issue 27 aze

№ 27 | İYUL-AVQUST | 7.00

7.00

NA M Ə L U M

Rеzа

4 760106 79999 9

DEQATİ

Mənİm İstəyİm təkcə ehtİyacı olanlara kömək etmək deyİl, həm də, fİravan yaşayanlara çatdırmaqdır kİ, onların... bİganə qalmağa haqQı yoxdur

эксклюзивный адрес для воплощения свадьбы вашей мечты Ваши привилегии: Размещение молодоженов в Ambassador Suite на комплементарной основе* Персональный менеджер Уникальный выбор многофункциональных банкетных залов Предоставление банкетных залов на комплементарной основе Богатое меню Широкий выбор напитков Дегустация меню Установка свадебных столов Безграничные возможности для фотосъемок Услуга валет-паркинга для всех гостей Льготные цены для гостей торжества, пожелавших остаться в отеле* Предоставление проживания на комплементарной основе в Jumeirah Bilgah Beach Hotel в честь первой годовщины* *При условии соблюдения постановлений и условий

Для получения дополнительной информации обратитесь по телефону: +994 12 565 4000 или свяжитесь с контактным лицом: Кристина Степнова +99455 263 40 74 / Kristina.Stepnova@jumeirah.com

ƏYLƏNCƏ

KİNOTEATR

TİCARƏT MƏRKƏZİ

G özəl h əyat ı n mərkəz İ n d ə !

Azərbaycan paytaxtının mərkəzində yerləşən yeni Deluxe Palace kompleksi, şübhəsiz, tezliklə biznes, istirahət, əyləncə və nəhayət, sadəcə, yaşamaq üçün ideal bir yer kimi öz məşhurluğunu qazanacaq.

Deluxe Palace məşhur memarlar və dizaynerlər qrupu tərəfindən layihələndirilib. Mütəxəssislər yekdilliklə onu, müasir stilin və incə zövqün etalonu kimi qəbul edirlər.

Deluxe Palace kompleksi yaşayış binaları və biznesmərkəzdən ibarətdir. Dörd yaşayış binasında 230 lüks dərəcəli mənzil var, pəncərələrindən Xəzər dənizinin və Dənizkənarı bulvarın gözəl mənzərələri görünür. Hər mərtəbədə dörd mənzil var: biri ikiotaqlı, ikisi üçotaqlı və biri də dördotaqlıdır. Yaxın zamanlarda kompleksin yaşayış sahələri fərdi təmirə tam hazır olacaq.

Deluxe Palace kompleksinin ticarət mərkəzində ən məşhur brendlərin butikləri, hipermarket, əyləncə kompleksi, restoranlar, kinoteatr, fitnes-klub və Spa-mərkəz yerləşəcək. Kompleksdə mərkəzləşdirilmiş istilik və sərinlik sistemi işləyir. Bu olduqca cazibədar yaşayış kompleksində ikiyaruslu parkinqə də malikdir.

Kompleks təhlükəsizlik xidməti tərəfindən 24 saat ərzində videomüşahidə ilə qorunur.

Ünvan: Bakı ş, Yasamal rayonu, C. Cabbarlı küç., ev 37 Tel.: (+99412) 436 76 54 | Mob.: (+99450) 249 48 08, 249 47 07

SPA MƏRKƏZİ

REKLAM

www.de-luxe.az

Tekirova / ANTALYA

www.amaraworldhotels.com

Beldibi-Kemer / ANTALYA

www.nirvanahotel.com

TITANIC BEACH LARA | TITANIC DELUXE BELEK | TITANIC DELUXE BODRUM

Моя история-Умиротворение...

titanic.com.tr

#MyTitanicStory

Av t o q r a f

”BÜTÜN ZÜLMƏTLƏR TOPLAŞSA, BİR YANAN ŞAMI SÖNDÜRƏ BİLMƏZ". ÖZ DÖVRÜNÜZÜN ŞAMI OLUN...

BÜTÜN NARGIS OXUCULARINA!" R E Z A D E Q AT İ PARİS, 10 İYUL 2016 İL

Reza D eq a tin in f o to q ra f lığ ı – Allah ve rgisidir. O, plane tin bü tü n qay nar nöqtə lə rində olu b: Q a ra b a ğ d a , İra q d a , Sur iya d a , Liviy ada, Əfqanıstanda... Hə r gü n, hə y atı və azadlığı ilə r is k ed ərək , f ira v a n m eq a p o lis s a kinlə rinə bə xtlə ri az gə tirmiş insanların faciə vi he kay ə lə rini ç a td ır m a q üç ün in a m lı əllər i ilə f otoaparatın sü rgü -dü y mə sini dönə - dönə sıxıb. Onu n ü çü n b ütün a d a m la r eyn id ir v ə b un a görə də , hə r bir fotoşə kli – bü tü n dü ny ay a ü nvanlanan həyəc a n s iq n a lıd ır.

U

16 AV Q U S

İY

üsahibə Reza Deqati ilə m səh.114.

L-

T

ул. Измир, 5 . 012 537 05 16 . www.150.az

MÜNDƏRİCAT

səh. 40

Avanqardda

səh. 32

DƏB İCMALI ÖZƏL FİKİR Hamı kimi yox

səh. 30

səh. 34

REDAKTOR SEÇİMİ

Yeni. Naməlum. Dəbli

TRENDLƏR

Qadın nisbiliyi nəzəriyyəsi

səh. 16

AVTOQRAF

səh. 44

Reza Deqati

səh. 22

KOMANDA

səh. 24

BU SAY ÜZƏRİNDƏ İŞLƏDİLƏR

səh. 26

REDAKTOR MƏKTUBU

DİZAYNER Zamanı transformasiya edərkən

lemons Ceyms F hibə a ilə müs

U

18 AV Q U S

İY

L-

T

səh. 50

səh. 62

DƏB İNCƏSƏNƏT KİMİDİR Parça qırıqları

Vikto

ibə

ə müsah

nkova il riya Kose

Mission Skyscraper

səh. 56

Fashion worker Ulduzlar necə alışdırılırlar

səh. 76

səh. 90

VAXTIN HEYKƏLTƏRAŞLARI Stiven Forsi ilə müsahibə

səh. 96

Must Have Əşya sehri

səh. 98

İTALİYA FƏVVARƏLƏRİ

U

L-

ST U Q

AV

19

XƏYALAT İY

Alessio Boskinin zinət "memarlığı"

MÜNDƏRİCAT

səh. 102

səh. 144

səh. 178

ANONSLAR

SƏYAHƏTLƏR VƏ SPA

L’arte de vivre

Günəş altında yer

səh. 148

səh. 184

BYUTİ-TRENDLƏR

Daşları yığmaq vaxtıdır

səh. 154

səh. 188

BYUTİ-GİD KADR ARXASINDA QALMAQ

MİN BİR Zərgər-dizayner Erik Şe ilə müsahibə

səh. 156

İNSTAQRAM # moona

tyor i - repor Peşəssəh.

114

UĞURUN SÜRƏTİ Gülhüseyn Abdullayev ilə müsahibə

səh. 158

səh. 124

GÜNƏŞ ÖVLADLARI

UCAL Böyük rəssamın xatirəsinə

səh. 130

RƏSSAM DİALOQDA

Lia Şvelidze ilə müsahibə

Aparıcı M.A.C vizajistlərinin şərhləri ilə

səh. 168

Beauty hits Kölgədən çıxdılar

qda

aları ha

üəmm Tarixin m

Təmizlik - sağlamlığın rəhnidir Detoksa hazır ol!

Grand Prix Europe i səfiri Formula 1-in rəsm

səh. 90

QOROSKOP

Aşkar etmək

səh. 136

səh. 170

RUBRİKA "13"

VƏTƏNİ - UŞAQLIQ

Tarixin ağ səhifələri

Kristin Najel ilə müsahibə

HƏYAT CÖVHƏRİ AXTARIŞINDA Reza Deqati ilə müsahibə

İY

U

20 AV Q U

L-

ST

səh. 218

səh. 190

Beach beauty

Love story

Hot!

Prezidentlər sarışınlara üstünlük verirlər

klə çəkdiyi tifadə etmə is n a rd a rl Ceksonun Oxşa nınan Elison a t ə il ri lə foto-rəsm foto-feyki ən məşhur

səh. 229

Playlist On air

səh. 196

səh. 229

REPORTAJ

KİTABLAR

Hindistan Nailə Axundovanın gözü ilə

Keçid nöqtəsi

Cinemart

DÜNYƏVİ XRONİKA

Karim Raşidin 50 ehkamı

ƏLİMDƏ OLSAYDI...

Tofiq Dadaşov

cib şeylər haqda Ən müxtəlif və ən va

ST

İNTERYER

U

səh. 234

21

səh. 210

Q

Yenə dəniz haqda!

AV

Aktroidlər aləmində

L-

Qəribə otel

səh. 230

U

SƏYAHƏT

İY

səh. 204

səh. 236

KOMANDA

Baş redaktor ÜLVİYƏ MAHMUDOVA|Editor-in-Chief Ulviyya makhmudova Art-direktor İLQAR ABBASOV | Art Director Ilgar Abbasov Məsul redaktor LEYLA SULTANZADƏ | Deputy Editor LEYLA SULTANZADEh “Dəb” şöbəsinin redaktoru VSEVOLOD KOVALYOV | Fashion Editor VSEVOLOD Kovalev “Lüks” və “Gözəllik və sağlamlıq” şöbələrinin redaktoru LEYLA İMANOVA | Luxe and Health & Beauty Editor LEYLA IMANOVA “Dünyəvi xronika” şöbəsinin redaktoru NİGAR QƏHRƏMANOVA | Social Editor NIGAR GAKHRAMANOVA Ədəbi redaktor MARİNA MÜRSƏLOVA | Copy Editor MARINA MURSALOVA Korrektorlar İLYA QİNZBURQ, AYNUR AĞABALAYEVA | Proof-readers ilya ginzburg, AYNUR AGHABALAYEVA Tərcüməçi MEHMAN MUSABƏYLİ | Translator MEHMAN MUSABaYLI Bild redaktor RƏNA ŞABANOVA | Picture Editor Rena Shabanova Fotoqraf TİMUR NƏCƏFOV | Photographer TIMUR NAJAFOV Dizayner TARİYEL KƏRİMOV | Designer TARIYEL KARIMOV Reklam üzrə direktor ARTUR BABAYEV | Advertising Director artur babayev Maliyyə meneceri NATALİ SƏFƏROVA | Financial Manager Natali Safarova Ofis-menecer TATA ƏZİMOVA | Office Мanager TATA AZIMOVA Satış üzrə menecerlər EMİL ƏLƏKBƏROV, RASİM HƏSƏNOV | Sales Managers Emil Alekberov, RASIM HASANOV Veb-sayt direktoru SEVİNC HƏSƏNOVA | Web-site Director Sevinj HASANOVA

tək

a

əs

nd

t- d

ma

ar

ko

Mercer Studio London, UK

İra de Püiff /Ira de Puiff, Roza Sinayski /Roza Sinayski, Aleksandr Yermolin /Aleksandr Yermolin, Leyla İmanova /Leila Imanova, Kira Brenzinger /Kyra Brenzinger, Sona Nəsibova /Sona Nasibova, Nonna Müzəffərova /Nonna Muzaffarova, Püstə Axundova /Pyusta Akhundova, Afət Bağırova /Afet Baghirova, Nata Osmanlı /Nata Osmanli, Rəna Vaqif /Rena Vagif, Nailə Axundova /Nailya Akhundova, Mehdi Əli /Mekhti Ali, Arif Əliyev /Arif Aliyev, Nicat Məmmədov /Nijat Mamedov, Marina Mürsəlova /Marina Mursalova

müə

llifl

fo

to

qr

af

la

r

Ceyms Flemons/James Flemons, Danil Yaroşşuk/Danil Yaroshchuk, Maksim Bayev/Maksim Bayev, Ruslan Nəbiyev/Ruslan Nabiyev, Reza Deqati/Reza Deghati, Mamuka Sesxladze/Mamuka Tsetshladze, Mamuka Kikalişvili/Mamuka Kikalishvili, Nailə Axundova/Nailya Akhundova, David Eristavi/David Eristavi

ər

illüstratorlar Yekaterina Şukina/Ekaterina Shchukina,

№ 27 | ИЮлЬ-август | 7.00

7.00

4 760106 79999 9

Я хочу не только помочь тем, кто в этом нуждаетсЯ, но и донести до тех, кто живет в довольстве, что они не вправе оставатьсЯ равнодушными

ÜZ QABıĞıNDA REZA DEGATI Fото awad Jalali/Aina Photo

üz

Реза

Дегати

qa

bı

ğı

н е и з в ест н о е

və b Məryəm Kutidze /Mariam Kutidze ir d ə bu nlar bar ədə ...

Nargis jurnalı ildə 10 dəfə çıxır. 2012-ci ilin dekabrından nəşr olunur. Təsisçi Nargis Nəşr evi MMC. Redaksiyanın ünvanı: AZ 1001,Bakı, Azərbaycan, Globus Plaza, Tiflis pr., 35, 5-ci mərtəbə.

Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyində qeydiyyatdan keçib. Qeydiyyat haqqında şəhadətnamə № 3607 Tarix: 27.06.2012. Şərq-Qərb nəşriyyatında çap olunur. Ünvan: Azərbaycan, Bakı, Aşıq Ələsgər küç., 17; tel.: +994 12 374 73 84, 374 83 43 Çapa imzalanıb: 03.07.2016. Çıxıb: 14.07.2016. Format 21х27. Şər. çap. vər: 11. Qiyməti 7 .

Bütün hüquqlar qorunur. Nargis jurnalında dərc olunmuş məqalə və materialların tam və ya qismən kənar yayımı qadağandır.

Redaksiyaya gələn materiallara görə Nargis jurnalı məsuliyyət daşımır. Ticarət nişanı Nargis lisenziya № 2013 01204 əsasında istifadə olunur. Redaksiyanın mövqeyi müəllifin mövqeyi ilə üst-üstə düşməyə bilər.

Redaksiyanın telefonu/ Editorial telephone: +994 12 464 91 11/12/13, faks/ fax: +994 12 464 91 11/12/13; web: www.nargismagazine.az

facebook.com/nargismagazine

instagram.com/nargis_magazine

İY

U

22 AV Q U

L-

ST

ƏMƏKDAŞLIQ

BU SAY ÜZƏRİN DƏ İŞLƏYƏN LƏR

PÜSTƏ AXUNDOVA

NAİLƏ AXUNDOVА

YEKATERİNA ŞUKİNA

İxtisasca filoloqdur, 12 illik tərcümə fəaliyyəti var. Yolunun başlanğıcında – Yazıçılar Birliyində redaktorluq, sonra dissertantlıq – linqvopsixologiya və türkologiya sahəsində tədqiqat və nəticədə, Alınma sözlər lüğəti durur. Gemmoloqatasından daşlara qarşı məhəbbətə yoluxaraq, təbii qiymətli daşların kolleksiyasını toplayır, özü də onlardan heç də ekspertlərdən az baş çıxarmır.

Səyyah, fotoqraf, dizayner. Azərbaycan Fotoqraflar Birliyinin üzvü. Sankt-Peterburq Mədəniyyət və İncəsənət Universitetini (ixtisasca – sənətşünas) bitirib. “Asiya üzləri”, “Asiya uşaqları” sərgilərinin müəllifi. Dörd ildir ki, Asiyanı səyahət edir. Balidə yaşayır, papuaslar üçün məktəbin layihəsi üzərində işləyir. Səyahət zamanı foto çəkilişləri üçün ən maraqlı hesab etdiyi mövzu – öz ənənəvi, əcdadlardan qalma həyat tərzini, geyimini və bayramlarını qoruyub saxlaya bilmiş etnik qruplar və qəbilələrdir. Daim qəbilələrin və turist gözündən gizlənən mədəni ənənələrin axtarışındadır.

İllüstrator, rəssam və qrafik dizayner.

Moskva Biznes və Dizayn Institutunun dəzgah və kitab qrafikası fakültəsini bitirib, iri brendinq agentliklərində, Moskva və Sankt-Peterburqun dizayn-studiyalarında yeddi il işləyib. Yaradıcılıq azadlığına və müstəqilliyə meyl onu Tiflisə gətirib və burada özünü sərhədsiz illüstrator və rəssam kimi tam dəyərilə üzə çıxarıb. Onun canlı, emosional eskizləri oxucunu, yüksək dəb incəsənəti aləminin ənginliklərinə aparır.

“On üç” rubrikası üçün materialın müəllifi (səh.136)

Hindistan haqqında reportaj (səh.196)

Art-n-fashion rubrikası üçün illüstrasiyalar (səh.50)

İY

U

24 AV Q U

L-

ST

REDAKTOR SÖZÜ

Dəyər verdiyim – bilmədiklərimdir!

S

irli... Naməlum... Müəmma... Sirr... Bu sözlərə fikir verin. Məgər onlarda hansısa bir cazibə, hərçənd bununla yanaşı, həm də nə isə bir qorxu səslənmir?

Hər bir sirr bizə meydan oxuyur, onu açmağa can atmağımız üçün güc gərməyimizə məcbur edir. Bunu nahaq yerə eləmir: bütün gizlinlər mütləq nə vaxtsa aşkar olur, əlbəttə, biz səylərimizi dayandırmırıqsa və əsas silahımız olan idrakı təslim etmiriksə!

Misal? İnsan üçün, bütün mənalarda, ən böyük sirr min illər boyudur ki, ulduzlu göyüzü – özləri görünmədən bizi müşahidə edən qüdətli məxluqların yaşayış yeri olaraq qalır... Bəs, biz adi adamlar Kosmosla bağlı nə qədər bilirik? Vur-tut yüz il qabaq, bu, sadəcə, fantastika kimi görünüb. Bu gün isə, artıq xəyalpərvərlər deyil, tamamilə ciddi alimlər çətinlik çəkmədən başqa qalaktikalara necə getmək haqqında fikir yürüdürlər. Bəli, insan artıq dəfələrlə sübut edib ki, məhz maraq, onu, bizim sanki bilməməli olduğumuz şeyləri kəşf etmək üçün, stereotipləri qırmağa, maneələri dağıtmağa məcbur edir. Niyə? Çünki bizim hər birimizin daxilinə, instinkt səviyyəsində, qadağan olunmuşa yiyələnmək istəyi qoyulub...

Amma biz artıq sirr gizlədilmiş sandığı yaranda, bizim üçün bu sirr öz cazibəsini itirir. Paradoks? Bəlkə, məhz, elə belə də olmalıdır?.. Özümün bir dəfə necə sirr ilə rastlaşmağımdan danışım. Devid Kopperfild adında sehrbazı tanıyırsızmı?

Bütün dünya onu tanıyır, onun şousuna düşməyi çoxları arzulayır! Sözüm onda deyil, bir dəfə mən də onun nömrələrindən birində iştirak edirdim. Təsadüfə bax: o fokusun adı “13” idi, mən də ayın 13-də doğulmuşam.

Səhnəyə necə düşdüm? Bura Las-Veqas idi. Yeni ilə bir gün qalmış afişanı görmüşdüm və bütün biletlərin satıldığı fikrilə, ümidimi itirmiş halda, dərhal kassaya qaçmışdım. Amma bəxtimdən, şou hər üç saatdan bir təkrar seans göstərirdi. Nə qədər təəccübləndiyim yadımdadır – ola bilərmi ki, mənim bu uşaqlıq illərimin sehrbazı tez-tez belə möcüzələr göstərir?..

Beləliklə, mən artıq səhnədə baş verənlərə inanılmaz heyranlıqla zalda əyləşmişəm və fikrim də yalnız bir şeydir: belə adamlar, çox güman ki, min ildən bir doğulurlar, ondan tez yox...

Amma, budur, sonuncu nömrəni elan edirlər. Devid deyir ki, ona zaldan 13 adam lazımdır və zala şarlar tullayır. 300 yerlik zala düz 13 şar. Yadımdadır, məni işıqlandıran projektorun parlaq şüasından gözüm necə qamaşır... Şarı tutanların hamısını Devid səhnəyə dəvət etdi. Beləliklə, mən də daxil olmaqla, 13 bəxti gətirmiş adam, Devid Kopperfildin möhtəşəm şousunda iştirak etmək şərəfinə nail oldu! Üstümüzə böyük bir örtük atdılar və biz... yoxa çıxdıq. Sonra isə, zalın o biri başındakı balkonda peyda olduq. Bütün tamaşaçılar üçün bu, əsl şok idi. Zalda təsvirəgəlməz nə isə baş verirdi. Bir özünüz təsəvvür edin: tamaşaçı zalından bəxtə-bəxt seçilmiş 13 adam, hamının gözü qarşısında yoxa çıxır ki, saniyədən də az bir vaxtda zalın əks tərəfində peyda olsun!

Bəs bunun sirri? Deməyəcəm, gözləməyin. Şoudan sonra – biz 13 nəfərin hər biri – hansısa kağızlara imza atdıq ki, bu nömrənin sirrini heç vaxt yaymayacağıq, mən isə, gərək bağışlayasız, sözümdə möhkəməm.

Nəyə görə bunu danışıram, mənim sevimli oxucularım?

Bir şeyi demək istəyirəm: mən “sehrli” şarı tutanda sevincim nə boyda idisə, nömrədən sonrakı məyusluğum ondan da çox idi. Devid artıq mənə həmin gözəl sehrbaz kimi görünmürdü – onun peşə sirlərindən birini öyrənən kimi, mən böyümüşdüm. Bu fokusun necə edildiyini, uşaqlıqdan bu günə - 24 yaşıma qədər inandığım böyük maq və sehrbazın öz möcüzələrini necə yaratdığını anladığım elə həmin andaca!..

Bəli, ola bilsin, bizi irəli– bütün tapmacaları tapmağa, istənilən sirri açmağa itələyən də elə aqressiv marağımızdır. Amma, deyəsən, bundan sonra, “Burnun girməyən yerə başını soxma” deyən atalar sözü bu dəfə mənə əməlli-başlı aydın oldu. Ən əcaib sirləri aşkar etməkdə, maraq bizə kömək edir, amma biz bununla itiririk... yox, burnumuzu yox –keçmiş sadəlövhlüyümüzü, möcüzələrə uşaq inamımızı itiririk. Demək olar ki, uşaqlığımızın bir hissəsini itiririk. Bəlkə, hərdən, “yeddi möhür” arxasında nələr olduğunu bilməmək daha yaxşıdır? Axı, baş sındırmağın özü olduqca maraqlıdır!

Qoy, bəzi sirr və müəmmalar toxunulmamış, aşkar olunmamış qalsın. Heç olmasa ona görə ki, fantaziyamızı məşq elətdirməyə bir bəhanəmiz olsun...

Axı, bizim parlaq arzularımız, əvvəlcədən bildiyimiz gerçəkliklərdən həmişə daha gözəldir.

Bİz! Nə qərİbə bİr söz!

Dünyada ən sİrlİ söz.

İY

U

26 A V Q U

Erix Marİya Remark

Ülviyyə Mahmudova, Baş redaktor

L-

ST

U

L-

AV

Q

U

ST

29

Ə

İY

D B

REDAKTOR SEÇİMİ

düşəcək, n ə d b ə d r Eynəklə isə yox Eynşteyn

Dacade Laurence rı – botfortla ox olmur! qaytanlar ç

QA DIN Y İNİN İ L İ B S İ N İ S Ə Y Y İ NƏZƏR

İr – İ yüksəl dərəcəs .

IN IN AHATLIĞ daha şəffaf baş qadın R parçalar , də İn deyİl, həm yerlərİ daha dər fantazİyalardan cavab İstİlİyİn İk haqqında İ kəs təkcə İlmİş tapşırığa Yayda , geyİmİn ver mənbələr İ, su qısa daha sərİn qadın beyn ƏTKLƏR İk adalardakı İl kİ, bu vaxtlar ! trop dey verə bİlər Hansısa İcə nət əəccüblü T İr. İlməz gİcəllən İlə gözlən , tamam olaraq

Haney do – proporsiy nu ada yığcamlıq

Zimmerm a çimərlik gey nn im həqiqi ledilə i – r üçün

cos 2 =6 1 – sin 2x

x+1

James h аnd yı rəngdə t e b a z i El əhra hər şey ç eynəyi –

cos +2 sin +3

və əşə ən n ü G ətök ı l ş zəh lara qar ş tanı

4 = y x+

Loeffler Randall çantası – həyatın bütün ehtimallarına qarşı!

x+y x + 42 = 5

Flamingo s qoy ayağın ayaqqabısı – ız nəfəs alsın İY

U

30 AV Q U

L-

ST

nd ar a ı – yay B 0 n 15 estora edirik vət ll r Gri sına də a r ter

Jonathan Simkhai top-maykası – həm bayrama, həm seyrana

Maison M a aşırması – o rgiela brazd kişilik ştrixi a

x +(y-a) =7 2

4+(10-x ) =10

əri – Gucci kəm y ü lç hər ö ə

lar və ən t s o d i iz s Burada n gözləyir a ly ə q ı ş x a y

2 = 12 n cos +si 2

2 x -3 = 11

2 +8 s o c sin- x +9

M.I.H Jeans ətəyi – rahatlıq və stil

de Gournay ipək yaylığı – üstündə əl işi rəsm

J.Crew donu – şahzadə qızlar üçün uniforma

İY

U

L-

ST U Q

AV

31

x+y x + 32 =13 26 -y

İŞİ BƏLƏD

Dəb İcmalı Yay fəslİ – İstİrahət və əyləncənİn zamanıdır.

Adam İstəyir İşİ bağlayıb elə uzaq bİr küncə tullasın kİ, bİr də soyuqlar düşəndə xatırlasın!

Amma dəb bazarı yerİndə durmur, dİnamİk İnkİşaf edİr. Həmİşə olduğu kİmİ, Nargis son hadİsələrİn İcmalını təqdİm edİr. Fİkrİmİzcə, bu,dəb səhnəsində baş verənlərdən xəbərdar olmaq İstəyən hər kəsə maraqlıdır.

BALENCIAGA: TARİX YENİ SƏHİFƏDƏN

B Lookbook Balenciaga

M Ə T N V S E V O L O D K O V A L E V F ото M ƏT B U AT MAT E R İ A L L A R I

alenciaga-da kreativ direktor vəzifəsini Demna Qvasalianın tutmasını hər kəs bilir .

Balenciaga-nın yeni pre-fall kolleksiyasında Vetements markasının yaradıcısının dəst – xəttini tanımamaq, sadəcə, mümkün deyil, hətta lukbuk çəkilişinə yanaşmanın özü də dəyişməz qalıb. 80 - ci illər üslubunda sərbəst botfortlar, pərğu yastıqcıqlar, dama-dama, neon rəngləri – bütün bunlar Balenciaga markasının yeni kreativ direktoru üçün xarakterikdir.

Mövsümlərarası kolleksiya qeyri - adi alındı: müasir dövrün ən çox müzakirə olunan dizaynerinin təqdim etdiyi meyllər – denim, metallik, oversayz – Balenciaga Evini tamamilə yeni, bir az da hayp istiqamətində apardı. Kristobal Balensiaganın ruhu, demək olar, hər bir obrazda uzaqdanuzağa sezilsə də, yaddaqalan siluetin yeni oxunuşunu qeyd etməmək olmur.

İY

U

32 AV Q U

L-

ST

DALBADAL ƏVƏZLƏMƏLƏR

D

iane von Furstenberg markasının yeni kreativ direktor vəzifəsinə Conatan Sonders təyin olunub. O, bu vəzifədə, DVF-də heç iki il belə işləməmiş Maykl Hersi əvəz edəcək.

Son vaxtlar bu, dəb sənayesində yeganə heyrətləndirici hadisə deyil. Conatan Sonders 2003-cü ildə özü əsasını qoyduğu brendi bağlayıb və çox güman ki, uzun müddət Diane von Furstenberg Dəb Evi ilə danışıqlar aparıb. Diana fon Fürstenberq, Conatanın yeni karyera yüksəlişini şərh edərək, onun incəsənətə və printlərə ehtirasına heyranlığını bildirib, çünki bu, ətirli donları icad etmiş qadının yaradıcı estetikasına tamamilə cavab verir.

“OXUYAN QADIN”

Q

arşıdakı payızda Chanel-in Venesiyada açılacaq yeni sərgisi belə adlanır. Bu, yəqin ki, ən çox tanınan dəb inqilabçısı Koko Şanelin maraqlı həyat hekayəsini danışmaq üçün Dəb Evinin ilk tədbiri deyil: ilk tədbir – Culture Chanel, 2007 - ci ildə Moskvada keçirilmişdi, sonra isə, 20 - ci illər dəbinin kraliçasına məxsus maraqlı həyat səhifələrinin açılış estafetini Şanxay, Pekin və Paris qəbul etmişdi.

Venesiya sərgisi, ziyarətçilərə Qabriel Şanelin sevimli kitabları və onların Şanelin həyat və yaradıcılığına təsiri ilə bağlı da danışacaq.

Conatan Sanders

Koko Şanel

MƏŞHUR OPERA YENİ OXUNUŞDA

Nəticədə, quruluş üçün 1200-dən çox geyim yaradıldı

R

ST U

33

Q

AV L-

n çox satılan Vetements markasının əsasını qoymuş Demna Qvasalia brendin siyasətini dəyişmək fikrindədir. İyulda Vetements kutür Dəb Həftəsinin rəsmi qonağı olacaq, bu isə o deməkdir ki, onu, Chambre Syndicale de la Haute Couture-ə daxil olmayan komanda açacaq. Markanın siyasəti kökündən dəyişəcək: qarşıda dəqiq iki – kommersiya və Qvasaliyanın Parisdə keçiriləcək Yüksək Dəb Həftəsində təqdim etməyə hazırlaşdığı, - radikal kreativ xətlərə ayrılma gözlənilir. O, artıq elan edib ki, Vetements bundan sonra tamamilə başqa marka olacaq. Dəb Həftəsinin qonaqları arasında İris van Harpen, J. Mendel və Yuima Nakazato markaları da olublar.

U

Ə

İY

VETEMENTSDƏ YERDƏYİŞMƏLƏR, YENİ ÜFÜQLƏR VƏ KUTÜR

omada Valentino Dəb Evi, rejissor Sofiya Koppolanın quruluşunda “Traviata” operasının yeni quruluşunun premyerası üçün geyimlər hazırlayıb.

Operanın baş qadın qəhrəmanı Violetta Valeri üçün – Valentino Qaravani özü, metrin zövqünü yüksək səviyyədə əks etdirən dörd geyim hazırlayıb: onların hər birində, yaratdığı dəb imperiyası üçün əlamətdar olan qırmızı rəng var. XIX əsrin əvvəllərinə yaxın baş vermiş bu sevgi dramına kostyumların bilavasitə aidiyyatı var.

Valentinonun hazırkı kreativ direktorlar dueti – Mariya Qrasiya Kyuri və Pyer Paolo Piçolli, qəhrəmanı və onun rəfiqəsi Floranı Sofiya Koppola geyindiriblər, üstəlik, xor üçün kostyumları da işləyib-hazırlayıblar. Hamısını saysaq, quruluş üçün 1200-dən çox geyim yaradılıb.

Sofiya Koppola Cuzeppe Verdinin 1853-cü ildə oğul Aleksandr Dümanın “Kameliyalı xanım” romanının motivləri əsasında yazdığı operanın klassik formasını saxlayıb.

Premyeraqabağı nümayişdə olmuş Fendi aksessuarları üzrə varis və kreativ direktor Silviya Vinturini-Fendi qeyd edib ki, “operaya verilən quruluş Sofiya Koppolanın xarakterini əks etdirir, onun incə zövqü isə, hər aktda görünür... Sevgi yaşantılarından da müasir heç bir şey yoxdur, Silviya əlavə edib. – Və biz bu barədə tez-tez və daha çox danışmalıyıq”. —

TRENDLƏR

Carven

YENİ. NAMƏLUM. DƏBLİ.

Derek Lam

Dəbİn yaşamasının əsas məğzİ bu üç sözdən İbarətdİr. Hər yenİ mövsüm özü İlə yenİ dİzayner adları da gətirir. Onlar tamamİlə İnanılmaz formalar və obrazlar yaradaraq, fashion-sənaye qayığını yırğalayır, hərdən də yenİ trendlər verİrlər. Elə bu da yenİlİyİn və qeyrİ - adİlİyİn gözəl hİssİnİ doğurur.

Diane von Furstenberg

Burberry

Balenciaga

Chloé

Antonio Marras

Fİt ver!

Hamı gəmİyə!

Yelkən altında yay dəniz gəzintiləri, yəqin ki, isti mövsümdə ən romantik vaxt keçirməkdir. Belə hallar üçün gərək paltarı da münasib seçəsən.

Nargis, dənizə getmək üçün ən maraqlı, yüngül, qismən gündəlik, amma çox romantik obrazları qeyd etməyə çalışıb. Kim demiş ki, gəmidə qadın yaxşı əlamət deyil? Biz bu mifi ən yaddaqalan geyimlərlə dağıdırıq.

İY

U

34 AV Q U

L-

ST

OBYEKTİ U

L-

ST U Q

AV

35

Versace... 80- 90-cı illərin dəb sevən qadınları arasında bu söz böyük məna kəsb edərdi! Bu günə qədər bu marka, demək olar, hər bir qadın üçün istək obyekti olaraq qalır.Versace-nin 2016-cı ilin yay kolleksiyasından universal səndəllər, yeni-yeni üfüqləri inamla açmağa kömək edəcək. Yay mövsümündə, naməlum ekzotik şəhərlər üzrə piyada turizmdən maraqlı nə ola bilər?! Davamlı, alçaq dabanlar yerişinizin zərifliyini qoruyacaq, hətta fərş yolda gəzəndə də özünüzü çox rahat hiss etməyə imkan verəcək. —

İY

Fото www.Versace.com

Universal səndəl – VERSACE

TRENDLƏR

Guy Laroche KTZ Barbara Bui Jil Sander

Diane von Furstenberg

Neil Barrett Anthony Vaccarello

Dərİ və qaytan Artıq dalbadal neçənci mövsümdür ki, dəri, dəbli qadınların ayrılmaz atributu olaraq qalır. Variantlar olduqca çoxdur: ətəkdən yağmurluqlara qədər, donlardan uzadılmış şortlara qədər. Bu materialın üst geyimində və ya aksessuarda istifadəsi heç də vacib deyil. Dəri geyinmək həm dəbdir, həm də rahatdır.

Nargis sizə bu geniş yayılmış materialın istifadə olunduğu optimal variantlardan seçmələr təklif edir.

İY

U

36 A V Q U

L-

ST

Gəlİn səlİqəsİzlİk yaradaq

Marni

Loewe

Böyük Partlayış nəzəriyyəsinə görə, hər şeyin təməli xaosdur.

Biz də öz üzərimizə sizin qarderobu partlatmaq missiyasını götürürük, hər cür hallar üçün variantı oradan tapmaq olar.

Nargis sizə bu yay üçün heç vaxt uduzmayan obrazlar seçməyə çalışıb, əlbəttə ki, öz zövqümüzə görə, hökm vermək və miks düzəltmək isə artıq sizlikdir. Sözgəlişi deyim, bir-biri ilə uyğun gəlməyənləri birləşdirmək – özün haqda bəyan eləməyin ən qeyri-adi yoludur. Tendensiya amansızdır: qaydaları pozmaq fərasət sayılır!

Etro

Fendi

Proenza Schouler

Versace

İY

U

L-

ST U Q

AV

37

Gucci

TRENDLƏR

Lanvin Emilio Pucci

Marc Jacobs

Paco Rabanne

Roberto Cavalli

Acne Studios

Sonia Rykiel

Dİskobol Endi Uorhol və Studio54 dönəminin hərarətli rəqslərini Roberto Cavalli üçün Piter Dundas, özünün eyniadlı markası üçün isə, Mark Ceykobs göstəriblər. Rəqs meydanında həmçinin Acne Studios-dan və hazırda bu qədər dəbdə olan bir cərəyanın digər tərəfdarlarından olan geyimlər də gözə dəyib – üsyançı 70-ci illərin retrospektivi yığcam şəkildə bizlərin tərəqqi edən gerçəkliyimizə gətirilib. Axı, hər bir yeni -- unudulmuş köhnədir!

İY

U

38 AV Q U

L-

ST

Karl Lagerfeld

Çanta Chanel

U

L-

ST U Q

AV

39

Heç kim olmasa da, Kayzerin materiallardan başı çıxır! Əbəs yerə deyil ki, o, ilbəil ən elitar geyimlərlə və onlara uyğun aksesuarlarla dəbsevər qadınları sevindirməyə davam edir. Chanel tvid yay çantası – buna parlaq misaldır. Yəqin ki, bu aksesuarın, həm yüksək ziyafətlərdə, həm də transatlantik uçuşlar zamanı sizin əvəzedilməz və universal yoldaşınız olmağa hər cür şansı var. —

İY

Fото www.CHANEL.com

OBYEKTİ

ÖZƏL FİKİR

HAMI KİMİ YOX İstənİlən sİstem mərkəzləşərək, ətrafında başqa , alternatİv bİr sİstem əmələ gətİrİr kİ, o da , öz növbəsİndə, yavaş-yavaş onun ayrılmaz hİssəsİnə çevrİlİr. Dəbdə də belədİr.

Fəşn-İsteblİşment, mətbuatın və məşhur Evlərİn dar çevrə yığıncaqlarına çevrİlərək, heç özü də xəbər tutmadı kİ, bazasında yenİ – alternat İv dəb necə əmələ gəldİ və çİçəkləndİ. Olsun, burada qərİbə heç nə yoxdur: yenİ texnologİyalar dövründə, ətrafda hər şeyİn səs sürətİlə dəyİşİldİyİ bİr vaxtda , dəb də yerİndə dayana bİlməz. Və o, yenİ, hərdən də gözlənİlməz formalara düşə bİlər.

MƏTN İRA DE PÜİFF F ото M ƏT B U AT MAT E R İ A L L A R I

Jan Pol Qotye

Tarixdən bir az Dəb isteblişmentindən “yan keçmək” tendensiyası dünən doğulmayıb. Dizaynerlər qabaqlar da tez-tez, qəbul olunmuş qaydaların ziddinə, cəsarətli və çoxları tərəfindən başa düşülməyən qərarlar qəbul eləməli olurdular. Buna ən parlaq nümunə - Pyer Kardendir: kutürlərin diktat dövründə o, məşhur Paris univermağı Printemps-in vitrinlərinə öz pret-a-porte modellərini çıxarmış, bununla da həm Yüksək Dəbin Həmkarlar Palatasında, həm də sex yoldaşlarında qızğın narazılıq oyatmışdı.

Xaricə lisenziyalar satmağa başlayanda isə, onu barmaqla göstərməyə başladılar.

Məhz novatorluq ruhu və təşəbbüskarlıq Kardenə “sistem” çərçivələrindən kənarda imperiyasını qurmağa, və bütün ömrü boyu həm yaradıcılıqda, həm də maliyyədə müstəqilliyini saxlamağa kömək edib.

Yaxud, Jan Pol Qotye, Tyerri Müqler və ya Klod Montana kimi, səksəninci-doxsanıncı illərin dəb dizaynerlərini götürək. Əvvəl-əvvəl onları, yumşaq desək, o qədər də başa düşmürdülər. Buna görə də, ciddi qəbul eləmirdilər. İsteblişment tərəfindən rədd edildikdən sonra, onlar, rəsmi nümayişlərdən kənarda öz şou və heppeninqlərini təşkil edərək, sadəcə, marginal məkanı tutdular. Tezliklə elə geniş miqyasda tanınmağa başladılar ki, “sistem” artıq, istəsə də, istəməsə də, onlara uyğunlaşmalı, öz qrafiklərinə daxil eləməli oldu.

Hərdən “sistemə”, o cümlədən dəb sisteminə də, meydan oxumanın özü öncəgörüm formasından, sağlam düşüncə təzahüründən başqa bir şey olmur. Əsas – elədiyinə tərəddüd etmədən inanmaq və heç nəyə baxmadan irəli addımlamaqdır.

İY

U

40 AV Q U

L-

ST

İstedad axını Əksər dizaynerlər üçün Fransada uğur qazanmaq – özünəməxsus döyüş xeyir-duasına, dünya səhnəsinə çıxışa dönüb. Belçikalıları (“Antverpen altılığı”), yaxud yaponları (Kenzo Takada, Yodzi Yamamoto, Rey Kavakubo və b.) xatırlamaq kifayətdir.

Amma əcnəbilərə Paris çox vaxt “start nöqtəsi” olursa, fransız dizaynerləri üçün bu, həmişə belə deyil. Necə deyərlər, öz vətənində peyğəmbər olmaq çətindir. Əcnəbi istedadları özünə cəlb etməklə, Fransa, özününkülərin heç də həmişə qayğısına qalmır. Ona görə də onlar, kim hara istəsə gedir: kimi Ştatlara, kimi Asiya ölkələrinə - bir sözlə, harada layiqincə qiymət görəcəklərsə, oraya. Əyani misal – istedadlı fransız Erik Tibuş. O, uzun müddət Jean Paul Gaultier Evində işləyib, sonra öz fərdi Eric Tibusch brendinə start verib. Onun Parisdə nümayişləri uğurla keçirdi, amma hamısı rəsmi təqvimdən kənar idi və mətbuatın xüsusi marağını çəkmədi. Fransada isə, dizaynerlərə Dəb Federasiyasının dəstəyi olmadan yaşamaq asan deyil. Ona görə də Erik yeni bazarlara çıxmağın vacibliyini hamıdan tez başa düşdü. Yeni bazarı isə, Çin oldu, burada onu sevinclə qarşıladılar və hər cür şərait də yaratdılar. Son məlumatlara görə, onun geri dönmək fikri yoxdur.

Fransız istedadların axını yalnız müstəqil brendlərdə deyil, həm də iri Evlərdə hiss olunur. Belə ki, Diorun dizayneri olmuş Edi Sliman Los-Ancelesdə yaşayırdı; bu yaxınlarda Balenciaga-nın kreativ direktor vəzifəsini tutmuş Aleksandr Venq kimi, Mark Ceykobs da Louis Vuitton-da işləyərkən, çox vaxt Nyu-Yorkda yaşayırdı.

Mark Ceykobs

İY

U

L-

ST U Q

AV

41

Aleksandr Vanq

ÖZƏL FİKİR

Küçədən podiuma “Küçədə geyinmirlərsə, onu dəb adlandırmaq olmaz”, - deyən Koko Şanel başqa bir gün: “Mən dəbin küçəyə çıxmasını sevirəm, amma oradan gəlməsini heç sevmirəm”, qənaətini bəyan edirdi.

Xeyli vaxt ərzində dəb podiumlardan küçəyə endi və hətta tamamilə özü özü üçün yaratdı.

Uzun müddət dəbdə konseptual yanaşma anlayışı üstün idi, nəticədə isə, kolleksiyaların ab-havası, geyimin özünü kölgədə qoyurdu.

Nümayişlər şouya çevrildi: tamaşalar, sərgilər, teatral quruluşlar – sənət sənət üçündür deyiminə uyğun, dəb – dəb üçün oldu. Niyə də yox? Amma tədricən, bütün bunların fonunda, yeni, daha funksional yanaşma meydana gəlməyə başladı, buna əsasən də geyim yenidən ilkin əhəmiyyətini qazandı. Dəbin bu qədər illər ərzində qlamurlaşdırılması və “intellektuallaşdırılmasından” sonra, bu fikir çoxlarına az qala inqilabi ideya kimi görünür.

Gənc olsa da, artıq xeyli səs salmış Vêtements (geyim) markasının ilhamvericisi və Balenciaganın yeni kreativ direktoru Demna Qvasalia bununla qətiyyən razı deyil. O, bu yanaşmada nə inqilabilik görür, nə də hər hansı bir antikonformizm. Onun sözlərinə görə, bu tamamilə normaldır: geyimi geyim xətrinə yaratmaq, daha məşhur Evlərin etdiyi kimi, “sonralar çanta satmaq üçün yox”. Qvasalia nə dediyini yaxşı bilir! Onun Martin Margiela və Louis Vuitton-dakı iş təcrübəsi göstərdi ki, böyük brendlərin çoxu indi geyimin özünü deyil, arzuları, ab-havanı satır. Şübhəsiz, Vêtements dizayner kollektivi, küçə trendlərindən ilhamlananlar içində birinci deyil, amma bugün üçün o, dünənki autsayderlərin “sistem”in istəklisinə necə çevrilmələri misalında ən parlaq nümunələrdən biridir: qarşıdan gələn, Parisdə keçiriləcək Yüksək Dəb Həftəsində onlar rəsmi təqvim çərçivəsində öz kolleksiyalarını ilk dəfə göstərəcəklər.

Qloballaşma sayəsində Yer kürəsini fəth etməyə başlayan Avstraliya markası Discount Universe də alternativ baxışını təqdim edir. Bu markanın siyasəti, Vêtements –in siyasətindən köklü şəkildə fərqlənir: Discount Universe, sanki geyim istehsalı mövcud olan çox illər ərzində düşünülmüş hər bir şeyə gülərək, dəb mövzusunda bir cür fars təqdim edirdi.

Bu da gənc Evi məşhurluq sürətinin yetrincə artmasıyla mükafatlandırırdı. Klassik formalarla birləşdirilmiş kitç, tamamilə yeni, təkrarolunmaz obrazlar yaradır və nə deyirsiz - deyin, bu günün istehlakını əmələ gətirir. Və bu cür misallar günbəgün artmaqdadır.

Son mövsümlərin daha bir tendensiyası, istehsalın sadələşdirilməsi oldu: insanlar üçün geyimləri insanların özləri istehsal edirlər. Buna ən parlaq misal - The Row-nu təşkil eləmiş Meri Keyt və Eşli Olsen bacılarıdır. Bu markaya məxsus nou-hau – sadəcə olaraq, geyimi “yararlı eləməkdir”; keyfiyyətli, gözəl, bir də - yetərincə sadə və sərbəst geyim kimi, klassik amerikan obrazında qalaraq, The Row, geyim vasitəsilə incəsənəti yaymağa yaxın heç bir ideya daşımır. Amma bu, bacıların monopoliyası deyil: asketik minimalizm tamamilə tanınmaz, yeni formalarda – yəqin ki, yaxın vaxtların bir neçə mövsümünün əsas tonu budur. İY

U

42 AV Q U

L-

ST

Dəb Həftələri

Tom Ford

See now, Buy now

U

L-

ST U Q

AV

43

Dövrlə ayaqlaşmaq asan deyil. Bunun təsdiqi – bu yaxınlarda See now, Buy now adını almış, kolleksiyaların “birbaşa podiumdan” satılması ilə bağlı qızğın mübahisələrdir. Ənənəvi nümayişlər təqviminin və vahid biznes-modelinin az adamları qane etməsi çoxdanın söhbətidir.

Amma çıxış yolunu az adam görür. Elə ki Tom Ford, Burberry və ya Tommy Hilfiger kimi dünya brendləri, nümayişdən dərhal sonra kolleksiyalarını satmağa hazır olduqlarını bildirdilər, – başqaları ilə yanaşı, Chanel, Saint Laurent və Dior kimi Evləri təmsil edən Fransanın Dəb Federasiyası, o saat belə təşəbbüsün əleyhinə çıxış elədi.

Fransızları, əlbəttə, mühafizəkarlıqda ittiham etmək olar: eyni bir biznes-modeli bir neçə onilliklər boyu ilkin görkəmində saxlamaq olmaz axı! Dünya dəyişr, onunla birgə dəb da, ona münasibət də dəyişilir. Biz istəsək də, istəməsək də - fast-fəşn bu günün reallığına çevrilib.

Digər tərəfdən, istehlakçıların bayağı təminatlarını razı salmaq yox, “arzu yaratmağı” davam etmək istəyi, - həm yüksək dəbin, həm də pret-a-portenin təməl daşıdır ki var. Bu o paradiqmadır ki, dəb onun sayəsində dəb olub.

Modellərin hansı qalib gələcək? Zaman göstərər. Bizə yalnız ümid etmək qalır ki, dəb novatorluq ruhunu və o azadlıq payını ki, onsuz dəb ağlasığmaz olardı, qorumağı bacaracaq.

Dəb zamanın arxasınca qaçmayacaq, onu əvvəlki kimi qabaqlayacaq. —

İY

Dəb həftələri artıq çoxdan Parisin, Londonun, Nyu-Yorkun və Milanın məxsusi imtiyazı olmaqdan çıxıb, onlar yağışdan sonra çıxan göbələklər kimi artır. Onların təşkilatlarının göydəndüşmə qaydaları artıq yoxdur: Dəb Həftələri hər ölkədə bir cür keçirilir, bu – onların məqsədlərindən asılıdır.

Genişmiqyaslı məşhurluğu, məsələn, San-Pauluda dövlət səviyyəsində dəstəklənən Dəb Həftəsi (São Paulo Fashion Week) qazandı. Braziliya hökuməti, fəşn-sənayenin inkişafının vacibliyini başa düşərək, sözün əsl mənasında, dərhal jurnalistlərin, bayerlərin və Avropa dizaynerlərinin gəlişini maliyyələşdirməyə başladı. Bu Həftə, ən maraqlı Braziliya dizaynerlərinə öz kolleksiyalarını nümayiş etdirmək imkanı verir, Braziliya ustalarının xarici şirkətlərlə əməkdaşlığına yeni imkanlar açır və ölkəyə sərmayə cəlb edir.

Berlin Alternativ Dəb Həftəsi də, əsas beynəlxalq fəşn-hadisələrdən biri oldu. Bu həmin hadisədir ki, rəsmi Dəb Həftələri (Mercedes Benz Fashion Week) ilə bir sırada, müstəqil dizaynerləri təqdim edən paralel struktur (Berlin Alternative Fashion Week) meydana gəlir. Bu Həftədə nümayiş olunan kolleksiyalar, bəlkə də, kommersiya yönlü deyil, amma onlar, əslində, mass-marketə də hesablanmayıb – böyük ehtimalla, yeniliyi və unikallığı dəyərləndirə bilən daha məhdud auditoriya üçündür.

Dizaynerlərlə bir sırada isə - və bu da alternativ fashion week-in əsas fərqidir – nümayişləri müşayiət edən rəssamlar və musiqiçilər də öz yaradıcılıqlarını təqdim etmək imkanına malik olurlar. Başqa sözlə desək, Dəb Həftəsi, dar ixtisaslaşdırılmış tədbirdən müxtəlif janrların kreativ qarışığına çevrilib.Bu da yalnız fəşn-dairələr üçün deyil, həm də geniş publikaya maraqlıdır.

Dəb peşəsinin getdikcə daha çox nümayəndələri, alternativ (başqa adı “lokal”) Dəb Həftələrinə dəvətləri qəbul edirlər. Soruşacaqsız, niyə? Cavab sadədir: jurnalist və bayerlər üçün bu, daha sakit və qonaqpərvər ab-havada yeni istedadları kəşf eləmək imkanıdır, yeni istedadlar üçün isə - dəb nümayişlərinin ümumi və çox vaxt da (gizlətməyin nə adı var?!) pis təşkil olunmuş axınında azmadan, qabağa getmək imkanıdır.

DİZAYNER

Mən özümü əvvəlkİtək xüsusİ və təmkİnlİ hİss etmək İstərdİm

İY

U

44 AV Q U

L-

ST

Zamanı

transfor m as İ ya EDƏRKƏN

J a m es F le m ons

L

os-Anceles nümayişlərində təqdim olunan kolleksiyalar, publikanın Paris, London və ya Milanda gördükləri ilə heç bir müqayisəyə gəlmir. Elə təsəvvür yaranır, sanki, yerli dizaynerlər yalnız öz xüsusi estetik ideyalarını bəyənirlər! PHLEMUNS brendinin dizayneri Ceyms Flemon, - belə ustalardan biridir. O, Nargis-in oxucularını maraqlandıran sualları cavablandırmağa lütfkarlıqla razılıq verdi: öz modelləri üçün, çoxlarına qəribə görünən əsası istifadə edərək, zamanların sərhədində bu qədər uğurla balans saxlamağa necə nail olur və niyə Los-Anceles ideal iş yeridir?

U

L-

ST U Q

AV

45

F о т о J ames F lemons

İY

MÜSAHİBƏ ROZA SİNAYSKİ

DİZAYNER

Xeyli sayda təyyarə dəyişməklə 17 saat uçduqdan sonra, axır ki, Hollivuda – dünya kino sənayesinin mərkəzinə düşdüm, burada Oskar, Qremmi və Qızıl Qlobus yenicə bitib, məşhur qırmızı xalı isə, yeni adlı-sanlı adamları qarşılamaq üçün tam hazır vəziyyətdədir...

Sizin dizayner düşüncənizin “premyera”sı nə vaxt təqdim edildi?

Mən hələ uşaq ikən öz rəsmlərimlə seçilirdim. Ibtidai məktəbdə oxuyanda, böyük bacılarımdan birinə Milad bayramında Barbi “Öz dizaynını yarat” dəsti hədiyyə eləmişdilər. Necəsə əlimə bu dəstdən fiqur-trafaret keçdi və mən, televizorda gördüyüm musiqi kliplərindəki obrazlardan ilhamlanaraq, çox həvəslə öz geyim fasonlarımı fikirləşdim. Kollecdə tikməyi öyrəndim. Nəhayət, bütün vərdişlərim böyüyüb, məqsədyönlü eksperimental proses oldu.

Cah-cəlallı Los-Anceles şəhərinə gəlməkdə məqsədim yerli Dəb Həftəsi oldu. Son illər bu şəhər, Louis Vuitton, Dior, Stella McСartney, Tom Ford kimi iri brendlər üçün məşhur dəb nümayişi yeri olub. Hətta özünəməxsus British Burberry komandası da, özünün bu yaxınlardakı şousu üçün Los-Ancelesi seçib. Öz estetikanızdan danışın. İlham mənbəyiniz nədir?

Cavab vermək çətindir... İlham mənbəyim müxtəlifdir. Və mən düşünürəm ki, bunun üçün necəsə xüsusi bir estetika lazımdır.

Gələcəyə baxaraq, amma həmişə keçmişin təsirini hiss edərək, mən, sadəcə, asanlıqla transformasiya edən elementlərlə geyim yaradıram.

Mən səbrsizliklə onun nümayişini gözləyirdim. Onun üslubu, başqalarından, həqiqətən, əsaslı şəkildə fərqlənir. Öz kolleksiyalarına 70-ci, 90-cı illərin qabarıq detallarını ustalıqla səpələməsi, hətta Solanj Nouzu da onun işlərinə vurulmağa məcbur elədi.

Yaşamaq və işləmək üçün niyə məhz Los-Ancelesi seçdiyinizi deyə bilərsizmi?

Bu yer mənə işləmək üçün ideal şəkildə yararlıdır, elə burada yaşamağın özü də möhtəşəmdir. Burada ailəmin yanında ola, işləyə, hələ, üstəlik, çimərliyə də gedə bilərəm! Bu şəhər elə buna görə də yaxşıdır: burada sonsuza qədər ilhamlanmaq olar, bununla yanaşı, həm də əylənmək, meqapolis həyatının xaosundan kənarlaşmaq da olar. Los-Anceles mənim evimdir; həm özüm, həm işim – həmişə bu şəhərin güclü təsiri altında olacağıq!

Nə dəb sənayesinin qaydaları ilə bağlı bitməz - tükənməz söz-söhbət, nə son illər hamımızın yaşadığımız informasiyalarla

İY

U

46 A V Q U

L-

ST

yüklənmə, - bütün bunların sanki Los-Ancelesə dəxli yoxdur.Dəb sənayesinin inkişaf tempi burada tamamilə başqa cürdür.

Bizə hər kolleksiyanızın arxasında duran kreativ prosesdən danışın. İdeya və baxışlarım mövsümdən-mövsümə dəyişir, bütövlükdə

işə yanaşmam dəyişməz qalır: ya əvvəl kağızda obrazı yaradıb, sonra ideyamı realizə edəcəyim parçaları axtarıram, ya da bəyəndiyim parçaları tapıram, dizaynı bilavasitə onlar üçün yaradıram. Adətən, məni həqiqi həyəcanlandıran nə idisə, onu fraqmentlərlə yaratmağa başlayıram, sadəcə, əlimdə hazır olanı, mənə lazım olan görkəmə salana qədər işləməkdə davam edirəm.

Mən özümün çoxsaylı səhvlərimə və şəxsi təcrübəmə əsaslanaraq işləyirəm.

Los-Anceles, daha dəqiq desək, Hollivud, dəb aləminə çox güclü təsir göstərib. Məhz burada, Nyu-Yorkla birgə, streetwear – səliqəsiz küçə üslubu meydana gəlib və elə burada da hər il, məşhur səhnədə, haute couture geyimlərində Amerika Kino Akademiyasının ulduzları parlayırlar. Bu cür təzadlı mədəniyyətlər, yalnız Hollivudda bu qədər uyarlı şəkildə bir yerdə mövcud ola bilərlər!

Oranın məşhurlarından kimi geyindirmisiz? Hər hansı bir ulduzla yaradıcı münasibətləriniz varmı?

Mənim modellərim çoxlu məşhurlar, müxtəlif personajlar və nəşrlər üçün yaradılıb, amma, bax, Solanj, Kelela, Mayli Sayrus və MS MR lə bizim maraqlı, sıx və səmərəli əməkdaşlığımız olub. Mən o qədər çox və başqalarından asılı olmadan işləyirəm ki, özgələrin rəylərini eşitmək mənə həmişə xoş olur. Məşhur adamla bir yerdə yaradarkən, hər dəfə öz dünyadərkimi daha bir istiqamətdə də genişləndirmək üçün yaxşı fürsət qazanıram, sözsüz, buna müstəqil işləməklə nail ola bilmərəm.

PHLEMUNS-a münasibətdə Ceyms Flemons həm xəyalpərəstdir, həm də eyni zamanda dinamikdir. O, novatorluğa, reyuniona, və utilizasiyaya meyl edərək, köhnədən yeniyə ideal rəvan keçid yaratmaqla, davamlı trendlərin çərçivəsindən çıxır.

İY

U

L-

ST U Q

AV

47

Emalatxananızda bacardıqca çox məşğul olun və bu gözlənİlməzlİklərlə dolu bİznesdə hər şeyə hazır olun!

DİZAYNER

Sizin inanılmaz dərəcədə həmişə tanınan xüsusi üslubunuz var.

Danışın, necə geyinirsiz, hansı geyimi sevirsiz və onları haradan alırsız?

Mənim yaratdığım geyim – çox vaxt şəxsi üslubumun davamı olur və buna da, öz növbəsində, amillərin geniş spektri təsir edir.

Mənim üçün əsas odur ki, geyim rahat olsun. Alış-verişi istisna olaraq ucuzlaşmış mallar mağazasından (second hand), Goodwill mağazasından edirəm: bu – qəribə, “hekayəti olan” gözlənilməz şeylər tapmaq üçün əla imkandır, belə şeylər başqa heç yerdə qarşına çıxmaz! Mən şalvar və gödəkçəni sevirəm və çox vaxt qarşıma kifayət qədər obrazlı mallar çıxır, onları mən ömrümün sonuna qədər geyinə bilərəm...

Kişi geyimini qadın geyiminə və əksinə döndərmək kimi inanılmaz bacarığı ilə, klassik siluetlərə və idman elementlərinə müraciət etməklə, o, androgin balansa nail olur.

Məşhur modelyer olmağa can atan gənc dizaynerlərə nə kimi tövsiyələriniz var?

Dizaynerin işi təkcə nümayişlər və yaradıcılıqdan ibarət deyil.

Bu, gündəlik ağır əməkdir və bu köhnə sənətdə kreativ düşünmək qabiliyyətini qoruyub saxlamağa çalışmaq lazımdır. Üstəlik, dəb sənayesi aləmində baş verənlərə mənəvi, fiziki və maliyyə cəhətdən hazır olmaq lazımdır. Amma nə baş verir - versin, özünüzə və prinsiplərinizə sadiq qalın! Emalatxananızda bacardıqca çox məşğul olun və bu gözlənilməzliklərlə dolu biznesdə hər şeyə hazır olun! Gəlib çıxdığım bu nöqtəyə məni gətirən yola qədəm qoyan kimi, hər şey dəyişmişdi – mən insanlardan gözlədiyimdən artığını almağa başlamışdım. —

Yaxın illərdə brendinizi harada görmək istərdiz?

Mən özümü əvvəlkitək xüsusi və təmkinli hiss etmək istərdim. Ola bilsin, dəb bazarında o qədər də fəal yox, amma daha inkişaflı və ekspansiv. Yəqin ki, mən daha çox “kadr arxasında” qalanlarda dəyişiklik görmək istərdim: məsələn, vahid, yaxşı sazlanmış mexanizm kimi işləyən komandaya malik olmaq.

Tezdəyişən dəb və satışlara təsir edən əsas trendlərə sadiq qalaraq, Flemons elə bir geyim yaratmağa can atır ki, onu adamlar istəyəcəklər və bütün fəsillərdə geyinəcəklər.

Bütün fotolar - payız-qış 2016 nümayişindəndir

İY

U

48 AV Q U

L-

ST

İY

U

L-

ST U Q

AV

49

Əlİmdə h azır olanı, mənə lazım olan görkəmə salana qədər İşləməkdə davam edİrəm

DƏB İNCƏSƏNƏT KİMİDİR

PARÇA

QIRIQLARI Yenİ seçmə İllüstrasİyalarımızda , bİr sıra məşhur dünya markalarınIN, bİrİn ona nİsbətİndə necə göründüyünü sİzə göstərməyİ qərara almışıq. Təqdİm olunan obrazları daha asan tapmağınız üçün İsə, bİz onların altından adlarını yazmışıq. İndİ sİz, harada nəyİ axtaracağınızı bİlİrsİz. Bəlkə bİrdən təbİnİz aşıb-daşdı, kİm bİlİr?!..

MƏTN VSEVOLOD KOVALEV İLLÜSTR ASİYAL AR YEK ATERİNA ŞÜKİNA

İY

U

50 AV Q U

L-

ST

Ä°Y

U

L-

AV

U

ST

51

Q

DƏB İNCƏSƏNƏT KİMİDİR

İY

U

52 AV Q U

L-

ST

Ä°Y

U

L-

AV

U

ST

53

Q

DƏB İNCƏSƏNƏT KİMİDİR

İY

U

54 AV Q U

L-

ST

Ä°Y

U

L-

AV

U

ST

55

Q

fa s h i o n w o r k e r

Ä°Y

U

56 A V Q U

L-

ST

U lduzlar ne c ə alışdırılırlar

V İ K T O R İ YA K O S E N K O VA

C

əmisi bir il qabaq dəb aləmi Viktoriya Kosenkovanın kim olduğundan xəbərsiz idi, onun özünün isə podium arzuları yox idi. Hadisələrin gözlənilməz axarı (ya da Fortunanın) sayəsində, o, Elite -in London ofisinə düşdü və orada hamını valeh elədi. Onun zahiri keyfiyyətlərini (boyu 181 olmaqla, 80-58-86) ilk olaraq Prada və Burberry layiqincə qiymətləndirdilər. Debütü, eksklüziv model kimi çıxış etdiyi London Dəb Həftəsində baş tutdu.

İY

U

L-

ST U Q

AV

57

MÜSAHİBƏ ALEKSANDR YERMOLİN Fото MƏTBUAT MATERİALL ARI

İ

fa s h i o n w o r k e r

Çeynənmiş sual: Hər şey nədən başladı? İlk dəfə mən öz baş agentliyimə iki il qabaq düşdüm. Anamla Londonda yay tətilində idim və onun dostu məni Elite-ə aparmağı məsləhət gördü. Əvvəl istəmirdim - əmin idim ki, yaramayacam, amma sən demə, onların çox xoşuna gəlmişəmmiş! Avropada 16 yaşa qədər işləmək olmaz, ona görə də bir il gözləməli oldum, hərçənd elə buna görə də çox şadam.

Bəs bir ildən sonra hadisələr necə inkişaf etdi?

Mənim 16 yaşım bitən kimi, Elite-dən dəvətnamə gəldi – artıq orada işləməyimlə bağlı. Şübhəsiz ki, əvvəl çox həyəcan keçirirdim: hər şey mənim üçün çox yeni idi, hər şeylə birinci dəfə idi qarşılaşırdım! İndi, sözün doğrusu, həmin hissləri bir də keçirməyi arzulayıram. Səfərimin çox hissəsi, buku tamamlamaq üçün sınaq çəkilişlərinə və kastinq-direktorlarla görüşlərə getdi, axı Dəb Həftəsinə lap az qalırdı. Amma işləməyə də vaxt tapırdım.

Burberry Prorsum yaz-yay 2016

Mən h eç k İ m İ və h eç nəy İ tanımırdım, ona görə də özümü mümkün qədər təb İ İ a parırdım

Yəqin ki, çox çətin idi? Axı, adətən, modelləri, başlanğıcda hansısa Asiya ölkəsinə təcrübə yığmağa göndərirlər, amma səni, demək olar, dərhal London Dəb Həftəsinə göndəriblər?

Elədir, asan deyildi. Amma əsas odur ki, mən bununla məmnuniyyətlə məşğul olurdum, ona görə də tez alışdım! Artıq avqustun sonunda Londona, Dəb Həftəsinin kastinqinə yollandım, orada artıq hər şey yeni idi. Amma kim bilir, bəlkə mənə kömək eləyən də elə bu oldu: mən heç kimi və heç nəyi tanımırdım, ona görə də özümü mümkün qədər təbii aparırdım.

İY

U

58 AV Q U

L-

ST

Və bu səmimiyyətlə, Burberry dizaynerini fəth edib, şounu eksklüziv olaraq açmağa və bağlamağa nail ola bildin?

Bu əsl möcüzə idi! Şou üçün kastinqin müddəti beş saata yaxın uzandı və yetərincə əsəbi keçdi. Qızlar getdikcə azalırdılar – axıra yaxın iyirmi qızdan altısı qaldı. Bukerim mənə Burberry Exclusive qazandığımı xəbər verəndə, göyün yeddinci qatında idim! Həmin an keçirdiyim hissləri təsvir eləmək çətindir.

Amma mən, bu cür miqyaslı nümayişi açmağın nə qədər məsuliyyətli olduğunu anlayırdım! Çıxışıma ikicə dəqiqə qalar-qalmaz, mənə Burberry-nin stilisti Eliot yanaşdı və dedi: You look beautiful! Nümayişdən sonra isə yol boyu təkrar edirdim: I'm happy, I'm absolutely happy!

Prada yaz-yay 2016

ST U Q

59

AV LU İY

Dior payız-qış 2016

Gördüyümüz kimi, sürprizlər bunlarla bitməyib. İlk füsunkar çıxış, möhtəşəm brend – amma səni növbəti eksklüzivə dəvət edirlər, bu dəfə isə - Prada!

Xəbər tutanda ki, Prada eksklüzivinə option-ım var və Oliver Rizzo mənə baxmaq istəyir, çox təəccübləndim, çünkü bunu heç arzulaya da bilməzdim. Əlbəttə, mən gözəl başa düşürdüm ki, option – hələ nümayiş demək deyil.

Amma hər şey yaxşı keçdi və məni təsdiq elədilər.

Miuçça ünsiyyətdə çox yaxşıdır. Həmişə halımı xəbər alır, şouqabağı isə deyir: You look amazing, enjoy the show, baby! Nümayişdən sonra çoxlu yeni təəssüralarım qaldı və növbəti kastinq və şou üçün vacib olan yeni gücü əldə etdim.

fa s h i o n w o r k e r

Bütün bu eksklüzivlərdən başqa, elə bir nümayiş olubmu ki, hər şeydən çox yadında qalıb?

Elədir! Bu günə qədər göstərdiklərimin içində ən qəribə nümayiş, əlbəttə, Dolce & Gabbana üçün olandır. Onların kutür şouları dar çevrədə təşkil olunur, mətbuatı dəvət eləmirlər və orada təsadüfi adamlar olmur. Bu dəfəki nümayiş Milanın əsas görməli yerlərindən birində - La Scala teatrında keçirilirdi. Şouya iki gün qalmış təyyarə ilə Milana gəldim, Parisdə keçirilmiş kutür nümayişindən dərhal sonra və hələ bilmirdim şou harada olacaq, bu opera teatrını da eləcə turist kimi ziyarət etmişdim. Şou keçirilən məkanda İnternet söndürülmüşdü, mobil əlaqə də işləmirdi ki, heç kim vaxtından qabaq foto yerləşdirə bilməsin.

Burberry Prorsum yaz-yay 2016

Dior yaz-yay 2016

Bu qədər nümayişlər, yəqin ki, məzəli hadisələrsiz ötüşmür. Məsələn, mən bilirəm ki, bir model kulis arxasında Prada şubasına kofe dağıtmışdı. Səninlə buna bənzər şeylər baş verib?

Oho! Yox, xoşbəxtlikdən, mənim başıma belə şey gəlməyib. Bircə dəfə lukların çəkilişləri vaxtı liftdə qalmışam. Buraxılış vərəqəm olmadığından, içəridə yarım saata yaxın oturmalı və liftə girəcək adamı gözləməli oldum.

Dəb Həftələri o deməkdir ki, uzun müddət evdə olmursan. Başqa ölkədə özünü tənha hiss edirsən? Yoxsa artıq alışmısan?

Səyahət etməyi, yeni insanlarla tanış olmağı çox sevirəm, ona görə də, evdən uzaqda da özümü rahat hiss edirəm. Əslində, doğma şəhərə, ailəmə, dostlarımın yanına qayıtmaq həmişə xoşdur! Amma, əlbəttə ki, öz ilk səfərim zamanı mən, adət etdiyim həyat üçün bir az çox darıxırdım.

Evə qayıtdıqdan sonra nə dəyişib? Yəqin ki, yaşıdların və dostların indi sənə başqa cür baxırlar?

Mən deyərdim ki, daha çox sosial şəbəkələrdə mənə abunə olanların sayı dəyişilib. Valideynlərim və dostlarım isə, məni həmişə və hər şeydə dəstəkləyirlər. İmkan tapanda şouya mənimlə birgə baxırlar, yeni səfərlər haqda suallar verirlər. Ən sonda, əvvələ qayıdaq. Sən Elitedə kəşf olunana qədər, doğma Nijnı Novqorodda nə ilə məşğul idin?

Mən doqquz il böyük tennislə məşğul olmuşam, həyatım həmişə idmanla sıx bağlı olub. Fikirləşirdim ki, məktəbdən sonra tennislə daha ciddi məşğul olacam.

Açığını desəm, həmin vaxt hələ həyatdan nə istədiyimi təyin eləməmişdim. Amma indi bütün vaxtım və gücüm modelinqə gedir, idmana isə, vaxt günü-gündən azalır.

Amma imkan düşərsə, çox istərdim yenidən əlimə raketka alım. —

İY

U

60 AV Q U

L-

ST

İY

U

L-

ST U Q

AV

61

Nümayİşdən sonra yol boyu təkrar edİrdİm: I'm happy, I'm absolutely happy!

F OTO DA N İ L YA R O ŞŞ U K ST İ L VS E V O LO D KO VA LYO V, V İ K TO R İ YA Q O K

pe r

Skys cra

M

n o i s s i

Gödəkçə, ayaqqabı və bluz MARNI, şalvar NARGIZ SHAKHBAZI

Кейп GILES Don, pencək və şalvar ALEXANDER McQUEEN, ayaqqabı TOD’S, sırğa MARNI, bilərzik BALENCIAGA

Köynək, don və çanta BALENCIAGA, Top-mayka CHLOE, zaponka və tufli MARNI

Top-mayka NARGIZ SHAKHBAZI, ətək və sırğa MARNI, corab PAUL SMITH, mül-tufli CHLOE

Кейп GILES Köynək və don BALENCIAGA, top-mayka CHLOE

Don NARGIZ SHAKHBAZI, kofta FENDI, tufli GUCCI

Bluz LANVIN, ətək NARGIZ SHAKHBAZI, çanta, yaylıq FENDI

Kofta FENDİ, şalvar MARNİ, çəkələk VİZALİ

Кейп GILES

Top-mayka NARGIZ SHAKHBAZI, ətək, kəmər LANVIN, tufli FENDI

SAÇ QURULUŞU RUSLAN MİRZƏYEV STUDİO Dİ MAKİYAJ M.A.C COSMETİCS ÇƏKİLİŞLƏRDƏ GÖSTƏRDİYİ KÖMƏYƏ GÖRƏ FAİRMONT BAKU HOTEL-Ə MİNNƏTDARLIĞIMIZI BİLDİRİRİK

Fото MAKSİM BAYEV

ST İ L V İ K TO R İ YA Q O K

Uzunboğaz çəkmə və jaket CHRISTIAN DIOR, sırğa PRADA

Uzunboğaz çəkmə və jaket CHRISTIAN DIOR, sırğa PRADA

DiademКейп MIUGILES MIU, Sırğa PRADA

Şalvar, və sırğa CHRISTIAN DIOR, Платьеjaket Dior, tufli PRADA туфли Gucci

Don CHRISTIAN DIOR, tufli GUCCI

Ətək, jaket, bluz və tufli PRADA

Top-mayka, ətəkотvəSAINT-TOKYO, tufli CHRISTIAN DIOR Одежда — все обувь — собственность стилиста Макияж Маша Францевич Волосы Дмитрий Пучнин

Топ MISSONI

Don, çanta GUCCI

Köynək, bluz, don, diadem, boyunbağı, çəkmə MIU MIU

GEYİM KSENİYA ROMEL

L-

AV

Q

U

ST

89

K

U

Ü

İY

L S

D əbdəbə

VAXTIN heykəltəraşları Y

anusun iki üzü olduğu kimi, miras anlayışının da iki istiqaməti var; o, həm keçmişə, həm də gələcəyə üz tutub. Greubel Forsey saat manufakturalarının əsasını qoymuş Robert Qröbel və Stiven Forsi də yaratdıqları ilə həmişə bunu demək istəyirlər. Kolleksiya hərislərinin tamah obyektləri olan bu əsərlər, saatçılıq sənətinin əbədi dəyərlərinə müasir baxışı təcəssüm etdirir. “Bütün dövrlərçün saatlar”ın incəlikləri haqqında bizə, yaradıcı tandemin iştirakçısı Stiven Forsi danışır.

MÜSAHİBƏ LEYLA İMANOVA Fото GREUBEL FORSEY ARXİVLƏRİ

İY

U

90 AV Q U

L-

ST

Necə oldu ki, Fransadan (Robert Qröbel) və İngiltərədən (Stiven Forsi) olan saat ekspertləri İsveçrədə görüşərək, yeni brendin əsasını qoymaq qərarına gəldilər?

Biz şirkətin əsasını qoymazdan qabaq tanış olmuşduq, o vaxt hələ Audemars Piguet saat manufakturasında işləyirdik. İkimiz də saat ustası olduğumuzdan, XXI əsrdə mexaniki saatların hazırlanmasına baxışlarımızda ümumi cəhətlər çox idi. Yeni əsr – yeni mexanizm memarlığı yolunda istənilən maneəni aşmaq üçün qarşımızda geniş imkanlar yaradırdı, bununla yanaşı, hər iki ölkənin tarixi saat işi miraslarını birləşdirirdi.

mümkün etmək olardı. Məqsədimiz mövcud saat mexanizmlərinin təkcə xassələrini yaxşılaşdırmaq deyildi, onları əvəz edə biləcək innovasiya variantlarını icad eləmək idi. Xeyli ciddi tədqiqat aparıldı, bu da, bir növ, unikal, xüsusi mürəkkəbliyi olan texnologiyalarda kamilliyə nail olmağa kömək etdi. On iki il ərzində biz iyirmi orijinal kalibr işləyib hazırladıq və yeddi fundamental ixtiramızı patentləşdirdik.

Greubel Forsey-nin işlərinin keyfiyyəti, etibarlılığı və orijinallığı tez bir zamanda bütün dünyada məşhurluq qazandı, xüsusilə də kolleksiyaçılar və qol saatı həvəskarları arasında. Biz, məsələn, unikal əl işinin keyfiyyətini artıranda, çalışırıq yolumuzda ciddi və güzəştsiz olaq. İşlərimizdən bəziləri, publikaya çıxarılmazdan qabaq, illərlə mükəmməlləşmə yolu keçib: istəyirik ki, saatımızın bütün, hətta ən xırda detalları belə, ideal olsun.

Vaxt– saat

Stiven Forsi

U

L-

ST U Q

AV

91

Greubel Forsey saat manufakturası

İY

Lap əvvəldə qarşınıza hansı məqsədləri qoymuşduz?

Elə əvvəldən biz düşündük ki, əsas gücümüzü əl işi olan saatların çox mürəkkəb elementlərində cəmləyək.

Bunu da fabrik saatlarında olmayan yüksək ustalıq standartlarını dirçəltməklə

ustasının ən qatı düşmənidir

D əbdəbə

Siz bazarda sensasiya ilə peyda olduz: a– Double Tourbillon 30°. İkili, daha sonra isə, dördlü turbiyonla saat yaradılması ideyası necə yarandı?

Biz həmişə inanırdıq ki, saatçılıqda hələ çox şey kəşf etmək olar... Məqsədimiz tamamilə yeni, qol saatına uyğun çözüm tapmaq - hər şeydən əvvəl, cib saatı üçün ixtira olunmuş ənənəvi biroxlu turbiyon çərçivəsindən çıxmaq olub. Beləliklə də, saatın buraxıcı mexanizmini üfqi və ya şaquli duruşlardan qoruyan – 30° diaqonallı unikal Double Tourbillon sistemini yaratdıq, - bu, xronometrajı mənfi təsirlərdən xilas etdi. Bundan başqa, 72 saatdan 120 saata qədər uzunmüddətli xronometrik hərəkət ehtiyatı –– saatın bütün güc ehtiyatı ərzində qüsursuz işini təmin edərək, mexanizmə əlavə xüsusiyyətlər verdi. Bunun ardınca dördlü turbiyon gəldi – sadəcə, ikisi üçün fəzada yerləşdirilmiş dörd turbiyon və ilk dəfə - saatın buraxıcı mexanizminin iki ayrıayrı üçölçülü sistemi. Onların texniki cəhətdən inanılmaz dərəcədə təkmilləşmiş təbiəti bizdən tamamilə yeni ölçü cihazı yaratmağı tələb etdi, elə bir cihaz ki, balansları mükəmməl dəqiqliyi təmin edərək, bütün vəziyyətlərdə optimal işləyir. Şəxsən mənə, yoxlanmış Quadruple Tourbillon mexanikası, xoreoqrafik cəhətdən nöqsansız balet tamaşasını xatırladır.

réalisation élaborée à votre intention. – “Biz, saat dünyasının ixtiraçıları, bu incə əlkimya, incəsənət və texnikanın ahəngdarlığı olan istisna zaman qoruyucusuna həyat bəxş etdik. Bizim eksklüziv texnologiyalarımız və ustalığımız, şəxsən Sizin üçün yaradılmış bu əsərdə əks olunub”.

Yadımdadır, Siz məşhur rəssam Vilyar Viqan (Willard Wigan) ilə işləyirdiz və bunun nəticəsində Art Piece 1 saatı meydana gəldi.

Bu əməkdaşlıq haqqında bilmək maraqlıdır.

Vilyar Viqan, Greubel Forsey-nin işlədikləri ilk rəssam olub. Onun işi bizi cəlb eləmişdi: sanmışdıq ki, o da, bizim kimi miniatür dünyasının sakinidir və ümumiyyətlə, həmfikirik. Mükəmməlliyə meyli, uşaqlıqda tikdiyi qarışqa evciklərindən onu, iynənın gözünə yerləşən inanılmaz mikroheykəllərə gətirib çıxarmışdı. Biz isə, innovativ ixtiralarımız və mexanizmlərimizin dəqiqliyi üçün kamillik sorağında, saatçılıq aləmini gəzib dolaşırdıq. Art Piece 1 – Viqanın və Greubel Forsey komandasının hər detal üzərində çox müntəzəm, son dərəcə dəqiq işini tələb edirdi ki, saat mexanizmlərinin istehsalı ilə incəsənət arasında bu ecazkar balansı əldə edə bilsin. Lazım olan yalnız mikroheykəlcik yaradıb saatın içində yerləşdirmək deyildi, həm də, hər iki tərəfin baxışlarını ortaya qoyan nümunənin yaradılması üzərində müştərək dəqiq iş çox vacib idi. Art Piece 1-in ardınca gələn Art Piece 2 Edition 1 saatı – Greubel Forsey-nin şəxsi kainatına, xüsusilə də saatçılıq tarixinə həsr olunub. Beləcə biz, modelin elə bir konsepsiyasını işləyib yaratdıq ki, saat qol üçün zaman ölçən alət olmaqdan çevrilib ideya kvintessensiyası, bədii ifadənin başlıca vasitəsi ola bilər.

Mexaniki saatlara müntəzəm sistem yenilənməsi lazım deyil və təyyarədə onu söndürməli olmayacaqsız

Siz dəfələrlə qeyd etmisiz ki, saat yaradarkən, diqqətinizi daha çox keyfiyyət və funksionallığa yönəldirsiz. Bəs komandanızda dizayna kim cavabdehdir?

Yaradıcı işlərə Robert, texniki tərəflərə mən cavabdehəm. Mükəmməlliklə bağlı tədqiqatlar tam kamillik axtarışlarına əsaslanır və bu, işlərimizi unikal edir, Xüsusi diqqəti biz, inkişafımızın əsası olan əl işinə ayırırıq.

Bizim “Mümkünlüyün sərhədindən çıxmaq” strategiyamız isə, dəyişməz olaraq qalır.

Bütün saat modellərinizin korpusunda yazı görünür. Bu yazıları Sizin saat sahibinə gizli arzularınız kimi başa düşmək olarmı?

Bu oymanı biz ilk dəfə hələ 2007-ci ildə, Invention Piece 1 saatını yaradanda, kollesiyaçılara şəxsi mesaj kimi düşünmüşdük. Bu gün siz onu bizim Double Tourbillon Technique və 24 Seconds Contemporary modellərimizdə də görə bilərsiz. Bu, bizim Greubel Forsey missiyamızı izah edən mesajımız və saatçılıq sənətinə yanaşmamızdır. Fransız dilində oyma relyefli yazılır və sonra əllə işlənir. Mütləq də kolleksiyaçı ilə, bu mesajın, onun öz dilində yazılmış tərcüməsi ilə bölüşürük, onu saatın istifadəsi haqqında təlimatda oxumaq olar. Yazıda deyilir: Nous, Inventeurs horlogers, avons donné vie à ce garde-temps d’exception, subtile alchimie entre créativité et technicité. Notre savoir-faire exclusif et bienfacture se reflètent dans la complexité de cette

Siz, demək olar, heç vaxt saatlarınızda daş-qaşdan istifadə etmirsiz. Niyə?

Mükəmməlliyə meylimiz bizi, həmişə hər şeyi şübhə altına almağa və o yerdə ki, bizdən gözləmirlər, orada adət edilən çərçivədən çıxmağa məcbur edir. Tourbillon 24 Seconds Contemporary modelinin brilyant seriyasında, biz, yüksək mürəkkəbliyin mexaniki və zərgərlik baxışlarını özümüz üçün kəşf elədik və bunlar vəhdətləşərək müstəsna keyfiyyət təqdim elədi. Biz, üçölçülü arxitekturanı unikal uzlaşdırdığına görə, 24 səniyəlik dövr edən turbiyon mexanizmi üçün fon rolunu oynayan mavi rəngli titan dioksidindən hazırlanmış plastinaya görə, bir də baket tinli brilyantlardan yonulmuş həqiqətən orijinal heykəlciyə görə məhz bu modeli seçdik. Brilyantlar mexanizmdə yerləşdirilib və 272 brilyantın hər biri yüksək keyfiyyətə malikdir – aydınlığı IF (içərisi qüsursuz) D-E rənglərdə. Bu keyfiyyətdə brilyantları saatda istifadə etmək – çox nadir haldır və bu model də kolleksiyamızı ideal olaraq tamamlayır.

İY

U

92 AV Q U

L-

ST

Greubel Forsey saat atelyesi

Signature 1 modelinin eskizi

Robert Qröbel

Naissance d'une Montre saat modeli

ST U Q

93

AV LU İY

Greubel Forsey saat atelyesi

da a Honkonq d 0 3 ın y ma 2016-cı il hristie’s Important ubel keçirilən C nunda Gre io s k u a s ne e Watch aissance d’u N l a ik n u n ı Forsey-də École’ saat re t n o ‘M re Mont tılıb 0 dollara sa 0 0 0 5 4 1

D əbdəbə

Vaxtın qiyməti yoxdur!

Onun qədrini bilmək və ondan ağılla istifadə etmək lazımdır ki, kamilləşə və başqaları ilə bölüşə bilək QP à Équation saat modeli

Tourbillon 24 Seconds Contemporary saat modeli

Qadın saatı seriyasının buraxılması planda varmı?

Bizim artıq bir neçə qadın kolleksiyaçımız var, brendimizin pərəstişkarıdırlar və saatlarımızı taxmaqdan zövq alırlar. Kişi saatlarının miniatür variantlarını yaratmaq istəmirik, amma mürəkkəb mexanizmli unikal saat modellərinə olan qadın marağını da nəzərə alırıq. Odur ki, kim bilir, bəlkə gələcəkdə bununla da məşğul olduq!

Müasir nəsil vaxtı ölçmək üçün smartfonlardan istifadə etməyi üstün tutur.

Fikrinizcə, bu tendensiya nə qədər sürəcək? Mexaniki saatların elektron saatlardan üstünlüklərini sadalaya bilərsizmi?

Smart-saat daşınan texnologiya baxımından maraqlıdır. Belə ki, Apple iWatch-un mobil telefonla qarşılıqlı işləyən çox maraqlı bir neçə əlavəsi var.

Amma, nə qədər də olsa, mənə elə gəlir ki, onlarda duyğu və ruh çatışmır – çox incə, əl ilə işlənmiş mexaniki saatda olan şeylər onlarda yoxdur.

Yüksəktexnoloji mexaniki saat, yüz illərlə xidmət edə bilər və kolleksiyaçı, yaxud saatsevər onu əldə edən an, məhz, onun nəsildən - nəsilə ötürülə biləcəyi faktından zövq alır. Smart-saatların isə hələ də çoxlu problemləri var, xüsusilə də dəqiqliyinə görə: onlar batareyadan, smartfonun öz keyfiyyətindən, funksiyalarının əvəz edilməsindən və başqa amillərdən asılıdır. Mexaniki saatlara isə, müntəzəm sistem yenilənməsi lazım deyil və təyyarədə onu söndürməli olmayacaqsız. Əlbəttə, siz smartfon ekranına baxmaqla saatı öyrənə bilərsiz, amma mexaniki saat xüsusi hisslər bəxş edir. Bu – zamanın axarını müşahidə etməyin daha incə üsuludur.

Siz, hər saatınızla publikanı təəccübləndirməyə çalışırsız.

Bəs, Greubel Forsey saatlarının sonuncu modellərinin özünəməxsusluğu nədədir?

Bu il, Cenevrədə keçirilən SIHH-2016 Beynəlxalq sərgisində, tamamilə yeni kalibrli iki modeli təqdim etməyimiz xoş idi . Əvvəla,The Signature 1, - zərif sadəliklə yüksək mürəkkəbliyi birləşdirmək istəyimizdən yaranan nəfis bir modeldir. Həmin model – Greubel Forsey komandasının ən yaxşı ustalarından biri olan Didyö Kreti ilə birgə yaradılıb.

Komandamızda Didyö Greubel Forsey nou-hausunu sərbəst istifadə etməyi öyrənib və bizim mükəmməllik şərtlərimizə riayət edərək, bu fərqli saatı İY

U

94 AV Q U

L-

ST

Greubel Forsey indiyədək üç mötəbər mükafata layiq görülmüş yeganə saat brendidir: 2009 Beynəlxalq saat sənəti muzeyinin (La-Şo-de-Fon) Gaia mükafatı;

yaradıb. Saat dörd materialdan düzəldilib və cəmi altmış altı nüsxədə buraxılacaq. İkincisi, The Double Balancier modelinin yaradılmasına bizi xronometriyaya ümumi sevgimiz ilhamlandırıb. Bu model təkmilləşdirilmiş texnologiyanı və misilsiz xronometrik mexanizmləri özündə birəşdirir.

Bu, bizim sayca altıncı ixtiramızdır və səkkiz ilə meydana gəlib. O, saat çarxının balansına və buraxıcı mexanizmə, saatın dəyərini bilənlər üçün vacib olan yeni baxışdır. Model ağ qızıldan,cəmi otuz üç ədəd hazırlanıb.

2010 Double Tourbillon 30° Edition Historique saatına görə Cenevrədə keçirilən yüksək saat sənəti birinciliyində, “Qızıl əqrəb” nominasiyası üzrə Qran-Pri;

tarixində çoxlu gözəl əsərlər var, amma onların arasında, köhnə ingilis ustalarının işlərinə xüsusi yer verərdim...

Ən baha qiymətə satılmış Greubel Forsey saatı?

The Quadruple Tourbillon Secret – kolleksiyamızın ən bahalı saatıdır. Həm texniki mükəmməlliyinə görə, həm də zərifliyinə görə bu – zirvədir. Onların yaradılmasına təxminən bir il lazım olur, 2015 çünki əl işləmələri - ən çox əmək sərf Tourbillon 24 Seconds Vision olunan mərhələlərdən biridir. Bu saat 797 saatına görə, XV Cenevrə detaldan yığılıb. Söhbət qiymətdən yox, Bu işin ənənəvi İsveçrə saat brendi birinciliyində, “Qızıl indeks” nominasiyası üzrə Qran-Pri. maddi sərvətdən gedir. Greubel Forsey-nin adlandırılmasını istərdinizmi? hər bir əsərini yaratmaq üçün, tamamilə yeni detallar tələb olunur, ilk növbədə, Biz saatçılığın ən yaxşı ənənələrinə rəğbət keyfiyyətə önəm verilir. Və son dərəcə zərif, bəsləyirik, amma onları müasir mexanizmlərlə incə əl işi hesabına, hər il yüzə yaxın nüsxə buraxırıq. Saatlar kiçik uzlaşdırırıq, eynilə dəbdəbəli konstruksiyası olan atelyemiz kimi. partiyalarla hazırlanır ki, bu da hər bir saatın dəyərini, maşınla Əslində , bura bərpa olunmuş kənd evidir. Biz hələlik gənc şirkət istehsal olunan saatlara nisbətən birə - yüz artırır. sayılırıq; işə başladığımız cəmi on iki ildir. Bizim fəxr etdiklərimizin sırasında yeni biliklər və təcrübə, həmçinin ideyalarımızın bundan Bir cüt saatı hazırlamağa orta hesabla nə qədər vaxt sərf sonra da həyata keçirilməsi üçün münasib adamların axtarılması olunur? var. Niyyətimiz – saat istehsalında innovasiyalara davam etmək, müasir yanaşma ilə ənənəvi bilikləri birləşdirməklə, metodlarımızı Bir modelin yaramasına 3-4 il gedir. Bu o deməkdir ki, biz artıq daim təkmilləşdirməkdir.

50-70-ə yaxın insan ili sərf etmişik! Hər yeni model üçün azı Biz hələ yolumuzun başlanğıcındayıq, qarşıda isə, hələ o qədər üç sınaq nümunəsi yaradılır və bunlar eksklüziv olaraq Greubel işlər var ki!..

Forsey-nin laboratoriyasında saxlanılır. Bu, məhsullarımızın etibarlılığına zəmanət verir. Yeni model bir neçə ay ərzində testdən Sizin şirkətinizin 50-yə yaxın əməkdaş var. Belə peşəkarkeçirilir. Hər nüsxənin istehsalı da bir neçə ay tələb edir; məsələn, perfeksionist qrupu idarə etmək çətin deyil ki?

Tourbillon 24 Seconds Contemporary-nin istehsalı yeddi - səkkiz Mükəmməlliyə hədsiz meyl - Greubel Forsey-nin yaradıcı iradəsinin ay çəkir, QP à Équation modeli isə, bir ilə də başa gələ bilər. dəstəklədiyi ruhdur. Xammal mexanizmlərinin çoxunu özümüz istehsal edirik, hətta mexanizm yığıldıqdan sonra görünməyən Siz dünyanın ən dəqiq saatlarından birinin yaradıcılarısız, hissələri də atelyemizdə əllə işləyib bəzəyirik. Qəbul olunmuş bəs, həyatda nə dərəcədə dəqiqsiz? Siz öz vaxtınızı nə qədər sənaye standartlarından imtina edirik ki, çətinliklərin öhdəsindən dəyərləndirirsiz? daim özümüz gələk və ortaya çıxan məsələlərə öz çözümümüzü Vaxt görünməzdir, amma o, bizim həyatımızı idarə edir. Mexaniki tapaq. saatlar – incəsənətin, elmin və texnologiyanın ən yaxşı vəhdətidir, vaxt isə - saat ustasının ən qatı düşmənidir. Biz həyatımızı, anı Bəs özünüz saat kolleksiyası ilə məşğul olursuz? Sevimli tutmağa, vaxtın axarını ölçməyə çalışmaqla keçiririk, amma onu nə saatlarınız hansılardır? tutub saxlamağa, nə də sürətini azaltmağa gücümüz çatır. Vaxtın Mən karyerama qədim saatların bərpası ilə başlamışam. Bu qiyməti yoxdur! Onun qədrini bilmək və ondan ağılla istifadə etmək nüsxələrə ehtiramım var və onları yüksək dəyərləndirirəm, amma kolleksiyaya ayıracaq vaxtım yoxdur. Saat istehsalçılığının zəngin lazımdır ki, kamilləşə bilək, bölüşə bilək. —

İY

U

L-

ST U Q

AV

95

2011 Double Tourbillon 30° Technique saatına görə Beynəlxalq xronometriya müsabiqəsinin prizi (bu model bütün kateqoriyalar üzrə ilin ən yaxşı saatı elan olunub);

m u s t h av e

Əşyaların

Sehrİ

Üzük Bestiario, CARRERA Y CARRERA

Bəzək-tİlsİm zİnətlərİ— xüsusİ olaraq, əlamətlərə, hİfzedİcİlərə və daha HANSI cür xürafata İnananlar üçün. Seçİn!

Saat-asma Tourbillon Mysterieux Azure Pendant, CARTIER

Boyunbağı Sous Le Signe Du Lion, CHANEL

Üzük Rose des Vents, DIOR JOAILLERIE

Saat Bvlgari Serpenti, BVLGARI

Bilərzik Possession, PIAGET

Saat GyroGraff World, GRAFF İY

U

96 AV Q U

L-

ST

OBYEKTİ

ə Bilərzik, sanki körpü üstünd bir “sevgi qıfılı”dır, müdafiə və bağlılığı təmsil edir

İY

U

L-

ST U Q

AV

97

Bilərzik LOUIS VUITTON, Lockit Fine Jewellery kolleksiyası

ZƏRGƏR

“Pyassa Navona” boyunbağısı

İY

U

98 AV Q U

L-

ST

İ TA L İ YA

F Ə V VA R Ə L Ə R İ

Tritonlu “Mavr Fontanı” üzüyü

Ç

oxsaylı beynəlxalq mükafatlar siyahısına adı yazılmış istedadlı dizayner Alessio Boski, qeyri-adi “memarlığa ” malik bəzəklər yaradarkən, vətəni İtaliyaya minnətdar olur, xüsusilə də onun paytaxtındakı fəvvarələrə.

ST U Q

AV LU İY

“Trevi Fontanı” üzüyü

99

MƏTN KYRA BRENZINGER Fото MƏTBUAT MATERİALLARI

м Zа Əэ RсGтƏрRо

“Triton Fontanı” üzüyü

« M ən İ m m İ ss İ yam – duyğular bəsləy İ b , h İ sslər İ coşdura b İ lən un İ kal əşyalar yaratmaqdır

»

Alessio Boski, məşhur zərgərlik brendləri ilə əməkdaşlıq zəminində istedadını illər boyu inkişaf etdirib. Bu gün o, bəzək əşyalarını öz adı altında və öz tanınmış üslubunda – səxavətlə, dəbdəbəylə və həddən artıq italyansayağı yaradır!

Bu yaxınlarda İsveçrədə, BaselWorld sərgisində təqdim olunmuş yeni “Fəvvarələr” kolleksiyası üçün nümunə qismində məşhur Roma fəvvarələrini götürməklə, o, fərqli yaradıcı düşüncəsini, yüksək ustalığını nümayiş etdirdi və onun heyrətamiz əsərləri buna nümunədir. Məsələn, virtuozcasına işlənmiş, suyun rəmzi kimi iri akvamarin, opallar və Paraiba turmalinlərindən istifadə olunan “Mavr Fontanı” üzüyü, bərq vuran suyu əks etdirir, incə suilanı isə, sanki, barmağınıza dolanır. “Pyassa Navona” boyunbağısında isə, zərgərin ilham mənbəyini müəyyən etmək heç də çətin deyil;.çəhrayı qızıldan dörd çay Fontanı personajlarının təsvirləri bunu təsdiq edir, onlar Paraiba turmalinlərinin, zümrüd və mavi sapfirlərin qiymətli sularında çimir. “Obelisk” mərkəzdə şəffafdır və əzəmətli turmalinlə əks olunur.

“Trevi Fontanı” sırğası

İY

U

0 ST 10 - AV Q U

L

də Alessio 2003-cü il ada ən iri Boski, düny sapfirinə “Millenium” dizayna verdiyi qrafik ordlar n rek görə Ginnesi şdü. kitabına dü

U

L-

AV

Q

U

10

1

ST

Alessio Boschi asması

İY

Həmin mövzunun daha bir variasiyası – “Triton Fontanı” üzüyü. Dizayner akvamarinin qeyri-adi gözəlliyinə ahəng verən sapfir və savorit tritonlarla üzüyün halqasını bəzəyərək, italyan memarlıq incilərini yenidən yaradır. Üç arı Barberini ailəsinin gerbini təsvir edir, , XIII əsrdə həmin fəvvarəni sifariş vermiş Papa VIII Dizayner 20 08-ci ildə Urban bu ailəyə məxsus idi.

Bazeldə “Ən yaxşı zinət əşyaları kolleksiyası”, Məşhur Trevi fəvvarəsi sənətkarın 20 08 və 2010 -cu illərdə əlində, yetişdirmə mirvari və akvamarinlə Las-Veqasda Couture bəzədilmiş at və ya delfin formalı sırğa kimi Award, 20 09-cu ildə yenidən yarandı. “Trevi Fontanı” üzüyü də şah Londonda “Dünyanın əsərdir: mərkəzdə fəvvarənin kasası var, o, gözəl ən yaxşı italyan zinət əşyası dizayneri”, Paraiba turmalini ilə təsvir olunub, sapfirlə, ağ və həmçinin 2010 -cu ildə sarı brilyantlarla tamamlanıb. Bu gözəl qaşın qabağı Nyu-Yorkda Dünyanın ən tutulmasın deyə, kənarında əfsanəvi süjet təsvir olunub: atlar yaxşı zərgər-dizayneri ehtiyatla balıqqulağının ağ qızıldan olan çanağını açır. qismində Veranda Art Bu ecazkar kolleksiyanı görəndə istər-istəməz böyük Federiko of Design kimi mötəbər mükafatlara layiq Fellininin “Şirin həyat” filmini xatırlayırsan. Marçello Mastroyannini görülüb. məftun eləmək üçün, Anita Ekberq, çox yəqin ki, belə bəzək əşyalarından imtina etməzdi! —

Sırğ aM

arco Bicego , bi lərz ik S

hakh

Ü zü g İ zlət . olar mək q ı z ı l , A mma n və plat İ daş - qaş İ lmək g İ zləd üçün ! dey İ l

YEV ƏBİ N N A L US O R FOT

A NOV İMA A L LEY STİL

E

TIG ES

PR Korloff ük z ü , Milano ovane

J ğa Sır

TIGE PRES ı Korloff bağ n u y Bo

Bilə rzik və üzü kM

arco Bicego

Sırğ aS

hakh , üz ük C

asato

arco

BilÉ™ rzik M

Bicego

Jovane Sırğa

Korloff , üzük ilano M

mariage

Ăœz Ăźk KO R

LO F

F mariage , sa at H

ysek

hakh ük S , üz orloff at K , sa E G RIA

MA ı Korloff bağ n u Boy

Boyun bağı K orloff

PREST

IGE, s ırğa S hakh

Zİnət əşyalarını təqdİm etdİklərİnə görə Korloff Mariage, Korloff Prestige və Shakh Exclusive butİklərİnə mİnnətdarlığımızı bİldİrİrİk!

mood board

Fokusda Boucheron Evinin dizaynerləri, ustaların öz işlərinin bütün mərhələlərində istifadə edəcəkləri eskizləri xüsusi səylə yaradırlar.

Quaşla işlənmiş rəsmlərdə modellər həqiqi ölçülərində təsvir olunub; boyalar gələcək zinət əşyasının elementlərinin işıq oyununu, həcmini və şəffaflığını olduğu kimi verə bilir.

B ouque

t d’Ailes.

Eskiz

Kimin sualı var?..

Sual İşarəsİ formalı Bouquet d’Ailes boyunbağısı, Boucheron Zərgər Evİnİn pərəstİş olunan əsərİnİn – nə vaxtsa Frederİk Buşeronun arvadı Qabrİelə sevgİ nİşanəsİ kİmİ hədİyyə etdİyİ tİlsİmİn yenİ təfsİrİdİr. İllər ötüb, amma bu mesajın mənası əvvəlkİ kİmİ qalır...

Boucheron Evinin əsasını qoymuş Frederik Buşeron

fi m. nouveau, hər rt a r. (f vo u n ddarlığına Are dövrünün qə ay n sə ) " ət lmiş üslub. "yeni incəsən q meydana gə ıdır" reaksiya olara maşınlara qarş lik əl öz "g : rı a ü Ş

Boyunbağı Bouquet d’Ailes, Boucheron Ağ qızıl, zümrüdlər, rəngli sapfirlər, yarımqiymətli daş-qaş və brilyantlar.

1889 1900

Parisdə keçirilən Ümumdünya sərgisində Boucheron şirkəti özünün ilk Point d’Interrogation («Sual işarəsi») boyunbağısını təqdim edir. Onun modeli, Boucheron Evinin başlıca üslub yönlərindən birinin əsasını təşkil edir.

Parisdə keçirilən Ümumdünya sərgisində Boucheron Evi qızıl medala layiq görülür və “ar nuvo” istiqamətinin sələflərindən biri kimi şöhrət qazanır.

İY

U

112 AV Q U

L-

ST

İY

U

L-

ST U Q

AV

113

M Ə D Ə N İ Y Y Ə T

ŞƏXS

HƏYAT CÖVHƏRİ AXTARIŞINDA R E Z A D E Q AT İ Ömrümün 38 İldən çoxunu İnsan əzablarının əhatəsİndə keçİrmİşəm. Bu gün də belədİr. Çünkİ bütün İnsanlar arasında əlaqə var: bəzİlərİ əzab çəkİrsə, bu, dİgərlərİnə toxunmaya bİlməz.

Münaqİşə zonalarında və hərbİ əməlİyyatlar gedən ərazİlərdə, qaçqın düşərgələrİndə İnsanı alçaldan yoxsulluq və əzabəzİyyət hökm sürür. Mənİm də İstəyİm təkcə ehtİyacı olanlara kömək etmək deyİl, həm də, bəşərİyyətİn bİr hİssəsİ facİələr İçİndə yaşadığı halda , fİravan yaşayanlara çatdırmaq İstəyİrəm kİ, onların bu İnsanların taleyİnə, vəzİyyətİnə bİganə qalmağa haqqı yoxdur.

Axı, bunlar hamının başına gələ bİlər! Və hər kəs təkcə özünə və aİləsİnə görə deyİl, həm də bütün Yer kürəsİnə görə məsulİyyət daşıyır. Bİzİm nəyİmİz varsa , nə bİlİrİksə, hamı İlə bölüşməlİyİk.

Beləcə, Təbrİz azərbaycanlısı Reza Deqatİ, ən xeyİrxah və faydalı sülhməramlılardan bİrİ oldu: onun qəlbİnİn harayını National Geographic və Time eşidir, onun fotoları tematİk albomlarDa nəşr olunur, mötəbər mükafatlara layİq görülür, muzey və qalereyalarda sərgİlənİr... Amma günbəgün artan, ağrı-acısı sönmək bİlməyən onlarla göz sənə baxanda , şöhrət heç bİr təskİnlİk gətİrmİr.

MÜSAHİBƏ SONA NƏSİBOVA

Fото REZA DEQATİNİN ARXİVİ

İY

U

114 AV Q U

L-

ST

Ä°Y

U

L-

AV

U

ST

115

Q

ŞƏXS

Səs. Türkiyə, İstanbul. 1993 Şəhər divarlarındakı söz, onu görə bilən hər kəsə yol göstərir. Divarlar sirli çağırışı çatdırır: “Gəl”. Hər addımbaşı oxuyuram və deyəsən, məni aparan kiminsə səsinin boğuq əks-sədasını eşidirəm də: “Gəl...

Gəl...” Mən də bu gözlənilməz oyuna qoşuluram. Mən sözün poeziyasıyla sərbəst uçuşa başlayıram.

Mən onu hər tində axtarıram, hər tində gözləyirəm... və birdən keçmiş zamanların mamırlı, susqun şəhadətləri ilə dolu, ənənəvi üslubda bir bağın qapısı açılır. Biz sufi filosofu Mövlana Ruminin dərviş məktəbindəyik. O oradadır – özünü sonsuzluğa, ilahi ovsunların ritminə həsr edir, bir əli səmada, o bir əli torpağa uzanmış halda, sufi rəqsini firlana-fırlana, sanki Allaha canlı bir ismarış edir: “Biz – yerlə göy arasındakı enegetik burulğanda bir düyünük”.

İY

U

116 AV Q U

L-

ST

FOTO © Tim Mantoani

Bəs, ümumiyyətlə, qaynar nöqtələrdə fotoaparatlı adama nə cür baxırlar?

Küçədə obyektivi bir adama yönəltsəm, çox güman ki, soruşacaq: “Şəklimi niyə çəkirsiz?” Gərək insanları tanıya biləsən ki, heç kəsi özün də bilmədən təhqir eləməyəsən. Gərək əmin olasan ki, onlar sənin iştirakını fakt kimi qəbul edirlər, başa düşürlər ki, bu, sənin işindir.

Amma əvəzində, iş nümayişlərə, münaqişə zonalarına və s. çatanda, tamamilə başqa cür olur. Bütün bu illər ərzində mən görmüşəm ki, hakimiyyət nümayəndələri, şirkət rəhbərləri və ya siyasi qruplar kadra düşməyi sevmirlər. Deməli, pis əməllərini bilirlər, öz əməllərindən utanırlar və kimsənin bunu görməsini istəmirlər. Fotojurnalistləri təqib edirlər, kameralarını sındırırlar... mən də belə vəziyyətə az düşməmişəm. Məni həbs ediblər də, döyüblər ST U

117

Q

AV LU

Pulitser mükafatı laureatı Kevin Karter, öz məşhur fotoşəklini – aclıqdan üzülmüş uşağı və ona yaxınlaşan quzğunu – çəkəndə, onu qeyri-insanilikdə ittiham etdilər. Sənətiniz hər gün sizi mənəviyyat seçimi ilə qarşı-qarşıya qoyur: dəyərli, bəlkə də tarixə düşəcək fotoşəkil, yoxsa, həmin an, həmin yerdəcə insana kömək etmək... İnsanlar kadr arxasında qalanlardan xəbərsiz olurlar. Adama elə gələ bilər ki, yaxınlıqda fotoqrafdan başqa heç kəs olmayıb, o da fotoaparatı əlindən buraxmayıbsa, deməli, kömək eləməyib. Əslində isə, bütün

fotojurnalistlərin yalnız bir məqsədi var – insanların harayını başqalarına çatdırmaqla, onlara kömək eləmək. Kevin də belə fotojurnalistlərdən biri idi, bu fotoşəkli də məhz buna görə çəkib. O ki qaldı mənə, mən döyüş meydanında, müharibə ilə üz-üzə olanda, bir nömrəli vəzifəm – həqiqəti danışacaq fotoşəkli çəkmək üçün ayıq-sayıq olmaqdır. Hətta baş verənlərin çox hissəsini mən yaddaşıma həkk eləyirəm. Avtofokusu olan kameralar təzə çıxanda necə sevindiyimi xatırlayıram: göz yaşlarından heç nə görməyəndə, bu fotoaparat özü fokusu təyin edir. Mən də, ən azı, kadrdakı adamlara fiziki köməyimin, əllərimin lazım olduğunu görənəcən, foto çəkməyə davam edirəm.

Hərdən kömək ediləsi adam elə mən özüm oluram.

İY

Mən təkcə sufi poeziyasını oxumuram. Hamımız sinirlərdən toxunmuşuq, mən isə, vaxtımın çox hissəsini elə adamların arasında keçirirəm ki, onlar çox əzab çəkirlər və mənim yerimə kim olsa, gördüklərindən sarsılar. Odur ki, artıq mənim də emosional alışıb-kül olmaya qarşı vasitəm var: bu, poeziyadır – yaradıcı düşüncənin ali forması, insanın nadir kəşflərindən olan böyük incəsənət növlərindən biri. Qəlbin kamilləşmə üsulu – poeziya, bax, mənim üçün budur. Sufilər də, hər bir insanın dəyərli varlıq olduğunu yazıblar.

Humanizm – onların əsas ideyalarından biridir. Sufizm bizim vəhdətdə olduğumuzu bəyan edir və deyir ki, insanla insan arasında, inancla inanc arasında heç bir fərq yoxdur. Mən də buna inanıram.

“

Sufizm bizim vəhdətdə olduğumuzu bəyan edir və deyir ki, insanla insan arasında, inancla inanc arasında heç bir fərq yoxdur. Mən də buna inanıram

“

Bir dəfə demişdiz ki, istismarçı gerçəkliyə müqavimət göstərməkdə Sizə Rumi, Firdovsi kimi sufi şairlər kömək edir...

ŞƏXS

Deməli, Sizin ciddi təhlükəyə məruz qaldığınız vaxtlar da olub?

Mən həmişə risk edirəm, amma bu risk əvvəlcədən nəzərdə tutulmuş olur.

Fotojurnalist gərək həmişə cəbhədə, hadisələrin mərkəzində olsun, gərək hər şeydən məlumatlı olsun ki, lazımi vaxtda, lazımi yerdə ola bilsin. Əlbəttə, bu işdə duyumun olmadan keçinmək olmaz. Təəssüf ki, mətbuat işçiləri hücumlara hamıdan çox məruz qalırlar. Mən nə kimi təhlükələrə getdiyimi həmişə bilmişəm. Yüz dəfələrlə olub ki, gözümü yumub fikirləşmişəm: budur, həyatımın son dəqiqələridir... Bombalar partlayıb, güllələr vıyıldayıb, amma mən hər dəfə bir möcüzəylə sağ qalmışam.

Olub ki, ağına-bozuna baxmadan hər şeyi bombalayan iki döyüşən tərəf arasına girmişəm... Sarayevoya gedəndə bilirdim ki, jurnalistləri şəhərə buraxmaq istəməyən serb silahlı qrupları məni oğurlaya bilərlər. Çox olub ki, rus hərbçiləri məni Əfqanıstan dağlarında yaxalamaq üçün adamlar göndəriblər. Bir dəqiqə belə özünü boş buraxmamalıydın ki, aldanmağına şərait yaratmayasan. Əlbəttə, fotojurnalistin yaxşı texnikası, iti gözü, rəng duyumu olmalıdır, amma o, həm də məlumat əldə etməyi bacarmalıdır, baş verənlərin səbəbini axıracan öyrənməlidir.

Yoxlamalıdır ki, görsün ona mötəbər məlumatmı verirlər, yoxsa yanlış izə salırlar... Amma bu da hələ hamısı deyil. Fotoqraf, elədiyi işə bütün ürəyini qoymalıdır: yalnız bu yolla ətrafda baş verənləri başa düşmək olar. Fəal hərbi əməliyyatlar zonasında olanda isə, qətiyyən vahiməyə düşməyəsən gərək – yoxsa özünə nəzarət hissinii itirərsən və işləyə bilməməyin bir yana, üstəlik, gərəksiz addım atıb, həyatına zərər də verə bilərsən. Gərək həmişə bunu özünə xatırladasan və maksimum neytral qalmağa çalışasan...

Nalə. Azərbaycan, 1992 Xocalı şəhərciyi, 1992-ci ilin fevralında erməni silahlıları tərəfindən törədilən kütləvi qırğın yeri oldu. Şəhər sakinlərindən çox az adam qırğından xilas ola bildi. Sağ qalanlar isə, günlərlə Ağdam meyitxanasına gedib, ağ plastik çexollara bükülü onlarla meyit arasından yoxa çıxmış ailə üzvlərini axtarırdılar. Hər bir sifəti bir-birinin ardınca, tələsmədən, diqqətlə tədqiq edir, hər dəfə də erməni basqınçılarının insanlıqdan kənar yeni vəhşilik nümunəsini aşkar edirdilər...

Bu şəkildəki qadın, indicə öz oğlunu və ərini tapıb.

Axtarışlarda ona kömək edən həkimin sözlərinə görə, onların diri-diri gözlərini çıxarıblar.

Qadının hönkürtülərindəki dözülməz əzab hələ də qulaqlarımdadır...

Bəs vəziyyət şəxsən Sizin özünüzə toxunanda, neytrallığı saxlamaq olurmu?

Rastlaşdığım hər bir insan, işıqlandırdığım hər bir hadisə - mənim üçün şəxsidir. Mən, öz oğullarının ölümünə ağlayan afrikalı, əfqanıstanlı ya da azərbaycanlı anaların arasında fərq görmürəm. Şübhəsiz, müəyyən regiona mənsub olmaq, orada baş verənləri daha yaxşı anlamağa imkan verir. Amma bu, o demək deyil ki, fotojurnalistin məsələlərə birtərəfli baxmağa haqqı var: onun borcu – hadisələrə iştirakçı kimi yox, bütöv bəşəriyyətin nümayəndəsi kimi baxmaqdır. Münaqişə tərəflərinin hamısını anlamağa cəhd etmək – özünü anlamaq deməkdir, çünki baş verən hadisənin məğzini başa düşmədən özünü ifadə etmək mümkün deyil. Başa düşmədiyini çəkmək olmaz. Qarabağda, müharibə vaxtı, mən həmişə öz-özümə deyirdim: “Mən burada ilk növbədə fotojurnalistəm!” Bizim sənətin öz etikası var. İş mənim doğma yurduma aid olanda, heç kim məni qərəzdə günahlandıra bilməsin deyə, faktların ötürülməsində daha diqqətli olmağa çalışıram.

Elə isə, fotoqrafiya tam obyektiv olduğuna iddia edə bilərmi?

Obyektivliyə yol, baxış nöqtəsinin seçimindən başlayır. Hansı fotoaparatdan, hansı linzalardan, hansı bucaq altında istifadədən

hər bir “Rastlaşdığım insan, işıqlandırdığım hər bir hadisə mənim üçün şəxsidir

“

də. Bütün bunları ayrı-ayrı insan qrupları ediblər, aydındır ki, gizlətməli əməlləri olub. Yoxsa, insan kameradan niyə qorxsun ki? Sadə adamlar qorxmurlar. Əgər onlara da kimsə deməsə ki, bu – sənin ölkənə ziyan vuran casusdur.

İY

U

118 AV Q U

L-

ST

Əyilməz Əfqanıstan, Pəncşər əyaləti. 1985 Komandir Masud, 1989-cu ilə qədər və sonra ruslara qarşı “Taliban” əfqan müqavimətinin lideri. İlk dəfə, 1985-ci ildə, üz-üzə toqquşma, sonra isə, qarşılıqlı hörmətin işartısı baş verdi: Pəncşər vadisində şahmat oyunu, əlsıxmalar, qucaqlaşmalar, mübahisələr və yenidən görüşmə vədləri... Bu, on yeddi il basqın, təqib, qızğın mübahisələr və dan yeri sökülənə qədər şeir, söz yarışmalarıydı. Bu, azad edilmişKabilə giriş və hələ də taliblərin nəzarətində olan yeganə anklavı ziyarət etmək idi.

Bu, həmin o əmin-amanlıq xəyalları, azadlıq üçün qüssə və heç nəyə baxmadan müqavimət göstərmək borcu idi. Bu, onun yoxa çıxmasının boşluğu idi... Və hər şeydən öncə, bu – dosta verilmiş vəd idi.

Taliblər (puştu tələbələr) - islam dini öyrənilən mədrəsələrin şagirdləri, "Taliban" - 1994-cü ildə Əfqanıstanda, puştu lar arasında yaranmış islam hərəkatı

ST U

119

Q

AV LU

Şərq ölkələri qaçqınlarının hazırda Avropada olmaları Sizdə necə təəssürat oyadır ? Yaxın gələcəkdə onları nə gözləyir?

Heç kəs özxoşuna qaçqın olmur, buna səbəb doğma yurdun viran

olunması, ya da orada yaşamağın təhlükəli olmasıdır. Səbəblər müxtəlif ola bilər: müharibə, diktatura, hər hansı bir ideyanın qəbul olunmaması... Soruşan olsa, əksəriyyəti qaçqınlıqlarına əsas səbəb kimi təhsil almaq və təhlükəsiz yaşamaq istədiklərini deyəcəklər.

Mən düşünürəm ki, çoxları vətənə qayıtmağa şad olardılar.

Bəli, bəzi qaçqınlar xristianlığı qəbul edirlər, çünki, xristian cəmiyyətində onları yaxşı qarşılayıblar: onlar, demək olar ki, sənəd süründürməçiliyi görmürlər, sağlamlıqlarının qayğısına dövlət səviyyəsində qalırlar. Amma bu, əsas səbəb deyil. Şərq ölkələrindən həm də ona görə gedirlər ki, orada, guya, islam adından baş verənlər, əslində, bəşəriyyətə, humanizmə, nəhayət, islamın özünə zərbə vurur.

İY

çox şey asılıdır. Hansı bucaq altında çəkəcəyini fikirləşməyə başlayanda, qeyri – ixtiyari, təfsirçi olursan. Nə çəkəcəyini seçdiyin vaxt, baxış nöqtəni seçmiş olursan... Bu mənada obyektivlikdən danışmağa dəyməz. Fotoaparat – surətçıxaran maşın deyil, hətta heç o da orijinalı dəqiqliyilə təkrar eləmir. Bizim sənətdə obyektiv olmaq - “təsəvvür yaransın deyə” mümkün qədər çox göstərmək, üstəlik, vəziyyəti necə gördüyünü düzgün ötürməyə çalışmaq deməkdir.

ŞƏXS

Bu necə oldu? Axı, islam – sülh dinidir... “İslam” sözünün mənası “sülh” deməkdir. “Salam ” vermək – əmin – amanlıq, sülh arzulamaqdır. Bütün dini kitabların bir ortaq xüsusiyyəti var: onları müxtəlif cür yozmaq olur. İslam fundamentalizmi – artıq din yox, ideologiyadır. Əksər fundamentalistlər, xüsusilə də Orta Şərqdə, dinlə o qədər də yaxından tanış deyillər. Biz çox mürəkkəb bir dövrdə yaşayırıq, ideologiya, insanların başını doldurub öz tərəfinə çəkmək üçün dindən istifadə edir. Üstəlik də, cürbəcür fundamentalist qruplar öz aralarında vuruşmaq üçün dinin təbliğatından istifadə edirlər. Mən müxtəlif təriqətlərin fundamentalistlərini görmüşəm, onlarla söhbət eləmişəm...

Hamısı bir bezin qırağıdır: hamı düz elədiyinə əmindir və hamı da hesab edir ki, dindən öz məqsədlərin üçün istifadə edə bilərsən.

Bəs, əslində, müharibə kimə lazımdır?

Gəlin özümüzə bir sual verək: bu, kimlərə sərfəlidir? Bu – silah istehsalı və satışı ilə məşğul olan, dağıdılmış şəhərlərin bərpası üçün sərmayə müqavilələri alan transmilli şirkətlərdir... Bu, Yer kürəsi əhalisinin cəmi 1 faizinə aid olan həmin o adamlardır ki, pulu və hakimiyyəti çoxdur . İslam dövlətinin mövcud olduğu iki il ərzində bəzi böyük dövlətlərin necə varlandığına bir fikir verin! Orduların çoxu faktiki olaraq iri şirkətlərə işləyirlər. Suriyaya, Əfqanıstana, İraqa baxın –siz vəziyyətdən fayda götürən böyük şirkətliri görəcəksiz. Statistik tədqiqatların sayəsində, indi bunu əyani görmək mümkündür. Normal insanlara müharibə lazım deyil. Heç kəs evinin necə bombalandığını, ailəsinin necə öldürüldüyünü görmək istəmir...

Bir pasifist olaraq, Siz hər bir münaqişənin sülh yoluyla həllinə inanırsızmı?

Bəli, mən buna inanıram. Mən inanıram ki, hətta müharibə edən ölkələrdə də, referendumlar, konfranslar keçirilsə, insanlar sülhə səs verəcəklər. Çünki onlar bilirlər ki, cəbhəyə məhz onların uşaqlarını göndərəcəklər.

Generallar və böyük şirkət rəhbərləri öz oğullarını

Üç İbrahimin axtarışında keçən uzun yol Bizə çox yaxın olan bir yerdə, xristianların, müsəlmanların və yəhudilərin evi sayılan bir torpaq var. Bu torpağı bombalayıb dağım – dağım edirlər, israillilərlə fələstinlilər bölüşdürə bilmirlər. Öz torpaqları naminə, oralarda uşaqları çox vaxt bir-birilərinə nifrət içində tərbiyə edirlər. Qədim rəvayətlərə görə, İbrahim üç dinin sələfi, indi isə, bir-birilərini öldürməyə hazır olan uşaqların atası olub. Mən İbrahim, onun tarixi, səyahətləri və nəsihətləri haqqında hekayət yaradırdım. Sülh rəmzi kimi, istəyirdim hər üç dinin üç övladını tapım: Xristianlar arasında Abrahamı, müsəlmanlar arasında İbrahimi və yəhudilər arasında Avraamı. Bir ayı çox böyük çətinliklərlə mən bu adda oğlanları tapmağa çalışdım ki, sonra onları görüşdürüm. Görüşlər həmişə təxirə salınırdı: gah dini bayramlara görə, gah bağlanmış yollar ucbatından, gah o səbəbdən ki, ev sahibi fələstinli uşağı öz terrasına buraxmaq istəməyib... Bəli, həyata keçirməyə çalışdığım bu dinc, idealistik ideya gerçək olana qədər, çox maneələrdən döyüşərək keçməli oldu.

Günlərin bir günü nəhayət, ümumi xatirələri, ümumi vətəni və ümumi ataları olan, amma birbirilərindən ayrı düşmüş üç uşaq, görüşüb birləşə bilərdilər. İbrahim, Avraam və Abraham; birgə şəkil çəkdirmək vaxtı çatdı, biz, Atamızın sülh haqqında itirilmiş nəsihətini yenidən doğurduq. İbrahimin üç oğlu – yəhudi, müsəlman və xristian – Qaya Günbəzi və Fəryad Divarının qarşısında. Sülh arzularının rəmzini yaratmağa can atırsansa, gərək həmişə inadkar olasan.

İY

U

0 ST 12 - AV Q U

L

Əfqanıstan, Tora Bora kəndi, 2004 Bu mənim, National Geographic üçün aldığım ən təhlükəli tapşırıqlardan biri idi. Bir neçə ayımı cəbhə xəttindəki kəndləri dolaşaraq, taliblərin və xüsusi tapşırıqlı Amerika güclərinin arasında, Pakistanla sərhəd boyu dağlarda keçirmişəm. Bir dəfə, saatlarla yol gedəndən sonra gəlib Tora-Bora kəndinə çıxdım.

O qız orada idi, uşaqlarla oynayırdı. Birdən üzünü mənə döndərdi. Cəmisi bir neçə foto çəkə bildim.

O, ölkəsinin ən qəddar bombardman gurultuları altında dünyaya göz açmış və böyümüşdü. Əfqan müharibəsinin bütün tarixini bu məsum qızcığazın gözlərinin dərinliyində görmək olar.

“

İslam” sözünün mənası “sülh” deməkdir. “Salam ” vermək – əmin – amanlıq, sülh arzulamaqdır...

Bütün dini kitabların bir ortaq xüsusiyyəti var: onları müxtəlif cür yozmaq olur

“

Xaos. Əfqanıstan, Badahstan. 1990

İY

U

L-

AV

Q

U

12

1

ST

2000 ildən çoxdur ki, Şimali Əfqanıstanda “buzkaşi” oynayırlar. Mərasim ustası – “Buzkaşi Raiz” oyuna hakimlik edir. Keçi, qoyun və ya dana topu əvəz edir. Oyunqabağı gecədə heyvanın boğazını kəsirlər, başı kəsilmiş cəmdəyi isə, sahənin ortasındakı “müqəddəs dairə” içində yerləşdirirlər. Oyunun qalibi olmaq üçün, heyvanın cəmdəyini ayağından götürüb, düz uzadılmış əldə saxlayaraq, meydanın həndəvərində çapmaq, sonra isə, cəmdəyi yenidən dairənin mərkəzinə qoymaq lazımdır. Bu insan və heyvanlar qrupu, məndə çox vaxt, Pikassonun “Gernika”sını ilk dəfə gördüyüm an keçirdiyim valehedici duyğu ilə assosiasiya yaradır. O vaxt mən memarlığı öyrənirdim və incəsənət tarixi üzrə müəllimim bizə, müharibə dəhşətlərinə qarşı etiraz rəmzi olmuş bu möhtəşəm əsəri göstərmişdi.

ŞƏXS

Ruanda, 1996 Alfonsina özü mənə öz hekayətini danışdı: “Mən oğlumun adını Plasid qoymuşdum, bu – onun atası ilə aramızdakı sevginin bir xatirəsi idi. Ona ilk dəfə rast gələndə 17 yaşım var idi. Bu, hələ 1994-cü il hadisələri başlamazdan qabaq baş vermişdi, o vaxt hələ bu torpaq al qana boyanmamışdı...

O, xutu, mən isə tutsi idim. Xutu ekstremistləri tutsiləri öldürməyə başlayanda, tutsilər isə, müdafiə olunmaq üçün xutuları öldürməyə məcbur olanda, mən onunla qalmağı qərara aldım və biz birlikdə xutuların yanına qaçdıq. Qarşıda bizi nə gözlədiyini bilmədən gecə-gündüz yol gedirdim. Xutular məni qəbul eləmədilər, amma onun yanında olduğuma görə xoşbəxt idim. Bizim körpəmiz doğuldu. Bundan bir az sonra atası yoxa çıxdı. Mən artıq qaçqın xutulara aid deyildim; mən öz havadarımı itirmişdim. Onda mən, Plasid qucağımda, evimə qayıtdım. Amma doğma kəndimdə də məndən üz döndərdilər, sanki onun atasına olan sevgimlə bağlı xatirələrin özünü silmək istəyirdilər: axı, indi tutsi və xutuya bir yerdə olmaq qadağan olunub.

Qardaşım mənim keçmişimi inkar edir və öz şərəfini xilas eləmək üçün mənim tariximi oğurlamaq istəyir. Camaata danışır ki, xutular məni əsir alıblar, zorlayıb hamilə qoyublar. Əslində, belə şey olmayıb. Yalnız, ölkəmizdə baş verən dəhşətlərdən özünə qapanmış və susqun olmuş babam, bizi sevir və sorğu-sualsız dəstəkləyir.”

Qoca, öz nəvəsinin hekayətini, başını əlləri arasına alaraq, dinləyir. Yalnız gözlərindəki hiddət mirvariləri yaşadığı hissləri büruzə verir. İY

U

2 ST 12 - AV Q U

L

Susqunluq Ruanda, Kibuye. 1996.

Qoca, öz nəvəsinin hekayətini, başını əlləri arasına alaraq, dinləyir.

Yalnız gözlərindəki hiddət mirvariləri yaşadığı hissləri büruzə verir.

ST U Q

AV

12

3

Gələcəyin dünyasını necə görürsüz?

Yer kürəsində indi də insanların sülh içində yaşadıqları yerlər var, qoy statistika deməyində olsun ki, 2016-cı ildə planetin cəmi on ölkəsi heç bir hərbi münaqişədə deyil. Bəlkə də, beş yüz və ya min ildən sonra elə bir an gələcək ki, bəşəriyyət geriyə boylanıb fikirləşəcək: gör əcdadlarımız necə varvar imişlər ki, özləri kimi adamların faydalı peşələr öyrənmələrinə, məktəb, xəstəxana tikmələrinə yox, onları qırmağa, başını doldurub müharibələrə göndərməyə bu qədər enerji və vəsait xərcləyiblər!.. heç kəs öz ölkəsinin sərvətindən özünə tikə qoparmağa çalışmasaydı, Yer kürəsi cənnətə dönərdi. İşıqlı gələcəyin açarı isə - təhsildir! Mən qaçqın düşərgələrinə gedəndə, əsas məqsədim – onların təhsil almalarına kömək etmək olur: qoy fotoqraf, jurnalist, rejissor olsunlar. Bir də, hekayətlər danışmaq olur. Şəxsən mən inanıram ki, bununla dünyanı lazımı səmtə yönəltmək mümkündür.

Bunu istəyən milyonlarla insan arasında mən tək deyiləm. İnanıram ki, dünyaya görə hər kəs məsuliyyət daşıyır. Ona görə də hər kəs gərək geriyə boylansın və əmin olsun ki, onun rifahı yüksəldikcə, haradasa başqa yerdə firavanlıq, bolluq azalmır. —

L-

Siz demisiz ki, gələcək qadınlara məxsusdur. Nəyi nəzərdə tutursuz?

Sivilizasiyanın başlanğıcında icmaların çoxu matriarxat sistemi üzrə yaşayırdılar. Sonra indiki cəmiyyətlərin çoxunda hökm sürən patriarxata keçdilər.

Gəlin ondan başlayaq ki, pul və hakimiyyət kişiləri daha çox cəlb edir, müharibələrin çoxu isə, məhz, pul və hakimiyyət uğrunda gedir.

Birincisi, mənim fikrimcə, qadınlar bunlar uğrunda müharibə etməzlər - ən azı ona görə ki, təbiət onlara həyat bəxş etməyi əmr edib, can almağı yox. İkincisi isə, hətta patriarxal cəmiyyətdə də kişiləri analar tərbiyə edir. Elə cəmiyyətin əsas tərbiyəçiləri də onlardır! Son 15 ildə mənim Əfqanıstanda yaşamağımın, əfqan qızlarına jurnalist sənətini öyrətməyimin, radiostansiya, qadın jurnalı yaratmaqda onlara köməyimin səbəblərindən biri də budur... Mən qətiyyən şübhə etmirəm: qadınlar nə qədər çox qərar qəbul edəcəksə, dünyada qəddarlıq da bir o qədər az olacaq. Döyüşmək – kişi işidir, hətta heyvanlar aləmində də döyüşlərin çoxunu erkəklər törədir: dişiləri cəlb eləmək, ərazi tutmaq, ərzaq qoparmaq üçün... Var-dövlət və ya hakimiyyət uğrunda döyüşən insanlar, özlərinin heyvan başlanğıclarından xəbər verirlər. Əbəs deyil ki, hərbi hakimiyyətlərin çoxunda və hətta ən demokratik, ən qabaqcıl parlamentlərdə qadınlar hələ də kişilərlə bərabər çıxış etmirlər. Dinc dünyanın ən düzgün təminatlarından biri – qadınlara daha çox hüquq verməkdədir.

olaraq rşı soyqırım, rəsmi qa rə ilə ts tu da inin Ruanda r xutu hökumət lə tl qə i əv tl kü lərə görə, genosid adını alıb Müxtəlif nəticə . lib ri çi ke a at əy 0-a qədər əmri ilə h 0-dən 1 000 00 0 0 0 0 5 yı sa n ub. ri ölənlə yı 70%-ə yaxın ol sa n ri ilə ts tu da olub, arasın 20%-dir - ölkə əhalisinin r lə ən öl a, yd sa i Ümum

U

“

döyüşməyə göndərməyəcəklər, onlar, insanlara vətənpərvərlik təlqin edərək, müharibəni təbliğ edəcəklər. Münaqişələrin sülh yoluyla həlli – dünyanın yaxşı olması üçün yeganə yoldur. Mahatma Qandi, Martin Lüter Kinq, Nelson Mandela kimi şəxsiyyətlər sübut ediblər ki, bu mümkündür.

İY

“

Fotojurnalistin borcu – hadisələrə iştirakçı kimi yox, bütöv bəşəriyyətin nümayəndəsi kimi baxmaqdır

İNCƏSƏNƏT

Emalatxanada, 1994

FOT CA O: U Q L HA VER DİYE VİN ARX İVİ

L A C U alı ç n siqn ı a c ə y d nki hə atmır d ə, s a z l əy ə rə k y n ə n sö gö i. İşıq əhəri m əzd i və s v d e r s i ı v ığ se aranl cəni i. Ge , alaq d r i l ə ci g sevin

M

FƏR ƏTN

İZƏ

BAB

AYE

VA

O

ecə dı. G alınır

i s ə, t ə

arşı k və q i l n i k s

dakı

şəfəq

in

İY

U

4 ST 12 - AV Q U

L

Mən , yə q i n k i , b a ğ r ı m a b a s a r a m Za m a n ı – ö z s əhər n a ğ ı l ı m ı.

Q o r x u l u və xey i r x a h , a m m a hə d d ən a r t ı q B a h a l ı – u yd u r u l m u ş b oya l a r ı n a gö rə Deyirlər, o yaşamırdı, yanırdı. Özünü yandıraraq, ətrafdakı hər şeyə işıq saçmaqdaydı. Ucal cəmisi 44 il yaşadı. Sanki, incəsənətdə həyatın, həyatda isə incəsənətin olduğunu dərk edə-edə gəldiyi həmin o vacib olanı yaratmağa tələsirdi. Bununla da, hər günü, təmiz bir kətandan başlamaqla, rəsm kimi yaşayırdı.

Hər “yeni rəsmdə” intuitiv, tuta-tuta irəliləyərək, heç vaxt heç nəyi planlaşdırmazdı, qarşıdan gələn hər anı yuxarıdan hədiyyə olunmuş görüş və ayrılıqlar kimi qəbul edərdi.

Nə i s ə h ava l ı b i r ş eyd ən , S a d əl öv h a d a m ı n i s t ək lər i n d ən , Və b i r rən g a rən g a r z u d a n Ö z ü mə s a b a h k ı g ü n ü q u r a c a m . ... a x ı, a d a m i s t əy i r k i , b u ge r ç ək o l s u n ...

Görəsən, sonsuz improvizələrin və səliqəsiz həyat tərzinin arxasında gizlənən nə idi?

– Işdən-işə sınaqdan çıxan və dəqiq düşünülmüş konsepsiya, - rejissor, rəssam Tərlan Qorçu belə xatırlayır.

– 90- cı illərin əvvəlində, rəhbərlik etdiyim Uşaq Fondu, “Dünya xalqlarının nağılları” seriyasından ilk altı kitabı hazırladı. Bundan sonra Ucalla daimi əməkdaşlıq elədik. Onun elədikləri - təkcə təsvirlə bitmirdi: orada mədəniyyət - dünya ədəbiyyatı, geyimlər, təsviri sənətin tarixi haqqında biliklər də olardı… Mənə elə gəlir ki, məhz, illüstrasiya sənətində onun qüdrətli intellekti qabarıq şəkildə üzə çıxırdı. Yalnız bir qrafika vərəqində bütöv bir tamaşanı yaratmaq olduqca çətindir, amma silsilə rəsmlər buna imkan verir. Hətta nağıla kiçik bir illüstrasiyadan, o, “mini-tamaşa” düzəldirdi - əvvəli də olurdu, hadisələrin inkişafı da, kulminasiya və final da, - holoqramda olduğu kimi, nağıl bütövlükdə işıqlanırdı.

Mən i ya r p a q d a ç ək , O n u n b əya z t ən h a l ı ğ ı n d a .

Mən i s u d a ç ək , Mən i m b əya z ək s i m d ə.

Qəribədir ki, Ucalın doğulduğu nağıl, yetərincə uzun müddət adsız qalmışdı. İlk iki ayı o, öz adı olmadan yaşamışdı: valideynləri variantların heç birini qəbul edə bilmirdilər. Hətta Nikita adı da nəzərdən keçirilmişdi – axı. Xruşşovun vaxtları idi... Nəhayət, bir gün ailənin başçısı – rəssam Həsən Haqverdiyev, dostlarını – rəssam Səttar Bəhlulzadəni və yazıçı Mikayıl Rzaquluzadəni məşvərətə çağırdı ki, bu məsələni birdəfəlik həll eləsinlər. Ailədə danışılardı ki, mübahisənin bir yerində birdən Səttarın ağlına gözəl bir ad gəldi, hətta kreslodan sıçrayıb ucadan səsləndi: “Evrika! Biz onun adını Ucal qoyuruq!”

Bu adı atası o saat bəyəndi. Beləcə, bu ad, Azərbaycanda ilk dəfə belə meydana gəldi. Ucalın anası – həkim-pediatr Vera İvanovna əslən Rusiyadan olduğundan, adət eləmədiyi bu adı çətinliklə deyə bilirdi, ona görə də ilk vaxtlar oğlunu sadəcə “moy malçik”, ya da “moy sputnik” deyə çağırırdı. Valideynlərini itirəndə, Ucalın 22 yaşı var idi, amma yaddaşında tez-tez anasının “moy sputnik” kəlmələrini və uşaq vaxtı, bu kəlmələrdən yaranan, parlamağı və yüksəkdə uçmağı təsəvvüründə canlandırardı...

İY

ST U Q

AV

U

L-

12

5

S i z ə i s ə S əm a n ı ç əkə c əm B i r d ə, ç i ç ək və ya r p a q l a r ı n rə q s z i ya fə t i U l d u z l a r ı n ş a m l a r ı n ı s ö n d ü r məyə c əm A x ı n a ğ ı l l a r d a o n l a r ı n hə q i q ə t lər i n i n i ş ı ğ ı l a z ı m d ı r...

İNCƏSƏNƏT

Çoxuşaqlı ailədə dünyaya gəldiyi andan, təsviri sənət Ucalın həyatına daxil oldu – Haqverdiyevlər ailəsində, bütün böyük bacı və qardaşları rəsm çəkirdilər. Ancaq balacanın, üstəlik, şairlik istedadı da ortaya çıxdı. Dörd yaşında artıq oxuyur, yazır və şeir deyirdi, sonralar isə, yeniyetməliyində şeir yazmağa başladı. Bu andan etibarən, poeziya onun özünüaxtarış səyahətlərinin ayrılmaz müşayiətçisi olacaq.

Bu gün, Ucalın şeirlərini oxuyarkən, onun necə sərt bir həyat məktəbi keçdiyini təsəvvür etmək çətin olur. Öz şeirlərində Ucal həmişə adilikdən, yer həyatından yüksəkliyə ucalırdı.

– Səkkizinci sinifdən sonra hamımız rəssamlıq məktəbinə qəbul olmuşduq. Bu, ailəmizin ənənəsi idi... Ucal rəssamlıq məktəbində oxuyurdu! – böyük qardaşı Hüseyn Haqverdi təbəssümünü gizlətmir. – Bizim Rəssamlar Evinin həyətində, hər kəs, Kamal Əhməd, Rasim Babayev, Murad Əşrəf, Sənan Qurbanov kimi rəssamların necə işlədiklərini saatlarla müşahidə edə bilərdi, söhbət edib məsləhət ala bilərdi və beləliklə də, rəssamlıq məktəbinin klassiklərindən aldığı akademik təhsilə yiyələnə bilərdi, bundan sonra, rəssamlıq məktəbi adama, sadəcə, uşaq bağçası kimi gəlirdi.

Pedaqoji İnstitutda təhsil alması da ona eynilə bu cür mənasız görünürdü: öz universitetini Ucal müstəqil şəkildə – kitablar oxumaqla, musiqilər dinləməklə, Ustadlarla ünsiyyətdə əldə edirdi. Atasının ölümündən sonra, ustadlardan biri onun üçün Kamal Əhməd oldu, bu gün o, Azərbaycan incəsənətinin klassikidir, uzaq 70-ci illərdə isə – rəssamlıqda dissident, rəssam-andeqraund idi. Məhz orada, işlədikləri qonşu zirzəmiemalatxanada Dərketmə sirləri açılırdı.

– O, Ucala istiqamət verirdi, onun özəyini, konstruksiyasını yaradırdı. Ola bilsin, şəxsiyyət kimi Ucal, elə onda yetişdi – möhkəm, qarşı durmağı bacaran, - həyat yoldaşı, rəssam Yelena Haqverdiyeva belə deyir. – Çoxları Kamalı başa düşmür, onu qəbul etmirdi – həddən artıq tələbkar və sərt idi. Bu sözləri yadıma gəlir: “Mən yanmasam, sən yanmasan, biz yanmasaq, necə çıxar qaranlıqlar aydınlığa ?” Bu onun devizi idi və yanında olanlara də bu qaydaları təlqin edirdi... Bilərəkdən heç nə danışmaz, öyrətməz, amma, məsələn, birdən qapıdan girər və Yesenindən şeir deməyə başlayardı. Kamal bütöv bir rəssamlar pleyadasına təsir göstərib. Hamı kitabları dərindən öyrənir, cild-cild şeir kitabları ilə gəzirdi, Ucal da həmçinin. O, müqavimət içində, varlığa güc göstərməklə yaşamağa məcbur edirdi...

L öv b ər a r t ı q kö r fəz i n d i b i nə ç ı r pı l d ı.

Q a y ı q l a r ı s a l l a y ı rl a r q ı r m ı z ı z o l a q l ı.

B i r ş ey va r k i , hər kə s xə b ər s i z i d i : S əya hə t nə q ə d ər t əh l ü kəl i d i r ?!

S ən d e mə, o n u n va x t ı u z a d ı l ı b, B i r s ava ş a r d ı n c a ye n i b i r s ava ş gələ c ək , Gəm i d ə q i ya m və d a h a nələr o l a c a q , Və, əl b ə t t ə k i , mən a s ı z b i r s evg i d ə 70-ci illərin sonundan Ucal Haqverdiyev peşəkar rəssamlığa qədəm qoyur. Tez-tez ehtiyaclarla, çətinliklərlə dolu bir yola. Doğrusu, həmin dövr üçün bu, adi hal idi – rəssamların çoxu belə yaşayırdı, dövlət sifarişi ilə illüstrasiyalar arasında birtəhər dolanırdılar.

– Ucalın rəsminin ilk ciddi alışı yenidənqurma illərinə təsadüf edir, - Yelena xatırlayır. – Çox gözəl tablo idi, sadəcə, şah əsəriydi. Emalatxanaya bir fransız gəldi və bu işə 500 dollar verdi, o vaxt üçün güclü pul idi!.. Ucal evə karıxmış vəziyyətdə gəldi, pulu mənə verib dedi: “Lena, mən heç nə xərcləməmişəm, yalnız özümə bir az pivə almışam. Gizlət və xərcləmə, birdən gəlib istəyər!”. Belə bir sevincə heç cür inana bilmirdi.

O,

müqavimət içində, varlığa güc göstərməklə yaşamağa məcbur edirdi...

İY

U

6 ST 12 - AV Q U

L

Şərq motivləri, 1996

Üzüm yığımı, 2000

Natürmort, 2001

İY

ST U Q

AV

U

L-

12

7

6. Portret, 1992

İNCƏSƏNƏT

Amma bu arada işləri satılır, xarici ölkələrə sərgilərə aparılır, çox vaxt da elə oralardan qayıtmırdı. Ucal, sağlığında bir dəfə də olsun fərdi sərgi eləmədi. Bu ona heç lazım da deyildi – o, şöhrət qazanmaq üçün heç bir səy göstərmədən, sadəcə, özünü bütövlüklə öz işinə həsr eləmişdi... Ucalın adı, hələ öz sağlığında, “Böyük Rəssam” anlayışına bərabər olan bir ümumi isimə çevrilmişdi. Bu cür populyarlığın nədən doğduğunu – onun peşəkarlığındanmı, yoxsa həyatına daxil olan bütün insanlara səmimiliyindənmi, - demək çətindir.

Ucalın emalatxanası nadir hallarda bağlanardı, həmişə adamla dolu olardı.

Təşəbbüsçü, hamının sevimlisi olan Ucal, özünə – “sultana” tam sadiq “məiyyət” əhatəsində olmağı sevərdi. İçki onu tamamilə coşdurardı: öz sultanlığında o, şeirlərini deklomasiya edər, stolda rəqs edər, səsi batana qədər mübahisə edərdi...

Arvadı və dostları, hərdən, onu, kök atmağa başlayan bu haldan güclə ayıltmalı olardılar. Hərdən bu da heç cür alınmazdı...

Ucal həyat yolunu qarşısıalınmaz qasırğa kimi irəliləyirdi. Ona nə şöhrət lazım idi, nə də pul: İndicə aldığı qonorarı yerindəcə dağıdar, ya da ehtiyacı olana verərdi. O, aramsız axtarışlar yolu ilə gedirdi. Öz əsas istiqaməti olan rəngkarlıq və qrafikadan başqa, o, ən müxtəlif materiallara da müraciət etmişdi: hərdən keramika, taxta ilə də işləyirdi. Hələ elə bir dövr var idi ki... portretlər tikməyə də başlamışdı. Ordan-burdan muline-ipliklər yığmışdı, dostları nənələrindən qalmış yumaqları yeşiklərlə ona gətirirdilər, o da həndəvərinə yığırdı. Və parçaya tikilmiş silsilə portretlərə süzülən yeni həvəsin dövrü başlayırdı.

O,

aramsız axtarışlar yolu ilə gedirdi.

L ə p ə d öyən i n ya n ı n d a s a k i t c ə o t u r m u ş a m , F ı r ç a m ı m av i d ən i z ə b a t ı r ı r a m .

D ən i z i ç ək i rəm – m av i u z a q l ı q l a r ı.

S i z b e lə d ən i z i h e ç gö r məm i s i z ... Əsrlərin qovşağında, Ucal, öz uzun axtarış yollarının finiş cığırına çıxır. O, nəhayət, bütün dərk etdiklərini və təcrübədə yığdıqlarını ifadə edə biləcəyi, mənəvi və yaradıcı olanları vahid qübbə altında birləşdirəcəyi bir məkana düşür. 1999-cu ildə Bakının qədim həvari Varfolomey sovməəsi, Arxangel Mikayıl məbədinin alt mərtəbəsində yeni sığınacaq alır, Ucal isə, öz ideyalarının realizəsi – sovməənin divar rəsmlərini işləmək üçün yeni məkan tapır. Yenə çertyojlar, planlar, gündəliklər, ikonaçılıq kanonlarının dərindən öyrənilməsi... Beş il ərzində məbədin hər küncü, hər kvadrat santimetri filiqran rəsmlərlə örtüləcək. Ucal, bütün sifarişləri bir kənara qoyub, maddi nemətlərdən imtina edib, dünya işlərindən ayrılıb, bütövlüklə özünü bu işə vermişdi, sanki bu əsərdə, o, həyatı boyu can atdığı həmin zirvəni hiss edirdi.

Bu zirvənin qasırğası məbədin qübbəsi altında dinclik tapdı, onun divarlarında – Ucal Haqverdiyevdən bizə yadigar qalan unikal divar rəsmlərində əridi.

Möhtəşəm enerji və yaradıcılıq kəşflərilə dolu bu heyrətamiz əsər, 2004-cü ildə başa çatdı. Elə həmin vaxt da Ucalın ürəyinin döyüntüləri bitdi.

Mən – d a ğ ı l m ı ş şəhərəm , d i va r s ı z şəhər.

Mən – o n u n rə s s a m ı, y u x u m – b u şəhər.

Kilsədə, 2003

P.S. Rəssamlar Evinin yan dirəyində 40 il əvvəl yazılmış bir yazı var. Vaxtaşırı solur, silinir, hər dəfə də onu bərpa edib rəngləyirlər. Həmin yazı bu şəhərin bir rəssamından – Ucaldan qalıb: “Yaşasın rəngkarlıq!”. —

İY

U

8 ST 12 - AV Q U

L

Qadın

yolunda ıq ıl ıc d ra a y “Kişi özünü ndə, yanında, qurban verə raq, qadın la bir qayda o nü incəsənət özü qalır. Qadın verəndə isə – an naminə qurb kim qalmır“ yanında heç

K. Marcanişvili adına teatrdakı emalatxana.

Foto Mamuka Sesxladze. 1989-cu il.

İY

U

0 ST 13 - AV Q U

L

RƏSSAM DİALOQDA L İ YA Ş V E L İ DZ E Ə n erkən xat İ rə G ö yüzü və d a ğ lar . M av İ ç alarl ı yaş ı l …

S ev İ ml İ k İ tab M arqer İ t Düras . “ S ak İ t okeana qarş ı B ən d Ə n böyük uğur “ M ən rəssam ola b İ l d İ m . Ə n b ö yük u ğ urum d a bu d ur ” .

Q əhrəmanımızın qalan cavabları İ sə , R əssamın adi tamaşaçı İ lə üns İ yyət cəhd İ n İ xatırladır …

İY

U

L-

AV

Q

U

13

1

ST

MÜSAHİBƏ NONNA MÜZƏFFƏROVA Fото İRİNA ABJANDADZE, MAMUKA SESXLADZE

Qadın

“ RƏS S A M L A R – B İ R A Z ...

B A Ş Q A C Ü R D Ü R LƏ R! ” Kitablar, albomlar – hər şey onlardan başladı. Uşaqlıqda istənilən rəsmin müəllifinin adını düşünmədən deyə bilirdim, klassiklərin reproduksiyalarını baxan kimi tanıyırdım. Bir də, atamın emalatxanası var idi, orada gözlərim önündə möcüzələr baş verirdi: boyalardan hava və faktura, obrazlar və hətta hisslər yaranırdı... Bütün bunlar indi də mənim üçün möcüzə olaraq qalır.

Düşünürəm ki, mənim bəxtim gətirib! Ətrafım atamın və ərimin şah əsərlərilə doludur. Mənim borcum onlardan daha yaxşılarını yaratmaqdır; tamamilə fərqli bir şey...

“MƏ G Ə R TOY U Q Q U Ş D E Y İ L , Q A D I N DA ... YA R A D I C I ? ” Yadımdadır, yaradıcılığa təzə başladığım vaxtlar kobud – “kişi” stilində işləyirdim. Amma indi, yaşım əllini ötəndən sonra, daha incə tablolar çəkməyə meyil edirəm. Qadın düşüncəsi, qadın yanaşması daha qabarıqdır.

akı relində B ə p a in il ı c eyind 2016nət Muz ” adlı ə s ə c İn ir ektiv Müas ik retrosp ib. iç K “ ın m il rəssa isajı keçir n r e v i d r fə 0 08 lidze.

Liya Şve Аbjandadze. 2 a in İr : то Fо

“ RƏS S A M L A R I N H A M I S I B İ R A Z ... “O S ÖZ ”” İstər butulka olsun, istər daş, ya da ağac – onları çəkəndə belə, mən özümü öyrənirəm. Ümumiyyətlə, özünüdərk – insanın mühüm vəzifələrindən biridir.

Hərdən zarafatla deyirəm ki, Allahdan sonra ikinci yaradıcı – rəssamdır.

Allah dünyanı yaradıb, qalanlarını isə rəssam! Əşyaları, maşınları, evləri...

Fırçaçı qardaşlarımla fəxr edirəm – fəyyum mumiya portretlərini, bizans baş kilsələrini işləyən rəssamlarla... İntibah dövrünün rəssamlarına heyranam.

Eh...Gör nə qədərdirlər! Saymaqla qurtarmaz... “ RƏS S A M L A R H Ə R Ş E Y İ B A Ş Q A C Ü R G Ö R Ü R LƏ R ” Biz hər gün bu qadınlarla küçələrdə, nəqliyyatda, iş yerlərində rastlaşırıq...

Amma əsas olanı görmürük – daxili aləmlərini. Mən də bir rəssam kimi, qadını təsvir edərkən, onun mahiyyətini işıqlandırıram. Mən kətanda onların, bizim gözümüzdən qaçan şəxsi dramlarını və həyəcanlarını təsvir edirəm.

Kişiləri isə, o qədər də yaxşı tanımıram ki, portretlərini çəkə bilim. Üzdən, olduğu kimi köçürməklə səthi tablolar işləməyi də mən istəmirəm. Kim bilir, bəlkə də nə vaxtsa”kişi mövzusuna” da müraciət elədim.. Baxarıq.

Liya Şvelidze. Fото: Mamuka Sesxladze.1990

“ D Ü H A N O L S U N Y ÜZ D Ə B İ R , D OXS A N D O Q Q UZ U – S Ə B İ R ” Artıq ikinci ildir ki, dərs dediyim Tiflis Azad Universitetində öz tələbələrimi fərdiliklərinin arxasınca getməyə çağırıram. Orijinal üsluba yalnız bu yolla nail olmaq mümkündür... Bununla belə, dünya mədəniyyəti ilə səsləşmə də vacibdir. Bu günə qədər yaradılan

“İ N C ƏS Ə N ƏT Q U R B A N TƏ LƏ B E D İ R! ” Ailə və yaradıcılıq bir-birinə man e olmur.

Rəssam, təkcə molber tin qarşısın da yox hər yerdə və həmişə rəssam olar aq qalır.

hər şeydən gərək məlumatlı olas an. İlk növbədə, hansı hissi, hansı idey anı çatdırmaq istədiyini biləsən gər ək və yalnız bundan sonra fikrini real izə eləmək üçün vasitələr axtarasa n.

“Kişiləri isə, o qədər də yaxşı tanımıram ki, portretlərini çəkə bilim. Üzdən, olduğu kimi köçürməklə səthi tablolar işləməyi də mən istəmirəm“

İY

U

2 ST 13 - AV Q U

L

"Qeybətçilər", kətan, yağlı boya. 2011

"Uzaqdan baxış", kətan, akril. 2014

"Gözləmə", kətan, akril. 2016

İY

ST U Q

AV

U

L-

13

3

"30-cu illər", kətan, akril. 2016

Qadın

Liya Şvelidze.

Fото: Mamuka Sesxladze.1990

“Təfəkkürlü rəssa m müqavimət göstərməlidir. Ya lnız haqlı olacaq və y belədə o, aln qeyri-adi işlər ort ız o zaman aya çıxaracaq“

İ N C ƏS Ə N ƏT İ “M Ə N M ÜA S İ R M!” B A Ş A D Ü ŞM Ü RƏ y qaydalar şe r hə Müasir həyatda cəyimizi, nə üzrədir. Bizə nə yeyə ddimizi, istirahət hə ki geyəcəyimizi, çə l r. Bir sözlə, bizə sua yerimizi diqtə edirlə yi şe r hə əvəzimizə yeri qoymurlar. Bizim ətə də keçib. ən əs inc həll edirlər! Bu, m vacibdir ki, rəsmləri Amma mənim üçün ın. ats şübhələr oy tamaşaçıda suallar, qavimət mü m Təfəkkürlü rəssa lədə o, haqlı be z lnı göstərməlidir. Ya r zaman qeyri-adi işlə olacaq və yalnız o or taya çıxaracaq.

BUNUNL A “İ N D İ RƏ S S A M YİB?” N Ə D E M Ə K İ S TƏ eyni dövrün – m sa Tamaşaçı və rəs onlar fərqli adamlarıdır. Bəlkə də ma onların am , lar yır mühitlərdə yaşa r: həyat templəri, or taq çox şeyləri va vahid təhsil ekologiya... Hamısı , texniki tərəqqinin lər çib sistemindən ke lanırlar. Odur bəhrələrindən fayda ağa tamamilə ki, bir-birilərini anlam i insan bunu qabildirlər. Amma ad istəyirmi? əsənətlə Bütün dövrlərdə inc çox az olub. yı sa ın maraqlananlar çilmişlərin maraq İncəsənət həmişə se b, belə də olacaq. dairəsindədir Belə olu

“O N L A R AVA N Q A R D Ç I D E Y İ L LƏ R! O N L A R F I R I L DAQ Ç I D I R L A R! ” Sən ya konformistsən, ya da deyilsən. O baxır sən nəyin yaxud kimin: senzuranın, hakimiyyətin, pulun, cəmiyyətin, iddiaların təsiri altındasan. “İ S T E DA D I D ÜZƏ LTM İ R LƏ R , İ S T E DA D L A D O Ğ U LU R L A R! ” İstedad həmişə İstedad olaraq qalır.

Nədir İstedad? İstək, ağıl. Hər şeylə maraqlanmaq və müşahidəçilik, metodiklik və səbir. Hisslərini idarə edə bilmək, şəxsi azadlığını qorumaq bacarığı. İstedad – ədəbdir... Lakin qəribədir: bütün adı çəkilən keyfiyyətləri özündə inkişaf etdirmək də , heç nəyə nail olmamaq da.

“ K Ü LƏ K LƏ R VƏ NEFT ŞƏHƏRİ – BAKI!“ Bakı mənim üçün – göy mavisidir, indiqodur, açıq oxradır... Şəhərin muzeylərində müasir və klassik incəsənətin şah əsərləri qorunur. Belə səviyyəli ustadlar arasında sərgilənmək mənim üçün böyük şərəfdir. “ YA XŞ I YA Z M AQ Ü Ç Ü N – İZ TİR AB L A ZIMDIR, İZ TİR AB!“ Kişi özünü yaradıcılıq yolunda qurban verəndə, yanında, bir qayda olaraq, qadın qalır. Qadın özünü incəsənət naminə qurban verəndə isə – yanında heç kim qalmır. “ B U RƏS S A M L A R K İ VA R H A ...“ Çox istərdim ki, başqa bir planetə düşüm.

Amma cibimdə də geriyə biletim! —

Liya Şvelidzе, Manana Menabde. Fото: Mamuka Sesxladze. 1989

İY

U

4 ST 13 - AV Q U

L

ON ÜÇ

N

o

TARİXİN AĞ SƏHİFƏLƏRİ ltı q – yera rtıq lu m u q a Səyyar rıyla həddən ndə la ə su ic si mənbə ə bunun nət arsa, əv şv doymu düşən hər n q ə üstün bilən qumlu a r o s

Tarix özündə çox sirlər, çox müəmmalar gizlədir, illər ötdükcə də onların ətrafında, həqiqətə bəzən çox yaxın əfsanələr meydana gəlir. Yoxa çıxmış mədəniyyətlər, izləri qədim çağlarda itib-batmış xalqlar, izi-tozu qalmayan nadir kitablar və bütövlükdə kitabxanalar, biryolluq itmiş ekspedisiyalar, məxfi cəmiyyətlər və müəmmalı tikililər... Tarix öz sirlərini qısqanclıqla qoruyur və zamanın bu sirlər üzərinə çəkdiyi səyyar qumluq qatı nə qədər qalındırsa, açılması da bir o qədər çətindir. Amma yenə də cəhd edək!

MƏTN PÜSTƏ A XUNDOVA F о т о mətbuat mater İ alları

İY

U

6 ST 13 - AV Q U

L

XX əsrin 50 – 70-ci illərində iki fövqəldövlət – ABŞ və SSRİ arasında əsl kosmik qovhaqov düşdü. Hər ikisi öz qürur qurbangahlarına çoxmilyardlı sərmayə və insan həyatlarını gətirməyə hazır idi. Hesab olunduğu kimi, qovhaqovda qalib gələn – ABŞ oldu: 1969-cu il iyulun 16 - da “Apollon-11” kosmik gəmisi üç astronavtla Aya endi və iyulun 21-də Nil Armstronq Ay səthinə ayaq basdı. Amma bu gün bu qələbə şübhə altına salınır: Aya adam düşməsinin, yalandan başqa bir şey olmadığı, genişmiqyaslı mistifikasiya olduğu irəli sürülür. Dəlil kimi Ay səthinin fotoşəkilləri A y d a a d am : göstərilir: ulduzların görünməməsi, havasız uy d urma məkanda ABŞ bayrağının dalğalanması, yoxsa astronavtların Ayın qravitasiyasına uyğun h əq İ qət ? olmayan, şübhəli dərəcədə alçaq tullanışları...

Doğrudur, astronavtların Aydan gətirdikləri torpaq da, Ay səthinin, amerikan, yapon və hind planetlərarası stansiyalarından çəkilmiş çoxlu fotoşəkilləri də bu fərziyyəni sanki təkzib edir – bu fotolarda enmə modulları, astronavtların zəncirvari ayaq izləri və qoyub getdikləri təchizatlar çox aydın görünür. Aya enmənin orijinal videoyazısının itirildiyi barədə NASA-nın 2009-cu ildə verdiyi bəyanat isə, hamını çaş – baş qoydu...

Uçuşun müddətİ

8 gün, 3 saat, 18 dəqiqə və 18 saniyə ~ Ay modulunun kütləsİ

15095 kq ~ Enmə yerİ

Sakitlik Dənizinin cənub - qərb rayonu

xəznə tutumu

6 patron ~ çapı

6,5 mm ~ İstehsal İlİ

1890

Texas ştatı. 1963-cü il noyabrın 22 – də Dallas şəhərindəki Elm-stritdə (Qarağac küçəsi) ABŞ-ın 35 yaşlı prezidenti Con Fiscerald Kennedi öldürüldü və yəqin ki, tarixdə hələ heç bir cinayət bu qətl qədər əfsanələr doğurmamışdı. ABŞ tarixində ən gənc prezident (46 yaşında oldü), qaradərililərin hüquq bərabərliyi və ABŞ - SSRİ münasibətlərinin yaxşılaşdırılması uğrunda çıxışlar edirdi, bu da ABŞ, SSRİ və Böyük Britaniya arasında bağlanan havada, torpaqda və sualtı P rez İ d ent nüvə silahı sınaqlarının qadağan edilməsi K enne d İ n İ k İ m haqqında razılaşmayla bitdi. Kennedinin ölümünün ardınca bütöv bir müəmmalı qətllər ö l d ür d ü ? seriyası başlandı: onun ehtimal olunan qatili Li Harvi Osvald; qətl günü onu maşınında aparmış taksi sürücüsü; Osvaldın mənzilini yoxlamış polis və jurnalistlər; prezidentin yarılmasını icra etmiş cərrah; sui-qəsdin şahidləri və yaxud onun təhqiqatını aparmaq istəyənlər tezliklə öldürülmüş, ya da ki, müəmmalı şəraitdə vəfat etmişlər... Elmstritdəki qətlə dair onlarla rəvayət mövcuddur, amma heç biri hələ də tam sübut olunmayıb. Ən başlıcası, heç biri, qətlin motivləri, sifarişçiləri və yaxud heç olmasa icraçıları ilə bağlı suallara əsaslı cavab verməyib.

XX əsrin ən gurultulu qətli hələ də sirr olaraq qalır...

lında Terni şəhərindəki ordu arsena uş nm 1940-cı ildə istehsal olu ano C2766 nömrəli Manliher-Kark Osvald M91/38 tüfəngini, Li Harvi ışdı poçt vasitəsilə 20 dollara alm

2

N

İY

ST U Q

AV

U

L-

13

7

o

3

ON ÜÇ

Çox güman ki, bu, tarixdə ən sirli əşyalardan biridir. Artıq bir çox əsr boyudur ki, Dəyirmi Masa cəngavərlərindən tutmuş, müasir təsqiqatçılara qədər. hamı onu əbəs yerə axtarmaqdadır, amma müəmmalara bürünmüş bu təbərrükün axtarışlarının sonu görünmür ki görünmür. Orta əsr rəvayətlərində, əfsanələrdə, M üqə d d əs Q raal cəngavərlik romanlarında Qraal, gah İsa Məsihin Gizli Şam yeməyində istifadə etdiyi, sonra isə, onun yaralarından axan qanı yığdıqları cam kimi, gah göydən düşmüş parlaq daş, gah tükənməz qab, gah da müqəddəs kitab kimi təsvir olunur... Bir fərziyyə də var ki, Qraal, ümumiyyətlə, maddi təcəssüm deyil; çox güman ki, hansısa gizli biliklərə və mənəvi kamilliyə yiyələnməyi vəd edən ruhi axtarış rəmzidir

N

o

Mİsİr

qab şəklində heroqlif – ürək mənasını verirdi ~ Keltlər

şərab dolu cam – ali hakimiyyətin rəmzidir ~ Xrİstİanlıq

Qraal camı – könüllü qurban verilmə və bağışlanma ideyasıdır

4

Gizli şam məc

lisi, Xuan de

Xuanes, XVI

əsr, Prado m

uzeyi, Madrid

, İspaniya

N

o

A tlant İ d a

Daha bir əfsanə - Əflatunun “Dialoqları”ndan bizə bəlli olan mifik Atlantida adadövləti. Onun adıHerodot, Strabon və başqa antik müəlliflər tərəfindən çəkilir. Əflatun Atlantidanı təfərrüatı ilə təsvir edib, yerini “Herkules qüllələrinin qərbində, Atlanta dağları ilə üzbəüz” göstərib. O, fəlakətin təxmini vaxtını da deyib: ada “bir günün və fəlakətli gecənin içində” okeanın dibinə çökdü, - “9000 il qabaq”, yəni, e.ə. 9500-cü ilə yaxın vaxtda. Bununla da, o, hər şeylə maraqlananları, bu adanın izlərini axtarmaq ideyası ilə xəstələndirdi –Əflatunun sözlərinə görə, orada yüksək inkişaf etmiş sivilizasiya mövcud olub. Okeanoloqların, geoloqların, tarixçilərin səyləri səmərəsiz olduqca, axtarış həvəsi ildən – ilə bir o qədər artır. Hazırda qəbul edilmiş “kanonik” variant belədir ki, Əflatunun fəlsəfi mifinin əsasında real hadisə – Krit adasında mövcud olan qədim minoy sivilizasiyasının güclü zəlzələ nəticəsində məhv olması durur. E.ə. XVII əsrdə, Əflatundan 9000 yox, 900 il qabaq Santorini adasında baş vermiş bu zəlzələnin səbəbi vulkan püskürməsi və onun partlayışı olub.

Atlantidanın xarabalıqları bir neçə əsr su layı altında görünüb.

Əflatunun dəqiq təvəllüdü bəlli deyil. Antik mənbələrə görə hesab olunur ki, Əflatun e.ə. 428 - 427-ci ildə Afinada, ya da ki, Egində, Afina və Sparta arasında gedən şiddətli Peloponnes müharibəsi zamanı doğulub

Axtarış yerİ

entuziastlar tərəfindən Yer üzündə 50-dən çox yer təyin olunub ~ Yazı nümunələrİ

50 mindən çox ~ EKSPEDİSİYALAR

20-dən artıq

İY

U

8 ST 13 - AV Q U

L

28 nömrəli “Evencer” torpedo bombardmançısı başıbəlalı 19-cu hissədə aparıcı təyyarə idi, onun 5 dekabr 1945-ci ildə itməsi – Bermud üçbucağı mifinin yaranmasına səbəb oldu

5

Nəticələr

Ən sarsıdıcı nəticələri Lubaantumdan tapılmış kəllə verib ~

B ermu d ü ç buca ğ ı

N

o

ST

Xalis büllur parçasından kəllələr.Bu, elə bir müəmmadır ki, arxeoloqları, tarixçiləri, tədqiqatçıları narahat edir; onlar bu ayin əşyalarının sirrini dərk etməyə çalışırlar. Ehtimal var ki, kəllələr mayya sivilizasiyasına məxsusdur. Rəvayətə görə, tanrı Kukulkan, insanlara 13 kəllə hədiyyə elədi və bunların köməyi ilə, 13 mühafiz dünya yaranışının istənilən sirrindən agah ola bilər. Bəzi kəllələrdə işığı sındıran mürəkkəb linza sistemi var. Bu artefaktların ovuna çıxmış okkultistlər də əmindirlər ki, büllur kəllə - insan qabiliyyəti xaricində mövcud olan hansısa məlumatın, hansısa biliyin ötürücüsüdür.

Kəllələri 1927-ci ildən bəri, planetin ən müxtəlif yerlərində tapırlar: Amerikada, Avropada, Tibetdə...

1994-cü ildə Amerikada tapılmış kəllələrdən biri burulub elə əyilib ki, büllur parçasının nə vaxtsa plastik olduğu, sonradan bərkidiyi təəssüratı yaradır.

9

B üllur kəllə

U

Bir neçə fərziyyə var: suyun sıxlığını azaldan metan tullanışı; 30 metrə qədər yüksələn sərgərdan dalğalar; müəyyən şəraitdə dənizdə əmələ gələn və insanlarda çaxnaşma və qarabasmalar yaradan infrasəs

Q

~ FƏRZİYYƏLƏR

13

26°37' 45'' ş. e.

70°53' 01'' q. u.

Bu keyfiyyətdə dağ bülluru, bu yerlərdə (Honduras) bu günə qədər aşkar olunmayıb.

Kəllənin çəkisi 5 kq, ölçüləri 10X20 sm- dir. Bütöv büllur parçasından hazırlanıb.

Artefaktın daxilində şüşə prizmalar və kanallar sistemi var

AV

~ Koordinatları

~ Xüsusİyyətlərİ

L-

qeyd edilir ki, son yüz il ərzində yüzə yaxın iri gəmi və təyyarə yoxa çıxıb

Daha bir məşhur müəmma – Bermud üçbucağıdır.

Bu geopatogen zonada cihazların pozulması ilə gəmilər və təyyarələr yoxa çıxır. mütəxəssislər bunun səbəbini zaman-məkan anomaliyası kimi izah etməyə çalışırlar. Belə hadisələr arasında ən məşhuru – “Evencer” tipli beş bombardmançı təyyarənin aydın havada, sakit dəniz üzərində izsiz yoxa çıxması, ardından da, onların axtarışı üçün havaya qalxmış “Martin Mariner” hidro-təyyarəsinin itməsidir.

Tapılmış gəmilər, müəmmalı şəkildə yoxa çıxmış ekipaj və sərnişinlər, axıra qədər içilməmiş kofe və yazısı yarıda qalmış gəmi jurnalı haqqında danışılan tükürpədici hekayətlər niyəsə ABŞ-ın nə sığorta bazarını, nə də sahil mühafizəsini narahat eləmir: onlar bu gün də Florida, Bermud adaları və PuertoRiko arasındakı sahədə fəvqəltəbii heç bir şey baş vermədiyi qənəatindədirlər.

U

Faktlar

Ekspertİza

Kəllənin yaşı, Amerikada mövcud olmuş istənilən sivilizasiyanı üstələyir.

Yoxlamanı Hewlett Packard şirkəti aparıb.

İY

N

o

ON ÜÇ

N

Q ı z qalas ı

Azərbaycanın bu unikal memarlıq nümunəsinin analoqu Şərqin heç yerində yoxdur. Yerli daşdan tikilmiş, hündürlüyü 28 metr, səkkiz yarusu pilləkənlə birləşdirilmiş qüllənin birinci yarusunda 21 metrlik quyu var – bu quyu qalanın içərisinə düşən qayada qazılıb. Çoxsaylı bərpa işlərindən sonra, təəssüf ki, qalanın daxili görkəmi yetərincə təhrif olunub və bu da onun əslində nə üçün nəzərdə tutulduğunu düzgün təyin eləməyə imkan vermir. Qalanın dəqiq yaşı hələ də təyin olunmayıb – tarixçilər hesab edirlər ki, onun aşağı hissəsi VI əsrdə tikilib, yuxarısı isə, XII əsrdə əlavə olunub. Fərziyyələrdən biri: bu səcdəgah yönlü tikili – islama və hətta zərdüştiliyə qədərki dövrə aid olan, Günəşə sitayiş edən bütpərəstlər tərəfindən tikilmiş yeddi məşəlli Bagink məbədidir.

o

Koordİnatlar

Bakı, Azərbaycan 40°21' 58'' ş. e.

49°50' 14'' ş. u. ~ Xüsusİyyətlərİ

XEOPS EHRAMI

Hündürlüyü 138, 75 m ~ TİKİLMƏ MÜDDƏTİ

20 il ~ ÜMUMİ ÇƏKİSİ

6,25 mln tona yaxın

8

N

o

İsa Məsihin 12 həvarisindən biri

Hündürlüyü 28 m 8 yarus: Diametr 16 – 16,5 m Divarlarının qalınlığı: əsas alt hissədə: 5 m, yuxarıda 4 m ~ Əfsanə

Rəvayətə görə, Qız qalasının qarşısında – müqəddəs Varfolomey edam olunub

Ölülər şəhərinin susqun gözətçisi Böyük Sfinks, ehramlardan heç də az sirlərə bürünməyib M İ s İ r e h ramlar ı

“Dünyanın yeddi möcüzəsi”ndən günümüzə çatan yeganə nümunə - hələ Qədim çarlıq dövründə dörd min il yarım bundan əvvəl ucaldılmış Misir ehramlarıdır. Bu əzəmətli memarlıq abidələri indinin özündə də böyük həyəcan yaradır. Bu monumental sərdabələrə baxanda, inanmaq olmur ki, onları tunc dövründə yaşayan insanlar ucaldıblar! Amma bu, əslində belədir. Ehramlar – ibtidai burğulardan başqa heç bir alətləri olmayan min adamın əməyinin nəticəsidir, onlar nəhəng daş plitələri əllə cilalamış və elə sıxlıqla bir-birilərinin üstünə yığmışlar ki, aralarından heç bıçaq tiyəsi də girmir.

İY

U

0 ST 14 - AV Q U

L

N aska sə h ras ı n ı n geoql İ f lər İ

tarİx

1994-cü ildə YUNESKO-nun Ümumdünya maddi irs siyahısına salınıb

R ozvel h a d İ səs İ

N

Q

U

14

1

ST

o AV

Kİno

Amerikada çəkilmiş “Anqar-18” fantastik detektivi sovet kinoprokatına 1982-ci ildə çıxıb və ilin yekununa görə, ən gəlirli əcnəbi film beşliyinə daxil olub

ABŞ-da, Nyu-Meksiko ştatının Rozvel (Roswell) şəhərciyi yaxınlığında, 7 iyul 1947ci ildə, ehtimal olunan naməlum uçan obyekt qəzası baş verdi. Rəsmi məlumatlara görə, yerə düşmüş obyekt, məxfi “Moqul” proqramına məxsus meteozond olub.

Lakin, qəzanın təhqiqatçılarından biri – mayor Cessi Marsel müsahibələrində dəfələrlə bəyan edib ki, hərbçilər qəza yerindən tapılmış kosmik gəmini və onun ekipajının cəsədlərini ört-basdır ediblər. Belə bir fikir söylənilir ki, tapılmış cəsədlərin doktor Bronk tərəfindən aparılan yarılmasından sonra, bunların humanoid (insanabənzər) varlıqlar olduğu, amma bioloji və təkamül cəhətdən insanlardan xeyli fərqləndiyi nəticəsi çıxarılıb. Tapılmış cəsədlərdən birinin yarılması prosesini göstərən lent yazısının həqiqiliyi sübut olunmayıb... Rozveldə baş vermiş hadisə ətrafındakı mübahisələr bu günə qədər səngimək bilmir.

30 rəsm, 13 000 xətt və zolaq, 700-ə yaxın həndəsi fiqur ~

L-

aşkar olunmuş obyekt “Moqul” məxfi proqramı çərçivəsində istifadə olunan meteozond olub ~

Statİstİka

U

Rəsmİ açıqlama

Qədim tarixin daha bir sirri – Peruda, Naska yaylasında nəhəng geoqliflər: heyvan formalı otuzdan çox rəsm, 700-ə yaxın həndəsi fiqur , minlərlə xətt və zolaq – güman edilir ki, bunlar e.ə. IV – I əsrlərdə yaradılıb. Geoqlifləri əmələ gətirən xətlər – süxurtorpaqda açılmış şırımlardır. Onlar relyef əyriliklərinə məhəl qoymadan, qurumuş çay yataqlarından keçir, təpələrə dırmaşır və yarğanlara enir, bununla belə, ən müasir texnikanın köməyi ilə əldə edilməsi mümkün olmayan həndəsi biçimini qoruyur. Geoqliflər yerdən görünmür, onları yalnız quş uçuşu hündürlüyündən seçmək olur. Görəsən, Vadinin qədim sakinləri on metrlərlə uzanan bu təsvirləri necə və hansı məqsədlə yaradıblar?

Bu günə qədər də alimlər bu müəmmanın cavabına yaxın düşə bilməyiblər.

İY

N

o

Yerİ

Perunun cənub hissəsi ~

11

N

o

FORMAT

16,2x23,5 sm, qalınlığı 5 sm ~ BÖLMƏLƏR

6 bölmədən ibarətdir ~ MƏTN

kitabda 170 000-dən çox işarə var

ON ÜÇ

V oyn İ ç İ n manuskr İ pt İ XV əsrdə elmə məlum olmayan bir əlifba ilə yazılmış, 240 nazik perqament səhifədən ibarət olan əlyazma və illüstrasiyalı kodeks. Erkən İntibah dövrünə aid bu əlyazmanı diqqətlə tədqiq etmiş kriptoanalitiklərə nə onun müəllifini, nə də hansı dildə yazıldığını təyin etmək müyəssər olub. Əlyazmanı müşayiət edən illüstrasiyalar, yalnız onu təşkil edən bu bölmələri ayırd etməyə kömək edib: botanika, astronomiya, anatomiya, kosmologiya, əczaçılıq və reseptlər. Fərziyyə irəli sürülmüşdü ki, manuskript hansısa bir süni dildə yazılıb. Yaxud, ola bilsin ki, bu, sadəcə bacarıqlı saxtakarlıqdır?!.. Hələlik heç bir fərziyyə təsdiqini tapmayıb və əlyazma susaraq, kriptoqraflara və dilçilərə meydan oxumaqda davam edir.

Fəlsə f ə d aş ı Fəlsəfə daşı - əfsanəvi kvintessensiya, “beşinci element” –orta əsr kimyagərlərinin bir neçə nəsilinin yorulmaz axtarışlarının məqsədi olmuşdu. Onlar tam səmimiyyətlə inanırdılar ki, daş, qara metalı qızıla çevirə bilir. Onu, bütün xəstəlikləri sağaldan və əbədi gənclik bəxş edən həyat eliksiri ilə də eyniləşdirirdilər. Kimyagərlər heç vaxt arzularına çata bilmədilər, amma axtarış proseslərində fosfor və başqa kimyəvi elementlər kəşf olundu və nəticədə, kimya elmi meydana gəldi. Fəlsəfə daşı haqqında nəzəriyyənin müasir tərəfdarları, “qara metalın qızıla çevrilməsi”ni – insan ruhunun daim kamilləşməsi, əvvəlki halına nisbətən “qızıla” döndüyü mənasına gələn metaforaya yozmağı üstün tuturlar.

12

N

o

Rəmzlərİ

ilan Uroboros və Günəşi udan şir ~ QADINLAR

Əfsanələrdə daşı tapanlar arasında dörd qadının adı çəkilir: Mariya Profetissa, Kleopatrakimyagər, Medera və Tafnutiya ~ Fəlsəfəsİ

böyük məqsəd, müdriklik və aydınlanma kvintessensiyası Kimyagər fəlsəfə daşı axtarışlarında, Cozef Rayt, 1771

İY

U

2 ST 14 - AV Q U

L

N

o M oai – P asxa a d as ı n ı n d aş h eykəllər İ Moái - Hazırda Çiliyə məxsus Pasxa adasındakı heykəllər. 1250 -1500cü illərdə Polineziya aborigenləri tərəfindən, vulkan süxurundan yonulub.

Heykəllərin sayı 900-ə yaxındır. Alimlər hələ onların təyinatını müəyyənləşdirə bilməyiblər. 3 -5 metr hündürlüyü, bir neçə ton çəkisi olan heykəlləri, daşyonma yerlərində ibtidai gürzlərlə yonublar, sonra şaquli vəziyyətdə, kəndir vasitəsilə, qoyulacağı yerə aparıblar. Adanın yerli sakinləri – qulağıuzunlar qəbiləsidir, onlar, heykəlləri yaratmaq və bir yerdən başqa yerə aparmaq texnikası haqqında bilikləri ağızdan-ağıza ötürməklə, uşaqları lap balacalığından heykəl yonmağa alışdırırlar və belə fikirləşirlər ki, moainin daxilində, ölmüş əcdadların, dirilərə kömək etməyə qabil gücü toplaşıb. —

TƏRCÜMƏ

heykəl, büt, sənəm ~ Hündürlüyü

adətən, 3 - 12 m olur, ən hündürü – 21 metrə yaxındır ~ SAYI

İY

ST U Q

AV

U

L-

14

3

hazırda 887 belə heykəl məlumdur

ANONSLAR

i Yaşamaq sənət

RUSSIAN CONTEMPORARY DRAWING. NO LIMITS London, 4.05 – 3.08.2016 uşkin Evində bədii qanunsuzluq davam edir: burada həm komikslər və media-qrafika, həm freskalar, həm instalyasiyalar, həm Aydan Salahova, həm Şişkin-Hokusay və daha kimlər var – ümumi sayı 22. Artıq Berlində olmuş sərgi, avqustda “Avropa üzrə” öz təntənəli yürüşünü davam etdirəcək.

P

COLOUR: THE ART AND SCIENCE OF ILLUMINATED MANUSCRIPTS Kembric, 30.07 – 30.10.2016 isuilyama muzeyinin iki yüzilliyi – Kembrici ziyarət etməyə əla fürsətdir. Dünyanın ən reytinqli universitetlərindən biri, illüstrasiyalı manuskriptlərdən ibarət unikal kolleksiyası üzərindən pərdəni götürür. Artıq geridə qalmış yüzilliklərin şahidi olan bu manuskriptlər yarandığı vaxtlarda yeni texnika, yaxud boya seçimi, cəsarətli eksperimentlərlə yanaşı tutulardı.

F

GEORGIA O’KEEFFE London, 6.07 – 30.10.2016 -cü ildə onun Jimson Weed/White Flower No.1 tablosu müzaidədən 44,4 milyon dollara satıldı və tarixdə, qadın əliylə işlənmiş ən bahalı rəsm əsəri oldu. XX əsrin incəsənəti onsuz keçinə bilməzdi, indi isə Corciya O’Kifin retrospektivi London mövsümünü açır. Kim bilir, onu Avropada bir də nə vaxt görəcəyik…

2014

IS A L G N A ’ L A

E

MISSONI ART COLOUR London, 6.05 – 4.09.2016 issioni – trikotajın ən yaxşısını buraxan lüks brenddir. Onun arxasında beşulduz otellərə sahib olan, uğur qazanmış italyan ailəsi durur və bu ailənin yaratdığı kolleksiyalar üçün Diana Vriland özü növbəyə durmağa hazır imiş. Kolleksiyaların yeri əvvəl-axır, müasir rəssamlarla əməkdaşlıq edən muzeylər olur və öz dəb karyerasının lap başlanğıcından, İtaliyanın dünyaya verə bildiyi ən yaxşıların sırasındadır.

M JUDY BLAME London, 29.06 – 4.09.2016 əb tədbirlərinin ən maraqlı şəxslərindən biri, pank-hərəkatın aparıcı siması, klub 80-nin yetirməsi, stilist, steytment-bəzək dizayneri, xüsusi peşəkar hazırlığı olmadan Rei Kawakubo, John Galliano, Comme des Garçons, Paco Rabanne, Louis Vuitton, Marc Jacobs kimi markalarla uğurla əməkdaşlıq edən…bir sözlə, Cudi Bleym, nəhayət, ilk solo sərgisini açır.

D

M Ə T N S O N A N Ə S İ B O V A F O T O mətbuat mater İ A L L A R I

İY

U

4 ST 14 - AV Q U

L

Ç a m adanlı ovqat

ANTONIO LOPEZ: FUTURE, FUNK, FASHION Nyu-York, 14.06 – 26.11.2016 əbli illüstrasiyaların Pikassosu” öz parlaq retrospektivində, El Museo del Barrioda, XX əsrin yeganə illüstratoru kimi, “Üç F qaydalarını” diktə eləməyə davam edir. O, təkcə dəb cərəyanlarını kağızda qeydə almaqla deyil, həm də müstəqil şəkildə dəqiq proqnozlar verməklə, özgə – dizayner meydanında oynamağı bacarır.

“D CELEBRATING THE ARTS OF JAPAN: THE MARY GRIGGS BURKE COLLECTION Nyu-York, 31.07.2016 tarixinədək arım əsr ərzində yapon incəsənətinə məxsus 7000-ə yaxın əşya yığmış məşhur amerikalı qadın Meri Qriqs Börkün bu ilin iyununda yüz yaşı olacaqdı. Bu yubileyi bayram etmək üçün, Metropoliten muzeyində keçiriləcək sərgini ziyarət etmək və Yaponiyanı şöhrətləndirən laklı, o cümlədən maki-e texnikasında işlənmiş məhsullara, həmçinin çay dəstgahı əşyalarına, kalliqrafiya nümunələrinə, qravür və bir çox başqa əşyalara vurulmamaq olmur.

«PİŞİKLƏR» Brodvey, premyera 2.08.2016 işiklər həmişə qayıdırlar. Odur ki, T.S.Eliotun “Pişiklər”i də 14 ildən sonra, yenidən Brodveyə qayıdacaq.

Bir vaxtlar Brodveyi böhrandan qurtarmış və bütün rekordları qırmış həmin o“Pişiklər” ki, Nobel mükafatçısı Eliot da onlara çox ciddi yanaşırdı.

O “Pişiklər” ki, ən yaxşı librettoya görə Eliota “Toni” mükafatını gətirmişdi və onun quruluşu üçün Endryu LloydVebber müəllifin gündəliklərindən və məktublarından da yararlanmışdı.

Y

P

FESTIVAL D’ART PYROTECHNIQUE Kann, 14.07 – 24.08.2016 u yay Kann yenə barıt qoxuyacaq!

Mavi Sahil üzərində hər yay rəngarəng raketlər yırtılır, amma bu bizə yalnız işıq və sevinc gətirir, ən yaxşı pirotexnik komandası üçün isə, bu – müsabiqədə qazanılmış qələbə və tamaşaçı rəğbəti prizi deməkdir.

B ZHARAFEST Bakı, 9 – 10.07.2016 min, Iowa, Valeri Meladze, Ani Lorak, Qriqori Leps, Potap və Nastya, Polina Qaqarina, Nyuşa, Nikolay Baskov... biz hələ siyahını yarıyacan oxuduq – amma artıq dəqiq bilirik ki, yaxın istirahət günlərində nə ilə məşğul olacağıq.

Bizi Sea Breeze-də axtarın!

E

PRIVACY Brodvey, 18.07 – 7.08.2016 eniel Redkliff, Finding Neverland müziklini yaratmış Ceyms Qrehemin yeni pyesində oynayır. Söhbət gəzir ki, tamaşaçılara nəinki telefonları işlək saxlamağa icazə verəcəklər, hətta onlardan bunu xahiş edəcəklər! Əhalisi çoxalmış rəqəmsal dünyada mövcudluq hissi, insan tənhalığı tarixində ən parlaq dekorasiyanı vəd edir. —

İY

ST U Q

AV

U

L-

14

5

D

g ö z ə l l İ k v ə

İY

ST U Q

AV

U

L-

14

7

s a ğ l a m l ı q

T RХ Eи Nт Dы LƏR

Bu mövsümdə vİzajİstlər öz sevİmlİ mantralarını yenə təkrar edİrlər: “ya gözlər, ya dodaqlar”.

Amma kİm deyİb kİ, onları uyğunlaşdırmaq olmaz?!

Gəlİn, bu və dİgərİnİn bİrlİkdə ən parlaq nümunələrİnİn necə görünəcəyİnİ təsəvvür edək. Qoy sİrlər də aşkara çıxsın!

AŞKAR ETMƏK

İ L L Ü ST R AS İ YA L A R MA R I A M KU T I DZ E

İY

U

8 ST 14 - AV Q U

L

Ä°Y

U

L-

Q

ST

9

U

14

AV

TRENDLƏR

İY

U

L

0 ST 15 - AV Q U

Ä°Y

U

L-

AV

U

1

ST

15

Q

M u s t - h av e

OBYEKTİ

Terracotta Pause d'Ete tunclaşdırıcı GUERLAIN Heç elə yay olarmı ki, Guerlain-dən Terracotta kolleksiyasının ilin yeni tunclaşdırıcı və xüsusilə də hamının əvəzolunmaz favorit saydığı tunc çalarlı kirşanı olmasın?–Star məhsul bu yay artıq başqa adla: Terracotta Pause d'Ete Poudre Bronzante Duo – ötən ildəki kimi, bu dəfə də, bizim bəyəndiyimiz – maqnitlərlə bəndlənən taxta futlyarda çıxacaq, üstündəki Guerlain firma möhürü – qızıl dəniz düyünü ilə haşiyələnəcək. Kirşan, Terracotta klassik xəttinin 03 Naturel Brunettes çalarını xəfif qızılı tozcuqlarla zənginləşdirilmiş mərcanı-çəhrayı çalarla birləşdirir.

Tunclayıcı, sizin yay qaralmanızı əlverişli şəkildə vurğulayacaq, lazım gəlsə, əlavə bir-iki gün də günəş altda yandığınızı imitasiya edəcək. Öz üzərinizdə sınamağa hazırsızmı? —

İY

U

2 ST 15 - AV Q U

L

GİD

Səhərisi gün, baş hələ qarışıq yuxulardan gicəllənməyə davam edəndə, əl isə özü, əvvəlcədən çarpayı yanındakı dolabçanın üstünə hazır qoyulmuş su butulkasına uzananda, ağıldan keçən yüz sözün içindən yalnız biri rebus cavabı kimi parıldayır: DETOKS! Əslində, bizim “baza yığımı”mızda təbii detoksa cavab verən bütün vacib orqan və sistemlərimiz var. Sağlam, normal orqanizm – bu, mükəmməl özünütəmizləyən sistemdir və orada toksinlər yığılmamalıdır.

Hətta, avtomobillərin işlənmiş qazlarında rast gəlinən, ağır metalların duzları da bədənimizdə qalırsa, çox cüzi sayda qalır.

Amma müasir insanın orqanizmindəki bu müdafiə sistemləri getdikcə dağılmağa doğru, özünün son həddində işləyir və onlara da köməkçi lazımdır. Məhz elə bu rolu da öz üzərinə detoks götürür, üstəlik, o, birdəfəlik kurs da ola bilər, sizin həyat tərziniz də. Detoksun mahiyyəti – müxtəlif pəhriz və prosedurların köməyi ilə orqanizmi toksin və şlaklardan təmizləməkdir. Doğrudur, onlardan bəziləri yetərincə ciddidir və güclü iradə, inad tələb edir.

TƏMİZLİK SAĞLAMLIĞIN RƏHNİDİR Bu günlərdə ağlıma bİr fİkİr gəldİ: bəlkə detoks prosedurunu sınayım? Necə deyərlər, həm bədənİmİ, həm də zəkamı təmİzləyİm?! Əmİnəm, mİLyonlarla İnsan bunu götür-qoy edİr, xüsusİlə də, atəşfəşanlı bayramlardan və İstİrahətlərdən sonra, – orqanİzmdəkİ toksİnlər sevİnclə rəqs eləməyə başlayanda.

M Ə T N A F Ə T B A Ğ I R O V A İ L L Ü S T R A S İ Y A M ariam K utidze

İY

U

4 ST 15 - AV Q U

L

Əvvəl gəlİn müəyyən edək, doğrudanmı sİzə detoksİkasİya lazımdır.

Bunun üçün bİr neçə suala cavab vermək kİfayətdİr. heç olmasa üç suala müsbət cavab versənİz, deməlİ, detoks barədə düşünməyə dəyər.

Yuxunun müddətindən asılı olmayaraq, səhərlər yorğunluq hiss edirsiz?

Gözə çarpan səbəblər sanki olmadan bədən kütləniz artıbmı?

Dərinizdə təbiəti bəlli olmayan göynəmə, qızarma, qabıq vermə və ya piqmentasiya artması aşkar etmisiz?

Daimi qulluğunuzdan asılı olmayaraq, saç və dəriniz ölgün görünür?

İşdə fikrinizi toplamaq çətin alınır?

Tez-tez səbəbsiz yerə kədərlənirsiz?

Soyuqdəymə xəstəlikləri və ya iltihablar sizi təqib edir? Əvvəllər normal mənimsədiyiniz ərzaqlara qarşı allergiyanız aşkar olunub?

Arterial təzyiqiniz normadan artıq olub?

Son vaxtlar şirin, yağlı, qızarmış yeməkləri daha tez-tez arzulayırsız?

Libidonuzun aşağı düşdüyünü hiss eləyirsiz?

Detoksun vacİb olduğuna əmİn olandan sonra, sİzə daha uyğun təmİzlənmə üsulunun seçİmİnə başlaya bİlərsİz.

Və başlıcası: unutmayın ki, detoksun hansı növünü seçirsiz-seçin, hər bir halda əsas məqsəd – sağlamlığınızdır! Detoks metodunu öz şəxsi üstünlüklərinizə uyğun seçin. Daha yaxşı olar ki, həkimdən məsləhət alın, xüsusilə də sizin hansısa xroniki xəstəliyiniz varsa və artıq tibbi göstərişlərə görə qida rasionunuz məhdudlaşdırılıbsa.

Düzgün təmizlənmə həyatınıza mütləq harmoniya gətirəcək və sizi həm daxilən, həm də zahirən cavanlaşdıracaq! —

ST U Q

AV

15

5

İstənilən detoks-proqram üçün n, vacib şərtlər - alkoqoldan, kofedə və n qazlı içkilərdən, duzlu, şiri kəskin yeməklərdən imtinadır L-

Şİrə detoksu Bu yaxınlarda Dubayda keçirilən bir tədbirdə tanışımı gördüm və etiraf edim ki, onu tanımadım: bu, mənim əvvəllər tanıdığım adamın düz dörddə biri idi. Bu ərəb mehriban gonbuldan çevrilib olmuşdu rəqs axşamlarının qaralmış və qızardılmış kralı. “Sənin sirrin nədədir, Şəhrizad?” sualıma, vicdanla cavab verdi: “Şirə detoksu, sweetie!”

Sən demə, məşhur Avropa klinikalarından birində juicing proseduru keçibmiş, əlavə olaraq, ona yoq məşğələləri, meditasiyalar, masajlar və klistirlər (onsuz olmaz axı!) uyğunlaşdırılıb – bütün bunlar, yəqin, ona görə əlavə olunub ki, ac pasientlərin başı qarışsın və bir-birilərinin üstünə atılmasınlar. Ciddi desək, bu, kifayət qədər səmərəli detoks və arıqlama metodudur, bütün qaydalara (İnternetdə bu barədə çoxlu və təfərrüatlı məlumatlar var) əməl etməklə, onu müstəqil şəkildə evdə də keçmək olar.

Yeganə mənfi tərəfi: şirələr vasitəsilə çoxlu şəkər əldə edirik, amma bir sıra vacib maddələri həddən artıq az alırıq, buna görə də, uzun müddət yalnız meyvə şirəsinə oturmaq, necə də olsa, məsləhət deyil.

Lİmonad detoksu, yaxud Master Cleanser Əminəm ki, ulduzların fotoşəkillərində, hərdən gözə çarpan limonad dolu tərli stəkanları İnstaqramda az görməmisiz! Məhz bu sehrli içkinin üstündə Beyons 10 kq arıqlayıb, “Dallas alıcılar klubu”nda iştirak etmək üçün Mettyu MakKonnahi soqqura dönüb və “Qara qu” filmindən əvvəl, Natali Portman özünü balerina halına salıb. Limonad üstündə insan orta hesabla bir həftə yarıma 10 kq ata bilər. Amma dərhal da xəbərdarlıq edim: ən birinci Master Cleanser orqanizmi şlaklardan təmizləmək üçün düşünülmüşdü – onun müəllifi Stenli Berrouz tərəfindən elə bu formatda da təqdim olunmuşdu, ona görə də çəki atmanı məqsəd kimi deyil, xoş bir bonus kimi qəbul eləmək lazımdır.

Nəzərə almaq da lazımdır ki, itirdiyiniz kilolar, adət elədiyiniz qida rejimini bərpa edən kimi, tez bir vaxtda qayıdacaq. Bu, detoksun çətin növüdür, axı, yalnız limonad və su ilə keçinəcəksiniz. Detoksa düzgün, orqanizmi yükləmədən girmək və düzgün çıxmaq xüsusilə vacibdir.

Odur ki, yoxlamağa hazırsınızsa, limonad, Kayenna bibəri, təbii ağcaqayın şirəsi və çoxlu dözüm ehtiyatı yığın!

U

Su aclığı Demək olar ki, detoksun bütün növləri bolluca su qəbul eləməklə keçirilir. Bu radikal təmizlənmə kursu ümumilikdə yalnız bircə H2O üstündə qurulub. Metod çox səmərəlidir, amma heç də təhlükəsiz və birmənalı deyil. Yalnız su içməklə aclıq etməyi hələ qədimdən müxtəlif dini təlim davamçıları tətbiq edirdilər. Amma təbiətdəki xudmanı mağarada meditasiya edərək pəhriz saxlamaq və yalnız su içmək, hər halda, çox rahatdır, nəinki çoxmilyonlu meqapolis, keyfiyyətsiz yemək və daimi streslər şəraitində. Buna hazır olmayan orqanizm üçün bu, real şok ola bilər. Zəiflik, ürəkbulanması, yuxubasma, baş ağrıları, qusma, diareya, səpmə - su aclığının sizə edə biləcəyi ən ziyansız “sürprizlərin” qısa siyahısı budur. Bütövlükdə böyük şəhərin orta statistik sakininə su aclığını məsləhət görmək çətindir.

Raw-detoks Çiy qida – ciddi vegeterianlıq üçündür. Təzə ərzaq və təzə sıxılmış şirələr orqanizmi səmərəli şəkildə toksinlərdən təmizləyir, hüceyrələrin bərpasına kömək edir. Raw-detoks ərzində siz qidanıza yenidən baxa və təbii qida qəbul etmənin bütün sevincini yaşaya bilərsiz. Qarşınızda külli miqdarda salat reseptləri, yeni dad birləşmələri açılacaq, yemək hazırlayanda yağ və ləpələrin çoxlu növlərindən istifadə etməyi öyrənəcəksiz. Nəticədə orqanizm təmizlənəcək, siz isə, yüngüllük hiss edəcək və çəkiniz xeyli azalacaq. Nəzərə almaq lazımdır ki, bu tip qidalanma hamıya uyğun deyil və qışa yaxınlaşdıqca orqanizm yağlı və daha qidalı yeməklər tələb edəcək. İstənilən halda, mütəxəssislərin fikrincə, 10 gündən 28 günə qədər keçirilən raw-detoks kursu yalnız fayda verəcək.

İY

Pançakarma Pançakarma – təmizləyici prosedurlar kompleksidir, ayurveda tibbi başdan-başa bu prosedurlar üstündə qurulub. Pançakarma 4000 ildən çoxdur ki, Hindistanda meydana gəlib, hələ o vaxt heç “cavanlaşdırma” və “detoksikasiya” anlayışları yox idi. Əsas prosedurlar – daxilə qəbul edilən xüsusi otlar qarışıqlı yağın, dördəlli ayurveda masajının, ot çəlləklərinin, yağla və otla imalələrin köməyi ilə orqanizmin yağlandırılmasıdır.

Pançakarmanı yazda və payızda Hindistanın Kerala şəhərində keçmək tövsiyə olunur. 28 gün çəkən tam kursu keçənlərə, bütöv ili yüksək zehni fəaliyyət və əla ovqat zamanət verilir. Arıqlama və ideal hamar dəri – pançakarma bu iki xoş bonusu vəd edir. Mənfi cəhətləri – bütöv bir ay ərzində vərdiş elədiyiniz həyatdan əl çəkmək, səfərin baha başa gəlməsi və bu növ təmizlənmənin özbaşına, evdə keçirilməsinin mümkün olmamasıdır.

PROMO

Mövsüm-2016-da o, Campos ispan komandası heyətində çıxış edir və artıq hesabında bir neçə sanballı qələbə var. 19 yaşlı azərbaycanlı sürət yarışçısı, Grand Prix Europe Formula 1-in rəsmi səfiri, Baku City Circuit şəhər yolunu bütün marşrutlar üzrə ilk sınaqdan çıxaran Gülhüseyn Abdullayev, bizə adi tələbəliyindən və bolid pilotluğundan danışır.

Uğur qazanmış azərbaycanlı pilot – bizim üçün xoş sürprizdir, axı, ölkəmizdə avtosport hələ təzəcə inkişafa başlayır. Deməli, sizin idman ulduzunuz haradasa sərhəd xaricində doğub?

Mənim idman karyeram səkkiz yaşımdan başlayıb. Atam kartinqə marağımı görüb, məni metkartinq seksiyasına verdi, orada artıq məşqçi ilə həvəskar kimi çalışmağa başladım. Bu idman növü məni çox maraqlandırdı və öz gücümü peşəkar yarışlarda yoxlamaq istədim. Amma Azərbaycanda peşəkar kartinq hazırlıqları üçün hələlik şərait olmadığından, məşqlər

üçün ildə bir neçə dəfə Türkiyəyə getməli olurdum. Sonra isə açıq çempionatlar başladı...

Elə çıxır, Sizin bütün uşaqlığınız, “ən yaxşı” adını qazanmaq uğrunda kəskin rəqabət mübarizəsilə keçib?

Bəli, görünür, elə olub. Doqquz yaşımda Türkiyənin açıq çempionat mövsümündə dördüncü oldum, on altı yaşımda isə – mövsümə görə ən çox xal toplayaraq, yaş kateqoriyam üzrə Türkiyə çempionu.

Bəs sonra hadisələr necə inkişaf elədi?

2014-cü ilin okyabrında, Azərbaycanda və Bolqarıstanda V1 Challenge çempionatları başladı, orada rəqiblərim dünyanın ən yaxşı pilotları idilər: Abdo Feqami (Livan), Entoni Hubert (Fransa), Harold Müller (Almaniya)... O vaxt mən Bakıda əvvəl uduzdum, amma sonra Bolqarıstanda yarışı uddum və başqa çoxsaylı mərhələləri uğurla keçərək, mövsüm-2014-ü ikinciliklə başa vurdum. İndi Formula-3 yarışlarına hazırlaşıram.

Mən qarşıma məqsəd qoyuram: Formula 1-ə düşmək – bu, mən yaşda olan bütün idmançıların arzusudur.

Grand Prix Europe Formula 1 keçirildiyi dövrdə Baku City Circuit yollarını testdən keçirmisiz. Bu barədə nə deyə bilərsiz?

Mən dörd dövrə vurdum. Təəssürat inanılmazdır! İdmanla təhsili bir araya gətirmək alınırmı? Adi bir gününüzü təsvir edin.

Mən Istanbul Medipol University-də təhsil alıram, çalışıram dərsləri buraxmayım. Səhər universitetə gedirəm, sonra, məşqçinin rəhbərliyi altında, fitneslə məşğul oluram: boyun, bel, qol əzələlərimi möhkəmlədirirəm, konsentrasiya üzərində işləyirəm. Çox vacibdir ki, 69 kq çəkimi stabil saxlaya bilim – bunun üçün qida rasionuma quş, mal əti, yarma, tərəvəzlər daxil edirəm. Çalışıram şirin şeylər yeməyim.

G ül h üseyn A b d ullayev: “M a d e in A zerbai j an – qürurla səslən İ r ! ”

Bunu soruşmaya bilmərəm: hansı ətir və kosmetik vasitələrdən istifadə edirsiz?

Kosmetika və ətir seçimində qətiyyən tələbkar deyiləm, amma, eyni zamanda, hər vaxt hər şeyi də bəyənmirəm. Bu yaxında Ganjlik Mall-a girdim və IDEAL mağazasındakı Made in Azerbaijan seksiyasını görüb çox xoş bir təəccüb hissi keçirdim. Diqqətimi Start kişi xətti dəsti cəlb elədi.

Onun dizaynı ruhuma və səylərimə olduqca çox yaraşır, ən çox xoşuma gələn isə, adı oldu: Made in Azerbaijan –qürurla səslənir! Ətri də uyğun gəldi – fikrimcə, yetərincə gənc, enerjili və ən başlıcası, yaddaqalandır. Təbii ki, aldım. Qərara gəldim, anamın da könlünü xoş edim: konsultantın məsləhəti ilə elə həmin seksiyadan üzə qulluq üçün nəzərdə tutulmuş Aroma Collection qadın kosmetikasını aldım, ondan istifadə etdikdən sonra inanılmaz təravət, yüngüllük və enerji hissi əmələ gəlir.

Gazelli Group fabrikində istehsal olunan kosmetikalar haqqında müsbət rəy eşitmək həmişə xoşdur. Bütün həyat və idman mərhələlərinizdə Sizə uğurlu startlar və finişlər arzu edirik! Sizi Formula 1-in lideri kimi görməyə çox ümid bəsləyirik ! Çox sağ olun! Çalışacam!

LALO

Dizayner LALO öz kolleksiyasını baxımsız yabanı bitkilər basmış bağ ilə müqayisə edir, – dodaqlarda albalı ağacının dərin notları və ona əlavə olunmuş marsala çaları obrazı ideal nəzərə çarpdırır. Ombre effektini yaratmaq üçün biz, Retro Matte duru dodaq boyasının ultradəbli High Drama çalarından istifadə etmişik. Çünki əsas aksent – dramatik dodaqlardır, qalan makiyaj nüd çalarlarında icra olunub.

Anton Zimin, M.A.C Rusiya və MDB-nin aparıcı vizajisti

Tiflisdə keçirilən Dəb Həftəsinə gələnlər yalnız dəb ekspertləri və stritstayl ulduzları deyildilər – burada həm də, bir neçə ölkənin, qarşıdakı payız üçün aktual obrazlar yaratmağı qarşılarına məqsəd qoymuş M.A.C vizajistləri də var idi. Biz ən parlaqlarını seçdik və vizajistlərdən onları şərh eləmələrini xahiş etdik.

Fото: Mamuka Kikalishvili

George Shagashvili-nin kişilər və qadınlar üçün kolleksiyasına Yaponiya ruhu hopdurulub.

O, hələ bir neçə yüz il qabaq Kabuki teatrının aktyorlarının istifadə etdiyi çiçəklərlə ötürülüb.

Blacktrack çalarlı qara altcizgisi ilə geniş oxlar çəkməklə, modellərin gözlərini qabarıq göstərmişik. M.A.C dodaq boyası ilə Russian Red çalarında coşqun qırmızı ştrixlər modellərin gicgahlarında yer tapıb. Çənədəki ağappaq nöqtə isə, qəşəng bir zənəxdanın imitasiyasını yaradır ki, bu da çöhrəyə xüsusi gözəllik verir.

Yekaterina Ponomaryova, M.A.C Rusiya və MDB ölkələrinin aparıcı vizajisti

George Shagashvili

Tamta Shindelishvili

Tamta Shindelishvili-nin nümayişi, “həris baxışlı islaholunmaz xuliqan qızlar” sayağı makiyaj ilə fərqləndi. Gözləri sağanağa salan, süzgünlük və rəngli kristallar şəklində zəriflik əlavə edilmiş incə rəngli altcizgi, obrazları modellərin başqa obrazlarına nisbətdə alternativ– sərt, demək olar ki, baykersayağı edib. Biz parlaq tutqun piqmentlərdən, Fix+ spreyindən və fırça#209-dan istifadə eləmişik, bunlar gözün təbii formasını önə çəkməyə kömək edir. Obrazı gözlərin küncünə yapışdırdığımız xırda strazların köməyi ilə tamamlamışıq.

Natalya Lıjina, M.A.C Sankt-Peterburq

MACH & MACH nümayişindəki makiyaj üçün, qlamur ziyafət üslubunu verən çox xarakterik bir aksent seçmişik: tünd vinil dodaqlar. Belə dərin çalara nail olmaq üçün, biz, M.A.C Hang Up dodaq boyasına bir damcı Fluideline Blacktrack qara gel altcizgisi əlavə eləmişik, hamar effekt yaratmaq üçün isə, alınmış rəngi, M.A.C Lip Gloss şəffaf parıltı ilə örtmüşük. M.A.C Haute & Naughte Too Black Lash həcmli tuşunun yalnız üst kipriklərdəki çoxluğu, obrazı rəngarəngliklə tamamlayaraq, baxışların cəlbediciliyini qabardıb.

Mitya Qribko, M.A.C Azərbaycan

MACH & MACH

More is Love

Modellər: Lika Rigvava, Tatia Akhalaia, Ani Sulaberidze, Anna Tsankashvili, Nuka Karalashvili IC models Management

Makiyaj: M.A.C Cosmetics Saç: Keune Beauty Salon

More is Love kolleksiyası yüngül, rəngli, teksturalı parçalarla fərqləndi. Makiyajda əsas aksentlər dəri və canlandıran çalarda parlaq qaşlara edilmişdi. İdeal dəri yaratmaq üçün biz, #196 fırçası ilə çəkdiyimiz M.A.C Studio Waterweight SPF30 Foundation tonal əsasdan istifadə eləmişik. Qaşları Prep+Prime 24 Hour Extend Eye Base və müxtəlif çalarlarda olan parıltıların köməyi ilə tərtib eləmişik.

Artyom Fomin, M.A.C Ukrayna

Kölgədən

Çıxdılar rh an sı

Səmimi ortam

Beauty-sənayenin ən parlaq yeni məhsulları rs

lik

Hə

tə

l

Dodaq üçün balzamtransformeri Tendertalk Lip Balm, M.A.C Cosmetics

ı

M

li

x i l a s ka u b r

ar

a

Amazing Cleansing Water və Amazing Exfoliating Water – hər ikisi də KENZOKIdən, cütlükdə də əla işləyirlər: birincisi dərini təmizləyir və canlandırır, ikincisi isə, onun rəngini və teksturasını hamarlayır.

Mənim üçün adi makiyaj – dərinin gözəlliyini sərfəli və sərbəst şəkildə vurğulayan çalarlardır.

Fəxri tunc Zəngin bəzədilmiş Siciliya arabası və ya carretto siciliano, - həm nəqliyyat vasitəsi, həm də dəbdəbə. Təəccüblənməyə dəyərmi ki, Dolce & Gabbana-dan yeni tunc kirşan The Sicilian Bronzer ən yaxşı carretto ənənələri ilə tərtib olunub?! Parlaq aksesuar – Domeniko Dolçe üçün doğma olan adanın ənənələrinin əyani xatırlanmasıdır, duet onlardan ilham almaqda davam edir.

Bobbi Brown-dan göz qapaqları üçün Nude on Nude Eye Palette kölgələr palitrası – artıq klassikadır. Malibudakı Kaliforniya çimərliklərinin ab-havasından ilham almış Bobbi, bu palitrada, kölgələrin beş universal təbii çalarını yığıb. Bu çalarlar istənilən şəraitdə – həm sadə, həm də incə və daha parlaq, güclü obraz yaratmağa kömək edə bilir. Çox vədedici səslənir!

İY

U

8 ST 16 - AV Q U

L

u B ə d ə n qor uy u c u s

Dərinizin təhlükəsizliyini Guerlaindan Terracotta Sun Protect günəşdən müdafiə kreminə etibar edə bilərsiz: o, dərinizi yalnız UB-şüalardan deyil, həm də ətraf mühitin istənilən mənfi təsirindən layiqli müdafiə ilə təmin edəcək.

reys Q ə d il 6-cı ərəfinə 6 9 1 inin ş Kell aradılıb y

50

Bu - zəfərdir!

Dior ilk qaş paletinin buraxılmasına tələsməyib, amma əvəzində bu yay çıxmış All-in-Brow 3D hamının gözlədiyindən artıq oldu. İki ideal kirşan çaları, fiksasiya üçün davamlı mum, üstəgəl üç peşəkar applikator bir futlyarda – bütün bu arsenal, axır ki, qaşlarımızla məşğul olacaq ki, təbii və effektli nəticəni təmin eləsin!

Ənlik Mister Radiant Blush, GIVENCHY

Əfsanəvi Gucci Flora naxışının bu il əlli yaşı bitir. Brendin ən tanınan elementlərindən birinin yubileyi münasibəti ilə, Gucci Dəb Evi məhdud buraxılışlı yeni Flora Anniversary Edition ətir suyunu təqdim edəcək. Naringi, armud, qızılgül və osmantus klassik notlarına dəri notu da əlavə olunub ki, bu da gül çələngi ətrinə xüsusi şəhvanilik və zəriflik verir.

Flakonun dizaynı da yenilənib – onu Alessandro Mikele işləyib; flakonun əsas hissəsini orijinal gül naxışları ilə bəzəyib və bununla da sübut edib ki, paltar biçməkdən savayı, güllərdən də pis baş çıxarmır. —

Tam müdafiə

İY

ST U Q

AV

U

L-

16

9

Fiksator Double Fix’ Mascara, Clarins kirpik və qaş üçün istənilən tuşu, hətta hovuzdan iki damcı su sıçrayanda axanları da suyadavamlı edəcək.

Ə T R İ Y YA T Ç I

VƏTƏNİ — UŞAQLIQ H ermès Parfum İ rsİ n İ n yen İ kreat İ v d İ rektoru və rəhbərİ K rİst İ n N ajel debütündən və fransız lüks brend İ n İ n tarİxİ ndə yen İ rəhbər haqqında danışır

M Ü S A H İ B Ə K Y R A B R E N Z I N G E R F о т о H erm è s P arfum

İY

U

0 ST 17 - AV Q U

L

Mənim üçün bu odekolon - tarixdir, kökləri çoxlu xatirələr silsiləsilə gedib uşaqlıq çağlarıma çıxır...

Kristin Najel

İY

U

L-

AV

Q

U

17

1

ST

Kristin, əfsanəvi Ətriyyat Evinin başında olmaq necə hissdir?

Hermès Dəb Evi mənə həmişə yaxın olub.

Mən onun autentikliyə münasibətini, hər şeydə mükəmməlliyə meyl etmə zövqünü bölüşürəm.

Mənim Hermès-də ən heyranedici saydığım şey – əsərlə yaradıcı arasındakı daimi yarışdır.

Arzumun həyata keçməsi ilə, məni hər gün təşəkkür hissi bürüyür, - Evin dəyərlərini daşıyan ətirlər yaratmaq və onları həyata keçirmək arzum idi. Bunun böyük məsuliyyət olmasıını yaxşı dərk edirəm: axı, hər kəsin Hermès aləmi ilə tanışlığı məhz rayihələrdən başlayır. Ona görə də istehlakçını məyus eləməmək və firmanın mənə göstərdiyi etimadı doğrultmaq istəyirəm!

Ə T R İ Y YA T Ç I

Hermès-də nə marketinq strategiyası, nə də istehlakçı sorğularının tədqiqi ənənəsi var, burada ən vacib – əsər və onun yaradıcısı hesab olunur.

İY

U

2 ST 17 - AV Q U

L

ST U Q

17

3

ès ’Herm d u a i E ilk ətr Evinin ildə çıxıb -cu 1949

AV

Jan-Klod Ellena, odekolon kolleksiyasını yeni yaratdığı Eau de Néroli Doré ilə tamamlamaqla, öz davamçısı olan Sizi dəstəkləməyi qərara alıb. Maestro Sizə nələri öyrədə bildi? Bir də, iş vaxtı onunla necə yola gedirdiz?

Hərəmizin öz materialı və üsulu var idi. Hər kəs özü özünə mövzu və nəsnə seçirdi və yaradıcılığa başlayırdıq... Bu, əlbəttə ki, nə qarşılıqlı əlaqəni, nə qarşılıqlı anlaşmanı istisna edirdi, amma bir - birimizin işinə müdaxilə etmirdik.

O şeyi ki, Jan-Klod Ellena mənə öyrətmişdi, mən onu nə incəsənətə, nə də texnikaya aid edirəm: çox güman ki, bu, onun Hermès Evindəki bütün iş təcrübəsidir, onun gücünü təşkil edən normalar və dəyərlərdir.

Maestro mənə həm də tələsməməyi, əksinə, ətirləri necəsə yenidən hiss eləməyə çalışmağı, işə yeni qüvvə ilə qayıtmaq üçün, hətta rayihələri unutmağı öyrədib: müəyyən fasilə lazımdır ki, onları başqa simada tapa, fərqli, gözlənilməz tərəfdən görə biləsən...

L’Eau de Rhubarbe Sizin şəxsi həyatınızdan nə isə danışırmı?

Bəli, həqiqətən də, mənim üçün bu odekolon - tarixdir, kökləri çoxlu xatirələr silsiləsilə gedib uşaqlıq çağlarıma çıxır... İlham qaynaqlarım – həm obrazdır, həm hərəkət. Ravənd zoğlarının obrazı: onun ətri, uşaqlıqdan mənə tanış olan bağda duyulurdu, bu yaxınlarda isə, öz bağçamda da əkmişəm. Və hərəkət: mən onları sadə, babamın hərəkəti ilə yığıram və o, ətir saçmağa başlayır... Ətir saçmaq – məhz bu duyğunu yenidən yaratmağa cəhd etmişəm. —

L-

Sizə elə gəlmirmi ki, belə nadir tonlara müraciət, Hermès-də yenicə başlamış işiniz üçün bir az risklidir?

Mənim üçün ən əhəmiyyətlisi odur ki, əl-qolum açılıb və boş vaxtım var. Faktiki olaraq, bütün qərarları, Hermès Parfumsun rəhbəri Anyes de Ville və ətriyyatçı qəbul edirlər. Hermès-də nə marketinq strategiyası, nə də istehlakçı sorğularının tədqiqi ənənəsi var, burada ən mühüm olan – əsər və onun yaradıcısı hesab olunur.

Biz “ağ vərəqdən” başlayaraq, müəyyən boşluq hissi ilə işləyirik, belə ki, hətta bu hiss hərdən qorxudur da...

Siz ətriyyatçılıqda heç də yeni deyilsiz.

Yəqin ki, özünüz üçün çoxdan müəyyən eləmisiz, yaxşı ətriyyatçı üçün hansı keyfiyyətlər vacibdir? Əlbəttə. Bizim sənətimizdə xüsusi növ həssaslıq, o cümlədən öyrənmək həvəsi və səmimilik nəzərdə tutulur ki, bu da qarşınızda açılan ətir aləminin zənginliyindən yararlanmağa imkan verəcək. Gərək səxavətli ürəyin də olsun ki, bu zənginliyi bölüşməyə hazır olasan.

Bir də - gərək oturmağı və fədakarcasına zəhmətkeş olmağı bacarasan. Və, nəhayət (amma bunu izah etmək xüsusilə çətindir!), ətirlərin yaranmasına gərək öz ürəyini qoymağı bacarasan.

U

Siz ravəndi daha hansı inqrediyentlərlə birləşdirirsiz?

Ağ müşk rahatlıq hissi, həm də şəhvanilik bəxş edir. Bu mənə ondan ötrü lazım idi ki, ravənd tonunu ayırım və ona, xüsusən də onu gizlətmədən, bir az qarışıq əlavə edim. Ağ müşk tonu əsas ətirə, onun canlı xassəsini saxlamaqla, şəhvanilik verir. Hələ burada balaca, amma çox rəngarəng lantana çiçəyinin tamı da hiss olunur, onun qoxusu təəccüblü dərəcədə marakuya ətrini xatırladır.

İY

Sizin Hermès üçün ilk ətriniz, onun əvvəlki odekolon kolleksiyalarına qətiyyən bənzəmir...

Eau de Rhubarbe Écarlate-i yaradarkən, bu dəfə nə ilə təəccübləndirəcəyimi götür-qoy edirdim. Bu yerdə ağlıma ravənd gəldi – onun təravəti, Hermès-in klassik sitrus tonunu əvəz eləməyə imkan verdi. Belə odekolon nə qədər sadə görünsə də, o, üç əsas ünsürə enmir.

Hətta onun formulu qısadırsa da, bu odekolonun tərkibi olduqca zəngindir.

Bəlkə ravənd – cəmisi bircə notdur, amma olduqca çoxtərəflidir! Ətirdə təravət və yumşaqlığı, təzə cücərən zoğun nəmliyini və ravənd keksinin zərifliyini, bu bitkinin yaşıl və qırmızı hissələrini – hamısını eyni vaxtda ifadə eləmək istəmişəm.

PROMO

P İ ylənmə - dövrümüzün ən qlobal peoblemlər İ ndən b İ r İ d İ r . B İ r f İ k İ rləş İ n : bu bəladan bəşər İ yyət İ n yarısından çoxu əz İ yyət çək İ r !

B İ zdə, A zərbaycanda , mən İ m müşah İ dələr İ mə görə, hətta uşaq və yen İ yetmələrdən də yan keçm İ r .

Aclıq

hər şeyə məcbur edər Çox piyli olmayacaqmı?..

Piylənmə - dövrümüzün ən qlobal problemlərindən biridir. Bir fikirləşin: bu bəladan bəşəriyyətin yarısından çoxu əziyyət çəkir!

Bizdə, Azərbaycanda, mənim müşahidələrimə görə, hətta uşaq və yeniyetmələrdən də yan keçmir. Həmişə hamıya deyirəm: düzgün qidalanma – gələcəyin sığortasıdır! Bütün xəstəlik və hormonal pozğunluq, hələ çəki problemlərini demirəm, - düzgün qidalanmamaqdan törəyir. Hər on gəncdən səkkizinin qanında bu gün şəkər artıqlığı var. Bu, genetik amillərdən də ola bilər, amma genetik meyl, xəstəliyi gözləmədən ölçü götürməyin vacibliyini istisna eləmir! İnternetə girin, bu haqda özünüz oradan oxuyun... Üstəlik, bunu da deyirəm: insanın sağlamlığı ana bətnindəki dövrdən başlayır. Yeri gəlmişkən, heç vaxt hamilə qadına deyədeyə durmayın: “Sən doğacaqsan, sənə çoxlu yemək lazımdır!”

Rasion fərdi qaydada təşkil olunmalıdır, axı, qidanın mənimsənmə

dərəcəsi olduqca çox amillərdən asılıdır. Xolesterin, çoxlu yağ qəbul edənlərdə də artır, onu çox az qəbul edənlərdə də. Ən vacib ərzaq – balıq və qırmızı ətdir. Qatı vegeteriandan böyük alim çıxmaz: beynin aktiv fəaliyyəti üçün ona ətin tərkibində olan qida maddələri lazımdır. Yayda, istidə, Bakıda o kabab sizə ağır yemək kimi görünəcək, amma dağ rayonuna getsəz – birinci elə onu hazırlayacaqsız. Orada yaxşı da həzm olunacaq, çünki iqlimi başqadır. Əlbəttə, arterial təzyiq yüksəkdirsə, yağlı yeməklərdən qaçmaq lazımdır, xüsusilə də yayda. Yatmazdan qabaq da, yaxşı olar ki, çox maye içməyəsiz. Həm yüksək təzyiq, həm qanda şəkər – ondandır ki, şam yeməyini çox qəbul edirik, hələ üstündən meyvə də yeyirik və gecəyə qədər çoxlu maye içirik. “Gündə azı üç litr su” deyirlərsə – meyvəni də, şorbaları da nəzərdə tuturlar. Şəkər artdıqca, təzyiq də artır, ta ölüm təhlükəsinə qədər. Bəli, yeməyiniz sizi öldürə də, həyata qaytara da bilər.

Öz dietoloqum özüməm

Mənə tez-tez yazırlar – həm İnstaqramma, həm elektron poçtuma. Hamıya cavab verməyə çalışıram. Amma uzaqdan hər hansı bir məsləhət vermək ciddi iş deyil, siz gərək mütləq həkim müayinəsindən keçəsiz. Mən bütün nüansları nəzərə alıram: pasientin psixoloji vəziyyəti, yaşayış yerinin iqlimi, işinin xüsusiyyətləri, qanının tərkibi, USM... Düzgün yanaşılsa, bir gün də ac qalmadan arıqlayacaqsız! Amma insanları bu sahədə maarifləndirmək lazımdır. Bəli, jurnalistlər araşdırırlar, dietoloqlar kitablar yazırlar... Çətinlik ondadır ki, hər pasientin orqanizmi fərdi yanaşma tələb edir. “Dietoloq” ucdantutma hamıya, deyək ki, zəncəfil çayı, yaxud alma sirkəsi ilə arıqlamağa zəmanət verirsə - inanmayın! Həmin o sirkə fəsadlar törədə bilər. Dyukanın pəhrizi ilə adamlar 20 kq çəki atırlar – sonra isə bir anda 30 kq yığırlar. Bu ki gülməlidir: həkim pasientini görmədən necə diaqnoz qoya bilər? İtirilmiş kilolara sevinə-sevinə pəhrizdə oturduğunuz vaxt, orqanizmə vacib olan yağlar bədəni tərk edir. İmmun sistemi həyəcan təbili çalmağa başlayır – və orqanizmin çıxış yolu qalmır. 80% halda bədənimiz immunitet iflasından qaçmaq xatirinə itkilər verməyə başlayır. Bu zaman gözlərinizin altında qara halqalar əmələ gəlir və dərinizin vitamin balansı pozulur – beləcə, sellülit əmələ gəlir, saç tökülür, dırnaqlar sınır... Sağlam arıqlamağın faydası isə, davamlıdır. Bunun üçün, doğrudan da, savadlı mütəxəssisə müraciət etməyə dəyər.

ümumiyyətlə, tez-tez və az - az yemək yaxşıdır. Qışda yağlar yüngül həzm olunursa və üç öynə yemək yetərlidirsə, yayda xəmirli və yağlı yeməklər sizə zərər gətirə bilər.

Kimya və həyat

O ki qaldı, arıqlamaq üçün BAƏ-lər və cürbəcür kokteyllərə...

Onların hətta ən təbiisində də az da olsa kimyəvi tərkib var.

Hərçənd, bəlkə də onların heç bir açıq-aşkar zərəri yoxdur, amma yenə də unutmayın: madam ki, çəkiniz yeməkdən artıb, deməli, arıqlamağınız da onun sayəsində olmalıdır.

Ay, ağrıdır!

Pasientlərimin arasında ümidsizliyə düşənlər çoxdur, odur ki, mən yarım ştat da psixoloq işləyirəm. İrandan, Rusiyadan müraciət edirlər... Çoxları uşaqları olmur deyə müraciət edir. Təsəvvürünüzə gətirin: qadın hormonal vasitələr içir, nəticədə yalnız çəkisi artır; iyirmi yaşda -- 120 kq! Piylənmə zamanı isə, daxili orqanlar, o cümlədən yumurtalıqlar, demək olar ki, yağ içində üzür. Qara ciyər yağ yığacaq – bu da sizə üçüncü dərəcəli qara ciyər distrofiyası!

Xolesterin tıxacları meydana gəlir, xəstəliklərdən bütöv bir çələng...

Elələri də var ki, çəki artırmaq istəyir. Çoxları genetik olaraq arıqlamağa meyllidir, belələri çox vaxt özləri özlərində kompleks inkişaf etdirirlər. Onlara yalnız yetərincə vitamin və mikroelementlər lazımdır – üç-dörd kilo artacaqlar, bundan çox heç lazım da deyil.

Sizin immunitetlə, qurdlarla, qalxanvari vəzi xəstəlikləri ilə bağlı probleminiz yoxdursa, deməli, arıqlıq genetik ötürülüb, yəni hər şey qaydasındadır. Geynerləri məsləhət görmürəm, onların effekti varsa da, müvəqqətidir. Yaxşı olar ki, payızda vitaminoterapiya keçəsiz: yayda onsuz da meyvə və giləmeyvələrdən vitaminlər alırıq. Təzə giləmeyvələr isə, hər cür dərmandan yaxşıdır!

Pəhrizdə

Orucluq pəhrizi zamanı orqanizm təmizlənir. Amma pəhrizi də gərək düzgün saxlayasan. İki qayda var: imsak (sübh yeməyi) və iftar (şam yeməyi). Düzgün olmayan – imsakı buraxmaq, bütün günü yatmaq, iftar vaxtı oyanıb o ki var yeməkdir. Sübh yeməyi – bütün gün üçün enerji mənbəyidir! Özü də, sübh yeməyində gərək tutumlu yemək yeyəsən, meyvə şirələri içəsən. İftarı isə, təsadüfi deyil ki, bir udum su ilə açırlar: ac mədəyə maye ilə başlamaq yaxşıdır və yalnız bundan sonra bərk yeməklərə keçmək olar. Yeri gəlmişkən, bu, bütün növ sübh yeməklərinə aiddir. İftara 10-15 cür xörək olan süfrə açmaq düzgün deyil: ac adam mütləq hamısından dadmaq istəyəcək, bu isə, orqanizmə ağır zərbə olacaq. İki cür xörək yetərlidir: birinciyə sulu xörək, ikinciyə quru xörək. Yayda,

E lələr İ də var k İ , çək İ artırmaq İ stəy İ r . Ç oxları genet İ k olaraq arıqlamağa mey İ ll İ d İ r , belələr İ çox vaxt özlər İ özlər İ ndə kompleks İ nk İ şaf etd İ r İ rlər .

O nlara yalnız yetər İ ncə v İ tam İ n və m İ kroelementlər lazımdır – üç- dörd k İ lo artacaqlar , bundan çox heç lazım da dey İ l .

PROMO

Aquatic Palace

İdman və istirahət aləmi Ö

lkəmizin ən iri su-idman komplekslərindən biri –xidmətlərinin keyfiyyəti ilə fərqlənən Aquatic Palace, bir sıra göstəricilərinə görə ölkəmizdə heç bir analoqu olmayan əhatəli fitnesmərkəzə malikdir. Ümumi sahəsi 2500 kv.m olan fitnes-mərkəz, məşhur Technogym brendinin Artis son nəsil idman avadanlıqları ilə təchiz olunub. Avadanlıqların xüsusi mobil proqramı və QR-kodunun köməyi ilə siz, istədiyiniz an, maraqlandığınız avadanlıqların funksiyaları və onların istifadə qaydaları haqqında əsas məlumatları mobil telefonunuzla birbaşa ala bilərsiniz.

Fitnes-mərkəz müxtəlif fəaliyyətli səkkiz zonadan ibarətdir. Burada peşəkar məşqçilər yoq, zumba, pilates, ciu-citsu, sayklinq, bi-fit, krossfit, abs-press, məsafəli məşqlər, stretçinq və başqa idman yönləri üzrə məşğələlər aparırlar. Müxtəlif gərginlikli çalışmalar müəyyən əzələ qruplarının möhkəmlənməsinə və orqanizmin ümumi tonusunun qorunmasına,

aquaticpalace.az

ən başlıcası isə, çəkinin azaldılmasına istiqamətlənib. İdman məşğələlərinin bu növlərinə maraq cəlb etmək üçün Aquatic Palace-da müntəzəm olaraq açıq məşğələlər təşkil olunur.

Unutmayın ki, abunəçılər sadalanan növlərlə pulsuz məşğul ola bilərlər!

Yaxşı formanın qorunmasının vacib amili – həm də düzgün qidalanmadır. Bizim restoranda faydalı və qidalı pəhriz yeməklərini dada bilərsiniz.

Qonaqların rahatlığı üçün, kompleksimizdə gözəllik salonu, Spa və masaj kabinələri fəaliyyətdədir. Zəmanət veririk ki, Aquatic Palace-ı ziyarət etməklə, cakuzi, sauna, buxar və duş kabinələrindən istifadə etməklə, siz unudulmaz istirahət edəcəksiniz! Cakuzi-hovuzun dərinliyi 1,5 m, suyun daimi hərarəti 35-38 dərəcədir və müxtəlif funksiyalı hidromasaj avadanlığı quraşdırılıb. Siz həmçinin, bizim ixtisaslı manual

terapevtlərimizin sakitləşdirici masajlarından əvəzsiz zövq alacaqsınız. Uşaqlar da diqqətdən kənarda qalmayacaqlar. Onlar üçün burada animatorları və tərbiyəçiləri olan xüsusi uşaq zalı var, valideynlər kompleksin xidmətlərindən istifadə etdikləri vaxt, onlar burada vaxtlarını çox maraqlı keçirəcəklər.

Aquatic Palace unikal dizaynı ilə fərqlənir. Ölkədə analoqu olmayan universal hovuzlar son standartlara və texnologiyalara uyğun tikilib və peşəkarlarla yanaşı, idman həvəskarlarının da istifadəsinə verilir. Hovuzların suyunu xüsusi müasir avadanlıq təmizləyir və istifadəçilərin sanitargigiyenik təhlükəsizliyini etibarlı şəkildə təmin edir.

Fİtnes-mərkəz müxtəlİf fəalİyyətlİ səkkİz zonadan İbarətdir. Burada peşəkar məşqçİlər yoq, zumba, pİlates, cİu-cİtsu, sayklinq, bİ-fİt, krossfİt, abs-press, məsafəlİ məşqlər, stretçİnq və başqa İdman yönlərİ üzrə məşğələlər aparırlar.

S Ə YA H Ə T V Ə S p a

Günəş altında yer Val d'Orça vadİsİnİn mənzərəlİ təbİətİ və təpələrİ, Medİçİ hersoqlarının keçmİş İqamətgahı, ənənələrlə sərmayələrİn can bİr qəlb yaşadıqları dəbdəbəlİ otel və Spa ... Bİr sözlə, Fonteverde Tuscan Resort & Spa-da İdeal İstİrahət üçün hər nə desən var, belə İstİrahətdən sonra özünü yenİdən doğulmuş kİmİ hİss edİrsən.

İY

U

8 ST 17 - AV Q U

L

Otelin əsas binası - böyük Toskanalı hersoq I Ferdinandın əmri ilə, 1607-ci ildə tikilmiş villa

T Oteldən bir az aralıda buranın əsas görməli yerləri var: Müq.

Leonardo kilsəsi (XIII əsr), palasso Lombardi (XIII əsr), Neoqotik qəsr, Arxiyerey qəsri (XVI əsr), Siyenanın ən böyük termal su mənbəyi və s.

Fonteverde Living apartamentləri

OSKANA… Bura, İtaliyanın adi bir hissəsi deyil, bura – həyat tərzidir. Gözünü hara döndərsən, harmoniya və dinclikdir. İnanılmaz mənzərələr, İntibah dövrü memarlığının şah əsərləri, ənənəvi sənətkarlıq, yerli mətbəxin ləziz yeməkləri, unikal ənənələr – bütün bunlar yenə və yenə buraya qayıtmağa məcbur edir və hər dəfəsində də özün üçün yeni bir şey kəşf edirsən. Məhz burada, San-Kaşyano-dey-Banyi şəhərciyi yaxınlığında, çoxsaylı müalicəvi termal mənbələri ilə tanınmış Val d’Orça vadisində dəbdəbəli Fonteverde Spa-kurortu yerləşir – Toskananı kəşf etmək, onun təbiəti, mədəniyyəti, tarixi ilə tanış olmaq istəyənlərin hamısı üçün çox gözəl başlanğıc nöqtəsi.

Fonteverde Natural Spa Resort tam yenilənmədən sonra, 2002-ci ilin martında açılıb. Böyük Toskana hersoqu Ferdinand de Mediçinin 1607-ci ildə tikdirdiyi qəsr, gözəl italyan kurortunun bir hissəsi olub. Daha bir bina da, otelin memarlıq simasını harmonik şəkildə tamamlayaraq, həmin üslubda işlənib.

Oteldə, altı Junior Suite və yeddi Suite də daxil olmaqla, 78 otaq var. İntibahın son mərhələsinə aid tablolar və mebellər, burada texnikanın son yenilikləri ilə üzvi şəkildə uyğunlaşır. Suite Cristina di Lorena gözəl vadi mənzərəsi ilə, geniş qonaq otağından, holldan, yataq otağı və mərmərlə işlənmiş iki hamamdan ibarətdir. Əsas tonlar – fil sümüyü və incə bej rəngləridir.

Təkbaşına səyahət edənlər üçün, bir nəfərlik Queen otaqlarda, daha geniş olan Privilege və Deluxe otaqlarda olduğu kimi, eyni rahatlıq

Bioaquam termal hovuzu

D İ zayn və tərt İ batda İ nt İ bahI N S O N MƏRHƏLƏSİNə aİd tablolar və mebellər , te x n İ kan ı n son yen İ l İ klər İ İ lə üzv İ şək İ ldə uyuşur

İY

ST U Q

AV

U

L-

17

9

M ƏT N V Ə F ото M ƏT B U AT MAT E R İ A L L A R I

S Ə YA H Ə T V Ə S p a

San-Kaşyano-dey-Banyi mənzərəsi

R ayonda 4 3 termal su mənbəyi var ; sular ı n ı n da İ m İ hərarət İ 4 2 ° С - d İ r , gələn suyun gündəl İ k həcm İ İ sə , tə x m İ nən 5 . 5 0 0 . 0 0 l İ trd İ r

Oteldəki "fəvvarəli zal" deyilən, qədim divar rəsmləri və tablolarla bəzədilmiş holl

şəraiti yaradılıb. Balaca dördayaqlı dostlarını götürənlərə, otel, xüsusi praktik döşəmə örtüyü olan otaqlar təklif edir. Otelin köhnə hissəsinin ikinci mərtəbəsində yerləşən Junior Suites otaqlarına aid terrasdan vadinin mənzərəsini seyr eləmək olar. Örtülü dəhliz, oteli Spa-mərkəzlə birləşdirir: siz eləcə xalat və tərlikdə, otaqdan Spa-mərkəzə keçə bilərsiz, orada isə sizə prosedurların termal sular əsasında geniş çeşidini təklif edəcəklər ki, onların da sağlamlaşdırıcı effekti, necə deyərlər, hələ antik dövrlərdən məşhurdur. Termal qaynaqlarda çimmək hələ etrusklar dövründə yayılmışdı: onlar Toskanada çoxlu sayda qədim Spa-mərkəzlər yaratmışdılar ki, vanna qəbul eləsinlər. Doğrusu, o vaxt bu mərasimin sakral mənası da var idi. Dəbə düşmüş termal prosedurlar, insanların, termal suların müalicəvi gücü haqqında daha çox bildikləri roman dövründə qorunub saxlanılıb. San-Kaşyano-dey-Banyidəki mənbənin açılışı, məhz bu dövrə aiddir. Bu rayonda 43 termal su mənbəyi var; sularının daimi hərarəti 42°С-dir, gələn suyun gündəlik həcmi isə, təxminən 5.500.00 litrdir ki, bu da San-Kaşyanonu Avropa üzrə üçüncü edir. Termal suyun tənzimli kimyəvi tərkibi var, sulfatlarla, kalsium, maqnezium və ftorla zəngindir. Fonteverde Natural Spa Resort-da termal suyu olan yeddi hovuz var. Onlardan bağlı olan ikisi Thalaquam və Bath of Light xüsusi prosedurlar üçün nəzərdə tutulub. Açıq və bağlı tərəfləri olan Bioaquam hidromasaj hovuzu, nəinki su masajına, həm də bütün bədənin aramsız drenajına imkan verir. Daha dörd hovuz da açıq havadadır: otel binasının düz qarşısındakı hovuz, alt səviyyədəki kaskadlı və hidromasajlı böyük hovuz, uşaq hovuzu və kiçik ev heyvanları üçün ayrıca hovuz.

2012-ci ildə Fonteverde, Italy’s Leading Spa Resort kateqoriyasında World Travel Awards mükafatını qazanıb və elə həmin ildə də İtaliyanın ən yaxşı termal kurortu adlandırılıb. Ötən il Toskananın Spa-kurortu Wellness Travel Awards-da “İtaliyanın ən yaxşı Spa və sağlamlıq oteli” kateqoriyasında qalib gəlib. Bunlar Fonteverde Spa-mərkəz xidmətlərinin yüksək keyfiyyətini təsdiq edən çoxsaylı mükafatlar siyahısından, yalnız bir neçə misaldır.

Val d'Orça mənzərəsinə açılan termal hovuzlardan biri

Fonteverde-də şərq prosedurları kompleksinin, müxtəlif energetik texnikaların, həmçinin innovativ üsul olan musiqi terapiyasının köməyi ilə orqanizmi sağlamlaşdırmaq olar. Ən son texnikalarla təchiz edilmiş fitnes-mərkəz, cürbəcür idman proqramları, müxtəlif hazırlıq səviyyəsinə yönəldilmiş qrup halında məşğələlər, şəxsi təlimatçı xidmətləri təklif edir. Məşğələlərin sırasında – su aerobikası, stretçinq, müxtəlif əzələ qruplarının məşqləri də var. Fərdi məşqçi sizə məxsusi proqram təşkil edəcək.

Eteria Radiance kosmetik xəttindən krem

İY

U

0 ST 18 - AV Q U

L

Açıq termal hovuz

Açıq termal hovuz və təpələr mənzərəsi

Hidromassaj-kaskad

1

ST Q

U

18

AV LU

Termal palçıq

İY

Dəniz duzundan istifadə etməklə Bio-balans proseduru

Sağlamlıq gözəlliklə olduqca sıx bağlıdır, odur ki, Fonteverde-də üz və bədən üçün estetik prosedurlara böyük əhəmiyyət verirlər. Məxsusi olaraq qonaqlar üçün bir neçə Spa-proqram işlənibhazırlanıb, onların arasında dincəldici, energetik və antistres, o cümlədən, bir çox eksklüziv prosedurlar var. Bütün proqramlarda termal suların müalicəvi xüsusiyyətləri və tibbin son nailiyyətləri üzvi şəkildə birləşir.

2016-cı ilin yazından Fonteverde-də yeni, Italian Hospitality Collection-dan sağlamlıq konsepsiyasının çoxillik tədqiqatları əsasında hazırlanan Equilibrium Proqramı fəaliyyətdədir.

Proqrama pəhriz qidaları üzrə məsləhətlər, idman məşğələləri, relaksasiya çalışmaları, Spa və termal sularda müalicəvi prosedurlar daxildir. Buranın Spamərkəzində özəl kosmetik xətt – Eteria-dan istifadə olunur, Eteria üz və bədən üçün məhsullar istehsal edir, çoxu universaldır və bütün dəri tiplərinə qulluq üçün nəzərdə tutulub.

Fonteverde Tuscan Resort & Spa-da təklif olunan prosedurlar sizə nəinki qüsursuz bədən, həm də əla əhval-ruhiyyə hədiyyə edəcək! —

Грузия, Тбилиси, ул. 300 Аргвинцев 24 Тел: (+995 32) 215 77 15 Факс: (+995 32) 215 88 15 info@samraan.com www.samraan.com

Насладитесь незабываемым ритуалом турецкого хаммама в Sam Raan спа-центре

qoroskop

Daşları yığmaq vaxtıdır M ƏT N N AT E L L A O SMA N L I

2016 - CI İLİN İYUL-AVQUSTUNU YEKUNLAŞDIRMAQ VƏ QƏRAR QƏBUL ETMƏK DÖVRÜ KİMİ XARAKTERİZƏ ELƏMƏK OLAR. BU ƏN İSTİ İKİ AYDA, KİMİSİ QAPINI ÇIRPMALI, KİMİSİ İSƏ, ƏN YAĞLI QAYMAĞI ÇIXARMALI OLACAQ. AMMA İSTƏNİLƏN HALDA, DƏYİŞİKLİKLƏRDƏN QORXMAYIN: ONLARIN ARXASINCA SABİTLİK GƏLƏCƏK!

Xərçəng

Xərçənglərdə yüksək aqressiya dövrüdür, odur ki, onlara yönəlmiş istənilən cümlə, xahiş, sual vermək, nəyisə dəqiqləşdirmək cəhdlərinə kəskin rədd cavabı alacağınıza hazır olun. Bu cür əsəbiliyin nə ilə əlaqədar olması bəllidir: Xərçənglər İyun ayını çox gərgin yaşayıblar və avqustun ortasına qədər bunun əks-sədası hiss olunmaqda davam edəcək. İyulun 20-dən sonra gözlənilən ciddi danışıqlar, şübhəsiz, bəhrəsini verəcək, amma payızın əvvəlində. O vaxta qədər isə, yaxşı olar Xərçənglər öz qürurlarını yatırtsınlar və ətrafdakılarla az didişsinlər. Yayın axırına Xərçəngləri parlaq, qeyri-adi şəxslərlə maraqlı tanışlıqlar gözləyir.

Tərəzi

22.06 — 22.07

Asma PVG

Qız

İyulun əvvəlində Qızların işlərində çətinlik gözlənilir.

Hansısa bir anda sizə hətta elə gələcək ki, çıxış yolu yoxdur. Amma iki həftədən sonra vəziyyət tam əksinə dəyişiləcək: sizin karyera heysiyyətiniz maksimum dərəcədə qane ediləcək! Avqustun ikinci yarısına, ola bilsin ki, vəzifə yüksəlişindən başqa, başqa işə keçmə də baş versin və bu, ta peşənin dəyişilməsi ilə də yekunlaşa bilər. Amma nigaran qalmayın – nə iş görürsüz-görün, yaxşı əməkhaqqı alacaqsız. Şəxsi həyatınızda sizi, sonrakı uçuşunuzun trayektoriyasını mütləq təyin etməli olacağınız və sizi narahat edən məsələləri qəti şəkildə ortaya qoyacağınız an gözləyir.

Yeri gəlmişkən, buna görə də narahat olmağa dəyməz – çox güman ki, cavablar sizi qane edəcək.

24.08 — 23.09

Şir

Şirlər üçün inanılmaz dərəcədə uğurlu dövrdür! Onlar, demək olar, heç bir səy göstərməli olmayacaqlar. Karyera? Yetər ki, həmkarların fikrini dinləsinlər, yığıncaqlarda olsunlar və... öz işlərini icraçı assistentlərə tapşırsınlar. İnanın, bu, qısa müddət ərzində vəzifə yüksəlişi və ya maaş artımı üçün işlər görməyə tamamilə kifayət edəcək. Şəxsi həyat? Əvvəlcədən heç bir tədbir görməyin – sizin istək obyektiniz, gözlədiyiniz həmin o təkliflə özü sizə müraciət edəcək.

Maddi vəziyyətin gözlənilmədən yaxşılaşması, ev üçün əşyalar, mebel, hətta ola bilsin, avtomobil də alınacağını vəd edir.

23.07 — 23.08

Tarazlıq – bu yayın ən bürkülü aylarına verilən ən yaxşı təyinat belədir. İşdə dinc ətalət, məzuniyyət vaxtı şezlonqda uzanıb heç nə eləməməklə məşğul olmaq... Hətta sizin sevdiyiniz – dağ çayları ilə aşağı üzmək və ya alpinizm kimi fəal istirahət, üstünlük verdiyiniz isə, axşam gəzintiləri yox, gecə klublarının işıqlarıdırsa, - yenə də heç nə sizin daxili tarazlığınızı pozmayacaq, təəccübləndirməyəcək, öz gözlənilməzliyi ilə karıxdırmayacaq.

Yekunlaşdırası olsaq, 2016-cı ilin iyul və avqust aylarında hər işiniz plan üzrə gedəcək.

Doğrudur, avqustun ortasına yaxın olduqca böyük bir adamla parlaq, unudulmaz görüşünüz ola bilər. Bu nə ilə qurtara bilər, demək çətindir, amma alacağınız təəssürat sizi növbəti bahara qədər isidəcək.

24.09 — 23.10

Əqrəb

Hazırlaşın: qorxduğunuz, haqqında düşünmək istəmədiyiniz nə var idisə, hamısı bu iyulun əvvəlində qarşınıza çıxacaq. Həm karyera, həm də romantik və ailə münasibətləri sahəsində, bu ay gərgin olacağını vəd edir.

Ehtimal ki, bu bürcün nümayəndələri üçün iyulun əvvəli – qeyd-şərtsiz böhran dövrüdür – həm mənəvi, həm də, təəssüf, maliyyə cəhətdən. Amma avqustun elə ilk günlərindən Əqrəblərin bəxti başladıqları hər işdə gətirəcək və olmazın uğurlar ağır dövrü onlara unutduracaq. Kazinoya yollanmaq, lotereya oynamaq, cıdırda pul qoymaq ağlınıza gəlsə - uğur qazanacağınaza şübhə etməyin!

21.10 — 22.11

İY

U

4 ST 18 - AV Q U

L

Dolça

İyulun əvvəlində Dolçaların işdə problemləri, həmkarlarla, rəhbərliklə, tərəfdaşlarla anlaşılmazlıqları ola bilər.

Yaxşı olar ki, münasibətləri ayırd eləməyə girişməyəsiz: məzuniyyət ya da bir neçə günlük istirahət götürün və bu günləri ailə və dostların çevrəsində keçirin. İş yerində konfliktləri yoluna qoyan kimi, şəxsi cəbhədə vəziyyət pisləşəcək. Şəhər kənarına müştərək səfər sizə ciddi fikir ayrılığından qaçmağa kömək edəcək.

21.01 — 19.02

ST

İyulda bir az dincəlmiş Buğalar çoxdankı planlarını həyata keçirməyə başlayacaqlar.

Ayın əvvəlində maliyyə vəziyyətinin pisləşməsi ola bilər, borca girməli olacaqsız.

Amma qorxmayın: müvəqqəti çətinlikləri tez bir zamanda aşa və gəlirlərinizi artıra biləcəksiz.

Avqustun sonunda əvvəlki kimi öz çevrələrində görmək istədiklərini müəyyən eləmək istəyəcəklər. Ya siz yaxınlaşmağa doğru gedəcəksiz, ya da əksinə, yumşaqlıqla və taktikayla münasibətə son qoyacaqsız.

21.04 — 20.05

Siz, hansısa rəssamın, yaxud aktyorun hətta rieltoru, agenti kimi yaradıcılıqla bağlısızsa, karyeranızın heç olmasa incəsənət sahəsinə azacıq aidiyyatı varsa, onda iyul, sizin üçün son on ildəkilərin ən uğurlularından biridir. İkinci ongünlükdə səyahətlər ola bilər; hətta həftəsonu səfərini planlaşdırarkən, azı bir həftə sizi ləngiməyə məcbur edəcək forsmajor hallara hazır olun.

Avqust, köhnə tanışlarınızla maraqlı görüşlər hazırlayır, ola bilsin, hətta o adamlarla ki, vaxtilə yaxın münasibətləriniz və ya birbirinizə qarşılıqlı marağınız olub. Subay Əkizlər üçün bu, sizə istisna olaraq müsbət emosiyalar vəd edən yeni romanın, ya da flirtin başlanğıcı ola bilər. — 21.05 — 21.06

5

Buğa

Əkizlər

U

Qoçlar üçün hiperaktivlik dövrü başlayır. Siz, azacıq maraqlı hesab etdiyiniz hər şeydə iştirak edəcəksiz, istər, iş üzrə layihə olsun, istərsə də, istirahət vaxtı keçirilən idman yarışları. Yüksək səmərəlilik maraqlı layihələrə başlamağa və onları uğurla başa çatdırmağa imkan yaradacaq. Evlə bağlı dəyişikliklər ola bilər: güman ki, ev əldə edəcəksiz və ya yaşayış yerini dəyişəcəksiz, ola da bilər ki, başqa şəhərə köçəsiz. İstisna deyil ki, yayın sonu, yeni mənzilin təmiriylə və mebel alışı ilə bağlı, özünüzü qayğılara həsr edəsiz.

21.03 — 20.04

Xərçənglər öz qürurlarını yatırtsınlar və ətrafdakılarla az didişsinlər. Yayın axırına Xərçəngləri parlaq, qeyri-adi şəxslərlə maraqlı tanışlıqlar gözləyir

Q

Qoç

Asma PVG

18

Balıqlar üçün səyahət dövrü başlayır. Səfərlər məhsuldar olacaq və nəinki sizə çoxlu müsbət hisslər bəxş edəcək, həmçinin, həm peşə, həm də şəxsi əlaqələr yaradıb möhkəmlətməyə imkan verəcək. İyulun sonuna daşınmaz əmlakla bağlı qəti qərara gəlmək lazımdır: böyük ehtimalla, qarşıda köçmək və yeni mənzil almaq durur.

Avqustun elə ilk günlərindən isə, həyatınızda karyera və qazancınıza kömək edə biləcək yeni adamlar peyda olmağa başlayacaq. Çox ola bilsin ki, avqustun ortasında Balıqlar bir yox, hətta bir neçə işgüzar təklif alacaqlar. Əks cinslə münasibətlər qarşılıqlı anlaşma və etibara əsaslanacaq. Balıqlar tamamilə rahat ola və partnyora arxayın ola bilərlər.

20.02 — 20.03

AV

Oğlaqların bəxti həm sevgidə, həm də pulda dərhal gətirəcək! Başqa bürclər üçün yuxulu olan bu yay, onların qarşısına, öz rifahını yaxşılaşdırmaq imkanlarının bütün spektrini qoyacaq və Oğlaqlar da bu fürsəti əldən verməyəcəklər. İri razılaşmalar, uğur qazanan maraqlı layihələr, qonorarlar, mükafatlar – avqustun ortasına yaxın sual doğacaq: bu vəsaitləri nəyə xərcləməli – istirahətə, yoxsa öz işinin inkişafına? Qızıl ortanı axtarın, gəlirlərinizi bölün; biznesinizə sərmayə qoyun, amma bu yay özünüzü darıxmağa qoymayın. Məsələn, unudulmaz bir səyahətə yollana bilərsiz, axı köhnə arzunuzu həyata keçirmək imkanınız yaranacaq – istər Appalaç dağları olsun, istər Pekində Səma məbədi, istərsə də Norveç fyordları...

22.12 — 20.01

Balıqlar

L-

Oğlaq

Böyük kompaniya toplamağa çalışın, amma spirtli içkiləri çox içməyin.

U

Yorğunluğa və tək qalmaq istəyinə baxmayaraq, Oxatanlar gərək mütləq həmkar və dostları ilə münasibətləri yoluna qoymaqla məşğul olsunlar. Sizin dalğınlığınız və boş vaxtınızı onlarla keçirməyə can atmamanız, olduqca pis qarşılanacaq; özünüz də istəmədən, düşmən olmasa da, qəsd-qərəzçi qazana bilərsiz. İyulun sonuna, axır ki, şəhər kənarına və ya hətta uzaq səyahətə yollanmaq imkanınız olacaq. Arxayınca telefonu söndürün və elektron poçta baxmağı ağlınıza belə gətirməyin! Özünüzə fiziki və mənəvi gücünüzü bərpa eləmək imkanı verin – bu, avqustun ortasında, Oxatanları maraqlı təklif və yeni tanışlıqlar növbəsi gözləyəndə, sizə çox lazım olacaq.

23.11 — 21.12

İY

Oxatan

mızla a z a ğ a m !

1000 m Mall’dayıq 2

lik

Gənc

Ganjlik Mall, 2 этаж, тел: +99450 222 03 13 mudoconceptbaku, mudoconcept.az

İY

U

L-

Q

ST

7

U

18

AV

H ƏYAT TƏRZ İ

In s ta g r am

#moona

Gözəl səhərlərin birində, Bakının mərkəzindəki qədim arxitekturalı binanın giriş divarlarında haradansa bir “kədərli üz” peyda oldu, imza yerində isə, sirli bir #moona heşteqi yazılmışdı. Bir az sonra “üzlər” bütün məhəllələri basdı: simasız hasar və divarlar, kimsəsiz boz bina girişləri birdən-birə canlandı, yoldan keçənləri geriyə baxmağa, düşünməyə çağıran səs “qazandı”. İri, “danışan” gözlü, kədərli üzlərin hər biri öz hekayətini söyləyir, yoldan keçənlərdə ən müxtəlif hisslər oyadırdılar: heyranlıqdan, mərhəmətdən, maraqdan, təəccübdən, kədərdən tutmuş, hiddətə və qəzəbə qədər.

Bu strit-art nümunələrinin fotoşəkilləri şəbəkələrdə çoxalırdı, insanlar təəssüratlarını bölüşürdülər və çaşıb qalırdılar: bu qədər femin #moona imzası arxasında, görən, kim gizlənir?! Bakıda strit-artla məşğul olmaq ideyası, Aysel Mehdiyevanın ağlına öz-özünə gəlib. Moskvada yaşayan gənc azərbaycanlı rəssam, öz yaşantılarını bakılılarla bölüşmək, eyni zamanda, onları müasir incəsənətə cəlb eləmək üçün bunu ən yaxşı üsul hesab etdi, axı, müasir incəsənət üçün küçələr ən mühüm sərgi meydançalarından biridir.

Onun rəsmlərinin üstünü bir həftədən sonra boya ilə örtdülər.Bu , o qədər də mühüm deyildi. Əsas odur ki, “kədərli üzlər” qəlbimizdə dərin iz buraxa bildilər... —

İY

U

8 ST 18 - AV Q U

L

Love Story

Prezİdentlər sarışınlara üstünlük verİrlər

MERİLİN MONRO VƏ CON KENNEDİ

Q

üdrətli siyasətçilər və milyonçular klanının nümayəndəsi, qorxmaz leytenant, görkəmli dövlət xadimi, qadınları özünə məftun edən, arvadbaz – ABŞ tarixinə Con Kennedi belə düşdü.

Sadə və hiyləsiz, zərif və kövrək, duyğulu və səmimi, çox gözəl və ehtiras oyadan – 50-ci illərin əsas seks-simvolu – Merilin Monronu məhz belə xatırlayırlar. Onları birləşdirən yalnız ictimaiyyətin diqqət mərkəzinə çevrilmiş ehtiras deyil, həm də müəmmalı ölümləridir. Kennedinin qətlini əsrin sirri adlandıracaqlar, Monronun ölümü isə, hələ də suallar doğurur...

M Ə T N R Ə N A V A Q İ F F о т о mətbuat materialları

İY

U

0 ST 19 - AV Q U

L

Merilin Monro Kennedi qardaşlarının arasında: solda Robert, sağda Con. Nyu-York, 1962.

Foto: Cecil Stoughton/ The Life Images Collection

Mister President Qüdrətli siyasətçilər və milyonçular klanının nümayəndəsi, qorxmaz leytenant, görkəmli dövlət xadimi, qadınları özünə məftun edən, arvadbaz – ABŞ tarixinə Con Kennedi belə düşdü.

O, ehtiyac bilməyən çoxuşaqlı katolik ailəsinə mənsub idi və əsaslı təhsil almışdı. Futbola maraq göstərirdi. II dünya müharibəsi döyüşlərində iştirak etmişdi. Yaralı halda döyüş yoldaşını atəş altından xilas etmiş və buna görə mükafat almışdı.

Müharibədən sonra Con, jurnalist işləməyi sınamışdı, lakin nəslən gələn təkəbbür və atasının məsləhətləri, onu bu işdən əl çəkməyə və siyasi karyera ilə məşğul olmağa vadar eləmişdi. Məqsədinə nail olmaqda ona, Jaklin Buvye kimi tanınan, təhsilli və xoşsima, güclü və sadiq, özünəməxsus üslublu və cazibədar bir qadınla bağladığı davamlı nikahın çox köməyi dəymişdi.

Baby-doll

1

ST U

19

Q AV

LU İY

kənar

Nikahdan uşaq

Sadə və hiyləsiz, zərif və kövrək, duyğulu və səmimi, çox gözəl və ehtiras oyadan – 50-ci illərin əsas seks-simvolu – Merilin Monronu məhz belə xatırlayırlar.

O vaxt hələ Norma Cin Beyker olan qızın uşaqlıq illəri, gələcək sevgilisinin uşaqlığı qədər qayğısız keçməmişdi.

Qız bastard idi, depressiya və alkoqolizmə meylli anası sağ ola-ola, yetim idi, sığınacaqdan-sığınacağa köçürdü və bir neçə dəfə seksual təcavüzə məruz qalmışdı. Zavallı qız, sadə, dürüst oğlan – Cim Doqerti ilə erkən nikahda, bir də şöhrət və rifahla bağlı şirin xəyallarında xilas yolu axtarırdı.

Amma nikah tez pozuldu, arzular isə... Arzular, qəribə də olsa, yavaş-yavaş gerçəkləşməyə başladı. Kimsə gənc qızı məftunedici formalarda gördü və ona, fotomodel kimi qazanmağı təklif elədi. Fotoşəkillər böyük uğur qazandı.

Tezliklə onun qarşısında məşhur və nüfuzlu şəxslərin yataqları salındı, bununla da kinostudiyaların qapıları üzünə açıldı...

Beləcə, adı-sanı olmayan sadəqəlbli Norma Cin, dönüb oldu məşhur kino aktrisası və bütün dünyada bu qədər xoş səslənən adla tanındı: Merilin Monro.

Love Story

Qalmaqallı tanışlıq Onlar, əlbəttə ki, bir - birləri haqqında eşitmişdilər.

Qəzet səhifələrindən, televiziya ekranlarından baxışırdılar. Zövq alırdılar, heyran olurdular...

Yəqin ki, bundan xəbər tutmuş zirək və intriqaçı Piter Louford, Kennedinin klanı ilə doğmalaşmaq niyyətilə, həmin vaxt Massaçusets ştatının senatoru olan qaynı Con Fisceraldın şərəfinə şam ziyafəti düzəltdi. Dəvət olunanların arasında, nəzərə alaq ki, heç də təsadüfi olmadan, Merilin də var idi və həmin vaxt o, tanınmış beysbolçu u cür yüksək Co Di Macioda mənsəbli ərdə idi.

Conla Merilinin adamın qabalığı, görüşü olduqca həyəcanlı oldu, şiddəti və özü də təkcə cazibədarlığı Merilinin özləri üçün yox.

Senator aktrisadan həyəcanlı “körpə” ürəyini gözünü çəkmir, onun özündən təsirləndirə və fəth edə bildi çıxmış ərindən, öz arvadından və onlarla adamın maraq dolu baxışlarından qətiyyən çəkinmədən, həvəslə ona diqqət göstərirdi.

Oxşarlardan istifadə etməklə çəkdiyi foto-rəsmləri ilə tanınan Bu cür yüksək mənsəbli adamın qabalığı, şiddəti və Elison Ceksonun ən məşhur foto-feyki cazibədarlığı Merilinin həyəcanlı “körpə” ürəyini təsirləndirə və fəth edə bildi. Qalmaqal salmış Di Macio bu hadisədən az sonra aktrisadan boşandı.

XX əsrin ən hay-küylü romanlarından birinin Hamının bildiyi sirr başlanğıcı bu cür yadda qaldı.

Onları çulğamış ehtiras heç kəsə sirr deyildi, hərçənd görüşləri çox ciddi şəkildə xəlvəti təşkil olunurdu, necə də olsa, peşəkar aktrisa olan Monro, əsaslı şəkildə maskalanırdı, heç mühafizəçilər də mürgüləmirdilər... Amma yox, ölkənin iki ən məşhur adamı Merilin Monro və Co Di Macio, arasındakı əlaqə, sadəcə olaraq, gözdən yayına bilməzdi. Hər ikisi Amerikanın San-Fransisko, 1954 sevimlisi idi və ölkə onların arasındakı romana mərhəmətlə tamaşa edirdi. Hətta Jaklin Kennedi, ailə şərəfini və nikah bağlarını qoruyaraq, baş verənləri “görməməyə” özündə güc tapırdı.

Atəşli cütlük isə, bu vaxtlar – prezident təyyarəsində və “Karlayl” göydələninin damında, Loufordun Santa-Monikadakı malikanəsində və Palm Sprinqsdəki villada unudulmaz saatlar yaşayırdılar. O, doymaq bilmirdi, kino ulduzu və dünya üzrə sekssimvol – Merilin isə, elə aşiq olmuşdu ki, sanki məktəbli qız idi. Şübhəsiz, Merilin onun çoxsaylı sevgi macəralarından xəbərdar idi, amma ürəyi ona pıçıldayırdı ki, Conun həyatı boyu həqiqətən sevdiyi yeganə qadın – məhz odur. Onu hamının içindən axtarıb, axır ki, tapıb və onları artıq heç nə ayıra bilməz!.. Merilin bütün qəlbilə buna inanırdı və gözləyirdi ki, Con, onların münasibətlərini hamıya açıqlamaq qərarına nə vaxt gələcək, sonra isə, zəhlətökən Jaklindən mütləq boşanacaq və ona evlənmək təklifi edəcək. O, hadisələri tələsdirmir, uzun müddət və əməlli-başlı buna hazırlaşırdı.

Sevdiyi kişiyə tay olmağa can ataraq, Merilin, hətta aktyorluq dərslərini sanballı bir teatr studiyasında almağa başlamışdı ki, yeni peşəkar səviyyəyə qalxsın və bundan sonra ciddi filmlərdə ciddi rollar alsın. O, kübar ədalarını mənimsəməyə, siyasi və ictimai həyatla maraqlanmağa başlamışdı, Conun qayğılarından baş çıxarmağa çalışırdı ki, ona layiqli həmsöhbət olsun...

B

İY

U

2 ST 19 - AV Q U

L

Ağrılı dərk Vaxt ötür, amma... heç nə dəyişmirdi. O, doğrudan da sadəlövh bir qadın imiş. Necə inanmaq olardı ki, analitik ağlı olan, uzun illər inadla hakimiyyətə doğru addımlayan, siyasi qanunlara görə ciddi şəkildə oynayan bu müstəqil, təkəbbürlü kişi, onun xətrinə hər şeyindən keçəcək? Orta səviyyəli aktrisanın xətrinəmi?

– axı, rejissorlar onu yalnız bir obrazda görüb istismar edirdilər – dardüşüncəli, sadəqəlbli gözəlçə; qəşəngliyi də, populyarlığı da yalnız vaxt məsələsidir.

Ağır irsiyyətli, tez-tez açıq-saçıq fotosessiyalar üçün pozalar verən, məşuqlarını və ərlərini dəyişən qadının xətrinəmi?.. Əlbəttə ki, bu mümkün deyildi! O özü də, axır ki, bunu dərk eləməyə başlamışdı...

Köhnə axara qayıdış Depressiyanın bataqlığından Merilini Con çıxartdı. O, ABŞ-ın prezidenti olmağa hazırlaşırdı və bütün xalq tərəfindən sevilən Monronun dəstəyi isə, onun uğur qazanmasına xeyli kömək edə bilərdi. Merilin ruhlandı və qanadlarını açdı.

Həyatına sahib olan kişinin ona ehtiyacı var və əlbəttə ki, Merilin, onun yanında olacaqdı! Bütün seçki kampaniyası ərzində Merilin, öz işlərinin zərərinə, onun ardınca konsertlərlə gedir və ona səs verməyə çağırırdı. Conun seçkilərdəki qələbəsindən sonra isə, haqlı olaraq özünü də bu qələbənin vasitəçisi sayaraq, uşaq kimi sevinirdi.

Bu vaxt, Con, Tiffani & Co-dan fransız zərgəri Jan Şlümberjenin əl işi olan yaqut və almazlardan yığılmış çox gözəl bir broşka almış və ona ikinci oğul doğmuş Jaklinə hədiyyə eləmişdi.

Yox, o, şübhəsiz ki, Amerikanın bütün kişilərini məftun eləmiş Monroya minnətdar idi. Monronun yalnız ona məxsus olmaq istəyi isə, Conu lovğalandırır və onun Merilinə qarşı ehtirasını alovlandırırdı, bunu isə, Merilin səhvən sevgi kimi qəbul edirdi. Ümid yenə ona hakim kəsildi. Ölkə yeni prezidentin inauqurasiyasına hazırlaşırdı, Monro və Miller isə boşanmaya.

Canvermə

İY

U

L-

ST U Q

AV

19 3

Yox, heç nə dəyişməmişdi. Merilin, əvvəlki kimi, məşuqədən başqa bir şey deyildi. Gələcəkləri haqqında Conla danışmaq, hansısa bir yolla vəziyyəti dəyişmək cəhdləri əvvəl-əvvəl Conu təəccübləndirirdi: Con vəziyyəti tamamilə təbii hesab edirdi, Monronun matrimonial niyyətlərinə , sadəcə, inanmırdı. Sonralar bu, onu qıcıqlandırmağa başladı və bu mövzuya kəskin şəkildə son qoydu. Monro yenə özünü aldadılmış, istifadə olunmuş hiss elədi.

Yenə içməyə, özündən çıxıb ağzına gələni danışmağa başladı və bu, prezidenti ,eləcə də onun ətrafını narahat elədi. Kennedi uzaqlaşmağa başladı. İndi artıq onlar az-az görüşürdülər.

Sonra isə Madison Square Garden-də Con Kennedinin 45 illiyinə həsr olunmuş böyük bayramda Monronun sensasiyalı çıxışı oldu. Dəvət olunmuş 15 min adamın içində, 40 milyon televiziya tamaşaçısının gözü qarşısında Merilin, əynində bədəninə dəri kimi yapışmış dar, sayagəlməz saxta daş-qaşlarla par-par parıldayan fövqəladə Jean Louis donu, yubilyara yarıpıçıltı-yarızümzüməylə öz şəhvani təbrikini yetirdi: “Doğum gününüz mübarək, mister prezident! Çaldığınız zəfərlərin hamısına görə çox sağ olun”... Bu Con Kennedinin 45 illiyində Merilin Monro öz əfsanəvi Happy Birthday, zaman o, gözlərini yumub, əllərini ehtirasla bədənində gəzdirirdi.

Mister President! mahnısını oxuyur! 1962 Sabahı gün mat qalmış Amerika, qəzetlərdən oxuyurdu ki, Merilin hamının gözü qabağında Kennedi ilə sevişirdi. si.

Prezident vəziyyəti zarafatla yola verməyə çalışdı: “Artıq bu cür xoş və saf təbrikdən sonra, mən siyasəti komplek n a m d i l da a k r r v o tərk edə bilərəm!”. Əslində o, son dərəcə əndişələnmişdi. Sonrakı incə hisslər, həqiqətən də böyük e Y f 1 Nyu dəfə 1 urulub. u qalmaqal yarada bilərdi, hələ bəlkə də siyasi iflasla bitərdi. Yalnız onda dərk elədi ki, bu coşqun sevgi, c n u Son nidən q e y həm karyerası, həm də ailə həyatı üçün çox təhlükəlidir. Və Merilinlə bütün münasibətləri qəti şəkildə ə ld i ci 1968qırmağı qərara aldı.

Love Story

Son Onun zəngləri və məktubları haralardasa itib-batırdı. Həyatında artıq o yox idi. Sarsıdılmış və üzülmüş Merilin çarəsizlik içində ağlayır, özünü alkoqol və trankvilizatorlarla aldadırdı. Hərdən onu gücsüz qəzəb bürüyürdü – onda onun dodaqlarından anlaşılmaz tənə və hədələr qopurdu, amma heç kim bu sözlərə əhəmiyyət vermirdi. Bir avqust səhəri isə, Monronu öz yatağında ölmüş tapdılar, əlində də telefon dəstəyi . Bu xəbər kütləvi şok yaratdı və ölkə həqiqi qəmə batdı. Səbirsizliklə məhkəmə - tibbi ekspertizasının nəticələrini gözləyirdilər.

O, təəccüblü dərəcədə tez elan olundu: ağrıkəsici arsıdılmış və üzülmüş dərmanların artıq dozada Merilin çarəsizlik qəbulu. Buna hamı inanmadı. İndi də onun ölüm səbəbləri içində ağlayır, haqqında çoxlu sayda ehtimallar yürüdülür. Qeyriləri özünü alkoqol və heç çəkinmədən Kennedi trankvilizatorlarla aldadırdı qardaşlarını və ümidsiz qadının ifşalarından ehtiyat edən təhlükəsizlik xidmətlərini ittiham edir. Hər necə də olsa, Merilin Monronun ölümü, onun ardından bir il sonra Con Kennedinin ölümü kimi, faciəvi müəmma aurasına bürünmüş qalır.

Monronu dəfn edən – bütün ömrü boyu onu qısqanclıq və həyəcanla sevmiş Di Macio oldu və iyirmi il onun məzarına gül qoydu.. Kennedi dəfn mərasimində yox idi. Deyirlər, həmin vaxtlar o, artıq yeni ehtiras obyekti tapmışdı. Həyat davam edirdi. Amma Kennedi üçün həyatın davamı çox çəkmədi... —

S

Merilin Monro, 1953

Con Kennedi, arvadı Jaklin ilə.

Qətldən bir neçə dəqiqə qabaq.

Dallas, 1963 İY

U

4 ST 19 - AV Q U

L

TITANIC DELUXE BODRUM

Моя история о Радости…

TITANIC BEACH LARA | TITANIC DELUXE BELEK | TITANIC DELUXE BODRUM

titanic.com.tr

#MyTitanicStory

REPORTA J

Hİndİstanda hər şey mümkündür, dostum!

M Ə T N və F O T O N A İ L Ə A X U N D O V A

Bəzİləri bu ölkənİ ən gözəl nağıl kİmİ, dİgərlərİ – dəhşətlİ çirkab quyusu kİmİ görür... Müdrİklər İsə deyİrlər kİ, Hİndİstanı qavramaq, ona baxanın qəlbİnİn təmİzlİyİndən asılıdır. Hİndİstan o qədər çoxüzlüdür kİ, İkİ-üç ay olsanız, qayıdanda sİzə elə gələcək kİ, azı, on ölkədə olmusuz.

Hİndİstanda yüzlərlə xalq və etnİk qruplar yaşayır.

Burada 447 dİldə danışırlar, onlardan 18-İ dövlət dİlİdİr...

İY

U

6 S 19 - AV Q U

L

T

Ä°Y

U

L-

Q

U

ST

19 7

AV

REPORTA J

Racastxanın rəngli şəhərləri Etnik qrup, landşaft və iqlim müxtəlifliklərinə görə, Hindistanla, bəlkə də, təkcə Çin müqayisə oluna bilər. Hindistan – həm dəvələr keçən səhralardır, həm pələngli-kərgədanlı cəngəlliklər, həm fillər dolaşan rütubətli tropik meşələdir, həm də yaklar gəzişən qarlı Himalay aşırımları. Bura – planetin ən rütubətli yeri, unikal nəhəng şəlalələri, məşhur Himalay dağları, Riqveda və Kamasutranın vətənidir...Racastxanın rəngli şəhərləri və Holi bayramı, matriarxat və dul qadınların özlərini yandırma ənənəsi. Burada müqəddəs inəklər nizamla, tələsmədən dövlət magistrallarını keçirlər, fil isə, böyürlərini bələdiyyənin hasarına sürtərək qaşıyır.

Burada işıqfor qarşısında kəl arabası, atlı çapar, fil sürücüsü, rikşa, velorikşa, motosikletçi və əldəyığılmış cip qarşılaşa və bir yerdə gözləyə bilərlər.

Burada müqəddəs inəklər nizamla, tələsmədən dövlət magistrallarını keçirlər, fil isə, böyürlərini bələdiyyənin hasarına sürtərək qaşıyır.

İY

U

8 ST 19 - AV Q U

L

«Yalnız həqiqət qalib gəlir» (sanskrit, Mundak aupanişadadan)

Hindistan – bəşəriyyətin beşiyi

İY

ST U Q

AV

U

L-

19

9

Bu, hər şeydə hiss olunur. Mark Tvenin dediyi kimi, o, tarixdən də qədimdir. Və bu - həqiqətdir. Min illərdir ki, burada ayinlər, ənənələr, baxışlar, demək olar, dəyişmir və Hindistanı, ucuz qlamurdan, səthi parıltıdan məhrum etməklə, ən dürüst ənənəvi ölkələrdən birinə çevirir.

Hindistan Respublikasının dövlət devizi əbəs yerə – Satyameva Jayate – deyil. Əlbəttə, bugünün Dehli və ya Mumbayında müasir şəhəri səciyyələndirən hər şey var: geniş magistrallar, ticarət mərkəzləri, otellər, biznes-mərkəzlər... Hətta Silikon vadiləri də var. Ölkə əhalisinin çoxu isə, əsrlər boyu olduğu kimi, kənd təssərrüfatı ilə məşğul olur, ənənəvi dhoti və sari geyinir, çay içir, eləcə də, qazandığının çox hissəsini məbəd və müqəddəs mərasimləri qorumaq üçün verir. Qarşılaşdığınız adamların baxışları hərdən ciddi və fikirli olur. Amma utanmayın, ilk gülümsəyən siz olun – əvəzində sizə mükafat olaraq elə nurlu, səmimi təbəssüm parlayacaq ki, sözlə ifadə etmək mümkün deyil!

Bir qayda olaraq, səyyahlar o saat “qızıl üçbucaq” üzrə Racastxan ştatına yollanırlar. Bu, həm məşhur Aqra, həm də möhtəşəm “çəhrayı şəhər” Caypurdur – Racastxanın paytaxtı, maharacalar şəhəri. Bu yerlər gözəldir, turistlərə uyğundur, amma Hindistanda bu, heç də müxtəlif cür və keyfiyyətli xidmət demək deyil.

Hindistanlılar o qədər çoxdur ki, hətta yorulmaq bilməyən çinlilərlə ağzına kimi dolu böyük-böyük avtobuslar yerli koloritdə heç hiss olunmur. Mərkəzi küçələrdə sərbəst dolaşmağa adət etmiş inəklər üçünsə, heç fərqi yoxdur siz turistsiz, ya yerlisiz. Təbii ehtiyaclarını utanmadan harada gəldi ödəyən kişilər üçün də.

REPORTA J

Hindistanın payt Mumbaydan sonra axtı, ikinci böyük şəhər

Cəhənnəm cənnəti Dehliyə ilk dəfə ayaq basmış bəzi turistlərə elə gələcək ki, əsl cəhənnəmə düşüblər. Amma sizi əmin edirəm ki, bu inanılmaz gözəl ölkəyə az-çox səyahət- dən sonra başa düşəcəksiz ki, Dehli – sadəcə, sivilizasiyanın, təmizlik və qayda-qanunun dayağıdır.

Həyatın dəyəri Hindistanda daha kəskin hiss olunur, çünki bu həyat bilavasitə küçədə, hamının gözü qarşısında keçir. Yüz minlərlə adam elə küçədəcə yeyir, içir, yatır, çimir, paltar yuyur və qarınlarını boşaldır. Çox güman ki, bunun səbəbi burada privacy – “şəxsi” anlayışının olmamasıdır. Hətta seyrək sərnişinli avtobusda belə, hansısa bir nənə mütləq sənə yapışıb oturacaq. Yaxud oğlan ayaqlarını sənin çantanın üstünə uzadacaq, uşaq da gəlib dizində oturacaq. Ümumiyyətlə, yerli nəqliyyatın tutumluluğu sizi sarsıdacaq. Sən demə, rikşa-adamın dartdığı ikitəkərli araba ki, ingilislər ikilikdə minirlər, əslində... on sərnişin üçün hesablanıb.

İY

0 U ST 20L - AV Q

U

Hindistan – güzgüdür

İY

U

L-

ST U

Q

AV

20

1

Hindistanın birinci şərti: “Hər yerdə yer var”. Hər yerdə də həyat var. Sən sanki hansısa gedərgəlməz bir qazana düşürsən. Madam ki, artıq bu qaynayan qazanın bir hissəsi olmusan, onda iki yolun qalır: ya bişib dadlı bir yeməyin hissəsi olacaqsan, ya da ki, xarab məhsul kimi atılacaqsan.

Görünür, ən yaxşısı, qazanda bişməkdir. Əlbəttə,bu, çox çətindir! Öz əlim, öz başım deyib müstəqil yaşayanda, nə qədər zəif olduğumuzu anlamaq Avropa mentalitetli bizlər üçün necə də mürəkkəbdir. Bir-birimizə qarşılıqlı təsir göstərərək, bir yerdə olduqca səmərəli yaşamağı, yalnız xeyirxahlıqdan, qarşılıqlı yardımdan, ətrafdakılara və bütövlükdə dünyaya etibar edəndən sonra, bu böyük vəhdətin bir hissəsi ola bilməyin mümkünlüyünü anlamaq bizə çox çətindir. Hindistan bunu öyrədir. Nəhəng eqomuzdan yaxa qurtarmağı öyrədir. Yumşaqca, təmkinlə, amma israrla öyrədir.

Hindistan – güzgüdür. O, sizə özünüzü kənardan göstərəcək. Siz özünüzü, əsas etbarilə, öz evinizdə düşə bilməyəcəyiniz vəziyyətlərdə görəcəksiz.

Evinizdə heç vaxt küçə satıcısından dinc-sakit özünüzə muncuq seçdiyiniz yerdə sizi inək buynuzlamayacaq. Siz meyvə şirəsi içdiyiniz müddətdə, musiqiçi kobra səbətilə sizə yaxınlaşıb tütək çalmayacaq. Hələ onu demirəm ki, heç yerdə uşaqlar, bəxtləri gətirsin deyə, ayağınıza sarılmayacaqlar.

REPORTA J

Fikirlərin maddiləşdiyi ölkə Hindistanlılar bununla çox öyünürlər və dönə - dönə deməkdən yorulmurlar: Everything is possible in India, my friend! Bir kimsə yadınıza düşdümü, səhər ondan sms alırsız, bir şey istəyən kimi, buyurun, ayağınıza gəlib. Dəfələrlə sınanıb ha! Məhz bu enerjilər səbəbindən Hindistana əsrlərdir ki, zəvvarlar və ümumiyyətlə, özlərini axtaran insanlar gəlir.

Hindistanda insanı daxili səadət mənbələrinə yönəldən saysız – hesabsız təcrübələr formalaşıb. Bura – həyatın mənasını axtaranların Məkkəsidir. Hindistanlılar hər şey eləməsələr də, ətraf dünyadan ayrılmaq və öz daxillərinə boylanmaq üçün çox şey edirlər. Ölkə, din müxtəlifliklərilə məşhurdur: qurular, sadhular, aşramalar, Budda məbədləri və xristian kilsələri...

Hindistanda varlanmaq çox asandır – yetər ki, məxsusi dinin olsun və mənsublarına növbəti həyatda xoşbəxtlik vəd edəsən. İnanılmazdır, amma işləyir! Ona görə yox ki, yerli əhali ucdantutmaa kütbeyindir. Yox. Sadəcə olaraq, burada insanlar inanırlar ki, “sonra” mütləq yaxşı olacaq. Bu inam da, bu günün sonu bilinməyən səfaləti ilə barışmağa kömək edir.

Tabe olmaq və gileylənməmək, var olduqlarına görə təşəkkür etmək. Təşəkkür etmək anlayışının, bir əsaslar əsası kimi, mahiyyətini, mən yalnız Hindistanda hiss etdim və dərk elədim.

Bəli, biz tez-tez “çox sağ ol” deyirik, çox vaxt da elə mexaniki şəkildə təsəllimiz bu olur ki, neyləməli, bizi də belə tərbiyə ediblər. Burada, Hindistanda isə, bu təşəkkürün miqyasını, “şükran bölüşmək” bacarığını dəqiq anlayırsan. Bu daha çox sikxlərdə gözə çarpır. Hər bir məbəddə pulsuz yaşamaq və yemək mümkündür. Yüzlərlə qocanı, qürurlu qamət və zəhmli baxışlarla, yoxsul və dilənçilərin qablarını yuyan və ya sənin çirkli ayaqabılarını məbədin saxlama kamerasına götürən (içəriyə yalnız ayaqyalın girmək olar) görmək çox qəribə duyğular oyadır. Mən bir anlığa gözümün önünə öz həmyerlilərimi gətirdim – elələrini ki, bütün ömürləri boyu nəyin bahasına olur – olsun, özlərini avtoritet dedikləri nəsnəni qazanmağa həsr eləyirlər... Allah eləməsin, onlardan birinin çayını bir az gec verəsən...

Hindistanlılar hər şeyə rahat baxırlar. Həvəslə, əminliklə hər suala cavab verirlər, həmişə də xoş cavab.

- Sizdə metro var?

- Bəli, var.

- Hardadı?

- Bax, orda.

- Bəs minmək olar?

- Əlbəttə, amma hələ tikilib qurtarmayıb.

Və yaxud: - Bu gün filan yerə avtobus gedir?

- Əlbəttə. Amma gec gələcək.

- Nə vaxt?

- Sabah.

Bundan başqa, burada çox təkidlə maraqlanırlar: xoşbəxtsinizmi?

Və sizi necəsə bir yolla xoşbəxt etməyincə, sakitləşmirlər. İstəyiniz olmasa belə!

Yüzlərlə qocanı, qürurlu qamət və zəhmli baxışlarla, yoxsul və dilənçilərin qablarını yuyan və ya sənin çirkli ayaqabılarını məbədin saxlama kamerasına götürən görmək çox qəribə duyğular oyadır

İY

2 ST 20L - AV Q U

U

Hindistan sizi sevir siz Hindistanı sevirsizsə Hindistanda yaşamaq ona görə asandır ki, burada hər şey sadədir: bəyənmirsən – yemə, çatdıra bilmirsən – qorxusu yoxdur, harasa gedə bilmədin – eybi yox, başqa vaxta qalsın!.. Hindistanda nəsə planlaşdırmaq mümkün deyil. Çünki bilirsən: “başqa vaxt” mütləq olacaq. Aeroportda özünə ha söz verirsən - ver – qayıdacaqsan.

Paltarın bulaşıbsa, yaxud dırnaqların kirlənibsə (Hindistanda isə, niyəsə həmişə kirli olur), qorxulu heç nə yoxdur: bir cüt parıldayan bilərzik tax, oldun gözəllər gözəli!

Buranın insanları riyakarlıq etmirlər. Onlar özlərinə, bizim ölçümüzə görə, inanılmaz dəbdəbəni rəva görə bilərlər – özün kimi olmaq.

Necədirlərsə, elə ola bilərlər: çirkli, qoca, arıq, kök... Heç kəs də dəhşətə gəlmir. Axı, hər kəsin öz karması, öz taleyi var. Sən ona layıqsən, mən buna. Hər şey qaydasındadır, bahalı otelin və ya avtomobil salonunun girişi qarşısındakı yoxsul ailənin çadırı heç kəsi qorxutmur. Varlılar özgənin yoxsulluğundan təhqir olunublarmış kimi, üz-gözlərini turşutmur, əl-qollarını yellədərək, bu cür yaşayış tərzini pisləmirlər! Sadəcə, bir söz demədən pul atırlar. Öyüd - nəsihətsiz.

Zira, bizi öyrədən həyatdır, sözlər burada acizdir. Hindistan öz nümunəsində öyrədir. Bizə səbir etməyi, təşəkkür etməyi, ilk növbədə isə, sevməyi öyrədir. Çox ola bilsin ki, bu ölkə sevgisiz çoxdan məhv olardı.

İY

ST U Q

AV

U

L-

20

3

Hindistan öz nümunəsində öyrə di Bizə səbir etməyi, r. təşəkkür etməyi, ilk növbədə isə, sevməy öyrədir. Çox ola bilsi i bu ölkə sevgisiz çoxdn ki, an məhv olardı.

S Ə YA H Ə T

QƏRİBƏ

G Ü N D O ĞA N Ö L KƏ . . . YA DA , YOX , B ELƏ DAHA YAXŞIDI R : Q A L İ B A N İ M E Ö L KƏ S İ! B U G ÜN O, DEMƏK OL AR , DÜNYADA Y E GA N Ə YE RD İ R K İ , R OBOT T EX NİKASININ YENİL İKLƏR İ N Ə İ N K İ BE Y N Ə L X A LQ SƏ R GİLƏR Ə GƏ LƏNLƏR İN TƏXƏYYÜ L Ü N Ü S A RS IDI R , HƏT TA BÖYÜK UĞUR L A GÜNDƏ L İK M Ə İ Ş Ə T H ƏYAT I N DA DA TƏ T B İQ EDİL İR .

M ƏTN M E HD İ ƏL İ F ОТО M ƏTBUAT MATERİA LL A RI

İY

4 ST 20L - AV Q U

U

Ä°Y

U

L-

Q

U

5

ST

20

AV

OTEL

S Ə YA H Ə T

B

Buradakı kafe və restoranlarda, masaların arası ilə sensor ekranında maraqlı meyuları ilə yaraşıqlı maşınlar vurnuxur. Yaşlılar üçün avtomat baxıcılar, süpürgəçilər, satıcılar, ofisiantlar, eşikağası, ekskursovodlar və hətta... ev itləri – yapon texnikasının bu möcüzələrinə aid qəribə “iş yerləri” siyahısı, həqiqətən də təxəyyülü sarsıdır. Bu məqalədə mən, yapon robotlarının ən ekzotik növlərindən birini – Osaka Universitetinin və Kokoro Company Ltd şirkətinin animatronika şöbəsinin övladı olan insanabənzər aktroidləri təsvir etməyə çalışacağam.

Onları boş yerə belə adlandırmayıblar: bu robotlar insan bədəninin eynilə surətidir və hətta bəzi hissləri imitasiya etməyi də bacarırlar. Tələbat bazarına onlar ilk dəfə 2015-ci ilin iyununda çıxıblar, o vaxt Softbank Corporation Pepper adlı aktroidləri təqdim edirdi. Ağıllı humanoid sahibinin əhvalını ayırd edə bilir və lazım gələrsə, məzəli əhvalatlar danışıb onu şənləndirir də.

Birinci aktroid 2003-cü ildə, Tokioda, Beynəlxalq robot sərgisində təqdim olunub.

Bir neçə variantda buraxılıb, çoxu yapon qızına bənzəyir

İY

6 ST 20L - AV Q U

U

və Furri (ing: furry – xəzlə örtülmüş) – dərrakə van insan xüsusiyyətlərinə malik antropomorf hey a, orad və lıb personajları. Yapon animelərində çox yayı adətən, qadın cinsinə mənsub olurlar.

ST U Q

AV

U

L-

20

7

Amma ən qəribə əməkdaş axırıncı piştaxta arxasında oturub: Stiven Spilberqin “Yura dövrünün parkı” blokbasterindən yırtıcı ikiayaqlı kələz-velosiraptor, amma boynunda kəpənək-qalstuk və başında səliqəli dəhlizağası şlyapası. O, yapon etiketinin bütün qaydalarına riayət edərək, ədəbli pəncə hərəkətlərilə bizi salamlayır.

– Henn-na otelinə xoş gəlmisiz, - əcaib kələz güclü amerikan aksenti ilə deyir.

– Sizə lazım olan məlumatı almaq üçün, lütfən, displeydəki birinci düyməni basın... İngiliscədən başqa, möcüzə-reptiliya çin və koreya dillərini də bilir.

Qonaqların baqajını, yükləri rəflərə yerləşdirən nəhəng mexaniki əl qəbul edir.

Baqajın mühafizəsi beş yüz ienə başa gələcək – indiki kursla yeddi manata yaxın. Elə oradaca, 1,25 m boyu olan, sakinləri yerbəyer edən və səhər yeməyinin vaxtını təntənəli şəkildə elan edən məzəli “konsyerj”i görmək olar.

Balaca xidmətçi hətta taksi sifarişi də qəbul edə bilir! Təəssüf ki, yalnız yapon dilində... Kompüterləşdirilmiş araba görkəmində iki yükdaşıyan robot da var:

İY

Satışlar virtual məkanda aparılırdı və partiya bir anda satılıb qurtardı: bir dəqiqədən sonra şirkətin saytına min sifariş gəldi. Ötən ilin fevralında isə, Naqasaki şəhərinin, binaları qədim holland evləri kimi tikilmiş böyük tematik parkında, xidmətçi-aktroidlərlə komplektləşdirilmiş bütöv bir otel açıldı. Onlar nəfəs ala, kirpik çala və hətta insanla göz təması da qura bilirlər. Ötəri lövhədə otelin adı göz oxşayır: Henn-na, hərfi mənası – “dəyişdirilmiş”, lap dəqiqi, “qəribə otel”.

Və bu da onun ekzotik heyəti ilə tamamilə uyğundur. Yetmiş iki nömrəyə iyirmi əməkdaş baxır və onların tən yarısı insanlardır. Birotaqlı apartamentlər burada 7000 ienə başa gəlir (100 manat həcmində), ikiotaqlılar – gecəsi 9000 ien.

Otelin dizaynı müasirdir – böyük, şüşə, sürüşüb açılan qapı-pəncərələri olan ağappaq kub.

Girişdə sizi böyük tüklü furri qarşılayır. Baş əyib qonaqları yapon və ingilis dillərində salamlayır.

Otel sərin və rahatdır, yüngül, iddiasız musiqi səslənir.

Girişdə mehriban çöhrəli, parlaq gözlü balaca oyuncaq robotu görmək olar. Qeydiyyat piştaxtası arxasında isə, əynində açıq sarı gödəkcə, başında xüsusi formalı səliqəli ağ ləçək olan qəşəng bir qız nəzakətlə sizi qarşılayır. Yanında lövhə var: “Yalnız yapon dilində”. Diqqətlə baxanda, hərəkətlərindəki bəzi sıxıntıları və sirli baxışlarını görmək olar...

Bəli, qarşımızda aktroid dayanıb!

S Ə YA H Ə T

onlar mehmanxananın yalnız bir cinahına – rahatlıq səviyyəsi yüksəldilmiş hissəyə xidmət edirlər.

Otaqların qapıları, sifəti ayırd edən xüsusi qurğuların köməyi ilə açılır. Kirayənişinin çarpayısı yanındakı dolabçanın üstündə isə, Çu-ri Çan adlı daha bir kavayi elektron varlıq gözləyir: o, işığı yandırır, hava haqqında məlumat verir və hətta zəngli saat funksiyalarını yerinə yetirir.

Turistlər mehmanxanada rahat yerləşdikdən sonra, Tokionun Disneyləndi böyüklükdə olan Kvis Ten Boş parkını ziyarət edə bilərlər. Yaponiya tarixinin əzəmətli “qabarcıqlar dövrü”nə aid olan bu rəmz XX əsrin 80-ci illərində dünyaya gəlib və hər zövqə görə ən müxtəlif əyləncələr təklif eləməyə hazırdır. Otelin yanında, süfrəyə qeyri-adi yeməklər verən futuristik restoran var.

Mehmanxananın sahibi Hideo Savada deyir ki, yeni texnologiyalar

Kavayi (kawaii, adətən vurğu axırıncı cada hecaya düşür) – təxminən azərbaycan «sevimli» sözünə yaxın məna verən yapon e sözcüyü. Yapon multiplikasiyası – anim sayəsində məşhur olub. Kavayi modaya rı bunlar aiddir: başlığında heyvan qulaqla r. kala olan koftalar və quyruqlu yub ona, müştərilərə xidmət və təminatın mükəmməl sistemini yaratmaq imkanı verib. Otelin vəsait xərclərinin azaldılması üçün burada elektrik, günəş batareyalarından alınır, istilik sistemi isə, avtomatik olaraq havanın hərarətini ölçür və istilik sərfiyyatını tənzimləyir. Amma ən başlıcası budur ki, robotlara maaş lazım deyil! Öz mehmanxanasının işçi heyəti arasında aktroidlərın sayının 90%-ədək qaldırılması, cənab Savadanın planında artıq var.

Robotlarla və başqa möcüzələrlə dolu bu heyrətamiz otel, bax, belədir. Bir vaxtlar belə bir zarafat var idi: bütün dünya iyirminci əsrdə, Yaponiya isə, artıq iyirmi birinci əsrdə yaşayır! Göründüyü kimi, yeni yüzillikdə də bu ölkə göstərməyə hazırdır ki, dünyanın qalan yerlərində yalnız fantastik kitablardan oxumağa vərdiş edilən gələcəyə artıq yiyələnib. Əfsanəvi “Matrisa” filminin sələfi olan “Neyromant” romanındakı bütün hadisələrin – ciddi qaydalar və ekstravaqant həyat tərzi ölkəsində – Yaponiyada baş verməsi əbəs yerə deyil. — İY

8 U ST 20L - AV Q

U

DİZAYNER

M

I

N M İ DI R İ A Ş K A R

50

EH

KA

World ge the n a h C to tabında i t k n ) a » W m n nı rə Özünü əyişmək istəyi diyi 50 qayda ət elə : yanı d («Dün , həyatda riay bunlar da var r) d ə i ş d a in degge Karim R yır. Onların iç məkdir» (Hay sadala yaratmaq de yox. əşyalar sənsə, – , q n a a z lm a q 8. «O rübə istəyir 24. Təc ın dəyişməsini i) (Qand ünyan 43. «D ün onu dəyiş» öz

Dusk Chaise, Riva 1920

O

nun hər bir şeyə eksklüziv rəyi var, hamısı da əsaslı faktlara söykənir.

Onun inanlmaz məhsuldarlığı adamı mat qoyur. O, XXI əsrin fəlsəfəsini təbliğ edir, onun gəlişi haqqında xəbər isə, mütləq “sensasiya” qrifi altında bildirilir. Nikbin futurist, “canlı klassik”, sənaye dizayneri Karim Raşid, dizayn tarixində xüsusi yer tutur və bu yer heç də axırıncı deyil.

MÜSAHİBƏ SONA NƏSİBOVA Fото MƏTBUAT MATERİALL ARI

İY

U

0 ST 21 - A V Q U

L

Ä°Y

U

L-

AV

U

1

ST

21

Q

DİZAYNER

1960

-cı ildə doğulmaq – özünəməxsus məhkum olmaq deməkdir.

Avropada svinqləyən 60-cılar və Marian çökəkliyinə dalmış sovet “altmışıncıları” və kosmosa ilk uçuşlar, meydana çıxan yüksək sürətli qatarlar və səsdən sürətli sərnişin təyyarələri, cinslərin və irqlərin hüquq bərabərliyi uğrunda mübarizəsi, seksual inqilab, plastik küy-kələyi, pop-art və op-art dəbi – bax, günümüzün ən tanınmış, ən məhsuldar və ən orijinal dizaynerlərindən biri olan Karim Raşid belə bir ab-havada böyüyüb. İlhamı onu heç vaxt tərk eləmir. İndi studiyasında eyni vaxtda 110-a yaxın layihə işlənilir. Giorgio Armani, Coca Cola, Swarovski, Yahoo, Ralph Lauren, Gorenje, Kenzo, Sony, Issey Miyake, Prada, Toyota ilə kollaborasiyalar artıq keçmişdə qalıb. O, diş fırçaları və ətir flakonlarından tutmuş ,interyer dizaynına qədər, hər şey edir və mükafatlar yığır, muzey sərgilərinin qəhrəmanına çevrilir. Nadir hallarda sifarişdən imtina edir, yalnız bir işin, sifarişi yaxına buraxmır; silah dizaynını. Sintetika, aydın rənglər, hamar səthlər, axarlı formalar – Karim Raşid qəti əmindir ki, dizayn, zamanın ruhuna cavab verməlidir. Onun “50 ehkamına” keçmişdən imtina da daxildir – o, texnoloji tərəqqinin nailiyyətlərindən məmnuniyyətlə istifadə edir.

Poly XOXO Chair, Bonaldo

Pulse Table, Tonelli

HEK Sofa, Luca Boffi

İY

U

2 ST 21 - AV Q U

e ton n a )– li, P ode (PMS stemi m si ng m n n rə Syste seçimi erikanı o t g n g n a i n a Am dən P tch ış rə in Ma tlaşm alarınd tərəf r ası şdır ort nda sta X əsrin nc. firm rlanmı ı I – X ntone ib haz a n P işlə

– Şəxsən mən yaşı 5 ili ötmüş əşyalarla yaşamıram. Mən müasir dünya ilə sinxronlaşmışam və keçmişə qayıtmaq istəmirəm. Telefonunuza nəzər salın.

Biz, adamların 99%-nin telefonlarının 5 ildən yuxarı istifadəsinin mümkün olmadığı fikrinə vərdiş eləmişik; rəqəmsal əsrdir axı! Eyni yanaşma evimizin mebelə, interyerə, dekora, bir sözlə, hər şeyə aiddir. Biz vərdiş elədiyimizdən yapışmaqla, öz zamanımızdan geri qalırıq. Xizəkçi hansı xizəyi seçir? Çətin ki, ötən əsrdən qalmışı seçsin! Eynilə, yeni avtomobilin sükanı arxasında əyləşərkən, siz, gözləyirsiz ki, o, yeni texnologiyalarla təchiz ediləcək, ekoloji, səmərəli olacaq... Mənim heç vaxt ağlıma gəlməyib ki, küçələri at belinda, yaxud at-araba ilə gəzim. Əşyalarla zaman arasında əlaqə belədir.

Ustad dərsləri ilə dünyanı gəzərək, hər yerdə öz fəlsəfəsini təbliğ edir: müasirlik prinsipi kimi – infostetika, pop-lüks, duyğulu minimalizm, rəqəmsallaşdırılmış pop-art. Hərdən onun dizaynı səmimi anlaşılmazlıqla da qarşılaşır. Onda Karim Raşid belə deyir:

L

Mənİm zəiflİyİm ondadır kİ, olduqca çox İrəlİ getmİşəm – Siz Cekson Pollokun rəsmlərini ilk dəfə görəndə, reaksiyanız necə olur? “Bunu mənim ovladım da bacarar!”, elə deyil?

Amma vacib olan nədir: o, bunu edənlərin birincisidir. Odur ki, mən: “Bunu mən də bacarardım” – eşidəndə, cavabım belə olur: “Amma səndən qabaq bunu kimsə eləyib!”

Onun məqsədi – yaxşı həyat üçün yaxşı şeylər yaratmaqdır.

Karim Raşid rəsm çəkir, artıq 37 ildir ki, diceinqlə məşğuldur, kinoda arthausa, geyimdə - ağ, sarı, çəhrayıya – 2016-cı ildə Pantone elan olunmuş saqqız və ya şəkər-pambıq rənginə üstünlük verir. Bu rəng, eynilə Karim Raşidin həyat fəlsəfəsi kimi, nikbindir, yüz il əvvəl, qadına görə deyildi, hələ ondan da bir az qabaq isə - hətta əksinə! Dizaynerin fəlsəfə kontekstində isə, mübahisəli rəng yeni, emosional oxunuş qazanır. Nəhayət, rəng və onu seçmiş insan dünyanı eyni cür dəyişmək istəyirlər. Öz niyyətlərini isə, Karim Raşid ilk kitabında bəyan edib.

İY

U

L-

ST U Q

AV

21

3

Pulse Table, Tonelli

DİZAYNER

Streem Collection, Tuna Ofis

Hoop Chair, B-Line

Əsl dİzayn – başqadır: yenİ texnologİyalar, yenİ materİallar...

İY

U

4 ST 21 - AV Q U

L

ST U Q

21

5

Karan Kitchen, Rastelli Cucine

AV

20 iyul, 1969-cu il

L-

Unikallıq və fərdilik - əlaqəli anlayışlardır...Bu, doğrudurmu?

Unutmayaq ki, dizayn da – kifayət qədər geniş anlamdır, oraya təkcə kütləvi məhsul daxil deyil. Bu, yeganə nüsxə də ola bilər, bədii əsər də. Əsl dizayn – başqadır: yeni texnologiyalar, yeni materiallar...

Bəs onda informasiya intoksikasiyasıyla nə edək?

Gözəl günlərin birində biz, məsələn, elə bir paltara keçə bilərik ki, bədənə sprey vasitəsilə çəkiləcək: ekran funksiyasını yerinə yetirən bir təbəqə. Küçəylə gedirsən, bədənində isə yazılar yazılır. Amma bu, hər kəsin öz seçiminə qalacaq. Biz indi, informasiya axınının nəzarətdən çıxdığı bir dövrdə yaşayırıq.

Mən öz çin ofisimə daxil oluram – 30 əməkdaş var və hamısı da öz sosial şəbəkələrinə dalıb. Onların ayda 5 dollardan VPN-ləri var və ürəkləri istəyəni edirlər. Heç kəs onlara mane ola bilməz.

Və bu gözəldir: biz biliklərlə silahlanırıq və buna bir məhdudiyyət yoxdur!

Amma hər necə olur-olsun, yenə də yeni – unudulmuş köhnədir.

Hibrid incəsənət deyilən şey sinkretizm (üslub qarışıqlığına) tendensiyasını yenidən dirildir, texnoloji tərəqqinin uğurları isə, gözlərimizi yenidən yuxarıya – kosmosun naməlum ənginliklərinə zilləməyə məcbur edir... Armstronq Aya ayaq basanda , ümidlərimiz məhv oldu. Memarlıq və dizaynın utopik təsəvvürü düz yarım əsr, başqa, gözəl bir planetdəki həyat arzularıyla qidalanmışdı, - amma o, ölü bir daş imiş! Odur ki, 70-ci illərə artıq təəssüf oxu sancılıb. Dizayn dilinin özü dəyişib: əvvəllər bu, göylərə dikilmişdi, 70-ci illərdə isə, diqqət mərkəzində yenə Yer oldu. Budur, gözlərimiz önündə hər şey növbəti dəfə dəyişilməkdədir – inamsızlığın otuz illiyi arxadadır. Düşünürəm ki, biz yenidən gələcəyə inanırıq! —

U

Dizaynın qiymətini endirməklə sənayeyə meydan oxumursuzmu?

Mənim ideyalarımı çoxları bəyənmir, bu həqiqətdir. Mənim zəifliyim ondadır ki, olduqca çox irəli getmişəm. Rəqəmsal incəsənət – başdan-ayağa replikalardır: bir şeyi milyon dəfə təkrarlamaq olar. Və bu, hamını qorxudur. İnsanlar inanmaq istəyirlər ki, məhz onlara məxsus olan öz sırası içində yeganədir, “müqəddəsdir”, çünki ona Filankəsin əli toxunub... bax, elə buna görə də onlar, çox vaxt, qiymətə üz tuturlar. Bu haute couture-a bənzəyir: o, ümidsizlik içində sağ qalmağa çalışır, amma nə olsun; onun sonu elə indidən görünür.

Siz plastik istifadəsini müdafiə edirsiz. Bəs onun toksikliyi necə olsun?

Bəs siz plastikin tarixini bilirsiz? O, bizim dünyamızı daha demokratik edib, daha çox orta təbəqəyə yönləndirib, çünki, onlardan alınan polimer və məhsullar çox baha olmur. Bundan əlavə, plastiklə elə şeylər eləmək olar ki, başqa materiallarla alınmır. Bəli, bəşəriyyət artıq dərk eləyib ki, plastik çox gec çürüyür və hər yerdə, hətta yeməkdə də tapılır. Amma o, artıq dünyamıza elə inteqrasiya edib ki, daha onsuz çətin keçinək.

Baxın, xəstəxanalarda istifadə olunan əşyaların 75%-i – plastikdəndir. Biz ən yaxşı onu edə bilərik ki, onu, istehsalında neft iştirak etməyən biopolimerlərlə əvəz edək.

İY

Stradegiyanız nədən ibarətdir?

Hesab edirəm ki, dizayn, dizayn xətrinə mövcud olmamalıdır, o, gərək həqiqi demokratik incəsənət olsun. Ona görə də, elə əvvəldən plan belə idi: elə şey yaratmaq ki, çoxlarına yaxın olsun və onu əldə edə bilsinlər.

PROMO

Amapola Exclusive Events İlə feerİya Azərbaycan tarixində ilk dəfə keçirilən Avropa Qran-Prisi uğrunda Formula-1 sürət yarışları bakılılar və paytaxtımızın qonaqları üçün son dərəcə gözəl bayram oldu. Çoxları üçün bu bayram, dənizkənarı bulvar boyu uzanan “Azərbaycan mədəniyyəti” zonalarının, çəmənlikdə istirahət zonalarının, həmçinin, xarici və Azərbaycan artist və animatorlarının iştirak etdiyi əyləncə proqramının təşkilində böyük ilhamla çalışmış Amapola Exclusive Events komandasının səyləri nəticəsində unudulmaz oldu. Ölkəmizin mədəniyyəti, onun çoxəsrlik tarixi, xalq dekorativ sənəti və peşələri “Azərbaycan mədəniyyəti” koloritli sərgi zonalarında təqdim olundu. Şəkidən, Gəncədən, Lerikdən və Bakıdan otuz

doqquz sənətkar və usta, Amapola Exclusive Events-in təşkilati dəstəyi və dəvəti ilə paytaxtda toplaşdılar ki, metal-naxış, tikmə, oyma, şüşə rəsmi, xalçaçılıq, qurama, kəlağayı, dulusçuluq, şəbəkə, miniatür milli musiqi alətləri, araxçın və çarıqtikmə sənətini nümayiş etdirsinlər.

Hər zonada yerləşdirilmiş ailəvi çadırlarda Schwarzkopf Professional - dan bərbərlər, stilistlər, vizajistlər arzu edənlərin hər birinə sevinc və gözəllik bəxş edirdilər.

Yarışın tamaşaçıları, sahil bağında hökm sürən misilsiz bayram ab-havasından zövq alırdılar. Yalnız xüsusi olaraq quraşdırılmış səhnələrdə deyil, həm də bütün bulvar ərazisində əyləncəli proqramlar keçirilirdi. İstirahət edənləri və qonaqları Stilt Walkers uzunayaqçıları, animator Spandy Andy,

nağaraçılar və Dövlət Rəqs Ansamblının üzvləri əyləndirirdilər.

Amapola Exclusive Events komandasının təşkil etdiyi müxtəlif əyləncələrdən başqa, Dənizkənarı bulvara gələnlər, unikal “akvaskript” texnologiyası sayəsində unudulmaz vizual effekt yaradan süni şəlaləni seyr edə biliblər: suyun toz damcılarından yazılar, loqotiplər, yarış iştirakçısı olan idmançıların adları və hətta əyləncə proqramı elanları yaranırdı.

Birbaşa yaşıl çəmənlərdə qurulmuş istirahət zonalarında, bulvarı ziyarət edənlər, qızmar günəşdən qoruna və oradaca quraşdırılmış monitor ekranlarında maraqlı sürət yarışlarını izləyə bilərdilər. Rahat binbəqlərdə tamaşaçılar, ailələrinin və dostlarının çevrəsində gözəl vaxt keçidilər.

Beach beauty Hər yay – xüsusİdİr. Günəş, dənİz, çİmərlİyİn qızılı qumu... Bütün bunlar İlİn bu fəslİ İLƏ BAĞLI İlk yada düşənlərdİr. Fotosessİyamızda bu gün aktual olan çİmərlİk geyİmlərİnİn, həmçİnİn makİyaj və saç düzümlərİnİn trendlərİ təqdİm olunub. Dərİnİzə təbİİ parlaqlıq effektİ verməyİ sınaqdan keçİrİn. Sadə qızılı gün qaralması, şübhəsİz, bu mövsümdə ən yaxşı seçİmdİr!

F о т о D avid E ristavi S T İ L A nano D olaberidze

Tac MOA

Eynək GEORGE PIRALLI Çimərlik geyimi və çiyinliyi ETAM Kəmər PARFOIS Bilərzik MOA

Çimərlik geyimləri ETAM, Bilərzik, sırğa MOA

Çimərlik geyimləri ETAM

MODELLƏR ANI CHIKHLADZE / GEOMODELS AGENCY ELENE MAKHARASHVILI / LOOK MODELS MANAGEMENT MAKİYAJ EKO SHENKEN SAÇ GIORGI 4U STİLİST ASSİSTENTİ NANUKA BAGHASHVILI FOTOQRAF ASSİSTENTİ LASHA BAKURADZE MERAB CHUMBURIDZE TBILISI SEA CLUB-a MİNNƏTDARLIĞIMIZI BİLDİRİRİK

Play l i s t

On air MƏTN ARİF ƏLİYEV

Qaranlıq qalmış bİr şeyİn örtüyünü aralayıb baxmaq necə də maraqlıdır! Hələ onu tədqİq eləməyİ, bİldİklərİnlə paralellər aparmağı demİrİk! Bİzİm seçdİklərİmİz arasında - məşhur İfaçıların heç kəsə məlum olmayan səs yazıları var. Yenİ şeylər kəşf edİrİk!

THE BEATLES: ON AIR/LIVE AT THE BBC VOLUME 2, 2013 Bütün çağların və xalqların 1 nömrəli qrupu olacaq, onlar yarım əsrə yaxındır ki, artıq yoxdurlar, kvartetin iki iştirakçısı isə, dünyasını dəyişib. Amma əvəzində 2013-cü ilin yeni On Air – Live at the BBC Volume 2 ikili albom-kompilyasiyası var ki, içində ilk dəfə təqdim olunan 37 trek yazılıb! Billboard jurnalının yekununa görə, The Beatles yeddinci yeri tutaraq, artıq 31-ci dəfə ABŞ musiqi bestsellerlərinin 10-luğuna düşüb.

PINK FLOYD/1965 – THEIR FIRST RECORDINGS, 2015 Yenə də rubrikamızda Pink Floyd-dur! Qrupun, 1965-ci ildə yazılmış, amma bugünədək işıq üzü görməmiş mahnılarının yer aldığı yeni albomunu təqdim edirik. Səs orijinal lentlərdən remasterinq edilib (gör studiyada nələr çəkiblər!). Pink Floyd 1965 – Their First Recordings-in relizinə Sid Barretin mahnıları daxil edilib: Lucy Leave, Double O Bo, Remember Me və Butterfly, həmçinin Rocer Uotersin Walk With Me Sydney və Amerika blüzmeni Slim Harpoya məxsus I’m A King Bee.

BOB DYLAN/THE BOOTLEG SERIES VOL. 12: THE CUTTING EDGE 1965–1966, 2015 Bob Dilan da, icmalımızın əvvəlki iştirakçılarından, 2015-ci ildə buraxdığı The Bootleg Series Vol. 12: The Cutting Edge 1965–1966 albom-kompilyasiyası ilə heç də geri qalmır. Alboma 1965 – 1966 - cı illərdə Bringing It All Back Home, Highway 61 Revisited və Blonde on Blonde valları üzərində işləyərkən, Dilanın yazdığı kompozisiyalardan parçalar və demo-versiyalar daxil edilib.

NIRVANA/WITH THE LIGHTS OUT, 2004 Nirvana qrupunun keçmiş üzvü Krist Novoseliç və Deyv Qrolun hazırladığı və 2004-cü ildə çıxmış üçdiskli boks-set With The Lights Out, Kurt Kobeynin fanatlarına əla hədiyyə oldu. Kompilyasiyaya qabaqlar buraxılmamış material daxil edilib: çoxlu sayda demo-versiyalar, canlı çıxışlar, məşq zamanı və evdə edilən səsyazılar. 2007-ci ildəki satışların nəticəsinə görə, albom, Amerika Səsyazma Sənayesi Assosiasiyasından (RIAA) platin statusu alıb. —

İY

8 ST 22 L - A V Q U

U

K İ tablar

Keçid nöqtəsi M ƏT N N İ CAT M Ə M M Ə D O V F ото T İ M U R N Ə CƏ FO V

İnsanın qorxduğu – dəlİlİk və ölüm deyİl, onların kandarlarında taybatay açılan sonu görünməyən müəmmalı əngİnlİkdİr və kandardan o yana, yəqİn kİ, İnsanı Tanrı İlə görüş gözləyİr. Bu əngİnlİyİn, qİSmən də olsa, mənİmsənİlməsİ İşİndə, bəşərİyyətİn köməyİnə həmİşə rəmzİ düşüncə gəlİb. Aşağıda sadalanan kİtablardan İlk üçlüyündə bəhs etdİyİmİz “keçİd nöqtələrİnə” sonsuz yaxınlaşma gerçəkləşdİrİlİr. Sonuncu kİtab İsə - naməlum olanları məlum etmək məqsədİlə yazı yazma metodİkasının nümunəsİdİr.

«DƏLİLİYİN QISA TARİXÇƏSİ». ROY PORTER

Uilyam Şekspirin personajlarından biri olan Poloni, sözarası sakramental bir ibarə deyir: “Dəliliyi dərk etmək üçün, gərək özün dəli olasan”. Bəla yalnız ondadır ki, bu Naməlumu dərk edən adam, bu təcrübəni bölüşmək qabiliyyətini itirir, bu isə o deməkdir ki, X elə X olaraq qalır. Dəlilik sirlərin ən böyüyü olmaqda davam edir. Onun tarixi insanın insan olma tarixindən ayrılmazdır: axı, “elə ki insan dildən istifadə etməyə başladı, o, bir az şizofrenik oldu” (Timati Krou). Roy Porter özünün kiçik tədqiqatında oxucunu ən vacib suallarla tanış edir: kimlər adətən, dəli hesab olunurlar? Dəliliyin səbəbləri kimi nə göstərilir? Ruhi xəstələrin müalicəsi və təcridi üçün hansı tədbirlər görülür?

“ÖLÜM ESTETİKASI”. KRİSTİAAN L.HART NİBBRİQ

Ölmə prosesinin və ölümün məğzi həmişə naməlum qalacaq. Ölüm bizim Yer üzündəki təcrübəmizin tərkib hissəsi deyil: onu dərk edənlərin dodaqları əbədi sükut içərisində birdəfəlik qapanır. Höte Ekkermana demişdi: “Ölüm həmişə inanılmaz və gözlənilməyən bir şey olur, o, - birdən-birə gerçəyə çevrilən mümkünsüzlükdür... bizə məlum olan varolmadan, bizə heç nə məlum olmayan başqa bir şeyə keçiddir”. Parlaq erudit və virtuoz stilist olan professor Nibbriq, bizə, dünya ədəbiyyatının, rəssamlığının, heykəltəraşlığının və musiqisinin bölmələri üzrə, “varlığın axırıncı suallarına” müraciət edən maraqlı ekskurs təklif edir.

“SİMVOL”. BODUEN DEŞARNE, LÜK NEFONTEN

Rasional düşüncənin məhsulu olan alleqoriyadan fərqli olaraq, simvol – insanın xarici və daxili dünyasının irrasional, numinoz, naməlum dərinliklərinin ifadəsidir. Əgər alleqoriyanın yalnız bir düzgün yozumu olursa, simvolun hərdən yüz yozumu olur və onların hər biri də düzgün sayıla bilir.

Symbolon (yun. «tanınma əlaməti») sözü həmişə tanıma, gizli məna, gözlə görünməyənin izi, hələ ad verilməmiş yüksək dərəcəli naməlumluq ideyaları ilə assosiasiya olunub. Simvol – dərk edilməsi çətin olan naməlum mətləb mənasını verir; nəticədə, onun mənası heç vaxt axıracan başa düşülmüş olmur.

“NAMƏLUMUN ARADAN QALDIRILMASI”. ARKADİ DRAQOMOŞŞENKO

İY

ST U Q

аV

U

L-

22

9

Görkəmli müasir rus şairi, nasiri və tərcüməçisi Arkadi Draqomoşşenkonun seçilmiş nəsr əsərləri toplusuna “Fosfor” və “Çin günəşi” romanları, həmçinin 1990-cı illərin hekayələri daxil edilib. Onun mətnlərində müəllifin əsas toposları (yaddaş/unutma, yazma/oxuma, biliyin kəskin şəkildə kənar mövqe tutaraq, biliksizliyə bənzəməsi və əksinə) rizomatik hörüldüyündən, onları yenidən danışmaq mümkün deyil. Bu mətnlərindən yalnız sitat gətirmək olar, amma bilirik ki, bu onların ibtidai maqmasına mühakiməsiz dalmağı əvəz etməyəcək: “Naməlum məlumun aradan qaldırılması deyil. Kompüter – cəzbetmə və valeh etmə nöqtəsidir. Həyat/ölüm oyununun lokusu. Barmaqları nöqsansız sürət səyahətinə buraxan klaviatura...”. —

CINEMArt

Yenə də dənİz haqqında!

YAY MÖVSÜMÜNÜN PİKİDİR. ONA GÖRƏ DƏ, ƏGƏR SEANSIN DÜZ ORTASINDA HƏR ŞEYİ ATIB DƏNİZƏ CUMMAQ VƏ YA UZAQLARA UÇMAQ KÖNLÜNÜZƏ DÜŞSƏ, BURADA QƏRİBƏ HEÇ NƏ YOXDUR. OTURMAĞI BACARANLAR ÜÇÜN, CINEMART TRİLLER, MELODRAM VƏ FENTEZİDƏN SƏRİNLƏŞDİRİCİ KOKTEYL HAZIRLAYIB. ESPECIALLY FOR KIDS – MULTİKLƏRİN YENİ MACƏRALARI. GÖRDÜKLƏRİNİZ İÇİNDƏ MÜBAHİSƏ DOĞURANLAR OLACAQ, AMMA ÇOXU MAKSİMAL RAHAT İSTİRAHƏT ÜÇÜN NƏZƏRDƏ TUTULUB. Park Cinema təqdİm edİr...

Səninlə görüşənədək Premyera 07.07.2016 | Rejisssor: Тea Şerrok | Rollarda: Sem Klaflin, Emiliya Klark, Vanessa Kirbi, Eylin Danvudi, Pablo Reybould, Qabriell Dauni və b.

Lu, darıxdırıcı hesab elədiyi adi həyat yaşayır – avtobus dayanacağından evinə qədər neçə addımlıq yol olduğunu dəqiq bilir, kafedəki işini sevir və öz boyfrendi Patriki sevmir. Amma Lu bir şeydən xəbərsizdir: tale ona, həyata baxışını yenidən dəyərləndirməyə məcbur edəcək bir sürpriz hazırlayır. Uill Treynor – o adamdır ki, hər anın əhəmiyyətini hiss eləməyə və əsl sevginin nə olduğunu öyrənməyə onu vadar edəcək.

Bir yarım casus Premyera 07.07.2016 | Rejisssor: Rouson Marşall Törber | Rollarda: Dueyn Conson, Kevin Hart, Emi Rayan, Deniel Nikolet, Ceyson Beytman, Aaron Pol, Rayan Hansen, Tim Qriffin və b.

Sloqan: “Onlar dünyanı qurtarmağa çalışacaqlar: balaca Hart və qaya Conson” İnternetə boş yerə hörümçək toru adını verməyiblər: heç vaxt bilmirsən ora kim düşəcək! Bu gün sənin sinif yoldaşın – botanikdir, onun “əla yuzerpiki“ var, “pazitiff” və “qotik” kommentlər qoyur, sabah isə əsl alınmaz qaladır, supercasusdur, onunla güllə altına getməli və dünyanı xilas eləməlisən. Həqiqətən də, layk ilə Lucky Strike arasında bir addım məsafə var!

Dayaz yer Premyera 07.07.2016 | Rejissor: Haume Kolyet-Serra | Rollarda: Bleyk Layvli, Oskar Haenada, Brett Kallen, Sedona Lece. Çıxılmaz vəziyyətə düşməkdən dəhşətli nə ola bilər? Sanki, bütün arzular gerçəkləşib: dünyanın fani qaçhaqovundan uzaqdasan, ətrafında kimsəsiz çimərlikdir, qarşında yaxşı bir dalğa, yanında isə, sevimli sörfbordun... Amma okean yırtıcılarla doludur və onlar “havayı çörəklə” böyüyüb inanılmaz ölçülərə çatırlar. Nəhəng məkrli akula idmançı qızı qumlu dayazlığa qovur və bundan sonra ümid taleyin xoş gərdişinə qalır...

MƏTN MARİNA MÜRSƏLOVA

Buz dövrü: Toqquşma qaçılmazdır Premyera: 14.07.2016 | Rejissorlar: Майк Тёрмайер, Гален Т. ЧуАдам Дивайн | Səsləndirənlər: Cenifer Lopez, Melissa Rauş, Saymon Peqq, Con Lequizamo, Stefani Beatriz və b.

Sloqan: “Onun üçün kiçik addım. Hamı üçün böyük problem” 2002-ci ildə çıxmış “Buz dövrü” multfilminə Chicago Sun-Times-dan Rocer Ebert dörd ulduzdan üçünü qoymuş və yazmışdı ki, filmin nümayişindən qabaq onu gülüş hədəfinə çevirməyə hazır olub, nəticədə, film onu ürəkdən gülümsəməyə məcbur edib. Filmi tərifləyiblər də, tənqid də eləyiblər, amma bütün böyük dayılar və xalalar, tənqidçilər və tənqidbazlar eyni sözü deyiblər: uşaqlar şənlənirdilər! Uşaqların sevdikləri qəhrəmanların yeni macəralarına, yəqin ki, bu dəfə də layiqli qiymət verəcəklər.

İY

0 ST 23 L - A V Q U

U

Kabus ovçuları Premyera 28.07.2016 | Rejissor: Pol Fiq Kris Hemsvort | Rollarda: Melissa MakKarti, Kristen Uiq, Keyt MakKinnon, Çarlz Dens və b.

Yox, bu, otuz il qabaqkı məşhur serialın remeyki deyil, orada qəhrəmanlar hər cür murdar məxluqların insan dünyasına yolunu nə vaxtsa kəsmiş və Nyu-Yorku onların basqınından xilas eləmişdilər. Bu müddət ərzində əvvəlki mütəxəssislər qocalıblar, murdar məxluqlar da, əslində, vaxtlarını boş keçirməyib güc toplamış və artıq bizim günlərdə Böyük Almaya yeni hücum həyata keçirmişlər. Yenə beş dəliqanlı elmi biliklərlə və baş işlətməklə, qeyri-bərabər döyüşə girişirlər. Bu dəfə kim qalib çıxacaq – iki dəfə ikinin dörd olduğu kimi aydındır...

İntiharçılar dəstəsi Premyera 04.08.2016 | Rejissor: Devid Eyr | Rollarda: Marqo Robbi, Uill Smit, Cared Leto, Cay Kortni, Kara Delevin, Yuel Kinnaman.

DC komiks-kainat haqqında kinoseriyanın davamı olan bu filmin keçən “Komik-Kon”da göstərilmiş birinci treyleri, unudulmaz təəssürat bağışladı. “Forsaj” rejissorunun bu filmdə hansı ulduzlardan bürc düzəltdiyinə baxıb fikir yürütsək, söhbət möhkəm uşaqlardan gedəcək! Hal-hazırkı vəziyyətdə deyə bilərik ki, - söhbət supercanilərdən gedəcək; onları gözlənilmədən dövlət adından müzakirəyə dəvət edirlər və hətta günahlarını yumaq üçün şans da təklif edirlər. İş ondadır ki, vacib tapşırıq çox təhlükəlidir və xüsusi xidmətlər öz adamlarının həyatları ilə risk eləmək istəmirlər.

Ev heyvanlarının gizli həyatı Premyera 18.08.2016 | Rejissorlar: Kris Reno və Yarrou Çeyni | Səsləndirənlər: Luis S.K., Erik Stounstrit, Kevin Hart, Cenni Sleyt, Elli Kemper, Leyk Bell.

Sloqan: “Elə bilirsiz onlar sizi bütün günü kandarda gözləyirlər?”

Bu rejissor dueti, “Yaramaz mən”, “Loraks” və “Minyonlar” kimi gah qəmli, gah da həyatsevər hekayətləri uşaq aləminə artıq nağıl edib. Ev heyvanlarımızdan hansı səmimi hisslərə qabildir, hansı bir tikə çörəyə görə, ya da sahibinin yumruqlarından qorxub riyakarlıq edir?.. Bu və ya başqa cür, dincəlməyi və bir az şıltaqlıq eləməyi, o cümlədən şəxsi işləri ilə məşğul olmağı, onlar yalnız sahibləri qapı dalında gözdən itəndə bacarırlar.

Mexanik: Dirilmə Premyera 25.08.2016 | Rejissor: Dennis Qanzel | Rollarda: Ceyson Steytem, Cessika Alba, Tommi Li Cons, Mişel Yeo və b.

Kriminal aləmə baş qoşmazdan əvvəl, bir həqiqəti dərk eləmək lazımdır: bu əlaqə -ömürlükdür! Qətl mütəxəssislərinin isə, orada xüsusi dəyəri var və heç vaxt dinc həyata getmələrinə yol verilməz. Artur Bişop, kriminal peşəni çoxdan tərk edib və özünə elə gəlir ki, bir də oraya qayıtmayacaq, amma onu yenidən köhnə vərdişlərini xatırlamağa məcbur edirlər. Dörd qitə, üç cəsəd... yoxsa həyatında ən çox sevdiyi adam öləcək... Üstəlik, bu işə bütün bacarıq və fantaziyasını qoymalıdır; bütün qətllər bədbəxt hadisə təəssüratı bağışlamalıdır.

Bu və dİgər fİlmlərə Park C inema -nın İSTƏNİLƏN kİnoteatrlarında baxın!

ST U

Q

AV

23

1

012 598-74-14

L-

www.parkcinema.az

U

parkcinema

İY

ParkCinema

PROMO

Aston Martin Formula-1-in ilk Qran-Prisini Bakıda qeyd etdi

B u had İ sə İ lə eyn İ vaxta yen İ b İ r avtomob İ l İ n təqd İ matı da salındı – A ston M artin D B11.

Avropa Qran-Prisi uğrunda Bakıda keçirilən Formula-1 sürət yarışları çərçivəsində, əfsanəvi İngiltərə brendi Aston Martin iyunun 18 – də sərgi salonunda gözəl bir təqdimat keçirdi: onun modellər sırasında yeni idman kupesi – Aston Martin DB11 peyda oldu.

Təqdimatda Aston Martin-in Yaxın Şərq və Şimali Afrika ölkələrindəki baş meneceri Neyl Sleyd, Aston Martin Baku-nun baş meneceri İbrahim Əhmədov, Avtolux Azerbaijan ММС-nin (Aston Martin-in ölkəmizdəki rəsmi dileri) marketinq üzrə direktoru Rəşad Əsgərov, eləcə də bir sıra KİV nümayəndələri iştirak edirdilər.

Fəxri qonaq qismində Formula-1 Red Bull Racing komandasının rəhbəri Kristian Horner iştirak edirdi. Əldə edilmiş razılaşmaya

əsasən, məşhur və sevimli Aston Martin brendi, yarım əsrlik fasilədən sonra Formula-1-ə qayıdır və Red Bull Racing ilə əməkdaşlıqlarının bəhrəsi olan yeni superkarları ən yaxın vaxtda ictimaiyyətə təqdim edəcəyini vəd edir. Ən güclü, effektiv və dinamik DB seriyası modeli, yeni dizayn və qabaqcıl aerodinamikanı nümayiş etdirir. O, yeni 5,2-litrlik ikili V12 turbomühərriki ilə gücləndirilib. Yüngül və eyni zamanda möhkəm alüminium ban, GT dərəcəsində yeni standartlar təyin edir.

Neyl Sleyd öz çıxışında xüsusilə vurğuladı ki: “Biz həm Azərbaycanda ilk dəfə yeni DB11-i nümayiş etdirməyimizlə, həm də Red Bull Racing-lə əməkdaşlıq çərçivəsində, Bakıda keçirilən Formula-1 Qran-Prisində iştirakımızla fəxr edirik”.

Ə n güclü , effekt İ v və d İ nam İ k D B ser İ yası model İ , yen İ d İ zayn və qabaqcıl aerod İ nam İ kanı nümay İ ş etd İ r İ r . O , yen İ 5 , 2 - l İ trl İ k İ k İ l İ V 12 turbomühərr İ k İ İ lə güclənd İ r İ l İ b . Y üngül və eyn İ zamanda möhkəm alüm İ n İ um ban , G T dərəcəs İ ndə yen İ standartlar təy İ n ed İ r .

DÜNYƏVİ XRONİKA

Leyla Əliyeva, Simon de Puri, Andrea Karraççi, Anar Ələkbərov

Heydər Əliyev Mərkəzində Corc Kondonun sərgisinin açılışı

“Corc Kondo. Şəxsi kolleksiyadan seçmələr”

Heydər Əliyev Fondunun vise-prezidenti Leyla Əliyeva

Corc Kondonun sərgisindən fraqment

Bakıdakı Heydər Əliyev Mərkəzində, iyunun 16 - da “Corc Kondo. Şəxsi kolleksiyadan seçmələr” sərgisinin təqdimatı keçirildi və məşhur avanqard rəssam Corc Kondonun 70dən çox rəsm və heykəlləri təqdim olundu.

Corc Kondo, Nyu-Yorkun art-səhnəsinə 1980-ci ildə gəlib. Yaradıcılığına xüsusi termin fikirləşməli olub – “süni realizm”. O, məşhur Cloudmaker (1984) və Desireah (1999) “zərgərlik” tablolarının yaradıcısıdır. Rəssam daim özünüifadənin yeni formalarını axtarır.

Belə ki, 2007-ci ildən bəri silsilə rəsmlər yaradır, bu rəsmlərdə hər personaj eyni vaxtda bir neçə hiss ifadə edir:, təəccüb, gülüş və dəhşət. Təltif olunduğu mükafatlar siyahısında– Amerika İncəsənət və Ədəbiyyat Akademiyasının (1999) mükafatı da var.

Təqdimatda incəsənət və mədəniyyət xadimləri, həmçinin Heydər Əliyev Fondunun vitseprezidenti Leyla Əliyeva iştirak ediblər. Tədbir Mərkəzin parkındakı I love Baku yaradıcı kompozisiyanın açılışı ilə üst-üstə düşdüyündən, qonaqlar, ilk növbədə, onunla tanış oldular.

Heydər Əliyev Mərkəzinin direktoru Anar Ələkbərov təqdimatdakı çıxışında, sərginin təşkilinə rəhbərlik etmiş Leyla Əliyevaya, layihənin kuratoru Simon de Puriyə, həmçinin Carracci Gallery-nin sahibi, Corc Kondonun əsərlərindən ibarət kolleksiyasını lütfkarlıqla sərginin ixtiyarına vermiş cənab Andrea Karraççiyə öz minnətdarlığını bildirdi. —

Sərgi noyabın 6 – dək davam edəcək.

Leyla Əliyeva və Murad Qulubəyli

İY

4 ST 23L - AV Q U

U

Prezident İlham Əliyev, birinci xanım Mehriban Əliyeva, Berni Ekklstoun və Jan Todt

Formula-1 üzrə Avropa Qran-Prisinin açılış mərasimi

Formula-1 üzrə Avropa Qran-Prisinin açılış mərasimi

Formula-1 üzrə Avropa Qran-Prisinin qalibləri: Niko Rosberq, Sebastyan Fettel, Serxio Peres

Formula-1 Bakıda

N İ ko Rosberq: “Sİz əla yol düzəltmİsİz və burada yarışmaq maraqlıdır”.

ST U Q

AV

U

L-

23

5

direktoru Aldo Kosteyə verdi., Finişə ikinci çatmış Sebastyan Fettel (Ferrari)isə mükafatı Azərbaycan gənclər və idman naziri Azad Rəhimovdan qəbul etdi.

Azərbaycan Avtomobil Federasiyasının Prezidenti Anar Ələkbərov üçüncü yeri tutmuş Serxio Peresi (Force India) mükafatlandırdı.

Bakının küçələri yarış günlərində böyük bir idman-mədəniyyət məkanına çevrilmişdi. Şəhərdə dünya pop-musiqi ulduzları – Kris Braun, Enrike İqlesias və Farrell Uilyamsın iştirakı ilə konsertlər, o cümlədən, dəvətli şəxslər üçün dar çevrədə bir sıra mədəni tədbirlər keçirildi. —

İY

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev, birinci xanım Mehriban Əliyeva, gənclər və idman naziri Azad Rəhimov

İyunun 17- 19-da Bakı növbəti qonaqlarını qəbul etmişdi: Yeni yolda yeni sürət yarışlarına baxmaq üçün buraya planetin hər yerindən Formula -1 pərəstişkarları axışırdılar.

Paytaxtımızda ilk dəfə keçirilən Avropa Qran-Prisi uğrunda sürət yarışı, Mercedes komandasından alman pilot Niko Rosberqin qələbəsilə başa çatdı – nəticə: 1 dəqiqə 48,942 saniyə. Qalibə Kuboku şəxsən Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev təqdim etdi.

Azərbaycanın birinci xanımı Mehriban Əliyeva, Konstruktorlar kubokunu Mercedes AMG F1 komandasının texniki

ƏLİMDƏ OLSAYDI

ƏLİMDƏ OLSAYDI...

Tofiq Dadaşov Dadaşov fenomenini dəfələrlə izah etməyə çalışıblar! 1973-c ildə, psixotronika problemləri üzrə I Beynəlxalq Praqa qurultayında, onun iştirakı ilə telepatik sınaq keçirilmişdi, sınaqdan sonra isə, yalan detektorunun yaradıcısı Kliv Baksterin özü və Psixotronika üzrə Beynəlxaq Assosiasiyanın sədri Zdenek Reydak, Tofiq Dadaşovu dünyanın ən güclü mediumu kimi tanımışdılar. Onu – haqqımızda hər şeyi bilən və Mona Liza təbəssümünün sirrini açan adam adlandırırlar... Bizim ənənəvi rubrikamızda Tofiq Dadaşov baş tutmayan (hərçənd kim bilir!) xəyallarını bizimlə bölüşür.

...elə edərdim ki, heç kəs ölməsin, başqasının olanı götürməsin, qəddar olmasın. ... insana kömək edərdim ki, azad və ağıllı olsun. ...elə bir güc tapardım ki, zorakılığı və qətlləri dayandırsın. ...yol verməzdim ki, xüsusi şəxslər kütləvi informasiya vasitələrinə sahiblənsinlər. ...elə edərdim ki, həqiqət qalib gəlsin. Bunun üçün də hamı ondan xəbərdar olsun. ...insanları xoşbəxt edərdim, bunun üçün isə, hər kəsə öz qabiliyyətini tapmaqda kömək edərdim. ...inkişaf və özünü gerçəkləşdirmək üçün uşaqların hamısına bərabər imkanlar yaradardım. ...cəmiyyətin inkişafı naminə, elə edərdim ki, uşaqlar ailədə yox, xüsusi icmalarda yaşasınlar və orada ən kiçik yaşlarından onlara siyasətin, dinin, mədəniyyətin nə olduğunu öyrətsinlər. ...qocalar üçün xüsusi şəhərciklər tikərdim ki, bir-birilərinin yanında onlara maraqlı olsun. ...kişilərə və qadınlara kömək edərdim ki, müstəqil olsunlar və bir-birilərinə laqeyd münasibətdən onları xilas edərdim. ...“kommunist”, “sosialist”, “sağçı”, “solçu” kimi yarlıkları yığışdırardım. Yalnız bir anlayışı saxlayardım: “sağlam düşüncə”. ...hamıya kömək edərdim ki, başa düşsünlər – planetdəki əhali artımı bəşəriyyəti sosializmə və bütün sosial nemətlərin ədalətli bölgüsünün vacibliyini dərk etməyə gətirməlidir. İY

6 ST 23L - AV Q U

U

ELEGANTLY CRAFTED The interior of the DB11 is a beautiful private space. Natural materials, craftsmanship, and state-of-the-art infotainment technology provide the ultimate in comfort and convenience.

DESIGNED TO EXHILARATE Our engineers ensured that the DB11 is a thrill for all your senses. Hear the satisfying sound of the new twin turbocharged 5.2-litre V12 engine, the most powerful DB production model in Aston Martin’s history. please contact us to arrance a test drive Aston Martin Baku 57 Uzeyir Hajibeyli Street Baku Az 1010 Azerbaijan +9912 404 83 95/96 contact@astonmartin-baku.com www.astonmartin-baku.com