Skûtsjekrant 2014 - wedstrijdeditie

SIMMER EDITIE

De enige 茅chte!

2014

Sk没tsjekrant www.skutsje.nl

Uitgave van PENN Communicatie Jaargang 19

EXTRA: VEE, DORPEN EN WATERSPORT

Veertigduizend euro per jaar Winnaars van het voorseizoen Vrede keert weer bij IFKS Natuurtalent? Jaap Hofstee

Voltastraat 5 8606 JW Sneek 0515-411211

www.doumastaal.nl

Sk没tsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

samen werken.

samen werken en samen vooruit In de nieuwe gemeente De Friese Meren houden we er met elkaar de vaart in.

Ondernemers hebben in deze mooie gemeente alle ruimte en helpen elkaar waar dat maar kan. Moet de koers verlegd worden? Dan doen we dat samen. Want door krachten te bundelen, komen we verder. Meer weten? www.defriesemeren.nl

www.defriesemeren.nl 2

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

De titel is duur, maar niet te koop Volgens Sikke Heerschop heeft hij wéér voor tienduizenden euro’s verspijkerd om met zijn ‘Wylde Wytse’ het kampioenschap bij de IFKS te prolongeren. Mast, giek, zeil en fokken: dat telt hard op.

Zeker als je zoon ook nog eens met een knap schip wil meedoen, loopt het in de papieren.

De ‘Rienk Ulbesz’ met schipper Siete Ezn. Meeter aan het roer te Woudsend.

Joure, dat bij de SKS tegen de top aan zit, geeft dit jaar veertigduizend euro uit. Dat geld komt nu nog binnen dankzij een royaal gebaar van Douwe Egberts, dat zich geleidelijk uit Joure terugtrekt. Hoe dat straks moet? Niemand die het weet. Gelukkig trekt de economie weer aan.

De commissie Ljouwerter Skûtsje heeft vérgaande plannen om het schip drastisch te verbeteren. Als die allemaal worden uitgevoerd, kost dat meer dan een ton. Het geld is er niet, maar gelukkig komt de gemeente in de aanloop naar Kulturele Haadstêd 2018 eens flink uit de hoek. Anders wordt jonge Siete nooit kampioen.

Het Grouster skûtsje, dat nu ook onder Leeuwarden valt, zal niet moeilijk doen, zegt Jan Feike Hoekstra.

‘Fan de gemeente Boarnsterhim krigen wy ek al net folle mear as faktueren.’ Grou vindt het een sport om met beperkte middelen topprestaties te leveren. Dat past bij de mentaliteit van de schipper, ondernemer Douwe Albertszoon Visser.

In Langweer is nieuw materiaal, waaronder een fok, besteld om met de ‘Ut ‘e Striid’ redelijk mee te doen in 2014. Het is zeer de vraag of Johannes Meeter met het andere Langweerder skûtsje, de ‘Twee Gebroeders’, wel een titel kan veroveren. Daar

De Wylde Wytse in actie bij Lemmer.

wordt voor de silerij van 2015 niet wéér een dik bedrag in geïnvesteerd.

Robert van der Werf noemde in een interview honderdduizend euro. Het wordt voorlopig niks.

Dat geld heeft Eildert Sietes Meeter niet op de plank liggen. Hij moest met zijn rondvaartbedrijf Frisian Queen een beetje rustig aan doen in de magere tijd. ‘Us jonges skilderje it skip sels’, zegt hij. Toch deed de eigenaar van het vroegere Bolswarder skûtsje vrijwillig afstand van gemeentelijke sponsorinkomsten om als vrij man door te gaan. Wat is zijn budget? Veel meer dan twintigduizend per jaar kan zoon Pieter niet verspijkeren.

Bij de IFKS praten de meesten over nog lagere bedragen. ‘It Doarp Eas-

termar’ heeft wél een actieve sponsorclub, omdat het hele dorp erachter staat. Maar Geale Tadema is een uitzondering. Het is voor een bemanning van veertien man doorgaans al een toer om huur of afschrijving (gemiddeld 5.500 euro), verzekeringspremies (1.800 euro), gasolie, consumpties, noodzakelijke vervangingsinvesteringen en andere exploitatielasten op te brengen.

Hardzeilen met klassieke schepen is een dure sport. Het zijn vaak gewone jongens en geen kapitalisten die eraan meedoen. Het geeft spanning, en dat heeft ook zijn charme. De titel is duur, maar niet te koop. Dat is een mooie, klassieke paradox.

Vaar op zeker U kunt pas écht zorgeloos van uw schip genieten als u daarvoor een goede verzekering heeft. Door onze ruim 65 jaar ervaring in het verzekeren van pleziervaartuigen zijn wij specialisten op dit vakgebied. Wilt u een

Postbus 116 8440 AC Heerenveen

Tel. (0513) 61 44 44 Fax (0513 ) 62 37 42

passende offerte? Bel ons, of bezoek onze website www.kuiperverzekeringen.nl.

www.kuiperverzekeringen.nl

3

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

‘Trots op eigen skûtsje’

Meeters gaan voor Fryslân bestsanering bleven als Bolswarder sponsoren over. Het dreigde even te escaleren, zeker toen de Meeters bij het SKS-bestuur op het matje moesten komen. Dat was niet te spreken over de plotselinge koerswending.

De SKS hecht aan tradities, dus ook aan de B in het zeil. Wie van de jonge garde weet nog dat in de jaren zestig Siete Meeter senior met de letters SM zeilde? Bovendien leek het nieuw ontworpen teken wel wat IFKS-achtig. Voor de Meeters is dat niet zo’n punt, want die hebben warme relaties bij beide organisaties. Pieter: ‘Het is ook niet te voorkomen.

Als je wat nieuws in het zeil zet, lijkt het altijd wel wat op de IFKS. Daar hebben ze meer dan zestig schepen en bij de SKS veertien. Dat is nou één keer zo.’

Leuke ploeg

Het gaat nu weer om het zeilen. Na veel ‘geknetter, rook en vuur’ ligt de Eildert Sietez vol op koers. Met een nieuwe thuishaven: Akkrum. De sponsoren, bemanningsleden en bestuurders wonen overal.

‘Wy sile foar Fryslân’, zegt Pieter Meeter.

Er staat geen B meer in het zeil. Op de kont van het skûtsje staat Akkrum als plaats van domicilie. Aan de bakboordskant staat de nieuwe naam, Eildert Sietez. Het is bijzonder dat een levende persoon in de naam van een skûtsje wordt geëerd. De 68-jarige Eildert Sieteszn. Meeter, die zowel bij de IFKS als bij de SKS kampioen is geweest, is de naamgever. Hij is eigenaar van het 103 jaar oude skûtsje,

‘Wij zijn een trotse skûtsjefamilie’, zegt Pieter Meeter dat op de Piipster Werf in Drachten werd gebouwd voor Popke Steigenga uit Staveren. Het is geregistreerd onder nummer [S 1008 N], en behoort tot de mooiste en snelste van de vloot.

Dat het skûtsje naar Eildert is genoemd, accentueert de band tussen de Meeter familie, hun bedrijf Frisian Queen en dit schip. Dat komt ook tot uitdrukking in het nieuwe zeilteken: een grote M als vorm van het grootzeil en een P voor de fok. ‘Wij zijn een trotse skûtsjefamilie’, zegt Pieter Meeter. ‘Dat willen we ook best laten blijken. Die M blijft wel gelijk. De P kan straks als het moet vervangen worden door de S van Siete of Sander en later

misschien de J van Jesse.’ Jesse is, zoals bekend, het zoontje van Pieter en Yfke.

Net zo tevreden zijn de Meeters over de sponsorploeg die hen steunt en over de hoofd- en cosponsoren, de Unis Group uit Grou en Actemium.

Deze twee hypermoderne ondernemingen vormen het beste bewijs dat oud en nieuw bij het skûtsjesilen best samen kunnen gaan.

Afscheid van Bolsward

Aan het Meeter skûtsje is niet veel veranderd. Maar achter de schermen heeft het de afgelopen winter flink geonweerd. Dat kwam vooral door een voortijdige mededeling op skutsje.nl.

Nog voordat de Bolswarder sponsoren netjes op de hoogte waren gesteld, stond daar pontificaal: ‘Meeters kappen met Bolsward’. Dat werd natuurlijk door de Leeuwarder Courant, het Friesch Dagblad en Omrop Fryslân overgenomen. Logisch dat som-

Als je een kat op het spek bindt, moet je niet vreemd opkijken als hij het opvreet

Complete bemanning De bemanning blijft vrij compleet aan boord van de Meeter. Johan Dijkstra is gestopt. Hiervoor is een vervanger gevonden maar er moest op het skûtsje wel wat met bemanningsleden worden geschoven.

De samenstelling van de bemanning is nu als volgt.

Voordek: Jan-sjouke van der Heide, Durk Schouwstra en Oene Popma.

Bij lier en hals: Eduard van der Hoek en Hans (zoon van Appie) Boorsma.

4

mige Bolswarders daar verdrietig over waren, een enkeling zelfs boos.

‘Wij hadden het liever anders gewild’, zegt Pieter. ‘Maar de pers had er lucht van gekregen`. Dan krijg je dat. Als je een kat op het spek bindt, moet je niet vreemd opkijken als hij het opvreet.’

Peiler: Riemer, zoon van Johan Dijkstra.

Zwaarden: Barry Ekkers en Johannes Tichelaar (broer van Sikke, Harlinger skûtsje IFKS).

Schoten: Richard Koehoorn, Wytse Sikkes Heerschop en Andries Brouwer.

Achterop: Appie Boorsma, naast schipper Pieter Meeter.

Volgens schipper Pieter Meeter is het een mooie mix van jonge strijdlust en gelouterde ervaring.

Veertig jaar lang is het Meeter skûtsje gesteund door de Bolswarder samenleving en de gemeente Bolsward. Zij was hoofdsponsor en voor de gemeente was deelname van een Bolswarder skûtsje een prachtige vorm van PR. Maar na de herindeling zijn er vier SKS-skûtsjes in de zuinig geworden gemeente Súdwest-Fryslân. En een tiental IFKS’ers begint ook te collecteren.

Ineens daalden de inkomsten uit de gemeentepot tot eenvijfde van het vroegere bedrag. En de bedrijven vulden het tekort niet aan maar, integendeel, ze bezuinigden ook. Enkele vooraanstaande bedrijven en de plaatselijke middenstand moesten het ook even bescheiden aan doen.

Het was daarom de bedoeling geweest om Bolsward als plaats van domicilie te behouden, maar de B uit het zeil te halen. ‘Dan kon er nog gewoon Bolsward op de kont blijven staan, maar waren we vrijer in ons doen en laten. Dan konden we meer sponsoren van buiten Bolsward naar ons toe halen.

Door de plotselinge explosie van publiciteit zat dat er niet meer in. ‘We hebben het nog wel geprobeerd, maar ze zetten de hakken in ’t zand. Er was niet meer tegen te praten.’ Alleen de Groene Weide en Van der Gunst As-

Na alle spektakel is de rust rond het skûtsje in Akkrum wat weergekeerd.

Als nieuwe hoofdsponsor heeft de Unis Group uit Grou zich aan het skûtsje en de familie verbonden, ‘specialist in industrial electronics’. Actemium uit Veendam, dat oplossingen en diensten levert ter verbetering van industriële processen, is cosponsor.

Daar werkt Appie Boorsma, adviseur achter op het Meeter skûtsje.

Directeur Peter de Vries van de Unis Group beschikt op bedrijventerrein Biensma in Grou over een eigen loods waar het skûtsje ’s winters opgeknapt kan worden. De bemanning kan er zelf aan werken: schuren, flexen, lassen, verven. De Meeters zijn praktisch ingesteld en geboren bouwers, dat moet ook wel, want als zelfstandig ondernemer moet je van alle markten thuis zijn. De Frisian Queen is daar een voorbeeld van. Maar als je als skûtsjeclub moet rondkomen van een bescheiden budget, hoort zelfwerkzaamheid erbij. ‘Dat is ook wel weer leuk’, zegt hij, ‘en het is goed voor de onderlinge band’.

De financiële ondersteuning wordt geregeld via dezelfde stichting als voorheen Bolsward. Jan de Boer uit Lemmer, gesteund door zijn vrouw Anita, is secretaris-penningmeester.

Er is voor gekozen om de oude stichting na het vertrek van de Bolswarder bestuursleden niet op te doeken, maar om te bouwen tot een nieuwe ‘Akkrumer’ stichting. Arie de Jong, voormalig commercieel directeur van Jorritsma Bouw en een geboren net-

IM

werker, is voorzitter. De PR-zaken worden behartigd door Hermanna Kuiper, de charmante echtgenote van de voormalige directeur van de SC Heerenveen, Yme Kuiper. Boyd Vervat van Webwijs uit Heerenveen en Eildert Meeter als eigenaar zijn mede bestuursleden.

De geografische spreiding van het bestuur én de sponsor bevestigt de ambitie van de familie Meeter om ‘voor héél Fryslân’ te zeilen. Of, zoals Eildert het uitdrukt: ‘Wy binne oeral thús, se kinne ús nergens opslute.’

Origineler dan ooit

Het is nu zaak om rustig verder te bouwen op de basis die in Akkrum is gelegd. Hier heeft zich al menig sponsor aan het skûtsje verbonden en er komen vast nog meer bij.

Uiteraard is de raderboot Frisian Queen een stevige steunpilaar onder het skûtsjesilen, al zijn ook in deze branche de tijden wel eens royaler geweest. ‘Het begint wel weer wat aan te trekken’, zegt Pieter, ‘maar de bedrijven zijn nog zuinig, over het algemeen.’ En dus is de particuliere eigenaar dat met zijn schipper en bemanningsleden ook. Wat dat betreft is het Meeter skûtsje zakelijk zo origineel als het maar zijn kan. Want moest Siete Meeter, toen hij op 36-jarige leeftijd voor zichzelf als skûtsjeschipper begon, ook niet woekeren met bescheiden middelen?

Na alle tumult is gelukkig het zeilseizoen begonnen. PM heeft het eerste succesje al in de pocket, de zege bij Earnewâld bij de opening van het watersportseizoen op 26 april. Wie weet wat de komende titelstrijd bij de SKS gaat brengen. En hoe gauw zouden verslaggever en luisteraars gewend zijn aan ‘Akkrumer skûtsje’ in plaats van ‘Boalserter skûtsje’?

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Meeter skûtsje sinds 1965 Na precies 49 jaar vaart het skûtsje [S 1008 N] weer voor de Meeter familie, en niet voor één plaatselijke commissie. Die situatie deed zich in 1965 ook voor, toen Siete Meeter sr. na twee jaar trouwe dienst ontslag had gekregen van de Leeuwarder Commissie. Hij zeilde toen met de ‘Sylnocht’, [L 1290 N], wat tegenwoordig het Philipsskûtsje met Berend Mink als schipper is.

De Leeuwarder commissie kon de rekeningen niet meer betalen van spullen die Siete voor het schip aanschafte. Het hielp ook niet echt dat bij hem tijdens een oefenvaartje de mast brak. Siete had zijn schip voor twintigduizend gulden aan de Leeuwarder stichting verkocht.

Het huidige Meeter skûtsje is in 1911 in opdracht van Popke Steigenga uit Stavoren door de Roorda’s in Drachten gebouwd. Het heeft, wisselend met de Vriendschap, gevaren bij de SKS en enkele jaren bij de IFKS. Siete Meeter senior kocht het in 1963 met geld van de Leeuwarder industrieel en zijn bemanningslid Ben Dumoré van Mokobouw. Het lag toen in de woonschepenhaven van Groningen en was zo vies dat zelfs de Meeters de roef niet binnen durfden gaan. Maar de ‘Pieter’, zoals Siete het noemde naar Pieter van Vollenhove, bleek sneller dan het Leeuwarder skûtsje. In 1978 en 1987 werd Siete Meeter er kampioen mee en in 2004 Eildert Sietes Meeter.

vormgeving ° opmaak drukwerk ° verspreiding

Heerenveen Sneek 0513 - 62 24 18

0515

Uitgeverij MiddelPunt Buorren 43 Akkrum • Tel. 0566 652901 www.uitgeverijmiddelpunt.nl

-

www.intersportdeleeuw.nl

J.H.V. Onroerend Goed BV Kattebos 162 8446 DB Heerenveen 0513 622 100

K. Kooistra Jachtschildersbedrijf

• specialist in 2 componenten verfsysteem • stralen, plamuren, spuitwerk, schilderen • renovatie en onderhoud Akkrum - 0566 650692

www.kooistrajachtschildersbedrijf.nl

SPORTCAFE AKKRUM Spikerboor 10 8491 PA Akkrum

De Loads 12 • Akkrum • www.adsumreclame.nl

Bouwbedrijf Kozijnen Glazen Bouwmaterialen Natuursteen Projectbegeleiding

• NIEUWBOUW • VERBOUW • ONDERHOUD • RENOVATIE Hegedyk 2 8405 GT Luxwoude Tel: 06 - 208 28 154

Ook voor uw vastgoed

info@vanesbouw.nl ww www.vanesbouw.nl

LANGEZWAAG Tel. 0513 68 88 70 / 0622 90 20 65 www.bouwbedrijfdejonglangezwaag.nl

5

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L (advertorial) (advertorial advertorial)

Water kernpunt Friese economie materieel. Zo typeert Siebo Zijsling zijn betrokkenheid ook bij zijn dagelijks werk. Leverancier van materieel om het water diep, mooi en aantrekkelijk te houden en als deelnemer, inwoner en waterrecreant. Een mooie instelling waarbij de verantwoordelijkheid voor een schoon en net vaarnetwerk direct duidelijk wordt.

Baggerplanning

Foto: binnenvaartblog.

Subsidie jachthavens

Foto: Zijsling en Zonen.

Baggerwerk vaarwegen

Vaarwegen in Fryslân zijn van groot belang voor beroepsvaart en toerisme. Provincie Fryslân neemt daarom het beheer ervan over van gemeenten.

U als gebruiker merkt daar niet veel van. De waterbeheerders des te meer. De komende jaren wordt achterstallig onderhoud bij het veranderen van beheerder weggewerkt. Dat gaat al gauw om vele tientallen kilometers watergang. De overdracht van het vaarwegbeheer kan alleen als de vaarweg “schoon” wordt opgeleverd aan de provincie. Dat betekent veel baggeren.

De provincie is er veel aangelegen om ook derden (havens, particulieren, watersportverenigingen) mee te laten liften. Daar is nog steeds een subsidieregeling voor. 30 % van de verwerkingskosten worden door de provincie vergoed. Voor de aanliggende havens een mooie kans om goedkoop van de bagger af te komen!

Waterbodem onderzoek

Om te baggeren is vooraf een goede voorbereiding nodig. Peilwerk, monstername, analyses en rapporteren.

Een specialist in dit werkveld is Tijhuis Ingenieurs. Tijhuis werkt voor de provincie Fryslân, Marrekrite, Wetterskip Fryslân en diverse Friese gemeenten.

Als zodanig een spin in het web van de Friese vaarwegen.

De medewerkers van Tijhuis Ingenieurs weten wat er speelt in de Friese markt en binnen de overheid. Een handige brug tussen de ambtenaren

van de waterstaat en de aannemers op het water. ‘Wij leggen de verbinding tussen overheden en zorgen voor een totaal oplossing in het baggerbeheer. Samen met Zijsling kunnen we u van onderzoek tot en met uitvoering van dienst zijn. Voor kleine organisaties of haveneigenaren erg prettig’. Jetze Genee is binnen Tijhuis Ingenieurs actief als relatiebeheerder en adviseur en is zichtbaar trots op de contacten met gemeenten, provincie en Wetterskip Fryslân.

Baggeren

Voor het uitvoeren van deze baggerwerken kan aannemersbedrijf Zijsling en zonen rusten op een ruime ervaring op het Friese water. Voor baggerwerk vanaf het water een toonaangevend bedrijf in het noorden van Nederland.

Met de zwart-rode schepen en natuurlijk als zeiler nadrukkelijk aanwezig bij het Skûtsjesilen.

Als deelnemer en als leverancier van

Alle meetgegevens van de watergangen moeten verwerkt worden in uiteindelijk een baggerplanning. Tijhuis zorgt met de implementatie van een waterbodem informatiesysteem voor het dynamisch plannen van de baggeropgave voor provincie Fryslân en straks ook voor Wetterskip Fryslân.

Het programma berekent straks de integrale baggerplanning in Fryslân.

Daarmee levert Tijhuis Ingenieurs BV een instrument waarin de onderhoudstoestand van de Friese boezem integraal bekeken kan worden.

‘Wij zien het beheer na de overdracht ook graag doorgaan en wij zullen ons daar altijd voor blijven inzetten! In samenwerking met Tijhuis krijgen we nu ook meer grip op de voorbereiding en de planning van onderhoud’. Wat Zijsling betreft kan de baggeropgave maar komen, met modern materieel en een enorme gebiedskennis zijn zij er klaar voor!

Wilt u de mogelijkheden tot een baggerwerk of de subsidieregeling met Tijhuis of Zijsling doornemen?

Neem dan contact op en wij komen langs om samen met u de oplossing voor uw knelpunt te bespreken.

Contact: Jetze Genee, Tijhuis Ingenieurs BV 06 295 30749 j.genee@tijhuisingenieurs.nl

Samenwerking Water is een kernpunt voor de Friese economie. Het beheer en onderhoud hiervan is dan ook belangrijk. Zijsling en zonen werkt daar al jaren aan. De overdracht van vaarwegen geeft weer een nieuwe impuls aan het beheer van veel achterstallig werk. Voor Zijsling directe kansen op werk.

Foto: Tijhuis Ingenieurs.

Over Gebo: Inzicht in uitzicht

Techniek en duurzaamheid

Montage

Ervaar Gebo

Vormgeving

Foar itselde jild hawwe jo ek GEBO ruten yn jo skip!

6

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Skûtsjemuseum Earnewâld De Stripe 12, till. 06-16933805

Iepen fan 19 april t/m 28 september op sneon en snein fan 13.30-17.00 oere Yn july en augustus alle dagen iepen, útsein moandeis Tagong: € 3,–, bern oant 12 jier: € 1,– Foar groepen nei ôfspraak altyd iepen Sjoch ek: www.skutsjemuseum.nl NIEUW: BIKE & BOAT FIETS GRATIS MEE *ook fiets te huur

Zomertochten 2014-04-30 Skûtsjesilen Dag 19/7 23/7 24/7 25/7 26/7 28/7 30/7 31/7 01/8

Vanuit Sneek Sneek Sneek Sneek Lemmer Sneek Lemmer Lemmer Sneek

Vertrek 10:00 12:00 11:00 10:30 10:00 10:30 11:30 11:30 11:00

Wedstrijdveld Grou Terherne Langweer Elahuizen Stavoren Woudsend Lemmer Lemmer Sneek

• • • • •

Pannenkoektochten Dagtochten op maandag Middagtochten op woensdag Rondvaarten op zondag Vanuit Sneek en Lemmer

Info: 0515 413819 www.rondvaart-vandijk.nl Beleef uw verleden in het INFORMATIE- EN BEZOEKERSCENTRUM ‘TERP HEGEBEINTUM’ - Met rondleidingen in de kerk op de hoogste terp van Nederland.

- Informatie archeologische terpvondsten.

- Kennis nemen van de geschiedenis van de gemeente Ferwerderadiel in het Documentatiecentrum.

- Petit-restaurant met terras.

7

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Makkumer skûtsje in de A-klasse

De grote stap vooruit De jonge garde staat te trappelen om zich te manifesteren. Klaas Kuperus hoort daarbij. Met het Makkumer Skûtsje is deze 31-jarige jachtbouwer in drie jaar tijd doorgedrongen tot de hoogste klasse bij de IFKS: A-groot.

Genoeglijk zitten ze op een vrijdagavond na een trainingsrondje bijeen in Woudsend, ‘De Zes Gebroeders’ van de naam. De van het Woudsender skûtsje bekende 91-jarige ‘dokter’ Gerrit Verbeek ploft als eerste aan de stamtafel neer. De anderen volgen.

Zij, allemaal Makkumers, oefenen geregeld op binnenwater. Vijf van hen namen het initiatief tot de aankoop van het skûtsje. Toen ze geld tekort kwamen, vroegen ze of Verbeek hun wat kon lenen. ‘Dan kan ik maar beter mede-eigenaar worden’, zei hij. Zo geschiedde, en waren er ‘zes gebroeders’ als collectief eigenaar.

Schotenman Remco Veenstra zit er met zijn sterke, grote lichaam pontificaal bij. Met het mede door hem gerunde bedrijf Sanco Projects neemt hij tegenwoordig het leeuwendeel van de sponsoring voor zijn rekening, nadat Beach Resort Makkum drie jaar lang hoofdsponsor is geweest. Eeltje Kuperus, bekend geworden als bouwer van prachtige Lemsteraken, vaart als ‘algemeen adviseur’ mee. Hij is de schoonzoon van ‘de dokter’ en vader van de schipper. Gerard Bleeker en Mark de Witte zijn de andere twee eigenaren die het zestal compleet ma

ken. Formeel besturen ze de stichting It Makkumer Skûtsje. Dat is wel zo overzichtelijk, ook voor de vele sponsoren en donateurs in Makkum.

Maar het gaat natuurlijk om het varen, om de ambities, om de vooruitzichten in deze zware klasse Maar het gaat natuurlijk om het varen, om de ambities, om de vooruitzichten in deze zware klasse. Want je bent niet gepromoveerd, zegt schipper Klaas Kuperus, om volgend jaar weer op degradatie te staan. Dat hoeft met dit skûtsje ook niet, is de vaste overtuiging van de bemanning.

Daarom wordt er met veel inzet enthousiast getraind.

Skûtsje voor Makkum

Vroeger was Makkum wedstrijdplaats bij het skûtsjesilen. De organisatie, in handen van pommeranten als Gielstra en Tichelaar, spaarde kosten noch

moeite en gerookte paling om het de deelnemers naar de zin te maken.

Die traditie hield door een combinatie van weerkundige en logistieke factoren zomaar op. Dat was in 1967 het geval bij de SKS, toen Terherne ervan profiteerde. Schippers en bemanningen vonden de reis naar Wonseradeel te ver. In 1989 herhaalde dit kleine dorpsdrama zich bij de IFKS. Daarna gingen de skûtsjes naar Echtenerbrug, waar het bij ruig weer wat

gauwer doorgaat.

De liefde voor de schepen bleef.

Dat ligt ook wel voor de hand in een Vlecke waar de scheepsbouwersfamilie Amels vele jaren zo’n dominante rol heeft gespeeld. In de jaren zestig bouwden ze hier en in Lemmer prachtige coasters. Kees Amels fungeerde enkele jaren als voorzitter van de IFKS. Eeltje Kuperus bouwde er Lemsteraken, terwijl er nog steeds kostbare, luxueuze jachten voor rijke opdrachtgevers worden gemaakt.

De heer Verbeek, die zelf vanwege zijn leeftijd niet vertrouwd meer kan meezeilen, maakte in 2009 de aanschaf mogelijk van een aardig skûtsje, dat in 1904 op de werf Schilkampen is gebouwd. Oebele Pieters van der Werff was er toen werfbaas. Het model doet robuust aan; de kont is volgens de heren mooi geveegd. Volgens de ‘Zes Gebroeders’ die zich over het schip ontfermden, hoeft het niet veel

Een schip bergt zo veel geheimen in zich, die doorgrondt je niet in een paar jaar beter. Nee, wat dat betreft hebben ze recht van spreken na twee promoties sinds hun eerste jaar bij de IFKS, 2011.

Boathandling en geld In 2013 werd it Makkumer Skutsje tweede in de B klasse.

Achterste rij van links naar rechts Iwan Tjeerdema (zwaardeman) Jan Poog (zwaardeman) Eeltje Kuperus (adviseur) Roel Ritzema (trim) Mark de Witte (voorhouder) René Idzinga ( grootschoot) Sjonnie Bergsma (grootschoot) Remko Leenstra (voorhouder fok) Jan Nauta (grootschoot) Eva Schriemer (peilster) Eva Jansen (roef miss) Voor staand Verbeek (adviseur op de wal) Geknield van links naar rechts Rein Bergsma (fokkenist) Klaas Kuperus ( schipper) Marten Visser (adviseur) Sander Jansen (liereman) Gerard Bleeker (grootschoot)

8

Klaas Kuperus beseft dat hij en zijn maten nog veel kunnen leren. Daar-

om trainen ze ook. Een schip bergt zo veel geheimen in zich, die doorgrondt je niet in een paar jaar. Neem nou het tuig. Wie had gedacht dat ‘De Zes Gebroeders’ veel beter zou zeilen met de oude tuigage van Joure dan met het nieuwe grootzeil dat in 2013 is gemaakt? Toch is dat zo.

‘Wy oefenje noch in soad op boathandling’, zegt Klaas Kuperus.

Het team moet als een klokje draaien bij het ronden van een boei, overstag gaan, gijpen en het aanbrengen of uithalen van een reef. Dat moet op zo’n oefenavond zonder storingen in rap tempo gebeuren, om in de wedstrijd overal op voorbereid te zijn. ‘Ingesleten automatismen’ is één van de doelstellingen.

De stijl aan boord is vrij democratisch, volgens de schipper. Dat past zeker bij Eeltje, de adviseur, die een beetje vrijgevochten is. Voor Remco, écht op prestaties gericht, mocht het nog wel wat strakker. Allemaal zijn ze het erover eens dat ze nog veel uren moeten maken om tot de top van de A-klasse te behoren.

Ondertussen moeten de zaken rond het skûtsje ook goed georganiseerd zijn. Met zes eigenaren breng je niet elk jaar al het geld op dat minimaal nodig is om op het hoogste niveau te blijven presteren. ‘Gelokkich libbet it geweldich yn Makkum’, zegt Remco. Er zijn honderdveertig donateurs, die bedragen storten van vijftien tot honderd euro. Daarmee ligt er een basis, die wellicht nog sterker en breder wordt als het straks in de grote A-klasse ook goed draait.

Na 110 jaar in de A-klasse Als ‘Hoop op Zegen’ werd het Makkumer skûtsje in 1904 op ‘Welgelegen’ in Leeuwarden gebouwd voor K. van der Veen uit Buitenpost. Oebele Pieters van der Werff zwaaide toen de scepter op deze werf op Schilkampen in Leeuwarden. Later werd S. de Jong uit Leeuwarden eigenaar en kreeg het schip de naam ‘Nooit Volmaakt’.

De jeugdige bemanning is tot veel opofferingen bereid om uitstekende prestaties te blijven boeken. Geoefende invallers staan klaar voor als er iemand moet afha-

ken. Van allen wordt verwacht dat ze samen het schip in conditie houden voor de grote wedstrijden.

Met deze club wil ‘It Makkumer Skûtsje’ in de komende jaren vooruit. Daar hoort de technische verfijning van de moderne zeiltechniek bij. Zodat ook zonder tussenkomst van een professionele zeilmaker de prestaties met ‘it nije túch’ opgevijzeld kunnen worden.

‘Wy geane stapke foar stapke foarút’, zegt Klaas. ‘It belangrykste is dat wy der allegear nocht oan hâlde.’

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Dé watersportwinkel

Voorstraat 17 8754 EV Makkum 0515-230333

van Makkum

J&S apparatenbouw

en omstreken!!!

Frjentsjerdyk 1a 8855 XC SEXBIERUM 06 12 52 18 50 info@jensapparatenbouw.nl

www.jensapparatenbouw.nl

www.silerswaar.nl

Garage Horjus.nl MAKKUM

Garage en AVIA station Horjus Súderseewei 7 8754 GK Makkum Tel. (0515) 23 13 18 Fax: (0515) 23 14 66 E-mail: info@garagehorjus.nl www.garagehorjus.nl

Het adres waar u nooit buiten de boot valt.

Voor al het onderhoud aan u auto.

Verkoop alle merken nieuw en gebruikt.

Benzine, Diesel en Lpg. Wilt u meer weten kijk op www.garagehorjus.nl

Bleekstraat 5 8754 CK Makkum Tel. 0515-233 406 Fax 0515-233 408 Mobiel 06 - 22 56 28 45 info@markdewitte.nl WWW.MARKDEWITTE.NL

Oude glorie herleeft

(advertorial) (advertorial advertorial)

Lemsteraken in Zuiderburen Tussen de modernste huizen in de uitbreidingswijk pronken klassieke schepen. ‘Twee Provinciën’ heet de werf, omdat de vroegere eigenaar Max Demmer, Groninger van afkomst, met een Friezin getrouwd was. Nu zwaaien Sytze en Greta Kooi er de scepter.

Het ziet er keurig, bijna verstild uit aan de Zwemmer 1. Mooie jachten, vooral klassieke, en een hefinstallatie om ze uit het water te takelen. Er zijn royale loodsen om binnen aan boten

te werken. Dít zoek je niet tussen de nieuwste huizen van Leeuwarden, ook al grenst de Zwemmer hier, achter de brug, aan de Nauwe Greuns.

De grond was er immers altijd veel te

duur voor zulke bedrijvigheid. En leveren milieu en Hinderwet geen problemen op?

Gekoesterd plekje

De 51-jarige Sytze Kooi kon hier samen met vrouw Greta en zonen Sipke en Folkert neerstrijken omdat hun Yachtcharter aan het Ges in Sneek goed was verkocht. Hun liefde ligt bij platbodems. De ‘Sulis’ is het pronkjuweeltje van de vloot die hier afgemeerd ligt. Er liggen ook schepen bij waar Friese ogen aan moeten wennen, maar ze hebben allemaal karakter.

‘Proberen of het hier lukt’, is de inzet van Kooi voor 2014, het jaar waarin het Leeuwarder skûtsje zijn honderdjarig bestaan viert. Het bedrijfsspectrum is er veelkleurig genoeg voor, met winterstalling, ligplaatsen, geriefelijke ruimte voor doe het zelf onderhoud én vooral verhuur. Een deel van de platbodemvloot wordt onder handelsnaam Sailcharter Friesland vanuit deze locatie verhuurd.

‘De gemeente Leeuwarden wil hier ruimte voor watersport houden’, verklaart Sytze Kooi het feit dat een projectontwikkelaar niet met deze grond aan de haal is gegaan. En hinderproblemen zijn te voorkomen als je lawaaiige bedrijvigheid mijdt en het milieu niet belast. Dan vinden omwonenden zo’n bedrijf geen probleem.

Integendeel, ze genieten ervan nu het

uit desolate staat is herrezen.

Zo is dit een door de buren gekoesterd plekje, waar een fatsoenlijk ondernemer meer dan welkom is.

Meer promotion

Een vraag is of de klanten daar ook zo over denken, de huurders vooral.

Tot nog toe konden ze voor een Lemsteraak of een ander klassiek jacht van Kooi onder andere in Makkum terecht. Vandaar zit je zó op de Iselmar. Dat is mooi bij vaarbaar weer.

Maar als het hard waait en regent is een locatie tussen de stad en de Alde

Feanen aantrekkelijker. En is het niet heel aardig om een reis naar de Duitse Wadden te beginnen met een rustig tripje van Leeuwarden naar Dokkumer Nieuwezijlen?

Er moet, is Koois overtuiging, meer aan promotion voor dit gebied worden gedaan. En de faciliteiten kunnen ook beter. Dan is het volle rendement te halen uit de Staandemast route, die bij wijze van spreken naast de deur ligt.

Volgend jaar weten we of het is aangeslagen. www.detweeprovincien.nl

9

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Visser Yachtdesign: doordachte eenvoud Optwizel 99 9286 EC TWIJZEL Tel: 06 - 558 38 502

- Bruiloften - Recepties - Paardensportevenementen - Motorsport evenementen - Autosport evenementen - Warme- en koude buffetten

www.jdv-catering.nl

Café restaurant Overwijk Heawei 9 8406 AV Tijnje 0513-571217

www.cafeoverwijk.nl

De bouw van een motor- of zeiljacht begint met het ontwerp. Visser Yachtdesign is een toonaangevend ontwerpbureau gespecialiseerd in custom built jachten. Aan de hand van de wensen van de opdrachtgever maken we eerst een handgemaakte schets die we vervolgens uitwerken in een tweedimensionaal plan en een gedetailleerde 3D-presentatie. Ook tijdens de bouw begeleiden we de klant voortdurend.

Klassieke lijnen Typisch voor een ‘Visser-design’ zijn de klassieke en ronde lijnen. De ontwerpen blinken uit in hun tijdloze eenvoud. Zo werken we momenteel in opdracht van SRF uit Harlingen aan het ontwerp van een klassiek gelijnd luxe motorschip van dertig meter.

En voor Trivia Jachten maakten we een baanbrekend ontwerp, de Tryvia 1300 GT Hard top, een snelvarend stalen schip dat de concurrentie met polyester zeker aankan!

Hoogend 6A • 8601 AE Sneek Tel: 0515-44 36 11 E-mail: jan@visser-yd.nl

www.visser-yd.nI

Veilinghuis Ald Fryslân laat stoomboot varen

Friesland heeft een prachtig stukje varende historie terug.

Machiel Dijkstra, veilingmeester bij Veilinghuis Ald Fryslân in IJlst, heeft een honderd jaar oude stijlsteven, de Ald Fryslân, gekocht. De totale restauratie, die zes maanden duurde, vond plaats bij scheepswerf Piet

ten Woude in IJlst. Het schip is gestript en daarna volgens een oude tekening uit het Fries Scheepvaart Museum opnieuw opgebouwd en voorzien van een sierlijke voor- en achterroef met fraai gesmede relingen en koperen patrijspoorten.

Het was volgens Machiel bijzonder om mee te maken hoe de diverse Friese bedrijven met veel vakmanschap en passie het scheepje in zijn oude glorie hebben hersteld. Het schip heeft een hypermoderne elektrische aandrijving. Voor het opwekken van stroom is er een stoommachine aan boord met

een staande vlampijpketel.

Om het schip in de vaart te kunnen houden is de stichting ‘Stoomboot Ald Fryslân’ opgericht. Doel is om kosteloos dagtochten aan te bieden aan minder validen en om het scheepje in te zetten voor andere maatschappelijke doelen.

Tevens is dit belevenisscheepje voor enkele dagen per jaar tevens beschikbaar voor het bedrijfsleven.

Bijzonder is dat deze authentieke boot een lift heeft, zodat er ook een rolstoel mee aan boord kan. Het schip is met dubbele besturing uitgerust, waardoor een rolstoelgebruiker met be-

10

hulp van een afstandsbediening de boot kan besturen. De stichting heeft een groep van stoombootvrienden die jaarlijks

een donatie doen.

De restauratie van het schip is mede mogelijk gemaakt door Veilinghuis Ald Fryslân in IJlst.

Ook ú bent harte welkom om eens de kijkdagen of veilingavonden te komen bezoeken van dit grootste veilinghuis van Noord-Nederland!

Veilinghuis Ald Fryslân Roodhemsterweg 8 8651 CV IJlst 0515- 445522

www.aldfryslan.nl

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Skûtsjes: er is altijd wát

De start van Lemmer Ahoy 2014. Foto: keesklip ® PENN

Gerhard Pietersma deed met Earnewâld als enige SKS’er niet mee aan Lemmer Ahoy op 29 mei. De IFKS-proloog op de Burgumer Mar ging 21 juni wegens geringe belangstelling niet door. Ton Brundel won van Rotterdam tot Heeg.

Het was een uniek historisch feit dat zaterdag 31 mei bij Lemmer Ahoy drie Vissers op het podium stonden.

Douwe Alberts van Grou won, Albert Jappieszn. van Lemmer was twee en enigszins gehavend was de Sneker Pan met kampioen Douwe Jappieszn. van Sneek derde. Zij zijn in rechte lijn afstammelingen van de Balkster-Koudumer visserman Hantsje Visser, die in 1865 het eerste Akenzeilen bij Lemmer onder auspiciën van de toen pas opgerichte Zeilvereeniging De Zevenwolden won. Inderdaad, deze viert volgend jaar het 150-jarig bestaan.

Zijn aak heette ‘De Goede Vangst’.

Achter deze drie wonnen Berend Mink met d’Halve Maen en Dirk Jan Reijenga bescheiden prijzen voor de SKS. Het meest opmerkelijk was het sterke zeilen van Merijn van Olsthoorn met het vroegere Earnewâldster skûtsje ‘Emanuel’. De grote letters KL in het zeil betekenden Kuipers (eigenaar) Lemmer (domicilie). De ‘Emanuel’ is bij Bijlsma in Wartena gebouwd, de schipper is afkomstig uit Amsterdam. Froukje Meijer met de Jonge Jasper en Michiel Kalsbeek met de Raerder Roek completeerden het eerste achttal.

Lodewijk Hidzers Meeter won met Huizum de laatste wedstrijd. Let op dit Huzumer skûtsje, waar de top van bedankende en bedankte schippers op zeilt, onder wie En Gerhard Pietersma? Die is vorig jaar hard geramd door Pieter Meeter, die er wél bij was. Bovendien zit hij met zijn bemanning in een sportpsychologisch Eco-trainingsprogramma van Tjalling van den Berg. De Earnewâldster schipper wil nu echt kampioen worden.

Kwart miljoen in Rotterdam

Een uitgezocht groepje van tien IFKS’ers mocht onder de bezielende leiding van Rosalie Brundel van 22 tm. 24 mei acteren op de Kralingse Plassen bij Rotterdam. Wat was dát een feest. Kosten noch moeite waren gespaard. Het budget, fluisterde men, lag rond de kwart miljoen. Het feestterrein was een groot ponton achter

een speciaal gecomponeerde Skûtsjehymne. Burgemeester Ferd Crone kreeg de Rotterdamse vlag, Aboutaleb de Friese, met een parachutist uit de hemel geworpen. ‘Die heeft het beter getroffen dan ik’, zei Crone.

Ton Brundel won in Rotterdam. Hij bleef vóór Jelle Talsma met ‘De Jonge Jan’, die hem bij Langweer had verslagen. Daar werd Lucas Bouma, nieuwe B-klasser met stip met de ‘Grutte Pier’, derde. In Rotterdam deed Bouma niet mee.

Och, mocht dit toch een traditie worden. Wel jammer dat de proloog op de Burgumer Mar dan aan bloedarmoede sterft. Eastermar is een mooi skûtsjedorp, maar kan het tegen Rotterdam op?

De pechprijs is voor Henk Frankena.

Hij sloeg in het voorseizoen met zijn pas ingekorte Abbegeaster skûtsje twee(!) keer om. De eerste keer was bij It Heidenskip, op de droogte. De tweede keer bij de ‘Slach om Heech’ restaurant De Tuin der Vier Windstreken. Daarop stond een reusachtige feesttent, professioneel beveiligd. Er was heerlijk eten en drinken, geweldige muziek en lekkere koffie van Starbucks.

Kj was er drie dagen voor het commentaar, Jk (Jort Kelder) deed een stukje van de laatste prijsuitreiking voordat hem de microfoon uit handen werd gegrist. Quintus Ristie praatte de opening aan elkaar. Toen speelde het Rotterdams Philharmonisch Orkest

Bij de Oant Moarn van Annewil Boterman werd bij een aanvaring het helmhout weggerukt. Onbestuurbaar geworden liep het schip bij Indijk op de keien.

Schade had ook Jeroen de Vos met de Eelkje II. Anders was hij vast winnaar geworden. Zo deden ook Bas Krom in de B-klasse en Arnold Veenema bij de C’s het uitstekend. Dat belooft wat voor komend seizoen.

Zondag begon de strijd om 10 uur.

De geplande 3 wedstrijden werden vlot achter elkaar afgewerkt. Sicko Heldoorn, die de hele dag had mee-

gezeild, reikte samen met Peter Verhoeven de prijzen uit. Weer won Ton Brundel van de Lytse Lies de prijs.

Tweede was bij A-groot Jeroen de Vos, wiens nieuwe fok compleet werd vernield door de giek van een gijpend skûtsje. In de B-klasse won de Grutte Pier, bij de C’s de Ut en Thús en de Avontuur maakte met Sietse Broersma het viertal winnaars compleet.

Volgend jaar is de Slach om Heech op 6 en 7 juni. (Met dank aan Jan Langeraap).

Wytse Heerschop, De Woeste Ånne.

De Slach om Heech

Ton Brundel, Lucas Bouma, Floriaan Zwart en Sietse Broersma wonnen 14 en 15 juni de ‘Slach om Heech’.

Zij kregen van IFKS-voorzitter Sicko Heldoorn de grote zwaarden overhandigd. Verdriet was er bij Henk Frankena van het Abbegeaster Skûtsje en Noortje Goedhart van de Yde, die omsloegen.

Met 43 skûtsjes was dit weekend de Hegemer Mar redelijk vol. Via de ‘Bargebek’ legde de Watersportvereniging Heeg ondanks de noordenwind (16-20 knopen) een mooi groot kruisrak in de route. Daar werden zaterdag én zondag drie wedstrijden gezeild. Dat was een pittig programma, maar goed om te trainen.

Bij de starts zorgden de grote A’s voor extra drukte. Ze gingen consequent (te) vroeg over de streep. Van de B-klassers voer Ulbe Zwaga de startboei aan barrels.

Tijdens wedstrijd 2 ging de Yde om.

Sneu voor Noortje Goedhart, die anders solide zeilt. In de derde wedstrijd volgde het ingekorte Abbegeaster skûtsje haar slechte voorbeeld. Voor de tweede keer ging Henk Frankena dit jaar te water, je zou er bang van worden!

Lucas Bouma, Ton Brundel, Sietse Boersma en Floriaan Zwart.

Winnaars in Heech.

Wie wil er nog varen?

De chartervaart met skûtsjes heeft wel eens vrolijker tijden doorgemaakt.

Mensen willen geen verplichte uitjes meer. Dat merkte de Rotary Súdwest-Fryslân in Sneek op 20 juni. Slechts zeven SKS-skûtsjes waren er met moeite verkocht op een relatiedag, waar vroeger minstens veertien nodig waren. En dan waren het nog vooral eigen leden die de skûtsjes afhuurden.

Het moet sneller en goedkoper, is de ervaring van professionals als Peter de Koe en Cathrienus Herrema. Ze hebben allebei gouden tijden meegemaakt. Maar mensen gaan niet zomaar meer een hele dag of een dagdeel uit zeilen met een skûtsje. Te druk en te zuinig.

Floriaan Zwart, die net is begonnen, ziet wél goede handel in speciale arrangementen. Dat is ook de ervaring van Rosalie en Martijn Fakkeldij-Brundel. Heel opmerkelijk is wat er 21 juni gebeurde. Het skûtsjesilen op de Burgumermar ging bij gebrek aan belangstelling niet door, de organisatie van de Drakenbootraces in Kollum op dezelfde dag moest de inschrijving stoppen wegens te veel deelname.

Het kan wel, maar het moet verrassender: dat is de boodschap.

11

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Wéér een jubileum: Rienk Ulbesz

Siete Meeter, in 1963 de eerste schipper op Leeuwarden. Jarenlang zat hij bij broer Lodewijk aan de fok.

gen ertussen om een beginnende vechtpartij in de kiem te smoren.

Ridha werd naar een rustige plek geduwd. Ulbe bleef ontredderd tussen zijn manschappen staan. Wat moesten ze nu? Eigenlijk had niemand zin meer om nog een wedstrijd te zeilen.

De eerste wedstrijd, ’s ochtends, was ook al waardeloos verlopen. Dertiende, met een nieuwe tuigage. Die ‘stond’ nog niet, tot ieders ergernis en frustratie.

Toch was er minstens één man die strijdlustig opmerkte: ‘Wij late oons om su’n idioat toch niet kenne?’

Ze pakten hun spullen en liepen naar buiten, in de richting van het skûtsje. Daar zagen ze Cor Reijenga, de voorzitter van de Sneker commissie. ‘As ik jim wie, soe ik mar fuortgean’, zei die. Later heette het dat de organisatie van de Waterpoortrace het Ljouwerter skûtsje deelname aan de middagwedstrijd had ontzegd.

Maar het lag genuanceerder. Volgens de Leeuwarders besloten ze zelf om maar weg te gaan. (…..)

Eind september 2014 is het honderd jaar geleden dat Bouke Berends Roorda van de Piipster Werf in Drachten de ‘Drie Gebroeders’ opleverde. Op- Snel handelen drachtgever was Berend Everts Zetzema, tot dan Er moest snel gehandeld worden.

Want voordat de bestuursleden goed een vaardig schipper én hardzeiler. Het skûtsje en wel van de schrik bekomen waren, was het nog een maand voor de start heet nu Rienk Ulbesz en zeilt voor Leeuwarden.

‘It skip is sa slap as in dweil’, zegt Siete Eilderts Meeter, de huidige schipper. ‘De spanten lizze der gewoan los yn. Trochrotte.’ Dat was drie jaar geleden al zo, toen Jappie Meeter als schipper stopte. En in het laatste jaar van Ulbe Zwaga, in juni 2007, was het niet anders. Hooguit is het in deze zeven jaren erger geworden.

Maar als het mooi is opgeknapt, is dit schip een plaatje. Het kán winnen, heeft Ulbe in de jaren 1998, 1999, 2000 en 2002 bewezen. Dat hij daarvoor een versterkte mast gebruikte en voor een vermogen aan nieuwe zeilen en fokken, is weer een ander verhaal. Dat raakt de economie van het skûtsje, en de verhouding tussen het Ljouwerter én het SKS-bestuur.

Bij Leeuwarden, waar grote bedragen rondgingen en altijd wel wat spannends gebeurde, is dat verhaal boeiend.

Voor het skûtsje moet er een deltaplan komen om het helemaal op te knappen. De gemeente Leeuwarden heeft al een ferm bedrag toegezegd.

Andere partijen volgen, verwacht voorzitter Marco Quak. Dat moet na het SKS-seizoen 2014 gebeuren.

Maar eerst is er feest, voor honderd jaar Rienk Ulbesz. Dat wordt gevierd met een boek van Klaas Jansma. Bijgaand een paar voorproefjes.

Tumult rond Ljouwerter Skûtsje

‘Hjir dat bier.’

‘Eerst een munt.’

Het was de zaterdag van de Waterpoortrace op de Snitser Mar, 9 juni 2007. Leeuwarder bemanningsleden stonden in een broeierig Foarûnder in Sneek. Ineens was hun schipper, Ulbe Zwaga, weer het middelpunt.

Op de bar lag een hoopje plastic consumptiemunten, gekocht en er neergelegd door Mineke Woudstra, de vrouw van Rinus. Ulbe pakte een getapt pilsje van de bar. Nee, eerst een munt, zei barman Ridha. ‘Seur net’, mopperde Ulbe. ‘Hier hest un munt’, zei Mineke gauw. Nee, Ridha wilde een munt van Ulbe. Toen hij die niet kreeg, griste hij het bier uit diens handen.

Over wat er daarna gebeurde, bestaan verschillende lezingen. Volgens de barman spatte het bier bij Ulbe in het gezicht toen hij het kunststoffen ‘glas’ terugpakte. De Leeuwarders zagen dat Ridha in de richting van Ulbe mikte. Daarna wierp hij de inhoud van nog een aantal glazen naar de Leeuwarders.

‘No must gvd ophâlde’, riep Ulbe woedend, terwijl hij een barkruk in Ridha’s richting slingerde. Glaswerk sneuvelde. Een paar mannen spron-

Gezichtsbepalende opvarenden in de gouden tijd van het Ljouwerter skûtsje.

Van links naar rechts: Meine Haringsma, Teake Visser, Peter de Koe en een brimstich kijkende Ulbe Zwaga.

12

van het SKS-kampioenschap in Grou.

Die was op 21 juli 2007.

In de tussentijd probeerde voorzitter Huib Jan de Graaf de boel nog even te lijmen, maar van harte ging het niet.

Ulbe wilde zelf niet meewerken aan een verzoeningspoging, die volgens hem een schuldbekentenis inhield.

De bestuursleden voelden er weinig voor om wéér iemand van buiten te halen. Jappie Lodewijks Meeter, in 2006 vers aangemonsterd, kon zo beginnen. Hij startte met een nieuw

Zo verdween een smaakmaker van de SKS ten tweede male van het toneel, en nu vrij lullig. Hij zou zijn kunsten bij vrije wedstrijden als Lemmer Ahoy vertonen, en bij de IFKS. Ook bij hem was de snit er wat uit. Maar elke keer als Langweer van schipper wisselde, en dat gebeurde nogal eens, hing Ulbes schaduw dreigend boven het wedstrijdwater. (…)

‘De see kleuret read’

Het was donderdag 2 augustus 2007, de tweede Lemster dag in het eerste jaar van Jappie Meeter op Leeuwarden. De hele vloot denderde breed uitwaaierend vanaf de bovenboei bij Tacozijl naar de lage ton tussen de dam en de polderdijk.

Buitenom kwam Jitze Mink. Binnendoor wrong Leeuwarden zich tussen het Woudsender skûtsje en de boei. Toen Jappie Ypie grijnzend voorbij schoof, sprintte de Woudsender schipper witheet naar voren om over te springen op Leeuwarden. Lodewijk stond al in de bokshouding, maar Teake hield broer Ypie tegen.

‘De see kleuret read’, schreeuwde de verslaggever van Omrop Fryslân toen de ene protestvlag na de andere in het want werd geknoopt. Er werden deze middag wel tien protesten ingediend. ’s Avonds bij De Wildeman, terwijl op de Schulpen duizenden mensen uit Lemmer en wijde omgeving op de openbare prijsuitreiking in de muziektent wachtten, probeerde de jury enige orde in de chaos te brengen. Ze kwam uiteindelijk uit bij Leeuwarden en d’Halve Maen.

Lijkbleek

Jitze Mink, die als debutant met een zege in Grou het seizoen voor Philips overrompelend was begonnen, stond

Twee spraakmakende ‘Ulbemannen’ bij de fok: links Rinus ‘de Wiets’ Huisman, rechts Rinus Woudstra.

De laatste zette de Amrobank in het donker.

er lijkbleek van de spanning bij. Toen de ober langskwam met bitterballen, schudde hij zijn hoofd. ‘Myn mage is no lytser as in bitterbal’, zei hij theatraal, verwezen voor zich uit starend.

Een als altijd welgemutste Jappie at de tractatie smakelijk op, onder het genot van een pilsje. ‘Eh je, it is mar in spultsje.’

De jury besloot dat d’Halve Maen als buitenst liggend schip en Leeuwarden als binnendringer beide 14 punten kregen. Jitze kon de mokerslag nauwelijks verwerken. Verbijsterd zag hij hoe Jappie lachend reageerde op de mededeling dat ook hij 14 punten kreeg: ‘no ha wy beide like folle.’

Hier botsten twee culturen.

Vijf jaar later zou Jitze Mink die uitspraak nóg niet begrijpen. Toen zeilde Jappie, met een ziek lichaam, zijn laatste seizoen. Dat had hij, zegt hij nu, misschien beter niet kunnen doen.

Maar ja, ze leven nog, hij en Aaltsje Deelstra. En dat is hun geval het belangrijkste.

Na Lammert Zwaga zijn ze allemaal wel eens omgegaan met de Rienk Ulbesz: Ulbe Zwaga jr., Evert van der Pol en Jappie Meeter. Op de foto kapseist het skûtsje terwijl Ulbe stuurt.

grootzeil dat op aanwijzingen van Ulbe was gemaakt en een fok waarvoor Rinus Woudstra de specificaties had geleverd.

Het kostte nog moeite om de bemanning bij elkaar te houden, want sommigen wilden er na Sneek direct mee stoppen. Maar zelfs Willem Zwaga bleef op het schip dat zijn vader niet meer wilde sturen. Ook Rinus ‘de Wiets’ Huisman van Joure bleef, net als zijn naamgenoot Rinus Woudstra.

Zijn vrouw Mina charterde later Seije Postma van Warten, eerder bemanningslid van Jeen Zwaga, als fokkenist.

Op achter- en voordek klonk wel kritiek op de commissie en vooral het SKS-bestuur. Ulbe was als zondebok gebruikt, vonden de meesten. Maar Jappie begon vol goede moed, wetend dat het hem minstens twee dagen per week zou kosten.

Een overval? Nee Rinus Het skûtsje lag in de Zuidergracht aan de Nieuweweg voor de Amrobank. De stroom voor de kerstverlichting werd uit de meterkast van de bank getapt. Rinus Woudstra verwisselde gloeilampjes die het niet deden.

Soms was het voldoende om ze even uit de fitting te draaien, te blazen en weer aan te brengen. Bij het twintigste lampje, of zo, werd het ineens donker rond Rinus, sinds 1986 al bemanningslid én sfeermaker. Een tel later klonken uit het bankgebouw alarmgeluiden. Ook daar, zag Rinus nu, was het ineens pikdonker.

Verrek, dacht hij, toen hij in de

verte het gejammer van politieauto’s hoorde naderen. Daar waren ze al, met blauwe zwaailichten. Gealarmeerd door een automatisch alarm vanuit de bank, waar de paniek uitbrak. Niet alleen vielen de lichten uit en ging het alarm aan, ook de liften stopten en de kluizen vielen in het slot. Het leek echt een grote overval, uit een film.

‘Ik mut hier maar weg’, zei Rinus tegen zichzelf. Hij stapte naar café Het Hoekje op De Weaze om daar te zien hoe de film zich verder ontrolde. ‘Wat un drukte’, zei hij tegen de barman. ‘Eerst maar un pilsje.’

‘Ja’, was het antwoord, ‘dit is wel un knappe overval.’

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

De leeuw van Leeuwarden en omstreken, bij ons vindt u alles voor de heilige koe! Samen halen wij het beste uit uw auto. Dat is ècht Haaima!

O N T D E K D E K R A C H T VA N

BEZOEK HET GROOTSTE NOG WERKENDE STOOMGEMAAL TER WERELD

Het Woudagemaal, uniek in de wereld Ontdek de kracht van stoom in het bezoekerscentrum en beleef het mee in 3D. De rondleiding voert je langs de fascinerende techniek van het grootste, nog in werking zijnde stoomgemaal ter wereld. Een indrukwekkende kathedraal van stoom gebouwd in de architectuur van de Amsterdamse School. Dat móet je gezien hebben. Oog in oog met de beschermende kracht tegen het water.

Zonder het Woudagemaal zag Nederland er heel anders uit!

Openingstijden: dinsdag t/m zaterdag zondag

10.00 - 17.00 uur 13.00 - 17.00 uur

Voor openingstijden tijdens feest- en bijzondere dagen zie op www.woudagemaal.nl

- Unesco Werelderfgoed - Spannende 3D-film - Educatieve activiteiten - Prachtige architectuur - Technisch hoogstandje - Gezellige koffie- en theeschenkerij - Verkozen tot Leukste uitje van Friesland 2013 - Rolstoel- en rollatorvriendelijk

Bezoekadres: Gemaalweg 1a, 8531 PS Lemmer ER

ELD

ER FG

O

E

D

W

•

•

RI

E

MO

E R LD H

N D I AL

WO TA

United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization

GE

I

N

Ceresweg 6 Leeuwarden - tel. 058 289 09 00

Leeuwarden Coronaweg 2 - T. (058) 288 20 18 Franeker James Wattstraat 4 - T. 0517 39 76 00 Wurdum Werpsterdijk 1 - T. 058 255 13 02 Burgum Mr. W.M.O. v. Veenweg 34 - T. 0511 46 98 22

•

PA T R I M

O

Ir. D.F. Woudagemaal Werelderfgoed sinds 1998

Magistrale beleving van stoom, architectuur en water

13

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L Fam. K. v/d Zweep Postbus 95, 9000 AB Grou Tel: 06 53 50 80 80 WWW.RONDVAARTENGROU.NL

Restaurant Galamadammen een unieke locatie aan het Friese water

REDERIJ VAN DER ZWEEP RONDVAARTEN GROU SKS-skûtsjesilen Vertrek uit: Grou vanaf de Hellinghaven / Volmaweg.

Datum: Dag: Plaats: Vertrek: Prijs p.p.* 19 juli zaterdag Grou 11.00u € 12,50 21 juli maandag Veenhoop 11.00u € 12,50 22 juli dinsdag Eernewoude 11.00u € 12,50 23 juli woensdag Terherne 11.30u € 12,50 24 juli donderdag Langweer 10.30u € 12,50 25 juli vrijdag Elahuizen 10.00u € 15,00 28 juli maandag Woudsend 10.00u € 15,00 29 juli dinsdag Reservedag** 10.00u € 15,00 30 juli woensdag Lemmer 10.00u € 15,00 31 juli donderdag Lemmer 10.00u € 15,00 1 augustus vrijdag Sneek 10.30u € 15,00 * kinderen t/m 12 jaar respectievelijk € 6,50 en € 7,50 **reservedag houdt in dat er gezeild gaat worden op het Heegermeer indien door omstandigheden elders niet gezeild kon worden.

IFKS-skûtsjesilen

Galamadammen 1-4 8723 CE Koudum Tel. (0514) 521346 E-mail info@galamadammen.nl www.galamadammen.nl

Afvaarten in de wedstrijdplaats (centrum) Datum: Dag: Plaats: Vertrek: 5 augustus dinsdag Heeg 13.30u 6 augustus woensdag Sloten 13.30u 7 augustus donderdag Echternerbrug 13.30u 8 augustus vrijdag Lemmer 13.30u 9 augustus zaterdag Lemmer 13.30u * kinderen t/m 12 jaar € 6,-

Prijs p.p.* € 10,00 € 10,00 € 10,00 € 10,00 € 10,00

RESERVEREN: TEL: 06-53 50 80 80 Prinsenhoftocht iedere donderdag en zondag in Juli en Augustus : vertrek 14.00 u terug 16.00 u.

MooiZooi!

Jopie Huisman inspireert kunstenaars met een beperking 22.02.2014 – 04.01.2015

Noard 6, Workum | www.jopiehuismanmuseum.nl 14

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

13 juli Groots Oldtimer & Schepen Festival in Franeker Zondag 13 juli maakt Franeker zich op voor Frieslands grootste één daagse Oldtimer Festival.

De binnenstad van Franeker zal geheel in teken staan van Antieke en klassieke automobielen welke u zal vinden op en rondom de Breedeplaats en het Martiniplantsoen alsmede op de Turfkade, de Zilverstraat en de Godsacker.

Grote verrassing die dag is dat de witte koninklijke Rolls Royce uit 1928 op de Turfkade voor het publiek ten toon zal worden gesteld.

De Dijkstraat en de Heerengracht zal bestemd zijn voor oude Tractoren en Motoren.

In een ander van de binnenstad de Hofstraat zullen een aantal enorme scheepsmotoren staan te draaien.

In de Hofstraat worden er een aantal oude vrachtwagens met scheepsmotoren in de binnenstad verwacht.

Op de zuiderkade en de Tuinen komen de oude sleepboten te liggen.

Ook kunt u op de Zuiderkade een tochtje maken met de oude Stoom Sleepboot Maarten die u naar loonbedrijf Westra vaart en vanwaar u met een antieke Saurer autobus uit Zwitserland weer naar de Zuiderkade gebracht.

Op de Turfkade liggen de antieke salonboten welke soms 100 jaar of ouder zijn.

Op het Oudkaatsveld kunt u bij de Franeker Management Academie opstappen voor een rondvaart om Franeker en de het van Harinxmakanaal zodat u vanaf het water de sleepboten kunt bekijken.

FRANEKER WATERSTAD

Franeker

Oldtimer Schepen Festival

Muziek:

Tijdens het gehele Festival is er volop te genieten van muziek, op de Breedeplaats speelt de Friese top band Men from Galilee Guest.

Op de Turfkade speelt en zingt een van Frieslands beste zangkoren met eigen begeleiding van accordeon/ trekharmonica/gitaar en trom.

Tijdens het gehele festival zal de landelijk bekende Thea van den Wildenburg op diverse locaties zingen en spelen.

Markt:

Op het Leeuwardereind zal een markt worden gehouden.

Wega - 100 jaar

Programma 13 juli Franeker Locatie: binnenstad Franeker

• Tussen 11.00 uur en 11.30 uitreiken lunchpakket plus

consumptiebonnen en de route van een rit 25 km. (niet verplicht)

• vanaf 11.00 uur kunt u een rondvaart maken langs de bolwerken van Franeker en de sleepboten.

• Om 13.00 uur start oldtimer/Klassieker/tractor rit.

• vanaf 13.00 uur kunt u op stappen vanaf de Zuiderkade op de Stoomsleepboot de Maarten om te varen naar Kie. Van daar kunt u met een oldtimer personenbus Saurer terug naar het centrum.

Deelnemende verenigingen: • De Fryske Oldtimer Club • De Fryske Klassieker Club • Vereniging de Oude Glorie (antieke schepen) • OTMV - Oude Trekker & Motoren Vereniging • Vereniging De Motor Sleepboot

ANTIEKE SCHEPEN AAN DE TURFKADE

ZONDAG 13 JULI - 2014 van 11.00-18.00 uur Inschrijven via www.franekeroldtimerschepenfestival.nl

• Om 14.00 alle deelnemers komen weer binnen en stellen zich weer op voor bezichtiging publiek.

• Om 14.00 uur Concours ‘d Elegance, mooiste Combinatie voer en vaartuig.

• Om 16.00 uur uitslag verkiezing.- Einde circa 18.00 uur.

De gehele dag zijn er op verschillende locaties in de stad muziek optredens met een DJ.Op de Breedeplaats de topband Men from Galilee and guests.Op de Turfkade de muziekgroep HTC Oostergoo uit Grou.

Op locatie zangeres en harmonicaspeelster Thea van den Wildenburg uit Rossum.

15

Sk没tsjekrant 2014

STC Heerenveen

W W W. S KU T S J E . N L

Stornebrink,keurslager keurslager Stornebrink, Zuidkade34, 34,Drachten Drachten Zuidkade Tel. 0512-512285 0512-512285 Tel. www.stornebrink.keurslager.nl www.stornebrink.keurslager.nl

Culcanus 7 8448 CH Heerenveen 0513-571441 Zuidkade 34, Drachten info@stcheerenveen.nl Tel. 0512-512285

Stornebrink, keurslager www.stornebrink.keurslager.nl

www.stcheerenveen.nl

Stornebrink, keurslager Zuidkade 34, Drachten Tel. 0512-512285 www.stornebrink.keurslager.nl

FrieseVloot Stationsweg 5 8715 ZH Stavoren 0514-681161 info@friesevloot.nl

www.friesevloot.nl Tel: 0512-461287 Fax: 0512-461840

H. Overwijk Transport Tijnje Breewei 95 8406ED Tijnje 0513-571365

16

Swynswei 32 9245 HG Nij Beets

Info@loonbedrijflageveen.nl

www.loonbedrijflageveen.nl

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Allemaal ‘natuurtalenten’

De rondingen van ’t Swarte Wief

Opening van het seizoen 2014 op 13 april in Langweer. Foto: kees klip ® PENN

Als een skûtsje een vrouw is, dan hebben ze in Tijn- der oaren 3.15 meter ferlengd hawwe. je een prachtige dame voor de wal liggen. Haar Ferline jier hawwe we foar it earst mei dit skûtsje meidien yn de C-klasse fan naam luidt ’t Swarte Wief Wief. Schipper Jaap Hofstee de IFKS‘, vertelt Hofstee. is lyrisch over de rondingen van het skûtsje dat Stabiler vorig jaar verrassend winnaar werd in de C-klasse Het schip is voor een deel gefinancierd door de eigen bemanning en van de IFKS.

Dit jaar hopen Jaap en zijn mannen te promoveren naar de A-klasse. Echter een plaats bij de eerste vijf zou ook al geweldig zijn aldus de enthousiaste schipper, die met zijn bemanning zeven jaar nog niet eens wist wat aan de wind gaan was!

Het is maandagavond, twee dagen na Lemmer Ahoy 2014, waar een keurige zevende plaats werd bezeild.

Jaap Hofstee staat op het dek van ’t Swarte Wief. Het schip ligt er in de avondzon prachtig bij in een opvaart onder Goëngahuizen. Het uitzicht over de Snitsermar is van een ongekende schoonheid.

wachtet. Wy bewize no dat je mei ekstreem rûne kimen ek goed sile kinne!’

Met die kimen bedoelt Jaap Hofstee de kim, de ronding waar het vlak en de zijkant van het schip in elkaar overgaan. En dan te bedenken dat wanneer Jaap Hofstee en zijn vrienden het scheepje niet gekocht hadden het zo goed als zeker op de oud ijzerbult zou zijn beland.

‘It is in Van der Werff-skûtsje dat yn 1909 yn Wergea boud is. We kamen dit op it spoar by Eus Nieuwenhuis dy’t it skip oait kocht hie om op te knappen. It hat in wenboat yn Delft west, mar doe’t wij it skûtsje kochten lei it op’e boaiem yn in feart bij Koudum. Nieuwenhuis woe der wol fanôf en hie it skip ek alris op Marktplaats hân. Doe’t wij it skûtsje seagen wiene we der wol fan sjarmeard en hawwe yn 2010 besletten om it te keapjen. Der moatst in hiel soad oan gebeure, eins wie it net mear as in kasko. We hawwe der twa jier mei dwaande west, wêrby’t we it skip ûn-

Rûn en scherp

Schipper Jaap weet wel waarom ’t Swarte Wief zo aantrekkelijk is. ‘It is in hiel bysûnder skûtsje omdat it sa’n apart skûtsje is. Doe’t wy dit skip kochten ferklearren in hiel soad lju ús foar gek, omdat it sokke rûne kimen hat. It skûtsje hat ek in hiele dikke seech, is simpelwei fan alle kanten rûn. Neffens dy kritikasters moat in skûtsje fjouwerkante kimen ha, dan kinne je skerper an’e wyn. Mar no is it krekt it moaie wy kinne fan ’e hiele float hast it skerpst an’e wyn, seker by wynkrêft trije à fjouwer. Dat makket dit skûtsje unyk, omdat gjinien soks fer-

door een hele enthousiaste sponsorgroep uit Tijnje. Want dat het skûtsjesilen in Tijnje ‘gedragen’ wordt door de bevolking is een understatement.

Zo wordt er een open dag georganiseerd, is er een ‘ Club van 100 – avond’, een sponsordag waarbij de gulle gevers aan boord genodigd worden om mee te zeilen. Verder roemt Jaap Hofstee nog de Ortholaan, een grote tweemaster die mee gaat als volgschip tijdens de wedstrijden. ‘En ferjit ús magazine net, wêryn’t al dy lytse sponsors ek nochris adverteare.

Wy hawwe leaver in soad lytse jildsjitters as in pear grutten, je binne mei al dy lytsen ek wat stabiler. Sels tidens de krisis binne wy kwa sponsoaring net achter- mar foarút gien!’

Dat het sportief gezien ook crescendo gaat, is opvallend. In 2007 besloot een vriendenploeg uit Tijnje, voor een deel afkomstig uit het combineteam, om met elkaar te gaan skûtsjesilen.

Ziedaar het Tynster Skûtsje Projekt was geboren. In 2008 werd met het skûtsje ‘Bruine Beer’ van Eise Kielstra

Lemmer 2013. Foto: kees klip ® PENN

meegedaan in de Kleine A-klasse.

Het skûtsje werd omgedoopt tot ’t Swarte Wief, vernoemd naar donkere spookachtige vrouwelijke gedaantes die volgens volksverhalen bij volle maan in Tijnje te bewonderen waren.

Het skûtsje werd vorig najaar verkocht aan Cees Wormsbecher en Ruud Schaap uit Eemnes en Huizen. Het vaart dit jaar weer mee in de Kleine A onder de naam ‘De Eemlander’.

Natuurtalent?

Sloten 2013. Foto: Marten Sandburg

Na de nodige successen debuteerden de Tijnster vriendenclub dus vorig jaar met ’t Swarte Wief in de C-klasse.

Sommige binnen de IFKS noemen Jaap Hofstee een natuurtalent. Zelf moet hij niets hebben van deze titel.

‘Wy hawwe in team fan natuurtalinten, dy’t earst yn 2008 mei it silen útein set binne ûnder lieding fan ús learmeester Tsjerk Hesseling Hoekstra. Tsjerk is in hiele betûfte siler fan ‘de bruine

vloot’ en hy hat ús doe in healjier lang treend. Ik haw der nochaltyd respekt foar dat hy mei ús op’en paad woe, want it wie amper fertroud om mei sa’n stel fuort’, blikt de huidige schipper terug.

Ondertussen is de bemanning van ’t Swarte Wief kanshebber voor de bovenste plaatsen in de B-klasse.

Volgens Jaap Hofstee is deze klasse een springplank naar de grote A-klasse om hun zeilkunsten te tonen. ‘We wolle hiel graach by de earste trije sile, mar witte net of soks reëel is. At wy mei hurde wyn no ek nochris meidwaan kinne en hjirop fierder bouwe dan binne wy tefreden. It is al in wûnder dat wy nei in jier al safier binne. We tinke dat it skip noch folle flugger kin, mar of dat yn it kommende seizoen der al útkomme sil? We hoopje it al, we gean der yn elts gefal foar!’

Henk van der Veer

17

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Drachten Twee Gebroeders (1913) Piipster Werf, Drachten 19,34 x 3,54 x 1,17m

Jeroen Pietersma (42) Sneek Meubel-servicemonteur

J

eroen is de intelligente broer van de vernuftige Gerhard Pietersma, schipper op Earnewâld. In 2009 was hij schipper op Langweer, wat geen succes was. Tijd om wat op te bouwen, kreeg hij echter niet.

Het Drachtster skûtsje, dat met een boek en een heel skûtsjejier vorig jaar zijn jubileum vierde, raakte lelijk onthand door het vertrek van Albert Jzn. Visser. Die

heeft samen met neef Douwe Visser het schip tot vaste waarde in het ´linker rijtje´ gemaakt.

Ook vorig jaar won Drachten één wedstrijd en werd Visser vierde in het klassement.

Omdat Albert Visser een deel van zijn bemanning meenam naar Lemmer, moet Jeroen veel opnieuw opbouwen. Hij heeft nu een zeer gevarieerde ploeg vol avontuur.

Drachten D´Halve Maen (1912) Piipster Werf Drachten 19,50 x 3,52 x 1,12m

Berend Mink (55) Grou Watersportondernemer

B

erend is de oudste zoon van Joop, die hij opvolgde als schipper op Grou. In de jaren 2000 en 2001 werd hij kampioen met dit prachtige schip. Hij was toen planner bij een zuivelonderneming. Later kreeg hij zijn eigen watersportbedrijf in Grou.

D´Halve Maen is het vlaggenschip van de Philips Personeelsvereniging. Die heeft fors geìnvesteerd om het schip weer naar voren te krijgen. Wijlen Jitze

18

Grondsma is immers al eens derde geworden met dit schip, dat als ´Woeste Oane´ meedeed bij de IFKS en daar ook kampioen is geworden.

Zo is het op de werf van Jelle Talsma in Osingahuizen een miniem stukje (´in heale foet´) verlengd.

Veel heeft het helaas nog niet geholpen, want ´Philips´ werd in 2013 tiende. Maar Berend vertrouwt erop dat hij bij de eerste vijf kan eindigen.

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Earnewâld Twee Gebroeders (1930) Buitenstvallaat, Drachten 19,44 x 3,65 x 1,13m

Gerhard Pietersma (48) Sneek Statenjachtschipper

M

et de ´Emanuel´ zag Gerhard Pietersma het niet meer zitten nadat hij Jeen Zwaga bij Earnewâld was opgevolgd. Laat dit schip nu met Merijn Olsthoorn doorbreken bij de IFKS. Maar Gerhard, opgeleid op de Sneker Pan, zag meer kansen in een goed opgeknapte ´jonge´ Buitenstvallaatster. Daarvoor haalde hij ook theoretisch alles uit de kast, inclusief een oude theorie van nautisch uitvinder

Folkert van Loon. Die pretenties heeft Gerhard ook wel waargemaakt. Earnewâld doet al jaren mee voor een podiumplaats. Dat lukte vorig jaar net niet (vijfde).

Bij Earnewâld investeerden ze dit jaar op originele wijze in het team. Met een sportpsychologische aanpak van Tjalling van den Berg in Heerenveen worden ze niet zozeer fitter, maar misschien mentaal wel sterker. En dat is in dit kritische skûtsjedorp vol deskundigen geen overbodige luxe.

Skûtsjemuseum Earnewâld De Stripe 12, till. 06-16933805

Iepen fan 19 april t/m 28 september op sneon en snein fan 13.30-17.00 oere Yn july en augustus alle dagen iepen, útsein moandeis Tagong: € 3,–, bern oant 12 jier: € 1,– Sjoch ek: www.skutsjemuseum.nl

Grou It Doarp Grou (1909) Piipster Werf, Drachten 19,36x3,63x1,14m

Douwe Azn. Visser (51) Sneek Reder-schipper

H

et Grouster skûtsje hoort sinds de aanschaf in 1958 tot de top. Oude Ulbe Zwaga werd er jaren achtereen kampioen mee, maar toen kwam de concurrentie op.

De laatste decennia gaat het bij de titelstrijd van de SKS meestal tussen Sneek, Grou en Heerenveen. Daar kon ook een nieuwe Formule-Amels niks aan veranderen.

De succesvolle reder-schipper Douwe Azn. Visser is net als vier

andere schippers in de vloot opgeleid op de Sneker Pan. Met Grou werd hij nog in 2009 kampioen. Meestal zit hij dicht bij de titel. Deze Douwe, neef van die van Sneek, staat bekend als een slimme zeiler, die zijn team bij elkaar kan houden. In voormalig schipper Anne Tjerkstra heeft hij een van de beste adviseurs die men zich kan wensen. En een zeer actieve Kommisje Grou zorgt voor genoeg geld om investeringen te bekostigen.

Zeilmakerij Rolf de Jong Singel 16 9001 XP Grou

06 – 81133883

www.rolfzeilmakerij.nl

19

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Heerenveen Gerben van Manen (1915) Piipster Werf, Drachten 19,45 x 3,74 x 1,14m

Alco Reijenga (34) Lemmer Regisseur betonontwerp

V

oor eigen rekening bouwden de Roorda´s in 1915 dit snelle schip, dat al gauw een eigenaar vond in Rienk Lieuwes van der Veen.

Dat de romp de mooiste vorm van de hele vloot had gekregen, werd pas in 1962 ontdekt, toen de Skûtsjecommissie van Heerenveen een ander, sneller schip zocht. Jan en Siep van Terwisga, Tjitte Lammerts, Tjitte Sietses en Pieter Sietses Brouwer wonnen vele SKS-titels met dit prachti-

ge schip. Maar Henk Taekema en Allard Syperda konden er niet goed mee uit de voeten.

Bij welke categorie Alco Reijenga straks hoort, is nog een open vraag. De ´vader aller adviseurs´ Klaas Boersma staat niet naast hem. Maar hij heeft een jonge, enthousiaste bemanning. En zelf heeft deze zoon van Jelle en Neri veel skûtsje-ervaring, op Lemmer, Heerenveen en bij broer Dirk Jan op Joure.

www.woesties.nl zeil & tent- reparaties trendy tassen van oude zeilen

www.vandermeerconsulting.nl Ljouwerter Dyk 55a • 9491 ML AKKRUM • 06 515 749 53

Lemmer Lemster Skûtsje (1931) Buitenstvallaat, Drachten 19,48 x 3,62 x 1,17m

20

Albert Jzn. Visser (51) Lemmer Schipper

N

et als neef Douwe Visser, Gerhard en Jeroen Pietersma en broer Douwe is Albert Visser een uitstekend wedstrijdzeiler geworden op de Sneker Pan. Hij heeft, goedlachs als hij is, veel krediet in de vloot.

Dat komt goed uit bij dreigende protesten. Die gaan hem meestal voorbij.

Drachten hield hij mee voorin, nadat neef Douwe goed voorwerk had gedaan. In zijn team zat en zit veel jeugd. Daar gaat hij leuk mee om. Daarom verwacht

Lemmer heel wat van hem. En terecht naar het lijkt. Want bij de laatste Lemmer Ahoy stond Albert Visser tussen neef en broer op het podium. Op ruim en diep water gaat het dus heel goed. En de drie Vissers zullen elkaar niet onnodig knoeien, dat is ook leuk meegenomen.

Nu afwachten of schipper en commissie tegen de mentale druk van een kritisch thuispubliek bestand zijn. Zal wel, want Albert is meestal onderweg.

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Joure Oeral Thús (1923) Buitenstvallaat, Drachten 19,30 x 3,95 x 1,15m

Dirk Jan Reijenga (37) Lemmer Technisch coördinator

N

et op tijd wist de Jousbroer Alco naast hem, wat goed ter commissie een goed beviel. Maar nu Alco schipper sponsorcontract af te op Heerenveen is geworden, is sluiten met Douwe Egberts. Dat Hans Meetsma adviseur geworgaat immers over in Duitse han- den. Joure en Douwe Egberts den, en dan weet je niet hoe het hopen dat ze nu eindelijk de titel komt. Nu wel. Er kan opnieuw veroveren. geìnvesteerd worden, nadat een lichter dek en een lagere roef is aangebracht.

Dirk Jan Reijenga werd voor de leeuwen gegooid toen de voriDOUWE EGBERTS ge Jouster schipper AROMA VARIATIES Jitze Grondsma plotseling overleed.

Kies de smaak en Sindsdien heeft hij intensiteit die bij je past zich opgewerkt tot vaste waarde. Die Nu makkelijk mag nu, net als in open en hersluitbaar het verleden Anne Tjerkstra, wel eens voor de titel gaan.

Het zit erin.

Met de uitstekend zeilende Baint Kramer vormde Reijenga een tijdje een eenheid. Vorig jaar ging Baint naar Langweer en kwam Douwe Egberts Aroma Variaties zijn bijzondere filterkoffies.

Ze bestaan uit hoogwaardige melanges van speciaal geselecteerde koffiebonen. Iedere melange is zo gebrand dat de unieke smaak en karakter optimaal naar boven komt.

Door de hersluitbare bewaarverpakking kun je vaker van bijzondere koffiemomenten genieten. Je vindt ze in het filterkoffieschap in jouw supermarkt.

Langweer Ut ´e Striid (1910) Piipster Werf, Drachten 19,48 x 3,44 x 1,15m

Johannes Hzn Meeter (43) Lemmer Schipper

V

oorzitter Robert van der Werf wil zo graag een positieve uitstraling voor Langweer, maar het breekt hem tot nog toe steeds bij de handen af.

En Johannes van Hidzer Meeter zou net zo graag de toppers als gelijkwaardige willen bevechten.

Maar het is hem bij Lemmer niet gelukt. Daar eindigde zijn missie na vijf jaar wegens teleurstellende resultaten.

Langweer raakte dit jaar zonder schipper omdat Jaap Zwaga eind december ineens bedank-

te. Uit nood is nu de combinatie met Johannes Meeter als deugd ontstaan. En zou de ´Ut ´e Striid´ echt niet beter kunnen dan bij de laatste vijf eindigen? Het kon vroeger met Jacob Huisman bij de IFKS ook.

Johannes heeft flinke bemanningsleden meegenomen van Lemmer. Naast hem zit de uitstekende adviseur Baint Kramer.

De commissie wil veel doen om goed voor de dag te komen. Dus wie weet wordt de ´Swan´ dit jaar een verrassing.

Brinksma Administratiekantoor Bredyk 9 5825 EP Langweer 0513-499300

www.booibrothers.nl • Onderhoud en reparatie boten en motoren • Winterstalling Doumastate 10 • Langweer • 0513-498115

21

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Huizum It Doarp Huzum (1925) Lodewijk Hidzers Meeter (45) Buitenstvallaat, Drachten Earnewâld 19,50 x 3,59 x ..m Binnenschipper

H

uzum werd vorig jaar wéér veertiende. Voor het laatst?

Siete Eilderts Meeter zeilde met het huidige Huzumer skûtsje in de middenmoot van de IFKS. Het heette toen ´Sûn en Wol´. Omdat het oude Huzumer skûtsje de laatste jaren altijd achteraan eindigde, noemden ze de schipper, kleinzoon van pake Loadewyk, ´Lodewijk de Veertiende´. Dat schip heet nu met een knipoog ‘De Sinnekening´.

Siete Meeter is in 2013 schipper op Leeuwarden geworden.

Op het huidige Huzumer skûtsje zeilt Lodewijk Hidzers Meeter en

een sterke ploeg goede skûtsjesilers.

Dit jaar moet het gebeuren, na vele slechte klasseringen. De sterkste Meeters zijn ervoor aan boord gekomen. Binnenschipper Jaap Zwaga, die als schipper voor Langweer bedankte, gaat mee. Met ook nog Frits Jansen, de documentalist van de stichting Foar de Neiteam. Met zoveel vernuft, verstand en power kan het niet misgaan. Zou je denken.

En dus lijkt de eerste plaats in de laatste wedstrijd bij Lemmer Ahoy 2014 een mooi voorteken.

Huzum Foarút!

De leeuw van Leeuwarden en omstreken, bij ons vindt u alles voor de heilige koe! Samen halen wij het beste uit uw auto. Dat is ècht Haaima!

Leeuwarden Coronaweg 2 - T. (058) 288 20 18 Franeker James Wattstraat 4 - T. 0517 39 76 00 Wurdum Werpsterdijk 1 - T. 058 255 13 02 Burgum Mr. W.M.O. v. Veenweg 34 - T. 0511 46 98 22

Sneek De Sneker Pan (1913) Piipster Werf, Drachten 19,49 x 3,56 x 1,06m

Douwe Jzn. Visser (57) Sneek Binnenschipper

H

et oude skûtsje is van onder tot boven en van voor tot achter optimaal ingericht als racemachine. Douwe Visser is een zeer bekwame, ervaren schipper. De bemanning blijft, door een krachtig ‘personeelsbeleid’, messcherp.

Door al deze factoren won de Sneker Pan de afgelopen achttien jaar de meeste titels bij de SKS. Maar er moet veel gebeuren om de concurrentie steeds weer voor te blijven. Daarom werkt Douwe voortdurend aan zichzelf, en hij eist dat ook van zijn bemanning.

Ze moeten elke zondag komen

trainen, weer of geen weer.

Door de hoge eisen is er veel doorstroming. Dit jaar bijvoorbeeld komt Dinie Visser op de plaats van topzeilster Marije Faber. Adviseur naast heit, dat is ook weer heel bijzonder.

www.scheepsmakelaardijgoliath.nl

Dé coatingspecialist voor jachtschilders • POLYESTER • HOUT • STAAL

EXLUSIEF dealer Noord Nederland van Dealer van o.a.

AQUAcoating

Lettertype Calisto MT Regular

AQUA coating • Zeilmakerstraat 12 • 8601 WT Sneek • Tel. 0515-411141 • Fax. 0515-460954 • www.aquacoating.com

22

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Stavoren Súdwesthoek (1923) Barkmeijer Stroobos 19,48 x 3,87 x 1,10m

Auke de Groot (44) Stavoren Binnenschipper

A

f en toe zorgt dit grote, brede Barkmeijerskûtsje voor een verrassing. Vooral bij licht weer zeilde het snel en makkelijk. Vorig jaar ging het ook bij hardere wind wel eens goed.

De derde plaats bij Elahuizen werd gevierd als een overwinning. Maar de vroegere topprestaties van ´De Hoop op Welvaart´ van Age Bandstra komen er nog lang niet uit. Ditzelfde skûtsje

werd toen een aantal keren kampioen bij de IFKS. Nu was het dertiende, net voor Huizum.

Auke de Groot, zoon van de nog steeds actieve oudschipper Meindert, is al een tijdje zoekende. Het streven naar verbetering is er, samen met vooral broer Jan. Daarom wordt elke winter ´achter de schermen´ iets aangepast.

Chartershop & Jachttuigerij T 0514-681210

www.mdegroot.com

Hotel - Restaurant - Serre

De Vrouwe van Stavoren Havenweg 1

• Stavoren • 0514 681202

www.hotel-vrouwevanstavoren.nl

Woudsend Klaas van der Meulen (1912) Piipster Werf, Drachten 19,50 x 3,69 x 1,15m

Teake Klaas van der Meulen (34) Woudsend Aannemer, schipper

V

orig jaar volgde Teake Klaas schipper Ype van der Meulen van Woudsend op. Het familieskûtsje, enkele malen kampioen geweest, hoort de laatste tijd niet meer bij de top. Dat zal ook van een betrekkelijk zuinig beleid komen, want het is wel mooi gevormd en goed verlengd.

Een belangrijke investering dit jaar is de aanschaf van nieuwe zwaarden en een nieuwe fok. Om beter wendbaar te zijn kunnen de zwaarden in de groter gemaakte sleuven verder naar

voren worden geschoven. De fok is de motor.

De voorheen internationale topzeiler Roel Wester uit Grou is na wrijving met de Starumers opgestapt bij de SWH en bij Woudsend aan boord geklommen.

De Rakken aquacamping en jachthaven

Lynbaen 10 8551 NW Woudsend 0514 - 591525

info@derakken.nl

www.derakken.nl

23

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Jachthaven in het offensief

Warten biedt meer

De crisis in de watersport is voorbij. Botenbouwers Meer samen spelen met nieuwe concepten en een actieve Warten wil best een initiatief nemen, maar kan het niet alleen. De dorpen in benadering in op een jong, sportief publiek. Dat de prachtige vierhoek tussen Drachten, Grou, Wergea, Warten en Earnewerkt. Nu zijn de jachthavens aan de beurt.

‘Wy moatte mear oan ‘e wei timmerje’, is Schermers vaste overtuiging. De oude watersporter met een ligplaats voor het leven is een uitstervend ras.

Zeer gewaardeerd, dat wel. En de vier medewerkers van Jachthaven Warten willen er ook alles aan doen om de groep senioren te faciliteren. Maar uiteindelijk moet het van de doorstroming en de nieuwe aanwas komen.

De jeugd heeft een ander, dynamischer leefpatroon, merkt Schermer elke dag. Zelf is hij net boven de zestig en opgegroeid in Grou. Dus weet hij

24

wat vroeger, rond 1970, normaal was voor hem en zijn leeftijdgenoten.

Diehards die elke vrijdag nog voor het avondeten aan boord springen, zijn er nauwelijks meer. De generatie van nu heeft veel meer verplichtingen én mogelijkheden tot vermaak.

Daar moet de bootjeswereld mee concurreren. ‘Wy sille ús op dy feroarings ynstelle’, zegt Schermer. Dat betekent een tweesporenbeleid. Aan de ene kant ouderen vasthouden, aan de andere de jongeren werven.

wâld kunnen beter samenwerken om bijdetijdse bezoekers te verwennen.

Elk dorp heeft zijn eigen kwaliteiten.

Wergea heeft meer middenstand, Warten twee restaurants. En Earnewâld, met het pontje en een korte wandeling te bereiken, beschikt over een veelheid aan toeristische voorzieningen.

Alle partijen die belang hebben bij bloeiende watersport in dit gebied, kunnen elkaar beter steunen. Daar horen de verenigingen voor Doarpsbelang bij. En natuurlijk particuliere bedrijven, zoals de scheepsmakelaar

en de werkplaats op het eigen jachthaventerrein.

De crisis in de watersport is voorbij. Botenbouwers spelen met nieuwe concepten en een actieve benadering

in op een jong, sportief publiek. Dat werkt. Nu zijn de jachthavens aan de beurt.

Gerard Schermer van Jachthaven Wartena gooit er vlak voor zijn pensionering de beuk nog in met een sterke mediacampagne. ‘Niks mis met senioren’, zegt hij. ‘Maar voor de toekomst hebben we meer jeugd nodig.’

Dat vraagt een andere benadering dan degelijk en kwalitatief. Het moet spannend zijn en ruimte bieden voor eigen initiatief.

Na het uitgeven van de eerste duizenden euro’s advertentiegeld maakt Schermer de eerste balans op. ‘We hebben er wel klanten bij gekregen’, zegt hij. ‘Maar toch vooral 45-plussers.’ Daarmee is het doel nog niet helemaal bereikt. Maar misschien moet het even rijpen.

Klaas Jansma

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

‘Súdwest-Fryslân, eigenzinnig en bijzonder!’

Ervaar het verschil 85.000 fiere Friezen. Trots op hun 68 dorpen en zes steden.

Groots en monumentaal tussen de Afsluitdijk, Stavoren en Sneek. Verbonden door water en wegen. Met een rijk economisch verleden.

Stoere verhalen en eeuwenoude tradities. Ruimte om onbezorgd op te groeien. Land van kansen en mogelijkheden. Waar het goed leven is.

Daar waar ook hard gewerkt wordt. Ondernemers en medewerkers die samen staan voor degelijkheid en kwaliteit.

Altijd rechtdoorzee en vernieuwend. Een klasse apart.

Koeien en kerktorens. Skûtsjes, jachten en sloepen. Varen langs wuivende rietkragen over meren en kanalen. Zeilen op de schuimkoppen van het IJsselmeer. Veilige havens bieden een oprecht en warm welkom.

www.sudwestfryslan.nl

‘De Pleats’ Woudsend

Knooppunt voor gezelligheid Tradities ontstaan soms zomaar. Na het skûtsjesilen van Woudsend volgen stamgasten ieder jaar een vaste route. Ze beginnen bij Restaurant de Watersport bij de brug, duiken op in De Driuwpôlle en eindigen de avond in massale vrolijkheid bij ‘De Pleats’.

‘Dat is leuk’, zegt Marije Siemensma, die samen met Ewan Biagrie twee jaar geleden in Woudsend neerstreek. Hij is van Schotse afkomst en 38. Zij, 33, is opgegroeid in Woudsend, maar met veel buitenlandse ‘dienstjaren’.

Beiden kunnen ze een Woudsender eetcafé vergelijken met de internationale horeca, de Schotse en de Oostenrijkse. Marijes voorzichtige conclusie is dat ‘De Pleats’ toch wel een aparte plaats verdient op het spectrum van eten, drinken en gezelligheid.

Bijzonder is de combinatie van een cafégedeelte achter en de restaurantruimte. De laatste is werkelijk lichter geworden na een recente verbouwing. Toen is een voorrgevel met veel glas aangebracht. ‘We merken dat de mensen dit prettig vinden’, zegt Marije. ‘Ze zoeken het licht op.’ Maar achter, waar het grote spijkerblok staat, kan het ook heel gezellig zijn.

Geen poespas

Vijfentwintig jaar geleden trok de laatste veehouder uit ‘De Pleats’ en

kwam er een horecavergunning. Dat jubileum laten Marije en Ewan zich niet ontgaan, ook al zitten zij er nog maar twee jaar. Ze hebben daarom een jubileumdagmenu van drie gangen voor 25 euro. Gewoon rechttoe rechtaan, zonder poespas. Dat typeert de inrichting (met tegels op de vloer), de kaart en de vlotte bediening.

‘Spareribs’ vormen samen met steengrilgerechten een succes nummer en worden zeer gewaardeerd.

Dat is geen wonder met een vaste basis binnen het klantenbestand, van stamgasten die vrijwel elk weekend komen en in het seizoen mensen van de camping.

Marije en Ewan nog twee kleine kinderen op ook. Dat verhindert ze niet om al weer na te denken over nieuwe dingen voor komend jaar en daarna.

Er zijn genoeg ideeën, van de verdere ontwikkeling als ‘leerbedrijf’.

Daarnaast blijft binnen de vrijwillig gekozen begrenzing van ‘kleine stapjes voorwaarts’ kwaliteitsverbetering

een belangrijk item. Dat gaat van workshops ‘Goed getapt’ bij Heineken tot, recentelijk, een opleiding om alles uit de kast te halen met een goede koffiemachine.

De crisis is ongeveer voorbij, merken Marije en Ewan, de opgaande tijd is aangebroken. Dat kan nog leuke dingen opleveren.

Creatieve plannen

‘In het weekend, op zaterdagavond, is het feest’, zegt Marije. ‘Dan komen de volleyballers hier, of de voetballers, en dan hebben we echt après ski’.’

Leuk is dat, met een overzichtelijk team in de bediening van vooral jonge mensen, die van een aardigheidje houden. Dat is iets om te koesteren en niet in de val te trappen van algemene trends.

Tussen alle bedrijven door voeden

25

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Originele cadeautip?

Verras iemand met een cadeaubon van De Kuilart!

€ 50,00 Dinerbon t.w.v.

Skippershûs. te besteden bij Itdivedaasje!

r silen en fer De lokaasje foa

26

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

100 jaar Grytsje Obes Op 1 april 1914 werd op Buitenstvallaat het roefschip ´De Onderneming´ tewater gelaten. Opdrachtgever was Hendrik Zingstra, bij de burgerlijke stand ingeschreven als Singstra.

Honderd jaar later zeilt Romke de Jong met dit schip, nu Grytsje Obes genaamd, in

de A-klasse Groot van de IFKS. Net als alle tachtig wedstrijdschepen van IFKS en SKS heeft ook dit skûtsje een verhaal. Jan van der Veer en Jaap Bakker uit Nij Beets tekenden het op. Er wordt een boek van gemaakt van 96 bladzijden, dat wordt uitgegeven door Uitgeverij PENN.nl.

Inleiding

De naam Grytsje Obes

In het najaar van 2013 vergadert de bemanning van de Grytsje Obes om plannen te maken voor het nieuwe

Na de aankoop van het schip in 2001 door Romke de Jong (de hui-

seizoen. Zoals altijd verloopt zo’n vergadering gezellig en rommelig, van alles komt over tafel. Zo komt ook ter

dige eigenaar), is hij het er samen met zijn heit Jelle snel over eens:

sprake dat de Grytsje Obes in 2014 honderd jaar oud wordt. Moesten we daar niet wat aan doen?

het schip krijgt de naam van zijn betovergrootmoeder, als eerbetoon

Een boekje over het skûtsje, dat lijkt iedereen een goed idee, ook Romke de Jong, de eigenaar. Maar dan wel

aan deze sterke vrouw in de familie De Jong.

een boekje dat iets toevoegt aan de vele boeken die al er bestaan over skûtsjesilen. Daarom een boekje dat zich vooral richt op de historie van dit ene schip. Wie waren eigenaar geweest, en waarvoor hadden zij het

Pake Jelle de Jong vertelt:

schip gebruikt? Toen was het speuren geblazen. We dachten al veel te weten over het skûtsje. Maar al gauw

“Beppe Grytsje ken ik natuurlijk niet, ik ben later geboren maar ...ik

kwamen er verrassingen boven water. Feiten en verhalen die niet alleen nieuw voor ons waren, maar ook voor de

hoorde van mijn pake (Sipke Sipkes de Jong) dat …. Beppe Grytsje

verschillende organisaties in Friesland, zoals de Stichting Foar de Neiteam. Opvallend is de ondernemingsgeest

woonde in Koudum in een klein huisje. Kwam de familie daar op de

van vrijwel allen die in de afgelopen 100 jaar bij de Grytsje Obes betrokken zijn geweest. En dat past bij haar

koffie, dan zat ze in een hoge stoel, met een warme stoof onder de

eerste naam: De Onderneming.

voeten, kinderen allemaal er rond om heen, en dan vertelde ze allemaal verhaaltjes. Dat heette bij ons de stoofverhalen”.

Het resultaat is een complete tijdlijn van 100 jaar geschiedenis, vol feiten en verhalen over de twaalf eigenaars die

Grytsje (Grietje) Obes was een van de dochters van een grote

het schip heeft gekend, de zes namen waarmee het skûtsje door het leven is gegaan, de drie keer dat het schip is

boerenfamilie Van Noggeren uit Koudum/Molkwerum. Ze werd ge-

verlengd. En over de vele plannen en ondernemingen waarvoor het schip is gebruikt.

boren in 1854. Ze trouwde in 1874 met Sipke Sipkes de Jong. Ze kregen vier zonen, onder wie Sipke, en vier dochters, van wie twee dochters erg jong zijn overleden. In 1890 overleed ook haar man,

We danken allen die hun eigen archieven voor ons hebben nageplozen of op talloze andere manieren hun bijdrage

en er volgde een zware tijd voor haar met al die kinderen. In 1898

hebben geleverd. Wij hopen dat zij met ons trots zijn op het eindresultaat.

trouwde zij opnieuw, met Haitze Jotjes Zeldenrust, een zandschipper

We hopen dat u als lezer plezier beleeft aan de geschiedenis van de Grytsje Obes. Intussen ligt het skûtsje zelf

op de Morra. Beppe Grytsje Obes overleed in 1929. Ze heeft altijd in

aan de wal bij De Kuilart in Koudum. Kom haar ook eens in het echt bewonderen, of liever, maak een zeiltocht over

Koudum/Molkwerum gewoond.

de Fluessen mee, en word zo deel van haar geschiedenis!

7

2

6

1914

2014

Het ijzeren roefschip De Onderneming wordt gebouwd op de werf van Van der Werff aan het Bûtenstfallaat in Drachten.

De werf bouwt het schip waarschijnlijk voor eigen risico, wat een gebruikelijke manier van ondernemen is in die tijd.

2014

1914

Sneller betalen mag natuurlijk ook! Het blijkt dat

Johannes Justus van Eck financiert De Onderneming

Zingstra een krachtig ondernemer is: op 6 februari

neemt in Drachten de bouw van De Onderneming te financieren voor ene Hendrik Zingstra uit Ljouwert.

Maar … de crisisjaren dienen zich aan en deze economische teruggang in de jaren dertig hebben zo

Naspeuringen leren dat de eerste vrouw van

hun gevolgen de komende jaren, ook voor Zingstra.

Johannes van Eck, Jacoba Faber, in 1881 is geboren in Opsterland, Gorredyk. Hendrik Zingstra is in 1873

Het schip wordt later gefinancierd door Johannes Justus van Eck, directeur van de Keuringsdienst van voedings- en

eveneens in Gorredyk geboren. Het is dan ook zeer

levensmiddelen uit Leiden.

Bûtenstfallaat. De eerste meetbrief dateert van 2 april 1914

1914

voor Hendrik Zingstra op basis van huurkoop. Direct rijst 1920 is de huur al afbetaald en wordt Hendrik Zingstra de vraag waarom een directeur uit Leiden de moeite officieel eigenaar.

1914

De eerste tewaterlating van De Onderneming is in april in het

9

aannemelijk dat die twee elkaar van jongsaf aan kenden. Jacoba Faber heeft haar man ertoe kunnen Van der Werff, Bûtenstfallaat Drachten

(nr. 1362 te Ljouwert). Het laadvermogen op de maximaal

bewegen, voor Hendrik de bouw van een skûtsje te financieren. En zo werd de naam van het schip De Onderneming zeer gepast. Aan haar wieg stond een financier die risico durfde te nemen en een schipper die

toegestane diepgang is 39.209 kilogram, afgerond 39 ton.

met het skûtsje in zijn onderhoud wilde gaan voorzien.

.

Hendrik Zingstra (soms ook als Singstra in de annalen vermeld) gaat met De Onderneming vooral turf en bagger vervoeren. In zestien jaar moet een bedrag van 2254 gulden worden terug betaald.

Eerste eigenaar: Johannes Justus van Eck uit Leiden 12

Eerste naam: De Onderneming

Tweede eigenaar: Hendrik Zingstra uit Ljouwert

Eerste pagina huurkoopcontract

13

27

SkĂťtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Zeilmakerij Rolf de Jong

Singel 16 9001 XP Grou

Andries Planting Tegelzetbedrijf Doraweg 12 8531 PW Lemmer mail: info@andriesplanting.nl mob: 0653133124

www. andriesplanting.nl

28

Tel. 06 – 81133883 www.rolfzeilmakerij.nl

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Sicko Heldoorn wil luisteren, niet bepalen

‘Even praten lost veel op’ Origineel: een illusie

Als swurdeman op de Eelkje II tijdens Lemmer Ahoy 2014

Fryslân. ‘Het skûtsjesilen geeft reuring, kleur en fleur in de zomer. Het is veel meer dan zeven dagen hardzeilen. Er zijn zó veel mensen bij betrokken. En het zijn allemaal vrijwilligers.’

Goede afspraken

Hij is de vierde burgemeester die voorzitter werd.

Sicko Heldoorn past in een traditie. Met zijn voorgangers Wiebe Pitlo, Jo Bosma en Willem Hoornstra deelt hij een gevoel voor aparte humor. Anders pas je ook niet bij de IFKS. Sicko Heldoorn zat als zoon van een Sneker bouwkundige als peuter al op het water. De Bandstra’s kent hij al jaren, bij ‘heit Piersma’ in Heeg was hij zeilinstructeur in tjotters. En als hulpje bij wedstrijdleider Gerlof van Wieren maakte hij als jongen spannende starts mee. Hij kan niet, net als zijn voorgangers Wiebe Pitlo en Willem Hoornstra, met enige zelfspot zeggen dat hij gelukkig geen verstand van skûtsjes heeft.

En als voormalig gedeputeerde kent hij de skûtsjeorganisaties redelijk goed. Over de IFKS: ‘Het is een leuke club. De meeste schippers laten zich de wet niet zomaar voorschrijven. Daar hou ik van. Natuurlijk, dat kan ook lastig zijn, de geschiedenis bewijst het. Mijn vader zei, toen hij hoorde dat ik in beeld kwam: oh jon-

ge, begin er niet aan.’

Sicko heeft dan zelf de neiging om het juist wél te doen, hoewel hij al voorzitter was van de brancheorganisatie voor de Beroepschartervaart, de BBZ. ‘Daar heb ik vooraf gevraagd of er bezwaren waren tegen deze functie bij de IFKS. Het was juist andersom, ze vonden het leuk.’

Aan dit voorzitterschap houd je geen auto over, het kóst alleen maar.

Heldoorn verdient zijn brood als burgemeester van Dantumadiel en exorbitante inkomenseisen stelt hij verder niet. Met zijn vrouw Anja woont hij nu nog in Assen.

‘Ik zit niet om extra werk verlegen.

Hier in de gemeente is genoeg te doen: we hebben twee nieuwe wethouders die ingewerkt moeten worden.’ Maar de IFKS is belangrijk voor

Als swurdeman op de Twa Famkes tijdens de Slach om Heech 2014

Is zo’n functie niet riskant? Een conflict heb je zó maar. ‘Ach… Natuurlijk lopen de emoties soms op. De meesten offeren veel voor het skûtsjesilen op, het kóst ook heel wat. Die willen serieus worden genomen. En nou ja, sommige schippers willen beslist hun zin hebben, goedschiks of kwaadschiks. Daar moet je tactisch mee omgaan.’

Dat betekent vooral praten, goede afspraken maken én nakomen.

‘Als bestuur moet je er bij zijn als er belangrijke beslissingen worden genomen. Maatregelen en sancties, en communicatie daarover, moeten absoluut via het bestuur gaan. Anders heb je de poppen aan het dansen. ’ De behoedzaamheid waarmee Sicko Heldoorn op 25 april 2014 het voorzitterschap van de IFKS accepteerde, tekent de 57-jarige bestuurder. ‘Ik las in de krant dat ik al eerder was gevraagd, maar dat was niet zo.

Ik had het ook niet aangenomen trouwens als er nog een andere kandidaat was’ Dat hij na het afstemmen van Ab Borg werd gesteund door schippers én bestuursleden, was één voorwaarde die hij voor zichzelf stelde. Heldoorn accepteerde de kandidaatstelling woensdag 23 april pas nadat Borg zich uit zichzelf had teruggetrokken.

‘Wol sneu hear’, zegt hij. ‘Hij heeft erg

veel voor de IFKS gedaan, en om dan zó op een zijspoor te komen… Ook wel wat onverdiend, vind ik. Ab heeft het héél sportief opgepikt. Hij wenste mij direct succes!’

Toen Heldoorn bij acclamatie werd benoemd, was aanvaarding van de voorzittershamer geen punt meer. De IFKS is volgens hem bestuurlijk goed op orde. ‘De ploech dy ’t der siet, hat de saak goed achterlitten.’

Het was toch lelijk uit de hand gelopen?

Sicko Heldoorn vindt dat je de discussie over ‘origineel of sportief’ moet relativeren. ‘Onze grote A- en B-skûtsjes hebben de ontwikkeling al lang doorgemaakt van originele skûtsjes naar wedstrijdskûtsjes, net zoals de schepen bij de SKS. Als je nu nog dingen wilt terugdraaien, of als er onduidelijkheid bestaat over de duiding van de regels is, moet de schippersvergadering daarover besluiten. Die neemt wel de verantwoordelijkheid om niet te ver afstand te nemen van de originele skûtsjes. Niemand is ervoor om straks met verknipte strijkijzers te varen. Dat laten we niet gebeuren, daarvoor is onze liefde voor skûtsjes veel te groot. De technische commissie, waar hele deskundige mensen in zitten, toetst wat we met elkaar hebben afgesproken. Niet meer maar ook niet minder.’

Wat er nú vaart, is het uitgangspunt, geen grote ingrepen. Een goed beginsel, vindt Sicko, al koestert hij tradities. ‘Het is een illusie om te denken dat we de A-klasse weer zo kunnen inrichten dat er alleen originele skûtsjes meezeilen. Het zijn echte wedstrijdschepen geworden.’ Geluk-

Peter Verhoeven en Sicko Heldoorn bij ‘De Slach om Heech’

‘Kennelijk hebben ze de signalen op een bepaald moment niet goed opgepikt. Kan gebeuren, dat is mij ook wel eens overkomen. Ik geloof niet dat er veel méér aan de hand is. Het heeft me wel verwonderd dat het zo ging, want ik ken Hoornstra als een knappe bestuurder. Maar je moet dit soort problemen nooit aan één partij toeschrijven. Ze hebben elkaar op een essentieel moment niet goed verstaan, houd het daar maar op.’

Heldoorn neemt het woord crisis niet in de mond. En hij ziet ook geen taak als troubleshooter. ‘Ik ga me niet inhoudelijk met van alles en nog wat bemoeien. Ook niet met dingen waar ik een mening over heb. Dat moet je als voorzitter niet willen. Je moet mensen met elkaar laten communiceren, en luisteren.’ Dat is wat anders dan iedereen zijn zin geven. Elke democratie kent grenzen, die met functionaliteit te maken hebben.

Laat ieder in zijn waarde, ook leden van de Commissie Generaal en de wedstrijdleiding, is de boodschap. ‘Tijdens de competitie moet je als voorzitter niks zeggen, geen commentaar.

Dat is wet 1 van crisiscommunicatie.

Maar in de winter kunnen we wel een pittig gesprek hebben. Want we willen allemaal dat onze wedstrijden eerlijk zijn en aantrekkelijk voor het publiek.

Aan die wens wil iedereen natuurlijk voldoen’.

kig hebben wij voor liefhebbers van originele skûtsjes, de kleine a’s.’

Als voorzitter van de Stichting AEbelina, die een houten skûtsje in Earnewâld liet bouwen, ervoer Heldoorn het belang van tastbare geschiedenis.

Daar ging het vaak om praktische dingen als het aanboren van fondsen en het tijdig verkrijgen van ladingen goed eikenhout.

‘Maar in ons bestuur discussieerden we met scheepsbouwer Johan Prins ook veel over de bouw. Hoe we zo dicht mogelijk bij het originele houten skûtsje konden komen, zonder helemaal af te zien van moderne verbeteringen in de houtbouw, zoals moderne lijmen en roestvrijstalen schroeven en pennen. Voor het zicht moest het zó origineel mogelijk lijken.’

In de AEbelina is volgens Heldoorn een goede balans tussen originaliteit en duurzaamheid gevonden. ‘Dat wie it moaiste bestjoer dêr ’t ik oait yn sitten haw.’

Sicko Heldoorn heeft er zin in, al mist hij dit jaar de finale van de IFKS. Twee dagen voor de laatste wedstrijd in Lemmer vertrekt hij namelijk om een jacht uit Noorwegen te halen. ‘Dat was al afgesproken, lang voordat ik wist dat ik IFKS voorzitter zou worden.

Nou ja, het zal zonder mij ook wel een mooi slotfeest worden.’

29

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Op het terrein van werkkleding staat Zijlstra Beroepskleding aan het roer

Als totaalleverancier op het gebied van werkkleding, werkschoenen en persoonlijke beschermingsmiddelen levert Zijlstra Beroepskleding aan bedrijven van diverse omvang en in verschillende bedrijfstakken: bouw en installatie, transport en logistiek, dienstverlening en industrie, groenvoorziening, grond-, weg-, en waterbouw, horeca en facility en gezondheidszorg

www.zijlstraberoepskleding.nl

Eenvoudig bestelsysteem Wij vinden het belangrijk om onze klanten te ontzorgen.

Zo bieden wij onze klanten de mogelijkheid om eenvoudig bestellingen te plaatsen met behulp van ons online Kleding Management Systeem (e-KMS). Dit systeem registreert per medewerker de kleding-

maten, schoenmaat, de afname, het budget, de plaatsing van de logo’s en eventuele vermakingen van kledingstukken.

Om de juiste maten van uw medewerkers te bepalen, komen we langs voor een passessie.

u en uw werknemers graag over het gebruik van de juiste werkkleding en schoeisel. Voor elk bedrijf is er een aparte kledinglijn te realiseren, waardoor u een onderscheidend vermogen creeërt ten opzichte van uw concurrenten.

Wij deinzen mee met de golven

In onze ruime showroom in Franeker vindt u ons brede assortiment toonaangevende bedrijfsmodemerken, zoals HaVeP, Fristads, Helly Hansen, Mascot en Lemon & Soda. Ook bezoeken wij graag uw bedrijf om u en uw medewerkers van dienst te zijn. Een bewuste kledingkeuze verdient de juiste begeleiding.

Wilt u snel en op afroep uw kleding bestellen? Indien gewenst kan Zijlstra Beroepskleding uw schoeisel, kleding, persoonlijke beschermingsmiddelen en logo’s op voorraad houden. Zo kunt u te allen tijde bij uw beroepskleding waardoor een snellere levering mogelijk is. Afleveren op het huisadres van uw werknemers behoort ook tot de mogelijkheden van Zijlstra Beroepskleding.

Al deze persoonlijke wensen worden in ons e-KMS systeem geregistreerd waardoor wij u efficiënt en adequaat van dienst kunnen zijn.

Servicegericht Zijlstra Beroepskleding is meer dan een groothandel. Wij denken graag met u mee over uw corporate identity en adviseren

Zijlstra Beroepskleding De Wieken 14 8801 RA Franeker 0517-396100 BEKENDE MERKEN HaVep Fristads Helly Hansen Mascot Lemon & Soda

friese onroerend goed maatschappij bv Spanjaardslaan 127 8913 AR Leeuwarden T - (058) 215 87 31 F - (058) 216 47 10 E - vanderzee@fogm.nl

KOOP | VERKOOP | VERHUUR

zoekt: enthousiaste ervaren zeilers LMN (m/v)

Optwizel 99 9286 EC TWIJZEL Tel: 06 - 558 38 502

- Bruiloften - Recepties - Paardensportevenementen - Motorsport evenementen - Autosport evenementen - Warme- en koude buffetten

www.jdv-catering.nl 30

voor dagtochten op skûtsjes en zeilpramen bij Earnewâld en Grou geen vast dienstverband, min. 18 jr. meer informatie: 0511 539339 of www.annage.nl

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

De Jonge Rein is het skûtsje van Wytgaard!

Erik Jonker, de schipper.

Al boden ze schipper Erik Jonker een miljoen, dan nog niet zou hij er ook maar een tel over prakkiseren om met zijn skûtsje de Jonge Rein voor een ander dorp dan Wytgaard te zeilen.

Erik Jonker mag dan nu drie kilometer verderop in Reduzum wonen, zijn hart ligt blijft bij zijn geboortedorp Wytgaard. Bovendien zit zijn heit Rein Jonker op het skûtsje, de beroemdste inwoner van Wytgaard sinds hij op 26 februari 1986 tweede achter Evert van Benthem werd tijdens de Elfstedentocht.

‘En we krije elk jier ek nochris keurich € 100 sponsorjild fan Doarpsbelangen Wytgaard’, motiveert Jonker junior zijn keuze om voor het dorp van zijn jeugd te zeilen.

Sinds 2007 is Erik de roerganger op de Jonge Rein, die toen met een negende plaats in de C-klasse debuteerde. Een jaar later werden Jonker en zijn mannen kampioen in de startklasse van de IFKS. Na een vierde plaats in de B-klasse in 2011 volgde promotie naar de grote A-klasse. Met een dertiende klassering handhaafde het Wytgaarder skûtsje zich, om vorig jaar

als twaalfde te eindigen. ‘At wy elk jaar in plakje omheech gean, dan doch ik it der foar’, zegt Erik bescheiden. Dat de schipper niet hoog van de toren blaast heeft alles te maken met realiteitszin.

‘It kasko fan dit skûtsje is myn eigendom en alles wat der op sit is fan de stichting. Wat der nij opkomme moat, dêr soargje sy foar. Wy hawwe it njoggen jier âlde seil fan Heerenveen deropstean, dat is fansels fiersten te âld. It jild dat noadich is foar de oanskaf fan in nij túch hawwe wy net op’e plank lizzen. Ik bin al lang bliid dat wy ferline jier in nije fok fan in partikulier krigen ha!’

Jonker vertelt het allemaal heel rustig en noemt zijn wensenlijstje vervolgens zonder er lang over te hoeven nadenken op. ‘It skip soe plamuurd wurde moatte, achter yn ’e kont fan it skip sit noch in dûbeling fan twa izerplaten dy’t der eins út moatte, in nij túch, in ekstra fok…’

Dat ‘ferrekte jild’ spreekt dus zeker een rol en als door een adder gebeten

Stichting Skûtsje ‘Jonge Rein’ Hegedyk 28 9089 BN Wytgaard

www.skutsjejongerein.nl

spat de ogenschijnlijk rustige schipper op als ik vraag wat hij er van vindt dat de gemeente Leeuwarden een gift van 60.000 euro aan de SKS-skûtsjes van Leeuwarden, Huizum en Grou geeft.

‘Ik hearde it nijs doe’t ik yn de auto siet. Ik wist net wat ik hearde, ik skeurde de auto hast yn ’e berm. Doe’t ik

thús kaam spuide ik der hast oer. It sit my hiel heech, ik fyn it eins skandalich!

Dy mannen wiene by de gemeente west en hiene sein ‘ús skippen moatte opknapt wurde en dêr is jild foar noadich. Dy skippen lizze der tiptop by, der mankeart niks oan. Dyselde gemeente Ljouwert wie foar 1500 euro per jier ek sponsor fan my, oant ferline jier. Ofrûne winter hawwe se it opsein.

Wy meitsje der dan ek wurk fan, ús heit sil der mei oan ’e slach. Wy fan de IFKS binne partikulieren,dogge ús stjonkende bêst, betelje alles út eigen bûse en moatte elk jier wer klauwe om it jild foar it skûtsje by elkoar te krijen.

Ek ik syl foar de gemeente Ljouwert en at ik it net mis haw bin ik it ienige

IFKS-skûtsje yn de A-klasse. Dêr soe de gemeente dan dochs ek wat foar oer ha moatte?’

Ondanks de boosheid over zoveel onrechtvaardigheid is Erik Jonker aan de andere kant wel dankbaar dat hij eigen baas is en dat hij zijn eigen bemanning kan bepalen. Want volgens de Wytgaarder is het prachtig om jeugd een kans te bieden om op een skûtsje te varen. Aan boord van de Jonge Rein zitten heel wat familieleden van elkaar, met een opvallend contingent aan Koudumers. Volgens Erik is dat zo gegroeid. Familie aan boord heeft zo zijn schaduwkanten maar de schipper ontzenuwt die stelling meteen met: ‘wat is der moaier as mei dyn eigen heit op in skûtsje te faren?’

Dat het zo nu en dan wel eens botst met heit Rein Jonker omdat hij het net even anders ziet als zijn gedreven zoon, geeft Erik heel subtiel aan: ‘Heit en soan nou?!’ Dit jaar zal Jonker sr. dan ook niet meer als adviseur op het achterdek van de Jonge Rein zitten. Heit krijgt een plaatsje op het voordek. ‘Want wy hawwe ferline jier in akkefytsje hân en doe hawwe we 14 dagen niks tsjin elkoar sein. Da’s eins te gek. Wy hawwe it útpraten en hawwe no sa besletten. Klear!’

Henk van der Veer

Sonnegaweg 34 8478 HD Sonnega info@kompaanvochtwering.nl

www.kompaanvochtwering.nl

u N

e , st vc p n uw e en e ie i t r n ct a e e e a lo d ll in v o m c a ten l u o h

Dorpswinkel Deelstra

Specialist

in vloerrenovatie www.thoutenvloertje.nl

Jongemastraat 51 8701 JC Bolsward Tel. 0515 58 04 82 info@thoutenvloertje.nl

Bouw en Installatie Dienstverlening en Industrie Horeca en Facility Groenvoorziening en Grond, Weg- en Waterbouw Transport en Logistiek

't Houtenvloertje

Jongemastraat 51

De juiste kleding voor elke branche... dat werkt!

8701 JC Bolsward Telefoon: 0515 58 04 82 De Wieken 14 • 8801 RA Franeker • T 0517 39 61 00 • E info@zijlstraberoepskleding.nl • www.zijlstraberoepskleding.nl

E-mail: info@thoutenvloertje.nl

Cadeauartikelen Brood en Banket levensmiddelen

www.winkeldeelstra.nl

Meekeshof 1 9089 BC Wytgaard 058-2551707

31

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L Flexwurk is dé specialist op het gebied van personeel en arbeid

Flexwurk biedt op het gebied van personeel alle diensten aan die een werkgever ontzorgen, wel zo gemakkelijk als u (tijdelijk) personeel heeft.

Budgetbeheer | Schuldhulp | Re-integratie | Outplacement | Uitzenden | Payroll Flexwurk is te bezoeken op onderstaande locaties: Herenwal 34 8441 BA Heerenveen 0513 – 626314 info@flexwurk.nl

Zuidergrachtswal 1 8933 AD Leeuwarden 058 – 7630944 info@flexwurk.nl

Maak een afspraak voor een geheel vrijblijvend en GRATIS advies gesprek en ontdek wat wij voor uw organisatie kunnen betekenen!

MASTEN ZWAARDEN RONDHOUTEN SCHEEPSBETIMMERING SCHEEPSSERVICE (De Werf 20)

Telefoon 06 5510 4706

RM de Jong Tegelwerken Pinksterbloem 88 8607 DZ Sneek Tel/fax: 0515 - 533196 / 06 - 29158268

De Werf 18 8401 JE Gorredijk

www.dejong-tegelwerken.nl

Stichting Drie Gebroeders Gorredijk

Kelvinlaan 11 9207 JB Drachten Nederland 0513 412741

Molenweg 35 8501 BG Joure

www.gordyksterskutsje.nl

Postbus 633 8901 BK Leeuwarden Tel 058 284 94 10 www.penn.nl info@penn.nl

32

info@wierdabedrijfswagens.nl www.wierdabedrijfswagens.nl

Fotografie Marten Sandburg Kees Klip

Redactie Klaas Jansma Jacob de Hoop

Ontwerp/vormgeving Kees Klip Websites www.skutsje.nl

www.ifks.nl

Acquisitie Eddie Ferbeek Auke Prins Coördinatie Milja Roosjen Aafke Haagsma

www.skutsjesilen.nl

www.skutsjehistorie.nl

Nijewei 60 8401 AN Gorredijk 0513 542206

Druk RODI media ISSN 1874-0073 NB: Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van de uitgever worden overgenomen.

Colofon

De Skûtsjekrant is een uitgave van

A. Bouma Tuinonderhoud

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

De Drie Gebroeders

Net om mei te pronkjen…!

nommen, mar dêr moat noch in stikje fanôf. Troch de ferlinging koene we ek knikke en dat hie dit skip ek noadich’, aldus de schipper die met zijn vrouw Anita en zoontje Mark in Sneek woont.

Kilo’s roest

‘Ik haw dit skip om te wedstrydsilen, net om mei te pronkjen!’. Met een brede grijns van oor tot oor doet de schipper van de Drie Gebroeders Arend Wisse de Boer deze uitspraak aan het eind van het gesprek waarmee hij zijn ambities voor het komende seizoen wil onderstrepen.

Met de voormalige Swan fan Donia wil De Boer samen met zijn enthousiaste bemanning dit jaar in het linker rijtje van de Grote A-klasse van de IFKS eindigen. ‘We hawwe it skûtsje, of eins moat ik sizze it kasko, ein ferline jier kocht fan de SKS-kommisje Langwar. Dy wij, dat binne de broers Roelof en Hans Boersma en ik. Der wie nochal wat achterstallich ûnderhâld

oan it skip. Nei de keap hawwe we it skip nei de werf fan Jelle Talsma yn Osingahúzen brocht. Dêr is it skip mei 1,2 meter ferlengd om mear driuwfermogen en in langere wetterlijn te krijen. Hjirtroch kinne we ek mear túch pleatse. Dat túch hawwe we oernommen fan it Drachtster SKS-skûtsje.

En we hawwe ek noch in set fan De Twa Gebroeders fan Langwar oer-

Het skûtsje, dat in het verleden onder verschillende schippers in de SKS en de IFKS gezeild heeft maar nooit echt aansprekende resultaten behaalde, is niet alleen verlengd maar heeft een uitgebreide opknapbeurt gehad.

Honderden kilo’s roest werden verwijderd, er werd geschuurd, geschilderd, geplamuurd om het schip in optimale conditie te krijgen. Nadat het schip verlengd was, ging het vanuit Osingahuizen op transport naar de werf van Boersma in Gorredijk.

‘We hawwe it mei mekoar dien, elke tongersdeitejûn en sneons binne we mei it skûtsje dwaande west. It is fan ús allegear mei elkoar, sa fielt it.

De hiele bemanning hat in bealechfol wurk fersetten. Oan’e binnenkant fan it durkslúk is it wapen fan de Gerdyk skildere en op it doarke fan de roef steane de trije ikels. Dat we no al meifarre kinne yn it foarseizoen hiene we eins net ferwachte. Dat is dus moai meinommen en is de fertsjinste fan de bemanning.’

Op 23 februari jl. werd er een druk bezochte open dag georganiseerd waar een groot aantal schippers en bemanningsleden van andere skûtsjes op af kwamen. Een teken dat het skûtsjesilen in Gorredijk en omgeving begint te leven. Dat het onderhoud van een skûtsje veel geld kost, is hetzelfde als een open deur in trappen.

Op de fraaie site van de Drie Gebroeders (www.gordyksterskutsje.nl) wordt dan ook een oproep gedaan om het skûtsje, dat ondergebracht is in een stichting, financieel te steunen.

Triennen

Arend Wisse de Boer zeilt sinds 2011 in de IFKS, nadat hij de nodige ervaring had opgedaan als praamzeiler en jarenlang als fokkenist op het Jouster skûtsje. ‘Ik bin mei dizze bemanning begûn yn de C-klasse. Op twa man nei farre we noch hieltyd mei deselde ploech. We waarden kampioen mei ‘De Oude Zeug’ en dat kunstje herhellen we in jier letter yn de B-klasse, sadat ik in lisinsje foar de Grote A-klasse krige. Ferline jier hawwe we ús debút makke mei ‘De Twee Gebroeders’ fan de kommissy Langwar. Je wolle

graach befestiging hawwe dat je goed sile en doe’t we ferline jier op Staveren earste waarden, wie dat wol in moment. Ik haw net gau de triennen yn ’e eagen, mar doe wol even hear.

Potdomme dat wie my wat!”

Uiteindelijk worden Arend Wisse en zijn bemanning vijfde in het eindklassement, wat zonder meer een prestatie van voormaat is. De schipper noemt zich zelf fanatiek en eist dat er elke donderdagavond en ook nog regelmatig op zondag getraind wordt.

Omdat fokkenist Jelmer de Vreeze op de grote vaart zit en niet elke week beschikbaar is, kan er maar één keer in de 14 dagen met de complete ploeg gezeild worde. In het afgelopen half jaar kwam de bemanning steevast op donderdagavond bij elkaar om te klussen aan het schip. ‘We hawwe werklik alles sels makke, fan blokken oant en mei de mêst ta. De rol fan de gebroeders Boersma hjiryn wol ik wol

even apart neame. Wat dizze mannen dien hawwe is formidabel’, vertelt Arend Wisse vol bewondering.

Op zondag 25 mei was een historische dag voor De Drie Gebroeders toen er voor het eerst gezeild werd met het geheel gerenoveerde skûtsje. Op het nieuwsblog, dat bijgehouden wordt door heit Marten de Boer staat de volgende notitie: ‘Er staat een mooie bries en een stralende zon. Na vertrek vanaf het starteiland op het Sneekermeer begint het: Zwaarden naar voren, fok naar onderen, het zeil opnieuw stroppen en nog veel meer dingen aanpassen en aan het eind van de ochtend begint er een goed gevoel te komen. Dit komt wel goed.’

Tijdens Lemmer Ahoy zeilt De Drie Gebroeders naar een 20ste plek in een veld van 28 skûtsjes.

Henk van der Veer

Bemanning ‘De Drie Gebroeders’ : Arend Wisse de Boer (schipper), Hans Boersma (schotenman), Iwan Bloemhoff (schotenman), Robert de Jong (schotenman), Ridzerd de Jong (peiler), Romano Straatman (stuurboord zwaard), Abe de Vries (bakboord zwaard), Edwin de Graaf (lierenman), Marten de Boer (lierenman), Jelmer de Vreeze (fokkenist), Andries van der Molen (voorhouder fok), Sietse van der Molen (voorhouder fok) en Jacob de Jong (opstapper) Bouwjaar: Type: Werf: Huidige eigenaar: Lengte: Breedte: Tonnage: Holte:

1927 Roefschip Jan Oebeles van der Werff (‘De Nijverheid’) in Drachten/ Buitenstvallaat J.R., H. Boersma / A.W.de Boer (‘Drie Gebroeders’) 19,13 meter 3,53 meter 35 ton 1,12

33

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Door jarenlange ervaring is de Kooiker Groep Grou een zeer brede dienstverlener in de transport en logistiek.

Int. Volume Transport Logistieke Diensten Warehousing Kooiker Uitzendburo De Finnen 3 Grou - Tel.: 0566-629700 www.kooikergroepgrou.nl

YAMAHA - Nieuw en gebruikt Doltewal 32 8711 BA WORKUM Tel.: 0515-541728

- Reparatie en onderhoud - Originele onderdelen

www.kuperuswatersport.nl Je bent hier altijd welkom. Wel, kom dan!

Bjørke.nl

Friesche Jacht Centrale

Burgumerdaam 24 | 9251 GD Burgum | 0511 843406

SCHEPEN TEGEN EEN BETAALBARE PRIJS!

Nautisch en technisch bedrijf

Watersport en Kamperen Onderhoud, Reparatie en Stalling Safety Trailers en Fifth Wheels Watersport Cursussen

34

de Burd 19 A in Heeg 0515 – 44 33 44 06 2543 4346

www.fjc.nl

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Marine Discounter Nieuwe vissershaven 7-1 8861 NX Harlingen Tel: +31 517 - 433 110 info@marinediscounter.nl

SCHEEPVAART BINNENVAART OFFSHORE WATERSPORT

www.marinediscounter.nl veilig winkelen • scherpste prijs • snelle levering • prima service

Adonisweg 7 8938 BH Leeuwarden 058-2121510

Boatmax 1500m2 watersportplezier www.boatmax.nl

Van Wieren Watersport Jan Kuipersweg 15 8606 KD Sneek 0512-787000 06-53654167

Picknicken met Johannes Vermeer.

www.vanwierenwatersport.nl info@vanwierenwatersport.nl

Als ergens de tijd heeft stilgestaan, dan is het wel op het water. Varend langs oude dorpjes en molens waan je jezelf al snel in een schilderij van een bekende Hollandse meester uit de 17e eeuw.

Met de moderne buitenboordmotoren van Yamaha kun je er nog meer van genieten. Ze zijn eenvoudig te bedienen, lekker stil, compact, trillingsarm, altijd betrouwbaar en – helemaal van deze tijd – bijzonder zuinig in verbruik.

Veel plezier F4/F5/F6

F8/F9.9

F20

Buitenboordmotoren

www.yamaha-marine.nl

Kerkstraat 30 Het adres voor 9001 AB Grou Tel: 0566-621388 ONDERHOUD en REPARATIE www.schiffartgrou.nl van boot en motor.

35

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

GRATIS halen en brengen binnen een straal van 15 km!

Marcus van der Woude • Enorme collectie elektrische fietsen • Race specialist • Sport- en tourfietsen • Fietsen voor woon/werk verkeer • Professionele werkplaats • Ervaren monteurs • Vuurwerk

SPECIALIST IN FIETSEN! Oud Kaatsveld 13 Franeker 0517-394411

www.vanderwoudefietsen.nl

Dealer van Batavus, Gazelle, Giant, Flyer, Kogo Miyata, Sparta, Colnago en Pegasus De Fiets Specialist Hét adres voor fietsplezier

Oud Kaatsveld 13, Franeker - Telefoon 0517 - 39 44 11 www.vanderwoudefietsen.nl - info@ vanderwoudefietsen.nl

www.giant-bicycles.nl

NederlaNd is eNthousiast over de prime. * De opgegeven afstand geeft een indicatie van de maximale actieradius onder de meest gunstige omstandigheden. De adviesverkoopprijs is exclusief afleverkosten en verwijderingsbijdrage.

Krachtig. slim ontworpen. makkelijk te bedienen: de Nieuwe giaNt prime met eeN middeNmotor vaN yamaha.

Power 250W Weight 2.2kg Max. Torque 30Nm

Power 250W Weight 2.2kg Max. Torque 30Nm

Power 250W Weight 4kg Max. Torque 60Nm

Power 250W Weight 4.3kg Max. Torque 35Nm

Power 250W Weight 4kg Max. Torque 60Nm

Power 250W Weight 4.3kg Max. Torque 35Nm

Power 250W Weight 4.3kg Max. Torque 35Nm

36V / 10Ah / 360Wh Lithium-ion battery

36V / 9Ah / 324Wh Lithium-ion battery

36V / 10Ah / 360Wh Lithium-ion battery

36V / 8Ah / 288Wh Lithium-ion battery

36V / 10Ah / 360Wh Lithium-ion battery

36V / 9Ah / 324Wh Lithium-ion battery

Power 250W Weight 2.2kg Max. Torque 30Nm

Power 250W Weight 4kg Max. Torque 60Nm

Power 250W Weight 4.3kg Max. Torque 35Nm

36V / 10Ah / 360Wh Lithium-ion battery

36V / 9Ah / 324Wh Lithium-ion battery

36V / 8Ah / 288Wh Lithium-ion battery

36V / 10Ah / 360Wh Lithium-ion battery

36V / 8Ah x 2 = 576Wh Lithium-ion battery

36V / 10Ah / 360Wh Lithium-ion battery

36V / 8Ah x 2 = 576Wh Lithium-ion battery

36V / 9Ah / 324Wh Lithium-ion battery

36V / 8Ah / 288Wh Lithium-ion battery 36V / 8Ah / 288Wh Lithium-ion battery

36V / 10Ah / 360Wh Lithium-ion battery 36V / 10Ah / 360Wh Lithium-ion battery

36V / 8Ah x 2 = 576Wh Lithium-ion battery 36V / 8Ah x 2 = 576Wh Lithium-ion battery

prime e+ 1 de nieuwe giant prime e+ serie

ride life. ride giant.

36

Power 250W Weight 4kg Max. Torque 60Nm

Power 250W Weight 2.2kg Max. Torque 30Nm

Nieuwste accutechnologie voor hoge actieradius

Efficiënte en krachtige middenmotor van Yamaha

Duidelijke en makkelijke bediening

Er is al een Giant Prime vanaf € 2.199,-

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Drie dorpen, één benadering

Kom genieten en (er)vaar Nu mogen de toeristen komen. Delfstrahuizen, Echtenerbrug en Echten zijn er klaar voor. Drie dorpen zijn het, met elk een eigen karakter. Maar voor de bezoeker zijn ze samen één.

‘Kijk hoe mooi het is geworden’, zegt Frans Heesen, enthousiast horecaman in hotel-restaurant De Tjongervallei aan de oostkant van de brug.

Dit was de zuivelfabriek waar pake Klaas in 1926 het diploma Kaasmaker verwierf. Voor een deel is die geschiedenis herkenbaar gebleven. Zoals overal in deze omgeving.

In welke richting je ook een steen gooit, je raakt ondernemerschap. Horeca- en meubelbedrijven, supermarkt en kapsalon, auto’s, brommers en

Ginds, in het westen, schittert de Tsjûkemar. Een prachtige aanblik vanaf de terrassen! Sinds 1990 is dit één dag het domein van (tegenwoordig meer dan) zestig skûtsjes van de IFKS. Toeschouwers zitten dan overal rond het meer. Sommigen staan op het grote parkeerterrein van de A6.

Anderen zoeken een plekje op de dijk bij Echten. En als het weer een beetje mee zit, is de westkant van Echtenerbrug of een rustig plekje in Delfstrahuizen ideaal om het prachtige beeld van

Het echtpaar Heesen voor de Tjongervallei.

motoren, een pompstation en bouwmarkten, een warenhuis, een winkel met brocante en een landlevenshop: het kan niet op. Maar vlak buiten de kom heerst de rust, een eldorado voor wandelaars en fietsers. Ze kunnen er koeknuffelen (‘cowhugging’) bij de familie Holtrop en daarnaast bij Van der Zee boeken voor een recreatieprogramma.

flanerende reuzenzwanen in je op te nemen. Dat is puur genieten!

Een vrije wereld

De Pier Christiaansleat dwars door Echtenerbrug en Delfstrahuizen verbindt de Friese met de Overijsselse wereld, veen- en weidegebied, geschiedenis en toekomst.

In het oosten loopt de Tsjonger of

Skûtsjedorp in actie Sinds 1990, het begin van het skûtsjesilen in Echtenerbrug, is er veel veranderd. Alles is opgeknapt, verfraaid, gemoderniseerd. Het gaat er nu om, door te zetten. Daartoe kan een nieuwbouwproject van de Windgroep bijdragen, net als voortdurende actie van de zeer dynamische Ondernemersvereniging Echtenerbrug-Delfstrahuizen en Plaatselijk Belang De Trije Doarpen. Wie weet wordt straks het dorpshuis ‘De Brêge’ de volgende slechtweervoorziening.

Improviseren hebben ze hier in ieder geval wél geleerd. Ook rond dat skûtsjesilen, want het is een bekend feit dat de brug in de A6 te laag is uitgevoerd voor deze grote schepen als ze niet beschikken over een strijkbare mast. Die moeten omvaren, over de Skarsterrien, om in Lemmer te komen voor de twee slotwedstrijden. Het gevolg is dat de prijsuitreiking na de wedstrijd op de Tsjûkemar altijd wat voeten in de aarde heeft, omdat de volgende dag voor de skûtsjesilers al vroeg begint.

Er is van alles bedacht om dit te ondervangen. ‘Het is geweldig om één dag in het jaar gastheer te mogen zijn van de IFKS! We zijn daar super trots op!’, zegt Tineke Beek, secretaris van IFKS commissie Echtenerbrug.’

‘Kansen willen we benutten’. En die zijn in Echten, Echtenerbrug en Delfstrahuizen, met zoveel water voor de deur, niet gering.

Kuinder, eeuwenoude rivier die de taalgrens tussen Fries en Stellingwerfs markeert. Dit was dé transportweg, ook om reusachtige hoeveelheden vers gewonnen turf op de plaats van bestemming te brengen. Nu varen er bootjes. Voorzichtig, want de volgende bocht kan krap zijn. Ginds lonkt Heerenveen. Daar is het stadion van Abe, het ijs van Sven Kramer en talloze mogelijkheden voor verdieping en vermaak.

De andere kant op ga je door de Driewegsluis over Stellingwerfs grondgebied naar Noordwest-Overijssel.

Ooit bij Kaatje in Blokzijl gegeten? De opera van Spanga gezien? Zo nee, dan heb je toch wat gemist in je leven.

Het oude meer zelf maakt al vijftig jaar een boeiende ontwikkeling door. In de late jaren zestig werd het water bemonsterd door het Limnologisch Instituut. Toen werd de A6 er aan de westkant dwars doorheen gelegd. Zuidelijk Fryslân kwam daardoor vlak bij de Randstad te liggen. In Echten heeft het oude poldergemaal een nieuwe pijp gekregen, voor een mooie skyline van een grandioze, vrije wereld. Heeft u al eens een bezoek gebracht aan de exposities die regelmatig in het Gemaal worden gehouden? Even terug naar vroegere tijden, ervaren hoe generaties voor ons turf hebben gestoken.

toekomst is geïnvesteerd. Sterk hout markeert de overgang naar het water, op de veilige hoogte die Wetterskip Fryslân tegenwoordig als ondergrens hanteert. In 2012 was dit werk goeddeels klaar. Nu ligt de hele Tsjûkemar in één gemeente, De Fryske Marren.

Eerder al, in 1984, was het voorheen Haskerlandse Delfstrahuizen bestuurlijk één geheel geworden met buurdorp Echtenerbrug.

‘De eerste helft van 2013 ging de mist in’, zegt Heesen. ‘Door het koude weer bleven watersporters weg.

En eerlijk gezegd moeten wij zelf ook leren inspelen op de nieuwe situatie.’

Leren kijken met de ogen van de moderne watersporter, het gaat om de beleving: niet alleen de boot, maar het varen. En dan niet van A naar B, maar hier en nu.’

Bij zo’n concept passen huurfietsen, die je niet beslist terug hoeft te brengen. En douchegelegenheid in het splinternieuwe Multisanitaire gebouw van de voetbal, tennis en Stichting Recreatie De Trije Doarpen, waar watersporters gebruik van kunnen maken. Dit gebouw is onder andere gerealiseerd met inzet van vele vrijwilligers uit de drie dorpen! Een prachtig voorbeeld van co-creatie van burgers en overheid. Door de plaatselijke horeca, De Dikke Tût en Hotel Tjongervallei zijn prachtige terrassen gerealiseerd gelegen aan de Pier Christaansloot.

Genietend van een kopje koffie ziet u, op armlengte afstand, de boten door de brug varen. De brugwachter gooit er zijn klompje uit.

Museum De Boerepleats Een hartverwarmend staaltje van particulier initiatief is de leuke nostalgische schatkamer SpeelGoed Museum ‘De Boerepleats’ aan het Krompad 10 in Echtenerbrug. Vrijwilligers onderhouden de collectie en ontvangen bezoekers, die zich even terug mogen wanen in grootmoeders tijd.

Wie een indruk wil krijgen van de zorg waarmee dit alles is omringd, moet de website even activeren: www.deboerepleats.nl. Het museum zelf is open op zaterdag- en zondagmiddagen, en op afspraak eventueel op andere dagen.

Kom genieten en (er)vaar! Op www.echtenerbrug.info vindt u meer informatie over De Trije Doarpen gelegen aan het prachtige Tsjûkemar.

Eensgezind vooruit

Vlak bij de brug van Echtenerbrug ligt aan de oever van het meer een leuk strandje. Daarvóór is het kampeerterrein. Her en der wordt gebouwd, zodat de bevolking op peil blijft. Nieuwe plannen zijn, aangepast aan een soberder tijd, in ontwikkeling. Steeds meer jachten hebben hier de ruimte gekregen om aan te leggen. Je kunt er, bij watersportbedrijf ‘Turfskip’ mooie kruisers en eenvoudiger boten huren – of laten bouwen natuurlijk.

Geert Jan Kraak, aan de andere kant van de Pier Christiaansleat, kan echt álles repareren.

Aan de oevers is te zien dat voor de

37

Sk没tsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Hotel-Restaurant Tjongervallei Hotel Restaurant Tjongervallei bevindt zich in een voormalige zuivelfabriek uit 1900 welke geheel is verbouwd tot een sfeervol hotel en restaurant.

Het is gelegen tussen het Tjeukemeer en de Tjonger, aan de Pier Christiaansloot in Delfstrahuizen bij Echtenerbrug.

Marwei 14 8508 RC Delfstrahuizen 0514 54 11 22 info@tjongervallei.nl www.tjongervallei.nl

specialist in (her)stoffering Boot, bank, fauteuil, caravan, of camper: Meer dan 25 jaar ervaring!

herstofferen = voordeel pakken echtenerbrug duimstraat 36 tel.: 0514 541006

lemmer Verlaet 16 tel.: 0514 569909

www.melchers-dejong.nl

Mechanisatie

Auto's

APK

Motoren

Marwei 16 - DELFSTRAHUIZEN - Tel. 0514-541992

38

Tankstation Bakker Hoofdweg 30 A 8537 SE Echten Tel: 0514-541600 www.tankstationbakker.nl info@tankstationbakker.nl

Tankstation Autoschade Carwash

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Watervilla’s op unieke locatie Wind Groep ontwikkelt aan de Pier Christiaansleat en direct grenzend aan het Tsjûkemar een plan dat in nauw overleg met het dorp en gemeente De Fryske Marren tot stand is gekomen.

Enerzijds zet het plan in op vernieuwing, een investering in de toekomst.

Het dorp breidt uit en biedt voor uiteenlopende doelgroepen ruimte om te wonen en te recreëren. Met de zorgvuldige landschappelijke inpassing blijft ook behouden wat goed is.

Het plan houdt middels een buffer gepaste afstand van het Tsjûkemar. Ook wordt een groenbuffer aangehouden tussen het bestaande dorp en de nieuwbouw. De camping langs de Pier Christiaansleat wordt opgewaardeerd en de oever blijft toegankelijk voor

publiek. Vanaf de Marwei wordt het bestaande strand ontsloten en wordt er ook een parkeerfaciliteit aangelegd.

Ook aan de waterpassant is gedacht.

Een ligplaatsenhaven wordt in het plan opgenomen. Fiets- en wandelpaden verbinden de diverse functies en zorgen voor korte lijnen. Het plan vormt daarmee een belofte aan de toekomst. Het sluit aan bij de vernieuwing die volop voelbaar is. Ook behoudt het tegelijkertijd wat goed is; respect voor het verleden.

Met name de ruime opzet met

veel water en groen, uitzicht over het grootste meer van Friesland, de ligging centraal in de vaarwegen van zowel Friesland als Overijssel/Giethoorn en de bijzondere woningen maken het een onderscheidend plan.

Unieke locatie direct aan open water

De ligging direct aan het Tsjûkemar in het dorpje Delfstrahuizen is uniek te noemen. Delfstrahuizen vormt samen met Echtenerbrug een tweelingdorp en wordt gescheiden door een brede vaart: de Pier Christiaansleat. Alle voorzieningen als de supermarkt, de slager, de bakker en de gezellige terrasjes liggen op loopafstand van het centrum van Delfstrahuizen/Echtenerbrug.

Voor ieder wat wils…

Maatwerk

Met kwaliteit zetten we in op onderscheidend vermogen. De kwaliteit komt tot uitdrukking in de producten in de vorm van kavels, projectwonin-

Yachtcharter Turfskip

Onthaasten?

www.turfskip.com

gen en recreatievilla’s maar ook qua proces. De klant staat centraal en heeft ruime keuze in woningtypen, indelingsvarianten en materialen.

Luxe tweede woning in een exclusieve, kleinschalige opzet

Niet alleen is de ligging aan het Tsjûkemar bijzonder. De stedenbouwkundige opzet kenmerkt zich door een ruime verkaveling met veel water en ruime kavels. Alle watervilla’s worden zodanig gesitueerd dat privacy gegarandeerd is. Daarnaast geeft de rietkraag ook een natuurlijke afscheiding.

Door de kleinschalige opzet is de rust en privacy gewaarborgd.

De recreatievilla’s hebben standaard een zeer hoog afwerkingniveau.

Bovendien worden de woningen op maat gemaakt.

Wonen en recreëren in waterrijk Fryslân

Elke watervilla heeft u een royale eigen tuin direct aan het water. Aan de waterrand heeft elke watervilla een aanlegplaats voor een boot of een botenhuis. In dit waterrijke plan zit u centraal in de belangrijkste vaarwegen.

Vanaf deze locatie zijn er verschillende vaarroutes over de Friese Meren naar Langweer, Lemmer of bijvoorbeeld Sneek. Maar ook kan deze locatie als uitvalsbasis dienen voor varen op het IJsselmeer en zelfs naar de Waddeneilanden. Het vaargebied van Overijssel is ook dichtbij: het pittoreske Giethoorn en de natuurrijke Weerribben zijn prima te bereiken over het water.

Heeft u belangstelling neem dan contact op met Wind Groep (0512571471) of mail naar www.windgroep. nl. We zijn u graag tot dienst.

Voor het gehele plan wordt ingezet op kwaliteit. Het plan kent een ruime opzet en er is volop aandacht voor groen, water en doorzicht.

Eetkavee Dikke Tút Marwei 19 8508 RA Delfstrahuizen 0514542075 info@dikketut.nl

www. dikketut.nl 39

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Aannemingsbedrijf Weg- en Waterbouw

Stienstra & Van der Wal-IJlst iceerd

ecertif n VCA g

ISO e

Ook kunt u bij ons terecht voor: • Remmings- en geleidewerken • Stalen damwanden • Haven aanleg en steigerwerk • Houtleverantie • Diverse typen walbeschoeiingen • Houten bruggen Voor informatie en/of een vrijblijvende offerte kunt u altijd contact met ons opnemen.

40

S&W

waliteit k & d i ilighe Waar ve samengaan nauw

Aannemingsbedrijf Weg- en Waterbouw Stienstra & Van der Wal Rogmolewei 6, 8651 EP IJlst Tel. 0515-533243, Fax 0515-531362 info@stienstra-vanderwal.nl www.stienstra-vanderwal.nl

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Dierwelzijn voorop bij Wateler Stalinrichting

Frisse lucht voor een goeed klimaat.

Het dierwelzijn stond bij de nieuwbouw voorop. In Langer leven de moderne stal beschikt de topkoe van tegen- In Nederland wordt jaarlijks gemiddeld een derde deel van de veestapel woordig over een fijne matras, waarop ze lekker vervangen door jongvee, dat over het algemeen op het eigen bedrijf wordt ontspannen ligt, is de visie van Van Weperen.

De Friese melkveehouderij staat al sinds de Middeleeuwen internationaal aan de top. Maar het Friese rundveeras werd pas echt wereldberoemd sinds het begin van de terpaardebemesting, in 1842.

Dat begon bij IJlst, van waaruit ook een mesthandelsstroom naar de akkerbouwgebieden bestond. Het leverde welvarende boeren op en een uitstekend rundveeras.

Nu staat Friesland nog steeds aan de top, waar het de melkveehouderij

betreft. Waar sinds 1984 de productie van melk stevig aan banden werd gelegd en overproductie financieel werd afgestraft, wordt het melkquotum per 1 januari 2015 afgeschaft. Dat maakt de weg vrij voor de melkveehouders om de melkproductie van hun veestapel te vergroten. Enerzijds door de veestapel uit te breiden. Anderzijds door ervoor te zorgen dat de koe gezonder blijft en langer mee gaat. Duurzaam vee is het credo.

opgefokt. De gemiddelde levensduur van een melkkoe in ons land is zo’n 5 jaar. Uiteraard zijn er uitzonderingen en staat er heel af en toe een hoogproductieve melkkoe, die ook nog jaarlijks een kalf bracht, van 20 jaar in de vakbladen. Dat kan en moet anders, vinden ze ook bij Wateler Agro Technisch Buro in Minnertsga. Met een vernuftige inrichting van de stal moet het mogelijk zijn de levensduur van een melkkoe te verlengen naar 7 jaar. Immers: als een koe langer in goede gezondheid meegaat, betekent dat directe winst voor de veehouder.

Met de eigen ervaring in de veehouderij, en met de jarenlange ervaring als stalinrichter, kroop men achter de tekentafel.

De kortste klap als je de gezondheid van melkvee wilt verbeteren is uitgaan van de koe zelf. Wat vindt ze prettig? Een koe gedijt goed bij voldoende rust. Wanneer een koe rust,

komt de melkproductie op gang. Hoe meer rust, hoe hoger de productie.

In de traditionele ligboxstal ligt het dier als het ware klem tussen metalen afscheidingen. Koeien houden daar niet van. Bij te ruime opstelling van de inrichting gaan ze letterlijk dwarsliggen en kunnen klem raken onder de afscheiding, met alle narigheid van dien. Koeien stoten zich veelvuldig aan de ijzeren afscheidingen, wat ook de nodige blessures oplevert. Bovendien zal een koe, die zich een paar keer flink pijn heeft gedaan aan de boxafscheiding, niet graag meer gaan liggen, niet aan de broodnodige rust toekomen en zodoende minder productief zijn.

Ga uit van de koe.

Wat vindt ze prettig?

In 2011 was het eerste ontwerp van de AsconVrijligbox klaar en werd een teststal ingericht. De resultaten waren verbluffend: al een paar uur na de inrichting van de stal waren alle boxen bezet, iets wat met de traditionele ligboxen ondenkbaar was. Het ontwerp hoefde niet voor een tweede maal richting tekentafel.

Het ontwerp is even simpel als doeltreffend: op de vloer worden de boxen van elkaar gescheiden door een lage, kunststof rol, waarmee voorkomen wordt dat koeien overdwars gaan liggen.

Aan weerszijden van de ligboxen wordt een kunststof afscheiding aangebracht, die de koe alleen bij het staan begrenst. Komt ze er tegenaan dan buigt de afscheiding mee, maar stuurt de koe in de juiste positie.

Al in 2012 werden de eerste twee grote stallen ingericht met het nieuwe systeem en sindsdien loopt het storm bij de firma Wateler. De orderportefuille is goed gevuld.

Rust in de stal

Onlangs werd bij de maatschap Jan, Klaas en Jan Klaas van Weperen in Oosterwolde een nieuwe stal opgeleverd met daarin 350 vrijligboxen.

Géén hekwerken om haar op te sluiten, maar een vrije ruimte waar ze heerlijk tot rust komt. Ascon Wateler realiseerde dit in nauwe samenwerking met Van Weperen en bouwbedrijf BBZ uit Zwaagwesteinde. De stalvloer, de ligvloer in de boxen, bredere voerhekken, een uitgekiend ventilatiesysteem en twee robots die de stalvloer schoonhouden. Alles samen zorgt ervoor dat het welzijn is gewaarborgd en een voorwaarde is geschapen voor een leeftijdsverlenging met minstens een jaar gemiddeld . Een fikse besparing op veeartskosten, meer rust in de stal, een hogere productie en een langere levensverwachting van het vee: dat zal de meerkosten van de bouwprijs gauw terugverdienen.

Een heerlijke stal om in te rusten.

41

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

PAS Mestopslagsystemen

De Giek 31 9206 AS Drachten 0512-582058 www.pastanks.nl 35 JAAR ERVARING IN MESTOPSLAGSYSTEMEN

Uw duurzame totaalinstallateur!

• CV-ketels • Airco • Ventilatie • Elektra • Dak- en zinkwerk • Service & onderhoud • Zonnepanelen • Zonneboilers • Warmtepompen • Hout / pelletkachels

VCA *

Roodhemsterweg 20 • IJlst Vakinstallateur

42

(0515) 41 53 07 • www.gebr-sikma.nl

Voor levering en plaatsing van: • Starre-vijzels en spiraalvijzels • Polyester silo’s Tel T 0512-360001 / 06-53974476

www.whvanderheide.nl

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Mechanisatiebedrijven De Blaauw:

Was vroeger alles wel beter?

Skûtsjesilers koesteren graag een romantisch beeld van vroeger met saamhorige schippersfamilies die vredig leven van de wind. Alsof de mensen het destijds zo goed hadden. Net als de mensen en de dieren in de landbouw. Johannes de Blaauw weet wel beter.

Johannes en zijn zoon Tjerk voeren de directie van Mechanisatiebedrijven De Blaauw, in Sneek, Hemelum en Heerenveen. Het familiebedrijf begon ruim 90 jaar geleden met de dorpssmederij van Sible de Blaauw in Bakhuizen (Gaasterland). Die verkocht zijn eerste trekker, een Güldner, in de begin jaren vijftig. De Blaauw ‘bekent kleur’ in 1961 en kiest voor het dealerschap van de blauwe Ford tractoren, de huidige New Holland. Ook zijn ze al ruim een halve eeuw dealer van de rode landbouwmachines van Lely. Het familiebedrijf kreeg een spilfunctie in de zuidwesthoek als mechanisatiespecialist in de veehouderij en later ook in grondverzet (vanuit Heereveen). De Blaauw bouwde een brede klantenkring op van loonbedrijven, grond-, weg- en waterbouwers, waterschappen, gemeentes, jachthavens tot campings.

Schone Powertrain

Johannes de Blaauw houdt van de technologische dynamiek in de landbouwmechanisatie. De burger ziet

Gelukkig staan er schooljuffen op, die hun klas jaarlijks meenemen naar een actief boerenbedrijf. gewoon nog boeren op een trekker.

Maar wat er aan high tech schuilgaat achter dit beeld is hen veelal onbekend. ‘De mensen hebben geen idee.

Gelukkig staan er schooljuffen op, die hun klas jaarlijks meenemen naar een actief boerenbedrijf. Een goeie zaak.

We hadden dit voorjaar een groep van 150 leerlingen en ouders in het kader van het beroepsonderwijs op bedrijfsbezoek. Die ouders keken zich

hier de ogen uit. De meest moderne auto is maar een simpel geval als je die vergelijkt met de huidige generatie trekkers. Een tom-tom mag 50 meter afwijken, de gps besturing in de landbouw blijft binnen 1 tot 1,5 cm. En hoe romantisch is het dat een oude trekker, vijftien jaar geleden meer vuil uitstootte dan 100 New Holland trekkers met de nieuwste Fiat Powertrain Technologie motoren...‘

Witte overalls

Landbouw kent betere en slechtere jaren. De mechanisatiebedrijven zoeken voor de magere jaren alternatieven.’

Die risicospreiding is er volgens oud directeur Ynte Kuipers altijd geweest.

‘In de jaren vijftig hadden we naast de smederij in Bakhuizen een winkel voor ijzerwaren en huishoudelijke artikelen.

Ik heb thuis nog een koekenpan die we verkochten. Toen de waterleiding kwam, gingen we mee in de eerste Westfalia melkmachines, met staande en hangende apparaten. En was er volop werk bij de vaste klanten, in het aanleggen van water- en vacuümleidingen. Alles pakten we aan. Van het één kwam het ander. Bootliften hebben we zelfs geleverd. En in de Friese Zuidwesthoek hebben we op menig boerderij de eerste douches en toiletten aangelegd.’

‘Ik voorzie een tijd dat een deel van onze monteurs in witte overall slechts met een laptop het onderhoud pleegt.’

Met een steeds kleurrijkere groep toeleveranciers werd samengewerkt, van machines voor slootkantbeheer en grondverzet tot melk- en voerau-

tomaten. En de eigen werkplaats innoveert voortdurend. Begin zeventiger jaren vroeg de markt kilverborden en transportdozers van zware Heavy Duty (HD) kwaliteit. De Blaauw ging ze zelf produceren. Johannes vroeg zijn Frysksinnige schoonzus om een Friese typering voor de extra zware kwaliteit. Ze wist het meteen: TD (Tige Duorsum) Het waren ook nog de initialen van de constructeur in de werkplaats, Tjebbe Dijkstra. Technologie gaat door, Johannes de Blaauw maakt zich geen illusies: ‘Ik voorzie een tijd dat een deel van onze monteurs in witte overall slechts met een laptop het onderhoud pleegt.’

Het spel

Tjerk relativeert dat er in de basis niet veel is veranderd in het zakendoen.

‘Wij willen iets met marge verkopen.

De koper wil het zo goedkoop mogelijk van ons afnemen. Dat is het spelletje. Ondertussen is er wel iets structureel veranderd in het klantencontact.

Vroeger kon je blindelings vertrouwen op je vaste afnemers. De relatie met de klant kreeg nieuwe vormen van service en dienstverlening, het is meer ontzorgen en coachen. Klanten doen grote investeringen, wij maken steeds vaker de kostprijsberekening en coachen bij het gebruik. Bij de nieuwste trekkers kunnen we digitaal meekijken in het motorblok, de transmissie, de achterbrug , de aftakas en de hefinrichting. Zo kunnen we bijsturen in het optimale vermogen en brandstofverbruik.’

Op dit moment gaat het goed in de landbouw en ook goed met de mechanisatiebedrijven. Johannes de Blaauw blijft zich verwonderen over de snelle ontwikkelingen, die het leven van de boer en het dier er een stuk beter op hebben gemaakt. ‘Vroeger zou het gemoedelijker zijn. Maar de koeien stonden wel een half jaar aan de ketting, tegen een blinde muur. Bij één van onze klanten laten een paar honderd koeien zich automatisch melken als het hen uitkomt, de vloer wordt met robots schoongehouden, terwijl de koeien zich gerieflijk de rug laten borstelen als ze onderweg zijn naar de voerautomaat of het voerhek waar een robot het gemengde ruwvoer brengt. Bij de koffie zit het

gezellig met vader, twee zonen en een vaste medewerker. De kinderen spelen in de kantine waar zelfs de koffie met een automaat wordt gezet. Ondertussen gaat alle werk 24 uur per dag door. Dit moderne veehouderijbedrijf met levende have draagt een grote verantwoordelijkheid. Met hart

en ziel staat het aan de basis van de voedselproductie, onderhoudt het toeristisch aantrekkelijke Friese landschap en maakt weken van 100 uur per man. Wellicht per uur één van de laagst betaalde beroepen. Maar dat kennen wij ook als familiebedrijf. Dat is nu eenmaal de liefde voor het vak.‘

www.deblaauw.nl

TN Sloopwerken De Meerpaal 9206 AJ Drachten 0513-416948

Melkmachine Centrum Noord B.V De Hemmen 78 9206 AG Drachten 0512 540044

www.mcndrachten.nl 43

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Rondvaardij Princenhof voor elke gelegenheid hét juiste schip

Voor groe pe mogelijkh n eden van 5 tot 250 personen

Zomerprogramma 2014 Rondvaart door het Nationaal Park “De Alde Feanen”

Tochten naar de wedstrijden van het SKS-Skûtsjesilen

Dagtocht Sneek

Vertrek vanuit Earnewâld Zaterdag Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag

Inschepen vanaf 13.30 uur; afvaart 14.00 uur; ontschepen 16.00 uur.

Vanaf Pasen tot juni op zon- en feestdagen. Vanaf juni tot september dagelijks.

In september op zondag en woensdag. In voor- en naseizoen op aanvraag.

Volwassenen € 10,00; Kinderen (t/m 12 jaar) € 5,50 Inschepen vanaf 09.30 uur; afvaart 10.00 uur; ontschepen 18.00 uur Data: 03 juli en 14 augustus. Volwassenen € 15,75; Kinderen (t/m 12 jaar) € 8,75

Dagtocht Leeuwarden

Inschepen vanaf 09.00 uur; afvaart 09.30 uur; ontschepen 18.00 uur Data: 10 juli en 21 augustus. Volwassenen € 25,00; Kinderen (t/m 12 jaar) € 12,50

Dagtochten

Dokkum I en II: Boot-bustocht, tijden 09.00 – ca. 18.00 uur Data: 25 en 26 augustus. Volwassenen € 25,00; Kinderen (t/m 12 jaar) € 12,50 Dagtocht Bolsward I en II: Boot-bustocht tijden 09.30 uur – ca. 17:45 uur Data: 23 en 24 juni. Volwassenen € 30,00; Kinderen (t/m 12 jaar) € 15,00 Dagtocht Groningen I en II: Boot-bustocht, tijden 09.00 - ca. 18.00 uur Data: 16 en 17 september. Volwassenen € 30,00; Kinderen (t/m 12 jaar) € 15,00 Dagtocht Lemmer I en II: Boot-bustocht, tijden 09.30 - ca. 18.00 uur Data: 04 en 05 september. Volwassenen € 30,00; Kinderen (t/m 12 jaar) € 15,00

Middagtocht Grou

De aanvang van de wedstrijden is 14.00 uur.

19 juli 21 juli 22 juli 23 juli 24 juli 01 aug.

Vertrek vanuit Woudsend (Eewal) Vrijdag 25 juli Maandag 28 juli

-

Grou (start) De Veenhoop Earnewâld Terherne Langweer Sneek (finale)

-

Elahuizen Woudsend

Moonlight Cruise

Inschepen vanaf 19.00 uur; afvaart 19.30 uur; ontschepen 23.00 uur Data: 11 juli, 22 augustus en 12 september Volwassenen € 35,00; Kinderen (t/m 12 jaar) € 17,50

Candlelight Cruise (live muziek)

Inschepen vanaf 19.30 uur; afvaart 20.00 uur; ontschepen 23.30 uur Datum: 30 augustus Volwassenen € 45,00; Kinderen (t/m12 jaar) € 22,50 Tijden en prijzen op aanvraag!

Inschepen vanaf 13.30 uur; afvaart 14.00 uur; ontschepen 18.00 uur Data: 25 juni, 02, 09, 16 en 30 juli, 06, 13, 20 en 27 augustus, 03 en 10 september Volwassenen € 12,50; Kinderen (t/m 12 jaar) € 6,00

Ook voor al uw feesten en partijen

• • • • • •

Wie reserveert vaart wel!

Afvaart bij voldoende deelname Wijzigingen voorbehouden Keuken aan boord Vertrekplaats steiger Rondvaardij Princenhof (tenzij anders aangeven) Prijswijzigingen en drukfouten voorbehouden

zomerprogramma ook online

Piet Miedemaweg 19 9264 TJ Earnewâld (Eernewoude) T: (0511) 53 93 34 E: info@rondvaardijprincenhof.nl I: www.rondvaardijprincenhof.nl

44

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Het hele jaar door wordt getoond waarom WSV de Zevenwolden al 150 jaar bestaat.

‘Zevenwolden, 150 jier foar de wyn’ De start van vaarseizoen 2014 is voor Watersportvereniging ‘de Zevenwolden’ Lemmer geslaagd.

Bij de Ypen Fryske Kampioenskippen Sloeproeien verschenen maar liefst een kleine 50 sloepen aan de start in de Zijlroede. Het was prachtig weer en de strijd was mooi.

Ook tijdens Lemmer Ahoy lieten de weergoden ons niet in de steek, sterker nog, er was voor iedereen wat wils. Op donderdag woei het zo hard dat iedereen op de 62 skûtsjes en 15 lemster aken definitief uit de winterslaap gewekt werd, er sloegen zelfs 3 skûtsjes om. Op vrijdag was het vooral een wedstrijd ‘snel-drijven’. En zaterdag was de mooiste zeildag van de maand mei. Schitterend weer en goeie wind. Als deze lijn voortzet, kunnen we in 2014 nog veel genieten en hopelijk mooi afsluiten met de Friese Hoek race in oktober!

Inmiddels zijn we ook al weer enkele maanden bezig met 2015. Dat hele jaar zal in het kader staan van ‘ Zevenwolden, 150 jier foar de wyn’.

In de 19e eeuw was onze zeevaart ingezakt en het zeemanschap stond slecht aangeschreven. Koning Willem I wilde de economie stimuleren en vond dat de zeevaart nieuw leven ingeblazen moest worden. Uit vele initiatieven

was het verhogen van de ambitie van schippers en bemanningsleden erg belangrijk. Daarmee was wedstrijdzeilen geboren. Kroegbazen zorgden ondertussen voor de organisatie tijdens het feestweekend in hun dorp en stad.

Maar dat liep uit de hand. Daarom werd het idee geboren om (wedstrijd) zeilverenigingen op te richten.

Op 1 augustus 1865 is het zover: ‘Zeilverenging de Zevenwolden’ wordt opgericht. Het doel is vooral zeilwedstrijden ‘op zee’ organiseren voor vissers, skûtsjes en beurtschepen. Het kan natuurlijk niet bij vissers alleen blijven en in 1933 verenigen de Open boten en kajuitjachten zich in de WSL, Watersportvereniging Lemmer. Vele jaren bestaan deze verenigingen naast elkaar in het waterrijke gebied van Lemmer, voordat ze in 1967 samengaan: Watersportverenging de Zevenwolden Lemmer is een feit. Een jaar later wordt in samenwerking met de SKS een oude viskotter als startschip

Schildje: Hangt naast de voordeur op het clubgebouw.

Lemmer Ahoy: spreekt voor zich. Fotograaf Henk Bergh

Clubgebouw anno nu, met activiteiten van de jeugd. Fotograaf Harm Vollema

Verschillende scheepstypen tijdens de Friese Hoek Race.

Foto Zevenwolden archief

Historie

Avondzeilwedstrijden met Open Boten. Fotograaf Henk Bergh

Oude wedstrijden: Drukte op de dijk bij de oude vuurtoren, tijdens het skûtsjesilen. Foto uit archief Dick van Dijk

Oude wedstrijden gemaal: Skûtsjes met nog een klassiek tuig varen wedstrijden voor het Woudagemaal langs. Foto uit archief Dick van Dijk

aangeschaft: de Zevenwolden, die tot op de dag van vandaag nog naar volle tevredenheid bij verschillende wedstrijden wordt ingezet.

Dat bleek het moment dat WSV de Zevenwolden in Lemmer begon te groeien. Een startschip, een klein clubgebouw. Een groter clubgebouw, meer leden, dus een aanbouw. Nog neer leden en vooral veel jeugd leidde tot nog een uitbouw en een opslag voor kleine bootjes en een steiger.

Als laatste aanvulling is in 2013 een jachthaven in eigen beheer gekomen, waar leden hun scheepje af kunnen meren.

Iedereen snapt dat een vereniging met ongeveer 600 leden zo’n bijzonder jubileum niet ongemerkt voorbij kan laten gaan. De plannen zijn gevarieerd en zijn natuurlijk nog in ontwikkeling.

Wat iedereen al wel vast in zijn agenda kan schrijven is, dat het weekend

van 19, 20 en 21 juni 2015 Lemmer zal bruisen van de aktiviteiten.

Er zullen oude ambachten langs de waterkant te vinden zijn. De jeugd zal in Optimisten in het Dok zeilen. Er wordt gekeken naar de mogelijkheden om oude filmbeelden op zeildoek te projecteren. En er zullen naar alle waarschijnlijkheid zo’n 100 verschillende type klassieke vissersschepen afmeren in de binnenhaven en het Dok. Ze zullen een wedstrijd zeilen in de Lemster Baai en er zal een poging worden ondernomen om te admiraal zeilen. En natuurlijk zullen de Shanty’s

en het Wivenkoor de muzikale omlijsting verzorgen.

Het streven is om iedereen die van water houdt, gedurende het hele jaar te laten zien waarom het zo bijzonder is dat WSV de Zevenwolden al 150 jaar bestaat. We zullen proberen alle facetten te belichten. Of het nou gaat om toerzeilen, motorbootvaren, klaverjassen of zingen. WSV de Zevenwolden Lemmer is uitgegroeid tot een vereniging waar gezelligheid hoog in het vaandel staat.

www.zevenwolden.nl

Zet 19 – 20 – 21 juni 2015 alvast met vette letters in je agenda, want dit spektakel mag je echt niet missen!

45

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Ik wil mijn schip verkopen

De Schepenkring heeft 7 vestigingen

Ik zoek een jacht…

LELYSTAD

ROERMOND

ZWARTSLUIS

LATHUM

WARTEN

ZEEWOLDE

KORTGENE

www.schepenkring.nl

Ton Brundel, de favoriet Nu hij het grootste deel van zijn watersportbedrijf heeft overgedragen aan dochter en schoonzoon, lijkt de 63-jarige Ton Brundel verlost van een last.

Althans, hij zeilt emt zijn ‘Lytse Lies’ als een jonge kerel, of het nu een aardigheidje is of een woeste wedstrijd.

Zo won Brundel dit seizoen zowel in Rotterdam de driedaagse slag op de Kralingse Plas als de Slach om Heech.

46

Beide keren had hij wel een beetje geluk, maar daarzonder vaart niemand wel.

Ton speelt al sinds 1995 een belangrijke rol bij de IFKS. Hij werd zes keer kampioen, vijf keer in de klasse A-groot en één keer in de B-klasse. Hij is daarnaast ook een zeer verdienstelijk houtbewerker, die bijvoorbeeld prachtig geprofileerde zwaarden maakt.

Skûtsjekrant 2014

W W W. S KU T S J E . N L

Scheepswerf ten Woude voor al uw o.a. scheepsrenovaties, nieuwbouw, motoreninbouw onder 1 dak...

Skûtsjemuseum Earnewâld De Stripe 12, till. 06-16933805

Iepen fan 19 april t/m 28 september op sneon en snein fan 13.30-17.00 oere Yn july en augustus alle dagen iepen, útsein moandeis Tagong: € 3,–, bern oant 12 jier: € 1,– Sjoch ek: www.skutsjemuseum.nl

van Dijk’s Ambachtelijk Fries Roggebrood

Van arbeiders tot koks

Roggebrood was in de tijd van oerpake Hendrik eenvoudig volksvoedsel. Arbeiders aten het omdat wittebrood te duur was. Toen socialistenleider Pieter Jelles Troelstra in de cel moest omdat hij in de Hogerhuiszaak het Hof opzettelijk had beledigd, kwam de minister speciaal tussenbeide om voor hem tarwebrood op het menu te krijgen.

Dat is veranderd. Roggebrood in de nieuwe gedaante vormt de onderkant van de

betere snacks. Het smaakt heerlijk in combinatie met een harinkje, pittige oude kaas, een fijne salade. Van Dijk bakt er speciaal snackrondjes voor die er, in een doorzichtige buisverpakking, heel lekker uitzien. Alleen konden de koks, vooral in Fryslân, er nog wel wat fantasievoller mee omgaan.

Om een nieuwe generatie aan te spreken, heeft Geert junior een nieuwe variant ontwikkeld. Dat is roggebrood met rozijnen en appeltjes, die

in de verte doet denken aan heerlijk müslibrood. Het is vast ook heel gezond, goed voor de spijsvertering.

Culinair erfgoed

Van Jan en Jel Sytema is bekend dat ze bezoekertjes tracteerden op ‘in heaberchje’. Dat was in Eastermar, tussen de beide wereldoorlogen. Zo’n heaberchje bestond uit een flink stuk met de hand gesneden roggebrood met gebakken aardappeltjes met stukjes ui erdoor. Zeker als je

dat mengsel een beetje peperde, was er geen lekkerder te bedenken. Kinderen die bij hen op bezoek zijn geweest, hebben het er nóg over.

Hele volksstammen hebben zo hun herinnering aan roggebrood, met of zonder boerenboter, kaas of, de andere kant op, echte Friesche keukensiroop met de Friese vlag op het deksel. Met radijs is het óók heerlijk. En met ei!

Vroeger was een stukjeroggebrood met ljipaai een tractatie waar geen gebakje tegenop

kon. De ljip moet je er nu maar bij bedenken als het eitje uit het kippenhok komt.

Zo hoort roggebrood bij ons culinaire erfgoed. Het is op en top Fryslân, tot ver in Duitsland populair. En het wordt in alle rust elke dag opnieuw vers gebakken in Sint Johannesga. Want daar woont Van Dijk. Al honderd jaar. Of 101, dat kan ook.

47

Sk没tsjekrant 2014

Rabobank & Interpolis samen sterk

W W W. S KU T S J E . N L

als trotse hoofdsponsors van de SKS

Samen het SKS sk没tsjesilen verder brengen Samen bereik je meer dan alleen. Daarom staan wij vanaf de start tot aan de finish samen achter het SKS sk没tsjesilen. En dat doen we niet eenmalig, maar structureel.

Pas dan komt het SKS sk没tsjesilen verder.

Samen sterker

48