Ogólnopolskie wiadomosci deweloperskie
nr 10/2015
PRZEDSIĘBIORCY I RYBY GŁOSU
NIE MAJĄ
czyli co sądzimy o propozycjach UOKiK-u do nowelizacji tzw. ustawy str. 12 deweloperskiej.
Co dalej z 5-letnią rękojmią?
Działo się w PZFD str. 6
Zmiany w prawie budowlanym
str. 20
str. 26
1
www.pzfd.pl
NOWE KOLEKCJE 25 × 75 WHITE MAGIC, VIVID COLOURS, STONE FLOWERS, PRÊT-À-PORTER, GEOMETRIC GAME, ELEGANT STRIPES w nowym formacie 25 x 75, to bogata oferta struktur oraz nowoczesny design. Kolekcje zostały zaprojektowane zgodnie z najnowszymi trendami we wzornictwie. Są wśród nich kolekcje nowoczesne i klasyczne, monochromatyczne i w bogatej palecie kolorystycznej.
Więcej na temat naszych produktów znajdziesz na:
www.rovesepro.com
EDYTORIAL
Grzegorz Kiełpsz Prezes Polskiego Związku Firm Deweloperskich
Szanowni Państwo, początek roku upłynął pod znakiem obaw związanych z propozycjami UOKiK -u dotyczącymi zmian w tzw. ustawie deweloperskiej. Nie zdążyliśmy nawet nacieszyć się pozytywnymi wnioskami, jakie przyniosły raporty podsumowujące 2014 rok (więcej na ten temat piszemy w artykule Deweloperzy powrócili do raju), a już przyszło nam zmierzyć się z nowymi wyzwaniami dla branży. O kontrowersyjnych propozycjach Urzędu związanych m.in. z likwidacją otwartych
rachunków
powierniczych
informowaliśmy
w
nadzwyczajnym
stycznio-
wym newsletterze zapewniając jednocześnie, że nie pozostawimy tej kwestii własnemu biegowi. O naszych działaniach dowiedzą się Państwo więcej z materiału pt. Przedsiębiorcy i ryby głosu nie mają, czyli co sądzimy o propozycjach UOKiK-u do nowelizacji tzw. ustawy deweloperskiej oraz podsumowania Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia. Od 25 grudnia obowiązują nas również nowe zapisy wprowadzone przy okazji implementacji ustawy o prawach konsumenta, które zakładają 5-letni okres rękojmi na nieruchomości. Co to oznacza dla naszej branży? Mówiąc wprost – nic dobrego. Jeśli taka enigmatyczna odpowiedź nie zaspokaja Państwa ciekawości, zapraszam do lektury artykułu Co dalej z 5-letnią rękojmią. Pierwsze wydanie kwartalnika Vademecum Dewelopera w 2015 roku składa się jednak nie tylko z materiałów poświęconych zagadnieniom prawnym. Znajdziecie w nim Państwo równiez artykuły o nowym spojrzeniu na ekologię, tajnikach marketingu czy też działaniach podejmowanych przez lokalne oddziały Związku. Podsumowując - garść informacji, trochę inspiracji, zatem każdy znajdzie coś dla siebie. Życzę miłej lektury!
3
SPIS TREŚCI
6
20
Działo się w PZFD sprawdź, co przez rok zrobiliśmy dla branży
GRUPA PRAWNA
Co dalej z 5-letnią rękojmią?
22
12
LEGISLACJA
Rewitalizacja szansą dla deweloperów?
TEMAT NUMERU
Przedsiębiorcy i ryby głosu nie mają, czyli co sądzimy o propozycjach UOKiK-u do nowelizacji tzw. ustawy deweloperskiej
24
Wspólne spotkanie Grupy Prawneji Technicznej
16 NADZWYCZAJNE WALNE ZGROMADZENIE MARZEC 2015
26
Jeden za wszystkich, wszyscy za jednego
LEGISLACJA | KODEKS URBANISTYCZNOBUDOWLANY
18
Zmiany w prawie budowlanym
Jak pracujemy z aktami prawnymi na przykładzie działań wobec propozycji nowelizacji tzw. ustawy deweloperskiej
32 GRUPA MARKETINGOWA
Jak sprzedawać mieszkania? REDAKCJA Grzegorz Kiełpsz Konrad Płochocki Rafał Kus Angelika Wróbel
Magdalena Mikołajczak Oliwia Sokołowska Stefan Augustyn Maciej Środa 4
36
48
WIEŚCI Z RYNKU
ODDZIAŁ WARSZAWSKI PZFD
40
50
MARKETINGOWE INSPIRACJE
ODDZIAŁ WROCŁAWSKI PZFD
Rok 2014 w branży mieszkaniowej - fakty i opinie
Spotkanie w ramach porozumienia z miastem
Jak skorzystać na modzie na ekologię?
2014 r. bardzo dobry dla rynku nowych mieszkań we Wrocławiu
43
52
DEWELOPER PO GODZINACH
Kibicuj z pasją
ODDZIAŁ WROCŁAWSKI PZFD
Deweloperzy zmieniają dzielnice Wrocławia
46
54
CZŁONKOWIE WSPIERAJĄCY
Światłowód jako źródło przewagi konkurencyjnej oferty mieszkaniowej
CZŁONEK WSPIERAJĄCY PZFD
Ryzyka związane z otwarciem rachunku powierniczego
Polski Związek Firm Deweloperskich - Biuro PZFD
ul. Puławska 2, Plac Unii, Budynek A 02-566 Warszawa, tel.22 745 01 00
5
NADZWYCZAJNE WALNE ZGROMADZENIE PZFD
Działo się w PZFD - sprawdź, co przez rok zrobiliśmy dla branży Podczas tradycyjnego, zimowego Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia, które odbyło się w grudniu, podsumowaliśmy rok pracy Związku i wspólnie wyznaczyliśmy kolejne priorytety, gdyż wyzwań dla branży deweloperskiej nigdy nie brakuje. Rok 2014 minął pod znakiem rozwoju grup tematycznych i działalności o charakterze doradczym wobec procesów legislacyjnych. Skupiliśmy się przede wszystkim na inicjowaniu zmian w programie Mieszkanie dla Młodych, który nijak nie przystaje do rzeczywistości rynkowej. Liczne stanowiska, opinie i osobiste pertraktacje w sprawie limitów cen zaowocowały ich podwyższeniem, ale jeszcze wiele pracy przed nami. Ponadto budowaliśmy dialog z Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów, zabiegając o wypracowanie bardziej partnerskich relacji. 2014 rok to również czas budowania wizerunku PZFD jako eksperta na rynku nieruchomości, czemu daliśmy wyraz po raz kolejny organizując konferencję Kongres Mieszkaniowy – Dni Dewelopera.
Po oficjalnej części rozpoczynającej każde Wal-
Grupa Prawna – od początku ist-
ne Zgromadzenie przyszedł czas na przedsta-
nienia najprężniej działająca, pełniąca funkcję
wienie sprawozdania z rocznej działalności
agory dla dyskusji o sprawach, które wzbudzają
Związku. Dyrektor generalny Konrad Płochocki
wątpliwości interpretacyjne naszych członków.
w pierwszej kolejności podkreślił rozwój grup
To w kręgach tej grupy rodzą się pomysły na to,
tematycznych, które mają służyć pogłębianiu
jakie postulaty powinniśmy podnosić i o co za-
kompetencji pracowników firm członkowskich
biegać uczestnicząc w procesach legislacyjnych.
oraz opowiedział o ich działalności.
W 2014 roku odbyło się aż 9 spotkań w ramach tej inicjatywy, w których uczestniczyli przedstawiciele:
8
REKORDOWA OD LAT LICZBA NOWYCH CZŁONKÓW PRZYJĘTYCH W 2014 ROKU
ok.
600 6
LICZBA OSÓB Z FIRM CZŁONKOWSKICH UCZESTNICZĄCA W SPOTKANIACH GRUP TEMATYCZNYCH PZFD W 2014 ROKU
»» Urzędu Ochrony Konsumentów
na formularz B-09; rozmawialiśmy
i Konkurencji
z Wojewodami);
»» Ministerstwa Sprawiedliwości
»»
konkurencji;
»» Banku Gospodarstwa Krajowego »»
»» Związku Banków Polskich
(w oparciu o przygotowany przez nas
»» Pracodawców RP
raport o sytuacji w innych krajach europejskich);
Każdorazowo spotkania Grupy Prawnej cieszy-
»»
ły się Państwa największym zainteresowaniem,
Doświadczeniach firm członkowskich w kwestii roszczeń wykraczających poza
co mogliśmy zaobserwować we frekwencji.
rękojmię;
W rekordowym spotkaniu wzięło udział ponad »»
80 osób, co niezwykle nas cieszy i motywuje
Problemach związanych z umowami dot. użytkowania wieczystego;
do dalszej pracy. W 2014 roku rozmawialiśmy m.in. o:
»»
Dopuszczalnej różnicy w powierzchni projektowanej do wybudowanej
»» Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju
»»
Praktycznych aspektach zmian w prawie
»»
Niekorzystnej zmianie wprowadzającej
Raporcie UOKiK-u „Konsument na
5-letnią rękojmię na nieruchomości,
rynku deweloperskim”;
która nie przewiduje okresu przejściowego na dostosowanie umów
Zasadach funkcjonowania dopłat
już zawartych.
w ramach programu MdM (uczulaliśmy
Konkurs Mieszkaniowy 2012-2015 Szczegóły już wkrótce na www.pzfd.pl! 7
NADZWYCZAJNE WALNE ZGROMADZENIE PZFD
W 2014 roku, w odpowiedzi na potrzeby i ocze-
Grupa Techniczna – Na działalność
kiwania naszych członków, powstała również
deweloperską głównie rzutują przepisy tech-
Grupa Finansowa. W ramach tej inicjatywy od-
niczne, które - jak niejednokrotnie podkreślano
było się już 5 spotkań, a ich liczba będzie sukce-
w czasie spotkań grupy - przysparzają Państwu
sywnie wzrastać. Jak do tej pory poruszaliśmy
wielu problemów. W 2014 roku spotkaliśmy się
zagadnienia związane z: rachunkami powier-
w gronie osób zajmujących się kwestiami tech-
niczymi (uczulaliśmy Państwa, na co należy
nicznymi 3 razy, z czego jedno spotkanie odbyło
zwrócić uwagę przy negocjowaniu warunków
się w ramach połączenia dwóch grup – prawnej
z bankami); sposobami finansowania inwesty-
i technicznej. W spotkaniach w roli prelegen-
cji z rynku obligacji (jakie projekty mogą dostać
tów udział brali przedstawiciele firmy AERECO
dofinansowanie, co robić w przypadku kłopo-
Wentylacja, Stowarzyszenia Nowoczesne Bu-
tów ze spłatą); problemami przy uruchamianiu
dynki, Stowarzyszenia Kosztorysantów Budow-
kolejnych transzy kredytu, podatkami oraz opi-
lanych czy Polskiej Izby Radiofuzji Cyfrowej.
niami i interpretacjami przepisów.
Wśród poruszanych kwestii nie zabrakło rozmów o: roli wskaźnika EP i profitach wynika-
Grupa Marketingowa – Mając na
jących ze stosowania odpowiedniej wentylacji
uwadze fakt, że prowadzenie działalności de-
czy też zmianach w przepisach techniczno-bu-
weloperskiej jest procesem bardzo złożonym,
dowlanych i ich wpływowi na rozwiązania pro-
na który składa się cały wachlarz rozmaitych
jektowe oraz koszty realizacji. Spotkania, często
przedsięwzięć,
burzliwe i pełne emocji, z pewnością będą przy-
chcemy
wzmacniać
wiedzę
pracowników Państwa firm w różnych obsza-
nosiły pożądane efekty.
rach, nie wyłączając działań marketingowych. W 2014 roku odbyły się 2 spotkania w ramach
Podczas grudniowego Nadzwyczajnego Walne-
Grupy Marketingowej, które prowadzili kolejno:
go Zgromadzenia omówiono działania PZFD
Natalia Hatalska, autorka bestsellera branżowe-
w relacji z UOKiK- em, przedstawiono model
go „Cząstki przyciągania” oraz Paweł Tkaczyk,
współpracy z BGK oraz zaznaczono wkład PZFD
twórca jednego z najbardziej rozpoznawalnych
w rozwój programu Mieszkanie dla Młodych. Za-
blogów poświęconych tematyce marketingu.
prezentowano również raporty PZFD, m.in. ra-
Dzięki uwagom i opiniom cały czas pracujemy
port dotyczący różnic powierzchni w budynkach
nad tym, aby warsztaty w ramach tej inicjaty-
wybudowanych do projektowanych. Podsumo-
wy były dla Państwa jak najbardziej pożyteczne
wano Kongres Mieszkaniowy - Dni Dewelopera
i
opisywaliśmy
2014, który był w tym roku połączony ze zjaz-
je w poprzednich wydaniach Vademecum De-
dem Europejskiej Unii Deweloperów Nierucho-
welopera, które są dostępne na naszej stronie
mości (UEPC). W ubiegłym roku, zgodnie z kil-
internetowej.
kuletnią tradycją, odbył się też Ranking Banków
inspirujące.
Szczegółowo
i Ranking Miast.
8
...przez rok spożytkowano
DZIAŁALNOŚĆ LEGISLACYJNA PZFD W 2014 ROKU Działania w kwestii wysokości dopłat w pro-
zaledwie 35% zaplanowanego budżetu...
gramie MdM rozpoczęliśmy od przygotowania raportu o prognozowanym przepadku środków przeznaczonych na dopłaty w 2014 roku. Z prostych wyliczeń i znajomości możliwości branży (przez co rozumieliśmy mieszkania wybudowane, gotowe do sprzedaży w 2014 roku) alarmowaliśmy, że zaproponowane limity zbyt
lem rozmów było przekonanie reprezentantów
mocno odbiegają od średnich cen rynkowych,
administracji rządowej, że czasowe podwyż-
aby program odniósł oczekiwane rezultaty. Nie-
szenie wskaźników wpłynie stymulująco na
stety, nasze przewidywania okazały się słuszne
rynek. Dodatkowo zaprosiliśmy przedstawi-
i ze względu na restrykcyjne wymogi związane
cieli Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju,
z przyznawaniem dopłat przez rok spożytko-
Ministerstwa Sprawiedliwości, BGK i UOKiK,
wano zaledwie 35% zaplanowanego budżetu.
aby wspólnie dyskutować nad kształtem pro-
Przewidując problemy, zaczęliśmy im przeciw-
gramu. O niedopasowaniu MdM do realiów
działać już na samym początku. Dyrektor gene-
rynkowych informowaliśmy również media,
ralny spotkał się z wojewodami jednostek ad-
pojawiając się w roli eksperta na łamach najbar-
ministracyjnych, w których kwoty dopłat były
dziej opiniotwórczych tytułów ogólnopolskich.
najniższe, ponieważ to oni są odpowiedzialni
Nie będzie nadużyciem stwierdzenie, że sze-
za określanie wskaźnika przeliczeniowego. Ce-
9
NADZWYCZAJNE WALNE ZGROMADZENIE PZFD
rokie spektrum naszych działań z pewnością
Pod koniec roku waga naszej współpracy
w jakimś stopniu przyczyniło się do tego, że
z Urzędem znów przybrała na znaczeniu
dwukrotnie - wiosną i jesienią - zostały pod-
za sprawą propozycji zapisów nowelizacyjnych
wyższone limity cen obowiązujące w programie
do tzw. ustawy deweloperskiej. Wśród wielu
rządowym. Pełniliśmy też funkcję edukacyjną
kontrowersyjnych pomysłów najwięcej sprze-
wobec samych deweloperów, informując o wa-
ciwu obudziła w nas chęć likwidacji otwartych
dze, jaką ma formularz B-09 i sposobach jego
rachunków powierniczych w kształcie, jaki
prawidłowego wypełniania. W 2015 roku pro-
funkcjonuje obecnie i objęcie ich gwarancjami
gram MdM będzie kontynuowany, nie ustajemy
bankowymi lub ubezpieczeniowymi. Od począt-
zatem w działaniach.
ku roku zabiegamy o to, aby propozycje UOKiK nie zostały uwzględnione w nowelizacji ustawy,
WSPÓŁPRACA Z URZĘDAMI
ponieważ jesteśmy przekonani, że będą one
UOKiK
miały negatywny wpływ na rynek. Od początku
Miniony rok, mimo trudnego początku (prze-
uczestniczyliśmy w konsultacjach społecznych,
grana rozprawa z UOKiK-iem w sprawie
o czym piszemy więcej w osobnym artykule.
2% różnicy powierzchni, konieczność złożenia kasacji), zaowocował zacieśnieniem współpra-
WPROWADZENIE 5-LETNIEGO OKRESU
cy z Urzędem, który po zmianie władz okazał
RĘKOJMI
się skłonny do dialogu. Odbyliśmy spotkanie
Kwestia wydłużenia okresu rękojmi na nieru-
w sprawie interpretacji przepisów tzw. ustawy
chomości z 3 do 5 lat, wprowadzona przy oka-
deweloperskiej oraz broniliśmy dobrego imie-
zji implementacji dyrektywy o prawach konsu-
nia i wizerunku inwestorów przy okazji debaty
menta, była głównym tematem kilku spotkań
o raporcie UOKiK „Konsument na rynku dewe-
Grupy Prawnej. Od początku procedowania tej
loperskim”. Poza licznymi komentarzami praso-
ustawy wskazywaliśmy na zagrożenia, jakie ona
wymi w tej sprawie, podjęliśmy też współprace
wygeneruje oraz na fakt, że dyrektywa unijna
z organizacjami pokrewnymi (Polska Federacja
z założenia wyłączała obrót nieruchomości, cze-
Rynku Nieruchomości) i wspólnie złożyliśmy
go polski ustawodawca nie uwzględnił. Proces
oficjalne pismo do Ministerstwa Sprawiedliwo-
legislacji odbywał się w pośpiechu i uwagi ani
ści i Rzecznika Praw Obywatelskich, zwracając
nasze, ani innych środowisk nie zostały w ża-
uwagę na wątpliwości, jakie budzi działanie
den sposób uwzględnione. Ustawa obowiązuje
UOKiK-u. Reforma rejestru klauzul abuzyw-
od 25 grudnia 2014 roku i są nikłe szanse na jej
nych była również podmiotem jednej z debat
szybką nowelizację.
podczas Kongresu Mieszkaniowego – Dni De-
PLANY PZFD NA 2015 ROK
welopera. Z pełnym stanowiskiem w tej spra-
Podczas Walnego Zgromadzenia prezes Grze-
wie, które w marcu zostało złożone na ręce
gorz Kiełpsz przedstawił zakres planowanych
UOKiK-u, mogą się Państwo zapoznać na naszej
działań na 2015 r. podkreślając, że aktyw-
stronie internetowej. 10
ność PZFD w następnym roku będzie konty-
łań w kraju. Mając na uwadze, że znaczna część
nuacją tego, czego podjęliśmy się do tej pory.
prawa obowiązującego w Polsce ma swoje źródło
Nie wszystkie procesy legislacyjne, w których
w przepisach unijnych, wychodzimy z naszymi
uczestniczyliśmy, dobiegły końca, a zatem jesz-
postulatami na arenę międzynarodową. Jako
cze wiele pracy przed nami, m.in. w związku z
wydarzenie towarzyszące Kongresowi Mieszka-
nowelizacją ustawy deweloperskiej i niebezpie-
niowemu – Dniom Dewelopera we Wrocławiu
czeństwem likwidacji otwartych rachunków po-
odbyło się Walne Zgromadzenie Europejskiej
wierniczych.
Unii Deweloperów (UEPC), której już od wielu lat jesteśmy członkiem. Jarosław Szanajca, nie-
Prezes zaznaczył, że naszym celem jest rów-
gdyś pełniący funkcję prezydencką, jest obec-
nież zwiększenie liczby członków zrzeszonych
nie prezesem honorowym tej organizacji i wraz
w PZFD oraz rozszerzenie działalności na rynek
z Konradem Płochockim zasiadają w Radzie
hotelowy i biurowy, co w efekcie ma doprowa-
Dyrektorów UEPC.
dzić do integracji branżowej.
Z roku na rok nasze stanowiska są coraz mocniej artykułowane, a możliwość wpływu na między-
ZACIEŚNIANIE WSPÓŁPRACY Z ORGANI-
narodowe przepisy coraz bardziej realna.
ZACJAMI POKREWNYMI Przez cały rok aktywnie współpracowaliśmy z podmiotami pozarządowymi, które funkcjonują dla dobra naszej branży i mają zbieżne
* * *
interesy z naszymi. Dzięki dobrym kontaktom
Nie sposób w pełni opisać całego spektrum
z Pracodawcami RP Kongres Mieszkaniowy –
działań, których podjęliśmy się na przestrzeni
Dni Dewelopera 2014 odbył się pod honorowym
2014 roku, ponieważ było ich doprawdy wie-
patronatem Prezydenta RP Bronisława Komo-
le – zarówno tych o wysokiej randze, jak i po-
rowskiego. Byliśmy również zapraszani na sze-
mniejszych, gdzie ma zastosowanie zasada,
reg wydarzeń i konferencji, gdzie występując
że kropla drąży skałę. O dynamicznym rozwo-
w roli eksperta mogliśmy akcentować ważne
ju organizacji świadczy coraz większa rozpo-
stanowiska oraz kreować nasz wizerunek jako
znawalność PZFD w środowisku opiniotwór-
eksperta w branży nieruchomości mieszka-
czym, partnerskie postrzeganie przez organy
niowych. Na bieżąco braliśmy również udział
administracji rządowej, czy też pełnienie roli
w spotkaniach Stowarzyszenia Nowoczesne Bu-
eksperta ds. nieruchomości mieszkaniowych
dynki, podczas których poruszaliśmy kwestie
w mediach ogólnokrajowych. Coraz więcej firm,
związane z technicznymi aspektami powsta-
świadomych konieczności współdziałania, aby
wania budynków. Współpracowaliśmy też m.in.
utrzymać stabilną sytuację na rynku, decydu-
z Polską Federacją Rynku Nieruchomości oraz
je się na dołączenie do Związku. Po owocnych
Fundacją na Rzecz Kredytu Hipotecznego.
12 miesiącach dla branży pojawiają się bo-
Nasza aktywność nie zawęża się tylko do dzia-
wiem kolejne niełatwe wyzwania… 11
TEMAT NUMERU
Przedsiębiorcy i ryby głosu nie mają, czyli co sądzimy o propozycjach UOKiK-u do nowelizacji tzw. ustawy deweloperskiej
Zapowiadano niewielką, wręcz tylko kosmetyczną zmianę obecnie najważniejszej dla deweloperów ustawy regulującej zasady obrotu gospodarczego nowymi nieruchomościami mieszkaniowymi w Polsce. W rozmowach kuluarowych przedstawiciele Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zapewniali, że w przygotowywanej nowelizacji uwzględnione zostaną tylko te postulaty, które zgłoszone zostały przez branżę deweloperską i rozwiązują pojawiające się trudności interpretacyjne lub uzupełniają braki pierwotnej regulacji. Niestety, deklaracje deklaracjami, a czyny wyglądają nieco inaczej. Trudno oprzeć się wrażeniu, że branżę deweloperską przedstawiciele władzy ustawodawczej niezwykle ochoczo postanowili w ostatnim czasie uszczęśliwiać na siłę. Najpierw w prezencie bożonarodzeniowym zafundowano nam wejście w życie ustawy o prawach konsumenta, po czym kilka dni później przesłano do konsultacji projekt założeń do nowelizacji ustawy deweloperskiej. Jakie było nasz zdumienie, gdy okazało się, że składane zapowiedzi znacząco rozmijają się z tekstem regulacji przesłanych do konsultacji.
12
Mimo nałożenia przez ustawodawcę na deweloperów licznych obowiązków informacyjnych i prawnych, udało się osiągnąć pożądany przez ustawodawcę efekt ochrony interesów konsumentów.
Kilka słów o historii…. Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, obowiązująca w polskim systemie prawnym od dnia 29 kwietnia 2012 roku, reguluje kwestie dotyczące obrotu gospodarczego, którego przedmiotem są nowe lokalne mieszkalne lub domy jednorodzinne. Została ona uchwalona, jak twierdzą w uzasadnieniu autorzy pierwotnego projektu, w celu zwiększenia ochrony klienta w procesie zakupu lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego. Mimo nałożenia przez ustawodawcę na deweloperów licznych obowiązków informacyjnych i prawnych, udało się osiągnąć pożądany przez ustawodawcę efekt ochrony interesów konsumentów. Do dziś żaden z deweloperów realizujący swoje inwestycje w reżimie rachun-
Business Centre Club, Pracodawcy RP, Federa-
ków powierniczych nie upadł, pozostawiając
cji Konsumentów, Zachodniej Izby Gospodar-
swoich klientów samym sobie. Mimo wstęp-
czej, Konfederacji Pracodawców – Unia Rynku
nych trudności w praktycznym stosowaniu
Budowlano – Inwestycyjnego, Krajowej Izby
ustawy, polegających m. in. na zbyt krótkim
Gospodarczej oraz Stowarzyszenia Budowni-
vacatio legis, który skutkował brakiem całko-
czych Domów i Mieszkań w sposób znaczący
witego przystosowania sektora bankowego do
wpłyną na pogorszenie interesów zarówno na-
obsługi otwartych i zamkniętych rachunków
bywcy, jak i przedsiębiorcy. Cześć z nich roz-
powierniczych, brakiem pełnego przygotowa-
szerza znaczenie przedmiotowe ustawy, cześć
nia administracji samorządowej do szybkiego
zupełnie bez uzasadnienia logicznego, finan-
przekazywania przedsiębiorcom danych ko-
sowego bądź praktycznego deroguje przepisy,
niecznych do zamieszczenia ich w prospekcie
które przez okres obowiązywania ustawy były
informacyjnym, udało się wypracować koniecz-
często stosowane i już udało się wypracować ich
ne modele współpracy dla realizacji zapisów
interpretację. Podstawową zasadą racjonalnego
i celów ustawy.
ustawodawcy, zwłaszcza w odniesieniu do aktów prawnych regulujących prowadzenie dzia-
Co zakłada projekt
łalności gospodarczej planowanej na kilka lub
Przedstawiony do uzgodnień i konsultacji pro-
nawet kilkadziesiąt lat w przyszłość, powinna
jekt zawiera szereg propozycji, które w ocenie
być stabilność i przewidywalność tego prawa.
m.in: Polskiego Związku Firm Deweloperskich, 13
TEMAT NUMERU
Tymczasem zapisy związane z branżą dewelo-
mieszkań z pozwoleniem na
perską zmieniają się bardzo często, uniemoż-
użytkowanie,
liwiając
przedsiębiorcom
przygotowywanie
»» uregulowanie umowy rezerwacyjnej,
średnio- i długookresowych planów rozwoju
»» wprowadzenie dodatkowych uprawnień
prowadzonych przez nich firm. Czy zatem wła-
kontrolnych banku,
dza ustawodawcza zupełnie przestała wsłuchi-
»» wprowadzeniu kolejnych przepisów
wać się w głosy przedsiębiorców i całkowicie za-
o ochronie konsumentów,
traciła umiejętność prawnego i ekonomicznego,
»» wprowadzenia przepisów karnych
a czasem zdroworozsądkowego myślenia? Pro-
dla deweloperów niestosujących się
jekt przesłany do uzgodnień zakłada:
do zapisów ustawy deweloperskiej, »» wprowadzenie zamkniętego katalogu
»» Likwidację samoistnych otwartych mieszkaniowych rachunków
źródeł informacji dla przygotowania
powierniczych,
prospektu informacyjnego, »» zmiany w umowie deweloperskiej
»» rozszerzenie charakteru przedmiotowego regulacji, przez włączenie w zakres jej
polegające na określeniu udziałów
stosowania sprzedaży garaży, komórek
przypadających w części wspólnej
lokatorskich oraz już wybudowanych
nieruchomości.
14
powinna stać na staży konkurencji, chce swoimi
...praktyka związana z ochroną wpłat klientów jest wystarczająca i daje gwarancję odzyskania wpłaconych środków w przypadku upadku dewelopera.
działaniami unicestwić konkurencję na rynku firm deweloperskich. Obecnie funkcjonująca praktyka związana z ochroną wpłat klientów jest wystarczająca i daje gwarancję odzyskania wpłaconych środków w przypadku upadku dewelopera. Wprowadzanie kolejnych zabezpieczeń tylko iluzorycznie zwiększa tę ochronę, jednak bardzo znacząco zwiększa koszty, które w ostatecznych rozrachunku przyjdzie ponieść nabywcy nowego mieszkania czy domu. Mimo kilkunastu spotkań, konsultacji, narad i przedstawiania wyliczeń związanych ze wzrostem cen mieszkań, upadkiem firm, wzrostem bezrobocia, spowolnieniem wzrostu tempa gospodar-
Punktem, który jest podawany największej kry-
czego, projektodawcy z dużą dozą ostrożności
tyce jest wpisanie do założeń nowelizacji usta-
podchodzą do argumentów merytorycznych.
wy postulatu likwidacji samoistnych otwartych
Smutną, aczkolwiek prawdziwą konstatacją do-
mieszkaniowych rachunków powierniczych.
tychczasowych spotkań może być stwierdzenie,
Propozycja ta bowiem pozbawiona jest całkowi-
że urzędnik wie lepiej czego potrzeba przedsię-
cie uzasadnienia finansowego oraz funkcjonal-
biorcy, aby lepiej i łatwiej mógł pracować i zara-
nego. Szacowany przez PZFD koszt wprowadze-
biać. Pod płaszczykiem wprowadzania ochrony
nia tego rozwiązania przekracza 1 mld 145 mln
interesów konsumenta tak naprawdę narusza
złotych rocznie w skali kraju. Ponadto, propo-
się te interesy i to na bardzo wielu płaszczy-
zycja ta doprowadzi do całkowitego wyelimi-
znach.
nowania z rynku małych deweloperów, którzy nie będą w stanie finansowo sprostać nowym
Utrzymanie obecnie obowiązującej re-
wymaganiom prawnym, jeżeli nowelizacja zo-
gulacji prawnej w zakresie środków
stanie przyjęta w obecnym kształcie. Tym bar-
ochrony wpłat nabywców jest głównym
dziej dziwni fakt, że instytucja jaką jest Urząd
priorytetem Polskiego Związku Firm
Ochrony Konkurencji i Konsumentów, która
Deweloperskich.
Wydarzenie organizacji partnerskiej
22-23 maj, Warszawa, ul. Grzybowska 24, Radisson Blu Centrum Hotel XX Kongres Polskiej Federacja Rynku Nieruchomości
„PROFESJONALNI OD 20 LAT” - 20 lecie działalności PFRN
15
NADZWYCZAJNE WALNE ZGROMADZENIE MARZEC 2015
Jeden za wszystkich, wszyscy za jednego
Jeśli chcesz pokoju, przygotuj się do wojny – tym łacińskim przysłowiem można określić stan, w którym Polski Związek Firm Deweloperskich znalazł się za przyczyną przygotowanej przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów propozycji nowelizacji ustawy deweloperskiej. Zarząd Polskiego Związku Firm Deweloperskich podjął zatem decyzję o zwołaniu Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Członków PZFD, aby w szczególności zająć się tym tematem i wspólnie wyznaczyć działania, jakie powinny zostać podjęte przez branżę w celu uniknięcia kolejnych, niezwykle daleko idących zmian w prawie regulującym prowadzenie działalności deweloperskiej. Spotkanie odbyło się w dniu 17 marca 2015 roku w Warszawie.
Od stycznia, czyli od momentu pojawienia się na
działań mających na celu przekonanie urzędni-
stronie internetowej Rządowego Centrum Legi-
ków, że ich propozycje są - delikatnie mówiąc -
slacji projektu założeń nowelizacji ustawy de-
bardzo kontrowersyjne i mogą przynieść więcej
weloperskiej, Zarząd PZFD, dyrektor generalny
szkody niż pożytku. Przy współudziale wielu
oraz pracownicy podejmowali szereg licznych
firm członkowskich przygotowaliśmy stanowi-
16
sko PZFD w sprawie nowelizacji, gdzie w sposób merytoryczny odnieśliśmy się do założeń nowelizacji. Odbywaliśmy liczne spotkania z przed-
Przy współudziale wielu firm członkowskich przygotowaliśmy stanowisko PZFD w sprawie nowelizacji, gdzie w sposób merytoryczny odnieśliśmy się do założeń nowelizacji.
stawicielami Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Ministerstwa Sprawiedliwości, pozyskaliśmy sojuszników, uważających podobnie jak my, że nowelizacja w zaproponowanym kształcie jest nie do przyjęcia. Spotkaliśmy się w Warszawie , aby wspołnie zastanowić się nad dalszymi możliwościami. Jako związek pracodawców jesteśmy zobligowani do dbania o przedsiębiorstwa i ochrony miejsc pracy. Czujemy również odpowiedzialność za rozwój Polski i jej dalszy systematyczny wzrost gospodarczy. Tym samym nasza troska dotyczy także mniejszych firmy współpracujących z nami przy realizacji inwestycji deweloperskich. Co więcej, troszczymy się też o klientów i chcielibyśmy ich chronić przed wzrostem cen mieszkań. Warto więc zwracać uwagę na to, aby zmiany w prawie nie uderzały ani w środowisko przedsiębiorców, ani nabywców.
W dalszym ciągu należy oczywiście prowadzić W Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu
dialog z podmiotami, które są odpowiedzialne
wzięło udział 51 przedstawicieli firm zrzeszo-
z ramienia rządu za przeprowadzenie przed-
nych w PZFD. Członkowie zgromadzenia pod-
miotowej nowelizacji. Uznano też, że moment
jęli decyzję o tym, że należy zlecić opracowanie
planowanego „zamachu” na branżę deweloper-
od 1 do 3 raportów, które prezentowałyby zna-
ską stanowi również doskonalą okazję do zaan-
czenie i wpływ sektora budowlanego nierucho-
gażowania się w walkę o dobre i uczciwe prawo
mości mieszkaniowych na gospodarkę i rynek
innych firm deweloperskich, dotychczas nie-
pracy (przygotowywane przez różne podmioty
zrzeszonych w PZFD. Uczestnicy NWZ Człon-
np. uczelnie ekonomiczną, firmę doradczą, in-
ków PZFD byli przekonani, że branża w tym
stytucję państwową), a także rozpocząć inten-
trudnym dla siebie czasie powinna się skonso-
sywne działania PR, mające na celu informo-
lidować i mówić jednym głosem w celu obrony
wanie urzędników, polityków i konsumentów
swoich przedsiębiorstw, pracowników i klien-
o szkodliwości projektowanych zmian prawnych.
tów.
17
Jak pracujemy z aktami prawnymi
na przykładzie działań wobec propozycji nowelizacji tzw. ustawy deweloperskiej Na prace nad projektami aktów prawnych składa się szereg działań na wielu etapach. Bardzo ważnym elementem prac są konsultacje z Państwem, ponieważ zależy nam na pozyskiwaniu Państwa opinii w sprawach istotnych dla branży. Informacje przekazujemy drogą mailową i w newsletterze. Warto współtworzyć nasze stanowiska, do czego gorąco zachęcamy! 14 stycznia 2015 roku Debata Zarządu PZFD nad głównymi założeniami PZFD w związku z nowelizacją. Stanowisko robocze ulega rozszerzeniu o dodatkowe punkty i argumenty. 15 stycznia 2015 roku Rozpoczynamy
konsultacje
wewnętrzne
z członkami PZFD. Wysyłamy nadzwyczajny newsletter oraz maile z prośbą o wypowiedź w tej sprawie. Głos zabiera ponad 40 firm. 7 stycznia 2015 roku
16 stycznia 2015 roku
Początek konsultacji społecznych w związku
Bierzemy udział w konsultacjach społecz-
z projektem założeń do nowelizacji ustawy
nych organizowanych przez Urząd Ochrony
o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkal-
Konkurencji i Konsumentów, poświęconych
nego lub domu jednorodzinnego. Rozpoczy-
nowelizacji ustawy deweloperskiej. PZFD
namy pracę związane z przygotowywaniem
reprezentował na spotkaniu Wiceprezes Ma-
stanowiska PZFD w sprawie przedłożonego
rek Poddany, Wiceprezes Dom Development
projektu.
Janusz Stolarczyk, Prezes REAS Kazimierz Kirejczyk oraz pracownik PZFD Rafał Kus.
13 stycznia 2015 roku Powstaje pierwsza robocza wersja stanowiska
20 stycznia 2015 roku
PZFD w sprawie nowelizacji ustawy dewelo-
Rozpoczynamy pozyskiwanie sojuszników
perskiej
wśród organizacji, które mają zbieżne interesy
18
z naszymi. Udaje nam się pozyskać popar-
brak konieczności dokładania kolejnych prze-
cie Pracodawców RP, Business Centre Club
pisów karnych, rozszerzania zakresu pod-
(BCC), Unii Rynku Budowlano – Inwestycyj-
miotowego ustawy, wprowadzanie kolejnych
nego (URBI) oraz Zachodniej Izby Gospodar-
przepisów o ochronie konsumentów).
czej. 10 lutego 2015 roku 21 stycznia 2015 roku
Zapraszamy na spotkanie wpływowego dzien-
Przesyłamy na ręce prezesa Urzędu Ochro-
nikarza PAP, z którym rozmawiamy o społecz-
ny Konkurencji i Konsumentów Adama Jas-
nych zagrożeniach wynikających z propozycji
sera stanowisko Polskiego Związku Firm
UOKiK-u. W wyniku rozmowy uzyskujemy
Deweloperskich w sprawie założeń do no-
publikacje prasowe przedstawiające nasze ar-
welizacji ustawy o ochronie praw nabywcy lo-
gumenty w najwazniejszych dziennikakach
kalu mieszkalnego lub domu jednorodzinne-
ogólnopolskich.
go. Projekt dostępny na stronie www.pzfd.pl . 12 lutego 2015 roku 23 stycznia 2015 roku
Wysyłamy masową informację prasową do
Spotkanie przedstawicieli PZFD z Prezesem
mediów, w której informujemy o naszych po-
UOKiK-u Adamem Jasserem. W rozmowach
stulatach i wymieniamy środowiska, które
wdzięli udział Prezesi Honorowi - Jarosław
podzielają nasze zdanie. Uczulamy na spo-
Szanajca i Wojciech Okoński oraz Dyrektor
łeczne konsekwencje proponowanych zmian.
Generalny Konrad Płochocki. 3 marca 2015 roku 28 styczni 2015 roku
Udział
Kolejne posiedzenie Zarządu PZFD w całości
Płochockiego w konferencji „Ustawa dewe-
poświęcone nowelizacji ustawy o ochronie
loperska w praktyce” zorganizowanej przez
praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu
Wielkopolską Izbę Budownictwa z udziałem
jednorodzinnego.
Wiceprezes UOKiK Dorotą Karczewską.
28 styczni 2015 roku
5 marca 2015 roku
Spotkanie konsultacyjne w UOKiK-u, podczas
Spotkanie w Ministerstwie Sprawiedliwości
którego PZFD przedstawiało silne i meryto-
z Panią Minister prof. Moniką Zbrojewską.
Dyrektora
Generalnego
Konrada
ryczne argumenty oraz wyliczenia przemawiające za utrzymaniem większości obowiązujących w ustawie rozwiązań prawnych, bez
Zachęcamy do wspierania naszych
konieczności ich zmian (powiernicze miesz-
działań poprzez przesyłanie nam
kaniowe rachunki otwarte, umowa dewelo-
swoich opinii
perska, brak zwiększania kontroli banków, 19
GRUPA PRAWNA
Co dalej z 5-letnią rękojmią?
Od 25 grudnia 2014 roku 5-letni okres obowiązywania rękojmi na nieruchomości stał się faktem. Nasz bunt wobec zmian wprowadzonych do Kodeksu Cywilnego nie tyle wynika z samego wydłużenia odpowiedzialności za nieruchomość wobec kupujących, co z rażącego niedopatrzenia związanego z brakiem okresu przejściowego dla umów, które zostały już zawarte z generalnym wykonawcą. Dwa lata więcej na wykrycie usterek to też nie tylko problem natury finansowej, ale i logistycznej. Mianowicie ustawodawca nie sprecyzował, od kiedy należy ów 5-letni okres liczyć. Skierujmy zatem swoją uwagę w stronę XVII Spotkania Grupy Prawnej PZFD i sprawdźmy, co zostało powiedziane na ten temat. DOCHODZENIE ROSZCZEŃ Z TYTUŁU
aktu notarialnego. Przykładowo, jeśli nierucho-
RĘKOJMI
mość wydana była w czerwcu 2014 roku, a akt
Zgodnie z poglądem sędzi SN Heleny Ciepłej
notarialny został podpisany pod koniec grud-
oraz sędzi SA Beaty Marczewskiej, które uczest-
nia 2014 roku, to liczymy 5-letnią rękojmię od
niczyły w charakterze prelegentek w spotkaniu
czerwca 2014 roku. W orzecznictwie nie ma
Grupy Prawnej, za obowiązujący należy uznać
wątpliwości, że zaczynamy liczyć okres rękojmi
stan prawny z dnia podpisania umowy przeno-
od momentu wydania rzeczy (np. wyrok Sądu
szącej własność. Oznacza to, że jeśli aktem nota-
Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 stycznia
rialnym przenieśliśmy własność nieruchomości
2013 roku o sygn. VI ACa 958/12, w którym sąd
po 25 grudnia 2014 roku, to zgodnie z nowymi
stwierdził, że stosowanie do art. 568 § 1 k.c.
przepisami, rękojmia na nieruchomość będzie
uprawnienia kupującego z tytułu rękojmi wyga-
wynosić 5 lat. Fakt, że rzecz wydano wcześniej
sają po upływie roku, licząc od dnia, w którym
powoduje, że 5-letnią rękojmię będziemy liczy-
kupującemu została wydana.)
li od chwili wydania, a nie od chwili zawarcia
20
Osobną kwestią pozostaje, jak długi będzie
ponieważ sprzedawca wobec właściciela
okres rękojmi od chwili wydania rzeczy. Wydaje
dochodzącego odszkodowania jest zobowią-
się, że decydować o tym ma stan prawny z dnia
zany do spełnienia świadczenia w zakresie
przeniesienia własności, bo źródłem rękojmi
odpowiadającym jego udziałowi w nieru-
jest umowa sprzedaży, więc badamy, kiedy do-
chomości wspólnej.(...)”.
szło do faktycznej sprzedaży w sensie prawnym. Co do tego nie ma jednak pełnej zgodności.
Dyskutowano również o możliwościach zapew-
Można się spotkać z poglądem, że rękojmia jest
nienia deweloperowi krótszego okresu rękojmi
ściśle związana z umową, a zatem nie może ona
za wady, w przypadku gdy deweloper sprzeda-
zaistnieć wcześniej niż zawarcie umowy, skoro
je mieszkanie z wykończeniem. Okazało się,
wydanie rzeczy może nastąpić jeszcze przed za-
że praktyka firm deweloperskich w tej materii
warciem umowy sprzedaży.
jest odmienna. Niektórzy deweloperzy w jednej umowie deweloperskiej zawierają informacje
USUWANIE WAD W CZĘŚCIACH WSPÓLNYCH NIERUCHOMOŚCI
o wykończeniu lokalu, a inni tworzą specjalne spółki celowe, które zajmują się tylko wykoń-
Rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego sprowadza
czeniem sprzedawanego mieszkania. W tym
się do stwierdzenia, że ten kto żąda usunięcia
drugim przypadku przy podpisywaniu aktu no-
wady, ma roszczenie do dewelopera, odpowia-
tarialnego klient zawiera dwie odrębne umowy
dające jego udziałowi w nieruchomości wspól-
– jedną z deweloperem, a drugą ze spółką celo-
nej.
wą, która zajmuje się wykończeniem. Te działania mają uchronić dewelopera przed wydłużoną
Teza o konieczności rozliczeń ze zgłaszającym
rękojmią na elementy wykończenia mieszkania.
wadę do usunięcia (roszczenie niepieniężne)
Podczas XVII spotkania Grupy Prawnej PZFD
w częściach wspólnych została uwzględniona
dyskutowano nie tylko o rękojmi, ale również
w uchwale SN z dnia 23 września 2004, o sygn.
o dopuszczalnej różnicy w powierzchni pro-
III CZP 48/04:
jektowanej do wybudowanej w kontekście no-
„(...) Prostego rozwiązania problemu nie za-
wego orzecznictwa Sądu Najwyższego (SYGN.
pewnia również indywidualne dochodzenie
ICSK624/13), proponowanych zmianach w tzw.
żądania o odszkodowanie w postaci resty-
ustawie deweloperskiej i kwestiach związanych
tucji naturalnej polegającej na usunięciu
z użytkowaniem wieczystym.
wad nieruchomości wspólnej, przedmiotem dochodzonego roszczenia, ze względu na
Gorąco zachęcamy do tego, aby pracow-
niepodzielność świadczenia, będzie bowiem
nicy Państwa firm uczestniczyli w spo-
całe świadczenie. To rodzi konieczność roz-
tkaniach grup tematycznych PZFD, po-
liczeń między właścicielem żądającym od-
nieważ są one niepowtarzalną okazją do
szkodowania a sprzedawcą oraz między
wymiany opinii i doświadczeń gdzie wia-
właścicielami w stosunkach wewnętrznych,
domo, że co kilka głów, to nie jedna. 21
LEGISLACJA
Rewitalizacja szansą dla deweloperów? Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju przygotowało założenia do ustawy o rewitalizacji, które zaopiniowaliśmy w ramach konsultacji społecznych. W naszym stanowisku zaznaczyliśmy, że jako Związek działający na rzecz rynku mieszkaniowego doceniamy chęć kompleksowego uregulowania kwestii związanych z rewitalizacją polskich gmin, ale brakuje nam uwzględniania pewnych czynników. Środowisko inwestorów od wielu już lat prowadzi działania nakierowane na przywracanie gminom terenów postindustrialnych, powojskowych lub popegeerowskich, aby nadać im nowe życie. Popieramy taką wizję, ponieważ niezagospodarowane tereny z biegiem lat stanowią wątpliwą ozdobę centralnych części dużych miast. Wspólnymi siłami powinniśmy przeciwdziałać takiemu stanowi rzeczy.
Główne kierunki projektu MiR, zakładają-
zlokalizowane, są znacznie droższe niż tereny
ce m.in. uwzględnienie aspektów społecznych
podmiejskie. Tym samym, aby powstające w ta-
współpracy różnych organów administracji,
kich lokalizacjach mieszkania były atrakcyjne
współpracę środowisk interesariuszy czy długo-
cenowo, należy wprowadzić mechanizm wspar-
terminowych efektów rewitalizacji, są zbieżne
cia dla inwestorów prywatnych.
z naszą wizją tego, jak powinien wyglądać proSPOŁECZNE FORMY BUDOWNICTWA CZYNSZOWEGO TO NIE WSZYSTKO
ces rewitalizacji. Jednak brakuje nam w tych górnolotnych założeniach konkretów.
Doświadczenia krajów zachodnich pokazują, że należy wystrzegać się tworzenia zgrupowa-
Nie dostrzegamy w propozycjach ministerstwa
nych osiedli przeznaczonych tylko na miesz-
faktycznych instrumentów, które umożliwią
kania społeczne. Korzystne jest zróżnicowanie
osiągnięcie założonych celów. Konieczne jest
użytkowników mieszkań korzystających z obni-
chociażby precyzyjne określenie źródeł finanso-
żenia realnych kosztów z tymi, którzy swoje po-
wania projektów rewitalizacyjnych i włączenie
trzeby zaspokajają na wolnym rynku. W związ-
w ten proces prywatnych inwestorów. Przykła-
ku z tym definicja celu publicznego powinna być
dowo, proces rewitalizacji terenów już zagospo-
rozszerzona w sposób umożliwiający powsta-
darowanych (brown fields) opisany w projekcie
wanie nowej tkanki miejskiej z uwzględnieniem
najczęściej wymaga nakładów na rekultywację
funkcji biurowych, handlowych, mieszkanio-
gruntów, usunięcie poprzemysłowych pozo-
wych (na zasadach komercyjnych) czy kultural-
stałości, a grunty takie, najczęściej atrakcyjnie
22
nych. Jedynie powstanie sprawnie funkcjonu-
5. Gminny Plan Rewitalizacji powinien być,
jącego i atrakcyjnego fragmentu miasta można
naszym zdaniem, dokumentem ramowym,
postrzegać jako prawidłową rewitalizację. Pod-
nieobejmującym wszystkich obszarów zde-
mioty nakierowane na osiąganie zysków mogą
gradowanych jednocześnie, a jedynie wska-
z powodzeniem przysłużyć się programowi cho-
zującym na obszary wymagające rewitaliza-
ciażby dzięki tworzeniu zasobów budownictwa
cji w pierwszej kolejności.
społecznego. Prywatni przedsiębiorcy, w poro-
6.
Należy zabezpieczyć w budżecie państwa
zumieniu z gminą, mogą prowadzić inwestycje
środki finansowe na pożyczki lub inne for-
nie tylko przeznaczone do sprzedaży komer-
my wsparcia dla gmin, które nie zabezpie-
cyjnej. Na takim rozwiązaniu mogą skorzystać
czą w swoich budżetach funduszy na wkład
wszyscy – deweloperzy, jednostki samorządowe
własny do realizacji projektów unijnych.
i - przede wszystkim - zwykli obywatele. Liczy-
7.
my na to, że Ministerstwo przyjmie do siebie
cji komercyjnego budownictwa mieszka-
naszą argumentację i wspólnymi siłami tchnie-
niowego zakładające możliwość obniżenia
my nowe życie w poprzemysłowe tereny, którym
ceny sprzedaży nieruchomości gminnej
nie brak potencjału i możliwości.
lub państwowej w zamian za zobowiązanie do przekazania części mieszkań na rzecz
UWAGI PZFD DO PLANU REWITALIZACJI W PIGUŁCE*
gminy. My proponujemy wpis roszczeni do Księgi Wieczystej.
1. Konieczne jest określenie konkretnych źró-
8.
deł finansowania projektów rewitalizacyj-
ograniczone do sytuacji, w której nowy
inwestorów.
nabywca nie zobowiązuje się do realizacji
2. Należy zmienić definicję celu publicznego.
inwestycji zgodnej z planem rewitalizacji,
3. Nie powinno się wykluczać z projektów re-
a gmina jednocześnie będzie w stanie za-
witalizacyjnych podmiotów komercyjnych.
pewnić czasową realizację zadania.
Postulujemy rozszerzenie składu Komitetu
9. W pełni popieramy wprowadzenie wyższej
Rewitalizacyjnego o środowisko dewelope-
stawki amortyzacji dla budynków w obsza-
rów.
rze rewitalizacji, przy czym dla osiągnię-
Warto uzględnić mechanizmy zachęt do
cia realnych efektów powinna ona wynosić
podejmowania działań przez podmioty prywatne.
W naszej ocenie, projektowane rozszerzenie prawa pierwokupu powinno zostać
nych i włączenie w ten proces prywatnych
4.
Powinno się doprecyzować zasady realiza-
nie mniej niż 15% wartości inwestycji
Sądzimy, że należy rozważyć
w skali roku.
rezygnację z opłaty adiacenckiej na terenie rewitalizowanym, co byłoby wyrazem fi-
* Pełne stanowisko w tej sprawie jest dostępne na stronie www.pzfd.pl
nansowej zachęty dla właścicieli i inwestorów.
23
Wspólne spotkanie Grupy Prawnej i Technicznej W drugiej połowie grudnia ubiegłego roku PZFD zorganizowało wspólne spotkanie Grupy Prawnej i Technicznej. Termin pokrył się z nieplanowanymi zmianami w składzie Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Budowlanego, w której przewodnictwo objął prof. dr hab. Marek Wierzbowski, zastępując w tej roli prof. dr hab. Zygmunta Niewiadomskiego. Gościem spotkania w charakterze prelegenta był Pan Łukasz Złakowski, członek Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Budowlanego. Podjęto próbę zweryfikowania, które uwagi
W trakcie spotkania poruszono szereg pro-
zgłoszone do tej pory przez PZFD zostały przy-
blemów,
jęte przez Komisję. Ku naszemu zadowoleniu,
co do których brak jasnej argumentacji stojącej
Pan Łukasz Złakowski poinformował, że duża
za wprowadzaniem nowych rozwiązań praw-
część postulatów została uwzględniona w naj-
nych. Zgodnie z projektem Kodeksu Urbani-
nowszych wersjach projektu. Trzygodzinne spo-
styczno-Budowlanego inspektor nadzoru tech-
tkanie przybrało kształt forum, podczas które-
nicznego miałby dokonywać odbioru etapów
go przedstawiono główne założenia projektu
budowy. Pojawiły się przy tym pomysły wśród
Kodeksu Urbanistyczno-Budowlanego.
twórców regulacji, aby takim inspektorem był
pracownik organów nadzoru budowlanego.
Pan Łukasz Złakowski wielokrotnie podkreślał,
Takie rozwiązanie rodzi wiele konsekwencji,
że stanowisko komisji jest wspólne, co nie ozna-
przede wszystkim znaczący wzrost kosztów
cza, że poszczególni członkowie nie prezentują
po stronie dewelopera. Zmiana kontroli pre-
odmiennego zdania w wielu rozstrzygnięciach.
wencyjnej na kontrolę w trakcie trwania proce-
Z uwagi na fakt, że prace Komisji nadal trwa-
su inwestycyjnego nie znajduje zdaniem PZFD
ją, udzielenie odpowiedzi na wszystkie pyta-
uzasadnienia, tym bardziej, że z przygotowa-
nia zgłaszane podczas grupy rodziło trudności.
nego przez PZFD raportu dotyczącego liczby
Jednym z takich kontrowersyjnych zagadnień
katastrof budowlanych wynika, że zjawisko ka-
jest kwestia bezpośredniego dostępu działki
tastrof budowlanych w Polsce jest marginalne
do drogi publicznej oraz idące w ślad za tym
i dotyczy w większości przypadków prac remon-
koszty utrzymania drogi, odszkodowania oraz
towych.
kwestie podatkowe w przypadku przejęcia dróg
przez gminy.
Przedstawiciel Komisji Kodyfikacyjnej Prawa
Budowlanego obiecał, że przedstawi postula-
pochylając
się
nad
przepisami,
ty zgłoszone przez uczestników Grupy podczas posiedzeń Komisji. 24
FIRMA WSPIERAJĄCA
PwC jest wiodącą globalną organizacją świadczącą profesjonalne usługi doradcze. Korzystając z wiedzy i kwalifikacji blisko 180.000 pracowników w 158 krajach, budujemy relacje z klientami dzięki usługom świadczonym w oparciu o zasady najwyższej jakości, przejrzystości i uczciwości w działaniu. W Polsce PwC zatrudnia zespół ponad 1700 specjalistów i kadry wspierającej w siedmiu miastach: w Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Łodzi, Poznaniu, Wrocławiu i Warszawie. Nasza oferta jest kierowana do firm działających we wszystkich sektorach gospodarki - zarówno do największych koncernów, jak i lokalnych przedsiębiorstw rodzinnych.
Kancelaria PwC Legal oferuje wszechstronne wsparcie w obszarach prawa istotnych dla biznesu. Transakcje fuzji i przejęć, umowy, relacje między pracodawcami a pracownikami, funkcjonowanie na konkurencyjnym rynku – wszystkie te aspekty działalności gospodarczej wymagają umiejętnego uwzględnienia kwestii prawnych. Nasi prawnicy to doświadczeni eksperci łączący znajomość prawa z doświadczeniem w jego stosowaniu w biznesie. W ramach praktyki prawa nieruchomości zapewniamy kompleksową obsługę prawną w szeroko rozumianym prawie nieruchomości oraz prawie inwestycji budowlanych. Nasi prawnicy doradzają we wszelkich aspektach prawnych związanymi z transakcjami i projektami inwestycyjnymi na rynku nieruchomości.
LEGISLACJA | KODEKS URBANISTYCZNO-BUDOWLANY
Zmiany w prawie budowlanym
W polskim prawie inwestycyjnym, na które, obok prawa budowlanego, składa się dodatkowo prawo planowania i zagospodarowania przestrzennego, dzieje się tak wiele, że nawet wieloletnim inwestorzom trudno jest śledzić ciągłe zmiany. W tym materiale przyjdziemy Państwu z pomocą. DWUTOROWOŚĆ PRAC
prowadzone przez Ministerstwo Infrastruktury
Prace nad nowelizacją prawa inwestycyjnego to-
i Rozwoju (MIR), które zajmuje się bieżącymi,
czą się jednocześnie dwiema ścieżkami. Z jednej
pomniejszymi nowelizacjami.
strony od dwóch lat pracuje Komisja KodyfikaPRACE MINISTERSTWA INFRASTRUKTURY I ROZWOJU
cyjna Prawa Budowlanego, która przygotowuje największą od kilkudziesięciu lat kompleksową
Pod koniec lutego 2015 Sejm uchwalił
reformę, czyli Kodeks Urbanistyczno-Budow-
małą nowelizację prawa budowlanego.
lany. Dokument - złożony z części budowlanej
Znosi ona konieczność posiadania pozwole-
oraz części urbanistycznej - ma w zupełności
nia na budowę dla małych budynków, których
zastąpić obecne prawo budowlane oraz ustawę
obszar oddziaływania nie wykracza poza wła-
o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzen-
sną działkę. Jednocześnie odpowiedzialność
nym. Z drugiej strony, mamy niezależne prace
za prawidłowość projektu została przeniesiona
26
nie wpływa na ład urbanistyczny i należałoby poszukać innych rozwiązań, o tyle zbyt daleko idące ograniczenia WZ mogą wywołać wiele reperkusji. Mówimy przecież o kraju, którego 70%
MIR rozważa daleko idące ograniczenie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu (tzw. decyzja „WZ”).
powierzchni nie jest objętych planami zagospodarowania przestrzennego i jedyną możliwością na inwestowanie jest decyzja WZ. Warto mieć to na uwadze, gdyż Ministerstwo zapowiada uchwalenie projektu do końca tej kadencji parlamentu. PRACE KOMISJI PRAWA BUDOWLANEGO Zupełnie niezależnie powołana przez Rząd Komisja przygotowuje Kodeks Urbanistyczno -Budowlany. Jeszcze w tej kadencji ma zostać uchwalona Księga Budowlana. Księga Urbanistyczna powstanie już w kolejnej, co jednak nie jest pewne i pozostaje raczej w fazie ewentualnych zamysłów, nikt bowiem nie wie jak wyglądać będzie polska scena polityczna
w dużej mierze na projektanta budynku. Jest
po jesiennych wyborach parlamentarnych. Pew-
to spore ułatwienie dla osób indywidualnych
ne jest jednak, że 25 lutego 2015 roku członko-
budujących domki jednorodzinne, ale pozo-
wie Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Budowlanego
stanie bez wpływu na większych inwestorów,
uchwali ostateczną wersję Kodeksu budowalne-
którzy nadal muszą występować o pozwolenie
go, która będzie teraz procedowana w ramach
na budowę. Dla tych ostatnich pewnym uła-
uzgodnień międzyresortowych i konsultacji ze-
twieniem jest zniesienie konieczności posiada-
wnętrznych. Przyjęty projekt jest bardzo okro-
nia uzgodnień z gestorami mediów na etapie
jony (aż 200 artykułów mniej!). Sprawdźmy,
pozwolenia na budowę.
co z tego wynika...
Ministerstwo zajmuje się również przygoto-
CO NOWEGO W POLSKIM PRAWIE BUDOWLANYM?
waniem nowelizacji prawa planowania i zagospodarowania
przestrzennego.
Z
wstęp-
1) Wprowadzenie pojęcia zgody bu-
nych informacji wiemy, że MIR rozważa
dowlanej
zmiany odnośnie decyzji o warunkach zabudowy
Kodeks tworzy pojęcie zgody budowlanej, na
i zagospodarowania terenu (tzw. decyzja „WZ”).
którą składa się pozwolenie na budowę i tzw.
O ile wiadomo, że obecny kształt WZ negatyw-
„milcząca zgoda” organu udzielona w wyni-
27
LEGISLACJA | KODEKS URBANISTYCZNO-BUDOWLANY
ku zgłoszenia. Ważne przy tym jest, iż zgo-
robót budowlanych Kodeks tworzy nowe
dę można wygasić. Tworzy się tym samym
rozwiązanie. Na marginesie trzeba podkre-
pewne nowe rozwiązanie umożliwiające wy-
ślić, że ta konstrukcja nie zwalnia tych robót
gaszenie nie tylko decyzji administracyjnej
ze stosowania przepisów Kodeksu (np. w za-
(pozwolenia na budowę), ale również czyn-
kresie wymagań podstawowych).
ności organu polegającej na niewniesieniu 4) Utworzenie funkcji głównego pro-
sprzeciwu do zgłoszenia (milczącej zgody).
jektanta 2) Uregulowanie spraw sytuowania
Obecnie
budynków
nie ma regulacji dotyczących projektan-
Do tej pory usytuowanie budynków nie było
ta, który w praktyce koordynuje wszystkie
uregulowane w przepisach ustawowych,
prace projektowe. Kodeks taką osobę nazy-
a w przepisach techniczno-budowlanych
wa głównym projektantem i to na niego na-
wydawanych na podstawie ustawy, co bu-
kładane są największe obowiązki związane
dziło wątpliwości. Uregulowanie sytuowa-
ze sporządzaniem projektów budowlanych.
w
ustawie
Prawo
budowlane
nia budynków w Kodeksie nie służy jedynie czystości legislacyjnej, ale ma też za zadanie
5) Utworzenie funkcji inspektora nad-
uregulowanie zasad dotyczących najczęściej
zoru technicznego w miejsce inspek-
realizowanych inwestycji (budynków) w za-
tora nadzoru inwestorskiego
kresie ich położenia na działce budowlanej
Zmiana ta w stosunku do obecnych regulacji
względem granic działki. Co ważne, miejsco-
jest z pozoru kosmetyczna, bowiem polega
we plany zagospodarowania przestrzennego
na zmianie słowa „inwestorskiego” na „tech-
będą mogły dowolnie modyfikować te kwe-
nicznego” bez ingerencji w katalog obowiąz-
stie.
ków i praw. Celem tego zabiegu jest położenie nacisku na interesy, które inspektor nadzo-
3) Wprowadzenie zasady, zgodnie
ru powinien chronić. Nie jest to podmiot,
z którą wykonywanie robót budowla-
który ma zajmować się realizacją poleceń
nych innych niż budowa obiektu bu-
zleceniodawcy, ale powinien przede wszyst-
dowlanego nie wymaga zgody budow-
kim dbać o to, aby budowa była prowadzona
lanej
zgodnie z prawem i wiedzą techniczną.
Kodeks wprowadza zasadę, zgodnie z którą budowa obiektu budowlanego wymaga zgo-
6) Utworzenie okręgowych inspekto-
dy budowlanej, co przypomina obecny art.
ratów nadzoru budowlanego
28 ustawy – Prawo budowlane. Należy jed-
Kodeks likwiduje powiatowe inspektoraty
nak zwrócić uwagę, że Kodeks ogranicza tą
nadzoru budowlanego i w ich miejsce two-
zasadę jedynie do robót budowlanych pole-
rzy większe, ponadpowiatowe jednostki
gających na budowie. W stosunku do innych
w postaci okręgowych inspektoratów nad28
zoru budowlanego. Celem takiej zmiany jest
nie na projekt urbanistyczno-architekto-
odzespolenie nadzoru budowlanego najniż-
niczny (odpowiednik projektu zagospo-
szego szczebla i uniezależnienie ich od wpły-
darowania działki lub terenu) i projekt
wów lokalnych, a także usprawnienie działa-
techniczny (odpowiednik projektu archi-
nia, a zwłaszcza wzmocnienie efektywności,
tektoniczno-budowlanego). Ważne jest,
nadzoru budowlanego.
że projekt techniczny nie musi być dołączany do wniosku o pozwolenie na budo-
7) Możliwość wybrania przez inwesto-
wę, aby takie pozwolenie uzyskać.
ra procedury realizacji inwestycji celu publicznego
b) Lista uzgodnień projektu budow-
Dzięki Kodeksowi inwestor, w zakresie in-
lanego
westycji celu publicznego, uzyska możliwość
Kodeks określa listę uzgodnień, jakie na-
wyboru procedur dotyczących realizacji tych
leży uzyskać w ramach projektu budow-
inwestycji. Będzie mógł skorzystać z proce-
lanego. Obecnie w praktyce projektanci
dur systemowych (uregulowanych w Kodek-
mają z tym spore problemy, gdyż o tym
sie) lub procedur specjalnych (uregulowa-
stanowią przepisy spoza prawa budowla-
nych w tzw. specustawach), w zależności od
nego. Zamknięta lista zawarta w Kodeksie
swojego wyboru.
wyeliminuje te wątpliwości.
8) Właściwy minister będzie mógł
c) Złagodzenie wymogów dotyczą-
wydawać i rozpowszechniać wzorce
cych egzemplarzy projektu budow-
i przykłady oraz standardy zalecane
lanego
do wykorzystania przy projektowa-
Oprócz tego, że do wniosku o pozwolenie
niu, budowaniu i utrzymaniu obiek-
na budowę nie trzeba załączać całego pro-
tów budowlanych
jektu budowlanego, a jedynie jego część
Autorzy Kodeksu postanowili wprowadzić
(projekt urbanistyczno-architektoniczny),
instrument, który miałby ujednolicić i roz-
Kodeks wprowadza kolejne ułatwienie,
powszechnić wiedzę techniczną. Cel ten ma
polegające na tym, że do wniosku o po-
być osiągnięty poprzez wydawanie i rozpo-
zwolenie na budowę należy dołączyć tylko
wszechnianie wzorców i przykładów oraz
jeden egzemplarz projektu urbanistyczno
standardów.
-architektonicznego w formie papierowej, a dwa dodatkowe egzemplarze w wersji
9) Zmiany dotyczące projektu budow-
elektronicznej.
lanego a) Zmiana elementów projektu bu-
10) Trwałość pozwolenia na budowę
dowlanego.
Kodeks przewiduje nowe instrumenty praw-
Kodeks dzieli projekt budowlany jedy-
ne, które mają służyć zapewnieniu trwałości 29
LEGISLACJA | KODEKS URBANISTYCZNO-BUDOWLANY
decyzji o pozwoleniu na budowę. Nie stwier-
14) Likwidacja obowiązku zawiado-
dza się nieważności decyzji o pozwoleniu na
mienia o terminie rozpoczęcia robót
budowę, a także nie uchyla się decyzji o po-
budowlanych
zwoleniu na budowę, w wyniku wznowienia
Obecnie, obok obowiązku uzyskania po-
postępowania, jeżeli na jej podstawie obiekt
zwolenia na budowę, inwestor jest również
budowlany został wybudowany, a od uzyska-
obowiązany zawiadomić organ nadzoru
nia zgody na użytkowanie upłynął rok.
budowlanego o terminie rozpoczęcia robót budowlanych. Kodeks rezygnuje z tego roz-
11) Skrócenie terminu rozpatrzenia
wiązania jako zbędnego i stanowiącego nad-
zgłoszenia.
mierną barierę inwestycyjną.
Organ administracji architektoniczno-budowlanej będzie miał 21 dni na rozpatrzenie
15) Wprowadzenie pojęcia zgody na
zgłoszenia robót budowlanych (do tej pory
użytkowanie
było 30).
Kodeks tworzy pojęcie zgody na użytkowanie, na którą składa się pozwolenie na użyt-
12) Doprecyzowanie doręczeń pism
kowanie i tzw. „milcząca zgoda” organu nad-
w przypadku nieuregulowanego sta-
zoru budowlanego.
nu prawnego W przypadku nieruchomości o nieuregu-
16) Ograniczenie wymogu uzyskania
lowanym stanie prawnym, pisma doręcza
pozwolenia na użytkowanie
się poprzez obwieszczenie w siedzibie orga-
Pozwolenie na użytkowanie ma być wyda-
nu. Tak samo postępuje się, jeżeli właściciel
wane jedynie w wyjątkowych sytuacjach,
lub użytkownik wieczysty nieruchomości
a mianowicie dotyczących obiektów budow-
nie żyją i nie przeprowadzono lub nie zostało
lanych, których budowa nie została zakoń-
zakończone postępowanie spadkowe, a tak-
czona, ale wybudowane obiekty lub części
że w razie śmierci strony w trakcie postępo-
tych obiektów nadają się do użytkowania
wania. W przypadku niemożności ustalenia
zgodnie ze swoim przeznaczeniem, albo któ-
adresu strony do doręczeń pisma doręcza się
re były przedmiotem postępowań legaliza-
je na adres określony w katastrze nierucho-
cyjnych lub naprawczych.
mości. 17) Rozszerzenie pojęcia „katastrofy 13) Etapowanie
budowlanej”
Kodeks wprowadza również instytucję eta-
Obecnie za katastrofę budowlaną traktuje
powania, czyli obowiązek dokonania odbio-
się takie zniszczenie całości lub części obiek-
rów określonych etapów robót. Ma to szcze-
tu budowlanego, które nastąpiło w sposób
gólnie znaczenie przy robotach ulegających
niezamierzony - zwłaszcza w wyniku działań
zakryciu.
czynników przyrody. Natomiast Kodeks roz30
szerza to pojęcie również o te działania, które
decyzje nakazowe, organ nadzoru budowla-
były zamierzonymi działaniami człowieka.
nego wzywa do usunięcia owego naruszenia w określonym terminie. Dopiero, gdy naru-
18) Zmiany w naliczaniu opłat legali-
szenie nie zostanie usunięte, wydaje się de-
zacyjnych
cyzje skutkujące sankcjami.
Obecnie opłaty legalizacyjne przy legalizowaniu samowoli budowlanej ustala się we-
Projekt zakłada również modyfikację obecnie
dług taryfikatora i kategorii obiektu budow-
obowiązujących przepisów Prawa budowlane-
lanego, co prowadzi do dużych nierówności
go, których podstawową intencją jest skrócenie
i rażącej niesprawiedliwości. Nowy Kodeks
procesu inwestycyjnego oraz jego odbiurokra-
uzależnia ustalanie wysokości opłaty legali-
tyzowanie poprzez lepszą współpracę inwesto-
zacyjnej od wartości dokonanej samowoli.
rów z pracownikami samorządowymi.
19) Wprowadzenie instytucji „wzywa-
Pierwsze zapisy Kodeksu poznaliśmy w kwiet-
nia do usunięcia naruszenia prawa”
niu 2014 roku, ale projekt cały czas ewolu-
Kodeks przewiduje, że w postępowaniach
uje. Nie wiadomo jeszcze, kiedy Kodeks miał-
naprawczych oraz przy użytkowaniu - w sy-
by wejść w życie, choć można spodziewać się,
tuacji naruszania prawa - zanim wyda się
że vacatio legis wyniesie około 3 miesiące.
Wydarzenie organizacji partnerskiej
Stowarzyszenie Budowniczych Domów i Mieszkań 11–12 kwietnia: 109. Krakowska Giełda Domów i Mieszkań (miejsce: Centrum Targowe Chemobudowa, ul. Klimeckiego 14, Kraków);
24 kwietnia: Jubileusz 10-lecia SBDiM - konferencja „Nowe wyzwania rynku mieszkaniowego” (miejsce: Hotel Kossak,Pl. Juliusza Kossaka 1, Kraków);
16–17 maja: 110. Krakowska Giełda Domów i Mieszkań (miejsce: Centrum Targowe Chemobudowa, ul. Klimeckiego 14, Kraków);
31
GRUPA MARKETINGOWA
Jak sprzedawać mieszkania?
Jeśli rozpoczynacie lekturę tego artykułu licząc na to, że znajdzie się w nim odpowiedź na postawione pytanie, to może na Was czekać zaskoczenie. Prelegenci, którzy dzielą się swoją wiedzą podczas spotkań Grupy Marketingowej PZFD nie dają łatwych odpowiedzi na trudne pytania. Ich rolą jest inspirowanie i stymulowanie naszych umysłów do niestandardowego myślenia będącego podstawą do osiągnięcia sukcesu w działaniach promocyjnych. Każdy, kto był na ostatnich warsztatach marketingowych we Wrocławiu potwierdzi, że najważniejsze jest zadawanie sobie właściwych pytań. Pytań odnośnie tego kim są i jak myślą konsumenci. W stolicy Dolnego Śląska odbyło się spotkanie
inne cele i znacząco różnią się już u podstaw.
poświęcone psychologicznym aspektom marke-
Podczas gdy zadaniem sprzedaży jest pozyski-
tingu przeprowadzone przez wykładowcę aka-
wanie pieniędzy przez stymulowanie decyzji za-
demickiego i wieloletniego praktyka - Romana
kupowych, istotą marketingu jest ich rozsądne
Łozińskiego. Sprzedaż i marketing w jednym?
wydawanie. Jeśli przyjrzymy się temu głębiej,
Z wykładu płynęła jasna konkluzja: działy
to zauważymy, że sprzedaż nie bazuje na re-
sprzedaży i marketingu nie powinny być toż-
klamie, gdyż reklama ma nas zadziwić, zacie-
same. Wśród deweloperów istnieje tendencja
kawić lub zaszokować. Nie ma w niej miejsca
do łączenia tych dwóch aspektów działalności
na jasne komunikaty – od tego jest PR. Istnie-
firmy, podczas gdy prawda jest taka, że powin-
ją kategorie, w których marketing ewoluuje od
niśmy się tego wystrzegać jak ognia. Dlaczego?
działu sprzedaży, ale należy to rozpatrywać jako
Ponieważ sprzedaż i reklama realizują zupełnie
błąd zarządczy. Jedyną przesłanką do takiego 32
„Celem reklamy jest wydawanie dużych budżetów reklamowych, a celem sprzedaży jest pozyskiwanie pieniędzy poprzez sprzedaż.”
danej marki, ale umiemy to wyczuć, ponieważ zapamiętujemy kontekst. „Kwitnące osiedle” powinno być kojarzone dziś dzięki palecie barw użytej na billboardzie, za 5 lat wszyscy mogą o nim zapomnieć. Jak osiągnąć zatem efekt zapamiętania? Odpowiedź jest prosta: poprzez opatrzenie. Wystarczy jedna zintensyfikowana kampania prowadzona różnymi kanałami komunikacji, ale z tym samym przekazem, w której nazwa dewelopera odgrywa drugoplanową rolę. Jakie są korzyści takiego rozwiązania? Wiele osób nie ufa inwestorom z samego założenia i głęboko zakorzenionej niechęci. Zatem sprzedawanie mieszkań w oparciu o chwytliwą, dobrze kojarzącą się nazwę (najczęściej
działania jest chęć zwiększenia efektywności
tożsamą z nazwą osiedla), może okazać się traf-
zasobów ludzkich w firmie, co - jak wiadomo
nym pomysłem.
- nie wróży niczego dobrego. Jeśli nałożymy na siebie ograniczenia, że działania marketingowe muszą się zwrócić, tracimy jasność myślenia
KAMPANIE INFORMACYJNE A REKLAMOWE
i wycofujemy się z innowacyjnych działań. Za-
Gdybyśmy tworzyli dekalog największych grze-
czynamy działać zachowawczo – powtarzamy
chów firm w kontekście myślenia o promocji,
schematy, komunikujemy się poprzez cenę. Ko-
z pewnością na wysokim miejscu znalazłoby się
niec końców wszystko wygląda tak samo. Reklama ma działać trochę chaotycznie, mamy prawo do błędów, bo największy błąd to kopio-
Działania informacyjne nie powinny być utożsamiane z reklamą.
wanie innych. MARKA DEWELOPERA CZY MARKA INWESTYCJI Wszyscy zdają sobie sprawę, że budowanie marki to proces długoterminowy. Rzeczywistość pokazuje jednak, że marki dla inwestycji nie trzeba budować latami, ponieważ nie musimy utrzymać jej w długiej perspektywie czasowej. Marka to trochę koloru, trochę czcionki. Nie wiemy dokładnie, czym jest tożsamość
33
GRUPA MARKETINGOWA
DLACZEGO LUDZIE MÓWIĄ, ŻE REKLAMA NA NICH NIE DZIAŁA?
mylenie (bo trzeba nazwać rzecz po imieniu) marketingu z public relations.
Panuje wyobrażenie, że reklama jest tworem, Częstym zjawiskiem jest komunikowanie fak-
który - najczęściej za pośrednictwem telewi-
tów dotyczących inwestycji (znajduje się tu i tu,
zji - ma nam coś narzucać na siłę. Coś, czego
ma tyle i tyle mieszkań o takim i takim metrażu
wcale nie chcemy. Tak naprawdę chodzi jednak
itp.) i nazywanie tego reklamą. Istotne jest to,
o utrwalenie marki w naszej świadomości. Stąd
aby zrozumieć, że takie przedstawienie produk-
reklamy, nawet te słabszej jakości, są nadal sku-
tu reklamą nie jest.
teczne. Nie wiemy dokładnie, co było umieszczone w reklamie, ale umiemy dopasować
Nie wystarczy poinformować klienta o cechach
do niej skojarzenia, ponieważ zapamiętujemy
szczególnych inwestycji, ponieważ robi to więk-
kontekst. Dlatego tak istotna jest spójna komu-
szość firm. Reklama musi nas wyróżnić, bo taki
nikacja. Jeśli będziemy ją należycie prowadzić,
jest jej cel. Reklama nie daje odpowiedzi na
to za sprawą kontekstu nasi klienci będą mieli
konkretne pytania, ona przyciąga uwagę, aby-
poczucie, że mają wiedzę kompleksową.
śmy sami tych odpowiedzi szukali. Branża de-
PRAKTYKA MATKĄ WSZYSTKICH UCZONYCH
weloperska, choć pozornie wydaje się inną kategorią, poddaje się tym samym mechanizmom
Wiemy, że solidna wiedza jest podstawą do-
zakorzenionym w ludzkiej psychice.
ĆWICZENIE: JAKIE SĄ MOTYWACJE KUPUJĄCYCH MIESZKANIA?
RYZYKO NISKIE
RYZYKO WYSOKIE
brej pracy, ale nie można mówić o sukcesach
MOTYWACJE UJEMNE (REMEDIUM)
MOTYWACJE DODATNIE
•
Pierwsze mieszkanie
•
•
Mieszkanie dla dziecka
•
Zmiana lokalizacji ze względu na pracę
Między dobrym a lepszym – zwiększanie komfortu życia
•
inwestycja, lokata kapitału
•
Kolejne mieszkanie
•
•
Łączone kredyty
Dopasowanie do standardu grupy
•
Na granicy możliwości finansowych
34
Powinniśmy pisać niewiele (aby kupujący miał potrzebę kontaktu ze sprzedawcą), ale nie mniej, niż inni uczestnicy rynku.
bez odpowiedniego warsztatu. Dlatego druga część spotkania była poświęcona praktycznym warsztatom i pracy na przykładach. Uczestnicy poznali matrycę J.R. Rossitera i L. Percy’ego, która traktuje o tym, że marka należy do konkretnej kategorii produktowej i zaspokaja określone w tym względzie potrzeby. Model uwzględnia dwie zmienne: charakter motywacji zakupowej (dodatni-ujemny) oraz postrzegane przez konsumenta ryzyko zakupu, generujące określony poziom zaangażowania w zakup: wysokie-niskie. Na tej podstawie osoby obecne na spotkaniu rozpisywały modele bodźców, jakie można zaobserwować w kontekście szukania mieszkania. Ta tematyka będzie również poruszona na kolejnym spotkaniu Grupy Marketingowej, na które serdecznie zapraszamy. Proces decyzyjny może być krótki albo długi. Zasadnym jest kuszenie nabywcy tak, aby skierować go do sprzedawcy. Jeśli zależy nam na skracaniu procesu decyzyjnego – powinniśmy nieco „wodzić klienta za nos”. Ma tu zastosowanie zasada „mniej znaczy więcej”. Wszystkie informacje, które de facto nie są wcale potrzebne, utrudniają nam komunikację, ponieważ zaburzają nam kluczowy przekaz. Spotkania Grupy Marketingowej należą do jednych z najbardziej inspirujących inicjatyw, jakie podejmujemy dla pracowników Państwa firm. Wierzymy, że dzięki nim na nowo odkrywamy, jak wielką sztuką jest, a pasją może być, marketing.
35
WIEŚCI Z RYNKU
Rok 2014 w branży mieszkaniowej - fakty i opinie
Po publikacji raportu firmy REAS, który podsumowywał rok działalności deweloperów na rynku mieszkaniowym, media rozpisały się o tym, jak był on dla nas owocny. To prawda, że mamy za sobą kilkanaście miesięcy dobrej sprzedaży. Jednak to, czy możemy liczyć na kolejny rok prosperity, zależy od wielu czynników. Duże znaczenie będą miały działania ustawodawcy, który tworząc nowe przepisy i nakładając na nas kolejne obostrzenia siłą rzeczy kształtuje ceny mieszkań – niekoniecznie w pożądanym kierunku. POPYT I PODAŻ JAK JING I JANG
W Warszawie, Krakowie i Trójmieście wielkość
Liczba mieszkań wprowadzonych do sprzeda-
oferty była na stałym poziomie, we Wrocławiu
ży w 2014 roku w aglomeracjach o największej
zmalała o 2,4%. W tych miastach nowa podaż
skali obrotów na rynku pierwotnym (War-
nieomal zrównała się z wielkością sprzeda-
szawa, Kraków, Wrocław, Trójmiasto, Poznań
ży. Duży spadek oferty, bo o 18,1%, miał na-
i Łódź) wyniosła ponad 47,5 tys. lokali. To nie-
tomiast miejsce w Poznaniu. Jedynym mia-
mal o 100% więcej niż w 2013 roku, więc może-
stem, gdzie oferta znacząco wzrosła, była Łódź,
my mówić o dużym ruchu w branży branży.
w której liczba mieszkań czekających na nabywców na koniec roku wzrosła o 9,6% w porównaniu z końcem września.
Liczba mieszkań w ofercie na koniec roku szacowana jest na niewiele ponad 47 tys. lokali, co świadczy o wyjątkowej równowadze rynko-
Według wstępnych danych GUS, deweloperzy
wej. Patrząc na sytuację pod względem zmian
w okresie jedenastu miesięcy 2014 roku roz-
w ofercie nie było dużych wahań.
poczęli w całej Polsce budowę o jedną trzecią
36
dych ludzi do zakupu pierwszego mieszkania. Nie ulega wątpliwości, że zmiany limitów cenowych w ramach programu MdM miały istotny
W całym 2014 roku sprzedano na analizowanych rynkach ponad 43 tys. lokali. To o prawie 20% więcej, niż w rekordowych dotychczas latach 2007 i 2013, w których sprzedano po około 36 tys. mieszkań.
wpływ na liczbę kredytów udzielonych w ramach MdM-u w poszczególnych miastach w kolejnych kwartałach. Tylko w Gdańsku, gdzie od drugiego półrocza limit się zmniejszył, spadła także od lipca wyraźnie liczba kredytów. Można dostrzec dalej idące prawidłowości stymulujące sprzedaż mieszkań dzięki programowi MdM. Po pierwsze, nabywcy wykorzystywali dopłaty tam, gdzie wskaźnik był zbliżony do przeciętnej ceny na rynku. Miało to miejsce w Gdańsku, Poznaniu i Łodzi, gdzie relacja kredytów z dopłatą do liczby sprzedanych lokali sięgnęła 27%. Wpływ programu MdM na zwiększenie sprzedaży można rozpatrywać nie tylko w kontekście wsparcia osób korzystających z dopłat. Zgodnie z raportem firmy REAS, w miastach, w których limit był niski i niewielka część oferty spełniała wymogi programu, wpływ na rynek wynikał z próby dopasowania cen do limitu, zaś o wzro-
mieszkań więcej niż przed rokiem, czyli ponad
ście sprzedaży decydowała nie liczba kredytów
64,3 tys. mieszkań. Wśród lokali znajdujących
udzielonych w ramach programu, lecz atrakcyj-
się w sprzedaży na koniec 2014 roku mieszka-
ność niskich cen.
nia oddane w 2013 roku (ok. 2,8 tys.) stanowiły niecałe 6% oferty, zaś mieszkania oddane do
Pozostali stoją na stanowisku, że MdM miał tak
użytku przed 2013 rokiem około 7% (3,1 tys.).
naprawdę niewielki wpływ na wyniki sprzeda-
Największą część oferty – prawie 40% - stano-
żowe. Zwolennicy tej teorii popierają ją staty-
wiło 18,7 tys. lokali planowanych do oddania w
stykami REAS, zgodnie z którymi przykładowo
2015 roku.
w Warszawie, Krakowie i Wrocławiu liczba kredytów udzielonych w ramach programu MdM
PROGRAM MDM – WSPIERAŁ SPRZEDAŻ, CZY NIE WSPIERAŁ? OTO JEST PYTANIE
wyniosła ok. 10-11% na tle wszystkich sprzedanych w tym roku mieszkań. Dodatkowo po-
Zdania są podzielone. Część członków Związku
jawiają się także głosy, że dopłaty na zapropo-
uważa, że program rządowy motywował mło-
nowanym przez rząd poziomie nie były na tyle 37
WIEŚCI Z RYNKU
atrakcyjne, aby przekonać do zakupu kogoś, kto
jest raczej chwilowy. Szczególnie, jeśli wejdą
tego zakupu tak naprawdę nie planował. MdM
w życie propozycje UOKiK-u dotyczące likwida-
mógł stymulować tych, którzy byli nieprzeko-
cji otwartych rachunków powierniczych, czemu
nani, ale raczej nie skusił tych, którzy nie mieli
jako Związek silnie przeciwdziałamy. *
takiego pomysłu wcale. Dopasowanie oferty deweloperów do oczeNajwiększymi beneficjentami spo-
kiwań klientów i niskie oprocentowanie
śród miast wojewódzkich są: War-
kredytów hipotecznych to walory, które za-
szawa, gdzie trafiło ponad 56 mi-
chęcały do zakupu nieruchomości. Przyczy-
lionów złotych i Gdańsk (prawie
niła się do tego także świadomość inwesto-
33 miliony). Do tych dwóch miast
rów kupujących mieszkania na wynajem,
w 2014 roku trafiło ponad 40% środ-
że niższych stóp procentowych i redukcji
ków przeznaczonych na dopłaty dla
cen w roku 2015 raczej nie będzie. Wręcz
wszystkich miast wojewódzkich.
przeciwnie - tanie kredyty, Fundusz Mieszkań na Wynajem i zakupy inwestycyjne
DLACZEGO ZESZŁY ROK BYŁ TAKI OWOCNY?
mogą spowodować niewielki wzrost cen – Edward Laufer Prezes Zarządu Vantage
REAS słusznie zauważa, że dobre wyniki zo-
Development SA.
stały osiągnięte nie dzięki histerycznym zakupom czy ucieczce nabywców przed wzrostem
Pierwszy rok programu MdM niestety
cen, ale dzięki stabilnym cenom i stosunkowo
okazał się dość słaby. Zgodnie z progno-
dobrym dopasowaniu oferty do możliwości na-
zami PZFD ze stycznia 2014 r, udało się
bywczych klientów, wspartych częściowo dzia-
wykorzystać jedynie 200 mln, z ponad
łaniami państwa. W pewnym stopniu mieliśmy
600 dostępnych. Trzeba jednak zauważyć,
jednak do czynienia także z wyjątkowymi prze-
że MdM rozkręca się dużo szybciej niż RnS,
sunięciami popytu: w I kwartale miały miejsce
a deweloperzy chcąc dopasować się do pro-
zakupy dokonywane przez osoby czekające na
gramu, wprowadzają na rynek coraz więcej
uruchomienie programu MdM, a w IV kwar-
tańszych inwestycji, kwalifikujących się do
tale – przez nabywców, zaciągających kredyty
dofinansowania. Razem z powoli rosnący-
przy wkładzie własnym na poziomie 5% w oba-
mi limitami powinno to sprawić, że poziom
wie przed wzrostem do 10% (Rekomendacja
wykorzystania środków przeznaczonych
S). Taki wyjątkowo korzystny zbieg okoliczno-
na program w 2015 roku prawdopodobnie
ści już się nie powtórzy i jako branża musimy
przekroczy 70%. – Grzegorz Kiełpsz Prezes
zdawać sobie z tego sprawę. W skali poszcze-
Polskiego Związku Firm Deweloperskich.
gólnych kwartałów, jak i w skali całego roku, wyniki roku 2014 będą trudne do powtórzenia,
* Materiał został przygotowany w oparciu o raport REAS Rynek mieszkaniowy w Polsce - IV kw. 2014 r.i zawiera cytaty bezpośrednio ze wspomnianej publikacji.
więc tytułowy „powrót deweloperów do raju”
38
FIRMA WSPIERAJĄCA
MARKETINGOWE INSPIRACJE
Jak skorzystać na modzie na ekologię?
Moda na ekologię przybiera kształt sinusoidy z tendencją wzrostową. Raz na jakiś czas temat staje się modny, by po pewnym czasie całkowicie przycichnąć. Działania proekologiczne są mile widziane pod warunkiem, że nie są jedynie wydmuszką i wyraźnie je akcentujemy w komunikacji z otoczeniem. Tworząc strategię działania firmy sami możemy wyznaczać trendy i czynić z nich atuty marki. Często korzystanie z materiałów ekologicznych nie jest wcale droższe, natomiast ma duży potencjał marketingowy. Sektor budownictwa niezwykle silnie oddzia-
powierzchnia biologicznie czynna jest z góry
łuje na środowisko. Odpowiada za 42% całe-
ustawowo określona. Możemy zatem mówić
go zużycia energii w EU i za około 35% emisji
o jej istnieniu w kontekście profitów i korzy-
wszystkich gazów cieplarnianych.* Takie dane
ści, jakie zapewniamy dzięki niej mieszkańcom
zobowiązują nas do tego, aby działać w sposób
i środowisku.
przemyślany. Jeśli tak robimy, bo przymuszają nas do tego przepisy unijne, niekoniecznie
Jeśli zestawimy tradycyjne budownictwo z eko-
wyrzuty korporacyjnego sumienia, również
logicznym, zauważymy, że „zielone” inwestycje
możemy obrócić to w korzyść wizerunkową.
zużywają przeciętnie o 30% mniej energii. Po-
W końcu Kowalscy nie wiedzą, że przykładowo
nadto mają też znacznie niższe zużycie wody 40
Na potrzeby tego artykułu przeprowadzono audyt losowo wybranych stron firm deweloperskich należących do Związku. Na żadnej z nich nie znaleziono elementów świadczących o trosce o środowisko. A szkoda.
i koszty utrzymania. Szczególnie dwie ostatnie informacje powinny przykuć uwagę kupujących. Nie dzieje się tak dlatego, że inwestycje ekologiczne są z założenia droższe a Polacy nie mają jeszcze wykształconego myślenia o korzyściach, które pojawią się po czasie, jeśli na początku zainwestuje sie więcej. Takie myślenie, charakterystyczne dla krajów Europy Zachodniej, znajdzie swoje odzwierciedlenie również w decyzjach zakupowych naszych rodaków, ale na to trzeba jeszcze pewnie trochę poczekać. Poprawa charakterystyki energetycznej budynków: »» zmniejszenie zapotrzebowania na energię »» wykorzystanie źródeł odnawialnych (słońce, wiatr, biomasa) »» podniesienie efektywności energetycznej Coraz więcej osób zwraca uwagę na ekologię. W oparciu o wiedzę dotyczącą proekologicznych
fakt, że wcale nie musimy ponosić przy tym do-
zachowań firmy wybieramy produkty od tych
datkowych kosztów!
codziennego użytku, po te, które kupujemy raz na kilka lat. Ma to związek z ideą CARBON FO-
Wielu z nas już dziś używa w swoich inwesty-
OTPRINT, bardzo popularną na zachodzie mia-
cjach szeregu proekologicznych rozwiązań.
rą sumy emisji gazów cieplarnianych wytwo-
To, czego nam brakuje, to komunikowanie tego
rzonych przez firmę bądź jednostkę. Dążenie do
faktu na zewnątrz.
minimalizacji „śladu ekologicznego” jest misją przyszłych pokoleń, które dorastają w świado-
Weźmy za przykład płytki ceramiczne. Warto
mości szkód, jakie przynosimy naszej planecie.
dowiedzieć się, z jakich materiałów powstały
Wszystko dobrze, wszystko pięknie, ale jak to
i jak wyglądał proces produkcyjny, aby zazna-
się ma do działalności deweloperskiej?
czyć to później w materiałach promocyjnych. Może produkty, z których korzystamy od lat,
Powinniśmy pokazywać klientom, że nasze in-
mają jakieś certyfikaty potwierdzające ekolo-
westycje dzięki temu, że są ekologiczne, są też
giczność, ale nie przyszło nam do głowy, aby to
modne. Najciekawszy w tym wszystkim jest
komunikować? Daleko nie szukając, nasz Czło-
41
MARKETINGOWE INSPIRACJE
nek Wspierający, firma ROVESE, produkuje
deszczowej. Dobrze sprawdzą się także zielone
płytki z certyfikatem ECOKARTA.
tereny na dachu samej inwestycji. Takie rozwiązanie znacznie poprawia komfort mieszkania,
Zwróćmy też uwagę na farby, jakich używamy
a dodatkowo lokale na ostatnim piętrze nagrze-
do wykończenia inwestycji. Czym kierujemy się
wają się w znacznie mniejszym stopniu.
przy ich doborze? Jeśli farba firmy X kosztuje tyle samo co firmy Y, ale firma Y kieruje się
Inwestycje z zielenią pionową potrafią zaprzeć
proekologiczną polityką, to czy opłaca nam się
dech w piersiach. Ładny folder sprzedażowy
zainwestować w produkt tej drugiej? Tak, pod
to jednak nie wszystko, co można dzięki nim
warunkiem, że będzie to spójne z resztą naszych
uzyskać. P.S. PZFD prowadzi działania,
działań. Tak, pod warunkiem, że będziemy to
aby zielone ściany były w pewnym stop-
później komunikować przy sprzedaży.
niu wliczane do powierzchni biologicznie czynnej.
A jak wyglądają okna w Waszych inwestycjach? Czy mają w sobie rtęć, tak popularną jeszcze
Na koniec smaczek – gospodarowanie odpada-
kilka lat temu? Zapewne nie. Jednak czy ku-
mi na budowie oraz korzystanie z produktów
pujący o tym wiedzą? Oczywiście nie muszą,
krajowych. Minimalizowanie strat i wybieranie
ale czemu by nie napisać o tym przy okazji kre-
materiałów, które mają najlepszy stosunek jako-
acji komunikatu prasowego? To samo dotyczy
ści do ceny, ma naturalnie swoje uzasadnienie
żarówek energooszczędnych, które nie są nadal
ekonomiczne. Zawsze można jednak położyć
standardem wykończenia. Jeśli je stosujemy –
nacisk na inne następstwa wynikające z takich
mówmy o tym!
działań. W komunikacji możemy mówić o rozsądnym wykorzystaniu surowców i mniejszej
Dobrym pomysłem jest również wybór od-
ilości odpadów oraz wspieraniu gospodarki
powiedniego zarządcy nieruchomości, który
przez wybór polskich produktów. Brzmi lepiej,
swoimi działaniami będzie przyczyniał się do
czyż nie?
promowania
proekologicznego
użytkowania
inwestycji. Proekologiczne użytkowanie to nie
To wszystko wydaje się takie proste i oczywiste.
tylko niezwykle ważne dbanie o środowisko, a
Jednak wejdź teraz na swoją stronę interneto-
w wielu przypadkach także ograniczenie kosz-
wą i sprawdź, czy komunikujesz, że jesteś eko.
tów. Znaczna część rozwiązań ekologicznych
Jeśli nie, może jest to najlepszy moment, aby
to w perspektywie niższe koszty użytkowania.
zacząć. Nie jest trudno być firmą ecofriendly.
Dlatego też warto pamiętać o wyborze oświe-
Wystarczy położyć na to większy nacisk w ko-
tlenia ledowego, tworzeniu powierzchni bio-
munikacji.
logicznie czynnej na dachach altan śmietnikowych czy też np. o systemach nawadniania
* Dane pochodzą z Oddziału Polskiego Związku Inżynierów i Techników.
obszarów zielonych inwestycji za pomocą wody 42
DEWELOPER PO GODZINACH
Kibicuj z pasją
Rozmowa z Jarosławem Jankowskim, Prezesem Zarządu, Waryński S.A. Grupa Holdingowa Czy miłość do kibicowanie jest roman-
wątpienia zatem mogę stwierdzić, że miłość do
tyczna? Przychodzi nagle, niespodzie-
kibicowania ma w sobie nutę romantyzmu.
wanie i trwa latami? Jak rozpoczęła się Pana pasja?
Jakie emocje towarzyszyły Panu podczas
Jarosław Jankowski: Moja pasja związana
pierwszego meczu? Czy podobne wraże-
z Legią trwa już ponad dwadzieścia lat. Pierw-
nia powróciły kiedykolwiek podczas za-
szy raz na stadionie pojawiłem się pod koniec
rządzania firmą?
lat 80., jednak prawdziwa pasja zrodziła się
JJ: Stwierdzenie, że tych emocji nie da się opi-
w 1993 r. Wówczas po niesłusznie odebranym
sać słowami wydaje się banalne, jednak do ki-
Legii mistrzostwie, poczułem złość i zawód,
bicowania idealnie pasuje. Pierwsza wizyta na
które sprawiły, że związałem się z tym klubem
stadionie to spotkanie z sytuacjami i wraże-
na lata. Jestem oddanym kibicem i wspieram
niami, które nie towarzyszyły mi na co dzień.
Legię niezależnie od osiąganych wyników. Bez
Adrenalina, pozytywne napięcie, wyjątkowe 43
DEWELOPER PO GODZINACH
stycji?
(Niby wszystko jest na dobrej
drodze, a tu nagle pojawiają się bariery – przepisy techniczne, UOKIK. Podanie
Pierwsza wizyta na stadionie to spotkanie z sytuacjami i wrażeniami, które nie towarzyszyły mi na co dzień. Adrenalina, pozytywne napięcie, wyjątkowe poczucie wspólnoty…
– pomysł na inwestycję, bramka – rozpoczęcie działań i spalony – kontrola UOKiKu) JJ: Oczywiście sport i biznes mają wiele analogii. W obu tych dziedzinach człowiek musi nieustannie się rozwijać i udoskonalać, jeśli chce osiągnąć sukces. Musi również wytyczać coraz to bardziej ambitne cele. Dodatkowo, zarówno w piłce nożnej, jak i przy realizacji inwestycji deweloperskich, ostateczne powodzenie jest uzależnione także od czynników zewnętrznych. W pierwszym przypadku są to m.in. przeciwnicy i panujące warunki atmosferyczne, w drugim natomiast decyzje administracyjne, zmienna sytuacja rynkowa i współpraca z podwykonawcami. Jednak dzięki konsekwentnym i przemyślanym działaniom, w obu tych dziedzinach istnieje możliwość zminimalizowania nieprzewidywalnych zdarzeń.
poczucie wspólnoty, to tylko niektóre z emocji, które odczuje każdy, kto pojawi się na stadio-
Czy czuje się Pan podobnie jak trener
nie. Wiele osób przychodzi na mecze wyłącznie
zarządzając swoją firmą deweloperską?
dla atmosfery, to mówi samo za siebie. Zarzą-
Jaki stosuje Pan styl motywowania pra-
dzanie dużą firmą oczywiście również wywołuje
cowników – demokratyczny czy autory-
wiele emocji, jednak są to zupełnie inne przeży-
tarny?
cia. Podejmując kluczowe decyzję muszę rozwa-
JJ: Tak jak już wspomniałem, pomiędzy piłką
żyć wszystkie za i przeciw, spokojnie przeanali-
nożną a działaniami biznesowymi dostrzegam
zować sytuację. Na stadionie nie ma na to czasu.
dużą analogię. Będąc menedżerem dużej firmy deweloperskiej w codziennych kontaktach z pra-
Mecze kojarzą się z adrenaliną. Szybkie
cownikami i partnerami biznesowymi stosuję
podanie, widowiskowa bramka i nagle
wiele rozwiązań i posunięć, które mogłyby być
... okazuje się, że jest spalony. Czy akcje
również przypisywane trenerom piłkarskim.
na boisku piłkarskim znajdują swoją
Zarówno w sporcie, jak i biznesie, skuteczny
analogię w planowaniu realizacji inwe-
menedżer to przede wszystkim dobry taktyk 44
i motywator. Niezwykle istotne jest stworzenie
gii mam możliwość poznania funkcjonowania
zespołu specjalistów i ekspertów, którym może-
klubu od środka. Dopiero będąc wewnątrz orga-
my zaufać i tylko koordynujemy ich pracę.
nizacji mogłem w pełni dostrzec jak bardzo klub
Nie bez przyczyny w brytyjskim modelu orga-
i dotyczące go sprawy są ważne dla Warszawia-
nizacji klubu piłkarskiego, który przez wielu
ków. Z dzisiejszej perspektywy, dostrzegam
uznawany jest za najlepszy na świecie, mene-
wiele analogii pomiędzy Sekcją Koszykówki
dżer koordynuje i nadzoruje pracę sztabu szko-
Legii Warszawa a zarządzaną przeze mnie Gru-
leniowców, którzy specjalizują się w różnych
pą Waryński. Oba podmioty są silnie związane
aspektach funkcjonowania drużyny. Jednak za-
z Warszawą, zakorzenione w jej tożsamości.
wsze decydujące słowo należy do „bossa”.
Ponadto, zarówno Legia, jak i Grupa Waryński z powodzeniem przeszła proces zmian i obecnie
Czy spotkał Pan jakiegoś piłkarza osobi-
odnosi sukcesy.
ście? Jakie były tego okoliczności i jakie wrażenia Panu towarzyszyły?
Czy angażuje się Pan w jakiś szczególny
JJ: Jako osoba mocno zaangażowana w życie
sposób w rozwój klubu?
Legii Warszawa i towarzysząca jej nieprzerwa-
JJ: Tak, jak już wspomniałem, od kilku lat Gru-
nie od ponad 20 lat, miałem taką przyjemność
pa Waryński zaangażowana jest w wielki pro-
już wielokrotnie. Dzięki spotkaniom z piłkarza-
jekt „Odrodzenia Potęgi” koszykarskiej Legii
mi mogłem lepiej poznać emocje towarzyszące
Warszawa. Współpracę z sekcją rozpoczęliśmy
zawodnikom podczas przygotowań do meczu.
w 2011 r., kiedy drużyna występowała w 3 lidze
Muszę przyznać, że cała „otoczka” meczu pił-
i z trudem wiązała koniec z końcem. Obecnie,
karskiego, mimo upływu wielu lat, nadal wy-
dzięki zaangażowaniu wielu osób i bardzo cięż-
wiera na mnie ogromne wrażenie. Dzisiaj mam
kiej pracy, udało nam się stworzyć klub, który
częsty kontakt z zawodnikami, niektórzy z nich
rywalizuje z powodzeniem w I lidze i walczy
angażują się w rozwój Sekcji Koszykarskiej Le-
o awans do najwyższej klasy rozgrywkowej
gii Warszawa, z którą Grupa Waryński i ja oso-
w Polsce. A naszym zawodnikiem i „twarzą”
biście, jesteśmy mocno związani od kilku lat.
tego projektu jest Cezary Trybański – pierwszy polak grający w NBA. Współpraca z koszykar-
Jaka jest największa zaleta kibicowania
ską Legią to projekt, który nadzoruję osobiście
Legii?
– to moja wielka pasja. Wykorzystując swoje
JJ: Legia to stołeczna drużyna i marka z ogrom-
doświadczenie i znajomość realiów bizneso-
nymi tradycjami. To najbardziej rozpoznawalny
wych, uczestniczę w tworzeniu otoczenia klubu,
klub w Polsce i organizacja, która nieustan-
które pomoże mu odnosić sukcesy przez wiele
ne się rozwija i dąży do sukcesu. Kibicowanie
kolejnych lat.
temu klubowi to gwarancja emocji, których nie
Ten projekt jest dla mnie niezwykle ważny
zapewni żadna inna pasja. Dodatkowo, poprzez
i przynosi wiele satysfakcji.
zaangażowanie w odbudowę koszykarskiej Le45
CZŁONKOWIE WSPIERAJĄCY
Światłowód jako źródło przewagi konkurencyjnej oferty mieszkaniowej Dla Polski jednym z priorytetów na najbliższe lata jest wykorzystanie potencjału technologii cyfrowych. Zgodnie z celami ujętymi w Programie Operacyjnym Polska Cyfrowa na lata 2014–2020 głównym kierunkiem rozwoju naszego społeczeństwa powinno być wzmocnienie cyfrowych fundamentów i podniesienie poziomu kompetencji z zakresu nowoczesnych technologii. W praktyce związane jest to z budową sieci światłowodowej, rozwojem nowych usług oraz umiejętności cyfrowych oraz koniecznością dostarczenia do nowych inwestycji mieszkaniowych odpowiedniej infrastruktury.
Dostęp do superszybkiego Internetu, nowo-
i najszybszy na rynku, nielimitowany
czesne technologie, innowacyjne rozwiązania
Internet;
z pewnością podnoszą standard życia miesz-
»» komfort korzystania z multimediów (np.
kańców, co przedkłada się na wzrost atrakcyj-
brak tzw. „buforowania” – przerw
ności lokalizacji, otwierając przed inwestorami
w dostarczaniu zawartości stron
budownictwa mieszkaniowego nowe kierun-
z Internetu);
ki rozwoju. Decyzje zakupowe osób poszuku-
»» odporność na warunki atmosferyczne
jących mieszkań, coraz częściej związane są
i zaniki prądu,
z szybkością Internetu. Szczególnie jest to waż-
»» korzystanie z oferty konwergentnej
ne dla młodszego pokolenia oraz osób wykonu-
integrującej usługi stacjonarne (internet
jących prace zawodową w domu.
i TV) i mobilne
Jakie są korzyści dla nowego nabywcy mieszkania posiadającego światłowód w porównaniu
POSTĘP TECHNOLOGICZNY NIE DAJE NAM WYBORU!
z popularnymi „kablówkami”? Zasadniczymi
Dlatego też priorytetem na najbliższe lata dla
z nich są:
Orange Polska są inwestycje w technologie
»» posiadanie dedykowanego
światłowodowe, w pierwszej kolejności realizo-
łącza światłowodowego zamiast
wane na rynku budownictwa wielorodzinnego.
współdzielonego łącza kablowego; Dla sukcesu tego zadania niezbędna jest współ-
»» najnowocześniejsza na świecie
praca z deweloperami , inwestorami, którzy są
technologia zapewniająca stabilność łącza
46
gotowi wspólnie z Orange podjąć niezbędne
a potencjalna korzyść z wyróżnienia się
działania do stworzenia warunków umożliwia-
oferty spośród innych porównywalnych
jących dostęp do szybkiego Internetu na osie-
w danym segmencie jest niewspółmiernie
dlach mieszkaniowych.
wyższa. »» W ramach współpracy z Orange Polska
Jakie korzyści – poza zadowolonymi klientami
wspólne działania marketingowo
może mieć deweloper z posiadania światłowodu
- sprzedażowe promujące zarówno
w swojej inwestycji?
inwestycje jak i ofertę operatora
»» Wyróżnienie oferty mieszkaniowej
posiadającego najnowsza technologie.
spośród innych na rynku – posiadanie światłowodu to wciąż nie powszechnie
Zapraszamy wszystkich deweloperów gotowych
występujący standard,
do współpracy w zakresie budowy szybkiego dostępu do Internetu.
»» Dobra relacja koszt- efekt – inwestycja w technologię światłowodową nie różni się znacząco pod względem kosztów po
Szczegóły znajdziecie Państwo na naszej
stronie dewelopera w porównaniu
stronie internetowej;
z inwestycją np. w kable koncentryczne,
www.orange.pl/ftth_deweloperzy.phtml
Dyrektor Realizacji Inwestycji i Sprzedaży do Rynku Deweloperskiego Przemysław Naklicki 501 200 671
47
ODZIAŁ WARSZAWSKI PZFD
Spotkanie w ramach porozumienia z miastem
14 stycznia br. w Urzędzie m. st. Warszawy obyło się pierwsze w nowym roku spotkanie Oddziału Warszawskiego Polskiego Związku Firm Deweloperskich z władzami miasta. Głównym tematem spotkania było podsumowanie prac „Zespołu ds. infrastruktury i planowania przestrzennego” w roku 2014, a także omówienie realizacji pozostałych celów zawartych w Porozumieniu o współpracy pomiędzy PZFD, a Urzędem m.st. Warszawy. Ze strony Oddziału Warszawskiego została
Zarówno w opinii wiceprezydenta Warszawy
przygotowana i przedstawiona podczas spotka-
Jacka Wojciechowicza, jak i przedstawicieli
nia krótka prezentacja podsumowująca działa-
PZFD – prezesa, Grzegorza Kiełpsza oraz pre-
nia Oddziału w ramach współpracy z miastem.
zesa Oddziału Warszawskiego, Pawła Putkow-
Wśród wspomnianych inicjatyw znalazł się
skiego ubiegły rok potwierdził obopólne korzy-
m.in. udział w Pikniku z klimatem czy akcji sa-
ści wynikające ze współpracy Związku i Miasta,
dzenia drzew w ramach Partnerstwa dla Klima-
zarówno w zakresie rozwiązywania bieżących
tu.
spraw, jak i wzajemnego wspierania inicjatyw
48
na rzecz wizerunku Warszawy jako dobrego
Podczas spotkania omówiono także sprawy
miejsca do mieszkania. Obie strony podkreśliły
merytoryczne dotyczące ważnych dla nas za-
jednocześnie chęć dalszego uczestnictwa w wy-
gadnień - obowiązujących wskaźników parkin-
darzeniach organizowanych w nadchodzących
gowych i realnego popytu na miejsca parkingo-
miesiącach.
we realizowane przez deweloperów w oparciu o narzucone wskaźniki w decyzjach administra-
Nie zabrakło jednak i słów krytycznych.
cyjnych oraz konsultacji z deweloperami prac
W głównej mierze dotyczyły one braku postę-
planistycznych na etapie przystąpienia do prac
pu w negocjacjach pomiędzy PZFD, a MPWiK,
projektowych nad planem. Temat dot. wskaź-
które dotyczą Porozumienia w zakresie zwrotu
ników miejsc parkingowych wywołał podczas
przez MPWiK nakładów ponoszonych przez de-
spotkania żywą dyskusję. Wyniki przedstawio-
weloperów na budowę urządzeń wodno-kana-
nej ankiety przygotowanej przez Oddział War-
lizacyjnych. To temat, nad którym pracujemy
szawski na podstawie danych pozyskanych od
od pewnego czasu. Obecna na spotkaniu prezes
firm członkowskich były zaczątkiem do rozmów
zarządu MPWiK Hanna Krajewska przyznała,
dotyczących wskaźników parkowania. Przed
że przyczyny tej zwłoki leżą po stronie spół-
nami konieczność dopracowania uzyskanych
ki, zadeklarowała jednocześnie przyspieszenie
danych, a także przygotowanie sprawozdania
prac nad Porozumieniem. Dzięki temu mamy
w szerszym kontekście. Oba zagadnienia będą
nadzieję na przełom w rozmowach w nadcho-
tematem prac Zespołu w 2015 roku.
dzącym czasie.
49
ODZIAŁ WROCŁAWSKI PZFD
2014 r. bardzo dobry dla rynku nowych mieszkań we Wrocławiu
Rekordowa liczba transakcji, spore zróżnicowanie wartości mieszkań w zależności od dzielnic. Słowem rok - najlepszy od lat - pod względem sprzedaży na rynku pierwotnym dla branży deweloperskiej - to najważniejsze wnioski z raportu REAS, dotyczącego rynku mieszkaniowego Wyniki związane z wrocławskim rynkiem, zo-
towarzyszył blisko dwukrotny wzrost liczby
stały przedstawione podczas lutowego briefingu
mieszkań wprowadzonych do oferty w po-
mieszkaniowego, który zorganizował wrocław-
równaniu z rokiem 2013. Tak było w całej
ski oddział Polskiego Związku Firm Deweloper-
Polsce - wylicza Katarzyna Kuniewicz, dy-
skich. REAS prowadzi stałe badania branży od
rektor Działu Badań i Analiz Rynku REAS.
kilkunastu lat. 2 MLD ZŁ NA WROCŁAWSKIM RYNKU — Z podsumowania całego 2014 roku wy-
Wartość rynku (płatne umowy rezerwacyjne
nika, że był to najlepszy pod względem
lub deweloperskie) we Wrocławiu w 2014 r. sza-
sprzedaży rok w historii polskiej branży de-
cowana była na blisko 2 mld zł. W IV kw. 2014 r.
weloperskiej. Oczywiście po boomie z roku
liczba mieszkań sprzedanych była o 257 miesz-
2007. Rekordowemu poziomowi sprzedaży
kań wyższa od liczby wprowadzonych do sprzedaży. 50
Wrocławscy deweloperzy działają na bardzo konkurencyjnym rynku. W 2014 r. deweloperzy wprowadzili do sprzedaży 7,2 tys. mieszkań, a w tym samym czasie nabywców znalazło aż 6,5 tys. lokali.
spowodować, iż pomimo dużej liczby mieszkań w ofercie wrocławscy deweloperzy mogą w 2015 roku wprowadzić do oferty zdecydowanie więcej mieszkań niż w poprzednich latach - wyjaśnia Katarzyna Kuniewicz. I PO BOOMIE? W całym 2014 r. deweloperzy sprzedali w Polsce ponad 43 tys. lokali, to aż o 20% więcej, niż w roku 2007 i 2013. Rekordy odnoszą się również do liczby mieszkań wprowadzonych do sprzedaży w Polsce, a tych było ponad 47,5 tys. - niemal 2 razy więcej niż w 2013 roku. Analitycy zgodnie przyznają, że w 2015 r. będzie zdecydowanie trudniej osiągnąć taki wyniki, bo rynek mieszkaniowy jest cykliczny. Spadek będzie miał miejsce, a wynika to chociażby
W 2014 r. deweloperzy wprowadzili do sprze-
z faktu, że zaczyna się to z innego poziomu, bo
daży 7,2 tys. mieszkań, a w tym samym czasie
jeszcze kilka lat temu sprzedaż na rynku miesz-
nabywców znalazło aż 6,5 tys. lokali. Najwię-
kaniowym we Wrocławiu była o połowę niższa.
cej mieszkań oferowano w dzielnicy Krzyki (37
Do tego dochodzi fakt, że w 2014 roku zakupu
proc.), najmniej na Starym Mieście (9 proc.).
nowych mieszkań dokonywali w dużej mierze
Przeciętna cena m2 lokali mieszkalnych i apar-
nabywcy, obawiając się zmian polityki kredy-
tamentów na rynku pierwotnym na koniec 2014
towej. Tylko do końca 2014 roku przy zaciąga-
roku wyniosła 6,14 tys. zł. W poszczególnych
niu kredytu hipotecznego obowiązywał wymóg
dzielnicach ceny wahały się od 5,11 tys. zł za m2
5-procentowego wkładu własnego. Obecnie jest
na Psim Polu (cena w ofercie) do 7,17 tys. zł za m2
to już 10 procent ceny mieszkania. Niejedno-
na Starym Mieście (cena w ofercie).
znaczny jest również wpływ programu MdM na sprzedaż we Wrocławiu. Z jednej strony dopłaty
- Wrocławscy deweloperzy działają na bardzo
poszerzyły grono potencjalnych nabywców, ale
konkurencyjnym rynku. W związku z tym mu-
z drugiej limity nie są zbyt korzystne dla ryn-
szą mieć przygotowane nie tylko dobre ofer-
ku wrocławskiego, dlatego udział MdM nie jest
ty, ale również muszą być one w dobrej cenie.
jeszcze znaczący i wynosi kilkanaście procent.
Nagroda jest kusząca - dobra sprzedaż. A ta
- Ta tendencja będzie się zmieniać, ale w chwili
w całym 2014 r. była naprawdę imponująca
obecnej trudno powiedzieć, w którym kierun-
- ponad 6 tys. lokali. Sądzę, że ten fakt może
ku - podsumowuje Katarzyna Kuniewicz. 51
ODZIAŁ WROCŁAWSKI PZFD
Deweloperzy zmieniają dzielnice Wrocławia Ponad pół miliarda złotych przeznaczyli na inwestycje w 2014 r. wrocławscy deweloperzy zrzeszeni w Polskim Związku Firm Deweloperskich. W 2015 r. tych inwestycji będzie zdecydowanie więcej.
Wrocławski oddział Polskiego Związku Firm
Dobrze zapowiada się również 2015 r., w któ-
Deweloperskich, zorganizował 19 lutego brie-
rym - według planu - inwestycje deweloperów
fing mieszkaniowy.
PZFD przekroczą 664 mln zł. W tym czasie rozpoczęta lub zakończona zostanie budowa w sumie ponad 3,8 tys. mieszkań.
— Takie spotkanie to dobra okazja do porozmawiania o kondycji branży oraz o tym jak Wrocław zmienia się na naszych oczach.
— Dzięki ustabilizowanej sytuacji na rynku
Stąd też byli z nami prezesi i przedstawiciele
branża może rozwijać się bardzo prawi-
firm deweloperskich oraz osoby związane
dłowo i równomiernie. Jedyny negatywny
z rynkiem nieruchomości. Realizacja do-
sygnał, który możemy powoli obserwować,
brych projektów i efekty naszej pracy zależą
to fakt, że w 2015 r. dwukrotnie zorgani-
od współpracy z bardzo wieloma osobami
zowane zostaną wybory. W związku z tym
i instytucjami, dlatego gościliśmy również
wiele inicjatyw może zostać przygotowa-
przedstawicieli Urzędu Miejskiego, nadzoru
nych na fali populizmu, a ustawy wprowa-
budowlanego oraz stowarzyszeń i instytu-
dzone zostaną w trybie natychmiastowym.
cji, z którymi mamy okazję współdziałać.
To może zachwiać rynkiem - ocenia Miro-
Briefing był adresowany również do me-
sław Półtorak, wiceprezes Oddziału PZFD
diów – wylicza Dorota Jarodzka-Śródka,
we Wrocławiu.
prezes PZFD we Wrocławiu. SETKI MILIONÓW NA INWESTYCJE
PZFD ROZWIJA DZIELNICE, ALE BUDYNEK TO NIE WSZYSTKO
Organizacja przedstawiła twarde dane. Według
Prace budowlane koncentrują się głównie
samych szacunków w 2014 r. na inwestycje we
w czterech wrocławskich dzielnicach od Środ-
Wrocławiu deweloperzy PZFD przeznaczyli 580
mieścia do Fabrycznej. Największą aktywność
mln zł. Dzięki temu powstało blisko 2,4 tys. go-
można zaobserwować w dzielnicy Krzyki. Tylko
towych mieszkań, a kolejne inwestycje są reali-
w 2014 r. gotowych było tam 1,16 tys. mieszkań,
zowane.
a w 2015 r. rozpoczętych bądź gotowych ma być jeszcze więcej - ponad 1,6 tys. mieszkań. 52
— Bardzo dobrze rozwijają się również
— Te dane wprost pokazują, że współodpo-
dzielnice, przy których zakończone zosta-
wiadamy za Wrocław, który razem buduje-
ły inwestycje związane z budową ważnych
my. W wielu miejscach, przez lata powstały,
węzłów komunikacyjnych. Między innymi
zupełnie nowe osiedla, a wręcz dzielnice.
temu faktowi dynamiczny rozwój zawdzię-
Tak się dzieje również dzięki aktywności
cza Psie Pole - ocenia wiceprezes Mirosław
deweloperów zrzeszonych w PZFD - pod-
Półtorak.
sumowuje Dorota Jarodzka-Śródka, prezes wrocławskiego oddziału Polskiego Związku
Miliony przeznaczone na inwestycje to nie tylko
Firm Deweloperskich.
budynki mieszkalne wraz z lokalami usługowymi, którym najczęściej towarzyszą od nowa zaaranżowane tereny zielone, place zabaw, drogi dojazdowe, garaże i parkingi, czy też ścieżki rowerowe.
PZFD we Wrocławiu - to grupa 16
nictwa. Przedsiębiorcy zrzeszeni
firm deweloperskich zrzeszonych
w PZFD tworzą nowe mieszkania,
w Polskim Związku Firm Dewelo-
piękne i obszerne apartamenty,
perskich (Archicom, DOM.Develo-
funkcjonalne
per, INKOM, Osiedle Malownicze,
Wspierają wrocławian w procesie
PBO Dach Bud, Grupa PROFIT De-
wyboru
velopment, Salwirak, TEMAR De-
wątpliwości odpowiadając na py-
weloper,
tania dotyczące zakupu i finanso-
Dom
Vantage
Development,
Development,
obiekty
mieszkania,
biurowe. rozwiewają
mLocum,
wania mieszkania lub domu. Służą
BLOCKPOL, PB DOMBUD, Rafin
radą i pomocą z zakresu prawa bu-
Deweloper, WPBM Mój Dom, Part-
dowlanego i umów deweloperskich.
ner Capital Group).
Przestrzegają zasad Kodeksu Dobrych Praktyk.
PZFD buduje Wrocław i standardy branży deweloperskiej. Zmienia
Więcej informacji:
oblicze miasta, dba o jakość budow-
www.wroclaw.pzfd.pl
53
CZŁONKOWIE WSPIERAJĄCY
Ryzyka związane z otwarciem rachunku powierniczego Uchwalona we wrześniu 2011 roku ustawa o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego miała zapewnić silniejszą pozycję podmiotów dokonujących zakupu nowych mieszkań lub domów. Wprowadziła obowiązek otwierania rachunków powierniczych przez deweloperów, co nie zagwarantowało jednak pełnego bezpieczeństwa transakcji, tworząc nowe czynniki ryzyka.
Wprowadzony „ustawą deweloperską” rachunek
do środków. Bank ewidencjonuje wpłaty i wy-
powierniczy służy do gromadzenia i przecho-
płaty odrębnie dla każdego nabywcy na jego
wywania środków pieniężnych powierzonych
„indywidualnym rachunku nabywcy”, ten zaś
posiadaczowi rachunku przez osoby trzecie (na-
przelewa kolejne kwoty pieniędzy po zakończe-
bywców) na podstawie odrębnej umowy, zwanej
niu określonego etapu budowy. W razie niskiego
„umową deweloperską”. Może być prowadzony
poziomu sprzedaży lokali nie gwarantującego
jako zamknięty lub otwarty. W pierwszym przy-
wystarczających wpływów na rachunek, dewe-
padku jednorazowa wypłata zgromadzonych na
loperowi może zatem zabraknąć bezpośrednie-
rachunku środków następuje po przeniesieniu
go dostępu do środków, z których mógłby kon-
na nabywcę prawa własności nieruchomości,
tynuować realizację budowy.
podczas gdy w drugim kolejne wypłaty środków następują zgodnie z harmonogramem określo-
OGRANICZONY DOSTĘP DO ŚRODKÓW
nym w umowie. W obu przypadkach rachunek
Zamknięty mieszkaniowy rachunek powier-
powierniczy blokuje deweloperowi bezpośred-
niczy chroni prawa nabywców oraz umożliwia
nią możliwość korzystania ze środków zgroma-
deweloperom rozpoczęcie sprzedaży lokali już
dzonych na rachunku do czasu uzyskania okre-
w trakcie realizacji inwestycji bez konieczności
ślonego w umowie stanu budowy – często nawet
wcześniejszego zakończenia prac budowlanych.
aż do jej ukończenia.
Inwestor, który zdecyduje się na jego zastosowanie, ma jednak zablokowany i ściśle kontro-
NAPIĘTY HARMONOGRAM
lowany podczas prac budowlanych dostęp do
Deweloper, prowadząc inwestycję za pośred-
środków finansowych. Otrzymuje od nabywcy
nictwem otwartego mieszkaniowego rachunku
pieniądze dopiero po ukończeniu inwestycji.
powierniczego, ma bardzo ograniczony dostęp
Umowa zawierana jest na czas nieoznaczony,
54
jednak nie dłuższy niż okres niezbędny do wy-
udziału kredytu inwestorskiego, zobowiązany
płaty całości środków wpłaconych na rachunek
jest również udokumentować źródła finansowa-
przez nabywców, po otrzymaniu odpisów aktów
nia przedsięwzięcia.
notarialnych przenoszących prawo do nieruA JEŚLI COŚ PÓJDZIE NIE TAK…
chomości.
Ustawa nie określa dodatkowych środków WYPŁATA W RĘKACH BANKU
ochrony przed spółkami z minimalnym ka-
Ustawa deweloperska nie precyzuje dodat-
pitałem zakładowym – tzw. spółek celowych.
kowych warunków prowadzenia rachunków
W sytuacji wystąpienia wad fizycznych bądź
oraz uwalniania środków. Wynika z tego ryzyko,
prawnych nieruchomości ustawa wskazuje
iż w nieoczekiwanej sytuacji bank może wstrzy-
przepisy Kodeksu cywilnego o rękojmi. Istnie-
mać uruchomienie środków. Banki w oparciu
je ryzyko, iż spółka celowa może nie posiadać
o rekomendacje ZBP narzucają ścisłe zasady
żadnych praw majątkowych, z których można
oceny wiarygodności finansowej inwestora oraz
by było żądać zaspokojenia w postępowaniu
opłacalności jego inwestycji. Samo złożenie
egzekucyjnym. Deweloperzy muszą też rozwa-
wniosku obwarowane jest koniecznością przed-
żyć ostateczną decyzję co do współpracy z wy-
łożenia wielu dokumentów, w tym projektu pro-
branym bankiem, ponieważ zgodnie z ustawą
spektu informacyjnego oraz wzoru umowy de-
deweloperską, Art. 5, ust. 4, prawo wypowie-
weloperskiej. Następnie Inwestor musi ponieść
dzenia umowy rachunku powierniczego przy-
związane z tym opłaty. Jeśli deweloper będzie
sługuje wyłącznie bankowi i tylko z ważnych
prowadził inwestycję ze środków własnych bez
powodów.
Prezes Zarządu Upper Finance Consulting Sp. z o.o. Iwona Załuska
55
INWESTYCJA W KAPITAŁ LUDZKI, TO NAJLEPSZA INWESTYCJA DLA FIRMY
BUDUJEMY I ROZWIJAMY POLSKIE MIASTA
13 LAT DZIAŁALNOŚCI
4 GRUPY TEMATYCZNE
31 PONAD 100 FIRM Z CAŁEJ POLSKI
WSPÓŁPRACUJEMY M. IN. Z:
58
LICZBA PODJĘTYCH DZIAŁAŃ LOBBINGOWYCH W 2014 R.
59
60