJ

met Davidsfonds Cultuurkaart) en bevat een deelnemingsbrochure met de parcoursbeschrijving en de vragen, een folder met leuke horeca-arrangementen en een gloednieuwe streekgids over de Vlaamse Ardennen t.w.v. 17,50 euro. Je krijgt ook flink wat extraâ&#x20AC;&#x2122;s, zoals een gratis Looza en een streekbiertje. Info Voor meer info over de Davidsfonds Zomerzoektocht surf je naar www.davidsfonds.be/ zomerzoektocht. Wil je graag een deelnemingspakket winnen? Neem dan een kijkje bij de CM-deals op pagina 56.

AGENDA

VOLLEDIG OVERZICHT OP WWW.CM.BE/RMT.AGENDA

BABY, KIND EN TIENER

BORSTVOEDING: GOED VOORBEREID

EIGEN BAAS OVER JE GEDACHTEN. LEER POSITIEF DENKEN

Tijdens deze cursus, die bestaat uit drie bijeenkomsten, worden heel wat vragen rond borstvoeding beantwoord en twijfels en misverstanden weerlegd. Op elke samenkomst worden verschillende thema’s rond borstvoeding behandeld: hoe werkt borstvoeding, hoe bereid je je er op voor, wat zijn de voordelen voor moeder en kind, borstvoeding gedurende de eerste weken, wat is de rol van de partner, borstvoeding over een langere periode, wanneer vaste voeding invoeren, kolven, borstvoeding en werken ... Er worden foto's en videobeelden getoond ter illustratie. Op deze cursus zijn de partners zeker ook welkom! De informatie is voor hen ook nuttig om weten. PRAKTISCH Wanneer 9, 16 en 23 juni Waar Geel, Geboorte-informatiecentrum, Diestseweg 61 Prijs • CM-leden 15 €, • niet-leden 30 €, • verh. tegemoetk. 7,50 € Begeleiding Karen Vliegen, vroedvrouw Info en inschrijven 014 40 35 45 of www.cm.be/agenda Organisatie CM Gezondheidspromotie

Deze training richt zich op kinderen van het vierde leerjaar die zich snel zorgen maken, vaak piekeren en veel negatieve gedachten hebben. Op deze manier kan er op een meer persoonlijke en intensievere manier gewerkt worden. In een klein groepje, bestaande uit maximum 8 kinderen, leren ze de baas te worden over hun negatieve gedachten en hun angst en boosheid, door een andere bril op te zetten. Ze leren goed om te gaan met tegenslag en krijgen een aanzet tot meer zelfvertrouwen PRAKTISCH Wanneer 6 dagelijkse voormiddagsessies tussen 3 en 7 augustus, start telkens om 9.30 uur Waar Mechelen, CM-campus, Antwerpsesteenweg 261 Prijs • CM-leden 120 €, • niet-leden 170 €, • verh. tegemoetk. 60 € Begeleiding Wendy de Pree, ontwikkelingspsycholoog en gedragstherapeut Info en inschrijven 014 40 35 45 Organisatie CM Gezondheidspromotie

BABY, KIND EN TIENER

SOCIALE VAARDIGHEIDSTRAINING VOOR KINDEREN Moeilijkheden met sociale vaardigheden bij kinderen kunnen zich op verschillende manieren uiten, bv. pesten, gepest worden, geen vriendjes hebben, te verlegen, angstig of niet assertief zijn,… Deze training is gericht op het versterken van de vaardigheden die ze nodig hebben in de communicatie met anderen. De aangereikte vaardigheden worden onmiddellijk ingeoefend met leeftijdsgenoten, waarbij een positieve benadering centraal staat. De kinderen krijgen tips en oefeningen mee zodat ze het geleerde in de dagelijkse praktijk kunnen toepassen. De steun en medewerking van ouders en nabije omgeving zijn hierbij cruciaal. Volgende thema’s komen o.a. aan bod: elkaar aankijken, goede vragen stellen, om de beurt praten, reageren op een afwijzing, pesten, contact maken en ervaren, voor jezelf opkomen,... PRAKTISCH Wanneer 10 sessies tussen 26 september en 5 december, met een intakegesprek vooraf en een evaluatiegesprek nadien. Waar Turnhout, Korte Begijnenstraat 18 Prijs • CM-leden: 120 €, • verh. tegemoetk. 60 €, • niet-leden 240 € Begeleiding Carolien Van Eyck, psychologisch consulent Info en inschrijven 014 40 35 45 Organisatie CM Gezondheidspromotie

AGENDA

VOLLEDIG OVERZICHT OP WWW.CM.BE/RMT.AGENDA

ZORG

BOSWANDELING MET VERHALENVERTELLER

DAG VAN DE MANTELZORG

INFOCAFÉ: HELP, IK BEN MANTELZORGER!

Tijdens deze wandeling van 6 km in het Zoerselbos zorgt een professionele verhalenverteller voor de nodige animatie voor volwassenen en jongeren: ongekende verhalen uit de lage landen, historische vertellingen of verhalen en sprookjes uit verre landen. Deze boswandeling is volledig rolstoeltoegankelijk. Op deze activiteit zijn ook kinderen en familie meer dan welkom! PRAKTISCH Voor wie chronisch zieken jonger dan 65 jaar en hun vrienden en familie Wanneer 20 juni om 14 uur Waar Zoersel, Parking ’t Boshuisje, Boshuisweg 1 Prijs • CM-leden 8 €, • niet-leden 10 €, • verh. tegemoetk. 6 € Info en inschrijven 015 21 59 46 of ariadne.rmt@cm.be Organisatie Ziekenzorg CM – Ariadne

Op de dag van de mantelzorg wil Ziekenzorg CM mantelzorgers laten voelen dat hun dagelijkse, onvoorwaardelijke inzet voor een chronisch zieke of zorgbehoevende persoon erg gewaardeerd wordt. De dag start met een drankje. Daarna volgt een muzikaal optreden van “Boots & Shoes”. Als we een stijl zouden moeten plakken op de muziek die dit talentvolle trio brengt, dan zouden we het omschrijven als countryrock. Al vinden we in hun repertoire ook wel een beetje blues, punk en rock’n roll terug. Het trio bestaat uit: vocalist en gitarist Remko, zanger Ivan en frontvrouw Mandy. Daarna word je getrakteerd op een kaas- en wijnbuffet. Het einde van de dag is voorzien om 19 uur. PRAKTISCH Voor wie mantelzorgers Wanneer en waar • 22 juni om 15 uur in Kasterlee, De Nieuwe Notelaar • 23 juni om 15 uur in Mechelen, hoofdzetel CM, Antwerpsesteenweg 261 Wanneer 22 juni om 15 uur Waar Kasterlee, De Nieuwe Notelaar Prijs • CM-leden gratis, • niet-leden 20 euro Info en inschrijven 015 21 59 42 of mantelzorg.rmt@cm.be Organisatie Ziekenzorg CM

Tijdens dit infocafé voor mantelzorgers wordt er informatie gegeven en wordt er ruimte voorzien voor een gezellige babbel bij een drankje. Ziekenzorg CM, de dienst maatschappelijk werk van CM en de sociale dienst van de gemeente of het OCMW geven je het antwoord op de vraag ‘Wat kunnen wij betekenen voor mantelzorgers?’. Na de toelichting wordt er tijd gemaakt om te praten met de aanwezige diensten en mantelzorgers. PRAKTISCH Voor wie mantelzorgers Wanneer 30 juni om 13.30 uur Waar Putte, GC Klein Boom, Mechelbaan 604 Prijs • CM-leden 3 €, • niet-leden 6 €, • verh. tegemoetk. 2 € Info en inschrijven 015 21 59 42 of mantelzorg.rmt@cm.be Organisatie Ziekenzorg CM

ZORG

DRAAGLAST DRAAGKRACHT: LUISTEREN NAAR JEZELF

ZIN-ER-IN

PRAATCAFÉ VOOR LANGDURIG ZIEKEN

Mantelzorgers zorgen mee voor een stevig fundament in onze maatschappij, gebouwd op goede zorg voor elkaar. Tegelijkertijd is het belangrijk dat zij goed voor zichzelf, zodat dit kan blijven duren. PRAKTISCH Wanneer 4 en 11 juni van 19 tot 22 uur Waar Mechelen, CM-campus, Antwerpsesteenweg 261 Prijs • CM-leden 3 €, • niet-leden 6 €, • verh. tegemoetk. 2 € Begeleiding Veerle Bernaerts, directie Thomas More Info en inschrijven 014 40 35 45, thuiszorgcentrum.turnhout@cm.be of www.cm.be/agenda Organisatie Thuiszorgcentrum

Praten over wat jou bezighoudt, met een kleine groep mensen, met veel respect voor elkaar, bij een tas koffie of ander lekkers. Het is een gesprek in een gezellige, ongedwongen sfeer, over een zelfgekozen thema. Deze activiteit gaat op twee verschillende momenten door. Je kunt ze alle twee bijwonen, of er eentje uitkiezen. Niets moet, alles mag! Om praktische redenen hebben we graag op voorhand een zicht op het aantal aanwezigen, inschrijven is dus de boodschap. PRAKTISCH Voor wie chronisch zieken jonger dan 65 jaar Wanneer 5 juni en 26 juni, telkens om 14 uur Waar Mechelen, Tennis Chalet Vrijbroekpark, Ridder Dessainlaan 65 Prijs • CM-leden 5 €, • niet-leden 8 €, • verh. tegemoetk. 3 € (2 drankjes inbegrepen) Info en inschrijven 015 21 59 46 of ariadne.rmt@cm.be Organisatie Ziekenzorg CM – Ariadne

Dit praatcafé is een eenvoudige en leuke ontmoetingsgelegenheid voor chronisch zieken jonger dan 65 jaar die er graag even tussenuit zijn. Je kunt er een praatje maken met lotgenoten. Breng gerust vrienden of familie mee. PRAKTISCH Waar en wanneer • 15 juni om 13.30 uur, Mechelen, Tennis Chalet Vrijbroekpark, Ridder Dessainlaan 65 • 25 augustus om 13.30 uur, Retie, Brasserie De Watermolen, De Watermolen 5 Prijs gratis (eigen consumpties ter plaatse zelf te betalen) Info en inschrijven 015 21 59 46 of ariadne.rmt@cm.be Organisatie Ziekenzorg CM – Ariadne

Zin om even uit te blazen in volle natuur? Vind je tweede adem tijdens een weekendje weg op eigen ritme. Laat de kinderen het beest uithangen en onze ervaren wandelgids je op sleeptouw nemen! De kleintjes kunnen slingeren aan touwen, plonzen in de waterplaza en uitrusten tussen de everzwijnen. Laat de regio je bekoren. Tem de wilde golven van de Lesse met de kajak, ga railbiken of neem de mountainbike. Sinds begin dit jaar heeft Massembre een nieuwe directeur. Ken je zijn naam? Blader door naar ‘CMdeals’ en win misschien een ontspannend weekend in het groen.

INFO & RESERVATIE (tweetalig) • + 32 82 64 43 57 • reception@massembre.com • Massembre, 5543 Heer, provincie Namen. • www.massembre.be

CM 62

XXX

AGENDA

VOLLEDIG OVERZICHT OP WWW.CM.BE/AGENDA

LIJF EN LEDEN

VRIJWILLIGERS

VOETZELFZORG: AROMATISCHE VOETMASSAGE

ZINVOL EN EFFICIËNT VERGADEREN

Onze voeten dragen ons, zo lang ze kunnen ... Daarom is het zo mooi om te leren deze voeten te masseren bij onszelf en bij een andere persoon. Het is telkens een prachtig geschenk: het verdrijft fysische en geestelijke vermoeidheid, brengt warmte in de voeten en het hele lichaam en geeft betere doorstroming in de benen. Ook mensen die bedlegerig zijn of de rolstoel gebruiken, ervaren deze effecten van de voetmassage als weldadig. Warme voeten zijn voor iedereen een effectieve aarding: dit verbetert je zelfvertrouwen en helpt je goed te ontspannen. We vragen de deelnemers een handdoek en een kussen mee te brengen. Het aantal beschikbare plaatsen is beperkt. PRAKTISCH Wanneer 16 juni om 19 uur Waar Mol, LDC Ten Hove, Jacobs Smitslaan 26-28 Prijs • CM-leden 10 €, • niet-leden 20 €, • verh. tegemoetk. 5 € Begeleiding Veerle Waterschoot Info en inschrijven 014 40 35 45, thuiszorgcentrum.turnhout@cm.be of www.cm.be/agenda Organisatie Thuiszorgcentrum ism LDC Ten Hove

De CM-vrijwilligersacademie ondersteunt vrijwilligers die o.a. actief zijn in de CM-werking of één van de deelorganisaties (Ziekenzorg, Okra, Kazou) met vormingssessies op maat die hen helpen bij hun inzet. Het thema van de academie in juni is: ‘Zinvol en efficiënt vergaderen’ Dit zijn de thema’s die behandeld worden: Wanneer is een vergadering zinvol? Wat is de belang van de agenda en hoe stel ik die op? Wat zijn de aandachtspunten bij een vergadering? Hoe sluit ik een vergadering juist af? Wat zijn de nazorgen na een vergadering? Hoe ga ik om met weerstand tijdens een vergadering? PRAKTISCH Wanneer 11 juni om 14 uur of om 18.30 uur naar keuze Waar Zandhoven, Domein Hooidonk, Langestraat 170 Prijs gratis Begeleiding Koen Vermeulen Info en inschrijven 014 40 35 45, beweging.rmt@cm.be of www.cm.be/agenda Organisatie CM Vrijwilligersacademie