Maison en France by Publiera Publishers

www.maisonenfrance.com

jaargang 17

■

najaar 2014

MAAK UW WONING WINTERKLAAR

Onderhoudsklusjes om zelf aan te pakken ONDERNEMEN IN NOORD-FRANKRIJK

Succesverhalen van even over de grens HUIS MET EEN ZWEMBAD

Welk type past bij uw tuin?

Verliefd op de

FEMME AU BOULOT

Nederlandse gestalttherapeute in de Limousin HOE VRUCHTBAAR IS UW GROND?

Voorwaarden voor een gezonde bodem

€ 5,95

REPORTAGE: een verhuizing naar Frankrijk op de voet gevolgd (VER)HUREN: vertrouwenisgoed,eenovereenkomstisbeter! HUIZENMARKT: WonenopSaint-Martin WERKEN: notities van een Nederlands gemeenteraadslid in Bretagne KOPEN/RUILEN: actueel huizenaanbod en trouvailles STREEKRECEPT: Poulet Gaston Gérard En nog veel meer!

Bezoek de Maison en France Kasteeldag Een Franse dag voor eigenaren, kopers en dromers Kasteel Woerden, 23 november 2014

EEN INFORMATIEF EN INSPIREREND DAGJE FRANKRIJK De jaarlijkse dag waar het huis in Frankrijk centraal staat, met diverse exposanten zoals makelaars, aannemers, adviseurs; gevarieerde presentaties over praktische zaken voor eigenaren en kopers; levendige ervaringsverhalen van eigenaren en ondernemers; een ‘réunion’ van diverse verenigingen van Nederlanders in Frankrijk en live muziek en wijnen uit uw favoriete regio! Praktisch: Locatie: Kasteel Woerden (Utrecht) – van 11.00 – 18.00 uur – Maar geniet na aﬂoop van het Maison en France Diner in het Kasteelrestaurant! – Toegangsprijs: € 12,50 p.p. – Gratis toegang voor abonnees van Maison en France, En Route en Côte & Provence – Leden van deelnemende verenigingen ontvangen € 5,korting op de entreeprijs. Meer informatie en aanmelding: www.maisonenfrance.com

jaargang 17

om www.maisonenfrance.c

nazomer 2014

www.maisone nfrance.com

ONDERN EMEN IN FRANKRI

jaargang 17

Maison en France

jaargang 17 ■

Zo begin je een chambres d’hôtes

o d e u g n La jaargang 17

PROVENÇ AALSE LEVENSK UNST

■

nazomer 2014

Op wijncursus in de Vaucluse

najaar 2014

www.maisonenfrance.com

Maison en France

De Maison en France Kasteeldag is een initiatief van Maison en France magazine, het blad over huizen, wonen, leven en werken in Frankrijk. Inspirerend én informatief. Maison en France verschijnt 5 x per jaar. Een jaarabonnement kost € 28,50.

■

RNEM EN IN EUR NOOR D-FRA HNKRI JK BO Nrhale Succ LE esve n van R E Zeven over de gren ONDE

UV D ÉCO

MAAK UW WON WINT ERKL AAR ING

Onderhoudsklu zelf aan te pakk sjes om en

HUIS MET EEN

ZWEM BAD Welk type past bij uw tuin?

IN DE OLIE

Een eigen biologische olijfgaard WONEN OF KOPEN IN NATUURG EBIED

Verliefd op de

EEN

Waar moet u op letten? ATELIERB EZOEK

Nederlandse glazenier in de Pyrénées-Orientales

FEMM E AU BOUL

Nederlandse lttherapeute ingesta de Limousin HOE VRUC HTBA

■

najaar 2014

Jaargang 17, najaar 2014 Maison en France is een uitgave van Publièra Publishers en verschijnt 5 maal per jaar. www.publiera.nl Vragen, suggesties, opmerkingen aan de redactie kunt u mailen naar info@publiera.nl of via de website www.maisonenfrance.com/contact Uitgever/Hoofdredactie: Michiel Bom Chef redactie: Andy Arnts Eindredactie: Andy Arnts, Patricia Jacob Art Director: Marcel Reimer – M4Media Vaste medewerkers: Arjan Bakker, Ronald Claes, Sietze Jan Dijkstra, Chris van Eunen, Albert Faber, Martha Hamnache, Sylvain Lelarge, Ton Proos, Margriet Weenink, Hanno Wols Regiocorrespondenten: Noordwest: Martine Hoogschagen (56), Ruud Keller (50), Willy Slingerland (56), Marije de Vlieger (61), Joan Kalff (14), Wilhelmina Gubbels (27), Mariëtte Tanneau-Adolfs (29) Noordoost: Janny van Aken (08), Wim Tilmans (39), Albert Faber (52), Peter Carati (70), Miriam Westerveld (39), Erica van Breukelen (71) Midden: Henny van der Plas (58), Wino Dorst (58), Yvonne Rieschke (23), Lukas Sabbe (23), Atie Versteeg (36) Zuidwest: Claire Oostvriesland (16), Ann Goris (24), Gusta Winnubst (24) Zuid: Dick Blancke (66), Chista Cozijnsen (87), Wil Berger (46), Ankie Nolen (11), Aad en Hanna de Bruin (34), Arij Pieter Human (81) Zuidoost: Fred Visser (26), Willemiek Lindeman (84), Ate de Reede (83), Maartje Corvers (30), Madou Hillenius (83), Madonna Leurs (83) Advertenties www.maisonenfrance.com/adverteren Drukwerk: PRinterface Losse Verkoopprijs: € 5,95 Abonnementen: Regulier Jaarabonnement Maison en France: Nederland, België: € 28,50. Overige landen: € 38,50 Combinatieabonnement met En Route: Nederland, België: € 49,50. Overige landen: € 69,50. Prijswijzigingen voorbehouden. Abonnementen worden aangegaan voor een bepaalde periode. Voortijdige beëindiging is niet mogelijk. Na deze eerste periode worden abonnementen automatisch omgezet in een abonnement voor onbepaalde tijd met een opzegtermijn van 1 maand. © 2014 – Maison en France Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever worden overgenomen of worden vermenigvuldigd. Aan alle artikelen wordt de grootst mogelijke zorg besteed maar fouten zijn menselijk. Daarom kan geen verantwoordelijkheid worden aanvaard voor eventuele onvoorziene gevolgen, veroorzaakt door foute gegevens in dit magazine en/of onze website/ nieuwsbrieven. We doen ons uiterste best om de rechten van de gebruikte tekst en afbeeldingen vooraf te controleren en voor zover mogelijk te vermelden cq toestemming te vragen. In een aantal gevallen is het echter niet mogelijk gebleken de oorspronkelijke rechthebbende te traceren. Omslagfoto: Schachspieler (Fotolia)

Joie de vivre, wat is dat?

o’n begrip dat we graag met Frankrijk associëren. We zoeken het in La Douce France zonder dat we precies weten wat het is. ‘Franse levenskunst’ is denk ik een te letterlijke vertaling en benadert niet wat de Fransen zelf met het begrip bedoelen. Nee, ‘joie de vivre’ is meer een ervaring dan een begrip, zo leerde ik deze zomer. Ik lunchte met mijn naasten op het heerlijke terras van een strandrestaurant in Zuid-Frankrijk, pieds dans l’eau en keek vanonder een grote parasol uit over de Méditerranée. Op de achtergrond klonk een zacht tokkelende gitarist. Nadat de ober salade en brood had geserveerd, schonk hij de rosé in en sloot toen af met: ‘Passez un bon moment’ in plaats van een routinematig ‘Bon appétit’. Deze Franse ober begreep heel goed dat zijn gasten niet alleen komen voor een smakelijke maaltijd. Die is slechts een onderdeel, hooguit een randvoorwaarde van het ‘bon moment’ dat zijn gasten op het terras doorbrengen. Mijn dag was al goed, maar die vier woorden van de ober maakten het af en deden me weer iets beter begrijpen wat er nou precies bedoeld wordt met ‘joie de vivre’. Ook in deze editie proberen we weer iets van dit bijzondere gevoel over te brengen. Met verhalen uit de Bourgogne, le Nord, Bretagne, de Limousin en zelfs het eiland Saint-Martin. Maar ook de praktijk van het leven in Frankrijk komt aan bod, met veel aandacht voor onderhoud en renovatie van uw huis, tuin of zwembad. Ook allemaal niet belangrijk op zichzelf, want het ervaren van ‘joie de vivre’ kan natuurlijk prima zonder een mooi onderhouden zwembad in de tuin. Maar het helpt wel als het er een beetje netjes bij ligt. Ik wens u een ‘bon moment’ bij het lezen van deze editie van Maison en France!

Michiel Bom Uitgever/hoofdredacteur

P.S. Heeft u suggesties m.b.t. de inhoud van Maison en France? Laat het mij weten! (michiel@publiera.nl)

www.maisonenfrance.com

Inhoudsopgave

Regio: Bourgogne

16 Verliefd op Bourgondië Paul le Blanc over rijke architectuur en het goede leven

20 Streekrecept Poulet Gaston Gérard

www.maisonenfrance.com

jaargang 17 ■ najaar 2014

Maison en France jaargang 17 ■

najaar 2014

MAAK UW WONING WINTERKLAAR

Onderhoudsklusjes om zelf aan te pakken ONDERNEMEN IN NOORD-FRANKRIJK

Succesverhalen van even over de grens HUIS MET EEN ZWEMBAD

Welk type past bij uw tuin?

Verliefd op de

FEMME AU BOULOT

Nederlandse gestalttherapeute in de Limousin HOE VRUCHTBAAR IS UW GROND?

Voorwaarden voor een gezonde bodem

€ 5,95

Reportages

8Femme au boulot

21 À découvrir 6 topattracties in de Bourgogne

22 Wonen en werken Lonneke Grobben begeleidt Nederlanders die zich in de Bourgogne willen vestigen.

26 Bouwstijlen

Gestalttherapeute Lucia Soeters

Wat zijn de kenmerken van Bourgondische huizen?

44 Een duik in je eigen bad

27 Vraag het de makelaar

Welk type zwembad kiest u?

Interviewreeks over huizen, de huizenmarkt en henzelf

48 Saint-Martin

28 Zo wonen onze lezers

Een stukje Frans-Hollands grensgebied

Hun huis, uitzicht en passie voor de Bourgogne

58 Aanpakken en genieten Ondernemen in Noord-Frankrijk

62 Nederlands gemeenteraadslid in Bretagne Ervaringsverhaal van Jeroen Sweijen

Maison en France

17e jaargang ~ najaar 2014

Thema: onderhoud en renovatie

Ma maison à moi

32 Het jachtseizoen is geopend Op zoek naar de ideale woning in Zuid-Frankrijk

34 Vertrouwen is goed, een

50 Maak uw (gasten)huis tijdig ‘winterklaar’ Kleine klusjes, groot plezier

52 Verhuizen of verbouwen? Verbouwen als alternatief in een minder gunstige verkoopmarkt

54 Heb ik daar een vergunning voor nodig? Noodzakelijk papierwerk bij verbouwing of renovatie

Een pijnlijke praktijkervaring

36 Rondom het huis

14 15

Het is weer najaar: tijd voor knollen en bollen

Zelf een leien dak leggen

38 Hoe vruchtbaar

En verder ...

3 6

overeenkomst is beter!

37 Savoir faire

Columns

Sylvain Lelarge en de Franse taal Ton Proos over het

en is uw grond?en pH KCL de l'horizon de surface des toenemende Médiane des teneurs sols agricolesracisme -- Période antisemitisme début Voorwaarden 2005 à fin 2009voor een gezonde

Colofon en édito Nieuws over Frankrijk en de huizenmarkt Culturele agenda Art en France Expositieagenda Nederlanders in Frankrijk Lu Boekentips en leesfragment uit ‘Het domein’ Maison en France Onroerend Goed Makelaarsaanbod Volgende keer in Maison en France

bodem

Valeurs en unite de pH

auteur in het zonnetje: [0;5[ [5;6[ [6;7[ [7;8[ >= 8

version 3.3.2.0 du 23/07/2013.

Jeroen Sweijen In de jaren negentig studeerde Jeroen Sweijen Frans en taalkunde in Nijmegen en Caen. Daar leerde hij zijn vrouw Gaëlle kennen, met wie hij sinds 2003 in Hoog-Bretagne woont. Naast zijn werk als ICT-manager bij Orange, is Jeroen veel bezig met taal en muziek. Hij speelt klarinet en organiseert af en toe concerten. Dit voorjaar werd hij verkozen tot raadslid in zijn woonplaats Châteaubourg. Op pagina 62 vertelt hij over zijn eerste stappen in de raad.

256 km

www.maisonenfrance.com

Samenstelling: Eva van der Maas

Succesvolle zomer voor Bretagne, Normandië en de Elzas De voorlopige toerismecijfers van Protourisme over de zomer van 2014 laten een daling zien van 4% ten opzichte van vorig jaar, veroorzaakt door het wisselvallige weer en de economische crisis. Voor de regio’s Provence-AlpesCôte d’Azur, Aquitaine en Rhône-Alpes was het seizoen teleurstellend. Bretagne, Normandië en de Elzas behaalden daarentegen goede resultaten, vooral dankzij het relatief goede weer. Deze regio’s laten dan ook een stijging van het aantal overnachtingen zien, vooral ten gunste van campings. Volgens Protourisme bedraagt het verlies van inkomsten voor de toerismebranche zo’n 800 miljoen euro. Bron: www.leﬁgaro.fr

BUITENLANDERS KOPEN MINDER HUIZEN IN FRANKRIJK Volgens een analyse van BNP Paribas International Buyers kochten buitenlanders, die niet permanent in Frankrijk wonen, in 2013 13% minder woningen in Frankrijk dan in het jaar daarvoor. De grootste dalingen zijn te zien in de regio’s ProvenceAlpes-Côte d’Azur (-16%), Bretagne (-19%) en Limousin (-30%). Deze ontwikkeling betreft kopers van bijna alle nationaliteiten. Naast de economische crisis is het veranderlijke ﬁscale klimaat in Frankrijk een van de belangrijkste oorzaken. Overigens is het gemiddelde aankoopbedrag per woning juist licht gestegen (+1%), waarbij de Russen aan kop gaan met een gemiddelde besteding van € 627.000. Bron: www.leﬁgaro.fr

Vrije verkoop medicijnen De Franse Inspectie van Financiën is van mening dat apothekers niet meer het alleenrecht zouden moeten hebben voor de verkoop van medicijnen waarvoor geen doktersrecept nodig is. De pharmacies zijn het hier niet mee eens en wijzen op het risico voor de volksgezondheid, dat een vrije verkoop van deze producten met zich meebrengt. Daarbij zou de maatregel aanzienlijke financiële gevolgen hebben voor de Franse apotheken. Veel apothekers hebben het financieel al niet gemakkelijk en hebben hun assortiment daarom in de loop der jaren uitgebreid met steeds meer drogisterijartikelen. Bron: www.nicematin.com 6

Maison en France

Fransen geen wijnkenners? Uit een onderzoek dat voor het vaktijdschrift Terre de vins is uitgevoerd, blijkt 71% van de Fransen zichzelf niet als echte wijnkenner te beschouwen. Volgens het onderzoeksbureau hangt deze inschatting vooral samen met sociale klasse en heeft wijn nog steeds een elitair karakter. Verder blijkt uit het onderzoek dat de helft van de Fransen pleit voor voorlichting aan jongeren over wijn en over de gevolgen van overmatige consumptie ervan. Tot slot gaf 78% van de ondervraagden aan verheugd te zijn over de opname – in maart jl. – van de Franse wijn in de culinaire erfgoedlijst van Frankrijk. Bron: www.terredevins.com

Quoi de Neuf? – Nieuws in het kort

Auto-écoles De Franse minister van Economische zaken heeft afgelopen zomer aangekondigd een einde te willen maken aan het monopolie van autorijscholen. Met dit dereguleringsvoorstel wil de minister af van de verplichting voor rijinstructeurs om zich aan te sluiten bij een rijschool. Het ministerie van Binnenlandse zaken heeft echter een geheel andere hervorming van de bedrijfstak voor ogen: zij wil reservisten van de gendarmerie als rijexaminator inzetten, de wachttijd voor praktijkexamens verkorten en het theorie-examen door een externe organisatie laten afnemen. Zullen deze plannen verenigbaar zijn? Bron: l’Express

Voedselveiligheid restaurants In navolging van andere landen stelt de ‘Direction Générale de l’Alimentation’ voor om ook in Frankrijk de resultaten van hygiëne-inspecties van restaurants openbaar te maken. Dit door middel van een groene, oranje of rode smiley-sticker waaraan consumenten kunnen zien of een eetgelegenheid de voedselveiligheidsvoorschriften respecteert. De Direction wil hiermee in de loop van 2015 beginnen, in eerste instantie als experiment in één regio of één departement. Het restaurantwezen maakt zich zorgen over mogelijke stigmatisering. Een controle is immers ‘slechts’ een momentopname, die grote gevolgen kan hebben voor het voortbestaan van het bedrijf. Bron: www.la-croix.com

volg ons op twitter! @maisonenfrance

NIEUW LEVEN VOOR LEEGSTAANDE KANTOORPANDEN De aanhoudende woningcrisis zorgt voor creatieve vondsten: ook in Frankrijk zijn vastgoedontwikkelaars op het idee gekomen om leegstaande kantoorpanden tot appartementen te transformeren. Het mes snijdt hierbij aan twee kanten: kantoorpanden staan niet langer leeg (in het Île-de-France gaat het bijvoorbeeld om 150.000 m2) en tegelijkertijd wordt woonruimte gecreëerd. Voor de aanpassingen gelden echter strenge technische eisen. Hierdoor komt slechts 1 op de 20 kantoorpanden in aanmerking, aldus vastgoedontwikkelaar Cogedim. Ook zijn de verbouwkosten aanzienlijk, wat het concept alleen interessant maakt voor gebieden met hoge huizenprijzen. Bron: l’Express

Dalende huizenprijzen in hartje Parijs De tijd dat woningen in de eerste vier arrondissementen van Parijs niet lang op een nieuwe eigenaar hoefden te wachten is voorbij. Waar eerder alleen al een karakteristieke uitstraling voldoende reden kon zijn om tot aankoop over te gaan, zijn kopers nu zeer selectief geworden en gaat hun interesse alleen nog uit naar woningen die daarnaast geen enkel mankement vertonen. Woningen staan langer te koop en worden – vaak voorafgaand door langdurige onderhandelingen – voor lagere prijzen verkocht. Alleen de kleine studio’s liggen nog relatief goed in de markt. Bron: l’Express

www.maisonenfrance.com

Femme au Boulot Door de populariteit van Femmes au Boulot kunt u zich tijdelijk niet voor deze rubriek opgeven.

Gestalttherapeut Lucia Soeters:

‘Je kunt altijd opnieuw beginnen’ Lucia Soeters (58) heeft een relatie met de Engelsman Alan. Ze woont sinds 2000 in het dorpje Retabout in Bussière-Galant, een gemeente in het departement Haute-Vienne. Als gestalttherapeut helpt ze haar cliënten om levenservaringen te verwerken en hun toekomst opnieuw vorm te geven.

TEKST: MARGRIET WEENINK • FOTO’S: LUCIA SOETERS EN ALAN SIMPSON

Waarom ben je naar Frankrijk verhuisd? ‘Onze twee paarden stonden bij een manege omdat we niet genoeg land hadden om ze zelf te stallen. Mijn toenmalige man en ik droomden ervan om wél voldoende ruimte voor hen te hebben. Toen we in een blad zagen dat je in Frankrijk voor een heel redelijke prijs huizen kon kopen, gingen we op zoek. Mijn man was al zijn hele leven naar Frankrijk op vakantie geweest, maar ik kende het land helemaal niet. We zagen een mooi huis en zijn vervolgens zes weken op onze paarden de omgeving gaan verkennen. Ik vond Frankrijk meteen fantastisch en omdat mijn man al met pensioen was, besloten we meteen om te verhuizen. Het huis dat we gezien hadden, was inmid-

Maison en France

dels al verkocht. Maar we zochten verder en vonden in Bussière-Galant een huis met genoeg ruimte voor de paarden. In Nederland werkte ik als analist-programmeur. In Frankrijk werd ik door het land dat bij ons nieuwe huis hoorde automatisch boerin. In Nederland had ik een paardenopleiding gevolgd. In Frankrijk ging ik paarden fokken en had ik paarden in pension. Het bleek moeilijk te zijn om ander werk te doen, om bijvoorbeeld les te geven. Mijn paardenopleiding opende ook niet meteen deuren: ik had een holistische opleiding gedaan en het ministerie kon mij daar geen gelijkwaardig diploma voor geven. Ik wist niet waar ik een paardenopleiding kon doen die in Frankrijk wél werd erkend. Omdat ik altijd al iets met de psychische kant van de mens wilde doen, ben ik van 2005 tot 2010 gestalttherapie gaan studeren aan de École Humaniste de Gestalt in Parijs.’ Moeilijk, studeren in het Frans? ‘Mijn Frans was er goed genoeg voor. Zelf vond ik wel dat mijn gesproken Frans beter kon, maar er werd gezegd dat het voldoende was. De docent sprak rustig en duidelijk en de omgeving was zeer accueillante.

www.maisonenfrance.com

Ik volg nog wel steeds conversatieles om mijn gesproken woord te verbeteren. Nadat ik mijn opleiding had afgerond, overleed mijn man Theo. Ik had inmiddels ook te horen gekregen dat ik MS had. Door die diagnose werd ik voor mijn werk als boerin voor tweederde arbeidsongeschikt verklaard. Toen heb ik me meteen laten inschrijven als zelfstandige om als gestalttherapeut te kunnen werken.

‘In de toekomst wil ik in mijn praktijk meer met paarden gaan werken. Paarden houden mensen een spiegel voor’ Het was geen gemakkelijke tijd. Op de boerderij had ik hulp nodig. Via de site HelpX ben ik in contact gekomen met vrijwilligers die werkvakanties zochten op boerderijen, zeilboten en dergelijke. De eerste die kwam, was de Engelsman Alan. Met hem kreeg ik meteen een hechte band. Hij kwam terug en het werd liefde. Hij is ook een paardenmens

Maison en France

en samen met hem rijd ik weer. Het is heel bijzonder. Ik kan nog maar zo’n 10 minuten lopen, maar paardrijden houd ik wel een uur vol.’ Heb je zelf ook veel aan gestalttherapie gehad? ‘Ja, zeker weten. Alleen al de gedachte dat het goed is om pijn te ontladen, heeft me enorm geholpen in mijn rouwperiode. Ik mocht van mezelf huilen en heb geleerd om meer persoonlijke dingen te delen, om mijn verdriet te laten zien aan mijn omgeving. Mijn nieuwe vrienden van de gestaltopleiding hebben me ook enorm geholpen om door die periode heen te komen. Ik weet nu hoe belangrijk het is om niet de rol van slachtoffer aan te nemen, maar om te zoeken naar creatieve oplossingen en het heft in eigen hand te nemen. Als therapeut help ik mijn cliënten om levenservaringen te verwerken en te zoeken naar creatieve oplossingen. Gestalttherapie richt zich puur op het hier en nu. Niet zozeer kijken naar wat er in het verleden is gebeurd, maar eigen verantwoordelijkheid nemen en kijken wat je kunt veranderen. Elke dag is een nieuwe blanco pagina. Ook al ben je door een hel gegaan, je kunt altijd opnieuw beginnen. Hoe? Door andere keuzes te maken. De beslissing om in therapie te gaan is al een enorme stap in de goede richting. Gestalttherapie behandelt individuele problemen als eigenwaarde en zelfvertrouwen, maar ook relationele problemen. Centraal staan waarden als respect, een warm welkom, steun, vertrouwelijkheid, het zonder oordeel zijn, verantwoordelijkheid en betrokkenheid. We zijn allemaal unieke wezens met een innerlijk potentieel en kunnen dus kiezen. We kunnen zelf zin geven aan ons leven. We hoeven het leven niet slechts te ondergaan. Het is belangrijk om verdriet een plek te geven, de pijn en het verdriet te

Femme au Boulot

‘Ik vind het leuk om Nederland af en toe te bezoeken, maar heb totaal geen behoefte om terug te gaan’ laten zijn, om zo weer ruimte voor positieve dingen te maken.’ Wie zijn je cliënten? ‘Mijn cliënten zijn voornamelijk vrouwen tussen de twintig en zestig jaar. Ik behandel zowel Nederlanders als Fransen. De meeste cliënten zijn al bewust bezig met zelfontwikkeling. Mijn website voor mijn werk met paarden heette equilibre (evenwicht) en dat is ook een mooie link naar de therapie. Ik wil mensen weer in evenwicht brengen. In de toekomst wil ik in mijn praktijk meer met paarden gaan werken. Paarden houden mensen een spiegel voor. Soms doen mensen zich kleiner voor dan ze zijn, een paard zal dan ook minder hard voor hen werken dan voor mensen die aanwezig zijn en kracht uitstralen. Ik werk nu aan een nieuwe website. Ik wil ook graag therapie per mail aanbieden.’

De gezondheidszorg. Zie je verschillen tussen de behandelwijzen in Nederland en Frankrijk? ‘Nederlandse patiënten zijn mondiger. Van mijn tandarts kreeg ik eens de opmerking dat ik veeleisend was toen ik zei dat ik een voorkeur voor een witte kroon had. In Frankrijk zijn patiënten en medisch personeel ook meer onder de indruk van de autoriteit van de dokter. Er heerst een enorme hiërarchie, verplegend personeel mag geen initiatieven nemen. Terwijl verplegers vaak dichter bij de mensen staan dan de arts.’ De toekomst? ‘Voorlopig wil ik in ieder geval in Frankrijk blijven. Het is hier heerlijk op het platteland. De natuur is prachtig en het is hier lekker rustig – veel geluid om me heen vind ik vermoeiend. Deze omgeving is goed voor mijn MS, alhoewel de zomers soms moeilijk zijn door de warmte. Ik vind het leuk om Nederland af en toe te bezoeken, maar heb totaal geen behoefte om terug te gaan. Misschien wil Alan in de toekomst wat vaker naar Engeland. Hij heeft een appartement in het rustige Knott End-on-Sea. Ik voel me er thuis. En de zee, zo heerlijk, dat is toch wel het enige dat ik mis hier. Maar in Frankrijk kan ik zelf autorijden naar de dichtstbijzijnde plaats omdat het verkeer rustig is. In Engeland is het echter ontzettend druk op de weg en moet je ook nog links rijden. Nee, laat mij maar in Frankrijk blijven!’ III Meer weten? Over Lucia Soeters: www.retabout.com Over gestaltherapie: www.gestalt.fr Lucia is per mail te bereiken - luciasoeters@retabout.com en per telefoon (+33) (0)555 08 16 90 of 06 737 21 16. www.maisonenfrance.com

Franse DinerDagen 14 t/m 23 november 2014

Kom een avond genieten in een Frans restaurant bij u in de buurt. 4-gangen diner, inclusief koﬃe voor € 34,50 + gratis Frankrijkmagazine!

Reserveren: vanaf 30 oktober op www.fransedinerdagen.nl Bent u abonnee? Dan heeft u voorrang en kunt u vanaf 22 oktober al reserveren

TONS RECOMMANDÉS (4)

MINEFI MIN_11_0000_RdVFrance_Q Date le 22/06/2011 A NOUS RETOURNER SIGNÉE AVEC VOTRE ACCORD OU VOS CORRECTIONS

JFB CRÉATION PRODUCTION

ACCORD

CYAN

MAGENTA

JAUNE

NOIR

DATE

ÉCHELLE 1/1 - FORMAT D’IMPRESSION 100%

Franse taal / Sylvain Lelarge

Dans le jardin de mon grand-père … J ‘ ’ai descendu dans mon jardin… J ’ai descendu dans mon jardin, pour y cueillir du romarin… Joli coquelicot, mesdames, joli coquelicot nouveau …’

uder dan drie jaar zal ik niet geweest zijn, maar die enkele ogenblikken in de groentetuin van mijn opa, diep in la Normandie profonde, zullen me altijd bijblijven als een voorproefje van het paradijs. Het is een vroege zomerochtend en ik tippel vrolijk tussen de bedden met keurig gerangschikte slasoorten – feuille de chêne, frisée, scarole, laitue et autre batavia – als ik zomaar linksaf sla, een nieuwe, nog onbekende weg in, tussen twee lange rijen uitgeschoten asperges. Ziet u het voor u? Boomlange stengels met heel fijn, geciseleerd blad – een beetje zoals dille – waaraan in dat ochtenduur nog duizenden druppels dauw hangen. De schuine zon beschijnt ze van opzij en perst er alle kleuren van de regenboog uit. Plotseling bevind ik me – moi, petit bout de choux, haut comme trois pommes – in een bos van

geworden zijn. Devant nous, een uienveldje, en dat laten we links liggen: we zijn immers nette mensen die ons alleen met onze eigen zaken bemoeien (Occupez-vous de vos oignons! (Bemoei je met je eigen zaken!)). We ontwijken ook die vervelende augurkenplanten die achter onze rug lelijke dingen zeggen (Espèce de cornichon! (Stommeling!)) en belanden in het aardappelakkertje van mijn grootvader. Hier voel ik me gelijk wat weemoedig worden, alsof ik grand-père daar nog zie schoffelen. J’en ai gros sur la patate (ik heb het even moeilijk), maar al snel volg ik een klein koolwitje dat parmantig gaat rusten op een grote kool. Gauw kijken of er geen kindertjes onder liggen (naître dans un choux) … Non! Merkwaardig hoe simpele schoonheid donkere gedachten kan wegblazen. Bête comme choux (simpel als wat)! We slenteren voort tussen de arme radijzen (pas un radis (geen rode cent)) en de rauwe wortels door (want als zij gekookte zouden zijn – les carottes sont cuites – dan was alle hoop verloren). Zo komen we bij de wintergasten par excellence, de onverwoestbare preien, les poireaux. Wisten jullie dat wij Fransen een werkwoord ‘preien’ hebben – poireauter: je poireaute, tu poireautes, nous avons poireauté? Non, ce ne sont pas des salades (onzinverhalen). Het betekent eigenlijk ‘wortel schieten’: lang en tevergeefs op iemand wachten.

De Franse taal is bezaaid met allerlei smakelijke blad-, knol- en worteluitdrukkingen zacht deinende verlichte kerstbomen. Sindsdien houd ik zielsveel van tuinen, en het meest van het groene groenterijk: le potager. Rien d’étonnant: diep van binnen blijft elke Fransman een paysan – et ﬁer de l’être! – met zijn voeten in de aarde en zijn handen in de klei. Wij er zijn trots op dat we afstammen van plattelanders, en voelen ons in onze bescheiden grootouderlijke boerderij de koning te rijk. Daarom is de Franse taal ook bezaaid met allerlei smakelijke blad-, knol- en worteluitdrukkingen. Laten we er eens een paar gaan plukken: Wij komen nu de aspergelaan uit. Niet meer als de knolletjes – excusez, knulletjes – die we waren, maar als de lange lummels (grandes asperges) die we intussen

Oh, mais qu’est-ce que je vois là, aan de overzijde van die lange rij navets (meirapen, maar vooral ook een aanduiding van een slechte film)? Voici la grosse légume (de notabele) van onze moestuin: l’artichaut! Wie nooit een bloeiende artisjok heeft mogen aanschouwen, weet niet wat blauw is. Bovendien symboliseert dit fiere gewas met haar gigantische bloemknop hoe de

Mon grand-père dans son jardin Fransen zich graag zien – en gedragen – in hun liefdesleven: vol pracht en indrukwekkend aan de buitenkant, maar met van binnen een klein hartje, un cœur d’artichaut, met één blaadje voor elk liefje … Daarmee eindigt onze rondwandeling en staan wij weer bij de knarsende tuindeuren. Alors je vous dis: ‘Au revoir! Revenez vite! Une prochaine fois, nous irons au verger …’ III

Sylvain Lelarge geeft vooral in Frankrijk, maar ook in Nederland bijzonder efﬁciënte en plezierige cursussen Frans voor actieve francoﬁelen. Vindt u het leuk om zijn bundel met vroegere columns te lezen, mail dan met Sylvain via: contact@talenvoor talent.nl of bezoek: www.talenvoortalent.nl

www.maisonenfrance.com

À visiter!

Festival Musica Straatsburg, 25 september 10 oktober Oud en nieuw komen samen tijdens dit internationale muziekfestival, waar hedendaagse musici hun interpretatie geven van muziek uit de vorige eeuw. In twee weken passeren maar liefst 35 optredens de revue, waarin verschillende genres en landen zijn vertegenwoordigd. www.festivalmusica.org

Marathon International de Toulouse Toulouse, 26 oktober Met circa 6.000 deelnemers en 25.000 toeschouwers is de marathon van de Ville rose een van de vijf grootste hardloopevenementen in Frankrijk. De deelnemers gaan over de eindstreep op de majestueuze Place du Capitole. www.marathon-toulousemetropole.fr

Filmfestival Lumière Lyon, 13 - 19 oktober Niet alleen films, maar ook concerten staan op het programma van dit jaarlijks terugkerende festival. Een van de hoogtepunten is de uitreiking van de Prix Lumière. Dit jaar gaat de prijs naar de Spaanse filmmaker Pedro Almodóvar, die tevens een deel van de programmering van het festival op zich neemt. www.festival-lumiere.org

Festival du Polar Villeneuve Lez Avignon, 3 - 5 oktober

Fête de la Gastronomie Heel Frankrijk, 26 - 28 september

Tijdens de vierde editie van dit festival vinden door heel Frankrijk culinaire activiteiten voor jong en oud plaats, variërend van picknicks en proeverijen tot kookdemonstraties en rondleidingen. Dit jaar staat het overbrengen van tradities centraal. www.fete-gastronomie.fr 14

Maison en France

Liefhebbers van detectiveverhalen kunnen hun hart ophalen tijdens dit drie dagen durende festival. Lezingen, exposities, ﬁlms, muziek: een gevarieerd programma waarvoor een vijftigtal schrijvers is uitgenodigd. Dit alles in het tot de verbeelding sprekende decor van het klooster la Chartreuse en de oude binnenstad. www.polar-villeneuvelezavignon.fr

Fête des Vendanges de Montmartre Parijs, 8 - 12 oktober Poëzie is dit jaar het thema van het wijnoogstfeest in dit karakteristieke stukje Parijs. Geniet van een goed glas Clos de Montmartre en verricht tegelijkertijd een goede daad: de opbrengst van de verkochte ﬂessen van de stadswijn gaat zoals elk jaar naar een goed doel. www.fetedesvendangesdemontmartre.com

Fête de la Châtaigne et du Cèpe Villefranche-du-Périgord, 17-19 oktober De Périgord is beroemd om zijn tamme kastanjes en eekhoorntjesbrood. Dit herfstweekend worden de producten in het zonnetje gezet tijdens wedstrijden (wie bakt de lekkerste kastanjetaart?), optochten, een boerenmarkt en andere festiviteiten. Ook staat een reuzenomelet met eekhoorntjesbrood op het menu. perigordnoir-valleedordogne.com

Art en France Nederlandse en Vlaamse kunstenaars in Frankrijk ➔ www.art-en-france.nl BOURGOGNE

POITOU-CHARENTES

Selma Lecurieux doet mee aan de beurs ‘Talents des Femmes’, op 3, 4 en 5 oktober in Saintes (Charente-Maritime).

PROVENCE-ALPES-CÔTE D’AZUR

Dup exposeert van begin juli tot eind oktober in café-restaurant L’Père Jean in Onlay (Morvan). Dagelijks geopend, behalve op maandag.

Marjan van Dijl exposeert t/m juli 2015 in het Centre Culturel Condorcet, Place Gudin, Château-Chinon (Nièvre). Het werk van Agnes van Gaalen en Bénédicte Nottinghem is de hele maand december te zien bij Chambres d’Hôtes Le Beauvais in Saint-Saulge (Nièvre). Vernissage op 5 december.

Marina Kulik en Wim Teunissen zijn twee van de exposanten in L’Espace Culturel in Théoule-sur-Mer (Alpes-Maritimes). Van 5 t/m 12 oktober.

NEDERLAND Reinharda Drijfhamer (Dordogne) doet mee aan het internationale kunsteve-

nement ‘Kunst en Bomen’ in Oisterwijk. Deze unieke manifestatie brengt kunst van een honderdtal internationale en Nederlandse kunstenaars bij elkaar. T/m 26 oktober. Website: kunstenbomen. inoisterwijk.nl Frank Rosen (Lot) exposeert sinds 8 september een jaar lang nieuwe werken, bronzen, schilderijen en keramiek in Restaurant De Echoput, Amersfoortseweg 90 in Hoog Soeren.

Het werk van Lizan van Dijk (Lot) is t/m 30 november te zien in museum Artland in Nibbixwoud (Noord-Holland). Zij exposeert eveneens op het stadhuis van Heemstede, van 29 september t/m 27 november.

EUROPA Nesrin During (Hérault) doet t/m 1 februari 2015 mee aan de European Ceramics in het keramiekmuseum van Westerwald, in Hohr-Grenzhausen, Duitsland.

www.maisonenfrance.com

Verliefd op Ja, ik kan rustig zeggen dat ik verliefd ben op Bourgondië. Het is een streek die dan ook heel wat te bieden heeft: een schitterende en gevarieerde natuur met licht golvende heuvels, rivieren, meren, snel stromende beekjes, uitgestrekte bossen en door heggen omzoomde weides met vredig grazende witte Charolais-koeien. Tussen de heuvels doemt regelmatig een oude kerktoren op van een ogenschijnlijk wat ingeslapen dorpje. Zo’n kerk doet je steeds weer versteld staan van al het fraais dat hier de eeuwen heeft getrotseerd. Tekst: Paul le Blanc – beeld: Paul le Blanc en Frans Prick

Maison en France

Regio: Bourgondië

Elders mag men als God in Frankrijk wonen, in Bourgondië woont God zelf – Kees Fens

Bourgondië www.maisonenfrance.com

Regio: Bourgondië

In Bourgondië vind je prachtige historische steden en het is er dik bezaaid met romaanse kerken en kloosters en de prachtigste kastelen. En natuurlijk zijn er de wijngaarden, waar tussen de bladeren van de wijnstokken de druiven verwachtingsvol rijpen. ‘Elders mag men als God in Frankrijk wonen, in Bourgondië woont God zelf’, concludeerde publicist Kees Fens dan ook na een reis door dit gebied. Ik leerde de streek al lang geleden kennen. Eerst als student en later als docent kunstgeschiedenis van de middeleeuwen aan de universiteit van Nijmegen. Vaak ondernam ik met de studenten een ontdekkingstocht door Bourgondië om hier de oorsprong en de ontwikkeling van de romaanse kunst te analyseren. Bourgondië is immers niet alleen de bakermat van de romaanse architectuur en beeldhouwkunst, maar je treft hier ook de absolute hoogtepunten aan!

Snelle koop Het was altijd een droom van mij om eens een huis te kunnen kopen in de Bourgogne. Ik zou dan een groot deel van de vakanties kunnen doorbrengen in dit door mij zo geliefde land. Zo’n tien jaar geleden deed die mogelijkheid zich voor. Op de terugreis naar Nederland, na een ogenschijnlijk ‘mislukt’ weekendje huizen kijken, stond er een bord langs de weg met de vermelding dat er in een naburig dorp een huis te koop stond. Wat mij (en ook Wieneke, mijn partner) vooral in de tekst aansprak was de omschrijving ‘Anc. Renovee’. Ik behoor namelijk niet tot die handige mannen die een wat bouwvallige woning eigenhandig kunnen omtoveren tot een mooi paleisje.

Bourgondië is niet alleen de bakermat van de romaanse architectuur en beeldhouwkunst, maar je treft hier ook de absolute hoogtepunten aan We gingen op zoek naar dit ‘aanbod’ en waren, net als het huis zelf, zeer snel ‘verkocht’. Het was een oude fermette (boerderijtje) in een klein dorpje ten noorden van Vézelay. De eigenaar had achttien jaar gewerkt aan de restauratie van het huis. Na die achttien jaar was de

Maison en France

renovatie ten einde, maar helaas ook het huwelijk. Het huis moest daarom worden verkocht. We waren het snel eens over de prijs - echt onderhandelen is ook niet mijn sterkste eigenschap en bovendien waren de omstandigheden toch een beetje triest - en gaven de eigenaar ons jawoord en ons adres. ‘Ik maak alles wel in orde met de notaris,’ werd ons toegezegd. Na een paar uurtjes reden we weer verder naar Nederland in het besef een huis gekocht te hebben ‘alsof het een stokbrood was’, zonder enige handtekening of koopcontract, maar toch met het vertrouwen dat het allemaal wel goed zou komen. En het kwam goed. Na enige weken werd door een notaris een koopcontract opgestuurd dat we wel nog even hebben laten controleren door een in Frans recht gespecialiseerde Nederlandse jurist. Het zat allemaal goed in elkaar en enkele maanden later konden we het definitieve contract tekenen. De eigenaar had zelf gezorgd voor alle benodigde rapporten met betrekking tot lood, asbest en termieten.

Seizoenarbeiders Eenmaal eigenaar van dit huis bleken we ineens zeer veel vrienden en kennissen te hebben die er van overtuigd waren dat we het heel leuk zouden vinden als ze langs zouden komen. En allemaal wilden ze dolgraag een rondleiding in Vézelay of Fontenay. ‘Het lijkt hier wel ‘Hotel le Blanc’,’ riep Wieneke uit nadat we weer eens de hele vakantie gasten hadden gehad. Dit noopte tot nader overleg. Contact met de mensen vinden we heel gezellig en praten over al die geweldige romaanse kerken is op zich iets fantastisch. Als je immers verliefd bent wil je het liefst zoveel mogelijk vertellen over ‘je lief’, in dit geval over al die kerken en kloosters, over die indrukwekkende gebeeldhouwde timpanen en over de wonderlijke wereld van de gebeeldhouwde figuratieve kapitelen! We besloten om ons leven om te gooien en ‘seizoenarbeider’ te worden. Van april tot oktober zouden we cursussen romaanse kunst gaan geven in Bourgondië en in het andere halve jaar ons werk in Nederland voortzetten. Wieneke, net als ik als docent kunstgeschiedenis verbonden aan de universiteit van Nijmegen, kon haar aanstelling halveren, waarbij zij in de wintermaanden

fulltime zou gaan werken om daarna een halfjaar ‘vrij’ te zijn voor ons project in Bourgondië.

Tweede pand en cursussen Zelf werkte ik op dat moment niet meer aan de universiteit, maar onderwijs geven was nog altijd mijn lust en mijn leven en op deze manier kon ik mijn enthousiasme en kennis weer overdragen. Kleine groepjes van maximaal acht personen, dat was ons uitgangspunt. Je krijgt dan een persoonlijke band met de mensen en je kunt veel gemakkelijker inhoudelijk discussiëren en samen al het moois bekijken. Nu moest er nog een extra pand gezocht worden dat voor dit doel geschikt was. Een Nederlandse makelaar, woonachtig in Frankrijk, maakte ons attent op een huis in Marigny l’Église, in het noordelijk deel van de Morvan, gelegen aan de oude pelgrimsroute naar Santiago de Compostella. Het pand was enkele jaren daarvoor aangekocht door een echtpaar uit Parijs om te gaan functioneren als chambres d’hôtes. Op de eerste etage hadden zij al vier kamers gerealiseerd met elk een eigen badkamer. De bovenste etage (grenier) was geschikt gemaakt voor privé-bewoning en op de begane grond was naast een zeer grote salon voor de gasten ook nog een ruime kamer die we konden gaan gebruiken als bibliotheekruimte en leslokaal. Ook hier was de reden van de verkoop weer een trieste aangelegenheid. De eigenaar had een ernstige ziekte en niet lang meer te leven. Dit maakte het onderhandelen over de prijs wel weer extra moeilijk. ‘Laat dat maar aan mij over,’ sprak de makelaar geruststellend. ‘De beste koopjes komen voort uit ziekte- of sterfgevallen, of scheidingen’. De koop was opnieuw snel rond en twee maanden later konden we al onze eerste cursus starten. In principe was het huis daar direct geschikt voor, ofschoon we later nog wel het een en ander hebben verbeterd, veranderd of gerenoveerd. Zo begonnen we al weer ruim zeven jaar geleden in dit huis met de cursussen ‘Romaans Bourgondië’. De deelnemers zijn

allemaal enthousiast en bijna iedereen komt terug voor een vervolgcursus, steeds met een ander programma. Dit jaar hadden we zelfs een vierdejaarscursus. Tussen de cursusweken door stellen we ons huis tegenwoordig ook open als chambres d’hôtes. Dat loopt zeer goed en de waarderingen op de site getuigen van grote tevredenheid en enthousiasme.

Warm bad We voelen ons thuis en gewaardeerd in ons dorp. De mensen van de Morvan heten gesloten te zijn. Een Frans gezegde luidt: ‘il ne vient du Morvan ni bons vents ni bonnes gens’. Maar noch van die slechte wind, noch van die ‘onaardige mensen’ merken we iets. Integendeel! Maar je moet wel zelf het initiatief nemen om contact te leggen en vooral ook participeren in de dorpsactiviteiten. ‘Heel het dorp houdt van jullie,’ zei onlangs een van de bewoners. ‘Hoezo dan,’ was mijn vraag. Het antwoord was helder en duidelijk: ‘jullie interesseren je in de geschiedenis van het dorp, jullie interesseren je in het wel en wee van de mensen, jullie zijn altijd bij de dodenherdenking, jullie zijn vrijwilliger bij het dorpsfeest, jullie laten werkzaamheden uitvoeren door werklui uit de buurt en jullie kopen alle spullen hier in de regio’. Ik kon dit alleen maar beamen. Het leren van de Franse taal - al is het maar een beetje - en belangstelling tonen voor de ander is de basis voor acceptatie en integratie. En dan kom je in de Morvan terecht in een warm bad. III

OVER DE AUTEUR Paul le Blanc is columnist van Frankrijkmagazine En Route. Als kunsthistoricus, gespecialiseerd in de romaanse kunst van Bourgondië, besteedt hij in elke editie aandacht aan opmerkelijke kunst uit Frankrijk.

CURSUSSEN Wilt u meer weten over de cursussen ‘Romaans Bourgondië’ van Paul le Blanc en Wieneke Weusten? Kijk dan op de website: www.romaansbourgondie.nl

CHAMBRES D'HÔTES Le Pré Marigny, de comfortabele chambres d'hôtes in Marigny l'Église, vindt u op www.chambres dhoteswijzer.nl. Of via de directe link: http://bit.ly/1qjhN4s.

www.maisonenfrance.com

Regio: Bourgondië

Tekst en recept: Wieneke Weusten

Een burgemeesterlijke kip: Poulet Gaston Gérard Bourgondië kent twee specialiteiten die te danken zijn aan twee verschillende burgemeesters van Dijon. Wie kent niet het bekende aperitief Kir, dat bestaat uit 1/3 crème de cassis aangevuld met 2/3 Bourgogne Aligoté of met Crémant de Bourgogne (Kir Royal)? Kanunnik Kir was burgemeester van Dijon van 1945 tot 1968. Een van zijn voorgangers was Gaston Gérard (1919-1935). Diens vrouw liet, toen zij een gerecht maakte voor de bekende culinaire journalist Curnonsky, per ongeluk een pot mosterd in de pan vallen, waarin enkele kippenpoten lagen te sudderen. Om haar fout te camouﬂeren voegde ze witte wijn, geraspte kaas en room toe. Curnonsky was zo verrukt van het resultaat dat hij de naam van zijn gastheer aan het gerecht gaf.

recept

Ingrediënten

Moutarde de Dijon

6 kippenpoten, 4 theelepels paprikapoeder, 25 cl aligoté (of andere witte Bourgondische wijn), 30 cl crème fraîche, 1 soeplepel mosterd, 100 gram geraspte kaas (comté of gruyère). Boter, zout en peper

De in Dijon residerende hertogen van Bourgondië vonden het aan het einde van de 14e eeuw belangrijk om de kwaliteit van de mosterd uit hun stad te garanderen door middel van een verordening. Deze schreef voor dat er ‘goede mosterdzaadjes’ moesten worden gebruikt, gedompeld in ‘goede azijn’. Pas in de 18e eeuw werd de azijn vervangen door most van onrijpe druiven. Voor de ‘moutarde de Dijon’ worden de mosterdzaadjes van zwarte mosterd in water geweekt tot ze opzwellen (mouten). De vliesjes die om de zaadjes heen zitten barsten. Ze worden verwijderd door het geheel te zeven, waarna de zaadkerntjes met nog niet vergist druivensap (most) tot een gladde pasta worden vermalen.

Bereiding Bak de kippenpoten in een braadpan aan alle kanten aan. Bestrooi ze met zout, peper en paprikapoeder. Voeg de aligoté toe. Doe de deksel op de pan en laat de poten 20 minuten sudderen. Voeg daarna de crème fraîche en de mosterd toe. Meng dit goed met het braadvocht en bedek de kippenpoten ermee. Breng het gerecht aan de kook en laat het op een matig vuur nog 15 minuten stoven. Leg de poten in een ovenschotel en bedek ze met de saus. Strooi er de geraspte kaas over. Plaats het gerecht onder de grill tot de kaas gesmolten en goudbruin is. Tip: lekker met groene asperges en tagliatelle.

Maison en France

À Découvrir

Tekst: Wieneke Weusten

6 topattracties in de Bourgogne

Twee beroemde kastelen

In Bourgondië zijn talloze kastelen te bezichtigen. Twee van de meest interessante liggen niet ver van elkaar in het departement Yonne. Het kasteel van Ancy-le-Franc, waaraan begonnen werd in 1542, is een van de mooiste renaissance kastelen. De Italiaanse architect Serlio werkte aan het Franse hof en ontwierp dit symmetrische kasteel met hoektorens om een vierkante cour d’honneur. De zalen zijn weelderig gedecoreerd met muurschilderingen, tapijten, beelden en meubels. (chateau-ancy.com)

De bouw van het kasteel van Tanlay, slechts 14 km verderop, begon iets later (1560). Het werd gebouwd door François de Coligny wiens nichtje Louise de vierde vrouw van Willem van Oranje was. Het kasteel heeft fraaie ronde torens en klokvormige koepels. Hoogtepunt vormen de fresco’s in de Tour de la Ligue waar belangrijke personages uit de tijd van de godsdiensttwisten staan afgebeeld als helden en goden uit de oudheid. Een leuke bijzonderheid is dat er altijd een kamer was gereserveerd voor koningin Juliana, immers een van de nazaten van Louise de Coligny. (chateaudetanlay.fr)

Twee parels van romaanse architectuur In heel Frankrijk kan men nog voormalige kloosters van de Cisterciënzers aantreffen, maar in Bourgondië staat het oudste: l’Abbaye de Fontenay. Na de Franse revolutie bleef het complex gespaard omdat de nieuwe eigenaren er een papierfabriek in begonnen. In 1906 kocht een bankier uit Lyon het complex en besloot het zoveel mogelijk in de oude staat te herstellen. Sinds 1981 staat het op de werelderfgoedlijst van UNESCO. De serene rust die van het klooster uitgaat is overweldigend. (abbayedefontenay.fr)

Op de heuvel van Vézelay ligt een ander hoogtepunt: de Sainte-Madeleine. Deze basiliek, eveneens op de werelderfgoedlijst, is niet alleen beroemd om zijn prachtige romaanse architectuur en kapitelen, maar ook vanwege de eeuwenoude pelgrimage naar de relieken van Maria Magdalena. Het was hier dat Bernardus van Clairvaux in 1146 opriep tot de tweede kruistocht, aansluitend bij het indrukwekkende timpaan met een voorstelling van de uitzending van de apostelen. (vezelaytourisme.com)

Twee boeiende steden De stad Auxerre kende al een grote bloei in de Romeinse tijd. De historisch interessante monumenten dateren voornamelijk uit de middeleeuwen. De abdij van Saint-Germain bezit de oudste fresco’s van Frankrijk (midden 9e eeuw) en de kathedraal SaintÉtienne is een prachtig voorbeeld van de Bourgondische gotiek. In de kleine straatjes van het centrum treft men nog veel middeleeuwse huizen. Het is een stad om doorheen te slenteren en om te ﬂaneren over de vernieuwde kade langs de rivier de Yonne.

Dijon, de hoofdstad van Bourgondië, is een uitnodigende stad dankzij gratis busvervoer in het centrum en gratis toegang tot alle musea. Het Musée des Beaux-Arts herbergt de beroemde graftombes van de hertogen van Bourgondië, en het Musée Archéologique heeft een prachtige Gallo-Romeinse en middeleeuwse collectie. Dijon heeft een rijke geschiedenis en een even zo rijke cultuur. Vergeet vooral de crypte van de Saint-Bénigne niet, waar u de eerste pogingen tot ﬁguratieve sculptuur uit de middeleeuwen kunt bewonderen of de beroemde Mozesput (ca. 1400) van de hand van de Haarlemse beeldhouwer Claus Sluter.

www.maisonenfrance.com

Maison en France

Regio: Bourgondië

Zo populair zijn Nederlanders

Wonen en werken in de Bourgogne

De Nièvre is een van vier departementen van de Bourgogne. Ik ben nu 45 jaar en woon en werk er sinds eind 2010. Natuurlijk heb ik ups en downs gehad, maar ik ben nog steeds zeer tevreden over het leven in deze natuurrijke regio. Ik werk als consultant start en vestiging namens de Conseil Général de la Nièvre, de volksvertegenwoordiging van dit gebied. In die functie begeleid ik Nederlanders die zich in de Bourgogne willen vestigen. TEKST: LONNEKE GROBBEN BEELD: LONNEKE GROBBEN/ CONSEIL GÉNÉR AL DE L A NIÈVRE

www.maisonenfrance.com

We hebben altijd wat met Frankrijk gehad. Als kind ging ik er op vakantie. Vanaf mijn 17e werkte ik zomers in een hotel aan de Côte d’Azur. Na het vwo koos ik voor een studie algemene letteren met Frans als hoofdvak. Begin 2010 besloten mijn man en ik dat het tijd was om te emigreren. Hij had jaren in Frankrijk gewoond en wilde zijn leven daar voortzetten. Onze kinderen – toen net vijf en twee – waren op de leeftijd dat de overstap relatief gemakkelijk gaat. Toevallig ontdekten we dat mijn oude ‘baas’ Jan van der Lee in Frankrijk woonde en werkte en dat hij in februari op de emigratiebeurs zou staan. We zochten hem op. Mede door zijn suggesties en contacten besloten we dat het nú moest gebeuren.

De Nièvre wil dat Nederlanders hier goed terechtkomen, het naar hun zin hebben en blijven

Ontdekkingsweekend 2014

Baan opzeggen Jan werft Nederlandse medici die in Frankrijk willen werken. Daarbij werkt hij samen met de Conseil Général de la Nièvre. Mijn man was docent Frans. Wellicht kon hij Franse lessen geven aan Nederlandse medici die wilden emigreren, opperde Jan. Ik zat in de communicatie en werkte als coach. Het plan: ik zou Nederlanders gaan begeleiden die naar de Bourgogne wilden verhuizen. Dat waren grofweg de ideeën op basis waarvan we onze banen opzegden, ons huis te koop aanboden en een huis gingen zoeken in de Nièvre. Tijdens onze voorbereiding bleek dat het blad Bourgondische Zaken ter overname werd aangeboden. Een mooie kans. Een die ik greep. Het werk als hoofdre-

Maison en France

dacteur sloot aan bij mijn eerdere werkervaring. Ook kon ik zo een netwerk opbouwen met de lokale overheden en mijn kennis van de omgeving vergroten. Dat zou weer van pas komen bij mijn begeleidingswerk. Eind 2010 vertrokken we naar Saint Honoré-lesBains, gelegen in het zuiden van de Morvan, een bergachtig gebied dat deels in de Nièvre ligt. De eerste twee jaren verdiende ik weinig tot niks met veel uren werk. Het werk van mijn man verliep gelukkig voorspoediger.

Investeren in Nederlanders Door de jaren heen werd de samenwerking met de Conseil Général de la Nièvre echter intensiever. Onze contactpersonen, Dominique Mazal en Caroline Constant, bleken pioniers te zijn op het gebied van Nederlandse emigratie. Vanaf 2011 werden mijn man en ik betrokken bij het organiseren van ontdekkingsweekenden en de daaraan voorafgaande emigratiebeurs. Sindsdien onderhoud ik ook de contacten die uit de beurs voortkomen. Het departement investeert serieus en structureel in het aantrekken en behouden van Nederlanders naar hun gebied. Een gebied dat relatief arm is, maar

Stand van de Bourgogne op de emigratiebeurs 2014

Regio: Bourgondië

hebben Nederlanders die een werkzaam leven in de Bourgogne willen starten, een eerste aanspreekpunt.

Succesvolle werkwijze Patrice Joly, président du Conseil Général de la Nièvre veel troeven heeft. Vanwaar die inspanningen? In mijn interview met de président van de Conseil Général de la Nièvre voor Bourgondische Zaken legde Patrice Joly dit als volgt uit: ‘Ik kom uit Ouroux-en-Morvan, waar de eerste Nederlanders een decennia geleden neerstreken. Het waren er ineens heel veel. Ze kochten huizen tegen twee keer de vraagprijs, namen spullen mee uit Nederland, en de stemming onder de autochtonen werd daar niet positiever van. Ik meende toen dat we dit fenomeen in banen moesten leiden, om nieuwkomers en autochtonen op betere voet met elkaar te laten leven. Grappig genoeg is de situatie grotendeels vanzelf goed gekomen, want de Nederlanders die nu komen, investeren in de gemeenschappen. Ze komen nu ook met kinderen, die weer hier naar school gaan. De Nederlanders zijn actief in stichtingen en brengen economische activiteit. De autochtonen zijn over het algemeen heel positief over deze nieuwkomers. Nu gaat het erom dat we zorgen dat ze hier goed terechtkomen het naar de zin hebben in hun nieuwe woonomgeving en dus blijven!’ Joly geeft eerlijk toe dat de komst van (succesvolle) Nederlanders allereerst bedoeld is om het leven van de autochtonen op lange termijn aangenaam te houden. Immers: bij leegloop sluiten meer en meer instanties in kleine dorpjes. Andersom zorgt de professionele inbreng van de ‘externen’ voor een opleving van de plaatselijke economie. Een Fransman zal het zo niet zeggen, maar dit is dus een win-winsituatie.

Hoewel de nieuwe website nog maar enkele maanden in de lucht is, is de werkwijze van de Nièvre – met de jarenlange opbouw en onderhoud van de contacten door de emigratiebeurs, gevolgd door een ontdekkingsweekend, succesvol. De Nièvre heeft daarnaast een eerste aanspreekpunt met vele connecties. Bij een eventueel vervolg kan een administratief en juridisch bureau de inschrijvingen, aangiften et cetera voor nieuwkomers uitvoeren. Jaarlijks komen enkele tientallen nieuwe bewoners naar het gebied. Ze starten in de meest uiteenlopende werkterreinen.In de horeca (restaurants, chambre d’hôtes, gîtes), maar ook in de ambachtelijke en agrarische sector. Ook zijn er nog nieuwkomers die een winkel overnemen, zoals een boeken- of wijnwinkel. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de vele nieuwkomers in de medische sector! Sinds 2010 zijn er meer dan zestig bedrijven en ondernemers gestart. III Lonneke Grobben en haar gezin

Speciale website voor Nederlanders Dat het departement serieus in Nederlanders investeert, blijkt meer uit de samenwerking die zij met mij zijn aangegaan sinds januari van dit jaar. Zo heeft de Conseil Général de la Nièvre, na diverse overleggen, ook met andere departementen en de regio Bourgogne, besloten een nieuwe website in het leven te roepen: www.wonenenwerkenindebourgogne.com, kortweg www.wwbourgogne.com. Op deze website worden bedrijven uit het departement ter overname aangeboden. Informatie over de omgeving staat er ook op. Geïnteresseerden kunnen contact met mij opnemen en door mij begeleid worden. Deze – kostenloze – begeleiding bestaat uit het bespreken en uitzetten van de eerste plannen en het contact leggen met de verkopende partij. Natuurlijk kan ik ook contacten leggen met instanties en personen die wel kosten in rekening brengen, zoals een notaris of docent Frans. Door deze website

Meer informatie www.wwbourgogne.com (wonen en werken in de Bourgogne) www.werkeninfrankrijk.com (medisch personeel) Informatie over het blad Bourgondische Zaken kunt u krijgen via www.bourgondischezaken.com. De Nièvre is al vanaf 2009 aanwezig op de emigratiebeurs in Houten en staat daar jaarlijks circa 50 geïnteresseerden te woord. Onder de vlag van de regio Bourgogne, is de Nièvre ook in 2015 (7 en 8 februari) weer aanwezig. Wilt u contact komen met mij opnemen, dan kunt u mailen naar info@wwbourgogne.com of bellen naar 00 33 386 78 46 48

www.maisonenfrance.com

Zo wonen onze lezers Bourgogne

Vitry-Laché Frances en Wim Jaarsma: ‘Ons huis is een treffend voorbeeld van een droom die werkelijkheid werd: een pastorie naast een kerkje met een grote lindeboom in de achtertuin en een prachtig uitzicht. Eigenlijk net als in de boeken van Jane Austin. Onze inrichting heeft een vrolijke en landelijke uitstraling, waarbij we Franse brocante hebben gecombineerd met Zweedse en Nederlands meubels. We hebben er een groot en warm familiehuis van gemaakt!’

Narcy Na heel veel noeste arbeid hebben Arno en Linda Bakker van hun ooit als ruïne aangekochte ferme een heerlijk thuis weten te maken. ‘Tussen 2002 en nu is La VilléGiature geworden tot een comfortabele plek om te wonen met twee woningen, een gastenverblijf, een paar grote schuren, kantoor en de prachtige tuin. Hier kunnen we heerlijk werken en genieten van elkaar en onze gasten een warm thuis bieden.’ www.lavillegiature.com

Pazy

In de volgende editie tonen we de woningen van onze lezers in de

Franse Alpen Ziet u uw Franse huis daar graag tussen staan? Meld u dan aan op maisonenfrance.com/centre-ville en geef aan dat we u mogen benaderen.

Maison en France

‘Twaalf jaar geleden besloten wij, Pieter en Trees Ligtenberg, een huisje te kopen in de Bourgogne. Het was liefde op het eerste gezicht toen wij ons huis met een voormalige smederij in het dorpje Pazy bezochten. Pazy ligt in de Nièvre, aan de rand van de Morvan. De smederij is intussen opgeknapt en vormt samen met het grote huis een gezellig onderkomen en extra verblijf voor vrienden en logés.’

Regio: Bourgondië

VRAAG HET DE MAKELAAR Minou de Winter (54) van makelaardij ServiceImmo werkt sinds 2010 in de Bourgogne. Na een carrière als kandidaat-gerechtsdeurwaarder wilde zij een nieuwe uitdaging. In een omgeving met rust, ruimte en natuur. De combinatie van een makelaardij met een hoog serviceniveau en een specialisatie in bepaalde type huizen trok haar erg aan. Welk type huizenkoper kiest voor de Bourgogne? ‘Doordat ons kantoor gespecialiseerd is in oud Frans onroerend goed hebben wij jaarlijks contact met zo’n 5.000 potentiële kopers uit met name de grote Franse steden en uit andere Europese landen. Vaak zijn dit mensen die op zoek zijn naar rust, ruimte en betaalbare, karakteristieke woningen.’ Hoe is de prijsontwikkeling in de regio? ‘De prijzen zijn de afgelopen jaren net als in andere regio’s met 20 à 30 procent gedaald. Dit jaar zien we echter dat het prijsniveau gelijk blijft en er weer regelmatig huizen voor de vraagprijs worden verkocht. Het prijsniveau van nu is ongeveer vergelijkbaar met dat van 2004.’ Naar wat voor soort woningen is de

meeste vraag? ‘De meeste woningen worden nog steeds verkocht in de prijsklasse tot ongeveer € 200.000,–. Sinds jaar en dag bevindt zich daarin de grootste kopersgroep. In die prijsklasse is ook het meeste aanbod. Het ideale woonhuis blijft voor de meeste kopers een natuurstenen woning

met authentieke elementen. Denk aan schouwen, balkenplafonds en oude tegelvloeren. Daarnaast vinden veel mensen uitzicht belangrijk. In tegenstelling tot voorgaande jaren wil men tegenwoordig een woning waar niet te veel aan hoeft te worden verbouwd.’ Wat is het goedkoopste en duurste huis dat je nu in de verkoop hebt? ‘De goedkoopste woning is een klein vrijstaand woonhuis met 650 m² grond voor € 35.000,–. Maar we bieden ook een groot landgoed met 70 hectaren aan voor € 750.000,–.’ Wat maakt met name deze regio zo aantrekkelijk voor huizenbezitters? ‘De meeste huizenkopers noemen de afwisselende natuur, zonder industrie of andere storende elementen, de gemoedelijke bevolking, de aantrekkelijke huizenprijzen en de redelijke rijafstand naar Nederland en België als reden om hier een woning te kopen. Veel bezitters van een tweede huis in de Bourgogne vertrekken op vrijdagavond naar de Bourgogne en keren dan op zondagavond weer huiswaarts.’

Wat is het meest ongebruikelijke verzoek dat je als makelaar hebt gekregen? ‘Ons kantoor is zeer servicegericht, dus ongebruikelijke verzoeken bestaan op ons kantoor eigenlijk niet. Voor elke wens is een oplossing. Wel kregen we ooit een verzoek om tijdens een bezichtiging ook even langs een brocante te gaan. Dat was mischien iéts voorbij het redelijke …’ Wat is je favoriete plek in de Bourgogne? ‘Chiddes is absoluut mijn favoriete plek. Het prachtig landschap, de mooie omgeving, de vriendelijke mensen en de uitstekende mogelijkheden om lange wandelingen te maken, spreken mij zeer aan.’ III

contact Minou de Winter ServiceImmo www.serviceimmo.nl info@serviceimmo.fr (+33) (0)3 67 10 08 16

www.maisonenfrance.com

Regio: Bourgondië

Bourgondische bouwstijlen Tekst: Benjamin Haas

De Bourgogne is net zo groot als België, met een rijke geschiedenis en met een gevarieerd landschap. Dat zie je terug in de verscheidenheid aan constructies. Toch zijn er een aantal gemeenschappelijke elementen die het architectonisch landschap bepalen: het klimaat, de beschikbare materialen en de economie.

et klimaat heeft invloed op de hoogte van de daken. Op de hoge vlakten van Langres, of op de heuvels van de Morvan waar meer sneeuw kan vallen, zijn de daken hoger en steiler. Daar zie je dan ook kleine vlakke dakpannetjes (tuile plate). In de rijke wijngebieden worden deze gevernist met verschillende kleuren. In de armere bosgebieden gebruikt men leisteen als dakbedekking, ook omdat daar minder klei aanwezig is om die pannen te maken. In het Parc naturel régional du Morvan is dat nu zelfs vereist om het karakter van de regio te bewaren. Als men het dak renoveert, moeten er het liefst leistenen worden gebruikt of, als dat niet kan, zwarte of rode pannen.

huizen ook een uithanggedeelte, om schaduw te geven aan de façade van het huis. Omdat steen het meest beschikbare bouwmateriaal in Bourgondië is, zie je dus voornamelijk stenen huizen. In het wijngebied is dat het warme zandsteen en in de Morvan het donkere graniet. In het noorden, tegen de Champagnestreek aan, zie je meer kalksteen, waardoor de dorpen schoon en wit lijken. In de Bresse, het vlakke gedeelte tussen de Alpen en het Centraal Massief, is geen steen maar wel veel klei. Ook zijn de bomen daar korter. Zodoende ontstond de typische Bresse-boerderij van één verdieping hoog, met houten vakwerk, ingevuld met bakstenen.

Longère en cuverie Verschillende steensoorten In het zuiden van Bourgondië zijn de daken vlakker, met zogenaamde romeinse dakpannen (tuile canal). Hier hebben de traditionele

Maison en France

De economische functie van een gebouw is de derde belangrijke factor. Zo is de Bresseboerderij dikwijls lang, omdat naast het woongedeelte een lange schuur is gebouwd

om het mais te drogen waarmee de bekende Bresse kippen worden gevoerd. Dit type bouwstijl, de longère, zie je wel vaker in landelijke gebieden. De wijnboerderijen hebben naast een kelder om de wijn in te laten rijpen, ook een cuverie om de druiven te bewerken tot sap. Je zult daarom altijd een paar treden omhoog moeten om het woongedeelte van een wijnboerderij te bereiken. In het Parc naturel régional du Morvan zijn de gebouwen kleiner, omdat deze bedoeld waren voor mensen die dicht bij de bossen wilden wonen en deze bossen wilden onderhouden. Schuren voor vee of graanopslag waren dan ook niet nodig in dit heuvelachtige gebied. Je komt in de Bourgogne uiteraard nog veel meer bouwstijlen tegen, vooral bij grotere huizen die niet als tweede huis aangekocht worden. Denk aan gefortificeerde Keltische boerderijen, kastelen die als buitenhuizen dienden voor industriëlen uit de regio, of de hôtels particuliers: stadswoningen met een binnenplaats en mooie buitentrap in rijke steden als Dijon en Beaune. III

Maak ook kennis met En Route of Côte & Provence R EI Z EN - K U N S T - C U LT U U R - MU Z IEK - G A S T RO N O M IE - TA A L - E V EN E M EN T EN

MARCEL PROUST Portret van een geniale dandy

€ 5,95

K WARTA ALUITGAVE

LE MONT SAINT-MICHEL WORDT OPNIEUW EEN EILAND

E R K # P 9118 7 2

ORADOUR-SUR-GLANE 70 jaar village martyr

SPECIAAL

VOOR LEZERS VAN MAISON EN FRANCE

# 140 NAJA AR 2014

EXCLUSIEF INTERVIEW

De felle strijd van Brigitte Bardot

Lille ‘TOUR DU SEL’ IN BRETAGNE Presqu’île de Guérande

METROPOOL VAN HET NOORDEN CRÈME CHANTILLY Lekkernij met een geschiedenis

LA GRANDE GUERRE Hoe het allemaal begon en afliep

Verstilde allure: LES CHÂTEAUX DE LA LOIRE

€ 5,95

R E I Z E N - K U N S T - C U LT U U R - M U Z I E K - G A S T R O N O M I E - T A A L - E V E N E M E N T E N

LA CÔTE D'OPALE Een wereld in pastelkleuren

ER FR ANKRIJ K IN ’T BIJZOND

E R K # P 9118 7 2

# 138 VOORJA AR 2014

ASTRID JOOSTEN ‘De mooiste wijnen komen nog steeds uit Frankrijk’

K WARTA ALUITGAVE

FR ANKRIJK IN ’T BIJZONDER

Cocorico ! Joyeux anniversaire Brigitte Bardot !

C Ô T E & P R O V E N C E • V O O R J A A R 2 0 1 4 • CHAMBRES D’HÔTES GIDS • INTERVIE W BRIGIT TE BARDOT • BINNENKIJKEN BIJ RENOIR • TOULON • 33 X LEKKER OUDERWETS ETEN IN DE PROVENCE

17 & 18 MEI Cocorico ! Avec des cathédrales pour uniques montagnes …

C Ô T E & P R O V E N C E • N A J A A R 2 0 1 4 • WIJN: ZUID-FRANKRIJK NATUURLIJK! • BERT WAGENDORP OVER ‘ZIJN’ MONT VENTOUX • DE MOOISTE WANDELKUST • KLASSIEK ZEILEN IN SAINT-TROPEZ

EN ROUTE #13 8 VOOR JA A R 2014

E N RO U T E #14 0 N A JA A R 2 014

R EI Z EN - K U N S T - C U LT U U R - MU Z IEK - G A S T RO N O M IE - TA A L - E V EN E M EN T EN

De koning te rijk in Zuid-Fankrijk

Wijn: Zuid-Frankrijk natuurlijk! Onderschat: de Provençaalse ‘rouge’

Châteauneuf-du-Pape: hét wijnstadje in de Vaucluse De beste 21 wijnen smuladressen!

De koning te rijk in Zuid-Fankrijk Binnenkijken bij Renoir

33 x Lekker ‘ouderwets’ eten in de Provence

Fietsen in de Vaucluse

Chambres d’hôtes Gids Vakantie bij de mensen thuis Exclusief!

Activiste Brigitte Bardot (80) over Saint-Tropez Toulon De warmste stad van Frankrijk

14e jaargang • voorjaar 2014 www.coteprovence.nl

€ 6,95

De nieuwste trend: de pique-chic

Schrijver Bert Wagendorp over ‘zijn’ Mont Ventoux De mooiste wandelkust van de Rivièra Klassiek zeilen in Saint-Tropez

14e jaargang • najaar 2014 www.coteprovence.nl

€ 6,95

En Route - Frankrijk in het bijzonder. Voor iedereen die ‘en route’ wil gaan om weer nieuwe stukjes Frankrijk te ontdekken.

Côte & Provence – De koning te rijk in Zuid-Frankrijk. Voor vakantievierders, mensen die er wonen en werken en huiseigenaren in mediterraan Frankrijk.

Een jaarabonnement (5x) kost € 27,50 Voor abonnees Maison en France: slechts € 22,-!

Een jaarabonnement (4x) kost € 23,50 Voor abonnees Maison en France: slechts € 17,-!

www.enroute-magazine.nl Volg ons ook op Facebook en Twitter

www.coteprovence.nl Volg ons ook op Facebook en Twitter

Frankrijk compleet: Maison en France én En Route én Côte & Provence bij u thuis? Neem dan een combi-abonnement op alle drie tijdschriften voor slechts € 64,50 ipv € 69,50. Ga naar www.maisonenfrance.com en meld u aan als abonnee. Of doe een abonnement cadeau!

De klassieke Franse keuken Een handgeschreven Frans receptenboekje uit 1870 vormde de basis voor dit boek, waarin 65 traditionele recepten de revue passeren: coquilles écrevisses en ﬁlet de porc, gâteau aux noisettes en tarte tatin. De sfeerbeelden voeren u mee door het Franse landschap. Franse keukenklassiekers. Recepten voor het goede leven. Manfred Meeuwig. Uitgeverij Terra. ISBN 9789089896254. € 24,99. Verschijnt op 30 september.

Up to date in de Provence Kenmerkend voor de 100% reisgidsen is dat zij niet alleen de belangrijkste bezienswaardigheden beschrijven, maar ook veel tips geven die u buiten de gebaande paden leiden. Deze geheel herziene uitgave is voorzien van nieuwe adressen, autoroutes en inspirerende foto’s. Met gratis app. 100% Provence & Côte d’Azur. Dieter Ruys en Cindy van Eeckhout. Uitgeverij mo’media. ISBN 9789057676659. € 24,95

Tweetalig kinderboek over Parijs Beleef Parijs door de ogen van een avontuurlijk meisje dat in alle twintig arrondissementen iets meemaakt en daar dingen ziet die volwassenen niet zien. Nederlands-/Franstalig geïllustreerd boek voor kinderen van 4 tot 10 jaar. Een meisje in Parijs. Une petite ﬁlle à Paris. Marije Koopmans. Illustraties: Jolien Schuit. Studio marie. ISBN 9789081897037. € 12,50

La dame de Mas des Dames Een Nederlandse vrouw, op zoek naar een nieuwe uitdaging, neemt het wijndomein Mas des Dames in de Languedoc over. Met humor en de nodige zelfspot beschrijft zij een weg vol ups en downs, die uiteindelijk bekroond wordt met de internationale erkenning van haar wijnen. Het domein. Een jonge vrouw, een oude wijngaard, een nieuw leven. Lidewij van Wilgen. Uitgeverij Cargo. ISBN 9789023493426. € 10,00

De levende en de dode In het Frankrijk van de vorige eeuw vindt de journaliste Sophie Keuning na haar scheiding troost bij het graf van ene Emilie Bel’Oeuvre. Sophie gaat op zoek naar wie deze vrouw is geweest. Daarbij ontdekt zij welke invloed Emilie op de levens van anderen heeft gehad. Een lang verborgen geheim wordt ontsluierd. Emilie Bel’Oeuvre. Ate de Reede. Uitgeverij Free Musketeers. ISBN 9789048432998. € 19,95

Hilarische hotelverhalen Ook dit vervolg op Je maakt wat mee als hotelier staat vol met waargebeurde verhalen in en om een klein hotel in het zuidwesten van Frankrijk. Onverwachte wendingen en hilarische ontwikkelingen volgen elkaar op. Met illustraties. De hotelier maakt weer wat mee. Peter Schoenmaker. Uitgeverij Ceara. ISBN 9789082140019. € 14,95. Verschijnt op 1 november.

Maison en France

Lu / boeken

In de voetsporen van Madame Ros Boekfragment uit: Het Domein. Lidewij van Wilgen. UITGEVERIJ CARGO, 2014. ISBN 9789023493426

k duw een laatste fles melk in de koelkast, zet de boodschappentassen in de hoek en ga naar buiten. Even kijk ik van een afstand naar de zonverlichte gevel, de schaduw van de blaadjes legt een patroon als een fijn kanten kleed – dit is hoe Romantische Huizen in Frankrijk eruit horen te zien. Dan loop ik door de hoge staldeuren het vierkante middendeel van het huis in. Het is donker hier, er zit geen enkel raam in de achterwand, de vloer bestaat uit aangestampte aarde en verkruimeld beton. Via twee tredes ga ik naar een hoger gelegen ruimte die bekleed is met oude tegels van terre cuite. Driehonderd jaar geleden was dit de huiskamer, een krappe twaalf vierkante meter rond een brede open haard van wit stucwerk. Voor de arme boeren die van zonsopkomst tot zonsondergang op het land werkten moet het voldoende zijn geweest, een plek om even bij te komen, de warmte van de haard en van het vee in de ruimte ernaast – even iets eten en dan hop, naar bed. In de hoek gaat een stijl, absurd smal trappetje naar boven. Het komt uit in een van de slaapkamers en wordt al lang niet meer gebruikt. Madame Ros ging naar boven via de negentiende-eeuwse aanbouw, een lage opening in de dikke stenen muur – ik moet bukken om erdoorheen te kunnen. In haar voetsporen loop ik naar de slaapkamers op de bovenetage. In de schaduwen op de muren zijn de oude meubels nog steeds aanwezig. Ik stel me Madame Ros voor, humeurig en met blote voeten op het verschoten tapijt in de achterslaapkamer. Daar stond de linnenkast waarin ze haar huidkleurige panty’s bewaarde, daar het bed, opvallend klein voor twee mensen die zo’n hekel aan elkaar hadden als zij

en haar man. In een hoek hangt een flard roze gebloemd behang naar beneden, broedplaats voor een familie onbestemde insecten in een wit gazen web. […] Ik loop naar buiten, terug naar mijn auto, dezelfde donkerblauwe Volvo waar ik in Nederland al in reed. Nu staat hij hier in de schaduw van de hoge cipressen met al die nadrukkelijke leegte eromheen. ‘There’s no companion so companionable as solitude …’ citeer ik cynisch voor de wijngaarden die me wezenloos aanstaren. Nog nooit in mijn leven ben ik zo alleen geweest als op deze lange dagen in dit uitgestrekte land. Dus dit zijn de Rust en Stilte die me vanuit Nederland zo aantrekkelijk hadden geleken. Die me fijn boeddhistisch balans en waarheid ergens diep in mezelf zouden laten vinden. De werkelijkheid is dat ik ’s ochtends soms bijna in paniek raak als ik de luiken open en weer al dat lege land voor me zie. De volstrekte leegte, de afwezigheid van ieder geluid, het ontbreken van iedere menselijke aanwezigheid – ik merk dat het me intimideert. Soms wissel ik een paar woorden met onze werkman of de jongen die de wijngaarden voor ons beheert. Zij hebben hun werk, hun routine – mijn enige rol is hier zijn, een fysieke aanwezigheid waarom niemand heeft gevraagd. Vriendelijk maar meewarig word ik bejegend, de mensen in het dorp zeggen me gedag en gaan dan verder met hun eigen leven. Zo is het om iemand te zijn die er niet toe doet. III

www.maisonenfrance.com

Prachtig uitzicht over Salernes

Het jachtseizoen is geopend Op zoek naar het perfecte huurhuis Een eigen huis in Frankrijk en elke dag een vakantiegevoel. Voor grafisch ontwerper Marcel Reimer gaat het nu gebeuren. Een lang gekoesterde droom gaat hiermee in vervulling. Dit is het eerste van een reeks artikelen waarin we Marcel volgen op weg naar zijn eigen Maison en France. Wat zal hij op zijn weg naar het perfecte huis op de perfecte plek tegenkomen?

Gorges du Verdon, de Var en de Côte d’Azur. Na Bram’s overlijden in 2012 ben ik samen met mijn goede vriend ‘Fotopiet’, een paar keer op vakantie gegaan naar de Pyreneeën. Via hotelkamerveiling.nl kwam ik terecht in het Château de Camurac van Marjon en Rodrique Clijsen. Schatten van Tilburgers die ik erg graag als buren zou willen hebben …

Tekst: Marcel Reimer

Kijken, kijken, niet kopen

Spannend! Op het moment dat ik dit schrijf ben ik nog maar een maand verwijderd van emigratie. De verhuizer (Siebe Huisman uit Putten) is geregeld, de afscheidsborrel gepland. Ik vertrek! Misschien is het handig om me even voor te stellen. Ik ben vanaf eind 2009 vormgever van Maison en France. Ik bepaal dus hoe uw en mijn lijfblad eruit ziet. Frankrijkliefhebber ben ik al veel langer. Mijn vader werkte praktisch zijn hele leven voor Citroën. Ons gezin ging altijd naar Frankrijk op vakantie, met de tent bovenop het dak

Maison en France

van de DS. Later, toen ik op mezelf woonde, ging ik nog steeds vaak naar Frankrijk. Op vakantie, maar ook om er klassieke auto’s – lees: snoeken – vandaan te halen. En elke keer als ik in Frankrijk was, wilde ik er blijven. Niet alleen vanwege het klimaat en de pittoreske dorpen en steden, maar ook vanwege de uitermate vriendelijke en gemoedelijke bevolking. In 1995 kreeg ik een relatie met acteur Bram Bart en wij gingen samenwonen. En al onze vakanties werden gevierd in Frankrijk. Meestal gingen we naar Aiguines bij de

Afgelopen juli ging ik ‘voor het echie’ op zoek naar een huis, om te huren. Huren heeft het voordeel dat je een streek kunt beleven zonder dat je vastzit aan een stapel stenen. Ik had twee weken in Camurac geboekt en één week in Salernes (Var) . Ik ging er samen met mijn hondjes Jip en D naartoe en ik nam mijn computer mee. Geef mij een internetverbinding, dan kan ik overal werken. In Camurac stond weinig te huur. De huizen die ik heb bekeken waren wel te koop, maar niet te huur. Bovendien is het klimaat in de winter op ruim 1.200 meter hoogte ook niet echt ‘mijn ding’.

Ma Maison à Moi

Ruimte voor een moestuin in La Sorbière

Geen internet in Issamoulenc ... jammer

Samen met Jip en D bij Camurac

Doe mij de Provence maar Na twee weken Camurac met veel regen en kou, vertrok ik naar Salernes. Daar kon ik een week in een huis van een kennis logeren. Wat een verschil met de weken daarvoor! Hier was het dertig graden plús en tsjirpten de cigales – ik was thuis. Maar ik kwam hier om een huis te zoeken. Ik had via www.logic-immo.com en www.leboncoin.fr al de nodige huizen voorbij zien komen. Ik had zelfs op een dag twee bezichtigingen gepland: een in de Ardèche en een in de Gard. Nu zijn afstanden in Frankrijk van een andere orde dan in Nederland. Ruim 800 kilometer rijden om een paar huizen te kijken moest best kunnen, vond

Le Mas Provençal De Luxe – mijn tijdelijke thuis

Jammer maar helaas

willen huren antwoordde ik: ‘Zeker een jaar’. Ze keek heel bedenkelijk. Ze legde me uit dat één of twee maanden wel mogelijk was, maar een jaar … het plan strandde. Tja, wat dan? Om je droomhuis te vinden moet je in de buurt zijn. Ik ga dan ook tijdelijk een vakantievilla huren om van daaruit mijn zoektocht voort te zetten. Via gites.nl kwam ik op het spoor van een villa met de welluidende naam ‘Le Mas Provençal De Luxe’ in de buurt van Lorgues, verhuurd door Bram Bakker. Op de website stond de oproep: ‘wilt u overwinteren, vraag dan naar het speciale tarief’. Inmiddels zijn de afspraken gemaakt en is de borgsom betaald. Ik kan vanaf 11 oktober maximaal zes maanden wonen op een prachtige plek in een schitterend huis met zwembad, vier slaapkamers en wifi op elke kamer. Het jachtseizoen kan beginnen! III

Bij terugkomst in Nederland ging ik langs bij de eigenares van het huis in Salernes. Toen ze mij vroeg hoe lang ik haar huis zou

Marcel’s weblog: www.reimer.fr

kelders en voldoende ruimte voor een zwembad en een moestuin. Tel daarbij op het fenomenale uitzicht op de Mont Bouquet en het geluk is compleet … not! Het gehuchtje ademde een doodse sfeer. Bovendien kwamen de eigenaren met een waslijst aan

‘Huren heeft het voordeel dat je een streek kunt beleven zonder dat je vastzit aan een stapel stenen’ ik. Het eerste huis in Issamoulenc (Ardèche) voldeed aan alle verwachtingen: een schitterend uitzicht, zwembad, perfect opgeknapt, grote tuin met pétanquebaan, prettige Nederlandse buurvrouw en een heel aardige makelaar die me dit alles liet zien. Eén minpuntje: hier was nul mobiel netwerk-bereik om over een snelle internetverbinding maar te zwijgen. Dit huis viel dus af. Na een bezoekje aan een goede vriend toog ik naar de Gard. Het petieterige La Sorbière ligt vlak bij Alès, dus cultuur en winkels dichtbij. Het huis viel ook niet tegen: grote garage, drie slaapkamers, drie gewelfde

benodigde documenten en papieren waar ik duizelig van werd. Ik snap best dat men een indicatie van mijn inkomen wil hebben, maar om daarvoor nu een afgestempelde accountantsverklaring en afschrift van mijn belastingaangifte te eisen vond ik wat ver gaan. Ik besloot om te proberen het huis in Salernes voor langere tijd te huren. Ik was ondertussen behoorlijk verliefd geworden op die plek.

www.maisonenfrance.com

Uit de praktijk – Mireille Bosscher

Vertrouwen is goed, een overeenkomst is beter! Ook al ben je nog zulke goede vrienden …

De tweede helft van je leven in Frankrijk doorbrengen is voor lezers van deze rubriek vaak een hartenwens. Mijn cliënten kregen het in hun schoot geworpen. Maar wat kan er zoal misgaan als je het huis van je vrienden mag bewonen? ‘We zijn op straat gezet.’ Zo begint het verhaal van een keurig Nederlands echtpaar, niet op het achterhoofd gevallen en duidelijk ontdaan door wat hen is overkomen. Sinds 2008 beheren en bewonen ze de bergerie van hele goede vrienden. Een typische plattelandswoning in de Marne-etLoire, met bijgebouwen en een tuin waarin je moeiteloos kunt verdwalen. Hun hartenwens ging in vervulling.

vinden. Maar nog voordat ze het document kunnen ondertekenen wordt ineens de huur per aangetekende brief opgezegd.

Excuus: verkoop van het huis Totaal overdonderd door de hele gang van zaken komt het echtpaar bij mij voor advies. In het dossier stuit ik op diverse zaken die niet conform de Franse wetgeving zijn verlopen. Het eenzijdig opzeggen van de huur door de verhuurder is in Frankrijk

In de Franse wetgeving is ingebruikname door de verhuurder zelf ook een legitieme reden voor de opzegging van de huur. Maar als de verhuurder al van plan zou zijn geweest de woning zelf te gaan bewonen, dan is het simpelweg noemen van die andere reden (verkoop) onaanvaardbaar.

Congé frauduleux De eigenaren hebben dus een paar steken laten vallen, niet alleen in juridisch opzicht maar vooral in menselijk opzicht. Je kunt je bedenken natuurlijk – even goede vrienden zou je zeggen – zeker als je het buitenhuis in de loop der tijd ziet opbloeien tot een klein stukje hemel op aarde. Maar een beetje waardigheid was hier op z’n

Huuropzegging De gemaakte afspraken waren eenvoudig en zouden nog op papier worden vastgelegd. Het echtpaar mocht in elk geval het gehele perceel met de gebouwen gebruiken. In ruil daarvoor zouden zij het onderhoud voor hun rekening nemen, net als de lokale belastingen en de verzekeringspremies. Op deze manier wilden de eigenaren de waarde van het object veiligstellen. Bij hun vrienden was het in goede handen, zij hebben hun ziel en zaligheid gelegd in het verfraaien van het domein. De regeling verloopt naar ieders tevredenheid en er is nooit meer iets op papier gezet. Totdat de eigenaren telefonisch het verzoek doen om alsnog een schriftelijke huurovereenkomst te tekenen. Bij ontvangst van de documenten zien mijn cliënten dat het gaat om een overeenkomst voor twee jaar met vrijstelling van huurpenningen. Jammer, maar alleszins redelijk vinden ze, zo hebben ze tijd genoeg om een oplossing te

Maison en France

‘Het eenzijdig opzeggen van de huur door de verhuurder is in Frankrijk aan strenge regels gebonden’ aan strenge regels gebonden. De huurders dienen zes maanden voorafgaand aan de opzegging van de huur op de hoogte te worden gesteld en daar is niet aan voldaan. Bovendien beroept de verhuurder zich op het voornemen de woning te verkopen. Dit is in Frankrijk een legitieme reden om tot opzegging van de huurovereenkomst over te gaan, ware het niet dat sinds het moment van opzegging niets is ondernomen dat ook maar enigszins wijst in de richting van verkoop. Geen bord met à vendre, geen advertentie op de huizensites of in een plaatselijk krantje, pas du tout. Stille verkoop is bij het inzetten van een zwaar middel als opzegging van de huur niet geëigend.

plaats geweest. Helaas kan ik als juridisch adviseur de vriendschap niet repareren, maar een schadevergoeding op basis van congé frauduleux (het op onjuiste gronden tot opzegging overgaan) zal de praktische gevolgen van deze streek een beetje kunnen opvangen. III

Mr. Mireille Bosscher is eigenaar van Juridische Adviespraktijk Bosscher in Den Haag. In deze rubriek belicht zij juridische en notariële praktijkvoorbeelden waar u niet direct bij stilstaat. www.bosscher-advies.nl

Ma Maison Ă Moi

www.maisonenfrance.com

Rondom het huis – Chris van Eunen

Knollen en bollen Het najaar is weer aangebroken. Tijd dus om weer actief met de tuin aan de slag te gaan. Dat betekent niet allen opschonen en opruimen, maar ook nadenken over het nieuwe groeiseizoen. Een terugkerend karwei in het najaar is dan ook het planten van bollen en knollen.

Dek de bakken bij strengere vorst af met stro of takken en voorkom dat de grond uitdroogt. Geef de bollen dus regelmatig water.

Stelregel Bollen kunnen ook worden ingezet als voorloper van eenjarige planten in een border. Zorg er wel voor dat u massa creëert door flinke groepen bollen tegen elkaar aan te planten. Hanteer daarbij de stelregel dat de bollen minimaal hun eigen hoogte diep geplant moeten worden. Natuurlijk staan krokossen, narcissen en sneeuwklokjes ook mooi in het gazon. Bij voorkeur wat losser geplant, dus niet dicht bij elkaar of op gelijke afstand. U kunt ook soorten kiezen voor verwildering, als u niet steeds iets nieuws wilt planten. Denk dan aan sneeuwklokjes, anemoon, Puschkinia of Scilla’s. III Op onderstaande sites kunt u lezen wat er op dit gebied allemaal verkrijgbaar is: www.bloembollen.nl www.bloembollenwinkel.com

r heerst nogal wat verwarring over het verschil tussen knollen en bollen. Een bol bestaat uit een korte stengel (de bolschijf of bolbodem) en uit dikke vlezige bladeren (bolrokken of bolschubben). Eigenlijk is een bol dus een stengel met bladeren. Op de top van de bolschijf bevindt zich de eindknop die uitgroeit tot een plant. Een voorbeeld hiervan is de tulp. Tijdens het groeiseizoen wordt het voedsel uit de bol verbruikt en vergaat de bol. Bij hyacinten en narcissen wordt slechts een deel van de bol gebruikt (alleen de buitenste rokken) en zullen deze dus langer blijven staan.

Knollen Een knol is in feite een verdikking van de wortel of stengel waarin zich het reservevoedsel bevindt. Voorbeelden hiervan zijn de krokus en de gladiool. De bovengrondse delen worden gevormd uit een aantal knoppen die zich aan de bovenkant van de knol bevinden. Tijdens het groeiseizoen wordt nieuw voedsel gevormd. Dit wordt

Maison en France

Zorg ervoor dat u massa creëert door ﬂinke groepen bollen tegen elkaar aan te planten weer terug getransporteerd naar de jonge stengels en opgeslagen. Zo dijen de knolgewassen zich uit. Knollen zijn doorgaans overblijvende gewassen die u in de tuin kunt laten staan en die u niet elk jaar opnieuw hoeft te planten.

Plantenbakken of volle grond Bollen en knollen kunnen op vele manieren worden ingezet in een tuin. Zodra de zomerbloeiers in de potten en bakken zijn uitgebloeid, kunt u ze verwijderen en vervangen door bollen. Gebruik hiervoor tulpen, narcissen, hyacinten, krokussen of blauwe druifjes. Voor bakken geldt dat ze minimaal 20 tot 25 cm diep moeten zijn, omdat bollen in bakken dieper moeten worden geplant dan in de volle grond (10 tot 15 cm diep).

Tulpen en Scilla’s Chris van Eunen is eigenaar van Intens Groen (www.intensgroen.nl). Intens Groen werkt sinds 2012 actief samen met Lancrenon Paysage op het gebied van ontwerp van zowel stedelijk, landschappelijk als particulier groen. Zo leveren zij tuinplanten en bomen door heel Frankrijk voor uw project. De samenwerking heeft gestalte gekregen onder de naam Hortispot. Kijk voor meer informatie op: www.hortispot.com

Savoir faire – Arjan Bakker

Van een leien dakje van een dak bekleed is met isolatie en een plafond, zonder dat de juiste voorzorgsmaatregelen zijn getroffen, is er kans op vocht door condensvorming. Dat is funest voor de dakconstructie. Het is daarom van belang om deze zwakke plekken goed te controleren, want een nieuw leien dak is redelijk kostbaar.

De overlapping van de leien is per lei-grootte, schuinte van het dak en zelfs per regio verschillend

In verschillende streken in Frankrijk zijn huizen met leistenen daken te vinden. Vanwege het authentieke karakter van het materiaal is het een gewilde soort dakbedekking, vooral onder Nederlandse huisbezitters. Maar pas op, een nieuw leien dak is niet zomaar even gelegd.

egenwoordig worden de leien veelal geïmporteerd uit China of Spanje en komen alleen nog extra dikke ‘kasteelleien’ en leien met speciale kleuren uit Frankrijk. De natuurstenen dakbedekking heeft een lange levensduur van, mits goed aangebracht, wel honderd jaar. Vandaar dat veel oude panden met leien daken nog hun originele dakbedekking hebben.

Metalen haakjes Ondanks de lange levensduur moet u toch oppassen als u een huis met een leien dak heeft of wilt kopen. De leien zelf gaan weliswaar erg lang mee, maar ze hangen in haakjes die vroeger van metaal met een klein zinklaagje werden gemaakt. Tegenwoordig zijn deze van roestvrij staal, maar

de oude haakjes kunnen doorroesten. Als dat gebeurt gaan de leien op een gegeven moment aan de wandel. Ze kunnen naar beneden zakken of over elkaar heen schuiven, met lekkage als gevolg. Wanneer een lei ongeveer 10 centimeter zakt, is er al niet meer genoeg overlapping om de boel waterdicht te houden. Om de haakjes te vervangen moet de hele dakbedekking eraf en zult u merken dat de leien te broos zijn geworden om weer terug te plaatsen. Dit heeft tot gevolg dat het gehele dak vernieuwd moet worden.

Zelf een leien dak leggen is op zich wel te doen, maar dan moet er vooraf genoeg informatie worden ingewonnen bij de leverancier. Hou rekening met de hoeveelheid overlapping van de leien. Deze is per lei-grootte, schuinte van het dak en zelfs per regio verschillend. Aan de hand van een berekening moet bepaald worden hoe lang de leihaken moeten zijn en hoever de panlatten uit elkaar geplaatst moeten worden. Ook moet er genoeg ventilatie worden ingebouwd. Zeker bij schuine zijkanten van daken kunnen gemakkelijk fouten worden gemaakt. Maar als al deze informatie is verzameld, is het een kwestie van het overwinnen van hoogtevrees en dan stug doorgaan met het leggen van de leitjes. Stuk voor stuk in metselverband; eerst een haakje, dan een leitje, en zo door tot je een ons weegt; haakje, leitje, haakje, leitje, haakje, heitje, laakje, heikje, haatje, leikje … III

Zelf leggen Ook de ‘panlatten’ onder de leien zijn een zwak punt. Deze blijven in principe altijd droog, maar worden geplaagd door extreme temperatuurverschillen. Als de binnenkant

Arjan Bakker is aannemer in de Creuse en eigenaar van bouwbedrijf Au Savoir Faire. www.au-savoir-faire.com

www.maisonenfrance.com

Hoe vruchtbaar is uw grond? Voorwaarden voor een gezonde bodem Eindelijk, u heeft uw droomhuis op Franse bodem gevonden. Maar wat groeit er eigenlijk op die bodem? Of meer speciﬁek: wat kán erop groeien? Niet onbelangrijk als u gewassen wilt gaan verbouwen of aan het tuinieren slaat. Dan wilt u graag op voorhand weten hoe vruchtbaar uw bodem is. TEKST: AD POPPER

Er zijn drie factoren die grotendeels bepalend zijn voor de bodemvruchtbaarheid: zuurgraad, organisch koolstof en fosfor. De belangrijkste factor is de zuurgraad van de bodem. Die bepaalt hoe andere voedingsstoffen zich zullen gedragen. Als voedingsstoffen beperkt opneembaar zijn voor plantenwortels, leidt dat onder meer tot een verminderde oogstopbrengst. De zuurgraad wordt uitgedrukt in een pHwaarde. Een pH van 7 is neutraal. De meeste gewassen gedijen in een zuurgraad tussen de 6,5 en 7,5. Hoe lager de waarde, des te zuurder de grond. Oftewel: meer schim-

Maison en France

melvorming in de grond en aan het gewas. Op zure grond groeit een beperkt aantal zuurverdragende gewassen, zoals aardappel, rogge, witlof, aardbeien en asperges. In Frankrijk is in de afgelopen 15 jaar geen verandering geconstateerd in de zuurgraad. Dat is goed nieuws, want dit betekent dat uw lapje grond niet ‘verzuurd’. (Licht) zure gronden worden aangetroffen in Bretagne, de Aquitaine en in de Vogezen.

Kalkhoudende gronden en organisch koolstofgehalte Wanneer een bodem kalkhoudend is,

spreekt men over een zuurgraad boven de 7. Kalkrijke gronden zijn gunstig voor bacteriën die plantenresten snel afbreken. Hierdoor ontstaat vruchtbare grond. Kalk houdt de bodem ook luchtig en houdt warme vast, waardoor het bodemleven zuurstof krijgt om te ademen. Het is niet verwonderlijk dat de meest kalkhoudende gronden samenvallen met de bekende wijnstreken. Een van de belangrijkste factoren van bodemgezondheid is het organisch koolstofgehalte. Organisch stof is de verzamelnaam van al het restmateriaal in de bodem, zoals humus. Organisch koolstof leidt tot een betere doorworteling, meer bodemleven en houdt het vocht vast. De maatstaf is het aantal gram per kilogram (g/kg). Als het organisch koolstofgehalte minder is dan 10 g/kg, is er sprake van problemen met de bodemgezondheid. Compost toevoegen is de remedie. Hoeveel organisch stof er in de grond zit, hangt af van de geografische ligging

Ma Maison à Moi

Médiane des teneurs en calcaire actif de l'horizon de surface des sols agricoles Médiane -- des Période teneurs en carbone organique de l'horizon de surface des sols agric début 2005 à fin 2009 (valeurs obtenues par oxydation humide) -- Période début 2005 à fin 2009 Valeurs en g/kg

ACTIEVE KALK

Valeurs en g/kg

[ 0 ; 10 [

ORGANISCH KOOLSTOF

[ 0 ; 10 [

[ 10 ; 20 [

[ 10 ; 14 [

[ 20 ; 30 [

[ 14 ; 18 [

[ 30 ; 40 [

[ 18 ; 24 [

>= 40

>= 24

version 3.3.2.0 du 23/07/2013.

Médiane des teneurs en phosphore assimilable de l'horizon de surface desMédiane sols agricoles des teneurs en pH KCL de l'horizon de surface des sols agricoles -- Pér (valeurs obtenues par méthode Olsen) -- Période début 2005 à fin 2009 début 2005 à fin 2009

FOSFOR 0

256 km

hellingen), de bodembedekking 0(hoogte,256 km

en het bodemgebruik. Hoge concentraties worden aangetroffen in bosrijke omgevingen en streken met veel struikgewas zoals in de Vendée, Normandië en Bretagne. Hoe

Valeurs en mg/kg

Valeurs en unite de pH

[ 0 ; 100 [

[ 100 ; 200 [

ZUURGRAAD

256 km

Fosfor Planten kunnen niet zonder fosfor. Fosfor is nodig voor de groei, ontwikkeling en de reproductie van het gewas. Een laag fosforgehalte betekent groeiremmingen en verlies aan kwaliteit van de oogst. Hier is de maatstaf het aantal milligram per kilogram (mg/ kg). De norm voor een vruchtbare bodem is een concentratie van 120 – 200 mg/kg. Goede concentraties fosfor treft men aan in Bretagne, de Elzas, Nord-Pas-de-Calais, het hoogland van de Auvergne en in de streek

[5;6[

[ 200 ; 300 [

[6;7[

[ 300 ; 400 [

[7;8[

>= 400

>= 8

version 3.3.2.0 du 23/07/2013.

van Les Landes in de Aquitaine. In256 Bretagne 0 km wordt de hoge graad toegeschreven aan de intensieve veehouderij. In Nord-Pas-deCalais en de Elzas komt fosfor echter uit het afval van verdwenen kolenmijnen.

Een van de belangrijkste factoren van bodemgezondheid is het organisch koolstofgehalte. Organisch koolstof leidt tot een betere doorworteling, meer bodemleven en houdt het vocht vast meer concentratie organisch stof, des te kleiachtiger de grond wordt. Lage concentraties vindt men bij intensieve landbouw en in wijngaarden.

[0;5[

Fosfor komt vrij tijdens het afbraakproces van organisch koolstof, uit organische mest of meststoffen. Van nature levert het natuurlijke afbraakproces te weinig fosfor op. Daarom is het fosforgehalte van de bodem laag (0 – 100 mg/kg). Zo ook in Frankrijk. Op de bovengenoemde streken na, moet het land dan ook worden (bij)bemest om de vruchtbaarheid op orde te houden.

Bepaling van de grondwaarde In Frankrijk zijn twee instanties die de bodemvruchtbaarheid als aandachtsgebied hebben. Dat zijn de INRA (Institut National de la Recherche Agronomique) en de GIS-SOL (Groupement d’intérêt scientifique Sol). Voor beheer en beleid hebben deze instanties, tot

op het detailniveau van alle 4032 kantons, de bodemvruchtbaarheid in kaart gebracht. Samengevat wordt de prijs van de grond bepaald door wat deze aan oogst oplevert. Grond, waarop een wijngaard staat die Grand Cru wijnen produceert, is peperduur. U kunt braakliggende grond cultiveren, zodat die duurder wordt. Of afdingen op een te hoge grondprijs. Daarom is betrouwbare informatie naar de bodemgesteldheid belangrijk. Als u wilt weten hoe het met de bodem in uw regio is gesteld, raadpleeg dan de bodemgesteldheid kaarten op: www.xilion.org, linkerpaneel onder Downloads. III

Ir. Ad Popper – Xilion informatiediensten, een Nederlandse ﬁrma die gespecialiseerd is in online-taxaties op de Franse vastgoedmarkt. Het onderwerp ‘bodemgesteldheid’ is onderdeel van de omgevinganalyse- en waardetaxatierapport van uw droomhuis, onder het label Maison Dossier van dit magazine. Info: www.xilion.org, www.maisonenfrance.com/service/ maison-dossier

www.maisonenfrance.com

Uw huis in Frankrĳk in veilige handen Liberty Resorts verzorgt de verhuur, het beheer en de administratie van kwalitatief hoogwaardig recreatief onroerend goed voor derden onder andere op een tiental vakantieparken in Frankrijk. Wij zijn een zelfstandig opererende, commerciële organisatie, die zich richt op de exploitatie van luxe premium accommodaties naar volle tevredenheid van onze opdrachtgevers. Interesse in onze dienstverlening? Neem dan contact op voor een afspraak. Liberty Resorts BV | De Smalle Zijde 18-B | 3903 LP Veenendaal | Nederland telefoon: +31 (0)318-470 700 | e-mail: info@libertyresorts.nl

www.libertyresorts.nl

is in Frankrijk? Een huis in Frankrijk?

Frankrijk Frankrijk Hypotheken Hypotheken Claes Finance FRANKRIJK HYPOTHEKEN

Op een Frans huis is het Franse recht van toepassing. Wij adviseren hierover en kunnen de aan- en verkoopbegeleiding verzorgen op juridisch, notarieel en fiscaal gebied.

Uw Uwonafhankelijk onafhankelijkadviseur adviseur voor voordedefinanciering financieringvan van uw uwhuis huisininFrankrijk. Frankrijk.

Oprichting SCI, Frans erf- en successierecht, etc. Neem contact op met Steinz & Dijkstra Advocaten, of kijk op onze site: www.steinz-dijkstra.nl.

www.claesfinance.com www.claesfinance.com Tel.: Tel.:+31 +31(0)73 (0)73- -523 52306061616 Fax: Fax:+31 +31(0)73 (0)73- -523 52306061717 E-mail: E-mail:info@claesfinance.com info@claesfinance.com

■ ■

Steinz & Dijkstra Advocaten Zuid-Hollandlaan 7, 2596 AL Den Haag, telefoon 240 08 75,www.steinz-dijkstra.nl www.steinz-dijkstra.nl Eemnesserweg 11-07, 1251 NA Laren, telefoon 070 035- 5313143,

■ ■ ■ ■

Column – Ton Proos

Racisme en antisemitisme

eeft u ook het gevoel dat er nog nooit zoveel geweld zo dichtbij was, terwijl we er zelf niks van merken, laat staan er iets aan doen? Natuurlijk, we rouwen collectief als er een vliegtuig met zoveel onschuldige landgenoten uit de lucht wordt geschoten. Dan komt het dichtbij, we vliegen immers zelf ook. Maar al die oorlogen en brandhaarden blijven toch ver van ons bed. We zien het aan, maar worden we wel echt wakker van die wake up calls? Wat mij als geboren optimist vooral zorgen baart, is de strijd in de Gazastrook in combinatie met het barbaarse optreden van de terreurorganisatie IS in Syrië en Irak. Israël vermoordt duizenden Palestijnse burgers om honderden strijders van Hamas te treffen en IS slacht in een ware genocide velen met een andere geloofsovertuiging af. Alleen maar om een staat te stichten waarin slechts de islam als godsdienst is toegestaan. De Israëli bevochten hun op hun geloof gebaseerde staat in 1948 en verdedigden hem sindsdien in talloze oorlogen. Zij zijn in deze oorlog saamhoriger dan ooit en voelen zich in hun bestaansrecht én in dat van hun land bedreigd. En dat terwijl de wereld zich meer en meer tegen hen keert, omdat ze als oppermachtigen met zoveel buitensporig geweld tekeer gaan. Wat doen onze leiders? Er is geen gezamenlijke Midden-Oosten politiek. Wat we erover lezen getuigt van onenigheid, twijfel en opportunisme. Hollande, de enige die vorig jaar Syrië wilde bombarderen en daar ternauwernood door Obama van af kon worden gehouden, stond ook nu voorop

om Koerden wapens te leveren. Goed? Misschien wel, tot de Koerden er de verkeerde kant mee op schieten. Bekend is dat er vanuit Nederland 140 en vanuit Frankrijk ongeveer 900 jonge jihadisten bij IS meestrijden. Zullen zij die terugkomen én de hardcore activisten die

Het gevaar van een breder racisme ligt op de loer. De Parijse banlieus zijn vergelijkbaar met het Amerikaanse Ferguson niet gegaan zijn hun (geïndoctrineerde) ideologie hier voortzetten? Het lijkt onvermijdelijk dat de bestaande trend van toenemend geweld aanhoudt. Gaza werkt als koren op de molen van antisemieten. Recentelijk waren er vele vreselijke voorbeelden, vooral in Frankrijk, waar een professioneel Israëlisch voetbalelftal op het veld werd aangevallen, een koosjere kruidenierszaak en een drogisterij met een joodse eigenaar in vlammen opging en een paar synagogen werden belegerd. We herinneren ons ook de moorden in Brussel en Toulouse nog, uitgevoerd door teruggekeerde jihadisten. De verhoudingen liggen in Frankrijk anders dan in Gaza: vijf miljoen moslims tegen 600.000 joden, die inmiddels al niet meer met een keppeltje op in het openbaar durven verschijnen. Het gevaar van een breder racisme ligt eveneens op de loer.

De Parijse banlieus zijn vergelijkbaar met het Amerikaanse Ferguson. Je hoeft geen glazen bol te hebben om te kunnen voorspellen dat we zelf ook in een ons nog niet bekend soort guerrilla terechtkomen. Een oorlog tegen wie? Tegen welke vijand? Hij zal onzichtbaar zijn en goedgeorganiseerd her en der zijn slag slaan. Wilders en Le Pen waarschuwden voor de islam. Maar dit kunnen ze niet bedoeld of voorzien hebben. Daarom beweer ik dat ze met de verspreiding van hun ideeën de tegenstellingen in de samenleving hebben vergroot. Angst voor verandering en het onbekende leidt tot vervreemding van elkaar. Er is een groot potentieel aan wegkijkers en gedogers. Die waren er in de dertiger jaren ook. Hebben we dan niks geleerd van de Kristallnacht of hebben we gewoon voor meer medemenselijkheid nu en dan een oorlogje nodig? Voor de huizenkopers in Frankrijk: maakt u zich geen zorgen, ik zit hier veilig tussen allemaal gedogers. Dus, laat uw stad voor wat hij is en verstop u in het uitgestrekte Franse land. Zolang het nog kan! III

Ton Proos woont sinds 2006 in Frankrijk. Vanuit Les Landes werpt hij een kritische blik op de Franse actualiteit.

www.maisonenfrance.com

Publi-Reportage

Van schaapskooi tot charmant hotel

Hostellerie La Bergerie Op Domaine des Chapelles in Oradour-sur-Vayres realiseerden Niké Kroes-Grasmaijer en haar man Jan hun droom: een hotelletje met restaurant en een villapark. Nu staan Hostellerie La Bergerie én hun woonhuis te koop. Wat ging hieraan vooraf? In 1999 kochten we in de Haute-Vienne een vakantiehuis op zo’n tien kilometer van onze huidige woonplaats, Oradour-sur-Vayres. Ruim een jaar later besloten mijn man en ik Nederland voorgoed te verlaten. We namen onze spullen, drie honden en twee katten mee en vestigden ons in ons vakantiehuis op het platteland in de Limousin, in Midden-Frankrijk. De mensen zijn er aardig en de natuur is er mooi en ongerept: meren, rivieren en glooiende heuvellandschappen.

Droomproject In 2004 gingen we voor vrienden naar het Office du Tourisme Oradour–sur-Vayres, een dorpje 35 kilometer ten westen van Limoges. Daar kwamen we in gesprek met de directeur die ons graag een terrein met een toeristische bestemming wilde laten zien: Domaine des Chapelles,

Maison en France

een landgoed van een kleine 6 hectare met prachtig uitzicht over de vallei. We waren op slag verliefd. We zagen hoe de befaamde Limousin-koeien rustig aan het grazen waren onder eeuwenoude eiken en aan het eind van het terrein lag een bergerie, een schaapskooi die in een deplorabele staat verkeerde. We begonnen te brainstormen over de mogelijkheden. Hier zouden we ons droomproject kunnen realiseren: zes villa’s, een hotel met restaurant, twee zwembaden, een tennisbaan. In april 2005 begonnen we met de (ver)bouwwerkzaamheden. De schaapskooi werd verbouwd door Franse aannemers. Alle oude stijlkenmerken bleven behouden: de muren van pierre apparente en de oude stalopeningen met hun granieten stenen. Er werd comfort toegevoegd. Het dak werd volledig vernieuwd en geïsoleerd. Daarna kwam het oude pannensysteem er weer op. Er kwamen nieuwe electra, een nieuw riool en een brandalarm.

Goede naam Precies één jaar later, in april 2006, gingen Hostellerie La Bergerie en ons villaparkje Hameau des Chapelles open. Inmiddels heeft ons hotel drie sterren – beoordeeld

volgens de laatste normen. We werken met Nederlandse en Belgische touroperators. Ons hotel scoort op www.booking.com rond de 9.1 en we staan in verschillende gidsen: Guide Routard, Gault & Millau, Michelin, Guides de Charme en Lonely Planet. Jan en ik doen momenteel alles samen: villapark, hotel, onderhoud van terrein, tuin en zwembad, koken en de bediening van het restaurant. In het seizoen helpt onze schoonmaakdame Cathy mee in het hotel. Helaas moeten we vanwege de gezondheid van een van ons Hostellerie La Bergerie en ons woonhuis verkopen. Het villapark dat aan het hotel grenst willen we wél blijven runnen.

In de verkoop Voor Hostellerie La Bergerie en ons woonhuis vragen we € 680.000,-. Deze prijs is inclusief inventaris en Licentie IV voor het restaurant. Bij de bergerie zit een terrein van ruim 5000 vierkante meter en de totale vloeroppervlakte inclusief woonhuis is 900 vierkante meter. Het hotel heeft een verwarmd zwembad en er zijn acht ruime gastenkamers: vijf kamers hebben een privéterras. Eén kamer is geschikt voor mindervalide personen. De suite heeft een salon, slaapkamer, badkamer en een kamer met een hydro-massagebad voor twee personen en een infrarood sauna. Alle kamers beschikken over een luxe badkamer met regendouche en/of bad met jacuzzi. Ons restaurant – dat plaats biedt aan circa zeventig personen – heeft een oude haard en een groot buitenterras met kruidenvakken. Op dezelfde verdieping als het restaurant is een mezzanine (45 vierkante meter) met daarachter een seminar ruimte (86 vierkante meter). Natuurlijk is er een professionele keuken met opslagruime. Ons woonhuis was ooit het huis van de boer. Het grenst aan de bergerie en heeft een oppervlakte van 140 vierkante meter: een woonkamer met open keuken, een haardpartij, toilet en een bijkeu-

ken. Op de eerste verdieping zijn twee ruime slaapkamers, een hal en een badkamer met ruime douche, wastafel en tweede toilet.

Voie Verte, golf en Limoges In de directe omgeving is veel te doen. De wandelpaden beginnen voor de deur. Voor fietsers is er een bijzondere route van veertien kilometer: de Voie Verte van Oradour- sur-Vayres naar Chalus. Een deel van die route was ooit een spoorlijn. Tegenwoordig mogen alleen fietsers en wandelaars hier komen. Je rijdt of wandelt er door een prachtig stuk natuur. De eeuwenoude stad Limoges met zijn internationale vliegveld is ook dichtbij. Limoges is wereldberoemd om zijn porselein. De kathedraal, botanische tuinen, de middeleeuwse slagersgildewijk en de oude markthallen zijn zeker een bezoek waard. Ook de kastelenroute van koning Richard Leeuwenhart is een aanrader, evenals een bezoek aan het martelaarsdorp Oradour-sur-Glane. Op 10 juni 1944 werd dit hele dorp – op zes personen na – uitgemoord door de Duitsers. Er staat nu een anti-oorlogsmonument. Even ontspannen? Golfers kunnen kiezen uit vele banen: La Porcelaine in Limoges, Golf de Saint-Junien of Golf de la Prèze. Eigenlijk heeft deze omgeving alles: natuur, sportmogelijkheden, historie én rust. III

Hostellerie La Bergerie/Domaine des Chapelles Chemin de la Côte 87150 Oradour-sur-Vayres www.domainedeschapelles.com Geïnteresseerd in een toeristisch project of een groot familiehuis? Bel: (+33)(0)5 55 78 29 91 of mail: info@domainedeschapelles.com

www.maisonenfrance.com

Maison en France

Reportage

Welk type zwembad kiest u?

Een duik in je eigen bad Een huis met een zwembad, wie wil dat niet? Een nieuw aangelegd bad kan een prachtige aanwinst zijn voor uw tuin of terras. Wat komt er zoal kijken bij de aanschaf, de keuze van het soort bad en de plaatsbepaling? TEKST: GERARD DE BOS

www.maisonenfrance.com

De eerste voorwaarde voor het plaatsen van een zwembad is de vergunning. In de meeste gevallen is dat een bouwvergunning, soms afgegeven met de bouwaanvraag voor de nieuw te bouwen villa, in andere gevallen separaat. De vergunningsaanvraag loopt altijd via het gemeentehuis en kan 2 Ă 3 maanden in beslag nemen. Kan het ook zonder bouwvergunning? Het antwoord is ja, in geval van bovengronds geplaatste baden. Dit zijn de in de supermarkten en warenhuizen te koop aangeboden, meestal ronde plastic baden in diverse afmetingen â&#x20AC;&#x201C; van klein tot groot genoeg voor een kinderklasje. De dieptes zijn gering, ze zijn een ramp om te onderhouden en bovendien snel stuk; een uitstekend artikel dus om cadeau te doen aan personen die u absoluut niet mag. Een ander bad dat u zonder vergunning kunt plaatsen en dat veel meer mogelijkheden biedt, is de houten constructie opbouw met liner binnenbad. Liner is dik, elastisch en kleurvast plastic. Het hout is tegen rotting behandeld, het bad is in vele maten en vormen beschikbaar en

Overleg al in een vroeg stadium over een harmonieuze compositie van woning, tuin, terrassen en zwembad goed in te passen in een licht hellende tuin. Gecombineerd met houten terrassen, wat rotspartijen en decoratieve beplanting kan dit deels bovengronds geplaatste en deels ingegraven bad een aanwinst zijn voor elke tuin. Bovendien is het relatief goedkoop. Het nadeel van liner is echter het risico op dubbelvouwen (dus plooien). Ook is liner kwetsbaar voor scherpe voorwerpen.

Plan en overleg Wanneer een villa nieuw gebouwd wordt, aarzel dan niet om al in een vroeg stadium het zwembad ter sprake te brengen. Dit in verband met een harmonieuze compositie van woning, tuin, terrassen en zwembad. Overleg dit met de bouwer, de tuinarchitect en de zwembadbouwer. Een bad dichtbij of zelfs tegen de woning geplaatst heeft charme, maar kan ook irritatie opleveren door het geluid van de elektrische zuiveringspomp.

Maison en France

Zwembad apparatuur zoals pompen en filters moet bij voorkeur zo dicht mogelijk bij het bad geplaatst worden. De technische ruimte bevindt zich vaak onder het zwembadterras. Ook de vorm van het bad is van belang: diep of ondiep, of wellicht allebei? Wordt het een rechthoekig model of een vrije vorm, met of zonder plages (grote delen met een diepte van ongeveer 30 cm)? Bouwen we er een spa aan vast? Het voordeel van een rechthoek is dat er eenvoudig een bladwerend en warmte vasthoudend roldek over aangebracht kan worden. Bij een vrije vorm kan dit niet. Een andere reden voor vroegtijdig overleg is dat de eventueel uit te graven grond elders in de tuin kan worden gebruikt voor het tuinontwerp. Dit kan u een aanzienlijke som geld besparen.

Prefab en andere bouwmethoden Andere bouwwijzen zijn onder andere het prefab PVC bad. Tegenwoordig aanmerkelijk verbeterd ten opzichte van de eerste exemplaren. Zo zijn er nu vier standaard kleuren, maar elke gewenste kleur is mogelijk. Een automatisch roldek kan ingebouwd worden, en de maten en formaten van deze baden benaderen de traditioneel gebouwde baden al aardig: verwarming, jetstream of verlichting zijn geen probleem. De firma Desjoyaux bouwt al tientallen jaren met prefab panelen, een soort sandwich constructie, waarin tussen de beide zijden beton wordt gestort. De hierdoor ontstane wand kan betegeld worden, maar in de meeste gevallen is de afwerking liner. Een ander landelijk opererend bedrijf is Diffazur. Zij maken met behulp van een bewapening van ijzer een model dat vervolgens wordt afgewerkt met gespoten beton. Het voordeel hiervan is dat elk model en elke bocht of kronkel mogelijk is. Dit komt dan ook van pas in grotere speelbaden op campings, maar vooral in de vrije vorm baden. Heel belangrijk bij aanschaf van een zwembad is de zekerheid dat de bouwende aannemer een zogenoemde garantie dĂŠcennal kan geven. Dat is de wettelijk verplichte verzekering dat een bedrijf capabel is om gedurende tien jaar na oplevering elk door zijn bouwfouten veroorzaakt mankement te verhelpen. III

Gerard de Bos richtte in 1975 in Nederland Inter Garden op. Sinds 1980 is het bedrijf gevestigd in Zuid-Frankrijk. De leiding is nu in handen van zijn zoon Serge, bijgestaan door zijn broer Sven.

Reportage

Plaatsing in de praktijk Voorbeeld 1 – PVC bad We plaatsen een PVC bad in Fréjus, in een relatief kleine, deels hellende tuin. Het tuinontwerp inclusief de plaatsbepaling en de vorm van het bad is uitgevoerd door Inter Garden, evenals de vergunningaanvraag. De bouwer en leverancier van het bad is de firma P.A.G. uit Sainte-Maxime. Het betreft hier een bad van 9x4 meter, met een gelijke diepte over de gehele lengte van het bad. Na de grove vormgeving van de tuin is de plek voor het zwembad minutieus gevlakt en ontdaan van grof gesteente. Daarna is de grond ingetrild en de laag stabilisatiezand aangebracht. Ook deze is egaal afgewerkt, ontdaan van de laatste onregelmatigheden en op het juiste niveau gebracht t.o.v. de toekomstige terrassen en de villa. We gaan nu het bad op zijn plaats takelen met behulp van een mammoet kraan. Vervolgens brengen we alle aan-en afvoerleidingen aan, zoals een skimmer (die ervoor zorgt dat het vuil van het oppervlakte wordt afgevoerd naar de filterpomp), verlichting en de water aan- en afvoer. De pomp en filter worden in het geprefabriceerde PVC

Local techniek aangesloten. Het aanvullen met schoon zand rond het bad kan nu beginnen. Na het inwateren van het omringende zand wordt het bad gevuld en is het direct zwemklaar.

Voorbeeld 2 – Betonbad in vrije vorm Het tweede bad is door Diffazur gebouwd, op een schuine helling in een door Inter Garden ontworpen tuin. Het is een betonbad in vrije vorm. Ongeveer 11,50 x 5 à 6 meter met 2 plage’s en een grote brede trap. Na een bodemsondering zoeken we eerst de bon sol op. Dit is de werkelijk stabiele grondlaag waarop gefundeerd kan worden. Hierop storten we vier zware, 80 centimeter brede betonnen basisfunderingen met zware ijzerbewapening. Daarop komen vervolgens vier 30 centimeter brede waterpas afgewerkte betonbalken. Binnen deze constructie liggen drainagepijpen met een doorsnede van 10 centimeter. Daarna dekken we het geheel tot de bovenzijde van de betonbalken af met grof grint. Daarop rust de bodem van het bad. Aan de buitenzijde bouwen we een muur van circa drie meter hoogte om het

grint vast te houden en de basis te leggen voor het te spuiten beton. Binnen deze ruimte vlechten de betonvlechters een dubbele constructie van betonijzer, exact in de vorm van het toekomstige bad. Verlichting, bodemafvoer, leidingen en buizen voor skimmers, prise balai (stofzuigeraansluiting) en waterafvoer worden aangebracht. Aan de buitenzijde van het betonijzer komen bamboematten die ervoor zorgen dat het gespoten beton op zijn plek blijft. Nu wordt de eerste betonlaag in hoog tempo op de ijzerconstructie gespoten, met het doel om een 20 centimeter dikke betonmuur te vormen. Deze betonlaag wordt gedurende drie dagen regelmatig nat gesproeid. Nu volgt de afwerklaag van wit cement gemengd met verschillende toevoegingen (marbre blanc). Dit vergt een kleine dag met een ploeg van vijf man; een zeer specifieke klus die bepalend is voor het eindresultaat. Hierna vullen we het bad direct met water. Tot slot wordt al het resterende leidingwerk bedrijfsklaar gemaakt en komt dit samen in de onder het terras gebouwde technisch ruimte.

www.maisonenfrance.com

Reportage

Een stukje Frans-Hollands grensgebied

Wonen op Saint-Martin Er bestaat een uniek stukje Frankrijk dat aan Nederland grenst en het gehele jaar door aangename temperaturen kent: gemiddeld zo’n 28 graden, met regelmatig een lekkere plensbui, zodat het land stofvrij en groen blijft. We hebben het over het eiland Saint-Martin, oftewel Sint Maarten. TEKST: JOOST KUBBE

‘The friendly island’, zo luidt de koosnaam voor het stuk land in de Caribische Zee, genoemd naar de heilige Maarten (Martinus van Tours), op 8 uur vliegen van Schiphol of Parijs. De zuidelijke Nederlandse helft leeft voornamelijk van het Amerikaanse toerisme, wat ‘ons deel’ dan ook een Las Vegas-achtige allure geeft. Het noordelijk gelegen Franse deel straalt meer rust en campagne uit; een uitstekende combinatie, als je bedenkt dat een rondje om het eiland met de auto slechts een goed uur in beslag neemt.

en overwinteraars een flinke dosis warmte halen. Ik voel me op het eiland prima thuis, en wel om twee redenen: we zijn allebei half Frans / half Nederlands en dragen dezelfde naam (mijn tweede voornaam is Maarten).

De Franse kant van het eiland valt onder de Franse wetgeving, en daarmee zijn kopers goed beschermd De kosten van levensonderhoud zijn hier ongeveer gelijk aan wat we in Europa gewend zijn. Groenten, fruit, mineraalwater en wijn zijn wat duurder, maar vlees en benzine zijn goedkoper. Een liter benzine kost slechts € 1,- (maar veel kilometers kun je hier toch niet maken). Sigaretten zijn al helemaal goedkoop (€ 1,60 per pakje!), evenals sterke drank. De Euro en US dollars zijn de gebruikelijke betaalmiddelen. En - koninklijk detail - in élke winkel aan de Hollandse kant hangt een foto van Willem-Alexander en Máxima!

Kosten van levensonderhoud Zowel het Franse als het Nederlandse deel van Sint Maarten is het hele jaar door toeristisch, met een piek in het hoogseizoen (half december tot april). In die periode komen veel Amerikaanse en Canadese vakantiegangers

Maison en France

Côté dutch en Kerosine beach De lokale Fransen noemen de Hollandse kant Côté dutch, en spreken vrijwel allemaal Engels. De jaarlijkse hoogtepunten zijn Saint Maartensday (11 november),

Koningsdag, 14 juillet, de Heineken Regatta en vele kleinere feesten. In de tropen is altijd wel een reden om iets te vieren. Overdag is er op Saint Martin genoeg te beleven: er zijn maar liefst dertig baaien, zodat je vrijwel elke dag wel iets nieuws kunt ontdekken. De meest spectaculaire is Kerosine beach, waar je de bandprofielen van landende vliegtuigen van zeer nabij kunt inspecteren. Het ligt vlak voor de landingsbaan van Princess Juliana Airport. Andere populaire dagbestedingen zijn onder meer: • Dagcruises met een zeilcatamaran of motorboot naar de eilanden Anguila, Saint-Barthélemy of Saba. • Het huren van een (zeil)boot met of zonder bemanning. • Een meerdaagse cruise naar Saint Kitts, Sint Eustatius en Guadeloupe, of naar de andere kant richting de Maagdeneilanden en Porto Rico.

Een greep uit het actuele aanbod

1. Een gelijkvloerse villa tussen het lagon (50m) en het strand van de Caraïbische Zee (200 m). Indeling: centrale ruimte met eet- en woonkamer, privézwembad, 4 slaapkamers, sanitair en keuken. Prijs: € 650.000 .

Huizenmarkt op Saint-Martin Het onroerend goed op het eiland kent geen crisis. De Amerikaanse subprime crisis, noch de Europese economische crisis hebben er invloed op de prijsontwikkeling gehad. Er wordt goed en regelmatig zaken gedaan door een zich steeds vernieuwende clientèle. De huisprijzen variëren van ca. € 50.000,- voor een studio in Marigot (de Franse hoofdstad) en ca. € 250.000,voor een appartement aan zee, tot meerdere miljoenen voor een uitzonderlijke villa met alles erop en eraan én een panoramisch uitzicht. De Franse kant van het eiland valt onder de Franse wetgeving, en daarmee zijn kopers goed beschermd. De Nederlandse helft staat onder Amerikaanse invloed, vooral wat de timeshare-aankopen betreft. Daar is het dus oppassen geblazen! Als je besluit om je op het Franse deel van het eiland te vestigen, dan geldt daar een inkomstenbelastingkorting van maar liefst 40%. Bovendien geniet je er van de Franse gezondheidszorg, die op een hoog peil staat. III

Kom een kijkje nemen! Heeft u interesse om u op ‘The friendly island’ te oriënteren op een tweede woning? Dat kan. Makelaar en taxateur Joost Kubbe ontvangt u graag ter plaatse in november. Ook voor ‘proefwonen’ zijn er legio gemeubileerde huurmogelijkheden. Meer info op: www.immoboulevard.com

2. Een ruim gelijkvloers tweekamerappartement op het strand van Nettlé Bay. Gemeenschappelijke zwembad op 25 m, zee op 40 m. Geschikt voor 4 personen. Grote woon/ eetkamer met keukenhoek, slaapkamer, badkamer met douche/wc, airconditioning en teakhouten terras. Prijs: € 260.000. De separate studio erboven, met eigen opgang en voorzieningen is eventueel ook te koop. Meerprijs: € 120.000.

3. Boven Orient Bay: een van de mooiste villas (1998) van Saint-Martin met een panoramisch uitzicht over strand en zee en, aan de horizon, Saint-Barthélemy. Gedeeltelijk overdekt marmeren terras van 200 m2, overstroom zwembad en ingebouwde bar. Woonkamer, keuken, 4 slaapkamers met privébadkamer en airconditioning. Separaat driekamerappartement. Aangelegde tropische tuin van 4000 m2. Prijs € 3.150.000.

www.maisonenfrance.com

Kleine klusjes,

groot plezier Maak uw huis of gastenverblijf tijdig â&#x20AC;&#x2DC;winterklaarâ&#x20AC;&#x2122;

De mooie luie zomer is voorbij en we krijgen weer zin om nuttige dingen te doen. Als u nog niet toe bent aan het grotere werk, zoals het houtwerk buiten in een zodanige staat brengen dat de winter het niet verder kan aantasten, dan heb ik hier een aantal kleinere klusjes om de motor weer op gang te krijgen. Tekst: Edzard Groeneveld Het is nog te vroeg om al uw daken en goten met afvoerleidingen bladervrij en schoon te maken. Dat zetten we dus onder aan het lijstje, voor als de laatste bladeren gevallen zijn. De schoorstenen heeft u waarschijnlijk al laten vegen en gelijktijdig zijn de kachels en de cv-ketel schoongemaakt en gecontroleerd. Het is echter wel het goede moment om alle bad-, douche-, wastafel- en gootsteensifons uit elkaar te halen en schoon te maken. Dat scheelt ongemak en ergernis als u straks met kerst weer gasten ontvangt. Vergeet

Maison en France

niet om tijdens het weer in elkaar zetten van de sifons op alle schroefdraden een beetje zuurvrije vaseline of een andere zacht blijvende vetsoort (kogellagervet) aan te brengen. Daarmee voorkomt u de volgende keer een hoop gedoe.

Vervangen en smeren Het nalopen van de regenwater-afvoergeulen op en bij uw terrein is ook geen overbodige luxe. Omdat dit best veel werk kan zijn, is het verstandig om een vriend te vragen u hierbij te helpen. Beul hem niet af maar verwen hem, anders komt hij volgend jaar niet meer terug. Zorg er ook voor dat de werkzaamheden goed zijn voorbereid en dat het juiste gereedschap en materiaal bij zijn aankomst aanmoedigend klaar ligt. Perlators en roostertjes (aeration) in de kraanuitlopen gaat u niet ontkalken, want dat helpt maar zeer tijdelijk. In plaats daarvan vervangt u ze meteen door nieuwe. Op internet koopt u ze voor bijna de helft van de Franse

Onderhoud en renovatie

Leg openhaardhout nooit tegen een gevel of muur, maar vrij, zodat de wind het kan drogen

winkelprijs en heeft u ze binnen drie dagen in huis. Geef ze ook even een likje vaseline alvorens ze te plaatsen. Op het regelmatig ontkalken van apparaten en douchekoppen etc. hoef ik u natuurlijk niet te wijzen. Loop ondertussen met een oliespray op siliconenbasis even de sloten en scharnieren na.

Het openhaardhout legt u klaar, maar nooit tegen een gevel of muur. Dat is niet goed voor de gevel (vocht) en ook niet voor het hout. Leg het juist vrij, zodat de wind het hout kan drogen. Een verhoginkje van straattegels met een eenvoudig afdakje van golfplaten is al voldoende. Houdt het met klussen sowieso altijd simpel, want als u vindt dat u eerst van alles moet doen ter voorbereiding, komt van de klus zelf dikwijls niet veel meer terecht. En â&#x20AC;Ś heeft u eenmaal de smaak te pakken, vraag dan aan uw partner wat voor klusjes u nog meer kunt doen. Dan bent u er maar meteen vanaf en is iedereen tevreden. III

Hou het simpel Als u niet alleen tuinslangen van goede kronkelvrije kwaliteit koopt, maar ze â&#x20AC;&#x2DC;s winters ook nog eens netjes zonder water erin opbergt, heeft u er veel langer plezier van. Daarna kunt u de buitenkranen afsluiten en aftappen en de isolatie in de watermeterkast controleren.

Edzard Groeneveld is eigenaar van Groeneveld Bouwbegeleiding Provence in Cotignac. edzard.help@gmail.com www.bouwbegeleidingprovence.nl

www.maisonenfrance.com

Onderhoud en renovatie

Maison en France

Financieel – Ronald Claes

Verhuizen of verbouwen? Verbouwen als alternatief in een minder gunstige verkoopmarkt In het leven worden verschillende fasen doorlopen. Elke fase kenmerkt zich door speciﬁeke wensen, ambities en verwachtingen. Deze ontwikkelingen komen misschien wel het beste tot uitdrukking in de woning en woonomgeving. Bij een huis in Frankrijk is dat niet anders. Een praktijkvoorbeeld: een echtpaar koopt een klein huis in Frankrijk als tweede woning voor vakantie en verhuur. Enige jaren later wil men toch een groter huis. Na hun pensionering verhuist het echtpaar naar Frankrijk om er permanent te gaan wonen. Al snel ontstaat de behoefte aan meer luxe en meer ruimte om gemakkelijker vrienden, familie en (klein)kinderen te kunnen ontvangen. In de fase daarna kiest men uiteindelijk weer voor een kleine en gelijkvloerse woning. Als u zich hierin herkent, zult u ongetwijfeld regelmatig verhuist zijn. U weet dan dat een verhuizing geld kost. Niet alleen de verhuiskosten zelf, maar ook de aankoop en verkoopkosten. Denk aan de notaris en belastingen, zoals de overdrachtsbelasting bij de aankoop en de taxe sur la plus value bij de verkoop.

een bouwvergunning kunnen overleggen. Ook zal de bank de ﬁnanciële gegoedheid van de bouwbedrijven en de aanwezigheid van de vereiste verzekeringen en garanties controleren. Het is verstandig om vooral naar het laatste te vragen voordat u met een bedrijf in zee gaat. Niet alleen voor de bank en de hypotheek, maar zeker ook voor uw eigen zekerheid. Het hypotheekbedrag wordt gestort in een (ver)bouwdepot waaruit de facturen worden betaald. Belangrijk is om een deel van uw eigen geld te reserveren voor tegenvallers en voor eventuele aanpassingen van het plan tijdens de werkzaamheden. U moet nooit meer lenen dan nodig is, maar pas wel op dat u niet te conservatief bent. Een goed en realistisch plan is de basis van een succesvolle verbouwing.

Leen nooit meer dan nodig is, maar pas wel op dat u niet te conservatief bent

Tweede hypotheek

Misschien zit u op dit moment op een ‘breekpunt’ en overweegt u uw huis in de verkoop te zetten of heeft u dit zelfs al gedaan. Als u de berichten in de media volgt, weet u dat de verkoop van een woning momenteel een stuk moeizamer gaat dan 4 à 5 jaar geleden. In plaats van de woning te verkopen en een nieuwe te kopen, kunt u ook beslissen om uw woning te verbouwen. Waar moet u op letten als de verbouwing (gedeeltelijk) geﬁnancierd moet worden?

In veel gevallen zit er al een hypotheek op het huis die is aangegaan bij de aankoop. Franse banken willen in de regel niet als tweede hypotheekhouder achter een andere bank zitten. Dit betekent dat de hypotheek voor de verbouwing bij dezelfde bank moet worden aangevraagd of dat u de gehele hypotheek moet ‘oversluiten’ bij een nieuwe bank. Als u de hypotheek ‘oversluit’ moet u rekening houden met extra kosten, zoals boeterente en hypotheekaktekosten. Aan de andere kant is de rente die u nu betaalt misschien hoger dan de rente van een nieuwe hypotheek. In dat geval bespaart u per saldo geld en slaat u twee vliegen in één klap.

Uitgewerkt plan

Minimum hypotheekbedrag

De bank wil weten wat u gaat doen, wie het gaat uitvoeren en hoeveel het gaat kosten. Uiteraard moet u, indien van toepassing,

Voor een hypotheek hanteren de banken vaak een minimum bedrag. De redenen hiervoor zijn onder andere de aard van de

lening, de tijd die de bank nodig heeft om een aanvraag af te handelen en de (notaris) kosten, zowel voor de bank als voor de klant. Het minimum bedrag is vaak € 50.000,-. Wil u een kleiner bedrag lenen, dan valt u vaak terug op een persoonlijke lening. Dit betekent een krediet waarbij het huis niet als zekerheid wordt genomen door de bank. De consequentie hiervan is dat de looptijd van de lening korter is en de rente en de maandtermijnen hoger.

De doe-het-zelver Regelmatig krijg ik de vraag of ook alleen de bouwmaterialen kunnen worden gefinancierd, omdat de werkzaamheden zelf worden gedaan. Dus niet samen met een officieel bouwbedrijf. Helaas is dit niet mogelijk. Zelfs niet als er een grote overwaarde is. De bank wil er zeker van zijn dat de hypotheek wordt gebruikt voor de verbouwingen en niet voor iets anders. Dit luistert erg precies in Frankrijk. De doe-het-zelver zal het geld zelf moeten hebben of moeten terugvallen op een persoonlijke lening. Een verbouwing kan de oplossing zijn voor de verandering van uw woonwensen. Het is belangrijk dat u vooraf goed bepaalt wat u wilt, hoeveel het gaat kosten en hoe u dit gaat betalen en/of financieren. Raadpleeg dan ook specialisten met betrekking tot de (ver)bouwactiviteiten, noodzakelijke vergunningen en formaliteiten en natuurlijk de hypotheek. U kunt dan weer jarenlang zorgeloos genieten van uw huis in Frankrijk! III

Ronald Claes Claes Finance – Frankrijk hypotheken www.claesﬁnance.com info@claesﬁnance.com 073 - 523 06 16.

www.maisonenfrance.com

Onderhoud en renovatie

Maison en France

Fiscaal – Sietze Jan Dijkstra

Heb ik daar een vergunning voor nodig? Noodzakelijk papierwerk bij verbouwing of renovatie Veel huiseigenaren gaan na aankoop van hun woning over tot verbouwen of renovatie. Hiervoor moeten vanaf het begin tot aan de oplevering van de werkzaamheden een aantal administratieve handelingen worden verricht. Welke aanvragen moet u indienen en welke overige documenten heeft u nodig? Het noodzakelijke papierwerk is afhankelijk van de vraag of het uiterlijk van het gebouw wijzigt, of de bewoonbare oppervlakte van de woning verandert, of dat er sprake is van een bestemmingswijziging van het pand. Soms is een bouwvergunning noodzakelijk en soms kan worden volstaan met een zogenaamde déclaration préalable (DP). Een DP is een vraagstelling aan het bevoegde overheidsorgaan of de voorgenomen werkzaamheden mogelijk zijn. Dit is een lichtere formaliteit dan de bouwvergunning. Afhankelijk van de omvang van de verbouwingswerkzaamheden of de impact op het bestaande gebouw, is een bouwvergunning dan wel een DP nodig.

verandering betekenen van de buitenkant, zodra de kleur of de samenstelling van de dakpannen verschilt met de oorspronkelijk exemplaren. In dit geval moet een DP worden aangevraagd. Het aanpassen van de zolder tot woonruimte is in principe vrijgesteld van formaliteiten en kan zonder papierwerk worden uitgevoerd, behalve als de buitenkant van het gebouw wijzigt doordat er bijvoorbeeld een dakkapel of dakraam wordt geplaatst. In dat geval dient er wel een DP te worden aangevraagd. Wanneer de oppervlakte van de woning wordt vergroot, wordt er onderscheid gemaakt in vergroting tussen

Het aanpassen van de zolder tot woonruimte is in principe vrijgesteld van formaliteiten en kan zonder papierwerk worden uitgevoerd Renovatiewerkzaamheden die de buitenkant van het gebouw veranderen, zijn onderworpen aan een DP, behalve als het gebouw een beschermde status heeft van bijvoorbeeld een monument. Het renoveren of vernieuwen van het dak kan een

5 m² en 20 m² en meer dan 20 m². Bij een vergroting kleiner dan 20 m², kan worden volstaan met een DP. Zodra de oppervlakte echter met meer dan 20 m² wordt vergroot, moet er een bouwvergunning worden aangevraagd.

Dossier en beslistermijn De Franse overheid heeft CERFA formulieren op haar website geplaatst die samen met de bouwtekeningen en overige stukken – zoals aangegeven op het formulier en afhankelijk van de werkzaamheden – moeten worden ingediend bij het bevoegde overheidsorgaan (meestal de gemeente) voor de aanvraag van de vergunning, dan wel de DP. Het dossier voor de aanvraag moet de volgende CERFA documenten bevatten: • Autorisation de construire • Formulier voor de berekening van de noodzakelijke belasting • De bijlagen (notice, plans, document graphique). Het dossier wordt ingediend bij het bevoegde overheidsorgaan (meestal de gemeente) waar de werkzaamheden zullen plaatsvinden. De toezending kan per aangetekende brief met bewijs van ontvangst. Het overheidsorgaan moet een bewijs van ontvangst afgeven waarin de datum van ontvangst wordt bevestigd. Wanneer het een woning betreft, heeft het overheidsorgaan twee maanden de tijd om te besluiten over de aanvraag voor een bouwvergunning. Bij een ander soort gebouw is deze termijn drie maanden. De beslistermijn voor een DP bedraagt in elk geval één maand, hoewel er omstandigheden kunnen zijn waardoor de termijn moet worden verlengd.

www.maisonenfrance.com

Onderhoud en renovatie

Als de werkzaamheden conform de bouwvergunning of DP zijn uitgevoerd, wordt een ‘déclaration de conformité’ afgegeven en zijn alle formaliteiten geregeld Tableau d’afﬁchage, DOC en DAT Zodra de bouwvergunning of DP is verkregen, geeft dit aanleiding tot nadere formaliteiten. Zo moet er aan het te verbouwen pand een bord worden gehangen met de aankondiging dat er een vergunning is afgegeven. Dit bord – een tableau d’afﬁchage – dient rechthoekig te zijn, groter dan 80 cm en zichtbaar vanaf de openbare weg. Verder moet het de volgende mededelingen bevatten: • Naam van de begunstigde van de vergunning • Datum en nummer van de vergunning • Aard van het project • Oppervlakte van het terrein • Het adres van de gemeente waar het dossier kan worden ingezien • De beroepstermijn tegen de vergunning. Dit is een periode van twee maanden vanaf het moment van affichage. Als alle bovenstaande formaliteiten zijn doorlopen, kan de aannemer worden ingeschakeld. Die moet verklaren dat de werkzaamheden zijn aangevangen door het afgeven van een déclaration d’ouverture de chantier (DOC). Hiervan moeten drie exemplaren naar de gemeente worden gestuurd. Als de werkzaamheden zijn afgerond,

Maison en France

verklaart de aannemer dat dit het geval is middels een DAT (déclaration d’achèvement des travaux). Ook hiervan gaan weer drie exemplaren naar de gemeente. Na afgifte van de DAT kan de gemeente gaan kijken of de werkzaamheden conform de afgegeven bouwvergunning of DP zijn uitgevoerd. Als dat zo is, wordt een conformiteitsverklaring (déclaration de conformité) afgegeven en zijn alle formaliteiten geregeld.

Fiscale gevolgen Een verbouwing kan ook fiscale consequenties hebben. Zo is het mogelijk dat de taxe d’habitation wordt verhoogd, omdat deze is gebaseerd op het huurwaardeforfait. Als de woning zodanig is verbeterd dat het huurwaardeforfait stijgt, dan stijgt daarmee ook de taxe d’habitation. Verder kan een verbouwing gevolgen hebben als de woning wordt verkocht. Bij verkoop wordt immers taxe sur la plus value, oftewel winstbelasting geheven. De winst die belast wordt, is grofweg gezegd het verschil tussen de koopprijs en de verkoopprijs. Indien de winst is behaald dankzij de renovatie of verbouwing, moet worden bekeken in hoeverre de verbouwings- of renovatiekosten in mindering kunnen worden gebracht op de behaalde winst. Artikel 150 VB II lid 4 van de Code

Général des Impôts (CGI) zegt hierover het volgende: ‘Uitgaven betreffende bouw, ver- of herbouw, vergroting of verbetering kunnen in mindering komen op de winst als de verkoper de kosten dienaangaande heeft gedragen.’ Het begrip renovation (renovatie) is niet in de opsomming van dit artikel opgenomen. Hierdoor ontstaat vaak discussie met de Franse fiscus over de vraag wanneer er sprake is van verbetering of van renovatie van de woning. Indien de fiscus zich op het standpunt stelt dat er sprake is van renovatie, zijn die kosten dus niet in mindering te brengen op de winst. Als u hebt verbouwd en de woning verkoopt, is het dus verstandig om u bij de verkoop altijd deskundig te laten begeleiden, zodat u deze discussie met de Franse fiscus niet zelf hoeft te voeren. III

Sietze Jan Dijkstra advocaat en notarieel jurist ZuidHollandlaan 7 2596 AL Den Haag dijkstra@steinzdijkstra.nl www.steinzdijkstra.nl

Trouvailles ~ nieuw op de markt ANOST, Bourgogne

Omg. Brignoles

Saône et Loire (71)

Provence/Var (83)

Groot en statig huis (250 m²), 3 verdiepingen, perfect voor chambres d’hôtes, 1000 m² tuin. Grote schuren, dominante positie in het dorp. réf: KtH 10017 - Prijs: € 198.000 www.immoboulevard.com

Direct aan een rivier gelegen, geheel gerenoveerd woonhuis met studio in een chalet op 5.900 m² vlak terrein. Ref. 260 - Prijs: € 371.000 www.bdfrance.nl

nabij LUZY, Morvan GRURY, Bourgogne

Nièvre (58)

Saône et Loire (71)

Te renoveren woonboerderij ‘en pierres apparentes’, bestaande uit een karakteristiek woonhuis met bijgebouwen, zwembad en 5,75 ha terrein, dominant gelegen op een zuidhelling, met magniﬁek uitzicht. réf: LV-9543 - Prijs: € 212.000 www.immoboulevard.com

17e eeuwse hoofdhuis van een métayère, met overliggende schuren op 2 ha weide, 3 niveau’s van elk 100m2, keuken 4 slk, prachtig spantwerk, open haard om een os in te roosteren, ter renovatie. réf: JMK 8375 - Prijs: € 120.000, www.immoboulevard.com

Omg. Brignoles Provence/Var (83) Mooi, Provençaals woonhuis met zwembad, cabanon en tuinhuisje op een mooi omheind terrein van ca. 5.000 m². Ref. 249 - Prijs: € 348.000 www.bdfrance.nl

Kant-en-klaar of zelf aanpakken? Een stevige renovatie kan het verschil maken, waardoor een huis weer jarenlang mee kan. Wij vonden een aantal woningen die onlangs stevig zijn verbouwd en een paar ‘opknappertjes’ die nog even moeten worden ‘aangepakt’. Waar gaat uw voorkeur naar uit?

St Mce. de PIONSAT Auvergne - Puy de Dôme (63) Monumentale dorpswoning met aansluitend een oude klompenmakers werkplaats. Prachtige trap, originele vloeren en grote hoge ruimtes. Woonkamer, keuken, badkamer, 3 slk. en enorme zolder. réf: JWK 9678 - Prijs: € 86.800, www.immoboulevard.com

Maison en France

Omg. Aubeterre Dordogne (24) Landelijk gelegen woonhuis, nieuw gebouwd en opgetrokken uit natuursteen met uitzicht en ca. 2.600 m² grond. Ref. 6104 - Prijs: € 183.500 www.bdfrance.nl

BAZOIS, Bourgogne

Omg. Grimaud/Ste. Maxime

Nièvre (58)

Côte d’Azur/Var (83)

Voormalige oliemolen met woonhuis en apart huisje in de tuin op ruim 1600 m. Molengedeelte is nog geheel intact. Bijzonder karakteristiek object. Uitdaging met veel mogelijkheden. réf: LF 9895 - Prijs: € 85.600, www.immoboulevard.com

Eigentijdse, strakke villa op 1.750 m² met schitterend zwembad en panoramisch zicht op de baai van St. Tropez, recentelijk gerenoveerd en verkerend in nieuwstaat. Ref. 170 - Prijs: € 1.890.000 www.bdfrance.n

Omg. Verteillac Lot-et-Garonne (47) Prachtig, riant, natuurstenen landhuis met zwembad en schuur op ca. 7.800 m² grond. Met smaak gerestaureerd, met behoud van het originele karakter. Ref. 2550 - Prijs: € 787.500 www.bdfrance.nl

Maison en France

Reportage

Ondernemen in Noord-Frankrijk:

Aanpakken en genieten Als Nederlander een bedrijfje beginnen in het ruige Noorden van Frankrijk: het kan. Als je maar klein genoeg blijft om al te veel bureaucratie te omzeilen. En samenwerkt met de Fransen. TEKST: ONNO AERDEN

Picardië en de Franse Ardennen ontberen dan doorgaans tropische temperaturen; ze gaan niet gebukt onder een overspannen toeristische markt, waardoor het leven er rustig en aangenaam is. ‘Dit is het Frankrijk van vijftig jaar geleden,’ omschreef een Nederlandse huiseigenaar het treffend. De zucht naar de romantiek van een ver verleden verklaart ook het grote aantal Nederlanders dat inmiddels een tweede huisje heeft gekocht langs de groene grens met België. Opvallend is een toename van het aantal Nederlanders dat er, in hun kielzog, een bedrijf start. De VVV in Charleville-Mezières, de hoofdstad van de Franse Ardennen, kan geen schatting geven van het aantal Nederlanders met een eigen bedrijfje in de Noordelijke departementen, maar constateert wel een hoop activiteit. Vast staat dat het er vele tientallen zijn: B&B’s, hotels, makelaardijen, restaurants en bouwbedrijven vooral.

Weinig hulp Deze activiteit hangt mogelijk samen met de aankondiging van een soepelere bejegening van buitenlandse ondernemers door de regering Hollande. Die is op zoek naar vers geld om de stagnerende Franse economie vlot te trekken. Toch stuiten deze hervor-

Franse partner ben je nergens als je groot wil groeien,’ zegt hij. Maar in het Noorden wordt vooral klein gedacht. ‘Ik blijf lekker alleen,’ zegt Maykel van Oorschot: ‘Als ik mensen nodig heb, huur ik ze in.’ De late veertiger Van Oorschot heeft na de MTS en de Kunstacademie altijd zijn werk achterna gereisd: als interieurarchitect, bouwadviseur en aannemer werkte hij de afgelopen 25 jaar onder meer in Ierland, Nepal en België. ‘Maar hier kom ik thuis.’ Hier – dat is een gehucht achter het ‘Nederlandse’ plaatsje Besmont in de regio Thierache, op de grens van Picardië en de Franse Ardennen. Van Oorschot kocht er een schuur, waarin hij nu woont. Van daaruit adviseert en bouwt hij voor Nederlanders die in de omgeving een tweede huis kochten.

‘Het is hier een stuk vriendelijker dan in Nederland. Rust, ruimte - het zijn voor mij ideale voorwaarden om lekker te werken’ mingen op veel weerzin bij ambtenaren en vakbonden. In het Financieele Dagblad vatte de Nederlandse oprichter van een fietsimportbedrijf in Frankrijk onlangs de situatie samen: matige hulp vanuit Parijse ministeries, weigerachtige banken. ‘Zonder

‘Het buitenleven is onvergelijkbaar met dat in andere landen,’ vindt de vakman. ‘Het landschap is sappig, groen en gefragmenteerd. Er zijn hier echte seizoenen, maar het is allemaal net een stuk vriendelijker dan in Nederland. Rust, ruimte – het zijn voor mij ideale voorwaarden om lekker te werken. Bouwen vraagt om nadenken. De huizen die ik tegenkom zijn vaak eeuwenoud, met allerlei rare constructies. Hoe moeilijker het eruit ziet, hoe blijer ik word.’ De entrepreneur komt veel jonge werkloze vaklieden tegen: ‘Die betrek ik in mijn projecten. Natuurlijk is het geweldig om met Franse mannen te werken: de materiaalkennis en het arbeidsethos zijn enorm. Ik heb toegang tot de projecten, zij kunnen weer aan de slag.’

Drijfveren en verschillen Ondernemen als roeping: Geld verdienen maar vooral ook genieten van de vrijheid

www.maisonenfrance.com

Reportage

van het uitgestrekte land, dat is wat landgenoten in het Noorden drijft. Zo runnen Rick Charité en zijn vrouw Annemieke een camping ‘voor mensen die niet van campings houden’. Aldus Rick, die in Nederland meubelen en horecaprojecten realiseerde. Op zijn eigen, steeds verder uitgebreide stuk land bouwde hij afgelopen jaren romantische chalets en grote tenten. ‘22 Jaar geleden kwam ik hier wonen,’ zegt hij, staand voor een imposante stenen oven achterop het terrein. ‘Toen woonden hier wel wat Nederlanders, maar er was geen enkele bedrijvigheid. Er stonden twee vervallen huisjes op mijn terrein, daar wilde ik altijd wat mee doen. Negen jaar geleden kwam Annemieke hierheen, onze zoons zitten in een dorpje om de hoek op school en vijf jaar geleden zijn we met de camping begonnen. Een gok,’ lacht hij, terwijl hij achteloos een pizza in de oven schuift. Problemen met de overheid heeft hij nauwelijks gehad: ‘We zijn te klein om moeilijkheden te krijgen, op topdagen zitten hier zo’n dertig mensen. De lokale overheid is blij als hier wat gebeurt.’ Want dat is het verschil met ondernemen aan de Côte of in grote Franse steden: de economie in het Noorden heeft dringend behoefte aan verse impulsen. Net als elders op het platteland trekt de jeugd weg, boerenbedrijven staan steeds vaker te koop en werkloosheid onder degenen die achterblijven is groot. Dan worden ondernemende Noorderlingen eerst met argusogen, maar uiteindelijk welwillend bekeken. Zeker als ze succesvol zijn, zoals Mari Maris. De Amsterdamse kokkin startte met haar man Bart een onwaarschijnlijke onderneming: een groenterestaurant, midden in carnivorenland, in hun eigen huis vlak buiten Besmont. ‘Le Jardin des Etoiles’. Op gezette tijden – reserveren verplicht – eten Fransen en Nederlanders gebroederlijk in de voor de gelegenheid omgebouwde huiskamer. Het is inmiddels een succes tot over de grenzen, mede dankzij Maris’ bekendheid als auteur van een groentekookboek. Op tafel: groenten uit eigen tuin. En af en toe een stukje vlees – toch wel.

sien de Smit uit: ‘Je moet vertrouwen kweken door samenwerking te zoeken en te laten zien dat je door het leveren van goed werk de economie vooruit helpt.’ De Smit is een servicebedrijf begonnen, ‘l Ange Gardien’, voor Nederlanders met een tweede huis in en om de Thierache: schoonmaken, kachels aanmaken, bedden opmaken … ‘we vullen op verzoek zelfs alvast de ijskast’. Dat is een gat in de markt, merkt ze: veel Nederlanders komen een lang weekend over en willen dan dat hun huisje meteen bewoonbaar is. Langzamerhand komen er ook financiële vragen, of verzoeken om bouwmaterialen. Lachend: ‘Ik krijg vragen die ik in Nederland nooit zou krijgen. ‘Waar kan ik mijn kat in deze omgeving het best laten inslapen?’ Dat ga ik dan uitzoeken. En, ik kan alles regelen. Daar ga ik prat op.’ Zelf kwam ze, evenals veel Nederlanders, al in de jaren zestig met haar ouders mee naar de streek, die toen gold als inspiratieplek voor tientallen kleinkunstenaars en schrijvers als Remco Campert en mimespeler Rob van Reijn. Toen ze vier jaar geleden haar Franse jeugdvriend weer tegenkwam, sloeg de vonk over: inmiddels woont en werkt De Smit permanent in de vallei onder het Belgisch-Franse grensstadje Hirson. ‘Ik ben hier opgegroeid en ik ken de mentaliteit. Via mijn vriend kom ik nu veel Fransen tegen die het geweldig vinden, al die Nederlandse bedrijvigheid.’ Zelf zou ze nergens anders meer willen werken: ‘Al die pittoreske dorpjes, al het groen. En het contact met de boeren: hartelijk, ze hebben bijvoorbeeld ineens nog een stapel ongebruikte bakstenen liggen waarnaar een klant van mij op zoek is.’

‘Ondernemende Noorderlingen worden eerst met argusogen, maar uiteindelijk welwillend bekeken. Zeker als ze succesvol zijn’

Inspirerende plek Met hun onconventionele concept wisten de restaurantiers de afgelopen jaren een vaste plek te bevechten, ook voor Fransen uit de wijde omgeving. Fransen moeten wennen aan Nederlandse ondernemers, legt Fran-

Maison en France

ken aan de Parade in eigen land – maar dan in het ruige Franse Noorden. Het bedrijfje draait nu beter dan ooit: in het seizoen trekken fietsers op weg naar Parijs af en aan, op het terrein staan her en der klassieke campers, de fraaie Pipowagen is vrijwel altijd verhuurd – net als de inmiddels opgeknapte huisjes. Elke maandag bakt Rick zelf pizza’s in een pizzaoven bij een kapschuur. Een gast zegt, nippend aan een door de gastheer zelf

Persoonlijke contacten Rick en Annemieke zien zichzelf ooit nog wel eens elders vestigen – maar voorlopig is het ondernemersbestaan hier te leuk. De romantische sfeer op het terrein doet den-

gebrouwen punch: ‘Het is compleet anders dan anders. Dat maakt het zo geweldig.’ De Smit merkt dat Franse overheden nogal vertragend kunnen overkomen, nu ze verder groeit: ‘Duizend stempels voor een eenvoudige aanvraag tot uitbreiding van activiteiten, om maar wat te noemen.’ Maar daar staat tegenover dat de regio zo klein is, dat ambtenaren je vanzelf gaan herkennen. ‘En het hebben van een persoonlijke band maakt het verschil – met het waterbedrijf, de bank, de burgemeester van het dorp. Uiteindelijk gunnen de Fransen je hier veel.’ III Meer informatie over de in dit artikel geïnterviewde personen vindt u op onderstaande websites: www.jardindesetoiles.com www.angegardien.webklik.nl www.atelierdelacharite.nl

Financieel Dagblad-columnist en auteur Onno Aerden schreef het boek Altijd buiten eten! Daarin beschrijft hij de zegeningen van het wonen in een (Noord-)Frans tweede huisje. Bestellen via: betterlifepublishers.nl

Bosscher-Advies

Uw Frans Recht Jurist

Droomt u van een huis in Frankrijk of heeft u wellicht al een woning in la douce France?

Voor al uw vragen op het gebied van: ■ Aankoop/verkoop ■ Fiscaliteit ■ Erfrecht ■ Testamenten/huwelijksvoorwaarden

Mr Mireille Bosscher - 0642661075 www.bosscher-advies.nl

Eerder verschenen nummers van Maison en France nu verkrijgbaar! Surf naar onze website:

www.maisonenfrance.com ce.com www.maisonenfran

HOTEL TEN EEN ZIJ KOCH verhaal

gs Ervarin ère uit de Is

Van luchtkasteel tot echt kasteel

IN HET HUIS

De pa rel va n de

Langu ed oc Interview met Nederlandse

Tussen Tarn en Dordogne

Proven ce

PROV EN LE VE NS ÇA AL SE KU

HOE PROMOOT JE NOORD-FRANKRIJK?

WIL ALS DE BANK NIET

Het rustieke leven in La France Profonde

ON DE RN

Voorkom schade aan uw Franse woning

Pas op voor ademen kleigronden

IN DE OLpr-medewerker in IE Pas-de-Calais

DÉCOUV REZ LE BON HEU

Een eige olijfgaarn biologische d

WON EN NATU UR OF KO PE N IN EE

N Waar mGEBIED oet u op letten? AT EL IE RB Nederla EZOEK de Pyrénndse glazenier in ées-Orien tales

iten winter bu : hou de t uw AKTISCH zo word t? èche PR OM HET HUIS: koop r in de Ard KOPEN/RUILEN: actueel huizenaanbod en trouvailles REPORTAGE: 70 jaar ROND uwbouw er! twerpste n hotelier als u nie me on el ten de ve na D-Day: herdenkingsactiviteiten in Normandië REGIO: zo wonen onze lezers let OT: mo van ee En nog et u op AU BOUL enissen ERVARINGSVERHAAL: van hameau tot vakantiedomein in de Lot-et-Garonne waar mo de Auvergne FEMME : belev ANCIEEL: ars in BOEKEN MILIEUBEWUST: het Europees Ecolabel HYPOTHEEK: kiest u voor een vaste ijs FIN vaste unstena HET HUIS: of de deur een vogelparad een variabele rente? En nog veel meer! se glask nden RONDOM € 5,45 srege nd in ersta ling rla misv rtu tige de elling winte KOPE FRANSE TAAL: prach ANCE: Ne BELASTING: vrijst

€ 5,45

FR ART EN

€ 5,95

DE tuin van het Franse makers van elke planten, de kleur ERVARINGSVERHAAL: consequenties meer! veel van de plus-value de ruimte En nog FAIRE: geef licht erfrecht SAVOIR

■

Zo begi EMEN IN FR ANKR IJK chambrn je een es d’hôte s

SEISMISCHE ACTIVITEIT

Een nostalgische

Credit vendeur: een alternatief via de notaris

jaargang 17

Op wijn NST de Vauccursus in luse

NAREN tommettes-vloer HUISEIGE OPGELET! de

n e p l A Franse Luberon 100%

eker eeuwz

zomer 201 4

zomer 2014

voorjaar 2014

sp ‘Sneeuw astische job’ een fant

THEMA: NIEUWBOUW

■

4 bruari 201 januari/fe

ÇAIS SKI FRAN ÉCOLE DU ortleraar is

voorjaar 2014

jaargang 17

■

jaargang 17

17 jaargang

Maison en France

en France Maison

or ee Kies vo lan rp verhuu

■

De internationale luchthaven van Brive

Een jk naar Midden-Frankri THEMA: KOPEN

jaargang 17

■

RETOURTJE CORRÈZE

UNE SECONDE VIE rok jong gezin vert

elaar Een goede mak LEF!’ EBBEeNwerk is‘Dhet IE Hhalv landse Een Hol pen in de stap 10as winkel van Inka gner notaris naa dro urgo Boom N T VALOT KRAC AUHBOU DEME IA FEM MEDwe intesCIALvrou SOteel Kas es d’hô am ebrs verenigen Aud deCh houder cebook Fa op ch zi

ENT PARTEM EEN AP PEN IN DE AL n

www.m aiso zomernf2014 jaargang 17 ne rance.co m

www.maisonenfrance.com

4 bruari 201 januari/fe

Maison en France

com nfrance. aisone www.m

■

Maison en France

17 jaargang

N/RUILE

€ 5,95

lijke wa N: actu standaandelingen dooreel huizenaan VERHAA rdmaten FINde Vallée du Tabod en trouvail aux ﬁguL: eerste kennismANCIEEL: nu isrn SLIM (VER)Bles REPORTAG es En no E: he OU ak g veel meing met nieuwet moment om WEN: maak geavontuurbruik te Franse bu er! ren STkopen! ERVA van R

zomer 201 4

Maison en France

Reportage

Gemeenteraadslid Jeroen Sweijen:

‘De grenzen van Europa zijn soms strakker dan je zou willen’ Sinds 30 maart 2014 zit Jeroen Sweijen in de gemeenteraad van de Bretonse gemeente Châteaubourg. Benieuwd naar zijn belevenissen tot nu toe? Lees dan deze notities van zijn hand. TEKST: JEROEN SWEIJEN

Maandag, 25 november 2013 Zoals wel vaker in Frankrijk begint ook dit avontuur met een maaltijd. Vanmiddag lunch ik niet met collega’s of met vrienden, maar met een van de nieuwe kandidaatburgemeesters van onze gemeente Châteaubourg. Na dertien jaar dezelfde burgemeester vinden twee concurrenten dat het tijd is voor iets anders, en dat vind ik ook. Teddy, kandidaat-burgemeester, is een jonge vlotte man van vóór in de dertig. Veel ideeën, een gestructureerd programma en vooral: een coherente lijst met mensen die verstand van zaken hebben. De rode draad door zijn verkiezingsprogramma: geef Châteaubourg een culturele identiteit. Teddy licht toe: laten we van Châteaubourg een echte Cité des Sculpteurs maken. Maar, zeg ik tegen hem, je hebt niemand op je lijst met enige culturele ervaring. Zijn antwoord: justement.

Ondanks de vrijheden die Europa verschaft – stemrecht en recht om gekozen te worden – is nog niet alles mogelijk. Jammer, want waarom zou ik minder begaan zijn met onze gemeente dan een Fransman?

Dinsdag, 15 april 2014 Op de eerste verdieping van het hôtel de ville brainstorm ik met de verantwoordelijke ambtenaar; net als de echte adjoints au maire heb ik een ‘eigen’ ambtenaar als

‘We passen een mouw aan het feit dat ik niets mag tekenen en geen verantwoordelijkheid mag dragen’ Enkele maanden en uitermate spannende verkiezingen later wint onze lijst de verkiezingen. Onze lijst, inderdaad, ik heb ja gezegd. En zo kom je dus in de raad. Adjoint au maire? Ja, de functie van wethouder zie ik wel zitten. Helaas, het mag niet en conseiller délégué (een functie die wij in Nederland niet kennen, maar die tussen een wethouder en een raadslid in zit) ook niet. Voor beide functies en voor die van burgemeester, moet je de Franse nationaliteit bezitten. Toch krijg ik een eigen portefeuille, net als de zes wethouders. Cultuur en communicatie, een breed terrein waar ook evenementen onder vallen. We passen een mouw aan het feit dat ik niets mag tekenen en geen verantwoordelijkheid mag dragen – dat doet de burgemeester in naam. Niet echt een praktische situatie.

Meerderheid in de raad In gemeenten van meer dan 1000 inwoners is de grootste partij altijd zeker van een absolute meerderheid. Bij winst in de tweede verkiezingsronde krijgt de winnende partij sowieso de helft van de zetels plus het gewonnen percentage van de andere helft. Zo kregen wij bij een score van 44% maar liefst 21 van de 29 zetels. Het aantal raadsleden is in Frankrijk ook een stuk hoger dan in Nederland: in Nederland zou onze gemeente 13 raadsleden tellen. Bij 29 raadsleden moet je denken aan een stad als Middelburg of Zutphen. Châteaubourg heeft 6.200 inwoners.

www.maisonenfrance.com

Reportage

‘Gezien de ruime meerderheid is zo’n raadsvergadering bijna altijd een formaliteit’ aanspreekpunt, het hoofd van de dienst Communicatie. Shirley is van alle markten thuis. Er komen vele onderwerpen op tafel. Ze vertelt me wat ze allemaal volgens bestaand beleid heeft uitgevoerd. Daarnaast moeten we keuzes maken: welk thema kiezen we voor het jaarlijkse vuurwerk? Mag de paardrijvereniging uit het naburige dorp een spandoek ophangen? Een sportvereniging wil een foto-expositie organiseren, hoe kunnen we helpen? Op welk plein plannen we het Afrikaanse slagwerk voor het Fête de la Musique? En natuurlijk: is er nog genoeg mousseux voor de borrel die op 8 mei aan de oud-strijders geschonken wordt?

Donderdagavond, 15 mei 2014 In de vergaderzaal zit een tiental raadsleden. Commissievergadering. ‘Mijn’ commissie Cultuur & Communicatie. Er is veel plaats voor creativiteit. De ideeën vliegen over tafel. Natuurlijk is het leuk om de act van het jaarlijkse Festival du Grand Soufflet uit te kiezen, maar waar zetten we het nieuwe kunstwerk neer? Dat is strategisch, want Cité des Sculpteurs, n’est-ce pas ... Ja, we willen dat de gemeente voortaan op Facebook aanwezig is, maar we moeten ook de papieren communicatie niet vergeten. En zullen we toch een concertcyclus klassieke muziek organiseren of daar toch nog even mee wachten? Als we dat doen, moet wel het reglement van het dorpshuis worden veranderd. In de commissie zit slechts één lid van de oppositie. Gelukkig doet die vooral méé, wat onze commissie een stuk ‘lichter’ maakt dan bijvoorbeeld de commissies Urbanisme-Travaux of Finances. Het is dus vooral ideeën spuien, delen, bestuderen, begroten. Veel besluiten kunnen door de commissie zelf genomen worden, de andere zaken die belangrijke of financiële

Maison en France

beslissingen vergen, gaan voor stemming door naar de gemeenteraad. Ik mag die ideeën daar niet zelf verdedigen. Immers: ik ben buitenlander en heb geen officiële beslissingsbevoegdheid. De grenzen van Europa zijn soms strakker dan je zou willen.

Woensdag, 1 juli 2014 Raadsvergadering. Publiek en pers zijn weer aanwezig. Alle stoelen zijn bezet. De oppositie komt weer terug op het feit dat ik buitenlander ben en dus niet betaald mag worden voor mijn gemeentewerk. Over dat besluit stem ik maar even niet mee. Mijn stem heeft overigens precies evenveel waarde als de stem van mijn mede-raadsleden, en dat is ook vooral wat er tijdens raadsvergaderingen gebeurt: stemmen. Het creëren van ideeën, beleid en besluiten heeft al eerder plaatsgehad; in de commissies, de werkgroepen en de overleggen tussen wethouders. Overal is al over gediscussieerd, er zijn al veranderingen aangebracht, de oppositie heeft haar kritiek al kunnen leveren. Nu moet het alleen nog officieel bekrachtigd worden. Gezien de ruime meerderheid (zie kader op de vorige pagina) is zo’n raadsvergadering bijna altijd een formaliteit. Burgemeester of wethouder leest het voorstel voor, beide oppositiepartijen reageren en brengen hun tegenargumenten nogmaals te berde – vooral om aan pers en burgers te laten zien dat ze er zijn. De andere raadsleden zitten er een beetje voor spek en bonen bij en hoeven alleen nog hun hand op te steken. En weer is een voorstel goedgekeurd! In de eerste maanden heb ik veel geleerd. Het draaide vooral om het aanpassen van bestaand beleid, en leven op het reeds begrote budget. In september wordt het pas echt interessant. Het zesjarenplan 20142020 staat in de steigers. Voor 2015 moet nu de nieuwe begroting en dus het nieuwe beleid worden gemaakt. C’est parti! III

Bourgondië

VERPLICHTE KOST VOOR IEDERE FRANCOFIEL

PARISIENNES

Nu ook chambres d’ hôtes

HUN BENEN

ACTIE! 10% CURSUSKORTING VOOR EN ROUTE ABONNEES

CHAMBRE S D’HÔTE S LE PRÉ MARIGNY

HERKEN JE AAN

FONTENAY

Neem deel aan de cursus Romaanse Kunst en Architectuur. Vanuit een sfeervol Maison de Maître in de Morvan geniet u van excursies naar o.a. Vézelay, Autun en Fontenay. Deze cursus – voor kleine groepen – staat onder leiding van ervaren en gespecialiseerde kunsthistorici.

ANDY ARNTS ISBN 9789461851017 PRIJS € 16,95

Met Parisiennes herken je aan hun benen lanceert Andy Arnts opnieuw een prachtige verzameling verhalen, die niet alleen zijn liefde voor Frankrijk en Parijs kenmerken, maar vooral getuigen van zijn rijke fantasie, aanstekelijke humor en buitengewone verteltalent.

Voor meer informatie: www.romaansbourgondie.nl tel. +31 (0)6-45 30 68 19

Beleef het Frankri jkge voel

Hééééél veel Frankrijk-informatie: w w w.toutdefrance.nl Bestel ’en ligne’ Franse culi-producten en boeken: webshop.toutdefrance.nl

IN DE MEEST UITGEBREIDE FRANKRIJK-WEBSITE MET WEBWINKEL

Magazine | Evenementen | Online

Hier adverteren? Surf naar www.maisonenfrance.com/adverteren

partner v an

Maison en France

Huizenaanbod

Een nóg groter huizenaanbod!

Unieke samenwerking Maison en France met auSud U leest Maison en France en er is een goede kans dat u ook al eens onze evenementen heeft bezocht. Bijvoorbeeld de Kasteeldagen voor eigenaren, kopers en dromers. Of De Franse Dagen, ons Franse voorjaarsevenement waar ook veel aandacht is voor iedereen die droomt van een eigen Maison en France. Vanaf dit najaar verwelkomen we u ook graag op de website van Maison en France, die uitgebreid gaat worden met een enorm groot aanbod van huizen in Frankrijk. Deze zomer hebben het tijdschrift Maison en France en de website auSud de handen ineen geslagen om de woningzoekers in Nederland en België nog beter te bedienen. We doen dat in print, door middel van evenementen en online. AuSud is een Nederlandse website en een initiatief van Sylvia Tóth. Zij vond dat het Franse aanbod veel beter moet worden gepresenteerd in het buitenland, met name online. Zo ontstond in 2012 een website met inmiddels meer dan 100.000 koophuizen in heel Frankrijk. Beschrijvingen van die huizen worden in 11 verschillende talen online gezet om zoekers van Scandinavië tot zelfs China goed te kunnen bereiken. Dit unieke karakter van de website maakt het ook voor Nederlanders en Vlamingen gemakkelijker om zich online te oriënteren op de Franse huizenmarkt.

De kracht van de combinatie Met auSud als partner zullen we dit najaar en in 2015 onze service aan onze lezers en adverteerders verder uitbreiden. De Nederlandse versie van auSud zal steeds nadrukkelijker deel gaan uitmaken van onze website www.maisonenfrance.com. Maar ook zullen kruisverbanden gemaakt worden tussen ons aanbod in het magazine en het online aanbod op onze website. Dit biedt mogelijkheden voor alle betrokkenen bij Maison en France.

Aandacht in print en online Nu al sluiten we het aanbod van onze adverteerders aan op dat van auSud, om hun aanbod in veel meer landen dan alleen Nederland en België bekend te maken. Waarom zouden we dat ook niet aanbieden aan onze lezers, van wie velen hun huis in Frankrijk weer eens zullen verkopen? Want met de kracht van de combinatie helpen we ook graag onze lezer in de rol van verkoper van een Maison en France.

Meer weten? Nieuwsgierig geworden? Wilt u meer weten over hoe u kunt proﬁteren van onze samenwerking met auSud? Neem dan een kijkje op www.maisonenfrance.com en laat ons weten waar u de kracht van de combinatie ziet. Mail ons op: info@publiera.nl III

www.maisonenfrance.com

ONTDEK DE MOGELIJKHEDEN EN VERMIJD DE VALKUILEN. Lees eerst het juridische, fiscale Dat hoor ik regelmatig. Bouwen in Frankrijk vereistnaslagwerk: ervaring en kennis van zaken. en financiële Ik ben Nederlandstalig architect en woon reeds 17 jaar in de Vaucluse (84). Ik kan instaan voor een complete begeleiding, in zowel nieuwbouw als renovatie.

Wonen en kopen in Frankrijk

ISBN: 978-90-74646-47-5 • het vinden van een mooi bouwperceel € 22,50 + 2,95 verzendkosten

EIGEN SELECTIE VAN MOOIE BOUWGRONDEN, kontakteer mij voor info • de ontwikkeling van uw droomhuis, toegespitst op uw terrein, de locale regelgeving en uw budget • het volledig proces van bouwaanvraag, de tekeningen en bouwvergunning • het uitzoeken van de materialen Alles over won (vloeren, sanitair, enz.) en e n on roere • de gegarandeerde oplevering van uw huis nd g Te bestellen via: oed in Fr binnen de afgesproken termijn en budget ankr ij

one n Fran en kop krijk en i

P.L .

Gil

Guide Lines:

NIEUW: nu ook advies en begeleiding in het T. een + 31 (0)45 bestaande 575 42 18 evinden van geschikte woning in n E.ten guidelines@planet.nl de streek zuiden van de Mont-Ventoux (84)

liss

I. www.guidelines.nl Voor meer inlichtingen kontakteer: Colette Vanden Bogaerde

email: colette.vdb2@gmail.com tel: 0033/619 91 25 16 Of via de boekhandel | Bol.com

Bouwen

Personeel

Je woont in Frankrijk en bent geïnteresseerd in de makelaardij? Inter-France biedt perspectief voor zelfstandige agenten, die in hun eigen regio aan de slag willen gaan. Neem contact met ons op voor informatie, email: info@interfrance.nl Inter-France, al 20 jaar makelaars en adviseurs in heel Frankrijk

www.interfrance.nl

Gevraagd

Te huur gezocht: Provence BOUWBEGELEIDING PROVENCE/CÔTE D’AZUR Met meer dan 25 jaar ervaring bij bouwen renovatiewerkzaamheden zal Edzard Groeneveld u graag begeleiden bij het realiseren van uw droomhuis in de Provence/Côte d’Azur. Van advies tot volledige begeleiding, van zoeken en beslissen tot aan oplevering, precies zoals u dat wenst. www.bouwbegeleidingprovence.nl / Mobiel: 0033 671700422

Vormgever van Maison en France, En Route en Côte & Provence zoekt huurhuis voor langere tijd of permanent. ≥ 70 m², ≥ 2 slaapkamers, ≥ 500 m² tuin, garage, campagne ...

Tips? Aanbiedingen? Bel Marcel: +31 (0)650 62 09 55 m4media@mac.com

onroerend goed

Dizio

GĂŽtes.nl

Immoboulevard VieVaFrance France4U

Service Immo

Cabinet Alderlieste Auvergne-Immo

B&D France Pied-a-Terre

Bouriane Maisons VDM Real Estate

New Home

Ga voor online aanbod naar www.maisonenfrance.com www.maisonenfrance.com

DROOMHUISINFRANKRIJK.NL DE MAKELAAR DIE U DE WEG WIJST!

MAAK EEN KEUZE UIT ONS GROTE AANBOD EN DESGEVRAAGD VERTELLEN WIJ U EXACT WAAR UW DROOMHUIS ZICH BEVINDT. OPTIMALE BEGELEIDING VANAF HET BEGIN VAN UW ZOEKTOCHT TOT EN MET HET MOMENT DAT U EIGENAAR BENT VAN UW DROOMHUIS.

BA1495 - LOT - SAINT GERMAIN DU BEL AIR

ADEMBENEMEND UITZICHT! Heerlijk authentiek ensemble aan de rand van een weidse groene vallei. Hoog boven het dorp met winkels en op 7 km van Gourdon met alle supermarkten. Het geheel ligt aan de rand van een gehuchtje met 4 huizen (100% privacy). Het hoofdhuis heeft 250 m2 bewoonbaar oppervlak. Het interieur is eenvoudig maar goed bewoonbaar. Op het onderste niveau een onafhankelijk appartement. Naast het huis een klein gastenhuisje. Verder een enorme schuur. Leuk zwembad met terras om ongestoord te kunnen genieten van het schitterende panorama. Vraagprijs: 499.000 euro

CA14816 - LOT - ALBAS

ZEER RUIM MONUMENTAAL HUIS Schitterend en zeer ruim monumentaal huis in perfecte staat van onderhoud. Op hoog punt aan de rand van een dorpje aan de Lot. Ruime tuin met verschillende niveaus. Vrij uitzicht over het middeleeuwse dorpje en de omringende natuur. Het huis heeft maar liefst 400 m2 woonruimte. Het is een fraai pand met hoge plafonds en veel authentieke details. In de tuin een klein zwembad. In de tuin ook een aparte gite. Het ensemble heeft 3 keukens, 4 badkamers, 7 slaapkamers. Het huis heeft een groot privé gedeelte met 2 slaapkamers en 2 badkamers. In het onafhankelijk appartement op de begane grond ook een slaapkamer en badkamer. Het tuinhuis heeft een ruime living met open keuken, 3 slaapkamers en een badkamer. Uiteraard centrale verwarming, dubbel glas en perfecte isolatie. Vraagprijs: 395.000 euro

DROOMHUISINFRANKRIJK.NL FRANKRIJK LONKT ... LAAT U VERLEIDEN!

ZUID-WEST FRANKRIJK; DE LOT, DE DORDOGNE. EEN HEERLIJK GEBIED OP SLECHTS 1 DAG RIJDEN VAN UTRECHT. EN TOCH EEN BETER KLIMAAT, RUST, RUIMTE, NATUUR, VEILIGHEID.

CA1474 - DORDOGNE - SAINT POMPON

CC1494 - LOT - BOURIANE

Authentiek boerenensemble op 17 ha grond. 7 km van het dorp. Grote boerenwoning (24 x 5 m), grote schuur (18 x 8 m). Diverse kleinere schuren. De gebouwen liggen zo’n beetje rond een knusse binnenplaats. Geen buren te zien. Alles in bewoonbare staat, maar een en ander moet wel flink worden opgefrist. Naast de keuken en woonkamer zijn er maar liefst 5 slaapkamers, douche en toilet. Op de enorme zolder nog een slaapkamers. Het dak is recent vernieuwd. Het huis heeft centrale verwarming (olie). Zeer geschikt voor gites of chambres d’ hotes. Vraagprijs: 230.000 euro

Goed lopend restaurant in levendig dorpje. Dit restaurant heeft in de loop van 25 jaar een zeer goede reputatie opgebouwd onder de Fransen, Nederlanders, Belgen en Engelsen. Te koop is het bedrijf. Het pand heeft een huurprijs van 760 euro per maand. De professionele ruimtes zijn prima in orde. Boven het restaurant een complete woning. Instapklaar voor wie deze uitdaging aandurft!

C14815 - LOT - SALVIAC

CA1485 - LOT - CASSAGNES

Groot huis met chambree d’ hotes en zwembad aan de buitenkant van een levendig dorpje in de prachtige Bouriane. Het huis heeft een woonoppervlak van 180 m2. Mooie woonkamer, moderne keuken en aparte eetkamer. Enorm terras met elektrisch bedienbare zonneschermen. Er zijn 8 slaapkamers 4 badkamers. Ruime garage en kelderruimtes. Optimale isolatie, dubbel glas en cv. Leuke tuin (2865 m2). Alles in perfecte staat van onderhoud.

Fraai gerestaureerde woning in authentiek schuur (1804). De woning ligt in een zeer stil minidorpje met beschermde architectuur. Achter de woning een grote tuin van 2917 m2. Optimale privacy. Grote leefruimte met eenvoudige open keuken. 3 slaapkamers, badkamer, toilet en extra kamer. In de tuin een originele broodoven, een schuur en een grote houten berging. Alles in goede staat van onderhoud. Een unieke mogelijkheid om het rustige leven in een middeleeuws dorpje te ervaren. Vraagprijs 180.000 euro

Vraagprijs: 390.000 euro

Vraagprijs: 66.000 euro

L’AGENCE QUI FAIT LA DIFFERENCE! www.droomhuisinfrankrijk.nl info@droomhuisinfrankrijk.nl telefoon +33 (0)9 60 07 455 6 - mobiel: +33(0)607 77 89 17

France4U.eu

onze vakkundigheid is uw garantie

17de eeuws landhuis met land en bijgebouwen

Indrukwekkend landhuis met gastenhuis met 3 slaapkamers, meerdere bijgebouwen, tuinen, bos, land en dit alles op 9 hectaren met prachtige vergezichten over de Bourgogne.

1,007,000€ JP42881P

Origineel vakwerk boerderijtje om af te maken

Karaktervol BOERDERIJTJE op 1698m2, nog af te werken. De vrijstaande vakwerkboerderij dateert uit 1844 en verkeert in een algemeen goede staat. De renovatie moet nog worden afgerond maar de materialen zijn aanwezig.

120,000 € AH3584M

Aan- en verkoopbegeleiding • Makelaardij • Financiering

SI686 € 104.000,–

SI702 € 108.000,–

SI695 € 114.500,–

Karaktervol huis + gite

SI680 € 115.000,–

SI683 € 115.000,–

SI700 € 130.000,–

299,500 € BH3108M

SI699 € 135.000,–

SI698 € 138.000,–

SI685

SI697 € 185.000,–

SI691 € 219.000,–

SI693 € 317.000,–

en charmant en oud, stenen huis, recentelijk gerenoveerd, in prachtige setting, 5 slaapkamers met gite 2 - 6 personen om te verhuren. Kavel 2663m2. Tussen beaune en Couches. uitzicht op wijnvelden. Ommuurde tuin met toegangshek, gelegen aan een kleine weg naar één van de heuveldorpen . € 175.000

UNION DES SYNDICATS DE L’ IMMOBILIER Franse Nationale Vakbondsunie van Makelaars

8 place de l'Hôtel de Ville - 21190 MEURSAULT - FRANCE Tel. 0033 380 20 86 20 - info@france4u.eu

www.france4u.eu

www.serviceimmo.nl +33.3.67.10.08.16 info@serviceimmo.nl Domaine de Savigny 58330 St. Saulge France

Zuiderzeestraatweg Oost 71 8081 LB Elburg/NL Tel.: 0525-684488 E-mail: info@bdfrance.nl

Charente/Dordogne (omg. Angoulême/Ribérac) Lot (omg. Duravel/Tournon-d’Agenais)

Lot (omg. Puy-l’Evêque)

Sfeervol dorpshuis met schitterend uitzicht, gelegen in een aantrekkelijk dorp met alle voorzieningen. Het huis heeft op de begane grond een woonkamer en keuken/eetkamer. Eerste etage met 2 slaapkamers en een badkamer. Tweede etage met zolderkamer. Twee kelders. Centrale stadsverwarming (gas). Een plek om te genieten van het Franse leven! Prijs: € 196.100,– Ref. 5905

Riant woonhuis met zwembad, houten chalet, afzonderlijk gastenverblijf en houten carport op ca. 3.330 m2 grond. Het woonhuis heeft als indeling o.a. een ruim overdekt terras met mooi uitzicht, entree, ruime keuken, eetkamer, woonkamer, twee slaapkamers, badkamer en kantoor. Boven een slaapkamer. Schitterend terrein met bomen en uitzicht. Prijs: € 225.000,– Ref. 1543.14

Schitterend, natuurstenen woonhuis met karakter, carport, schuur, bovengronds zwembad en sauna op bijna 3 hectare grond met uitzicht. Indeling beneden: eetkamer met keuken, woonkamer met mezzanine, slaapkamer met badkamer en studeerkamer. Boven 2 slaapkamers en 2 badkamers. Wijnkelder. Prachtige plek, in een landelijke omgeving. Prijs: € 298.000,– Ref. 1419.13

Dordogne (omg. Eymet/Issigeac)

Provence/Var (omg. Brignoles)

Provence/Var (omg. Cuers/Rocbaron)

Charmant, natuurstenen woonhuis met zwembad, poolhouse, atelier en ca. 1,2 hectare grond. Lange, privé oprijlaan. Indeling: veranda, keuken, eetkamer, woonkamer, 4 slaapkamers en 2 badkamers. Vanaf het terras zicht over de mooie omgeving. Mooie, rustige en landelijke omgeving op slechts 10 minuten van Eymet en 20 autominuten van de stad Bergerac. Prijs: € 328.600,– Ref. 2572

Mooi gelegen, gelijkvloerse villa met garage, mooi uitzicht en zwembad met jacuzzi op ruim 1.500 m2 grond. Indeling: o.a. entree, woonkamer, veranda, slaapkamer met eigen badkamer, eetkeuken, 2 slaapkamers en een badkamer. Rustig gelegen tegen een heuvel met prachtig uitzicht en op loopafstand van een charmant dorpje op een half uur van zee. Prijs: € 329.000,– Ref. 276

Natuurstenen, gelijkvloerse woning met garage in uitstekende staat, prachtig zwembad en onderhoudsvrij terrein van ruim 1.800 m2. Indeling o.a. woonkamer, open keuken, slaapkamer en eigen badkamer. Gastendeel met woonkamer en badkamer. Levendige omgeving met buren en op 800 meter van voorzieningen en een half uur van zee. Prijs: € 360.000,– Ref. 169

Provence/Var (omg. Draguignan/Callas)

Côte d’Azur (omg. Cannes/Grasse)

Dordogne (omg. Sainte-Alvaire)

Rustig gelegen Provençaalse villa (125 m2) met gastenverblijf en zwembad, op een heuvel met fraai uitzicht op ca. 1.600 m2 grond. Op 2 km. afstand van pittoresk dorp en de stad Draguignan ligt op een kwartier. Indeling villa o.a. woonkamer, keuken, 3 slaapkamers en 2 badkamers. Gelegen op een half uur van zee en een uur van Cannes en Nice. Prijs: € 460.000,– Ref. 90054

Schitterend gelegen villa (ca. 150 m2) met panoramisch uitzicht, garage, gastenappartement in de onderverdieping en zwembad op 1.900 m2 met palmbomen en volop privacy. Rustig gelegen, op 500 meter van het centrum van een charmant dorp met diverse voorzieningen Hoger gelegen op een groene heuvel met zeezicht. Slechts 20 minuten van zee! Prijs: € 495.000,– Ref. 90021

Erg karakteristiek boerenlandgoed met woonhuis, 4 paardenstallen, schuur, zwembad, stalletjes en separate gastenkamer op maar liefst ca. 20 hectare grond. Indeling (ca. 170 m2) o.a. landelijke keuken, royale living, 4 slaapkamers en 2 badkamers. Zolder. Schitterend uitzicht op 5 minuten van Sainte-Alvère en 10 minuten van de rivier de Dordogne. Prijs: € 551.000,– Ref. 0814

B&D France is een Nederlandstalig makelaarskantoor, opgericht in 1995 en gevestigd in Elburg (Gld). Volledig gespecialiseerd in Frans onroerend goed en behorend tot de belangrijkste aanbieders van woningen op de Zuid-Franse markt. Droomhuizen beginnen bij ca. € 200.000. U vindt bij B&D de beste selecties van villa’s en landhuizen. Een team van deskundige medewerkers zorgt voor een vertrouwde aankoop.

Bel nu 0525 - 684488 of kijk op www.bdfrance.nl

UW DROOMHUIS GEVONDEN? OF NOG NIET? IN BEIDE GEVALLEN BENT U BIJ ONS AAN HET GOEDE ADRES! WIJ VERZORGEN VOOR U:

UW DROOMHUIS OP WWW.VIEVAFRANCE.COM? • Aankoop-bemiddeling: - onderhandeling voorwaarden - beoordeling koopcontract - ontbindende voorwaarden - eigen Franse notaris • Bemiddeling en begeleiding: - verzekering - nutsvoorzieningen - bankrekening - telefoon/internet - oprichten SCI-SARL - aanvraag hypotheek - aanvraag bouwvergunning - successie(planning) • Verkoopbemiddeling voor uw Franse woning

BEL ONS ZODRA U UW DROOMHUIS HEEFT GEVONDEN! VieVaFrance - Intermediairs o.g. in Frankrijk v.o.f. Cannenburg 7 NL - 3772 BG Barneveld Tel. 0342 420758 - mobiel 0615 02 68 96/7

Limousin – Haute-Vienne – Sfeervolle, goed onderhouden, karakteristieke stenen woning met woonkamer, eetkamer, keuken, 2 slaapkamers en bureau, en 2 gîtes van elk 2 vertrekken, 2 schuren en zwembad van 12 x 5 m. Het complex ligt zeer rustig in een gehucht nabij St. Yrieix-la-Perche op ongeveer 3.900 m2 eigen grond. Prachtig object dat geschikt is voor zowel vakantie als permanent verblijf. Prijs: 399.000 € k.k. – ref. LI-0019HA Aquitaine – Lot-et-Garonne – In een dorpje met voorzieningen nabij Ste Livrade sur Lot rustig gelegen voormalige dokterswoning. Het pand heeft verspreid over 4 niveaus een inpandige garage, schildersatelierexpositieruimte met eigen ingang, 2 woonkamers, ingerichte keuken, 3 ruime slaapkamers w.v. 2 met badkamer, aparte badkamer en grote in te richten zolder. Prachtig uitzicht over het rollende platteland! Prijs: 190.800 € k.k. – ref. AQ-0139HA Languedoc – Hérault – Genieten van zon, getjirp van krekels en verkwikkend water van het eigen zwembad zijn de ingrediënten van dit paradijsje. Aan de rand van Vacquières en temidden van de garrigue en wijngaarden, zeer rustig op 1,6 ha gelegen woning met woonkamer van 68 m2 met open haard en ingerichte keuken, 2 slaapkamers, overdekt terras met fraai uitzicht op de Cevennes, en aparte studio voor gasten. Privacy verzekerd! Prijs: 480.000 € k.k. – ref. LR-0139HA

NIET? BEL ONS VOOR EEN GRATIS ZOEKOPDRACHT! VieVaFrance - Conseil en Immobilier s.a.r.l. 293, rue Jeanne d’Arc F - 54000 Nancy Carte professionnelle 491 - Meurthe-et-Moselle

4100

De mooiste huizen op de mooiste plekjes in Frankrijk voor ieder budget

EXCLUSIEF PARTNER

Bezoek ons op de Second Home beurs in Utrecht (3-5 okt) of de Excellent Beurs in Rotterdam (12-15 dec)

De winter beleven in uw eigen appartement op een toplocatie aan de piste? CHÂTEL

WWW.PIED-A-TERRE.INFO Tel. (+31) (0)6 28 83 94 86

TIGNES

LA ROSIÈRE

Pied a Terre

–

Uw Vlaamse makelaar in het groene hart van Frankrijk

Huis, garage, bijhuisje, mooie tuin 03310 DURDAT Auv 501 3.600m² € 135.000

Mooi gebouw, 3 hectaren grond 63640 SAINT-PRIEST Auv 504 30.000m² € 158.000

Huis, schuur, 4km van stadje 63700 BUXIERES Auv 509 1.700m² € 80.000

Huis, grote schuur, mooie tuin 63640 SAINT-PRIEST Auv 461 6.900m² € 189.000

Mooi verbouwde schuur en gite 23700 CHARRON Auv 298 8.600m² € 195.000

Klein vakantiehuisje in dorp 03420 MARCILLAT Auv 505 250m² € 45.500

Vakantiehuisje, tuin tot aan meer 63700 LAPEYROUSE Auv 507 1.960m² € 91.000

Huis, schuur, hangar, mooi zicht 63700 LA CROUZILLE Auv 503 3.100m² € 148.000

Meteen bewoonbaar dorpshuis 03420 MARCILLAT Auv 498 1.500m² € 128.000

Willy NEUTJENS - Marianne MICHIELS auvergne-immo@orange.fr

0033473523991

Wonen Wonen in in de Provence de Provence

www.new-home.fr

new home is een actief in de Provence, met vestigingen in Lorgues new new home home is is Nederlands-Franse een een Nederlands Nederlandsmakelaar makelaarskantoor, makelaarskantoor, gevestigd gevestigd in in Lorgues Lorgues in in de de (Var) en Roquebrune-sur-Argens (Côte d’Azur). Door een uitgebreid netwerk en jarenlange Provence. Provence. Door Door een een uitgebreid uitgebreid netwerk netwerk en en jarenlange jarenlange ervaring ervaring beschikt beschikt new new ervaring beschikt new home als geen ander kantoor over kennis regioonroerenden de lokale home home als als geen geen ander ander kantoor kantoor over over kennis kennis van van de de regio regio en envan de de de lokale lokale onroerendonroerendgoedmarkt. goedmarkt. goedmarkt. Nederlands sprekende vastgoedadviseurs van new homevan staan relaties bijstaan op hetrelaties gehele aanof De De Nederlands Nederlands sprekende sprekende vastgoedadviseurs vastgoedadviseurs van new new home home staan relaties bij bij verkooptraject. Inclusief de juridische aspecten van de geldende weten regelgeving op het op op het het gehele gehele aanaan- of of verkooptraject. verkooptraject. Inclusief Inclusief de de juridische juridische aspecten aspecten van van de de gebied van internationale onroerendgoedtransacties. behoeden ze uonroerendvoor onvoorgeldende geldende wetwet- en en regelgeving regelgeving op op het het gebied gebiedDaarmee van van internationale internationale onroerendziene valkuilen. goedtransacties. goedtransacties. Daarmee Daarmee behoeden behoeden ze ze uu voor voor onvoorziene onvoorziene valkuilen. valkuilen.

Zoekt u een Provençaals huis, vakantiewoning, kasteel, wijndomein bouwperceel? home Zoekt Zoekt uu een een Provençaals Provençaals huis, huis, vakantiewoning, vakantiewoning, kasteel, kasteel, of wijndomein wijndomein of ofnew bouwbouwbiedt een bijzonder ruime, gevarieerde keus, zoals te zien op www.new-home.fr. Bevat onze perceel? perceel? new new home home biedt biedt een een bijzonder bijzonder ruime, ruime, gevarieerde gevarieerde keus, keus, zoals zoals te te zien zien portfolio niet hetgeen u zoekt, dan gaan wij graag voor u op zoek. Vanzelfsprekend vrijblijvend.

op op www.new-home.fr. www.new-home.fr. Bevat Bevat onze onze portfolio portfolio niet niet hetgeen hetgeen uu zoekt, zoekt, dan dan gaan gaan wij wij graag graag voor voor u u op op zoek. zoek. Vanzelfsprekend Vanzelfsprekend vrijblijvend. vrijblijvend. Wilt u een huis verkopen, maak dan gebruik van ons uitgebreide partnernetwerk. Daarmee

bereikt u alle belangrijke Midden- en Noordeuropese landen. En de meeste onroerend goed Wilt Wilt uu een een huis huis verkopen, verkopen, maak maak dan dan gebruik gebruik van van ons ons uitgebreide uitgebreide partnerpartnerportals in Europa.

netwerk. netwerk. Daarmee Daarmee bereikt bereikt uu alle alle belangrijke belangrijke MiddenMidden- en en Noordeuropese Noordeuropese lanlanden. den. En En de de meeste meesteover onroerend onroerend goed goedaanpak portals portals in innew Europa. Europa. Wilt u meer informatie de succesvolle van home, ga dan naar www.new-home.fr of bel +33 494 474954 en vraag naar Rob Brink (Var) of Astrid Segaar (Côte d’Azur).

Wilt Wilt uu meer meer informatie informatie over over de de succesvolle succesvolle aanpak aanpak van van new new home, home, ga ga dan dan naar naar www.new-home.fr www.new-home.fr of of bel bel +33 +33 494 494 474954 474954 en en vraag vraag naar naar Rob Rob Brink. Brink.

Agence Agence Immobilière Immobilière || Makelaar Makelaar || Real Real Estate Estate

BARJOLS € 670.000 REF: 1386 Prachtige oude mas oorspronkelijk gebouwd in 1840 en sindsdien geheel gerenoveerd. Terrein van 3 hectare in een zeer rustige omgeving met een prachtig uitzicht over de omgeving. Rondom het huis zijn er diverse water basins, een fontein en een cabanon. Even verder op het terrein ligt een zwembad met een poolhouse en een fraai uitzicht over de omgeving. Een waar paradijsje!

SAINTE MAXIME € 289.900 REF. 2149 Sfeervol appartement met fraai uitzicht, gelegen in het centrum, op de 3e etage aan de rustig ‘Binnentuin-zijde’ van een modern complex (2005) met lift. 2 Kamers, 2 balkons, luxe afwerking en riant uitzicht op het gebergte ‘Massif des Maures’. Tevens ruime garagebox te koop. Sainte-Maxime is gelegen aan de baai van Saint-Tropez (plaats = 10 min) met een eigen Casino, Provençaalse markten, sfeervolle haven, zandstrand en mondaine winkels.

new new home home SARL 7, Cours Cours de la République 83510 Lorgues, France Tel./Fax Tel./Fax ++494 33 33494 491 494 491 474954 474954 || info.new-home.fr info.new-home.fr|||www.new-home.fr www.new-home.fr www.new-home.fr|||Carte Carte Carteprofessionelle professionelle professionelle 5081 5081 home SARL|| 7, Coursde dela laRépublique République|||83510 83510Lorgues, Lorgues,France France||| Tel. + 33 474954 | info@new-home.fr

Meer dan 2.000 huizen in Frankrijk van € 5.000 tot ...

www.immoboulevard.com

Cabinet de France SARL, carte prof. 58/32, J.M. Kubbe, Les Courreaux, F-58370 Glux en Glenne, tel. +33 493770892, NL mobiel: +31 6059161679, F mobile: +33 629321133, kubbe@immoboulevard.com

58 - NIÈVRE -BAZOIS Half vrijstaand in rustig gehucht. Instapklare vakantie woning met sauna. Authentieke kenmerken nog aanwezig. Prima prijs. Ref. LF-10.056, Vraagprijs € 62.000. Leidy Franken +33 684 144 632

58 - NIÈVRE - NOORD MORVAN

58 - MORVAN, LAC DE PANNECIÈRE

Villa met adembenemend uitzicht Direct te bewonen, met alle comfort Ligging bij Avallon en Vezelay Prima staat van onderhoud. Ref. LF-9894, Vraagprijs € 107.000. Leidy Franken +33 684 144 632

Moderne bungalow 82 m2 (1995). Rust/ruimte, mooie tuin 1500 m2. Ruime veranda, woonkamer met keuken, wc, badk/douche, 2 slk. Ref .JMK-10034, Vraagprijs € 79.500. Joost Kubbe +33 493 770 892

AANKOOPBEGELEIDING

Indien U ons vroegtijdig inschakelt voor een zoek- of begeleidingsproces, waar dan ook in Frankrijk, dan kan dit vaak zonder méérkosten – maar wel met vele extra zekerheden – voor U gerealiseerd worden. 58 - NIÈVRE, NABIJ DECIZE Jachthuis met ‘relais de chasse’, tuin. Vrij uitzicht in rustig dorp. Jachthuis 115 m2 direct bewoonbaar, relais renovatie voltooien. Ref. LV-9148, Vraagprijs € 135.000. Linda Velthuis, +33 971 578 273

Aan de Côte d’Azur zijn wij lid van een makelaarspool met ca 500 deelnemers, stuurt U ons vrijblijvend uw wensen, wij presenteren U uw droomhuis in de zon onder dezelfde voorwaarden! begeleiding@immoboulevard.com

RECHERCHES EXCLUSIVES

71 - SAÔNE ET LOIRE, NABIJ DE ARROUX Gerenoveerde en ingerichte fermette langs een riviertje, op 552 m2 grond. Aangrenzende stallen. Terras aan het water. Halfvrijstaand. Ref. LV-9551, Vraagprijs € 69.000 Linda Velthuis, +33 971 578 273

03 - ALLIER - AUVERGNE

71 - BOURGOGNE- SAÔNE-ET-LOIRE

86 – VIENNE – LA TRIMOUILLE

Fermette, bewoonbaar, aangrenzende schuur. Woonkamer, keuken, 2 sl.k, badkamer. tuin op het zuiden, 2800 m2. Ref. JWK-10077, Vraagprijs € 99.000. Jan Kuik +33 473 859 837

Prachtige Fermette (128 m2) met authentieke elementen in een rustig hameau. Kilometers mooi uitzicht. Grote tuin m. fruitbomen (3000 m2). Ref. KtH-10057. Vraagprijs € 148.500. Kim ter Heege +33 662 667 129

Gerenoveerd huis met 4 slk, waarvan één op de begane grond. Schuur, oud huisje, tuin met opstaand zwembad en boomgaard. Ref. AdB-10076, Vraagprijs € 139.000. Anita de Bresser +33 549 230 905

UW EIGEN HUIS IN FRANKRIJK

Loopt u met het idee rond in Frankrijk een (tweede) huis te kopen en weet u al naar welke streek uw interesse uitgaat? Onze medewerker in het gebied van uw keuze zal u graag behulpzaam zijn om – in uw eigen taal – uw huis te vinden en u deskundig te begeleiden voor, tijdens en ook na de aankoopprocedure. Hypotheek (vanaf 2,0%!), verzekering, aangepast erfrecht, nutsaansluitingen etcetera, verzorgen wij ook graag voor U!

Uitgebreidere omschrijvingen op de website

IMMOBOULEVARD – CABINET DE FRANCE SARL is een samenwerkingsverband van 12 ona�hankelijke o.g. adviseurs door geheel Frankrijk, onder leiding van J.M. Kubbe (37 jaar ervaring en France). Voor u een waarborg voor kwaliteit, deskundigheid en service. Alle prijzen incl. makelaarscourtage, excl. ca. 7 % notariskosten

groupe M3

CABINET AldErlIEsTE

ImmoBIlIEr dE prEsTIgE ET dE CArACTÈrE INTErNATIoNAl

CHÂTEAU - 14 HA - BERRY (18)

MANOIR - 20 HA - VENDÉE (85)

Heerlijk rustig gelegen château in de Berry niet ver van St-Amand Montrond ten zuiden van Bourges. Een landgoed van 14 ha park, bos en weide rondom het kasteel met zijn talrijke dependances waarin zich 2 appartementen bevinden, paardenstallen, een speelzaal/seminarruimte etc. Achter de bijgebouwen is een zwembad fraai aangelegd. Er zijn 7 slaapkamers en 2 appartementen in het kasteel zelf en 3 ruime salons met een grote woonkeuken. Het château verkeert in zeer goede staat. Ideaal voor chambres d’hôtes en voor paardenliefhebbers.

Prachtig vrij gelegen manoir in de Vendée op 20 minuten van de stranden van de Atlantische kust tussen Nantes en La Rochelle. Omgeven door een landgoed van 20 ha bos en weide met een fraaie allée van 400 m. Ruime salons en 15 slaapkamers geven alle mogelijkheden voor een familie huis of een toeristische activiteit. In de dependances bevinden zich de paardenboxen, stallen, schuren, pigeonnier etc. Een ruïne uit de 13e eeuw maakt het unieke kader compleet. Het manoir verkeert in redelijke staat maar vergt werk binnen en buiten.

Ref: 2083

Ref: 2079

Prijs € 987.000

Prijs € 849.000

Het team van Cabinet Alderlieste werkt al 15 jaar in het midden en westen van Frankrijk als specialist in de koop en verkoop van exceptionele projecten. Van châteaux en manoirs tot authentieke fermes en landhuizen. Het unieke Franse landleven en het franse erfgoed staat daarbij centraal. Wij zoeken ook in opdracht van klanten naar door hen gewenste specifieke objecten door heel Frankrijk. Voor meer informatie nodigen wij u uit onze website te bezoeken en contact met ons op te nemen.

Le Château - 85500 St-Paul-en-Pareds Tél: +33 (0)2 51 65 95 08 - Port. +33 (0)6 65 59 12 11 - info@cabinetalderlieste.com

www.wishacastle.com RCS La Roche-sur-Yon 433 986 288 - No de gestion 2012 A 00495 – Carte prof. No 12 85 1009 T - Garantie : SOCAF - SSA Assurances

Advies- en administratiekantoor www.vdmfrance.com – info@vdmfrance.com tel. +33 1 60 58 41 14 VDM is een Frans administratiekantoor dat speciaal is ingericht om de belangen van Nederlanders in Frankrijk te behartigen. Niet alleen de aankoop of verkoop begeleiden, maar ook de ﬁscale en juridische kanten van een transactie dienen belicht te worden.

PAS DE PROBLEME ! La France sans Soucis

• Mogelijk is het interessanter om middels een SCI aan te kopen? • Hoe worden eventuele verhuur inkomsten het beste gedeclareerd? • Wat is een fiscale huisvesting en wanneer is deze aan te bevelen? • Hoe kan ik mijn nalatenschap organiseren? • Welke hypotheek past me het beste? • Hoe kan ik in Frankrijk investeren met mijn stamrecht BV? • Samen met vrienden of kennissen aankopen en dit organiseren. • Kan ik mijn Franse woning ‘opeten’? • In welk geval kan ik de BTW van de aankoop terugvorderen? VDM brengt dit alles voor u in kaart, kan de gehele administratie verzorgen, doet de fiscale declaraties, geeft u fiscale en juridische aanwijzingen en kan het volledige beheer voor u verzorgen.

NIEUW!

Omgevingsanalyse en Waardetaxatie

Een huis in Frankrijk is veel waard. Zelden wordt de aankoop ervaren als een ‘koele’ investering, veel vaker is het een droom die na jaren uit gaat komen. Met een bij voorbaat hoge emotionele waarde. Maar voordat u tot koop overgaat wilt u echt álles weten van het huis, de ontwikkelingen in de (directe) omgeving van het huis en zelfs van de meer regionale trends die van invloed kunnen zijn op de waarde van uw droomhuis. Daarvoor is er nu het Maison Dossier.

Maison Dossier Een uitgebreide rapportage over úw huis met daarin niet alleen een getaxeerde waarde en een inschatting van de toekomstige waarde-ontwikkeling. In het Dossier worden tevens alle facetten beschreven die uiteindelijk de (toekomstige) waarde van het huis van uw dromen bepalen. Een Maison Dossier wordt gemaakt op basis van gegevensbronnen van objectieve Franse overheidsdiensten en wordt uitgevoerd onder de directe verantwoordelijkheid van Xilion b.v. Hiervoor geldt een prijs van € 750,–.

In het Maison Dossier: • Milieurisico’s in de directe omgeving van het huis • Technische risico’s (overstroming, brandgevaar, kerncentrales) • Demograﬁsche ontwikkelingen in de streek • Levensgemak en lokale economie in de directe omgeving • Klimaatomstandigheden in de nabije omgeving

Abonnees van Maison en France ontvangen 10% korting! Voor € 675,– ontvangt u een uitgebreid dossier met daarin alle financiële informatie en achterliggende gegevens van de online taxatie. Op de website van Maison en France kunt u een voorbeeld van een samenvatting en een uitgebreide rapportage downloaden. Interesse? Ga voor meer informatie naar de website van Maison en France (www.maisonenfrance.com), daar vindt u een voorbeeld Dossier alsmede een samenvatting daarvan.

Meer informatie (incl. voorbeeld van een Maison Dossier) en aanmelding op www.maisonenfrance.com

014 2 r e b o t k o 5 3 t /m 4t 0c1h 2 r e e r b t o t U k s o r 5 u e /m rb ok tober 2014 3Jata

Utrecchhtt Jaarbeur s Utre

5ur s /m t 3 e b J a ar

Bent u ook op zoek naar een uniek tweede huis? Of wiltuuook graagopadvies inwinnen? Second Bent zoekhierover naar een uniekBezoek tweede huis?Home International, dé beurs voor uw tweede Bent u ook opom zoek een uniek tweede huis? huis. Ofuhet nu advies gaat eennaar droomhuis Zuid-Europa een villa, appartement of eenvoor chalet, Second Of wilt graag hierover inwinnen?inBezoek SecondofHome International, dé beurs uw op tweede Of wilt u graag advies hierover inwinnen? Bezoek Second Home International, dé Spanje beurs voor uw tweede Home kunt u droomhuis zich breed Vakantielanden als Frankrijk, en Italië zijn goed huis. OfInternational het nu gaat om een inoriënteren. Zuid-Europa of een villa, appartement of een chalet, op Second huis. Of het nu gaat om een droomhuis in Zuid-Europa of een villa, appartement of een chalet, op Second vertegenwoordigd, Duitsland en een aantalalstropische geven acte de Home International maar kunt uook zichNederland, breed oriënteren. Vakantielanden Frankrijk,bestemmingen Spanje en Italië zijn goed Home International kunt u zich breed oriënteren. Vakantielanden als Frankrijk, Spanje en Italië zijn goed présence. vertegenwoordigd, maar ook Nederland, Duitsland en een aantal tropische bestemmingen geven acte de vertegenwoordigd, maar ook Nederland, Duitsland en een aantal tropische bestemmingen geven acte de présence. présence. Woonachtig in België?

Woont u in België dan bent u van harte welkom van 26 - 28 september 2014 in Brussles Expo. Woonachtig in België? Woonachtig in België? Bezoek om uzelf te registreren voor een gratis toegangskaart. Woont uwww.secondhome-expo.be/mef in uBelgië dandan bent u van harte welkom van Woont in België bent u van harte welkom van2626- 28 - 28september september2014 2014 in in Brussles Brussles Expo. Expo. Bezoek www.secondhome-expo.be/mef omom uzelf teteregistreren Bezoek www.secondhome-expo.be/mef uzelf registrerenvoor vooreen eengratis gratis toegangskaart. toegangskaart.

Bezoek Second Home International gratis! Download uw gratis Bezoek SecondHome Home Internationalgratis! gratis! Download Download uw Bezoek Second uw gratis gratis entreebewijsInternational via www.secondhome.nl/mef entreebewijsvia viawww.secondhome.nl/mef www.secondhome.nl/mef entreebewijs

In de Frankrijkmagazines

In de volgende Maison en France:

In de najaarseditie van En Route

In de najaarseditie van Côte & Provence:

• Investeren aan de piste

• Bretagne: oesters, legenden en het Presqu’île de Guérande

• Wijn – Zuid-Frankrijk natuurlijk!

• Authentiek skiën in Bonneval-sur-Arc • De eerste stappen naar een eigen chambres d’hôtes • Napoleon en het Nederlandse erfrecht • Zorgverzekering in Frankrijk

• Brigitte Bardot over haar felle strijd tegen dierenleed • La Grande Guerre, waardoor ontstond deze nou precies? • Sfeerreportage over bekende en onbekende Loire-kastelen • Op verkenning door Lille

• De mooiste wandelkust van de Rivièra • Klassiek zeilen in SaintTropez • En nog veel meer!

C Ô T E & P R O V E N C E • N A J A A R 2 0 1 4 • WIJN: ZUID-FRANKRIJK NATUURLIJK! • BERT WAGENDORP OVER ‘ZIJN’ MONT VENTOUX • DE MOOISTE WANDELKUST • KLASSIEK ZEILEN IN SAINT-TROPEZ

Nu in de winkel!

• Schrijver Bert Wagendorp over ‘zijn’ Ventoux

De koning te rijk in Zuid-Frankrijk

Wijn: Zuid-Frankrijk natuurlijk! Onderschat: de Provençaalse ‘rouge’

Châteauneuf-du-Pape: hét wijnstadje in de Vaucluse De beste 21 wijnen smuladressen! De nieuwste trend: de pique-chique

Schrijver Bert Wagendorp over ‘zijn’ Mont Ventoux De mooiste wandelkust van de Rivièra Klassiek zeilen in Saint-Tropez

Nu in de winkel!

Volg de Frankrijkmagazines ook online Websites, nieuwsbrieven, twitter en facebook!

www.maisonenfrance.com

Maison en France

www.enroute-magazine.nl

www.coteprovence.nl

14e jaargang • najaar 2014 www.coteprovence.nl

€ 6,95

JA, ik neem nu een jaarabonnement voor maar € 28,50 of geef er een cadeau! en ik ontvang tevens het boek ‘Het Domein’ van Lidewij van Wilgen* t.w.v. € 10,–

Ook voor abonnees ... – Voordelig abonnement op En Route en/of Côte & Provence – Kortingen op onze diensten (o.a. Maison Dossier, Maison Plus Value) – Gratis toegang tot de jaarlijkse Kasteeldag (zie pagina 2) – Gratis toegang tot De Franse Dagen 2015!

Lidewij van Wilgen verhuist met man en dochters naar een wijndomein in Zuid-Frankrijk voor een nieuwe uitdaging, een nieuw avontuur. Met humor en zelfspot beschrijft ze de weg vol tegenslagen die ze daarvoor moet doorstaan. Een lange weg vol eenzaamheid die uiteindelijk leidt naar de wereldwijde doorbraak van haar wijnen en een besef van wat er werkelijk toe doet in het leven.

VERNIEUWDE VERSIE

U kunt natuurlijk ook een abonnement cadeau doen! U krijgt Het Domein van Lidewij van Wilgen dan zelf thuisgestuurd. Cadeauabonnementen eindigen automatisch na een jaar.

Ga naar de website: www.maisonenfrance.com/abonneren Een jaarabonnement op Maison en France kost € 28,50 (o.b.v. automatische incasso). Deze prijs geldt voor Nederland en België. Voor overige landen brengen we € 10 verzendkosten in rekening. *Voor de verzendkosten van het boek brengen we eenmalig € 4,50 in rekening. Deze aanbieding is geldig tot 15 december 2014 en zolang de voorraad strekt.

Proef het echte Frankrijk op TV5MONDE Art de vivre met Nederlandse ondertiteling

TV5MONDE ist via Kabel, Satellit und DSL verfügbar.

.nl ´Les carnets de Julie´ - iedere vrijdag om 19:00