Pluzz
niet zzomaar een magazine
André van Duin: ‘Liever spruitjes met draadjesvlees’
+ Heel Holland Bakt
+ Kapper piekt
+ ‘Erica op Reis’
ze bruin met André van Duin
tijdens feestdagen met trendy kapsels
is televisie vanuit het hart
3 RUIME KEUS IN BANKEN, FAUTEUILS, TAFELS, EETKAMERSTOELEN, KASTEN, DRESSOIRS, TEAKMEUBELEN, KARPETTEN, BOXSPRINGS ENZ. SCHERP GEPRIJSD!
“Chester” boxspring. Uniek: Boxspring geheel naar wens, formaat en kleur samen te stellen.
MET M’N OGEN DICHT
Inhoud Pluzz magazine 4
Heel Holland Bakt ze bruin met André van Duin!
Kant & klare maaltijden
8
We moeten meer lachen in de zorg
Lekker, eerlijk en gezond In Leeuwarden en Dokkum
12
Wandje sauzen, meubels verwijderen en prullaria wegmoffelen…
16
‘Erica op Reis’ is televisie vanuit het hart
19
Voor 300 euro iets lekkers op je bord…
Vers & ambachtelijk bereid
Bij Stadshap koken wij iedere dag verse maaltijden die wij bij u thuis of op het werk bezorgen. Elke week een gevarieerd aanbod van gezonde, eerlijke en vooral lekkere gerechten. U bestelt, wij doen de rest!
LSTUNTER E B U E M E D
TWIJZELERHEIDE GRONINGEN
WWW.STADSHAP.COM
of bel naar 06 23305279
BJIRKEWEI 9
WOONBOULEVARD HOENDIEP ATOOMWEG 6-9
WWW.WOONLAND.EU
20
Mannen zitten vaker bij de kapper dan vrouwen
24
O dennenboom wat zijn je takken wonderschoon
29
Lekker ‘stadshappen’ met chef-koks Stefan en Leo
31 COLOFON:
Piter Wilkens: ,,Liwwadder blues is geuzenlied’’
Pluzz Magazine is een uitgave van Uitgeverij PENN.nl James Wattstraat 4 8912 AR Leeuwarden Tel. 058 284 94 10 www.uitgeverijpenn.nl
Redactie: Alfred Lehmann Vormgeving: Lehmann Publiciteit & Reclame/Fieldstar Fotografie: Simon van der Woude, Alfred Lehmann, Shutterstock, Omroep MAX Acquisitie en ondersteuning: Jan Boonstra en Oelkje Leistra Drukwerk: Donkel & Donkel
N.B.: Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van de uitgever worden overgenomen. Verspreiding: Pluzz Magazine wordt gratis en gericht verspreid in de gemeente Leeuwarden, zorg- en openbare instellingen, leestafels en via onze adverteerders. Pluzz Magazine verschijnt vier keer per jaar.
4
5
Heel Holland Bakt ze bruin met André van Duin
Hoogtepunt Ruim 50 jaar artiest. Terugkijkend, wat is voor jou het absolute hoogtepunt uit je carrière? ,,Ik vind radio erg leuk om te doen. De Dik voor Mekaar Show met Ferry de Groot, dat was prachtig… Maar ook zingen, tv en theater zijn mooi. Moeilijk om er iets uit te pakken…’’
foto: © Roland J Reinders / MAX
‘Geef mij maar spruitjes met draadjesvlees’
‘Bakkers klaar? Bakken maar!’ André van Duin presenteert Heel Holland Bakt vol overgave, maar zelf heeft de komiek niets met taart. ,,Met een stuk gebak doe je mij geen plezier. Ik ben geen zoetekauw, ik hou meer van hartig. Stamppot spruitjes met draadjesvlees… Hmmmm, lekker. Dat is echt genieten.’’
70 is ‘ie maar nog steeds populair. André van Duin blijft in de smaak vallen, ook nu hij op de serieuze toer is. Maar even onder ons… Zo’n bakprogramma… Dat is toch vreselijk saai. Dat past toch niet bij je? Waarom presenteer je dat? ,,Omdat ze me vroegen. Eerlijk gezegd zou ik het zelf ook niet bedenken, maar ik vind het leuk om te doen. De opnames zijn een dag van wachten, van heel lang wachten, maar we hebben veel lol met elkaar. Dat scheelt. Zou dat niet zo zijn, dan was ik er allang mee gestopt. Een drukke baan is het niet. Ik hoef alleen maar langs die balies te lopen en wat vragen te stellen, dat is alles.’’ Storende factor Wat vind je van het niveau van de deelnemers? ,,Ik vind ze goed. Weet je, ik heb er geen verstand van, ik ben meer de storende factor. De baksels zien er vaak mooi uit en zijn meestal lekker, maar daarmee
houdt het op. Tenminste, wat mij betreft. Ik geef geen oordeel, dat doen Robèrt van Beckhoven en Janny van der Heijden. Zij vormen de jury en testen de bakkers op hun kwaliteiten. Taart, brood, hartige taart, je krijgt van alles voorgeschoteld.’’ ,,Natuurlijk prik ik een vorkje mee, maar dat is meer voor de show. Sowieso heb ik niets met taart. Met verjaardagen eet ik wel eens een gebakje, een stukje appeltaart, maar anders nooit. Ik zou zelf geen taart kopen.’’ Kook of bak je zelf wel eens? ,,Bakken, daar begin ik niet aan. Daar bak ik niets van. Koken kan ik wel, maar dat komt zelden voor. Ik eet veel buiten de deur. Mijn lievelingsgerecht is stamppot spruitjes met draadjesvlees. Hmmmm… Lekker. Ik ben een jongen van de gestampte pot, met een etentje in een 5 sterren restaurant doe je mij geen plezier.’’
Je bent inmiddels mooi op leeftijd, maar valt nog steeds in de smaak. ,,Ja, geweldig toch? Het leven gaat gelukkig door, ik voel me goed en ben nog steeds niet uitgerangeerd. Ik word voor alles en nog wat gevraagd, maar doe alleen maar dingen die ik leuk vind. Ik haal de krenten uit de pap. Ik doe niets tegen mijn zin.’’ Het ‘gekke bekken trekken’ is gebeurd? ,,Ach, je wordt ouder. Dan moet je uitkijken dat de mensen je niet zielig gaan vinden. Voortdurend rondlopen in een korte broek met een verkeerd hoedje op je kop… Die tijd is voorbij, al wil dat niet zeggen dat ik nooit meer gek zal doen. Misschien maak ik nog wel een carnavalskraker, dat weet ik niet. Soms komen er dingen op je pad waarvan je denkt, dat is leuk. Dat ga ik doen. Maar het is nu allemaal wat serieuzer, zoals mijn cd met liedjes van Wim Sonneveld of de rol die ik speel in de dramaserie Het geheime dagboek van Hendrik Groen. Dat is mijn eerste serieuze, dramatische rol. Heel anders dan komedie. Niet de lolbroek uithangen was voor mij flink wennen, maar het is gelukt. De serie is prachtig geworden. Serieus’’, lacht Van Duin. Bekende Nederlander Heb je ooit gedacht dat je zo’n bekende Nederlander zou worden? ,,Nee, tuurlijk niet. Dat is zo gelopen. Ik wou gewoon artiest worden, grappenmaker. Zoals Johnny Kraaijkamp, Doris of Toon Hermans. Waarom? Tja, waarom wil een kind brandweerman worden? Mensen aan het lachen maken, dat is schitterend. Daarnaast heb ik in m’n carrière veel leuke ‘uitstapjes’ gemaakt. Zang, theater, film… Dat is ook mooi.’’ Hoe wil je dat de mensen je later herinneren? Als komiek, acteur, presentator, zanger? ,,Het maakt me niet zoveel uit. Als grappenmaker is denk ik het mooist. Maar nog mooier: Als een aardig mens.’’
foto: © Roland J Reinders / MAX
Hans, winnaar Heel Holland Bakt 2017
Heel Holland Bakt is een televisieprogramma van Omroep MAX.
6
7
Met je ogen loop je niet te rotzooien…
Total Eye Check laat zien wat er mis is Ouderdom komt met gebreken. Een waarheid als een koe. Maar zeg nu zelf, wie zit er op die gebreken te wachten? Niemand. We moeten zuinig op ons lichaam zijn. En… mogelijke risico’s uitsluiten. Zeker als ‘t om onze ogen gaat. Een ‘total bodyscan’ is tegenwoordig heel normaal. Hup, naar een kliniek en je even binnenste buiten laten keren. Dat kan. Dan weet je al snel wat er speelt. Je hersenen, lever, alvleesklier, nieren, aorta, eierstokken en wat al niet meer worden prachtig in beeld gebracht. Met een MRI-scan kun je hart- en vaatziekten, kanker en andere, ernstige aandoeningen in een vroeg stadium ontdekken. Geweldig zo’n apparaat, maar wat dacht je van een ‘total eye check’ voor je ogen? Ook niets mis mee. Laat je kijkers eens scannen. Je moet er niet aan denken dat je niks meer kunt zien… ,,Wanneer visuele problemen niet tijdig herkend worden, heb je echt een probleem. Dan kun je slechtziend raken of in het ergste geval blind’’, zegt Leo Copini. ,,Dat wil je natuurlijk niet. Goed zicht is ontzettend belangrijk. Voor je werk, voor alle dagelijkse dingen. Ook als je ouder wordt, wil je niets van al het moois om je heen missen. Daarom komen veel mensen hier voor een ‘total eye check’. Dat doen we met dit apparaat…’’ De optometrist, eigenaar van de bekende Copini-opticiens, wijst op een speciale scanner. ,,Dit is de Optical Coherence Tomography Scan. Een duur woord voor een duur apparaat, maar wij houden het bij OCT Scan. Dat klinkt eenvoudiger, maar de werking blijft hetzelfde. Met deze scanner maakt onze optometrist opnamen van de binnenkant van je oog. Niet van de buitenkant, maar van de bin-
nenkant dus. Dat is heel bijzonder. Zo’n scan gaat dan ook verder dan een ‘simpele’ oogmeting. Met dit apparaat kun je afwijkingen snel en nauwkeurig opsporen. Denk aan complicaties veroorzaakt door hoge oogdruk, netvliesafwijkingen, suikerziekte of alcoholgebruik.’’ Niet schadelijk Zijn er oogziekten binnen de familie, heb je diabetes? Rook of drink je veel? ,,Dan is het verstandig om zo’n ogentest uit te laten voeren’’, zegt Copini. Doet het pijn? Is het gevaarlijk? ,,Nee, helemaal niet. Het onderzoek is pijnloos en het infrarode licht, zeg maar de scan, is niet schadelijk voor het oog.’’ Copini is één van de weinige opticiens in Noord Nederland die zo’n scanner heeft. Daarom is het aan te raden om een afspraak te maken. ,,Dat gaat snel hoor. Binnen één week kun je hier terecht. Voor slechts 19,50 voeren we al een basischeck uit.’’ Copini heeft vestigingen in Leeuwarden, Sneek en Harlingen. Kijk voor meer info op copini-opticiens.nl
8
9
We moeten meer lachen in de zorg ‘Humor is goud in handen van zorgverlener’
verleiden. Marcellino heeft de lach aan de kont, zoals we dat zo mooi zeggen. Op zich niet vreemd want Bogers is ook carbaretier en werkte in het verleden samen met performers Ernesto en Wilfried Finkers. Laatstgenoemde is het broertje van de bekende Herman Finkers. Ja, die van het stoplicht in Almelo. Het succesvolle drietal verwierf een vaste plaats in het vaderlandse theatercircuit. Maar, niet iedereen heeft humor. Dat is dus een probleem… ,,Nee hoor. Dat is niet waar. Je hoeft geen rode neus op te zetten en de clown uit te hangen. Het gaat om de manier van benaderen. Kom je met een glimlach de zaal op of met een kop als een oorwurm, dat maakt al een heel verschil. Een glimlach kun je best forceren. Door simpelweg je mondhoeken omhoog te trekken. Probeer het ijs te breken. Ook een nepglimlach doet z’n werk. Zelfs dan komen er bepaalde stofjes vrij die vrolijk maken, die een antidepressief effect hebben, ontspannend zijn en pijnstillend.’’
Lachen is niet ongevaarlijk. Je kaken kunnen ontwricht raken, je kunt tijdelijk incontinent worden of hoofdpijn krijgen. Ook zijn een hernia, hartritmestoornissen en een klaplong niet uit te sluiten. En wat te denken van een scheur in de hartspier door een lachbui… Nee, het lijkt niet logisch wanneer je grappen maakt aan het bed van een terminale patiënt. Marcellino Bogers denkt daar anders over. ,,Lachen mag. Je bewijst de stervende een dienst.’’
Bogers, mede-eigenaar van een congresbureau, was 16 jaar werkzaam in de zorg. Al snel kwam hij er achter dat je door lachen veel kunt bereiken. ,,Werken in de zorg is geen lolletje. Het is hartstikke zwaar werk. Het mooiste, rot beroep wat er is. Daarom is humor belangrijk. Het verlicht en is goud in de handen van de zorgverlener.’’ In zijn boek ‘Humor als verpleegkundige inter ventie’ gaat Bogers daar uitgebreid op in. Lachen is pijnstillend, ontspannend en het helpt mensen om te gaan met hun angsten. Voor de zorg professional is het gebruik van humor een goede remedie tegen burn-out. Bogers: ,,De zorg gaat er vaak aan voorbij. Dat zou anders moeten. In mijn boek vind je theoretische achtergronden van deskundigen en ervaringen van collega’s.
Na het lezen heb je inzicht in de effecten van het gebruik van humor; weet je welke soorten humor er zijn; kun je een oordeel vormen over wat wel en niet kan en kun je serieus met humor aan de slag.’’ Bogers spreekt als geen ander de taal van verpleegkundigen en verzorgenden. Als spreker, dagvoorzitter of discussieleider weet hij op elk congres met zijn humor, kritische stellingname en originele werkwijze een levendige discussie uit te lokken. Zonder moeite stoft hij onderwerpen af, stelt de juiste vragen, legt verbindingen en verdiept. ,,Ik ben een soort van missionaris. Mijn missie is om de lach in het ziekenhuis te brengen.’’ Bogers gebruikt humor als vervoermiddel en weet hiermee de zaal los te krijgen en tot uitspraken te
,,Verder zit de humor vaak verpakt in kleine dingen. In woordspelingen bijvoorbeeld. Weet je, het is vrij simpel. Je moet er open voor staan, je moet gevoelig zijn voor humor, de lach vinden. Dan gaat de rest vanzelf. Dubbelzinnige opmerkingen, misverstanden of versprekingen… Elke dag krijg je de lach in de schoot geworpen. Die lach moet je oppakken en delen met de patiënt. Je lacht samen met hem, maar niet ‘om’ hem. Er zijn grenzen. Die moet je wel aanvoelen.’’ Bogers, die ook veel lezingen en workshops verzorgt, is rap van stof. Zijn verhalen zijn doorspekt met anekdotes. Voorbeelden uit de praktijk waaruit blijkt dat lachen en huilen dicht bij elkaar liggen. ,,Ik moest een dementerende vrouw uit bed halen. Ze was loodzwaar, maar ik dacht het klusje zelf wel te klaren. Dat ging dus mis… De vrouw gleed weg en het enige wat ik kon doen, was onder haar gaan liggen om de val te breken. Vervolgens kon ik niet bij de bel en moest ik letterlijk om hulp roepen. Die dame moest zo hard lachen, dat ze spontaan in haar broek plaste. Zo over me heen… Later verscheen er steeds een glimlach om haar lippen als ik binnenkwam. Door dit voorval zijn we als verpleegkundige en patiënt dichter bij elkaar komen te staan. We kregen een
speciale band en ik kwam er achter dat je door humor veel kunt bereiken. Humor ontwapent, verbindt en ontstresst. Door te lachen, ook om onszelf, kunnen we dingen relativeren. Dat is mooi. De patiënt is veel meer dan alleen z’n ziekte.’’ ,,Godfried Bomans schreef ooit: Humor is overwonnen droefheid. Humor is een prachtige waterlelie die wortelt in het troebele water van verdriet. Daar kan ik me helemaal in vinden.’’ Hoe meer ellende, hoe meer dat humor helpt? ,,Ja, zo zie ik dat wel. Ik heb mijn moeder verloren toen ik acht was. Ze had huidkanker en ’s nachts hoorde ik haar vaak gillen van de pijn. In die tijd wisten ze nog niet goed wat pijnbestrijding was. ’s Ochtends ging ik dan naar haar toe, deed kunstjes en probeerde haar een glimlach te ontfutselen. Pas later besefte ik dat mijn moeder mij heeft gemotiveerd voor de zorg. Ook in het ziekenhuis probeerde ik bij patiënten een glimlach te ontfutselen, hoe ziek of angstig ze ook waren. Lachen verzacht en is een overlevingsstrategie voor patiënten. Als het je lukt om hen te laten lachen, voelen niet alleen patiënten maar ook hulpverleners zich beter.’’ Volgens Bogers lijkt er in de palliatieve zorg nog een taboe op humor in de zorg te liggen. Dat geldt ook voor de dementiezorg. Grappen zijn ‘not done’. In zijn nieuwe boek, een uitgebreidere heruitgave, geeft hij z’n deskundige mening. ,,Verzorgenden en verpleegkundigen twijfelen. Lachen met een dementerende voelt alsof je iemand belachelijk maakt om zijn zwakte. Veel zorgmedewerkers vinden het niet professioneel, terwijl het juist van professionaliteit getuigt als je kunt lachen met je cliënt. Ook in de palliatieve zorg mag humor niet ontbreken. Humor helpt bij het verminderen van angst en stress. Het zorgt voor afleiding, verlicht en verbindt de patiënt, familie en hulpverlener met elkaar. Een naderende dood kan leiden tot een ongemakkelijke spanning en sfeer. In dat geval kan humor werken als een ventiel.’’ congressenmetzorg.nl
10
11
Begeleiding, Jeugdzorg en Thuiszorg ‘samen naar een onbezorgde toekomst’
‘samen naar een onbezorgde toekomst’
Zorg Intens heeft de visie dat personen groeien vanuit een stabiele basis. Een stabiele basis bestaat uit vier domeinen in het leven waar orde, rust en regelmaat is. Het mentale welbevinden, de lichamelijke gezondheid, de deelname aan de samenleving en een goede woon- en leefomgeving. De cliënt of het gezin groeien naar meer zelfstandigheid als er aandacht is voor deze vier domeinen.
PMS Coolgray 4 U
‘Zorg zoals ik zelf zou willen’
‘Wat zou ik willen als ik zelf ziek ben of begeleiding nodig heb.’ Deze vraag stelde Bonne Veenhuizen zichzelf toen hij Zorg Intens in 2008 oprichtte: ‘Ik zou niet willen dat er elke week iemand anders aan mijn bed staat en ik elke keer weer mijn verhaal opnieuw moet doen. Ik ben begonnen, omdat ik vond dat de zorg zoals dat toen geregeld was, niet goed was. Ik wilde voor iedere cliënt een vaste contactpersoon. Tegenwoordig doet iedere zorgaanbieder dat, maar destijds waren wij daar een voorloper in en werden we voor gek verklaard.’
Met de voeten in de grond
Bonne is zelf van oorsprong verpleegkundige. Ondanks het feit dat hij directeur is besteedt hij nog zo’n 25 uur per week aan het leveren van zorg: ‘Zorg is mijn ding. Ik heb iemand aangenomen die het meest van het management doet en dan kan ik doen wat ik leuk vind. Ik heb niks met directeurtje spelen. Zo sta ik nog met de voeten in de klei en ik kan zelf moeilijke cliënten oppakken. Ik doe alle intakes zelf, en kijk dan ook welke medewerker goed bij de cliënt past. Ik vind die klik heel belangrijk. Daardoor kom je ook tot een beter contact en betere begeleiding.’
Voor het realiseren van een stabiele situatie op deze vier domeinen is het van essentieel belang dat er een vertrouwensband bestaat tussen hulp verlener en cliënt of gezin. Zorg Intens investeert in een goede relatie door het beschikbaar stellen van één vaste contactpersoon voor cliënt of gezin. Deze contactpersoon werkt samen met cliënt en gezin aan het verbeteren van de kwaliteit van leven. Tegenwoordig onderscheidt Zorg Intens zich ookdoor de leeftijd en ervaring van de medewerkers: ‘We hebben heel gemotiveerd personeel, en mensen krijgen bij ons ook al snel een vast contract. Zo houd je een stabiel personeelsbestand, en dat is ook goed voor de cliënten. Daar draait alles om bij ons, het zo goed mogelijk helpen van de cliënten. We zijn gegroeid vanuit mond tot mond reclame. De zorg moet goed en de kwaliteit zo hoog mogelijk zijn. De cliënten die we van het begin af aan haddenen die een doorgaande zorgbehoefte hebben, die hebben we nog steeds. Daar ben ik wel trots op.’
De Morra 2-40 9201 KH Drachten 085 4875777 welkom@zorgintens.nl
www.zorgintens.nl
12
13
Wandje sauzen, meubels verwijderen en prullaria wegmoffelen… Je verkoopt je huis sneller met verkoopstyling
Je wilt je huis verkopen, maar de belangstelling is nul komma nul. Er komt geen hond kijken of na de eerste bezichtiging is de belangstelling meteen weg. Tja, dan is er iets mis. Met de prijs of met je inrichting…
Prulletjes op de meest gekke plekken, waanzinnige kleuren, een nare hondenlucht, een tuin die nog het meest lijkt op een oorlogsgebied, het zijn allemaal zaken die de verkoop niet bevorderen. ‘Verkoopstyling’ kan de oplossing zijn. Debby van der Henne weet er alles van. De styliste is gespecialiseerd in het presenteren van een woning. Met veel enthousiasme, creativiteit en een praktische, persoonlijke aanpak haalt zij het maximale uit je huis. ,,Verkoopstyling is beslist de moeite waard. Een potentiële koper is kritisch en wil zich thuis voelen in jouw woning. Daar zorg ik voor.’’ Zo neutraal mogelijk Het is zaak om de woning zo neutraal mogelijk in de markt te zetten. Debby: ,,Heel vaak is een huis te vol. Het moet licht zijn, opgeruimd, een beetje
showroom-achtig. Zoals in een meubelzaak. Dat klinkt saai, maar dan bereik je de meeste mensen. Niet iedereen ‘kijkt ergens doorheen’. Twintig foto’s van de kinderen in gouden lijstjes, een knalroze muur of een bijkeuken die gebruikt wordt als hondenhok… Je moet niet van je eigen smaak uitgaan, maar van de smaak van de bezoeker. Hou het zo neutraal mogelijk, niet te persoonlijk.’’ ,,Ik adviseer vaak om de boel goed op te ruimen, meubels te verwijderen, een wandje te sauzen, een vloerkleed weg te halen, gordijnen open te doen of overbodige prullaria weg te moffelen. Zo’n advies is best lastig, mensen zij nu eenmaal aan hun inrichting gehecht en voelen zich direct aangesproken. Maar verander je niets, dan verkoop je minder snel. Verkoopstyling werkt gewoon goed en is een prima investering. Een
woning die gerestyled is, verkoopt 2 x sneller.’’ Is het duur? ,,Nee, dat valt reuze mee. Elke maand dat je huis te koop staat, kost ook geld. Dat moet je niet vergeten. Daarnaast probeer ik de kosten zo laag mogelijk te houden door optimaal gebruik te maken van wat er in de woning aanwezig is. Niet alles moet er uit. We gaan geen badkamer uitbreken of een complete keuken vervangen. Nee, het gaat om het creëren van de juiste sfeer. Licht, gezellig, dat zijn de toverwoorden.’’ Strijd op internet Wat is het beste moment om een woning te restylen? ,,Het gebeurt vaak achteraf. Ik snap het wel, je wilt er zo weinig mogelijk werk van hebben, maar als de verkoop niet loopt, heb je een probleem. Het is niet handig om je huis op Funda te zetten en pas daarna styling te doen. De verkoop van woningen is vooral een strijd op internet. Daar begint de zoektocht van kopers. Vraag het maar aan de makelaar. Die kan je vertellen dat de eerste twee weken bij de verkoop van de woning het belangrijkste zijn. In die periode tonen kandidaat-kopers de meeste interesse. Foto’s op internet geven een goed beeld. Die eerste indruk is essentieel, je krijgt geen tweede kans. Negentig procent van de kopers beslist binnen een minuut. Wel of niet kopen. Puur op gevoel. ‘’ Maar stel dat ik mijn huis al op Funda heb staan, is het dan te laat voor verkoopstyling? ,,Nee, het is nooit te laat. Ik zou dan wel adviseren om het huis even uit de verkoop te nemen en later weer op internet te zetten. Dus na de restyling. Nieuwe ronde, nieuwe kansen.’’ Sfeertje maken Staat je huis niet te koop, maar wil je wel een ander interieur? Dan kun je ook bij Debby aankloppen. ,,Dat is een heel ander verhaal… Dan gaat het om een sfeertje te maken dat helemaal bij de bewoners past. Bij hun interesses, hun kleuren, hun voorkeur voor materialen en bijvoorbeeld hun gezinssituatie. Zijn het tv-kijkers of houden ze van spelletjes doen bij de keukentafel? Dat alles speelt bij de inrichting een rol.’’ Zoveel mensen, zoveel smaken, maar Debby weet wat mooi is. Wie in haar lifestyle winkel over de drempel stapt, weet gelijk wat we bedoelen.
e Debby van der Henn
,,Mooi wonen begint bij Studio 8, hier op de Verlengde Schrans in Leeuwarden’’, zegt ze lachend. ,,Kijken is kopen. Dat kan niet missen.’’
14
15
Wij bezorgen nu ook thuis
Download de app en bestel
Jumbo, Leeuwarden, Snekertrekweg 23
N IEUW I N DE SHOWROOM: WOONPROGRAMMA MORENA EN ZITPROGRAM MA VOLANO.
DAMWÂLD, HAADWEI 57 TEL. 0511- 421781 VRIJ. KOOPAVOND WWW.KOOISTRA.NL
16
17 maken. Ik doe met alles mee, maar dat is niet altijd leuk. Zo kreeg ik bij de Berbers een rauw geiten oog op mijn bord, als blijk van welkom, en werd ik in Vietnam getrakteerd op een gekookt eenden-ei met daarin een foetus van 18 dagen oud. Die had al haartjes… Ik heb een klein hapje van de buitenkant genomen. Dat vond ik mooi genoeg.’’
‘Erica op Reis’ is televisie vanuit het hart ,,De leukste reis is altijd de volgende’’
Mooie televisie Erica heeft inmiddels tal van landen bezocht. Zoek je die bestemmingen zelf uit? ,,Nee, samen met de redactie. Maar ik heb er wel een grote stem in. Weet je, het moet wel klikken met een land. Ik moet er een goed gevoel bij hebben. Anders kun je geen mooie televisie maken. Ik ontdek, de camera volgt.’’
foto: © MAX
Reizen is haar lust en haar leven. Als kind al wilde Erica Terpstra ontdekkingsreiziger worden. Die droom maakt ze op latere leeftijd waar. In ‘Erica op Reis’ ontdekt ze met haar ‘kijkogen’ tal van vreemde landen, rituelen, gewoonten en gebruiken. Elke aflevering trekt meer dan een miljoen kijkers. Zij zitten plat voor de buis, benieuwd naar de avonturen van Erica die soms in vreemde situaties belandt…
Reisprogramma’s zijn er plenty op tv, maar het aanstekelijke enthousiasme, de prikkelende nieuwsgierigheid en de grote openhartigheid van Erica maken het tv-programma super populair. Erica maakt televisie met haar hart. ,,Ik doe het op de ‘Ivo Niehe manier’. Die heeft me destijds de tip gegeven om mezelf te blijven. Om het op mijn eigen wijze te doen en niet als een gelikte presentatrice. Dat werkt. Ik ga onbevangen op reis, vind het enig om andere mensen te ontmoeten en kan zelfs de grootste lol hebben met mensen die ik absoluut niet kan verstaan. Natuurlijk bereiden we onze reizen goed voor, maar ik sta open voor onverwachte dingen. Elke reis beleef ik iets bijzonders dat niet voorgeprogrammeerd is. Dat maakt het juist zo leuk. Erica op Reis is altijd een verrassing. Voor de kijkers, maar ook voor mezelf.’’
Wat was je leukste reis tot nu toe? ,,Dat is een moeilijke vraag. Die kan ik niet beantwoorden. Dat is net zoiets als de vraag ‘Van welk kind hou je het meest?’. Ieder land heeft zijn eigenaardig heden, zijn geuren en kleuren, z’n bijzondere inwoners. De leukste reis is altijd de volgende.’’ Welk land zou je nog graag willen bezoeken? ,,Ik heb een fascinatie voor Azië. Ik geloof in reïncarnatie en denk soms wel eens dat ik een afstammeling van iemand uit het gevolg van Marco Polo ben’’, lacht Erica. ,,In Azië ben ik nog niet uitgekeken, maar er staan veel meer mooie
bestemmingen op m’n ‘bucket list’. Denk aan Papoea-Nieuw-Guinea, Zuid-Amerika en Ghana. Afrika is ook prachtig.’’ Hoe gekker, hoe mooier? ,,Nee. Gek hoeft het niet te zijn, wel interessant. Anders dan de routine thuis.’’ ,,Trouwens, ik hou ook van ons eigen, kleine kikkerlandje hoor. Daar is niks mis mee. De dorpen, steden, de natuur… Nederland heeft schitterende plekjes. Daar hoort Friesland zeker bij. In jullie ‘Heitelân’ heb ik als ‘bleekneusje’ na de oorlog, samen met mijn broertje, een wereldtijd gehad. We waren ondervoed, maar kwamen als stevige polderjongens terug.’’ ,,Ook mijn grootvader heeft in Friesland gewoond. In Leeuwarden, in Ljouwert. Die was agent. Mijn grootouders hadden het thuis niet breed, maar je kon alles van hen krijgen. Ik bewaar mooie herinneringen aan mijn opa. Toen ik onlangs in Vietnam was, heb ik in de ‘papierstraat’ een auto voor hem gekocht. Een 3D auto van papier, ter grootte van een meter, die even later in een soort van ‘wensoventje’ werd verbrand. In het moderne boeddhisme geloven ze namelijk dat de overledene dan echt een auto krijgt. Mooi toch? Kan ’ie lekker rondtoeren in het hiernamaals. Ik gun het m’n opa van harte. Die heeft nooit een auto gehad. Alleen maar een fiets…’’
Respect Hoe kolderiek de situaties soms zijn, Erica treedt anderen altijd met respect tegemoet. ,,Onze samenleving is nuchter. Ik probeer respect uit te dragen. Voor elkaar, voor de natuur, het milieu en de samenleving. Dat vind ik belangrijk.’’ Respect betekent ook dat je soms bepaalde gewoonten in acht moet nemen. Eetgewoonten bijvoorbeeld. In China eten ze kwallen, in Peru eten ze cavia’s, in Spanje stierenballen en in Indonesië gaat een lekker vleermuisje er altijd in. Erica heeft er niet veel problemen mee. Zij is een liefhebber van eten, maar tijdens haar reizen krijgt ze de gekste dingen voorgeschoteld… ,,In bepaalde culturen kun je niet weigeren. Dat heeft inderdaad met beleefdheid, met respect te
Erica Op Reis is een tv-programma van Omroep MAX
foto: © MAX
18
19
Topslijterij De Schrans Schrans 84 A 058 2121589 info@topslijterbosma.nl
www.topslijterbosma.nl
Schrans 72 058 216 2669 Like ons op Facebook Shoeby Leeuwarden
Schrans 52 Schrans 52 058 2136036 8932NG Leeuwarden Tel: 058-2136030 info@infession.nl E-mail: info@infession.nl Website: www.infession.nl www.infession.nl
Kleine Kerkstraat 37 8911DL Leeuwarden Tel: 058-2503748
‘Schransen’ is‘SPECIAALZAKEN een ander woord gezellig winkelen DEvoor SCHRANS’ Schransen betekent: naar de Schrans in Leeuwarden! gezellig winkelen. Maar in dit geval ook lekker smikkelen bij de visboer, de groenteman, de slager, de Chinees Net even buiten het stadscentrum, over het spoor aan het Zuiderplein, begint de mooie winkelstraat die helemaal doorloopt in de Verlengde Schrans. Daar vind je allerlei soorten winkels, van groot tot klein. Leuk, of de slijterij. eerlijk, hip, gemakkelijk… Trek er rustig maar een middagje voor uit want ‘schransen’ is een ander woord In gezellig 2005winkelen! is de Schrans grondig heringericht en heeft daardoor voor zijn huidige aangezicht gekregen. De straat mag dan zijn geGeen ‘nee’ te koop! splitst door twee autorijbanen enherbergt vergeven zijn van de fietsers, Op de Schrans is geen ‘nee’ te koop. Deze winkelstraat tal van winkels waarvan de meeste in het bezit zijn van zelfstandige winkeliers. De bakker, slager, visboer, groentenman… Lekker vers, gevarieerd en dit doet niets af aan de relatieve gemoedelijkheid en het te behagezond… Je vind ze nog gewoon op de Schrans. Evenals de kapper, de sigarenboer, de bloemenwinkel of de drogist. len winkelgenot. Deboetiekje hier genoemde Van tot ketens winkels, en nog veel meer, zijn veelal speciGemak en genot gaan samen op de Schrans want behalve voor de dagelijkse boodschappen zijn er ook aalzaken met jarenlange ervaring en vakkundig personeel, en het trendy boetiekjes en andere kledingzaken, winkels met leuke woonaccessoires, elektronica, speelgoed, gereedschap, meubelzaken, een heus tuincentrum en een speciaalzaak voor de hengelsportliefhebbers. aantal grote winkelketens is vrij beperkt. Dat dit bijdraagt aan Maar ook de juwelier, de opticien en hoorwinkel ontbreken niet. Wie meer houdt van grote ketens, winkels het spreekt voor zich. Als deHet Schrans bent afgelopen en zoals plezier Action en Blokker, voelt zich op de Schrans ookje thuis. aanbod op de Schrans is echt compleet. doorsteekt naar de Verlengde Schrans, dan kun je naast enkele Tussen al die winkels door vind je er bijvoorbeeld ook een notaris, makelaar, hypotheker en tandarts. Geen zaken om even lekker te winkelen, maar je welogen fijn dat ze er zijn! Ook omdat op defraaie Schrans of de leuke winkels bezoeken nog uitkijken naarje de pannabij gelegen straten zo gemakkelijk kunt parkeren. Trouwens, uit eten kun je er ook. Snacks, vis, gebak, den hier ‘kameel’ gelegen zijn.een Statige veel groen, en minpizza, die een broodje of je brengt bezoekje huizen aan een vanmet de restaurants. der verkeersdrukte. Het is een bezoekje waard. www.deschrans.nl Lekker shoppen? Wij weten waar! Kijk ook even op de website schrans.nl of op facebook.
Zin om te shoppen? Alles binnen handbereik en gemakkelijk parkeren voor de deur? Dan ga je natuurlijk
Kwaliteitsslagerij De schrans
Schrans 80 058 213 9072 info@slagerijdeschrans.nl WWW.SLAGERIJDESCHRANS.NL 2
www.uitgeverijpenn.nl
TABAKSSPECIAALZAAK PETER VAN DER KAMP Schrans 22 058 2139800 info@fietsstation058.nl www.fietsstation058.nl
Voor 300 euro iets lekkers op je bord…
Schrans 115 058 289 0033
Kelly Bronze is de ‘Ferrari’ onder de kalkoenen
In Engeland is het traditie. Daar hoort een kalkoen bij kerstmis, zoals een haas bij paasdagen. In Nederland eten we gevarieerder. Fonduen, gourmetten, we kunnen alle kanten op. Maar ook in ons kleine kikkerlandje wordt kalkoen populairder. Dat we daarbij niet op de centen letten, heeft vooral met gezond te maken.
Een muffe bio-industriële kalkoen, gefokt in een schuur waar elk beestje de bewegingsruimte heeft van een te dikke ballerina op een evenwichtsbalk, draagt niet bij aan een vrolijk kerstfeest. Een kalkoen smaakt lekkerder als hij z’n hele leven in de weilanden en bosjes heeft gescharreld. Slager Johannes Hoekstra weet er alles van. Hij verkoopt als enige in Noord-Nederland Kelly Bronze kalkoenen. Verleidelijk lekker. Maar goedkoop zijn die loopvogels niet. Wie bij Kwaliteitsslagerij De Schrans over de drempel stapt, moet flink dokken voor zo’n beestje. ,,Klanten willen met de Kerst iets speciaals op tafel en komen graag naar onze slagerij in Leeuwarden’’, zegt Hoekstra. ,,Je kunt hier kiezen voor een Hollandse, diervriendelijke kalkoen, die kost een paar tientjes, of je gaat met een Kelly Bronze naar huis. Tja, dan moet je flink uit de beurs. De goedkoopste Kelly Bronze komt ongeveer op 75 euro, de duurste en zwaarste kalkoen die ik tot nu toe verkocht heb, kostte 300 euro. Dat was een kanjer van 15 kilo.’’
Wat maakt zo’n Kelly Bronze kalkoen zo speciaal? ,,Het zijn kalkoenen die voor 100% deugen. Ze komen uit Engeland. Daar worden ze gefokt door de Kelly-family. De kalkoenen hebben veel bewegingsruimte en groeien buiten op. Ze lopen in weilanden en bosjes en scharrelen voor een deel zelf hun kostje bij elkaar. Maar ze krijgen ook granen, maïs, vitaminen en mineralen. Dit om ze extra fit en gezond te houden. Uiteraard vrij van medicijnen of genetisch gemanipuleerde ingrediënten.’’ Een Kelly Bronze kalkoen heeft status. Het is de ‘Ferrari’ onder de kalkoenen. Vandaar dat de beestjes niet in een simpele, papieren zak over de toonbank gaan, maar in een luxe, zwarte draagdoos. Bij iedere - uiteraard milieuvriendelijke verpakking - zit een recept, een thermometer en handige tips om het beestje klaar te maken. slagerijdeschrans.nl
20
21
Mannen zitten vaker bij de kapper dan vrouwen
‘Een beetje kapper piekt rond de Kerst’ Het kappersvak behoort tot één van de oudste beroepen ter wereld. Zelfs in de prehistorie werden de haren namelijk al ‘geknipt’. Holbewoners hakten elkaars haren af met grote stenen. Nu gaat het er minder hardhandig aan toe en wil het oog ook wat. Je haar moet goed zitten, het liefst volgens de laatste trends. Hippe coups, dito haarkleuren, een eigenwijze uitstraling… Mannen en vrouwen besteden er evenveel tijd aan. Gemiddeld zitten ze zo’n 8 keer per jaar in de kappersstoel en sommige mannen zelfs elke maand. Hoe korter het haar, hoe sneller het ‘uit model’ is. Even je ‘haircut’ van twee weken geleden laten opfrissen door het bijwerken van contouren of je baard laten trimmen… De kapper is je beste vriend.
John Zondervan weet er alles van. Hij komt elke dag bij de kapper over de vloer. Niet om z’n haar te knippen, hij is namelijk zo kaal als een biljartbal. Nee, John runt z’n eigen bedrijf, Hairgoalz, dat scoort met professionele producten voor kappers. Uniseks salons, dameskappers of barbiers kennen de alleraardigste vertegenwoordiger als een vakman. Hij weet alles van scharen, tondeuses, gel, verf of een geschikte lijn voor je kapsalon. Z’n vlotte babbel en z’n charmante oogopslag zijn een handelsmerk, maar het draait vooral om goede producten en een goed advies, zegt John.
,,Ik ben oprecht geïnteresseerd. Kappers zijn gevoelsmensen, die hebben gelijk door hoe je in elkaar steekt. Wil je maar een ding, namelijk je producten er door rammen, zoveel mogelijk verkopen, dan hou je het niet lang vol in deze branche. Ik kom met een eerlijk verhaal, met een concept waar ik in geloof en waar de kapper iets mee kan. Ook aftersales is heel belangrijk. Even nabellen hoe een product bevalt of er nog dingen zijn waar de kapper tegenaan loopt, ik help ze bij succesvol ondernemen. Hun succes is ook mijn succes.’’
In z’n koffertje zitten flitsende brochures, prijslijsten, aanbiedingen en monsters van topmerken als O&M, Rehab, Olaplex, Malibu, Framar en Barberstation. Bestellen gaat online, maar als het heel snel moet, helpt John je nog diezelfde dag uit de brand. In z’n auto, waarmee hij jaarlijks ruim 60.000 kilometer rijdt, heeft hij altijd wel een nieuwe schaar, föhn of verfkwasten ‘verstopt’. Wat kost nu zo’n professionele kappersschaar? ,,Dat varieert. Een instapmodel begint bij 80 euro, de duurste schaar kost 650,-. Het is maar net wat je wil en wie je knipt. Ga je voor de top, dan ben je duurder uit. Dat is ook zo met de aanschaf van een auto. Kies je voor een Dacia of voor een BMW? Wil je absolute klasse of neem je met wat minder genoegen? Je kunt alle kanten op, maar ik verkoop geen rotzooi.’’ Barbershops Het is opvallend dat vertegenwoordigers in de kappersbranche vaak mannen zijn. ,,Ja, het aantal vrouwen neemt wel toe, maar mannen hebben de overhand. Vrouwen vinden het prettig om door mannen geholpen te worden, andersom is het ook zo. Het is wel afhankelijk van de branche, maar ik laat me liever een geurtje verkopen door een vrouw dan door een man. Kwestie van gevoel.’’ Met de opkomst van de barbershops krijgt John meer met mannen te doen. ,,Ik vind ze machtig die moderne herenkappers’’, zegt John. ,,Alles in de salon is klassiek, de kappersstoelen uit de jaren vijftig, de inrichting die nog het meest lijkt op een
bruin café, jazzmuziek uit de luidspeakers, stoere kappers met tattoos en keurige baarden, scheidinkje in het haar… Super. Die beleving is een enorme trend. Ook daar heb ik mooie, stoere concepten voor. Prachtige productlijnen die perfect passen. Hier, neem dit nu… Barberstation. Een toplijn voor een barbershop of moderne kapper die heren knipt.’’ Gemiddeld bezoekt John 8 tot 10 kapsalons per dag. Friesland, Groningen, Drenthe, zijn rayon bestrijkt de drie noordelijke provincies. ,,De laatste maand van het jaar is een topmaand. Zes weken voor de Kerst begint het al. Dan krijg je allerlei vragen en bestellingen. Iedereen wil voor de feestdagen alles op de rit hebben. Een beetje kapper piekt rond de Kerst. Dan besteedt de consument extra aandacht aan z’n haar en draaien de kappers overuren.’’ Zelf heeft hij een makkie... Even de tondeuse over de schedel en ‘klaar is Kees’. ,,Aan mij kan de kapper niet veel verdienen. Er zit niet snel een spriet verkeerd. Natuurlijk krijg ik daar opmerkingen over. ‘Je bent geen visitekaartje voor je producten’ is het dan. Dan kaats ik de bal gelijk terug. Ik verkoop geen haargroeimiddel… Of ik zeg dat ik altijd de verkeerde producten heb gebruikt en nu wel beter weet’’, lacht John. ,,Een goede vertegenwoordiger zit niet met z’n handen in het haar. Laat mij maar lopen. Ik ben los wel vertrouwd. Zeker in de kapsalon.’’
22
23 Voor elke aandoening de beste behandeling!
Pr ak ti j o.a. in ken S L e e u w ne e k & ar den bij
Lokke Riedstra uw fysiotherapeut bij de praktijken Sneek en Leeuwarden: ‘Ik heb maar één doel en dat is de mensen snel van de klachten afhelpen. Met de nieuwe methode van Fysio Physics lukt dat en behaal ik positieve resultaten. Dus heeft u een lichamelijke klacht of een blessure? Kom gerust bij mij langs voor een vrijblijvend consult! Ook als de huid is beschadigd door een ongeval, brandwond(en) of een operatie kan ik veel voor u betekenen door het toepassen van littekentherapie. Daarnaast behandel ik de beperking in het bewegen die er zijn, door de invloed van het litteken.’
In Leeuwarden (Jacob Catsplein 1)
“Een kleine check, een groot belang” • • •
Rijbewijs keuringen B,C,D/E Chauffeurskaart Taxi Kortom alle voorkomende medische keuringen
Hoofdlocatie: Jacob Catsplein 1, 2e etage tel: 058-820 00 40 Leeuwarden Wij keuren 6 dagen pw van 8:00 tm 20:00 uur op de volgende locaties: Dokkum - Bolsward - Franeker - Leeuwarden Kijk voor meer informatie op www.cvmk.nl
Al onze therapeuten zijn opgeleid volgens de Fysio Physics Methode® (4xT methode®). Dit is een nieuwe therapeutische behandelmethode wat de sterke punten uit de Manuele therapie, bindweefsel(myofasciale)therapie, Medisch tapen en Medische Training Therapie combineert. Hiermee wordt direct de oorzaak aangepakt en niet de symptomen. Het effect is dat vaak binnen enkele behandelingen al resultaat geboekt wordt. Let wel: voor hardnekkige of chronische klachten zijn meer behandelingen nodig, maar iedereen merkt resultaat. Onze therapeuten hebben opleiding gehad in alle voorkomende specialisaties in de fysiotherapie waardoor mensen met verschillende type klachten bij
één therapeut terecht kunnen, dus voor zowel voor manuele therapie, bekkenbodemtherapie als voor sportfysio. Kijk op onze website www.fysiophysics.nl voor ervaringen en video’s van onze patiënten. U hoeft geen lid te zijn bij Basic-Fit voor het maken van een afspraak. Lokke Riedstra, fysiotherapeut bij Fysio Physics Sneek & Leeuwarden ‘Maak vandaag nog een afspraak en ervaar het zelf.’ Adres: Alexanderstraat 30 Sneek & De Centrale 29 Leeuwarden (ingang bij Basic-Fit). Bel voor een afspraak: 088 – 32 32 500.
Fysio Physics Leeuwarden • De Centrale 29 • Leeuwarden Fysio Physics Sneek • Alexanderstraat 30 • Sneek Tel: 088 - 32 32 500 • www.fysiophysics.nl
✁ 15% KORTING
Op vertoon van deze bon
Geldig in februari 2018. 1 bon p.p. niet icm andere acties
Van Beverwijckstraat 2 - T. 058-2664252 Oranje Nassaustraat 19 - T. 058-2135256 Leeuwarden
Maak een afspraak via de haaridee app WWW.HAARIDEE.EU
vanaf € 30,-
Een medische keuring voor iedereen
Meer resultaat met de Fysio Physics Methode®
CUT THE CRAP
MEDISCHE KEURINGEN
FYSIOTHERAPIE &&REVALIDATIE FYSIOTHERAPIE REVALIDATIE
Nieuwe combi cv-ketel? PROFITEER NU VAN ONZE SUPER AANBIEDING! VERVANG UW OUDE COMBI-KETEL
AWB ThermoMaster C-XV 30 Hoog rendement, meer comfort, energiezuinig, super betrouwbaar en zeer weinig onderhoud!
Compleet ! Nu slechts €
1.199,-
Let op! Inclusief BTW, materiaal en installatiekosten!!
Wij zijn 24 uur per dag bereikbaar!
BEL: 06 - 51 38 93 04
www.klaasjoustra.nl e-mail: info@klaasjoustra.nl
Dat zit altijd snor www.kinderopvangfriesland.nl Als ouder/verzorger wil je voor je kind het allerbeste. Ben je op zoek naar goede en betaalbare kinderopvang bij jou in de buurt? Dan kies je natuurlijk voor Stichting Kinderopvang Friesland. Dat zit altijd snor! Kinderdagverblijf, peuterspeelzaal? Gastouderopvang, tussenschoolse, buitenschoolse of vakantieopvang? SKF is de grootste aanbieder op het gebied van kinderopvang en bestaat al 30 jaar. Overal in Fryslân kom je ons tegen.Tja, dat zegt genoeg over onze aanpak. Kwaliteit, veiligheid, veel aandacht en plezier staan centraal. Ben je geïnteresseerd? Kom gerust langs. Je hoeft geen afspraak te maken, je kunt vrijblijvend even kijken. Bovendien zul je zien dat de kosten reuze meevallen! Meer informatie: Stichting Kinderopvang Friesland Tel: 0517 - 38 06 80
Postbus 134 - 8800 AC Franeker - Tel: 0517 - 38 06 80
24
25
O dennenboom wat zijn je takken wonderschoon De ene kerstboom is de andere niet
Het is bijna kerst. Dus shoppen we er vrolijk op los. Tijd om je huis in dat typische kerstsfeertje te brengen. Subtiel of overdreven, het kan allebei.
Waar de een het bij een simpele kersttak houdt, haalt de ander alles uit de kast. Flikkerende lichtjes, een kerstman die ‘merry christmas’ brult, een mooi tafelkleed, een kerststal of zelfs een complete muur in kerstbehang… Het kan allemaal. En natuurlijk mag de kerstboom niet ontbreken, compleet met gekleurde lichtjes en schitterende kerstslingers. Klein, groot, nep of echt, met of zonder kluit, in een emmer of op de kop aan het plafond. Kunst of echt Veel mensen kiezen voor een kunstkerstboom. Geen gedoe met afvallende naalden, de stofzuiger draait geen overuren en na 31 december kan het plastic gevalletje gewoon weer de zolder op. Maar er gaat niets boven een echte boom. Het warme groen, lampjes die voor een knusse sfeer zorgen, blinkende kerstballen en vooral die heerlijke dennengeur… Dat hoort bij kerst. Maar wat is de beste boom? Waar haal je die? Bij de bouwmarkt, de kweker of ‘roetsen’ we er eentje
uit het bos? Volgens natuurgids Meino Zondervan uit Marsum komt dat laatste niet veel voor. ,,Kerstbomen stelen is iets van vroeger. Natuurlijk zal een enkeling met een bijl en zaag de bossen in gaan, maar de boswachter heeft weinig last van sparrenroof. Weet je, het is veel gemakkelijker om een boom te kopen. Kerstbomen zijn overal verkrijgbaar en voor de prijs hoef je geen hals brekende toeren uit te halen. Of het risico op een dikke bekeuring te lopen. De boswachter is alert.’’ ,,Trouwens, heel wat anders… De boom die je in je huis zet, is geen dennenboom, maar een spar. De naalden van een dennenboom staan per twee aan de takken. Bij de spar staan de naalden per stuk aan de takken.’’ Dus dat liedje ‘o dennenboom’ klopt voor geen meter? ,,Nee, eigenlijk zou het ‘o sparrenboom’ moeten zijn.’’ Mooi lullig. ,,Jij zegt het…’’ Bijzondere excursies Meino is een met de natuur. De natuurgids laat mensen verbazen en anders naar de natuur kijken. Zijn excursies zijn bijzonder. Al is de gids met z’n
lange haren, knapzak met foto’s en dode beestjes, op zich al een boeiende verschijning. Prachtig zijn z’n verhalen, met humor doorspekt, en de twee uur in het bos vliegen voorbij. ,,Ik heb mijn eigen stijl. Tijdens een jeugdexcursie heb ik een keer een bunzing verstopt’’, vertelt Meino. ,,Het dier was al een paar dagen dood. Ik begon met een verhaaltje over het roofdier, voerde de spanning op en trok even later dat dode beest uit de zak. Pats boem… Man, dat was schrikken en stinken tegelijk. Zelf ben ik snel boven de wind gaan staan, maar die kids kregen de volle stank in hun neus. Die weten nu wat ‘stinken als een bunzing’ is.’’ Even ‘sparren’ Een kerstboom komt vaak uit Scandinavie, meestal uit Denemarken, maar dennenbomen en sparren zijn er ook in Friesland. Bijvoorbeeld in de bossen van Beetsterzwaag, Oranjewoud, Bakkeveen of Appelscha. Wat is nu de beste boom voor de kerst? Even ‘sparren’ met natuurgids Meino. ,,Vroeger was het altijd een fijnspar omdat er niks anders was. Tegenwoordig kun je uit verschillende soorten kiezen. Koop je zo’n mooie groene fijnspar, zet dan de stofzuiger maar vast klaar. Na een week zitten er meer naalden in je stofzuigerzak dan aan de takken. Dat komt ook door de droge warmte van de centrale verwarming. Wil je een boom die z’n naalden langer vasthoudt? Dan moet je voor een blauwspar of een Nordmann kiezen. De blauwspar is een mooie volle kerst-
boom, maar heeft wel scherpe naalden. Lastig voor gezinnen met kinderen. Dat probleem heb je met een Nordmann niet, die naalden prikken niet. Ze zijn mooi donkergroen en zacht, en ruiken naar citroen als je ze kneust. Het enige nadeel van die boom is dat hij zo langzaam groeit, waardoor hij behoorlijk prijzig is. Een andere optie is de Servische spar. Ook mooi, die is vrij smal, lekker compact. Ideaal voor kleinbehuisden. Of je neemt een dwergconifeer, dat kan ook prima.’’ Kerstboombier en kokosolie Al pratende, raakt Meino steeds enthousiaster. ,,Wist je dat van bepaalde sparrensoorten hars en terpentijn gewonnen wordt? De hars wordt verwerkt in balsems tegen reumapijn en longaandoeningen. Ook kun je van het vocht uit de naalden en takjes - met toevoeging van gember, hop, suiker en gist - kerstboombier maken. Dit bier werd vroeger door zeelui gedronken als middel tegen scheurbuik. Verder wordt sparrenhout toegepast als klankbord voor gitaren.’’ Het wordt met de minuut interessanter. Nog even en Meino vertelt dat hij z’n lange haren met dennenshampoo wast omdat er niets beter is. ,,Nee, dat niet’’, lacht hij. ,,Kokosolie.’’ Gelukkig, toch nog een natuurproduct... Op weg naar huis maar even bij de kweker kijken. Op zoek naar een prachtige kerstboom. Ik heb een hekel aan bekeuringen. En vooral… Aan stofzuigen.
Gooi je kerstboom niet weg… Maak er thee van! slijm los bij verkoudheid, het helpt bij een verstopte neus, bij hoest, het verzacht keelpijn, bestrijdt schimmels en stimuleert de bijnieren.
De karakteristieke geur van naaldbomen werkt zuiverend op de gedachten en brengt de vele indrukken in het hoofd tot rust. Goed voor de nachtrust. De geneeskracht van de spar heeft verder een breed werkingsgebied. Het maakt
Een kopje thee van sparrennaalden • Pluk wat naalden van de spar en maak ze schoon. • Doe de naalden in de beker en giet er kokend water overheen. • Wacht vijf minuten, zeef het theewater en geniet ervan.
26
27
MEGA VUURWERK!!!!
Metaalrecycling, goed voor het milieu en uw portemonnee!
Mega Vuurwerk Leeuwarden
GEMAKKELIJK & GRATIS PARKEREN!
VERKOOPDAGEN 28 - 29 - 30 DECEMB ER v erkooptijden 7.00 TO
T 21.00 uur
WIJ GARANDEREN DE LAAGSTE PRIJS!!!
SUPER VOORDEEL VEEL ARTIKELEN N! E L A T E B 1 N E L A H 3
EXTR A LOCATI E!!! Apolloweg 2 Loodsverkoop op de Hemrik nabij de MAKRO.
LOCATIE
195 Troelstraweg
OPEN: 8 - 21 UUR
Let op! Op zondag is locatie Apolloweg geslot en
Mega Vuurwerk ONLINE BESTELLEN: WWW.MEGA-VUURWERK.NL Leeuwarden
Apolloweg 2 - Troelstraweg 195, voorbij de vliegbasis, aan de weg tussen Leeuwarden en Stiens.
Kom bij ons langs met uw • • • • •
OUD IJZER METALEN COMPUTERS ACCU’S SLOOPAFVAL
Einsteinweg 16, Leeuwarden Tel: 058-2130402 E-mail: info@vdmm.nl www.vdmm.nl
28
29
Lekker ‘stadshappen’ met chef-koks Stefan en Leo
pantoffels - Verstelbaar - Uitwasbaar - Uitstekende demping - Ook voor Diabetische voeten - Antislip
Mee op zicht?
Stefan de Groot en Leo van der Zee zijn bezig met het bereiden van de maaltijden. Gezond met pure, eerlijke ingrediënten die koelvers worden thuisbezorgd. Aan variatie geen gebrek. Natuurlijk is er de Hollandse keuken, zoals stamppot zuurkool met ballen, maar ook Italiaanse Cannelloni, Chicken Curry of Soto Ayam, een adembenemend soepje, staan op de menukaart.
Dit is altijd mogelijk! Vraag gerust naar de mogelijkheden.
,,Vlees, vis, vergetarisch, er is voor elk wat wils’’, zegt Stefan. ,,Wekelijks bieden wij een verschillend menu met heerlijke gerechten die ook nog eens gratis thuis worden bezorgd. In Leeuwarden en in Dokkum.”
LEEUWARDEN Nieuwe Oosterstraat 24, Leeuwarden | 058 - 216 24 96
Van de Hollandse pot tot de Aziatische keuken. Waar je voorkeur ook naar uit gaat, bij Stadshap zit je favoriete maaltijd er altijd tussen. Van voorgerecht tot toetje en eventueel met drankjes. Stadshap is geen doorsnee maaltijdservice, waar ‘fabrieksmatig’ gerechten uit de koksmuts worden gestampt. Nee, dit is geen ‘bejaardenfood’. Leo en Stefan zijn chefs met passie voor koken en lekker eten.
DE9007745-ONT005-CB015 Leeuwarden
NIEUWE BADKAMER Kom naar NODIG? onze showroom in Leeuwarden
Drogisterij Uw specialistparfumerie in zorg en drogisterij artikelen
Altijd een groot assortiment rollators op voorraad Zwettestraat 10 | t. 058 213 13 37 leeuwarden@sanisale.com
www.sanisale.com/leeuwarden
al vanaf € 69,95 Huren is mogelijk vanaf € 1,- per dag
DE9007745-ONT006-CB015 Leeuwarden DE9007745-ONT006-CB015 DE9007745-ONT006-CB015 Leeuwarden DE9007745-ONT006-CB015 Leeuwarden DE9007745-ONT006-CB015 DE9007745-ONT006-CB015 Leeuwarden DE9007745-ONT006-CB015 Leeuwarden Leeuwarden DE9007745-ONT006-CB015 Leeuwarden DE9007745-ONT006-CB015 Leeuwarden DE9007745-ONT006-CB015 Leeuwarden DE9007745-ONT006-CB015 DE9007745-ONT006-CB015 Leeuwarden DE9007745-ONT006-CB015 Leeuwarden Leeuwarden Leeuwarden
NIEUWE KEUKEN NIEUWE NIEUWE NIEUWE NIEUWE NIEUWE NIEUWE NIEUWE NIEUWE NIEUWE KEUKEN NIEUWE NIEUWE KEUKEN KEUKEN NIEUWE KEUKEN KEUKEN KEUKEN KEUKEN KEUKEN KEUKEN KEUKEN KEUKEN KEUKEN NODIG? NODIG? NODIG? NODIG? NODIG? NODIG? NODIG? NODIG? NODIG? NODIG? NODIG? NODIG? NODIG?
Wij hebben een uitgebreid assortiment op het gebied van zorg artikelen. Informeer vrijblijvend naar de mogelijkheden wat wij voor u ar ar kunnen betekenen naar na Kom naar m mnana mm m mnana Kom naKoarmKonamarnaKoar Ko KoarKo KoarmKonamarna Koar Ko Koarm naar room om om om om om om om rosh ro roshom roro ro rosh ro roshom roro ow ow ow ow ow ow ow ow ow ow ow owroom sh sh sh shom sh sh sh shom onze show zeon ze ze ze ze ze zeon ze ze ze ze onze on on on on on on on on on n wLe deeu neu nLe ninar nw n in ndeLe neu nhebben ninar nw nmeerdere deLe de deeu deeu de de de deeu deeu de arinw ar ar ar arineu arinw ar ar arden w w win w w w wLe eu eu eu in LeeuwinarLe Le Le Le Le Regelmatig wij in arineu inLe inLe
Door een hectisch leven schiet het bereiden van gezonde maaltijd er wel eens bij in. Laat klaar op het werk, ’s avonds nog verplichtingen, mensen krijgen het steeds drukker. Stadshap heeft de oplossing. Iedere dag koken Leo en Stefan verse maaltijden die je alleen maar hoeft op te warmen.
Scootmobielen op voorraad. Dit zijn voornamelijk occasions die in nieuwstaat verkeren. Hebben wij niet het juiste voor u, wij helpen u graag om de juiste scootmobiel te vinden Zwettestraat 10 Zwettestraat | Zwettestraat t.10 058 213 37 Zwettestraat Zwettestraat Zwettestraat Zwettestraat | 10 t. Zwettestraat 058 10 | t.Zwettestraat |13 058 10 213 t. Zwettestraat 10 058 | 213 t. |Zwettestraat 13 10 t. Zwettestraat 058 213 10 058 37 |13 t. Zwettestraat |213 10 13 t. 058 37 213 058 10 |37 13 t.213 13 | 058 10 213 t.37 10 37 058 13 | 213 t. |13 10 t. 37 058 213 058 37 |13 t. 213 13 058 37 213 37 13 213 1337 37 13 9061 37 AJ, Gytsjerk, tel: 058-2561332 Rinia van Nautaweg 60, www.drogisterijvanderkooi.nl leeuwarden@sanisale.com leeuwarden@sanisale.com leeuwarden@sanisale.com leeuwarden@sanisale.com leeuwarden@sanisale.com leeuwarden@sanisale.com leeuwarden@sanisale.com leeuwarden@sanisale.com leeuwarden@sanisale.com leeuwarden@sanisale.com leeuwarden@sanisale.com leeuwarden@sanisale.com leeuwarden@sanisale.com
Aanbiedingen zijn geldig tot 30 dagen na uitgave van deze krant. www.sanisale.com/leeuwarden www.sanisale.com/leeuwarden www.sanisale.com/leeuwarden www.sanisale.com/leeuwarden www.sanisale.com/leeuwarden www.sanisale.com/leeuwarden www.sanisale.com/leeuwarden www.sanisale.com/leeuwarden www.sanisale.com/leeuwarden www.sanisale.com/leeuwarden www.sanisale.com/leeuwarden www.sanisale.com/leeuwarden www.sanisale.com/leeuwarden
Drogisterij Uw specialistparfumerie in zorg en
Een kijkje in de keuken van Stadshap brengt al je zintuigen op hol. Kijken, ruiken, proeven… Waauw, dit is waanzinnig lekker. Op het vuur staan allerlei potjes en pannetjes te pruttelen, er wordt gekookt, gebakken en de oven verspreidt een heerlijke geur.
,,We werken echt ambachtelijk, maken werk van onze gerechten en werken zoveel mogelijk met lokale leveranciers. Met de bakker, de slager en de visboer om de hoek. We gaan voor gezond en bieden een mooi alternatief voor al het fastfood dat thuisbezorgd kan worden. Pizza’s, spareribs, shoarma, patat… Bij ons bestel je verse, kant-enklare maaltijden zonder conserveringsmiddelen en andere onnodige toevoegingen. Ambachtelijk bereid in onze keuken. Al vanaf € 8,50.’’ Wie bestelt, is gelijk verkocht aan dit adresje. Dat kan niet missen. Bestellen doe je via stadshap.com of je belt met 06 - 23 30 52 79. Trouwens, de Stadshap verzorgt ook catering op aanvraag.
,,Mooi alternatief voor ongezond fastfood’’
30
31
‘Ut het noait wat weest en ut sal noait wat wurde’… Piter Wilkens: ,,Liwwadder blues is geuzenlied’’
‘Ut het noait wat weest en ut sal noait wat wurde’. Wie kent het niet. De Liwwadder blues, gezongen door Piter Wilkens. Een evergreen, een nummer in de categorie van ‘De oudste stapper van de stad’, ‘t Woanskip’ en ‘Ut Heringtentsje’. De één ergert zich kapot aan het liedje, de ander loopt er mee weg. ,,Alleen echte Liwwadders snappen dat het eigenlijk een geuzenlied is’’, zegt de Fryske ‘troudeboer’. Een kleine frons op z’n gezicht verraad z’n gedachtegang.
Snel en scherp printen
De Roef 2a, 9206 AK Drachten T 0512 543 350 F 0512 543 701 E info@donkel-donkel.nl
of online: www.donkel-donkel.nl
posters flyers magazines jaarboeken briefpapier mailings
Ut het noait wat weest en ut sal noait wat wurde… Ja, dat is mooi. Dat is typisch Liwwadder praat. Mooie Liwwadder humor. Wilkens houdt er van. De Friese ‘lietsjesskriuwer’, geboren in Leeuwarden, houdt ook van zijn stad. Van de Prinsentuin, de mooiste jachthaven van de wereld, van de mensen, van de mentaliteit waarin zelfspot een groot goed is, maar baalt als een stekker dat het prachtige stadsdialect terrein verliest. ,,Ik fyn dat ut hard achterút gaat ast hoarst hoe’t un Liwwadder soms syn eigen taal praat. Trouwens, ook het Fries holt achteruit. In die zin dat er steeds minder mensen Fries spreken. Dat is jammer. Taal is meer dan communicatie, het is een kunstvorm.’’ ,,Overigens is Liwwadder Blues afgeleid van een nummer van Cornelis Vreeswijk. Die heeft ooit een spotlied op Göteborg gemaakt. Daar heb ik me door laten inspireren.’’ De bewondering voor Vreeswijk zit diep bij Wilkens. ,,Voor mij hoort hij bij de grootste songwriters van de wereld, in het
rijtje van andere toppers zoals Jacques Brel, Bob Dylan, Willy Nelson, Leonard Cohen en Joni Mitchell.’’ Wars van glitter en glamour Wilkens leeft van zijn muziek, maar moet op de centjes letten. Twee gestrande huwelijken en een hoge hypotheek zorgen er voor dat de Friese artiest met beide benen op de grond moet blijven staan. Maar Piter weet er goed mee om te gaan. Het mannetje met de gitaar is sowieso wars van elke vorm van glitter of glamour. Hij geniet van ieder optreden, maar geeft ronduit toe dat die oude meuk zoals hij het zelf noemt, refererend aan nummers als De Rocker en Peugeot 104, hem zo langzamerhand de strot uitkomen. ,,Ik hou van vernieuwing, al vind ik ‘Knoopkes’ op de een of andere manier nog steeds leuk. Dat kan ik elke avond wel spelen. Daar krijg ik niet genoeg van. Hetzelfde geldt voor ‘Greideroas’, ‘It Paad werom’ en ‘Dûnsje mei dy’. Waarom, dat weet ik niet. Dat heb je met bepaalde nummers.’’
Made in Norway since 1971
Eindelijk Stressless
®
Achteroverleunen en ontspannen: mijn sleutel tot geluk.
Echte ontspanning is de sleutel voor welzijn, geluk en gezondheid. Mooi dat daarvoor een heel eigen ontspanningsplekje bestaat waar comfort en functie perfect met elkaar zijn verbonden en volledige ontspanning mogelijk is.
Stressless® London High Back
BUITENPOST: LEEUWARDEN:
Voorstraat/Irenestraat, (0511) 54 44 44 Balthasar Bekkerwei 1, (058) 20 450 00 www.kapenga.nl
WOLVEGA Frisaxstraat 12, (0561) 61 61 61 www.homecenter.nl