POLITICO ΤΕΥΧΟΣ 8 by Pspa Alumni

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Εκδότης ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ www.politikoalumni.gr Αρχισυντάκτης Ζαχαριουδάκης Ηλίας iliaszacharioudakis@gmail.com Συντακτική Επιμέλεια Ηρώ Κοκκώνη Πουλίδου Κύρα Επιμέλεια Εξωφύλλου Ηλίας Σούνας www.sounasdesign.com Ημερομηνία Έκδοσης 2017/04

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Περιεχόμενα

Editorial 3 «Εισαγωγικά» επί του περιεχομένου

Πολιτική και αθλητισμός: Φαινομενικά αντίθετοι – πρακτικά απόλυτα συνδεδεμένοι 29

Ηρώ Κοκκώνη και Κύρα Πουλίδου «Πώς ενώνει και πώς δονεί ο αθλητισμός την πολιτική»

Μαρία Καραηλία Ο Φαύλος κύκλος μεταξύ Πολιτικής και Αθλητικής ηγεσίας 32

Κωνσταντίνος Σαχάς

Μοχάμεντ Ελσάερ

Τα εμπόδια της Πολιτείας μεγαλύτερα από εκείνα του… σώματος 12

Πρωταθλητισμός των juniors και η Πολιτεία 36

Αθηνάς Παπά

Ανέζα Παπαγιάννη

«Πολιτική και Αθλητισμός: Η αφετηρία και ο τερματισμός τους» 15

Αθλητισμός και Δημοκρατία

Κυριάκος Περιστέρης

Χρήστος Γ. Μακρυνιώτης Το «αδιέξοδο» του no politica στις κερκίδες 19

Ο αθλητισμός στην υπηρεσία της πολιτικής ή η πολιτική στην υπηρεσία του αθλητισμού; 42

Μαριάννα Χιονά

Βάσω Χαλαζιά

Πολιτική και Αθλητισμός: Συνάντηση, διαπλοκή, σύγκρουση 22

Η χρησιμότητα του αθλητισμού στην πολιτική και οι σύγχρονοι αθλητέςπολίτες 45

Όθωνας Καμινιάρης

Χρήστος Ραφίκ Αμπντίν

Αθλητισμός και Διεθνείς σχέσεις: το ρωσικό σκάνδαλο ντόπινγκ 26 Ιάσων Χάλκιδης

Συντακτική ομάδα

Μήνυμα Προέδρου

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Editorial Η παρούσα όγδοη περιοδική έκδοση του POLITICO αποτελεί τη συνέχεια μιας δυναμικής προσπάθειας να μεταφερθούν προβληματισμοί επίκαιρων θεμάτων στα μέλη και τους φίλους του Συλλόγου Αποφοίτων του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης. Τόσο οι απόφοιτοί μας όσο και φοιτητές άλλων τμημάτων, έχουν αγκαλιάσει αυτή την προσπάθειά συμμετέχοντας ενεργά, γεγονός που τιμά τον Σύλλογο. Η θεματική αυτού τεύχους αφορά την Πολιτική και τον Αθλητισμό. Πώς άραγε αυτά τα δύο θέματα-ζητήματα συνδέονται μεταξύ τους και τελικά πώς αλληλοεπιδρούν στην κοινωνία. Εκ πρώτης όψεως η απάντηση μοιάζει «δύσκολη», ίσως και περίπλοκη. Ωστόσο στα κείμενα που ακολουθούν οι αρθρογράφοι δίνουν τις προσωπικές τους απαντήσεις μέσα από ένα ευρύ πλαίσιο σκέψης, κατορθώνοντας να αναδείξουν την στενή σχέση που υφίσταται μεταξύ της πολιτικής και του αθλητισμού. Αγκαλιάστε λοιπόν τα κείμενά τους διότι η προσπάθειά τους είναι αξιέπαινη και το χειροκρότημα τους αξίζει. Κλείνοντας οφείλω ένα τεράστιο ευχαριστώ σε όλους όσους βοήθησαν στο να γίνει πραγματικότητα και αυτό το τεύχος. Στους αρθρογράφους με τις ιδέες και την συνέπειά τους, τα μέλη του Δ/Σ του Σ.Α.Π.Δ.Δ. για την στήριξη, την Κοκκώνη Ηρώ και την Κύρα Πουλίδα που επιμελήθηκαν συντακτικά όλο το τεύχος και τον Σούνα Ηλία που σχεδίασε το εξώφυλλο. Χωρίς εσάς και αυτό το τεύχος δεν θα υπήρχε.

Ζαχαριουδάκης Ηλίας Αρχισυντάκτης POLITICO Αντιπρόεδρος Συλλόγου Αποφοίτων Πολιτικής Επιστήμης & Δημόσιας Διοίκησης

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

«Εισαγωγικά» επί του περιεχομένου Της Κοκκώνη Ηρώς και της Πουλίδου Κύρας poulidouk@gmail.com irokokkoni@gmail.com

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

το παρόν τεύχος, η θεματολογία επικεντρώνεται στην σύνδεση της πολιτικής με τον αθλητισμό. Τις εκφάνσεις που αυτή η σύνδεση αποκτά, όπως και στις παθογένειες ή και προτερήματα που εκείνη γεννά. Τα συμπεράσματα αφορμούνται από την καθημερινή, ελληνική ή και παγκόσμια πραγματικότητα με απώτερο σκοπό να αναδειχθεί το γεγονός ότι η πολιτική και ο αθλητισμός τελικά αποτελούν δύο έννοιες άκρως συνδεδεμένες αλληλεξαρτώμενες μεταξύ τους. Ο Σαχάς Κωνσταντίνος σκιαγραφεί το ''πάντρεμα'' του αθλητισμού και της πολιτικής αποκαλύπτοντας τις αρνητικές εκφάνσεις αυτής της αλληλεξάρτησης με βασικό πυρήνα ανάλυσης τον πολιτικό προσηλυτισμό. Κλείνοντας το κείμενο του δεν γίνεται να παραλείψει τις αρετές του αθλητισμού σε μια ιδανική κοινωνία! Στο κείμενο της Αθηνάς Παπά, αναγράφεται η πολιτειακή σχέση του αθλητισμού πριν και μετά την οικονομική κρίση. Είναι αξιοσημείωτο, πως μέσα από το επικείμενο δείγμα των αθλητών του στίβου, πλαισιώνεται κατά βάση μια γενικότερη εικόνα των αθλητών στην Ελλάδα, μέσα στην οποία δικτυώνονται οι προβληματικές συνθήκες και παροχές καθώς και οι ατομικές προσπάθειες που οδηγούν με δυσκολία στην ανταμοιβή των χρόνιων κόπων τους. Σημαντική η διάκριση εξ’ αρχής του κειμένου του ατόμου ως οπαδού και θεατή, στο κείμενο του Χρήστου Μακρυνιώτη, καθώς διαφέρει η ιδεολογική κινητήριος δύναμη εκ των δύο. Κανείς κατανοεί την διττή ταυτότητα του πολίτη και οπαδού, έννοιες συνδεμένες από κοινές αξίες και στεγανά, γεγονός που οδηγεί στο προκείμενο συμπέρασμα της παιδαγώγησης του αθλητισμού ως κοινού σημείου με την πολιτική. Οικονομικός είναι ο παράγοντας, όπως αναγράφεται, που διχάζει τους δύο αυτούς χώρους, συμβάλλοντας στην επίπτωση της παθογένειας της κοινωνίας, όντας εκκολαπτόμενος για χρόνια. Ένα κοινώς γνωστό παράδειγμα της πολιτικής στον χώρο του αθλητισμού είναι οι ποδοσφαιρικοί αγώνες, όπου όπως αναφέρεται, υποστηρίζονται αβούλως πολιτικές θέσεις, με άξονα ακροδεξιών ιδεολογιών, με αποτέλεσμα να παρεκτρέπονται τα πλήθη σε ρατσιστικές και βίαιες ενέργειες. Η Μαριάννα Χιονιά επισημαίνει τη θέση “No Politica”, ως υφισταμένης αντίληψης ενοχοποίησης των όλων από ακραία κόμματα, με το πέπλο της ουδετερότητας. Το άρθρο του Όθωνα Καμινάρη συσχετίζει από την πρώτη γραμμή τις δύο θεματικές: την πολιτική και τον αθλητισμό, μάλιστα σταδιακά διακλαδώνεται η μεταξύ τους συσχέτιση εν παρόδω χρόνου, φτάνοντας τελικώς σε παραδείγματα χωρών και ύστερα των Ολυμπιακών Αγώνων. Στο σημείο αυτό, κανείς μπορεί να δει καθαρά την ανάμειξη των δύο χώρων και την αλληλεπίδρασή τους. Ο Ιάσωνας Χάλκιδης αναφέρεται στον υποβιβασμό του αθλητικού θεσμού. Με φόντο την διεθνή σκηνή και μέσω συγκεκριμένων παραδειγμάτων που καταδεικνύουν χώρες οι οποίες κατηγορήθηκαν για ντόμπινκ, προβάλλει τον τρόπο με τον οποίο η εκάστοτε πολιτική προσπάθησε να συγκαλύψει το γεγονός υποκινούμενη από οικονομικά και στρατηγικά συμφέροντα. Η Μαρία Καραηλία, αποτυπώνει την άποψη πως η πολιτική και ο αθλητισμός παρόλο που φαινομενικά μοιάζουν αντίθετοι όροι, πραγματολογικά, βρίσκονται σε απόλυτη σύνδεση. Κρίκος αλληλεξάρτησης, με τον αθλητισμό να επιδέχεται οικονομική κρατική βοήθεια και την πολιτική να χρησιμοποιεί τους αθλητές για ανέλιξη στην σειρά της πολιτιστικής, οικονομικής και πολιτισμικής βαθμίδας σε τοπικό/κομματικό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο εκπροσώπησης της χώρας, αντίστοιχα.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Ο υποβιβασμός του αθλητικού θεσμού στην Ελλάδα είναι το θέμα που απασχόλησε τον Μοχάμεντ Ελσάερ γι' αυτό και παραθέτει μια πολιτική κατάσταση όπου οι επιχειρηματίες του παραπάνω κλάδου συνδέονται με την διοίκηση της χώρας αναλαμβάνοντας σημαντικές θέσεις εξηγώντας γιατί ένα τέτοιο φαινόμενο επιδρά αρνητικά στην ποιότητα της ελληνικής πολιτικής. Η Ανέζα Παπαγιάννη θίγει τον πρωταθλητισμό σε επίπεδο junior και συνδέει το ενδιαφέρον αυτό θέμα με την πολιτική και τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζονται. Στο κείμενό της προβάλλεται η επιθυμητή στήριξη από την πολιτεία προς τα ανερχόμενα ταλέντα με σκοπό την αθλητική καριέρα, κάνοντας λόγο τελικά για τις επιχειρήσεις που αναλαμβάνουν τον ρόλο αυτό λόγω της έλλειψης οικονομικών υποδομών και της κρατικής αποτυχίας. Ο αθλητισμός ως μικρόκοσμος της ανοιχτής και δημοκρατικής κοινωνίας. Χώρος μάθησης και παίδευσης των πολιτών από μικρή ηλικία. Όπως αναφέρει ο Κυριάκος Περιστέρης, αφορά και την παράδοση, επί προκειμένου, της Ελλάδας. Από την άλλη μεριά, παραβάλλεται η θέση της ολιγαρχικής πολιτείας, όπου εκμεταλλεύεται τον αθλητισμό ως εργαλείο ανάπτυξης της «συλλογικής συνείδησης», ως τέτοιας, αξίας χειραγωγίσιμης. Η Βάσω Χαλαζιά ξεκινώντας με μια ιστορική και εννοιολογική ανασκόπηση της σχέσης αθλητισμός - πολιτική αποσκοπεί να προβάλει την αρνητική όψη της σχέσης αυτής όταν ο αθλητισμός γίνεται. υποχείριο της πολιτικής και μέσο εξασφάλισης της εξουσίας. Τέλος, τονίζει τα ευεργετικά χαρακτηριστικά του αθλητισμού απο τα οποία μπορεί να επωφεληθεί το άτομο αλλά και το σύνολο. Πέραν της αρχικής συσχέτισης της οικονομίας και του αθλητισμού, σημαντική ενδείκνυται κατά τον Χρήστο Ραφίκ Αμπντίν η σημείωση πως η κουλτούρα του κάθε λαού γεννά αναλόγως και αναπτύσσεται μερίδα αθλητών που συνεχίζουν τη παράδοση. Οι σύγχρονοι αθλητές, αναλογικά με την διασημότητά τους, ενσαρκώνουν ένα ρόλο που δεν περιορίζεται εντός τερέν, ενώ η βαρύνουσας σημασίας συμπεριφορά τους, καθορίζει την κοινωνικοπολιτική στάση ολόκληρων γενεών πλέον.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

«Πώς ενώνει και πώς δονεί ο αθλητισμός την πολιτική1» Του Σαχά Κωνσταντίνου kostasmp90@hotmail.com Η παρείσφρηση του αθλητισμού στο χώρο της πολιτικής είναι πραγματικότητα και ας μην είναι διακριτή εκ πρώτης όψεως.

Παραλλάσσοντας τους στίχους του τραγουδιού του αείμνηστου Λουκιανού Κηλαηδόνη «Αρχίζει το ματς» (1979, «Ψυχραιμία παιδιά»).

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Μακεδονία είναι μια και είναι Ελληνική», «έτσι “αγαπάνε” αυτοί που σας χρωστάνε», «heute können wir euch nicht rotten», «refugees go home», «κανείς βουλευτής ξανά στο Καραϊσκάκη», ολυμπιακή εκεχειρία. Είναι ηλίου φαεινώτερον ότι αθλητισμός και πολιτική ανέκαθεν συνυπήρχαν και αλληλοεπηρεάζονταν. Συγκερασμός απόψεων, συσπείρωση για κάποιο κοινό σκοπό, κατανόηση των εθνών μέσα από τις διαφορετικότητές τους2, αθλητισμός ως μέσο σωφρονισμού και επίκρισης ενεργειών χωρών3, καθεστώτων4, οργάνων και ισχυρή διπλωματική εμβέλεια που αποκτά κάθε χώρα με την ανάληψη μιας σημαντικής διοργάνωσης, αποτελούν τη θετική εκδοχή αγαστής σύμπλευσης αυτής της ιδιόμορφης συνύπαρξης5. Μολαταύτα, οι σχέσεις έντονων εξαρτήσεων, δεν είναι πάντα αρμονικές. Όντας δυναμικές, έχουν και αρνητικές εκδοχές. Κυνήγι δόξας και εύκολου χρήματος με αθέμιτα μέσα6, διαφθορά, απάτη, φυλετικές και σοβινιστικές διακρίσεις7, προπαγάνδα με σκοπό την εξυπηρέτηση πολιτικών-εθνικών συμφερόντων και έκφραση ακραίων απόψεων είναι κάποιες από αυτές8. Ομοίως, δε θα ήταν ορθό να λησμονήσουμε τη χρησιμοποίηση του ως μοχλό άσκησης πίεσης, κοινωνικού ελέγχου, προσέλκυσης ψήφου, ως όχημα επιβολής ιδεολογιών 9 και κοινωνικής αλλαγής εν γένει. Η άποψη του κοινωνιολόγου Γιάννη Ζαϊμάκη, έρχεται να επιβεβαιώσει την προηγούμενη διαπίστωση: «Οι ιδεολογίες, γεννούνται στην κοινωνία και όχι στις εξέδρες, αλλά ο χώρος του ποδοσφαίρου (και του αθλητισμού εν γένει) δίνει δυνητικά τη δυνατότητα σε κάποιον να εκφράσει ευκολότερα, την όποια ιδεολογία του». Εύλογα θα αναρωτηθεί κάποιος γιατί ο χώρος του αθλητισμού παρέχει αυτό το πρόσφορο έδαφος πολιτικού προσηλυτισμού; Η απάντηση βρίσκεται στην ανάγκη των περιθωριοποιημένων ατόμων να ενσωματωθούν και ενταχθούν στην οποιαδήποτε κοινωνική ομάδα, η οποία όχι μόνο θα τους παρέχει ίσες ευκαιρίες, αλλά θα τους κάνει να αισθανθούν «σημαντικοί». Αναμφίβολα, ο πολιτικός στίβος μεταφέρεται στον αθλητικό, μετατρέποντας ένα αθλητικό γεγονός σε παράσταση πολιτικής διαμαρτυρίας. Σε περιόδους κρίσης, προστίθεται και μια ταξική διάσταση. Η διεύρυνση του «ταξικού χάσματος», από κοινού με το εκρηκτικό πολιτικό κλίμα και το έντονο συναισθηματικό δέσιμο του «ανήκειν», καθιστούν ευκολότερο τον επηρεασμό των ευάλωτων ατόμων. Τα προηγούμενα, συνδυαστικά με την έλλειψη εμπιστοσύνης στους βασικούς θεσμούς, τους μετατρέπει σε «πειθήνια όργανα στρατολόγησης» προς επίρρωση πολιτικών επιδιώξεων.

Παρέλαση υπό κοινή σημαία Βόρειας και Νότιας Κορέας στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σύδνεϋ (2000). Ενδεικτικά: αποκλεισμός Γερμανίας, Ιαπωνίας από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1948 για εγκλήματα πολέμου, μποϊκοτάζ στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λος Άντζελες- απόρροια της ψυχροπολεμικής αντιπαράθεσης (Ε.Σ.Δ.Δ., Κούβα, Γιουγκοσλαβία κ.α.). 4 Κίνα (Ολυμπιακοί Αγώνες, 2008), Νότια Αφρική (Μουντιάλ, 2010). 5 Η στήριξη εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε αθλητικά προγράμματα (Erasmus+: sport 2014-2020), αποδεικνύουν του γράφοντα το αληθές. 6 Ποιος μπορεί να αρνηθεί ότι η διαδικασία αυτή λαμβάνει χώρα τόσο στο χώρο του αθλητισμού, όσο και σε αυτόν της πολιτικής; 7 Καταγγελίες στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μεξικό(1968), του Μοντρεάλ(1976) από τους μαύρους αθλητές. Σύγκριση ποσοστού συμμετοχής και κατάκτησης μεταλλίων γυναικών-αντρών. 8Επιβεβαίωση ισχύος μιας ιδεολογίας (Ψυχρός Πόλεμος με εναλλαγή κομμουνιστικών νικών έναντι καπιταλιστικών σε κάθε ευκαιρία αθλητικών συμβάντων), δημιουργία αθλητών-μηχανών-στρατιωτών (φασιστική Ιταλία, ναζιστική Γερμανία). 9 Χίτλερ και εργαλείο αθλητισμού προς επίτευξη της φυλετικής καθαρότητας. 2 3

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Έχοντας ως πρότυπα τους αθλητές, το φιλοθεάμον κοινό επηρεάζεται και διαμορφώνει την κρίση του αναλογικά με τις εκάστοτε ενέργειες αυτών. Απότοκο της προαναφερθείσας πραγματικότητας είναι η δημιουργία ενός «πολιτικού εθιμοτυπικού». Οι αθλητές χρησιμοποιούνται στις καμπάνιες πολιτικών προσώπων10, είτε προωθώντας συγκεκριμένες πολιτικές-εθνικές αντιλήψεις και ιδεολογίες11, είτε καταδικάζοντας ενέργειες που στιγματίζουν το παγκόσμιο γίγνεσθαι. Λαμβάνοντας υπόψη την προηγούμενη διαπίστωση, τα κόμματα δε διστάζουν να χρησιμοποιήσουν στην «εκλογική τους φαρέτρα» σημαίνοντα πρόσωπα του αθλητισμού, ως «δούρειο ίππο» κατάκτησης της «εκλογικής Τροίας». Σε τεταμένες εποχές, όπου η ριζοσπαστικοποίηση της ψήφου είναι έντονη, σκοπός των κομμάτων είναι να συσπειρώσουν την εκλογική τους βάση. Τοποθετώντας στα ψηφοδέλτια άτομα αρεστά στον εκάστοτε ψηφοφόρο, κατορθώνουν να κερδίζουν την ψήφο του, υπερνικώντας τους όποιους ενδοιασμούς του, λόγω της αγάπης ή της ταύτισης του τελευταίου με το πρόσωπο-αθλητή και την προγενέστερη δράση του. Καταλήγοντας, καθίσταται πλέον σαφής η παρείσφρηση του αθλητισμού στο χώρο της πολιτικής και ας μην είναι διακριτή εκ πρώτης όψεως. Ευχή όλων είναι, αξίες όπως το «ευ αγωνίζεσθαι», ο σεβασμός στη διαφορετικότητα του άλλου, η ύπαρξη ίσων ευκαιριών για όλους ανεξαρτήτως και η ευγενής άμιλλα να ενστερνιστούν και να ακολουθηθούν τόσο σε πολιτικό όσο και σε κοινωνικό-προσωπικό επίπεδο, γεγονός που θα οδηγήσει στην ιδεατή κοινωνία12. Παραφράζοντας τη λατινική έκφραση των αρχαίων: «Risum sanus hoc consilium sanum».

Σε διαρκή «σελεμπριτοαγώνα» εξελίχθηκε η τελευταία προεδρική αναμέτρηση των Η.Π.Α. παράδειγμα η ανοιχτή υποστήριξη του παλαίμαχου μπασκετμπολίστα Στιβ Γιαντζόγλου στο κόμμα της Χρυσής Αυγής. Ολυμπιακός Χάρτης (2003), αποτελεί την κωδικοποιημένη μορφή και αποτύπωση αυτής.

11Τελευταίο 12

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Βιβλιογραφία Αντωνοπούλου, Παναγιώτα, (2008). Αθλητισμός, πολιτική και ΜΜΕ. Αθήνα: Εκδόσεις Δρακοπούλου. European Comission, (2006). Erasmus-plus/actions/sport. eacea.ec.europa.eu (Ανακτήθηκε 15 Φλεβάρη, 2017).

Διαθέσιμο

σε: www.

Ηλιού Μιχάλης, (2013). Από τον Ντι Κάνιο στον Κατίδη. Διαθέσιμο σε: www.sportfm.gr (Ανακτήθηκε 16 Φλεβάρη, 2017). Θεμιστοκλέους Ανδρέας, (2016). Πολιτική και σε: www.kerkida.net (Ανακτήθηκε 15 Φλεβάρη, 2017). Ιωάννου Μέμος, (2015). Ο αθλητισμός διδάσκει σε: www.protagon.gr (Ανακτήθηκε 15 Φλεβάρη, 2017).

αθλητισμός. την

πολιτική.

Διαθέσιμο Διαθέσιμο

Κοριέντε Φεντερίκο, Μοντέρο Χόρχε, (2012). Citius, altius, fortius: Η Μαύρη Βίβλος του αθλητισμού. Διαθέσιμο σε: www.rnbnet.gr (Ανακτήθηκε 16 Φλεβάρη, 2017). Κουλούρη Χριστίνα, Η πολιτική στον αθλητισμό: Από τον Ψυχρό Πόλεμο στην τρομοκρατία. Διαθέσιμο σε: www.archivein.gr (Ανακτήθηκε 10 Φλεβάρη, 2017). Κωνσταντινάκος Παντελής, (2015). Πολιτική σε: www.efsyn.gr (Ανακτήθηκε 15 Φλεβάρη, 2017).

και

αθλητισμός.

Διαθέσιμο

Κωνσταντίνου Παναγιώτης, (2012). Ο φασισμός και η ιδεολογική μάχη της εξέδρας. Διαθέσιμο σε: www.tvxs.gr (Ανακτήθηκε 16 Φλεβάρη, 2017). Ματσαρίδης Απόστολος (2012). The political utilization of sport by the authoritarian states of Europe during the Mid-War era. Διδακτορική διατριβή. Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Παπαδόγιαννης Νικ., (2013). Ποδόσφαιρο σε: www.enet.gr (Ανακτήθηκε 16 Φλεβάρη, 2017).

και

φασισμός.

Διαθέσιμο

Παπανικολάου, Δημήτρης, (2012). Αθλητισμός και πολιτική πάνε χέρι-χέρι. Διαθέσιμο σε: www.novasports.gr (Ανακτήθηκε 15 Φλεβάρη, 2017).

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Τα εμπόδια της Πολιτείας μεγαλύτερα από εκείνα του… σώματος Της Αθηνάς Παπά athinapapa18412@gmail.com Πέρα από την θέληση για προπόνηση, υπάρχουν αρκετά προβλήματα που εμποδίζουν τόσο το έργο των προπονητών αλλά και τους ίδιους τους αθλητές.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

ταν ένας αθλητής βρίσκεται στον χώρο του στίβου για χρόνια –έστω κι ερασιτεχνικά– μπορεί να παρατηρήσει πολλά.

Πέρα από την θέληση για προπόνηση, υπάρχουν αρκετά προβλήματα που εμποδίζουν τόσο το έργο των προπονητών αλλά και τους ίδιους τους αθλητές. Οι φθορές στο στάδιο αντί να μειώνονται, αυξάνονται! Οι ελλείψεις πολλές, παρά τα χρήματα που πληρώνουν οι αθλητές για την «συντήρηση» του χώρου και τον εξοπλισμό. Η είσοδος στον χώρο του σταδίου προφανώς και δεν είναι δωρεάν – μα ποιος πίστευε κάτι τέτοιο ; - κι όμως τα χρήματα φαίνεται να πηγαίνουν στον «αέρα» εφόσον έργα για την αποκατάσταση των φθορών ή για την αγορά νέου εξοπλισμού μοιάζουν «ουτοπικά». Ειδικότερα, τον χειμώνα είναι δύσκολο, αλλά και επικίνδυνο, να κάνει κανείς την προπόνησή του, εφόσον τα ταβάνια στάζουν από την βροχή δημιουργώντας «λίμνες» στο εσωτερικό του σταδίου. Τα σκάμματα για το αγώνισμα του μήκους παραμένουν απεριποίητα και είναι εύκολο να τραυματιστεί κανείς. Δεν είναι όμως μόνο αυτά τα προβλήματα. Πολλοί προπονητές – μεταξύ και της συντάκτριας – συνεχίζουν να προπονούν, παρόλο που παραμένουν για μήνες απλήρωτοι. Επομένως, συνεχίζουν το έργο τους , εφόσον η αγάπη τους για αυτό που κάνουν ξεπερνάει την επιμονή για την αμοιβή τους. Τo πείσμα τους αλλά και η εμπειρία που έχουν, παρακινεί ολοένα και περισσότερους αθλητές να ασχοληθούν με το χώρο αυτό, έστω και ερασιτεχνικά. Πολλές φορές ,μάλιστα, αγοράζουν οι ίδιοι, με προσωπικά τους έξοδα όργανα, στρώματα και άλλα είδη εξοπλισμού. Ακόμη και οι αθλητές, παρά το γεγονός ότι είναι αντιμέτωποι με τις τεχνικές δυσκολίες και τις δυσλειτουργίες του χώρου, συνεχίζουν να προπονούνται και να επιτυγχάνουν. Άρα, αν κανείς ερωτάται αν η κρίση στην Ελλάδα έχει επηρεάσει τον χώρο του στίβου, αλλά και του αθλητισμού γενικότερα, η απάντηση είναι ξεκάθαρα θετική! Εκτός όμως από την προσωπική εμπειρία της συντάκτριας, η έρευνα επεκτάθηκε και σε 3 αθλητές, επαγγελματίες στον χώρο του αθλητισμού. Τους τέθηκαν 3 ερωτήσεις οι απαντήσεις των οποίων καθιστούν το συμπέρασμα της έρευνας τουλάχιστον… ενδιαφέρον! Η Ε.Χ είναι αθλήτρια του άλματος σε ύψος με 5 χρόνια επαγγελματικής ενασχόλησης. Ο Βασίλης Τανταλίδης ασχολείται με τον χώρο της ενόργανης εδώ και μία δεκαετία με αρκετές διακρίσεις. Και ο Εμμανουήλ Καραλής είναι αθλητής στο άλμα επί κοντώ και χάλκινος στο πρωτάθλημα κλειστού στίβου. ΕΡ.1: Πιστεύεις πως η κρίση -οικονομική και ανθρωπιστική- που διανύει η χώρα μας έχει επηρεάσει τον χώρο του αθλητισμού? Ε.Χ.: «Η ομοσπονδία δεν είναι και στην καλύτερη οικονομική κατάσταση ώστε να στηρίξει τόσο τους προπονητές αλλά και τους αθλητές. Επομένως αν ένας αθλητής δεν είναι υπερβολικά καλός δε μπορεί να αφοσιωθεί σε αυτό ». Β.Τ.: «Σίγουρα έχει επηρεαστεί όλος ο χώρος του αθλητισμού από την κρίση, όχι τόσο όμως το μπάσκετ ή το ποδόσφαιρο. Στο στάδιο όπου προπονούμαι από το 2004 όλες οι εγκαταστάσεις είναι παραμελημένες. Λόγω τη κρίσης, μάλιστα, θα πουληθούν! Η εθνική μας κληρονομιά επιχειρηματοποιείται »!

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Ε.Χ.: «Ο αθλητισμός στην Ελλάδα, με λίγες περιόδους που αποτελούν εξαίρεση, αφορά κυρίως το ποδόσφαιρο και το μπάσκετ. Τα υπόλοιπα αθλήματα υστερούν κατά πολύ σε υποδομές , ευκαιρίες και προβολή […] Εγώ έχω επιλέξει να κάνω το άθλημά μου, παλεύω όσο μπορώ για να εξελίσσομαι. Προσπαθώ να εστιάζω στα θετικά γιατί μόνο έτσι πιστεύω ότι μπορείς να πας μπροστά ». ΕΡ.2: Ως αθλητής αλλά και ως πολίτης πιστεύεις πως είσαι ελεύθερος να κάνεις επιλογές (π.χ αποχή από αγωνίσματα για διεκδίκηση δικαιωμάτων) ? Μπορεί ένας αθλητής να εκφράζει ελεύθερα τις πολιτικές του απόψεις, αλλά και να τοποθετείται σε ζητήματα όπως βία, ρατσισμός, μετανάστευση? Ε.Χ.: « Ο καθένας μας έχει δικαίωμα να έχει την άποψή του, ωστόσο πιστεύω πως ένας αθλητής δεν τοποθετείται πολιτικά, διότι οι απόψεις του ίσως να μην συμβαδίζουν με την κοινή γνώμη και ίσως κάποιοι δυσαρεστηθούν. Υπάρχουν βέβαια παραδείγματα αθλητών που, μέσα από διαφημιστικές καμπάνιες, παίρνουν το λόγο κατά του ρατσισμού». Β.Τ.: « Η αποχή (από αγώνες για παράδειγμα) δε νομίζω ότι αποδίδει. Πιστεύω πως εξαρτάται από το όνομα. Αν δηλαδή ένας ολυμπιονίκης θελήσει κάτι τέτοιο, μπορεί να έχει απήχηση και να κερδίσει κάτι. Σχετικά με την ελεύθερη έκφραση των αθλητών για ζητήματα τέτοιου είδους θεωρώ πως ένας αθλητής δεν έχει αυτή την δυνατότητα και θα έχει επιπτώσεις εάν το κάνει. Ας μην ξεχνάμε πως υπάρχουν και οι χορηγοί από «πίσω» ». ΕΡ.3: Θεωρείς πως ο αθλητισμός έχει εμπορευματοποιηθεί για να εξυπηρετεί συμφέροντα πολιτικά αλλά και οικονομικά; Ε.Χ.: « Ναι έχει εμπορευματοποιηθεί. Η ύπαρξη των χορηγών έχει αλλοιώσει το αυθεντικό πνεύμα του αθλητισμού, προτρέποντας τους αθλητές να έχουν και το κέρδος ως έναν από τους βασικούς τους στόχους τους […] ». Ο Β.Τ.: «Το ποδόσφαιρο και το μπάσκετ νομίζω είναι τα πιο «εμπορευματοποιημένα» αθλήματα, ίσως επειδή έχουν και τα περισσότερα χρήματα και φυσικά λόγω των στοιχημάτων. Στον χώρο της ενόργανης δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο ακόμα ».

Ο χώρος του αθλητισμού, γενικότερα, είναι γεμάτος εμπόδια, είτε αναφορικά με την προσωπική εξέλιξη του αθλητή είτε σχετικά με την πολιτειακή ανεπάρκεια. Όμως, αθλητισμός δεν είναι μόνο προπονήσεις, ήττες, επιτυχίες, μετάλλια. Ένας αθλητής είναι ταυτόχρονα και πολίτης. Κάτι που φαίνεται να περνά απαρατήρητο. Αρκετοί αποφεύγουν να εκφράζουν ανοιχτά τις απόψεις τους, «μανατζάρονται» και επικεντρώνονται μόνο στα θέματα του αθλητισμού ή παραμένουν σιωπηλοί. Μήπως, επομένως πρέπει να έρθει η στιγμή που θα «σπάσει» αυτήν τη σιωπή; Μήπως να φτιάξουμε εμείς μια τέτοια στιγμή προσεχώς;

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Πολιτική και Αθλητισμός: Η αφετηρία και ο τερματισμός τους Του Χρήστου Γ. Μακρυνιώτη xristosmak@hotmail.com Οι αξίες του αθλητισμού αντικαθίστανται από οικονομικά δεδομένα σημειώνοντας τεράστια απόκλιση μεταξύ της ηθικής των παραγόντων και της ηθικής των φιλάθλων.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

ίναι κοινός τόπος πως ο αθλητισμός, όποτε και όπου συναντάται, εκφράζεται υπό το πρίσμα του κοινωνικού φαινομένου.

Ανεξαρτήτως της ηθικής, της κουλτούρας, της αισθητικής και των αξιών που αυτός συνθέτει και εκφράζει, πρέπει, ως κοινωνικό φαινόμενο, να τοποθετείται δίπλα στην πολιτική. Μονάχα έτσι θα μπορέσει κανείς να αντιληφθεί και να καταγράψει τις διαφορές μεταξύ του αθλητισμού των Ολυμπιακών Αγώνων και αυτού των γηπέδων και των οπαδών. Σημαντικός συνδετικός κρίκος των δυο αυτών ειδών αθλητισμού είναι τόσο η ιδεολογική κινητήριος δύναμή τους όσο και η παραγωγή μηνυμάτων στην οποία προβαίνουν. Όσον αφορά τους Ολυμπιακούς Αγώνες, αυτοί, από την πρώτη ημέρα της διεξαγωγής τους, συνόδευσαν την αθλητική διαδικασία με την ειρήνη, την αδελφοσύνη, την άμιλλα, την ισότητα, την ισονομία και τη δικαιοσύνη13. Αξίες οι οποίες κινητοποιούν την κοινωνία και την πολιτική υπό ποικίλα πλαίσια και συνθήκες. Αξίες οι οποίες υιοθετούνται υπό διαφοροποιημένο πρίσμα ή με διαφοροποιημένο πρόσημο από ομάδες και οπαδούς, οι οποίοι επιθυμούν την ένταξή τους σε ένα συγκεκριμένο σύνολο. Επιδιώκουν και καταφέρνουν να αποκτήσουν τη διττή αυτή ταυτότητα του πολίτη και του οπαδού/υποστηρικτή. Η αίσθηση της ομοιογένειας και της ασφάλειας στο σημείο αυτό δεν θα πρέπει να υποτιμάται. Βάσει των προαναφερθέντων, είναι πρόδηλη η πλαισίωση αυτών από τους μηχανισμούς και τα δομικά χαρακτηριστικά της πολιτικής. Η ισχύς αυτής βρίσκεται σε άμεση σύνδεση με την ανάπτυξη και τη λειτουργία του αθλητισμού εντός της κοινωνίας. Όπως ο αθλητισμός έτσι και η πολιτική – σε εντονότερους ρυθμούς – επιτελεί λειτουργίες ιδεολογικές, ηθικό-παιδαγωγικές, αισθητικές, οικονομικές14. Τόσο ο αθλητισμός όσο και η πολιτική αποτελούν συστήματα διαπαιδαγώγησης και κοινωνικοποίησης15. Η οικειοθελής, λοιπόν, είσοδος ενός ατόμου σε μια ομάδα ή ένα σύνολο αποτελεί ίσως το ασφαλέστερο μέσο απόκτησης της ασφάλειας και των εφοδίων εκείνων που απλοποιούν και κάνουν πιο ανώδυνη την παρουσίαση οποιουδήποτε εντός της κοινωνίας. Οι δομές, οι κανόνες και η λειτουργία του εκάστοτε συνόλου διαφέρει εντόνως αναλόγως τον χώρο στον οποίο τοποθετείται. Οι λόγοι της εμπλοκής με την πολιτική ή τον αθλητισμό υπογραμμίστηκαν ίσως με μια θετική χροιά ως προς τα αποτελέσματα και τα οφέλη αυτής. Ένας όμως παράγοντας, κοινός και στις δυο περιπτώσεις, τους προσδίδει ένα κατά βάση αρνητικό πρόσημο και αυτός δεν είναι άλλος από την οικονομία.

Οι συνδιαλλαγές σε οικονομική βάση στα πλαίσια της πολιτικής την αλλοιώνουν και η τελευταία καταλήγει, ελεγχόμενη από οικονομικούς παράγοντες, να βάλλεται ποικιλοτρόπως με καταστροφικά για αυτήν αποτελέσματα.

13 14 15

Παναγιώτα Αντωνοπούλου, Αθλητισμός, Πολιτική & ΜΜΕ, Εκδόσεις Δρακοπούλου, Αθήνα, 2008, σελ. 26 ό.π., σελ. 27 ό.π., σελ. 27

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Το ίδιο συναντάται και στον τομέα του αθλητισμού. Οι αξίες αυτού αντικαθίστανται από οικονομικά δεδομένα σημειώνοντας τεράστια απόκλιση μεταξύ της ηθικής των παραγόντων και της ηθικής των φιλάθλων. Η κορύφωση δε, της παρακμής αυτής του αθλητισμού και της πολιτικής, βρίσκεται στο σημείο που οι δυο αυτοί τομείς συνδιαλέγονται με μοναδικό σκοπό το κέρδος. Εξαγοράσιμο σε πλεονεκτήματα – είτε πολιτικά και κοινωνικά – είτε αμιγώς οικονομικά. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, εκκολάπτεται μια παντοδύναμη παθογένεια, η οποία διαφθείρει ποικίλους και σημαντικούς τομείς της πολιτικής, του αθλητισμού, αλλά και της κοινωνίας ολόκληρης. Αυτό αποτελεί σύνηθες φαινόμενο, το οποίο εκφράζεται ποικιλοτρόπως: ακόμη και με την ενασχόληση με τα κοινά επιχειρηματιών του αθλητισμού αλλά και των ΜΜΕ. Τέλος, πλήθη ακολουθούν τους πολιτικούς ηγέτες, όπως πλήθη ζητωκραυγάζουν στο όνομα μιας ομάδας ή ενός αθλητή. Συγκρούσεις πηγάζουσες από διχαστικές αντιλήψεις περί πολιτικής ομοιάζουν εντόνως με αυτές που λαμβάνουν χώρα πριν ή μετά από έναν αγώνα. Το «όπιο του λαού» μπορεί να εντοπίζεται στα γήπεδα, αλλά ως αυτό «του πολίτη» ποιο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί; Η πολιτική ή η οικονομία; Και για ποιόν λόγο;

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Το «αδιέξοδο» του no politica στις κερκίδες Της Μαριάννας Χιονά marian.snow5@gmail.com Το No politica στηρίζεται στη λογική «είμαστε οπαδοί και η ομάδα μας είναι πάνω από όλα». Μόνο αυτό βέβαια δεν είναι… Είναι η λογική που καταφέρνει να αφοπλίσει τους οπαδούς για χάρη κάποιων χρωμάτων και να αποκλείσει κάθε φωνή έκφρασης για τα κοινωνικά δρώμενα.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

ιατί το παγκοσμίως κοινωνικό γεγονός, το ποδόσφαιρο γυρνάει την πλάτη του στην κοινωνία; Οι αρχές τόσο του ελληνικού όσο και του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, σε μια προσπάθεια να διαχωριστεί η εξέδρα από οποιαδήποτε πολιτική στάση, επιβάλλουν τη λογική του No politica στα γήπεδα. Με τον τρόπο αυτό απολίτικες θέσεις προωθούνται, ενώ παράλληλα στηρίζεται η λογική της πολιτικής ουδετερότητας και της αποστασιοποίησης από οτιδήποτε μπορεί να παρεξηγηθεί ως πολιτική επιλογή. Η ουδετερότητα όμως που καλύπτεται πίσω από την επίσημη γραμμή του No politica των οργανωμένων οπαδών λειτουργεί ευκαιριακά, επιλεκτικά και με συγκεκριμένα ατζέντα. Μια στάση βέβαια υποκριτική που έχει οδηγήσει μάλιστα σε αδιέξοδα. Από τη μία ακυρώνει τις προσπάθειες και τις πρωτοβουλίες οπαδών για ανάρτηση πολιτικού πανό προοδευτικού ή αντιφασιστικού περιεχομένου στο γήπεδο και από την άλλη επιτρέπει τη σημαία με τον ήλιο της Βεργίνας, της επανάστασης του 1821, πανό για τα εθνικά όπως «Ίμια 1996 Δεν ξεχνώ» και πανό « Orthodox Brothers» ή « Kossovo is Serbia». Μια στάση που αφήνει κενά και πρόσφορο έδαφος για πατριωτικά προτάγματα, δήθεν πολιτικά αποφορτισμένα, που όμως έτσι εξελίσσονται σε ακροδεξιές θέσεις. Η εμπέδωση του συνθήματος No politica αξιοποιήθηκε κυρίως από τη Χρυσή Αυγή για να ενισχύσει ένα στρέβλο αντισυστημικό λόγο ότι «φταίνε όλοι οι πολιτικοί». Στην πραγματικότητα το No politica είναι βαθιά πολιτικό και ενισχύει αυτήν ακριβώς την αντίληψη της Χρυσής Αυγής που θέλει να απλοποιήσει τα νοήματα και να ενοχοποιήσει τους πάντες αδιακρίτως. Το μότο του No politica δεν είναι καινούργιο. Εμφανίστηκε τη δεκαετία του 1990 από Ιταλούς Ultra της Σαμπντόρια, οι οποίοι ανακήρυξαν την εξέδρα τους σε ουδέτερη πολιτική ζώνη, σε μια προσπάθεια ένδειξης ότι καμία πολιτική τάση δε μπαίνει πάνω από τα χρώματα της ομάδας τους και διαφοροποίησης από τους πολιτικοποιημένους συμπολίτες της Τζένοα. Εδώ και δύο δεκαετίες έχει εφαρμοστεί σε αρκετές κερκίδες και στα ελληνικά γήπεδα με το δόγμα αυτό να υιοθετείται και να διακηρύσσεται όλο και περισσότερο από τους οργανωμένους οπαδούς του Ολυμπιακού, η εξέδρα του οποίου υπήρξε η μοναδική που δεν αντέδρασε, τουλάχιστον άμεσα στη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, με το να καταδικάσει την ακροδεξιά βία, το νεοναζιστικό μόρφωμα της Χρυσής Αυγής και να απομονώσει έτσι τους φασίστες από τις κερκίδες, όπως και έπραξαν με το δέοντα τρόπο όλες οι υπόλοιπες ομάδες. Το No politica στηρίζεται στη λογική « είμαστε οπαδοί και η ομάδα μας είναι πάνω από όλα». Μόνο αυτό βέβαια δεν είναι… Είναι η λογική που καταφέρνει να αφοπλίσει τους οπαδούς για χάρη κάποιων χρωμάτων και να αποκλείσει κάθε φωνή έκφρασης για τα κοινωνικά δρώμενα. Είναι μια σπρωξιά στο άβουλο, κάτι που εκμεταλλεύεται η UEFA και άλλα θεσμικά όργανα στο ελληνικό και ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο ώστε αυτό να μη φορτίζεται πολιτικά και φυσικά έτσι να είναι εύκολα εμπορεύσιμο. Ουσιαστικά η επιβολή της στάσης αυτής επιδιώκει να γεμίζουν τα γήπεδα με οπαδούςπελάτες-καταναλωτές χωρίς φωνή, χωρίς κριτική. Τις Κυριακές τα στοιχεία αυτά πρέπει να αφήνονται στην άκρη. Οι άνθρωποι αυτοί όμως έχουν γνώμη και μια δυναμική ανεκμετάλλευτη, που ένα ολόκληρο σύστημα δε τους αφήνει να την εκφράσουν.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Πώς, λοιπόν, μπορεί να απουσιάζει η πολιτική από το ποδόσφαιρο, στο οποίο αναπτύσσονται σχέσεις εξουσίας, επιρροής και προβολής, όπου δεκάδες παίχτες-παράγοντες εσχάτως και διαιτητές εξαργυρώνουν την παρουσία τους στα γήπεδα με πολιτικά αξιώματα; Το ποδόσφαιρο είναι κομμάτι της κοινωνίας, γι’ αυτό και η πολιτική δε γίνεται να μένει μακριά και έξω από τους χώρους που το φιλοξενούν. Οι κερκίδες έχουν δυναμική και μπορούν να αποτελέσουν πεδίο για πρωτοβουλίες και δράσεις αλληλεγγύης. Και όταν αυτές γίνονται πράξη, ο στόχος της κερκίδας αποκτά ελπίδα. «Πρόσφυγες καλώσηρθατε», πανό συμπαράστασης και στήριξης στους ανθρώπους αυτούς προωθήθηκαν τον τελευταίο καιρό ολοένα και περισσότερο σε ευρωπαϊκά γήπεδα από το Μόναχο μέχρι το δημοτικό στάδιο της Μυτιλήνης. Παρότι η προσφυγική κρίση είναι ένα ζήτημα με ξεκάθαρες πολιτικές και ιδεολογικές προεκτάσεις η UEFA όχι μόνο δεν εμπόδισε, ούτε επέβαλε κυρώσεις σε αυτές τις κινήσεις αλλά τις επικρότησε, ακούγοντας μάλιστα αυτή τη φορά τις φωνές των οπαδών ποδοσφαιρικών συλλόγων προώθησε την προτροπή να δωρηθεί 1 ευρώ από τα εισιτήρια κάθε αγώνα της πρεμιέρας του Champions League και του Europa League υπέρ των προσφύγων. Νο politica με δύο μέτρα και δύο σταθμά… Η ενεργοποίηση των οπαδών και η πολιτική που μπορούν να ασκήσουν αποδεικνύει ότι η επιρροή του ποδοσφαίρου είναι πέρα από τα τετραγωνικά του γηπέδου. Η ναυαρχίδα της αθλητικής βιομηχανίας αλλά και το πλέον καθηλωτικό και δημοφιλές άθλημα έχει τη δυναμική να αξιοποιηθεί σε μια προσπάθεια για μια καλύτερη κοινωνία. Το ποδόσφαιρο μπορεί να γίνει πολύ όμορφο και ελπιδοφόρο όταν ο ανθρωπισμός και η κοινωνική κριτική εισχωρήσουν στο χώρο αυτό με την τεράστια λαϊκή απήχηση.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Πολιτική και Αθλητισμός: Συνάντηση, διαπλοκή, σύγκρουση Του Όθωνα Καμινιάρη ottokam88@gmail.com Ο αθλητισμός και η πολιτική δεν είναι άγνωστες και άσχετες μεταξύ τους έννοιες. Πρόκειται για παλαιούς γνώριμους, οι οποίοι βρίσκονται σε συσχέτιση διαχρονικά και με διάφορες μορφές.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

θλητισμός και πολιτική: δύο θέματα που είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα ακουστούν σε μια συνάθροιση. Και παρόλο που η νίκη ή μη της ομάδας που υποστηρίζει κανείς πρακτικά δεν αλλάζει τίποτα στη ζωή του, η αφοσίωση σε αυτήν μπορεί να παθιάσει εξίσου με την αφοσίωση σε ένα κόμμα, η εκλογική νίκη ή ήττα του οποίου, μπορεί να αλλάξει ολόκληρες ζωές, κοινωνίες και χώρες. Πέραν της κατ’ αρχήν ομοιότητάς τους αυτής περί φανατισμού, έχουν υπάρξει αρκετές περιπτώσεις όπου η πολιτική με τον αθλητισμό συναντήθηκαν, τόσο στην Ελλάδα και σε ξένες χώρες, όσο και σε καθαρά διεθνές επίπεδο. Όσον αφορά την εγχώρια πραγματικότητα, υπάρχουν αρκετοί αθλητές, οι οποίοι, αφήνοντας τα γήπεδα και τον κυριολεκτικό στίβο, ασχολήθηκαν με τον πολιτικό, όπως ο Γ. Σγουρός, ο Π. Φασούλας, ο Γ. Ιωαννίδης, ο Γ. Ανατολάκης, ο Π. Δήμας. η Σ. Σακοράφα, η Ε. Αυλωνίτου και ων ουκ έστιν αριθμός… Η διεθνής πραγματικότητα, αναμφισβήτητα, παρουσιάζει μεγαλύτερο ενδιαφέρον, καθώς χαρακτηρίζεται από υψηλότερης σημασίας περιστατικά από τις απλές «μεταγραφές» από τον ένα κόσμο στον άλλον και μάλλον πιο μελανά, αφού πρόκειται για διαπλοκή των δύο. Στην Ισπανία, επί Franco, φημολογείται ότι υπήρξε εμπλοκή του καθεστώτος στα ποδοσφαιρικά δρώμενα Real Madrid-Barcelona. Η χώρα αυτή, βέβαια, συνεχίζει να παρουσιάζει ενδιαφέρον μέχρι και σήμερα, καθώς η δεύτερη, ως σύμβολο της Καταλανικής κουλτούρας και ταυτότητας ήδη από την περίοδο Franco, αντικατόπτριζε, τον αντίστοιχο εθνικισμό. Και η λίστα είναι μεγάλη: στην Ιταλία, η κατοχή της Milan από τον S. Berlusconi δημιούργησε μια αμφίδρομη και αμοιβαία λυσιτελή μεταξύ τους σχέση, ενώ οπαδοί ομάδων, όπως η St. Pauli στη Γερμανία και η Livorno στην Ιταλία σχετίζονται με αριστερή έως κομμουνιστική ιδεολογία και δράση, αποδεικνύοντας ότι το φαινόμενο της διαπλοκής των δύο σφαιρών, εκτείνεται σε όλο το πολιτικό φάσμα, αλλά και σε διάφορα επίπεδα. Και κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, όμως, υπήρξαν προπαγανδιστές που καπηλεύτηκαν σειρά Ολυμπιακών Αγώνων από το Ελσίνκι το 1952, μέχρι τη Σεούλ το 1988, παρουσιάζοντας τον ανταγωνισμό των δύο υπερδυνάμεων σαν δυσοίωνο συμβολικό αγώνα ανάμεσα στις δύο ιδεολογίες. Μάλιστα, οι Ολυμπιακοί Αγώνες, φαίνεται διαχρονικά να αποτελούν εύφορο έδαφος για την έκφραση πολιτικών θεμάτων. Το πιο πρόσφατο είναι o αποκλεισμός της αποστολής της Ρωσίας από τους Αγώνες του Ρίο, το 2016. Ορισμένα άλλα γεγονότα, πάλι σε Ολυμπιακούς Αγώνες, παρουσιάζουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον, καθώς σκιαγραφούν τον τρίτο τρόπο συσχέτισης της πολιτικής με τον αθλητισμό, πέραν της συνάντησης και της διαπλοκής, αυτόν της σύγκρουσης. Πρωταρχικό παράδειγμα σύγκρουσης των δύο αυτών κόσμων, αποτελούν οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1936, τους οποίους θέλησε να εργαλειοποιήσει ο Χίτλερ, για την ρητορική του, εν τούτοις, τα τέσσερα μετάλλια που απέσπασε o αφρο-αμερικανός J. Owens, απετέλεσαν μια ευχάριστη έκπληξη τότε. Σχεδόν τρεις δεκαετίες αργότερα, αυτή τη φορά θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες, εκείνοι του Μονάχου του 1972, βάφθηκαν κόκκινοι: ομάδα οκτώ ατόμων της τρομοκρατικής οργάνωσης της Παλαιστίνης Μαύρος Σεπτέμβρης, σκότωσε έντεκα αθλητές του Ισραήλ.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Με την επίθεση αυτή, μια τοπική αντιπαράθεση διεθνοποιήθηκε, και μαζί της η τρομοκρατική απειλή γενικότερα. Ωστόσο, η παρουσία της μπορεί να εντοπιστεί σχεδόν από έναν αιώνα νωρίτερα. Ο D. Rapoport αναγνωρίζει τέσσερα κύματα τρομοκρατίας: αρχής γενομένης από την Αναρχική (δεκαετία 1880), συνεχίζει με την Εθνικιστική-αντιαποικιακή (δεκαετία 1920) και την Νέα Αριστερή (δεκαετία 1960), και, τέλος, η Θρησκευτική εκκινείται από την Ιρανική Επανάσταση, το 1979. Ως κίνητρα στα τρία πρώτα ρεύματα θεωρήθηκαν, κατ’ αρχήν, πολιτικές ή εθνικιστικές ιδεολογίες, ενώ στο τελευταίο ο θρησκευτικός φανατισμός. Έτσι, η στρατηγική της περιορισμένης πολιτικής βίας έδωσε την θέση της στον αυτοσκοπό της χρήσης ακραίας βίας. Πιο πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις, όπως του 1996 στο Centennial Olympic Park στις ΗΠΑ, του 2002 και 2009 αντιστοίχως στο Καράτσι και τη Λαχόρη του Πακιστάν ή του 2013 στον Μαραθώνιο της Βοστόνης επιβεβαιώνουν αυτήν την μετάβαση. Φυσικά, επιστέγασμα μπορούν να θεωρηθούν οι επιθέσεις της 13 Νοεμβρίου 2015 στο Παρίσι, αλλά και οι φόβοι για τρομοκρατικό χτύπημα το καλοκαίρι του περασμένου έτους στο Euro 2016. Και, μολονότι από τα τότε γεγονότα εκείνο του θεάτρου Bataclan, λόγω αυξημένων απωλειών, ήταν που έμεινε πιο έντονα χαραγμένο στη μνήμη, ας μην λανθάνει αυτής ότι όλα ξεκίνησαν από το Stade de France. Μέσα από τη σύντομη αυτή ανάλυση, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι ο αθλητισμός και η πολιτική δεν είναι άγνωστες και άσχετες μεταξύ τους έννοιες. Πρόκειται για παλαιούς γνώριμους, οι οποίοι βρίσκονται σε συσχέτιση διαχρονικά και με διάφορες μορφές. Μπορεί να πρόκειται απλά για συνάντηση των δύο, με την μεταπήδηση ατόμων από τον έναν στον άλλο κόσμο’ για διαπλοκή τους, με τη χρήση ή την καπηλεία του αθλητισμού ως μέσο για την επίτευξη πολιτικών σκοπών’ για σύγκρουσή τους, με εμφάνιση ακραίων πολιτικών εξάρσεων, υπό την μορφή τρομοκρατικών επιθέσεων, οπόταν και καταλήγει ο αθλητισμός να γίνεται το θύμα και η (στρεβλή) πολιτική ο θύτης. Η πολιτισμική και θρησκευτική πολυμορφία, καθώς και η ορατότητα-προβολή που χαρακτηρίζουν μεγάλες (και μικρότερες) αθλητικές εκδηλώσεις αποτελούν και, δυστυχώς, θα συνεχίσουν να αποτελούν προσελκυστικούς παράγοντες για τέτοια χτυπήματα.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Αθλητισμός και Διεθνείς σχέσεις: το ρωσικό σκάνδαλο ντόπινγκ Του Ιάσονα Χάλκιδη jasonchalkidis@gmail.com Ο αθλητισμός όντας ανέκαθεν μια πίστα ευγενούς ανταγωνισμού κατέληξε να είναι ένας ακόμα στίβος πολιτικής και έμμεσης διπλωματίας, πάνω στον οποίο αντικατοπτρίζεται η εφ’ όλης της ύλης πολιτική που ασκούν οι χώρες στην διεθνή σκακιέρα και η προσπάθεια τους, να φέρουν το παιχνίδι στους δικούς τους όρους και κανόνες.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

ταν σκέφτεται κανείς τον αθλητισμό, ποτέ δεν του έρχεται στο μυαλό η πιθανότητα να εμπλέκεται η πολιτική, τα συμφέροντα των χωρών και γενικότερα οι διεθνείς σχέσεις με αυτόν.

Με μια σύντομη αναδρομή στο παρελθόν, ο αθλητισμός πάντοτε ήταν ένας χώρος όπου τα κράτη επιδείκνυαν την πολιτική τους ή ένας χώρος απ’ όπου ξεκινούσαν σημαντικά γεγονότα διεθνούς σημασίας. Ενδεικτικά παραδείγματα αποτελούν η τρομοκρατική επίθεση από μέλη της παλαιστινιακής τρομοκρατικής οργάνωσης ‘’Μαύρος Σεπτέμβρης’’, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1972 στο Μόναχο, που προκάλεσε των θάνατο έντεκα (11) μελών της ισραηλιτικής αποστολής, ως παρεπόμενο της εν ενεργεία ένοπλης ισραηλο-παλαιστινιακής σύγκρουσης, καθώς και οι συγκρούσεις κατά την διάρκεια του αγώνα Ντιναμό Ζάγκρεμπ-Ερυθρού Αστέρα μεταξύ των οπαδών τους τον Μάιο του 1990, γεγονός που για πολλούς θεωρείται ως μια σπίθα έναρξης του πολέμου της Γιουγκοσλαβίας την δεκαετία του 90. Τα γεγονότα που αποδεικνύουν την σύνδεση αυτών των δύο ‘’διαφορετικών’’ κόσμων είναι πολλά, και ειδικότερα θα μπορούσαμε να πούμε πως βρισκόντουσαν σε μία έξαρση κατά την διάρκεια των δύο προηγούμενων ετών (2015-2016). Ένα από αυτά, είναι το πρόσφατο σκάνδαλο ντόπινγκ που γνώρισε η Ρωσία, και το οποίο θα αναλυθεί εκτενώς παρακάτω. Αναλύοντας το ρωσικό σκάνδαλο ντόπινγκ, συναντάται μια ιδιαίτερη περίπτωση. Συγκεκριμένα, το Νοέμβριο του 2015, μετά από κατάθεση έκθεσης από τη WADA (Παγκόσμια ομοσπονδία αντί-ντόπινγκ), η κραταιά, στον κλασικό αθλητισμό, δύναμη Ρωσία, αποκλείστηκε εντελώς από τις διεθνείς διοργανώσεις στίβου, μετά από απόφαση της IAAF (Διεθνής ομοσπονδία στίβου) εξαιτίας της εκτεταμένης χρήσης αναβολικών ουσιών από τους αθλητές της και την χειραφέτηση δειγμάτων ντόπινγκ. Γενικότερα, έγινε λόγος για την επικράτηση μιας νοοτροπίας αθλητικής καταδολίευσης. Επιπλέον, εκτός από αθλητές και προπονητές, στο σκάνδαλο ενεπλάκησαν υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της κυβέρνησης και του υπουργείου αθλητισμού, της κρατικής ομοσπονδίας κλασικού αθλητισμού και της ομοσπονδίας αντί-ντόπινγκ. Αξιοσημείωτο αποτελεί το γεγονός, ότι ακόμη και ο πρώην πρόεδρος της IAAF, Λαμίν Ντιάκ, συνελήφθη για συμμετοχή στο σκάνδαλο. Με αφορμή αυτό το γεγονός, η Ρωσία λόγω της πίεσης που δεχόταν απ’ όλα τα κράτη και με το φαινόμενο να γίνεται εμφανές και σε άλλα αθλήματα, κράτησε αρχικά αμυντική στάση. Καθώς αυτό το ζήτημα διογκωνόταν, η Ρωσία άρχισε να περιθωριοποιείται στην αθλητική σκηνή -γεγονός που έχει ξανασυμβεί (σαμποτάζ των Ολυμπιακών αγώνων της Μόσχας το 1980 λόγω της εισβολής στο Αφγανιστάν)- και τελικά αποδέχθηκε τις καταγγελίες και τον αποκλεισμό από την IAAF - γεγονός διακριτό από δηλώσεις του Ρώσου προέδρου Πούτιν. Αρχικά είχε δηλώσει ότι οι κατηγορίες ήταν ασαφείς. Ωστόσο καθώς οι περιπτώσεις αθλητών αυξάνονταν, έτσι και ο φόβος του αποκλεισμού μεγάλωσε. ΄Έτσι ο πρόεδρος της Ρωσίας έκανε λόγο για συναίνεση και συνεργασία για την επίλυση του ζητήματος. Βέβαια, λύση δεν βρέθηκε ακόμη, καθώς ακολούθησε ο αποκλεισμός εκατοντάδων Ρώσων αθλητών από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2016 και ολόκληρης της ρωσικής παράολυμπιακής αποστολής από τους αντίστοιχους αγώνες.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Μετά από όλα αυτά, η ερώτηση είναι μία: η συγκεκριμένη κρίση των ελέγχων ντόπινγκ και της εκτεταμένης χρήση αναβολικών αφορά μόνο την Ρωσία ή και άλλες χώρες; Όπως συμβαίνει και στις χρηματοοικονομικές κρίσεις που ξεκινούν από μία χώρα και εξαπλώνονται ταχύτατα και σε άλλα κράτη, το ίδιο συνέβη και στην προκειμένη περίπτωση. Η Ρωσία κατηγόρησε και άλλες χώρες (όπως την Κένυα και τη Μεγάλη Βρετανία) ότι εμπλέκονται στο εν λόγω σκάνδαλο και έπονται περαιτέρω εξελίξεις επί του θέματος. Κλείνοντας, το συμπέρασμα που ανακύπτει και μας δίνει τροφή για σκέψη, είναι ένα: ο αθλητισμός όντας ανέκαθεν μια πίστα ευγενούς ανταγωνισμού, που δεν χώραγε κρατικά πολιτικό-στρατηγικά συμφέροντα, κατέληξε να είναι ένας ακόμα στίβος πολιτικής και έμμεσης διπλωματίας, πάνω στον οποίο αντικατοπτρίζεται η εφ’ όλης της ύλης πολιτική που ασκούν οι χώρες στην διεθνή σκακιέρα και η προσπάθεια τους, να φέρουν το παιχνίδι στους δικούς τους όρους και κανόνες.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Πολιτική και αθλητισμός: Φαινομενικά αντίθετοι – πρακτικά απόλυτα συνδεδεμένοι Της Καραηλίας Μαρίας mariakaraelia@hotmail.gr Αποτελεί γεγονός πως πολλές χώρες και κυβερνήσεις χρησιμοποιούν τον αθλητισμό και τη διεξαγωγή πρωταθλημάτων στα διάφορα αθλήματα, ώστε να περνούν μηνύματα σχετικά με τις πεποιθήσεις τους πάνω σε παγκόσμια καίρια θέματα που συνέβησαν εκείνη την χρονική στιγμή.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

«Π

ολιτική» και "Αθλητισμός" δυο όροι γνωστοί, εύχρηστοι, απλοί ή δύσκολα κατανοητοί. Δύσκολα, όμως, κάποιος μπορεί να σκεφτεί, πώς ο αθλητισμός επηρεάζει την πολιτική και το αντίστροφο, πώς αυτοί οι τόσοι διαφορετικοί όροι με διαφορετικό περιεχόμενο μπορούν να συνδεθούν. Κάτι τέτοιο φαντάζει αν όχι ουτοπικό, τουλάχιστον αδιανόητο σε πάρα πολλούς. Στην πραγματικότητα όμως, τα πράγματα μάλλον είναι διαφορετικά. Η πολιτική "χρησιμοποιεί" τον αθλητισμό αρκετά συχνά και σε πολλούς τομείς. Αρκετοί μπορεί να είναι αυτοί που δεν γνωρίζουν πως το ίδιο το Σύνταγμα αναφέρεται στον αθλητισμό. Σύμφωνα με το αρ.16 παρ.9, αναφέρεται στην οικονομική ενίσχυση των αθλητικών σωματείων, Ενώσεων και Ομοσπονδιών από το Υπουργείο Πολιτισμού, γεγονός που δίνει δικαίωμα στο κράτος να ασκεί έλεγχο στις δαπάνες και, κατά συνέπεια, στην λειτουργία τους. Γιατί ένα κράτος να επιθυμεί την ενασχόληση του με τον αθλητισμό; Η απάντηση απλή, ο αθλητισμός βοηθά μια χώρα σε πολλούς τομείς ξεκινώντας με την αύξηση του γοήτρου που αυτός προσφέρει. Αναγνωρισμένης φήμης αθλητές επειδή προσελκύουν την προσοχή των διεθνών Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, λειτουργούν ως σύμβολα της χώρας και βοηθούν στο να αναγνωρίζεται και να γίνεται σεβαστή σε διεθνές επίπεδο. Σε πολλές χώρες αυτή η πρακτική αποτελεί μια βιομηχανοποιημένη κίνηση που δημιουργεί «δυνατούς αθλητές» που κερδίζουν στα αθλήματα και έτσι πετυχαίνουν και να αυξήσουν την δημοτικότητα της χώρας. Σε πολλά επίπεδα ο αθλητισμός βοηθά την διπλωματία, και σε άλλα πάλι την ζημιώνει. Επιπλέον, υπάρχει και η πεποίθηση ότι όσο πιο περισσότεροι ισχυροί αθλητές οδηγούν σε επιτυχία την χώρα, τόσο πιο μεγάλη είναι η δύναμη της χώρας (βέβαια αποτελεί μια θεωρία που δεν μπορούμε να πούμε ότι ισχύει σήμερα απόλυτα). Αποτελεί γεγονός πως πολλές χώρες και κυβερνήσεις χρησιμοποιούν τον αθλητισμό και τη διεξαγωγή πρωταθλημάτων στα διάφορα αθλήματα, ώστε να περνούν μηνύματα σχετικά με τις πεποιθήσεις τους πάνω σε παγκόσμια καίρια θέματα που συνέβησαν εκείνη την χρονική στιγμή. Οπότε, χρησιμοποιούν την συμμετοχή τους ως ένα μέσω που δείχνουν την απέχθεια τους για κάτι ή την αρνητική τους στάση απέναντι στην διεθνή σκηνή. Και στο εσωτερικό επίπεδο η πολιτική δεν αποκρυσταλλοποιείται από τον αθλητισμό. Κατά γενικό κανόνα όσοι εκλέγονται μέλη των διοικήσεων των Ομοσπονδιών ανήκουν ή πρόσκεινται σε κάποιο πολιτικό κόμμα, πράγμα που οδηγεί σε έμμεση μεν, αλλά σαφή επιρροή του κυβερνώντος κόμματος στον αθλητισμό. Ακόμη, πολλά κόμματα στρέφονται σε σημαντικές προσωπικότητες του εγχώριου αθλητισμού και τους ζητούν να εισαχθούν στο εκάστοτε κόμμα. Μια συνήθης πρακτική που αποσκοπεί στην αύξηση της επιρροής και των ψήφων του κόμματος. Οι σημαντικές προσωπικότητες αθλητισμού έχουν δύναμη και μια μεγάλη φήμη, όταν θα προσηλυτιστούν σε κάποιο κόμμα, εξαιτίας της επιρροής που έχουν στους οπαδούς της,

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

μαζεύουν έναν ικανοποιητικό αριθμό ψήφων βοηθώντας με αυτό τον τρόπο το εκάστοτε κόμμα να φτάσει στην πολυπόθητη νίκη των εκλογών. Τέλος, υπάρχει η άποψη πως η αφοσίωση των πολιτών στις εθνικές ομάδες πολλές φορές οδηγεί και στην ταύτιση με αυτές. Πιο συγκεκριμένα, αρκετοί είναι αυτοί που θεωρούν ότι επειδή ένας πρωταθλητής ή μια κορυφαία ομάδα θεωρούνται επιτυχημένοι, συνήθως οι όποιες πράξεις τους πείθουν τους ανθρώπους και τους ωθούν να ταυτιστούν μαζί τους. Συνήθως, η πολιτική χρησιμοποίει αυτή την πρακτική για να αυξήσει την επιρροή πάνω στα άτομα ώστε να έχει μια θετική ανταπόκριση από αυτά. Με άλλα λόγια έχει την δυνατότητα η εκάστοτε κυβέρνηση χρησιμοποιώντας άτομα του αθλητισμού με κύρος να περνά αποφάσεις πιο εύκολα και ανώδυνα. Γίνεται αντιληπτό πως οι δυο κλάδοι αν και φαινομενικά αντίθετοι, εν τέλει συνδέονται και επηρεάζονται άλλοτε θετικά και άλλοτε αρνητικά.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Ο Φαύλος κύκλος μεταξύ Πολιτικής και Αθλητικής ηγεσίας Του Μοχάμεντ Ελσάερ mochamentelsaer@gmail.com Η εμπλοκή των επιχειρηματιών στην πολιτική που επιτυγχάνεται μέσω του αθλητισμού, έχει οδηγήσει στην υποβάθμιση της πολιτικής πραγματικότητας.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

την χειμαζόμενη Ελληνική κοινωνία ο αθλητισμός καταλαμβάνει μία βαρυσήμαντη θέση στην ιεραρχία της ενασχόλησης.

Η οικονομική ύφεση σε συγκερασμό με την κοινωνικοπολιτική κρίση που διέπει την σύγχρονη κοινωνία έχει δημιουργήσει την ανάγκης προσφυγής σε διάφορες ασχολίες όπως είναι ο αθλητισμός. Μία παράδοση που αναδύεται σε περιόδους βαθιάς κοινωνικής κρίσεως. Ωστόσο, η επονομαζόμενη ροπή δεν δύναται να θεωρείται θετική καθώς η ιστορία έχει επιδείξει ότι η ενασχόληση αυτή, συνήθως οδηγεί σε δυσμενή αποτελέσματα. Η αύξηση της αθλητικής βίας, η μεταβολή των αθλητικών ομάδων (κυρίως των ποδοσφαιρικών) σε στείρες επιχειρήσεις και η επάνοδος της διαφθοράς δημιουργούν ένα εκρηκτικό δείγμα που δίνει άλλοθι προς εκμετάλλευση σε επιφανείς. Το κύριο αποτέλεσμα των παραπάνω γεγονότων δεν μπορεί να είναι άλλο από την ανάμειξη του αθλητισμού με την πολιτική. Αντίστοιχες αναμείξεις, έχουν αναδειχθεί και ιστορικά με κύριο παράδειγμα την περίοδο της Δικτατορίας όπου η πολιτική εξουσία παρέβαινε στον αθλητισμό, για να ικανοποιήσει τα ιδιοτελή της συμφέροντα. Όπως, αποδεικνύεται για ακόμη μία φορά, όταν η πολιτική αναμειγνύεται με τον αθλητισμό, τα αποτελέσματα είναι ολέθρια καθώς ο αθλητισμός μετατρέπεται σε μία αρένα εξυπηρέτησης συμφερόντων. Το φαινόμενο λοιπόν, να εμπλέκεται η ηγεσία των αθλητικών ομάδων στην πολιτική ζωή της χώρας -αποσπώντας μάλιστα καίριες θέσεις- αποτελεί μία συνήθεια καθώς τα τελευταία χρόνια τα παραδείγματα είναι πλεονασματικά. Ωστόσο, η ζημία που προκαλείται από το παραπάνω σχήμα χρίζει ιδιαίτερης προσοχής. Η εμπλοκή των επιχειρηματιών στην πολιτική που επιτυγχάνεται μέσω του αθλητισμού, έχει οδηγήσει στην υποβάθμιση της πολιτικής πραγματικότητας. Το λειτούργημα της πολιτικής, μετατρέπεται αφενός σε ένα εργαλείο για την εξυπηρέτηση προσωπικών συμφερόντων και αφετέρου σε μέσο για την διασφάλιση μιας συγκεχυμένης εύνοιας προς τον εκάστοτε αθλητικό σύλλογο. Τα αποτελέσματα, της παραπάνω διαδικασίας είναι ποικίλα και δυσμενή τόσο για τον Έλληνα ως πολίτη, που διοικείται από επαγγελματίες πολιτικούς, όσο και για τον Έλληνα ως φίλαθλο που παρακολουθεί μία υποβαθμισμένη αθλητική ποιότητα στον βωμό του εκάστοτε επιχειρηματικού συμφέροντος.

Στο παραπάνω επιχείρημα αντιτίθεται το αφήγημα του περιορισμού της ελεύθερης αγοράς, σε περίπτωση που η πολιτεία παρέμβει αποφασιστικά, ορίζοντας πιό συγκεκριμένους περιορισμούς. Η απάντηση δεν μπορεί να είναι άλλη από τον αθέμιτο ανταγωνισμό. Ο αθέμιτος ανταγωνισμός που δημιουργείται από τον παραπάνω φαύλο κύκλο πρέπει να αποτελεί την σημαία της συζήτηση για την επίλυση του ανωτέρου ζητήματος.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να αναλογισθεί κανείς αν πράγματι υπάρχουν λύσεις και ποιες είναι αυτές. Πάντως, είναι κατανοητό ότι η ενασχόληση των αθλητικών ηγεσιών με την πολιτική ζωή της χώρας δεν δύναται να εξαλειφθεί. Ίσως, θα αποτελούσε μία άδικη συνθήκη καθώς οι επιχειρηματίες δεν παύουν να αποτελούν και πολίτες αυτής της χώρας, που επιθυμούν να απολαύσουν τα συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα τους. Ωστόσο, μία δίκαια συνθήκη θα αποτελούσε και η θέσπιση ενός αρκετά πιο αυστηρού νομικού πλαισίου που θα περιόριζε την απόκτηση των δύο ιδιοτήτων, ταυτοχρόνως. Το ασυμβίβαστο της προεδρικής ιδιότητος ή του μέλους διοικήσεως και του βουλευτικού ή του δημαρχιακού αξιώματος ίσως αποτελεί μία καίρια λύση, όχι όμως και με καθοριστικό χαρακτήρα. Η παραπάνω, πρόβλεψη είναι αναγκαίο να περιλαμβάνει και τις έμμεσες -πάσης φύσεως- σχέσεις που δύναται να έχουν πολιτικοί και αθλητικοί παράγοντες. Τέλος, είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι ο αθλητισμός αποτελεί μία μικρογραφία της Ελληνικής κοινωνίας και ως έχων την ιδιότητα αυτήν αποκτά αυτομάτως και τα προβλήματα αυτής. Οι κακές συνήθειες του σύγχρονου Έλληνα αποτυπώνονται πλήρως και στον αθλητισμό. Η έξαρση της βίας, η δημιουργία μίας σειράς «παραγκών» (καθεστώτων υποκινούμενης εύνοιας) καθώς και οι οικονομικές απάτες (αποφυγή έκδοσης νόμιμων φορολογικών ενημεροτήτων) θα πρέπει να αντιμετωπίζονται περισσότερο κοινωνιολογικά και λιγότερο πολιτικά. Η βαθιά κοινωνική και πολιτισμική ύφεση καθώς και η κρίση ήθους που μας διακατέχει έχει παρεισφρήσει σε όλους τους τομείς. Για αυτόν τον λόγο η λύση θα πρέπει να καταλαμβάνει την ρίζα του προβλήματος και όχι την κορωνίδα αυτού… Και ως ρίζα του προβλήματος, εκλαμβάνεται το ευρύτερο επίπεδο παιδείας που διακατέχει μία κοινωνία.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Πρωταθλητισμός των juniors και η Πολιτεία Της Ανέζας Παπαγιάννη Οι πολύωρες καθημερινές προπονήσεις -σε επίπεδο πρωταθλητισμού- ενός αθλητή, οι συνεχείς αγώνες που πραγματοποιούνται καθώς και τα ταξίδια για συμμετοχή σε τουρνουά διεθνούς επιπέδου αποτελούν τροχοπέδη ώστε να συγκροτήσει ο ίδιος ακαδημαϊκή ταυτότητα.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

υγενής άμιλλα, συναγωνισμός, παιχνίδι, χαρά και ικανοποίηση είναι μόνο μερικά από τα στοιχεία που συνθέτουν τα συναισθήματα των μαθητών-αθλητών που αθλούνται είτε ομαδικά, είτε ατομικά στην κατηγορία των juniors.

Τα παραπάνω είναι η μια όψη του νομίσματος. Η άλλη όψη έχει να κάνει με τον διαρκή ανταγωνισμό, την πάλη για την καταξίωση και την κατάκτηση της πρώτης θέσης. Ο αθλητισμός και η πολιτική δεν είναι παράλληλοι δρόμοι, αντιθέτως τέμνονται. Η τομή τους έγκειται τόσο στον τομέα της εκπαίδευσης όσο και τον οικονομικό τομέα. Η πολιτεία με τη σειρά της επιβραβεύει τους πρωταθλητές-μαθητές με την παροχή μορίων στις πανελλαδικές εξετάσεις, δίνοντας το δικαίωμα στους αθλητές που κατέκτησαν υψηλές θέσεις σε επίσημα πρωταθλήματα να διεκδικούν μια θέση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, μέσα από ένα πιο ευνοϊκό πλαίσιο. Συγκεκριμένα, οι αθλητές που πέτυχαν διάκριση σε ολυμπιακούς, παγκόσμιους, πανευρωπαϊκούς, πανελλήνιους και σχολικούς αγώνες εισάγονται σε τμήμα ή σε εισαγωγικά κατεύθυνσης τμήματα Α.Ε.Ι ή σε τμήματα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, χωρίς ποσοτικό περιορισμό καθ΄ υπέρβαση του αριθμού των εισακτέων και χωρίς υποβολή μηχανογραφικού δελτίου (Φ.15/139436/Α5/31-8-2016 ΑΔΑ 7Κ7Φ4653ΠΣΖΦ9). Οι πολύωρες καθημερινές προπονήσεις -σε επίπεδο πρωταθλητισμού- ενός αθλητή, οι συνεχείς αγώνες που πραγματοποιούνται καθώς και τα ταξίδια για συμμετοχή σε τουρνουά διεθνούς επιπέδου αποτελούν τροχοπέδη ώστε να συγκροτήσει ο ίδιος ακαδημαϊκή ταυτότητα. Η επιβράβευση των αθλητών με την εισαγωγή στη τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι το πρώτο δεδομένο που κάνει φανερή την ανάμειξη της πολιτικής στον τομέα του αθλητισμού στην κατηγορία των juniors. Το παραπάνω φαινόμενο έχει όμως την εξής εξέλιξη. Παιδικές ακαδημίες και αθλητικοί σύλλογοι προπονούν και φέρνουν σε επαφή καθημερινά εκατοντάδες παιδιά με το πνεύμα του αθλητισμού. Ο μαζικός αθλητισμός προσφέρει την εύκολη και με χαμηλά δίδακτρα- ακόμη και τη δωρεάνπρόσβαση του παιδικού πληθυσμού στους αθλητισμού χώρους. Η εξέλιξη ενός αθλητή από το μαζικό αθλητισμό στο επίπεδο του πρωταθλητισμού, απαιτεί δαπάνη επιπρόσθετων οικονομικών πόρων. Σήμερα στην Ελλάδα, οι οικονομικοί πόροι που δαπανούνται για τη στήριξη ενός αθλητή που κάνει πρωταθλητισμό στην κατηγορία των juniors προέρχονται κατά πλειοψηφία από το οικογενειακό εισόδημα. Ως πηγές χρηματοδότησης υπολογίζονται επίσης οι δωρεές, οι χορηγίες και οι κρατικές ενισχύσεις- επιχορηγήσεις. Παρατηρείται επιχειρηματικοί κύκλοι να συνάπτουν συμβόλαια με αθλητές που κάνουν πρωταθλητισμό προσφέροντάς τους βασικό αθλητικό εξοπλισμό, με αντάλλαγμα τη διαφήμιση και την προβολή της επιχειρηματικής δράσης. Αν και ο κρατικός προϋπολογισμός προβλέπει την οικονομική ενίσχυση του τομέα του αθλητισμού, οι πόροι δεν είναι αρκετοί για την στήριξη των μικρών αθλητών.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Στα ομαδικά αθλήματα οι χορηγοί είναι πιο εύκολο να βρεθούν μέσω των αθλητικών σωματείων καθώς η ομάδα καλείται να βρει του απαραίτητους οικονομικούς πόρους. Σε επίπεδο ατομικών αθλημάτων ο κάθε αθλητής καλείται να βρει ο ίδιος το χορηγό για την κάλυψη των εξόδων του. Στην κατηγορία των juniors η αναζήτηση χορηγών για την οικονομική ενίσχυση της ομάδας ή του αθλητή είναι εξαιρετικά δύσκολη, καθώς οι αθλητές δεν έχουν μεγάλη αναγνωρισιμότητα. Η υποχρηματοδότηση του αθλητισμού από την πολιτεία και η εμπλοκή επιχειρηματικών κύκλων για την ενίσχυση των αθλητών, αποδεικνύει την ύπαρξη τριμερούς σχέσεις κράτουςεπιχειρήσεων- αθλητών. Η αποδυνάμωση της τριγωνικής σχέσης θα μπορούσε να επιτευχθεί με την συρρίκνωση των οικονομικών ενισχύσεων που προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα και την αύξηση των πόρων από το δημόσιο τομέα.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Αθλητισμός και Δημοκρατία Του Κυριάκου Περιστέρη peristeriskir@gmail.com Το αθλητικό πνεύμα ζει και αναπτύσσεται ουσιαστικά εκεί όπου υπάρχει ανοικτό, δημοκρατικό και συμμετοχικό πολιτικό καθεστώς το οποίο είναι αντίστοιχο με το επίπεδο ανάπτυξης της Δημοκρατίας.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

νέκαθεν στην πορεία της ανθρώπινης ιστορίας ο αθλητισμός κατείχε πρωτεύοντα ρόλο στην ζωή του ανθρώπου και των κοινωνιών.

Στην αρχαία Ελλάδα και τα αμεσοδημοκρατικά πολιτεύματά της, το πρότυπο του «καλού καγαθού» πολίτη είχε σε απόλυτη προτεραιότητα τον αθλητισμό και το αθλητικό πνεύμα, αφενός επειδή ο άνθρωπος εθεωρείτο ολοκληρωμένη ύπαρξη όταν καλλιεργεί ταυτοχρόνως το σώμα μαζί με το πνεύμα του, αφετέρου επειδή η σωματική ευρωστία ήταν απαραίτητη για την αποτελεσματική υπεράσπιση της πόλης-κράτους από εξωτερικούς αντιπάλους. Στις σύγχρονες αντιπροσωπευτικές δημοκρατικές κοινωνίες η σχέση μεταξύ Δημοκρατίας και αθλητισμού είναι αμφίδρομη. Ο αθλητισμός είναι φορέας συλλογικής δημοκρατικής κουλτούρας και παίζει σημαντικό ρόλο στην ζωή των κοινωνιών. Το άτομο παιδεύεται στους δημοκρατικούς θεσμούς. Δημιουργούνται πρότυπα, είδωλα, αντικείμενα θαυμασμού, το άτομο κοινωνικοποιείται μαθαίνει να υπακούει σε κανόνες, αντιλαμβάνεται τα όρια τυχόν παραβατικής/υπερβολικής συμπεριφοράς του καθώς και το τίμημα που αυτή μπορεί να έχει ανά περίπτωση. Είναι δηλαδή με λίγα λόγια ο αθλητισμός ένας μικρόκοσμος της ανοικτής, δημοκρατικής κοινωνίας. Η πολιτεία από την άλλη πλευρά, οφείλει με τη σειρά της να ενθαρρύνει την αθλητική δραστηριότητα, να καθορίζει το πλαίσιο του υγιούς ανταγωνισμού το οποίο συμβάλει στην δημιουργία δημοκρατικά σκεπτόμενων πολιτών και ενθαρρύνει την συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες, ατομικές και συλλογικές. Επιπλέον με την διοργάνωση σημαντικών αθλητικών δραστηριοτήτων διεθνούς ακτινοβολίας συμβάλλει στην τόνωση του αθλητικού πνεύματος, στην οικονομική άνθηση και την ενίσχυση του εθνικού γοήτρου στις διοργανώτριες χώρες. Τέλος, ο βασικός αντιπροσωπευτικός θεσμός της σύγχρονης δημοκρατίας, τα πολιτικά κόμματα είναι πιθανόν να καλέσουν στις τάξεις τους αθλητές επιτυχημένους στο άθλημά τους με σκοπό την διεύρυνση της πολιτικής επιρροής τους διεισδύοντας σε κοινωνικές ομάδες μέχρι στιγμής αδιάφορες για τις πολιτικές διεργασίες. ˮ Όλες αυτές οι δραστηριότητες της Πολιτείας που περιγράφηκαν πιο πάνω έχουν ως ουσιαστικό σκοπό την αναπαραγωγή της πολιτείας ως θεσμού μέσω της επίρρωσης του πολιτεύματος με την καλλιέργεια δημοκρατικού ήθους και συνείδησης καθώς και άσκησης πολιτικών οι οποίες ως έμμεση συνέπεια έχουν την δημιουργία κλίματος οικονομικής ευημερίας.ˮ Σε αντιδιαστολή με τα δημοκρατικά πολιτεύματα, τα ολοκληρωτικά καθεστώτα χρησιμοποιούν εργαλειακά τον αθλητισμό. Στα συστήματα αυτά, η ατομική βούληση και η προσωπικότητα ουσιαστικά συνθλίβονται και συσσωματώνονται σε μία «συλλογική συνείδηση». Χρησιμοποιείται κατά κόρον ως προπαγανδιστικό μέσο για την δημιουργία ενός «νέου τύπου ανθρώπου» ο οποίος αντιπαραβάλλεται με τον παλιό «ατελή τύπο» προς τέρψιν του εκάστοτε δικτάτορα.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι το αθλητικό πνεύμα ζει και αναπτύσσεται ουσιαστικά εκεί όπου υπάρχει ανοικτό, δημοκρατικό και συμμετοχικό πολιτικό καθεστώς το οποίο είναι αντίστοιχο με το επίπεδο ανάπτυξης της Δημοκρατίας.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Ο αθλητισμός στην υπηρεσία της πολιτικής ή η πολιτική στην υπηρεσία του αθλητισμού; Της Βάσως Χαλαζιά xalaziav@gmail.com Οι πολιτικοί ας ακολουθήσουν το παράδειγμα των αρχαίων μας προγόνων και ας θέσουν επιτέλους την πολιτική στην υπηρεσία του αθλητισμού.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

θλητισμός και πολιτική: δυο έννοιες άσχετες, εκ πρώτης όψεως, μεταξύ τους αλλά στην ουσία τόσο στενά συνδεδεμένες. Πράγματι πρόκειται για μια διαχρονική σύνδεση που έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα. Πιο συγκεκριμένα, ο αθλητισμός αναπτύχθηκε έντονα στην αρχαία Ελλάδα, στον κατεξοχήν χώρο όπου πήραν σάρκα και οστά οι πρώτες οργανωμένες κοινωνίες ανθρώπων και καλλιεργήθηκε η πολιτική σκέψη. Για τους αρχαίους Έλληνες η γυμναστική δεν αποτελούσε απλώς μια ευχάριστη ενασχόληση, αλλά ένα σημαντικότατο μέσο ενδυνάμωσης του σώματος με στόχο την πνευματική διαύγεια και την ψυχική ισορροπία («Νους υγιής εν σώματι υγιεί»), γι’ αυτό και σε πολλές πόλεις-κράτη η αθλητική εκπαίδευση καθοριζόταν με νόμο. Φυσικά, πρέπει να τονιστεί και η σπουδαιότητα της διοργάνωσης των Ολυμπιακών αγώνων στην αρχαία Ολυμπία, οι οποίοι προωθούσαν μια πολιτική ειρήνης και συμφιλίωσης μεταξύ των λαών, καθώς για όσο διαρκούσαν οι αγώνες, οι εχθροπραξίες και διενέξεις μεταξύ των εμπολέμων σταματούσαν και επικρατούσε εκεχειρία. Ακόμη, σύμφωνα με έναν από τους πολλαπλούς ορισμούς της πολιτικής, πολιτική σημαίνει και ο τρόπος χειρισμού μιας υπόθεσης, σημαίνει σκέψη για το ποια μέθοδος πρέπει να ακολουθηθεί για να λυθεί ένα ζήτημα. Υπό αυτή την έννοια, παρατηρεί κανείς ότι και πάλι ο αθλητισμός συνδέεται με την πολιτική. Ένας αθλητής λόγου χάρη ακολουθεί μια συγκεκριμένη διαδικασία προκειμένου να επιτύχει τον τελικό του στόχο (γυμναστική, συνεχείς προπονήσεις, πρόγραμμα υγιεινής διατροφής). Άρα, ερευνώντας σε βάθος τις έννοιες της πολιτικής και του αθλητισμού, εντοπίζονται πολλά στοιχεία που τις συνδέουν. Ωστόσο, ουκ ολίγες φορές στην παγκόσμια ιστορία η σχέση αυτή αλλοιώθηκε και ευτελίστηκε χάριν πολιτικών συμφερόντων. Ειδικότερα ο αθλητισμός αποτέλεσε το στοιχείο πάνω στο οποίο πάτησαν πολιτικοί διαφόρων χωρών για να προπαγανδίσουν και να ενισχύσουν την εικόνα και την θέση της χώρας τους στο διεθνές στερέωμα. Χαρακτηριστική υπήρξε η ανάληψη της διοργάνωσης των Ολυμπιακών αγώνων από την ναζιστική Γερμανία το 1936. Η διοργάνωση ενός τέτοιου αθλητικού γεγονότος παγκόσμιας εμβέλειας θεωρήθηκε από τον Χίτλερ και τον υπουργό προπαγάνδας Γκέμπελς ως μια ευκαιρία για να αποδείξουν την υπεροχή και την ανωτερότητα της Γερμανίας έναντι των άλλων χωρών. Μάλιστα οι αντισημιτικές αφίσες που κοσμούσαν τους δρόμους της Γερμανίας είχαν αφαιρεθεί εκείνη την περίοδο, σε μια προσπάθεια να αποκρυφτεί το μιλιταριστικό και ρατσιστικό πρόσωπο της Γερμανίας. Επίσης, η Γερμανία εντέχνως προωθούσε δημοσιεύματα σε περιοδικά που την παραλλήλιζαν με την αρχαία Ελλάδα με προφανή στόχο να δοθεί προς τα έξω η εικόνα μιας φιλειρηνικής χώρας. Επρόκειτο σαφώς για μια συντονισμένη επιχείρηση του Χίτλερ να εκμεταλλευτεί το πιο λαμπρό αθλητικό γεγονός παγκοσμίως για να πείσει την διεθνή κοινότητα ότι ο γερμανικός πολιτισμός είναι ανώτερος όλων και ο κληρονόμος της «άριας» κλασικής αρχαιότητας.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Προς την ίδια κατεύθυνση, η Σοβιετική Ένωση το 1980 με τον Λεονίντ Μπρέζνιεφ, τότε γραμματέα του κομμουνιστικού κόμματος, επιχείρησε μέσω της διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων να προβάλει τα επιτεύγματα του κομμουνιστικού καθεστώτος. Από την άλλη, το αντίπαλο δέος, οι ΗΠΑ, με το πρόσχημα της εισβολής της Σοβιετικής Ένωσης στο Αφγανιστάν, οργάνωσαν μποϊκοτάζ στο οποίο συμμετείχαν 65 χώρες, ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος Τζίμι Κάρτερ απείλησε τους Αμερικανούς αθλητές ακόμα και με αφαίρεση διαβατηρίου σε περίπτωση που έπαιρναν μέρος στους αγώνες. Τέλος, για να αναφερθεί και ένα πιο πρόσφατο παράδειγμα, στους χειμερινούς αγώνες που διεξήχθησαν στο Σότσι της Ρωσίας το 2014 αρκετοί επιφανείς Ευρωπαίοι ηγέτες, όπως ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, ο τότε Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον και ο Γερμανός πρόεδρος Γιοακίμ Γκαόυκ αρνήθηκαν να τιμήσουν την διοργάνωση των αγώνων από τους Ρώσους λόγω της σύγκρουσης συμφερόντων μεταξύ Ευρώπης και Ρωσίας στην περιοχή της Κριμαίας. Δυστυχώς, γεγονότα σαν τα παραπάνω αμαυρώνουν το αθλητικό ιδεώδες και δεν συνάδουν με το αξίωμα του αρχηγού κράτους, ο οποίος σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει να αίρεται στο ύψος των περιστάσεων και να παραμερίζει συμφέροντα και πολιτικές διαφορές. Εν τέλει, ο αθλητισμός αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του πολιτισμού μας, πολιτιστική αναγκαιότητα της εποχής μας. Καλλιεργεί και προωθεί αξίες ανεκτίμητες: ειρήνη, συναδέλφωση των λαών, ισότητα, αξιοκρατία, ευγενής άμιλλα, προπόνηση σώματος και παράλληλα εξευγενισμός της ψυχής. Θα πρέπει, λοιπόν, να γίνει αντιληπτό πως όταν πρόκειται για την διεξαγωγή παγκόσμιων αθλητικών γεγονότων (ολυμπιακοί αγώνες, παγκόσμιο κύπελλο ποδοσφαίρου, παγκόσμιο κύπελλο μπάσκετ), οι πολιτικές διενέξεις και συγκρούσεις δεν έχουν καμία απολύτως θέση στο αθλητικό γίγνεσθαι. Οι πολιτικοί ας ακολουθήσουν το παράδειγμα των αρχαίων μας προγόνων και ας θέσουν επιτέλους την πολιτική στην υπηρεσία του αθλητισμού.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Η χρησιμότητα του αθλητισμού στην πολιτική και οι σύγχρονοι αθλητές-πολίτες Του Χρήστου Ραφίκ Αμπντίν christos.abdin@yahoo.com Οι πολιτικές ιδεολογίες έχουν εισδύσει στις αθλητικές διοργανώσεις και μάλιστα εκφράζονται ανοιχτά με πανό και συνθήματα, ενώ μερίδες οργανωμένων οπαδών ταυτίζουν τα θέματα της ομάδας τους με τις πολιτικές απόψεις που τους εκφράζουν.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

ολιτική και αθλητισμός είναι δύο έννοιες που δεν θα τις χαρακτήριζε κανείς (που ανήκει στον χώρο) απαραίτητα αλληλένδετες, ωστόσο το σημείο που η μία θα άγγιζε την δεύτερη, τέμνεται στην κουκκίδα οικονομία. Αναπόφευκτα, η πολιτική είναι απαραίτητη στον αθλητισμό, διότι συνιστά βασικό κομμάτι στον τομέα του πολιτισμού, άρα αναγκαία αποσπά και αξιόλογο κονδύλι. Τα ζητήματα περιπλέκονται όσον αφορά τον επαγγελματικό αθλητισμό, όπου συναντώνται έννοιες όπως «παράγοντας», «συμφέροντα» κ.ο.κ.. Σκόπιμο δεν είναι μονάχα να ελεγχθεί το σημείο που η μία εκ των δύο εννοιών μπορούν να άρχουν η μία την άλλη, αλλά εκείνο που εξυπηρετεί την συμπόρευσή τους, με βάση τα εν Ελλάδι ιστορικοπολιτιστικά γεγονότα. Διακρίνοντας -πρόχειρα- την έννοια «φίλαθλος» από εκείνη του «οπαδού», προκύπτει ότι ο πρώτος παρακολουθεί συστηματικά τα αγωνίσματα, ενώ ο δεύτερος είναι υποστηρικτής μιας συγκεκριμένης ομάδας, ή ιδεολογίας, που σε μεγάλο βαθμό ταυτίζεται κιόλας μαζί της. Επειδή όμως, οι πολιτικές ιδεολογίες έχουν εισδύσει στις αθλητικές διοργανώσεις και μάλιστα εκφράζονται ανοιχτά με πανό και συνθήματα, ενώ μερίδες οργανωμένων οπαδών ταυτίζουν τα θέματα της ομάδας τους με τις πολιτικές απόψεις που τους εκφράζουν. Αν και στην προκειμένη περίπτωση, είναι αδιανόητο να επιτρέπονται τέτοιες συγχίσεις, ακόμα εξευτελιστικότερο είναι να αποκτά τρομοκρατική δράση η κατάσταση. Πρόκειται για αντιλήψεις που έχουν ριζώσει σε βάθος ετών στις απόψεις μερίδων που υποστηρίζουν μία ομάδα και έγιναν, εμφανώς, εντονότερα μετά την παρατήρηση της ραγδαίας ανόδου των ακροδεξιών κινημάτων σε ολόκληρη την Ευρώπη. Επίσης, σημαντικό είναι ότι επικρατεί, κυρίως στο χώρο του ποδοσφαίρου, διότι είναι το δημοφιλέστερο στο λαό μας και προσφιλέστερο στην κουλτούρα μας, πριν τη φήμη της καλαθοσφαίρισης. Κρίνονται λοιπόν αυστηρώς οι ενέργειες αυτές, με έντονο ενδιαφέρον αποφυγής τους σε κάθε τους έκφανση! Ας μην επεκτείνονται στην προβολή πανό που θίγουν ευαίσθητα ζητήματα που ταυτίστηκαν με πολιτικές πεποιθήσεις, όπως ο Ναζισμός (βλ. παράδειγμα ΛΑΤΣΙΟ στην Ιταλία και Κατίδη στην ΑΕΚ) ή η αποδοχή των προσφύγων. Το υγιές είναι να μένουμε στην εξύμνηση όσων διακρίθηκαν, ή συνθημάτων στήριξης και όχι να τελεσφορούν απόψεις που δεν έχουν ουδεμία σχέση με το χώρο της άμιλλας, του σεβασμού του διαφορετικού και της απόλαυσης του συναρπαστικού, της αδρεναλίνης και του θεάματος, που προσφέρει απλόχερα ο χώρος των σπορ. Σφάλμα που απαντά συχνά, είναι να συλλαμβάνει ο κοινός νους την έννοια του Πρωταθλητισμού, μόνο στα λαοφιλή ή τα ομαδικά αθλήματα. Προς παραγωγικότερη ανάλυση, πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι υπάρχουν κοινωνίες ολόκληρες, εάν όχι έθνη, που ζουν και ανασαίνουν για αθλήματα όπως ο στίβος, το κρίκετ, η κολύμβηση. Πρόκειται για περιπτώσεις δηλαδή κρατών, που λόγω έφεσης της πλειοψηφίας, σε ένα συγκεκριμένο σπορ, δεν ζουν για το ποδόσφαιρο ή το χόκεϋ. Επομένως, ανάλογα με την κουλτούρα του κάθε λαού ή τη διάκριση που αποκόμισε ένας αθλητής σε διεθνές επίπεδο, το άθλημα αναπτύσσεται σε μία χώρα, «γεννά» νέους αθλητές που ασχολούνται με το ίδιο και σταδιακά ριζώνει.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Σαφώς, μέχρις ενός σημείου, καθώς δεν έχει αποδειχθεί ως τώρα ένα συγκεκριμένο αγώνισμα, ικανό να αλλάξει, ή ακόμα χειρότερα να «διαλύσει» τη φιλοσοφία μίας κοινωνίας. Αξιοσημείωτος κίνδυνος, στην πολυπλοκότητα του ενδεχομένου να γίνεται λόγος για ομαδικό αγώνισμα, ιδίως, με παραδείγματα τα οποία ξεπερνούν τα εγχώρια δεδομένα, δεν παύουν όμως να χαρακτηρίζουν τους Νοτιοευρωπαϊκούς λαούς, συνήθως. Ο λόγος απλούστατος: όση φήμη κι αν έχουν για τη χώρα μας ή τους γείτονες, αθλητές του άλματος λ.x., οι αγώνες δεν συγκεντρώνουν χιλιάδες κόσμου, δεν μεταδίδονται από πολλά μέσα, σε ώρες υψηλής τηλεθέασης και η διαφήμιση χορηγών, είναι πολύ μικρότερη, χωρίς φυσικά να ταυτίζουν τον αθλητή με την πολιτική του πεποίθηση. Συνεπώς, δεν δίνεται τροφή κατάλληλη, όχι τόσο στην άνθηση ιδιοτελών συμφερόντων, αλλά στην αναπαραγωγή πολιτικών σκοπιμοτήτων, ώστε να ταυτίζονται οι παράγοντες και τα επιτελεία τους με περισσότερο ή λιγότερο ευνοϊκές συνθήκες, ύποπτα από πλευράς Πολιτείας. Τελευταίο σκέλος, αλλά διόλου ασήμαντο, στον τρόπο προσέγγισης του ζητήματος, είναι η οπτική του ίδιου του αθλητή, ως βασικό σημείο αναφοράς και επιρροής. Οι σύγχρονοι αθλητές, αναλογικά με την διασημότητά τους, ενσαρκώνουν ένα ρόλο που δεν περιορίζεται εντός τερρέν, ενώ η βαρύνουσας σημασίας συμπεριφορά τους, καθορίζει την κοινωνικοπολιτική στάση ολόκληρων γενεών πλέον. Υποχρέωση, παρ’ όλα αυτά, δεν έχουν να συμμετέχουν στα κοινά, εάν ως πολίτες δεν μαγνητίζονται από την κοινωνική ζωή. Εάν όμως πρόκειται για ενεργό εκ φύσεως μέλος της κοινωνίας, οφείλει η ίδια να το «προστατεύσει», αφήνοντάς το μακριά από τα ευαίσθητα όρια «σιωπής», που ενδεχομένως επιβληθούν, λόγω των παραγόντων της ομάδας του. Είναι θέμα ανθρώπου βέβαια, η ανοχή στο σύστημα αυτό, αναπόφευκτα όμως –ειδικά εν καιρώ κρίσης– η κύρια πηγή πλουτισμού και συνεισφοράς, είναι οι κολοσσιαίες εταιρίες που στηρίζουν και διαφημίζουν κάθε παραγωγική μονάδα αθλητικών γεγονότων και ονομαστών διοργανώσεων.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Συντακτική ομάδα Ελσάερ Μοχάμεντ Ο Μοχάμεντ Ελσάερ είναι 21 ετών και τριτοετής φοιτητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο. Είναι πιστός «οπαδός» της έρευνας, του δικαίου αλλά και λάτρης της νομικής επιστήμης. Ασχολείται με την πολιτική ενώ παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα ζητήματα άμυνας και γεωπολιτικής. Είναι αρθρογράφος στο PoliticalDoubts.com ενώ άρθρα του έχουν δημοσιευθεί και σε διάφορα Αμυντικά φόρουμ.

Ζαχαριουδάκης Ηλίας Ο Ζαχαριουδάκης Ηλίας γεννήθηκε το 1989 στην Αθήνα. Είναι πτυχιούχος (2012) του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών και Δημοσίας Διοίκησης του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, με κατεύθυνση τη Διοικητική Επιστήμη. Έχει συμμετάσχει σε πλήθος σεμιναρίων με επίκεντρο τις πολιτικές και οικονομικές επιστήμες. Διατηρεί προσωπικό ιστολόγιο όπου και παρουσιάζονται τόσο τις σκέψεις του, όσο και των συνεργατών του, για ζητήματα μικροπολιτικής με μακροπολιτική σκοπιά. Στο Σύλλογο ΣΑΠΕΔΔ εκτελεί χρέη Αντιπροέδρου και Αρχισυντάκτη στο περιοδικό Politico. Σήμερα είναι φοιτητής στο Τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και εργάζεται ως δημοσιογράφος.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Καμινιάρης Όθων Ο Όθων Καμινιάρης γεννήθηκε το 1992. Είναι πτυχιούχος του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης, με κατεύθυνση τις Διεθνείς και Ευρωπαϊκές Σπουδές, ενώ μιλά Αγγλικά, Γαλλικά και Ισπανικά. Σήμερα, σπουδάζει στο ΠΜΣ «Διεθνείς και Ευρωπαϊκές Σπουδές» του ΕΚΠΑ ενώ παράλληλα εργάζεται ως βοηθός ερευνητής στο Εργαστήριο Ευρωπαϊκής Ενοποίησης και Πολιτικής.

Καραηλία Μαρία

Η Μαρία Καραηλία γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη το 1994. Βρίσκεται στο 4ο έτος των σπουδών της στο τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών σπουδών με ειδίκευση στις Πολιτικές, Κοινωνικές και Πολιτισμικές σπουδές του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Στον ελεύθερο χρόνο της αθλείται και παρακολουθεί διάφορα συνέδρια. Μιλάει αγγλικά και γαλλικά.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Κοκκώνη Ηρώ Η Ηρώ Κοκκώνη γεννήθηκε το 1994 στην Αθήνα. Είναι τελειόφοιτος του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών με κατεύθυνση τη διοικητική επιστήμη. Στον ελεύθερο χρόνο της αθλείται και παρακολουθεί διάφορα συνέδρια. Μιλάει αγγλικά και γαλλικά και εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα.

Μακρυνιώτης Χρήστος Ο Χρήστος Μακρυνιώτης είναι απόφοιτος του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης, με κατεύθυνση την Πολιτική Ανάλυση και μεταπτυχιακός φοιτητής του ιδίου Τμήματος, με αντικείμενο το Δημόσιο Δίκαιο και την Δημόσια Πολιτική.

στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.

Έχει εργαστεί στα πλαίσια πρακτικής άσκησης στο Υπουργείο Εξωτερικών και ειδικότερα στην Ειδική Νομική Υπηρεσία αυτού, όπως και

Τα ενδιαφέροντά του εκτείνονται στα πεδία της δημόσιας διοίκησης, της πολιτικής φιλοσοφίας και της λογοτεχνίας.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Παπαγιάννη Ανέζα Η Ανέζα Παπαγιάννη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Είναι απόφοιτος του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης με κατεύθυνση τη Διοικητική Επιστήμη και σήμερα συνεχίζει ως μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο ΜΠΣ «Δημόσιο Δίκαιο και Δημόσια Πολιτική» στο τμήμα ΠΕΔΔ, ΕΚΠΑ.

Παπά Αθηνά

Η Αθηνά Παπά γεννήθηκε στην Αθήνα το 1997. Διανύει το 2ο έτος σπουδών της στο Πάντειο Πανεπιστήμιο στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας. Ασχολείται με τον στίβο ερασιτεχνικά εδώ και 7 χρόνια. Παράλληλα, παρακολουθεί πληθώρα σεμιναρίων σχετικά με το αντικείμενο σπουδών της.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Περιστέρης Κυριάκος

Ο Κυριάκος Περιστέρης γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη το 1992. Είναι απόφοιτος του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μιλά Αγγλικά και Γερμανικά. Στον ελεύθερο του χρόνο ασχολείται με την συγγραφή κειμένων και τη φωτογραφία.

Πουλίδου Κύρα Η Κύρα Πουλίδου, καταγόμενη από την πόλη των Σερρών, γεννημένη το 1995, διανύει το 4ο έτος των σπουδών της στη σχολή των Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Με ειδικότητα την πολιτική και τις διεθνείς σχέσεις και αρκετά συνέδρια και σεμινάρια στην ενδοχώρα και στο εξωτερικό, επικεντρώνεται σε ζητήματα κοινωνικού και πολιτικού ενδιαφέροντος.

Ραφίκ Αμπντίν Χρήστος Ο Χρήστος Ραφίκ Αμπντίν γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα.Από μητέρα Ελληνίδα και πατέρα Σύρο, μιλά αραβικά,αγγλικά και γαλλικά. Αποφοίτησε από το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του ΕΚΠΑ. Η ενασχόληση με τον αθλητισμό αποσπά το μεγαλύτερο μέρος της καθημερινότητάς του, ύστερα από την εργασία του.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Σαχάς Κωνσταντίνος Γεννήθηκε στις 22/08/90 και μεγάλωσε στον Άγιο Δημήτριο Αττικής. Είναι απόφοιτος από το Σεπτέμβριο του 2012 του τμήματος «Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης». Η απόκτηση γλωσσικών πτυχίων από κοινού με τη συμμετοχή του σε επιστημονικά και φοιτητικά συνέδρια και προσομοιώσεις, άσκησε ιδιαίτερη επιρροή στην επιθυμία του για εμβάθυνση στους Διεθνείς και Ευρωπαϊκούς θεσμούς. Τον Ιούνιο του 2014 απέκτησε Μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στις «Διεθνείς και Ευρωπαϊκές σπουδές». από το 2017 διδάσκεται την Αραβική, τη Ρωσική και την Ισπανική γλώσσα.

Χαλαζιά Βάσω Η Βάσω Χαλαζιά είναι προπτυχιακή φοιτήτρια στο τμήμα Νομικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Γνωρίζει αγγλικά και γερμανικά και στα ενδιαφέροντά της περιλαμβάνονται οι τομείς του δημοσίου δικαίου, της πολιτικής επιστήμης, καθώς και η συμμετοχή σε προσομοιώσεις διεθνών οργανισμών.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Χάλκιδης Ιάσων Ο Ιάσων Χάλκιδης γεννήθηκε το 1995 στη Θεσσαλονίκη. Βρίσκεται στο 4ο έτος των προπτυχιακών του σπουδών στο τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών στο Πα.Μακ. και στο τρέχων εξάμηνο φοιτούσε στο Science Po της Ρεν στη Γαλλία. Τέλος ομιλεί αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά και ρωσικά.

Χιονά Μαριάννα

Στα 22 της χρόνια Μαριάννα Χιονά βρίσκεται στο τέταρτο έτος των σπουδών της στο Τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου. Συμμετέχει σε προσομοιώσεις κοινοβουλευτικών οργάνων και ταξιδεύει απεριόριστα μετά την erasmus εμπειρία της. Τα ταξίδια αυτά παίρνουν είτε εικονική διάσταση μέσω των ραδιοφωνικών της εκπομπών, είτε ρεαλιστική μέσω των εκδρομών και των περιπλανήσεων.

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Μήνυμα Προέδρου Ο Σύλλογος Αποφοίτων Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών συνεχίζει την έκδοση του ηλεκτρονικού του περιοδικού με ένα πάρα πολύ σημαντικό θέμα, τον αθλητισμό σε συνδυασμό με την πολιτική.

Δεν θα μπορούσα όμως να αρχίσω την παρουσίαση αυτού του ηλεκτρονικού εντύπου χωρίς να αναφερθώ στο έργο που έχει κάνει ο Σύλλογος μας.

Εν συντομία, συνεχίζουμε τις συνεργασίες μας με το One Europe Greece, Youth 4 Europe, Intermediakt καθώς και με τα Ιδρύματα Νάουμαν και Αντενάουερ. Ο Σύλλογος πλέον ανήκει στις οργανώσεις της Γενικής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης και Πολιτισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Στους συνεργαζόμενους φορείς ανήκει πλέον η Ρωσική Πρεσβεία στην Ελλάδα και η Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας.

Επιπρόσθετα ο Σύλλογος σε συνεργασία με την I Dialogue και την Spin Communication έχει στελεχώσει θέσεις πρακτικής άσκησης, τρίμηνης διάρκειας στην εκπόνηση καινοτόμου project επικοινωνίας.

Οι ασκούμενοι έχουν πλέον ενταχθεί στην ομάδα ανάπτυξης των δραστηριοτήτων του idialogue.

Με την ολοκλήρωση της πρακτικής τους άσκησης θα δοθούν πιστοποιητικά τόσο από τον Σύλλογο Αποφοίτων Πολιτικής Επιστήμης όσο και από το i-dialogue και την Spin Communications.

Μέσα στις δράσεις του Συλλόγου Αποφοίτων είναι και ένα πρόγραμμα πρακτικής άσκησης σε συνεργασία με το RPNtv.gr (Red Pepper News),στο οποίο οι ασκούμενοι έχουν την δυνατότητα να αναπτύξουν τις ικανότητες τους στην αρθρογραφία, αλλά και να εισαχθούν στην μάχιμη δημοσιογραφία.

Ακόμη, σε ό,τι αφορά τις διεθνείς συνεργασίες του Συλλόγου, το σωματείο μας έχει πλέον αποκτήσει special consultative status στο ECOSOC .

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική

Σε αυτήν την έκδοση γίνεται λόγος για ένα πολύ σημαντικό θέμα: «όταν ο αθλητισμός “συναντά” την πολιτική». Το τεύχος αυτό φιλοξενεί ποικίλες απόψεις για το θέμα αυτό καθώς ο συνδυασμός αυτός αποτελεί πηγή και θετικών ενεργειών, αλλά περισσότερων αρνητικών ενεργειών και σκανδάλων.

Τέλος, ως Πρόεδρος του Συλλόγου Αποφοίτων του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης θα ήθελα να καλέσω για άλλη μια φορά μέσα από το περιοδικό αυτό τους τελειόφοιτους του Τμήματος μας, να γίνουν ενεργά μέλη του Συλλόγου και να μοιραστούν μαζί μας την εμπειρία, την γνώση και την θέληση τους για ποιοτική αναβάθμιση της θέσης του Πολιτικού Επιστήμονα στην αγορά εργασίας και πρωτίστως στην Κοινωνία.

Γιάννης Κουτρουμπής Πρόεδρος Συλλόγου Αποφοίτων Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Διοικητικό Συμβούλιο

1) Γιάννης Κουτρουμπής  Πρόεδρος 2) Ηλίας Ζαχαριουδάκης  Αντιπρόεδρος και Υπεύθυνος Έκδοσης Politico 3) Φιλώτας Νιάρχος  Γενικός Γραμματέας 4) Σταμάτης Μίχας  Ταμίας 5) Γιώργος Κουλούρας Ειδικός Γραμματέας 6) Όθωνας Καμινιάρης  Μέλος και Πρόεδρος της Επιτροπής Επικοινωνίας 7) Κωνσταντίνος Γιαννελάκης  Μέλος και Πρόεδρος της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων

POLITICO Όταν ο Αθλητισμός συναντά την Πολιτική