Skûtsjekrant 2015 - wedstrijd-editie by Uitgeverij PENN.nl

ZOMER EDITIE

De enige 茅chte!

2015

Sk没tsjekrant Uitgave van Uitgeverij PENN.nl

www.skutsje.nl

Jaargang 20

Winnaars van het voorseizoen Deun om de ton Kapitaal op het water Alle sk没tsjes van de SKS en IFKS

Voltastraat 5 8606 JW Sneek 0515-411211

www.doumastaal.nl

Sk没tsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

samen werken.

samen werken en samen vooruit In de nieuwe gemeente De Fryske Marren houden we er met elkaar de vaart in. Ondernemers hebben in deze mooie gemeente alle ruimte en helpen elkaar waar dat maar kan. Moet de koers verlegd worden? Dan doen we dat samen. Want door krachten te bundelen, komen we verder. Meer weten? www.defryskemarren.nl

www.defryskemarren.nl

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

'Deun om de ton' Het is ongekend wat hier aan monumentale rijkdom vaart. Pramen en snikken, tjotters en botters, aken en Luxemoters: smullen voor de liefhebbers, genieten voor passanten. En dan die duizend skûtsjes. Hoeveel? In ijzer zijn er van 1889 tot 1933 tussen de negenhonderd en de duizend op Friese en Fries-Groningse werven gebouwd. Daarvan zijn er een kleine negenhonderd geregistreerd. Sneupers onder aanvoering van Frits Jansen hebben ruim vierhonderd ‘te plak’. Die varen niet allemaal meer, maar de meeste wel. Het speurwerk is te volgen op de site van Stichting Foar de Neiteam, www.skutsjehistorie.nl. Veel van die oude glorie is al een eeuw oud. Sommige klassieke vaartuigen zijn keurig opgeknapt of mooi gerestaureerd. Andere, gelukkig veel minder, zijn ten prooi gevallen aan de las- en snijapparaten van smakeloze apen. Die varen als een aanfluiting van de oude scheepsbouw over de wateren of liggen, zoals jarenlang die tjalk bij Elahuizen, in roestige ellende weg te rotten. Wat een feest dat er nog 74 skûtsjes meedoen aan wedstrijden. Onderschat de bedragen niet die vooral particulieren daarvoor moeten opbrengen. Bij de SKS hebben de families Van der Meulen en Meeter echt niet de duizendjes voor het grijpen. Die moeten sober manoeuvreren en elk dubbeltje met veel zelfwerkzaamheid omkeren om

enigszins mee te kunnen doen met de Vissers van Sneek, Grou en Lemmer. Veel IFKS’ers zijn echt getroffen door de crisis. Voor ploegjes worden soms belachelijke prijzen berekend. Als je niet een hele beste baan hebt of een bedrijfsschip, vraagt het grote offers om elk jaar voor vol mee te doen. Dan moet je, om met de vroegere walcommentator van Earnewâld te spreken, ‘deun om de ton’. Het leuke van deze laatste zinsnede, Hollanders, is dat het Friese ‘deun’ als homoniem twee betekenissen heeft: zuinig bij het gierige af, én dichtbij. In beide gevallen is ‘krap’ het achterliggende synoniem. Wat mooi dat nu de gewoonte ontstaat dat rijke eigenarencommissies overtollige zeilen en fokken voor een paar duizend euro aan IFKS’ers verkopen. Het kostbare kunststof doek verdwijnt zo niet voortijdig in de smeltovens. En de subtop in de IFKS kan toch bovenin blijven meedraaien, ondanks zeer beperkte middelen. Zo krijgt naast monumentaliteit ook de mienskip in het nieuwe Fryslân een volwaardige betekenis, die past bij de verhoudingen van deze tijd. Ongezonde animositeit ligt achter ons, met dank aan de krapte.

Vaar op zeker U kunt pas écht zorgeloos van uw schip genieten als u daarvoor een goede verzekering heeft. Door onze ruim 65 jaar ervaring in het verzekeren van pleziervaartuigen zijn wij specialisten op dit vakgebied. Wilt u een

Postbus 116 8440 AC Heerenveen

Tel. (0513) 61 44 44 Fax (0513 ) 62 37 42

passende offerte? Bel ons, of bezoek onze website www.kuiperverzekeringen.nl.

Kuiper Verzekeringen adv skutsjekrant nov 2012.indd 1

www.kuiperverzekeringen.nl

20-11-2012 11:42:25

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

Jachthaven in het offensief

Warten biedt meer bloeiende watersport in dit gebied, kunnen elkaar beter steunen. Daar horen de verenigingen voor Doarpsbelang bij. En natuurlijk particuliere bedrijven, zoals de scheepsmakelaar en de werkplaats op het eigen jachthaventerrein. Na het uitgeven van de eerste duizenden euro’s advertentiegeld maakt Schermer de eerste balans op. ‘We hebben er wel klanten bij gekregen’, zegt hij. ‘Maar toch vooral 45-plussers.’ Daarmee is het doel nog niet helemaal bereikt. Maar misschien moet het even rijpen.

De crisis in de watersport is voorbij. Botenbouwers spelen met nieuwe concepten en een actieve benadering in op een jong, sportief publiek. Dat werkt. Nu zijn de jachthavens aan de beurt. Gerard Schermer van Jachthaven Wartena gooit er vlak voor zijn pensionering de beuk nog in met een sterke mediacampagne. ‘Niks mis met senioren’, zegt hij. ‘Maar voor de toekomst hebben we meer jeugd nodig.’ Dat vraagt een andere benadering dan degelijk en kwalitatief. Het moet spannend zijn en ruimte bieden voor eigen initiatief. ‘Wy moatte mear oan ‘e wei timmerje’, is Schermers vaste overtuiging. De oude watersporter met een ligplaats voor het leven is een uitstervend ras. Zeer gewaardeerd,

dat wel. En de vier medewerkers van Jachthaven Warten willen er ook alles aan doen om de groep senioren te faciliteren. Maar uiteindelijk moet het van de doorstroming en de nieuwe aanwas komen. De jeugd heeft een ander, dynamischer leefpatroon, merkt Schermer elke dag. Zelf is hij net boven de zestig en opgegroeid in Grou. Dus weet hij wat vroeger, rond 1970, normaal was voor hem en zijn leeftijdgenoten. Diehards die elke vrijdag nog voor het avondeten aan boord springen,

zijn er nauwelijks meer. De generatie van nu heeft veel meer verplichtingen én mogelijkheden tot vermaak. Daar moet de bootjeswereld mee concurreren. ‘Wy sille ús op dy feroarings ynstelle’, zegt Schermer. Dat betekent een tweesporenbeleid. Aan de ene kant ouderen vasthouden, aan de andere de jongeren werven.

Meer samen

Warten wil best een initiatief nemen, maar kan het niet alleen. De dorpen in de prachtige vierhoek tussen Drachten, Grou, Wergea, Warten en Earnewâld kunnen beter samenwerken om bijdetijdse bezoekers te verwennen. Elk dorp heeft zijn eigen kwaliteiten. Wergea heeft meer middenstand, Warten twee restaurants. En Earne-

wâld, met het pontje en een korte wandeling te bereiken, beschikt over een veelheid aan toeristische voorzieningen. Alle partijen die belang hebben bij

Klaas Jansma

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

Wie zeilde het beste voorseizoen?

Visser, Pietersma of Meeter

Albert Visser was met Lemmer tweede bij Lemmer Ahoy als beste SKS-schipper. Pieter Meeter van Akkrum was vierde, Douwe Visser van Sneek achtste. Woudsend, Grou en Drachten volgden op de plaatsen negen, tien en elf. De IFKS-skûtsjes domineerden, Merijn Olsthoorn en Sikke Heerschop voorop. Interessant dat achter de plaatsen 1 en 3 in het klassement ook 5, 6 en 7 voor IFKS’ers waren, namelijk Arend Wisse de Boer (Drie Gebroeders), Jeroen de Vos (Eelkje 2) en Froukje Meijer

(Jonge Jasper). De tijd dat SKS-skûtsjes de losbandige concurrenten naar huis zeilden, is voorbij. Daar is de tuigageformule verantwoordelijk voor, die minder ruimte aan SKS’ers laat

dan aan IFKS’ers. Daar komt bij dat de organiserende vereniging De Zevenwolden alleen de wedstrijden bij licht weer liet doorgaan. Toen het zaterdag hard begon te waaien, werden twee wedstrijden afgelast. Dat was gunstig voor de schepen met grote zeilen. Maar zeker speelt ook mee dat in de top de kwaliteit bij de IFKS de laatste jaren sterk is toegenomen. ‘Wy kinne gewoan better sile’, zegt een als altijd assertieve IFKS-zeiler Sikke Heerschop. Gerhard Pietersma van Earnewâld had bij zijn SKSbestuur al eens geïnformeerd of hij een groter tuig voor de niet-SKS-wedstrij-

den mocht aanschaffen, zegt Harm Hollema van de Earnewâldster Kommisje. Het antwoord was afwijzend, want zo belangrijk werd Lemmer Ahoy nu ook weer niet geacht. Maar als de wedstrijden in het Hemelvaartsweekend van 14 tm 16 mei een indicatie zijn voor de kwaliteit in dit jaar, dan trekken de drie Vissers naast Pieter Meeter en Jeroen Pietersma de aandacht.

Sneek en Earnewâld

De SKS-Sprintwedstrijden in Heeg werden een week voor Lemmer Ahoy gehouden. Ook toen waaide het nauwelijks. De skûtsjes moesten het doen

met een ‘klein koeltsje’, zoals op de website Groot-Sneek stond. Daar was Douwe Visser van Sneek oppermachtig, veelvuldig kampioen. Hij liet de verrassende Alco Reijenga, vorig jaar met Heerenveen veertiende en laatste in het SKS-kampioensklassement, achter zich. Derde werd even verrassend Auke de Groot van Stavoren. Hoewel, de SWH is lang geen geheide underdog meer, zeker niet als het op drijven aankomt. Daarachter klasseerden zich Joure en de regerend SKS-kampioen Grou met Douwe Visser aan het helmhout.

vervolg op pagina 7

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

Restaurant Galamadammen een unieke locatie aan het Friese water

• Binnendeuren

• Vochtvaste deuren

• Buitendeuren

• Geluidsdempende deuren

• Brandvertragende deuren

• Stralings- en kogelwerende deuren

Nieuw!

Van Vuuren Grou BV sales@vanvuuren.nl

De Van Vuuren app

www.vanvuuren.nl 0566 - 62 37 37

Galamadammen 1-4 8723 CE Koudum Tel. (0514) 521346 E-mail info@galamadammen.nl www.galamadammen.nl

Meer dan 25 jaar uw thuishaven in hartje Sneek

Wij zorgen ervoor ...dat alles werkt! meer dan 25 jaar

meer dan 50 jaar

specialist

specialisme

Raymarine & Webasto

in huis!

ook reparatien bij u aa boord! Levering, installatie, reparatie en garantie* van alle Raymarine apparatuur *als enige geautoriseerd

Levering, installatie, reparatie en garantie van alle Webasto apparatuur

INSTALLATIETECHNIEK-ELEKTROWERKEN

Oude Oppenhuizerweg 89 Sneek Tel. (0515) 41 23 96 info@rimare.nl

www.rimare.nl

GROOTSTE SERVICEPUNT EN INBOUWSTATION VOOR NOORD NEDERLAND

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

Foto: Wiep Wierda.

Nu zat Drachten in de middenmoot (8) en Earnewâld met Akkrum achterin (13 en 14). Leeuwarden deed vanwege de grote verbouwing niet mee. Was Gerhard Pietersma er ondanks de Ecotraining waaraan hij met zijn voltallige bemanning deelnam, niet bij? Dat zou dan in het vervolg van het seizoen gecorrigeerd worden. Bij de wedstrijden om de Friso Bokaal op 5 juni werd het Earnewâldster skûtsje met aan boord het team van TomTom winnaar. Een week later won Earnewâld weer een kleine competitie over drie wedstrijden, nu met rotarians als gasten. Jeroen Pietersma werd trouwens gehuldigd, omdat Drachten volgens de Hollandse of universele puntentelling net iets beter uit de strijd

kwam dan Earnewâld. Maar Sneek, Lemmer, Woudsend, Huizum en Langweer waren er niet bij.

Langweer als climax

Op zaterdag 13 juni kwam de eerste grote SKS-wedstrijd, waar velen reikhalzend naar hadden uitgezien. Nu zou Leeuwarden met het vernieuwde skûtsje echt meedoen en de ‘Grutte Griene’ Twee Gebroeders van Langweer. Helaas waaide het te hard voor de meeste skûtsjes om op volle oorlogssterkte, dat wil zeggen met hun beste tuigage, te starten. De meesten hadden het slechtweertuig opgezocht, en daar nog een reef in aangebracht ook. Dat vertekende de wedstrijd misschien wat.

Niettemin was het een verrassing dat Johannes Meeter met het ‘nieuwe’ Langweerder skûtsje de wedstrijd won. Dat ging niet zonder slag of stoot. Hij moest er vlak voor de finish Douwe Visser van Sneek voor inhalen, die hem eerder was gepasseerd in een inhaalrace vanaf de zesde plek in de eerste route. Vlak bij deze twee zeilde steeds Gerhard Pietersma van Earnewâld, die als derde eindigde. Maar Langweer won op indrukwekkende wijze in gemene vlagen, voor Sneek. Vlak voor hun finish kapseisde eerst een knap gestarte Alco Reijenga met Heerenveen. Daarna ging Siete Meeter met Leeuwarden om, wéér een tegenslag. Hij kon nog maar net

zijn roer redden omdat het met de startkabel van de buitenboordmotor aan het schip vastzat. Dat Grou geen aansluiting bij de kopgroep kon vinden, lag maar ten dele aan de valse start van Douwe Azn. Visser. Hij moest weliswaar vanuit laatste positie opnieuw beginnen, maar verloor onderweg, na eerst een knappe opmars, opvallend veel terrein.

De conclusie

Zo biedt het voorseizoen bij de SKS enige aanknopingspunten. Sneek is sterk en solide. Grou lijkt nog niet op het kampioensskûtsje van vorig jaar. Earnewâld hoort gewoon stabiel bij de

kopgroep, onder feitelijk alle omstandigheden. Maar winnen gaat Gerhard alleen gemakkelijk af met gasten aan boord. Leeuwarden is nog een onbekende factor. Door een ongelukkige manoeuvre van André Wiersma liepen Siete c.s. al op de stenen bij Earnewâld in een informele wedstrijd op 25 april. Langweer daarentegen maakte een overweldigende entree, een week nadat schipper Johannes Meeter zijn vader ten grave had gedragen. Misschien hoort dat bij de mysterieuze krachten in de sport. Misschien is Langweer ook gewoon supergoed. We zullen dat deze zomer zien.

Zijlvest 14 9936 GZ Delfzijl / Farmsum 0596-616300 info@vanderveenshipping.nl

www.vanderveenshipping.nl ‘De Stripe’

Historische Scheepswerf / Skûtsjemuseum De Stripe 12 9264 TW Earnewâld www.aebelina.nl www.skutsjemuseum.nl e-mail: info@skutsjemuseum.nl Info: 06-16933805

Geopend: 26 apr. t/m 27 sept. op za. en zo. juli en augustus alle dagen, behalve maandag openingstijden 13.30 – 17.00 uur Groepen op afspraak het hele jaar mogelijk Entree € 3.- Kinderen t/m 12 j. € 1.

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

Skûtsjes geven Multiship aanzien

Scheepsbouw trekt weer aan Veelzijdig

Ineens is het zo druk op de werf dat Wiecher Kocken van Multiship Holland BV in Harlingen amper tijd heeft om een journalist te woord te staan. Voor een ‘spoedgeval’ worden alle medewerkers en kundige ZZP’ers uit de omgeving opgetrommeld. Lassen, klinken, draaien, reviseren of lakken: alles gebeurt op de werf in Harlingen. Het edele vakwerk zeg maar, dat in Nederland met zijn kritische afnemers bijna tot een kunst verheven is. In deze omgeving, blootgesteld aan de invloeden van een maritiem milieu, komt dat tot zijn recht. De afgelopen winter stond bedrijfsleider Wiecher Kocken van Multiship in het middelpunt van de belangstelling omdat er maar liefst vier skûtsjes bij Multiship grondig onderhanden werden genomen. De grootste klus was een totale refit van het Ljouwerter skûtsje. Die kostte twintigduizend euro meer dan aanvankelijk was begroot doordat er wel heel veel vernieuwd moest worden. De teller bleef staan op 161.000 euro, een formidabel bedrag in skûtsjekringen, peanuts voor de grote watersport natuurlijk. In dezelfde periode stonden hier ook het Akkrumer en het Huizumer skûtsje op de helling en de IFKS-troef

De Sinnekening van Jan S. van der Veen. Ze werden gestraald en kregen een nieuwe coating. Er was nog discussie met keurmeester Piet Kortstra van de SKS over de vorm van het vlak bij Leeuwarden. De ronding die Kocken, schipper

Siete Meeter en ook het Leeuwarder bestuur wenste, werd niet geaccepteerd. ‘Maar ut is weer un mooi skip wudden’, zegt Siete. ‘Hij doet tenminste wat ik wil, en dat het wel us anders weest.’

Pieter Meeter heeft in het voorseizoen met het Akkrumer skûtsje al bewezen dat het schip van een goede opknapbeurt sneller kan worden. Multiship gaf hem wekenlang de ruimte om ter beperking van de kosten zelf veel tijd in plamuren en lakken te steken. Die investering bleef niet zonder resultaat: Bij Lemmer Ahoy streed hij dit voorjaar mee in de voorste gelederen. Het honderd jaar oude Leeuwarder skûtsje is dusdanig onderhanden genomen, dat schipper en bemanning wel even tijd nodig zullen hebben om het voldoende te beheersen voor een topklassering. Want de concurrentie bij de SKS is groot en eigenlijk zeilen Siete en zijn mannen nu op een heel nieuw skûtsje. Gelukkig is het volgens Siete nu tenminste zo dat als ze op het voordek nat worden, het achterdek ook scheef hangt. Daarvoor moest wel het halve schip gestript en weer helemaal opnieuw opgebouwd worden. Van zo’n uitdaging kan Wiecher Kocken genieten. ‘Het werk aan die skûtsjes ligt op de grens van bedrijfsmatig en sportief, en daar voelen wij ons thuis.’ Op de werf in Harlingen komen voornamelijk jachten en klei-

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L nere bedrijfsschepen. Veel meer dan honderd ton laadvermogen moeten ze niet hebben. In die range zitten veel zeewaardige jachten én de douaneschepen die hier worden onderhouden en zo nodig gerepareerd. ‘Mooi werk, een goede klant’, zegt Kocken. ‘Die mensen weten waarover ze praten. Aan douaneschepen worden tegenwoordig hoge eisen gesteld. Je komt langs de kust van alles tegen.’ Van het team op de werf wordt voor zo’n klant met een hele vloot schepen veelzijdigheid geëist. ‘We moeten het hele spectrum kunnen overzien. Van de motorische kant met alle electronica die daarbij hoort, tot coating en lakken.’ Op deze schaal ziet Kocken veel meer werk naar zich toe komen. Wie douane zegt, denkt immers ook kustwacht. En bij Harlingen hoort offshore, zeker als de windparken in de omgeving allemaal zijn ontwikkeld. Er is nog veel te winnen.

Economie trekt aan

Bij Multiship is het altijd wel redelijk druk geweest, ook in de zware tijd van economische crisis. Nu de markt aantrekt, is dat in het werkaanbod te werken. Prachtig vindt Kocken dat. Zoals bij onze vorige afspraak, toen er ineens ‘een spoedje’ tussendoor kwam, zodat er voor een goed gesprek geen tijd was. Niet in alle segmenten deelt het Harlinger bedrijf in de feestvreugde mee. De elders gesignaleerde toename van werkzaamheden voor de export van klassieke schepen, of de schaalvergroting en omschakeling op containervaart in het grote transport, past hier niet. Toch merkt ook dit bedrijf dat de botenhandel aantrekt en dat eigenaren weer durven investeren. Dat levert werk op én behoud van kwaliteit op het water. ‘We zitten als branche weer in de groei, dat is plezierig voor iedereen. Maar slecht hebben we het in de afgelopen jaren eigenlijk nooit gehad’, zegt Wiecher Kocken.

Durlo maakt skûtsjes sneller Het loodswezen, de douane, de offshore-industrie: ze eisen een superglad onderwaterschip aan hun vaartuigen. Wieren en pokken hebben er geen grip op. Zelfs watermoleculen glijden er soepeltjes langs. Daardoor daalt het brandstofverbruik met 30 tot 50 procent. ‘Ze willen het tegenwoordig allemaal’, zegt Durk Bloemhof van Durlo Jachtschilders uit Harlingen. Dat wil zeggen: opdrachtgevers die veel gasolie verstoken óf een wedstrijd willen winnen. Die investeren tienduizenden euro’s in het aanbrengen van een siliconencoating op een primersysteem dat uit meerdere lagen bestaat. Robuuste bedrijfsschepen en luxe jachten varen er zuiniger en dus ook milieuvriendelijker door. En de skûtsje- en akenschippers gaan veel sneller naar de finish.

Gevoelige techniek

Het aanbrengen van de moderne coating is niet meer te vergelijken met het romantische ‘potloden’ of vlakteren van weleer. Niet schraper, schuurpapier en kwast zijn de attributen van de huidige jachtschilder, maar straalinstallatie en spuitcabine. Het komt vooral heel precies, legt Durk Bloemhof uit, omdat siliconencoating feitelijk de grootste vijand van lak is. Waar siliconen zitten, zal verf nooit weer hechten, ook al gaat het maar om minuscule neveldruppeltjes. ‘Ze hebben wel een hele verfhal af moeten breken nadat er één keer met siliconen was gewerkt’. De mannen die dat werk doen, lopen in maanmannetjes-kleding rond de secuur ingepakte scheepsrompen. Geen schoen, helm

of trap die bij de siliconen is gebruikt, mag zelfs maar in de buurt van lak komen. Dat betekent ook dat elk te coaten onderwaterschip precies zo afgeplakt en ingepakt moet worden dat lak en siliconencoating elkaar hooguit ráken, en nergens overlappen. Dat het spul schreeuwend duur is, spreekt voor zich. Duizend euro per blik is geen uitzondering.

Revolutionaire vernieuwing

Afgelopen winter hebben ze bij Durlo vijf schepen onderhanden genomen, namelijk de ‘Jonge Jasper’ van Froukje Osinga-Meijer en de ‘Sinnekening’ van Jan van der Veen, en de SKS-skûtsjes van Leeuwarden, Akkrum en Huizum. Eerder was het onderwaterschip van Lemmer al behandeld en hadden Sneek en Langweer

een nanocoating gekregen. Alles met het doel om met minder wrijvingsweerstand sneller te varen. ‘En nu willen ze het natuurlijk allemaal’, zegt Bloemhof. Dat betekent dat hij en zijn drie Durlo-collega’s het heerlijk druk hebben, net als de paar andere specialisten die in deze markt actief zijn. Ze zijn mobiel, kunnen dus ook elders hun kunsten vertonen. Maar altijd heel secuur. ‘Dat hebben we in het schildersvak de laatste jaren wel geleerd. Het begon met milieu- en gezondheidseisen, waar we rekening mee moesten houden. En nu zien we revolutionaire vernieuwingen in de techniek, door de nieuwe coatingssystemen.’ De gevolgen zijn ingrijpend voor de zeevaart, die tot voor kort als vervuilend en energieverspillend werd beschouwd. Ze zullen ook een grote impact hebben op het hardzeilen met grote schepen. ‘Met minder wrijving vaar je veel sneller. Maar het is ook logisch dat het onderwaterschip beweeglijker wordt, dus minder stabiel’, denkt Bloemhof. Kan dat verklaren waarom er zaterdag 13 juni voor het eerst na 53 jaar twee SKS-skûtsjes in één wedstrijd omgingen, terwijl het niet eens heel hard waaide? Zou kunnen, zegt Bloemhof voorzichtig, maar er zijn altijd meerdere verklaringen. In ieder geval betekent de nieuwe techniek wel, dat er compleet nieuwe definities gelden voor de weerstand in visceuze stoffen – waartoe ook water behoort. We zijn er nog lang niet. En voor onderwaterschipschilders ziet de toekomst er glanzend uit. Want zij maken schepen zuiniger én sneller.

SKS

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

Skûtsje: Doarp Grou Domicilie: Grou Schipper: Douwe Azn. Visser Bouwjaar: 1909

Doarp Grou

Werf: Roorda, De Piip, Drachten Klassering 2014: Kampioen

Grou gaat weer voor de titel Douwe Albertszoon Visser van de ‘Doarp Grou’ is gretig. De kampioen van 2014 zet in op prolongatie in 2015. Waarom ook niet? In het voorseizoen klasseerde de 52-jarige reder-schipper uit het Sint Pieterdorp zich een paar keer redelijk. De tiende plek bij Lemmer Ahoy viel niet mee, maar toen was het meer drijven dan zeilen. In de harde wind bij Langweer ging het tijdens de jubileumwedstrijd op zaterdag 13 juni echter ook niet zo goed

met het in 1909 op de Piipster werf gebouwde topskûtsje. Een valse start, even ophalen en daarna weer afzak-

ken naar de achterhoede. Dat kwam ook door de wind natuurlijk, en de strak aangesnoerde reven. Met adviseur Tammo Oosterhof naast de schipper en een fanatieke bemanning behoort Grou tot de absolute top van het skûtsjesilen. Dat is al zo sinds Ulbe Rzn. Zwaga senior rond 1960 als schipper vijf jaar achtereen bijna onverslaanbaar was. Die tijden zijn voorbij, maar Douwe Visser hoort volgens vriend en vijand absoluut tot de betere zeilers. Meer nog dan zijn zeer gemotiveerde neven Douwe van Sneek en Albert van Lemmer doet hij tijdens de skûtsjeweken redelijk ontspannen aan. ‘In hartstikke leuk spultsje’, noemt hij de skûtsjesilerij bij de SKS, waar hij al ver voor zijn komst als schipper in 2005 deel van uitmaakte. Hij behoorde toen

met zijn familie en de Pietersma’s tot de bemanning van de Sneker Pan, die inmiddels over de hele vloot is uitgewaaierd. Een voordeel voor de Grousters is dat de Skûtsjekommisje Grou onder aanvoering van Jan Feike Hoekstra haar zaakjes weer perfect voor elkaar

heeft. Ook deze kent een lange traditie, die in 1929 begon, of eigenlijk al met de zeilerijen die Roelof Buisman vanaf 1916 geregeld voor vergaderende notarissen organiseerde. Dat het ook nu goed georganiseerd wordt, bewijst de grote tent in de Skûtsjewike en de sponsoren op het Starteilân bij de openingswedstrijd op 18 juli.

Stationsweg 38f 9001 EH GROU

Fixet Grou is nu Multimate Grou De Fixet in Grou gaat sinds kort door het leven als Multimate Grou. De naamgeving, de complete huisstijl en sommige assortimenten zijn nieuw, maar veel is ook bij het oude gebleven. Nieuw maar toch vertrouwd. De naamgeving, de complete huisstijl en sommige assortimenten zijn nieuw. Maar veel blijft ook bij het oude. Eigenaren Foppe en Paul: ‘Ons verkoopteam blijft hetzelfde. Klanten treffen dus de vertrouwde gezichten aan en kunnen blijven rekenen op het persoonlijke en deskundige advies.’

Specialist in maatwerk

Multimate Grou is dé bouwmarkt en verfspecialist waarvoor geldt ‘jouw klus, onze kwaliteit’. Of je deze klus nu zelf uit gaat voeren of dit laat doen, voor beide kun je bij ons terecht. Voor veel maatwerkoplossingen heeft Multimate alles in huis, zoals raamdecoratie, buitenzonwering, horren, binnen- en buitendeuren, veiligheidsbeslag, schuifdeur- en inloopkasten.

Grou

Watersportshop

Uiteraard blijft Multimate Grou hét adres voor de beginnende watersporter. Voor alle zeilbenodigdheden, zwemvesten, fenders, touw en wat je maar meer denkt nodig te hebben, kun je terecht aan de Stationsweg 86. Multimate staat voor klusgemak, scherpe aanbiedingen en bodemprijzen, gecombineerd met persoonlijke service.

Stationsweg 86 9001 EJ Grou Tel: 0566-623463 Fax: 0566-621187 grou@multimate.nl

SKS

W W W. S KU T S J E . N L

Skûtsjekrant 2015

Skûtsje: Sneker Pan Domicilie: Sneek Schipper: Douwe Jzn. Visser Bouwjaar: 1913

Sneker Pan

Werf: Roorda, De Piip, Drachten Klassering 2014: 2

Sneker Pan nu met Molenaar Douwe J. Visser van Sneek zeilt in 2015 met twee nieuwe bemanningsleden. Voor het eerst gaat hij de competitie in met tuigage van Molenaar uit Grou. Marieke Wobben uit Woudsend en Rutger van der Meer uit Sneek zitten bij resp. het stuurboord- en het bakboordzwaard op de Sneker Pan. Marieke natuurlijk bij het stuurboordzwaard, want daar hoort een mooie vrouw.

‘Wêrom?’ Dat is de zwakste kant van het skûtsje. Als daar een mooie vrouw zit, ramt een andere schipper er niet tegenaan, ook al ligt hij over bakboord. Zeil en fok komen dus van Zeilmakerij Molenaar. Is de 58-jarige Douwe Visser dan ontevreden over De Vries, voorheen jarenlang zijn hofleverancier? Welnee, maar hij heeft zeilen van alle Friese zeilmakers gehad: Zwaan, (Jan) de Boer en De Vries. Molenaar uit Grou zat er nog niet bij. ‘Dat woe ik graach in kear. No koe it.’ Om zelf strak en fit te blijven, heeft Douwe tegenwoordig een hometrainer naast zijn automatische schipper in de stuurhut. Daar fietst hij één, twee uurtjes per dag op. Zo blijft hij in conditie en wordt hij niet te zwaar. ‘Je moatte oaren net yn ’t paad sitte.’ Dochter Dinie is weer adviseur. Vorig jaar had ze nog te veel ontzag voor heit, de kampioen. Daar heeft ze nu minder last van. ‘Kinst it fyftich kear sizze, mar se moat it sels erfare.’ Dinie kreeg even de tijd. Douwe stoort zich wel eens aan de haast waarmee tegenwoordig (te) hoge eisen aan jonge schippers en bemanningsleden worden gesteld. ‘Yn myn twadde jier hie ik net bêst syld. Ik kaam as in sek reinwetter by de priisútrikking. Doe sei Rienk: bist net wiis jonkje. Ast yn tsien jier it spultsje wat troch hast, dochst it net min.’

Prins Hendrikkade 58 8601 CB Sneek Tel. (515) 41 21 63 info@profilerodenburg.nl

Lemmerweg 13-15 8608 AA Sneek

multiservice Zadelmakersstraat 1

m u l t i s e8601 r vWHi Sneek ce multiservice

Rooth multiservice: veelzijdig in onderhoud en renovatie

Zadelmakersstraat 1 m u 8601 l t i sWH e r Sneek vice Rooth multiservice: veelzijdig in onderhoud en renovatie Zadelmakersstraat Telefoon: 0515 1- 42 45 45 WH Sneek m u l t i s e r v i c 8601 e www.rooth-multiservice.nl

SNEEK +31(0)515 445544

Rooth multiservice: veelzijdig in onderhoud en renovatie Rooth multiservice: veelzijdig in onderhoud en renovatie Telefoon: 0515 - 42 45 45 www.rooth-multiservice.nl Telefoon: 0515 - 42 45 45 Zadelmakersstraat 1 8601 WH Sneek

Technisch textiel, vilt en filtertechniek

www.rooth-multiservice.nl

Rooth multiservice: veelzijdig in onderhoud en renovatie Rooth multiservice: veelzijdig in onderhoud en renovatie

Rooth multiservice: veelzijdig in onderhoud en renovatie

ART

Allure

1e Oosterkade 4 8605 AA Sneek Tel.: 06-39400610 E-mail: informatie@rondvaart-allure.nl Website: www.rondvaart-allure.nl

Allure

ND V

DR IJ

Via onze website kunt u zich aanmelden als donateur!

Met uw donatie levert u een bijdrage aan het behoud van dit prachtige ‘museumschip’.

ART

Vrienden van de “Venezuela” (1906) Word lid van de vrienden van de ‘Venezuela’ (1906) Voor € 20 p.p. per jaar bent u donateur van de unieke, antiek houten reddingsloep de ‘Venezuela’ en nodigen wij u uit voor een donateurstocht. Als donateur krijgt u en uw gasten 15% korting op onze arrangementen!

www.rooth-multiservice.nl

Zadelmakersstraat 1 8601 WH Sneek Telefoon: 0515 - 42 45 45

mRooth uwww.rooth-multiservice.nl l t imultiservice: s e r v i c eveelzijdig in onderhoud en renovatie

Lampe Technical Textiles www.lampe.nl info@lampe.nl

m u Telefoon: l t i s e 0515 r v i- 42 c e45 45

www.rooth-multiservice.nl Telwww. efoon:rooth-mul 0515 - 42ti45servi45ce.nl 0515 - 42 45 45 8601TeleWHfoon:Sneek 8601mWHakersstraat Sneek 1 Zadel Zadelmakersstraat 1

www.rooth-multiservice.nl Telefoon: 0515 - 42 45 45 8601 WH Sneek Zadelmakersstraat 1

multiservice multiservice

multiservice

ND V

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

Van Loonstraat 112 8932 AV LEEUWARDEN

Kruisdobbe 4 8939 BB LEEUWARDEN

vlaggenmasten • verhuur vlaggenmasten verlichtingsmasten • bedrijfsvlaggen landen- en provincievlaggen reclamedoek • reclameborden service & onderhoud

www.kompasvlaggenmasten.nl Oenkerk 058 - 256 36 68 Rederij van der Zweep Rondvaarten Grou Sophialaan 5 8911 AE Leeuwarden

Fam. K. v/d Zweep Postbus 95, 9000 AB Grou Tel: 06 53 50 80 80

058 - 213 36 68 info@cafewouters.nl

www.rondvaartengrou.nl

SKS-skûtsjesilen Vertrek uit: Grou vanaf de Hellinghaven / Volmaweg. Datum: Dag: Plaats: Vertrek: Prijs p.p.* 18 juli zaterdag Grou 11.00u € 12,50 20 juli maandag Veenhoop 11.00u € 12,50 21 juli dinsdag Eernewoude 11.00u € 12,50 22 juli woensdag Terherne 11.00u € 12,50 23 juli donderdag Langweer 10.30u € 12,50 24 juli vrijdag Elahuizen 10.00u € 15,00 27 juli maandag Woudsend 10.00u € 15,00 28 juli dinsdag Reservedag** 10.00u € 15,00 29 juli woensdag Lemmer 10.00u € 15,00 30 juli donderdag Lemmer 10.00u € 15,00 31 juli vrijdag Sneek 10.30u € 15,00 * kinderen t/m 12 jaar respectievelijk € 6,50 en € 7,50 **reservedag houdt in dat er gezeild gaat worden op het Heegermeer indien door omstandigheden elders niet gezeild kon worden.

IFKS-skûtsjesilen

Metaalzetterij Heerenveen | Kimslede 3 | 8447 GS Heerenveen Tel: 0513 - 65 33 13 | Fax: 0513 - 65 33 24 | Mail: info@metaal-zetterij.nl

www.metaal-zetterij.nl 12

Afvaarten in de wedstrijdplaats (centrum) Datum: Dag: Plaats: Vertrek: 4 augustus dinsdag Heeg 13.30u 5 augustus woensdag Sloten 13.30u 6 augustus donderdag Echternerbrug 13.30u 7 augustus vrijdag Lemmer 13.30u 8 augustus zaterdag Lemmer 13.30u * kinderen t/m 12 jaar € 6,-

Prijs p.p.* € 10,00 € 10,00 € 10,00 € 10,00 € 10,00

RESERVEREN: 06-53 50 80 80 Controleer svp voor de zekerheid de datums op onze website. www.rondvaartengrou.nl Prinsenhoftocht iedere donderdag en zondag in Juli en Augustus : vertrek 14.00 u terug 16.00 u.

SKS

W W W. S KU T S J E . N L

Skûtsjekrant 2015

Skûtsje: Rienk Ulbesz Domicilie: Leeuwarden Schipper: Siete Eildertsz. Meeter

Rienk Ulbesz

Bouwjaar: 1914 Werf: Roorda, De Piip, Drachten Klassering 2014: 10

Leeuwarden investeerde 161.000 euro

Siete kan weer sturen ‘Hij doet nou tenminste wat ik wil’, was het eerste commentaar van schipper Siete Meeter na de ingrijpende refit in de winter van 2015. Anderhalve maand later lag hij met hetzelfde Leeuwarder skûtsje om bij Langweer. Dat was bij de jubileumwedstrijd op zaterdag 13 juni. Twee jaar heeft de Leeuwarder schipper van zijn commissie gekregen om helemaal thuis te raken op zijn schip. Dan moet hij zich bij de top van het SKS-skûtsjesilen klasseren. ‘We investeren niet zomaar 161.000 euro. Daar moeten de sponsoren wat voor terug zien’, zegt de Leeuwarder voorzitter Marco Quak. Maar hij geeft ook vlot toe: ‘Het is niet redelijk om nu meteen wonderen te verwachten. Schipper en bemanning moeten het schip weer leren kennen. Het is

helemaal veranderd.’ Okee, klinkt redelijk. Toch moest er in de bestuurskamer wel iets worden weggeslikt toen het Leeuwarder onderwaterschip op 25 april bij Earnewâld een paar lelijke krassen opliep. Vervolgens werd de crew op De Wielen door een gemene vlaag verrast.

Hoge ambities

Kort voor de viering van het honderdjarig bestaan van haar skûtsje kreeg de Leeuwarder commissie de financi-

ën rond voor een ingrijpende opknapbeurt van de Rienk Ulbesz. Die is in 1914 op de Piipster Werf in Drachten gebouwd voor Berend Zetzema en toen als ‘Drie Gebroeders’ in de vaart gebracht. De verwachting was in september nog dat met 135.000 euro de opknapbeurt betaald kon worden. Dat viel tegen, omdat het oude spantwerk té slecht was én door afkeuring van het eerste nieuwe vlak door de SKS-keurmeesters. Niettemin ligt Leeuwarden nu weer op koers voor een prijs, met een schip dat in de jaren 10 en 20 van de vorige eeuw in Grou en omgeving voer. Rienk Zwaga zorgde er vlak voor zijn dood in 1992 voor dat het uit Amsterdam werd gehaald, waar het verlengd en opgebouwd als woonschip diende voor een modeontwerper. Bij Peter Syperda in Warns werd het schip ingekort en met veel eigen werk van bemanningsleden opgeknapt. Daarbij bleek het vlak niet helemaal recht. Latere schippers als Ulbe Zwaga en Jappie Meeter hebben er nog heel wat aan verholpen, maar ideaal werd het niet. En de spanten kwamen zo los te zitten als het kunstgebit van een oude zwerver. Leeuwarden koesterde onder voorzitterschap van wijlen Andries Haringsma hoge ambities. Na de eerste overwinning van Rienk Zwaga op 3 augustus 1987 op De Veenhoop leken die reëel. Met Ulbe Zwaga werd Leeuwarden kampioen in 1998 en 1999. In 2002 ging het op ’t nippertje mis, met een nog steeds niet helemaal geaccepteerde diskwalificatie en schorsing van schipper Ulbe. Dat was vanwege het uitdrukken van het vlak. Sindsdien ging het schip in de klasseringen weinig vooruit, maar de ambities bleven.

Allemaal Meeters

De 47-jarige Siete Eilderts Meeter, meestal vergezeld door zijn echtgenote Sietske Boonstra (een halve Vlieger!), is sinds de herfst van 2012 schipper op Leeuwarden. Deze broer van Pieter van het Akkrumer skûtsje volgde de ernstig zieke Jappie Lodewijks Meeter op, die de Leeuw sinds 2007 met grote inzet maar wisselend

succes had gestuurd. Hoewel allerlei deskundigen zich ermee bemoeiden en zoon Lodewijk er alles aan deed, kwam het Leeuwarder schip niet vooruit in het klassement. Zo verdween een kundige Jappie Meeter naar de coulissen. De huidige schipper Siete is Jappies achterneef. Hij zeilde bij de IFKS op de ‘Sûn en Wol’, de laatste tijd in de middenmoot van de A-klasse. Dat skûtsje werd via ruilhandel met sponsoren het nieuwe Huizumer skûtsje. Dit zeilt onder Lodewijk Hidzers Meeter wel wát beter dan de huidige ‘Sinnekening’ (alias Doarp Huzum), maar het is nog niet om over naar huis te schrijven. Bij Siete zit broer Sander op het voordek, naast o.m. Eildert van Theo Ferwerda, oftewel Eldert Sturt. Na Jappie heeft ook Siete zich verdiept in de geheimen van een snel skûtsje. Als medewerker van de FIB weet hij genoeg van metaal. Een mooie, strijdbare bemanning heeft hij ook. Maar als de SKS-formule voor het toegestane zeiloppervlak komende herfst wordt geëvalueerd, kan dat nog wel een paar verrassingen opleveren.

De vooruitgang

Is Leeuwarden beter geworden van de investering? Volgens Siete en zijn bemanning wel. Het skûtsje is behalve lichter vooral veel stijver geworden, koersvaster. Bij windkracht drie of meer kan het goed meedoen. Maar wat doet de concurrentie? De skûtsjes zijn veel gelijkwaardiger dan tien, twintig jaar geleden. En het gaat maar door. Vooral in het gewicht boven het berghout is op de meeste schepen nog veel te winnen, én in de wrijvingsweerstand van het onderwaterschip. Nanotechniek en siliconencoating worden binnen enkele jaren standaard. Er zit niets anders op, Siete en zijn mannen en vrouwen zullen met het huidige skûtsje en de nieuwe tuigage na deze zomer een topprestatie moeten leveren, anders hebben ze een probleem. Want de commissie is ambitieus. En de sponsoren zijn wél loyaal, maar ook kritisch.

Ruimte voor commercie Bij de jubileumviering van het Ljouwerter skûtsje in de herfst van 2014 nam voorzitter Marco Quak een voorschot op een discussie die dit jaar wordt gevoerd. Om sponsoren te blijven interesseren, moet er meer ruimte komen voor wervend commercieel beleid. Momenteel is bij de SKS elke reclame aan boord verboden. Merknamen mogen alleen onopvallend op de kleding. Gaastra kleding onderscheidt zich echter wel duidelijk op Sneek, omdat het logo sprekend lijkt op het zeilteken van de Sneker Pan. Maar Douwe Egberts zie je amper op Joure en Sterk niet op Lemmer. Het molentje van Molenaar in het zeil is daarentegen van honderd meter afstand duidelijk te herkennen. Net als het merk van Helly Hansen op de zeilkleding – maar die is helemaal geen sponsor. Marco Quak wil meer ruimte voor een commerciële uitstraling van sponsoren. Het SKS-bestuur stelt zich daarin zeer terughoudend op. En veel schippers en commissies weten niet precies hoe ze zich moeten opstellen. Wordt vervolgd.

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

Uw eigen droomvilla op Ameland? In de duinen van Ameland, op loopafstand van het strand, worden twee schitterende vrijstaande wellnessvilla’s gerealiseerd. De zeer royale kavels en een karakteristieke duinpan garanderen optimale privacy. De topvilla’s zijn van alle gemakken voorzien en bijzonder luxueus afgewerkt met hoogwaardige materialen. In deze fase kan nog rekening worden gehouden met uw individuele wensen. Naast de uitstekende en waardevaste investering met een aantrekkelijk rendement investeert u ook in vele mooie momenten en herinneringen met familie en vrienden.

Nieuwsgierig geworden?

Neem gerust contact op voor een vrijblijvend gesprek. Hans van der Mijl Gerard Haagsma

Unieke investeringsmogelijkheid 100% financiering mogelijk

06-50 223 555 06-53 871 056

www.kontourvastgoed.nl secondhome@kontourvastgoed.nl

SECOND HOMES FIRST QUALITY

specialist in (her)stoffering Boot, bank, fauteuil, caravan, of camper: Meer dan 25 jaar ervaring!

herstofferen = voordeel pakken echtenerbrug duimstraat 36 tel.: 0514 541006

Metaalzetterij Heerenveen | Kimslede 3 | 8447 GS Heerenveen Tel: 0513 - 65 33 13 | Fax: 0513 - 65 33 24 | Mail: info@metaal-zetterij.nl

www.metaal-zetterij.nl

lemmer Verlaet 16 tel.: 0514 569909

www.melchers-dejong.nl

*De glazen krijgt u vanaf 26 mei tot en met 31 juli 2015 cadeau zolang de voorraad strekt.

Geldzaken regelen op uw eigen manier

Bij de Adviseur op kantoor

Thuis met Internet Bankieren

Onderweg met de Mobiele app

Vertrek: 9.30 uur, Slachtedyk Joure Aankomst: +/- 17.00 uur

Vraag Internet Bankieren aan en krijg twee unieke zomerglazen.* Foppie van Terwisga / 't Hasker Assurantiekantoor Hasker Utgongen 6 8465 SJ OUDEHASKE T (0513) 67 74 00 E info@foppie.nl I www.foppie.nl

Vertrekdata: 24 juli 31 juli 7 augustus 14 augustus

Aukebaes 8 • 8501 RR Joure • 0513-41 33 72 / 06 53 15 43 08

www.rondvaartbedrijfbrouwer.nl

Let op: Op 31 juli is de aankomsttijd ca.17.30 uur in verband met een bezoek aan de finale van het skûtsjesilen op het Sneekermeer. Vanuit Sloten varen we rechtstreeks naar de finale op het Sneekermeer.

SKS

W W W. S KU T S J E . N L

Skûtsjekrant 2015

Skûtsje: De Twee Gebroeders Domicilie: Langweer Schipper: Johannes Meeter

De Twee Gebroeders

Bouwjaar: 1915 Werf: Wildschut, Gaastmeer Klassering 2014: 8

Johannes Meeter wint jubileumwedstrijd

Langweer terug met ‘de Griene’ Lichter en sneller Met goedkeuring van de SKS is het nieuwe Langwarder Skûtsje, ‘de Swan’, grondig onder handen genomen. Er is voor bijna anderhalve ton (1400 kg) gewicht uit gehaald. Een groot deel daarvan bereik je door de dekplaten en de betimmering te vervangen door lichtere. Daardoor werd de lege diepgang 2,5cm (6%) minder. Desondanks mag er volgens de huidige formule bijna twintig vierkante meter meer doek op, meer dan 10% verschil. Tel daar de nieuwe nanocoating van Ale Bok bij op, die veel minder wrijvingsweerstand veroorzaakt. ‘De Swan’ is een echte racemachine geworden, die met nieuwe zwaarden, gaffel en giek een gooi kan doen naar de titel.

Zaterdag 13 juni wordt geboekstaafd als de wederopstanding van Langweer. De nieuwe schipper Johannes Meeter won met het gerefitte Zwagaskûtsje ‘Twee Gebroeders’ de jubileumwedstrijd op eigen water. Grote vreugde bij harde wind was het gevolg.

vertrouwen. De echte fans, en die zijn er in Langweer ook nog, konden bijna niet wachten op het begin van het SKS-seizoen. De ook aan boord van de Frisian Queen aanwezige Lammert Zwaga genoot met volle teugen. Hij is op ‘de Griene’ geboren als zoon van de grote Ulbe Rienks Zwaga en werd kampioen voor Langweer in 1980. In 1982, dat is 33 jaar geleden, won hij voor het laatst een wedstrijd met het Langwarder skûtsje voor eigen publiek. Hij heeft altijd in dit schip geloofd en zag met afgrijzen hoe achtereenvolgende commissies zich in peperdure avonturen met alternatieven begaven. Nu koesterde Lammert Zwaga, in gezelschap van zijn zoon Ulbe, zijn gelijk. Langweer is er weer bij. En hoe! Foto: Wiep Wierda.

Nieuwe start na 50 jaar

Commissievoorzitter Luite Berkenbosch en Robert van der Werf sloegen technisch begeleider Johan Abma op zijn schouders. Aan boord van rondvaartboot Frisian Queen zagen ze hoe bij hard wind hún schipper de Sneker Pan van Douwe Visser voorbijvoer. Het was, in de slotfase van de wedstrijd van 13 juni 2015, een moment om stil van te worden. Toen ook nog Gerhard Pietersma in de laatste meters van het voordewindse rak een sprintje binnendoor niet aandurfde maar Sneek in de tang

hield, lag de ‘’Griene’ weer op kop. Nog één wreed kruisrak bij aanwakkerende wind, en Johannes Meeter was winnaar. Het laatste rak was een thriller. ‘O, dêr giet Heerenveen!’ Om. Even later ook Leeuwarden. Twee schepen op hun kant, dat hebben de meesten nog nooit gezien. De laatste keer dat het bij de SKS gebeurde, was in 1962. Yme Foekema van Lemmer en Jan van Akker van Sneek kregen toen de verkeerde vlagen.

De jubileumwedstrijd werd georganiseerd bij het 50-jarig bestaan van de Stichting Skûtsjes Doniawerstal. De ‘Swan fan Donia’ is verkocht aan Arend Wisse de Boer en de twee gebroeders Boersma. Jacob Huisman krijgt de ‘Ut ‘e Striid’ terug. Precies op tijd koos Langweer voor het skûtsje dat volgens deskundige Niels Moerke van Bureau Van Oossanen bij de huidige SKS-formule kans op succes biedt. In het sponsorlegioen begon de vermoeidheid al toe te slaan. Langweer heeft de grootste, actiefste businessclub van de skût‑ sjesilerij. Maar de resultaten bleven uit. In de nasleep van de crisis moest een vernieuwd bestuur sponsoren inspireren om 500 euro te storten. Dat viel niet mee. Tientallen freonen bleken geen vriend meer en zegden op. De zege van zaterdag gaf bestuur en sponsorcommissie nieuwe moed. Voor schipper Johannes Meeter was het wel heel speciaal. Hij had de week tevoren met familie en kennissen zijn vader Hidzer uit Lemmer begraven, die op 67-jarige leeftijd is overleden. Met het vernieuwde skût‑ sje hebben hij en zijn bemanning amper kunnen trainen. De nieuwe mast van Hans Boersma stond er nog maar een paar weken op. De 20 m2 grote-

re zeilen van Molenaar waren nog niet eens gebruikt, want die kwamen pas begin juni binnen.

Tjerkstra, Zwaga en Meeter

Albert van Keimpema, Jan Wassenaar en alle noeste werkers uit schrale tijden hebben vaker gedacht dat Langweer kon winnen. Bij de overstap van Anne Tjerkstra van Joure naar Langweer nog, in 2000. En daarna bij de restauratie van de van Allard Syperda gehuurde ‘De Jonge Jan’, waar Jelle Talsma nu mee zeilt. Het werd een desillusie, al deed Anne zijn best en keek de commissie niet op een paar centen. Daarna zette een clubje Ulbe Zwaga-fans onder aanvoering van Albert van Keimpema alle kaarten nog op de oud-schipper van Leeuwarden Ulbe Rienks Zwaga, die zo dichtbij in Koufurderigge woont. Zelfs commissievoorzitter en burgemeester Bert Kuiper moest daar voor wijken. Maar de Ulbe-aanhangers kregen hun zin niet. Nu is er een Meeter, die in Lemmer veel ervaring heeft opgedaan. Inderdaad, één zwaluw maakt nog geen zomer. Maar de wijze waarop Johannes en zijn mannen met een voor hen onbekend schip de harde skût‑ sjestrijd van Langweer wonnen, geeft

Vijf en dertien Bij het 50-jarig bestaan van de Skûtsjekommisje van Langweer sprak SKS-voorzitter Peter de Jong tijdens een korte, sobere plechtigheid. Hij wees op de betekenis van het cijfer 5 voor Langweer. De wedstrijdcommissie bestaat namelijk al sinds 1955. In 1945 werd hier voor het eerst om het SKS-kampioenschap gezeild; dat werd toen gewonnen door Klaas van der Meulen. De ‘Twee Gebroeders’ is ook een van de vijf skûtsjes die de commissie heeft gebruikt. De andere waren de Friesland, ‘De swan fan Donia’, ‘De Jonge Jan’ en de ‘Ut ‘e Striid’. Maar anders dan Peter de Jong zei is het niet gebouwd in 1915, maar in 1914. Wel had hij gelijk dat er in Langweer dertien schippers zijn verbruikt, namelijk Lodewijk Meeter sr, Rienk Zwaga, Durk de Jong, Pieter Engelsma, Lammert Zwaga, Chris Brouwer, Anne Hoekstra, Tjitte J. Brouwer, Anne Tjerkstra, Ulbe Brandsma, Jeroen Pietersma, Jaap Zwaga (heeft niet gezeild) en nu Johannes Meeter.

SKS

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L Werf: Roorda, De Piip, Drachten

Skûtsje: Eildert Sietez Domicilie: Akkrum Schipper: Pieter Meeter Bouwjaar: 1910

Eildert Sietez

Klassering 2014: 6

Pieter Meeter ligt er strak bij Het heeft heel wat zweetdruppels gekost, maar nu ligt de ‘Piipster’ met PM in het zeil er weer strak gelakt bij. Het geheime wapen is natuurlijk het mooie vlak, een plaatje. Jammer dat de schipper van het Akkrumer skûtsje niet meer dan 135 m2 doek mag voeren. Dat is juist te wijten aan de geringe weerstand van dit razendsnelle schip.

Pieter zelf heeft deze winter hard meegewerkt om het schip bij Multiship in Harlingen van lak en coating te voorzien. Dat was nodig, want als particulieren brengen hij en vader Eildert grote offers om altijd weer als kanshebber mee te doen. Terecht dat het schip nu de nieuwe naam Eildert Sietez draagt, al was de naamgever bij de herdoop ook springlevend.

De sponsorclub achter het Akkrumer skûtsje heeft zich keurig hersteld van het rumoer na de scheiding van Bolsward. En het zeilteken mogen ze blijven voeren totdat Pieter er een keer mee stopt. En dat hoeft nog lang niet, want broer Siete, zijn grootste concurrent, begint bij Leeuwarden helemaal opnieuw.

Nieuw te bouwen woonhuis met bedrijfshal te

AKKRUM

€ 367.000,- v.o.n. Woonhuis € 263,000 incl.BTW Bedrijfshal € 104.000,excl.BTW Het kopen van alleen de grondkavel is bespreekbaar

Nog slechts 2 kavels beschikbaar

Voor uitgebreide brochure:

www.rbmt.nl

mail: info@rbmt.nl

tel.: 0513-644355

Wij wensen het Akkrumer skûtsje een succesvol seizoen! Beuckenswijkstraat 60 8565 HH Sondel 0514-602213

De Marne 209 8701 MH Bolsward 0515-572828

www.afaber.nl

Skûtsje: Lemster Skûtsje Domicilie: Lemmer Schipper: Albert Visser Bouwjaar: 1930 Werf: Van der Werff, Buitenstvallaat, Drachten Klassering 2014: 4

De Parse 9-A, 8491 PJ Akkrum 0566-654550 06-12168941

Willem Schoutenstraat 28 7825 VV Emmen 0591-676658

www.noordelijkschadetaxatiebureau.nl

Van Gunst Asbestsanering is dé specialist in het saneren

Professionals in

van asbest, calamiteitenmanagement en het volledig

Duurzame Leefomgeving

ontzorgen van u als opdrachtgever. Een betrouwbare

• asbestsanering

partner die begrijpt wat risicomanagement is. Maar ook

• calamiteitenmanagement

een partner met een duurzame visie in het creëren van

• ketenintegratie

een gezonde leefomgeving.

• volledig gecertificeerd

De Wymerts 3

•

8701 WT Bolsward

•

T: 0566 - 620087

•

www.vangunstasbestsanering.nl

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

Gerben van Manen

Skûtsje: Gerben van Manen Domicilie: It Hearrenfean Schipper: Alco Reijenga Bouwjaar: 1915

Werf: Roorda, De Piip, Drachten Klassering 2014: 14

Het gaat om prestaties

Honderd jaar Heerenveen

De ‘Gerben van Manen’ mag nooit weer als laatste eindigen. Dat is het heilige voornemen van bestuur, bemanning én schipper van het Heerenveen-skûtsje. Gebouwd in 1915 als laatste van de Piipster Werf in Drachten behoort het immers tot de snelste schepen van de vloot. Bij analyses van het Kenniscentrum Jachtbouw kwam het Heerenveenskûtsje meermalen als hét snelste of een van de snelste uit de bus. Dat heeft vooral te maken met de rompvorm. Met een licht oplopende, praamachtig platte kop en een sterk geveegde kont is dit skûtsje ideaal van vorm. Het won dan ook de meeste titels bij de SKS. Maar de laatste jaren gaat het zo goed niet meer. De klad kwam er wat in toen schipper Pieter Brouwer vanwege de nagestreefde gelijkwaardig‑ heid bij de SKS een paar vierkante meters doek moest inleveren. Toen was, misschien ook door de psychische druk, de snit er wat uit. Brouwer stopte na het seizoen 2013. Zijn opvolger werd de sympathieke debutant Alco Reijenga, tot dan actief als adviseur op Heerenveen en Joure. Hij had moeite een goede bemanning te formeren. In de SKS-competitie van 2014 ging het mis. Dat kwam gedeeltelijk door pech (Terherne), maar zeker ook door fouten. Zo eindigde Heerenveen als laatste, een ongekend dieptepunt.

Gedoe om Homme

In Heerenveen zijn ze het sinds 1961 veel beter gewend. De in 1957 opgerichte Commissie, later Stichting Heerenveenster Skûtsje zeilde aanvankelijk met een nogal bol schip van Petrus van Vellinga uit Sneek, dat in deze stad door Molle van der Werf was ge-

bouwd. Het was door de Heerenveense stichting naar de verzekeringsman Gerben van Manen genoemd, een van de oprichters van de SKS. Maar omdat het voor geen meter zeilde, werd in 1961 een ander skûtsje in de vaart gebracht. Dit was de ‘Jonge Pieter’, later ‘Jonge Rienk’, dat in 1915 door de Roorda’s op de Piipster Werf in Drachten was gebouwd. Dit laatste skûtsje van de beste scheepsontwerper van Fryslân bleek een wonderschip. Jan van Terwisga werd er in 1961 direct tweede mee. Toen hij stierf, volgde Siep van Terwisga hem op. Die doorbrak in 1963 de hegemonie van Ulbe Zwaga van Grou met een prachtige titel. Drie keer eerste werd hij in het klassement; één keer tweede, derde en vierde. Dat hij in 1967 gedwongen werd ontslag te nemen als schipper, had te maken met zijn kundige maar erg zenuwachtige bemanningslid Homme Wester. Die werd als bestuurslid in bescherming genomen door Alex Brinksma, de latere voorzitter van de SKS. Brinksma was het ook die toen op de feestavond slaande ruzie kreeg met Jaap ‘Schraap’ de Jong en Tjitte Lammerts Brouwer als schipper uitzocht. Geen verkeerde keus. Want al in zijn debuutjaar 1968 werd ‘omke Tjitte’ kampioen. Hij had, net als schippers voor en na hem, veel te danken aan Klaas Boersma. Deze, zelf een verdienstelijk praamzeiler, was als ‘de moeder aller adviseurs’ volgens Brinksma jarenlang het allerbeste bemanningslid aan boord.

Niet altijd vooraan

Tjitte Lammerts was genoemd maar zijn oom Tjtte Jans Brouwer. Diens zoon Sietse en kleinzoon Tjitte voeren bij ‘omke Tjitte’ tijdens de fabuleuze jaren zeventig, waarin Heerenveen bijna niet te verslaan was. Tjitte van Sietse, afkomstig van het Ljouwerter skûtsje, werd schipper in 1985. Na een paar magere jaren werd hij in 1992 voor het eerst kampioen, en in ’93 en 94 opnieuw. Jammer genoeg moest hij zich om financieel-economische redenen terugtrekken. Zijn bedrijf vergde zijn volle aandacht. In 1999 werd zijn opvolger Henk Taekema uit Zwolle negende met dit snelle skûtsje. Die hoefde niet weer. Maar zijn opvolger Allard Syperda deed het in de jaren 2000-2002 nauwelijks beter: vijfde, tiende, derde. Heerenveen kon kennelijk toch verliezen, zeker nadat Sneek was verlengd

en Leeuwarden in Ulbe Zwaga een militante schipper had gekregen. Tjittes broer Pieter kwam als schipper op Heerenveen omdat hij met Earnewâld ondanks alle inspanningen niet vooruit kwam. Op de ‘ Gerben van Manen’ ging het aanvankelijk uitstekend, maar de inlevering van een paar vierkante meters doek maakte het er niet beter op. Toen ook Pieter moest stoppen, kwam Alco, zoon van Jelle en Nerie, broer van Dirk Jan van Joure. Heerenveen wil nu, in het honderdste jaar van het skûtsje, weer excelleren. De feestelijkheden zijn bescheiden gehouden met een jubileumviering op 20 juni. De oude voorzitter Alex Brinksma is in april overleden. Maar de ambities zijn ongebroken. Jens Jongsma heet de nieuwe adviseur, van afkomst een Lemster net als Alco. Het moet goedkomen.

Houd de wind in de zeilen en volg met ons de nieuwste ontwikkelingen...

“Hét adres voor schadeherstel aan bedrijfswagens en landbouwvoertuigen” Carrosseriebouw W. IJntema B.V. Leeuwarderstraatweg 151a 8441 PK HEERENVEEN

00 31 (0)513 67 14 11 www.ijntema-bv.nl info@ijntema-bv.nl

...al vele decennia ontwikkelt IJntema carrosseriewerk* op maat! *Ook voor verbouw, reparaties en service aan laadklep en kraan.

Carrosseriebouw W. IJntema B.V. Leeuwarderstraatweg 151a 8441 PK HEERENVEEN 00 31 (0)513 67 14 11 www.ijntema-bv.nl info@ijntema-bv.nl

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

Yachtcharter ‘Turfskip’ ‘Turfskip’ heeft een negental vletten ter beschikking, waarvan twee grotere, geschikt voor acht personen. Allemaal hebben ze een diesel binnenboordmotor en een handige cabrioletkap, die je kunt laten zakken als bescherming tegen wind en regen. Kijk op de websites (www.turfskip.com en www.sloepverhuur.info) voor de mogelijkheden, er zijn ook verschillende arrangementen.

Onthaasten? Een aantal dagen vaarvakantie, of gewoon een dagje weg, vanuit Echtenerbrug kunt u alle kanten op. Bij Yachtcharter ‘Turfskip’ staan ze klaar om de toeristen een heerlijke waterervaring te bieden. Wat begon als een hobbywerf met slechts één bootje, is nu, exact veertig jaar later, uitgegroeid tot een verhuurbedrijf met maar liefst 37 schepen en negen vletten. Van 8,5 meter tot 14,85 meter, van eenvoudig tot zeer luxe. Alle schepen zijn vaarbewijsvrij. Eventueel is er een schippersstarthulp om u op weg te helpen. Yachtcharter ‘Turfskip’ ligt aan het Tjeukemeer en daarmee op de grens van het Friese Merengebied aan de ene kant en het Overijsselse natuurgebied ‘De Weerribben’ aan de andere kant. Stelt u zich eens voor, u hebt een vakantiehuisje in de buurt gehuurd. Wat is er dan nog mooier dan één of meerdere dagen uw ‘eigen boot’ te hebben en af te meren wanneer u dat maar wilt om het prachtige waterlandschap met zijn typische vegetatie te beleven? Bovendien komt u dankzij de geringe diepgang op plekken die met grotere schepen helemaal niet bereikbaar zijn.

www.turfskip.com / www.sloepverhuur.info

Zeilmakerij Miedema Sails Als watersportliefhebber kiest u natuurlijk voor veiligheid, kwaliteit en duurzaamheid. Daarom werken wij met een zeer ervaren team ambachtslieden aan maatwerk jachtzeilen, bootkappen en bootkussens. Ook beschikken wij over een eigen tuigerij en een watersportwinkel. Inmiddels zijn we Nederlands bekendste zeilmakerij met klanten uit de hele wereld. Graag nodigen we u uit om een bezoekje in onze zeilmakerij in het mooie Friesland te komen brengen. Dan zult u persoonlijk de passie voor het zeilen van onze medewerkers ervaren. Uiteraard is het ook mogelijk dat we bij u thuis of bij uw ligplaats langskomen.

Miedema Sails Gouden Boayum 6 8621 CV HEEG The Netherlands Phone: E-mail:

+31 (515) 443450 info@miedemasails.nl

www.miedemasails.nl 18

W W W. S KU T S J E . N L

SKS

Skûtsjekrant 2015

Skûtsje: d’Halve Maen Domicilie: Drachten Schipper: Berend Mink Bouwjaar: 1912 Werf: Roorda, De Piip, Drachten Klassering 2014: 9

Skûtsje: Oeral Thús Domicilie: De Jouwer Schipper: Dirk Jan Reijenga Bouwjaar: 1923 Werf: Van der Werff, Buitenstvallaat, Drachten

Skûtsje: Twee Gebroeders Domicilie: Earnewâld Schipper: Gerhard Pietersma Bouwjaar: 1930 Werf: Van der Werff, Buitenstvallaat, Drachten

Klassering 2014: 5

Klassering 2014: 3

Skûtsje: It Doarp Huzum Domicilie: Huzum Schipper: Lodewijk Hzn. Meeter Bouwjaar: 1925 Werf: Van der Werff, Buitenstvallaat, Drachten

Skûtsje: Súdwesthoek Domicilie: Starum Schipper: Auke de Groot Bouwjaar: 1923 Werf: Barkmeijer, Stroobos Klassering 2014: 7

Klassering 2014: 13

Skûtsje: Klaas van der Meulen Domicilie: Wâldsein Schipper: Teake Klaas van der Meulen Bouwjaar: 1911 Werf: Roorda, De Piip, Drachten

Skûtsje: Twee Gebroeders Domicilie: Drachten Schipper: Jeroen Pietersma Bouwjaar: 1913 Werf: Roorda, De Piip, Drachten Klassering 2014: 12

Klassering 2014: 11

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

Opmars nieuwkomers is niet te stuiten

Oude garde in de knel

Van de slag om Langweer tot de Slach om Heech Koud water laatste jaren begint het IFKS-seimarkeerde aanstormend talent de beste posities De zoen op koud water bij Langweer, vlak bij de IFKS. Voor de oude garde viel er alleen iets na de winter. Ze willen daar het voorte vieren op de Kralingse Plas en achter de win- jaar vroeg beginnen, maar dat mislukt nog wel eens. Dit jaar was dat niet het naars. geval, en toch was het water begin Kampioenen van vroeger zijn Jelle Talsma (2014), Sikke Heerschop (2013), Ton Brundel (meerdere jaren) en Jeroen de Vos. Zij maken mét Froukje Osinga-Meijer van de ‘Jonge Jasper’ en Geale Tadema van ‘It Doarp Eastermar’ nog echt wel kans op de IFKS-titel in 2015. Maar hun posities worden bedreigd door aanstormend jong talent. Dat pakt zich na een opmars door de klassen nu samen in de klasse A-groot.

In het voorseizoen lieten Arend Wisse de Boer, Merijn Olsthoorn, Jaap Hofstee en Lucas Bouma al zien waartoe ze in staat zijn. Ze wonnen allemaal één of meerdere keren op indrukwekkende wijze. De enige dinosaurus uit de prehistorie die nog een hoofdprijs won, is Sieb Meijer. Hij pakte de grootste beker eind mei op de Kralingse Plas in Rotterdam. Maar Sieb doet met zijn mooi gestraalde en gecoate ‘Jonge Jasper’ niet mee dit jaar. Dus hoe het komt?

april nog koud. Arend Wisse de Boer won met de ‘Drie Gebroeders’ de laatste wedstrijd en eindigde in punten gelijk met Jelle Talsma. Die werd met ‘De Jonge Jan’ echter tweede in de beslissende wedstrijd, zodat hij genoegen moest nemen met een tweede plaats in de eindklassering, achter Arend Wisse. Kenners weten waar dat door komt. Arend Wisse vormt een eenheid met de gebroeders Jan Roelof en Hans Boersma. Ze zijn alle drie rusteloze figuren, die voortdurend met de trim bezig zijn en het beste uit schip en tuig halen. Daardoor begreep Langweer dat ‘De Swan fan Donia’ maar beter aan hen overgedragen kon worden. Want Arend Wisse had de ‘Twee Gebroeders’ eerder al laten winnen. Achter deze twee werd Ton Brundel met de ‘Lytse Lies’ derde. Hij won net als Arend Wisse en de geklasseerden na hem één wedstrijd. Dat was te weinig. Geale Tadema werd vierde met It Doarp Eastermar, Jaap Hofstee met ’t Swarte Wief vijfde. Daarachter zaten Froukje Osinga-Meijer en Merijn Olsthoorn.

Trotse winnaar

Bijna zes weken later was Lemmer Ahoy. Merijn Olsthoorn leverde daar met de ‘Emanuel’ een unieke prestatie door bij licht weer drie van de vier wedstrijden te winnen. Dat hij scherp

IM De Ward 21 8701 MB Bolsward Tel.: 0515-577 215

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

kan starten, weet iedereen nu wel. Alleen in de vierde wedstrijd werd hij zevende. Doodzonde dat de organiserende vereniging De Zevenwolden zaterdag de wedstrijden afgelastte vanwege te harde wind. Want om half twaalf luwde de wind en vanaf dat moment had er in de drenzende regen nog best gezeild kunnen worden. Achter Olsthoorn, met KL (van Kuipers Lemmer) groot in de achterhoek van zijn zeil, zat de plaatselijke favoriet Albert Visser van het Lemster Skûtsje. Lemmer 1 en Lemmer 2, dat kon voor de organisatie niet mooier. En aan de derde plaats van Sikke Heerschop uit

de Meern zat ook al een Lemster tintje. Zijn ‘Wylde Wytse’ is jarenlang bewoond geweest door Kees Postma, broodjager uit Lemmer. Hij lag eerst in de Rien onder Oosterzee en later in de nieuwe woonschepenhaven van Lemmer. Arend Wisse de Boer werd hier vijfde, voor Jeroen de Vos en Froukje Meijer. Jaap Hofstee werd 12de met ’t Swarte Wief. Jilles Bandstra won met de ‘Lonneke’ de laatste van de vier doorgegane Lemmer Ahoy wedstrijden. Na deze twee dagen in het Hemelvaartsweekend van 14 en 15 mei be-

hoorde Olsthoorn bij vriend en vijand tot de favorieten voor de IFKS-titel. Zelf blijft hij voorzichtig, maar hij roemt zijn team en schrijft zijn goede prestaties mede toe aan dezelfde onrust die ook de mannen van de Drie Gebroeders en ’t Swarte Wief een wedstrijd lang in beweging houdt.

Weer een ander

In het weekend van 4 tm 6 juni werd bij harde wind de ‘Slach om Heech’ afgewerkt met veertig deelnemers. Ze zeilden in verschillende klassen, op een wijze die een compliment waard was aan de organiserende WSV Heeg. Het

ging in tempo, met scheepshoorns voor de vele signalen en een hoog toetertje voor het 1-minuut signaal, om verwarring te voorkomen. Hier won Lucas Bouma de prijs na een spannende competitie. Hij, schipper van de ‘Grutte Pier’, kreeg als wisselprijs het Swurd fan Grutte Pier. Toepasselijker kon het al niet. Geale Tadema was met ‘It Doarp Eastermar’ een goede tweede in deze met harde wind verzeilde wedstrijden. De ‘Eelkje 2’ van Jeroen de Vos was derde, ‘Emanuel’ van Van Olsthoorn vierde. Daarachter zaten Sikke Heerschop

met de ‘Wylde Wytse’ en Ton Brundel met de ‘Lytse Lies’. Er was over het seizoen heen geen peil op te trekken, niet anders dan dat aanstormend talent zijn plek opeist. Daar kan naast de genoemde namen die van de ‘Zes Gebroeders’ van Kuperus uit Makkum nog bij vermeld worden, en misschien aan de klassieke kant Walter de Vries. Met al die namen belooft het voor buitenstaanders verwarrend en voor insiders bar spannend te worden.

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

Aannemingsbedrijf Weg- en Waterbouw

Stienstra & Van der Wal-IJlst iceerd

ecertif n VCA g

ISO e

Ook kunt u bij ons terecht voor: • Remmings- en geleidewerken • Stalen damwanden • Haven aanleg en steigerwerk • Houtleverantie • Diverse typen walbeschoeiingen • Houten bruggen Voor informatie en/of een vrijblijvende offerte kunt u altijd contact met ons opnemen.

S&W

waliteit k & d i ilighe Waar ve samengaan nauw

Aannemingsbedrijf Weg- en Waterbouw Stienstra & Van der Wal Rogmolewei 6, 8651 EP IJlst Tel. 0515-533243, Fax 0515-531362 info@stienstra-vanderwal.nl www.stienstra-vanderwal.nl

De bouwers van Zijsling Naastliggers aan de Wytmarsumer Feart kregen de baggerspecie direct óp hun land. Nieuwe grond, betere structuur, vlak als een ijsvloer én ecologisch. Aannemer Zijsling gaat met zijn tijd mee. Baggeren is bouwen geworden. Simpel is het werk al lang niet meer. Geen wonder dat zelfs de koning ‘watermanagement’ als grote uitdaging zag. Dat is precies de kern van de werkzaamheden waarin Zijsling zich onderscheidt. Tot achter de bedrijfswoning in Jutrijp is dat te zien: daar is een nieuwe haven gegraven. De nieuwe generatie baggermachines is uitgerust met computers en sensoren. De secuur gestuurde bak volgt precies het in bestek voorgeschreven profiel, zodat er geen kuub te veel wordt uitgebaggerd. Dat bevordert efficiënt en effectief werken.

Ecologisch verantwoord

Veel instanties bemoeien zich met grond- en waterwerk. Voorop loopt het Wetterskip Fryslân, dat zowel voor de kwaliteit als voor de kwantiteit verantwoordelijk is. Dat is geen sinecure. Door de klimaatverandering valt er ’s zomers op pieken veel meer water, dat verwerkt moet worden. En dankzij voortschrijdend inzicht onderscheiden we steeds meer belastende factoren in kanaal- en meerbodems. Die moeten vooraf in beeld zijn gebracht. Het werk moet ecologisch verantwoord gebeuren. Het mooiste is dat mannen van de praktijk daarbij verstandige oplossingen kiezen. Het

ter plekke herbenutten van uitgebaggerde grond is daar een voorbeeld van. Dat is, ook ecologisch, beter en voordeliger dan het van hot naar her te slepen.

Voor de toekomst

Het bedrijf zelf is al net zo flexibel ingericht als het werk wordt aangepakt. Zes vaste krachten werken er bij Zijsling, maar dat aantal kan moeiteloos op tien worden gebracht. En vervolgens is er het grote Friese netwerk,

waarin de Zijslings samenwerken met collega’s. Vooral overheden zijn belangrijke opdrachtgevers, en dan gaat het meestal niet om kleine werkjes. We zitten met ons Friese landschap midden in een grote transitie. Haak om Leeuwarden, Centrale As, rondweg hier, tunnel daar. De Wielen bij Langweer worden compleet uitgediept, elders gebeurt dat plaatselijk. En nu brandt de discussie over de toekomst van de veenweide los. Behouden we die of laten we het veen verdrogen en verdampen? Het leven van een weg- en wateraannemer is kortom net zo boeiend als op de beste wedstrijdmomenten het Skûtsjesilen. Daarom voelt Sybo Zysling zich daar in thuis.

IFKS A-klasse

W W W. S KU T S J E . N L

Skûtsjekrant 2015

Skûtsje: Emanuel Domicilie: Amsterdam Schipper: Merijn Olsthoorn

Emanuel

Bouwjaar: 1914 Werf: Bijlsma, Wartena Klassering 2014: 8

Een nieuwe favoriet: Merijn Olsthoorn

Geen seconde rust aan boord ‘We zijn als team tijdens de wedstrijd constant bezig’, zegt Merijn Olsthoorn. ‘Voortdurend aanpassen, het hele tuig.’ Nee, niet stroppen, waarop sommige schippers het patent hebben. Trimmen!

Deze activiteit aan boord is voor de 37-jarige productmanager uit Amsterdam één van zijn verklaringen voor het verrassende succes van de 101 jaar oude ‘Emanuel’. Daarmee werd hij dit jaar met zijn bemanning eerste bij Lemmer Ahoy. Wél een topprestatie, geen incident, want ook vorig jaar was hij goed bij zowel Lemmer Ahoy als het IFKS-kampioenschap. De bemanning van de ‘Emanuel’ vormt een hecht team. Ze zijn al bij elkaar sinds ze bij Zeilschool ’t Vossehol op de Kaag hun kunsten als zeiler en instructeur vertoonden. Dat is jaren geleden. De huidige bemanning is al een jaar of vier een eenheid. ‘We kunnen allemaal goed zeilen,’ zegt Merijn, in het dagelijks leven betrokken bij de commercieel gerichte productontwikkeling van tijdwaarnemingssystemen. ‘Dat is natuurlijk niet voldoende voor een goede prestatie bij het skûtsjesilen, maar het is wél nodig.’ Om niet vast te roesten in een naargeestige routine rouleren de mannen en één vrouw geregeld. Ze kunnen alle functies aan boord uitoefenen. Belangrijk, want zo weet de fokkenist hoe wezenlijk het werk van de

schotenmannen achterop is, en is de zwaardvrouw of –man goed ingespeeld op de rest van het team.

Vergissing van Pietersma? Heeft Gerhard Pietersma zich indertijd vergist? De fanatieke, kundige schipper van het Earnewâldster skûtsje was er tien jaar geleden verantwoordelijk voor dat de bij Bijlsma in Warten gebouwde Emanuel werd vervangen door de relatief jonge Buitenstvallaatster ‘Twee Gebroeders’ (voorheen van wijlen Johannes Teakema) waar ze nu mee zeilen. Het is de laatste jaren meermalen tegen hem gezegd: ‘bist gek datst him gean litten hast.’ Zo hard wil Merijn zeker niet oordelen. ‘Je kunt dit niet één op één vergelijken. Wij zeilen bij de IFKS met een andere formule dan de SKS.’ Meer doek, dat is het verschil. Want verder is er weinig aan het schip veranderd sinds het eigendom werd van de gebroeders Kuipers in Lemmer, die met hun bedrijf Kuipers Funderingstechniek Olsthoorn en zijn ploeg laten zeilen. Wel is er geïnvesteerd in een nieu-

‘Emanuel’ kan winnen De in 1914 bij Bijlsma in Warten gebouwde ‘Emanuel’ kan winnen. Dat hebben Jeen Ulbes Zwaga en zijn Earnewâldster bemanningsleden in de jaren 1982 en ’83 bewezen, toen ze met een mooi tuig kampioen werden. Vijf jaar eerder had Hidzer Lodewijks Meeter ervoor gezorgd dat het schip werd ingeruild voor ‘De Jonge Jan’, het ooit legendarische skûtsje van Jan en Jel Sytema, waar nu Jelle Talsma furore mee maakt. In 1994 werd net als veel andere de ‘Emanuel’ flink verlengd, met 96 cm. Het is nu 20,13m lang en 3,78m breed. we, door Hans Boersma gemaakte mast en aanpassing van het tuig van de ‘Ut ‘e Striid’ (voorheen SKS-Langweer) door Molenaar in Grou. Verder moet je in de wedstrijd een beetje geluk hebben. Dat geldt zeker bij Lemmer Ahoy, waar een massaal deelnemersveld zich altijd bij de start meldt. ‘Alles lukte dat weekend’, zegt Olsthoorn bescheiden, die zich toen drie van de vier keer als eerste klasseerde. Maar hij geeft ook grif toe dat hij met zijn schip en felle bemanning wel een favorietenrol verdient.

liet aanspreken. Zo’n rol speelt Olsthoorn niet. Hoeft ook niet, want de verschillende functies zijn naar behoren ingevuld. ‘Mijn taak als schipper is om samen met een paar mensen de tactiek te bepalen, de concurrentie in de gaten te houden en goed te sturen.’ Van die mensen noemt hij met name Frederik Tanis, van wie bekend is dat hij het liefst rust aan boord heeft, omdat onnodige beweging bijna altijd leidt tot vertraging, vanwege de turbulenties die erdoor worden veroorzaakt. Iedereen moet daarnaast zijn taak

naar behoren uitvoeren. De mensen bij de zwaarden bijvoorbeeld houden het water in de gaten om aan de rimpelingen de vlagen te herkennen. En hoe de fok of het grootzeil erbij staan, hoeft de schipper zich niet af te vragen. Daar zorgen de schotenmannen en de lierenman wel voor. Modern management dus, met een grote mate van delegatie aan bevoegde mensen. Dat past helemaal bij de autoracerij, waar Olsthoorn via de moderne tijdwaarneming professioneel én als liefhebber mee verbonden is.

Rol van de schipper

Volgens ouderwetse normen hield de schipper de hele bemanning tijdens de wedstrijd in de gaten. Hij was een ‘hands on’ manager, die zich ook op de details

“Sinds mijn ooglaserbehandeling bij Oogkliniek Heuvelrug zie ik honderd procent. Dit helpt me boeien te vinden, windvlagen te zien aankomen en tactische situaties snel in te schatten. Ideaal … want voor een wedstrijdzeiler is goed zicht cruciaal.” Merijn Olsthoorn, stuurman Skûtsje Emanuel

www.oogkliniekheuvelrug.nl

Skûtsjekrant 2015

IFKS A-klasse Skûtsje: Raerder Roek Domicilie: Raerd Schipper: Michiel Kalsbeek Bouwjaar: 1906

Raerder Roek

W W W. S KU T S J E . N L Werf: Van der Werff, Buitenstvallaat, Drachten Klassering 2014: 10

Raerder Roek bouwt aan toekomst Michiel Kalsbeek uit Raerd (Rauwerd) vindt geregeld wat uit om zijn sponsoren bij de les te houden. Als ambitieuze schipper ben je wel gedwongen om geregeld flinke bedragen te investeren. Gelukkig zit er in Raerd en omgeving een trouwe club skûtsjevrienden om hem heen. Dat stimuleert: volgend jaar kan de bemanning dankzij Michiel en de sponsoren over een nieuw volgschip beschikken.

Het skûtsje, in 1906 in opdracht van Berend Boom uit Rottevalle op Buitenstvallaat in Drachten gebouwd, doet al jaren mee in de klasse A-Groot. De Stichting Raerder Roek is in 1995 opgericht. In 2002 kwam Kalsbeek

voor het eerst in de kampioensklasse uit, waar hij meteen als vijfde eindigde. Dat was, bleek later, voor dit schip een uitstekende prestatie. Want het was ook wel eens moeilijk om zich op dit niveau te handhaven. Dit voorseizoen was ‘de Roek’ er vanaf Lemmer Ahoy bij: 21ste, mwah, vlak achter Akkrum. Maar het onderwaterschip is in Jirnsum wel goed behandeld.

Uw specialist in leveren en monteren van Renovatiekozijnen, schuiframen, nieuwbouwkozijnen en ook voor groot onderhoud, glasisolatie en horren.

Skûtsje: Jonge Jan Domicilie: Warten Schipper: Jelle Talsma Bouwjaar: 1911 Werf: Roorda, De Piip, Drachten

Skûtsje: Striidber Domicilie: IJlst Schipper: Siebo Zijsling Bouwjaar: 1910 Werf: Van der Werff, Buitenstvallaat, Drachten

Klassering 2014: 1

Klassering 2014: 6

IFKS A-klasse

W W W. S KU T S J E . N L

Skûtsje: Jonge Jasper Domicilie: Franeker Schipper: Froukje Osinga - Meijer

Jonge Jasper

Skûtsjekrant 2015 Bouwjaar: 1911 Werf: Roorda, De Piip, Drachten Klassering 2014: 2

Froukje Osinga-Meijer is geen lijstvulling In 2014 debuteerde ze met een tweede plaats in de grote A’s, slechts een fractie verwijderd van kampioen Jelle Talsma. Froukje Osinga-Meijer verraste daarmee vriend en vijand, maar vooral zichzelf. Ze had er geen idee van dat ze zo hoog in het klassement stond. Kranten, radio en tv volgde ze niet in die week. “Ik wilde niet weten hoe ik er voor stond, ik zou mezelf alleen maar gek maken. Gewoon zeilen, verder niks”. Froukje Osinga had gehoopt op een plaatsje bij de eerste zes, dat wel. Voor een debuterende schipper was dat op zich al een puike prestatie geweest. “Tsja, vreselijk jammer dus dat we die laatste wedstrijd niet konden zeilen omdat het te hard waaide, maar zoiets heb je niet in de hand”. Froukje Osinga-Meijer nam het helmhout over van vader Sieb, die op een tweede plaats staat in het IFKS-vleugelklassement. Ze trekt zich er naar eigen zeggen weinig van aan, dat haar vader zo ’n staat van dienst heeft. “Ik kijk niet naar hoe mijn vader zeilde, ik wil zelf uitvogelen hoe alles gaat. Hij zit dus ook niet naast mij, want dan ga ik naar hem luisteren. Ik wil mijn eigen fouten kunnen maken. Als er trouwens

echt iets mis gaat, dan hoor ik hem wel tieren hoor.” Voor het komende seizoen veranderde er niks aan de Jonge Jasper. Behalve dan een verfje van binnen en van buiten en een siliconencoating voor het onderwaterschip. Dat laatste is uiteraard wel een grote en kostbare ingreep. “We zeilen hard. De dingen die mis gaan, zijn fouten van onszelf, aan het schip ligt het beslist niet. De beste training is nog altijd een wedstrijd. Gewoon een aantal kleine wedstrijdjes op één dag. Veel starts maken, ervaringen opdoen, ritme. Dingen kunnen uitproberen zonder dat het meteen consequenties heeft als het even niet lukt.” “De start blijft gewoon moeilijk. Het is enorm lastig om de situatie goed in te schatten. Je bent van zoveel dingen afhankelijk. Hoe lang is de startlijn, waar ben je op het moment dat het vijfminutenschot klinkt, wat doen de andere schepen, hoe is de wind. Dat kun je alleen leren door heel vaak te doen.” De verwachting voor 2015 is vooral bij de buitenwacht hoog gespannen. Zelf wil Osinga er weer blanco in gaan. “Natuurlijk, het doel is om kampioen te worden, maar ik wil reëel blijven. Een plek bij de eerste zes is goed. Maar eerlijk is eerlijk, vorig jaar is duidelijk geworden dat we wel degelijk mee doen. We zijn geen lijstvulling”.

Multiship Holland BV Kanaalweg 33 8861 VA Harlingen 0517 - 23 58 57

www.multishipholland.nl

Combistralen Celsiusstraat 14 8802 NE Harlingen Tel.: 0517-382 586 info@combistralen.nl www.combistralen.nl

Scheeps(ver)bouw Woonschepen Refit Jachtbetimmering Meubelmakerij

Moed & van Gulpen Kelvinstraat 22-16 8861 ND Harlingen info@moedvangulpen.nl www.moedvangulpen.nl

Skûtsjekrant 2015

IFKS A-klasse

Skûtsje: Lytse Lies Domicilie: Gaastmeer Schipper: Ton Brundel Bouwjaar: 1910 Werf: Roorda, De Piip, Drachten

Skûtsje: Goede Verwachting Domicilie: Sloten Schipper: Walter de Vries Bouwjaar: 1910 Werf: Van der Werf, Sneek

Klassering 2014: 7

Klassering 2014: 11

Skûtsje: Eelkje II Domicilie: Heeg Schipper: Jeroen de Vos Bouwjaar: 1914 Werf: De Roos en Van der Meijden, Leeuwarden

Skûtsje: Frisia Domicilie: Lemmer Schipper: Robert de Jong Bouwjaar: 1902 Werf: Brandsma, Franeker Klassering 2014: 13

Klassering 2014: 9

Skûtsje: Wylde Wytse Domicilie:Rotterdam Schipper: Sikke Heerschop Bouwjaar: 1906 Werf: Roorda, De Piip, Drachten Klassering 2014: 5

Skûtsje: It Doarp Eastermar Domicilie: Eastermar Schipper: Geale Tadema Bouwjaar: 1911 Werf: Van der Werff, Leeuwarden Klassering 2014: 4

Zonnedauw 10 NL- 9202 PA Drachten E info@kooisecurity.com T +31 512 544 145

W W W. S KU T S J E . N L

Drie Gebroeders

IFKS A-klasse

Skûtsjekrant 2015

Skûtsje: Drie Gebroeders Domicilie: Gorredijk Schipper: Arend Wisse de Boer Bouwjaar: 1927

Werf: Van der Werff, Buitenstvallaat, Drachten Klassering 2014: 3

Arend Wisse de Boer

Op weg naar de top Hij blijft vriend en concurrent verbazen. Arend Wisse de Boer trekt al jaren de aandacht met uitzonderlijke prestaties. Hij herontdekte de bijzondere kwaliteiten van het huidige Langwarskûtsje ‘Twee Gebroeders’. Vervolgens vocht hij zich met de Gebroeders Boersma door de klassen naar de top van A-Groot.

Skûtsje: Lonneke Domicilie: Stavoren Schipper: Jilles Bandstra Bouwjaar: 1906 Werf: Van der Werff, Langewijk, Drachten Klassering 2014: 1e B-klasse, gepromoveerd

Arend Wisse is een zoon van Marten de Boer, vroeger bestuurslid van Joure. Samen met Jan Roelof en Hans Boersma uit Gorredijk, zonen van Klaas, vormt hij de ‘Drie Gebroeders’. Ze bevaren sinds 2014 het 88 jaar oude skûtsje dat nu meedoet voor de hoofdprijzen. Vlak na de doop op zondag 20 juli 2014 werd deze snelle Buitenstvallaatster derde in het IFKSklassement. Waar dat van komt? In ieder geval kunnen de heren zeilen. Dat hebben ze niet alleen in skûtsjes geleerd, maar ook in Friese pramen, waar ze een geduchte reputatie hebben. Zij en hun bemanningsleden genieten ook meer van actie dan van rust. Onderweg zijn ze, net als die andere topper Merijn Olsthoorn, voortdurend bezig. Dit jaar 2015 bevestigden de heren De Boer en Boersma met hun bemanning hun klasse bij de opening van het watersportseizoen in Langweer. Na een spannende competitie stonden ze voor de laatste wedstrijd vlak achter Jelle Talsma met zijn ‘De Jonge Jan’ en Ton Brundel met de ‘Lytse Lies’. Maar toen het erop aan kwam, wonnen ze. De concurrentie werd resp. 2 en 3, en zo kwam er weer een fikse prijs bij voor de prijzenkast.

Dat het schip mee kan doen, weten ze in Langweer al veel langer. Deze is in 1927 in een snelle serie onder leiding van Oebele van der Werff gebouwd voor Pieter van der Kooi uit Burgum. Hij noemde haar Janke. Mis-

schien kunnen de mannen van Arend Wisse bij de IFKS de hegemonie van de rondkimmige Piipsters eindelijk doorbreken.

Skûtsje: ‘t Swarte Wief Domicilie: Tynje Schipper: Jaap Hofstee Bouwjaar: 1909 Werf: Van der Werff, Wergea Klassering 2014: 2e B-klasse, gepromoveerd

Skûtsje: Grutte Pier Domicilie:Rotterdam Schipper: Lucas Bouma Bouwjaar: 1909 Werf: Van der Werff, Langewijk, Drachten

Skûtsje: Zes Gebroeders Domicilie: Makkum Schipper: Klaas Kuperus Bouwjaar: 1904 Werf: Van der Werff, Schilkampen, Leeuwarden

Klassering 2014: 3e B-Klasse, gepromoveerd

Klassering 2014: 12

Skûtsjekrant 2015

Skûtsje: Jonge Rein Domicilie: Reduzum Schipper: Erik Jonker Bouwjaar: 1907 Werf: De Roos en Van der Meijden, Leeuwarden

IFKS B-klasse

W W W. S KU T S J E . N L

Skûtsje: Singelier Domicilie: Stavoren Schipper: Wietse Bandstra Bouwjaar: 1905 Werf: Barkmeijer, Briltil Klassering 2014: 5

Klassering 2014: 14e A-Groot, gedegradeerd

Skûtsje: De Eenvoud Domicilie: Harlingen Schipper: Remy de Boer Bouwjaar: 1914 Werf: Barkmeijer, Stroobos

Skûtsje: Hoop op Zegen Domicilie: Heerenveen Schipper: Paul de Koe Bouwjaar: 1902 Werf: Croles, IJlst

Klassering 2014: 6 Klassering 2014: 7

Zeilmakerij Rolf de Jong Singel 16 9001 XP Grou Tel. 06 – 81133883

w w w. r o l f z e i l m a k e r i j . n l 28

W W W. S KU T S J E . N L

IFKS B-klasse

Skûtsje: Drie Gebroeders Domicilie: Grou Schipper: Freddy van der Heide Bouwjaar: 1915 Werf: Barkmeijer, Dokkum

Skûtsjekrant 2015

Skûtsje: Hoop op Zegen Domiclie: Gaastmeer Schipper: Wybe Leenstra Bouwjaar: 1908 Werf: Wildschut, Gaastmeer Klassering 2014: 13

Klassering 2014: 8

Nog één keer Freddy van der Heide De ‘Drie Gebroeders’ van Freddy van der Heide is een vlug schip. Mits het goed getuigd is natuurlijk, en de bemanning goed gemotiveerd. Dat laatste zal in 2015 wel lukken, want Freddy stopt ermee. De ‘Drie Gebroeders’ is honderd jaar geleden gebouwd bij Barkmeijer Dokkum. Van 1984-1987 zeilde Eildert S. Meeter ermee bij de IFKS. Dat waren boeiende tijden. Het schip kreeg toen zijn huidige naam. Freddy en zijn mannen zijn al eens eerder gestopt, maar ze kwamen terug. Nu lijkt definitief het doek te vallen voor deze combinatie in de B-klasse.

Skûtsje: Opsjitter Domicilie: Langweer Schipper: Willem Ulbesz Zwaga Bouwjaar: 1908 Werf: Van der Werf, Sneek Klassering 2014: 15e A Groot, gedegradeerd

Skûtsje Grytsje Obes Domicilie: Koudum Schipper: Romke de Jong Bouwjaar: 1914 Werf: Van der Werff, Buitenstvallaat, Drachten Klassering 2014: 16e A-Groot, gedegradeerd

VRIJE SCHIPPERS KOZEN HUN EIGEN OPKIKKER: SCHIPPERBITTER. RUIG EN ONGEWIS,

Skûtsje: Verwisseling Domicilie: Yndyk Schipper: Bas Krom Bouwjaar: 1925 Werf: Van der Werff, Buitenstvallaat, Drachten

ZOALS OOK DE GRIMMIGE STRIJD MET WIND EN WATER IS.

Klassering 2014: 4

www.schipperbitter.nl

9010211_SB_1/4ADV_SKS_123X183.indd 1

GENIET, MAAR DRINK MET MATE

2/15/11 1:29 PM

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

De Haas RVS In de jaren ´80 besluit Hans de Haas zijn eigen bedrijf te beginnen. In eerste instantie liepen de werkzaamheden uiteen van scheepsbouw tot klein roestvaststaalwerk, maar dat veranderde zo door de tijd.

Inmiddels werkt De Haas voor het overgrote deel aan klassieke en moderne jachten van zowel grote als kleine werven. Jacht- en scheepsbeslag voor aken, skûtsjes, schoeners, tjotters en moderne (zeil-) jachten: alles komt voorbij in de werkplaats te Oudega (SWF). Daarbij is het belangrijk om op klantwens te leveren zodat de juiste kwaliteit in afwerking wordt geleverd. Tevens worden er vele reparaties uitgevoerd aan RVS, brons, messing en aluminium onderdelen. De ontwikkelingen gaan door zodat er op dit moment naast RVS beslag ook aluminium, messing, duplex en aluminiumbrons onderdelen worden vervaardigd. In de goed uitgeruste werkplaats kunnen de meeste bewerkingen worden gedaan. Voor de meest moderne bewerkingen wordt er samengewerkt met bedrijven uit de regio. ‘Echt mooi werk’, aldus Bram de Haas: “Het overleg tussen ons en de klant, het samenstellen van het beslag en het uiteindelijke resultaat. Zowel modern als klassiek zeilende schepen zijn schitterend om aan te werken en inspireren enorm. Alleen al in de skûtsje- en akenwereld gaan de ontwikkelingen constant door. Ze dagen ons uit om mee te blijven denken over gewichtsbesparing en functionaliteit. Zwaarden zijn daarvan een goed voorbeeld: de beslagen worden steeds uitgebreider én complexer”. De samenwerking met de masten rondhoutspecialisten van Van der Meer, Boersma, Workumer Jachthaven, SRF en Brasker leveren prach-

tige projecten op waarbij elk zo zijn eigen wensen heeft. Elk bedrijf heeft zijn eigen specialiteit en sluit zo goed aan op een specifieke klant. In 2010 is er op deze manier een compleet beslag vervaardigd voor een 60 meter lange schoener met houten masten, gieken en gaffels. Enorm qua afmeting én aantal uren. Toch ligt de voldoening niet altijd in de grootste klussen: “meteen kunnen repareren van een beslagje voor een tientje voor iemand die averij heeft opgelopen, heeft toch ook wel wat.” “De kosten die gemoeid zijn met beslag zijn vaak hoger dan verwacht en daarom proberen we een klant niet mooiere dingen te leveren dan hij wenst. Alles kan als het op afwerking aankomt, maar vaak is dit niet nodig. Beslag vreet uren en werknemers moeten ervaren metaalbewerkers zijn om het juiste eindresultaat te behalen. Om die reden proberen we jonge jongens op te leiden binnen ons bedrijf en zijn we altijd op zoek naar toppers in het bewerken van roestvaststaal, met bij voorkeur zeilervaring.”

Met een vernieuwde website waarbij er ook standaard attributen worden aangeboden, probeert De Haas aan de klanten tegemoet te komen. Voor nieuwe ideeën staan ze altijd open.

www.dehaasrvs.nl info@dehaasrvs.nl

De toekomst van automatisering op de jachthaven kleinere havens waar niet altijd een havenmeester aanwezig is kan dit een ideale oplossing zijn toch service gericht te zijn en geen inkomsten te moeten missen. Op de METS van 17-19 november in Amsterdam zal deze app officieel gelanceerd worden.

www.sudum.nl info@sudum.nl 020-8 22 66 69

De Jachthaven Zeebrugge van de Brugse Zeil- en Yachtclub is inmiddels volledig uitgerust met de Sudum (software) / Arabel (hardware) oplossing en zijn al helemaal klaar voor de toekomst op jachthaven gebied.

In de recreatiesector wordt er steeds meer geautomatiseerd, neem daarbij dat bijna iedereen een smartphone op zak heeft. Dan kunnen jachthavens niet achterblijven met vernieuwingen om de klanten goed te blijven bedienen. Arabel dat jachthaven voorzieningen ontwikkelt en Sudum dat jachthaven software ontwikkelt hebben daarom de handen ineen geslagen en een stap in de toekomst gezet. Ze hebben met een gezamenlijk team van ontwikkelaars een lijn van producten ontwikkeld waarmee

vanuit het jachthaven beheerpakket de nutsvoorzieningen aangestuurd en uitgelezen kunnen worden. Ook is het voor de vaste ligplaatshouder nu mogelijk om via een app zijn verbruik in te zien en zijn aansluiting(en) te beheren. Hier-

door kan de ligplaatshouder wanneer gewenst vanuit huis alvast de stroom aan boord aanzetten, als hij ‘s winters van huis op weg gaat naar de boot bijvoorbeeld. Wanneer de ligplaats niet bezet is, kan de havenmeester via het jachthaven beheer de nutsvoorziening voor passanten inzetten. Het verbruik wordt dan niet in rekening gebracht bij de vaste ligplaatshouder. Ook heeft de haven de mogelijkheid om passanten via een app de nutsvoorziening na (online-) betaling te laten gebruiken. Voor

In de regio werd door de Passantenhaven in Lelystad : Bataviahaven het Sudum – Mijn Jachthaven Beheer dit seizoen in gebruik genomen, ook de jachthavens van Schiermonnikoog en Ameland deden dat!

W W W. S KU T S J E . N L

Skûtsje: Zeldenrust Domicilie: Sneek Schipper: Arnold Veenema Bouwjaar: 1908 Werf: Joon van der Werf, Kootstertille Klassering 2014: 1e C-klasse, gepromoveerd

Skûtsje: Nooit Volmaakt Domicilie: Hindeloopen Schipper: Cees Riezebos Bouwjaar: 1907 Werf: Bijlsma, Warten Klassering 2014: 3e C-klasse, gepromoveerd

IFKS B-klasse

Skûtsje: Ut en Thús Domicilie: Sneek Schipper: Floriaan Zwart Bouwjaar: 1910 Werf: Brandsma, Franeker Klassering 2014: 2e C-klasse, gepromoveerd

Skûtsje: Ale Domicilie: Heeg Schipper: Ron Syperda Bouwjaar: 1913 Werf: Van der Werff, Langewijk Drachten Klassering 2014: Nieuw skûtsje, Ron Syperda 4e C-klasse, gepromoveerd

Skûtsje: Sinnekening Domicilie:Leeuwarden Schipper: Jan Sipko van der Veen Bouwjaar:1911 Werf: De Roos en Van der Meijden, Leeuwarden Klassering 2014: 10

Skûtsjekrant 2015

De Parse 9-A, 8491 PJ Akkrum 0566-654550 06-12168941

www.noordelijkschadetaxatiebureau.nl

UZ Skûtsje: De Verandering Domicilie: Boornbergum Schipper: Sint Bekkema Bouwjaar: 1910 Werf: Van der Werff, Schilkampen, Leeuwarden

Skûtsje: Gerrit Ynze Domicilie: Galamadammen Schipper: Ulbe Zwaga Bouwjaar: 1913 Werf: Roorda, De Piip, Drachten

Klassering 2014: 11

Klassering 2014: 12

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

SPONSOR & COOP CO GERRITSMA HEEG Coop Gerritsma sponsort het

‘Heegumer Skûtsje’! Wij wensen Sietze Broersma en zijn bemanning veel succes toe.

Gerritsma

Koaldijk 11, Heeg

SLAGERIJ RINIA Voorverpakt Vers Vlees

Gevestigd in coop Gerritsma Koaldyk 11 8621 cn heeg. Tel:0515-442361 Fax:0515-443324 Email:slagerijrinia@home.nl

v.o.f

Als hoofdsponsor van het Heegemer Skûtsje “Ora et Labora” wenst Veenstra|Fritom de bemanning heel veel succes.

‘van beurtschipper naar logistiek dienstverlener’

IFKS C-klasse

W W W. S KU T S J E . N L

Skûtsjekrant 2015

Skûtsje: Ora et Labora Schipper: Sietse Broersma Domicilie: Heeg Bouwjaar: 1912

Ora et Labora

Werf: Van der Werff, Buitenstvallaat, Drachten Klassering 2014: nieuwe combinatie

Nieuw leven voor ‘Ora et Labora’

Sietse Broersma voor Heeg

Nog voor het IFKS-seizoen 2015 is begonnen, heeft Ulbe Rienks Zwaga mee op de ‘Gerrit Die doet het, met een ploeg geSietse Broersma uit Oudega (SWF) zijn kaarten al Ynze’. trouwen, goed in de B-klasse. getoond. Hij wil winnen met de ‘Ora et Labora’. Bij Toch met de ‘Ora et Heeg toonde hij dit jaar al dat het kan. Voordat hij zijn nieuwe tuig goed kon trimmen en zijn schip gekeurd werd, won Broersma met de Buitenstvallaatster uit 1912 twee informele wedstrijden in een sterk veld. Een schare sponsoren reageerde verheugd. Zij willen straks in de klasse A-Groot stralen met hun Heegemer Skûtsje, inderdaad, met vier e’s. Aan de schipper kan het niet liggen. Hij werd met zin ‘Avontuur’ al IFKS-kampioen in de klasse a-klein in 2013 en 2014. Dat snelle schip, ooit van Wiebe Zuidema uit Eastermar, ligt te koop (als het onderhand al niet verkocht is). Want alle kaarten worden gezet op de ‘Ora et Labora’. Het is een raar verhaal wat Broersma

erover te vertellen heeft. Na zijn kampioenschap van vorig jaar wilde hij het bij de grote skûtsjes in de IFKS proberen. Good old Willem Timmer, die zo mooi de smartlap ‘Rode Rozen’ kan jubelen, had de ‘Ora et Labora’ (vroeger van Pier Goslinga en daarna van zijn beide zonen uit Oentsjerk) in de aanbieding. Een Ierse Fries zou de ‘Avontuur’ kopen en verhuren aan Jitske Visser, die een blauwtje had gelopen bij ‘Aldfaers Erf’ met de Eelkje. Maar die, Foeke Tichelaar, kwam niet opdagen toen de overdracht formeel beklonken zou worden. Jitske, die al verschillende schepen bij de IFKS heeft ‘versleten’, stond ineens weer met lege handen. Gelukkig kan ze met

Labora’

Bijna werden de aspiraties van Sietse Broersma gedoofd. In het voorseizoen zeilde hij gewoon weer sterk met de ‘Avontuur’. Maar met steun van de Sneker Timmer en al die actieve sponsoren kon hij de draad toch weer oppakken. En nu is de ‘Ora et Labora’ alias ‘Heegemer Skûtsje’ (alias Twee Gebroeders, alias Vrouw Jeltje) spic en span getuigd. De maten roepen nog wel vragen op over de geschiedenis. Volgens de papieren was het skûtsje bij de bouw 3,39m en zou het bij meting in 1983 zeventien cm breder zijn. Die 3,56m geldt nu ook als maat. Dat het vroeger 15,55m lange schip naar de gewenste lengte is verlengd, is niks bijzonders. Timmer mag hopelijk nog meemaken dat Broersma er prijzen mee wint. Zelf zeilde hij ermee bij de IFKS in de jaren 1988-2011, bijna een kwart eeuw lang. De laatste jaren ging het wat minder met de WT (zeilteken). Schipper Sape van der Meulen (Timmer zat meestal bij het zwaard) kon dat ook niet helpen. Maar Sietse Broersma en zijn jeugd laten weinig aan het toeval over. Ze hebben de afgelopen maanden hard gewerkt om het schip goed op koers te krijgen. Daar hoorde een fikse opknapbeurt bij, de trainiingspartij van 13 en 14 juni én de keuring door IFKS-keurmeesters anderhalve week later. Ondertussen werd er ook nog met gasten gezeild. ‘Het schip doet het wel’, zegt Broersma, die in een paar maanden tijd genoeg heeft meegemaakt voor een halve roman. ‘De bemanning verbaast zich over de snelheid. En ikzelf ook. Maar zo’n begin geeft wel vertrouwen.’ Dat is een undertstatement van de meervoudig kampioen. Broersma is geen man die zich graag in de kaart laat kijken. Wel wil hij kwijt dat hij Willem Timmer erkentelijk is voor de kans die hij kreeg en Jitske Visser niks kwalijk neemt. Voor haar is het sneu genoeg.

een kampioenschap in de C-klasse, waar hij ondanks zijn glorieuze ervaring als nieuwe ‘grote’ schipper moet beginnen. Wat dat betreft lijkt zijn verhaal op dat van Arnold Veenema. Hindert ook niks, dat promotie-degradatiesysteem maakt het bij de IFKS alleen maar leuker en spannender, al worden de mooie kleinere skûtsjes er

wel wat door gediscrimineerd. De sponsoren zijn echter wat minder voorzichtig. Zij zijn nu al in opperbeste stemming. Want tot nog toe maakt Broersma de hoge verwachtingen waar. En het gaat super met de Stichting Heegemer Skûtsje, zie de lijst sponsoren maar.

Hoge verwachtingen

Broersma is een bescheiden mens. Hij laat zich niet uit over zijn kansen op

Skûtsjekrant 2015

IFKS C-klasse

W W W. S KU T S J E . N L

Jachtwerf Wind en Water

20 jaar oog voor lijn van ronde jachten Vroeger verdiende ik mijn zakgeld bij een boomkweker in Boskoop. Ogenschijnlijk zomaar een bijbaantje. Maar ik leerde er zien hoe bomen groeien en wat hout nodig heeft om goed tot zijn recht te komen, hoe het leeft.

Van der Zee in Joure dat deden in de tijd dat deze schepen gebouwd werden. Dat vakmanschap in de praktijk brengen is een van de mooiste dingen die er is! Ook voor kleinere klussen kunt u bij Jachtwerf Wind en Water terecht. We maken ook mooie zwaarden, roeren of rondhouten voor allerlei typen schepen. Kom eens langs om ons werk te bekijken of voor een goed advies voor uw jacht. Lees alvast de vele restauratieverslagen op www.windenwater.nl.

De tjotter Hilda uit 1880 weer als nieuw onder zeil.

juiste stuk hout voor oorspronkelijke constructies. Zo worden berghouten bij Jachtwerf Wind en Water niet uit dunne planken samengesteld en

Met een gasbrander wordt een eikenhouten plank verhit en in de juiste vorm gebrand.

En van het spaargeld kon ik op mijn achttiende eindelijk een eiken tjotter kopen. De Hilda, die toen Lotus heette en verwaarloosd onder een dekzeil aan de Reeuwijkse plassen lag. Twee zomers heb ik toen met de Hilda gezeild. Onderweg naar Friesland moesten we ’s nachts de wekker zetten om te hozen – er moesten nodig een paar gangen vervangen worden. En zo belandde de tjotter

voor een flinke onderhoudsbeurt in de schuur van mijn vader, om er jaren later als nieuw weer uit te komen. Feitelijk is daarmee het fundament gelegd voor wat later Jachtwerf Wind en Water zou worden. Een werf waar eikenhouten boeiers, Friese jachten, tjotters, schouwen en Staverse jollen met liefde gerestaureerd en onderhouden worden. Altijd op zoek naar oude lijnen in een schip en het

Skûtsje: Twee Gebroeders Domicilie: Oppenhuizen (Top en Twel) Schipper: Jan Overwijk Bouwjaar: 1907 Werf: Wildschut, Gaastmeer Klassering 2014: 14e B-klasse, gedegradeerd

Skûtsje: De Lege Wâlden Domicilie: Warns Schipper: Jehanne Prins Bouwjaar: 1924 Werf: Van der Werff, Langewijk, Drachten Klassering 2014: Schipper debuteert

in elkaar gelijmd, maar op authentieke wijze van massief eiken delen gemaakt. Zogenaamde krommers uit de kruin van een eik worden in dikke delen gezaagd en gedroogd. Hiervan worden de sterk gebogen berghouten in het voor- en achterschip gemaakt. De lange delen in het midden van het schip worden in de juiste bocht gebrand. Berghouten zijn erg bepalend voor de lijn van een schip. En het is de kunst om de lijnen weer net zo vloeiend Passen en meten om een deel van het vlak te ver- te laten verlopen als vangen van een Fries jacht. scheepsbouwers zoals

Skûtsje: Ulbe Zwaga Domicilie: Velp Schipper: Kees Hermsen Bouwjaar: 1922 Werf: Wolthuis, Sappemeer Klassering 2014: 16e B-klasse, gedegradeerd

Van massief eikenhout wordt de ruwe vorm uitgezaagd van het berghout van een boeier.

W W W. S KU T S J E . N L

Skûtsje: Wâldwiif Domicilie: Kootstertille Schipper: Tim Roosgeurius Bouwjaar: 1906 Werf: De Roos en Van der Meijden, Leeuwarden Klassering 2014: 6e in de C-klasse.

IFKS C-klasse

Skûtsjekrant 2015

Skûtsje: Oude Zeug Domicilie: Hengelo Schipper: Koos Lamme Bouwjaar: 1904 Werf: Zwolsman, Makkum Klassering 2014: 5e in de C-klasse.

Skûtsje: Woeste Ånne Domicilie: De Meern Schipper: Wytse Heerschop Bouwjaar: 1909 Werf: Van der Werff, Buitenstvallaat, Drachten

Skûtsje: Galamadammen Domicilie: Galamadammen Schipper: Michael Boxum Bouwjaar: 1912 Werf: Van der Werff, Drachten (Langewijk)

Klassering 2014: 7e in de C-klasse.

Klassering 2014: 8e in de C-klasse.

Skûtsje: Gerrit de Vries Domicilie: Sneek Schipper: Gerrit de Vries Bouwjaar: 1906 Werf: Barkmeijer, Sneek

Skûtsje: De Yde Domicilie: Mantgum Schipper: Noortje Goedhart Bouwjaar: 1910 Werf: Barkmeijer, Briltil

Klassering 2014: 9e in de C-klasse.

Klassering 2014: 10e in de C-klasse.

Skûtsje: Harmonie Domicilie: Bolsward Schipper: Floris Bottema Bouwjaar: 1905 Werf: Barkmeijer, Sneek

Skûtsje: Goede Verwachting Schipper: Bouke van der Vaart Domicilie: Lemmer Bouwjaar: 1912 Werf: Van der Werf, Sneek

Klassering 2014: 12e in de C-klasse.

Klassering 2014: 13e in de C-klasse.

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

Kuipers Woudsend, ‘wat kinne se net?’

Sterk in varend werk

vert doorgaans de aluminium casco’s, specialistische jachtschilders brengen siliconencoating aan en de lak. Dat zijn (zie elders deze krant) natuurlijke vijanden, zodat voor de coating een verfdichte tent met voldoende afzuiging opgebouwd moet worden. Douma: ‘het gaat bij die windturbines om opwekking van groene energie. Die maatschappijen willen energiezuinige schepen, licht en sterk.’ De constructie moet zowel oersterk als energiebesparend zijn. Daar past die siliconencoating bij, die aangroei van wier en pokken vrijwel onmogelijk maakt.

Af en toe wordt een reusachtige poedertank vanaf Woudsend naar een groot zuivelconcern gemanoeuvreerd. ‘Made by Kuipers’, dan weet je dat het goed is. De liefhebber van varend materieel verbaast zich echter in de overdekte dokken in Woudsend. Wat daar niet ligt… Neem de ‘windcats’. Deze robuuste catamarans zijn onmisbaar voor winners van windenergie op zee. Het bedrijf ‘Windcat Workboats’ uit IJmuiden heeft ze ontwikkeld en verleast ze als bedrijfsschepen aan energiebedrijven. Ze moeten daarom stevig en licht zijn. Met de speciaal ontworpen neus aan de voorkant vaart zo’n schip met zo-

veel kracht tegen de mast van een windturbine dat behendige onderhoudsmonteurs ondanks heftige zeegang veilig kunnen overstappen. Het honderd medewerkers tellende Kuipers Woudsend, sinds 2006 in eigendom van Durk Douma, verzorgt de projectorganisatie en de techniek. Scheepsbouwer Nanning Dijkstra le-

Tanks voor voeding

De afgelopen jaren heeft Kuipers Woudsend het erg druk gehad met de bouw voor de zuivelindustrie. Dat was indirect een gevolg van de opheffing van de melkquotering in 2015. Daarop anticiperend hebben de grote zuivelaars namelijk fors geïnvesteerd in industriële verwerking van de groeiende melkplas. Nu staan er nieuwe internationale zuivelfabrieken in Heerenveen en zijn Leeuwarder en Bedumse industriehallen van nieuwe efficiënte melkpoederinstallaties voorzien. Vele daarvan

komen uit Woudsend, waar ze net zo vlot aluminium verwerken als roestvast staal. ‘Wat kinne se net?’, staat op de voorkant van de bedrijfsbrochure. Ja, zeg het maar. Want zelfs wat niet tot de kerntaken van Kuipers Woudsend behoort, kan worden aangepakt. ‘We werken samen met specialisten. Op nautisch gebied heb je er daarvan nogal een paar in deze provincie. Dus hoeven we eigenlijk nooit nee te zeggen.’

Alle bedrijfsschepen

Kuipers Woudsend is ooit begonnen met het bouwen van jachten. Dat werd moeilijker vol te houden naarmate de jachten groter werden. Maar af en toe komt nog wel een flink jacht langs voor onderhoud. Tegenwoordig is de Woudsender onderneming echter letterlijk ijzersterk in bedrijfsvaartuigen, van reddingsboten tot veerponten. Daar hoort ook onderhoud en reparatie bij. Douma: ‘we hebben mooie dokken tot 37 meter om bedrijfsschepen goed onderhanden te nemen. Dat is interessant werk. En ook voor varend Friesland en de schepen uit de skûtsjewereld ruimen we in de zomer- en wintertijd graag plaats in.’

- Onderhoud - Reparatie - Refit - Nieuwbouw - Voor bedrijf en particulier Unieke verwarmde en overdekte droogdokken: Dok 1 Dok 2 Dok 3 Dok 4 Dok 5 (nat) Lengte (mtr.) 27,50 30,00 26,00 37,00 37,00 Deur breedte (mtr.) 7,70 7,70 6,00 8,80 9,15 Diepgang (mtr.) 2,10 2,10 2,10 2,25 2,25 Invaarhoogte (mtr.) 8,50 8,50 6,60 9,30 9,50

Dok en Scheepsbouw Woudsend B.V. Vosseleane 43 8551 PZ Woudsend Tel. +31(0)514 - 591443 info@kuiperswoudsend.nl

www.DokEnScheepsbouw.nl 36

IFKS klasse a-klein

W W W. S KU T S J E . N L

Swanneblom

Skûtsje: De Swanneblom Domicilie: Earnewâld Schipper: Paul Noordhoek Bouwjaar: 1913

Skûtsjekrant 2015 Werf: Van der Werff, Buitenstvallaat, Drachten Klassering 2014: Schipper debuteert

Mayday huurt de Swanneblom

Studenten verjongen de IFKS mee. Dit jaar won Galamadammen in de IFKS-klasse en de Gudsekop in de ‘vrije’ categorie.

Serieuze coach

Het gaat snel beter, zegt schipper Age Veldboom uit Earnewâld. Hij coacht de skûtsjebemanning van vereniging Mayday zo lang het nodig is. Een ‘winwin-situatie’, want hij heeft zijn Swanneblom aan de Groninger studenten verhuurd, die ervoor zorgen dat het schip nu beter wordt benut. In 2004 werd het skûtsje de Swanneblom kampioen in de kleine-a-klasse. ‘Het is zonde dat zo’n schip niet mee doet’, zegt Age. Met de studentenvereniging Mayday onder aanvoering van schipper Paul Noordhoek is het skûtsje dit jaar in volle fleur aanwezig. Sterker, komend seizoen doen twee studententeams mee in de klasse a-klein van de IFKS. Het andere skûtsje is van de

ASZV Orionis uit Amsterdam, die december 2014 ‘De Tiid sil ’t Leare’ heeft verworven. Skûtsjesilen is kennelijk populair bij zeilende studenten. Via de Skûtsje Lange Afstands Kampioenschappen (SLAK) halen ze al jaren alles uit de kast tijdens een driedaagse krachtmeting in Fryslân. Er doen de laatste jaren driehonderd studenten, verdeeld over 22 skûtsjes, aan dit feestje van Histos

Meedoen met de Swanneblom aan de IFKS-titelstrijd is heel wat anders dan een driedaags alcoholbesprenkeld evenement in mei. Age Veldboom is een serieuze coach, die tradities hoog in het vaandel heeft. Niet voor niks is hij betrokken bij het Skûtsjemuseum en bestuurslid van de Stichting Foar de Neiteam. Wie wil deelnemen aan een achtdaagse competitie, moet zich goed voorbereiden. Dat doen de mannen van Mayday. Met Age hebben ze geruime tijd elke week getraind. Dat dit nodig was, bleek al bij de opening van het watersportseizoen op 25 april in Earnewâld, waar de Swanneblom voor het eerst in wedstrijdverband aan meedeed. Ook de studentenploeg van Orionis is serieus in training. Een vertegenwoordiging van deze organisatie was zelfs aanwezig bij het winterpalaver van ‘Foar de Neiteam’ in Woudsend. De 63-jarige Age is beschikbaar zo lang de studenten vinden dat ze hem nodig hebben. Hij kan ze de fijne kneepjes van de skûtsjesilerij leren, zoals hoe je een grootzeil bij harde wind vlakker aan de mast krijgt. Doe je dat door het onderlijk te strekken, de hals nog stijver aan te trekken of door te stroppen? Het laatste dus. Dat soort dingen. En natuurlijk is het van belang dat je scherp start. Want daar ligt de meeste winst in de wedstrijd. ‘By Lemmer Ahoy gongen wy earst de mist yn troch in ferkearde start. Mar it leart hurdoan’, zegt Age. Mayday werd daar vervolgens in haar klasse 11, 8 en 9. Dat belooft veel voor het komende seizoen. Tijdens de trainingen in de vroege zomer voeren twee extra zeilers mee: Jurjen Veldboom (SKS-Earnewâld) gaf instructies aan de fokkenisten en Roel van der Weg (Nieuwe Zorg, kleine a) gaf op het achterdek aanwijzingen aan de grootschoot-mannen. Technische vaardigheid én op elkaar ingespeeld zijn is volgens Age essentieel.

Ploegjetuig en wedstrijdzeilen

In principe oefent Mayday elke week, want zonder training leer je zo’n groot schip niet beheersen. Studenten die dat vanwege een druk studieprogramma niet op kunnen brengen, doen helaas niet mee, al willen ze nog zo graag zeilen. Teambuilding wordt van groot belang geacht. De huurovereenkomst tussen Age Veldboom en de Groninger studenten voorziet in een meervoudig gebruik om het betaalbaar te houden. Veldboom, nog steeds volop actief als relatievaarder, gebruikt het in 1913 op Buitenstvallaat gebouwde schip voor vaarten met ploegjes. Doorgaans spaar je dan het kostbare wedstrijdtuig. Dat is echter wel nodig als de nieuwe huurders zich op het scherp van de snede voorbereiden op de titelstrijd. Dan moet van tuig gewisseld worden. ‘Dat is in nuttige oefening om in skip kennen te learen’, zegt Age. In dat wedstrijdzeilen streven de Groninger studenten komend jaar niet meteen naar de hoogste eer. Met verhuurder Veldboom hebben ze afgesproken dat ze de eerste weken goed, dat wil zeggen onbeschadigd, door willen komen. De overeenkomst is in principe ook voor één jaar aangegaan, met recht op verlenging. Wat Age betreft is dat slechts een formaliteit, want hij is enthousiast

over het nieuwe avontuur. De studenten zijn dat niet minder. De meesten waren alle goede zeilers voordat hun trainingssessies in april begonnen. En die enkeling die stuurboord niet van bakboord kon onderscheiden, doorgrondt dat verschil inclusief de voorrangsregels nu ook.

Actie voor de jeugd De deelname van twee studententeams typeert de ontwikkeling van het zeilen in de richting van modern en fleurig. Het is al lang geen oudemannensport meer. De Stichting Foar de Neiteam ‘voor archivering, documentatie en overdracht’ zet met de organisaties SKS en IFKS én het Skûtsjemuseum actief op de opleiding van jeugdzeilers in. Het opleidingsprogramma van de stichting voorziet in een pittig seminar voor CIOS-studenten uit Heerenveen, een trainings- en voorlichtingsweekend voor jonge schippers en schoolprogramma’s voor de basisscholen. Die actie werpt duidelijk vruchten af. Nog nooit in de geschiedenis stroomde zo veel jeugd bij het skûtsjesilen binnen als in deze eeuw.

Zeilschool ‘t Stekelbaarsje Skûtsje: Welvaart Domicilie: Oudega (SWF) Schipper: Tsjibbe van der Veer Bouwjaar: 1910 Werf: Wildschut, Gaastmeer

Mardijk 21 8581 KG Elahuizen T: 0514 - 602 728 info@stekelbaarsje.nl

Klassering 2014: 11

Skûtsjekrant 2015

Zeilmakerij Wehner

W W W. S KU T S J E . N L

Kustvaart Harlingen Korte Lijnbaan 13 B 8861 NS Harlingen 0517 43 37 17 info@kustvaartharlingen.nl

Kelvinstraat 22-18 8861 ND Harlingen 06-41151613 info@zeilmakerijwehner.nl WWW. ZEILMAKERIJWEHNER.NL

Café restaurant Overwijk

WWW.KUSTVAARTHARLINGEN.NL

VAREN IS ONZE PASSIE

Heawei 9 8406 AV Tijnje 0513-571217

T 0517 412300 M informatie@maritiemeacademieharlingen.nl I www.maritiemeacademieharlingen.nl

www.cafeoverwijk.nl

Scheepsbouw & Reparatie Friesland Koningsweg 27 8861KN Harlingen 0517 – 417523 / 430884

Stralen en Conserveren MARITIEM

CIVIEL

INDUSTRIE

RAIL

0517-493550

www.scheepsreparatiefriesland.nl 38

WWW.STRAMETCO.NL

IFKS klasse a-klein

W W W. S KU T S J E . N L

Stad Harlingen

Skûtsje: Stad Harlingen Domicilie: Harlingen Schipper: Sikke Tichelaar

Skûtsjekrant 2015 Bouwjaar: 1910 Werf: Van der Werf, Kootstertille Klassering 2014: 3

Stad Harlingen

De droom van een ‘ouwe seun’

Sikke Tichelaar uit Harlingen en Jacob Flikkema uit Sexbierum hadden een droom: Harlingen moest weer een eigen skûtsje hebben voor de wedstrijdzeilerij. In 2008 kochten zij samen De Jonge Johannes, die als woonark in Amsterdam lag. Met de hulp van bemanning en vrienden verbouwden ze het schip tot wedstrijdskûtsje. In 2010 verschenen ze voor het eerst aan de start van de a-klein, het schip was toen precies

Skûtsje: Engelina Smeltekop Domicilie: Buitenpost Schipper: Johan van der Meulen Bouwjaar: 1923 Werf: Van der Werff, Buitenstvallaat, Drachten

100 jaar oud. “Het resultaat was niet al te best,” herinnert Sikke Tichelaar zich. “We werden zeventiende van de twintig”. In de jaren daarop ging het al niet

veel beter, de Stad Harlingen eindigde steeds in de onderste regionen. “We hebben de eerste drie jaar gebruikt om het schip te leren kennen en te trimmen. In 2012 kochten we een nieuwe mast en daar hebben we gebruikte fokken en zeilen bij gezocht, die we wat vermaakt hebben. De resultaten zijn nu al een stuk beter. In 2013 werden we vijfde en vorig jaar derde. We hadden toen het idee dat het nog beter kon en dat hopen we dit jaar te laten zien”. Tichelaar is blij dat hij Harlingen weer een skûtsje en een skûtsjeschipper heeft gegeven. Jitze Grondsma was wel een Harlinger, hij zeilde op D’Halve Maen. Eerst in de IFKS en later in de SKS. Grondsma zou ook nog schipperen op de Oeral Thús uit Joure, maar overleed in 2007, nog voor hij daadwerkelijk voor Joure uit kon komen. “Het skûtsjesilen leeft wel degelijk bij de ‘ouwe seunen’, zeker nu de resultaten steeds beter worden. We hebben een club van 50 en ook een aantal grotere sponsoren. Jammer genoeg heeft een aantal bedrijven vanwege de crisis afgehaakt”. Dat is een spijtige zaak, zeker nu de Stad Harlingen scheuren

in de mast op liep bij een aanvaring tijdens de Slach om Heech. Gelukkig heeft Herbaijumer Jacob Huisman een reservemast aangeboden en kunnen Tichelaar en zijn bemanning toch gewoon aan de start verschijnen in augustus. “Nieuwe sponsoren zijn dus altijd welkom, wie ons wil steunen mag contact met ons opnemen”.

Skûtsje: Eemlander Domicilie: Huizen Schipper: Ruud Schaap Bouwjaar: 1903 Werf: Bos, Echtenerbrug Klassering 2014: 4

Klassering 2014: 2

Skûtsje: Nieuwe Zorg Domicilie: Earnewâld Schipper: André Wiersma Bouwjaar: 1905 Werf: Draaisma, Franeker

Skûtsje: Hoop op Zegen Domicilie: Grou Schipper: Durk Zijlstra Bouwjaar: 1909 Werf: Van der Werf, Sneek

Klassering 2014: 5

Klassering 2014: Schipper debuteert

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

Silersbitter – Zachte bitter, bij sterke verhalen! Terug in de haven na een lange, intensieve dag zeilen, met windkracht 6 door je haren en de zon op je kop. En dan genieten van een welverdiende Silersbitter, een beetje zoet en zacht van smaak en langzaam komen de sterke verhalen! Het is alweer 7 jaar geleden dat Bart Waldram met het idee kwam om een zeilersbitter op markt te zetten. De passie voor het zeilen en de prachtige wereld die daarbij hoort was de inspiratie. Kort daarna kwam Bart in contact met Marck Dorenbosch en tot op heden werken zij samen aan een prachtig en uniek product. Maar wat maakt deze kruidenbitter nou lekkerder en anders dan andere kruidenbitters? Tsja, dat is een kwestie van smaak. Wat onze kruidenbitter onderscheidt, is de toevoeging van een scheut honing. Daardoor word hij aangenaam zacht met een klein zoetje. Drink Silersbitter gekoeld uit een borrelglas of probeer eens een Silerskoffie. In het centrum van Grou bevindt zich sinds begin 2014 slijterij Silersshop waar men de Silersbitter kan proeven en ervaren. Daarnaast kunt u een fles of kruik Silersbitter personaliseren met bijvoorbeeld een foto, logo en/ of tekst. Kom langs in de Silersshop of bestel gemakkelijk en snel online! Marck Dorenbosch en Bart Waldram Slijterij/Wijnhandel Silersshop Hoofdstraat 86 9001 AN Grou

T: 0566-842181 E: marck@silersshop.nl W: www.silersshop.nl

Coelan Coating voor houtbehoud Bij Lankhorst Taselaar kan de watersporter alles vinden. Het afhaalcentrum aan de Zernickestraat in Sneek is een paradijs voor wederverkopers met een watersportzaak. Extra bijzonder is Coelan Scheepscoating. Het is een Duits chemisch product dat vooral hout aan boord beschermt. Commercieel manager Hans Weehuizen vertelt veel en graag over de bijzondere coating. De basis is poly‑ urethaan. Al dertig jaar is de coating van het Duitse Kempers Systems een betrouwbare beschermingslaag die hout laat ademen. Het is een soort sealing, die dankzij een goede primer in meerdere lagen aan het hout hecht. ‘Hout beweegt en werkt altijd’, zegt Weehuizen. Hij demonstreert hoe de coatinglaag meebeweegt zonder los te laten. Je kunt er letterlijk met een hamer op slaan zonder dat het barst. Omdat het uit één component be-

staat, is het soepel te verwerken. Het ademt en is elastisch. In vijf lagen opgebracht is het bestendig tegen alle weersinvloeden en Ultra Violette (UV) stralen uit het zonlicht. De bijzondere coating kan transparant of gekleurd worden geleverd.

Goed droog, stofvrij

Rondhout, zwaard of roer, kap of klamp: hout blijft onder de Coelanlaag tien tot vijftien jaar onaangetast. Mits, dat is een belangrijke voorwaarde, de coating goed en met zorg is aangebracht. Het hout zelf moet een normale luchtvochtigheid hebben van 15 tot 17%. De ondergrond dient met Korrel 80 geschuurd te worden voor een optimaal resultaat. Men moet weten dat Coelan bij vocht in de lucht uithardt. Bij droge vorst kun je dit product dus niet toepassen. Onder vochtige omstandigheden is het prettig als het hout even in een droogkamer kan, maar dat is geen voorwaarde. Je moet, net als bij andere verfsoorten, een gunstige dag uitzoeken, zegt Weehuizen. Een vergelijkbare opmerking geldt voor stof. Stofjes zijn zichtbaar zodra ze met niet uitgeharde Coelan in aanraking komen. Dat moet je dus voorkomen door het hout in een redelijk schone ruimte te behandelen.

schuren, primer aanbrengen en dan opnieuw opvullen met Coelan. Zo’n reparatie blijft dan zichtbaar, maar is daarna weer net zo sterk als de rest.

Een specialist met veel Coelanervaring is Hendrik Veltman met zijn Jachtschildersbedrijf aan de Puoldyk in Dronrijp. Hij is een graag geziene gast bij van onder meer de familie Koekebakker van het bedrijf ‘Heech by de Mar’ in Heeg. Daar wordt Coelan al jaren toegepast op dertig klassieke schepen en boten. Ze zijn er tevreden over.

Reparatie

Coelan is eigenlijk alleen te verwijderen door de laag in z’n geheel van het hout af te trekken. Dan neemt het, als het goed is aangebracht, een klein toplaagje van het hout mee. Dat bewijst dat de hechting naar wens is gelukt. Bij kleine beschadigingen blijkt het verschil tussen Coelan en ‘gewone’ laksoorten. Als daar vocht onder de lak komt, ontstaat er in het hout een zwarte plek die je grondig moet schuren. Bij Coelan ontstaat er een plaasje omdat de coating zo taai en elastisch is. Met een Stanleymesje snijd je de blaas eruit, even op-

W W W. S KU T S J E . N L

IFKS klasse a-klein

Skûtsjekrant 2015

Skûtsje: Lytse Earnewâldster Domicilie: Earnewâld Schipper: Sjoerd Kleinhuis Bouwjaar: 1908 Werf: Bijlsma, Warten

Skûtsje: De Tiid Sil ’t Leare Domicilie: Heeg Schipper: Daan van der Meer Bouwjaar: 1905 Werf: Wildschut, Gaastmeer

Klassering 2014: 7

Klassering 2014: Nieuwe combinatie

Skûtsje: Twa Famkes Domicilie: Beetsterzwaag Schipper: Pieter Jansma Bouwjaar: 1912 Werf: Van der Werff, Wergea

Skûtsje: It Abbegeaster Skûtsje Domicilie: Abbega Schipper: Henk Frankena Bouwjaar: 1905 Werf: Van der Werff, Wergea

Klassering 2014: 9 Klassering 2014: 10

AH Skûtsje: Lutgerdina Smeltekop Domicilie: Huizen Schipper: Michiel Adema Bouwjaar: 1904 Werf: Van der Werff, Buitenstvallaat, Drachten

Skûtsje: Simmerdei Domicilie: Sneek Schipper: Rutger Boonstra Bouwjaar: 1911 Werf: Bijlsma, Warten Klassering 2014: Schipper debuteert

Klassering 2014: 13

Skûtsje: Nooit Volmaakt Domicilie: Lemmer Schipper: Jochum van der Vaart jr. Bouwjaar: 1896 Werf: Barkmeijer, Briltil

Skûtsje: Hoop doet Leven Domicilie: Nij Beets Schipper: Koos van Drunen Bouwjaar: 1910 Werf: Van der Werf, Sneek Klassering 2014: 16

Klassering 2014: 15

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

Een skûtsje voor de liefhebber

Het materiaal en de kosten Het geheel en de delen Het complete houtwerk op een skûtsje kost exclusief de blokken ongeveer 50.000 euro. Eén nieuwe zeilset van zeil, gewone en slechtweerfok zit mét zakken rond de 25.000 euro. Aan blokken tuigage en touwen is de skûtsjesiler 7.500 euro kwijt. Reken voor losse onderdelen als kettinkjes, sluiters en leuvers 2.500 euro en je zit rond de 85.000 euro alleen voor de attributen op een schip. Met een mooie tweedehands romp van

‘ Wat kost zo’n skûtsje nou?’ is de vraag. Antwoord: een redelijk skûtsje kost dik twee ton. Voor tachtigduizend euro heeft de pleziervaarder zo’n scheepje. Vorig jaar is een klein skûtsje verkocht voor vijfendertigduizend euro. Maar dat moest nog wel opnieuw getuigd worden. Dit zijn betrekkelijk lage bedragen voor wedstrijdschepen. Daar moet bij worden vermeld dat de echte topskûtsjes niet of nauwelijks te koop zijn, ook al bied je tonnen. Des te verrassender is het dat goede zeilers en trimmers met beperkte aanpassingen een relatief goedkoop schip naar de top

van de IFKS kunnen brengen. Bij de SKS zijn deze wondertjes bijna niet meer mogelijk. Daar wordt veel meer sponsorgeld binnengehaald door de eigenarencommissies. Dat moet ook wel, omdat de investeringen niet gering zijn. Als de aanschaf te veel kost, zijn er

ook wel skûtsjes te huur. Voor vijfduizend euro plus de verzekerings- en inschrijfkosten en natuurlijk de consumpties kun je al een skûtsje huren. Jammer dat het ploechjezeilen aan populariteit heeft ingeboet, anders had je dat er in een dag of tien weer uit. Dat is nu lang zo makkelijk niet meer, de bemanningen moeten zelf de portemonnee trekken.

Het houtwerk

De spil van de motor van een zeilschip is de mast. Als die negentien, twintig meter lang is en aan de eisen van stagbocht en spanning voldoet, ligt de prijs bij Boersma Mastenmakerij in Gorredijk tussen de vijftien- en de twintigduizend euro, inclusief BTW. Daar is de prijs van het beslag bij inbegrepen. Hetzelfde geldt voor een giek, waarvoor tussen de 3.500 en 6000 euro wordt gerekend. Een rond gebogen houten gaffel met beslag kost 2500 tot 3500 euro. Daar hoort een profiel onder voor de ophanging van het zeil, terwijl het uiteinde met leer kan worden beschermd tegen de wrijving met de mast. Een set zwaarden van afzeliahout, met beslag, kost 13.000 tot 16.000 euro. Deze zijn dan wel mooi geprofileerd, model vliegtuigvleugel. Maar een tweedehands zwaard voor vijfduizend euro is ook nog wel ergens op de kop te tikken. Een goed roer met helmhout en beslag, maar zonder klik, kost vier- tot

vijfduizend euro. Strijklatten levert de masten- en zwaardenmaker voor driehonderd tot zeshonderd euro. Ze zijn dan mooi in profiel gemodelleerd, zodat het zwaard voor optimale prestaties recht langs de scheepsromp schuift. De fokkeloet, waarmee voor de wind de fok kan worden uitgezet, kost vier- tot zevenhonderd euro. Een vaarboom of kloet heeft men voor 175 tot 250 euro, alles inclusief BTW en toebehoren. Alle prijzen zijn afhankelijk van onder meer de uitvoering, de afmeting en de gebruikte houtsoort. Miedema Watersport levert al bijna 100 jaar alle materialen voor de skûtsjes, waaronder de houten zeillatten die in alle zeilen van Molenaar zitten. Voor

Laat zien dat je er bent De vleugels (wimpels) voor rond- en platbodems van Vlaggenclub zijn gemaakt van 160gr/m2 spun en voorzien van franjes. Ze zijn leverbaar in alle formaten van 1 meter tot 4 meter.

Blauw is de kleur voor de Beroepsvaart aan de blauwe kleur vleugel behoort iedereen u te herkennen en heeft u voorrang bij sluizen!

Rood is de kleur voor de pleziervaart.

100.000 euro en een verfsysteem van 25.000 (ze zijn er ook voor het dubbele bedrag) ligt de totaalprijs van een goed skûtsje op minstens 210.000 euro. Qua financiën kun je maar beter een halfsleten schip kopen met veel zelfwerkzaamheid en goede tweedehands spullen, want het geheel is goedkoper dan de som der delen. Maar dan word je vast geen kampioen.

Iepenhouten scheerhoutjes zijn verkrijgbaar voor een trommelstokpen van 12mm. Ze hebben een lengte van ongeveer 50 cm en zijn voorzien van een koperen busje voor montage aan de mast.

een bruin gelakte vaarboom van negen meter lengte rekent Miedema 157 euro ex BTW. Een iepen scheerhoutje kost een tientje. Voor een complete vleugel is natuurlijk meer nodig, in ieder geval een lap sterke stof en een trommelstok met knop, die in de trompet past.

De zeilen

Skûtsjes van tegenwoordig hebben geen kluiver, middelfok, genua, bezaan of vlieger. Ze zijn eenvoudig getuigd met een (groot)zeil tussen gaffel en giek en een stagfok voor de mast. Die fok kan met fokkeloet en boom desgewenst wel ‘te loevert’ worden

vervolg op pagina 45

Voor alle Nautische vlaggen maar ook Ook voor al uw reclamevlaggen, banieren, spandoeken, bouwhekdoeken, parasols, roll-up banieren en al uw andere bedrukte vlaggen en doeken kunt u voordelig terecht bij Vlaggenclub. P/A (Postadres en bezoekafhaaladres op afspraak) Doctor van Noortstraat 186 A 2266 HC Leidschendam (Stompwijk) 06 - 34983883 www.vlaggenclub.nl marco@vlaggenclub.nl

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

kousjes, rijg- en stroptouw. Een complete nieuwe set komt daardoor gauw op 25.000 tot 30.000 euro.

Blokken, vallen, stag en schoot

gezet in een voordewinds rak. Omdat het grootzeil altijd groter is dan de fok, is dit woord een pleonasme. Kenners zeggen ‘zeil en fok’, en voor het samenstel ‘set’. Dat laatste is gebruikelijk bij de SKS, waar strakkere eisen aan gewicht, kleur en profiel worden gesteld. Over het toegestane totaaloppervlak per schip wordt komende herfst opnieuw overlegd. Lang niet alle schippers zijn tevreden met de huidige formule. Het SKS-zeil moet bruin zijn en vervaardigd van doek van minimaal 14 oz (ounce) per vierkante meter. Eén oz is bij Amerikaans rekenende zeilmakers 42,8 gram per m2, afgeleid van 28,35 per sq yard. Dat wijkt af van de 33,9 gram uit ouderwetse omrekentabellen van de Britten. Die gaan uit van een veel kleinere vierkante yard. Pas dus op als je zeilen van een Engelsman koopt. Bezitters van Lemster aken weten ervan mee te praten, al rekende North Sails al met de nieuwe gewichtseenheden toen in 1982 de ‘halfwinder’ werd geïntroduceerd. Voor de fok geldt bij de SKS een minimumgewicht van 12 oz. Deze mag wit of bruin zijn. Bij de IFKS gelden geen minimumgewichten of kleur-

voorschriften. Daar schrijft de formule wel een maximaal oppervlak voor. Ook bij deze organisatie is een debat gaande over aanpassingen van de formule. Het gewicht van het schip zou een werkbaar uitgangspunt zijn, maar dan moeten ze eigenlijk elk seizoen voor de competitie uit het water aan de unster, en dat kost nogal wat. Zeilmakerij Molenaar geeft als prijs voor een mooi zeil 10.000 euro ex BTW, dat is inclusief aanpassingen en BTW zo’n 12.500 euro. Een relatief kleine slechtweerfok kost incl.BTW ruim 6000 euro, een grote standaardfok bijna 1000 euro meer. Nieuwe huiken (zakken) voor zeil en fok kosten resp. 1300 en 600 euro incl. BTW. Minder draagkrachtige IFKS-zeilers zonder royaal sponsorende commissies kopen geregeld oude tuigen van SKS-commissies voor een fractie van de nieuwprijs. Voor topprestaties gaat een tuig namelijk maar een jaar of drie mee. Vaak moet zo’n halfsletendoek voor de competitie aangepast worden. Dat is vakwerk, waarvoor je doorgaans zo’n duizend tot vijftienhonderd euro mag rekenen. Bij de zeilen hoort een set kloten of kralen, blokken en vallen, lijnen met

Het zwaarste blok is het hakkenblok voor het grootschoot. Het zit stevig aan het achterdek bevestigd. De schoot kan om de hak worden geslagen om hem halfvast te zetten en eventueel extra geborgd met een klamp aan de roef. Er staan bij windsnelheden van boven de vijftien knopen (zeemijlen) enorme krachten op de drie schijven. Iets minder, maar ook fors, zijn de krachten die op het fokkenblok worden uitgeoefend. In traditionele vorm moeten ze zijn uitgevoerd als Friese blokken met buitenbeslag. Het metaal zit aan de buitenkant om het houten huis heen. Het pokhout van vroeger is al decennia geleden vervangen door sterk kunststof. Het beste hout is essen. Bijzonder zijn de zogenaamde viool- of fioeleblokken, met de twee schijven niet naast-, maar boven elkaar geplaatst. De tuigagevoorschriften van SKS en IFKS wijken op onderdelen van elkaar af. Bij het Skûtsjemuseum worden originele Friese blokken gemaakt en verkocht. Erik Jonker kocht er voor de Jonge Rein eens een hele set houten blokken voor 1500 euro, en dat was een koopje. Een goed hakkenblok kost hier 200 euro, elders tot wel 100 euro meer. Voor een complete set blokken en vallen moet de liefhebber exclusief sluitingen en andere benodigdheden rond 2.500 euro rekenen. Voor het totaal, van voorstag tot grootschoot, hals en zwaardlopers rekent M. de Groot uit Stavoren bij benadering 5.500 euro ex BTW, is 6700 incl. Daarin zit bijvoorbeeld 80 meter grootschoot van 20mm voor 4,80 ex per meter. Verder hangt veel af van de gewenste kwaliteit en dikte: stagen en wanten zijn er gegalvaniseerd en in roestvast staal, om maar wat te noemen. En dan maakt het nog uit of ze op 1000 of 2000kg trekkracht zijn gemaakt. Illustratie www.skutsjehistorie.nl

De Lege Wâlden

Nieuwe mast per centimeter

Dat een skûtsje duur is, weten we. Sponsoren, vriendenclubs, ploechjesilerij, alles wordt uit de kast getrokken. Dat is voor de één makkelijker dan voor de ander. Wat te doen als je aan een nieuwe mast toe bent? De 25-jarige Jehanne Prins, sinds dit jaar schipper van het Terhernster IFKS-skûtsje ‘De Lege Wâlden’, wil graag een nieuwe mast voor haar schip. Het oude exemplaar is na zo ‘n 25 jaar trouwe dienst wel uitgezeild. Dat is te merken. De stevigheid is eruit. Daardoor wordt het steeds lastiger om het tuig goed te trimmen.

Aangezien een mast een beste investering is, reken zo ‘n €20.000 inclusief verstagingen, wordt er gezocht naar sponsoren. Omdat Prins en haar bemanning het principe hukldigen dat alle kleine beetjes helpen, kan ieder voor tien euro 1 cm van de nieuwe mast sponsoren. In ruil daarvoor ontvang je een symbolisch stukje mast

terug. Dat is een schijf hout van 1cm dik, met daarin het zeilteken van De Lege Wâlden gebrand. Een prima en originele onderzetter dus. Het doel is om in 2016 met de nieuwe mast te zeilen. Begin juni was er al ruim zeven meter mast bijeen gespaard. Het begin is er, maar het wordt nog een hele klus om het volledige bedrag voor een nieuwe mast van twintig meter bij elkaar te krijgen. ‘ Het gaat op deze manier niet snel, maar je moet ergens beginnen. En dit hebben we maar weer,’ zegt Jehanne Prins. ‘Er komst straks een mastplank waarop iedereen kan zien hoe ver we zijn en in de tussentijd denken we na over meer acties.’ Ook toe aan een paar nieuwe onderzetters? Een bijdrage voor de mast kan gestort worden op rekeningnummer NL67 RABO 0141874929 ten name van Stichting skûtsje De Lege Wâlden. Vermeld daarbij dat het om ‘centimetersponsoring’ gaat en uw naam, adres en woonplaats. Dan wordt of worden de symbolische centimeter(s) bij u bezorgd.

Sk没tsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

UW BOOT VERKOPEN? 25 HISWA gecertificeerde jachtmakelaars 7 verkoopkantoren in binnen-/buitenland 7 dagen per week geopend Meer dan 5.000 actief zoekende klanten Meer dan 60 jaar ervaring Minimaal 500 jachten in portefeuille Optimale presentatie in onze verkoophavens 100% betrouwbare financi毛le afhandeling 60% buitenlandse klanten

Wilt u weten welke middelen wij inzetten om uw boot te verkopen? Neem dan contact op met onze deskundige makelaars. Telefoon 0888 - 338 222 of welcome@devalk.nl

W W W. D E VA L K . N L

Meer dan 25 jaar uw thuishaven in hartje Sneek

The pleasure is yours... Broereplein 14 8701 JC Bolsward Jachtwerf de Groot Oedsmawei 2 9001 ZJ Grou T: +31(0)566 621719 F: +31(0)455 622589 E: info@pikmeerkruiser.nl

WWW.PIKMEERKRUISER.NL

0515-577544 info@uswurk.nl

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

Jubileum Sneekweek wordt extra feestelijk

Zand, feest en zeilen Een dag eerder, donderdag 30 juli, barst ’s middags om 12 uur het grote feest in Sneek los met onvervalst Straattheater. Dat zet zich vanaf acht uur ’s avonds door met een feest in hartje Sneek. De Heegemer Dekdweilers zetten met hun getoeter de zaak lekker op stelten.

Lange traditie

Het begon tachtig jaar geleden ambitieus met een volle week. Nu snoept de Sneekweekorganisatie er dagen bij. Donderdag 30 juli begint het. En het wordt, dankzij feesten in de Waterpoortstad,in 2015 tien dagen lang extra druk en gezellig. Op de website van de Sneekweek staat trots de finale van de SKS als een van de evenementen vermeld. Dat is op vrijdag 31 juli, op het Start‑ eiland. ’s Avonds is rond de sfeervol verlichte monumentale Waterpoort de Vlootschouw met de presentatie van

de Boot van het Jaar en de huldiging van de Panschipper. Dan draait het Zandsculpturenfestival op het oude Flexaterrein al. ‘Reis rond de wereld’ is dit jaar het thema. En natuurlijk is er de grote kermis, die nu nog onder het 6%-tarief valt.

Serieuze sportievelingen van alle leeftijden werken zich kapot in hun bootjes op een overvolle Snitser Mar. Feestgangers genieten in het centrum van een rumoerig, behoorlijk bevochtigd programma. Daar zorgt de horeca voor een vrolijke sfeer. Doorgaans zijn er weinig wanklanken, met dank aan de Sneker politie. Woensdag 5 augustus is de traditionele Hardzeildag, met honderden deelnemers aan zeilwedstrijden. Daarbij zijn platbodems, die bij de starttoren hun wedstrijd beginnen. Spannend is de competitie tussen de toppers die elkaar overal in Nederland treffen. Sneek is het leukst, want daar komt de massa. En daar zeilen Hollanders tegen Friezen in Regenbogen. Met die Hardzeildag is het ooit begonnen, toen de Roekoepôle nog het centrum van het zeilfestijn was. Dat grijpt terug op een zeer oude traditie, namelijk het inhalen van een dood gewaande deelnemer aan de veldtocht van Napoleon naar en door Rusland vanuit Joure.

Extra feestelijk

Eigenlijk had het jubileum in 2014 gevierd moeten worden, want toen was het tweehonderd jaar na de start en tachtig jaar na het nieuwe begin in 1934. Vorig jaar is dan ook een mooi jubileumboek uitgekomen over de Sneekweek. Dit jaar zou het nog net wat feestelijker worden. Maar dat hangt ook af van de prestaties van de Sneker Pan bij de SKS en de weersomstandigheden. Ook als die niet optimaal zijn, is er in Sneek genoeg te beleven.

WE MAKE BUYERS OUT OF SHOPPERS Als shopper marketing specialist zet Hamilton Bright zich in voor merkfabrikanten en retailers door de (ver)koopbereidheid voor een product of dienst onder de verkopers en shoppers te stimuleren. Van een traditioneel field marketing bureau is Hamilton Bright in 15 jaar uitgegroeid tot de Hamilton Bright Group; een internationaal shopper marketing bureau met ruim 1400 medewerkers in de Benelux en een verwachte jaaromzet in 2015 van 45 miljoen. Het bedrijf werkt voor de grootste A-merken in de consumentenelektronica, food, drogisterijbranche, DIY markt en het out of home kanaal. Met haar Friese roots en een hoofdkantoor in Sneek draagt Hamilton Bright de watersport en de Sneekweek in het bijzonder al vanaf het begin een warm hart toe. Sinds 2005 is Hamilton Bright zelf trotse eigenaar van een Lemsteraak, de UK 16 “Eersteling”, die volop wordt ingezet voor relatiemanagement.

www.hamiltonbright.com | info@hamiltonbright.com | T +31(0)515 429 850

Sk没tsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

UNIEKE CARIBISCHE BELEVING OP HET WATER AAN DE LANGWEERDER WIELEN exterieur van het restaurant is in originele Caribische kleuren ( groen, geel, blauw en rood ) ingericht en geverfd, waardoor je een ware Caribische sfeer beleeft. Deze stijl is zelfs helemaal doorgetrokken tot in het sanitair gebouw. De chefkok, Dirk Barneveld, heeft een Caribische achtergrond en zorgt voor heerlijke Nederlandse gerechten met een vleugje Caribische invloeden er in verwerkt. Rixt Dijkema is de restaurantmanager die met haar horecaervaring en onze enthousiaste medewerkers een toprestaurant neerzet. Paul Bergsma is de ver-

De watersporter en de toerist hopen tegenwoordig een beleving te ervaren op en om het water met name in de jachthavens. Alleen een plek om je boot neer te leggen is niet meer voldoende. Sinds januari 2015 is Mari Stoots eigenaar van jachthaven De Woudfennen en het restaurant in de jachthaven. Met bovenstaande is zijn achterhoofd is hij aan de slag gegaan en hebben de jachthaven en het restaurant een ware metamorfose ondergaan. Wanneer je nu vanaf de Langweerder Wielen de Scharsterrijn op vaart richting Scharsterbrug of van de andere kant ( het Tjeukermeer ) komt, komen de palmbomen je vanzelf tegemoet. Ook vanaf het bungalowpark zal de Caribische vrolijkheid je niet ontgaan. De naam van het restaurant is om-

gedoopt tot Bista Lago, wat Meerzicht in het Papiaments betekent. De kaart van het restaurant is Nederlands met Caribische invloeden, zoals b.v. Caribische snacks, een pittig visstoofpotje of een lekker fruitig dessert. Een ( alcoholvrije ) fruitpunch, Polar biertje of heerlijk kopje koffie/ thee ontbreken natuurlijk niet op de drankenkaart. De prijzen zijn opvallend scherp en vertegenwoordigen een goed prijs/ kwaliteitsniveau. Het terras rondom het restaurant is met ca. 60 zitplaatsen uitgebreid en is voorzien van heerlijk zittende lounge banken met uitzicht over het water. De aankleding van het in- en

trouwde havenmeester die, als vanouds, de veerpont op zijn klantvriendelijke manier bedient. Diesel tanken, water tanken en een vuilwaterpomp installatie blijven services die niet kunnen ontbreken in het totaalconcept van Jachthaven De Woudfennen. Kom gezellig langs en beleef deze gezellige, ongedwongen Caribische sfeer in Jachthaven De Woudfennen en restaurant Bista Lago!

Skûtsjekrant 2015

W W W. S KU T S J E . N L

Nieuwsflitsen Vervallen skûtsjes en tjalken

Eerste IFKS-roman

Op facebook is een pagina aangemaakt voor liefhebbers van vervallen skûtsjes en tjalken. Beheerder is Bart Nefkens. “Er liggen in het buitenland veel vergeten, vervallen en verprutste skûtsjes en tjalken. In Frankrijk lag bijvoorbeeld een prachtig Barkmeijer-skûtsje te koop. Met deze site hoop ik dit soort schepen onder aandacht te brengen en zo te redden van de definitieve ondergang”.

Voor het eerst in de geschiedenis is er een echte IFKS-roman verschenen. ‘Wyn fan Feroaring’ is geschreven door Hilda Talsma, vrouw van regerend IFKS-kampioen Jelle Talsma uit Warten. Het boek neemt je mee in de wereld van de kleine a’s. Van het verbouwen van een casco tot wedstrijdschip, tot het zeilen van de kampioenschappen, alle facetten van de sport komen langs. Tussen de bedrijven door komt een zinderende romance tot stand. Hilda Talsma schrijft fris en toegankelijk Fries, dat ook voor de minder ervaren Frieslezer heerlijk weghapt. Ze waagt zich nu voor het eerst aan de skûtsjesilerij, met alle situaties die daarbij horen. De onvermijdelijke conflicten die ontstaan als je elkaar een week lang zo dicht op de huid zit, de oplopende spanning voor de start, zelfs een darmvirus onder de bemanning. ‘Wyn fan Feroaring’ is een roman met ‘it brûs foar de kop’ en verkrijgbaar in elke Friese boekhandel.

Nefkens is sinds 1995 eigenaar van de Jonge Popke, in 1899 gebouwd als Op Hoop van Zegen bij Bos in Echtenerbrug (S 068 N). In de afgelopen jaren deed hij veel speurwerk naar oude foto’s, helaas zonder resultaat tot nu toe. De zoektocht werd onder de ‘platbodem-vrienden’ op Facebook een regelrechte hype en opeens rezen er vragen als; “Waar is dat skûtsje gebleven dat altijd in Leeuwarden lag?” en “Wie redt dat vervallen tjalkje bij Nieuwpoort aan de Lek?” Het werd het begin van de Facebookgroep ‘Vervallen skûtsjes / tjalken’. Hoe het afliep met dat Barkmeijer-skûtsje in Frankrijk? Jan en Alina uit Dokkumer Nieuwe zijlen, beide actieve leden van de Facebookgroep, reisden naar Frankrijk voor meer informatie. Wie wil weten hoe het verder ging, of gewoon nieuwsgierig is naar al die vergane glorie, die mag zich aanmelden bij de groep.

SILERSAGENDA 2015 Juli 18 tm 31 juli SKS Kampioenschap www.skûtsjesilen.nl Augustus 1 tm 9 Competitie IFKS www.ifks.nl 15 Slach fan Aldegea, Fryske Boerepream www.fryskeboerepream.nl September 12 Amateursilen SKS, Snitsermar www.skutsjesilen.nl 12 en 13 IFKS Skûtsjesilen yn ‘e Wâlden, Burgumermar www.skutsjesilenynewalden.nl

Skûtsjesilen yn ‘e Wâlden

19 en 20 Kampioenschap Nije Fryske Sylpream, Langweer www.denijesylpream.nl Kampioenschap Fryske Boerepream, Terherne www.fryskeboerepream.nl 25 en 26 Oefenweekend Foar de Neiteam voor jeugd www.skutsjehistorie.nl/jeugdzeilen 26 Tjalkendag Stavoren (‘Slach by Warns’) Aebelina beurttocht Om Earnewâld 26 Gouden Skipperke, Pikmar Grou. Strijd tussen de skûtsjes van Grou, Earnewâld, Leeuwarden, Huzum, Drachten en D’Halve Maen. www.drachtsterskutsje.nl Oktober 3 en 4 Friese Hoek Race, Lemmer www.zevenwolden.nl 10 Slotdag IFKS, Heeg www.ifks.nl 17 Roekoepôle Race SKS, Sneek www.sneekweek.nl 19 oktober, Start Strontrace, Workum www.strontraceworkum.nl

Postbus 633 8901 BK Leeuwarden Tel 058 284 94 10 www.uitgeverijpenn.nl info@uitgeverijpenn.nl

Fotografie Tom Coehoorn Kees Klip Marten Sandburg Ontwerp/vormgeving Kees Klip

Redactie Klaas Jansma Martsje de Jong

Acquisitie Eddie Ferbeek Auke Prins Coördinatie Martsje de Jong

Websites www.skutsje.nl www.ifks.nl www.skutsjesilen.nl www.skutsjehistorie.nl

Druk Fitness Media ISSN 1874-0073 NB: Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van de uitgever worden overgenomen.

Colofon

De Skûtsjekrant is een uitgave van

Op zaterdag 12 en zondag 13 september wordt Skûtsjesilen op de Burgumer Mar 2015 georganiseerd. Het was even afwachten of het evenement door zou gaan, want vorig jaar werd het nog afgelast omdat er te weinig aanmeldingen waren. Ook in 2010 en 2011 werd er niet op de Burgumer Mar gezeild, toen waaide het te hard. Skûtsjesilen op de Burgumer Mar begon in 2009 als proloog voor de IFKS-kampioenschappen, maar dat principe heeft de organisatie nu losgelaten. Na drie weken SKS en IFKS is het een maandje rustig in de zeilerij en zoals het lijkt heeft dat een positieve uitwerking op het aantal aanmeldingen. Beide dagen beginnen ‘s ochtends om half negen met een palaver. Er wordt gezeild in twee klassen: grote skûtsjes (langer dan 17.10 meter), die om tien uur starten en kleine skûtsjes, die tien minuten later van start gaan. Op zaterdagmiddag wordt er ook gezeild, vanaf twee uur. Op zondag volgt direct na de wedstrijden de prijsuitreiking. Het motto is ‘Voor de schippers, door de schippers’. De zeilwedstrijden en de deelnemers staan centraal. Door geen inschrijfgeld te heffen en dankzij de bereidwilligheid van haven ‘De Komerk’ om van maandag 7 september t/m vrijdag 18 september belangeloos vrij baan te maken voor de skûtsjes wordt de drempel voor deelname extra laag gelegd. In de organisatie is ook een grote rol weggelegd voor skûtsje‑ schippers/bemanning, te weten Douwe Tadema (It Doarp Eastermar’), Johan van der Meulen (Engelina Smeltekop, Earnewâld) en Jelmer Bloembergen (Waldwiif, Kootstertille).

Sk没tsjekrant 2015

Rabobank & Interpolis samen sterk

W W W. S KU T S J E . N L

als trotse hoofdsponsors van de SKS

Samen het SKS sk没tsjesilen verder brengen Samen bereik je meer dan alleen. Daarom staan wij vanaf de start tot aan de finish samen achter het SKS sk没tsjesilen. En dat doen we niet eenmalig, maar structureel. Pas dan komt het SKS sk没tsjesilen verder.

Samen sterker