1
ผลิใบ
Editor’s Note สิ่ ง แวดล้ อ มใกล้ ตั ว เราก� ำ ลั ง เปลี่ยนแปลงอย่างเห็นได้ชัดมากขึ้น ทุกวันตามวัยทีเ่ ราเติบโตขึน้ และการ เปลี่ยนแปลงเหล่านี้มีแนวโน้มที่จะส่ง ผลกระทบต่ อ ชี วิ ต และความเป็น อยู่ ของเราทุ ก คน การเปลี่ ย นแปลง สภาพภูมอิ ากาศโดยเฉพาะทีท่ ำ� ให้เกิด ภาวะน�้ ำ ท่ ว ม ภั ย แล้ ง และการ เปลี่ ย นแปลงฤดู ก าลนั้ น จะส่ ง ผล ต่ อ เนื่ อ งต่ อ ผลผลิ ต ทางการเกษตร ทีไ่ ม่อดุ มสมบูรณ์เหมือนแต่กอ่ น และ โรคภัยไข้เจ็บที่มีโรคอุบัติใหม่มากขึ้น รวมทั้ ง โรคที่ ม าจากยุ ง และหนู เ ป็ น พาหะที่ ค วรจะหมดไปแล้ ว จาก ประเทศไทย แต่ก็ยังมีความชุกอยู ่ ดังจะเห็นได้วา่ ในปีนมี้ โี รคไข้เลือดออก ระบาดจนมีผู้ป่วยและเสียชีวิตจ�ำนวน มาก การติ ด ตามและเรี ย นรู ้ ด ้ า น สิ่ ง แวดล้ อ มจะช่ ว ยให้ เ ราสามารถ ปรับตัวรับมือกับความเปลี่ยนแปลง เหล่านีไ้ ด้ดขี นึ้ หวังว่าวารสาร “ผลิใบ” จะได้เสริมสร้างความรอบรู้ให้ผู้อ่าน และเยาวชนได้ตระหนักรูถ้ งึ ผลกระทบ และนวัตกรรมต่างๆ ด้านสิง่ แวดล้อม ได้มากขึน้
บรรณาธิการบริหาร ศิริธัญญ์ ไพโรจน์บริบูรณ์
• วารสารผลิใบได้รับรางวัลดีเด่น ประเภทวารสารที่ มี เ นื้ อ หาทั่ ว ไปเหมาะสมกั บ เยาวชน ประจ� ำ ปี พ.ศ. 2538 – 2539 จากคณะกรรมการส่งเสริม และประสานงานเยาวชนแห่งชาติ • วารสารผลิใบได้รับคัดเลือกให้เป็นหนึ่งในวารสาร อ่ า นเพิ่ ม เติ ม ส� ำ หรั บ ห้ อ งสมุ ด โรงเรี ย นสั ง กั ด ส� ำ นั ก งานคณะกรรมการประถมศึ ก ษาแห่ ง ชาติ ประจ�ำปี พ.ศ. 2542 • วารสารผลิ ใ บได้ ร างวั ล ดี เ ด่ น ประเภทสื่ อ มวลชน รางวั ล ลู ก โลกสี เ ขี ย ว ครั้งที่ 9 พ.ศ. 2550 เจ้าของ บรรณาธิการอ�ำนวยการ บรรณาธิการบริหาร บรรณาธิการผู้พิมพ์ผู้โฆษณา บรรณาธิการ กองบรรณาธิการ เลขากองบรรณาธิการ ออกแบบ โรงพิมพ์
มูลนิธิสถาบันสิ่งแวดล้อมไทย ศ.ดร. สนิท อักษรแก้ว ศิริธัญญ์ ไพโรจน์บริบูรณ์ คุณกมนนุช สมบุญธวงษ์ ณชชน พชรชัยกุล ภัทรา จิตรานนท์ ดร. จุฑามาส แก้วสุข จุฑามาศ ขาวสังข์ ผุสดี ลีกระจ่าง ศิริรัตน์ จุลพฤกษ์ ณชชน พชรชัยกุล บจก. มาตา การพิมพ์
ส�ำนักงาน : วารสารผลิใบ มูลนิธิสถาบันสิ่งแวดล้อมไทย 16/151 เมืองทองธานี ถนนบอนด์สตรีท ต�ำบลบางพูด อ�ำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี 11120 โทรศัพท์ 0-2503-3333 โทรสาร 0-2504-4826-8 อีเมล : sirirat@tei.or.th, notchana@tei.or.th เว็บไซต์ : www.tei.or.th Facebook : http://www.facebook.com/Plibai2012.Tei
Contents Book Inspiration Movie Inspiration IT Generation On The Move Animal Wonders English for Fun Green Mind Young Artist Evaluation Fun Facts Mind Maps Grew the Earth Cover Story The Question Mark Green Energy Think Tank Think Out of the Box Let’s go Green Science Tricks Young Storryteller Do It Yourself What the World Offers? PR News Give and Share Aseans’ Game
Trainee
3 3 4 5 6 7 8 10 12 14 16 18 21 22 24 26 27 28 30 32 34 36 38 40
ภัทรา จิตรานนท์ กองบรรณาธิการ
ดร. จุฑามาส แก้วสุข กองบรรณาธิการ
จุฑามาศ ขาวสังข์ กองบรรณาธิการ
ผุสดี ลีกระจ่าง กองบรรณาธิการ
ศิริรัตน์ จุลพฤกษ์ เลขากองบรรณาธิการ ณชชน พชรชัยกุล บรรณาธิการ
Book Inspiration
หนังสือการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ชุด “รู้รักษ์ พิทักษ์โลก” เป็นหนังสือเสริมความรู้ กระตุ้นการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม วรรณกรรมเยาวชนชุดนี้อ่านเข้าใจง่าย พร้อมภาพประกอบสี่สีสวยงามตลอดเล่ม เล่าเรื่องราวเกี่ยวกับภารกิจรักษ์โลกอย่างง่ายๆ โดยการรับรู้ปัญหา เรียนรู้การแก้ไข และลงมือปฏิบัติ เพราะเพียงปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเล็กๆ น้อยๆ เยาวชนทุกคนก็มีส่วนช่วย ให้โลกใบใหญ่ของเขาดีขึ้นได้ หนังสือชุดนี้มีค�ำแนะน�ำดีๆ เกี่ยวกับการปฏิบัติตัวในชีวิตประจ�ำวันโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อรัก และรักษ์โลก ตัง้ แต่การปฏิบตั ติ วั ในห้องนอน โรงเรียน ตลอดจนการสร้างความสัมพันธ์กบั เพือ่ นเพือ่ ร่วมกันปฏิบตั ภิ ารกิจรักษ์โลก เนือ้ หาจะสะท้อนให้เห็นถึงการกระท�ำและผลของการกระท�ำในทุกๆ สถานการณ์ เพือ่ ก้าวสูก่ ารเป็น “เยาวชนรักษ์โลก” ที่มีความเคารพ ในทุกชีวติ และทรัพยากรธรรมชาติทกุ ชนิด สนใจติดตามอ่านเรือ่ งราวดีๆ ของชุด รูร้ กั ษ์ พิทกั ษ์โลก ได้ที่ www.bookpoint.co.th
Movie Inspiration
Dr. Seuss’ The Lorax : ดร. ซีอุส เดอะ โลแรกซ์ มหัศจรรย์ป่าสีรุ้ง ดัดแปลงมาจากนิทานคลาสสิคของ ดร. ซูส ซึ่งเป็นเรื่องราวของสิ่งมีชีวิตในผืนป่าที่ต้องแบ่งปันพลังแห่งความหวังด้วยกัน การผจญภัยที่ชวนติดตาม โดยเด็กหนุ่ม คนหนึ่ ง จะต้ อ งออกตามล่ า เมล็ ด พื ช เมล็ ด สุ ด ท้ า ยมาปลู ก ให้ ไ ด้ โดยมี “โลแร็ ก ซ์ ” สิ่ ง มี ชี วิ ต ที่ ดู เ หมื อ นจะน่ า กลั ว และน่ารักในตัวเดียวมีหน้าที่เป็นผู้ปกป้องอาณาจักรของเขา เนื้อหาของหนังชูประเด็นธรรมชาติ โดยสื่อได้ออกมาอย่าง ตรงไปตรงมาที่สุด เมื่อต้นไม้ไม่มีธรรมชาติก็จะเสียสมดุล สัตว์ที่ต้องอาศัยต้นไม้ก็ไม่มีที่อยู่อีกต่อไป อากาศบริสุทธิ์ที่ต้นไม้ผลิต ออกมาก็หายไปเช่นกัน ภาพยนตร์เรื่องนี้ถือเป็นแอนิเมชั่นที่ดีในการน�ำเสนอความส�ำคัญ การปลูกฝังความคิดเรื่องธรรมชาติส�ำหรับเด็กๆ อย่างมาก โดยหนังมีวลีที่น่าสนใจของเรื่องว่า “วันไหนที่โลกไม่มีต้นไม้ วันนั้นคนทั้งโลกจะรู้สึก” 3
ผลิใบ
IT Generation โดย นูรอัยนี ดอเลาะ
Application รักษ์โลก
นับวันดูเหมือนว่าโลกของเราจะยิ่งร้อนขึ้นเรื่อยๆ เพราะอะไร ? ถ้าสังเกตดูให้ดีจะเห็นว่าสิ่งแวดล้อมใกล้ๆ ตัวเรานั้นเป็นอย่างไร จะหาสถานที่พักผ่อนหย่อนใจที่มีร่มเงาของต้นไม้ ได้สกั กีแ่ ห่ง ค�ำตอบคงจะใกล้เคียงกันว่าสาเหตุทเี่ ป็นเช่นนีก้ เ็ พราะว่าเราใช้ไม้กนั มากขึน้ แต่ปลูกต้นไม้กนั น้อยลง ซึง่ ก็คงจะดี ไม่น้อยถ้าเราปลูกต้นไม้สักต้นแล้วได้รับรู้ถึงการเติบโตของมันไม่ว่าเราจะอยู่มุมไหนของโลก หรือเราได้รับรู้ว่าวันนี้มีใคร ปลูกต้นไม้บ้าง ต้นอะไร ปลูกอย่างไร และเติบโตไปถึงไหนแล้ว... Application ทีมีชื่อว่า We Grow เป็น Application ที่ตอบโจทย์ได้ดี โดยการสนับสนุนให้ประชาชนช่วยกัน ปลูกต้นไม้ เพื่อเป็นส่วนหนึ่งในการเพิ่มพื้นที่สีเขียวให้กับโลกของเรา แอปพลิเคชั่นตัวนี้จะสามารถกระตุ้นให้ทุกคนหันมา ปลูกต้นไม้ได้ไม่น้อย เพราะมีทั้งสาระความรู้เกี่ยวกับต้นไม้ที่ปลูก ได้แลกเปลี่ยนแนวคิดกับกลุ่มเพื่อนจากทั่วโลกที่รักการ ปลูกต้นไม้เหมือนกัน และยังช่วยให้การปลูกต้นไม้ของเราเป็นเรื่องสนุก ไม่ว่าอยู่ที่ไหนเราก็ปลูกต้นไม้ได้ หลายคนอาจจะ สงสัยว่า Application สามารถเพิ่มพื้นที่สีเขียวได้อย่างไร มาดูกันค่ะว่า Application นี้ท�ำอะไรได้บ้าง
We Grow Application ท�ำอะไรได้บ้าง
4
ผลิใบ
โพสต์ต้นไม้และข้อมูลของต้นไม้ที่เราปลูกไว้ พร้อมทั้งสามารถแชร์ผ่าน Facebook ได้ แลกเปลี่ยนความคิดเห็นผ่าน Application จากเพื่อนสมาชิกที่ร่วมโครงการ เรียกดูข้อมูลต้นไม้ผ่านการสแกนป้าย QR Code ที่พบในที่ต่างๆ แสดงสถานะการเติบโตของต้นไม้ที่เราปลูก และของเพื่อนสมาชิกที่ร่วมโครงการ แสดงจ�ำนวนยอดรวมปริมาณกักเก็บก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์จากต้นไม้ที่มีการปลูก รองรับการใช้งานภาษาไทย อังกฤษ เยอรมัน และจีน เรียนรู้วิธีการปลูก การดูแลรักษา และคุณประโยชน์ของต้นไม้แต่ละสายพันธุ์
On the Move
ค ุ ย ก ต ่ ม ้ ไ ไว y a w e t a รู้จกั G
โดย ผลิใบ
หน้าหนังสือพิมพ์ ์ น ศ ั ท ร โท ก า จ ว ่ า ข าจ เพราะไม่ว่าจะเป็น y” a w te a G ่างแพร่หลาย ซึ่งอ ย อ le g น ั ก in y “S a w า ่ ว te ำ � a ค G บ ั ุ้นหูก ingle y เรามารู้จักกับ สนใจและพูดถึง S ช่วงนี้น้องๆ คงจะค a ม า w ว te ค ้ a G ให น ค ี le ม g ก ั in ม ็ ก ับ S แม้แต่ในวงสนทนา ะไปท�ำความรู้จักก จ า ร เ ่ ี ท น อ ่ ก ่ ต อินเตอร์เน็ต หรือ แ ่น้อย หรับคนไทยอยู่ไม ำ � ส ่ ม ให ง อ ่ ื เร น ็ ป จะเ ีกว่าค่ะ Gatway กันก่อนด
? ? ? ร ไ ะ อ อ ื ค Gateway
Gateway เปรียบเสมือนประตู ที่เปิดรับหรือส่งออกข้อมูล ของคอมพิวเตอร์ที่เชื่อมต่อเครือข่ายต่างๆ เข้าด้วยกัน
Gateway จะท�ำการจัดรูปแบบใหม่ให้กบั ข้อมูลจากเครือข่ายหนึง่ เพือ่ ให้เข้ากันได้ กับอีกเครือข่ายหนึง่ เป็นเหมือนนักแปลภาษาทีท่ ำ� ให้เครือข่ายทีใ่ ช้โปรโตคอลต่างชนิดกัน สามารถสือ่ สารกันได้ หากโปรโตคอลทีใ่ ช้รบั ส่งข้อมูลของเครือข่ายทัง้ สองไม่เหมือนกัน Gateway ก็จะท�ำหน้าทีแ่ ปลงโปรโตคอลให้ตรงกับปลายทางและเหมาะสมกับอุปกรณ์ของ ฮาร์ดแวร์ทแี่ ต่ละเครือข่ายใช้งานอยู่ มีหลายศูนย์รวมเครือข่ายข้อมูลอินเตอร์เน็ต มีเส้นทางในการรับส่งข้อมูลได้หลายทาง มีหลาย Gateway ใช้สำ� รองเมือ่ กิดความผิดพลาด
อุปกรณ์ที่ท�ำหน้าที่เป็น Gateway อาจจะรวมเอาฟังก์ชันการท�ำงาน ที่เรียกว่า Firewall ไว้ในตัวด้วย ซึ่ง Firewall เป็นเหมือนก�ำแพงที่ท�ำหน้าที่ ป้องกันไม่ให้คอมพิวเตอร์ที่อยู่นอกเครือข่ายของบริษัท เข้ามาเชื่อมต่อลักลอบน�ำข้อมูลภายในออกไปได้ มีศนู ย์รวมเครือข่ายอินเตอร์เน็ตอยูท่ จี่ ดุ เดียว มีเส้นทางเดียวในการรับส่งข้อมูล เมือ่ เกิดปัญหาผิดพลาดจะไม่มี Gateway ส�ำรองใช้ 5
ผลิใบ
Animal Wonders โดย แวคอรีเยาะ มะลี
“ลีเมอร์”
สัตว์โลก (สร้าง) สีเขียว แห่งมาดากัสก้า ถ้าพูดถึงสัตว์โลกสีเขียว น้องๆ จะนึกถึงอะไรคะ บางคนบอกว่า อีกัวน่า งูเขียว นกแก้ว และอื่นๆ อีกมากมาย แต่ สัตว์โลกสีเขียวที่ผลิใบจะพูดถึงในฉบับนี้ ไม่ใช่สตั ว์โลกทีม่ ตี วั เขียวๆ อย่างทีเ่ ราคิดกัน แต่ ว่ า เป็ น สั ต ว์ ที่ ช่ ว ยสร้ า งสี เ ขี ย วให้ กั บ โลกใบนี้ เช่นเดียวกับนกเงือกนักปลูกป่า จากธรรมชาติที่ผลิใบเคยนำ�เสนอไปแล้ว ในฉบับ 105 และสัตว์โลกที่เราจะพูดถึง ในฉบับนี้ก็สร้างประโยชน์ไม่แพ้นกเงือก เพราะมั น มี ส่ ว นช่ ว ยในการปลู ก ป่ า เช่นเดียวกัน แต่นา่ เสียดายทีว่ า่ สัตว์ชนิดนี ้ ไม่ได้มีถิ่นกำ�เนิดอยู่ในประเทศไทย ลี เ มอร์ ห รื อ ลี เ มอร์ ห างแหวน เป็นสัตว์ในตระกูลลิง แต่มีใบหน้ายาว คล้ า ยกั บ สุ นั ข จิ้ ง จอก ดวงตากลมโต ขนเป็นสีเทาอมน้ำ�ตาล น้ำ�หนักประมาณ 3.5 กิโลกรัม ยาวจากหัวจรดหางราว 1 เมตร จุดเด่นคือหางที่ยาวมีขนดกฟู และมีลายเป็นปล้องๆ มันได้ชื่อว่าเป็น สัตว์รักธรรมชาติแห่งเกาะมาดากัสการ์ ซึ่งตั้งอยู่นอกชายฝั่งด้านตะวันออกของ ทวีปอาฟริกา นอกจากนีล้ เิ มอร์ยงั เป็นสัตว์ ที่ ช่ ว ยธรรมชาติ ใ นวิ ธี ท่คี ล้ายกับนกแก้ว 6
ผลิใบ
สีเทาแอฟริกาและนกเงือก คือเป็นสัตว์ที่ กินผลไม้ทขี่ นึ้ ตามฤดูกาล และช่วยกระจาย เมล็ดพืชของผลไม้ไปทัว่ ทีอ่ ยูอ่ าศัยผ่านทาง ของเสีย เมื่อเวลาผ่านไปเมล็ดพืชเหล่านี้ ก็ จ ะงอก และทำ�การขยายพั น ธุ์ ต่ อ ไป ลิเมอร์จงึ มีความสำ�คัญต่อป่าของมาดากัสการ์ อย่างมาก เนื่องจากเกาะแห่งนีไ้ ด้สญ ู เสีย พื้นที่ป่าไม้ไปมากกว่า 80 เปอร์เซ็นต์ ของพื้นที่เดิม เนื่องจากการตัดไม้และ เกษตรกรรม ลิเมอร์จดั เป็นสัตว์โลกทีม่ บี ทบาท สำ�คัญต่อธรรมชาติอันดับต้นๆ ของโลก ในการสร้ า งป่ า ด้ ว ยวิ ถี แ ห่ ง ธรรมชาติ แต่ถึงแม้มันจะสร้างประโยชน์อย่างมาก ลี เ มอร์ ก็ กำ�ลั ง จะกลายเป็ น สิ่ ง มี ชี วิ ต ที่ เสีย่ งสูญพันธุม์ ากทีส่ ดุ ในโลก เพราะมนุษย์ ไปทำ�ลายพื้นที่ป่าที่สัตว์อาศัยอยู่ โดย กลุม่ อนุรกั ษ์ได้สรุปว่ากว่า 90 เปอร์เซ็นต์ ของสั ต ว์ ช นิ ด นี้ กำ�ลั ง อยู่ ใ นสถานการณ์ ย่ำ�แย่ ด้วยเหตุผลมาจากถิน่ ทีอ่ ยูถ่ กู ทำ�ลาย เมือ่ รูอ้ ย่างนีแ้ ล้วน้องๆ หนูๆ บางคนคงแอบ เสียใจอยู่ไม่น้อย ดังนั้นเราทุกคนควร ตระหนักถึงความสำ�คัญในเรือ่ งของระบบ นิเวศให้มาก เพราะคงเป็นเรื่องเศร้าถ้า
ป่ า ซึ่ ง เป็ น บ้ า นหลั ง ใหญ่ ข องสิ่ ง มี ชี วิ ต จะต้องถูกทำ�ลายลงในเร็ววัน
ทีม่ า : http://www.komkid.com/ธรรมชาติวทิ ยา/ ลี เ ม อ ร์ ห า ง แ ห ว น r i n g - t a i l e d - l e m u r / . (วันที่ค้นข้อมูล : ๒๘ สิงหาคม ๒๕๕๘). ภาพประกอบ : https://wallpaperscraft.com/ image/ring-tailed_lemur_monkey_ nature_81771_3840x2400.jpg. (วันที่ค้นข้อมูล : 28 สิงหาคม 2558) http://kids.nationalgeographic.com/content/ dam/kids/photos/animals/Mammals/Q-Z/ ring-tailed-lemur-group-tree.jpg. (วันทีค่ น้ ข้อมูล: 28 สิงหาคม 2558)
English for Fun โดย ดร. จุฑามาส แก้วสุข
Conservation
Conservation (N) มีความหมายว่า อนุรักษ์ รักษา สงวน คุ้มครอง ปกป้อง
ค�ำที่มีความหมายเหมือนกัน
Conserve (Vt) Preservation (N) Preserve (V) Protection (N) Protect (V)
การน�ำไปใช้
การประหยัดพลังงาน Energy conservation หรือ Conservation of energy การประหยัดทรัพยากรรมชาติ Natural resources conservation หรือ Conservation of natural resources การประหยัดพลังงานต้องเริ่มจากที่บ้าน Energy conservation should start at home.
นอกจากนีค้ ำ� ว่า Conserve (V) ถ้าเปลีย่ นไปอยูใ่ นรูป adjective ก็จะมีความหมายเปลีย่ นไป เช่น Conservative จะมีความหมายว่า อนุรักษ์นิยม หรือที่เป็นภาษาพูดว่า “หัวโบราณ” การน�ำไปใช้
พ่อแม่ของฉันเป็นคนหัวโบราณ My parents are conservative.
จะเห็นได้ว่าค�ำศัพท์ภาษาอังกฤษนั้นเมื่อน�ำไปใช้ในสถานการณ์ที่แตกต่างออกไป ความหมาย ของค�ำศัพท์ก็จะสามารถเปลี่ยนไปได้เช่นกัน อย่างที่อาจารย์สอนภาษาหลายท่านมักบอกเราเสมอว่า “ภาษาอังกฤษนั้นดิ้นได้” ซึ่งก็เป็นจริงค่ะ เพราะฉะนั้นน้องๆ ควรจดจ�ำค�ำศัพท์ภาษาอังกฤษให้ได้ มากที่สุดนะคะ เพราะยิ่งเรารู้มากเท่าใดก็ยิ่งได้เปรียบเท่านั้นค่ะ
7
ผลิใบ
กุ้ง
เนื้อหมู มะเขือเทศ
ควรเลือกรับประทานตามฤดูกาล และชนิดที่มีในท้องถิ่น ลดการนำ�เข้า การขนส่ง ลดภาระให้โลก
8
ผลิใบ
ที่มา : คู่มือ คลายร้อน ให้โลก (ที่) รัก (วันที่ค้นข้อมูล 4 กันยายน 2558) 9
ผลิใบ
Young Artist โดย ผลิใบ
สังคมสีเขียวในฝันของฉัน
คนเราอยูใ่ นสังคมนี้ เราต้องรูจ้ กั แบ่งปัน คือ การแบ่งปัน ท�ำให้ เราสุขใจ สบายใจ ถ้าเราล�ำบากผูอ้ นื่ ก็จะช่วยเรา เหมือนภาพที่ ข้าพเจ้าได้วาด คือ คนในสังคมก�ำลังได้รบั วิกฤตน�ำ้ ท่วมแต่เขายังมี คนมาช่วยเหลือคือน�ำของมามอบให้เพือ่ ให้เขาปลอดภัยและไม่อด นายศรายุทธ ไก่ห้อม โรงเรียนเชียงค�ำวิทยาคม
ภาพนี้ เ ป็ น ภาพที่ แ สดงถึ ง ความร่ ว มมื อ ร่ ว มใจของคนสองคน ทีร่ ว่ มใจแบ่งปันสิง่ ดีๆ โดยการปลูกต้นไม้ สร้างบรรยากาศในการ ท�ำงาน การลดโลกร้อนของคนในสังคม โดยเริ่มจากการท�ำสิ่ง เล็กๆ น้อยๆ จนกลายเป็นสิง่ ทีม่ คี ณ ุ ค่าและส�ำคัญต่อธรรมชาติและ โลกของเรา ไปถึงการสร้างเสริมให้คนรู้จักสามัคคี มีน�้ำใจกัน ในการท�ำงานหรือสิ่งต่างๆ ที่ท�ำด้วยกัน รู้จักการเสียสละและมี ความสุขต่อการท�ำงานร่วมกับผูอ้ นื่ และเป็นการรณรงค์ทสี่ ง่ ต่อๆ ไปในหลายๆ ประเทศ เช่น ประเทศญีป่ นุ่ ทีม่ คี วามสะอาดมาก ประเทศหนึ่ง รวมไปถึงความสามัคคี การวางแผน และการ มีระเบียบวินยั ทีท่ ำ� ให้เป็นตัวอย่างกับประเทศอืน่ ๆ ในโลก รวมถึง ประเทศไทย นางสาวสุจารี บัวแก้ว โรงเรียนเชียงค�ำวิทยาคม
การอยูร่ ว่ มกันคนเราควรมีนำ�้ ใจให้แก่คนรอบข้าง ความมีนำ�้ ใจ คือ ความไม่เห็นแก่ตวั และเราควรเห็นอกเห็นใจคนอืน่ หรือคนรอบข้าง และเราควรมีความเอื้ออาทร และคนควรเป็นทั้งผู้ให้และผู้อาสา ช่วยเหลือเกื้อกูลกัน รู้จักแบ่งปันเสียสละความสุขส่วนตัว เพื่อท�ำ ประโยชน์แก่ผู้อื่น เข้าใจ เห็นใจผู้ที่มีความเดือดร้อน อาสา ช่วยเหลือสังคมด้วยแรงกายแรงใจ สติ ปัญญา ลงมือปฏิบตั กิ าร และการอยูร่ ว่ มกันในสังคมอย่างสงบสุขเราจ�ำเป็นจะต้องเป็นผูม้ นี ำ�้ ใจ เมตตา และมีไมตรีตอ่ เพือ่ มนุษย์และสรรพสิง่ และความมีนำ�้ ใจนี้ เองทีเ่ ด็กทุกคนจะต้องมีและเราควรเป็นผูใ้ ห้มากกว่าจะเป็นผูร้ บั ควรมีเวลาอยูก่ บั ครอบครัวให้มากและสร้างความสุขด้วยกัน ควรแบ่งปัน สิง่ ของให้ผอู้ นื่ ควรดูแลผูท้ ไี่ ม่สมบูรณ์แบบและเราควรแสดงน�ำ้ ใจต่อเพือ่ นมนุษย์และคนรอบข้างของเราให้มาก นางสาวสกาวรัตน์ อ่อนนวล โรงเรียนเชียงค�ำวิทยาคม 10
ผลิใบ
การอยูร่ ว่ มกันในภาพนี้ สือ่ ให้เห็นว่าการอยูร่ ว่ มกันควรมีนำ�้ ใจ ซึ่งกันและกัน และเราต้องช่วยเหลือกันทั้งในครอบครัวของ ตัวเอง คนชรา และเด็กที่อยู่ในครอบครัวอื่น ทั้งในประเทศ และต่างประเทศ นางสาวตุลาแรม ไทยวนต์ โรงเรียนเชียงค�ำวิทยาคม
การอยู่ร่วมกันกับคนทั้งโลก ไม่ว่าจะอยู่ซีกไหนของโลกหรือ คนรอบๆ ตัวเรา ถ้าเรารูจ้ กั แบ่งปันช่วยเหลือ มีมนุษย์สมั พันธ์ ทีด่ ี เราก็จะมีความสุข รวมทัง้ ถ้าเราร่วมแรงร่วมใจสามัคคี และเคารพสิทธิของผู้อื่น ไม่ก้าวก่ายกับคนอื่นๆ มากเกินไป เราก็จะสามารถด�ำรงชีวิตได้อย่างมีความสุขได้และถ้าเรารู้จัก ช่วยเหลือผูอ้ นื่ มีนำ�้ ใจ เคารพสิทธิของผุอ้ นื่ เราก็จะมีเพือ่ นใหม่ ทั้งโลก ในการอยู่ร่วมกันก็ไม่มีอะไรที่ง่ายไปกว่ารู้จักแบ่งปัน มีนำ�้ ใจ นางสาวดลยา พุ่มค�ำ โรงเรียนเชียงค�ำวิทยาคม
ภาพนีแ้ สดงให้เห็นความรักใคร่กนั เป็นการแบ่งปันสิง่ ของให้แก่ ผู้อื่น คือการมีน�้ำใจ อยู่บ้านร่วมกันต้องช่วยเหลือแบ่งปัน หมูบ่ า้ นจะได้มคี วามสุข สงบสุข สิง่ ของเล็กๆ น้อยๆ เราก็ควร จะแบ่งปันให้คนในชุมชน ดังนัน้ ในภาพจะแสดงถึงความร่วมใจกัน แบ่งปันของให้แก่ผอู้ นื่ นางสาวอภิชญา พึ่งศรี โรงเรียนเชียงค�ำวิทยาคม
การอยูร่ ว่ มกันนัน้ เราต้องรูจ้ กั แบ่งปันกัน แม้วา่ เป็นสิง่ ของเล็กๆ น้อยๆ การแบ่งปันกันคือ เราต้องให้โดยไม่หวังผลตอบแทน ให้ดว้ ยความจริงใจ ต่างฝ่ายต่างรูส้ กึ สุขใจเมือ่ เป็นผูใ้ ห้และผูร้ บั การอยูร่ ว่ มกันในสังคมไม่วา่ จะเป็นอย่างไร แบบไหน เราก็ตอ้ ง รูจ้ กั การแบ่งปันซึง่ กันและกัน เป็นการแสดงความจริงใจ และ มิตรภาพทีด่ ี นางสาวปรารถนา วัฒนจิตสัมพันธ์ โรงเรียนเชียงค�ำวิทยาคม 11
ผลิใบ
Evaluation Fun Facts โดย ผุสดี ลีกระจ่าง (พี่เอ)
ยุคเดโวเนียน (Devonian) หรือ 350 ล้านปีลว่ งมาแล้ว ยุ ค นี้เ ริ่ม มี อ อกซิ เ จนอยู่ใ นอากาศ ทัว่ ไป ทำ�ให้พืชบกกระจายเข้าสู่ แผ่นดิน เริ่มมีการก่อตัวเป็นป่า ซึ่งจะค่อยๆ ปกคลุมทวีป และ ช่วงกลางยุคดีโวเนียน พืชบางชนิด จะเริ่ ม วิ วั ฒ นาการเป็ น พื ช มี ใ บ ยุคพรีแคมเบรียน (Pre-cambrian) หรื อ 1,200-2,000 ล้ า นปี และมีรากที่มั่นคงมากขึ้น ล่วงมาแล้ว ยุคนี้เป็นยุคที่ยัง ยุคคาร์บอนิเฟอรัส (Carboniferous) ไม่มอี อกซิเจน พืชทีเ่ กิดจึง หรือ 300 ล้านปี จัดเป็นยุคที่ถ่านหิน เป็นพืชทะเลดึกดำ�บรรพ์ ได้กำ�เนิดขึน้ จากซากพืช ทีท่ บั ถมกันอยู ่ ในรูปของแอลจี (Algae) พรรณไม้ จำ�พวกเฟิ ร์ น มี เ มล็ ด หรื อ ซึ่ ง เ ป็ น จุ ลิ น ท รี ย์ ที่ มี ผักกูด และพรรณไม้สนสมัยบรรพกาล เ ซ ล ล์ เ ดี ย ว แ ล ะ เ ป็ น ถือกำ�เนิดขึ้นอย่างมากมายจนกลาย ต้นตระกูลของสาหร่าย- เป็นป่ารกทึบ ทะเล แอลจีได้ถือกำ�เนิด ขึน้ มา เนือ่ งจากยังไม่สามารถ ยุคเพอร์เมียน (Permian) สั ง เคราะห์ แ สงได้ พื ช ที่ เ กิ ด มา หรือ 215 ล้านปีล่วงมาแล้ว ยุคนี้มีการเปลี่ยนแปลง ในช่วงแรกๆ ของโลกจำ�เป็นต้องใช้สารอาหารที่มีอยู่ในทะเล โดยพืชทีพ่ บคือ สาหร่ายสีเขียวแกมน้ำ�เงิน สามารถสังเคราะห์แสง สภาพภูมิอากาศและบรรยากาศอย่างรวดเร็วเกิดความแห้งแล้ง ได้โดยใช้คลอโรฟิลล์เป็นตัวช่วยทีส่ ำ�คัญ จนในน้ำ�เริม่ มีออกซิเจน มากขึน้ อุณหภูมมิ กี ารเปลีย่ นแปลงอย่างรวดเร็ว อากาศทีเ่ ย็นจัด มากขึ้นจึงเริ่มมีวิวัฒนาการมาเรื่อยๆ จนบนพื้นโลกมีออกซิเจน กลายเป็นร้อนจัด จนทำ�ให้บรรดาพืชทีเ่ กิดขึน้ ในยุคคาร์บอนิเฟอรัส ได้ลม้ ตายและสูญพันธุล์ งบ้าง ต่อมาเมือ่ พืชทีส่ ามารถปรับตัว รวมไปถึงชั้นโอโซนของโลกด้วย ต่อสภาพภูมิอากาศได้ คือพวกเฟิร์นและเฟิร์นมีเมล็ด ในซีกโลกใต้ (กอนด์วานาแลนด์) และพวกพืชกลอส- ซอฟเทอริสเกิดขึ้นอยู่บนพื้นดินอีกครั้ง
หากย้อนกลับไปเมือ่ ประมาณ 2,000 พันล้านปีมาแล้ว สิง่ มีชวี ติ และพืชต่างๆ ได้ถอื กำ�เนิดขึน้ และได้ววิ ฒ ั นาการมาเรือ่ ยๆ ถึงแม้ว่าจะมีบางส่วนที่สูญพันธุ์ไปบ้างหรือเปลี่ยนแปลงไปด้วย ปัจจัยหลายๆ อย่าง จนทำ�ให้เกิดความหลากหลายทางชีวภาพ แต่น้องๆ เคยสงสัยไหมคะว่า กว่าจะมาเป็นพืชในทุกวันนี้ต้อง ผ่านมากี่ยุค แล้วแต่ละยุคเกิดเหตุการณ์ใดบ้าง
12
ผลิใบ
ยุคทริแอสสิก (Triassic) หรื อ 190 ล้ า นปี ล่ ว งมาแล้ ว ยุคนีส้ ภาพภูมอิ ากาศเต็มไป ด้วยความร้อนและความ แห้งแล้ง บนผืนแผ่นดิน มีสภาวะทีไ่ ม่เหมาะสม ต่อการเจริญเติบโต ของพืชมากมายนั ก แ ต่ มี พ ร ร ณ ไ ม้ ใ น เขตร้ อ นจำ�พวกปรง และเฟิ ร์ น เจริ ญ เติ บ โต ได้ดีที่สุด
ยุคพลิโอซีน (Pliocene) เมือ่ 12 ล้านปีมานีเ้ อง พบพืชบกโดยทัว่ ไป ซึง่ พรรณไม้ ในปัจจุบันได้วิวัฒนาการมาจากยุคนี้
จากข้อมูลข้างต้น น้องๆ เห็นไหมคะว่ากว่าต้นไม้ จะเกิดมาแต่ละต้นต้องใช้เวลา และวิวฒ ั นาการมานานขนาดไหน เพราะฉะนั้นเราต้องรู้จักดูแลรักษาป่าไม้ให้อยู่กับเราไปนานๆ เพราะป่ า ไม้ ก็ เ ปลี่ ย นเสมื อ นลมหายใจของมนุ ษ ย์ ต้ น ไม้ ใ ห้ ยุคจูราสสิก (Jurassic) ออกซิเจน ให้ความร่มรืน่ และให้อะไรกับเรามากมาย น้องๆ จึง หรือ 155 ล้านปีล่วงมาแล้ว ยุคนี้มีสภาพภูมิอากาศ ควรร่วมมือร่วมใจช่วยกันรักษาผืนป่าเอาไว้ให้คงอยู่สืบไปนะคะ ร้อนชื้น ลักษณะภูมิประเทศเป็นเนิน เตี้ ย ๆ มี ท ะเลน้ำ� ตื้ น คลุ ม พื้ น ที่ ส่วนใหญ่บนผืนแผ่นดินมีพืช มากมายหลายชนิ ด เช่ น ต้นสน ปรง เฟิร์น และ ที่มา : ๑. http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/book. ต้ น กิ ง โกเจริ ญ เติ บ โตขึ้ น php?book=3&chap=5&page=t3-5-infodetail02.html อย่างมากมายในยุคนี้จึงได้ ๒. http://www.baanjomyut.com/library_2/fossil/15.html รั บ การขนานนามว่ า เป็ น ภาพประกอบ : ยุคของต้นปรง ส่วนพืชดอก ๑. http://dailyfusion.net/wp-content/uploads/2014/02/ ยังมีไม่ปรากฏให้เห็นมากนัก
ยุคครีเตเชียส (Cretaceous) หรือ 120 ล้านปีล่วงมาแล้ว ชีวิตบนผืนแผ่นดิน ตอนต้ น ยุ ค พื ช ยั ง คงคล้ า ยคลึ ง กั บ พวกที่ พ บใน ยุคจูราสสิก คือพวกปรง สน และเฟิร์น เป็ น ต้ น กลางยุ ค เริ่ ม มี พื ช ดอก (แองกิโอสเปิรม์ ) และในช่วงปลายยุค มีพืชกลุ่มปัจจุบันปกคลุมอยู่ทั่วไป
tristan-schmurr-green-algae.jpg ๒. http://i.ytimg.com/vi/KJdCytwAigU/maxresdefault.jpg https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/16/ Marriott_Falls_Vegetation.jpg ๓. http://36.media.tumblr.com/tumblr_ mdoq74sdSo1rgw4eto1_1280.jpg ๔. http://blogs.nobl.k12.in.us/hurstes/files/2014/02/ image-281bskz.jpg ๕. http://www.drinkteatravel.com/wp-content/ uploads/13988378109_2879564ce2_o-1024x681. jpg
13
ผลิใบ
Mind Maps โดย กองบรรณาธิการ
สร้างสังคมสีเขียวในแบบฉบับของฉัน การสร้างสังคมสีเขียวหรือ Green Society นัน้ ถือเป็นเรือ่ งใกล้ตวั มากๆ ทีค่ นทุกชาติทกุ ภาษาต้องหันมาให้ความสนใจ และ นำ�ไปปฏิบตั ใิ ช้กนั อย่างกว้างขวาง แล้วน้องๆ ล่ะคะ มีวธิ กี ารสร้างสังคมสีเขียวในแบบฉบับของตัวเองอย่างไรกันบ้าง
ด.ช. ธนันทร ดอกเกีย๋ ง มัธยมศึกษาปีท่ี 3 โรงเรียนจักรคำ�คณาธร
ด.ญ. ปนัดดา อารีชาติ มัธยมศึกษาปีท่ี 3 โรงเรียนจักรคำ�คณาธร
14
ผลิใบ
ด.ญ. สุกญ ั ญา แพนไธสง มัธยมศึกษาปีท่ี 3 โรงเรียนจักรคำ�คณาธร
ด.ญ. สิรกิ ร สุขทรัพย์ มัธยมศึกษาปีท่ี 3 โรงเรียนจักรคำ�คณาธร
ด.ช. จักรินท์ อินวัน มัธยมศึกษาปีท่ี 3 โรงเรียนจักรคำ�คณาธร
15
ผลิใบ
Grow the Earth โดย ผลิใบ
ผนังไม้เลื้อยลดคาร์บอน
16
ผลิใบ
...น้ อ งๆ คงทราบดี ว่ า การปลดปล่ อ ย ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ไปสูช่ น้ั บรรยากาศ เป็ น สาเหตุ ห ลั ก ของภาวะโลกร้ อ น ซึ่ ง ปริมาณของคาร์บอนไดออกไซด์เพิ่มขึ้น อย่ า งรวดเร็ ว ในสองศตวรรษที่ ผ่ า นมา การปลูกต้นไม้เพื่อดูดซับก๊าซคาร์บอน- ไดออกไซด์เป็นวิธแี ก้ปญ ั หาพืน้ ฐานวิธหี นึง่ แต่เนือ่ งจากพืน้ ทีใ่ นเมืองอาจมีไม่เพียงพอ การปลูกพืชปกคลุมผนังในแนวตั้งจึงเป็น ทางเลื อ กที่ ส ามารถเพิ่ ม พื้ น ที่ สี เ ขี ย วได้ อีกทางหนึง่ เพราะสามารถดูดซับคาร์บอน- ไดออกไซด์ได้ดีเช่นเดียวกับการปลูกพืช บนระนาบพื้ น ดิ น หากได้ รั บ แสงแดด เพียงพอ
...วิ ก ฤตการณ์ ส ภาพแวดล้ อ มเริ่ ม ทวี ความรุนแรงเพิ่มขึ้นทุกปีตั้งแต่การปฏิวัติ อุตสาหกรรมในช่วงปี ค.ศ. 1800-2000 ทำ�ให้ปริมาณของก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ เพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว ก่อให้เกิดก๊าซ เรื อ นกระจกที่ เ ป็ น ตั ว การสำ�คั ญ ในการ สร้างปัญหาโลกร้อน ...การเพิม่ พืน้ ทีส่ เี ขียวให้กบั สภาพแวดล้อม ภายนอกอาคารเป็นอีกแนวทางแก้ปัญหา โลกร้อน เนื่องจากพืชจะสร้างอาหารเพื่อ การเจริ ญ เติ บ โตด้ ว ยกระบวนการ สังเคราะห์แสง ซึง่ กระบวนการนีม้ สี ว่ นใน การช่วยลดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์และ เพิ่มก๊าซออกซิเจนในอากาศ
...ทีนี้เรามาดูกันค่ะว่าพันธุ์ไม้เลื้อยท้องถิ่นที่เหมาะสมกับภูมิอากาศ ในบ้านเราชนิดใดสามารถดูดซับคาร์บอนได้ดี...
พวงชมพู มีสมรรถนะในการ ดู ด ซั บ ค า ร์ บ อ น ไ ด อ อ ก ไ ซ ด์ 15 พีพเี อ็ม (ppm.) จากอากาศปริมาตร 1 ลูกบาศก์เมตร ในเวลา 10 วินาที
สร้อยอินทนิล เป็นต้นไม้ที่มี สมรรถนะในการดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ ได้ดที ส่ ี ดุ สามารถดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ ได้สงู สุด 20 พีพเี อ็ม (ppm.) จากอากาศ ปริมาตร 1 ลูกบาศก์เมตร ในเวลา 10 วินาที
ตำ�ลึง มีสมรรถนะ ในการดู ด ซั บ คาร์ บ อนไดออกไซด์ 5 พีพีเอ็ม (ppm.) จากอากาศปริมาตร 1 ลูกบาศก์เมตร ในเวลา 10 วินาที
...ผนังเขียว หรือ Green Wall จึ ง นั บ เป็ น อี ก หนึ่ ง วิ ธี ก ารเพิ่ม พืน้ ทีส่ เี ขียวในเมืองโดยไม่เปลือง พื้นที่...
ผนัง สีเขียว ดีอย่างไร
ทำ�สวน แนวตัง้ หรือผนัง สีเขียวมีน้ำ�หนัก เบามาก
การปลูกตำ�ลึง เป็นรัว้ บ้านหรือเป็นผนัง สีเขียวทีม่ มี าแต่โบราณให้คณ ุ ค่า ทัง้ ความสวยงาม และเป็นอาหาร เป็นผนังเขียวแบบทีส่ ามารถทำ� ได้เอง และต้องการการดูแล รักษาน้อยมาก
ทีม่ า : พาสินี สุนากร และพูนพิภพ เกษมทรัพย์. CO2 Uptake Performance of Climbing Plant Wall. (วันทีค่ น้ ข้อมูล 12 มิถนุ ายน 2558). ภาพประกอบ : https://www.pinterest.com/ pin/476537204297498577/. (วันทีค่ น้ ข้อมูล 12 มิถนุ ายน 2558).
17
ผลิใบ
Cover Story โดย ณชชน พชรชัยกุล (พี่เปิ้ล)
หากพู ด ถึ ง Green Society หรือสังคมสีเขียว สิง่ แรกทีท่ กุ คนจะนึกถึง น่าจะเป็นสังคมที่มีการปลูกต้นไม้เยอะๆ มี พื้น ที่ สี เ ขี ย วเป็ น ปอดให้กับคนในพื้น ที่ แต่แท้จริงแล้ว “สังคมสีเขียว” ไม่ได้มีแค่ เรือ่ งการสร้างพืน้ ทีส่ เี ขียวเพียงอย่างเดียว 18
ผลิใบ
แต่หมายรวมถึงสังคมทีอ่ ยูร่ ว่ มกับสิง่ แวดล้อม อย่างเป็นมิตรและยั่งยืน ...แล้วเราจะทราบได้อย่างไรว่าเมืองไหน เป็นสังคมสีเขียว หลั ก การชี้ วั ด ความเป็ น เมื อ งที่ เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมจะใช้เกณฑ์ที่ออก โดยหน่วยงาน EIU หรือ Economist Intelligence Unit ในการประเมินสภาวะ สิ่งแวดล้อมของเมืองในด้านต่างๆ ถึง 8 ด้าน ดังนี้
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
ด้านการใช้พลังงานและการปล่อย CO2 ด้านการใช้ที่ดินและอาคาร ด้านการขนส่งและจราจร ด้านของเสีย ด้านน้ำ� ด้านการสุขาภิบาล ด้านคุณภาพอากาศ ด้านธรรมาภิบาลสิ่งแวดล้อม
...ทีนี้การสร้างสังคมสีเขียวของเราก็เริ่ม แคบเข้ามาแล้วนะคะ เราลองมาดูพร้อมๆ กันว่าครอบครัวของเราช่วยกันสร้างสังคม สีเขียวได้อย่างไรบ้าง
ด้านการใช้พลังงานและการปล่อย CO2 • ใช้พลังงานอย่างประหยัดและมี ประสิทธิภาพ (การลดการใช้ไฟฟ้าทุกๆ 1 หน่วย (กิโลวัตต์ตอ่ ชัว่ โมง) สามารถลด การปลดปล่อย CO2 ได้ประมาณ 0.561 กิโลกรัม) • จัดการขยะมูลฝอยโดยใช้ หลัก 3Rs คือ Reduce Reuse และ Recycle (การลดปริมาณ ขยะ 1 กิโลกรัม ช่วยลดการปล่อย CO2 ได้ประมาณ 0.3 กิโลกรัม) • ร่วมกันปลูกต้นไม้เพือ่ เพิม่ พืน้ ที่ สีเขียว (ต้นไม้หนึง่ ต้นสามารถช่วย ดูดซับ CO2 ได้ประมาณ 9 กิโลกรัม ต่อปี)
• เลือกใช้เชือ้ เพลิงจากพลังงานทดแทน (ใช้ไบโอดีเซล (B5) เป็นเชื้อเพลิงจะช่วย ลดการปล่อย CO2 ได้ประมาณ 0.135 กิโลกรัมต่อลิตร การใช้แก๊สโซฮอล์ 91 และ 95 จะช่ ว ยลดการปล่ อ ย CO 2 ได้ประมาณ 0.219 กิโลกรัมต่อลิตร) • ใช้ระบบขนส่งมวลชนในการเดินทาง แทนการใช้รถยนต์ส่วนบุคคล
ด้านการใช้ท่ดี ินและอาคาร • ร่วมกันปลูกต้นไม้เพือ่ เพิม่ พืน้ ทีส่ เี ขียว (การเพิ่มพื้นที่สีเขียวเป็นแนวทางที่สำ�คัญ ของการวางผังเมืองสีเขียว) • ปรับปรุงอาคารทีพ่ กั อาศัยและสถานที ่ ทำ�งานตามรูปแบบของอาคารเขียว
ด้านการขนส่งและจราจร • ไม่ใช้รถยนต์ในบางครั้งถ้าไม่จำ�เป็น หรือหลีกเลี่ยงได้ • มีสว่ นร่วมในการนำ�รถยนต์สว่ นบุคคล มาจอดที่ลานจอดรถยนต์เพื่อขึ้นรถไฟฟ้า สำ�หรับเดินทางต่อในเมือง • ปฏิบัติตามกฎจราจรอย่างเคร่งครัด
- Recycle: นำ�วัสดุมารีไซเคิลเพือ่ กลับ • ไม่เผาขยะหรือเศษวัชพืชริมถนนหรือ มาใช้ใหม่ ที่กลางแจ้ง • ใช้บริการระบบขนส่งมวลชนแทนการ ด้านน�้ำและน�้ำเสีย ใช้รถยนต์ส่วนตัว สามารถนำ�หลัก 3Rs เข้ามาใช้ได้โดย Reduce การลดอัตราการใช้น้ำ� ด้านธรรมาภิบาลสิ่งแวดล้อม • ประหยัดการใช้น้ำ�ในชีวิตประจำ�วัน • เปิดน้ำ�เฉพาะเวลาทีใ่ ช้ • หลักนิตธิ รรม : ปฏิบตั ติ ามกฎกติกาที ่ • ล้างจาน พืชผัก และผลไม้ในอ่างหรือ ตกลงกันไว้อย่างเคร่งครัด ภาชนะที่มีการกักเก็บน้ำ�ไว้เพียงพอ • หลักคุณธรรม : มีความซือ่ สัตย์ จริงใจ ขยัน อดทน มีระเบียบวินยั ประกอบอาชีพ • ใช้อุปกรณ์ประหยัดน้ำ� • ตรวจสอบการรัว่ ไหลของน้ำ�ในระบบ สุจริต จ่ายน้ำ�ประปา และดำ�เนินการซ่อมแซม • หลักความโปร่งใส : สร้างความไว้วางใจ Reuse การใช้ซ้ำ� ซึ่งกันและกันของคนในชาติ • การนำ�น้ำ�ทิ้งที่ยังไม่ปนเปื้อน เช่น • หลักการมีส่วนร่วม : มีส่วนร่วมรับรู้ น้ำ�ล้างหน้า น้ำ�ล้างมือ น้ำ�ดื่มที่เหลือใช้ และเสนอความเห็นในการทำ�ประชาพิจารณ์ มารดน้ำ�ต้นไม้ หรือใช้ชำ�ระพื้นผิวต่างๆ หรือการแสดงประชามติต่างๆ Recycle การนำ�น้ำ�ทิ้งหลังการบำ�บัด • หลักสำ�นึกรับผิดชอบ : สำ�นึกใน กลับมาใช้ใหม่ ความรั บ ผิ ด ชอบต่ อ สั ง คมใส่ ใ จปั ญ หา • น้ำ�ทีผ่ า่ นการบำ�บัดจากโรงงานบำ�บัด สาธารณะกระตือรือร้นในการแก้ปญ ั หา และ น้ำ�เสีย นำ�กลับมาใช้ใหม่ได้ทง้ั ใช้ในห้องน้ำ� มีความเคารพในความคิดเห็นที่แตกต่าง ห้องส้วม รดน้ำ�ต้นไม้ และซักล้างต่างๆ • หลักความคุม้ ค่า : บริหารจัดการและ ใช้ทรัพยากรทีม่ จี ำ�กัดเพือ่ ให้เกิดประโยชน์ สูงสุด ด้านการสุขาภิบาล
• มีระบบจัดการน้ำ�เสียและสิ่งปฏิกูล ถ้าเราทุกคนปฏิบตั ติ ามหลักการ ที ถ ่ ก ู สุ ข ลั ก ษณะ ต่างๆ เหล่านี้ สังคมทีเ่ ราอยูก่ จ็ ะกลายเป็น ด้านของเสีย สังคมสีเขียวที่ดีต่อสุขภาพกาย สุขภาพใจ • คัดแยกและใช้ประโยชน์ขยะมูลฝอย และเป็นสังคมที่มีความสุขต่อไปค่ะ ด้านคุณภาพอากาศ อย่างรู้คุณค่า • ลดปริมาณขยะมูลฝอยด้วยแนวทาง • บำ�รุงรักษารถยนต์ให้อยู่ในสภาพดี ของ 3Rs (Reduce, Reuse, Recycle) เป็นการป้องกันมลพิษที่ต้นทาง - Reduce: ลดการใช้หรือหลีกเลี่ยง • แจ้ ง เหตุ ม ลพิ ษ ทางอากาศและ ทีม่ า : www.bangkokgreencity.bangkok. สิ่งของและบรรจุภัณฑ์ที่ย่อยสลายยาก แจ้ ง เบาะแสรถควั น ดำ�ให้ ห น่ ว ยงานที่ go.th. วันทีส่ บื ค้น (20 กันยายน 2558) - Reuse: นำ�สิง่ ของเครือ่ งใช้มาใช้ซำ�้ เกี่ยวข้องทราบ 19
ผลิใบ
NT
INABLE M A T S U S O r VEM o f E
20
ผลิใบ
องคการธุรกิจเพื่อการพัฒนาอยางยั่งยืน Thailand Business Council for Sustainable Development http://www.tei.or.th/tbcsd/
The Question Mark โดย ผุสดี ลีกระจ่าง (พี่เอ)
น้ำ�มีวันหมดอายุหรือไม่ “น�้ำคือ ชีวิต” ประโยคนี้น้องๆ คงเคยได้ยนิ กันมาบ้างแล้ว เพราะร่างกาย ของคนเรามี น้� ำ เป็ น ส่ ว นประกอบถึ ง 70 เปอร์เซ็นต์ และเมื่อน้องๆ วิ่งเล่น หรือท�ำกิจกรรมจนเหนื่อยจะรู้สึกคอแห้ง หิ ว น�้ ำ เพราะน�้ ำ ได้ ถู ก ขั บ ออกมาทาง ร่างกายไม่ว่าจะเป็นเหงื่อหรือปัสสาวะ ซึ่งหลังจากที่เราซื้อน�้ำจากร้านค้ามาดื่ม มีใครเคยสังเกตวัน/เดือน/ปีที่หมดอายุ ข้ า งขวดน�้ ำ บ้ า งคะ แล้ ว สงสั ย ไหมว่ า “น�้ำดื่มมีวันหมดอายุหรือไม่” จากการศึกษาพบว่า “น�ำ้ ” ไม่ม ี วันหมดอายุ แต่ที่หมดอายุคือภาชนะ ที่ใส่น�้ำนั่นเอง แต่ที่หลายคนเห็นว่ามี วันหมดอายุตดิ ไว้ทขี่ า้ งภาชนะบรรจุคอื จะต้องระบุวนั หมดอายุเอาไว้ตาม พ.ร.บ. อาหารและยา (อย.) เพราะขวดน�้ำที ่ ขายตามท้องตลาดนัน้ ผลิตขึน้ มาเพือ่ ที ่ จะใช้ได้เพียงแค่ครัง้ เดียว หากใช้ไม่ถกู วิธีอาจท�ำให้ถึงแก่ชีวิตได้ เช่น การน�ำ มาใช้ซ�้ำโดยน�ำไปบรรจุน้�ำดื่มครั้งแล้ว ครัง้ เล่า ทัง้ นีส้ ารเคมีตา่ งๆ เช่น ทินเนอร์ น�้ำมัน สารท�ำความสะอาดชนิดแห้ง แก๊สหลายชนิดสามารถผ่านพลาสติก เข้าไปได้ ซึ่งจะส่งผลต่อคุณภาพของ น�ำ้ ดืม่ ทีอ่ ยูใ่ นขวด การเก็บขวดน�ำ้ ไว้ใน ช่องแช่แข็งทีเ่ ย็นจัดหรือเก็บขวดนัน้ ไว้ท ี่ ร้อนๆ เช่น ในรถยนต์ การสัมผัสกับ ความร้ อ นหรื อ แสงแดด เนื่ อ งจาก ความร้อนจัด หรือเย็นจัดจะไปท�ำลาย
เมือ่ น้องๆ รูแ้ บบนีแ้ ล้ว ต้องใส่ใจ ต่ อ ภาชนะที่ ใ ส่ น�้ ำ ดื่ ม กั น ให้ ม ากๆ ใช้ ภาชนะอย่างถูกสุขลักษณะ อ่านฉลาก วันหมดอายุข้างขวดก่อนซื้อ เพื่อความ ปลอดภัยและสุขภาพทีด่ ี ห่างไกลจากโรค และที่ส�ำคัญน้องๆ ต้องรู้จักใช้น�้ำอย่าง ประหยัด เช่น ต้องการจะดื่มน�้ำก็ควร เทน�้ ำ ในปริ ม าณที่ต้องการดื่ม เป็นต้น แล้วท�ำไมเราไม่ท�ำน�้ำดื่มใช้เอง ? เพื่ อ เป็ น การใช้ ท รั พ ยากรที่ มี อ ยู ่ อ ย่ า ง เนื่องจากประเทศไทยมีการใช้ คุ้มค่าและอยู่กับเราไปนานๆ สารเคมีอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะภาค การเกษตรที่ ยั ง ไม่ มี ก ารบ� ำ บั ด น�้ ำ เสี ย ก่อนทิ้งลงสู่แหล่งน�้ำ จึงท�ำให้สารเคมี เหล่านั้นไหลลงสู่แหล่งน�้ำตามธรรมชาติ ที่มา : http://www.manager.co.th/CelebOnl i n e / V i e w N e w s . a s p x ? N e w s I D = เพราะฉะนัน้ การกรองน�ำ้ ดืม่ ตามธรรมชาติ 9570000025112. (สืบค้นเมื่อ 9 กันยายน เช่น การใช้ทราย ถ่าน กรวด เป็นต้น 2558). เป็นเพียงการกรองสิ่งสกปรกในน�้ำและ จุ ลิ น ทรี ย ์ บ างชนิ ด เท่ า นั้ น ยั ง ไม่ สามารถกรองสารเคมีและเชื้อโรค บางชนิดได้ดีเท่าที่ควร ซึ่งยังไม่ ส ะ อ า ด เ พี ย ง พ อ ต ่ อ ค ว า ม ปลอดภั ย ของมนุ ษ ย์ จึงเหมาะแก่การ น� ำ ไ ป ใ ช ้ มากกว่ า ก า ร น� ำ ไ ป ดื่ ม กิน
โครงสร้างของพลาสติก ท�ำให้พลาสติก เสื่อมคุณภาพ และยิ่งปล่อยสารพิษ ปนเปือ้ นในปริมาณทีส่ งู ยิง่ ขึน้ รวมไปถึง ขวดน�้ำที่เปิดใช้แล้ว ไม่ควรใช้นาน เกินกว่า 1 สัปดาห์ เนื่องจากมีการ เจริ ญ เติ บ โตของเชื้ อ จุ ลิ น ทรี ย ์ ห รื อ แบคทีเรียที่มีความเสี่ยงที่จะเกิดโรค
21
ผลิใบ
Green Energy โดย จุฑามาศ ขาวสังข์ (พี่ทราย)
พลังงานทางเลือกจากสาหร่าย
สาหร่าย เป็นชื่อเรียกสิ่งมีชีวิต ทีม่ ลี กั ษณะคล้ายพืช โดยมีลกั ษณะร่วมกัน คือ มีสารคลอโรฟิลล์ ซึง่ เป็นสารทีใ่ ช้ในการ สังเคราะห์แสงแต่มลี กั ษณะทีแ่ ตกต่างจาก พืช คือ ไม่มสี ว่ นทีเ่ ป็นราก ลำ�ต้น และใบ ทีแ่ ท้จริง มีขนาดตัง้ แต่เล็กมาก มีเซลล์เดียว ไปจนถึงขนาดใหญ่ที่ประกอบด้วยเซลล์ 22
ผลิใบ
จำ�นวนมาก อาจเป็นเส้นสายหรือมีลกั ษณะ คล้ายพืชชัน้ สูง แต่ในด้านของพลังงานแล้ว เมือ่ นำ�มาเปรียบเทียบกับพืชชัน้ สูง สาหร่าย ให้ปริมาณชีวมวลสูงกว่ามาก (> 50 เท่า) ในพื้นที่การผลิตที่เท่ากัน และเนื่องจาก สาหร่ายไม่ได้เป็นพืชอาหารหลักจึงไม่เกิด ปัญหาการแข่งขันด้านราคา และความ
มั่นคงด้านอาหาร สามารถเพาะเลี้ยงได้ แม้ในพืน้ ทีท่ ไี่ ม่เหมาะสมต่อการเพาะปลูก พืช โดยสามารถปลูกได้ในน้ำ�จืด น้ำ�กร่อย และน้ำ�เค็ม หรือแม้แต่ในน้ำ�เสีย จากวิกฤตการณ์ขาดแคลนน้ำ�มัน เชือ้ เพลิง ทำ�ให้มีการนำ�พืชอาหารมาใช้ ผลิตพลังงานทดแทนมากขึ้น เช่น อ้อย
พลังงานทดแทน คือชีวมวลที่เกิดจาก การสังเคราะห์แสง เพราะเป็นทรัพยากร ที่ ไ ม่ ห มดสิ้ น ซึ่ ง ชี ว มวลน่ า สนใจคื อ ชีวมวลจากสาหร่าย เพือ่ การนำ�มาพัฒนา ผลิตเป็นพลังงานทดแทน เรามาดูกันค่ะ ว่าปัจจุบันมีการวิจัยและพัฒนาอย่างไร ในการนำ�สาหร่ายมาเปลีย่ นเป็นพลังงาน ทดแทนให้เราได้ใช้กัน
มันสำ�ปะหลัง ปาล์มน้ำ�มัน และเพือ่ เป็นการ แก้ปญ ั หาการใช้พชื อาหารบวกกับการลด ปัจจัยทางการผลิต เช่น พืน้ ทีเ่ พาะปลูก น้ำ� และปุ๋ย จึงมีผู้คิดค้นแสวงหาแหล่ง วั ต ถุ ดิ บ อื่ น มาทดแทนพื ช อาหาร ซึ่ ง หลังจากการค้นคว้าวิจัยพบว่าแหล่งของ วัตถุดิบที่มีศักยภาพสามารถนำ�มาใช้เป็น
คัดเลือกและพัฒนาสายพันธุ์สาหร่าย ที่มีการผลิตน้ำ�มันหรือสะสมน้ำ�มันสูง -----------------------------------------------พัฒนาระบบการเพาะเลี้ยงสาหร่าย เพื่อเป็นต้นแบบ สาธิต และขยายผลสู่ อุ ต สาหกรรมเพื่ อ ผลิ ต ชี ว มวลมาเป็ น พลังงานทดแทน -----------------------------------------------พั ฒ นาวิ ธี ก ารเพื่ อ ลดค่ า ใช้ จ่ า ยใน การผลิต โดยการใช้ของเสีย -----------------------------------------------พัฒนากระบวนการเก็บเกีย่ วสาหร่าย อย่างถูกวิธี และการศึกษาการกำ�จัดน้ำ� ออกจากสาหร่าย -----------------------------------------------พัฒนากระบวนการสกัดน้ำ�มัน และ การแยกเพือ่ นำ�ไปทำ�ให้เป็นน้ำ�มันบริสทุ ธิ์ -----------------------------------------------พัฒนาคุณสมบัตแิ ละคุณลักษณะของ น้ำ�มันเพือ่ นำ�มาใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ------------------------------------------------ พัฒนาระบบการผลิตคำ�นวณค่าใช้จา่ ย ในการผลิตและการนำ�ไปใช้ให้เกิดประโยชน์
จากศักยภาพของสาหร่าย ส่งผล ให้เกิดความตื่นตัวด้านการวิจัย พัฒนา และสร้างนวัตกรรมจากสาหร่าย โดย กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ซึ่ง มี บ ทบาทสำ�คั ญ ในการพั ฒนาพลัง งาน ทดแทนน้ำ� มั น จากแหล่ ง ชี ว มวลใหม่ ๆ ตามแผนปฏิบัติงานการใช้วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม ในการสนับสนุน การพัฒนาพลังงานทดแทนของประเทศ ปี 2555 - 2559 ภายใต้แผนพัฒนา พลังงานทดแทนและพลังงานทางเลือก 2555 - 2559 รวมถึ ง การสร้ า ง ขี ด ความสามารถในการพึ่ ง พาตนเอง เพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน เรือ่ งราวของสาหร่ายคงไม่จบลง แค่การเป็นพืชพลังงานทางเลือก เพราะ หากการวิจัยของนักวิจัยทุกท่านประสบ ความสำ�เร็ จ สาหร่ า ยก็ จ ะกลายเป็ น สิ่ ง มี ชี วิ ต ที่ ส ร้ า งประโยชน์ ต่ อ ประเทศ และสร้างรายได้ให้กบั คนในประเทศต่อไป
ทีม่ า จาก : https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8 %AA%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8% A3%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A. (วันทีส่ บื ค้น ๑๐ กันยายน ๒๕๕๘) จาก : http://ostc.thaiembdc.org/13th/blog/ archives/1303. (วันที่สืบค้น 10 กันยายน 2558) ภาพประกอบ จาก : https://quietkinetic.files.wordpress. com/2013/07/shutterstock_142303630. jpg. (วันที่สืบค้น 14 กันยายน 2558)
23
ผลิใบ
Think Tank โดย ผลิใบ
โรงเรียนกำ�เนิดวิทย์ สร้างนักคิด...สู่นักวิจัย
“วิทยาศาสตร์ท�ำ ให้ทกุ สิง่ เป็นจริงได้” คำ�กล่าวนีเ้ ป็น เรือ่ งจริง เพราะทุกสิง่ ทุกอย่างทีเ่ กิดขึน้ บนโลกใบกลมๆ นี้ ล้วนมี ที่ ม าที่ ไ ป พิ สู จ น์ ไ ด้ ท างวิ ท ยาศาสตร์ จนอาจกล่ า วได้ ว่ า “วิทยาศาสตร์อยูร่ อบตัวเรา” และวิทยาศาสตร์กเ็ ป็นตัวขับเคลือ่ น ให้เกิดนวัตกรรมใหม่ๆ ทุกวันนี้ประเทศไทยขาดแคลนนักวิทยาศาสตร์และ นักวิจยั เป็นอย่างมาก โดยเมือ่ เทียบเป็นอัตราส่วนแล้วจะมีนกั วิจยั เพียง 11 คนต่อประชากร 10,000 คน ซึง่ ประเทศพัฒนาแล้ว จะมีนกั วิจยั ถึง 100 คนต่อประชากร 10,000 คน ตัวเลขนี้คง เป็นตัวชี้วัดได้ว่าเรายังต้องการบุคลากรด้านการวิจัยอยู่อีกมาก คงจะเป็นเรือ่ งน่ายินดีไม่นอ้ ยทีป่ ระเทศไทยจะสามารถ สร้างทรัพยากรบุคคลทีม่ คี ณ ุ ภาพสูน่ กั วิทยาศาสตร์ชน้ั เลิศทีจ่ ะพา ประเทศไทยให้ก้าวเข้าสู่เวทีระดับโลก โรงเรียนที่สอนวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์แห่งแรก ในประเทศไทยเกิดขึ้นในปี พ.ศ. 2534 คือโรงเรียนมหิดล- วิทยานุสรณ์ ต่อมาในปี 2536 โรงเรียนจุฬาภรณราชวิทยาลัย ได้กอ่ ตัง้ ขึน้ เพือ่ กระจายความรูด้ า้ นวิทยาศาสตร์ไปสูภ่ มู ภิ าคต่างๆ ซึ่งมีอยู่ถึง 12 แห่ง และโรงเรียนที่เพิ่งเปิดในปี 2558 คือ โรงเรียนกำ�เนิดวิทย์ ที่มุ่งเน้นการสร้างนักวิทยาศาสตร์และ นักวิจัยโดยเฉพาะ เปิดสอนในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 24
ผลิใบ
ในรุน่ แรกเพียง 72 คน โดยคัดเลือกเด็กทีม่ คี วามสามารถพิเศษ ทางด้านวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์เท่านัน้ สอนด้วยหลักสูตร แบบ “วัดตัวตัด” คือ เน้นพัฒนาศักยภาพนักเรียนเป็นรายบุคคล ซึง่ ถ้าเด็กคนใดมีความสนใจด้านใดด้านหนึง่ ในวิชาวิทยาศาสตร์ และคณิตศาสตร์เป็นพิเศษก็จะจัดการเรียนการสอนในระดับสูงให้ หลักสูตรสามารถปรับเปลีย่ นให้ยดื หยุน่ ตามศักยภาพของเด็กได้ แต่ก็ยงั ต้องเรียนวิชาพืน้ ฐานเหมือนโรงเรียนทัว่ ไป ทัง้ ภาษาไทย คอมพิวเตอร์ ภาษาอังกฤษ พละศึกษา โดยจับข้อดีของโรงเรียน มหิดลวิทยานุสรณ์ และจุฬาภรณราชวิทยาลัยมาเป็นต้นแบบ ในการพัฒนาหลักสูตรของโรงเรียนกำ�เนิดวิทย์ เกณฑ์ในการคัดเลือกนักเรียนที่มีความสามารถด้าน คณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์เข้ามาเรียน จะต้องเฟ้นหาหัวกะทิ ที่ มี เ กรดเฉลี่ ย 3.5 ขึ้น ไปจากทั่ว ประเทศ ซึ่ง ในรุ่น ที่ 1 มี นัก เรี ย นเข้ า สอบคั ด เลื อ กถึ ง 5,000 คน โดยคั ด เลื อ ก ในระดับภูมิภาคเหลือ 300 คน ก่อนที่จะมาสอบคัดเลือก ที่กรุงเทพฯ อีกครั้งเพื่อให้เหลือตัวจริงเพียง 72 คน ต่อรุ่น รอบสองมีสอบวิชาคณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ ทัง้ ทฤษฎีและปฏิบตั ิ โดยให้ Professor ทางคณิตศาสตร์ทม่ี คี วามเชีย่ วชาญมาบรรยาย ให้เด็กๆ ฟังในเรื่องที่เด็กไม่เคยเรียนมาก่อนเป็นเวลาประมาณ 1 ชัว่ โมง หลังจากนั้นให้เด็กสอบ โดยวัดวิธีการเรียนรู้ว่าเด็ก
มีศักยภาพในการเรียนรู้หรือไม่ จึงไม่มีโอกาสไปเรียนกวดวิชา เพื่อเตรียมการณ์ล่วงหน้า รวมถึงการสอบภาคปฏิบัติเกี่ยวกับ การออกแบบการทดลอง เพือ่ วัดวิธคี ดิ และไอเดีย นักเรียนทีผ่ า่ น การคัดเลือกทัง้ 72 คน จะได้รบั ทุนเรียนฟรี พร้อมคอมพิวเตอร์ โน๊ตบุค ชุดนักเรียน และอุปกรณ์การเรียนครบชุด ในด้านการเรียนการสอนจะมีครูและผู้เชี่ยวชาญมา ร่วมสอน เช่น วิชาเคมี จะมีครูสอน 2 คน และผู้เชี่ยวชาญด้าน เคมีชาวต่างชาติ (Professor ด้านเคมี) อีก 1 คน โดยใน 1 ห้องเรียน จะมีเด็กเพียง 18 คนเท่านัน้ เพือ่ ความทัว่ ถึงในการเรียนการสอน ในรายวิชาจะสอนเป็นภาษาอังกฤษทั้งหมด เป็นการสอนแบบ
เน้นการจุดประกายความคิด ให้เด็กอยากรูอ้ ยากถาม ครูทค่ี ดั เลือก มาสอนจะต้องจบปริญญาโทเป็นอย่างต่ำ� และครูผู้สอนจะต้อง ผ่านการฝึกอบรมด้านการสอนในโรงเรียนด้านวิทยาศาสตร์ โดยเฉพาะในต่ า งประเทศเป็ น เวลา 6 เดื อ น มี ก ารเสริ ม หลักสูตรของทางอเมริกาและอังกฤษลงไปเพื่อให้มีเนื้อหาที่ ลงลึกกว่าโรงเรียนทัว่ ไป ในส่วนของห้องชีววิทยาและห้องฟิสกิ ส์ ก็มอี ปุ กรณ์อนั ทันสมัยคุณภาพสูงอยู่ในห้องเรียนอย่างครบครัน ทำ�ให้เด็กมีความคุ้นเคยกับเครื่องมือตั้งแต่เด็ก เด็กที่นี่ไม่ได้มีสังคมแค่เพื่อน 18 คนในห้องเรียน เพราะโรงเรียนยังมีห้องเรียนรวมของเด็กทั้ง 72 คน เพื่อเน้น การแลกเปลี่ยนความรู้และความคิดเห็นเป็นกลุ่มใหญ่ โดยมี กิจกรรมหลังเลิกเรียนเป็นวิชาชุมนุมต่างๆ ให้เด็กๆ เลือก เรียนตามชอบ เช่น ชุมนุมยูโด ชุมนุมศิลปะ ชุมนุมขับร้อง ชุมนุมดาราศาสตร์ โดยเรียนจากของจริง ผ่านกล้องดูดาว และ การบรรยายจากผู้เชี่ยวชาญด้านดาราศาสตร์ เป็นต้น หลักสูตรของโรงเรียนกำ�เนิดวิทย์จะเทียบเท่าหลักสูตร ของมูลนิธิส่งเสริมโอลิมปิกนักวิชาการและพัฒนามาตรฐาน วิ ท ยาศาสตร์ ศึ ก ษาในพระอุ ป ถั ม ภ์ ส มเด็ จ พระเจ้ า พี่ น างเธอ เจ้าฟ้ากัลยานิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ (สอวน.) โดยเด็กทุกคนจะต้องมีผลงานวิจัยเป็นของตัวเอง 1 ชิ้นก่อนจบ การศึกษา เพื่อปูทางสู่การศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษาจนถึง ระดับปริญญาเอกต่อไป โรงเรียนกำ�เนิดวิทย์ถอื เป็นสถานทีบ่ ม่ เพาะนักวิทยาศาสตร์ และนักวิจยั ทีม่ คี ณ ุ ภาพแห่งหนึง่ ของประเทศไทย ถ้าน้องๆ คนไหน รู้ตัวว่ามีความสนใจและมีความสามารถด้านนี้ก็เตรียมตัวฝึกฝน ให้เชีย่ วชาญ เพราะในปีหน้าน้องๆ อาจจะได้เป็นหนึง่ ใน 72 คน ที่จะได้รับโอกาสในการเปิดประสบการณ์พิเศษที่โรงเรียนแห่งนี้ ก็ได้ค่ะ ที่มา จาก : รายการกบนอกกะลา ตอน เลาะรัว้ กำ�เนิดวิทย์ ห้องเรียน ยุคใหม่ปั้นเด็กสร้างชาติ. (วันที่สืบค้น 10 กันยายน 2558). ภาพประกอบ : จาก : https://www.facebook.com/kwitofficial. (วันที่สืบค้น 10 กันยายน 2558). จาก : http://upupgradetutor.com/kwitschool/. (วันที่สืบค้น 10 กันยายน 2558). 25
ผลิใบ
Think Out of the Box โดย ผลิใบ
วิทยาการต้นไม้โตไว ไม่ใช้สารเคมี สัญญาณอั น ตราย ที่เป็นข้อบ่งชี้ ว่าสภาวะแวดล้อมของเราก�ำลังแย่ลงก็คอื ต้นไม้มอี ตั ราการเจริญเติบโตทีช่ า้ ลง และ มีปริมาณลดลงอย่างต่อเนื่อง ซึ่งสาเหตุ หลักอาจมาจากหลายปัจจัย เช่น การ เปลีย่ นแปลงสภาพภูมอิ ากาศ การตัดไม้ ท�ำลายป่า การปลดปล่อยก๊าซคาร์บอน- ไดออกไซด์สชู่ นั้ บรรยากาศ แต่ไม่วา่ จะมา จากสาเหตุใดก็ตาม ถ้าต้นไม้ที่เราปลูก โตเร็วพอที่จะมาหมุนเวียนเพื่อรับมือกับ ผลกระทบทีเ่ กิดจากการเปลีย่ นแปลงสภาพ พื้นที่ป่าไม้ที่สูญเสีย ไปก็คงจะดีไม่นอ้ ย นักวิทยาศาสตร์ จากมหาวิ ท ย า ลั ย แมนเชสเตอร์ ได้ค้นพบวิธี ท� ำ ใ ห ้
26
ผลิใบ
ต้นไม้มีขนาดใหญ่ และเติบโตขึ้นอย่าง รวดเร็วกว่าปกติ โดยไม่ต้องใช้สารเคมี หรื อ กระบวนการที่ ส ่ ง ผลกระทบต่ อ สิ่ ง แวดล้ อ ม แต่ ไ ด้ น� ำ หลั ก การทาง วิทยาศาสตร์มาใช้แทน การค้นพบในครัง้ นีเ้ ป็นการปูทาง น� ำ ไปสู ่ ก ารตอบสนองความต้ อ งการ พลังงานชี ว มวลพื ช ส� ำ หรั บ เป็ น แหล่ ง พลังงานทดแทน เชื้อเพลิงชีวภาพ และ วัสดุทลี่ ดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ สูช่ นั้ บรรยากาศ ทัง้ นีเ้ พือ่ เป็นการรองรับ การเจริญเติบโตในภาคอุตสาหกรรมและ เทคโนโลยีชวี ภาพต่อไป ศาสตราจารย์ไซมอน เทอร์เนอร์ ผูน้ ำ� คณะวิจยั ค้นพบว่าการเติบโตของพืช ต้องอาศัยยีน 2 ชนิดคือ PXY และ CLE ในการควบคุมการเจริญของล�ำต้น ซึ่ง การวิจัยสามารถท�ำให้ยีนทั้ง 2 ชนิด เกิดการแบ่งเซลล์ ต้นไม้จงึ สามารถเอาชนะ รู ป แบบการเจริ ญ เติ บ โตตามปกติ ไ ด้
ซึ่งต้นไม้จะโตเร็วกว่าปกติเป็น 2 เท่า มีล�ำต้นที่สูงและกว้างกว่า มีขนาดใบที่ ใหญ่ขนึ้ พร้อมทัง้ มีจำ� นวนของใบมากกว่า อีกด้วย นอกจากนีต้ น้ ไม้จะสามารถรักษา อัตราการเจริญเติบโตอย่างคงที่แม้ต้อง เผชิญกับสภาวะทีไ่ ม่เหมาะสมต่อการเจริญ เติบโต ซึง่ มีความเป็นไปได้สงู ว่างานวิจยั นี้ จะสามารถท�ำให้ต้นไม้เอาชนะสัญญาณ เลวร้ายจากสิ่งแวดล้อมที่อาจเกิดขึ้นใน อนาคตข้างหน้าได้
ที่มา จาก : http://www.sciencedaily.com/ releases/2015/04/150416083355.htm. (; วันทีค่ น้ ข้อมูล 18 กันยายน 2558)
Let’s go Green โดย ผลิใบ
เกิดอะไรขึ้นกับโลกของเรา ปัญหาการเปลีย่ นแปลงสภาพภูมอิ ากาศ (Climate Change) เป็นลักษณะที่อากาศเบี่ยงเบนไปจากค่าปกติในทิศทางใด ทิศทางหนึ่งติดต่อกัน ผลพวงของสภาพภูมิอากาศ ที่เปลี่ยนแปลงท�ำให้เกิดภัยธรรมชาติที่รุนแรง และมีความถี่มากขึ้น เช่น พายุรุนแรง น�้ำท่วมฉับพลัน ความแห้งแล้ง คลื่นความร้อน และโรคภัยไข้เจ็บ (โรคอุบัติใหม่) แก้ปญั หาโลกร้อนอย่างไรดีนะ ปรับเปลีย่ นพฤติกรรมการเดินทาง
(ลดการใช้นำ�้ มันเบนซินทุกๆ 1 ลิตร ช่วยลดการปลดปล่อย CO2 ได้ประมาณ 2.1896 กก.
ใช้พลังงานไฟฟ้าอย่างรูค้ ณ ุ ค่า
(การลดการใช้ไฟฟ้า 1 หน่วย ลดการปล่อย CO2 ได้ 0.5610 กก.)
ลดการใช้ทรัพยากร ลดปริมาณขยะ และลดการใช้พลังงาน
(ลดขยะ 1 กก. ลด CO2) ได้ประมาณ 0.3 กก.
ใช้นำ�้ ประปาอย่างรูค้ ณ ุ ค่า เพิม่ พืน้ ทีส่ เี ขียว ใช้พลังงานทดแทน ฉลาดเลือกใช้ผลิตภัณฑ์โดยการสังเกต ฉลาก - ฉลากประหยัดไฟเบอร์ 5 - ฉลากประสิทธิภาพสูง - ฉลากเขียว - ฉลากลดคาร์บอน - เครือ่ งหมาย Cool Mode
ภาวะโลกร้อน (Global Warming) คือ การเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิเฉลี่ย ของผิวโลก และผืนมหาสมุทร โดยมีสาเหตุมาจากธรรมชาติ และเกิดจากการกระท�ำของมนุษย์
โลกร้อนเกิดจากอะไร ปริมาณก๊าซเรือนกระจกเพิ่มสูงขึ้น ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) ก๊าซมีเทน (CH4) ก๊าซไนตรัสออกไซด์ (N2O) ก๊าซไฮโดรฟลูออโรคาร์บอน (HFC5) ก๊าซเพอร์ฟลูออโรคาร์บอน (PFC5) ก๊าซซัลเฟอร์เฮกซะฟลูออไรด์ (SF6)
ก๊าซเรือนกระจกมาจากไหน ภาคอุตสาหกรรม การขนส่ง การใช้ไฟฟ้า กิจกรรมภาคการเกษตร เช่น การใช้ปยุ๋ ในการเกษตร การเน่าเปื่อยของพืชในบริเวณที่มีน�้ำขัง ของเสียจากการเลี้ยงสัตว์ประเภทเคี้ยวเอื้อง การก�ำจัดของเสีย การตัดไม้ท�ำลายป่า
27
ผลิใบ
Science Tricks โดย ผลิใบ
� ำ ้ น า ห ม า ภารกิจต ในเอกภพ
“มี น้� ำ ที่ ไ หน มี สิ่ ง มี ชี วิ ต ที่ นั่ น ” คงเป็ น เพราะค� ำ กล่ า วนี้ ที่ ท� ำ ให้ ม วล มนุษยชาติเฝ้าตามหาแหล่งน�้ำจากดาว ดวงอื่นเพื่อเตรียมพร้อมในการหาที่อยู่ ใหม่ในวันที่โลกไม่พร้อมจะเป็นที่อยู่อีก ต่ อ ไป หลั ง จากองค์ ก ารนาซาตามหา แหล่งน�้ำมายาวนานก็ได้มีการค้นพบครั้ง ใหญ่ทางวิทยาศาสตร์ คือยานอวกาศที่ โคจรรอบดาวอังคารยืนยันว่ายังคงมีน�้ำ ไหลอยู่บนดาวอังคาร ซึ่งน�้ำอาจน�ำไปสู่ การค้นพบสิ่งมีชีวิตบนดาวดวงนี้ จากการตรวจสอบภาพถ่ายจาก กล้ อ งความละเอี ย ดสูงจากยาน Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) ที่ จับภาพได้เมื่อปี 2011 ซึ่งดูเหมือนจะ 28
ผลิใบ
เป็นธารน�้ำเล็กๆ ที่ไหลลงจากเนินเขา หรือ Recurring slope lineae (RSL) “รีเคอริง สโลป ลินแน” มีลักษณะเป็น สายสี ด� ำ เข้ ม โดยพบว่ า รอยนี้ จ ะ เปลี่ยนแปลงไปตามช่วงเวลาในแต่ละปี บนดาวอังคาร ซึ่งสายสีเข้มนี้จะปรากฏ ขึ้นเมื่ออุณหภูมิพื้นผิวบนดวงดาวสูงกว่า -๒๓ องศาเซลเซียส ซึ่งการที่น�้ำสามารถ ไหลได้ในอุณหภูมิที่เย็นเช่นนี้เป็นเพราะมี เกลือช่วยในการลดจุดเยือกแข็ง
สารเคมี โดยใช้เครื่องมือ CRISM บน Mars Reconnaisance Orbiter พบว่า เป็นเกลือ (Magnesium Perchlorate, Magnesium Chlorate, and Sodium Perchlorate) ผสมกับน�้ำ (H2O) ซึ่งจาก การทดสอบพบว่า เกลือเปอร์คลอเรต ช่ ว ยลดจุ ด เยื อ กแข็ ง ของน�้ ำ ให้ ต�่ ำ ลง เป็นการป้องกันไม่ให้ของเหลวแข็งตัวเมือ่ อุณหภูมิต�่ำลง แม้อยู่ในอุณหภูมิที่ต�่ำถึง -70 องศาเซลเซียส
จิ ม กรี น ผู ้ อ� ำ นวยการฝ่ า ย วิ ท ยาศาสตร์ ด าวเคราะห์ ข องนาซา กล่าวว่า ดาวอังคารไม่ใช่ดาวเคราะห์ที่ แห้งแล้งและไม่น่าสนใจอย่างที่เราคิดกัน เพราะจากการตรวจสเปกตรั ม ของ
ทั้งนี้ เนื่องจากยาน MRO ได้ วัดข้อมูลระหว่างช่วงร้อนที่สุดของวันบน ดาวอังคาร นักวิทยาศาสตร์จึงเชื่อว่า ร่องรอยใดๆ ของน�้ำ หรือคุณลักษณะ จากเกลื อ แร่ มี น�้ ำ จะระเหยไป อี ก ทั้ ง
ก่อนแสดงให้เห็นผืนน�้ำกว้างใหญ่ ซึ่ง แสดงให้ เ ห็ น ว่ า ครั้ ง หนึ่ ง เคยมี ส่ิ ง มี ชี วิ ต วิวัฒนาการขึ้นบนดาวเคราะห์ดวงนี้
ทั้งนี้ นักวิทยาศาสตร์พยายาม เครื่ อ งมื อ วั ด องค์ ป ระกอบเคมี บ นยาน โคจรยังไม่สามารถเก็บรายละเอียดของ หาค�ำตอบว่าดาวอังคารเปลี่ยนจากดาวที่ อบอุ่น มีน�้ำอุดมและคล้ายคลึงกับโลก ริ้วแคบๆ ที่กว้างไม่ถึง 5 เมตรได้ ขณะนี้ นักวิจัยมุ่งเน้นไปที่การ มาเป็ น ดาวที่ ห นาวเหน็ บ และแห้ ง แล้ ง ศึกษาว่าน�้ำมาจากที่ไหน อาจสันนิษฐาน เหมือนทะเลทรายในทุกวันนี้ได้อย่างไร ได้ว่า น�้ำมาจากน�้ำแข็งที่ละลายในช่วง โดยเมื่อหลายพันล้านปีก่อนดาวอังคาร หน้าร้อนและซึมลงสู่พื้นผิวของดวงดาว ที่ขาดสนามแม่เหล็กปกป้อง ได้สูญเสีย ซึ่งสังเกตได้จากโขดหินที่มีรูพรุน หรือ ชั้นบรรยากาศปริมาณมหาศาลไป และมี อาจเกิดจากเกลือดูดซับน�ำ้ จากบรรยากาศ หลายการศึกษาที่ก�ำลังประเมินว่าน�้ำบน ซึ่ ง ม า ก พ อ ที่ น�้ ำ จ ะ ไ ห ล ล ง เ นิ น ไ ด ้ ดาวอังคารหายไปมากแค่ไหน และยัง กระบวนการนี้เรียกว่า Deliquescence เหลืออีกเท่าไรในแหล่งน�้ำแข็งใต้ดิน ซึ่ ง มี ใ ห้ เ ห็ น ในทะเลทรายอตากามา ซึ่งเป็นทะเลทรายแห่งเดียวที่มีความชื้น เพียงพอให้จุลินทรีย์มีชีวิตอยู่ได้ แต่จาก ข้ อ มู ล ที่ ส รุ ป ได้ จ ากหลั ก ฐานที่ มี อ ยู ่ คื อ น�้ ำ ท� ำ ปฏิ ก ริ ย ากั บ เกลื อ เปอร์ ค ลอเรต กลายเป็นน�้ำเค็มที่ไหลลงเนิน ซึ่งยืนยัน ได้จาก รอยเข้มๆ ที่พบบนเนินเขาเมื่อปี 2011 และนั่นคือ น�้ำบนดาวอังคาร
ทีมนักวิจัยขององค์การบริการ การบิ น และอวกาศแห่ ง ชาติ (นาซา) สหรัฐอเมริกา เผยแพร่รายงานการวิจัย จากข้ อ มู ล เกี่ ย วกั บ ดาวอั ง คารล่ า สุ ด แสดงความเชื่ อ มั่ น ว่ า ดาวสี แ ดงที่ แห้ ง แล้ ง และเย็ น จั ด ในเวลานี้ เ คยมี น�้ ำ ปกคลุมอยู่ถึง 20 เปอร์เซ็นต์ของพื้นผิว ทัง้ หมด จัดท�ำแผนทีย่ อ้ นยุค 4,500 ล้านปี
งานวิจยั ชิน้ นีเ้ ขียนโดย เจอโรนิโม วิลลานูวา นักวิทยาศาสตร์ดาวเคราะห์ จากศูนย์ควบคุมการบินอวกาศกอดดาร์ด ของนาซา ระบุว่าถึงแม้พื้นผิวของดาว อังคารในเวลานี้เย็นและแห้งแล้ง แต่มี หลักฐานมากมายเกินพอที่แสดงให้เห็น ว่า ครั้งหนึ่งเมื่อหลายพันล้านปีที่ผ่านมา พื้นผิวของดาวอังคารมีทะเลสาบ แม่น�้ำ และทะเล ครอบคลุมถึงราว 1 ใน 5 ของพื้นผิวทั้งหมด และด้วยเหตุผลที่ว่า ที่ใดมีน�้ำที่นั่นควรจะมีสิ่งมีชีวิต ท�ำให้ เชื่อว่าครั้งหนึ่งดาวอังคารเคยมีสิ่งมีชีวิต ซึ่งมีวิวัฒนาการอยู่ในสภาวะแวดล้อมที่ เปียกชื้น และไม่แน่นักว่าสิ่งมีชีวิตเหล่า นั้นอาจยังคงมีอยู่ในเวลานี้ในรูปแบบใด รูปแบบหนึ่ง ซุกซ่อนอยู่ใต้พื้นผิวของดาว อังคาร
ภาพ แสดงร่องรอยน�้ำไหลที่มีความกว้าง ระหว่าง 10-100 เมตร ในบริเวณ Hellas ImPact Basin Photo: Nasa/Reuters ทีม่ า : www.prachachat.net. (วันทีค่ น้ ข้อมูล 10 ตุลาคม 2558). www.manager.co.th. (วั น ที่ ค ้ น ข้ อ มู ล 10 ตุลาคม 2558). ภาพประกอบ : www.vcharkarn.com. (วันที่ ค้นข้อมูล 10 ตุลาคม 2558).
29
ผลิใบ
Young Storyteller โดย ออย จิ่งต๊ะ
รางวัลชนะเลิศการประกวดบทความ ในโครงการนักเขียนรุ่นเยาว์ ปีที่ 9 หัวข้อ ดำ�เนินธุรกิจอย่างเคารพสิทธิและพิทักษ์สิ่งแวดล้อม นางสาวออย จิ่งต๊ะ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนฝางชนูปถัมภ์ จังหวัดเชียงใหม่ ....สิ่งที่สำ�คัญของธุรกิจ หลายคนมักจะ นึ ก ถึ ง “ผลกำ�ไร”.....ปฏิ เ สธไม่ ไ ด้ ว่ า ไม่มีเจ้าของบริษัทหรือผู้ประกอบการใด ไม่ คำ�นึ ง ถึ ง ผลกำ�ไรเนื่ อ งด้ ว ยผลกำ�ไร เปรียบได้กับสิ่งตอบแทนจากการลงทุน อี ก ทั้ ง ยั ง เป็ น ตั ว ชี้ วั ด ด้ ว ยว่ า ธุ ร กิ จ นั้ น ๆ ประสบความสำ�เร็ จ มากน้ อ ยเพี ย งใด เพราะเมื่ อ ปราศจากผลกำ�ไรแล้ ว ธุ ร กิ จ ย่อมไม่สามารถดำ�รงอยู่ได้ ทว่าธุรกิจที่ดี ย่อมไม่ได้ถูกสะท้อนให้เห็นด้วยการมอง เพียง “ผลกำ�ไร” ....ดิฉันคิดว่าธุรกิจที่ดำ�เนินการโดยหวัง เพียงผลกำ�ไรเพียงอย่างเดียวนัน้ เป็นธุรกิจ ทีย่ งั ห่างไกลจากคำ�ว่า “ยัง่ ยืน” และธุรกิจ ทีถ่ วิลหาความยัง่ ยืนควรเป็นธุรกิจทีต่ ง้ั มัน่ อยูบ่ นฐานของคุณธรรม คำ�นึงถึงสิง่ ต่างๆ ให้รอบคอบ ไม่ว่าจะเป็นตนเอง ลูกค้า
30
ผลิใบ
ประชาชน และโดยเฉพาะอย่ า งยิ่ ง .... สิ่งแวดล้อม ....ปัจจุบันมีธุรกิจใหม่ๆ เกิดขึ้นมากมาย ตามแต่ ที่ นั ก ธุ ร กิ จ สามารถคิ ด ค้ น ได้ ซึ่งธุรกิจต่างๆ ย่อมช่วยให้มนุษย์มีความ สะดวกสบายในชีวิตประจำ�วันมากยิ่งขึ้น เช่น ธุรกิจเครือ่ งใช้ไฟฟ้า แต่คงจะดีไม่นอ้ ย หากธุรกิจเหล่านั้นไม่ได้ทำ�ลายธรรมชาติ อันเป็นสิ่งแวดล้อมที่วิเศษที่สุดที่ช่วยให้ มนุษย์และสัตว์สามารถดำ�รงชีวิตอยู่ได้ จนถึงทุกวันนี้ ดิฉนั ได้มโี อกาสไปทัศนศึกษา ที่บริษัทปูนลำ�ปาง เอสซีจี เครือบริษัท ปูนซีเมนต์ไทย จำ�กัด (มหาชน) ทีม่ ชี อ่ื เสียง และอยู่คู่กับประเทศไทยมาอย่างยาวนาน ดิฉนั ไม่แปลกใจเลยว่าเหตุใดจึงเป็นเช่นนัน้ บริ ษั ท เอสซี จี ไ ม่ ไ ด้ มุ่ ง หวั ง แต่ ผ ลกำ�ไร เพียงอย่างเดียว หากยังใส่ใจประชาชน
ทีอ่ ยูบ่ ริเวณใกล้เคียงกับโรงงานผลิตปูนด้วย ในทุกขัน้ ตอนการผลิตจะคำ�นึงถึงประชาชน คนลำ�ปางและสิง่ แวดล้อมเสมอ เพราะบริษทั เอสซีจีมีวิสัยทัศน์ข้อหนึ่งที่ว่า “ตระหนัก ถึ ง ความรั บ ผิ ด ชอบต่ อ สั ง คมและชุ ม ชน โดยปฏิบัติตนเป็นพลเมืองที่ดีของสังคม ตลอดจนเอาใจใส่ ใ นเรื่ อ งการรั ก ษา สภาพแวดล้อม” วิทยากรได้อธิบายให้ฟงั ว่า ก่อนทีจ่ ะขยายสาขาเพิม่ มายังจังหวัดลำ�ปาง บริษทั เอสซีจไี ด้มกี ารสอบถามความพึงพอใจ ของประชาชนในจังหวัดลำ�ปางก่อน ผลก็ คือประชาชนไม่เห็นด้วยทีจ่ ะให้มบี ริษทั ปูน ก่อตัง้ ในจังหวัดลำ�ปาง เพราะเกรงว่าประชาชน จะมีอนั ตรายจากฝุน่ ละอองต่างๆ อันเกิดจาก ขั้ น ตอนการผลิ ต และธรรมชาติ อ าจถู ก ทำ�ลาย แต่บริษัทเอสซีจีได้ให้สัญญาว่า จะไม่ ทำ�ลายธรรมชาติ ห รื อ สร้ า งความ
เดือดร้อนให้กับประชาชน ซึ่งก็ทำ�ได้ตาม สัญญา บริษัทเอสซีจีได้ควบคุมฝุ่นละออง ทั้งจากกระบวนการทำ�เหมือง การผลิต การกองเก็บ และการขนส่ง โดยทางบริษทั ได้ ดำ�เนิ น การติ ด ตั้ ง เครื่ อ งดั ก ฝุ่ น แบบ ไฟฟ้าสถิต (Electrostatic Precipitator) ซึ่งเป็นระบบดักฝุ่นที่ทันสมัยที่สุด ในการ ดักฝุ่นจากปล่องหม้อเผาปูนซีเมนต์และ ปล่องหม้อเย็น และยังติดตั้งเครื่องดักฝุ่น แบบถุงกรอง (Bag Filter) ในจุดอื่นๆ ที่ก่อให้เกิดฝุ่น เพื่อไม่ให้ชุมชนที่อยู่ใน ละแวกโรงงานมีอนั ตรายทีเ่ กิดจากฝุน่ ละออง ในเรื่ อ งของธรรมชาติ แ ละสิ่ ง แวดล้ อ ม ทางบริษทั เอสซีจไี ด้มกี ารลดการใช้พลังงาน ไฟฟ้าและความร้อนในกระบวนการผลิต และผลิตไฟฟ้าใช้เองบางส่วนจากฝุน่ ละออง และความร้อนที่ได้จากขั้นตอนการผลิต ทัง้ ยังมีการลดการใช้เชือ้ เพลิงจำ�นวนมาก ในการผลิ ต ด้ ว ยการนำ�วั ส ดุ ที่ ไ ม่ ใ ช้ แ ล้ ว มาเป็นเชือ้ เพลิงและวัสดุทดแทนในการผลิต ซึ่งได้แก่ ชีวมวลจากภาคอุตสาหกรรม และเกษตรกรรม อาทิเช่น แกลบ ขี้เลื่อย ฝุน่ เหล็ก ยางรถยนต์ น้ำ�มันใช้แล้ว เป็นต้น
ทั้ ง นี้ ก็ เ พื่ อ ให้ ก ารผลิ ต ส่ ง ผลกระทบต่ อ สิ่งแวดล้อมน้อยที่สุด นอกจากนี้บริษัท เอสซีจียังมีการเพิ่มพื้นที่สีเขียวให้โลกโดย การปลูกต้นไม้ภายในและภายนอกพื้นที่ โรงงาน เพื่ออนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้และ ช่วยลดปัญหาภาวะโลกร้อน และดำ�เนิน โครงการร่วมอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้กับ หน่วยงานต่างๆ ในจังหวัดลำ�ปางอีกมากมาย บริษัทเอสซีจีได้ปฏิบัติตามมาตรฐาน EIA (Environmental Impact Assessment) ซึง่ เป็นมาตรฐานในการลดผลกระทบด้าน สิง่ แวดล้อมอย่างเคร่งครัด จนได้รบั รางวัล จากกระทรวงทรั พ ยากรธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อม ซึ่งนับเป็นรางวัลแห่งความ ภาคภูมิใจของบริษัทที่แสดงให้คนทั่วไป ได้เห็นถึงวิสัยทัศน์อันดีของบริษัทที่มีต่อ ประชนชาวลำ�ปางและสิ่ ง แวดล้ อ ม สิ่งต่างๆ เหล่านี้ที่บริษัทเอสซีจีกระทำ� ได้ แ สดงออกถึ ง การมี คุ ณ ธรรมในการ ดำ�เนินธุรกิจ ทัง้ เคารพสิทธิของประชาชน ชาวลำ�ปางและใส่ ใ จสิ่ ง แวดล้ อ มในทุ ก ขัน้ ตอนการผลิต ดิฉนั คิดว่าสิง่ เหล่านีน้ เี่ อง คื อ เหตุ ผ ลที่ ทำ�ให้ บ ริ ษั ท เอสซี จี ไ ด้ รั บ
ความไว้ ว างใจจากลู ก ค้ า และประชาชน ทั่วไป ทำ�ให้สามารถดำ�เนินธุรกิจมาได้ ยาวนานถึงทุกวันนี้ ....ดิฉันเชื่อเหลือเกินว่าการดำ�เนินธุรกิจ อย่างมีคณ ุ ธรรมเช่นนี้ ต่อไปจะทำ�ให้บริษทั เอสซีจมี คี วามยัง่ ยืนสามารถอยูค่ กู่ บั คนไทย ไปอีกนาน และยังจะเป็นต้นแบบทีด่ ใี ห้กบั อี ก หลายๆ ธุ ร กิ จ ทั้ ง ในประเทศและ ต่างประเทศ ให้ได้ตระหนักถึงการดำ�เนิน ธุ ร กิ จ ที่ ดี ซึ่ ง ควรจะดำ�เนิ น การอย่ า ง รอบคอบ ใส่ใจต่อผู้คนและส่งเสริมให้มี การพิทกั ษ์สงิ่ แวดล้อม เช่นนีจ้ งึ จะน้อมนำ� มาซึ่งความดีงามความภาคภูมิใจ และส่ง ผลให้ ธุ ร กิ จ มี ค วามมั่ น คงยั่ ง ยื น พร้ อ มๆ กับผลกำ�ไรที่พึงได้รับ
31
ผลิใบ
Do It Yourself โดย ณชชน พชรชัยกุล
32
ผลิใบ
เตรียมให้พร้อม
เสื้อยืดเก่า
เข็มเย็บผ้า ด้าย เข็มหมุด กรรไกร
เสร็จแล้ว
ลงมือทำ�
1
2
4
5
3 1. นำ�เสือ้ ยืดเก่า (ทีไ่ ม่ใช้แล้ว) มาตัดแขน ออกทัง้ สองข้าง โดยให้เว้าเข้าตามรอยต่อ ของแขนเสื้อ 2. ตัดส่วนของคอเสื้อให้ลึกลงคล้ายกับ เสื้อกล้าม 3. กลับตะเข็บเสือ้ แล้วนำ�เข็มหมุดมากลัด เป็นแนวเส้นตรงตลอดชายเสื้อ 4. เย็บแบบด้นถอยหลังตามแนวเข็มหมุด ที่กลัดไว้ เมื่อเย็บเสร็จดึงเข็มหมุดออก
5. นำ�ส่วนของแขนเสื้อที่ตัดออกมาตัด เป็นรูปกระเป๋า แล้วสอยซ่อนด้ายติดที่ ด้านหน้าของกระเป๋า ...เป็ น อย่ า งไรบ้ า งคะน้ อ งๆ เพี ย งแค่ 5 ขั้นตอนสั้นๆ ที่ง่ายและรวดเร็ว เราก็ สามารถแปลงร่างเสื้อตัวเก่าที่เราไม่ใช้ แล้วให้กลายมาเป็นกระเป๋าหรือถุงผ้า สารพัดประโยชน์ทสี่ ามารถนำ�มาใส่ของ ได้ ห ลากหลาย นอกจากจะเป็ น การ
ประหยัดแล้วยังช่วยลดขยะให้กับโลก อีกด้วยค่ะ น่าภูมิใจใช่ไหมล่ะคะ ...ลองไปฝึกทำ�กันดูนะคะ น้องๆ จะได้มี กระเป๋าใบเก่งที่เป็นฝีมือของเราเองไป อวดเพื่อนๆ ในวันเปิดเทอม
33
ผลิใบ
What the World Offers? โดย กองบรรณาธิการ
ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติมักจะเกิดขึ้นให้เราได้เห็นกันอยู่บ่อยๆ หรือเกิดขึ้นอยู่ในชีวิตประจ�ำวันของเราจนสังเกตเห็น ได้อยู่ทุกวัน ไม่ว่าจะเป็น ฝนตก ฟ้าร้อง แดดออก หรือแม้แต่น�้ำขึ้น-น�้ำลง เราเคยสังเกตกันไหมคะว่าสิ่งต่างๆ เหล่านี้สร้าง ประโยชน์อะไรให้กับเราบ้าง ? ในทางวิทยาศาสตร์เรารู้ดีว่าปรากฏการณ์น�้ำขึ้น-น�้ำลงเกิดจากแรงดึงดูดระหว่างมวลของดวงจันทร์และโลก น�้ำขึ้นจะ เกิดบนผิวโลกบริเวณที่มีต�ำแหน่งใกล้ดวงจันทร์และตรงกันข้ามกับต�ำแหน่งของดวงจันทร์ ส่วนน�้ำลงเกิดในพื้นที่บนโลกที่มีพื้นที่ ตั้งฉากกับต�ำแหน่งของดวงจันทร์ เมื่อโลกหมุนรอบตัวเองพื้นที่บนโลกที่มีต�ำแหน่ง ใกล้ ตรงกันข้าม หรือตั้งฉากกับดวงจันทร์จะ มีการเปลี่ยนต�ำแหน่งไป จึงท�ำให้พื้นที่หนึ่งๆ เกิดน�้ำขึ้น-น�้ำลงวันละ 2 ครั้ง โดยที่พลังงานน�้ำขึ้นน�้ำลงถือเป็นหนึ่งในพลังงาน ทดแทนที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของระดับน�้ำแทนที่การเผาผลาญสิ่งต่างๆ และยังถือเป็นพลังงานที่ไม่มีวันหมด เนื่องจาก ระดั บ น�้ ำ จะเพิ่ ม ขึ้ น และลดลงตามระดั บ แรงดึ ง ดู ด ซึ่ ง ข้ อ ดี ข องพลั ง งานน�้ ำ ขึ้ น น�้ ำ ลงนี้ ถื อ ว่ า เป็ น พลั ง งานจากแหล่ ง ที่ มั่ น คง เมื่อเทียบกับแหล่งพลังงานอื่นๆ เช่น ลม และแสงอาทิตย์แล้ว น�้ำขึ้นน�้ำลงคือสิ่งที่คาดเดาได้ง่ายกว่าและเกิดขึ้นอย่างแน่นอน เมือ่ ปรากฏการณ์นไี้ ม่ใช่เรือ่ งบังเอิญจึงเป็นการดีทเี่ ราจะน�ำเอาประโยชน์จากมันมาใช้สร้างประโยชน์ตอบแทนกลับคืนสูโ่ ลกของเรา ซึ่ ง จะเห็ น ได้ จ ากหลายประเทศที่ ใ ช้ เ ทคโนโลยี บ วกกั บ นวั ต กรรมใหม่ ๆ เพื่ อ ฉกฉวยประโยชน์ จากธรรมชาติมาใช้อย่างสร้างสรรค์และเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมอย่างแท้จริง
โครงการโรงไฟฟ้าพลังงานน�้ำขึ้นน�้ำลงขนาดใหญ่ที่สุดในโลกของเนเธอร์แลนด์ ผนังกั้นน�้ำ Oosterschelde เป็นผนังกั้นคลื่นพายุที่ใหญ่ที่สุด ออกแบบมาเพื่อปกป้อง เนเธอร์ แ ลนด์ จ ากน�้ ำ ท่ ว ม และระดั บ น�้ ำ ที่ ไ หลอย่ า งรวดเร็ ว ท� ำ ให้ เ หมาะส� ำ หรั บ เก็บเกี่ยวมาเป็นพลังงานไฟฟ้า โดย 5 กังหันน�้ำจะได้รับการติดตั้งด้วยศักยภาพก�ำลัง การผลิต 1.2 เมกะวัตต์ ซึ่งเพียงพอต่อความต้องการไฟฟ้าของประชากร 1,000 ครัวเรือน โครงการนี้ถือเป็นก้าวที่ส�ำคัญในการพัฒนาพลังงานและเป็นนวัตกรรมที่ สามารถขยายการเจริญเติบโตเป็นสินค้าส่งออกของชาวดัชต์ได้ อีกทั้งยังแสดงให้เห็นถึง ศั ก ยภาพของพลั ง งานสะอาดที่ ส ามารถให้ ก ารผลิ ต อย่ า งน่ า ไว้ ว างใจ ซึง่ สามารถตอบสนองความต้องการพลังงานได้ถงึ ร้อยละ10-20 ของความต้องการใช้ไฟฟ้าในโลก
“FLOWLIGHT” นวัตกรรมโคมไฟถนน พลังงานน�้ำขึ้นน�้ำลงของไอร์แลนด์ “Shane Molloy” นักออกแบบชาวไอริช ได้สร้างสรรค์นวัตกรรมเพื่อความ ยัง่ ยืนส�ำหรับถนนริมแม่นำ �้ ด้วยการออกแบบนวัตกรรมโคมไฟส่องสว่างที่ได้พลังงานมา จากกระแสน�้ำขึ้นน�้ำลงที่มีชื่อว่า “FLOWLIGHT” หรือนวัตกรรมโคมไฟสาธารณะที่ สามารถเก็บเกี่ยวพลังงานจากริมแม่น�้ำหรือท่าเรือโดยอาศัยพลังงานจากกระแสน�้ำขึ้น น�้ำลงมาแปลงเป็นไฟฟ้า โดยมีการติดตั้งนวัตกรรมน�ำร่องที่ริมแม่น้�ำเซอร์ที่ไหลผ่านไปยัง เมืองไวกิ้งในทางตะวันออกเฉียงใต้ของประเทศไอร์แลนด์ นับเป็นการแสดงให้เห็นถึงการใช้ ประโยชน์จากปรากฏการณ์ทางธรรมชาติผสมผสานวิวัฒนาการใหม่ที่สามารถเติมเต็มซึ่งกันและกัน
34
ผลิใบ
“Deep Green” กังหันเก็บเกี่ยวพลังงานน�้ำขึ้นน�้ำลง เพื่อชาวอังกฤษ 4 ล้านครัวเรือน “Minesto” บริษัทพลังงานไฟฟ้าจากมหาสมุทร ได้พัฒนาแนวคิดในการเก็บเกี่ยว พลังงานจากกระแสน�้ำขึ้นน�้ำลง ด้วยกังหันใต้น�้ำที่เรียกว่า “Deep Green” ซึ่งเป็น กังหันที่สามารถให้การผลิตพลังงาน 18 เทระวัตต์ชั่วโมงของพลังงานเป็นประจ�ำทุกปี เพียงพอต่อ 4 ล้านครัวเรือนของอังกฤษได้มีพลังงานสีเขียวใช้ ซึ่งกังหันใต้น้�ำนี้จะถูก ควบคุมโดยหางเสือที่ล่ามไว้กับพื้นมหาสมุทร โดยน่านน�้ำอังกฤษนั้นมีกระแส เคลื่อนไหวของน�้ำโดยเฉลี่ย 1-2 เมตรต่อวินาทีในระดับลึกลงไป ระหว่าง 60-120 เมตร หากมีการติดตัง้ กังหันประมาณ 100 ตัว ก็จะสามารถให้พลังงานไฟฟ้าแก่ครัวเรือนได้ถึง 33,000 ครัวเรือน
“CoRMaT” เครื่องก�ำเนิดพลังงานน�้ำขึ้นน�้ำลง เพื่อโครงการส�ำรวจ 94 เทระวัตต์ ของสหราชอาณาจักร เทคโนโลยีของบริษัท “Nautricity” ที่ชื่อว่า “CoRMaT” หรือเครื่องก�ำเนิดพลังงาน น�้ ำ ขึ้ น น�้ ำ ลงจะท� ำ หน้ า ที่ ใ นการส� ำ รวจพลั ง งานใต้ ท ้ อ งน�้ ำ ซึ่ ง สามารถน� ำ มาผลิ ต เพื่ อ ตอบสนองความต้องการพลังงานในสหราชอาณาจักรได้ถงึ 1 ส่วน 4 ซึง่ พลังงานที่ยังไม่ได้ถูกค้นพบอาจมีอยู่สูงถึง 600 เทระวัตต์ต่อปี
อาคารผลิตพลังงานรูปทรงแม่นทะเล เพื่อการแปลงพลังงานน�้ำขึ้น น�้ำลงเป็นไฟฟ้า Hydroelectric Tidal House หรืออาคารเพื่อการผลิตพลังงานนี้ ถูกออกแบบให้สามารถเก็บ พลังงานใต้ท้องทะเลในขณะที่โครงสร้างด้านบนถูกปกคุลมด้วยเซลล์แสงอาทิตย์เพื่อการผลิต พลังงานซึ่งพลังงานขับเคลื่อนหลักจะมาจากจากการเคลื่อนไหวของท้องทะเล ด้วยการออกแบบ ให้ส่วนฐานนั้นมีรูพรุนอ�ำนวยความสะดวกให้เป็นช่องทางน�้ำ โดยอาคารหลังนี้จะมีระบบกังหัน แม่เหล็กไฟฟ้าที่ใช้แม่เหล็กนีโอไดเมียมและขดลวดทองแดงเหนี่ยวน�ำให้เกิดกระแสไฟฟ้าเมื่อคลื่นนั้น ถาโถมเข้ามาในห้องอัด และพลังงานไฟฟ้านั้นจะถูกเก็บไว้ที่ตัวประจุไฟฟ้าที่ติดตั้งอยู่ในพื้นที่ที่ประกอบด้วยสามโมดูลซึ่งสามารถ ปรับเปลี่ยนได้ง่ายตามการใช้งานที่ต้องการ
โรงไฟฟ้าพลังงานน�้ำขึ้นน�้ำลงใหญ่ที่สุดในโลกในสกอตแลนด์ โรงงานไฟฟ้ า พลั ง งานน�้ ำ ขึ้ น น�้ ำ ลงใหญ่ ที่ สุ ด ในโลกซึ่ ง สามารถให้ พ ลั ง งานไฟฟ้ า แก่ ช าว สกอตแลนด์ได้ 175,000 ครัวเรือนก�ำลังจะเกิดขึ้นในปี 2016 นี้ โดยในระยะเริ่มแรกของ โครงการจะมีการติดตั้งกังหันน�้ำขึ้นน�้ำลง 61 ตัว ซึ่งจะสามารถให้พลังงานแก่ชาว สกอตแลนด์ได้ 42,000 ครัวเรือน 35
ผลิใบ
กิจกรรมศึกษาดูงาน ณ สาธารณรัฐเกาหลี (เกาหลีใต้) ระหว่างวันที่ 20 – 24 ตุลาคม 2558
ด้ ว ยส� ำ นั ก งานคณะกรรมการพั ฒ นาการ เศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (NESDB) ร่วมกับ การไฟฟ้ า ฝ่ า ยผลิ ต แห่ ง ประเทศไทย (EGAT) องค์กรธุรกิจเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน (TBCSD) และสถาบั น สิ่ ง แวดล้ อ มไทย (TEI) ได้ ร ่ ว มกั น จั ด กิ จ กรรมศึ ก ษาดู ง านที่ ส าธารณรั ฐ เกาหลี (เกาหลี ใ ต้ ) ในระหว่างวันที่ 20 – 24 ตุลาคม 2558 โดยได้น�ำคณะ เดินทางประกอบด้วยส�ำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการ เศรษฐกิ จ และสั ง คมแห่ ง ชาติ การไฟฟ้ า ฝ่ า ยผลิ ต แห่งประเทศไทย ผูน้ ำ� ชุมชนจาก กฟผ. องค์กรสมาชิก องค์กรธุรกิจเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน และสถาบัน สิ่งแวดล้อมไทย (TEI) รวมจ�ำนวนทั้งสิ้น 29 ท่าน เพื่ อ ศึ ก ษาดู ง านเกี่ ย วกั บ นโยบาย แนวทางการ อนุรักษ์ และการฟื้นฟูป่าบกอย่างยั่งยืน เยี่ยมชมพื้นที่ ฟื ้ น ฟู ป ่ า บกที่ ป ระสบความส� ำ เร็ จ ที่ สุ ด ของสาธารณรั ฐ เกาหลี รวมถึ ง ศึ ก ษาดู ง านการพั ฒ นาผลิ ต ภั ณ ฑ์ จ ากป่ า พร้อมทั้งศึกษาแนวทางการพัฒนาเมืองควบคู่ไปกับการอนุรักษ์ ทรัพยากรป่าไม้ เพื่อมุ่งสู่การเติบโตเป็นเมืองสีเขียว วันศุกร์ที่ 23 ตุลาคม 2558 (Forest Mushroom Research Center) Forest Mushroom Research Center, National Forestry Cooperatives Federation ศูนย์วิจัยเพื่อการพัฒนาผลิตภัณฑ์จากเห็ด ภายใต้การด�ำเนินงานของสหพันธ์สหกรณ์ป่าไม้แห่งชาติ ศูนย์วิจัยแห่งนี ้ มีการวิจัย พัฒนา และถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านการปลูกเห็ดชิตาเกะและเห็ดชนิดอื่นๆ โดยการวิจัยเพื่อปรับปรุงสายพันธุ์และ คัดเลือกสายพันธุ์ที่ดีเพื่อแจกจ่ายให้เกษตรกรและชุมชนน�ำไปปลูกเพื่อสร้างรายได้ในครัวเรือน ในปัจจุบันประเทศเกาหลีใต้ มีการส่งออกเห็ดชิตาเกะมากเป็นอันดับต้นๆ ของโลก และมีสายพันธุ์เห็ดชิตาเกะที่มีคุณภาพดีทั้งหมด 35 สายพันธุ์ ซึ่งมาจาก การพัฒนาสายพันธุ์ของศูนย์วิจัยแห่งนี้ถึง 18 สายพันธุ์ โดยการปลูกเห็ดชิตาเกะจะต้องมีอุณหภูมิที่เหมาะสม (ไม่เกิน 23 องศาเซลเซียส) วิธีการปลูกมี 2 วิธี ได้แก่ การปลูกบนท่อนไม้ของต้นโอ๊ค (1 ท่อน ปลูกได้ 4 ปี) และการปลูกในถุง ที่บรรจุขี้เลื่อยต้นโอ๊ค (1 ถุง ปลูกได้ 7 ครั้ง) ทั้งนี้ ศูนย์วิจัยได้ให้ความรู้และฝึกอบรมการปลูกเห็ดชิตาเกะให้แก่ประชาชน ทุกเพศทุกวัย อาทิ เกษตรกร ชุมชน เด็กเล็ก นักเรียนและนักศึกษา มีการส่งจดหมายเพื่อแจ้งข่าวสารและกิจกรรมต่างๆ ให้แก่ สมาชิกทุกเดือน มีการจัดท�ำคู่มือการปลูกเห็ดและหนังสือสอนท�ำอาหารจากเห็ด และได้ขยายความร่วมมือไปยังประเทศอื่นๆ ในภูมิภาค เช่น ประเทศพม่า รวมถึงมีความยินดีที่จะช่วยเหลือประเทศไทยในการวิจัย พัฒนา และถ่ายทอดองค์ความรู ้ ด้านการปลูกเห็ดชิตาเกะ 36
ผลิใบ
ขอเชิญ น้องๆ ส่ งผลงานเข้ า ประกวดในโครงการ YOUNG CREATIVE ENVIRONMENT ARTIST ภายใต้ CONCEPT “OUR LIVING ENVIRONMENT”
หัวข้อการประกวด การประกวดแบ่งออกเป็น 2 ระดับ คือ
ระดับประถมศึกษา แบ่งออกเป็น 2 หัวข้อ • แบบอย่างในการดูแลทรัพยากรธรรมชาติในท้องถิ่นของฉัน (สร้างสรรค์ภาพไม่จ�ำกัดเทคนิค) • ภูมิปัญญาท้องถิ่นที่เป็นเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม (สร้างสรรค์ภาพไม่จ�ำกัดเทคนิคและขนาด) ระดับมัธยมศึกษา แบ่งออกเป็น 2 หัวข้อ • ใช้ทรัพยากรในท้องถิ่นอย่างรู้ค่าเพื่อพัฒนาอาชีพ (ใช้สื่อมัลติมีเดีย ไฟล์วีดีโอ ความยาว 30 - 90 วินาที) • ธุรกิจที่ฉันอยากท�ำเพื่ออนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม และพลังงาน (สร้างสรรค์ภาพไม่จ�ำกัดเทคนิคและขนาด)
รางวัล ระดับประถมศึกษา หัวข้อ แบบอย่างในการดูแลทรัพยากรธรรมชาติในท้องถิน่ ของฉัน รางวัลชนะเลิศ ทุนการศึกษา 8,000 บาท พร้อมใบประกาศเกียรติคุณ รางวัลรองชนะเลิศ ทุนการศึกษา 5,000 บาท พร้อมใบประกาศเกียรติคุณ รางวัลชมเชย ทุนการศึกษา 3,000 บาท พร้อมใบประกาศเกียรติคุณ ---------------------------------------------------ระดับประถมศึกษา หัวข้อ ภูมิปัญญาท้องถิ่นที่เป็นเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม รางวัลชนะเลิศ ทุนการศึกษา 8,000 บาท พร้อมใบประกาศเกียรติคุณ รางวัลรองชนะเลิศ ทุนการศึกษา 5,000 บาท พร้อมใบประกาศเกียรติคุณ รางวัลชมเชย ทุนการศึกษา 3,000 บาท พร้อมใบประกาศเกียรติคุณ **หมายเหตุ
ส่งผลงานได้ที่
1 คนส่งได้เพียง 1 หัวข้อเท่านั้น
ระดับมัธยมศึกษา หัวข้อ ใช้ทรัพยากรในท้องถิ่นอย่างรู้ค่าเพื่อพัฒนาอาชีพ รางวัลชนะเลิศ ทุนการศึกษา 8,000 บาท พร้อมใบประกาศเกียรติคุณ รางวัลรองชนะเลิศ ทุนการศึกษา 5,000 บาท พร้อมใบประกาศเกียรติคุณ รางวัลชมเชย ทุนการศึกษา 3,000 บาท พร้อมใบประกาศเกียรติคุณ ---------------------------------------------------ระดับมัธยมศึกษา หัวข้อ ธุรกิจที่ฉันอยากท�ำเพื่ออนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อมและพลังงาน รางวัลชนะเลิศ ทุนการศึกษา 8,000 บาท พร้อมใบประกาศเกียรติคุณ รางวัลรองชนะเลิศ ทุนการศึกษา 5,000 บาท พร้อมใบประกาศเกียรติคุณ รางวัลชมเชย ทุนการศึกษา 3,000 บาท พร้อมใบประกาศเกียรติคุณ
เปิดรับผลงานได้ตั้งแต่บัดนี้ ถึง 16 กุมภาพันธ์ 2559 วารสารผลิใบ มูลนิธสิ ถาบันสิง่ แวดล้อมไทย 16/151 เมืองทองธานี ถนนบอนด์สตรีท ต�ำบลบางพูด อ�ำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี 11120 สอบถาม 0 2503 3333 ต่อ 534 จ่าหัวเรื่อง “YOUNG CREATIVE ENVIRONMENT ARTIST”
Give and Share
การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย รายนามผู้สนับสนุนโครงการห้องสมุดอุปถัมภ์ เพื่อมอบของขวัญอันทรงคุณค่าด้วยการส่งเสริมให้เยาวชนอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม และสนับสนุนวัฒนธรรมการอ่าน โรงเรียนศรียานุสรณ์
จ.จันทบุรี
โรงเรียนปรินส์รอยแยลส์วิทยาลัย
จ.เชียงใหม่
โรงเรียน ภ.ป.ร.ราชวิทยาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์
จ.นครปฐม
โรงเรียนเทศบาลเมืองจันทบุรี 1
จ.จันทบุรี
โรงเรียนเวียงแหงวิทยาคม
จ.เชียงใหม่
โรงเรียนอนุบาลนครพนม
จ.นครพนม
โรงเรียนเบญจมราชรังสฤษฎิ์
จ.ฉะเชิงเทรา โรงเรียนอมก๋อยวิทยาคม
จ.เชียงใหม่
โรงเรียนปิยะมหาราชาลัย
จ.นครพนม
โรงเรียนวัดเขาดิน
จ.ฉะเชิงเทรา โรงเรียนสันป่าตอง (สุวรรณราษฎร์วทิ ยาคาร) จ.เชียงใหม่
โรงเรียนสุนทรวิจิตร
จ.นครพนม
โรงเรียนวัดดอนทอง (สุวัณณะศรี ตัณฑิกุล ราษฎร์ศึกษาลัย)
จ.ฉะเชิงเทรา โรงเรียนฝางชนูปถัมภ์
จ.เชียงใหม่
โรงเรียนเจ.ซี.โคราชอนุสรณ์ 1
จ.นครราชสีมา
โรงเรียนอนุบาลวัดปิตุลาธิราชรังสฤษฎิ์
จ.ฉะเชิงเทรา โรงเรียนอนุบาลเชียงใหม่
จ.เชียงใหม่
โรงเรียนอุบลรัตนราชกัญญาราชวิทยา
จ.นครราชสีมา
โรงเรียนวัดบางแสม
จ.ฉะเชิงเทรา โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย
จ.เชียงใหม่
โรงเรียนเมืองคง
จ.นครราชสีมา
โรงเรียนชลกัลยานุกูล
จ.ชลบุรี
โรงเรียนดาราวิทยาลัย
จ.เชียงใหม่
โรงเรียนสุขานารี
จ.นครราชสีมา
โรงเรียนชลราษฎรอำ�รุง
จ.ชลบุรี
โรงเรียนศรีจอมทอง
จ.เชียงใหม่
โรงเรียนปักธงชัยประชานิรมิต
จ.นครราชสีมา
โรงเรียนสุรศักดิ์วิทยาคม
จ.ชลบุรี
มูลนิธิ วาย.เอ็ม.ซี.เอ. เพือ่ การพัฒนาภาคเหนือ จ.เชียงใหม่
โรงเรียนสีคิ้ว"สวัสดิ์ผดุงวิทยา"
จ.นครราชสีมา
โรงเรียนอัสสัมชัญศรีราชา
จ.ชลบุรี
โรงเรียนห้วยยอด
จ.ตรัง
โรงเรียนอนุบาลนครราชสีมา
จ.นครราชสีมา
โรงเรียนสิงห์สมุทร
จ.ชลบุรี
โรงเรียนอนุบาลตรัง
จ.ตรัง
โรงเรียนอนุบาลนครศรีธรรมราช"ณ นครอุทิศ"
จ.นครศรีธรรมราช
โรงเรียนสัตหีบ
จ.ชลบุรี
โรงเรียนบ้านลำ�ภูรา
จ.ตรัง
โรงเรียนเบญจมราชูทิศ
จ.นครศรีธรรมราช
โรงเรียนบางละมุง
จ.ชลบุรี
โรงเรียนจุฬาภรณราชวิทยาลัย ตรัง
จ.ตรัง
โรงเรียนทุ่งสง
จ.นครศรีธรรมราช
โรงเรียนอนุบาลชลบุรี
จ.ชลบุรี
โรงเรียนสภาราชินี
จ.ตรัง
โรงเรียนประชานุเคราะห์
จ.นครสวรรค์
โรงเรียนอนุบาลชัยนาท
จ.ชัยนาท
โรงเรียนวัดควนวิเศษ
จ.ตรัง
โรงเรียนพยุหะวิทยา (วัดเขาแก้ว)
จ.นครสวรรค์
โรงเรียนชัยนาทพิทยาคม
จ.ชัยนาท
โรงเรียนสตรีประเสริฐศิลป์
จ.ตราด
โรงเรียนนวมินทราชูทิศ มัชฌิม
จ.นครสวรรค์
โรงเรียนอนุบาลชัยภูมิ
จ.ชัยภูมิ
โรงเรียนอนุบาลตราด
จ.ตราด
โรงเรียนอนุบาลนครสวรรค์
จ.นครสวรรค์
โรงเรียนคอนสารวิทยาคม
จ.ชัยภูมิ
โรงเรียนตราษตระการคุณ
จ.ตราด
โรงเรียนตาคลีประชาสรรค์
จ.นครสวรรค์
โรงเรียนสุนทรวัฒนา
จ.ชัยภูมิ
โรงเรียนสรรพวิทยาคม
จ.ตาก
โรงเรียนนครสวรรค์
จ.นครสวรรค์
โรงเรียนเทศบาล1 (บ้านท่าตะเภา)
จ.ชุมพร
โรงเรียนตากพิทยาคม
จ.ตาก
โรงเรียนชุมแสงชนูทิศ
จ.นครสวรรค์
โรงเรียนอนุบาลชุมพร
จ.ชุมพร
โรงเรียนสามเงาวิทยาคม
จ.ตาก
โรงเรียนอัมพรไพศาล
จ.นนทบุรี
โรงเรียนศรียาภัย
จ.ชุมพร
โรงเรียนอนุบาลตาก
จ.ตาก
โรงเรียนสตรีนนทบุรี
จ.นนทบุรี
โรงเรียนอนุบาลเมืองชุมพร(วัดสุบรรณนิมติ ร จ.ชุมพร
โรงเรียนเทศบาล 1 วัดศรีเมือง
จ.นครนายก โรงเรียนวัดเขมาภิรตาราม
จ.นนทบุรี
โรงเรียนไทยรัฐวิทยา 77 (บ้านเนินสันติ)
จ.ชุมพร
โรงเรียนนครนายกวิทยาคม
จ.นครนายก โรงเรียนพิชญศึกษา
จ.นนทบุรี
โรงเรียนดำ�รงราษฎร์สงเคราะห์
จ.เชียงราย
โรงเรียนอนุบาลนครนายก
จ.นครนายก โรงเรียนเบญจมราชานุสรณ์
จ.นนทบุรี
โรงเรียนพานพิทยาคม
จ.เชียงราย
โรงเรียนอนุบาลตาก
จ.ตาก
จ.นนทบุรี
โรงเรียนอนุบาลเชียงราย
จ.เชียงราย
โรงเรียนเทศบาล 1 วัดศรีเมือง
จ.นครนายก โรงเรียนประชาอุปถัมภ์
จ.นนทบุรี
โรงเรียนสามัคคีวิทยาคม
จ.เชียงราย
โรงเรียนนครนายกวิทยาคม
จ.นครนายก โรงเรียนรัตนาธิเบศร
จ.นนทบุรี
โรงเรียนเทิงวิทยาคม
จ.เชียงราย
โรงเรียนอนุบาลนครนายก
จ.นครนายก โรงเรียนศรีบุญยานนท์
จ.นนทบุรี
โรงเรียนแม่สายประสิทธิ์ศาสตร์
จ.เชียงราย
โรงเรียนบ้านนา "นายกพิทยากร"
จ.นครนายก โรงเรียนเซนต์ฟรังซีสเซเวียร์เมืองทองธานี
จ.นนทบุรี
โรงเรียนเชียงของวิทยาคม
จ.เชียงราย
โรงเรียนศรีวิชัยวิทยา
จ.นครปฐม
โรงเรียนศึกษาสงเคราะห์บางกรวย
จ.นนทบุรี
โรงเรียนบ้านสันติคีรี
จ.เชียงราย
โรงเรียนวัดพระประโทณเจดีย์
จ.นครปฐม
โรงเรียนอนุราชประสิทธิ์
จ.นนทบุรี
โรงเรียนกาวิละวิทยาลัย
จ.เชียงใหม่
โรงเรียนกาญจนาภิเษกวิทยาลัย (พระตำ�หนักสวนกุหลาบมัธยม)
จ.นครปฐม
โรงเรียนวัดเฉลิมพระเกียรติ
จ.นนทบุรี
โรงเรียนประถมฐานบินกำ�แพงแสน
จ.นครปฐม
โรงเรียนปากเกร็ด
จ.นนทบุรี
38
ผลิใบ
โรงเรียนชุมชนวัดไทรม้า
Membership แบบฟอร์มสมัครสมาชิก (สามารถถ่ายสำ�เนาได้) ชื่อ / สกุล …………............................................…………….......…………….. อายุ ………......................วันเกิด........................................................................... อาชีพ .....................………………………............................................................... หน่วยงาน ………………………........................................................................... สถานที่ติดต่อ ………………………. ……………………............................... รหัสไปรษณีย์ …………........……โทรศัพท์ …….......................................... โทรสาร ………....………อีเมล ...........…………………......................…….... สมัครสมาชิก ราย 1 ปี / 6 ฉบับ / 216 บาท (รวมค่าจัดส่ง) ราย 2 ปี / 12 ฉบับ / 432 บาท (รวมค่าจัดส่ง) สมาชิกสามัญเริ่มต้นฉบับที่ ……......…... ถึงฉบับที่ ...………..... โครงการห้องสมุดอุปถัมภ์ (Give & Share) เริ่มต้นฉบับที่ ……...… ถึงฉบับที่ …........…... ห้องสมุดโรงเรียนที่ต้องการอุปถัมภ์ ระบุเอง ชื่อโรงเรียน ………………………....................................................................... ที่อยู่ ………………………....................................................................................... ............................................................................รหัสไปรษณีย์ ………………… ต้องการให้วารสารผลิใบคัดเลือกโรงเรียนให้อำ�เภอ/ จังหวัดทีต่ อ้ งการ ………………………............................................................. การชำ�ระเงิน เงินสด ธนาณัติ สัง่ จ่าย ปณ.ปากเกร็ด ในนาม “สถาบันสิง่ แวดล้อมไทย” โอนเงินผ่านธนาคารกรุงไทย สาขาเมืองทองธานี บัญชีออมทรัพย์ ชื่อบัญชี “สถาบันสิ่งแวดล้อมไทย” เลขที่บัญชี 147-1-13740-6
สมัครสมาชิกวารสารผลิใบ
รับทันที
กระเป๋าผ้า
GREEN INNOVATION มูลค่า 250 บาท จาก มูลนิธิสถาบันสิ่งแวดล้อมไทย
วารสารผลิใบ สถาบันสิ่งแวดล้อมไทย 16 / 150 เมืองทองธานี ถนนบอนด์สตรีท ตำ�บลบางพูด อำ�เภอปากเกร็ด นนทบุรี 11120 โทรศัพท์ 0-2503-3333 โทรสาร 0-2504-4826-8 Email info@tei.or.th 39
ผลิใบ
Aseans’ Game โดย ผลิใบ
ให้น้องๆ ช่วยหาค�ำศัพท์ ที่ซ่อนอยู่ในตารางดังต่อ ไปนี้
A C B Q 1. ENVIRONMENT W 2. WASTE M 3. POLLUTION 4. LANDFILL A 5. BIODIVERSITY T 6. REDUCE O 7. RECYCLE I 8. REUSE R 9. RETHINK A 10. REFUSE N หาเจอแล้วท�ำสัญลักษณ์ G เอาไว้นะคะ ถ้าเหลือเวลา E ก็ ล อ ง ห า ค� ำ แ ป ล ดู R รั บ รองว่ า น้ อ งๆ จะได้ E ความรู ้ เ กี่ ย วกั บ ค� ำ ศั พ ท์ ใหม่ ๆ เพิ่ ม ขึ้ น อย่ า ง T L แน่นอนค่ะ A
G D R E C Y C L E A L T Q U A Q N Z E R
O E U C P E S U H Z O E S N Q V V N O I
D U M E H T A W A C S R E T U J I O V R
A F R K S D T A I C Z L E S Z N R O E L
P E E Z U E W Z L T A T S T I O O T S E
K H Y A P K O N A N I R E T H I N K Y I
S P K S P D E E D S S T S R A S M C O A
D B O R Q F B F D U B F A L N E E B F N
A O F L O I I T I A R I N I G W N H U E
R O A O L L R O K L E A D U Z A T A U R
R N R T L U A T A R U L U W S Q T N Q E
K F T C R F T L T L S O M A U U S A M D
W T A K T C C I J Y E K Y S W R U L K U
๑
ความหมาย : มีของเกือบทุกอย่าง ตั้งแต่ของเล็กน้อยไปจนถึงของขนาดใหญ่
๓
๒
ความหมาย : ทำ�อย่างใดอย่างหนึ่งเพื่อให้อีกฝ่ายหนึ่งเสียขวัญหรือเกรงขาม
ความหมาย : งานที่คั่งค้างพูนขึ้นเรื่อยๆ
๕
๔
ความหมาย : คนมั่งมีแต่แต่งตัวซอมซ่อ
40
ผลิใบ
ความหมาย : หาผลประโยชน์ใส่ตนโดยขูดรีดผู้อื่น
เฉลยเกมปริศนาภาษาภาพ ฉบับ 117 -----------------------------------1. สากกะเบือยันเรือรบ 2. เขียนเสือให้วัวกลัว 3. ดินพอกหางหมู 4. ผ้าขี้ริ้วห่อทอง 5. ทำ�นาบนหลังคน
A E H A Q H S Z O Y Z V Q T Z E S O A C
A U N A P A H U U N U E D E A F W V O E
R B Z E R O A B A A O Y B P T U T E B O
K O T K A T I K N V S O A L A S A L R U
B I O D I V E R S I T Y Z B E P B U L
D E I N E N R E R R B O N J U R E K E L