PACLAN_raport_cz1 by Publicon

KOMUNIKACYJNE PRZESTRZENIE POLSKIEJ KUCHNI RAPORT NA ZLECENIE PUBLICON DLA FIRMY PACLAN CZĘŚĆ 1

Laboratorium

Komunikacyjne przestrzenie polskiej kuchni, część I Raport na zlecenie Publicon dla firmy Paclan 2011

SPIS TREŚCI 04

1. Wstęp

2. Metodologia

2.1 2.2 2.3 2.4 2.5

Probelmy badawcze Dobór próby Schemat badania Konstrukcja kwestionariusza ankiety Kwestionariusz ankiety

3. Wyniki badań

3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10 3.11 3.12 3.13 3.14

Skład grupy respondentów Jakie są Pani ulubione miejsce w domu? Kuchnia jest… Czego Pani najbardziej brakuje w kuchni? Co Panią najbardziej irytuje w kuchni? Idealna kuchnia powinna być… W jaki sposób spędza Pani czas w kuchni? Jakie akcesoria najbardziej ułatwiają pracę w kuchni? Prace domowe są… Jakich prac domowych Pani nie lubi? Jakie prace domowe Pani lubi? Jakie akcesoria ułatwiają Pani prace domowe? Do czego nie służy kuchnia? Jakie artykuły kuchenne zamierza Pani kupić w najbliższym czasie?

4. Lifestyle

4.1 4.2 4.3 4.4 4.5

Co jest dla Pani ważne w życiu? Co robi Pani w wolnym czasie? Jakie czasopisma Pani czyta? Jaki jaki jest Pani ulubiony kanał telewizyjny? Gdzie chętnie robi Pani zakupy

5. Wnioski

6. Aneks

Wstęp

1. WSTĘP Niniejszy dokument przedstawia raport z badań wizerunku kuchni wśród kobiet. Głównym celem badania była próba rekonstrukcji kognitywnego obrazu kuchni jako miejsca (określonej przestrzeni w obrębie domu), a także wyróżnienie związanych z nią wielorakich przestrzeni komunikacyjnych oraz wyodrębnienie funkcji, z których korzystają użytkownicy kuchni. Badania wizerunkowe służą przede wszystkim poznaniu sposobów konceptualizacji różnorodnych problemów przez respondentów. Niniejsze badanie dostarcza także szeregu informacji dotyczących wybranych elementów stylów życia respondentek. Lifestyle , jako zbiór danych wykraczających poza klasyczną demografię, umożliwia poznanie m.in. najważniejszych wartości, wzorów konsumpcji mediów, sposobów spędzania wolnego czasu, najczęściej oglądanych programów telewi-

zyjnych, etc. Poznanie lifestyle’i grup docelowych do pewnego stopnia pozwala określić ich „emocjonalność”, kognitywny pejzaż, a co za tym idzie, umożliwia projektowanie działań (zarówno wizerunkowych, jak i marketingowych), które w sposób skuteczny odwołują się do sfery przeżyć i doświadczeń odbiorców. Działania komunikacyjne zsynchronizowane ze stylem życia odbiorców efektywnie wpływają na lepsze zrozumienie marki w grupach odniesienia, pozwalają także głębiej zakorzenić ją w świadomości audytorium oraz wbudować na stałe w świat przeżyć odbiorców.

Wstęp

Zespół badawczy: dr Maurycy Graszewicz Karolina Lachowska Marcin Pielużek Wiktor Pastucha Mateusz Bieniusa Bartłomiej Czerniak Tomasz Draheim Michał Ulidis

Szymon Nowak Mieszkiełło Agnieszka Smółka Ewa Cichocka Aneta Grobelna Monika Kulej Witold Pawlęga Magdalena Rowińska Justyna Semba

Katarzyna Skalska Natalia Wlaźlak Katarzyna Woźniak Elżbieta Woźniak-Łojczuk Kinga Zaraś Kosiorek Maciej Krzysztof Grudzień

Metodologia

2. METODOLOGIA 2.1 PROBLEMY BADAWCZE

Próba zrekonstruowania obrazu kuchni wśród kobiet wymaga całościowego spojrzenia na nią, nie tylko jako na miejsce, z którym jest głównie kojarzona – przygotowywanie i spożywanie posiłków – ale także obszar skupiający szereg różnorodnych skojarzeń, semantyk i znaczeń. Dlatego podczas projektowania badania koncentrowano się na problemach obejmujących możliwie szerokie spektrum sfer i czynników, tak aby zapewnić względnie najszerszy obraz kuchni oraz poznać jej komunikacyjne wymiary.

(2) Funkcje kuchni. Kuchnia, jak każda przestrzeń, posiada szereg skonwencjonalizowanych funkcji przypisanych jej choćby w wyniku socjalizacji. W procesie indywidualnego użytkowania kuchni, jak każdej zresztą sfery, wyodrębnić można mniej lub bardziej uświadomione funkcje dodatkowe (socjalizacyjne, estetyczne, etc.) zaspokajające potrzeby ludzkie. Proces odkrycia, a następnie właściwego zdekodowania tych funkcji, umożliwia wyodrębnienie różnorodnych modeli użytkowania przestrzeni kuchennej.

Problemy badawcze podzielone zostały na trzy aspekty:

(3) Kuchnia jako miejsce pracy. Trzeci aspekt dotyczy pragmatycznego wykorzystania kuchni. Umożliwia on określenie stosunku kobiet do prac kuchennych, (i domowych w ogóle), a także zbadanie, jakie elementy wpływają na ułatwianie tych codziennych prac.

(1) Kuchnia jako miejsce. Aspekt ten umożliwia wyodrębnienie różnorodnych sfer komunikacyjnych związanych z kuchnią oraz poznanie sposobów jej definiowania. Uzyskane w ten sposób semantyzacje umożliwiają skonstruowanie wizerunku kuchni rzeczywistej oraz idealnej, a następnie skontrastowanie ze sobą otrzymanych obrazów.

Szczegółowy opis kwestionariusza znajduje się w punkcie 2.4 niniejszego raportu

Metodologia

2.2 DOBÓR PRÓBY

Za populację generalną, według której określona została minimalna liczebność próby, uznano ilość kobiet mieszkających na terenie Wrocławia (według najnowszych danych GUS)1. Przebadano 295 osób dobranych w sposób kwotowy (metoda nielosowego doboru próby), przy uwzględnieniu wieku i wykształcenia respondentek. Należy podkreślić, że minimalna liczebność próby wyniosła 267 osób (przy założonym poziomie istotności 5% oraz maksymalnym błędzie szacunku 6%). N – liczebność populacji generalnej d – max błąd szacunku u – z tablic r. normalnego n – próba

300 508 0,06 1,96 267

1 www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/publ_oz_maly_rocznik_statystyczny_2010.pdf

Metodologia

Paclan

Publicon

2.3 SCHEMAT BADANIA

Laboratorium + MorrisMarlowe

analiza zdjęć

obserwacja kuchnia

raport końcowy

badania ankietowe

projekt badania analiza danych

opracowanie danych

zbieranie danych

Metodologia

2.4 KONSTRUKCJA KWESTIONARIUSZA ANKIETY

Kwestionariusz składał się z 13 pytań oraz metryczki, w której zawarto wiek (z możliwością wpisania ilości lat), wykształcenie (do wyboru spośród 6 przed-stawionych wariantów) oraz 5 pytań lifestyle’owych. Część główna ankiety składała się z 13 pytań otwartych z możliwością udzielenia czterech wskazań. Forma pytań umożliwiała respondentom udzielanie spontanicznych odpowiedzi. Pytania można pogrupować w trzy bloki pod kątem wymiarów, które zostaną zrekonstruowane dzięki odpowiedziom respondentów. Pierwszy blok odnosi się do kuchni jako miejsca, w tym: ulubione miejsce w domu, określenie kuchni, sposób spędzania czasu w kuchni, elementy wzbudzające irytację oraz wskazanie czynności do których nie służy kuchnia. Wyniki otrzymane w obrębie tych pytań pozwolą na ustalenie poziomu ważności, funkcjonalności oraz miejsca kuchni w strukturze całego domu/mieszkania. Kolejny blok pytań dotyczył prac domowych: lubiane i nielubiane czynności, wyszczególnienie wykonywanych zajęć oraz akcesoriów ułatwiających ich realizację. Otrzymane odpowiedzi pozwolą na określenie koncentracji wskazywanych prac w obszarze kuchennym. Dodatkowo akcesoria, wskazywane jako ułatwiające prace domowe zestawione

z akcesoriami ułatwiającymi pracę w kuchni, umożliwią wskazanie kompleksowości poszczególnych artykułów. Ostatni blok zakresem obejmował: elementy brakujące w kuchni, elementy ułatwiające pracę w kuchni oraz produkty pożądane przez respondentki. Otrzymane wskazania pozwolą między innymi na wyszczególnienie najważniejszych obszarów, w obrębie których zauważalne są szeroko rozumiane braki (sprzętów, akcesoriów, etc.). Dodatkowo poproszono respondentki o opisanie idealnej kuchni w celu zestawienia wyników z określeniami specyfiki kuchni rzeczywistej. Należy podkreślić, że wyniki te zostaną zestawione z rezultatami analizy fotografii kuchni (w kolejnym etapie badań). Ankieta wzbogacona została o pytania dotyczące stylów życia, stanowiące uzupełnienie metryczki. Uchwycenie schematów funkcjonowania jednostek i poszukiwanie określonych wzorów ich zachowań w dzisiejszym społeczeństwie staje się aktualnie o wiele bardziej skuteczne, jeśli interpretacja wzbogacona zostanie o analizę stylów życia. Poznanie wspólnych płaszczyzn komunikacyjnych może w znacznym stopniu ułatwić proces planowania działań strategiczno-marketingowych.

Metodologia

2.5 KWESTIONARIUSZ ANKIETY

1. Jakie są Pani ulubione miejsca w domu?

8. Prace domowe są:

2. Kuchnia jest… (proszę o podanie kilku określeń).

9. Jakich prac domowych Pani nie lubi?

3. Czego Pani najbardziej brakuje w kuchni?

10. Jakie prace domowe Pani lubi?

4. Co Panią najbardziej irytuje w kuchni?

11. Jakie akcesoria najbardziej ułatwiają Pani prace domowe?

5. Idealna kuchnia powinna być… (proszę podać kilka określeń).

12. Do czego nie służy kuchnia?

6. W jaki sposób spędza Pani czas w kuchni?

13. Jakie artykuły kuchenne zamierza Pani kupić w najbliższym czasie?

7. Jakie akcesoria najbardziej ułatwiają Pani pracę w kuchni?

Metodologia

Lifestyle:

Metryczka:

1. Co jest dla Pani ważne w życiu?

Wiek:

2. Co robi Pani w wolnym czasie?

Wykształcenie: podstawowe

3. Jakie czasopisma Pani czyta? Proszę wymienić nazwy.

zawodowe średnie niepełne wyższe

4. Jaki jest Pani ulubiony kanał telewizyjny?

5. Gdzie chętnie robi Pani zakupy?

wyższe student

Wyniki badań

3. WYNIKI BADAŃ Na początku tej części raportu należy zaznaczyć, że wartości procentowe opisywane podczas całej analizy odnoszą się do wszystkich odpowiedzi uzyskanych na konkretne pytanie. Jednocześnie komponenty przedstawione na wykresach dotyczą jedynie kategorii, które przekroczyły przyjęty próg relewancji (2%). Tabele z pełnymi wynikami z powodu objętości zostały zamieszczone w aneksie.

3.1 SKŁAD GRUPY RESPONDENTÓW

Wiek

Wyższe

Niepełne wyższe

15-19 20-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65-74 75-84 84+

0 9 43 9 9 8 6 3 1

2 15 6 1 1 2 0 0 0

Ogółem

Wyniki badań

Student

Średnie

Zawodowe

Podstawowe

Brak odpowiedzi

Ogółem

3 24 13 8 8 3 2 1 0

1 1 8 14 17 22 10 6 1

0 0 0 1 3 12 0 4 2

6 0 0 0 0 1 2 3 1

0 0 0 1 0 0 1 1 0

12 49 70 34 38 48 21 18 5

295

15-19 20-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65-74 75-84 84+

Wyniki badań

3.2 JAKIE SĄ PANI ULUBIONE MIEJSCA W DOMU?

Podstawowym celem pytania była próba określenia takich miejsc domowych, w których respondenci lubią spędzać czas. Jednocześnie chciano się dowiedzieć, jakie części domu, niekoniecznie rozumiane jako pomieszczenie, są ulubionymi miejscami dla badanych kobiet. Wyniki przed-stawione zostały na wykresie 1. (Szczegółowe dane odnośnie każdego pytania przedstawione zostały tabelach, znajdujących się w aneksie załą-czonym do raportu). Uzyskany obraz wskazuje na brak specyficznych wąsko zdefiniowanych elementów w przestrzeni mieszkania. Ulubione miejsce definiowane jest w sposób ogólny. Mała ilość wskazań odnoszących się do charakterystycznych, indywidualnych obszarów, sprawia, że znajdują się one poza progiem relewancji. Wyróżnić można pięć względnie nacechowanych komponentów, z których najsilniejszym jest element „kuchnia” (26,79% wszystkich wskazań). Ciężko jednak jednoznacznie stwierdzić, na ile temat badania mógł wpłynąć

na uzyskane wyniki. Kolejnymi komponentami są „pokój” (15,81% rozu-miany bardzo ogólnie, bowiem jedynie w 20 na 95 przypadków uzyskano podkreślenie „mój pokój”), „łazienka” (13,48%), „sypialnia” (12,48%), „salon” (10,82%). Ulubione miejsca definiowane są zatem w sposób bardzo konwencjonalny, jako pomieszczenie, w którym spędza się dużą ilość czasu. Jedynie w pojedynczych przypadkach uzyskano odpowiedzi typu „podłoga w salonie koło kominka”, „parapet na oknie”, etc. Także na przykład komponent „fotel” uzyskał niewielką ilość wskazań (2,33%).

Wyniki badań

WYKRES 1: JAKIE SĄ PANI ULUBIONE MIEJSCA W DOMU?

26,79%

kuchnia

15,81%

pokój

13,64%

łazienka

12,48%

sypialnia

10,82%

salon

2,83%

balkon/taras

2,50%

łóżko

2,33%

fotel

Wyniki badań

3.3 KUCHNIA JEST...

Celem pytania było uzyskanie jak największej liczby skojarzeń respondentek związanych z kuchnią. Otwarty charakter pytania umożliwiał uzy-skanie nie tylko bezpośrednich określeń związanych z tym pomieszczeniem, ale także szereg różnorodnych konotacji z nim związanych. Wyniki przedstawione zostały na wykresie 2. Choć w poprzednim pytaniu komponent „kuchnia” wskazywany był najczęściej jako ulubiona część przestrzeni mieszkalnej, nie posiada on ja-kiegoś względnie spójnego wizerunku. Otrzymano bowiem dużą liczbę słabo zamanifestowanych kategorii, a także dużą objętościowo liczbę pojedynczych określeń wchodzących w skład komponentu „inne”. Świadczyć to może choćby o bardzo indywidualnym podejściu badanych do kuchni. Brak specyficznych cech przypisywanych pojęciu „kuchnia” sprawia, że jego obraz ogranicza się do opisu pomieszczenia (wraz ze wszystkimi wpisanymi w nie socjalizacyjnymi definicjami), poza które re-

spondentki wychodziły jedynie w minimalnym zakresie. Potwierdza to chociażby fakt postrzegania kuchni przede wszystkim przez pryzmat jej pragmatycznego charakteru („miejsce przygotowywania/spożywania posiłków”). Podkreślana jest także funkcja socjalizacyjna kuchni, stanowiąca „miejsce spotkań/rozmów”, „serce domu/ognisko domowe”. Po-mimo faktu, że najsilniejszym komponentem jest kategoria „przytulna/ciepła”, liczba odniesień do sfery emocjonalnej i estetycznej jest niewiel-ka, co jest zastanawiające o tyle, że obrazy kuchni prezentowane w mediach stosunkowo często opierają się na czynnikach emocjonalnych. Marginalna manifestacja cech estetycznych zaskakuje, biorąc pod uwagę dużą ilość elementów dekoracyjnych (głównie kwiaty, wazony, obrazki) zwyczajowo zlokalizowanych w kuchni. (Dokładna analiza przeprowadzona zostanie podczas kolejnego etapu badań, koncentrującego się na wyglądzie kuchni).

Wyniki badań

WYKRES 2: KUCHNIA JEST...

13,64%

przytulna/ciepła

3,62%

czysta

8,96%

miejscem przygotowywania/spożywania posiłków

3,62%

pachnąca

8,28%

miejscem spotkań/rozmów

2,93%

funkcjonalna

8,10%

potrzebna/ważna

2,93%

miejsce pracy/obowiązek

6,90%

jasna/słoneczna

2,59%

miejscem odprężenia/azylem

6,55%

sercem domu/ogniskiem domowym

5,52%

mała/ciasna

4,48%

duża/przestronna

Wyniki badań

3.4 CZEGO PANI NAJBARDZIEJ BRAKUJE W KUCHNI?

Celem pytania było odnalezienie elementów, których respondentkom brakuje w kuchni najbardziej, co być może wpływa na negatywne po-strzeganie kuchni jako takiej. By uzyskać różnorodne wymiary odpowiedzi zastosowano pytanie otwarte. Wyniki przedstawione zostały na wykresie 3. Kobiety, opowiadając o brakach w swojej kuchni, podkreślają głównie kwestię jej niewystarczającego wyposażenia i zbyt małej wielkości. Mar-ginalny jest natomiast procent wskazań odnoszących się do cech abstrakcyjnych czy wiązanych z designem (takich jak nowoczesność, estetyka, przestrzenność, etc.). Stanowi to potwierdzenie hipotezy wysuniętej przy okazji poprzedniego pytania, według której kobiety postrzegają kuchnię przez pryzmat jej użyteczności i funkcjonalności. Polka najbardziej w swojej kuchni odczuwa brak miejsca (17,87% wszystkich wskazań). Brak wystarczającej przestrzeni, ciasne pomieszczenia, są także często powodem irytacji pań domu (patrz 3.5). Skutkuje to ciągłym bałaganem, spo-wodowanym dużym nagromadzeniem różnorodnego sprzętu i akcesoriów kuchennych na małej przestrzeni, a tym samym świadczy o małej funkcjonalności tychże pomieszczeń. Największy brak w polskich kuchniach to zbyt mała ilość sprzętów kuchennych, ułatwiających i przyspie-szających przygotowywanie posiłków. Badane kobiety wymieniały zarówno brak konkret-

nych sprzętów kuchennych (zmywarka, robot kuchenny, ekspres do kawy, lodówka, etc.), jak również podkreślały brak przydatnych produktów AGD w sposób ogólny („sprzęt”, „lepszy sprzęt”, „nowoczesny sprzęt”, etc.). Należy zatem wszystkie wspomniane komponenty traktować w niniejszej analizie całościowo, co oznacza, że łącznie odpowiedzi odnoszące się do sprzętu uzyskały prawie 36% wszystkich wskazań. Podkreślić należy, że część respondentek wskazywała rzeczywisty brak poszczególnych artykułów AGD, a część podkreślała potrzebę wymiany/posiadania nowszych i bardziej nowoczesnych urządzeń. Ciekawym spostrzeżeniem jest słaba manifestacja komponentu „okno” (3,48% wszystkich wskazań), co jest zaskakujące o tyle, że w większości czasopism prezentujących nowoczesną/współczesną kuchnię widoczne są przestrzenne pomieszczenia posiadające dużą ilość okien. Może to więc oznaczać, że „normalnością” są kuchnie małe i ciemne, nie zaś widne i przestronne (z dużymi oknami). Warto też podkreślić, że prawie 7% wszystkich wskazań odnosiło się do kategorii „nic”, co oznacza, że respondentki udzielające tej odpowiedzi postrzegają swoją kuchnię przez pryzmat „idealności”. Silnym komponentem jest kategoria „inne” zawierająca w sobie szereg trudnych do kategoryzacji elementów (np. pełnej lodówki, modnych płytek ceramicznych, zapasu zapalniczek, etc.)

Wyniki badań

WYKRES 3: CZEGO PANI NAJBARDZIEJ BRAKUJE W KUCHNI?

17,87%

miejsca przytulna/ciepła

3,02%

15,55%

zmywarki

2,55%

krzesła

9,05%

sprzętu

2,32%

akcesoriów

6,73%

niczego

2,09%

telewizora

6,26%

stołu

4,18%

mebli

3,71%

robotakuchennego

3,48%

okna

3,25%

ekspresu

3,02%

mikrofalówki

kucharza/gosposi

Wyniki badań

3.5 CO PANIĄ NAJBARDZIEJ IRYTUJE W KUCHNI?

Pytanie to stanowi kontynuację poprzedniego pytania i ma na celu znalezienie czynników negatywnych, związanych z przestrzenią kuchenną. Wyniki przedstawione zostały na wykresie 4. Z otrzymanych danych wyróżnić można kilka sfer negatywnie wpływających na użytkowanie kuchni przez kobiety. Najważniejsze z nich to mała przestrzeń, bałagan i brud oraz brak wystarczających sprzętów i akcesoriów. Odniesienie do braku miejsca i wynikających z tego faktu utrudnień wspomniana została przy okazji wcześniejszych pytań. Warto natomiast zwrócić uwagę, że choć komponent „brak miejsca” uzyskał największą ilość wskazań, to jednak największą irytację Polek w kuchni wywołuje kwestia związana z czystością, a właściwie z trudnością jej utrzymania. Cztery kategorie, odnoszące się w różnych kontekstach do kwestii czystości („bałagan”, „zmywanie/zaleganie brudnych naczyń”, „brud”, „sprzątanie”), stanowią w sumie ponad 37% wszystkich wskazań. Komponent „bałagan” określany jest dość ogólnie, ale dostrzegalny jest także kontekst nieporządku wynikający z małej przestrzeni i tym samym niemożliwości utrzymania pożądanego ładu. Polki najpewniej nie lubią także zmywania (lub, co pokazuje pytanie wcześniejsze, nie posiadają zmywarki), najprawdopodobniej więc odkładają ten moment na później, co w konsekwencji kończy się irytacją. Brak sympatii do tej kuchennej czynności powtarza się w wielu innych miejscach.

W poprzednim pytaniu, dotyczącym braków w kuchni, drugim komponentem była „zmywarka”. „Zmywanie” stanowi także trzeci najsilniejszy komponent, jeśli chodzi o najmniej lubiane prace domowe (stanowiąc jednocześnie najsilniejszy element związany z kuchnią) – patrz 3.10. Zmywarka jest także drugim co do ilości wskazań elementem ułatwiającym pracę w kuchni (zaraz po robocie kuchennym – patrz 3.8). Dość istotnym faktem jest występowanie dużej ilości drobnych i różnorodnych rzeczy irytujących kobiety w kuchni, o czym świadczy komponent „inne”, posiadający taką samą ilość wskazań co pierwszy element, „brak miejsca”. Zawiera on szereg pojedynczych elementów, takich jak np. „kaloryfer”, „sąsiedztwo z moim pokojem”, “specyficzny kurek od gazu, itp. Uciążliwość zapachów, związana niejednokrotnie z małą przestrzenią, stanowi także element podkreślany przez kobiety, choć brak okapu był dość słabo zamanifestowanym w poprzednim pytaniu elementem. Polki wskazują także brak wystarczającego wyposażenia (zarówno sprzętów AGD, jak i innych akcesoriów kuchennych) jako powód do niezadowolenia, choć komponent ten jest mniej irytujący niż wspomniany wcześniej brak porządku. Jak się okazuje, czynność gotowania nie jest elementem negatywnym (jedynie 2,27% wszystkich wskazań). Gotowanie stanowi nie tylko najczęściej wykonywaną czynność w kuchni (patrz 3.7), ale jest także najbardziej lubianą pracą domową (patrz 3.11).

Wyniki badań

WYKRES 4: CO PANIĄ NAJBARDZIEJ IRYTUJE W KUCHNI?

14,39%

brak miejsca

2,78%

12,37%

bałagan

2,27%

10,61%

zmywanie/zaleganie brudnych naczyń

9,34%

brud

5,05%

uciążliwe zapachy

4,80%

sprzątanie/obowiązki kuchenne

4,55%

nic

4,29%

tłok

4,04%

brak sprzętów/akcesoriów

3,79%

światło/brak okna

mała funkcjonalność gotowanie

Wyniki badań

3.6 IDEALNA KUCHNIA POWINNA BYĆ...

Podstawowym celem pytania była próba zrekonstruowania obrazu idealnej kuchni, a w dalszej kolejności znalezienie cech wspólnych i dyferen-cjujących z kuchnią rzeczywistą, opisaną przez respondentki w pytaniu 2 (patrz 3.3). Wyniki przedstawione zostały na wykresie 5. Wymarzona kuchnia Polki stanowi całkowite przeciwieństwo obrazu zarysowanego w pytaniu o własną kuchnię respondentek. W przeciwień-stwie do pytania „Kuchnia jest…”, w którym kobiety odnosiły się głównie do pragmatycznych sfer związanych z kuchnią, w przypadku tego py-tania widoczne jest przeniesienie akcentów ku cechom bardziej abstrakcyjnym. Widoczny jest wpływ na postrzeganie idealnej kuchni obrazów nowoczesnej/współczesnej kuchni prezentowanych choćby w pismach kobiecych i wnętrzarskich. Kuchnia idealna to przede wszystkim kuchnia jasna, przestronna oraz funkcjonalna, nie tylko jako miejsce właściwie zaprojektowane, ale też właściwie wyposażone. W odpowiedziach odkreślane są elementy odnoszące się do nowoczesności (4,63% wszystkich wskazań) oraz, choć w mniejszym stopniu, do wygody jej użytkowania (3,21%). Dostrzegalne są także cechy estetyczne: czysta (8,74%), ładna/przytulna (7,32%), czy też kolorowa (1,29%). Jedynie cztery osoby wska-zały na własną kuchnię jako miejsce idealne.

Wyniki badań

WYKRES 5: IDEALNA KUCHNIA POWINNA BYĆ...

14,78%

jasna

14,65%

duża

13,11%

przestronna

11,05%

funkcjonalna

8,74%

czysta

8,35%

dobrze wyposażona

5,91%

ładna/przytulna

5,66%

inne

4,63%

nowoczesna

3,21%

wygodna

Wyniki badań

KUCHNIA RZECZYWISTA A KUCHNIA IDEALNA

Zestawiając ze sobą pytania „Kuchnia jest…” i „Idealna kuchnia powinna być…”, można zauważyć szereg współwystępujących określeń analizo-wanych w dwóch pytaniach, o diametralnie odmiennych jednak stopniach manifestacji. Zestawienie cech wspólnych przedstawione zostało na wykresie 5.1. Widoczne są duże różnice między stanem faktycznym a pożądanym. Jedynie natężenie komponentu „ładna/przytulna” jest w dwóch pytaniach do siebie zbliżone. Warto zwrócić uwagę także na cechy dyferencjujące kuchnię rzeczywistą z idealną. Różnice najczęściej koncentrują się wokół cech funkcjonalnych. Kuchnia rzeczywista to nie tylko miejsce przygotowywania posiłków, ale także, a nawet głównie, miejsce spotkań i rozmów. Stanowi także istotny punkt w życiu domowników, określany niejednokrotnie mianem „serca domu”. Kuchnia rzeczywista to także miejsce kojarzone z obowiązkami, choć sporadycznie służyć może także jako strefa odpoczynku. Pełni też funkcję palarni. Tymczasem kuchnia idealna, opisywana przez badane kobiety, pozbawiona jest wszelkich funkcji zarówno społecznych, jak

i pragmatycznych (z wyjątkiem marginalnego komponentu „rodzinna/pełna ludzi”). Obraz kuchni idealnej, wynikający z odpowiedzi badanych kobiet, stanowi transpozycję obrazów kuchni zawartych w prasie kolorowej wraz ze wszystkimi cechami w tych obrazach zawartymi. Stąd wynikać może całkowite pozbawienie kuchni wszelkich funkcji przez respondentki.

Wyniki badań

WYKRES 5.1: KUCHNIA RZECZYWISTA A KUCHNIA IDEALNA

jasna duża/przestronna

6,90%

14,78%

4,48% 2,93%

funkcjonalna czysta ładna/przytulna

mała

11,05%

3,62%

8,74%

6,03%

7,32% 4,63%

0,86%

nowoczesna wygodna

27,76%

1,72% 4,31%

3,21% 0,26%

Wyniki badań

3.7 W JAKI SPOSÓB SPĘDZA PANI CZAS W KUCHNI?

Tak zadane pytanie miało na celu zbadanie z jednej strony czynności podejmowanych przez Polki w kuchni, z drugiej zaś sprawdzenie, czy kobiety spędzają w kuchni także czas na czynnościach niezwiązanych bezpośrednio z problemami kuchennymi. Dzięki temu możliwe jest stworze-nie modeli korzystania z przestrzeni kuchennej. Wyniki przedstawione zostały na wykresie 6. Polka w kuchni spędza czas głównie na przyrządzaniu i spożywaniu posiłków. Choć oprócz funkcji stricte kuchennych wyróżnione zostały także inne sposoby spędzania czasu, to mają one charakter w dużej mierze marginalny. O ile, co stwierdzono w poprzednim pytaniu, wyraźny jest wpływ obrazów współczesnej kuchni prezentowanych w mediach na postrzeganie idealnej kuchni, o tyle obraz spędzanego w niej czasu po-zbawiony jest transpozycji zachowań kuchennych prezentowanych chociażby w różnorodnych serialach, w których kwestie związane z jedzeniem są marginalne w stosunku do innych funkcji, jakie może ona spełniać. Wśród otrzymanych odpowiedzi wyróżnić można jeden dominujący model czasu spędzanego w kuchni oraz klika

pomniejszych. Kategorie „go-tuję/przygotowuję posiłki”, „jem” oraz „piekę” dają w sumie ponad 56% wszystkich wskazań. Na najważniejszy składają się elementy związane z posiłkami, a wszelkie funkcje ograniczającą się do zaspokajania podstawowych potrzeb. Oprócz kwestii związanych z żywieniem widoczne są także zachowania wychodzące poza szeroki zakres działań stricte kuchennych (choć są one zamanifestowane w mniejszym stopniu). Kuchnia może także spełniać funkcje towarzyskie, edukacyjne oraz relaksacyjne. Spotkania i rozmowy ze znajomymi to trzeci co do wielkości komponent (8,59% wszystkich wskazań), który sporadycznie łączy się z piciem alkoholu (0,45%). Służyć może ona także jako miejsce picia kawy – 5,27% – (kategorii niezależnej od spożywania posiłków, a często łączącej się z rozmowami z bliskimi), a także miejsce palenia papierosów (choć również w marginalnym zakresie – 1,2%). Funkcja edukacyjna realizowana jest przez takie czynności, jak czytanie (4,67%), naukę lub pracę (1,66%) w pomieszczeniu kuchennym, choć czynione jest to najpewniej z powodu braku innego miejsca. Kuchnia sprzyjać może także czynnościom relak-sacyjnym w postaci słuchania muzyki i radia (1,66%) lub oglądania telewizji (1,05%), choć funkcja ta wskazywana była sporadycznie.

Wyniki badań

WYKRES 6: W JAKI SPOSÓB SPĘDZA PANI CZAS W KUCHNI?

41,11%

gotuję/przygotowuje posiłki

10,69%

jem

8,59%

spędzam czas ze znajomymi

7,08%

sprzątam

5,27%

piję kawę

4,82%

piekę

4,67%

czytam

4,37%

zmywam

Wyniki badań

3.8 JAKIE AKCESORIA UŁATWIAJĄ PANI PRACĘ W KUCHNI?

Pytanie o akcesoria ułatwiające prace kuchenne miało na celu przede wszystkim wyodrębnienie najczęściej wykorzystywanych przez kobiety przedmiotów podczas prac kuchennych. Wyniki przedstawione zostały na wykresie 7. Z badań wynika, że Polki najczęściej spędzają czas w kuchni, gotując, ceniąc sobie przy tym komfort i szybkość pracy. Respondentki, zapytane o akcesoria ułatwiające im prace w kuchni, najczęściej wskazywały na wszelkiego rodzaju sprzęty AGD (mniej lub bardziej sprecyzowane). Z da-nych uzyskanych w innych pytaniach wynika, że kobiety są bardzo aktywne, jeśli chodzi o pozyskiwanie wiedzy na temat nowoczesnego sprzętu kuchennego. W wielu przypadkach respondentki wyrażały chęć lub deklarację zakupu bardziej nowoczesnego sprzętu, używając do tego okre-śleń typu „jeszcze lepszy”, „nowszy”, „nowocześniejszy”. W dużo mniejszym stopniu wskazywane były akcesoria w postaci noży, garnków, etc., które w zdecydowanej większości wykorzystywane są znacznie częściej niż sprzęt AGD. Zastanawiający jest także brak występowania elementów związanych z utrzym-

aniem czystości w kuchni (ścierki, gąbki, etc.), zwłaszcza że respondentki podkreślały komponent „czysta kuchnia” w poprzednich pytaniach. W kontekście całości otrzymanych wyników można podejrzewać, że kuchnia w najmniejszym stopniu lubiana jest ze względu na konieczność permanentnych czynności związanych ze sprzątaniem. Stąd wszystkie akcesoria ułatwiające i usprawniające te czynności mogły zostać przez respondentki pominięte.

Wyniki badań

WYKRES 7: JAKIE AKCESORIA UŁATWIAJĄ PANI PRACĘ W KUCHNI?

23,69%

robot kuchenny

2,70%

12,08%

zmywarka

2,07%

deska do krojenia

9,70%

mikrofalówka

2,07%

ekspres do kawy

7,00%

nóż

5,72%

garnki

4,77%

piekarnik

4,29%

kuchenka

3,82%

AGD

3,02%

czajnik

maszynka do mielenia mięsa

Wyniki badań

3.9 PRACE DOMOWE SĄ...

Pytanie miało na celu zbadanie semantyki i możliwego nastawienia kobiet do prac domowych. Wyniki przedstawione zostały na wykresie 8. Z otrzymanych danych ciężko jednoznacznie określić nastawienie respondentek do prac domowych. Analiza uzyskanych odpowiedzi może wskazywać na niewielkie zabarwienie o charakterze negatywnym. Kobiety podkreślają niezbędność wykonywania prac domowych (20,8% wszystkich wskazań). Zajęcia domowe, choć w dużej mierze męczące (20,38%) mogą być przyjemne i sprawiać wiele satysfakcji (14,71%). Róż-norodnie rozkładają się jednakże chęci lub ich brak do poszczególnych rodzajów zajęć domowych, co zostanie dokładniej opisane podczas anali-zy dwóch kolejnych pytań. Przeciwko wykonywaniu prac domowych wysuwane są argumenty świadczące o monotonności i mechaniczności

ich wykonywania. Jedynie w marginalnych przypadkach codzienne zajęcia domowe mogą być inspirujące. Co ciekawe, pomimo dużej intensywności wskazań różnorodnych elementów ułatwiających wykonywanie obowiązków domowych, podkreślane w wielu pytaniach, nie przekładają się one na akcentowanie cech związanych z komfortem i lekkością prac. Komponenty „komfortowe”, „szybkie”, itd. w ogólne nie wystąpiły, a element podkreślający „łatwość” wykonywania prac lokuje się poniżej progu relewancji.

Wyniki badań

WYKRES 8: PRACE DOMOWE SĄ...

20,80%

konieczne

20,38%

męczące

14,71%

Przyjemne

14,29%

Nudne

10,29%

Czasochłonne

5,25%

Powtarzalne

3,15%

Nieprzyjemne/denerwujące

Wyniki badań

3.10 JAKICH PRAC DOMOWYCH PANI NIE LUBI?

O ile poprzednie pytanie diagnozowało ogólny stosunek kobiet do prac domowych, o tyle poniższe dwa mają na celu wyszczególnienie zajęć mniej lub bardziej lubianych w celu doprecyzowania zagadnienia. Wyniki przedstawione zostały na wykresie 9. Warto zauważyć, że prace domowe definiowane są głównie przez pryzmat zajęć związanych ze sprzątaniem. Zauważalny jest brak wskazań do-tyczących zajmowaniem się dziećmi, własnym samorozwojem, rachunkami czy zakupami. Świadczy to o postrzeganiu tych czynności w innych wymiarach, niemożliwe jest jednak ich określenie.Najprawdopodobniej wpływ na to ma także tematyka badania. Najmniej lubianymi czynnościami są: prasowanie (16,63% wszystkich wskazań), czyszczenie podłóg (15,67%), zmywanie naczyń (15,09%). Warto podkreślić, że duża część niezbyt lubianych zajęć związanych jest bezpośrednio z kuchnią (po zsumowaniu wszystkich komponentów otrzymu-jemy prawie 26% wskazań). Oprócz wspomnianego zmywania drugą istotną kategorią jest gotowanie (7,16%). Dwa kolejne komponenty („sprzątanie kuchni” i „wyrzucanie śmieci”) są zamanifestowane w sposób marginalny.

Wyniki badań

WYKRES 9: JAKICH PRAC DOMOWYCH PANI NIE LUBI?

16,63%

prasowanie

2,32%

15,67%

sprzątanie podłogi

2,13%

15,09%

zmywanie naczyń

10,83%

mycie okien

8,32%

sprzątanie

7,16%

gotowanie

4,45%

pranie/wieszanie prania

4,26%

ścieranie kurzy

4,06%

mycie łazienki

sprzątanie kuchni nie ma takich/wszystkie lubię

Wyniki badań

3.11 JAKIE PRACE DOMOWE PANI LUBI?

Pytanie to stanowi kontynuację pytania poprzedniego i dotyczy ulubionych zajęć domowych. Wyniki przedstawione zostały na wykresie 10. Podobnie jak w poprzednim pytaniu, kwestia chętnie wykonywanych prac domowych sprowadza się głównie do czynności związanych ze sprzą-taniem. Jednocześnie widać wyraźnie współwystępowanie tych samych elementów w dwóch ostatnich pytaniach – patrz tabela 10a. Świadczy to o tym, że nie można jednoznacznie mówić o lubianych lub nielubianych pracach domowych. Choć pojawiły się nowe komponenty, związane z pielęgnacją roślin oraz kwestie odnoszące się do wystroju i dekorowania wnętrz, to stanowiły one niezbyt silnie zaakcentowane kategorie. War-to zwrócić uwagę, że wśród lubianych zajęć domowych ponad 30% wszystkich wskazań odnosi się do czynności wykonywanych w kuchni (go-towanie, zmywanie). Otwarte pozostaje jednak pytanie o elementy/czynniki wpływające na fakt klasyfikowania poszczególnych prac domowych w kategorie „lubię/nie lubię”.

Wyniki badań

WYKRES 10: JAKIE PRACE DOMOWE PANI LUBI?

24,64%

gotowanie

3,70%

11,09%

sprzątanie podłogi

2,87%

nie lubię

8,83%

pranie

2,46%

ścieranie kurzy

8,01%

prasowanie

2,26%

mycie łazienki

8,01%

sprzątanie

5,95%

zmywanie naczyń

5,75%

mycie okien

5,54%

dbanie o ogród/rośliny

3,90%

dekorowanie/układanie/meblowanie

wszystkie

Wyniki badań

3.12 JAKIE AKCESORIA NAJBARDZIEJ UŁATWIAJĄ PANI PRACE DOMOWE?

Pytanie miało na celu uzyskanie informacji, jakie akcesoria są uważane przez respondentki za najbardziej potrzebne. Wyniki przedstawione zo-stały na wykresie 11. Zdecydowana większość respondentów wskazywała urządzenia elektryczne (łącznie ponad 60% wskazań), ale pojawiły się także komponenty odnoszące się do artykułów chemicznych oraz akcesoriów takich jak mop czy miotła. Prawie 60% ankietowanych (30% wszystkich odpowiedzi) uważa, że prace domowe najbardziej ułatwia odkurzacz. Na kolejnym miejscu znalazły się pralka oraz mop/ miotła – wskazania na poziomie 12%. Biorąc pod uwagę fakt, że zdecydowana większość ankietowanych na pytania dotyczące najbardziej lubianych i nielubianych prac domowych wskazywała sprzątanie podłogi – uznanie odkurzacza oraz mopa za najbardziej pomocne akcesoria wydaje się być zrozumiałe. Nieco odmiennie wygląda sytuacja, jeśli chodzi o żelazko. Pomimo że 39 ankietowanych za najchętniej

wykonywaną pracę domową uważa prasowanie, tylko 19 osób wskazało żelazko jako narzędzie najbardziej ułatwiające pracę. Dodatkowo warto podkreślić, że wśród wszystkich wskazywanych przedmiotów ułatwiających pracę w domu odnaleźć można szereg akcesoriów i sprzętów odnoszących się do kuchni: zmywarka (5,98% wska-zań), mikser (5,3% wskazań) oraz akcesoria kuchenne (2,56% wskazań). Zestawiając akcesoria ułatwiające prace domowe z tymi ułatwiającymi pracę w kuchni, zauważalne jest powtórzenie dwóch odpowiedzi: zmywarka (ponad 12% wskazań w pytaniu o akcesoria kuchenne) oraz robot kuchenny/mikser (prawie 24% wskazań w pytaniu o akcesoria kuchenne).

Wyniki badań

WYKRES 11: JAKIE AKCESORIA NAJBARDZIEJ UŁATWIAJĄ PANI PRACE DOMOWE?

30,09%

odkurzacz

3,25%

12,31%

pralka

2,56%

12,14%

miotła/mop

8,38%

płyny/chemia

7,18%

inne AGD/mechaniczne

6,15%

ścierki

5,98%

zmywarka

5,30%

mikser

żelazko akcesoria kuchenne (patelnia, noże)

Wyniki badań

3.13 DO CZEGO NIE SŁUŻY KUCHNIA?

Pytanie to miało na celu w sposób niebezpośredni określenie dopuszczalnego zakresu funkcji kuchni. Zakłada się, że to co nie zostało w niniej-szym pytaniu wyszczególnione, dopuszczalne jest przez respondentki. Jest to jednocześnie uzupełnienie pytania szóstego, dotyczącego funkcji, jakie może spełniać kuchnia. Wyniki przedstawione zostały na wykresie 12. Zdecydowana większość ankietowanych uważa, że kuchnia nie służy do spania (prawie 32% wskazań). Kuchnia nie stanowi także miejsce odpo-czynku (ok. 12% wszystkich wskazań), przyjmowania gości (ok. 8,5 % wskazań), oglądania telewizji (ok. 5% wskazań) czy zabawy (4% wskazań). Można więc przyjąć, że według ankietowanych kuchnia nie jest miejscem, które sprzyjałoby wypoczynkowi, a jedynie miejscem, w którym gotu-ją i spożywają posiłki – co zresztą widać wyraźnie w odpowiedzi na pytanie szóste – „W jaki sposób spędza pan/ pani czas w kuchni”. Wielu an-kietowanych odpowiadało, że

kuchnia nie służy do tego, do czego służy łazienka – czyli kompania się, zabiegów kosmetycznych. Stosunkowo często pojawiała się odpowiedź, że kuchnia nie służy do palenia papierosów (5,66%). Zwrócenie uwagi przez respondentów na ten aspekt może wynikać z faktu, że w kuchni prawdopodobnie znacznie częściej pali się papierosy niż w innych pomieszczeniach domu. Co ciekawe, 10 respondentów uważa, że kuchnia nie służy do jedzenia/przygotowywania posiłków, a 12 ankietowanych uważa, że może służyć do wszystkiego. O ile respondentki wykluczają przyjmowanie gości w kuchni, o tyle jednocześnie, w pytaniu szóstym, kuchnia opisywana była jako miejsce spędzania czasu ze znajomymi. Widać zatem podział na spotkania oficjalne, które wykluczają przestrzeń kuchenną jako miejsce spędzania czasu oraz mniej formalne spotkania, dla których kuchnia staje się idealnym miejscem socjalizacyjnym.

Wyniki badań

WYKRES 12: DO CZEGO NIE SŁUŻY KUCHNIA?

31,54%

spanie

2,70%

11,59%

do odpoczynku

2,43%

do prania

8,63%

do przyjmowania gości

2,43%

do załatwiania się

5,66%

do palenia papierosów

4,85%

oglądanie telewizji

4,04%

zabawa

3,50%

do kąpania się

3,23%

może służyć do wszystkiego

do jedzenia/przygotowywania posiłków

Wyniki badań

3.14 JAKIE ARTYKUŁY KUCHENNE ZAMIERZA PANI KUPIĆ W NAJBLIŻSZYM CZASIE?

Pytanie to miało na celu zebranie szeregu deklaracji dotyczących potencjalnych zakupów związanych z kuchnią. Wyniki przedstawione zostały na wykresie 13. Badane kobiety słowo „akcesoria” w niniejszym pytaniu rozumiały kompleksowo, odnosząc się zarówno do planowanych drobnych zakupów artykułów spożywczych, jak również bardziej wartościowych przedmiotów kuchennych. Z uzyskanych danych można wnioskować, że respon-dentki planują swoje zakupy w perspektywie długofalowej. Prawie 50% wszystkich wskazań dotyczyło deklaracji zakupu sprzętu AGD. Bardzo często jedna respondentka wskazywała więcej niż jeden pożądany sprzęt elektryczny. Kategoria ta obejmuje zarówno sprzęty wartościowe, w postaci lodówek, zamrażarek, kuchenek, jak również drobnych sprzętów ułatwiających prace kuchenne. Warty podkreślenia jest fakt, że znaczenie ma także producent, bardzo często wspominany przy okazji określonego sprzętu. W dalszej kolejności wskazywane były „akcesoria ku-chenne” rozumiane tu bardzo szeroko. Najliczniejszą grupę reprezentują tutaj takie elementy, jak garnki, patelnie, pojemniki do przechowywa-nia artykułów spożywczych czy też noże. Słabo zaakcentowane były natomiast drobne akcesoria, takie jak gąbki do zmywania czy worki

na śmieci. Także w tym przypadku bardzo często wskazywani byli poszczególni producenci, choć dotyczyło to głównie bardziej luksusowych marek. Oprócz wspomnianych artykułów spożywczych, respondentki deklarowały także zakup środków czystości (w tej kategorii najczęściej wskazywane były płyny do zmywania). Wynika z tego, że decyzje dotyczące zakupu podstawowych akcesoriów kuchennych podejmowane są na bieżąco, bez zbędnego planowania. To artykuły „kuchennej pierwszej potrzeby”, których zakup nie wymaga jakiegoś szczególnego zaangażowania. Większą wagę mają natomiast zakupy produktów charakteryzujących się dłuższym czasem użytkowania. Ciekawy jest także fakt, że pomimo dużej ilości respondentek deklarujących zakupy w sieci sklepów Biedronka (patrz 4.6), to element dotyczący taniości zaakcentowany jest marginalnie. Oznacza to, że w przypadku wyposażenia kuchni większe znaczenie ma jakość, marka, producent, niż cena. Choć stwierdzenie to adekwatne jest w przypadku trwalszych dóbr, ciężko określić mechanizm zakupu drobnych akcesoriów kuchennych. Także, podkreślane wielokrotnie w reklamach polskie pochodzenie produktów, ma marginalne znaczenie wśród przebadanych kobiet.

Wyniki badań

WYKRES 13: JAKIE ARTYKUŁY KUCHENNE ZAMIERZA PANI KUPIĆ W NAJBLIŻSZYM CZASIE?

48,90%

sprzęt AGD

15,90%

akcesoria kuchenne

11,10%

środki czystości

9,40%

artykuły spożywcze

2,00%

różne

Lifestyle

4. LIFESTYLE 4.1 CO JEST DLA PANI WAŻNE W ŻYCIU?

Pytanie o najważniejsze wartości to pytanie o jeden z elementów stylu życia, będącego narzędziem i sposobem orientacji jednostki i grupy społecznej wobec innych jednostek i grup społecznych. Dającym się wyodrębnić, do pewnego stopnia charakterystycznym modelem funkcjonowania grup i jednostek, powiązanym z zestawem wartości, wspólnotą światów przeżyć czy podobnymi sposobami semantyzowania symboli kolektywnych w rozumieniu Fleischera [Fleischer 2003]. Wyniki przedstawione zostały na wykresie 14. Najważniejszymi polskimi kolektywnymi symbolami są miłość, przyjaźń i rodzina [Fleischer 2003, s. 59]. Najważniejsza dla respondentek kategoria to „rodzina/bliscy” (27,93% odpowiedzi). Kolejnymi ważnymi kategoriami są „zdrowie” (13,66% odpowiedzi) i „praca/kariera” (9,16% odpowiedzi). Co ciekawe, o ile najczęstsza kategoria znajduje się w zestawie najważniejszych polskich symboli kolektywnych, o tyle kolejne cieszą się znacznie większą niż we wcześniejszych badaniach frekwencją. Pokazuje to najprawdopodobniej zmianę -w dystrybucji wartości wśród respondentek.Można powiedzieć,

że zmiana ta wiąże się z nowymi możliwościami realizowania indywidualnych stylów i sposobów życia. Zdrowie i związane z nim sposoby życia stało się wartością stosunkowo niedawno. Zaledwie od kilku lat mamy do czynienia ze „zdrowym stylem życia”, „produktami prozdrowotnymi” czy wręcz z przemysłem zdrowia. Podobnie praca stała się wartością dopiero od momentu, kiedy możliwa stała się praca za wynagrodzeniem. Od tego momentu zaczęła mieć ona wpływ na styl życia. Ma to najpewniej związek z chęcią i koniecznością pracy; dopiero później przychodzi czas na zakładanie rodziny, etc. 2

2 Graszewicz M., Ulidis M., Style życia. Zarys systemowej teorii i koncepcji bada-

wczej, Wrocław 2011 (w druku).

Lifestyle

WYKRES 14: CO JEST DLA PANI WAŻNE W ŻYCIU?

27,93%

rodzina/bliscy

13,66%

zdrowie

9,16%

praca/kariera

7,66%

przyjaciele/przyjaźń/znajomi

6,76%

miłość

6,01%

spokój/harmonia

4,50%

szczęście

3,60%

stabilizacja

2,85%

nauka/wykształcenie

Lifestyle

n=293

15-19

20-24

25-34

35-44

45-54

55-64

65-74

75-84

>84

Ogółem

przyjaciele/przyjaźń/znajomi

2,05%

7,85%

4,10%

0,68%

1,02%

0,68%

0,34%

0,00%

17,41%

rodzina/bliscy

2,39%

10,24%

15,02%

8,53%

8,87%

5,12%

2,73%

1,71%

63,48%

miłość

1,02%

4,44%

5,12%

1,02%

1,71%

1,37%

0,68%

0,00%

15,36%

stabilizacja

0,00%

2,05%

3,41%

0,68%

1,37%

0,00%

8,19%

szczęście

0,68%

1,02%

2,73%

1,37%

2,05%

1,71%

0,34%

0,00%

10,24%

zabawa

0,34%

1,71%

0,68%

0,34%

1,02%

0,00%

4,44%

drugi człowiek/inni ludzie

0,00%

1,02%

0,34%

0,00%

0,68%

0,00%

2,39%

praca/kariera

0,68%

7,17%

8,53%

2,73%

0,34%

1,37%

0,00%

20,82%

zdrowie

0,68%

3,07%

5,12%

2,39%

4,10%

7,85%

3,75%

0,34%

31,06%

przygoda

0,00%

1,02%

0,00%

0,34%

0,00%

2,39%

niezależność

0,00%

0,34%

1,02%

0,00%

0,34%

0,00%

1,71%

spokój/harmonia

0,34%

1,71%

2,39%

1,71%

2,39%

3,41%

0,68%

1,02%

0,00%

13,65%

nauka/wykształcenie

0,68%

4,44%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

6,48%

pieniądze

0,68%

2,05%

1,37%

0,34%

1,02%

0,00%

6,48%

wygoda

0,34%

0,00%

0,68%

0,34%

0,00%

1,37%

Bóg/wiara

0,00%

1,02%

0,00%

0,34%

2,05%

uczciwość

0,00%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

1,02%

hobby

0,34%

1,02%

0,00%

2,39%

zaufanie

0,00%

0,34%

0,00%

0,68%

0,00%

1,71%

dom

0,00%

0,34%

0,68%

0,34%

0,00%

1,37%

inne

1,02%

3,07%

1,71%

0,34%

1,37%

2,39%

0,68%

0,00%

10,58%

nie wiem

0,00%

0,34%

0,00%

0,34%

brak odpowiedzi

0,00%

1,02%

0,00%

0,68%

0,34%

0,00%

2,39%

ogółem

4,10%

16,72%

23,89%

11,60%

12,63%

16,04%

7,17%

6,14%

1,71%

Powyższa tabela zawiera korelację najważniejszych podawanych przez respondentki wartości z grupami wiekowymi. Ma ona charakter raczej informatywny. Widać wyraźnie, że rozkład najważniejszych kategorii jest właściwie niezmienny. Jedyne, dające się zanalizować różnice, to przede wszystkim kategoria „przyjaciele/znajomi”, która znajduje się w katalogu wartości raczej młodszych respondentek, choć – niezależnie od grupy wiekowej – najczęstszą kategorią jest kategoria „rodzina/ bliscy”. Możliwe więc, że obserwujemy tendencję polegającą na przesunięciu ciężaru socjalnych kontaktów z rodziny na przyjaciół.

Podobna zasada zostaje odnaleziona w przypadku kategorii „miłość”. Jedynie dla studentek kategoria „nauka/wykształcenie” znajduje się w kręgu najważniejszych wartości. To naturalna kolej rzeczy, bowiem aktualnie znajdują się one w polu edukacyjnym, z którego przejdą w kolejne pole (ekonomiczne). Mechanizm ten staje się widoczny w kolejnych następujących grupach wiekowych, dla których kategoria „praca/kariera” staje się istotna. Co naturalne, w krąg najważniejszych wartości osób starszych wchodzi kategoria „zdrowie”.

Lifestyle

n=293

student

wyższe

średnie

niepełne wyższe

zawodowe

podstawowe

brak odpowiedzi

ogółem

przyjaciele/przyjaźń/znajomi

5,80%

6,48%

0,68%

2,39%

0,34%

1,71%

0,00%

17,41%

rodzina/bliscy

12,63%

19,11%

17,75%

4,10%

6,14%

3,07%

0,68%

63,48%

miłość

3,75%

4,78%

2,73%

3,07%

0,68%

0,34%

0,00%

15,36%

stabilizacja

1,71%

3,07%

0,34%

0,00%

8,19%

szczęście

3,07%

2,73%

1,02%

0,00%

0,34%

0,00%

10,24%

zabawa

1,37%

1,71%

0,34%

1,02%

0,00%

4,44%

drugi człowiek/inni ludzie

0,34%

1,02%

0,34%

0,00%

2,39%

praca/kariera

7,17%

7,51%

3,07%

2,73%

0,00%

0,34%

0,00%

20,82%

zdrowie

6,14%

5,46%

12,29%

2,05%

3,41%

1,71%

0,00%

31,06%

przygoda

0,68%

0,34%

0,00%

1,37%

0,00%

2,39%

niezależność

0,68%

0,34%

0,00%

0,68%

0,00%

1,71%

spokój/harmonia

4,44%

3,41%

2,73%

0,68%

1,71%

0,68%

0,00%

13,65%

nauka/wykształcenie

1,71%

1,37%

1,71%

0,00%

0,34%

0,00%

6,48%

pieniądze

1,02%

1,37%

1,71%

1,02%

0,68%

0,00%

6,48%

wygoda

0,00%

0,68%

0,34%

0,00%

1,37%

bóg/wiara

0,00%

1,02%

0,00%

2,05%

uczciwość

0,00%

0,68%

0,34%

0,00%

1,02%

hobby

0,68%

1,02%

0,00%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

2,39%

zaufanie

0,00%

0,68%

0,00%

0,34%

0,00%

1,71%

dom

0,68%

0,34%

0,00%

1,37%

inne

3,07%

1,71%

2,39%

1,37%

1,71%

0,34%

0,00%

10,58%

nie wiem

0,00%

0,34%

0,00%

0,34%

brak odpowiedzi

0,34%

1,02%

0,00%

0,34%

0,00%

0,34%

2,39%

ogółem

21,16%

30,03%

26,62%

9,22%

7,51%

4,44%

1,02%

Rozkład najważniejszych wartości w zależności od wykształcenia przedstawia kolejna tabela. Niezależnie od poziomu wykształcenia najważniej-szą wartością (a także polskim symbolem kolektywnym) jest kategoria „rodzina/bliscy”. Interesujące zmiany widać dopiero w kategoriach cie-szących się mniejszą popularnością. I tak kategorie „praca/kariera” i „zdrowie” są istotne dla osób z wykształceniem: wyższym, niepełnym wyż-szym, średnim i dla studentów.

Lifestyle

4.2 CO ROBI PANI W WOLNYM CZASIE?

WYKRES 15: CO ROBI PANI W WOLNYM CZASIE?

Sposoby spędzania wolnego czasu to jeden z ważniejszych elementów stylu życia. Respondentki w pierwszym rzędzie „czytają” (20,27% odpowiedzi). Drugą najczęstszą kategorią jest „sport/aktywność”, obrazująca aktywne sposoby spędzania czasu (15,09% odpowiedzi). Kolejne najczęstsze odpowiedzi to „film/TV” (12,57% odpowiedzi) i „spotkania z rodziną/znajomymi” (11,54% odpowiedzi). Pozostałe wymieniane przez respondentki formy spędzania czasu wolnego nie są szczególnie silnie reprezentowane. Można powiedzieć, że konsumpcja mediów (za takie należy uważać także książki, czasopisma) oraz aktywność to najważniejsze formy spędzania czasu. Jeśliby wrócić do wcześniejszej odpowiedzi dotyczącej najważniejszych wartości, można przypuszczać, że spotkania z rodziną i znajomymi są sposobem realizacji wartości „rodzina/ bliscy” i „przyjaciele”, a „sport/aktywność” mają najpewniej związek ze stylem życia, w którym zdrowie odgrywa ważną rolę. Wyniki przedstawione zostały na wykresie 15.

20,27%

czytam

15,09%

sport/aktywność

12,57%

film/TV

11,54%

spotkania z rodziną/znajomymi

6,95%

odpoczynek

5,92%

podróże

4,88%

ogród/działka

Lifestyle

n=293

student

wyższe

średnie

niepełne wyższe

zawodowe

podstawowe

brak odpowiedzi

ogółem

spotkania z rodziną/znajomymi

6,44%

7,80%

5,42%

3,73%

1,02%

1,36%

0,68%

26,44%

film/TV

5,42%

6,78%

7,80%

3,73%

3,39%

1,69%

0,00%

28,81%

sprzątanie/gotowanie

1,69%

2,37%

0,68%

0,00%

0,68%

0,00%

6,10%

internet/komputer

2,37%

3,05%

2,03%

1,02%

0,34%

0,00%

8,81%

zajęcia artystyczne

3,39%

3,73%

3,05%

1,69%

0,68%

0,34%

13,56%

podróże

3,05%

3,73%

2,03%

1,69%

0,34%

0,00%

11,19%

sport/aktywność

9,15%

11,19%

7,12%

3,05%

1,69%

0,68%

34,58%

czytam

9,83%

15,93%

12,20%

4,75%

2,37%

1,02%

0,34%

46,44%

odpoczynek

4,07%

3,05%

5,76%

1,36%

1,69%

0,00%

15,93%

muzyka/radio

0,68%

3,39%

1,36%

0,68%

0,34%

0,00%

7,80%

imprezy/piwo

1,36%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

2,03%

uczę się/pracuję

1,02%

0,68%

0,34%

1,02%

0,00%

3,05%

ogród/działka

1,36%

1,02%

5,42%

0,34%

1,02%

0,34%

9,83%

zakupy

0,68%

0,34%

0,68%

0,34%

0,00%

3,39%

inne

2,71%

3,39%

1,69%

0,34%

1,02%

0,34%

0,00%

9,49%

brak odpowiedzi

0,68%

0,00%

0,34%

0,00%

2,37%

ogółem

21,02%

29,83%

27,12%

9,15%

7,46%

4,41%

1,02%

Podobnie, jedynie informatywnie, można rozpatrywać kolejną tabelę, zawierającą korelacje pomiędzy wykształceniem a ulubionymi sposobami spędzania wolnego czasu. Widać wyraźnie, że najważniejsze kategorie „czytam”, „sport/ aktywność”, „film/TV” i „spotkania z rodzi-ną/znajomymi” funkcjonują niejako w poprzek wykształcenia. Są one ważne niezależnie od poziomu wykształcenia.

Lifestyle

4.3 JAKIE CZASOPISMA PANI CZYTA?

Najczęściej wymienianymi czasopismami są czasopisma kobiece i magazyny kolorowe (31,77% odpowiedzi). Dopiero w drugiej kolejności respondentki wymieniają publicystykę (20,47% odpowiedzi). Na uwagę zasługuje fakt, że trzecią najczęstszą odpowiedzią jest kategoria ”inne”. Można przypuszczać, że respondentki nie mają ustrukturyzowanych przyzwyczajeń dotyczących rodzajów czasopism. Tak silna pozycja prasy kobiecej i magazynów kolorowych ma związek przede wszystkim z brakiem czasu na konsumpcję innego typu mediów. Wyniki przedstawione zostały na wykresie 16.

Lifestyle

WYKRES 16: JAKIE CZASOPISMA PANI CZYTA?

31,77%

prasa kobieca/magazyny kolorowe

20,47%

publicystyka

13,22%

inne

7,89%

prasa codzienna

6,18%

poradniki

5,33%

nie czytam

4,26%

prasa specjalistyczna

3,62%

dom/ogr贸d/gotowanie

2,35%

program TV

Lifestyle

4.4 JAKI JEST PANI ULUBIONY KANAŁ TELEWIZYJNY?

Największą popularnością cieszy się telewizja TVN (27,39% odpowiedzi). Jej popularność stosunkowo łatwo wytłumaczyć profilem odbiorców, do jakich adresuje swoje programy. To przede wszystkim wielkomiejski styl życia związany z określonymi postawami wobec świata. Funkcją społeczną telewizji, a szerzej mediów masowych, jest umożliwienie społeczeństwu samoobserwacji. Media konstruują medialną rzeczywistość, a ich walutą jest uwaga. Patrząc więc na popularność kanału TVN, widać wyraźnie, jak i kogo przyciąga ten kanał telewizyjny. Drugą najpopularniejszą odpowiedzią jest TVP (12,83% odpowiedzi). Popularność TVN jest więc wśród respondentek ponad dwukrotnie wyższa. Co ciekawe, trzecia największa polska stacja telewizyjna, Polsat, cieszy się zaledwie dziewięcioprocentową popularnością. Do najpopularniejszych kanałów telewizyjnych zaliczyć można kanały lifestyle’owe (9,57% odpowiedzi), kanały naukowe (łącznie 8,69% odpowiedzi). Około 8% respondentek nie posiada telewizora. Wyniki przedstawione zostały na wykresie 17.

Lifestyle

WYKRES 17: JAKI JEST PANI ULUBIONY KANAŁ TELEWIZYJNY?

27,39%

tvn

12,83%

TVP

9,57%

kan. Lifestyle

8,91%

Polsat

8,69%

kan. naukowe

8,04%

nie mam TV

7,39%

tvn24

5,43%

kan. filmowe

2,17%

muzyczne

Lifestyle

n=293

15-19

20-24

25-34

35-44

45-54

55-64

65-74

75-84

>84

Ogółem

tvn24

0,00%

tvn

2,37%

3,05%

2,71%

0,00%

0,68%

1,69%

3,05%

0,34%

0,00%

11,53%

9,15%

10,85%

4,07%

5,76%

6,44%

2,03%

1,36%

0,68%

42,71%

nie mam TV kan. filmowe

0,34%

2,37%

4,41%

1,69%

1,02%

0,68%

0,34%

0,00%

12,54%

0,34%

3,05%

0,68%

0,34%

0,68%

0,34%

0,00%

8,47%

kan. naukowe

0,34%

2,37%

3,73%

1,02%

1,69%

1,02%

0,34%

0,00%

11,53%

muzyczne

1,02%

1,69%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

3,39%

TVP

0,00%

2,37%

1,36%

2,71%

5,42%

2,03%

3,05%

0,68%

20,00%

kan. Lifestyle

0,68%

4,75%

4,07%

1,36%

2,37%

1,36%

0,34%

0,00%

14,92%

sportowe

0,34%

1,02%

0,00%

0,34%

0,00%

2,03%

Polsat

0,68%

3,05%

2,37%

2,03%

2,37%

0,34%

13,90%

różne

0,00%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

0,68%

kan. Informacyjne

0,00%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

1,02%

inne

0,00%

1,36%

1,02%

1,36%

0,68%

0,00%

1,36%

0,68%

0,34%

6,78%

brak odpowiedzi

0,00%

0,34%

1,36%

1,02%

0,68%

1,02%

0,00%

4,41%

ogółem

4,07%

16,61%

23,73%

11,53%

12,88%

16,27%

7,12%

6,10%

1,69%

Niniejsza tabela przedstawia wskazywane przez respondentki ulubione stacje telewizyjne z podziałem na grupy wiekowe. Niezależnie od grupy większość respondentek jako ulubioną stację podaje TVN.

Lifestyle

n=293

student

wyższe

średnie

niepełne wyższe

zawodowe

podstawowe

brak odpowiedzi

ogółem

tvn24

4,41%

3,73%

2,03%

0,34%

0,68%

0,00%

0,34%

11,53%

tvn

10,51%

12,88%

9,49%

4,41%

3,39%

2,03%

0,00%

42,71%

nie mam TV

2,03%

5,42%

3,05%

2,03%

0,00%

12,54%

kan. filmowe

2,71%

2,37%

2,03%

1,02%

0,34%

0,00%

8,47%

kan. naukowe

3,05%

3,73%

3,05%

1,02%

0,00%

0,34%

11,53%

muzyczne

1,36%

0,34%

0,68%

0,00%

0,34%

0,68%

0,00%

3,39%

TVP

3,05%

4,41%

7,80%

1,02%

2,03%

1,36%

0,34%

20,00%

kan. Lifestyle

4,41%

3,73%

2,03%

0,34%

0,00%

14,92%

sportowe

0,68%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

2,03%

Polsat

3,39%

1,69%

4,07%

1,36%

2,71%

0,68%

0,00%

13,90%

różne

0,00%

0,68%

0,00%

0,68%

kan. Informacyjne

0,68%

0,34%

0,00%

1,02%

inne

1,02%

2,71%

1,36%

0,00%

0,34%

0,00%

6,78%

brak odpowiedzi

1,02%

1,36%

1,02%

0,68%

0,34%

0,00%

4,41%

ogółem

21,02%

29,83%

27,12%

9,15%

7,46%

4,41%

1,02%

Wśród badanych z wykształceniem średnim pojawiają się istotne różnice. O ile najpopularniejszym kanałem (podobnie jak we wszystkich pozostałych grupach) jest TVN, o tyle na drugim miejscu znajduje się TVP, a na trzecim Polsat. Widać więc wpływ socjalizacji związanej z edukacją na wyższym poziomie z pejzażem kognitywnym oraz konsumpcją określonych

mediów. Osoby z wykształceniem niepełnym wyższym najchętniej oglądają: TVN i kanały lifestyle’owe. Schemat odkryty wśród respondentek z wykształceniem średnim powiela się także w grupie osób z wykształceniem zawodowym i podstawowym (tu dochodzi jeszcze kategoria „kanały muzyczne” reprezentowana równie często jak Polsat).

Lifestyle

4.5 GDZIE CHĘTNIE ROBI PANI ZAKUPY?

Pytanie o miejsce, w którym respondentki najchętniej robią zakupy, to pytanie o pewne elementy wzorów konsumpcji. Respondentki najchętniej robią zakupy w „markecie/ supermarkecie” (20,6% odpowiedzi) bez wskazywania na konkretną markę supermarketu. To ciekawy wniosek, może on wskazywać na fakt, że respondentki słabo dekodują wizerunki wielkich sieci handlowych, prawdopodobnie z tej przyczyny, że sieci te słabo swoje wizerunki komunikują. W drugiej kolejności najczęstszą odpowiedzią jest „Biedronka” (18,4% odpowiedzi), co ma najpewniej związek z niskimi cenami produktów oferowanych w tej sieci. Co ciekawe, trzecią kategorią wymieniają przez ankietowane jest „sklep osiedlowy” (13,2% odpowiedzi). Wskazuje to na fakt, że stosunkowo duża grupa pomimo możliwości (wielość produktów) i cen, jakie oferują sieci handlowe w dalszym ciągu zaopatruje się w sklepach osiedlowych, ceniąc najwyraźniej osobisty kontakt ze sprzedawcą. Kolejna kategoria to kategoria zawierająca spontanicznie wymieniane marki dużych sieci handlowych (11,6% odpowiedzi). Warto zauważyć, że są to wyniki zbiorcze. Nie jest więc tak, że jakaś marka jest rozpoznawana znacznie lepiej od pozostałych. Wyniki przedstawione zostały na wykresie 18.

Lifestyle

WYKRES 18: GDZIE CHĘTNIE ROBI PANI ZAKUPY?

20,60%

market/supermarket

18,40%

Biedronka

13,20%

sklep osiedlowy

11,60%

Tesco/Carrefour/Auchan

7,60%

galeria/centrum handlowe

7,60%

Lidl

5,80%

Alma/Piotr i Paweł

5,40%

bazar/targ

Lifestyle

n=293

15-19

20-24

25-34

35-44

45-54

55-64

65-74

75-84

>84

Ogółem

galeria/centrum handlowe

1,36%

3,73%

4,41%

1,02%

0,68%

0,34%

0,00%

12,88%

Lidl

0,00%

2,37%

2,71%

2,03%

2,04%

0,68%

0,34%

0,00%

12,88%

internet

0,00%

0,34%

0,68%

0,34%

0,00%

1,36%

Tesco/Carrefour/Auchan

1,36%

6,44%

5,42%

2,37%

1,02%

2,03%

1,02%

0,00%

19,66%

wszędzie/różnie

0,34%

0,68%

0,00%

0,34%

0,00%

1,69%

market/supermarket

0,68%

8,14%

7,80%

4,75%

5,76%

2,37%

0,68%

0,00%

34,92%

Biedronka

1,69%

6,10%

5,08%

3,05%

6,78%

3,05%

2,37%

0,00%

31,19%

dyskont

0,00%

0,68%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

1,69%

sklep osiedlowy

0,00%

3,73%

3,39%

3,05%

2,37%

4,41%

3,05%

1,69%

0,68%

22,37%

bazar/targ

0,00%

2,03%

3,05%

0,68%

1,02%

0,68%

1,02%

0,00%

9,15%

Alma/Piotr i Paweł

0,68%

5,08%

0,68%

1,02%

1,69%

0,00%

9,83%

nie robię zakupów

0,00%

1,02%

2,03%

inne

0,34%

2,03%

1,02%

1,36%

0,68%

0,34%

0,00%

7,46%

brak odpowiedzi

0,00%

0,34%

0,00%

1,02%

0,68%

0,00%

2,37%

ogółem

4,07%

16,61%

23,73%

11,53%

12,88%

16,27%

7,12%

6,10%

1,69%

Rozkład kategorii ulubionych sklepów w zależności od grupy wiekowej przedstawia się następująco. W dwóch grupach (20-24, 25-34) widoczny staje się schemat: market/supermarket, określony sklep dużej sieci, Biedronka.

W kategoriach wiekowych 35-44, 45-54 i 55-64 raster nieco zmienia się. Miejsce dużego sklepu znanej sieci zajmuje sklep osiedlowy. Widać więc, że respondentki z tych grup znacznie bardziej cenią sobie (czy to z powodu wygody, czy przyzwyczajenia) zakupy w małych lokalnych sklepach.

Lifestyle

n=293

student

wyższe

średnie

niepełne wyższe

zawodowe

podstawowe

brak odpowiedzi

ogółem

galeria/centrum handlowe

4,07%

5,08%

1,36%

0,00%

0,68%

0,34%

12,88%

Lidl

2,71%

3,50%

4,06%

1,70%

1,34%

0,00%

12,88%

internet

0,68%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

1,36%

Tesco/Carrefour/Auchan

6,78%

5,08%

3,73%

2,03%

1,02%

0,00%

19,66%

wszędzie/różnie

0,68%

0,00%

0,68%

0,00%

0,34%

0,00%

1,69%

market/supermarket

7,46%

10,85%

11,53%

3,39%

1,02%

0,34%

34,92%

Biedronka

5,42%

6,44%

11,86%

2,03%

3,05%

2,03%

0,34%

31,19%

dyskont

0,00%

1,02%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

1,69%

sklep osiedlowy

4,41%

7,46%

6,10%

1,69%

2,03%

0,34%

22,37%

bazar/targ

2,03%

3,39%

2,03%

1,02%

0,68%

0,00%

9,15%

Alma/Piotr i Paweł

2,71%

4,07%

1,02%

2,03%

0,00%

9,83%

nie robię zakupów

0,00%

0,34%

0,00%

1,02%

0,68%

0,00%

2,03%

inne

1,69%

2,03%

1,36%

2,03%

0,00%

0,34%

7,46%

brak odpowiedzi

0,34%

0,68%

0,34%

0,00%

2,37%

ogółem

21,02%

29,83%

27,12%

9,15%

7,46%

4,41%

1,02%

Respondentki znajdujące się w kategorii „student” zakupy najczęściej robią w marketach/supermarketach, w dalszej kolejności w markecie określonej marki, w trzeciej zaś w Biedronce. Patrząc na strukturę miejsc, w których respondentki najchętniej robią zakupy, można powiedzieć, że z różną częstością powiela się schemat właściwy dla osób będących studentkami. Dopiero w grupie osób z wykształceniem niepełnym wyższym, zawodowym i pod-stawowym model

zmienia się. W tych przypadkach widać dwa wyraźne schematy. Znacznie mniejsza częstość wskazań na najpopularniejsze w pozo-stałych grupach kategorie, większa popularność innych kategorii oraz generalnie większa liczba wskazań na różne kategorie. Ma to najpewniej związek z niewielką ilością respondentów w tych grupach z jednej strony, z drugiej z szerszą „strukturą” ulubionych sklepów.

Wnioski

5. WNIOSKI

Koncentrując się na wymiarach komunikacyjnych polskiej kuchni, podjęto próbę całościowej analizy pojęcia „kuchnia”, wychodzącego poza powszechnie przyjętą definicję „pomieszczenia służącego do przygotowywania i spożywania posiłków”. Sposoby definiowania przestrzeni kuchennej, różne formy jej wykorzystywania, a także sposób i ilość czasu w niej spędzanego to ważne czynniki wpływające na rekonstrukcję wizerunku kuchni. Choć uzyskany obraz kuchni wpisuje się w tradycyjną definicję „pomieszczenia służącego zaspokajaniu potrzeby głodu”, to możliwe jest wyodrębnienie szeregu obszarów funkcyjnych. Najczęściej występująca funkcja wiązała się z zaspokajaniem podstawowych potrzeb życiowych człowieka. Uzyskane dane podsumować można swoistym truizmem, iż kuchnia służy do przygotowywania i spożywania jedzenia. Te dwa aspekty podkreślane były wielokrotnie. Także wiele pomniejszych aspektów, w sposób mniej lub bardziej bezpośredni, nawiązywało do kwestii jedzenia. Przyrządzanie posiłków deklarowane było przez kobiety nie tylko jako najczęstszy sposób spędzania wolnego czasu, ale także wskazywane jako

najbardziej lubiana czynność kuchenna. Z całą pewnością pozytywne nastawienie wynika z komfortu pracy w kuchni, zapewnionej przez całą gamę sprzętów i akcesoriów kuchennych. Niezależnie od grupy wiekowej przywiązanie do wszelkiego rodzaju pomocy kuchennych deklarowane jest w wysokim stopniu. Respondentki przykładają także dużą wagę do producentów sprzętu kuchennego (co charakteryzowało się wymienianiem marek lodówek, zmywarek, etc.), a także zainteresowane są unowocześnianiem swojego kuchennego zaplecza. Wynika stąd, że cena nie stanowi podstawowego wyznacznika przy zakupie wyposażenia kuchennego. Znacznie ważniejszym czynnikiem jest jego jakość. Podkreślić należy wszakże, iż czynnik ten jest tym silniejszy, im wartość sprzętu/akcesoriów jest wyższa. Obok przygotowywania jedzenia wymieniana była czynność spożywania posiłków. Czynność ta określana była jednakże w sposób ogólny. Nieprezentowane były dane dotyczące sposobów spożywania posiłków. Wydaje się jednak, że akt spożywania posiłków nie wiąże się z żadnymi wyższymi doznaniami. Ciężko powiedzieć, czy spożywanie posiłków ma

Wnioski

charakter indywidualny, czy też wzorem krajów południowych odbywa się całą rodziną lub grupą osób. Kuchnia, w świetle niniejszych badań, posiada także funkcję socjalizacyjną. Przestrzeń kuchenna służy jako miejsce wspólnych rozmów i spotkań ze znajo-mymi. Wśród młodszych respondentów (najczęściej studentów) wynika to zapewne z faktu, iż to w kuchni najczęściej krzyżują się ich drogi. Ale takie czynności, jak palenie papierosów czy picie kawy staję się często elementem generującym spotkania i rozmowy w kuchni. Kuchnia jednakże zdecydowanie nie wiąże się z przyjmowaniem gości. Coraz większe znaczenie przywiązywane jest do wyglądu kuchni. Choć aktualny jej obraz przedstawia głównie wąskie i ciasne przestrzenie, nieprzyjazne wspólnemu gotowaniu oraz charakteryzujące się słabym przywiązaniem do elementów dekoracyjnych, to jednak wyraźna jest tendencja do całkowitego przedefiniowania wizerunku kuchni. Wyraźnie zaakcentowane było to w pytaniu o kuchnię idealną. Kobiety pożądają nie tylko jasnej, dużej przestrzeni, ale

także nowoczesności i luksusu. Coraz powszechniej deklarowana jest chęć posiadania jadalni, zmieniającej całkowicie podejście do spożywania posiłków. Wyraźny jest także wzrost znaczenia funkcji estetycznej, słabo akcentowanej przy okazji opisu kuchni rzeczywistej.

Aneks

6. ANEKS

Tabela 1. Jakie są Pani ulubione miejsca w domu?

Jakie są Pani ulubione miejsca w domu?

liczba

procent odpowiedzi

procent respondentów

kuchnia

161

26,79

54,58

pokój

15,81

32,2

łazienka

13,64

27,8

sypialnia

12,48

25,42

salon

10,82

22,03

balkon/taras

2,83

5,76

łóżko

2,5

5,08

fotel

2,33

4,75

miejsce przy telewizorze

1,83

3,73

ogródek

1,83

3,73

biurko/stół

1,5

3,05

kanapa

1,33

2,71

jadalnia

1,33

2,71

miejsce przy komputerze

2,03

toaleta

0,67

1,36

inne

3,33

6,78

ogół

601

100

203,73

Aneks

Tabela 2. Kuchnia jest…

Kuchnia jest...

liczba

procent odpowiedzi

procent respondentów

przytulna/ciepła

13,27

26,1

miejscem przygotowywania/spożywania posiłków

8,96

17,63

miejscem spotkań/rozmów

8,28

16,27

potrzebna/ ważna

8,1

15,93

jasna/słoneczna

6,9

13,56

sercem domu/ ogniskiem domowym

6,55

12,88

mała/ciasna

5,52

10,84

duża/przestronna

4,48

8,81

czysta

3,62

7,12

pachnąca

3,62

7,12

funkcjonalna

2,93

5,76

miejsce pracy/obowiązek

2,93

5,76

miejscem odprężenia/azylem

2,59

5,08

miła/ przyjemna

1,72

3,39

wygodna

1,72

3,39

stara/niefunkcjonalna

1,55

3,05

fajna/najlepsza

1,38

2,71

pomieszczeniem

1,38

2,71

królestwem

0,86

1,69

nowoczesna

0,86

1,69

średnia

0,86

1,69

palarnią

0,69

1,36

inne

9,48

18,64

brak odpowiedzi

1,72

3,39

ogół

580

100

196,61

Aneks

Tabela 3. Czego Pani najbardziej brakuje w kuchni?

Czego Pani najbardziej brakuje w kuchni?

liczba

procent odpowiedzi

procent respondentów

miejsca

17,87

26,1

zmywarki

15,55

22,71

sprzętu

9,05

13,22

niczego

6,73

9,83

stołu

6,26

9,15

mebli

4,18

6,1

robota kuchennego

3,71

5,42

okna

3,48

5,08

ekspresu

3,25

4,75

mikrofalówki

3,02

4,41

kucharza/gosposi

3,02

4,41

krzesła

2,55

3,73

akcesoria

2,32

3,39

telewizora

2,09

3,05

porządku

1,86

2,71

wyposażenia

1,62

2,37

garnków/patelni

1,39

2,03

okapu

1,39

2,03

inne

9,74

14,24

nie wiem

0,46

0,68

brak odpowiedzi

0,46

0,68

431

100

146,1

ogół

Aneks

Tabela 4. Co Panią najbardziej irytuje w kuchni?

Co Panią najbardziej irytuje w kuchni?

liczba

procent odpowiedzi

procent respondentów

brak miejsca

14,39

19,32

bałagan

12,37

16,61

zmywanie/zaleganie brudnych naczyń

10,61

14,24

brud

9,34

12,54

uciążliwe zapachy

5,05

6,78

sprzątanie/obowiązki kuchenne

4,8

6,44

nic

4,55

6,1

tłok

4,29

5,76

brak sprzętów/ akcesoriów

4,04

5,42

światło/brak okna

3,79

5,08

mała funkcjonalność

2,78

3,73

gotowanie

2,27

3,05

hałas

1,77

2,37

stare wyposażenie

1,52

2,03

podłoga

1,52

2,03

temperatura

1,26

1,69

inne

14,39

19,32

nie wiem

0,25

0,34

brak odpowiedzi

1,01

1,36

396

100

134,24

ogół

Aneks

Tabela 5. Idealna kuchnia powinna być…

Idealna kuchnia powinna być...

liczba

procent odpowiedzi

procent respondentów

jasna

115

14,78

38,98

duża

114

14,65

38,64

przestronna

102

13,11

34,58

funkcjonalna

11,05

29,15

czysta

8,74

23,05

dobrze wyposażona

8,35

22,03

ładna/przytulna

5,91

15,59

nowoczesna

4,63

12,2

wygodna

3,21

8,47

z oknem

1,67

4,41

ze stołem

1,67

4,41

ładna/przytulna/ładna

1,41

3,73

kolorowa

1,29

3,39

pachnąca potrawami

1,16

3,05

połączona z jadalnią/salonem

1,03

2,71

rodzinna/pełna ludzi

0,77

2,03

jak moja

0,51

1,36

mała

0,26

0,68

inne

5,66

14,92

0,13

0,34

778

100

263,73

brak odpowiedzi ogół

Aneks

Tabela 5.1. Kuchnia rzeczywista a kuchnia idealna

cechy wspólne

Kuchnia jest…

Idealna kuchnia powinna być…

jasna

6,9

14,78

duża/przestronna

4,48

27,76

funkcjonalna

2,93

11,05

czysta

2,93

8,74

ładna/przytulna

6,03

7,32

nowoczesna

0,86

4,63

wygodna

1,72

3,21

mała

4,31

0,26

Aneks

Tabela 6. W jaki sposób spędza Pani czas w kuchni?

W jaki sposób spędza Pani czas w kuchni?

liczba

procent odpowiedzi

procent respondentów

gotuję/przygotowuje posiłki

273

41,11

92,54

jem

10,69

24,07

spędzam czas ze znajomymi

8,59

19,33

sprzątam

7,08

15,93

piję kawę

5,27

11,86

piekę

4,82

10,85

czytam

4,67

10,51

zmywam

4,37

9,83

odpoczywam

1,96

4,41

pracuję/uczę się

1,66

3,73

słucham muzyki/radia

1,66

3,73

palę papierosy

1,20

2,71

oglądam tv

1,05

2,37

pijąc alkohol

0,45

1,02

inne

5,12

11,53

0,30

0,68

664

100

225,08

brak odpowiedzi ogół

Aneks

Tabela 7. Jakie akcesoria ułatwiają Pani pracę w kuchni?

Jakie akcesoria najbardziej ułatwiają Pani ...

liczba

procent odpowiedzi

procent respondentów

robot kuchenny

149

23,69

50,51

zmywarka

12,08

25,76

mikrofalówka

9,7

20,68

nóż

14,92

garnki

5,72

12,2

piekarnik

4,77

10,17

kuchenka

4,29

9,15

AGD

3,82

8,14

czajnik

3,02

6,44

maszynka do mielenia mięsa

2,7

5,76

deska do krojenia

2,07

4,41

ekspres do kawy

2,07

4,41

krajalnica

1,91

4,07

toster

1,75

3,73

lodówka

1,43

3,05

zlew

1,11

2,37

urządzenia elektryczne

0,79

1,69

talerze

0,48

1,02

inne

10,81

23,05

nie wiem

0,16

0,34

brak odpowiedzi

0,64

1,36

629

100

213,22

ogół

Aneks

Tabela 8. Prace domowe są…

Prace domowe są...

liczba

procent odpowiedzi

procent respondentów

konieczne

20,8

33,56

męczące

20,38

32,88

przyjemne

14,71

23,73

nudne

14,29

23,05

czasochłonne

10,29

16,61

powtarzalne

5,25

8,47

nieprzyjemne / denerwujące

3,15

5,08

łatwe

0,84

1,36

inspirujące

0,84

1,36

inne

8,19

13,22

nie wiem

0,21

0,34

1,05

1,69

476

100

161,36

brak odpowiedzi ogół

Aneks

Tabela 9. Jakich prac domowych Pani nie lubi?

Jakich prac domowych Pani nie lubi?

liczba

procent odpowiedzi

procent respondentów

prasowania

16,63

29,15

sprzątania podłogi

15,67

27,46

zmywania naczyń

15,09

26,44

mycia okien

10,83

18,98

sprzątania

8,32

14,58

gotowania

7,16

12,54

prania/wieszania prania

4,45

7,8

ścierania kurzy

4,26

7,46

mycia łazienki

4,06

7,12

sprzątania kuchni

2,32

4,07

nie ma takich/wszytkie lubie

2,13

3,73

wszystkiego

1,55

2,71

wynoszenia śmieci

1,35

2,37

wieszania firanek

0,97

1,69

inne

4,45

7,8

nie wiem

0,19

0,34

brak odpowiedzi

0,58

1,02

517

100

175,25

ogół

Aneks

Tabela 10. Jakie prace domowe Pani lubi?

Jakie prace domowe Pani lubi?

liczba

procent odpowiedzi

procent respondentów

gotowanie

120

24,64

40,68

sprzątanie podłogi

11,09

18,31

pranie

8,83

14,58

prasowanie

8,01

13,22

sprzątanie

8,01

13,22

zmywanie naczyń

5,95

9,83

mycie okien

5,75

9,49

dbanie o ogród/rosliny

5,54

9,15

dekorowanie/układanie/meblowanie

3,90

6,44

wszystkie

3,70

6,10

nie lubie

2,87

4,75

ścieranie kurzy

2,46

4,07

mycie łazienki

2,26

3,73

inne

6,37

10,51

nie wiem

0,62

1,02

487

100

165,08

ogół

Aneks

Tabela 10.1. Zestawienie pytań „Jakich prac domowych Pani nie lubi?” i „Jakie prace domowe Pani lubi?”

kategorie

Jakich prac domowych Pani nie lubi?

Jakie prace domowe Pani lubi?

prasowanie

16,63

8,01

sprzątania podłogi

15,67

11,09

zmywanie naczyń

15,09

5,95

mycie okien

10,83

5,75

sprzątania

8,32

8,01

gotowanie

7,16

120

24,64

pranie/wieszanie prania

4,45

8,83

ścieranie kurzy

4,26

2,46

mycie łazienki

4,06

2,26

sprzątanie kuchni

2,32

wszytkie lubię

2,13

3,70

wszystkich nie lubię

1,55

2,87

wynoszenie śmieci

1,35

0,00

wieszanie firanek

0,97

0,00

inne

4,45

6,37

nie wiem

0,19

0,62

brak odpowiedzi

0,58

0,00

517

100

487

100,00

ogół

Aneks

Tabela 11. Jakie akcesoria najbardziej ułatwiają Pani prace domowe?

Jakie akcesoria najbardziej ułatwiają Pani...

liczba

procent odpowiedzi

procent respondentów

odkurzacz

176

30,09

59,66

pralka

12,31

24,41

miotła/mop

12,14

24,07

płyny/chemia

8,38

16,61

inne AGD/mechaniczne

7,18

14,24

ścierki

6,15

12,2

zmywarka

5,98

11,86

mikser

5,3

10,51

żelazko

3,25

6,44

akcesoria kuchenne (patelnia, noże)

2,56

5,08

rękawice

1,03

2,03

inni ludzie/domownicy

0,85

1,69

inne

3,59

7,12

nie wiem

0,17

0,34

brak odpowiedzi

1,03

2,03

585

100

198,31

ogół

Aneks

Tabela 12. Do czego nie służy kuchnia?

Do czego nie służy kuchnia?

liczba

procent odpowiedzi

procent respondentów

spania

117

31,54

39,66

do odpoczynku

11,59

14,58

do przyjmowania gości

8,63

10,85

do palenia papierosów

5,66

7,12

oglądania telewizji

4,85

6,1

zabawy

4,04

5,08

do kąpania się

3,5

4,41

może slużyć do wszytkiego

3,23

4,07

do jedzenia/przygotowywania posiłków

2,7

3,39

do prania

2,43

3,05

do załatwiania się

2,43

3,05

do zabiegów kosmetycznych (malowania, czesania)

1,62

2,03

do kłótni

1,08

1,36

inne

8,89

11,19

nie wiem

2,16

2,71

2,43

3,05

371

100

125,76

brak odpowiedzi ogół

Aneks

Tabela 13. Jakie artykuły kuchenne zamierza Pani kupić w najbliższym czasie?

liczba

procent odpowiedzi

procent respondentów

sprzęt AGD

270

48,9

91,5

akcesoria kuchenne

15,9

29,8

środki czystości

11,1

20,7

artykuły spożywcze

9,4

17,6

różne

2,0

3,7

tanie

1,3

2,4

polskie

0,7

1,4

markowe/dobre

0,5

1,0

ulubione

0,5

1,0

inne

4,7

8,8

nie wiem

2,5

4,7

Jakie artykuły kuchenne zamierza Pani kupić...

brak odpowiedzi

2,4

4,4

ogół

552

100,0

187,1

Aneks

Tabela 14. Co jest dla Pani ważne w życiu?

Co jest dla Pani ważne w życiu?

liczba

procent odpowiedzi

procent respondentów

rodzina/bliscy

186

27,93

63,48

zdrowie

13,66

31,06

praca/kariera

9,16

20,82

przyjaciele/przyjaźń/znajomi

7,66

17,41

miłość

6,76

15,36

spokój/harmonia

6,01

13,65

szczęście

4,5

10,24

stabilizacja

3,6

8,19

nauka/wykształcenie

2,85

6,48

pieniądze

2,85

6,48

zabawa

1,95

4,44

drugi człowiek/inni ludzie

1,05

2,39

przygoda

1,05

2,39

hobby

1,05

2,39

bóg/wiara

0,9

2,05

niezależność

0,75

1,71

zaufanie

0,75

1,71

wygoda

0,6

1,37

dom

0,6

1,37

uczciwość

0,45

1,02

inne

4,65

10,58

nie wiem

0,15

0,34

brak odpowiedzi

1,05

2,39

666

100

227,3

ogół

Aneks

Tabela 14.1. Korelacja pytania „Co jest dla Pani najważniejsze w życiu?” z wiekem respondentów.

n=293

15-19

20-24

25-34

35-44

45-54

55-64

65-74

75-84

>84

ogółem

przyjaciele/przyjaźń/znajomi

2,05%

7,85%

4,10%

0,68%

1,02%

0,68%

0,34%

0,00%

17,41%

rodzina/bliscy

2,39%

10,24%

15,02%

8,53%

8,87%

5,12%

2,73%

1,71%

63,48%

miłość

1,02%

4,44%

5,12%

1,02%

1,71%

1,37%

0,68%

0,00%

15,36%

stabilizacja

0,00%

2,05%

3,41%

0,68%

1,37%

0,00%

8,19%

szczęście

0,68%

1,02%

2,73%

1,37%

2,05%

1,71%

0,34%

0,00%

10,24%

zabawa

0,34%

1,71%

0,68%

0,34%

1,02%

0,00%

4,44%

drugi człowiek/inni ludzie

0,00%

1,02%

0,34%

0,00%

0,68%

0,00%

2,39%

praca/kariera

0,68%

7,17%

8,53%

2,73%

0,34%

1,37%

0,00%

20,82%

zdrowie

0,68%

3,07%

5,12%

2,39%

4,10%

7,85%

3,75%

0,34%

31,06%

przygoda

0,00%

1,02%

0,00%

0,34%

0,00%

2,39%

niezależność

0,00%

0,34%

1,02%

0,00%

0,34%

0,00%

1,71%

spokój/harmonia

0,34%

1,71%

2,39%

1,71%

2,39%

3,41%

0,68%

1,02%

0,00%

13,65%

nauka/wykształcenie

0,68%

4,44%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

6,48%

pieniądze

0,68%

2,05%

1,37%

0,34%

1,02%

0,00%

6,48%

wygoda

0,34%

0,00%

0,68%

0,34%

0,00%

1,37%

Bóg/wiara

0,00%

1,02%

0,00%

0,34%

2,05%

uczciwość

0,00%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

1,02%

hobby

0,34%

1,02%

0,00%

2,39%

zaufanie

0,00%

0,34%

0,00%

0,68%

0,00%

1,71%

dom

0,00%

0,34%

0,68%

0,34%

0,00%

1,37%

inne

1,02%

3,07%

1,71%

0,34%

1,37%

2,39%

0,68%

0,00%

10,58%

nie wiem

0,00%

0,34%

0,00%

0,34%

brak odpowiedzi

0,00%

1,02%

0,00%

0,68%

0,34%

0,00%

2,39%

ogółem

4,10%

16,72%

23,89%

11,60%

12,63%

16,04%

7,17%

6,14%

1,71%

Aneks

Tabela 14.2. Korelacja pytania „Co jest dla Pani najważniejsze w życiu?” z wykształceniem respondentów.

n=293

student

wyższe

średnie

niepełne wyższe

zawodowe

podstawowe

brak odpowiedzi

ogółem

przyjaciele/przyjaźń/znajomi

5,80%

6,48%

0,68%

2,39%

0,34%

1,71%

0,00%

17,41%

rodzina/bliscy

12,63%

19,11%

17,75%

4,10%

6,14%

3,07%

0,68%

63,48%

miłość

3,75%

4,78%

2,73%

3,07%

0,68%

0,34%

0,00%

15,36%

stabilizacja

1,71%

3,07%

0,34%

0,00%

8,19%

szczęście

3,07%

2,73%

1,02%

0,00%

0,34%

0,00%

10,24%

zabawa

1,37%

1,71%

0,34%

1,02%

0,00%

4,44%

drugi człowiek/inni ludzie

0,34%

1,02%

0,34%

0,00%

2,39%

praca/kariera

7,17%

7,51%

3,07%

2,73%

0,00%

0,34%

0,00%

20,82%

zdrowie

6,14%

5,46%

12,29%

2,05%

3,41%

1,71%

0,00%

31,06%

przygoda

0,68%

0,34%

0,00%

1,37%

0,00%

2,39%

niezależność

0,68%

0,34%

0,00%

0,68%

0,00%

1,71%

spokój/harmonia

4,44%

3,41%

2,73%

0,68%

1,71%

0,68%

0,00%

13,65%

nauka/wykształcenie

1,71%

1,37%

1,71%

0,00%

0,34%

0,00%

6,48%

pieniądze

1,02%

1,37%

1,71%

1,02%

0,68%

0,00%

6,48%

wygoda

0,00%

0,68%

0,34%

0,00%

1,37%

bóg/wiara

0,00%

1,02%

0,00%

2,05%

uczciwość

0,00%

0,68%

0,34%

0,00%

1,02%

hobby

0,68%

1,02%

0,00%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

2,39%

zaufanie

0,00%

0,68%

0,00%

0,34%

0,00%

1,71%

dom

0,68%

0,34%

0,00%

1,37%

inne

3,07%

1,71%

2,39%

1,37%

1,71%

0,34%

0,00%

10,58%

nie wiem

0,00%

0,34%

0,00%

0,34% 2,39%

brak odpowiedzi

0,34%

1,02%

0,00%

0,34%

0,00%

0,34%

ogółem

21,16%

30,03%

26,62%

9,22%

7,51%

4,44%

1,02%

Aneks

Tabela 15. Co robi Pani w wolnym czasie?

Co robi Pani w wolnym czasie?

liczba

procent odpowiedzi

procent respondentów

czytam

137

20,27

46,76

sport/aktywność

102

15,09

34,81

film/tv

12,57

29,01

spotkania z rodziną/znajomymi

11,54

26,62

odpoczynek

6,95

16,04

zajęcia artystyczne

5,92

13,65

podróże

4,88

11,26

ogród/działka

4,29

9,9

internet/komputer

3,85

8,87

muzyka/radio

3,4

7,85

sprzątanie/gotowanie

2,66

6,14

zakupy

1,48

3,41

uczę się/pracuję

1,33

3,07

imprezy/piwo

0,89

2,05

inne

4,14

9,56

0,74

1,71

676

100

230,72

brak odpowiedzi ogół

Aneks

Tabela 15.1. Korelacja pytania „Co robi Pani w wolnym czasie?” z wykształceniem respondentów. n=293

student

wyższe

średnie

niepełne wyższe

zawodowe

podstawowe

brak odpowiedzi

ogółem

spotkania z rodziną/znajomymi

6,44%

7,80%

5,42%

3,73%

1,02%

1,36%

0,68%

26,44%

film/TV

5,42%

6,78%

7,80%

3,73%

3,39%

1,69%

0,00%

28,81%

sprzątanie/gotowanie

1,69%

2,37%

0,68%

0,00%

0,68%

0,00%

6,10%

internet/komputer

2,37%

3,05%

2,03%

1,02%

0,34%

0,00%

8,81%

zajęcia artystyczne

3,39%

3,73%

3,05%

1,69%

0,68%

0,34%

13,56%

podróże

3,05%

3,73%

2,03%

1,69%

0,34%

0,00%

11,19%

sport/aktywność

9,15%

11,19%

7,12%

3,05%

1,69%

0,68%

34,58%

czytam

9,83%

15,93%

12,20%

4,75%

2,37%

1,02%

0,34%

46,44%

odpoczynek

4,07%

3,05%

5,76%

1,36%

1,69%

0,00%

15,93%

muzyka/radio

0,68%

3,39%

1,36%

0,68%

0,34%

0,00%

7,80%

imprezy/piwo

1,36%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

2,03%

uczę się/pracuję

1,02%

0,68%

0,34%

1,02%

0,00%

3,05%

ogród/działka

1,36%

1,02%

5,42%

0,34%

1,02%

0,34%

9,83%

zakupy

0,68%

0,34%

0,68%

0,34%

0,00%

3,39%

inne

2,71%

3,39%

1,69%

0,34%

1,02%

0,34%

0,00%

9,49% 2,37%

brak odpowiedzi

0,68%

0,00%

0,34%

0,00%

ogółem

21,02%

29,83%

27,12%

9,15%

7,46%

4,41%

1,02%

Aneks

Tabela 15.2. Korelacja pytania „Co robi Pani w wolnym czasie?” z wiekiem respondentów.

n=293

15-19

20-24

25-34

35-44

45-54

55-64

65-74

75-84

>84

ogółem

spotkania z rodziną/znajomymi

3,05%

7,12%

8,47%

1,69%

2,03%

1,69%

2,03%

0,34%

0,00%

26,44%

film/tv

0,68%

6,10%

6,78%

3,05%

4,41%

1,69%

2,71%

0,34%

28,81%

sprzątanie/gotowanie

0,34%

2,37%

1,36%

0,00%

1,36%

0,00%

0,34%

0,00%

6,10%

internet/komputer

0,34%

3,39%

2,37%

0,34%

1,36%

1,02%

0,00%

8,81%

zajęcia artystyczne

0,34%

3,05%

2,03%

1,36%

1,69%

0,68%

0,00%

13,56%

podróże

0,34%

2,71%

4,07%

1,02%

1,36%

0,34%

0,00%

11,19%

sport/aktywność

1,36%

7,46%

9,49%

3,05%

3,73%

6,10%

1,69%

1,02%

0,68%

34,58%

czytam

0,68%

8,47%

12,20%

4,75%

5,08%

8,81%

3,73%

2,37%

0,34%

46,44%

odpoczynek

0,34%

3,73%

3,39%

2,03%

2,71%

2,03%

0,34%

1,02%

0,34%

15,93%

muzyka/radio

0,68%

2,03%

0,00%

1,02%

0,34%

0,68%

0,34%

0,68%

7,80%

imprezy/piwo

0,00%

1,36%

0,68%

0,00%

2,03%

uczę się/pracuję

0,34%

2,03%

0,00%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

3,05%

ogród/działka

0,00%

0,68%

1,69%

4,07%

2,03%

1,36%

0,00%

9,83%

zakupy

0,34%

1,02%

0,34%

1,02%

0,00%

3,39%

inne

0,34%

1,02%

1,36%

2,71%

0,34%

1,02%

1,69%

0,68%

0,34%

9,49%

brak odpowiedzi

0,00%

0,34%

0,00%

1,02%

0,68%

0,00%

0,34%

0,00%

2,37%

ogół

4,07%

16,61%

23,73%

11,53%

12,88%

16,27%

7,12%

6,10%

1,69%

Aneks

Tabela 16. Jakie czasopisma Pani czyta?

Jakie czasopisma Pani czyta? prasa kobieca/magazyny kolorowe (Twój Styl - 33*, Zwierciadło - 23, Wysokie Obcasy - 15, Pani Domu - 14, Pani - 14, Poradnik Domowy - 13, Gala - 12, Przyjaciółka - 11)

publicystyka (Newsweek - 26, Polityka - 24, Angora - 16, Focus - 14, Wprost - 13)

prasa codzienna (Gazeta Wyborcza - 20, Rzeczpospolita - 5)

poradniki (Poradnik Domowy - 13, Dobre Rady - 8, Wiedza i Życie - 3)

nie czytam prasa specjalistyczna (Press - 8, Murator - 3)

dom/ogród/gotowanie (Cztery Kąty - 5, Kuchnia - 3)

inne program tv (Tele Tydzień - 4)

brak odpowiedzi ogół

*(w nawiasach najważniejsze tytuły)

liczba

procent odpowiedzi

procent respondentów

149

31,77

50,51

20,47

32,54

7,89

12,54

6,18

9,83

5,33

8,47

4,26

6,78

3,62

5,76

13,22

21,02

2,35

3,73

4,9

7,8

469

100

158,98

Aneks

Tabela 16.1. Korelacja pytania „Jakie czasopisma Pani czyta?” z wiekiem respondentów?

n=295

15-19

20-24

25-34

35-44

45-54

55-64

65-74

75-84

>84

ogółem

publicystyka

1,02%

7,46%

8,14%

3,39%

5,08%

3,05%

0,68%

0,34%

32,54%

prasa kobieca/magazyny kolorowe

2,37%

8,81%

12,20%

6,10%

7,46%

7,12%

3,05%

3,39%

0,00%

50,51%

prasa specjalistyczna

0,00%

2,71%

2,37%

0,68%

0,34%

0,68%

0,00%

6,78%

nie czytam

1,02%

0,34%

2,37%

0,68%

1,02%

0,00%

1,36%

0,68%

1,02%

8,47%

prasa codzienna

0,00%

1,69%

3,05%

1,02%

1,36%

3,05%

1,36%

1,02%

0,00%

12,54%

dom/ogród/gotowanie

0,00%

1,69%

1,02%

0,68%

0,34%

1,69%

0,34%

0,00%

5,76%

pporadniki

0,00%

0,34%

1,69%

1,36%

2,71%

2,37%

1,02%

0,00%

0,34%

9,83%

program tv

0,00%

0,34%

0,00%

0,34%

0,68%

0,34%

1,02%

0,34%

3,73%

inne

0,68%

5,08%

1,36%

2,71%

3,05%

1,02%

2,03%

0,00%

21,02%

brak odpowiedzi

0,00%

0,68%

2,03%

1,36%

1,69%

1,36%

0,34%

0,00%

7,80%

ogół

4,07%

16,61%

23,73%

11,53%

12,88%

16,27%

7,12%

6,10%

1,69%

Aneks

Tabela 16.2. Korelacja pytania „Jakie czasopisma Pani czyta?” z wykształceniem respondentów.

n=295

student

wyższe

średnie

niepełne wyższe

zawodowe

podstawowe

brak odpowiedzi

ogółem

publicystyka

8,81%

9,83%

7,80%

4,07%

0,68%

32,54%

prasa kobieca/magazyny kolorowe

9,49%

15,59%

15,25%

4,41%

2,71%

2,37%

0,68%

50,51%

prasa specjalistyczna

1,69%

3,05%

0,00%

2,03%

0,00%

6,78%

nie czytam

1,36%

2,71%

2,37%

0,68%

0,00%

8,47%

prasa codzienna

3,05%

2,71%

4,07%

0,68%

1,02%

0,00%

1,02%

12,54%

dom/ogród/gotowanie

1,36%

2,03%

0,68%

1,02%

0,68%

0,00%

5,76%

poradniki

0,68%

3,05%

4,75%

0,34%

0,68%

0,34%

0,00%

9,83%

program tv

0,68%

0,34%

1,69%

0,00%

1,02%

0,00%

3,73%

inne

5,42%

5,76%

3,39%

2,37%

2,71%

1,36%

0,00%

21,02% 7,80%

brak odpowiedzi

2,03%

2,37%

2,03%

0,34%

0,68%

0,00%

ogół

21,02%

29,83%

27,12%

9,15%

7,46%

4,41%

1,02%

Aneks

Tabela 17. Jaki jest Pani ulubiony kanał telewizyjny?

Jaki jest Pani ulubiony kanał telewizyjny?

liczba

procent odpowiedzi

procent respondentów

tvn

126

27,39

42,71

TVP

12,83

kan. Lifestyle

9,57

14,92

Polsat

8,91

13,9

kan. naukowe

8,69

10,17

nie mam tv

8,04

12,54

tvn24

7,39

11,53

kan. filmowe

5,43

8,47

muzyczne

2,17

3,39

sportowe

1,3

2,03

kan. Informacyjne

0,65

1,02

różne

0,43

0,68

inne

4,35

6,78

brak odpowiedzi

2,83

4,41

gół

460

100

155,93

Aneks

Tabela 17.1. Korelacja pytania „Jaki jest Pani ulubiony kanał telewizyjny?” z wiekiem respondentów.

n=293

15-19

20-24

25-34

35-44

45-54

55-64

65-74

75-84

>84

ogółem

tvn24

0,00%

3,05%

2,71%

0,00%

0,68%

1,69%

3,05%

0,34%

0,00%

11,53%

tvn

2,37%

9,15%

10,85%

4,07%

5,76%

6,44%

2,03%

1,36%

0,68%

42,71%

nie mam TV

0,34%

2,37%

4,41%

1,69%

1,02%

0,68%

0,34%

0,00%

12,54%

kan. filmowe

0,34%

3,05%

0,68%

0,34%

0,68%

0,34%

0,00%

8,47%

kan. naukowe

0,34%

2,37%

3,73%

1,02%

1,69%

1,02%

0,34%

0,00%

11,53%

muzyczne

1,02%

1,69%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

3,39%

TVP

0,00%

2,37%

1,36%

2,71%

5,42%

2,03%

3,05%

0,68%

20,00%

kan. Lifestyle

0,68%

4,75%

4,07%

1,36%

2,37%

1,36%

0,34%

0,00%

14,92%

sportowe

0,34%

1,02%

0,00%

0,34%

0,00%

2,03%

Polsat

0,68%

3,05%

2,37%

2,03%

2,37%

0,34%

13,90%

różne

0,00%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

0,68%

kan. Informacyjne

0,00%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

1,02%

inne

0,00%

1,36%

1,02%

1,36%

0,68%

0,00%

1,36%

0,68%

0,34%

6,78%

brak odpowiedzi

0,00%

0,34%

1,36%

1,02%

0,68%

1,02%

0,00%

4,41%

ogółem

4,07%

16,61%

23,73%

11,53%

12,88%

16,27%

7,12%

6,10%

1,69%

Aneks

Tabela 17.2. Korelacja pytania „Jaki jest Pani ulubiony kanał telewizyjny?” z wykształceniem respondentów. n=293

student

wyższe

średnie

niepełne wyższe

zawodowe

podstawowe

brak odpowiedzi

ogółem

tvn24

4,41%

3,73%

2,03%

0,34%

0,68%

0,00%

0,34%

11,53%

tvn

10,51%

12,88%

9,49%

4,41%

3,39%

2,03%

0,00%

42,71%

nie mam TV

2,03%

5,42%

3,05%

2,03%

0,00%

12,54%

kan. filmowe

2,71%

2,37%

2,03%

1,02%

0,34%

0,00%

8,47%

kan. naukowe

3,05%

3,73%

3,05%

1,02%

0,00%

0,34%

11,53%

muzyczne

1,36%

0,34%

0,68%

0,00%

0,34%

0,68%

0,00%

3,39%

TVP

3,05%

4,41%

7,80%

1,02%

2,03%

1,36%

0,34%

20,00%

kan. Lifestyle

4,41%

3,73%

2,03%

0,34%

0,00%

14,92%

sportowe

0,68%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

2,03%

Polsat

3,39%

1,69%

4,07%

1,36%

2,71%

0,68%

0,00%

13,90%

różne

0,00%

0,68%

0,00%

0,68%

kan. Informacyjne

0,68%

0,34%

0,00%

1,02%

inne

1,02%

2,71%

1,36%

0,00%

0,34%

0,00%

6,78%

brak odpowiedzi

1,02%

1,36%

1,02%

0,68%

0,34%

0,00%

4,41%

ogółem

21,02%

29,83%

27,12%

9,15%

7,46%

4,41%

1,02%

Aneks

Tabela 18. Gdzię chętnie robi Pani zakupy?

Gdzię chętnie robi Pani zakupy?

liczba

procent odpowiedzi

procent respondentów

market/supermarket

103

20,6

34,92

Biedronka

18,4

31,19

sklep osiedlowy

13,2

22,37

Tesco/Carrefour/Auchan

11,6

19,66

galeria/centrum handlowe

7,6

12,88

Lidl

7,6

7,46

Alma/Piotr i Paweł

5,8

9,83

bazar/targ

5,4

9,15

nie robię zakupów

1,2

2,03

wszędzie/różnie

1,69

dyskont

1,69

internet

0,8

1,36

inne

4,4

7,46

brak odpowiedzi

1,4

2,37

500

100

169,49

ogół

Aneks

Tabela 18.1. Korelacja pytania „Gdzie chętnie robi Pani zakupy?” z wiekiem respondentów.

n=293

15-19

20-24

25-34

35-44

45-54

55-64

65-74

75-84

>84

ogółem

galeria/centrum handlowe

1,36%

3,73%

4,41%

1,02%

0,68%

0,34%

0,00%

12,88%

Lidl

0,00%

2,37%

2,71%

2,03%

2,04%

0,68%

0,34%

0,00%

12,88%

internet

0,00%

0,34%

0,68%

0,34%

0,00%

1,36%

Tesco/Carrefour/Auchan

1,36%

6,44%

5,42%

2,37%

1,02%

2,03%

1,02%

0,00%

19,66%

wszędzie/różnie

0,34%

0,68%

0,00%

0,34%

0,00%

1,69%

market/supermarket

0,68%

8,14%

7,80%

4,75%

5,76%

2,37%

0,68%

0,00%

34,92%

Biedronka

1,69%

6,10%

5,08%

3,05%

6,78%

3,05%

2,37%

0,00%

31,19%

dyskont

0,00%

0,68%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

1,69%

sklep osiedlowy

0,00%

3,73%

3,39%

3,05%

2,37%

4,41%

3,05%

1,69%

0,68%

22,37%

bazar/targ

0,00%

2,03%

3,05%

0,68%

1,02%

0,68%

1,02%

0,00%

9,15%

Alma/Piotr i Paweł

0,68%

5,08%

0,68%

1,02%

1,69%

0,00%

9,83%

nie robię zakupów

0,00%

1,02%

2,03%

inne

0,34%

2,03%

1,02%

1,36%

0,68%

0,34%

0,00%

7,46%

brak odpowiedzi

0,00%

0,34%

0,00%

1,02%

0,68%

0,00%

2,37%

ogółem

4,07%

16,61%

23,73%

11,53%

12,88%

16,27%

7,12%

6,10%

1,69%

Aneks

Tabela 18.2. Korelacja pytania „Gdzie chętnie robi Pani zakupy?” z wykształceniem respondentów.

n=293

student

wyższe

średnie

niepełne wyższe

zawodowe

podstawowe

brak odpowiedzi

ogółem

galeria/centrum handlowe

4,07%

5,08%

1,36%

0,00%

0,68%

0,34%

12,88%

Lidl

2,71%

3,50%

4,06%

1,70%

1,34%

0,00%

12,88%

internet

0,68%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

1,36%

Tesco/Carrefour/Auchan

6,78%

5,08%

3,73%

2,03%

1,02%

0,00%

19,66%

wszędzie/różnie

0,68%

0,00%

0,68%

0,00%

0,34%

0,00%

1,69%

market/supermarket

7,46%

10,85%

11,53%

3,39%

1,02%

0,34%

34,92%

Biedronka

5,42%

6,44%

11,86%

2,03%

3,05%

2,03%

0,34%

31,19%

dyskont

0,00%

1,02%

0,34%

0,00%

0,34%

0,00%

1,69%

sklep osiedlowy

4,41%

7,46%

6,10%

1,69%

2,03%

0,34%

22,37%

bazar/targ

2,03%

3,39%

2,03%

1,02%

0,68%

0,00%

9,15%

Alma/Piotr i Paweł

2,71%

4,07%

1,02%

2,03%

0,00%

9,83%

nie robię zakupów

0,00%

0,34%

0,00%

1,02%

0,68%

0,00%

2,03%

inne

1,69%

2,03%

1,36%

2,03%

0,00%

0,34%

7,46% 2,37%

brak odpowiedzi

0,34%

0,68%

0,34%

0,00%

ogółem

21,02%

29,83%

27,12%

9,15%

7,46%

4,41%

1,02%

Komunikacyjne przestrzenie polskiej kuchni, część I Raport na zlecenie Publicon dla firmy Paclan 2011