14 minute read
Domeinen
Maar we mogen niet vergeten dat er ook witte Priorato wijnen zijn, ook al is dat steeds minder. Ze vertegenwoordigen momenteel nog 8,5% (in 2001 nog >10%). De klassieke witte priorat is een assemblage van overwegend garnatxa blanca en wat macabeu (=viura). Er staan een 100 ha garnatxa blanca en amper 25,7ha macabeu. Verder is er nog wat verrassend Pedro Ximenez en viognier. Het dikwijls licht oxidatieve karakter van die witte priorats (denk ook aan de oude witte rioja ’ s) ligt wellicht niet zo goed in de smaak van het moderne publiek, maar ze zijn fantastisch met bijvoorbeeld oude, droge
kazen.
Advertisement
De domeinen en de geproefde wijnen
Tijd nu om de selectie van Dominique van dichtbij te gaan bekijken. Ze had de proefavond als volgt opgebouwd: eerst een vergelijking tussen twee monocépages garnatxa en carinyena, vervolgens drie assemblage wijnen, en na de pauze drie wijnen blind op een rij, waaronder 1 van de fameuze ‘ clos-wijnen ’ namelijk Clos Mogador. Een originele benadering dus!
Mas Simsó, Negre 2019, Vi de vila Poboleda.
Dit domein bestaat al sinds 1976, maar werd overgekocht van de eerste Zwitserse eigenaars door een Belgisch koppel Simon Van Acker en Sophie Blieck. Een kleine speler met 3 ha wijngaard op 5ha tussen Porrera en Cornudella de Montsant. De naam Simsó is een samentrekking van de voornamen van de wijnmakers maar ook een leuke knipoog naar de Catalaanse benaming van de carignan-druif: samsó. De Vi de Vila Poboleda is een piepkleine llicorella-klei wijngaard van 0.74 ha, op een hoogte van 377-386 meter, met garnatxa stokken van 45 en 23 jaar oud. De druiven werden manueel geoogst op 28 september 2019. Het was de eerste oogst van deze cuvée van Simon en Sophie. Qua vinificatie: koude maceratie met de schillen gedurende 48 uur gevolgd door een fermentatie van 31 dagen met autochtone gisten (dagelijkse pigeage); opvoeding van 12 maand in gebruikte eiken vaten van 1 en 2 jaar (225 liter, finegrain en medium toast). Sedert 2009 werd ook wat syrah en malbec aangeplant, en grenache blanc en viognier, waarmee dus een witte priorat gemaakt wordt. Robijnrood , licht van kleur. Een wijn met een jong uitzicht en een zekere viscositeit. Aroma ’ s: Immobiel: vrij gesloten , vooral (rood) fruitige toetsen. Na walsen: delicate kruidigheid (witte peper), aards , een animale toets. Weinig of geen gebrande elementen. Smaak: Krokant fruitig, filmend , zacht. De rijpe tannine komt als laatste , de mond is dus nog wat gefaseerd. Geen alcoholgevoel , ondanks zijn 15% . Afdronk: Gemiddeld. Eindindruk: Een leuke wijn maar we missen wat priorat herkenning. Score: 13 , 4/20 Prijs: 18 €
Celler Aixalà i Alcait, Clivelles de Torroja , Vi de vila Torroja, 2017
De wijnmakers van dit domein heten Jordi Aixala et Sussi Alcait. Zij startten hier in 2006 op een familiale wijngaard (reeds in 1980, maar die toen wijn aan de coöperatieve leverde). In 2005 maakten ze 300 flessen van hun eerste wijn
‘Pardelasses ’ , en sedert 2012 beschikken ze over hun eigen wijnmakerij én label. Ze zijn van bio naar biodynamie overgegaan, werken bvb met eigen schapenmest. Les Clivelles is de naam van hun oudste wijngaard, op de hoge kammen van Torroja met zachte schiste ondergrond met 100 % carinyena, stokken van 10-25 jaar. De gisting gebeurt in plastieken vaten van 750 l, gevolgd door een lagering van 1 jaar , op 30 % eik en 70 % kastanje vaten (die laatste zorgen voor zachtere tannine). Donkere kleur hier: ondoorzichtig, mooie spiegel. Aroma ’ s: Animaal , leer , een duidelijke kruidigheid (kruidnagel , zoethout), zwart fruit (bessen). Smaak: Mooie aanzet , mooie vulling, een warme rijpheid en fruit. Duidelijk aanwezige tannine , goed verweven al. Afdronk: Lang. Eindindruk: krachtig type wijn. Score: 14 , 2/20 Prijs: 17 , 25 €
Celler de l’Encastell Marge ’ 2017 DOQ
Carme Figuerola & Raimon Castellvi startten hun wijndomein in Porrera, midden de jaren ’90. Raimon is een goede bekende van heel wat van onze leden en klanten van Alhambra. Hij was samen met Ricard Zamora, commercieel verantwoordelijke van Encastell en van Ardevol, aanwezig op ons jubileum banket, 10 jaar Commanderij, en we bezochten hen op onze wijnreis daar ter plekke in april 2005 (remember het ritje in de 4x4 in de heuvels rond Porrera; lees ook WS 41). Zijn drie oude wijngaarden (70-100jr) liggen op een hoogte van 500m, en hij breidde uit met eigen aanplant in 1995 en 2008. (ook in Monsant startte hij in 2015 met 7ha en maakt daar samen met zijn associé Jaume Vallès wijnen op Cal Besso). De man zit dus niet stil: in 1999 vernieuwde hij de te klein geworden oude casa
‘ pairal’ en breidde die in 2004 uit met een bovengrondse installatie/cuverie. Hij vergist dus op het gelijkvloers, maar lagert in Franse en Amerikaanse vaten onder de grond. Marge is zijn basiswijn, ‘Roquers de Porrera ’ is zijn vlaggenschip (40 Car 40 Garn 20 syrah en merlot) en dan zijn er nog hun twee monocépages Roquers de Samsó en Roquers de Garnatxa. De Marge (de naam verwijst naar de terrasmuurtjes, die ook op de oude etiketten stonden afgebeeld – nu verbeelden de fauna en flora figuurtjes het levende ecosysteem in de wijngaard) komt van Mas d’ en Ferran (5 ha) + Els Arbres (1,2 ha: 2.000 stokken / ha) met rendement van 1,5 tot 2kg / stok. Het is een (jaarlijks aanpasbare) assemblage van 50% garnatxa, 20% cabernet sauvignon, 15% merlot, 10% carinyena en 5% syrah. 1 jaar lagering op eik en hij maakt er Jaarlijks 18.000 - 20.000 flessen van. Het oppervlak is donker , met dikke tranen. Aroma ’ s: eucalyptus , zwart en donker fruit (cassis), kersencompote , “Al Azajar ” (=sinaasappelschil). Smaak: Striemende tannine , beukende alcohol , aciditeit , volgens Alain. Afdronk: Lang. Eindindruk: Een zwoele , stormachtige wijn , iets te jong om nu te drinken. Ik vond er persoonlijk meer dan ooit de charmante , evenwichtige blend in terug waarmee de wijn telkenjare zo goed scoort. Score: 14 , 8/20. Prijs: 20 , 20 €
Celler Ardèvol Coma d’ en Romeu 2017 DOQ
De Ardèvols zijn al eeuwenlang wijnbouwers in Porrera, en in de jaren negentig leverden ze druiven aan Clos Martinet. In 2000 stichtte Josèp Ardevol zijn eigen wijnmakerij, hij volgde daarbij het voorbeeld van zijn goede vriend Raimon Castellvi. Hij beschikt nu over 10 hectaren en produceert zo ’ n 35000 flessen per jaar. Hij sloeg ook de weg in naar bio en biodynamische wijnbouw, en werkt recentelijk met de bekende oenoloog Roser Amorós. Toen ik een paar weken na onze proeverij naar hem informeerde bij Alhambra, vernam ik helaas dat Josep, voor de vrienden Tio Pepe, op 3 maart overleden is aan kanker… Hij laat een vrouw en drie zonen achter.
Ook van hem proefden we zijn basiswijn, Coma d’ en Romeu, genoemd. Zijn topper is de Terra d’Hom (80% syrah, 10% merlot en 10% carinyena voor de 2017). Manuele pluk uiteraard voor een assemblage van 5 x 20 % cabernet sauvignon (wijngaard Coma d’ en Romeu), merlot, syrah, garnatxa, carinyena. Langdurige schilmaceratie, gevolgd door zachte persing. Lagering: 24 maand op Franse bordelese vaten. Hij maakte er 7.431 flessen van. Intens donkerrood , bijna zwart. Mooie tranen.
Aroma ’ s: Zwart fruit , bessen , bramen , blauwe bessen , vanille , onderbos , kruiden (munt , laurier), chocolade , moka , kool , animaal. Een warme neus. Smaak: Een mooi versmolten evenwicht waarin mooie , edele zuren aanwezig zijn. Lange afdronk. Krachtig én elegant. Score: 15 , 4/20 Prijs: 19 , 10 €
Celler Burgos Porta, Petit Mas Sinén 2015 DOQ
We verplaatsen ons naar Poboleda, waar deze familieboerderij al in de 17° eeuw gevestigd was, en er al van in de 19° eeuw wijn gemaakt werd. Salvador Burgos, Conxita Porta en hun dochters bewerken er nu 15 ha op 300 - 500 m, NO hellingen. Hun aanplant van garnatxa en carinyena dateert al van de jaren 1950. De cuvée Petit Mas Sinén maken ze sedert 2009 van vrij jonge stokken van 8 - 18 jaar. De ‘ coupage ’ : 31 % garnatxa, 30 % carinyena, 16 % cabernet sauvignon en 23 % merlot. Schilmaceratie en gisting: 21 dagen, malolactische omzetting in inox vaten, klaring met eiwit en zachte filtering. Vrij korte lagering van 6 maand op eik. Intens gekleurd , geen spoor van veroudering.
Aroma ’ s: Immobiel: gesloten , Na walsen: gedroogde pruimen , kersen , kruidig, mineraal (krijt), zwarte bessen , koffietoets. Smaak: Deze wijn is voldoende gebalanceerd met tannine , fraîcheur en mooie zuren. Middellange afdronk. Eindindruk: Mooi. Score: 15 , 4/20 Prijs: 14 , 30 €
Bij onze terugkeer in de zaal na de pauze wachtten drie glazen op ons (Salomon?) oordeel en gingen we dus op zoek naar de plaats van die fameuze Clos Mogador in dat rijtje. Maar laat ik eerst de drie bodega ’ s voorstellen. Noot: de assemblage van de 3 toppers verschilde niet zoveel wat de hoofddruiven betreft: het aandeel garnacha was respectievelijk 45/40/50% , en dat van caryena 29/20/20%.
Clos Mogador 2019 Vinya Classificada Gratallops
Ik verwijs uiteraard naar wat we hierboven al schreven over René Barbier. De man heeft dus een single vinyeard van 20 ha in Gratallops. Zijn clos was oorspronkelijk een vi de finca (2000), en is nu in de op één na topcategorie beland als vinya classificada wijn. De assemblage is als volgt : 45 % garnatxa, 29 % carinyena, 16 % syrah, 10 % cabernet sauvignon. Na de malo ging hij 18 maand op Franse eik, en na enkele maanden fleslagering werd hij gebotteld in juni 2021. Er werden niet minder dan24.300 flessen van afgevuld, ondanks het extreem lage rendement van 9,1 hl/ha! Op 8 april 2005 bezochten we laat op de avond Clos Mogador en serveerde René Barbier en personne ons onder meer de Mogador van 2004, zowel op fles als op cuve… om dat topmoment vervolgens te
Clos Dominic Vinyes Baixes 2018
Dit familiaal wijnbedrijf werd in 1986 opgericht door Francisco Castillo en Dominic Bairaguet. Ze kochten in 1998 de wijngaard La Tena, in Porrera, op 430 m hoogte. Ze beschikken over 7ha, waarvan de grote helft zeer oude stokken van 70-100 jaar oud. In 2002 kwam hun eerste wijn op de markt, met bescheiden middelen. Kleine rendementen: 500 g druiven per stok = 3 - 4 kleine trossen , dat geeft 13 à 15.000 flessen/jaar = ±16 hl/ha. De druiven voor onze “Vinyes Baixes ” komen – zoals de naam al aangeeft – van het lager gelegen deel La Tena. Manuele oogst met selectie in de wijngaard. Na vinificatie 16 maand lagering op eik, dan een zachte filtering, gevolgd door maanden fleslagering. Assemblage: 40 % garnatxa, 40% merlot en 20 % carinyena.
Bodegas Pinord, Mas Blanc “ +7 “ 2018 DOQ
Het grote familiebedrijf Pinord, met zetel in Villafranca del Penedés (en wijnen uit Rioja, Rueda, Ribera, Rias Baixas etc.), is momenteel aan de derde generatie toe met Joan Josep Tetas. Op onze wijnreis bezochten we zowel Mas Blanc - mét avondbanket en Kapittel waarbij Juan en Rosa Maria Tetas erelid werden van onze Commanderij - als hun installaties in Villafranca, waar we ook nog ons afscheidsdiner hielden. De Tetas kochten in de jaren negentig in Belmunt en Falset 18ha die ze Mas Blanc noemden . Ze legden er indrukwekkende terrassen aan waar de naam van hun andere cuvée ‘Balcons ’ trouwens naar verwijst. Ze gingen in Priorat al dadelijk de biologische toer op en hun wijnen verkregen als eerste in Priorat in 2007 de biodynamische Demeter certificatie. De ‘ mas siete ’ (+ 7) is hun topcuvée, afkomstig van 7 percelen. Manuele pluk natuurlijk en aparte oogst per cépage. De verhouding is de volgende: 50 % garnatxa, 30 % syrah en 20 % carinyena. De gisting verliep gedurende 18 dagen op inox vaten. De lagering: 14 maand op Franse en Amerikaanse eik, in kelders 3 meter onder de grond + fleslagering. De blindproeverij gaf een op zijn minst verrassend resultaat. De cijfers – geteld bij handopsteking – gaven een afgetekende voorsprong aan wijn 2, die niet de Clos Mogador maar Clos Dominic bleek te zijn! 30 leden plaatsten de Mogador correct op de eerste plaats links (bij benadering, liet Frans weten), maar 39 verwisselden hem met de Clos Dominic. Bijna niemand dacht dat +7 de Mogador was. De gemiddelde scores liggen dan weer wél behoorlijk dicht bij elkaar: 15,9, 16,3 en 15,8/20. De door Peter genoteerde proefcommentaren lieten niet echt toe ze duidelijk verschillend te typeren. Wel merkte men driemaal een kleurevolutie op (van matig tot zeer duidelijk). En in de neus kwam het dierlijke tweemaal naar voren. Ik vroeg daarom de mening van een vijftal doorwinterde proevers. Als je de commentaren over fles 1, Clos Mogador, naast elkaar legt krijg je de indruk dat niet iedereen dezelfde wijn in de fles gekregen heeft. (Aan onze tafel startten we met een gekurkte versie, niet ideaal natuurlijk). Het begint al bij de kleur: volgens de ene is die verrassend licht , elders is hij jong maar intens , kersenrood of zelfs paarsrood. Ik vond hem persoonlijk de donkerste van de drie… Qua aroma ’ s een heel scala gaande van jong fruit , zwart en rood , zuivel , drop, kruiden , rozijnen(brood) (2x), munt , karamel , chocolade (lees ik 3 x), grenache gedomineerd. In het mondgevoel ligt bij meerdere proevers het accent op de mooie zuren en de zachte molligheid. Mineraal ook en de tannine wordt vooral als zacht omschreven (Michel vergelijkt met Pomerol), evenwichtig (2x). De eindindruk gaat van weinig complex (2x), nog niet in evenwicht , of juist wél , tot mooi , kracht en elegantie en zelfs prachtig… Van een controversiële wijn gesproken! Score: 15 ,
Qua kleur evenwel ook uiteenlopend : matig intens, kersenrood (Yves) of ondoorzichtig (2x) geconcentreerd zwart fruit, een vegetale toets (kolen, 2x) gebrand en kruidig (3x), chocolade/koffie. De structuur: mooi geïntegreerde tannine stevig maar rijp , fijne zuren (meermaals), volle, mondvullende wijn, uitgebalanceerd met nog wat jaartjes tegoed. Zeer priorat getypeerd. Kruidige herinnering. Kortom, een zeer lovende beschrijving, alleen bij Bob en Koen lees ik een zeer dissonante, ontgoochelde beschrijving. Score: 16,3/20 en amper 19,9€. De misschien wat miskende Mas Blanc +7 tenslotte. Jonge intense kleur , helder robijnrood , maar voor Michel de donkerste van de drie , klein randje , fijn getraand. Aroma ’ s: gerookt , floraal , zwart fruit (licht ingekookt voor mij en voor Hugo) en voor Koen duidelijk gevarieerd en complex: Immobiel: munt en eucalyptus (ook bij Hugo), balsamico , cassis , blauwe bes. Na walsen: tijm , peper , tabak. Als Michel bij Mogador naar Pomerol verwijst zou ik hier geneigd zijn een Bourgondische impressie aan te geven. Smaak: Fruitig, sappig, mooie aciditeit. Fijne gekorrelde tannine met een mooie structuur , evenwichtig. De gebrande toetsen zijn diskreet (Hugo), of duidelijk en nog naar de houtlagering verwijzend (Michel). Lovende eindindrukken , ik gaf hem zelfs een half puntje meer dan de vorige , maar blijkbaar associeerden weinig mensen deze wijn met de Mogador. Score: 15 , 8/20 Prijs: 27 , 45 €.
Deze proefvergelijking is alleszins voor herhaling vatbaar. Wat zou die als resultaat geven??? We kunnen in elk geval besluiten dat deze Priorat(o) avond de reputatie van deze appellatie heeft bevestigd: wat een indrukwekkende en verleidelijke wijnen! Luc Wieme
Met dank aan Dominique voor de powerpoint info, en aan Linda, Bob, Koen, Michel en Hugo voor hun bijkomende proefcommentaren!
Coteaux du Giennois, Coteaux qui? Coteaux quoi?
De kans is reëel en zelfs relatief groot dat vele wijnliefhebbers de wenkbrauwen fronsen als ze de naam Coteaux du Giennois (CG) horen vallen. Sterker nog, toen ik vorig jaar nog een autoriteit uit de Vlaamse wijnwereld vertelde dat we er een wijntrip van drie dagen in de Giennois hadden opzitten, bekende hij mij ootmoedig dat hij niet wist waar hij de regio moest situeren. Onze wijnmeester Dominique Markey was en is de mening toegedaan dat deze wijnregio – de kleinste AOC en de op één na ook jongste AOC uit de Centre-Loire - ten onrechte ongekend of miskend is en haar plaats onder de zon verdient. Ze volgt sinds 2004 de appellatie en een aantal wijnboeren, en toen het Belgische online tijdschrift In Vino Veritas in 2019 schreef: “Coteaux du Giennois, rijzende ster in de Centre-Loire ” vond ze daar de bevestiging van de groeiende kwaliteit in de regio. De proeverij van 23 april 2022 van onze Commanderij – tweemaal uitgesteld ten gevolge van de Coronapandemie - was de gelegenheid om de appellatie te laten/leren kennen. In de wiskunde is een stelling een eigenschap die wel of niet bewezen is. En een stelling bewijzen doe je door te laten zien waarom deze juist is. Onze wijnmeester wilde dat toepassen op de wijnen van de CG. Haar stelling luidt: Coteaux du Giennois, best de moeite waard!