Automatyka 3/2021

TEMAT NUMERU Przemysł 4.0 w praktyce CENA 15,00 ZŁ (W TYM 8 % VAT)

ROZMOWA 24

SPRZĘT I APARATURA 50

WYDARZENIA 72

Marcin Lesiak SCHUNK Polska

Czujniki w systemach automatyki procesów produkcyjnych

Hannover Messe Preview 2021

AUTOMATYKA ISSN 2392-1056

INDEKS 403024

AUTOMATYKAONLINE.PL

3/2021

OD REDAKCJI

Szanowni Państwo, Przez 25 lat marzec był kojarzony z Międzynarodowymi Targami Automatyki i Pomiarów Automaticon – największym w Polsce profesjonalnym forum, na którym spotykali się producenci, integratorzy i odbiorcy automatyki przemysłowej. Dzisiaj dowiadujemy się o wirtualizacji, o cyfrowej realizacji spotkań na platformach wiedzy i networkingu dla przemysłu oraz pokrewnych obszarów. Optymiści z nadzieją planują spotkania we wrześniu, ale sytuacja zmienia się z tygodnia na tydzień i trudno być pewnym jakichkolwiek planów. Firmy przygotowują się do prezentacji swoich najnowszych rozwiązań – uchylają rąbka, zachęcając do zdalnych spotkań. Najlepszym przykładem jest zaprezentowana w lutym br. przez Deutsche Messe AG cyfrowa platforma innowacji.

Zapraszamy do zapoznania się ze stałymi formatami naszego pisma. Obydwa materiały redakcyjne – Temat numeru oraz Przegląd sprzętu i aparatury – podejmują tematykę bardzo już popularną, związaną z innowacyjnymi rozwiązaniami, w szczególności z zakresu automatyki i robotyki. Omawiane tam praktyczne rozwiązania Przemysłu 4.0 wyraźnie wskazują kierunki, które rozwijają się obecnie, a nie zawsze zgodnie z pierwszymi założeniami sprzed lat. Przemysł 4.0 w latach 2020/2021 bazuje na danych – różne urządzenia pozyskują je, przetwarzają, dzielą się nimi z otoczeniem, a także wykonują rozkazy i polecenia.

Jak w każdym numerze miesięcznika polecamy rozmowę, tym razem z Marcinem Lesiakiem, dyrektorem technicznym SCHUNK Polska. Tu również nawiązujemy do tematyki Przemysłu 4.0 – dyskutowane są zagadnienia związane z tempem rozwoju czwartej rewolucji w Polsce oraz roli automatyzacji i robotyzacji.

Stałym Czytelnikom działu Prawo i normy polecamy artykuły o bardzo ważnej tematyce – automatyzacji prac biurowych oraz bezpieczeństwie i prywatności danych osobowych w obliczu coraz częstszego stosowania algorytmów sztucznej inteligencji.

Gorąco zapraszam do lektury!

4

AUTOMATYKA

PIAP – NOWY WYMIAR ROBOTYZACJI

Myślisz o robotyzacji?

Odkryj nowy wymiar robotyzacji Twojej produkcji z PIAP

Kompleksowa realizacja projektów przemysłowych

Zaawansowane zaplecze projektowo-wytwórcze

Renomowani dostawcy podzespołów

Nowoczesne Centrum Szkoleniowe

Ponad 150 inżynierów

Przeszło 250 wdrożeń w obszarach automatyki i robotyki

Serwis gwarancyjny i pogwarancyjny

Ponad 200 robotów zainstalowanych w zakładach produkcyjnych

Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa tel. 22 8740 194, 22 8740 442 e-mail: marketing@piap.lukasiewicz.gov.pl www.przemysl.piap.pl

SPIS TREŚCI REDAKTOR NACZELNA Małgorzata Kaliczyńska tel. 22 874 01 46 malgorzata.kaliczynska@piap.lukasiewicz.gov.pl REDAKCJA MERYTORYCZNA Małgorzata Kaliczyńska REDAKCJA TEMATYCZNA Sylwia Batorska WSPÓŁPRACA REDAKCYJNA Marcin Bieńkowski, Jolanta Górska-Szkaradek, Agnieszka Staniszewska, Damian Żabicki SEKRETARZ REDAKCJI Urszula Chojnacka tel. 22 874 01 85 urszula.chojnacka@piap.lukasiewicz.gov.pl MARKETING I REKLAMA Jolanta Górska-Szkaradek – menedżer tel. 22 874 01 91 jolanta.gorska-szkaradek@piap.lukasiewicz.gov.pl Sylwia Batorska tel. 22 874 00 60 sylwia.batorska@piap.lukasiewicz.gov.pl

Z BRANŻY

8

PRODUKTY

16

ROZMOWA Komplementarna automatyzacja Rozmowa z Marcinem Lesiakiem, dyrektorem technicznym SCHUNK Polska.

TEMAT NUMERU

24

Przemysł 4.0 w praktyce

27

Technika napędowa SEW-EURODRIVE w rzeczywistości 4.0 Współtworzenie inteligentnych fabryk Sm@rt Factory

36

„4.0” – czyli co?

Czwarta rewolucja przemysłowa w pigułce

38

Technologia sieciowa gwarancją bezpieczeństwa IIoT

42

startZ Box – inteligentna optymalizacja zamiast inwestycji

46

Elastyczna produkcja w przemyśle XXI wieku Roboty i technologie druku 3D Łukasiewicz – PIAP

48

PRENUMERATA I KOLPORTAŻ Elżbieta Walczak tel. 22 874 03 51 elzbieta.walczak@piap.lukasiewicz.gov.pl SKŁAD I REDAKCJA TECHNICZNA Ewa Markowska KOREKTA Ewa Markowska, Elżbieta Walczak DRUK Zakłady Graficzne „Taurus” Roszkowscy Sp. z o.o.

Nakład: 4000 egzemplarzy REDAKCJA Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa tel. 22 874 01 46, fax 22 874 02 20 automatyka@piap.lukasiewicz.gov.pl www.AutomatykaOnline.pl WYDAWCA Sieć Badawcza Łukasiewicz – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa Szczegółowe warunki prenumeraty wraz z cennikiem dostępne są na stronie automatykaonline.pl/prenumerata.

24

KOMPLEMENTARNA AUTOMATYZACJA O tym, w jakich obszarach robotyzacja może przynieść najszybsze i najkorzystniejsze efekty oraz o polityce produktowej i dystrybucyjnej firmy SCHUNK rozmawiamy z Marcinem Lesiakiem, dyrektorem technicznym SCHUNK Polska.

Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i modyfikacji nadesłanych materiałów oraz nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i materiałów

6

promocyjnych.

AUTOMATYKA

SPIS TREŚCI

27

PRZEMYSŁ 4.0 W PRAKTYCE O Przemyśle 4.0 na łamach Automatyki pisaliśmy wielokrotnie. Koncepcja cyfrowej transformacji produkcji zdążyła już przez lata okrzepnąć, nie budzi już też kontrowersji wśród kadry kierowniczej i inżynierskiej przedsiębiorstw. Rozwiązania będące częścią cyfrowych założeń Industry 4.0 nie tylko są coraz częściej wdrażane w praktyce, ale zaczynają przynosić również wymierne korzyści. Przyjrzyjmy się zatem, jak czwarta rewolucja przemysłowa wygląda dzisiaj i w jaki sposób zaczyna oddziaływać na codzienne funkcjonowanie firm produkcyjnych.

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY Czujniki w systemach automatyki procesów produkcyjnych

50

Przepływomierze Proline 300/500 – gotowe na IIoT i Przemysł 4.0

57

Fluid 2.0 – platforma czujników procesowych

60

BIBLIOTEKA

76

WSPÓŁPRACA

77

LUDZIE Tomasz Wieland, prezes SEW-Eurodrive Polska

78

PRAWO I NORMY Prywatność i dane osobowe w procesach automatyzacji w biznesie

62

RYNEK System EC.PR do monitorowania e-prowadników

65

Chmura na celowniku co trzeciej firmy z branży produkcyjnej

66

WYDARZENIA Zawsze ponad standard 25-lecie SEW-Eurodrive Polska

68

Łączność dla przyszłych technologii Portfolio rozwiązań firmy HARTING

70

Cyfrowa platforma innowacji Hannover Messe Preview 2021

72

3/2021

50

CZUJNIKI W SYSTEMACH AUTOMATYKI PROCESÓW PRODUKCYJNYCH W systemach automatyzacji procesów produkcyjnych ważną rolę pełnią czujniki wielkości fizycznych oraz przetworniki pomiarowe. Czujniki reagują na zmiany mierzonych wielkości.

Dalej przetworniki przetwarzają ten sygnał na sygnał znormalizowany. W efekcie dostarczają dane niezbędne do zarządzania procesami przemysłowymi.

7

Z BRANŻY

POLSKA CHMURA CORAZ SILNIEJSZA Już 11 firm łączy działania w ramach Polskiej Chmury – porozumienia wiodących polskich dostawców usług chmurowych. Do Asseco Data Systems, ComPaas, Infomex, Polcom, Sinersio, Talex i Wrocławskiego Centrum Sieciowo-Superkomputerowego dołączyły obecnie Equinix, MAIN Data Center, Netia i Park Naukowo-Technologiczny w Opolu. Celem organizacji jest edukowanie i oswajanie rynku z rozwiązaniami chmurowymi, będącymi jednym z fundamentów transformacji cyfrowej kraju.

Do organizacji mogą dołączyć firmy spełniające odpowiednie warunki, m.in. posiadające centra danych na terenie kraju, dzięki czemu nie ma konieczności przesyłu danych poza Unię

Europejską czy Europejski Obszar Gospodarczy, a więc poza obszar polskiej i europejskiej jurysdykcji.

Usługi chmurowe są obecnie jednym z najszybciej rozwijających się obszarów gospodarki w Polsce. Na popularność oraz dynamikę wzrostu duży wpływ miała pandemia COVID-19 oraz nagła konieczność zorganizowania pracy zdalnej firm, szkół czy instytucji. W obliczu nowych wyzwań szczególnie istotne okazały się usługi pozwalające na zwiększenie skalowalności IT i realizację zdalnego bądź hybrydowego charakteru pracy, takie jak cloud computing. Polska Chmura należy do koalicji eksperckiej Polskiej Karty Suwerenności Cyfrowej. Więcej informacji na temat organizacji można znaleźć na stronie https://polska-chmura.pl.

SZTUCZNA INTELIGENCJA ZBADA EMOCJE KLIENTA Polska spółka SentiOne, wspierająca firmy w zakresie automatyzacji obsługi klienta z wykorzystaniem technologii sztucznej inteligencji, wprowadziła do oferty narzędzie Raport Analiza AI. Na bazie zaawansowanego silnika przetwarzania języka naturalnego użytkownicy mogą wygenerować raport pokazujący z dużą dokładnością emocjonalnie nacechowane wypowiedzi internatów na temat ich produktów czy usług, sklasyfikowane według najważniejszych emocji. Wypowiedzi są przydzielane do jednej z trzech kategorii: nacechowane neutralnie, pozytywnie lub negatywnie. Dodatkowo algorytmy dzielą je na siedem kategorii semantycznych: opinia, doświadczenie klienta, sugestia, porada, reklama, hejt oraz

potencjalny lead. W raporcie znajdują się również przykłady wzmianek z każdej kategorii. Dzięki temu można szybko i łatwo sprawdzić, jaka jest opinia internautów na wskazany temat, np. czy dana marka cieszy się dobrą reputacją albo czy może grozi jej skandal w mediach społecznościowych itp.

Raport Analiza AI daje możliwość analizy emocji, które prezentowały osoby wypowiadające się na dany temat, informacje o kwestiach, które interesowały ich najbardziej, ostrzeżenia o sytuacjach kryzysowych czy wskazanie anomalii statystycznych. Trwają już prace nad kolejnymi wersjami językowymi narzędzia.

! "

ROZSZERZONE WYKRYWANIE I ELIMINOWANIE ZAGROŻEŃ CYBERBEZPIECZEŃSTWA Zgodnie z raportem firmy Gartner („Innovation Insight for Extended Detection and Response”) dwa największe wyzwania stojące przed działami ds. cyberbezpieczeństwa to zatrudnienie i utrzymanie personelu z odpowiednimi kwalifikacjami technicznymi oraz wypracowanie systemu zabezpieczeń, który pozwoli m.in. sprawnie konfigurować i serwisować mechanizmy obronne, a także szybko wykrywać zagrożenia i reagować.

Trend Micro, spółka specjalizująca się w zabezpieczeniach cybernetycznych, wprowadziła narzędzie Trend Micro Vision One, umożliwiające rozszerzone wykrywanie i eliminowanie zagrożeń (extended detection and response – XDR) oraz zapewniające pełną widoczność i możliwość reakcji z poziomu pojedynczej konsoli. Rozwiązanie pozwala zyskać więcej twardych danych i redukuje szum informacyjny.

8

Nową platformę można łatwo połączyć nie tylko z wielowarstwowymi zabezpieczeniami Trend Micro, lecz także z platformami ochrony punktów końcowych innych producentów. Możliwa jest integracja z rozwiązaniami takich producentów, jak Fortinet, Microsoft, Sentinel i Splunk. Trend Micro planuje rozwijać platformę ochrony przed zagrożeniami – zabezpieczenia będą aktualizowane zgodnie ze zmieniającym się środowiskiem zagrożeń oraz infrastrukturą klientów.

AUTOMATYKA

Z BRANŻY

BOSCH I MICROSOFT PRACUJĄ NAD CYFROWĄ PLATFORMĄ DLA SEKTORA AUTOMOTIVE Firmy Bosch i Microsoft nawiązały współpracę na rzecz stworzenia cyfrowej platformy, która ułatwi integrację samochodów z chmurą obliczeniową. Inicjatywa ma na celu uproszczenie i przyspieszenie rozwoju i aktualizacji oprogramowania aut w całym okresie ich eksploatacji. Nowa platforma, która będzie oparta na Microsoft Azure i będzie zawierać moduły oprogramowania firmy Bosch, umożliwi tworzenie i pobieranie oprogramowania do jednostek sterujących i komputerów pojazdów. Dalszym celem współpracy firm będzie rozwój narzędzi zwiększających wydajność procesu tworzenia oprogramowania, czego efektem ma być redukcja kosztów rozwoju oprogramowania. Kierowcy zyskają dzięki platformie szybszy dostęp do nowych funkcji i usług cyfrowych w pojazdach. – Bosch już dziś bezpiecznie aktuali-

zuje oprogramowanie samochodu drogą radiową. Dzięki kompleksowej platformie dla samochodów definiowanych programowo chcemy jeszcze bardziej wzmocnić możliwości producentów samochodów w opracowywaniu nowych funkcji i szybszym wprowadzaniu ich na rynek – mówi dr Markus Heyn, członek zarządu Robert Bosch GmbH. Firmy zamierzają udostępnić nową platformę dla pierwszych prototypów pojazdów do końca 2021 r.

( )

PHILIP HARTING PONOWNIE WYBRANY NA PRZEWODNICZĄCEGO ZVEI Dyrektor generalny HARTING Technology Group Philip Harting na wirtualnym walnym zgromadzeniu stowarzyszenia branżowego ZVEI Electronic Components and Systems został ponownie powołany na przewodniczącego tej organizacji. Philip Harting był już prezesem stowarzyszenia przez trzy lata, a teraz będzie mu przewodniczył przez kolejne trzy.

Stowarzyszenie branżowe ZVEI reprezentuje jeden z najważniejszych i osiągających największe obroty sektorów w branży elektrycznej. Dzięki segmentom półprzewodników, komponentów pasywnych i elektromechanicznych oraz technologii mikrosystemów, czujników i siłowników przemysł osiągnął sprzedaż w wysokości około

17 mld euro w 2020 r. – Przemysł komponentów wnosi znaczący wkład w tworzenie sieci i inteligencję produktów oraz wpływa na wszystkie sektory przemysłu elektrycznego, takie jak Przemysł 4.0, transformacja energetyczna i inteligentne sieci, inteligentny dom, technologia medyczna czy mobilność elektryczna – podkreśla Philip Harting.

HARTING Technology Group jest jednym z wiodących światowych dostawców technologii połączeń przemysłowych. Posiada 14 zakładów produkcyjnych.

W roku obrotowym 2019/2020 grupa odnotowała sprzedaż na poziomie 759 mln euro.

# $%& '

MITSUBISHI ELECTRIC TWORZY W MALEZJI FACTORY AUTOMATION CENTER Mitsubishi Electric uruchamia w Malezji centrum obsługi produktów automatyki przemysłowej – Factory Automation Center.

Nowy zakład, utworzony na terenie spółki zależnej Mitsubishi Electric Sales, która znajduje się w stanie Selangor na zachodnim wybrzeżu Półwyspu Malajskiego, wzmocni obsługę i wsparcie dla produktów automatyki fabrycznej Mitsubishi Electric w tym kraju i jednocześnie ułatwi ekspansję lokalnej działalności firmy w tym obszarze.

3/2021

Malezyjski rynek FA obejmuje przede wszystkim rosnącą grupę lokalnych i japońskich przedsiębiorstw. Firmy te działają w wielu branżach, w tym w przemyśle elektrycznym, elektronicznym, motoryzacyjnym, spożywczym i innych, z których każda wymaga różnych usług związanych z używanymi przez nich produktami FA. Do tej pory serwis produktów FA Mitsubishi Electric w Malezji był obsługiwany przez ASEAN FA Center firmy w Singapurze. Uruchomienie malezyjskiego centrum ma przyczynić się do poprawienia lokalnego dostępu do terminowych usług i wsparcia. Factory Automation Center zapewni również szkolenia, konsultacje techniczne oraz propozycje ulepszeń i aktualizacji systemu, aby sprostać rosnącym oczekiwaniom lokalnych klientów.

*" ) +

9

Z BRANŻY

MAGAZYNY ENERGII I PRODUKCJA OGNIW – NOWA INWESTYCJA NA POMORZU Spółka Northvolt, europejski dostawca ogniw i systemów magazynowania energii, zrealizuje w Polsce inwestycję o wartości 200 mln dolarów. W Gdańsku powstanie nowoczesny i wysoce zautomatyzowany zakład produkcyjny, a także inżynierskie centrum badawczo-rozwojowe modułów bateryjnych, systemów magazynowania energii oraz procesów i technologii produkcyjnych. Nowy projekt pozwoli stworzyć nawet 500 nowych miejsc pracy. Firma otrzymała decyzję o wsparciu w ramach Polskiej Strefy Inwestycji. Produkcja ruszy w 2022 r.

Northvolt został założony w 2016 r. w Szwecji przez Petera Carlssona i Paolo Cerrutiego – byłych wiceprezesów Tesli. Następnie utworzony został polski oddział, Northvolt Poland.

W 2018 r. firma zdecydowała o inwestycji w zakład montażu modułów bateryjnych, składających się z ogniw akumulatorowych, elektronicznych układów sterowania i regulacji temperatury oraz specjalnych obudów, które następnie są wykorzystywane w systemach magazynowania energii czy przemysłowych maszynach górniczych.

Zakład Northvolt Systems na Wybrzeżu jest częścią ogólnoeuropejskiego projektu łańcucha wartości, w ramach którego ogniwa produkowane w północnej Szwecji będą wysyłane do Gdańska, w celu dalszego montażu kompletnych systemów magazynów energii i dostarczane do klientów.

&

# *

AIR-COM PNEUMATYKA-AUTOMATYKA ROZWIJA E-COMMERCE Firma Air-Com Pneumatyka-Automatyka, jeden z czołowych na polskim rynku dystrybutorów elementów i urządzeń pneumatyki siłowej, rozbudowuje i optymalizuje sklep internetowy i platformę B2B. W portfolio działającej od 16 lat spółki jest ponad 400 000 produktów różnych marek. Air-Com Pneumatyka-Automatyka oferuje też produkcję siłowników na zamówienie i różne usługi skupione wokół pneumatyki. Obecnie firma stworzyła nową odsłonę sklepu internetowego www.air-com.pl. Zmiany obejmowały budowę niemal od zera nowej platformy sprzedaży on-line. Do jej wyróżników należą nowy system zarządzania produktami, nowa szata graficzna, ulepszona użyteczność oraz integracja z różnymi aplikacjami klasy ERP i narzędziami marketingowymi. Elementem wspierającym kupujących jest

także intuicyjna i szybko działająca wyszukiwarka, która podpowiada użytkownikom kategorie produktów, a także pozwala na wyszukiwanie po kodzie produktu, SKU oraz nazwie produktu. Co istotne, platforma ma rozbudowane filtry produktowe, uwzględnia błędy ortograficzne i „literówki” oraz oferuje funkcję autocomplete. Dzięki funkcji szybkich zakupów możliwe jest złożenie zamówienia np. przez dodanie do koszyka produktów po SKU lub wgranie pliku (txt, xls lub csv) ze zbiorczym zamówieniem, zawierającego kody produktów i ich liczbę.

INTERROLL STWORZY CENTRUM WSPARCIA INTEGRATORÓW SYSTEMÓW Firma Interroll przejęła austriacką spółkę MITmacher. Transakcja ma posłużyć jako podstawa do zbudowania w przyszłości nowego Globalnego Centrum Doskonałości oprogramowania i elektroniki Interroll (CoE). Oprócz aktywów Interroll przejmuje także zespół wysoko wykwalifikowanych inżynierów i ekspertów, z bogatym doświadczeniem w tworzeniu oprogramowania oraz w dziedzinie elektroniki, mechatroniki i inżynierii ze szczególnym uwzględnieniem obsługi materiałów i Przemysłowego Internetu Rzeczy.

10

Nowe centrum zostanie zaprojektowane tak, aby przejąć globalną, obejmującą wiele obszarów produktowych odpowiedzialność za sterowanie, oprogramowanie i rozwiązania elektroniczne. W nowej konfiguracji firma będzie nadal wspierać wiele wcześniej uruchomionych projektów.

Funkcję dyrektora zarządzającego CoE obejmie Andreas Eglseer. Założyciel firmy MITmacher, powstałej pięć lat temu, ma dyplom inżyniera z dziedziny mechatroniki i zarządzania.

Będzie on podlegał Jensowi Strüwingowi, wiceprezesowi ds. produktów i technologii Grupy Interroll. Firma zostanie przemianowana na Interroll Software & Electronics GmbH i będzie nadal prowadzić działalność z nowej siedziby w Linz w Austrii.

!

AUTOMATYKA

Z BRANŻY

BEZPŁATNY DOSTĘP DO WIEDZY NA TEMAT CYBERBEZPIECZEŃSTWA – SZKOLENIA FORTINET Firma Fortinet udostępnia darmowe kursy dotyczące cyberbezpieczeństwa. To jedna z form zaangażowania firmy w rozwój zróżnicowanej kadry pracowniczej zajmującej się bezpieczeństwem IT. W ramach prowadzonego przez Fortinet bezpłatnego projektu szkoleniowego uczestnicy otrzymują dostęp do ponad 30 bezpłatnych szkoleń i przygotowanie do egzaminów certyfikacyjnych NSE. Kursy dotyczą m.in. takich tematów, jak bezpieczeństwo sieci SD-WAN, techniki operacyjne (OT) czy bezpieczeństwo chmury. Na życzenie dostępne są demonstracje laboratoryjne nagrane przez ekspertów w dziedzinie cyberbezpieczeństwa. Większość bezpłatnych kursów wchodzi w skład ośmiostopniowego,

oficjalnego programu nauczania Fortinet NSE Certification Program, w ramach którego firma wydała już ponad pół miliona certyfikatów.

Dzięki współpracy z konsorcjum certyfikacyjnym (ISC)2 zainteresowane osoby mogą skorzystać z bezpłatnych szkoleń, jak i z dowolnego kursu NSE, aby uzyskać punkty Continuing Professional Education (CPE) potrzebne do uzyskania tytułu CISSP oraz innych, przyznawanych przez (ISC)2. Uczestnicy otrzymują jeden punkt za każdą godzinę szkolenia NSE Training Institute, które odbywają w Fortinet.

W ubiegłym roku na bezpłatne szkolenia firmy zarejestrowało się 800 000 uczestników.

/ . ! "

AUTOMATA I ELFA DISTRELEC NAWIĄZAŁY WSPÓŁPRACĘ Spółka Elfa Distrelec, dystrybutor rozwiązań z zakresu automatyzacji wielu znanych marek, rozpoczęła współpracę z firmą Automata. Efektem będzie rozbudowa oferty o robotyczne ramiona przemysłowe z rodziny Eva oraz chwytaki. Celem jest poprawa konkurencyjności w branży elektroniki i automatyki.

– Z przyjemnością stajemy się częścią sieci dystrybucji Automata. Pozycja Elfa Distrelec pozwoli nam rozszerzyć zasięg produktów Automata wśród szerokiej bazy klientów w całej Europie – komentuje Raj Patel, dyrektor generalny Elfa Distrelec.

Ramiona robotyczne Eva to przystępne cenowo rozwiązanie do automatyzacji prac z zakresu pobierania i przenoszenia lekkich przedmiotów, o masie do 1,25 kg. Zapewniają poprawę wydajności, optymalizację czasu trwania procesu, a także

wprowadzanie dodatkowych zmian roboczych bez podnoszenia kosztów.

Najlepiej sprawdzają się w powtarzalnych czynnościach, które nie wymagają zaangażowania wysoko wykwalifikowanych pracowników.

Główne obszary zastosowań ramion Eva to zadania związane z obsługą maszyn, testowaniem produktów, przeglądami, sortowaniem oraz automatyzacją prac laboratoryjnych.

+ .

0

NOWA EDYCJA KONKURSU MŁODZI INNOWACYJNI Wystartowała XIII edycja Konkursu Młodzi Innowacyjni, adresowanego do absolwentów kierunków ścisłych i technicznych studiów stacjonarnych oraz niestacjonarnych uczelni wyższych na terenie Polski. Suma nagród wynosi 15 000 zł.

Do 15 kwietnia 2021 r. można zgłaszać prace inżynierskie, magisterskie i doktorskie napisane w języku polskim, niemieckim lub angielskim, obronione po 1 stycznia 2019 r.

3/2021

(e-mail: konkurs@piap.lukasiewicz.gov.pl). Zakres tematyczny zgłaszanych do konkursu prac obejmuje takie dziedziny, jak sterowanie, automatyka i automatyzacja procesów; robotyka; metrologia i systemy pomiarowe; czujniki i przetworniki pomiarowe; systemy diagnostyki technicznej i kontroli jakości.

Wyniki konkursu zostaną ogłoszone 26 maja 2021 r. podczas XXV konferencji AUTOMATION, która odbędzie się w siedzibie Sieci Badawczej Łukasiewicz – Przemysłowym Instytucie Automatyki i Pomiarów PIAP w Warszawie. Autorzy wybranych prac konkursowych będą mogli przedstawić je w formie prezentacji w trakcie konferencji.

Regulamin, formularz zgłoszeniowy, formularz opinii i szczegółowe informacje na temat zasad udziału są dostępne na stronie www.piap.pl.

,* - & . ! "

11

Z BRANŻY

GRUPA RENEX Z NAGRODĄ YAMAHA BEST SERVICE PROVIDER AWARD Firma Yamaha odznaczyła Grupę Renex Nagrodą dla Najlepszego Dostawcy Usług – Best Service Provider Award – w obszarze urządzeń SMT. Nagroda została przyznana podczas dorocznego spotkania europejskich dystrybutorów Yamaha, w tym roku zorganizowanego w formule on-line. Doceniono usługi związane z serwisem dostarczanych urządzeń, ich instalację i przeprowadzane szkolenia w zakresie montażu oraz inspekcji komponentów SMT. Renex dostarcza kompleksową ofertę, obejmującą również pełen wachlarz usług instalacyjnych, doradczych, szkoleniowych, konsultacyjnych i serwisowych.

Grupa Renex jest partnerem firmy Yamaha od niemal dekady. W 2013 r. firmy nawiązały współpracę dystrybucyjną w zakresie urządzeń SMT, a w 2018 r. w zakresie robotów przemysłowych. – W naszym odczuciu kluczem do tego sukcesu była

innowacyjność. Wielu naszych specjalistów musiało odnaleźć się w nowej rzeczywistości ograniczeń wynikających z trwającej pandemii. Nowe pomysły dotarcia do klientów i partnerów sprawiły, że udało nam się przezwyciężyć trudności wynikające z restrykcji i dalej dostarczać najwyższej jakości pomoc techniczną, doradczą i szkoleniową. To im należą się gratulacje i podziękowania – skomentowali Marzena Szczotkowska-Topić i Predrag Topić, właściciele Renex Group.

$ !

ASTOR DYSTRYBUTOREM ROBOTÓW AGILOX NA TERENIE POLSKI Firma ASTOR, która od wielu lat jest dystrybutorem m.in. sześcioosiowych robotów Kawasaki, robotów EPSON SCARA, a także robotów mobilnych MiR, rozbudowała ofertę autonomicznych robotów mobilnych o rozwiązania firmy Agilox. Austriacki producent zmienił tradycyjną koncepcję pojazdów AGV w logistyce produkcji i transporcie magazynowym, wprowadzając na rynek ultralekkie i wydajne wózki widłowe Agilox ONE. Floty robotów transportowych działają bez centralnego systemu sterowania, co oznacza, że pojazdy poruszają się po zakładzie produkcyjnym lub magazynie w sposób autonomiczny. Małogabarytowe pojazdy IGV Agilox (Intelligent Guided Vehicle) organizują swoje trasy zgodnie ze zdecentralizowanymi zasadami inteligencji roju, dzięki czemu są znacznie bardziej

elastyczne od tradycyjnych pojazdów AGV. Ponadto programowanie lub „uczenie” pojazdów staje się znacznie łatwiejsze, a automatyzacja transportu wewnątrzzakładowego w oparciu o wózki mobilne obniża koszty operacyjne. – Samojezdne roboty transportowe Agilox ONE i OCF wykorzystują koncepcję napędu dookólnego. Dzięki temu mogą przejeżdżać bokiem przez wąskie przejścia, skręcać w miejscu i manewrować w ciasnych przestrzeniach. Technologia akumulatorów litowo-jonowych zapewnia szybkie ładowanie i długą pracę – zaledwie trzy minuty ładowania wystarczają nawet na godzinę pracy – opowiada Łukasz Mąka, menedżer ds. robotów mobilnych MiR i Agilox w firmie ASTOR.

1%2$

KORONAWIRUS NAPĘDZA CYFRYZACJĘ Trzy na cztery firmy z branży technologicznej, medialnej, finansowej i telekomunikacyjnej przyspieszyły cyfryzację wskutek epidemii koronawirusa. W wyniku kryzysu transformacja, która zajęłaby dwa lata, trwała dwa miesiące. Zmiany spowodowane pandemią mogą wykraczać także poza sferę cyfrową i rozwój systemów telekomunikacyjnych czy centrów przetwarzania danych. Cyfryzacja stanowi też szansę na zwiększone pozyskiwanie energii z zielonych źródeł i dekarbonizację. Według założeń Unii Europejskiej do 2030 r. emisje gazów cieplarnianych powinny zostać zredukowane o 55 %, a centra danych mają być neutralne klimatycznie. Wideokonferencje będą „zielone” 12

i przyjazne dla klimatu, gdy systemy przetwarzające informacje zostaną zasilone energią z odnawialnych źródeł. W ograniczaniu emisji może pomóc sama cyfryzacja. – W nadchodzących latach cyfrowe rozwiązania umożliwią inteligentną komunikację między systemami pomiarowymi w budynkach czy magazynami energii i siecią elektryczną. Na coraz szerszą skalę stosowane będą banki energii, zarówno w infrastrukturze centrów danych, jak i w akumulatorach pojazdów elektrycznych – ocenia Mariusz Hudyga, Product Manager w firmie Eaton.

Jednocześnie cyfrowe systemy umożliwiają wytwarzanie, przesyłanie i magazynowanie na szeroką skalę energii ze źródeł odnawialnych. OZE są bardzo wydajne i tańsze w przeliczeniu na wat niż energia uzyskiwana z paliw kopalnych, lecz równocześnie mniej stabilne. W równoważeniu produkcji i zarządzaniu obciążeniem całej sieci pomoże digitalizacja.

+

AUTOMATYKA

Z BRANŻY

EXPO SILESIA PRZEGRAŁA Z PANDEMIĄ Firma Expo Silesia, która od 2008 r. organizowała targi w Sosnowcu poinformowała, że właściciel spółki został zmuszony do podjęcia decyzji o likwidacji działalności. Sytuacja epidemiologiczna spowodowała ogromne spustoszenie w polskiej gospodarce, którego elementem było załamanie w branży targowej. Restrukturyzacja w Expo Silesia, przeprowadzona pod koniec 2020 r., nie przyniosła efektów.

W sosnowieckim nowoczesnym centrum targowo-konferencyjnym co roku organizowano kilkadziesiąt wydarzeń. Wśród nich były targi przemysłowe i konsumenckie (wiele z nich w randze międzynarodowej), konferencje, pokazy, prezentacje, szkolenia i wydarzenia kulturalne. W sumie odbyło się tu blisko 400 wydarzeń, które przyciągnęły ponad 35 000 firm oraz 700 000 uczestników z Polski i zagranicy.

Nie wiadomo jeszcze, w jaki sposób będzie wykorzystywana należąca do likwidowanej spółki hala.

Konstrukcja architektoniczna Expo Silesia umożliwia aranżację kilku wystaw jednocześnie. Funkcjonalny układ obiektu został specjalnie zaprojektowany, aby spełnić potrzeby bardzo wymagającej grupy odbiorców. Standard pawilonu i otwartego terenu wystawienniczego jest zgodny z aktualnymi europejskimi wymaganiami w tym zakresie.

+!

1

NOWE UDOGODNIENIA W ZAKUPACH ON-LINE W ENDRESS+HAUSER Coraz więcej przyrządów pomiarowych firmy Endress+Hauser jest zamawianych on-line.

W pierwszych pięciu miesiącach 2020 r. liczba zamówień przychodzących za pośrednictwem portalu klienta endress.com wzrosła prawie dwukrotnie. Dzięki wprowadzeniu nowej struktury segmentacji produktów FLEX, połączeniu sklepu internetowego E-direct z endress.com oraz dalszej optymalizacji sekcji zakupów na stronie, wyszukiwanie i zamawianie produktów on-line stało się jeszcze prostsze. – Łącząc oba sklepy i wprowadzając kilka innowacji na endress.com ułatwiamy klientom współpracę z nami przez kanały cyfrowe – mówi Nikolaus Krüger, dyrektor ds. sprzedaży w Grupie Endress+Hauser.

Sklep internetowy E-direct został zaprojektowany z myślą o prostych produktach, które spełniają podstawowe potrzeby pomiarowe, zaś portal klienta endress.com oferuje kompletne portfolio firmy. Migracja klientów została zrealizowana z końcem 2020 r., dzięki czemu wszystko jest dostępne na jednej stronie internetowej, bez konieczności zmiany sklepów i kont. Dodatkowo w portalu klienta endress.com wprowadzono segmentację produktów FLEX. Ta nowa funkcja uzupełnia istniejące opcje wyboru i dzieli portfolio przyrządów pomiarowych Endress+Hauser na cztery segmenty. Więcej informacji na temat nowej segmentacji można znaleźć na stronie https://eh.digital/3r6TMzX.

+ 3# * R E K L A M A

POLSKA FIRMA AUTOMATYZUJE PRZEMYSŁ Polska rodzinna firma ERKO wybuduje pod Olsztynem nowoczesną fabrykę i Centrum Badawczo-Rozwojowe, dzięki którym wprowadzi na rynek nowe produkty dla przemysłu elektrotechnicznego, automotive, kolejowego i lotniczego. Koszt inwestycji w projekt o nazwie ERKO 4 jest szacowany na 37 mln zł. Inwestycja zakłada stworzenie liczącej 10 000 m2 hali produkcyjno-magazynowej oraz 2000 m2 powierzchni biurowej. Powstanie tu również Centrum Wiedzy z zakresu zastosowań robotyzacji i automatyzacji.

+$ 2

3/2021

13

Z BRANŻY

KIM POVLSEN PREZESEM UNIVERSAL ROBOTS Firma Universal Robots ma nowego prezesa. Powołany na to stanowisko Kim Povlsen piastował wcześniej funkcje zarządcze w obszarze biznesu i technologii w Schneider Electric, a ostatnio był wiceprezesem firmy do spraw strategii i technologii, odpowiedzialnym za tworzenie i realizację strategii technologicznej. – Universal Robots, z Kimem Povlsenem na pokładzie, ma doskonałe możliwości wzmocnienia pozycji lidera światowego rynku robotyki współpracującej. Możemy przyśpieszyć opracowywanie nowych zastosowań i zwiększenie rynku. Universal Robots był jedną z firm, które utworzyły podstawy zagłębia robotyki w Odense, a nasi globalni klienci darzą uznaniem innowacyjność i jakość wynikającą z duń-

skiego dziedzictwa. Cieszę się, że mamy duńskiego prezesa, który może dalej rozwijać nasze osiągnięcia i wspierać ciągły rozwój naszego hubu robotycznego i siedziby w Odense – mówi Greg Smith, prezes zarządu Grupy Automatyki Przemysłowej firmy Teradyne, pełniący dotąd obowiązki prezesa Universal Robots.

Kim Povlsen mieszka w Aarhus w Danii, jest absolwentem Wydziału Informatyki i Projektowania Rozwiązań Zagnieżdżonych na Uniwersytecie Południowej Danii. Wśród absolwentów uczelni znajduje się wielu innowatorów i liderów biznesu z uznanego środowiska robotyki w Odense.

5 6

$ "

MISTRZOSTWA POLSKI W LUTOWANIU – NA POCZĄTKU CZERWCA Tegoroczne Mistrzostwa Polski w Lutowaniu, organizowane przez Grupę Renex, odbędą się w dniach 8–10 czerwca, w ramach targów Warsaw Industry Week w Nadarzynie.

– Już teraz zapraszamy wszystkich do udziału – zarówno zawodników, jak i kibiców. Jesteśmy przekonani, że sytuacja w czerwcu pozwoli nam na zorganizowanie wydarzenia w sposób bezpieczny, a zarazem spełniający oczekiwania wszystkich uczestników – komentują Marzena Szczotkowska-Topić oraz Predrag Topić, współwłaściciele Renex Group.

Mistrzostwa Polski w Lutowaniu – Renex Soldering Championship – są dorocznym wydarzeniem branżowym, które zyskało ogromne uznanie i zainteresowanie wśród polskich specjalistów produkcji i naprawy pakietów elektronicznych i wpisało się na stałe w kalendarz wydarzeń branży elektronicznej. Uczestnicy rywalizują w dwóch kategoriach: Młodzieżowy Mistrz Polski w Lutowaniu, w której zawodnikami

są uczniowie i studenci szkół technicznych oraz Mistrz Polski w Lutowaniu, gdzie konkurują ze sobą przedstawiciele firm przemysłu elektronicznego.

Na zwycięzców czekają wartościowe nagrody – pieniężne i rzeczowe, w postaci profesjonalnych urządzeń i narzędzi dla elektroników. Zdobywcy tytułu Mistrza Polski w Lutowaniu Grupa Renex, będąca sponsorem i organizatorem reprezentacji Polski, zapewni dodatkowo przygotowania do zawodów oraz pokrycie kosztów transportu i pobytu na najbliższych Mistrzostwach Europy i Świata.

$ !

ROCKWELL AUTOMATION WSPIERA PRODUKCJĘ STALI Firma Rockwell Automation współpracuje z Primetals Technologies – jednym z największych konstruktorów fabryk dla przemysłu metalowego, oferującym usługi metalurgiczne i dostarczającym rozwiązania w zakresie digitalizacji i automatyzacji. W ramach współpracy Rockwell Automation opracuje i dostarczy innowacyjne i niezawodne rozwiązania napędowe do procesu odpylania u czołowego producenta stali w Rosji. Urządzenia do odpylania są kluczowym elementem ograniczania wpływu produkcji stali na środowisko.

14

W związku z tym, że tak duże przedsięwzięcie będzie wymagało zastosowania dużych silników, w ramach programu Intelligent Package Power (IPP) RA nawiązał współpracę z globalnym producentem silników, firmą WEG. Wspólnie dostarczą kompletny pakiet napędów i silników. Wdrożenie 10 przemienników średniego napięcia Allen-Bradley PowerFlex 6000 firmy Rockwell Automation w połączeniu z odpowiadającymi im 10 silnikami firmy WEG zapewni łączną moc 16 MW. Primetals Technologies skorzysta również z łatwej konfiguracji, integracji i wizualizacji, a także uproszczonego i intuicyjnego w obsłudze sterowania lokalnego.

Rockwell Automation i Primetals Technologies planują dalszą współpracę po zakończeniu projektu.

$

* 4

AUTOMATYKA

Z BRANŻY

ROBOT WYRĘCZY KUCHARZY, BARMANÓW I KELNERÓW Automatyzacja branży gastronomicznej postępuje. Na świecie pracuje już niemal 3 mln robotów przemysłowych, a duża część z nich wykorzystywana jest w fabrykach i laboratoriach, w przemyśle, rolnictwie oraz medycynie. Jednak coraz częściej maszyny będą wspierać ludzi w zadaniach nieco bardziej prozaicznych. Roboty mogą już wkrótce zastąpić kucharzy, barmanów czy kelnerów.

W Japonii za sprawą firmy Bear Robotics pojawili się pierwsi robokelnerzy Servi, działający zarówno w restauracjach, jak i na prywatnych bankietach. Wyposażony w dwie tace, poruszający się w ograniczonym obszarze robotyczny kelner może działać bez przerwy do 12 godzin. Z kolei japońskie restauracje wykorzystują roboty do serwowania i przygotowania sushi. Jednym z liderów rynku robogastronomii może stać

się wkrótce firma Sony, która pracuje nad robotami domowymi nowej generacji.

Eksperci koncernu wykorzystują narzędzia SI do generowania nowych modeli odpowiedzialnych za analizę wszystkiego co ma znaczenie dla „budowy” potraw, ich smaku i wyglądu. System pomoże w przygotowaniu potrawy, doradzi, jakie składniki wykorzystać, w jaki sposób je pokroić, doprawić czy podać.

Szlaki dla robotycznej rewolucji w gastronomii przeciera także stworzony przez Polaków start-up Poley.me. Firma skonstruowała autonomicznego robota, który nie tylko przygotuje wybranego drinka, ale dzięki sztucznej inteligencji zaproponuje ciekawe połączenie smaków na podstawie wcześniejszych preferencji klienta.

. ! "

WSPARCIE DASSAULT SYSTÈMES DLA PRYWATNYCH UŻYTKOWNIKÓW Firma Dassault Systèmes planuje wprowadzić specjalną ofertę 3DEXPERIENCE SOLIDWORKS for Makers oraz 3DEXPERIENCE SOLIDWORKS for Students, które zapewnią odbiorcom nowe możliwości projektowania, współpracy, udostępniania i osiągania najlepszych rezultatów. Prywatni użytkownicy i studenci zyskają dostęp do działającego w chmurze cyfrowego środowiska projektowania i konstrukcji oraz możliwość współpracy wspierającej innowacyjność.

3DEXPERIENCE SOLIDWORKS for Makers łączy twórców, mentorów i pomysły w procesie tworzenia, udostępniania i współpracy. Pasjonaci świata cyfrowego mogą pracować nad innowacjami przy zastosowaniu aplikacji 3DEXPERIENCE SOLIDWORKS Professional, 3D Creator i 3D Sculptor, a także udostępniać własne projekty światowej społeczności twórców Madein3D, którą opiekuje się Dassault Systèmes wraz z innymi twórcami, influencerami i innowatorami.

3DEXPERIENCE SOLIDWORKS for Students pomaga w przygotowywaniu się do aplikowania na konkurencyjnym rynku pracy, przez rozwijanie pożądanych dziś umiejętności w takich dziedzinach, jak konstrukcja, współpraca, zarządzanie projektami i analiza danych. Oferta obejmuje aplikacje 3DEXPERIENCE SOLIDWORKS Student, 3D Designer Student i Collaborative Business and Industry Innovator. Umożliwia otrzymanie certyfikatów i zapewnia dostęp do działającej on-line (na platformie 3DEXPERIENCE) światowej społeczności młodych twórców i ekspertów.

0 *

1 74

ROBOT MOBILNY UVC WSPIERA SZPITALE Firma ControlTec, polski integrator, pomaga polskim szpitalom stawić czoła pandemii przez wprowadzanie zautomatyzowanych rozwiązań do bezpiecznej dezynfekcji pomieszczeń i przestrzeni publicznych. Celem jest spełnienie wymagań nowych procedur higienicznych wdrożonych w czasie pandemii COVID-19. Jedną z opcji jest użycie robotów mobilnych wyposażonych w lampy ultrafioletowe (UV), które nie są przeznaczone do użytku ręcznego.

3/2021

Po zamontowaniu ich na robotach mobilnych dezynfekcja może być przeprowadzana automatycznie, dokładnie, szybko i skutecznie. W odpowiedzi na prośbę jednego ze szpitali zespół projektantów firmy ControlTec opracował koncepcję robota UVC, który pomaga w walce z wirusem. Obecnie koncepcja jest już wprowadzana na szeroką skalę. Robot mobilny UVC może być obsługiwany autonomicznie, co zapobiega ryzyku zakażenia operatorów i pracowników służby zdrowia. Można go również obsługiwać zdalnie przy użyciu komputera lub tabletu.

24

15

PRODUKTY

ENKODERY ABSOLUTNE WIELOOBROTOWE Z LINE DRIVE W połączeniu z serwomotorami bezszczotkowymi DC, nowy magnetyczny enkoder absolutny AEMT-12/16 L zapewnia pomiar bezwzględnej wartości kątowej z ustawioną fabrycznie rozdzielczością wieloobrotową 16 bitów (65 536 obrotów) i rozdzielczością jednoobrotową 12 bitów (4096 kroków) na potrzeby komutacji, kontroli prędkości i kontroli ruchu.

Dane dotyczące pozycji mogą być badane przez interfejs SSI z protokołem BiSS-C. W przypadku użycia sterownika liniowego interfejs ma konstrukcję różnicową, opartą na

standardzie RS-422, co umożliwia umiejscowienie w aplikacji silnika/enkodera w odległości do pięciu metrów od punktu sterowania.

Protokół BiSS-C opracowano dla aplikacji przemysłowych, w których wymagane są: duża prędkość przesyłu, elastyczność oraz minimalne trudności związane z wdrożeniem.

Nowy enkoder może pracować z silnikami bezszczotkowymi DC serii B, BX4 i BP4.

8 / * ) "

INTELIGENTNE OPAKOWANIA ZWROTNE Z POLSKI Konsorcjum trzech instytutów Sieci Badawczej Łukasiewicz pracuje nad ekosystemem inteligentnych opakowań zwrotnych. Projekt e-Pack może zmienić logistykę, jaką znamy obecnie, dając możliwość lepszej ochrony, dostępu do kompleksowych informacji o przesyłce oraz redukując ślad węglowy procesu związanego z jej dostarczeniem.

System składa się z opakowań wielokrotnego użytku, w których zamontowane są sensory i niskoprądowe układy identyfikacji, urządzeń do zwrotu opakowań oraz oprogramowania zarządzającego procesem logistycznym.

Prace prowadzone są przez Instytut Logistyki i Magazynowania (Łukasiewicz-ILiM), Instytut Mikroelektroniki i Fotoniki (Łukasiewicz-IMiF) oraz Instytut Biopolimerów i Włókien Chemicznych (Łukasiewicz-IBWCh). Mają one potrwać do 2022 r.

NOWE TERMINALE ETHERCAT Z FUNKCJĄ ANALIZY SYGNAŁÓW INKREMENTALNYCH Beckhoff Automation wprowadził na rynek nową serię terminali EtherCAT EL51xx, które oferują funkcję analizy sygnałów inkrementalnych. Ze względu na niską cenę i niewielkie rozmiary nadają się do stosowania w wielu aplikacjach korzystających z enkoderów. Akceptują sygnały RS-422 lub TTL 5 V o maksymalnej częstotliwości 5 MHz i zawierają wbudowane rezystory pull-up do pracy w trybie z otwartym kolektorem, eliminujące część połączeń zewnętrznych. Dzięki zestawowi wbudowanych funkcji i opcji parametryzacji mogą być łatwo dostosowywane do systemów sterowania. Każdy z terminali zawiera wbudowany układ zasilania o konfigurowalnym napięciu: 5, 12 lub 24 V. Seria EL51xx obejmuje terminale EL5102: 2-kanałowy interfejs enkodera inkrementalnego 5 V

16

(RS-422, TTL, OC), EL5112: 2-kanałowy interfejs enkodera inkrementalnego 5 V (2 × AB lub 1 × ABC RS-422, TTL, OC), EL5122: 2-kanałowy interfejs enkodera inkrementalnego 5 V single-ended (TTL, OC) oraz EL5131: interfejs enkodera inkrementalnego 5 V z dwoma parametryzowanymi wyjściami 24 V DC. Szeroki zakres wbudowanych funkcji umożliwia wstępne przetwarzanie danych bezpośrednio przez terminale I/O. Możliwy jest również pomiar okresu, częstotliwości i prędkości z rozdzielczością 10 ns.

( ) .. * 4

AUTOMATYKA

PRODUKTY

ROZSZERZONA RZECZYWISTOŚĆ W ASEM UBIQUITY Nowa funkcjonalność Ubiquity – AR (Augmented Reality) sprawia, że granice między „zdalnie” a „lokalnie” zacierają się jeszcze bardziej. To proste i intuicyjne w użytkowaniu rozwiązanie, dostępne zarówno na urządzenia oparte na systemie operacyjnym Android, jak i iOS, pełni rolę „inteligentnego komunikatora”. Jest bardziej skuteczne niż kontakt mailowy i równie szybkie, co kontakt telefoniczny. Zamiast tworzyć długie i skomplikowane opisy wystarczy skorzystać z aplikacji i „wskazać”, gdzie jest problem.

Udostępnienie widoku urządzenia, czy elementu instalacji jest z punktu widzenia serwisanta bardziej wartościowe, a z punktu widzenia operatora dużo szybsze i łatwiejsze, zwłaszcza jeśli nie jest on specjalistą z obszaru automatyki.

Szybszy kontakt i pełniejszy obraz zgłaszanego problemu

ułatwia proces diagnozy i skraca czas niezbędny do realizacji usługi serwisowej. Dodatkową zaletą jest fakt, że cała komunikacja odbywa się w jednym systemie a każdorazowe zgłoszenie jest odpowiednio rejestrowane, zarówno po stronie zgłaszającego, jak i serwisanta.

1 "*

SPRAWDŹ FUNKCJONALNOŚCI NOWEJ WERSJI DREAM REPORT Dream Report to zautomatyzowane oprogramowanie do raportowania i analizy danych.

Zaprojektowane zostało specjalnie z myślą o automatyce przemysłowej. Jest proste i intuicyjne w użytkowaniu, łatwo dostępne, niezależnie od miejsca i czasu.

Najnowsza wersja to zupełnie nowy (wyższy) poziom przetwarzania, analizowania i wizualizacji danych, zwłaszcza w obszarze jakości danych przemysłowych i jednostek wielkości fizycznych (jeśli są obsługiwane przez źródło danych).

Głównymi akcentami funkcjonalnymi nowej wersji są: współpraca, powiadomienia i udostępnianie informacji w celu podejmowania jeszcze lepszych decyzji biznesowych. Dream

Report zawiera różne elementy i mechanizmy. Moduł powiadomień odpowiada za automatyczne i ręczne powiadomienia użytkowników w portalu webowym i e-mailem. Zarządzanie jakością danych pozwala na wyświetlanie wartości o różnych jakościach odczytu. Oprogramowanie zapewnia obsługę jednostek wielkości dla sterowników komunikacyjnych, rozszerzone logi dla modułu audytu i rozszerzoną funkcjonalność SPC w automatycznych tabelach statystycznych. Zintegrowane jest z z narzędziem Eurotherm Data Reviewer. W nowej wersji dostępne są dwa drivery komunikacyjne (Rockwell PLC, zmodernizowane OPC UA).

1 "*

KAMERY TERMOWIZYJNE SERII LAND NIR BORESCOPE Kamery NIR-Borescope-640 (NIR-B-640), NIR-Borescope-656 (NIR-B-656) oraz NIR-Borescope-2K (NIR-B-2K) to w pełni radiometryczne kamery termowizyjne o wysokiej rozdzielczości do obrazowania boroskopowego w podczerwieni i detektorze czułym na krótkiej długości fali promieniowania, co zdecydowanie zwiększa ich stabilność i dokładność. Przeznaczone są do tworzenia w czasie rzeczywistym obrazów termicznych z rozdzielczością nawet do 3 milionów pikseli. Kamery mogą mierzyć temperaturę w zakresie od 600–1800 °C i nadają się do szerokiego zakresu ciągłego monitorowania procesów i kontroli temperatury w dużych piecach.

Zapewniając najnowocześniejszy, wyraźny obraz termiczny, na który nie ma wpływu gorąca atmosfera/gazy w piecu, NIR-B-656 umożliwia operatorom pomiar dowolnego z 322 752 pikseli lub 2 904 768 pikseli w przypadku NIR-B-2K 3/2021

oraz optymalizację temperatury pieca, oszczędzać energię, zwiększać wydajność i ograniczać emisję.

Dzięki pracy 24/7 za pośrednictwem połączenia Gigabit Ethernet, automatyczne wyjścia alarmowe natychmiast ostrzegają użytkownika o wszelkich problemach gwarantując wydajność pieca i pełną kontrolę operacyjną. Ponadto anomalie termiczne są łatwe do wykrycia dzięki ciągłemu monitorowaniu wszystkich położeń z bezpiecznego pomieszczenia kontrolnego. Kamery wymagają tylko wąskiego otworu w ścianie pieca, aby zmieścić końcówkę obiektywu o szerokim kącie widzenia, a wybór kilku optyk (FOV) zapewnia szeroki obszar pomiarowy dla pełnego pokrycia pieca.

&

17

PRODUKTY

YASKAWA VIPA 300S+ RODZINA STEROWNIKÓW PLC Seria sterowników VIPA 300S+ firmy YASKAWA oparta jest na wydajnym procesorze SPEED7.

Dla rozszerzeń o podwyższonej prędkości i dla modułów komunikacyjnych dedykowana jest opcjonalnie szyna SPEED-Bus. Budowa sterowników jest zgodna z S7-300, zarówno w zakresie CPU, jak i modułów rozszerzeń, co pozwala na elastyczne ich dopasowanie. Według planów firmy YASKAWA seria sterowników 300S+ ma być dostępna co najmniej do 2028 r. 300S+ zapewnia więc możliwość długoterminowego i bezpiecznego korzystania ze sprawdzonych rozwiązań, co w przemyśle, zwłaszcza w produkcji, ma znaczenie kluczowe.

Zintegrowana pamięć robocza umożliwia pracę bez dodatkowej karty. Elastyczna rozbudowa pamięci roboczej odbywa się za pomocą karty Memory Confi guration Card (MCC). Ponadto system zawiera wbudowaną zintegrowaną, podtrzymywaną bateryjnie pamięć RAM. Ochronę własności intelektualnej gwarantuje zaawansowana ochrona programu.

Komunikację zapewniają: Ethernet, Profibus-DP, szeregowy RS-485 i interfejs MPI. Opcjonalnie: Profinet, CANopen, Interbus, Modbus RTU, Modbus TCP, UDP, RFC1006, EtherCAT.

9 4

PALETYZER ROBOTIQ Robotiq Palletizing Solution to nowe rozwiązanie aplikacyjne w ofercie Robotiq. Jest systemem elastycznym, z konfigurowalnym układem współrzędnych. Za jego pomocą można układać dwa wzory paletyzacji w jednym programie – do 13 pudełek na minutę. Przyspiesza cały proces pakowania nawet o 30 %.

Instalacja paletyzera zajmuje niecały dzień. Konfiguracja aplikacji odbywa się za pomocą Teach Pendant’a w trzech prostych krokach. Ruch między robotem a siódmą osią jest płynny i zsynchronizowany. Uchwyt narzędziowy zapewnia większy zasięg dla UR10/UR10e. Cały

ruch robota jest generowany automatycznie. Istnieje możliwość dostosowania robota do różnego rodzaju produkcji (np. sezonowej) i paletyzacji nawet specyficznych produktów.

Robotiq Palletizing Solution dedykowany jest do robotów współpracujących Universal Robots, zarówno do e-Series, jak i wersji CB3.1.

Przy dostosowaniu do linii pakującej należy wziąć pod uwagę nośność i zakres pracy robota. Maksymalna masa kartonu to 8 kg, a minimalne wymiary pudełka 50 mm × 50 mm × 50 mm Szerokość palety wynosi 300–1016 mm, głębokość 300–1219 mm, a jej wysokość: 25 mm (pusta), 2200 mm (wypełniona). Możliwość konfiguracji na potrzeby różnego rodzaju produkcji (np. sezonowej).

+ 4

OCTOPUS 8TX-EEC-M OCTOPUS 8TX-EEC-M to zarządzalna wersja przełącznika OCTOPUS 8TX, dostępna z najnowszym oprogramowaniem HiOS w wersjach Standard i Advanced, zapewniając najnowsze funkcje zarządzania, diagnostyki, bezpieczeństwa i redundancji oraz większą niezawodność. Ma osiem portów Fast Ethernet.

Może pracować w szerokim zakresie temperatury od –40 °C do +70 °C. OCTOPUS 8TX-EEC-M to kompaktowy i prosty w instalacji przełącznik, umożliwiający montaż bez szafki, idealny do zastosowań w instalacjach

18

z ograniczoną przestrzenią roboczą. Dzięki odporności na wibracje oraz metalowej obudowie o stopniu ochrony IP67 może być stosowany w najbardziej ekstremalnych warunkach środowiskowych.

Przełącznik OCTOPUS 8TX-M firmy Hirschmann jest dobrym rozwiązaniem zarówno dla klasycznych zastosowań automatyki i transportu, jak i dla systemów pracujących w ekstremalnych warunkach środowiskowych.

# )4

AUTOMATYKA

PRODUKTY

NIEZARZĄDZALNY PRZEMYSŁOWY SWITCH L2 Anybus L2 Switch zapewnia pełną gigabitową i wysoką przepustowość. Dodatkowo obsługuje podwójne zasilanie zapewniające nieprzerwaną pracę.

Routery przemysłowe zostały zaprojektowane z myślą o przemysłowych sieciach dostępowych. Jedną z ważniejszych funkcji jest również segmentacja sieci oraz umożliwienie bezpiecznego zdalnego dostępu do urządzeń w sieci lokalnej (VPN). Głównymi funkcjonalnościami routerów przemysłowych są: możliwość konfigurowania zapory ogniowej (firewall), filtrowanie ruchu między konkretnymi urządzeniami/segmentami sieci, a także inspekcja pakietów (np. Modbus).

+ 4

PRZENOŚNY ANALIZATOR SPALIN ECOM-CL2 Kompaktowy analizator spalin ecom-CL2 jest następcą popularnego modelu ecom-CL. Podstawowa wersja analizatora spalin przeznaczona jest do sprawdzania i regulacji palników gazowych. Wersja podstawowa z O2/CO może zostać wyposażona w dodatkowy czujnik elektrochemiczny NO. Nowy analizator jest wyposażony w liczne funkcje i zabudowany jest w solidnej walizce transportowej. Specjalnie zaprojektowana obudowa to połączenie urządzenia naściennego, montowanego za pomocą silnych magnesów, oraz urządzenia wolnostojącego.

Takie rozwiązanie pozwala na wygodne użytkowanie przy serwisach np. pieców CO. Zintegrowany, podświetlany wyświetlacz i przyciski, drukarka termiczna, trzykomorowa sonda oraz pułapka kondensatu, to tylko kilka funkcjonalności zmieszczonych w niespełna dwukilogramowej aluminiowej obudowie.

&

R E K L A M A

Inteligentne polimery Unikaj nieplanowanych przestojów

Przemysł 4.0: smart plastics eliminują nieplanowane przestoje.

Inteligentne komponenty z wyprzedzeniem informują o wymaganej konserwacji i mogą być zintegrowane ze standardowymi systemami kontroli urządzenia. Pozwalają Twoim maszynom pracować nieprzerwanie, a także obniżyć koszty utrzymania ruchu.

Tel. 22 316 36 30 info@igus.pl plastics for longer life 3/2021

®

/smartplastics

19

PRODUKTY

PIERWSZY PRZEMYSŁOWY ROUTER 5G Szwedzki specjalista ds. komunikacji przemysłowej, firma HMS Networks ogłosiła, że stworzyła pierwszy komercyjnie dostępny przemysłowy router bezprzewodowy 5G zoptymalizowany pod kątem prywatnych sieci przemysłowych.

Router obsługuje sieci Ericsson Industry Connect i umożliwia użytkownikom rozpoczęcie korzystania z 5G, oferując testowy zestaw startowy.

Router został przebadany z systemem Industry Connect 5G firmy Ericsson w trybie samodzielnym z wykorzystaniem pasma n78. Obsługuje technologie komórkowe 4G i 5G i może być stosowany w maszynach przemysłowych i zautomatyzowanych robotach mobilnych.

Zestaw startowy zawiera router 5G i dwa czujniki IO-Link zdolne do przesyłania danych w ramach sieci. Dostęp do nich można uzyskać za pomocą protokołów Modbus TCP, MQTT, a także JSON. Dostępna jest również internetowa wersja demonstracyjna, która pokazuje dane z czujników w sieci 5G za pośrednictwem standardowej przeglądarki.

– Jesteśmy dumni z faktu, iż zawsze jesteśmy w czołówce technologii, a nasz router 5G jest tego kolejnym dowodem – powiedział kierownik ds. rozwoju w HMS Labs, dr Jens Jakobsen.

Początkowo router będzie dostępny wyłącznie do użytku z systemem Industry Connect firmy Ericsson. Trwają prace nad możliwością wykorzystania go we współpracy z innymi dostawcami infrastruktury i operatorami telekomunikacyjnymi.

# 1

REGULATORY UNIWERSALNE Z BARGRAFEM Nowością w ofercie firmy Simex są urządzenia SUR z rodziny regulatorów uniwersalnych. Dostępne dwa wykonania, różnią się między sobą rodzajem obudowy, przeznaczonej do zabudowy tablicowej: Model SUR-49B ma obudowę pionową: 48 mm × 96 mm, a model SUR-94B obudowę poziomą: 96 mm × 48 mm.

Dowolnie przeskalowaną wartość sygnału wejściowego regulatory prezentują w formie liczbowej – na czterodekadowym wyświetlaczu LED – oraz graficznej, za pomocą bargrafu. Oprócz stanu

na wejściu bargraf informuje również o progach ustawionych dla wyjść sterujących. Nowe mierniki obsługują wszystkie standardowe sygnały, tj. prądowy: 0/4–20 mA, napięciowy od 0/1 V do 5 V, od 0/2 V do 10 V, miliwoltowy 0–150 mV, rezystancyjny Pt 100/Pt 500/Pt 1000, termoelementowy: TC K, S, J, T, N, R, B, E. Umożliwiają również regulację wielkości reprezentowanych przez te sygnały za pomocą wyjść: binarnych REL 5 A/OC, prądowych 0/4–20 mA i napięciowych: od 0/1 V do 5V oraz od 0/2 V do 10 V.

1& +:

TRIPWIRE INDUSTRIAL VISIBILITY Tripwire – to kompleksowy zestaw narzędzi do ochrony sieci przemysłowych. W połączeniu z firewall’ami zapewnia maksymalne cyberbezpieczeństwo. Ochrona w czasie rzeczywistym skraca czas wykrywania zagrożeń, głęboki wgląd w stan systemu bezpieczeństwa, wspiera integrację między IT a bezpieczeństwem OT. Analizuje komunikację sieciową ICS, protokoły i zachowania, gromadzi i raporuje szczegółowe informacje o zasobach w całej sieci przemysłowej. Profiluje całą komunikację między urządzeniami, wykrywa anomalie, tworzy wirtualne strefy oraz wychwytuje zagrożenia.

Aktywne i pasywne technologie skanowania AppDB umożliwiają pełny wgląd w sieć przemysłową dla skutecz-

20

nej oceny ryzyka i redukcji w środowiskach OT. Wykrywa wszystkie urządzenia, sesje i operacje w sieciach OT. Segmentuje sieci OT na Strefy Wirtualne, które są logicznymi grupami zasobów oraz komunikują się ze sobą w normalnych warunkach.

Pięć silników detekcyjnych służy zapewnieniu pełnego monitorowanie zdarzeń związanych z bezpieczeństwem i integralnością OT w celu wydajnego i skutecznego wykrywania zagrożeń.

Tripwire porównuje każdy zasób w środowisku OT z obszerną bazą danych niezabezpieczonych protokołów, konfiguracji i innych luk w zabezpieczeniach śledzonych przez Tripwire, a także z najnowszymi danymi CVE. W rezultacie klienci mogą lepiej identyfikować, ustalać priorytety oraz korygować luki w zabezpieczeniach.

# )4

AUTOMATYKA

PRODUKTY

NAJMOCNIEJSZY ELEKTRYCZNY CHWYTAK PODCIŚNIENIOWY Nowy chwytak VGP20 jest kompatybilny ze wszystkimi wiodącymi markami robotów, może o b s ł u g i wa ć ładunki o masie 20 kg, dzięki czemu doskonale nadaje się do różnorodnych zastosowań. Ten elektryczny chwytak podciśnieniowy firmy OnRobot może sprostać zastosowaniom, które tradycyjnie były obsługiwane przez potężne chwytaki pneumatyczne, zmniejszając koszty i złożoność procesu. VGP20 zapewnia możliwość dostosowania końcówki chwytnej

i przepływu powietrza oraz funkcjonalność wielokanałową, umożliwiając pracę z wieloma przedmiotami o różnych kształtach i rozmiarach. Ponadto wbudowana inteligencja chwytaka VGP20 w połączeniu z łatwym w obsłudze oprogramowaniem zapewnia precyzyjną kontrolę przepływu powietrza. Ta funkcjonalność umożliwia użytkownikom zmianę typu uchwytu używanego w różnych zastosowaniach, np. miękkiego uchwytu używanego do obsługi delikatnych przedmiotów na twardy uchwyt wymagany do obsługi dużych, ciężkich pudeł kartonowych o porowatej powierzchni.

VGP20 z łatwością radzi sobie również z cieńszymi i tańszymi materiałami opakowaniowymi, umożliwiając spedytorom znaczne zmniejszenie kosztów, zarówno automatyzacji, jak i wysyłki.

2 $ "

NOWE ROBOTY WSPÓŁPRACUJĄCE ABB W portfolio ABB pojawiły się dwie nowe rodziny kobotów o zwiększonym udźwigu i uproszczonej obsłudze: GoFa i SWIFTI. To odpowiedź na automatyzację kolejnych sektorów, która będzie postępować, m.in. w wyniku pandemii. Firma liczy na rosnące zainteresowanie robotami współpracującymi na rynku polskim.

Nowe modele będą uzupełnieniem linii robotów współpracujących YuMi. GoFa i SWIFTI wchodzą na rynek z poprawioną wydajnością, zwiększonym udźwigiem i prędkością roboczą. Dzięki niewielkim rozmiarom mogą znaleźć zastosowanie m.in. w branży elektronicz-

nej, medycznej, metalowej, FMCG i logistyce.

GoFa i SWIFTI mogą pracować w towarzystwie ludzi przy przenoszeniu materiałów, obsłudze maszyn, montażu komponentów, konfekcjonowaniu, obsłudze stanowisk w laboratoriach medycznych, w centrach logistycznych oraz magazynach czy też warsztatach produkcyjnych (nawet tych stosunkowo małych).

Za pomocą specjalnych narzędzi konfiguracyjnych, koboty można reprogramować z poziomu tabletu lub smartfona.

((

SMART FUNCTION KIT System Smart Function Kit do obsługi zadań w obszarze przenoszenia bazuje na kartezjańskim układzie jedno- lub wieloosiowym, który w sposób niezawodny i precyzyjnie przemieszcza komponenty lub przedmioty obrabiane w określonej przestrzeni. Sprawdzona technika przemieszczeń liniowych firmy Bosch Rexroth została połączona z innowacyjną technologią sterowania oraz oprogramowaniem w idealnie dostosowanym rozwiązaniu. Wszystko od jednego dostawcy.

Funkcja prostego projektowania produktów za pomocą LinSelect oraz szybka konfiguracja z użyciem narzędzia internetowego ułatwia proces zamawiania. Kreator pozwala szybko i intuicyjne przejść przez proces uruchamiania. Opro-

3/2021

gramowanie operacyjne z funkcją wizualizacji umożliwia graficzną konfigurację procesu poprzez przeciąganie i upuszczanie elementów bez konieczności dysponowania wiedzą w zakresie programowania. Wszystko to pozwala skrócić czas wprowadzenia na rynek i szybko rozpocząć produkcję.

Smart Function Kit jest idealnym, gotowym rozwiązaniem w zakresie pozycjonowania mechatronicznego i przenoszenia wszędzie tam, gdzie przemieszczanie łączy się z techniką automatyzacji.

( ) $ ! )

21

PRODUKTY

MONITORING WIBRACJI I TEMPERATURY Zakłady produkcyjne, od papierni, przez przetwórców żywności i napojów, po przemysł naftowy i gazowy, korzystają z całodobowego zdalnego monitorowania stanu infrastruktury krytycznej i maszyn.

Dzięki połączeniu możliwości wykrywania wibracji i temperatury rozwiązań firmy FLIR branże mają teraz kompletny zestaw rozwiązań, które maksymalizują wydajność produkcji, poprawiają bezpieczeństwo pracowników i obniżają koszty operacyjne. Nowy zestaw FLIR SV87-KIT oferuje tanie, zdal-

ne rozwiązanie do wykrywania wibracji i temperatury w cyklu 24/7.

FLIR SV87-KIT jest tani, łatwy w konfiguracji i można go zainstalować na dowolnej powierzchni. Oferując bezprzewodową łączność z siecią Wi-Fi zapewnia możliwość śledzenia zmian drgań i ciepła w czasie rzeczywistym, zapewniając wgląd operacyjny w celu przewidywania potencjalnie poważnych problemów przed wystąpieniem awarii.

/;&$

FORTIS — SERIA LINIAŁÓW POMIAROWYCH NOWEJ GENERACJI Firma Renishaw wprowadziła serię FORTiS — zamkniętych, absolutnych liniałów. Konstrukcja nowej rodziny liniałów bazuje na sprawdzonej serii RESOLUTE. Jest ona zabezpieczona przed przedostawaniem się do wnętrza cieczy i innych zanieczyszczeń.

Fortis ma obudowę o specjalnie ukształtowanym profilu, do którego wzdłużnie przymocowano uszczelki wargowe i szczelne zatyczki.

Korpus głowicy jest połączony wpustem ze szczelnym układem optycznym; wpust przemieszcza się

między uszczelkami wargowymi wzdłuż przetwornika. Przemieszczenie liniowe w danej osi powoduje ruch głowicy i układu optycznego na liniale absolutnym (który jest przymocowany wewnątrz obudowy); gdzie pomiar odbywa się bezdotykowo.

Można wybierać spośród dwóch profili. Przetwornik liniowy FORTiS-S ma standardowe wymiary. Umożliwia pomiar długości w zakresie od 140 mm do 3040 mm. Montuje się go bezpośrednio do obrabiarki za pomocą specialnych otworów montażowych w profilu obudowy liniału. Przetwornik FORTiS-N umożliwia pomiar przemieszczenia w zakresie od 70 mm do 2040 mm. Ma mniejszy przekrój poprzeczny i bardziej miniaturową głowicę, co umożliwia instalację w ograniczonych przestrzeniach.

$ )

WIDEOSKOP DO POMIARÓW PODZIEMNYCH FLIR VS290-32 to pierwszy w branży wideoskop łączący obrazowanie termiczne i kamerę widzialną, zaprojektowany specjalnie z myślą o bezpieczniejszych i bardziej wydajnych inspekcjach trudno dostępnych podziemnych instalacji użytkowych. VS290-32 to pierwszy w firmie elastyczny wideoskop klasy przemysłowej, spełniający wymagania bezpieczeństwa elektrycznego, wyposażony w wymienną dwumetrową sondę z kamerą.

VS290-32 ma certyfikat bezpieczeństwa CAT IV 600 V do kontroli elektrycznych. Szczelna końcówka kamery (IP67) i podstawa (IP54) zabezpieczają urządzenie przed pyłem i wodą. Wideoskop jest wyposażone w opatentowaną przez firmę FLIR Systems technologię Multi-Spectral Dynamic

22

Imaging (MSX), która poprawia klarowność obrazu przez nanoszenie szczegółów z kamery foto na obraz termowizyjny, gwarantując doskonałą jakość obrazu, niezbędną do dokładnej i bezpiecznej oceny i identyfikowania potencjalnych problemów, aby zapobiegać awariom. Niskoprofilowa końcówka i jasne światło robocze LED zapewniają odpowiednie oświetlenie do stworzenia obrazu MSX w ciemnym otoczeniu.

VS290-32 jest wyposażony w czujnik termiczny FLIR Lepton z opcją alarmów gorących / zimnych kolorów lub izoterm, do szybkiej identyfikacji obszarów problematycznych w zakresie temperatury od –10 °C do 400 °C . Urządzenie zawiera podwójną ładowarkę oraz akumulatory litowo-jonowe.

/;&$

AUTOMATYKA

PRODUKTY

TERMICZNY PRZEPŁYWOMIERZ MASOWY MT100 Przepływomierz MT100 to zaawansowane rozwiązanie do pomiaru przepływu powietrza i gazu w rurociągach o dużym przekroju. Ten termiczny, wielopunktowy przepływomierz masowy został skonstruowany na potrzeby pomiarów przepływu gazów spalinowych i powietrza w dużych kanałach i emitorach (kominach), gdzie profil przepływu jest nieregularny, a więc pomiary przepływomierzami jednopunktowymi są niewiarygodne.

Termiczny czujnik przepływu działa na zasadzie pomiaru zmian rezystancji elementu schładzanego przez przepływające medium z wartością rezystancji czujnika podgrzewanego (RTD). Pomiar przepływu określa się jako funkcję różnicy temperatury pomiędzy nagrzewanymi czujnikami RTD, a schładzanymi czujnikami rezystancyjnymi; układ elektroniczny wykonuje jednocześnie linearyzację sygnału wyjściowego.

&

NOWE SERWONAPĘDY Z SERII 1S Z FUNKCJĄ MOTION SAFETY FIRMY OMRON Firma OMRON wprowadziła na rynek nowe serwonapędy i serwomotory 1S z funkcją Motion Safety. Zapewniają one bezpieczeństwo operatorom maszyn, skracają czas rozruchu, minimalizują przestoje maszyny oraz straty w produkcji. Integracja funkcji Motion Safety z serwonapędami i serwomotorami przyczynia się do minimalizacji kosztów, mniejszej liczby komponentów i mniej skomplikowanego okablowania.

Funkcja Motion Safety pozwala uniknąć przestojów maszyn i zakłóceń podczas nieoczekiwanych przestojów oraz osiągnąć zerowe straty w produkcji dzięki zsynchronizowanej funkcji zatrzymania awaryjnego. Nowe serwonapędy z serii 1S pomagają producentom w zapewnieniu kontroli bezpieczeństwa i sterowania ruchem. Ponadto zmiany na linii pakowania (np. podczas wprowadzania nowej folii) przebiegają szybciej dzięki trybowi Safe Direction (bezpieczny kierunek ruchu). W przypadku przestoju maszyny silniki mogą być w dalszym ciągu zasilane, co zapobiega uszkodzeniu produktów w maszynie i eliminuje konieczność interwencji operatora. W konsekwencji ogranicza to straty w produkcji.

2 $2

AI I MECHANIZMY GŁĘBOKIEGO UCZENIA W KAMERZE AXIS Axis Communications zaprezentował nową kamerę P3255LVE, która dokonuje analiz w oparciu o sztuczną inteligencję i mechanizmy głębokiego uczenia. Ta stałopozycyjna kamera kopułkowa zawiera innowacyjny podwójny chipset, który umożliwia niezwykle szczegółową klasyfikację obiektów. Chipset łączy procesor Axis ARTPEC-7 oraz jednostkę przetwarzania głębokiego uczenia. Te elementy sprzętowe dają użytkownikom możliwość korzystania ze specjalnie opracowanych aplikacji zewnętrznych, opartych na funkcjach AI. Ponadto, dzięki podwójnemu chipsetowi, fabrycznie zainstalowana aplikacja analityczna AXIS Object Detector może wykrywać oraz klasyfikować osoby i obiekty.

P3255-LVE to gotowa do montażu, zewnętrzna kamera o klasie ochrony IK10 zawierająca szereg funkcji bezpieczeństwa, które zapobiegają nieautoryzowanemu dostępowi. Urządzenie oferuje jakość obrazu o rozdzielczości HDTV 1080p.

Technologie Axis Lightfinder 2.0 i Axis Forensic WDR zapewniają realistyczne kolory i wierne odwzorowanie szczegółów, nawet w trudnych warunkach oświetleniowych. Dodatkowo technologia OptimizedIR pozwala uzyskiwać wyraźny, pozbawiony odbić materiał wizyjny w całkowitej ciemności bez stosowania dodatkowego oświetlenia.

!

9 44*

3/2021

23

ROZMOWA

Komplementarna automatyzacja 2 4

) " ) " 4 < => "

.

*

"* @ 4 19#5

4 4

4 ; 4 4 ) 4 19#5

A

24

AUTOMATYKA

ROZMOWA W bieżącym wydaniu wiele miejsca poświęcamy tematowi Przemysłu 4.0. Jak ocenia Pan tempo rozwoju czwartej rewolucji przemysłowej w Polsce – czy jest zadowalające?

Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, gdyż jedyną skalą porównawczą jest przemysł w krajach bardziej rozwiniętych, gdzie moim zdaniem również niewiele fabryk spełnia wszystkie wymagania pracy w standardzie 4.0.

Temat Przemysłu 4.0 jest bardzo szeroki. Aby fabryka czy zakład produkcyjny funkcjonowały zgodnie z założeniami czwartej rewolucji przemysłowej, wszystkie działy muszą pracować pod kontrolą jednego nadrzędnego systemu i wszystkie ich działania muszą być skoordynowane. W tej chwili w sporej części fabryk i zakładów na terenie naszego kraju produkcja, wytwarzanie i operacje z nimi związane wykonywane są manualnie. Trzeba je najpierw zautomatyzować, by myśleć o włączeniu ich w struktury 4.0.

Co jest największym wyzwaniem we wdrażaniu Internetu Rzeczy, Przemysłowego Internetu Rzeczy i innych rozwiązań z obszaru Przemysłu 4.0?

Myślę, ze przede wszystkim postęp automatyzacji. Jak już wspomniałem, aby w pełni wdrożyć rozwiązania 4.0, należy najpierw całkowicie zautomatyzować daną fabrykę czy zakład – począwszy od procesu przyjmowania zamówień, przez produkcję, po sprawdzanie jakości, wysyłkę towaru do klienta itd. Oczywiście istnieją pewne procesy, bardzo złożone technicznie, których zautomatyzowanie byłoby kosztowne i skom-

POLSKIE FIRMY MUSZĄ SPROSTAĆ KONKURENCJI, KTÓRA DEPCZE IM PO PIĘTACH. JEŻELI CHCĄ BYĆ KONKURENCYJNE, TO PRODUKCJA MUSI BYĆ SZYBKA, TANIA, NIEZAWODNA, Z JAK NAJMNIEJSZĄ LICZBĄ WAD W WYTWARZANYCH PRODUKTACH. plikowane i być może w danej chwili ekonomicznie nieuzasadnione, gdyż nakłady poniesione na taką modyfikację będą niewspółmierne do zysków.

Jakie są kluczowe bariery w szybszej automatyzacji fabryk i procesów technologicznych w naszym kraju – techniczne, finansowe, mentalne?

Wszystkie wymienione kwestie stoją na przeszkodzie szybszej automatyzacji w Polsce. Bez wątpienia kluczowe są bariery techniczne i finansowe, co wynika m.in. z tego, że zautomatyzowanie pewnych procesów produkcyjnych może być bardzo skomplikowane lub dodatkowo bardzo kosztowne. Siła robocza w naszym kraju jest wciąż tańsza niż w krajach bardziej rozwiniętych – to kolejny powód, dla którego automatyzacja w niektórych dziedzinach może nie być opłacalna lub czas zwrotu inwestycji może być bardzo długi.

Kwestie mentalne również odgrywają istotną rolę – wiele osób może bać się utraty miejsc pracy, np. w wyniku zastąpienia ich robotami.

Co w dobie automatyzacji należy szczególnie wziąć pod lupę, budując pozycję rynkową?

/ A

;

MARCIN LESIAK Absolwent Politechniki Śląskiej (Automatyka i Robotyka) oraz Uniwersytetu Śląskiego (Zarządzanie Projektami). Z firmą SCHUNK związany od początku jej działalności w Polsce, tj. od 2005 r., gdy objął stanowisko inżyniera do spraw sprzedaży portfolio produktowego. Następnie, jako inżynier projektu, specjalizował się w komponentach automatyki i doborze rozwiązań kompleksowych oraz specjalnych. Po 10 latach pracy w SCHUNK Polska wyjechał do Singapuru, gdzie w filii firmy spędził pięć lat jako Technical and Sales Manager. Odpowiadał za wsparcie techniczne, rozwój sieci sprzedaży oraz wizerunek marki na rynkach Singapuru, Malezji, Indonezji, Filipin i Wietnamu.

Przyczynił się do rozwoju marki w Polsce i w Azji oraz wzmocnienia jej wizerunku jako lidera w branży mocowań i komponentów automatyki.

Pasjonat podróży i sportu, zwłaszcza jazdy na nartach i badmintona, a także gry na Playstation.

3/2021

Polskie firmy muszą sprostać konkurencji, która depcze im po piętach.

Jeżeli chcą być konkurencyjne, to produkcja musi być szybka, tania, niezawodna, z jak najmniejszą liczbą wad w wytwarzanych produktach. Nasi przedsiębiorcy muszą więc inwestować w automatyzację, ponieważ to ona może zapewnić im konkurencyjność na rynku produkcyjnym.

Co uznaje Pan za najważniejszy obecnie trend w automatyce przemysłowej?

Szeroko pojmowaną robotyzację.

Duża część procesów i czynności, wykonywanych obecnie w Polsce ręcznie, mogłaby być zrobotyzowana. Dotyczy to np. takich działań, jak załadunek maszyn obróbczych, pakowanie czy spawanie – te obszary moim zdaniem idealnie nadają się do robotyzacji.

W jakich obszarach i zadaniach produkcyjnych automatyzacja może przynieść najszybsze, wymiernie opłacalne i szczególnie korzystne efekty?

Moim zdaniem są to przede wszystkim wspomniane już obróbka skrawaniem i spawanie. Szczególnie w tym drugim obszarze widzę duże możliwości i szanse na szybki postęp robotyzacji. Procesy spawania wymagają dużej powtarzalności, precyzji i szybkości, których spawacz nie może zapewnić. Roboty idealnie nadają się do wykonywania takich prac, ponieważ ich praca jest dokładna i powtarzalna.

Jakie sektory przemysłu są obecnie głównymi klientami firmy SCHUNK? Jest wiele dziedzin przemysłu, które są odbiorcami naszych produktów. Jeżeli miałbym wskazać kluczową z nich, byłby to sektor automotive. Oczywiście rok 2020 nie był dobry dla tej branży, jednak wciąż jest to duża gałąź przemy25

ROZMOWA

SIŁA ROBOCZA W NASZYM KRAJU JEST WCIĄŻ TAŃSZA NIŻ W KRAJACH BARDZIEJ ROZWINIĘTYCH – TO KOLEJNY POWÓD, DLA KTÓREGO AUTOMATYZACJA W NIEKTÓRYCH DZIEDZINACH MOŻE NIE BYĆ OPŁACALNA LUB CZAS ZWROTU INWESTYCJI MOŻE BYĆ BARDZO DŁUGI. słu, do której dostarczamy swoje rozwiązania, zarówno bezpośrednio, jak i w ramach projektów robionych wspólnie z firmami integratorskimi. W tym roku planujemy rozwinąć współpracę z przemysłem spożywczym w obszarze pakowania oraz z branżą tworzyw sztucznych w zakresie obsługi wtryskarek.

Na czym budujecie przewagę konkurencyjną?

Jest kilka czynników, które moim zdaniem dają firmie SCHUNK przewagę nad konkurencją. Po pierwsze marka – SCHUNK od lat jest znany z jakości proponowanych rozwiązań z zakresu automatyki i techniki mocowań. Drugi element to portfolio oferowanych i komplementarnych produktów, które obejmuje około 10 000 pozycji Trzeci czynnik to stopień wyszkolenia naszej kadry – doradcy techniczni SCHUNK bardzo dobrze znają nasze produkty, dzięki czemu potrafią dobrać optymal-

ne rozwiązanie dla klienta. Czwarty element naszej przewagi to fakt, że jako pionierska firma staramy się cały czas poszerzać swoje portfolio tak, by spełniało oczekiwania naszych odbiorców.

Robimy to, wypuszczając na rynek co roku nowe produkty.

Regularnie powraca temat rywalizacji między producentami i integratorami robotów w obniżaniu cen. Czy odczuwacie efekty tego zjawiska?

Jeżeli na rynku pojawia się coraz więcej producentów robotów oraz firm integratorskich, to obniżka cen oferowanych przez nie usług lub towarów – w tym przypadku robotów – będzie naturalnym zjawiskiem, ponieważ to pozwala utrzymać konkurencyjność.

Aby sprostać wymaganiom rynku i pozostać konkurencyjnym, firma SCHUNK wypuściła na rynek serie nowych produktów w bardzo dobrej cenie przy zachowaniu najwyższych parametrów.

W jaki sposób dystrybuujecie swoje rozwiązania?

Sprzedaż i wsparcie dla odbiorów naszych produktów realizujemy przez bezpośredni kontakt naszych doradców technicznych z klientem końcowym, czyli użytkownikiem lub z dostawcą usług – w tym przypadku integratorem w danym regionie. Chcemy, by nasi klienci mieli wyznaczone osoby, które obsługują ich od strony technicznej oraz handlowej i z którymi mogą w każdej chwili skontaktować się i otrzymać wsparcie techniczne oraz merytoryczne.

Jakie są strategiczne plany firmy na ten rok?

W tym roku zaprezentowaliśmy już kilka nowości i mamy nadzieję, że spodobają się naszym klientom. Jak już wspomniałem wcześniej, chcemy też rozwinąć współpracę z branżami, w których byliśmy mniej aktywni dotychczas, przede wszystkim spożywczą i tworzysz sztucznych. Dodatkowo planujemy wzmocnić swoją aktywność w social mediach przez utworzenie polskich kont Facebooka oraz Instagramu, co – mam nadzieję – pozwoli nam silniej spersonalizować informacje tam publikowane, a co za tym idzie – dotrzeć do szerszej rzeszy klientów. $ 4

Urszula Chojnacka 5%2 %B

R E K L A M A

AUTOMATYCZNIE

26

NAJLEPSI

W W W . A U T O M A T Y K A O N L I N E . P L / A U T O M A T Y K A

AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU

Przemysł 4.0 w praktyce 2 4 =

CAD

4 )

* 4

=4

A

. . 4 * E< *<

E>

"*

*< <

=

<

F" A $ E

"F E F= E . )

< & * CAD

E

F= <

E > < 4 = A 4 F 4

* 4

E

"

>

.*

@ 4 * )A

/ A 9

3/2021

Z

achodzące gwałtownie na przełomie XX i XXI wieku procesy związane z cyfryzacją produkcji, logistyki, zbierania danych i przede wszystkim rozwój Internetu oraz mobilnej komunikacji zapoczątkowały próby usystematyzowania zachodzących zjawisk społeczno-technologicznych, nadania im kierunku, który pozwoliłby w przemyślany sposób dokonać cyfryzacji gospodarki.

Jedną z takich prób sklasyfikowania i uregulowania cyfrowej transformacji przemysłu była zaproponowana przez niemieckich naukowców i inżynierów koncepcja Przemysłu 4.0. W 2011 r., decyzją niemieckiego rządu, stała się ona kluczowym elementem strategii innowacyjnego rozwoju naszego sąsiada zza Odry, która ma zapewnić gospodarce niemieckiej przewagę w zakresie nowoczesnych technologii.

Utworzona w wyniku tej decyzji grupa robocza „Industrie 4.0 Working Group” sformułowała pierwsze rekomendacje dotyczące implementacji koncepcji Przemysł 4.0 w praktyce.

Dokumenty te ujrzały światło dzienne w kwietniu 2013 r., a opracowany dokument, zawierający ogólną wizję

rozwoju przemysłu, stał się podstawą do opracowania przez „Plattform Industrie 4.0” ostatecznych zaleceń dotyczących urzeczywistnienia czwartej rewolucji przemysłowej. Zalecenia dotyczące ewolucji niemieckiej gospodarki przedstawiały śmiałą perspektywę rozwoju przedsiębiorstw funkcjonujących w cyfrowych sieciach obejmujących całe fabryki, maszyny, systemy magazynowe i urządzenia produkcyjne [1].

W ślad za Niemcami pojęcie Przemysłu 4.0 upowszechniło się w Europie, do czego w niemałym stopniu przyczyniły się, odbywające się co roku, targi przemysłowe w Hanowerze, gdzie koncepcja ta była szeroko propagowana. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że w Stanach Zjednoczonych częściej mówi się o „inteligentnej produkcji” (Smart Manufacturing), a w Azji – o „inteligentnej fabryce” (smart factory).

Wszędzie jednak chodzi o to samo zjawisko – przejściu od dominującej obecnie produkcji zautomatyzowanej do cyfrowej, inteligentnej produkcji umożliwiającej swobodne dostosowanie nawet jednostkowych wyrobów, pod konkretne potrzeby klienta.

27

TEMAT NUMERU

ju bezprzewodowej transmisji danych, w tym sieci komórkowych 5G. W efekcie dochodzi do zmiany paradygmatu produkcji, którego istotą nie są już linia produkcyjna czy nawet łańcuch wartości dodanej, ale o całościowe przetwarzanie nazywane coraz częściej datafikacją. Datyfikacja, będąca swego rodzaju integracją danych z urządzeń, czujników, systemów informatycznych i operacyjnych, pozwala na rozwój nowych rozwiązań w całym cyklu życia produktu – od jego zaprojektowania, produkcję, sprzedaż, używanie u klienta, serwisowanie, na utylizacji kończąc, a nie jak to miało miejsce w Przemyśle 3.0, skoncentrowaniu się wyłącznie na jego projektowaniu i produkcji [2].

% )

<

@ * E

* )

GHI

Przejście między trzecią a czwartą rewolucją przemysłową ma charakter w dużej mierze inkrementalny (narastający – zachodzi stosunkowo powoli w wybranych obszarach) i jakościowy.

Większość rozwiązań technologicznych niezbędnych dla Industry 4.0 funkcjonuje w obecnym modelu produkcji, który wyłonił się pod koniec lat 70. przy okazji ustępowania systemów analogowych na rzecz mikroelektroniki, półprzewodników, rozwiązań informatycznych i sieci. Ethernet, sensory, programy typu SCADA (Supervisory Con-

trol And Data Acquisition) w połączeniu z zaawansowaną analityką umożliwiały coraz szerszą automatyzację procesów wytwórczych, a także automatyzacje logistyki i projektowania [2].

Warto podkreślić, że Przemysł 4.0 wyróżnia sposób korzystania z danych, ich efektywne pozyskiwanie, przetwarzanie, wykorzystywanie w celu zoptymalizowania produkcji, sprzedaży i logistyki. To nie byłoby możliwe bez Internetu Rzeczy, chmury, sztucznej inteligencji, sensorów, kolejnych generacji robotów i rozwo-

Datyfikacja i cyfrowy bliźniak Z Przemysłem 4.0 związane są bardzo silnie dwa coraz częściej stosowane w opracowaniach pojęcia – wspomniana datyfikacja i cyfrowy bliźniak, zacznijmy jednak od cyfryzacji, nazywanej też digitalizacją i często mylonej z dygityzacją. Ta ostatnia to po prostu proces zamiany analogowych danych na ich cyfrowy odpowiednik, digitalizacja to zaś proces polegający na stosowaniu cyfrowych technologii do przetwarzania i obróbki danych. Innymi słowy dygityzujemy informacje, a digitalizujemy procesy, zarówno gospodarcze, społeczne jak i produkcyjne.

INTEGRACJA DANYCH I ICH ANALIZA W CHMURZE TO PRZYSZŁOŚĆ PRZEMYSŁU THOMAS SPRANZEL, PRODUCT SPECIALIST RFID & FIELDBUS, TURCK Z Przemysłem 4.0 powiązanych jest wiele ciekawych rozwiązań. Ostatnie trendy wskazują na znaczny wzrost zainteresowania możliwościami podglądu oraz analizy kluczowych danych z dowolnego miejsca. Rozwiązaniem tego zagadnienia są systemy chmurowe, które oprócz gromadzenia danych zawierają narzędzia do łatwego tworzenia analiz, raportów, wizualizacji, pozwalające na ustawienie powiadomień o konkretnych zdarzeniach dla wybranych użytkowników.

Systemy chmurowe mogą operować danymi pochodzącymi z systemów opartych np. na technologii RFID czy IO-Link, które pozwalają w wyraźny sposób optymalizować proces, jak i zwiększyć jego dokładność. Warto także wykorzystać możliwości oferowane przez systemy chmurowe w koncepcji predykcyjnego utrzymania ruchu. Dzięki dostępności odpo-

28

wiednio przeanalizowanych danych użytkownik może reagować z wyprzedzeniem na wystąpienie potencjalnych zagrożeń, związanych z zakłóceniem ciągłości produkcji i łańcucha dostaw.

Kolejnym tematem, na który warto zwrócić uwagę, jest integracja danych pochodzących z urządzeń znajdujących się na maszynie, z systemami nadrzędnymi. Idealnym rozwiązaniem jest wykorzystanie protokołu OPC UA, wspieranego przez coraz większą liczbę urządzeń, które nie zawsze są sterownikami PLC. Wdrażanie koncepcji Przemysłu 4.0 polega między innymi na integracji systemów działających bezpośrednio na obiekcie z oprogramowaniem skojarzonym z obsługą aplikacji biznesowych. Takie rozwiązania stają się coraz bardziej popularne.

AUTOMATYKA

/ A $ *

TEMAT NUMERU

Warto w tym miejscu zauważyć, że często pojęcia digitalizacji i dygityzacji są mylone. Digitalizacją nazywa się błędnie, przekształcanie analogowego formatu danych na ich cyfrowy odpowiednik. Na szczęście w polskiej literaturze digitalizację procesów określa się zwykle terminem cyfryzacja, dzięki czemu szybko można się zorientować co jest pod tym terminem rozumie.

Niestety, zamieszanie pojęciowe pogłębia fakt, że Komisja Europejska konsekwentnie używa pojęcia dygityzacji w rozumieniu cyfryzacji.

Wróćmy jednak do datyfikacji. Datyfikacja to po prostu proces pozyskiwania informacji poprzez tworzenie cyfrowych reprezentacji świata rzeczywistego (np. w wyniku digityzacji), przetwarzanie i łączenie (integrację) zbiorów danych oraz przez ich analizę z wykorzystaniem np. algorytmów sztucznej inteligencji. Technologie stosowane do gromadzenia, integracji i analizy danych określa się mianem technologii datafikacji.

Z kolei, cyfrowy bliźniak (digital twin) odnosi się do cyfrowej repliki fizycznych obiektów, procesów i systemów. Model digital twin to połączenie fizycznego obiektu oraz jego cyfrowego odwzorowania w przestrzeni wirtualnej, który realizowany jest dzięki możliwości przetwarzanie danych 3/2021

w czasie rzeczywistym i stałej aktualizacji stanu obiektów i procesów.

Tyle teorii.

Zmiana ideologii procesów wytwarzania Istotnym czynnikiem warunkującym przyspieszenie cyfryzacji procesów produkcyjno-biznesowych jest wzrost liczby dostępnych na rynku inteligentnych produktów, które wyposażone będą w czujniki zbierające dane na te-

mat sposobu ich użytkowania w całym cyklu ich życia. Drugim elementem, na którym nie będziemy się szczegółowo skupiać, jest rozwój usług określanych mianem „Wszystko jako serwis” (Everything as a Service), dotyczacych subskrybowania lub krótkoterminowego wynajmu rzeczy, na przykład telewizji (Netflix), serwisów streamingowych z muzyką, dostępu do oprogramowania i baz danych a także samochodów, rowerów miejskich czy hulajnóg, któ-

9 . "

4 = * 4

4* *

4 4 < 4* > )

* )

J )

>

F 4

< 4 )

= GHI

29

TEMAT NUMERU

W KTÓRE ROZWIĄZANIA PRZEMYSŁU 4.0 WARTO ZAINWESTOWAĆ?

GRZEGORZ BOJARCZUK, DIGITAL BUSINESS DRIVER, FESTO Wśród rozwiązań promowanych w kontekście hasła Przemysł 4.0 znajdziemy autonomiczne wózki AGV, Przemysłowy Internet Rzeczy, szeroko rozumianą digitalizację oraz Sztuczną Inteligencję czy Uczenie Maszynowe. W które z tych rozwiązań inwestować?

Oczywiście odpowiedź na to pytanie brzmi: „To zależy”. Wszelkie nowe trendy technologiczne pojawiające się w przemyśle mają na celu zwiększenie efektywności lub dostępności maszyn, zapewnienie łatwiejszego i tańszego ich serwisu lub poprawę jakości produktu. Pierwszym krokiem w planowaniu, powinna być wewnętrzna analiza rzeczywistych potrzeb zakładu, a następnie wybór tych rozwiązań, które mogą przynieść wymierne korzyści.

Zdaniem Festo, jednym z ważniejszych rozwiązań jest Sztuczna Inteligencja. Jest to narzędzie, które udowodniło już swoją przydatność w naszym codziennym życiu – w postaci haseł podpowiadanych przez wyszukiwarki czy inteligentnych asystentów głosowych. Coraz śmielej wchodzi ono na hale produkcyjne,

a Festo stara się być częścią tej rewolucji i rozwija Przemysłową Sztuczną Inteligencję w postaci systemu Festo AX. Bazując na analizie danych możliwe jest zarówno predykcyjne wykrycie awarii, nadzór nad zużyciem energii czy przyśpieszenie kontroli jakościowej produktu. Trzeba mieć jednak świadomość, że jest to narzędzie, które każdorazowo wymaga dostrojenia, a czasem dodatkowych inwestycji (niestety bez odpowiedniej ilości i jakości danych może nie udać się osiągnąć zamierzonego efektu). Zastosowane w odpowiedni sposób może jednak uchronić nas przed znacznie droższymi serwisami, nieprzewidzianym zatrzymaniem produkcji, czy potencjalnymi reklamacjami w przyszłości.Jeśli jednak wąskim gardłem produkcji jest np. logistyka zakładowa, wtedy zapewne inne rozwiązania z zakresu Przemysłu 4.0 mogą okazać się tymi bardziej odpowiednimi.

1 ) 4

4** /* 4 * E 4 & $

<

1)

GKI

re pozwalają śledzić globalne trendy dotyczące zachowań konsumenckich.

Zebrane w ten sposób dane pozwalają już dziś firmom ulepszać usługi i tworzyć bardziej atrakcyjną ofertę, która spełni oczekiwania klienta, a tym samym zbudować przewagę konkurencyjną na rynku. Pozyskiwanie i przetwarzanie danych z każdego etapu użytkowania produktu przez klienta w czasie rzeczywistym daje np. możliwość tworzenia cyfrowego bliźniaka – cyfrowej reprezentacji produktu, którą klient może w dowolny sposób 30

rekonfigurować lub, jeszcze przed wyprodukowaniem, dostosować do swoich potrzeb już na etapie zamówienia.

Inteligentne produkty pozwalają na tworzenie oferty komplementarnych produktów usług, prowadząc tym samym do wzmocnienia trendu serwicyzacji, definiowanego klasycznie jako „decyzja producenta o połączeniu produktów z usługami w celu zwiększenia zysków i poszerzenia pozycji w łańcuchu wartości”, a bardziej współcześnie – jako „innowacyjna zmiana potencjału i procesów w organizacji służąca wy-

twarzaniu wartości w wyniku przejścia od sprzedaży produktów do sprzedaży Systemów Produktowo-Usługowych (Product Service Systems, PSS). Serwicyzacja może też odnosić się do modeli biznesowych, które zakładają, wspomniany przed chwilą trend subskrybowania lub wynajmu produktu, bez przenoszenia prawa własności na użytkownika. Umiejętność czerpania wartości z danych w coraz większym stopniu decyduje o pozycji konkurencyjnej na rynku, zmieniając w rezultacie funkcjonowanie firm i całej gospodarki [2].

Transformacja cyfrowa przedsiębiorstw jest kluczowym, a zarazem problematycznym składnikiem całościowej transformacji cyfrowej gospodarki. Badania przeprowadzone w 2018 r. przez firmę McKinsey na próbie 1793 przedstawicieli firm z całego świata pokazują, że „udana transformacja cyfrowa jest trudniejsza niż jakikolwiek znany dotychczas rodzaj zmiany organizacyjnej”. Tylko 16 % respondentów uznało, że transformacja cyfrowa w ich firmach zwiększyła efektywność działania, a zmiany utrzymają się w dłuższej perspektywie. Dotyczyło to nawet firm działających w sektorach o wysokim poziomie ucyfrowienia (firmy technologiczne, medialne i telekomy), wśród których tylko co czwarta uznała, że transformacja była udana.

AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU W sektorach tradycyjnych (motoryzacyjnym, wydobywczym, budowlanym i farmaceutycznym) stopa sukcesu była jeszcze niższa i wahała się od 4 % do 11 %. Znacznie większą szansę na udaną transformację miały natomiast firmy mniejsze, zatrudniające do 100 pracowników. Kluczowymi determinantami sukcesu okazywały się: poziom adaptacji technologii cyfrowych, cyfrowe przywództwo (digital-savvy leaders), rozwijanie potencjału pracowników w zakresie kompetencji przyszłości i zachęcanie ich do pracy w nowy sposób, cyfryzacja podstawowych narzędzi i mechanizmów pracy oraz częsta komunikacja w obrębie firmy za pośrednictwem kanałów tradycyjnych i cyfrowych [2].

Gdzie jesteśmy z przemysłem 4.0?

Podstawowym elementem, tworzącym wszelkiego typu systemy, które można określić mianem Industry 4.0 jest Przemysłowy Internet Rzeczy (Industrial Internet of Things, IIoT). Składa się on z różnego rodzaju elementów automatyki przemysłowej, tj. czujniki, systemy sterowania, sterowniki PLC, komputery przemysłowe, interfejsy HMI (Human-Machine Interface), a tak-

że centra obróbcze, roboty przemysłowe i szeroko pojęte systemy logistyki, wyposażone są w sensory zbierające dane, czy w elektronikę pozwalająca na wzajemną komunikację. Innymi słowy elementy te mogą zbierać i dzielić się zebranymi przez siebie elementami z otoczeniem, a także wykonywać napływające z sieci, adresowane do nich, rozkazy i polecenia, tzn.wchodzić we wzajemne interakcje.

Linearny, punktowy proces pozyskiwania i przetwarzania informacji, a następnie podejmowania na ich podstawie decyzji odnośnie proce-

są gromadzone w obszarze całego łańcucha wartości, obejmującego środki produkcji, systemy magazynowe i sieci dostawców, i efektywne ich wykorzystanie. Przemysłowy Internet Rzeczy zastosowany w fabryce umożliwia stałe monitorowanie procesów produkcyjnych oraz dostosowanie planu konserwacji i serwisowania, a tym samym zapobiega awariom i związanym z nimi przestojom. Dzięki zintegrowaniu z systemami ERP, CRM, SCADA, systemami inżyniersko-projektowymi CAD oraz oprogramowaniem PLM możliwe jest stworzenie środo-

…PRZEMYSŁ 4.0 WYRÓŻNIA SPOSÓB KORZYSTANIA Z DANYCH, ICH EFEKTYWNE POZYSKIWANIE, PRZETWARZANIE, WYKORZYSTYWANIE W CELU ZOPTYMALIZOWANIA PRODUKCJI, SPRZEDAŻY I LOGISTYKI. sów fizycznych, który był charakterystyczny dla Przemysłu 3.0, zostaje zastąpiony przez nieprzerwany, cykliczny proces zbierania, analizy i wykorzystania danych, który odbywa się w czasie rzeczywistym. Dane

wiska do zarządzania wszystkimi zasobami przedsiębiorstwa, a także do optymalizacji procesów produkcyjnych, projektowych, sprzedażowych, logistycznych i serwisowych, dzięki czemu możliwa jest optymalizacja

CZY PANDEMIA BĘDZIE MIAŁA WPŁYW NA ROZWÓJ PRZEMYSŁU 4.0? ŁUKASZ WOJTCZAK, PEŁNOMOCNIK DYREKTORA DS. AUTOMATYZACJI I ROBOTYZACJI W PRZEMYŚLE, SIEĆ BADAWCZA ŁUKASIEWICZ PRZEMYSŁOWY INSTYTUT AUTOMATYKI I POMIARÓW PIAP Czas pandemii to okres niełatwych wyzwań niemal dla wszystkich uczestników rynku. W szczególności niepewność dotyka tych producentów, którzy wyroby swoje lokują jako dobra, niekoniecznie pierwszej potrzeby. Dla tej gałęzi przemysłu obecnie to moment wyzwań i podejmowania strategicznych decyzji biznesowych o kierunkach rozwoju i inwestycji. Nie wszystkie branże, mimo przewidywanego spowolnienia, zostały przymusowymi beneficjentami aktualnej sytuacji pandemicznej. Dla firm branży spożywczej czy farmaceutycznej to moment wzmożonego ruchu na produkcji. Na tym tle, odpowiedzią na obecne wyzwania może być niewątpliwie rozwój przedsiębiorstw w kierunku Przemysłu 4.0. Wydaje się, że czas pandemii, czyli dla niektórych firm pewnego spowolnienia, to dobry moment na inwestycje i rozwój, przy nietraceniu na przestojach linii spowodowanych ich modernizacjami czy inwestycjami w nowe węzły produkcji. Z drugiej strony, dla firm dobrze prosperujących, jest to czas wysokich przycho-

3/2021

dów, pozwalających na alokacje nadwyżek, także na inwestycje w moce produkcyjne, już w kierunku Przemysłu 4.0. W podsumowaniu odpowiedzi na pytanie, można zaryzykować tezę, że jednym z wygranych tego niełatwego czasu, będzie Przemysł 4.0, jako kierunek rozwoju firm produkcyjnych. Automatyzacja, robotyzacja coraz szerzej wchodząca do firm, staje się już i w naszym kraju pewnym standardem. Istnieje obiektywna potrzeba rozsądnie prowadzonych inwestycji w dobra produkcji, które przyniosą realne korzyści i pozwolą na wyróżnienie się na bardzo konkurencyjnych rynkach. Przemysł 4.0 jest właściwym kierunkiem, łączącym w sobie cechy samej warstwy wykonawczej automatyki i robotyki, wznosi je na wyższy poziom użyteczności, opartej w warstwie programowej na zaawansowanych rozwiązaniach komunikacji, archiwizacji, decyzyjności i wsparcia procesów elementami sztucznej inteligencji i operowania na wielkiej liczbie danych (big data).

31

TEMAT NUMERU

32

wytwarzania w czasie rzeczywistym pod kątem maksymalnego wykorzystania mocy produkcyjnych, przestawiania linii technologicznych, a nawet wprowadzenia zindywidualizowanej produkcji pod konkretne zamówienie i oczekiwania klienta [1, 2].

Do najbardziej zaawansowanych systemów cyberfizycznych należą wspomniane cyfrowe bliźniaki, czyli cyfrowe repliki fizycznych obiektów lub produktów, a także procesów produkcyjnych, utworzone w oparciu o dane, które są na bieżąco dostarczane z wielu sensorów i systemów IT, w tym inżyniersko projektowych, czy systemów SCADA. Dane te są następnie przetwarzane w czasie rzeczywistym.

Można tu posłużyć się środowiskiem

la też zoptymalizować plan napraw i konserwacji na podstawie bieżącej diagnozy zużycia części maszyn. Symulowane układy fabryczne pozwalają na lepsze zorganizowanie produkcji, a następnie wprowadzenie fizycznych zmian za pośrednictwem modułów i urządzeń wykonawczych. To wszystko sprzyja tworzeniu spersonalizowanego produktu i ułatwia konstruowanie prototypów, obniżając ich koszt za sprawą wirtualnych, szybkich i skalowanych testów. W konsekwencji zapewnia też optymalizację procesów decyzyjnych w produkcji, logistyce, sprzedaży i w usługach powiązanych [3].

W 2025 r. wartość rynku cyfrowych bliźniaków ma wynieść blisko 36 mld dolarów. W niedalekiej per-

chmurowym, jak i wydzielonymi serwerami, w tym serwerami brzegowymi, obsługującymi bezpośrednio proces produkcyjny. Do przetwarzania zebranych informacji stosuje się zarówno środowiska analitycze, w tym systemy klasy Business Inteligence, algorytmy sztucznej inteligencji, jak i analizę Big Data. Dzięki temu można bez problemu odwzorować każdy fizyczny i związany z zarządzaniem produkcją proces zachodzący w fabryce, a także modelować na bieżąco produkty dostosowywane do potrzeb klienta.

Technologia cyfrowego bliźniaka daje wgląd w specyfikę działania złożonych elementów maszyn i umożliwia testowanie ich funkcjonowania w zróżnicowanych warunkach. Pozwa-

spektywie model cyfrowego bliźniaka może zostać zastosowany w skali całego przedsiębiorstwa, a nie tylko maszyny, produktu czy wydzielonej linii produkcyjnej. Dzięki temu będzie można odwzorować cały proces funkcjonowania inteligentnej fabryki, i co najważniejsze, wraz z jej łańcuchem dostaw. Szacowano, że w 2020 r. aż 1/3 firm z listy Global 2000 będzie wykorzystywać dane pochodzące z cyfrowych bliźniaków oraz Przemysłowego Internetu Rzeczy [4].

Systemy Przemysłowego Internetu Rzeczy Nowoczesne firmy produkcyjne, które chcą wdrożyć koncepcję Industry 4.0, sięgają najczęściej właśnie po IIoT,

przede wszystkim w celu uzyskania dokładnej analizy danych z urządzeń, które komunikują się ze sobą w czasie rzeczywistym (Online IIoT). Zasoby firmy, wytwarzane towary, dane, rynek i klienci stanowią ekosystem, który wymaga wydajnych środków dostępu i wymiany informacji [5]. Obecnie w większości nowoczesnych fabryk działają co najmniej elementy Przemysłowego Internetu Rzeczy. Czujniki przesyłają bowiem dane do nadzorujących ich kontrolerów, a te bardzo często, w ramach maszyny, gniazda produkcyjnego, czy linii wytwórczej, wchodzą ze sobą w interakcje. Dalej jest już różnie i nie zawsze zebrane informacje są gromadzone, czy przesyłane do systemów nadzorujących procesy biznesowe, zamówienia, logistykę czy sterujące fabryką jako całością.

Mówimy o stworzeniu ekosystemu IIoT dla rozwiązań, które charakteryzują się szerokim zakresem możliwości rozwoju (skalowania) zarówno sprzętowego, jak i programowego. Głównym składnikiem tego ekosystemu może być platforma IIoT. Łącząc platformę IIoT za pomocą komponentów sieciowych, takich jak koncentratory IoT (przekaźniki), sygnalizatory i znaczniki RFID (nadajniki), możliwe jest zapewnienie komunikacji w czasie rzeczywistym i zbieranie danych z maszyn oraz czujników. W ten sposób zapewniana jest kontrola i ciągłość dostępu do danych w całym łańcuchu produkcyjnym, od komunikacji między urządzeniami, przez linię montażową, aż po procesy zarządzania i dystrybucję produktów do klienta [5] Jak wspomniano, systemy IIoT pozwalają na śledzenie procesów produkcyjnych i logistycznych oraz na reagowanie na zdarzenia produkcyjne, w tym na sytuacje krytyczne. Z punktu widzenia produkcji, zwłaszcza w wypadku kopalń, istotna jest kontrola wszelkiego rodzaju parametrów środowiskowych (np. temperatura, ciśnienie, wilgotność, zapylenie) i na tej podstawie zarządzanie brygadami górniczymi, maszynami i urządzeniami.

Przykładem może być e-kopalnia oferowana przez grupę Famur. System ten odpowiada za sterowanie i monitoring maszyn dołowych i jest AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU

DLACZEGO WARTO WDRAŻAĆ ROZWIĄZANIA PRZEMYSŁU 4.0 W FIRMACH Z SEKTORA MŚP? ARTUR POLLAK, PREZES ZARZĄDU APA GROUP Przypatrzmy się europejskim systemom płatności kartami.

W Niemczech wciąż dominują płatności gotówkowe i stary system finansowy. Wszelkie badania wskazują na to, że w Polsce odrobiliśmy zadanie domowe i możemy dzisiaj powiedzieć, że jesteśmy zdecydowanie cyfrowi, jeśli chodzi o płatności. Kupiliśmy dobrą technologię, skutecznie edukowaliśmy społeczeństwo i efektywnie wykorzystaliśmy transformację cyfrową. Transakcje bezgotówkowe pomagają nam bezpiecznie i komfortowo żyć.

Przed podobnym wyzwaniem stoi nasz przemysł. Analogicznie do cyfrowych systemów płatności, rozwiązania związane z czwartą rewolucją przemysłową dają nam szansę na skok technologiczny.

Wiele zakładów w Polsce działa jeszcze w oparciu o manufak-

to szereg współdziałających ze sobą rozwiązań informatycznych oraz sprzętowych, które odpowiadają m.in. za zdalne i lokalne sterowanie maszyn, agregację i transmisję danych, wizualizację, archiwizację, analizę danych wraz z generowaniem szczegółowych raportów oraz integrację z układami innych producentów. Głównym narzędziem dozoru jest oprogramowanie SCADA, łączące wiele maszyn i autonomicznych układów w spójny, wysokowydajny i niezawodny system wydobywczy. Dla przykładu operator kombajnu chodnikowego obserwuje z oddalonego stanowiska sterowania wirtualny model maszyny, dzięki któremu zna jej dokładne położenie, widzi aktualną pozycję głowicy urabiającej oraz ma do dyspozycji obraz z kamer wizyjnych. System ma również

turę. Nie zdają sobie sprawy, że mogą nawet dziesięciokrotnie przyspieszyć proces produkcyjny. I to niewielkim kosztem. W APA Group już mamy doświadczenie i wiedzę jak tego dokonać. Chcemy się nią podzielić z polskimi zakładami produkcyjnymi m.in. zapraszając do uczestnictwa w projekcie NAZCA 4.0.

To jest ten czas, aby podjąć decyzję o zmianie. Nowa droga nie jest tak kosztowna, jak mogłoby się wydawać, a inwestycja zwraca się w ekspresowym tempie. Istnieje wiele źródeł finansowania innowacyjnych projektów: Program Operacyjny Inteligentny Rozwój (POIR), Program Operacyjny Polska Wschodnia, Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój, czy Bony Innowacyjności.

za zadanie odpowiednio wcześnie informować o zbliżającej się kolizji z elementami obudowy chodnikowej [6].

Przykładem może być też wdrożenie systemu IIoT, FuelPrime w sieci stacji benzynowych Shell w Polsce.

System ten kontroluje paliwa płynne na każdym etapie dystrybucji, porównując różnice pojawiające się w procesach przelewania oraz monitoruje proces poboru paliw przez klientów z dystrybutorów na stacjach. Wysoką skuteczność uzyskano dzięki dokładnym czujnikom zaprojektowanym specjalnie do pomiarów paliw oraz dzięki metodzie opartej na analizie dużych zbiorów danych, tzw. Business Intelligence (BI). Serwer FuelPrime, umożliwia zarówno analizę bieżących danych jak też dostęp do danych historycznych oraz przesyła powiadomienia

e-mail lub SMS o sytuacjach krytycznych, do których zalicza się próby ingerencji w urządzenia lub pojawienie się nieprzewidywalnego wypływu paliwa. W ten sposób uzyskano pełną kontrolę nad poziomem paliwa. System pozwala przewidywać konieczność zamówienia dostawy, wyeliminowano straty paliw płynnych oraz niepotrzebne transporty [5].

Robotyka Trudno wyobrazić sobie funkcjonowanie fabryk zgodnych z założeniami Przemysłu 4.0 bez systemów zrobotyzowanych. Według danych International Federation of Robotics, liczba robotów pracujących w różnego rodzaju fabrykach i zakładach produkcyjnych wzrosła z 1,8 mln w 2016 r. do ponad 3 mln w 2020 r. Najwięcej z nich

Liczba działających robotów przemysłowych według branż – świat x 1000 sztuk 926

Przemysł motoryzacyjny Przemysł elektryczny/elektroniczny

597

Obróbka metalu i przemysł maszynowy

248 216 182 176 171

Przemysł tworzyw sztucznych i produktów chemicznych Przemysł spożywczy Inne

81 74 64

410

Niewyspecyfikowane / A +

762

509

281

174 149 121 282

2019

672

847

2018

349

2017

; " " * E )

) ) 4 *

) HDMN-HDMOA

&

/ . $ "

3/2021

33

TEMAT NUMERU pracuje w przemyśle motoryzacyjnym, obecnie jest tam 923 tys. jednostek.

Na drugim miejscu są firmy z sektora elektroniki i elektryki (627 tys.), podium zamyka przemysł mechaniczny – 281 tys. robotów.

Najczęściej wykonywanymi przez roboty przemysłowe pracami jest przenoszenie materiałów i załadunek, w tym, paletyzacja (ponad 1,2 mln robotów), spawanie (640 tys.) i montaż (287 tys.). Obok zrobotyzowanych gniazd produkcyjnych, charakterystycznych dla klasycznego przemysłu, w fabrykach zgodnych z założeniami Przemysłu 4.0, pojawiają się autonomiczne roboty mobilne (Autonomic Mobile Robots, AMR), wykorzystywane głównie w logistyce wewnętrznej,

oraz roboty współpracujące (koboty, collaborative robots), stworzone w celu bezpośredniej współpracy z człowiekiem. Pierwszego kobota na rynek wprowadziła w 2008 r. firma Universal Robots. Obecnie koboty mogą wyręczyć robotników przy niebezpiecznych i nużących zadaniach, współpracując bezpośrednio z ludźmi na liniach produkcyjnych.

Upowszechnianie kobotów jest przejawem rozwoju rekonfigurowalnych systemów produkcyjnych (Reconfigurable Manufacturing Systems) pozwalających na dopasowanie potencjału, funkcjonalności i wydajności infrastruktury produkcyjnej. Składają się one z modułów, które dzięki mechanicznej i informatycznej integracji

można łatwo ze sobą łączyć, rozdzielać lub dodawać nowe, podczas gdy zintegrowany układ pomiarowy ocenia kondycję całego systemu. Mobilne i elastyczne roboty, uczące szybkiej i taniej rekonfiguracji linii produkcyjnych w celu wytwarzania krótkich serii odpowiadających na zmieniające się preferencje klientów. Długofalowo procesy technologiczne charakteryzujące Przemysł 4.0 umożliwią zaawansowaną personalizację produktu końcowego, dzięki wykorzystaniu sztucznej inteligencji, zwiększają możliwość szybkiej i taniej rekonfiguracji linii produkcyjnych w celu wytwarzania krótkich serii odpowiadających na zmieniające się preferencje odbiorców. Długofalowo procesy technolo-

Liczba działających robotów przemysłowych według aplikacji – świat x 1000 sztuk 1,215

Przenoszenie i paletyzacja Spawanie

532 287 258 225 210 193 171

Montaż Produkcja w pomieszczeniach bezpyłowych 94 86 78

Dozowanie i ważenie Przetwarzanie Inne/niewyspecyfikowane

946

640 591

1,082

44 41 38 136

231 189

2019

2018

2017

; " " * E ) F

) HDMN-HDMOA

&

/ . $ "

P

"

) "

) HDMN-HDMOA

&

/ . $ "

Koboty i tradycyjne roboty przemysłowe x 1000 sztuk

2019

355

18

2018*

406 16

2017

389 11

Tradycyjne roboty przemysłowe

Roboty współpracujące (koboty)

* dane zweryfikowane

34

AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU

NA JAKIE NOWE ROZWIĄZANIA PRZEMYSŁU 4.0 NALEŻY ZWRÓCIĆ UWAGĘ?

ARKADIUSZ BŁAUT, KOORDYNATOR DZIAŁU TECHNICZNEGO ROBOTÓW, FANUC POLSKA Rynek wymaga od producentów zdolności do szybkiego reagowania, m.in. elastycznego wprowadzania zmian w asortymencie lub skali produkcji, realizowania planów produkcyjnych w obliczu niedoborów kadr lub konieczności wprowadzania różnego rodzaju obostrzeń. Wiele firm w obliczu pandemii zostało zmuszonych do poszukiwania nowych metod produkcji zapewniających większą odporność na czynniki zewnętrzne, jak i gwarantujących większą efektywność kosztową.

Poszukując rozwiązań najlepiej odpowiadających dzisiejszym potrzebom producentów przemysłowych warto zwrócić uwagę na innowacyjne rozwiązania techniczne, umożliwiające optymalizowanie parametrów produkcji w oparciu o dane. Przykładem mogą być systemy FANUC FIELD oraz ZDT, umożliwiające bieżące analizowania wskaźników obrazujących pracę maszyn i stano-

giczne charakteryzujące Przemysł 4.0 umożliwią zaawansowaną personalizację produktu końcowego [2].

Podsumowanie Koncepcja Przemysłu 4.0 już dziś budzi obawy o miejsce człowieka w przemysłowym wytwarzaniu produktów, a co za tym idzie o przełożeniu zmian społecznych na funkcjonowanie gospodarki. Do negatywnych skutków cyfryzacji produkcji zaliczyć można niepewność zatrudnienia, degradację zawodową wielu grup pracowników, rozwój nowych, niezależnych od człowieka mechanizmów kontroli, ograniczenie decyzyjności pracowników oraz nadmierne oczekiwania dotyczące produktywności siły roboczej – co gorsza, wszystkie te negatywne zjawiska zaczęły silnie narastać wraz z pojawieniem się pandemii COVID-19. Stąd też, coraz częściej w kręgach politycznych mówi się m.in. o gwarantowanym dochodzie podstawowym, który wyeliminuje problemy związane z brakiem możliwości zatrudnienia mniej wykwalifikowanych pracowników.

Do pozytywnych skutków Przemysłu 4.0 z pewnością zliczyć można wyeliminowanie pracy fizycznej, atrakcyjne warunki zatrudnienia dla specjalistów, możliwość rozwoju kompetencji jednostkowych poszcze3/2021

wisk produkcyjnych, prowadzenie diagnostyki predykcyjnej (minimalizowanie przestojów i kosztów eksploatacji) oraz wprowadzanie zmian do procesu produkcji w celu obniżania kosztów.

Coraz popularniejsze stają się także koboty. Wyposażone w nowoczesne funkcje i systemy bezpieczeństwa umożliwiają bezpośrednią współpracę robotów z ludźmi. Takie jednostki są łatwe do wdrożenia (kompaktowe konstrukcje, zróżnicowane możliwości montażu, możliwość współpracy z platformami jezdnymi AGV) i obsługi (nowoczesne, intuicyjne interfejsy, funkcje ułatwiające obsługę i programowanie, np. funkcja ręcznego prowadzenia), są w stanie szybko dostosować się do zmieniającego się środowiska produkcyjnego i istotnie wspierać pracę ludzi na newralgicznych odcinkach linii.

gólnych pracowników, zwiększenie autonomii działania oraz rozwój samoorganizujących się i autonomicznych sieci współpracy.

Jak można się domyślić, humanizacyjną odpowiedzią na zagrożenie, jakie stanowi ograniczanie roli człowieka w Przemyśle 4.0 jest koncepcja Przemysłu 5.0, którą wprowadził w 2015 r. Michael Rada – prezes International Business Center of Sustainable Development. W koncepcji Industry 5.0 człowiek oraz maszyna tworzyć mają funkcjonalną całość, co ma też miejsce w przypadku Przemysłu 4.0 – choćby w przypadku wspomnianych przed chwilą kobotów.

Siłą napędową Przemysłu 5.0 mają być tzw. technologie kognitywne czyli umożliwiające rozpoznawanie przez maszyny otoczenia. W ten sposób maszyny i systemy automatyki, a nawet obrabiarki numeryczne, zyskają możliwość wykonywania zadań, które dotychczas zarezerwowane były wyłącznie dla ludzi. Przygotowanie maszyn do wykonywania nowych zadań, a także do działania w różnorodnych, zmieniających się środowiskach ma być możliwe dzięki sztucznej inteligencji i zaawansowanym algorytmom uczenia maszynowego. Kiedy to się stanie? Trudno powiedzieć, na razie wdrożyć trzeba założenia cyfrowej

transformacji nie tylko w największych firmach, będących liderami Przemysłu 4.0, ale również w małych kilkuosobowych przedsiębiorstwach – a to może potrwać jeszcze nawet kilkanaście lat.

Literatura [1] Jacek Bendkowski, Zmiany w pracy produkcyjnej w perspektywie koncepcji „Przemysł 4.0”, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej 2017, Seria: Organizacja i Zarządzanie z. 112 Nr kol. 1990, s. 21–33 [2] Katarzyna Śledziewska, Renata Włoch, Gospodarka cyfrowa. Jak nowe technologie zmieniają świat, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2020.

[3] Prezentacja firmy General Electric ”The Digital Twin, Compressing time-to-value for digital industrial companies” [4] Raport IDC FutureScape: Worldwide IoT 2018 Predictions [5] IoT w polskiej gospodarce – Raport grupy roboczej do spraw Internetu Rzeczy przy Ministerstwie Cyfryzacji [6] Jerzy Dudała, Przemysł 4.0 na dobre się rozgościł, Biuletyn Górniczy nr 11–12 (267–268) Listopad–Grudzień 2017 r.

5%2 %B

35

TEMAT T EMAT NUMERU NUMERU

Technika napędowa SEW-EURODRIVE w rzeczywistości 4.0 Współtworzenie inteligentnych fabryk Sm@rt Factory / " = *

1+PJ+* 6

4 * E "* F

4 - 4 J

E 4 ;

E 14

/ 5

Q. "

. " RA J

" E

4 *

FJ

4 Q 4 9 1R

E

E

"E

E >A ;*

* *

-

A

C

zy to wizja odległej przyszłości? Nie – takie rozwiązania wdrażane są już dzisiaj. Celem jest osiągnięcie wyższego poziomu produktywności w zakresie współpracy ludzi i techniki. Inteligentne produkty/ obiekty, wyposażone w zintegrowane systemy, kody QR oraz chipy RFID, sterują sobą samodzielnie. Dzięki standardowym interfejsom oraz nowoczesnej technologii informacyjnej możliwa jest wysoce elastyczna i zautomatyzowana produkcja typu plug & play.

Optymalizacja procesów i redukcja kosztów W SEW-Eurodrive sprzedajemy tylko sprawdzone rozwiązania – w tym celu powstała wzorcowa fabryka w Niemczech w Graben-Neudorf. Testujemy w niej w realnych warunkach nasze

36

P R O M O C J A

nowe procesy produkcyjne i logistyczne, zgodne założeniami filozofii Lean.

Efektem optymalnego połączenia poszczególnych etapów produkcji w wydajny całościowy proces jest mierzalny potencjał oszczędnościowy. Wydatki na zasoby z obszaru techniki produkcji ulegają zmniejszeniu, a dzięki całościowemu procesowi oraz technice możliwe jest optymalne wspieranie ludzi podczas wykonywanej przez nich pracy. Na tym etapie są testowane i optymalizowane drogi przejazdu, a następnie przenoszone są ze świata wirtualnego do rzeczywistego za pomocą jednego kliknięcia.

Mobilne systemy asystenckie W fabryce SEW-Eurodrive połączenie poszczególnych procesów pracy w obAUTOMATYKA

TEMAT NUMERU szarze montażu przekładni przejmują mobilne systemy asystenckie.

Asystenci logistyki – transport komponentów Asystenci logistyki w zakresie transportu komponentów zaopatrują w odpowiednim momencie wyspy montażowe we właściwe komponenty.

Asystenci logistyki – tryb jazdy swobodnej Asystenci logistyki w trybie jazdy swobodnej transportują przedmioty o łącznej masie do 1,5 tony i potrafią swobodnie się poruszać oraz nawigować w obiekcie.

Asystenci logistyki – transport gotowych produktów Asystenci logistyki w zakresie transportu gotowych produktów transportują gotowe motoreduktory z działu montażu do stacji napełniania olejem i kontroli, a następnie do lakierni.

Asystenci montażu – system cyberfizyczny Asystenci montażu w obszarze systemu cyberfizycznego wspierają montażystów podczas pracy. Zgodnie z filozofią Industry 4.0 są to systemy cyberfizyczne, które mają zapisane wszystkie niezbędne dane dotyczące produktu oraz klienta.

Asystenci obsługi w dziale produkcji Asystenci obsługi w dziale produkcji to mobilni asystenci, którzy przejmują monotonne prace w zakresie wyposażenia maszyny i usprawniają pracę operatora.

Pracownik „dyrygentem” łańcucha wartości Industry 4.0 w ramach kompletnego procesu zmienia rolę człowieka w funkcję nadrzędną w całym łańcuchu wartości.

Powstają nowe obszary pracy, w których do głównych zadań należą czynności związane ze sterowaniem, monitorowaniem oraz optymalizacją procesów.

Pracownik przestaje być asystentem i staje się decydującym „dyrygentem”, który łączy ze sobą różne pojedyncze etapy zgodnie ze specyficznymi wymaganiami. Tego typu odciążenie pracownika produkcyjnego oznacza, że będzie on mógł zrealizować się w nowo zdefiniowanym obszarze. Ta inteligentna kompilacja człowieka i technologii sprawia, że pracownik „dyryguje” łańcuchem wartości.

Komplementarna współpraca maszyn i ludzi Lean Industry 4.0 stawia na współdziałanie ludzi i maszyn – człowiek i robot pracują razem ramię w ramię. W przyszłości świat realny i wirtualny zostaną ze sobą połączone w takim stopniu

że możliwe będzie ich całkowite osieciowanie. W ramach Industry 4.0 wszystkie systemy są inteligentnie połączone w sieć i wymieniają informacje z wytwarzanymi produktami w czasie zbliżonym do rzeczywistego. Oczywiście dotyczy to również ludzi.

Ze względu na wiele różnych zależności, które zachodzą w inteligentnej fabryce, ważne jest wzmacnianie sprawdzonych głównych filarów, takich jak tworzenie wartości, optymalizacja procesów, bezawaryjność i bezbłędność, jak również wydajne zarządzanie oraz wspieranie tych obszarów inteligentnymi rozwiązaniami automatyzacji.

SEW-Eurodrive – specjalista w dziedzinie techniki napędowej dla świata przemysłu SEW-Eurodrive to znana marka rozwiązań techniki napędowej dla przemysłu. Od 90 lat na świecie i 25 w Polsce dostarczamy modułowe systemy napędowe indywidualnie dopasowane do wymagających aplikacji. Głównym czynnikiem sukcesu jest rozwój, otwartość na zmianę i kompleksowość usług na najwyższym poziomie.

W nowych realiach Industry 4.0 ciągle się rozwijamy. Wdrożyliśmy nowoczesne rozwiązania logistyczne, jak samojezdne wózki transportowe AGV, a także stworzyliśmy nową jakość automatyzacji: modułowy system automatyki MOVI-C. Dysponujemy specjalistyczną obsługą serwisową 24h/7 oraz szeroką ofertą szkoleniową w zakresie produktów, rozwiązań napędowych oraz rozwoju kadry inżynierskiej.

Zapewniamy wysokie standardy jakości. Potwierdza to wdrożony w SEW-Eurodrive Polska system zarządzania jakością ISO 9001-2015 oraz najnowszy system zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy ISO 45001:2018.

/ A 1+PJ+* 6

SEW-EURODRIVE Polska Sp. z o.o. * A % ) K OHJKMS ,

A CH HOT DD DD J4

U J * 6 A

A J * 6 A

3/2021

37

TEMAT NUMERU TEMAT NUMERU

„4.0” – czyli co?

Czwarta rewolucja przemysłowa w pigułce Koncept Industry 4.0 na pewno E

4 *

E<E

4 4

= )

= )A

=

<

E 4 F]

Marek Maciejewski

P

ierwszy raz nazwa „Industry 4.0” w odniesieniu do przemysłu, została użyta w 2011 r. na targach w Hanowerze, w kontekście promowania cyfryzacji w fabrykach. Zabieg ten miał na celu pobudzenie wzrostu technologicznego w przemyśle, w którym dotychczas znaczącą rolę odgrywały firmy niemieckie. Złośliwi mogą twierdzić, że chodziło głównie o wzmocnienie niemieckiej gospodarki przez eksport technologii. Faktem jest, że systemy komputerowe

każdego roku deklasują rozwiązania stosowane kilka lat wcześniej. Rozwój w tej dziedzinie wcale nie zwalnia, a wręcz przeciwnie, każdego roku nabiera coraz większego rozpędu.

Przykładem jest zamieszczony wykres, przedstawiający w skali logarytmicznej zwiększanie możliwości obliczeniowych superkomputerów w ostatnich latach – liczba operacji FLOPS (floating-point operations per second, liczba operacji zmiennoprzecinkowych na sekundę).

Polepszenie wskaźników jakości w przemyśle W przemyśle chodzi o ciągłe doskonalenie. W wielu firmach oceną wydajnej pracy maszyn jest wskaźnik OEE (Overall Equipment Effectiveness, ocena efektywności wykorzystania maszyny), który określa, jak efektywnie korzysta się z maszyny i wyznaczany ze wzoru: dostępność * wydajność * jakość = OEE 38

P R O M O C J A

AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU

Przykładowo dla dostępności = 92 %, wydajności = 80 % i jakości = 90 %, OEE wynosi 66 %.

APA Group przez lata zdobywała doświadczenia w realizowaniu projektów w automatyce przemysłowej.

Bliski kontakt z firmami produkcyjnymi pozwolił zaobserwować pojawiającą się potrzebę cyfryzacji na szeroką skalę.

Ktoś mógłby powiedzieć, że przecież przemysł jest zautomatyzowany i sterowniki PLC są na każdym kroku.

Owszem, niemniej najczęściej ma się do czynienia z różnymi systemami, które albo wymieniają szczątkowe informacje między sobą, albo taka wymiana informacji nie istnieje.

Często firmy informują, że po awarii, podczas analizy zapisanych danych w bazie lub urządzeniu, okazywało się, że rzeczywiście przed samą awarią napęd o oznaczeniu M34.1 (oznaczenie urządzenia przypadkowe) wykazywał symptomy właściwe dla maszyny, której żywotność się kończy. Wyzwaniem jest wówczas określenie źródła problemu (czy usterka dotyczy układu chłodzenia, przekładni, wału, sprzęgła, a może jeszcze czegoś innego). Odpowiedzią na to pytanie może być stosowanie inteligentnych czujników, które mają już przetworzone informacje (np. diagnostyka drganiowa) lub korzystanie z uczenia maszynowego, które

Niewidoczne zmiany Na podstawie rozmów z automatykami na temat Industry 4.0 można zauważyć, że przez ostatnie lata niewiele się w przemyśle zmieniło. W dalszym ciągu sterowniki PLC sterują, wizualizacje pokazują stan, tutaj coś świeci, a tam brzęczy, czasem podnosi się alarm i wtedy robi się bardziej gorąco, ale potem wszystko wraca do normy i dalej jest tak samo.

Przypuszczalnie w niedalekiej przyszłości dalej wszystko będzie wyglądać podobnie, albo tak samo jak jest teraz. Natomiast najwięcej ciekawych rzeczy odbywać się będzie w ciszy, w systemach komputerowych (na procesorach, pamięciach), a ingerencja człowieka ograniczy się tylko do utrzymywania procesu produkcji i dokonywania napraw na podstawie faktycznego stanu maszyn.

Od czego zacząć?

Wszystkie firmy produkcyjne otwarcie przyznają, że ciągłe polepszanie wskaźnika OEE jest dla nich sprawą kluczową. Producenci są mocno ukierunkowani na ciągłe doskonalenie (np. korzystające ze wskaźnika OEE) i twierdzą, że coraz trudniej jest im ograniczać koszty funkcjonowania.

– Klasyczne metody poprawiania wskaźnika OEE przestają wystarczać, co więcej dalsze doskonale-nie tradycyjnymi metodami staje się zbyt kosztowne – mówi kierownik utrzymania ruchu w firmie z branży automotive.

na podstawie danych pochodzących z tradycyjnych źródeł (temperatura, ciśnienie, prędkość itd.) może określić obszar wymagający uwagi.

– Jeśli zredukujemy problem do analizy danych, maszyna deklasuje człowieka – wskazuje Jacek Kucharczyk, kierownik projektu, APA Group. p

Firma APA Group uruchomiła program NAZCA 4.0, którego celem jest pomoc przedsiębiorstwom w transformacji w kierunku Przemysłu 4.0.

Oparty jest on m.in. na przeprowadzaniu zajęć warsztatowych zmierzających do określenia potrzeb danej firmy oraz ocenienie, w jakim punkcie firma się znajduje.

Dzięki takiemu podejściu możliwe jest zdefiniowanie następnych

Fot. mGuard

Klęska urodzaju Mnogość systemów oraz sterowników PLC, SCADA w jednej fabryce może przyprawić o ból głowy. Jeśli miał ktoś okazję przejść się po fabryce, to mógł zaobserwować setki mrugających lampek, wyświetlaczy, czujników wyświetlających parametry, czyli w skrócie – potężne ilości informacji, które coś oznaczają, mogą być istotne albo nie.

Ogarnąć ich nie sposób, nawet jeśli wszystkie są zapisane gdzieś na komputerze w bazie danych.

3/2021

39

TEMAT NUMERU kroków: określenie, co można zastosować z już istniejącej infrastruktury, oraz co należy dołączyć i w jaki sposób. Kolejnym etapem będzie przeanalizowanie tego, w jaki sposób informacje z maszyn mają wpływać na procesy firmy. Są to czynności, które należy wprowadzać stopniowo.

Projekt pilotażowy dla MŚP APA Group wraz z instytucjami wspierającymi projekt zaprasza firmy z sektora MŚP do wzięcia udziału w programie pilotażowym. Wszystkie zainteresowane firmy, które zgłoszą chęć udziału, otrzymają status testera. W związku z tym będą zapraszane do poszczególnych etapów projektu.

W zamian za opinie i możliwość testowania narzędzia zyskają wsparcie w procesie modernizacji swojego zakładu produkcyjnego oraz bezpośredni dostęp do wiedzy specjalistów, którzy na co dzień automatyzują zakłady największych światowych gigantów, takich jak: Volkswagen, Amazon, 3M, Tesla i inne.

Program pilotażowy skierowany jest do automatyków, kierowników produkcji, a przede wszystkim właścicieli MŚP. Aby dołączyć do projektu wystarczy skontaktować się z przedstawicielami APA Group lub zapisać do grupy eksperckiej na LinkedIn: „Industry 4.0 | IIoT | Automatyzacja – na poważnie”.

Centrum Testowania Technologii Przemysłu 4.0 Projekt NAZCA 4.0 zakłada nie tylko działania edukacyjne i konsultacyjne, ale również możliwość przyjrzenia się z bliska procesowi produkcji w standardach Przemysłu 4.0. Umożliwia to ekspozytor w Centrum Testowania Technologii Przemysłu 4.0, zaprojektowany przez inżynierów APA Group.

– Mamy świadomość, że podstawą optymalizowania procesów produkcyjnych jest możliwość dokonywania wiarygodnych pomiarów, bieżący odczyt parametrów instalacji i urządzeń, a także możliwość zarządzania parkiem maszynowym w czasie rzeczywistym. Dlatego w ramach naszego projektu powstają 40

APA Group jest liderem na rynku inteligentnej automatyki przemysłowej i systemów zarządzania budynkami.

Posiada ponad 15 lat doświadczenia i dziesiątki udanych wdrożeń dla instytucji, osób prywatnych, gmin i zakładów przemysłowych na całym świecie. Wszystkie koncepcje technologii produktów i usług powstają w Gliwicach i stają się wizytówką Polski na świecie. Do grona klientów należą tacy giganci światowego przemysłu jak: VW, Eisenmann, FIAT, OPEL, 3M, MAN, Amazon, DB Schenker, Tesla, czy prestiżowe uczelnie techniczne. Laureat Godła „Teraz Polska” za platformę do zarządzania i optymalizacji procesów automatyki budynkowej NAZCA. Od lat z sukcesami realizuje innowacyjne projekty z Politechniką Śląską i zaopatruje ją w technologie, czego efektem jest m.in. powstanie znanego w Polsce Leonardo Lab (www.leonardolab.pl) oraz Laboratorium Nowoczesnych Technik Sterowania na Wydziale Elektrycznym. Firma realizuje też projekty na zlecenie Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

pełnowymiarowe stacje produkcyjne, wyposażone w zaawansowane rozwiązania technologiczne liderów konkretnych branż. Wszystko to, by udowodnić związany z czwartą rewolucją przemysłową, skokowy wzrost produktywności, a także jakościową zmianę technologiczną – mówi Maciej Walczak, kierownik projektów Industry 4.0 w APA Group.

Ekspozytor w Centrum Testowania Technologii Przemysłu 4.0 pozwala zarówno na miejscu w Gliwicach, jak i przez Internet wybrać przykładowy produkt, nadać mu cechy charakterystyczne, a następnie wytworzyć go monitorując w czasie rzeczywistym każdy etap procesu produkcyjnego.

Co ważne, w ramach tego systemu możliwe jest obserwowanie funkcji i praktycznych możliwości zastosowania koncepcji IoT, Big Data, machine learning w produkcji przemysłowej.

Po zakończonym cyklu użytkownik, np. menedżer, pracownik utrzymania ruchu, planista otrzyma przejrzysty raport z wyszczególnionymi kluczowy-

mi wskaźnikami, dotyczącymi m.in.: jakości, wydajności, kosztów oraz danych obrazujących zużycie energii i emisji CO2. A to pozwoli na precyzyjne oszacowanie jednostkowych kosztów produkcji komponentów.

Tak szybka analiza danych, w szerokim zakresie nie była do tej pory dostępna dla sektora MŚP w Polsce.

Wkrótce może się to zmienić, bo do projektu dołączyło już ponad 20 firm partnerskich, które będą upowszechniać idee Przemysłu 4.0, a także aktywnie udzielać wsparcia technologicznego oraz mentoringowego wszystkim podmiotom zaangażowanym w przedsięwzięcie.

Eksperci łączą siły Cel i wartości zawarte w projekcie NAZCA 4.0 połączyły siły wielu firm i organizacji. Do grona patronów należą: • Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna, • Politechnika Śląska, • Regionalna Izba Przemysłowo-Handlowa w Gliwicach, • FANUC Polska, • KUKA Polska.

Patroni honorowi poza aktywnym propagowaniem idei Przemysłu 4.0, udzielają wsparcia technologicznego oraz mentoringowego.

– Dziękuję naszym przyjaciołom. Doceniamy zaufanie patronów i uznajemy ich wsparcie za prawdziwy znak jakości dla platformy NAZCA 4.0 jako polskiej myśli technologicznej.

Mocno wierzę, że wspólnymi siłami zmienimy oblicze polskiego przemysłu i wyniesiemy go na zupełnie nowy poziom – podkreśla Artur Pollak, prezes zarządu APA Group.

O szybkim rozwoju projektu świadczy również kompleksowy program szkoleń, który został opracowany wspólnie z Centrum szkoleń inżynierskich EMT Systems. Zakłada edukację inżynierów, którzy w przyszłości chcieliby wykorzystać swoje kompetencje do realizowania założeń innowacyjnego przemysłu.

Marek Maciejewski 4 <

& * CAD

' *

AUTOMATYKA

POSTAW NA ROZWÓJ ZAWODOWY Profesjonalne szkolenia dla przemysłu oraz kadry inżynierskiej

CENTRUM SZKOLENIOWE SIEĆ BADAWCZA ŁUKASIEWICZ PRZEMYSŁOWY INSTYTUT AUTOMATYKI I POMIARÓW PIAP

SZKOLENIA Programowanie robotów ABB – kurs podstawowy - szkolenie u klienta

Programowanie robotów KUKA – kurs podstawowy - szkolenie w Instytucie - szkolenie u klienta

Programowanie robotów Comau – kurs podstawowy - szkolenie u klienta

Szkolenie zaawansowane z programowania robotów KUKA - szkolenie w Instytucie - szkolenie u klienta

Centrum Szkoleniowe PIAP Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP

Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa Tel. 22 874 0 194, 198

www.piap.pl cspiap@piap.NWMCUKGYKE\ IQX pl

TEMAT NUMERU

Technologia sieciowa

gwarancją bezpieczeństwa IIoT ,E 4 )

* )

.

" =

A % )

" < E =

4

& * $ A

)

F 4 "

F * " ) "

)

)

A

42

D

roga do inteligentnego zakładu wiedzie przez digitalizację wszystkich obszarów przemysłu, od produkcji po logistykę. Nacisk kładzie się na sieciowe systemy, czujniki i układy sterowania, jak również na wykorzystanie sztucznej inteligencji.

Ma to także wpływ na technologie bezpieczeństwa, ponieważ cyfrowe sieci integrujące technologie pomiaru i łączenie danych dają nowe możliwości.

W przyszłości informacje będą dostępne w czasie rzeczywistym z różnych źródeł, np. takich, jak detektory jednogazowe będące elementem wyposażenia ochrony osobistej, urządzenia do monitorowania obszaru oraz stacjonarne czujniki gazu zainstalowane w zakładzie.

P R O M O C J A

Interfejsy do uzgadniania standardów technologicznych W związku z tym, że technologia sieciowa stale się rozwija, ważna jest kompatybilność interfejsów z wieloma standardami technologicznymi.

Przemysłowy Internet Rzeczy opiera się na ustalonych procesach i nowej infrastrukturze, np. sieciach 5G. Technologia sieciowa może znacząco usprawnić podstawowe procesy bezpieczeństwa, takie jak pomiary dopuszczające. Zlecenia na wykonanie pomiarów są wydawane i realizowane w postaci cyfrowej, eliminując potrzebę tworzenia papierowej dokumentacji. Oznacza to, że pracownicy mogą pracować wydajniej niż dotychczas, AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU

jak mniejsze stacje kontrolne i mobilne terminale.

Dräger wspiera cyfryzację technologii bezpieczeństwa w zakładach swoich klientów poprzez innowacyjne produkty i usługi, a także optymalizuje dostępność systemów, oferując np. elastyczną, opartą na ocenie stanu i zapobiegawczą konserwację („predykcyjne utrzymanie ruchu”) głowic czujników gazu.

Dräger Exposure Monitoring Dräger Exposure Monitoring dostarcza dane z terenu w czasie rzeczywistym.

Dzięki inteligentnym systemom kalibracji, takim jak stacja X-dock, w ra-

Rozwiązania i produkty Era inteligentnych zakładów produkcyjnych zaczyna się tam, gdzie wykorzystywane są produkty i rozwiązania Dräger.

Dräger Polytron 6100 EC WL Dräger Polytron 6100 EC WL to nowy, elastyczny i ekonomiczny detektor do ciągłego monitorowania stężenia toksycznych gazów i tlenu. Przekazuje odczyty w pełni bezprzewodowo i jest zasilany akumulatorem.

Dräger GS01

bezpieczeństwo pracy poprawia się, a dodatkowo można ograniczyć liczbę błędów, których źródłem jest analogowa transmisja danych.

Całkowicie bezprzewodowy detektor GasSecure GS01 łączy technologię jednowiązkową w podczerwieni o potrójnej długości fali (IR) z niezwykle niskim zużyciem energii, zapewniając szybkie wykrywanie gazów węglowodorowych w najbardziej wymagających i niebezpiecznych warunkach. GS01 tworzy wartość dla klienta dzięki znacznemu obniżeniu kosztów i skróceniu czasu instalacji, niezawodnej pracy w podczerwieni i konstrukcji niewymagającej kalibracji.

/ A 0 ^

Transmisja danych w czasie rzeczywistym dla poprawy bezpieczeństwa Wynik pomiaru przesyłany w czasie rzeczywistym i wyświetlany na cyfrowym planie sytuacyjnym zakładu – gdyż zbiór danych zawiera również odniesienia geograficzne – przyczynia się do podniesienia poziomu bezpieczeństwa. Monitorowanie i kontrolę można również realizować lokalnie z użyciem zdecentralizowanych urządzeń, takich 3/2021

+! *

mach codziennych testów funkcjonalnych generowane są cenne dane, które można wykorzystać do skutecznego monitorowania pracowników w niebezpiecznych obszarach roboczych.

Aplikacja ułatwia ponadto automatyczne przesyłanie raportów i przedstawia w przejrzysty sposób alarmy oraz stwierdzone przypadki narażenia.

Dräger Live Monitoring Dräger Live Monitoring upraszcza procesy operacyjne – zdalne monitorowanie umożliwia nadzór nad pracami konserwacyjnymi i wyeliminowanie

; 6

pewnych etapów procesu. Wizualizacja pomiarów i danych dotyczących usterek jest realizowana w czasie rzeczywistym z użyciem zaawansowanych systemów opartych na chmurze.

_MDD +9 P;

' 1 * '1DM

43

TEMAT NUMERU

Dräger ViewPro 7000 Dräger ViewPro 7000 to oprogramowanie wizualizacyjne do zarządzania danymi i graficznej prezentacji wyników z systemu sterowania Dräger REGARD 7000. Przeglądy danych zakładu, tabele, komunikaty alarmowe i wykresy zapewniają przejrzysty dostęp do wyników pomiarów oraz statusów z systemów wykrywania gazu.

zować proces pomiarów dopuszczających. Detektor jest dostępny również z modułem Bluetooth.

Dräger CSE Connect Aplikacja Dräger CSE Connect to cyfrowe rozwiązanie przyszłości dla zapewnienia bezpiecznego i wydajnego procesu pomiarów dopuszczających.

Umożliwia cyfrową wymianę informacji podczas procedur związanych z pomiarami dopuszczającymi. Dane są przesyłane przez połączenie w chmurze między aplikacją na telefon i aplikacją internetową. Detektor gazu Dräger

Dräger REGARD 7000 Modułowa jednostka sterująca Dräger REGARD 7000 jest przeznaczona do pracy z systemami ostrzegania przed gazami o różnym stopniu złożoności i obsługuje protokół HART oraz inne standardy.

` NDDD

Dräger X-am 8000 91+ 9

X-am 8000 komunikuje się bezpośrednio z aplikacją na telefon. Pomaga to zwiększyć wydajność i obniżyć koszty pomiarów.

DRÄGER POLSKA Sp. z o.o. * A

N

M DHJCOK P

A HH HCT D_ KS . !

HH HCT D_ KO J4

A . A U A 4 A A 4

$+' $0 NDDD

:J 4 SDDD

44

AUTOMATYKA

/ A 0 ^

Nowy detektor wielogazowy z serii X-am – Dräger X-am 8000 to nowoczesne urządzenie, które pozwala zoptymali-

Szanowni Państwo, Obecna sytuacja na świecie w kontekście transformacji cyfrowej generuje zupełnie nowe zadania i wyzwania dla firm produkcyjnych. W obliczu aktualnych ograniczeń, jak i następującego po nich, stopniowego osiągania pełnych mocy produkcyjnych, receptą na sukces będzie gotowość do elastycznej zmiany, tak w sposobie prowadzenia biznesu, jak i samych narzędzi produkcji.

Kluczowym rozwiązaniem usprawnienia działalności przedsiębiorstwa są obecnie automatyzacja, robotyzacja i cyfryzacja procesów produkcyjnych. W tych pełnych wyzwań czasach bardzo ważne jest otrzymanie rzetelnego wsparcia od sprawdzonego partnera biznesowego. Łukasiewicz – PIAP to czołowy integrator w obszarze rozwiązań automatyzacji i robotyzacji produkcji, z ponad 50-letnim doświadczeniem we wspieraniu przedsiębiorstw w obszarach zwiększania jakości i wydajności produkcji oraz utrzymania ruchu.

Nasi eksperci działający w obszarach automatyzacji i robotyzacji przedstawią państwu optymalne rozwiązania w odpowiedzi na szereg poruszanych obecnie zagadnień, m.in.: 1. Jak automatyzacja i robotyzacja procesów pozwala skutecznie ustabilizować ciągłość i wydajność produkcji?

2. Jak pozyskiwać środki UE na inwestycje w rozwój zaawansowanych systemów produkcji?

3. Jak odpowiedzieć na rosnące wymagania w zakresie uelastycznienia produkcji - jak przygotować produkcję do zmian sposobów wytwarzania?

4. Czy w celu optymalizacji kosztów automatyzacji firmy warto wdrażać roboty używane?

5. Jak automatyzacja i robotyzacja może zwiększyć morale pracowników?

6. Jak robot może odciążyć pracownika i tym samym zwiększyć efektywność jego pracy?

Zapraszamy do kontaktu. To dobry czas na podjęcie nieuniknionych wyzwań w nadchodzącej przyszłości. Pomocą w tym niech będzie analiza posiadanych przez państwa systemów produkcji, w kontekście ich automatyzacji i robotyzacji.

Podejmij wyzwanie ramię w ramię ze sprawdzonym i doświadczonym partnerem biznesowym.

Łukasz Wojtczak lukasz.wojtczak@piap.lukasiewicz.gov.pl tel. 601 225 289

Marcin Pilip marcin.pilip@piap.lukasiewicz.gov.pl tel. 605 327 783

Środki UE na wsparcie przedsiębiorstw Robotyzacja i automatyzacja przedsiębiorstw i linii produkcyjnych

Projekty robotyzacji i automatyzacji spawania, paletyzacji, konfekcjonowania, obsługi maszyn i inne

Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa I tel.: 22 87 40 164, faks:22 87 40 221 www.piap.pl

TEMAT NUMERU

startZ Box –

inteligentna optymalizacja zamiast inwestycji Wiele firm jest sceptycznie nastawionych do cyfryzacji

)

)F EA g 44 ' *

" <

) E ) 4

4 * CAD

4*

4

E =

" A

Marcel Pfeiffer

F

irma Zimmer oferuje obecnie klientom zintegrowane rozwiązania digitalZ, które wychodzą naprzeciw wymaganiom klienckich platform internetowych.

46

wąskich oknach czasowych, ponieważ zanim wdroży się poszczególne fazy projektu dla każdej z nich można wielokrotnie wykonać realistyczne symulacje i optymalizacje. Co więcej, możliwe zastosowania nie kończą się wraz z uruchomieniem. „Wirtualny bliźniak” może produkować w przestrzeni wirtualnej równolegle lub z opóźnieniem w stosunku do fizycznej maszyny/instalacji i oferuje funkcje, które jeszcze kilka lat temu byłyby nie do zrealizowania. Wirtualna maszyna może prognozować optymalizacje i walidować je za pomocą testów w świecie wirtualnym, a ponadto potwierdzić zużycie lub wskazać jego przyczyny za pomocą danych porównawczych. Prezentuje też aktualizacje w rzeczywistych warunkach z wiarygodnymi danymi i w ten sposób tworzy podstawę do realistycznej oceny planów przebudowy.

Symulacja w czasie rzeczywistym — bliźniak rzeczywistości

Kompleksowe rozwiązanie oparte na chmurze

Dzięki rozwiązaniu symulacyjnemu virtualZ można pracować nawet w bardzo

Zimmer Group oferuje także kompleksowe rozwiązanie oparte na P R O M O C J A

AUTOMATYKA

/ A g 44 ' *

TEMAT NUMERU

chmurze – cloudZ. Bazuje ono na standardowym komponencie IO-Link w połączeniu z serwerem OPC UA, który działa jako program narzędziowy na sterowniku PLC. Komunikacja z komponentu do chmury i z chmury do komponentu jest możliwa dzięki wielu wiodącym dostawcom chmury.

Umożliwia wygodny i przejrzysty odczyt identyfikatorów produktów i numerów seryjnych, wizualizację w czasie rzeczywistym parametrów stanu i procesu w centrum sterowania oraz optymalizację komponentów w poszczególnych zastosowaniach. Z kolei dzięki rozwiązaniu controlZ można tworzyć i uruchamiać przy użyciu neutralnych narzędzi programistycznych – takich jak Drag&Bot – aplikację robota wraz z narzędziami typu „end-of-arm”, niezależnie od rodzaju robota.

Dla mechatronicznych komponentów i komórek Zimmer Group oferuje wraz z rozwiązaniem visualZ specjalny, wygodny i przyjazny dla 3/2021

użytkownika interfejs HMI, który pozwala uprościć instalację komponentów w układzie sterowania robota lub w bardziej złożonych systemach. Dzięki rozwiązaniu supportZ, w oparciu o głębszą implementację oprogramowania i globalną sieć komponentów, można natomiast zapewnić każdemu klientowi na całym świecie moduły serwisowe do szybkiego i łatwego wdrożenia i oddania do eksploatacji w niemal wszystkich popularnych systemach PLC. Marcel Pfeiffer

A *

4 g 44 '4"#

ZIMMER GROUP POLSKA Sp z. o.o. * A P K CTJTDD ( J(

A 3CS KTS TM_ TTH A 4 * A

47

TEMAT T EMAT NUMERU NUMERU

Elastyczna produkcja w przemyśle XXI wieku Roboty i technologie druku 3D Łukasiewicz – PIAP 2

4 =

E E 4 * CADA

To era, w której jednym z tren

*

" )

F 4A A

=> A

Efektem jest dynamiczny roz 4 < = * )A

Joanna Kulik !! " # ! $ "

L

inie produkcyjne są obecnie wyposażane w wiele rodzajów czujników opartych na technologii Internetu Rzeczy w celu zapewnienia szybszej i bardziej wydajnej produkcji.

Dzięki temu maszyny, a w szczególności roboty pracujące w fabrykach, mogą działać w jeszcze bardziej elastyczny sposób. Dotyczy to nie tylko zmienności ich zadań, ale też ich mobilności między poszczególnymi stanowiskami pracy. Mobilność ta nie musi być realizowana z użyciem torów liniowych, które dotychczas były najczęściej stosowane.

Łukasiewicz – PIAP odpowiada na potrzeby czwartej rewolucji przemysłowej Koncepcja Przemysłu 4.0 wskazuje m.in. potrzebę wdrożenia autonomicznych robotów mobilnych w sektorze produkcyjnym. W związku z tym należy 48

P R O M O C J A

opracować odpowiednie systemy dokowania, pozwalające na zwiększenie mobilności manipulatorów przemysłowych przy zachowaniu zadowalającego poziomu ich precyzji.

Sieć Badawcza Łukasiewicz – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP jest doświadczonym integratorem i partnerem firm produkcyjnych w automatyzacji i robotyzacji procesów produkcji. Dysponuje zapleczem ponad 120 inżynierów, specjalizujących się w bardzo różnych dziedzinach nauki i techniki oraz dostarcza innowacyjne i wpisujące się w kierunek Przemysłu 4.0 rozwiązania, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb i możliwości – tak technicznych, jak i finansowych – użytkownika systemu. W odniesieniu do Przemysłu 4.0 instytut skupia się przede wszystkim na robotyce (roboty współpracujące i autonomiczne) oraz na technologiach przyrostowych.

AUTOMATYKA

TEMAT NUMERU

/ A 9 *4 (

$ * ) % )

,* - &

Integracja robotyki mobilnej i przemysłowej na jednym stanowisku Jako jednostka badawczo-rozwojowa Łukasiewicz – PIAP brał czynny udział w wyposażeniu jednostki edukacyjnej Centrum Badań i Rozwoju Nowoczesnych Technologii w Grzymysławicach, powstałej w ramach struktury Powiatowego Centrum Edukacji Zawodowej.

W dobie Przemysłu 4.0 w CBiRNT mogą być realizowane szkolenia, służące efektywnemu kształceniu zawodowemu, a także dostosowywaniu kwalifikacji do zmieniających się potrzeb rynku pracy oraz efektywnej obsługi najnowszych technologii. Z myślą o zaspokojeniu tych potrzeb w instytucie opracowano innowacyjne stanowisko dydaktyczne, na którym symulowane są procesy produkcyjne, takie jak np. paletyzacja lub manipulacja detalem. Wyróżnia je integracja robotyki mobilnej z przemysłową. Inżynierowie z instytutu zabudowali na platformie autonomicznej MiR 100 robota przemysłowego ABB (model IRB 1200-7/0.7), który po zadokowaniu do stołu warsztatowego może realizować programy wykonawcze zaprogramowane przez kursantów. Do dyspozycji, w zasięgu robota, jest magazyn wyposażony w aluminiowe kostki symulujące detale gotowe do paletyzacji, a także plansza szkoleniowa służąca do nauki programowania. Plansza ta ułatwia poznanie możliwości kinematycznych robota oraz instrukcji logicznych stosowanych przy pisaniu programów.

1

,* - &

9( $ %

Opisane stanowisko wspierane jest przez RobotStudio – program przeznaczony do obsługi stacji zrobotyzowanych lub całych linii produkcyjnych wyposażonych w roboty ABB. Środowisko RobotStudio ułatwia obsługę stanowiska zrobotyzowanego z poziomu komputera, co znacznie przyśpiesza pisanie programów w trybie off-line.

RobotStudio to platforma, za pomocą której można wykonać praktycznie wszystkie prace koncepcyjne związane z wdrażaniem robotów w przedsiębiorstwie, minimalizując przy tym ryzyko wynikające z konieczności dostosowania technologii do potrzeb klienta. Używając programu przeznaczonego do robotów ABB, można w prosty sposób stworzyć symulację stacji zrobotyzowanej, sprawdzić koncepcję oraz kinematykę robota wraz z przestrzenią pracy robota oraz zaprezentować wyniki prac, wykorzystując wirtualną rzeczywistość.

Technologie przyrostowe Współczesny przemysł to również nowoczesne podejście do utrzymania ruchu. Niedostępność elementów starszych linii produkcyjnych czy potrzebne na cito prototypy niestandardowych elementów, to typowe problemy, których rozwiązań dostarczają technologie addytywne.

Instytut Łukasiewicz – PIAP oferuje w swoim laboratorium PIAP design kompleksowe usługi szybkiego prototypowania – od skanowania 3D, przez różnorodne analizy, symulacje i obliczenia, aż po przemysłowe wydruki 3D elementów w technologiach FDM i PolyJet. Umożliwia to tworzenie cyfrowych magazynów części zamiennych na potrzeby szybkiej produkcji na żądanie, a także udoskonalanie wcześniej opracowanych komponentów, przez optymalizację za pomocą zaawansowanych metod numerycznych. Dzięki temu przedsiębiorcy nie muszą obawiać się już ryzyka długotrwałych przestojów wynikających z awarii i mogą nie martwić się o efektywność produkcji.

Joanna Kulik !! " # ! $ "

%&'( )*) +,) /01)%&' &+, 2 # ,' 3%/4 3 &5%63606 )064 )631& & #4 &) 7 #&)#

4 * T0 * ,* - &

$

Q * 4 $ R

3/2021

A { 4 HDH DHJCS_ P

A HH SN CD MOC J4

4 U A

A A

49

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY

Czujniki w systemach automatyki procesów produkcyjnych W systemach automatyzacji

!

"

!

!

# $

%

'DPLDQ ĽDELFNL

C

zujniki i przetworniki (transducers) stosowane w automatyzacji procesów produkcyjnych wykrywają zmieniające się mierzone wielkości po czym wytwarzają odpowiednie sygnały wyjściowe. Ważne jest przy tym wykrywanie zależności zmiany od kierunku i jej wielkości. W praktyce stosowane są różne sposoby klasyfikacji czujników. Jedna z nich dzieli je na urządzenia, które wytwarzają sygnał dwustanowy odpowiadający np. zwarciu i rozwarciu obwodu. Druga grupa stanowi czujniki wytwarzające sygnał w przybliżeniu proporcjonalny do wielkości mierzonej.

Czujniki indukcyjne Oferowane na rynku czujniki indukcyjne są zasilane prądem stałym lub przemiennym a obudowy mają kształt prostopadłościenny lub cylindryczny (M8, M12, M18, M30). Ponadto czujnik może być nieosłonięty lub osłonięty.

W przypadku prądu przemiennego napięcie zasilania wynosi 90–250 V a przy prądzie stałym 10–30 V. Z kolei połączenie wykorzystuje wtyczkę pionową lub przewody. Czujniki cylindryczne cechują się odległością mocowania wynoszą50

cą 1–2 mm przy średnicy M8, a także 2–4 mm (M12), 5–8 mm (M18) oraz 10–15 mm (M30). Czujniki prostopadłościenne są montowane z uwzględnieniem odległości 5 mm, 10 mm, 15 mm oraz 20 mm. Ważne jest zabezpieczenie nadprądowe oraz chroniące przed błędnym podłączeniem. Dioda LED informuje o zadziałaniu czujnika.

W zależności od aplikacji dobiera się odpowiedni sygnał wyjściowy czujnika, co decyduje o uniwersalności czujników indukcyjnych. Szerokie spektrum zastosowania mają czujniki o wyjściu dwustanowym, w których obwód ze stykiem załącza się wraz z aktywacją czujnika. Bardzo często zastosowanie znajdują czujniki bazujące na wyjściu tranzystorowym PNP lub NPN. W wyjściu PNP zainicjowany czujnik wystawia stan wysoki bliski jego napięciu zasilania. Odwrotnie jest w przypadku czujników z polaryzacją NPN. Na rynku oferowane są również czujniki indukcyjne z wyjściem analogowym – prądowe lub napięciowe. O wartości sygnału decyduje odległość czujnika od wykrywanego przedmiotu.

Możliwości stosowania czujników indukcyjnych w systemach automaAUTOMATYKA

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY tyki są bardzo szerokie. Pełnią one rolę wyłączników krańcowych, a także kontrolują położenie i obroty wałów, położenie zaworów, mierzą prędkości obrotowe, drgania itp.

Trwałość, niezawodność, pewność działania i bezdotykowa praca to najważniejsze zalety czujników indukcyjnych. Nie bez znaczenia jest również odporność na działanie czynników zewnętrznych takich, jak zapylenie i wilgoć.

Indukcyjne czujniki zbliżeniowe oferuje m.in. firma Sick. Urządzenia serii IMI mają na wyjściu interfejs IO-Link. Podczas montażu czujników do dyspozycji są wizualne wskaźniki ustawienia oraz nakrętki samozabezpieczające. Obudowy czujników są wykonane ze stali nierdzewnej, co zapewnia odporność na oleje, środki czystości oraz działanie cieczy chłodząco-smarujących.

Z oferty firmy Steute wybrać można m.in. bezprzewodowe czujniki indukcyjne Ex RF IS M30 nb-ST. Urządzenia te są przeznaczone do pracy w strefach Ex 1 i 21 w kombinacji z nadajnikiem uniwersalnym Ex RF 96 ST. Obudowa jest metalowa z gwintem M30 IP67 zgodnie z IEC/EN 60529, montaż niewpuszczany. Aktywator to płytka stalowa 45 mm × 45 mm × 1 mm.

Czujniki ultradźwiękowe Dzięki odpowiedniej kompensacji czujniki ultradźwiękowe mogą pracować w trudnych warunkach atmosferycznych. Prędkość rozchodzenia się dźwięku jest niezakłócana przez wpływ temperatury dzięki czujnikowi temperatury i pętli kompensacyjnej. Należy pamiętać, że fale nie mogą się swobodnie rozchodzić w próżni zatem praca

czujników ultradźwiękowych jest możliwa wyłącznie w atmosferze powietrza.

Jeżeli czujniki będą pracowały w innych gazach, jak dwutlenek węgla, to w skrajnych przypadkach czujnik może nie zadziałać lub wprowadzić błąd pomiarowy. Takie zjawisko jest efektem różnic prędkości w propagacji czynników tłumiących i propagacji dźwięku.

Czujniki ultradźwiękowe, jakie znajdują zastosowanie w automatyzacji produkcji oferowane są jako wersje odbiciowe i refleksyjne. Oprócz tego wykorzystuje się bariery jednoprogowe. Należy podkreślić, że w czujnikach odbiciowych obiekt jest reflektorem.

Gdy zasięg czujnika obejmuje przedmiot , wówczas dochodzi do wzbudzenia czujnika oraz przełączenia wyjścia.

Reflektorem bardzo często jest metalowa płytka mocowana przed czujnikiem.

Jeśli przedmiot znajduje się między sensorem a reflektorem, to czujnik będzie aktywny. W odniesieniu do barier jednoprogowych nadajnik i odbiornik umieszcza się naprzeciwko siebie. Wraz z pojawieniem się między nimi obiektu, wyjście czujnika jest aktywne.

Warunki otoczenia w postaci turbulencji powietrza, będących efektem działania gorących obiektów (np. metale), mogą spowodować zmianę kierunku fali ultradźwiękowej lub jej rozpraszanie. Pamiętać należy również, aby aktywna część czujnika nie była wilgotna. Śnieg, deszcz i hałas z reguły nie wpływają na wynik pomiaru fali.

Ważne jest, aby na części aktywnej nie gromadziły się zanieczyszczenia.

Z kolei na etapie montażu trzeba zagwarantować prostopadłe padanie dźwięku na obiekt – przekłada się to na dokładność wyników pomiarów.

Firma Micro Detectors oferuje m.in. czujniki ultradźwiękowe w obudowie polimerowej M18 lub ze stali nierdzewnej AISI 316L (DIN 1.4404).

W razie potrzeby do wyboru są wersje w wykonaniu ATEX. Dostępne są wyjścia cyfrowe PNP/NPN lub wyjścia analogowe 4–20 mA/0–10 V. Zakres temperatury pracy mieści się między –20 °C a 70 °C. Napięcie zasilania wynosi 10–30 V DC. Zasięg detekcji odbiciowej to 40–1200 mm. Przydatne rozwiązanie stanowi funkcja uczenia za pomocą Teach-In by cable. Czujniki są dostępne z kablem o długości 2 m, bądź złączem M12.

Z oferty firmy Baumer wybrać można m.in. czujniki ultradźwiękowe proste o zasięgu 350–2500 mm. Wyjście typu PNP/NO jest konfigurowane przy napięciu zasilania 12–30 V DC. Mosiężna obudowa czujnika ma średnicę 44,5 mm, gwint to M30, a stopień ochrony wynosi IP67. Przewód ma długość 2 m.

Czujniki optyczne

& ' ( )

W czujnikach optycznych istotną rolę odgrywa strefa czułości. Stanowi ona maksymalną odległość od czoła czujnika karty pomiarowej, zbliżanej wzdłuż osi wiązki świetlnej, przy której dochodzi do przełączenia obwodu wyjściowego czujnika.

Dobierając czujnik optyczny należy pamiętać o odpowiednim zasięgu działania. W przypadku czujników optycznych refleksyjnych jest to odległość od czoła czujnika reflektora odblaskowego. Jeżeli natomiast mamy 3/2021

51

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY do czynienia z czujnikami typu „bariera”, zasięg działania stanowi maksymalny odstęp pomiędzy nadajnikiem a odbiornikiem. Ważne jest aby odstęp zapewniał poprawne działanie czujników w warunkach przerwania promieni świetlnych przez obiekt, który znajduje się wewnątrz zasięgu. Parametr ten można regulować w pewnym zakresie za pomocą potencjometru.

Ważnym parametrem czujnika optycznego jest histereza przełączania. Stanowi ona odległość obiektu od czujnika, przy której czujnik zmienia stan obwodu. W przemysłowych systemach automatyki istotną rolę odgrywają zabezpieczenia przed przeciążeniem i zwarciem wyjścia. Stąd też zastosowanie znajdują zabezpieczenia prądowe, które chronią czujniki przed

uszkodzeniem, mogącym powstać w efekcie wystąpienia krótkotrwałego lub ciągłego przeciążenia czy też zwarcia wyjścia. Kluczowym parametrem w czujniku optycznym jest strefa robocza, czyli maksymalna odległość kontrolowanego obiektu od czoła czujnika. Zależy ona również od wielkości obiektu, a także od barwy i faktury powierzchni. W dużej mierze na strefą roboczą wpływa kąt, po którym obiekt jest widzialny przez czujnik. W karcie katalogowej czujnika optycznego znajdziemy także parametr nazywany napięciem szczątkowym. Określa on spadek napięcia na wyjściu czujnika w stanie wysterowania wyjścia. Ważne są współczynniki korekcyjne. Jak wiadomo zdecydowany wpływ na strefę działania czujnika optycznego ma wiel-

PRODUCENT

BALLUFF

CARLO GAVAZZI

CONTRINEX

TYP

BES 516-3044-G-E4-C-PU-02

EI1204PPOSS

DW-AD-603-M5

Obudowa

średnica: 3 mm

M12

M5

Maks. odległość łączenia (mm)

1

2–15 (w zależności od wersji)

0,8

Długość (mm)

27

w zależności od wersji

25

Min. napięcie robocze (VDC)

10

10

10

Maks. napięcie robocze (VDC)

30

40

30

Rodzaj wyjścia

PNP, zwierny

PNP, zwierny

PNP, zwierny

Podłączenie

kabel 2 m

kabel 2 m, złącze (w zależności od wersji)

kabel 2 m, złącze (w zależności od wersji)

Rodzaj przyłącza

3-przewodowy DC

3-przewodowy DC

3-przewodowy DC

Maks. częstotliwość przełączania (Hz)

2000

100 – 800 (w zależności do wersji)

5000

Stopień ochrony (IP)

67

67

67

Sposób montażu

wpuszczany

wpuszczany

wpuszczany

Maks. prąd obciążenia (mA)

100

200

200

Materiał wykonania obudowy

stal nierdzewna

stal nierdzewna, poliester

stal nierdzewna, mosiądz

Sygnalizacja optyczna

tak

tak

tak

Zakres temperatury pracy (°C)

–25–70

–25–70

–25–70

Czujniki

52

AUTOMATYKA

& ) ( '

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY kość odbitego światła. Zależy ona od rodzaju materiału, z którego wykonany jest obiekt. Istotny wpływ ma również barwa obiektu, jego struktura i wymiary. Zazwyczaj jasne powierzchnie, np. biały papier, odbiją zdecydowanie silniej niż chociażby ciemny karton.

Czujniki optyczne oferuje m.in. firma Festo. Są to wersje SOEG-RS/RT z gwintem M12 × 1 oraz M18 × 1. Urządzenia tego typu mają kształt prostopadłościanu o wymiarach 20 mm × 32 mm, 30 mm × 30 mm oraz 50 mm × 50 mm.

Napięcie zasilania to 10–30 V DC przy zakresie roboczym 0–20 000 mm. W zależności od wersji wybiera się polaryzację wyjścia czujnika – PNP, NPN oraz rodzaj podłączenia (kabel lub wtyczka).

Z oferty firmy Simex wybrać można m.in. czujniki optyczne

3/2021

S60. Czujniki tej serii mają wymiary 50 mm × 50 mm × 15 mm . Są to modele refleksyjne z optyką osiową i polaryzacją oraz z tłumieniem tła, z czujnikami kontrastu, emisją światła białego i czujnikiem luminescencji. Do wyboru są wersje z połączeniem kablowym lub konektorem M12. Wtyczka ma możliwość obracania do orientacji prostej lub kątowej. Wszystkie wersje są wyposażone w wyjście NPN lub PNP.

Przetworniki położenia liniowego Przetworniki położenia liniowego są nieodzownym elementem systemów automatyki pracujących w przemyśle spożywczym, np. na potrzeby produkcji żywności i napojów. Sprawdzają się też w systemach transportowych i roboty-

ce. Spektrum zastosowania przetworników liniowych jest bardzo szerokie.

Są one ważnym elementem aplikacji wymagających precyzyjnego pomiaru położenia oraz prędkości, niezależnie od wielkości powierzchni. Warto zwrócić uwagę na stabilne i niezawodne działanie przy jednoczesnej dużej trwałości. W zależności od potrzeb dobiera się stopień ochrony od IP54 do IP68.

IFM ELECTRONIC

OMRON

PANASONIC

IFS204

E2EH-X3B1 2M

GX-F12B-P

M12

M12

kwadratowa

4

3

4

45

52

wymiary: 28,1 mm × 12 mm × 7,1 mm

10

10

12

30

32

24

PNP, zwierny

PNP, zwierny

PNP, zestyk rozwierny

wtyk M12, 3-bieg.

kabel 2 m, złącze (w zależności od wersji)

kabel 1 m

3-przewodowy DC

3-przewodowy DC, 2-przewody DC

3-przewodowy DC

700

brak danych

500

67

67/69K

68

wpuszczany

wpuszczany

przykręcany

100

w zależności od wersji

100

brak danych

brak danych

politereftalan butylenu (PBT)

tak

nie

tak

–25–70

0–100

–25–70

53

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY Obudowy wykonane są z aluminium lub ze stali nierdzewnej. Nie mniej ważna jest odporność na wstrząsy i wibracje, a także działanie wysokiego ciśnienia i skrajnej temperatury – np. mieszczącej się między -40 °C a 120 °C. Typowe przetworniki liniowe umożliwiają pomiar w zakresie 0–360 mm.

Dużym uznaniem cieszą się wersje indukcyjne bazujące na zintegrowanej elektronice. Jednak nie brakuje również wersji bez elektroniki oraz modeli potencjometrycznych. W razie potrzeby można dobrać przetwornik spełniający wymagania dyrektywy ATEX. W typowym indukcyjnym przetworniku liniowym natężenie pola indukcyjnego w zależności od wersji jest przetwarzane na sygnał prądowy (4–20 mA) lub napięciowy (0–10 V). Oprócz tego

zastosowanie czujniki z wyjściem cyfrowym pozwalają określić przemieszczenie trzpienia zamkniętego w cylindrze i współpracę z systemami komunikacji sieciowej CANopen, Profibus, EtherCAT, SSI. Wersje potencjometryczne wykorzystują zjawisko zmiany wartości natężenia prądu poprzez zmianę rezystancji. W efekcie wyjście ma sygnał wprost proporcjonalny do pozycji przetwornika na ścieżce. Typowa dokładność przetworników to: ±0,05 %, ±0,1 %, ±0,25 % lub ±0,5 %.

Firma MS Sensors oferuje przetworniki położenia liniowego MH Safety (SIL 2).

Urządzenia te są typu integrowane w cylindrze hydraulicznym, co pozwala na pomiar przemieszczenia i prędkości.

W zależności od potrzeb dobiera się wyjście analogowe lub CANopen. Długość

PRODUCENT

PEPPERL+FUSCH

SCHNEIDER ELECTRIC

SICK

TYP

NBN3-F31-Z8-V18

XS108B3PAL2

IME08-1B5PSZT0S

Obudowa

prostokątna (36 × 33,5 mm)

M8

M8

Maks. odległość łączenia (mm)

3

2,5

1,5

Długość (mm)

–

33

50

Min. napięcie robocze (V DC)

6

12

10

Maks. napięcie robocze (V DC)

60

24

30

Rodzaj wyjścia

PNP, zwierny, 2 wyjścia przekaźnikowe

PNP, zwierny

PNP, zwierny

Podłączenie

wtyk M18, 4 piny

kabel 2 m

wtyk M8, 3-bieg.

Rodzaj przyłącza

2-przewodowy DC

3-przewodowy DC

3-przewodowy DC

Maks. częstotliwość przełączania (Hz)

500

2500

4000

Stopień ochrony (IP)

67

67

67

Sposób montażu

do przykręcenia

wpuszczany

wpuszczany

Maks. prąd obciążenia (mA)

100

200

200

Materiał wykonania obudowy

brak danych

mosiądz (CuZn) niklowany

nikiel, platyna, tworzywo sztuczne

Sygnalizacja optyczna

tak

tak

tak

Zakres temperatury pracy (°C)

–25–70

–25–70

–25–70

Czujniki

54

AUTOMATYKA

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY skoku wynosi 50–2500 mm przy rozdzielczości 0,1 mm.

Z kolei firma WObit oferuje m.in. liniowe czujniki położenia CH37, przeznaczone do pracy w cylindrach hydraulicznych o ciśnieniu do 340 barów i zakresach pomiarowych od 100 mm do 550 mm.

Czujniki tego typu mają kołnierz wewnętrzny lub zewnętrzny, a konstrukcja jest kompaktowa. Niezależna liniowość wynosi ±0,1 %.

Przewodzące tworzywo sztuczne ma praktycznie nieograniczoną rozdzielczość.

Zakresy pomiarowe mieszczą się między 50 mm a 550 mm. Trwałość urządzenia przewidziano na 100 mln ruchów.

& ' ( * ( + ,.

Czujniki pojemnościowe Zastosowanie czujników pojemnościowych obejmuje m.in. aplikacje do kontroli poziomu cieczy małej lepkości i napełniania, jako czujniki zasypu oraz materiałów sypkich i granulatów – pasze, wapno, cement itp.

Oprócz tego czujniki pojemnościowe są używane w procesie wykrywania obiektów metalicznych, zarówno magnetycznych, jak i niemagnetycznych.

Chodzi tutaj głównie o przemysł spożywczy, chemiczny i petrochemiczny.

Niejednokrotnie używa się ich na potrzeby kontroli obecności lub poziomu substancji agresywnych, również w zbiornikach cienkościennych. Specjalne czujniki produkowane pod kątem takich aplikacji cechuje odporność na działanie substancji agresywnych.

Dostępne na rynku czujniki pojemnościowe mają odpowiednią kompatybilność elektromagnetyczną. Ważne są zabezpieczenia przeciwzwarciowe oraz wyjścia przełączające komplementarne.

Czujniki pojemnościowe bardzo często współpracują z sygnalizatorami poziomu. Stąd też urządzenia tego typu znajdują zastosowanie w procesach związanych z regulowaniem zarówno poziomu cieczy przewodzących i nie przewodzących, jak i materiałów sypkich w zbiornikach otwartych i za3/2021

mkniętych. W zakresie cieczy przewodzących czujniki pojemnościowe są w stanie wykrywać poziom wody, soków czy też piwa. Ciecze takie jak oleje, paliwa i woda zdemineralizowana również mogą być wykrywane.

Czujniki tego typu bardzo często współpracują z materiałami sypkimi, np. paszami, zbożami, wapnem, cementem itp. Urządzenia przeznaczone do wykrywania poziomu, bazujące na czujnikach pojemnościowych, dobrze sprawdzają się w przemyśle spożywczym, chemicznym i petrochemicznym.

Czujniki pojemnościowe w zależności od wersji mogą być zasilane bezpośrednio z sieci 230 V lub prądem stałym (12 V/24 V). Zasięg wykrywania wynosi od 3 mm do kilkuset mm.

Czujniki pojemnościowe serii D22 oferuje firma Balluff. Ich średnica wynosi 22 mm × 16 mm. Montaż odbywa się równo z powierzchnią.

Wyjście ma polaryzację PNP ze stykiem zwiernym (NO). Przełączanie odbywa się z częstotliwością 100 Hz. Zasięg działania wynosi 5,4–6,6 mm.

Obudowa jest wykonana ze stali nierdzewnej. Czujnik może pracować w temperaturze –30–70 °C. Napięcie zasilania to 12–30 V DC. Czujniki tego typu wykrywają zarówno ciała stałe, takie jak płytki półprzewodnikowe, obwody drukowane, kartony, stosy papieru, butelki, bloki i płyty z tworzywa sztucznego, jak i ciecze przez ścianki zbiorników lub rury ze szkła i tworzywa sztucznego.

Z oferty firmy ifm electronic wybrać można m.in. czujniki pojemnościowe KG5067.

Znajdują one zastosowanie w aplikacjach odpowiedzialnych za określanie poziomu mediów przewodzących.

Parametryzacja czujnika odbywa się poprzez IO-Link. Na uwagę zasługuje automatyczne wykrywanie obciążenia wyjścia PNP/NPN oraz programowalna funkcja wyjściowa NO/NC. Warto

wspomnieć o widocznym wskazaniu stanu przełączania dzięki pierścieniowi diodowemu.

Co jeszcze?

Opisane rozwiązania to tylko kilka wybranych przykładów czujników, jakie znajdują zastosowanie w systemach automatyki procesów przemysłowych. Warto wspomnień o urządzeniach przeznaczonych do pomiaru temperatury. Firma Güenter oferuje w tym zakresie przetworniki temperatury będące urządzeniami elektronicznymi, konwertującymi sygnał z czujników temperatury (rezystancyjny lub napięciowy) na standardowy sygnał elektryczny. Najbardziej popularne są przetworniki z wyjściem analogowym prądowym 4–20 mA lub napięciowym 0–10 V. Oprócz tego zastosować można wyjścia cyfrowe – np. z protokołem Modbus.

Szereg rozwiązań w zakresie pomiaru temperatury oferuje również firma Endress+Hauser. Ciekawym rozwiązaniem jest seria termometrów higienicznych obejmująca kompaktowe lub modułowe termometry z wyświetlaczem lub bez oraz z przetwornikiem lub bez. Warto zwrócić uwagę, że zastosowane czujniki mają krótki czas odpowiedzi (t90: 1,5 s) oraz są odporne na wibracje (> 60 g).

Przydatne rozwiązania stanowi szeroka gama przyłączy procesowych – zaciski, systemy uszczelnień metalowych, adaptery spawane, przyłącze APV, Varivent, Ingold, mocowanie wciskowe itp.

W wielu aplikacjach zastosowanie znajdują czujniki elektromagnetyczne. Urządzenia tego typu oferuje m.in. firma Turck. W zależności od wersji wybiera się urządzenia pracujące w trybach przeciwsobnym oraz odbiciowym (dyfuzyjnym).

Czujniki mają obudowy

' ' ) + ,.

/

%

% !

temperatury Curie

55

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY cylindryczne gwintowane (M18 × 1, M30 × 1,5), cylindryczne gładkie (M25) lub prostopadłościenne (CP40). Oprócz tego nabyć można wersje mosiężne niklowane wykonane ze stali nierdzewnej (V4A 1.4401) lub plastiku (PBT, ABS). Maksymalny zasięg detekcji wynosi od 30–800 cm. Oferowane są wersje o wyjściach kontaktronowych (NO, NC, NO/NC), tranzystorowych (PNP, NPN/PNP) i analogowych z różnymi kombinacjami podłączenia – złącza kablowe, wtykowe męskie lub w postaci terminalu zaciskowego.

Z oferty firmy Pepperl-Fuchs wybrać można m.in. czujniki UDC-18GM-400-3E1-Y194142, przeznaczone do monitorowania podwójnych arkuszy.

Urządzenia te rozróżniają puste przerwy oraz pojedyncze i podwójne warstwy materiałów takich jak papier, metale czy płyty drewniane i tafle szkła.

Podczas wykrywania etykiet czujniki te mogą rozróżniać materiał etykiety oraz elementu, na którym się ona znajduje.

'.+01 1 2 '1343

Odpowiednia kompensacja /

pozwala pracować czujnikom

5

ultradźwiękowym w trudnych wa #

! /

runkach atmosferycznych. Prędkość % !

$ .60'(

rozchodzenia się dźwięku jest nieza7 %

76( &

& %

kłócana przez wpływ temperatury

8

Podsumowanie Wybór odpowiedniego czujnika powinien uwzględniać przynajmniej kilka czynników. Przede wszystkim trzeba określić, jaka wielkość będzie mierzona. Ważny jest też zakres pomiarowy, warunki pracy maszyny oraz sposób zabudowy czujnika. Z drugiej strony określa się parametry wyjściowe czujnika.

W zależności od potrzeb wyjście może być analogowe lub cyfrowe. Na etapie wyboru warto również zwrócić uwagę na parametry zasilania oraz długość kabla.

Oferowane na rynku czujniki indukcyjne są zasilane prądem stałym lub przemiennym a obudowy mają kształt prostopadłościanu lub cylindryczny (M8, M12, M18, M30). Ponadto czujnik może być nieosłonięty lub osłonięty.

dzięki czujnikowi temperatury i pętli kompensacyjnej.

Przetworniki położenia liniowego są nieodzownym elementem systemów automatyki pracujących, np. w przemyśle spożywczym chociażby na potrzeby produkcji żywności i napojów, a także w systemach transportowych i robotyce.

W systemach automatyki bardzo często wykorzystuje się czujniki pojemnościowe. Ich zastosowanie obejmuje m.in. aplikacje do kontroli poziomu cieczy małej lepkości i napełniania, jako czujniki zasypu oraz materiałów sypkich i granulatów – pasze, wapno, cement itp. Oprócz tego czujniki pojemnościowe niejednokrotnie są używane w procesie wykrywania obiektów metalicznych zarówno magnetycznych jak i niemagnetycznych w przemyśle spożywczym, chemicznym i petrochemicznym.

'DPLDQ ĽDELFNL AUTOMATYKA

R E K L A M A

P L A N W Y DAW N I C Z Y 2 0 2 1 ( P I E RW S Z E P Ó Ł R O C Z E ) WYDANIE

TEMAT NUMERU

ARTYKUŁ PRZEGLĄDOWY

1-2/2021 4/2021

Cyberbezpieczeństwo sieci przyrostowego przemysłowych Technologie wytwarzania

Przemysłowe urządzenia alarmowe Systemy fotowoltaiczne − jak wybrać optymalne i zabezpieczające rozwiązanie?

3/2021 5/2021

Przemysł 4.0 w−praktyce Systemy HMI/SCADA dobre praktyki

Aparatura kontrolno-pomiarowa w procesach Czujniki w procesie produkcji przemysłowych

4/2021 6/2021

Technologie wytwarzania przyrostowego Zrobotyzowana bezpieczna produkcja

Systemy fotowoltaiczne − jak wybrać optymalne Komunikacja bezprzewodowa rozwiązanie?

5/2021 7-8/2021

Systemy HMI/SCADA − dobre praktyki Transmisja danych i energii

Aparatura kontrolno-pomiarowa w procesach Wózki AGV w transporcie mobilnym przemysłowych

TEMAT NUMERU Zarządzanie produkcją i energią CENA 15,00 ZŁ (W TYM 8 % VAT)

ROZMOWA 24

SPRZĘT I APARATURA 54

WYDARZENIA 72

Mariusz Pacan WAGO ELWAG

Czujniki optyczne i zbliżeniowe

Energetab 2020, przecieranie szlaków w nowej rzeczywistości

AUTOMATYKA ISSN 2392-1056

56

INDEKS 403024

AUTOMATYKAONLINE.PL

10/2020

AUTOMATYKA

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY

Przepływomierze Proline 300/500

/ A + 3# *

– gotowe na IIoT i Przemysł 4.0 %

* E

@ 4 + 3# *

)

" 4 4 4

) 4A g

4 "

J+ _MDKS

=>

4 4

= 4 &12 &+9 MNDHK

4 <

1&; H 1&; TA

P"*

*4 < E @ F

* E " 4 <*A

,

E 4

4 4

4 <

F

4* *4

4* )A

3/2021

P

rzepływomierze Endress+Hauser Proline 300/500 powstały jako efekt ponad 40 lat doświadczeń firmy w przemysłowych pomiarach przepływu i ciągłego doskonalenia, by ułatwić pracę oraz zwiększyć niezawodność. Wszechstronność oraz wsteczna kompatybilność z czujnikami Promag (pomiar metodą elektromagnetyczną) i Promass (pomiar masowy metodą Coriolisa) sprawiają, że urządzenia mają szerokie spektrum zastosowań w niemal wszystkich gałęziach przemysłu. Dodatkowo wykorzystanie Heartbeat Technology pozwoliło na obniżenie kosztów eksploatacji, dzięki możliwości weryfikacji pomiaru bez demontażu oraz ciągłej diagnostyce, co skraca czas przestojów.

P R O M O C J A

Wygoda i dokładność pomiarów oraz weryfikacja bez przestojów Urządzenia Proline 300/500 mogą być stosowane w trudnych warunkach aplikacyjnych. Seria 300 to kompaktowa konstrukcja ze zintegrowanym wyświetlaczem, zapewniająca dostęp do przepływomierza bezpośrednio na linii technologicznej.

Z kolei seria 500 to wersja rozdzielna, pozwalająca na umieszczenie przetwornika w odległości nawet do 300 m od czujnika. Umożliwia to montaż urządzenia w miejscach trudno dostępnych oraz narażonych na szkodliwe warunki. – Zastosowanie Heartbeat Technology, w tym wbudowanych wzorców, pozwala na przeprowadzanie wery57

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY

CECHY PRZEPŁYWOMIERZY PROLINE 300/500

1. Obudowa dostosowana do wymagań przemysłu: – solidna i trwała, – wersja kompaktowa (Proline 300), – wersja rozdzielna (Proline 500) z możliwością montażu przetwornika do 300 m od czujnika.

– liczne wejścia/wyjścia, w tym uniwersalne moduły z możliwością konfiguracji kierunku transmisji.

4. Zadaniowy wskaźnik lokalny: – możliwość uruchomienia i diagnostyki przepływomierza oraz weryfikacji Heartbeat za pomocą LCD bez stosowania osobnych narzędzi, – czytelne, wsparte graficznie informacje o zdarzeniach umożliwiają szybkie podjęcie wymaganych działań.

2. Dwukomorowa obudowa: – łatwy dostęp do komory podłączeń elektrycznych, – osobna komora dla przetwornika poprawiająca jego bezpieczeństwo.

5. HistoROM – kopia bezpieczeństwa ustawień: – automatyczny zapis i przechowywanie nastaw przetwornika w dedykowanej, nieulotnej pamięci,

3. Wiele wariantów komunikacji: – HART, WirelessHART, Profibus PA/DP, FOUNDATION Fieldbus, Modbus RS-485, EtherNet/IP lub Profinet, WLAN

7

1

8 3

2

4

3

5

6

2

9

58

– natychmiastowe uruchomienie przepływomierza po usterce elektroniki przetwornika i po jej wymianie na nową (plug & play).

6. Interfejs użytkownika: – czytelne menu użytkownika i komunikaty w języku polskim gwarantujące duży komfort pracy, – ujednolicona struktura menu dla wszystkich metod pomiaru przepływu – łatwa obsługa i krótszy czas szkolenia kadry.

7. WLAN – dostęp bezprzewodowy: – łatwa konfiguracja w miejscach trudno dostępnych, – odczyt wartości mierzonych, komunikatów diagnostycznych, danych procesowych i parametrów urządzenia za pomocą smartfona/tabletu, – bezpieczeństwo IT sprawdzone przez Niemiecki Federalny Urząd ds. Bezpieczeństwa Informacji (BSI).

8. Wbudowany serwer WWW i OPC-UA – bezkonkurencyjna innowacyjność: – oszczędność czasu dzięki obsłudze za pomocą laptopa i kabla Ethernet lub smartfona/tabletu i sieci WLAN (bez dodatkowego oprogramowania), – funkcja zdalnej weryfikacji Heartbeat i eksportu raportu na urządzenie mobilne.

9. Czujniki Proline – trwałe i godne zaufania: – najwyższa dokładność pomiarowa (nawet po wieloletniej eksploatacji), optymalizacja pod kątem wymagań procesowych i zastosowań, – sprawdzone w użyciu – ponad 2,7 mln czujników Promass i Promag zainstalowanych od 1977 r.

AUTOMATYKA

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY przeprowadzanych na akredytowanych stanowiskach – mówi Łukasz Wołoszyn, Product Manager Flow w Endress+Hauser Polska.

Uniwersalna łączność i Przemysł 4.0

/ A + 3# *

,* P *

/

+ 3# *

fikacji bez przerywania procesu czy demontażu. Przepływomierze obu serii mogą prezentować szeroki zakres danych pomiarowych, procesowych i diagnostycznych. Najwyższa dokładność na rynku jest możliwa również dzięki fabrycznemu wzorcowaniu i kalibracji na mokro,

Wysoka kompatybilność to cecha wyróżniająca przepływomierze Proline 300 i 500. Jest ona możliwa dzięki wsparciu dla wielu protokołów komunikacyjnych, np. HART, Profibus, FOUNDATION Fieldbus, Modbus RS-485, EtherNet/IP i Profinet.

Ponadto modułowa konstrukcja i szerokie możliwości konfiguracji wejść umieszczonych z przodu urządzenia ułatwiają codzienną pracę. Zgodnie z ideą Przemysłu 4.0 przepływomierze Endress+Hauser wspierają łączność WLAN oraz mają wbudowany serwer WWW. Pozwala to na weryfikację oraz diagnostykę, np. przy pomocy smartfona czy tabletu, bez konieczności użycia specjalistycznego oprogramowania czy urządzeń lub konwerterów.

Niezawodność i elastyczność Przepływomierze Proline to wytrzymała, dwukomorowa konstrukcja obudowy zapewniająca wysoką niezawodność i bezpieczeństwo procesu. Z kolei możliwość instalacji dodatkowych modułów I/O pozwala na łatwą rozbudowę przepływomierza o kolejne wyjścia sygnałowe. Zastosowanie nieulotnej pamięci HistoROM ułatwia również zarządzanie firmware’em w przypadku wymiany podzespołów oraz umożliwia łatwe tworzenie kopii bezpieczeństwa ustawień konfiguracyjnych.

Więcej informacji na temat Proline 300/500 można znaleźć na stronie go.endress.com/pl/proline-300-500/.

ENDRESS+HAUSER POLSKA sp. z o.o. * A P MM KMJMM_ P

A NM NNT DD DD . !

NM NNT DD _D J4

. A U A 4 A A A 4

R E K L A M A

3/2021

59

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY

Fluid 2.0 – platforma czujników procesowych

M

imo różnych zadań i metod pomiarowych seria ma szereg cech wspólnych ułatwiających montaż, uruchomienie i eksploatację urządzeń. Wzięto pod uwagę przede wszystkim specyfikę branży, tj. warunki pracy w instalacjach procesowych. Dzięki szczelnej obudowie ze stali nierdzewnej (stopień ochrony IP67/IP69k) praca w trudnych warunkach środowiskowych nie stanowi problemu.

9 * * /13 Czujniki temperatury TS+

Interfejs użytkownika to pojemnościowy panel dotykowy z dwukolorowym, 14-segmentowym wyświetlaczem, wykonany z tworzywa odpornego na udary mechaniczne i temperaturę. Touchpad z haptyką zastąpił zużywające się przyciski mechaniczne, a wszelkiego rodzaju opisy zostały wygrawerowane laserowo.

Dzięki temu czytelność i obsługa są zapewnione zawsze, niezależnie od środowiska i czasu eksploatacji.

Łatwe uruchomienie i eksploatacja

P =

*

-

z góry

60

Obudowę podczas instalacji można dowolnie pozycjonować, tak aby wyświetlacz był dobrze widoczny dla operatorów. W przypadku konieczności montażu czujników na rurach pionowych można obrócić wskazania o 180°. Wiele ułatwień jest także widocznych po stronie uruchomieniowej i eksploatacyjnej. Parametryzacja i konfiguracja jest możliwa zarówno przez menu z touchpada, jak i zdalnie po IO-link. IO-link zapewnia możliwość szybkiej wymiany w razie awarii. Po P R O M O C J A

zainstalowaniu i podłączeniu nowego urządzenia w miejsce uszkodzonego, master IO-link automatycznie skonfiguruje nowy czujnik tak, jak dotychczasowy. Oznacza to, że wymiany urządzenia może dokonać nawet niewykwalifikowany personel.

Czujniki mają wbudowaną autodetekcję – podłączone do wejść sterownika same ustawiają się w tryb NPN lub PNP w przypadku wejść dwustanowych albo tryb prąd/napięcie w przypadku wejść analogowych.

Urządzenia mają nie tylko wartość procesową, ale dostarczają też dodatkowe dane o instalacji na potrzeby predykcyjnego utrzymania ruchu i IIoT (np. wartości szczytowe).

AUTOMATYKA

Fot. Turck

Nowa platforma czujników procesowych firmy Turck – Fluid 2.0 – oferuje inteligentne .* * E * * ) 4

4 E ne utrzymanie ruchu. Na bazie

. 4 / * HAD @ 4 %*

"F > *

i przetworniki procesowe.

PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY Elementy składowe Fluid 2.0 Platforma Fluid 2.0 zawiera czujniki ciśnienia PS+ (od –1…0 do 0…600 barów), czujniki temperatury TS+ (z wbudowanymi Pt 100 lub do podłączenia zewnętrznych RTD/THC), czujniki przepływu FS+, czujniki ultradźwiękowe LUS… (zakres do 1,3 m) i czujniki radarowe LRS… ( zakres do 10 m).

Dzięki niewątpliwym zaletom konstrukcyjnym i intuicyjnej, jednakowej dla całej platformy obsłudze czujniki różnych typów sprawdzają się doskonale w wielu aplikacjach przemysłowych do kontroli parametrów hydrauliki, pomiaru poziomu w zbiornikach czy zabezpieczeniu przed suchobiegiem.

Więcej na stronie www.turck.com/dip.

TURCK Sp. z o.o.

Czujnik radarowy

9 * * F

* A P MMK CKJST_ 2

A NN CCT CS DD . !

NN CCT CS DM e-mail: poland@turck.com www.turck.pl

9 * =

R E K L A M A

Your Global Automation Partner

Pod ciśnieniem?

Czujnik ciśnienia dla Przemysłu 4.0 Przyjazny dla użytkownika: dostęp do wszystkich parametrów czujnika przez IO-Link 1.1, różne formaty mapowania danych i automatyczne wykrywanie NPN/PNP TS EN

ce pla 1st

Prosty: intuicyjna koncepcja obsługi za pomocą wyświetlacza dotykowego, obrotowy o 180° wielokolorowy 3/2021wyświetlacz z widocznymi dookoła diodami LED

ON MP CO

Niezawodny: w pełni spawalna celka pomiarowa*, wbudowany tłumik ograniczający skoki ciśnienia*, najwyższa odporność na wibracje i EMC, klasy ochrony IP6K6K/6K7/6K9K *opcjonalnie

2019

www.turck.com/ps+ 61

PRAWO I NORMY

BARTOSZ MYSIAK radca prawny

;1P ; =

*

P

Prywatność i dane osobowe

w procesach automatyzacji w biznesie $ "

* 4

4 F )

*<

* F *

A 0

)

< *

) . 4 * 4

4 * 4

E 4 * E

F

)

=

*

) F"

< A 4 =>

4 E

"

F A

U

SA, Unia Europejska i Chiny w ostatnich latach ogłosiły strategie i wprowadziły pierwsze akty prawne, które mają za zadanie promować m.in. rozwój sztucznej inteligencji i automatyzacji na szeroką skalę. Każdy ze światowych graczy ma nadzieję na zostanie liderem w tej dziedzinie, jednak podejście do tego tematu jest różne. O ile można założyć, że Chiny skoncentrują wysiłki na maksymalizacji efektywności produkcyjnej i finansowej, o tyle w państwach zachodnich dostrzega się pewne zagrożenia związane z coraz szerszym wykorzystywaniem maszyn, robotów i programów komputerowych, zarówno w gospodarce, jak i w innych dziedzinach życia.

Ogólne zagrożenia Państwa europejskie, mimo że zauważają szanse wynikające z postępu technicznego, biorą pod uwagę ryzyka związane z tym procesem. Automatyzacja stanowi bez wątpienia zagrożenie dla miejsc pracy, których utrzymywanie i generowanie stanowi fundament najważniejszych strategii unijnych.

Z kolei wdrażanie sztucznej inteligencji może zagrozić prawu do prywatności (np. przez zbieranie i przetwarzanie danych bez wiedzy osoby zainteresowanej), skutkować dyskryminacją 62

(nawet niezamierzoną) oraz utrudnić korzystanie z praw pracowniczych lub konsumenckich. Istotnym wyzwaniem jest również to, że coraz szersze stosowanie sztucznej inteligencji wiąże się z powstawaniem bardzo rozbudowanych baz danych. Dlatego wraz z rozwojem technologicznym uchybienia w przedsiębiorstwach w zakresie bezpieczeństwa mogą wywoływać coraz groźniejsze skutki – zarówno z perspektywy firm, jak i jednostek, których dane są w tych firmach przetwarzane.

Podstawowe wytyczne W polskim i unijnym prawodawstwie brakuje obecnie kompleksowej regulacji określającej zasady robotyzacji i automatyzacji. Dlatego każde przedsiębiorstwo, przed przystąpieniem do rewolucyjnych ruchów na tym polu, powinno przeanalizować swoje plany pod kątem m.in. prawa pracy, praw konsumenta, ochrony danych osobowych oraz właściwych dla firmy przepisów sektorowych. Wspólnym mianownikiem tych regulacji jest zapewnienie jednostce minimum praw i gwarancji, przede wszystkim przez poszanowanie prywatności, zapewnienie środków bezpieczeństwa i nadzoru człowieka nad procesami automatycznymi (zgodnie z zasadą – im większa automatyzacja, tym więcej testów AUTOMATYKA

PRAWO I NORMY i wymagań), zapewnienie możliwości odwołania się od decyzji podjętej automatycznie, zagwarantowanie przejrzystości automatycznego procesu oraz rzetelne informowanie jednostki o zasadach wykorzystywania danych, jak i o zakresie przetwarzanych danych.

Należy ponadto założyć, że w stosunku do wszelkich innowacyjnych przedsięwzięć związanych z automatyzacją wymagane będzie umożliwienie publicznym organom nadzorczym „prześwietlenia” założeń planowanego projektu, a także – w miarę możliwości – uzgodnienie go z instytucjami i organizacjami odpowiedzialnymi za ochronę praw jednostki. Może to objąć konsultacje m.in. z organizacjami zajmującymi się ochroną praw pracowniczych, ochroną konsumentów, osób niepełnosprawnych lub dzieci.

Wymogi prawa pracy Bez wątpienia wiele wyzwań w związku z procesem automatyzacji pojawia się w konfrontacji z przepisami prawa pracy. Kodeks pracy wskazuje m.in. zakres danych, jakie mogą być przetwarzane w ramach stosunku pracy. Ściśle uregulowane zostały w nim również m.in. zasady monitoringu wizyjnego pracowników oraz urządzeń, z których korzystają. Projektując proces automatyzacji, który bezpośrednio lub pośrednio dotyczy personelu firmy, należy mieć na uwadze powyższe ograniczenia.

Wszelkie działania wykraczające poza ramy kodeksu pracy powinny być oparte na dobrowolności i nie powodować niekorzystnych skutków po stronie pracowników. Dość łatwo bowiem można spotkać się z zarzutem, że zgoda pracownika na określone zasady została wymuszona przez pracodawcę i z tego względu nie może zostać uznana za skuteczną. Co istotne, konieczne jest podjęcie działań zapewniających, że nowe rozwiązania nie będą prowadziły do dyskryminacji. Należy na to zwrócić uwagę zwłaszcza przy wdrażaniu rozwiązań z zakresu sztucznej inteligencji.

Przykładowo oprogramowanie, które mierzy efektywność i sugeruje decyzje w zakresie awansów, podwyżek czy zwolnień, może nie uwzględniać szczególnego położenia niektórych grup i np. powodować dyskryminację 3/2021

osób niepełnosprawnych, chorych lub sprawujących opiekę nad dziećmi.

Z powyższych względów wprowadzenie automatycznych procesów w zakresie spraw pracowniczych powinno podlegać szczególnemu nadzorowi.

Dane firmowe Rozwój technologiczny, a w szczególności wykorzystywanie sztucznej inteligencji, wiąże się z koniecznością używania coraz bardziej rozbudowanych baz danych. Jeżeli przedsiębiorstwo w procesie automatyzacji wykorzystuje bazy z danymi na temat osób prawnych, konieczna jest weryfikacja,

tomatycznych systemów śledzenia i analizy zachowania może skutkować zarzutem naruszenia prywatności i godności, również w przypadku wykonania czynności w sposób anonimowy (np. zabawki i urządzenia domowe podsłuchujące lub podglądające użytkowników). Dodatkowo wymagana jest szczególna uwaga w relacjach z konsumentami. Przykładowo stosowanie chatbotów przedstawiających ofertę firmy lub systemów umożliwiających automatyczną analizę reklamacji klientów może zostać uznane za dozwolone, o ile takie rozwiązania spełnią szereg wymagań prawnych, w tym nie

W POLSKIM I UNIJNYM PRAWODAWSTWIE BRAKUJE OBECNIE KOMPLEKSOWEJ REGULACJI OKREŚLAJĄCEJ ZASADY ROBOTYZACJI I AUTOMATYZACJI. DLATEGO KAŻDE PRZEDSIĘBIORSTWO, PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO REWOLUCYJNYCH RUCHÓW NA TYM POLU, POWINNO PRZEANALIZOWAĆ SWOJE PLANY POD KĄTEM M.IN. PRAWA PRACY, PRAW KONSUMENTA, OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH ORAZ WŁAŚCIWYCH DLA FIRMY PRZEPISÓW SEKTOROWYCH. czy proces ten jest dozwolony w świetle zawartych umów, a także czy jego wykorzystanie nie narazi na ujawnienie informacji poufnych innego przedsiębiorstwa. W przypadku danych osób fizycznych będących przedsiębiorcami muszą być ponadto brane pod uwagę wymagania wynikające z ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (RODO), które mają zastosowanie do osób samozatrudnionych w pełnym zakresie.

Prywatność, godność i prawa konsumenckie W relacjach z klientami będącymi osobami fizycznymi wdrożenie rozwiązań automatycznych może napotkać kolejne ograniczenia. Stosowanie au-

utrudnią klientom egzekucji przysługujących im praw, nie będą wprowadzać w błąd i umożliwią zadanie pytania lub złożenie skargi również w tradycyjny sposób. Dotyczy to w szczególności sytuacji, gdy sprawa klienta będzie na tyle nietypowa, że zostanie błędnie rozpatrzona przez algorytm.

RODO Automatyzacja z wykorzystaniem danych osobowych może być wprowadzana wyłącznie z pełnym zastosowaniem zasad wynikających z RODO. Oznacza to, że w każdym takim projekcie osoba, której dane dotyczą, powinna być kompleksowo poinformowana o zakresie i celu przetwarzania jej danych.

63

PRAWO I NORMY

BARTOSZ MYSIAK Radca prawny w kancelarii LSW Leśnodorski Ślusarek i Wspólnicy. Specjalizuje się w zagadnieniach dotyczących prawa własności intelektualnej, prawa nowych technologii, prawa mediów i reklamy oraz ochrony danych osobowych. W praktyce zawodowej koncentruje się na obsłudze przedsiębiorstw w branży e-commerce i nowych technologii, interaktywnych agencji reklamowych oraz podmiotów powiązanych z nauką i badaniami – w szczególności przez opiniowanie innowacyjnych projektów oraz sporządzanie i negocjowanie złożonych kontraktów.

Procesy automatyczne zazwyczaj wiążą się z profilowaniem, czyli zautomatyzowanym przetwarzaniem danych w celu oceny czynników osobowych (w szczególności efektów pracy, sytuacji ekonomicznej, zdrowia, zainteresowań, wiarygodności). Osoba, której dane dotyczą, powinna zostać poinformowana o profilowaniu i jego konsekwencjach.

Ponadto podejmowanie decyzji wobec zainteresowanego (np. o udzieleniu pożyczki, złożeniu spersonalizowanej oferty itp.) na podstawie profilowania jest dozwolone wyłącznie wtedy, gdy wymaga tego prawo, gdy jest to ko-

nieczne do wykonania umowy lub gdy została udzielona zgoda.

W praktyce powyższe zasady oznaczają, że profilowanie jest dozwolone w szczególnych sytuacjach wskazanych przepisami lub gdy jest to niezbędne do wykonania umowy z daną osobą – pod warunkiem rzetelnego poinformowania o zasadach i skutkach profilowania. W pozostałych przypadkach, np. gdy profilowanie jest wykorzystywane do celów marketingowych lub analitycznych (jak np. rozwijanie możliwości sztucznej inteligencji na podstawie klienckiej bazy danych),

działanie to wymaga udzielenia dobrowolnej zgody. W takiej sytuacji należy również zapewnić prawo do uzyskania ludzkiej interwencji, do wyrażenia własnego stanowiska oraz do poznania uzasadnienia decyzji opartych na profilowaniu.

Wdrażanie innowacyjnych rozwiązań w zakresie automatyzacji może budzić obawy osób zainteresowanych i wkraczać w obszar, w którym przepisy nie są jednoznaczne. Dlatego warto wcześniej dogłębnie przeanalizować plany pod kątem prawnym i wdrożyć wynikającą z RODO zasadę „privacy by design” (uwzględnienie prywatności już w fazie projektowania). Zaniedbanie w tym zakresie może nie tylko spowodować wstrzymanie projektu, lecz również narazić na kary finansowe (do 20 mln euro na podstawie przepisów RODO), a także skutkować roszczeniami osób, których prawa zostały naruszone.

Bartosz Mysiak

R E K L A M A

KLUCZEM

DO SUKCESU

64

PRENUMERUJ

CZYTAJ

Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa, e-mail: automatyka@piap.lukasiewicz.gov.pl

64

AUTOMATYKA

WSPÓŁPRACUJ

www.AutomatykaOnline.pl/Automatyka AUTOMATYKA

RYNEK 1 4 +9A $ 4 * F

E E E ) E E *< * *

* =

MDDD 4

E

F * 4

4

=

E

@

System EC.PR

/ A *

*" F

J * J F

<

=

4

4 E "

>

*

A 1

@ 4F *

4* 4 J

) E E E A

+9A $

*

=

* ) 4 4 J *

*

4

< =

J < A g "

* J 4 4*

4 *

=>

J )

A

3/2021

A

waria systemu to najgorszy scenariusz dla operatorów suwnic. W wielu przypadkach wysokie koszty generuje nie tylko naprawa i konserwacja, ale przede wszystkim przestoje. Do tego należy dodać straty wynikające z tego, że towar nie został wyprodukowany. Firma igus opracowała system, który rozwiązuje te problemy.

Automatyczne zapobieganie awarii System EC.PR do e-prowadników do długich przesuwów (od 150 m wzwyż) wykorzystuje czujniki do określania siły pchającej/ciągnącej e-prowadnika i wyłącza się automatycznie po przekroczeniu określonego limitu wartości siły. Zapobiega to awarii systemu, np. gdy ciało obce dostanie się do e-prowadnika lub gdy wygnie się rynna prowadząca. W takim przypadku system wyłącza się po wykryciu zmienionej wartości sił.

Dzięki nowemu systemowi EC.PR siła przy wyłączaniu wózka jest automatycznie dostosowywana do pozycji.

System otrzymuje informacje o położeniu z dodatkowych modułów PLC Siemens, serwera OPC-UA oraz analogowych lub cyfrowych systemów pomiarowych. EC.PR można łatwo zintegrować z istniejącymi koncepcjami sterowania i szafami sterowniczymi.

P R O M O C J A

Przetestowane w rzeczywistych warunkach System EC.PR składa się z dwóch czujników, które komunikują się ze sobą.

Czujnik mierzy siłę pchającą/ciągnącą e-prowadnika, podczas gdy cyfrowy system pomiaru odległości określa dokładną pozycję wózka lub ruchomego końca e-prowadnika. W tym celu na zewnątrz rynny prowadzącej, w odległości 500 mm, przymocowane są tzw. lampy ostrzegawcze. Każdej pozycji, a tym samym każdej lampie ostrzegawczej, przypisana jest określona maksymalna siła pchająca/ ciągnąca. Jeśli zostanie ona przekroczona, system wyłącza się automatycznie za pośrednictwem EC.PR. Użytkownik może usunąć obcy przedmiot z e-prowadnika, zresetować system, a następnie ponownie uruchomić mechanizm.

Nowy system przeszedł już pomyślnie testy na liczącym 200 m2 powierzchni stanowisku badawczym igus w Kolonii.

Rozwiązanie EC.PR i inne innowacje w zakresie konserwacji predykcyjnej można zobaczyć na cyfrowym stoisku targowym igus (www.igus.pl/info/virtual-visit).

IGUS Sp. z o.o. * A 0 MHM9 DHJHTC P

A HH TM_ T_ TD J4

. U * A

A * A

65

RYNEK RYNEK

Chmura na celowniku branży produkcyjnej 9 * 4 *

F raz bardziej oswojonym sprzy4 4

F"

< ) " <A

$ *

F

i oprogramowanie, elastyczne

" => * =>

=> E

)

F E

* ) A & . 4 E

* = E

4 < 4 < 4 >

F

4 . 4

4 A g " @ 4 $ dzonego na zlecenie Dassault 1 74

<

@ 4

" < *

* 4 F

)4* A Urszula Chojnacka

66

Z

daniem jednych pandemia wyhamowała transformacyjne działania firm w obszarze cyfryzacji, zdaniem innych – i ci należą raczej do większości – wręcz przeciwnie.

Ostatnie raporty rynkowe potwierdzają optymistyczne prognozy, pokazując wyraźny trend wzrostowy na rynku cloud computing. W ubiegłym roku tempo wzrostu przekraczało 30 % rok do roku, a według prognoz firmy PMR w 2021 r. wartość rynku chmurowego może sięgnąć nawet 2,5 mld zł. Przeważającym czynnikiem w ocenie perspektyw dla rynku chmury obliczeniowej była pandemia COVID-19 (73 % badanych firm produkcyjnych odczuwało jej negatywne skutki), nabierająca tempa transformacja cyfrowa przedsiębiorstw oraz wzrost popularności pracy zdalnej, który to model pracy będzie prawdopodobnie utrzymywany przez firmy i organizacje w kolejnych latach. – W średnim i długim okresie duże firmy, także w Polsce, będą budować przewagę konkurencyjną dzięki innowacyjnym aplikacjom, wiązaniu usług, optymalizacji i automatyzacji z wykorzystaniem rozwiązań chmurowych. Przewagą dostawców chmury przestanie być niższa cena za wirtual-

ne urządzenie, rozmiar GB przestrzeni dyskowej czy API pozwalający na rozpoznawanie obrazu, a na znaczeniu zyska możliwość wykorzystania i tworzenia wartości dodanej dla biznesu – ocenia Paweł Olszynka, ICT Business Unit Director PMR.

Korzyści Z badania „Gotowość polskich firm produkcyjnych na transformację cyfrową i migrację do chmury. Analiza sytuacji w obliczu pandemii Covid-19” (zrealizowanego przez PMR na zlecenie Dassault Systèmes w okresie wrzesień – listopad 2020 r.) wynika, że co trzecia firma z branży produkcyjnej, która dotąd nie wdrażała rozwiązań chmurowych, daje sobie dwa lub trzy lata na całkowite lub częściowe przeniesienie oprogramowania do chmury.

Niewątpliwie jednym z czynników generujących szybki wzrost popularności chmury jest fakt, przed którym niemal z dnia na dzień stanęło rok temu wiele firm: konieczność prowadzenia pracy zdalnej. Ci ankietowani, którzy już korzystają z chmury wymieniają ułatwienia w organizacji pracy zdalnej jako najcenniejszą korzyść AUTOMATYKA

RYNEK Odsetek ankietowanych, którzy rozpoczęli korzystanie z rozwiązań chmurowych w ostatnich pięciu latach

technologii oraz przekonanie, że wartość tego rozwiązania nie jest zbyt wysoka.

Co można zrobić, żeby zmienić ten stan rzeczy i poprawić wizerunek chmury wśród sceptyków? Zdaniem ankietowanych menedżerów popularność cloud computing mogliby w dużym stopniu poprawić dostawcy, przedstawiając atrakcyjne cenowo oferty, pokazując przykładowe zestawienia kosztów oraz kalkulacje dotyczące optymalizacji poszczególnych procesów realizowanych przez firmę, a także organizując szkolenia dla osób decyzyjnych w zakresie tego typu inwestycji.

46 % 18 % 9%

9%

2020 r.

2019 r.

9% 2018 r.

2017 r.

2016 r.

Jak Pan/Pani rozumie pojęcie „transformacja cyfrowa”?

Automatyzacja i integracja procesów produkcyjnych

80 %

Narzędzia cyfrowe wspierające procesy marketingowe i sprzedażowe

71 %

Wdrażanie zaawansowanych narzędzi i systemów informatycznych

67 %

Przejście na rozwiązania oparte na chmurze

66 %

Nowe technologie zwiększające produktywność i efektywność pracowników

65 %

Inne

z wdrożenia tej technologii – tak twierdzi 64 % badanych. Wśród innych zalet widzą optymalizację kosztów (47 %), redukcję zapotrzebowania na specjalistów IT (45 %), a także niezależność od awarii sprzętu, dodatkową ochronę i wsparcie oraz większą elastyczność (po 36 %). Wśród dominujących rozwiązań chmurowych używanych przez ankietowanych jest oprogramowanie ERP i CAQ.

Barierą w realizacji pozytywnego scenariusza mogą być obiektywne realia rynkowe. Z badania PMR wynika, że przedsiębiorstwa przemysłowe dość dobrze radziły sobie w ubiegłym roku w czasie pandemii – co trzecie z nich pozytywnie oceniło swoją kondycję finansową w 2020 r. w porównaniu z rokiem poprzednim, a ponad połowa oczekiwała wyników porównywalnych rok do roku. Jednocześnie jednak ponad połowa ankietowanych obawia się pogorszenia swojej kondycji finansowej w bieżącym roku.

77 %

Rozwój usług zdalnych

Wyzwanie: przetrwać 2021

6%

Bariery

Urszula Chojnacka

Mimo optymistycznych założeń i deklaracji wielu firm niemała część przedsiębiorców nie bierze na razie pod uwagę migracji do chmury. Powody?

Najważniejszy to konieczność budowania własnej infrastruktury IT i czynniki kosztowe. Nie brakuje również obaw o bezpieczeństwo danych przechowywanych w chmurze. Hamulcami są też niewystarczająca wiedza na temat tej

5%2 %B

*

"

' =>

) @ 4 * )

. 4 F . E

4 F

)4* A

*

" *

4 92`&0JMO

@ 4F $

0 *

1 74

* $ $

)

)4*

HDHDA

*

*

HDHD-HDHK A

Jak ocenia Pan/Pani poziom nasycenia rozwiązaniami w chmurze?

Ogółem

/ A ! "

42 % 42 % 16 % ...w branży produkcyjnej w Polsce

3/2021

100–249 pracowników

50 % 50 % ...w Państwa firmie

43 % 47 % 9% ...w branży produkcyjnej w Polsce

71 %

250 pracowników i więcej

40 %

21 %

Wysoki Neutralny

34 % 29 %

26 %

...w Państwa firmie

...w branży produkcyjnej w Polsce

79 %

Niski

...w Państwa firmie

67

WYDARZENIA

Zawsze ponad standard 25-lecie SEW-Eurodrive W tym roku SEW-Eurodrive

" ) HKA F

= A

*4 =4 *

=

4 E

F = " E * .

wzrost.

P

odsumowanie 25-lecia działalności przynosi również odpowiedź na pytanie, dlaczego warto współpracować z SEW-Eurodrive i stosować naszą technikę napędową oraz rozwiązania do automatyzacji produkcji.

1. DOŚWIADCZENIE Od 90 lat na świecie i 25 lat w Polsce wciąż poszukujemy nowych rozwiązań.

Cały czas udoskonalamy nasze produkty, optymalizujemy procesy i wzmacniamy relacje z klientami. Nieustannie zdobywamy nową wiedzę i poszerzamy nasze możliwości po to, by być najlepszym partnerem biznesowym wobec wyzwań przyszłości, dostarczając innowacyjne produkty oraz kompleksowe rozwiązania.

2. INNOWACYJNOŚĆ Jeżeli stoisz w miejscu, to się cofasz.

Nasza innowacyjna technika napędowa wprawia linie produkcyjne 68

i maszyny w ruch. Najlepszym przykładem jest mechatroniczny system napędowy MOVIGEAR o wyjątkowej konstrukcji, gdzie falownik zintegrowany jest z motoreduktorem oraz ma wysokie parametry energooszczędności. Potwierdzeniem innowacyjności SEW-Eurodrive jest stworzenie nowej jakości w automatyzacji, czyli modułowego systemu automatyki MOVI-C, który zdobył lokalne i międzynarodowe nagrody „Produkt Roku”.

3. USŁUGI Podnoszenie standardu usług to nie są dla nas puste słowa – to nasza obietnica. W tym celu opracowaliśmy autorską strategię realizacji usług w oparciu o diagnostykę, zarządzanie konserwacją, naprawy i doradztwo.

Ten modułowy system usług serwisowych CDS (Complete Drive Service) gwarantuje ciągłe funkcjonowanie procesów produkcyjnych w firmach klientów. Istotnym elementem tego systemu jest usługa CDM (Complete Drive Management), czyli system zarządzania konserwacją – to najskuteczniejsze narzędzie w prewencyjnym utrzymaniu ruchu.

Usługa serwisowa jest skuteczna tylko wtedy, jeśli jest dostępna.

My jesteśmy do dyspozycji klientów 24/7 – z jednej strony dzięki naszej infolinii Hotline, która pozwala na szybki kontakt telefoniczny z naszymi ekspertami, a z drugiej strony dzięki P R O M O C J A

portalowi Online Support, gdzie możliwa jest samodzielna konfiguracja produktu, pobranie rysunków CAD i oprogramowania, a także sprawdzenie dokumentacji, dobór zamiennika, wysłanie zapytania ofertowego oraz śledzenie statusu zamówienia.

4. JAKOŚĆ System zarządzania jakością jest niezbędnym elementem funkcjonowania współczesnej firmy, która działa zgodnie z filozofią ciągłego doskonalenia według coraz wyższych standardów.

Nasz system zarządzania jakością budujemy w oparciu o współpracę z branżą motoryzacyjną, ponieważ wyznacza ona najwyższy poziom wymagań na rynku. Gwarancją takiego podejścia jest przeprowadzany corocznie niezależny audyt TÜV Management Service dla norm ISO. W Polsce zakład SEW-Eurodrive zaimplementował system zarządzania jakością ISO 9001:2015 oraz system zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy ISO 45001:2018.

5. DOSTĘPNOŚĆ Jesteśmy przedsiębiorcami tak, jak Wy i dlatego wiemy, że bezczynność kosztuje. Filozofia SEW-Eurodrive opiera się na zapewnieniu wysokiej dostępności naszych produktów i usług. W tym celu otwieramy zakłady produkcyjne i montażowe na całym świecie oraz rozbudowujemy AUTOMATYKA

WYDARZENIA

sieć biur technicznych, w których czekają na Was nasi doradcy techniczni. Zawsze dostępna jest nasza pomoc – np. wspomniana wcześniej infolinia Hotline 24/7, kiedy liczy się każda minuta, aby ponownie uruchomić produkcję. Coraz bardziej kluczowe stają się cyfrowe usługi, dlatego wprowadzamy zakrojoną na szeroką skalę strategię digitalizacji, by zapewnić szeroki dostęp do informacji i niezależność klientów w działaniu. Świat nigdy nie śpi, dlatego pozostajemy do Waszej dyspozycji i nieustannie napędzamy ten świat.

Fot. SEW-Eurodrive

6. SPECJALISTYCZNA WIEDZA BRANŻOWA Dzięki naszemu know-how zawsze trafiamy w potrzeby odbiorców.

Nasza znajomość rynku oraz wieloletnie doświadczenie gwarantują optymalny wybór, właściwą decyzję i szybką realizację projektu – zarówno na poziomie produktu i rozwiązania, jak i usług serwisowych, szkoleniowych oraz logistyki zamówienia.

Potwierdzają to opinie naszych klientów w badaniach satysfakcji, gdzie uzyskujemy najwyższe noty za jakość pracy serwisantów i usług serwisowych oraz wysoki współczynnik lojalności. Chętnie dzielimy się naszą wiedzą podczas szkoleń i webinarów, a także we współpracy z uczelniami technicznymi na terenie całej Polski.

3/2021

7. ELASTYCZNOŚĆ Obecnie jedną z kluczowych wartości w procesach biznesowych i produkcyjnych jest wysoka elastyczność.

Oznacza to zarówno możliwość dostosowania sposobu zarządzania do zmieniającej się rzeczywistości biznesowej, jak i dostarczanie rozwiązań, które pozwalają na elastyczność w procesie produkcji. Nasze modułowe portfolio pozwala na łatwe dostosowanie systemowego rozwiązania do zmieniających się potrzeb. Dotyczy to zarówno szerokiej oferty techniki napędowej, jak i systemów automatyzacji produkcji oraz nowoczesnych rozwiązań z zakresu transportu technologicznego, takich jak samojezdne wózki transportowe AGV. Jesteśmy partnerem w rozwoju firm klientów.

8. CAŁKOWITY KOSZT POSIADANIA Nasze produkty cechuje wysoka jakość, która daje gwarancję długiego życia produktu. Zarówno producenci maszyn, jak i zakłady produkcyjne zawsze stawiają na bezawaryjność oraz energooszczędność – to wymagania współczesnego biznesu. Te dwie cechy zapewniają oszczędności przy analizie całkowitego kosztu posiadania (Total Cost of Ownership), a co za tym idzie przewagę konkurencyjną.

SEW-Eurodrive jest gwarancją bezpiecznej inwestycji.

9. WYDAJNOŚĆ ENERGETYCZNA Nasze produkty nie tylko spełniają wymagania najnowszych norm – my wyznaczamy trendy i jesteśmy o krok dalej, ponieważ rozwiązania SEW-Eurodrive już dziś spełniają wymagania jutra.

Opracowaliśmy kompleksowe, energooszczędne rozwiązania effiDRIVE, które obejmują doradztwo energetyczne oraz dobór wydajnych energetycznie systemów napędowych. Korzyść jest podwójna – to zarówno obniżenie kosztów eksploatacyjnych, jak i trwałe ograniczenie emisji CO2.

10. ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ Aby osiągnąć sukces w przyszłości, już dziś należy budować jego fundamenty. Zwracamy uwagę na koszty całkowite inwestycji oraz jakość produktów i usług, a także na zrównoważone wykorzystanie zasobów, budowanie kapitału ludzkiego oraz wyznaczanie trendów. Te kluczowe elementy gwarantują długofalowy wzrost oparty na dobrych relacjach i partnerskiej współpracy.

SEW-EURODRIVE Polska Sp. z o.o. * A % ) K OHJKMS ,

A CH HOT DD DD e-mail: sew@sew-eurodrive.pl www.sew-eurodrive.pl

69

WYDARZENIA

Łączność dla przyszłych technologii Portfolio rozwiązań firmy HARTING Grupa Te c h n o l o g i c z n a HARTING podczas inauguracji kolejnej edycji obozu ekspertów (HARTING Experts Camp Kick-Off) oraz corocznej konfe

=

=>A P

" F J

H

* HDHM A

E * . 4

< @ 4

"F > E

* 4 4 . * *

J4 " =

*

zostanie zwrócona na techno

= =

9 6 3 A Jolanta Górska-Szkaradek

70

C

oroczna konferencja prasowa organizowana przez HARTING w niemieckiej siedzibie firmy w Espelkamp w tym roku – z uwagi na pandemię koronawirusa – odbyła się w formie cyfrowej. Głównym tematem spotkania były przyszłe kierunki działania firmy.

HARTING koncentruje się na trzech globalnych społecznych megatrendach związanych ze zmianami demograficznymi, (de)globalizacją i zrównoważonym rozwojem. Te zjawiska i ściśle łączące się z nimi wyzwania generują najważniejsze trendy technologiczne, takie jak modularyzacja, autonomia i technologia cyfrowych bliźniaków. W centrum tych trendów firma widzi podstawowe wymagania dotyczące łączności przyszłości, która stanowi niezbędny i jednoczący element. W szczególności dotyczy to elektromobilności, zasilania prądem stałym w przemyśle i nowych ekosystemów, takich jak Ethernet jednoparowy (SPE) w dziedzinie komunikacji przemysłowej. – W HARTING łączymy te trzy tematy pod pojęciem Connectivity + – wyjaśnia dr inż. Kurt D. Bettenhausen, członek zarządu ds. nowych technologii i rozwoju w firmie HARTING.

Ethernet – najważniejszy standard komunikacyjny w automatyce przemysłowej Ethernet stał się najważniejszym standardem komunikacyjnym w automatyce przemysłowej. Dzięki rosnącej szybkości transmisji, oszczędzającej miejsce infrastrukturze i nowym warstwom fizycznym, takim jak jednoparowy Ethernet, sieci oparte na protokole IP podbijają obecnie ostatnie obszary zastosowań. – Dzięki Connectivity+ napędzamy rozwój innowacyjnych rozwiązań dla naszych klientów, ustanawiamy standardy branżowe przez aktywne prace w komitetach i wprowadzamy nowe technologie na rynek w ramach ścisłej współpracy – mówi Ralf Klein, dyrektor zarządzający HARTING Electronics.

Firma przedstawi najnowsze osiągnięcia w zakresie aplikacji IIoT podczas serii seminariów internetowych „Industrial Ethernet Trends 2021”.

Szybki rozwój rynku magazynowania energii W ciągu ostatnich kilku lat rynek magazynowania energii rozwijał się niezwykle szybko. Ogólnoświatowe dyskusje na temat jego wpływu na środowisko AUTOMATYKA

WYDARZENIA

g E

%M Q

R

.* ${CK E 4 E 4* F

+ ) * 4

naturalne dodatkowo przyspieszyły rozwój. Zrównoważone korzystanie z energii ze źródeł odnawialnych można osiągnąć tylko przez tworzenie systemów magazynowania energii, które umożliwiają opóźnione w czasie i zgodne z zapotrzebowaniem jej wykorzystanie. Montaż i eksploatację systemów magazynowania energii opartych na modułach bateryjnych ułatwiają złącza. – Firma HARTING współpracowała ze swoimi partnerami przy opracowywaniu różnych aplikacji, które z powodzeniem wdrożono, wnosząc znaczący wkład w zrównoważony rozwój – zaznacza Norbert Gemmeke, dyrektor zarządzający HARTING Electric. Złącze Han S jest optymalnym rozwiązaniem do zastosowania w modułowych systemach magazynowania energii.

Branża kolejowa wymaga szybkiej transmisji danych

/ A # $%& '

Szybka transmisja danych, redukcja masy i zmniejszenie emisji CO2

to główne trendy w przemyśle kolejowym. Również sektor dystrybucji energii znajduje się obecnie w bardzo dynamicznej fazie rozwoju. Istniejące wymagania i potrzeby zmieniają się, a jednocześnie pojawiają się nowe.

Wzrasta gęstość mocy, systemy muszą być bardziej wydajne, trzeba zapewnić bezpieczeństwo przesyłania dużych prądów i napięć. HARTING stosuje koncepcje systemowe, które w całości zaspokajają te potrzeby. Szczegóły można poznać w ramach serii seminariów internetowych „Technika kolejowa”.

Współpraca z partnerami HARTING nie przestaje ulepszać i rozwijać poszczególnych komponentów, korzystając z nowych technologii, aby sprostać dużym wyzwaniom. Realizując nowe projekty, chętnie podejmuje współpracę z innymi. – Wspólne projekty łączą mocne strony wszystkich partnerów. Razem tworzymy wydaj-

# 1

" 4 E 4

"

.

systemów magazynowania energii

3/2021

ne, zrównoważone i przyszłościowe rozwiązania – podkreśla Christian Schumacher, dyrektor zarządzający HARTING Customized Solutions.

Obóz ekspertów HARTING HARTING Experts Camp – obóz ekspertów – to platforma, którą firma stworzyła do dialogu i komunikacji z klientami. Jej program obejmuje szeroką ofertę prezentacji produktów, seminariów internetowych, rozmów specjalistów i nie tylko. Najnowsze osiągnięcia i rozwiązania związane z „Connectivity for Future Technologies” (Łączność dla przyszłych technologii) znajdą się w centrum uwagi wiosną 2021 r. Firma zaprasza do udziału wszystkich zainteresowanych.

Jolanta Górska-Szkaradek AUTOMATYKA *

" 4 @ 4

HARTING

# $%& ' . * E 4

4 4

4 =

4

71

WYDARZENIA

Cyfrowa platforma innowacji Hannover Messe Preview 2021 Konferencja prasowa Hannover Messe Preview 2021, która od

* 4 ) E ) E )

=

)

4 )

Hannover Messe, w tym roku po raz pierwszy w historii zo

A

W trakcie wydarzenia, które " F T

* HDHM A

. 4

<

tegoroczna edycja Hannover Messe zaplanowana na 12– M_

HDHM A "F 4 . 4A

<E F

.

A

Jolanta Górska-Szkaradek

72

O

d wielu lat Deutsche Messe AG, organizator wiodących na świecie targów Hannover Messe promujących technologie przemysłowe, zaprasza dziennikarzy z całego świata do udziału w konferencji prasowej Hannover Messe Preview.

W trakcie wydarzenia organizator przedstawia zaproszonym gościom szczegółowy program wydarzeń targowych, a przedstawiciele wystawców prezentują fragmenty swoich ekspozycji. Podobnie było na tegorocznej wirtualnej konferencji.

W lutowym Hannover Messe Preview uczestniczył Jochen Köckler, prezes zarządu Deutsche Messe AG, Arif Havas Oegroseno, ambasador Republiki Indonezji w Republice Federalnej Niemiec, reprezentujący kraj partnerski targów oraz przedstawiciele 16 firm – wystawców tegorocznych targów.

Targi w Hanowerze to platforma wiedzy i networkingu dla przemysłu, energetyki i logistyki. W tym roku hasłem przewodnim będzie „Transformacja przemysłowa”. Wiodącymi tematami będą platformy cyfrowe, Przemysł 4.0, cyberbezpieczeństwo, sztuczna inteligencja, produkcja neutralna pod

względem emisji CO2, lekkie konstrukcje i Logistyka 4.0. – Firmy przemysłowe muszą w ciągu kilku miesięcy wykonać to, co w innym przypadku zajęłoby lata.

Wymaga to platformy, na której można dyskutować o wyzwaniach, przedstawiać rozwiązania i rozbudowywać sieci – tym właśnie jest Hannover Messe Digital Edition. Nawet w czasach koronawirusa wiodące na świecie targi technologii przemysłowej pozostają centralną platformą dla innowacji i rozwiązań związanych z transformacją przemysłową – podkreślił podczas wystąpienia Jochen Köckler, prezes Deutsche Messe.

Kraj partnerski Hannover Messe 2021 Krajem partnerskim cyfrowej edycji targów w Hanowerze jest Indonezja – największe na świecie państwo wyspiarskie, bogate w surowce, o dobrze rozwiniętej gospodarce, zrzeszone w Stowarzyszeniu Narodów Azji Południowo–Wschodniej (ASEAN).

W kraju uruchomiono inicjatywę „Making Indonezja 4.0”, aby ożywić produkcję przez wprowadzenie koncepcji Przemysłu 4.0. Indonezja, postrzegana AUTOMATYKA

WYDARZENIA jako kraj turystyczny, chce zmienić ten wizerunek. Oferuje rozwój przemysłowy, jest atrakcyjna dla inwestorów i może wspierać rozwój Przemysłu 4.0.

Jak zaznaczył Arif Havas Oegroseno Indonezja chciałaby być postrzegana jako kraj, który jest otwarty na biznes i liczy na nawiązanie w czasie cyfrowej edycji Hannover Messe 2021 efektywnych kontaktów.

Trzy targowe filary Cyfrowa edycja Hannover Messe 2021 to trzy obszary: • Expo – przestrzeń innowacji. Uczestnicy targów będą mieli okazję zapoznać się z ofertą wystawców, poznać ich produkty, aplikacje i zrealizować z nimi bezpośrednią wymianę informacji.

• Konferencje – miejsce inspiracji.

Konferencje będą odbywać się przez wszystkie dni targowe. W pierwszym dniu tematem będzie polityka gospodarcza, a pozostałe dni wypełnione będą omówieniem nowości technologicznych i trendów branżowych.

• Networking – przestrzeń interakcji. Wszyscy odwiedzający cyfrową edycję Hannover Messe będą mogli bezpośrednio kontaktować się z wystawcami, prelegentami i innymi gośćmi. Umożliwi to spersonalizowana strona wejściowa z odpowiednim pulpitem nawigacyjnym.

/ A 0 * )

+ +$12 /

Komplementarna oferta wystawców W czasie Hannover Messe Preview 2021 uczestnicy konferencji fragmentarycznie zapoznali się z częścią Expo wydarzenia – przedstawiciele wystawców w krótkich wystąpieniach i prezentacjach filmowych zachęcali do udziału w kwietniowej imprezie.

Wśród wystawców były takie firmy, jak Amazon Web Services, Emerson, Festo, HARTING, ifm electronic, igus, KIT, KUKA, Huawei, Nord, Pepperl+Fuchs, Rittal, SAP, Schneider Electric, Weidmüller i Ziehl Abegg.

91 4 $: HJ( @ 4 +4

to kompaktowy, elastyczny i wydajny 4 4 * 9

4 *

"

4

wadzając do swojej oferty innowacje.

Bogata oferta Emerson obejmuje rozwiązania sprzętowe i programowe, które pomagają zwiększyć wydajność w szerokim zakresie zastosowań pneumatycznych, kontroli płynów, kontroli ruchu, wydajności maszyn i innych zastosowań brzegowych.

demonstracyjnego produkującego spersonalizowane pamięci USB Festo przedstawi zainteresowanym, jak technologia automatyzacji będzie ewoluować w łańcuchu wartości w połączeniu z cyfryzacją.

Tradycyjnie w ofercie nie zabraknie bionicznych rozwiązań firmy. Tym razem Festo przedstawi nowe rozwiązanie swoich bionicznych obiektów latających BionicSwift – bioniczny ptak Festo waży zaledwie 42 g, mimo że ma długość 44,5 cm, a rozpiętość skrzydeł 68 cm. Dzięki temu oraz interakcji z radiowym systemem nawigacji wewnętrznej ten robotyczny ptak jest zwrotny, zwinny i zdolny do latania w pętlach i wykonywania ciasnych zwrotów. Odwzorowanie naturalnego lotu jest możliwe dzięki aerodynamicznym piórom wzorowanym na ptasich.

We wcześniejszym rozwiązaniu Festo robotyczne ptaki miały pełne skrzydła.

Festo W ofercie Festo będzie można zobaczyć m.in. platformę automatyzacji Productivity Master, która stanowi zintegrowany i praktyczny system łączący wszystkie narzędzia inżynierskie, komponenty i rozwiązania Festo w zakresie sprzętu i oprogramowania. Na przykładzie rozwiązań tego modułowego systemu

1 ( 1 .

/

* " )

"

E )

Emerson Przedstawiciel firmy Emerson przedstawił ofertę transformacji cyfrowej, dzięki której firmy zwiększą rentowność i poprawią wydajność, jednocześnie wpro3/2021

* 6

* F

do cyfryzacji

73

WYDARZENIA

+ )

- # $%& ' %M & *

Obecnie odwzorowane są ptasie pióra, które zachodzą na siebie i są wykonane z ultralekkiej, elastycznej, ale bardzo wytrzymałej pianki. Poszczególne lamelki rozchylają się podczas wzlotu skrzydła, umożliwiając przepływ powietrza przez skrzydło. Dzięki temu ptaki potrzebują mniej siły, aby wznieść skrzydło do góry.

HARTING Grupa Technologiczna HARTING to wiodący na świecie dostawca przemysłowych technologii łączeniowych dla sektora automatyki przemysłowej, infrastruktury energetycznej, e-mobilności i kolejnictwa. W 2021 r. w centrum uwagi firmy jest „łączność dla przyszłych technologii”, a zwłaszcza szybka transmisja danych. Kluczowe tematy to elektromobilność, zasilanie prądem stałym w przemyśle i nowe ekosystemy, takie jak Ethernet jednoparowy (Single Pair Ethernet SPE)

0 F

4* 4

4 * ) @ 4 *

4

" * * 4 <

>

i ekonomicznie

w dziedzinie komunikacji przemysłowej. Te trzy tematy firma HARTING określa jako Connectivity+ i pod tym hasłem będzie je promowała.

ifm electronic Firma ifm electronic zaprezentuje m.in. cyfrowy system wspomagania operatora ifm mate – elastyczny i łatwy do skonfigurowania system do obsługi manualnych stanowisk pracy w środowiskach produkcyjnych.

System wykorzystuje kamery 2D/3D do rozpoznawania dłoni, co eliminuje konieczność stosowania uciążliwych akcesoriów nadgarstkowych, typowych dla innych systemów. Podczas Hannover Messe ifm mate zostanie przedstawiony w podstawowej konfiguracji obejmującej komputer z ekranem dotykowym, oprogramowanie i system kamer. W przyszłości pojawią się dodatkowe moduły, np. do obsługi połączenia z systemem

Cyfrowy system wspomagania ifm mate wspiera operatorów na 4 * ) )

= ) * )

*"

* E )

74

ERP, integracji z zakładami produkcyjnymi lub maszynami.

igus Niskokosztowa automatyzacja firmy igus zapewne zainteresuje wiele osób – robotyka usługowa to rynek o ogromnym potencjale, ponieważ lekkie roboty odciążają człowieka od monotonnych i nieergonomicznych zadań. Sercem każdego nowoczesnego robota są przekładnie. Podczas targowego show firma zaprezentuje nowy modułowy zestaw przekładni dla innowacyjnych pomysłów na koboty. To ekonomiczna, lekka kombinacja plug & play składająca się z przekładni falowej, enkodera, sterownika, systemu kontroli siły i silnika dla robotyki usługowej.

KUKA Z kolei specjaliści z firmy KUKA postawili sobie ambitny cel: zapewnić

* 4

F 4 * 4

*

" *

E

AUTOMATYKA

WYDARZENIA wszystkim łatwy dostęp do automatyzacji. Chcą to osiągnąć za pomocą systemu operacyjnego, który sprawi, że aplikacje automatyzujące różne operacje będą proste i intuicyjne w obsłudze. Ambicją firmy jest, aby do 2030 r. automatyzacja była prosta, intuicyjna i dostępna dla każdego, a programowanie robota tak proste, jak dziś praca na komputerze PC. Pierwsze elementy systemu operacyjnego przyszłości firma przedstawi w czasie cyfrowych targów Hannover Messe 2021.

Pepperl+Fuchs Firma Pepperl+Fuchs promować będzie m.in. nowy ultradźwiękowy czujnik bezpieczeństwa USi z certyfikatem bezpieczeństwa, zgodny z normą EN ISO 13849 kategorii 3 PL d.

0 * { 92 +9% - " . 4

@ @ 4

*"

$ 4 <

" >

>

4 E =

wet pracownicy rzadko korzystający z drukarki mogą szybko nauczyć się jej obsługi.

Ziehl-Abegg

5 F *

" 51

To jedyny tego typu czujnik na świecie.

Dzięki niemu firma umocni pozycję lidera rynku czujników ultradźwiękowych i aplikacji bezpieczeństwa.

/ A # $%& ' * .4

5

3/* ) P 4üller, Ziehl-Abegg

Weidmüller Weidmüller będzie promować m.in. wysokowydajną sieciową drukarkę atramentową PrintJet CONNECT do znakowania tworzyw sztucznych i metali. Drukarka PrintJet CONNECT jest kontynuacją udanej serii PrintJet. Charakteryzuje się intuicyjną obsługą, realizowaną za pomocą obracanego o 180° siedmiocalowego wyświetlacza dotykowego. Wstępnie zainstalowane grafiki, filmy, kody internetowe lub QR, jak również linki do informacji w sieci, pozwalają na nieograniczone korzystanie z drukarki na całym świecie. Wszystkie informacje można łatwo wybierać i wywoływać za pomocą wyświetlacza dotykowego, dzięki czemu na3/2021

W ofercie firmy Ziehl-Abegg pojawi się nowa solarna maszyna do produkcji bloków lodu dla rybaków w Indonezji. Dzięki tej maszynie, opracowanej w ramach wieloletniej współpracy niemiecko-indonezyjskiej, rybacy z uboższych regionów Indonezji będą mogli sprzedawać swoje produkty w całym kraju przez zastosowanie kompletnych łańcuchów chłodzenia. Projekt rozpoczęto w 2016 r., prototyp maszyny uruchomiono w 2018 r, a w bieżącym roku w Indonezji zacznie działać pierwsza komercyjna instalacja. W projekcie zastosowano innowacyjną technologię, zgodną z założeniami Przemysłu 4.0, która umożliwia produkcję do 1,2 tony

bloków lodu dziennie – dynamiczną i automatycznie dopasowującą się do dostępności energii słonecznej.

Maszyna nie wymaga podłączenia do prądu ani drogich i dużych akumulatorów, dzięki czemu można produkować bloki lodu w miejscach oddalonych od sieci elektrycznych i wykorzystywać je do chłodzenia lokalnie złowionych ryb.

Do „zobaczenia” w kwietniu Cyfrowa edycja targów Hannover Messe 2021 zapowiada się niezwykle interesująco. Na pewno warto zobaczyć szereg innowacji i rozwiązań technologicznych i ewentualnie porozmawiać z ekspertami. Szczegóły na temat targów dostępne są pod adresem: www.hannovermesse.de/ en/hm-digital-edition/.

Jolanta Górska-Szkaradek 5%2 %B

4

4 *4 <

4

E "

*

) " F

75

BIBLIOTEKA CYFRYZACJA ŻYCIA W ERZE BIG DATA q v % Wydawnictwo Naukowe PWN

[ \ \] 9^_! `b[ ! ] m [ _

Korzystając ze smartfona, serwisów społecznościowych, poczty elektronicznej czy kart kredytowych pozostawiamy ślady cyfrowe, które podlegają, z wykorzystaniem metod Big Data, analizie na poziomie pojedynczego człowieka, jak i całych społeczeństw.

Ten olbrzymi zasób informacji ma ogromny wpływ na nasze życie, prywatność, nowe modele biznesowe przedsiębiorstw, zachowania społeczne, a finalnie na bezpieczeństwo narodowe. Książka adresowana jest do wszystkich, którzy zainteresowani są rzetelnym, opartym na naukowych badaniach opisem zjawiska cyfryzacji, jego potencjału i zrozumieniem prawdopodobnych wydarzeń w przyszłości. Szczególnie przydatna może być dla środowiska naukowego zajmującego się konsekwencjami społecznymi zastosowań technologii informatycznych, jak i praktyków zainteresowanych nowymi modelami biznesowymi w erze gospodarki cyfrowej. Jest to również nieocenione źródło wiedzy dla studentów ekonomii, informatyki, politologii czy bezpieczeństwa narodowego.

TEORIA STEROWANIA PROJEKTOWANIE UKŁADÓW REGULACJI q

1 9v

Wydawnictwo Naukowe PWN

[ \ ] 9^_! `b[ ! ] m [ _

Układy sterowania i regulacji wykorzystujące sprzężenie zwrotne są wszechobecne. Jesteśmy nimi otoczeni w życiu codziennym. Są nieodzowne w urządzeniach technicznych, natura wyposażyła w nie organizmy i systemy biologiczne, działają w systemach gospodarczych i ekonomicznych. Teoria sterowania jest elementarnym językiem, który pozwala zrozumieć i efektywnie projektować układy sterowania, dla różnorodnych zastosowań.

Książka jest podstawowym kursem takiego języka wzbogaconym w liczne przykłady i ćwiczenia pozwalające na nabycie biegłości w praktycznym projektowanie układów ze sprzężeniem zwrotnym. Jest to nowoczesny podręcznik automatyki i teorii sterowania, prezentuje współczesny kanon wiedzy realizowany w programach studiów na całym świecie i jest dostosowany do współczesnych technik realizacji układów sterowania.

ROBOTYKA PRZEMYSŁOWA TEORIA, BUDOWA, EKSPLOATACJA Marek Wiktor Szelerski Wydawca: KaBe

[ \ ] 9^_! `b[ g ! ] m [ _

Książka zawiera przystępne omówienie budowy i kinematyki manipulatorów. Zawiera też opisy podstaw programowania, zasady eksploatacji i bezpieczeństwa. Książka ta jest przeznaczona dla osób związanych z pracą w służbach utrzymania ruchu parku maszynowego przedsiębiorstw, programistów, operatorów manipulatorów oraz osób odpowiedzialnych za modernizowanie lub projektowanie stanowisk, centrów i linii produkcyjnych. Może ona również stanowić uzupełnienie literatury dla hobbystów, uczniów techników oraz studentów kształcących się w kierunkach robotyka, elektronika, mechatronika, mechanika i innych.

2 -

<A

76

AUTOMATYKA

WSPÓŁPRACA

AUTOMATYKAONLINE TEL. 504 126 618, WWW.AUTOMATYKAONLINE.PL ..................................................................................................... 59

APA SP. Z O.O. TEL. 570 075 020, WWW.APAGROUP.PL ................................................................................................ 38–40, IV OKŁ.

DRÄGER POLSKA SP. Z O.O. TEL. 22 243 06 58, WWW.DRAEGER.COM ......................................................................................................... 3, 42–44

PPUH ELDAR TEL. 77 442 04 04, WWW.ELDAR.BIZ ...................................................................................................................................... 13

ENDRESS+HAUSER POLSKA SP. Z O.O. TEL. 71 773 00 00, WWW.PL.ENDRESS.COM ..........................................................................................57–59, III OKŁ.

IGUS SP. Z O.O. TEL. 22 863 57 70, WWW.IGUS.PL ................................................................................................................................... 19, 65

SEW-EURODRIVE POLSKA SP. Z O.O. TEL. 42 676 53 00, WWW.SEW-EURODRIVE.PL ................................................................... I OKŁ., 36–37, 68–69

SIEĆ BADAWCZA ŁUKASIEWICZ – PRZEMYSŁOWY INSTYTUT AUTOMATYKI I POMIARÓW PIAP TEL. 22 874 00 00, WWW.PIAP.PL ............................................................................................ II OKŁ., 5, 41, 45, 48–49

TURCK SP. Z O.O. TEL. 77 443 48 00, WWW.TURCK.PL ............................................................................................................................. 60–61

ZIMMER-GROUP TEL. 48 884 626 300, WWW.ZIMMER-GROUP.DE/PL ...................................................................................... 46–47

3/2021

77

LUDZIE

STANOWISKO:

E * FIRMA: SEW-EURODRIVE Polska Sp. z o.o.

A

bsolwent Wydziału Mechaniki i Budowy Maszyn Politechniki Poznańskiej. Ukończył również Executive MBA na Nottingham Trent University. Wyróżnia się wieloletnim doświadczeniem w zakresie automatyzacji procesów produkcyjnych oraz logistyki, które zdobył w firmach inżynierskich z sektora B2B. Posiada również praktyczne umiejętności w obszarach zarządzania projektami, sprzedażą, produkcją oraz we wdrażaniu systemów zarządzania jakością.

Z firmą SEW-Eurodrive Polska jest związany od 2015 r., kiedy to objął stanowisko dyrektora zarządzającego.

Zwolennik nowoczesnych i niestan-

78

dardowych technik zarządzania, dzięki którym w sposób efektywny wykorzystuje pełen potencjał firmy i wzmacnia pozycję SEW-Eurodrive jako lidera na rynku techniki napędowej i najnowocześniejszych, kompleksowych rozwiązań do automatyzacji w zakresie machine automation i factory automation.

Obecnie koncentruje się na zapewnieniu zrównoważonego wzrostu firmy w dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości oraz na wdrażaniu długoterminowej strategii „SEW 2030”, której celem jest digitalizacja procesów, produktów i usług, m.in. w oparciu o big data i smart services.

Bogate doświadczenie zdobyte podczas wielu międzynarodowych projektów pozwoliło mu dołączyć do zespołu wdrażającego system CRM 4.0.

Jest doświadczonym i skutecznym liderem w zakresie budowania zespołów działających w oparciu o zarządzanie projektowe oraz o wzajemne inspirowanie się i motywowanie.

Wnikliwie obserwuje i analizuje najszybciej rozwijające się dziedziny gospodarki, trendy na rynku i zmieniające się potrzeby klientów, dzięki czemu odważnie realizuje zorientowaną na przyszłość strategię rozwoju firmy, która skutecznie wykorzystuje własne zasoby. Jednym z elementów tej strategii jest trwająca modernizacja zakładu montażowego w Łodzi, gdzie powstała nowoczesna linia technologiczna z wydajną lakiernią, z zachowaniem najwyższych standardów ochrony środowiska, zapewniająca ludziom wzrost bezpieczeństwa i komfort pracy.

Gorący zwolennik optymalizacji w ramach Systemu Zarządzania Jakością oraz Lean Management, w tym audytów procesowych i wdrożenia 5S w dziale magazynu (Selekcja, Systematyka, Sprzątanie, Standaryzacja, Samodyscyplina). Celem programu jest podniesienie bezpieczeństwa na stanowiskach pracy w połączeniu ze zwiększeniem produktywności.

Skutecznie wdraża strategię digitalizacji, zarówno wewnętrznych procesów organizacyjnych i zarządzania, jak również produktów i usług 4.0, które wyznaczają standardy z zakresu rozwiązań automatyzacji produkcji dla inteligentnych fabryk (smart factory) oraz konserwacji prewencyjnej.

Jest inicjatorem licznych działań z zakresu well-being, gdyż wierzy, że „szczęście w pracy się opłaca”. Współpracuje z ekspertami nad podnoszeniem motywacji, zmniejszeniem rotacji pracowników oraz w zakresie profilaktyki wypalenia zawodowego.

Prywatnie mąż i ojciec dwóch córek, zapalony miłośnik narciarstwa.

AUTOMATYKA

Fot. SEW-EURODRIVE Polska

Tomasz Wieland

:LHP P\ \ ūūH H S H S SRWU SR RWU WU]]HEX EXMH M V] ZLD DU\\JR J GQ GQ\F \FK \F K LQ K LQIR LQ IR RUP PDFML DFML DF ML L DE E\ \ ]Z ] LČN LČ ČNNVV]D ]Dúú EH H]SLH ]]S S HF]]HĶ ĶVW VWZ WZ ZR R L Z\GDMQR Z QRŋú QR Rŋú ŋú V VZR VZRLF ZR RLF LFK S LFK SUURFFHV HVyZ yZ WWHF HFFK HFKQ K RO KQRO KQ R RJ RJLF LF]]Q LF Q\F \FK K

:$572Ŋù 0,(5=21$ ʫ:$572Ŋù '2'$1$ 2W 2WU]\PXMHV 2 V] ] SD ] SD SDNL NLHW NL HWW X XVĴXJ VĴXJ VĴ XJ L L U UR R]]ZL ZLø ZLø Lø]D ø]DĶ ø] ]DĶ DĶ DĶ NW NWyU yUH H &L & Č Č Z ZVSL SLHU HUDM DMø Mø ø D WU WUDI DIQH IQH QH G GHF H \] HF \]MH MH SRG SRGHM RGHM RG HMPX PXMMH HV] V] Z Z R RSD SDUF DUF UFFLX LX X R R UU]]H HWH HOQ OQH GD OQH GDQH H

• ! " # $ % & ' ( • ) '*&# '& + , - . ! / '

& &- "'- #*' ( • 0 /1 "' ' # $* ' * * 222 ! . 3&" . " /4 *& # 51 ( • 6 * '- '7 . ' !

, &* ' & '%( • 2 - $'*'/ &* $* & * " !

4 */' $*

& , - ./(

www.pl.endress.com/proline300-500