Côte & Provence zomer 2021 by Publiera Publishers

BE S T E M M I NGE N ~ C U LT U U R ~ GE SC H I E DE N IS ~ C U L I N A I R ~ M E NSE N ~ ON ROE R E N D G OE D

CÔTE & PROVENCE A U X T E R R A S S E S ! L’ É T É P R O V E N Ç A L E S T A R R I V É

Tchin-tchin les amis!

REPORTAGE MENTON: PARADIJS MET A RISTOCRATISCHE TREKJES

INSPIRATIE BRIEVEN: VINCENT VAN GOGH IN DE PROVENCE

MENS CHÂTEAU CAMPARNAUD: MARNIX ENGELS’ DROOMDOMEIN

BELEVEN MUZIEKFESTIVAL LES MUSICALES DANS LES VIGNES

QUOI DE NEUF À NICE

WEDDINGPLANNER IN ZUID-FRANKRIJK

RENIE’S FRANSE KEUKEN

DRIE PRACHTIGE LAVENDELROUTES

ZOMER 2021

Ambiance Riviera LUXURY OUTDOOR LIVING

Ambiance Riviera LUXURY

OUTDOOR

LIVING

LUXE BBQ’S EN BUITENKEUKENS Het hele jaar door met vrienden en familie genieten van heerlijk eten in de gezonde buitenlucht? Bij Ambiance Riviera kiezen we voor topkwaliteit, omdat we willen dat u jarenlang onbekommerd kunt genieten van uw buitenkeuken. Daarom werken we alleen met merken als OFYR, Big Green Egg en Rösle. Zoekt u naast uw buitenkeuken een stijlvolle loungeset of heeft u wensen voor uw tuin? Ook dat kunnen wij voor u realiseren.

96 route du Plan de la Tour - 83120 Sainte Maxime - Telefoon: +33 4 94 43 21 30 www.ambiance-riviera.fr - info@ambiance-riviera.fr

2011 AMBIANCE RIVIERA - advertentie BBQ V03.indd 1

16-11-2020 13:18

iefhebbers van het goede leven zijn weer welkom in la douce France en dat merk je. Er is veel bedrijvigheid in de regio en de Provençaalse zomer belooft veel goeds. Enthousiaste hoteliers, chambres d’ hôtes-eigenaren, restaurateurs en wijndomeinen aan de Côte d’Azur en in de Provence wachten met smart op vakantievierders met smaak. Het ‘normale leven’ lijkt steeds meer binnen hand bereik te komen en iedereen hoopt dan ook veel toeristen te verwelkomen de komende maanden. En zelf deel ik precies dat gevoel, dat opborrelende enthousiasme, voorpret, zín in de komende maanden. Wie in het buitenland woont, heeft familie en vrienden het afgelopen jaar vermoedelijk niet veel gezien. En dus was ik blij toen ik mijn ouders vorige week in Seillans eindelijk weer een elleboogboks en een luchtzoen kon geven. L’obsession du jour, of eigenlijk des dernières 14 mois, waren voor mij toch wel de status van de grenzen en de coronamaatregelen omtrent reizen van en naar Frankrijk. Zowel privé als voor Côte & Provence was ik elke dag bezig met de soms bijna onoplosbare puzzel Nederlandse lockdown versus troisième confinement. Vooropgesteld: regels zijn er natuurlijk niet voor niets en we moeten ons allemaal neerleggen bij de grillen van de pandemie en de gevolgen daarvan op het dagelijks leven. Maar geloof mij, toen de horeca hier na zes maanden weer open ging op 19 mei zat ik in mijn regenjas klaar voor het eerste glas wijn op het terras en wat smaakte dat goed! Terug naar deze week in Seillans met mijn ouders en het vraagstuk de la semaine: voor vertrek een geldige PCR-test doen in de Var. Testfaciliteiten te over in Frankrijk natuurlijk. Niet alleen staat er namelijk voor elke pharmacie een partytent waar je een sneltest kunt doen, ook is het Franse adagium: se faire tester avant de se retrouver. En dat doen ze! Er wordt hier door de pharmacieminnende Fransen behoorlijk wat afgetest. Alles op kosten van de overheid, maar wat als je niet over een carte vitale, de publieke zorgverzekeringspas, beschikt? Ik belde het lokale laboratoire, waar mijn ouders op het covid-uurtje kosteloos terecht konden. Het enige probleem: dan waren we nou juist verhinderd. Nu kwam ik pas net weer terug in Zuid-Frankrijk na flink wat maanden in mijn andere thuis, Parijs. Daardoor was ik inmiddels weer volledig gewend aan de bruuskheid en het totale gebrek aan empathie waar

Édito

Seillans

Parijzenaren toch wel om bekendstaan. Toen ik de dame van het lokale laboratorium vroeg of zij misschien een andere plek kende waar mijn ouders getest konden worden, gebeurde er dan ook iets bijzonders. Onbewust wapende ik me voor een verbroken verbinding of een pinnige reactie, maar in plaats daarvan kreeg ik een vijftienstappenplan doorgebriefd over hoe we mijn ouders aan de PCR-test konden krijgen. De lokale infirmière liberale moest gebeld worden. Deze verpleegster kon dan bij mijn bejaarde ouders aan huis komen voor de test en het afgeven bij het laboratorium zodat het nog op tijd mee zou gaan. Ik besloot maar niet te zeggen dat mijn ouders jong en fit zijn, want dit klonk als een kostbaar scenario en ‘ons bin zuunig’ natuurlijk. Toen ik vroeg wat dit hele plan wel niet moest kosten, schoot de dame in de lach. Non non, dat was prise en charge SUZ A NNE R IETMEIJER par l’ état. Verbaasd bedankte ik en we hinHO OF DR E DAC T EU R gen op. In ongeloof besloot ik de dorpszuster meteen te bellen en zij bevestigde het hele verhaal. Ik legde, typisch Nederlands, ietwat bezwaard uit dat mijn ouders absoluut niet ziek of slecht ter been zijn. Of we niet bij de verpleegster langs konden komen in plaats van zij bij ons aan huis? Dat kon gelukkig. Na flink wat paperassen was de test zelf zo gepiept. We kletsten wat en minder dan een dag later kreeg ik een smsje met inlogcodes van het lab: prélèvement Covid-19 nasal, négatif. Het was gelukt! Mijn ouders konden met een gerust hart vertrekken, terug naar Nederland. Eigenlijk best jammer natuurlijk ... l

LA DOUCE VIE

CÔTE & PROVENCE

INHOUD OP ONZE WEBSITE VIND JE EEN SPECIALE SELECTIE VIDEO’S DIE HOORT BIJ DE ARTIKELEN IN DEZE VOORJAARSEDITIE. SOMMIGE VIDEO’S ZIJN VERDIEPEND EN INTERESSANT, ANDERE JUIST MOOI OF GEWOON GRAPPIG. JE VINDT ZE OP COTEPROVENCE.NL/ZOMER2021

10 24 10

NICE Quoi de neuf ?

JOURNAL Opmerkelijk nieuws

RENIE’S FRANSE KEUKEN La pâte magique de mamie Elise

PROVENÇAALSE BRIEVEN Van Gogh in Aix-en-Provence

COTEPROVENCE.NL

SHOPPING Délices de Provence

PARADIJS MET ARISTOCRATISCHE TREKJES Pierre Darge in Menton

DÉCO & INTERIEUR Het buitenleven van Nikkie van Leeuwen

OUI! Trouwen in Zuid-Frankrijk

80 45

Swingen en genieten tussen de wijnranken

C’EST L’ÉTÉ De zomer van Côte & Provence

DOMAINE DES FÉRAUD Wijndomein op menselijke maat

TOUR DE LAVANDE Bezoek de mooiste lavendelvelden in bloei

LES MUSICALES DANS LES VIGNES

DE DROOM DIE CAMPARNAUD HEET Hoe Marnix Engels in de Provence belandde

IN FOCUS Opmerkelijk nieuws over onroerend goed

HYPOTHEEK & ONDERNEMEN Albertjan Massier geeft advies

CÔTE & PROVENCE

MA AK KENNIS ME T HE T TE AM VA N C Ô T E & P R O V E N C E CÔTE & PROVENCE

ANITA HAGEMAN correspondent Var

LEVINA RAVEN tekst & correspondent Alpes-Maritimes

DICK KOOPMAN tekst & correspondent Var

MARCEL REIMER art director & fotografie

MIRA VAN KUIJEREN correspondent Alpes-de-HauteProvence

LINDA DE ROUW correspondent Alpes-de-HauteProvence

MIREILLE BOSSCHER juridisch columnist

AB KUIJER correspondent Alpes-Maritimes

DINA VERCRUYSSEN tekst & correspondent Vaucluse

PIERRE DARGE columnist

NIKKIE VAN LEEUWEN columnist déco en inspiratie

KIRSTEN ZIJDERVELD reportages en tekst

SABINE DEKKER tekst & correspondent Drôme Provençale

INGRID LEIJENGREUNSVEN correspondent Vaucluse

RENIE EGHUIZEN Culinair correspondent

NYNKE POSTMA eindcorrectie

BE S T E M M I NGE N ~ C U LT U U R ~ GE SC H I E DE N IS ~ C U L I N A I R ~ M E NSE N ~ ON ROE R E N D G OE D

CÔTE & PROVENCE

ZOMER 2021

A U X T E R R A S S E S ! L’ É T É P R O V E N Ç A L E S T A R R I V É

BELEVEN MUZIEKFESTIVAL LES MUSICALES DANS LES VIGNES

RENIE’S FRANSE KEUKEN

DRIE PRACHTIGE LAVENDELROUTES

8 7 10 9 6 6 613 7 0 2 - 0 2 10 2

MENS CHÂTEAU CAMPARNAUD: MARNIX ENGELS’ DROOMDOMEIN

WEDDINGPLANNER IN ZUID-FRANKRIJK

INSPIRATIE BRIEVEN: VINCENT VAN GOGH IN DE PROVENCE

QUOI DE NEUF À NICE

€ 7, 9 5

ZOMER 2021 – CHIN CHIN LES A MIS!

Chin chin les amis!

REPORTAGE MENTON: PARADIJS MET ARISTOCRATISCHE TREKJES

COTEPROVENCE.NL

ChambresdHotesWijzer.nl Thuis in Frankrijk bij meer dan 750 vakantieadresjes van landgenoten Inclusief arrangementen, workshops, aanbiedingen ...

vanaf

€ 85

€ 60

€ 165

Uw eigen huis verhuren via ChambresdHotesWijzer.nl? Meld u vandaag nog aan en adverteer een jaar lang voor slechts € 87,50 (excl. btw).

COTEPROVENCE.NL

Entree

In bloei, we trekken eropuit deze zomer!

Nog nooit keken we zo uit naar een Provençaalse rondreis. Toer een middag langs de bloeiende lavendelvelden en vergeet niet om een paar culinaire of culturele tussenstops te maken. En of je nu kiest voor de dorpjes op het plateau van Valensole of liever de vallei van de Luberon ontdekt, genieten gegarandeerd.

FOTO: NICOLAS GUY FACEBOOK.COM/LAFRANCEEN2CV

CÔTE & PROVENCE

QUOI DE NEUF À NICE?

f je nu liever wandelt over de levendige Boulevard des Anglais of direct op culturele ontdekkingsreis gaat langs historische gebouwen: het kan allemaal in de elegante badplaats Nice. Zo’n honderdvijftig jaar geleden was Nice nog in Italiaanse handen. De hoge façades van de stadsvilla’s, de wirwar aan kleurrijke steegjes in le Vieux Nice en zelfs de straatnamen hebben nog steeds die onmiskenbare Italiaanse uitstraling. Gek op kunst en snuisterijen? Op het Cours Saleya vind je elke maandag een antiekmarkt waar je de beste vondsten kunt doen. En voor het allermooiste uitzicht over stad en zee klim je de tweehonderd treden van La Colline du Château op, een park zonder kasteel maar wél met oude ruïnes en een magnifieke waterval. Uiteraard vind je in deze bruisende stad ook tal van nieuwe bezienswaardigheden en interessante plekjes die een bezoekje meer dan waard zijn.. T E K S T: L E V I N A R AV E N FOTO’S: OFFICE DE TOU R ISM E N ICE , E . A .

COTEPROVENCE.NL

Cultuur LA GARE DU SUD MUSÉE NATIONAL DU SPORT

TRÉSORS PUBLICS

SPORTPRESTATIES IN DE KIJKER

VAN TREINSTATION NAAR FOODHALL

100% FRANSE SOUVENIRS

MUSÉE NATIONAL DU SPORT

LA GARE DU SUD

TRÉSORS PUBLICS

Geen betere plek om het nationaal sportmuseum van Frankrijk te vestigen dan in het A llianz Riviera stadion, thuisbasis van voetbalclub OGC Nice. In 2014 heeft het museum met een van de grootste sportcollecties in Europa, haar Parijse koffers gepakt en is neergestreken in het zuiden van het land. Hier word je ondergedompeld in vijfhonderd jaar sportgeschiedenis vol emotie, inspanning en overwinning. Een interactief dagje uit waar je belangrijke sportevenementen uit de geschiedenis herbeleeft, zelf op een racefiets springt én in een simulator een Formule 1-wagen bestuurt tijdens de Grand Prix van Monaco. De immense collectie bevat ook een grote verzameling Olympische fakkels en medailles van over de hele wereld. Voetbalfan? Plak er een bezoekje aan de voetbaltempel aan vast of geniet na in Café des Aiglons bij de uitgang van het museum. Ook leuk: kinderen onder de 18 jaar mogen gratis naar binnen.

Waar je er vroeger nog op de trein kon stappen, is het oude treinstation van de wijk la Libération omgetoverd tot een overdekte markthal. Hier ga je op culinaire wereldreis met heerlijke geuren en smaken uit elke windhoek. La Gare du Sud was tot 1991 in gebruik om per trein naar het achterland van Nice te toeren. Na jaren van leegstand kun je sinds 2019 weer voet zetten op de perrons om de lekkerste gerechten uit de Provence en ver daarbuiten te proeven. De semi-transparante voorgevel van de opgeknapte stationshal met haar typische belle époque-architectuur is bestempeld als rijksmonument en zorgt binnen voor een prachtig lichtspel. Zin in verse Japanse sushi? Een traditionele Italiaanse pizza? Typische Provençaalse pan bagnats of toch liever zo’n smaakvolle Indiase curry? Van exotisch tot mediterraans: je eet gewoon waar je trek in hebt! Naast de zo’n dertig eetzaakjes kun je in de 1500m2 grote foodhall leuke hebbedingen vinden in de brocantewinkeltjes, wisselende exposities bekijken of een heerlijk glaasje rosé drinken op het zonnige terras.

Een verrassend en trendy nieuw shopadresje in het oude centrum: Trésors Publics. Stap door de rode houten deuren en je waant je in een ouderwetse apotheek met apothekerskasten die tot de nok toe gevuld zijn met de meest originele souvenirs. Wat je ook koopt: alle spullen zijn bedacht en gemaakt in Frankrijk. Zo neem je gegarandeerd een echt Frans cadeautje mee naar huis. Van comfortabele espadrilles en balpennen tot ouderwetse afwasborstels en plumeaus gemaakt van echte veren. Wist je dat zelfs de plastic waterschoentjes – méduses – een typisch Franse uitvinding is? Ook hier te vinden voor grote en kleinere voeten. Nog even geen tripje in het vooruitschiet? Vanaf de bank kom je alvast in Franse vakantiesferen met een bezoekje aan de online webshop. 11 rue du Pont Vieux.

coteprovence.nl/zomer2021 museedusport.fr

coteprovence.nl/zomer2021 tresorspublics.com

lagaredusud.com

CÔTE & PROVENCE

Cultuur HOTEL AMOUR PROMENADE DU PAILLON

VLIEGENDE START

EEN ZONNIGE KEUKEN

EEN BOTANISCHE WERELDREIS

MET DE TRAM OP PAD

LA CUISINE NISSARDE

LA PROMENADE DU PAILLON

Niets fijner dan uit het vliegtuig stappen en direct vanaf de luchthaven de tram in springen voor je citytrip. Sinds eind 2019 beschikt Nice over een hypermodern tramnetwerk met maar liefst drie tramlijnen. Zo maak je tegenwoordig gemakkelijk een tripje van het voetbalstadion in het uiterste noorden naar de zeehaven aan de oostkant van de stad, Port Lympia. Dit maakt het bezoeken van deze kuststad natuurlijk nog veel aantrekkelijker. Een kijkje uit het raam levert niet alleen een prachtig zeezicht op, maar alle drie de lijnen volgen ook nog eens een artistiek parcours met langs de route werken van verschillende lokale kunstenaars zoals Ben, Sacha Sosno, Jean-Pierre Raynaud en Tania Mouraud.

Het ultieme vakantiegevoel ervaren? Proef de overheerlijke lokale lekkernijen zoals de pan bagnat, beignets de fleurs de courgettes en natuurlijk de wereldberoemde salade niçoise. De stad herbergt flink wat culinaire ervaringen en de keuken van Nice is een perfecte mix van Provençaalse en mediterrane smaken. Eet als een echte Niçois en geniet van een stukje socca – een soort pannenkoekje gemaakt van kikkererwtenmeel, water, zout en olijfolie. Je vindt vele variaties op de originele lokale recepten maar wil je echt authentiek eten uit Nice vinden, ga dan op zoek naar restaurants met het keurmerk ‘Cuisine nissarde’. Sinds 2019 op de lijst van immaterieel cultureel erfgoed van Frankrijk. Restaurants die dit keurmerk dragen, serveren typisch lokale gerechten volgens authentiek recept en met gebruik van kwaliteitsproducten. Kies tijdens de lunch voor een pissaladière, een zoute uientaart met ansjovis en sardientjes, en geniet van gemarineerd vlees in witte wijn, tomaat en champignons, de daube niçoise, om een dagje Nice smaakvol te eindigen.

Als je vanaf Place Masséna linksaf slaat, kom je in een wirwar van prachtige straatjes vol gekleurde huizen en historische gebouwen; het oude centrum. In het midden vind je een groene oase van rust: la Promenade du Paillon, de groene gordel van Nice. Van het Nationaal Theater tot aan de zee ligt het prachtige stadspark dat ongeveer een kilometer lang is. In La Coulée Verte, zoals de Niçois hun geliefde park liever noemen, maak je een botanische reis langs alle continenten, maar dan zonder jetlag. Met de belofte van landschapsarchitect Michel Péna dat je er in elk seizoen bloeiende bomen en planten vindt. Ga op zoek naar zeldzame planten, mediterrane olijfbomen en wijnstokken, gigantische bamboe uit Azië en heerlijk geurende eucalyptus uit Australië. Onderweg kom je ook le miroir d’eau tegen, een waterspiegel van 3000 vierkante meter met 128 waterstralen voor prachtige water- en lichtspektakels. Op pad met kinderen? In de levensgrote walvis, dolfijnen, inktvis en schildpad beleven ze urenlang speelplezier.

nicetourisme.com/bus-et-tramway

COTEPROVENCE.NL

OVERNACHTEN IN RETRO-STIJL HOTEL AMOUR Echt even he-le-maal niks? Op een paar honderd meter van de Promenade des Anglais wacht het nieuwe Hotel Amour op je. Deze heerlijke mediterraanse locatie is nét even anders dan de twee welbekende locaties in Parijs. Een retro paradijsje in het hart van de wijk Orangers. Wegdromen is gemakkelijk in een van de 38 pastelkleurige roze en blauwe hotelkamers die bijna allemaal een roze marmeren badkamer hebben. De meubels uit de jaren dertig tot en met vijftig zijn op de kop getikt bij antiekhandelaren, veilinghuizen en op brocantes. Aan de muren siert een eclectische tentoonstelling van schilderijen en afbeeldingen met vrouwen, symbool voor de identiteit van dit bijzondere hotel. Op de zevende verdieping wacht het rooftop-zwembad met een uitzicht van 360 graden over Nice met aan de ene kant de zee en aan de andere kant de bergen. Sla ook het privéstrand gelegen aan de Promenade des Anglais niet over. hotelamournice.fr

CÔTE & PROVENCE

e n

Q Home en Lemon Tree Interior, de professionele en betrouwbare partners voor de verhuur en inrichting van uw woning in de Provence en aan de Côte d’Azur! www.qhome.fr www.lemon-tree-interior.nl +31 (0)6 30 61 44 44

despecialist specialistin inhet het nationaal de het nationaal en en de specialist in nationaal en internationaal transporteren internationaal transporteren internationaal transporteren vanuw uwwaardevolle waardevolle bezittingen van bezittingen van uw waardevolle bezittingen

La Clef Orange Vastgoed Beheer Côte d’Azur

SSbiib S eS e bieie e e b b e e SSSii iee ebe Huisman Huisman Huisman Huisman Huisman Huisman Huisman Smoves i emoves b e you! moves moves moves you! you! you! you!

‘La Clef Orange’, stelt zich ten doel u met de Hollandse spreekwoordelijke degelijkheid bij te staan met de zorg voor uw (tweede) huis in Zuid-Frankrijk!

S S ii ee bb ee Huisman moves you! moves you! moves Huisman Huisman S i e b eS i e b e moves you! you! moves

moves you! HuismanHuisman

M6204 M2204

moves you! moves you!

Siebe isisde SiebeHuisman despecialist specialist in in het het nationaal nationaal en SiebeHuisman Huisman is de specialist in het nationaal en internationaal internationaalverhuizen verhuizenen entransporteren transporteren van uw internationaal verhuizen transporteren van uw waardevolle bezittingen. Of het nu waardevolle bezittingen. Ofen het nu gaat gaat om een waardevolle bezittingen. Of het nu koffers, gaat om een compleet interieur, een compleet interieur, een schilderij, schilderij, koffers, compleet interieur,bouwmaterialen, een schilderij, motor of van een motor of bijzondere bijzondere bouwmaterialen, vankoffers, motor of bijzondere bouwmaterialen, eerste gesprek totdaadwerkelijke daadwerkelijke uitvoering;van een eerste gesprek tot uitvoering; eerste gesprek tot daadwerkelijke uitvoering; metSiebe Siebewordt wordthet heteen eenzorgeloos zorgeloos gegeven. gegeven. met met Siebe wordt het een zorgeloos gegeven. Zorijdt rijdthij hijelke elkeLijndienst weeknaar naarde deCote Cote d'AzurNederland Zo week d'Azur voor al Lijndienst Lijndienst Lijndienst Lijndienst Nederland Nederland Nederland Nederland - -Frankrijk Frankrijko.a. o.a.Cote Cote --- Frankrijk Frankrijk Frankrijk d’Azur d’Azur uw kleine en grote goederen. Zo rijdten hij elkegoederen. week naar de Cote d'Azur voor al uw kleine grote Snel, betrouwbaar, met kennis van van zaken zaken én met uw kleine en grotemet goederen. Snel, betrouwbaar, kennis begrip voor deprivacy privacyvan van dekennis klant. van zaken én met begrip voor de de klant. Snel, betrouwbaar, met begrip voor de privacy van de klant.

S520

M6202

M2204

M6202

D6085

D2085

D6185

D2562

D35

o.a. o.a. o.a. Cote Cote Cote d’Azur d’Azur d’Azur D562

www.siebehuisman.nl www.siebehuisman.nl www.siebehuisman.nl www.siebehuisman.nl D54

DN7

+31(0)6 +31(0)6 +31(0)6 +31(0)6 +31(0)6 -- 51 51 376 376 270 270 --- 51 51 51 376 376 376 270 270 270

D559

D125

D559

Lijndienst Nederland -- Frankrijk Frankrijk o.a. Cote Cote d’Azur Lijndienst Lijndienst Nederland Nederland - Frankrijk o.a. o.a. Cote d’Azur d’Azur

www.siebehuisman.nl Lijndienst Nederland -- Frankrijk Frankrijk o.a. www.siebehuisman.nl Lijndienst Nederland o.a. Cote Cote d’Azur d’Azur Lijndienst Nederland Cote d’Azur +31(0)6- Frankrijk - 51 376o.a. 270

d - Frankrijk Lijndienst o.a. Nederland Lijndienst Cote d’Azur - Nederland Frankrijk o.a. - Frankrijk Cote d’Azur o.a. Cote d’Azur

+31(0)6 behuisman.nl www.siebehuisman.nl www.siebehuisman.nl +31(0)6 -- 51 51 376 376 270 270 www.siebehuisman.nl www.siebehuisman.nl

www.siebehuisman.nl +31(0)6 -- 51 51 376 +31(0)6 376 270 270

- 51 376 +31(0)6 270 +31(0)6 - 51 376- 51 270 376 270

D25

D559

www.lacleforange.com Hidde en Mischa van der Leij-Leefers

Gastcolumn

L’AMOUR À NICE

egen jaar nadat ik de liefde van mijn leven in Vieux Nice ontmoette, zijn we in 2010 naar Nice verhuisd. Negen jaar later, zo geduldig is Pieter geweest. Het idee was om een actief leven te leiden en ons helemaal onder te dompelen in het ‘echte’ Niçoise leven. Ik had flink wat winkelervaring en het was een mooie kans om het prachtige Belgische modemerk, SCAPA, in Zuid-Frankrijk te laten groeien. Het merk was nog niet in Nice verkrijgbaar en na wat onderhandelingen ondertekenden we een exclusief contract voor Nice en CAP 3000. Nu is het vinden van een goede winkel op een geweldige locatie niet eenvoudig. In Frankrijk moet je een droit au bail kopen, waarna je de ruimte mag huren. De zoektocht begon met verschillende makelaars. Het beste winkelgebied in Nice is de Carré d’Or, dus daar wilden we ons vestigen. Eén van die makelaars hielp ons heel goed, was eerlijk, had humor en samen met hem vonden we onze winkel. Met deze makelaar hebben we een heel leuke vriendschap opgebouwd. Toen eenmaal de werkplek was gevonden, op Rue de la Liberté, begon onze zoektocht naar een woning. We kenden de stad aardig goed en met onze twee honden wilden we het liefst iets met een tuintje. Daarnaast wilden we niet te ver uit het centrum wonen. Met veel geluk en toeval zagen we een twee-onder-een-kap niet ver van de haven. Met tuintje, parkeerplaatsen en een uitzicht om jaloers op te worden. Het was alsof het huis op ons heeft gewacht. Elf jaar later wonen we nog steeds in hetzelfde huis en prijzen onszelf heel gelukkig. De winkel ging open in april 2010. Na twee jaar werd me gevraagd om président te worden van de lokale winkelvereniging. Als je président bent van een vereniging tel je in Frankrijk mee. Binnen korte tijd leer je veel mensen kennen en opeens kennen ook heel veel mensen jou. Ons doel om actief in Nice te zijn, kreeg daardoor een extra dimensie! Ondertussen kennen we elke winkelier in de buurt, de Kamer van Koophandel, de burgemeester,

Els zijn wethouders en andere organisaties die het goed op hebben met de stad. Als actieve vereniging organiseren we regelmatig allerlei animaties zoals modeshows, braderieën, kerstactiviteiten en andere dingen om de stad aantrekkelijk te maken voor het winkelend publiek. In dit zwaar bureaucratische land heb je voor alles toestemming nodig, dus geloof me: elke afdeling van het stadhuis kent mijn naam wel. Het feit dat ik een ‘leuke’ Belgische ben met zo’n ‘leuk’ accent heeft er gelukkig toe bijgedragen dat er veel lukt. Het leven in Nice is heel aangenaam en Pieter en ik hebben er nog geen moment spijt van, al hebben we ook zware tijden gekend. De aanslag in Nice in 2016 had een grote impact op ons, zowel privé als zakelijk. Daardoor hebben we gemerkt hoe betrokken we ons nu voelen met deze stad. Als président heb ik toen ook alles gedaan om mijn steentje bij te dragen en iedereen te helpen die door deze vreselijke aanslag in de kou kwam te staan. Samen hebben we ons er doorheen geslagen. En natuurlijk ondergaan we inmiddels al meer dan een jaar Covid. Ook hier proberen we te helpen waar we kunnen. De staat zegt hulp te bieden, maar voordat je aan alle criteria voldoet, moet je heel wat bergen verzetten. Ik help winkeliers met praktische informatie en koppel ze aan de juiste instanties. Daarnaast spoor ik de hogere instanties aan om meer hulp te bieden en om rechtvaardig te zijn. Het is voor een winkelier niet te begrijpen dat zijn winkel dicht moet en die van z’n buur niet. We kijken halsreikend uit naar de komende weken, want als het goed is zijn de winkels dan weer geopend! Eindelijk weer mensen ontvangen na de verplichte sluiting, daar kijken we toch wel het meest naar uit. Mijn tip voor wie naar ZuidFrankrijk verhuist: wees betrokken in je nieuwe omgeving en sluit je aan bij lokale (buurt)verenigingen of doe vrijwilligerswerk. Er gaat gegarandeerd een wereld voor je open. Zelfs de stugge Fransen zijn heel toegankelijk! l

Gastcolumniste E L S VA N K E R C K H O V E N woont sinds 2010 in Nice met haar man Pieter de Mik. Samen zijn zij eigenaar van de winkel Coco’n Shopping in de Carré d’Or. Daarnaast is Els ook voorzitter van de winkeliersvereniging Carré d’Or.

CÔTE & PROVENCE

JOURNAL

DIRECTION : TERRASSE !

De Franse horeca viert feest, want sinds enkele weken mogen restaurants en cafés weer gasten ontvangen op het terras. In de eerste fase van het déconfinement mochten de terrassen voor vijftig procent bezet zijn, maar versoepelingen volgden elkaar in rap tempo op. Zo is de avondklok op 9 juni naar elf uur ’s avonds gegaan, mogen terrassen weer volledig bezet worden en mag je ook weer binnen in restaurants aanschuiven met maximaal zes personen per tafel. Vervolgens zal de avondklok op 30 juni dan echt worden opgeheven en kunnen we optimistisch de zomer tegemoet. Of nou ja, on espère! l

COMMUNE TOURISTIQUE Goed nieuws in de Var: het departement is opnieuw de meest toeristische bestemming van Zuid-Frankrijk. De Var is na Île-de-France zelfs het meest bezochte departement van heel Frankrijk met wel 8 miljoen toeristen per jaar, de covidperiode niet meegerekend. Het is vooral de regio Dracénie die de laatste jaren veel geïnvesteerd heeft in het toerisme. Zo werd de Vigne à vélo, een fietsroute door de wijngaarden, aangelegd en timmeren veel dorpen aan de weg om een bestemming te worden in plaats van een tussenstop te blijven richting de kust. In de Var hebben 37 gemeenten het prestigieuze label Commune Touristique, terwijl de Alpes-Maritimes en de Bouches-du-Rhône er respectievelijk 30 en 15 tellen. l

Strijd tegen de Méditerranée Wie in de winter of in het voorjaar aan de Côte d’Azur komt, is bekend met de bergen zand en rotsen die op de stranden worden gestort, verplaatst en aangelegd. De werkzaamheden zijn overal aan de kust zichtbaar en de aanleiding mag geen raadsel heten: de stranden eroderen. Maar hoeveel kost het aanvullen van de zandvoorraad in Cannes of Antibes eigenlijk en is de situatie wel houdbaar? Natuurlijk is een strand zonder zand nauwelijks een strand te noemen. Toch kost het elk jaar meer om de stranden in de huidige vorm te behouden. Zo bedraagt de jaarlijkse rekening voor Cannes € 800.000 en waar Antibes vier jaar geleden nog € 50.000 neerlegde, kostte het de stad dit jaar al € 200.000. Het zand komt van elders en wordt op de stranden aan de Côte uitgereden om zo de stranden te verbreden. Natuurlijk zijn de ZuidFranse stranden belangrijk voor de toeristische sector, maar is er ook een duurzamere optie? Jazeker. Zo schijnt de vermindering van het aantal strandtenten en andere bouwwerken invloed te hebben op de erosie en ook maakt de grootte van de zandkorrel of kiezel verschil. Hoe groter de diameter, hoe minder erosie. Toch willen nog niet alle gemeenten over op kiezelstranden zoals in Nice. Zo vindt de mairie van Cannes dat het zou afdoen aan de allure van la Croisette ... l

COTEPROVENCE.NL

UNE 2ÈME VIE

Filmfestival goes eco

Het vervuilende Cannes filmfestival is al jaren een doorn in het oog van milieu organisaties. Naast alle privévliegtuigen, ronkende motoren en superjachten wordt er ook verschrikkelijk veel voedsel weggegooid en dat moet anders, vindt ook de organisatie. Illustratief is hierbij het aantal privéjets dat in 2018 landde en opsteeg op de luchthaven Cannes: 1700 in de maand van het festival. Voorzitter Pierre Lescure liet weten dat de uitdaging enorm is, maar dat het festival erin moet slagen om elk jaar een beetje meer eco en een beetje beter voor de wereld te worden. Het festival, dat deze zomer voor de 74e keer georganiseerd wordt, zal onder andere plastic flesjes weren, de rode loper inkorten en het drukwerk halveren. Daarnaast zullen alle bezoekers een milieu heffing betalen die naar groene betrouwbare compensatieprojecten zullen gaan. l

DE PADEN OP

In navolging van de beroemde krantenkiosken in Parijs, krijgen ook meerdere kiosques in Marseille een nieuwe bestemming. Van koffiebar tot boulangerie en er is zelfs eentje omgetoverd tot kunstenaarsatelier. Een handvol gelukkige ondernemers geeft de traditionele kiosken een tweede leven. De ondernemers hebben elementen van de ouderwetse kiosk behouden, maar zijn ook voor vernieuwing. De eerste krantenkiosken werden in 1857 in Parijs opgericht, op de nieuw aangelegde Haussmanniaanse boulevards. De persvrijheid in Frankrijk was nog jong; geboren met de Revolutie. Het aantal kranten nam voortdurend toe, evenals het aantal straatventers. Al snel volgden andere steden zoals Marseille en in totaal zijn er in de stad 53 kiosques te vinden. Veertig daarvan zijn nog altijd in business, sommige dus nu zonder kranten, maar niet minder succesvol! l

In het Pays de Ventoux in de Vaucluse ligt een bijzonder wandelpad: de Grande Randonnée de Pays du Ventoux. Het pad is opgenomen in de selectie mooiste wandelpaden van Frankrijk, als enige in de PACA en maakt kans om er met de trofee vandoor te gaan. Van de uitlopers van de Mont Ventoux tot de rivier de Toulourenc en de lavendelvelden van Sault; deze route heeft het allemaal. Meer informatie op mongr.fr. l

CÔTE & PROVENCE

OE P S, E R F GOE D V E R NIE L D

Alors on danse

Muziekfestivals zijn de retour! Na de grote teleurstelling van vorig jaar toen vrijwel alle concerten en muziekfestivals werden geannuleerd door de pandemie, zul je deze zomer weer van live-muziek kunnen genieten. De bekende festivals Les Nuits Guitares in Beaulieu-sur-Mer, Jazz à Juan en ook Plages Electroniques in Cannes gaan namelijk door! In afgeslankte en aangepaste vorm, maar de festivals proberen zichzelf dapper opnieuw uit te vinden om muziekliefhebbers deze zomer te kunnen ontvangen. Zo stelt Philippe Baute, directeur van festival Jazz à Juan, dat de oplossingen eigenlijk simpel te realiseren zijn: geen staanplaatsen en een bezetting van zestig procent. Daarnaast heeft het festival ook een verrassing voor liefhebbers die liever thuis van de muziek genieten: een betaalde streamingdienst waarbij je zelf de verschillende camera angles kunt kiezen. De line-up van 2020 is aangehouden, al zijn er een paar namen die ontbreken: Diana Ross en Lionel Richie zullen de oversteek naar Europa niet maken deze zomer. Jazz à Juan vindt plaats van 9 tot 20 juli. Een ander, maar niet minder populair festival is Plages Electroniques in Cannes dat de stad jaarlijks zo’n vijf miljoen euro opbrengt. Het festival dat normaalgesproken zo’n 40.000 bezoekers ontvangt zal dit jaar van 5 tot en met 8 augustus neerstrijken op een wel héél intieme locatie: de tuinen van Villa Rothschild. Een belangrijk steuntje in de rug dus, voor de evenementenindustrie die een destructief jaar achter de rug heeft. l

COTEPROVENCE.NL

Dit voorjaar voltrok zich in Marseille een kleine ramp, althans voor liefhebbers van de 19e eeuwse architectuur aan de kust. Een deel van een historische villa werd door graafmachines zonder vergunning gesloopt. Het is een van de beroemdste villa’s van de corniche in het 7e arrondissement van Marseille: Villa Valmer. De villa gebouwd in 1865 behoort tot erfgoed van de stad en voor de sloop van een deel van het pand was dan ook geen toestemming gegeven. De villa die de afgelopen honderdvijftig jaar meerdere functies had, zou omgebouwd worden tot luxe hotel. De gemeente weet niet of er nog genoeg vertrouwen is in de aannemer en heeft de werkzaamheden stilgelegd. l

JOURNAL

WIJNBOUWERS ZIEN ROOD Wijnbouwers in de Gard en de Hérault in de Camargue hebben officieel de AOP vin de Camargue aangevraagd en daarmee is grote strijd ontstaan tussen de beide oevers van de Rhône. Een Appellation d’Origine Protégée voor de Camargue zou namelijk grote gevolgen hebben voor de wijnbouwers van de Bouches-du-Rhône. Hoe zit dat dan precies? Wijnbouwers in de Bouches-duRhône gebruiken naast de naam Pays des Bouches-du-Rhône ook het aanvullende label Terre de Camargue. Een groot deel van de Camargue ligt in de Bouches-duRhône en dit grondgebied heeft een sterke identiteit, opgeëist door de Provençaalse wijnbouwers. Maar als de viticulteurs aan de andere kant van de Rhône hun AOP label krijgen, stelt de wet dat de wijnboeren in de Bouches-du-Rhône niet langer meer mogen verwijzen naar de Camargue op hun flessen. Dit maakt de kwestie tot een echte bottleneck ... l

CÔTE & PROVENCE

Culinair – reniesfransekeuken.nl

Tarte à la tomate een recept uit renie’s franse keuken

TEK ST EN BEELD: R ENIE EGHU IZEN

n 2000 verhuisde ik van Nederland naar Frankrijk om bij mijn grote liefde Benjamin te gaan wonen. In dat jaar was mamie Elise, de oma van mijn lief, 77 en woonde ze alleen in een heel klein, maar superschattig huisje op de kade van Aramon. Eenzaam was ze zeker niet, haar leven was gevuld met familie en vrienden die de hele dag door binnen kwamen vallen om de laatste roddels uit het dorp door te nemen. De deur stond altijd, letterlijk, wagenwijd open en iedereen kreeg een hapje en een drankje aangeboden. Aan het einde van de dag kwam de alcohol uit de kast en werd het aperitief ingeschonken. Het favoriete drankje van Mamie was de Suze, een likeur gebrouwen van de gedroogde wortel van de gele gentiaan, een bloem die in de bergen hier in Frankrijk groeit. De Suze werd voor het eerst gepresenteerd op de Wereldtentoonstelling van Parijs in 1889. De uitvinder Fernand Moureaux had vier jaar nodig gehad om de juiste samenstelling te vinden voor het kruidige drankje, maar had nu goud in handen: de Parijzenaren liepen met de Suze weg. En Mamie ook. Wat de hapjes betreft werd er nooit iets uit de supermarkt op tafel gezet. De saucisson kwam direct van een producteur in de Ardèche, de kleine tomaatjes plukten we van de plant in de bloembakken op het terras en de quiches en taarten kwamen uit de keuken van Mamie. Altijd kwamen er de lekkerste geuren uit dat keukentje en ik was daar het grootste gedeelte van de tijd dan ook te vinden. Maar het belangrijkste kookgerei van Mamie was toch wel het plastic bekertje dat de tand des tijds goed heeft doorstaan. Het bekertje werd elke dag meerdere keren gebruikt om la pâte magique te maken, oftewel het magische deeg. Het is een heel snel deeg wat gebruikt kan worden als basis voor zoete én hartige taarten.

Suze

COTEPROVENCE.NL

De eerste keer dat ik zelf het bekertje gebruikte was voor een quiche lorraine voor het aperitief van die dag, maar het was helaas geen groot succes. Hoewel het basisdeeg op zich prima uit de verf kwam, verbrandde de quiche jammerlijk in de oven omdat we veel te druk waren met babbelen over andere dingen. De zwarte rook uit de oven vond zijn weg naar de gezellig volle kamer en het aperitief werd snel naar buiten verplaatst. Het huis zou nog dagenlang naar de verbrande quiche stinken, maar Mamie en ik lagen blauw van het lachen. Hoezo keukenprinsessen? Voor poging twee gingen we voor een tarte à la tomate, wat uiteindelijk één van mijn lievelingstaarten zou worden. In 2002 kwam Aramon trouwens op een vreselijke wijze in het nieuws. In de nacht van 9 september brak de dijk van een zijtak van de Rhône en in enkele minuten zette een enorme golf een groot gedeelte van Aramon onder water met vijf doden tot gevolg. Gelukkig lag het huisje van Mamie hoger dan de rest van het dorp, waardoor het water alleen de kelder vol heeft laten lopen. De oom van mijn man, tonton Elie, oud-burgemeester van Aramon, heeft echter ‘s nachts in het pikkedonker vliegensvlug een gat in zijn dak moeten maken om zijn vrouw, kleinkinderen en hond Nestor te kunnen redden. Ze zijn de volgende dag van het dak afgeplukt door de brandweer, onderkoeld maar gezond. Mamie heeft nog heel lang zelfstandig in haar kleine huisje kunnen wonen en we hebben vele uren in haar keukentje doorgebracht. De laatste maanden installeerde ze zich vooral op haar terrasje buiten, zodat iedereen die langs kwam lopen even een praatje met haar maakte. Mamie heeft me uiteindelijk het bekertje kado gedaan toen ze zelf nauwelijks meer in de keuken stond. Al heb ik eerst wel moeten beloven de oven goed in de gaten te houden.

Quai Aramon

Het magische deeg

van mamie Elise

Renie

Oké, dan nu het geheim van la pâte magique : 250 - 100 - 100. Heb je ’m? Dan ga ik je nu inwijden in het makkelijkste, snelste en meest veelzijdige deegrecept ooit. Mensen zijn altijd een beetje sceptisch als ik dit zo aankondig, maar eenmaal gemaakt, zijn ze om en gebruiken ze het altijd. Ik vertelde al dat Mamie voor haar deeg een bekertje gebruikte, ooit gekocht op een Tupperware-bijeenkomst in de jaren zeventig. Voor het magische deeg zijn de verhoudingen als volgt: 250 gram meel in een kom, 2 bekertjes zonnebloemolie, 2 bekertjes lauwwarm water en een half pakje gist. Mamie ging er vervolgens een beetje met de vork doorheen en zodra het begon te binden, maakte ze er een bal van, klaar was Mamie. Haar grote tip: vooral niet te veel kneden, het moet een soepel deeg blijven. Daar echter niet iedereen dit antieke en zeer waardevolle bekertje in huis heeft heb ik de ingrediënten even uitgemeten.

de koelkast in, maar in alle eerlijkheid deden we dat nooit. Volgens Mamie Elise was dit nergens voor nodig, en Mamie Elise had altijd gelijk +++ Strooi een beetje bloem over het aanrecht en over het deeg. Rol het deeg zo uit dat het groot genoeg is voor de bakvorm +++ Leg het deeg in de taartvorm en prik er gaatjes in. Dek het deeg vervolgens af met een vel bakpapier en vul het met ongekookte kikkererwten of linzen. Bak zes minuten op 190 °C en haal het uit de oven +++ Snij ondertussen de tomaten in dunne plakjes en leg ze tussen twee vellen absorberend papier zodat het vocht er een beetje uittrekt. Snij de mozzarella in grove stukken +++ Smeer de bodem van het deeg in met een hele dunne laag mosterd en leg daar de plakjes tomaat en de mozzarella overheen. Strooi er wat zout, peper en Provençaals kruiden over en eventueel een heel klein scheutje olijfolie +++ Zet de taart nog een minuut of vijftien in de oven op 180°C tot het deeg goudbruin is en de mozzarella gesmolten. En smullen maar! l

Mamie Elise

Onthoud 250 - 100 - 100 et on y va ! I N G R E D I Ë N T E N : 250 gr bloem + half zakje gist + 100 ml lauw water + 100 ml zonnebloemolie + snufje zout + draai peper + 4 rijpe tomaten + 1 flinke eetlepel moutarde de Dijon + handje Provençaalse kruiden + geraspte kaas of bol mozzarella B E R E I D I N G : Meng bloem en gist in een kom en voeg daar het water, de zonnebloemolie en een snufje zout aan toe +++ Roer het mengsel met een vork of doe een deksel op de kom en schud deze een paar minuten flink heen en weer. Maak een bal van het deeg. Officieel moet deze deegbal nu een half uur

Magisch deeg Mamie Elises bekertje

TIP – In dit recept vormt het deeg de basis voor de TARTE À LA TOMATE , maar dit deeg kan overal voor gebruikt worden. Voor een hartige taart kun je bijvoorbeeld Provençaalse kruiden door de bloem mengen en voor een appeltaart kun je er vanillesuiker of speculaaskruiden aan toevoegen.

CÔTE & PROVENCE

PAYSAGISTE

Création et entretien des jardins et des espaces verts

GOLFE DE SAINT-TROPEZ

TUINEN EN ZWEMBADEN IN ZUID-FRANKRIJK

WWW.INTER-GARDEN.FR Ontwerp, aanleg en onderhoud van tuinen en zwembaden. Een équipe van 10 man onder Hollandse leiding, werkzaam sinds 1979 aan de Côte d’Azur. Profiteer van onze langdurige ervaring in het Franse land. Neem contact op met Serge de Bos voor een vrijblijvend informatiegesprek. 96 route du Plan de la Tour – 83120 Sainte-Maxime – Tél. / fax: (+33) (0)4 94 43 21 30 – debos@inter-garden.fr

Column

SCHOONHEID DELEN

e meeste mensen die ik hier ken, nemen het leven zoals het komt. Ze hebben tijd te over, hard werken is niet hun eerste zorg. Maar er bestaan uitzonderingen en Rudi Janssens is zo iemand. Toen hij 37 werd, gaf hij zijn baan bij de ABN Amro-bank in Hasselt op en verkaste hij met zijn vrouw Carine en hun vier kinderen naar de Provence. ‘Op een bepaald moment komt er in je leven een gevoel om alles om te gooien. Sommigen kijken uit naar een andere vrouw, wij wilden een ander land en een ander leven. Al ging die droom helemaal tegen mijn rationele bankverstand in,’ herinnert Rudi zich met een glimlach. Rudi en zijn vrouw wilden een B&B opzetten in een huis in Lourmarin, een romantisch dorpje in het natuurpark van de Luberon. Maar toen ze het compromis kwamen tekenen, bleek de eigenaresse daar niet meer toe bereid: ze was godbetert van haar paard gevallen en had daarbij haar heup en een been gebroken. Rudi slikte, maar liet de schouders niet hangen. Want zo is hij niet. Toen ze bij een makelaar inderhaast een huurhuis gingen zoeken, werden ze getroffen door de amateuristische aanpak van de man: op die manier konden ze het zelf ook wel. Na drie weken huisjesjacht hadden ze maar liefst 24 fiches verzameld met keurige beschrijvingen van panden die à vendre waren. Hun verhaal bleef niet onopgemerkt, het kreeg een plaats in de krant Het Belang van Limburg. De molen met bijkomende geruchten kwam vrijwel meteen op gang. Limburgers belden Rudi en Carine of ze soms een leuk optrekje voor hen konden vinden. ‘In oktober 1999 opende ik een klein kantoortje in Bonnieux met in de etalage de 24 fiches. Tien dagen later verkocht ik aan een Australiër een huis in de straat dat al jaren op een koper had gewacht. Zo vlot had ik het niet verwacht, en al snel bleek dat ik gelijk zou krijgen: de realiteit van de job bleek toch iets minder eenvoudig.’ Tweeëntwintig jaar later runt de slagvaardige Limburger met zijn vrouw negen immobiliënkantoren in de streek, van de Mont Ventoux tot helemaal in Saint-Tropez – van de gigant van de Provence tot aan zijn Rivièra. Een paar maanden geleden

Darge hebben Rudi en Carine in Ménerbes, waar Peter Mayle zijn A year in Provence schreef, hun droomhuis gevonden. Ooit eigendom van Van Day Truex, de Amerikaanse designchef bij Tiffany’s, gekend voor zijn eigen signatuur bij het (ver)bouwen van huizen in de Provence: een spiraal trap geïnspireerd door Le Corbusier. Een oase in het groen, op slechts vijf minuten wandelen van het historische dorp waar Picasso ooit voor zijn Dora Maar een huis kocht, dat hij haar bij wijze van afscheid cadeau deed. Een cadeau de rupture zoals de Fransen het zo galant weten te omschrijven. Rudi hoef je nooit te vragen hoe het met hem gaat; ‘Je kent het antwoord,’ antwoordt de stralende reus steevast. ‘Het is hard werken maar het voelde nooit aan als werken, omdat het een passie werd. Bovendien is het de mooiste job die ik ken. Er worden allerlei deuren voor je geopend, je ontmoet mensen van alle slag en je hoort inspirerende verhalen. Daarnaast heeft de Covid-situatie alles in een stroomversnelling gebracht: in deze langzame markt is iedereen plots gehaast om een huis met wat grond te kopen – voor de ontwaarding van het spaargeld eraan komt. Het is zoeken naar een veilige haven terwijl de rente ook nog historisch laag staat.’ Rudi en Carine mogen dan harde werkers zijn, het is hen niet aan te zien. Hij loopt er altijd keurig, ontspannen en een tikkeltje modieus gekleed bij, spreekt vlot vier talen en straalt. Ook als er weinig reden tot stralen is. Carine is de vriendelijkheid en de minzaamheid zelve. Een attente gastvrouw en de stille kracht achter de drive van Rudi. ‘Het ritme van het leven hier, spreekt ons enorm aan. De omgeving is schitterend, de winters zijn prachtig en de luchten zijn vaak blauw ingekleurd met altijd dat speciale, spreekwoordelijke licht. Als ik het dorp nader, verschijnt als vanzelf een glimlach op mijn lippen. En bovendien is er nu dat droomhuis – eenvoudig en toch elegant, eerlijk en op de goeie plek. Wat wil een mens nog meer? Love what you do, and do what you love! Daarnaast zitten we in een uitzonderlijk vak dat ons toelaat die ervaringen met anderen te delen – en al zeker met onze klanten. Vandaar ons adagio als makelaar: « Faire du bien avec du beau ».’ l

P I E R R E D A R G E is auteur, globetrotter en journalist en trekt zich sinds vijftien jaar terug op zijn schrijfplek in het hart van de Luberon. Vandaar kijkt hij met verwondering, sympathie, ergernis en medeleven naar het leven van alledag.

CÔTE & PROVENCE

COTEPROVENCE.NL

Kunst

T E K S T: M I C H I E L B O M • B E E L D : VA N G O G H M U S E U M , A M S T E R DA M ( V I N C E N T VA N G O G H S T I C H T I N G ) E N M O M A , N E W Y O R K

coteprovence.nl/zomer2021

EEN ARTISTIEKE REIS OP BRIEFPAPIER VINCENT VAN GOGH IN DE PROVENCE Dit artikel is in hoge mate gebaseerd op het onlangs in Engeland verschenen boek ‘The illustrated Provence letters of Van Gogh’ van Martin Bailey. Online zijn alle originele en in het Engels vertaalde brieven van Van Gogh beschikbaar via

VANGOGHLETTERS.ORG

CÔTE & PROVENCE

Kunst

et is 20 februari 1888 als Vincent van Gogh met de trein in Arles arriveert. Ruim twee jaar later, vlak voor zijn dood in mei 1890, vertrekt hij weer. Uit deze periode zijn honderden brieven van en aan Vincent bewaard gebleven. Een groot deel daarvan betreft de briefwisseling tussen Vincent en zijn broer Theo, die kunsthandelaar in Parijs is. Theo ontvangt niet alleen regelmatig schilderijen van Vincent, maar onderhoudt zijn broer ook financieel. In zijn brieven bedankt Vincent zijn jongere broer geregeld voor de meest recente donatie en beschrijft hij de werken die hij hem vanuit Arles opstuurt. De uitgebreide brievencollectie vormt zo een rijke illustratie van zijn werk en geeft daarnaast ook een uniek inkijkje in de omstandigheden waarin hij leefde, zijn gemoed en natuurlijk de Provence van zijn tijd. ‘JE ME SENS AU JAPON’ Voordat hij naar de Provence vertrok, verbleef Vincent enkele jaren in Parijs. Zo nam hij begin 1886 intrek bij zijn broer Theo. Deze jaren vormen de definitieve breuk met zijn eerdere zware ‘Noordelijke’ schilderstijl. Vincent maakt kennis met de impressionisten en zijn kleurgebruik wordt langzaam maar zeker sprekender. Hij komt er in contact met collega’s als Paul Signac, Paul Gauguin en Camille Pissarro. Maar naast de impressionisten en hun werk komt hij ook in contact met de Japanse prentkunst, die grote indruk op hem maakt. De ongewone ruimtewerking in de composities, de grote vlakken met vaak sterke kleuren en de alledaagse onderwerpen spreken hem aan. Samen met Theo verzamelt hij honderden Japanse prenten en in deze periode raakt hij er dan ook steeds meer van overtuigd dat hij zuidelijker moet zijn voor een scherper en meer ‘Japans’ licht. Begin 1888 vertrekt hij naar Arles, zijn ‘Japan’, met het idee om er een kunstenaarsgemeenschap te beginnen. ‘Mais, mon cher frère – tu sais je me sens au Japon’ schrijft hij enkele weken na aankomst aan zijn broer. De briefwisseling tussen de broers was overigens in het Frans. Het was eind negentiende eeuw heel gewoon om je in het Frans te kunnen uitdrukken en Frankrijk was voor Vincent na zijn verhuizing naar Parijs een tweede vaderland geworden. Brieven sloot hij af met ‘Tout à toi, Vincent’.

COTEPROVENCE.NL

HET GELE HUIS In Arles begint voor Vincent een nieuw leven. En hoewel hij er moet leven van beperkte middelen, is hij opgetogen. Hij verblijft enkele maanden in Hotel Carrel, maar na een dispuut over een rekening verhuist hij naar een kamer bij Café de la Gare op 30 Place Lamartine. Het is op datzelfde plein, op nummer 2, dat hij zijn definitieve plek vindt: la Maison Jaune. Voor vijftien frank per maand, tegenwoordig zou dat ongeveer vijftig euro zijn, huurt hij vier kamers. In één van zijn vele geïllustreerde brieven vertelt hij Theo over het kunstenaarshuis dat hij ging betrekken. Want hier moest het gebeuren. Dit zou de plek moeten worden waar hij in Parijs al van droomde, een gemeenschap van gelijkgestemde schilders die in het zuidelijke licht nieuwe wegen inslaan. Er was nog wel een weg te gaan, maar de richting was hem reeds duidelijk. Zo schrijft hij op 4 mei aan Theo: ‘Mais le peintre de l’avenir c’est un coloriste comme il n’y en a pas encore eu.’ ‘LA MÉDITERRANÉE - GEKLEURD ALS EEN MAKREEL’ Slechts één keer in al die 27 maanden van zijn verblijf in de Provence ziet Vincent de Middellandse Zee. Begin juni 1888 verblijft hij enkele dagen in Saintes-Maries-dela-Mer na een tocht van maar liefst vijftig kilometer in de postkoets. Hij ontdekt hier een hele andere zee dan de hem zo bekende Noordzee. De Middellandse Zee is er een die telkens van kleur verandert: ‘La Méditerranée – a une couleur comme les maquereaux … on ne sait pas toujours si c’est vert ou violet – on ne sait pas toujours si c’est bleu – car la seconde après le reflet changeant a pris une teinte rose ou grise.’ Want net als bij een makreel weet je nooit precies

of hij nu groen, paars, blauw, roze of grijs is, zo schrijft hij. Dit is de kleurrijke omgeving waarnaar hij op zoek was. Meer dan ooit leeft Vincent in de overtuiging dat zijn besluit om naar het zuiden af te reizen de enige juiste keuze was. In de Midi heeft hij gevonden wat hij zocht, hij wil hier blijven. Ook speelt hij met het idee om ooit nog eens over te steken naar Afrika om nog meer kleuren te ontdekken. Vincent stuurt zijn jongere broer schilderijen uit Saintes-Maries-de-la-Mer en schrijft in de begeleidende brief: ‘Maintenant que j’ai vu la mer ici je ressens tout à fait l’ importance qu’ il y a de rester dans le midi et de sentir – s’ il faut encore outrer la couleur davantage – l’Afrique pas loin de soi.’

Brief aan Theo, 5 mei 1888

OVER HET BELANG VAN KLEUR

In deze brief aan Theo doet Vincent een theorie uit de doeken. Volgens hem hebben de coloristes de toekomst van de schilderkunst in handen. Volgens hem is Manet daarvan de wegbereider, hebben de impressionisten het kleurgebruik versterkt en zal hij, al is het in de miserabele omstandigheden waarin hij leeft, ook in die richting bewegen. Zonder enige twijfel.

CÔTE & PROVENCE

kunstenaarskolonie niet van de grond komt. Als Gauguin vervolgens dreigt te vertrekken wordt de druk Vincent teveel. Hij raakt zo in de war, dat hij zijn vriend bedreigt met een scheermes. Gauguin besluit in een hotel te overnachten en de volgende dag de trein terug naar Parijs te nemen. Maar diezelfde avond nog snijdt Vincent zich thuis een oor af om dat even later, zo gaat het verhaal, ingepakt in een krant bij een prostituee in een nabijgelegen bordeel af te leveren. Of de ruzie tussen Gauguin en Van Gogh de daadwerkelijke aanleiding is geweest voor deze beroemde daad is de vraag. Diezelfde dag kwam namelijk ook de brief van Theo aan waarin hij aankondigde te zullen gaan trouwen. Dat was in de beleving van Vincent niet echt verheugend nieuws. Zijn enige steun en toeverlaat zou namelijk wel eens kunnen gaan wankelen. En dat maakte het nieuws vooral ook bedreigend. Hoe het ook zij, de volgende dag wordt hij door Gauguin meer dood dan levend gevonden en naar een ziekenhuis gebracht. Zodra Theo het nieuws verneemt komt hij direct naar Arles om hulp te bieden. Het is de enige keer dat hij zijn broer zal bezoeken. Na de kerstdagen gaat hij weer terug naar Parijs en Gauguin gaat met hem mee. Van Gogh herstelt vrij snel en gaat weer schilderen, maar een turbulente periode van nieuwe zenuwinzinkingen volgt. Zijn buren maken zich nu ook steeds grotere zorgen over het soms afwijkende gedrag van deze vagebond. TWEE MAANDEN SAMEN MET PAUL GAUGUIN Vincent schildert vooral veel in en rondom Arles en de meeste van zijn werken gaan direct op de trein richting Theo. Dat geldt echter niet voor de bekende zonnebloemen; die zijn namelijk vooral bedoeld om zijn Maison Jaune te versieren. In augustus 1888 schrijft hij in een brief aan Emile Bernard, een collega-schilder in Parijs, het volgende: ‘J’y songe de décorer mon atelier d’une demi douzaine de tableaux de tournesols.’ Dat doet hij voor zichzelf, maar zeker ook voor zijn eerste gast: zijn vriend en mentor Paul Gauguin die hij nog kent uit Parijs en met wie hij de fascinatie voor de Japanse prentkunst deelt. Gauguin zou later vooral bekend worden als de post-impressionist die in zijn zoektocht naar kleuren uiteindelijk uitkwam in Frans-Polynesië. Enkele maanden later, eind oktober 1888, komt Gauguin aan in Arles. Daar was overigens nog wel wat overtuigingskracht van Theo voor nodig en een concrete zakelijke afspraak: een toelage van honderdvijftig frank per maand in ruil voor een schilderij. Hoewel Vincent en Paul Gauguin een artistieke visie delen en elkaar volop inspireren, zijn het ook twee karakters die botsen. Het knettert regelmatig en heftig tussen hen: ‘La discussion est d’une électricité excessive. nous en sortons parfois la tête fatiguée comme une batterie électrique après la décharge’, schrijft Vincent aan zijn broer op 18 december. EEN EERSTE CRISIS Slechts enkele dagen later, op 23 december, begint Vincent tekenen van verwarring te vertonen. De samenwerking met Gauguin verloopt stroef en het lijkt erop dat zijn

COTEPROVENCE.NL

Brief aan Theo, 8 september 1888

OVER HET NACHTCAFÉ

In deze brief aan Theo vertelt Vincent hoe hij de diepmenselijke passies in contrasterende kleuren rood en groen heeft willen uitdrukken. Het nachtcafé lijkt op het eerste gezicht een rustig geheel maar het kleurgebruik maakt het tot een strijdtoneel.

Kunst

Hij moet regelmatig worden opgenomen in het ziekenhuis en langzaam begint het tot hem door te dringen dat hij zijn hallucinaties niet kwijt zal raken. In april 1899 laat hij zich vrijwillig opnemen in het Saint-Paul-de Mausole, een psychiatrische inrichting in Saint-Rémy-de-Provence. Hierover schrijft hij uitgebreid en open over zijn toestand in brieven aan familie en vrienden. ‘COMME UNE OBÉLISQUE ÉGYPTIENNE’ Ondank zijn ziektebeeld blijft Vincent schilderen en zijn werken worden steeds expressiever. Niet alleen de sterren maar ook de cipressen die hij schildert worden nu als uitslaande vlammen weergegeven zoals bijvoorbeeld in het beroemde schilderij Sterrennacht. ‘Les cyprès me préoccupent toujours, je voudrais en faire une chose comme les toiles des tournesols parce que cela m’ étonne qu’on ne les aie pas encore fait comme je les vois. C’est beau comme lignes et comme proportions, comme une obélisque égyptienne. Et le vert est d’une qualité si distinguée’, zo schrijft hij aan zijn broer vanuit Saint-Rémy. In de periodes waarin het kan, blijft hij onverminderd creatief. Slechts schilderend achter zijn ezel voelt hij zich nog levend. In een kerstbrief aan zijn moeder schrijft hij, natuurlijk in het Nederlands: ‘Mijn gezondheid mankeert letterlijk niets maar de schok van verleden jaar maakt dat ik er toch tegenop zou zien buiten een gesticht te gaan… Voorloopig gaat het werk

goed maar natuurlijk blijven mijn gedachten, steeds op de kleuren en teekenen gevestigd, in een nogal klein kringetje ronddraaien.’ Maar het leven in het ziekenhuis van Saint-Rémy-de-Provence is natuurlijk niet waarvoor hij ooit naar het zuiden kwam. Niet alleen gaat zijn gezondheid op en neer, maar ook het leven is opeens erg saai. Zelfs op de betere momenten komen de muren op hem af. Vincent verlangt naar lucht en ruimte, al realiseert hij zich ook dat hij niet zomaar meer een zelfstandig leven kan leiden. Uiteindelijk krijgt hij toestemming om de inrichting te verlaten. Op 17 mei 1890 zet hij weer voet op het Parijse perron waar het twee jaar eerder allemaal begon. Dat de terugreis naar Parijs het einde van zijn leven zou inluiden, kon Vincent toen nog niet bevroeden. Maar na een korte tussenstop bij Theo in het drukke Parijs reist Vincent door naar Auvers-sur-Oise, even boven de Franse hoofdstad. Hoe gezond en hartversterkend Vincent het platteland ook vindt, het mag niet baten. Zijn ziekte en de onzekerheid over de toekomst worden hem al snel te zwaar. Op 27 juli schiet hij zichzelf met een pistool in de borst. Theo haast zich vanuit Parijs naar Auvers en is erbij als zijn grote broer op 29 juli aan zijn verwondingen overlijdt. l Aan zijn zus Wil, 2 mei 1889

OVER ZIJN VERTREK NAAR SAINT-RÉMY Vincent schrijft zijn zus Wil over zijn aanstaande vertrek naar Saint-Rémyde-Provence in verband met zijn zenuwinzinkingen. Ondanks dat het niet goed gaat, blijft hij zijn omgeving schilderen. Een voorbeeld hiervan is het werk van het hospitaal in Arles waar hij verblijft.

CÔTE & PROVENCE

ChambresdHotesWijzer.nl Prettig overnachten langs de Autoroute du Soleil? Ook daarvoor boek je een chambres d’hôtes! Een greep uit het aanbod ... vanaf

€ 104

per nacht

vanaf

€ 79

€ 120

per nacht

Le Paradis

Le Bailli de Montsaugeon

Le Crot Foulot

Niet ver van de A31 tussen Metz en Nancy

Langs de A31 tussen Nancy en Dijon

Langs de A6 tussen Beaune en Mâcon

Een half uurtje van de snelweg is het meer dan waard voor deze voormalige wijnboerderij in de Côte de Meuse. Aan de de rand van het dorpje Buxerulles ben je hier gast van Cees en Annelies die in hun ’Paradis’ al jarenlang vakantiegangers en gasten op doorreis ontvangen. Na een lange rit eerst even een glaasje in de tuin. Dan duik je misschien nog even het zwembad in of struint wat door het slaperige dorpje voordat je aanschuift aan de voortreffelijke table d’hôtes. De volgende dag nog een heerlijk ontbijt in de tuin en dan weer op pad. Dan ben je toch even op vakantie in Noord-Frankrijk geweest.

Wil je langs de Autoroute du Soleil even aanleggen en genieten van de mooie natuur en omgeving van de Champagnestreek en de Bourgogne? Met een comfortabele tussenstop in een pittoresk plaatsje? Deze chambres d’hôtes biedt een heerlijk royaal verblijf, waar je even volledig tot rust komt. ’s Avonds staat een uitgebreid viergangenmenu klaar met Franse klassiekers en regionale specialiteiten. Montsaugeon, waar de meeste huizen zijn gerestaureerd en het authentieke karakter nog bewaard is gebleven, ligt halverwege de historische steden Langres en Dijon.

Op een paar minuten van de autoroute ontvangen Jan en Annie je hier in het zuiden van Bourgogne in hun prachtig gerestaureerd 17e-eeuws wijnhuis. In de vijf ruime en comfortabele gastenkamers versmelten eeuwenoude elementen met hedendaags design. 's Avonds kun je in de eetzaal of op het terras kennismaken met een verfijnde, gastronomische keuken. Ze prikkelen je smaakpapillen met onweerstaanbare aperitiefhapjes, gevolgd door een voorgerecht, een hoofdgerecht en een dessert (of een kaasschotel). Alles begeleid door zo’n heerlijke Bourgon dische wijn.

Ga voor meer dan 150 adresjes voor onderweg naar www.chambresdhoteswijzer.nl en filter op ‘Op doorreis naar het zuiden’

Shopping

CÔTE

& PROVENCE SELECTEERT GENIE T THUIS VAN DE LEKKERSTE PRODUCTEN UIT DE PROVENCE

deDélices Côte& Provence sélection

CHIQUE ROZE HARMONIE – ROSÉ Deze wijn heeft een zeer mooie lichtroze kleur met een verfijnde smaak van wit fruit vergezeld van bloemige tonen. Een krachtige en volumineuze rosé met aroma’s van perzik en abrikoos en veel rondeur. Kortom, genieten in harmonie! Deze wijn is een combinatie van vooral de grenache druif (85%) aangevuld met cinsault en syrah, allemaal handmatig geoogst van wijnranken op zeer respectabele leeftijd: 54 jaar. Een rosé die zich heel goed laat combineren met schaal- en schelpdieren en vis. Past ook goed bij gerechten uit de Japanse keuken. € 9,75 • WIJNMATEN.NL

De Jean-Joseph Bouis is mooi granaatrood van kleur en beschikt over een zeer complexe, kruidige en peperige smaak vergezeld van een vleugje vanille. Je proeft de tonen van heerlijk rood en rijp fruit. Deze wijn is gerijpt in eikenhouten vaten en dat proef je subtiel terug. Een combinatie van 40% grenache en 60% syrah en gemakkelijk houdbaar tot wel vijftien jaar. Een heerlijke volle wijn die niet mag ontbreken bij een gezellige BBQ of heerlijk een diner. € 9,50 • WIJNMATEN.NL

deDélices Côte& Provence sélection

GRANAATRODE PROVENÇAAL JEAN JOSEPH BOUIS

AIX PRESSION BIÈRE ARTI Brasserie Aix Pression is gelegen en campagne even buiten de gastronomische stad Aix-en-Provence. Met passie voor lokale producten brouwt Aix Pression artisanale bieren met een Zuid-Frans karakter. Typische Provençaalse smaken met houtachtige tonen en zoete aroma’s voeren terug naar het traditionele snoepje uit Aix: de calisson. Een lekkernij dat gemaakt wordt van amandelen en gekonfijte vruchten. Aix Pression Calisson is een fris, karakteristiek en ongefilterd witbier gemaakt van authentieke biologische ingrediënten en gebrouwen zonder toevoegingen. Deze en andere bieren uit Zuid-Frankrijk zijn nu verkrijgbaar via Bière Arti. Sinds 2019 biedt dit jonge bedrijf een grote variëteit aan artisanaal gebrouwen en ongefilterde biologische bieren uit de Provence. BIÈRE ARTI, AIX PRESSION, CALISSON, 33 CL. BIEREARTI.COM I @BIEREARTI

KRACHTIGE JUBILEUMWIJN DOMAINE DE MAROTTE CUVÉE JUBILÉ PRESTIGE Deze wijn is speciaal voor het twintigjarige jubileum van Marotte gemaakt. Een 100% syrah op nieuwe eikenhouten vaten vergist en vervolgens achttien maanden in de vaten gerijpt. Resultaat is een volle, krachtige rode wijn die nu mooi op dronk is, maar die je ook nog minimaal tot 2024 kunt bewaren. De aroma’s van kersen, zwarte bessen, pruimen, vanille, en iets van mint en tabak komen het beste los als je deze wijn vooraf even decanteert. De smaak is krachtig met rijpe tannines en de wijn heeft een fijne afdronk. € 18,45 • WEBSHOP.MAROTTEVINS.COM

Ontvang twee keer per jaar de Délices de Côte & Provence met een Côte & Provence Premium-abonnement: coteprovence.nl/abonneren CÔTE & PROVENCE

COTEPROVENCE.NL

Reportage

PARADIJS MET ARISTOCRATISCHE TREK JES EEN PA AR DAGEN IN MENTON Menton geniet niet alleen van een uitzonderlijk klimaat, het trekt sinds anderhalve eeuw namelijk ook artiesten, zonderlingen en welstellende levensgenieters aan. We nestelden ons er voor enkele dagen en weten nu precies waarom. T E K S T: P I E R R E DA R G E B E E L D : P I E R R E DA R G E , M A R C E L R E I M E R & V I L L E D E M E N T O N

coteprovence.nl/zomer2021

CÔTE & PROVENCE

Villa Philae

COTEPROVENCE.NL

Basiliek

CÔTE & PROVENCE

Architectuur MENTON

NIE M A ND KON NOG RONDKOMEN VA N DE CITROENOOG ST, EN DUS V ER KOCHTEN DE BOER EN HUN L A ND A A N BOU W PROMOTOR EN

e pastelkleuren ogen Italiaans, van oker tot oranje, alleen onderbroken door het zachte contrast van olijfkleurige luiken. De lucht is er staalblauw, de zee iets donkerder met een lichte streep vlak boven de horizon. Menton oogt niet alleen pikant van kleur, het kan ook op een kleurrijk verleden terugblikken. Een uitverkoren plek waar de homo erectus al een miljoen jaar geleden aanwezig was. De kleine stad met het gebied errond behoorde tot 1848 aan de prinsen van Monaco, riep zich dan uit tot ‘vrije stad’ maar kwam na de volksraadpleging van 1860 in Franse handen. Als troostprijs betaalde Napoleon III zo’n vier miljoen frank aan de prins van Monaco – die in ruil daarvoor voor ‘eeuwig’ zijn rechten op de ravissante veertien vierkante kilometer zou verzaken.

ARISTOCRATEN EN TUBERCULOSE Maar Menton is een buitenbeentje gebleven, gekneld tussen het prinsdom en de Italiaanse grens, en voorzien van een indrukwekkend hoogteverschil: tussen de jachthaven en de hoogste flanken liggen meer dan zevenhonderd meter. Vreemd genoeg lagen een handvol zwakke Engelsen met tuberculose aan de basis van de bloei ervan, nadat was gebleken dat het milde klimaat hun gezondheid ten goede kwam. In hun spoor volgden Engelse tuinliefhebbers en Russische aristocraten die in eigen land de bolsjewistische dreiging al voelden. Zij tekenden het karakter uit van het kleine stadje door er her en der tuinen te creëren en er indrukwekkende paleizen gestalte te geven – nog altijd de grootste schatten van Menton. Wie van de geschiedenis van de stad wil proeven, moet vanuit het schilderachtige oude centrum vanaf de basiliek de stevige klim langs de Montée du Souvenir volgen naar het oude kerkhof. Daar wachten een verrassend mooi uitzicht en een begraafplaats in terrassen. Er is een Engels plantsoen en het terras van de Russen, die er al in 1886 een eigen kapel met ajuinvormige top bouwden. Die kapel is een laatste hulde aan Alexandrine de Tapliakoff, een heldin uit de Krimoorlog die zich ingezet had voor het Rode Kruis. Ook generaal en prins Pierre Troubetzkoy rust er, en de vice-consul in Frankrijk, Nicolas Yourassof. Na de Russische revolutie in 1917, vluchtten meer Russen naar de Azurenkust en vormden er een hechte gemeenschap. Maar het meest indrukwekkende grafwerk is dat

COTEPROVENCE.NL

van de Poolse prinses Janina Jelowickich Lewandowska, op haar 27e gestorven aan tuberculose – maar tot haar laatste snik hoopvol gebleven. Zo zou zij uit haar kist naar de hemel zijn opgestegen, een gebeuren dat haar dood een zwierig vervolg lijkt te hebben geven. CITROENEN MET LABEL Voor de komst van de Engelsen en de Russen heersten de natuur en de citroenbomen hier. Archieven leren ons dat rondom de tijd van de Franse overname jaarlijks meer dan vijfduizend ton citroenen verkocht werden. Tegenwoordig is dat twintig keer minder, maar de traditie is in ere hersteld. Met dank aan Laurent Gannac die er 33 jaar geleden neerstreek en geschokt was door de teloorgang van de natuur. Omdat hij de man niet is om de geschiedenis zomaar op zijn beloop te laten gaan, startte hij in de vallei van Borrigo met de heraanplanting van citroenbomen. Zijn Maison du Citron zorgde voor de herwaardering van het product, zijn zoon Adrien stak een helpende hand uit. Adrien vertelt: ’De komst van de spoorlijn uit Italië zorgde voor goedkope concurrentie en door het succes van het toerisme stegen de prijzen van de gronden op duizelingwekkende wijze. Niemand kon nog rondkomen van de citroenoogst, en dus verkochten de boeren hun land aan bouwpromotoren. Maar mijn vader is een doorzetter uit het Zuidwesten die hier aanvankelijk goed geld verdiende met het onderhouden van de tuinen van de paleizen. Maar zijn passie lag bij de citroenen van Menton die hij hun adelbrieven gaf met een IGP-erkenning – voor Indication Géographique Protégée.’ Hij vervolgt: ‘Wij gaan dan ook voor de extensieve aanpak: minder citroenen per hectare voor een betere kwaliteit – al heeft die kwaliteit ook met de terroir te maken, het milde klimaat en met de hellingen in volle zon. De lokale citroen onderscheidt zich door zijn erg dikke schil, die absoluut niet bitter smaakt: de vrucht kan in zijn geheel worden gegeten. Terwijl mijn vader zich over de bomen ontfermde, wierp ik me op de transformatie van het product – confituren maar ook witbier of limoncello op basis van citroen.’ Ook andere fijnproevers zagen de lokale citroen als een nieuwe uitdaging. Onder hen de Argentijnse driesterrenchef Mauro Colagreco wiens Mirazur tot het beste restaurant ter wereld werd gekroond. En omdat de man vond dat eten op niveau niet noodzakelijk duur hoeft te zijn, zette hij in Menton ook nog een kleiner restaurant op poten – Casa Fuego, waar, dankzij de lokale vissers, de vangst van de dag op tafel komt. Die vangst wordt ver-

Citroenkweker Adrien Gannac

CÔTE & PROVENCE

Vieux cimetière

COTEPROVENCE.NL

Reportage

OM MEN TON OP MENSENM A AT NA A R WA A R DE TE SCH AT TEN V ER BL E V EN W E IN EEN R ECEN T GEOPENDE B&B OP NI V E AU: V ILL A PHIL A E volgens gekruid met oregano, limoenen en specerijen. Bij Casa Fuego worden de gerechten op het houtvuur gegaard en in combinatie met kokosmelk en basilicum geserveerd. PARADIJSELIJKE VILLA Om Menton op mensenmaat naar waarde te schatten verbleven we in een recent geopende b&b op niveau. Villa Philae werd vorig jaar opgestart door twee enthousiaste doeners: Eleonore, die culinaire programma’s maakt voor de Zwitserse televisie en haar man Philippe die gedurende zestien jaar de dokter was van voetbal-eersteklasser A.S. Monaco. Zij zorgt ’s avonds voor een succulent diner – een keertje rondom magret de canard met spruitjes, de volgende avond met zeetong. De dokter heeft zich op zelfgemaakte confituren met een minimale hoeveelheid suiker geworpen. De villa bezit slechts drie kamers, waarvan twee met uitkijk op het zwembad. Zelf kozen we voor de Cocteau-kamer – omdat de Franse duizendpoot (dichter, schrijver, decorateur en nog veel meer) nu eenmaal thuis was in Menton, waar overigens twee musea zijn werk eren. Het ene werd ondergebracht in het Bastion, het andere is moderner van snit en werd speciaal voor de gelegenheid gebouwd. Daar is de uitgebreide collectie van de Belgische zakenman-verzamelaar Severin Wunderman te zien in een gebouw van Rudy Ricciotti die eerder ook voor het Mucem in Marseille tekende. Vanop het terras van de b&b heeft de bezoeker een uniek uitzicht op de oude stad en de jachthaven die ’s avonds in een paradijselijk licht baden. De plek is ook een goede uitvalsbasis om een waaier van tuinen te bezoeken, te beginnen met les Colombières van buurman Michael Likierman. Die viel voor de charme van het meesterwerk van Ferdinand Bac, wiens vader de natuurlijke zoon was van niemand minder dan Jérôme Bonaparte, koning van Westfalen. Hij werd bekend als schrijver en illustrator, cartoonist en travel writer. Een bohémien en heer van stand, die Richard Wagner, Victor Hugo, Paul Verlaine, Verdi en Gounod tot zijn kennissen mocht rekenen. Op zijn zestigste had ‘ie schoon genoeg van het mondaine leven en trok zich terug op de bastide van zijn beste vriendin en muze, Caroline Octavie en haar man Emile - omringd door zo’n vierhonderd vermoeide olijfbomen. Daar leefde Ferdinand Bac zich tussen 1918

en 1927 creatief helemaal uit. Hij hertekende de tuinen, decoreerde de 27 fabriques en liet zich daarbij ongegeneerd inspireren door de herinneringen aan zijn reizen rondom de Middellandse Zee. Die oefening bekwam hem wonderwel: hij bleef er tot zijn dood op zijn 93e actief. Een andere tuin die het bezoeken meer dan waard is, is de Jardin du Val Rahmeh. Deze tuin werd in 1905 opgezet door Percy Radcliffe, die zich in het hoofd haalde meer dan 700 boomsoorten te planten, ook uit Australië, Azië en Amerika. Wie er doorheen slentert, waant zich in een zelf ontworpen jungle, compleet met een vijver met lotusplanten en waterlelies. Er overleefden zelfs enkele nu uitgestorven variëteiten, waaronder de sophora toromiro, de legendarische boom van het Paaseiland. Alleen kom ik te laat om die te bekijken. De dame aan de receptie weet me te vertellen dat hij enkele jaren geleden gestorven is … en inmiddels zonder nakomelingen begraven. Alhoewel het in Menton wemelt van wat gelijk-ogende belle époque-paleizen, kijk ik in Roquebrune-Cap-Martin uit naar een gedurfder creatie, namelijk de Villa E-1027 van Eileen Gray. Deze ontwerpster van art deco-meubilair liet tussen 1926 en 1929 op een steenworp van Menton haar meest uitdagende schepping bouwen. De villa werd onlangs gerestaureerd maar valt omwille van de Covid-miserie voorlopig niet te bezoeken. Al kan de initiatiefrijke bezoeker die zich via het strand naar de rotskust waagt in de verte wel een glimp opvangen van de witte creatie. l Villa Maria Serena

CÔTE & PROVENCE

Wonen in Zuid-Frankrijk Uw droom is dichterbij dan u denkt!

new home, makelaar en erkend taxateur, is de grootste Nederlandse makelaar actief in Zuid-Frankrijk, met vestigingen in de Var en aan de Côte d’Azur. Door een uitgebreid netwerk en jarenlange ervaring beschikt new home als geen ander over kennis van de regio en de lokale onroerendgoedmarkt. Wij spreken uw taal! Onze Nederlands sprekende vastgoedadviseurs staan onze relaties bij tijdens het gehele aan- of verkooptraject. Inclusief de juridische aspecten van de geldende weten regelgeving op het gebied van onroerendgoedtransacties. Daarmee behoeden wij u voor onvoorziene valkuilen. Of u nu een Provençaalse mas, een bastide, een appartement, een chateau of een villa met uitzicht op de Middellandse Zee zoekt, new home biedt een zeer ruime en gevarieerde keuze. Kijk op www.new-home.fr of bel met een van onze kantoren.

7 cours de la République 83510 Lorgues +33 (0)4 94 47 49 54

Place Léon Roux 83440 Fayence +33 (0)4 94 76 20 10

34 avenue du Général Leclerc 83120 Sainte-Maxime +33 (0)4 94 81 96 16

www.new-home.fr

Naar buiten met Nikkie

N I K K I E VA N L E E U W E N runt vanuit Zuid-Frankrijk Maison Bien Bleu waarmee ze high-end conciërge- en stylingdiensten aanbiedt aan huiseigenaren in de Provence.

BUITENLE VEN IN DE PROVENCE

en van de redenen dat ik naar Zuid-Frankrijk ben verhuisd is het buitenleven. Al vroeg in het jaar staat hier de parasol alweer op het terras en liggen de buitenkussens weer in de stoelen. Heerlijk. Maar toch kan het hier natuurlijk ook slecht weer zijn en zijn de nachten vaak koud. Dat zijn belangrijke factoren voor de keuze van je tuinmeubilair. Een van mijn favoriete merken is MANUTTI uit België. Hier in de omgeving verkrijgbaar in Cogolin bij SABLE D’OR LIVING en in Fréjus bij DESIGN D’ESPACES. In Nederland heb je Hora in Barneveld met een enorme showroom waar je alle topmerken vindt, waaronder ook Manutti. Het zal je niet zijn ontgaan, maar de materialen die we veel binnen zien dit jaar, zoals vergrijsd rotan en bamboe, worden ook doorgetrokken naar het buitenleven. Daar waar strakke design tuinmeubels tot op de dag van vandaag populair zijn, krijgt rotan in de klassieke vorm ook weer een comeback dit jaar. Daarnaast wordt met de zogenaamde rope-meubelen, tuinmeubilair gemaakt van zeer sterk touw, een sterk beeld in het buitenleven gecreëerd. Mijn favoriet is rotan, alleen ik geef toe, dat is een kwetsbaar materiaal. De klassieke rotanmeubelen worden tegenwoordig dan ook vaak gemaakt van pvc of hd polyethyleen met behoud van de traditionele manier van vlechten. De collecties Malibu, San Diego & River van MANUTTI OUTDOOR zijn hier mooie voorbeelden van. Een andere belangrijke trend is outdoor cocooning. Hierbij wordt een geborgen plekje in het buitenleven gecreëerd. De vertaling hiervan zie je in het design van meubilair: hoge ruggen en zijpanelen, maar met open structuren. In mijn vorige column schreef ik over (verweerde) steenelementen in beelden, vazen en keramiek voor binnen en ook dit wordt doorgetrokken naar de buitenaccessoires. Grote verweerde potten met enorme planten maken een écht statement in je tuin. Hele andere maar niet minder belangrijke onderdelen van het buitenleven in Zuid-Frankrijk zijn natuurlijk het zwembad, de barbecue en de heerlijk lange diners buiten. Wanneer ik een huis turn key inricht, geef ik hier veel aandacht aan. Voor bij en rondom het zwembad adviseer ik altijd om hoogwaardig acrylaat glaswerk en servies aan te schaffen. Mijn favoriet is het merk BACI MILANO, verkrijgbaar bij MARINETTE in

Saint-Tropez. Ik kwam er ooit achter dat dit gemaakt wordt van acrylaat toen ik per ongeluk zo’n glas liet vallen bij Marinette. Ik schrok enorm, maar de verkoper lachte vriendelijk naar me en pakte het glas weer op en zetten het terug in de kast. Ik liep een beetje rood aan, maar besloot toen wel voor mezelf een set te kopen en tot op de dag van vandaag hebben we daar iedere zomer weer veel plezier van. En of je nu naar deze streek komt voor een vakantie, of net als ik meerdere maanden van het buitenleven mag genieten: ik hoop dat we deze zomer weer meer mogen. À très bientôt in Lorgues? l

Juridische Adviespraktijk Bosscher Nederlands / Frans recht

“Zonder jou was het ons nooit gelukt” Dat hoor ik regelmatig. Ik ben aankoopbegeleider en architect en woon reeds meer dan 22 jaar in de Vaucluse (‘84). Ik bied professionele hulp bij het zoeken van een bestaand pand en beschik daarvoor over een ruim en gediversifieerd aanbod. Tevens begeleid ik ontwerp en realisatie van uw nieuwbouwproject, in de streek ten zuiden van de Mont-Ventoux.

Mr Mireille Bosscher kandidaat-notaris Juridische Adviespraktijk Bosscher helpt u graag bij juridische kwesties in Frankrijk, zodat u optimaal kunt genieten van la douce France. » aan-en verkoop van Franse woningen; » ﬁscale kwesties; » erfrecht / nalatenschappen; » huurrecht; » echtscheidingen.

IMMOBILIËN EN BOUWBEGELEIDING OP MAAT Colette Vanden Bogaerde

E colette@ventoux-immo.com

T +33 (0)6 19 91 25 16

U WAAGT DE SPRONG … U WAAGT DE SPRONG…

… WIJ VINDEN DE BESTE HYPOTHEEK Hypotheek & Buitenland begeleidt al sindsHYPOTHEEK 2003 kopers van …WIJ VINDEN DE VOORDELIGSTE

een huis in Frankrijk bij het verkrijgen van een hypotheek. Wij kennen de weg en weten hoe het voor elkaar te krijgen bij de Franse banken. Wij staan onze klanten bij van de eerste oriëntatie tot de acte authentique. Bezoek de internetsite voor meer informatie over onze dienstverlening of bel: 020 - 330 0139.

Soms bent u het beste af met een Nederlandse bank voor uw hypotheek, maar soms ook met een lokale. Hypotheek & Buitenland is een onafhankelijk adviseur die de weg kent in het hypothekenlandschap voor Frans, Italiaans, Belgisch, Duits, Portugees en Turks onroerend goed. Wij kunnen de financiering van uw huis over de grens vanuit Nederland realiseren en staan u bovendien bij gedurende het hele traject van koop. Van ‘compromis de vente’ tot ‘acte authentique’. Van ‘contratto preliminare di vendita’ tot ‘atto di compravendita’. Bezoek onze informatieve internetsite voor meer informatie over onze dienstverlening of bel: 020 - 330 0139.

www.hypotheekenbuitenland.nl

+31 (0)6 426 61 075 info@bosscher-advies.nl

Nassauplein 36 2585 ED Den Haag

www.bosscher-advies.nl

Boeken

LEZEN IN ZUID-FR ANSE SFEREN

EEN HOMMAGE A AN DE PROVENCE

MICHELIN OVER DE PROVENCE

BALLINGSCHAP IN SAINT-PAUL-DE-VENCE

VERHALEN EN RECEPTEN

Op een morgen na een gewelddadige onweersbui komt de hoofdpersoon zijn buurman tegen, een oudere, norse boer die hem meeneemt naar de plek waar de storm een deel van een helling heeft weggeslagen. In de stenen bergwand vinden ze mysterieuze voorwerpen die uit een ander tijdperk lijken te komen: beelden, gebruiksvoorwerpen, zelfs een warmwaterbron die een heilzame werking lijkt te hebben. De mannen besluiten de kostbaarheden niet aan te geven bij de autoriteiten, maar ze zelf op te graven. Al snel worden ze volledig in beslag genomen door het nieuwe decor rond hun huis. De twee mannen koesteren hun geheim, gaan niet meer naar hun werk en vervreemden steeds meer van de rest van de gemeenschap. Totdat een grondige inspectie van de gemeente hun idylle dreigt te verstoren. Het lied van de mistral is boven alles is het een ode aan het landschap van de Provence: de bijzondere geuren, de flora en fauna, en natuurlijk de mistral.

Die groene Michelingidsen waren misschien wel de eerste gidsen waarmee je ooit de Provence doorging. Dat is misschien lang geleden maar ze zijn er nog steeds. Nu expliciet de Groene Reisgids. Dit voorjaar komt er een nieuwe gids over de Provence uit want ook de Provence staat niet stil en Michelin is er nog steeds goed thuis. Het is weer een hele handige gids voor wie lekker lang met vakantie gaat of er heel even tussenuit wil. En ook hier worden weer de traditionele Michelinsterren uitgedeeld. Deze keer aan plaatsen en bezienswaardigheden zodat je snel weet of het interessant is (één ster), een omweg waard (twee sterren) of zelfs een hele reis (drie sterren). Wat ons betreft is de Provence natuurlijk altijd een reis waard, zelfs een omweg. Maar het is altijd goed om een ander er eens over te horen. Wij zeggen: een prima aanvulling op Côte & Provence.

James Baldwin, één van de grote namen uit de Amerikaanse literatuur, verruilde in 1948 zijn geboorteland voor Parijs. Om letterlijk ook afstand te nemen van de vooroordelen waar hij over schreef. In Parijs werd hij onderdeel van de radicale beweging die zich ontwikkelde aan de Rive Gauche. Hier schreef hij veel van zijn bekende werken zoals Go tell it on the mountain en Giovanni’s room. Minder bekend is dat hij de laatste zeventien jaar van zijn leven in Saint-Paul-de-Vence verbleef. Daar werd hij een bekende en geliefde dorpsgenoot. Hij ontving er beroemdheden zoals Harry Belafonte, Nina Simone en Ray Charles. Vaak in de zomer, rond de tijd van de Jazzfestivals in Nice en Juan-les-Pins. Baldwin overleed in 1987 in Saint-Paulde-Vence. Hij werd in New York begraven. Dit boek geeft in zo’n zeventig interviews met bekenden en minder bekenden een uitgebreide schets van de zeventien jaar van Baldwin’s ballingschap in Saint-Paul-de Vence.

In die volgorde. Onno Kleyn, de bekende culinaire journalist heeft al meer dan dertig titels op zijn naam staan op het gebied van wijn en gastronomie. Voor de Fransen zijn eten en tafelen natuurlijk zó belangrijk dat het niet verbaast dat Kleyn in Frankrijk een tweede vaderland vond. In Mijn Frankrijk neemt Kleyn je mee door culinair Frankrijk. Hij vertelt je er de mooiste verhalen over en strooit ondertussen met recepten. Ga met hem op reis door de ‘Hexagone’, van Normandië tot de Provence, van de Elzas tot de Spaanse grens, en smul van de beschrijvingen en de bijna honderdtwintig recepten die Kleyn kookte op een campinggasje of in de keuken van zijn huis in Frankrijk.

HET LIED VAN DE MISTRAL, DOOR OLIVIER MAK-BOUCHARD MEULENHOFF, € 22,99

DE GROENE REISGIDS – PROVENCE LANNOO, € 24,99

MIJN FRANKRIJK, DOOR ONNO KLEYN NIJGH & VAN DITMAR, € 29,99

JAMES BALDWIN, ESCAPE FROM AMERICA, EXILE IN PROVENCE, DOOR JULES B. FARBER, PELICAN PUBLISHING COMPANY, € 27,99 CÔTE & PROVENCE

Sélection L U X U R Y P R O P E R T I E S – P R OV E N C E V E R T E

TOURTOUR – DOMAINE LES TEMPLIERS

ONDER ARCHITECTUUR GEBOUWDE VILLA OP EEN GROOT LANDGOED

TAVERNES

PROVENÇAALSE BASTIDE

Unieke, afgelegen, moderne villa (174 m²) van Jean-Michel Wilmotte, beroemd van o.a. het Allianz Riviera-stadion (Nice) en het Palais des Festivals (Cannes). Op de top van een heuvel met 360° uitzicht. Indeling: keuken, eetkamer, dubbelhoge woonkamer met open haard, vier slaapkamers met eigen badkamer. Rondom de villa twee terrassen en een zoutwaterzwembad. Het terrein (322 ha) is bebost en er zijn twee natuurlijke bronnen. Maar ook is er een volledig gerestaureerde Tempelierskapel (80 m²), vier huizen en een eventueel te renoveren toren.

Deze prachtige woning ligt op een rustige locatie in de heuvels boven Tavernes. Op de begane grond een zeer grote en elegante ontvangstruimte, een volledig uitgeruste keuken, een bijkeuken en een bibliotheek. Op de eerste verdieping vier slaapkamers, een kleedkamer en drie badkamers. De zolder strekt zich uit over de gehele bovenzijde van het huis en is volledig in te richten als slaapkamer, kantoor, studio of speelkamer. Buiten 1,7 ha grond met olijfbomen en andere bomen en struiken, en een overdekt zwembad van 10 x 4,5m. Fenomenaal uitzicht!

TOURTOUR

FOX-AMPHOUX

PROVENÇAALSE MAS

EXCLUSIEF: AUTHENTIEKE 18E EEUWS MAS

€ 8.440.000

Ref. PR1-285 € 1.330.000

Deze charmante stenen Mas (246 m 2 plus bijgebouwen) ligt op het platteland dichtbij Tourtour. Het gerenoveerde huis en de twee onafhankelijke gîtes bevinden zich op ca. 2 ha grond met een spectaculair uitzicht op het Massif des Maures. Hoofdhuis: woon/eetkamer, keuken, 3 slaapkamers, mezzanine, kantoor, bijkeuken, zolder, badkamer, 3 doucheruimtes, toilet. Onafhankelijk appartement: open woonkamer/ keuken, slaapkamer, doucheruimte, toilet. Daarnaast een garage, werkplaats, berging, zwembad, diverse terrassen en een zomerkeuken.

€ 1.166.000

Ref. PR1-293

Deze authentieke, gerestaureerde Mas uit 1710 staat op een perceel van ruim 7.000 m² en is gelegen in een zeer rustige omgeving. Het huis heeft een woonoppervlak van 170 m² met op de begane grond een entree, de woonkamer, een keuken, een bijkeuken, twee slaapkamers en een badkamer. Op de eerste verdieping bevinden zich drie slaapkamers en een badkamer. Het zwembad is 5 x 10 meter. De tuin is geheel omheind.

Ref. PR1-291 € 695.000

Ref. PR1-218

S.À.S. The Path, Provence Verte Sotheby’s International Realty, Place des Ormeaux, 83690, Tourtour Mobile : +33 (0)7 87 63 76 78 – Office: +33 (0)4 94 84 56 60 E-mail: contact@provenceverte-sir.com

www.provenceverte-sothebysrealty.com

Special

LES MUSICALES DANS LES VIGNES DE PROVENCE

Muziek tussen de wijnranken D

e negende editie van les musicales dans les vignes de provence staat weer voor de deur. Gedurende de zomermaanden worden er op meer dan 35 prachtige Provençaalse wijn domeinen openluchtconcerten georganiseerd. Van wereldmuziek tot klassiek en jazz, en dat onder het genot van een goed glas wijn. We vertellen je meer over dit festival waar alle zintuigen samenkomen.

coteprovence.nl/zomer2021

CÔTE & PROVENCE

DE DOMEINEN VAUCLUSE

VAR

2404 ROUTE DE VILLELAURE, 84120 PERTUIS

XXXXXXXX

CHÂTEAU VAL JOANIS

CHÂTEAU ROUBINE

CHÂTEAU DE SANNES

CHÂTEAU VOLTERRA

CHÂTEAU GRAND CALLAMAND

CHÂTEAU D’ASTROS

CHÂTEAU LA SABLE

CHÂTEAU DE LA TOUR DE L’ÉVÊQUE

CHÂTEAU LA DORGONNE.

CHÂTEAU SAINT-MAUR

XXXXXXXX

ROUTE DE LA LOUBIÈRE, 84120 PERTUIS XXXXXXXX XXXXXXXX

XXXXXXXX

ROUTE DE LORGUES, 83550 VIDAUBAN XXXXXXXX XXXXXXXX

DOMAINE DU BOURRIAN

BOUCHES DU RHÔNE CHÂTEAU BARBEBELLE XXXXXXXX

CHÂTEAU D’ESTOUBLON XXXXXXXX

CHÂTEAU BONISSON

177 ROUTE DES MAUVARES, 13840 ROGNES

CHÂTEAU GASSIER XXXXXXXX

CHÂTEAU DE FONSCOLOMBE CHÂTEAU DU SEUIL

4690 ROUTE DU SEUIL, 13540 AIX-EN-PROVENCE

CHÂTEAU DE LA GAUDE XXXXXXXX

CHÂTEAU SAINT HILAIRE XXXXXXXX

CHÂTEAU DE VAUCLAIRE XXXXXXXX

DOMAINE DE LA BRILLANE. XXXXXXXX

2360 ROUTE DU BOURRIAN, 83580 GASSIN

DOMAINE CLOS DES ROSES XXXXXXXX

CHÂTEAU DES MARRES

2998 ROUTE DES PLAGES, 83350 RAMATUELLE

DOMAINE DE LA FONT DES PÈRES

1306 CHEMIN DE PONTILLAOU, 83330 LE BEAUSSET

LA COMMANDERIE DE PEYRASSOL RN7, 83340 FLASSANS-SUR-ISSOLE

CHÂTEAU BARBEYROLLES XXXXXXXX

CHÂTEAU DE SAINT-MARTIN XXXXXXXX

DOMAINE BERTAUD BELIEU XXXXXXXX

DOMAINE SAINTE-MARIE XXXXXXXX

DOMAINE DES FÉRAUD XXXXXXXX

DOMAINE DU DRAGON XXXXXXXX

CHÂTEAU DE L’AUMÉRADE

ROUTE DE PUGET-VILLE, 83390 PIERREFEU-DU-VAR

DOMAINES OTT* CHÂTEAU DE SELLE

5093 ROUTE DE FLAYOSC, 83460 TARADEAU

DOMAINES OTT* CLOS MIREILLE XXXXXXXX

CHÂTEAU DE L’ESCARELLE XXXXXXXX

CHÂTEAU VAUDOIS XXXXXXXX

COTEPROVENCE.NL

Special

LES MUSICALES DANS LES VIGNES DE PROVENCE W

at bijna tien jaar geleden begon als een kleine concertreeks op drie wijndomeinen in La Londe-les-Maures is anno 2021 uitgegroeid tot een groots festival dat de hele zomer duurt en meer dan 35 wijndomeinen aandoet. En waar eerst zeshonderd muziekliefhebbers konden genieten van de concerten, worden er dit jaar zo’n tienduizend toeschouwers verwacht. Het festival vond eerst alleen in de Var plaats, maar sinds een paar jaar kun je ook in de Bouches-duRhône en in de Luberon naar concertavonden van Les Musicales dans les Vignes. Prestigieuze domeinen die dit jaar aan het programma zijn toegevoegd zijn onder andere Clos Mireille en Château de Selle, beiden onderdeel van Domaines OTT* en de prachtige domeinen Château de Sannes en Château la Dorgonne. Les Musicales dans les Vignes organiseert 46 concertavonden tussen de wijnranken waarbij veel muziekstijlen de revue passeren. Het aanbod is groot met latin jazz, klezmermuziek, blues, gospel, klassieke muziek, opera en wereldmuziek zoals Indiase muziek, Argentijnse tango, Russische muziek, flamenco, Spaanse klassieke gitaarmuziek en zelfs Italiaanse volksliederen. De artiesten, zowel Franse als internationale, zijn vaak grote namen die je niet vaak in zo’n bijzondere setting kunt zien optreden. Tijdens het festival komen kunst en wijn samen in een intieme setting, l’art et vin is niet voor niets een klinkende combinatie. En dus wordt de dégustation natuurlijk niet overgeslagen. Het festival strijkt alleen neer bij gerenommeerde wijndomeinen in de Provence waar niet alleen duurzaam of biodynamisch wordt geproduceerd, maar waar je ook kunt genieten van de schoonheid van het domein. Tijdens de concertavonden delen de wijnboeren

graag hun passie met de bezoekers en kun je een selectie van de beste wijnjaren van het huis proeven. De muziekavonden beginnen om zeven uur met een wijnproeverij en afhankelijk van de locatie kun je ook genieten van een hapje bij je drankje. Soms is dit op basis van reservering, dus check altijd even bij de locatie wat er aangeboden wordt. Rond 20:30 begint het openluchtconcert en aan het einde, na ongeveer anderhalf uur, zit je onder de Provençaalse sterrenhemel die van Gogh zo wist te inspireren. Een geweldige avond gegarandeerd!’ l

CÔTE & PROVENCE

Special

17 JUNI CHÂTEAU DE FONSCOLOMBE LE PUY SAINTE-RÉPARADE RÉCITAL LISZT, DEBUSSY, CHOPIN STÉFAN CASSAR

10 JULI CHÂTEAU DE VAUCLAIRE MEYRARGUES JAZZ LATINO GROUPE COR LATINA

21 JULI CHÂTEAU D’ASTROS VIDAUBAN JAZZ ‘SUR LA ROUTE DU SAXOPHONE’ MICHEL PELLEGRINO 4TET

18 JUNI CHÂTEAU VOLTERRA RAMATUELLE JAZZ LATINO GROUPE COR LATINA & MICHEL PELLEGRINO

11 JULI CHÂTEAU LA DORGONNE LA TOUR D’AIGUES JAZZ ADRIEN BRANDEIS 4TET

22 JULI CHÂTEAU VAL JOANIS PERTUIS JAZZ MANOUCHE SAMY DAUSSAT & CHARLES FRÉCHETTE

12 JULI CHÂTEAU BONISSON ROGNES RÉCITAL CHANTS POPULAIRES ITALIENS MICHEL PELLEGRINO

23 JULI DOMAINE DE LA NAVICELLE LE PRADET JAZZ MANOUCHE SAMY DAUSSAT & CHARLES FRÉCHETTE

13 JULI LA COMMANDERIE DE PEYRASSOL FLASSANS BLUES SUZANNE WOGNIN QUINTETTE

25 JULI DOMAINE DE LA BRILLANE AIX-EN-PROVENCE JAZZ LATINO GROUPE COR LATINA & MICHEL PELLEGRINO

20 JUNI CHÂTEAU DE SANNES SANNES JAZZ LATINO GROUPE COR LATINA & MICHEL PELLEGRINO 26 JUNI CHÂTEAU DE VAUCLAIRE MEYRARGUES JAZZ MANOUCHE SWING DU SUD 01 JULI DOMAINE CLOS DES ROSES FRÉJUS JAZZ LATINO GROUPE COR LATINA & MICHEL PELLEGRINO 03 JULI CHÂTEAU DU SEUIL PUYRICARD JAZZ DE HARLEM À ST GERMAIN DES PRÉS BIG BAND 13 04 JULI CHÂTEAU DE L’ESCARELLE LA CELLE RÉCITAL CHANTS POPULAIRES ITALIENS MICHEL PELLEGRINO 09 JULI CHÂTEAU DES MARRES RAMATUELLE BLUES SUZANNE WOGNIN QUINTETTE

COTEPROVENCE.NL

15 JULI CHÂTEAU DE L’AUMÉRADE PIERREFEU OPÉRETTES ET COMÉDIES MUSICALES SONIA MORGAVI (SOPRANO) & RENAUD PELISSIER (BARYTON) 16 JULI LA FONT DES PÈRES LE BEAUSSET OPÉRA CHLOÉ CHAUME (SOPRANO) & STÉPHANIE HUMEAU (PIANO) 17 JULI CHÂTEAU ROUBINE LORGUES OPÉRA CHLOÉ CHAUME (SOPRANO) & STÉPHANIE HUMEAU (PIANO) 19 JULI CHÂTEAU ESTOUBLON FONTVIEILLE JAZZ LATINO GROUPE COR LATINA & MICHEL PELLEGRINO

27 JULI CHÂTEAU GRAND CALLAMAND PERTUIS MUSIQUE RUSSE MTCHAYOK 28 JULI CHÂTEAU SAINT HILAIRE COUDOUX JAZZ MANOUCHE & MUSIQUE TZIGANE BASILIC SWING 29 JULI CHÂTEAU GASSIER PUYLOUBIER TANGO ARGENTIN F. MAGUNA (BANDONÉON) & D. TROSMAN (GUITARE) & M. MORELLI ET A. COPPA (DANSEURS) 30 JULI DOMAINES OTT* CHÂTEAU DE SELLE TARADEAU JAZZ MANOUCHE SWING DU SUD

31 JULI CHÂTEAU DE SANNES SANNES BLUES SUZANNE WOGNIN QUINTETTE

12 AUGUSTUS CHATEAU DE SAINT-MARTIN TARADEAU RÉCITAL CHANTS POPULAIRES ITALIENS MICHEL PELLEGRINO

01 AUGUSTUS CHÂTEAU VAUDOIS ROQUEBRUNE-SUR-ARGENS OPÉRA CHLOÉ CHAUME (SOPRANO) & STÉPHANIE HUMEAU (PIANO)

13 AUGUSTUS DOMAINES OTT* CLOS MIREILLE LA LONDE LES MAURES MUSIQUE CUBAINE CUBANISSANDO

03 AUGUSTUS DOMAINE DES FÉRAUD VIDAUBAN JAZZ MANOUCHE & MUSIQUE TZIGANE BASILIC SWING

14 AUGUSTUS CHÂTEAU ROUBINE LORGUES JAZZ LATINO GROUPE COR LATINA & MICHEL PELLEGRINO

05 AUGUSTUS CHÂTEAU BARBEBELLE ROGNES GOSPEL GOSPEL VAR

15 AUGUSTUS DOMAINE DU BOURRIAN GASSIN RÉCITAL LISZT, DEBUSSY, CHOPIN STÉFAN CASSAR

06 AUGUSTUS CHÂTEAU DE LA TOUR DE L’ÉVÊQUE PIERREFEU BLUES SUZANNE WOGNIN QUINTETTE

18 AUGUSTUS CHÂTEAU GASSIER PUYLOUBIER RÉCITAL CHANTS POPULAIRES ITALIENS BASILIC SWING

07 AUGUSTUS DOMAINE DU DRAGON DRAGUIGNAN MUSIQUE & DANSE INDIENNE NABANKUR BATTACHARYA (TABLAS) & MAITRYEE MAHATMA (DANSE)

19 AUGUSTUS CHÂTEAU VAL JOANIS PERTUIS MUSIQUE CUBAINE CUBANISSANDO

09 AUGUSTUS CHÂTEAU D’ESTOUBLON FONTVIEILLE LES QUATRE SAISONS - VIVALDI ALAIN ARIAS QUINTETTE 11 AUGUSTUS DOMAINE DE SOUVIOU LE BEAUSSET MUSIQUE CUBAINE CUBANISSANDO

22 AUGUSTUS CHÂTEAU DE SANNES PERTUIS DE L’ESPAGNE À L’OPÉRA DE PARIS EMMANUEL ROSSFELDER (GUITARE CLASSIQUE ESPAGNOLE) & FRÉDÉRIC CHATOUX (FLÛTE) 24 AUGUSTUS CHÂTEAU SAINT HILAIRE COUDOUX JAZZ ‘SUR LA ROUTE DU SAXOPHONE’ MICHEL PELLEGRINO 4TET

26 AUGUSTUS DOMAINE BERTAUD BELIEU GASSIN COMÉDIES MUSICALES WEST SIDE STORY SONIA MORGAVI MEZZO (SOPRANO) & RENAUD PELISSIER (BARYTON) 27 AUGUSTUS CHÂTEAU LA SABLE CUCURON JAZZ LATINO GROUPE COR LATINA & MICHEL PELLEGRINO 28 AUGUSTUS DOMAINE SAINTE-MARIE BORMES-LES-MIMOSAS GUITARE CLASSIQUE ESPAGNOLE CARMEN MARTINEZ 04 SEPTEMBER CHÂTEAU DES MARRES RAMATUELLE JAZZ LATINO GROUPE COR LATINA & MICHEL PELLEGRINO 10 SEPTEMBER CHÂTEAU VOLTERRA RAMATUELLE JAZZ MANOUCHE & MUSIQUE TZIGANE BASILIC SWING 11 SEPTEMBER DOMAINE DES FÉRAUD VIDAUBAN JAZZ AMÉRICAIN CAROLINE MAYER QUARTET

KAARTJES

VOOR HET FESTIVAL KOOP JE VIA FNACSPECTACLES.COM VUL IN DE ZOEKBALK ‘FESTIVAL LES MUSICALES DANS LES VIGNES 2021’ IN. PER LOCATIE WORDT HIER OOK MEER INFORMATIE GEGEVEN OVER HET PROGRAMMA EN DE CULINAIRE OPTIES. KAARTJES KOSTEN ONGEVEER € 30,- EN KINDEREN ONDER DE VEERTIEN MOGEN BIJNA OVERAL GRATIS MEE!

CÔTE & PROVENCE

COTEPROVENCE.NL

Special

INTERVIEW MARIE-JEANNE CHAUVIN

Hoofdredacteur Suzanne sprak met Marie-Jeanne Chauvin, voorzitter en initiatiefnemer van Les Musicales dans les Vignes, over de totstandkoming van het festival, haar visie en waarom wijn en muziek als vanzelfsprekend bij elkaar horen.

‘H

et begon allemaal met een ontmoeting met de directeur van de Parijse Opera. Hij werd verliefd op de Var en samen organiseerden we een eerste muziekfestival: het klassieke muziekfestival Les Musicales sur le Sable dat de solisten van de Parijse Opera verwelkomde op de prachtige stranden van La Londe-les-Maures. Het was een groot succes en al snel volgde een nieuwe editie van het festival, deze keer gehouden op drie wijndomeinen en zo werd Les Musicales dans les Vignes geboren in 2013. Elk jaar konden we uitbreiden naar meerdere domeinen en naast concerten in de Var organiseren we sinds 2016 ook concertavonden in de Bouches-du-Rhône en in de Luberon.

dat we daar enkele concertavonden mogen organiseren. Ik kom zelf niet uit de Provence, maar uit Touraine, het beroemde Loiredal. Dus bekend was ik altijd wel met de grote chateaus aan de Loire. In Zuid-Frankrijk vind ik datzelfde gevoel terug bij de bijzondere wijndomeinen, die mogen met recht de chateaus van de Provence genoemd worden. Ook al organiseer ik dit festival nu al bijna tien jaar, toch voel ik elke keer weer die emotie als de schoonheid van een domaine samenkomt met de kunsten. De combinatie van wijn en muziek, dat is een huwelijk. Een huwelijk dat het best tot zijn recht komt tegen een uitzonderlijk decor.

PRESTIGE EN EEN WARM ONTHAAL

In de beginjaren was Musicales dans les Vignes louter en alleen een klassiek muziekfestival, maar dat veranderde toen ik jazzartiest Michel Pellegrino ontmoette. Hij bracht me in contact met verschillende jazzmuzikanten en inmiddels is hij zelf artistiek directeur van het festival. Door verschillende toevallige ontmoetingen is het festival geworden tot wat het nu is, bijzonder is dat he? Natuurlijk ben ik dol op klassieke muziek, dat is immers waar het allemaal mee begon. Maar zelf kijk ik deze editie uit naar het nieuwe concert van Michel Pellegrino.

We proberen elke editie niet meer dan vijf nieuwe domeinen aan de programmering toe te voegen. De selectieprocedure is streng want naast biologische en duurzame wijnbouw, zijn ook de ambiance, de hartelijkheid van de wijnboeren én de schoonheid van het domein van groot belang. Zo hebben we dit jaar Clos Mireille in La Londes en Château de Selle in Taradeau, beiden onderdeel van Domaines OTT*, aan de programmering kunnen toevoegen. Een grote eer en voldoening

VAN KLASSIEK NAAR JAZZ

CÔTE & PROVENCE

Hij komt uit Piëmont, in het noorden van Italië en hij zal op zijn manier Italiaanse volksmuziek ten gehore brengen. Denk aan liedjes zoals Bella ciao en O sole mio. Hij begeleidt zichzelf en speelt verschillende instrumenten, ja dat wordt een hele bijzondere voorstelling! Dit jaar is het programma zeer divers en daardoor zijn er inmiddels zelfs mensen die met het festival meereizen en zoveel mogelijk concerten bijwonen. Met deze wisselende programmering maken we het aantrekkelijk om gedurende de zomer meerdere keren bij verschillende domaines in onze roze ligstoelen neer te ploffen.

EMOTIONELE ONTLADING

Ook dit jaar is het weer belangrijk om genoeg covid-maatregelen te nemen en om te zorgen dat iedereen zich op z’n gemak voelt. We hebben veel

COTEPROVENCE.NL

geluk dat de formule van Les Musicales dans les Vignes zich goed leent voor dergelijke aanpassingen. Zo vindt het natuurlijk plaats in de buitenlucht en kunnen we de vijfhonderd ligstoelen gemakkelijk wat meer uit elkaar plaatsen. De echte test was eigenlijk vorig jaar, toen we net uit het eerste confinément kwamen. Het was toen mijn grote trots dat we de wijndomeinen op een veilige manier konden helpen om de deuren weer te openen voor liefhebbers en dat artiesten eindelijk weer voor een écht publiek konden spelen. Na afloop kwamen veel mensen naar ons toe, dat ze zich eindelijk weer vrij voelden. Het was ontroerend en magisch tegelijk. En ik denk dat het dit jaar voor velen hetzelfde zal voelen, als een ontlading. En in een setting zoals deze genieten van wijn en muziek in de buitenlucht, dat is voor mij absoluut l’art de vivre.’ l

CÔTE & PROVENCE

BIJZONDERE LOCATIES VAUCLUSE & BOUCHESCHÂTEAU DE FONSCOLOMBE

humanistische families van Frankrijk. Château de Fonscolombe was een broedplaats voor geleerden en wetenschappers die hier geregeld samenkwamen. Het was markies Gaston de Saporta, een vriend van Charles Darwin, die de botanie naar het chateau bracht. Hij bouwde een onderzoekslaboratorium en slaagde erin om meer dan 180 soorten bomen van over de hele wereld op het terrein rondom het chateau aan te planten. Tegenwoordig is het prachtige chateau naast wijndomein ook een chique hotel waar je ook heel goed kunt dineren.

17 JUNI: RÉCITAL LISZT, DEBUSSY, CHOPIN - STEFAN CASSAR

it prachtige chateau, niet ver van de bekende berg Sainte-Victoire, heeft een bijzondere

geschiedenis. Het gebouw, dat rond 1730 gebouwd werd, was namelijk eigendom van een van de belangrijkste

CHÂTEAU DE FONSCOLOMBE ROUTE DE SAINT-CANADET 13610 LE PUY-SAINTE-RÉPARADE FONSCOLOMBE.FR

CHÂTEAU DE SANNES

ok Château de Sannes in de Luberon kent een geschiedenis die ver teruggaat, zo’n vierhonderd jaar zelfs. Gebouwd in 1661 door een adellijke familie kent het chateau bijzondere bewoners. In de jaren zestig van de 20e eeuw wordt de focus op de wijnproductie gelegd, waar hij nu nog altijd ligt. Door het unieke terroir zijn de wijngaarden van Sannes zowat voorbestemd voor de biologische landbouw. Château de Sannes ligt in het hart van

COTEPROVENCE.NL

het parc naturel régional du Luberon, een gebied dat wordt gekenmerkt door een steenachtige bodem van leisteen en klei. Deze bodem levert rijke, gestructureerde wijnen op met veel finesse en aromatische complexiteit. Op 31 juli vindt op het chateau het concert van Suzanne Wognin plaats. Wognin is een van de essentiële figuren van de contemporaine blueswereld. Dat ze in haar kindertijd beïnvloed is door

grote Amerikaanse artiesten zoals Ella Fitzgerald en Billie Holiday klinkt door in haar repertoire.

31 JULI: BLUES SUZANNE WOGNIN QUINTETTE CHÂTEAU DE SANNES 1580 ROUTE DÉPARTEMENTALE 37 84240 SANNES CHATEAUDESANNES.FR

DU-RHÔNE

Special

CHÂTEAU GASSIER

hâteau Gassier is gelegen op een paar kilometer van Aixen-Provence, in het hart van de vallei van de Sainte-Victoire. Het gebied van de AOP Côtes de Provence Sainte-Victoire ligt ten oosten van Aix-en-Provence op de uitlopers van de beroemde berg. Het gebied van deze appellation strekt zich uit over negen gemeenten in de Bouches-du-Rhône en de Var, goed voor 2500 hectare wijngaarden. Vandaag zijn hiervan 500 geclaimd als Cru Sainte-Victoire. De wijngaarden in deze appellation zijn gelegen in een klimaat met licht continentale nuances. De wijngaarden worden ten zuiden beschermd tegen maritieme invloeden door het Aurélien-gebergte en het massif van Sainte-Baume en heeft een continentaal, bedekt het de hellingen van de haute vallée. De Sainte-Victoire op zijn beurt tempert enigszins de levendigheid van de Mistral, die niettemin zeer krachtig kan waaien en de wijnstokken tegen parasieten beschermt. CINÉMA PLEIN-AIR

PIQUE-NIQUE • FOTO: CAROLINE MARTENS

Château Gassier biedt het hele jaar door unieke buitenactiviteiten aan die de moeite waard zijn. In de omringende natuur zijn er talrijke activiteiten opgezet en er worden ook geregeld evenementen georganiseerd, voor ieder wat wils dus. En dit gebeurt uiteraard allemaal in perfecte harmonie met de natuur. Zo kunnen sportievelingen kiezen voor de Sentier des Vignes; een pad van drie kilometer lang dat je zowel te voet als met een elektrische fiets kunt afleggen. Onderweg is er de mogelijkheid voor een heerlijke landelijke picknick of een

gastronomische maaltijd, allemaal met uitzicht op de prachtige Sainte-Victoire. Zin in wat actie? Aan alles is gedacht. Om de wandeling te verlevendigen, heeft het domein namelijk een ludieke en vermakelijke schattenjacht georganiseerd waarbij je volledig wordt ondergedompeld in deze wijngaard die zo dichtbij de Sainte-Victoire gelegen is en bekendstaat om zijn biodiversiteit. Vanaf juni worden er op het landgoed elke donderdagavond gezellige muzikale borrels georganiseerd waarbij je kunt proosten op de zonsondergang. En ook dit jaar is er op Château Gassier weer Théâtre dans les Vignes met een toneelstuk dat wordt opgevoerd door de Compagnie Pleins Feux uit Aubagne, voor de Franssprekenden onder ons. In de maanden juli, augustus en september kunnen liefhebbers bij Château Gassier komen genieten van de mooie

zomeravonden die onder andere worden opgeleukt door openluchtcinema en gezellige concerten. Château Gassier verbouwt, vinifieert en produceert rosés voor fijnproevers, waaronder de emblematische Le Pas du Moine met hoge beoordelingen van Wine Enthusiast, 92 punten en Wine Advocate, 90 punten. In het kader van Les Musicales dans les Vignes wordt de wijngaard op 29 juli omgetoverd tot de wereld van Argentijnse tango met muzikanten en gerenommeerde dansers.

29 JULI: TANGO ARGENTIN - F. MAGUNA, D. DROSMAN, M. MORELLI EN A. COPPA CHÂTEAU GASSIER CHEMIN DE LA COLLE 13114 PUYLOUBIER CHATEAU-GASSIER.FR MET PUBLIEK

CÔTE & PROVENCE

Special

CHÂTEAU D’ESTOUBLON ceert. Bij Estoublon staat lekker eten en drinken hoog in het vaandel en daarom kun je hier kiezen uit meerdere culinaire arrangementen. Ontdek het landgoed dat meer dan tweehonderd hectare groot is bijvoorbeeld door een picknickmand te bestellen. Vervolgens kun je overal tussen de wijnranken neerstrijken om te lunchen. Daarnaast kookt de Vlaamse chef Wim van Gorp in het restaurant van het chateau de sterren van de

hâteau d’Estoublon ligt in het hart van de Provence en leunt tegen de zuidelijke hellingen van de Alpilles aan. Het domein kent een rijke geschiedenis en op het terrein zijn zelfs overblijfselen van Romeinse bouwwerken te vinden. Het is in deze bijzondere omgeving dat Château d’Estoublon al sinds 1489 met passie uitzonderlijke olijfolie en wijnen produ-

hemel. Zo onthult hij een keuken van weleer met Provençaalse invloeden. Op het bord lokale, verse en kwalitatieve producten die aan bekende klassiekers een nieuw elan geven. Veel van de verse producten komen rechtstreeks uit de moestuin van het chateau. Op 9 augustus worden de roze transats van Les Musicales dans les Vignes uitgeklapt bij Château d’Estoublon voor een avond die in het teken staat van Vivaldi. De getalenteerde violist Alain Arias zal de vier seizoenen van Vivaldi tegen dit prachtige decor ten gehore brengen.

9 AUGUSTUS: LES QUATRE SAISONS, VIVALDI - ALAIN ARIAS QUINTETTE CHÂTEAU D’ESTOUBLON ROUTE DE MAUSSANE 13990 FONTVIEILLE CHATEAU-ESTOUBLON.COM

CHÂTEAU BARBEBELLE

het parc naturel régional du Luberon, een gebied dat wordt gekenmerkt door een steenachtige bodem van leisteen en klei. Deze bodem levert rijke, gestructureerde wijnen op met veel finesse en aromatische complexiteit. Wie bij Château Barbebelle aankomt kan het misschien al wel aanvoelen: dit is een sympathiek familiebedrijf. Wat wellicht niet direct voelbaar is, is dat het ook nog eens een van de oudste wijndomeinen van de omgeving Aix is. De wijngaarden

hier werden in de Romeinse tijd al gecultiveerd en tegenwoordig wordt vanuit deze typische bastide het wijndomein van 50 hectare bestierd. Vandaag de dag is het Madeleine, de vierde generatie van de familie Herbeau, die samen met haar vader de mooiste wijnen maakt. En dat doen ze goed want hun Barbebelle rosé is begin dit jaar verkozen tot beste rosé ter wereld door Decanter magazine.

5 AUGUSTUS: GOSPEL - GOSPEL VAR CHÂTEAU BARBEBELLE D 543 13840 ROGNES CHATEAUBARBEBELLE.COM

COTEPROVENCE.NL

VAR BIJZONDERE LOCATIES

CHÂTEAU DE L’AUMÉRADE

e Provence is een streek die bekend staat om de prachtige châteaux, de mogelijkheid tot dineren in wijngaarden en natuurlijk de allure van de wijnranken tegen een Provençaals decor. Een bijzonderheid in deze streek is echter de hoeveelheid familiebedrijven die soms al bijna een eeuw de scepter zwaaien over een wijndomein. Bij Château de l’Aumérade ben je aan het juiste adres als je houdt van familietradities. In 1932 werd Henri Fabre verliefd op de omgeving van Aumérade en hij besloot het landgoed te kopen. Henri Fabre en zijn vrouw Charlotte werden een van de eerste bottelaars van de Côtes de Provence. Met de hulp van hun zoon Louis ontwikkelden zij samen de marketing en export van de wijnen. In 1956 ontwierp Charlotte een originele kunstige fles, als een van de eersten in de Provence, die al snel het signatuur van het domein zou worden: de Marie-Christine. Vandaag de dag evolueren de wijnen, groeit

de familie en is de toekomst van Château de l’Aumérade al veilig gesteld door de nieuwe generatie, de achterkleinkinderen van Henri Fabre. De familie heeft hiermee het grootste familiebedrijf in de Varoise wijnindustrie in handen. Het chateau beslaat 350 hectare wijngaarden, waarvan tachtig hectare sinds 1955 al als Cru Classé is geclassificeerd. Gelegen tussen de vlakte van Pierrefeu-du-Var en het Massif des Maures, profiteren de wijnranken van de kalkrijke kleibodem enerzijds en van de winden van de Middellandse Zee anderzijds. Dit zijn ideale teeltomstandigheden voor het maken van kwaliteitswijnen met een ongeëvenaarde fruitigheid. Bij l’Aumérade draait het bijna allemaal

CHÂTEAU ROUBINE

at is er nu fijner dan genieten van geweldige jazzmuziek bij château Roubine? Dit wijndomein is bij liefhebbers van de Var al langer bekend. De wijngaard van Château Roubine, gelegen in het hart van de Var tussen de Verdon en de Middellandse Zee,

biedt door de grote diversiteit van dertien druivensoorten en een natuurlijke afwatering, roubine betekent namelijk beek in het Provençaals, de ideale omstandigheden voor de productie van kwaliteitswijnen. Het is op deze wijngaard dat je op 14 augustus het Jazz Latino concert van klari-

om rosé: er wordt 90% rosé geproduceerd, 7% rood en 3% wit. Op 15 juli treedt sopraan Sonia Morgavi op met bariton Renaud Pelissier in het kader van Les Musicales dans les Vignes. Deze talentvolle zangeres is van Franse bodem, maar heeft er reeds een lange carrière als solist in het buitenland op zitten.

15 JULI: OPÉRETTES ET COMÉDIES MUSICALES - SONIA MORGAVI (SOPRANO) & RENAUD PELISSIER (BARYTON). CHÂTEAU DE L’AUMÉRADE ROUTE DE PUGET-VILLE 83390 PIERREFEU-DU-VAR DOMAINE-CHATEAUX-FABRE.COM

nettist en saxofonist Michel Pellegrino en Groupe Cor Latina kunt bijwonen. Losse heupen verzekerd!

14 AUGUSTUS: JAZZ LATINO - GROUPE COR LATINA & MICHEL PELLEGRINO CHÂTEAU ROUBINE 4216 ROUTE DE DRAGUIGNAN 83510 LORGUES CHATEAUROUBINE.COM

CÔTE & PROVENCE

BIJZONDERE LOCATIES VAR DOMAINE DES FÉRAUD

‘H

et was niet voorbestemd dat ik wijnmaker zou worden. Zo studeerde ik economie, ben ik volleerd trompettist en rolde ik na mijn studie het bedrijfsleven in. En na carrières in respectievelijk het boekenvak en de koffiewereld, voelde het enkele jaren geleden tijd voor een derde carrière: wijn maken in de Provence.’

Op 3 augustus kun je op Domaine des Féraud in Vidauban genieten van jazz band Basilic Swing, die naast jazz en gypsy jazz ook opzwepende klezmermuziek ten gehore brengen. Deze groep van vijf getalenteerde muzikanten maken er gegarandeerd een feestje van!

MEER OVER HET SYMPATHIEKE DOMAINE EN DE FAMILIE CONRAD OP PAGINA 73. DOMAINE DES FÉRAUD 3590 ROUTE DE SAINT-TROPEZ 83550 VIDAUBAN DOMAINEDESFERAUD.COM

CHÂTEAU DE LA TOUR DE L’ÉVÊQUE

et de familie Sumeire gaan we honderden jaren terug in de tijd, naar de 13e eeuw. Vanaf die tijd is de familie namelijk al gevestigd in Trets, aan de voet van de Sainte-Victoire. Met wortels die al zo lang met deze terroir vergroeid zijn, verbaast het niet dat de familie sinds 1933 eigenaar is van het landgoed Font-Freye. In 1958 koopt de familie er dit grote wijndomein bij, in Pierrefeu-du-Var. Dit domein, dat ooit een kerkelijk landgoed

en de zomerresidentie van de bisschoppen van Toulon was, heet tegenwoordig Château La Tour de l’Evêque, de toren van de bisschop. Een bijzonderheid is dat het domein eigenlijk twee namen draagt. Zo heet het óók Château La Tour Sainte-Anne, verwijzend naar een kapel die hier ooit heeft gestaan en die vroeger dienst deed als bedevaartsoord. Het familiebedrijf werd in 1946 overgenomen door zoon Roger en tegenwoordig is het Régine die het familiewerk

voortzet. De filosofie van het château is het resultaat van een lange familietraditie van focus op kwaliteit en aandacht voor biologische landbouw. Het vinificatieproces is bovenal gebaseerd op respect voor het terroir.

6 AUGUSTUS: BLUES SUZANNE WOGNIN QUINTETTE CHÂTEAU LA TOUR DE L’EVÊQUE ROUTE DE CUERS 83390 PIERREFEU-DU-VAR TOUREVEQUE.COM

COTEPROVENCE.NL

Special

DOMAINES OTT*

restige vind je in de Var bij de wijndomeinen van OTT*. In 1896 viel Marcel Ott, een jonge landbouwingenieur uit de Elzas, voor de charmes van de Provence. Het was een coup de foudre die leidde tot de aankoop van verschillende landgoederen. De missie van de jonge Ott was simpel: grote Provençaalse wijnen maken en deze prachtige wijnregio in eer herstellen na de ravage die de phylloxéra, de verwoestende druifluis, ook in deze streek had aangericht. Vandaag, 120 jaar later, zijn het Christian en Jean-François, de neven Ott, die deze missie voortzetten.

meer dan tien jaar samen en hebben een gezamenlijke passie voor Cubaanse en andere latinmuziek. Ze spelen muziek die varieert van traditionele ritmes zoals de mambo en de bolero tot de modernste salsa.

13 AUGUSTUS: MUSIQUE CUBAINE CUBANISSANDO

CHÂTEAU DE SELLE

Château de Selle is het allereerste landgoed dat Marcel Ott in 1912 aankocht. Het is gelegen in Taradeau, in de buurt van Draguignan en niet ver van de abdij van Thoronet op een terrein waar vroeger alleen olijfbomen, lavendel en moerbeibomen groeiden. Het domein ligt op hoge kalkstenen heuvels in het binnenland, dus goed beschermd tegen vorst en profiteert van milde winters, vroege lentes en warme en droge zomers.

30 JULI: JAZZ MANOUCHE - SWING DU SUD CHÂTEAU DE SELLE 83460 TARADEAU DOMAINES-OTT.COM

CLOS MIREILLE

In de jaren dertig werd Marcel Ott verleid door een zeer oud landgoed, dichtbij de kust, op steenworp afstand van de Middellandse Zee: Clos Mireille in La Londe-les-Maures, vlakbij het Fort van Brégançon. In de buurt van het oude gebouw dat in de 18e eeuw door de Benedictijnen werd gebouwd, produceerden de wijnranken al snel als nooit tevoren, gevoed door de zee en de zon. De nabijheid van de Middellandse Zee is zeldzaam en deze ligt dan ook aan de oorsprong van het onnavolgbare karakter van de wijnen van Clos Mireille. Op 13 augustus wordt Clos Mireille omgetoverd tot een salsaparadijs. De muzikanten van CubaNissando spelen al

CLOS MIREILLE ROUTE DU FORT DE BRÉGANÇON 83250 LA LONDE-LES-MAURES DOMAINES-OTT.COM CUBANISSANDO

CÔTE & PROVENCE

Ambiance Riviera LUXURY OUTDOOR LIVING

Ambiance Riviera LUXURY

OUTDOOR

LIVING

96 route du Plan de la Tour - 83120 Sainte Maxime - Telefoon: +33 4 94 43 21 30 www.ambiance-riviera.fr - info@ambiance-riviera.fr

2011 AMBIANCE RIVIERA - advertentie meubels V02.indd 1

16-11-2020 13:17

Reportage

T ROUWEN IN DE PROVENCE OP STAP MET WEDDINGPLANNER GRETHA

‘Het ja-woord geven in Zuid-Frankrijk tussen de wijnvelden of in de tuin van een eeuwenoude mas. Samen met je gasten genieten van een typisch Frans diner met lokale ingrediënten, zittend aan een lange, prachtig gedekte tafel op een oude binnenplaats. Kaarsen op de tafels, lampjes erboven. Een golden hour-fotoshoot tussen de lavendelvelden en daarna buiten dansen onder de sterren tot diep in de nacht. Zie je het voor je? Een destination wedding in Frankrijk is zoveel meer dan ‘alleen’ een trouwdag. Het is een bijzonder weekend om samen met je naasten de liefde te vieren. Een onvergetelijke ervaring voor het bruidspaar, maar ook voor de gasten! En ik? Ik ben de gelukkige die het organiseren van deze weekenden mijn werk mag noemen. T E K S T: G R E T H A W I J B E N G A

Cinderella Photography

CÔTE & PROVENCE

Cinderella Photography

COTEPROVENCE.NL

Reportage

Alle romantische films ten spijt, de meeste weddingplanners lopen echt niet op hoge hakken

Saint-Jean-Cap-Ferrat uniek. Dit zijn stuk voor stuk high-end locaties met veel ervaring op het gebied van bruiloften. Trouwlocaties in de Provence of aan de kust zijn over het algemeen wel duurder dan trouwlocaties elders in Frankrijk. Maar als je wat ruimer gaat kijken, dan zijn er ook mooie vakantiedomeinen die buiten het hoogseizoen voor acceptabele prijzen een weekend privé zijn af te huren zodat je daar die geweldige bruiloft onder de Provençaalse zon kunt vieren! Voordeel van trouwen in het zuiden van Frankrijk is ook dat het seizoen daar langer is. Niet alleen gedurende de zomermaanden, maar ook in april, mei, september en oktober heb je er nog heerlijk weer. Ondanks dat de Provence voor een weekend wellicht ver weg voelt, is het door de aanwezigheid van de verschillende vliegvelden heel toegankelijk. Vaak regel ik voor de gasten transport van en naar het vliegveld, dus iedereen kan onbezorgd genieten. Eigenlijk begint het feest al zodra men in Nederland aan boord gaat.

HET LEVEN VAN EEN WEDDINGPLANNER

oor bruiloften kom ik op de mooiste plekken door heel Frankrijk. Authentieke, sfeervolle locaties in een prachtig landschap, die zich bij uitstek lenen als decor voor een bruiloft. Maar een bruiloft in de Provence is misschien wel het hoogtepunt van romantiek. De lavendelvelden, wijngaarden en natuurlijk het licht dat daar nog net wat zachter lijkt dan elders. Er zijn fantastische locaties om te huren voor je bruiloft, van een stoere mas tot een romantisch klassiek château. Maar ben je in het gelukkige bezit van een eigen plek met tuin in de regio, dan is het misschien zelfs een optie om daar je bruiloft te vieren. Persoonlijker wordt het niet! Qua trouwlocaties zijn er grote verschillen in stijl en budget. Ga je voor een romantische klassieker en mag het wat kosten? Kies dan voor Château de Tourreau of Les Domaines de Patras in de Vaucluse. Wil je exclusieve luxe aan de kust dan is Villa Ephrussi de Rothschild in

Alle romantische films ten spijt, de meeste weddingplanners lopen echt niet op hoge hakken. Ik althans niet. Het grootste deel van de bruiloft loop ik op sneakers en heb ik een hippe heuptas om, met daarin de meest onmisbare items zoals mijn telefoon, extra batterij, schaar, lint, tie-wraps, pleisters, spelden, haarelastiekjes, pennen en een mini-notebook. Pas als het opbouwwerk voor het grootste gedeelte klaar is en de ceremonie bijna begint, schiet ik in een feestoutfit. Een keer heb ik een stappenteller bij me gehad tijdens een bruiloftsweekend; 29 km! Terwijl het bruidspaar geniet met de gasten, coördineer ik op de achtergrond de opbouw. Meestal ken ik het bruidspaar al ruim een jaar voor de trouwdag en bespreken we in de maanden vooraf alle details en boeken we de bijbehorende leveranciers. Vooraf betekent dat dus veel contacten onderhouden, leveranciers bezoeken en zaken uitwerken achter de laptop. En tijdens het trouwweekend valt dan alles op z’n plek! Het is geweldig om te merken dat onder de Franse trouwleveranciers zoveel gepassioneerde ondernemers zijn die er écht alles aan willen doen om het weekend tot een succes te maken! Ondernemers die vlot reageren, meedenken en oplossingen aandragen. En wie in Frankrijk woont, weet dat dat ook echt anders kan zijn.

CÔTE & PROVENCE

Cinderella Photography

Fransen hebben zelf vaak een vrij standaard indeling van de trouwdag DROOM OF NACHTMERRIE?

Tijdens het bruiloftsweekend móet het kloppen, er is geen tweede kans. Improvisatietalent, vooruitdenken en overzicht kunnen houden zijn eigenschappen die bijzonder handig zijn voor een weddingplanner, want soms loopt het ook wel eens anders dan gedacht… Zo hing de trouwjurk op een van de bruiloften in een afgesloten kamer en toen ik alvast vooraf even ging controleren of alles klopte, wilde het slot van die deur niet open, help! Die deur is uiteindelijk opengebroken en de bruid moest hartelijk lachen om het verhaal toen ik haar de jurk kwam brengen. Een andere keer waren de vrachtwagens van de meubelleverancier betrokken bij een ongeluk vlak voor de bruiloft. Een hele vervelende situatie, vooral voor de leverancier. En wij stonden op locatie met slechts de helft van de bestelde spullen, minder personeel en een pittige deadline. Gelukkig waren we met een team van overige leveranciers die gezamenlijk de handen uit de mouwen wilden steken. De beheerder, schoonmaakster en obers van de traiteur sprongen bij om de meubels die we wél hadden steeds tussendoor te verplaatsen. Extra stoelen

COTEPROVENCE.NL

konden we via via snel lenen. De lokale brandweer kreeg ik zover dat ze de geplande groendecoratie in de hoge tent kwamen ophangen, ook dat is Frankrijk, en de dj zette zijn reserve-verlichting erbij. Pas toen de geplande lampjes-sterrenhemel niet aanging, maar er in plaats daarvan heel veel kaarsen werden ontstoken, had het bruidspaar in de gaten dat er ‘iets’ anders was dan gepland. Maar op dat moment genoten ze vooral van hun feest. Een geweldig moment waarop ik wist dat we het op de achtergrond goed hadden gedaan. Het bruidspaar heeft onbezorgd genoten, missie geslaagd dus. Daags daarna hebben we uitgelegd wat er aan de hand was en hebben ze een vergoeding ontvangen van de betreffende leverancier.

TIPS VOOR DIE ZUID-FRANSE BRUILOFT

Fransen hebben zelf vaak een vrij standaard indeling van de trouwdag. Zo gaan ze van de kerk naar de vin d’ honneur, waarna er uitgebreid gedineerd wordt tot middernacht en dan natuurlijk dansen tot het ochtendgloren. Wil je een iets andere tijdlijn, dan is het handig om dat goed aan te geven bij de leveranciers. Dat je bijvoorbeeld niet vier uur lang aan het diner wilt zitten, maar na twee en een half uur echt klaar wilt zijn. En als je de bruidstaart met champagne direct na de ceremonie in de middag wil, bel dan vooraf nog eens extra met de

Reportage

Youri Claessens Photography

CÔTE & PROVENCE

GUN JEZELF EEN JAARTJE FRANKRIJK met een jaarabonnement op …

€ 27,– (4X)

€ 30,– (4X)

FRANKRIJK COMPLEET (3 TITELS SAMEN): I.P.V. € 87, NU SLECHTS

€75!

Ga naar een van de websites en meld je aan als abonnee. Of doe een abonnement cadeau!

COTEPROVENCE.NL • MAISONENFRANCE.COM • ENROUTEMAGAZINE.NL

Reportage

Pippa MacKenzie Photography

Bij ‘mijn bruiloften’ kijk ik ook juist naar wat er op zo’n dag spontaan gebeurt patissier! Fransen sluiten namelijk graag het diner rond middernacht af met de bruidstaart. Hoe vaak ik niet een patissier verbaasd aan de lijn heb gehad dat we de taart toch echt om 3 uur wilden hebben: ‘Vous êtes sûr? 15H?’. Ook bij de Franse dj is het handig om aan te geven dat je een internationale bruiloft viert, waarbij je graag jullie favoriete muziek in het Engels wilt horen op het feest. In plaats van de Franse versie die veel artiesten nog extra opnemen om maar op de Franse radio te komen. Het zijn belangrijke details, en als je hier vooraf over nadenkt, voorkom je verrassingen op de bruiloft. Maar de belangrijkste tip is natuurlijk de volgende: geniet en durf het los te laten tijdens jullie bruiloft. Vooraf plan je, maak je een indeling van de dagen en spreek je alles door met de professionals die je inhuurt. Daar mag je dus ook op vertrouwen. En dan nog verloopt het soms anders. Omdat er een ontroerende extra speech tussendoor komt of bijvoorbeeld omdat je spontane gekke foto’s gaat maken met vrienden tijdens de borrel die daardoor uitloopt. Dat zijn juist de momenten die je moet koesteren en die het zo bijzonder maken. Dus geniet! Bij ‘mijn

FILMTIP

Zin om alvast in de sfeer te komen? Kijk dan de Franse film Le sens de la fête. Een hilarische leuke film over een Franse weddingplanner en een zeer chaotische bruiloft.

bruiloften’ kijk ik ook juist naar wat er op zo’n dag spontaan gebeurt, en als het nodig is pas ik de afgesproken planning daarop aan door bijvoorbeeld de traiteur even een seintje te geven. Dat is tegelijk ook het grote voordeel van trouwen in het buitenland: vaak is alles op één locatie en is je gastengroep niet heel groot, dus er is alle ruimte om het relaxt te doen en intens te beleven. Niemand hoeft weg, er staan geen avondgasten voor de deur. Laat het gebeuren, laat je verrassen. En vind je het een fijn idee dat er op de achtergrond toch iemand een oogje in het zeil houdt, boek dan een weddingplanner of ceremoniemeester.’ l

GREATWEDDINGSINFRANCE.COM 67

COTEPROVENCE.NL

CÔTE & PROVENCE

de zomer van C ôte & P rovence Culturele, muzikale en sportieve evenementen op een rijtje

Exposities Jeff Koons Mucem, Marseille 19 mei t/m 18 oktober mucem.org Cézanne, le maître de la Provence Kandinsky, l’odyssée de l’abstrait Carrières de Lumières, Les Bauxde-Provence t/m 22 januari 2022 carrieres-lumieres.com Alexandre Dumas, Influenceur, l’écrivain dans la BD Château d’If 19 mei t/m 7 november Chateau-if.fr

Also Known as Man Ray Musée Angladon, Avignon 27 mei t/m 3 oktober angladon.com

Médias & Sport Musée National du Sport, Nice 19 mei t/m 22 augustus museedusport.fr

Rencontres d’Arles Diverse locaties in Arles 4 juli t/m 26 september rencontres-arles.com

Rolling Stones Unzipped Orange Vélodrome, Marseille 10 juni t/m 5 september www.Orangevelodrome.com

Les Giacometti, une famille de créateurs Fondation Maeght, Saint-Paul-de-Vence 3 juli t/m 14 november fondation-maeght.com

Exposition Le Corniaud Musée Louis de Funès, Saint-Raphaël 26 juni t/m 31 mei 2022 www.museedefunes.fr

Zao Wou-Ki, Il ne fait jamais nuit Caumont Centre d’Art, Aix-en-Provence 19 mei t/m 10 oktober caumont-centredart.com

2e Biennale d’Art Contemporain Saint-Paul-de-Vence 26 juni t/m 2 oktober bis-art.com

De hele zomer op de hoogte blijven? Check regelmatig coteprovence.nl/agenda en schrijf je in op de nieuwsbrief, deze zomer wekelijks in je inbox!

- DOSSIER DE PRESSE -

19 MAI > 10 OCTOBRE 2021

Evenementen

Jazz Festival de Big Bands Pertuis 2 t/m 7 augustus festival-jazz-bigbandpertuis.com Jazz à Ramatuelle Ramatuelle 16 t/m 20 augustus jazzaramatuelle.com Jazz sous les Étoiles Saint-Rémy-de-Provence 16 juli jazzasaintremy.fr

3Jazz à Porquerolles Île de Porquerolles 10 t/m 17 juli jazzaporquerolles.org

Crest Jazz Festival Crest 30 juli t/m 7 augustus crestjazz.com

Jazz à Juan Juan-les-Pins 9 t/m 20 juli jazzajuan.com

Festival Parfum de Jazz Drôme Provençale 8 t/m 21 augustus parfumdejazz.com

Nice Jazz Festival Nice 12 t/m 17 juli nicejazzfestival.fr

horégies d’Orange

Klassiek Saoû chante Mozart Meerdere plaatsen in de Drôme 2 juli t/m 26 juli saouchantemozart.com Festival International de Piano La Roque d’Anthéron 23 juli t/m 18 augustus festival-piano.com

Les Concerts au coucher de soleil Oppède-le-Vieux 23, 24 en 25 augustus lesconcertsaucoucherdesoleil. com Festival Cello Fan Callian 1 t/m 5 juli cello-fan.com

Rencontres Musicales de Haute-Provence Forcalquier 26 t/m 30 juli rmhp.fr Festival de Ramatuelle & ses Nuits Classiques Ramatuelle 27 juli t/m 11 augustus festivalderamatuelle.com - DOSSIER DE PRESSE -

19 MAI > 10 OCTOBRE 2021

Fietsen op cols zonder overig verkeer mei t/m september

4 juli: Montée Puy Saint Vincent 7 juli: Col de Vars 8 juli: Col d’Izoard 11 juli: Col de Foureyssasse 14 juli: Montée de Risoul 20 juli: Col de Moissière 21 juli: Col du Granon et Montée d’Orcières 22 juli: Col Agnel et Col du Galibier 3 augustus: Montée de Chabre 4 augustus: Col de Pommerol

5 augustus: Col d’Izoard 6 augustus: Montée de Céüze 11 augustus: Col du Noyer 18 augustus: Montée de Risoul et Col du Granon 19 augustus: Col du Galibier 20 augustus: Montée des Orres 28 augustus: Montée d’Orcières 29 augustus: Col de La Sentinelle 5 september: Col Agnel

ÉS 2021

COLS RÉSERV

De Ventoux beklimmen voor een goed doel Fietsen in de strijd tegen hersentumoren 26 augustus ventoux3.org

Groot Verzet Tegen Kanker 2 & 3 september grootverzettegenkanker.nl Tour du ALS 11 september tourduals.nl

[ AOÛT ]

4 • Col de Pommerol 5 • Col d’Izoard | 6 • Montée de Céüse 11 • Col du Noyer | 16 • Col de Vars 18 • Montée de Risoul et Col du Granon 19 • Col du Galibier | 20 • Montée des Orres 28 • Montée d’Orcières 29 • Col de la Sentinelle

[ JUIN ] Tour de France [ JUILLET ]Mont Ventoux, Etappe: Sorgues–Malaucène, 7 juli 11 [ SEPTEMBRE ] 14 5 letour.fr 20

6 • Montée du Pré de Madame Carle

4 • Montée de Puy Saint-Vincent 8 • Col d’Izoard | • Col de Foureyssasse • Montée de Risoul

19 • Col de Vars | • Col de Moissières 21 • Col du Granon et Montée d’Orcières 22 • Col Agnel et Col du Galibier

• Col Agnel

WWW.HAUTES-ALPES.NET

DATES PRÉVISIONNELLES SOUMISES À AUTORISATION. CONFIRMATION À OBTENIR AUPRÈS DE L’OFFICE DE TOURISME. SUR PLACE, RESPECT DES GESTES BARRIÈRES ET DES RÈGLES DE DISTANCIATION SPÉCIFIQUES AU CYCLISME.

[ MAI ]

22 • Montée d’Orcières 29 • Haute Clarée | 30 • Col de l’Échelle

Zeilen Monaco Classic Week 8 t/m 12 september monacoclassicweek.com

Cannes Yachting Festival 7 t/m 12 september cannesyachtingfestival.com

Les Voiles de Saint-Tropez 25 september t/m 2 oktober lesvoilesdesaint-tropez.com

Voiles d’Antibes 15 t/m 19 september voilesdantibes.com

Maxi Yachts Saint-Tropez 3 t/m 9 oktober

Andere sportieve evenementen Ultra-Trail Côte d’Azur Mercantour, afstanden van 5 t/m 180 km Mercantour, 8 t/m 11 juli utam06.com Mondial la Marseillaise à pétanque Parc Borély, Marseille 4 t/m 7 juli, mondialla marseillaiseapetanque.com

Festival de Yoga en Provence Aix-en-Provence 9 t/m 11 juli layama.fr/festival-de-yoga Grand Prix de France F1 Circuit Paul Ricard, Castellet 25 t/m 27 juni gpfrance.com

Monaco Diamond League Internationale atletiek Stade Louis II, Monaco, 9 juli monaco.diamondleague.com

Genieten op unieke locaties Nuits de la Citadelle Citadelle van Sisteron 17 juli t/m 13 augustus nuitsdelacitadelle.fr

Festival de Lacoste Château de Lacoste 1 t/m 17 augustus festivaldelacoste.com Chorégies d’Orange Antieke theater van Orange 18 juni t/m 31 juli choregies.fr

Les Musicales de la Route Cézanne Château du Tholonet 30 juli t/m 1 augustus lesmusicalesdelaroutecezanne.fr

Markten, brocantes, vide greniers Brocante Antibes Place Audiberti 8 juli Brocante Professionnels Avignon Place Pie 15 juli Brocante Menton Promenade du Soleil - 16 juli Puces St Nicolas, Hyères Route Nationale 98 17 juli

Brocante & vide Grenier, Roquebrunesur-Argens Chemin du Lac - 18 juli Brocante Montbrunles-Bains (Drôme) Village 1 augustus Brocante de Vachères Village 6 augustus Rendez-vous des Chineurs, La BollèneVésubie Place general de Gaulle 15 augustus

ABIS brocantebeurs, L’Islesur-la-Sorgue Avenue des Quatre Otages 4 & 5 september Foire à la Brocante Arles Boulevard des Lices - eerste woensdag van de maand Les salons d’antiquaires et brocante - Fayence (Var) Le Grand Jardin - 10 t/m 18 juli en 7 t/m 16 augustus le-grand-jardin.net

LEGGETT

AL ZEVEN JAAR ACHTEREENVOLGEND DE WINNAAR VAN ‘BEST REAL ESTATE AGENCY FRANCE’

IMMOBILIER

EXCLUSIEF

Vaucluse

EXCLUSIEF

€515.000 Alpes-Maritimes

€2.300.000 Vaucluse

Ref: A04685 - Vrijstaand huis met uitzicht Ref: A00265 - Vrijstaand huis met 7 op de bergen, 2 slaapkamers, zwembad slaapkamers, zwembad, prachtige tuin en en tuin. bijgebouw.

€330.000 Alpes-Maritimes

Ref: 120769 - Prachtig gerestaureerde cottage met uitzicht op de bergen, 4 slaapkamers en gastenverblijf.

€1.595.000

Ref: A00528 - Charmant ongewoon huis van 200m2 met 4 slaapkamers en zwembad.

EXCLUSIEF

Var

€349.000 Hautes-Alpes

Ref: 118862 - Stenen hoeve met 2 slaapkamers, bescheiden tuin en privé parkeerplaats.

€372.750 Var

Ref: 111772 - Prachtige woning met uitzicht op de bergen, 5 slaapkamers en mooie tuin.

€460.000 Alpes-Maritimes

Ref: 117164 - Vrijstaand huis met 3 slaapkamers, zwembad en bescheiden tuin met terras.

€200.000

Ref: 100786 - Dorpshuis met 3 slaapkamers, tuin en uitzicht op de bergen.

EXCLUSIEF

Alpes-Maritimes

€265.000 Var

Ref: A00659 - Appartement met uitzicht op de bergen, 2 slaapkamers en prachtig terras.

€280.000 Alpes-Maritimes

Ref: A00487 - Charmant huis met 2 slaapkamers, zwembad en uitzicht op de bergen.

€6.900.000 Var

€299.000

€1.575.000 Var

€1.205.000

Ref: A04700 - Luxe villa met 4 slaapkamers, zwembad en dakterras met uitzicht over Monaco.

Ref: 116038 - Vrijstaande woning met 3 slaapkamers, tuin en privé parkeerplaats.

EXCLUSIEF

Alpes-Maritimes

€950.000 Vaucluse

Ref: P269SSR - Provenciale villa met 4 slaapkamers, zwembad en prachtig uitzicht.

€449.000 Var

Ref: 113710 - Hoeve met 4 slaapkamers, hobby wijngaard, bijgebouw en een zwembad.

Ref: A04554 - Modern huis met 4 slaapkamers en zwembad op 2 hectare grond en uitzicht op de bergen.

Ref: A04128 - 14e eeuwse watermolen met 5 slaapkamers, zwembad en terras met uitzicht op de bergen.

www.leggettfrance.com info@leggett.fr +33 (0)5 53 60 84 88 Bent u Nederlands (sprekend), wilt u werken vanuit huis en ambieert u een carrière als makelaar ?

DAN ZIJN WIJ OP ZOEK NAAR U! Neem vandaag nog contact met mij op! Joppe Louwrier +33 (0)5 53 60 82 77 recruitment@leggett.fr

COTEPROVENCE.NL

Reportage

INTIEM WIJNDOMEIN MET GRANDIOZE WIJNEN DOMAINE DES FÉRAUD IN VIDAUBAN

CÔTE & PROVENCE

Soirée Chai

Chai 2 – foto: Lea Gil

COTEPROVENCE.NL

Reportage

Markus Conrad besloot op zijn vijftigste een nieuw leven te beginnen in Vidauban. Samen met zijn vrouw Annerose ging hij in 2011 de uitdaging aan om het vervallen Domaine des Féraud te maken tot een moderne winery met een mooi motto: l’essentiel du vin, c’est de faire plaisir. T E K S T: S U Z A N N E R I E T M E I J E R BEELD: M A R K US CONR A D E .A.

e geschiedenis van Domaine des Féraud in Vidauban gaat bijna honderd jaar terug, namelijk tot 1927 toen hier voor het eerst wijn geproduceerd werd. Het domein strekt zich uit over vijftig hectare en is gelegen op tien minuten van de historische Via Aurelia, nu de snelweg A8, en slechts dertig kilometer van Saint-Tropez. Door de rijke wijngeschiedenis van de regio besloten Markus Conrad en zijn vrouw Annerose om hier, in het hart van de wijnstreek Côtes de Provence, een wijndomein te kopen. Suzanne sprak met Markus over de afgelopen jaren waarin hij het domaine niet alleen uit het slop trok, maar het ook opnieuw allure wist te geven.

EEN DERDE CARRIÈRE

‘Het was voor mij niet voorbestemd om wijnmaker te worden. Sterker nog, ik had er twee volledig andere carrières op zitten voordat Domaine des Féraud op mijn pad kwam. Ik studeerde in Duitsland economie en klassieke muziek, dat voelt als mijn eerste carrière. Al speel ik de trompet trouwens nog dagelijks, dus die liefde is voor altijd gebleven. Na mijn studie ben ik vervolgens achtereenvolgens in het boekenvak en in de koffiebusiness gerold. Je kunt dus wel zeggen dat het echt een persoonlijk project was om wijnmaker te worden. Ik veronderstel dat deze droom wel altijd in mijn genen heeft gezeten. Zo was het mijn Italiaanse grootvader die de droom had van een mediterraan leven rond natuur en wijn. Uiteindelijk besloten Annerose en ik in 2009, ter gelegenheid van mijn vijftigste verjaardag, de volgende stap te zetten. Het was tijd om aan een derde carrière te beginnen. Iets anders doen, niet altijd maar weer hetzelfde, heerlijk! En dat in de Provence, de streek waar we zo lang geleden al verliefd op werden en waar we al dertig jaar een vakantiehuis bezaten. Toen de kinderen te oud werden om naar

Markus Conrad – foto: Martin Dejoie

het strand te gaan, dachten wij: wat een goed idee om een nieuw mediterraans leven op te bouwen. Het was en is overigens echt een project van ons samen, een idée folle van ons allebei. En wie uit het noorden komt, die begrijpt maar al te goed hoe heerlijk het leven hier in Zuid-Frankrijk is. Ik was altijd al een groot liefhebber van wijn en gepassioneerd in tuinieren en eigenlijk is wijn verbouwen een uitvergroting van die hobby. Toch komt ook mijn passie voor muziek weer terug in de wijn, die vaak omschreven wordt als musique liquide. Wijn en muziek kunnen allebei emoties teweegbrengen en harmonie uitdrukken. Daarnaast onderscheidt aandacht voor nuance de beste wijnmakers evenzeer als musici.

L’ESSENTIEL DU VIN, C’EST DE FAIRE PLAISIR

Toen we hier aankwamen was het domein echt verlaten, opgegeven eigenlijk. Geldproblemen hadden de laatste eigenaar gedwongen om een groot gedeelte van het domein te verkopen en daardoor was er van het terrein dat ooit honderd hectare telde nog maar vijftien over. Die vijftien kochten wij. En hoewel het echt abandonnée was, zagen we juist ontelbaar veel mogelijkheden. Ik wilde niet iets kopen wat al ‘af ’ en ‘perfect’ was, maar juist een domein aankopen waar ik mijn eigen ideeën

CÔTE & PROVENCE

Grande cuvée

Les Musicales dans les Vignes – foto Francis Vauban

LES VINS Syrah, rolle & vieilles vignes zijn de drie aromatische troeven voor de wijnen van Domaine des Féraud. Het Highsterke wine zonnige op Le Bouquet devan Séguret karakter de syrah, de frisheid en levendigheid van de rolle en natuurlijk de karakteristieke smaak van de vieilles vignes. Deze oude wijnranken, acht hectare cabernet sauvignon en syrah, aangeplant tussen 1951 en 1978, zijn van onschatbare waarde. Ze wortelen dieper, zijn beter bestand tegen droogte, produceren minder druiven en nemen meer mineralen op. Deze vieilles vignes hebben meer dan veertig jaar gehad om de essentie van het terroir te absorberen: de warmte van de zomerdagen, de koele nachten, de herbes de Provence en de Mistral.

W IJ G A A N V ER DER DA N DE BIOLOGISCHE VOOR SCHR IF T EN,

W IJ VOLGEN OOK DE M A A NC YCLI

kon verwezenlijken. Het terrein was goed, met vieilles vignes. Alle gebouwen waren echter aan enorme renovatie toe. Zo ook de oude chai, de bovengrondse wijn kelder, die al dertig jaar op instorten stond. We hebben de chai opnieuw pragmatisch opgebouwd met alle techniek die je je maar kunt wensen als wijnmaker. We zijn een klein domein, maar we doen qua techniek absoluut niet onder voor de grote jongens. Ik ben ervan overtuigd dat we eenvoudig en pragmatisch moeten blijven in onze professionele aanpak. De beste wijnmaker is iemand die een wijn maakt die hij of zij graag drinkt met vrienden. Wat mij vooral interesseert is frisheid en evenwicht. Zuivere en pure biologische wijnen. Witte wijn en rosé om direct te drinken en rode wijn die goed rijpt. Het plezier is essentieel, ik wil namelijk geen twintig jaar wachten om een wijn te drinken.

DYNAMIQUE BIO

Biologisch produceren was altijd al mijn wens. We waren er in deze regio vroeg bij en veel mensen vonden dat nog vreemd in die periode. “Je bent gek!” zeiden ze

COTEPROVENCE.NL

dan tegen me. Het terroir is ons grootste kapitaal en daar moeten we de grootst mogelijke zorg aan besteden. De ziel en de esthetiek van de wijn komen rechtstreeks uit de wijngaard en daarom hebben de beste biologische wijnen een bijzonder profiel. En natuurlijk geldt ook: hoe groter je productie is, hoe lastiger het is om volledig bio te kunnen werken. Maar voor onze 30 à 35 hectare is het nog artisanaal en kun je dat nog doen. Wij gaan verder dan de biologische voorschriften en volgen ook de maancycli om de dagen van planten, snoeien en oogsten te bepalen. Daarnaast proberen we zo min mogelijk in te grijpen tijdens de vinificatie. Ik ben Duits, maar een echte Rudolf Steiner (de grondlegger van de biodynamische landbouw red.) ben ik niet. Maar ik houd wel van het principe en dus hebben we er wat elementen uit gekozen. We noemen onze aanpak dan ook liever dynamique bio, en niet biodynamique, om het verschil te onderstrepen. Op een zo goed mogelijke manier de artisanale traditionele wijnbouw combineren met de digitale middelen die we tegenwoordig tot onze beschikking hebben, daar word ik enthousiast van.

HET JUISTE TEAM

Toen we hier kwamen was er niets, of nou ja, bijna niets. Het was dus zaak om me te omringen met bekwame vakmensen. Maar dat was nog niet zo gemakkelijk. Niet alleen word je natuurlijk geconfronteerd met de nodige trial and error, ook is het vaak zo dat de eerste mensen die je aanneemt niet per se blijvertjes zijn. Daarin verschilt de wijnindustrie niet veel van de zakenwereld. Al meer dan vijf jaar werk ik gelukkig al met een geweldig en stabiel team dat het hele jaar door begaan is met de werkzaamheden en niet alleen tijdens de vendange, de oogst. Zeker als je biologische wijnen wilt maken, is de weg naar de oogst toe net zo belangrijk als de oogst zelf.

OENOTOURISME À LA FÉRAUD

Toerisme is in de Provence iets van alle jaargetijden en daar zijn wij dankbaar voor. We zijn dan ook het hele jaar door geopend en ontvangen maar al te graag wijnliefhebbers voor wijnproeverijen en een rondleiding door de chai. Daarnaast hebben we op het terrein ook een zwembad, organiseren we leuke events en kun je ook mooie wandelingen maken langs de wijngaarden met het hele gezin of met je hond. Het zijn met name Belgen en Nederlanders die veel bij ons komen. Ze vertrekken altijd met de kofferbak vol wijn, dus dat is geweldig. Een bezoek aan het domein moet een uitnodiging zijn om te pauzeren, hoe kort ook. Een uitnodiging om te genieten van het landschap en de wijn. Omdat ik zelf muziek maak, sprak het me altijd al aan om muzikale evenementen te organiseren op de wijngaard en step by step begint dit zich steeds meer te ontwikkelen. We willen graag la joie van het Provençaalse leven en het mooie van biologische wijnteelt met mensen delen. En elk jaar voegen we wel iets aan het programma toe. Zo organiseren we dit jaar, naast Les Musicales dans les Vignes, een openluchtbioscoop onder de parasoldennen. Heerlijk toch, een film kijken onder de sterren met in je hand een goed glas wijn?

TROTS

Waar ik het meeste trots op ben? Difficile à dire. Verandering en modernisering binnen het wijndomein zijn aan de orde van de dag. Misschien is het grootste probleem wel dat er altijd iets nieuws te doen is zoals het aanleggen van een moestuin of het uitbreiden van de wijngaard. Maar dat maakt het ook juist zo mooi. Toch denk ik dat de kwaliteit van de producten het allerbelangrijkst is en dus is dat mijn grootste trots. We hebben een mooi product en een zeer trouw klantenbestand. Door het kleine netwerk van trouwe klanten en leveranciers hebben we de zware coronatijden goed overleefd. In een wijnmaker zijn eigenlijk drie beroepen verenigd: de boer die het land bewerkt onder het toeziend oog van de zon, de industrieel die het proces beheerst en de handelaar die de wereld rondreist om zijn wijn te verkopen. Het is voor mij het mooiste beroep ter wereld.’ l

Prestige 21

DEZE ZOMER OP DOMAINE DES FÉR AUD • Tot oktober: Expositie Art & Vin • Donderdag 10 juni, 18:00: Soirée bar à vin. Toegang gratis, reserveren gewenst. • Donderdag 15 juli, 18:00: Soirée bar à vin, livemuziek. Toegang gratis, reserveren gewenst. • Dinsdag 20 juli, 20:45: Cinéma plein air, sous les pins. In samenwerking met Ciné Bleu. • Dinsdag 3 augustus, 18:30: Les Musicales dans les Vignes, jazz manouche door de groep Basilic Swing. € 25,- per ticket, gratis voor kinderen onder de 12 jaar. Foodtrucks op het terrein. Deuren open om 18:30, aanvang concert om 20:15. • Dinsdag 10 augustus, 20:45: Cinéma plein air, sous les pins. In samenwerking met Ciné Bleu. Domaine des Féraud, 3590 Route de Saint-Tropez (D 48), 83550 Vidauban domainedesferaud.com

CÔTE & PROVENCE

COTEPROVENCE.NL

PLATEAU D’ALBION

LUBERON

Reportage

VALENSOLE

IN BLOEI: T E K S T: S U Z A N N E R I E T M E I J E R

LAVENDEL DRIE PRACHTIGE ROUTES DOOR DE PROVENCE

SLECHTS EEN PAAR WEKEN PER jaar kun je ervan genieten: bloeiende lavendel. Op verschillende plekken in de Provence zijn de bloeiende lavendelvelden in juni, juli en augustus een lust voor het oog. Maar waar zijn die velden precies, wat is de beste tijd om ze te bezoeken en hoe maak je er een leuke dagtrip van? Côte & Provence stippelde drie routes uit in de Luberon, de Vaucluse en in de Alpes-de-Haute-Provence.

CÔTE & PROVENCE

ie aan de Provence denkt, denkt aan wijngaarden, oliviers, cigales en natuurlijk lavendel. Er is weinig wat meer Provence schreeuwt dan de bloeiende champs de lavande, het liefst op glooiende hellingen zo ver het oog reikt. Toch is de periode waarin de lavendel bloeit van korte duur en dus moet je een bezoek aan de prachtige paarse velden goed plannen. Lavendel groeit in de Provence tussen de 600 en 1400 meter hoogte. De heerlijk geurende plant heeft kalmerende en antibacteriële eigenschappen en wordt hier dan ook al sinds de middeleeuwen verbouwd. De teelt van lavandin en fijne lavendel groeide vanaf de 19e eeuw door de ontwikkeling van de parfumindustrie in Grasse. Maar wat is nu precies het verschil tussen die twee? Lavendel en lavandin worden vaak met elkaar verward. Fijne lavendel, eigenlijk de ‘echte lavendel’, is kleiner en delicater. Lavandin is geschikt voor lage hoogtes en onderscheidt zich door de kleurschakeringen van paars en blauw die je bij fijne lavendel niet ziet. En hoewel lavandin een stuk sneller en breder groeit dan fijne lavendel, is de olie die van lavandin wordt gemaakt van mindere kwaliteit, dus altijd even opletten als je iets koopt. En huile essentielle de lavande de Haute-Provence is daarom terecht beschermd met een AOP-label. Natuurlijk hangt de bloeiperiode af van het weer, maar toch valt er in het algemeen wel wat over te zeggen.

COTEPROVENCE.NL

Zo kondigen de laatste bloeiende klaprozen het begin van de bloeiperiode van de lavendel aan. De lavendelvelden staan over het algemeen eind juni in bloei, maar er zijn verschillen tussen de regio’s. De Luberon is meestal eerst, gevolgd door de champs op het plateau van Valensole. Over het algemeen begint de oogst van l’or bleu, zoals lavendel liefkozend wordt genoemd, half juli. Meestal is Valensole daarbij vroeg en de Luberon wat later, richting het einde van de maand. Bezoek je de Provence in augustus? Niet getreurd, in de omgeving van Sault en Banon vind je in de eerste week van augustus vaak ook nog lavendel in bloei. Lavendel is niet alleen een belangrijk Zuid-Frans exportproduct, maar verzekert de regio ook al decennia van veel toeristen die de bloeiende champs met eigen ogen willen bewonderen. Helaas gaat niet iedereen even respectvol om met de planten, die natuurlijk in feite groeien op privé-terrein. Op steeds meer plekken plaatsen lavendelboeren daarom dus hekken en afrastering zodat toeristen de lavendel niet meer platlopen of plukken. Een geluk voor liefhebbers dit jaar is de afwezigheid van de busladingen toeristen van buiten Europa. Dit lavendelseizoen is daarom het perfecte moment om toch eens een tour langs de bloeiende velden te maken en wat mooie foto’s te schieten. Ons advies: loop alleen op de strook tussen de planten, spring er niet overheen en koop lavendel bij één van de boeren onderweg, dat is wel zo sympathique!

Reportage

ROUTE 1:

LAVENDEL EN CULTUREEL ERFGOED IN DE LUBERON

BONNIEUX - SAIGNON - APT - ROUSSILLON - ABBAYE NOTRE-DAME DE SÉNANQUE - GORDES - GOULT - PONT JULIEN - LOURMARIN

e beginnen deze rit door de Luberon in het charmante Bonnieux. Wie het dorp vanuit Aix-enProvence of Lourmarin benadert, wordt vóór het dorp al op een mooi plaatje getrakteerd. Begin deze dag dus met een petit café in Bonnieux en wandel naar de hoger gelegen kerk voor een prachtig uitzicht over de omgeving en het verderop gelegen Lacoste. Op de weg naar Saignon, waar de D232 de D113 kruist, vinden we de eerste lavendelvelden en de afslag naar Distillerie Les Agnels, waar je alles kunt leren over de lavendelteelt. Maak een stop in het pittoreske Saignon, minder bekend en dus authentieker dan sommige andere dorpen in de omgeving. Sla hier de rocher de bellevue niet over, deze grote rots, waar het dorp op is gebouwd, geeft een fantastisch uitzicht over de wijde omgeving. Rijd via Apt richting het kunstenaarsdorp Roussillon en stop onderweg bij Distillerie Les Coulets. Roussillon staat bekend om de hoeveelheid toeristen die het dorp jaarlijks aandoen om de okerkleurige oude mijn, de Sentier des Ocres, te bezoeken. Mocht je de tijd hebben en het is minder druk, dan is een bezoek aan dit bijzondere landschap absoluut een aanrader. De uitgestippelde wandeling duurt ongeveer een uur. Sla je Roussillon over? Stop dan wel even bij het lavendelveld onderaan het dorp. In het midden van het veld staat een roze huis, typisch voor de Luberon. Wie de Abbaye de Notre-Dame de Sénanque nog nooit heeft bezocht, kan eigenlijk niet om dit klooster heen. Cliché of niet, het is met recht een van de meest gefotografeerde plekken van de Provence. De abdij is omringd door lavendelvelden die nog altijd worden bewerkt door de monniken die hier wonen. Tip: een

minder platgetreden, maar net zo bijzondere combinatie van lavendel en cultureel erfgoed is het Centre culturel Saint-Paul de Mausole in Saint-Rémy-de-Provence waar Vincent van Gogh een tijd verbleef. Ook dit oude klooster is omringd door lavendelvelden en is erg fotogeniek. We vervolgen onze reis langs Gordes, de ster van de Luberon, richting Goult. Houd je ogen open voor het lavendelveld met de karakteristieke windmolen. Wie tijd heeft stopt in Goult en ontdekt dit dorp voordat de hordes dat doen. Een echte tip is het lavendelveld naast de gare van Bonnieux. Parkeer bij de Cave de Bonnieux en ga op zoek naar het onverharde pad dat rond het lavendelveld loopt, gouden shot verzekerd. En ben je op zoek naar verkoeling? Die vind je hier in de buurt bij Pont Julien, een indrukwekkend Romeins bouwwerk. De omgeving rondom de brug is een geliefde picknick- en zwemplaats, dus hier kun je gerust neerstrijken voor een korte pauze. Sluit de dag af met een apéro in Lourmarin, waar je de dag trouwens ook kunt beginnen als je de bekende vrijdagmarkt wil meepikken. BEZOEKEN Vlakbij Gordes, in Coustellet vind je het Musée de la Lavande. Een klein maar fijn museum waar je alles over lavendel en de lavendelteelt kunt leren. museedelalavande.com MARCHÉS PROVENÇAUX Gordes: dinsdag Goult & Roussillon & Saignon; donderdag Bonnieux & Lourmarin: vrijdag

Abbaye Notre-Dame de Sénanque

Sentier des ocres, Roussillon

CÔTE & PROVENCE

ROUTE 2:

SAULT EN HET PLATEAU D’ALBION SAULT - AUREL - REILHANETTE - MONTBRUN-LES-BAINS - FERRASSIÈRES

e beginnen deze route in de hoger gelegen Luberon waarna we verder de Drôme in zullen trekken alvorens we eindigen in Ferrassières. Op het plateau d’Albion treffen we een ander landschap dan in de lager gelegen, meer gestileerde, Luberon. Het plateau, dat zich uitstrekt over de Vaucluse, de Alpes-deHaute-Provence en de Drôme is een stuk ruiger en voelt landelijker aan. De lavendelvelden worden hier afgewisseld door heuvellandschap en andere agrarische activiteiten. Hoewel je in de omgeving van Sault eigenlijk geen uitgestippelde tour nodig hebt om van de lavendelvelden te genieten, ben je met deze route wel verzekerd van een paar leuke en interessante tussenstops. In de omgeving van Sault bloeit de lavendel over het algemeen later in het seizoen dan in de lager gelegen gebieden, hierdoor kun je hier eind juli en begin augustus ook nog lavendel in bloei spotten. Het dorpje Sault, dat zichzelf la capitale de la lavande noemt, is een goed startpunt voor een dagje genieten van de champs. Of je nu eerst de velden ten zuiden van het dorp ontdekt, of direct in noordelijke richting vertrekt; eerst even de benen strekken in Sault is met de antiekwinkeltjes en kleine lavendelmusea een tip. Een andere leuke tussenstop niet ver van Sault is La Ferme aux Lavandes. Wij nemen vanuit Sault de D164 richting en parkeren vlakbij Distillerie Vallon des Lavandes aan het begin van de Chemin des Lavandes. Deze chemin is een uitgestippelde wandelroute van ongeveer vijf kilometer langs verschillende fijne lavendelvelden waar je soms ook in de schaduw kunt lopen, een voordeel bij zo’n zomerse wandeling. We stappen weer in de auto op weg naar Aurel, waar je vlak voor het dorp getrakteerd

COTEPROVENCE.NL

wordt op een prachtig zicht op zowel lavendelvelden als het dorp. Vanaf het ingeslapen Aurel kun je direct doorrijden naar Ferrassières, maar het is zonde om in deze buurt niet langs een paar plus beaux villages in de Drôme te rijden. En dus kiezen we voor de D942 die in de Drôme overgaat op de D542. En of je nu liever een tussenstop maakt in het pittoreske Reilhanette of in het nabijgelegen oude kuuroord Montbrun-les-Bains, in beide dorpen hangt een bijzondere sfeer. Het dorpje Ferrassières, dat nauwelijks honderd inwoners telt, ligt aan het zuidelijke uiteinde van de Drôme Provençale en wordt gezien als de economische hoofdstad van de fijne lavendelteelt. Dit plateau, gelegen op een hoogte van ongeveer duizend meter is bedekt met lavendelvelden en is een van de laatste productiezones van de fijne lavendel. Rondom het dorp, op de D189, vind je ook enkele intacte bories. Deze hutten gemaakt van steen zijn honderden jaren oud en geven de lavendelvelden nog meer karakter. FÊTES DE LA LAVANDE Het lavendelfestival vindt in Ferrassières elk jaar plaats op de eerste zondag van juli, en markeert het begin van de lavendeloogst, zondag 4 juli. Sault is het centrum voor de lavendelindustrie op het plateau d’Albion en dus vinden hier bijzondere festiviteiten plaats tijdens la Fête de la Lavande zoals het kampioenschap lavendel snijden voor amateurs én professionals, zondag 15 augustus.

Reportage

ROUTE 3:

L’INCONTOURNABLE

VALENSOLE

VALENSOLE - PUIMOISSON - MOUSTIERS-SAINTE-MARIE - SAINTE-CROIX-DU-VERDON - RIEZ

e lavendelvelden van Valensole zijn de beroemdste van Frankrijk en niet zonder reden. De lavandin die hier perfect groeit op de geometrische valleien laat zich immers geweldig fotograferen. Het plateau de Valensole is met recht een van de meest bezochte plekken in Zuid-Frankrijk en met name tijdens zonsondergang kun je hier prachtige foto’s maken van de champs de lavande. Maar ook in de omgeving van Valensole vind je genoeg variëteit voor een geslaagde dag langs de velden. We beginnen iets ten zuiden van Valensole bij Distillerie Lavandes Angelvin, waar je naast rondleidingen ook de allerbeste producten met lavendel kunt kopen. De lavendelvelden rondom Angelvin zijn de meest fotogenieke van de Provence, aldus velen. Je vindt hier overigens ook mooie zonnebloemvelden. Stop in Valensole voor een kopje koffie of bolletje ijs met lavendel, voordat je doorrijdt naar Puimoisson. Op de D8 richting Puimoisson zie je aan je rechterhand al snel een geweldig lavendelveld. Hier zijn vaak een stuk minder toeristen, dus een leuke plek voor een snel familiekiekje. Op de D56 tussen Puimoisson en Moustiers-Sainte-Marie vind je nog zo’n mooi veld in bloei waar je niet snel gestoord zult worden door hordes fotografen. We laten de camera even voor wat ‘ie is en strijken neer in Moustiers-Sainte-Marie, een prachtig dorp aan de poort van het parc naturel régional du Verdon. Bezoek in dit charmante dorp zeker ook de kerk,

Notre-Dame de Beauvoir, een oude bedevaartskerk met een bijzondere kapel uit de 12e eeuw. Laat je ook betoveren door het lokale aardewerk, faïence genoemd. Tussen Moustiers-Sainte-Marie en Sainte-Croix-du-Verdon zijn het de indrukwekkende vergezichten over het Lac de Sainte-Croix en de grillige rotspartijen die de aandacht trekken. Gelukkig zijn er verschillende uitkijkpunten om de auto even te parkeren. Wie tijd heeft stopt in het dorp pal aan het lac voor een verfrissende duik in het Lac de Sainte-Croix. Een laatste lavendelstop maken we vervolgens op de D6 tussen Riez en Valensole, waar je getrakteerd wordt op uitgestrekte champs de lavande waar je heerlijk kunt wegdromen. FESTIVAL Elk jaar is het in juli feest in Valensole tijdens het Fête de la Lavande. Dit jaar zal het festival plaatsvinden op 18 juli en zullen de bezoekers worden ondergedompeld in de ambachtelijke wereld van de lavendelteelt. À LA MODE Het was in de lavendelvelden van Valensole dat modelegende Jacquemus in 2019 zijn tienjarig jubileum-defilé gaf. Als hommage aan de Provence waar hij opgroeide, liet hij de modellen tussen de bloeiende lavendel flaneren. l

Défilé van Jacquemus in 2019

CÔTE & PROVENCE

Un nouveau chapitre

‘MI JN FR ANSE LIFEST YLE: WONEN EN WERKEN ONDER DE ZON’ Youph van Leeuwen, 55 jaar en al twaalf jaar supergelukkig met zijn lief Nikkie, verruilde vorig jaar zijn Nederlandse kenteken voor een buitenlands exemplaar. Net voor de eerste lockdown kwamen ze aan in Lorgues. Als rasondernemer met een aanstekelijke passie voor lifestyle verkoopt hij unieke wooncollecties en samen met Nikkie biedt hij een full-service concept aan voor de gehele inrichting van je (tweede) huis in Frankrijk. T E K S T: L E V I N A R AV E N • P O R T R E T F O T O : E S T H E R B R I N K- H A M E R S

’IK WAS EEN JAAR OF TIEN EN DE ZOON VAN ONZE buurman woonde in Zwitserland. Om de maand kwam hij met een Zwitserse kentekenplaat langs ons huis rijden. Zo ontzettend gaaf vond ik dat. “Eens ga ik ook in het buitenland wonen”, dacht ik toen. België was ook al prima, als het maar een buitenlands kenteken had. Leven in het buitenland stond dus al heel lang op mijn bucketlist. In 1994 richtte ik het woonmerk LifeStyle Home Collection op. We begonnen klein met de verkoop van woonaccessoires totdat iemand tegen me zei: “Waarom zet je hier niet ook een tafel neer?” Binnen een uur was die tafel verkocht en zo begon het avontuur dat uitgroeide tot 21 filialen in Nederland, twee winkels in België en een internationale groothandel. Voor mijn werk heb ik de hele wereld over gereisd op zoek naar producenten en leveranciers. Textiel in Turkije, meubels in Italië en dat buitenlandgevoel bleef maar groeien. Van de regio Kennemerland zijn we verhuisd naar een boerderij in het verre Brabant waar we heerlijk gewoond hebben. Op een dag zei een vriend gekscherend tegen me: “Ik wil je huis wel kopen”. Voor we het wisten was ons huis verkocht en zei ik tegen Nikkie: “Oké, wat doen we? Terug naar het westen, verder Brabant in of richting het buitenland?”

NOOIT MEER TERUG

Het is Zuid-Frankrijk geworden. Nikkie wilde graag maximaal een uur van de kust wonen. Dus hebben we een cirkel om Sainte-Maxime gezet en zo kwamen we uit bij het Provençaalse Lorgues. Voor ons is Lorgues de ultieme mix van het Franse binnenland en de hysterie en schoonheid van de kust. Hier heb je nog de ruimte en liggen de kansen voor het oprapen terwijl je binnen veertig minuten met je voeten op het strand staat. Ik geniet van deze streek. We wonen hier nu ruim een jaar op een bijzonder en uniek plekje en vaak zeggen we: “We gaan nooit meer terug”. Met alle perikelen rondom de pandemie is het wel een heel apart jaar; ik noem het soms wel een valse start. Per slot van rekening kom je natuurlijk óók voor de restaurantjes, de gezellige marktjes en de vrijheid om ergens naartoe te rijden. Toen we begin maart 2020 hier aankwamen, gingen we meteen in een strenge lockdown. Toch is het een fantastisch jaar geweest. Alles ging in een soort vertraging. Je krijgt overal de tijd voor en hebt

COTEPROVENCE.NL

vooral veel rust. Ik geniet iedere dag en knijp af en toe in mijn eigen arm om te beseffen: Ik woon en werk in Frankrijk onder de zon!

ONZE ULTIEME LIFEST Y LE

Ooit heb ik eens het woord ‘lifestyle’ gelezen toen nog niemand wist wat het betekende. Voor mij is lifestyle alles waar je je mee bezighoudt in je huis. Met Maison Bien Bleu Home Collection koop en verkoop ik alleen nog maar de allermooiste wooncollecties in een ‘Belgium Chique’ sfeer: aardetinten en naturelkleuren in combinatie met de kleuren van de Provence. Daarnaast werken we veel met kunstbloemen en planten van Silk-Ka die prachtige kleuren hebben en niet van echt te onderscheiden zijn. Mijn vrouw Nikkie zorgt er uiteindelijk voor dat alles tot in perfectie gestyled wordt in onze studio en bij onze opdrachtgevers. MBB Home Collection is echt wie ik ben en wat ik wil leven. Zodra je ergens binnenloopt en denkt ‘Wauw, wat is dit mooi!’ dan klopt het helemaal. De luxe meubelen en woonaccessoires van MBB hebben vaak een verhaal waar ik zelf kippenvel van krijg. Alles is met veel passie gemaakt om tot het beste resultaat te komen. Ook kopen we veel unique pieces in en anders importeren we het zelf vanuit Nederland, België, Engeland of zelfs India.

SPELD IN EEN HOOIBERG

Een van mijn hobby’s is het verzamelen van collecties. Op dit moment kijk ik aan tegen een collectie antieke houten paarden. Zo’n groepje bij elkaar vind ik fantastisch. Of een groepje Chinese potten en vazen in Delftsblauwe kleuren. Onze oude wijnschuur gebruiken we als opslag; deze staat nu vol met onze voorraad kussens, terracotta potten, kunstplanten, antieke teak tuinbanken en XXL rotan banken uit Indonesië. Het is geweldig om die mooie spullen allemaal bij elkaar te zien. Wie hier in de regio een huis koopt, kan natuurlijk een busje volladen met meubels uit Nederland of z’n slag slaan bij de doorsnee lokale woonwinkel. Maar voor wie echt dat tandje hoger wil - unieke woonaccessoires met een verhaal – was hier in de regio nog niets te vinden. Daar zijn we met MBB Home Collection op ingesprongen. In onze ontwerpstudio en boutique in het hart van de Provence krijg je een gevoel van de stijl die wij aanbieden en

maak je kennis met de bijzondere collectie kussens, bed- en badtextiel, home-fragrance en andere woonaccessoires die je direct kunt kopen en meenemen. Alle grote woonmerken zijn te vinden in de stad, maar daar horen we echt niet thuis. Ik wil die ruwe diamant zijn waar mensen een uurtje voor gaan omrijden en dat doe je graag in deze mooie omgeving.

VA N KLEIN N A A R GROOT

Mijn droom is wel om vier of vijf filialen te hebben van Fréjus tot aan Cavalaire-sur-Mer. Het blijft overigens wel bij boutiques. Geen grote winkels en enorme hoeveelheden voorraad. Dat past niet meer in deze tijd. Onze focus ligt op kwaliteit versus kwantiteit. Wel komt er een webshop maar deze is beperkt tot de kussenreeks die we aanbieden. Voor de echte krenten in de pap, de custom made en unique pieces, moet je langskomen. Dat vind ik ook veel leuker. Zo maken we er een feestje van en ga je met een goed gevoel naar huis.’ l

LORGUES Volgens Youph heeft Lorgues veel potentieel en is het hard op weg een tweede Cotignac te worden. Een paar van zijn favorieten: Brasserie & Tea Lounge de Berne in hartje Lorgues – chateauberne.com Fantastisch lunchen bij VIGNA en genieten van een uniek uitzicht vanaf Château La Martinette – chateaulamartinette.com Lekker borrelen en dineren bij UP Provence in La Garde-Freinet – uprosewine.com

MBBHOMECOLLECTION.COM

CÔTE & PROVENCE

COTEPROVENCE.NL

Wijn

CAMPARNAUD DROOMDOMEIN VAN WIJNEXPERT MARNIX ENGELS

Hij is een van de weinige beëdigde wijntaxateurs van Nederland en rolde al op zeer jonge leeftijd de Nederlandse wijnwereld in. Marnix Engels wist zich snel naar de top te werken en vertelt nu – vanuit Château Camparnaud in de Provence – over zijn carrière én hoe hij in de Var verzeild raakte. T E K S T: K I R S T E N Z I J D E RV E L D BE E L D: M A RC E L R E I M E R E . A .

coteprovence.nl/zomer2021

CÔTE & PROVENCE

Leefkeuken

IK PROEFDE GEEN ENKEL VERSCHIL TUSSEN AL DIE WIJNEN. MAAR ALS JE HET DAGELIJKS DOET, GA JE DE NUANCES HERKENNEN

ls kind van Nederlandse ouders woonde Marnix Engels tot zijn veertiende in Brussel. De Franse taal is er dus met de paplepel ingegoten en toen hij klaar was met de middelbare school kwam dat goed van pas. ‘Het makelaarskantoor van Bernard de Waal – ook wel “de grand cru van de Nederlandse wijnhandel” genoemd – zocht iemand die Frans sprak. Ik wist wel wat wijn was, maar veel verder dan dat kwam ik toen nog niet.’

DAGELIJKS WIJN PROEVEN

Toch besloot Marnix de uitdaging aan te gaan. Enthousiast vertelt hij: ‘Ik moest bijna dagelijks wijnen proeven met meneer de Waal en dat was eigenlijk wel komisch in het begin. Ik wist niet eens hoe ik wijnen moest laten walsen, dus dat was eigenlijk meer knoeien. Ik proefde geen enkel verschil tussen al die wijnen. Maar als je het dagelijks doet, ga je de nuances herkennen.’ De Waal was één van de eerste beëdigde wijnmakelaars en taxateurs in ons land, iemand die beoordeelt in geschillen. Marnix schetst een voorbeeld: ‘Stel je voor dat een supermarkt wijn inkoopt. Dan krijgt deze eerst een monsterfles om te proeven. Maar je kunt natuurlijk een fantastisch monster hebben en daarna alsnog een

COTEPROVENCE.NL

beroerde wijn geleverd krijgen. Een wijnmakelaar beoordeelt dan of de wijn anders is van smaak omdat er evolutie in de wijn zit, of omdat het een compleet andere wijn is.’ Een wijntaxateur kan ook ingezet worden bij bijvoorbeeld een onder water gelopen of door brand verwoeste wijnkelder van een restaurant. Voor de verzekeraar moeten de wijnen dan getaxeerd worden. Marnix leerde het vak van De Waal, met als resultaat dat hij zelf ook beëdigd wijnmakelaar en taxateur werd: de achtste van Nederland. Een echte prestatie dus.

VERANDERING IN DE WIJNWERELD

Gedurende zijn carrière heeft Marnix de business flink zien veranderen. ‘Toen ik begon, was de wijnwereld erg gefocust op traditionele wijnlanden als Italië, Spanje en Frankrijk. Met name die laatste natuurlijk. De grand crus de Bordeaux waren gewoon veel geld waard, dus eigenlijk kwamen de meeste geschillen daar terecht. In de loop van de jaren zijn er veel meer wereldwijnen bijgekomen.’ Belangrijk voor Marnix was het op peil houden van zijn kennis en het bijhouden van de laatste ontwikkelingen binnen het vakgebied. ‘Dat deed ik door heel veel te proeven, altijd in het vak te blijven en veel te reizen. Naast het werk als makelaar werden we met het kantoor

GOEDE WIJN, HOE MAAK JE DIE? Marnix: ‘Goede wijn bestaat eigenlijk uit drie facetten: de productie, de wijngaard en het maken van de wijn, gecombineerd met de oogst. Als de druiven binnenkomen in de kelder gaat het eigenlijk alleen nog maar om techniek. De techniek kan van een goede druif iets heel bijzonders maken. Waarom? Omdat je met techniek kunt verfijnen tot precies dáár waar je het wilt hebben. (...) Zo kunnen we door techniek goede van mindere druiven scheiden waardoor het sap meteen van hogere kwaliteit is.’ ‘Daarom is de laatste fase, het blenden, zo belangrijk. Zo hebben we op Camparnaud elf druivensoorten op verschillende percelen die allemaal andere leeftijden hebben. Een stok wordt gemiddeld tachtig jaar, en rond z’n veertigste geeft ‘ie een prachtige productie. Je kunt natuurlijk alles oogsten, dit bij elkaar doen en er een sapje van maken. Maar je kunt ook ieder perceel en iedere soort apart oogsten en vinifiëren. Dat is wat wij doen.’ In het prille begin maakte Marnix nog rosé, rode en witte wijn. Toen Guillaume erbij kwam verlegden ze de focus naar rosé, maar sinds dit jaar produceren ze ook weer een witte wijn. ‘Negentig procent van de productie hier is rosé, want ja, de Provence ís gewoon rosé. We proeven van elke tank en maken daar onze wijn van. Want uiteindelijk is dat wat je wilt: iets máken. Ik wil tot iets komen waardoor we bijzonder zijn en niet gewoon.’

ook agenten; en zo vertegenwoordigden we al snel een aantal wijnhuizen op de Nederlandse markt. Dat deden we voor topmerken als Petrus en Romanée-Conti.’ Ook werd Marnix voorzitter van het College van Makelaars en Taxateurs, inmiddels het College van Experts in Wijn. Al die jaren werkte Marnix met groot plezier, maar toch veranderde er iets in het jaar 2000, toen Marnix veertig werd. Een jaar eerder had hij het makelaarskantoor – dat inmiddels De Waal, Zey en Engels heet – overgenomen en het moment was voor hem rijp om er een andere draai aan te geven. ‘Ik wilde een wijncollege oprichten waar de particuliere consument meer kon leren over wijn en spijs. In het jaar 2000 wisten mensen daar beroerd weinig over. Het leek me leuk om dat uit te leggen en nóg leuker om dat te doen op een wijndomein.’

DE ZONNIGE PROVENCE

Hij zag het al helemaal voor zich: een wijndomein in een gebied waar de zon schijnt. ‘De Provence had de zon, het goede klimaat, de leuke sfeer. Misschien was het wel een innerlijke behoefte om naar de Provence te gaan. Een aantrekkelijk gebied dat toch altijd een beetje doet dromen bij mensen.’ Toen hij op Château Camparnaud stuitte tijdens zijn zoektocht naar een domein was hij op slag verliefd. ‘Het voldeed aan al mijn eisen. Ik vond het gebouw fantastisch én ik kon er goede wijn maken. Heel belangrijk, want ik vond dat ik dát tegenover mezelf wel verplicht was.’

Oude waterbron

Marnix kocht het pand en nam personeel aan dat het wijnhuis zouden gaan runnen. Want wijn máken bleek toch wel een hele andere tak van sport dan wijn keuren. Daarom omringde hij zich met allerlei adviseurs. ‘Maar gaandeweg werd de combinatie van in Nederland wonen en werken en Camparnaud hier vandaan runnen gekmakend. Ik had geen zicht op het personeel en het liep niet lekker. Bovendien kwam er kritiek op de wijncursussen vanuit importeurs, omdat ze het – vanuit de functie van ons kantoor – niet prettig vonden dat wij rechtstreeks contact hadden met de consument.’

WIJNBOER VAN ADEL

Marnix besloot de focus te verleggen en veranderde de wijncursus voor particulieren in een cursus voor importeurs en hun klanten. Ook op het gebied van de wijnbouw kwam er een grote omslag. ‘Ik wilde graag met iemand samenwerken die wijntechnisch heel veel weet. Via mijn toenmalige oenoloog ontmoette ik Guillaume de Chevron Villette, een echte Provençaalse wijnboer uit een adellijke familie. Hij weet niet alleen veel van de technische kant van wijn maken, maar ook hoe de natuur hier in de Provence is en hoe je daar op de beste manier mee om kunt gaan.’ De samenwerking verliep zo goed dat Marnix besloot om Guillaume te vragen zijn wijngaard te runnen. In eerste instantie was dat een soort pacht, maar een paar jaar later is Guillaume mede-eigenaar geworden van Château Camparnaud. ‘We vullen elkaar goed aan. Guillaume

CÔTE & PROVENCE

CAMPARNAUD VOLGENS GUILLAUME DE CHEVRON VILLETTE Wat Camparnaud zo bijzonder maakt? ‘Het is een indrukwekkende, terrasvormige wijngaard in een prachtige vallei afgebakend door twee hoge plateaus. De wijnen van Marnix waren al goed, maar door het terroir te bestuderen, merkten we dat het nog beter kon. We hebben de wijngaard opnieuw gestructureerd, de wijnstokken bewerkt volgens de Terra Vitis-methode en deze opnieuw aangeplant met kwaliteitsdruivensoorten zoals syrah, grenache en rolle.’ ‘Mijn winery in Le Cannet, op twintig minuten van Camparnaud, behoort tot de modernste in de regio. Deze is onder meer uitgerust met de tri optique, de machine waarmee optisch alleen de allerbeste druiven worden geselecteerd. We maken volop gebruik van techniek, terwijl we vasthouden aan traditionele methoden die passen bij onze visie.’ Biologische wijnbouw staat bij Guillaume hoog in het vaandel. ‘Het is al sinds 1980 mijn doel om nooit meer pesticiden te gebruiken en om juist met natuurlijke compost de grond te bewerken. We gaan respectvol om met de natuur en beschermen de omgeving waarin we leven. Marnix en ik willen allebei dat onze wijnen de beste zijn, en daarom zijn we zelf de eerste consumenten.’ Op de vraag wat zijn samenwerking met Marnix zo bijzonder maakt, antwoord Guillaume met een lach: ‘We delen één grote liefde: Camparnaud.’

‘HIER WAKKER WORDEN IS EEN DROOM. IK HEB OP M’N VEERTIGSTE DE JUISTE KEUZE GEMAAKT’ weet álles van roséwijnen in de Provence. Als je hier als kind opgegroeid bent als zoon van een wijnboer kun je rosé proeven. Hij runt op dit moment ruim zeshonderd hectare wijngaard. Aan de andere kant had Guillaume juist weer baat bij mijn exportkennis en internationale kennis van proeven; ik heb namelijk weer veel meer ervaring op andere gebieden dan de Provence.’ Wat Marnix ook enorm aansprak is dat Guillaume werkt volgens het Terra Vitis-principe: een samenwerkingsverband van wijnboeren waarbij de natuur tijdens het wijnmaken zo min mogelijk belast wordt met pesticiden. ‘Vaak is het makkelijker om gewoon gif te spuiten, maar dat is niet de juiste manier. Het doel is uiteindelijk een kwaliteitsdruif, en een goede druif komt nu eenmaal van een gezonde plant. Dan moet je zorgen dat die plant ook gezond kán zijn, omdat je de terroirs op een goede manier bewerkt. En als je een fantastische druif in handen hebt, die op een natuurlijke manier én zonder ingrijpen is gegroeid, dan heb je bereikt wat je wilt.’

vinden. Hij verdeelt zijn tijd nu ongeveer 50/50 tussen Nederland en Frankrijk. Gevraagd naar zijn toekomstplannen verschijnt er onmiddellijk een lach op Marnix’ gezicht: ‘Kantoor de Waal is overgedragen aan mijn compagnon en dat zag ik als hét moment om naar Frankrijk te gaan. Mijn zoon Alexander is sinds enkele jaren verantwoordelijk voor alle commerciële activiteiten rond Camparnaud, dus dat maakt het voor mij ook extra leuk om hier nog meer aandacht aan te besteden. Het zou best kunnen dat ik in de toekomst gewoon definitief hier naartoe vertrek. Hier wakker worden is een absolute droom. Ik heb op m’n veertigste een goede keuze gemaakt, dat weet ik zeker.’ l

CHÂTEAU CAMPARNAUD ROUTE D’ENTRECASTEAUX (D31), 83570 CARCÈS CAMPARNAUD.COM

ABSOLUTE DROOM

Hoewel Marnix zijn werkzaamheden voor Château Camparnaud lange tijd vanuit Nederland heeft uitgevoerd, is hij sinds vorig jaar steeds meer in Frankrijk te

COTEPROVENCE.NL

CHÂTEAU CAMPARNAUD

CÔTE & PROVENCE

Living on the

Côte d’Azur real estate listings

Wonen aan de

Côte d’Azur vastgoed aanbod

in focus

ONROEREND GOED

DPE wordt belangrijker bij transacties

CLOONEY’S AANKOOP AANGEVOCHTEN De Amerikaanse filmster George Clooney dacht onlangs ook zijn eigen wijngaard in de Provence bemachtigd te hebben. Zijn oog viel op Domaine du Canadel in de omgeving van Brignoles in de Var. Een achttiende eeuws landhuis met 170 hectare eromheen. Clooney dacht alles in orde te hebben en werd in die gedachte bevestigd door de burgemeester van Brignoles die Clooney al trots had aangekondigd als nieuwe inwoner. Maar het lijkt nu alsof de burgemeester iets te vroeg heeft gejuicht. De zaak werd plots onzeker toen bleek dat een vorige kandidaat-koper de deal met de verkopers van het landgoed had aangevochten. Het plaatselijke parket van de gemeente Draguignan heeft bevestigd dat er een rechtszaak is aangespannen. Wel staat vast dat de Clooneys niet op de hoogte waren van een mogelijke rechtszaak en dat zij zelf niet betrokken zijn bij enig wangedrag. Het kan nog wel enkele maanden duren voordat de zaak beslecht is. l

DPE? Horen we je denken? Ja, de Diagnostic de Performance Énergétique, de meetlat waarlangs elk huis gelegd kan worden als het gaat om energieverbruik. Dit energieverbruik wordt vervolgens aangegeven in categorieën A tot en met G. Een beetje modern gestookt en geïsoleerd huis dient toch wel niveau C te halen volgens een recent onderzoek onder Franse kopers. In een nieuwe klimaatwet die onlangs is aangenomen wordt het belang van een goede DPE nog eens onderstreept en dat zal ook in de markt gaan doorwerken. l

HALF MIL JOEN TWEEDE HUIZEN

Het Franse Bureau voor de Statistiek, Insee, bracht onlangs cijfers naar buiten die een aardig inzicht geven in de tweede huizenmarkt. In 2017 stonden er 471.000 woningen in de regio PACA in de boeken als tweede huis, zo’n 14,5 % van de totale woonvoorraad. Stevig hoger dan het Franse gemiddelde van 8,8%, wat nog steeds een behoorlijk hoog percentage is overigens. De omgeving van Saint-Tropez spant de kroon: in de gemeente staat bijna de helft van de woningen te boek als secondaire. En van deze 36.300 woningen heeft 20% een buitenlandse eigenaar. De top drie daarvan komt uit Italië (6,5%), Verenigd Koninkrijk (2,7%) en België (2,3%). Kleine voetnoot: een op de tien van deze huizen staat niet op naam van een persoon. Niet verrassend voor de duurste regio van Frankrijk. l

CÔTE & PROVENCE

Immobilier: financieel

Toetsing met de Franse bankbril op Hypotheekmogelijkheden voor ondernemers

n Frankrijk is ook in de bancaire sector alles weer net even anders dan dat wij gewend zijn in Nederland. Illustratief is natuurlijk het chequeboekje dat je nog steeds ontvangt bij het openen van een Franse bankrekening, maar er zijn meer verschillen. Onder andere hoe banken naar hypotheekverstrekking aan ondernemers kijken. En met een sterk toenemend aantal zzp’ers in Nederland, en ook steeds meer ondernemers met een eigen bv is dat natuurlijk zeer actueel. Waar moet je op letten als ondernemer wanneer je een hypotheek aanvraagt in Frankrijk? En hoe kun je anticiperen op het verschil in financieringscultuur?

Hypotheek aanvragen als ondernemer

Van belang is in ieder geval te benadrukken dat ook Nederlandse ondernemers, zowel IB-ondernemers met een eenmanszaak of v.o.f., als eigenaars van een bv in principe een hypotheek kunnen aanvragen bij een Franse bank. Bij de reguliere hypotheek

COTEPROVENCE.NL

verstrekking, voor bijvoorbeeld de koop van een vakantiehuis, kijken de banken wel enkel naar het bestaande inkomen en niet naar de prognose van toekomstig inkomen uit ondernemerschap.

Toetsingsnormen hypotheekverstrekking

De toetsing van de Franse banken bij een hypotheekaanvraag lijkt op de Nederlandse toetsing: de totale privélasten mogen niet meer bedragen dan circa een derde van het bruto privé-inkomen. Men kijkt naar de daadwerkelijke lasten van alle leningen, huur, alimentatie en de toekomstige lasten van de Franse hypotheek. Hypotheekrenteaftrek in Nederland wordt niet in beschouwing genomen. Daarnaast omvat de toetsing dat er na alle lasten een bepaalde minimale omvang inkomen moet resteren. Hoeveel dat moet zijn is afhankelijk van de samenstelling van het lenende huishouden. Daarbij geldt dat hoe meer kinderen het huishouden heeft, hoe meer restinkomen er moet zijn.

Het inkomen van de IB-ondernemer

Als inkomen van een eenmanszaak of vof zal men de gemiddelde winst van het bedrijf van de afgelopen drie jaar in ogenschouw nemen. Een bedrijf moet bovendien minimaal drie volledige jaren bestaan. Daarnaast zal een Franse bank kijken of het bedrijf een gezonde omzet- en winstontwikkeling laat zien. Een dalende tendens van omzet en winst of zeer volatiele cijfers kunnen dus een showstopper voor een hypotheekaanvraag zijn. Ook zal men kritisch naar de balans van het bedrijf kijken en kan een negatief eigen vermogen reden zijn om een aanvraag niet te honoreren. In deze tijd van corona zijn banken extra kritisch en willen ze zien dat een bedrijf voldoende financiële buffers heeft om de mindere tijden te kunnen overleven. Bij bedrijven in de horeca of winkeliers is men in dit verband extra voorzichtig. Overigens zijn sommige regionaal opererende banken terughoudend met het financieren van IB-ondernemers omdat ze vanwege de taalbarri-

ère en het verschil in boekhoudmethodiek het inkomen onvoldoende kunnen verifiëren. Het doorspitten van een buitenlandse jaarrekening is voor sommige Franse banken dus een station te ver.

De eigen bv

Voor inkomen uit de eigen bv geldt deels hetzelfde als bij de IB-ondernemers. Ook een bv dient minimaal drie jaar te bestaan en een gezonde winstontwikkeling en balans te hebben. Als inkomen wordt door de Franse banken het gemiddelde salaris van de afgelopen drie jaren gerekend en het gemiddelde daadwerkelijk uitgekeerde dividend. Een veel voorkomend issue is dat Nederlandse bv-eigenaren zichzelf liefst zo min mogelijk salaris uitkeren omdat daar relatief veel belasting over moet worden betaald. Dat maakt dus dat het inkomen op papier lager is dan dat het in feite is. Omdat er naar het gemiddeld uitgekeerde salaris wordt gekeken heeft het dus niet zoveel zin om vlak vóór een hypotheekaanvraag het salaris wat je aan jezelf uitkeert eens even flink op te schroeven.

De kwestie rondom dividend

Het meest voorkomende struikelblok bij de bepaling van het inkomen van ondernemers met een bv is de zienswijze van de Franse banken ten opzichte van de wel of niet

uitgekeerde winst van de bv in de vorm van dividend. Nederlandse ondernemers keren zichzelf het liefst alleen dividend uit wanneer ze het geld privé daadwerkelijk ergens voor nodig hebben. Daarmee stellen ze het betalen van dividendbelasting uit, maar belangrijker nog, bv-eigenaren willen geen dividend uitkeren wanneer dat geld vervolgens als privévermogen wordt meegerekend in box 3 van hun inkomstenbelasting. Dat is een element dat de Franse banken maar moeilijk aan het verstand te peuteren is; bij de Franse box 3, impôt sur la fortune, start de heffing namelijk pas vanaf een vermogen van € 1,3 miljoen. En dus is er in de ogen van Franse banken geen reden om winsten die in de bv zijn behaald niet uit te keren als dividend. Derhalve worden binnen het bedrijf gehouden winsten niet als inkomen meegerekend. En daarom kan het dus zo zijn dat een hypotheekaanvraag wordt afgewezen, ondanks dat er overduidelijk sprake is van een succesvol bedrijf.

keurige stijging van de omzet en winst over de afgelopen jaren. Zet de Franse bankbril op en zorg er als eigenaar van een bv voor dat er elk jaar voldoende winst daadwerkelijk naar privé wordt gehaald in de vorm van salaris en dividend. En voor de IB-ondernemer geldt juist dat er niet te veel gelden aan de onderneming moeten worden onttrokken ter voorkoming van een, in de ogen van Franse banken, ongezonde balansverhouding. l

Een goede voorbereiding

Om als Nederlandse ondernemer goed beslagen ten ijs te verschijnen voor een hypotheekaanvraag bij een Franse bank is het dus zinvol om je zeer tijdig hierop voor te bereiden. Probeer bedrijfscijfers te tonen die er smetteloos uit zien met liefst een

Drs. Albertjan Massier is adviseur van Hypotheek & Buitenland, specialist in financiering van buitenlands onroerend goed, hypotheekenbuitenland.nl.

CÔTE & PROVENCE

COTEPROVENCE.NL

Reportage

LES JARDINS DU VAR EEN GROENE OASE VAN RUS T IN DE VAR

IN HET PITTORESKE SALERNES VIND JE DE PRACHTIGE RESIDENTIE LES JARDINS DU VAR. HIER GENIET JE GEWELDIG VAN DE NATUUR ÉN VAN DE CHARMES DIE DIT DORPJE IN DE HAUT VAR TE BIEDEN HEEFT. T E K S T: R E DA C T I E C Ô T E & P R OV E N C E

Gorges du Verdon

CÔTE & PROVENCE

Uitzicht op de bergen van de Haur Var

DE MODER NE A PPA RTEMENTEN ZIJN OPEN EN LICHT EN VOLLEDIG A A NGEPA ST A A N HET

PROV ENÇA A LSE K LIM A AT

iet ver van de Gorges du Verdon en gezellige Provençaalse dorpjes zoals Cotignac en Lorgues vind je Salernes. Het dorp kent een eeuwenoude pottenbakkerstraditie en is ook bekend als hét dorp waar de typische Provençaalse dakpan wordt gefabriceerd. In de directe omgeving vind je wijngaarden, prachtige natuur, de piscine naturelle van Salernes en de indrukwekkende Abbaye du Thoronet die ook absoluut een bezoek waard is. Het is hier in Salernes dat Twin Promotion Les jardins du Var zal gaan realiseren. Een residentie die opgaat in de omgeving. Gebouwd met respect voor de geschiedenis van de streek. De lichte okerkleuren van de gevels en de veelgebruikte terracottakleur zijn een verwijzing naar de typische Provençaalse tegels die hier vandaan komen. De gebouwen stralen licht en frisheid uit zodat ze een perfect verlengde vormen van de weelderige vallei die Les Jardins du Var omsluit.

100

COTEPROVENCE.NL

EEN CHARMANT APPARTEMENT IN ZUID-FRANKRIJK

Les Jardins du Var staat garant voor ontspanning en plezier in een natuurlijke omgeving. Geniet van een fris drankje aan de poolbar met panoramisch zicht op de omringende heuvels of waag je aan een partijtje tennis op het multisportterrein. De Var is met 341.000 hectare bos het tweede meest beboste departement van Frankrijk en dat merk je hier. Het is echt de Provence op zijn best. Mede dankzij de vele uren zon, de schitterende natuur en de pittoreske dorpjes natuurlijk. En met Twin Promotion kies je voor een betrouwbare partij die niet alleen kennis heeft van de Franse markt, maar die ook al meer dan 45 jaar ervaring heeft in de ontwikkeling, constructie, verkoop en uitbating van vastgoedprojecten. Twin Promotion heeft teams in België en Frankrijk en biedt zowel tweede verblijven als toeristische residenties met verhuurdienst aan, zoals hier in Salernes. Evancy is de ervaren uitbater verantwoordelijk voor het beheer, verhuur en onderhoud van deze

Reportage

residenties. Doordat de appartementen zich bevinden in een residentie met verhuurdienst hoef je je nooit druk te maken om de veiligheid van het appartement. De aanwezigheid van de verhuurdienst zorgt ervoor dat de residentie nooit onbewaakt is. Wanneer je zelf komt, geniet je van dezelfde luxe services als de gasten. Denk aan laken- en linnenservice, ontbijt, persoonlijk onthaal, schoonmaak enzovoort. Zo word je volledig ontzorgd en kan je lekker genieten. Via een online tool blijf je ten allen tijde op de hoogte, ideaal dus.

DE TUINEN VAN DE VAR

De moderne appartementen zijn open en licht en volledig aangepast aan het Provençaalse klimaat dankzij de lichte kleuren en grote terrassen. Elk appartement bestaat verder uit één, twee of drie slaapkamers, badkamer(s) en een volledig uitgeruste keuken. Je kunt kiezen tussen drie decoratiepakketten die samengesteld zijn door een designteam: modern, hedendaags en landelijk. En of je nu dol bent op actief genieten in de rijke omgeving rondom Salernes, of liever in alle luxe ontspant: genieten gegarandeerd bij Les Jardins du Var. l

DE R E SIDE N T IE IN DE TA IL Les Jardins du Var bestaat uit 5 charmante gebouwen rondom het centrale zwembad. Elk appartement beschikt over een volledig uitgeruste open keuken en zitgedeelte met televisie. Geïnteresseerden hebben de keuze tussen appartementen met één, twee of drie slaapkamers. Verder is er in elk appartement een badkamer met toilet, douche en lavabo. De grootste troef: elk appartement beschikt over een terras met prachtig zicht op de omringende heuvels of op het centrale zwembad. Op het domein vind je verder een speelterrein en multisportterrein. Na een verkwikkende duik in het verwarmde zwembad of een partijtje tennis geniet je van een zalige apéro aan de bar. Prijzen: vanaf € 195.000 incl. BTW voor appartementen met één slaapkamer en vanaf € 234.000 incl. BTW voor appartementen met twee slaapkamers. Appartementen met drie slaapkamers: prijs op aanvraag.

CÔTE & PROVENCE

101

ADVERTORIAL

Luxueus wonen in Les Issambres Hier wil je wonen: luxueuze woning met een adembenemend panoramisch uitzicht op de Middellandse Zee en gelegen op de mooiste heuvel van Les Issambres. Een volledig aan eengesloten villa, gebouwd in 2010 met 327 m2 leefruimte met alle comfort. Het omvat een grote entree met kasten en gastentoilet die direct toegang heeft tot de woonkamer van ruim 60 m2 met een aangrenzende ingerichte keuken van een extra 20 m2. Deze ruimtes hebben directe toegang tot de overdekte terrassen van de villa. Op hetzelfde niveau vindt u een bijkeuken/wasruimte, een kantoor en een masterbedroom met ensuite badkamer, douche, toilet, evenals een

kleedkamer en een eigen terras. Op de begane grond leidt de hal u naar een speelkamer en een lounge-gedeelte met tv, sauna, 3 slaapkamers met eigen badkamer en toilet en een directe toegang tot hun overdekte terrassen met uitzicht op het overloopzwembad. Alle kamers van de villa hebben uitzicht op zee. De tuin omvat verschillende schaduwrijke zones op een omheind perceel van de 1397 m2. Tevens is er een zomerkeuken naast het zwembad, een jacuzzi en diverse parkeerplaatsen. Op de benedenverdieping is een garage.

Prijs: € 3.150.000

Makelaarskantoor New Home heeft vestigingen in Lorgues, Fayence en Sainte-Maxime. Voor meer informatie over de hier getoonde villa en een overzicht van alle te koop staande objecten kijkt u op www.new-home.fr

Immobilier

Geduld is een mooie deugd, ook in de immobiliën, toch?

‘Bonjour monsieur, est-ce qu’on peut visiter la villa cet après-midi ou au plus tard demain matin, car après on rentre chez nous?’ ‘Rebonjour, je vous ai laissé un message vocal il y a 2 heures, pour une visite urgente, pourquoi vous ne me rappelez pas, pourquoi vous me rappelez pas?’

it zijn zomaar twee voorbeelden van berichten die ik recentelijk ontving. Berichten van kopers die geen geduld hebben, die denken dat wij als makelaar alles zomaar kunnen laten vallen om meteen aan hun wensen te kunnen voldoen. Het is aangenaam te vernemen dat potentiële kopers op zoek zijn naar een huis en ons contacteren, maar alles op z’n tijd uiteraard. De aankoop van een huis is een proces dat voorbereiding vereist. Het is niet iets wat je even ‘snel-snel’ beslist. In een ideale wereld ontmoet je eerst de koper face-to-face, neem je de nodige tijd om alles grondig te bespreken en probeer je samen te kijken welke regio of welk dorp het zal gaan worden. In diezelfde ideale wereld kan de koper zijn financiële situatie voorleggen en aantonen dat hij de nodige fondsen ter beschikking heeft of zal hebben om de aankoop effectief te realiseren. Maar hoe vaak blijkt achteraf niet dat de kopers hun benodigde lening niet rond krijgen? Of dat ze eerst zelf hun eigen huis nog dienen te verkopen? Alles begint natuurlijk met een visite ter plaatse. Ook dat vraagt voorbereiding en tijd. Mijn ervaring?

Kopers zonder geduld zijn meestal geen echte kopers. Wij als makelaar kunnen vele bezichtigingen doen, maar als we de kopers niet eerst aan de tand voelen over de financiën, lijken die visites soms meer op lokaal toerisme. Als de potentiële kopers meteen verkeerd reageren op dit soort vragen weet ik overigens vaak al genoeg. Het is niet zo evident om hierover in detail te praten, maar wel van groot belang. Makelaars worden natuurlijk pas betaald op het einde van de rit. Na de handtekening bij de notaris, vaak vele maanden na de eerste bezichtigingen. Uiteraard dient men iedere klant zo goed en zo snel mogelijk te helpen, maar geduld is een mooie deugd, ook in de makelaardij. Wat ik de laatste jaren ook meer en meer ervaar, is dat mensen een stuk minder van hun woord zijn. Het klopt dat kopers het recht hebben om een bod uit te brengen op een eigendom en dit nadien te annuleren. En dat zonder enig juridisch gevolg. Maar toch heb ik het er soms moeilijk mee. Zo komt de volgende situatie bijvoorbeeld steeds vaker voor: kopers bezoeken een eigendom meerdere keren in een tijdspanne van enkele weken of maanden en nemen de tijd. Ze vragen alle mogelijke informatie op via de makelaar en beginnen de prijsonderhandeling met de verkoper. Enkele dagen later komen ze zelfs effectief tot een schriftelijk akkoord. Maar dan wordt plots alles geannuleerd. Soms om vreemde redenen, maar veelal omdat de financiën toch niet waren wat ze hadden gedacht. Dit is voor de makelaar niet alleen enorm veel tijdverlies, maar ook mentaal soms moeilijk te plaatsen.

Uiteraard doe je als makelaar vele visites zonder een bod te ontvangen, dat hoort bij de job. Maar als iemand uitgebreid heeft bezichtigd, met de nodige vrienden en familie en vaak ook met een architect, en zelfs een bod heeft uitgebracht, dan is een gebrek aan financiële middelen wel erg onvolwassen. ‘Dat is een gebrek aan respect voor de verkoper, maar ook voor de makelaar. Dit moet je toch op voorhand weten? Gelukkig zijn er nog vele klanten die wel hun financiën op orde hebben alvorens zij hun zoektocht naar een huis beginnen. Of klanten met wie je een aangename band en relatie opbouwt en met wie je echt een klik hebt. Ik vind het zalig om het juiste eigendom te kunnen vinden voor een serieuze koper. Je helpt die mensen om hun droom te realiseren, en wat is er nu mooier dan dat? l

Jan Vermeijen is makelaar bij Wretman Estate & Consulting, wretmanestate.com. Daarnaast is hij met zijn bedrijf Maison sans Soucis actief in de Var, maisonsanssoucis.com

CÔTE & PROVENCE

103

Uw aankoopmakelaar aan de Côte d’Azur Toen ik in de jaren ’90 in Amsterdam als aankoopmakelaar werkzaam was, was het heel normaal voor potentiële kopers om een eigen makelaar in te schakelen. Met een woningmarkt die toen ook al ‘over de top’ was gaf het voor zowel de koper als de makelaar veel voldoening om op zoek te gaan en uiteindelijk te slagen. Nu, na alweer meer dan 10 jaar werkzaam te zijn aan de Côte d’Azur, zijn we als makelaar ter plaatse genoeg door de wol Astrid Segaar geverfd om deze diensten weer actief aan te bieden. Ons werkgebied ligt aan de Côte d’Azur, tussen Saint-Tropez en Menton, de regio tot ca. 15 km uit de kust, met een variabele prijsklasse. Wij begeleiden vanaf de eerste bezichtiging, doen de prijsonderhandeling, geven bouwkundige informatie, bespreken de zogenaamde diagnostieken en zorgen voor een volledige begeleiding ín en dóór de Franse juridische bureaucratie. Het inschakelen van een eigen makelaar kan in Frankrijk helemaal gratis zijn. Door de samenwerking die wij ter plaatse met vele makelaars hebben, biedt dit voor u een groot voordeel!

astrid segaar immobilier - Holiday Rental & Real Estate

Bel me eens of stuur mij een berichtje, ik leg het u graag persoonlijk uit. A bientôt in la douce France! Astrid Segaar, Geregistreerd Makelaar aan de Côte d’Azur Transaction et Gestion immobilièr CPI 8303 2018 000 026 682

Over Azur Pavillon Azur Pavillon Holiday Rental & Real Estate Agency, sinds 2010 op locatie in Zuid-Frankrijk. Bent u op zoek naar een woning aan de Côte d’Azur? Of het nu gaat om het kopen, verkopen, huren of verhuren van een villa, huis of appartement, wij zijn ter plaatse! Wij leven en werken in dit gebied en het spreken van onze talen is voor onze vakantiehuurders, verhuurders, kopers en verkopers een geruststellende gedachte.

Enkele van onze vakantieverhuur woningen:

Hoogseizoen: € 210/nacht – tot 8 pers. In domaine met zwembad. Maison Marcella – Roquebrune-sur-Argens

Vanaf € 460/nacht – tot 12 personen Geweldig zeezicht & privézwembad Villa Horizon – Les Issambres

Vanaf € 695/nacht – tot 13 personen Fraai, ruim & zwembad, lopen naar zee Villa Golfe Bleu – Sainte-Maxime

Met meer appartementen, huizen en villa’s dan ooit tevoren, kunnen we bijna garanderen dat we ook voor jou de perfecte vakantie woning hebben! Alle villa’s, huizen en appartementen zijn persoonlijk door ons bezocht en goed bevonden voor onze website www.azurpavillon.com. Je kunt direct reserveren of ons een berichtje sturen zodat wij een persoonlijk advies kunnen geven.

Enkele van onze te koop staande woningen: Het heerlijke klimaat, de natuur en de cultuur maken dit deel van Zuid-Frankrijk een populaire plek. Als geregistreerde Franse makelaardij hebben we een optimale kennis van de regio, de lokale markt en de toepasselijke weten regelgeving. Wij begeleiden tot en met de sleuteloverdracht en helpen kopers en verkopers door de Franse bureaucratie.

Saint-Tropez – ref. 2352 – € 429.000 3-kamerapp. 76 m2 + 2 parkeerplaatsen, zwembad & tennis, 2 km van centrum

Les Issambres – ref 2092 – € 1.099.000 Moderne villa, 275 m2 in luxe woonwijk prachtzicht op natuurgebied

Nabij Cannes – ref 2347 – € 1.795.000 Zeer fraaie villa, 375 m2, geweldig natuuren zeezicht, Les Adrets-de-l’Esterel

www.azurpavillon.com @ info@azurpavillon.com f azurpavillon i azurpavillon l

Immobilier: juridisch

Où le cœur aime, là est le foyer

n het televisieprogramma Ik vertrek worden Nederlanders gevolgd die afscheid nemen van het dagelijkse leven in Nederland. Op zoek naar een uitdaging over de grens. Dat laatste houdt veelal in dat men kiest voor een totaal andere manier van inkomensvergaring. Met zeer wisselend succes trouwens. In al die gevallen staat buiten kijf dat men emigreert, en het hoofdverblijf verlegt naar het buitenland. Maar stel dat je het hele jaar doorbrengt in Frankrijk doch administratief gezien de banden met Nederland niet hebt doorgesneden? Dit is het verhaal van Gert* en Marjolein*, een tweetal krasse tachtigers. Ze wonen al 40 jaar in Zuid-Frankrijk. Zo nu en dan komen ze voor een weekje terug naar Nederland om een bezoek te brengen aan de (klein)kinderen. Ze voelen zich Nederlands, betalen in Nederland belasting, en hebben zich niet uitgeschreven uit het Nederlandse bevolkingsregister, Basisregistratie personen, terwijl ze sinds jaar en dag in Frankrijk wonen. Het verhaal van dit stel is niet uniek. Veel Nederlanders delen de mening dat je zelf moet kunnen bepalen waar het hoofdverblijf of de gewone verblijfplaats is gelegen. Wat men zich veelal niet realiseert, is dat de gewone woonplaats bepalend is voor een groot aantal zaken. Om die reden dient er geen onduidelijkheid over te bestaan. Denk bijvoorbeeld aan het toepasselijke erfrecht in geval van overlijden. Het recht van het land van de gewone verblijfplaats is

bepalend, tenzij je een rechtskeuze opneemt in een testament. Bij twijfel omtrent de woonplaats is een rechtskeuze trouwens sowieso aan te raden. Maar denk ook aan de situatie bij verkoop. Over de winst die behaald wordt bij verkoop van een woning, ten opzichte van de aankoopsom, is taxe sur la plus value, vermogenswinstbelasting, verschuldigd, tenzij het om het hoofdverblijf, de résidence principale, gaat. Uitgangspunt is het zwaartepunt van het sociale leven, een optelsom van een aantal feitelijkheden. Waar is de huisarts gevestigd? Waar wordt de post bezorgd? Waar worden de dagelijkse boodschappen gedaan? Bij Gert en Marjolein is hier geen twijfel over. Je kunt het niet zo plooien dat je naar believen voor de ene wet ingezetene in Nederland wilt blijven, bijvoorbeeld omdat het Nederlandse erfrecht je beter past, en dat je voor de volgende wet als ingezetene van Frankrijk wordt gezien, waardoor je geen plus value betaalt. Voor Gert en Marjolein kwam het echter als een complete verrassing toen ik hen op het bovenstaande wees. Ze kwamen bij mij voor advies omdat ze hun kapitale woning op een fiscaal interessante manier wilden overdragen aan hun dochter. Wanneer je langer dan tien jaar uit Nederland vertrokken bent en wilt schenken, is Nederlandse schenkbelasting niet langer aan de orde. Hetzelfde geldt trouwens voor de Nederlandse erfbelasting. En dus heb je enkel te maken met Franse schenkbelasting.

Dit was echter een brug te ver voor Gert en Marjolein: Frans ingezetene? Dat nooit! Samen met hun Franse notaris besprak ik de status quo. Zolang het echtpaar niet te vermurwen bleef, zou het namelijk zinloos zijn een strategie uit te zetten. Je wilt immers voorkomen dat de Nederlandse of de Franse fiscus op enig moment een oordeel vellen. Aan de dochter dus de zware taak om haar ouders te doen inzien dat hun houding in deze weinig constructief is. l

*De namen uit dit artikel zijn om privacy-redenen gefingeerd.

Mr. Mireille Bosscher is kandidaat-notaris binnen de Juridische Adviespraktijk Bosscher in Den Haag. Ze belicht juridische en notariële praktijkvoorbeelden.

CÔTE & PROVENCE

105

NU ÓÓK IN DE KIOSK ...

Colofon

20 e JAARGANG • ZOMER 2021 Côte & Provence verschijnt 4x per jaar en is een uitgave van Publièra Publishers BV P.C. Hooftlaan 85, 1985 BH Driehuis +31 (0)6 81 29 09 50 www.publiera.nl – info@publiera.nl Uitgever Michiel Bom – michiel@publiera.nl Hoofdredacteur Suzanne Rietmeijer suzanne@coteprovence.nl Art director Marcel Reimer Eindcorrectie Nynke Postma Medewerkers aan dit nummer Mireille Bosscher, Pierre Darge, Renie Eghuizen, Els van Kerckhoven, Nikkie van Leeuwen, Albertjan Massier, Pieter de Mik , Levina Raven, Jan Vermeijen, Gretha Wijbenga en Kirsten Zijderveld Correspondenten Mira van Kuijeren (Alpes-de-Haute-Provence), Linda de Rouw (Alpes-de-Haute-Provence), Ab Kuijer (Alpes-Maritimes), Levina Raven (Alpes-Maritimes), Sabine Dekker (Drôme Provençale), Anita Hageman (Var), Dick Koopman (Var), Marcus Marc (Var), Ingrid Leijen-Greunsven (Vaucluse) en Dina Vercruyssen (Vaucluse) Drukwerk: PRinterface

EN ROUTE

BIJZONDER FRANKRIJK IN DE ZOMEREDITIE O.A. Fietsen op rails in de Morvan Toeren door de Puy-de-Dôme Roadtrip van Sommières naar Narbonne Plaques de cocher, wegwijzer uit het ijzeren verleden Oenotoerisme: vakantie vieren bij de wijnboer

MAISON EN FRANCE

VOOR EIGENAREN EN KOPERS IN DE ZOMEREDITIE O.A. Reportage: het Franse arbeidsethos Het Palais Idéal van facteur Cheval We gaan verbouwen: een Bretons dagboekverhaal – deel 4 (slot) Ik heb een verzegeld huis geërfd. Wat nu? Wonen op een authentiek landgoed in de Périgord Noir 106

COTEPROVENCE.NL

Losse verkoopprijs: € 7,95 Abonnementen: € 28,00 (Nederland/België) € 38,00 (overig) Premium abonnementen: € 129,00 (NL, overig: + € 10) abonnementen@publiera.nl Tel. +31 (0)6 83 60 41 83 Meer informatie over combi-abonnementen met andere Frankrijk-tijdschriften En Route en Maison en France vindt u op de websites www.coteprovence.nl en www.publiera.nl Abonnementen worden aangegaan voor 1 jaar. Voortijdige beëindiging is niet mogelijk. Na deze eerste periode worden abonnementen automatisch omgezet in een abonnement voor onbepaalde tijd met een opzegtermijn van 1 maand. Advertentieverkoop: Publièra Publishers BV – info@publiera.nl Tel. +31 (0)6 81 29 09 50 © 2021 Côte & Provence Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever worden over genomen of vermenigvuldigd. Hoewel aan alle artikelen de grootst mogelijke zorg wordt besteed kan niet worden ingestaan voor eventuele onjuistheden. Uitgever, redactie en auteurs aanvaarden deswege geen enkele aansprakelijkheid. Coverfoto Glazen rosé – © Janvier / Adobe Stock

EEN HEEL JAAR ZUID-FRANKRIJK NEEM EEN JAARABONNEMENT!

KRIJG DE GROENE REISGIDS PROVENCE (AVIGNON - ARLES - MARSEILLE - MONT VENTOUX) CADE AU!* Haal meer uit je vakantie met de Michelinsterren! De serie Groene Reisgidsen van Michelin is een beproefde en betrouwbare reisgidsenreeks. Of je nu lekker lang met vakantie gaat of er zomaar even tussenuit wil, de Groene Reisgids wijst je de weg naar alle bijzonderheden die jouw reisbestemming te bieden heeft, op een boeiende, grondige en praktische manier. Door de opdeling in regio’s en microregio’s ontdek je meteen wat je moet zien en waar je echt heen moet. Op pagina 1 vind je een overzicht van de regio’s uit de gids en op de binnenzijde van het omslag worden de behandelde regio’s in kaart gebracht. Toeristische plaatsen en bezienswaardigheden krijgen een duidelijke sterrenquotering. Hierdoor kun je geen enkele ‘topper’ missen. In de adresboekjes vind je naast praktische informatie en tips voor activiteiten ook logeeradressen en eetgelegenheden voor ieders budget. Met kaarten en plattegronden gebaseerd op de bekende Michelincartografie (506 pagina’s, winkelprijs: € 24,99)

Een jaarabonnement kost € 28,– en is inclusief toegang tot de Club Côte & Provence op Facebook en korting op abonnementen op onze zusterbladen En Route en Maison en France. GA NA A R COTEPROVENCE .NL

deDélices Côte& Provence

Overweeg ook ons Premium Verwenabonnement: 4 x per jaar Côte & Provence in de bus én 2 x per jaar onze unieke surprisebox Délices de Côte & Provence thuisbezorgd. Samengesteld door en voor de echte fans van Zuid-Frankrijk, met authentieke producten uit de Provence, mooie wijnen en andere heerlijkheden! Een Premium abonnement kost € 129,–. GA NA A R COTEPROVENCE .NL/ABONNEMENT

CÔTE & PROVENCE STERREN A AN DE CÔTE D’AZUR

*Verzendkosten: € 4,50 (buiten Nederland € 9,–). Deze aanbieding is geldig tot 1 september 2021 of zolang de voorraad strekt.

HET HET GROOTSTE GROOTSTE HET GROOTSTE SCANDINAVISCHE SCANDINAVISCHE HET GROOTSTE SCANDINAVISCHE IMMOKANTOOR AAN HET GROOTSTE IMMOKANTOOR AAN SCANDINAVISCHE IMMOKANTOOR AAN DE CÔTE CÔTE D’AZUR D’AZUR SCANDINAVISCHE DE IMMOKANTOOR AAN

HETCÔTE GROOTSTE DE D’AZUR IMMOKANTOOR AAN DE CÔTE D’AZUR SCANDINAVISCHE HET GROOTSTE DE CÔTE D’AZUR IMMOKANTOOR AAN SCANDINAVISCHE Als internationaal team van makelaars met grote expertise en ervaring helpen AlsAlsinternationaal van makelaars makelaarsmet metgrote grote expertise en ervaring helpen wij uu DE CÔTE D’AZUR internationaal team team van expertise en ervaring helpen wij u wij IMMOKANTOOR AAN graag verder talen, waaronder Nederlands. Als internationaal makelaarsinin met grote expertise en ervaring helpen wij u graag verderin 18team waaronder hethet Nederlands. graag verder inin 18 18 talen,van waaronder in het Nederlands. DE CÔTE D’AZUR graag verder in 18team talen,van waaronder in het Als internationaal makelaars metNederlands. grote expertise en ervaring helpen wij u graag verder in 18 talen, waaronder in het Nederlands. Wij hebben een uitgebreid aanbod aan vastgoed te koop: van appartementen Wij hebben een uitgebreid aanbod aan vastgoed te koop: van appartementen tot tot WijWijhebben uitgebreid aanbodaanaan vastgoed te koop: van appartementen tot hebbenineen een uitgebreid aanbod vastgoed te koop: van appartementen totude in de Als internationaal team van makelaars met grote expertise en ervaring helpen wij penthouses Cannes, Nice en Menton. Van karakteristieke Provençaalse villa’s penthouses in Cannes, Nice en Menton. Van karakteristieke Provençaalse villa’s in penthouses in Cannes, Nice en Menton. Van karakteristieke Provençaalse villa’s in de penthouses ineen Cannes, Nice enkust. Menton. Van karakteristieke Provençaalse villa’s in de graag verder in 18 talen, waaronder in het Nederlands. Wijtottot hebben uitgebreid aanbod aan vastgoed te mooie koop: van appartementen tot Var moderne villa’s hotels mooie wijngaarden. Var moderne villa’s aan de kust. Zelfs hotels en Var tot moderne villa’s aan de kust.Zelfs Zelfs hotels en mooie wijngaarden. Als internationaal team aan van de makelaars met groteenexpertise enwijngaarden. ervaring helpen wij u

Var tot moderne villa’s aan Zelfs hotels en mooie wijngaarden. penthouses in Cannes, Nicedeenkust. Menton. Van karakteristieke Provençaalse villa’s in de graag verder in 18 talen, waaronder in het Nederlands. Wij hebben een uitgebreid aanbod aan vastgoed teverspreid koop: van appartementen toten Var tot moderne villa’s aan de kust. Zelfs hotels en mooie wijngaarden. Wij ontvangen u graag in één van onze 7 kantoren over de Côte d’Azur Wij ontvangen uuu graag in één van onze 7 kantoren verspreid over de Côte d’Azur Wij ontvangen graag in één van onze 7 kantoren verspreid over de Côte d’Azur en Wijde ontvangen graag in één van onze 7 kantoren verspreid over de Côte d’Azur en en Johan en Filip Wretman penthouses in Cannes, Nice en Menton. Van karakteristieke Provençaalse villa’s in de Provence om samen uw droomhuis te vinden, of uiteraard de perfecte kopers! de Provence om samen uw droomhuis te vinden, of uiteraard de perfecte kopers! hebben een uitgebreid aanbod aan vastgoed te vanperfecte appartementen tot de Provence omusamen samen uw droomhuis te 7te vinden, uiteraard de kopers! Var tot moderne villa’s de kust. Zelfs hotels enofmooie wijngaarden. Wij ontvangen graagaan inuw één van onze kantoren verspreid over de Côte d’Azur en deWij Provence om droomhuis vinden, of koop: uiteraard de perfecte kopers! penthouses Cannes, en Menton. karakteristieke villa’s in de Johan en Filip Wretman de Provencein om samenNice uw droomhuis te Van vinden, of uiteraard Provençaalse de perfecte kopers! Var moderneuvilla’s de Orna kust. hotels en mooie wijngaarden. Wijtot ontvangen graagaan in één vandeZelfs onze 7 kantoren verspreid over de Côte d’Azur en Jan Vermeijen Vries Jan Vermeijen Orna de de Vries Jan Orna Johan en Filip Wretman deexpert Provence om samen uw droomhuis te vinden, ofexpert uiteraard de perfecte kopers! Jan Vermeijen Vermeijen Orna de Vries Vries Uw Belgische vastgoed Uw Nederlandse vastgoed Uw vastgoed expert Uw Nederlandse expert Jan Belgische Vermeijen Orna de Vries 7 vastgoed Wij ontvangen u graag in één van onze kantoren verspreid Uw Belgische vastgoed expert Uw Nederlandse vastgoed expert 06063434353529 09 Uw Belgische vastgoed expert 06 12 78 43 17 Uw Nederlandse vastgoed expert over de Côte d’Azur en 29 09vastgoed 06 12 78 43 te 17 vinden, Uw Belgische expert Uw Nederlandse vastgoed expert de Provence om samen uw droomhuis of uiteraard de perfecte kopers! 06 35 06 orna@wretmanestate.com 06 34 34jan@wretmanestate.com 35 29 29 09 09 06 12 12 78 78 43 43 17 17

en Filip Wretman Johan en Filip JohanJohan en Filip Wretman Johan enWretman Filip Wretman

jan@wretmanestate.com

Jan 06 34Vermeijen 35 29 09 jan@wretmanestate.com jan@wretmanestate.com jan@wretmanestate.com Uw Belgische vastgoed expert

Jan 06Vermeijen 34 35 29 09

Uwjan@wretmanestate.com Belgische vastgoed expert CANNES CANNES 06 34 35 29 09 CANNES 19 des CANNES 19Rue Rue desSerbes Serbes CANNES jan@wretmanestate.com 19 des Rue des Serbes 19 Serbes 19 Rue Rue des Serbes CANNES 19 Rue des Serbes CANNES 19 Rue des Serbes

VALBONNE VALBONNE 2030 Routede deCannes Cannes 2030VALBONNE Route 2030 Route de Cannes VALBONNE VALBONNE VALBONNE 2030 Route de de Cannes 20302030 RouteRoute de Cannes Cannes VALBONNE 2030 Route de Cannes

www.wretmanestate.com www.wretmanestate.com www.wretmanestate.com www.wretmanestate.com

www.wretmanestate.com www.wretmanestate.com

orna@wretmanestate.com Orna 06orna@wretmanestate.com 12 de 78 Vries 43 17 orna@wretmanestate.com orna@wretmanestate.com Uw Nederlandse vastgoed expert Orna 06 12de78Vries 43 17 ANTIBES orna@wretmanestate.com Uw Nederlandse vastgoed expert ANTIBES 06 12 78 43 17 ANTIBES 28ANTIBES Bd Albert Albert1er 1er 28 Bd ANTIBES orna@wretmanestate.com

28 Bd 28 Bd Albert 28 BdAlbert Albert1er1er 1er ANTIBES

28 Bd Albert 1er ANTIBES 28 Bd Albert 1er

NICE NICE NICE Rue Gioffredo NICE 5454Rue Gioffredo NICE 54 Rue Gioffredo 54 54 Rue Rue Gioffredo Gioffredo NICE 54 Rue Gioffredo NICE 54 Rue Gioffredo

CALLIAN CALLIAN CALLIAN RD562 RD562 RD562 CALLIAN CALLIAN CALLIAN RD562 RD562 RD562 CALLIAN RD562

MENTON MENTON MENTON 2 2Rue RueduduBastion Bastion 2 Rue duMENTON Bastion MENTON MENTON Rue du 2 Rue2 du Bastion 2 Rue du Bastion Bastion MENTON 2 Rue du Bastion

04 92 98 92 54 92 98 98 92 92 54 54 04 92 04 92 98 92 54

contact@wretmanestate.com contact@wretmanestate.com contact@wretmanestate.com contact@wretmanestate.com

04 04 92 9298 9892 925454

contact@wretmanestate.com contact@wretmanestate.com