Nie stwarzaj zagrożenia pożarowego.
Nie rozpalaj ognisk poza miejscami do tego wyznaczonymi.
Nie zaśmiecaj terenów leśnych.
W trakcie spacerów i grzybobrania swoje odpady zabieraj ze sobą.
Samochód pozostaw
Nie spuszczaj psa ze smyczy
podczas spacerów w lesie. Psy mogą być niebezpieczne dla mieszkających w lesie zwierząt.
Nadleśnictwo Oleszyce
Nie hałasuj Fot. Tadeusz Maksymowicz
1 m3
Fot. Stanisław Zagrobelny Pozycja na mapie: B3, oddział 242 l
Pozycja na mapie: B2, oddział 249 a
6
Fot. Stanisław Zagrobelny
5
Pozycja na mapie: B3, oddział 254 f
Nadleśnictwo Oleszyce
Fot. Nina Hamułka Pozycja na mapie: C2, oddział 120 f
Dwa zrośnięte dęby stanowią pomnik przyrody; na pniu jednego z nich właściciel tych gruntów, książę Sapieha, zbudował kapliczkę.
przestrzenny
1m
1m
1m
1m
8
Pozycja na mapie: C3, oddział 191 y
9
Fot. Nina Hamułka
1m
1m
Fot. Stanisław Zagrobelny
1m
Pozycja na mapie: C2, oddział 120 h
W leśnictwie Kolonia znajduje się Las Pamięci Pomnik upamiętniający Bitwę pod Oleszycami Leśników. Posadzone tam dęby upamiętniają w 1939 r. 724 leśników zamordowanych w tzw. trybie katyńskim.
skala 1:70 000
Fot. Radosław Antonik
NA MAPIE: • ciekawe obiekty • ścieżki edukacyjne • rezerwaty przyrody
1m
1,54 m
1m
7
1 mp
sześcienny
Fot. archiwum nadleśnictwa
Fot. archiwum nadleśnictwa
Fot. Jerzy Skoczylas
Fot. Jerzy Skoczylas
4
Krzyż Lebiedzia z czasów początków chrześci- Krzyż w Miłkowie – przykład kamieniarki brujaństwa. śnieńskiej.
Fot. Nina Hamułka
Szczegółowych informacji na temat zasad sprzedaży udziela nadleśnictwo, natomiast o bieżącej możliwości zakupu – poszczególne leśnictwa. Kupując drewno stosowe z przeznaczeniem na opał, należy wiedzieć, że tzw. stos posiada dwie miary: m3 i mp. Aby uzyskać miąższość samego drewna w stosie (bez pustej przestrzeni między wałkami), należy pomierzoną wielkość mp (l × s × h) przemnożyć przez właściwy współczynnik redukcyjny, którego wielkość zależy od długości wałków i gatunku drewna. Przykładowe wyliczenie dla opału sosnowego (S4 So) wyniesie: 1 mp × 0,65 = 0,65 m3.
1m
Kokorycz pusta
Pozycja na mapie: C2, oddział 66
mapa tur yst yczna Fot. Stanisław Zagrobelny
Fot. Tadeusz Maksymowicz
Fot. Jerzy Skoczylas
Lasy Państwowe są największym dostawcą drewna w Polsce – rokrocznie dostarczają na rynek ponad 35 mln m3 tego surowca, dysponują również największą liczbą punktów sprzedaży. Ponad 80 proc. pozyskanego drewna trafia do podmiotów gospodarczych zajmujących się jego przerobem. Sprzedaż drewna dla firm odbywa się za pośrednictwem przetargów i aukcji organizowanych w Internecie. Zakupów drewna na potrzeby gospodarstw domowych, np. na opał, można dokonywać w każdej z naszych leśniczówek. Szczegółowe informacje na temat aktualnych cen drewna i zasad jego zakupu można uzyskać w biurze nadleśnictwa lub na stronie internetowej pod adresem: www.oleszyce.krosno.lasy.gov.pl.
1m
Rosiczka okrągłolistna
3
Kapliczka św. Antoniego na terenie leśnictwa Kaplica na terenie byłej wsi Miłków, gdzie coDzików, dawniej zamieszkałego przez Józefa rocznie odbywają się msze odpustowe. Montusiewicza – przedwojennego gajowego.
Co to jest metr przestrzenny (mp) i metr sześcienny (m3) drewna?
W leśnictwie Stare Sioło zlokalizowany jest nowoczesny system ochrony przeciwpożarowej będący wspólnym projektem pięciu nadleśnictw: Oleszyce, Jarosław, Narol, Sieniawa i Lubaczów. Składa się on z sześciu kamer obsługujących cały teren tych jednostek. W jednym miejscu analizowany jest obraz obejmujący swym zasięgiem aż 250 tys. ha. System monitoringu pozwala na wykrycie dymu oraz ognia i szybkie powiadomienie służb prowadzących akcje gaśnicze.
Dzięcioł czarny – największy z naszych dzięciołów
Fot. Stanisław Zagrobelny
Kiedy już się zgubisz, warto pamiętać, że las jest podzielony na oddziały tzw. liniami oddziałowymi, wyznaczającymi z reguły w ten sposób prostokąty. Każdy z nich ma swój numer. Na skrzyżowaniu sąsiadujących oddziałów znajdują się słupki, na których naniesiono te numery. Numeracja oddziałów rośnie z północnego wschodu na południowy zachód. Aby odnaleźć się w lesie, poszukaj słupka oddziałowego znajdującego się na skrzyżowaniu linii. Następnie wystarczy odszukać oddział o danym numerze na niniejszej mapie. W celu uzyskania pomocy podaj numery znajdujące się na słupku pracownikowi Lasów Państwowych, straży pożarnej lub policji. Dzięki temu szybko uzyskasz pomoc.
Kolejnym obiektem edukacyjnym jest leśna szkoła zlokalizowana w leśnictwie szkółkarskim Kolonia, gdzie na świeżym powietrzu, w przygotowanej zielonej klasie, wśród kolorowych tablic edukacyjnych i w otoczeniu różnorodnych gatunków drzew oraz ciekawego skalnika można zgłębiać tajniki wiedzy leśnej, a po zajęciach spędzić miło czas przy ognisku w wyznaczonym do tego miejscu. Wkrótce również w leśnictwie Kolonia zostanie otwarta sala edukacyjna, gdzie odbywać się będą zajęcia.
Fot. Tadeusz Maksymowicz
Fot. archiwum nadleśnictwa
Nie podchodź do dzikich zwierząt.
Jak nie zgubić się w lesie?
CENTRUM MONITORINGU PRZECIWPOŻAROWEGO
Pozycja na mapie: A2, oddział 302 d
Są one pokarmem dla zwierząt mieszkających w lesie, a także częścią ekosystemu.
Zasady zakupu drewna
Na tym obszarze wyznaczono 61 pomników przyrody drzew takich gatunków jak: dąb, buk, sosna, lipa, modrzew i wiąz. Wśród nich warto zobaczyć m.in. dwa zrośnięte dęby; na pniu jednego z nich właściciel tych lasów, książę Sapieha, zbudował kapliczkę. Z pozostałych form ochrony przyrody na uwagę zasługują użytki ekologiczne o łącznej powierzchni ok. 105 ha, ochrona gatunkowa roślin (m.in. wawrzynek wilczełyko, storczyki, rosiczka okrągłolistna) oraz sieć obszarów Natura 2000.
Dęby Bartuś i Bolesław
Nie niszcz nieznanych Ci grzybów i roślin.
Swój namiot rozkładaj tylko tam, gdzie będziesz bezpieczny.
Na terenie Nadleśnictwa Oleszyce zlokalizowane są obiekty edukacyjne mające na celu przybliżenie dzieciom i młodzieży zasad gospodarki leśnej, nauki o przyrodzie, roślinach, zwierzętach i wielu innych zagadnień. Do realizacji tych celów utworzono ścieżkę przyrodniczo-leśną „Na Laszce” zlokalizowaną w leśnictwach Miłków i Czerniakowa Buda. Na ścieżce mamy do wybory dwie trasy: krótszą 3,6 km oraz dłuższą 6,2 km, a czas, jaki należy przeznaczyć na zwiedzanie szlaków, wynosi od 1 do 5 godzin, w zależności od wyboru trasy. Zarówno krótszy, jak i dłuższy szlak mają kształt pętli; po odbytej wycieczce wracamy do punktu wyjścia i miejsca parkingowego.
Łany czosnku niedźwiedziego
Pozycja na mapie: B3, oddział 241 h
Biwakuj w miejscach do tego przeznaczonych.
EDUKACJA LEŚNA
Część lasów Nadleśnictwa Oleszyce znajduje się na terenie Sieniawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, którego celem jest czynna ochrona ekosystemów, realizowana w ramach racjonalnej gospodarki rolnej i leśnej, polegającej na zachowaniu różnorodności biologicznej siedlisk przyrodniczych. Na terenie nadleśnictwa wyznaczono także specjalne obszary ochrony sieci Natura 2000 Lasy Sieniawskie.
2
Zwierzę, które nie płoszy się na Twój widok, stanowi zagrożenie, ponieważ jest prawdopodobnie chore bądź ranne.
Na terenie szkółki znajdują się również plantacje nasienne świerka i jodły, plantacja choinkowa jodły, uprawy proweniencyjne buka pochodzeń krajowych i europejskich, uprawa proweniencyjna dębu, międzynarodowe doświadczenie badania zmienności czereśni ptasiej w Europie i wiele innych powierzchni badawczych prowadzonych przez szkoły wyższe i IBL. Szkółka posiada również własne zbiorniki wodne i studnie głębinowe służące do jej nawadniania za pomocą systemu zraszania.
OCHRONA PRZYRODY
Pozycja na mapie: C4, oddział 332 b
Fot. Adam Dec
Fot. archiwum nadleśnictwa
Tutejsze lasy są położone w Kotlinie Sandomierskiej, na Płaskowyżu Tarnogrodzkim oraz w zlewni rzek Lubaczówka i Wirowa. Teren w większości jest tu płaski. Nieznaczne obniżenia występują w pobliżu dolin rzek. Spotkać tutaj można również pagórki pochodzenia wydmowego. Lasy w zasięgu terytorialnym nadleśnictwa stanowią ok. 40 proc. Dominującym gatunkiem jest sosna, z udziałem w tutejszych drzewostanach przekraczającym 65 proc. Inne ważne gatunki dla tego obszaru to dąb, buk, olsza oraz brzoza.
1
Krzyż zlokalizowany w lesie w dawnej wsi Sucha Cmentarz byłej wsi Miłków. Jest to krzyż czterech Wola. żołnierzy 21 Dywizji Piechoty Górskiej Generała Józefa Kustronia, poległych we wrześniu 1939 r. podczas bitwy pod Oleszycami.
mapa tur yst yczna
Fot. Radosław Antonik
w czasie pobytu w lesie. Głośne zachowanie nie tylko płoszy zwierzęta, lecz także może przeszkadzać innym w odpoczynku.
Fot. Stanisław Zagrobelny
Fot. Stanisław Zagrobelny
w specjalnie przygotowanym do tego miejscu postojowym.
Nadleśnictwo Oleszyce
Nadleśnictwo Oleszyce jest położone w północno-wschodniej części województwa podkarpackiego – w powiecie lubaczowskim (gdzie znajduje się większa część terenu nadleśnictwa) oraz w powiecie jarosławskim. Nadleśnictwo istnieje już od 1944 r., stanowi jedną z 26 jednostek tego typu wchodzących w skład Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie.
Na terenie Nadleśnictwa Oleszyce znajduje się wiele kapliczek i krzyży, miejsc upamiętniających czasy II wojny światowej.
Tekst: Nina Hamułka, Tomasz Dębiec Korekta: Małgorzata Haze Projekt graficzny, DTP: Joanna Kozek
Zastady zachowania się w lesie
W leśnictwie szkółkarskim Kolonia zlokalizowana jest jedna z niewielu w Polsce szkółek kontenerowych specjalizujących się w produkcji sadzonek z zakrytym systemem korzeniowym. Są one później wysadzane głównie w nadleśnictwach zlokalizowanych na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie, ale także w Bieszczadzkim Parku Narodowym. Ponadto produkowane są również sadzonki z gruntu. Rocznie w sumie daje nam to ponad 5 mln sadzonek, głównie dębowych, jodłowych, bukowych, sosnowych, a także grabowych, lipowych, brzozowych oraz klonowych. W ramach programu restytucji cisa produkuje się tu również sadzonki tego bardzo rzadkiego gatunku. Współpracujemy z Instytutem Badawczym Leśnictwa, Uniwersytetem Rolniczym w Krakowie, Uniwersytetem Przyrodniczym w Poznaniu, Szkołą Główną Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie oraz Instytutem Dendrologii PAN w Kórniku, realizując projekty oraz wdrażając nowo opracowane technologie.
Nadleśnictwo Oleszyce
MIEJSCA PAMIĘCI
Kontakt: Tomasz Dębiec 667 869 976 kontakt@wydawnictwoquercus.pl www.wydawnictwoquercus.pl
PORADY PRAKTYCZNE
Fot. Tadeusz Maksymowicz
SZKÓŁKA KONTENEROWA
A
B
C
Nadleśnictwo Józefów
Kolonia Moszczanica 5
Dziadyki
4
3
E Nowy Lubliniec
Stary Lubliniec
Nadleśnictwo Narol
10
9
8
Żuków
Kosobudy
Roztoczański
Borek
7
Mielniki
6
1
5 86
Łówcza
864
Parachówka
Sadek
Maziarnia
Samulaki
Kowalówka
1
2
F Podlas
Podkadyle
Maziarnia
Moszczanica
D
Dąbrowa
Łominy
Ulica
Ułazów
Kociska
86
11
Witki
1
Gnojn ik
Gorajec 3
Dąbrowa
Buszcza Dąbrówka
12
13
Zaksięże
Ka fl ew
17
Niemstów
a
16
18
23
24
24A
20
26
32
31
Cewków Stary Dzików
Paczoskowa
318
Radawka
Leśniczówka Gubernat
304
319
305
S i e n i a w s k i 293
Ruska
309
325
285
294
Gruba Sosna
311
Rondo 297
312
276
286
288
Strzelista Mielnikowa
Nadleśnictwo Sieniawa O b s z a r
264
3
273
226
254
Gajówka Pod Plutową Górą
279
225
Gajówka Kozickiego
6
2
256
Mateczny
Miłkowski
230
S t a w y Gajówka Brylińskiego
a
257
245 232
Dąb Kunasza
867
C h r o n i o n e g o
204
218
217
222
Zastawne
215
181
220
93
92
86
91
90
89
88
87
Gajówka Szczerbiwilk
119
7
Parking Horaj
118
9
122 121
123
Rezerwat Jedlina
Dykt
120
Droga Polska
117
116
115
113
114
110
111
112
Świdnica
107
108
109
Kolonia
Józef
134
133
132
Limaki Dęby Polskie
Gajówka
143
127
128
129
130
131
Piskurka
144
140
Klepaska
126
Dachnów Górka
Miasteczko
124
125
201
200
199
213
212
211
198
210
179
139
138
Leśniczówka
136
137
Wygon
Ostaniec
Załuże
Kopana 197
Garbki
Zabiała
196
Moczar Mały
Ptasia Podłuże
Moczar Duży
194
Pilipy
Lubasy
Sołotwina
Ruda
Uszkowce
Cegielnia
Basznia
Czerwinki
190 189
9
Bunkier
Kolonia Stare Sioło
Lipa
Smo l
867
Stare Oleszyce
867
219
Oleszyce 865;8
234
867
67
Młodów
Basznia Górna
Karolówka
Wisznia
Zakącie
Lubaczów 7
235
866;867
Hurcze
Borowa Góra
Mielniki
K r a j o b r a z u
Starycz
Zagrobelne
4
Nadleśnictwo Jarosław
Lipina
363
348
362
8
5
379
373
390
399
Tarnów
W o j e w ó d z t w o p o d k a r pPoda Pastwisko c k i e
Przemyśl
Wyrw a
Hutki
Kozaki
403
402
Nad Kanałem
Onyszki
409
408
401
365
Ł o t y n i e 382
393
364
382A 381
400
Kozaki 407
ul. Zielona 4B, 37-630 Oleszyce tel. 16 631 16 60, faks 16 631 16 61 www.oleszyce.krosno.lasy.gov.pl oleszyce@krosno.lasy.gov.pl Mielniki
352
366
7
obszar Natura 2000 „Lasy Sieniawskie”
Buczyna
Polanka
415
a Lubacz ówk
Pukawiec
sosna pospolita Krowica Lasowa dąb szypułkowy
mogiła
lipa drobnolistna
Horajskie
Sople
0,5
1
Łukawiec
2
3
B
4
kilometry
miejsce pamięci
D
16 631 50 40
3B
5
Miłków
16 631 80 27
2B
6
Czerniakowa Buda
16 631 87 22
2A
7
Sucha Wola
600 341 429
5C
8
Lipina
16 628 61 19
5B
9
Kolonia
16 631 51 57
3C
4
lasy w zarządzie PGL LP; numer oddziału leśnego
Głodówka
zbiorniki wodne
Blusy
Budomierz 866
ścieżka przyrodniczoleśna „Na Laszce”
Krowica Sama
Cz yr
ty
trasa rowerowasz
Budomierz Mały
trasa nordic walking
Obrawczyzna
trasa zimowego półmaratonu (dwie pętle)
Cetynia Cetynia Hołodowska
kolej granice leśnictw Zam iła
Wola-Zarzeka
miejsca pamięci opisane na odwrocie Sydory mapy Tarnawskie
C
Stare Siodło
Majdan czereśnia ptasia; jesion wyniosły; wiąz Lipowieckiszypułkowy
Czopy
Wola 1
Hamernia
3C
4
Wychylówka
krzyż
0
16 631 50 22
lotnisko
414
Hamarnia
Zabiała
Boble
buk zwyczajny
Niwa
3D
3
bagna, torfowiska
uroczysko
Pomniki przyrody
Ruda
Maje
A
Łąki Suchowolskie
Zagrobla
Nowa Grobla
2C
16 631 51 40
zabudowa mieszkalna Krowica Hołodowska lasy innej własności
cmentarz
407A
16 631 85 54
Futory
Mielniki
obszar chronionego krajobrazu Krause
parking
Prewendy
380
Nazarki
865
SŁO WAC JA
410
394
Kamienna
Dzików
2
65
użytek ekologiczny
Holiki Szyszaki
leśna klasa edukacyjna Aponia
Młaga
Nadleśnictwo Oleszyce
341
354
Szczutków
Rezerwat Kamienne
342
Gajówka Kot
383
392
404
343
rezerwat
Szutki
Onyszczaki
siedziba leśnictwa
1
Flisy
Michalce
siedziba nadleśnictwa Dąbrowa
330
353
385 384
331
Ruda Szczutkowska
pozycja na mapie
866
kapliczka, kaplica Zapałów
UKRAINA
Wy cza wa Buczyna
411
Tu j a
Tuczarnia
Kąty
Krosno Nowy Sącz
405
Kozackie Bagno
Pocholaje
395
Poligon
413 412
396
Łąki Suchowolskie
367
386
Lipy Cmentarne
1
telefon
3
397
333
Kwasy
nazwa
-0
5
Rzeszów
Wi e l k i Miot
368
Borów Staw
406
Nadleśnictwo Oleszyce
387
Wi l c z a Góra
Nemrod
369
Wasie
Ogrody Suchowolskie
Topielce
356
Milany Kowale
Wólka Krowicka
nr
14 Т-
388
357
Lipy Suchowolskie
Kozacka
370
Borów Staw
389
Czeterboki
Nadleśnictwo Jarosław
371
335
344
358
To p i e l c e
376
391
398
Cetula
372
377
346 345
359
374
378
336
347
Misztale
Kornagi 327
Gajówka Brzyskiego 334
361
Opaka
Mądre
Nad Bachorką
349
360 375
Popod Las
Wygnańce
328
337 Lipa na rozdrożu
338
Bachorka
Ignasze
329
Gajówka Rachwała
350
Wólka Zapałowska
Smolińce
Brzozie
Leśnictwo Sucha Wola
Jalina
Gajowy
To m s y
351
86
Leśnictwo Lipina 339
340
Zamość
Sucha Wola
Bachorka
Cienkie
W o j e w ó d z t w o l u b e l s k i e
Lisie Jamy
866
Dąbków
Jalina
Sieniawskie
Skuratki Tarnobrzeg
Nadleśnictwo Lubaczów
Kolonia Zalesie
5
Bech
Grobla
Zalesie
86
Hojsaki
Wykaz leśnictw
Borchów
Lasy
Mołodycz
Malce
in k a
Podlesie
Stare Sioło
a wk da Kościelne Ra
3
ia Papiern
Szymeczki
Piastowo
142
208
867
Piaski
Mokrzyca
Maślanki
Basznia Dolna
Leśnictwo Kolonia
193
4
Bidaczów
Sołotwa
Antoniki
Dąbrowa
Dubiki
M a r c i n e k 192
195
Ślimaki Baszudy
Bałaje
Bunkier Katyński Las 8 209
2
Smereczyna
Mielniki
Henryków
141
Lubomierz
176
186
187
188
202
Tymce
Za Karczmą
Czarne
Futory
3
178
n b le Du
Leśnictwo Futory
84
85
2
Krajobrazu
80
81
82
83
Bąkowa Linia
182
Chuda 221
94
Nowe Sioło
Wy p a l a n k a
Korycina
135
180
Smukła
Adam T u n e l 183
214
100
104
Palaruska
168
Akacja
Tytus
Baron
174
Wa r s z a w s k a
246
247
216
Za Dachnowskimi Łąkami
95
96
97
Zagrobla
67
St are Kwatery
70
103
166
169
184
203
57
58
170
Leśnictwo Stare Sioło
231
Dylowanka Kaczmarze
Moskal
Basen
Kaplica św. Huberta 205
244
awk
71
Czereśnia
46
Tr z y Kopce
72
73
98
Podlisze
172
185
48
59
60
61
62
63
Za Żwirową
99
Podlisze
171
228 T y c z k i 175 229
243
Rad
164 165
241
Mateczki Kapliczka Miłków 4 242
265
162
173
Miłków
158
159
163
227
Otulakowa Ł ą c z k a Cerkwisko
156
160
161
Kosów Staw
150
Pod Wysoką Górą
155
49
Sacharska 64
74
50
51
52
Babczyn
Brusienka
Zagrody
65
75
76
102 101
77
105
106
Podlisze
240
272
284
253
263
Tr a w k a 151
153
33
866
278
239
147
Marian
Pod Kosowym Stawem
Leśniczówka
Wo la Miłkowska
224
Nad Przerwą
Gajowa
154
238
262
271
149
223
Ługi
Barońsk a
261 252
Bunkier
283
292
251
270
287
298
Gajówka Racibora
Dorota
237
269
Malachowa Łąka 282 Plac 291 K o s z ł a Pomnik Powstańców 277
296
250 260
281
290
295
310
324
Białe Bagno
268 275
78
Parkowa Łąka
Gajówka Montusiewicza
148
34
35
Kubikowa
86
Radawka
323
280
289
Wy r ą b a n k i Beata
79
Rozlewiska Rzeki Przerwy
148A
Gajówka Lebiedzie
36
Krzyż Bzil
Bobrowe Bagno
Przerwa
5
259
274
308
322
Kuzejki
249
53
Sznury
248
258
Źródliska Rzeki Przerwy
54
Łominy
Gajówka
307
321
Szaliny
266
Leśnictwo Czerniakowa Buda
37
5
303
55
66
1
38
Chotylub
Chronionego
86
317
39
Mała Dolina
Leśnictwo Zabiała
Lebiedzie
40
Cieszanów
Viktoria
3 Plac Montusiewicza Żwirowa
Bartuś
41
Duża Dolina
Nowy Dzików
302
Bolesław
42
Dzikowskie Bagno
Żydowski Kąt
Leśnictwo Miłków
301
316
43
Wola Nowosielecka
Wi l c z e Jamy
Gajówka
865
300
315
a
6
Świadek
314
kop Przy
5
44
Chodanie
299
Plac Sobczyszyna
2
45
Folwarki
Folwarki Nowosielskie
Jesiony z Brunarówki
Leśniczówka Burnerówka
Gajówka
313
Niemstówka
Chmielarnia
28
29
30
Rudka
Folwarki Cieszanowskie
21
22
5
19
Pie rożki
Wola Cewkowska
Niedbalica
86
Leśnictwo Dzików
Obszar
14
15
Koziejówka
867
Kolonia Witki
Wirowa
E
granice sąsiednich nadleśnictw
drogi publiczne
granica Nadleśnictwa Oleszyce
drogi leśne utwardzone
F
© OpenStreetMap (i) autorzy (CC-BY-SA 2.0)
5