Na een succesvolle proefperiode in Pelt, Lanaken en Sint-Truiden, wordt het Klimaattuincoachproject vanaf april 2022 in meerdere Limburgse gemeenten uitgerold. Klimaattuincoaches zijn ervaren tuinontwerpers die advies geven over hoe je jouw tuin aanpast aan het veranderende klimaat. Kan jij tips van zo’n expert gebruiken? Of wil je een infosessie volgen? Kijk op de website of jouw gemeente deelneemt aan het project. Zo niet, vind je er ook tips en informatie om zelf aan de slag te gaan.
www.limburgseklimaattuinen.be
Beste lezer,
We hebben heel wat te vieren in dit nummer. Eerst en vooral bestaat Dubolimburg 15 jaar. Zo lang zet de organisatie zich al in om gebouwen in Limburg duurzamer en energiezuiniger te maken. Dubolimburg kent steeds meer succes. Dat is goed nieuws, zeker met de klimaatambities en de hoge energieprijzen in het achterhoofd. De werking krijgt zelfs navolging in andere provincies: een mooi compliment!
En we hebben nog iets te vieren. Niet minder dan zes van de dertien natuurgebieden die in aanmerking komen om Landschapspark of Nationaal Park te worden, bevinden zich in Limburg. Naast het Nationaal Park Hoge Kempen gaat het om Voeren, Haspengouw, Maasvallei, Kempen-Broek en Bosland. Dat is opmerkelijk, want er waren bij de start 23 dossiers ingediend uit heel Vlaanderen. De weerhouden gebieden krijgen nu een jaar de tijd om een masterplan op te stellen. Daarna beslist een onafhankelijke jury definitief welke gebieden erkend worden.
De nominaties zijn het verdiend resultaat van het harde werk dat heel wat organisaties, overheden en individuen al jaren leveren. Daar mogen we trots op zijn, zelfs als er geen nieuw Limburgs Landschapspark of Nationaal Park zou bijkomen. En dan heb ik het nog niet over alle andere natuurgebieden die niet genomineerd werden of geen kandidatuur indienden. Ook daar zetten Limburgers zich in om al het moois van onze provincie optimaal te bewaren en open te stellen. Zo kan iedereen er volop van genieten.
Ik wens je veel leesgenot,
Bert Lambrechts gedeputeerde voor Milieu en Natuur
Tot 2014 bracht de Limburgse Koepel voor Natuurstudie (LIKONA) jaarlijks een boek uit met artikels over natuurstudie in Limburg. Die draad pikken de vrijwilligers dit jaar weer op. Het LIKONA-jaarboek 2021 bevat artikels over uiteenlopende natuuronderwerpen, geschreven door specialisten. Eén gaat over veteraanfruitbomen in Haspengouw, een ander over watervogels in de Maasvallei terwijl nog een ander artikel myxomyceten in Zonhoven behandelt. In totaal omvat het boek acht artikels en 130 pagina’s. Naast teksten vind je in het jaarboek ook mooie natuurfoto’s en heel wat cijfermateriaal, dat in schema’s en tabellen gegoten werd. Ben je een natuurliefhebber en duik je graag diep in een specifiek onderwerp? Dan is dit boek iets voor jou! Bestel voor 15 euro jouw gedrukt exemplaar via de website van het Provinciaal Natuurcentrum. Je kan er ook gratis een digitaal exemplaar downloaden.
www.pnc.be/likona-2021
Hoe gaat het lokaal bestuur om met regenwater? Die vraag moet elke Vlaamse gemeente beantwoorden. Tegen eind 2023 moeten alle gemeentes een hemelwater- en droogteplan kunnen voorleggen. Zo’n plan bevat de visie van het lokaal bestuur op waterbeheer en omvat de krijtlijnen van hoe ze droogte en wateroverlast in de toekomst wil vermijden. Het provinciebestuur helpt Limburgse gemeenten bij het opstellen van zo’n plan. De provincie identificeert onder andere overstromingsgevoelige locaties en suggereert oplossingen. Lokale besturen moeten vooral slimmer omgaan met regenwater, door het in de bodem te laten infiltreren, te bufferen of te hergebruiken. Door te ontharden en meer groen te voorzien, sijpelt meer hemelwater in de bodem, wat droogte en overstromingen tegengaat.
De Limburgse dierenasielen namen het voorbije jaar 2.982 katten en 1.816 honden op. Dat zijn in totaal 4.798 dieren, bijna 500 meer dan in 2020. Toen legde de eerste coronagolf de dienstverlening deels stil. Het grootste aantal dieren wordt binnengebracht als vondeling. Gelukkig wordt een groot deel geplaatst of teruggebracht naar de eigenaar. In 2021 konden 1.137 honden en 131 katten terug naar hun baasje. 557 honden en 2.351 katten kregen dan weer een nieuwe thuis.
MOS blaast dit jaar twintig kaarsjes uit. In 2002 werd het initiatief door de Vlaamse overheid en de provincies opgestart onder de noemer ‘Milieuzorg Op School’. Het doel? Scholen warm maken voor milieuthema’s die toen leefden. De voorbije twintig jaar evolueerde MOS mee met het milieubeleid, het onderwijs en de maatschappij. Inhoudelijk gaat het niet enkel meer over milieu, maar over een brede waaier aan duurzaamheidsthema’s zoals vergroening, duurzame voeding en klimaat. Vroeger konden scholen een MOS-label verdienen, vandaag krijgen ze advies en begeleiding op maat. Het doel: van scholen een milieuvriendelijke en duurzame omgeving maken. In Limburg maakten al 312 scholen via het Provinciaal Natuurcentrum gebruik van het MOS-aanbod. Om deze verjaardag te vieren, organiseert MOS dit jaar een bedankingscampagne op sociale media én de podcastreeks ‘MOSterdpod’. Meer info vind je op de website.
www.mosvlaanderen.be/20jaar
Nieuw: de smartphone applicatie van Wandelen in Limburg. In de app vind je alle Limburgse wandelroutes van de Regionale Landschappen en hun partners terug. Je kan er op voorhand je wandeling mee plannen, maar ook live je locatie volgen. Zo wijk je nooit meer van de route af. Ook handig: dankzij de locatiebepaling kan je makkelijk lussen aan elkaar knopen. De app kan ook extra lagen toevoegen aan je wandelkaart: horeca, picknickplekjes, uitkijkpunten en nog veel meer. Slecht bereik? Geen probleem. Je kan binnen de app je wandelroute downloaden voor offline plezier. Download de app door naar de website van Wandelen in Limburg te surfen met je smartphone.
www.wandeleninlimburg.be
Meer weten over het natuur- en milieubeleid in Limburg? De jaaroverzichten van de zeven partners die samen het provinciaal beleid realiseren, werden verzameld op één website.
www.jaaroverzichtlimburg.be
Wil je weten hoeveel warmte er verloren gaat via jouw dak? Je kan het pas dit najaar raadplegen op de website van de provincie, en niet in het voorjaar zoals eerder gecommuniceerd.
www.limburg.be/warmtefoto
Eind 2021 kende het Provinciaal Natuurcentrum subsidies toe aan tien projecten die de Limburgse natuur behouden en herstellen. De geselecteerde projecten creëren stapstenen tussen grotere natuurkernen.
www.pnc.be/biodiversiteitsprojecten2021
Heb je de vorige LIKONA-contactdag in januari gemist? Je kan de lezingen van alle sprekers online herbekijken. Ze lichten de resultaten van recent natuuronderzoek toe.
www.pnc.be/lezingenlikonacontactdag2022
• één mezenjong eet tot 350 rupsen per week
• aantrekken door nestkasten te plaatsen
• proefproject op 25 locaties met 15 geïnfecteerde eiken
Kan je de eikenprocessierups beheersen zonder insecticiden te gebruiken? Het Provinciaal Natuurcentrum onderzoekt welke rol natuurlijke vijanden kunnen spelen. Gespecialiseerde wespen en vliegen worden al volop ingezet op testlocaties in Limburg.
Wie denkt dat enkel grote beesten voor overlast kunnen zorgen, kent de eikenprocessierups nog niet. Zijn brandharen zorgen voor jeuk, huiduitslag en irritatie aan de ogen en op de luchtwegen. Het noorden van Limburg is nog altijd de hotspot voor de processierups in ons land. “De Demer is de jeukgrens”, zegt Luc Crevecoeur van het Provinciaal Natuurcentrum (PNC). “Hoewel er elders ook weleens een nest opduikt, situeert het probleem zich vooral in Noord-Limburg. De hinder start in mei en duurt zowat de hele zomer. Vooral in dreven met zomereiken vind je de rups terug.”
Op plaatsen waar veel rupsen zitten, worden ze fel bestreden in woon- en recreatiezones. Momenteel gebeurt dat vooral met biociden (insecticiden, red.), vertelt Toon Willems van het PNC. “In het voorjaar besproeien lokale besturen zomereiken preventief met een bacteriepreparaat. Jammer genoeg heeft dat een negatieve invloed op de biodiversiteit. Tijdens de zomermaanden moet men soms ook nesten manueel verwijderen. Dat is dan weer duur en arbeidsintensief. Het PNC is op zoek naar een ecolo-
• leggen eitjes in/op de rupsen of hun poppen, larven eten ze op
• kunnen aanwezigheid rups tot 90% verminderen
• aantrekken door aangepast bermbeheer
gisch en betaalbaar alternatief voor die bestrijdingsmethodes. Dat is het doel van het LIFE-project Eikenprocessierups, waarvan het PNC één van de initiatiefnemers is. Het project loopt van 2020 tot 2025 en is een samenwerking tussen verschillende Belgische en Nederlandse organisaties: het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO, red.), de provincies Limburg, Antwerpen, NoordBrabant en Gelderland en de gemeente Sittard-Geleen. Ook Europa steunt het onderzoek. We bestuderen met name hoe we natuurlijke predatoren kunnen inzetten.”
De beste berm
Sluipwespen- en vliegen zijn de grootste natuurlijke vijanden van de processierups. “Die insecten kunnen populaties van eikenprocessierupsen tot 90 procent verminderen”, zegt Luc. “Sluipwespen en -vliegen leggen eitjes in de processierupsen of hun poppen, waarna de larven de rupsen van binnenuit opeten. Brutaal, maar efficiënt. Binnen het LIFE-project onderzoeken we momenteel in welke mate we sluipwespen- en vliegen kunnen aantrekken met verschillende types wegbermbeheer.”
• keverpaar consumeert 200 rupsen per seizoen, een larve tot 40
• vanaf 2022 kweekprogramma, doel: 10.000 kevers
Een nest gespot? Blijf eraf, zeggen Toon en Luc van het Provinciaal Natuurcentrum (PNC). “Zelf trekken we een beschermend pak aan om nesten weg te halen, inclusief handschoenen en een gelaatsbeschermingsmasker. Overdreven?
Zeker niet! Zelfs overgebleven brandhaartjes op handschoenen kunnen weken later nog voor irritatie zorgen. Ontdek je een nest op publiek terrein? Laat het weten aan de gemeentelijke diensten. Processierupsen in je tuin laat je het best verwijderen door een professioneel bedrijf. Wil je het niet zover laten komen? Een tuin met veel nestmogelijkheden en natuurlijke begroeiing kan de natuurlijke vijanden van de rups aantrekken.”
www.pnc.be/eikenprocessierups
In de deelnemende provincies zijn er in totaal 56 bermen waar de lokale besturen verschillende types wegbermbeheer toepassen. Van 2020 tot 2025 nemen de LIFE-onderzoekers ook nesten mee vanop deze proeflocaties. Die kweken ze op in het oude PNClabo, in dozen met een uitsluipval.
Luc: “Een paar maanden later zien we hoeveel rupsen vlinders zijn geworden en hoeveel vliegen of wespen er zijn. Zo weten we welk type wegberm de meeste natuurlijke vijanden herbergt en welk effect dat heeft op de populatie van de eikenprocessierups. Na één jaar zien we al dat het aantal vlinders sterk schommelt per doos. Hoe verder we naar het noorden opschuiven, hoe meer vlinders. Waar de Limburgse dozen zo’n 50 vlinders tellen, zijn dat er 700 in die uit Gelderland.”
Voer voor vogels
Mezen zijn een tweede mogelijkheid die het LIFE-project onderzoekt. Toon: “Van pimpel- en koolmezen wordt gezegd dat ze veel eikenprocessierupsen eten. Die stelling willen we uittesten. Daarom hebben we vorige winter op 25 locaties, verspreid over het hele projectgebied, een vijftiental nestkasten opgehangen tegen eikenstammen. Een jaar later zijn de eerste resultaten binnen. Wat blijkt? In elke provincie werd 40 à 50 procent van de nestkasten gebruikt door kool- en pimpelmezen, maar ze vangen voorlopig vooral rupsen van andere vlin-
dersoorten. Geen reden tot paniek: in 2021 waren de mezenjongen er iets vroeger bij dan de eikenprocessierupsen. Dit jaar zit de timing hopelijk wél mee. Er hangen alvast camera’s in enkele nestkasten, zodat we kunnen zien welke rupsen de mezen dit jaar eten.”
Turkse kevers
Een soort die de eikenprocessierups zeker op het menu heeft staan, is de grote poppenrover. Die loopkever consumeert tot 100 rupsen per seizoen, zijn larve eet tot 40 rupsen en 13 poppen. Klinkt efficiënt, maar er zit een addertje onder het gras: de grote poppenrover is uitgestorven in België. De laatste waarneming in ons land dateert van 2007. Luc: “Daarom gaan we de grote poppenrover kweken en herintroduceren. Hoewel de kever een inheemse soort is, moeten we daarvoor naar het zuiden. We trekken binnenkort naar Turkije, waar de kever al ingezet wordt tegen de dennenprocessierups, om er enkele kevers en eitjes ervan op te halen. Maar het is een hele onderneming om het nodige papierwerk in orde te krijgen.”
Zodra de eitjes in België zijn, worden ze opgekweekt tot volwassen insecten, zegt Toon. “Daarna laten we ze vrij. We hopen dat de kevers zich aan ons klimaat aanpassen en zullen ze zoveel mogelijk monitoren om te zien of ze erin slagen om te overwinteren. Sommige exemplaren krijgen zelfs een zendertje zodat we perfect kunnen volgen waar ze op jacht gaan. Dit kweekproject is een West-Europese primeur. Er is al veel interesse uit Nederland en Duitsland! Maar wij willen de kever eerst en vooral bij ons inschakelen. In een volgende fase mikken we erop minstens 10.000 kevers als biologisch wapen in te zetten in Antwerpen en Limburg.”
“Natuurlijke vijanden beheren de processierups op een ecologische manier.”
In december 2021 werd ik verkozen tot Duurzame Durver 2021. Daarmee werd ik uitgeroepen tot leerkracht met het groenste hart van Limburg. De directeur van basisschool De Zevensprong in Ham had mij ingeschreven voor deze verkiezing, die georganiseerd werd door het Provinciaal Natuurcentrum. De titel is een fijne erkenning voor mijn groene inspanningen als leerkracht. Dat ik hem vlak voor mijn pensioen ontving, maakt het nog mooier.
Ik heb 42 jaar lang voor de klas gestaan. Al die tijd stond ik bekend als “de groene juf” van de school. Een terechte bijnaam, want ik heb groene vingers en ben veel bezig met de natuur. Dat trok ik ook door in mijn werk. Zo zorgden mijn leerlingen en ik voor de kippen en de moestuin op school. Onze oogst gebruikten we in de klas. We wogen de groenten en leerden waarom lokale voeding beter is voor het klimaat. En we maakten samen lekkere pompoensoep. De winters stonden telkens in het teken van het vogeltelweekend.
Het is heerlijk om kinderen mijn liefde voor de natuur te zien overnemen. Zo maak je hen warm voor een duurzame levensstijl. Dat is belangrijk, want kinderen zijn de volwassenen van morgen. Vandaag zitten kinderen te veel stil. Buitenspeeltijd werd steeds meer schermtijd. Dat heb ik ook gemerkt aan de motoriek van kinderen: die ging er in de loop der jaren duidelijk op achteruit. Daarom was ik zo blij toen de school een groene speelplaats installeerde. Verharding werd beperkt en er kwamen groene speelhoekjes bij, zoals een kampenbouwplaats. Buiten leren de kinderen door te spelen. Hoe vuiler ze ’s avonds zijn, hoe beter ze zich geamuseerd hebben!
Ondertussen ben ik geen leerkracht meer op De Zevensprong, maar ik ben er wel nog actief als vrijwilliger. De schoolmoestuin onderhouden en de oud-collega’s helpen met hun buitenactiviteiten: ik doe het te graag om het helemaal los te laten.”
PROFIEL
Leerkracht op rust, Duurzame Durver 2021, vrijwilliger in basisschool De Zevensprong in Ham www.de-7-sprong.be
regenwater infiltreren in de bodem zodat riool niet overstroomt, het grondwater wordt aangevuld, hittestress vermindert
aanpassingen om gevolgen klimaatopwarming op te vangen
FILTER
Een groendak geeft je een prettig uitzicht dat ook nuttig is. De beplanting vangt fijn stof op, filtert schadelijke uitlaatgassen en dempt zelfs het omgevingsgeluid.
KOEL
Een groendak beschermt je woning tegen directe zon. Het vermindert zo de hittedoorslag naar de binnenkant. Ook buiten werken groendaken verkoelend, vooral in de zomer.
BUFFER
Een groendak buffert regenwater bij zware regenbuien. Zo wordt de riolering minder belast en loop jij minder risico op overstromingen.
Naast het Nationaal Park Hoge Kempen, wil de Vlaamse overheid binnenkort drie nieuwe nationale parken en drie landschapsparken erkennen. Met Voeren, Haspengouw, Maasvallei, Kempen-Broek en Bosland levert Limburg bijna de helft van alle kandidaten. Nationale parken en landschapsparken: welke vlag dekt welke lading?
Elke Limburgse gemeente krijgt in maart 2022 een adaptatierapport van de provinciale dienst Milieu en Klimaat. Daarin staan de voorspelde gevolgen van de klimaatverandering, cijfers rond getroffen sectoren en sectoren waar maatregelen mogelijk zijn. Op basis van dit rapport volgen de gemeentebesturen de uitvoering van hun adaptatiebeleidsplan op. Zo vangen ze de gevolgen van de klimaatopwarming op.
Beide types parken zijn grotendeels gelijkaardig: het zijn allebei grote gebieden met waardevolle cultuur- en natuurlandschappen. In zowel nationale parken als landschapsparken werken verschillende partijen samen om het waardevolle karakter van het gebied te behouden. Niet alleen overheden, maar ook natuurverenigingen, bewonersgroepen en ondernemers zetten zich in voor dat gezamenlijk doel. Het fundamentele verschil tussen beide zit hem in het uiteindelijke doel van die inzet. In een nationaal park staat de natuur centraal. Zo’n park is een groot en samenhangend natuurgebied van minstens 100 km² waarin de natuur tot op het Europese topniveau getild wordt.
Met een groendak creëer je een plekje voor vogels en nuttige insecten, zoals vlinders en bijen. Dat is goed voor de biodiversiteit in stedelijke omgevingen.
Groendaken zijn er in alle vormen en maten: met vetplanten, grassen of boordevol bloemen. Zelfs struiken en bomen zijn mogelijk. Dat geldt zowel voor platte als hellende daken.
In een landschapspark is er naast natuurbehoud ook ruimte voor andere functies die het cultuurlandschap mee karakter geven. Denk maar aan de hoogstamboomgaarden in Haspengouw, de graasweiden met hagen in Voeren of de pittoreske Maasdorpen. Naast natuurbehoud- en ontwikkeling, is hier ook aandacht voor toerisme en recreatie.”
Johan Van Den Bosch Coördinator Nationaal Park Hoge Kempen
Duurzaam leven begint bij duurzaam wonen. Dubolimburg helpt al meer dan 15 jaar gemeenten, professionals en gewone Limburgers beter bouwen en renoveren. “Ons aanbod is groter dan enkel dat van De Huisdokter,” vertelt coördinator Paul Claes.
Advies nodig over isolatie, verwarming of hernieuwbare energie? Eén adres: Dubolimburg. Die naam doet misschien geen belletje rinkelen, maar De Huisdokter doet dat vast wel. Het is de bekendste ‘dienst’ van het provinciale steunpunt duurzaam bouwen, dat dit jaar 15 kaarsjes uitblaast. Coördinator Paul Claes licht de werking van de organisatie toe en blikt vooruit.
Wat is Dubolimburg?
“Dubolimburg is het steunpunt duurzaam bouwen voor Limburg. We zijn het aanspreekpunt voor iedereen die duurzaam wil bouwen of renoveren in onze provincie: particulieren, gemeenten en bouwprofessionelen. We adviseren en begeleiden hen op alle vlakken. Eigenlijk zijn we een kenniscentrum: we volgen de nieuwste evoluties op in bouwtechnieken, -materialen en -wetgeving. Die technische informatie zetten we in onze adviezen om in duidelijke taal. Wij waren het eerste steunpunt in onze soort en stonden model voor die in de andere Vlaamse provincies. Limburg is ons werkveld, maar we kijken verder dan de provincie voor inspiratie. Via Europese projecten proberen we zoveel mogelijk kennis te verwerven die we lokaal kunnen gebruiken.”
En De Huisdokter?
“Dat is onze adviesdienst voor particulieren, één van de speerpunten van onze werking. De Huisdokter ontzorgt Limburgers die duurzaam willen bouwen, renoveren en wonen. Dat doen we door middel van infosessies,
bouwplanadvies, quickscans en natuurlijk huisbezoeken. Onze bekendste adviesformule is die van de ‘Huisdokter aan huis’, waarbij een expert een huisbezoek brengt om de mogelijkheden van je woning vast te stellen. Achteraf krijg je een renovatierapport met aanbevelingen op maat. De focus ligt op het verbeteren van isolatie en ventilatie, verwarming en energiebesparing. Maar we richten onze aandacht ook op duurzaam materiaalgebruik, hemelwateropvang en hernieuwbare energie. Jaarlijks doen zo’n 400 Limburgers een beroep op ons advies, een aantal dat elk jaar stijgt. De Huisdokter is een groot succes. Om die reden hebben andere provincies onze manier van werken overgenomen. In de provincie Antwerpen heb je bijvoorbeeld het gelijkaardige Energiehuis Kempen. Dat we navolging krijgen, stemt ons best trots.”
Waarom is duurzaam renoveren zo belangrijk?
“De Vlaamse Overheid wil dat alle woningen op haar grondgebied tegen 2050 energiezuinig zijn. Om die doelstelling te halen,moet zo’n 95 procent van de bestaande woningen nog aangepakt worden. Haalbaar? Ja, maar er is geen tijd meer te verliezen. Iedereen moet dringend een versnelling hoger schakelen. Gelukkig is er veel enthousiasme in Limburg. We krijgen steeds meer vragen binnen van particulieren én gemeentebesturen.”
Dubolimburg kan het toch niet alleen?
“Nee, maar we werken vaak samen met de lokale besturen, de provincie,
Vlaanderen en zelfs Europa. En we hebben tal van partners: de Confederatie Bouw, de Vlaamse Bouwunie, de andere provinciale steunpunten en diverse kennisinstellingen. Om een voorbeeld te geven: C-REAL, ons Europees onderzoeksproject, wil de renovatiegraad en -snelheid in Limburg verhogen. We adviseren en begeleiden particulieren doorheen het volledige renovatieproces. Daarvoor werken we samen met de provincie Limburg en de sociale kredietverstrekker Onesto. We onderzoeken hoe we het proces van de kredietaanvraag voor de aankoop van een woning of appartement meteen kunnen koppelen aan die voor de nodige renovaties. Zo maken we duurzaam renoveren letterlijk betaalbaar. De voornaamste doelgroep van C-REAL zijn starters, Limburgers die voor het eerst een huis kopen. Daarnaast richten we ons ook tot eigenaars die al een tijdje een woning of een appartement bezitten. Het project loopt tot midden 2024, waarna het hopelijk over heel Vlaanderen wordt uitgerold. Ook onze werking voor de renovatie van verenigingsgebouwen, waarvoor we intensief samenwerken met de gemeentebesturen, is succesvol. Verder geven we gemeentes ook nog advies voor het
verduurzamen van hun gemeentelijk patrimonium. Daar gaan we nog meer op inzetten, onder meer via Europese projecten zoals Sure2050.”
Staan er nieuwigheden op het programma in dit jubileumjaar?
“Een nieuw maar veelbelovend project, onder impuls van OVAM, is asbestsanering bij particulieren. Samen met professionals, die we zelf selecteren, gaan we asbesthoudende materialen in gevels, daken en leidingisolatie detecteren en verwijderen. Ook nieuw: vanaf 2022 kunnen Limburgers beroep doen op De Huisdokter voor de aanleg van een groendak of een groengevel, zowel bij renovatie- als nieuwbouwprojecten. Hier ging heel wat onderzoek aan vooraf. Welke substraten zijn het meest geschikt voor groendaken? Wat is de beste manier om regenwater op te slaan?
Welke klimplanten brengen zeker geen schade toe aan je gevel? We onderzochten het de voorbije jaren samen met de UHasselt en de PXL Hogeschool.”
Maar wie is nu toch die Huisdokter?
“Er is niet één Huisdokter (lacht). Onze verschillende Huisdokters zijn architecten en ingenieurs die helemaal mee zijn met de nieuwste ontwikkelingen, wetgevingen en premies. Omdat ze niet gebonden zijn aan bepaalde merken of leveranciers, leveren ze onafhankelijk en objectief advies. En dat is in het voordeel van zowel mens als milieu.”
www.dubolimburg.be
www.de-huisdokter.be
“Vanaf 2022 begeleidt De Huisdokter ook de aanleg van groendaken.”
Paul Claes, coördinator Dubolimburg
DINSDAG 29 MAART 2022
Hoe begin je aan composteren? Wat mag gecomposteerd en wat niet? Welk systeem is het meest aangewezen voor jouw tuin? Je leert het allemaal tijdens de workshop ‘Zelf composteren’ bij Centrum Duurzaam
Groen. Je kan live deelnemen of de workshop online volgen. Schrijf je op voorhand in via de website.
14 u. tot 16 u.
Centrum Duurzaam Groen, Genk
www.centrumduurzaamgroen.be/ inschrijvenworkshopcomposteren
ZATERDAG 16 APRIL 2022
Verken het Nationaal Park Hoge Kempen in het donker tijdens deze Volle maanwandeling. Een Ranger neemt je mee door de duisternis en vertelt verhalen over nachtdieren, de maan en hoe mensen vroeger in het donker leefden. Deze activiteit is geschikt voor alle leeftijden. Deelnemen kost 2 euro per persoon of 5 euro per gezin.
20 u. tot 22 u.
Cosmodrome Kattevennen, Genk www.nationaalparkhogekempen.be
Alle activiteiten zijn onder voorbehoud van eventuele coronamaatregelen. Hou zeker de website van de organisator in de gaten.
VAN 6 TOT 15 MEI 2022
Plan je een bezoek aan bouw- en renovatiebeurs Bouwinnovatie? Ga dan zeker langs bij de stand van De Huisdokter van Dubolimburg. Je krijgt er gratis advies om jouw huis energiezuiniger en comfortabeler te maken. Je kan je ook inschrijven voor infosessies en workshops. Wil je advies op maat? Reserveer op voorhand een
Quickscan van je woning via de website.
Trixxo Arena, Hasselt www.de-huisdokter.be
ZONDAG 15 MEI 2022
Naar jaarlijkse traditie worden de troeven van Landschapspark de Merode in de verf gezet op de Merodehappening. Schuif aan bij de heerlijke streektafel voor een drankje of hapje. Verken het toeristische aanbod en maak kennis met verenigingen en ondernemers uit de Merode. Straatanimatie en lokale bands zorgen voor een unieke sfeer.
13 u. tot 18 u.
Begijnhof, Diest www.demerodeonline.be
DINSDAG 26 APRIL 2022
Wil jij met je leerlingen naar buiten trekken om samen in de natuur te leren, maar heb je nog twijfels? Heb je al ervaring met buiten lesgeven, maar zoek je nog inspiratie? Reserveer dan zeker een plekje in je agenda voor de Contactdag Natuurrijk leren. Je neemt deel aan inspirerende workshops en lezingen.
Van 12 tot 17 u.
Thor Central, Genk www.pnc.be/contactdag-educatie
provincie Limburg
Milieu en Klimaat
Universiteitslaan 1 3500 Hasselt
milieuenklimaat@limburg.be www.limburg.be/milieuenklimaat 011 23 83 38
Regionale Landschappen
Volg ons Volg ons ook op onze Facebookpagina’s en Twitter @klimaatlimburg.
Nieuwsbrieven
Voor de nieuwsbrieven van het Provinciaal Natuurcentrum en de Regionale Landschappen kun je inschrijven via de respectievelijke websites. Nog geen abonnee?
Lees LINA online via www.limburg.be/limburgnatuurlijk. LINA wordt enkel verstuurd naar abonnees. Wil je LINA gratis thuis ontvangen, schrijf je dan in via lina@limburg.be of bel naar 011 23 83 38
ZONDAG 15 MEI 2022
Na twee online edities van de LIKONA-contactdag, organiseert de Limburgse Koepel voor Natuuronderzoek opnieuw een fysiek evenement. De verschillende werkgroepen plannen excursies en buitenactiviteiten tijdens deze lente-ontmoeting. Niet te missen voor elke Limburgse natuurliefhebber.
Alden Biesen, Bilzen www.pnc.be/LIKONA-lente-ontmoeting
LINA is een uitgave van de deputatie van de Limburgse provincieraad: Jos Lantmeeters, gouverneur, Inge Moors, Igor Philtjens, Tom Vandeput, Bert Lambrechts, gedeputeerden en Wim Schoepen, provinciegriffier
REDACTIERAAD EN HOOFDREDACTIE Patrick Boucneau, Jan Mampaey, Sonja Schreurs, Ilse Van Aelst, Geertje Ramaekers, Liesbeth Van Gysegem FOTOGRAFIE Mine Dalemans MET DANK AAN Nathalie Lijnen, Nele Vandenreyt, Els Devriese, Luc Crevecoeur, Toon Willems, Leen Raats EINDREDACTIE EN VORMGEVING Stapel Magazinemakers, www.stapel.be DRUKWERK Bredero Graphics VERANTWOORDELIJK UITGEVER Patrick Boucneau, provincie Limburg, Universiteitslaan 1, 3500 Hasselt OPLAGE 9 000 exemplaren WETTELIJK DEPOTNUMMER D/2017/5.857/026 CONTACTADRES Milieu en Natuur, Directie Omgeving, provincie Limburg, Universiteitslaan 1, 3500 Hasselt, 011 23 83 38, mina@limburg.be, www.limburg.be
Ontdek de nieuwe National Park Trail tijdens het Hiking Festival! Wandel 4 dagen mee of kies voor één van de dagetappes.
Het Hiking Festival is een organisatie van het Regionaal Landschap Kempen en Maasland vzw (m.n. Nationaal Park Bureau), mee mogelijk gemaakt met cofinanciering uit Platteland Plus bestaande uit middelen van Vlaanderen en provincie Limburg.
