Propria Cures / HP De Tijd 120_19

Page 1

propria_cures_120_19:standaardopmaak 22-4-10 23:05 Page 1

! W U E I N

OPINIE VOOR IEDEREEN!

DE PIKORDE

VAN DE 20 MINST BETEKENENDE SPELERS IN HET NEDERLANDSE LITERAIRE VELD WAT EEN KUTBESTAAN Carolina Truijllo over het schrijversleven

LEKKER POSITIEF IS NIET ERG Robert Vuijsje nam twee boeken mee op vakantie

DOOD IS ‘ IE OOK LEUK Meeloper 1 praat u bij over Bob den Uyl

KONINKLIJKE KLETSKOUS Meeloper 2 knuffelt met Irene van Lippe-Biesterfeld

FEUILLETON NINA POLAK NP vlucht in de fantasie

ONDER DE GORDEL DE KRING PETERTJE VAN BRUNSWIJK PATERNOTTES PAINTCARTOON

REDACTIONEEL Wegens de kwalitatieve aftakeling van zowel HP/De Tijd als Propria Cures, is besloten de laatst overgebleven krachten te bundelen en te fuseren. Voortaan zullen beide bladen verdergaan onder de noemer Propria Cures/HP/De Tijd, PC/HP/De Tijd voor vrienden. Na langdurig overleg en modderworstelen met Bas Paternotte, is besloten dat Jan Dijkgraaf de nieuwe hoofdredacteur zal worden. Eerder was hij hoofdredacteur van HP/De Tijd. Hij wist het blad in een jaar van een financië le beerput om te toveren in een winstgevend zomerhuisje. Dat hij het blad in diezelfde periode veranderde in een wekelijkse Metro, doet niet ter zake. PC en HP/De Tijd kennen al een lange geschiedenis. Alleen niet gezamenlijk. HP/De Tijd ontstond in 1990 uit een fusie tussen opinieweekblad Haagse Post en het katholieke De Tijd. Propria Cures kreeg meermaals overnameboden van de Esta, maar wist zich tot nu toe altijd zelfstandig staande te houden. Om esthetische redenen is besloten de layout van PC grotendeels over te nemen. Inhoudelijk zal HP/De Tijd de scepter zwaaien. Dat betekent vanaf vandaag: scherpe opinie Paintcartoons, gerenommeerde columnisten lekker jonge columnisten en wederhoor. Was getekend, Redactie Propria Cures Jan Dijkgraaf


propria_cures_120_19:standaardopmaak 22-4-10 23:05 Page 2

PC/HP/DE TIJD

120e JAARGANG No. 19

24 APRIL 2010

Administratie: Dirk van Oostveen Vendelstraat 2 1012 XX Amsterdam Email: administratie@propriacures.nl Advertenties: Bureau Van Vliet BV Postbus 20 2040 AA Zandvoort tel.: 023-5714745 fax.: 023-5717680

13 april

verschijningsfrequentie van het blad - en of het blijft bestaan. Subsidie wijst Permafrost af.

Wij hebben onbedoeld een kijkje in de redactionele keuken verstuurd. U kunt ons eerdere bericht als niet verzonden beschouwen. In de bijlage vindt u de juiste versie van ons persbericht bij het nieuwste nummer van Parmentier.

U weet dat HARRY MULISCH al negen jaar geen boeken meer schrijft?

L.S.,

Onze excuses voor het ongemak. Met vriendelijke groet, Leon Gommers Redactiesecretaris Literair tijdschrift Parrmentier

Tekenaars: Argibald, Bandirah, Harry Gijsbers Abonnementen: E 45,- per jaar Studenten: E 25,- per jaar Tientjeslid: E 10,- voor zes maanden Postbank Arnhem 2903882 Postbank Amsterdam 4600578 U blijft geabonneerd tot wederopzegging. Bewijsnummers: Voor adverteerders automatische en kosteloze toezending. Voor inzenders alleen op aanvraag. Ongevraagde bijdragen worden niet teruggestuurd. Diskettes al helemaal niet. ISSN: 0033-141 Uitgever: Nieuw Amsterdam ism Stichting Propria Cures ism HP/De Tijd

PC

CT

Colofon Redactie: Vendelstraat 2 1012 XX Amsterdam Telefoon (020) 525 77 69 E-mail: redactie@propriacures.nl Website: www.propriacures.nl

2

Vindt u het goed als we uw tijdschrift als niet verschijnend beschouwen? 14 april LITERAIR TIJDSCHRIFT PERMAFROST TERUG Permafrost - Literatuur in krakende kritieken is terug. Niet als e-zine, wat Permafrost van 2004 tot 2006 was, maar als papieren tijdschrift, zoals in het tijdperk 2000-2004. Maar nu - heel eigentijds - op gereduceerd formaat: van A5 naar A6. Ondanks dit kleine formaat in de nieuwe Permafrost: - Paul Abels kraakt Recensieweb - Willem Bierman kraakt interlektuweel - Yorgos Dalman kraakt hotelwezen (...) - A.L. Snijders kraakt HARRY MULISCH En dat voor maar €1,50! Uitsluitend te betalen wanneer het blad met plezier gelezen is. Want, zo verklaart de uitgever van Permafrost, Frans H. Venema: "Wij willen alleen tevreden klanten. Voor ontevreden klanten zijn er al tijdschriften genoeg." Het aantal tevreden klanten bepaalt de

16 april K, without footing on it or on the mud below, one must have sunk exhausted in an hour or two, to die of fatigue and heat, or chill and fever. Let the mangrove foliage be as gay and green as it may--and it is gay and green--a mangrove swamp is a sad, ugly, evil place; and so I felt that one to be that day. The only moving things were some large fish, who were leaping high out of water Carolina? Jij daar? Heb je je Gmail beer goggles weer uitgezet? 20 april

probleem van mensen als CT is echter dat ze in de natuur niet overleven. Zelfs ‘buiten wonen’ kan zo iemand al niet aan. Toch zou dat een oplossing voor CT d’r zwarigheden kunnen zijn. Duiven vind je namelijk in het algemeen nauwelijks in dorpen en al helemaal niet op het platteland. Een stad als Amsterdam trekt niet alleen figuren als CT aan, maar in haar kielzog ook duiven, meeuwen, reigers, ratten, muizen. Die dieren hebben evenveel recht om daar te zijn als ieder ander, laat staan Uruguayanen. Wie in deze stad geboren en opgegroeid is, weet dat, houdt daar rekening mee en zeurt daar niet over. Al helemaal niet in PC. d’Estrée PS. Gebruikt CT ook al een dierproefvij wasmiddel? Ha d'Estrée, gefeliciteerd met je verkiezing! (pag. 4/5) Paul Grijs: En Geerts vondst om over de PvdA als van de Partij van de Arabieren te spreken, doet Hugo, ondanks alles even glunderen. Hij had het zelf bedacht kunnen hebben.

De ongelukkige huisvrouw Het binnenhalen van gastschrijvers heeft een risico. PC neemt dit risico ongetwijfeld vanuit de gedachte dat wie een studentenblad leest, tegen een stootje moet kunnen. Zo kon het dus gebeuren dat we in het vorige nummer (10 april) vergast werden op de problemen van gastschrijfster CT met een schone was; de witte was, de gekleurde was, het droogrek en het verplaatsen ervan, weinig bleef de lezer bespaard. Omdat ze kennelijk in de gaten kreeg dat het toch allemaal wel heel laag-bij-de-grond was, gaf ze er aan het slot maar een ‘grappige’ draai aan. Er komt nog iets bij. CT woont in de stad waar ze last heeft van duiven. Het echte

DE KRING Pseudoniempje ecent verscheen het boek Adriaan en de anderen, over de toekomst van het koningshuis en de literaire grachtengordel. Auteur is Merel van der Gracht, een pseudoniem van 'een bekend schrijver', zo meldt ons de achterflap. Een telefoongesprek met uitgeverij Compaan leert ons dat het hier inderdaad moet gaan om een schrijver. Of deze schrijver een man of een vrouw is, wil de uitgeverij niet prijsgeven. Het lijkt logisch dat de ware schrijver achter het pseudoniem al eerder bij een andere uitgever gepucbliceerd heeft. Tommy Wieringa past precies in dat profiel. Want: schrijver, en: publiceerde al eerder. PC/HP De Tijd belde voor u met uitgeverij De Bezige Bij, maar kreeg de ingesprektoon te horen. Wij hebben nog tweemaal teruggebeld, maar kregen steeds dezelfde toon. Tommy Wieringa valt dus af. Voorts belden wij met uitgeverij Prometheus. We krijgen een jonge stagiaire aan de lijn die zegt niets van het boek te weten, maar ons wel door te willen verbinden. Halverwege het doorverbinden gaat er iets mis, en wordt de lijn verbroken. Hafid Bouazza, Rosita Steenbeek en Martin Bril vallen af. Maar wij geven niet zomaar op. Als laatste proberen we het bij uitgeverij Podium. Daar zijn ze op het moment van ons telefoontje druk bezig met lunchen. We mogen later terugbellen, maar wij laten niet met ons sollen: wij bellen later niet meer terug.

R

Zou Merel van der Gracht dan toch Thomas Rosenboom zijn?

Dat we de laatste zin van uw stuk citeren, betekent niet dat we de rest gelezen hebben. Michiel Smallegange: Nog even en het landschap van ons bestaan is te vergelijken met een woestijnlandschap. Kaal en vruchteloos. We dachten even dat u het over de edele delen van Myrthe Hilkens had.

R I

k v we cen we mo

D

Hij geld trop toon doo Mij zijn geb de w een had ik e noe hoo ved zij d Mis rom toch een weg den dat had

d t

Tijs Heunks: ‘Ga je mee Geert, ze gaan zo voorlezen uit de grote avonturen van Dikkie Dik,’ spreekt Mohammed in stofjas hem infantiel toe. Helaas. Wij hebben een quotum van 1 stuk over Geert Wilders per nummer.

VACATURE

Wegens natuurlijk verloop van enkele onzer medewerkers, zijn wij per direct op zoek naar een:

Columnist (m&v) Bent u sociaal vaardig, heeft u geen 9-to5mentaliteit en bent u bereid zich volledig te onderwerpen aan het gezag van Jan Dijkgraaf? Meldt u zich dan donderdag tussen 12 en 1 bij de kroketterie voor het hoofdkantoor van Audax.

Ervaring geen vereiste.

In h op van cas van sing Sch in tw of l mee betr ver De lapt ond een Col het de doe het de n De ven idee inge stuk hij tijd ter gbin dan ken sch lier keri

N


hter Zelfs niet r CT iven uwep het

leen lzog tten, veel er, deze dat, daar

trée

efvij

ver-

r de eren alles acht

k cige-

het elijl en

r de ad.

aan van stof-

an 1 mer.

er ar

)

tote jk12 or

propria_cures_120_19:standaardopmaak 22-4-10 23:05 Page 3

2

PC/HP/DE TIJD

120e JAARGANG No. 19

24 APRIL 2010

CT ZEGT GEEN WOORD TEVEEL

G.B.J.jr.jr

Reuzencolumn I

k had net een voorschot gekregen om mijn tweede roman te schrijven toen de royalty’s van de eerste roman op mijn rekening gestort werden. Ik deed wat de meeste debutanten met hun eerste schrijverscenten doen: een tropisch paradijs uitkiezen en beweren dat de nieuwe roman zich daar en alleen daar kan afspelen. Voor mijn research moest ik per se naar de Caribische kust.

D

e uitgever was laaiend enthousiast, dat hoort nu eenmaal bij zijn baan. Hij had zelfs een column voor mij geregeld waarin ik mocht schrijven over het tropische paradijs. Het was voor een toonaangevend literair blad, een dat door de uitgeverij zelf werd uitgebracht. Mijn columns moesten wel opbeurend zijn. Dat konden ze op de uitgeverij wel gebruiken. Onder de topauteurs hadden de winterdepressies zich al gevestigd en een roman die in de voorjaarsaanbieding had gestaan, was mislukt. Uiteraard zou ik ervoor betaald worden, zei hij en hij noemde het bedrag dat ik maar half hoorde. Mensen kun je in twee groepen vedelen: zij die goed zijn in cijfers, en zij die dat niet zijn. Mislukt, gonsde het in mijn hoofd. Een roman die wel geschreven was, maar toch mislukt was gebleken. Ik wist niet eens dat dat mogelijk was. Terwijl ik wegliep riep hij nog: ‘Zeshonderd woorden’ en ‘niet meer’ en hij herhaalde ook dat het wel opbeurend moest zijn anders had het ‘geen zin’.

De best betaalde stukken die hij met zijn shagvingertjes volschrijft zijn de lege ruimtes in de formulieren voor zijn huursubsidie en zijn uitkering In het tropische paradijs dook ik meteen op de nieuwe roman. Ik kwam er pas vanaf toen ik bericht kreeg van een incassobureau in Amsterdam. Op het pad van het schrijven, stond ik op een splitsing waar ik eerder had gestaan. Schrijvers kun je op veel gebieden ook in twee groepen verdelen: veelschrapper of langdenker, vrouw of man, gerenommeerd of onbekend. Wat de financiën betreft heb je de witteboordenschrijvers versus de marginale schrijvers. De witteboordenschrijvers zijn zij die, laptop onder de ene arm, boekhouder onder de andere, elke ruimte vullen waar een bedrag per woord tegenover staat. Columnpje hier, stukje daar houden ze het hoofd boven water in een pand aan de gracht. Als een tekst korter moet, doen ze dat met één hand op de rug en het zal ze worst zijn als de literaire waarde naar een lager niveau wordt gedrukt. De marginale schrijver verdient bij leven geen moer omdat hij alleen aan ideeën werkt die hem van boven worden ingegeven. Hij verdoet zijn tijd niet aan stukjes waarbij het er vooral om gaat dat hij binnen het aantal woorden blijft dat tijdschrift X langs de nietjes voor hem ter beschikking heeft gesteld. De margbinale schrijver dient een hoger doel dan het materiële. De best betaalde stukken die hij met zijn shagvingertjes volschrijft zijn de lege ruimtes in de formulieren voor zijn huursubsidie en zijn uitkering.

N

a een verfrissend gesprek met de meneer van de incasso dacht ik dat

ik weer voor die keuze stond: columnpjes tikken versus potentiële klassiekers schrijven. Alsof je een keuze hebt in het behoren tot een soort: alsof een teckel kan besluiten dat hij een rottweiler wordt. Twee dagen ploeteren en ik had een column met een krachtige eerste alinea, een spiegelende laatste, een glashelder onderwerp, een tweede laag, een tijdsboog die, hoewel absurd, sluitend leek en een structuur van een complexiteit die mij deed vrezen dat het me aan intellect ontbrak om het rond te krijgen. Dat het te lang was geworden leed ook geen twijfel. Als ik doorging op de ingeslagen weg zou ik mijn schrijflat hoger leggen. Als ik de tekst simplificeerde naar een formaat voor langs de nietjes zou de meneer van de incasso niet overgaan tot harde maatregelen. Ik modderde nog een paar dagen aan met mijn column. Op een gegeven moment liet ik Microsoft de woorden tellen: 2814 stuks. Ik was in ieder geval ver voorbij de nietjes gekelderd. Het tropische paradijs was niet eens aan bod gekomen. Microsoft hing nog meer getallen aan mijn documentje. Ik had achttien uur aan mijn reuzencolumn gewerkt. Als de belastingconsulent daar overheen was geweest, zou ik zo’n zes euro per uur overhouden. Voor de winterdepressie mij ook te pakken kreeg, stuurde ik het stukje naar de uitgever, in afwachting van zijn antwoord wierp ik me weer op mijn roman. De uitgever antwoordde dat hij kon zien waar ik met mijn essay heen wilde, maar drieduizend woorden pasten echter niet op de voor mij bestemde pagina. Zelfs niet als hij de advertenties wegliet. Mij kon het niet meer schelen. Ik had grotere problemen: bij de hoogvliegende marginale schrijvers deed ik alleen nog voor spek en bonen mee. Romans zijn niet blij als je ze verlaat, zeker niet als je dat voor stukjes doet. Toen de meneer van de incasso weer van zich liet horen, kroop ik uit de schaduw van mijn schrijversblok en gunde me nog een kans die rotcolumn klein te krijgen. Bij dageraad telde ik de woorden: 1042. De verdiensten stonden nu op 4,20 euro per uur. Hoe langer ik schreef, zo bleek, hoe minder ik betaald kreeg. Ergens moest het punt komen waar de witteboordenschrijver moest betalen om door te mogen tikken. Voor de zekerheid stopte ik meteen.

Het Griekse drama

S

oms is solidariteit een dwaas fenomeen, zo bedacht ik mij toen de Europese landen onlangs besloten om Griekenland uit het financiële ravijn te hijsen waar ze zelf met volle overtuiging is ingesprongen. Griekenland is een land aan de Middellandse zee, dat in 2001 is toegetreden tot de Economische en Monetaire Unie (EMU). Toen al stond vast dat het land niet aan de toetredingseisen voldeed. Afgesproken werd immers dat landen die toe wilden treden tot de eurozone, een staatsschuld mochten hebben die de zestig procent van het Bruto Nationaal Product (BNP) niet zou overschrijden. Ter informatie: de schuld van de Grieken was op het moment van toetreding honderdenzeven procent en liep vanaf dat moment alleen nog maar op. Een kapitale fout van de overige landen, en ook Nederland is in dezen niet vrij van blaam. Wie deze economische blunder beter wilt begrijpen, moet kijken naar de historische achtergronden van het barmhartige deurbeleid van de EMU. Doordat de Grieken traditioneel een hoog rentetarief hebben, zit er veel geld van Europese banken en pensioensfondsen in de Griekse economie. Wij brachten kruiwagens vol valuta naar het zuiden op jacht naar een schamele procentpunt meer. Bankje Nooitgenoeg, de Europese Centrale Bank (ECB), liet dit alles oogluikend toe. Dit ging lang goed, maar als altijd heeft de tijd onvoorziene verrassingen in petto. Griekenland bleef roekeloos beleid voeren en het gevolg was een situatie die de hele eurozone in gevaar brengt. Wir haben es gewusst, of op zijn minst kunnen zien aankomen. Het verdrag van Lissabon stelt dat er geen bail out mag plaatsvinden wanneer een EU-land in de financiële problemen komt en niet langer aan haar schulden kan voldoen. Dit heeft een reden. Het enige alternatief is immers dat de EMU zich actief moet bemoeien met het economische beleid van de afzonderlijke landen; dit zou de kern van de nationale soevereiniteit raken. Deze toestand dwingt tot handelen. Europa kan en mag niet langer de andere kant op kijken. Als we de situatie op haar beloop laten gaat Griekenland failliet, met mogelijke gevolgen voor de valutamarkt en de prijsstabiliteit. Grijpen we in door het Griekse falen te belonen met belastinggeld, dan zijn de gevolgen nog veel erger. In dat geval zeggen wij tegen al die andere landen met staatsschulden en overheidstekorten: knoeit u er maar lekker op los, wij ruimen wel af. Petertje van Brunswijk

D

e reuzencolumn heb ik bewaard in het archief ‘kneusjes’, die waar de soortloze schrijvers zonder boord en zonder marge al hun werk in opslaan: zowel het onbetaalde betaalde schrijven als de gecrashte hoogtewerken. De roman moet ik weer opnieuw beginnen. In een heel kort mailtje heb ik de uitgever gevraagd of ik daar misschien nog een voorschot op kan krijgen. CT

Petertje van Brunswijk (12) is klassenvertegenwoordiger van brugklas havo, brugklas vwo en brugklas vmbo-t.

3


propria_cures_120_19:standaardopmaak 22-4-10 23:05 Page 4

PC/HP/DE TIJD

120e JAARGANG No. 19

24 APRIL 2010

DE PIKORDE

VAN DE 20 MINST BETEKENENDE SPELERS IN HET NEDERLANDSE LITERAIRE VELD met leuke, jonge schrijvers. Faalde in zijn zoektocht naar ongerept literair talent eerder op hyves, twitter en gayromeo.nl. Hoopt met Pulp Fictie wel te stuiten op de nieuwe Jody Bernal. Pardon: Harry Mulisch.

10. Johannes van der Sluis 4. Bastiaan Bommeljé 1. Paul Sebes Bekend van zijn literair agentschap Sebes & Van Gelderen, en het boek Hoe schrijf ik een bestseller. Onbekend van goede smaak, literair inzicht en heteroseksualiteit. Ondanks dat het alfamannetje in boekenland. Heeft een monopolie afgedwongen op de markt van literair agenten, volgens ons omdat het een beroep is dat hij zelf heeft verzonnen.

Welbespraakt hoofdredacteur van literair-cultureel tijdschrift Hollands Maandblad. Haalt meer subsidie binnen dan een rehabilitatieprogramma voor seropositieve anorexialeprozen met een persoonlijkheidsstoornis. En dat terwijl de doelgroep in aantal niet eens zoveel verschilt.

7. De lul van Stephan Sanders Arme lul van Stephan Sanders. Schreef samen met Arie Boomsma een boek over het mannenlichaam, De man en zijn lichaam, maar zag alle aandacht en erkenning richting Boomsma gaan. En dat terwijl de lul van Stephan Sanders zo z’n best deed. Waar Arie in het boek met een lendenlapje op de foto stond, ging Stephan Sanders tackle out. De KRO-presentator werd beloond met een gasthoofdredacteurschap bij de Viva, terwijl de lul van Stephan Sanders buiten verpieterde. Mocht wel mee naar DWDD, waarna het een vernietigend artikel over de uitzending schreef in Vrij Nederland.

De voorstopper van Arnon Grunberg. Wie iets van De Joodse Messias wil, moet eerst langs van der Sluis. Gezien de vele afwijzingen die PC jaarlijks ontvangt op verzoeken tot gastbijdragen (JV), vragen over levensbeschouwelijke kwesties (JG) of uitnodigingen voor de Bar Mitswa van NP, doet hij zijn werk naar behoren. Schijn bedriegt, want er gaat geen week voorbij zonder dat Grunberg B.V. ergens een nieuw filiaal opent in de vorm van een brievenrubriek, logeerpartijtjesessayreeks of nanocolumn. Johannes van der Sluis lijkt dus aan een voortijdige wissel toe. Gratis suggestie: niemand komt langs Marco Materazzi zonder daarvoor de tol in hechtingen te betalen.

2. Anne Frank Debuteerde halverwege vorige eeuw zeer veelbelovend. Met haar no-nonsense weergave van meisjesproblematiek in onopgesmukt tienerproza wordt ze gezien als de natuurlijke voorloopster van literaire vakzusters als Renske de Greef en Hanna Bervoets. Was destijds een grote belofte, maar er is al enige tijd niets meer van haar vernomen. Vermoed wordt dat ze te kampen heeft met een writers block.

8. Elsbeth Etty Schrijft sinds de Slag bij Verdun recensies voor de NRC. Bezoekt graag literaire thema-avonden en borrels en is regelmatig te vinden in jury's van boekenprijzen. Poogde zelf ook ooit een roman te schrijven, maar heeft zo weinig vrienden in het boekenvak dat niemand het werk positief beoordeelde. Stond model voor de gehele styling van de filmcast van De Heksen. Niet te verwarren met de Rotterdamse Carrie. Ook niet met Michael Jackson vlak voor zijn dood.

6. Paul Damen 3. Thomas Vaessens Hoogleraar Moderne Letterkunde aan de UvA. Schreef het boek De revanche van de roman, een pleidooi voor geëngageerde literatuur. Werd opvallend genoeg uitsluitend positief besproken door vrouwelijke critici. Pleit daarnaast samen met Beau van Erven Dorens voor een tweeknoopjes-los-Befehl op overhemden.

13

Pen furo boe liep kad van Hoo net lexy cha gram pod naa Boe mel

14

NP

11. Ed d’ Estrée Preferent abonnee van Propria Cures . Niemand zag zoveel jonge schrijvers lukken en mislukken. Viert binnenkort zijn gouden jubileum als abonnementshouder en trakteert waarschijnlijk op diervriendelijk gebak. d´Estrée is zeer actief binnen het dierenactivisme, een thema dat ook geregeld terugkomt in zijn brieven aan de redactie. Raaskalde zich door de jaren heen naar een onbetwiste nummer één notering in de lijst van meeste inzendingen. Boze tongen beweren dat Ed d´Estrée een pseudoniem is van Beatrijs Ritsema.

12.Prinses Laurentien

Grote smurf van de grachtengordel. Houdt het er zelf op dat hij de kleinere, dikkere uitvoering van Arie Boomsma is. Was dit jaar de grote pechvogel. Eerst werd hij ontslagen bij het Nieuw Israëlitisch Weekblad, en werd later nog door een onzer meelopers (de eerste) bestolen van zijn karakteristieke swiebertjepet. Paul Damen zint op een grootse comeback in 2011 en werkt daarom hard aan een poëziebundel waarmee hij Nederland zijn gevoelige kant wil laten zien.

PC

Eig Zwa kom uit voo

5. Petro Sympathieke barman van café de Zwart. Heeft meer schrijvers dronken gezien dan het interieur van de Stadsschouwburg. Maakt er een sport van om bij het rondbrengen van bestellingen zijn clientèle te vergasten op dubbelzinnige opmerkingen. ‘Hier is jullie schaaltje leverworst jongens, zal ik die van mij ook eens laten zien?’ en ‘wie kan mijn fluitje even overpakken?’ zijn klassiekers in de reeks, maar wie tot sluitingstijd blijft, hoort allicht wat uit zijn nieuwe repertoire.

4

9. Paul Sebes Oprichter van de website pulpfictie.nl, waarop aspirant-schrijvers hun korte verhalen kunnen publiceren. Tevens een goede manier om in contact te komen

Dekmerrie uit de Koninklijke stallen. Studeerde af op een scriptie over straatprostitutie in San Francisco, maar trouwde prins Constantijn voordat ze de opgedane kennis in de praktijk kon brengen. Daarvoor vooral bekend als dochter van D’66-prominent Laurens Jan Brinkhorst. Ook prinsessen hebben recht op dagbesteding, en dus maakt Laurentien zich warm voor alfabetisering. Zat in de jury van de AKO en is voorzitter van Stichting Lezen & Schrijven. Komt in die functie af en toe opdraven bij voorleesbeurten op peuterspeelzalen en in DWDD.

S

W

Te bed ‘Ee wu een den

D

ach een een Bria ond ban que een verz ren stro reel Vur besl kom aan Mat te v noo


E

D

e in r tayrol te Par-

s

erg. wil, n de ontagen ijke r de werk t er runpent lomn. een stie: azzi n te

es . vers kort ntsop zeer een t in alde nbelijst ngen udo-

len. aatuwpgegen. van orst. gbezich jury ichdie eesin

propria_cures_120_19:standaardopmaak 22-4-10 23:05 Page 5

4

PC/HP/DE TIJD

120e JAARGANG No. 19

man staat bekend om zijn harige armen, waardoor het altijd weer een verrassing is of je zo’n zwarte sliert uit je avondlijke snack kunt vissen. Wil desgevraagd best vertellen over de favoriete snacks van zijn schrijversgasten. Thomas Rosenboom? Patatje piccalilly. Klukhuhn? Twee slaatjes en een cola light. Adri van der Heijden? Pistoletje met een gefrituurd paard.

goed aan om Mari te bellen. Heeft zover bekend geen enkele schrijver in zijn klantenbestand.

15. Erwin Mortier 13. Martin Ros Pensionado tegen wil en dank. Maakte furore op de radio met zijn gesproken boekrecensies, die elke week weer uitliepen op manische oraties. Werd in het kader van vernieuwing gewipt en vervangen door o.a. Arie Storm en Ingrid Hoogervorst. Maakt sindsdien op internet een programma voor boekhandel Selexyz. Leuk werd dat niet meer, want de charme van Ros was nu juist dat hij programma’s minuten deed uitlopen, en podcasts hebben geen tijdslimiet. Heeft naar verluidt onlangs het Volkspaleis in Boekarest gekocht om zijn boekenverzameling te kunnen opslaan.

Vlaamse homoseksueel die ook boeken schrijft. Won (CT: stal) vorig jaar de AKO-literatuurprijs en greep deze gelegenheid met beide handen aan om uitgebreid met zijn vriend te muilen. Werd veelvuldig gelauwerd voor zijn werk en geprezen voor zijn niet aflatende saaiheid, die hij in elk essay en ieder boek tentoonspreidt. In 2005 werd hij voor twee jaar tot stadsdichter van Gent benoemd, toch ook de stad waar Herman Brusselmans woont. Leuk weetje: in Bulgarije verschijnen de romans van Erwin Mortier bij uitgeverij Pik.

24 APRIL 2010

5

ten als Rascha Peper en Sanne Terlouw voor de hoofdprijs verkoopt. In dat geval zingt hij het uit tot april volgend jaar. Gaat er prat op nooit geld te hebben afgestaan aan de Russische maffia, maar is onderwijl wel lid van de SP. Kocht onlangs NRC Handelsblad, een motie om de naam in Pravda te veranderen kwam niet door de redactieraad.

19. Cees van Rees & Gillis Dorleijn 17. Michiel Eijsbouts Altijd aanwezig in het literaire circuit (lees: de cafés rond het Spui) zonder ooit een boek te hebben geschreven. Omgeven door mysterie. Verwierf enige bekendheid met de oprichting van De Rokerskerk van God en als jurystem bij Lingo. Is volgens insiders idolaat van Max Westerman en probeerde onlangs door middel van chantage een tulp naar hem vernoemd te krijgen. Wordt door sommigen ook gezien als de natuurlijke opvolger van Paul Damen.

Bedachten lang geleden de term ‘het literaire veld’, onwetend dat dat veld allang een naam had: het Spui. Hoewel grondleggers en voorvechters van de term literair veld, mogen zij zelf daar allang niet meer op meespelen.

20. Rex Hunt

14. De harige man Eigenaar van de snackbar naast Café de Zwart waar schrijvers na sluitingstijd komen om te fourageren. Hij is helemaal uit een exotisch land gekomen om hier voor onze schrijvers te koken. De harige

16. Mari van der Ven

18. Derk Sauer

Mari wordt gezien als een van de belangrijkste visagisten en haarstylisten van Nederland. Hij knipt en poedert onder andere Wendy van Dijk, Sylvie van der Vaart en Connie Breukhoven. Mari is geen familie van Abdul Jabbar van de Ven. Wel is hij een uitmuntende vakman: wie er goed uit wil zien, doet er

Mediatycoon met Napoleoncomplex. Verdiende zijn miljoenen in Moskou om ze vervolgens weer over de balk te gooien in Nederland met de oprichting van uitgeverij Nieuw Amsterdam (o.a. bekend van Pim te Bokkel). Sauer gaat volgens onze berekeningen in maart 2011 failliet, tenzij hij literaire zwaargewich-

NP BURNS, MO’FUCKER EN DOET VERSLAG

Schiphel W

ij blijven!’ zegt Ans van den Broek terwijl ze een gratis stroopwafel naar binnen propt, ‘aswolk of geen aswolk, wij gaan naar Tenerife!’ en demonstratief plaatst ze haar dikke enkels op het veldbed voor haar stoel. ‘Aswolk m’n aars!’ valt echtgenoot Jos haar bij. ‘Eerst ons spaargeld, en nu dit. Maar ons krijgen ze er niet onder!’ Hij wurmt zijn logge lijf in de stoel naast zijn vrouw. Het is vrijdagavond, een donkere mist verspreidt zich over het continent en de familie Van den Broek gaat helemaal nergens heen. Behalve naar Tenerife.

D

e Van den Broekjes behoren tot de weinige Nederlanders die zich nog achter de paspoortcontrole bevinden. Op een mooie plek voor het raam hebben ze een eigen hoekje gecreëerd. Tienerzoons Brian en Nicky hebben hun veldbedden onder de flatscreens geschoven naast de bank die hun ouders hebben geconfisqueerd. Op een lege stoel heeft Ans in een zak genoeg gratis eetbare artikelen verzameld om nog vijf dagen te bivakkeren. Kaas, chocolade, stukjes haring en stroopwafels. Het is een huiselijk tafereel. Vurig spreken Ans en Jos over hun vastbeslotenheid om te krijgen wat ze toekomt. Hoewel de temperatuur in de hal aangenaam is, zo’n 22 graden, heeft de Mater Familias alvast acht dekens weten te verschalken, voor ieder twee. ‘Je weet nooit wat er gaat gebeuren’ zegt ze waar-

schuwend ‘dat hebben we wel geleerd.’ Voor de geplande all-inclusive naar het Canarische vulkaaneiland heeft het gezin maar liefst twee leningen moeten afsluiten. ‘We moesten er echt nodig tussenuit,’ zegt Jos al kauwend. ‘Voortdurend moet je op je hoede zijn tegenwoordig. Doodmoe word je ervan.’ Hij zucht diep en kijkt gepijnigd. ‘DWI, NS, AH, NOS, DWDD, DSB, KLM, allemaal zijn ze eropuit om je voor ’t lapje te houden.’ ‘De grote boze alfabetsoep, noemt ‘ie het’ grinnikt Ans terwijl ze haar man liefdevol een por geeft. ‘Precies, en wie is er de dupe? Juist, wij!, Jos balt zijn vuist. ‘En nu wordt ons dit laatste verzetje ook nog afgenomen. We pikken het niet langer.’

W

anneer de schemer valt en de lucht boven de doodse landingsbanen bloedrood en oranje kleurt, worden de jongens erop uit gestuurd om te kijken of het alcoholverbod al opgeheven is. ‘Neem een blik bier mee voor je moeder en mij!’ roept Jos de mollige pubers na terwijl ze wat aarzelend de geborgenheid van het knusse kamp verlaten. Voor hen strekken zich eindeloze rijen met veldbedden uit. Met hun handen in hun zakken banen Brian en Nicky zich sloffend een weg tussen de wachtende vreemdelingen. Links van hen heeft een groep Indiërs met tulbanden zich om een walmend boeket met wierook geschaard. De rook stuift naar de andere kant van de hal waar twee Iraanse kinderen bibberend een fleecedekentje delen. Tussen twee kamerficussen speelt een Senegalees bezwerende ritmes op de djembeh tussen zijn benen. Een Australische vrouw in tijgerprint slaakt doodskreten door haar Blackberry. De tieners huiveren. In de verte doemt het café op. Onder het rode licht van de neonpalmen achter de ruit staat een clubje bolle Britten. Ze hebben een aantal pullen Heineken weten te bemachtigen en bulderen in koor: ‘The roof, the roof, the roof is on fire!’ Na ruim een uur krijgen Nicky en Brian hun lauwe, gerantsoeneerde pilsjes; ‘compliments of KLM’. ‘Klotezooi, is het’ zegt Nicky. ‘Ja,’ zegt Brian, ‘we hadden nu in ons resort kunnen zitten. Gratis eten, drank, palmbomen, 23 graden buiten, en honderd kanalen kabel op onze kamer.’ Hij haalt zijn schouders op ‘Maar ja, wat kun je doen he?’

A

ls de gigantische digitale klok in de hal middernacht aangeeft, heeft zich

Presentator en bedenker van het internationaal uitgezonden Rex Hunt Fishing Adventures. Zijn loopbaan in de visjournalistiek begon in 1981, toen hij een radioprogramma presenteerde over de hengelsport. Maakte sindsdien onder meer programma’s voor Discovery Channel en begon een visrestaurant in Melbourne. Zijn favoriete vissen zijn de rode snapper en de gestipte megarog. Zegt zelf niets op te hebben met het huidige literaire landschap in Nederland. Wordt door kenners desondanks belangrijker gevonden dan Paul Sebes. een menigte verzameld op de plek waar de beloofde informatie zal worden verstrekt. Het getrommel van de Senegalees houdt aan en precies op tijd verschijnt op de open plek een woordvoerder . Ze hebben een tenger vrouwtje gestuurd met onschuldige grote ogen die nog groter worden wanneer het gestrande volk zich als een troep leeuwen om haar heen begint te verdringen. Dan, op een onverwacht autoritaire toon, verheft ze haar stem en deelt haar smachtende gehoor mee dat de enige informatie die ze momenteel kan verstrekken is dat er de volgende morgen, om acht uur stipt, opnieuw informatie zal zijn. En alsof ze de woedende eruptie van de wanhopige reizigers niet hoort, strijkt ze haar kokerrok recht en verdwijnt door de dichtstbijzijnde deur. Ans en Jos staan aan de rand van de open plek. Jos is vuurrood en zegt weinig. Ans streelt zijn rug. ‘We zijn nu zover gekomen,’ zegt ze ‘Als we nu gaan, zal je vast zien dat morgenochtend onze vlucht gaat.’ ‘Hmm,’ bromt Jos ‘Ja, zo zijn ze dan ook wel weer, dat zal je altijd zien.’ Wat de Van den Broekjes op dat moment nog niet weten is dat ze morgen om acht uur zullen horen dat er de volgende dag meer info zal zijn. Net als de dag daarna, en de dag daarna. Terwijl Ans nog gezellig wat blijft kwebbelen heeft Jos, nog steeds rood, zich omgedraaid. ‘Waar ga je heen Jos?’ vraagt Ans. ‘Kijken of ergens anders nog wat te klagen valt’ horen we nog net, voordat Jos de rook van de Indiërs in beent en verdwijnt. NP


propria_cures_120_19:standaardopmaak 22-4-10 23:06 Page 6

PC/HP/DE TIJD

120e JAARGANG No. 19

24 APRIL 2010

6

PC

MEELOPER 2 IS GESCHORST

Boomklever O

p het moment dat je een klein beetje gestoord bent vinden mensen je leuk. ‘Met hem kun je altijd wel wat beleven’, wordt er dan gezegd. Als het niet te vaak tot situaties leidt waarin publieke ruimtes met poep besmeurd worden is het een welkome afwisseling op de dagelijkse sleur. Als je een tikkie gekker bent wordt daar al minder enthousiast op gereageerd. Dan mag je hooguit een keer bij Man bijt Hond je verhaal doen of heet je Gonny van Oudenallen. Maar als je echt elke realiteitszin verloren hebt en in je eigen sprookjes bent gaan geloven, mag je aanschuiven bij Twan Huys in Nova.

W

at een gek tijdstip voor KRO-kindertijd’, denk ik op het moment dat Prinses Irene van Lippe – Biesterfeld haar relaas afsteekt over hoe we ons hebben losgemaakt van onze natuurlijke habitat. De Koninklijke tongval in combinatie met het kinderlijke, onbegrijpelijke sprookje van Koningin Nobel doen Twan smelten. Zichtbaar geïnteresseerd in de denkbeelden van Irene durft Twan te stellen dat Irene ooit werd afgeserveerd als bomenknuffelaar, maar dat haar ideeën inmiddels aan de orde van de dag zijn. Hij vraagt haar nog net niet of ze door het smelten van de poolkappen het water aan de Lippe heeft staan. Irene glimt. Twan vraagt door naar haar nieuwe boek.

We mediteren hand in hand en schrijven dennennaaldgedichten in het mulle zand, terwijl de menstruatie gestelpt wordt door inlegkruisjes van berkenschors en tampons van veenmos. Leven in verbinding heet het laatste werk van de prinses, waarin lezingen en dialogen staan opgetekend die ze voerde met professor Schouten. Hij studeerde biologie, vergelijkende godsdienstwetenschappen, oosterse filosofie en Keltische taal- en letterkunde. En dat is maar goed ook, want alleen met die specifieke kennis kun je iets begrijpen van Irene’s ideeën en minstens net zo wollig zijn als de wenkbrauwen van Gert Leers. Het eerste hoofdstuk opent met ‘Ik vind het heerlijk om een vrouw te zijn’. Mannen staan namelijk niet meer in contact met de natuur en hebben ons geleid naar de crises die we anno 2010 kennen. Inderdaad, mannen baren geen kinderen, maar een kort bezoek aan de Odeon op vrijdagavond laat zien dat mannen in de paartijd weldegelijk binnen korte tijd collectief terugkeren naar de tijd van jagers en verzamelaars. Desalniettemin, we moeten allemaal terug naar de natuur. De oplossing is in theorie eenvoudig: vrouw zijn. Vrouw zijn is dicht bij je eigen natuur staan. Vroeger gingen vrouwen bij elkaar op de aarde zitten als ze menstrueerden. Ze menstrueerden trouwens meestal bij volle maan. We zijn losgeraakt van de natuur, van de natuurlijke cycli en daarmee een deel van onszelf. Het wordt in het boek langzaam maar zeker duidelijk hoe Irene dat dan voor zich ziet. Bij volle maan komen we samen. Mannen en vrouwen door elkaar, midden in het bos. We mediteren hand in hand en schrijven dennennaaldgedichten in het mulle zand, terwijl de menstruatie gestelpt wordt door inlegkruisjes van berkenschors en tampons van veenmos. Daar zitten we dan, in verbinding, en huilen we naar de

maan als wolven. Irene noemt dit soort dingen ‘magic moments’. Ik vermoed een andere, meer aardse magie en denk aan die ene keer dat een vriend na wat paddenstoelen er van overtuigd was dat mijn buurman wel iets van Frank Masmeijer weg had.

H

et wordt hoe langer hoe gekker in het boek. De toekomst van de wereld ligt zeker ook in jouw vrouwenhanden, zegt Irene. Daar slaat ze plank écht mis. Ik heb helemaal geen vrouwenhanden. En als ze al vrouwelijk zijn, dan komt dat door mijn fraai verzorgde nagelriemen. Irene is er heilig van overtuigd dat er leven is na de dood. Op het moment dat de mens tekenen van zwakte toont en niet meer verder wil moet men niet moeilijk gaan doen over levensbeëindiging. Neem dan een voorbeeld aan de Inuit, die wanneer een zwakke oudere niet meer genoeg vis vangt, hem achterlaten op een ijsschots en laten afdrijven. Dat prachtige volk snapt het tenminste nog, die verhoudingen van het recht van de sterkste. Als Irene nu op zijn minst een beetje consequent was geweest dan had ze bij moeder Juliana al een jaar of vijftien eerder een pil van Drion door de kaviaar op toast gepureerd. Leven in verbinding had kunnen volstaan met alleen de titel, want het argument, ‘we zijn de verbinding kwijt met de natuur’ komt in praktisch elke zin terug. Maar helaas, de lezer wordt verveeld met de eindeloos slijmerige dialogen tussen de twee partners in crime, die vervuld zijn met de wederzijdse lofuitingen voor hun absurde, dogmatische gedachtegoed. Constant wordt benadrukt dat het Irene gaat om ‘mens-zijn’, ‘je leven léven’, ‘schepper zijn’ en dat het belangrijk is dingen ‘een plekje te geven’. Ik dacht dat dat laatste alleen maar voorkwam in dat boekje van Paulien Cornelisse, maar er zijn dus echt mensen die daar iets mee bedoelen. Irene staat al jaren bekend als die ene van de Koninklijke familie die met bomen praat. Dat is niet waar, het is inmiddels veel erger. De titel van Irene’s vorige boek In dialoog met de natuur werd volgens haar door de ‘onttoverde wereld’ verkeerd geïnterpreteerd. Haar les is dat we zuiniger om zouden moeten gaan met alles. We moeten duurzaam eten, produceren, rijden. ‘We staan op een kruispunt’, zegt Irene. En daar heeft ze volledig gelijk in. Een kruispunt waar zo’n enorm energiezuinige hybride Toyota Prius met vastzittend gaspedaal in volle vaart overheen zou moeten denderen. Felkert van der Lauw Irene van Lippe – Biesterfeld Leven in verbinding, Uitgeverij Ankh van de Hermes House Band, Deventer, € 19,90

E


propria_cures_120_19:standaardopmaak 22-4-10 23:06 Page 7

6

PC/HP/DE TIJD

120e JAARGANG No. 19

ONDER DE

GORDEL

r

Het was leuk totdat van de buren de muziek zachter moest

Warm huis, warm hart

sen gemtes daenbijt s je aan

oort moed denk wat dat Mas-

r in reld den, mis. den. omt lrie-

Bastiaan

r leat de niet ilijk ing. nuit, niet aten Dat nog, n de een had vijfka-

taan ment, narug. met ssen vuld voor htehet n léang. Ik oorrnedie

ene bomidvoriwerd wer les eten aam n op eeft waar Toyl in nde-

auw

n in Her-

24 APRIL 2010

Of we het willen toegeven of niet, we dragen in het dagelijks leven allemaal een masker. En daarom was deze week het thema van de housewarming van Bastiaan Heerman, die net verhuisd was naar een tweekamerwoning in de Nieuwe Vogelstraat in Purmerend, ‘gekostumeerd’. Bastiaan was zelf als Joost Zwagerman op het strand, een look die (letterlijk) nogal essayistisch van aard was. Degene die niet gekostumeerd kwamen, zouden door Emma en Mawgosia, die bij de deur klaar stonden met een doosje schmink en een rekje oude kleren, onder handen genomen worden. Gelukkig bleek dit niet nodig te zijn, want bijna iedereen had zich aan het thema gehouden. Wel een teleurstelling voor Emma en haar beste vriendin, die de hele avond bijna voor niets bij de deur stonden. Maar blijkbaar hadden de dames het te druk met niets doen, want als wat waren zij verkleed? De broertjes Van Heusden maakten een onvergetelijke indruk met hun op de nautiek geïnspireerde matrozenpakjes. En was het toeval, of speelt er iets tussen de broertjes en Harko Bremer (voorheen ABV Saman Techniek, nu

Mawgosia en Emma

werkzaam bij de logistieke afdeling van Brabantia), dat uitgerekend hij aan kwam zetten met een overduidelijk voor in het zwembad bedoelde opblaasbare band? Omdat het nog best wel zacht buiten is, en Bastiaan niet wou dat er binnen gerookt wordt, verplaatst een groot deel van de feestgangers zich al snel naar buiten, waar onder de steigers van de nieuwe aanbouw zelfs Hildegard met haar vikinghelm niet bang hoefde te zijn dat de hemel op haar hoofd zou vallen. Misschien was al dit geroezemoes buiten de oorzaak dat om half één de buren belden, dat ze last hadden van het lawaai. In ieder geval draaide hieromwege Bastiaan de muziek tot bijna het nulpunt. Desondanks ging het feestje door tot Bastiaan moe werd en de laatste blijvertjes naar huis stuurde. De kostuums konden weer uit, en wie weet, misschien werd die nacht Hildegard wel door Tommie de Raad uit haar bontje geholpen...

De broertjes Van Heusden

Hark

o

Jan Zandbergen

To Hi mmi lde e gar en d

Jö,

verslujadagur nýrifruddur hamagurrin jód tutirandí. Nurri nurri hamskjärd frö slumanditur orfi knörrepöt. Fny tandragur

Eyjafjallajökull? Invullen en opsturen in een ongefrankeerde envelop naar

knaputi gafknops ju snóktrop orandi pohjisosassi tienin vättirädrottir. Pienomofosempi

prösutyi isnatislannon tali tali hop sa sa. Anasuituun offri knurrimurritur hasla trö pipirandi. Vriolata spu Propria Cures, kruununnufrimati hóy ordidagur snu gyorsk puutumuuluu.

Propria Cures, Antwoordnr. 8397, 1000 RA Amsterdam.

naam .........................................................................................

Of doe het makkelijk en ga naar: www.propriacures.nl

adres......................................................................................... 0 Tientjesleden 10 euro (half jaar PC voor 10 euro!) 0 Studenten 25 euro (jaarabonnement) 0 Gewone mensen 45 euro (jaarabonnement) Neem nu een abonnement op PC en kies je cadeau uit! Stuur de bon op of ga naar www.propriacures.nl.

7


propria_cures_120_19:standaardopmaak 22-4-10 23:06 Page 8

PC/HP/DE TIJD

120e JAARGANG No. 19

VUIJSJE NEEMT ER Z’N KEPPELTJE VOOR AF

24 APRIL 2010

MEELOPER 1 HOUDT HAAR SNAVELTJE TOE

Positivo Uylebalk

I

n dit periodiek schijnt het usance te zijn om boeken kritisch te recenseren. Maar wie zelf veel critici op zijn weg heeft gevonden, houdt alleen nog van juichende recensies. Waarom zou je de tijd verdoen met schrijven over een boek dat je niet goed vond?

H

et is bijna een existentiële vraag. Een negatieve recensie is vermakelijk om te lezen, dat kan moeilijk worden ontkend, maar wat heeft een lezer eraan? Het verschaft plezier om de formuleringen te zien waarmee de desbetreffende schrijver zo diep mogelijk in de ziel wordt geraakt, maar het boek hoef je niet meer te lezen. En, maar hierover kan van mening worden verschild, was dat niet de belangrijkste functie van een recensie? Zonder de toon te willen aanslaan van een predikant op de EO-jongerendag: is een positieve recensie niet van meer waarde? Een stuk dat de lezer wijst op een onbekend meesterwerk? Of een stuk waarmee geestdrift wordt opgewekt om dat mooie boek te gaan lezen? Een ontroerende biografie van een porno-actrice bijvoorbeeld, of het inspirerende verhaal van een beroemde komediant die overleed aan een drugsoverdosis? In beide gevallen zijn dit, en dat wordt bedoeld zonder ironie, boeken die iedereen zou moeten lezen.

B

iografieën van Amerikaanse beroemdheden zijn, behalve vermakelijk, dikwijls een afspiegeling van de niet altijd natuurlijke balans waarnaar in dat land wordt gezocht. Het boek moet zoveel mogelijk spanning en sensatie bevatten en een hoeveelheid zogeheten ‘juicy details’ die de lezer bijna beschaamd het boek terzijde doet leggen. Om het direct weer op te pakken, op jacht naar meer intimiteiten. Die juicy details laten zich moeizaam organisch verenigen met de moralistische levenslessen die in het boek niet mogen ontbreken. Ook bestaat een onbedwingbare neiging tot melodrama. En een, waarschijnlijk uit de psychiatrie of de zelfhulp-industrie overgenomen, tendens om alles te willen ‘verklaren’ dan wel ‘goed te praten’. In de traditie van: “Ja Jantje, of in dit geval: Johnny, heeft inderdaad tijdens een woedeaanval zesendertig mensen vermoord met zijn blote handen en daarna gedefeceerd over hun ontblote lichamen, maar dat kwam doordat zijn ouders hem niet hadden getroost nadat Fikkie was overreden door een tractor. Johnny was acht toen het gebeurde.” Als Jenna Jameson - die de beroemdste porno-actrice aller tijden schijnt te zijn, alleen kan dat niet met zekerheid worden vastgesteld aangezien niemand naar dat soort films kijkt – haar biografie schrijft, krijgt die de naam: How to Make Love Like a Pornstar. Een betere titel voor een boek kan niet snel worden gevonden. Bij een Amerikaanse celebrity-biografie moet daar als ondertitel aan worden toegevoegd: A Cautionary Tale. Het boek begint met de geschiedenis van hoe de 16-jarige Jenna werd verkracht en wegrende uit het huis van haar vader. Haar moeder was al overleden. Dan zit er voor een meisje niets anders op dan porno-actrice te worden. In het boek worden alle, maar dan ook alle wetenswaardigheden besproken van de doldwaze avonturen waar een porno-actrice in verzeild kan raken. Het kan niet anders worden omschreven dan: kostelijk en vooral ook boordevol gedetailleerde

informatie over zaken waarvan je het bestaan uiteraard niet kende. Chris Farley, die kent natuurlijk iedereen. De zelfbenoemde opvolger van John Belushi, die ook komediant was bij Saturday Night Live, ook in een aantal slechte films speelde en ook op jonge leeftijd overleed aan een overdosis harde drugs. Zijn drugsgebruik en alcoholisme en de etmalen durende festijnen gedurende welke hij zich daaraan overgaf en de verwerperlijke karakters die hij daarbij ontmoette, want welk normaal mens gaat nu vier dagen onafgebroken door met cocaïne snuiven en heroïne spuiten en whisky drinken – tot je er letterlijk door bij neervalt? Dat dood neervallen na een marathonsessie leverde in het geval van Chris Farley nog een smakelijk juicy detail op. De laatste twee dagen van zijn leven bracht hij door met een call girl, tot ze ruzie kregen over de betaling. De call girl besloot op te stappen en toen Farley achter haar aanliep, viel hij dood neer. De call girl ontvreemdde het horloge van zijn pols, maakte nog een paar kiekjes van zijn dode lichaam, ze verkeerde in de veronderstelling dat hij slechts was flauwgevallen, en ging er vandoor.

R

esumerend kan worden vastgesteld dat dit twee knap geschreven boeken zijn, waarin de nodige komische en tragische pieken en dalen elkaar afwisselen. De moralistische levenslessen zijn er op bewonderenswaardig terloopse wijze in verwerkt. RV Jenna Jameson & Neil Strauss, ‘How to Make Love Like a Pornstar, A Cautionary Tale.’ Tom Farley jr. & Tanner Colby, ‘The Chris Farley Show, A Biography in Three Acts’.

H

et begon er allemaal mee dat Aaf Brandt Corstius een lans voor hem ging breken. Daarna Paulien Cornelisse, Marc Marie Huybregts en die dikke van het Parool. Nu ook de boekhandel nog meedoet moet het maar eens afgelopen zijn. Het zal allemaal best met die David Sedaris, en ik heb opzicht niet eens heel erg iets tegen buitenlanders, maar het is een schande dat zijn werk in elke willekeurige boekwinkel in stapels tot het plafond ligt terwijl onze Bob den Uyl, mits aanwezig, ergens in een hoekje staat weggemoffeld. Eigen volk eerst!

B

ob den Uyl is een cult-schrijver. En zoals bij iedere cult-schrijver moet dat in beschouwingen vooral zo vaak mogelijk benadrukt worden. Meestal bedoelen de zogenaamde beschouwers er gewoon mee dat de persoon in kwestie alcoholist is, graag lekkere wijven neukt, een kluizenaarsbestaan leidt en/of veel ‘on the road is’. Als hij ook nog manisch depressieve aanvallen, een fobie of smetvrees heeft, zit het helemaal goed. Althans met zijn cult-schrijverschap. Een slechte huid, lang haar of een nadrukkelijk aanwezige neus wil ook nog wel eens helpen om de status van cultschrijver te verwerven. Liefst alledrie. En natuurlijk moet niemand je boeken lezen, dat spreekt voor zich. Helemaal niemand. Afgezien van een klein groepje mannen dat shag rookt en in het voorbijgaan een zeer penetrante zweetlucht verspreidt. Het type man dat al jaren op hetzelfde paar all-stars loopt, nog t-shirts van hardrrockbands draagt en linnen tasjes gebruikt die vol zitten met zelfgesmeerde boterhammen met kaas in aluminum folie. Een lezerspubliek dat onder elkaar uitsluitend communiceert middels citaten uit je werk. Zo’n lezerspubliek gun ik Bob den Uyl ook. Het probleem is alleen dat het heel moeilijk is om zijn lezerspubliek te worden. Want zijn werk is namelijk niet meer leverbaar. Zijn werk, boterhammen met kaas daarentegen des te meer. Heel vaak als ik even dood wil, moet ik aan Bob den Uyl denken. Ik moet altijd heel erg lachen als ik aan Bob den Uyl moet denken. Om zijn korte verhalen maar vooral om zijn leven. Bob den Uyl had echt een kutleven. Bob den Uyl was schrijver maar had een hekel aan schrijven. Bob Den Uyl was jazztrompettist

PAINTCARTOON

maar was zo zenuwachtig om op te treden dat hij er maar mee stopte om jazztrompettist te zijn. Bob den Uyl woonde in een piepkleine flat in Rotterdam. Bob den Uyl schreef op de slaapkamer van die piepkleine flat in Roptterdam. Als hij pauze nam keek hij uit een raam dat uitzicht had op een parkeerplaats. Bob den Uyl kon heel slecht omgaan met elektrische apparaten. Bob den Uyl stotterde. Hij riep psychiatrische hulp in riep om van het stotteren af te komen maar kreeg toen straatvrees en eetangst voor het stotteren in de plaats. Bob den Uyl was dus bang voor gehaktballen. Bob den Uyl was een held, zoveel staat vast.

E

en paar weken terug gebeurde er iets heel moois. Toen kwam een van zijn verhalenbundels in herdruk uit. Daardoor zijn er nu wel geteld twee boeken van of over hem leverbaar: de biografie van Nico Keunig en deze bundel reisverhalen: Het reizen vereist sterke zenuwen. Achterop die bundel zei er iemand: ‘Prachtig, je krijgt gelijk zin om alle verhalen van deze somberman te herlezen’. Dat is waar. Waar en heel erg zielig voor de mensen die dat willen. Maar het is ook zielig voor ons, de leden van de Bob den Uyl fanclub: naar mijn weten Theodor Holman, ik en mijn depressieve opa van 88. In die bundel staan namelijk nog niet eens zijn allerbeste verhalen en juist die verhalen moeten de mensen lezen zodat ze bij onze club willen komen. Want we hebben medestanders nodig met wie we in navolging van Bob den Uyl tochten op de fiets door Nederland kunnen maken. En met wie we bij Thomas Rap kunnen eisen dat Bob den Uyl krijgt wat andere schrijvers van zijn niveau als Reve en Claus ook hebben gekregen : een verzameld werk in zo’n onooglijke hard-kartonnen box. Om de cult-status van zijn werk aan te geven moet er bij elke box een blik bier en een peuk geleverd worden. Natuurlijk ook omdat je altijd zin krijgt om te roken en te drinken als je het werk van Bob den Uyl leest. Dat bier moet uiteraard van een obscuur merk zijn uit Polen of ZuidOssetië. De box zal een hit worden. Verzamelaars zullen ruim inslaan. En er zal een rel ontstaan omdat ze in de Selexyz de boxen niet goed kunnen bewaken en de peuken en het Zuid-Ossetische bier er daardoor af gestolen wordt. Door de media-aandacht die daardoor ontstaat zal iedereen de box willen hebben. En zo zal iedereen van Bob den Uyl gaan houden. Ook mensen die lekker ruiken. En ook Aaf Brandt Corstius Paulien Cornelisse, Marc Marie Huybregts en die dikke van het Parool. En zo zal David Sadaris achterin de boehandel verdwijnen en het werk van Bob den Uyl in grote stapels van elke willekeurige boekhandel komen te liggen.Op de toonbank. Eigen volk eerst! Fanny van de Reijt

8


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.