ИНФО-КПУ БРОЈ 2 ФЕВРУАРИ 2018 ГОДИНА by АГЕНЦИЈА „ПРО АГЕНС“

Izdava~:

2018

Agencija za ekonomsko-pravna poddr{ka i procena PRO AGENS Glaven i odgovoren urednik: M-r Pavle G A C O V Dizajn i grafi~ko ureduvawe: Agencija PRO AGENS

Lektor: M-r Kiril ANGELOV Adresa: Agencija “PRO AGENS”, p. fah 272 ul. “Naum Naumovski Bor~e“, br. 68/4

Informacija: Osnovnoto izdanie izleguva edna{ mese~no, a specijalnite izdanija po potreba. Pretplatata se vr{i so uplata na smetkata na Agencijata “PRO AGENS”-Skopje 210-0503940101-43; Deponent na NLB banka-Skopje. Rakopisite se ispra}aat na adresa: Agencija “PRO AGENS”, p. fah 272, 1000 Skopje. Rakopisite ne se vra}aat. Tel./faks: 02 / 3162-979, 3298-763 i 3229-479. “PRO AGENS” e registriran obvrznik za DDV so dano~en broj za DDV: MK 4030995196418. Copyright 2015, Про Агенс

VNIMANIE Nositel na materijalnite prava e izdava~ot. Zabraneto e prepe~atuvawe, kopirawe i umno`uvawe na napisite ili na nivnite delovi bez prethodna soglasnost od izdava~ot. Data na obavuvawe na ovoj broj: 30,03.2018 g.

www.proagens.mk p_gacov@proagens.com.mk d_jacimovic@proagens.com.mk r_muric@proagens.com.mk i_nikolovska@proagens.com.mk n_mladenov@proagens.com.mk v_mladenova@proagens.com.mk Izdava~ki odbor: M-r Pavle GACOV Danijela JA]IMOVI], dipl. pravnik D-r Refika MURI] Irena NIKOLOVSKA, dipl. ek. D-r Zoran MINOVSKI D-r Gligor BI[EV D-r Zorica BO@INOVSKA D-r Dragoqub ARSOVSKI M-r Elena MARTINOVSKA Vesna ZMAJ[EK, dipl. ek. Slavko LAZOVSKI, dipl. ek. Bor~e IVANOVSKI, dipl. ek. Katja NIKOLOVA, dipl. ek. Mirjana ARSOVSKA-QAMOVA, dipl. ek.

2018

INFO-KPU

www.proagens.mk



FEVRUARI



2018

S O D R @ I N A: МСС 8 И ОДДЕЛ 10 НА МСФИ ЗА МСЕ 1) ПРОМЕНИ НА СМЕТКОВОДСТВЕНИ ПОЛИТИКИ И ПРОЦЕНКИ

И ИСПРАВКИ НА ГРЕШКИ (МСС 8 И ОДДЕЛ 10 НА МСФИ ЗА МСЕ)

ДДВ - REVERSE CHARGE 2) ПРИМЕНА НА СИСТЕМОТ „REVERSE CHARGE“ ОД ЗАКОНОТ ЗА ДДВ

ДАНОК НА ДОБИВКА 3)

НАМАЛУВАЊЕ НА ДАНОЧНАТА ОСНОВА НА ДАНОКОТ НА ДОБИВКА ЗА ОДЛОЖЕНО ПРИЗНАВАЊЕ НА ВЕЌЕ ОДАНОЧЕНИ ТРОШОЦИ

ТРАНСФОРМИРАЊЕ НА ЗАЕМ 4)

МОЖНОСТ ЗА ТРАНСФОРМИРАЊЕ НА ЗАЕМ И ДОПОЛНИТЕЛНА ДОПЛАТА ВО ВЛОГ

www.proagens.mk

МСС 8 И ОДДЕЛ 10 НА МСФИ ЗА МСЕ

 

промени на сметководствени политики И ПРОЦЕНКИ И ИСПРАВКИ НА греШки (МСС 8 И ОДДЕЛ 10 НА МСФИ ЗА МСЕ)

равилникот за водење сметководство (“Службен весник на РМ”, бр. 159/09, 164/10 и 107/11) го содржи Меѓународниот сметководствен стандард (МСС) 8 - Сметководствени политики, промени на сметководствени проценки и грешки, кој го применуваат големите и средни субјекти, како и Одделот 10 - Сметководствени политики, проценки и грешки на Меѓународниот стандард за финансиско известување за мали и средни субјекти (МСФИ за МСЕ), кој го применуваат малите и микро субјекти и кој претставува скратена и поедноставена верзија на МСС 8. Овие два стандарда, соодветно за субјектите кои ги применуваат, ги пропишуваат критериумите за избор и примена на сметководствените политики употребени во подготовката на финансиските извештаи, како и сметководствениот третман и обелоденувањето на промените на сметководствените политики, промените на сметководствените проценки и исправките на грешки од изминатите периоди. Целта на стандардите е да се подобри релевантноста и веродостојноста на финансиските извештаи на субјектот и споредливоста на овие финансиски извештаи, како со извештаите на субјектот од претходни периоди, така и со финансиските извештаи на други субјекти. о продолжение на текстот ги прикажуваВ ме насоките од овие стандарди одделно во два дела I и II. GODI[EN PAKET PRETPLATA 2018 - INFORMATOR

КПУ 16 ЧАСА!

- PRO EKONOMIJA - INFO REGISTAR - KONSULTACII - POPUSTI ...

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018

14.900 denari

I. СМЕТКОВОДСТВЕН ТРЕТМАН НА промениТЕ на сметководствени п олитики И ПРОЦЕНКИ И ИСПРАВКИ НА греШки СОГЛАСНО СО МСС 8 ( ГОЛЕМИ И СРЕНИ СУБЈЕКТИ) I.1. ЕФЕКТИ ОД Промени на сметководствени политики

Сметководствени политики се специфични принципи, основи, конвенции, правила и практики усвоени од страна на едно друштво при подготвувањето и презентирањето на финансиските извештаи. Друштвото треба да ги избере и да ги применува своите сметководствени политики конзистентно за слични трансакции, други настани и услови, освен во случаи кога некој друг МСФИ посебно бара или дозволува категоризација на ставки, за кои може да бидат соодветни различни политики, во кој случај треба да се избере и применува сметководствена политика конзистентно за секоја категорија. Корисниците на финансиските извештаи имаат потреба да бидат во можност да ги споредуваат финансиските извештаи на субјектот во рамките на определен временски период за да ги идентификуваат трендовите во неговата финансиска состојба, успешноста во работењето и паричните текови. Поради тоа, истите сметководствени политики се применуваат во секој период и од еден период до друг, освен кога промената на сметководствената политика е неопходно да се направи согласно со МСС 8. ромена на сметководствена политика, П согласно со МСС 8, треба да биде направена само ако промената: - се бара со одреден МСФИ, - р езултира во поверодостојно и порелевантно обезбедување на информации-



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

те во финансиските извештаи на субјектот, во однос на ефектите од трансакциите, другите настани или услови за финансиската состојба на субјектот, финансиската успешност или паричните текови.

а) друштвото треба да ја евидентира промената на сметководствената политика, која произлегува од првична примена на некој МСФИ во согласност со конкретните преодни одредби, доколку ги има, во тој МСФИ,

СС 8 определува што не претставува проМ мена на сметководствените политики:

б) друштвото ја менува сметководствената политика при првична примена на некој МСФИ, кој не вклучува конкретни преодни одредби, кои се применуваат за таа промена, или кога станува збор за доброволна промена на сметководствената политика.

а) примена на сметководствена политика за трансакции, други настани или услови кои суштински се разликуваат од оние кои претходно постоеле и б) примена на нова сметководствена политика за трансакции, други настани или услови кои не се случиле претходно или биле незначајни. Напомена:



МСС 8, точка 17, предвидува исклучок во примената на своите одредби при промена на одредена сметководствена политика. Имено, почетната примена на политиката за евидентирање на средствата по ревалоризирани износи според дозволениот алтернативен третман во МСС 16 - Недвижности, постројки и опрема или МСС 38 - Нематеријални средства, претставува промена на сметководствена политика, меѓутоа таа се третира како ревалоризација во согласност со МСС 16 или МСС 38, а не во согласност со МСС 8.

ромената на сметководствена политика, п зависно од барањата на стандардот, се применува: - ретроактивно или - проспективно.

I.1.1. ретроактивна примена на променета сметководствена политика СС 8 регулира промената на сметководМ ствената политика да се примени ретроактивно, освен кога не е практично да се утврдат било ефектите кои се специфични за периодот или пак кумулативните ефекти кои произлегуваат од промената (МСС 8, точки 19 и 23), односно кога:

www.p

ретроактивната примена резултира во примена на новата сметководствена политика на трансакциите, останатите настани и услови, на начин како новата сметководствена политика отсекогаш да била во употреба. Друштвото треба да го корегира: - почетното салдо на секоја компонентна на главнината, на која таа промена има влијание, од најраниот претходен период кој е презентиран и - д ругите споредбени износи кои се обелоденети за секој претходен период, кои треба да бидат презентирани како новата сметководствена политика отсекогаш да била применувана. Вообичаено исправката се врши на акумулираната (задржаната) добивка, но може да биде направена исправка и на друга компонентна од главнината (на пример, за да биде во согласност со барањата на МСФИ). Било која друга информација за претходните периоди, како на пример историско резиме на финансиски податоци, исто така, се корегира за колку што е можно најдалечни периоди за кои тоа е практично. Кога друштвото применува нова сметководствена политика ретроактивно, ја применува новата сметководствена политика на споредбените податоци за претходните периоди за колку што е можно најдалечни периоди за кои истото е практично. Износот на резултирачката исправка која се однесува на периоди кои претходат на периодите кои се презентирани во финансиските извештаи се

roagens.mk

МСС 8 И ОДДЕЛ 10 НА МСФИ ЗА МСЕ

врши на почетното салдо на секоја компонентна на главнината од најраниот презентиран период, на која има влијание промената. Даночните ефекти од ретроактивните корекции направени заради примена на промените во сметководствените политики се евидентираат и обелоденуваат во согласност со МСС 12 - Даноци на добивка. Пример за промена на сметковод-

ствена политика - ретроактивна примена:

о текот на xxx1 година, “Делфи” ја проВ менила својата сметководствена политика во врска со третманот на трошоците за позајмувањата, кои директно се припишуваат на стекнувањето на една хидроцентрала, чија изградба е во тек од страна на “Делфи”. Во претходните периоди, “Делфи” ги капитализирала таквите трошоци, без данокот на добивка, во согласност со дозволениот алтерна-

 

тивен треман на МСС 23 - Трошоци за позајмувања. “Делфи” одлучила да ги расходува, наместо да ги капитализира таквите трошоци со цел да се усогласи со основниот третман во МСС 23. “Делфи” ги капитализирала стекнатите трошоци за позајмување во износ од 2.600 денари во xxx0 година и 5.200 денари за периодите пред xxx0 година. Сите стекнати трошоци за позајмувањата во претходните години во врска со стекнувањето на хидроцентралата биле капитализирани. метководствената евиденција на “ДелС фи” за xxx1 година искажува добивка од редовни активности пред оданочување и камати во износ од 30.000 денари; расходите за камати се во износ од 3.000 денари (кои се однесуваат само на xxx1 година) и данок на добивка во износ од 2.700 денари. “Делфи” сеуште не признала било каква амортизација на хидроцентралата, бидејќи таа не е ставена во употреба.

Во xxx0 година, “Делфи” искажала: Добивка од редовни активности пред камати и оданочување Расходи за камати Добивка од редовни активности пред оданочување Данок на добивка (10%) Нето добивка

18.000 / 18.000 1.800 16.200

Почетните акумулирани добивки во xxx0 година биле 20.000 денари, а крајните акумулирани добивки изнесувале 36.200 денари. Ефект од промена на сметководствена политика - ретроактивна примена: Друштво “Делфи” Извадок од Извештајот за сеопфатна добивка (билансот на успех)

30.000

година xxx0 (повторно пресметани) 18.000

(3.000) 27.000

(2.600) 15.400

(2.700) 24.300

(1.540) 13.860

година xxx1 Добивка од редовни активности пред камати и оданочување Расходи за камати Добивка од редовни активности пред оданочување Данок на добивка (10%) Нето добивка

 INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018

02/ 3162-979 i 3298-763



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Друштво “Делфи” Извадок од Извештај за промени на главнината (само колони за акумулирана добивка)

36.200

година xxx0 (повторно пресметани) 20.000

(7.020)

(4.680)

29.180

15.320

24.300 53.480

13.860 29.180

година xxx1 акумулирана добивка, почетна, како што е претходно искажана промена на сметководствена политика - (намалено за данок на добивка од 780 за xxx1 година /7.800 x 10%/ и 520 за xxx0 година/5.200 x 10%/) - (Белешка број 1) Акумулирана добивка, почетна, повторно искажана нето добивка акумулирана добивка, заклучна

Друштво “Делфи” Извадок од белешките кон финансиските извештаи Белешка 1:

Во текот на xxx1 година, “Делфи” ја променила својата сметководствена политика во врска со третманот на трошоците за позајмувањата, кои се однесуваат на хидроцентралата во изградба за користење од страна на “Делфи”. Со цел да се усогласи со основниот треман на МСС 23 - Трошоци за позајмувања, друштвото сега ги расходува наместо да ги капитализира овие трошоци. Оваа промена во сметководствената политика водела кон ретроактивни пресметувања. Споредливите извештаи за xxx0 година биле исправени за да се усогласат со променетата политика. Ефектите од промената резултирале во зголемување на расходите за камати во износ од 3.000 денари (xxx1 година) и 2.600 денари (xxx0 година). Почетните акумулирани добивки за xxx0 година се намалени за 5.200, заради усогласување со поранешните периоди до xxx0 година.

I.1.2. проспективна примена на променета сметководствена политика (Ограничување на ретроактивната примена) Кога е непрактично друштвото ретроактивно да ја примени новата сметководствеwww.p

на политика, заради тоа што не може да го утврди кумулативниот ефект од примената на политиката на сите претходни периоди, друштвото ја применува новата политика проспективно од почетокот на најраниот период за кој тоа е практично. на тој начин, со ова се изоставува делот на кумулативната исправка на средствата, обврските и главнината кои произлегле пред таа дата. Промена на сметководствена политика е дозволено дури и доколку е непрактично да се примени политиката проспективно за било кој претходен период. римената на некое барање станува неП практична, доколку друштвото и покрај направените разумни напори сепак не успева да го примени тоа барање. За одреден претходен период, не е практично да се примени промена на сметководствена политика ретроактивно, доколку: а) ефектите од ретроактивната примена не можат да се утврдат, б) р етроактивната примена бара проценки на намерите на раководството во тој период, в) ретроактивната примена бара значителни проценки на износи и не е возможно објективно да се разграничат информациите во врска со тие проценки кои:

roagens.mk

МСС 8 И ОДДЕЛ 10 НА МСФИ ЗА МСЕ

- обезбедуваат докази за околностите кои постоеле на датата (датумите) на кои тие износи треба да се признаат, измерат и обелоденат, - би биле на располагање кога финансиските извештаи за тој претходен период биле одобрени за издавање од другите информации. Точките од 50-53 на МСС 8 обезбедуваат подетално упатство во однос на тоа кога е непрактично да се примени нова сметководствена политика на еден или повеќе претходни периоди. о МСС 8 точки 24 и 25 се наведени две В основни правила, според кои: а) кога е непрактично да се утврдат ефектите кои се специфични за периодот кои произлегуваат од промената на сметководствената политика за споредбените информации за еден или повеќе презентирани периоди, друштвото треба да ја примени новата сметководствена политика на сегашната вредност на средствата и обврските на почетокот од најраниот период за кој е практична ретроактивната примена, што може да биде тековниот период и треба да се направат кореспондирачки корекции на почетното салдо за секоја компонента од главнината во тој период на кој има влијание промената, б) к ога е непрактично да се утврди кумулативниот ефект кој произлегува од промената, на почетокот од тековниот период, од примената на сметководствената политика на сите претходни периоди, друштвото треба да ги корегира споредбените податоци за да ја примени новата сметководствена политика проспективно од најраната дата која е практична. Како идна (проспективна) примена на промена во сметководствената политика, се смета примената на новата сметководствена политика на трансакции, други настани и услови кои се случуваат по датумот на промена на политиката. На пример, друштвото

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018

 

може да одлучи да ја промени својата сметководствена политика за трошоците за позајмување и да ги капитализира овие трошоци во согласност со дозволениот алтернативен третман во МСС 23 - Трошоци за позајмување. Според проспективната примена, новата политика се применува само на трошоците за позајмување коишто настануваат по датумот на промената на сметководствената политика. I.2. ЕФЕКТИ ОД Промени на сметководствени проценки Сметководствените проценки се всушност разумни расудувања засновани на последните расположиви соодветни информации. Проценките се потребни поради тоа што голем број на ставки во финансиските извештаи не можат прецизно да се измерат, туку можат само да се проценат, како резултат на неизвесностите со кои се соочува друштвото во своето секојдневно работење. Користењето на разумни проценки претставува значаен дел на подготвувањето на финансиските извештаи и не ја намалува нивната веродостојност. Проценките можат да бидат потребни, на пример, за: - у тврдување на износот на ненаплативите побарувања, - о пределување на застареноста на залихите, - о пределување на објективната вредност на финансиските средства или финансиските обврски, - о пределување на корисниот век на употреба на средствата или - о пределување на очекуваниот модел на трошење на економските користи на средствата кои се амортизираат (определување соодветен метод на амортизација), - о пределување на гаранциските обврски.



02/ 3162-979 i 3298-763



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

околку се случат промени во врска со Д околностите на коишто била заснована проценката, или дојде до последователни случувања, или пак друштвото се стекне со нови информации и поголемо искуство, може да биде потребно да се ревидира определена проценка. По својата природа, ревидирањето на проценките не се однесува на претходни периоди и не претставува исправка на грешка. Напомена:



Во случаи кога е тешко да се направи разлика помеѓу промена на сметководствена политика и промена на сметководствена проценка, промената се третира како промена на сметководствена проценка.

Е фектот од промена на сметководствена проценка, освен од промената наведена во точката 37 на МСС 8, треба да биде признаен проспективно со негово вклучување во утврдувањето на добивката или загубата во: а) периодот на промената, доколку промената влијае само врз тој период или б) п ериодот на промената и идните периоди, доколку промената влијае и врз двете. а пример, промена на проценката на изн носот на ненаплатливи побарувања влијае само врз тековниот период и, според тоа, веднаш се признава. Меѓутоа, промената на проценетиот корисен век на употреба или на очекуваниот модел на трошење на економските користи на средство кое се амортизира (методот на амортизација) влијае врз расходот за амортизација во тековниот период и во секој период во текот на преостанатиот корисен век на употреба на средството, така што ефектот на промената кој се однесува на тековниот период се признава како приход или расход во тековниот период, а сите ефекти врз идните периоди се признаваат во идните периоди. Според исклучокот пропишан во точката 37 на МСС 8, до степенот до кој промената на сметководствената проценка влијае на зголемувањето на промената на средствата и обwww.p

врските, или се однесува на одредена ставка од главнината на друштвото, ефектот од промената на сметководствената проценка треба да се признае со исправка на сметководствената вредност на поврзаното средство, обврска или ставка од главнината во периодот на промената. I.3. ЕФЕКТИ ОД ИСПраВКа на ГрЕШКИ Во сметководството и подготвувањето на финансиските извештаи можат да настанат грешки, во вид на математички грешки, грешки во примената на сметководствените политики, погрешно толкување на факти, поради измама или превиди. Грешки од изминатиот период се пропусти и грешки во финансиските извештаи на друштвото за еден или повеќе претходни периоди настанати поради недостатокот од користење, или од погрешно користење, на веродостојни информации кои: - б иле на располагање кога финансиските извештаи за тие периоди биле одобрени за издавање, - б и било разумно да се очекува дека тие би биле обезбедени и земени во предвид во подготовката и презентирањето на тие финансиски извештаи. Финансиските извештаи не се во согласност со МСФИ, доколку тие содржат било материјални (значајни) грешки или пак нематеријални (незначајни) грешки, кои се направени намерно за да се постигне одредено презентирање на финансиската состојба, финансиската успешност или паричните текови на едно друштво. Потенцијални грешки во тековниот период, кои се откриени во тој период, се корегираат пред да се одобрат финансиските извештаи за издавање. Меѓутоа, понекогаш материјални грешки не се откриваат се до поминување на последователен период, и тие грешки од претходен период се корегираат во споредбените податоци кои се презентирани во финансиските извештаи за тој последователниот период. Материјални (значајни) испуштања или погрешни прикажувања на ставки се мате-

roagens.mk

МСС 8 И ОДДЕЛ 10 НА МСФИ ЗА МСЕ

ријални, доколку тие би можеле, индивидуално или заедно, да влијаат на економските одлуки, кои ги донесуваат корисниците врз основа на финансиските извештаи. Материјалноста зависи од големината и природата на ставката за која се расудува во околностите на окружувањето. Напомена:



Исправањето на грешки се разликува од промените на сметководствените проценки. Сметководствените проценки по својата природа претставуваат приближни вредности, кои можеби ќе треба да се ревидираат доколку станат познати некои дополнителни информации. На пример, добивката или загубата, која е признаена во врска со резултатот на даден неизвесен настан, којшто претходно не можел веродостојно да се процени, не претставува исправка на грешка.

 

аночните ефекти од исправките на грешД ки од изминатите периоди се евидентираат и обелоденуваат во согласност со МСС 12 - Даноци на добивка.

I.3.1. Исправка на грешки со ретроактивно повторно прикажување етроактивно повторно прикажување е Р исправка на признавањето, мерењето и обелоденувањето на износите на елементите на финансиските извештаи како грешката од претходните периоди никогаш да не настанала. руштвото треба да ги корегира матеД ријалните грешки од претходниот период ретроактивно во првиот сет на финансиски извештаи кои се одобрени за издавање откако тие ќе бидат откриени со:

Грешката од претходен период, зависно од барањата на стандардот, се корегира со ретроактивно повторно прикажување, освен до степенот до кој е непрактично да се утврдат ефектите кои се специфични за периодот или кумулативниот ефект од грешката.

а) повторно прикажување на споредбените износи за претходниот презентиран период(и) во кој настанала грешката, б) доколку грешката настанала пред најраниот претходен период кој е презентиран во финансиските извештаи, треба повторно да се прикаже почетната состојба на средствата, обврските и главнината за најраниот претходен период кој е презентиран.

Пример за исправка на грешка - ретроактивно повторно прикажување: Во xxx1 година, сметководителот на друштвото “Бета” открил дека во xxx0 година друштвото не го евидентирало расходот за амортизација во износ на 20.000 денари, кој се однесува на ново изградена зграда. Следат извадоци од Извештајот за сеопфатна добивка (биланс на успех) и Извештајот за промени во главнината за xxx1 година и xxx0 година пред исправката на грешката: Бруто добивка Општи и административни трошоци, вклучувајќи амортизација Добивка од редовни активности, пред оданочување Данок на добивка (10%) Нето добивка Акумулирана добивка, почетна Акумулирана добивка, заклучна

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018

година xxx1 200.000 (80.000)

година xxx0 230.000 (80.000)

120.000 (12.000) 108.000 165.000 273.000

150.000 (15.000) 135.000 30.000 165.000



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Корекција на грешка - ретроактивно повторно прикажување: Друштво “Бета” Извадок од Извештајот за сеопфатна добивка (билансот на успех) година xxx0 година xxx1 Бруто добивка Општи и административни трошоци, вклучувајќи амортизација Добивка од редовни активности, пред оданочување Данок на добивка (10%) нето добивка

200.000 (80.000)

(повторно пресметани) 230.000 (100.000)

120.000 (12.000) 108.000

130.000 (13.000) 117.000

Друштво “Бета” Извадок од Извештај за промени на главнината (само колони за акумулирана добивка) година xxx0 година xxx1

акумулирана добивка, почетна, како што е претходно искажана корекција на грешка - нето ефект на данок на добивка, во износ од 2.000 (20.000 расход на амортизација x 10% данок на добивка 1) - (види Белешка број 1) Акумулирана добивка, почетна, повторно искажана нето добивка акумулирана добивка, заклучна

165.000

(повторно пресметани) 30.000

(18.000)

147.000 108.000 255.000

30.000 117.000 147.000

Друштво “Бета” Извадок од белешките кон финансиските извештаи Белешка 1: Друштвото не евидентирало расход на амортизација во износ од 20.000 денари во xxx0 година. Финансиските извештаи за xxx0 година се повторно искажани за да се корегира грешката.

I.3.2. Исправка на грешки при ограничување на ретроактивното повторно прикажување Кога е непрактично да се утврдат ефектите кои се специфични за периодот во однос на грешката на споредбени податоци за еден или повеќе презентирани претходни периоди, друштвото треба повторно да ги ис-

каже почетните состојби на средствата, обврските и главнината за најраниот период за кој е практично ретроактивното повторно прикажување (што може да биде тековниот период).

1 н еприкажаниот расход на амортизација од 20.000 денари, претходно предизвикал прикажување на повисока добивка, за што е платен и повеќе данок. Овде се неутрализира тоа со корегирање на грешката од 20.000 денари за нето даночниот ефект. www.p

roagens.mk

МСС 8 И ОДДЕЛ 10 НА МСФИ ЗА МСЕ

Кога е непрактично да се утврди кумулативниот ефект, на почетокот на тековниот период, за грешка во однос на сите претходни периоди, друштвото треба повторно да ги искаже споредбените податоци за да се корегира грешката проспективно од најраната дата која е практична. орекцијата на грешката од претходен пеК риод е исклучена од добивката или загубата за периодот во кој се открила грешката. Сите информации презентирани во однос на претходни периоди, вклучувајќи ги и сите исто-

 

риски збирни финансиски податоци, повторно се прикажуваат за колку што е можно најдалечен период за кој тоа е практично. Кога е непрактично да се утврди износот на грешката (на пример, грешка во примената на сметководствена политика) за сите претходни периоди, друштвото треба повторно да ги искаже споредбените информации проспективно од најраната дата која е практична. На тој начин, со ова се изоставува делот на кумулативната исправка на средствата, обврските и главнината кои произлегле пред таа дата.

II. СМЕТКОВОДСТВЕН ТРЕТМАН НА промениТЕ на сметководствени политики И ПРОЦЕНКИ И ИСПРАВКИ НА греШки СОГЛАСНО СО ОДДЕЛОТ 10 НА МСФИ ЗА МСЕ (МАЛИ И МИКРО СУБЈЕКТИ) Одделот 10 на МСФИ за МСЕ обезбедува насоки за избирање и примена на сметководствените политики употребени во подготовката на финансиските извештаи на малите и микро субјекти, како и за начинот на сметководствено спроведување на ефектите од нивните промени. Исто така, овој оддел ги опфаќа промените во сметководствените проценки и исправки на грешки во финансиските извештаи од претходни периоди.

Во продолжение се прикажани преработени примери користени од Прирачникот за обука на МСФИ за МСЕ, на Фондацијата за МСФИ (В. Британија) од 2009 година.

II.1. ЕФЕКТИ ОД ПРОМЕНИ ВО СМЕТКОВОДСТВЕНИТЕ ПОЛИТИКИ Друштвото ја менува сметководствената политика само ако промената: а) ја бараат измените во МСФИ за МСЕ или б) резултира во финансиски извештаи кои обезбедуваат веродостојни и порелевантни информации за ефектите на трансакциите, другите настани или услови на финансиската состојба, финансиските резултати и парични текови на друштвото. Следново не се смета за промена во сметководствените политики:

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018

а) примената на сметководствена политика за трансакции, други настани или состојби што во суштина се разликуваат од оние што претходно се појавиле, б) примената на нова сметководствена политика за трансакции, други настани или состојби што претходно не се појавиле или не биле материјални, в) промена во моделот на набавна вредност кога повеќе не е достапна веродостојна мерка за објективната вредност (или обратно) за средство за коешто МСФИ за МСЕ бара или дозволува да се мери по објективна вредност. околку МСФИ за МСЕ дозволува избор Д на сметководствен третман (вклучувајќи основа за мерење) за одредена трансакција или друг настан или услов и друштвото го промени неговиот избор, тоа е промена во сметководствената политика. ога е тешко да се направи разлика меѓу К промена во сметководствената политика и промена во сметководствената проценка, промената се третира како промена на сметководствена проценка. Друштвото ги евидентира промените во сметководствената политика како што следува: а) друштвото ја евидентира промената во сметководствената политика што резул-



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

тира од промена во барањата од МСФИ за МСЕ во согласност со преодните одредби, доколку постојат, утврдени во таа промена, б) кога друштвото избрало да го следи МСС 39 - Финансиски инструменти: Признавање и мерење наместо следење на Оддел 11 - Основни финансиски инструменти и Оддел 12 - Други финансиски инструменти како што е дозволено со став 11.2 и се променат барањата од МСС 39, друштвото ја евидентира таа промена во сметководствената политика во согласност со преодните одредби, доколку постојат, наведени и ревидирани во МСС 39, и в) друштвото ги евидентира сите останати промени во сметководствената политика ретроактивно.

Пример за точка б: Промена на сметководствена политика согласно со МСС 39 Во согласност со единствената можност на МСФИ за МСЕ да се користат целосните МСФИ (горенаведена точка б), друштвото ги применува барањата на МСС 39. Во тековниот период, МСС 39 се изменил. Преодните одредби на промената на МСС 39, бараат промената на сметководствената политика да се евидентира како прилагодување на акумулираната добивка на почетокот на тековниот период на известување. Друштвото пресметало дека 70.000 денари од намалувањето на акумулираната добивка во износ од 110.000 денари на почетокот на тековниот период на известување, како резултат на промена на сметководствената политика, припаѓа на годините пред споредбениот период на известување. Ефектот на промената на сметководствената политика мора да биде презентиран како повторно прикажување на акумулираната добивка на почетокот на тековниот период на известување - намалување од 110.000 денари. Во согласност со преодните одредби на промената на МСС 39, споредбените износи не мора да бидат повторно искажани.

www.p

Пример за точка в: ретроактивна примена на промена на сметководствена политика о тековниот период на известување, В друштвото доброволно променило сметководствена политика. Кумулативниот ефект на промената на сметководствената политика врз акумулираната добивка на друштвото е намалување од 110.000 денари на почетокот на тековниот период на известување, од кои 70.000 денари припаѓаат на годините пред споредбениот период на известување. Во согласност со горенаведената точка в), ефектот на промената на сметководствената политика мора да биде презентиран како повторно искажување на акумулираната добивка на почетокот на споредбениот период на известување (намалување од 70.000 денари) и 40.000 денари намалување во добивката за споредбениот период. Кумулативниот ефект на овие повторни прикажувања е намалување на акумулираната добивка во износ од 110.000 денари на почетокот на тековниот период на известување.

II.1.1.ретроактивна примена на промена на сметководствена политика ога се прави ретроактивна промена во К сметководствена политика, друштвото ја применува новата сметководствена политика на компаративните информации за претходните периоди до најраниот датум кога тоа е изводливо, исто како новата сметководствена политика да била применета отсекогаш. Кога е непрактично да се одредат ефектите на поединечните периоди на промена во сметководствената политика на компаративните информации за еден или повеќе презентирани периоди, друштвото ја применува новата сметководствена политика на сметководствените вредности за средствата и обврските на почетокот на најраниот период за кој е изводлива ретроспективна примена, што пак може да биде тековниот период и ги прави соодветните корекции на почетното салдо на секоја засегната компонента на главнината за тој период.

roagens.mk

МСС 8 И ОДДЕЛ 10 НА МСФИ ЗА МСЕ

ример за ретроактивна примена на П промена на сметководствена политика: Во 2017 година, друштвото доброволно променило сметководствена политика. Во согласност со точката 10.11 в), друштвото мора да ја евидентира оваа промена ретроактивно. Кумулативниот ефект на промената е намалување на акумулираната добивка во износ од 120.000 денари на 1.1.2017 година - почетокот на тековниот период на известување. руштвото презентира две години на споД редбени информации (2015 и 2016) и пресметало дека ефектот од промената на сметководствената политика изнесува 30.000 денари пониска добивка за секоја од минатите 4 години (2016, 2015, 2014 и 2013). Е фектот на промената на сметководствената политика мора да биде презентиран како повторно искажување на: - а кумулираната добивка на 1.1.2015 година - намалена за 60.000 денари, - д обивката за годината што завршува на 31.12.2015 година - намалена за 30.000 денари, - д обивката за годината што завршува на 31.12.2017 година - намалена за 30.000 денари. Кумулативниот ефект на овие повторни искажувања изнесува 120.000 денари пониско повторно искажување на акумулираната добивка на 1.1.2016 година (на почетокот на тековниот период на известување).

II.2. ЕФЕКТИ ОД ПРОМЕНА ВО СМЕТКОВОДСТВЕНИТЕ ПРОЦЕНКИ Промената во сметководствените проценки е корекција на сметководствената вредност на средството или обврската, или пак износот на периодичната потрошувачка на средството, што резултира од оценка на тековната состојба и очекуваните идни користи и обврски поврзани со средствата и обврските.

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018

 

ромените во сметководствените проценП ки резултираат од новите информации или развојот и соодветно не се корекции на грешки. Друштвото го признава ефектот на промената во сметководствената проценка, освен за промената во долунаведениот случај (точка 10.17), вклучувајќи ја во иднина во добивката или загубата во: а) периодот на промената, доколку промената влијае само на тој период, или б) периодот на промената и идните периоди, доколку промената влијае на двата. По исклучок, се додека промената во сметководствената проценка предизвикува промени во средствата и обврските, или се однесува на ставка од главнината, друштвото ја признава преку корекција на сметководствената вредност на ставките за поврзаното средство, обврска или главнина во периодот на промената (точка 10.17). ример - проспективна промена П на сметководствена проценка: На 31.12.2016 година, друштвото вреднувало едно свое побарување во износ од 240.000 денари (720.000 денари бруто износ намален за 480.000 денари резерва за сомнителни побарувања). Проценката на големината на сомнителното побарување била соодветно направена врз основа на сите информации кои биле расположливи. Д руштвото примило известување од ликвидаторот на должникот дека ќе прими 300.000 денари како целосно и крајно подмирување на долгот на 31.12.2017 година. Друштвото мора да вклучи 60.000 денари (300.000 денари на 31.12.2017 година намалено за 240.000 денари на 31.12.2016 година) како зголемување на добивката за годината која завршува на 31.12.2017 година поради промена на сметководствена проценка.



02/ 3162-979 i 3298-763



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

II.3. ИСПраВКИ на ГрЕШКИ ВО ПрЕТХОДнИ ПЕрИОДИ Грешките во претходниот период се пропусти и погрешни прикази во финансиските извештаи на друштвото за еден или повеќе претходни периоди што настануваат заради неупотребување или злоупотребување на веродостојните информации коишто: а) биле достапни кога финансиските извештаи за тие периоди биле одобрени за објавување, и б) може реално да се очекува дека биле добиени и земени предвид во подготовката и презентирањето на тие финансиски извештаи. Таквите грешки ги вклучуваат ефектите на математички грешки, грешки во примена на сметководствените политики, превиди или погрешни толкувања на фактите, како и измама.

олку што е тоа изводливо, друштвоК то ретроактивно ја исправа материјалната грешка од претходен период во првиот финансиски извештај одобрен за објавување, откако истата била откриена, така што: а) п овторно ги прикажува компаративните износи за претходниот презентиран период(и) кога грешката се појавила, или б) доколку грешката се појавила пред да биде презентиран најраниот претходен период, повторно ги прикажува почетните салда на средствата, обврските и главнината за најраниот претходно презентиран период. Кога е непрактично да се одредат ефектите на грешката за специфичен период врз компаративните информации за еден или повеќе претходно презентирани периоди, друштвото повторно ги прикажува почетните салда за средствата, обврските и главнината за најраниот период за кој е изводливо ретроактивно повторно прикажување (што може да биде и тековниот период).

www.p

Пример за точка а: ретроактивно исправање на грешка Во 2017 година, откако друштвото ги одобрило за издавање финансиските извештаи за 2016 година, открило дека трошокот за амортизација за 2014 година бил потценет за 43.200 денари, поради пресметковна грешка. Потценувањето во износ од 43.200 денари на трошокот за амортизација во финансиските извештаи за 2016 година е грешка на претходно презентиран период. Е фектот од корекцијата на грешката на претходно презентиран период (2016) мора да биде презентиран како: - п овторно искажување на добивката за годината што завршува на 31.12.2016 година како намалување од 43.200 денари, како и - п овторно искажување на акумулираната добивка на 1.1.2017 година (почетокот на тековниот период на известување) со намалување за 43.200 денари (за цели на примерот, ги игнорираме даночните ефекти). Пример за точка б: ретроактивно исправање на грешка Во 2017 година, друштвото открило програмска грешка во системот за определување на цена на чинење на неговиот главен производ. Корекцијата на грешката од претходно презентирани периоди треба да се изведе ретроaктивно. Кумулативниот ефект од исправката на грешката изнесува 120.000 денари намалување на акумулираната добивка на 1.1.2017 година (почетокот на тековниот период на известување). Друштвото презентира две години на споредбени информации (2015 и 2016) и пресметало дека ефектот на исправката на грешката изнесува 30.000 денари пониска добивка за секоја од минатите 4 години (2016, 2015, 2014 и 2013).

roagens.mk

МСС 8 И ОДДЕЛ 10 НА МСФИ ЗА МСЕ

руштвото утврдило дека е непрактичД но да се утврдат индивидуалните ефекти на исправката на грешката за периодите пред 2016 година. Ефектот на исправката на грешката од претходно презентирани периоди мора да се презентира како: - п овторно искажување на акумулираната добивка (и залихите-средство) на 1.1.2016 година, намалена за 90.000 денари,

 

- н амалување на добивката за годината што завршува на 31.12.2016 година за 30.000 денари, - п овторно презентирање на акумулираната добивка со намалување од 120.000 денари (и залихите-средство) на 1.1.2017 година (почетокот на тековниот период на известување). не е практично да се искажат повторно споредбените информации за годината која завршува на 31.12.2015 година. Друштвото мора да обелодени објаснување на причините зошто е непрактично да се утврдат износите за периодот пред 1.1.2016 година.

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018

НОВО!

2018

Годишна ПАКЕТ претплата

на Проагенсовите изданија за 2018 година!

аради намалување на финансиската изложеност на клиентите (КПУ обуки), но и заради подобрување на квалитетот на услугите, тимот на Про Агенс формираше ПАКЕТ ПОНУДА за ПРЕТПЛАТА за 2018 година со единствена содржина:

ПАКЕТ ПОНУДА за ПРЕТПЛАТА за 2018 година

НОВО: Привилегијата на претплатниците да добиваат попусти за учество на нашите советувања

Инфо-регистар, традиционално издание во печатена и електронска форма Е-написи за одделни интересни важни теми

12 броеви ИНФОРМАТОР, традиционално печатено издание со посебни делови за буџетски корисници и непрофитни субјекти

Про економија, Прирачник за годишна сметка / финансиски извештаи, печатено издание

НОВО: 12 броеви ИНФО-КПУ, електронско издание за овластени сметководители / сметководители наменето за професионално усовршување

КОНСАЛТИНГ по телефон, мејл и директни средби во просториите на Про агенс, односно на клиентот

ПРИРАЧНИК од областа на даноците, сметководството, финансиското известување, работните односи (ПОДАРОК по избор, печатено издание)

ДРУГИ БРОЈНИ АЛАТКИ во EXCEL составување на годишната сметка/ ФИ, плати, пресметка на камати, патен налог, МДБ, ...

НОВО: EXCEL алатка за составување на годишната сметка за БУЏЕТСКИ КОРИСНИЦИ И ЕДИНКИ КОРИСНИЦИ

НЕОГРАНИЧЕН ПРИСТАП до затворените содржини на интернет страната www.proagens.mk и е-вести за брзи и важни известувања

Цена на ПАКЕТОТ ПРЕТПЛАТА за 2018 година со вклучен Ваучер за КПУ, и Прирачникот-подарок изнесува 14.900 денари (со ДДВ и бесплатна достава)! ПАКЕТОТ ПРЕТПЛАТА за 2018 година, ќе ја има полната содржина само ако истата се плати!

www.proagens.mk

 

ДДВ - REVERSE CHARGE

ПРИМЕНА НА СИСТЕМОТ „REVERSE CHARGE“ ОД ЗАКОНОТ ЗА ДДВ

истемот reverse charge се применува кај даночните обврзници регистрирани за целите на ДДВ, кои вршат промет на добра и услуги за даночни обврзници кои исто така се регистрирани за целите на ДДВ а се однесуваат на одредена група на извршени промети како и на дадените аванси за тие промети, по 31 јануари 2014 година. Според член 32-а од Законот за ДДВ, („Службен весник на РМ”, бр. 44/99,... и 189/16) овој систем се применува на следните промети на добра и услуги: 1) градење, вклучувајќи одржување, реконструкција и отстранување на градби или нивни делови, кога примател на прометот е инвеститорот, а вршителот на прометот е изведувачот на работите, и во случај кога примател на прометот е изведувачот, а вршител на прометот е подизведувачот на работите, согласно законот со кој се уредува градењето; 2) прометот со употребен материјал и употребен материјал кој не може повторно да се користи во иста состојба, отпад, индустриски и неиндустриски отпадни материјали, отпаден материјал кој може да се рециклира, делумно преработен отпад и 3) пренос на движен и недвижен имот во постапка на присилна наплата согласно со Законот за даночна постапка и во постапка за присилно извршување согласно со Законот за извршување, кога доверителот се стекнува со доброто. Станува збор за систем кој функционира на начин што, примателот на добрата или корисникот на услугата станува даночен должник, врз основа на пренесената даночна обврска од вршителот на прометот. Примателот на доброто/услугата, за пренесената даночна обврска, остварува право на одбивка на претходен ДДВ, според условите од член 34 од Законот за ДДВ).

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018

Даночна основа за пресметување на ДДВ (како претходен така и излезен ДДВ), претставува износот кој е искажан во фактурата на испорачателот на добрата и услугите, односно износот на вкупниот надоместок кој треба да се плати од нарачателот. Даночниот обврзник кон кого се врши прометот е даночен должник и во случај на плаќање кое ќе го врши однапред (аванс), пред да биде извршен наведениот промет на добрата и услугите. Владата на Република Македонија донесе Одлука за определување нa добрата и услугите за кои даночен должник е даночниот обврзник кон кого е извршен промет од страна нa друг даночен обврзник - во натамошниот текст: „Одлука“ („Службен весник на РМ”, бр. 45/14 и 160/16) во која поблиску ги определи добрата и услугите за чиј промет се применува ваквиот даночен третман.

I. REVERSE CHARGE ВО ПРОМЕТИТЕ ОД ГРАДЕЖНИШТВОТО Кај прометите на добра и услуги од областа на градежништвото, како што се градење, вклучувајќи одржување, реконструкција и отстранување на градби или нивни делови, кога примател на прометот е инвеститорот, а вршителот на прометот е изведувачот на работите, и во случај кога примател на прометот е изведувачот, а вршител на прометот е подизведувачот на работите, се применува системот на reverse charge. Овој систем или пренесување на даночната обврска според член 32-а став 1 од Законот за ДДВ се применува почнувајќи од 1 февруари 2014 година. Важно е да се нагласи дека во овој систем

се опфатени само градежните работи наведени во спомнатата Одлука, со или без градежниот материјал, (потрошен или вграден во рамките на дадената услуга) додека прометот кој се сведува на едноставна продаж-



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

ба или размена на градежен материјал (со или без испорака на градилиште) како и услуги на изнајмување на градежна механизација и друга опрема останува да се оданочуваат со ДДВ, од страна на продавачот или давателот на услугата. Според членот 32-а став 1 точка 1 од Законот за ДДВ, овој систем на оданочување е задолжителен во речиси сите фази од градењето и вршењето самостојни градежни работи, односно како што гласи одредбата: за вршење промети кои значат „градење, вклучувајќи одржување, реконструкција и отстранување на градби или нивни делови“ согласно со законот со кој се уредува градењето.

Законот за градење на кој се повикува одредбата од член 32-а од Законот за ДДВ дава поширока дефиниција за категоријата „градење“: „изведување на претходни работи, изработка на проектна документација, вршење на подготвителни работи, изградба на нова градба, доградба и надградба на постојна градба, реконструкција и адаптација на постојната градба што опфаќа земјени работи, изведување на градежна конструкција, вршење на градежно-инсталатерски работи и градежно-завршни работи, вградување постројки или опрема и други работи со кои се оформува целината на градбата.“ Понатаму, дефиницијата за „одржување“ на градежен објект, според истиот Закон (Закон за градење) го опфаќа изведувањето на работи заради зачувување на основните барања на објектот во текот на неговото употребување, додека „отстранување“ е изведување на работи на уривање или на демонтирање на градба, објект или нивни делови, како и собирање и транспорт на градежниот материјал и отпад создаден со уривањето, односно со демонтирањето на градбата и со уредувањето на земјиштето. „Реконструкција“ пак, е изведување на работи во рамките на постојниот габарит на објект со кои се влијае врз исполнувањето на основните барања за градбата и со кои се менува усогласеноста на градбата со проектот според кој е изградена, со менување на фасада, промена на технолошкиот процес и www.p

на инсталацијата, санација и замена на конструктивни елементи и слично, односно изведување работи на инфаструктурни објекти со кои се влијае врз исполнувањето на основните барања на градбата и со кои се менува усогласеноста на градбата со проектот според кој е изградена. Напомена:



Иако термините градење, одржување, реконструкција и отстранување на градби се дефинирани со спомнатиот Закон за градење, сепак, за оданочување со ДДВ врз основа на принципот “пренесена даночна обврска” ќе се применува спомнатата Одлука на Владата во која попрецизно и поредуцирано се определени градежните услуги опфатени со овој систем на оданочување. Во рамките на Одлуката на пример, не се вклучени проектантските услуги (кои се опфатени со законската дефиниција за „градење“) како ни услугите на надзор на градењето, а што се дел од градежните активности.

1. ПРИМЕРИ ЗА ПРИМЕНА НА „REVERSE CHARGE“ КАЈ ГРАДЕЖНИТЕ РАБОТИ Во примерите дадени за појаснување на услугите од член 32-а точка 1 на Законот за ДДВ го земаме во предвид фактот дека пренесувањето на данокот е предвидено помеѓу подизведувачи, изведувачи и инвеститори на градби, со тоа што меѓу истите прометот може да биде изразен преку фактури, разни пресметки или времени ситуации. Изведувач е правно лице кое ја изведува, односно гради градбата или дел од градбата, врз основа на договор за градење склучен со инвеститорот (член 25 од Законот за градење). За извршување на овие работи, правното лице треба да е регистрирано во Централниот регистар за изведување на градежни и/или градежно - занаетчиски работи и да поседува лиценца за изведувач.



kontakt@proagens.com.mk

roagens.mk

 

ДДВ - REVERSE CHARGE

Меѓутоа, во овој даночен систем влегуваат и субјекти кои не мора да поседуваат градежна лиценца. Изведувачот може изведувањето на одредени градежни работи, како што предвидува Законот за градење, да го довери на друго правно лице (подизведувач), кое ги исполнува условите за изведување на тие работи пропишани со овој Закон, за што склучува договор. Покрај нив, во системот на reverse charge влегуваат и субјектите вклучени во вршење

на работите на внатрешно уредување на градбата како што е поставување на осветлување, молеро-фарбарски работи, поставување на паркет, плочки, поставување на врати и прозорци, водоинсталатерски работи, уредување на теренот, како и други занаетчиски работи. Вршителите на овие работи треба да бидат регистрирани во Централниот регистар за вршење на соодветна дејност и не треба да имаат лиценца или овластување согласно со Законот за градење, според член 40 од овој закон.

1.1. Пример за извршена градежна услуга од ПОДИЗВЕДУВАЧ кон ИЗВЕДУВАЧ • Фактура од ПОДИЗВЕДУВАЧОТ:

До ГРАДИТЕЛ ДОО „Мајска“ – 16,1000 Скопје МК4030993172597

ИСКОП ДОО - Скопје „Македонска“, 18/2-1 Скопје МК4030987654321

Фактура бр. 16/2017 дата на промет: 05.02.2017 Количина 1000 м2

Услуга Бр. 1 Извршен ископ за објект по проект: _______ Пренесување на даночна обврска по чл. 32-а:

Цена м2/ден. 200

Вкупно 200.000

200.000 х 18% ДДВ = 36.000 Вкупно за плаќање: Скопје, 07.02.2017

____________ примил:

200.000 _ ______________________ овластен потписник на ф-ра:

Напомена: Во однос на обврската од член 53 од Законот за ДДВ за одделно истакнување на прометот и данокот во фактурите, во случаите кога примателот на добрата и/или услугите е даночен должник според член 32-а, даночниот обврзник кој го врши прометот е должен во фактурата да наведе: „пренесување на даночна обврска“.

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

• Евиденција на фактурата кај ПОДИЗВЕДУВАЧОТ В о случајов и подизведувачот и изведувачот се ДДВ обврзници, па подизведувачот ја пренесува даночната обврска на изведувачот. Фактурата ќе се книжи без пресметан ДДВ, на следниот начин: Книжење: СМЕТКА ОПИС должи побарува 1202 Побарувања од купувачи за услуги 7401 Приходи од продажба на услуги во земјата - по фактура за извршена услуга со пренесена даночна обврска

ИЗНОС должи побарува 200.000 200.000

• Пресметка на ДДВ и евиденција на фактурата кај ИЗВЕДУВАЧОТ Во фактурата примена од подизведувачот со пренесена даночна обврска, изведувачот евидентира даночен долг (ДДВ) врз основа на член 32-а од Законот за ДДВ. За истиот данок има право на одбивка. Фактурата ќе се книжи на следниот начин: СМЕТКА должи

ИЗНОС

ОПИС

побарува

должи

Надворешни услуги поврзани со производство 1302 Претходен ДДВ по член 32-а 2201 Обврски спрема добавувачи на услуги 2302 Обврски за ДДВ по член 32-а - по фактура од подизведувач за ископ

побарува

200.000

4127

36.000 200.000 36.000

1.2. Прва времена ситуација од ИЗВЕДУВАЧОТ кон ИНВЕСТИТОРОТ ГРАДИТЕЛ ДОО „Мајска“ – 16,1000 Скопје МК4030993172597 ТД „ТРГОТРАНС“ ДООЕЛ „Маршал Тито“ - 25, 1000 Скопје МК4030995196418 Времена ситуација бр. 11/17 дата на промет: 09.02.2017 бр.

Количина

Услуга Прва времена ситуација по проект ____: - расчистување на терен - извршен ископ

1000 м2

Цена м2/ден. 220

Вкупно 80.000 220.000

Пренесување на даночна обврска по чл. 32-а: 300.000 х 18% = 54.000 Вкупно за плаќање:

www.p

300.000

roagens.mk

 

ДДВ - REVERSE CHARGE

• Евиденција на Првата времена ситуација кај ИЗВЕДУВАЧОТ Книжење: СМЕТКА ОПИС должи побарува 1202 Побарувања од купувачи 2930 Пресметани приходи за идни периоди - по времена ситуација со пренесена даночна обврска

ИЗНОС должи побарува 300.000 300.000

• Евиденција на Првата времена ситуација кај ИНВЕСТИТОРОТ Примателот на прометот (инвеститорот) кој е ДДВ обврзник исто така станува даночен должник по прва времена ситуација (за расчистување на терен и ископ) од изведувачот. Инвеститорот ќе има право на одбивка на пресметаниот данок на додадена вредност со исполнување на условите од член 34 од Законот, односно доколку станува збор за влезен промет во функција на дејност со право на одбивка на ДДВ. Од таму се можни следните два случаи (претставени низ примери): 1) Инвеститорот ИМА право на одбивка на претходниот данок. На пример, нарачаниот објект претставува деловен простор наменет за извршување на трговската дејност на инвеститорот, така што, данокот кој го пресметува како даночен должник истовремено ќе има право да го одбие како претходен данок. Во тој случај првата времена ситуација (фактура) ќе се евидентира на следниот начин: СМЕТКА ОПИС должи побарува 0161 Материјални сред. во подготовка 1302 Претходен ДДВ по член 32-а 2200 Обврски спрема добавувачи 2302 Обврски за ДДВ по член 32-а - по прва времена ситуација од изведувачот

ИЗНОС должи побарува 300.000 54.000 300.000 54.000

2) Инвеститорот НЕМА право на одбивка на претходниот данок: На пример, нарачаниот објект да е наменет за административен простор во функција на услуги на меѓународен превоз на патници (од член 23 точка 19 од Законот за ДДВ) за што инвеститорот (иако е регистриран ДДВ обврзник), нема право на одбивка на данокот. Во тој случај пресметаниот даночен долг според член 32-а во времената ситуација (фактура) е без право на одбивка и истата ќе се евидентира на следниот начин: СМЕТКА ОПИС должи побарува 0161 Материјални сред. во подготовка 2200 Обврски спрема добавувачи 2302 Обврски за ДДВ по член 32-а - по прва времена ситуација од изведувачот

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018

ИЗНОС должи побарува 354.000 300.000 54.000



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

1.3. Фактурирање кон ИНВЕСТИТОР кој не е ДДВ обврзник Доколку истиот Изведувач треба да фактурира кон Инвеститор кој не е даночен обврзник регистран за целите на ДДВ, тогаш неговата фактура ќе изгледа како и секоја редовна фактура од ДДВ обврзник, со засметан ДДВ (во овој случај не може да се примени пренесување на данокот): ГРАДИТЕЛ ДОО „Мајска“ – 16, 1000 Скопје МК4030993172597 МИНИСТЕРСТВО ЗА КУЛТУРА „Ѓуро Ѓаковиќ“ - 61 Скопје Времена ситуација бр. 14/17 дата на промет: 27.02.2017 бр.

услуга

Количина

Прва времена ситуација по проект ____: - расчистување на терен - извршен ископ - темелна плоча

1000 м2

Вкупно:

Цена м2/ден. 220

Вкупно 80.000 220.000 300.000 600.000 108.000 708.000

ДДВ 18% Вкупно за плаќање:

Книжењето во овој случај би било следно: СМЕТКА ОПИС должи побарува 1202 Побарувања од купувачи 2930 Пресметани приходи за идни периоди 2300 Обврски за ДДВ - по прокнижена прва времена ситуација

www.p

roagens.mk

ИЗНОС должи побарува 708.000 600.000 108.000

 

ДДВ - REVERSE CHARGE

1.4. Фактура за платен АВАНС од страна на ИЗВЕДУВАЧОТ Изведувачот „ГРАДИТЕЛ“ уплатил аванс на фирмата подизведувач „ПЛАТФОРМИ“ ДОО Скопје, на 13.02.2016, во износ од 100.000 денари, за монтажа на скелиња, за што од нив добива авансна фактура со пренесувње на даночна обврска по член 32-а: Авансна фактура бр. 010/2017

Услуга Бр. 1 Авансно плаќање на услуга монтажа на скелиња на ваш објект _____________КП_____

дата на промет: 13.02.2017 КолиЦена Вкупно чина м2/ден. 100.000

Пренесување на даночна обврска по чл. 32-а: 100.000 х 18% = 18.000 100.000

Вкупно за плаќање:

• Евиденција на авансната уплата и фактура кај ПОДИЗВЕДУВАЧОТ Во случајов и подизведувачот и изведувачот се ДДВ обврзници, па подизведувачот ја пренесува даночната обврска на изведувачот. Фактурата се издава без пресметан ДДВ, а уплатата ќе се книжи на следниот начин: Книжење: СМЕТКА ОПИС должи побарува 100 Парични средства 222 Обврска за примени аванси

ИЗНОС должи побарува 100.000 100.000

- по уплата и фактура за примен аванс за услуга од член 32-а

• Пресметка и евиденција по авансната фактура кај ИЗВЕДУВАЧОТ По основ на авансната фактура од подизведувачот (за услугата која според Одлуката е подложна на пренесување на даночна обврска), изведувачот евидентира даночен долг (ДДВ) врз основа на член 32-а. За истиот данок има право на одбивка. Авансната фактура ќе се книжи на следниот начин: Книжење: СМЕТКА должи побарува 1223

ОПИС Дадени аванси за набавка на услуги Парични средства

100 - по авансна уплата 1302 Претходен ДДВ по член 32-а 2302 Обврски за ДДВ по член 32-а - по авансна фактура од подизведувач

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018

ИЗНОС должи побарува 100.000 100.000 18.000

18.000



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

2. ИСКАЖУВАЊЕ НА ПРОМЕТ СО ПРЕНЕСЕНА ОБВРСКА И ПРЕНЕСЕН ДАНОК ПО ЧЛЕН 32-а ВО ДДВ ПРИЈАВАТА Во ДДВ Пријавата (ДДВ-04) во посебно поле (08): Промет во земјата за кој данокот го пресметува примателот на прометот (пренесување на даночна обврска согласно со член 32-а), се искажува извршениот или авансиран промет со пренесена даночна обврска. Во ова поле се внесува вкупниот износ на фактурираниот промет според член 32-а во соодветниот даночен период. Пример:



Фирмата ГРАДИТЕЛ ДОО (изведувач), во текот на месец февруари фактурирала две времени ситуации кон инвеститорот „ТРГО-ТРАНС“

Скопје, една кон инвеститор „СТАНОВИ“ ДОО Скопје и една кон инвеститор Министерство за култура. Исто така, како подизведувач по договор извршува и фактурира услуга кон изведувач „ИЛИНДЕН“ - Битола за дренажни работи на градилиште. На 26 февруари е примен аванс 1.000.000 денари за изведба на фасада на зграда, за што, на 28.02 е испоставена авансна фактура кон нарачателот „НОВА ГРАДБА“ Тетово. (Сите субјекти кон кои е фактурирано се регистрирани ДДВ обврзници, со исклучок на Министерството за култура.)

Вкупно фактурирани износи за пресметковниот период февруари 2017:

Ф-ра (врем.ситуација) бр. 11/17 = 300.000 (пренес. дан. обврска)

Ф-ра (врем.ситуација) бр. 12/17 = 250.000 (пренес. дан. обврска)

Ф-ра (врем.ситуација) бр. 13/17 = 550.000 (пренес. дан. обврска)

Ф-ра (врем.ситуација) бр.14/17 = 600.000108.000 ДДВ = 708.000

Ф-ра бр. 15/17

= 850.000 (пренес. дан. обврска)

Авансна фактура бр. 16/17-А

= 1.000.000 (пренес. дан. обврска)

Вкупно нето промет:

= 3.550.000 ДДВ = 708.000

Според издадените фактури, во ДДВ Пријава за месец февруари 2017 год., ГРАДИТЕЛ треба да искаже: -

оданочив промет по општа даночна стапка даночен долг по општа даночна стапка

= 600.000 (поле 01) = 108.000 (поле 02)

- промет со пренес. даноч. обврска (член 32-а)= 2.950.000 (поле 08) Меѓутоа, ГРАДИТЕЛ како даночен должник по член 32-а, даночната обврска за соодветниот даночен период ја утврдува заедно со примениот промет за кој е даночен должник според член 32-а од Законот и тоа: по фактурата бр. 16/2017 од подизведувачот „ИСКОП“, за промет од 200.000 денари со пренесен данок по стапка 18% во износ од 36.000 денари и фактурата број 10/2017 од подизведувачот „ПЛАТФОРМИ“ за авансиран промет од 100.000 денари со пренесен данок по стапка 18%, во износ од 18.000. Врз основа на прокнижените фактури, во истата ДДВ пријава (на ГРАДИТЕЛ) се истакнува: - примен промет за кој се должи ДДВ = 200.000 (поле 13) - авансиран промет за кој се должи ДДВ = 100.000 (поле 13) - пресметан данок по член 32-а, стапка 18% = 36.000 (поле 14) - пресметан данок по член 32-а, стапка 18% = 18.000 (поле 14)



kontakt@proagens.com.mk

www.p



02/ 3162-979 i 3298-763

roagens.mk

 

ДДВ - REVERSE CHARGE

Во делот на „Влезни исполнувања со право на одбивка“ од ДДВ пријавата, ГРАДИТЕЛ внесува: - Во поле 22 од ДДВ-04: влезен промет по фактурата бр. 16/2017 од подизведувачот „ИСКОП“ ДОО Скопје во износ од 200.000 и по примена авансна фактура од „ПЛАТФОРМИ“ ДОО Скопје, 100.000 ден. - Во поле 23 од ДДВ-04: данок (самопресметан) со право на одбивка во износ од 54.000 (36.000 по ф-ра од „ИСКОП“ и 18.000 по авансна ф-ра од ПЛАТФОРМИ. А ко претпоставиме дека во истиот даночен период ГРАДИТЕЛ има добиено и прокнижено фактури за набавка на градежен материјал во износ од 1.500.000 плус ДДВ 270.000 (за што не се применува пренесување на даночна обврска), како и за други набавки и трошоци со право на одбивка на ДДВ, во износ од 400.000 плус ДДВ 72.000, тогаш во ДДВ Пријавата внесува: - Во поле 18 од ДДВ-04: влезен промет по фактури за градежен материјал и други трошоци износ од 1.900.000 денари (1.500.000 + 400.000) и - Во поле 19 од ДДВ-04: претходен данок од фактури на добавувачи, со право на одбивка во износ од 342.000 денари (270.000 + 72.000).

3. ИЗВЕШТАЈ ЗА ПРЕНЕСЕНА ДАНОЧНА ОБВРСКА Со цел за контрола на одредбите од член 32‐а, во Законот за ДДВ преку членот 41 - б, е пропиша-на обврска, за даночниот обврзник кој врши промет на добра и услуги за кој даночен должник е даночниот обврзник кон кого е извршен прометот, да изготви извештај за пренесената даночна обврска по основ на извршените промети на добра и услугите од член 32‐а.

Станува збор за Извештајот за извршени промети на добра и услуги, за кои даночен должник е даночниот обврзник кон кого е извршен прометот, кој се доставува на Образец „ДДВ-ИПДО“, пропишан и објавен во „Службен весник на РМ”, бр. 46/14. Извештајот „ДДВ-ИПДО“ се доставува до надлежниот даночен орган во состав на даночната пријава на данокот на додадена вредност за соодветниот даночен период.

4. ИСПРАВКИ НА ПРОМЕТ ПОРАДИ ПРОМЕНА НА ДАНОЧНА ОСНОВА Согласно со член 22 став 2 од Законот за ДДВ, даночниот обврзник кон кого е извршен прометот од член 32-а мора да ги исправи данокот кој го должи и одбивката на претходниот данок, во текот на даночниот период на извршената промена, ако даночната основа се промени во случаи на промени поради враќање на доброто, поништување на договорот, или поради менување на цените откако бил извршен прометот.

Во ваков случај исправката кај вршителот на прометот се сведува на корегирање на побарувањата (приходите) или обврската (рас-

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018

ходите или залихите) додека кај примателот на прометот се корегира (сторнира) и пренесениот данок (претходно евидентиран како даночен долг) и одбиениот данок (претходно евидентиран како данок за одбивка). Само во ДДВ Пријавата кај примателот на прометот, се внесува износ и тоа во поле 27, во случај на исправка на промет за кој овој даночен обврзник немал право на одбивка на ДДВ. Исправката на даночниот износ се внесува со предзнак „-“, како повеќе платен данок кој се побарува според член 22 став 2 од ЗДДВ.



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

5. НЕДЕЛИВОСТ НА ПРОМЕТОТ НА ДОБРА ОД ПРОМЕТОТ НА УСЛУГАТА Со оглед дека сите активности кои влегуваат под категоријата градење, всушност подразбираат комплексна активност во која се вложува труд, опрема и материјал, па така овој систем подразбира НЕДЕЛИВОСТ НА ПРОМЕТОТ НА ДОБРА ОД ПРОМЕТОТ НА УСЛУГАТА. Бидејќи е ценето дека станува збор за многу широко дефинирање во членот 32-а, Владата на Република Македонија со спомнатата Одлука поблиску ги определи добрата и услугите за чиј промет ќе се применува ваквиот даночен третман.

Од списокот на наведените промети во Одлуката може да се воочи дека во голем број на ставки преовладува акцентот на самата градежна услуга, што го подржува фактот дека инвеститорот има право и можност самостојно да набавува одредени потребни материјали, а потоа да ангажира изведувач и подизведувачи за ивршување на фазите на градење со вградување на тие материјали, при што градежната услуга е основа за примена на механизмот на reverse charge.

www.p

По принцип на ваква економска деливост на прометот во градежништвото, доколку примателот на прометот (инве-ститорот) самиот набави градежни материјали, а изведувачот/подизведувачот го ангажира само за услугата на градење (вградување или контирање на материјалите), ваквата услуга сепак е вклучена во системот на reverse charge. Набавката на материјалите од страна на инвеститорот е надвор од системот на reverse charge. Според сето претходно сметаме дека овој принцип на економска деливост на прометот може да се примени и кога при избор на понудувачи за спроведување на некоја од градежните активности (услуги) се избере токму фирмата која претходно, во независен договор извршила испорака на градежен материјал, чие вградување ќе го направи при извршување на посебниот, независен и временски подоцнежен договор, за извршување на одредена градежна работа. Во ваков случај добрата се оданочуваат со ДДВ, а услугата останува да биде со пренесена даночна обврска по член 32-а од Законот за ДДВ.

roagens.mk

 

ДДВ - REVERSE CHARGE

II. ПРОМЕТ НА ОТПАДНИ МАТЕРИЈАЛИ СО „REVERSE CHARGE“ Од 1 февруари 2014 година механизмот на пренесување на даночна обврска за ДДВ („reverse charge“) се применува и во прометот со одредени употребени и отпадни материјали. Според членот 32-а став 2 од Законот за ДДВ, ваквиот третман е даден на прометите со следните категории материјали: - употребен материјал и употребен материјал кој не може повторно да се користи во иста состојба, - отпад, - индустриски и неиндустриски отпадни материјали, - отпаден материјал кој може да се рециклира и - делумно преработен отпад. Според овој концепт на оданочување, даночните обврзници регистрирани за целите на ДДВ, кои вршат промет на погоре наведените добра, кон друг даночен обврзник регистриран за целите на ДДВ, во излезните фактури не пресметуваат ДДВ, односно во фактурите наведуваат „пренесување на даночната обврска“. Врз основа на пренесената даночна обврска, примателот на добрата или корисникот на услугата станува даночен должник, ва значи дека наместо вршителот на проО метот (продавачот), даночен должник за овие промети е примателот на прометот (купувачот). Воедно примателот на наведените добра (набавени било за трговски или производни цели), остварува право на одбивка на претходен ДДВ, на основица утврдена во фактурите со клаузула за „пренесена даночна обврска“. Со Одлуката за определување нa добрата и услугите за кои даночен должник е даночниот обврзник кон кого е извршен промет од страна нa друг даночен обврзник („Одлука“), поблиску се определени добрата и услугите за чиј промет се применува ваквиот даночен третман.



kontakt@proagens.com.mk

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018

Во точката 2 на Одлуката се наведени добрата кои се вбројуваат во „употребен материјал и употребен материјал кој не може повторно да се користи во иста состојба, отпад, индустриски и неиндустриски отпадни материјали, отпаден материјал кој може да се рециклира и делумно преработен отпад“ категоризиран според наименување на стоките од Номенклатурата на Царинската тарифа. Станува збор за остатоци од нестандардни материјали кои директно не можат да се користат за намените за коишто биле предвидени во димензиите или обемот пред да се употребат во процес на производство или при други употреби, како и за класичен отпаден материјал. Напомена:



Прометите кои потпаѓаат под режимот на пренесување на даночна обврска, се САМО наведените со Одлуката. При тоа, „reverse charge“ се применува само во случаи кога прометот е извршен помеѓу даночни обврзници (купувач и продавач) регистрирани за целите на данокот на додадена вредност, според член 51 од Законот за ДДВ. Даночниот обврзник кон кого се врши прометот е даночен должник и во случај кога плаќањето ќе го изврши однапред (авансно).



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

1. ПРИМЕРИ ЗА ПРОДАЖБА СО „REVERSE CHARGE“ • Производител продава отпадоци од погонот со reverse charge ПЛАСТИКА ДОО - Скопје „Македонска“, 18/2-1 Скопје МК4030987654321

До РЕЦИКЛАЖА ДОО „Мајска“ – 16,1000 Скопје МК4030993172597

Бр. 1

Фактура бр. 11/17 дата на промет: 09.02.2017 Количина 1.000 кг

Промет Отпадоци од пластични маси

Цена кг/ден. 200

Вкупно 200.000

Пренесување на даночна обврска по чл. 32-а: 200.000 х 18% = 36.000 200.000

Вкупно за плаќање:

Во случајов и продавачот и купувачот се ДДВ обврзници, па ПЛАСТИКА ДОО ја пренесува даночната обврска на РЕЦИКЛАЖА ДОО.

• Евиденција на фактурата кај продавачот „ПЛАСТИКА“ Фактурата ќе се книжи без пресметан ДДВ, на следниот начин: СМЕТКА ОПИС должи побарува 1200 Побарувања од купувачи 7410 Приходи од продажба на добра - по фактура со пренесена даночна обврска

ИЗНОС должи побарува 200.000 200.000

• П ресметка на ДДВ и евиденција на фактурата кај купувачот РЕЦИКЛАЖА ДОО Во фактурата примена од добавувачот со пренесена даночна обврска, РЕЦИКЛАЖА ДОО евидентира даночен долг (ДДВ) врз основа на член 32-а. За истиот данок има право на одбивка, со оглед дека набавениот материјал е наменет дел за рециклирање и добивање на нов производ, а дел за натамошна продажба. Фактурата ќе се книжи на следниот начин: СМЕТКА ОПИС должи побарува 3100 Залиха на материјали 1302 Претходен ДДВ по член 32-а 2200 Обврски спрема добавувачи на добра 2302 Обврски за ДДВ по член 32-а - по фактура со пренесена даночна обврска

www.p

roagens.mk

ИЗНОС должи побарува 200.000 36.000 200.000 36.000

 

ДДВ - REVERSE CHARGE

• Продадени залихи од склад на РЕЦИКЛАЖА

ТРГОПЛАСТ ДОО „29 НОЕМВРИ“ - 16,1000 Скопје МК4030993172597

Бр. 1

РЕЦИКЛАЖА ДОО - Скопје „Мајска“ - 16,1000 Скопје МК4030993172597

Фактура бр. 035/17

Промет Отпадоци од пластични маси

дата на промет: 10.02.2017 КолиЦена Вкупно чина кг./ден. 700 кг 250 175.000

Пренесување на даночна обврска по чл. 32-а: 175.000 х 18% ДДВ = 31.500 175.000

Вкупно за плаќање:

• Евиденција на фактурата кај продавачот РЕЦИКЛАЖА ДОО Фактурата ќе се книжи без пресметан ДДВ, на следниот начин: СМЕТКА ОПИС должи побарува 1200 Побарувања од купувачи 7410 Приходи од продажба на добра во земјата - по фактура со пренесена даночна обврска

ИЗНОС должи побарува 175.000 175.000

• П ресметка на ДДВ и евиденција на фактурата кај купувачот ТРГОПЛАСТ ДОО Во фактурата примена од добавувачот со пренесена даночна обврска, ТРГОПЛАСТ ДОО евидентира даночен долг (ДДВ) врз основа на член 32-а. За истиот данок има право на одбивка, со оглед дека набавениот материјал е наменет за натамошна продажба. Фактурата ќе се книжи на следниот начин: СМЕТКА ОПИС должи побарува 6600 Стоки на склад 1302 Претходен данок 2200 Обврски спрема добавувачи на добра 2302 Обврски за ДДВ по член 32-а - по фактура со пренесена даночна обврска

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018

ИЗНОС должи побарува 175.000 31.500 175.000 31.500



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

• Ф актура за продадени залихи од РЕЦИКЛАЖА на субјект надвор од системот на ДДВ РЕЦИКЛАЖА ДОО - Скопје „Мајска“ – 16,1000 Скопје МК4030993172597

До МАЛ ТРГОВЕЦ ДООЕЛ „Партизанска“ – 16/2-18 1000 Скопје

Фактура бр. 036/17 Бр. 1

дата на промет: 18.02.2017 КолиЦена Вкупно чина кг./ден. 100 кг 250 25.000 4.500 29.500

Промет Отпадоци од пластични маси ДДВ 18% Вкупно за плаќање:

Со оглед дека дел од набавените залихи се продадени на фирма која не е регистрирана за ДДВ, не се применува членот 32-а, па фактурата е со пресметан ДДВ.

• Евиденција на фактурата кај продавачот РЕЦИКЛАЖА ДОО Фактурата ќе се книжи со евидентирање на обврска за ДДВ: СМЕТКА ОПИС должи побарува 1200 Побарувања од купувачите 7410 Приходи од продажба на стоки 2300 Обврски за ДДВ по стапка од 18% - продадена стока по ф-ра бр. 036/17 701 Набавна вредност на продадени стоки 660 Стоки на склад (100 х 200) - искнижена залиха

ВО

НО

1.000

ИЗНОС должи побарува 29.500 25.000 4.500 20.000

PROAGENSOV ANALITI^KI SMETKOVEN PLAN

denari na 268 strani

Cena za pretpaltnici so vklu~en DDV.

www.p

roagens.mk

20.000

 

ДДВ - REVERSE CHARGE

2. П РИМЕР НА АВАНСНА УПЛАТА ЗА ОТПАДНИ МАТЕРИЈАЛИ РЕЦИКЛАЖА ДОО плаќа авансно на ПЛАСТИКА ДОО, на 13.02.2017, за набавка на отпад од стаклен крш во износ од 100.000 денари, за што од нив добива авансна фактура со пренесување на даночна обврска по член 32-а: ПЛАСТИКА ДОО - Скопје „Македонска“, 18/2-1 Скопје МК4030987654321

До РЕЦИКЛАЖА ДОО „Мајска“ – 16,1000 Скопје МК4030993172597

Авансна фактура бр. 03-А/2017 дата на промет: 13.02.2017

Бр. 1

Промет

Количина

Цена м2/ден.

Вкупно

Авансно плаќање за идна испорака на стаклен крш Пренесување на даночна обврска по чл. 32-а:

100.000

100.000 х 18% = 18.000 Вкупно за плаќање:

100.000

• Е виденција на авансната уплата и фактура кај продавачот ПЛАСТИКА ДОО Во случајов двете фирми се ДДВ обврзници, па продавачот ја пренесува даночната обврска на купувачот. Авансната фактурата се издава без пресметан ДДВ, а уплатата ќе се книжи на следниот начин: СМЕТКА ИЗНОС ОПИС должи побарува должи побарува 100 Парични средства 100.000 222 Обврска за примени аванси 100.000 - по уплата и фактура за примен аванс за услуга од член 32-а

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

• П ресметка на ДДВ и евиденција на авансната фактура кај купувачот РЕЦИКЛАЖА По основ на авансната фактура од подизведувачот (за услугата која според Одлуката е подложна на пренесување на даночна обврска), изведувачот евидентира даночен долг (ДДВ) врз основа на член 32-а. За истиот данок има право на одбивка. Авансната фактура ќе се книжи на следниот начин: СМЕТКА должи Побарува ОПИС 1223 Дадени аванси за набавка на стоки 1000 Парични средства - по авансна уплата 1302 Претходен ДДВ по член 32-а 2302 Обврски за ДДВ по член 32-а - по авансна фактура од подизведувач Напомена:



За сите други промети на добра (влезни и излезни), кога не станува збор за добра продадени во услови од член 32-а (добра наведени во Одлуката), важат стандардните правила за обврска за пресметување на ДДВ кај продавачот и право на одбивка на ДДВ кај купувачот, според Законот за ДДВ. Правила: • О ткупот на отпадни материјали од член 32а, од физички лица кои не се ДДВ обврзници, се врши со исплата на лицето заед-

ИЗНОС должи побарува 100.000 100.000 18.000 18.000

но со персонален данок на доход (по основ: други видови на приходи); • Н абавките на други материјали и услуги од ДДВ обврзници се во бруто износ заедно со ДДВ, каде правото на одбивка на ДДВ се цени според член 34 од Законот за ДДВ, односно според исправноста на ДДВ фактурата и подреденоста на прометот кон дејност на даночниот обврзник со право на одбивка; • И звозот на отпадниот материјал се врши со ослободување од ДДВ врз основа на член 24 од Законот за ДДВ.

3. ИСКАЖУВАЊЕ НА ПРОМЕТ СО ПРЕНЕСЕНА ДАНОЧНА ОБВРСКА ПО ЧЛЕН 32-а ВО ДДВ ПРИЈАВАТА Во посебно поле (08) од ДДВ пријавата: Промет во земјата за кој данокот го пресметува примателот на прометот (пренесување на даночна обврска согласно со член 32-а), се искажува извршениот или авансиран промет со пренесена даночна обврска. Во ова поле се внесува вкупниот износ на фактурираниот промет според член 32-а од ЗДДВ во соодветниот даночен период. Пример: Фирмата РЕЦИКЛАЖА ДОО, во текот на месец февруари 2017 фактурирала две продажби на отпаден материјал, кон ТРГОПЛАСТ и МАЛ ТРГОВЕЦ. Износите кои се фактурирани, се следни: - Ф-ра бр. 035/17 = 175.000 (пренесена даночна обврска) - Ф-ра бр. 036/17 = 25.000 + 4.500 ДДВ = 29.500

www.p

roagens.mk

 

ДДВ - REVERSE CHARGE

поред издадените фактури, во ДДВ Пријавата за месец февруари 2017 година, РЕЦИКЛАС ЖА треба да искаже: - оданочив промет по стапка 18%

= 25.000 (поле 01)

- даночен долг за промет по стапка 18%

- промет со пренесена даночна обврска (член 32-а)

= 175.000 (поле 08)

4.500 (поле 02)

Меѓутоа, РЕЦИКЛАЖА како даночен должник од членот 32-а, ќе го пресметува данокот на додадена вредност за соодветниот даночен период според вкупно извршениот промет и вкупно примениот промет за кој е даночен должник согласно со член 32-а од Законот. Така, во пресметковниот период за февруари 2017, во делот за пријавување на даночен долг од ДДВ пријавата, треба да го прикаже и даночниот долг по пренесената - примена даночна обврска. Во случајов тоа ќе биде по фактурата бр. 11/17, за промет од 200.000 денари со пренесен данок по општа даночна стапка во износ од 36.000 денари и авансната фактура број 03-А/2017 во износ од 100.000 денари со пренесен данок по општа даночна стапка, од 18.000. Двете фактури се од добавувачот „ПЛАСТИКА“ ДОО Скопје. Врз основа на прокнижените фактури, во истата ДДВ пријава (на РЕЦИКЛАЖА) се истакнува: - примен промет за кој ДДВ должи примателот - ДДВ по член 32-а, даночна стапка 18% - даночната основа за авансирана набавка

= 200.000 (поле 13) = 36.000 (поле 14) = 100.000 (поле 13)

- ДДВ по член 32-а, даночна стапка 18%

= 18.000 (поле 14)

Во делот на „Влезни исполнувања со право на одбивка“ од ДДВ пријавата, РЕЦИКЛАЖА внесува: - Во поле 22 од ДДВ-04: влезен промет од „ПЛАСТИКА“ДОО Скопје по фактура бр. 11/17 во износ од 200.000, како и по примена авансна фактура 03А/2017 во износ од 100.000 ден. - Во поле 23 од ДДВ-04: данок со право на одбивка во износ од 54.000 кој е пресметан од самиот примател (36.000 по фактурата за промет и 18.000 по авансната фактура). Ако претпоставиме дека во истиот даночен период РЕЦИКЛАЖА има добиено и прокнижено фактури за набавка на друга стока во износ од 1.500.000 плус ДДВ 270.000 (за што не се применува пренесување на даночна обврска), тогаш во ДДВ Пријавата внесува: - Во поле 18 од ДДВ-04: влезен промет по фактури за други материјали и услуги во износ од 1.500.000 денари и - Во поле 19 од ДДВ-04: претходен данок од фактури на добавувачи, со право на одбивка во износ од 270.000.

4. ИЗВЕШТАЈ ЗА ПРЕНЕСЕНАТА ДАНОЧНА ОБВРСКА Даночниот обврзник кој врши промет на добра и услуги за кој даночен должник е даночниот обврзник кон кого е извршен прометот има обврска да изготви извештај за пренесената даночна обврска по основ на извршените промети на добра и услугите од член 32‐а од Законот за ДДВ.

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018

звештајот за извршени промети на И добра и услуги, за кои даночен должник е даночниот обврзник кон кого е извршен прометот, се доставува на Образец „ДДВ-ИПДО“, како прилог во рамките на ДДВ Пријавата.



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Во продолжение е даден пример на Извештајот „ДДВ-ИПДО“, за фактурираните промети со пренесена даночна обврска, од страна на „РЕЦИКЛАЖА“. Во случајов има само едно пренесување на даночна обврска (кон ТРГОПЛАС ДОО).

И З В Е Ш Т А Ј (ДДВ-ИПДО) Датум на фактура

Вкупен нето износ на извршениот промет 6

Р. бр.

ЕДБ

Назив и адреса

Број на фактура

МК4030993172597

ТРГОПЛАСТ ДОО „29 НОЕМВРИ“ - 16, Скопје

035/17

10 02 2017

175 000

5. ИСПРАВКИ НА ПРОМЕТ ПРИ ПРОМЕНА НА ДАНОЧНА ОСНОВА

Согласно со член 22 став 2 од Законот за ДДВ, даночниот обврзник кон кого е извршен прометот од член 32-а мора да ги исправи данокот кој го должи и одбивката на претходниот данок, во текот на даночниот период на извршената промена, ако даночната основа се промени во случаи на промени поради враќање на доброто, поништување на договорот, или поради менување на цените откако бил извршен прометот. Во ваков случај исправката кај вршителот на прометот се сведува на корегирање на побарувањата (приходите) или обврската (рас-

www.p

roagens.mk

 

ДДВ - REVERSE CHARGE

III. ДДВ ВО ПОСТАПКИТЕ НА ПРИСИЛНА НАПЛАТА И ПРИСИЛНО ИЗВРШУВАЊЕ Системот „reverse charge“ кој, од 1 февруари 2014 година се применува кај промети од областа на градежништвото и прометот со отпаден материјал, во исто време започна да се применува и во прометот на недвижностите кога се тие предмет на присилна наплата и присилно извршување. Во периодот на примената на reverse charge во овие промети на недвижности, системот функционираше на начин што, примателот на недвижноста, стануваше даночен должник за пренесената даночна обврска од страна на должникот - субјект, чиј долг се намирува. Но набргу, од 11.09.2014 година, се укина примената на овој систем, така што прометот се сведе на стандарден промет на добра од страна на должникот со засметан ДДВ, доколку должникот е регистриран ДДВ обврзник. Од 01.01.2015 година, при присилна наплата и присилно извршување започна да се применува системот на „задржан ДДВ“, а подоцна (од 08.08.2015), се воведе и паралелно со него функционира повторениот „reverse charge“, но со изменети правила.

1. СИСТЕМ НА „ЗАДРЖАН ДДВ“ Според концептот на „задржан ДДВ“, пресметувањето и плаќањето на данокот, во име и за сметка на должникот, го врши субјектот надлежен за присилна наплата, односно надлежен за присилно извршување (извршителот). Според член 43-а од Законот за ДДВ, ако должникот е регистриран за ДДВ, при промет на движен и недвижен имот во постапка за присилна наплата и во постапка за присилно извршување, во име и за сметка на даночниот должник, пресметувањето на данокот за прометот на добрата кои се предмет на продажба во овие постапки го врши субјектот надлежен за присилна наплата, односно присилно извршување. Даночна основа овде претставува постигнатата крајна цена намалена за данокот на додадена вредност (член 19 став 5 од Зако-

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018

нот за ДДВ). До оваа основица пресметковно се доаѓа така што бруто основицата се дели со 1,18. Пресметката на данокот се врши на посебен образец („ДДВ-ПНПИ“ - Извештај за задржан данок на додадена вредност во постапка на присилна наплата и присилно извршување), кој, субјектот надлежен за присилна наплата, односно присилно извршување го доставува електронски. Плаќањето на данокот на додадена вредност се врши поединечно за секој должник – регистриран ДДВ обврзник. Образецот „ДДВ-ПНПИ“ е објавен во рамките на Правилникот со формата и содржината на Извештајот за задржан данок на додадена вредност во постапка на присилна наплата и присилно извршување („Службен весник на РМ“, бр. 198/14). Напомена:



Концептот на „задржан ДДВ“ е применлив само во случаи кога преносот на имотот се врши од должник кој е регистриран обврзник за ДДВ а стекнувач (купувач) е трето лице кое врши уплата за купеното добро заедно со ДДВ. Во случај стекнувач на имотот да е доверителот, овој систем на наплата и задршка за данокот не е можен. Во постапка за присилна наплата, надлежниот субјект го врши плаќањето на данокот најдоцна во рок од пет работни дена од денот кога е извршена целосна уплата од страна на стекнувачот на доброто. о постапка за присилно извршување, изВ вршителот го врши плаќањето на данокот најдоцна во рок од пет работни дена од денот на одржаната делба. (Според Законот за извршување, по донесување на Заклучокот за предавање на недвижноста на купувачот, извршителот го определува времето за делба на износот постигнат со продажбата, во рок од осум дена.)



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Извештајот (ДДВ-ПНПИ), заедно со актот изготвен од субјектот надлежен за присилна наплата (Потврда за извршена продажба), односно присилно извршување (Заклучок за извршена продажба) е основ за стекнување со сопственост на движните и недвижните добра. Тој се доставува до надлежниот даночен орган, до даночниот должник и до стекнувачот на доброто, во истиот рок што важи за уплатата на данокот (пет работни дена од денот кога е извршена целосна уплата / пет работни дена од денот на одржаната делба).

2. СИСТЕМ НА „REVERSE CHARGE“ ВО ПРОМЕТИ ОД ПРИСИЛНА НАПЛАТА И ПРИСИЛНО ИЗВРШУВАЊЕ

Од 8 август повторно се воведува примената на „reverse charge“ при постапка на присилна наплата и присилно извршување, со тоа што системот се проширува и врз преносот на движен имот во постапките. 1 Ова е направено преку ставот 3 на член 32-а од Законот за ДДВ, со тоа што се нагласува неговата примена само кога доверителот се стекнува со доброто што се извршува. Различно во однос на воспоставената примена на системот на „reverse charge“ кај другите промети (со отпадни материјали и во градежништвото), е тоа што пренесениот данок по член 32-а не се засметува врз основа на фактура од должникот туку врз основа на посебниот Извештај за пресметка на данок на додадена вредност во постапка на присилна наплата и присилно извршување, на образецот „ДДВ-ПНПИ/ДС“ што го изготвува органот на присилната наплата т.е. извршување. Напомена:

чни обврзници регистрирани за ДДВ, доколку доверителот (стекнувач) не е регистриран ДДВ обврзник, обврската за ДДВ останува кај должникот според општите правила на Законот за ДДВ. Во овој случај износот на ДДВ е содржан во крајната цена (согласно со член 19 став 5 од ЗДДВ), така што со оваа вредност од должникот се намируваат: ДДВ, трошоците на постапката и долгот на доверителот. Евентуален остаток од вредноста припаѓа на должникот. За случаите кога во присилна наплата и во постапката за присилно извршување предметот кој се извршува го презема доверителот, со приемот на извештајот ДДВПНПИ/ДС изготвен од извршителот, настанува и обврската за пресметување на пренесениот даночен долг, кај доверителот. Плаќањето на данокот се спроведува преку пријавување на данокот во ДДВ пријавата на доверителот, а врз основа на извештајот ДДВ-ПНПИ/ДС. Бидејќи овој извештај се смета за фактура со пренесена даночна обврска по член 32-а, истиот ќе биде користен за одбивка на ДДВ (таму каде Законот за ДДВ тоа го дозволува, во зависност од подреденоста на стекнатото добро кон дејност на доверителот, со право или без право на одбивка на ДДВ).



Генерално, пресметувањето и плаќањето на данокот е применливо само кога должникот е ДДВ обврзник. Во спротивно, не се пресметува ДДВ. Поради правилото системот на „reverse charge“ да се применува само меѓу дано Претходно, во периодот од 01.02.2014 до 10.09.2014 reverse charge се применуваше само за прометите на недвижности во извршна постапка или во постапка на присилна наплата.

www.p

roagens.mk

 

ДДВ - REVERSE CHARGE

ако резиме, го даваме прегледот по периоди на важење на различни даночни третмани К за прометите произлезени од постапки за присилна наплата и присилно извршување: Третман по периоди до 31.01.2014

од 01.02.2014 до 10.09.2014

од 11.09. до 31.12.2014

од 01.01.2015

Вид на добро Недвижност Обврската да фактурира со ДДВ е кај должникот (ако е ДДВ обврзник, во спротивно не се засметува ДДВ) Се применува пренесување на даночната обврска по член 32-а од должникот кој е ДДВ обврзник кон стекнувач (доверител) кој е ДДВ обврзник. Доколку стекнувач/ доверител не е ДДВ обврзник, должникот кој е ДДВ обврзник има обврска да фактурира со ДДВ Обврската да фактурира со ДДВ е кај должникот (ако е ДДВ обврзник) Концепт на задржан ДДВ: пресметката на данокот ја врши субјектот надлежен за присилна наплата/извршување, кој треба да го изврши и плаќањето на данокот (образец ДДВ-ПНПИ) Должникот не издава фактура. Преносот на сопственоста е врз основа на решение (потврда или заклучок на органот) Кога стекнувачот не е доверителот, се применува концептот на задржан ДДВ

Кај доверител-стекнувач се применува „reverse charge“ но ако тој не е ДДВ обврзник, за данокот ќе биде задолжен од должникот. Должникот не издава 8 август 2015 фактура. Субјектот надлежен за присилна наплата/ извршување прави Извештај за пресметка на ДДВ во постапка на присилна наплата и присилно извршување (ДДВ-ПНПИ/ДС)

Движни добра Обврската да фактурира со ДДВ е кај должникот (ако е ДДВ обврзник, во спротивно не се засметува ДДВ)

Обврската да фактурира со ДДВ е кај должникот кој е ДДВ обврзник

Обврската да фактурира со ДДВ е кај должникот (ако е ДДВ обврзник) Концепт на задржан ДДВ: пресметката на данокот ја врши субјектот надлежен за присилна наплата/ извршува ње, кој треба да го изврши и плаќањето на данокот (образец ДДВ-ПНПИ) Должникот не издава фактура. Преносот на сопственоста е врз основа на решение (потврда или заклучок на органот) Кога стекнувачот не е доверителот, се применува концептот на задржан ДДВ Кај доверител-стекнувач се применува „reverse charge“ но ако тој не е ДДВ обврзник, за данокот ќе биде задолжен должникот. Должникот не издава фактура. Субјектот надлежен за присилна наплата/ извршување прави Извештај за пресметка на ДДВ во постапка на присилна наплата и присилно извршување (ДДВ-ПНПИ/ДС)

3. ПРОСЛЕДУВАЊЕ НА ПОСТАПКАТА ПРЕКУ ДРУГИ УЧЕСНИЦИ НА СТРАНАТА НА ДОЛЖНИКОТ З аради надминување на проблеми во праксата, кога друго лице со свој имот гарантира за должникот или пак на друг начин одговара за должникот, со член 4 став 5 на Законот за ДДВ е предвидено: - прометот на имотот (движен и недвижен) кој е во сопственост на лице кое гарантира за даночен долг во постапка на присилна наплата, ќе се смета дека е извршен од страна на лицето кое гарантира за даночен долг кон стекнувачот на доброто, - прометот на имотот (движен и недвижен) кој е во сопственост на должник или заложен должник кој одговара за долгот на должникот во постапка за присилно извршување ќе

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

се смета дека е извршен од страна на должникот или заложниот должник кон стекнувачот на доброто. Со наведената одредба се појаснува дека прометот во кој гарантот или заложниот должник го заменуваат должникот ќе се спроведе како тие да се должници а даночниот третман ќе зависи од тоа дали се тие даночни обврзници регистрирани за ДДВ?

Доколку се ДДВ обврзници, тогаш при преносот кон стекнувач (кој не е доверител) ќе се задржи ДДВ од наплатениот износ за пренесенето добро, односно доколку стекнувач е доверителот, ќе се примени reverse charge.



kontakt@proagens.com.mk

4. ДАНОЧНА И СМЕТКОВОДСТВЕНА ЕВИДЕНЦИЈА НА ПРОМЕТ НА ДОБРА ВО ПОСТАПКА НА ПРИСИЛНА НАПЛАТА/ИЗВРШУВАЊЕ

4.1. Пример на промет кога се применува „Задржан ДДВ“ Пример:



Должникот „ХХ“ кој располага со деловен погон врши порамнување на долгот по пат на присилна наплата од страна на доверителот со јавно наддавање. Долгот е во износ од 8.500.000 денари, додека постигната крајна цена на јавното наддавање извршено на 09.09.2017 година изнесува 11.800.000 денари. Извршителот, прво го пресметува и издвојува данокот (ДДВ), потоа издвојува за својата награда и трошоци во износ од 100.000, целосно (за 8.500.000) го намирува доверителот „АБ“ кој не е купувач на погонот и остатокот од средствата 1.400.000 остануваат за должникот. Во случајов продавачот (должникот) е ДДВ обврзник па постигната цена го содржи и

данокот (10.000.000 е нето вредноста на погонот а 1.800.000 изнесува содржаниот ДДВ во постигнатата цена). Продадениот погон кај Должник „ХХ“ во моментот на отуѓувањето е со сметководствена вредност 9.000.000 денари (набавната вредност била 15.000.000 денари). Средството е продадено со капитална добивка од 1.000.000 денари. Извршителот „ИЗ“ изготвува пресметка за ДДВ на образецот ДДВ-ПНПИ, врз основа на кој, во рок од пет работни дена од денот на одржаната делба го уплаќа данокот (1.800.000 денари). Истовремено е намирено побарувањето на доверителот „АБ“ во износ од 8.500.000 денари.

• Евиденција на прометот кај продавачот - Должник „ХХ“ Книжење: СМЕТКА должи побарува 1200 0190 4699 2200

ОПИС

Побарување од Купувач „НН“ Акумулирана аморизација Трошоци на извршувањето Обврска кон Доверител „АБ“ Добивки од продажба 7601 на материјални средства 0111 Градежни објекти - погони - по Заклучок за извршена продажба бр. ______ www.p

roagens.mk

ИЗНОС должи побарува 1.400.000 6.000.000 100.000 8.500.000 1.000.000 15.000.000

 

ДДВ - REVERSE CHARGE

• Пресметка на набавката кај Купувач „НН“ Врз основа на образецот ДДВПНПИ и Заклучокот на извршителот, купувачот „НН“ кој исто така е ДДВ обврзник, евидентира набавка на погонот, со признавање на претходен данок за одбивка, со оглед дека истиот ќе го користи за својата стопанска дејност. Книжење: СМЕТКА ОПИС должи побарува 0111 Градежни објекти - погони 1302 Претходен ДДВ по член 32-а 1000 Парични средства

ИЗНОС должи побарува 10.000.000 1.800.000 11.800.000

- по Заклучок од извршител

4.2. Пример на промет кога се применува „reverse charge“ Пример:



Го користиме истиот пример за извршување спроведено над имотот на Должникот „ХХ“, со тоа што на јавното наддавање, доброто е преземено од самиот доверител, кој е исто така ДДВ обврзник. Во овој случај, поради немање наплата од доверителот, се применува „reverse charge“ а не „задршка на ДДВ“. Тоа значи дека врз основа на Заклучокот на извршителот и образецот ДДВПНПИ/ДС, настанува обврска кај доверителот „АБ“ за пресметување на обврска по основ на пренесениот даночен долг според член 32-а од Законот за ДДВ, во износ од 1.800.000.

• Евиденција на прометот кај продавачот - Должник „ХХ“ Евиденцијата на прометот кај продавачот е иста како и кога е задржан ДДВ од наплатениот износ од стекнувач кој не е доверител, со тоа што за преостаната вредност (1.400.000) по намирувањето, должникот побарува исплата од доверителот. Должникот и во овој случај нема никакви обврски во однос на ДДВ. Книжење: СМЕТКА должи побарува 1200 0190 4699 2200

ОПИС

Побарување од доверителот „АБ“ Акумулирана аморизација Трошоци за извршување Обврска кон Доверител „АБ“ Добивки од продажба 7600 на материјални средства 0111 Градежни објекти - по Заклучок за извршена продажба бр. ______

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018

ИЗНОС должи побарува 1.400.000 6.000.000 100.000 8.500.000 1.000.000 15.000.000



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

• Пресметка на набавката кај стекнувачот - Доверител „АБ“ Книжење: СМЕТКА ОПИС должи побарува 0110 Градежни објекти 1302 Претходен ДДВ по член 32-а 2200 Обврски спрема добавувачи Други обврски - за трошоци 2246 и награди на извршителот 1200 Поб. од купувачи во земјата 2302 Обврски за ДДВ по член 32-а - по Заклучок од извршител

ИЗНОС должи побарува 10.000.000 1.800.000 1.400.000 100.000 8.500.000 1.800.000

Како што е прикажано во книжењето, Доверителот „АБ“, евидентира набавка на погонот, со признавање на претходен данок, со оглед дека истиот ќе го користи за својата стопанска дејност со право на одбивка на ДДВ. Истовремено го затвора побарувањето од должникот со обврска за исплата на остатокот од вредност на имотот, по претходно намирување на трошоците и наградата на извршителот.

• И скажување на промет со пренесена обврска и пренесен данок по член 32-а во ДДВ пријавата

Должникот „ХХ“ врз основа на примениот Извештај ДДВ-ПНПИ/ДС од извршителот, во ДДВ Пријавата, во посебно поле (08) го искажува извршениот промет со пренесена даночна обврска. Така, во ова поле ќе се внесе износот од нето вредноста (даночната основа) за преземениот објект, 10.000.000 денари. Доверителот „АБ“ како даночен должник од членот 32-а, ќе го пријави преземањето како примен промет за кој е даночен должник согласно со член 32-а од Законот и во ДДВ пријавата ќе истакне: - примен промет ... - пресметан ДДВ по член 32-а, општа стапка

= 10.000.000 = 1.800.000

(поле 13) (поле 14)

Истовремено, во делот на „Влезни исполнувања со право на одбивка“ од ДДВ пријавата, Доверителот „АБ“ внесува: - влезен промет - данок со право на одбивка

= 10.000.000 = 1.800.000

(поле 22) (поле 23)

4.3. Пример на промет кога не се применува ниту „задржан ДДВ“ ниту „reverse charge“ Пример:



Го користиме уште еднаш истиот пример за извршување спроведено над имотот на Должникот „ХХ“, со тоа што на јавното наддавање, доброто е преземено од самиот доверител, кој, во случајов не е ДДВ обврзник. Бидејќи концептот на „задржан ДДВ“ е применлив само кај преносите каде купувач е трето лице, а системот на „reverse charge“ е можен само ако стекнувач е доверител кој е ДДВ обврзник, остануваат надвор од примена двата система, така што обврзник за ДДВ при ова из-

www.p

roagens.mk

 

ДДВ - REVERSE CHARGE

вршување е самиот должник. Тој, врз основа на Заклучокот од извршувањето ќе го спроведе следното книжење: СМЕТКА должи побарува

ОПИС

Побарув. од „доверителот „АБ“ (1.400.000 остаток од вредност плус 1.800.000 ДДВ) 0190 Акумулирана аморизација 4699 Трошоци за извршување 2200 Обврска кон Доверител „АБ“ Добивки од продажба на материјални 7600 средства 2300 Обврски за ДДВ 0110 Градежни објекти - по Заклучок за извршена продажба бр. ______ 1200

ИЗНОС должи побарува 3.200.000 6.000.000 100.000 8.500.000 1.000.000 1.800.000 15.000.000

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018

НОВО!

2018

Годишна ПАКЕТ претплата

на Проагенсовите изданија за 2018 година!

ПАКЕТ ПОНУДА за ПРЕТПЛАТА за 2018 година

НОВО: Привилегијата на претплатниците да добиваат попусти за учество на нашите советувања

Про економија, Прирачник за годишна сметка / финансиски извештаи, печатено издание

КОНСАЛТИНГ по телефон, мејл и директни средби во просториите на Про агенс, односно на клиентот

ДРУГИ БРОЈНИ АЛАТКИ во EXCEL составување на годишната сметка/ ФИ, плати, пресметка на камати, патен налог, МДБ, ...

НОВО: EXCEL алатка за составување на годишната сметка за БУЏЕТСКИ КОРИСНИЦИ И ЕДИНКИ КОРИСНИЦИ

www.proagens.mk

ДАНОК НА ДОБИВКА

 

НАМАЛУВАЊЕ НА ДАНОЧНАТА ОСНОВА НА ДАНОКОТ НА ДОБИВКА ЗА ОДЛОЖЕНО ПРИЗНАВАЊЕ НА ВЕЌЕ ОДАНОЧЕНИ ТРОШОЦИ

о актуелниот режим на оданочување на добивката е уредена можност за намалување на тековна даночна основа за износот на: а) наплатените побарувања, вклучувајќи ги и б) наплатените побарувања за одобрени заеми, кои во претходни даночни периоди имале третман на оданочиви расходи. Се работи за можност која сепак НЕ Е БЕЗУСЛОВНА. • Имено, главниот услов за користење на ваквата можност е ДА БИЛ ПЛАТЕН ДАНОК НА ДОБИВКА за даночниот период (година) кога е извршено вредносното усогласување, односно траен отпис на ненаплатените побарувања, вклучувајќи ги и побарувањата по основ на заеми, заради што истите имале третман на оданочиви расходи со кои била зголемена даночната основа и пресметаниот (и платен) данок на добивка. Плаќањето на данокот на добивка како услов го нагласуваме, поради можноста негативниот финансиски резултат да ја намали даночната основа генерирана од оданочивите расходи до степен (нула или негативен из-

нос) да не се плати (целосно или делумно) данок на добивка. Во праксата се можни повеќе варијации со кои негативниот финансиски резултат пред оданочување може да влијае на износот на платениот данок на добивка. Треба да се има предвид фактот дека ваквото право треба да се искористи во временска рамка од ПЕТ ГОДИНИ, имајќи ги предвид одредбите од Законот за даночната постапка. 1

Правна основа Закон за данокот на добивка Согласно со членот 17 од Законот за данокот на добивка 2, даночната основа се намалува за износот на наплатените побарувања кој во претходни даночни периоди имале третман на непризнаен расход. Намалувањето на даночната основа се врши соодветно за износот на наплатените побарувања до висината на искажаниот приход во тековниот даночен период, за кои во претходните даночни периоди било извршено зголемување на даноч-

ната основа, соодветно на оданочениот износ, за кој е извршено плаќање.

Застарување на утврдување на данок и споредни даночни давачки (член 110 од ЗДП) (1) Утврдувањето на данокот и споредните даночни давачки, нивна промена и престанок не е дозволено, доколку истекол рокот за застарување. (2) Застарувањето на даноците и споредните даночни давачки започнува со истекот на годината во која што е остварена фактичката состојба. (3) Рокот за застареност изнесува пет години, а во случаи на даночно затајување изнесува десет години. (4) Прекинување на рокот на застареност започнува со секој даночен управен акт што се однесува на фактичката состојба, а трае до правосилно завршување на постапката. (5) По секој прекин на рокот, започнува да тече нов рок на застареност. (6) Во секој случај по истекот од десет години, застарува утврдувањето на данокот и споредните даночни давачки.

„Службен весник на РМ“, бр. 112/14, Автентично толкување на Собрание на РМ на членовите 28 и 51 - 44/15, 129/15, 23/16 и 190/16.

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Правилник за данокот на добивка Со членот 5 став 1 точка 1 од Правилникот за начинот на пресметување и уплатување на данокот на добивка и начинот на одбегнување на двојното ослободување или двојното оданочување 3 е допрецизирано дека даночната основа се намалува за: 1) износот на наплатените побарувања до висината на искажаниот приход, за кои во претходните даночни периоди било извршено зголемување на даночната основа, според одредбите од член 10 4 од Законот, соодветно на оданочениот износ. 2) износот на вратениот дел од заемот за кој во претходните даночни периоди било извршено зголемување на даночната основа, според одредбите од член 11 од Законот.

Напоменуваме дека Правилникот за данокот на добивка во наброените основи по кои може да се намалува даночната основа пропуштил да ја вклучи и одредбата од членот 9 став 1 точка 17 според која како непризнаени расходи за даночни цели се смета и: трајниот отпис на не-

наплатените побарувања, освен трајниот отпис на ненаплатените побарувања по основ на придонеси од задолжително социјално осигурување и радиодифузна такса. Влијание на оданочивиот расход и приходот од наплата на Билансот на успех и Даночниот биланс Мотивот за исклучување на наплатените побарувања од даночната основа произлегува од логичната претпоставка дека нивната наплата ќе биде евидентирана како приход на периодот. Тековниот приход преку Билансот на успех има соодветно влијание на формирањето на финансискиот резултат кој пак е инпут во формирањето на даночната основа за данокот на добивка. При отписот, односно вредносното усогласување на побарувањето, искажаниот трошок најнапред влијае на намалување на финансискиот резултат кој е составен дел на даночната основа, од една страна и од друга за истиот износ како оданочив расход во Даночниот биланс се анулира претходното влијание што трошокот го имал врз финансискиот резултат.

„Службен весник на РМ“, бр. 174/14 и 31/17. Цитат на членот 10 до Законот за данокот на добивка (член 10): (1) Непризнаени расходи за даночни цели се и трошоците за исправка на вредноста на ненаплатените побарувања, освен исправките на вредноста кај банките, штедилниците и осигурителните друштва на начин утврден со закон, како и ненаплатените побарувања по основ на придонеси од задолжително социјално осигурување и радиодифузна такса. (2) По исклучок на ставот (1) на овој член трошоците за исправка на вредноста на ненаплатените побарувања се признаваат како расход, доколку е донесена правосилна судска одлука, а за побарувањата од субјектите над кои е отворена постапка на стечај и на ликвидација, доколку истите се пријавени и потврдени од страна на стечајниот управник.

www.p

roagens.mk

ДАНОК НА ДОБИВКА

 

Прилог 1: Вредносен ПРИКАЗ на влијанието на оданочивиот расход и приходот од наплата на Билансот на успех и Даночниот биланс а) Година на отпишување (вредносно усогласување) на побарувањето (РАСХОД во БУ) АОП од ДБ

ОПИС Биланс на успех Финансиски резултат во БУ, пред анализираниот РАСХОД за извршениот отпис на побарувањето МИНУС РАСХОД за отпишаното (вредносно усогласено) побарување Финансиски резултат во БУ (250.0000 - 52.450) Даночен биланс Финансиски резултат од Билансот на успех во Даночниот биланс ПЛУС Оданочив расход во Даночниот биланс произлезен од отпишаното (вредносно усогласено) побарување - АНУЛИРАЊЕ НА РАСХОДОТ ОД „БУ“ Даночна основа во Даночниот биланс (197.550 + 52.450)

Износ

250.000 52.450 197.550 01

197.550

21 и/или 22

52.450

250.000

Расходот за отпишаното (вредносно усогласено) побарување од БУ е ЕДНАКОВ на Оданочивиот расход во ДБ Финансиски резултат, пред расходот за отпиш. побарување од БУ е ЕДНАКОВ на Даночната основа во Даночниот биланс

- 52.450 = + 52.450

Равенство: Анулирање на расходот и Изедначување на резултатот

Анулирање: Равенство:

250.000 = 250.000

б) Година на наплата на отпишаното (вредносно усогласено) побарување (ПРИХОД во БУ) АОП од ДБ

ОПИС Биланс на успех Финансиски резултат, пред ПРИХОДОТ од наплатеното отпишано побарување ПЛУС ПРИХОД од наплатеното отпишано (вредносно усогласено) побарување Финансиски резултат во БУ (744.6000 + 52.450) Даночен биланс Финансиски резултат од Билансот на успех во Даночниот биланс Оданочиви расходи Даночна основа во Даночниот биланс = ФР од БУ МИНУС Приход во Билансот на успех од наплатеното отпишано (вредн. усогласено) побарување - АНУЛИРАЊЕ НА ПРИХОДОТ ОД „БУ“ Даночна основа по намалување за ПРИХОДОТ од наплатеното отпишано побарување (797.050 - 52.450)

Износ 744.600 52.450 797.050

01 02 30

797.050 0 797.050

52.450

744.600

Равенство: Анулирање на приходот и Изедначување на резултатот Приходот од наплата на отпиш. (вред. усогласено) побарување од БУ + 52.450 е ЕДНАКОВ на = Анулираниот приход во Даноч. биланс - 52.450

Анулирање: Равенство:

Финансиски резултат, пред приходот за побарувањето од БУ е ЕДНАКОВ на Даночна основа по намалување во Даночниот биланс

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018

744.600 = 744.600



Pr  fesionalna Edukacija

Прилог 2:

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Вредносен ПРИКАЗ на влијанието на оданоченото салдо на одобрен заем во тековната година вратен во наредната година

а) Година на оданочување на салдото на побарувањето по одобрен заем АОП од ДБ

О П И С Даночен биланс Финансиски резултат од Билансот на успех во Даночниот биланс ПЛУС Оданочиво салдо на побарување по одобрен заем Даночна основа во Даночниот биланс (250.000 + 60.000)

01 23 30

Износ 250.000 60.000 310.000

б) Година на наплата на побарувањето по одобрен заем О П И С

Даночен биланс Финансиски резултат од Билансот на успех во Даночниот биланс Оданочиви расходи Даночна основа во Даночниот биланс = ФР од БУ МИНУС Наплатеното побарување по одобрен заем Даночна основа во Даночниот биланс (650.000 - 60.000) Равенство: Анулирања на данокот на добивка Зголемување на Даночна основа во годината на оданочување на побарувањето по одобрен заем Намалување на Даночна основа во годината на наплата на побарувањето по одобрен заем

АОП од ДБ

Износ

01 02 30 33 37

650.000 0 650.000 60.000 590.000 60.000 60.000

Практични примери Концептот на намалување на даночната основа за пресметување на данокот на добивка се однесува на наплатено побарување кое претходно преку режимот на вредносно усогласување, односно трајно отпишување (евидентирано како трошок на класата 4) ја зголемило даночната основа за што бил платен соодветен износ на данок на добивка. Ова се однесува и на наплатено побарување по основ на заем со кој исто така била зголемена даночната основа и платен данок на добивка. Пример 1: Намалување на даночната основа по основ на остварен приход од наплатено побарување кое претходно било вредносно усогласено, односно отпишано и за кое БИЛ платен данок на добивка а) 2016 година: Даночниот обврзник „Чесна работа“ ДОО, Скопје во 2016 година остварил добивка пред оданочување во износ од 3.220.000 денари. Во 2016 година друштвото согласно со усвоените сметководствени политики направило вредносно усогласување на поединечно побарување во износ од 1.440.000 денари. Истиот износ (1.440.000 денари) го искажал како одночив расход на АОП 21 (во новиот ДБ на АОП 22) „Трошоци за исправка на вредноста на ненаплатени побарувања“ од Даночниот биланс составен за 2016 година. Даночниот обврзник го платил пресметаниот данок на добивка на 24-ти март 2017 година.



02/ 3162-979 i 3298-763

www.p

roagens.mk

ДАНОК НА ДОБИВКА

 

Извадок од Даночниот биланс составен за 2016 година Поле О П И С I Финансиски резултат во Биланс на успех (бруто добивка) II Непризнаени расходи за даночни цели (збир од АОП 03 до АОП 27) 19 Трошоци за исправка на вредноста на ненаплатени побарувања III Даночна основа (I + II) IV Намалување на даночна основа (АОП 30 + АОП 31 + АОП 32 + АОП 33 + АОП 34) 26 Износ на наплатени побарувања за кои во претходниот период е зголемена даночната основа 27 Износ на вратен дел од заем за кој во претходните даночни периоди било извршено зголемување на даночната основа V Даночна основа по намалување (III - IV) VI Пресметан данок на добивка (V x 10%) VII Намалување на пресметаниот данок на добивка (АОП 38 + АОП 39 + АОП 40) VIII Пресметан данок по намалување (VI - VII)

АОП 01

Износ 3.220.000

1.440.000

21 28

1.440.000 4.660.000

35 36

4.660.000 466.000

466.000

б) 2017 година: Во 2017 година даночниот обврзник искажал добивка пред оданочување во износ од 4.324.500 денари. Збирот на непризнаени расходи во Даночниот биланс за 2017 година по сите основи изнесува 886.000 денари. Побарувањето во износ од 1.440.000 денари кое било третирано како оданочив расход во 2016 година, во 2017 година е целосно наплатено.

Извадок од Даночниот биланс составен за 2017 година Поле О П И С I Финансиски резултат во Биланс на успех (бруто добивка) II Непризнаени расходи за даночни цели (збир од АОП 03 до АОП 29) III Даночна основа (I + II) IV Намалување на даночна основа (АОП 32 + АОП 33 + АОП 34 + АОП 35 + АОП 36) 28 Износ на наплатени побарувања за кои во претходниот период е зголемена даночната основа 29 Износ на вратен дел од заем за кој во претходните даночни периоди било извршено зголемување на даночната основа V Даночна основа по намалување (III - IV) VI Пресметан данок на добивка (V x 10%) VII Намалување на пресметаниот данок на добивка (АОП 40 + АОП 41 + АОП 42 + AОП 43) VIII Пресметан данок по намалување (VI - VII)

АОП 01

Износ 4.324.500

886.000

5.210.500

1.440.000

33 37 38

3.770.500 377.050

377.050

Објаснување: За 2016 година, извршено е вредносно усогласување на побарувањето на товар на трошоците и истите се вклучени во основата за оданочување како оданочив расход во износ од 1.440.000 денари. Со примена на пропишаната стапка пресметан е и платен данок на добивка. За 2017 година по извршеното наплатување на побарувањето и искажаниот приход, извршено е намалување на даночната основа на вкупниот износ од 1.440.000 денари.

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Пример 2: Можност за намалување на даночната основа по основ на наплатено побарување кое претходно било отпишано, но за кое НЕ бил платен данок на добивка а) 2016 година: Даночниот обврзник „Брз профит“ ДОО, Скопје во 2016 година остварил загуба пред оданочување во износ од 1.430.000 денари. Во 2016 година друштвото согласно со усвоените сметководствени политики направило траен отпис на побарување во износ од 765.000 денари. Истиот износ (765.000 денари) го искажал како одночив расход на АОП 20 „Траен отпис на ненаплатени побарувања“ од Даночниот биланс составен за 2016 година.

Извадок од Даночниот биланс составен за 2016 година

Поле О П И С I Финансиски резултат во Биланс на успех (бруто загуба) II Непризнаени расходи за даночни цели (збир од АОП 03 до АОП 27) 20 Износ на ненаплатени побарувања од заем III Даночна основа (I + II) IV Намалување на даночна основа (АОП 30 + АОП 31 + АОП 32 + АОП 33 + АОП 34) 26 Износ на наплатени побарувања за кои во претходниот период е зголемена даночната основа 27 Износ на вратен дел од заем за кој во претходните даночни периоди било извршено зголемување на даночната основа V Даночна основа по намалување (III - IV) VI Пресметан данок на добивка (V x 10%) VII Намалување на пресметаниот данок на добивка (АОП 38 + АОП 39 + АОП 40) VIII Пресметан данок по намалување (VI - VII)

АОП 01

Износ - 1.430.000

765.000

22 28

765.000 - 665.000

35 36

0 0

Напомена: Според инструкциите на УЈП, кога даночната основа на АОП 28 е негативен износ, пред него се внесува знакот „-“ (минус) и не се пополнуваат следните полиња се до АОП 41 каде се впишува „0“ (нула). б) 2017 година: Во 2017 година даночниот обврзник искажал добивка пред оданочување во износ од 3.200.000 денари. Збирот на непризнаени расходи во Даночниот биланс за 2017 година по сите основи изнесува 120.300 денари. Побарувањето во износ од 765.000 денари кое било третирано како оданочив расход во 2016 година, во 2017 година е целосно наплатено. Сепак, со оглед дека во даночниот период на трајниот отпис на побарувањето кога истото имало третман на оданочив расход НЕ Е ПЛАТЕН ДАНОК НА ДОБИВКА, произлегува дека во 2017 година овој даночен обврзник нема право на намалување на даночната основа по овој основ.

roagens.mk

АОП 01

Износ 3.200.000

120.300

3.320.300

ДАНОК НА ДОБИВКА

28 29 V VI VII VIII

 

Износ на наплатени побарувања за кои во претходниот период е зголемена даночната основа Износ на вратен дел од заем за кој во претходните даночни периоди било извршено зголемување на даночната основа Даночна основа по намалување (III - IV) Пресметан данок на добивка (V x 10%) Намалување на пресметаниот данок на добивка (АОП 40 + АОП 41 + АОП 42 + АОП 43) Пресметан данок по намалување (VI - VII)

37 38

3.320.000 332.000

332.000

Објаснување: За 2016 година, извршено е траен отпис на побарувањето на товар на трошоците и истите се вклучени во основата за оданочување како оданочив расход во износ од 765.000 денари. Заради повисокиот износ на загуба пред оданочување од оданочивиот расход по основ на траен отпис на побарување од купувачите, не е пресметан и не е платен данок на добивка. За 2017 година иако за извршената наплата на побарувањето е искажан приход, не може да се изврши намалување на даночната основа по овој основ (заради неплатениот данок на добивка за 2016 година). Пример 3: Можност за намалување на даночната основа по основ на приход од вратен заем за кој претходно НЕ бил платен данок на добивка поради РЕИНВЕСТИРАЊЕ НА ДОБИВКАТА а) 2016 година: Даночниот обврзник „Инвестиции со мерка“ ДОО, Скопје во 2016 година остварил добивка пред оданочување во износ од 3.250.000 денари. На 31.12.2016 година друштвото има салдо за заем одобрен во текот на годината кој не бил вратен во износ од 1.500.000 денари искажан на АОП 22 - Износ на ненаплатени побарувања од заем во Даночниот биланс за 2016 година. Во овој даночен период друштвото имало право на реинвестирана добивка во износ од 5.260.000 денари. Правото е искажано на АОП 34 од Даночниот биланс.

Извадок од Даночниот биланс составен за 2016 година Поле О П И С I Финансиски резултат во Биланс на успех (бруто загуба) II Непризнаени расходи за даночни цели (збир од АОП 03 до АОП 27) 20 Износ на ненаплатени побарувања од заем III Даночна основа (I + II) IV Намалување на даночна основа (АОП 30 + АОП 31 + АОП 32 + АОП 33 + АОП 34) 30 Износ на извршени вложувања од добивката (реинвестирана) V Даночна основа по намалување (III - IV) VI Пресметан данок на добивка (V x 10%) VII Намалување на пресметаниот данок на добивка (АОП 38 + АОП 39 + АОП 40) VIII Пресметан данок по намалување (VI - VII)



kontakt@proagens.com.mk

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018



АОП 01

Износ 3.250.000

1.500.000

22 28

1.500.000 4.750.000

5.260.000

34 35 36

5.260.000 0 0

02/ 3162-979 i 3298-763



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

б) 2017 година: Во 2017 година даночниот обврзник искажал добивка пред оданочување во износ од 2.100.000 денари. Збирот на непризнаени расходи во Даночниот биланс за 2017 година по сите основи изнесува 750.500 денари. Друштвото го наплатило заемот во целост, износ од 1.500.000 денари. Сепак, со оглед дека во даночниот период кога побарувачкото салдо за одобрениот заем е третирано како оданочив расход НЕ Е ПЛАТЕН ДАНОК НА ДОБИВКА заради намалување на даночната основа по основ на реинвестирање на добивката, произлегува дека во 2017 година овој даночен обврзник нема право на намалување на даночната основа по основ на приходот од наплатениот заем.

Извадок од Даночниот биланс составен за 2017 година

Поле О П И С I Финансиски резултат во Биланс на успех (бруто добивка) II Непризнаени расходи за даночни цели (збир од АОП 03 до АОП 29) III Даночна основа (I + II) IV Намалување на даночна основа (АОП 32 + АОП 33 + АОП 34 + АОП 35 + АОП 36) 28 Износ на наплатени побарувања за кои во претходниот период е зголемена даночната основа 29 Износ на вратен дел од заем за кој во претходните даночни периоди било извршено зголемување на даночната основа V Даночна основа по намалување (III - IV) VI Пресметан данок на добивка (V x 10%) VII Намалување на пресметаниот данок на добивка (АОП 40 + АОП 41 + АОП 42 + АОП 43) VIII Пресметан данок по намалување (VI - VII)

АОП 01

Износ 2.100.000

750.500

2.850.500

37 38

2.850.500 285.050

285.050

Објаснување: За 2016 година, извршено е зголемување на даночната основа за износот на салдото по основ на одобрен заем кој не е вратен на 31.12.2016 година. Истовремено даночната основа е намалена за износот на реинвестираната добивка, поради што не е пресметан и НЕ е платен данок на добивка. За 2017 година иако за извршеното наплатување на побарувањето по основ на заемот е искажан приход, не може да се изврши намалување на даночната основа по овој основ.

Правила за утврдување на право на намалување на тековната даночна основа за трошоци со одложено признавање за кои делумно е платен данок на добивка Со објава од 25.02.2010 година, УЈП на својата официјална интернет страница www. ujp.gov.mk дефинираше правила за утврдување на даночен кредит за расходите со одложено признавање. Овие правила, без оглед на моделираниот режим на оданочување на добивката се применливи и сега. Механизмот за пресметување на правото на намалување на тековната даночна основа за трошоци со одложено признавање за кои делумно

www.p

е платен данок на добивка се темели на следните правила: - П остапката на утврдување на трошоците со одложено признавање за кои делумно е платен данок на добивка се базира на податоците искажани во Даночниот биланс за годината во која е извршено зголемување на даночната основа (иницијална година),

roagens.mk

ДАНОК НА ДОБИВКА

 

- И зносот на платениот данок во иницијалната година се утврдува со примена на процентуалното учество на расходите со кои е извршено зголемување на даночната основа во Даночниот биланс и самата даночна основа (ПОЗИТИВЕН Финансиски резултат во Билансот на успех ПЛУС Непризнанени расходи за даночни цели), GODI[EN PAKET PRETPLATA 2018 КПУ 16 ЧАСА!

- INFORMATOR - PRO EKONOMIJA - INFO REGISTAR - KONSULTACII - POPUSTI ...

14.900

Напомена:



Ако финансискиот резултат пред оданочување е НЕГАТИВЕН (загуба), при пресметката на процентуалното учество на платениот данок на добивка се зема само износот на Непризнаените расходи за даночни цели (АОП 02 од Даночниот биланс), - Од делот на износот на платениот данок на добивка кој отпаѓа на непризнанениот расход со одложено признавање се пресметува апсолутната вредност на оданочениот дел од вкупниот износ на извршеното зголемување на расходите со одложено признавање во Даночниот биланс.

denari

Во продолжение, правилата ќе ги претвориме во соодветни формули за пресметување:

1) Процентуално учество на расходите со кои е извршено зголемување на даночната основа во Даночниот биланс за 2016 година Исправка на вредност на ненаплатено побарување Процентуално учество на расходите и/или Траен отпис на ненаплетно побарување со кои е извршено зголемување и /или Побарување по невратен заем на 31.12.2016 г. на даночната основа во Даночниот = Даночна основа биланс за 2016 година (АОП 28 од Даночниот биланс за 2016 година)

2) Пресметување на износот на платениот данок на добивка за 2016 година за делот на расходите со кои е извршено зголемување на даночната основа во Даночниот биланс за 2016 година Износ на платен данок на добивка за 2016 година за делот на Исправката на вредност на ненаплатено побарување и/ или Траен отпис на ненаплатено побарување и /или Побарување по невратен заем на 31.12.2016 г.

Платен данок на добивка за 2016 = година (АОП 41 од Даночниот биланс за 2016 г.)

Процентуално учество на расходите со кои е извршено зголемување Х на даночната основа во Даночниот биланс за 2016 година

3) Право на намалување на даночната основа за 2017 година - Претворање на делот на платениот данок во даночна основа Право на намалување на даночната основа за 2017 година

Износ на платен данок на добивка за 2016 година за делот на Исправката на вредност на ненаплатено = побарување и/ или Траен отпис на ненаплатено : побарување и /или Побарување по невратен заем на 31.12.2016 г.

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018

0,1 (коефициент за претворање на данокот во даночна основа)



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Пример 4: Можност за намалување на даночната основа по основ на наплатено побарување кое претходно било отпишано и вратен заем за кој претходно НЕ бил платен данок на добивка во целост поради РЕИНВЕСТИРАЊЕ НА ДОБИВКАТА а) 2016 година: Даночниот обврзник „Вешт трговец“ ДОО, Струмица во 2016 година остварил добивка пред оданочување во износ од 4.350.000 денари. Во Даночниот биланс за 2016 година обврзникот искажал оданочиви расходи по основ на: - репрезентација во износ од 240.600 денари, - казнени камати за ненавремено платени јавни давачки во износ од 1.840 денари, - исплатени стипендии во износ од 72.000 денари, - т рошоци за исправка на вредноста на ненаплатени побарувања во износ од 360.000 денари - п обарување по даден заем во текот на годината кој не е вратен за 31.12.2016 година во износ од 482.000 денари. Вкупниот износ на оданочиви расходи е 1.156.440 денари Во 2016 година даночниот обврзник ја намалил даночната основа за реинвестираната добивка во износ од 2.385.000 денари. Во 2016 година даночниот обврзник набавил два фискални апарати и користел намалување на пресметаниот данок на добивка за износ од 25.000 денари.

Извадок од Даночниот биланс составен за 2016 година Поле О П И С I Финансиски резултат во Биланс на успех (бруто добивка) II Непризнаени расходи за даночни цели (збир од АОП 03 до АОП 27) 9 Трошоци за репрезентација 15 Парични и даночни казни, пенали и казнени камати за ненавремена уплата на јавни давачки и на трошоци за присилна наплата 16 Исплата на стипендии 19 Трошоци за исправка на вредноста на ненаплатени побарувања 20 Износ на ненаплатени побарувања од заем III Даночна основа (I + II) IV Намалување на даночна основа (АОП 30 + АОП 31 + АОП 32 + АОП 33 + АОП 34) 30 Износ на извршени вложувања од добивката (реинвестирана) V Даночна основа по намалување (III - IV) VI Пресметан данок на добивка (V x 10%) VII Намалување на пресметаниот данок на добивка (АОП 38 + АОП 39 + АОП 40) 31 Намалување на данокот за вредноста на набавени и ставени во употреба до 10 фискални системи на опрема за регистрирање на готовински плаќања VIII Пресметан данок по намалување (VI - VII)



02/ 3162-979 i 3298-763

www.p

roagens.mk

АОП 01

Износ 4.350.000

1.156.440

240.600

1.840

18 21 22 28

72.000 360.000 482.000 5.506.440

2.385.000

34 35 36

2.385.000 3.121.440 312.144

25.000

287.144

ДАНОК НА ДОБИВКА

 

б) 2017 година: Во 2017 година даночниот обврзник искажал добивка пред оданочување во износ од 6.200.000 денари. Збирот на непризнаени расходи во Даночниот биланс за 2017 година по сите основи изнесува 740.000 денари. Друштвото наплатило дел од ненаплатените побарувања во износ од 212.000, а заемот го наплатило во целост, износ од 482.000 денари. Пресметување на правото на намалување на даночната основа за 2017 година (податоци од Даночниот биланс составен за 2016 година) Ред. бр.

ОПИС

1 1 2 3

2 Оданочиви расходи (приход во 2017-та) Даночна основа Процентуално учество на расходите со кои е извршено зголемување на ДО во ДБ за 2016 г. (ред. бр. 1 : ред. бр. 2) х 100 Платен данок на добивка за 2016 г. (АОП 41 од ДБ за 2016 година) Износ на платен данок на добивка за 2016 г. што произлегува од оданочивите расходи: а) за вредносно усогласеното побарување и б) за салдото на одобрениот заем (реден број 4 х реден број 3) Право на намалување на даночната основа за 2017 година (реден број 5 : 0,1 или реден број 5 х 10)

4 5

Вредносно Одобрен заем усогласув. на побарување 3 4 212.000 482.000 5.506.440 5.506.440

Вкупно 5 694.000 5.506.440

3,85%

8,75%

12,60%

287.144

11.055

25.125

(287.144 х 3,85%)

(287.144 х 8,75%)

110.550

251.250

36.180

(287.144 х 12,60%)

361.800

Намалување на пресметаниот данок на добивка (АОП 40 + АОП 41 + АОП 42 + АОП 43) Пресметан данок по намалување (VI - VII)



INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018

kontakt@proagens.com.mk

АОП 01

Износ 6.200.000

740.000

6.940.000

361.800

110.550

251.250

6.578.200

657.820



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Објаснување: За 2016 година, извршено е зголемување на даночната основа на данокот на добивка за вкупен износ од 1.156.440 денари. Во групата на оданочиви расходи се вклучени: трошоци за исправка на вредноста на ненаплатени побарувања во износ од 360.000 денари и побарување по даден заем кој не е вратен за 31.12.2016 година во износ од 482.000 денари. Истовремено даночната основа е намалена за износот на реинвестираната добивка (2.385.000), што влијае на намалување на пресметаниот и платен данок на добивка. Извршено е намалување на пресметаниот данок на добивка и за набавените два фискални апарати (25.000). За 2017 година извршено е пресметување на правото на намалување на даночната основа за делот на платениот данок на добивка поврзан со наплатеното побарување во износ од 212.000 денари и наплатениот заем во износ од 482.000 денари. Во пресметката користен е односот на оданочивиот расход и даночната основа од 2016 година и истиот е екстраполиран врз пресметаниот и платен данок на добивка кој е претворен во бруто вредност за која се намалува даночната основа. Пример 5: Можност за намалување на даночната основа по основ на наплатено побарување кое претходно било отпишано и вратен заем за кој претходно НЕ бил платен данок на добивка во целост поради ИСКАЖАНАТА ЗАГУБА ПРЕД ОДАНОЧУВАЊЕ

а) 2016 година: Даночниот обврзник „Градски трговец“ ДОО, Битола во 2016 година остварил загуба пред оданочување во износ од 1.740.000 денари. Во Даночниот биланс за 2016 година обврзникот искажал оданочиви расходи по основ на: - т рошоци по основ на месечни надоместоци на членови на органи на управување над висината утврдена со закон во износ од 250.400 денари, - репрезентација во износ од 220.500 денари, - трошоци на кало , растур, крш и расипување во износ од 170.000 денари, - траен отпис на ненаплатени побарувања во износ од 760.000 денари - п обарување по даден заем кој не е вратен за 31.12.2016 година во износ од 640.000 денари. Вкупниот износ на оданочиви расходи е 2.040.900 денари

Извадок од Даночниот биланс составен за 2016 година Поле О П И С I Финансиски резултат во Биланс на успех (бруто добивка) II Непризнаени расходи за даночни цели (збир од АОП 03 до АОП 27) 5 Трошоци по основ на месечни надоместоци на членови на органи на управување над висината утврдена со закон 9 Трошоци за репрезентација 17 Трошоци на кало, растур, крш и расипување 18 Траен отпис на наплатени побарувања 20 Износ на ненаплатени побарувања од заем III Даночна основа (I + II) IV Намалување на даночна основа (АОП 30 + АОП 31 + АОП 32 + АОП 33 + АОП 34)

www.p

roagens.mk

АОП 01

Износ - 1.740.000

2.040.900

250.400

11 19 20 22 28

220.500 170.000 760.000 640.000 300.900

ДАНОК НА ДОБИВКА

30 V VI VII 31

VIII

 

Износ на извршени вложувања од добивката (реинвестирана) Даночна основа по намалување (III - IV) Пресметан данок на добивка (V x 10%) Намалување на пресметаниот данок на добивка (АОП 38 + АОП 39 + АОП 40) Намалување на данокот за вредноста на набавени и ставени во употреба до 10 фискални системи на опрема за регистрирање на готовински плаќања Пресметан данок по намалување (VI - VII)

34 35 36

0 300.900 30.090

30.090

б) 2017 година: Во 2017 година даночниот обврзник искажал добивка пред оданочување во износ од 1.140.000 денари. Збирот на непризнаени расходи во Даночниот биланс за 2017 година по сите основи изнесува 390.500 денари. Друштвото наплатило дел од ненаплатените побарувања во износ од 150.000, и дел од заемот во износ од 245.000 денари. Напомена: Потсетуваме на правилото, ако финансискиот резултат пред оданочување е НЕГАТИВЕН (загуба), при пресметката на процентуалното учество на платениот данок на добивка се зема само износот на Непризнаените расходи за даночни цели (АОП 02 од Даночниот биланс). Пресметување на правото на намалување на даночната основа за 2017 година (податоци од Даночниот биланс составен за 2016 година) Ред. бр.

О П И С

1 1 2

2 Оданочиви расходи (приход во 2017-та) Непризнаени расходи за даночни цели (АОП 02 од Даночниот биланс за 2016 година Процентуално учество на расходите со кои е извршено зголемување на ДО во ДБ за 2016 г. (ред. бр. 1 : ред. бр. 2) х 100 Платен данок на добивка за 2016 г. (АОП 41 од ДБ за 2016 година) Износ на платен данок на добивка за 2016 г. што произлегува од оданочивите расходи: а) за вредносно усогласеното побарување и б) за салдото на одобрениот заем (реден број 4 х реден број 3) Право на намалување на даночната основа за 2017 година (реден број 5 : 0,1 или реден број 5 х 10)

3 4 5

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018

Вредносно Одобрен заем усогласув. на побарување 3 4 150.000 245.000

Вкупно 5 395.000

2.040.900

7,35%

12,00%

19,35%

30.090

2.212

3.611

5.823

22.120

36.110

58.230



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Извадок од Даночниот биланс составен за 2017 година Поле О П И С I Финансиски резултат во Биланс на успех (бруто добивка) II Непризнаени расходи за даночни цели (збир од АОП 03 до АОП 29) III Даночна основа (I + II) IV Намалување на даночна основа (АОП 32 + АОП 33 + АОП 34 + АОП 35 + АОП 36) 28 Износ на наплатени побарувања за кои во претходниот период е зголемена даночната основа 29 Износ на вратен дел од заем за кој во претходните даночни периоди било извршено зголемување на даночната основа V Даночна основа по намалување (III - IV) VI Пресметан данок на добивка (V x 10%) VII Намалување на пресметаниот данок на добивка (АОП 38 + АОП 39 + АОП 40) VIII Пресметан данок по намалување (VI - VII)

АОП 01

Износ 1.140.000

390.500

1.530.500

58.230

22.120

36.110

37 38

1.472.270 147.227

147.227

Објаснување:

За 2016 година, извршено е зголемување на даночната основа за данокот на добивка за вкупен износ од 2.040.900 денари. Во групата на оданочиви расходи се вклучени: трошоци за исправка на вредноста на ненаплатени побарувања во износ од 760.000 денари и побарување по даден заем кој не е вратен за 31.12.2016 година во износ од 640.000 денари. За 2017 година извршено е пресметување на правото на намалување на даночната основа за делот на платениот данок на добивка поврзан со наплатеното побарување во износ од 150.000 денари и наплатениот заем во износ од 245.000 денари. Во пресметката користен е односот на оданочовиот расход и даночната основа од 2016 година и истиот е екстраполиран врз пресметаниот и платен данок на добивка кој е претворен во бруто вредност за која се намалува даночната основа.

www.p

roagens.mk

ТРАНСФОРМИРАЊЕ НА ЗАЕМ

 

МОЖНОСТ ЗА ТРАНСФОРМИРАЊЕ НА ЗАЕМ И ДОПОЛНИТЕЛНА ДОПЛАТА ВО ВЛОГ Вовед

равна основа со која е дадена можност на содружниците и акционерите заем, односно дополнителната доплата дадени на друштвото да ги трансформираат во влог во истото претставуваат одредбите од членовите: 3 став 1 точка 4-а, 34, 186, 191, 322, 427 и 432 од Законот за трговските друштва (ЗТД) 1 интегрирани во неговиот текст преку Законот за изменување и дополнување на Законот за трговските друштва објавен во „Службен весник на РМ”, бр. 119/13, во сила од 06 септември 2013 година. Се до крајот на 2013 година не постоеше законско решение за уредување на оваа можност во рамки на предметниот ЗТД од 2014 година, ниту во некој друг важечки закон. И стариот ЗТД од 1996 година ја немаше регулирно оваа можност. И покрај тоа, без непосредна законска поткрепа се до 2013 година, во еден период од минатото врзан за првите години од примената на стариот ЗТД од 1996 година, во судскиот регистар без проблем можеше да се изврши упис на трансформацијата на заем во влог во друштвото, што влечеше корени од некогашниот Законот за трансформација на претпријатијата со општествен капитал (ЗТПОК), во рамки на ЗТД. Во декември 2013 година, се изврши новелирање на ЗТД („Службен весник на РМ”, бр. 187 од 30 декември 2013 година, во сила од 7 јануари 2014 година), преку интервенирање токму во одредбата во која е содржана дефиницијата на заем што се трансформира во влог во друштвото (членот 3 став 1 точка 4-а од ЗТД) со цел за нејзиното поедноставување и појаснување, но во суштинска смисла истата не се менува. 1

Во продолжение е даден осврт на условите под кои може да се изврши трансформација на заем и дополнителна доплата во влог во друштвото согласно со важечките одредби на ЗТД.

1. Дефиниција на „Заем што се трансформира во влог во друштвото“ „Заем што се трансформира во влог во друштвото во постапка на зголемување на основната главнина на друштвото“ е кога заемот исклучиво е даден од страна на содружникот, односно од страна на единствениот акционер на друштвото кое е во целосна негова сопственост - член 3 став 1 точка 4-а од ЗТД. Од дефиницијата недвосмислено произлегува дека заемот што може да се трансформира во влог во друштвото во постапка на зголемување на основната главнина на друштвото мора да потекнува исклучиво од содружникот, односно акционерот кој е единствен сопственик на друштвото на кое е даден заемот.

2. Дополнителните доплати на содружниците може да се трансформираат во влог Според членот 191 од ЗТД под наслов: „Дополнителните доплати“ дадена е можност со договорот за друштвото со ограничена одговорност, содружниците (договор за ДОО), сите или одделни, да се обврзат да дадат дополнителни доплати над износот на влогот само кога е тоа потребно за покривање на загубите или за привремена неопходна потреба од парични средства. Дополнителни доплати според член 191 став 3 и став 7 од ЗТД по правило не ги зголе-

„Сл. весник на РМ“, бр. 28/04, 84/05, 25/07, 87/08, 42/10, 48/10, 24/11, 166/12, 70/13, 119/13, 120/13, 187/13, 38/14, 41/14, 138/14, 88/15, 192/15, 217/15-Авт. Толкув., 6/16, 30/16 и 61/16 ; Укинати членови на ЗТД со Одлуки на Уставниот суд на РМ: 11 став 3 и 14 став 3, точка 4 - 71/06; 14 став 3, точка 3 и член 18 став 2, точка 3 - 17/09; 29 став 2, точка 3 - 23/09; 29 став 2, точка 5 - 8/11; 234 став 2, точка 5 - 21/11.

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

муваат влоговите на содружниците ниту основната главнина на друштвото и друштвото има обврска да им ги врати доплатите на содружниците кога ќе престанат условите за нивното давање, што укажува дека во правна смисла дополнителните доплати претставуваат вид на заем даден од содружниците на ДОО под определени со закон пропишани услови.

4. Обврската за уплата на паричен влог во ДОО може да се замени со трансформација на дадениот заем во влог на содружникот во друштвото

По исклучок, во член 191 став 3 од ЗТД е утврдено дека дополнителните доплати ги зголемуваат влоговите на содружниците како и основната главнина на друштвото, кога со одлуката за дополнителни доплати е определено истите да бидат трансформирани во влог во друштвото согласно со одредбите од ЗТД за зголемување на основната главнина.

Во членот 186 од ЗТД под наслов „Должност за уплата на влогот“, кој е систематизиран во делот од ЗТД посветен на друштвото со ограничена одговорност, во ставот 3 како исклучок се предвидува можност обврската за плаќање на паричниот влог да се замени/ пребие со побарување на содружникот спрема друштвото по основ на дадениот заем, односно дополнителни доплати. Заемот, односно дополнителните доплати се трансформираат во влог во друштвото, за што се донесува одлука за трансформација.

Одлуката за дополнителни доплати содружниците ја донесуваат едногласно, ако со договорот за друштвото не е определено да се донесе со мнозинство од најмалку две третини од дадените гласови.

5. Акционерите своите побаравања од друштвото по основ на заем може да ги трансформираат во влог во друштвото

3. Влоговите можат да се состојат и од заем, односно дополнителни доплати кога содружниците, односно акционерите се заемодавачи Во делот на ЗТД кој е посветен на заедничките одредби за сите видови на трговските друштва, членот 34 ги дефинира формите на можните влогови кои се вложуваат, односно внесуваат при основање на трговско друштво, и тоа: пари, ствари, права што имаат имотна вредност, а по исклучок и труд и услуги на содружниците во јавното трговско друштво, односно на комплементарите на командитното друштво.

Во членот 322 од ЗТД под наслов „Основна должност на акционерот“ се регулирани обврските на акционерите во однос на плаќање на акциите во парична форма или со внесување на непарчен влог, при што во ставот 3 е нагласно дека акционерот не може побарувањата спрема друштвото да ги пребива со уплатите на акциите ниту може над непаричните влогови да остварува право на задржување. Истиот став 3 дава можност, како исклучок, акционерите да можат побарувањата по , акционерите да можат побарувањата по основ на заем да ги трансформираат во влог во друштвото, што значи дека само побарувањето на акционерот спрема друштвото кое произлегува од дадениот заем може да се пребива со уплатите на акции.

Во истиот член е предвидено дека влоговите при основањето можат да се состојат и од заем, односно дополнителни доплати, доколку заемодавачи се содружници, односно акционер кој е единствен основач на друштвото на кое е даден заемот.

www.p

roagens.mk

ТРАНСФОРМИРАЊЕ НА ЗАЕМ

6. Можност новоиздадените акции да се платат со заем што се трансформира во влог Членот 427 од ЗТД кој ги уредува претпоставките за зголемување на основната главнина на акционерското друштво, утврдува дека зголемувањето на основната главнина со влогови може да се врши само со издавање нови акции, со давање можност новоиздадените акции да се платат освен со пари и со внесување на непарични влогови и со заем што се трансформира во влог во друштво во постапка на зголемување на основната главнина. Според тоа, и во случај на зголемување на основната главнина на АД, се отвора можност побарувањето на акционерот спрема друштвото кое произлегува од дадениот заем да може да се пребива со уплатите на новоиздадените акции.

7. Договорот и одлуката за трансформација како непосредна правна основа за трансформирање на заем во влог Во членот 432 од ЗТД, во кој е уредени правните основи за реализирање на постапката за згоемување на основната главнина на

INFO-KPU 2 I FEVRUARI 2018

  акционерското друштво, во став 4 се утврдува дека заемот што се трансформира во влог во друштвото во постапка на зголемување на основната главнина на друштвото се внесува врз основа на: - договор за заем што се трансформира во влог во друштвото во постапка на зголемување на основната главнина на друштвото и - одлука за трансформација на заем што се транформира во влог на друштвото во постапка на зголемување на основната главнина на друштвото. Во истата насока е одредбата од членот 433 став 2 од ЗТД кој ја уредува постапката на упис на зголемувањето на основната главнина со влогови во трговскиот регистар и ги дефинира документите кои се приложуваат. Меѓу другите, се приложуваат и: - договорот за заем што се трансформира во влог во друштвото во постапка на зголемување на основната главнина на друштвото (точка 10) и - одлука за трансформација на заем што се транформира во влог на друштвото во постапка на зголемување на основната главнина на друштвото (точка 11).