\n-›b - Z- m¿-Vy-hpw km-aq-ln-I \oXn-t_m-[h - pw sIm-≠p am-{X-amWv. ]m¿-iz-h-Xv-Ir-X-tcm-Spw \n-kztcm-Sp-ap-≈ I-Sp-Ø ]-£] - m-Xn-Xzw ]m¿-´n \n-e-]m-Sp-Iƒ-°-∏p-dw s]mXp-{]-h¿-Ø-\-Øn-s‚ Xp-S-°w apX¬ Ku- c n- b - Ω - b n¬ Im- W mw. 1957 se C Fw F-kv a-{¥n-k-`bn¬ ]-Øn-sem-cm-fm-bn, H-scm-‰ h\n-X-bm-bn A-h¿ am-dn. B k¿°m¿ N-cn-{X-Øn-en-Sw ]n-Sn-°m≥ Im-cW - a - m-b `q]-cn-jI -v c - W - _n-√pw Ip-Sn-bn-d° - v \n-tcm-[\ - Hm¿-Un-\≥kpw A-h-X-cn-∏n-®-Xn-eq-sS-bm-Wv Ku-cn-b-Ω-sb-∂ cm-{„o-b-°m-cn {]ikvXbm-b-Xv. `q-]-cn-jv-I-c-W \n-ba - \n¿-Ωm-WØ - n¬ a-‰m-tc-°mfpw ]-cn-N-bw Ku-cn-b-Ω-bv-°p-≠mbn-cp-∂p. 1954¬ Xn-cp-h-Xmw-Iq¿ sIm-®n \n-b-a-k-`-bn¬ ]n F-kv \-S-cm-P ]n-≈ `q-]-cn-jv-I-c-W _n√p-Iƒ A-h-X-cn-∏n-®-t∏mƒ hn-iZ-am-b N¿-® Xp-S-ßn sh-®-Xp Xs∂ Ku-cn-b-Ω-bm-bn-cp-∂p: "k¿, Cu _n-√p-I-sf-√mw \n-b-a-k-`bn¬ A-h-X-cn-∏n-®-Xn-\v ]n F-kv ]n k¿-°m-dn-s\ A-`n-\-μn-°p-∂p. F-∂m¬ _n-√n-ep-≈-Xn-s\ ap-gph≥ A-\p-Iq-en-°p-∂p-sh-∂v AXv A¿-∞-am-°p-∂n-√. ]n-s∂ A\p-Iq-en-°p-∂-Xn-s‚ A¿-∞w, `q]-cn-jv-I-c-Ww th-Ww F-∂v \n߃ Aw-Ko-I-cn-®-Xn-\m-Wv.' kmam-\yw Zo¿-Ln-® A-h-cp-sS {]-kwK-Øn¬ \n-b-aw ]m- m-°p-∂-Xv ssh-In-bm¬ _n-√n¬ ]-db - p-∂ IpSn-bn-d-°v \n-tcm-[-\w, ssI-h-i-`qan-°v ]-cn-[n \n¿-W-bn-°¬, an-®`q-an `q-c-ln-X¿-°p hn-X-c-Ww sNø¬ F-∂n-hb - s v- °-Xn-sc P-∑n-Iƒ A-Sß - n-bn-cn-°b - n-s√-∂v Hm¿-Ωn-∏n°p-∂p-≠v. "Cu _n¬ k¿-°p-te‰v sN-bv-Xv P-\-ß-fp-sS A-`n-{]mb-ßf - d - n-™v H-cp {]-tXy-I A-kwªn hn-fn-®p Iq-´n \yq-\X - I - ƒ Xo¿Øv F-{X-bpw s]-s´-∂v ]m- m-°W- s a- ∂ v Rm≥ A- t ]- £ n- ° p∂p...' _n¬ sk-e-Œv I-Ωn-‰n-°p hn-´-t∏mƒ A-Xn-se 10 Aw-K-ßfn¬ sI B¿ Ku-cn-bp-ap-≠m-bncp-∂p. ]m¿-iz-hX - I v- r-Xc - p-sS ap-t∂‰-߃ kzm-`n-am-\-{]-ÿm-\-ß-fmbn-Øp-Sß - n-b H-cp Im-eØ - n-s‚ {]Xn-^-e-\w Iq-Sn-bm-bm-I-Ww H-cp Ku-cn-b-Ω tI-c-f-Øn¬ km-[y-amb-Xv. Cu sa-bv ]-Xn-s\m-∂n-\m-Wv Ku-cn-b-Ω hn-S hm-ßp-∂-Xv. A-Xn\p H-cp Zn-h-kw ap-ºv _w-Km-fn¬
24
]mT-t`-Zw
Pq¨ 2021
a-aX - m _m-\¿-Pn-bp-sS aq-∂mw a-{¥nk-` A-[n-Im-c-ta-‰p. lnw-km-fl-Iam-b ln-μp h-e-Xp-]-£-sØ X-S™p \n¿-Øp-I-sb-∂ an-\n-aw B{K-lt- a P-\m-[n-]X - y hn-izm-kn-Iƒ°p-≠m-bn-cp-∂p-≈q. F-∂m¬ AXn-\-∏p-dw k-©-cn-®v a-a-X A-Xn-ibn-∏n-®p. ap-∏-tXm-fw kv-{Xo-I-fpw \m¬-∏-Xn-e-[n-Iw ap-…o-ß-fpw, Zfn-X-cpw ]-Øn-te-sd B-Zn-hm-kn-Ifp-a-S-ßp-∂-Xm-Wv P-bn-®p I-b-dn-b A-h-cp-sS Sow. tam-Zn-bp-sS sh-√phn-fn kzo-I-cn-®v tJ-te tlm-_m (I-fn Xp-S-ßmw) F-∂v ]-d-™v If-Øn-en-d-ßn-b a-a-X, tJ-te tkkm (I-fn Xo¿-∂p) F-∂v D-Ø-cw sIm-Sp-Øp sIm-≠v, a-g-hn¬ {]mXn-\n-[y-hp-am-bn \n-ba - k - ` - b - n¬ Xncn-s®-Øn. Ir-Xyw ]-Øp Zn-h-k߃-°p ti-jw tI-c-f-Øn-epw ]pXn-b a-{¥n-k-`-bp-≠m-bn. A-tXmsSm-∏w a-s‰m-cp Im-cyw D-d-∏m-bn, A-Sp-Ø Im-e-sØm-∂pw H-cp kv{Xo-°v `-c-Wt\-Xr-Xz-ap-≠m-Im-\p≈ km-≤y-Xbn-√. Ku-cn-b-Ω-tbmf-an-s√-¶n-epw G-Xm-\pw ]-S-hp-Iƒ G-sd I-b-dn-sb-Øn-b ssi-e-P So®¿ {Io-an-se-b-dn-s‚ A-cn-∏-bn¬ Ip- S p- ß n. ]mºpw tImWnbpw Ifnbnse ]mºp hngpßnbXpt]mse. P-\-kw-Jym-\p-]m-Xn-I-am-sb-¶nepw ]m¿-iz-hX - vI - r-Xc - p-sS {]m-Xn-\n[yw `-c-W hr-Ø-ß-fn¬ kzm-`mhn-I-am-hp-I F-∂-Xm-Wv P-\m-[n]-Xyw. kzm-`m-hn-I-am-bn A-ß-s\ kw-`-hn-°m-Xn-cn-°p-tºmƒ sN-øp∂ Nn-In-’b - m-Wv kw-hc - W - w. \n¿`m-Ky-h-im¬ Cu hn-j-b-Øn¬ \Ωƒ tXm-‰p t]m-Ip∂p. tI-c-f-Øn-se ho-´-Ω-am-sc ap≥\n¿-Øn ap-ºv hn-fn-s®m-cp ap-{Zm-hmIyw Hm¿-Ω-bn-se-Øp-∂p. "Ku-co \o-sbm-cp s]-Æ-t√, Cu A-cn Fß-s\ sh-®p-hn-f-ºpw?' td-j≥ IS-If - n¬ ]-i∏ - ® - c - n hn-Xc - W - Ø - n-s\Øn-b-t∏m-fp-b¿-Øn-b ap-{Zm-hm-Iyam-Wn-Xv. Ku-cn-bp-sS kv{- Xo-Xz-tØbm-Wv A-h¿ A-`n-kw-t_m-[\ - sNbvX - X - v. H-cp kv{- Xo-sb-∂ \n-eb - n¬, Cu-gh - Pm-Xn-bn¬ s]-´h - s - f-∂ \ne-bn¬ A-]-l-kn-°-s∏-´, A¿-lam-b t\-´-߃ \n-tj-[n-°-s∏-´ Ku-cn-bp-sS tXm¬-hn A-hc - p-sS hy‡n-]-c-am-b tXm¬-hn-b-√. A-Xp tI-c-f-Øn-se ap-gp-h≥ kv-{Xo-I-fptS-bpw, P-\m-[n-]-Xyk-aqlØns‚bmsIbpw tXm¬- h n Iq- s SbmWv.
am-\-kn
I
-hn, C-S-Xv-]-£ Nn-¥I≥, {]-`m-j-I≥, kmw-kv-°mcn-I hn-a¿-iI - ≥, B-Iv‰ - n-hn-Ãv Cu F-√m k-hn-ti-j-X-I-fpw H-cm-fn¬ k-tΩ-fn-°p-I A-Xy]q¿-ha - m-W.v F-∂m¬ C-sX-√mam-bn-cp-∂ H-cp hy-‡n-Xz-sØbm- W v C.sF.F- k v . Xn- e - I s‚ \n-cym-W-Øn-eq-sS \-„am-bn-cn-°p-∂-Xv. apw-ss_ ae-bm-fn-I-fp-sS kmw-kv-°m-cnI s]m-Xp a-fi-e-Øn-epw _u-≤n-I hy-h-lm-c-ß-fn-epw Po-hn-X Im-ew ap-gp-h≥ kPo-h km-∂n-[y-am-bn C-S-s]´p-sIm-≠n-cp-∂p Xn-e-I≥ {]hm-kn a-e-bm-fn bu-h-\-Øns‚ ss[-j-Wn-I sIm-Sp-°¬ hm-ß-ep-I-fn¬ \n¿-Æm-b-I kzm-[o-\w sN-ep-Øn. A-h-cpsS B-th-i-hpw B-imtI-{μhpambn At±-lw. kz-bw Np°m≥ ]n-Sn-® kw-L-Km-\w, k-a-\z-bw Xp-S-ßn-b k-am-¥c {]-kn-≤n-I-c-W-ß-fn-eq-sS, C-SX - S- h - n-√m-Ø {]-`m-jW - ß - fn-eq-sS, A-t±-l-Øn-s‚ ho´n¬ F-Øn tN¿-∂p-sIm-≠ncp-∂ kp-lp-Øp-°-fp-am-bn \S-Øn-bn-cp-∂ Xo ]m-dp-∂ N¿®-I-fn-eq-sS cm-{„o-b, km-aqly kmw-kv-°m-cn-I ta-J-e-Ifn¬ A-∏-t∏mƒ ap-f-s]m-´n-bncp-∂ ]p-Xp {]-hW - X - I - t- f-bpw B-ib - ß - s - f-bpw N-e\ - ß - s - fbpw H-cp Zu-Xy-sa-∂-t]m-se \n-c-¥-cw ]-cn-N-b-s∏-Sp-Øns°m-≠n-cp-∂p Xn-e-tI-´≥. B-t±-l-Øn-s‚ G-‰-hpw h-enb {]-tXy-I-X-bm-bn F-\n-°v tXm-∂n-bn-´p-≈-Xv, ]-c-∂ hmb-\-bn-eq-sS-bpw ssk-≤m-¥nI C-S-s]-S-ep-I-fn-eq-sS-bpw kmw-k° v- m-cn-I A-\p-`h - ß - f - nep-sS-bpw B¿-÷n-s®-Sp-Ø ]p-Ø-\-dn-hp-I-sf Dƒ-s°m≠p-sIm-≠v kz-¥w Nn-¥-Isf \n-c-¥-cw \-ho-I-cn-°m-\p≈ k-∂-≤-X-bpw {i-a-hp-amWv. C-∂p I-≠ Xn-e-I-\m-hn√ H-cm-gv-® I-gn-bp-tºmƒ \mw