Lasy Państwowe THE REGIONAL DIRECTORATE OF THE STATE FORESTS IN KROSNO REGIONALNA DYREKCJA LASÓW PAŃSTWOWYCH W KROŚNIE
stanowią lasy ochronne of protective forests oflesistościforestcoverage 84% 40% RegionalnaforestnadleśnictwdistrictsDyrekcja Lasów Państwowych w Krośnie The Regional Directorate of the State Forests in Krosno 26 tys. ha lasów i innych gruntów w zarządzie thousand hectares of forests and other land under management418 Dla lasu, dla ludzi FOR FORESTS, FOR PEOPLE 2
3
Ten folder został przygotowany z myślą o prezentacji naszego regionu i pracy, którą wykonujemy. Mamy świadomość dużej odpowiedzialności za powierzone nam dobro narodowe, jakim są polskie lasy. Naszą misję wypełniamy z pasją i zaangażowaniem, godząc różne potrzeby i oczekiwania społeczne. Mamy przy tym na uwadze zachowanie walorów przyrodniczych lasów, ich różnorodności gatunkowej, zwiększanie powierzchni, którą zajmują oraz przyrost zasobów drewna. Serdecznie zapraszam do lektury tego folderu oraz na wycieczkę w podkarpackie lasy. Grażyna Zagrobelna Dyrektor RDLP w Krośnie Dear Forest Adventure Lovers!
Drodzy Miłośnicy leśnej przygody!
This brochure has been designed to introduce our region and our work. We are aware of the great responsibility that comes with taking care of our national treasures – the Polish forests. We try to complete our mission with passion and involvement while meeting different social needs and expectations. At the same time we take care to preserve the natural values of forests and their diversity as well as to increase their area and the growth of wood resources. I invite you to read our brochure and explore the SubcarpathianForestsDirectorateDirectorGrażynaforests.ZagrobelnaoftheRegionaloftheStateinKrosno
Podkarpackie lasy charakteryzują się niezwykłym bogactwem gatunkowym dzięki zróżnicowaniu warunków klimatycznych oraz gleb, z jakimi mamy do czynienia w regionie. W północnej części przeważają lasy, w których dominuje sosna. Na południu, w górach, królują buk oraz jodła. Jednak szczególnym bogactwem gatunkowym charakteryzują się lasy rosnące na Pogórzu Karpackim, w środkowej części RDLP w Krośnie. Stosunkowo żyzne gleby i klimat – nie tak surowy, jak w górach – stwarzają doskonałe warunki do wzrostu licznych gatunków drzew, takich jak: jodły, sosny, buki, dęby, graby, modrzewie, jesiony, olsze, brzozy, klony, świerki, wierzby, topole i czereśnie.
Nasze lasy OUR FORESTS
5,3%DĄB OAK 4,2%ŚWIERK SPRUCE22,7%JODŁAFIR22,9%BUKBEECHSOSNA 27% PINE lasy forestsconiferousiglaste55,7% 4
Subcarpathian forests are characterized by an extraordinary species richness thanks to the diversity of climatic conditions and soils that are present in our region. The northern part is dominated by forests with pine trees. In the south, in the mountains, it is beech and fir that prevail. Forests growing in the Carpathian Foothills, in the central part of the Regional Directorate of the State Forests in Krosno, are particularly rich in species. Relatively fertile soils and climate – not as severe as in the mountains – create excellent conditions for the growth of numerous tree species, such as firs, pines, beeches, oaks, hornbeams, larches, ash, alders, birches, maples, spruces, willows, poplars and cherries.
POZOSTAŁE7,2%OTHER4,2%OLSZA ALDER BRZOZA3,7%BIRCH HORNBEAM2,8%GRAB lasy deciduousliściasteforests44,3% 5
Przyroda w dobrych rękach NATURE IN GOOD HANDS
Podkarpackie lasy charakteryzuje ogromna różnorodność biologiczna. Ma to bezpośrednie przełożenie na objęcie ich różnymi formami ochrony. Funkcjonują tu m.in.: rezerwaty przyrody, pomniki przyrody, parki krajobrazowe, użytki ekologiczne czy strefy chroniące miejsca rozrodu i regularnego przebywania zwierząt objętych ochroną gatunkową. Warto podkreślić, że na tym terenie występują ssaki drapieżne, takie jak niedźwiedzie, rysie, żbiki i wilki, które już nie zamieszkują w innych częściach Polski i Europy lub spotyka się je tam sporadycznie. Wysokie walory przyrodnicze ma przełom rzeki Wetlina, gdzie znajduje sie rezerwat przyrody Sine Wiry / Wetlina river gorge, part of Sine Wiry Reserve, is of high natural value
Młoda niedźwiedzica Cisna uratowana przez leśników / Young Cisna bear saved by foresters rezerwatów przyrody nature chronionychnaturepomnikówreservesprzyrodymonumentsgatunków zwierząt protected animal species325 Ponadto w Bieszczadach bytuje duża populacja żubra, w której utrzymanie mocno zaangażowani są leśnicy.
76 650
6
Lipa drobnolistna – pomnik przyrody w Nadleśnictwie Cisna / Small-leaved lime tree – nature monument in Cisna Forest District
Moreover, there is a large bison population in the Bieszczady Mountains. They are well taken care of by our foresters.
Subcarpathian forests are characterized by great biodiversity. This has a direct impact on various forms of their protection. There are, among others, nature reserves, nature monuments, landscape parks, ecological sites and zones that secure areas where protected animal species live and breed. It is worthwhile to mention that all these areas are home to predatory mammals such as bears, lynxes, wildcats and wolves which no longer live in other parts of Poland or Europe. Even if they do, they can be rarely seen.
7
Kłokoczka południowa – stanowisko naturalne w Nadleśnictwie Kańczuga European bladdernut – natural habitat in Kańczuga Forest District
Las cały czas LONG LIVE OUR FORESTS Podstawowym obowiązkiem leśników jest zachowanie lasu. Istnieje ustawowy zapis, że po wycięciu dojrzałego drzewostanu na jego miejscu musi pojawić się młode pokolenie drzew. Efektem prowadzonej od dziesięcioleci gospodarki leśnej jest wyraźny wzrost zasobów drzewnych w podkarpackich lasach – szacuje się je obecnie na 120,8 mln m³. Tylko w ostatnich 10 latach przybyło prawie 13 mln m³ drewna na pniu. Numer na kłodzie Logzewidencjonowaneidentyfikujedrewnonumberidentifieslogged wood Pomiar średnicy drzewa w ramach szacunków brakarskich / Measurement of tree diameter as part of stock survey 8
Sadzonka jodły z zakrytym systemem korzeniowym / Fir sapling with covered root system Sadzenie nowego lasu na gruntach porolnych / Forest plantation on former farmland 9
Forest preservation is the forester’s primary duty. There is a statutory provision which states that after felling a mature stand, a young generation of trees must be grown in its place. Decadeslong forest management results in a significant increase in wood resources in the Subcarpathian forests. It is currently estimated at 120.8 million m³. In the last 10 years alone, there has been noted an increase of almost 13 million m³ of standing timber.
Las chroni glebę, wodę, zwierzęta, rośliny i ludzi. Forest protects soil, water, animals and people.
Las daje pracę zarówno leśnikom, jak i pracownikom zakładów usług leśnych. Forest provides jobs to foresters, as well as to those who work in forest breeding and conservation. Las dostarcza surowców –nie tylko drewna, lecz także owoców, grzybów i ziół. Forest provides natural resources: not only timber but also fruit, mushrooms and herbs.
Las urozmaica krajobraz, łagodzi klimat i magazynuje wodę. Forest diversifies landscape, mitigates climate and stores
Laswater.jest miejscem sportu i Forestrekreacji.isa place for sport and recreation.
Drewno – surowiec doskonały TIMBER – A PERFECT NATURAL RESOURCE BUDOW N I CTWO WNĘTRZ A M E B EL PAPIERINSTURMNETY Z A B WAKI OPAŁ ARCHITECTURE EPINTERIORSFURNITUREPARINSTNEMURTS SYOTFUEL 10
Drewno to naturalny surowiec, który pomimo wprowadzenia na rynek wielu innych, nowoczesnych materiałów użytkowych, wciąż wiedzie wśród nich prym. Szacuje się, że ma około 30 tysięcy zastosowań, m.in. w budownictwie, meblarstwie, przemyśle papierniczym, produkcji instrumentów muzycznych czy zabawek. Używane jest także jako materiał opałowy. To surowiec doskonały: ekologiczny, wszechstronny, trwały i co najważniejsze odnawialny w stosunkowo krótkim czasie. Powstaje tylko i wyłącznie dzięki siłom natury – energii słońca, wodzie, powietrzu i składnikom pokarmowym zawartym w glebie. Przedmioty z niego zrobione, nawet gdy przestają nam służyć, pozostają bezpieczne dla środowiska. Należy podkreślić, że w polskich lasach wycina się jedynie około 65 proc. drewna, jakie co roku przyrasta, w wyniku czego jego ilość ciągle rośnie. Timber is a natural resource which, despite the fact that a number of other modern functional materials have been introduced to the market, is still in the lead. It is estimated that it has over 30 thousand applications, e.g. in construction, furniture and paper industries, manufacture of musical instruments or toys. It is also used as heating fuel. Timber is a perfect natural resource: ecological, versatile, sustainable, and, what is the most important, renewable – in a relatively short time. It grows solely and exclusively thanks to the power of nature – solar energy, water, air and minerals that are present in the soil. Objects that are made of timber are safe for the environment even after they aren’t used anymore. It should be underlined that in the Polish forests only approximately 65% of annual wood increment is logged. This means that the amount of timber is continuously increasing.
11
12
Edukacja i turystyka EDUCATION AND TOURISM
Edukacja przyrodniczo-leśna od ponad dwóch dekad jest jednym z podstawowych zadań realizowanych przez Lasy Państwowe. Leśnicy prowadzą zajęcia zarówno w formie lekcji na łonie przyrody, jak i w szkołach, domach kultury, muzeach i urzędach. Cały teren RDLP w Krośnie przecinają liczne szlaki turystyczne oraz ścieżki dydaktyczne. Umożliwiają turystykę pieszą, biegową, nordic walking, rowerową, konną, a zimą narciarstwo biegowe i skiturowe. Przy wejściu na ścieżki i szlaki często znajdziemy miejsce parkingowe oraz udogodnienia, takie jak schody i barierki w najtrudniejszych miejscach, ławki, stoły, a nawet zadaszenia i miejsca na ognisko. Przez lasy wiodą biegowe trasy narciarskie / Cross-country skiing trails run through our forests
dydaktycznychścieżekeducationalpathszieloneklasyoutdoorclassroomsośrodkówedukacyjnycheducationalcenters 90 63 5 Wiata
The Regional Directorate of the State Forests in Krosno area consists of tourist trails and educational paths. They are a perfect place for fans of hiking, running, Nordic walking, biking, horse riding, cross-country skiing and ski touring in winter. We often provide parking spaces and facilities, such as stairs and barriers in less accessible places, benches, tables, shelters and campfire spots. na trasie rowerowej w Nadleśnictwie Rymanów / Shed on cycling route in Rymanów Forest District
13
Nature and forestry education has been a major project carried out by the State Forests for over two decades now. Our foresters have been teaching both outdoor and indoor classes in schools, community centers, museums and town halls.
Warto odwiedzić WHAT TO SEE? 1 Trasa rowerowa Biesiadczańskie Wydmy Biesiadczańskie Wydmy cycling route 2 Rezerwatowa hodowla konika polskiego Polish primitive horse breeding 3 Centrum Edukacji Ekologicznej w Świerczowie Świerczów Environmental Education Center 4 Ścieżka edukacyjna w leśnictwie Kłapówka Kłapówka Forest Range educational path 5 Ośrodek Hodowli Głuszca / Western Capercaillie Breeding Center 6 Ogród botaniczny i zabytkowa siedziba Nadleśnictwa Sieniawa / Sieniawa Forest District botanic garden and its historic residence 7 Ścieżka edukacyjna Na Laszce Na Laszce educational path 8 Arboretum przy siedzibie Nadleśnictwa Narol Narol Forest District arboretum 9 Cmentarz w Starym Bruśnie Stare Bruśno cemetery 10 Ścieżka edukacyjna w rezerwacie Wielki Las Wielki Las Reserve educational path 11 Zielona klasa przy siedzibie Nadleśnictwa Kańczuga Kańczuga Forest District outdoor classroom 12 Ścieżka edukacyjna Dolina Hołubli Dolina Hołubli educational path 13 Rezerwat przyrody Starzawa Starzawa Reserve 14 Rezerwat przyrody Prządki Prządki Reserve 15 Ścieżka edukacyjna Borownica Borownica educational path 16 Ośrodek Edukacji Leśnej LKP „Lasy Birczańskie” / ”Lasy Birczańskie” Educational Center of Forest Promotional Complex 17 Centrum Edukacji Ekologicznej przy biurze RDLP w Krośnie / The Regional Directorate of the State Forests in Krosno Environmental Education Center 18 Ścieżka edukacyjna Orli Kamień Orli Kamień educational path 19 Ruiny Zamku Kmitów i platforma widokowa Kmitów castle ruins with observation deck 20 Ścieżka edukacyjna Na Stokach Żukowa Na Stokach Żukowa educational path 21 Góra Cergowa i ścieżka edukacyjna Do Złotej Studzienki / Cergowa mountain and Do Złotej Studzienki educational path 22 Sala edukacyjna i ścieżka dydaktyczna Hrendówka Hrendówka educational room and educational path 23 Rezerwat przyrody Zwiezło Zwiezło Reserve 24 Dolina Rabskiego Potoku Rabski Potok valley 25 Ścieżka edukacyjna i wieża widokowa Jeleni Skok Jeleni Skok educational path and lookout tower 26 Dolina Łopienki / Łopienka valley 27 Ścieżka widokowa Sine Wiry / Sine Wiry scenic route 28 Wodospad Szepit na potoku Hylaty Szepit waterfall on Hylaty stream 29 Zagroda Pokazowa Żubrów Bison Model Pen 30 Centrum Promocji Leśnictwa w Mucznem Forestry Promotion Center in Muczne27219191216 14 14
Granica nadleśnictwa Forest District border Park TouristAtrakcjeNationalnarodowyParksights The Regional Directorate of the State Forests in Krosno ul. Bieszczadzka 2 38-400 Krosno tel. 13 43 73 900 faks 13 43 73 902 e-mail: www.krosno.lasy.gov.plrdlp@krosno.lasy.gov.pl Dane teleadresowe nadleśnictw wchodzących z skład RDLP w Krośnie znajdziesz na stronie www.krosno.lasy.gov.pl/nadlesnictwainternetowej You will find the contact information of the forest districts that are part of the Regional Directorate of the State Forests in Krosno on our website Bank Danych o Lasach Forests Databank Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Krośnie
Na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie funkcjonują dwa ośrodki szkoleniowo-wypoczynkowe oraz kilka kwater myśliwskich, w których każdy może się zatrzymać. To doskonałe miejsca dla szukających spokoju, położone w najatrakcyjniejszych zakątkach regionu. The Regional Directorate of the State Forests in Krosno has two training and recreation centers and a few hunter’s lodges where everyone can enjoy their stay. It is a perfect place for those looking for peace, situated in the most attractive parts of the region. Noclegi w lasach ACCOMMODATION IN OUR FORESTS Centrum Promocji Leśnictwa w Mucznem Forestry Promotion Center in Muczne tel. 516 824 lasybieszczadzkie.pl694, Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy „Wołosań” Training and Recreation Center ”Wołosań” tel. 784 973 wolosan.pl568 Domek myśliwski w Mucznem Muczne hunter’s lodge tel. 606 251 lasybieszczadzkie.pl654, Leśniczówka w tel.lodgeOlchowiecOlchowcuforester’s695608015 Domek in”Koliba”„Koliba”myśliwskiwDołżycyhunter’slodgeDołżyca tel. 784 973 568, wolosan.pl Domek myśliwski w Sękowcu Sękowiec hunter’s lodge, tel. 695 608 015 Leśniczówka Łowiecka w tel.lodgeOdrzechowaOdrzechowejhunting603781951 Kontakt: Tomasz Dębiec +48 667 869 www.wydawnictwoquercus.plkontakt@wydawnictwoquercus.pl976 Zdjęcia: Tomasz Dębiec; archiwum RDLP Krosno oraz nadleśnictw (s. 6, 7, 13, 14, 16) Tekst: Magdalena Misiorowska, Tomasz Dębiec Tłumaczenie: Justyna Rzeszut Korekta: Bartosz Szpojda Projekt graficzny, DTP: Joanna Kozek