Wserialowym Sandomierzu

Położony w województwie świętokrzyskim Sandomierz to miejsce akcji „Ojca Mateusza”, ale i jednego z kryminałów Zygmunta Miłoszewskiego. Jednak nie tylko miłośnicy serialu i sagi o prokuratorze powinni je bliżej poznać.

Renesansowe elementy

Jednym z najbardziej charakterystycznych zabytków jest Brama Opatowska. To jedna z czterech bram wiodących w kompleks murów obronnych miasta wzniesiona przez króla Kazimierza Wielkiego w II pol. XIV w. W XIV w. zwieńczono ją renesansową attyką, z kolei w latach192829 pokryto ją żelbetowym stropem. Wtedy też Brama została otwarta dla zwiedzających. Obecnie to doskonały punkt widokowy.

Ratusz to kolejny zabytek, którego budowla rozpoczęła się jeszcze w XIV w. W XVI w. dodano tu elementy renesansowe – dobudowano attykę, która jest uznawana za jedną z najpiękniejszych tego typu w kraju. Na południowej ścianie Ratusza mieści się także zegar słoneczny, odtworzony w 1958 r.

Efekty potopu

Sandomierz może pochwalić się także Bazyliką katedralną p.w. Narodzenia NMP. Gotycką świątynię wzniesiono tu w II poł. XIV w. - z nadania Kazimierza Wielkiego. Katedra była wielokrotnie niszczona – m.in. podczas pożaru w XVII w., a także w czasie wojen napoleońskich. Dziś zwiedzający

Ciekawostki

• Sandomierz nazywany był „Małym Rzymem” m.in. dlatego, że pod obu miastami ciągną się podziemne labirynty – w Rzymie – katakumby, w Sandomierzu – dawne piwnice kupieckie i legendarne lochy.

• W czasie badań archeologicznych w 1962 roku w pobliżu kościoła św. Jakuba znaleziono tu szachy z XI lub XII wieku wykonane z rogu jelenia. Wysokość pionków i figur nie przekracza 2,5 cm (do pełnego kompletu brakuje 3 sztuk). Należą one do najstarszych w Europie.

mogą tu oglądać m.in. freski bizantyjsko-ruskie z I poł. XV w., ufundowane przez Władysława Jagiełłę czy późnobarokową dzwonnicę z XVIII w.

Kolejny zabytek – zamek królewski zbudowany w XIV w., który – jak wiele innych budynków – powstał z fundacji Kazimierza Wielkiego. Stojący na wzgórzu zamek jest doskonałym punktem orientacyjnym, a tereny zielone wokół niego to świetne miejsce na spacer.

To co możemy dziś podziwiać to efekt wielu prac rekonstrukcyjnych – po tym, jak został on wysadzony w czasie potopu szwedzkiego w 1656 r. ocalało jedynie skrzydło zachodnie. Kilkadziesiąt lat później udało się go odbudować - w efekcie powstał korpus zamkowy typu pałacowego o klasycystycznym wyglądzie. Od 1986 r. zamek jest też siedzibą Muzeum okręgowego, w którym poza wystawami czasowymi, jest także kilka stałych - m.in. „Sandomierskie dziedzictwo” - wystawa prezentująca zabytki związane z historią Sandomierza czy „Dawna wieś sandomierska”.

Miasto staje się coraz częściej obiektem odwiedzin wielu turystów (niewątpliwie zachęconych przez telewizyjny serial) i bardzo możliwe, że wkrótce pojawi się tu inna wystawa „Sławni aktorzy w Sandomierzu”. Biorąc pod uwagę, ile gwiazd przewinęło się przez to miejsce w ciągu ostatnich lat, nie byłby to wcale taki zły pomysł.

• W 2014 w Sandomierzu gościła ekipa filmowa realizująca zdjęcia do filmu Borysa Lankosza „Ziarno prawdy” oparte na powieści wspomnianego Zygmunta Miłoszewskiego o tym samym tytule. Można tu było spotkać takie gwiazdy jak: Robert Więckiewicz, Jerzy Trela, Magda Walach, Krzysztof Pieczyński i wiele innych.