20 LAT SUBMISJI DREWNA W RDLP W KROŚNIE 2000 –2019
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Krośnie
20 LAT SUBMISJI DREWNA W RDLP W KROŚNIE
2
2000 –2019
Dwie minione dekady były w naszym regionie mocno związane z terminem „submisja”. Dla wielu ludzi jest to słowo magiczne, ale w Polsce i Europie doskonale znane, zwłaszcza przez specjalistów od marketingu, którzy wiedzą, że na Podkarpacie warto przybyć w lutym, bo wówczas właśnie rozstrzygany jest ten niecodzienny przetarg. Jubileuszowa, XX Submisja Drewna Krosno 2019 odbywa się tradycyjnie w Brzozowie. Ma ona dla nas wymiar nie tylko ekonomiczny. Chcemy podkreślić również promocyjny walor tego wydarzenia, pokazać całej społeczności znaczenie gospodarki leśnej i samego drewna, jako elementów stymulujących rozwój regionu. Podkreślić należy, że drewno wystawiane na submisji jest wybierane podczas wykonywania normalnych zabiegów hodowlanych i zwożone z całego Podkarpacia na dwie składnice, gdzie nabywcy mogą dokładnie je obejrzeć. To właśnie ten surowiec jest wykorzystywany na najcenniejsze wyroby z drewna – często niezbędne dla człowieka. Pragnę złożyć serdeczne podziękowania wszystkim twórcom submisji i jej kontynuatorom, zaś uczestnikom XX edycji przetargu życzę satysfakcji z rozstrzygnięć. Wierzę też, że wystawa w Muzeum Regionalnym w Brzozowie zostanie w pamięci uczestników submisji, zaś jej przesłanie „Drewno jest z lasu” utrwali się w świadomości wielu ludzi. Darz Bór!
Grażyna Zagrobelna Dyrektor RDLP w Krośnie
Otwarcie XIX submisji. W kolejności od lewej: Stanisław Zagrobelny, Mieczysław Zaniewski, Grażyna Zagrobelna, Andrzej Dąbrowski, Artur Królicki, Andrzej Modliszewski
3
JUŻ PO RAZ 20.!
Skład submisyjny w Czudcu funkcjonował w pierwszych latach organizowania przetargu
Rozładunek drewna na składnicy w Załużu – 2004 r.
Submisja II 2006 r., składnica Załuż
Pozyskanie drewna submisyjnego w Nadleśnictwie Oleszyce
4
Na składnicach submisyjnych w Oleszycach i Załużu już po raz 20. pojawiły się wyjątkowe kłody drewna liściastego, w tym dębowego, jaworowego, jesionowego i bukowego. Drewno to zostało wybrane na składach przejściowych nadleśnictw spośród tysięcy sztuk pozyskanych w toku normalnych zabiegów pielęgnacyjnych i hodowlanych w drzewostanach. Taka idea sprzedaży drewna na terenie RDLP w Krośnie pierwszy raz ziściła się 25 lutego 2000 r. na terenie Nadleśnictwa Brzozów. Wcześniej w Polsce tylko RDLP w Szczecinie prowadziła submisyjną sprzedaż drewna. Przygotowania do pierwszej submisji drewna trwały blisko dwa lata. Przedsięwzięcie to nie miałoby jednak szans realizacji, gdyby nie praca i zaangażowanie wielu osób. Pomysłodawcami i organizatorami I Submisji Drewna Krosno byli: Mieczysław Zaniewski – wówczas Naczelnik Wydziału Handlu i Gospodarki Drewnem RDLP w Krośnie, Andrzej Dąbrowski – Nadleśniczy Nadleśnictwa Brzozów, gospodarz wszystkich dotychczasowych submisji, Ś.P. Zygmunt Jurasz – Nadleśniczy Nadleśnictwa Tuszyma, Andrzej Modliszewski – Nadleśniczy Nadleśnictwa Strzyżów, Stanisław Zagrobelny – Nadleśniczy Nadleśnictwa Oleszyce oraz ówcześni brakarze regionalni: Czesław Książek, Tadeusz Mędrek, Piotr Myćka. Pomysłodawcy mieli pełne wsparcie Grażyny Zagrobelnej, ówczesnej Dyrektor RDLP w Krośnie. Nieoceniony wkład pracy i zaangażowanie w przeprowadzenie pierwszej submisji wnieśli pracownicy Służby Nadzoru Gospodarki Drewnem, nadleśniczowie, leśniczowie, pracownicy składnic, specjaliści ds. marketingu biura RDLP i nadleśnictw oraz wielu innych pracowników LP. Dziś przetargi o takim charakterze organizowane są niemal we wszystkich dyrekcjach Lasów Państwowych, niekiedy nawet przez pojedyncze nadleśnictwa.
Oględziny drewna podczas submisji w 2009 r.
5
SUBMISJA – JAK TO SIĘ ODBYWA?
Skład submisyjny w Załużu
Wybór drewna na submisję – skład w Nadleśnictwie Dukla
Skład submisyjny w Czudcu – wyjazd szkoleniowy leśników
6
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Krośnie
Katalog XIX Submisji Drewna „KROSNO 2018” Katalog der neunzehnten Wertholz-Submission „KROSNO 2018“
Każdy zainteresowany może otrzymać katalog submisyjny i przez tydzień dokonywać oględzin surowca na składach, po czym przesłać swoje propozycje cenowe na każdy z submisyjnych losów (kłód) do biura submisji. Jak co roku, w lutym w Nadleśnictwie Brzozów komisja przetargowa dokonuje oficjalnego otwarcia ofert. Ostateczny wybór nabywców przeprowadzany jest przy użyciu specjalnego programu komputerowego. Pozwala on szybko i sprawnie wybierać najkorzystniejsze oferty, dając jednocześnie kupującym i sprzedającym pełną informację o przetargu.
Brzozów, 15 lutego 2018r. Brzozów, 15. Februar 2018
Drewno dębowe z Nadleśnictwa Oleszyce
7
PROMOCJA PODKARPACKIEGO DREWNA
Drewno bukowe w Uhercach
Submisje w RDLP w Krośnie to jedne z większych w Europie przetargów szczególnie wartościowego, wyselekcjonowanego drewna. Rokrocznie cieszy się ogromnym zainteresowaniem wśród nabywców z kraju i zagranicy, m.in. z Estonii, Austrii, Niemiec, Słowacji i Japonii. Są wśród nich wybitni fachowcy, kupujący najlepszy surowiec drzewny w całej Europie. Niektórzy uczestniczyli w prawie wszystkich naszych submisjach. Przez 20 lat na krośnieńskich submisjach pojawiło się 103 oferentów. Firmą, która uczestniczyła we wszystkich podkarpackich submisjach jest Marianne Frey-Amon z Austrii.
8
Od lat przetargi te budzą zainteresowanie mediów. W 2005 r. wśród równo ułożonych kłód pojawiła się Elżbieta Dzikowska, słynna podróżniczka i dziennikarka. Przez dwa dni przyglądała się przekrojom wystawionego do aukcji drewna przez obiektyw swego aparatu. Wyszukiwała ciekawe rysunki drewna, drobne wady, falistości słojów, pęknięcia, zabarwienia, sęki i układy słojów rocznych. Kilkaset wykonanych przez nią zdjęć posłużyło do przygotowania wystawy pt. „Świat na drewnie”. Ekspozycja prezentowana była w kilkunastu miastach Polski i okazała się doskonałą formą promocji podkarpackich lasów.
Elżbieta Dzikowska w Załużu
Wernisaż wystawy Elżbiety Dzikowskiej „Świat na drewnie”
9
WYNIKI SPRZEDAŻY STRUKTURA SPRZEDAŻY NA SUBMISJACH WG GŁÓWNYCH GATUNKÓW DRZEW W LATACH 2000–2018
11 763
12 000 10 000
7 544
I LO ŚĆ m 3
8 000
4 854
6 000
3 946
4 000
1 493
2 000 0
BUK BUK
DĄB
10
DĄB
JESION
JAWOR
POZOSTAŁE GATUNKI
Wyniki podkarpackiej submisji z minionego 20-lecia dowodzą niesłabnącego zainteresowania nabywców z kraju i zagranicy. Już pierwsza edycja zaowocowała udziałem 21 firm, które zakupiły 1157 m3, co stanowiło 98% zaoferowanego drewna. Ostatnia submisja, z 2018 roku, w której udział wzięły 23 firmy, zakończyła się wynikiem 1240 m3 sprzedanego drewna, co stanowiło 99% oferty. W latach 2009–2018 na terenie RDLP w Krośnie w submisyjnej procedurze sprzedano łącznie 29 599 m 3 drewna. Efektywność przetargu, czyli relacji pomiędzy wystawioną a sprzedaną ilością drewna wyniosła w tym okresie 95%.
JESION
JAWOR
11
REKORDOWE CENY
Wciąż niepobity zostaje rekord cenowy na drewno uzyskany podczas VII submisji w 2006 r. Wówczas to za kłodę jaworu (los 2101), pozyskanego w Nadleśnictwie Bircza, niemiecka firma okleiniarska zaoferowała 27 072 zł za m3. Kłodę tę pozyskano w Paśmie Chwaniowskim w Nadleśnictwie Bircza. Podczas wykonywania zabiegów hodowlanych w drzewostanie leśniczy wyznaczył do ścinki typowy „rozpieracz” jaworowy, ocieniający kępę młodnika jodłowego. Po ścince zauważono, że kłoda ma falisty układ włókien, więc mimo że krótka, może osiągnąć wysoką cenę. Jak się później okazało, kłoda o wymiarach 2,9 m x 68 cm i masie 1,05 m3 osiągnęła zawrotną cenę. Również wysokie ceny za pojedyncze kłody jaworowe osiągano w 2004 r. – 26 880 zł/m3 i w 2013 roku – 25 851 zł/m3. Obie pochodziły z Nadleśnictwa Cisna.
Kłoda jaworu z Nadleśnictwa Bircza sprzedana za rekordową cenę 27 072 zł/m3
Jawor z Nadleśnictwa Cisna sprzedany za 25 851 zł/m3
Jawor 2004 r. sprzedany za 26 680 zł/m3
12
Warto jeszcze przypomnieć o innym rekordowym jaworze z submisji 2006 r., który przy masie 2,09 m3 nie osiągnął najwyższej ceny jednostkowej, ale łączna jego wartość sięgnęła aż 49 tys. zł. Nigdzie dotąd nie sprzedano jednej kłody za takie pieniądze. Pochodziła ona z leśnictwa Olszany (Nadleśnictwo Krasiczyn). – Średnia cena najdrożej sprzedawanego gatunku drewna, jakim jest jawor, wyniosła w ciągu ostatnich 20 lat 1 817 zł/m3. – Najliczniej sprzedawanym gatunkiem drewna w ostatnim dwudziestoleciu na terenie RDLP w Krośnie był buk, którego sprzedano łącznie 11 763 m3 (40% ogółem sprzedanego drewna). – Ogromna różnorodność gatunków na brzozowskich submisjach jest efektem unikatowej obfitości gatunków liściastych występujących w podkarpackich lasach.
WADA JAKO ZALETA
Wysokie ceny pojedynczych kłód na submisjach drewna rozpalają wyobraźnię. Ludziom może się wydawać, że to drewno jest materiałem perfekcyjnym, bez jakichkolwiek wad. Tymczasem prawda jest złożona. W przypadku jawora to właśnie pewna specyficzna wada budowy, polegająca na falistym układzie włókien drzewnych sprawia, że ten surowiec jest wyjątkowo cenny. Wykorzystywany jest bowiem jako drewno rezonansowe, do budowy instrumentów strunowych.
Drewno jaworu falistego, najcenniejszego gatunku submisji
13
GDZIE TRAFIA DREWNO Z SUBMISJI?
14
Podkarpackie drewno w najróżniejszych produktach trafia niemal na cały świat. Można odnaleźć je w okleinach i fornirach wykorzystywanych przy produkcji mebli, drzwi czy ekskluzywnych paneli drewnianych. Faliste jawory, tzw. rezonansowe, „usłyszymy” w trakcie koncertów, ponieważ wykonane z tego drewna instrumenty strunowe (m.in. skrzypce, wiolonczele, kontrabasy, a nawet fortepiany) brzmią w najlepszych filharmoniach świata. Podkarpackie drewno stanowi też wykończenie ekskluzywnych jachtów i statków, i pływa po niejednym morzu czy oceanie. Z kolei drewno takich gatunków jak jesion, wiąz czy dąb wykorzystywane jest przez producentów najbardziej elitarnych marek samochodów do wykończenia desek rozdzielczych, paneli, kierownic i lewarków.
15
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Krośnie ul. Bieszczadzka 2, 38-400 Krosno tel. 13 43 73 900, faks 13 43 73 902 www.krosno.lasy.gov.pl e-mail: marketing@krosno.lasy.gov.pl
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Krośnie
Opracowanie tekstu, wykresów: Wydział Gospodarki Drewnem oraz Wydział Promocji i Komunikacji Społecznej RDLP w Krośnie Zdjęcia: Edward Marszałek, Tadeusz Mędrek, Piotr Mycka, Maciej Ziobro, Marcin Czopik, Wojciech Menet, fotolia.pl (Brian Jackson, philipus, tadeas, Damir, trialartinf, xy, petiast, magnusbergstroem – s. 14-15) Realizacja: Wydawnictwo Qurecus Tomasz Dębiec, projekt i skład: Joanna Kozek, korekta: Kinga Nagrabecka